ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ

Transcript

1 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ 1

2 1. ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ Bonviva 2,5 mg επικαλυµµένα µε λεπτό υµένιο δισκία 2. ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ Κάθε επικαλυµµένο µε λεπτό υµένιο δισκίο περιέχει 2,5 mg ιβανδρονικού οξέος (ως µονοϋδρικό, µονονατριούχο άλας ιβανδρονικού οξέος). Για τα έκδοχα, βλ. λήµµα ΦΑΡΜΑΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΜΟΡΦΗ Επικαλυµµένο µε λεπτό υµένιο δισκίο Λευκά έως υπόλευκα επικαλυµµένα µε λεπτό υµένιο δισκία, επιµήκους σχήµατος, µε ένδειξη IT στη µία πλευρά και L3 στην άλλη πλευρά. 4. ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ 4.1 Θεραπευτικές ενδείξεις Θεραπεία της οστεοπόρωσης σε µετεµµηνοπαυσιακές γυναίκες, µε σκοπό τη µείωση του κινδύνου καταγµάτων της σπονδυλικής στήλης. Η αποτελεσµατικότητα σε κατάγµατα αυχένος του µηριαίου οστού δεν έχει τεκµηριωθεί. Πρόληψη της οστεοπόρωσης σε µετεµµηνοπαυσιακές γυναίκες που διατρέχουν κίνδυνο ανάπτυξης οστεοπόρωσης. 4.2 οσολογία και τρόπος χορήγησης Για από στόµατος χρήση. Η συνιστώµενη δόση είναι ένα επικαλυµµένο µε λεπτό υµένιο δισκίο 2,5 mg µία φορά την ηµέρα. Το Bonviva θα πρέπει να λαµβάνεται µετά από ολονύκτια νηστεία (τουλάχιστον 6 ωρών) και 1 ώρα πριν την πρώτη ηµερήσια λήψη τροφής ή υγρού ροφήµατος (εκτός από νερό) (βλέπε λήµµα 4.5) ή κάθε άλλου από στόµατος φαρµακευτικού προϊόντος ή συµπληρώµατος (συµπεριλαµβανοµένου του ασβεστίου): - Τα δισκία θα πρέπει να καταπίνονται ολόκληρα µε ένα ποτήρι νερό βρύσης (180 έως 240 ml) ενώ η ασθενής κάθεται ή στέκεται σε όρθια θέση. Οι ασθενείς δεν θα πρέπει να ξαπλώσουν για 1 ώρα µετά τη λήψη του Bonviva. - Το νερό βρύσης είναι το µόνο υγρό που θα πρέπει να λαµβάνεται µε το Bonviva. Παρακαλούµε σηµειώστε ότι, ορισµένα µεταλλικά νερά µπορεί να έχουν υψηλότερη συγκέντρωση ασβεστίου και γι αυτό δεν θα πρέπει να χρησιµοποιούνται. - Οι ασθενείς δεν θα πρέπει να µασούν ή να πιπιλίζουν το δισκίο λόγω της δυνατότητας πρόκλησης στοµατοφαρυγγικής εξέλκωσης. Οι ασθενείς θα πρέπει να λαµβάνουν συµπληρωµατικώς ασβέστιο και / ή βιταµίνη D εάν η πρόσληψη µέσω της τροφής είναι ανεπαρκής (βλέπε λήµµα 4.4). 2

3 Ασθενείς µε νεφρική δυσλειτουργία εν απαιτείται προσαρµογή της δόσης σε ασθενείς µε ήπια ή µέτρια νεφρική δυσλειτουργία µε κάθαρση κρεατινίνης που ισούται ή υπερβαίνει τα 30 ml/min. To Bonviva δεν συνιστάται σε ασθενείς µε κάθαρση κρεατινίνης κάτω των 30 ml/min, λόγω περιορισµένης κλινικής εµπειρίας (βλέπε λήµµα 4.4 και λήµµα 5.2). Ασθενείς µε ηπατική δυσλειτουργία εν απαιτείται προσαρµογή της δόσης (βλέπε λήµµα 5.2). Ηλικιωµένες εν απαιτείται προσαρµογή της δόσης (βλέπε λήµµα 5.2). Παιδιά και έφηβες Το Bonviva δεν έχει δοκιµασθεί σε αυτές τις ηλικιακές οµάδες και δεν θα πρέπει να χορηγείται σε αυτές. 4.3 Αντενδείξεις Υπασβεστιαιµία (βλέπε λήµµα 4.4) Υπερευαισθησία στο ιβανδρονικό οξύ ή σε κάποιο από τα έκδοχα. 4.4 Ειδικές προειδοποιήσεις και ιδιαίτερες προφυλάξεις κατά τη χρήση Η υπασβεστιαµία πρέπει να διορθώνεται πριν την έναρξη της θεραπείας µε Bonviva. Άλλες διαταραχές των οστών και του µεταβολισµού των ανοργάνων στοιχείων θα πρέπει επίσης να αντιµετωπίζονται επιτυχώς. Η επαρκής πρόσληψη ασβεστίου και βιταµίνης D είναι σηµαντική για όλες τις ασθενείς. Τα διφωσφονικά έχουν συσχετισθεί µε δυσφαγία, οισοφαγίτιδα και έλκη του οισοφάγου ή της γαστρικής οδού. Ως εκ τούτου οι ασθενείς, ιδιαίτερα εκείνες µε ιστορικό παρατεταµένου χρόνου οισοφαγικής διέλευσης, θα πρέπει να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στις δοσολογικές οδηγίες και θα πρέπει να είναι σε θέση να συµµορφωθούν µε αυτές (βλέπε λήµµα 4.2). Κατά τη διάρκεια της θεραπείας οι ιατροί θα πρέπει να επαγρυπνούν για σηµεία ή συµπτώµατα που αποτελούν ένδειξη πιθανής αντίδρασης από τον οισοφάγο και οι ασθενείς θα πρέπει να καθοδηγούνται ώστε να διακόψουν τη λήψη Bonviva και να ζητήσουν ιατρική συµβουλή εάν αναπτύξουν συµπτώµατα ερεθισµού του οισοφάγου όπως πρωτοεµφανιζόµενη ή επιδεινούµενη δυσφαγία, πόνο στην κατάποση, οπισθοστερνικό πόνο ή στοµαχικό καύσο. Επειδή αµφότερα τα ΜΣΑΦ και τα διφωσφονικά έχουν συσχετισθεί µε ερεθισµό του γαστρεντερικού, θα πρέπει να δίνεται προσοχή κατά την ταυτόχρονη χορήγηση των προηγουµένων µε το Bonviva. Λόγω περιορισµένης κλινικής εµπειρίας, το Bonviva δεν συνιστάται σε ασθενείς µε κάθαρση κρεατινίνης κάτω των 30 ml/min (βλέπε λήµµα 4.2 και λήµµα 5.2). 4.5 Αλληλεπιδράσεις µε άλλα φαρµακευτικά προϊόντα και άλλες µορφές αλληλεπίδρασης Αλληλεπιδράσεις φαρµάκου-τροφών Η βιοδιαθεσιµότητα του από στόµατος ιβανδρονικού οξέος γενικώς περιορίζεται παρουσία τροφής. Ειδικότερα, θεωρείται πιθανό τα προϊόντα που περιέχουν ασβέστιο και άλλα πολυσθενή κατιόντα (όπως αργίλιο, µαγνήσιο, σίδηρο), συµπεριλαµβανοµένου του γάλακτος, να παρεµβαίνουν στην απορρόφηση του Bonviva, γεγονός που συµφωνεί µε ευρήµατα σε µελέτες σε πειραµατόζωα. Ως εκ τούτου, οι ασθενείς θα πρέπει να ακολουθούν ολονύκτια νηστεία (τουλάχιστον 6 ωρών) πριν τη λήψη του Bonviva και να παραµένουν νηστικές για 1 ώρα µετά τη λήψη του Bonviva. 3

