Ο ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΧΗΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΟ ΚΙΝΗΤΟ ΤΗΛΕΦΩΝΟ

Transcript

1 Ο ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΧΗΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΟ ΚΙΝΗΤΟ ΤΗΛΕΦΩΝΟ ΔΑΝΑΤΖΗ ΣΟΦΙΑ ΚΟΝΤΟΡΟΖΗΣ ΣΩΤΗΡΗΣ\ ΧΑΤΖΗΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΗΛΙΑΣ ΜΠΡΕΝΤΥ ΡΟΝΤΡΙΓΚΕΖ ΤΑΞΗ:Α ΣΧΟΛΕΙΟ-5 ο ΛΥΚΕΙΟ ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

2 - 2 - Περιεχόμενα 1.Περιοδικός πίνακας των χημικών στοιχείων 2.Τα χημικά στοιχεία στα κινητά σελ.2 σελ.5 3.Τι υπάρχει μέσα στο κινητό μου σελ. 6 4.Βιβλιογραφία σελ.10-1-

3 - 3-1.Περιοδικός πίνακας των χημικών στοιχείων Ο περιοδικός πίνακας των χημικών στοιχείων είναι ένας κατάλογος, σε μορφή πίνακα, όλων των απλών χημικών ουσιών (στοιχεία) ταξινομημένων σύμφωνα με τις ομοιότητες και τις διαφορές τους. Στον πίνακα αυτό, τα στοιχεία είναι διατεταγμένα σε κάθετες στήλες που λέγονται ομάδες και σε οριζόντιες γραμμές που λέγονται περίοδοι εμφανιζόμενα κατά αύξουσα σειρά του ατομικού αριθμού τους. Η θέση και οι ιδιότητες κάθε στοιχείου καθορίσθηκαν από τη διάταξη των ηλεκτρονίων στους φλοιούς (στοιβάδες) των ατόμων τους. Συνεπώς τα στοιχεία στην ίδια στήλη (του πίνακα) έχουν ίδιο αριθμό ηλεκτρονίων στην εξωτερική τους στοιβάδα στα άτομά τους, και επακόλουθα έχουν όμοιες χημικές ιδιότητες. Ενώ τα στοιχεία που βρίσκονται στην ίδια σειρά (περίοδο) διαθέτουν τα ηλεκτρόνιά τους κατανεμημένα στον ίδιο αριθμό στοιβάδων (στη θεμελιώδη κατάσταση), εμφανίζοντας αυτά παρόμοιες φυσικές ιδιότητες. I Ομάδα Περίο δος II III IV V VI VII VIII VIII VIII I II III IV V VI VII VIII H 3 Li N a 19 K 37 R b 55 Cs 87 F r 4 e 12 M g 20 C a 38 Sr 56 a 88 R a * 21 Sc 39 Y 71 Lu * * 10 3 Lr 22 Ti 40 Zr 72 Hf 10 4 Rf 23 V 41 Nb 73 Ta 24 Cr 42 Mo 74 W Sg Db 25 Mn 43 Tc 75 Re 107 h 26 Fe 44 Ru 76 Os 108 Hs 27 Co 45 Rh 77 Ir 109 Mt C Ni u 46 Pd 78 Pt 0 Ds 47 g 79 u 1 R g 30 Zn 48 Cd 80 Hg 2 Cn 5 13 l 31 Ga 49 In 81 Tl 3 Uu t 6 C 14 Si 32 Ge 50 Sn 82 Pb 4 Uu q 7 N 15 P 33 s 51 Sb 83 i 5 Uu p * Λανθανίδες O 16 S 34 Se 52 Te 84 Po 6 Uu h 9 F 17 Cl 35 r 53 I 85 t 7 Uus 2 He 10 Ne 18 r 36 Kr 54 Xe 86 Rn 8 Uu o

