Κλίμακες Εκτίμησης Βαρέως Πασχόντων Ασθενών

Transcript

1 ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΊΑΠΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ 44 Κλίμακες Εκτίμησης Βαρέως Πασχόντων Ασθενών ΤΣΑΟΥΣΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΉ «Δ εν μπρείς να μελετήσεις κάτι, αν δεν μπρείς να τ μετρήσεις» Βασιζόμενι στ συγκεκριμέν δόγμα, ι ιατρί των Μνάδων Εντατικής Θεραπείας και ι κλινικί ερευνητές (για περισσότερ από δύ δεκαετίες), πρσπαθύν να αναπτύξυν διάφρες κλίμακες βαθμνόμησης, με σκπό να αξιπιηθεί η κλινική εμπειρία των ΜΕΘ, πυ έχει συγκεντρωθεί μέχρι σήμερα. Αν ι κλίμακες αξιλόγησης αρχικά δημιυργήθηκαν για να υπλγίσυν την απτελεσματικότητα των θεραπευτικών παρεμβάσεων, της ανάγκης για νσηλευτική φρντίδα και της ικανπίησης τυ ασεθνύς και τυ περιβάλλντός τυ από την πιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, τελικά η πρσχή των μελετητών επικεντρώθηκε στην ανάπτυξη και χρήση κλιμάκων με πλύ συγκεκριμένες κλινικές κατευθύνσεις, όπως για παράδειγμα την αξιλόγηση της βαρύτητας τυ τραυματισμύ τυ ασθενή, τν πρσδιρισμό της βαρύτητας της γενικής κλινικής τυ κατάστασης, κ.λ.π. Ουσιαστικά ι διάφρες κλίμακες εκτίμησης των βαρέως πασχόντων ασθενών, αναπτύχθηκαν ώστε να καταστεί εφικτή: α) η ύπαρξη κινύ «κώδικα επικινωνίας» κατά την μετάδση πληρφριών σχετικά με την κατάσταση τυ ασθενύς, β) η πρόβλεψη της έκβασης των βαρέως πασχόντων ασθενών, γ) η βέλτιστη κατανμή των ικνμικών πόρων και δ) η λήψη κλινικών απφάσεων. Επιπλέν, συμβάλλυν στην έρευνα, σε μεγάλες επιδημιλγικές μελέτες και στην αξιπίηση νέων μεθόδων, διαμρφώνντας μια «Κινή γλώσσα» επικινωνία μεταξύ των θεραπόντων ιατρών. ΚΛΙΜΑΚΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΒΑΡΥfΗΤΑΣ ΤΗΣΝΟΣΟΥ Acute Physiologίc and Chronic Health Evaluation (APACHE 11) Η κλίμακα ΑΡ ACHE ΙΙ(lJ απτελεί ένα σύστημα αξιλόγησης της βαρύτητας της νόσυ, η πία εφαρμόσθηκε στην κλινική πράξη τ 1985 και απτελεί βελτιωμένη έκδση τυ πρωττύπυ συστήματς APACHE, τπίήτανήδη σε εφαρμγή από τ Η απαρχ1ί για την βελτίωση της κλίμακας APACHE, ήταν η υπόθεση ότι η βαρύτητα της ξείας νόσυ μπρεί να μετρηθεί με βάση την πστικπίηση τυ βαθμύ διαταραχής συγκεκριμένων φυσιλγικών παραμέτρων, η πία στη συνέχεια μπρεί να χρησιμπιηθεί ως πργνωστικός δείκτης θνητότητας. Η χρησιμότητά της έχει κυρίως τεκμηριωθεί όσν αφρά την εκτίμηση της έκβασης των ασθενών πυ νσηλεύνται σε ΜΕΘ, συγκριτικά με την επιτυχή ή όχι εφαρμγή διαφρετικών θεραπευτικών σχημάτων. Η κλίμακα APACHE Π χρησιμπιεί ένα σύστημα βαθμλόγησης πυ περιλαμβάνει: α) 12 φυσιλγικές παραμέτρυς (πυ λαμβάννται από τ φάκελ τυ ασθενή κατά τ πρώτ 24ωρ νσηλείας τυ στη Μνάδα Εντατικής Θεραπείας), β) στην ηλικία και γ) την πρηγύμενη γενική κατάσταση της υγείας τυ ασθενύς, με στόχ να παρέχει μια γενική αξιλόγηση της βαρύτητας της νόσυ. Η μέγιστη τιμή πυ μπρεί να λάβει είναι 71 βαθμί, αλλά από τα μέχρι σήμερα δεδμένα κανείς ασθενής δεν έφθασε τυς 55 βαθμύς. Χαρακτηρίζεται από υψηλή ειδικότητα (μπρεί να πρβλέψει την επιβίωση σε πσστό 90% ), αλλά χαμηλή σχετικά ευαισθησία (μικρότερη ακρίβεια στην πρόβλεψη της θνητότητας).

