ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΟΚΙΜΩΝ ΥΠΕΡΗΧΟΣΚΟΠΗΣΗΣ, ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΑΝΤΟΧΩΝ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΜΙΚΡΟ ΟΜΗΣ ΟΜΙΚΩΝ ΛΙΘΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΤΟΙΧΟΠΟΙΙΩΝ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΟΚΙΜΩΝ ΥΠΕΡΗΧΟΣΚΟΠΗΣΗΣ, ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΑΝΤΟΧΩΝ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΜΙΚΡΟ ΟΜΗΣ ΟΜΙΚΩΝ ΛΙΘΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΤΟΙΧΟΠΟΙΙΩΝ"

Transcript

1 ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΕΞΕΙ ΙΚΕΥΣΗΣ : ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΜΝΗΜΕΙΩΝ Β ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ : ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΟΚΙΜΩΝ ΥΠΕΡΗΧΟΣΚΟΠΗΣΗΣ, ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΑΝΤΟΧΩΝ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΜΙΚΡΟ ΟΜΗΣ ΟΜΙΚΩΝ ΛΙΘΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΤΟΙΧΟΠΟΙΙΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΑΣ Χ. ΠΙΝΕΛΗ Πολιτικού Μηχανικού ΑΘΗΝΑ 2003

2 ii

3 Επιτροπή Εξέτασης: - Κaθηγητής Π. Καρύδης - Καθηγήτρια Α. Μοροπούλου - Καθηγητής Γ. Μπατής - Αναπληρωτής Καθηγητής Ι. Πρασιανάκης - Επίκουρη Καθηγήτρια Π. Ανδριωτάκη-Παναγιωτουνάκου Επιτροπή Επίβλεψης και Υποστήριξης: - Καθηγήτρια Α. Μοροπούλου (επιβλέπουσα) - Αναπληρωτής Καθηγητής Ν. Ανδριανόπουλος -Αναπληρωτής Καθηγητής Ι. Πρασιανάκης - ρ. Α. Μπακόλας - Υπ. ρ. Ελένη Αγγελακοπούλου

4 ii

5 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Με την ολοκλήρωση της παρούσας Μεταπτυχιακής Εργασίας κλείνει για εµένα ο δεύτερος κύκλος ακαδηµαϊκών σπουδών µου που πραγµατοποιήθηκε στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο στα πλαίσια της Β κατεύθυνσης: «Υλικά και Επεµβάσεις Συντήρησης» του ιατµηµατικού Μεταπτυχιακού Προγράµµατος: «Προστασία Μνηµείων». Με αυτή την ευκαιρία θα ήθελα να αναφερθώ σε κάποιους ανθρώπους των οποίων η συµβολή υπήρξε σηµαντική για τη διεκπεραίωση αυτού του κύκλου των µεταπτυχιακών µου σπουδών. ε θα µπορούσα να ευχαριστήσω αρχικά άλλο πρόσωπο από την καθηγήτρια Χηµικό Μηχανικό και διευθύντρια της Β κατεύθυνσης του προγράµµατος «Προστασία Μνηµείων», κα Αντωνία Μοροπούλου για την επιλογή µου ως µία από τους 16 µεταπτυχιακούς φοιτητές, στους οποίους δόθηκε η ευκαιρία να εγγραφούν στο εν λόγω πρόγραµµα σπουδών τον Οκτώβριο του Επίσης, εδώ θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες µου και στα τρία άλλα µέλη της υπεύθυνης επιτροπής για την επιλογή των µεταπτυχιακών φοιτητών τον Ιούλιο του 2001, που είναι οι κύριοι καθηγητές Γεώργιος Μπατής, Παναγιώτης Καρύδης και Φραγκίσκος Γουλιέλµος. Για την άψογη συνεργασία του και την απαράµιλλή ευγένεια που µου έδειξε θα επιθυµούσα εδώ να εκφράσω ένα θερµό ευχαριστώ στον καθηγητή του τµήµατος Εφαρµοσµένων Μαθηµατικών και Φυσικών Επιστηµών, κ. Ιωάννη Πρασιανάκη, στο εργαστήριο του οποίου πραγµατοποίησα ένα µέρος της εξέτασης των δοµικών λίθων µε υπερήχους. Ευχαριστώ απευθύνω και στον καθηγητή κ. Νίκο Ανδριανόπουλο, που επέτρεψε να πραγµατοποιηθούν οι δοκιµές µηχανικών αντοχών στο εργαστήριό του. Ευχαριστίες αξίζουν και στο διδάκτορα κ. Αστέριο Μπακόλα του εργαστηρίου Επιστήµης και Τεχνικής των Υλικών του Ε.Μ.Π., που µε την πολύτιµη και µακρόχρονη επιστηµονική εµπειρία του υποστήριξε σηµαντικά την εκπόνηση της παρούσας Μεταπτυχιακής Εργασίας µου. Αναµφισβήτητα ένα ευχαριστώ πρέπει να απευθυνθεί από εµένα και στη Χηµικό Μηχανικό και υποψήφια διδάκτορα του Ε.Μ.Π., Ελένη Αγγελακοπούλου για την αρµονική συνεργασία της µαζί µου κατά την εκπόνηση αυτής της εργασίας. Επιπρόσθετα, θέλω να εκφράσω τις ευχαριστίες µου στην τεχνικό κα Άννα Αργυρίου Ναθαναήλ του εργαστηρίου των υπερήχων του κτιρίου Μηχανικής των i

6 Υλικών καθώς και στο προσωπικό του Εργαστηρίου Αντοχής των Υλικών του Ε.Μ.Π.. ε θα µπορούσα να ξεχάσω σε αυτό το σηµείο και τους κυρίους Χάρη Λαµπρίδη, που µου έστειλε το γκρίζο πωρόλιθο της Ρόδου που µελέτησα και Μιχάλη Τρουλινό, ο οποίος έστειλε το λευκό πωρόλιθο του Ρεθύµνου. Τέλος, θα ήθελα να εκφράσω ένα πολύ µεγάλο ευχαριστώ στους ανθρώπους της οικογένειάς µου που µε την αγάπη, και την υλική και ηθική βοήθειά τους µε στήριξαν στο δρόµο της ζωής γενικότερα και στο µονοπάτι της µόρφωσης ειδικότερα, το οποίο κατάληξε στην πραγµατοποίηση και αυτού του κύκλου σπουδών µου στο Ε.Μ.Π.. Πρόκειται για τη µητέρα µου, ήµητρα Πινέλη, τον αδελφό µου, ηµήτρη Πινέλη καθώς και για τη γιαγιά µου Τριανταφυλλιά Πινέλη, που κατά το διάστηµα εκπόνησης αυτής της εργασίας έφυγε για πάντα από κοντά µου. Τριανταφυλλιά Πινέλη, Πολιτικός Μηχανικός. Οκτώβριος ii

7 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Οι δοµικοί λίθοι που έχουν χρησιµοποιηθεί ως δοµικά υλικά των µνηµείων της Ελλάδας ή που βρίσκουν εφαρµογή ως υλικά αποκατάστασης αυτών παρουσιάζουν µία µεγάλη ποικιλία στις µηχανικές τους ιδιότητες και τις παραµέτρους της µικροδοµής τους. Οι µηχανικές ιδιότητες των δοµικών λίθων µπορούν να προσδιοριστούν τόσο µε τις κλασικές, καταστρεπτικές δοκιµές της αντοχής των υλικών όσο και µε τη µη καταστρεπτική µέθοδο των υπερήχων ενώ ο προσδιορισµός των παραµέτρων µικροδοµής είναι δυνατό να πραγµατοποιηθεί µε διάφορες ενόργανες και µη εργαστηριακές δοκιµές. Ο προσδιορισµός των ιδιοτήτων των δοµικών υλικών µε µη καταστρεπτικό τρόπο είναι πολύ χρήσιµος στις περιπτώσεις µελετών συντήρησης και αποκατάστασης µνηµείων πολιτισµού, αφού σε αυτές τις περιπτώσεις είναι αδύνατη η λήψη αυθεντικού υλικού για την πραγµατοποίηση καταστρεπτικών δοκιµών. Στα πλαίσια της παρούσας Μεταπτυχιακής Εργασίας πραγµατοποιήθηκε ο προσδιορισµός των δυναµικών ελαστικών σταθερών τεσσάρων ειδών δοµικών λίθων µε τη µέθοδο των υπερήχων, η οποία εφαρµόστηκε µε τη χρήση δύο διαφορετικών συσκευών. Στη συνέχεια έγινε η πραγµατοποίηση των δοκιµών της υδαταπορρόφησης µε τριχοειδή αναρρίχηση, της εµβάπτισης, σε απιονισµένο νερό και της ποροµετρίας υδραργύρου µε σκοπό την εκτίµηση των παραµέτρων της µικροδοµής τους. Στο τέλος έγινε η µελέτη των συσχετίσεων των δυναµικών ελαστικών σταθερών µε τις παραµέτρους της µικροδοµής µε στόχο τη διερεύνηση του κατά πόσο η µικροδοµή των υλικών επηρεάζει τη µηχανική συµπεριφορά τους. Τελικά η έρευνα απέδειξε ότι υπάρχει συσχέτιση µεταξύ των µηχανικών ιδιοτήτων και των παραµέτρων της µικροδοµής των δοµικών λίθων και ότι η παράµετρος της µικροδοµής µε την οποία συσχετίζονται περισσότερο οι ελαστικές σταθερές είναι το ολικό πορώδες τους. iii

8 iv

9 ABSTRACT The building stones that have been used as structure materials of the monuments of Greece or are applied as materials for the restoration interventions present a large variety of mechanical properties and parameters of microsructure. The mechanical properties of the building stones can be determined by both the classical destructive tests of the mechanics of the materials and the non-destructive ultrasonic technique. The microstructure properties are possible to be determined by various instrumental and non-instrumental tests. The determination of the material properties in a nondestructive way is very useful in cases of studies of conservation and restoration interventions, since in these cases it is impossible to get original material from them in order to realize destructive tests. In this Postgraduate Dissertation, the determination of the elastic constants of four kinds of building stones was realized with the use of the ultrasonic technique, which was applied with two different ultrasonic apparatuses. Additionally, the tests of water absorption by capillary rising, immersion and mercury porosimetry were applied in order to estimate the parameters of microstructure. Finally there was made a study of the correlation of the dynamic elastic constants with the parametrs of microstructure in order to investigate the way the microstructure influences the mechanical behavior of the stones. The research showed that there is a correlation between the mechanical properties and the parameters of the microstructure of the building stones and that the elastic constants are correlated most with the total porosity among the other parameters. v

10 vi

11 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΌΛΟΓΟΣ Σελ. i ΠΕΡΙΛΗΨΗ Σελ. iii ABSTRACT Σελ v ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελ. vii Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σελ 1 Β. ΓΕΝΙΚΟ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Σελ. 5 Β.1 ΟΙ ΦΥΣΙΚΟΙ ΛΙΘΟΙ ΩΣ ΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ Σελ. 7 Β.2 ΤΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΟΙ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥΣ Σελ. 9 Β.2.1 ΤΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ Σελ. 9 Β Είδη πετρωµάτων Σελ. 9 Β Τα πυριγενή πετρώµατα Σελ. 9 Β Τα ιζηµατογενή πετρώµατα Σελ. 11 Β Κλαστικά ή µηχανικά ιζηµατογενή πετρώµατα Σελ. 11 Β Χηµικά και βιογενή ιζηµατογενή πετρώµατα Σελ. 12 Β Τα µεταµορφωσιγενή πετρώµατα Σελ. 12 Β.2.2 ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ Σελ. 16 Β.3 Η ΦΘΟΡΑ ΤΩΝ ΟΜΙΚΩΝ ΛΙΘΩΝ Σελ. 25 Β.3.1 ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΤΗΣ ΦΘΟΡΑΣ Σελ. 26 Β.3.2 ΤΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΤΗΣ ΦΘΟΡΑΣ ΤΩΝ ΛΙΘΩΝ Σελ. 27 Β.3.3 ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΦΘΟΡΑΣ ΟΜΙΚΩΝ ΛΙΘΩΝ Σελ. 27 Γ. ΕΙ ΙΚΟ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Σελ. 31 Γ.1. Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΜΗ ΚΑΤΑΣΤΡΕΠΤΙΚΗΣ ΜΕΘΟ ΟΥ ΤΩΝ ΥΠΕΡΗΧΩΝ ΣΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ Σελ. 33 Γ.1.1 Η ΑΡΧΗ, Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΟΥ ΜΗ ΚΑΤΑΣΤΡΕΠΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΜΕ ΥΠΕΡΗΧΟΥΣ Σελ. 33 Γ.1.2 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΜΕΘΟ ΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΜΕ ΥΠΕΡΗΧΟΥΣ Σελ. 34 Γ.1.3 ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΑΤΕΛΕΙΩΝ, ΜΕΘΟ ΟΣ ΟΚΙΜΗΣ ΚΑΙ vii

