Τα αντιοξειδωτικά στο κρασί

Transcript

1 . -

2 H ιστορία του οίνου 2 η αγάπη των αρχαίων Αιγυπτίων για το κρασί είναι γνωστή από τα λεπτομερή έργα ζωγραφικής αντικειμένων σχετικών με το κρασί που βρίσκονται σε τάφους στις πυραμίδες, η λεπτομέρεια προκαλεί δέος, η οινοποίηση ήταν μια καθημερινή δραστηριότητα για τους Αιγυπτίους, στα έργα τους μάλιστα δεν απεικονίζεται ποτέ διήθηση και ο μούστος φαίνεται να περιέχει υψηλό ποσό στερεών, πιθανότητα πολύ υψηλής συγκέντρωσης φαινολικών ενώσεων

3 H ιστορία του οίνου 3 οι αρχαίοι Έλληνες παρουσίασαν τη μεγάλη τους αγάπη για τα κρασιά μέσω της ποίησης και έργων ζωγραφικής το κρασί βοήθησε τη χώρα τους οικονομικά, αλλά έγινε επίσης ένα αναπόσπαστο τμήμα της κοινωνικής δομής τους οι Έλληνες εγκωμίαζαν το κρασί ως δώρο του Θεού και λάτρεψαν και το Διόνυσο ως «Θεό του κρασιού» το κρασί ήταν γλυκό και παχύ και, σύμφωνα με το μύθο, είχε απίστευτες «ικανότητες αναγέννησης», ο Ιπποκράτης χρησιμοποιούσε το κρασί σχεδόν σε κάθε καταγραμμένη θεραπεία Hugh J. Vintage: The Story of Wine. Toronto, Canada: Simon and Schuster; 1989 MvGovern PE, Fleming SJ, Katz SH, eds. The Origins and Ancient History of Wine. Amsterdam, The Netherlands: Gordon & Breach Science Pub; 1996

4 Η ιστορία του οίνου 4 η αγάπη των αρχαίων Ρωμαίων για τα σταφύλια και τα κρασιά είναι γνωστή μέσω των γραφών και των μνημείων τους, μεγάλοι ποιητές όπως ο Οράτιος έγραψαν για το κρασί, οι μεγάλοι γεωπόνοι όπως ο Columella ανέφεραν τις αμπέλους σταφυλιών, και ο Γαληνός, κατέγραφε τις ιαματικές ιδιότητες του κρασιού το κρασί για τα υψηλά κοινωνικά στρώματα ήταν λευκό, και το κόκκινο κρασί πινόταν μόνο στις ταβέρνες Hugh J. Vintage: The Story of Wine. Toronto, Canada: Simon and Schuster; 1989 MvGovern PE, Fleming SJ, Katz SH, eds. The Origins and Ancient History of Wine. Amsterdam, The Netherlands: Gordon & Breach Science Pub; 1996

5 Οι πολυφαινόλες του κρασιού 5 το κρασί αποτελείται από περισσότερες 500 ενώσεις, αλλά μόνο μερικές είναι παρούσες σε συγκεντρώσεις >100 mg/l οι πολυφαινόλες που προέρχονται από τα στερεά συστατικά, όπως το δέρμα και οι σπόροι του σταφυλιού, είναι υπεύθυνες για την πίκρα, τη στιφάδα, και το χρώμα του κρασιού, χρησιμεύουν ως το συντηρητικό του καθώς ενεργούν ως αντιοξειδωτικά στη χημεία, είναι κυκλικές ενώσεις βενζολίου συμπεριλαμβανομένων 1 ή περισσότερων ομάδων υδροξυλίου που συνδέονται άμεσα με το βενζολικό δακτύλιο 2 κατηγορίες: τα φλαβονοειδή και τα μη-φλαβονοειδή, δηλ τα στιλβένια (ρεσβερατρόλη), τα υδροξυκινναμικά οξέα (καφεϊκό, και καφταρικό οξέα), και τα υδροξυβενζοϊκά οξέα Das DK, Maulik N. Protection against free radical injury in the heart and cardiac performance. In: Sen CK, Packer L, Hanninen O, eds. Exercise and Oxygen Toxicity. Amsterdam, The Netherlands: Elsevier Science; 1995: Araim O, Ballantyne J, Waterhouse A, et al. Inhibition of vascular smooth muscle cell proliferation with red wine and red wine polyphenols. J Vasc Surg. 2002;35: Waterhouse AL. Wine phenolics. Ann N Y Acad Sci. 2002;957:21-36 Hertog MGL, Feskens EJM, Kromhout D. Antioxidant-flavonols and coronary heart disease risk. Lancet. 1987;349:699

