ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Transcript

1 ΔΗΜΟΣ ΛΑΓΚΑΔΑ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Ολοκληρωμένος Ενεργειακός Σχεδιασμός Σεπτέμβριος 2012

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 3 ΜΕΡΟΣ Α' : ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ Ο ΗΜΟΣ ΛΑΓΚΑ Α ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΜΕΡΟΣ Β' : ΒΑΣΙΚΗ ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΑΠΟΓΡΑΦΗΣ ΒΑΣΙΚΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΕΚΠΟΜΠΩΝ CO ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ: ΚΤΙΡΙΑ & ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Κατανάλωση πετρελαίου : ηµοτικά κτίρια & εγκαταστάσεις Κατανάλωση η/ε: ηµοτικός φωτισµός Κατανάλωση η/ε: Οικιακός & τριτογενής τοµέας Κατανάλωση ενέργειας: Μεταφορές ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΠΟΜΠΕΣ CO ΜΕΡΟΣ Γ' : ΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΤΡΑ ΕΩΣ ΤΟ ΗΜΟΤΙΚΑ ΚΤΙΡΙΑ ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΚΑΙ ΤΡΙΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΤΙΚΟΣ ΦΩΤΙΣΜΟΣ ΟΧΗΜΑΤΑ & ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ηµοτικά οχήµατα Μεταφορές ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας από Φ/Β και Βιοµάζα Παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας από Βιοαέριο στον ΧΥΤΑ Μαυρορράχης ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΣΧΕ ΙΟΥ ΡΑΣΗΣ

3 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Με την υπ' αριθ. 5/2011 απόφαση του ηµοτικού Συµβουλίου εξουσιοδοτήθηκε ο ήµαρχος για την υπογραφή του Συµφώνου των ηµάρχων, το οποίο αποτελεί µία ευρωπαϊκή δράση µε στόχο την εξοικονόµηση ενέργειας και συγκεκριµένα τη µείωση των εκποµπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) κατά τουλάχιστον 20% έως το Επίσης µε την Αρ. Πρωτ / απόφαση του ηµάρχου δηµιουργήθηκε Οµάδα Ενέργειας για τον προγραµµατισµό, εκτέλεση και ενηµέρωση, που αφορά στις δράσεις στο πλαίσιο του Συµφώνου των ηµάρχων. Μεταξύ των δεσµεύσεων που ανέλαβε ο ήµος Λαγκαδά από την υπογραφή του Συµφώνου των ηµάρχων, αποτελούσε η οργάνωση ενός FORUM για την Ενέργεια, το οποίο πραγµατοποιήθηκε στις , στην αίθουσα συνεδριάσεων του ηµοτικού Συµβουλίου, µε την υποστήριξη της Περιφέρειας Κ. Μακεδονίας και τη συµµετοχή εµπλεκόµενων φορέων. Μία άλλη δέσµευση που αναλαµβάνουν οι υπογράφοντες το Σύµφωνο, αφορά στην εφαρµογή ενός συγκεκριµένου Σχεδίου ράσης για την Αειφόρο Ενέργεια (Σ ΑΕ), το οποίο προτείνει συγκριµένα µέτρα σε διάφορους άξονες, µαζί µε µία εκτίµηση του κόστους για την εφαρµογή αυτών, όπως επίσης και της αναµενόµενης µείωσης των εκποµπών από την υλοποίηση τους. Οι βασικοί στόχοι του Σχεδίου ράσης του ήµου Λαγκαδά συνοψίζονται στους εξής: Αύξηση της διείσδυσης των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό ισοζύγιο. ενέργειας στις υποδοµές και στον δηµοτικό φωτισµό, µε βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης του εξοπλισµού. ενέργειας στον κτιριακό τοµέα µε προώθηση δράσεων εξοικονόµησης στα δηµοτικά κτίρια και µε δράσεις ενηµέρωσης των κατοίκων όσον αφορά τον οικιακό τοµέα. Βασικοί άξονες του ενεργειακού σχεδιασµού του ήµου είναι η προώθηση των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας, η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στις αστικές υποδοµές και στον κτιριακό τοµέα και η βιώσιµη αστική κινητικότητα. εδοµένης δε της υποχρέωσης βάσει του Συµφώνου των ηµάρχων να συµπεριληφθεί όλη η γεωγραφική περιοχή του Καλλικρατικού ήµου Λαγκαδά στο Σχέδιο ράσης, αυτό θα περιλαµβάνει δράσεις που θα αφορούν όχι µόνο το ηµόσιο τοµέα αλλά και τον Ιδιωτικό. Οι δράσεις που περιλαµβάνονται στο Ολοκληρωµένο Σχέδιο ράσης για την Αειφόρο Ενέργεια του ήµου µας είναι: 3

4 Επεµβάσεις εξοικονόµησης ενέργειας στα δηµοτικά κτίρια µε ταυτόχρονη ανάλυση κόστους επένδυσης, εξοικονοµούµενης ενέργειας και τρόπων χρηµατοδότησης (είτε από Εθνικά χρηµατοδοτικά µέσα, είτε από Ευρωπαϊκά) και θέσπιση ανάλογων στόχων. Προτάσεις επεµβάσεων στις ιδιωτικές κατοικίες και στον τριτογενή τοµέα, µε εκτίµηση κόστους και εξοικονοµούµενης ενέργειας και την εύρεση πιθανών πηγών χρηµατοδοτήσεων π.χ. «εξοικονοµώ κατ' οίκον», κλπ. Προτάσεις λύσεων για την εξοικονόµηση ενέργειας στο δηµοτικό φωτισµό µε εκτίµηση του κόστους και της εξοικονοµούµενης ενέργειας. Κατάρτιση πλάνου για µία πολιτική ενεργειακά αποδοτικών προµηθειών/ υπηρεσιών. ιερεύνηση λύσεων για τον τοµέα των µεταφορών π.χ. αντικατάσταση βενζινοκίνησης µε υγραεριοκίνηση, προµήθεια «καθαρών» οχηµάτων, χρήση φίλτρων εκποµπής. Ανάπτυξη πλάνου για την ευαισθητοποίηση των δηµοτών µε στόχο τη βελτίωση της ενεργειακής συµπεριφοράς, αλλά και ενηµέρωση των επιχειρηµατιών που δραστηριοποιούνται εντός του ήµου µας για δυνατότητες επεµβάσεων εξοικονόµησης ενέργειας στις επιχειρήσεις τους. Θέσπιση µέτρων παρακολούθησης του σχεδιασµού και επαναπροσδιορισµού των στόχων σε τακτά χρονικά διαστήµατα. Η εφαρµογή των ανωτέρω δράσεων θα πρέπει να εκπληρώσουν την υιοθέτηση του στόχου µείωσης εκποµπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) από τις δραστηριότητες εντός των ορίων του ήµου κατά τουλάχιστον 20% από τα επίπεδα του 2010 (έτος αναφοράς) έως το 2020, στα πλαίσια του Ολοκληρωµένου Ενεργειακού Σχεδιασµού του ήµου για τη Βιώσιµη Ενέργεια και η κατάθεση του φακέλου στην αρµόδια Επιτροπή του Συµφώνου των ηµάρχων, σύµφωνα µε το συγκεκριµένο Σχέδιο ράσης. Ουσιαστικά, ποσοτικοποιώντας την συνολική συνεισφορά των βραχυπρόθεσµων και µακροπρόθεσµων δράσεων, ο ήµος στοχεύει σε τουλάχιστον 20% εξοικονόµηση των τοπικών έως το 2020 µε δυνατότητα για αύξηση του στόχου στην πορεία εφαρµογής των δράσεων. Η κλιµάκωση των µέτρων στον χρονικά ορίζοντα του Σχεδίου ράσης γίνεται µε βάση το µέγεθος, την ωριµότητα, τη δυσκολία υλοποίησης του καθενός και την αποτελεσµατικότητα στη µείωση των εκποµπών. 4

5 ΜΕΡΟΣ Α' : ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ 2. Ο ΗΜΟΣ ΛΑΓΚΑ Α Ο ήµος Λαγκαδά αποτελεί νεοσύστατο δήµο της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας κατ εφαρµογή του Ν.3852/2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωµένης ιοίκησης Πρόγραµµα Καλλικράτης». Έδρα του νέου ήµου ορίστηκε ο Λαγκαδάς ενώ ιστορική έδρα του ήµου ορίστηκε ο Λαχανάς. Η έκταση του νέου ήµου είναι τ.χλµ και ο πληθυσµός του κάτοικοι σύµφωνα µε την απογραφή του 2001.Σύµφωνα µε τα προσωρινά αποτελέσµατα της απογραφής του 2011 ο πληθυσµός ανέρχεται σε κατοίκους. Ο ήµος Λαγκαδά έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά εδαφικά, οικονοµικά, κοινωνικά και πληθυσµιακά χαρακτηριστικά από την υπόλοιπη Περιφερειακή Ενότητα. Είναι κατά βάση αγροτική περιοχή και έχει διαφορετικό ρυθµό ανάπτυξης καθώς περιλαµβάνει του ορεινούς και µειονεκτικούς όγκους των Βερτίσκου καθώς και τη λίµνη Κορώνεια. 2.1 ιοικητικά ηµογραφικά Ο ήµος Λαγκαδά προέκυψε (Ν.3852/2010) από την συνένωση των προϋπαρχόντων ήµων Ασσήρου, Βερτίσκου, Κορώνειας, Καλλινδοίων, Λαγκαδά, Λαχανά και Σοχού (νυν ηµοτικές Ενότητες). Στον νέο ήµο περιλαµβάνονται η οµώνυµη κωµόπολη (7.215 κατ.), οι ηµοτικές Κοινότητες: Σοχού (2.920), Ασσήρου (2.481), Λαγυνών (2.409), Ζαγκλιβερίου (2.311) και οι Τοπικές Κοινότητες: Αγίου Βασιλείου (1.275), Αδάµ (781), Ανάληψης (606), Αδραµερίου (308), Ασκού (1.493), Βασιλουδίου (681), Βερτίσκου (452), Γερακαρούς (1.293), Εξαλόφου (1.264), Ηρακλείου (914), Καβαλαρίου (1.874), Καρτερών (891), Κολχικού (1.959), Κριθιάς (1.380), Κρυονερίου (1.360), Λαχανά (786), Λευκοχωρίου (406), Λοφίσκου (638), Νέων Καλλινδοίων (800), Νικόπολης (315), Ξυλόπολης (1.381), Όσσας (996), Περιβολακίου (841), Πετροκεράσων (494), Σαρακήνας (303), Χρυσαυγής (1.018). Ο ήµος Λαγκαδά αναπτύσσεται στο Β.Α. τµήµα της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης, ενώ η έδρα του βρίσκεται σε απόσταση 18 χλµ από την πόλη της Θεσσαλονίκης. Η.Ε. Λαγκαδά βρίσκεται στο κεντρικό τµήµα του νοµού, σε απόσταση 20 περίπου χιλιοµέτρων από το µητροπολιτικό κέντρο του Πολεοδοµικού Συγκροτήµατος Θεσσαλονίκης (ΠΣΘ). 5

6 Σύµφωνα µε την πιο πρόσφατη απογραφή πληθυσµού της ΕΣΥΕ (2001), η.ε. Λαγκαδά είχε µόνιµο πληθυσµό κατοίκους και ήταν ο 13ος µεγαλύτερος πληθυσµιακά στη σχετική κατάταξη των ΟΤΑ της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης, ενώ σύµφωνα µε την ίδια απογραφή ο πραγµατικός πληθυσµός του ήταν κάτοικοι και η θέση της.ε. ήταν και πάλι η 13η στην αντίστοιχη κατάταξη των ΟΤΑ της Περιφερειακής Ενότητας. 2.2 Περιβάλλον Σχεδόν στο σύνολό της η έκταση της.ε. Λαγκαδά είναι πεδινή και σ αυτή εντάσσεται το σύνολο των οικισµών. Λοφώδεις σχηµατισµοί ωστόσο εντοπίζονται τόσο στο βόρειο όσο και στο νότιο τµήµα της ηµοτικής Ενότητας, ως απολήξεις των ορεινών όγκων του Βερτίσκου και του Χορτιάτη αντίστοιχα. Το ανάγλυφο της περιοχής δηµιουργεί ένα πυκνό υδρογραφικό δίκτυο, δενδριτικής µορφής, ιδίως στην περιοχή βόρεια της Χρυσαυγής, το οποίο στο σύνολό του καταλήγει στη λιµναία έκταση. Η περιοχή του ήµου εντάσσεται στη λεκάνη της Μυγδονίας και µάλιστα στο δυτικό τµήµα αυτής. Στα νοτιοανατολικά και εντός των γεωγραφικών ορίων του ήµου Λαγκαδά εκτείνεται τµήµα της λίµνης Κορώνειας, στο οποίο αποστραγγίζεται κυρίως ο υδάτινος όγκος της νοτιοδυτικής πλευράς του Βερτίσκου και της βορειοανατολικής πλευράς του Χορτιάτη. Η περιοχή της.ε. Ασσήρου είναι πεδινή κυρίως, µε αρκετά υψώµατα. Από το ανάγλυφο του εδάφους, ξεχωρίζουν ρεµατιές που συγκεντρώνουν τα όµβρια σε δύο χείµαρρους, µε κατάληξη στο ρέµα «Μπογδόνου». Στη.Ε. Καλλινδοίων, ο οικισµός Ζαγκλιβερίου βρίσκεται εκτός των ορίων των θεσµοθετηµένων περιοχών NATURA 2000 και εκτός των λεκανών απορροής των ευαίσθητων περιοχών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και εντός του Πεδίου Θεσσαλονίκης - Πέλλας - Ηµαθίας που ανήκει στις ευπρόσβλητες ζώνες. Η.Ε. Σοχού αποτελεί µια αντιπροσωπευτική ορεινή και ηµιορεινή περιοχή και αντιµετωπίζει όλα τα χαρακτηριστικά προβλήµατα τέτοιων περιοχών. Η περιοχή µπορεί να χαρακτηρισθεί ως λοφώδης. Στο Β και Β τµήµα της.ε. που καλύπτεται από τον ορεινό όγκο του Βερτίσκου εµφανίζονται τα µεγαλύτερα υψόµετρα µε υψηλότερο σηµείο αυτό της κορυφής του όρους στα 1103 µέτρα. Παλαιότερα, στο βύθισµα υπήρχαν δυο λίµνες, η λίµνη της Μαυρούδας και η λίµνη της Λάντζας. Σήµερα οι δυο αυτές λίµνες µε την επέµβασης του ανθρώπινου παράγοντα έχουν αποστραγγιστεί µε κανάλια που οδηγούν τα νερά του βυθίσµατος προς την ανατολική έξοδό του, στο ρέµα της Κερασιάς, που βρίσκεται στην Αρεθούσα. 2.3 Κλιµατολογικά χαρακτηριστικά Στη διαµόρφωση του γενικού κλίµατος του ήµου συµµετέχουν κυρίως δύο βασικοί κλιµατικοί παράγοντες, που είναι το ύψος βροχοπτώσεων και η θερµοκρασία του αέρα. Σηµαντική όµως είναι η επίδραση του ανάγλυφου για τη διαµόρφωση του µικροκλίµατος σε επιµέρους τοπία και γεωγραφικές υποενότητες εντός των ορίων του ήµου. 6

7 Σε γενικές γραµµές το κλίµα της περιοχής σχεδόν ταυτίζεται µε το κλίµα της Θεσσαλονίκης. Είναι µεσογειακό και επηρεάζεται από τον παραθαλάσσιο χαρακτήρα της Περιφερειακής Ενότητας, αλλά και από τα κλιµατολογικά χαρακτηριστικά της Βαλκανικής Χερσονήσου. Οι βροχοπτώσεις εµφανίζονται πιο έντονες τους µήνες Νοέµβρη και εκέµβρη, µε ύψος βροχής να αγγίζει τα 55mm. Όσον αφορά στους ανέµους που πνέουν στην περιοχή, αυτοί έχουν κατεύθυνση Β. Η έντασή τους όµως στην περιοχή της.ε Λαγκαδά διαφοροποιείται σε σχέση µε αυτή που καταγράφεται στη Θεσσαλονίκη, καθώς η.ε. Λαγκαδά προστατεύεται από τους ορεινούς όγκους που τον περικλείουν. Οι επικρατέστεροι άνεµοι είναι οι βορειοδυτικοί που υπερέχουν των άλλων ανέµων από τον Οκτώβριο έως το Μάρτιο και οφείλονται κυρίως στο Βαρδάρη, που είναι ισχυρός ξηρός άνεµος (καθοδικός) και προκαλεί έντονη εξάτµιση και νεφοδιάλυση. 2.4 Υδατικοί Πόροι Η.Ε. Λαγκαδά περιβάλλεται από λοφώδεις σχηµατισµούς και οι εδαφικές κλίσεις δηµιουργούν ένα πλούσιο υδρογραφικό δίκτυο. Τα σχηµατιζόµενα ρέµατα χαρακτηρίζονται από σηµαντικό υδατικό δυναµικό κατά περίπτωση και καταλήγουν στη λίµνη Κορώνεια. Ο χείµαρρος Μπογδάνας στα δυτικά του οικισµού Λαγκαδά, ο Καρύπτσας µεταξύ άνω και κάτω Καβαλλαρίου και το ρέµα του Κολχικού, αποτελούν µαζί µε τη λίµνη Κορώνεια τα σηµαντικότερα επιφανειακά υδάτινα στοιχεία της περιοχής. Η υδρολογική υπολεκάνη Λαγκαδά αποτελεί το δυτικό τµήµα του Μυγδονιακού συστήµατος.η περιοχή ανήκει στην υδρολογική λεκάνη της Μυγδονίας, έκτασης τ. χλµ περίπου. Στη συγκεκριµένη λεκάνη απορροής βρίσκεται εκτός από την Κορώνεια και η λίµνη Βόλβη, στην οποία σε περιόδους υψηλής στάθµης εκφορτίζεται η πρώτη µέσω της ενωτικής τάφρου και του ρέµατος ερβενίου. Πέρα από τα επιφανειακά υδάτινα αποθέµατα η περιοχή διαθέτει και πλούσιο υπόγειο υδάτινο απόθεµα. Ο υδροφόρος ορίζοντας τροφοδοτείται κυρίως από τα νερά των βροχοπτώσεων, αλλά και από την κατείσδυση των νερών των ρεµάτων. Τα υπόγεια νερά αξιοποιούνται, κατά κύριο λόγο, για αγροτική χρήση (κατά δεύτερο για κτηνοτροφική) Ένα ιδιαίτερο στοιχείο της περιοχής του ήµου Λαγκαδά, ως προς τον υπόγειο υδάτινο πλούτο της, είναι η παρουσία θερµών υπόγειων νερών. Το στοιχείο αυτό αξιοποιείται για υδροθεραπευτικούς και τουριστικούς σκοπούς, καθώς στα νοτιοανατολικά του οικισµού Λαγκαδά λειτουργεί εγκατάσταση λουτρών (Λουτρά Λαγκαδά). 2.5 Τοπική Οικονοµία και Απασχόληση Ο πρωτογενής τοµέας και κυρίως η γεωργία και η κτηνοτροφία αποτελούν το κύριο πεδίο οικονοµικής δραστηριότητας της περιοχής του νέου ήµου Λαγκαδά, η οποία συντίθεται από ένα σύνολο υποπεριοχών µε ιδιαίτερα γεωγραφικά, βιοκλιµατικά και οικολογικά χαρακτηριστικά µε συνέπεια την ύπαρξη έντονων διαφοροποιήσεων µεταξύ των 7

8 επιµέρους κλάδων παραγωγής και εξίσου πλούσια ποικιλία σε κατηγορίες, είδη παραγωγής και τρόπους αξιοποίησης. Σύµφωνα µε την απογραφή του 2001 για τη διάρθρωση της απασχόλησης στο ήµο Λαγκαδά, το µεγαλύτερο µέρος του πληθυσµού στην εξεταζόµενη περιοχή ασχολείται µε τον τριτογενή τοµέα. Ακολουθεί ο δευτερογενής τοµέας παραγωγής και στη συνέχεια ο πρωτογενής τοµέας παραγωγής. Ιδιαίτερα σηµαντικό είναι το µέγεθος του πληθυσµού που βρέθηκε µη ενεργό το οποίο ξεπερνάει κατά πολύ τον οικονοµικά ενεργό πληθυσµό. 2.6 Υποδοµές ενέργειας Στις υποδοµές ενέργειας περιλαµβάνεται το δίκτυο ηλεκτροδότησης του ήµου, αλλά και το δίκτυο αγωγών φυσικού αερίου. Το δίκτυο της ΕΗ καλύπτει τις ανάγκες σε ρεύµα του ήµου Λαγκαδά. Από τα βόρεια του ΟΤΑ διέρχεται γραµµή υψηλής τάσης ενώ δεν εντοπίζονται προβλήµατα εξυπηρέτησης. Ως προς τις υποδοµές φυσικού αερίου, σύµφωνα µε στοιχεία του Γενικού Πολεοδοµικού Σχεδίου (2006), από το δυτικό όριο της ηµοτικής Ενότητας Λαγκαδά διέρχεται αγωγός φυσικού αερίου υψηλής πίεσης (Κλάδος Ανατολικής Θεσσαλονίκης), αλλά ακόµη δεν έχει λειτουργήσει το δίκτυο φυσικού αερίου σε ολόκληρο τον ήµο Λαγκαδά. Αναφορικά µε την ηλεκτροδότηση των οικισµών των επιµέρους δηµοτικών ενοτήτων δεν καταγράφονται ιδιαίτερα προβλήµατα, πλην αυτών των επεκτάσεων του δικτύου, των εναέριων δικτύων σε αξιόλογους αρχιτεκτονικά οικισµούς, κλπ. Στις υποδοµές ενέργειας θα πρέπει, επίσης, να συµπεριληφθεί και το δίκτυο διανοµής γεωθερµικής ενέργειας στην πόλη του Λαγκαδά. Πιο συγκεκριµένα το 1999 εντάχθηκε στο πρόγραµµα THERMIE η χρήση της Γ/Θ ενέργειας στην θέρµανση και ψύξη κτιρίων µε την βοήθεια αντλιών θερµότητας. Το πρόγραµµα χρηµατοδοτήθηκε από την Ε.Ε., µε την συµµετοχή της Νοµαρχία Θεσσαλονίκης, του ήµου Λαγκαδά, του Α.Π.Θ. και του Κ.Α.Π.Ε. και αφορά στην τροφοδοσία µε γεωθερµικό ρευστό για θέρµανση και ψύξη ορισµένων κτιρίων του ήµου. 2.7 Περιβαλλοντολογικές υποδοµές Για την αποχέτευση των ακαθάρτων και των οµβρίων ο ήµος Λαγκαδά διαθέτει ιδιαίτερα περιορισµένο αποχετευτικό δίκτυο ενώ εκτός από τµήµα της.ε. Λαγκαδά καµία άλλη ηµοτική Ενότητα δεν διαθέτει αποχετευτικό δίκτυο, ακαθάρτων ή οµβρίων. Τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις εξυπηρετούνται από σηπτικούς βόθρους, των οποίων την ευθύνη εκκένωσης και συντήρησης αναλαµβάνουν οι ίδιοι οι πολίτες. Η διαδικασία αυτή, εκτός από την οικονοµική επιβάρυνση που συνεπάγεται για τους πολίτες, επιπλέον ενισχύει τον κίνδυνο ρύπανσης του εδάφους και του υπόγειου υδροφορέα, καθώς η έλλειψη τακτικής εκκένωσης ή συντήρησης των βόθρων συχνά οδηγεί σε προβλήµατα στεγανότητας και ανεπιθύµητες διαρροές. 8