4 - 4 - ** Ακτινίδες 89 c La Ce Pr Nd Pm Sm Eu G d 90 Th 91 Pa 92 U 93 Np 94 Pu 95 m 96 C m Tb Dy Ho Er T m Σειρές του περιοδικού πίνακα Αλκαλιμέταλλα Αλκαλικές γαίες Λανθανίδες Ακτινίδες Στοιχεία μετάπτωσης Φτωχά μέταλλα Μεταλλοειδή Αμέταλλα Αλογόνα Ευγενή Αέρια Εικονα ΟΜΑΔΕΣ Οι στήλες του περιοδικού συστήματος ονομάζονται ομάδες και περιέχουν στοιχεία με παρόμοιες χημικές ιδιότητες. Τα στοιχεία κάθε ομάδας έχουν τον ίδιο αριθμό ηλεκτρονίων στην εξωτερική τους στοιβάδα και στο γεγονός αυτό οφείλονται οι κοινές χημικές τους ιδιότητες. Οι φυσικές ιδιότητες των στοιχείων κάθε ομάδας μεταβάλλονται ανάλογα με τον ατομικό τους αριθμό. 97 k 98 Cf 99 Es 10 0 F m 10 1 M d Yb 102 No Πέρα από τον αύξοντα αριθμό που περιγράφει κάθε ομάδα, είναι γνωστή και η απαρίθμηση τους με λατινικούς αριθμούς συνοδευόμενους από το γράμμα Α ή Β. Έτσι έχουμε τις εφτά κύριες ομάδες του περιοδικού πίνακα, με το γράμμα Α (I, II, III, IV, V, VI και VII), και τις εφτά δευτερεύουσες, με το γράμμα Β (I, II, III, IV, V, VI και VII). Υπάρχει μία μόνο ομάδα με τον λατινικό αριθμό οκτώ, VIII, ενώ στα ευγενή αέρια με αυτήν την απαρίθμηση των ομάδων, αποδίδεται ο αριθμός 0 (μηδέν). Επίσης συνηθίζεται τα ευγενή αέρια να απαριθμούνται ως VIII και η τρίστηλη όγδοη ομάδα (ομάδες 8, 9 και 10) να αποτελεί την VIII. Η αντιστοίχιση των δύο τρόπων απαρίθμησης φαίνεται παρακάτω: 1 I 2 II 3 III 4 IV 5 V 6 VI 7 VII 8 VIII ή VIII 9 VIII ή VIII -2-

5 VIII ή VIII I 12 II 13 III 14 IV 15 V 16 VI 17 VII 18 0 ή VIII 1.2 Περίοδοι Οι οριζόντιες σειρές του περιοδικού πίνακα ονομάζονται περίοδοι. Τα στοιχεία της ίδιας περιόδου έχουν την ίδια εξωτερική στοιβάδα. Ο Περιοδικός πίνακας των χημικών στοιχείων είναι ένας κατάλογος σε μορφή πίνακα όλων των απλών χημικών ουσιών (στοιχεία) ταξινομημένα σύμφωνα με τις ομοιότητες και τις διαφορές τους. Στον πίνακα αυτό, τα στοιχεία είναι διατεταγμένα σε κάθετες στήλες που λέγονται ομάδες και σε οριζόντιες γραμμές που λέγονται περίοδοι εμφανιζόμενα κατά αύξουσα σειρά του ατομικού αριθμού τους. Η θέση και οι ιδιότητες κάθε στοιχείου καθορίσθηκαν από τη διάταξη των ηλεκτρονίων στους φλοιούς (στοιβάδες) των ατόμων τους. Συνεπώς τα στοιχεία στην ίδια στήλη (του πίνακα) έχουν ίδιο αριθμό ηλεκτρονίων στην εξωτερική τους στοιβάδα στα άτομά τους, και επακόλουθα έχουν όμοιες χημικές ιδιότητες. Ενώ τα στοιχεία που βρίσκονται στην ίδια σειρά (περίοδο) διαθέτουν τα ηλεκτρόνιά τους κατανεμημένα στον ίδιο αριθμό στοιβάδων (στη θεμελιώδη κατάσταση), εμφανίζοντας αυτά παρόμοιες φυσικές ιδιότητες. Το 1868 ο ρώσος χημικός Μεντελέγιεφ (Дмитрий Иванович Менделеев ( )), στηριζόμενος σε μία παλαιότερη ιδέα των Τζον Νιούλαντς (John Newlands) [1] και Μέγιερ (Julius Lothar Meyer( )), κατέταξε τα γνωστά στοιχεία σε έναν πίνακα που περιελάμβανε οκτώ στήλες με βάση τα ατομικά τους βάρη. Ο πρωτοποριακός αυτός πίνακας περιείχε κενά σε ορισμένες θέσεις. Ο Μεντελέγιεφ εξήγησε ότι στα κενά αυτά θα έπρεπε να υπάρχουν κάποια στοιχεία, τα οποία δεν είχαν μέχρι τότε ανακαλυφθεί -3-