6 Οι πολυφαινόλες του κρασιού 6 τα φλαβονοειδή παραμένουν σχετικά σταθερά, αυτά αποτελούνται από τις φλαβονόλες (κερκετίνη και μυρισετίνη), φλαβανόλες (κατεχίνη και επικατεχίνη), και τις φλαβονοειδείς ανθοκυανίνες και βρίσκονται κυρίως στο δέρμα, τους μίσχους, και τους σπόρους των σταφυλιών στο κόκκινο κρασί, τα φλαβονοειδή αποτελούν το 85% του συνόλου των φαινολών, ενώ στο λευκό κρασί αποτελούν περίπου το 20% του συνόλου των φαινολών τα μη-φλαβονοειδή είναι πραγματικά απλούστερες δομές που εξάγονται εύκολα κατά τη διάρκεια της πίεσης των σταφυλιών τα υδροξυκινναμικά οξέα εμφανίζονται συνήθως εστεροποιημένα με οργανικά οξέα, σάκχαρα, ή αλκοόλες οι μη-φλαβονοειδείς ταννίνες σε χαμηλό ph διασπώνται σε απλούστερες φαινολικές δομές Waterhouse AL. Wine phenolics. Ann N Y Acad Sci. 2002;957:21-36

7 Οι πολυφαινόλες του κρασιού 7 Waterhouse AL. Wine phenolics. Ann N Y Acad Sci. 2002;957:21-36

8 Οι πολυφαινόλες του κρασιού 8 Waterhouse AL. Wine phenolics. Ann N Y Acad Sci. 2002;957:21-36

9 Οι πολυφαινόλες του κρασιού 9 το φαινολικό περιεχόμενο διαφέρει μεταξύ των κρασιών και εξαρτάται από πολλές μεταβλητές, τύπος ζύμης που χρησιμοποιείται για τη ζύμωση, τύπος σταφυλιού, μέθοδος οινοποίησης, παρουσία ή όχι στερεών σωμάτων, καιρικές συνθήκες, τύπος εδάφους, χρήση λιπασμάτων οι καιρικές συνθήκες είναι ιδιαίτερα σημαντικές καθώς η ανεπάρκεια νερού μειώνει το ποσό των φλαβανολών και αυξάνει το ποσοστό απώλειας κατά τη διάρκεια της ωρίμανσης Soleas GJ, Diamandis EP, Goldberg DM. Wine as a biological fluid: history, production, and role in disease prevention. J Clin Lab Anal. 1997;11: Vrhovsek U, Wendelin S, Eder R. Effects of various vinification techniques on the concentration of cis- and trans-resveratrol and resveratrol glucoside isomers in wine. Am J Enol Vitic. 1997;48:

