ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΝΤΟΥΡΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ

Transcript

1 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΝΤΟΥΡΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 1. Το παραπάνω απόσπασμα αναφέρεται στην αξία της φιλίας. Η πραγματική φιλία είναι εκείνη κατά την οποία συνυπάρχουν στοιχεία όπως : Σεβασμός στην προσωπικότητα του άλλου. Ειλικρίνεια και τιμιότητα. Κατανόηση προβλημάτων. Αλληλοβοήθεια. Κοινά ενδιαφέροντα. Απουσία εγωισμού. Συνεχής επικοινωνία. Τα στοιχεία αυτά έχουν την ικανότητα να τα προσφέρουν καθώς και να τα απολαύσουν άνθρωποι, οι οποίοι ενδιαφέρονται γα τον συνάνθρωπό τους φίλο τους και γνωρίζουν την αξία και τη σημαντικότητα της φιλίας ως μια από τις βασικότερες αρετές η : ορισμός- Ο ορισμός της φιλίας 2 η : αιτιολόγηση- Τα χαρακτηριστικά ενός καλού φίλου 3. στηρίγματα- βοηθήματα προκοπή- πρόοδος αποτρέπει- εμποδίζει συμπαραστάτης- σύμμαχος δόλος- μηχανορραφία 4. ιστορία : άμεσο αντικείμενο στο ρήμα «θα διηγηθώ» 1

2 τους: έμμεσο αντικείμενο στο ρήμα «παρουσιάστηκε», πρόβλημα : άμεσο αντικέιμενο στο ρήμα «παρουσιάστηκε» να φύγουμε αμέσως από εδώ: υποκείμενο στο απρόσωπο ρήμα «πρέπει» 5. προειδοποίησα, προσποιήθηκε, σκεφτόταν, επικοινώνησε, κάθονταν, διηγούνταν, βρισκόταν, τηλεφώνησε Γ. Παραγωγή λόγου Τίτλος Πρόλογος: Εισαγωγή στο θέμα-αξία της φιλίας Κυρίως θέμα: Σημασία της ύπαρξης ενός φίλου Βαθύτερη επικοινωνία Εμπιστοσύνη. Αποφυγή της μοναξιάς. Συμπαράσταση στις δύσκολες στιγμές. Διάλογος. Μας βοηθά να γνωρίσουμε τον εαυτό μας. Μας βελτιώνει σαν άτομα. Μας εντάσσει ομαλά στην κοινωνία Κριτήρια επιλογής Σεβασμός στην προσωπικότητα του άλλου. Ειλικρίνεια και τιμιότητα. Κατανόηση προβλημάτων. Αλληλοβοήθεια. Κοινά ενδιαφέροντα. Απουσία εγωισμού. Συνεχής επικοινωνία Επίλογος : Σύνοψη των βασικών σημείων ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 1.«Αγαπητή Κίτυ Μαργκότ»: Να περιγράψετε με δικά σας λόγια πώς περιγράφει η Άννα τη σχέση ανάμεσα στη μητέρα και την αδερφή της, στο απόσπασμα. Σύμφωνα με την Άννα η σχέση ανάμεσα στη μητέρα της και τη Μαργκότ είναι ιδιαίτερα στενή. Η μία υποστηρίζει την άλλη. Η μητέρα της είναι προκατειλημμένη και δείχνει άνιση μεταχείριση στα παιδιά της, αφού προτιμά τη Μαργκότ και περιθωριοποιεί την Άννα. Από την άλλη, η Άννα αισθάνεται μειονεκτικά απέναντι στην αδερφή της, αφού η αντιμετώπιση γενικά των γονιών τους δεν είναι ισότιμη απέναντί τους και την αδικούν συστηματικά. 2α) Ποια είναι η σημασία του ημερολογίου για τα παιδιά της εφηβικής ηλικίας; Ποια αφηγηματική τεχνική χρησιμοποιεί η Άννα Φρανκ κατά τη γραφή του ημερολογίου της; Το ημερολόγιο παρέχει τη δυνατότητα στους εφήβους να καταθέτουν τις προσωπικές τους απόψεις και εμπειρίες, γι αυτό έχει και προσωπικό χαρακτήρα (δεν 2

