Κλίμα ανάκαμψης και προοπτικής

Transcript

1 01- KATHI_3-5_KATHI NEW 02/05/15 00:43 Page 1 Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, αυξητικές είναι οι τάσεις τουριστικής καθόδου στην Κύπρο. Γερμανία +22% Ισραήλ +68% Γαλλία +43% Ελλάδα +12% Ηνωμένο Βασίλειο +10% ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Κυριακή 3 Μαΐου 2015 Eτος 6 ο Aρ. φύλλου 343 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα 1,50 (Απλή έκδοση) 2,90 (Βασική) 3,90 (Ενισχυμένη) ΣHMEPA Κλίμα ανάκαμψης και προοπτικής Aπασχόληση και ανάπτυξη θα έρθουν στο νησί μέσω MOE και λύσης λέει στην «Κ» ο Μουσταφά Ακιντζί Ταξίδια Αγρός, Ανώγυρα Σελ. 2 Aγία Νάπα Σελ. 4 Ίος, Σύμη Σελ. 6 Κρήτη Σελ. 8 Βενετία, Σεβίλλη Σελ. 10 Πορτογαλία Σελ. 12 Λισαβόνα Σελ. 13 Μαρόκο, Ντουμπρόβνικ Σελ. 14 Άλπεις Σελ. 15 K YΡIAKH 3 ΜΑΪΟΥ Η ΚΥΠΡΟΣ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ Η δυναμική που δημιουργήθηκε με την ανάδειξη του Μουσταφά Ακιντζί στην ηγεσία των Τ/κ και την έναρξη των συνομιλιών, με τον αμερικανικό παράγοντα να παρουσιάζεται ενεργός και έτοιμος να διορίσει ακόμα και ειδικό απεσταλμένο, είναι το πρώτο βασικό στοιχείο από το οποίο συνάγεται ότι οι ρόδες της οικονομίας ξεκολλάνε από το τέλμα της κρίσης. Ο Μ. Ακιντζί εκτιμά ότι η διαδικασία της λύσης μπορεί να δημιουργήσει τη δυναμική που θα βγάλει το νησί από τη στασιμότητα, να κτυπήσει τη λαίλαπα της ανεργίας και να δημιουργήσει ανάπτυξη. Επικουρικά στα προηγούμενα λειτουργεί και η επιτυχημένη έξοδος της χώρας στις αγορές, ενώ και η τριμερής συνεργασία Κύπρου- Ελλάδας-Αιγύπτου εγκαινιάζει στην ουσία μια νέα πολιτική συμμαχία στην ανατολική Μεσόγειο. Σελ. 4, 5, 7, 12 Αποτελεί λατρεία Πέρα από Ο πολίτης της Κύπρου γίνεται πολίτης του κόσμου. Ολοκληρωμένος τουριστικός προορισμός Αυξητικές ροές αφήξεων Νοέμβριος 2014 Μάρτιος 2015 Η θάλασσα που σε κάνει να νιώθεις «σαν στο σπίτι σου» Χάος και εγκατάλειψη μετά τα φονικά Ρίχτερ ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ Μπάιντεν-Κέρι «διεκδικούν» πρώτο ρόλο στη νέα εποχή Μήνυμα Ερντογάν σε Ακιντζί για τρεις κόκκινες γραμμές 20 ΕΚΠΤΩΣΗ ΓΙΑ ΑΓΟΡΕΣ ΑΠΟ Καθορίζεται η ημερομηνία έναρξης των συνομιλιών ΑΛΕΚΟΣ ΜΑΡΚΙΔΗΣ ΓΙΑ ΑΓΟΡΕΣ ΑΝΩ ΤΩΝ 150 «Στο Ανώτατο να οδηγηθεί το θέμα Ρίκκου» Τη δημοσιοποίηση του πορίσματος Παναγιώτη Καλλή για τα περί δωροδοκίας του βοηθού γενικού εισαγγελέα θέτει επί τάπητος ο Αλέκος Μαρκίδης. Σε συνέντευξή του στην «Κ» ο πρώην γενικός εισαγγελέας εστιάζει περισσότερο στον θεσμικό αντίκτυπο που μπορεί να έχει η διαμάχη Προέδρου της Δημοκρατίας και γενικού εισαγγελέα. Υποστηρίζει ότι οι δύο κορυφαίοι θεσμικοί αξιωματούχοι θα πρέπει να δώσουν τα χέρια, ενώ θεωρεί ότι θα πρέπει η υπόθεση με τον βοηθό εισαγγελέα να μην καταλήξει στα ποινικά δικαστήρια αλλά στο Ανώτατο. Σελ. 13 ΣΧΕΔΙΟ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗΣ ΚΟΑΓ Στα 30 εκατ. η δαπάνη για χίλιες κατοικίες Tο κόστος του σχεδίου του Κυπριακού Οργανισμού Ανάπτυξης Γης για προστασία της πρώτης κατοικίας και στήριξη των ευάλωτων ομάδων κυμαίνεται στα 30 εκατ. ευρώ και το ποσό αυτό καλύπτει χίλια σπίτια για περίοδο τεσσάρων ετών εκτός και αν αλλάξουν τα δεδομένα όσων έχουν ήδη επιλεχθεί. Οικονομική, σελ. 4 ΤΕΧΝΕΣ Tα sms μιας άλλης εποχής Μέσα από την αυτή την Έκθεση αυθεντικών τηλεγραφημάτων στο Μουσείο Φωτογραφίας της Θεσσαλονίκης ο επισκέπτης θα πάρει μια ιδέα για το ότι και οι άνθρωποι περασμένων εποχών επικοινωνούσαν με σύντομα γραπτά μηνύματα. Ζωή, σελ ΑSSOCIATED PRESS Έξι χιλιάδες νεκρούς, πολλαπλάσιους τραυματίες και χιλιάδες αγνοούμενους μεταξύ των οποίων αρκετές εκατοντάδες Ευρωπαίοι, άφησε πίσω της η σφοδρή σεισμική δόνηση των 7,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ που έπληξε το Νεπάλ το περασμένο Σάββατο. Εκατοντάδες χιλιάδες σεισμόπληκτοι που έχασαν τα σπίτια τους δεν διαθέτουν καν τα αναγκαία για την επιβίωσή τους. Σελ. 22 Καταθέσεις έφυγαν, τα δάνεια έμειναν Έμεινε το χρέος μετά το κούρεμα Την ώρα που οι καταθέσεις μειώθηκαν κατά 25,6% μέσα σε μία διετία, τα δάνεια μειώθηκαν κατά μόλις 8,9%. Οι καταθέσεις των κυπριακών νοικοκυριών μειώθηκαν μέσα σε μία διετία κατά 13,2% και των κυπριακών επιχειρήσεων κατά 40,2%. Παράλληλα, οι καταθέσεις που ανήκουν σε φυσικά και νομικά πρόσωπα εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά πλειοψηφία Ρώσοι, μειώθηκαν μέσα σε μία διετία κατά 35,2%. Οικονομική, σελ. 3 Στις κάλπες η Βρετανία Τι θα κρίνει το αποτέλεσμα Οι Βρετανοί ψηφοφόροι καλούνται να επιλέξουν την επόμενη κυβέρνησή τους, ύστερα από μια υποτονική προεκλογική εκστρατεία χαμηλών προσδοκιών και ανούσιων αντιπαραθέσεων. Σκωτσέζοι αυτονομιστές και δημοψήφισμα για Ε.Ε. σφραγίζουν τις βρετανικές κάλπες. Σελ. 23 Κλειδί για τη λύση η Αμμόχωστος Συνέντευξη στην «Κ» του προέδρου του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου Η ανάδειξη του Μουσταφά Ακιντζί στην ηγεσία των Τουρκοκυπρίων και τα μετέπειτα ΜΟΕ που εξήγγειλε η Λευκωσία θέτουν το Κυπριακό σε νέα τροχιά προτού ξεκινήσουν οι συνομιλίες με πολλά επιμέρους θέματα να βρίσκονται στο τραπέζι τονίζει ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου. Η άνοδος και η πτώση Βαρουφάκη Μετά τις αντιδράσεις στο πρόσωπο του κ. Βαρουφάκη από τους Ευρωπαίους συναδέλφους του ο Αλέξης Τσίπρας δημιούργησε ένα διαφορετικό διαπραγματευτικό σχήμα. Έτσι, ο κ. Βαρουφάκης ετέθη υπό περιορισμόν. Σελ. 17 Θέτει δε ξεκάθαρα το ότι η χώρα βρίσκεται σε σταθερή οικονομική τροχιά και ξεκαθαρίζει πως οι αποκρατικοποιήσεις δεν είναι ιδεολογικό θέμα αλλά αναγκαιότητα. Υποστηρίζει, επίσης, πως η δημιουργία μιας «κακής τράπεζας» δεν μπορεί να γίνει με χρήματα των φορολογούμενων. Σελ 6. Κίνδυνος αδιεξόδου Kακό και καλό σενάριο Ο κίνδυνος να μείνει από χρήματα το Δημόσιο σκιάζει μια άλλη, σπουδαιότερη, απειλή: την επιστροφή της οικονομίας στην ύφεση. Χωρίς συμφωνία, η τροπή αυτή πρέπει να θεωρείται σίγουρη. Μια συμφωνία στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή θα αποτρέψει τα χειρότερα, δύσκολα όμως θα οδηγήσει σε αύξηση του ΑΕΠ. Σελ. 20 Φρέσκο χρήμα, εμπιστοσύνη, νέες επενδυτικές επιλογές Τριμερής ενεργειακή συνεργασία πολλαπλών προοπτικών ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ «Κ» ΑΛΙ ΕΡΕΛ Οι προθέσεις της Άγκυρας και το όραμα των Τουρκοκυπρίων ΜΑΡΙΟΣ ΖΑΧΑΡΙΑΔΗΣ Οικονομικές προεκτάσεις λύσης Κυπριακού. Σελ. 14 ΚΥΡΙΟ ΑΡΘΡΟ Προχωράμε Με διαφορετική οπτική παρακολουθεί η κοινή γνώμη πλέον τα δεδομένα στην καθημερινότητα που μεταβάλλονται βάσει συγκεκριμένης ακολουθίας γεγονότων. Η εκλογή Ακιντζί και το πνεύμα λογικής που εκπορεύεται είναι οι παρανομαστές μιας εξίσωσης, η οποία φέρει ως αριθμητές την έξοδο στις αγορές και την τριμερή με την Κύπρο βασικό πρωταγωνιστή στην περιοχή. Τα προαναφερόμενα θέματα βρίσκονται σε απόλυτη μεταξύ τους συστοιχία και αποτελούν μια δέσμη μέτρων οικοδόμησης εκ νέου εμπιστοσύνης, από εμάς για εμάς τους ίδιους καταρχήν. Η χώρα, περνώντας τον οικονομικό Ρουβικώνα, προχωράει κάνοντας βήματα στην οικονομία και στη διπλωματία που της δίνουν τη σιγουριά της χρονικής συγκυρίας και για την ορθή τροχοδρόμηση για την επίλυση του Κυπριακού. Είναι ευκαιρία και μάλιστα πολυεπίπεδη για το πολιτικό και πολιτειακό σύστημα της χώρας να προχωρήσει σωστά, μελετημένα και με καθαρή στρατηγική για την Κύπρο του αύριο. Σελ. 18 ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 10 ΜΑΪΟΥ ΜΕ ΤΗΝ «Κ» CHAMPIONS LEAGUE Εκτυφλωτικοί ημιτελικοί Η Μπαρτσελόνα υποδέχεται την Μπάγερν στην επιστροφή του Πεπ Γκουαρντιόλα στο Καμπ Νου, ενώ η Γιουβέντους κοντράρεται με τη Ρεάλ. ΑΠΟΛΛΩΝΑΣ Κρίνονται όλοι και όλα Το σοβαρό επεισόδιο παικτών- Κίρζη-οπαδών έχει φέρει τους μπλε της Λεμεσού σε μια κρίσιμη καμπή. Η πίεση είναι μεγάλη και οι εμφανίσεις δυσανάλογες. ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟ K SPORTS ΑΠΟΕΛ Οι σοβαροί τραυματισμοί Αρκετοί σοβαροί τραυματισμοί διαχειρίστηκαν στους γαλαζοκίτρινους τα τελευταία χρόνια με τελευταίο περιστατικό τον τραυματισμό του Ούρκο Πάρντο. ΜΠΑΣΚΕΤ Ο Μίδας της Κύπρου Μετά το μετάλλιο της 3ης θέσης στο EuroChallenge, ο Τόνις Κωνσταντινίδης μίλησε στην «Κ» για τον δρόμο προς την επιτυχία, αλλά και τα πλάνα του.