4 Φαρµακευτικές αλληλεπιδράσεις Τα συµπληρώµατα ασβεστίου, τα αντιόξινα και ορισµένα από στόµατος φαρµακευτικά προϊόντα που περιέχουν πολυσθενή κατιόντα (όπως αργίλιο, µαγνήσιο, σίδηρο), θεωρείται πιθανό να παρεµβαίνουν στην απορρόφηση του Bonviva. Ως εκ τούτου, οι ασθενείς δεν θα πρέπει να λαµβάνουν άλλα από στόµατος φαρµακευτικά προϊόντα για τουλάχιστον 6 ώρες πριν τη λήψη του Bonviva και για 1 ώρα µετά τη λήψη του Bonviva. Σε φαρµακοκινητικές µελέτες αλληλεπίδρασης επί µετεµµηνοπαυσιακών γυναικών έχει καταδειχθεί η απουσία οποιασδήποτε δυνατότητας αλληλεπίδρασης µε την ταµοξιφαίνη ή τη θεραπεία ορµονικής υποκατάστασης (οιστρογόνα). εν παρατηρήθηκε καµία αλληλεπίδραση κατά τη συγχορήγηση µελφαλάνης/πρεδνιζολόνης σε ασθενείς µε πολλαπλούν µυέλωµα. Σε υγιείς άρρενες εθελοντές και σε µετεµµηνοπαυσιακές γυναίκες, η ενδοφλέβια χορήγηση ρανιτιδίνης επέφερε αύξηση της βιοδιαθεσιµότητας του ιβανδρονικού οξέος κατά 20% περίπου, πιθανώς λόγω µείωσης της γαστρικής οξύτητας. Ωστόσο, επειδή η αύξηση αυτή ευρίσκεται εντός των φυσιολογικών ορίων µεταβλητότητας της βιοδιαθεσιµότητας του ιβανδρονικού οξέος, δεν θεωρείται απαραίτητη η προσαρµογή της δόσης κατά τη συγχορήγηση Bonviva µε H2-ανταγωνιστές ή άλλες δραστικές ουσίες που αυξάνουν το γαστρικό ph. Οι µεταβολικές αλληλεπιδράσεις δεν θεωρούνται πιθανές, δεδοµένου ότι το ιβανδρονικό οξύ δεν αναστέλλει τα µείζονα ηπατικά ισοένζυµα του P450 στους ανθρώπους, ενώ έχει καταδειχθεί ότι δεν επάγει το σύστηµα του ηπατικού κυτοχρώµατος P450 σε επίµυς. Περαιτέρω, στις θεραπευτικές συγκεντρώσεις η σύνδεση µε τις πρωτεΐνες του πλάσµατος είναι 85% - 87% περίπου (προσδιορισθείσα in vitro σε θεραπευτικές συγκεντρώσεις του φαρµάκου) και έτσι η δυνατότητα φαρµακευτικών αλληλεπιδράσεων λόγω εκτόπισης είναι χαµηλή. Το ιβανδρονικό οξύ αποµακρύνεται µόνο µέσω νεφρικής αποβολής και δεν υφίσταται καµία βιοµετατροπή. Η οδός απέκκρισης δείχνει πως δεν περιλαµβάνει γνωστά οξεϊκά ή βασικά συστήµατα µεταφοράς που συµµετέχουν στην απέκκριση άλλων δραστικών ουσιών. 4.6 Kύηση και γαλουχία εν υπάρχουν επαρκή στοιχεία από τη χρήση του ιβανδρονικού οξέος σε έγκυες γυναίκες. Μελέτες σε επίµυς έχουν δείξει κάποια τοξικότητα στην αναπαραγωγική ικανότητα (βλέπε λήµµα 5.3). Ο ενδεχόµενος κίνδυνος για τον άνθρωπο είναι άγνωστος. Το Bonviva δεν θα πρέπει να χρησιµοποιείται κατά τη διάρκεια της κύησης. εν είναι γνωστό εάν το ιβανδρονικό οξύ απεκκρίνεται στο ανθρώπινο γάλα. Μελέτες, µετά από ενδοφλέβια χορήγηση σε θηλάζοντες επίµυς, έχουν δείξει παρουσία χαµηλών επιπέδων ιβανδρονικού οξέος στο γάλα. Το Bonviva δεν θα πρέπει να χρησιµοποιείται κατά τη διάρκεια της γαλουχίας. 4.7 Επιδράσεις στην ικανότητα οδήγησης και χειρισµού µηχανών εν πραγµατοποιήθηκαν µελέτες σχετικά µε τις επιδράσεις στην ικανότητα οδήγησης και χειρισµού µηχανών. 4.8 Ανεπιθύµητες ενέργειες Η ασφάλεια του Bonviva 2,5 mg αξιολογήθηκε σε 1251 ασθενείς που αντιµετωπίστηκαν σε 4, ελεγχόµενες µε εικονικό φάρµακο, κλινικές µελέτες. Στις µελέτες αυτές, η γενική εικόνα ασφάλειας του Bonviva 2,5 mg ήταν παρόµοια µε εκείνη του εικονικού φαρµάκου. Η γενική αναλογία ασθενών που εµφάνισαν κάποια ανεπιθύµητη ενέργεια, δηλ. ανεπιθύµητο σύµβαµα µε δυνητική ή πιθανή σχέση µε το φάρµακο της µελέτης, ανήλθε σε 19,8% στην πιλοτική µελέτη θεραπείας (MF 4411) για το Bonviva και σε 17,9% για το εικονικό φάρµακο, ενώ στην πιλοτική µελέτη πρόληψης (MF 4499) οι αντίστοιχες τιµές ήταν 9,2% και 11,9%. Θεραπεία µετεµµηνοπαυσιακής οστεοπόρωσης: 4

5 Στον Πίνακα 1 παρατίθενται οι ανεπιθύµητες ενέργειες από τη µελέτη MF 4411, που παρατηρήθηκαν σε περισσότερο από 1% των ασθενών που έλαβαν είτε Bonviva 2,5 mg είτε εικονικό φάρµακο. εν συµπεριλαµβάνονται οι ανεπιθύµητες ενέργειες που εµφανίζονται εξίσου συχνά στις οµάδες ασθενών που έλαβαν δραστική ουσία ή εικονικό φάρµακο ή που εµφανίζονται συχνότερα στις ασθενείς που έλαβαν εικονικό φάρµακο. Πίνακας 1: Ανεπιθύµητες ενέργειες (MF 4411) που αναφέρθηκαν µε συχνότητα µεγαλύτερη από 1% και µεγαλύτερη από εκείνη µε το εικονικό φάρµακο Ανεπιθύµητη ενέργεια Eικονικό φάρµακο (N=975 ασθενείς) n (%) Bonviva 2,5 mg (N=977 ασθενείς) n (%) Πεπτικό σύστηµα υσπεψία 34 (3,5) 54 (5,5) ιάρροια 14 (1,4) 21 (2,1) Μυοσκελετικό σύστηµα Μυαλγία 8 (0,8) 18 (1,8) έρµα και εξαρτήµατα Εξάνθηµα 7 (0,7) 12 (1,2) Πρόληψη µετεµµηνοπαυσιακής οστεοπόρωσης: Στον Πίνακα 2 παρατίθενται οι ανεπιθύµητες ενέργειες από τη µελέτη MF 4499 που παρατηρήθηκαν σε περισσότερο από 1% των ασθενών που έλαβαν είτε Bonviva 2,5 mg είτε εικονικό φάρµακο. εν συµπεριλαµβάνονται οι ανεπιθύµητες ενέργειες που εµφανίζονται εξίσου συχνά στις οµάδες ασθενών που έλαβαν δραστική ουσία ή εικονικό φάρµακο ή που εµφανίζονται συχνότερα στις ασθενείς που έλαβαν εικονικό φάρµακο. Πίνακας 2: Ανεπιθύµητες ενέργειες (MF 4499) που αναφέρθηκαν µε συχνότητα µεγαλύτερη από 1% και µεγαλύτερη από εκείνη µε το εικονικό φάρµακο Ανεπιθύµητη ενέργεια Εικονικό φάρµακο (N=159 ασθενείς) n (%) Bonviva 2,5 mg (N=163 ασθενείς) n (%) Αρθραλγία 1 (0,6) 2 (1,2) Ανεπιθύµητες ενέργειες που παρατηρήθηκαν µε συχνότητα µικρότερη από 1% Ο ακόλουθος κατάλογος παρέχει πληροφορίες για τις ανεπιθύµητες ενέργειες που αναφέρθηκαν στη µελέτη MF 4411 και στη µελέτη MF 4499 και που παρατηρήθηκαν συχνότερα µε το Bonviva 2,5 mg απ ότι µε το εικονικό φάρµακο: Όχι συχνές (1/100 1/1.000) Γαστρεντερικό: δυσφαγία, έµετος γαστρίτιδα, οισοφαγίτιδα, συµπεριλαµβανοµένων εξελκώσεων ή στενωµάτων του οισοφάγου Νευρολογικές: κεφαλαλγία, ζάλη Μυοσκελετικό: αρθραλγία Σύνολο οργανισµού: γριπώδες σύνδροµο, κόπωση, οσφυαλγία Σπάνιες (1/ /10.000) Σύνολο οργανισµού: αντιδράσεις υπερευαισθησίας, συµπεριλαµβανοµένων αγγειοοιδήµατος, οιδήµατος προσώπου, κνίδωσης, Γαστρεντερικό: δωδεκαδακτυλίτιδα Ευρήµατα εργαστηριακών εξετάσεων 5