3 προορίζεται να διαβαστεί από άλλους). Το ύφος του είναι εξομολογητικό, καθώς μέσα σε αυτό ο έφηβος ίσως κάνει λόγο για πρόσωπα και καταστάσεις που τον έχουν προβληματίσει ή πικράνει. Πολλές φορές οι νέοι βρίσκουν καταφύγιο σε αυτό και εκφράζουν σκέψεις και συναισθήματα που πιθανόν να μην έχουν την ικανότητα να εκφράσουν με τον προφορικό λόγο. Μέσα στο ημερολόγιο αναφέρονται κρίσεις, σχόλια, παρατηρήσεις και γενικά αποτελεί μια υποκειμενική καταγραφή των θεμάτων που απασχολούν τον έφηβο. Στο απόσπασμα, ο συντάκτης του ημερολογίου και ο αφηγητής και ταυτίζονται. Πρόκειται δηλαδή για την Άννα Φρανκ, η οποία καταγράφει τις σκέψεις της για τις σχέσεις με τα πρόσωπα της οικογένειας της σε α πρόσωπο (δραματοποιημένος αφηγητής). Όσα γράφει στο ημερολόγιο της απευθύνονται προς τη φανταστική της φίλη, Κίτυ, με τη μορφή αλληλογραφίας. Μετά από ένα περιστατικό, σημαντικό, όπως πιστεύει η Άννα, στην πραγματικότητα όμως συνηθισμένο και ασήμαντο μέσα σε μια οικογένεια, καταφεύγει στο ημερολόγιο της, που αποτελεί γι' αυτήν ένα σιωπηλό συνομιλητή, στον οποίο εξομολογείται με ειλικρίνεια τις σκέψεις και τα συναισθήματά της. Ο τρόπος που γράφει φανερώνει ψυχική αναστάτωση, διότι αισθάνεται αδικημένη από τους γονείς της. Μιλάει γι' αυτούς με θυμό και κάποια μνησικακία, αλλά είναι περισσότερο αντικειμενική στις παρατηρήσεις για τον εαυτό της. Ο τόνος της είναι γενικά εξομολογητικός, παρουσιάζει, όμως, διακυμάνσεις. Όταν μιλάει για τους γονείς της και κυρίως για τη μητέρα της, ο τόνος της γίνεται επικριτικός («Για μένα, η μητέρα μου δεν είναι πάντα "η μητέρα"») και σε κάποια σημεία που αναφέρεται στην αδερφή της ειρωνικός («Η Μαργκότ είναι αναμφισβήτητα η πιο έξυπνη, η πιο ευγενική, η πιο όμορφη και η πιο καλή!»). β) Να εντοπίσετε δύο εκφραστικά μέσα που υπάρχουν στο παραπάνω κείμενο και να δώσετε από ένα παράδειγμα για το καθένα. Μεταφορά: «Γαντζώνομαι στον πατέρα.αισθήματος». Παρομοίωση: «τη συγκρίνω μόνο με την εικόνα της μητέρας». γ) Να ερμηνεύσετε την επανάληψη της λέξης «πάντα» που υπάρχει στο κείμενο. Η λέξη «πάντα» χρησιμοποιείται, για να δώσει ακόμα περισσότερη έμφαση στις δύσκολες συνθήκες τις οποίες βιώνει η Άννα μέσα στην οικογένειά της. Τονίζει μια ανυπόφορη για εκείνη κατάσταση, η οποία επαναλαμβάνεται. Θέλει να υπογραμμίσει και να καταστήσει σαφές στην υποτιθέμενη φίλη της Κίτυ ότι οι γονείς της και η αδερφή της πάντα εκδηλώνουν προς εκείνη την ίδια συμπεριφορά και ότι δεν είναι κάτι που προέκυψε ξαφνικά. Όπως υποστηρίζει, πάντα οι γονείς της έδειχναν αδυναμία στην αδερφή της. 3. (Θέμα αναγνωστικής ανταπόκρισης): Ποια αισθήματα έχει η Άννα για τον πατέρα της; (να γράψετε τα σχετικά χωρία του κειμένου). 3