2 02-KATHI NEW_Master_cy 01/05/15 22:29 Page 2 2 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΛΙΔΑ Κυριακή 3 Μαΐου 2015 ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ Γράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Τα τρία εμπόδια του Ακιντζί Μετά την ανάδειξη Ακιντζί στην ηγεσία των Τ/κ, η ε/κ πολιτική ηγεσία αντέδρασε όπως άλλωστε προβλεπόταν. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, ο Αβέρωφ Νεοφύτου και ο Άντρος Κυπριανού, θετικά ως προς το πρόσωπο του νέου Τ/κ ηγέτη και οι Ν. Παπαδόπουλος, Μ. Σιζόπουλος, Δ. Συλλούρης, Γ. Περδίκης και Γ. Λιλλήκας, αρνητικά και με κάποιες διαφοροποιήσεις που έφταναν μέχρι και το χαρακτηρισμό «κατοχικός ηγέτης», για τον δεύτερο Τ/κ πολιτικό μετά τον Ντουρντουράν, που συγκρούστηκε με την κατοχή. Το ότι ο Ακιντζί επιθυμεί να λύσει το Κυπριακό το θεωρώ, γνωρίζοντας τον άνθρωπο, αδιαμφισβήτητο. Ποια είναι όμως τα εμπόδια που υπάρχουν ενώπιόν του, νοουμένου ότι και ο Νίκος Αναστασιάδης έχει την ίδια επιθυμία; Το πρώτο είναι ο λεγόμενος διεθνής παράγοντας με κύριο τον αμερικανικό και συμπαίκτη τον βρετανικό. Πρόκειται για τον παράγοντα που το φθινόπωρο του 2013 στο περιθώριο της Γ.Σ. του ΟΗΕ «συνομολόγησε» (ο ΥΠΕΞ Κέρι) παρασκηνιακά μια προσυμφωνία λύσης, με τον Αναστασιάδη και τον Νταβούτογλου η οποία περιλάμβανε Βαρώσι και Τύμπου και τη δέσμευση πως η Τουρκία δεν θα παρενοχλούσε τις έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ. Ήταν γι αυτό που ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έκανε τον Φεβρουάριο, με τόση σιγουριά τη δήλωση στην «Κ» ότι, «Παραβίαση ΑΟΖ ίσον τέλος διαλόγου». Στο μεσοδιάστημα όμως οι ΗΠΑ ήρθαν στην ανάγκη της Άγκυρας λόγω του «εμφυλίου» στη Συρία και υπαναχώρησαν. Η Τουρκία έστειλε το Μπαρμπαρός και ο Αναστασιάδης αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τις συνομιλίες. Το δεύτερο εμπόδιο είναι η Τουρκία, η οποία όμως μπορεί να συναινέσει σε λύση μόνο υπό κάποιες προϋποθέσεις που μπορεί να τις εξασφαλίσει μόνο από τον διεθνή παράγοντα. Προϋποθέσεις που έχουν σχέση με τον διαμοιρασμό στον νέο χάρτη που θα δημιουργηθεί στη γειτονιά μας, η οποία μετά από τη σχεδόν ολοκληρωτική καταστροφή μερικών χωρών θα βρεθεί λίαν συντόμως υπό «αναδιανομή». Προϋποθέσεις άρρηκτα δεμένες και με τις πηγές ενέργειας που τόσο ενδιαφέρουν, μία υπό ανάπτυξη χώρα, όπως η Τουρκία. Το τρίτο εμπόδιο στη λύση, κατά την εκτίμησή μας, είναι το παγιωμένο πια σύστημα εξουσίας που διαμορφώθηκε στην Κύπρο από το 1963 και εντεύθεν, όπου με την φυγή των Τουρκοκυπρίων από την εξουσία, κυβερνητική και πολιτειακή, μια εξουσιαστική κάστα Ελληνοκυπρίων, τα λεγόμενα «τζάκια», ένιωσαν σαν ανεπιτήρητα παιδιά στο ζαχαροπλαστείο της εξουσίας. Ως άρχοντες ουσιαστικά ανεξέλεγκτοι, αφού δεν υπήρχαν πλέον θεσμικά αντίβαρα και μηχανισμοί ελέγχου και εξισορρόπησης, έκτισαν ένα σύστημα διαφθοράς, πλουτισμού αλλά και προστατευτισμού των συμφερόντων τους, που όμοιό του δύσκολα θα βρεθεί σήμερα σε μια χώρα που θέλει να λέγεται πολιτισμένη. Η συγκεκριμένη κάστα δημιούργησε γύρω της ένα προστατευτικό ιστό φέρνοντας στα μέτρα των συμφερόντων της εκτός από τις δημόσιες συμβάσεις, την πολιτική, τη δικαιοσύνη και κυρίως την παιδεία. Την παιδεία που έμαθε να βλέπει μόνο τη μία όψη του φεγγαριού, να μαθαίνει παπαγαλία ό,τι της υπαγορεύουν και να περιορίζει τα οράματά της στην προσδοκία ότι «ο παπάς μου θα με βάλει δουλειά στην κυβέρνηση». Αυτό είναι το σύστημα που έστησε την κομπίνα Μιλόσεβιτς, το κόλπο γκρόσο του ΧΑΚ και που θησαυρίζει ακόμα και σήμερα σε συνθήκες κρίσης και που κατ ουδένα λόγο θα δεχτεί να μοιραστεί με τον όποιον Ακιντζί τις εξουσίες που οικειοποιήθηκε. paraschosa@kathimerini.com.cy ΟΜΗΡΟΥ & ΣΕΒΕΡΗ/ Γράφει ο ΟΝΑΣΑΓΟΡΑΣ Εν αναμονή Ακιντζί και ηλεφωνήματος Μπάιντεν Στα βαθιά μπαίνουν από αύριο οι διεργασίες για το Κυπριακό. Η επικείμενη συνάντηση Νίκαρου Ακιντζί αν και διερευνητική θα καθορίσει την εξέλιξη των πραγμάτων. Όπως μαθαίνω από πληροφοριοδότη, στον λόφο της εξουσίας επικρατεί αγωνία για τον «νέο» Ακιντζί που θα επιστρέψει από την Άγκυρα... Άτομο από το περιβάλλον του Νίκαρου μου περιέγραψε την αγωνία ως εξής: «Θα συνεχίσει ο Ακιντζί να είναι ο ίδιος με αυτόν που μοίραζε κλαδιά ελιάς και ελευθέρωνε περιστέρια την περασμένη εβδομάδα στην κατεχόμενη Λευκωσία ή θα επιστρέψει νέος Έρογλου;». Πάντως, μια δεύτερη ανάγνωση των τελευταίων δηλώσεων-προθέσεων του Ακιντζί αύξησε ελαφρώς τον προβληματισμό για τις απαιτήσεις των Τούρκων... Και ο Νίκαρος γνωρίζει πως δεν θα έχει να αντιμετωπίσει μόνο αυτές... Η αντιπολίτευση ετοιμάζει ήδη τις προειδοποιητικές δηλώσεις προς τον Νίκαρο με αφορμή την έκκληση που του έκανε ο Ακιντζί να επιδείξει την ίδια αποφασιστικότητα όπως και στο σχέδιο Ανάν... Ωστόσο και ο Νίκαρος και ο Ακιντζί φαίνεται να επιμένουν στο «μομέντουμ» όπως το συμφώνησαν στην τηλεφωνική τους συνομιλία, Και οι δύο επενδύουν πολλά στην πρώτη τους συνάντηση. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι ο χώρος που θα συναντηθούν, που κρατείται ως επτασφράγιστο μυστικό, θα είναι άκρως συμβολικός... Πολύ λίγοι γνωρίζουν εκτός από τους Νίκαρο-Ακιντζί, τον χώρο και έχουν... ορκιστεί να μη χαλάσουν την... έκπληξη. Εντός της εβδομάδας οι δυο τους ίσως ξαναβρεθούν για να συμφάγουν με τον Αϊντε που θα τους κάνει το τραπέζι και θα ανακοινώσει και «Nikaros, μην είσαι ανυπόμονος...» επίσημα την έναρξη των συνομιλιών... Διπλωμάτης καριέρας μου δήλωσε χθες ότι καθόλου τυχαίο δεν ήταν το τηλεφώνημα που δέχθηκε ο Ακιντζί από τον Τζον Κέρι. Ο ίδιος αναμένει ότι ενδέχεται σύντομα να δεχθεί και τηλεφώνημα από τον αντιπρόεδρο Μπάιντεν... Πληροφορίες για επέμβαση του Μπάιντεν είχα και από δεύτερη πηγή, η οποία με ενημέρωσε πως ο Αμερικανός αντιπρόεδρος δεν αρνείται να συμβάλει, κάθε άλλο, αλλά δεν θέλει να πάθει ό,τι και με τον Έρογλου. «Ας δώσουμε λίγο χρόνο ακόμη» φέρεται να είπε σε σχετικό αίτημα... Και ενώ ο Νίκαρος φουλάρει τις μηχανές για το Κυπριακό έχει αρκετά βαρίδια να αντιμετωπίσει στο εσωτερικό με κύρια την κόντρα στη Νομική Υπηρεσία και την εκκρεμότητα με τη διοικήτρια Χρυστάλλα. Οι προσπάθειες για εκτόνωση της κατάστασης με τον Κώστα Κληρίδη δεν έχουν σταματήσει από συνεργάτες του και οι νύξεις για συνάντηση των δύο, πριν αυτό κριθεί απαραίτητο λόγω και των συνομιλιών, συνεχίζονται... Μια νέα υπόθεση που επρόκειτο να τεθεί στον Νίκαρο από εκπροσώπους των Δημοτικών Αρχών και έχει να κάνει με τις έρευνες που διεξάγει ο πολυμήχανος Οδυσσέας μάλλον αναβάλλεται λόγω Κυπριακού. Όπως πληροφορούμαι τρεις τουλάχιστον δήμαρχοι έθεσαν θέμα για τις διαδικασίες που ακολουθούνται από το γραφείο του γενικού ελεγκτή και ζήτησαν όπως αντιπροσωπεία της Ένωσης Δήμων δει τον Πρόεδρο. Κύριο αίτημά τους είναι να σταματήσουν οι διαρροές για τις υπό εξέταση υποθέσεις και να υποδειχθεί στον γενικό ελεγκτή ότι πρέπει να είναι πιο προσεκτικός με τις δηλώσεις που κάνει πριν από την ολοκλήρωση των ερευνών... Η συνάντηση δημάρχων Νίκαρου μάλλον θα καθυστερήσει... Μεγάλος αναβρασμός επικρατεί στα κόμματα για τις επόμενες εκλογές. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις ο ΚΥΠΕ προεκλογικός θα είναι πρόωρος και καταιγιστικός. Οι ενδοκομματικές μάχες για επικράτηση υποψηφίων έχουν ήδη αρχίσει ενώ σε ένα τουλάχιστον κόμμα υπήρξαν και κρούσματα... λάσπης με καταγγελία απευθείας στην ηγεσία... Αναβρασμός, λόγω προώρου προεκλογικού, επικρατεί και στον χώρο των ΜΜΕ. Πληροφορούμαι ότι γίνονται έντονες συζητήσεις για έκδοση νέων εφημερίδων. Και όχι μόνο αυτό, οι ειδησεογραφικές ιστοσελίδες ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια και βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις για εξαγορές. Σε μια από τις χειρότερες εποχές για τα ΜΜΕ και γενικά την οικονομία του τόπου κάποιοι αποφασίζουν να... επενδύσουν στον Τύπο! Φαίνεται ότι τελικά χρήματα... υπάρχουν! Ένα νέο σκάνδαλο πρόκειται να σκάσει, εάν δεν έχει σκάσει ήδη και αφορά ταλαιπωρημένο δήμο... Ο δήμαρχος θα προσέλθει πολύ σύντομα στις αρχές για κατάθεση, κάποιοι λένε για καταγγελία. Το πιο πιθανόν και για τα δύο! Η υπόθεση αφορά νέο έργο αλλά και υπάλληλο που καταγγέλλει ότι διώκεται... ΕΡΩΤΗΣΗ: Αληθεύει ότι η δήμευση ή επιστροφή περιουσίας των Βέργα - Μαληκκίδη προς το κράτος, που συμφωνήθηκε τον Φεβρουάριο, δεν έχει ακόμη... ολοκληρωθεί; Θα μπορούσε να δοθεί στη δημοσιότητα η σχετική συμφωνία να καταλάβει και ο κοσμάκης πώς έχει διασφαλιστεί το κοινό συμφέρον; Όντως η περιουσία, ειδικά του Βέργα, που θα γίνει δωρεά προς το κράτος είναι εκατοντάδες χιλιάδες πιο κάτω από τα ποσά που είχαν αναφερθεί; ΚΟΥΪΖ: Ποιος βουλευτής είναι αποφασισμένος να «βγάλει θέμα» την ερχόμενη εβδομάδα παρά τις προτροπές που έχει δεχθεί άνωθεν; Η ερώτηση είναι έτοιμη να υποβληθεί στη Βουλή και εγείρει πολλά ερωτήματα η αντίστασή του στην κομματική πειθαρχία... Ο ΦΙΛΙΣΤΩΡ Επιλογή: ΜΙΧΑΛΗΣ Ν. ΚΑΤΣΙΓΕΡΑΣ 49 χρόνια πρίν στην «Κ» 3.V.1966 ΖΑΝ ΖΕΝΕ, «ΠΑΡΑΠΕΤΑΣΜΑΤΑ»: Παρίσιοι, Μάιος.