9 Ως προς τα στερεά απορρίµµατα, η αποκοµιδή και διαχείρισή τους πραγµατοποιούνται υπό την ευθύνη της.ε. Λαγκαδά. Τα απορριµµατοφόρα της.ε. Λαγκαδά εκτελούν εβδοµαδιαίως δροµολόγια εντός των οικισµών, µε συχνότητα που καθορίζεται από τις τοπικές ανάγκες. Η διάθεση των απορριµµάτων διενεργείται στο ΧΥΤΑ Μαυροράχης Όσον αφορά στο θέµα της ανακύκλωσης απορριµµάτων, η.ε. Λαγκαδά από το Μάρτιο του 2008 συνεργάζεται µε την Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης Α.Ε. (ΕΕΑΑ Α.Ε.) για τη συλλογή και περιβαλλοντική διαχείριση χαρτιού, γυαλιού, πλαστικού και αλουµινίου. Στην παρούσα φάση υπάρχουν 300 κάδοι για τη συλλογή όλων των ανακυκλώσιµων υλικών, κατανεµηµένοι κατά το δυνατόν σε όλη την έκταση των οικισµών του ήµου. Σε ό,τι αφορά στη διαχείριση επικίνδυνων ή και τοξικών αποβλήτων, η.ε. Λαγκαδά συνεργάζεται µε ιδιωτική εταιρία για την ανακύκλωση των λευκών συσκευών και των ηλεκτρονικών αποβλήτων. Για την ανακύκλωση λιπαντικών και ορυκτελαίων δεν έχει αναπτυχθεί αντίστοιχη συνεργασία. Ωστόσο πρατήρια βενζίνης και συνεργεία που λειτουργούν στη.ε. Λαγκαδά είναι συµβεβληµένα µε ανάλογο σύστηµα ανακύκλωσης. 2.8 Οδικά ίκτυα Η ευνοϊκή γεωγραφική θέση της περιοχής έχει συµβάλει σηµαντικά στην ανάπτυξη των συγκοινωνιακών υποδοµών, κυρίως σε ό,τι αφορά στη σύνδεσή της σε υπερτοπικό επίπεδο. Πιο συγκεκριµένα εντός των γεωγραφικών ορίων του ήµου διέρχεται τµήµα του αυτοκινητοδρόµου της Εγνατίας Οδού, συνολικού µήκους 16 χιλιοµέτρων περίπου. Επιπλέον, στο πρωτεύον οδικό δίκτυο της περιοχής ανήκει και το τµήµα της παλιάς Εθνικής Οδού Θεσσαλονίκης Καβάλας, που διέρχεται νότια του οικισµού Καβαλλαρίου και φτάνει µέχρι τη λίµνη Κορώνεια, στον οικισµό του Αγίου Βασιλείου. Η Εγνατία Οδός καθιστά την περιοχή πόλο αναφοράς στο ευρύτερο γεωγραφικό, οικονοµικό και γεωπολιτικό χώρο αποτελώντας έναν από τους πλέον σύγχρονους και βασικούς οδικούς άξονες της Βαλκανικής που συνδέει την Ευρώπη µε την Εγγύς Ανατολή. Παράλληλα, µέσω των κάθετων αξόνων προσφέρει διασύνδεση µε τους Πανευρωπαϊκούς Άξονες Χ, ΙΧ και IV, ενώ µέσω των πολλαπλών κόµβων προσφέρει διασύνδεση µε το υπόλοιπο οδικό δίκτυο (επαρχιακές και νοµαρχιακές οδούς). Ένας άλλος εθνικός οδικός άξονας που εξυπηρετεί την πρόσβαση στην περιοχή είναι ο υπό αναβάθµιση εθνικός οδικός άξονας Θεσσαλονίκης- Κιλκίς. 2.9 Τάσεις Ανάπτυξης Η ανάπτυξη του ήµου Λαγκαδά συντίθεται από τις αντικειµενικές δυνατότητες της περιοχής όπως αυτές προσδιορίζονται από τα τοπικά συγκριτικά πλεονεκτήµατα, σε ισχυρή αλληλεπίδραση µε το εξωτερικό οικονοµικό, κοινωνικό και θεσµικό περιβάλλον. 9

10 Κατά συνέπεια οι παράγοντες οι οποίοι διαµορφώνουν την τοπική δυναµική µπορούν να επιδράσουν και στη διαµόρφωση της ανάπτυξης της περιοχής: Συγκεκριµένα: Η γεωγραφική θέση του ήµου Λαγκαδά στη Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης προσδιορίζει τα δυναµικά, αναπτυξιακά πλεονεκτήµατα του. Από το ήµο διέρχονται τόσο η Εγνατία Οδός, όσο και η παλαιά Εθνική Οδός Θεσσαλονίκης Καβάλας, δηµιουργώντας έτσι ένα σύγχρονο δίκτυο οδικής διασύνδεσης της περιοχής µελέτης µε το πολεοδοµικό συγκρότηµα (ΠΣΘ) καθώς και τις µεγάλες πόλεις της Ανατολικής Μακεδονίας. Ο ήµος Λαγκαδά γειτνιάζει µε το βορειοδυτικό τµήµα του Πολεοδοµικού Συγκροτήµατος Θεσσαλονίκης, στο οποίο σήµερα κατοικούν και εργάζονται περισσότεροι από άνθρωποι. Πολλοί από αυτούς αναζητούν δυνατότητες αλλαγής του τόπου κατοικίας µε µετεγκατάσταση σε περιοχές εκτός του πυκνοδοµηµένου πολεοδοµικού συγκροτήµατος, που βρίσκονται όµως κοντά στον χώρο εργασίας τους, διαθέτουν φθηνή αγορά κατοικίας, έχουν καθαρό περιβάλλον και συγκεντρώνουν επαρκείς κοινωνικές εξυπηρετήσεις. Ο ήµος Λαγκαδά διαθέτει τα παραπάνω χαρακτηριστικά και µπορεί να αποτελέσει την επιλογή τους. Στην περιοχή µελέτης καταγράφεται αξιόλογος φυσικός πλούτος. Στα διοικητικά όρια του ήµου υπάγεται τµήµα της λίµνης Κορώνειας και της προστατευόµενης από τη συνθήκη RAMSAR περιοχής. Τα άλλοτε οξυµένα προβλήµατα ρύπανσης της περιοχής σταδιακά περιορίζονται, καθώς αποµακρύνθηκε το µεγαλύτερο µέρος των βιοµηχανικών και βιοτεχνικών µονάδων που επί χρόνια δραστηριοποιούνταν στο ήµο Λαγκαδά, αποτελώντας το σηµαντικότερο παράγοντα υποβάθµισης του τοπικού φυσικού περιβάλλοντος. Στην ίδια κατηγορία θα πρέπει να αθροισθούν και οι ορεινοί ηµιορεινοί όγκοι της περιοχής. Η ύπαρξη της γεωθερµίας και της, επί δεκαετίες, λειτουργίας των Λουτρών Λαγκαδά, σε συνάρτηση µε τη βαθµιαία αξιοποίηση των ορεινών όγκων αναδεικνύει την περιοχή ως τόπο ηµερήσιας αναψυχής για τους κατοίκους του ΠΣΘ Η γη υψηλής γεωικανότητας σε συνάρτηση µε την ύπαρξη προϊόντων της µεταποιητικής δραστηριότητας που στηρίζεται στον πρωτογενή τοµέα, δηµιουργεί δυνατότητες διεύρυνσης της απασχόλησης µε την ενίσχυση της επενδυτικής δραστηριότητας του ιδιωτικού τοµέα, υπό την προϋπόθεση της απαγκίστρωσης από την υφιστάµενη ύφεση. Η ύπαρξη ισχυρού διοικητικού και οικονοµικού κέντρου ικανού να αντιµετωπίσει τις βασικές αστικές εξυπηρετήσεις. Λαµβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, η ανάπτυξη του ήµου µπορεί να διατυπωθεί ως εξής: ιαµόρφωση µιας κοινωνικής, παραγωγικής, οικιστικής ταυτότητας ικανής να συγκρατήσει τον τοπικό πληθυσµό ενισχύοντας παράλληλα την εξωστρέφεια, µε στόχο την ανάδειξη της περιοχής ως τόπου κατοικίας. Πυρήνα της προσπάθειας διαµόρφωσης 10

11 της ταυτότητας αποτελεί ένα ισχυρό χωροταξικό και πολεοδοµικό πρότυπο που υποστηρίζει την ανάπτυξη επενδύσεων στην αναψυχή και την ενίσχυση του τουρισµού στη βάση της φέρουσας ικανότητας των περιοχών υποδοχής, την ενίσχυση της απασχόλησης στον πρωτογενή τοµέα µε έµφαση στην παραγωγή αγροτικών προϊόντων προσανατολισµένων στην αγορά µε ικανότητα τροφοδότησης της µεταποίησης τοπικά, στο πλαίσιο µιας λογικής αειφορικής διαχείρισης των περιορισµένων πόρων. 3. ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 3.1 ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΩΝ ΟΜΩΝ ΤΟΥ ΗΜΟΥ Για τον καλύτερο σχεδιασµό και την αποτελεσµατική υλοποίηση/ εφαρµογή του Σ ΑΕ και γενικά µιας αειφόρου ενεργειακής πολιτικής είναι απαραίτητη η δηµιουργία µιας εσωτερικής δοµής υλοποίησης µε τη συµµετοχή και συνεργασία των διαφόρων τµηµάτων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Στο πλαίσιο αυτό ο ήµος Λαγκαδά αποφάσισε τη σύσταση Οµάδας Ενέργειας για τον προγραµµατισµό, υλοποίηση/ εφαρµογή και ενηµέρωση που αφορά στις δράσεις στο πλαίσιο του Συµφώνου των ηµάρχων, στην οποία συµµετέχουν πρόσωπα της ηµοτικής Αρχής αλλά και εκπρόσωποι των διαφόρων τµηµάτων του τυπικού οργανογράµµατος του ήµου, που σχετίζονται µε την εφαρµογή του Σ ΑΕ. Η συµµετοχή µελών της ηµοτικής Αρχής στην Οµάδα Ενέργειας θέτει τις στρατηγικές κατευθύνσεις της πολιτικής του ήµου, παρέχει την απαραίτητη πολιτική στήριξη στην διαδικασία και µπορεί να συντελεί στην έγκριση δράσεων και δραστηριοτήτων του Σχεδίου ράσης. Η συµµετοχή των αντιπροσώπων των τµηµάτων του ήµου δίνει τεχνικό/ εκτελεστικό χαρακτήρα στην Οµάδα Ενέργειας. Ιδιαίτερα η αντιπροσώπευση πολλών τµηµάτων του ήµου συµβάλλει στο να διαχέονται πληροφορίες και υλικό για όλες τις δράσεις που σχετίζονται µε το Σχέδιο ράσης και να συζητούνται, σφαιρικά (από τεχνικής, οικονοµικής και επικοινωνιακής άποψης), ιδέες και προτάσεις για νέες δράσεις, χρηµατοδοτήσεις, συνεργασίες, εκστρατείες ενηµέρωσης, κτλ. Επιπλέον προσφέρει ευελιξία και εξοικείωση όλων των εµπλεκοµένων, καθώς το Σύµφωνο των ηµάρχων επηρεάζει ένα µεγάλο εύρος δηµοτικών λειτουργιών (κτίρια, µεταφορές, προµήθειες, αστική ανάπτυξη, ενηµέρωση κοινού, κτλ) Σχήµα 1. Οµάδα Ενέργειας ήµου Λαγκαδά 1. Τσαγκαλίδης Κωνσταντίνος, Αντιδήµαρχος 2. Καζηνέρης Πέτρος, ΠΕ Γεωπόνος - Συντονιστής, Ειδικός Συνεργάτης ηµάρχου, Υπεύθυνος Γραφείου Αγρότη και Κτηνοτρόφου. Λαγκαδά. 3. ρανδάκης Ευάγγελος, ΠΕ Πολιτικός Μηχανικός της Τεχνικής Υπηρεσίας του. Λαγκαδά. 11

12 4. Κουσίδης Βασίλειος, ΠΕ Πολιτικός Μηχανικός της Τεχνικής Υπηρεσίας του. Λαγκαδά. 5. Σίσκος Γεώργιος, ΤΕ Μηχανικός Γεωτεχνολογίας και Περιβάλλοντος του Τµήµατος Περιβάλλοντος και Ποιότητας Ζωής. 6. Κοµβόκη Αικατερίνη, ΠΕ Γεωπόνος του Γραφείου Ανάπτυξης και Προγραµµατισµού 7. Παπαδοπούλου Άρτεµις, ΠΕ Γεωπόνος του Γραφείου Ανάπτυξης και Προγραµµατισµού 8. Μουρταζή Χαρούλα, ΤΕ ιοικητικού Λογιστικού της Οικονοµικής Υπηρεσίας του. Λαγκαδά. 9. Τσιροτζίδου Φιλιώ, ΠΕ Φιλοσοφικής, Παιδαγωγικού και Ψυχολογίας, Υπεύθυνη Τύπου, ηµοσιότητας και Επικοινωνίας. Λαγκαδά. Υπεύθυνος Ενεργειακής Πολιτικής (Ενεργειακός Υπεύθυνος) του ήµου και Συντονιστής του έργου θα είναι ο κ. Καζηνέρης Πέτρος, ειδικός συνεργάτης του ηµάρχου. Ο Συντονιστής θα έχει συνολικά την ευθύνη για την πορεία υλοποίησης του Σχεδίου ράσης και θα αποτελεί και τον συνδετικό κρίκο µεταξύ της ηµοτικής Αρχής και της Οµάδας Ενέργειας καθώς θα µεταφέρει προς µεν την ηµοτική Αρχή τεχνικές πληροφορίες, αποτελέσµατα δράσεων και τεχνογνωσία, προς δε την Οµάδα Ενέργειας πολιτικές κατευθύνσεις και αποφάσεις της ιοίκησης. Αντικείµενο δράσης της Οµάδας Ενέργειας είναι: Η σύνταξη του Σ ΑΕ. Συγκεκριµένα η Οµάδα Ενέργειας ανέλαβε τη συγκέντρωση στοιχείων σχετικά µε την ενέργεια στον τοµέα των δηµοτικών κτιρίων και εγκαταστάσεων, στον τοµέα των µεταφορών (κυρίως του δηµοτικού στόλου) και του δηµοτικού φωτισµού. Μετά τη συλλογή και την επεξεργασία των στοιχείων διαµορφώθηκαν οι προτάσεις για εξοικονόµηση ενέργειας και χρήσης ΑΠΕ. Επισηµαίνεται ότι η κατάρτιση του Σ ΑΕ έγινε µε τη συνεργασία εξωτερικών συµβούλων (ΑΝΕΘ), καθώς ο ήµος διαθέτει ολιγάριθµο διαθέσιµο τεχνικό προσωπικό και µη επαρκή τεχνογνωσία σε ειδικά θέµατα όπως η εξοικονόµηση ενέργειας, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, οι πράσινες προµήθειες, κτλ. Η παρακολούθηση της υλοποίησης του Σ ΑΕ. Για κάθε τοµέα παρέµβασης θα υπάρχει ένας υπεύθυνος που θα παρακολουθεί την πορεία υλοποίησης και θα συντάσσει την ετήσια αναφορά. Η εξεύρεση χρηµατοδότησης των δράσεων µε την παρακολούθηση των σχετικών µε την ενέργεια προσκλήσεων έργων (Ε.Ε., ΕΣΠΑ, ΥΠΕΚΑ, Πρόγραµµα ΕΛΛΑ Α, κλπ) και η υποστήριξη της υποβολής των προτάσεων. Παράλληλα θα διερευνά την αξιοποίηση της συγχρηµατοδότησης δράσεων µέσω Επιχειρήσεων Παροχής Ενεργειακών Υπηρεσιών. 12

13 Η παροχή πληροφορίας στους εµπλεκόµενους φορείς, στους πολίτες και στις επιχειρήσεις σε θέµατα σχετικά µε συστήµατα εξοικονόµησης και διαχείρισης ενέργειας, χρήσης ΑΠΕ, χρηµατοδοτικά εργαλεία καθώς και δράσεις ευαισθητοποίησης της τοπικής κοινωνίας για αλλαγή συµπεριφοράς σε σχέση µε την κατανάλωση ενέργειας. Η προώθηση διαδηµοτικών συνεργασιών µε στόχο την ανάπτυξη κοινών πρωτοβουλιών και δράσεων. Στην κατεύθυνση αυτή θα συνεργάζεται µε φορείς σχετικούς µε την ενέργεια (ΑΠΘ, ΣΑΣΘ, Περιφερειακό Ενεργειακό Κέντρο, κλπ). Για την προετοιµασία και κατάρτιση τους τα µέλη της Οµάδας Ενέργειας παρακολουθούν τις εξελίξεις από την Κατευθυντήρια Επιτροπή και συµµετέχουν σε διάφορες δράσεις στο πλαίσιο της προσπάθειας που καταβάλλουν για εξειδίκευση και επιµόρφωση. Έτσι, ο Συντονιστής του έργου έχει συµµετάσχει σε όλες τις σχετικές µε θέµατα περιβάλλοντος και κλιµατικής αλλαγής συναντήσεις των Ενώσεων ήµων και Κοινοτήτων (Κεντρικής και Περιφερειακής), ενώ έχει συµµετάσχει και στις συναντήσεις του άτυπου ικτύου Ελληνικών Πόλεων Συµφώνου των ηµάρχων. Αντίστοιχα, µέλη της Οµάδας Ενέργειας έχουν παρακολουθήσει ειδικές εκδηλώσεις (ηµερίδες, συνέδρια, κτλ) που άπτονται του αντικειµένου τους και σχετίζονται µε θέµατα εξοικονόµησης ενέργειας, όπως τα FORUM που διοργανώθηκαν ήδη από τους λοιπούς ήµους της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης, οι οποίοι έχουν υπογράψει το Σύµφωνο των ηµάρχων. 3.2 ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗΡΙΞΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ Για τη διαµόρφωση αειφόρου ενεργειακής πολιτικής του ήµου κρίνεται σκόπιµη και η συµµετοχή όλων των εµπλεκόµενων φορέων καθώς και της τοπικής κοινωνίας. Οι εµπλεκόµενοι φορείς αλλά και η τοπική κοινωνία πρέπει να έχουν την ευκαιρία και τη δυνατότητα να συµµετέχουν στο σχεδιασµό αυτής της πολιτικής γιατί αυτοί καλούνται να την εφαρµόσουν. Ήδη στη φάση της κατάρτισης του Σχεδίου ράσης, κατά την υλοποίηση του τοπικού FORUM, υπήρξε συνεργασία µε φορείς που σχετίζονται µε την κατανάλωση ενέργειας, µε ανανεώσιµες πηγές ενέργειας, µε την προστασία περιβάλλοντος, κλπ. Επιπλέον υλοποιήθηκαν και συστηµατικές ενέργειες διαβούλευσης µε την τοπική κοινωνία και φορείς εκπαίδευσης, πληροφόρησης, κλπ. Η συµµετοχή των εµπλεκόµενων φορέων αποτελεί και το σηµείο αφετηρίας για να υπάρξουν και οι επιθυµητές αλλαγές συµπεριφοράς και συνηθειών που απαιτεί το Σχέδιο ράσης. Οι απόψεις των εµπλεκοµένων φορέων του ήµου πρέπει να γίνουν γνωστές πριν την εφαρµογή των όποιων αναλυτικών σχεδίων. Συνεπώς, πρέπει, πέρα από την επαρκή πληροφόρηση, οι εµπλεκόµενοι φορείς να έχουν την ευκαιρία να συµµετάσχουν 13