2 \ \ APACHE 11 Α. ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ 12 ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΑΡΑΜΗΡΩΝ (APS) ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΑ ΥΨΗΛΟ OPIO ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΑ ΧΑΜΗΛΟ OPIO J Φ'fΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ Θερμκρασία ρθύ ('C) Μέση αρτηριακή πίεση (mmhg) Καρδιακή συχνότητα Αναπνευστική συχνότητα-μηχανικός ή όχι αερισμός Οξl;l'{όνωση: A-aD02 or Pa02 (mmhg) Fi record A-aD <200 ΡΟ2 ΡΟ2 Fi02 < 0.5 record only Pa02 Ρ02> Αρτηριακό ph Serυm HC03 - μόν εάν δεν υπάρχυν αέρια αίματς Νάτρι ρύ Κάλι ρύ Κρεατίνη ρύ <60 Αιματκρίτης (%) <=29.0 <=49 <=39 <=5 Ρ02<55 <7.15 <15 <=110 <2.5 <20 CD Μ CD r:j 6 g Μ Αριθμός λευκών αq..ισφαιρίων (χ 1 000/mm') <1 Glascow Coma Score --- Βαθμλγία= 15 μείν την τιμή της CGS Β: ΗΛΙΚΙΑΣ C: ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΥΓΕΙΑΣ (CHP) ΗΛΙΚΙΑ (έτη) ΒΑΘΜΟΙ ΙΠΟΡΙΚΟ ΒΑΘΜΟί ΓΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑfΙΣΜΕΝΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΒΑΘΜΟΙ ΓΙΑ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΕΠΕΜΒΑΣΗ Ή ΜΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ <=44 Ήπαρ κίρρωση απδεδειγμένη με βιψία, πυλαία υπέρταση ή πρηγύμενα επεισόδια ηπατικής ανε- 2 5 πάρκειας Καρδιαγγειακό ΝΥΗΑ Class IV Αναπνευστικό πχ σβαρή COPD, υπερκαπνία, ανάγκη για 02 στ σnίτι, πνευμνική υπέρταση Νεφρί χρόνια νεφρική κάθαρση Ανσκαταστλή 2 5 APACHE 11 SCORE:SUM OF A+B+C I Α: APS Score + 8: Age Score + C: Chronic Health Points Score = TOTAL APACHE 11 Κnaus WA et al: The APACHE 11: Α severity of disease classification system. Crit. Care Med, 1985; 13: ,/::>. VΊ

3 INJURY SEVERI1Y SCORE (ISS) -+:>-. 0\ Τ άθρισμα των τετραγώνων των κωδικών πυ αντιστιχύν στην σβαρότερη κάκωση από κάθε περιχή (εάν είναι πάνω από τρεις τότε υπλγίζνται ι τρεις βαρύτερες) ΠΡΟΣΩΠΟ ΘΩΡΑΚΑΣ ΚΟΙΛΙΑ-ΠΥΕΛΟΣ ΑI<ΡΑ-ΠΥΕΛΙΚΗ ΖΩΝΗ Εγκεφαλική κάκωση με πνκέφαλ, Εκδρές και μώλωπες της φθαλμι- Απλό κάταγμα πλευράς Μυαλγίες. Μυαλγίες. Μικρή κάκωση και κάταγμα ή εξάρζάλη χωρίς απώλεια συνείδησης. κής χώρας. Αιματυρία. θρωση δακτύλων. Αναφερόμενη υπερέκταση κεφαλής Διάστρεμα μεγάλης άρθρωσης 1 χωρίς ανατμικά ή ακτινλγικά ευ- Κάταγμα ή εξαρθρωση δόντων. ρήματα. 2 Κάταγμα πρσώπυ χωρίς παρεκτό- Κατάγματα 2 ή 3 πλευρών. Κάταγμα Μεγάλη θλάση κιλιακών μυών. Μικτό κάταγμα δακτύλων, μακρύ Περιτραυματική αμνησία, λήθαργς πιση ή μικτό με κάταγμα μύτης στέρνυ. Μετατόπιση ή κάταγμα ΟΜΣΣ. στύ χωρίς παρεκτόπιση ή κάταγμα η απώλεια συνείδησης< 1h. (Lefort 1). Καταγμα ΘΜΣΣ χωρίς διατμή. Κάκωση ρίζας νεύρυ. λεκάνης. Εγκεφαλική κάκωση με ή χωρίς κά- Θλάση φθαλμών & παραρτημάτων. Θλάση μεγάλυ μυός και νεύρυ. ταγμα κρανίυ, με παρεκτόπιση χω- Εξάρθρωση ώμυ, αγκώνα κτλ. ρίς νευρλικά σημεία. Κάταγμα ΑΜΣ χωρίς διατμή ΝΜ. ' 3 Απώλεια συνείδησης 1-6h ή < 1 h συ- Απώλεια φθαλμύ ή εξόρυξη. Πλλαπλά κατάγματα πλευρών χωρίς Θλάση κιλιακών ργάνων. Απλό κάταγμα μακρύ στύ με πανδευόμενη από νευρλγικό έλειμ- Κάταγμα πρσώπυ με παρεκτόπιση επιβάρυνση της αναπνής. Ρήξη δια- Εξωπεριτνciίκή ρήξη υρδόχυ κύ- ρεκτόπιση & ή πλλαπλά κατάγματα μα. με ή χωρίς κάταγμα κόγχυ φράγματς. Σημεία πίεσης ΝΜ στην στης, πισθπεριτνα"ίκή αιμρραγία. μακρύ στύ. ΘΜΣΣ. Εγκεφαλική κάκωση με κλειστό κά- (Lefort 11). Κάταγμα ΟΜΣΣ με ήπια νευρλγικά Μόν ανικτό κάταγμα μακρύ στύ, ταγμα κρανίυ, με παρεκτόπιση χωρίς Αιμθώρακας - Πνευμθώρακας σημεία. κάταγμα λεκάνης με παρεκτόπιση. νευρλγικά σημεία. (έτερ-). Ρήξη μεγάλων νεύρων & αγγείων Κάταγμα ΑΜΣΣ χωρίς διατμή ΝΜ. άκρων. Απώλεια συνείδησης 1-6h με νευρ- Κάταγμα Lefort 111. Ασταθής θώρακας. Θλάση ενδπεριτνciίκών δμών (ρήξη Πλλαπλά κλειστά κατάγματα μακρών λγικό έλειμμα. Αιμθώρακας - Πνευμθώρακας σπλήνα, νεφρύ, κάκωση της υράς στών. Εγκεφαλική κάκωση με κάταγμα κρα- (άμφω) τυ παγκρέατς και τυ ήπατς). Πλλαπλά κατάγματα λεκάνης. 