- Νέαι βίαιαι εκδηλώσεις εσημειώθησαν το Σάββατον [29 Απριλίου 1966] εις το Οντεόν Θέατρον της Γαλλίας, όπου παίζεται το έργον του Ζαν Ζενέ «Παραπετάσματα», αναφερόμενον εις τον πόλεμον της Αλγερίας. [ ] Από την αρχήν της παραστάσεως [της Παρασκευής], οι εξώσται ήσαν θυελλώδεις. Εις τας 22 και 45, ο θόρυβος είχε φθάσει εις τοιούτον σημείον, ώστε κατέστη αναγκαίον να διακοπή η παράστασις. Η Μαντλέν Ρενώ, μόνη επί σκηνής [ ] εκύτταζε έντρομος μη δυναμένη ν αρθρώση λέξιν. Αυγά και γιαούρτι ερρίπτοντο αφθόνως κατά της σκηνής. Μία δε καπνογόνος βόμβα ριφθείσα εις την πλατείαν εξηνάγκασε δύο σειράς θεατών ν αποχωρήσουν του θεάτρου. Οι ηλεκτρολόγοι έστρεψαν τους προβολείς προς τους θορυβούντας εξώστας διά ν αποκαλύψουν τους 40 περίπου ταραξίας. Ο διευθυντής του Θεάτρου της Γαλλίας κ. Ζαν-Λουί Μπαρρώ ενεφανίσθη τότε εις το προσκήνιον και εδήλωσε: «Εις το όνομα της ανθρωπίνης ελευθερίας, σας ζητώ να ησυχάσετε. Εάν το θέαμα είναι ανυπόφορον δι ωρισμένους, παρακαλώ να απέλθουν. Θα εξηγηθούμε κατόπιν». Επί πολλά λεπτά ακόμη οι θόρυβοι εσυνεχίζοντο. Από τους εξώστας εκραύγαζαν: «Φασίστες» και τα όργανα της τάξεως προσεπάθουν να διώξουν τους ταραξίας. Η αντίδρασις του κοινού απεκορυφώθη κυρίως εναντίον μιας σκηνής εις την οποίαν ένας αλεξιπτωτιστής ομιλεί με κυνισμόν δι έναν θνήσκοντα αξιωματικόν [ ]. Εις την παράστασιν του Σαββάτου είκοσι περίπου νεαροί μαθηταί των προπαρασκευαστικών τάξεων [της στρατιωτικής σχολής] του Σαίν Σύρ διέκοψαν το θέαμα. Μία ηλεκτρική λάμπα που ερίφθη από τον εξώστην έσπασε με πάταγον εις τα πόδια της Μαντλέν Ρενώ, ένα βαρελότο εξερράγη και η αστυνομία συνέλαβε πολλούς διαδηλωτάς, που απελύθησαν όλοι την νύκτα. [ ] Η Ενωσις Παλαιών Πολεμιστών εξέδωσεν ανακοινωθέν εις το οποίον δηλοί ότι το θέμα αποτελεί ύβριν απαράδεκτον διά την Γαλλίαν και τον στρατόν της. [Στη φωτογραφία, διαδήλωση μελών της ριζοσπαστικής Δεξιάς έξω από το Οντεόν.] πλ. 8,0 Με άριστα το 10 1Στην μπάλα. Κάποτε ο προπονητής ποδοσφαίρου Ιβίτσα Όσιμ είχε πει το αξεπέραστο πως η μπάλα είναι... πόρνη. Αυτή τη βδομάδα εύκολα κάποιος θα το έλεγε και για την πολιτική. 2Στα γυρίσματα. Ενώ λοιπόν όλα πήγαιναν κατά διαόλου για τη Healthy προεδρία η οποία είχε γίνει πολύ unhealthy για τον τόπο... η πόρνη η μπάλα άλλαξε πόδια και ο Healthy Πρόεδρος από κακόμοιρος έγινε Messi. 3Το τρίγωνο. Η χώρα βγήκε στις αγορές, τελειώσαμε με τις εκποιήσεις, πουλήσαμε το αέριο στην Αίγυπτο, βγήκε και ο Ακιντζί, ήρθε και η άνοιξη... Ποιος είμαι, πού είμαι, τι κάνω; 4Για να μην ξεχνιόμαστε. Το ότι η Κρύσταλ είναι γκαζιάρα δεν είναι κακό. Βράζει το αίμα του κοριτσιού και την έχει δει πιλότος. Το πρόβλημα ξεκινά που πήγε να φορτώσει το πρόστιμο στους καημένους τους οδηγούς (πάντα και σε όλα ειλικρινής αυτή η κοπέλα). Η πληροφορία ότι στο ζουμ ΑΡΙΣΤΟΙ ΤΩΝ ΑΡΙΣΤΩΝ / Γράφει Ο ΣΠΟΝΔΟΦOΡΟΣ Αλέξη, επειδή δεν σε βλέπω καλά, σου έχω ένα σπίτι έτοιμο στους Καλογήρους με θέα τις πλατφόρμες. από τις κάμερες της τροχαίας φάνηκε δίπλα της ένα γερόντι που έμοιαζε του Αυξεντίου δεν επιβεβαιώνεται. 5Στην αποτυχία. Κύριε διευθυντά, αν αληθεύει η είδηση του «Π» πως ο κυρ Πόλυς είναι δικηγόρος της Τράπεζας Κύπρου και την ίδια ώρα και του Λεπτού, σόρυ αλλά ο κουμπάρος μετά από αυτήν την αποκάλυψη σού πήρε προβάδισμα. Οϊμέ. 6Στον εκσυγχρονισμό. Μην τους ακούς μακαριότατε, δεν μπορούν τα μοχθηρά κατεστημένα (που λέει και ο Ρίκκος) να δουν την Εκκλησία να πηγαίνει μπροστά. Κάθε εκκλησία και τζακούζι, κάθε μοναστήρι και σπα. 7Στο κόμμα. Μπράβο σου Άντρο. Μεγάλη επιτυχία που κράτησες το στόμα Χριστόφια κλειστό για μία εβδομάδα. Να βγάλει ο Πρόεδρος ακόμα μία με το σελοτέιπ στο στόμα, και βλέπω στις δημοσκοπήσεις να «απογειώνεται» το κόμμα στο 14%. 8Στο scenery. Αυτή η πλατφόρμα που είναι παρκαρισμένη εδώ και Θα κοιμηθώ και με ξυπνάτε το ένα μήνα απέναντι από το Four Seasons στη Λεμεσό πρέπει να είναι μεγάλο φιάσκο. Κάτι μου λέει πως την πάρκαρε ο Healthy για να νομίζουν οι ξένοι πως βγάζουμε από εκεί αέριο. 9Στον Αλέξη. Ήρθε λέγεται από την προηγούμενη μέρα με την πτήση της γραμμής για να γνωρίσει τον Dirty Harry, τον Βαρουφακοκτόνο. Όχι δεν πήγε να επισκεφτεί τον πολιτικό κρατούμενο Βενιζέλο. Ώρεςώρες αναπολώ την γκλαμουριά με τα λίαρ τζετ του Αντώνη, ο οποίος δεν άντεχε να κάτσει στην Κύπρο του Αναστασιάδη πάνω από έξι ώρες. Στα χάζια. Ο Σωκράτης θέλει 10 να γίνει Πρόεδρος του ΔΗΣΥ. Η Θεοχάρους ξεκίνησε καμπάνια για Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Από τη στιγμή που έχει γίνει Πρόεδρος ο Χριστόφιας και διοικήτρια Κεντρικής Τράπεζας η Κρύσταλ, όλοι έχουν δικαίωμα στο όνειρο. Πρόεδρος Δ.Σ.: ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Αρχισυντάκτης: ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛΑΣ Αρχισυντάκτης Οικονομικού: ANΤΩΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Υπεύθυνος Υλης: MIXAΛΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ Iδιοκτησία «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ» Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπρος info@kathimerini.com.cy Τηλ.: Fax: Σύνταξη Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευή ή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ Διεύθυνση συντάξεως: ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ - ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ - ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΝΤΕΛΑΣ

3 00-ADV PEIREOS_Master_cy 01/05/15 20:03 Page 1

4 04-POLITIKI_Master_cy 02/05/15 00:38 Page 4 4 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 3 Μαΐου 2015 Aπασχόληση και ανάπτυξη μέσω λύσης λέει ο Ακιντζί Εκτιμά ότι η διαδικασία που θα ακολουθηθεί μπορεί να δημιουργήσει τη δυναμική που θα βγάλει το νησί από την κρίση Του ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΡΑΣΧΟΥ Η Πέμπτη υπήρξε εξουθενωτική μέρα για τον Μουσταφά Ακιντζί λόγω της τελετής παράδοσης παραλαβής της «προεδρίας» κι όλου εκείνου του τελετουργικού, που εκτός του ότι αποδείχθηκε πολύ κουραστική ημέρα, υπήρξε και άβολη για τον νέο Τ/κ ηγέτη, στον οποίο ποτέ δεν άρεσαν τελετές με στρατιωτικούς, μπάντες και πανηγυρικές ομιλίες. Το ευτύχημα για τον κ. Ακιντζί ήταν ότι στην τελετή εκ μέρους της Άγκυρας παρέστη ο κατά τ άλλα ήπιος αναπληρωτής Πρωθυπουργός Μπουλέντ Αρίντς και όχι οποιοσδήποτε άλλος. Αρκετούς πονοκεφάλους του προκάλεσε ο κ. Ερντογάν, ο οποίος προσπαθώντας να μαζέψει τους εθνικιστές του ΑΚΡ ενόψει εκλογών, τα έβαλε με τον Ακιντζί, κινδυνεύοντας όμως να γίνει περίγελο, αφού ο νέος Τ/κ ηγέτης ανταπαντούσε σε κάθε προκλητική ατάκα Ερντογάν. Μάλιστα, οι απαντήσεις Ακιντζί θεωρήθηκαν από δημοσιογραφικούς και ακαδημαϊκούς κύκλους ως το μοναδικό δείγμα αντίστασης που είχε το τελευταίο διάστημα ο Τούρκος Πρόεδρος. Τι μας είπε ο Ακιντζί Οι εντάσεις των τελευταίων ημερών και η μεγάλη κούραση της Πέμπτης ήταν στην αρχή της τηλεφωνικής συνομιλίας που είχαμε με τον Μουσταφά Ακιντζί αργά το βράδυ της ίδιας μέρας. Τον ρωτήσαμε αν ορίστηκε η συνάντηση με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και μας είπε: «Θα γίνει σίγουρα, όμως μετά τη Δευτέρα που θα συναντήσουμε τον Ειδικό Σύμβουλο του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ για το Κυπριακό Έσπεν Μπαρθ Άιντε. Θα συνεννοηθούμε με τον Νίκο Αναστασιάδη και θα ορίσουμε τη συνάντηση, να μην έχετε καμία αμφιβολία περί τούτου». Στο ερώτημά μας αν της συνάντησης με τον Έσπεν Μπαρθ Άιντε θα προηγηθεί ταξίδι του στην Τουρκία ο κ. Ακιντζί απάντησε αρνητικά και διευκρίνισε ότι και η επίσκεψη στην Άγκυρα θα πραγματοποιηθεί κάποια μέρα σύντομα αλλά όχι πριν από τη Δευτέρα. Τίποτα οριστικό Της τηλεφωνικής συνδιάλεξης με τον Μουσταφά Ακιντζί, προηγήθηκε συνάντησή μας με μερικούς από τους στενούς συνεργάτες του νέου Τ/κ ηγέτη. Εκεί αντιληφθήκαμε ότι το πρώτο πρόβλημα που θα πρέπει να λύσει ο κ. Ακιντζί είναι αυτό του διαπραγματευτή, την ώρα μάλιστα που η Άγκυρα διαμήνυσε ήδη «μη διανοηθείτε να διαπραγματευτείτε χωρίς εμένα». Έτσι λοιπόν ο Μουσταφά Ακιντζί μη θέλοντας να είναι αυτός που θα προκαλέσει τριβές με την Άγκυρα ειδικά ενόψει βουλευτικών εκλογών και καθότι το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα (ΡΤΚ) τον στήριξε στο δεύτερο γύρο των «εκλογών», διόρισε τον Οζντίλ Ναμί στη θέση του διαπραγματευτή. Ο κ. Ναμί, που υπήρξε για ένα διάστημα βοηθός του Μ.