14 στα στάδια σχεδιασµού του οράµατος και των στόχων της τοπικής κοινωνίας αλλά και σε όλη την διάρκεια υλοποίησης του αντίστοιχου Σχεδίου ράσης. Η συµµετοχή των εµπλεκοµένων φορέων είναι σηµαντική για τον ήµο επειδή : τα σχέδια που διαµορφώνονται έχουν ευρύτερη δηµοκρατική βάση, οι αποφάσεις στηρίζονται σε µια µεγαλύτερη βάση γνώσεων και δεξιοτήτων, η ευρεία συµφωνία βελτιώνει την ποιότητα, την αποδοχή και την αποτελεσµατικότητα του Σχεδίου ράσης, η αίσθηση συµµετοχής των πολιτών εξασφαλίζει τη µακροπρόθεσµη αποτελεσµατικότητα και βιωσιµότητα των δράσεων και µέτρων Το πρώτο βήµα σε αυτή τη διαδικασία είναι η αναγνώριση του ποιος αποτελεί εµπλεκόµενος φορέας. Γενικά, ως εµπλεκόµενος φορέας µπορεί να χαρακτηριστεί αυτός : του οποίου τα συµφέροντα επηρεάζονται από το Σχέδιο ράσης, το Σχέδιο ράσης επηρεάζεται από τις δραστηριότητές του, διαθέτει πληροφορίες, πόρους ή ικανότητες απαραίτητες για την διαµόρφωση και υλοποίηση του Σχεδίου ράσης, η συµµετοχή του κρίνεται ως απαραίτητη για την επιτυχή υλοποίηση του Σχεδίου ράσης. Ειδικότερα, για τον ήµο Λαγκαδά πιθανοί εµπλεκόµενοι φορείς είναι: ο ίδιος ο ήµος και οι ηµοτικές Επιχειρήσεις (π.χ. ΕΥΑ), εκπρόσωποι παρατάξεων ηµοτικού Συµβουλίου, τοπικές περιβαλλοντικές οργανώσεις και φορείς (π.χ. Φορέας ιαχείρισης Λιµνών Κορώνειας Βόλβης, Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ελευθερίου Κορδελιού & Βερτίσκου, κλπ), επαγγελµατικές ενώσεις (π.χ. Εµπορικό Επιµελητήριο, Σύλλογος Ξενοδόχων) παραγωγοί και προµηθευτές ενέργειας ή άλλοι σχετικοί µε ενέργεια φορείς (π.χ. ΕΗ, Ρυθµιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), Σύνδεσµος ΟΤΑ Μείζονος Θεσσαλονίκης, εταιρίες ΑΠΕ στα όρια του ήµου, κλπ), φορείς συγκοινωνιών (π.χ. ΟΑΣΘ, σύλλογος ΤΑΞΙ), αντιπρόσωποι του κατασκευαστικού κλάδου της περιοχής, αντιπρόσωποι των βιοτεχνικών µονάδων της περιοχής (π.χ. Ένωση Επαγγελµατιών Λαγκαδά), ΜΚΟ ή άλλοι σύλλογοι πολιτών (π.χ. εξωραϊστικοί και πολιτιστικοί σύλλογοι), πολίτες ή επαγγελµατίες µε ιδιαίτερο ενδιαφέρον ή γνώσεις και δεξιότητες σχετικά µε το Σχέδιο ράσης του ήµου. 14

15 Ο ρόλος των εµπλεκόµενων φορέων στην διαδικασία του Σχεδίου ράσης για την Αειφόρο Ενέργεια αφορά στην παροχή στοιχείων και δεδοµένων, στη διατύπωση των απόψεών τους και των προτάσεων για το ρόλο τους στο Σχέδιο ράσης και στη συνεργασία µε το ήµο για την υλοποίηση του Σχεδίου ράσης (σε ότι τους αφορά). Γι αυτό οι εµπλεκόµενοι φορείς ενηµερώθηκαν ήδη και πρόκειται να ενηµερωθούν εκτενέστερα για το Σύµφωνο ηµάρχων και το Σχέδιο ράσης µε επιστολές, ειδικά σχεδιασµένα έντυπα, κλπ και γενικά µέσω της πρόσκλησής τους σε δηµόσιες συζητήσεις. 4. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Ο Καλλικρατικός ήµος Λαγκαδά έχει θέσει ως όραµα της πολιτικής του για την µείωση της κλιµατικής αλλαγής «την µείωση των εντός των ορίων του ήµου κατά τουλάχιστον 20% από τα επίπεδα του 2010 (έτος αναφοράς) έως το 2020» Από την διατύπωση αυτού του οράµατος, ο ήµος κινήθηκε σε πολλά επίπεδα για την επίτευξή του. Μερικές από τις άµεσες δράσεις περιλαµβάνουν: Υπέγραψε το Σύµφωνο των ηµάρχων και ξεκίνησε την σύνταξη του παρόντος Σχεδίου ράσης για την Ανανεώσιµη Ενέργεια. Συµµετέχει σε προτάσεις έργων σχετικών µε την εξοικονόµηση ενέργειας και την µείωση των εκποµπών CO2 στους µηχανισµούς χρηµατοδότησης της Ε.Ε. Intelligent Energy Europe και LIFE+. Συµµετέχει σε εθνικά χρηµατοδοτικά εργαλεία εξοικονόµησης ενέργειας που απευθύνονται σε ήµους, π.χ. ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ Ι & ΙΙ (ΕΠΠΕΡΑΑ). Η ηµοτική Αρχή του Λαγκαδά µε την υπογραφή του Συµφώνου των ηµάρχων και την εκπόνηση και υλοποίηση του παρόντος Σχεδίου ράσης για την Ανανεώσιµη Ενέργεια επιδιώκει να : Συνεισφέρει στην προσπάθεια για την αντιµετώπιση της κλιµατικής αλλαγής µέσω της µείωσης των εκποµπών CΟ2. Επιδείξει την προσήλωσή της στην προστασία του περιβάλλοντος και την ορθολογική χρήση των πόρων. Ενθαρρύνει την συµµετοχή της κοινωνίας των πολιτών. Βελτιώσει την εικόνα του ήµου. ηµιουργήσει συνθήκες πολιτικής συµµετοχής και συσπείρωσης γύρω από ένα κοινό σκοπό στους πολίτες και τους επαγγελµατίες της πόλης. Αποκοµίσει οικονοµικά και περιβαλλοντικά οφέλη από την Ενέργειας και την χρήση ΑΠΕ. Αποκτήσει πρόσβαση σε εθνικές και ευρωπαϊκές πηγές χρηµατοδότησης. 15

16 Βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης, µετακίνησης και εργασίας εντός του ήµου. Βελτιώσει την ποιότητα ζωής για τους επισκέπτες / τουρίστες του ήµου. Προσαρµοστεί πιο εύκολα και αποτελεσµατικά µε το νέο εθνικό και ευρωπαϊκό θεσµικό πλαίσιο που δίνει αυξηµένη βαρύτητα σε θέµατα ενέργειας και περιβάλλοντος. Αποκοµίσει οφέλη από τη συνεργασία µε άλλους ήµους που συµµετέχουν στο Σύµφωνο των ηµάρχων ή τους φορείς που το στηρίζουν. Ο στόχος που θέτει το παρόν Σχέδιο ράσης ακολουθεί το όραµα του ήµου και είναι η µείωση των εντός των ορίων του ήµου κατά τουλάχιστον 20% από τα επίπεδα του 2010 (έτος αναφοράς) έως το Αυτό θα επιτευχθεί µέσω δράσεων ανά διάφορους τοµείς δραστηριότητας του ήµου, οι οποίες αποτελούν και τους αντικειµενικούς σκοπούς του Σχεδίου ράσης: 5. των εκποµπών CΟ 2 από µέτρα εξοικονόµησης ενέργειας σε ορισµένες δηµοτικές δραστηριότητες, κτίρια και οχήµατα 6. των εκποµπών CΟ 2 από µέτρα ν οικιακό και τριτογενή τοµέα 7. των από µέτρα εξοικονόµησης ενέργειας στις µεταφορές 8. Παραγωγή ποσοστού της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται εντός του ήµου από ΑΠΕ 16

17 ΜΕΡΟΣ Β' : ΒΑΣΙΚΗ ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΕΚΠΟΜΠΩΝ 5. ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΑΠΟΓΡΑΦΗΣ ΒΑΣΙΚΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ Η κατανάλωση ενέργειας αποτελεί το µέσο για την κάλυψη βασικών αναγκών των χρηστών ενός κτιρίου (π.χ. θέρµανση χώρων), την εξασφάλιση ενός επιπέδου ανέσεων (π.χ. ηλεκτρικές συσκευές, κλιµατιστικά), την παραγωγή προϊόντων (για παράδειγµα στη βιοµηχανία), την παροχή υπηρεσιών. Αυτές οι απαιτήσεις προσδιορίζουν τη ζήτηση ενέργειας, η οποία σε συνδυασµό µε τον χρησιµοποιούµενο εξοπλισµό και το βαθµό χρήσης του, προσδιορίζουν το επίπεδο της κατανάλωσης ενέργειας. Η κατανάλωση ενέργειας και η διάρθρωσή της ανά καύσιµο και ανά τοµέα είναι ένα σηµαντικό µέγεθος όχι µόνο σε εθνικό επίπεδο αλλά και σε περιφερειακό/τοπικό επίπεδο, καθώς σχετίζεται αφενός µε τα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά µίας περιοχής και αφετέρου µε τους διαθέσιµους στην περιοχή ενεργειακούς πόρους. Ωστόσο, η διαθεσιµότητα ενεργειακών στοιχείων σε περιφερειακό/ τοπικό επίπεδο είναι περιορισµένη και αφορά στην κατανάλωση ηλεκτρισµού ανά τοµέα και στην κατανάλωση υγρών καυσίµων συνολικά (ντίζελ κίνησης & θέρµανσης, µαζούτ και βενζίνη). Στο επίπεδο το ήµου Λαγκαδά τα διαθέσιµα στοιχεία είναι ακόµη λιγότερα και δεν επαρκούν για µία αναλυτική εκτίµηση της κατανάλωσης ενέργειας σε τοπικό επίπεδο, ούτε για τη διαµόρφωση µίας απογραφής / πρόβλεψης εκποµπών. Για τον αναλυτικό υπολογισµό της κατανάλωσης ενέργειας εφαρµόστηκε µία µεθοδολογία η οποία περιελάµβανε : τον καθορισµό των τοµέων που θα εξεταστούν και την πρωτογενή αναλυτική καταγραφή τους (απογραφή, αυτοψία, µετρήσεις, κλπ). την περαιτέρω ανάλυση των τοµέων σε δραστηριότητες/ χρήσεις στις οποίες καταναλώνεται ενέργεια, τον προσδιορισµό των παραµέτρων που περιγράφουν τις δραστηριότητες/ χρήσεις που προσδιορίστηκαν και τη διαµόρφωση και εφαρµογή απλών µοντέλων τα οποία οδηγούν στον υπολογισµό της κατανάλωσης ενέργειας στη βάση των προσδιοριστικών παραµέτρων. Οι βασικοί τοµείς τελικής κατανάλωσης ενέργειας που υιοθετήθηκαν στο πλαίσιο του Σχεδίου ράσης είναι οι ακόλουθοι : ηµοτικά κτίρια (Κτίρια διοίκησης και σχολικά κτίρια) & ηµοτικές εγκαταστάσεις 17

18 ηµοτικός φωτισµός Οδικές Μεταφορές Τριτογενής τοµέας (καταστήµατα, υπηρεσίες, κλπ) Η καταγραφή της ενεργειακής κατάστασης του ήµου Λαγκαδά, µε έτος αναφοράς το 2010, θεωρείται αναγκαία προκειµένου να υπάρξει µια βάση για τον υπολογισµό των, έτσι ώστε να τεθούν οι στόχοι µείωσης τους µέχρι το Η καταγραφή της ενεργειακής κατάστασης για το ήµο Λαγκαδά, αφορούσε τους παρακάτω τοµείς : ηµοτικά κτίρια & δηµοτικές εγκαταστάσεις : ηµαρχείο, κτίρια διοίκησης και υπηρεσιών, σχολεία, αθλητικές εγκαταστάσεις, δηµοτικά ιατρεία, ΚΑΠΗ, Πολιτιστικά Κέντρα, κλπ. ηµοτικός φωτισµός : φωτισµός οδών και κοινόχρηστων χώρων. Οχήµατα και µεταφορές : δηµοτικός στόλος και δηµόσιες µεταφορές. Οικιακός Τοµέας : Κατανάλωση ενέργειας σε νοικοκυριά (ηλεκτρισµός, ψύξη /θέρµανση, ζεστό νερό χρήσης) Τριτογενής Τοµέας : Κτίρια και εγκαταστάσεις τοµέα υπηρεσιών (επιχειρήσεις, εµπορικές δραστηριότητες κλπ) Για τη συνολική καταγραφή της ενεργειακής κατάστασης του ήµου, µε έτος αναφοράς το 2010, συλλέχθηκαν τα αντίστοιχα στοιχεία από τις Υπηρεσίες του ήµου (Τεχνική & Οικονοµική Υπηρεσία), την ΕΗ, τον ΟΑΣΘ και την ΕΣΥΕ. 18

19 6. ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΕΚΠΟΜΠΩΝ CO2 Η µεθοδολογία του παρόντος Σχεδίου ράσης βασίστηκε στην επιλογή των ακόλουθων τυπικών συντελεστών : «Πρότυποι» συντελεστές εκποµπών σύµφωνα µε τις αρχές τις IPCC ( ιακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιµατική Αλλαγή). Οι εκποµπές CO 2 προκύπτουν ως αποτέλεσµα της κατανάλωσης ενέργειας και των διεργασιών εντός της οριοθετηµένης περιοχής του ήµου, είτε άµεσα, εξαιτίας π.χ. της καύσης καυσίµων, είτε έµµεσα, π.χ. µέσω της κατανάλωσης καυσίµων για την ηλεκτροπαραγωγή και τη χρήση θέρµανσης/ψύξης εντός της περιοχής. Αυτή η προσέγγιση βασίζεται στην περιεκτικότητα σε άνθρακα κάθε καυσίµου, αποβλήτου κλπ. όπως συµβαίνει στις εθνικές στατιστικές απογραφές των θερµοκηπικών αερίων βάσει της Σύµβασης-Πλαισίου των Ηνωµένων Εθνών για την Αλλαγή του Κλίµατος (UNFCCC) και του Πρωτοκόλλου του Κιότο. Με αυτή την προσέγγιση, θεωρούνται µηδενικές οι εκποµπές CO2 από τη χρήση ΑΠΕ, καθώς και οι εκποµπές πιστοποιηµένης «πράσινης» ηλεκτρικής ενέργειας. Συντελεστές ΑΚΖ (Ανάλυση Κύκλου Ζωής) που λαµβάνουν υπόψη τον συνολικό κύκλο ζωής του ενεργειακού φορέα και των διεργασιών. Αυτή η προσέγγιση περιλαµβάνει όχι µόνο τις εκποµπές στην οριοθετηµένη περιοχή, αλλά και όλες τις εκποµπές της αλυσίδας εφοδιασµού (όπως τις απώλειες κατά τη µεταφορά, τις εκποµπές διύλισης ή τις απώλειες µετατροπής της ενέργειας) που προκύπτουν εκτός της περιοχής του ΟΤΑ. Με αυτή την προσέγγιση, οι εκποµπές CO2 από τη χρήση ΑΠΕ, καθώς και οι εκποµπές από την παραγωγή πιστοποιηµένης «πράσινης» ηλεκτρικής ενέργειας θεωρούνται υψηλότερες του µηδενός. Εάν υιοθετηθεί αυτή η προσέγγιση, ενδέχεται να διαδραµατίσουν σηµαντικό ρόλο άλλα αέρια θερµοκηπίου, πλην του CO2, οι εκποµπές τους όµως µετατρέπονται σε εκποµπές ισοδύναµου CO2. Οι εκποµπές CO 2 για το ήµο Λαγκαδά υπολογίζονται µε βάση τον ακόλουθο τύπο, γνωρίζοντας τις ενεργειακές καταναλώσεις των επιµέρους τοµέων (οικιακός τοµέας, δηµοτικός τοµέας, οδικές µεταφορές, κ.α.) όπως αυτές έχουν καταγραφεί στην Απογραφή των Βασικών Εκποµπών για το ήµο και επιλέγοντας τον Πρότυπο Συντελεστή Εκποµπών ανά τύπο καυσίµου. Αναφέρεται ότι, ως έτος αναφοράς για τον υπολογισµό των εκποµπών και την σύνταξη του Σχεδίου ράσης για την Βιώσιµη Ενέργεια του ήµου επιλέχθηκε το Ενεργειακή κατανάλωση (MWh) * Συντελεστής µετατροπής = Εκποµπές CO 2 ή CO 2 -eq 19

20 Για τα πιο χαρακτηριστικά καύσιµα που χρησιµοποιούνται στον ήµο Λαγκαδά, οι τυπικοί συντελεστές µε βάση τις Οδηγίες IPCC 2006 είναι οι ακόλουθοι : Τύπος καυσίµου Πρότυπος Συντελεστής Εκποµπών (tco2/mwh) Ηλεκτρισµός 1,149 Βενζίνη 0,249 Πετρέλαιο 0,267 Ξύλο 0,302 LPG 0,202 Ντίζελ 0,279 Βιοντίζελ 0 7. ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ: ΚΤΙΡΙΑ & ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 7.1 Κατανάλωση Η/Ε: ηµοτικά κτίρια, Σχολεία & Λοιπές Εγκαταστάσεις Η κατανάλωση ενέργειας στα δηµοτικά κτίρια και στις σχολικές εγκαταστάσεις στο σύνολο των δηµοτικών ενοτήτων του ήµου Λαγκαδά περιλαµβάνει την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας κυρίως για φωτισµό, καθώς και την καύση πετρελαίου και οποιουδήποτε άλλου καυσίµου χρησιµοποιείται για τη θέρµανση των κτιριακών χώρων. Ο ήµος Λαγκαδά είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση των ακόλουθων κτιρίων (κτίρια διοίκησης, σχολεία, κτίρια υπηρεσιών, αθλητικές εγκαταστάσεις, αγροτικά ιατρεία, ΚΑΠΗ, Πολιτιστικά Κέντρα, κλπ), όπως αυτά καταγράφονται στους Πίνακες 1 & 2 που ακολουθούν : Πίνακας 1 : Απογραφή δηµοτικών κτιρίων & εγκαταστάσεων ΚΤΙΡΙΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ - ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΛΑΓΚΑ Α ΠΑΛΑΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ Κολχικού ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Κολχικού ΙΑΤΡΕΙΟ Κολχικού ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ Ανάληψης ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ Ανάληψης ΑΝΑΨΥΚΤΗΡΙΟ Ηρακλείου ΑΠΟ ΥΤΗΡΙΑ ΓΗΠΕ ΟΥ Ηρακλείου ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ Ηρακλείου ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Ηρακλείου 20

21 ΚΤΙΡΙΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ - ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΠΟΘΗΚΕΥΤΙΚΌΣ ΧΩΡΟΣ Ηρακλείου ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Καβαλλαρίου ΠΑΛΙΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ Καβαλλαρίου ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ Καβαλλαρίου ΑΠΟ ΥΤΗΡΙΑ ΓΗΠΕ ΟΥ Καβαλλαρίου ΑΝΑΨΥΚΤΗΡΙΟ Καβαλλαρίου ΑΠΟΘΗΚΕΥΤΙΚΌΣ ΧΩΡΟΣ Καβαλλαρίου ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ Λαγκαδά ΗΜΑΡΧΕΙΟ Λαγκαδά ΠΑΛ. ΗΜΑΡΧΕΙΟ ( ΕΥΑΛ) ΗΜΟΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ Λαγκαδά ΠΕΝΤΑΟΡΟΦΟ ΚΤΙΡΙΟ ΚΑΠΗ Λαγκαδά ΙΟΡΟΦΟ ΚΤΙΡΙΟ ΚΕΠ Λαγκαδά ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΜΠΗΛΕΙΟ Λαγκαδά ΙΣΟΓΕΙΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ Λαγκαδά ΠΕΝΤΑΟΡΟΦΟ ΚΤΙΡΙΟ ΚΑΠΗ Λαγκαδά ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΑΙΘΟΥΣΑΣ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟΥ ΞΕΝΟ ΟΧΕΙΟ Μ. ΑΛΕΞ. ΑΠΟ ΥΤΗΡΙΑ ΓΗΠΕ ΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ Λαγυνών ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΑΝΑΨΥΚΤΗΡΙΟ Λαγυνών ΑΠΟ ΥΤΗΡΙΑ ΓΗΠΕ ΟΥ Λαγυνών ΑΠΟΘΗΚΕΥΤΙΚΌΣ ΧΩΡΟΣ Λαγυνών ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ Περιβολάκι ΑΙΘ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΩΝ Περιβολάκι ΑΠΟ ΥΤΗΡΙΑ ΓΗΠΕ ΟΥ Περιβολάκι ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ Χρυσαυγής ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ Χρυσαυγής ΑΠΟ ΥΤΗΡΙΑ ΓΗΠΕ ΟΥ Χρυσαυγής Κ.Α.Π.Η. Χρυσαυγής ΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΛΑΧΑΝΑ ΗΜΑΡΧΕΙΟ Ξυλόπολης ΚΕΠ/Τ.Τ/Γ.Κ.Π.Υ.Υ Ξυλόπολης.Ε.Υ.Α.Λ Ξυλόπολης ΑΜΑΞΟΣΤΑΣΙΟ Ξυλόπολης Κ.Α.Π.Η. Ξυλόπολης ΙΑΤΡΕΙΟ Ξυλόπολης ΑΙΘΟΥΣΑ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ Ξυλόπολης ΗΜΟΤΙΚΟ ΚΟΛΥΜΒΗΤΗΡΙΟ Ξυλόπολης ΚΛΕΙΣΤΟ ΓΥΜΝΑΣΤΗΡΙΟ Ξυλόπολης ΠΟΛΥΙΑΤΡΕΙΟ Ξυλόπολης 21