6 Καµία διαφορά δεν παρατηρήθηκε συγκριτικά µε το εικονικό φάρµακο ως προς τις διαταραχές εργαστηριακών παραµέτρων ενδεικτικών ηπατικής ή νεφρικής δυσλειτουργίας, διαταραχής του αιµατολογικού συστήµατος, υπασβεστιαιµίας ή υποφωσφαταιµίας. 4.9 Υπερδοσολογία εν υπάρχουν ειδικές πληροφορίες για την αντιµετώπιση της υπερδοσολογίας µε Bonviva. Ωστόσο, βάσει των γνώσεων για αυτή την κατηγορία δραστικών ουσιών, η από στόµατος υπερδοσολογία µπορεί να προκαλέσει ανεπιθύµητες αντιδράσεις από τον ανώτερο γαστρεντερικό σωλήνα (όπως στοµαχικές διαταραχές, δυσπεψία, οισοφαγίτιδα, γαστρίτιδα ή έλκος) ή υπασβεστιαιµία. Θα πρέπει να χορηγείται γάλα ή αντιόξινα µε σκοπό τη δέσµευση του Bonviva και τυχόν ανεπιθύµητες αντιδράσεις θα πρέπει να αντιµετωπίζονται συµπτωµατικά. Εξαιτίας του κινδύνου ερεθισµού του οισοφάγου, δεν θα πρέπει να προκαλείται έµετος και η ασθενής θα πρέπει να παραµένει σε όρθια θέση. 5. ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ 5.1 Φαρµακοδυναµικές ιδιότητες Φαρµακοθεραπευτική κατηγορία: ιφωσφονικά, κωδικός ATC: M05B A06 Μηχανισµός δράσης Το ιβανδρονικό οξύ είναι ένα διφωσφονικό µε υψηλή δραστικότητα, που ανήκει στην οµάδα των διφωσφονικών που περιέχουν άζωτο, τα οποία δρουν εκλεκτικά στον οστίτη ιστό και αναστέλλουν ειδικώς την οστεοκλαστική δραστηριότητα, απουσία απευθείας δράσης στο σχηµατισµό των οστών. εν παρεµβαίνει στη συγκέντρωση των οστεοκλαστών. Σε µετεµµηνοπαυσιακές γυναίκες, το ιβανδρονικό οξύ επιφέρει προοδευτική καθαρή αύξηση της οστικής µάζας και µειωµένη συχνότητα εµφάνισης καταγµάτων, µέσω περιορισµού του αυξηµένου ρυθµού καταβολισµού των οστών προς προεµµηνοπαυσιακά επίπεδα. Φαρµακοδυναµικές δράσεις Η φαρµακοδυναµική δράση του ιβανδρονικού οξέος συνίσταται στην αναστολή της οστικής απορρόφησης. In vivo, το ιβανδρονικό οξύ προλαµβάνει την πειραµατικά προκαλούµενη καταστροφή των οστών από τη διακοπή της λειτουργίας των γονάδων, ρετινοειδή, όγκους ή εκχυλίσµατα όγκων. Σε νεαρούς (ταχέως αναπτυσσόµενους) επίµυς, η ενδογενής οστική απορρόφηση αναστέλλεται επίσης, επιφέροντας αύξηση της φυσιολογικής οστικής µάζας συγκριτικά µε πειραµατόζωα που δεν έχουν λάβει το φάρµακο. Σε µοντέλα πειραµατόζωων επιβεβαιώθηκε ότι το ιβανδρονικό οξύ είναι ένας πολύ ισχυρός αναστολέας της οστεοκλαστικής δραστηριότητας. Σε αναπτυσσόµενους επίµυς, δεν παρατηρήθηκε καµία ένδειξη διαταραχής της εναπόθεσης ανοργάνων στοιχείων, ακόµη και σε δόσεις που υπερέβαιναν τις φορές πάνω από εκείνη που απαιτείται για τη θεραπεία της οστεοπόρωσης. Η µακροχρόνια χορήγηση σε επίµυς, σκύλους και πιθήκους συσχετίσθηκε µε σχηµατισµό νέου οστού φυσιολογικής ποιότητας και ίδιας ή αυξηµένης µηχανικής ισχύος, ακόµη και σε δόσεις εντός τοξικών πλαισίων. Tο ιβανδρονικό οξύ προκάλεσε βιοχηµικές µεταβολές, ενδεικτικές δοσοεξαρτώµενης αναστολής της οστικής απορρόφησης, περιλαµβανοµένης της καταστολής των βιοχηµικών δεικτών αποδόµησης του οστικού κολλαγόνου στα ούρα (όπως δεοξυπυριδινολίνη και διασταυρούµενα C- και Ν- τελοπεπτίδια κολλαγόνου τύπου Ι (CTX και NTX)). Κλινική αποτελεσµατικότητα Θεραπεία µετεµµηνοπαυσιακής οστεοπόρωσης: Σε µία τυχαιοποιηµένη, διπλή τυφλή, ελεγχόµενη µε εικονικό φάρµακο, µελέτη καταγµάτων διάρκειας 3 ετών (MF 4411, πίνακας 3), κατεδείχθη στατιστικώς σηµαντική και κλινικά σηµαντική µείωση της 6

7 συχνότητας εµφάνισης νέων ακτινογραφικών, µορφοµετρικών και κλινικών καταγµάτων της σπονδυλικής στήλης. Στη µελέτη αυτή, το Bonviva αξιολογήθηκε µε από στόµατος δόσεις 2,5 mg ηµερησίως. Το Bonviva λαµβανόταν 60 λεπτά πριν την πρώτη ηµερήσια λήψη τροφής ή υγρού (διάστηµα νηστείας µετά τη δόση). Στη µελέτη συµµετείχαν γυναίκες ηλικίας 55 έως 80 ετών, οι οποίες ήταν για 5 τουλάχιστον χρόνια µετεµµηνοπαυσιακές, µε πυκνότητα οστικής µάζας (BMD) οσφυϊκών σπονδύλων 2 έως 5 SD κάτω από τη µέση προεµµηνοπαυσιακή τιµή (T-score) σε ένα τουλάχιστον σπόνδυλο [Ο1-Ο4] και µε ένα έως τέσσερα κύρια κατάγµατα της σπονδυλικής στήλης. Όλες οι ασθενείς ελάµβαναν καθηµερινά 500 mg ασβεστίου και 400 IU βιταµίνης D. Η αποτελεσµατικότητα αξιολογήθηκε σε ασθενείς. Το Bonviva 2,5 mg χορηγούµενο ηµερησίως κατέδειξε στατιστικά και κλινικά σηµαντική µείωση της συχνότητας εµφάνισης νέων καταγµάτων της σπονδυλικής στήλης. Κατά την τριετή διάρκεια της µελέτης µε αυτό το δοσολογικό σχήµα, η εµφάνιση νέων ακτινογραφικών καταγµάτων της σπονδυλικής στήλης µειώθηκε κατά 62% (p=0,0001). Μετά από 2 χρόνια παρατηρήθηκε µία µείωση του σχετικού κινδύνου κατά 61% (p=0,0006). Μετά από 1 χρόνο θεραπείας δεν επετεύχθη στατιστικώς σηµαντική διαφορά (p=0,056). Η επίδραση κατά των καταγµάτων ήταν σταθερή, καθ όλη τη διάρκεια της µελέτης. εν υπήρξε καµία ένδειξη εξασθένησης της δράσης µε την πάροδο του χρόνου. Η συχνότητα εµφάνισης κλινικών καταγµάτων της σπονδυλικής στήλης µειώθηκε επίσης σηµαντικά κατά 49% (p=0,011). Η ισχυρή δράση επί των καταγµάτων της σπονδυλικής στήλης απεικονίσθηκε περαιτέρω από µία στατιστικώς σηµαντική µείωση της απώλειας ύψους, συγκριτικά µε το εικονικό φάρµακο (p<0,0001). Πίνακας 3: Αποτελέσµατα από τη µελέτη καταγµάτων διάρκειας 3 ετών MF 4411 (%, 95% CI) Εικονικό φάρµακο Bonviva 2,5 mg (N=974) (N=977) Μείωση του Σχετικού Κινδύνου 62% Νέα µορφοµετρικά κατάγµατα της (40,9, 75,1) σπονδυλικής στήλης Συχνότητα εµφάνισης νέων µορφοµετρικών καταγµάτων της σπονδυλικής στήλης Μείωση του σχετικού κινδύνου κλινικού κατάγµατος της σπονδυλικής στήλης Συχνότητα εµφάνισης κλινικού κατάγµατος της σπονδυλικής στήλης BMD µέση µεταβολή σε σχέση µε την αρχική τιµή οσφυϊκού σπονδύλου στο έτος 3 BMD µέση µεταβολή σε σχέση µε την αρχική τιµή ολικού ισχύου στο έτος 3 9,56% (7,5, 11,7) 5,33% (3,73, 6,92) 1,26% (0,8, 1,7) -0,69% (-1,0, -0,4) 4,68% (3,2, 6,2) 49% (14,03, 69,49) 2,75% (1,61, 3,89) 6,54% (6,1, 7,0) 3,36% (3,0, 3,7) Το αποτέλεσµα της θεραπείας µε Bonviva αξιολογήθηκε περαιτέρω σε µία ανάλυση του υποπληθυσµού ασθενών µε αρχική τιµή BMD οσφυϊκών σπονδύλων T-score κάτω από 2,5. Η µείωση του κινδύνου καταγµάτων της σπονδυλικής στήλης συµφωνεί σε µεγάλο βαθµό µε εκείνη που παρατηρήθηκε στο γενικό πληθυσµό. 7