Α. Ταλάτ στις συνομιλίες, τυγχάνει και της έγκρισης της Τουρκίας. Πάντως, ένα μεγάλο ερωτηματικό για τους συνεργάτες του κ. Ακιντζί, είναι η στάση αλλά και η απόσταση που θα τηρήσει η Άγκυρα στις επικείμενες συνομιλίες. Η «Κ» έθεσε σχετικά ερωτήματα <<<<<<< Στις μέρες μας οι λόγοι της κήρυξης πολέμου αναβιώνουν από το στόμα του κ. Ερντογάν, ενώ παράλληλα μας διαμηνύει «κάτω τα χέρια από τη συνθήκη εγγυήσεων», λέει στην «Κ» ο Αλί Ερέλ. Ο λεγόμενος «υπουργός εξωτερικών» Οζντίλ Ναμί διορίστηκε από τον Μουσταφά Ακιντζί διαπραγματευτής, με την έγκριση και της Άγκυρας, όπως επιβεβαιώνουν πηγές της «Κ» από τα Κατεχόμενα. Ο Μουσταφά Ακιντζί δηλώνει στην «Κ» ότι τόσο η συνάντηση με τον Νίκο Αναστασιάδη όσο και η επίσκεψή του στην Άγκυρα θα πραγματοποιηθούν μετά τη συνάντηση της Δευτέρας με τον Έσπεν Μπαρθ Άιντε. στον συνεργάτη του νέου Τ/κ ηγέτη Αλί Ερέλ. Ως μεγάλο εμπόδιο στη λύση του Κυπριακού, ο κ. Ερέλ βλέπει το γεγονός ότι δεν έχει ανακληθεί η απόφαση της Μεγάλης Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης του 1974, όταν κήρυξε πόλεμο στην Κύπρο και πως δεν έχει ανακληθεί η διαδικασία κατάπαυσης του πυρός στην Κύπρο. Στις μέρες μας οι λόγοι της κήρυξης πολέμου αναβιώνουν από το στόμα του κ. Ερντογάν, ενώ παράλληλα η Άγκυρα μας διαμηνύει «κάτω τα χέρια από τη συνθήκη εγγυήσεων», λέει ο κ. Ερέλ και σημειώνει ότι αν θα λύσουμε το Κυπριακό δεν είναι δυνατόν να δεχόμαστε σιωπηρά, τέτοια μηνύματα. Ο Μουσταφά Ακιντζί εξελέγη ακριβώς με την εντολή οι Τουρκοκύπριοι να μπορούμε να αρθρώνουμε το δικό μας λόγο για το δικό μας μέλλον. Ο Αλί Ερέλ, ο οποίος υπήρξε και πρόεδρος του τ/κ Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου για σειρά ετών στο παρελθόν, θεωρεί ότι μια λύση του Κυπριακού στο εγγύς μέλλον, όπως την προδιαγράφει η «προεκλογική γραμμή» Ακιντζί και όπως διακήρυξε και κατά την τελετή «παραλαβής της προεδρίας» την Πέμπτη ο ίδιος ο Τ/κ ηγέτης, θα δώσει το έναυσμα για μια μακρά περίοδο ανάπτυξης στο νησί. Είπε ότι θα εργαστεί για επιστροφή των Βαρωσίων υπό τα Η.Ε., (όπου και θα ανοίξουν, όπως σημείωσε, πολλές δουλειές καθώς το 80% της περιοχής πρέπει να κατεδαφιστεί), σε αντάλλαγμα διεθνείς πτήσεις από την Τύμπου και άνοιγμα του λιμανιού Αμμοχώστου, άμεση λύση του προβλήματος της περιαγωγής στην κινητή τηλεφωνία σε όλη την Κύπρο και διάνοιξη και νέων οδοφραγμάτων. Εξέφρασε τη θέληση διάθεσης και προς τους Ελληνοκύπριους του νερού που θα φτάσει εντός του έτους από την Τουρκία και διατύπωσε την εκτίμηση ότι η οικονομική κρίση και το φυσικό αέριο αποτελούν ευκαιρία λύσης. Όλο το πακέτο αυτό, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των συνεργατών του κ. Ακιντζί, θα τονώσει την οικονομία του νησιού και θα αποτελέσει το εφαλτήριο της ανάπτυξης που νομοτελειακά θα επέλθει, αν ληφθεί υπόψη ότι με μια λύση θα ανοίξουν στην Κύπρο και οι πύλες της τουρκικής αγοράς των 80 εκατ. ανθρώπων. Διαβάστε Άρθρο του Αλί Ερέλ για την «Κ» Οι προθέσεις της Άγκυρας και το όραμα των Τουρκοκυπρίων. Σελ. 14 Ενός δισ. ευρώ, πολλά καλά έπονται Εισρέει φρέσκο χρήμα στην αγορά, επανέρχεται η εμπιστοσύνη, δημιουργούνται νέες επενδυτικές επιλογές Του ΑΝΤΩΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Τα οφέλη από την πετυχημένη, υπό τις συνθήκες, έξοδο της κυπριακής οικονομίας στις αγορές είναι πολλαπλά. Κατ αρχάς δημιουργείται κλίμα εμπιστοσύνης προς την κυπριακή οικονομία και ανοίγει ο δρόμος και για την επόμενη έξοδο στις αγορές εντός του Το γεγονός ότι η χώρα βρίσκεται ακόμα σε πρόγραμμα στήριξης κάνει ακόμα πιο σημαντική την επιτυχημένη άντληση του 1 δισ. ευρώ. Η πορεία των διαπραγματεύσεων της Ελλάδας με τους διεθνείς δανειστές και οι φόβοι για ένα Grexit θα μπορούσαν επίσης να λειτουργήσουν αρνητικά. Από την άλλη, οι πολύ χαμηλές αποδόσεις των εκδόσεων άλλων ευρωπαϊκών χωρών, ακόμα και του ευρωπαϊκού νότου ώθησαν τους επενδυτές να συμμετάσχουν στην πολύ ελκυστική από πλευράς απόδοσης κυπριακή έκδοση. Διαχειριστές κεφαλαίων κατά 45%, Ταμεία Αντιστάθμισης Κινδύνου κατά 39,5% και τράπεζες κατά 13,5% απέσπασαν το μεγαλύτερο μέρος του 1 δισ. ευρώ. Η άντληση του 1 δισ. ευρώ από διεθνείς επενδυτές αποτελεί ακόμα ένα σημαντικό βήμα για αποσυμφόρηση εγχώριων οργανισμών από έκθεση στο δημόσιο χρέος. Τα τελευταία χρόνια, όταν το κόστος έγινε απαγορευτικό για έξοδο στις διεθνείς αγορές, η τότε κυβέρνηση άντλησε σημαντική ρευστότητα από την εγχώρια αγορά στραγγίζοντας την οικονομία. Η όποια αποπληρωμή χρέους βελτιώνει τη ρευστότητα των εν λόγω οργανισμών μεν, ωστόσο, εναπόκειται στους ίδιους να αποφασίσουν πώς θα χειριστούν αυτά τα χρήματα. Τράπεζες, κατά 77%, ασφαλιστικές εταιρείες, Ταμεία Συντάξεων και Προνοίας είναι οι κάτοχοι εγχώριων ομολόγων του Δημοσίου. Το ποσοστό δεν συμπεριλάμβανε το ομόλογο που είχε εκδοθεί για στήριξη της Λαϊκής Τράπεζας. Κατά το δοκούν Με την εκ νέου πρόσβαση στις αγορές, επιστρέφονται χρήματα σε Κύπριους επενδυτές, κάποιοι εκ των οποίων ενδεχομένως και να υποχρεώθηκαν με έμμεσο τρόπο να επενδύσουν, ενώ παράλληλα <<<<<<< Τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες, Ταμεία Συντάξεων και Προνοίας οι κάτοχοι εγχώριων ομολόγων. εξομαλύνεται ο κίνδυνος αναχρηματοδότησης του χρέους, αφού λόγω των πολλών εκδόσεων βραχυπρόθεσμης διάρκειας των τελευταίων ετών ο δείκτης κινδύνου ήταν αυξημένος. «Ο βραχυπρόθεσμος δανεισμός της Κυπριακής Δημοκρατίας, με τους κινδύνους που είχε, αυξήθηκε από το 2010 μέχρι τα μέσα του 2011 από 19% σε 46%», κατέθεσε ο διευθυντής του Γραφείου Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους Φαίδωνας Καλοζώης στην ερευνητική επιτροπή Πική. Σ εκείνη την κατάθεσή του, σημείωσε πως αντί να ληφθούν δημοσιονομικά μέτρα, γινόταν διαχείριση του δημόσιου Η Κύπρος υπολογίζεται και πάλι από τις διεθνείς αγορές. Τα εκατομμύρια του χρέους που λήγουν την επόμενη 20ετία Αξιόγραφα Αξιόγραφα Δάνεια Άλλα Σύνολο εξωτερικού εσωτερικού ΔΝΤ-ΕΜΣ δάνεια Σύνολο *Δεν συμπεριλαμβάνεται η τελευταία έκδοση του 1δις ευρώ που λήγει το 2022 χρέους κατά το δοκούν. Η έκδοση είναι ένα σημαντικό βήμα για ομαλοποίηση της λήξης χρέους. Χαρακτηριστικό είναι πως στο τέλος του 2010 έληγε εντός ενός έτους το 11,3% του συνολικού χρέους, στο τέλος του 2011 το 21,3%, στο τέλος του 2012 το 21,2%, στο τέλος του 2013 το 9,6% και στο τέλος του 2014 το 10,7%. Με το επταετές ομόλογο του 1 δισ. και την επόμενη μακροχρόνια έκδοση εντός του 2015 το ποσοστό αναμένεται να μειωθεί ακόμα περισσότερο. Την ίδια ώρα, θα αυξήσει τη μέση διάρκεια χρέους στα 8,5 χρόνια περίπου από 8 που ήταν στο τέλος του 2014, 7,9 στο τέλος του 2013, 4,7 στο τέλος του 2012 και 4,6 στο τέλος του Επιπρόσθετα, θα συμβάλει στην προσπάθεια αποπληρωμής χρέους της περιόδου , στη μεταπρογραμματική δηλαδή περίοδο, κατά την οποία ο κίνδυνος θα είναι αυξημένος. Μόνο το υπόλοιπο του 2015, λήγει εσωτερικό χρέος εκατ. ευρώ με το 1 δισ. να λήγει την 1η Ιουλίου. Στο τέλος της μέρας, η ουσία της έκδοσης είναι αυτό που υποδεικνύουν οι αριθμοί της. Φρέσκο χρήμα 1 δισ. ευρώ από το εξωτερικό με λογικό κόστος και μακροχρόνια αποπληρωμή χωρίς όρους πέραν της περίπτωσης αθέτησης. «Η άντληση του 1 δισ. ευρώ θα επιτρέψει στο Υπουργείο να εξοφλήσει παλαιότερο, ακριβότερο και βραχυπρόθεσμο εσωτερικό δανεισμό, κάτι που μεταφράζεται σε λιγότερες δαπάνες για πληρωμή τόκων, αλλά και εισροή ρευστότητας στην κυπριακή αγορά», δήλωσε σχετικά ο Χάρης Γεωργιάδης. Το ομόλογο της Λαϊκής Σύμφωνα με πληροφορίες δεν αποκλείεται μέρος των χρημάτων που άντλησε η Δημοκρατίας να χρησιμοποιηθεί και πάλι για αποπληρωμή μέρους του ομολόγου της Λαϊκής Τράπεζας όπως και στην προηγούμενη άντληση χρημάτων από τις διεθνείς αγορές το Πρόκειται για χρέος με αρκετά ψηλό επιτόκιο για το οποίο η κυβέρνηση αποπλήρωσε τον Ιούλιο του 2014 ποσό 950 εκατ. ευρώ από το σύνολο των εκατ. ευρώ με την τράπεζα να ανακοινώνει τότε θετική επίδραση στη ρευστότητα, κερδοφορία (95 εκατ. λογιστικό κέρδος) και στα κεφάλαιά της (0,4 ποσοστιαίες μονάδες). Τότε, η Τράπεζα Κύπρου μείωσε κατά 550 εκατ. τη χρηματοδότησή της από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και κατά 400 εκατ. ευρώ τον δανεισμό της από τον ELA. Ένα σχεδόν χρόνο μετά, τα δεδομένα είναι διαφορετικά με την τράπεζα να έχει ικανοποιητική ρευστότητα και τις εκροές καταθέσεων να έχουν περιοριστεί. Τα 1037 εκατ. που απομένουν, αποφέρουν μία καλή απόδοση για την τράπεζα την οποία ενδεχομένως και να μην καίγεται να χάσει. Χαρακτηριστικό είναι πως το τρίτο τρίμηνο του 2014 η τράπεζα κατέγραψε καθαρά επιτοκιακά έσοδα 244 εκατ. εκ των οποίων τα 26 εκατ. προέρχονται από το ομόλογο της Λαϊκής. Τρεις μήνες προηγουμένως, δηλαδή στο τέλος του δεύτερου τριμήνου του 2014 τα έσοδα επιτοκιακά έσοδα της τράπεζας ήταν 279 εκατ. ευρώ με τα 44% να προέρχονται από το ομόλογο προς τη Λαϊκή Τράπεζα.