4 νίυ, με σαφή παθλγικά ευρήματα. Θλάση μυκαρδίυ. Ενδπεριτνα"ίκή ρήξη της υρδόχυ Ακρωτηριασμός σκέλυς. Εγκεφαλικό αιμάτωμα< 1 OOcc Κάταγμα τραχείας. κύστης και κάκωση υρήθρας. Ατελής διατμή ΝΜ. Ατελής διατμή ΝΜ. Κάκωση γεννητικών ργάνων. Ατελής διατμή ΝΜ στην ΟΜΣΣ. Εγκεφαλική κάκωση με ενδκράνια Ρήξη αρτής. Θλάση ή ρήξη ενδκιλιακών αγγείων Πλλαπλό ανικτό κάταγμα σκέλυς αιμρραγία > 1 OOcc & σημεία αυξημέ- Κάκωση θώρακς με ρήξη ή ργάνων όπως ρθύ, λεmύ και και λεκάνης. νης ενδκράνιας πίεσης (ιδίως στ της τραχείας. παχές εντέρυ. 5 στέλεχς). Βαρειά κάκωση τυ μυκαρδίυ. Επιπλεγμένη κάκωση ήπατς, νε- Κάκωση ΑΜΣΣ με τετραπληγία. Αιμμεσπνευμόνι. φρύ, σπλήνα και πάγκρεας. Πλήρης διατμή ΝΜ στη ΘΜΣΣ. Πλήρης διατμή ΝΜ στην ΟΜΣΣ. Baker S., O'Neil Β., Haddn W., Long W. The injury severity score: Α method for describing patients with multiple injuries and evaluating emergency care. J Trauma (1971);11 : I <D t"i1 <D > g..., g

4 ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΊΑΊΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ TRAUMA SCORE [fs) Αναπνευστική συχνότητα <10 1 >35 2. Τύπς αναπνής Επιπόλαιη 1 Άρρυθμη 3. Συστλική αρτηριακή 4 πίεση <50 1 >90 4. Πλήρωση τριχειδών Φυσιλγική 2 Αργή 1 Απυσία 5. GCS ::t1ampionhr, Sacco WJ, CamazzoAJ et al: Trauma score. Crit Care Med 1981, 9: REVISED TRAUMA SCORE (RTS) 1. Συ)(Vότητα αναπνών (αναπνές/λεmό) > Συστλική αρτηριακή πίεση (mmhg) >89 3. Κλίμακα Γλασκόβης RTS = 0,9368xGCS+0,7326xSBP. + 0,2908 RR )( Reνised score coefficient ChamponHR, Sacco WJ, Copes WS: Α revision of 1he trauma sωre. J. Traιrna 1989, 29: Κ. \ΙΜΑΚΕΣ ΕΚτΙΜΗΣΗΣ ΤΗΣ ΒΑΡΥfΗΤΑΣ ΤΟΥ ΤΡΑΥΜΑΤΟΣ Injury Severity Score (ISS) Οι κλινικές μελέτες τυ τραύματς πυ φείλεται σε ατύχημα, στηρίχθηκαν σε σημαντικό βαθμό στις πρσ:τάθειες για βαθμλόγηση της βαρύτητάς τυ. Η διαιιόρφωση τυ Injury Severity Score από τυς Baker et al.. συνέβαλλε σημαντικά σην πραγματπίηση λεπτιιερών κλινικών μελετών σχετικά με τυς ασθενείς πυ ι q:ίστανται πλυτραυματισμό. Η μέγιστη τιμή πυ μπρεί να λάβει είναι 75 βαθμί. Ο ακριβέστερς υπλγισμός της βαρύτητας τυ τραύματς, λαμβάνντας υπόψη και την κατάσταση τυ ασθενύς στν τόπ τυ ατυχήματς, συχνά επιτυγχάνεται συνδυάζντας την κλίμακα ISS<2J (ανατμική κλίμκα) με τ Trauma Score (κλίμακα φυσιλγικών παραμέτρων). Trauma Score (τs) Τ 1980 ι Champion et al., επισήμαναν τη σημασία της εκτίμησης κάπιων ζωτικών παραμέτρων (άνιγμα φθαλμών, λεκτική απόκριση, κινητική απάντηση, τύπς αναπνευστικών κινήσεων και τριχειδική επαναπλήρωση) και την άμεση συσχέτισή τυς με την θνητότητα ασθενών πυ είχαν υπστεί κάπι τραυματισμό (γνωστή ως Triage index). Αό την ευρεία χρήση της κλίμακας στην κλινική πράξη, διαπιστώθηκε ότι ήταν απλή η εφαρμγή της στν τόπ τυ ατυχήματς και αρκετά αξιόπιστη ως πρς την εκτίμηση της θνητότητας τυ τραυματία. Τ 1981 η κλίμακα τρππιήθηκε με την πρσθήκη άλλων δύ παραμέτρων (αναπνευστική συχνότητα και συστλική αρτηριακή πίεση) και πήρε την ριστικ1ί μρφή της. Οι τιμές πυ μπρεί να λάβει κυμαίννται από 1 (χαμηλότερη) έως και 16 ( φυσιλγική). Πρτείνεται ι τραυματίες με τιμές μικρότερες τυ 12 (μέση θνητότητα 10%) να μεταφέρνται σε κέντρ αντιμετώπισης τραύματς<jj <4J. Revised Trauma Score (RTA) Τ 1989 ι ίδιι ερευνητές πυ εισήγαγαν στην κλινική πράξη τ Trauma Score<5J, τ πί περιλαμβάνει μόν τη βαθμλγία των ασθενών με βάση την κλίμακα Γλασκόβης, τη συστλική αρτηριακή πίεση και την αναπνευστική συχνότητα, απκλείντας σε σύγκριση με τ TS τν τύπ της αναπνής και την τριχειδική επαναπλήρωση, τα πία θεωρήθηκε ότι είναι δύσκλ να εκτιμηθύν αντικειμενικά στν τόπ τυ ατυχήματς. Τ RTS υπερτερεί σε σύγκριη με τ TS, ως πρς την εκτίμηση της βαρύτητας των κρανιεγκεφαλικών κακώσεων και την πργνωστική τυ αξία σχετικά με την απώτερη έκβαση των πλυτραυματιών. Όσ υψηλότερη είναι η βαθμλγία με βάση τ RTS, τόσ καλύτερη είναι και η πρόγνωση των ασθενών πυ υφίστανται κάπι τραυματισμό.