6 Τρεις προσθήκες στον Περιοδικό Πίνακα! Το νταρμστάντιο, το ρεντγκένιο και το κοπερνίκιο είναι τα τρία νέα στοιχεία που προστέθηκαν στον Περιοδικό Πίνακα και των οποίων τα ονόματα ενέκρινε γενική συνέλευση της Διεθνούς Ένωσης Καθαρής και Εφαρμοσμένης Φυσικής, που συνεδρίασε στο Ινστιτούτο Φυσικής του Λονδίνου. εικονα 5 Τα τρία νέα στοιχεία είναι τόσο μεγάλα και βαριά που μπορούν να δημιουργηθούν μόνο σε συνθήκες εργαστηρίου, ενώ πολύ γρήγορα αποσυντίθενται σε άλλα χημικά στοιχεία. Προς το παρόν, οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν πολλά πράγματα για κανένα από τα τρία καθώς δεν συναντώνται στην φύση ούτε είναι αρκετά σταθερά για να μελετηθούν πειραματικά με άνεση χρόνου.η Διεθνής Ένωση Καθαρής και Εφαρμοσμένης Φυσικής ενέκρινε τα ονόματά τους, τα οποία πρότεινε η κοινή ομάδα εργασίας για την ανακάλυψη νέων στοιχείων, που έχει συσταθεί από κοινού με την Διεθνή Ένωση Καθαρής και Εφαρμοσμένης Χημείας, καθώς το όλο ζήτημα αφορά εξίσου χημικούς και φυσικούς. Το κοπερνίκιο (στοιχείο 2) πήρε το όνομα του αστρονόμου Νικολάου Κοπέρνικου ( ) μετά από πρόταση των Γερμανών ερευνητών του Κέντρου Έρευνας Βαρέων Ιόντων Χέλμχολτς, με επικεφαλής τον Σίγκουρντ Χόφμαν, που ανακάλυψαν το νέο στοιχείο και ήθελαν να τιμήσουν τον διάσημο επιστήμονα. Οι Γερμανοί ερευνητές κατάφεραν για πρώτη φορά το 1996 να δημιουργήσουν ένα μεμονωμένο άτομο του άκρως ραδιενεργού κοπερνίκιου, κάνοντας συγκρούσεις ψευδαργύρου και μολύβδου. Από τότε, έχουν παραχθεί και ανιχνευθεί συνολικά 75 άτομα του νέου στοιχείου. Χρειάστηκε να περάσουν πολλά χρόνια και διαδοχικές πειραματικές -4-