5 05-POLITIKI-NEW 2_Master_cy 01/05/15 19:27 Page 5 Κυριακή 3 Μαΐου 2015 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 5 Οι αλλαγές που προσδίδουν νέα δυναμική στο Κυπριακό Οι δυνάμεις που επενεργούν στη διαδικασία και ο ρόλος των ΗΠΑ και της Βρετανίας Της ΜΕΛΑΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ <<<<<<< Το αμερικανικό ΥΠΕΞ διαμηνύει στη Λευκωσία την επιθυμία του να μην ανοίξει σε αυτό το στάδιο θέμα ΜΟΕ και ειδικότερα το θέμα των Βαρωσίων. Μια οκτάμηνη σχεδόν άγονη περίοδος στο Κυπριακό, κατά τη διάρκεια της οποίας η Λευκωσία μετρά σοβαρότατες απώλειες σε διάφορα επίπεδα, λήγει μετά και την ανακοίνωση για την επανέναρξη των συνομιλιών εντός του επόμενου 15νθημέρου. Ο ειδικός σύμβουλος του γενικού γραμματέα των Η.Ε., Έσπεν Μπαρθ Άιντε, ο οποίος φτάνει αύριο στην Κύπρο για τετραήμερη επίσκεψη θα ανακοινώσει και την ημερομηνία επιστροφής των ηγετών των δύο κοινοτήτων στις διαπραγματεύσεις. Στην κυπριακή πραγματικότητα, όπου οι δύο κοινότητες διεξάγουν συνομιλίες για τέσσερις και πλέον δεκαετίες χωρίς αποτέλεσμα, το γεγονός και μόνο της επιστροφής των δύο πλευρών στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων δεν προδιαγράφει κατ ανάγκην κάποια αξιοσημείωτη διαφοροποίηση της κατάστασης. Ωστόσο, σε αυτή τη νέα φάση που εισέρχονται οι συνομιλίες στο Κυπριακό δεν μπορούν να αγνοηθούν κάποιες αλλαγές που έχουν επισυμβεί Ο Έσπεν Μπαρθ Άιντε, ο οποίος φτάνει αύριο στην Κύπρο για τετραήμερη επίσκεψη θα ανακοινώσει και την ημερομηνία επιστροφής των ηγετών των δύο κοινοτήτων στις διαπραγματεύσεις. και οι οποίες προσδίδουν μια νέα δυναμική στην όλη διαδικασία. Η επικράτηση του Μουσταφά Ακιντζί στην ηγεσία των Τουρκοκυπρίων έναντι του Ντερβίς Έρογλου είναι ένα γεγονός που δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο. Και ως προς τα μηνύματα αυτονόμησης που οι ίδιοι οι Τουρκοκύπριοι θέλησαν να περάσουν προς την Τουρκία, αλλά και ως προς τα μηνύματά τους προς την ελληνοκυπριακή πλευρά για την επίλυση του Κυπριακού. Μηνύματα τα οποία ήδη τόσο τα Η.Ε. όσο και κυρίως ο αγγλοαμερικανικός παράγοντας έχουν πάρει και αξιοποιούν ανάλογα προς την κατεύθυνση της δρομολόγησης εκείνων των διαδικασιών που θα δημιουργήσουν συνθήκες επιτάχυνσης των συνομιλιών με στόχο να καταγραφεί σημαντική πρόοδος στο Κυπριακό σε σύντομο χρονικό διάστημα. Στη βάση αυτού του επιχειρήματος είναι που στηρίζει άλλωστε το αμερικανικό Υπουργείο Εξωτερικών την επιθυμία του, όπως την έχει διαμηνύσει και στη Λευκωσία, για να μην ανοίξει σε αυτό το στάδιο θέμα μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης και ειδικότερα το θέμα της επιστροφής της Αμμοχώστου. Προσέγγιση, ωστόσο, που είναι πιθανότερο να εδράζεται στην επιθυμία της Ουάσιγκτον να μη δυσαρεστήσει την Άγκυρα, η οποία δεν ευνοεί συζήτηση του θέματος της Αμμοχώστου ως ΜΟΕ, ΚΥΠΕ αλλά ως μέρος της συνολικής λύσης του Κυπριακού. Η θετική συγκυρία που δημιουργούν η επιστροφή των δύο κοινοτήτων στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και η ανάδειξη του Μουσταφά Ακιντζί, σε συνδυασμό με τη σύγκλιση των συμφερόντων του διεθνούς παράγοντα για να υπάρξει πρόοδος στο Κυπριακό, συμπληρώνεται από την και δημόσια πλέον επίσημη τοποθέτηση της νέας ελληνικής κυβέρνησης για την απόσυρσή της από τα εγγυητικά της δικαιώματα στην Κύπρο στην περίπτωση επίλυσης του προβλήματος. Σε ποιο βαθμό, ωστόσο, θα επιτύχουν οι τουρκοκύπριοι την αυτονόμηση τους από την Τουρκία και ο κ. Ακιντζί να εκφράσει στις συνομιλίες τις θέσεις του αντί αυτές της Άγκυρας, σε ποιο βαθμό η Άγκυρα επιθυμεί λύση, σε ποιο χρονικό ορίζοντα και υπό ποιους όρους, αλλά και σε ποιο βαθμό ο διεθνής παράγοντας και ειδικότερα οι ΗΠΑ θα ασκήσουν την αναγκαία επιρροή τους προς την Τουρκία, αυτές είναι οι κρίσιμες παράμετροι που θα διαπιστωθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Το βέβαιο είναι πως, στην απουσία μιας πιθανής ανατροπής των δεδομένων από τον Μουσταφά Ακιντζί, η Τουρκία εισέρχεται στη νέα φάση των συνομιλιών έχοντας επιτύχει να επιβάλει τους όρους της στο παιχνίδι μετά την αποτυχημένη διαχείριση εκ μέρους της Λευκωσίας της ονομαζόμενης κατά τον διεθνή παράγοντα «κρίσης των υδρογονανθράκων». Τριμερής συνεργασία πολλαπλών προοπτικών Με θετικό πρόσημο έληξε και η δεύτερη συνάντηση κορυφής της τριμερούς συνεργασίας Κύπρου, Αιγύπτου, Ελλάδας. Η έμφαση που έδωσαν οι τρεις ηγέτες, τόσο σε επίπεδο διμερών επαφών, όσο και σε επίπεδο της τριμερούς διαβούλευσης, στην επεξεργασία τρόπων εμβάθυνσης και νέα πεδία διεύρυνσης της μεταξύ τους συνεργασίας αντανακλάται και στην Διακήρυξη της Λευκωσίας της 29ης Απριλίου. Σε αυτό το πλαίσιο, τομείς όπως η ενέργεια, το εμπόριο και η οικονομία, οι αερομεταφορές, η ναυτιλία, ο τουρισμός, η άμυνα και η αντιμετώπιση της διεθνούς τρομοκρατίας, αλλά και ζητήματα μετανάστευσης έχουν αναδειχθεί ως κρίσιμης σημασίας πεδία προς ενίσχυση της τριμερούς συνεργασίας και με τρόπο που δυναμικά εξελισσόμενα θα μπορούσαν να αποφέρουν άμεσα αναπτυξιακά οφέλη στις εμπλεκόμενες χώρες και, κατ επέκταση, στους λαούς τους. Με πολιτικούς όρους, η συνεργασία Κύπρου, Αιγύπτου, Ελλάδας προσδίδει μια νέα δυναμική αξία στον γεωστρατηγικό ρόλο που οι τρεις χώρες από κοινού μπορούν να διαδραματίσουν στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, αξία που προσαυξάνει τη γεωστρατηγική σημασία της κάθε χώρας ξεχωριστά. Στην αφετηρία της, η συνεργασία των τριών χωρών διασφαλίζει την ανάπτυξη των μεταξύ τους σχέσεων στους διάφορους τομείς σε ένα περιβάλλον και υπό συνθήκες ασφάλειας και σταθερότητας για τις ίδιες. Εξέλιξη που διανοίγει νέες προοπτικές ακόμη και στην περίπτωση της μεταξύ τους οριοθέτησης της αποκλειστικής τους οικονομικής ζώνης (στον χρόνο και υπό τις συνθήκες που αυτό θα αποφασιστεί) στη βάση του διεθνούς δικαίου και ειδικότερα της διεθνούς συνθήκης για το δίκαιο της θάλασσας (UNCLOS, 1982). Μια προοπτική, όμως, που ταυτόχρονα ξεπερνά τις τρεις χώρες, αφού θα μπορούσε να επενεργήσει και ως παράδειγμα για άλλες χώρες στην περιοχή τόσο για τον τρόπο ρύθμισης διακρατικών ζητημάτων, όσο και ευρύτερα για τα θετικά της διασφάλισης συνθηκών ειρήνης και σταθερότητας στην περιοχή. Σε μια άλλη διάσταση, η τριμερής συνεργασία Κύπρου, Αιγύπτου, Ελλάδας ανοίγει νέους ορίζοντες διατηρώντας την προοπτική διεύρυνσής της με την ένταξη σε αυτή και άλλων χωρών της ευρύτερης περιοχής της Μέσης Ανατολής, της Τουρκίας συμπεριλαμβανομένης. Και αυτό, ανεξάρτητα ή και σε παράλληλη πορεία με τη δρομολογούμενη τριμερή συνεργασία Κύπρου, Ισραήλ, Ελλάδας. Το γεγονός δε ότι Ελλάδα και Κύπρος αποτελούν μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσδίδει μια νέα δυναμική στο ενδεχόμενο η τριμερής συνεργασία με την Αίγυπτο να μετατραπεί σε γέφυρα ενίσχυσης της συνεργασίας και της συνεννόησης των Βρυξελλών με τον αραβικό κόσμο, σε μια χρονική συγκυρία μάλιστα που Ευρώπη και Μέση Ανατολή κατανοούν την ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσης του μεταξύ τους διαλόγου σε διάφορους τομείς πολιτικής. Το γεγονός, ωστόσο, ότι μετά και τη δεύτερη συνάντηση κορυφής, η τριμερής συνεργασία Κύπρου, Αιγύπτου, Ελλάδας παραμένει εν πολλοίς μια συνεργασία διακηρυκτικού επιπέδου, χωρίς να έχει προχωρήσει στη λήψη αποφάσεων για τη δημιουργία εκείνων των αναγκαίων δομών και μηχανισμών που θα διασφαλίσουν τη συνέχεια και την αποτελεσματικότητα της συνεργασίας σε βάθος χρόνου παραμένει μια προβληματική. Υπό αυτή την έννοια, η θεσμοθέτηση της τριμερούς συνεργασίας θα αποτρέψει τον αυτοπεριορισμό της σε μια πρόσκαιρη συνεργασία στη βάση μιας ευκαιριακής σύγκλισης συμφερόντων. ΜΕΛΑΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ

6 06-POLITIKI-NEW_Master_cy 01/05/15 19:32 Page 6 6 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Κυριακή 3 Μαΐου 2015 Ο ΠΡOΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΔΗΣΥ ΣΤΗΝ «Κ» Η Αμμόχωστος μπορεί να ξεκλειδώσει τη λύση Ο Αβέρωφ Νεοφύτου αναλύει τις θέσεις του κόμματος για τις εξελίξεις στο Κυπριακό και τις προοπτικές στην οικονομία Συνέντευξη στους ΜΙΧΑΛΗ ΤΣΙΚΑΛΑ και ΜΕΛΑΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Η ανάδειξη του Μουσταφά Ακιντζί μετά την ψηφοφορία στα Κατεχόμενα ως του νέου ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας και τα μετέπειτα ΜΟΕ που εξήγγειλε η Λευκωσία θέτουν το Κυπριακό σε νέα τροχιά πριν ξεκινήσουν οι συνομιλίες με πολλά επιμέρους θέματα να βρίσκονται στο τραπέζι. Το αεροδρόμιο της Τύμπου είναι ένα από αυτά τα θέματα για το οποίο μόνο ως ακόμη ένα αεροδρόμιο της Κυπριακής Δημοκρατίας μπορεί να λειτουργήσει, όπως υποστηρίζει ο Αβέρωφ Νεοφύτου. Θέτει δε ξεκάθαρα το ότι η χώρα βρίσκεται σε σταθερή οικονομική τροχιά και τονίζει πως οι αποκρατικοποιήσεις δεν είναι ιδεολογικό θέμα αλλά αναγκαιότητα. Η επιστροφή της Αμμοχώστου ως Μέτρο Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) επανέρχεται στο προσκήνιο. Σε δηλώσεις του ο κ. Ακιντζί «πακετοποιεί» το θέμα της Αμμοχώστου με τη νομιμοποίηση του παράνομου αεροδρομίου της Τύμπου. Θα μπορούσε υπό αυτές τις προϋποθέσεις η ελληνοκυπριακή πλευρά Τα ΜΟΕ πρέπει να διευκολύνουν τη συνολική επίλυσή του Κυπριακού να αποδεχτεί άνοιγμα της Αμμοχώστου; Δεν θα ήταν σοφό εκ μέρους μου να τοποθετηθώ σε ένα θέμα που επισήμως δεν είναι στο τραπέζι και επισήμως οι διαπραγματεύσεις δεν έχουν επαναρχίσει. Όμως, μπορώ να μιλήσω γενικότερα για τα ΜΟΕ και πώς αυτά θα βοηθήσουν στην καλυτέρευση του κλίματος μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Τα ΜΟΕ δεν πρέπει να δημιουργούν προβλήματα στην προσπάθεια συνολικής επίλυσης του Κυπριακού, αλλά να διευκολύνουν τη συνολική επίλυσή του. Η επιστροφή της Αμμοχώστου θεωρώ ότι θα δημιουργήσει μια μεγάλη δυναμική και μπορεί να μετατραπεί στο κλειδί της λύσης. Αναφορικά με το παράνομο αεροδρόμιο, μόνο ως ένα ακόμη αεροδρόμιο της Κυπριακής Δημοκρατίας μπορεί να λειτουργήσει. Και αυτό γιατί δεν είναι ζήτημα που αφορά τις δύο κοινότητες, Τα ΜΟΕ δεν πρέπει να δημιουργούν προβλήματα στην προσπάθεια συνολικής επίλυσης του Κυπριακού, αλλά να διευκολύνουν τη συνολική επίλυσή του, υποστηρίζει ο Αβέρωφ Νεοφύτου. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ αλλά τους διεθνείς κανονισμούς του ICAO. Ο καταστατικός χάρτης του ICAO είναι ξεκάθαρος ότι μόνο καθορισμένα αεροδρόμια από το αναγνωρισμένο κράτος των Η.Ε. μπορούν να λειτουργούν νόμιμα και επίσημα. Ποια μονομερή ΜΟΕ της ελληνοκυπριακής πλευράς πιστεύετε ότι θα μπορούσαν όντως να συμβάλουν προς αυτή την κατεύθυνση; Έχω μια θέση γενική πως μπορούμε να είμαστε μπροστά σε αυτή τη διαδικασία και όχι ουραγοί. Ο αμερικανικός παράγοντας φέρεται να μην ευνοεί σε αυτή τη φάση συζήτηση θεμάτων ΜΟΕ και ειδικότερα το θέμα της Αμμοχώστου, ενόσω αυτό έχει συνδεθεί από την τουρκοκυπριακή πλευρά με το παράνομο αεροδρόμιο της Τύμπου, αλλά αντίθετα να εμπλακούμε σε συνομιλίες για συνολική επίλυση του Κυπριακού και μάλιστα να επιδιώξουμε να τεθούν το συντομότερο στις διαπραγματεύσεις εκείνα τα θέματα στα οποία εμπλέκεται άμεσα η Τουρκία. Θα επαναλάβω πως τα οποιαδήποτε ΜΟΕ δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τη συνολική λύση του κυπριακού. Κρίνω όμως ότι ειδικά το θέμα της Αμμοχώστου μπορεί να μετατραπεί στο κλειδί της λύσης. Θα επιστρέψω στο 2004, όχι γιατί αρέσκομαι να επιστρέφω στο παρελθόν. Ακόμα και στις θετικές πρόνοιες του Σχεδίου Ανάν που ακόμα και αυτοί που απόρριπταν το Σχέδιο δεν είχαν ιδιαίτερες ενστάσεις, το κυρίαρχο επιχείρημα ήταν πως ακόμα και να δεχτούμε τη λύση ποιος έχει εμπιστοσύνη στην Τουρκία ότι θα εφαρμόσει τη λύση; Συνεπώς, ένα ουσιαστικό μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης, όπως αυτό της επιστροφής της Αμμοχώστου, κατακρημνίζει αυτό που ήταν κυρίαρχο επιχείρημα το Εννοείται επιστροφή της Αμμοχώστου στη δικαιοδοσία των ΗΕ Να μην μπούμε στις λεπτομέρειες Είναι κρίσιμη λεπτομέρεια Ας μείνουμε στα μεγάλα και στη σημασία Η ερώτησή μου είναι αυτή. Επιστροφή της Αμμοχώστου στη δικαιοδοσία των ΗΕ ή επιστροφή Αμμοχωστιανών στην Αμμόχωστο; Δεν θεωρώ ότι αποτελεί ΜΟΕ η επιστροφή Αμμοχωστιανών υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση. «Αναγκαιότητα και όχι ιδεολογία οι αποκρατικοποιήσεις» Θέλουμε ΓΕΣΥ για τους ασθενείς και όχι μόνο για τους γιατρούς ή τους νοσηλευτές είτε του δημόσιου είτε του ιδιωτικού τομέα, τονίζει ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ στην «Κ». «Μια κακή τράπεζα θα αυξήσει το δημόσιο χρέος» Πάμε στα τραπεζικά. Δημιουργία ή όχι bad bank; Νομίζετε ότι είναι δόκιμο να προχωρήσουμε στην πράξη; Μπορεί μια τράπεζα ν αποφασίσει για δικούς της επιχειρησιακούς σκοπούς ότι δημιουργεί την «κακή τράπεζα». Ή μπορεί να πει ότι κάνω το τμήμα διαχείρισης των κακών δανείων χωρίς να δημιουργήσω μια ξεχωριστή οντότητα. Αυτό είναι μια προσέγγιση. Όπως επίσης μπορεί να δημιουργηθεί μια «κακή τράπεζα» από ιδιώτες και ιδιωτικά κεφάλαια. Αυτά βεβαίως και μπορούν να συμβούν. Η άλλη προσέγγιση με την οποία διαφωνώ είναι να έρθει το κράτος και κάνει μια τράπεζα. Βάζει λεφτά από τους φορολογούμενους και αγοράζει τα «κακά δάνεια» από τις τράπεζες για να καθαρίσει το balance sheet. Αυτό σημαίνει, αύξηση του δημόσιου χρέους και αύξηση των κινδύνων που μεταφέρονται στους φορολογούμενους. Αν ήμουν τραπεζίτης θα έκανα πάρτι. Δεν είναι μια εισήγηση που δεν έχει τη λογική της αλλά θα θέσω τον εξής προβληματισμό. Δημιουργούμε μια κακή τράπεζα, θα αυξήσουμε το δημόσιο χρέος αλλά ποιον θα διορίσουμε manager; Τι εννοείτε; Να διορίσουμε κάποιον κομματικό; Εγώ με όλο το σεβασμό αρνούμαι να αναλάβω την ευθύνη με κρατικούς και κομματικούς διορισμούς. Τελεία και παύλα. Ξέρω πού θα καταλήξουμε. Επικυρώνετε δηλαδή με κάθε επισημότητα την έλλειψη εμπιστοσύνης που έχει ο κόσμος στην πολιτική ηγεσία. Δηλαδή πρέπει να δεχτώ την άποψη ότι με λεφτά του φορολογούμενου και με κομματικούς ή κρατικούς διορισμούς μπορεί να γίνει καλύτερη διαχείριση των κακών δανείων από ό,τι ο ιδιώτης που κάνει τις επενδύσεις του σε συγκεκριμένη τράπεζα, που νοιάζεται για το αποτέλεσμα της διαχείρισης, γιατί όσα περισσότερα εξασφαλίσει από τα κακά δάνεια τόσο το καλύτερο για τον ίδιο και τον δανειζόμενο; Εάν πωληθούν ή μεταφερθούν σε μια κρατική «κακή τράπεζα» τα κόκκινα δάνεια ποιο κίνητρο θα έχει ο κομματικά διορισμός μάνατζερ να αυξήσει τα οφέλη για το κράτος ή τον δανειζόμενο; Είδαμε τα μοντέλα του κρατικού-κομματικού παρεμβατισμού. Εγώ προσωπικά δεν θέλω να τα δω και σε μια κακή τράπεζα. Επίσης, δεν είναι οικονομικά συμφέρον για τις εμπορικές τράπεζες να διαχωριστούν. Μπορούν να διαχειριστούν τα κόκκινα ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Πρέπει να δεχτώ την άποψη ότι με λεφτά του φορολογούμενου και με κομματικούς ή κρατικούς διορισμούς, μπορεί να γίνει καλύτερη διαχείριση των κακών δανείων; Η μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα είναι κάτι που θα έπρεπε να το είχαμε πράξει από καιρό εφόσον θα είχε μεγάλο όφελος για τη χώρα. δάνεια ενισχύοντας τις ομάδες διαχείρισης των ΜΕΔ. Εν κατακλείδι, πιστεύετε ότι η χώρα βρίσκεται στο σωστό δρόμο; Η Κύπρος δανείστηκε με πολύ καλό επιτόκιο και στο άμεσο μέλλον η Κύπρος θα δανείζεται με κάτω από 4% επιτόκιο. Πρέπει να είμαστε λοιπόν και να μείνουμε σοβαροί. Πιστεύω ότι ναι είμαστε στον σωστό δρόμο και μέσα από τις αναβαθμίσεις της οικονομίας από τους Οίκους Αξιολόγησης είμαι αισιόδοξος και λέω ότι τους επόμενους μήνες θα δούμε και μεγάλες επενδύσεις στη χώρα μας. Αυτή είναι η χώρα για την οποία πρέπει να εργαστούμε, και εμείς στον ΔΗΣΥ αυτό κάνουμε, ώστε οι πολιτικές μας να είναι τέτοιες που η εικόνα μας στο εξωτερικό να αντικατοπτρίζει και την εικόνα στο εσωτερικό. Εφόσον ψηφίστηκε το πλαίσιο αφερεγγυότητας, ένα κύκλος έκλεισε αλλά είναι πολλά τα θέματα που βρίσκονται μπροστά μας. Το ΓΕΣΥ, η μεταρρύθμιση στο δημόσιο, η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και οι αποκρατικοποιήσεις είναι μερικά από αυτά. Θα προσπαθήσω να απαντήσω συνοπτικά για όλα τα ζητήματα. Θεωρώ ότι τα πιο ουσιαστικά είναι να γίνουν, αυτά που θα έχουν αξία σε βάθος χρόνου. Κατά την άποψή μου αυτά δεν έχουν καμία σχέση με την Τρόικα. Η μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα είναι κάτι που θα έπρεπε να το είχαμε πράξει από καιρό εφόσον θα είχε μεγάλο όφελος για τη χώρα. Θέλουμε μεταρρύθμιση που θα εξυπηρετεί τους πολίτες και όχι μόνο όσους εργάζονται στον δημόσιο τομέα. Μεταρρύθμιση στην παιδεία για τα παιδιά μας και όχι μόνο για τους δασκάλους και τους καθηγητές. Θέλουμε ΓΕΣΥ για τους ασθενείς και όχι μόνο για τους γιατρούς ή τους νοσηλευτές είτε του δημόσιου είτε του ιδιωτικού τομέα. Αυτά πρέπει να κοιτάξουμε και αν χρειαστεί να συγκρουστούμε χωρίς συμβιβασμούς. Σε αυτά τα κεφαλαιώδη θέματα δεν χωράνε συμβιβασμοί. Σε αυτά τα μεγάλα ζητήματα δεν υπάρχουν κυβερνητικές και αντιπολιτευόμενες απόψεις. Δεν υπάρχει κόμμα που δεν θα ήθελε μια υγεία για τους ασθενείς μας ή μια σωστή εκπαίδευση για τα παιδιά μας. Εντούτοις οι αποκρατικοποιήσεις για παράδειγμα, ίσως φέρουν ιδεολογικά αντεπιχειρήματα. Επιστρέψτε μου να επιχειρηματολογήσω ότι οι αποκρατικοποιήσεις είναι ένα θέμα πραγματιστικό. Δεν είναι θέμα ιδεολογικό, είναι αναγκαιότητα. Το χρειάζεται η οικονομία. Τι καλούμαστε να κάνουμε το 2015 με τα λιμάνια για παράδειγμα; Καλούμαστε να κάνουμε μετά από 15 χρόνια αυτό που κάναμε και για τα αεροδρόμια. Χωρίς να επιβαρυνθεί ούτε ένα σεντ ο Κύπριος φορολογούμενος απέκτησε σύγχρονα αεροδρόμια, ενώ την ίδια στιγμή κανένας από τους εργαζόμενους δεν επηρεάστηκε, γιατί τους δόθηκαν επιλογές: Είτε να παραμείνουν στον στρατηγικό επενδυτή με τις ίδιες ή καλύτερες συμβάσεις είτε να μεταφερθούν στον δημόσιο τομέα, είτε να αποζημιωθούν πλουσιοπάροχα. Οι θέσεις εργασίας πολλαπλασιάστηκαν και ανεξάρτητα από το τι έλεγε τότε η αντιπολίτευση, θυμάμαι τα λόγια του Δημήτρη Χριστόφια που είπε ότι εγκαινιάζω σήμερα το καλύτερο στολίδι της Κύπρου και τη μεγαλύτερη επένδυση που έγινε ποτέ στον τόπο. Στο ίδιο μήκος κύματος και η ΑΤΗΚ Ξεκινούμε από την ίδια αρχή ότι στους εργαζόμενους πρέπει να δοθούν οι τρεις επιλογές που προαναφέραμε. Ακούω ότι τίθενται θέματα εθνικής ασφάλειας σε περίπτωση αποκρατικοποίησης της ΑΤΗΚ. Εγώ πρόσεξα πριν από μήνες ότι η Αστυνομία βγήκε σε διαδικασία και επέλεξε άλλο παροχέα ως την εταιρεία στην οποία θα είναι συνδρομητές. Αν τίθενται θέματα εθνικής ασφάλειας και το κατεξοχήν σώμα για την ασφάλεια χρησιμοποιεί μια ιδιωτική εταιρεία, τότε γιατί αν αποκρατικοποιηθεί η CYTA τίθενται θέματα εθνικής ασφάλειας; Θέλουμε να κρατήσουμε το μοντέλο ως έχει; Κανένα πρόβλημα. Να ζούμε αρκετές «Δρομολαξιές», να ζούμε τα σκάνδαλα που ζούμε καθημερινά, να συνεχίσουμε να ζούμε την κομματοκρατία, τη ρουσφετολογία και οι εκάστοτε κυβερνώντες να χρησιμοποιούν τη CYTA ως λάφυρο εξουσίας. Και όταν αρχίσει να χάνει έσοδα, όπως έγινε με τη Cyrpus Airways, τότε να γίνουμε Επιμηθείς. Υπάρχει η άποψη ότι είναι δημόσιο αγαθό Σας λέω ότι δεν θα δεκτώ την ιδιωτικοποίηση της Υδατοπρομήθειας. Ποτέ. Αλλά τι δημόσιο αγαθό και δημόσιας ωφελείας είναι οι τηλεπικοινωνίες όταν χωρίς να χρησιμοποιήσω ούτε την ΜΤΝ ούτε τη CYTA μπορώ να μιλώ σε όλο τον κόσμο με το Viber ας πούμε ή με άλλες εφαρμογές; Θέλω διαδίκτυο και μπορώ να το πάρω από άλλο παροχέα. Άρα σε ένα κόσμο που αλλάζει θα μείνουμε με μοντέλα περασμένων δεκαετιών; Αν βρεθεί άλλη χώρα στον σύγχρονο κόσμο όπου τηλεπικοινωνιακός οργανισμός είναι ημικρατικό οργανισμός δημοσίου δικαίου εγώ να πάω εξοχή στην Αργάκα και να μην επιστρέψω.