12 ΣΥΣΚΕΥΕΣ Σελ. 35 Γ.1.4 ΠΕ ΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΜΕΘΟ ΟΥ ΤΩΝ ΥΠΕΡΗΧΩΝ Σελ. 38 Γ.2 Η Η ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΟ ΠΕ ΙΟ ΤΗΣ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ Ι ΙΟΤΗΤΩΝ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΩΝ ΑΠΟ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΜΕ ΥΠΕΡΗΧΟΥΣ ΜΕ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣ ΙΟΡΙΖΟΜΕΝΕΣ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΜΕΘΟ ΟΥΣ Σελ. 40 Γ.2.1 ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΟΥ ΣΚΥΡΟ ΕΜΑΤΟΣ Σελ. 40 Γ.2.2 ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΩΝ ΚΟΝΙΑΜΑΤΩΝ Σελ. 42 Γ.2.3 ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΩΝ ΚΕΡΑΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ Σελ. 42 Γ.2.4 ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΟ ΠΕ ΙΟ ΤΩΝ ΤΕΧΝΗΤΩΝ ΠΟΡΩ ΩΝ ΥΛΙΚΩΝ Σελ. 43 Γ.2.5 ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΟ ΠΕ ΙΟ ΤΩΝ ΛΙΘΩΝ Σελ. 43 Γ.3 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΤΕΣΣΑ- ΡΩΝ ΥΠΟ ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ Σελ. 49 Γ.3.1 ΜΑΡΜΑΡΟ ΙΟΝΥΣΟΥ Σελ. 49 Γ.3.2 ΠΩΡΟΛΙΘΟΣ ΡΕΘΥΜΝΟΥ Σελ. 54 Γ.3.3 ΠΩΡΟΛΙΘΟΣ ΚΥΠΡΟΥ Σελ. 56 Γ.3.4 ΠΩΡΟΛΙΘΟΣ ΡΟ ΟΥ Σελ. 56. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Σελ ΟΙ ΕΝΟΡΓΑΝΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΜΕΘΟ ΟΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΠΟΥ ΕΦΑΡΜΟΣΤΗΚΑΝ Σελ Η ΜΕΘΟ ΟΣ ΤΩΝ ΥΠΕΡΗΧΩΝ Σελ ΟΚΙΜΕΣ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΑΝΤΟΧΩΝ Σελ Το πείραµα της θλίψης Σελ Μέτρο ελαστικότητας ή µέτρο του Young Σελ ΘΕΡΜΙΚΕΣ ΜΕΘΟ ΟΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ Σελ ΠΕΡΙΘΛΑΣΗ ΑΚΤΙΝΩΝ Χ Σελ ΠΟΡΟΜΕΤΡΙΑ Υ ΡΑΡΓΥΡΟΥ Σελ Η ΟΚΙΜΗ ΤΗΣ Υ ΑΤΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ ΜΕ ΤΡΙΧΟΕΙ Η ΑΝΑΡΡΙΧΗΣΗ Σελ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΩΝ ΜΕΘΟ ΩΝ Σελ ΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΟΚΙΜΙΩΝ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΗΚΑΝ Σελ ΠΟΙΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣ ΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΧΗΜΙΚΗΣ ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΛΙΘΩΝ ΜΕ ΤΙΣ ΘΕΡΜΙΚΕΣ ΜΕΘΟ ΟΥΣ DTA viii

13 TG Σελ ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΛΙΘΩΝ Σελ ΤΑΧΥΤΗΤΕΣ ΥΠΕΡΗΧΩΝ Σελ Ο ΠΡΟΣ ΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΣΤΑΤΙΚΩΝ ΕΛΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΑΘΕΡΩΝ Σελ Η ΟΚΙΜΗ ΤΗΣ Υ ΑΤΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ ΜΕ ΤΡΙΧΟΕΙ Η ΑΝΑΡΡΙΧΗΣΗ Σελ Η ΟΚΙΜΗ ΤΗΣ ΕΜΒΑΠΤΙΣΗΣ Σελ ΠΟΡΟΜΕΤΡΙΑ Υ ΡΑΡΓΥΡΟΥ Σελ. 85 Ε. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Σελ. 87 Ε.1 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΘΕΡΜΙΚΩΝ ΜΕΘΟ ΩΝ ΑΝΑΛΥΣΕΩΣ Σελ. 89 Ε.2 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΜΕ ΠΕΡΙΘΛΑΣΗ ΑΚΤΙΝΩΝ Χ Σελ. 90 Ε.3 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΟΜΙΚΩΝ ΛΙΘΩΝ ΜΕ ΥΠΕΡΗΧΟΥΣ Σελ. 90 Ε.4 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΟΚΙΜΩΝ ΜΟΝΟΑΞΟΝΙΚΗΣ ΘΛΙΨΗΣ Σελ. 99 Ε.5 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΟΚΙΜΩΝ Υ ΑΤΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ ΜΕ ΤΡΙΧΟΕΙ Η ΑΝΑΡΡΙΧΗΣΗ Σελ. 100 Ε.6 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΟΚΙΜΩΝ ΕΜΒΑΠΤΙΣΗΣ Σελ. 102 Ε.7 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΟΡΟΜΕΤΡΙΑΣ Υ ΡΑΡΓΥΡΟΥ Σελ. 105 Ε.8 ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΥΝΑΜΙΚΩΝ ΕΛΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΑΘΕΡΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΜΙΚΡΟ ΟΜΗΣ ΤΩΝ ΛΙΘΩΝ Σελ. 110 Ε.8.1 ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΙΑΜΗΚΩΝ ΥΠΕΡΗΧΗΤΙΚΩΝ ΚΥΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΣΥΣΚΕΥΗΣ PUNDIT ΜΕ ΤΙΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΥΣ ΜΙΚΡΟ ΟΜΗΣ ΤΩΝ ΛΙΘΩΝ Σελ. 111 Ε.8.2 ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΥΝΑΜΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ POISSON, νd, ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΜΙΚΡΟ ΟΜΗΣ ΤΩΝ ΛΙΘΩΝ Σελ. 114 Ε.8.3 ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΥΝΑΜΙΚΟΥ ΜΕΤΡΟΥ ΕΛΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ, Εd, ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΜΙΚΡΟ ΟΜΗΣ ΤΩΝ ΟΜΙΚΩΝ ΛΙΘΩΝ Σελ. 116 Ε.8.4 ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΥΝΑΜΙΚΟΥ ΜΕΤΡΟΥ ΙΑΤΜΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΜΙΚΡΟ ΟΜΗΣ ΤΩΝ ΛΙΘΩΝ Σελ. 118 Ε.8.5 ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗ Υ ΑΤΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ix

14 ΜΙΚΡΟ ΟΜΗΣ ΤΩΝ ΟΜΙΚΩΝ ΛΙΘΩΝ Σελ. 120 Ε.8.6 ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΕΞΙΣΩΣΕΩΝ ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΩΣ ΙΑΦΟΡΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΤΩΝ ΛΙΘΩΝ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ ΚΑΘΩΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΩΝ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΩΝ ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΩΣ Σελ. 124 ΣΤ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Σελ. 127 Ζ. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Σελ. 133 Η. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ Σελ. 143 x

15 Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1

16 2

17 Η γνώση των τιµών των ελαστικών σταθερών των δοµικών υλικών οποιουδήποτε µνηµείου αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τον ορθό σχεδιασµό των επεµβάσεων αποκατάστασής του. Η δοµοστατική µελέτη κάθε µνηµείου απαιτεί τον καθορισµό αυτών των σταθερών των υλικών του. Επιπρόσθετα, η επιλογή των νέων υλικών που θα εφαρµοστούν στην ιστορική κατασκευή στα πλαίσια των επεµβάσεων αποκατάστασής της, απαιτεί τη συµβατότητά τους µε τα ιστορικά υλικά ως προς τις µηχανικές ιδιότητές τους και τις ιδιότητες της µικροδοµής τους. Οι ελαστικές σταθερές κάθε υλικού είναι δυνατό να καθοριστούν µε στατικές ή µε δυναµικές µεθόδους. Οι δυναµικές µέθοδοι βασίζονται στην απότοµη και σύντοµη εφαρµογή τάσης στο δοκίµιο του υπό εξέταση υλικού. Αντίθετα, οι στατικές µέθοδοι απαιτούν την αργή αύξηση της τιµής του φορτίου στο δοκίµιο προκειµένου ν αποφευχθούν δυναµικά φαινόµενα (1). Στα πλαίσια της παρούσας Μεταπτυχιακής Εργασίας, η δυναµική και µη καταστρεπτική µέθοδος των υπερήχων χρησιµοποιήθηκε προκειµένου να προσδιοριστούν οι ελαστικές σταθερές τεσσάρων ειδών δοµικών λίθων (µαρµάρου ιονύσου, λευκού πωρόλιθου Ρεθύµνου, γκρίζου πωρόλιθου Κύπρου και γκρίζου πωρόλιθου Ρόδου) που συναντιούνται σε κάποια πολύ σηµαντικά µνηµεία της χώρας µας ή χρησιµοποιούνται ως υλικά επεµβάσεων αποκατάστασης αυτών. ύο διαφορετικές συσκευές υπερήχων χρησιµοποιήθηκαν προς αυτό το σκοπό, οι οποίες έδωσαν παραπλήσια αποτελέσµατα µετρήσεων ανάλογα µε της βιβλιογραφίας, επιβεβαιώνοντας έτσι την αξιοπιστία τους. Η χρησιµοποίηση της µεθόδου των υπερήχων σε µελέτες αποκατάστασης ιστορικών κτιρίων είναι ένα θέµα που απασχολεί πολύ τους επιστήµονες τα τελευταία χρόνια. Η συµβολή της εν λόγω µεθόδου σε τέτοιου είδους έργα είναι πολύ σηµαντική εξαιτίας του µη καταστρεπτικού χαρακτήρα της. Πραγµατικά είναι αδύνατη σε αυτές τις περιπτώσεις η λήψη δοκιµίων των ιστορικών υλικών από τα ίδια τα κτίρια, προκειµένου να µελετηθούν µε τις δοκιµές των µηχανικών αντοχών στο εργαστήριο και έτσι να εκτιµηθούν οι µηχανικές τους ιδιότητες. Αντίθετα, η επί τόπου εφαρµογή στα µνηµεία της µεθόδου των υπερήχων καθιστά δυνατή την εκτίµηση των ιδιοτήτων των υλικών χωρίς την πρόκληση οποιασδήποτε καταστροφής. Επιπρόσθετα, στο σύνολο των πειραµατικών δοκιµών που πραγµατοποιήθηκαν γι αυτή την εργασία, συµπεριλήφθηκε ο προσδιορισµός των στατικών ελαστικών σταθερών των ίδιων δοµικών λίθων µε τη δοκιµή της µονοαξονικής θλίψης. Αυτό έγινε µε τη βοήθεια ειδικής µηχανής και βελόµετρων προσαρµοσµένων κάθετα προς 3

18 τον άξονα των κυλινδρικών δοκιµίων. Ο στόχος ήταν η σύγκριση των στατικών µε τις δυναµικές σταθερές των υλικών. Τελικά, οι τιµές αυτών των ιδιοτήτων φάνηκαν να παρουσιάζουν αποκλίσεις µεταξύ τους, που το µέγεθός τους ήταν διαφορετικό ανάλογα µε το είδος του υπό µελέτη λίθου. Οι αποκλίσεις αυτές οφείλονται σαφέστατα σε ανθρώπινα και άλλου είδους σφάλµατα κατά την εκτέλεση των πειραµάτων της µονοαξονικής θλίψης. Το τελευταίο σύνολο πειραµατικών δοκιµών της εργασίας αυτής αφορούσε τον προσδιορισµό των πολύ σηµαντικών ιδιοτήτων της µικροδοµής των δοµικών λίθων. οκιµές υδαταπορρόφησης και εµβάπτισης σε νερό πραγµατοποιήθηκαν προκειµένου να µελετηθούν ιδιότητες όπως ο συντελεστής υδαταπορρόφησης, ο ολικός ειδικός όγκος, το ολικό πορώδες, η µέση ακτίνα πόρων και η ειδική επιφάνειά τους. Μετά την ολοκλήρωση των δοκιµών, η στατιστική µέθοδος της παλινδρόµησης εφαρµόστηκε προκειµένου οι προαναφερόµενες µηχανικές και φυσικοχηµικές ιδιότητες να συσχετιστούν µεταξύ τους και να καθοριστούν οι ακριβείς µαθηµατικές σχέσεις που τις συνδέουν. 4