7 - 7 - επαληθεύσεις, ώσπου το κοπερνίκιο να εγκριθεί επίσημα για εισαγωγή στον Περιοδικό Πίνακα. Το ρεντγκένιο (στοιχείο 1) ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά το 1994, όταν ερευνητές του ίδιου γερμανικού ερευνητικού κέντρου δημιούργησαν τρία άτομά του, κάτι που επαναλήφθηκε το 2002, όταν παρήχθησαν τρία ακόμα άτομα. Το στοιχείο πήρε το όνομα του γερμανού φυσικού Βίλχελμ Κόνραντ Ρέντγκεν ( ), του «πατέρα» των ακτίνων-χ, τις οποίες ανακάλυψε το 1895 και γι αυτό κέρδισε το Νόμπελ Φυσικής το Το νταρμστάντιο (στοιχείο 0) δημιουργήθηκε για πρώτη φορά το 1994 και πάλι στο ίδιο γερμανικό ερευνητικό κέντρο, στις εγκαταστάσεις του κοντά στην πόλη Ντάρμσταντ, από όπου πήρε και το όνομά του. Τα πρώτα τέσσερα άτομα του νέου στοιχείου παρήχθησαν μετά από σύγκρουση ενός βαριού ισοτόπου του μολύβδου με νικέλιο-62. Η Γενική Συνέλευση της Διεθνούς Ένωσης Καθαρής και Εφαρμοσμένης Φυσικής περιλαμβάνει αντιπροσώπους από επιστημονικές ακαδημίες και εταιρίες φυσικών από 60 χώρες. 2.ΤΑ ΧΗΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΑ ΚΙΝΗΤΑ Ας γνωρίσουμε, όμως, με όχημα τη γλώσσα (το μοναδικό όχημα που σε πάει παντού), ορισμένα χημικά στοιχεία, που ενυπάρχουν, για παράδειγμα, στα κινητά τηλέφωνα. Λίθιο, (Li, Lithium, ατ. αρ. 3) Η ονομασία του μετάλλου προέρχεται από την αρχ. ελληνική λέξη λίθος. Επιλέχτηκε, από τον Σουηδό Johan ugust rfwedson, το 1817, για να δηλώσει την ορυκτή προέλευση του στοιχείου σε αντίθεση με τα άλλα αλκάλια (Νάτριο, Κάλιο) που είχαν απομονωθεί από φυτικά προϊόντα. Προκαλεί ερεθισμούς στα μάτια και το αναπνευστικό σύστημα. Ως φάρμακο έχει γνωστή τερατογόνο δράση, γι αυτό και πρέπει να αποφεύγεται σε περίπτωση εγκυμοσύνης και θηλασμού. Κάδμιο, (Cd, Cadmium ατομικός αρ. 48) Καδμεία μέταλλα ονομάζονταν ορισμένα ορυκτά (π.χ. ο ψευδάργυρος), που ήταν γνωστά στην ευρύτερη περιοχή της Θήβας (Κάδμος: ο γενάρχης των κατοίκων της Βοιωτίας). Το Κάδμιο απομονώθηκε από τον Friedrich Stohmeyer, το 1817, και το ονόμασε έτσι, για να τιμήσει το ιστορικό όνομα των μετάλλων. Χρησιμοποιείται στις μπαταρίες και είναι πολύ τοξικό στο περιβάλλον. Προκαλεί παθήσεις στους πνεύμονες, το συκώτι, τα νεφρά. Κατηγορείται, επίσης, για ορισμένες μορφές καρκίνου. Σήμερα, οι πυκνωτές Καδμίου μπορούν να αντικατασταθούν από άλλα στοιχεία (π.χ. Νικελίου) που δεν είναι τοξικά προς το περιβάλλον -5-