8 Πίνακας 4: Αποτελέσµατα από τη µελέτη καταγµάτων διάρκειας 3 ετών MF 4411 (%, 95% CI): για ασθενείς µε αρχική τιµή BMD οσφυϊκών σπονδύλων T-score κάτω από 2,5 Εικονικό φάρµακο Bonviva 2,5 mg (N=587) (N=575) Μείωση του Σχετικού Κινδύνου 59% Νέα µορφοµετρικά κατάγµατα της (34,5, 74,3) σπονδυλικής στήλης Συχνότητα εµφάνισης νέων µορφοµετρικών καταγµάτων της σπονδυλικής στήλης Μείωση του σχετικού κινδύνου κλινικού κατάγµατος της σπονδυλικής στήλης Συχνότητα εµφάνισης κλινικού κατάγµατος της σπονδυλικής στήλης BMD µέση µεταβολή σε σχέση µε την αρχική τιµή οσφυϊκού σπονδύλου στο έτος 3 BMD µέση µεταβολή σε σχέση µε την αρχική τιµή ολικού ισχύου στο έτος 3 12,54% (9,53, 15,55) 6,97% (4,67, 9,27) 1,13% (0,6, 1,7) -0,70% (-1,1, -0,2) 5,36% (3,31, 7,41) 50% (9,49, 71,91) 3,57% (1,89, 5,24) 7,01% (6,5, 7,6) 3,59% (3,1, 4,1) Στη µελέτη αυτή δεν παρατηρήθηκε µείωση καταγµάτων εκτός σπονδυλικής στήλης ή καταγµάτων αυχένος µηριαίου οστού, παρόλο που η µελέτη δεν ήταν ειδικά σχεδιασµένη για να καταδείξει τούτο. Η καθηµερινή θεραπεία µε 2,5 mg επέφερε προοδευτικές αυξήσεις της BMD σε σηµεία του σκελετού εντός και εκτός σπονδυλικής στήλης. Στα τρία χρόνια, η αύξηση της BMD των οσφυϊκών σπονδύλων ήταν 5,3% συγκριτικά µε το εικονικό φάρµακο και 6,5% συγκριτικά µε την αρχική τιµή. Οι αυξήσεις συγκριτικά µε την αρχική τιµή στο ισχίο ήταν 2,8% στον αυχένα του µηριαίου οστού, 3,4% στο ολικό ισχίο και 5,5% στον τροχαντήρα. Οι βιοχηµικοί δείκτες οστικού καταβολισµού (όπως CTX ούρων και Οστεοκαλσίνη ορού) παρουσίασαν την αναµενόµενη εικόνα καταστολής τους σε προεµµηνοπαυσιακά επίπεδα και έφθασαν τη µέγιστη καταστολή εντός 3-6 µηνών. Από τον πρώτο κιόλας µήνα µετά την έναρξη της θεραπείας µε Bonviva 2,5 mg, παρατηρήθηκε µία κλινικώς σηµαντική µείωση των βιοχηµικών δεικτών οστικής απορρόφησης κατά 50%. Μετά τη διακοπή της θεραπείας, παρατηρείται αναστροφή στους προ της θεραπείας παθολογικούς ρυθµούς αυξηµένης οστικής απορρόφησης που σχετίζονται µε την µετεµµηνοπαυσιακή οστεοπόρωση. Στην ιστολογική ανάλυση βιοψιών των οστών µετεµµηνοπαυσιακών γυναικών, µετά από δύο και τρία έτη θεραπείας, παρατηρήθηκαν οστά φυσιολογικής ποιότητας και καµία ένδειξη διαταραχής της εναπόθεσης ασβεστίου. Πρόληψη µετεµµηνοπαυσιακής οστεοπόρωσης: Η πρόληψη της οστικής απώλειας κατεδείχθη σε µία διπλή τυφλή, ελεγχόµενη µε εικονικό φάρµακο µελέτη διάρκειας 2 ετών, όπου το πρωτεύον τελικό σηµείο ήταν η µεταβολή της BMD της σπονδυλικής στήλης (MF 4499, πίνακας 5). Στη µελέτη αυτή συγκρίθηκε η ηµερήσια χορήγηση ιβανδρονικού οξέος σε τρία δοσολογικά επίπεδα (0,5 mg, 1,0 mg, 2,5 mg) µε εικονικό φάρµακο. Το Bonviva λαµβάνετο τουλάχιστον 30 λεπτά πριν την πρώτη ηµερήσια λήψη τροφής ή υγρού (περίοδος νηστείας µετά τη δόση). Σε κάθε ασθενή παρείχετο καθηµερινά συµπληρωµατικώς 500 mg ασβεστίου. Στη µελέτη συµµετείχαν µετεµµηνοπαυσιακές γυναίκες χωρίς οστεοπόρωση, µε διαστρωµάτωση βάσει του χρόνου από την εµφάνιση της εµµηνόπαυσης (1-3 έτη, > 3 έτη) και της αρχικής τιµής BMD οσφυϊκών σπονδύλων (T-score: > -1, -1 έως 2,5). Η αποτελεσµατικότητα αξιολογήθηκε σε 620 ασθενείς. 8

9 Πίνακας 5: Αποτελέσµατα από τη µελέτη BMD διάρκειας 2 ετών MF 4499 (%, 95% CI) Εικονικό φάρµακο (N=150) Bonviva 2,5 mg (N=153) BMD µέση µεταβολή σε σχέση µε την αρχική τιµή οσφυϊκού σπονδύλου στο -1,19% (-1,8, -0,6) 1,94% (1,3, 2,6) έτος 2 BMD µέση µεταβολή σε σχέση µε την αρχική τιµή ολικού ισχύου στο έτος 2-0,58% (-1,0, -0,1) 1,22% (0,7, 1,7) CTX ούρων διάµεση µεταβολή σε -4,44% -40,65% σχέση µε την αρχική τιµή στο έτος 2 Οστεοκαλσίνη ορού διάµεση µεταβολή σε σχέση µε την αρχική τιµή στο έτος 2 (-15,2, 7,2) -10,26% (-17,0, -5,4) (-49,6, -29,4) -33,66% (-39,9, -28,4) Η καθηµερινή χορήγηση Bonviva 2,5 mg επέφερε εντός δύο ετών µέση αύξηση της BMD κατά 3,1% συγκριτικά µε το εικονικό φάρµακο και 1,9% συγκριτικά µε την αρχική τιµή. Σε διάστηµα δύο ετών, στην οµάδα του εικονικού φαρµάκου παρατηρήθηκε µείωση της BMD της οσφυϊκής µοίρας κατά 1% περίπου, επιβεβαιώνοντας τη γνωστή επιταχυνόµενη οστική απώλεια κατά το πρώιµο µετεµµηνοπαυσιακό στάδιο. Ανεξαρτήτως του χρόνου από την εµµηνόπαυση ή του βαθµού της προϋπάρχουσας οστικής απώλειας, η θεραπεία µε Bonviva επέφερε και στις τέσσερις οµάδες στατιστικώς υψηλότερη αύξηση της ανταπόκρισης της BMD της οσφυϊκής µοίρας συγκριτικά µε το εικονικό φάρµακο. Εβδοµήντα τοις εκατό των ασθενών υπό Bonviva ανταποκρίθηκαν στη θεραπεία, όπου ως ανταπόκριση ορίσθηκε η αύξηση της οσφυϊκής BMD συγκριτικά µε την αρχική τιµή. Το Bonviva επέφερε επίσης, εντός δύο ετών, στατιστικώς σηµαντική αύξηση της µέσης BMD στο ολικό ισχύο κατά 1,8% συγκριτικά µε την οµάδα του εικονικού φαρµάκου (µέση σχετική µεταβολή από την αρχική τιµή 1,2%). Από τον πρώτο κιόλας µήνα µετά την έναρξη της θεραπείας παρατηρήθηκε µία κλινικώς σηµαντική µείωση των βιοχηµικών δεικτών οστικής απορρόφησης (CTX ούρων). 5.2 Φαρµακοκινητικές ιδιότητες Όπως καταδείχτηκε σε διάφορες µελέτες σε πειραµατόζωα και ανθρώπους, οι κύριες φαρµακολογικές δράσεις του ιβανδρονικού οξέος επί των οστών δεν σχετίζονται άµεσα µε τις πραγµατικές συγκεντρώσεις του στο πλάσµα. Απορρόφηση Η απορρόφηση του ιβανδρονικού οξέος στον ανώτερο γαστρεντερικό σωλήνα είναι ταχεία µετά την από στόµατος χορήγηση και οι συγκεντρώσεις στο πλάσµα αυξάνονται µε τρόπο δοσοεξαρτώµενο για από στόµατος λήψη έως 50 mg. Οι µέγιστες συγκεντρώσεις που παρατηρούνται στο πλάσµα επιτυγχάνονται εντός 0,5 έως 2 ωρών (διάµεσος 1 ώρα) κατά τη νηστεία και η απόλυτη βιοδιαθεσιµότητα ήταν 0,6% περίπου. Ο βαθµός απορρόφησης περιορίζεται κατά τη λήψη µε τροφή ή υγρά (εκτός από νερό βρύσης). Η βιοδιαθεσιµότητα µειώνεται κατά 90% περίπου όταν το Bonviva χορηγείται µε ένα συνηθισµένο πρόγευµα, συγκριτικά µε τη βιοδιαθεσιµότητα που παρατηρείται σε νηστικά άτοµα. εν παρατηρείται σηµαντική µείωση της βιοδιαθεσιµότητας όταν το ιβανδρονικό οξύ λαµβάνεται 60 λεπτά πριν την πρώτη ηµερήσια λήψη τροφής. Τόσο η βιοδιαθεσιµότητα όσο και η αύξηση της BMD περιορίζονται όταν λαµβάνεται τροφή ή υγρό σε διάστηµα µικρότερο των 60 λεπτών µετά το Bonviva. Κατανοµή Μετά την αρχική συστηµατική έκθεση, το ιβανδρονικό οξύ συνδέεται ταχέως µε τα οστά ή απεκκρίνεται στα ούρα. Στους ανθρώπους, ο φαινοµενικός τελικός όγκος κατανοµής είναι τουλάχιστον 90 l και η ποσότητα της δόσης που φθάνει στα οστά υπολογίζεται σε 40-50% της δόσης που ευρίσκεται στην κυκλοφορία. Η σύνδεση µε τις πρωτεΐνες του ανθρώπινου πλάσµατος είναι 9