19 B. ΓΕΝΙΚΟ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ 5

20 6

21 Β.1 ΟΙ ΦΥΣΙΚΟΙ ΛΙΘΟΙ ΩΣ ΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ Οι φυσικοί λίθοι είναι από τα σηµαντικότερα δοµικά υλικά και συναντιούνται στην ιστορία των κατασκευών από τους προϊστορικούς χρόνους µέχρι και σήµερα. Πρόκειται για υλικά αποτελούµενα από κόκκους συνδεδεµένους µεταξύ τους µε ορυκτό συγκολλητικό υλικό και κενά. Προέρχονται από τα θραύσµατα των πετρωµάτων του στερεού φλοιού της γης. Η κατάταξή τους µε βάση την προέλευσή τους ταυτίζεται µε την κατάταξη των πετρωµάτων από τα οποία προέρχονται. Στην ιστορία των κατασκευών οι λίθοι εµφανίζονται υπό διάφορες µορφές κατεργασίας. Ο βαθµός και η ποιότητα της κατεργασίας τους εξαρτάται από τη χρονική περίοδο στην οποία ανάγονται οι κατασκευές στις οποίες αυτοί χρησιµοποιήθηκαν αλλά κυρίως από το σκοπό της χρήσης τους. Έτσι διακρίνονται οι αργοί, οι ηµιλαξευτοί, οι λαξευτοί λίθοι, οι ογκόλιθοι και οι πλάκες (2). Οι αργοί λίθοι χρησιµοποιούνται όπως εξορύσσονται στα λατοµεία. Μία µικρή κατεργασία τους µπορεί να πραγµατοποιηθεί κατά την τοποθέτησή τους για την καλύτερη προσαρµογή τους στις κατασκευές. Τέτοιου είδους κατασκευές είναι οι ξηρολιθοδοµηµένοι τοίχοι αντιστήριξης ανδήρων που συναντιούνται στη χώρα µας ήδη από την προϊστορική περίοδο (π.χ. στη Μινωική Αρχιτεκτονική) καθώς και τα πέτρινα σπίτια της ίδιας περιόδου (3). Οι ηµιλαξευτοί λίθοι συναντιούνται επίσης από τους προϊστορικούς χρόνους µέχρι και τις µέρες µας. Πρόκειται για λίθους που έχουν υποστεί κατεργασία µόνο στις επιφάνειές τους που είναι ορατές µετά τη δόµηση. Χρήση τους γίνεται σε όψεις λιθοδοµών και σε γωνιόλιθους διασταυρώσεων τοίχων. Οι λαξευτοί λίθοι έχουν χρησιµοποιηθεί ευρέως σε µνηµειακές κατασκευές αλλά και σε περιπτώσεις κατασκευών που λόγοι αισθητικής επέβαλαν την αποφυγή του επιχρίσµατος. Στην Ελλάδα συναντιούνται για πρώτη φορά σε Μυκηναϊκούς τοίχους και ταφικά µνηµεία ( π.χ. περίπου). Κατά τους κλασικούς χρόνους ( π.χ.) η τέλεια εφαρµογή των λαξευτών λίθων στην ελληνική αρχιτεκτονική οδήγησε στην κατασκευή αρκετών από τα ωραιότερα και γνωστότερα µνηµεία της πατρίδας µας (3). Όλα τα προαναφερόµενα είδη λίθων έχουν διαστάσεις της τάξης των cm. Αντιθέτως, οι ογκόλιθοι είναι πολύ µεγαλύτεροι και συνήθως έχουν υποστεί µικρή 7

22 επεξεργασία. Η χρήση τους γίνεται κυρίως στις λιθορριπές των λιµενικών έργων ενώ δεν µπορούν να χρησιµοποιηθούν στη δόµηση (2). Πλάκες καλούνται οι λίθοι των οποίων οι δύο διαστάσεις είναι µεγαλύτερες από το πάχος. Η προέλευσή τους είναι από ιζηµατογενή ή κρυσταλλοσχιστώδη πετρώµατα και ανάλογα µε τη χρήση τους υφίστανται διάφορα στάδια κατεργασίας (προλείανση, λείανση, στίλβωση). Παλαιότερα χρησιµοποιούνταν για επιστρώσεις δρόµων και στεγάσεις κτιρίων αλλά πλέον η χρήση τους έχει κυρίως διακοσµητικό χαρακτήρα (2). Τα αδρανή (χαλίκι και άµµος) αποτελούν το σηµαντικότερο προϊόν των φυσικών λίθων και βασικό συστατικό του σκυροδέµατος. Προέρχονται κατά κανόνα από ιζηµατογενή πετρώµατα (2). Οι σηµαντικότεροι φυσικοί λίθοι που συναντιούνται στα µνηµεία της ελληνικής αρχιτεκτονικής είναι πολλά είδη πωρόλιθων, διάφορα είδη ασβεστόλιθων, ο γυψόλιθος, οι ψαµµίτες, οι σχιστόλιθοι, ο βασάλτης, ο αµυγδαλίτης και βεβαίως τα µάρµαρα διαφόρων περιοχών και χρωµατισµών (3). Όπως αναφέρθηκε στην αρχή της παρούσας παραγράφου, οι φυσικοί λίθοι είναι θραύσµατα των πετρωµάτων του στερεού φλοιού της γης. Γι αυτό κρίνεται σκόπιµο ν ακολουθήσει στις επόµενες παραγράφους µία κατατοπιστική αναφορά στα πετρώµατα και τις ιδιότητές τους. Με αυτόν τον τρόπο θα καταστεί δυνατή µία ολοκληρωµένη προσέγγιση των λίθων ως δοµικά υλικά. 8

23 Β.2. ΤΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΟΙ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥΣ Β.2.1 ΤΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ Ορυκτά ονοµάζονται οι χηµικές ενώσεις, οι οποίες έχουν κρυσταλλική µορφή. Πρόκειται για υλικά οµογενών, θεµελιωδών, βασικών δοµικών µερών της γης, των µετεωριτών και των άλλων υπολοίπων ουρανίων σωµάτων. Τα ορυκτά του στερεού φλοιού της γης περισσότερο από το 90% αποτελούνται από πυριτικές ενώσεις. Ενδεικτικά αναφέρονται τα γνωστότερα πυριτικά ορυκτά, που είναι ο χαλαζίας, οι άστριοι, οι µαρµαρυγίες, οι πυρόξενοι, οι αµφίβολοι, ο ολιβίνης και τα ορυκτά της αργίλου. Τα σπουδαιότερα µη πυριτικά ορυκτά είναι ο ασβεστίτης, (CaCO 3 ), ο δολοµίτης (CaCO 3 Mg CO 3 ) και ο γύψος (CaSO 4 2H 2 O) (4). Πετρώµατα ονοµάζονται τα στερεά υλικά από τα οποία αποτελείται ο στερεός φλοιός της γης. Τα πετρώµατα είναι σωρεύµατα από ορυκτά ή µείγµατα ορυκτών, όπως π.χ. το µάρµαρο που αποτελείται από ασβεστίτη ή δολοµίτη, τις περισσότερες φορές, όµως, έχουν πολυορυκτολογική σύσταση, π.χ. οι γρανίτες αποτελούνται από αστρίους, χαλαζία και µαρµαρυγίες κ.ο.κ. (4). ιακρίνονται τρία είδη πετρωµάτων ανάλογα µε τον τρόπο σχηµατισµού αυτών. Είναι τα εξής (5-13) : i) Τα Πυριγενή ή Μαγµατικά ή Εκριξηγενή πετρώµατα ii) Τα Ιζηµατογενή πετρώµατα iii) Τα Μεταµορφωσιγενή ή Κρυσταλλοσχιστώδη πετρώµατα. Β Είδη πετρωµάτων Β Τα πυριγενή πετρώµατα Τα πυριγενή πετρώµατα δηµιουργήθηκαν από τη στερεοποίηση του µάγµατος, δηλαδή ενός ρευστού και διάπυρου υλικού προερχόµενου από το εσωτερικό της γης, όταν αυτό έφτασε µε κάποιο είδος εκρήξεως στους επιφανειακούς σχηµατισµούς του στερεού φλοιού της γης. ιακρίνονται τρία είδη πυριγενών πετρωµάτων: τα πλουτώνια, τα ηφαιστειογενή και οι φλεβίτες (5-12). 9

24 Τα πλουτώνια πετρώµατα δηµιουργούνται από τη στερεοποίηση του µάγµατος µέσα στο στερεό φλοιό της γης υπό συνθήκες υψηλής πιέσεως. Σε αυτή την περίπτωση η στερεοποίηση του µάγµατος εξελίσσεται µε αργό ρυθµό ενώ τα αέριά του παραµένουν µέσα στη µάζα των πετρωµάτων. Τα ορυκτολογικά συστατικά των πλουτώνιων πετρωµάτων εµφανίζονται σε σχεδόν ισοµεγέθεις κόκκους και έτσι ο ιστός τους καλείται κοκκώδης (5-12). Η δηµιουργία των ηφαιστειογενών πετρωµάτων πραγµατοποιείται κατά τη στερεοποίηση πάνω στην επιφάνεια της γης, της λάβας, δηλαδή του µάγµατος που βγαίνει από τους κρατήρες των ηφαιστείων. Η ψύξη της λάβας γίνεται µε γρήγορο ρυθµό, υπό συνθήκες ατµοσφαιρικής πίεσης ενώ τα αέριά της αποβάλλονται στο περιβάλλον. Η µάζα των ηφαιστειογενών πετρωµάτων αποτελείται κατά ένα µέρος από κρυσταλλικά ορυκτολογικά συστατικά, τους φαινοκρυστάλλους και κατά το υπόλοιπο, συνήθως µεγαλύτερο µέρος από µία άµορφη, υαλώδη µάζα (5-12). Η δηµιουργία των φλεβιτών γίνεται υπό συνθήκες ενδιάµεσες αυτών που ισχύουν κατά τη γένεση των άλλων πυριγενών πετρωµάτων. Τα εν λόγω πετρώµατα σχηµατίζονται υπό µορφή φλεβών σε µικρά κενά και ρήγµατα διαφόρων γεωλογικών σχηµατισµών. Η ταχύτητα στερεοποίησης του µάγµατος και η υφιστάµενη πίεση είναι σε αυτή την περίπτωση µέτριες ενώ τα αέρια αποβάλλονται µερικώς. Μία ακόµη διάκριση, η οποία γίνεται στα πυριγενή πετρώµατα βασίζεται στη χηµική σύσταση αυτών και συγκεκριµένα στο ποσοστό ύπαρξης ελεύθερου SiO 2 µέσα στη µάζα τους. Έτσι ξεχωρίζουν τα όξινα (SiO 2 > 65%), τα ενδιάµεσα (55%< SiO 2 < 65%), τα βασικά (45% < SiO 2 < 55%) και τέλος τα υπερβασικά (SiO 2 < 45%) πυριγενή πετρώµατα (5). Μερικά από τα πιο γνωστά πλουτώνια πετρώµατα είναι ο γρανίτης, το πιο διαδεδοµένο πλουτώνιο πέτρωµα του στερεού φλοιού της γης, που λόγω των µεγάλων µηχανικών αντοχών του χρησιµοποιείται ως δοµικό υλικό (όξινο πέτρωµα), ο διορίτης (όξινο ή ενδιάµεσο πέτρωµα), ο γάββρος (βασικό πέτρωµα) και ο περιδοτίτης, ο οποίος χρησιµοποιείται σε επενδύσεις στοιχείων τεχνικών έργων. Τα πιο γνωστά ηφαιστειογενή πετρώµατα είναι τα εξής: Ο λιπαρίτης που συναντιέται σε δύο παραλλαγές, τον οψιδιανό και την κίσσηρη, η οποία χρησιµοποιείται στην οικοδοµική για την κατασκευή ελαφρών τσιµεντοκονιαµάτων και ως µονωτικό υλικό του δώµατος των οικοδοµών. Ο τραχείτης και ο ανδεσίτης, που είναι σκληρά ενδιάµεσα πετρώµατα, από τα οποία παλαιότερα κατασκευάζονταν 10

25 οι µυλόπετρες. Τέλος, ο βασάλτης και ο διαβάσης, που είναι βασικά ηφαιστειογενή πετρώµατα χαρακτηριζόµενα από µεγάλη σκληρότητα ουτωσώστε να χρησιµοποιούνται στην κατασκευή αντιολισθηρών επιφανειών στα οδοστρώµατα. Β Τα ιζηµατογενή πετρώµατα Τα ιζηµατογενή πετρώµατα δηµιουργούνται από τη µεταφορά και την απόθεση στην ξηρά ή στο βυθό θαλασσών και λιµνών, υλικών που είναι είτε αιωρούµενα στον αέρα είτε αιωρούµενα ή διαλυµένα στο νερό. Τα υλικά αυτά προέρχονται από τη διάβρωση και την αποσάθρωση προϋπαρχόντων πετρωµάτων (5, 6, 8, 9). Για τη γένεση των ιζηµατογενών πετρωµάτων είναι απαραίτητη η πραγµατοποίηση τεσσάρων ειδών φυσικών διεργασιών. Σε αυτές προηγείται η αποσάθρωση των ήδη υπαρχόντων πετρωµάτων µέσω µηχανικών, φυσικών και χηµικών διεργασιών, οι οποίες προκαλούνται από το νερό, τον άνεµο ή τις θερµοκρασιακές µεταβολές. Ακολουθεί η µεταφορά των προϊόντων της αποσαθρώσεως µέσω του νερού ή του αέρα και έπεται η απόθεση των αιωρούµενων υλικών. Η τελευταία φάση της δηµιουργίας ενός ιζηµατογενούς πετρώµατος είναι η διαγένεση, κατά την οποία πραγµατοποιείται η λιθοποίηση των ιζηµάτων εξαιτίας της πίεσης που ασκούν σε αυτά µεταγενέστερες αποθέσεις ή λόγω της κυκλοφορίας διαφόρων διαλυµάτων στα κενά µεταξύ των ιζηµάτων που συγκολλούν τους κόκκους τους (5,7, 10-12). Και στην περίπτωση των ιζηµατογενών πετρωµάτων διακρίνονται τρεις κατηγορίες αυτών ανάλογα µε το είδος και την προέλευση των ιζηµάτων. Πρόκειται για τα µηχανικά ή κλαστικά, τα χηµικά και τα βιογενή ή οργανογενή ιζηµατογενή πετρώµατα (5-12). Β Κλαστικά ή µηχανικά ιζηµατογενή πετρώµατα Τα πετρώµατα αυτής της κατηγορίας δηµιουργούνται από τη διαγένεση ιζηµάτων τα οποία προέρχονται από τη φυσική αποσάθρωση άλλων πετρωµάτων χωρίς τη µεσολάβηση χηµικών µεταβολών (5-9, 11). Τα κλαστικά ιζήµατα, από τα οποία γεννιούνται αυτά τα πετρώµατα, διακρίνονται σε επτά κατηγορίες ανάλογα µε το µέγεθος των κόκκων τους. Έτσι ξεχωρίζουν οι τρογµάλες µε διαστάσεις τεµαχίων µεγαλύτερες των 250 mm, οι 11

