Ινστιτούτο Εργασίας Κύπρου. Μέρος 1 Επισκόπηση της βιβλιογραφίας για την ανταγωνιστικότητα της κυπριακής οικονοµίας. Draft

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ινστιτούτο Εργασίας Κύπρου. Μέρος 1 Επισκόπηση της βιβλιογραφίας για την ανταγωνιστικότητα της κυπριακής οικονοµίας. Draft"

Transcript

1 Μέρος 1 Επισκόπηση της βιβλιογραφίας για την ανταγωνιστικότητα της κυπριακής οικονοµίας 1

2 Το γενικό πλαίσιο ανάλυσης της ανταγωνιστικότητας σε συνθήκες ενιαίου νοµίσµατος Με την οικοδόµηση της ΟΝΕ, οι χώρες µέλη χάνουν ένα σηµαντικό µακροοικονοµικό εργαλείο. Στο παρελθόν, στην περίπτωση που η οικονοµία δεχόταν πλήγµα από µια κρίση, ανισορροπία η εξωγενή διαταραχή, την προσαρµογή στον διεθνή ανταγωνισµό προσέφερε η συναλλαγµατική πολιτική µέσω της υποτίµησης (σπανιότερα δε της ανατίµησης) του εθνικού νοµίσµατος. Σε αυτήν την λύση κατέφευγαν και οι περισσότερες κυβερνήσεις που αντιµετώπιζαν προβλήµατα ανταγωνιστικότητας µε πιθανές αρνητικές επιπτώσεις στην παραγωγή και το ύψος της απασχόλησης. H νοµισµατική ένωση της Ευρώπης (ΟΝΕ) βασίστηκε στον ισχυρισµό ότι η µείωση των βαθµών ελευθερίας της µακροοικονοµικής πολιτικής είναι δικαιολογηµένη επειδή η προσαρµογή στον διεθνή ανταγωνισµό µέσω της συναλλαγµατικής πολιτικής δεν συνιστά, υποτίθεται, ουσιαστική λύση του προβλήµατος αλλά απλή µετατόπιση του στο χρόνο. Πιο συγκεκριµένα, καταφεύγοντας στην διακύµανση της συναλλαγµατικής ισοτιµίας για να αντισταθµιστεί η διαφορά τιµών που προκύπτει από την χαµηλότερη παραγωγικότητα ή τον υψηλότερο πληθωρισµό, δεν αντιµετωπίζουµε τα αίτια του προβλήµατος αλλά απλώς µετατοπίζουµε το πρόβληµα. Ως εκ τούτου, η συναλλαγµατική πολιτική δεν οδηγεί στην προσαρµογή της οικονοµίας στον διεθνή ανταγωνισµό, αλλά απλώς την αναβάλει. Η χρήση της συναλλαγµατικής πολιτικής µπορεί να αποδειχθεί ωφέλιµη µόνο βραχυπρόθεσµα, προσφέροντας έτσι τα χρονικά περιθώρια στην οικονοµία να προσαρµοσθεί µε οµαλότερο τρόπο στις απαιτήσεις του διεθνούς ανταγωνισµού (δηλαδή να αντιµετωπίσει τον υψηλό πληθωρισµό ή την χαµηλή παραγωγικότητα). Με την Οικονοµική και Νοµισµατική Ένωση, η συναλλαγµατική προσαρµογή δεν είναι πλέον δυνατή εφόσον η δηµιουργία του Ευρώ καταργεί τις ισοτιµίες µεταξύ των εθνικών νοµισµάτων. Η απώλεια αυτού του εργαλείου προσαρµογής των οικονοµιών στις απαιτήσεις του διεθνούς ανταγωνισµού, αλλά και σε εξωτερικές διαταραχές ή ανισορροπίες της οικονοµίας θέτει ερωτήµατα ως προς τις διαδικασίες που αποµένουν στα κράτη για να ανταποκριθούν στις πιέσεις και να αποφευχθεί η πτώση της παραγωγής και η αύξηση της ανεργίας. Με άλλα λόγια, τίθεται το ζήτηµα µε ποιο τρόπο µπορεί να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα των εθνικών οικονοµιών σε συνθήκες ενιαίου νοµίσµατος. Με την απώλεια της συναλλαγµατικής πολιτικής ως µέσο προσαρµογής της οικονοµίας στις διεθνείς πιέσεις, αποµένουν ως λύσεις η ευελιξία στις αγορές προϊόντων, η ευελιξία της αγοράς εργασίας, οι διαρθρωτικές αλλαγές στο παραγωγικό σύστηµα, η µεταρρύθµιση των θεσµών. Όπως αναφέρουν όλες οι αναλύσεις των διεθνών οργανισµών, τόσο του ΟΟΣΑ και του ΔΝΤ, όσο και των υπηρεσιών της ίδιας της 2

3 ΕΕ, εάν δεν πραγµατοποιηθεί προσαρµογή της οικονοµίας στις απαιτήσεις του διεθνούς ανταγωνισµού, εάν δηλαδή δεν υπάρξει αύξηση της ανταγωνιστικότητας το αντίτιµο θα είναι δυσµενές για το ύψος της παραγωγής και οδυνηρό για τους εργαζόµενους. Παράλληλα, µπορούµε να θέσουµε ένα πολύ σηµαντικό ερώτηµα για την διαµόρφωση των µελλοντικών ευρωπαϊκών πολιτικών. Η ανάγκη προσαρµογής θα είναι έντονη µέσα στα πλαίσια της Οικονοµικής και Νοµισµατικής Ένωσης; Θα χρειαστούν στο µέλλον τέτοιοι µηχανισµοί προσαρµογής; Οι απαντήσεις σ' αυτά τα ερωτήµατα διαφέρουν σηµαντικά ως προς την πιθανότερη έκβαση των γεγονότων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Συνοπτικά, οι διαφορετικές αντιλήψεις επί του ζητήµατος είναι οι εξής: Η δηµιουργία της ΟΝΕ θεωρήθηκε ότι θα µειώσει την πιθανότητα να υπάρξουν διαταραχές µε ανισοµερείς επιπτώσεις 1 στις οικονοµίες των χωρών µελών, εφόσον οι κυριότεροι συντελεστές στην δηµιουργία τέτοιων διαταραχών θα εξαφανιστούν. Αναλυτικότερα, δεν θα παρουσιάζονται πλέον διαταραχές σε συγκεκριµένες οικονοµίες από την άσκηση ασυνεπών εθνικών νοµισµατικών πολιτικών, ούτε από κερδοσκοπικές επιθέσεις στην συναλλαγµατική ισοτιµία. Το Σύµφωνο Σταθερότητας και η κοινή νοµισµατική πολιτική αποκλείουν τέτοια ενδεχόµενα, εφόσον τα κράτη δεσµεύονται να τηρήσουν συγκρατηµένη οικονοµική πολιτική. Εάν θεωρήσουµε ότι για τις διαταραχές που γνωρίζει η οικονοµία µιας χώρας ευθύνονται αποκλειστικά οι προαναφερόµενοι παράγοντες, τότε είναι σωστό να θεωρήσουµε ότι η ευρωπαϊκή οικονοµία δεν θα δεχτεί πλήγµατα στο µέλλον από διαταραχές µε ανισοµερείς επιπτώσεις, ή έστω, ότι αυτές θα αποτελούν σπάνια και µεµονωµένα φαινόµενα. Την γνώµη αυτή συµµερίζεται η πλειοψηφία των οικονοµολόγων. Υπάρχει ωστόσο αντιπαράθεση σε άλλο επίπεδο: Διαταραχές µε επιπτώσεις που θίγουν σε διαφορετικό βαθµό κάθε ξεχωριστή εθνική οικονοµία, δεν δηµιουργούνται µόνο από κερδοσκοπικές πιέσεις ή από ασυνεπείς νοµισµατικές πολιτικές, αλλά και από διαφορές στα διαρθρωτικά χαρακτηριστικά των οικονοµιών των κρατών και στον συγχρονισµό των 1 Οικονοµικές διαταραχές µε ανισοµερείς επιπτώσεις είναι οι διαταραχές της οικονοµίας (όπως π.χ. µια απότοµη και µεγάλη αύξηση της τιµής του πετρελαίου ή µια µεγάλης έκτασης φυσική καταστροφή), που θίγουν σε διαφορετικό βαθµό την οικονοµία κάθε ξεχωριστής ευρωπαϊκής χώρας. Η ύπαρξη των εθνικών νοµισµάτων, επέτρεπε στο παρελθόν την εξοµάλυνση των διαφορών που δηµιουργούσαν οι οικονοµικές διαταραχές, χάρη στην αλλαγή της συναλλαγµατικής ισοτιµίας και συνακόλουθα των τιµών. Η ύπαρξη ενός κοινού νοµίσµατος αφαιρεί από τις χώρες της ΕΕ αυτήν την δυνατότητα προσαρµογής. Κατά συνέπεια, η ΕΕ θα πρέπει να αναζητήσει νέους µηχανισµούς προσαρµογής, νέα "κανάλια προσαρµογής". 3

4 οικονοµικών κύκλων. Η έλλειψη συγχρονισµού στους οικονοµικούς κύκλούς των µελών µιας οικονοµικής και νοµισµατικής ένωσης θεωρείται ότι αυξάνει τις πιθανότητες εµφάνισης ανισοµερώς κατανεµηµένων επιπτώσεων. Βέβαια, οι θετικές εξελίξεις στην πορεία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης φαίνεται ότι θα αυξήσουν σηµαντικά και τους εµπορικούς δεσµούς µεταξύ των ευρωπαίων εταίρων. Η εντατικοποίηση των εµπορικών σχέσεων θα επιφέρει και την σύγκλιση των διαρθρωτικών χαρακτηριστικών αλλά και τον συγχρονισµό των οικονοµικών κύκλων. Οι επιπτώσεις αυτές µε τη σειρά τους θα συµβάλουν στην εξασθένηση των πιθανοτήτων εµφάνισης διαταραχών µε ανισοµερώς κατανεµηµένες επιπτώσεις στις ξεχωριστές οικονοµίες των χωρών µελών. Έτσι, θα µπορούσαµε να φανταστούµε ότι ενδέχεται να βαδίζουµε προς την σταδιακή εξάλειψη των οικονοµικών διαταραχών σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Την γνώµη αυτή δεν συµµερίζονται όλοι οι οικονοµολόγοι. Αντιθέτως, ορισµένες θεωρητικές προσεγγίσεις (Krugman 1991) 2 δείχνουν ότι υπάρχει το ενδεχόµενο να υπάρξει εντελώς διαφορετική έκβαση των πραγµάτων. Η «νέα οικονοµική γεωγραφία» κάνει λόγο για τα αποτελέσµατα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης στην παραγωγική εξειδίκευση των χωρών και την τοπική συγκέντρωση των κλάδων παραγωγής. Ορισµένοι οικονοµολόγοι διατείνονται ότι η ολοκλήρωση ενδέχεται να ενισχύσει την παραγωγική εξειδίκευση των περιοχών της Ευρώπης, να µειώσει την διαφοροποίηση των προϊόντων των εν λόγω περιοχών, και να τις καταστήσει έτσι ακόµη πιο ευάλωτες στην µη ισοµερή κατανοµή των επιπτώσεων από ενδεχόµενες διαταραχές της οικονοµίας. Η συγκέντρωση των οικονοµικών δραστηριοτήτων σε συγκεκριµένους τοµείς, χώρες και περιοχές θα οδηγήσει σε µεγάλες διαρθρωτικές διαφορές µεταξύ των οικονοµιών της ΟΝΕ. Η άνιση γεωγραφική κατανοµή των παραγωγικών δυνατοτήτων θα αυξήσει συνεπώς και τις πιθανότητες εµφάνισης ανισοµερώς κατανεµηµένων επιπτώσεων των διαταραχών στις επιµέρους οικονοµίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η οικονοµική θεωρία δεν είναι ακόµη σε θέση να αποσαφηνίσει ως προς ποια από τις δύο εκδοχές θα επικρατήσει στο µέλλον. Όπως όµως επισηµαίνει το ερευνητικό τµήµα του ΔΝΤ, η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση αποτελεί µια αναµφισβήτητη διαρθρωτική αλλαγή για τα παραγωγικά συστήµατα των χωρών µελών που κατά πάσα πιθανότητα θα οδηγηθούν σε διαδικασίες ανασυγκρότησης και αναβάθµισης των οικονοµικών δραστηριοτήτων τους. Αυτήν την γνώµη φαίνεται να συµµερίζονται και οι υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αν και το µέγεθος των 2 Krugman P. (1991), Geography and Trade, MIT Press, Cambridge, Krugman P. (1993), "Lessons of Massachusetts for EMU", in Adjustment and Growth in the EMU, ed. F.Torres & F.Giavazzi, Cambridge University Press 4