7 07-POLITIKI_Master_cy 01/05/15 17:29 Page 7 Κυριακή 3 Μαΐου 2015 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 7 Η Ουάσιγκτον μελετά τις επόμενες κινήσεις Μπάιντεν και Κέρι «διεκδικούν» πρώτο ρόλο στη νέα εποχή του Κυπριακού, που λόγω Ακιντζί δημιουργούνται ευνοϊκές συνθήκες ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ Ανάλυση του ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΖΟΥΠΑΝΙΩΤΗ Η δεδομένη υποστήριξη του νέου Τουρκοκύπριου ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί στο άνοιγμα της Αμμοχώστου στο πλαίσιο ενός ευρύτερου πακέτου Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) που θα βελτιώσει το κλίμα στις συνομιλίες και θα ενισχύσει τις προοπτικές για μια συνολική συμφωνία που επαναλήφθηκε και στην ομιλία του με την ευκαιρία ανάληψης των καθηκόντων του την Πέμπτη ενθαρρύνει την αμερικανική κυβέρνηση <<<<<<< Στο προσκήνιο έρχεται εκ νέου η ιδέα για διορισμό προεδρικού απεσταλμένου, κάτι που ήθελε το 2012 ο Λευκός Οίκος αλλά αρνείτο ο τέως πρόεδρος Δ. Χριστόφιας. και ιδίως τον Τζο Μπάιντεν. Ο Αμερικανός αντιπρόεδρος πίστευε πριν από έναν χρόνο ότι η προσπάθειά του θα καρποφορούσε κι έφυγε από την Κύπρο απογοητευμένος από την πλήρως αρνητική στάση του Ντερβίς Έρογλου. Τώρα, πιστεύει ότι το κλίμα είναι πολύ πιο θετικό για να ξαναπροσπαθήσει. Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι έσπευσε την Πέμπτη να επικοινωνήσει τηλεφωνικά με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη για να τον συγχαρεί και να τον διαβεβαιώσει «για την προθυμία των ΗΠΑ να βοηθήσουν τη διαδικασία με όποιον τρόπο τα μέρη κρίνουν χρήσιμο». «Για την προθυμία των ΗΠΑ να βοηθήσουν τη διαδικασία με όποιον τρόπο τα μέρη κρίνουν χρήσιμο» διαβεβαίωσε τηλεφωνικώς τον Μουσταφά Ακιντζί ο Τζον Κέρι, ευθύς αμέσως μόλις ανέλαβε καθήκοντα «προέδρου» την Πέμπτη, ο Τ/κ ηγέτης. Διπλωματικές πηγές πιστεύουν ότι θα πρέπει να αναμένεται σύντομα απευθείας επικοινωνία του αντιπροέδρου Μπάιντεν με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και πιθανόν τον Μουσταφά Ακιντζί, για να βολιδοσκοπήσει τις προοπτικές. Ίσως μέχρι τότε έχουν γίνει και κάποιες βολιδοσκοπήσεις από τον Αμερικανό πρέσβη στη Λευκωσία, αλλά και την υφυπουργό Εξωτερικών Βικτώρια Νούλαντ. Το εύρος των ΜΟΕ Καθώς το εμπόδιο του Έρογλου έχει παραμεριστεί, είναι πιθανόν το εύρος των ΜΟΕ σε σχέση με την Αμμόχωστο να διευρυνθεί από την αρχή, μπορεί όμως και να προχωρήσει σε πρώτη φάση το πακέτο που αρνήθηκε πέρυσι το Μάιο ο Ντερβίς Έρογλου και να ξεκινήσει η συζήτηση των επιπρόσθετων στοιχείων (λιμάνι, Τύμπου, άνοιγμα τουρκικών λιμανιών, ξεπάγωμα κεφαλαίων). Η κεντρική ιδέα είναι η διαδικασία των ΜΟΕ να κινείται παράλληλα με τις διαπραγματεύσεις και μάλιστα η εμπλοκή του ΟΗΕ να γίνεται όποτε το ζητούν οι δύο πλευρές, πράγμα που φαίνεται να το προτιμούν και τα Ηνωμένα Έθνη. Χαιρετίζοντας την Τρίτη ο αναπληρωτής εκπρόσωπος του γ.γ., τα ΜΟΕ που ανακοίνωσε μονομερώς ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, άφησε σαφή αιχμή ότι η προσοχή του κ. Άιντε θα επικεντρωθεί στις συνομιλίες. «Καθώς τα Ηνωμένα Έθνη προετοιμάζονται για σύντομη έναρξη των διαπραγματεύσεων, η επίτευξη προόδου σ αυτές θα είναι πολύ μεγάλης σημασίας και το βασικό θέμα επί του οποίου θα εστιαστούμε στις επικείμενες ημέρες και μήνες», είπε ο Φερχάν Χακ. Μπάιντεν ή Κέρι Ερώτημα που ως φαίνεται χρήζει απάντησης είναι το ποιος από αμερικανικής πλευράς θα είναι πολιτικά το πρώτο βιολί στη διαδικασία. Πέρυσι, μετά τη συμφωνία της 11ης ΚΥΠΕ Φεβρουαρίου, ο Κέρι ήλπιζε ότι το θέμα των ΜΟΕ θα προχωρούσε και μάλιστα ήλπιζε πως μέχρι τα τέλη Απριλίου του 2014 θα επισκεπτόταν την Κύπρο για να τα ανακοινώσει. Όταν αυτό αποδείχθηκε αδύνατο, τη σκυτάλη πήρε ο αντιπρόεδρος Μπάιντεν, συνδέοντας το Κυπριακό με ευρύτερους αμερικανικούς γεωστρατηγικούς σχεδιασμούς. Η άρνηση του Έρογλου από τη μία κι η επιδείνωση των σχέσεων με τον Ερντογάν από την άλλη, τον υποχρέωσαν σε αναδίπλωση, με τον Τζον Κέρι να παίρνει πίσω τα σκήπτρα, αναθέτοντας τους χειρισμούς στη Βικτώρια Νούλαντ. Ωστόσο, αν και πολλές από τις γεωστρατηγικές υποσχέσεις Μπάιντεν δεν υλοποιήθηκαν, εκεί που αποδείχθηκε πλήρως σωστός ήταν στις σχέσεις της Κύπρου με την Αίγυπτο, έστω κι αν το κόστος ήταν ένα οκτάμηνο τουρκικών παραβιάσεων της κυπριακής ΑΟΖ από την Τουρκία και ισόχρονο πάγωμα των συνομιλιών. Το ενδιαφέρον Μπάιντεν αναζωπυρώθηκε εκ νέου με την «εκλογή» Ακιντζί και την επιστροφή των ΜΟΕ στο προσκήνιο. Ωστόσο, προηγήθηκαν ήδη οι κινήσεις Κέρι, που συναντήθηκε διαδοχικά πριν από λίγες ημέρες με τους υπουργούς Εξωτερικών της Ελλάδας και της Τουρκίας στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ και έδωσε το στίγμα του στις κοινές δηλώσεις με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ενώ συνομίλησε την Πέμπτη με τον κ. Ακιντζί. Η Λευκωσία έχει κάθε λόγο να προτιμά την εμπλοκή Μπάιντεν (εξάλλου η στάση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στην οκτάμηνη κρίση ήταν αρνητική), ωστόσο η ευθύνη της ανάθεσης των χειρισμών από μέρους της αμερικανικής κυβέρνησης αφορά την Ουάσιγκτον και μόνο. Έπειτα από αρκετό καιρό στο προσκήνιο έρχεται εκ νέου η ιδέα για διορισμό προεδρικού απεσταλμένου, κάτι που ήθελε το 2012 ο Λευκός Οίκος αλλά αρνείτο ο τέως πρόεδρος Δημήτρης Χριστόφιας, φοβούμενος πιέσεις σ εκείνη τη φάση. Πάντως, παράγοντες της Ελληνοαμερικανικής Κοινότητας πιστεύουν ότι ο διορισμός αξιωματούχου της αμερικανικής κυβέρνησης για το Κυπριακό έχει νόημα μόνο αν λογοδοτεί απευθείας στον Πρόεδρο κι όχι αν υπάρχει ακόμη ένας γραφειοκράτης του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο οποίος θα επαναλαμβάνει τις απόψεις της κ. Νούλαντ.

8 08-PARAPOLITIKA_Master_cy 01/05/15 17:24 Page 8 8 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 3 Μαΐου 2015 Οι Αμερικανοί ξανάρχονται και με δώρα Θα επαναληφθεί η ιστορία; Άνεμος αισιοδοξίας για την αλλαγή φρουράς στα Κατεχόμενα και την παρουσία του Ακιντζί στην ηγεσία της τουρκοκυπριακής κοινότητας πνέει και στην απέναντι ακτή του Ατλαντικού. Αξιωματούχοι στα Ηνωμένα Έθνη και στην Ουάσιγκτον κάνουν όνειρα και στήνουν σχέδια, με κεντρικό άξονα το «να βοηθήσουν». Τώρα, γιατί πάντα θέλουν να «βοηθούν» στα εύκολα κι όχι στα δύσκολα, ποτέ δεν το κατάλαβα. Αφήστε που η βοήθεια είναι δωρεάν γι αυτούς, αλλά με τίμημα που κάποιος άλλος το πληρώνει και μάλιστα όχι εφάπαξ! Για προληπτικούς λόγους Κι επειδή η ιστορία τείνει να επαναλαμβάνεται ως φάρσα, ας απευθύνουμε κι εμείς μία NAVTEX για προληπτικούς λόγους. Δεν άρχισαν ακόμη οι Αμερικανοί αλλά το βλέπω να έρχεται με τις ιδέες τους, «τώρα που υπάρχει ένας Τουρκοκύπριος ηγέτης που θέλει λύση να τον στηρίξουμε». Και βέβαια στήριξη δεν είναι να πούμε στους κ. Ερντογάν και Σία «κάτω τα χέρια από τον Ακιντζί», «σταματήστε τις απειλές» και άλλα παρόμοια που θα χειροκροτούσαμε όλοι, αλλά να επιδιώξουν την αναβάθμιση του ψευδοκράτους (για να γίνει ο τ/κ ηγέτης αρεστός στην Άγκυρα) σε βάρος του διεθνούς δικαίου, της Κυπριακής Δημοκρατίας και των Ελληνοκυπρίων. Και βέβαια, επειδή σε τέτοιες περιπτώσεις και η κυπριακή κυβέρνηση θα αντιδράσει και η Ελληνοαμερικανική Κοινότητα θα βγει στα κεραμίδια, αντί της «βελτίωσης του κλίματος» συμβαίνει τα αντίθετο. Back to the future Το Μάρτιο του 2009, αποφάσισε ο κακό χρόνο να χει πρέσβης Φρανκ Ούρμπανσικ για να βοηθήσει τον Ταλάτ στις «βουλευτικές εκλογές» του Απριλίου, να ζητήσει και να πετύχει πρόσκληση της Χίλαρι Κλίντον, να τον υποδεχθεί στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Πριν ακόμη δει τον Κύπριο νέο υπουργό Εξωτερικών, Μάρκο Κυπριανού. Αντέδρασε εντονότατα η Ομογένεια, έγινε μεγάλος θόρυβος, ο Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος συναντήθηκε με την αμερικανίδα υπουργό Εξωτερικών και της τα είπε χύμα κι η συνάντηση ακυρώθηκε για μετά τη συνάντηση Χίλαρι Μάρκου. Το αποτέλεσμα, ο Ταλάτ θύμωσε με τον Χριστόφια (λες κι οι ομογενείς θα τον άκουγαν, αν τους έλεγε να μην αντιδράσουν), αλλά έγινε κι ελαφρώς ρεζίλι στα Κατεχόμενα κι έχασε πανηγυρικά, έστω κι αν η συνάντηση έγινε 4 μέρες πριν από τις ψευδοεκλογές. Να μην το κάνουν Να πω την αλήθεια, δεν άκουσα ότι ετοιμάζεται κάτι ανάλογο τώρα με τον Ακιντζί, ωστόσο ο επίλογος της δήλωσης του εκπροσώπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ πως «προσβλέπουν σε συνεργασία μαζί τους», ο τρόπος με τον οποίο έσπευσε ο κ. Κόνιγκ στην επίσκεψη Μπάιντεν να κανονίσει επίσκεψη του αντιπροέδρου στα Κατεχόμενα κι η τάση των Αμερικανών να επαναλαμβάνουν εαυτούς, με κάνει να πιστεύω ότι θα εισηγηθούν στον Ακιντζί επίσκεψη και συνάντηση με τον Τζον Κέρι. Να μην το κάνουν. Δεν υπάρχει κανείς απολύτως λόγος, δεν υπάρχει κανένα απολύτως κίνητρο ακόμη. Αντιθέτως, θα εξοργιστεί η Ομογένεια που έναντι των Τούρκων μονίμως η αμερικανική πολιτική είναι «καρότο χωρίς ραβδί». Εδώ δύο χρόνια και δεν διευθετήθηκε επίσκεψη Αναστασιάδη στον Λευκό Οίκο. Πέντε χρόνια δεν διευθετήθηκε επίσκεψη Χριστόφια. Ας κάνουν επί τέλους προσεκτικά βήματα στο Κυπριακό, ας