10 85% - 87% περίπου (προσδιορισθείσα in vitro σε θεραπευτικές συγκεντρώσεις του φαρµάκου) και έτσι η δυνατότητα φαρµακευτικών αλληλεπιδράσεων λόγω εκτόπισης είναι χαµηλή. Μεταβολισµός εν υπάρχουν ενδείξεις µεταβολισµού του ιβανδρονικού οξέος σε πειραµατόζωα ή σε ανθρώπους. Αποβολή Το απορροφηθέν κλάσµα του ιβανδρονικού οξέος αποµακρύνεται από την κυκλοφορία µέσω οστικής απορρόφησης (υπολογίζεται σε 40-50% στις µετεµµηνοπαυσιακές γυναίκες) και το υπόλοιπο αποµακρύνεται αναλλοίωτο από τους νεφρούς. Το µη απορροφηθέν κλάσµα του ιβανδρονικού οξέος αποµακρύνεται αναλλοίωτο στα κόπρανα. Το εύρος των παρατηρούµενων φαινοµενικών χρόνων ηµίσειας ζωής είναι µεγάλο, εξαρτώµενο από τη δόση και την ευαισθησία της µεθόδου προσδιορισµού, αλλά ο φαινοµενικός τελικός χρόνος ηµίσειας ζωής κυµαίνεται γενικώς µεταξύ ωρών. Ωστόσο, τα αρχικά επίπεδα στο πλάσµα µειώνονται ταχέως, φθάνοντας το 10% των µέγιστων τιµών εντός 3 και 8 ωρών µετά την ενδοφλέβια ή την από στόµατος χορήγηση αντίστοιχα. Η ολική κάθαρση του ιβανδρονικού οξέος είναι χαµηλή, µε µέσες τιµές κυµαινόµενες µεταξύ ml/min. Η νεφρική κάθαρση (περίπου 60 ml/min σε υγιείς µετεµµηνοπαυσιακές γυναίκες) αντιστοιχεί σε 50-60% της ολικής κάθαρσης και σχετίζεται µε την κάθαρση κρεατινίνης. Η διαφορά µεταξύ φαινοµενικής ολικής και νεφρικής κάθαρσης θεωρείται ότι αντιπροσωπεύει την απορρόφηση από τα οστά. Φαρµακοκινητικές ιδιότητες σε ειδικές κλινικές καταστάσεις Φύλο Η βιοδιαθεσιµότητα και οι φαρµακοκινητικές ιδιότητες του ιβανδρονικού οξέος είναι παρόµοιες σε άνδρες και γυναίκες. Φυλή Όσον αφορά στην κατανοµή του ιβανδρονικού οξέος, δεν υπάρχουν ενδείξεις οποιωνδήποτε κλινικώς σηµαντικών διαφορών µεταξύ Ασιατών και Καυκάσιων. Τα διαθέσιµα στοιχεία για ασθενείς Αφρικανικής καταγωγής είναι λίγα. Ασθενείς µε νεφρική δυσλειτουργία Σε ασθενείς µε διάφορους βαθµούς νεφρικής δυσλειτουργίας, η νεφρική κάθαρση του ιβανδρονικού οξέος σχετίζεται γραµµικώς µε την κάθαρση κρεατινίνης. εν απαιτείται προσαρµογή της δόσης σε ασθενείς µε ήπια ή µέτρια νεφρική δυσλειτουργία (CLcr ίση ή µεγαλύτερη από 30 ml/min). Άτοµα µε σοβαρή νεφρική ανεπάρκεια (CLcr µικρότερη των 30 ml/min) που ελάµβαναν από στόµατος καθηµερινά 10 mg ιβανδρονικού οξέος επί 21 ηµέρες, παρουσίασαν, συγκριτικά µε άτοµα µε φυσιολογική νεφρική λειτουργία, 2-3 φορές υψηλότερες συγκεντρώσεις στο πλάσµα, ενώ η ολική κάθαρση του ιβανδρονικού οξέος ήταν 44 ml/min. Μετά από ενδοφλέβια χορήγηση 0,5 mg σε άτοµα µε σοβαρή νεφρική ανεπάρκεια, η ολική, η νεφρική και µη νεφρική κάθαρση µειώθηκαν κατά 67%, 77% και 50%, αντίστοιχα, χωρίς όµως µείωση της ανεκτικότητας σχετιζόµενη µε την αύξηση της έκθεσης. To Bonviva δεν συνιστάται σε ασθενείς µε σοβαρή νεφρική δυσλειτουργία, λόγω περιορισµένης κλινικής εµπειρίας (βλέπε λήµµα 4.2 και λήµµα 4.4). Οι φαρµακοκινητικές ιδιότητες του ιβανδρονικού οξέος δεν αξιολογήθηκαν σε ασθενείς µε νεφροπάθεια τελικού σταδίου, οι οποίοι αντιµετωπίζονταν µε τρόπο διαφορετικό από την αιµοκάθαρση. Οι φαρµακοκινητικές ιδιότητες του ιβανδρονικού οξέος σε αυτούς τους ασθενείς είναι άγνωστες και το ιβανδρονικό οξύ δεν θα πρέπει να χρησιµοποιείται κάτω από αυτές τις συνθήκες. Ασθενείς µε ηπατική δυσλειτουργία εν υπάρχουν φαρµακοκινητικά δεδοµένα για το ιβανδρονικό οξύ σε ασθενείς µε ηπατική δυσλειτουργία. Το ήπαρ δεν διαδραµατίζει σηµαντικό ρόλο στην κάθαρση του ιβανδρονικού οξέος το 10

11 οποίο δεν µεταβολίζεται, αλλά αποµακρύνεται µέσω νεφρικής απέκκρισης και απορρόφησης από τα οστά. Ως εκ τούτου, δεν απαιτείται προσαρµογή της δόσης σε ασθενείς µε ηπατική δυσλειτουργία. Ηλικιωµένοι Σε µία ανάλυση πολλαπλών µεταβλητών, η ηλικία δεν βρέθηκε να αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα για οποιαδήποτε από τις φαρµακοκινητικές παραµέτρους που µελετήθηκαν. Ο µόνος παράγοντας που θα πρέπει να λαµβάνεται υπόψη είναι η έκπτωση της νεφρικής λειτουργίας µε την πάροδο της ηλικίας (βλέπε κεφάλαιο για τη νεφρική δυσλειτουργία). Παιδιά και έφηβες εν υπάρχουν δεδοµένα για τη χρήση του Bonviva σε αυτές τις ηλικιακές οµάδες. 5.3 Προκλινικά δεδοµένα για την ασφάλεια Οι τοξικές δράσεις, π.χ. σηµεία νεφρικής βλάβης, παρατηρήθηκαν σε σκύλους µόνο µε έκθεση που θεωρήθηκε αρκετά πάνω από το ανώτατο όριο έκθεσης του ανθρώπου, γεγονός ενδεικτικό µικρής σχέσης µε την κλινική χρήση. Μεταλλαξιογόνος δράση/καρκινογόνος δράση: εν παρατηρήθηκε ένδειξη καρκινογόνου δράσης. Οι δοκιµασίες γονιδιοτοξικότητας δεν απεκάλυψαν ενδείξεις γενετικής δραστικότητας για το ιβανδρονικό οξύ. Τοξικότητα στην αναπαραγωγή: εν υπάρχουν ενδείξεις άµεσης τοξικής ή τερατογόνου δράσης του ιβανδρονικού οξέος στο έµβρυο, σε επίµυς και κουνέλια που ελάµβαναν από στόµατος την ουσία, ενώ δεν παρατηρήθηκαν ανεπιθύµητες ενέργειες στην ανάπτυξη της πρώτης γενιάς (F 1 ) σε επίµυς µε έκθεση που υπολογίστηκε κατά προσέγγιση έως τουλάχιστον 35 φορές υψηλότερη της έκθεσης στο άνθρωπο. Σε µελέτες αναπαραγωγικής τοξικότητας στον επίµυ, οι ανεπιθύµητες ενέργειες του ιβανδρονικού οξέος ήταν εκείνες που παρατηρούνται µε τα διφωσφωνικά ως φαρµακευτική κατηγορία. Σ αυτές περιλαµβάνονται µείωση των θέσεων εµφύτευσης, παρέµβαση στο φυσιολογικό τοκετό (δυστοκία) και αυξηµένος αριθµός µεταβολών των σπλάγχνων (σύνδροµο νεφρικής πυέλου, ουρητήρα). 6. ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ 6.1 Κατάλογος εκδόχων Πυρήνας δισκίου Λακτόζη µονοϋδρική Ποβιδόνη Κυτταρίνη µικροκρυσταλλική Κροσποβιδόνη Στεατικό οξύ, κεκαθαρµένο Οξείδιο πυριτίου, κολλοειδές άνυδρο Επικάλυψη δισκίου Υπροµελλόζη ιοξείδιο τιτανίου E171 Τάλκης Πολυαιθυλενογλυκόλη Ασυµβατότητες εν εφαρµόζεται. 11