5 αναµενόµενων αλλαγών είναι εξαιρετικά δύσκολο να προσδιοριστεί. Η έλλειψη σαφούς πρόβλεψης για την φύση των µελλοντικών εξελίξεων ωθεί τις κυβερνήσεις στην προληπτική εφαρµογή πολιτικών που αποσκοπούν στην αύξηση της ευελιξίας στην αγορά εργασίας. Τα κείµενα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επισηµάνουν ότι η ευελιξία της αγοράς εργασίας εξασφαλίζει την οµαλή προσαρµογή των οικονοµιών σε περιπτώσεις ανισοµερώς κατανεµηµένων διαταραχών της οικονοµίας. Σύµφωνα µε το κύριο ρεύµα των οικονοµικών, προκειµένου να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα (νοούµενη αποκλειστικά ως ανταγωνιστικότητα τιµής) είναι αναγκαίο να εφαρµοσθεί µια καλά σχεδιασµένη µεταρρύθµιση για την ελευθέρωση των αγορών εργασίας, αφού αυτές θεωρούνται ως η κύρια πηγή των πραγµατικών ακαµψιών (real rigidities) (Romer 1996) που εµποδίζουν την προσαρµογή των µισθών στον διεθνή ανταγωνισµό. Αυτή η µεταρρύθµιση συνεπάγεται µειώσεις στο επίπεδο και την διάρκεια των επιδοµάτων ανεργίας, στην προστασία της απασχόλησης και στους φόρους που καταβάλλουν οι εργοδότες, στην µείωση του κατώτατου µισθού, στην αλλαγή της νοµοθεσίας που αφορά στις συλλογικές διαπραγµατεύσεις και τον συνδικαλισµό (Layard, Nickell & Jackman 1991, OECD 1994 and 1998, Layard & Nickell 1998, Lindbeck 1993 and 1996, Boeri, Layard & Nickell 2000). Μερικοί γνωστοί οικονοµολόγοι βλέπουν το νέο ανταγωνιστικό περιβάλλον της ΟΝΕ ως Δούρειο Ίππο (Burda 2001) που θα επιτρέψει την ελευθέρωση των αγορών εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ( unless an improbable miracle occurs in pan-european collective bargaining, labour markets will become more and not less flexible in the future, Burda 2001). Στο καθεστώς των σταθερών συναλλαγµατικών ισοτιµιών, θεωρείται (European Commission 1997 and 1998, OECD 1999 and 2000, Soltwdel, Dohse, Krieger-Boden 1999) ότι η προσαρµογή πρέπει να πραγµατοποιείται κυρίως µέσω αλλαγών στους µισθούς, εναλλακτικά δε στο ύψος της παραγωγής και της ανεργίας 3. Όσο υψηλότερες και αν είναι οι ονοµαστικές και πραγµατικές ακαµψίες, τόσο βραδύτερη και επώδυνη θα είναι η διαδικασία προσαρµογής. Αυτή η ανάλυση καταλήγει αναγκαστικά στο συµπέρασµα ότι η ταχεία και αποτελεσµατική προσαρµογή της οικονοµίας στις διαταραχές προϋποθέτει µια ελαστική αγορά εργασίας, ιδιαίτερα σε χώρες στις οποίες το δηµοσιονοµικό έλλειµµα είναι τόσο υψηλό ώστε δεν επιτρέπει την λειτουργία των «αυτόµατων σταθεροποιητών» ως δυνάµεις απόσβεσης των διαταραχών (shock absorbers). Εάν η ευελιξία της αγοράς εργασίας είναι µειωµένη, η ανεργία θα έχει µικρή επίπτωση στους µισθούς και η ανταγωνιστικότητα θα παραµείνει χαµηλή, η δε ανεργία θα είναι υψηλή. Εν κατακλείδι, στα πλαίσια της ΟΝΕ, η ευελιξία της 3 "Adjustment through fiscal policy, without being dismissed, is considered as problematic" (European Commission 2001, page 81) 5

6 αγοράς εργασίας επιχειρείται να αντικαταστήσει την νοµισµατική και συναλλαγµατική πολιτική ως µηχανισµός προσαρµογής, αύξησης της ανταγωνιστικότητας και διατήρησης της εσωτερικής και εξωτερικής ισορροπίας της οικονοµίας (European Commission 2001). Αυτές οι διαπιστώσεις οδήγησαν τον Calmfors (1998) στο συµπέρασµα ότι οι µεγαλύτερες µεταβολές στην απασχόληση που οφείλονται στο κοινό νόµισµα, θα αποτελέσουν κίνητρο για την εφαρµογή µεταρρυθµίσεων στην αγορά εργασίας, και ότι η ΟΝΕ επιδρά ως καταλύτης για την ελευθέρωση της αγοράς εργασίας καθώς η κοινή γνώµη µετατρέπεται υπό το βάρος της πραγµατικότητας, οι δε συνδικαλιστικές οργανώσεις πείθονται ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση (there-is-no-alternative). Η προσαρµογή της αγοράς εργασίας των χωρών µελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε πιθανές οικονοµικές διαταραχές µπορεί να επιτευχθεί µε τρεις τρόπους: µε την ευελιξία των µισθών, µε την ευελιξία του χρόνου εργασίας και µε την κινητικότητα της εργασίας (που διακρίνεται σε γεωγραφική κινητικότητα και κινητικότητα µεταξύ κλάδων οικονοµικής δραστηριότητας και επαγγελµάτων). Οι υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής 4 θεωρούν ότι η κινητικότητα του εργατικού δυναµικού στον ευρωπαϊκό χώρο -που ήδη βρίσκεται σε πολύ χαµηλό επίπεδο σε σχέση µε τις ΗΠΑ- δύσκολα θα αυξηθεί κατά τα επόµενα έτη. Τα εµπόδια που παρουσιάζονται σχετίζονται µε γλωσσικές διαφορές, διοικητικούς περιορισµούς, µη αναγνώριση των επαγγελµατικών διπλωµάτων, αδυναµία µεταφοράς των δικαιωµάτων σύνταξης και κοινωνικής προστασίας, καθώς και µε µια σειρά κοινωνικών και πολιτιστικών παραγόντων. Η ΕΕ παρουσιάζεται λοιπόν σαν ένα γεωγραφικό σύνολο µε περιορισµένες προοπτικές αύξησης της κινητικότητας του εργατικού δυναµικού. Ο δεύτερος τρόπος για να βελτιωθεί η προσαρµοστικότητα της αγοράς εργασίας, σύµφωνα µε τις αναλύσεις των υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, είναι η αύξηση της ευελιξίας του χρόνου εργασίας. Η διευθέτηση της οργάνωσης του χρόνου εργασίας οδηγεί σε αύξηση της παραγωγικότητας και ταυτόχρονα βελτιώνει και την ανταγωνιστικότητα της οικονοµίας. Παράλληλα, επιτρέπει και την ικανότητα προσαρµογής των επιχειρήσεων σε περίπτωση διαταραχών µε αποτελέσµατα που θίγουν σε διαφορετικό βαθµό διαφορετικές χώρες ή περιοχές της ΕΕ. Ωστόσο, σύµφωνα µε τις ίδιες αναλύσεις, τα µέτρα που αποσκοπούν σε µεγαλύτερη ελευθερία στη οργάνωση του χρόνου εργασίας δεν είναι επαρκή για την ουσιαστική αύξηση της ευελιξίας στην αγορά εργασίας. Η προσαρµογή της 4 Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Economic Policy in EMU, DGII, 1997 και Growth and Employment in the Stability-Oriented Framework of EMU, DGII,

7 αγοράς εργασίας θεωρείται ότι µπορεί να επιτευχθεί µόνον αν περιλαµβάνει και την αύξηση της ευελιξίας των µισθών. Η µεγαλύτερη ελαστικότητα των µισθών στις µεταβολές της προσφοράς ή της ζήτησης εργασίας ανάλογα µε τον κλάδο ή την περιοχή, θα βοηθήσει την προσαρµογή της αγοράς εργασίας. Αν οι µισθοί αργήσουν να προσαρµοστούν σε µια διακύµανση στην αγορά εργασίας, τότε, η δυσκαµψία αυτή θα µπορούσε να βλάψει και την ανταγωνιστικότητα των εθνικών επιχειρήσεων µε αρνητικές επιδράσεις στο ύψος της παραγωγής και της απασχόλησης. Η ΕΕ προωθεί τα απαραίτητα µέτρα για να διευκολυνθεί η προσαρµογή της αγοράς εργασίας. Μπορούµε να ξεχωρίσουµε τις εξής κατευθύνσεις σε θέµατα µισθολογικών αυξήσεων και σχετικά µε το επίπεδο των µισθών σε ευρωπαϊκό επίπεδο: 1. Οι αυξήσεις των πραγµατικών µισθών δεν πρέπει να υπερβαίνουν τις αυξήσεις της παραγωγικότητας της εργασίας. Οι µισθολογικές αυξήσεις πρέπει να συµβάλουν στην σταθερότητα των τιµών ώστε η νοµισµατική πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να µην είναι περιοριστική. Η σταθερότητα των τιµών, κατά την άποψη που περιέχεται στα επίσηµα έγγραφα της ΕΕ, αποτελεί σηµαντικό παράγοντα της αύξησης της παραγωγής και της απασχόλησης. Παράλληλα, οι ήπιες µισθολογικές αυξήσεις µειώνουν το πραγµατικό κόστος ανά µονάδα προϊόντος και ενισχύουν έτσι ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων. 2. Σύµφωνα πάντα µε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είναι αναγκαίο οι χώρες µέλη να ευνοήσουν την ελαστικότητα της κλίµακας των µισθών έτσι ώστε οι αµοιβές να προσαρµόζονται στην παραγωγικότητα της εργασίας. Με άλλα λόγια, οι αµοιβές των εργασιών µε υψηλότερη παραγωγικότητα µπορούν να είναι υψηλές, ενώ αντίστροφα, οι αµοιβές µε χαµηλή παραγωγικότητα οφείλουν να προσαρµόζονται σε χαµηλότερα επίπεδα. Για να συµβεί, όµως, κάτι τέτοιο, η αγορά εργασίας πρέπει να απελευθερωθεί από ρυθµίσεις που την καθιστούν ανελαστική. Η συγκεκριµένη ελευθέρωση θέτει σε αµφισβήτηση τον καθορισµό των µισθών σε εθνικό ή κλαδικό επίπεδο και συνηγορεί υπέρ της άποψης ότι οι µισθοί θα πρέπει να καθορίζονται µε βάση το ύψος της παραγωγικότητας σε συγκεκριµένες περιοχές και επιχειρήσεις. Η ευελιξία σε τοπικό επίπεδο επιτρέπει σε µια περιοχή µε χαµηλότερα επίπεδα παραγωγικότητας να απαντήσει µε µείωση των µισθών σε µια τυχόν οικονοµική διαταραχή. Τα ίδια συµπεράσµατα ισχύουν και για τις επιχειρήσεις: αν µια συγκεκριµένη επιχείρηση βλάπτεται από τον ανταγωνισµό, και αν η ευελιξία της αγοράς εργασίας κυµαίνεται σε 7