8 - 8 - Νίκελ (Ni, Nickel, ατ.αρ. 28) Το νικέλιο προέρχεται από ορυκτό που είναι ενωμένο με αρσενικό και νικέλιο. Πριν απομονωθεί το μέταλλο από το ορυκτό έμοιαζε υπερβολικά με το χαλκό και γι αυτό οι εργάτες των ορυχείων της Β. Ευρώπης το αποκαλούσαν (Kupf nickel : χαλκός του Διαβόλου) ή (OldNick: διάβολος), επειδή θεωρούσαν δουλειά του διαβόλου την αδυναμία τους να πάρουν το «χαλκό» από το ορυκτό. Οταν ο Βαρώνος xel Frederick Gronsted, το 1751, το απομόνωσε, ανακάλυψε ότι πρόκειται για ένα νέο μέταλλο και το ονόμασε Nickel (:διάβολος, από το όνομα που του είχαν αποδώσει οι εργάτες). Μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από παθήσεις, όπως : καρκίνο, χρόνιο άσθμα και βρογχίτη, αλλεργίες, καρδιοπάθειες ΙΝΔΙΟ Μεταβατικό μέταλλο Ατομικός αριθμός-49 Χρήση-οθόνες αφής, φωτοβολταϊκά Βαθμός κινδύνου -κρίσιμο Καθημερινά κοιτάζουμε πολύ συχνά το ίνδιο, όμως σπάνια το βλέπουμε.το κράμα που είναι γνωστό ως οξείδιο ινδιου-κασσίτερου(ιτο)διαθέτει τον σπάνιο συνδυασμό του να είναι ταυτόχρονα ηλεκτρικά αγώγιμο και οπτικά διάφανο. Αυτό το καθιστά ζωτικής σημασίας για τις επίπεδες οθόνες των υπολογιστών και των τηλεοράσεων, όπου σχηματίζει το διάφανο ηλεκτρόδιο που ελέγχει το κάθε πίξελ. Μια στρώση ΙΤΟ στην οθόνη ενός smartphone της προσδίδει αγωγιμότητα ευαίσθητη στην αφή, καθιστώντας τη συσκευή ικανή να αναγνωρίζει τα χτυπήματα και το γλίστρημα των δακτύλων 3.ΤΙ ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΚΙΝΗΤΟ ΜΟΥ ΑΡΣΕΝΙΚΟ: (αρσενιούχο γάλλιο στον ενισχυτή και στον δέκτη ) Εξορύσσεται σε: Κίνα, Χιλή, Μαρόκο, Περού, Καζακστάν, Ρωσία, Βέλγιο, Μεξικό ΧΑΛΚΟΣ: (κύκλωμα) Εξορύσσεται σε: Κίνα, Χιλή, Μαρόκο, Περού, Καζακστάν, Ρωσία, Μεξικό, Αμερική, Ινδονησία, Ζάμπια, Πολωνία, Καναδά, Αυστραλία -6-

9 - 9 - ΓΑΛΛΙΟ: (αρσενιούχο γάλλιο) Εξορύσσεται σε: Κίνα,, Καζακστάν, Γερμανία, Ουκρανία ΧΡΥΣΟΣ : (κύκλωμα) Εξορύσσεται σε: Κίνα, Καναδά, Αυστραλία, Περού, Ρωσία, Μεξικό, Χιλή, Ινδονησία, Νότια Αμερική, Γκάνα, Παπούα Νέα Γουινέα, Βραζιλία ΕΝΩΣΕΙΣ ΜΑΓΝΗΣΙΟΥ (στο περίβλημα του κινητού) Εξορύσσεται σε: Κίνα, Αυστραλία, Ρωσία, Αμερική, Τουρκία, Ελλάδα, Σλοβακία, Αυστρία, Ισπανία, Νότια Κορέα, Ινδία, Βραζιλία ΠΑΛΛΑΔΙΟ: (κύκλωμα) Εξορύσσεται σε: Ρωσία, Αμερική, Καναδά, Νότια Αφρική, Ζιμπάμπουε, Κολομβία ΠΛΑΤΙΝΑ(ΛΕΥΚΟΧΡΥΣΟΣ): (κύκλωμα) Εξορύσσεται σε: Ρωσία, Αμερική, Καναδά, Νότια Αφρική, Ζιμπάμπουε, Κολομβία ΑΣΗΜΙ : (κύκλωμα) Εξορύσσεται σε: Αυστραλία, Περού, Ρωσία, Μεξικό, Κίνα, Αμερική Καναδά, Χιλή, Πολωνία, Βολιβία ΒΟΛΦΡΑΜΙΟ : (κύκλωμα) Εξορύσσεται σε: Κίνα, Ρωσία, Καναδά, Βολιβία, Αυστρία, Πορτογαλία ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΠΛΗΘΟΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΣΤΑ ΚΙΝΗΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ Γύρω στα 130 εκατομμύρια κινητά τηλέφωνα πετάγονται στην Αμερική κάθε χρόνο. Πιο σωστά αυτά τα τηλέφωνα ζυγίζουν περίπου τόνους. Κάθε χρόνο πετάγονται κινητά που περιέχουν σχεδόν τόνους χαλκού, 46 τόνους ασημιού, 3.9 τόνους χρυσού,2 τόνους παλλαδίου και 0,004 τόνους πλατίνας. -7-