26 λατύπες µε διαστάσεις τεµαχίων από 70 mm έως 250 mm, οι κροκάλες µε τεµάχια διαστάσεων και πάλι από 70 έως 250 mm αλλά µε στρογγυλεµένα άκρα, οι χάλικες µε διαστάσεις τεµαχίων από 2 έως 70 mm, η άµµος µε διαστάσεις κόκκων µεταξύ 0,2 και 2 mm, η ιλύς µε διαστάσεις κόκκων από 0,002 έως 0,2 mm και τέλος η άργιλος που αποτελείται από κρυσταλλικούς κόκκους διαστάσεων µικρότερων των 0,002 mm ορισµένων ένυδρων αργιλοπυριττικών ορυκτών (5). Από τη διαγένεση των προαναφερόµενων ιζηµάτων δηµιουργούνται τα ακόλουθα είδη ιζηµατογενών πετρωµάτων: - Τα τρογµαλοπαγή από τις τρογµάλες - τα λατυποπαγή από τις λατύπες - τα κροκαλοπαγή από τις κροκάλες - τα χαλικοπαγή από τους χάλικες - οι ψαµµίτες από την άµµο και - η σχιστή άργιλος και ο αργιλικός σχιστόλιθος από τις αργίλους. Στα κλαστικά ιζηµατογενή πετρώµατα κατατάσσονται επίσης και τα εξής δύο : - Ο φλύσχης, ο οποίος είναι σχηµατισµός αποτελούµενος από αργιλικούς σχιστόλιθους, ψαµµίτες, κροκαλοπαγή πετρώµατα και µαργαϊκούς ασβεστόλιθους, που εναλλάσσονται σε στρώσεις πάχους λίγων εκατοστόµετρων µέχρι και δέκα µέτρων. Πρόκειται για ένα είδος πετρώµατος που συναντιέται συχνά στην Ελλάδα και έχει ιδιαίτερη σηµασία για τα τεχνικά έργα εξαιτίας των κατολισθήσεων που σηµειώνονται, ιδιαίτερα στα επιφανειακά στρώµατά του (5, 6, 11). - Οι ηφαιστειογενείς τόφοι, που προέρχονται από αποθέσεις στερεών αναβληµάτων ηφαιστείων (6, 7). Β Χηµικά και βιογενή ιζηµατογενή πετρώµατα Το χαρακτηριστικό των πετρωµάτων αυτής της κατηγορίας είναι ότι στα ιζήµατά τους συµµετέχει και ο οργανικός κόσµος. Τα πιο σηµαντικά πετρώµατα αυτού του είδους, τα οποία σχετίζονται µε τεχνικά έργα είναι ο ασβεστόλιθος, ένα από τα καλύτερα υλικά κατασκευών όταν ικανοποιεί ορισµένα όρια αντοχής, οι µάργες, ο τραβερτίνης, η κρητίδα, ο δολοµίτης και οι κερατόλιθοι (6, 13). Β Τα µεταµορφωσιγενή πετρώµατα 12

27 Τα µεταµορφωσιγενή πετρώµατα δηµιουργούνται από τη µεταµόρφωση προϋπαρχόντων πυριγενών και ιζηµατογενών πετρωµάτων. Η µεταµόρφωση αυτών των πετρωµάτων πραγµατοποιείται όταν κάτω από συνθήκες µεγάλων πιέσεων ή υψηλών θερµοκρασιών ή και υπό την επίδραση της ενέργειας αερίων και θερµών διαλυµάτων λαµβάνουν χώρα µεταβολές στα ορυκτολογικά χαρακτηριστικά τους. Τέτοιου είδους µεταβολές είναι η παράλληλη διάταξη των ορυκτολογικών συστατικών των πετρωµάτων, η ανακρυστάλλωσή τους και η δηµιουργία νέων ορυκτολογικών χαρακτηριστικών (5-7, 11, 12). Ανάλογα µε τις αιτίες που τις προκαλούν, οι µεταµορφώσεις των πετρωµάτων διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες (5-7, 11): - Η υναµική Μεταµόρφωση των πετρωµάτων πραγµατοποιείται από την επενέργεια µεγάλων κατακόρυφων και πλευρικών πιέσεων, οι οποίες συχνά συντελούν στη δηµιουργία σχιστότητας. - Η Μεταµόρφωση Επαφής προκαλείται από το διάπυρο µάγµα, κατά τη µετακίνησή του, στα γειτονικά προς αυτό στρώµατα. - Η Περιφερειακή Μεταµόρφωση πραγµατοποιείται σε µεγάλες µάζες πετρωµάτων υπό την ταυτόχρονη επίδραση υψηλών πιέσεων και θερµοκρασιών και µαγµατικών εκρήξεων. Η µεταµόρφωση αυτού του είδους λαµβάνει χώρα σε τρεις ζώνες : στην Επί ζώνη, που είναι η ανώτατη µεταµορφωσιγενής ζώνη, στη Μέσο ζώνη και στην Κατά ζώνη. Μερικά από τα πιο γνωστά µεταµορφωσιγενή πετρώµατα είναι τα εξής: - Οι φυλλίτες, οι οποίοι αποτελούν το πρώτο στάδιο παραµορφώσεως των αργιλικών σχιστόλιθων. - Οι µαρµαρυγιακοί σχιστόλιθοι, που προέρχονται από εντονότερη παραµόρφωση των αργιλικών σχιστόλιθων και έχουν την ιδιότητα να σχίζονται σε πλάκες, όπως οι φυλλίτες. - Οι γνεύσιοι, οι οποίοι διακρίνονται σε δύο κατηγορίες, στους ορθογνεύσιους και στους παραγνεύσιους. Οι ορθογνεύσιοι δηµιουργούνται από τη µεταµόρφωση των γρανιτών ενώ οι παραγνεύσιοι από τη µεταµόρφωση των αργιλικών σχιστόλιθων. - Τα µάρµαρα, που δηµιουργούνται από την ανακρυστάλλωση του ασβεστόλιθου. Ανάλογα µε τις προσµίξεις που περιέχονται στους αρχικούς ασβεστόλιθους και το βαθµό µεταµορφώσεως διακρίνονται διάφορα είδη µαρµάρων. Εδώ θα πρέπει να σηµειωθεί ότι πρακτικά ο όρος µάρµαρο δε χρησιµοποιείται µόνο για την αναφορά στο εν λόγω µεταµορφωσιγενές πέτρωµα αλλά και σε οποιοδήποτε 13

28 πέτρωµα κόβεται σε πλάκες, λειαίνεται, στιλβώνεται και χρησιµοποιείται στην τεχνική. Στον πίνακα Β.1 (5) γίνεται µία παρουσίαση των φυσικών χαρακτηριστικών µερικών από τα πετρώµατα στα οποία έγινε αναφορά στην παράγραφο Β.2.1, όταν αυτά είναι σε συµπαγή, βραχώδη µορφή. Στον πίνακα Β.2 (5) παρουσιάζεται µία ταξινόµηση των µαρµάρων της Ελλάδας ανάλογα µε τον τρόπο σχηµατισµού τους. Πίνακας Β.1: Φυσικές ιδιότητες χαρακτηριστικών πετρωµάτων υπό συµπαγή, βραχώδη µορφή (5) 14

29 Πίνακας Β.2 : Ταξινόµηση ελληνικών µαρµάρων ανάλογα µε τον τρόπο σχηµατισµού τους (5) 15

30 Β.2.2. ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ Οι φυσικές και οι µηχανικές ιδιότητες που χαρακτηρίζουν οποιοδήποτε πέτρωµα είναι οι ακόλουθες: 1) Η υφή, η οποία αφορά τα ακόλουθα χαρακτηριστικά του (13, 15): i) Το µέγεθος των κόκκων του. Η κατάταξη ενός πετρώµατος γίνεται µε βάση το µέγεθος των κόκκων του όπως φαίνεται στον πίνακα Β.3: Πίνακας Β.3 Κατάταξη των πετρωµάτων µε βάση το µέγεθος των κόκκων τους. Μέγεθος κόκκων ( mm ) Χαρακτηρισµός > 60 Πολύ Aδρόκοκκο 60 2 Αδρόκοκκο 2 0,06 Μεσόκοκκο 0,06 0,002 Λεπτόκοκκο < 0,002 Πολύ Λεπτόκοκκο ii) iii) Το σχετικό µέγεθος των κόκκων του. Αυτό το χαρακτηριστικό αφορά τη διαβάθµιση των κόκκων των ορυκτών, µε βάση την οποία το πέτρωµα κατατάσσεται σε µία από τις ακόλουθες κατηγορίες: - Οµοιόµορφο - Ανοµοιόµορφο - Πορφυριτικό. Τη µορφή των κόκκων του. Η µορφή των κόκκων ενός πετρώµατος χαρακτηρίζεται από: - Τη γωνιότητά τους, αφού αυτοί µπορούν να είναι γωνιώδεις, υπογωνιώδεις, υποστρογγυλεµένοι ή αποστρογγυλεµένοι. - Το σχήµα τους, το οποίο µπορεί να είναι ισοδιαστατικό, επίπεδο, επίµηκες, επίπεδο και επίµηκες ή ακανόνιστο. - Την επιφανειακή υφή τους, που µπορεί να είναι είτε τραχεία είτε λεία. 2) Το χρώµα, που προσδιορίζεται µε ακρίβεια από το συνδυασµό του χρώµατος, της απόχρωσης και της φωτεινότητας του πετρώµατος (13-15). 16

7 η ΕΝΟΤΗΤΑ ΦΥΣΙΚΟΙ ΛΙΘΟΙ

7 η ΕΝΟΤΗΤΑ ΦΥΣΙΚΟΙ ΛΙΘΟΙ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΜΠ ΤΕΧΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ 7 η ΕΝΟΤΗΤΑ ΦΥΣΙΚΟΙ ΛΙΘΟΙ Ε. Βιντζηλαίου (Συντονιστής), Ε. Βουγιούκας, Ε. Μπαδογιάννης Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες Χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Δασική Εδαφολογία. Ορυκτά και Πετρώματα

Δασική Εδαφολογία. Ορυκτά και Πετρώματα Δασική Εδαφολογία Ορυκτά και Πετρώματα Ορισμοί Πετρώματα: Στερεά σώματα που αποτελούνται από συσσωματώσεις ενός ή περισσοτέρων ορυκτών και σχηματίζουν το στερεό φλοιό της γης Ορυκτά Τα ομογενή φυσικά συστατικά

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ

ΜΑΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ MΕΤΑΛΛΟΥΡΓΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝ. ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ & Υ ΡΟΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 9, 157 80 ΖΩΓΡΑΦΟΥ, ΑΘΗΝΑ NATIONAL TECHNICAL

Διαβάστε περισσότερα

Έδαφος Αποσάθρωση - τρεις φάσεις

Έδαφος Αποσάθρωση - τρεις φάσεις Δρ. Γεώργιος Ζαΐμης Έδαφος Αποσάθρωση - τρεις φάσεις Στερεά (ανόργανα συστατικά οργανική ουσία) Υγρή (εδαφικό διάλυμα) Αέρια ( εδαφικός αέρας) Στερεά αποσάθρωση πετρωμάτων αποσύνθεση φυτικών και ζωικών

Διαβάστε περισσότερα

ΙΖΗΜΑΤΟΓΕΝΕΣΗ ρ. Ε. Λυκούδη Αθήνα 2005

ΙΖΗΜΑΤΟΓΕΝΕΣΗ ρ. Ε. Λυκούδη Αθήνα 2005 ΙΖΗΜΑΤΟΓΕΝΕΣΗ ρ. Ε. Λυκούδη Αθήνα 2005 Κύρια είδη ιζηµατογενών πετρωµάτων Tα ιζηµατογενή πετρώµατα σχηµατίζονται από τα υλικά αποσάθρωσης όλων των πετρωµάτων, που βρίσκονται στην επιφάνεια της γης κάτω

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ για την μακροσκοπική αναγνώριση των ορυκτών

ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ για την μακροσκοπική αναγνώριση των ορυκτών ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΞΑΜΗΝΟ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ : ΤΕΧΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ : Γ : 2015-2016 ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ για την μακροσκοπική αναγνώριση