8 ικανοποιητικά επίπεδα, θα µπορέσει να προχωρήσει σε µειώσεις µισθών που θα συµβάλλουν στην αύξηση της ανταγωνιστικότητάς της. 3. Παράλληλα, θεωρείται ότι οι αποφάσεις για το ύψος των µισθών, όταν λαµβάνονται σε κλαδικό επίπεδο δεν επιτρέπουν την ανάπτυξη των νέων µορφών οργάνωσης της παραγωγής και της εργασίας σε επίπεδο επιχειρήσεων. Οι µελέτες των διεθνών οργανισµών 5 συµφωνούν ότι σε πολλές από τις ευρωπαϊκές οικονοµίες, τόσο σε τοπικό επίπεδο όσο και σε κλίµακα επιχειρήσεων, η δυσκαµψία των µισθών δεν επιτρέπει την ορθή λειτουργία της αγοράς εργασίας. Η αδράνεια των προσαρµοστικών µηχανισµών της αγοράς εργασίας θα επιφέρει την προσαρµογή της οικονοµίας µέσω της µείωσης της παραγωγής και την αύξηση της ανεργίας, µε αποτέλεσµα να υπάρξει αυξηµένο κοινωνικό και οικονοµικό κόστος. Για τους λόγους αυτούς, θεωρείται ότι είναι αναγκαία η ευθυγράµµιση των µισθών αναλογικά µε τις διαφορές παραγωγικότητας της εργασίας, έτσι ώστε να έχουµε διαχωρισµούς στο εσωτερικό του ίδιου του εργατικού δυναµικού. Σύµφωνα πάντα µε τις θέσεις των υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θα πρέπει να υπάρξει η δυνατότητα να δοθούν χαµηλοί µισθοί σε χαµηλής ειδίκευσης εργαζόµενους, σε νέο-εισερχόµενους στην αγορά εργασίας και στους µακροχρόνια άνεργους. Συνοψίζοντας τα παραπάνω, οι θέσεις των διεθνών οργανισµών είναι οι εξής: Με την ΟΝΕ, η προσαρµογή των χωρών µελών σε µελλοντικές οικονοµικές διαταραχές µεταφέρεται από την συναλλαγµατική πολιτική στην αγορά εργασίας. Σε περίπτωση οικονοµικής διαταραχής που θίγει ανισοµερώς τις χώρες µέλη, η αγορά εργασίας πρέπει να είναι αρκετά ευέλικτη ώστε η προσαρµογή της οικονοµίας να είναι όσο το δυνατόν οµαλή. Αν όµως η αγορά εργασίας δεν είναι ικανή να ανταποκριθεί σε µια τέτοια πρόκληση, δηλαδή εάν υπάρξουν στοιχεία που εµποδίζουν τις απαιτούµενες αλλαγές ως προς το ύψος των µισθών, τον χρόνο και την κινητικότητα της εργασίας, η αναγκαία προσαρµογή της οικονοµίας θα πραγµατοποιηθεί σε βάρος της παραγωγής και της απασχόλησης. Μια τέτοια εξέλιξη σηµαίνει αύξηση του ποσοστού ανεργίας και µείωση του ύψους της παραγωγής. Εφόσον η κινητικότητα της εργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι σηµαντικά περιορισµένη και η ευελιξία του χρόνου εργασίας δεν επαρκεί για την ολοκληρωτική απορρόφηση των διαταραχών, το βάρος της προσαρµογής µεταφέρεται στους µισθούς. 5 OECD (1999), EMU, Facts, challenges and policies, και EMU Challenges European Labor Markets, Rudiger Soltwdel, Dirk Dohse, Christiane Krieger-Boden, September 1999, IMF- Research Department. Επίσης, ΗΜ Treasury (1997), UK Membership to the single currency. An assessment of the five economic tests, Οκτώβριος 8

9 Το συµπέρασµα αυτό συµµερίζονται τόσο οι υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και οι άλλοι διεθνείς οργανισµοί (ΟΟΣΑ και ΔΝΤ) και προτείνουν την µεταρρύθµιση και αναπροσαρµογή του συνόλου των παραγόντων που προσδιορίζουν το ύψος των µισθών. Ακολουθώντας αυτές τις κατευθυντήριες γραµµές, οι πολιτικές που έχουν υιοθετηθεί από τα κράτη-µέλη κατά τα επόµενα χρόνια αποβλέπουν κυρίως στην αύξηση της ελαστικότητας των µισθών µε βάση τις διαφορές παραγωγικότητας, και στην γενική συγκράτηση των µισθών στα πλαίσια της πολιτικής σταθερότητας των τιµών. Το γεγονός ότι η ΟΝΕ αφαιρεί από τα κράτη µέλη την δυνατότητα να προσαρµόζονται στις πιέσεις του διεθνούς ανταγωνισµού µέσω της συναλλαγµατικής πολιτικής, αφορά ιδιαίτερα τις χώρες που παρουσιάζουν χαµηλή διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα 6 σε σχέση µε τις οικονοµικά πιο αναπτυγµένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα ορίζεται από το σύνολο των ισχυρών και αδύναµων σηµείων µιας οικονοµίας που εισέρχεται στον διεθνή ανταγωνισµό. Το ύψος της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας καθορίζει, µε την σειρά του, την θέση µιας οικονοµίας στην παγκόσµια αγορά. Η διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Στην δηµιουργία της "οικονοµικής προσωπικότητας" µιας χώρας συµβάλει µεγάλος αριθµός ιστορικών, κοινωνικών, τεχνολογικών και πολιτικών συντελεστών όπως το 6 Η ανταγωνιστικότητα µιας χώρας ορίζεται µε βάση τις επιδόσεις της οικονοµίας στο διεθνές εµπόριο, στις διεθνείς αγορές, αλλά και στην εγχώρια αγορά (εξαγωγές, εισαγωγές, µερίδια αγοράς ). Κάθε χώρα, εισέρχεται στον διεθνή ανταγωνισµό µε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της, δηλαδή µε τα ισχυρά και τα αδύναµα σηµεία της. Αυτά εξαρτώνται από την τεχνολογία που χρησιµοποιεί, από το µέγεθος των µονάδων παραγωγής, από το εκπαιδευτικό επίπεδο του εργατικού δυναµικού, από τον ρυθµό µε τον οποίο η εν λόγω χώρα ανανεώνει τον µηχανικό της εξοπλισµό και υποκαθιστά λειτουργίες της εργασίας µε λειτουργίες των µηχανών... Εξαρτώνται, ακόµη, από το είδος των προϊόντων που είναι σε θέση να κατασκευάζει οικονοµικότερα, από τις ιστορικές της σχέσεις µε την διεθνή οικονοµία που της επιτρέπουν να διατηρεί σηµαντικές θέσεις σε ορισµένες αγορές, από τις γεωγραφικές περιοχές µε τις οποίες ανταλλάσσει προϊόντα, από τις παραδοσιακές κοινωνικές σχέσεις µέσα στους χώρους εργασίας και τις συνακόλουθες µορφές συλλογικής οργάνωσης της εργασίας, από το θεσµικό πλαίσιο των εργασιακών σχέσεων. Μια εθνική οικονοµία εισέρχεται, δηλαδή, στον διεθνή ανταγωνισµό µε την δική της ιστορική προσωπικότητα, µε το σύνολο των διαρθρωτικών χαρακτηριστικών που κληρονόµησε από το δικό της ιδιαίτερο, εθνικό, παρελθόν. Για τον λόγο αυτό, παρουσιάζεται στον διεθνή ανταγωνισµό µε ορισµένα ισχυρά και ορισµένα αδύναµα σηµεία. Αυτά καθορίζουν την ικανότητα της εθνικής οικονοµίας να επωφελείται από την αύξηση της ζήτησης, αφενός µεν στις χώρες προορισµού των εξαγωγών της, αφετέρου δε στην δική της, εγχώρια αγορά. Καθορίζουν την διαρθρωτική ανταγωνιστικότητά της. Εάν τα αδύναµα σηµεία µιας χώρας υπερτερούν των ισχυρών της σηµείων, τότε, η ικανότητά της να εκµεταλλεύεται την αύξηση της ζήτησης στις χώρες προορισµού των εξαγωγών, είναι υποδεέστερη της ικανότητας των ανταγωνιστριών χωρών να εκµεταλλεύονται την αύξηση της ζήτησης στην εγχώρια αγορά. Έχει, τότε, µειωµένη διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα. 9