4 Η Άννα έχει ιδιαίτερη αδυναμία στον πατέρα της και όπως χαρακτηριστικά δηλώνει τον αγαπά περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο άνθρωπο στον κόσμο, αφού εκείνος αποτελεί για εκείνη το μεγάλο ιδεώδες («Για τον πατέρα, το πράγμα είναι διαφορετικό. Πληγώνομαι κάθε φορά που δείχνει την προτίμησή του για τη Μαργκότ, που επιδοκιμάζει τις πράξεις της, που τη γεμίζει μ επαίνους και χάδια, γιατί αγαπώ τρελά τον Πιμ. Είναι το μεγάλο μου ιδεώδες. Δεν αγαπώ κανέναν στον κόσμο όσο τον πατέρα.»). Η νεαρή ηρωίδα έχει εξιδανικεύσει τον πατέρα της και εξαρτά σε μεγάλο βαθμό την ευτυχία της από τη δική του συμπεριφορά, με αποτέλεσμα να πληγώνεται βαθιά κάθε φορά που εκείνος αποτυγχάνει να της εκφράσει την αγάπη του με τον τρόπο που η ίδια το επιθυμεί ή κάθε φορά που εκείνος φαίνεται να δείχνει μεγαλύτερη συμπάθεια στην άλλη του κόρη. Ό,τι αναμένει η Άννα από τον πατέρα της είναι κάτι πολύ πιο ουσιαστικό από τις φαινομενικές περιποιήσεις ή τις θεωρητικά «σοβαρές συζητήσεις» που επί της ουσίας αποτελούν μια ευκαιρία, για να δώσουν οι γονείς νουθεσίες και συμβουλές στα παιδιά τους, προειδοποιώντας τους για τις δυσκολίες ή τους κινδύνους της ζωής. Η Άννα περιμένει από τον πατέρα της εκείνη τη μορφή αγάπης που δείχνει πως την εκτιμά, τη σέβεται και την αποδέχεται πλήρως, όχι γιατί είναι το παιδί του, αλλά γιατί έχει αναγνωρίσει την ποιότητα που κατέχει εκείνη ως αυτόνομη προσωπικότητα («Τα φαινομενικά κανακέματα δε μ ευχαριστούν πια, ούτε και οι λεγόμενες σοβαρές συζητήσεις. Περιμένω από τον πατέρα κάτι που δεν είναι ικανός να μου δώσει», «το μόνο που ζητώ είναι την αγάπη του πατέρα, την αληθινή στοργή του, όχι μόνο για το παιδί του, αλλά για την Άννα, αυτή που είναι.»). Η Άννα αισθάνεται την ανάγκη να της αναγνωρίσουν την αξία που έχει ως άτομο και ως προσωπικότητα, και επιθυμεί να λάβει αυτή την αναγνώριση κυρίως και πρωτίστως από τον πατέρα της, μιας και είναι το μόνο μέλος της οικογένειας που της προκαλεί πια αυτά τα αισθήματα οικειότητας και αγάπης που αναλογούν στα πρόσωπα του οικογενειακού περιβάλλοντος. Έχοντας αποξενωθεί από τη μητέρα και την αδερφή της, θεωρεί και αισθάνεται πως ο πατέρας είναι ο μόνος που εκπροσωπεί την ιδιαίτερη αξία του οικογενειακού συναισθηματικού δεσμού. («Γαντζώνομαι στον πατέρα, γιατί είναι ο μόνος που διατηρεί σε μένα τα τελευταία υπολείμματα του οικογενειακού αισθήματος.»). Επιπλέον, η Άννα θα ήθελε να λάβει από τον πατέρα της μια ακόμη μορφή συμπαράστασης, θα ήθελε να μπορούσε να του εκφράσει τα παράπονα που έχει για τη μητέρα της, αλλά εκείνος δεν της το επιτρέπει. Είναι εμφανές, άρα, πως η Άννα βλέπει στο πρόσωπο του πατέρα της έναν φίλο, τη γνώμη, την εκτίμηση και τη συμπαράσταση του οποίου έχει μεγάλη ανάγκη, προκειμένου να κατορθώσει να αντέξει τις συνεχείς απογοητεύσεις που βιώνει από τα άλλα μέλη της οικογένειάς της («Ο πατέρας δε θέλει να καταλάβει ότι μερικές φορές έχω μια ακατανίκητη ανάγκη να ανακουφιστώ, να του μιλήσω για τη μητέρα αρνείται να με ακούσει και αποφεύγει καθετί που έχει σχέση με τα ελαττώματά της.»). ή 4

5 3. (Θέμα δημιουργικής γραφής): Να αναδιηγηθείτε το παρακάτω απόσπασμα από την οπτική γωνία της μητέρας για τη σχέση που έχει αναπτύξει με την κόρη της Άννα με μορφή επιστολής προς μία φίλη της. (αυτενέργεια του μαθητή) «Η μητέρα είναι τρομερά εκνευρισμένη, πράγμα που με εκθέτει σε κίνδυνο. Είναι τάχα τυχαίο που πάντα εγώ τα πληρώνω και ποτέ η Μαργκότ; Χθες βράδυ, για παράδειγμα, η Μαργκότ διάβαζε ένα βιβλίο εικονογραφημένο με υπέροχα σκίτσα κάποια στιγμή σηκώθηκε και βγήκε από το δωμάτιο, αφήνοντας το βιβλίο της ανοιχτό, για να συνεχίσει το διάβασμα μόλις θα ξαναγύριζε. Δεν είχα τίποτα το ιδιαίτερο να κάνω εκείνη την ώρα και το πήρα για να χαζέψω τις εικόνες. Μόλις γύρισε η Μαργκότ, με είδε με το βιβλίο στα χέρια, ζάρωσε τα φρύδια της και με παρακάλεσε να της το δώσω. Θέλησα να το κρατήσω ακόμα μια στιγμή. Η Μαργκότ θύμωσε για τα καλά και τότε μπήκε στη μέση η μητέρα λέγοντας: Η Μαργκότ είχε και διάβαζε αυτό το βιβλίο πρέπει λοιπόν να της το δώσεις.» 5

6 6