12 6.3 ιάρκεια ζωής 9 µήνες. 6.4 Ιδιαίτερες προφυλάξεις κατά την φύλαξη του προϊόντος Μη φυλάσσετε πάνω από 25 C. Φυλάσσεται στην αρχική συσκευασία. 6.5 Φύση και συστατικά του περιέκτη Τα Bonviva 2,5 mg επικαλυµµένα µε λεπτό υµένιο δισκία διατίθενται σε κυψέλες (PVC/Αλουµινίου) που περιέχουν 28 και 84 δισκία. Μπορεί να µη κυκλοφορούν όλες οι συσκευασίες. 6.6 Οδηγίες χρήσης και χειρισµού Καµία ειδική υποχρέωση. 7. ΚΑΤΟΧΟΣ ΤΗΣ Α ΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Roche Registration Limited 40 Broadwater Road Welwyn Garden City Hertfordshire AL7 3AY Ηνωµένο Βασίλειο 8. ΑΡΙΘΜΟΣ(ΟΙ) Α ΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ 9. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΠΡΩΤΗΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ / ΑΝΑΝΕΩΣΗΣ ΤΗΣ Α ΕΙΑΣ 10. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ 12

13 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ A. ΚΑΤΟΧΟΣ ΤΗΣ Α ΕΙΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ, ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟ ΕΣΜΕΥΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΤΙ ΩΝ B. ΟΡΟΙ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΤΗΣ Α ΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ 13

14 A ΚΑΤΟΧΟΣ ΤΗΣ Α ΕΙΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ, ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟ ΕΣΜΕΥΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΤΙ ΩΝ Επωνυµία και διεύθυνση του παρασκευαστή που είναι υπεύθυνος για την αποδέσµευση των παρτίδων Hoffmann-La Roche AG, Emil Barrel Strasse 1 D Grenzach-Whylen Germany Β ΟΡΟΙ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΤΗΣ Α ΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΟΡΟΙ Ή ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΗ ΙΑΘΕΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΒΑΡΥΝΟΥΝ ΤΟΝ ΚΑΤΟΧΟ ΤΗΣ Α ΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Φαρµακευτικό προϊόν για το οποίο απαιτείται ιατρική συνταγή. ΑΛΛΟΙ ΟΡΟΙ Ο κάτοχος αυτής της άδειας κυκλοφορίας οφείλει να ενηµερώσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τα σχέδια εµπορίας του φαρµακευτικού προϊόντος που εγκρίνεται µε την παρούσα απόφαση. 14

15 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΚΑΙ ΦΥΛΛΟ Ο ΗΓΙΩΝ ΧΡΗΣHΣ 15

16 Α. ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ 16

17 ΕΝ ΕΙΞΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΑΓΡΑΦΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ Ή, ΕΦΟΣΟΝ ΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ, ΣΤΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩ Η ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ Εξωτερικό κουτί 1. ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ Bonviva 2,5 mg επικαλυµµένα µε λεπτό υµένιο δισκία Ibandronic acid 2. ΣΥΝΘΕΣΗ ΣΕ ΡΑΣΤΙΚΗ(ΕΣ) ΟΥΣΙΑ(ΕΣ) Κάθε επικαλυµµένο µε λεπτό υµένιο δισκίο περιέχει 2,5 mg ιβανδρονικού οξέος (ως µονοϋδρικό, µονονατριούχο άλας ιβανδρονικού οξέος). 3. ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΚ ΟΧΩΝ Επίσης περιέχει λακτόζη. 4. ΦΑΡΜΑΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΜΟΡΦΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ 28 επικαλυµµένα µε λεπτό υµένιο δισκία 5. ΤΡΟΠΟΣ ΚΑΙ Ο ΟΣ(ΟΙ) ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ Για από στόµατος χρήση ιαβάστε το εσώκλειστο φύλλο οδηγιών χρήσης πριν τη χρήση 6. ΕΙ ΙΚΗ ΠΡΟΕΙ ΟΠΟΙΗΣΗ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΦΥΛΑΣΣΕΤΑΙ ΣΕ ΘΕΣΗ, ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΕΝ ΒΛΕΠΟΥΝ ΚΑΙ ΕΝ ΠΡΟΣΕΓΓΙΖΟΥΝ ΤΑ ΠΑΙ ΙΑ Να φυλάσσεται σε θέση την οποία δεν βλέπουν και δεν προσεγγίζουν τα παιδιά 7. ΑΛΛΗ(ΕΣ) ΕΙ ΙΚΗ(ΕΣ) ΠΡΟΕΙ ΟΠΟΙΗΣΗ(ΕΙΣ), ΕΑΝ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ(ΕΣ) 8. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΛΗΞΗΣ ΛΗΞΗ 9. ΕΙ ΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΦΥΛΑΞΗΣ Μη φυλάσσετε πάνω από 25 C. Φυλάσσεται στην αρχική συσκευασία 17

18 10. Ι ΙΑΙΤΕΡΕΣ ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΡΡΙΨΗ ΤΩΝ ΜΗ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΕΝΤΩΝ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Ή ΤΩΝ ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΕΡΧΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΑΥΤΑ, ΕΦΟΣΟΝ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ 11. ΟΝΟΜΑ ΚΑΙ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΟΥ ΚΑΤΟΧΟΥ ΤΗΣ Α ΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Roche Registration Limited 40 Broadwater Road Welwyn Garden City Hertfordshire AL 7 3AY Ηνωµένο Βασίλειο 12. ΑΡΙΘΜΟΣ(ΟΙ) Α ΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ EU/0/00/000/ ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΑΡΤΙ ΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Παρτίδα 14. ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΓΙΑ ΤΗ ΙΑΘΕΣΗ Φαρµακευτικό προϊόν για το οποίο απαιτείται ιατρική συνταγή 15. Ο ΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ 18

19 ΕΝ ΕΙΞΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΑΓΡΑΦΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ Ή, ΕΦΟΣΟΝ ΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ, ΣΤΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩ Η ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ Εξωτερικό κουτί 1. ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ Bonviva 2,5 mg επικαλυµµένα µε λεπτό υµένιο δισκία Ibandronic acid 2. ΣΥΝΘΕΣΗ ΣΕ ΡΑΣΤΙΚΗ(ΕΣ) ΟΥΣΙΑ(ΕΣ) Κάθε επικαλυµµένο µε λεπτό υµένιο δισκίο περιέχει 2,5 mg ιβανδρονικού οξέος (ως µονοϋδρικό, µονονατριούχο άλας ιβανδρονικού οξέος). 3. ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΚ ΟΧΩΝ Επίσης περιέχει λακτόζη. 4. ΦΑΡΜΑΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΜΟΡΦΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ 84 επικαλυµµένα µε λεπτό υµένιο δισκία 5. ΤΡΟΠΟΣ ΚΑΙ Ο ΟΣ(ΟΙ) ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ Για από στόµατος χρήση ιαβάστε το εσώκλειστο φύλλο οδηγιών χρήσης πριν τη χρήση 6. ΕΙ ΙΚΗ ΠΡΟΕΙ ΟΠΟΙΗΣΗ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΦΥΛΑΣΣΕΤΑΙ ΣΕ ΘΕΣΗ, ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΕΝ ΒΛΕΠΟΥΝ ΚΑΙ ΕΝ ΠΡΟΣΕΓΓΙΖΟΥΝ ΤΑ ΠΑΙ ΙΑ Να φυλάσσεται σε θέση την οποία δεν βλέπουν και δεν προσεγγίζουν τα παιδιά 7. ΑΛΛΗ(ΕΣ) ΕΙ ΙΚΗ(ΕΣ) ΠΡΟΕΙ ΟΠΟΙΗΣΗ(ΕΙΣ), ΕΑΝ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ(ΕΣ) 8. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΛΗΞΗΣ ΛΗΞΗ 9. ΕΙ ΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΦΥΛΑΞΗΣ Μη φυλάσσετε πάνω από 25 C. Φυλάσσεται στην αρχική συσκευασία 19

20 10. Ι ΙΑΙΤΕΡΕΣ ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΡΡΙΨΗ ΤΩΝ ΜΗ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΕΝΤΩΝ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Ή ΤΩΝ ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΕΡΧΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΑΥΤΑ, ΕΦΟΣΟΝ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ 11. ΟΝΟΜΑ ΚΑΙ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΟΥ ΚΑΤΟΧΟΥ ΤΗΣ Α ΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Roche Registration Limited 40 Broadwater Road Welwyn Garden City Hertfordshire AL 7 3AY Ηνωµένο Βασίλειο 12. ΑΡΙΘΜΟΣ(ΟΙ) Α ΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ EU/0/00/000/ ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΑΡΤΙ ΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Παρτίδα 14. ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΓΙΑ ΤΗ ΙΑΘΕΣΗ Φαρµακευτικό προϊόν για το οποίο απαιτείται ιατρική συνταγή 15. Ο ΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ 20

21 ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΕΝ ΕΙΞΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΑΓΡΑΦΟΝΤΑΙ ΣΤΙΣ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΕΣ ΤΥΠΟΥ BLISTER Ή ΣΤΙΣ ΤΑΙΝΙΕΣ 1. ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ Bonviva 2,5 mg επικαλυµµένα µε λεπτό υµένιο δισκία Ibandronic acid 2. ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΚΑΤΟΧΟΥ ΤΗΣ Α ΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Roche Registration Ltd. 3. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΛΗΞΗΣ ΛΗΞΗ 4. ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΑΡΤΙ ΑΣ Παρτίδα 21