10 επίπεδο της τεχνολογίας που χρησιµοποιεί, το µέγεθος των µονάδων παραγωγής, το εκπαιδευτικό επίπεδο του εργατικού δυναµικού, ο ρυθµός ανανέωσης του µηχανικού εξοπλισµού, ο ρυθµός αντικατάστασης εργασιακών λειτουργιών από µηχανικά συστήµατα, το είδος προϊόντων στα οποία διαθέτει συγκριτικό πλεονέκτηµα, δηλαδή το είδος προϊόντων που είναι σε θέση να παράγει οικονοµικότερα, οι ιστορικές της σχέσεις µε την διεθνή οικονοµία που εξηγούν την ύπαρξη η όχι σηµαντικών εµπορικών συναλλαγών µε συγκεκριµένες αγορές, τις γεωγραφικές περιοχές µε τις οποίες ανταλλάσσει προϊόντα, τις παραδοσιακές κοινωνικές σχέσεις µέσα στους χώρους εργασίας και τις επιπτώσεις τους ως προς τον σχηµατισµό των µορφών συλλογικής οργάνωσης της εργασίας, το πλαίσιο διαµόρφωσης των εργασιακών σχέσεων, η ποιότητα και η φήµη των προϊόντων και άλλα. Το σύνολο των παραπάνω στοιχείων αποτελεί την "διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα" σε αντιπαράθεση µε την "ανταγωνιστικότητα τιµής" που αναφέρεται στο ύψος των τιµών µε τις οποίες η εγχώρια παραγωγή ανταγωνίζεται τα ξένα προϊόντα, είτε στην εγχώρια αγορά είτε στις αγορές του εξωτερικού. Βεβαίως, τα διαρθρωτικά χαρακτηριστικά επιδρούν και στις τιµές, αλλά όχι µόνον σε αυτές. Διαµορφώνουν µια µεγάλη κλίµακα παραγόντων που επηρεάζουν τις διεθνείς ανταλλαγές της χώρας. Η ανταγωνιστικότητα µιας χώρας τίθεται σε δοκιµασία στις διεθνείς αγορές, αλλά και στην εγχώρια αγορά. Ορίζεται µε βάση τις επιδόσεις της οικονοµίας στο διεθνές εµπόριο, δηλαδή τα µερίδια της χώρας στις αγορές του εξωτερικού, τη διείσδυση των εισαγωγών στην εγχώρια αγορά, τον βαθµό κάλυψης των εισαγωγών από εξαγωγές κλπ. Επιπλέον, πρέπει να λαµβάνουµε υπόψη µας τις επιπτώσεις στο σύνολο της οικονοµίας που προέρχονται από τις επιδόσεις της χώρας στο διεθνές εµπόριο. Έτσι, για να θεωρείται ανταγωνιστική η οικονοµία µιας χώρας θα πρέπει τα παραγόµενα αγαθά και υπηρεσίες να είναι παρόµοιας ποιότητας και παρόµοιας τιµής µε αυτά που διατίθενται στις διεθνείς αγορές, η πώληση αυτών των αγαθών και υπηρεσιών θα πρέπει να επιδρά στο ΑΕΠ της χώρας που τα παράγει, έτσι ώστε να αυξάνονται τα εισοδήµατα όλων των κοινωνικών οµάδων, η επένδυση σε πάγιο κεφάλαιο που απαιτείται για την παραγωγή των εν λόγω αγαθών και υπηρεσιών θα πρέπει να χρηµατοδοτείται από την εθνική αποταµίευση, και τέλος, όλες οι παραπάνω συνθήκες να µπορούν να διατηρηθούν µακροχρόνια. Επίσης, ο ορισµός της ανταγωνιστικότητας δεν µπορεί να µην λαµβάνει υπόψη της και το επίπεδο ανεργίας. Εάν π.χ. µια χώρα βελτιώνει τις επιδόσεις της στο διεθνές εµπόριο µε αντίτιµο την αύξηση της ανεργίας, τότε, θα πρέπει να θεωρούµε ότι η ανταγωνιστικότητά της υστερεί έναντι µιας άλλης χώρας που επιτυγχάνει τις ίδιες επιδόσεις στις διεθνείς ανταλλαγές διατηρώντας ταυτοχρόνως και το επίπεδο της απασχόλησης σε υψηλά επίπεδα. Πιο 10

11 συγκεκριµένα, σύµφωνα µε την Δεύτερη Γενική Διεύθυνση (DG II) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής 7, είναι ανταγωνιστική µια χώρα εάν: η παραγωγικότητά της αυξάνεται µε ρυθµό παρόµοιο ή ταχύτερο µε τον αντίστοιχο των χωρών εκείνων που είναι οι κυριότεροι ανταγωνιστές της στο διεθνές εµπόριο και διαθέτουν παρόµοιο επίπεδο ανάπτυξης, διατηρεί τις εξωτερικές της ισορροπίες µέσα σε συνθήκες ανοικτής οικονοµίας, διατηρεί την απασχόλησή της σε υψηλά επίπεδα. Υπάρχουν τέσσερις τρόποι προσαρµογής µιας χώρας στις πιέσεις του διεθνούς ανταγωνισµού: η µεταβολή της συναλλαγµατικής της ισοτιµίας, η µείωση του κόστους παραγωγής, η µείωση των περιθωρίων κέρδους, και τέλος, η αύξηση της παραγωγικότητας8 της εργασίας και η βελτίωση της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας της οικονοµίας. Διάγραµµα 1.1 Με την εφαρµογή της κοινής νοµισµατικής πολιτικής, τα κράτη µέλη δεν έχουν πλέον την δυνατότητα να αποφασίζουν για την υποτίµηση ή την ανατίµηση των 7 Ευρωπαϊκή Επιτροπή, European Economy, No 63/ Ο όρος "παραγωγικότητα της εργασίας", µε την τρέχουσα, στατιστική, έννοια του αντιστοιχεί στο ύψος του καθαρού προϊόντος που παράγεται σε µία ώρα εργασίας. Με άλλα λόγια, είναι κάθε αλλαγή στην οργάνωση της εργασίας, στην τεχνολογία ή στην εντατικότητα της εργασίας, η οποία συντοµεύει τον χρόνο εργασίας που είναι αναγκαίος για την παραγωγή ενός εµπορεύµατος, έτσι ώστε µια µικρότερη ποσότητα εργασίας να µπορεί να παράγει µια µεγαλύτερη ποσότητα προϊόντος. 11

12 νοµισµάτων τους. Με άλλα λόγια, η χρήση της συναλλαγµατικής πολιτικής σαν τρόπος προσαρµογής στον διεθνή ανταγωνισµό αναιρείται. Συνεπώς, σαν µέσα βραχυπρόθεσµης προσαρµογής αποµένουν, είτε η µείωση του κόστους παραγωγής, είτε η µείωση των περιθωρίων κέρδους. Σαν µέσα µακροπρόθεσµης προσαρµογής εµφανίζονται αφενός µεν η βελτίωση της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας, αφετέρου δε η αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας µε ρυθµούς που υπερβαίνουν τον µέσο ευρωπαϊκό όρο. Σε ό,τι αφορά την βραχυπρόθεσµη διάρκεια, υπάρχει ο κίνδυνος, η προσαρµογή να βαρύνει την εργασία, να έχουµε, δηλαδή, µείωση του µεριδίου της εργασίας στο προϊόν, δηλαδή αναδιανοµή του εισοδήµατος σε βάρος της εργασίας. Ενώ η προσαρµογή τής εθνικής οικονοµίας στις απαιτήσεις της διεθνοποίησης, υπό κανονικές συνθήκες (δηλαδή όταν υπάρχουν ξεχωριστά εθνικά νοµίσµατα) πραγµατοποιείται µε εργαλείο την συναλλαγµατική, την νοµισµατική και την δηµοσιονοµική πολιτική, η συµµετοχή στην ΟΝΕ θα αφαιρέσει από την οικονοµική πολιτική αυτήν την δυνατότητα. Θα µεταφερθεί, έτσι, ολόκληρη η πίεση του διεθνούς ανταγωνισµού στην αµοιβή εργασίας. Στην αντίθετη περίπτωση, το βάρος της προσαρµογής θα µεταφερθεί στα περιθώρια κέρδους των επιχειρήσεων. Ωστόσο, ούτε η συνεχής µεταφορά του βάρους της προσαρµογής στον κόσµο της εργασίας, ούτε η συνεχής µείωση των περιθωρίων κέρδους αποτελούν λύσεις µακράς πνοής. Διότι η µεν πρώτη επιδεινώνει σοβαρά το βιοτικό επίπεδο των µισθωτών, η δε δεύτερη υποσκάπτει την ικανότητα των επιχειρήσεων να επενδύουν. Για τον λόγο αυτό, αυτά τα δύο "κανάλια προσαρµογής" αποτελούν βραχυπρόθεσµες ή έστω µεσοπρόθεσµες διευθετήσεις. Ως εκ τούτου, ως µοναδική λύση θα έπρεπε να θεωρείται η αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας και της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας της οικονοµίας. Έχουν αναπτυχθεί, βεβαίως, κριτικές απόψεις σε σχέση µε τις παραπάνω αντιλήψεις. Η βασική ιδέα πίσω από τις διαρθρωτικές αλλαγές στην αγορά εργασίας, είναι η έννοια της "διαρθρωτικής ανεργίας". Η διαρθρωτική ανεργία καθορίζει το επίπεδο ανεργίας κάτω από το οποίο θα επέλθει αναγκαστικά επιτάχυνση του πληθωρισµού: αυτό σηµαίνει ότι οι φορείς της οικονοµικής πολιτικής, δεν µπορούν να χρησιµοποιήσουν, ούτε την δηµοσιονοµική, ούτε την νοµισµατική πολιτική, µε σκοπό να µειώσουν την ανεργία κάτω από ένα καθορισµένο επίπεδο ανεργίας, παρά µόνον µε αντίτιµο την επιτάχυνση του πληθωρισµού. Αυτό το κρίσιµο επίπεδο -που ονοµάζεται "ποσοστό ανεργίας που δεν επιταχύνει τον πληθωρισµό"- εξαρτάται από τα διαρθρωτικά χαρακτηριστικά της αγοράς εργασίας. Από αυτή την διαπίστωση απορρέει η ανάγκη για τις διαρθρωτικές αλλαγές στην αγορά εργασίας και τις εργασιακές σχέσεις, η ανάγκη για περισσότερη ευελιξία. 12

13 Ωστόσο, η θεωρία του "ποσοστού ανεργίας που δεν επιταχύνει τον πληθωρισµό, βάλλεται από πολλές πλευρές 9. Ορισµένοι επισηµαίνουν τον αβέβαιο χαρακτήρα της έννοιας αυτής, άλλοι ασκούν κριτική για την µονοµέρειά της. Εξάλλου, από την πλευρά µιας µακράς σειράς οικονοµολόγων γίνεται πλέον παραδεκτό ότι η έννοια του ποσοστού ανεργίας που δεν επιταχύνει τον πληθωρισµό είναι χρήσιµη απλώς για την γόνιµη συζήτηση που προκαλεί, διότι οι υπολογισµοί που γίνονται είναι εξαιρετικά εύθραυστοι και οι σχέσεις µεταξύ των µεγεθών µεταβάλλονται µε τον χρόνο. (Stieglitz 1998). Επίσης, οι εν λόγω εκτιµήσεις ποικίλουν ανάλογα µε τις θεωρητικές υποθέσεις που έχουν ενσωµατωθεί στο µαθηµατικό υπόδειγµα µε το οποίο προσδιορίζεται το ποσοστό ανεργίας που δεν επιταχύνει τον πληθωρισµό. Ορισµένες κριτικές σχετικά µε την ύπαρξη ή την χρησιµότητα της θεωρίας της διαρθρωτικής ανεργίας εγείρονται και σε σχέση µε τον γεγονός ότι η µείωση του συνολικού ποσοστού ανεργίας οδηγεί σε µια παράλληλη µείωση της διαρθρωτικής ανεργίας. Όπως σηµειώνει ο Franco Modigliani (1996) η αναντιστοιχία θέσεων και ειδικοτήτων εµφανίζεται όταν υπάρχει αυξηµένη ανεργία, διότι οι περισσότερο ειδικευµένοι καταλαµβάνουν τις θέσεις τις οποίες υπό κανονικές συνθήκες θα καταλάµβαναν οι λιγότερο ειδικευµένοι. Όταν η ζήτηση αυξηθεί και πάλι, οι περισσότερο ειδικευµένοι θα επανέλθουν σε θέσεις που αντιστοιχούν στα προσόντα τους και θα ελευθερώσουν τις θέσεις που αντιστοιχούν στα προσόντα των λιγότερο ειδικευµένων. Ορισµένοι άλλοι οικονοµολόγοι ισχυρίζονται ότι εάν µειώσουµε το συνολικό ποσοστό ανεργίας µέσω της οικονοµικής πολιτικής, θα διαπιστώσουµε ότι η διαρθρωτική ανεργία θα εξακολουθεί να ανέρχεται στα 2/3 της συνολικής ανεργίας, όσο 9 Tobin J. (1980), Stabilization Policy Ten Years After, Brookings Papers on Economic Activity, no 1, Galbraith Jam.K. (1996), Unemployment, Inflation and Job Structure, The Jerome Levy Economics Institute of Bard College, Working Paper No154, Sawyer M. (1997a), The NAIRU: A Critical Appraisal, The Jerome Levy Economics Institute of Bard College, Working Paper No203, Sawyer M. (1997b), Aggregate Demand, Investment and the NAIRU, The Jerome Levy Economics Institute of Bard College, Working Paper No202, Espinosa-Vega M.A. & Russel S. (1997), History and Theory of the NAIRU: A Critical Review, Economic Review, Federal Reserve Bank of Atlanta, Second Quarter, Card D. & Dean H. (1996), Does Inflation Grease the Wheels of the Labour Market, NBER Working Paper 5538, Chang R. (1997), Is Low Unemployment Inflationary?, Economic Review, Federal Reserve Bank of Atlanta, First Quarter, Eisner R. (1994), Challenge to the Natural Rate Doctrine, Journal of Post Keynesian Economics, (Fall 1994) v17n1p159(3), European Economy (1995), "The concept of the non-accelerating inflation rate of unemployment (NAIRU)", OECD, Economic Outlook, 1998, Μodigliani F. (1996), The Shamefull Rate of Unemployment in the EMS: Causes and Cures, De Economist, no144: , Eisner R. (1995), Our NAIRU Limit: The Governing Myth of Economic Policy, The American Prospect no21, Spring 1995, Blanchard O. & Fitoussi J.P. (1998), Croissance et chômage, Conseil d Analyse Economique, La Documentation Française 13