10 10 το κόκκινο κρασί γίνεται σε στενή επαφή με τα δέρματα και τους σπόρους σταφυλιών η εξαγωγή πολυφαινολών λαμβάνει χώρα κατά τη διάρκεια της ζύμωσης του κρασιού, και επειδή η ζύμωση στο κόκκινο κρασί διαρκεί πολύ επιτρέπει την εξαγωγή οι αλκοόλες είναι καλοί διαλύτες για τις πολυφαινόλες κι έτσι με την παρουσία της αιθανόλης η διαδικασία εξαγωγής διευκολύνεται κόκκινο κρασί πλούσιο σε αντιοξειδωτικά, 1.8 g/l πολυφαινολών το άσπρο κρασί περιέχει μόνο g/l πολυφαινολών γίνεται με συμπίεση του χυμού σταφυλιών μετά από απομάκρυνση στερεών, έπειτα ζυμώνεται μικρότερος χρόνος για την εξαγωγή των πολυφαινολών το πολυφαινολικό περιεχόμενο του λευκού κρασιού είναι τελικά στο χέρι του οινοπαραγωγού έκθεση άσπρου κρασιού σε στερεά δίνει υψηλότερο πολυφαινολικό περιεχόμενο, 18 ώρες επώασης με τα συμπιεσμένα σταφύλια δίνουν μια αύξηση 41% στο πολυφαινολικό περιεχόμενο, αύξηση 60% παρουσία αιθανόλης. τα αντιοξειδωτικά όπως εκείνα στο κόκκινο κρασί Waterhouse AL. Wine phenolics. Ann N Y Acad Sci. 2002;957:21-36 Shishodia S, Aggarawal BB. Resveratrol, a polyphenol for all seasons In: Resveratrol in Health and Disease. Boca Raton, FL: CRC Press; 2006: pp. 1-15

11 Ευεργετικές ιδιότητες 11 ένα τυποποιημένο οινοπνευματώδες ποτό είναι περίπου 140g κρασιού, 330g μπύρας, ή 40g liquor σε μελέτες από τα διαφορετικά μέρη του κόσμου με τις διαφορετικές ομάδες πληθυσμών φαίνεται ότι η μέτρια κατανάλωση (1-2 ποτήρια ανά ημέρα) οινοπνευματωδών ποτών μειώνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου οι μέσης ηλικίας άνδρες και οι γυναίκες διατρέχουν έναν αυξανόμενο κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο, αλλά είναι επίσης η ομάδα που φαίνεται να ωφελείται περισσότερο από την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών

12 Το γαλλικό παράδοξο 12 το γαλλικό παράδοξο προκαλεί ακόμη το ενδιαφέρον αν και δημοσιεύθηκε το 1992 η Γαλλία ήταν η χώρα που έδωσε το όνομα στο «γαλλικό παράδοξο» το παράδοξο συνίστανται στο γεγονός που οι Γάλλοι καταναλώνουν ακριβώς τόσο πολύ λίπος όσο άλλοι πληθυσμοί, όπως οι Σκοτσέζοι, αλλά εμφανίζουν χαμηλότερο ποσοστό καρδιαγγειακών παθήσεων οι Γάλλοι επίσης πίνουν κρασί τακτικά, ενώ οι άλλοι πληθυσμοί, όπως οι Σκοτσέζοι πίνουν άλλα ποτά, το κρασί μπορεί να είναι ένα προστατευτικός παράγοντας εντούτοις, τα επιδημιολογικά στοιχεία έπρεπε να υποστηριχθούν από μια βιολογική εξήγηση: το ζήτημα έγινε ο προσδιορισμός των «καρδιοπροστατευτικών» ουσιών που περιέχει το κρασί Renaud S, de Lorgeril M. Wine, alcohol, platelets, and the French paradox for coronary heart disease. Lancet. 1992;339: Gronbaek M, Becker U, Johansen D, et al. Type of alcohol consumed and mortality from all causes, coronary heart disease, and cancer. Ann Intern Med. 2000;133:

13 Ευεργετικές ιδιότητες 13 σε μελέτη από τους Hertog και συν είχε απεικονισθεί ότι η στεφανιαία νόσος συσχετίζεται αντιστρόφως με την πρόσληψη φλαβονοειδών, καταδεικνύοντας έτσι ότι οι φαινολικές ενώσεις παρέχουν την καρδιοπροστατευτική δράση πειραματικές μελέτες έδειχναν ότι οι πολυφαινόλες του κόκκινου κρασιού μπορεί να περιορίσουν την αθηροσκλήρυνση μέσω ενός αριθμού μηχανισμών, στους οποίους περιλαμβάνεται η αναστολή της οξείδωσης της LDL, η βελτίωση της λειτουργίας του ενδοθηλίου, η ελάττωση της αρτηριακής πίεσης, η αναστολή της συσσώρευσης των αιμοπεταλίων, ο περιορισμός της φλεγμονής και η ενεργοποίηση νέων πρωτεϊνών Hertog MGL, Feskens EJM, Kromhout D. Antioxidant-flavonols and coronary heart disease risk. Lancet. 1987;349:699 Das DK, Sato M, Ray PS, et al. Cardioprotection of red wine: role of polyphenolic antioxidants. Drugs Exp Clin Res. 1999;25: Hoffman RM, Garewal HS. Antioxidants and the prevention of coronary heart disease. Arch Intern Med. 1995;155:

14 Μελέτη INTERHEART 14 σε 15,152 ασθενείς που είχαν υποστεί ένα οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου και σε 14,820 υγιείς από 52 χώρες σε όλο τον κόσμο εκτός από τους κύριους παράγοντες κινδύνου τους σχετικούς με τον τρόπο ζωής (το κάπνισμα, την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, και άσκηση), η μέτρια κατανάλωση οινοπνεύματος (3 ή περισσότερες φορές εβδομαδιαίως) φάνηκε να παρέχει την προστασία ενάντια στο έμφραγμα του μυοκαρδίου ειδικά στις γυναίκες τα ευεργετικά αποτελέσματα καταγράφηκαν κυρίως στους πληθυσμούς που πίνουν το κρασί τακτικά, όπως εκείνοι που ζουν στις μεσογειακές χώρες (Ιταλία, Ελλάδα, Ισπανία, και Γαλλία) Yusuf S, Hawken S, Ounpuu S, et al. Effect of potentially modifiable risk factors associated with myocardial infarction in 52 countries (the INTERHEART study): case-control study. Lancet. 2004;364:

15 Meta analysis μελέτες για την κατανάλωση οινοπνεύματος αγγειακό όφελος από την κατανάλωση οινοπνεύματος αρχικά προοδευτική μείωση στον αγγειακό κίνδυνο καθώς αυξάνει η κατανάλωση, η καμπύλη φθάνει σε ένα plateau, και μετά το όφελος μηδενίζεται η βαριά κατανάλωση οινοπνεύματος συνδέεται με άλλους κινδύνους, όπως το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, διάφορες μορφές καρκίνου, και κίρρωση του ήπατος το plateau για τα αγγειακά οφέλη συνέπεσε με την κατανάλωση των 150mL κρασιού Di Castelnuovo A, Rotondo S, Iacoviello L, et al. Meta-analysis of wine and beer consumption in relation to vascular risk. Circulation. 2002;105:

16 Ευεργετικές ιδιότητες 16 διάφορες μελέτες στις οποίες αξιολογούνται τα αγγειακά οφέλη από την κατανάλωση διαφορετικών ειδών οινοπνευματωδών ποτών, δείχνουν ότι τα ευνοϊκότερα αποτελέσματα επιτυγχάνονται με το κρασί οι πότες κρασιού έχουν σημαντικά χαμηλότερους δείκτες θνησιμότητας από καρδιαγγειακή νόσο συγκριτικά με αυτούς που δεν καταναλώνουν καθόλου οινόπνευμα (Ρ < 0.001), οι μέτριοι πότες κρασιού έχουν χαμηλότερο σχετικό κίνδυνο από τους μέτριους πότες άλλων οινοπνευματωδών ποτών (σχετικός κίνδυνος 0.66, διάστημα εμπιστοσύνης 95%) οι πότες κρασιού έχουν γενικά έναν υγιέστερο τρόπο ζωής από τους πότες άλλων οινοπνευματωδών ποτών αναφορικά με το κάπνισμα και άλλες συμπεριφορές και προτάθηκε ότι η κατανάλωση κρασιού μπορεί να συμβάλει στη μείωση της καρδιαγγειακής νόσου με διαφορετικούς τρόπους St Leger AS, Cochrane AL, Moore F. Factors associated with cardiac mortality in developed countries with particular reference to the consumption of wine. Lancet. 1979;1: Gronbaek M, Becker U, Johansen D, et al. Type of alcohol consumed and mortality from all causes, coronary heart disease, and cancer. Ann Intern Med. 2000;133: Ruidavets JB, Bataille V, Dallongeville J, et al. Alcohol intake and diet in France, the prominent role of lifestyle. Eur Heart J. 2004;25:

17 Ευεργετικές ιδιότητες 17 πολυάριθμες είναι οι μελέτες στη βιβλιογραφία που δείχνουν ότι η ρεσβερατρόλη είναι μια ισχυρά καρδιοπροστατευτική ένωση στις σχετικά χαμηλές δόσεις mg/kg/ημέρα, η ρεσβερατρόλη καθιστούσε την καρδιά ανθεκτική σε ισχαιμικό επεισόδιο, όπως αποδείχθηκε από την κοιλιακή αποκατάσταση, μείωνε το μέγεθος της βλάβης στο μυοκάρδιο, και μείωνε τον αριθμό των αποπτωτικών καρδιομυοκυττάρων ως μηχανισμός ήταν η ενεργοποίηση της p38, και η ενεργοποίηση του NF-κΒ Das DK, Maulik N. Resveratrol in cardioprotection. A therapeutic promise of alternative medicine. Mol Interv. 2006;6:36-47

18 Ρεσβερατρόλη είναι μια φυσική ουσία της κατηγορίας των φυτοαλεξινών με βασική δομή των στιλβενίων η δομή της είναι αρκετά απλή, έχει τρία υδροξύλια σε διαμετρικές θέσεις των δύο βενζολικών δακτυλίων, οι δακτύλιοι βρίσκονται σε trans- δομή της αιθυλενικής ομάδας που τους ενώνει, υπάρχει επίσης και η cisρεσβερατρόλη, αλλά δεν έχει βρεθεί σε εκχυλίσματα σταφυλιών βρίσκεται κυρίως σε υψηλές συγκεντρώσεις στη φλούδα των σταφυλιών και ιδιαίτερα των κόκκινων σταφυλιών η περιεκτικότητα των φρέσκων στη φλούδα των κόκκινων σταφυλιών είναι μg/g, ενώ στο κόκκινο κρασί μπορεί να βρεθεί σε συγκεντρώσεις μg/l το λευκό κρασί περιέχει, αλλά σε μικρότερες ποσότητες, γιατί η ζύμωση του κρασιού διεξάγεται μετά την απομάκρυνση των φλουδιών των σταφυλιών 18