22 ΚΤΙΡΙΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ - ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΠΟ ΥΤΗΡΙΑ ΓΗΠΕ ΟΥ Ξυλόπολης ΠΑΛΑΙΑ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ Λαχανά ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ Λαχανά ΑΝΑΨΥΚΤΗΡΙΟ Λαχανάς - Κυδωνιές ΠΑΛΑΙΑ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ Λευκοχωρίου ΑΠΟ ΥΤΗΡΙΑ ΓΗΠΕ ΟΥ Λευκοχωρίου ΑΙΘΟΥΣΑ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ Νικόπολης ΑΠΟ ΥΤΗΡΙΑ ΓΗΠΕ ΟΥ Νικόπολης ΠΑΛΑΙΑ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ Νικόπολης ΙΑΤΡΕΙΟ ορκάδα Καρτερών ΑΝΑΨΥΚΤΗΡΙΟ ορκάδα Καρτερών ΑΠΟ ΥΤΗΡΙΑ ΓΗΠΕ ΟΥ ορκάδα Καρτερών ΠΑΛΑΙΑ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΙΑΤΡΕΙΟ Καρτερών ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Καρτερών ΚΤΙΡΙΟ ΑΠΟΜΑΓΓΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ Καρτερών ΙΑΤΡΕΙΟ Στεφάνια Καρτερών ΑΠΟ ΥΤΗΡΙΑ ΓΗΠΕ ΟΥ Στεφάνια Καρτερών ΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΣΣΗΡΟΥ ηµαρχείο Ασσήρου ΚΑΠΗ Ασσήρου Ιατρείο Ασσήρου 2όροφο ηµοτικό Σχολείο Στεγάζεται ο Πολ. Σύλλογος Ασσήρου Υπό Ανέγερση αίθουσα πολλαπλών Χρήσεων Ασσήρου ΑΠΟ ΥΤΗΡΙΑ Ασσήρου ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΑΣΣΗΡΟΥ Ασσήρου ΗΜΑΡΧΕΙΟ 2ΟΡΟΦΟ ΚΤΙΡΙΟ Ασσήρου ΚΑΠΗ 3ΟΡΟΦΟ ΚΤΙΡΙΟ Ασσήρου ΚΤΙΡΙΟ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ Ασσήρου ΙΑΤΡΕΙΟ Ασσήρου ΗΜΑΡΧΕΙΟ Ασσήρου ΤΕΩΣ ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ- ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ Ασσήρου ΓΥΜΝΑΣΤΗΡΙΟ ΤΥΠΟΥ Τ11-β Ασσήρου ΜΗΧΑΝΟΣΤΑΣΙΟ ΗΜΟΥ-ΤΕΩΣ ΑΓΝΟ Αποθήκη Εξαµίλι Αποθήκη Εξαµίλι ΚΑΠΗ Εξαµίλι ΕΝΤΕΥΚΤΗΡΙΟ Εξαµίλι Κοινοτικό Κατάστηµα ΚΑΠΗ Κριθιάς Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων Κριθιάς ΑΙΘΟΥΣΑ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ Κριθιάς ΑΠΟ ΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙ 2 ΟΙΚΙΣΜΟΙ Κριθιάς ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΣΥΛΛΟΓΟΥ Κριθιάς ΚΑΠΗ Κριθιάς ΙΑΤΡΕΙΟ Κριθιάς ΑΠΟΘΗΚΗ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ Κριθιάς ΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΒΕΡΤΙΣΚΟΥ ΠΟΛΛΑΠΛ.ΧΡΗΣΕΩΝ Αρετής ΙΑΤΡΕΙΟ Αρετής 22

23 ΚΤΙΡΙΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ - ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΞΕΝΩΝΑΣ Βερτίσκου ΘΕΑΤΡΟ Βερτίσκου Κτίρια Κατασκήνωσης Βερτίσκου ΑΓΡ.ΙΑΤΡΕΙΟ Βερτίσκου Αναψυκτήριο Βερτίσκου ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Βερτίσκου ΟΙΚΙΑ ΑΒΕΛΟΥ Η ΟΙΚΙΑ ΓΕΡΑΚΗ ΚΑΦΕΤΕΡΙΑ Βερτίσκου ΚΟΙΝΟΤΗΤA Λοφίσκου ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Λοφίσκου ΟΙΚΙΑ ΧΑΤΖΗΧΡΙΣΤΑΚΗ ΟΙΚΙΑ ΧΑΤΖΗ ΗΜΑΡΧΕΙΟ Όσσας ΙΑΤΡΕΙΟ Όσσας Κοινοτικό Κατάστηµα Όσσας Ισόγειο κτίσµα Ταβέρνας Όσσας ΟΙΚΟΠΕ Ο ΤΑΒΕΡΝΑΣ Όσσας ΟΙΚΟΠΕ Ο ΞΕΝΩΝΑ Όσσας ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΘΗΚΗ ΣΥΝ/ΜΟΥ Όσσας Κ ΑΠ Π. Βρύσες ΑΝΑΨΥΚΤΗΡΙΟ Π. Βρύσες ΠΙΣΙΝΑ ΡΕΜΑ ΑΝΑΨΥΚΤΗΡΙΟ Πολυδεντρίου ΓΗΠΕ Ο Αποδυτήρια Πολυδεντρίου ΦΙΛΟΠΡΟΟ ΕΥΤΙΚΟΣ ΕΞΩΡΑΪΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ Πολυδεντρίου ΚΑΦΕΤΕΡΙΑ Γαλήνης ΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΑΛΙΝ ΟΙΩΝ Κοινοτικό Κατάστηµα Ν. Καλινδοίων Αναψυκτήριο Ν. Καλινδοίων Αποδυτήρια Ν. Καλινδοίων Απόθ-Γραφεία (Αθλ. Μορ. Συλ. Νέων Καλαµωτού ''Η ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ'') Αποδυτήρια Αδάµ Αναψυκτήριο Αδάµ Κοινοτικό Κατάστηµα Αδάµ Μουσείο (παλιό σχολείο) Αδάµ Κοινοτικό Κατάστηµα Πετροκέρασα Αποστακτήριο Πετροκέρασα Λαογραφικό Μουσείο Πετροκέρασα Νέο Λαογραφικό Μουσείο Πετροκέρασα Κοινοτικό Κατάστηµα Σαρακήνας Παλιό Σχολείο-Αναψυκτήριο Σαρακήνας Παλιό Σχολείο-Αναψυκτήριο Αγ. Χαραλάµπου ηµοτικό κατάστηµα Ζαγκλιβερίου Ισόγειο κτίριο (καφενείο) Ζαγκλιβερίου ιατηρητέο (Αγ. Ακυλίνα) Ζαγκλιβερίου 23

24 Κ..Α.Π. Ζαγκλιβερίου ΚΤΙΡΙΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ - ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Αστυνοµικό Τµήµα Ζαγκλιβερίου ΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΟΡΩΝΕΙΑΣ κτίριο παλιάς κοινότητας Αγ. Βασιλείου παλιό αντλιοστάσιο Αγ. Βασιλείου Νέο Κοινοτικό Κατάστηµα - Ιαττρείο Αγ. Βασιλείου αποδυτήρια γηπέδου Βασιλούδι κτίριο παλιάς κοινότητας Ιατρείο Βασιλούδι Νέο ηµαρχείο Γερακαρούς ισόγεια παλιά κοινότητα Γερακαρούς διόροφη παλιά κοινότητα Γερακαρούς Κτίριο συλλόγου αιµοδοσίας Γερακαρούς ΚΑΠΗ Γυµναστήριο Λαγκαδίκια Παλιά Κοινότητα Ιατρείο Λαγκαδίκια Αποδυτήρια Αγ. Βασιλείου γήπεδο ποδοσφαίρου αποδυτήρια Αδραµερίου Κτίριο πολλαπλών χρήσεων (Βασιλουδιώτισσα) Αποδυτήρια γηπέδου ποδοσφαίρου Γερακαρούς Τουριστικά καταλύµατα Γερακαρούς Αποδυτήρια γηπέδου ποδοσφαίρου Λαγκαδίκια Σφαγείο Λαγκαδίκια ΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΣΟΧΟΥ ΠΡΩΗΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ Ασκού ΠΡΩΗΝ ΟΙΚΙΑ ΧΡΥΣΗΣ ΠΑΠΠΑ/ ΓΡΑΦΕΙΑ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΠΡΩΗΝ ΣΧΟΛΕΙΟ/ ΓΡΑΦΕΙΟ ΣΥΛΛΟΓΟΥ - ΧΩΡΟΣ ΕΚ ΗΛΩΣΕΩΝ Ασκού ΑΠΟ ΥΤΗΡΙΑ ΓΗΠΕ ΟΥ Ασκού ΠΡΩΗΝ ΣΧΟΛΕΙΟ/ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Αυγής ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ Αυγής ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ Αυγής ΠΡΩΗΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ ΑΝΑΨΥΚΤΗΡΙΟ ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ ΑΠΟ ΥΤΗΡΙΑ ΓΗΠΕ ΟΥ ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ ΗΜΑΡΧΕΙΟ Σοχού ΠΑΛΑΙΟ ΗΜΑΡΧΕΙΟ Σοχού ΑΜΑΞΟΣΤΑΣΙΟ - ΕΡΓΟΤΑΞΙΟ - ΑΠΟΘΗΚΗ ΥΛΙΚΩΝ- ΣΦΑΓΕΙΑ Σοχού ΠΡΩΗΝ ΕΗ Σοχού ΤΟΠΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ Σοχού ΜΠΙΛΛΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Σοχού ΚΛΕΙΣΤΟ ΓΗΠΕ Ο ΜΠΑΣΚΕΤ Σοχού ΚΛΕΙΣΤΟ ΓΥΜΝΑΣΤΗΡΙΟ Σοχού ΑΝΑΨΥΚΤΗΡΙΟ ΠΑΡΚΟΥ Σοχού ΑΝΑΨΥΚΤΗΡΙΟ Σοχού 24

25 Πίνακας 2 : Απογραφή σχολικών κτιρίων ΣΧΟΛΙΚΑ ΚΤΙΡΙΑ ΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΛΑΓΚΑ Α 3 Παιδικοί Σταθµοί 10 Νηπιαγωγεία 15 ηµοτικά Σχολεία 3 Γυµνάσια 3 Λύκεια ΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΛΑΧΑΝΑ 1 Νηπιαγωγείο 9 ηµοτικά Σχολεία 1 Γυµνάσιο ΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΣΣΗΡΟΥ 2 Παιδικοί Σταθµοί 4 Νηπιαγωγεία 4 ηµοτικά Σχολεία 2 Γυµνάσια 1 Λύκειο ΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΒΕΡΤΙΣΚΟΥ 1 Νηπιαγωγείο 3 ηµοτικά Σχολεία ΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΑΛΙΝ ΟΙΩΝ 2 Νηπιαγωγεία 2 ηµοτικά Σχολεία 1 Γυµνάσιο 1 Λύκειο ΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΟΡΩΝΕΙΑΣ 4 Νηπιαγωγεία 6 ηµοτικά Σχολεία 1 Γυµνάσιο ΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΣΟΧΟΥ 3 Νηπιαγωγεία 3 ηµοτικά Σχολεία 1 Γυµνάσιο 1 Λύκειο Η κατανάλωση ενέργειας για το σύνολο των δηµοτικών κτιρίων και λοιπών εγκαταστάσεων του ήµου Λαγκαδά για το έτος 2010 ανέρχεται σε ΚWh, ενώ για το σύνολο των σχολικών εγκαταστάσεων του ήµου ανέρχεται σε ΚWh, σύµφωνα µε αναλυτικά στοιχεία καταναλώσεων από την ΕΗ. Για τον υπολογισµό των των ηµοτικών κτιρίων και των εγκαταστάσεων του ήµου Λαγκαδά έχουν χρησιµοποιηθεί οι «Πρότυποι» συντελεστές εκποµπών σύµφωνα µε τις αρχές τις IPCC ( ιακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιµατική Αλλαγή). Ο συντελεστής µετατροπής της ηλεκτρικής ενέργειας σε εκποµπές CO 2 έχει την τιµή 1,149. Έτσι η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για το έτος 2010, για το σύνολο των δηµοτικών 25

26 κτιρίων του ήµου Λαγκαδά ανέρχεται σε KWh, και εποµένως το CO 2 που παράχθηκε είναι ,82 tco 2. Πίνακας 3 : Συντελεστής µετατροπής ηλεκτρικής ενέργειας σε CO 2 Τύπος καυσίµου Πρότυπος Συντελεστής Εκποµπών (tco2/mwh) Ηλεκτρισµός 1,149 Πίνακας 4 : Εκποµπές CO 2 από την κατανάλωση ηλ. ενέργειας στα ηµοτικά Κτίρια ηµοτικά Κτίρια Κτίρια ιοίκησης & Λοιπών Εγκαταστάσεων Κατανάλωση Ηλεκτρικής Ενέργειας (KWh) Συντελεστής Εκποµπών (tco 2 /MWh) Εκποµπές CO 2 (tco 2 ) , ,72 Σχολικά κτίρια , ,09 Σύνολο ,75 1, , Κατανάλωση πετρελαίου : ηµοτικά κτίρια & εγκαταστάσεις Ο ήµος Λαγκαδά είναι υπεύθυνος για όλα τα ηµοτικά Κτίρια (κτίρια διοίκησης & υπηρεσιών, σχολικές & αθλητικές εγκαταστάσεις, κλπ) των ηµοτικών Ενοτήτων Ασσήρου, Λαγκαδά, Λαχανά, Κορώνειας, Βερτίσκου, Καλλινδοίων και Σοχού. Η πλειοψηφία των κτιρίων αυτών θερµαίνεται µε κοινούς λέβητες πετρελαίου. Η συνολική κατανάλωση πετρελαίου θέρµανσης για τα δηµοτικά κτίρια του ήµου Λαγκαδά για το έτος 2010, µε βάση τα στοιχεία από το Γραφείο Προµηθειών του ήµου, ανέρχεται σε lt. Πίνακας 5 : Κατανάλωση πετρελαίου σε ηµοτικά Κτίρια & Εγκαταστάσεις Κατανάλωση Ενδεικτική Τιµή / lt Συνολική Τιµή ηµοτικά Κτίρια Πετρελαίου (lt) ( ) ( ) Σύνολο , ,92 Βάσει των οδηγιών του Συµφώνου των ηµάρχων γίνεται η παραδοχή ότι στο τέλος κάθε περιόδου θέρµανσης (Μάιος) οι ετήσιες παραδόσεις πετρελαίου ισούνται µε την ετήσια κατανάλωση πετρελαίου. Για την µετατροπή του όγκου καυσίµου σε ενέργεια θα χρησιµοποιηθεί ο συντελεστής µετατροπής των Οδηγιών του Συµφώνου των ηµάρχων (EMEP/EEA 2009, IPCC 2006): 26

27 Πίνακας 6 : Συντελεστής µετατροπής όγκου πετρελαίου σε ενέργεια Τύπος καυσίµου Συντελεστής Μετατροπής (kwh/lt) Πετρέλαιο 10,00 Πίνακας 7 : Συντελεστής µετατροπής πετρελαίου σε CO2 Τύπος καυσίµου Πρότυπος Συντελεστής Εκποµπών (tco2/mwh) Πετρέλαιο 0,267 Ξύλο 0,302 Προκύπτει εποµένως ότι η συνολική ενέργεια που καταναλώνεται από την καύση πετρελαίου στα δηµοτικά κτίρια του ήµου ανέρχεται σε k/wh, ποσό που αντιστοιχεί σε tco 2 για το έτος Πίνακας 8 : Εκποµπές CO 2 από την κατανάλωση πετρελαίου στα ηµοτικά Κτίρια ηµοτικά Κτίρια Κτίρια ιοίκησης & Λοιπών Εγκαταστάσεων Κατανάλωση Συντελεστής Κατανάλωση Εκποµπές πετρελαίου Εκποµπών (k/wh) CO 2 (tco 2 ) (lt) (tco 2 /MWh) , Κατανάλωση η/ε: ηµοτικός φωτισµός Ο ήµος Λαγκαδά καταναλώνει ηλεκτρική ενέργεια για τον φωτισµό των οδών και των κοινόχρηστων χώρων του ήµου. Καθώς ο ήµος έχει πολύ µεγάλη έκταση (1.220 τ.χλµ) το δίκτυο δηµοτικού οδοφωτισµού είναι ιδιαίτερα µεγάλο. Επίσης ο ήµος Λαγκαδά περιλαµβάνει πολλές ηµοτικές Ενότητες και πολλά ηµοτικά και Τοπικά ιαµερίσµατα, σε κάποια από τα οποία ο πραγµατικός πληθυσµός είναι µικρός, ιδιαίτερα το χειµώνα, ωστόσο υπάρχει ανάγκη φωτισµού για λόγους ασφάλειας. Επιπλέον σχεδόν κάθε χωριό διαθέτει τουλάχιστον µια πλατεία, παράγοντας που συµβάλλει στην µεγάλη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για τον φωτισµό των κοινόχρηστων χώρων. Αναλυτική καταγραφή των ρολογιών (αριθµών παροχής) στο ήµο Λαγκαδά, του αριθµού αλλά και των τύπων λαµπτήρων που έχουν τοποθετηθεί στο οδικό δίκτυο δεν υπάρχει. Σύµφωνα µε εκτιµήσεις των ηλεκτρολόγων του ήµου ο αριθµός παροχής είναι 132 για το σύνολο του ήµου (23 στον Καποδιστριακό ήµο Λαγκαδά). Ως προς τον τύπο των λαµπτήρων αυτοί είναι διάφοροι και διαφορετικής ισχύος. Οι παλιοί λαµπτήρες είναι παλιάς τεχνολογίας, ενεργοβόροι και µη αποδοτικοί. Κυρίως είναι υδραργύρου, ισχύος 125W, αλλά σε σηµεία που απαιτούν καλύτερο φωτισµό (όπως στις εισόδους των χωριών) έχουν τοποθετηθεί λαµπτήρες Νατρίου, ισχύος 250W. Ωστόσο, εφαρµόζοντας 27

28 πολιτική εξοικονόµησης ενέργειας, ο ήµος Λαγκαδά φροντίζει τους λαµπτήρες που αντικαθιστά να είναι λάµπες οικονοµίας. Επιπλέον για την εύρυθµη λειτουργία των συστηµάτων φωτισµού αλλά και την εξοικονόµηση ενέργειας ο ήµος εφαρµόζει συστήµατα ελέγχου φωτισµού είτε µε χρονοπρογραµµατισµό είτε σε σύζευξη µε το φυσικό φωτισµό. Για τον υπολογισµό της κατανάλωσης της ηλεκτρικής ενέργειας, για το έτος 2010 συγκεντρώθηκαν τα τιµολόγια της ΕΗ ανά ηµοτική Ενότητα και αθροίστηκαν. Σύµφωνα µε τα τιµολόγια ηλεκτρικής ενέργειας, το 2010, ανά µήνα, µετρήθηκαν και χρεώθηκαν οι εξής καταναλώσεις ηλεκτρικής ενέργειας για φωτισµό: Πίνακας 9 : Κατανάλωση ενέργειας για δηµοτικό φωτισµό ΜΗΝΑΣ ΦΟΠ (KWh) Ιανουάριος Φεβρουάριος Μάρτιος Απρίλιος Μάιος Ιούνιος Ιούλιος Αύγουστος Σεπτέµβριος Οκτώβριος Νοέµβριος εκέµβριος ΣΥΝΟΛΑ Κατανάλωση η/ε: Οικιακός & τριτογενής τοµέας Για την εκτίµηση της κατανάλωσης της ηλεκτρικής και θερµικής ενέργειας στον οικιακό και τριτογενή τοµέα υπήρξε συνεργασία µε το Εργαστήριο Μετάδοσης Θερµότητας & Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ το οποίο εκπόνησε τη µελέτη µε τίτλο Εισήγηση δράσεων και µέτρων για το Σχέδιο ράσης για την Αειφόρο Ενέργεια στο ήµο Λαγκαδά. Σύµφωνα µε τη µελέτη αυτή, το πρόβληµα της κατανάλωσης ενέργειας για την εξυπηρέτηση κτιρίων παραµένει ένα πολυσύνθετο τεχνικό και οικονοµικό πρόβληµα, τη διάσταση του οποίου συνειδητοποιήθηκε για πρώτη φορά στη δεκαετία του 1970 µε τις δύο πετρελαϊκές κρίσεις. Έτσι, η µείωση του κόστους της ενέργειας κατά 30% σε πραγµατικές τιµές στο διάστηµα , είχε σαν αποτέλεσµα την αύξηση της κατανάλωσης της ενέργειας στα κτίρια (κατοικίες, γραφεία, δηµόσια κτίρια) όλο το διάστηµα της ισχυρής οικονοµικής ανάπτυξης ( ) κατά 4% ετησίως, ακυρώνοντας ουσιαστικά τα αποτελέσµατα των όποιων µέτρων εξοικονόµησης 28

29 εφαρµόστηκαν στη δεκαετία του Έτσι, το 1980 τα κτίρια στην Ελλάδα απορροφούσαν το 22% της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης, ποσοστό που ως το 2005 είχε αυξηθεί στο 29,8%. Χρειάστηκε να διπλασιαστεί η τιµή του πετρελαίου µέσα και να υποδιπλασιαστεί το διαθέσιµο εισόδηµα στο διάστηµα , για ξαναγίνει στην ενεργειακή συµπεριφορά των κτιρίων αναγκαία. Αίτια του προβλήµατος Η αύξηση που παρατηρήθηκε στην κατανάλωση ενέργειας στα κτίρια είναι τόσο ποσοτική, καθώς καταναλώνεται περισσότερη ενέργεια σε απόλυτο µέγεθος, όσο και ποιοτική, επειδή χρησιµοποιείται όλο και περισσότερο ηλεκτρισµός. Οι εκτιµήσεις για τις εξελίξεις της επόµενης δεκαετίας είναι δυστυχώς απαισιόδοξες, καθώς, ακόµη κι αν ληφθούν άµεσα ουσιαστικά µέτρα, θα απαιτηθούν αρκετά χρόνια για την αναστροφή αυτής της τάσης. Τα αίτια αυτής της εξέλιξης αφορούν στα εξής : 1. Η ύπαρξη της µεγάλης πλειοψηφίας των κτιρίων που κατασκευάστηκαν πριν την εισαγωγή του Κανονισµού Θερµοµόνωσης Κτιρίων (ΚΘΚ), το 1979, και που ανέρχονται περίπου στο 68% του συνολικού κτιριακού αποθέµατος, τα οποία δεν είναι θερµοµονωµένα, και τα οποία απαιτούν πολύ µεγάλα ποσά ενέργειας για να εξασφαλίσουν τις µε τα σηµερινά επίπεδα αποδεκτές συνθήκες άνεσης το χειµώνα. 2. Η πληµµελής θερµοµόνωση των κτιρίων που κατασκευάστηκαν τα πρώτα χρόνια από την εφαρµογή του ΚΘΚ, συµβατικά δεχόµαστε την περίοδο ως το Η ύπαρξη, κατά κανόνα, παλαιών και µε µέτρια κατάσταση των συστηµάτων θέρµανσης, που οδηγεί σε µειωµένους βαθµούς απόδοσης και εποµένως αυξηµένη κατανάλωση ενέργειας και περιβαλλοντική επιβάρυνση. 4. Η συνεχής αύξηση, τόσο σε αριθµό όσο και σε εγκατεστηµένη ισχύ, των συστηµάτων και συσκευών που καταναλώνουν ηλεκτρική, κυρίως, ενέργεια. Αυτό αφορά τα κτίρια κατοικιών, κυρίως, όµως, τα κτίρια γραφείων, καταστηµάτων και υπηρεσιών. 5. Η ολοένα ισχυρότερη απαίτηση για βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και εργασίας, ιδίως σε ό,τι αφορά τη θερµική άνεση το καλοκαίρι, που σε συνδυασµό µε τη µείωση του κόστους των συσκευών, οδήγησε στην εγκατάσταση και λειτουργία πάνω από κλιµατιστικών µονάδων. 6. Το γεγονός ότι κατά το σχεδιασµό των κτιρίων εξακολουθούν να υποτιµώνται οι βασικές αρχές του ενεργειακού σχεδιασµού, όπως η ηλιοπροστασία, ο φυσικός αερισµός και η αξιοποίηση της θερµοχωρητικότητας του κτιριακού κελύφους. 7. Η καθυστερηµένη εισαγωγή στην ελληνική νοµοθεσία ενός σύγχρονου, ολοκληρωµένου ενεργειακού κανονισµού. Αυτό επιτεύχθηκε το 2010, µε την εισαγωγή του Κανονισµού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ), σε µία περίοδο που, δυστυχώς, η κατασκευαστική δραστηριότητα έχει πρακτικά µηδενιστεί. 29