5 48 ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΤΑΠΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ Ως γενικός κανόνας, πρτείνεται η διακμιδή όλων των τραυματιών με τιμές μικρότερες τυ 4 σε ειδικά κέντρα αντιμετώπισης πλυτραυματιών. Μερικί όμως ερευνητές συστήνυν τη μεταφρά σε κέντρ αντιμετώπισης τραύματς όλων των τραυματιών με βαθμλγία μικρότερη τυ φυσιλγικύ. ΚΛΙΜΑΚΕΣ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗΣ Α:ΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Glascow Coma Scale (GCS) Η GCS πρτάθηκε αρχικά τ 1974 από τυς Jennett και Teasdale και στη συνέχεια τρππιήθηκε τ 1977 στη σημερινή της μρφή. Είναι η συνηθέστερα χρησιμπιύμενη κλίμακα νευρλγικής αξιλόγησης, η πία χρησιμπιείται τόσ μεμνωμένα όσ και σε άλλα συστήματα βαθμλόγησης. Η κλίμακα επιτρέπει την διαβάθμιση της διαταραχής της συνείδησης, τόσ σε τραυματίες, όσ και σε μη τραυματίες. Αναμφίβλα, η δυνατότητα της κατηγριπίησης της βαρύτητας των ασθενών με κρανιεγκεφαλική κάκωση, μπρεί να αξιπιηθεί ως πρς την πρόγνωση της λειτυργικής έκβασης των ασθενών αυτών. Η εκτίμηση πυ πραγματπιείται σε χρνικό διάστημα μικρότερ των 6 ωρών μετά την κωeκωση θεωρείται ως η πλέν αξιόπιστη, εξαιτίας τυ ότι, άμεσα μετά την κρανιεγκεφαλική κάκωση τα ευρήματα συνήθως είναι μεγαλύτερης βαρύτητας, γεγνός πυ απδίδεται στην συνύπαρξη άλλων κακώσεων, καρδιγενύς καταπληξίας κ.τ.λ. Παρά την τεκμηριωμένη χρησιμότητα της κλίμακας (λόγω κυρίως της απλότητάς κατά την εφαρμγή της), υπάρχυν ρισμένες συνθήκε και κλινικές καταστάσεις ι πίες θα πρέπει να λαμβάννται υπόψη κατά τη χρήση της, όπως τ ότι: α) τα επώδυνα ερεθίσματα εφαρμόζνται με διαφρετικύς τρόπυς, σε διαφρετικά σημεία τυ σώματς και από διαφρετικύς ανθρώπυς, β) ένας ασθενής πυ διασωληνώνεται, τίθεται σε μηχανικό αερισμό και υφίσταται παράλυση με τη χρήγηση μυχαλαρωτικών παραγόντων, θα μπρύσε να έχει GCS=3 (η πία συνήθως χαρακτηρίζει τν εγκεφαλικό θάνατ) και παρόλαυτα να έχει πλήρη ανάνηψη μετά τ πέρας της αναισθησίας και γ) η χρήση διαφόρων φαρμάκων ή αλκόλ μπρεί να παραπιήσει πρσωρινά την πραγματική τιμή της CGS. ΚΛΙΜΑΚΕΣ ΕΚτΙΜΗΣΗΣ ΤΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΥτΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΟΛΗΣ Τ περιβάλλν της ΜΕΘ είναι εξαιρετικά ενχλητι- GLASGOW COMA SCALE (GCS) ΔΡΑΠΗΡΙΟlΉΤΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ. ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ 1. Αυτόματα 4 ΑΝΟΙΓΜΑ Με εντλή 3 ΜΑτΙΩΝ Με πόν 2 Καμία απάντηση 1 2. Αυτόματη (υπακύει σε πρφρικές εντλές) 6 ΚΙΝΗτΙΚΟΤΗΤΑ Σκόπιμη αντίδραση στν πόν 5 3. ΟΜΙΛΙΑ Παθλγική κάμψη στν πόν (στάση aπφλίωσης) Παθλγική έκταση στν πόν (στάση απεγκεφαλισμύ) Καμμία απάντηση 2 Πρσανατλισμένη συνμιλία. Αλληλεπιδρά με τ περιβάλλν κατάλληλα Σuγκεχuμένη/αππρσανατλισμένη μιλία Επίγνωση τυ περιβάλλντς, μη συνεργάσιμες 5 σνπδ ράσεις Ασυνάρτητες λέξεις. Όχι αταθερή επίγνωση τυ περιβάλλντς Ακατανόητι ήχι. Καμία επίγνωση τυ περιβάλλντς. Καμία απάντηση 1 ( )-Βαθμλγία κώματς 3-15 JennettB Teasdafe G: Assesement of coma and impaired consciousness: Α practica/ scale. Lancet (1974); 2:81-4 κό για την κατηγρία των ασθενών πυ βρίσκνται σε εγρήγρση, εξαιτίας των ιατρικών και νσηλευτικών χειρισμών (πυ πραγματπιύνται κατά την διάρκεια όλυ τυ 24ωρυ ), της εφαρμγής συνεχύς monitoring και της ύπαρξης των διαφόρων καθετήρων πυ απαιτύνται για την θεραπευτική πρσέγγιση των ασθενών. Γι' αυτό τ λόγ, σε αρκετές περιπτώσεις καθίσταται αναγκαία η χρήγηση κατασταλτικών υσιών, ώστε η αντίληψη τυ περιβάλλντς από τν ασθενή να γίνεται κατά τ δυνατόν λιγότερ επίπνη. Η κλίμακες αυτής της κατηγρίας πρτάθηκαν με σκπό να είναι εφικτή η αξιλόγηση τυ επιπέδυ καταστλής πυ επιτυγχάνεται με την χρήγηση των κατασταλτικών παραγόντων, ώστε να τιτλπιύνται ανάλγα με τ επιθυμητό απτέλεσμα. Οι συνηθέστερα χρησιμπιύμενες κλίμακες για την εκτίμηση τυ επιπέδυ καταστλής των ασθενών, είναι τ Sedation Scoring System και η κλίμακα Ramsey. ΚΛΙΜΑΚΑ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΒΑΡyτΗΤΑΣ ΤΗΣ ΥΠΑΡΑΧΝΟΕΙΔΟΥΣ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑΣ Hunt &Hess Είναι ευρέως γνωστό ότι η έκβαση των ασθενών πυ υπβάλλνται σε χειρυργική αντιμετώπιση ενδκρανιακών ανευρυσμάτων, σχετίζεται άμεσα με την πρεγχειρητική νευρλγική τυς κατάσταση. Η κλίμακα