19 Σημασία της ρεσβερατρόλης στο κρασί το κρασί, ειδικά το κόκκινο κρασί, είναι ένα σύνθετο μίγμα που περιέχει κυρίως νερό, αλκοόλη που γενικά δεν υπερβαίνει το 13%, και μια σειρά του μη αλκοολικές ενώσεις τα πιο ενδιαφέροντα από αυτά είναι οι πολυφαινόλες, που εμφανίζονται επίσης στα φρούτα και τα λαχανικά έχει προταθεί ότι το κρασί πρέπει να αντικατασταθεί από τα φρούτα και τα λαχανικά επειδή οι περισσότερες από πολυφαινόλες που εμφανίζονται στο κρασί εμφανίζονται και σε άλλα φυσικά προϊόντα πχ, οι κατεχίνες εμφανίζονται στα φρούτα, τα λαχανικά, το τσάι, και τη σοκολάτα η κερκετίνη στα μήλα και τα κρεμμύδια, η καμπφερόλη στο άσπρο λάχανο, η εσπεριτίνη στα λεμόνια κλπ εντούτοις, μπορεί να θεωρηθεί ως ένα σύμπλεγμα βιοδραστικών ενώσεων, στο οποίο η αιθανόλη συμπεριφέρεται ως «όχημα» επιτρέποντας την απορρόφησή τους, τα στιλβένια δε βρίσκονται μόνο στο κρασί Waterhouse AL. Wine phenolics. Ann N Y Acad Sci. 2002;957:21-36 Ruidavets JB, Teissedre PL, Ferrières J, et al. Catechin in the mediterranean diet: vegetable, fruit or wine? Atherosclerosis. 2000;153: Norata GD, Marchesi P, Passamonti S, et al. Anti-inflammatory and anti-atherogenic effects of cathechin, caffeic acid and trans-resveratrol in apolipoprotein E deficient mice. Atherosclerosis. 2007;191: Knekt P, Kumpulainen J, Järvinen R, et al. Flavonoid intake and risk of chronic diseases. Am J Clin Nutr. 2002;76:

20 Όλα τα κρασιά δεν είναι ίδια 20 κατά μέσο όρο η περιεκτικότητα σε ρεσβερατρόλη ενός κόκκινου κρασιού είναι περίπου 5 mg/l η περιεκτικότητα σε ρεσβερατρόλη του κόκκινου κρασιού ποικίλλει αρκετά, κυμαινόμενη από μερικά mg/l στα Ελβετικά κρασιά μέχρι περισσότερα από 13 mg/l στο Αυστραλιανό Pinot Noir ή ακόμα και 18 mg/l σε Βραζιλιάνικο κόκκινο κρασί ακόμη και στα κρασιά από το ίδιο είδος αμπέλου, το Cabernet - sauvignon, η ρεσβερατρόλη μπορεί να κυμαίνεται από 0.09 mg/l στην κοιλάδα Napa μέχρι 7 mg/l στο Trentino ο τρύγος, οι μέθοδοι οινοποίησης ή και η προσθήκη άλλου κρασιού είναι άλλοι παράγοντες που επιδρούν Meng X, Maliakal P, Lu H, et al. Urinary and plasma levels of resveratrol and quercetin in humans, mice and rats after ingestion of pure compounds and grape juice. J Agric Food Chem. 2004;52:

21 Είναι η ρεσβερατρόλη βιοδιαθέσιμη; 21 η περιεκτικότητα του χυμού σταφυλιών σε ρεσβερατρόλη μπορεί να είναι υψηλή, αλλά η βιοδιαθεσιμότητά της είναι πολύ χαμηλή και η ελεύθερη trans-ρεσβερατρόλη δεν βρίσκεται στο πλάσμα μετά από την κατανάλωση του χυμού ανιχνεύθηκε trans- και cis-ρεσβερατρόλης στο πλάσμα, στα ούρα, και σε ιστούς (καρδιά, ήπαρ, και νεφρούς) αρουραίων μετά από εφάπαξ χορήγηση 4 ml κόκκινου κρασιού που περιείχε 6.5 mg/l ρεσβερατρόλης και μετά από τη χορήγηση 2 ml κόκκινου κρασιού για 15 ημέρες που περιείχε την ίδια ποσότητα του στιλβενίου σε κλινική δοκιμή σε 10 υγιείς εθελοντές που ήπιαν 300 ml κόκκινου κρασιού για 15 ημέρες ανιχνεύθηκε η ρεσβερατρόλη στο πλάσμα, όχι στο πλάσμα 10 υγιείς εθελοντές που ήπιαν 300 ml άσπρου κρασιού για 15 ημέρες πάντως σε πειράματα βιοδιαθεσιμότητας της ρεσβερατρόλης από άλλες πηγές τα αποτελέσματα ήταν απογοητευτικά συμπεριλαμβανομένων και του λευκού κρασιού Bertelli AAE, Giovannini L, Stradi R, et al. Plasma, urine and tissue levels of trans-a and cis-resveratrol (3,4',5-trihydroxystilbene) after short-term or prolonged administration of red wine to rats. Int J Tissue React. 1996;18:67-71 Pignatelli P, Ghiselli A, Buchetti B, et al. Polyphenols synergistically inhibit oxidative stress in subjects given red and white wine. Atherosclerosis 2006;188:77-83.