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ EΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ EΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ EΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ Οι εµπειρογνώµονες του Ευρωσυστήµατος κατάρτισαν προβολές για τις µακροοικονοµικές εξελίξεις στη ζώνη του ευρώ, µε βάση

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομική Πολιτική Ι: Σταθερές Συναλλαγματικές Ισοτιμίες χωρίς Κίνηση Κεφαλαίου

Οικονομική Πολιτική Ι: Σταθερές Συναλλαγματικές Ισοτιμίες χωρίς Κίνηση Κεφαλαίου Κεφάλαιο 6 Οικονομική Πολιτική Ι: Σταθερές Συναλλαγματικές Ισοτιμίες χωρίς Κίνηση Κεφαλαίου 6.1 Σύνοψη Στο έκτο κεφάλαιο του συγγράμματος ξεκινάει η ανάλυση της μακροοικονομικής πολιτικής. Περιγράφονται

Διαβάστε περισσότερα

Μέρος 1. Για την οικονοµική και αναπτυξιακή πολιτική

Μέρος 1. Για την οικονοµική και αναπτυξιακή πολιτική Μέρος 1. Για την οικονοµική και αναπτυξιακή πολιτική Οι σηµαντικές εξελίξεις στην ελληνική οικονοµία κατά το 2005 και κατά το τρέχον έτος, κατά την γνώµη του ΙΝΕ, είναι η µείωση του ρυθµού µεγέθυνσης του

Διαβάστε περισσότερα

Μακροοοικονοµικές προβολές εµπειρογνωµόνων του Eυρωσυστήµατος για τη ζώνη του ευρώ

Μακροοοικονοµικές προβολές εµπειρογνωµόνων του Eυρωσυστήµατος για τη ζώνη του ευρώ Μακροοοικονοµικές προβολές εµπειρογνωµόνων του Eυρωσυστήµατος για τη ζώνη του ευρώ Οι εµπειρογνώµονες του Ευρωσυστήµατος κατάρτισαν προβολές για τις µακροοικονοµικές εξελίξεις στη ζώνη του ευρώ, µε βάση

Διαβάστε περισσότερα

Η Ελλάδα δεν είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση: Η αρχιτεκτονική της ευρωζώνης, η κατάρρευση των περιφερειακών οικονομιών και οι επιλογές πολιτικής

Η Ελλάδα δεν είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση: Η αρχιτεκτονική της ευρωζώνης, η κατάρρευση των περιφερειακών οικονομιών και οι επιλογές πολιτικής Η Ελλάδα δεν είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση: Η αρχιτεκτονική της ευρωζώνης, η κατάρρευση των περιφερειακών οικονομιών και οι επιλογές πολιτικής Ηλίας Κικίλιας Διευθυντής Ερευνών Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών

Διαβάστε περισσότερα

Αν. Καθ. Μαρία Καραμεσίνη ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ. Ημερίδα ΕΙΕΑΔ,«Η αγορά εργασίας σε κρίση», Αθήνα, 9 Ιουλίου 2012

Αν. Καθ. Μαρία Καραμεσίνη ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ. Ημερίδα ΕΙΕΑΔ,«Η αγορά εργασίας σε κρίση», Αθήνα, 9 Ιουλίου 2012 Αν. Καθ. Μαρία Καραμεσίνη ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Ημερίδα ΕΙΕΑΔ,«Η αγορά εργασίας σε κρίση», Αθήνα, 9 Ιουλίου 2012 Ιστορική κρίση της αγοράς εργασίας ύψος της ανεργίας χωρίς ιστορικό προηγούμενο (22.6%) πολύ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΠΙ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΕΡΕΥΝΗΤΗ ΣΩΤΗΡΗ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ ΜΕ ΤΙΤΛΟ ΔΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΪΌΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ (ΓΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΠΙ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΕΡΕΥΝΗΤΗ ΣΩΤΗΡΗ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ ΜΕ ΤΙΤΛΟ ΔΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΪΌΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ (ΓΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΠΙ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΕΡΕΥΝΗΤΗ ΣΩΤΗΡΗ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ ΜΕ ΤΙΤΛΟ ΔΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΪΌΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ (ΓΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ) Η μελέτη έχει ως στόχο να εκτιμήσει το

Διαβάστε περισσότερα

Το όφελος του διεθνούς εμπορίου η πιο αποτελεσματική απασχόληση των παραγωγικών δυνάμεων του κόσμου.

Το όφελος του διεθνούς εμπορίου η πιο αποτελεσματική απασχόληση των παραγωγικών δυνάμεων του κόσμου. ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ Το όφελος του διεθνούς εμπορίου η πιο αποτελεσματική απασχόληση των

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ EΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ EΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ EΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ Οι εµπειρογνώµονες του Ευρωσυστήµατος κατάρτισαν προβολές για τις µακροοικονοµικές εξελίξεις στη ζώνη του ευρώ, µε βάση

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ EΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ EΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ EΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ Οι εµπειρογνώµονες του Ευρωσυστήµατος κατάρτισαν προβολές για τις µακροοικονοµικές εξελίξεις στη ζώνη του ευρώ, µε βάση

Διαβάστε περισσότερα

Α) ΒΑΣΙΚΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΙΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ

Α) ΒΑΣΙΚΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΙΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΛΙΤΟΤΗΤΑΣ Μελέτη του ΔΝΤ για 17 χώρες του ΟΑΣΑ επισημαίνει ότι για κάθε ποσοστιαία μονάδα αύξησης του πρωτογενούς πλεονάσματος, το ΑΕΠ μειώνεται κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες και

Διαβάστε περισσότερα

ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 2 ου τριμήνου Τριμηνιαίος Δείκτης Οικονομικού Κλίματος

ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 2 ου τριμήνου Τριμηνιαίος Δείκτης Οικονομικού Κλίματος ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 2 ου τριμήνου Τριμηνιαίος Οικονομικού Κλίματος Η έρευνα για την κατάρτιση του δείκτη πραγματοποιείται από την Εταιρεία Ανώτατων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ), φορέα που εκφράζει

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1. Αξιολόγηση των µακροοικονοµικών επιπτώσεων του ΚΠΣ III

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1. Αξιολόγηση των µακροοικονοµικών επιπτώσεων του ΚΠΣ III ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 152 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 Αξιολόγηση των µακροοικονοµικών επιπτώσεων του ΚΠΣ III Η εκ των προτέρων αξιολόγηση των µακροοικονοµικών επιπτώσεων του 3 ου ΚΠΣ µπορεί να πραγµατοποιηθεί µε τρόπους οι οποίοι

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ

ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ Μακροοικονομική Θεωρία Υπόδειγμα IS/LM Στο υπόδειγμα IS/LM εξετάζονται

Διαβάστε περισσότερα

Η επικαιρότητα. της μελέτης. Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Υποχώρηση διεθνούς ζήτησης για τουριστικές υπηρεσίες

Η επικαιρότητα. της μελέτης. Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Υποχώρηση διεθνούς ζήτησης για τουριστικές υπηρεσίες Η επικαιρότητα Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της μελέτης 0 Υποχώρηση διεθνούς ζήτησης για τουριστικές υπηρεσίες Συνέχιση της διαρθρωτικής κρίσης του κυπριακού τουρισμού Υιοθέτηση του ευρώ Έλλειμμα στο

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΩΝ

ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΩΝ ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Π.Μ.Σ. ΔΕΣ ερωτήματα στο μάθημα ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΩΝ από το βιβλίο των PAUL R. KRUGMAN & «ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Θεωρία και Πολιτική» MAURICE

Διαβάστε περισσότερα

Συναθροιστική Zήτηση στην Aνοικτή Οικονομία

Συναθροιστική Zήτηση στην Aνοικτή Οικονομία Κεφάλαιο 9 Συναθροιστική Zήτηση στην Aνοικτή Οικονομία 9.1 Σύνοψη Στο ένατο κεφάλαιο του συγγράμματος παρουσιάζεται η διαδικασία από την οποία προκύπτει η συναθροιστική ζήτηση (AD) σε μια ανοικτή οικονομία.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ

ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ Σταθεροποιητική πολιτική Πολιτική για τη σταθεροποίηση του προϊόντος

Διαβάστε περισσότερα

Σύντομος πίνακας περιεχομένων

Σύντομος πίνακας περιεχομένων Σύντομος πίνακας περιεχομένων Πρόλογος 19 Οδηγός περιήγησης 25 Πλαίσια 28 Ευχαριστίες της ενδέκατης αγγλικής έκδοσης 35 Βιογραφικά συγγραφέων 36 ΜΕΡΟΣ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 37 1 Η οικονομική επιστήμη και η οικονομία

Διαβάστε περισσότερα

Βραχυπρόθεσμες οικονομικές διακυμάνσεις

Βραχυπρόθεσμες οικονομικές διακυμάνσεις Βραχυπρόθεσμες οικονομικές διακυμάνσεις Συναθροιστική ζήτηση και συναθροιστική προσφορά Βραχυπρόθεσμες οικονομικές διακυμάνσεις Η οικονομική δραστηριότητα μεταβάλλεται από χρόνο σε χρόνο. Τις περισσότερες

Διαβάστε περισσότερα

«Η αγορά Εργασίας σε Κρίση»

«Η αγορά Εργασίας σε Κρίση» «Η αγορά Εργασίας σε Κρίση» Θέμα: «Εξελίξεις και προοπτικές στην Ανταγωνιστικότητα» Παναγιώτης Πετράκης Καθηγητής Τμήματος Οικονομικών Επιστημών, ΕΚΠΑ 9 Ιουλίου 2012 1 Περιεχόμενα Διάλεξης 1. Η εξέλιξη

Διαβάστε περισσότερα

Φθινοπωρινές Οικονομικές Προβλέψεις 2014: Αργή ανάκαμψη με πολύ χαμηλό πληθωρισμό