6 ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΊΑΊΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ 49 SEDAτiON SCORING SYSTEM (COOK S., PALMA 0.) ΔΡΑΣΤ ΗΡΙΟΤΗΤ Α ΑΠΑΝΤΗΣΗ> Enιn, I<ΑΤΑUΟΛΗΣ 1. Αυτόματα 4 ΑΝΟΙΓΜΑ Με εντλή 3 ΜΑτJΩΝ Με πόν 2 Καμία απάντηση 1 2. Αυτόματς δυνατός 4 ΒΗΧΑΣ Αυτόματς ασθενής 3 Σε βργχαναρρόφηση 2 Καμία απάντηση 1 3. Αυτόματη (υπακύσει σε πρφρικές εντλές) 4 KINHτJKOTHTA Σκόπιμη αντίδραση ατν πόν 3 4. Όχι σκόπιμη αντίδραση ατν πόν 2 Καμία απάντηση 1 Αυτόματη χωρίς διασωλήνωση 5 ΑΝΑΠΝΟΗ Αυτόματη με διασωλήνωση 4 Διέγερση αναπνών από αναπνευστήρα 3 Μη συνεργασία με τν αναπνευστήρα 2 Καμία αναπνευατική πρσπάθεια 1 ( ):;;6αθμλγία καταστλής 17 Cook S, Palma Ο (1898): Dipriνan as lhe sole sedatiνe agent for prolonged iniιjsion in intensnθ care. J Drug Dev:6S.S7 ΑΝτJΔΡΑΣΗ ΚΛΙΜΑΚΑ RAMSAY 1 Ανήσυχς ή διεγερτικός ή και τα δύ 2, Συνεργάσιμς, πρσανατλισμένς και ήρεμς 3 Απκρίνεται ατις εντλές 4, Έντνη αντίδραση σε ερεθίσματα 5 Νωθρή αντίδραση σε ερεθίσματα 6. Καμία αντίδραση σε ερεθίσματα Ramsay ΜΑΕ, Savege ΤΜ, Simpson BRJ, Goαfwin R: Controlled seda!ion with alphaxolone-alphadolone. Br Med J 2:656{;59, 1974 I 11 ΚΛΙΜΑΚΑ HUNT & HESS ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗ Ασυμmωματικός ασθενής με ελαφρό πνκέφαλ και ελαφρά αυχενική δυσκαμψία Μέτρις έως σβαρός πνκέφαλς; αυχενική ακαμψία, νευρλγική συμmωματλαγία (παραλύσεις νεύρων) 111 Υπνηλία, σύγχυση, ήπια εστιακή συμmωματλγία IV ν Καταπληξία μέτρια ή βαριά ημιπάρεση ή αρχή απεγκεφα λισμύ και φυτικές διαταραχές Βαθύ κώμα, απεγκεφαλισμός, όψη βαρέως πάσχντς Hunt WE, Hess RM. Surgical risk as related to time of intervention in the repair of intracranial aneurysms. J. Neurosurg. 28: 14, 1968 πυ πρτάθηκε από τυς HUNT & HESS έχει σαν στόχ να ταξινμήσει τυς ασθενείς (στυς πίυς εντπίζεται η ύπαρξη ενδκρανιακών ακευρυσμάτων), ανάλγα με τν χειρυργικό τυς κίνδυν. Οι ασθενείς πυ ανήκυν στις κατηγρίες Ι και Π εάν αντιμετωπιστύν έγκαιρα έχυν (όπως είναι αναμενόμεν )την καλύτερη πρόγνωση, ενώ αυτί με βαρειά νευρλγική εικόνα θα πρέπει να αντιμετωπίζνται συντηρητικά μέχρι να παρυσιάσυν κάπια βελτίωση. ΚΛΙΜΑΚΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥΤΗΣ ΕΚΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΗΣ ΒΛΑΒΗΣ ΚΑΤΑ MARSHALL Computed Tomography scan grade (CT scan grade) Η κατάταξη αυτή αξιλγεί τα ευρήματα της πρώτης αξνικής τμγραφίας τυ εγκεφάλυ μετά τ συμβάν και τα αξιπιεί ως πργνωστικό δείκτη της κλινικής πρείας των ασθενών, επιτυγχάνντας την πρώιμη αναγνώριση των ασθενών πυ διατρέχυν μεγαλύτερ κίνδυν ανάπτυξης ενδκρανιακής υπέρτασης με απώτερ στόχ την βέλτιστη αντιμετώπισή τυς. Επιπρόσθετα, συμβάλλει στην διάκριση των ασθενών (κατά την ξεία φάση της ΚΕΚ) σε μάδες χαμηλύ και υψηλύ κινδύνυ, ενώ παράλληλα, καθιστά εφικτή την έγκαιρη νευρχειρυργική παρέμβαση. Έτσι ι ασθενείς με διάχυτη εγκέφαλική βλάβη κατηγρίας Ι έχυν τη χαμηλότερη θνητότητα (10% ), ενώ ι ασθενείς με εγκεφαλική βλάβη κατηγρίας IV έχυν θνησιμότητα μεγαλύτερη από 50%. ΚΛΙΜΑΚΕΣ Α:ΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΚΒΑΣΗΣ Glascow Outcome Scale (GOS) Η έκβαση ενός ασθενή έπειτα από σβαρή βλάβη, αφρά όχι μόν τν ίδι και τ περιβάλλν τυ, αλλά και την θεραπευτική μάδα και τ κινωνικό σύνλ. Η επίμνη αναπηρία μετά από βλάβη τυ εγκεφάλυ συνήθως απτελείται από δύ στιχεία: τ στιχεί της φυσικής και τ στιχεί της πνευματικής αναπηρίας (η συμβλή τυ τελευταίυ στην τελική έκβαση θεωρείται η σημαντικότερη). Η εκτίμηση της λειτυργικής έκβασης της μάδας των ασθενών μετά από σβαρή βλάβη τυ εγκεφάλυ πραγματπιείται με την κλίμακα έκβασης της Γλασκόβης, η πία για πρακτικύς λόγυς περιρίζεται σε συγκεκριμένες κατηγρίες ασθενών με διαφρετικής βαρύτητας αναπηρία. ΚΛΙΜΑΚΕΣ Α:ΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗΣ ΛΕΙτΟΥΡΓΙΑΣ Κατηγριπίηση της φυσικής κατάστασης των ασθενών κατά ΑSΑ Απτελεί την επίσημη κατηγριπίηση της Αμερικανικής Αναισθησιλγικής Εταιρείας πρκειμένυ να αξιλγηθεί κατά την πρεγχειρητική αναισθησιλγική εκτίμηση, η πρϋπάρχυσα φυσική κατάσταση ασθενύς πυ πρόκειται να υπβληθεί σε χειρυργική επέμβαση.