22 Λίγο μόνο είναι αρκετό! 22 επειδή στον άνθρωπο η ρεσβερατρόλη ανιχνεύεται στο πλάσμα πριν καν από την κατανάλωση κόκκινου κρασιού επικρατεί η υπόθεση ότι αθροίζεται στους ιστούς η υπόθεση φαίνεται να είναι πιθανή και να συμβάλει για να εξηγήσει την ευεργετική επίδραση των πολύ μικρών δόσεων της ρεσβερατρόλης καθημερινά όπως αυτής από τη μέτρια καθημερινή κατανάλωση του κρασιού στα γεύματα

23 Ενάντια σε μορφές καρκίνου 23 η ρεσβερατρόλη έχει αποδειχθεί ότι αναστέλλει τον κυττ πολλαπλασιασμό, επάγει την απόπτωση, είναι αντιφλεγμονώδης και μεταβάλει την έκφραση γονιδίων σε κυττ σειρές παρεμποδίζει την αύξηση των καρκινικών κυττάρων του προστάτη σε κυττ καλλιέργειες επηρεάζει τις διεργασίες των 3 σταδίων καρκινογένεσης, έναρξη, προαγωγή, εξέλιξη του όγκου, καταστέλλει τη νεοαγγειογένεσημεταστάσεις των όγκων αλληλεπιδρά με πολλαπλούς μοριακούς στόχους που συμμετέχουν στην ανάπτυξη του καρκίνου, ελαχιστοποιώντας την τοξικότητα στους υγιείς ιστούς Udenigwe CC, Ramprasath VR, Aluko RE, et al. Potential of resveratrol in anticancer and anti-inflammatory therapy. Nutr Rev. 2008;66:

24 Ενάντια σε μορφές καρκίνου 24 αναστέλλει τη δράση των υποδοχέων ανδρογόνων που δρουν ως μεταγραφικοί παράγοντες για την ανάπτυξη και την εξέλιξη του καρκίνου του προστάτη και καταστέλλει την έκφρασή τους σε μεταγραφικό επίπεδο η μέτρια κατανάλωση κόκκινου κρασιού, πλούσιου σε ρεσβερατρόλη και πολυφαινόλες, περιορίζει τη νοσηρότητα και θνησιμότητα από τον καρκίνο του πνεύμονα τροποποιεί τους οιστρογονικούς υποδοχείς και αναστέλλει την ανάπτυξη του καρκίνου του μαστού, όπως τουλάχιστον έχει αποδειχτεί σε πειραματόζωα Harada N, Murata Y, Yamaji R, Miura T, Inui H, Nakano Y. Resveratrol downregulates the androgen receptor at the post-translational level in prostate cancer cells. J Nutr Sci Vitaminol (Tokyo) Dec;53(6): Schlachterman A, Valle F, Wall KM, Azios NG, Castillo L, Morell L, Washington AV, Cubano LA, Dharmawardhane SF. Combined resveratrol, quercetin, and catechin treatment reduces breast tumor growth in a nude mouse model. Transl Oncol Mar;1(1):19-27 Vidavalur R, Otani H, Singal PK, Maulik N. Significance of wine and resveratrol in cardiovascular disease: French paradox revisited. Exp Clin Cardiol Fall;11(3):217-25

25 ευχαριστώ για την προσοχή σας..