Φθινοπωρινές Οικονομικές Προβλέψεις 2014: Αργή ανάκαμψη με πολύ χαμηλό πληθωρισμό Φθινοπωρινές Οικονομικές Προβλέψεις 2014: Αργή ανάκαμψη με πολύ χαμηλό πληθωρισμό Οι φθινοπωρινές οικονομικές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δείχνουν ισχνή οικονομική ανάπτυξη για το υπόλοιπο του

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΙΓΜΑ ΠΡΙΝ ΤΙΣ ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ

ΔΕΙΓΜΑ ΠΡΙΝ ΤΙΣ ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ Πρόλογος Ευχαριστίες Βιογραφικά συγγραφέων ΜΕΡΟΣ 1 Εισαγωγή 1 Η οικονομική επιστήμη και η οικονομία 1.1 Πώς αντιμετωπίζουν οι οικονομολόγοι τις επιλογές 1.2 Τα οικονομικά ζητήματα 1.3 Σπανιότητα και ανταγωνιστική

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΈΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ ΕΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΈΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ ΕΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΈΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ ΕΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ Οι εµπειρογνώµονες του Ευρωσυστήµατος κατάρτισαν προβολές για τις µακροοικονοµικές εξελίξεις στη ζώνη του ευρώ, µε βάση

Διαβάστε περισσότερα

Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ω Ν Ε Ρ Ε Υ Ν Ω Ν

Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ω Ν Ε Ρ Ε Υ Ν Ω Ν Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ω Ν Ε Ρ Ε Υ Ν Ω Ν Τεύχος 11/1 Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Κ Υ Π Ρ Ο Υ Οκτώβριος 211 Οι Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας στοχεύουν στην αποτύπωση των αντιλήψεων των επιχειρηματιών

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ

ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ Μακροοικονομική Θεωρία Τι σημαίνει "οικονομική ολοκλήρωση"; Ο βαθμός

Διαβάστε περισσότερα

Μακροοικονοµικές προβολές εµπειρογνωµόνων του Ευρωσυστήµατος για τη ζώνη του ευρώ

Μακροοικονοµικές προβολές εµπειρογνωµόνων του Ευρωσυστήµατος για τη ζώνη του ευρώ Μακροοικονοµικές προβολές εµπειρογνωµόνων του Ευρωσυστήµατος για τη ζώνη του ευρώ Οι εµπειρογνώµονες του Ευρωσυστήµατος κατάρτισαν προβολές για τις µακροοικονοµικές εξελίξεις στη ζώνη του ευρώ, µε βάση

Διαβάστε περισσότερα

Εαρινές προβλέψεις : H ευρωπαϊκή ανάκαµψη διατηρεί τη δυναµική της, αν και υπάρχουν νέοι κίνδυνοι

Εαρινές προβλέψεις : H ευρωπαϊκή ανάκαµψη διατηρεί τη δυναµική της, αν και υπάρχουν νέοι κίνδυνοι IP/11/565 Βρυξέλλες, 13 Μαΐου 2011 Εαρινές προβλέψεις 2011-12: H ευρωπαϊκή ανάκαµψη διατηρεί τη δυναµική της, αν και υπάρχουν νέοι κίνδυνοι Η οικονοµία της ΕΕ αναµένεται ότι θα εδραιώσει περαιτέρω τη σταδιακή

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ ΕΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ ΕΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ ΕΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ Οι εµπειρογνώµονες του Ευρωσυστήµατος κατάρτισαν προβολές για τις µακροοικονοµικές εξελίξεις στη ζώνη του ευρώ, µε βάση

Διαβάστε περισσότερα

Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2013 και η Ελλάδα

Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2013 και η Ελλάδα Βασικές διαπιστώσεις Μέρος Πρώτο Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2013 και η Ελλάδα Η παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα παρέμεινε ασθενής και επιβραδύνθηκε περαιτέρω το 2013 (2,9% από 3,2% το

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ (Μακροοικονομική) Mankiw Gregory N., Taylor Mark P. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΖΙΟΛΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 30 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ (Μακροοικονομική) Mankiw Gregory N., Taylor Mark P. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΖΙΟΛΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 30 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ (Μακροοικονομική) Mankiw Gregory N., Taylor Mark P. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΖΙΟΛΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 30 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ Η συνολική οικονομική δραστηριότητα είναι ένας σημαντικός παράγοντας που

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΗΣ ΕΚΤ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΗΣ ΕΚΤ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ Πλαίσιο ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ Οι εµπειρογνώµονες της κατάρτισαν προβολές για τις µακροοικονοµικές εξελίξεις στη ζώνη του ευρώ, µε βάση τα στοιχεία που ήταν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ. Οκτώβριος 2012

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ. Οκτώβριος 2012 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΚΕΝΤΡΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ Οκτώβριος 212 Οι Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας στοχεύουν στην αποτύπωση των αντιλήψεων των επιχειρηματιών και καταναλωτών για την τρέχουσα οικονομική κατάσταση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ 1 ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 218 Χορηγός: 8 Νοεμβρίου 218 2 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ. Ιανουάριος 2012

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ. Ιανουάριος 2012 Τεύχος 12/1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΚΕΝΤΡΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ Ιανουάριος 212 Οι Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας στοχεύουν στην αποτύπωση των αντιλήψεων των επιχειρηματιών και καταναλωτών για την τρέχουσα οικονομική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Κ Υ Π Ρ Ο Υ. A. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας * Απρίλιος 2011

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Κ Υ Π Ρ Ο Υ. A. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας * Απρίλιος 2011 Τεύχος 32 Απρίλιος 211 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Κ Υ Π Ρ Ο Υ ΚΕΝΤΡΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ A. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας * Απρίλιος 211 Οι Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας στοχεύουν στην αποτύπωση των αντιλήψεων των επιχειρηματιών

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ. Απρίλιος 2012

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ. Απρίλιος 2012 Τεύχος 12/4 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΚΕΝΤΡΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ Απρίλιος 212 Οι Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας στοχεύουν στην αποτύπωση των αντιλήψεων των επιχειρηματιών και καταναλωτών για την τρέχουσα οικονομική

Διαβάστε περισσότερα

π = π e β(u-u n ) + ν

π = π e β(u-u n ) + ν ΗΚαµπύλη Phillips στην πιο σύγχρονη εκδοχή της υποδηλώνει ότι ο πληθωρισµός εξαρτάται από τρεις παράγοντες: 1) Τον αναµενόµενο πληθωρισµό. 2) Την απόκλιση της ανεργίας από το φυσιολογικό ποσοστό, γνωστή

Διαβάστε περισσότερα

Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ω Ν Ε Ρ Ε Υ Ν Ω Ν

Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ω Ν Ε Ρ Ε Υ Ν Ω Ν Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ω Ν Ε Ρ Ε Υ Ν Ω Ν Τεύχος 11/9 Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Κ Υ Π Ρ Ο Υ Σεπτέμβριος 211 Οι Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας στοχεύουν στην αποτύπωση των αντιλήψεων των επιχειρηματιών

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα: Διεθνείς Επιχειρήσεις και Επενδύσεις

Μάθημα: Διεθνείς Επιχειρήσεις και Επενδύσεις μήμα Οικονομικής Επιστήμης Μάθημα: Διεθνείς Επιχειρήσεις και Επενδύσεις Ενότητα: Α.Ξ.Ε. και ανταγωνιστικότητα Διδάσκων: Δημήτρης Γιακούλας Ορισμός ανταγωνιστικότητας Σύμφωνα με τους κλασικούς οικονομολόγους

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΗΣ ΕΚΤ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΗΣ ΕΚΤ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ Πλαίσιο ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ Οι τρέχουσες οικονομικές προοπτικές είναι ιδιαίτερα αβέβαιες, καθώς εξαρτώνται κρίσιμα από αποφάσεις πολιτικής οι οποίες πρόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών

Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών B1. Ποια από τις παρακάτω πολιτικές θα αυξήσει το επιτόκιο ισορροπίας και θα μειώσει το εισόδημα ισορροπίας; A. Η Κεντρική τράπεζα πωλεί κρατικά ομόλογα, μέσω πράξεων ανοικτής

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ. Ιανουάριος 2013

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ. Ιανουάριος 2013 Τεύχος 13/1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΚΕΝΤΡΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ Ιανουάριος 213 Οι Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας στοχεύουν στην αποτύπωση των αντιλήψεων των επιχειρηματιών και καταναλωτών για την τρέχουσα οικονομική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ 1. Οι επενδύσεις σε μια κλειστή οικονομία χρηματοδοτούνται από: α. το σύνολο των αποταμιεύσεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. β. μόνο τις ιδιωτικές αποταμιεύσεις.

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομική Πολιτική ΙΙΙ: Κυμαινόμενες Συναλλαγματικές Ισοτιμίες με Kίνηση Kεφαλαίου

Οικονομική Πολιτική ΙΙΙ: Κυμαινόμενες Συναλλαγματικές Ισοτιμίες με Kίνηση Kεφαλαίου Κεφάλαιο 8 Οικονομική Πολιτική ΙΙΙ: Κυμαινόμενες Συναλλαγματικές Ισοτιμίες με Kίνηση Kεφαλαίου 8.1 Σύνοψη Στο όγδοο κεφάλαιο του συγγράμματος ολοκληρώνεται η βασική ανάλυση της μακροοικονομικής πολιτικής

Διαβάστε περισσότερα

SEE Economic Review, Αύγουστος 2012 Recoupling Fast. Περίληψη στα Ελληνικά

SEE Economic Review, Αύγουστος 2012 Recoupling Fast. Περίληψη στα Ελληνικά SEE Economic Review, Αύγουστος 2012 Recoupling Fast Περίληψη στα Ελληνικά Αν ποτέ υπήρχε ένα επιχείρημα που υποστηρίζει την αποσύνδεση των αναδυόμενων οικονομιών από τις αναπτυγμένες χώρες, σίγουρα αυτό

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ 1 ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2019 Χορηγός: 26 Φεβρουαρίου 2019 2 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 3 ου τριμήνου Τριμηνιαίος Δείκτης Οικονομικού Κλίματος

ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 3 ου τριμήνου Τριμηνιαίος Δείκτης Οικονομικού Κλίματος ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 3 ου τριμήνου Τριμηνιαίος Οικονομικού Κλίματος Η έρευνα για την κατάρτιση του δείκτη πραγματοποιείται από την Εταιρεία Ανώτατων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ), φορέα που εκφράζει

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ. Ιούλιος 2012

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ. Ιούλιος 2012 Τεύχος 12/7 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΚΕΝΤΡΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ Ιούλιος 212 Οι Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας στοχεύουν στην αποτύπωση των αντιλήψεων των επιχειρηματιών και καταναλωτών για την τρέχουσα οικονομική

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΗΣ ΕΚΤ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΗΣ ΕΚΤ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ Πλαίσιο ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΗΣ ΕΚΤ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ Οι εµπειρογνώµονες της ΕΚΤ κατάρτισαν προβολές για τις µακροοικονοµικές εξελίξεις στη ζώνη του ευρώ, µε βάση τα στοιχεία που

Διαβάστε περισσότερα

Στο 3,7% η ανάπτυξη της ελληνικής οικονοµίας το Στα ίδια περίπου επίπεδα η προβλεπόµενη άνοδος το 2006