Διαβάστε περισσότερα

Ορυκτά είναι όλα τα ομογενή, κρυσταλλικά υλικά, με συγκεκριμένη μοριακή δομή και σύσταση

Ορυκτά είναι όλα τα ομογενή, κρυσταλλικά υλικά, με συγκεκριμένη μοριακή δομή και σύσταση Ορυκτά - πετρώματα Ορυκτά είναι όλα τα ομογενή, κρυσταλλικά υλικά, με συγκεκριμένη μοριακή δομή και σύσταση Πετρώματα είναι οι μεγάλες μονάδες υλικών, που αποτελούν το στερεό συνεκτικό σύνολο από ένα ανακάτωμα

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟΙ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΙΑΚΡΙΣΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗ

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟΙ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΙΑΚΡΙΣΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΓΕΩΛΟΓΙΚΟΙ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΙΑΚΡΙΣΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΟΡΙΣΜΟΙ Οι γεωλογικοί σχηµατισµοί που δοµούν το στερεό φλοιό της γης διακρίνονται από τεχνικογεωλογικής πλευράς σε εδαφικούς και βραχώδεις. Οι βραχώδεις προϋπάρχουν

Διαβάστε περισσότερα

«γεωλογικοί σχηματισμοί» όρια εδάφους και βράχου

«γεωλογικοί σχηματισμοί» όρια εδάφους και βράχου «γεωλογικοί σχηματισμοί» έδαφος (soil) είναι ένα φυσικό σύνολο ορυκτών κόκκων που μπορούν να διαχωριστούν με απλές μηχανικές μεθόδους (π.χ. ανακίνηση μέσα στο νερό) όρια εδάφους και βράχου όλα τα υπόλοιπα

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι. Πηγή του υλικού Μάγμα Τήξη πετρωμάτων στο θερμό κάτω φλοιό ή άνω μανδύα. ιαδικασία γένεσης Κρυστάλλωση (στερεοποίηση μάγματος)

Τι είναι. Πηγή του υλικού Μάγμα Τήξη πετρωμάτων στο θερμό κάτω φλοιό ή άνω μανδύα. ιαδικασία γένεσης Κρυστάλλωση (στερεοποίηση μάγματος) Πυριγενή πετρώματα Τι είναι Πηγή του υλικού Μάγμα Τήξη πετρωμάτων στο θερμό κάτω φλοιό ή άνω μανδύα. ιαδικασία γένεσης Κρυστάλλωση (στερεοποίηση μάγματος) Είδη πυριγενών πετρωμάτων Ηφαιστειακά ή εκρηξιγενή

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΥΚΤΑ. Ο όρος ορυκτό προέρχεται από το ρήμα «ορύσσω» ή «ορύττω» που σημαίνει «σκάβω». Χαλαζίας. Ορυκτό αλάτι (αλίτης)

ΟΡΥΚΤΑ. Ο όρος ορυκτό προέρχεται από το ρήμα «ορύσσω» ή «ορύττω» που σημαίνει «σκάβω». Χαλαζίας. Ορυκτό αλάτι (αλίτης) ΟΡΥΚΤΑ & ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ ΟΡΥΚΤΑ Ο όρος ορυκτό προέρχεται από το ρήμα «ορύσσω» ή «ορύττω» που σημαίνει «σκάβω». Χαλαζίας Ορυκτό αλάτι (αλίτης) Τα ορυκτά είναι φυσικά, στερεά και ομογενή σώματα της λιθόσφαιρας

Διαβάστε περισσότερα

ΔΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΤΕΧΝΗΤΟΙ ΛΊΘΟΙ- ΚΕΡΑΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ μέρος Α

ΔΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΤΕΧΝΗΤΟΙ ΛΊΘΟΙ- ΚΕΡΑΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ μέρος Α ΔΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΤΕΧΝΗΤΟΙ ΛΊΘΟΙ- ΚΕΡΑΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ μέρος Α Πρώτες ύλες Οι πρώτες ύλες για την παρασκευή των τεχνητών δοµικών λίθων είναι : άργιλοι για αργιλικά ή κεραµικά δοµικά στοιχεία, καολίνης για προϊόντα

Διαβάστε περισσότερα

Υλικά και τρόπος κατασκευής χωμάτινων φραγμάτων

Υλικά και τρόπος κατασκευής χωμάτινων φραγμάτων Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων Εργαστήριο Διευθέτησης Ορεινών Υδάτων και Διαχείρισης Κινδύνου Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Υλικά και τρόπος κατασκευής χωμάτινων φραγμάτων

Διαβάστε περισσότερα

Η σκληρότητα των πετρωμάτων ως γνωστόν, καθορίζεται από την αντίσταση που αυτά παρουσιάζουν κατά τη χάραξή τους

Η σκληρότητα των πετρωμάτων ως γνωστόν, καθορίζεται από την αντίσταση που αυτά παρουσιάζουν κατά τη χάραξή τους Η σκληρότητα των πετρωμάτων ως γνωστόν, καθορίζεται από την αντίσταση που αυτά παρουσιάζουν κατά τη χάραξή τους σφυρί αναπήδησης Schmidt τύπου L (Schmidt rebound hammer) Κατηγορία πετρωμάτων Μέση ένδειξη

Διαβάστε περισσότερα

Καταστροφή προϋπαρχόντων πετρωμάτων (αποσάθρωση και διάβρωση) Πυριγενών Μεταμορφωμένων Ιζηματογενών. Μεταφορά Απόθεση Συγκόλληση, Διαγένεση

Καταστροφή προϋπαρχόντων πετρωμάτων (αποσάθρωση και διάβρωση) Πυριγενών Μεταμορφωμένων Ιζηματογενών. Μεταφορά Απόθεση Συγκόλληση, Διαγένεση Ηλίας Χατζηθεοδωρίδης, 2011 Καταστροφή προϋπαρχόντων πετρωμάτων (αποσάθρωση και διάβρωση) Πυριγενών Μεταμορφωμένων Ιζηματογενών Μεταφορά Απόθεση Συγκόλληση, Διαγένεση Αποσάθρωση (weathering) προϋπαρχόντων

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ. Πετρολογικός κύκλος

ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ. Πετρολογικός κύκλος ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ Εκρηξιγενή - Μεταµορφωµένα - Ιζηµατογενή πετρώµατα Πετρολογικός κύκλος ρ. Ε. Λυκούδη Αθήνα 2005 Πετρώµατα Πετρώµατα είναι φυσικά στερεά υλικά σε συµπαγή ή χαλαρή µορφή, που π αποτελούνται από

Διαβάστε περισσότερα

3 η ΕΝΟΤΗΤΑ ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ

3 η ΕΝΟΤΗΤΑ ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΜΠ ΤΕΧΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ 3 η ΕΝΟΤΗΤΑ ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ Ε. Βιντζηλαίου (Συντονιστής), Ε. Βουγιούκας, Ε. Μπαδογιάννης Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε

Διαβάστε περισσότερα

4.11 Ορυκτά& Πετρώµατα

4.11 Ορυκτά& Πετρώµατα 4.11 Ορυκτά& Πετρώµατα απλά εντυπωσιακά Μαστή Χριστίνα ΠΕ0401 Οπάλιο Αµέθυστος Χαλαζίας Αζουρίτης Ορυκτό Ορυκτά είναι φυσικά, στερεά και οµογενή σώµατα της λιθόσφαιρας που κάτω από ορισµένες συνθήκες πίεσης

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ Ι ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ - ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ

ΤΕΧΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ Ι ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ - ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ ΤΕΧΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ Ι ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ - ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ 1 ΟΜΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΤΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ ΟΡΥΚΤΑ Ορυκτά είναι ανόργανα, στερεά, οµογενή σώµατα, ορισµένης

Διαβάστε περισσότερα

4. ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ

4. ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ Κεφάλαιο 4: Τεχνική συµπεριφορά πετρωµάτων 4.1 4. ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ 4.1 ΓΕΝΙΚΑ Στα επόµενα γίνεται παρουσίαση της τεχνικής συµπεριφοράς των πετρωµάτων, που συνήθως αναπτύσσονται στον Ελλαδικό

Διαβάστε περισσότερα

Στοιχεία Θερµικών/Μηχανικών Επεξεργασιών και δοµής των Κεραµικών, Γυαλιών

Στοιχεία Θερµικών/Μηχανικών Επεξεργασιών και δοµής των Κεραµικών, Γυαλιών Στοιχεία Θερµικών/Μηχανικών Επεξεργασιών και δοµής των Κεραµικών, Γυαλιών Βασισµένοστο Norman E. Dowling, Mechanical Behavior of Materials, Third Edition, Pearson Education, 2007 1 Κεραµικάκαιγυαλιά Τα

Διαβάστε περισσότερα

ΒΛΑΒΕΣ ΤΟΙΧΟΠΟΙΙΑΣ Τεκμηρίωση Βλαβών περιλαμβάνει : Αποτύπωση φερόντων στοιχείων κατασκευής. Πιθανές επεμβάσεις λόγω της μεγάλης διάρκειας ζωής κτιρίων από τοιχοποιία την καθιστούν δύσκολη. Αναζήτηση αρχικών

Διαβάστε περισσότερα

«γεωλογικοί σχηματισμοί» - «γεωϋλικά» όρια εδάφους και βράχου

«γεωλογικοί σχηματισμοί» - «γεωϋλικά» όρια εδάφους και βράχου «γεωλογικοί σχηματισμοί» - «γεωϋλικά» έδαφος (soil) είναι ένα φυσικό σύνολο ορυκτών κόκκων που μπορούν να διαχωριστούν με απλές μηχανικές μεθόδους (π.χ. ανακίνηση μέσα στο νερό) όλα τα υπόλοιπα φυσικά

Διαβάστε περισσότερα

KEΦAΛAIO 4 ΦYΣIKOI ΛIΘOI

KEΦAΛAIO 4 ΦYΣIKOI ΛIΘOI ΦΥΣΙΚΟΙ ΛΙΘΟΙ 41 KEΦAΛAIO 4 ΦYΣIKOI ΛIΘOI 4.1 Προέλευση Φυσικών Λίθων, Πετρώματα Οι φυσικοί λίθοι είναι δομικά στοιχεία που αποτελούνται από κόκκους ύλης, συνδεδεμένους μεταξύ τους με ορυκτό συγκολλητικό

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΟΧΗ ΥΛΙΚΩΝ Πείραμα Κρούσης. ΕργαστηριακήΆσκηση 6 η

ΑΝΤΟΧΗ ΥΛΙΚΩΝ Πείραμα Κρούσης. ΕργαστηριακήΆσκηση 6 η ΑΝΤΟΧΗ ΥΛΙΚΩΝ Πείραμα Κρούσης ΕργαστηριακήΆσκηση 6 η Σκοπός Σκοπός του πειράµατος είναι να κατανοηθούν οι αρχές του πειράµατος κρούσης οπροσδιορισµόςτουσυντελεστήδυσθραυστότητας ενόςυλικού. Η δοκιµή, είναι

Διαβάστε περισσότερα

4.11. Ορυκτά - Πετρώματα

4.11. Ορυκτά - Πετρώματα γκρατήσουν τον προστιθέμενο φώσφορο και συνεπώς ο φώσφορος μεταφέρεται στα υπόγεια νερά με όλες τις δυσμενείς επιπτώσεις στο περιβάλλον. 4.11. Ορυκτά - Πετρώματα 4.11.1 Ορυκτά Ορυκτά είναι φυσικά, στερεά

Διαβάστε περισσότερα

ΔΟΜΙΚΟΙ ΛΙΘΟΙ. Στερεά σώματα, ποικίλων σχημάτων και

ΔΟΜΙΚΟΙ ΛΙΘΟΙ. Στερεά σώματα, ποικίλων σχημάτων και ΔΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ Α. Δομικοί λίθοι Β. Αδρανή υλικά Γ. Συνδετικά υλικά - Κονιάματα ΔΟΜΙΚΟΙ ΛΙΘΟΙ Στερεά σώματα, ποικίλων σχημάτων και διαστάσεων. Κανονικού ή ακανόνιστου σχήματος, αλλά γενικά επιδιώκεται μια

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΞΥΛΟΥ

ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΞΥΛΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΞΥΛΟΥ ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ ρ. Γεώργιος Μαντάνης Εργαστήριο Επιστήµης Ξύλου Τµήµα Σχεδιασµού & Τεχνολογίας Ξύλου Επίπλου ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ Μηχανικές ιδιότητες = είναι

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Συνθέτων Υλικών

Εργαστήριο Συνθέτων Υλικών Εργαστήριο Συνθέτων Υλικών Εργαστηριακή Άσκηση 03 ΔΟΚΙΜΕΣ(TEST) ΤΩΝ ΠΟΛΥΜΕΡΩΝ Διδάσκων Δρ Κατσιρόπουλος Χρήστος Τμήμα Μηχανολογίας ΑΤΕΙ Πατρών 2014-15 1 Καταστροφικές μέθοδοι 1. Τεχνική διάλυσης της μήτρας

Διαβάστε περισσότερα

Μεθοδολογία Διαγνωστικής Μελέτης

Μεθοδολογία Διαγνωστικής Μελέτης Δ.Π.Μ.Σ. «Προστασία Μνημείων» ntua ACADEMIC OPEN COURSES Μεθοδολογία Διαγνωστικής Μελέτης Καθ. ΕΜΠ Αντωνία Μοροπούλου Άδεια Χρήσης Το παρόν υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons και δημιουργήθηκε