30 Σε ότι αφορά τη µεθοδολογική προσέγγιση που ακολουθήθηκε επελέγη ως βάση η καταγραφή των κατοικιών και η κατηγοριοποίηση τους σύµφωνα µε το µέγεθος της επιφάνειας τους και η καταγραφή των καταστηµάτων από την ΕΛΣΤΑΤ και η εκτίµηση της ηλεκτρικής και θερµικής ενέργειας που καταναλώνουν έγινε σύµφωνα µε τους συντελεστές του ΚΕΝΑΚ. Όλα τα κτίρια (κατοικίες και καταστήµατα) κατηγοριοποιήθηκαν ως προς την ηλικία τους, ανάλογα µε την περίοδο κατασκευής τους, ως ακολούθως : 1. πριν το 1960: Αµόνωτα µε παλαιούς τρόπους κατασκευής : Αµόνωτα κτίρια : Πληµµελώς µονωµένα : Πλήρως θερµοµονωµένα (κατά ΚΘΚ) : Μελετηµένα κατά ΚΕΝΑΚ 7.5 Κατανάλωση ενέργειας: Μεταφορές Ο υπολογισµός της κατανάλωσης ενέργειας στις µεταφορές έχει υπολογιστεί από τις δύο βασικές κατηγορίες οχηµάτων : τα δηµοτικά οχήµατα και τις δηµόσιες µεταφορές. Στοιχεία για τις καταναλώσεις καυσίµων των δηµοτικών οχηµάτων για το έτος 2010 ελήφθησαν από το Γραφείο Προµηθειών του ήµου, ενώ από την Υπηρεσία Καθαριότητας ελήφθησαν στοιχεία για τα διανυθέντα χιλιόµετρα των απορριµµατοφόρων του ήµου ανά ηµοτική Ενότητα. Επιπλέον από τον Οργανισµό Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης (ΟΑΣΘ) ελήφθησαν στοιχεία για τα δροµολόγια που ακολουθούν καθηµερινά τα λεωφορεία εντός των γεωγραφικών ορίων του ήµου για το έτος αναφοράς. Για τον αριθµό και τις καταναλώσεις καυσίµων των ιδιωτικών οχηµάτων που διέρχονται στα γεωγραφικά όρια του ήµου Λαγκαδά δεν κατέστη δυνατή η συλλογή στοιχείων και εποµένως οι προτεινόµενες δράσεις για την κατηγορία των µεταφορών θα αφορούν µόνο τα δηµοτικά οχήµατα και τις δηµόσιες συγκοινωνίες ηµοτικά οχήµατα Ο ήµος Λαγκαδά διαθέτει σηµαντικό δηµοτικό στόλο για την εξυπηρέτηση των διαφόρων αναγκών του, ο οποίος περιλαµβάνει διαφορετικού τύπου οχήµατα, όπως απορριµµατοφόρα, φορτηγά και ηµιφορτηγά, λεωφορεία, επιβατικά, φορτωτές και σάρωθρα. Στον ακόλουθο πίνακα καταγράφονται τα δηµοτικά οχήµατα του ήµου Λαγκαδά, τα χαρακτηριστικά τους, καθώς και το είδος καυσίµου που καταναλώνει το καθένα. 30

31 Πίνακας 10 : Απογραφή ηµοτικού Στόλου ΗΜΟΤΙΚΕΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΗΜΕΡ/ΝΙΑ Α/ Α ΚΑΥΣΙΜΟ ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ 1 Ης Α ΕΙΑΣ ΙΠΠΟΙ ΑΠΟΡΡΙΜΑΤΟΦΟΡΑ ΒΕΡΤΙΣΚΟΥ 1 ΚΗΟ 8665 MERCEDES ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΑΣΣΗΡΟΥ 2 ΚΗΙ 7841 MERCEDES ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΟ 8556 MERCEDES ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΟ 8547 MERCEDES ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΛΑΓΚΑ Α 5 ΚΗΟ 8636 MERCEDES ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΟ 8718 MERCEDES ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΟ 8892 MERCEDES ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΙ 1934 VOLVO ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΗ 1852 IVECO ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΑΛΙΝ ΟΙΩΝ 10 ΚΗΙ 7905 MERCEDES ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΛΑΧΑΝΑ 11 ΚΗΟ 8927 MERCEDES ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΣΟΧΟΥ 12 ΚΗΙ 3591 VOLVO ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΟ 8051 MER/DES ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΟΡΩΝΕΙΑΣ 14 ΚΗΟ 8737 MERCEDES ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΗ 2028 MERCEDES ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΗΜΙΦΟΡΤΗΓΑ ΒΕΡΤΙΣΚΟΥ ΑΣΣΗΡΟΥ ΛΑΓΚΑ Α 1 ΚΗΙ 7765 NISSAN ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΙ 1969 MAZDA ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΟ 8670 MAZDA ΑΜΟΛΥΒ Η ΚΗΟ 8673 MAZDA ΑΜΟΛΥΒ Η ΚΗΗ 1981 NISSAN ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΟ 8840 IVECO ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΙ 3796 MERCEDES ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΟ 8807 IVECO ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΟ 8679 MAZDA ΑΜΟΛΥΒ Η ΚΗΟ 8784 MITSUBISHI ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΟ 8785 MITSUBISHI ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΑΛΙΝ ΟΙΩΝ 12 ΚΗΟ 8411 TOYOTA ΒΕΝΖΙΝΗ ΛΑΧΑΝΑ ΣΟΧΟΥ 13 ΚΗΟ 8928 NISSAN ΑΜΟΛΥΒ Η ΚΗΗ 1862 FORD ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΗ 1863 FORD ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΟ 8659 MAZDA ΒΕΝΖΙΝΗ 18/05/ ΚΗΗ 2050 MITSUBISHI ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΟ 8722 IVECO ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΟ 8683 MAZDA ΑΜΟΛΥΒ Η ΚΗΟ 8654 MAZDA ΑΜΟΛΥΒ Η ΚΟΡΩΝΕΙΑΣ 21 ΚΗΟ 8745 IVECO ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΗ 1932 NISSAN ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΕΠΙΒΑΤΙΚΑ ΒΕΡΤΙΣΚΟΥ 1 ΚΗΙ 4769 SKODA ΑΜΟΛΥΒ Η ΚΗΙ 4775 HYUDAI MATRIX ΑΜΟΛΥΒ Η ΑΣΣΗΡΟΥ 3 ΚΗΗ 1979 HUNDAI ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΗ 2023 OPEL ΑΜΟΛΥΒ Η ΚΗΟ 8505 MERCEDES ΒΕΝΖΙΝΗ ΚΗΟ 8925 HUNDAI ΑΜΟΛΥΒ Η ΛΑΓΚΑ Α 7 ΚΗΗ 6808 HONDA ΑΜΟΛΥΒ Η ΚΗΙ 4662 KIA ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΗ 1909 OPEL ΑΜΟΛΥΒ Η ΚΗΙ 4714 HYUNDAI MATRIX ΑΜΟΛΥΒ Η ΚΑΛΙΝ ΟΙΩΝ 11 ΚΗΙ 4693 HYUNDAI MATRIX ΑΜΟΛΥΒ Η

32 ΗΜΟΤΙΚΕΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΗΜΕΡ/ΝΙΑ Α/ Α ΚΑΥΣΙΜΟ ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ 1 Ης Α ΕΙΑΣ ΙΠΠΟΙ ΛΑΧΑΝΑ 12 ΚΗΟ 8692 MERCEDES ΒΕΝΖΙΝΗ 09/09/ ΚΗΙ 4689 HYUNDAI MATRIX ΑΜΟΛΥΒ Η ΣΟΧΟΥ 14 ΚΗΙ 8471 VOLKSWAGEN ΒΕΝΖΙΝΗ ΚΗΙ 4691 HYUNDAI MATRIX ΑΜΟΛΥΒ Η ΚΟΡΩΝΕΙΑΣ 16 ΚΗΗ 1933 NISSAN ΑΜΟΛΥΒ Η ΛΕΩΦΟΡΕΙΑ 1 ΚΗΟ 8937 FIAT-IVECO 33/Θ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΒΕΡΤΙΣΚΟΥ 2 ΚΗΙ 4741 MERCEDES 13/Θ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΙ 7185 HYNDAI 9/0 ΑΜΟΛΥΒ Η ΑΣΣΗΡΟΥ 4 ΚΗΗ 1888 HUNDAI 9/Θ ΑΜΟΛΥΒ Η ΚΗΙ 6832 KASSBOHRER 54/Θ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΛΑΓΚΑ Α 6 ΚΗΙ 4682 HUNDA 11/Θ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΙ 7203 HUNDAI 9/Θ ΑΜΟΛΥΒ Η ΚΑΛΙΝ ΟΙΩΝ 8 ΚΗΟ 8696 IVECO 30/θ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΛΑΧΑΝΑ 9 ΚΗΟ 8658 FIAT-IVECO ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΙ 7812 FORD 13/0 ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΙ 4444 HUNDAI 10/θ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΙ 6891 FIAT-IVECO 50/Θ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΣΟΧΟΥ 13 ΚΗΟ 2063 MERCEDES 30/Θ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ 14 ΚΗΟ 8049 FORD 25/θ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΗΟ 7204 HUNDAI 9/0 ΑΜΟΛΥΒ Η ΚΟΡΩΝΕΙΑΣ 16 ΚΗΗ 2003 RENAULT 9/Θ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΝΕΚΡΟΦΟΡΕΣ 1 ΚΗΗ 1885 MERCEDES ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΣΟΧΟΥ 2 ΚΗΙ 4665 MERCEDES ΒΕΝΖΙΝΗ ΚΗΙ 4758 OPEL ΒΕΝΖΙΝΗ ΚΗΟ 8048 DAIMLER-MER/DES ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΑΣΘΕΝΟΦΟΡΑ ΒΕΡΤΙΣΚΟΥ 1 ΚΗΙ 3780 MERCEDES ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΣΟΧΟΥ 2. ΚΗΙ 4761 MERCEDES ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ Γ Κ Ρ Ε I Τ Ε Ρ ΛΑΓΚΑ Α 1 ΜΕ FAUN ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΑΛΙΝ ΟΙΩΝ 2 ΜΕ KOMATSU ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΛΑΧΑΝΑ 3 ΜΕ KOMATSU ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΣΟΧΟΥ 4 Η FAUN ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΟΡΩΝΕΙΑΣ 5 ΜΕ HUZHOU ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΦΟΡΤΩΤΕΣ ΒΕΡΤΙΣΚΟΥ 1 ΜΕ BOBCAT ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΜΕ INTERNASION AL ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΛΑΓΚΑ Α 3 ΜΕ WEW-HOLAND ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΛΑΧΑΝΑ 4 ΜΕ PERKINS ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΑΣΣΗΡΟΥ 5 ΜΕ j.c.b. διαβολάκι ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΜΕ j. c.b.- ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΣΟΧΟΥ 7 Η j. C.B.- ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΣΑΡΩΘΡΑ ΑΣΣΗΡΟΥ 1 ΜΕ HOOVER ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΛΑΓΚΑ Α 2 ΜΕ SCHMIT ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΜΕ MERCEDES ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΑ ΟΠΛΥΝΤΗΡΙΑ ΛΑΓΚΑ Α 1 ΜΕ MERCEDES ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΠΟΛΥΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ ΚΑΛΛΙΝ ΟΙΩΝ 1 ΜΕ HOLTER Αττοφ/κο ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΟΡΩΝΕΙΑΣ 2 ΜΕ HOLTER Χορτ/κο ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΑΛΛΑΤΙΕΡΕΣ ΛΑΧΑΝΑ 1 ΜΕ MERCEDES ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ 220 ΚΑΛΑΘΟΦΟΡΑ ΛΑΧΑΝΑ 1 ΜΕ PERKINS ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ

33 ΗΜΟΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ Α/ Α ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΜΠΕΤΟΝΙΕΡΕΣ ΚΑΥΣΙΜΟ ΗΜΕΡ/ΝΙΑ 1 Ης Α ΕΙΑΣ ΛΑΧΑΝΑ 1 ΜΕ MERLO ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΒΥΤΙΟΦΟΡΑ ΚΟΡΩΝΕΙΑΣ 1 ΚΗΙ 7779 MERCEDES ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΙΠΠΟΙ Με βάση τα στοιχεία της Υπηρεσίας Καθαριότητας του ήµου Λαγκαδά οι αποστάσεις που διένυσαν τα απορριµµατοφόρα το έτος 2010, εντός των γεωγραφικών ορίων του ήµου, καταγράφονται στον ακόλουθο πίνακα : Πίνακας 11 : Απογραφή διανυόµενων αποστάσεων ηµοτικού Στόλου ηµοτική Ενότητα Όχηµα Χλµ. / εβδοµάδα Χλµ. / έτος Ασσήρου ΚΗΙ Βερτίσκου ΚΗΟ Κορώνειας ΚΗΗ Καλλινδοίων ΚΗΟ ΚΗΟ Λαχανά ΚΗΙ ΚΗΗ Λαγκαδά Σοχού ΚΗΙ 1934 ΚΗΟ 8556 ΚΗΟ 8547 ΚΗΙ 3591 ΚΗΟ Σύνολο Η συνολική κατανάλωση πετρελαίου και αµόλυβδης βενζίνης του στόλου των δηµοτικών οχηµάτων, για το έτος αναφοράς 2010, παρουσιάζεται στον ακόλουθο πίνακα : Πίνακας 12 : Κατανάλωση καυσίµων ηµοτικού Στόλου Είδος καυσίµου Ποσότητα (lt) Ενδεικτική Τιµή (lt/ ) Συνολική Τιµή ( ) Πετρέλαιο κίνησης , ,14 Αµόλυβδη βενζίνη , ,04 Σύνολο ,18 Για την µετατροπή του όγκου καυσίµου σε ενέργεια θα χρησιµοποιηθούν οι συντελεστές µετατροπής των Οδηγιών του Συµφώνου των ηµάρχων (EMEP/EEA 2009, IPCC 2006). 33

34 Πίνακας 13 : Συντελεστής µετατροπής όγκου καυσίµου σε ενέργεια Καύσιµο Συντελεστής µετατροπής (kwh/lt) Βενζίνη 9,2 Πετρέλαιο 10,0 Με την παραδοχή ότι τα δηµοτικά οχήµατα διανύουν εντός του ήµου το σύνολο των χιλιοµέτρων τους η συνολική κατανάλωση ενέργειας που προκύπτει είναι : Πίνακας 14 : Συντελεστής µετατροπής καυσίµου σε CO2 Τύπος καυσίµου Πρότυπος Συντελεστής Εκποµπών (tco2/mwh) Πετρέλαιο 0,267 Βενζίνη Πίνακας 15 : Εκποµπές CO2 από την κατανάλωση πετρελαίου στα δηµοτικά οχήµατα Τύπος καυσίµου Κατανάλωση (lt) Κατανάλωση (k/wh) Συντελεστής Εκποµπών (tco 2 /MWh) Εκποµπές CO 2 (tco 2 ) Πετρέλαιο , Βενζίνη Σύνολο Από τα στοιχεία της απογραφής µε έτος βάσης το 2010 για τον τοµέα των µεταφορών προκύπτει ότι η κατανάλωση της ενέργειας των δηµοτικών οχηµάτων του ήµου Λαγκαδά ανέρχεται σε k/wh. Έτσι µε βάση τους τυπικούς συντελεστές των Οδηγιών του Συµφώνου των ηµάρχων για τους διαφορετικούς τύπους καυσίµου (πετρέλαιο και βενζίνη) που χρησιµοποιούν τα δηµοτικά οχήµατα, προκύπτει ότι οι ετήσιες εκποµπές CO 2, για το 2010 είναι tco ηµόσιες Μεταφορές Από τον ΟΑΣΘ συγκεντρώθηκαν στοιχεία σχετικά µε τα δροµολόγια των λεωφορείων που διέρχονται εντός των ορίων του ήµου Λαγκαδά. Πίνακας 16 : ιερχόµενες γραµµές ΟΑΣΘ από το ήµο Λαγκάδα Μήκος Σύνολο χλµ Αριθµός Σύνολο χλµ No ιαδροµής εντος Περιγραφή Γραµµής ιαδροµή ροµολογίων εντος ήµου Γραµµής εντός του ήµου ανά Καθηµερινής ετησίως ήµου (µ.) ηµέρα 83 ΛΑΓΚΑ ΑΣ- Μετάβαση

35 No Γραµµής Περιγραφή Γραµµής ιαδροµή Μήκος ιαδροµής εντός του ήµου (µ.) Αριθµός ροµολογίων Καθηµερινής Σύνολο χλµ εντος ήµου ανά ηµέρα Σύνολο χλµ εντος ήµου ετησίως ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ (ΕΞΠΡΕΣ) 83 ΛΑΓΚΑ ΑΣ- ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Επιστροφή (ΕΞΠΡΕΣ) 83A ΛΑΓΚΑ ΑΣ- ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ (ΑΝΑΛΗΨΗ-ΛΑΓΚΑ ΑΣ- Μετάβαση ΘΕΣ/ΝΙΚΗ) 83B ΛΑΓΚΑ ΑΣ- ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ (ΛΑΓΚΑ ΑΣ-ΛΑΓΥΝΑ- Μετάβαση ΘΕΣ/ΝΙΚΗ) 83B ΛΑΓΚΑ ΑΣ- ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ (ΛΑΓΚΑ ΑΣ-ΛΑΓΥΝΑ- Επιστροφή ΘΕΣ/ΝΙΚΗ) 83M ΛΑΓΚΑ ΑΣ- ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ (ΜΕΣΩ Επιστροφή ΛΟΥΤΡΩΝ ΛΑΓΚΑ Α) 83N ΣΤΑΥΡΟΥΠΟΛΗ- ΛΑΓΚΑ ΑΣ (ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΠΑΠΑΚΥΡΙΑΖΗ ΜΕΣΩ Μετάβαση ΑΝΩ ΛΑΓΥΝΩΝ) 83N ΣΤΑΥΡΟΥΠΟΛΗ- ΛΑΓΚΑ ΑΣ (ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΠΑΠΑΚΥΡΙΑΖΗ ΜΕΣΩ Επιστροφή ΑΝΩ ΛΑΓΥΝΩΝ) 83X ΛΑΓΚΑ ΑΣ- ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ (ΧΡΥΣΑΥΓΗ-ΛΑΓΚΑ ΑΣ- Μετάβαση ΘΕΣ/ΝΙΚΗ) 84A ΜΕΛΙΣΣΟΧΩΡΙ - ΡΥΜΟΣ ΛΗΤΗ Μετάβαση A ΜΕΛΙΣΣΟΧΩΡΙ - ΡΥΜΟΣ ΛΗΤΗ Επιστροφή B ΡΥΜΟΣ - ΜΕΛΙΣΣΟΧΩΡΙ ΛΗΤΗ Μετάβαση B ΡΥΜΟΣ - ΜΕΛΙΣΣΟΧΩΡΙ ΛΗΤΗ Επιστροφή ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ - ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑ Μετάβαση ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ - ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑ Επιστροφή A ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ - ΚΡΙΘΙΑ Μετάβαση A ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ - ΚΡΙΘΙΑ Επιστροφή B ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ-ΚΡΙΘΙΑ- ΛΕΥΚΟΧΩΡΙ Μετάβαση B ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ-ΚΡΙΘΙΑ- ΛΕΥΚΟΧΩΡΙ Επιστροφή H ΛΑΓΚΑ ΑΣ - ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑ Μετάβαση H ΛΑΓΚΑ ΑΣ - ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑ Επιστροφή K ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ- ΚΥ ΩΝΙΑ- Μετάβαση ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑ 85K ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ- ΚΥ ΩΝΙΑ- ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑ Επιστροφή

36 No Γραµµής Περιγραφή Γραµµής ιαδροµή Μήκος ιαδροµής εντός του ήµου (µ.) Αριθµός ροµολογίων Καθηµερινής Σύνολο χλµ εντος ήµου ανά ηµέρα Σύνολο χλµ εντος ήµου ετησίως 85M ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ-ΕΞΑΜΙΛΙ - ΚΡΙΘΙΑ Μετάβαση M ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ-ΕΞΑΜΙΛΙ - ΚΡΙΘΙΑ Επιστροφή N ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ- ΝΙΚΟΠΟΛΗ - Μετάβαση ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑ 85N ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ- ΝΙΚΟΠΟΛΗ - Επιστροφή ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑ 85T ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ-ΚΡΙΘΙΑ- ΕΞΑΜΙΛΙ-ΛΕΥΚΟΧΩΡΙ Μετάβαση T ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ-ΚΡΙΘΙΑ- ΕΞΑΜΙΛΙ-ΛΕΥΚΟΧΩΡΙ Επιστροφή X ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ- ΜΑΥΡΟΡΑΧΗ- Μετάβαση ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑ 85X ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ- ΜΑΥΡΟΡΑΧΗ- Επιστροφή ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑ 86 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ - ΛΑΓΚΑ ΙΚΙΑ Επιστροφή A ΓΕΡΑΚΑΡΟΥ - ΛΑΓΚΑ ΙΚΙΑ Μετάβαση B ΒΑΣΙΛΟΥ Ι - ΛΑΓΚΑ ΙΚΙΑ Μετάβαση E ΛΑΓΥΝΑ - ΒΑΣΙΛΟΥ Ι - ΛΑΓΚΑ ΙΚΙΑ Μετάβαση F ΚΑΒΑΛΑΡΙ-ΓΕΡΑΚΑΡΟΥ- ΛΑΓΚΑ ΙΚΙΑ Μετάβαση H ΚΑΒΑΛΑΡΙ-ΒΑΣΙΛΟΥ Ι- ΓΕΡΑΚΑΡΟΥ- Μετάβαση ΛΑΓΚΑ ΙΚΙΑ 86K ΛΑΓΥΝΑ - ΓΕΡΑΚΑΡΟΥ - ΛΑΓΚΑ ΙΚΙΑ Μετάβαση L ΚΑΒΑΛΑΡΙ-ΒΑΣΙΛΟΥ Ι- ΛΑΓΚΑ ΙΚΙΑ Μετάβαση M ΑΡ ΑΜΕΡΙ-ΓΕΡΑΚΑΡΟΥ- ΛΑΓΚΑ ΙΚΙΑ Μετάβαση N ΛΑΓΥΝΑ - ΑΡ ΑΜΕΡΙ - ΓΕΡΑΚΑΡΟΥ- Μετάβαση ΛΑΓΚΑ ΙΚΙΑ 86R ΑΡ ΑΜΕΡΙ - ΛΑΓΚΑ ΙΚΙΑ Μετάβαση T ΛΑΓΥΝΑ - ΛΑΓΚΑ ΙΚΙΑ Επιστροφή Y ΚΑΒΑΛΑΡΙ-ΒΑΣΙΛΟΥ Ι- ΑΡ ΑΜΕΡΙ-ΛΑΓΚΑ ΙΚΙΑ Μετάβαση A ΛΑΓΚΑ ΑΣ-ΑΝΑΛΗΨΗ Μετάβαση A ΛΑΓΚΑ ΑΣ-ΑΝΑΛΗΨΗ Επιστροφή B ΛΑΓΚΑ ΑΣ-ΑΝΑΛΗΨΗ (ΣΧΟΛΕΙΑ) Μετάβαση B ΛΑΓΚΑ ΑΣ-ΑΝΑΛΗΨΗ (ΣΧΟΛΕΙΑ) Επιστροφή E ΛΑΓΚΑ ΑΣ-ΑΣΣΗΡΟΣ- ΚΡΙΘΙΑ Μετάβαση E ΛΑΓΚΑ ΑΣ-ΑΣΣΗΡΟΣ- ΚΡΙΘΙΑ Επιστροφή H ΛΑΓΚΑ ΑΣ-ΛΑΓΥΝΑ- ΛΑΓΚΑ ΑΣ (ΗΡΑΚΛΕΙΟ- ΠΕΡΙΒΟΛΑΚΙ) Μετάβαση

37 No Γραµµής Περιγραφή Γραµµής ιαδροµή Μήκος ιαδροµής εντός του ήµου (µ.) Αριθµός ροµολογίων Καθηµερινής Σύνολο χλµ εντος ήµου ανά ηµέρα Σύνολο χλµ εντος ήµου ετησίως 91K ΛΑΓΚΑ ΑΣ-ΚΑΒΑΛΛΑΡΙ- ΛΑΓΚΑ ΑΣ Μετάβαση T ΛΑΓΚΑ ΑΣ - ΛΑΓΚΑ ΙΚΙΑ Μετάβαση T ΛΑΓΚΑ ΑΣ - ΛΑΓΚΑ ΙΚΙΑ Επιστροφή X ΛΑΓΚΑ ΑΣ-ΧΡΥΣΑΥΓΗ Μετάβαση X ΛΑΓΚΑ ΑΣ-ΧΡΥΣΑΥΓΗ Επιστροφή Σύνολο Από τα παραπάνω στοιχεία προκύπτει ότι η αντίστοιχη κατανάλωση ενέργειας για το σύνολο των χλµ. που διάνυσαν τα λεωφορεία του ΟΑΣΘ για το έτος 2010 εντός του ήµου Λαγκαδά είναι χλµ. χλµ. Χ 0,292 λίτρα πετρελαίου / χλµ. Χ 10KWh / λίτρο πετρελαίου = 2.978ΜWh. Πίνακας 17 : Εκποµπές CO2 από την κατανάλωση πετρελαίου στις δηµόσιες µεταφορές που διέρχονται από το ήµο Λαγκαδά Τύπος καυσίµου Κατανάλωση (k/wh) Συντελεστής Εκποµπών (tco 2 /MWh) Εκποµπές CO 2 (tco 2 ) Πετρέλαιο , Αντίστοιχα οι εκποµπές CO 2 που παράχθηκαν από τις µετακινήσεις των οχηµάτων του ΟΑΣΘ κατά το έτος απογραφής µέσα στα γεωγραφικά όρια του ήµου Λαγκαδά ανέρχονται σε tco ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΠΟΜΠΕΣ CO 2 Για το ήµο Λαγκαδά και σύµφωνα µε τη µεθοδολογία που έχει αναπτυχθεί στα προηγούµενα κεφάλαια, µε βάση τις Οδηγίες του Συµφώνου των ηµάρχων για τον υπολογισµό των, οι παραγόµενες εκποµπές CO 2 από τις καταναλώσεις ηλεκτρικής και θερµικής ενέργειας στα γεωγραφικά όρια του ήµου ανέρχονται σε tco 2 στο σύνολο των επιµέρους τοµέων που αναλύθηκαν. ηµόσια κτίρια Κτίρια ιοίκησης - Υπηρεσιών Σχολικά κτίρια Κατανάλωση Ηλεκτρικής Ενέργειας (KWh) Κατανάλωση Θερµικής Ενέργειας (KWh) Σύνολο Συντελεστής Εκποµπών Εκποµπές CO 2 (tco 2 ) ,149-0, , Οικιακός Κατοικίες ,149-0,

38 Τοµέας ΗΜΟΣ ΛΑΓΚΑ Α Σχέδιο ράσης για την Αειφόρο Ενέργεια Τριτογενής Καταστήµατα τοµέας ,149-0, Μεταφορές ηµοτικά οχήµατα , ηµόσιες µεταφορές , ηµόσιος ηµοτικός Φωτισµός φωτισµός , Σύνολο

39 ΜΕΡΟΣ Γ' : ΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΤΡΑ ΕΩΣ ΤΟ ΗΜΟΤΙΚΑ ΚΤΙΡΙΑ Ο τοµέας των δηµοτικών κτιρίων είναι από τους ελάχιστους στους οποίους ο ήµος έχει την πλήρη ευελιξία να εφαρµόσει προγράµµατα εξοικονόµησης ενέργειας και ανάπτυξης συστηµάτων ΑΠΕ, ώστε να επιτύχει σηµαντική αναλογικά µείωση των. Ούτως ή άλλως, ο ήµος παρακολουθεί τις τάσεις της Ευρωπαϊκής νοµοθεσίας, η οποία θα απαιτήσει, σταδιακά από το 2018, την ανέγερση ή µετατροπή των δηµόσιων κτιρίων σε κτίρια σχεδόν µηδενικής ενέργειας και µηδενικών. Επιπλέον, αναγνωρίζει τη µεγάλη σηµασία της µετατροπής των δηµόσιων κτιρίων, ως παράδειγµα προς τους πολίτες, για την υιοθέτηση των πολιτικών και πρακτικών της αειφόρου ανάπτυξης. Σε αυτό το πλαίσιο, ο ήµος Λαγκαδά έχει ήδη συµµετάσχει σε εθνικά χρηµατοδοτικά εργαλεία εξοικονόµησης ενέργειας που απευθύνονται σε ήµους, π.χ. «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ Ι & ΙΙ», (ΕΠΠΕΡΑΑ). Στο πλαίσιο του εθνικού χρηµατοδοτικού προγράµµατος «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ» για ήµους, ο ήµος Λαγκαδά έχει ήδη συµµετάσχει µε προτάσεις για την εξοικονόµηση ενέργειας, για τις παρακάτω 3 σχολικές εγκαταστάσεις : Κτίριο 1ου ΤΕΕ στο Λαγκαδά («Εξοικονοµώ Ι») Κτίριο ηµοτικού σχολείου στην Κριθιά («Εξοικονοµώ ΙΙ») Κτίριο Γυµνασίου στα Λαγκαδίκια («Εξοικονοµώ ΙΙ») Παράλληλα θα προχωρήσει σε αντίστοιχα έργα εξοικονόµησης ενέργειας σε 7 σχολικά κτίρια, πέραν των ανωτέρω αναφερθέντων : ηµοτικό σχολείο & νηπιαγωγείο στο Κολχικό 1ο ηµ. Σχολείο & 1ο νηπιαγωγείο στο Λαγκαδά Ενιαίο λύκειο στο Λαγκαδά 1ο & 2ο γυµνάσιο στο Λαγκαδά ηµοτικό σχολείο στο Περιβολάκι Νηπιαγωγείο στην Κριθιά Νηπιαγωγείο στον Ασκό και σε 9 δηµοτικά κτίρια, στα οποία στεγάζονται υπηρεσίες του ήµου : 39

40 ηµαρχείο Λαγκαδά (Ο.Τ.69) Παλιό ηµαρχείο Λαγκαδά - κτίριο ΕΥΑΛ (Ο.Τ.77Γ) Πρώην Κοινοτικό κατάστηµα Λαγυνών Πρώην ηµαρχείο στην Όσσα Πρώην ηµοτικό κατάστηµα Ζαγκλιβερίου Παλιά Κοινότητα-ιατρείο Λαγκαδικίων Πρώην ηµαρχείο Λαχανά στην Ξυλόπολη Πρώην Κοινοτικό κατάστηµα Ασκού Πρώην ηµαρχείο Σοχού Οι προγραµµατιζόµενες δράσεις για την εξοικονόµηση ενέργειας στα ανωτέρω αναφερόµενα κτίρια, θα αφορούν στα εξής : αντικατάσταση κουφωµάτων µε νέα θερµοµονωτικά, εξωτερική βαφή µε θερµοµονωτικά χρώµατα, αντικατάσταση επιχρισµάτων µε νέα θερµοµονωτικά ή/και τοποθέτηση επιπρόσθετων θερµοµονωτικών επιχρισµάτων, θερµοµόνωση στα δώµατα και τις στέγες των κτιρίων, συντήρηση ή αντικατάσταση καυστήρων και λεβήτων θέρµανσης, τοποθέτηση αυτοµατισµών στις εγκαταστάσεις κεντρικής θέρµανσης και τα θερµαντικά σώµατα, συντήρηση ή αντικατάσταση συστηµάτων ψύξης & κλιµατισµού, τοποθέτηση συστηµάτων Α.Π.Ε. - φωτοβολταϊκών στις στέγες και στα δώµατα των κτιρίων. Οι παρεµβάσεις αυτές θα αποτελέσουν ένα πρώτο βήµα προς την κατεύθυνση της ενεργειακής αναβάθµισης και πιστοποίησης των κτιρίων του ήµου, ενώ τα αποτελέσµατα θα γίνουν γνωστά στους πολίτες του ήµου, προκειµένου να υπάρξει ευαισθητοποίηση προς την κατεύθυνση της ενεργειακής επιθεώρησης/πιστοποίησης και της ενεργειακής αναβάθµισης των κτιρίων του οικιακού και του τριτογενή τοµέα της πόλης. Καθώς ο ήµος Λαγκαδά είναι υπεύθυνος για 266 κτίρια (179 κτίρια διοίκησης-υπηρεσιών και 87 σχολικά κτίρια), το επόµενο βήµα αφορά στα υπόλοιπα 247 κτίρια, για τα οποία ο ήµος θα συντάξει ενεργειακές επιθεωρήσεις και µελέτες, στις οποίες θα προταθούν επεµβάσεις εξοικονόµησης ενέργειας, οι οποίες θα υλοποιηθούν σταδιακά. Στον πίνακα που ακολουθεί παρατίθενται συγκεκριµένες δράσεις για τα κτίρια διοίκησης και τα σχολικά κτίρια, στα οποία ο ήµος Λαγκαδά έχει ήδη σχεδιάσει και προγραµµατίσει την εφαρµογή δράσεων εξοικονόµησης ενέργειας, για τη χρονική περίοδο που αφορά στο Σύµφωνο των ηµάρχων ( ) : 40

41 Πίνακας 18 : Προγραµµατισµός δράσεων για τα κτίρια διοίκησης και τα σχολικά κτίρια Περιγραφή δράσης κτίριο του ηµαρχείου Λαγκαδά κτίριο του παλιού ηµαρχείου Λαγκαδά (κτίριο ΕΥΑΛ) κτίριο του πρώην Κοινοτικού καταστήµατος Λαγυνών κτίριο του πρώην ηµαρχείου στην Όσσα κτίριο του πρώην ηµοτικού καταστήµατος στο Ζαγκλιβέρι κτίριο της παλιάς Κοινότηταςιατρείου Λαγκαδικίων κτίριο του πρώην ηµαρχείου στην Ξυλόπολη κτίριο του πρώην Κοινοτικού καταστήµατος Ασκού κτίριο του πρώην ηµαρχείου Σοχού κτίριο του 1 ου ΤΕΕ (συστέγαση ΕΠΑΛ, ΣΕΚ,ΙΕΚ,ΕΠΑΣ) Λαγκαδά κτίριο του δηµ. Σχολείου Κριθιάς Αναµενόµενα οφέλη Εκτιµώµενο κόστος ( ) Κτίρια ιοίκησης Σχολικά Κτίρια Χρηµατοδότηση ,00 Ίδιοι πόροι / εθνικές ,00 Ίδιοι πόροι / εθνικές ,00 Ίδιοι πόροι / εθνικές ,00 Ίδιοι πόροι / εθνικές ,00 Ίδιοι πόροι / εθνικές ,00 Ίδιοι πόροι / εθνικές ,00 Ίδιοι πόροι / εθνικές ,00 Ίδιοι πόροι / εθνικές ,00 Ίδιοι πόροι / εθνικές ,10 Συγχρηµατοδοτού- µενο Κοινοτικό πρόγραµµα «Εξοικονοµώ Ι» ,00 Συγχρηµατοδοτού- µενο Κοινοτικό πρόγραµµα «Εξοικονοµώ ΙΙ» ,00 Συγχρηµατοδοτού- µενο Κοινοτικό Εκτιµώµενος χρόνος υλοποίησης

42 κτίριο του γυµνασίου Λαγκαδικίων κτίριο του δηµ. Σχολείου και νηπιαγωγείου Κολχικού κτίριο του 1 ου δηµ. Σχολείου και 1 ου νηπιαγωγείου Λαγκαδά κτίριο του ενιαίου Λυκείου Λαγκαδά κτίριο του 1 ου και 2 ου Γυµνασίου Λαγκαδά κτίριο του δηµ. Σχολείου Περιβολακίου κτίριο του νηπιαγωγείου Κριθιάς κτίριο του νηπιαγωγείου Ασκού Επιθεώρηση κτιρίων του ήµου, ενεργειακή πιστοποίησή τους και διατύπωση προτάσεων εξοικονόµησης ενέργειας Καταγραφή ενεργειακής συµπεριφοράς υφιστάµενων κτιρίων Λοιπά ηµοτικά Κτίρια πρόγραµµα «Εξοικονοµώ ΙΙ» ,00 Ίδιοι πόροι / εθνικές ,00 Ίδιοι πόροι / εθνικές ,00 Ίδιοι πόροι / εθνικές ,00 Ίδιοι πόροι / εθνικές ,00 Ίδιοι πόροι / εθνικές ,00 Ίδιοι πόροι / εθνικές ,00 Ίδιοι πόροι / εθνικές ,00 Ίδιοι πόροι / εθνικές Μέσω των ανωτέρω αναφερόµενων δράσεων, εκτιµάται ότι έως τα τέλη του 2020 θα έχει επιτευχθεί µείωση των εκποµπών CΟ 2 κατά 5%, σε ότι αφορά τα κτίρια διοίκησης και κατά 6% σε ότι αφορά τα σχολικά κτίρια. Η εκτίµηση αυτή βασίζεται στη µείωση των εκποµπών για τα ανωτέρω επιλεγµένα κτίρια και την αναγωγή της στη συνολική κατανάλωση ενέργειας για το σύνολο των δηµοτικών κτιρίων, εγκαταστάσεων και σχολικών κτιρίων του ήµου Λαγκαδά. 10. ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΚΑΙ ΤΡΙΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ Οικιακός τοµέας Στην Εισήγηση δράσεων και µέτρων για το Σχέδιο ράσης για την Αειφόρο Ενέργεια στο ήµο Λαγκαδά του Εργαστηρίου Μετάδοσης Θερµότητας & Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ σε ότι αφορά τις προτάσεις αναφέρεται η ανάγκη άµεσης παρέµβασης, τόσο στο 42

43 σχεδιασµό των νέων κτιρίων, όσο και στην αναβάθµιση των παλιών, ειδικά µάλιστα των τελευταίων, καθώς τα υφιστάµενα κτίρια, ωστόσο, αποτελούν και τον πυρήνα του προβλήµατος. Οι απαιτούµενες παρεµβάσεις σε κατηγορίες αντίστοιχες µε αυτές των αιτιών των προβληµάτων συνοψίζονται ακολούθως : 1. Βελτίωση της θερµικής προστασίας του κελύφους του κτιρίου Οι τέσσερις κύριες δυνατότητες παρέµβασης εντοπίζονται στην αναδροµική θερµοµόνωση των όψεων (τοιχοποιίες και τοιχεία), του δώµατος, της pilotis καθώς και στην αντικατάσταση των κουφωµάτων. Το πρόβληµα της αναδροµικής θερµοµόνωσης των όψεων ενός κτιρίου είναι δυνατό να επιλυθεί µε µια πληθώρα κατασκευαστικών λύσεων. Οι λύσεις αυτές διαφοροποιούνται από τη θέση τοποθέτησης της θερµοµόνωσης, εσωτερικά ή εξωτερικά, και τον τρόπο επικάλυψης του θερµοµονωτικού υλικού. Η θερµοµόνωση του δώµατος είναι µία εύκολη και οικονοµική διαδικασία, που επιπλέον συµβάλλει και στη µείωση των ψυκτικών φορτίων το καλοκαίρι. Η λύση που προτείνεται είναι αυτή του αντεστραµµένου δώµατος. Εκτός των εξαίρετων ιδιοτήτων από άποψης δοµικής φυσικής, η λύση αυτή παρουσιάζει και το σηµαντικό πλεονέκτηµα ότι δεν απαιτούνται εργασίες αποξήλωσης της υφιστάµενης κατασκευής. Η θερµοµόνωση της οροφής του υπόστυλου χώρου (Pilotis), όπου αυτή υπάρχει, είναι η τεχνικά απλούστερη επέµβαση, που πραγµατοποιείται εξωτερικά, από την πλευρά του υπόστυλου χώρου µε την τοποθέτηση της θερµοµόνωσης στην οροφή και την επίχριση της. Τέλος, η αντικατάσταση των κουφωµάτων είναι µία µορφή παρέµβασης που είναι τεχνικά απλή και συµβάλλει ταυτόχρονα και στην ηχοµόνωση. Η επιλογή των κουφωµάτων, ως προς τον τρόπο λειτουργίας (ανοιγόµενα, συρόµενα) και το υλικό (αλουµίνιο, συνθετικά υλικά, ξύλο), σχετίζεται µε κριτήρια αρχιτεκτονικής, λειτουργικότητας και κόστους. Σε όλες τις περιπτώσεις θεωρείται αυτονόητη η επίτευξη των ελαχίστων απαιτήσεων του συντελεστή θερµοπερατότητας που προβλέπει ο ΚΕΝΑΚ για κάθε δοµικό στοιχείο. 2. Βελτίωση της απόδοσης των συστηµάτων θέρµανσης Η ικανοποιητική συντήρηση, οι σωστές ρυθµίσεις και, όπου απαιτείται, η τοποθέτηση θερµοστατικών αυτοµατισµών και ρυθµιστικών διατάξεων, όπως άλλωστε προβλέπεται και από τον ΚΕΝΑΚ, αλλά και η αντικατάσταση των καυστήρων, καθώς και ο καθαρισµός και η συντήρηση των λεβήτων είναι αυτονόητα µέτρα, που δυστυχώς δεν εφαρµόζονται στο βαθµό που θα έπρεπε. Ωστόσο, ιδιαίτερη µέριµνα πρέπει να ληφθεί για την κατάλληλη εκπαίδευση και µετεκπαίδευση των συντηρητών, καθώς οι εξελίξεις στην τεχνολογία των συστηµάτων θέρµανσης είναι σηµαντικές και απαιτούν συνεχή ενηµέρωση. 43

44 Το γεγονός ότι στην Κεντρική Μακεδονία, και στη Βόρειο Ελλάδα γενικότερα, τα θερµαντικά φορτία αποτελούν το σηµαντικότερο µεµονωµένο παράγοντα κατανάλωσης, δυστυχώς παραβλέπεται συχνά κατά τη λήψη αποφάσεων σε κεντρικό επίπεδο, µε αποτέλεσµα τα τελευταία χρόνια να καθίσταται δυσχερής η κάλυψη των απολύτως απαραίτητων αναγκών σε θέρµανση, λόγω του υψηλού κόστους. 3. Ηλεκτρικές συσκευές και εγκαταστάσεις Είναι εύλογο ότι ο αριθµός των συσκευών θα συνεχίσει να αυξάνεται. Πρέπει, όµως, να δοθεί έµφαση στην αγορά και χρήση συσκευών µε χαµηλή κατανάλωση ενέργειας, που τεκµηριώνεται µε αντίστοιχα σήµατα βάσει διεθνών προτύπων. Αυτό αφορά τόσο τις «λευκές» οικιακές συσκευές (πλυντήρια, κουζίνες, ψυγεία) όσο και τον εξοπλισµό γραφείου. Η διαφορά στην κατανάλωση ενέργειας είναι της τάξης του 25-40%. 4. Κλιµατισµός Ίσως το δυσκολότερο πρόβληµα, αφού δεν µπορεί κανείς να απαιτήσει από τους ανθρώπους που ζουν και δουλεύουν σε ένα κτίριο που υπερθερµαίνεται να µη χρησιµοποιήσουν τον κλιµατισµό. Αυτό που µπορούµε να επιτύχουµε είναι η µείωση των ψυκτικών φορτίων, µε χρήση κυρίως συστηµάτων ηλιοπροστασίας, ο φυσικός και νυχτερινός αερισµός (όπου είναι εφικτός), η καλύτερη συντήρηση των συστηµάτων κλιµατισµού και η λελογισµένη χρήση τους. Αυτά τα µέτρα µπορεί να αµβλύνουν το πρόβληµα, δεν επαρκούν, όµως, για την αντιµετώπισή του. Απαιτείται µία συνολική στρατηγική αντιµετώπισης του προβλήµατος. Παρεµβάσεις βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης σε κατοικίες Με βάση τη µεθοδολογική προσέγγιση που ακολουθήθηκε και σύµφωνα µε τη σχετική βιβλιογραφία, επιλέχθηκε το τυπικό κτίριο µονοκατοικίας/ πολυκατοικίας. Ανάλογα µε τη χρονική περίοδο κατασκευής του κτιρίου υπολογίστηκε η κατά ΚΕΝΑΚ αρχική ενεργειακή κατανάλωσή του, ως κατάσταση αναφοράς και στη συνέχεια επιλέχθηκαν συγκεκριµένες παρεµβάσεις εξοικονόµησης ενέργειας των οποίων η ενεργειακή απόδοση εξετάστηκε µε χρήση του υπολογιστικού εργαλείου ΤΕΕ-ΚΕΝΑΚ. Πιο συγκεκριµένα, οι παρεµβάσεις που εξετάστηκαν για τα κτίρια µονοκατοικιών είναι οι ακόλουθες: Πίνακας 19 : Κωδικοποίηση παρεµβάσεων σε κτίρια κατοικιών & καταστηµάτων ΚΩ ΙΚΟΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ 0 Υφιστάµενη: Σύµφωνα µε την ηλικία του κτιρίου 1 Θερµοµόνωση οροφής 2 Θερµοµόνωση τοίχων 44