7 50 ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΤΑΊΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ CT - SCAN GRADE ΚΛΙΜΑΚΑ ΔΙΑΧΥlΉΣ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΞΟΝΙΚΗΣ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΙ ΕΓΚΕΦΜΙΚΗΣ ΒΛΑΒΗΣ. ι.. I. Διάχυτη βλάβη I 11. Διάχυτη βλάβη 11 Ι. Ευρήματα Κ.Ε.Κ. χωρίς την απεικόνιση συγκεκριμένης ενδκρανίυ παθλγίας. 11. α) Μη εξάλειψη των μεσεγκεφαλικών δεξαμενών β) Παρεκτόπιση δμών μέσης γραμμής από 0-5 (mm) γ) Αλλίωση εγκεφαλικών πυκντήτων πυ δεν είναι υπέρπυκνες ανμιγενείς και δεν καταλαμβάνυν όγκ>25cc (Στις βλάβες αυτές μπρύν να περιληφθύν στικά τεμάχια ή ξένα σώματα) 111. α) Συμπίεση ή εξάλειψη των μεσεγκεφαλικών 111. Διάχυτη βλάβη 111 δεξαμενών Εγκεφαλική εξίδηση (Swelling) β) όπως llβ σταδίυ γ) όπως llγ σταδίυ ΙV. Διάχυτη βλάβη ΙV IV. α) Παρεκτόπιση δμών μέσης γραμμής > 5mm Παρεκτόπιση δμών β) όπως llγ σταδίυ μέσης γραμμής Χωρκατακτητική βλάβη Κάθε αξιόλγη χειρυργική βλάβη παρχετεύσιμη Μη χωρκατακτητι- Ανμιγενείς ή υπέρπυκνες εγκεφαλικές βλάβες πυ καταλαμβάνυν όγκ >25cc μη χειρυργήσιμες κή βλάβη Marshaff, J Neurosurgery 1991; 75:514 GLASCOW OUTCOME SCALE (GOS) ΔΙΑΒΆΘΜΙΣΗ ΕΓΚΕΦΑΛJΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ 1 Εγκεφαλικός θάνατς Κώμα/φυτική κατάσταση Μπρεί να δίνει την εντύπωση εγρήγρσης λόγω ανίγματς ματιών 2 ή κύκλων ύπνυ εγρήγρσης και έχει άθικτα τα αντανακλαστικά τυ στελέχυς. Περιλαμβάνει όλες τις περιmώσεις απυσίας αντιδράσεων πυ δεν ανήκυν ύτε στην GOS 3 ύτε στην GOS 5. 3 Σβαρή αναπηρία Σε εγρήγρση αλλά με περιρισμένη νητική δραστηριότητα. Χρειάζεται υπστήριξη για την καθημερινή ρυτίνα. Περιλαμβάνει από περιπατητικύς ασθενείς με σβαρή διαταραχή μνήμης ή άνια μέχρι τετραπληγικύς πυ επικινωνύν στιχειωδώς (π.χ. μόν με κινήσεις ματιών). Μέτρια εγκεφαλική ανεπάρκεια Πλήρης εγρήγρση, επαρκής εγκεφαλική λειτυργία για καθημερινές 4 δραστηριότητες (ντύσιμ, χρήση συγκινωνιών, παρασκευή τρφής). Μπρεί να έχει ημιπληγία, κρίσεις ''Ε", αταξία, δυσφασία ή επίμνη διαταραχή μνήμης ή νητικής λειτυργίας. 5 Α Καλή λειτυργικότητα Πλήρης εγρήγρση, φυσιλγική εγκεφαλική λειτυργία. Μπρεί να υπάρχυν ελάσσνα ψυχλγικά ή νευρλγικά πρβλήματα πυ πάντως δεν επηρεάζυν την πνευματική ή φυσική ικανότητα. Λόγω αναισθησίας ή όλλυ είδυς κατασταλτικής δράσης δεν μπρεί να εκτιμηθεί με ασφάλεια η GOS Bryan Jenett, Michaef Bond. Assesment of outcome after seνere brain damage. Α practical scafe. Lancet, 1975; New York Heart Association functional classification (ΝΥΗΑ) Canadian Cardiovascular Society functional classification (CCS) Διάφρα συστήματα έχυν κατά καιρύς πρταθεί για την κατηγριπίηση τυ βαθμύ της δυσλειτυργίας τυ καρδιαγγειακύ συστήματς ώστε να είναι δυ- ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΤΑ ΑSΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣτΑΣΗΣ... PS -1- Καννικός υγιής ασθενής PS 2- Ασθενιlς με ελacpριά συστηματική πάθηση PS -3- Ασθενής με σβαρή συστηματική πάθηση PS -4-. Ασθενής με σβαρή συστl]ματική πάθηση; πυ απτελεί διαρκή απέιλή για τη ζωή τυ PS -5- PS -6- Ετιμθάνατς ασθενής πυ δεν αναμένεται να επιζήσει χωρίς την χειρυργική επέμβαση ΑΟ'θενής πυ θεωρήθηκε εγκεcpλικά νεκρός και τα όργνά τυ aφαrpύνtαι για μεταμόσχευση Θέματα Αναισθησιλγίας και Εvrατικής Ιατρικής. Τεύχς 12, Τόμς 6ς, σελ. 134, Μάρτις I ι ν NEW YORK HEART ASSOCIAτiON FUNCτiONAL CLASSIFICAτiON (ΝΥΗΑ) ΔΡΑΣτΗΡΙΟΤΗΤΑ Ασθενής με καρδιλγική πάθηση χωρίς όμως κανένα περιρισμό της συνήθυς φυσικής δραστηριότητας. Η συνήθης φυσική δραστηριότητα δεν πρκαλεί κόπωση, ταχυκαρδία, δύσιτνια ή στηθαγχικό πόν Ασθενής με καρδιλγική πάθηση πυ δηγεf σε ήπι περιρισμό της συνήθυς φυσικής δραστηριότητας. Σε ηρεμία δεν παρυσιάζει κάπια ενόχληση. Η συνήθης όμως φυσική δραστηριότητα πρκαλεί κόπωση, ταχυκαρδfα. δύσιτνια ή στηθαγχικό πόν. Ασθενής με καρδιλγική πάθηση πυ δηγεί σε σβαρό περιρισμό της συνήθυς φυσικής δραστηριότητας. Σε ηρεμία δεν παρυσιάζει κάπια ενόχληση. Η ελάχιστη φυσική δρστηριότητα πρκαλεί κόπωση, ταχυκαρδία, δύσιτνια ή στηθαγχικό πόν. Ασθενής με καρδιλσγική πάθηση πυ δεν μπρεί να έχει συνήθη φuσική δραστηριότητα χωρίς να παρυσιάσει κάπια έντνη ενόχληση. Συμmώματα καρδιακής ανεπάρκειας ή στηθγχικές εκδηλώσεις εμφανίζνται ακόμα και σε ηρεμία. Η ελάχιστη φυσική δραστηριότητα πρκαλεί επίταqη των φαινμένων. Criteria Commίttee, New York Heart Association, lnc.: Dίseases of the Heart and 8/ood Vessels Nomencfature and Criteria tor Diagnosis. 