Διαβάστε περισσότερα

ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΚΕΡΑΜΙΚΩΝ. Χ. Κορδούλης

ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΚΕΡΑΜΙΚΩΝ. Χ. Κορδούλης ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΚΕΡΑΜΙΚΩΝ Χ. Κορδούλης ΚΕΡΑΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ Τα κεραμικά υλικά είναι ανόργανα µη μεταλλικά υλικά (ενώσεις μεταλλικών και μη μεταλλικών στοιχείων), τα οποία έχουν υποστεί θερμική κατεργασία

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση λατομείων μαρμάρου και αδρανών υλικών Υπολείμματα Περιβαλλοντικές επιπτώσεις

Διαχείριση λατομείων μαρμάρου και αδρανών υλικών Υπολείμματα Περιβαλλοντικές επιπτώσεις Διαχείριση λατομείων μαρμάρου και αδρανών υλικών Υπολείμματα Περιβαλλοντικές επιπτώσεις ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ Κ. ΚΑΡΓΙΩΤΗΣ Dr. Γεωλόγος - Ορυκτολόγος Καθηγητής ΤΕΙ ΑΜΘ Τμήμα Μηχανικων Τεχνολογίας Πετρελαίου & Φυσικού

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ 9 η ΓΕΩΜΗΧΑΝΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΒΡΑΧΟΜΑΖΑΣ ΚΑΤΑ GSI

ΑΣΚΗΣΗ 9 η ΓΕΩΜΗΧΑΝΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΒΡΑΧΟΜΑΖΑΣ ΚΑΤΑ GSI ΑΣΚΗΣΗ 9 η ΓΕΩΜΗΧΑΝΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΒΡΑΧΟΜΑΖΑΣ ΚΑΤΑ GSI Δείκτης GSI Ο Hoek κ.α., στην προσπάθεια βελτίωσης του κριτηρίου αστοχίας, που είχε διατυπωθεί από τους Hoek & Brown, διαπίστωσαν ότι η χρήση του κριτηρίου

Διαβάστε περισσότερα

Μαγματικά, πλουτώνια πετρώματα ΓΡΑΝΙΤΕΣ ΚΑΙ ΓΡΑΝΙΤΟΕΙΔΗ ΡΥΟΛΙΘΟΣ

Μαγματικά, πλουτώνια πετρώματα ΓΡΑΝΙΤΕΣ ΚΑΙ ΓΡΑΝΙΤΟΕΙΔΗ ΡΥΟΛΙΘΟΣ Ηλίας Χατζηθεοδωρίδης, 2011 Μαγματικά, πλουτώνια πετρώματα ΓΡΑΝΙΤΕΣ ΚΑΙ ΓΡΑΝΙΤΟΕΙΔΗ ΡΥΟΛΙΘΟΣ Καλιούχος Άστριος ή Πλαγιόκλαστο Χαλαζίας Βιοτίτης ή Κεροστίλβη + Μοσχοβίτης (όχι με Κεροστλίβη) + Μαγνητίτης

Διαβάστε περισσότερα

Δοκιμή Αντίστασης σε Θρυμματισμό (Los Angeles)

Δοκιμή Αντίστασης σε Θρυμματισμό (Los Angeles) Δοκιμή Αντίστασης σε Θρυμματισμό (Los Angeles) 1. Εισαγωγή Γενική Περιγραφή Δοκιμής Η δοκιμή της αντοχής των αδρανών σε τριβή και κρούση ή αλλιώς «δοκιμή Los Angeles (LA)» υπάγεται στους ελέγχους σκληρότητας

Διαβάστε περισσότερα

Ποιοτικός Έλεγχος Ενίσχυσης Κατασκευών µε Σύνθετα Υλικά

Ποιοτικός Έλεγχος Ενίσχυσης Κατασκευών µε Σύνθετα Υλικά Ποιοτικός Έλεγχος Ενίσχυσης Κατασκευών µε Σύνθετα Υλικά ρ. Κώστας Π. Αντωνόπουλος Πολιτικός Μηχανικός ReTech S.A. Ηµερίδα «Ενίσχυση κτιρίων µε σύνθετα υλικά» ΤΕΕ Τρίτη 6 Νοεµβρίου 2007 Ποιοτικός Έλεγχος

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ 2016

ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ 2016 ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ 2016 Κεραμικών και Πολυμερικών Υλικών Κώστας Γαλιώτης, καθηγητής Τμήμα Χημικών Μηχανικών galiotis@chemeng.upatras.gr 1 Εισαγωγή Όπως ήδη είδαμε, η μηχανική συμπεριφορά των υλικών αντανακλά

Διαβάστε περισσότερα

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ι. ΦΡΕΝΤΖΟΣ. 6 ο ΕΤΟΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ (2004-05) του Ε.Κ.Π.Α. ΕΡΓΑΣΙΑ

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ι. ΦΡΕΝΤΖΟΣ. 6 ο ΕΤΟΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ (2004-05) του Ε.Κ.Π.Α. ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ι. ΦΡΕΝΤΖΟΣ 6 ο ΕΤΟΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ (2004-05) του Ε.Κ.Π.Α. ΕΡΓΑΣΙΑ 148 ΑΡΧΕΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΤΩΝ ΥΠΕΡΗΧΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΥΠΕΡΗΧΩΝ ΣΤΗ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ Γ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΝ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Δ. ΚΑΣΣΑΝΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΑΔΡΑΝΗ ΥΛΙΚΑ. Ν. Σαμπατακάκης Καθηγητής Εργαστήριο Τεχνικής Γεωλογίας Παν/μιο Πατρών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΑΔΡΑΝΗ ΥΛΙΚΑ. Ν. Σαμπατακάκης Καθηγητής Εργαστήριο Τεχνικής Γεωλογίας Παν/μιο Πατρών ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΑΔΡΑΝΗ ΥΛΙΚΑ Αδρανή υλικά είναι τα διαβαθμισμένα, ορυκτής ή βιομηχανικής προέλευσης υλικά, που χρησιμοποιούνται είτε με κάποιο συγκολλητικό μέσο (για παρασκευή κονιαμάτων, σκυροδεμάτων κλπ.)

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΒΑΛΛΩΝ ΧΩΡΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ III. Ν. Σαμπατακάκης Καθηγητής Εργαστήριο Τεχνικής Γεωλογίας Παν/μιο Πατρών

ΠΕΡΙΒΑΛΛΩΝ ΧΩΡΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ III. Ν. Σαμπατακάκης Καθηγητής Εργαστήριο Τεχνικής Γεωλογίας Παν/μιο Πατρών ΠΕΡΙΒΑΛΛΩΝ ΧΩΡΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ III Ν. Σαμπατακάκης Καθηγητής Εργαστήριο Τεχνικής Γεωλογίας Παν/μιο Πατρών (4) Αλλαγές μεταβολές του γεωϋλικού με το χρόνο Αποσάθρωση: αλλοίωση (συνήθως χημική) ορυκτών

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ-1 Υ: TΡΑΧΥΤΗΤΑ - ΣΚΛΗΡΟΤΗΤΑ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ-1 Υ: TΡΑΧΥΤΗΤΑ - ΣΚΛΗΡΟΤΗΤΑ 1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ-1 Υ: TΡΑΧΥΤΗΤΑ - ΣΚΛΗΡΟΤΗΤΑ Δηµοκρίτειο Πανεπιστήµιο Θράκης Πολυτεχνική Σχολή Τµήµα Μηχανικών Παραγωγής & Διοίκησης Τοµέας Υλικών, Διεργασιών και Μηχανολογίας Αναπλ.

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΙΚΗ ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗ Σ' όλα τα επίπεδα και σ' όλα τα περιβάλλοντα, η χηµική αποσάθρωση εξαρτάται οπό την παρουσία νερού καθώς και των στερεών και αερίων

ΧΗΜΙΚΗ ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗ Σ' όλα τα επίπεδα και σ' όλα τα περιβάλλοντα, η χηµική αποσάθρωση εξαρτάται οπό την παρουσία νερού καθώς και των στερεών και αερίων ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗ Η αποσάθρωση ορίζεται σαν η διάσπαση και η εξαλλοίωση των υλικών κοντά στην επιφάνεια της Γης, µε τοσχηµατισµό προιόντων που είναι σχεδόν σε ισορροπία µε τηνατµόσφαιρα, την υδρόσφαιρα και τη

Διαβάστε περισσότερα

Φαινόµενα ρευστοποίησης εδαφών στον Ελληνικό χώρο Κεφάλαιο 1

Φαινόµενα ρευστοποίησης εδαφών στον Ελληνικό χώρο Κεφάλαιο 1 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1 Εισαγωγικό σηµείωµα Η προκαλούµενη, κατά τη διάδοση των σεισµικών κυµάτων, εφαρµογή κυκλικών διατµητικών τάσεων οδηγεί τους κορεσµένους χαλαρούς αµµώδεις σχηµατισµούς σε συµπύκνωση.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΘΕΩΡΙΑ ο ΜΑΘΗΜΑ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΘΕΩΡΙΑ ο ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΘΕΩΡΙΑ 2017 7 ο ΜΑΘΗΜΑ Εισαγωγή Κύμα είναι η διάδοση των περιοδικών κινήσεων (ταλαντώσεων) που κάνουν τα στοιχειώδη σωματίδια ενός υλικού γύρω από τη θέση ισορροπίας

Διαβάστε περισσότερα

Διαδικασίες Υψηλών Θερμοκρασιών

Διαδικασίες Υψηλών Θερμοκρασιών Διαδικασίες Υψηλών Θερμοκρασιών Ενότητα: Εργαστηριακή Άσκηση 4 Τίτλος: Μελέτη της συμπεριφοράς δομικού υλικού σε θερμοκρασιακή περιοχή πέραν της θερμοκρασίας παραγωγής του Ονόματα Καθηγητών: Κακάλη Γ.,

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών

Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών Εργαστηριακή Άσκηση 07 Εφελκυσμός Διδάσκοντες: Δρ Γεώργιος Ι. Γιαννόπουλος Δρ Θεώνη Ασημακοπούλου Δρ Θεόδωρος Λούτας Τμήμα Μηχανολογίας ΑΤΕΙ Πατρών Πάτρα 2011 1 Μηχανικές

Διαβάστε περισσότερα

1.3 Φυσικές ιδιότητες των υλικών

1.3 Φυσικές ιδιότητες των υλικών 16 Η θεωρία του μαθήματος με ερωτήσεις. 1.3 Φυσικές ιδιότητες των υλικών 3-1. Τι ονομάζουμε ιδιότητες των υλικών; Είναι χαρακτηριστικά γνωρίσματα του υλικού, που τα προσδιορίζουμε για να το ξεχωρίσουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ

ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ 1. Γενικά 2. Φυσικές ιδιότητες 3. Μηχανικές ιδιότητες 4. Χημικές ιδιότητες 5. Τεχνολογικές ιδιότητες 1. ΓΕΝΙΚΑ Τα υλικά που χρησιμοποιούνται, για να κατασκευασθεί

Διαβάστε περισσότερα

6 η ΕΝΟΤΗΤΑ ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ: ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ, ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

6 η ΕΝΟΤΗΤΑ ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ: ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ, ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΜΠ ΤΕΧΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ 6 η ΕΝΟΤΗΤΑ ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ: ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ, ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Ε. Βιντζηλαίου (Συντονιστής), Ε. Βουγιούκας, Ε. Μπαδογιάννης Άδεια Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Ακουστική Χώρων & Δομικά Υλικά. Μάθημα Νο 1

Ακουστική Χώρων & Δομικά Υλικά. Μάθημα Νο 1 Ακουστική Χώρων & Δομικά Υλικά Μάθημα Νο 1 Καταστάσεις της ΎΎλης (Φυσικές Ιδιότητες) Στερεά Υγρή Αέρια Στερεά Συγκεκριμένο Σχήμα Συγκεκριμένο ΌΌγκο Μεγάλη πυκνότητα Δεν συμπιέζονται εύκολα Σωματίδια με

Διαβάστε περισσότερα

12 η ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΟΙΧΟΠΟΙΙΑ

12 η ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΟΙΧΟΠΟΙΙΑ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΜΠ ΤΕΧΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ 12 η ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΟΙΧΟΠΟΙΙΑ Ε. Βιντζηλαίου (Συντονιστής), Ε. Βουγιούκας, Ε. Μπαδογιάννης Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες Χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΟΡΦΟΠΟΙΗΣΗΣ. Δρ. Φ. Σκιττίδης, Δρ. Π. Ψυλλάκη

ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΟΡΦΟΠΟΙΗΣΗΣ. Δρ. Φ. Σκιττίδης, Δρ. Π. Ψυλλάκη ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΟΡΦΟΠΟΙΗΣΗΣ Δρ. Φ. Σκιττίδης, Δρ. Π. Ψυλλάκη ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Ορυκτά Πρώτες ύλες Κεραμικά Οργανικά υλικά (πετρέλαιο, άνθρακας) Μέταλλα (ελατά και όλκιμα) Μεταλλικός δεσμός Κεραμικά