22 Β. ΦΥΛΛΟ Ο ΗΓΙΩΝ ΧΡΗΣΗΣ 22

23 BONVIVA 2,5 mg επικαλυµµένα µε λεπτό υµένιο δισκία Ibandronic acid ΦΥΛΛΟ Ο ΗΓΙΩΝ ΧΡΗΣΗΣ ιαβάστε προσεκτικά ολόκληρο το φύλλο οδηγιών χρήσης προτού αρχίσετε να παίρνετε αυτό το φάρµακο. Φυλάξτε αυτό το φύλλο οδηγιών χρήσης. Ίσως χρειαστεί να το διαβάσετε ξανά. Εάν έχετε περαιτέρω απορίες, ρωτήστε το γιατρό σας ή το φαρµακοποιό σας. Η συνταγή για αυτό το φάρµακο συµπληρώθηκε για σας προσωπικά και δεν πρέπει να το δώσετε σε άλλους. Μπορεί να τους προκαλέσει βλάβη, ακόµα και όταν τα συµπτώµατά τους είναι ίδια µε τα δικά σας. Με το παρόν φύλλο οδηγιών χρήσης θα ενηµερωθείτε για τα ακόλουθα: 1 Τι είναι το Bonviva και ποια είναι η χρήση του 2 Τι πρέπει να γνωρίζετε προτού πάρετε το Bonviva 3 Πώς να πάρετε το Bonviva 4 Πιθανές παρενέργειες 5 Φύλαξη του Bonviva 6. Λοιπές πληροφορίες Bonviva Η δραστική ουσία είναι το ιβανδρονικό οξύ. Κάθε επικαλυµµένο µε λεπτό υµένιο δισκίο περιέχει 2,5 mg ιβανδρονικού οξέος (ως µονοϋδρικό, µονονατριούχο άλας ιβανδρονικού οξέος). Τα άλλα συστατικά είναι: πυρήνας δισκίου: λακτόζη µονοϋδρική, ποβιδόνη, κυτταρίνη µικροκρυσταλλική, κροσποβιδόνη, στεατικό οξύ κεκαθαρµένο, οξείδιο πυριτίου κολλοειδές άνυδρο επικάλυψη δισκίου: υπροµελλόζη, διοξείδιο τιτανίου, τάλκης, πολυαιθυλενογλυκόλη Κάτοχος Άδειας Κυκλοφορίας: Roche Registration Limited, 40 Broadwater Road, Welwyn Garden City, Hertfordshire, AL7 3AY, Ηνωµένο Βασίλειο Παρασκευαστής υπεύθυνος για την απελευθέρωση παρτίδων: Hoffmann-La Roche AG Emil-Barell-Strasse 1 D Grenzach-Wylhen Γερµανία 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ BONVIVA ΚΑΙ ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ Το Bonviva ανήκει σε µία οµάδα φαρµάκων που ονοµάζονται διφωσφονικά. εν περιέχει ορµόνες. Το Bonviva διατίθεται σε συσκευασίες των 28 και των 84 επικαλυµµένων µε λεπτό υµένιο δισκίων. Τα δισκία είναι λευκά έως υπόλευκα και επιµήκους σχήµατος. Μπορεί να µη κυκλοφορούν όλες οι συσκευασίες. Το Bonviva σας συνταγογραφήθηκε για τη θεραπεία ή την πρόληψη της οστεοπόρωσης. Η οστεοπόρωση είναι η λέπτυνση και εξασθένηση των οστών, που παρατηρείται συχνά στις γυναίκες 23

24 µετά την εµµηνόπαυση. Στην εµµηνόπαυση, οι ωοθήκες της γυναίκας σταµατούν να παράγουν τις θηλυκές ορµόνες, οιστρογόνα, οι οποίες βοηθούν στη διατήρηση της υγείας του σκελετού της. Όσο νωρίτερα φθάσει µία γυναίκα στην εµµηνόπαυση, τόσο αυξάνει ο κίνδυνος οστεοπόρωσης. Άλλοι παράγοντες που µπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο περιλαµβάνουν: - την ανεπαρκή πρόσληψη ασβεστίου και βιταµίνης D µε τη διατροφή - το κάπνισµα ή την υπερβολική κατανάλωση οινοπνεύµατος - την έλλειψη περπατήµατος ή άλλης άσκησης µε βάρη - το οικογενειακό ιστορικό οστεοπόρωσης Πολλά άτοµα µε οστεοπόρωση δεν έχουν συµπτώµατα. Εάν δεν έχετε συµπτώµατα, µπορεί να µην ξέρετε εάν πάσχετε από αυτήν. Ωστόσο, η οστεοπόρωση αυξάνει τις πιθανότητες για κάταγµα οστού, εάν τυχόν πέσετε ή χτυπήσετε. Τυχόν κάταγµα οστού µετά την ηλικία των 50 ετών µπορεί να αποτελεί σηµείο οστεοπόρωσης. Η οστεοπόρωση µπορεί επίσης να προκαλέσει πόνο στην πλάτη, απώλεια ύψους και κύρτωση της ράχης. Το Bonviva προλαµβάνει την απώλεια της οστικής µάζας που οφείλεται στην οστεοπόρωση και βοηθά στον επανασχηµατισµό της οστικής µάζας. Κατ αυτόν τον τρόπο, το Bonviva περιορίζει τις πιθανότητες κατάγµατος των οστών. Ένας υγιεινός τρόπος ζωής θα σας βοηθήσει επίσης να αποκοµίσετε το µέγιστο όφελος από τη θεραπεία σας. Αυτός περιλαµβάνει ισορροπηµένη διατροφή πλούσια σε ασβέστιο και βιταµίνη D, περπάτηµα ή οποιαδήποτε άλλη άσκηση µε βάρη, αποφυγή του καπνίσµατος και της υπερκατανάλωσης οινοπνεύµατος. 2. ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΠΡΟΤΟΥ ΠΑΡΕΤΕ ΤΟ BONVIVA Μην πάρετε το Bonviva: - Σε περίπτωση που είχατε εµφανίσει στο παρελθόν αλλεργική αντίδραση στο ιβανδρονικό οξύ ή σε οποιοδήποτε άλλο συστατικό του Bonviva. - Εάν έχετε ή πιστεύετε ότι µπορεί να έχετε χαµηλά επίπεδα ασβεστίου στο αίµα. - Εάν είστε ή νοµίζετε ότι µπορεί να είστε έγκυος ή εάν θηλάζετε. Μη χορηγείτε το Bonviva σε παιδιά ή εφήβους. Προσέξτε ιδιαιτέρως µε το Bonviva Ορισµένοι άνθρωποι χρειάζεται να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί κατά τη λήψη Bonviva. Pωτήστε το γιατρό σας: - Εάν έχετε τυχόν διαταραχές του µεταβολισµού των ανοργάνων στοιχείων (όπως ανεπάρκεια βιταµίνης D). - Εάν δεν µπορείτε να σταθείτε ή να καθίσετε σε όρθια θέση για 60 συνεχόµενα λεπτά. - Εάν οι νεφροί σας δεν λειτουργούν κανονικά. Εάν είχατε ποτέ προβλήµατα µε τον οισοφάγο σας (το σωλήνα που συνδέει το στόµα µε το στοµάχι σας). Προβλήµατα του οισοφάγου σας θα µπορούσαν να προκαλέσουν συµπτώµατα που περιλαµβάνουν: έντονο πόνο στο στήθος, έντονο πόνο µετά την κατάποση τροφής και/ή ποτού, έντονη ναυτία ή έµετο. Σε περίπτωση που παρουσιάσετε αυτά τα συµπτώµατα, θα πρέπει να επικοινωνήσετε µε το γιατρό σας χωρίς καθυστέρηση. Μην πάρετε το Bonviva µαζί µε τροφές και ποτά Το Bonviva είναι λιγότερο δραστικό όταν λαµβάνεται µε τροφή (βλέπε 3. ΠΩΣ ΝΑ ΠΑΡΕΤΕ ΤΟ BONVIVA). Εάν είστε έγκυος ή θηλάζετε 24