6th ed. Boston, Lίttfe, Brown and Co., 1964, p114. I CANADIAN CARDIOVASCULAR SOCIE1Y FUNCτiONAL CLASSIFICAτiON (CCS) ΔΡΑΣτΗΡΙΟΤΗΤΑ Η συνήθης φυσική δραστηριότητα όπως τ περπάτημα ή τ ανέβασμα σκαλπατιών δεν πρκαλεί στηθαγχικό πόν. Η στηθάγχη εμφανίζεται σε επίπνη, γρήγρη ή παρατεταμένη σωματική δραστηριότητα. Ήmς περιρισμός της συνήθυς φυσικής δραστηριότητας. Περπάτημα ή ανέβασμα σκαλπατιών με γρήγρ ρύθμό, περπάτημα σε ανηφρικό δρόμ, περπάτημα ή ανέβασμα σκαλπατιών μετά από γεύμα, με κρύ, με αέρα ή κάτω από συναισθηματικό stress ή λίγες μόν ώρες μετά.την αφύπνιση. Ικανότητα για περπάτημα απόστασης μεγαλlπεpης των δύ ικδμικών τετραγώνων και ανέβασμα σκαλπατιώνnερισσότερωντu ενός ρόφυ με καννικό ρυθμό και σε καννικές συνθήκες.. Σβαρός περιρισμός της συνήθυς φυσικής δραστηριότητας. Ικανότητα για περπάτημα ενός με δύ ικδμικών τετραγώνων και ανέβασμα σκαλπατιών περισσότερων τυ ενός ρόφυ σε καννικές συνθήκες.. Ανικανότητα για πιαδήπτε φυσική δραστηριότητα χωρίς να nαιν ρυσιάσει έντνη ενόχληση. Στηθαγχικές εκδηλώσεις εμφανίζνται ακόμη και σε ηρεμία. Campeau L (1976): Cfassificatίon for angina pectoris. Circulation 54; 522 νατή ή σύγκριση μεταξύ ασθενών και να είναι δυνατή η παρακλύθηση της εξέλιξης στην κατάσταση ενός ασθενή με την πάρδ τυ χρόνυ. Τ πι συνηθισμέ-

8 ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΊΑΠΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ 51 GRADING OF SEPSIS TABLE 1: Τπικές εκδηλώσεις ιστικής λίμωξης GRADING OF SEPSIS TABLE 3: Εργαστηριακά Ευρήματα ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΠΚΟ : _... ΧΑ Ρ ΑκtΗΡ ΙΣ τικ Ο c_ Λίμωξη τραύματς με έξδ πύυ/υπδόρι συρίγγι Αιμκαλλιέργειες Ανάγκη μόν για απλή επικάλυψη: 2 Μία θετική καλλιέργεια 1 αλλαγή 1 φρά/ημερησίως 2: θετικές καλλιέργειες με διαφρά 24 h 3 Ανάγκη για ενισχυμένη επικάλυψη: 4 αλλαγή> 1 φρά/ημερησίως & ανάγκη για παρχέτευση Μία θετική καλλιέργεια +εφαρμγή αιματηρής παρέμβασης 3 Μία θετική καλλιέργεια+καρδιακό φύσημα &/ή σπληνμεγαλία 3 Περιτνίτιδα Αριθμός λευκών Επίπεδα λευκωμάτων Εντπισμένη περιτνίτιδα 2 αιμσφαιρίων (χ 10'/1) πλάσματς (g/1) Γενικευμένη περιτνίτιδα > Λίμωξη πνευμόνων <2.5 <25 3 Κλινικά ή ακτινλγικά ευρήματα λίμωξης των πνευμόνων Επίπεδα αιμσφαιρίνης Αριθμός αιμπεταλίων χωρίς παραγωγικό βήχα 2 επί απυσίας πρφανύς α ι- (χ 10'/1) Κλινικά ή ακτινλγικά ευρήματα λίμωξης των πνευμνων μρραγίας (g/dl) με παραγωγικό βήχα (πυώδεις εκκρίσεις) Πλήρη κλινικά ευρήματα λβώδυς πνευμνίας ή βργχπνευμνίας 6 Ολική χλερυθρίνη πλάσματς >25μmol/l 1 Εν τω βάθει λίμωξη (π.χ υπδιαφραγματικό aπόστημα, πυελικό aπόστημα, θωρακικό εμπύημα, ξεία ή χρόνια στεμυελίτιδα) 6 GRADING OF SEPSIS TABLE 2: Θερμκρασία (μέτρηση στ στόμα) ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣτΙΚΟ <7 <100 2 GRADING OF SEPSIS TABLE 4: Δευτερπαθείς διαταραχές εξαιτίας της σήψης Χ Α ΡΑκτΗΡΙΠΙΚΟ.c::. Εμφανής ίκτερς Μέγιστη ημερήσια θερμκρασία ('C) (απυσία εγκατεστημένης πάθησης των ηπατχληφόρων) 2 > Μεταβλική ξέωση Αντιρρπύμενη 1 3 Μη-αντιρρπύμενη 2 <36 3 Νεφρική ανεπάρκεια 3 >39 Ελάχιστη ημερήσια θερμκρασία (' C) Έκmωση τυ επιπέδυ συνείδησης (π.χ. παραλήρημα, 3 > 37.5 c 1 κώμα) & ή άλλες νευρλγικές εκδηλώσεις της πυαιμίας 2 αυξήσεις της θερμκρασίας >38.4'C/ημερησίως 1 (εφόσν έχυν απκλειστεί άλλα αίτια) Επεισόδια εμφάνισης ρίγυς/ημερησίως 1 Αιμρραγική διάθεση (φειλόμενη σε DIC) 3 Η θερμκρασία μετρείται τυλάχιστν 4 φρές Ι ημερησίως Elebute Ε.Α., Stoner ΗΒ. The gradιng of sepsιs. Br. J. Surg. Vol. 70 (1983) SOFA SCORE (Sepsis - related Organ Failure) ΒΑΘΜΟΙ... ΠΑΡΑΜΕτΡΟΙ Αναπνευστικό <200 <100 Pa02/Fi02 mmhg <400 <300 με μηχανική υπστήριξη με μηχανική υπστήριξη 2. Πηκτικός Μηχανισμός Αιμπετάλια χ10'/μl <500 <100 <50 <20 3. Ηπατική λειτυργία Χλερυθρίνη (mg/dl) 1,2-1,9 2,0-5,9 6,0-11,9 <12,0 4. Καρδιαγγειακό σύστημα Υπόταση 5. Κεντρικό νευρικό σύστημα CGS Dopamine <5 Dopamine >5 Dopamine >15 ΜΑΡ <70 Dobutamine Αδρεναλίνη Ο, 1 Αδρεναλίνη >0, 1 (πιαδήπτε δόση) Νραδρεναλίνη <0, 1 Νραδρεναλίνη <0, 1 6. Νεφρική λειτυργία Κρεατινίνη (mg/dl) ή απβλή ύρων 24ωρυ 1,2-1,9 2,0-3,4 3,5-4,9 ή <500 ml >5,0 ή <200 ml Οι δόσεις των ιντρόπων παραγόντων εκφράζνται σε μg/kg/min Vincent JL, Moreno R, Takala J, et al: The SOFA (Sepsίs - re/ated Organ Failure Assesement) score to describe organ dysfunction/fai/ure. On behaff of the workίng Groupon Sepsis-Refated problems of the European Society of lntenxive Care Medicine. lntensίve Care Med 22: 707, <6