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ

ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ ΤΕ ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ κ. ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ ΣΕΡΡΕΣ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Δομικά Υλικά. Μάθημα ΙΙ. Μηχανικές Ιδιότητες των Δομικών Υλικών (Αντοχές, Παραμορφώσεις)

Δομικά Υλικά. Μάθημα ΙΙ. Μηχανικές Ιδιότητες των Δομικών Υλικών (Αντοχές, Παραμορφώσεις) Δομικά Υλικά Μάθημα ΙΙ Μηχανικές Ιδιότητες των Δομικών Υλικών (Αντοχές, Παραμορφώσεις) Μηχανικές Ιδιότητες Υλικών Τάση - Παραμόρφωση Ελαστική Συμπεριφορά Πλαστική Συμπεριφορά Αντοχή και Ολκιμότητα Σκληρότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Ι ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΙΑΛΕΞΕΩΝ

ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Ι ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΙΑΛΕΞΕΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ Υ ΡΟΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Ι ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΙΑΛΕΞΕΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ - ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΩΝ ΜΑΘΗΜΑ 2. ΟΡΥΚΤΑ - ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ

ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ - ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΩΝ ΜΑΘΗΜΑ 2. ΟΡΥΚΤΑ - ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ - ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΩΝ ΜΑΘΗΜΑ 2. ΟΡΥΚΤΑ - ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ Μαρία Περράκη, Επίκουρη Καθηγήτρια ΑΔΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΩΝ ΚΕΡΑΜΙΚΩΝ

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΩΝ ΚΕΡΑΜΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΩΝ ΚΕΡΑΜΙΚΩΝ Ταξινόμηση Κεραμικών ανάλογα με τις εφαρμογές τους: Ύαλοι Δομικά προϊόντα από πηλούς Λευκόχρωμα κεραμικά σκεύη Πυρίμαχα Κεραμικά εκτριβής Κονιάματα Προηγμένα κεραμικά

Διαβάστε περισσότερα

Ν. Σαμπατακάκης Αν. Καθηγητής Εργαστήριο Τεχνικής Γεωλογίας Παν/μιο Πατρών

Ν. Σαμπατακάκης Αν. Καθηγητής Εργαστήριο Τεχνικής Γεωλογίας Παν/μιο Πατρών ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Α ΡΑΝΗ ΥΛΙΚΑ Αδρανή υλικά είναι τα διαβαθμισμένα, ορυκτής ή βιομηχανικής προέλευσης υλικά,, που χρησιμοποιούνται είτε με κάποιο συγκολλητικό μέσο (για παρασκευή κονιαμάτων, σκυροδεμάτων κλπ.)

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ. Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν το χιονιοστρώμα;

ΑΣΚΗΣΗ. Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν το χιονιοστρώμα; ΑΣΚΗΣΗ Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν το χιονιοστρώμα; ΑΠΑΝΤΗΣΗ Το χιονόστρωμα επηρεάζεται σε δυο περιόδους: α) κατά τη χιοναποθέση και β) μεταξύ χιονοαποθέσεων ΑΠΑΝΤΗΣΗ Κατά τη χιοναποθέση: Είδος του χιονιού

Διαβάστε περισσότερα

Δρ. Μηχ. Μηχ. Α. Τσουκνίδας. Σχήμα 1

Δρ. Μηχ. Μηχ. Α. Τσουκνίδας. Σχήμα 1 Σχήμα 1 Εξαιτίας της συνιστώσας F X αναπτύσσεται εντός του υλικού η ορθή τάση σ: N σ = A N 2 [ / ] Εξαιτίας της συνιστώσας F Υ αναπτύσσεται εντός του υλικού η διατμητική τάση τ: τ = mm Q 2 [ N / mm ] A

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Ι ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΙΑΛΕΞΕΩΝ

ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Ι ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΙΑΛΕΞΕΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ Υ ΡΟΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Ι ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΙΑΛΕΞΕΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

6. ΘΕΡΜΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΠΟΛΥΜΕΡΩΝ

6. ΘΕΡΜΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΠΟΛΥΜΕΡΩΝ 6-1 6. ΘΕΡΜΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΠΟΛΥΜΕΡΩΝ 6.1. ΙΑ ΟΣΗ ΤΗΣ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ Πολλές βιοµηχανικές εφαρµογές των πολυµερών αφορούν τη διάδοση της θερµότητας µέσα από αυτά ή γύρω από αυτά. Πολλά πολυµερή χρησιµοποιούνται

Διαβάστε περισσότερα

Εικ.IV.7: Μορφές Κυψελοειδούς αποσάθρωσης στη Νάξο, στην περιοχή της Στελίδας.

Εικ.IV.7: Μορφές Κυψελοειδούς αποσάθρωσης στη Νάξο, στην περιοχή της Στελίδας. ii. Μορφές Διάβρωσης 1. Μορφές Κυψελοειδούς Αποσάθρωσης-Tafoni Ο όρος Tafoni θεσπίστηκε ως γεωμορφολογικός από τον A. Penck (1894), εξαιτίας των γεωμορφών σε περιοχή της Κορσικής, που φέρει το όνομα αυτό.

Διαβάστε περισσότερα

Αποσάθρωση. Κεφάλαιο 2 ο. ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΔΑΦΩΝ

Αποσάθρωση. Κεφάλαιο 2 ο. ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΔΑΦΩΝ Κεφάλαιο 2 ο. ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΔΑΦΩΝ Αποσάθρωση Ονομάζουμε τις μεταβολές στο μέγεθος, σχήμα και την εσωτερική δομή και χημική σύσταση τις οποίες δέχεται η στερεά φάση του εδάφους με την επίδραση των παραγόντων

Διαβάστε περισσότερα

Ε ΑΦΟΣ. Έδαφος: ανόργανα οργανικά συστατικά

Ε ΑΦΟΣ. Έδαφος: ανόργανα οργανικά συστατικά Ε ΑΦΟΣ Έδαφος: ανόργανα οργανικά συστατικά ρ. Ε. Λυκούδη Αθήνα 2005 Έδαφος Το έδαφος σχηµατίζεται από τα προϊόντα της αποσάθρωσης των πετρωµάτων του υποβάθρου (µητρικό πέτρωµα) ή των πετρωµάτων τω γειτονικών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΕΜΒΑΘΥΝΣΗΣ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΕΜΒΑΘΥΝΣΗΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΕΜΒΑΘΥΝΣΗΣ Α. ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ ΠΛΑΣΤΙΚΗ ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΗ ΣΤΗΝ ΕΥΣΤΑΘΗ ΠΕΡΙΟΧΗ Α.1. Ποια οικογένεια υλικών αφορά η μορφοποίησή τους με διαμόρφωση; Χρησιμοποιώντας ένα τυπικό διάγραμμα εφελκυσμού, αναφέρετε

Διαβάστε περισσότερα

Η εταιρία μας εξειδικεύεται από το 1969 σε εξοπλισμούς και συστήματα Δοκιμών και Μετρήσεων σχετικών με:

Η εταιρία μας εξειδικεύεται από το 1969 σε εξοπλισμούς και συστήματα Δοκιμών και Μετρήσεων σχετικών με: 1 Η εταιρία μας εξειδικεύεται από το 1969 σε εξοπλισμούς και συστήματα Δοκιμών και Μετρήσεων σχετικών με: 01: Αισθητήρια & Συστήματα Μέτρησης 02: Συστήματα Συλλογής Δεδομένων 03: Εργαστήρια Δοκιμών Πολ.

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΡΜΙΚΕΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ

ΘΕΡΜΙΚΕΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ ΘΕΡΜΙΚΕΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓENIKA Θερµική κατεργασία είναι σύνολο διεργασιών που περιλαµβάνει τη θέρµανση και ψύξη µεταλλικού προϊόντος σε στερεά κατάσταση και σε καθορισµένες θερµοκρασιακές και χρονικές συνθήκες.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΑ ΥΛΙΚΑ. Ενότητα 4: ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΛΙΤΣΑΡΔΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΗΜΜΥ

ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΑ ΥΛΙΚΑ. Ενότητα 4: ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΛΙΤΣΑΡΔΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΗΜΜΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΑ ΥΛΙΚΑ Ενότητα 4: ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΛΙΤΣΑΡΔΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΗΜΜΥ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΣΚΕΥΕΣ ΚΑΙ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ. Διδάσκων Καθηγητής Γιάννακας Νικόλαος Δρ. Πολιτικός Μηχανικός

ΕΠΙΣΚΕΥΕΣ ΚΑΙ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ. Διδάσκων Καθηγητής Γιάννακας Νικόλαος Δρ. Πολιτικός Μηχανικός ΕΠΙΣΚΕΥΕΣ ΚΑΙ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ Διδάσκων Καθηγητής Γιάννακας Νικόλαος Δρ. Πολιτικός Μηχανικός Κεφαλαιο 2 Μηχανισμοί μεταφοράς δυνάμεων Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει συστηματική προσπάθεια για

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ (ΕΝΑΕΡΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΦΟΡΑ ΣΥΡΜΑΤΑ)

ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ (ΕΝΑΕΡΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΦΟΡΑ ΣΥΡΜΑΤΑ) ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ (ΕΝΑΕΡΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΦΟΡΑ ΣΥΡΜΑΤΑ) Οι ηλεκτρικές εφαρµογές του αλουµινίου εκµεταλλεύονται πρώτιστα την πολύ καλή ηλεκτρική αγωγιµότητα (χαµηλή ειδική αντίσταση) του µετάλλου,

Διαβάστε περισσότερα

Είναι μίγματα ορυκτών φάσεων Οι ορυκτές φάσεις μπορεί να είναι ενός είδους ή περισσότερων ειδών Μάρμαρο

Είναι μίγματα ορυκτών φάσεων Οι ορυκτές φάσεις μπορεί να είναι ενός είδους ή περισσότερων ειδών Μάρμαρο Ηλίας Χατζηθεοδωρίδης, 2011 Είναι μίγματα ορυκτών φάσεων Οι ορυκτές φάσεις μπορεί να είναι ενός είδους ή περισσότερων ειδών Μάρμαρο Πολλοί κρύσταλλοι ασβεστίτη Γρανίτης Κρύσταλλοι χαλαζία, πλαγιοκλάστου,

Διαβάστε περισσότερα

20/10/2016. Δρ. Σωτήρης Δέμης. Εργαστηριακές Σημειώσεις Κάμψη Ξυλινης Δοκού. Πανεπιστημιακός Υπότροφος

20/10/2016. Δρ. Σωτήρης Δέμης. Εργαστηριακές Σημειώσεις Κάμψη Ξυλινης Δοκού. Πανεπιστημιακός Υπότροφος Εργαστηριακές Σημειώσεις Κάμψη Ξυλινης Δοκού Δρ. Σωτήρης Δέμης Πανεπιστημιακός Υπότροφος Τσιμεντοπολτός Περιλαμβάνονται διαγράμματα από τα βιβλία «Μηχανική των Υλικών» και «Δομικά Υλικά» του Αθανάσιου

Διαβάστε περισσότερα

6/5/2017. Δρ. Σωτήρης Δέμης. Σημειώσεις Εργαστηριακής Άσκησης Θλίψη Σκυροδέματος. Πολιτικός Μηχανικός (Λέκτορας Π.Δ.

6/5/2017. Δρ. Σωτήρης Δέμης. Σημειώσεις Εργαστηριακής Άσκησης Θλίψη Σκυροδέματος. Πολιτικός Μηχανικός (Λέκτορας Π.Δ. Σημειώσεις Εργαστηριακής Άσκησης Θλίψη Σκυροδέματος Δρ. Σωτήρης Δέμης Πολιτικός Μηχανικός (Λέκτορας Π.Δ. 407/80) Έως τώρα Καταστατικός νόμος όλκιμων υλικών (αξονική καταπόνιση σε μία διεύθυνση) σ ε Συμπεριφορά

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΘΗΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ & ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΘΗΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ & ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΘΗΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ & ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ 4. Πετρολογία Διδάσκων: Μπελόκας Γεώργιος Επίκουρος

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΦΕΡΟΥΣΑ ΟΠΛΙΣΜΕΝΗ ΤΟΙΧΟΠΟΙΪΑ

ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΦΕΡΟΥΣΑ ΟΠΛΙΣΜΕΝΗ ΤΟΙΧΟΠΟΙΪΑ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΦΕΡΟΥΣΑ ΟΠΛΙΣΜΕΝΗ ΤΟΙΧΟΠΟΙΪΑ Μ. Ευσταθιάδης Πολιτικός Μηχανικός Μ. ιασάκου Χηµικός Μηχανικός Γ. Παναγιώκας Γεωλόγος ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Η φέρουσα οπλισµένη τοιχοποιία µε λιθοσώµατα σκυροδέµατος

Διαβάστε περισσότερα

v = 1 ρ. (2) website:

v = 1 ρ. (2) website: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Τμήμα Φυσικής Μηχανική Ρευστών Βασικές έννοιες στη μηχανική των ρευστών Μαάιτα Τζαμάλ-Οδυσσέας 17 Φεβρουαρίου 2019 1 Ιδιότητες των ρευστών 1.1 Πυκνότητα Πυκνότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ & ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΥΠΟΕΡΓΟ: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΜΑΡΜΑΡΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ (ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ)

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ & ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΥΠΟΕΡΓΟ: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΜΑΡΜΑΡΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ (ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ) ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ & ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ Γ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΟ ΕΡΓΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ (ΕΤΠΑ) ΕΛΛΑΔΑΣ (ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ) ΕΡΓΟ:ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΣΙΜΕΝΤΟ. 1. Θεωρητικό μέρος 2. Είδη τσιμέντου 3. Έλεγχος ποιότητας του τσιμέντου

ΤΣΙΜΕΝΤΟ. 1. Θεωρητικό μέρος 2. Είδη τσιμέντου 3. Έλεγχος ποιότητας του τσιμέντου ΤΣΙΜΕΝΤΟ 1. Θεωρητικό μέρος 2. Είδη τσιμέντου 3. Έλεγχος ποιότητας του τσιμέντου 1. ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Το τσιμέντο είναι τεχνητή λεπτόκοκκη κονία, η οποία παρασκευάζεται με λεπτή άλεση του κλίνκερ. Κλίνκερ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΔΟΚΙΜΩΝ:

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΔΟΚΙΜΩΝ: ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΔΟΚΙΜΩΝ: Αντοχή Εδαφών Επιστημονικός Συνεργάτης: Δρ. Αλέξανδρος Βαλσαμής, Πολιτικός Μηχανικός Εργαστηριακός Υπεύθυνος: Παναγιώτης Καλαντζάκης, Καθηγητής Εφαρμογών Εργαστηριακοί

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΝΙΕΣ. Υλικά που όταν αναμιχθούν και. (συνήθως νερό) γίνονται εύπλαστος πολτός με συγκολητικές ιδιότητες.