Στο 3,7% η ανάπτυξη της ελληνικής οικονοµίας το Στα ίδια περίπου επίπεδα η προβλεπόµενη άνοδος το 2006 Ίδρυµα Οικονοµικών & Βιοµηχανικών Ερευνών Η Ελληνική Οικονοµία 3/05 Τριιµηνιιαίία Έκθεση Αρ.. Τεύχους 44,, Φεβρουάριος 2006 ΕΠΙΙΣΚΟΠΗΣΗ Στο 3,7% η ανάπτυξη της ελληνικής οικονοµίας το 2005 Σύµφωνα µε τα

Διαβάστε περισσότερα

Εαρινές οικονοµικές προβλέψεις της Επιτροπής : Ανάκαµψη της ανάπτυξης

Εαρινές οικονοµικές προβλέψεις της Επιτροπής : Ανάκαµψη της ανάπτυξης IP/06/588 Βρυξέλλες 8 Μαΐου 2006 Εαρινές οικονοµικές προβλέψεις της Επιτροπής 2006-2007: Ανάκαµψη της ανάπτυξης Η οικονοµική ανάπτυξη προβλέπεται ότι θα σηµειώσει το 2006 ανάκαµψη κατά 2,3% στην Ευρωπαϊκή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index -1- Τέλος 3 ου τριµήνου Τριµηνιαίος είκτης Οικονοµικού Κλίµατος

ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index -1- Τέλος 3 ου τριµήνου Τριµηνιαίος είκτης Οικονοµικού Κλίµατος ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 3 ου τριµήνου Τριµηνιαίος Οικονοµικού Κλίµατος Η έρευνα για την κατάρτιση του δείκτη πραγµατοποιείται από την Εταιρεία Ανώτατων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ), φορέα που εκφράζει

Διαβάστε περισσότερα

Κ Ε Ν Τ Ρ Ο ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩ Ν ΕΡΕΥΝΩΝ

Κ Ε Ν Τ Ρ Ο ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩ Ν ΕΡΕΥΝΩΝ Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Κ Υ Π Ρ Ο Υ Κ Ε Ν Τ Ρ Ο ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩ Ν ΕΡΕΥΝΩΝ Ιούλιος 18 Οι Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας στοχεύουν στην αποτύπωση των αντιλήψεων των επιχειρηματιών και καταναλωτών για την τρέχουσα

Διαβάστε περισσότερα

6. Μακροοικονομικές Προβλέψεις για την Κυπριακή Οικονομία

6. Μακροοικονομικές Προβλέψεις για την Κυπριακή Οικονομία ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ IΟΥΝΙΟΣ 2011 6. Μακροοικονομικές Προβλέψεις για την Κυπριακή Οικονομία Δύο φορές το χρόνο το Ευρωσύστημα ετοιμάζει και δημοσιεύει τις προβλέψεις του

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Κ Υ Π Ρ Ο Υ. A. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας * Οκτώβριος 2010

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Κ Υ Π Ρ Ο Υ. A. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας * Οκτώβριος 2010 Τεύχος 26 Οκτώβριος 21 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Κ Υ Π Ρ Ο Υ ΚΕΝΤΡΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ A. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας * Οκτώβριος 21 Οι Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας στοχεύουν στην αποτύπωση των αντιλήψεων των επιχειρηματιών

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Διεθνή Μακροοικονομική. Ισοζύγιο Πληρωμών, Συναλλαγματικές Ισοτιμίες, Διεθνείς Χρηματαγορές και το Διεθνές Νομισματικό Σύστημα

Εισαγωγή στη Διεθνή Μακροοικονομική. Ισοζύγιο Πληρωμών, Συναλλαγματικές Ισοτιμίες, Διεθνείς Χρηματαγορές και το Διεθνές Νομισματικό Σύστημα Εισαγωγή στη Διεθνή Μακροοικονομική Ισοζύγιο Πληρωμών, Συναλλαγματικές Ισοτιμίες, Διεθνείς Χρηματαγορές και το Διεθνές Νομισματικό Σύστημα 1 Αντικείµενο Διεθνούς Μακροοικονοµικής Η διεθνής µακροοικονοµική

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ 1 ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 218 Χορηγός: 18 Ιανουαρίου 219 2 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ EΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ EΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ EΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ Οι εµπειρογνώµονες του Ευρωσυστήµατος κατάρτισαν προβολές για τις µακροοικονοµικές εξελίξεις στη ζώνη του ευρώ, µε βάση

Διαβάστε περισσότερα

Δ. Κ. ΜΑΡΟΥΛΗΣ Διευθυντής Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Alpha Bank. H Ελληνική Εμπειρία ως Οδηγός για την Κύπρο

Δ. Κ. ΜΑΡΟΥΛΗΣ Διευθυντής Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Alpha Bank. H Ελληνική Εμπειρία ως Οδηγός για την Κύπρο Δ. Κ. ΜΑΡΟΥΛΗΣ Διευθυντής Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Alpha Bank H Ελληνική Εμπειρία ως Οδηγός για την Κύπρο Διάρθρωση Παρουσίασης Α. Γιατί επιδιώκεται η ένταξη στη Ζώνη του Ευρώ από μικρές οικονομίες

Διαβάστε περισσότερα

Νικόλαος ΡΟΔΟΥΣΑΚΗΣ Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ)

Νικόλαος ΡΟΔΟΥΣΑΚΗΣ Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) Υποτίμηση Μισθού έναντι Υποτίμησης Νομίσματος, Τιμές και Κατανομή Εισοδήματος: Συγκριτική Ανάλυση Εισροών- Εκροών της Ελληνικής και Ιταλικής Οικονομίας Θεόδωρος ΜΑΡΙΟΛΗΣ Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης, Πάντειο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Κ Υ Π Ρ Ο Υ. A. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας * Μάρτιος 2011

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Κ Υ Π Ρ Ο Υ. A. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας * Μάρτιος 2011 Τεύχος Μάρτιος 2 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Κ Υ Π Ρ Ο Υ ΚΕΝΤΡΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ A. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας * Μάρτιος 2 Οι Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας στοχεύουν στην αποτύπωση των αντιλήψεων των επιχειρηματιών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 3 ου τριμήνου Τριμηνιαίος Δείκτης Οικονομικού Κλίματος

ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 3 ου τριμήνου Τριμηνιαίος Δείκτης Οικονομικού Κλίματος ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 3 ου τριμήνου Τριμηνιαίος Οικονομικού Κλίματος Η έρευνα για την κατάρτιση του δείκτη πραγματοποιείται από την Εταιρεία Ανώτατων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ), φορέα που εκφράζει

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Κ Υ Π Ρ Ο Υ. A. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας * Μάιος 2011

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Κ Υ Π Ρ Ο Υ. A. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας * Μάιος 2011 Τεύχος 33 Μάιος 211 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Κ Υ Π Ρ Ο Υ ΚΕΝΤΡΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ A. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας * Μάιος 211 Οι Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας στοχεύουν στην αποτύπωση των αντιλήψεων των επιχειρηματιών

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ. A. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας * Μάρτιος 2010

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ. A. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας * Μάρτιος 2010 Τεύχος 19 Μάρτιος 21 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΚΕΝΤΡΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ A. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας * Μάρτιος 21 Οι Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας στοχεύουν στην αποτύπωση των αντιλήψεων των επιχειρηματιών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 2 ου τριμήνου Τριμηνιαίος Δείκτης Οικονομικού Κλίματος

ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 2 ου τριμήνου Τριμηνιαίος Δείκτης Οικονομικού Κλίματος Τριμηνιαίος Οικονομικού Κλίματος Η έρευνα για την κατάρτιση του δείκτη πραγματοποιείται από την Εταιρεία Ανώτατων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ), φορέα που εκφράζει και εκπροσωπεί το ανώτατο επαγγελματικό

Διαβάστε περισσότερα

Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ω Ν Ε Ρ Ε Υ Ν Ω Ν

Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ω Ν Ε Ρ Ε Υ Ν Ω Ν Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Κ Υ Π Ρ Ο Υ Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ω Ν Ε Ρ Ε Υ Ν Ω Ν Φεβρουάριος 9 Οι Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας στοχεύουν στην αποτύπωση των αντιλήψεων των επιχειρηματιών και καταναλωτών

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Κ Υ Π Ρ Ο Υ. A. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας * Ιούλιος 2010

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Κ Υ Π Ρ Ο Υ. A. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας * Ιούλιος 2010 Τεύχος 23 Ιούλιος 21 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Κ Υ Π Ρ Ο Υ ΚΕΝΤΡΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ A. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας * Ιούλιος 21 Οι Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας στοχεύουν στην αποτύπωση των αντιλήψεων των επιχειρηματιών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΙΓ' ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ

ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΙΓ' ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΙΓ' ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ ΤΜΗΜΑ : ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΩΝ Θέμα: ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕΘΟΔΩΝ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ. ΤΕΛΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Επιβλέπων : Π. ΛΙΑΡΓΚΟΒΑΣ Σπουδαστής:

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ 1 ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2018 Χορηγός: 8 Μαΐου 2018 2 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες Οικονομικής

Διαβάστε περισσότερα

51. Στο σημείο Α του παρακάτω διαγράμματος IS-LM υπάρχει: r LM Α IS α. ισορροπία στις αγορές αγαθών και χρήματος. β. ισορροπία στην αγορά αγαθών και υπερβάλλουσα προσφορά στην αγορά χρήματος. γ. ισορροπία

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2018 Χορηγός: 8 Φεβρουαρίου 2018 1 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες

Διαβάστε περισσότερα

Μακροοικονομικές προβλέψεις για την κυπριακή οικονομία

Μακροοικονομικές προβλέψεις για την κυπριακή οικονομία Μακροοικονομικές προβλέψεις για την κυπριακή οικονομία Οι μακροοικονομικές προβλέψεις για την ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας έχουν αναθεωρηθεί σημαντικά προς τα κάτω τόσο για το 2012 όσο και για το

Διαβάστε περισσότερα

Το όφελος του διεθνούς εμπορίου η πιο αποτελεσματική απασχόληση των παραγωγικών δυνάμεων του κόσμου.

Το όφελος του διεθνούς εμπορίου η πιο αποτελεσματική απασχόληση των παραγωγικών δυνάμεων του κόσμου. ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ Το όφελος του διεθνούς εμπορίου η πιο αποτελεσματική απασχόληση των

Διαβάστε περισσότερα

ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 3 ου τριμήνου Τριμηνιαίος Δείκτης Οικονομικού Κλίματος

ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 3 ου τριμήνου Τριμηνιαίος Δείκτης Οικονομικού Κλίματος ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 3 ου τριμήνου Τριμηνιαίος Οικονομικού Κλίματος Η έρευνα για την κατάρτιση του δείκτη πραγματοποιείται από την Εταιρεία Ανώτατων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ), φορέα που εκφράζει

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ EΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ EΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ EΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ Οι εμπειρογνώμονες του Ευρωσυστήματος κατάρτισαν προβολές για τις μακροοικονομικές εξελίξεις στη ζώνη του ευρώ, με βάση

Διαβάστε περισσότερα

Όψεις της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα και προοπτικές

Όψεις της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα και προοπτικές ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ FOUNDATION FOR ECONOMIC & INDUSTRIAL RESEARCH 1 Τσάμη Καρατάσου 11, 117 42 Αθήνα, Tηλ.: 210 92 11 200-10, Fax: 210 92 33 977, www.iobe.gr 11 Tsami Karatassou,

Διαβάστε περισσότερα

Η Ελληνική Οικονομία στο Διεθνές Οικονομικό σύστημα Σημειώσεις

Η Ελληνική Οικονομία στο Διεθνές Οικονομικό σύστημα Σημειώσεις Η Ελληνική Οικονομία στο Διεθνές Οικονομικό σύστημα Σημειώσεις Ακαδημαϊκό Έτος: 2018-2019 [Γ' εξάμηνο - Χειμερινό] Διδάσκων: Δημήτριος Σιδέρης Α. Το υπόδειγμα Συναθροιστικής Ζήτησης και Συναθροιστικής

Διαβάστε περισσότερα

Οι οικονομολόγοι μελετούν...