45 3 Αντικατάσταση κουφωµάτων 4 Εγκατάσταση ηλιακών για ΖΝΧ (Απλός επίπεδος, 5m2 ανά κατοικία) 5 Θερµοµόνωση πυλωτής 6 Θερµοµόνωση οροφής + τοίχων 7 Θερµοµόνωση οροφής + αντικατάσταση κουφωµάτων 8 Θερµοµόνωση οροφής + εγκατάσταση ηλιακών για ΖΝΧ 9 Θερµοµόνωση οροφής + τοίχων + αντικατάσταση κουφωµάτων 10 Θερµοµόνωση οροφής + τοίχων + εγκατάσταση ηλιακών για ΖΝΧ Θερµοµόνωση οροφής + αντικατάσταση κουφωµάτων + εγκατάσταση ηλιακών για ΖΝΧ Θερµοµόνωση οροφής + τοίχων + αντικατάσταση κουφωµάτων + εγκατάσταση ηλιακών για ΖΝΧ Θερµοµόνωση οροφής + τοίχων + πυλωτή + αντικατάσταση κουφωµάτων Θερµοµόνωση οροφής + τοίχων + πυλωτή + αντικατάσταση κουφωµάτων + εγκατάσταση ηλιακών για ΖΝΧ 15 Θερµοµόνωση τοίχων + αντικατάσταση κουφωµάτων 16 Θερµοµόνωση τοίχων + αντικατάσταση κουφωµάτων + εγκατάσταση ηλιακών για ΖΝΧ 17 Θερµοµόνωση τοίχων + αντικατάσταση κουφωµάτων + πυλωτής 18 Θερµοµόνωση τοίχων + εγκατάσταση ηλιακών για ΖΝΧ + πυλωτής 19 Αντικατάσταση κουφωµάτων + εγκατάσταση ηλιακών για ΖΝΧ Θερµοµόνωση οροφής + αντικατάσταση κουφωµάτων + εγκατάσταση ηλιακών για ΖΝΧ + µόνωση σωληνώσεων Θερµοµόνωση οροφής + τοίχων + αντικατάσταση κουφωµάτων + εγκατάσταση ηλιακών για ΖΝΧ + µόνωση σωληνώσεων Αντικατάσταση κουφωµάτων + εγκατάσταση ηλιακών για ΖΝΧ + µόνωση σωληνώσεων + αλλαγή λέβητα Θερµοµόνωση οροφής + αντικατάσταση κουφωµάτων + εγκατάσταση ηλιακών για ΖΝΧ + µόνωση σωληνώσεων + + αλλαγή λέβητα + αυτοµατισµοί Ενηµέρωση των κατοίκων για την ορθολογική χρήση και εξοικονόµηση ενέργειας Ο ήµος Λαγκαδά, λειτουργώντας ωε υποστηρικτική δοµή, θα αναλάβει την ενηµέρωση των δηµοτών για θέµατα βιώσιµης ανάπτυξης µέσω της ορθολογικής χρήσης και εξοικονόµησης ενέργειας άµεσα στην κατανάλωση. Πιο συγκεκριµένα οι στίχοι της δράσης είναι : Ο περιορισµός της χρήσεως βασικών ενεργοβόρων εφαρµογών στις κατοικίες, όπως των κλιµατιστικών, αλλά και γενικότερα της χρήσεως του ηλεκτρικού ρεύµατος ως πολυτίµου και όχι ως κοινοί και άφθονου αγαθού. 45

46 Η γενικευµένη εγκατάσταση ηλιακών θερµοσιφώνων σε όλες τις κατοικίες, αλλά και η σταδιακή προώθηση εγκατάστασης Φ/Β πλαισίων στις οροφές Η προώθηση έργων ανακαίνισης κατοικιών µε κουφώµατα παλαιάς τεχνολογίας και ελλιπούς µονώσεως ώστε να βελτιωθεί η θερµική συµπεριφορά τους και να µειωθούν οι θερµικές απώλειες. Επίσης ανοικτές στο κοινό ενηµερωτικές ηµερίδες και συναντήσεις θα πραγµατοποιηθούν στο ήµο ώστε να επιτευχθεί η µέγιστη δυνατή ενεργοποίηση των κατοικιών. Τέλος, θα παρέχεται στήριξη από το ήµο στους δηµότες, δίνοντας τους κίνητρα και λύσεις για την τεχνική αξιοπιστία και οικονοµικότητα των επενδύσεων τους, κατευθύνοντας τους σε έγκριτους φορείς και ενηµερώνοντας τους για την δυνατότητα επιχορηγήσεων από κρατικά προγράµµατα ανάπτυξης (ΕΣΠΑ, ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ, κλπ) Η δράση αυτή θα εξελίσσεται όλη την περίοδο ισχύος του Συµφώνου παράγοντας συνεχώς νέα αποτελέσµατα. Η εκτίµηση της εξοικονοµούµενης ενέργειας κα της µείωσης των είναι δύσκολο να εκτιµηθεί στο σηµερινό αρχικό στάδιο δραστηριοποίησης. Περισσότερες λεπτοµέρειες αναµένεται να είναι διαθέσιµες στην µελλοντική καταγραφή της πορείας των δράσεων. Τριτογενής τοµέας Εκτός του οικιακού τοµέα σηµαντικά ποσά ενέργειας είναι δυνατόν να εξοικονοµηθούν και στον τριτογενή τοµέα, µε αντίστοιχες δράσεις, όπως αυτές των κατοικιών. Ο ήµος Λαγκαδά είναι ο µεγαλύτερος σε έκταση ήµος σε όλη την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και χαρακτηρίζεται από έντονη δραστηριότητα στον εµπορικό τοµέα αλλά και στον τοµέα της εστίασης. Για την επίτευξη της δραστηριοποίησης των επιχειρήσεων στην κατεύθυνση της βιώσιµης ανάπτυξης και εξοικονόµησης ενέργειας είναι αναγκαία η ενηµέρωση τους από τον ήµο, λειτουργώντας ως συµβουλευτική δοµή, για τα αναµενόµενα οφέλη για την επιχείρηση τους αλλά και τον τόπο τους. Επίσης, ο ήµος οφείλει να παράσχει υποστήριξη και ενηµέρωση όσον αφορά τους πιθανούς οικονοµικούς πόρους χρηµατοδότησης έργων εξοικονόµησης ενέργειας αλλά και πληροφόρησης για τεχνικές λεπτοµέρειες σχετικές µε καινοτόµες τεχνολογίες. Πιο συγκεκριµένα οι στόχοι της δράσης είναι οι ακόλουθοι : Η προώθηση έργων ανακαίνισης επιχειρήσεων παλαιάς κατασκευής µε υψηλές θερµικές απώλειες Η προώθηση καινοτόµων συστηµάτων υψηλής κάλυψης των ενεργειακών αναγκών σε ηλεκτρισµό και θέρµανση ψύξη (Φ/Β πλαίσια σε οροφές, παθητικά συστήµατα ψύξης, κα) Οµοίως µε τον οικιακό τοµέα, οι δράσεις αυτές θα εξελίσσονται όλη την περίοδο ισχύος του Συµφώνου και η ποσοτικοποίηση της εξοικονόµησης θα είναι δυνατή σε µελλοντική ενεργειακή καταγραφή. 46

47 Στον πίνακα που ακολουθεί παρατίθενται συγκεκριµένες δράσεις ενηµέρωσης/ ευαισθητοποίησης, τις οποίες θα υλοποιήσει ο ήµος Λαγκαδά, για τη χρονική περίοδο που αφορά στο Σύµφωνο των ηµάρχων ( ) : Πίνακας 20 : Προγραµµατισµός δράσεων ενηµέρωσης/ ευαισθητοποίησης για τις κατοικίες και τα καταστήµατα Περιγραφή δράσης Αναµενόµενα οφέλη Εκτιµώµενο κόστος ( ) Χρηµατοδότηση Εκτιµώµενος χρόνος υλοποίησης Ευαισθητοποίηση ηµοτών & Επαγγελµατιών (ενηµερωτικά έντυπα, συµµετοχή σε ηµερίδες, εκδηλώσεις) Υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραµµάτων και προγραµµάτων ενηµέρωσης/ ευαισθητοποίησης (ΚΠΕ Ελευθερίου Κορδελιού, Φ.. Λιµνών Κορώνειας Βόλβης) ,00 Ίδιοι πόροι / εθνικές ,00 Ίδιοι πόροι / εθνικές Μέσω των ανωτέρω αναφερόµενων δράσεων ενηµέρωσης/ ευαισθητοποίησης, εκτιµάται ότι έως τα τέλη του 2020 θα έχει επιτευχθεί µείωση των εκποµπών CΟ 2 κατά 20%, σε ότι αφορά τις κατοικίες και τα καταστήµατα του ήµου Λαγκαδά. 11. ΗΜΟΤΙΚΟΣ ΦΩΤΙΣΜΟΣ Όπως έχει διαπιστωθεί κατά την απογραφή ο ήµος Λαγκαδά έχει κατανάλωση ενέργειας για το δηµοτικό φωτισµό για το έτος 2010, KWh που αντιστοιχεί σε χλγ. CO2. Εκτιµάται ότι το µέγεθος αυτό δεν είναι µεγάλο λαµβάνοντας υπόψη την έκταση του ήµου, τον αριθµό των ηµοτικών ιαµερισµάτων του και τον πληθυσµό του. Ωστόσο κρίνεται σκόπιµο να ακολουθηθεί η ίδια πολιτική από το ήµο αλλά να παρθούν και επιπλέον µέτρα. Συγκεκριµένα προτείνεται η αντικατάσταση και των υπόλοιπων λαµπτήρων του ήµου, οι οποίοι ανέρχονται σε ποσοστό 20% του συνόλου, µε λαµπτήρες οικονοµίας. Οι λάµπες οικονοµίας είναι η πιο σύγχρονη κατηγορία λαµπτήρων µε βασικά χαρακτηριστικά την ιδιαίτερα χαµηλή κατανάλωση ενέργειας (60% λιγότερο σε σύγκριση µε τους αντίστοιχους κοινούς λαµπτήρες) και την µεγάλη διάρκεια ζωής (ζουν έως 15 φορές περισσότερο). Αποτέλεσµα των δύο παραπάνω χαρακτηριστικών είναι να προσφέρει η χρήση των λαµπτήρων οικονοµίας µεγάλη εξοικονόµηση ενέργειας (άµεση µείωση έως και 30% στο λογαριασµό του ηλεκτρικού ρεύµατος) αλλά και την προστασία 47

48 του περιβάλλοντος. Οι οικολογικές λάµπες (ή λάµπες οικονοµίας) δεν αναπτύσσουν υψηλή θερµοκρασία, ενώ παράλληλα προσφέρουν ευχάριστο και άνετο φωτισµό. Η αντικατάσταση αυτή µπορεί, για λόγους οικονοµίας να γίνει και κατά περίπτωση, κάθε φορά δηλαδή που ένας λαµπτήρας καίγεται ή σε περιπτώσεις που χρειάζεται και αντικατάσταση ηλεκτρονικών διατάξεων ανά δρόµο στους οικισµούς αναλόγως της διαθεσιµότητας πιστώσεων, του τακτικού προϋπολογισµού του ήµου. Με δεδοµένο τον εκτιµώµενο χρόνο ζωής των λαµπτήρων, όπως αυτός αποτυπώνεται στον παρακάτω πίνακα, τον τύπο των λαµπτήρων που χρησιµοποιεί ο ήµος, την παραδοχή ότι ο δηµοτικός φωτισµός λειτουργεί, σύµφωνα µε τα στοιχεία της ΕΗ, κατά µέσο όρο επί 11 ώρες καθηµερινά, ήτοι 4015 ώρες / έτος και την παραδοχή ότι ο κάθε τύπος λαµπτήρα θα αντικατασταθεί στο τέλος του χρόνου ζωής του εκτιµάται ότι όλοι οι λαµπτήρες θα αντικατασταθούν µέχρι το Πίνακας 21 : Χρόνος ζωής λαµπτήρων δηµοτικού φωτισµού Τύπος Εκτιµώµενος χρόνος ζωής (h) CFL LED Metal Halide Ατµών υδραργύρου Ατµών νατρίου Επιπλέον επισηµαίνεται ότι για την επιλογή των λαµπτήρων λαµβάνεται υπόψη η Ευρωπαϊκή Οδηγία 2005/32/ΕΚ (Απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασµού για τα προϊόντα που καταναλώνουν ενέργεια), η οποία καθορίζει ποιες πρέπει να είναι οι απαιτήσεις κατά τον περιβαλλοντικό σχεδιασµό των προϊόντων που καταναλώνουν ενέργεια. Συγκεκριµένα η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αποφασίσει τη σταδιακή απόσυρση των λαµπτήρων που δεν πληρούν απαιτήσεις. Αυτό σηµαίνει ότι δεν επιτρέπεται πλέον η πώληση προϊόντων τα οποία αποτυγχάνουν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις αυτές σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χάνοντας έτσι την πιστοποίηση CE. Για παράδειγµα οι λαµπτήρες ατµών υδραργύρου βρίσκονται κοντά στην έξοδο τους από την αγορά και θα χάσουν την CEπιστοποίηση τους από το Εκτός της αντικατάστασης λαµπτήρων µε υφιστάµενες λύσεις οι τεχνικές υπηρεσίες του ήµου παρακολουθούν τις τεχνικές εξελίξεις για λύσεις και εφαρµογές που µπορεί να σχετίζονται µε: Νέους τύπους λαµπτήρων µε µικρότερη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για ίδια φωτεινότητα Νέους ανακλαστήρες ή καλύµµατα, ειδικά για τον µεγάλο αριθµό λαµπτήρων που καλύπτουν το επαρχιακό και αγροτικό δίκτυο δρόµων του ήµου Τεχνολογίες δηµοτικού φωτισµού µε χρήση ΑΠΕ, ειδικά για αποµακρυσµένες - αγροτικές περιοχές του ήµου Τεχνολογίες ρύθµισης της έντασης του δηµοτικού φωτισµού 48

49 Παράλληλα, προτείνεται η εκπόνηση Ενεργειακής Μελέτης ηµοτικού Φωτισµού µε αντικείµενο: Τον ακριβή υπολογισµό της ανάγκης φωτισµού, που θα περιορίσει την αρχική σχεδίαση για το φωτισµό οικισµών που συνήθως είναι υπερεκτιµηµένη. Τη διερεύνηση δυνατότητας µείωσης των επιπέδων φωτισµού σε ορισµένες ώρες (πχ κατά τις µεταµεσονύκτιες ώρες που παρατηρείται µειωµένη πυκνότητα κυκλοφορίας των οχηµάτων) Τη διερεύνηση σκοπιµότητας εγκατάστασης νέου ηλεκτρονικού συστήµατος τηλεδιαχείρισης δικτύων ηλεκτροφωτισµού, συστήµατος ελέγχου εξοικονόµησης ενέργειας (πχ χρήση χρονοδιακοπτών ή αισθητήρων, κλπ). Επισηµαίνεται ότι σε κάποιες ηµοτικές Ενότητες υπάρχει εγκατεστηµένο ηλεκτρονικό σύστηµα διαχείρισης, το οποίο όµως επιδέχεται βελτιώσεις. Ειδικά για το ηλεκτρονικό σύστηµα διαχείρισης είναι ιδιαίτερα σηµαντικό εργαλείο καθώς δίνει στον ιδιοκτήτη ενός εκτεταµένου δικτύου φωτισµού τη δυνατότητα διαχείρισης των κυκλωµάτων οδοφωτισµού από ένα κεντρικό σηµείο ελέγχου σε επίπεδο λαµπτήρα. Μέσω ενός τέτοιου συστήµατος µπορεί να επιτευχθεί εξοικονόµηση ηλεκτρικής ενέργειας, υλικών και ανθρωπίνων πόρων, καθώς: Μέσω της άµεσης επιτήρησης της λειτουργίας του φωτισµού βελτιστοποιείται η λειτουργία του Αποφεύγονται εσφαλµένες εκκινήσεις και άσκοπες ώρες λειτουργίας, µέσω της αντικατάστασης πεπαλαιωµένων συστηµάτων ελέγχου (χρονοδιακόπτες, φωτοκύτταρα) Τροποποιούνται τα υφιστάµενα προγράµµατα λειτουργίας βάσει εξειδικευµένων αναγκών λόγω χρήσεων των χώρων, ιαπιστώνονται και διορθώνονται άµεσα βλάβες του συστήµατος Εντοπίζονται ενεργοβόρα µέρη του δικτύου τα οποία και ορίζονται ως µελλοντικοί στόχοι επεµβάσεων εξοικονόµησης. Η ρύθµιση των ωρών λειτουργίας όλων των λαµπτήρων ρυθµίζονται αυτόµατα βάσει των ωρών ανατολής και δύσης του ηλίου, χωρίς να χάνονται πολλές εργατοώρες για τη χειροκίνητη ρύθµιση των χρονοδιακοπτών στους επιµέρους Ηλεκτρικούς Πίνακες. Το µέγεθος της εξοικονόµησης ενέργειας από την εφαρµογή ενός τέτοιου συστήµατος, εξαρτάται από την υφιστάµενη κατάσταση και ειδικότερα τα υφιστάµενα συστήµατα ελέγχου του οδοφωτισµού. Για να υπολογισθεί η εξοικονόµηση πρέπει να ληφθούν υπόψη οι αρχικές και οι σωστές ώρες λειτουργίας του οδικού φωτισµού και οι δυνατότητες µείωσης της στάθµης φωτός για συγκεκριµένες ώρες (αν έχουµε πάρκο ή χώρο αναψυχής). Γενικά σύµφωνα µε εκτιµήσεις υπολογίζεται ότι η εγκατάσταση ενός τέτοιου συστήµατος επιτυγχάνει 5% µείωση της κατανάλωσης αλλά καθώς το κόστος είναι σχετικά µεγάλο δεν προτείνεται να γίνει άµεσα. 49

50 Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται το εκτιµώµενο κόστος για την αντικατάσταση του 20% των υφιστάµενων λαµπτήρων του ήµου Λαγκαδά, για τη χρονική περίοδο που αφορά στο Σύµφωνο των ηµάρχων ( ) : Πίνακας 22 : Προγραµµατισµός δράσεων για το δηµοτικό φωτισµό Περιγραφή δράσης Αναµενόµενα οφέλη Εκτιµώµενο κόστος ( ) Χρηµατοδότηση Εκτιµώµενος χρόνος υλοποίησης Αντικατάσταση λαµπτήρων παλιάς τεχνολογίας µε λάµπες οικονοµίας ,00 Ίδιοι πόροι / εθνικές Με βάση τα παραπάνω, µια αρχική εκτίµηση της εξοικονόµησης ενέργειας που θα µπορούσε να προκύψει από τη δράση της αντικατάστασης των λαµπτήρων είναι της τάξης του 12%, που προκύπτει από το ποσοστό των λαµπτήρων προς αντικατάσταση (20%) επί το ποσοστό εξοικονόµησης ενέργειας (60%). 12. ΟΧΗΜΑΤΑ & ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ 12.1 ηµοτικά οχήµατα Ο ήµος Λαγκαδά αναγνωρίζει ότι οι παρεµβάσεις για την µείωση της κατανάλωσης καυσίµου από τον στόλο δηµοτικό οχηµάτων, ναι µεν θα οδηγήσει µεσοπρόθεσµα σε µείωση των λειτουργικών εξόδων του ήµου, αλλά δεν θα έχει σηµαντική επίδραση στο συνολικό αποτύπωµα CO 2 του ήµου. Εντούτοις, η σωστή προβολή των δράσεων και αποτελεσµάτων που σχετίζονται µε τα δηµοτικά οχήµατα µπορεί να αποτελέσει παράδειγµα και οδηγό για τους πολίτες και επαγγελµατίες της πόλης. Στο πλαίσιο της φυσιολογικής αντικατάστασης βαρέων οχηµάτων πετρελαίου (λόγω φθοράς ή µεγάλης ηλικίας) θα προτιµηθεί η αγορά οχηµάτων µε καύσιµο φυσικό αέριο, από τη στιγµή που θα υπάρξει, τα προσεχή χρόνια πρόσβαση σε υποδοµές φυσικού αερίου. Για τα οχήµατα βενζίνης (επιβατικά & ηµιφορτηγά) προτείνεται η µετατροπή τους σε οχήµατα διπλού καυσίµου (υγραέριο και βενζίνη) αντί οχηµάτων βενζίνης Η ενεργειακή και οικονοµική αποδοτικότητα αυτών των οχηµάτων για το χρόνο ζωής τους, είναι τεκµηριωµένη και αποδεδειγµένη από τους ίδιους τους κατασκευαστές τους. Τέλος, ο ήµος έχει αποφασίσει την αντικατάσταση των 15 απορριµµατοφόρων οχηµάτων, τα οποία και αποτελούν τα πιο ενεργοβόρα οχήµατα του δηµοτικού στόλου, κυρίως λόγω της παλαιότητας τους, αλλά και λόγω των καθηµερινών µετακινήσεων στους οικισµούς του ήµου Λαγκαδά. Η αντικατάσταση χρήσης των απορριµµατοφόρων από άλλα οχήµατα σύγχρονης και αντιρρυπαντικής τεχνολογίας EURO 5, στο πλαίσιο ανάθεσης του έργου αποκοµιδής των δηµοτικών αποβλήτων σε ιδιωτική εταιρία. Όπως 50