ΚΟΝΙΕΣ. Υλικά που όταν αναμιχθούν και. (συνήθως νερό) γίνονται εύπλαστος πολτός με συγκολητικές ιδιότητες. ΚΟΝΙΕΣ Υλικά που όταν αναμιχθούν και υποστούν κατεργασία με ρευστό (συνήθως νερό) γίνονται εύπλαστος πολτός με συγκολητικές ιδιότητες. ΔΙΑΚΡΙΣΗ (α) Αερικές -Πήξη και σκλήρυνση σε ατμοσφαιρικό αέρα - Συντήρηση

Διαβάστε περισσότερα

Μεταβολή των ταχυτήτων των σεισµικών κυµάτων µε το βάθος

Μεταβολή των ταχυτήτων των σεισµικών κυµάτων µε το βάθος Μεταβολή των ταχυτήτων των σεισµικών κυµάτων µε το βάθος Image: METEOSAT 1/3/2005 Κυρατζή Α. "Φυσική της Λιθόσφαιρας" Φυσική της Λιθόσφαιρας Κεφάλαιο 2 Αναστασία Κυρατζή 02/2005 1 1/3/2005 Κυρατζή Α. "Φυσική

Διαβάστε περισσότερα

ΤΥΠΟΛΟΓΙΟ ΟΡΙΣΜΟΙ ΦΥΣΙΚΗΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΤΥΠΟΛΟΓΙΟ ΟΡΙΣΜΟΙ ΦΥΣΙΚΗΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΤΥΠΟΛΟΓΙΟ ΟΡΙΣΜΟΙ ΦΥΣΙΚΗΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Τα σημαντικότερα στοιχεία της επιστημονικής μεθόδου είναι η παρατήρηση, η υπόθεση, το πείραμα, η γενίκευση και η πρόβλεψη νέων φαινομένων. Για να μελετήσουμε πλήρως

Διαβάστε περισσότερα

Πίνακες σχεδιασμού σύμμικτων πλακών με τραπεζοειδές χαλυβδόφυλλο SYMDECK 100

Πίνακες σχεδιασμού σύμμικτων πλακών με τραπεζοειδές χαλυβδόφυλλο SYMDECK 100 Πίνακες σχεδιασμού σύμμικτων πλακών με τραπεζοειδές χαλυβδόφυλλο SYMDECK 100 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΛΙΚΩΝ ΠΑΤΡΑ 26504 Ομάδα εκτέλεσης έργου: Αθανάσιος

Διαβάστε περισσότερα

Επιστήμη των Υλικών. Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Τμήμα Φυσικής

Επιστήμη των Υλικών. Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Τμήμα Φυσικής Επιστήμη των Υλικών Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Τμήμα Φυσικής 2017 Α. Δούβαλης Ατέλειες, διαταραχές και σχέση τους με τις μηχανικές ιδιότητες των στερεών (μεταλλικά στερεά) μικτή διαταραχή διαταραχή κοχλία

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΠΑΧΟΥΣ ΚΑΙ ΑΤΕΛΕΙΩΝ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΜΕ ΥΠΕΡΗΧΟΥΣ

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΠΑΧΟΥΣ ΚΑΙ ΑΤΕΛΕΙΩΝ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΜΕ ΥΠΕΡΗΧΟΥΣ Άσκηση 1 ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΠΑΧΟΥΣ ΚΑΙ ΑΤΕΛΕΙΩΝ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΜΕ ΥΠΕΡΗΧΟΥΣ 1.1. Γενικά 1.2. Αρχή λειτουργίας 1.3. Μέτρηση πάχους εξαρτημάτων 1.4. Εντοπισμός ελαττωμάτων 1.5. Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της

Διαβάστε περισσότερα

Φυσικές ιδιότητες οδοντικών υλικών

Φυσικές ιδιότητες οδοντικών υλικών Φυσικές ιδιότητες οδοντικών υλικών Η γνώση των µηχανικών ιδιοτήτων των υλικών είναι ουσιώδης για την επιλογή ενδεδειγµένης χρήσης και την µακρόχρονη λειτουργικότητά τους. Στη στοµατική κοιλότητα διαµορφώνεται

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Μηχανικής Ρευστών. Εργασία 1 η : Πτώση πίεσης σε αγωγό κυκλικής διατομής

Εργαστήριο Μηχανικής Ρευστών. Εργασία 1 η : Πτώση πίεσης σε αγωγό κυκλικής διατομής Εργαστήριο Μηχανικής Ρευστών Εργασία 1 η : Πτώση πίεσης σε αγωγό κυκλικής διατομής Ονοματεπώνυμο:Κυρκιμτζής Γιώργος Σ.Τ.Ε.Φ. Οχημάτων - Εξάμηνο Γ Ημερομηνία εκτέλεσης Πειράματος : 12/4/2000 Ημερομηνία

Διαβάστε περισσότερα

Τα κονιάματα έχουν σκοπό να ενώσουν τα λιθοσώματα. Οι μηχανικές τους ιδιότητες επηρεάζουν τα μηχανικά χαρακτηριστικά της τοιχοποιίας.

Τα κονιάματα έχουν σκοπό να ενώσουν τα λιθοσώματα. Οι μηχανικές τους ιδιότητες επηρεάζουν τα μηχανικά χαρακτηριστικά της τοιχοποιίας. Κατασκευές από φέρουσα τοιχοποιία Κονιάματα Τα κονιάματα έχουν σκοπό να ενώσουν τα λιθοσώματα. Οι μηχανικές τους ιδιότητες επηρεάζουν τα μηχανικά χαρακτηριστικά της τοιχοποιίας. Παλαιότερα : άσβεστος,

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα: Πειραματική Αντοχή Υλικών Πείραμα εφελκυσμού

Μάθημα: Πειραματική Αντοχή Υλικών Πείραμα εφελκυσμού Μάθημα: Πειραματική Αντοχή Υλικών Πείραμα εφελκυσμού Κατασκευαστικός Τομέας Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Σερρών Περιεχόμενα Σχήμα 1 οκίμια εφελκυσμού

Διαβάστε περισσότερα

Τυποποιημένη δοκιμή διεισδύσεως λιπαντικών λίπων (γράσσων)

Τυποποιημένη δοκιμή διεισδύσεως λιπαντικών λίπων (γράσσων) 6 η Εργαστηριακή Άσκηση Τυποποιημένη δοκιμή διεισδύσεως λιπαντικών λίπων (γράσσων) Εργαστήριο Τριβολογίας Μάιος 2011 Αθανάσιος Μουρλάς Λιπαντικό λίπος (γράσσο) Το λιπαντικό λίπος ή γράσσο είναι ένα στερεό

Διαβάστε περισσότερα

EXPANDEX ΑΘΟΡΥΒΟ ΙΟΓΚΩΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

EXPANDEX ΑΘΟΡΥΒΟ ΙΟΓΚΩΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ EXPANDEX ΑΘΟΡΥΒΟ ΙΟΓΚΩΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ Το υλικό µε την εµπορική ονοµασία EXPANDEX είναι ένα µη εκρηκτικό χηµικό µέσο εξόρυξης σκληρών και συµπαγών υλικών, όπως τα διάφορα πετρώµατα, το σκυρόδεµα κλπ. Γι αυτό

Διαβάστε περισσότερα

7. Στρέψη. Κώστας Γαλιώτης, καθηγητής Τμήμα Χημικών Μηχανικών. 7. Στρέψη/ Μηχανική Υλικών

7. Στρέψη. Κώστας Γαλιώτης, καθηγητής Τμήμα Χημικών Μηχανικών. 7. Στρέψη/ Μηχανική Υλικών 7. Στρέψη Κώστας Γαλιώτης, καθηγητής Τμήμα Χημικών Μηχανικών 7. Στρέψη/ Μηχανική Υλικών 2015 1 Εισαγωγή Σε προηγούμενα κεφάλαια μελετήσαμε πώς να υπολογίζουμε τις ροπές και τις τάσεις σε δομικά μέλη τα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Ι ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΙΑΛΕΞΕΩΝ

ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Ι ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΙΑΛΕΞΕΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ Υ ΡΟΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Ι ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΙΑΛΕΞΕΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Εκτίµηση παχών ασφαλτικών στρώσεων οδοστρώµατος µε χρήση γεωφυσικής µεθόδου

Εκτίµηση παχών ασφαλτικών στρώσεων οδοστρώµατος µε χρήση γεωφυσικής µεθόδου Εκτίµηση παχών ασφαλτικών στρώσεων οδοστρώµατος µε χρήση γεωφυσικής µεθόδου Ανδρέας Λοΐζος Αν. Καθηγητής ΕΜΠ Χριστίνα Πλατή Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ Γεώργιος Ζάχος Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Τα τελευταία

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΛΛΑ. 1. Γενικά 2. Ιδιότητες μετάλλων 3. Έλεγχος μηχανικών ιδιοτήτων

ΜΕΤΑΛΛΑ. 1. Γενικά 2. Ιδιότητες μετάλλων 3. Έλεγχος μηχανικών ιδιοτήτων ΜΕΤΑΛΛΑ 1. Γενικά 2. Ιδιότητες μετάλλων 3. Έλεγχος μηχανικών ιδιοτήτων 1. ΓΕΝΙΚΑ Τα μέταλλα παράγονται, κυρίως, από τις διάφορες ενώσεις τους, οι οποίες βρίσκονται στη φύση με τη μορφή μεταλλευμάτων. Τα

Διαβάστε περισσότερα

Stratigraphy Στρωματογραφία

Stratigraphy Στρωματογραφία Stratigraphy Στρωματογραφία τι είναι η στρωματογραφία? είναι ο κλάδος της γεωλογίας που ασχολείται με την μελέτη των στρωμένων πετρωμάτων στον χώρο και στο χρόνο. branch of geology dealing with stratified

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υλικών Θερμικές Ιδιότητες Callister Κεφάλαιο 20, Ashby Κεφάλαιο 12

Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υλικών Θερμικές Ιδιότητες Callister Κεφάλαιο 20, Ashby Κεφάλαιο 12 Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υλικών Θερμικές Ιδιότητες Callister Κεφάλαιο 20, Ashby Κεφάλαιο 12 Πως αντιδρά ένα υλικό στην θερμότητα. Πως ορίζουμε και μετράμε τα ακόλουθα μεγέθη: Θερμοχωρητικότητα Συντελεστή

Διαβάστε περισσότερα

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ 32ης MARMINSTONE Θεσσαλονίκη 24 Φεβρουαρίου 2008

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ 32ης MARMINSTONE Θεσσαλονίκη 24 Φεβρουαρίου 2008 ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ 32ης MARMINSTONE Θεσσαλονίκη 24 Φεβρουαρίου 2008 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΓΟΥ Γ ΚΠΣ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΙΓΜΕ 2003 2008: «Ολοκληρωμένη διαχείριση

Διαβάστε περισσότερα

Οι ασυνέχειες επηρεάζουν τη συμπεριφορά του τεχνικού έργου και πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στο σχεδιασμό του.

Οι ασυνέχειες επηρεάζουν τη συμπεριφορά του τεχνικού έργου και πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στο σχεδιασμό του. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΑΣΥΝΕΧΕΙΩΝ ΒΡΑΧΟΥ Όπως έχουμε ήδη αναφέρει οι ασυνέχειες αποτελούν επίπεδα αδυναμίας της βραχόμαζας που διαχωρίζει τα τεμάχια του ακέραιου πετρώματος. Κάθετα σε αυτή η εφελκυστική αντοχή είναι

Διαβάστε περισσότερα