Οι οικονομολόγοι μελετούν... Οι οικονομολόγοι μελετούν... Πώς αποφασίζουν οι άνθρωποι. Πώς αλληλεπιδρούν μεταξύ τους οι άνθρωποι. Ποιες δυνάμεις επηρεάζουν την οικονομία συνολικά. Ποιο είναι το αντικείμενο της μακροοικονομικής; Μακροοικονομική:

Διαβάστε περισσότερα

Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ

Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Τ Ρ Α Π Ε Ζ Α Τ Η Σ Κ Υ Π Ρ Ο Υ ΜΑΚρΟΟιΚΟνΟΜιΚΕΣ ΠρΟβλΕψΕιΣ για ΤΗν ΚυΠριΑΚΗ ΟιΚΟνΟΜιΑ IΟΥΝΙΟΣ 2011 6. Μακροοικονομικές Προβλέψεις για την Κυπριακή Οικονομία Δύο φορές το χρόνο το Ευρωσύστημα ετοιμάζει και δημοσιεύει τις προβλέψεις του

Διαβάστε περισσότερα

«Οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας το 2008» του Γκίκα Α. Χαρδούβελη

«Οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας το 2008» του Γκίκα Α. Χαρδούβελη «Οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας το 2008» του Γκίκα Α. Χαρδούβελη Καθηγητής στο Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής του Πανεπιστημίου Πειραιώς και Οικονομικός Σύμβουλος του Ομίλου

Διαβάστε περισσότερα

Αποτυχία των Προγραμμάτων Λιτότητας στην Ελλάδα

Αποτυχία των Προγραμμάτων Λιτότητας στην Ελλάδα Αποτυχία των Προγραμμάτων Λιτότητας στην Ελλάδα Γιώργος Αργείτης, Αν. Καθηγητής ΕΚΠΑ, Research Associate Levy Economics Institute Συνέδριο: «Η Κρίση στην Ευρωζώνη και την Ελλάδα και η Εμπειρία με τις Πολιτικές

Διαβάστε περισσότερα

Σύντομος πίνακας περιεχομένων

Σύντομος πίνακας περιεχομένων Σύντομος πίνακας περιεχομένων Πρόλογος 15 Οδηγός περιήγησης 21 Πλαίσια 24 Ευχαριστίες της ενδέκατης αγγλικής έκδοσης 27 Βιογραφικά συγγραφέων 28 ΜΕΡΟΣ 4 ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ 29 15 Εισαγωγή στη μακροοικονομική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 1 ου τριμήνου 2011

ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 1 ου τριμήνου 2011 ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 1 ου τριμήνου Τριμηνιαίος Οικονομικού Κλίματος Η έρευνα για την κατάρτιση του δείκτη πραγματοποιείται από την Εταιρεία Ανώτατων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ), φορέα που εκφράζει

Διαβάστε περισσότερα

Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ω Ν Ε Ρ Ε Υ Ν Ω Ν

Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ω Ν Ε Ρ Ε Υ Ν Ω Ν Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Κ Υ Π Ρ Ο Υ Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ω Ν Ε Ρ Ε Υ Ν Ω Ν Μάιος 2019 Οι Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας στοχεύουν στην αποτύπωση των αντιλήψεων των επιχειρηματιών και καταναλωτών

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Μακεδονίας

Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Τμήμα: Μάρκετινγκ και Διοίκηση Λειτουργιών Μακρο-οικονομική: Εισαγωγή στην Μακροοικονομία Διδάσκων: Μποζίνης Η. Αθανάσιος Πληθωρισμός Φαινόμενο με σοβαρές οικονομικές και κοινωνικές

Διαβάστε περισσότερα

ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 1 ου τριμήνου Τριμηνιαίος Δείκτης Οικονομικού Κλίματος

ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 1 ου τριμήνου Τριμηνιαίος Δείκτης Οικονομικού Κλίματος Τριμηνιαίος Οικονομικού Κλίματος Η έρευνα για την κατάρτιση του δείκτη πραγματοποιείται από την Εταιρεία Ανώτατων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ), φορέα που εκφράζει και εκπροσωπεί το ανώτατο επαγγελματικό

Διαβάστε περισσότερα

Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ω Ν Ε Ρ Ε Υ Ν Ω Ν

Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ω Ν Ε Ρ Ε Υ Ν Ω Ν Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Κ Υ Π Ρ Ο Υ Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ω Ν Ε Ρ Ε Υ Ν Ω Ν Δεκέμβριος 18 Οι Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας στοχεύουν στην αποτύπωση των αντιλήψεων των επιχειρηματιών και καταναλωτών

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Κ Υ Π Ρ Ο Υ. A. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας * Ιανουάριος 2011

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Κ Υ Π Ρ Ο Υ. A. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας * Ιανουάριος 2011 Τεύχος 29 Ιανουάριος 211 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Κ Υ Π Ρ Ο Υ ΚΕΝΤΡΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ A. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας * Ιανουάριος 211 Οι Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας στοχεύουν στην αποτύπωση των αντιλήψεων των

Διαβάστε περισσότερα

ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 4 ου τριμήνου 2010

ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 4 ου τριμήνου 2010 ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 4 ου τριμήνου Τριμηνιαίος Οικονομικού Κλίματος Η έρευνα για την κατάρτιση του δείκτη πραγματοποιείται από την Εταιρεία Ανώτατων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ), φορέα που εκφράζει

Διαβάστε περισσότερα

3.2 Ισοζύγιο πληρωµών

3.2 Ισοζύγιο πληρωµών 3 Ισοζύγιο πληρωµών 3.1 Εισαγωγή ιεθνή οικονοµία Ύφεση στην Γερµανία οικονοµίες του Ευρώ Αυξηση των αµερικανικών επιτοκίων διεθνή επιτόκια και δολάριο($) Χρηµατοοικονοµική κρίση στην Ασία Ανοιχτή οικονοµία

Διαβάστε περισσότερα

Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ω Ν Ε Ρ Ε Υ Ν Ω Ν

Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ω Ν Ε Ρ Ε Υ Ν Ω Ν Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Κ Υ Π Ρ Ο Υ Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ω Ν Ε Ρ Ε Υ Ν Ω Ν Απρίλιος 2019 Οι Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας στοχεύουν στην αποτύπωση των αντιλήψεων των επιχειρηματιών και καταναλωτών

Διαβάστε περισσότερα

Ισοζύγιο Πληρωμών και Εισόδημα

Ισοζύγιο Πληρωμών και Εισόδημα Κεφάλαιο 3 Ισοζύγιο Πληρωμών και Εισόδημα 3.1 Σύνοψη Στο τρίτο κεφάλαιο του συγγράμματος περιγράφεται αναλυτικά το ισοζύγιο πληρωμών, καθώς και τα επί μέρους ισοζύγια στα οποία διακρίνεται. Στη συνέχεια

Διαβάστε περισσότερα

Εάν το ποσοστό υποχρεωτικών καταθέσεων είναι 25% και υπάρξει μια αρχική κατάθεση όψεως 2.000 σε μια εμπορική Τράπεζα, τότε η μέγιστη ρευστότητα που μπορεί να δημιουργηθεί από αυτή την κατάθεση είναι: Α.

Διαβάστε περισσότερα

Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ω Ν Ε Ρ Ε Υ Ν Ω Ν Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Κ Υ Π Ρ Ο Υ

Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ω Ν Ε Ρ Ε Υ Ν Ω Ν Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Κ Υ Π Ρ Ο Υ Τεύχος 18/ Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Κ Υ Π Ρ Ο Υ Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ω Ν Ε Ρ Ε Υ Ν Ω Ν Μάιος 218 Οι Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας στοχεύουν στην αποτύπωση των αντιλήψεων των επιχειρηματιών και

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΒΑΡΟΜΕΤΡΟ. Οκτώβριος Δείκτης καταναλωτικού κλίματος (CCI) Δείκτες αποτίμησης της οικονομικής συγκυρίας

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΒΑΡΟΜΕΤΡΟ. Οκτώβριος Δείκτης καταναλωτικού κλίματος (CCI) Δείκτες αποτίμησης της οικονομικής συγκυρίας ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΒΑΡΟΜΕΤΡΟ Οκτώβριος 8 Δείκτης καταναλωτικού κλίματος (CCI) Δείκτες αποτίμησης της οικονομικής συγκυρίας Η ταυτότητα του Οικονομικού Βαρόμετρου της Ο δείκτης καταναλωτικού κλίματος (Consumer

Διαβάστε περισσότερα

ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 2 ου τριμήνου Τριμηνιαίος Δείκτης Οικονομικού Κλίματος

ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 2 ου τριμήνου Τριμηνιαίος Δείκτης Οικονομικού Κλίματος ΕΑΣΕ/ICAP CEO Index Τέλος 2 ου τριμήνου 29 Τριμηνιαίος Οικονομικού Κλίματος Η έρευνα για την κατάρτιση του δείκτη πραγματοποιείται από την Εταιρεία Ανώτατων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ), φορέα που εκφράζει

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 21: Αντιμετωπίζοντας τις συναλλαγματικές ισοτιμίες

Κεφάλαιο 21: Αντιμετωπίζοντας τις συναλλαγματικές ισοτιμίες Μυρτώ - Σμαρώ Γιαλαμά Α.Μ.: 1207 Μ 075 Διεθνής Πολιτική Οικονομία Μάθημα: Γεωπολιτική των Κεφαλαιαγορών Κεφάλαιο 21: Αντιμετωπίζοντας τις συναλλαγματικές ισοτιμίες 1. Τι είναι η παγκόσμια αγορά συναλλάγματος;

Διαβάστε περισσότερα

Η ενίσχυση της βιομηχανίας στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής βιομηχανικής στρατηγικής ως προτεραιότητα για την ανάκαμψη της οικονομίας

Η ενίσχυση της βιομηχανίας στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής βιομηχανικής στρατηγικής ως προτεραιότητα για την ανάκαμψη της οικονομίας Κοινή παρέμβαση ΣΕΒ - Ελληνικής Παραγωγής - Περιφερειακών Βιομηχανικών Συνδέσμων και Συνδέσμου Θεσσαλικών Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών, για την θέσπιση εθνικού στόχου για τη μεταποίηση και την εναρμόνιση

Διαβάστε περισσότερα

Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Κ Υ Π Ρ Ο Υ. A. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας * Δεκέμβριος 2009

Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Κ Υ Π Ρ Ο Υ. A. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας * Δεκέμβριος 2009 Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ω Ν Ε Ρ Ε Υ Ν Ω Ν Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Κ Υ Π Ρ Ο Υ A. Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας * Δεκέμβριος 29 Οι Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας στοχεύουν στην αποτύπωση των αντιλήψεων

Διαβάστε περισσότερα