51 είναι γνωστό τα οχήµατα τεχνολογίας κινητήρα EURO 5 εκπέµπουν 95% λιγότερα σωµατίδια από τα οχήµατα τεχνολογίας κινητήρα EURO 1, τους οποίους διαθέτουν τα περισσότερα απορριµµατοφόρα του ήµου Λαγκαδά Μεταφορές Σε συνέχεια των δράσεων για τα δηµοτικά οχήµατα, ο ήµος Λαγκαδά θα αναλάβει την δηµιουργία µίας εκστρατείας ενηµέρωσης / ευαισθητοποίησης για τους πολίτες και τους επισκέπτες / τουρίστες του ήµου για τις σύγχρονες δυνατότητες των οχηµάτων µε εναλλακτικά καύσιµα, οχηµάτων µε διπλό καύσιµο ή υβριδικών οχηµάτων και την εξοικονόµηση καυσίµου και µείωση εκποµπών CO2 που αυτά προσφέρουν. Επίσης, θα δοθεί έµφαση στις αρχές της οικολογικής οδήγησης (eco-driving) και της µειωµένης χρήσης των ιδιωτικών οχηµάτων για µικρές αποστάσεις εντός του ήµου. Η εκστρατεία µπορεί να περιέχει δύο κατευθύνσεις: µία για τους πολίτες του ήµου µε χρήση αναλυτικών οδηγών και διοργάνωση αντίστοιχων γεγονότων για την διάδοση των αρχών της οικολογικής οδήγησης και µία για τους επισκέπτες / τουρίστες του ήµου µε χρήση συνοπτικών φυλλαδίων. Και στις δύο περιπτώσεις, θα τονιστούν οι προσπάθειες του ήµου στα πλαίσια του Συµφώνου των ηµάρχων και άλλων αντίστοιχων πολιτικών και πρωτοβουλιών και οι µέχρι εκείνη την στιγµή δράσεις του ήµου (και αποτελέσµατα) για την µείωση της κατανάλωσης καυσίµου και των εκποµπών CO2 από τα δηµοτικά οχήµατα. Ο δεύτερος άξονας αφορά την µελέτη και υλοποίηση δράσεων και έργων για την µείωση της κυκλοφορίας εντός του οικισµού του Λαγκαδά, καθώς αυτή αποτελεί το κύριο αστικό κέντρο του ήµου. Ενδεικτικά, αυτές µπορεί να περιλαµβάνουν: ηµιουργία δικτύου πεζοδρόµων ή διαπλάτυνση πεζοδροµίων στο κέντρο της πόλης του Λαγκαδά ηµιουργία δικτύου ποδηλατοδρόµων στο εµπορικό τµήµα του οικισµού του Λαγκαδά ηµιουργία µόνιµων υποδοµών ευαισθητοποίησης / εκπαίδευσης των πολιτών, π.χ. κυκλοφοριακό πάρκο ηµιουργία µίας δωρεάν υπηρεσίας συγκοινωνιών (ποδήλατα), εντός της πόλης, για την µετακίνηση των επισκεπτών / τουριστών. Στόλος κοινόχρηστων δηµοτικών ποδηλάτων Η κεντρική ιδέα βασίζεται στη δηµιουργία αρχικά (πιλοτική φάση) 3-4 χώρων στάθµευσης ποδηλάτων σε καίρια σηµεία του ήµου (περιοχή Ιαµατικών Λουτρών, κεντρική πλατεία, κα.). Κάθε χρήστης εφοδιασµένος µε την αντίστοιχη έξυπνη κάρτα µπορεί να παραλαµβάνει από οποιαδήποτε χώρο ένα ποδήλατο και να το αφήνει σε οποιοδήποτε ανάλογο χώρο µετά από προκαθορισµένο χρονικό διάστηµα. Σκοπός είναι η αντικατάσταση των συµβατικών µέσων µετακίνησης. Η δράση αυτή θα µπορούσε να πάρει και µορφή ιδιωτικής πρωτοβουλίας, µε ενδεχόµενο οικονοµικό ενδιαφέρον π.χ. από 51

52 τις επιχειρήσεις ενοικίασης µοτοποδηλάτων. Η δράση αυτή θα µπορούσε να συνδυαστεί µε την προσπάθεια τουριστικής ανάπτυξης των Ιαµατικών Λουτρών και να την ενισχύσει. Προώθηση της χρήσης του ΟΑΣΘ και αναβάθµιση των παρεχόµενων υπηρεσιών Σκοπός είναι η αύξηση της χρήσης του ΟΑΣΘ αντί των ΙΧ από τους κατοίκους του ήµου. Αυτό µπορεί να επιτευχθεί µε δράσεις ευαισθητοποίησης για την εξοικονόµηση ενέργειας, µε αύξηση των δροµολογίων κατά τις ώρες αιχµής καθώς σηµαντικός αριθµός κατοίκων του ήµου Λαγκαδά εργάζεται στην πόλη της Θεσσαλονίκης και πηγαινοέρχεται καθηµερινά. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται το εκτιµώµενο κόστος για τις προτεινόµενες δράσεις που αφορούν στο δηµοτικό στόλο και τις δηµόσιες µεταφορές για τη χρονική περίοδο που αφορά στο Σύµφωνο των ηµάρχων ( ) : Πίνακας 23 : Προγραµµατισµός δράσεων για τον δηµοτικό στόλο και τις δηµόσιες µεταφορές Περιγραφή δράσης Αναµενόµενα οφέλη Εκτιµώµενο κόστος ( ) Χρηµατοδότηση Εκτιµώµενος χρόνος υλοποίησης Μετατροπή περιορισµένου αριθµού επιβατικών & ηµιφορτηγών οχηµάτων από βενζινοκίνηση σε υγραεριοκίνηση Εκπαίδευση των οδηγών του ήµου για την ανάπτυξη οικολογικής οδήγησης Μελέτη και υλοποίηση δράσεων για την αύξηση χρήσης της δηµόσιας συγκοινωνίας και εναλλακτικών µέσων µεταφοράς Μελέτη και υλοποίηση δράσεων για τη µείωση της κυκλοφορίας εντός της πόλης του Λαγκαδά ηµοτικός Στόλος ,00 Ίδιοι πόροι ,00 Ίδιοι πόροι ηµόσιες Μεταφορές ,00 Ίδιοι πόροι / εθνικές ,00 Ίδιοι πόροι / εθνικές Από τις παραπάνω δράσεις εκτιµάται ότι έως τα τέλη του 2020 θα έχει επιτευχθεί µείωση των εκποµπών CΟ 2 κατά 10% όσο αναφορά το δηµοτικό στόλο και κατά 3% όσον αναφορά τις δηµόσιες µεταφορές. 52

53 13. ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ 13.1 Παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας από Φ/Β και Βιοµάζα Στα γεωγραφικά όρια του ήµου Λαγκαδά πρόκειται να εγκατασταθεί ένας σηµαντικός αριθµός ιδιωτικών µονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Ειδικότερα, µε βάση τα στοιχεία της Ρυθµιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) χορηγήθηκαν άδειες στα γεωγραφικά όρια του ήµου για παραγωγή Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας σε 10 ιδιωτικές µονάδες φωτοβολταιϊκών [4 εκ των οποίων εξαιρούνται αδειοδότησης λόγω των ορίων ισχύος που θέτει ο Ν. 3468/06 (ΦΕΚ 129 Α/ ) και σε 1 ιδιωτική µονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από βιοµάζα (βιοαέριο)]. Πίνακας 24 : Εκδοθείσες και προγραµµατιζόµενες άδειες για την παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας από Φ/Β και Βιοµάζα Α. Φωτοβολταιϊκά 1. Εταιρεία Λαγκαδάς Ενεργειακή Α.Ε. Ισχύς KW Άδεια Παραγωγής 2010 Θέση Κούλα (. Ασσήρου) 2. Εταιρεία οµοκός Ηλιακή Ενέργεια Α.Ε. Ισχύς 3.994,32 KW Άδεια Παραγωγής 2010 Θέση.. Ηρακλείου 3. Εταιρεία Γιούβι Ελλάς ΑΠΕ Α.Ε. Ισχύς KW Άδεια Παραγωγής 2011 Θέση Αγρόκτηµα Μεσωκόµου (. Καλινδοίων) 4. Εταιρεία Φωτοενεργειακή Ισχύς Άδεια Παραγωγής Θέση 99,99 KW Αίτηση σε αξιολόγηση (*εξαίρεση). Καλλινδοίων - Ντουπούδες 53

54 5. Εταιρεία Βουλγαρούδης Ιωάννης & Υιός Ο.Ε. Ισχύς Άδεια Παραγωγής Θέση 98,56 KW Αίτηση σε αξιολόγηση (*εξαίρεση). Καλλινδοίων Αγρ/χιο 1457 Α - Ζαγκλιβέρι 6. Εταιρεία Ηλιάδης Αλεξ. ουδούµη Ελένη Ο.Ε. Ισχύς Άδεια Παραγωγής 147,84 KW Αίτηση σε αξιολόγηση Θέση. Λαχανά Καρτερών Αγρ/χιο Εταιρεία Καραβαρσάµης Β. & ΣΙΑ Ο.Ε. Ισχύς Άδεια Παραγωγής 99,925 KW Αίτηση σε αξιολόγηση (*εξαίρεση) Θέση. Ασσήρου Αγρόκτηµα Κριθιάς αρ Εταιρεία Ι & Παπαγεωργίου Ισχύς Άδεια Παραγωγής Θέση 99,9 KW Αίτηση σε αξιολόγηση (*εξαίρεση) Χρυσαυγή 9. Εταιρεία Αγγελίδης Βασίλειος Ισχύς Άδεια Παραγωγής Θέση 149,625 KW Θετική Γνωµοδότηση Βρύσες 10. Εταιρεία Κατσάνης Γεώργιος Α.Ε. Ισχύς Άδεια Παραγωγής Θέση 149 KW Αίτηση σε αξιολόγηση Σκέπαστρο Εργοστασίου Γέφυρα Μπογδάνα Β. Βιοµάζα 1. Εταιρεία Λαγκαδάς Ενεργειακή Α.Ε. Ισχύς KW Άδεια Παραγωγής

55 Θέση Βαράδας (. Λαγκαδά) *Εξαιρούνται αδειοδότησης της Ρυθµιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) εγκαταστάσεις Φ/Β συστηµάτων =< 1 ΜW βάσει του Ν. 3468/06 (ΦΕΚ 129 Α/ ) Με βάση τον βαθµό απόδοσης ενός Φ/Β συστήµατος, ο οποίος κυµαίνεται µεταξύ 13% - 19%, προβλέπεται ότι οι µονάδες Φ/Β, συνολικής ισχύος KW που πρόκειται να εγκατασταθούν άµεσα στον ήµο Λαγκαδά θα αποδίδουν την παραγωγή KWh ετησίως. Επιπλέον, µε βάση τον βαθµό απόδοσης µίας µονάδας παραγωγής βιοµάζας (80%), προβλέπεται ότι η συγκεκριµένη µονάδα, συνολικής ισχύος 1.668KW που πρόκειται να εγκατασταθεί άµεσα στον ήµο Λαγκαδά θα αποδίδει την παραγωγή KWh ετησίως Παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας από Βιοαέριο στον ΧΥΤΑ Μαυρορράχης Μέχρι το 2020 στην περιοχή του ΧΥΤΑ Μαυρορράχης προβλέπεται η εγκατάσταση και λειτουργία µονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από βιοαέριο, όµοια µε αυτή που ήδη λειτουργεί στην περιοχή των Ταγαράδων. Από το έργο αυτό θα προκύψουν σηµαντικά οφέλη για το ήµο, τόσο σε οικολογικό όσο και σε ενεργειακό επίπεδο, δηµιουργώντας ταυτόχρονα νέες θέσεις εργασίας στην ευρύτερη περιοχή του ήµου Λαγκαδά. Η λειτουργία της µονάδας θα προέρχεται από την σήψη των απορριµµάτων µέσω της οποίας θα παράγεται βιοαέριο το οποίο θα συλλέγεται µε ειδικές σωληνώσεις, θα καίγεται σε ειδικές µηχανές και θα παράγεται ηλεκτρική ενέργεια ισχύος 5 ΜW, ικανή να φωτίσει µία πόλη κατοίκων. Ακόµη µπορεί να δώσει τηλεθέρµανση σε απόσταση 2,5 χιλιοµέτρων για να θερµάνει σχολεία και άλλα δηµόσια κτίρια του ήµου. Η εγκατάσταση θα αποτελείται από 4 ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη µε καύσιµο το βιοαέριο, ισχύος 1.262kW έκαστο. Κάθε ζεύγος θα βρίσκεται µέσα σε ειδικά µετασκευασµένο 55

56 container, το οποίο περιέχει και όλα τα υποσυστήµατα που απαιτούνται για την υποστήριξη της λειτουργίας του. Το βιοαέριο πριν από την τροφοδοσία του στα ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη θα υφίσταται ειδική επεξεργασία ψύξης και αφύγρανσης. Όλη η εγκατάσταση θα ελέγχεται από κεντρικό σύστηµα ελέγχου και θα λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο. Μέσα στα επόµενα 2 χρόνια προβλέπεται στην περιοχή της Μαυρορράχης να ολοκληρωθεί η λειτουργία των Κυψελών 1 & 2, καθώς σε αυτές εναποτίθενται tn απορριµµάτων ηµερησίως. Μετά την παύση λειτουργίας τους ως χώρων υποδοχής απορριµµάτων θα γίνεται µάστευση του βιοαερίου, το οποίο µε οριζόντιο δίκτυο συλλογής θα καίγεται σε µηχανές εσωτερικής καύσης, και η ενέργεια η οποία θα παράγεται θα πωλείται στη ΕΗ, ενώ παράλληλα προβλέπεται και η εγκατάσταση δικτύου µεταφοράς ζεστού νερού σε κοντινές δηµοτικές εγκαταστάσεις. Εντός των επόµενων ετών και µετά την ολοκλήρωση κατασκευής της Μονάδας αξιοποίησης του βιοαερίου, προβλέπεται ότι η ηλεκτρική ενέργεια που θα παράγεται από τις κυψέλες της θα ανέρχεται σε 7-8 MW, περίπου. Μέρος της παραγόµενης ηλεκτρικής ενέργειας από το βιοαέριο προβλέπεται να υποκαταστήσει την ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνεται στα ηµοτικά κτίρια, στο δηµόσιο φωτισµό ή σε άλλες χρήσεις στα γεωγραφικά όρια του ήµου Λαγκαδά, µειώνοντας έτσι την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και αντικαθιστώντας σηµαντικό µέρος αυτής από άλλες µορφές ενέργειας όπως το βιοαέριο. Επειδή στην παρούσα φάση εκπόνησης του Σ ΑΕ δεν είναι δυνατή η ακριβής πρόβλεψη της χρονικής εγκατάστασης και λειτουργίας της Μονάδας αξιοποίησης του βιοαερίου από τον ΧΥΤΑ Μαυρορράχης, δεν συµπεριλαµβάνεται η εκτιµώµενη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στις προβλέψεις του Ενεργειακού Σχεδιασµού του ήµου Λαγκαδά, για τη χρονική περίοδο που αφορά στο Σύµφωνο των ηµάρχων ( ). Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται συνοπτικά το σύνολο των προτεινόµενων δράσεων του Σ ΑΕ για την περίοδο Πίνακας 25 : Προτεινόµενες δράσεις Σ ΑΕ για την περίοδο Περιγραφή δράσης Αναµενόµενα οφέλη Εκτιµώµενο κόστος ( ) Χρηµατοδότηση Εκτιµώµενος χρόνος υλοποίησης κτίριο του ηµαρχείου Λαγκαδά κτίριο του παλιού ηµαρχείου Λαγκαδά (κτίριο ΕΥΑΛ) Κτίρια ιοίκησης , ,00 Ίδιοι πόροι / εθνικές Ίδιοι πόροι / εθνικές

57 κτίριο του πρώην Κοινοτικού καταστήµατος Λαγυνών κτίριο του πρώην ηµαρχείου στην Όσσα κτίριο του πρώην ηµοτικού καταστήµατος στο Ζαγκλιβέρι κτίριο της παλιάς Κοινότηταςιατρείου Λαγκαδικίων κτίριο του πρώην ηµαρχείου στην Ξυλόπολη κτίριο του πρώην Κοινοτικού καταστήµατος Ασκού κτίριο του πρώην ηµαρχείου Σοχού κτίριο του 1 ου ΤΕΕ (συστέγαση ΕΠΑΛ, ΣΕΚ,ΙΕΚ,ΕΠΑΣ) Λαγκαδά κτίριο του δηµ. Σχολείου Κριθιάς κτίριο του γυµνασίου Λαγκαδικίων κτίριο του δηµ. Σχολείου και νηπιαγωγείου Κολχικού κτίριο του 1 ου δηµ. Σχολείου και 1 ου νηπιαγωγείου Λαγκαδά κτίριο του ενιαίου Λυκείου Λαγκαδά κτίριο του 1 ου και 2 ου , , , , , , ,00 Σχολικά Κτίρια , , , , , , ,00 Ίδιοι πόροι / εθνικές Ίδιοι πόροι / εθνικές Ίδιοι πόροι / εθνικές Ίδιοι πόροι / εθνικές Ίδιοι πόροι / εθνικές Ίδιοι πόροι / εθνικές Ίδιοι πόροι / εθνικές Συγχρηµατοδοτού- µενο Κοινοτικό πρόγραµµα «Εξοικονοµώ Ι» Συγχρηµατοδοτού- µενο Κοινοτικό πρόγραµµα «Εξοικονοµώ ΙΙ» Συγχρηµατοδοτού- µενο Κοινοτικό πρόγραµµα «Εξοικονοµώ ΙΙ» Ίδιοι πόροι / εθνικές Ίδιοι πόροι / εθνικές Ίδιοι πόροι / εθνικές Ίδιοι πόροι / εθνικές

58 Γυµνασίου Λαγκαδά κτίριο του δηµ. Σχολείου Περιβολακίου κτίριο του νηπιαγωγείου Κριθιάς κτίριο του νηπιαγωγείου Ασκού Επιθεώρηση κτιρίων του ήµου, ενεργειακή πιστοποίησή τους και διατύπωση προτάσεων εξοικονόµησης ενέργειας Ευαισθητοποίηση ηµοτών & Επαγγελµατιών (ενηµερωτικά έντυπα, συµµετοχή σε ηµερίδες, εκδηλώσεις) Υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραµµάτων και προγραµµάτων ενηµέρωσης/ ευαισθητοποίησης (ΚΠΕ Ελευθερίου Κορδελιού, Φ.. Λιµνών Κορώνειας Βόλβης) Αντικατάσταση λαµπτήρων παλιάς τεχνολογίας µε λάµπες οικονοµίας Μετατροπή περιορισµένου αριθµού επιβατικών & ηµιφορτηγών οχηµάτων από βενζινοκίνηση σε υγραεριοκίνηση Εκπαίδευση των οδηγών του ήµου για την ανάπτυξη οικολογικής οδήγησης Μελέτη και υλοποίηση δράσεων για την αύξηση χρήσης της δηµόσιας συγκοινωνίας και εναλλακτικών µέσων µεταφοράς Μελέτη και υλοποίηση δράσεων για τη µείωση της κυκλοφορίας εντός της πόλης του Λαγκαδά , , ,00 Λοιπά ηµοτικά Κτίρια Καταγραφή ενεργειακής συµπεριφοράς ,00 υφιστάµενων κτιρίων Οικιακός Τριτογενής Τοµέας , ,00 ηµοτικός Φωτισµός ,00 ηµοτικός Στόλος Ίδιοι πόροι / εθνικές Ίδιοι πόροι / εθνικές Ίδιοι πόροι / εθνικές Ίδιοι πόροι / εθνικές Ίδιοι πόροι / εθνικές Ίδιοι πόροι / εθνικές Ίδιοι πόροι / εθνικές ,00 Ίδιοι πόροι ,00 Ίδιοι πόροι ηµόσιες Μεταφορές , ,00 Ίδιοι πόροι / εθνικές Ίδιοι πόροι / εθνικές

59 14. ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΣΧΕ ΙΟΥ ΡΑΣΗΣ Η τακτική παρακολούθηση και η επικαιροποίηση του Σχεδίου ράσης του ήµου Λαγκαδά έχει σαν στόχο την βελτίωσή του και την προσαρµογή του στα εκάστοτε πραγµατικά δεδοµένα. Σύµφωνα µε τις οδηγίες του Συµφώνου των ηµάρχων ο ήµος υποχρεούται να υποβάλει µία «Αναφορά Υλοποίησης» κάθε 2 χρόνια µετά την υποβολή του αρχικού Σχεδίου ράσης. Σε κάθε αναφορά θα περιέχεται ο νέος υπολογισµός των εκποµπών CO2 εντός του ήµου και πληροφορίες για τα µέτρα που υλοποιήθηκαν και τα αποτελέσµατά τους στο ενδιάµεσο διάστηµα. Επίσης έµφαση θα δοθεί στο να περιέχονται ποσοτικά στοιχεία για την κάθε δράση που υλοποιήθηκε. Ενδεικτικά αναφέρονται ορισµένοι δείκτες που θα χρησιµοποιηθούν για κάθε τοµέα για τον οποίο έχει γίνει απογραφή της κατανάλωσης ενέργειας : ηµοτικά κτίρια - Κατανάλωση ενέργειας στα δηµοτικά κτίρια - Αριθµός παρεµβάσεων στα δηµοτικά κτίρια που αφορούν εξοικονόµηση ενέργειας - Αριθµός κτιρίων που έχουν ενταχθεί στο ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ Οδικές µεταφορές - Συνολική κατανάλωση καυσίµων ηµοτικός Φωτισµός - Κατανάλωση ενέργειας για φωτισµό Οικιακός & τριτογενής τοµέας - Εγκατάσταση συστηµάτων ΑΠΕ (π.χ. ηλιακός θερµοσίφωνας) - Αριθµός κτιρίων που έχουν ενταχθεί στο κατ οίκον 59

60 60