25 Μην πάρετε το Bonviva εάν είστε έγκυος ή θηλάζετε. Εάν θηλάζετε, µπορεί να χρειαστεί να διακόψετε τη γαλουχία προκειµένου να πάρετε το Bonviva. Μπορείτε να οδηγείτε και να χειρίζεστε µηχανές Θεωρείται πολύ απίθανο να επηρεάσει το Bonviva την ικανότητά σας για οδήγηση ή χειρισµό µηχανών. Άλλα φάρµακα και Bonviva Ενηµερώστε το γιατρό ή το φαρµακοποιό σας εάν παίρνετε άλλα φάρµακα ή εάν πήρατε πρόσφατα άλλα φάρµακα. Αναφέρατε οτιδήποτε παίρνετε, το οποίο αγοράσετε χωρίς συνταγή ή τυχόν συµπληρώµατα που περιέχουν ασβέστιο, µαγνήσιο, σίδηρο ή αργίλιο. Η ασπιρίνη και άλλα µη στεροειδή αντιφλεγµονώδη φάρµακα (ΜΣΑΦ) µπορεί να ερεθίσουν το στοµάχι και το έντερο. Τα διφωσφονικά (όπως το Bonviva) µπορεί επίσης να προκαλέσουν ερεθισµό. Γι αυτό να είστε ιδιαίτερα προσεκτικές εάν παίρνετε παυσίπονα ή αντιφλεγµονώδη ενόσω παίρνετε Bonviva. (Τα ΜΣΑΦ περιλαµβάνουν την ιβουπροφαίνη, τη νατριούχο δικλοφενάκη και τη ναπροξένη.) Αφού καταπιείτε το καθηµερινό σας δισκίο Bonviva, περιµένετε για 1 ώρα πριν πάρετε οποιοδήποτε άλλο φάρµακο, συµπεριλαµβανοµένων των δισκίων για τη δυσπεψία ή φαρµάκων, συµπληρωµάτων ασβεστίου ή βιταµινών. 3. ΠΩΣ ΝΑ ΠΑΡΕΤΕ ΤΟ BONVIVA Πάρετε πάντοτε το Bonviva αυστηρώς σύµφωνα µε τις οδηγίες του γιατρού σας. Εάν έχετε αµφιβολίες, ρωτήστε τον γιατρό ή τον φαρµακοποιό σας. Η συνήθης δόση Bonviva είναι ένα δισκίο κάθε µέρα. Λήψη του καθηµερινού σας δισκίου Είναι σηµαντικό να ακολουθείτε προσεκτικά τις παρακάτω οδηγίες. Σκοπό έχουν τη διευκόλυνση της γρήγορης διέλευσης του δισκίου Bonviva στο στοµάχι σας, ώστε να µειωθούν οι πιθανότητες βλάβης του οισοφάγου σας. - Πάρτε το δισκίο Bonviva τουλάχιστον 6 ώρες µετά την τελευταία κατανάλωση οποιασδήποτε τροφής ή ποτού εκτός από νερό. - Πάρτε το δισκίο Bonviva - αφού σηκωθείτε για πρώτη φορά µέσα στη µέρα και - πριν φάτε ή πιείτε οτιδήποτε άλλο (µε άδειο στοµάχι) - Καταπιείτε το δισκίο σας µε ένα γεµάτο ποτήρι νερού βρύσης (τουλάχιστον 200 ml). Μην πάρετε το δισκίο σας µε µεταλλικό νερό, φρουτοχυµό ή οποιοδήποτε άλλο ποτό. - Καταπιείτε το δισκίο σας ολόκληρο µην το µασάτε, µην το θρυµµατίζετε και µην το αφήνετε να διαλυθεί στο στόµα σας. - Επί µία ώρα (60 λεπτά) µετά τη λήψη του δισκίου σας - µην ξαπλώσετε: εάν δεν παραµείνετε σε όρθια θέση (είτε στέκεστε είτε κάθεστε), κάποια ποσότητα του φαρµάκου µπορεί να διαφύγει προς τον οισοφάγο σας - µην φάτε τίποτε - µην πιείτε τίποτε (εκτός από νερό βρύσης, εφόσον το χρειάζεστε) - µην πάρετε κανένα άλλο φάρµακο 25

26 - Αφού περιµένετε για µία ώρα, µπορείτε να φάτε ή να πιείτε για πρώτη φορά µέσα στη µέρα. Αφού φάτε, µπορείτε εάν θέλετε να ξαπλώσετε και να πάρετε οποιοδήποτε άλλο φάρµακο χρειάζεστε. Μην πάρετε το δισκίο σας την ώρα της κατάκλισης ή πριν σηκωθείτε το πρωί. Συνέχιση της λήψης Bonviva Είναι σηµαντικό να συνεχίσετε να παίρνετε το Bonviva καθηµερινά για όσο χρονικό διάστηµα σας το συνταγογραφεί ο γιατρός σας. Το Bonviva µπορεί να θεραπεύσει ή να προλάβει την οστεοπόρωση µόνο για το χρονικό εκείνο διάστηµα για το οποίο συνεχίζετε να το παίρνετε. Εάν πάρετε υπερβολική δόση Bonviva Εάν πήρατε κατά λάθος περισσότερα δισκία, πιείτε ένα γεµάτο ποτήρι γάλα και επικοινωνήστε άµεσα µε το γιατρό σας. Μην προσπαθήσετε να κάνετε εµετό και µην ξαπλώσετε κάτι τέτοιο θα µπορούσε να προκαλέσει βλάβη του οισοφάγου σας από το Bonviva. Εάν ξεχάσετε µία δόση Εάν ξεχάσετε να πάρετε µία ή περισσότερες δόσεις Bonviva, µην πάρετε επιπλέον δισκία για να αναπληρώσετε τη δόση και µην πάρετε δισκίο αργότερα µέσα στην ηµέρα. Απλώς πάρτε την κανονική σας δόση αµέσως µόλις σηκωθείτε το επόµενο πρωί. 4. ΠΙΘΑΝΕΣ ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ Όπως όλα τα φάρµακα, έτσι και το Bonviva µπορεί να έχει παρενέργειες. εν εµφανίζονται όµως σε όλους. Οι συχνότερες παρενέργειες είναι η στοµαχική καούρα, η δυσπεψία και η διάρροια. Άλλες πιθανές παρενέργειες περιλαµβάνουν εξάνθηµα και πόνο στους µυς και στις αρθρώσεις. Τα συµπτώµατα αυτά, εάν εµφανιστούν, εξαφανίζονται κατά κανόνα µετά από σύντοµο χρονικό διάστηµα λήψης Bonviva. Έτσι αναµένεται ότι θα µπορείτε να συνεχίσετε τη θεραπεία σας. Εάν οποιοδήποτε σύµπτωµα γίνει ενοχλητικό ή διαρκεί για µεγάλο χρονικό διάστηµα, µιλήστε µε το γιατρό σας. Το Bonviva µπορεί να ερεθίσει τον οισοφάγο, αν και συνήθως µπορείτε να αποφύγετε κάτι τέτοιο παίρνοντας τη δόση σας όπως περιγράφεται στο παρόν φύλλο οδηγιών. Σε περίπτωση που παρουσιάσετε συµπτώµατα όπως έντονο πόνο στο στήθος, έντονο πόνο µετά την κατάποση τροφής ή ποτού, έντονη ναυτία ή έµετο, επικοινωνήστε µε το γιατρό σας χωρίς καθυστέρηση. Εάν παρατηρήσετε παρενέργειες που δεν αναφέρονται στο παρόν φύλλο οδηγιών χρήσης, ενηµερώστε τον γιατρό ή τον φαρµακοποιό σας. 5. ΦΥΛΑΞΗ ΤΟΥ BONVIVA Να φυλάσσεται σε θέση την οποία δεν βλέπουν και δεν προσεγγίζουν τα παιδιά. Μη φυλάσσετε πάνω από 25 C. Φυλάσσεται στην αρχική συσκευασία. Μην βγάζετε τα δισκία σας από τη συσκευασία τους µέχρι να είστε έτοιµες να τα πάρετε. 26

27 Να µη χρησιµοποιείται µετά την ηµεροµηνία λήξης που αναγράφεται στο κουτί. 27

28 6. ΛΟΙΠΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Για οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά µε το παρόν φαρµακευτικό προϊόν, παρακαλείστε να απευθυνθείτε στον τοπικό αντιπρόσωπο του κατόχου της άδειας κυκλοφορίας. België/Belgique/Belgien N.V. Roche S.A. Rue Dantestraat 75 B-1070 Bruxelles-Brussel-Brüssel Tél/Tel: +32 (0) Danmark Roche a/s Industriholmen 59 DK-2650 Hvidovre Tlf: Deutschland Hoffmann-La Roche AG Emil-Barell-Str. 1 D Grenzach-Wyhlen Tel: +49 (0) Ελλάδα Roche (Hellas) A.E. Αλαµάνας 4 & ελφών GR Μαρούσι, Αττική Τηλ: España Roche Farma S.A. c/ Josefa Valcárcel, nº 42 E Madrid Tel: France Roche 52, boulevard du Parc F Neuilly-sur-Seine Cedex Tél: +33 (0) Ireland Roche Products (Ireland) Ltd Lake Drive City West Naas Road IRL-Dublin 24 Tel: +353 (0) Luxembourg/Luxemburg N.V. Roche S.A. Rue Dantestraat 75 B-1070 Bruxelles-Brüssel Belgique/Belgien Tél/Tel: +32 (0) Nederland Roche Nederland B.V. Postbus 44 NL-3440 AA Woerden Tel: +31 (0) Norge Roche Norge AS Kristoffer Robinsvei 13 N-0978 Oslo Tlf: Österreich Roche Austria GmbH Engelhorngasse 3 A-1211 Wien Tel: +43 (0) Portugal Roche Farmacêutica Química, Lda Estrada Nacional P Amadora Tel: Suomi/Finland Roche Oy Sinimäentie 10 B FIN Espoo/Esbo Puh/Tel: +358 (0) Sverige Roche AB Box S Stockholm Tel: +46 (0)

29 Ísland Roche a/s c/o Thorarensen Lyf ehf Lynghálsi 13 IS-110 Reykjavík Tel: United Kingdom Roche Products Ltd. 40 Broadwater Road Welwyn Garden City Hertfordshire AL7 3AY - UK Tel: +44 (0) Italia Roche S.p.A. Via G.B. Stucchi 110 I Monza Tel: Το παρόν φύλλο οδηγιών χρήσης εγκρίθηκε για τελευταία φορά στις {ηµεροµηνία} 29