10 εικονα2 εικονα 3 Πολλά εξαρτήματα των κινητών τηλεφώνων μπορούν να θεωρηθούν τοξικά και ιδιαίτερα βλαβερά για το περιβάλλον και για την ανθρώπινη υγεία, άμα δεν χρησιμοποιηθούν σωστά. Μερικά από τα άκρως τοξικά χημικά στοιχεία πού υπάρχουν στα κινητά είναι : Κάδμιο Μόλυβδος Υδράργυρος Αυτές είναι δηλητηριώδεις ουσίες,οι οποίες μπορούν να διυλιστούν από απόβλητα σε αποσύνθεση,να διαρεύσουν σε υπόγεια νερά,να -8-

11 - - μολύνουν σοβαρά το χώμα και στο τέλος να εισέλθουν στην τροφική αλυσίδα Οι μπαταρίες περιέχουν νικέλιο και παράγονται από ανοξείδωτο χάλυβα κοβάλτιο και κάδμιο Οι πλακέτες κυκλωμάτων περιέχουν μικρά ποσά χρυσού και ασημιού που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε κοσμήματα και σε άλλα προϊόντα. Τα περιβλήματα των ακουστικών και τα περιβλήματα από πλαστικό, μπορούν να τεμαχιστούν και να χρησιμοποιηθούν, για την παραγωγή προϊόντων, όπως φράκτες και οι παλέτες. <<Αξεσουάρ>> που περιλαμβάνουν πλαστικά και μέταλλα μπορούν να τεμαχιστούν, να ταξινομηθούν και στη συνέχεια χρησιμοποιηθούν για να κάνουν νέα πλαστικά ή μεταλλικά προϊόντα. εικονα 4-9- Βιβλιογραφία

12 / %CF%80%CE%F%CE%9%CE%1- %CF%83%CF%84%CE%F%CE%9%CF%87%CE%5%CE%F%CE%1- %CF%84%CE%F%CF%85- %CF%80%CE%5%CF%81%CE%9%CE%F%CE%4%CE%9%CE% %CE%F%CF%8D-%CF%80%CE%F%CE%D%CE%1%CE% %CE%9%CE%%CF%8C%3%CE%91%CE%D%CE%1%CE% 6%CE%E%CF%84%CE%7%CF%83%CE%7&search=%CF%80% CE%5%CF%81%CE%9%CE%F%CE%4%CE%9%CE%%CF %8C%CF%82+%CF%80%CE%F%CE%D%CE%1%CE%%CE% 1%CF%82+%CF%84%CE%F%CF%85+%CE%%CE%9%CE% D%CE%7%CF%84%CE%F%CF%8D E%9%CF%8D%CF%81%CE%9%CE%1 F%CE%4%CE%9%CE%%CE%F%CF%82+%CF%80%CE%9 %CE%D%CE%1%CE%%CE%1%CF%83+%CF%84%CE%F% CF%85+%CE%%CE%9%CE%D%CE%7%CF%84%CE%F%CF %85&pbx=1&oq=%CF%80%CE%5%CF%81%CE%9%CE%F%CE %4%CE%9%CE%%CE%F%CF%82+%CF%80%CE%9%CE% D%CE%1%CE%%CE%1%CF%83+%CF%84%CE%F%CF%85 +%CE%%CE%9%CE%D%CE%7%CF%84%CE%F%CF%85& aq=f&aqi=&aql=1&gs_sm=e&gs_upl=5538l17754l0l18194l30l26l0l3l3l 0l639l7833l l28l0&fp=1&biw=1024&bih=485&bav=on.2,or.r _gc.r_pw.,cf.osb&cad=b -10-