9 52 ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΤΑΊΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ν και απλό στην εφαρμγή τυ σύστημα ταξινόμησης διαμρφώθηκε με βάση τα κριτήρια της New York Heart Association, η πία διακρίνει 4 κατηγρίες ασθενών σύμφωνα με την βαρύτητα των συμπτωμάτων μεταξύ της συνηθισμένης και της λιγότερ από τ συνηθισμέν ικανότητας για σωματική δραστηριότα. Αν και τ ευρέως απδεκτό αυτό σύστημα έχει χρησιμπιηθεί με μεγάλ αριθμό κλινικών μελετών, δεν υπάρχυν μελέτες αναφρικά με την συσχέτιση τυ συστήματς με αντικειμενικές μετρήσεις της ικανότητας των ασθενών για σωματική κόπωση. Τ 1972 η Canadian Cardiovascular Society πρότεινε πι λεπτμερή κριτήρια τα πία υιθετήθηκαν από διάφρες μελέτες συμπεριλαμβανμένων των National Heart και Blood Institute 's Coronary Artery Study. ΚΛΙΜΑΚΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΣΗΨΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΛΥΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ Grading of sepsis Απτελεί ένα απλό σύστημα ταξινόμησης της βαρύτητας της σύψης, πυ βασίζεται στην βαθμλόγηση των παραμέτρων πυ εμπλέκνται στη σήψη, διακρίνντάς τυς στις εξής κατηγρίες: τπικές εκδηλώσεις της λίμωξης, υπερπυρεξία, δευτερπαθείς εκδηλώσεις της σήψης και εργαστηριακά δεδμένα. Η κλίμακα απδίδει τελικά μια βαθμλγία πυ είναι ενδεικτική της βαρύτητας της σήψης και η πία μεταβάλλεται σύμφωνα με τις αλλαγές στην κατάσταση τυ ασθενύς. Αυτό τ σύστημα είναι χρήσιμ για την συγκριτική μελέτη ασθενών πυ εκδηλώνυν σήψη σε διαφρετικά κέντρα θεραπευτικής αντιμετώπισης. System- related Organ Failure Assesment (SOFA) Σημαντικό πσστό βαρέως πασχόντων ασθενών, πυ εκδηλώνει κάπια βαριά σηπτική κατάσταση, συχνά καταλήγει σε δυσλειτυργία πλλαπλών ργανικών συστημάτων. Η κλίμακα SOFA (μία από τις νεώτερες κλίμακες πυ εισήχθησαν στην κλινική πράξη), δημιυργήθηκε για να καλύψει την ανάγκη για ακριβέστερ πρσδιρισμό της βαρύτητας της πλυργανικής ανεπάρκειας πυ πρκαλείται ως συνέπεια σηπτικών καταστάσεων. Συγκεκριμένα η κλίμακα SOFA χρησιμπιώντας απλή μεθδλγία, πυ βασίζεται στα εργαστηριακά και κλινικά ευρήματα πυ λαμβάννται καθημερινά, εξατμικεύει τ βαθμό της δυσλειτυργίας καθενός από τα έξι ργανικά συστήματα (καρδιαγγειακό, αναπνευστικό, υρπιητικό, γαστρεντερικό, ΚΝΣ και πηκτικός μηχανισμός). ΕΠΙΛΟΓΟΣ Η μετατρπή κλινικών δεδμένων σε κλίμακες αξιλόγησης απτελεί ένα από τα πι ενδιαφέρντα πεδία της κλινικής έρευνας. Για να είναι τα απτελέσματα μιας κλίμακας αξιόπιστα θα πρέπει να μπρύν να αναπαραχθύν με ακρίβεια μεταξύ των διαφόρων κλινικών παρατηρητών και να συσχετίζνται ικανπιητικά με βασικά αντικειμενικά κριτήρια. Η πλειψηφία των ευρέως απδεκτών κλιμάκων αξιλόγησης χαρακτηρίζεται από ικανπιητική ακρίβεια. Παρόλα αυτά, ι συνεχείς πρσπάθειες με σκπό τη βελτίωση της βαθμνόμησης και της ευαισθησίας των κλιμάκων εκτίμησης των βαρέως πασχόντων ασθενών, στχεύυν στην παρχή πληρφριών πυ θα έχυν ισχυρή πργνωστική αξία. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Κnaus WA et al: The APACHE Π: Α severity of disease classification system. Crit Care Med, 1985; 13: Baker S., O'Neil Β., Haddn W., Long W. The injury severity score: Α method for describing patients with multiple injuries and evaluating emergency care. J Trauma (1971); 11: Champion HR, Sacco WJ, Camazzo AJ et al: Trauma score. Crit Care Med 1981, 9: Concepts of trauma care and traum scoring. In Textbook of τrauma Anesthesia and Critical Care, edited by Christopher Μ. Grande. Mosby 1993, pp Champion HR, Sacco WJ, Copes WS: Α revision of the trauma score. J Trauma 1989, 29: Jennett Β Teasdale G: Assesment of comoa and impaired consciousness: Α practical scale. Lancet (1974); 2: Cook S, Palma Ο (1989): Diprivan as the sole sedative agent for prolonged infusion in intensive care. J. Drug Dev 2: Ramsay ΜΑΕ, Savege ΤΜ, Simpson BRJ, Goodwin R: Controlled sedation with alphaxolone - alphadolone. Br Med J 2: , Hunt WE, Hess RM. Surgical risk as related to time of intervention in the repair of intracranial aneurysms. J Neurosurg. 28: 14, 1968.

10 ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΊΑΊΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ Marshall, J. Neurosurgery 1991; 75: Bryan Jennett, Michael Bond. Assessment of outcome after severe brain damage. Α practical scale. Lancet, 1975; Θέματα Αναισθησιλγίας και Εντατικής Ιατρικής, Τεύχς 12, Τόμς 6ς, σελ. 134, Μάρτις Criteria Committee, Ν ew Υ ork Heart Association, Inc: Diseases of the Heart and Blood V essels Ν omenclature and Criteria for Diagnosis. 6th ed. Boston, Little, Brown and Co., 1964, p Campeau L (1976): Classification for angina pectoris. Circulation 54; Elebute Ε.Α., Stoner Η.Β. The grading of sepsis. Br. J Surg. Vol. 70 (1983) Vincent JL, Moreno R, TakalaJ, et al: The SOFA (Sepsisrelated Organ Failure Assessment) score to describe organ dysfunction/failure. On behalf of the working Group on Sepsis-Related problems of the European Society of Intensive Care Medicine. Intensive Care Med 22: 707, 1996.