σεβαστούν επί τέλους τη διεθνή νομιμότητα και την Κυπριακή Δημοκρατία και ας σταματήσουν να δίνουν τροφή με τις ενέργειές τους σε κάθε είδους συνωμοσιολογικές αντιλήψεις γύρω από το Κυπριακό Ο κ. Άιντε Όσο για τον Έσπεν Μπαρθ Άιντε, ελπίζουμε απ εδώ και πέρα, να κρατά το στόμα του κλειστό και να σταματήσει τις διαλέξεις περί διεθνούς δικαίου και ΑΟΖ, γιατί δεν το κατέχει το θέμα. Προσέφερε κάκιστες υπηρεσίες στη διάρκεια της κρίσης με το «Μπαρμπαρός». Έλεγα σε αξιωματούχο του ΟΗΕ, που μιλούσε για την τάση για συνωμοσιολογικές θεωρίες γύρω από το Κυπριακό και τον ρόλο του ΟΗΕ, πως είναι οι άστοχες ενέργειες των αξιωματούχων του διεθνούς οργανισμού, Αμερικανών και Βρετανών που τις προκαλούν, όταν υπόσχονται στον Αναστασιάδη ότι θα αντιδράσουν έντονα αν η Τουρκία παραβιάσει την κυπριακή ΑΟΖ κι όχι μόνο δεν κάνουν τίποτε, αλλά πιέζουν να μπει το θέμα της ενέργειας στο τραπέζι, τι άλλο χρειάζεται κι ο ηπιότερος συνωμοσιολόγος; Κι όταν στη συνέχεια ο Άιντε κομπάζει ότι έφερε και τις δύο πλευρές σε αδιέξοδο (κάπως έτσι το εννοούσε) και τώρα δεν έχουν άλλη επιλογή από το να καθίσουν στο τραπέζι, ποια καλύτερη επιβεβαίωση των συνωμοσιολόγων; Καθώς αντικειμενικά δημιουργούνται οι καλύτερες από ποτέ προοπτικές για λύση του Κυπριακού, αν όντως ο διεθνής παράγοντας θέλει να βοηθήσει να λυθεί επιτέλους το πρόβλημα, ας ξεφύγει από τη βλακώδη πεπατημένη. Πέντε επιδρομές Δεν την έφτανε ένας διαχειριστής τη Χρυστάλλα στην FBME,χρειάστηκε λέει και δεύτερο και διόρισε τον Άντριου Ανδρονίκου που είναι ειδικός στις γκρίζες ζώνες Μάλιστα, έκανε και αιφνιδιαστικό έλεγχο με αστυνομία και ομάδα ερευνητών από τη διεθνή νομική εταιρεία DLA Piper, επιθεωρητές οικονομικού εγκλήματος της Kroll και άντρες του δικηγορικού γραφείου Γεωργιάδης & Πελίδης. Μετά την επιδρομή η ΚΤΚ ανακοίνωσε ότι η έρευνα έγινε στο πλαίσιο του εποπτικού της ρόλου. Μέλος του ΔΣ της ΚΤ πριν από λίγο καιρό μας είχε πει ότι η Κεντρική έκανε 4 ελέγχους στην FBME χωρίς να ανακοινώσει στην Τράπεζα, ως είθισται, τα αποτελέσματα των ερευνών. Τώρα, μετά από εννέα μήνες «γεννήθηκε» η 5η έρευνα, παρόλο που η διαιτησία στο Παρίσι στην ενδιάμεση απόφαση της είπε στη Χρυστάλλα «pens down». Θα μου πείτε τώρα πως δεν ενδιαφέρει τη Χρυστάλλα αν οι φορολογούμενοι θα πληρώσουμε μισό δισ. για τις παράξενες «δουλείες» της. Τι σπούδασε η Χρυστάλλα; Επειδή με ρωτάνε πολλοί το έψαξα: Η Χρυστάλλα Γιωρκάτζη σπούδασε οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ακολούθως πήρε μεταπτυχιακό στα οικονομικά από το Southampton. Ωστόσο, στον επίσημο διαδικτυακό τόπο της ΚΤ αναφέρεται ότι έλαβε και μεταπτυχιακό τίτλο (master) /από το γνωστό πανεπιστήμιο του Σικάγο. Ύστερα ένας κακεντρεχής μου υπέβαλε το ερώτημα: Πού πήρε το μάστερ, στη μαγειρική; Ή μήπως στον τόπο αυτό ο καθένας είναι ό,τι δηλώνει; Έμοιαζε να πνέει ένας άλλος άνεμος την περασμένη Τετάρτη στο Σατιρικό Θέατρο, όχι λόγω της εκλογής Ακιντζί αλλά περισσότερο λόγω του ότι η Τ/κ λογοτέχνιδα και δημοσιογράφος Φαϊζέ Οζντεμίρτσιλερ έλεγε διά της γραφίδας της αλήθειες που όλοι ξέρουμε αλλά ουδείς τις λέει. Με τέτοιο τρόπο μάλιστα που να μένουν οι λέξεις γυμνές σαν τις ντροπές. Το μακρύ ποίημα της συναδέλφου που σκηνοθέτησε και ερμήνευσε επί σκηνής ο Γιασάρ Ερσόι σε μουσική του Ερσέν Σουρουρί, συγκλόνισε και καταχειροκροτήθηκε. Ο ΗΡΩΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ Χρυσόστομος Β Ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β που μας έφτιαξε πισίνα στην ταράτσα της αρχιεπισκοπής να πηγαίνουμε τώρα που θα καλοκαιριάσει να δροσιζόμαστε Υπάρχει ντροπή; Ντροπή αναφώνησε ο γενικός εισαγγελέας, όταν ανακοίνωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης την πρόθεση της κυβέρνησης να διορίσει ανεξάρτητους ποινικούς ανακριτές για να διερευνήσουν τις κατηγορίες του βοηθού γενικού εισαγγελέα, εκλαμβάνοντας την ενέργεια αυτή ως παρέμβαση στο έργο του. Όταν όμως ο ίδιος συναντούσε τον Πρόεδρο στις 20 Φεβρουαρίου του 2014 κι ανακοίνωνε στους δημοσιογράφους επίσπευση της διαδικασίας διερεύνησης ενδεχόμενης ποινικής υπόθεσης κατά του τότε διοικητή της ΚΤΚ Πανίκου Δημητριάδη δεν ήταν ντροπή; Σημειώνουμε πως ο γενικός εισαγγελέας διερευνούσε επί πέντε μήνες την προχρονολογημένη υπογραφή του Δημητριάδη σε συμβόλαιο της Alvarez & Marsal, όμως μία μέρα πριν από την παραίτηση Δημητριάδη, ο κ. Κληρίδης βγήκε και δήλωσε ότι δεν προέκυψε κάτι από την έρευνα. Τυχαίο έτσι; Όταν λοιπόν ο κ. Κληρίδης έκανε ποινικές έρευνες κατά παραγγελία με στόχο ένα ανεξάρτητο θεσμό τον διοικητή της ΚΤ, με στόχο να τον οδηγήσει σε παραίτηση δεν υπήρχε καμία ντροπή. Τώρα γιατί ανέκραξε ντροπή; Ειρήσθω εν παρόδω τι έγινε κ. Κληρίδη με εκείνους τους δικηγόρους που εστάλησαν για πλαστοπροσωπία στο πειθαρχικό του Δικηγορικού Συλλόγου εδώ και 4 μήνες; Καταδικάστηκαν σε έξι μήνες ντροπής; Γράφει Ο ΙΑΝΟΣ ΑΜΕΡΩΤΑ / Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ Μ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Είμαστε έτοιμοι για λύση; ΒΟΛΕΣ / Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΑΡΗΣ Ο τρόμος της λογοδοσίας Οι εξελίξεις θα είναι καταιγιστικές. Οι Τουρκοκύπριοι δείχνουν να είναι πιο ώριμοι και πιο έτοιμοι για να προχωρήσουν σε λύση. Και αυτό το απέδειξαν αρκετές φορές τα τελευταία 15 χρόνια. Οι διαδηλώσεις τον Δεκέμβρη του 2002, το ναι στο δημοψήφισμα του 2004, η εκλογή Ταλάτ πριν από δέκα χρόνια, και η εκλογή Ακιντζί πριν από μια βδομάδα. Ξέρω, πως αρκετοί θα μου πείτε πως όλα αυτά είναι στημένα, πως όταν έρθει η ώρα της κρίσης θα κάνουν βήματα πίσω, πως το κλειδί το έχει η Άγκυρα και άλλα πολλά. Μπορούμε να τα συζητήσουμε όλα αυτά σε ένα επόμενο άρθρο. Σήμερα ας επικεντρωθούμε στον βαθμό ετοιμότητα της δικής μας πλευράς. Σε μια ενδεχόμενη πορεία επίλυσης του Κυπριακού, και μάλιστα σε ένα fast truck, οι κινήσεις της άλλης πλευράς που θα ενισχύσουν την εμπιστοσύνη στη δική μας πλευρά, θα είναι καίριας σημασίας. Χωρίς να μπούμε σε τεχνικές λεπτομέρειες, τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) που θα εξαγγελθούν μπορούν να ενισχύσουν ή να γκρεμίσουν το όποιο κλίμα πάει να δημιουργηθεί. Επίσης κρίσιμο θα είναι το εδαφικό. Αν η τουρκική πλευρά είναι έτοιμη να παραχωρήσει ό,τι πάνω κάτω παραχωρήσουμε το 2004 θα είναι επίσης ένα θετικό στοιχείο. Όλες οι πληροφορίες που έρχονται από τα σημαντικά κέντρα λήψης αποφάσεων, συγκλίνουν στο ότι το νέο σχέδιο για επίλυση θα τεθεί σε δημοψήφισμα μέσα στους επόμενους δώδεκα μήνες. Είμαστε έτοιμοι, εμείς εδώ στην Κύπρο για να λύσουμε το Κυπριακό; Είμαστε έτοιμοι για λύση; Ο δρόμος προς τη λύση, παρά τον λίγο χρόνο που μάλλον θα έχουμε, είναι μακρύς και δύσκολος. Χρειάζεται δομημένη στρατηγική και συνέπεια από όλους τους μετριοπαθείς και τους υποστηρικτές της λύσης. Χρειάζεται δομημένη στρατηγική και συνέπεια από όλους τους μετριοπαθείς και τους υποστηρικτές της λύσης. Θα πρέπει να σταθούμε όλοι απέναντι στους μονίμως απορριπτικούς. Θα πρέπει να σταθούμε όλοι απέναντι στους μονίμως απορριπτικούς. Σε όλους αυτούς που έχουν στήσει τις πολιτικές τους καριέρες στην ύπαρξη και την διαιώνιση του Κυπριακού και την επόμενη μέρα της λύσης δεν θα έχουν λόγο ύπαρξης. Θα πρέπει να αναπτύξουμε τις προοπτικές της χώρας μας μετά την επίλυση, να είμαστε ξεκάθαροι βεβαίως πως δεν πρόκειται να δεχτούμε λύση για χάρη της λύσης. Θα πρέπει ταυτόχρονα και παράλληλα με τις συνομιλίες να ενημερώσουμε τους πολίτες για τις βασικές πτυχές και πώς θα είναι η καθημερινότητά μας μετά τη λύση. Θα πρέπει να αντιστρατευθούμε στην πολιτική του φόβου για την επόμενη μέρα που εντέχνως και ατέχνως θα προβάλουν όσοι αντιστρατεύονται τη λύση, προβάλλοντας τα θετικά στοιχεία. Η ανάπτυξη των βασικών πτυχών της λύσης, η επεξήγηση λεπτομερειών που στα μάτια των πιο διαβασμένων φαντάζουν εύκολες στην κατανόηση αλλά στην ουσία είναι δύσκολες για τους περισσότερους είναι σημαντική στην όλη διαδρομή. Με απλά λόγια να εξηγήσουμε για το πώς θα επηρεαστεί η καθημερινότητά μας, πώς θα λειτουργεί το κράτος, ποιες θα είναι οι αρμοδιότητες της κεντρικής κυβέρνησης. Η ειλικρινής και η έγκαιρη ενημέρωση στις βασικές πτυχές αλλά και σε θέματα δευτερεύουσας σημασίας, χωρίς ωραιοποιήσεις και χωρίς υπερβολές θα βοηθήσει στη διαδικασία και στη διαδρομή για τη λύση. Ας επικεντρωθούμε στην ουσία και ας δούμε με ψυχραιμία τις εναλλακτικές επιλογές σε περίπτωση αποτυχίας και αυτής της προσπάθειας, μακριά όμως από φοβικά σύνδρομα. Η χειρότερη επιχειρηματολογία υπέρ της λύσης είναι να παρουσιάσουμε την επόμενη μέρα της αποτυχίας ως εφιάλτη. Αυτά τα δοκιμάσαμε το 2004 και απέτυχαν. Υπάρχουν πολλά επιχειρήματα που στηρίζονται στην προοπτική και την ανάπτυξη της χώρας που μπορούμε να προβάλουμε. Προέχει όμως η σωστή ενημέρωση. Είναι το σημαντικότερο που πρέπει να γίνει και πρέπει να γίνει όσο πιο σύντομα γίνεται. dmdemetriou@me.com Με τον «Βελζεβούλη» φαντάζει στα μάτια, κυρίως των κορούδων, που διευθύνουν το δημόσιο, «ο νέος και ωραίος» γενικός ελεγκτής της Δημοκρατίας Οδυσσέας Μιχαηλίδης. Ανομολόγητα πάθη και φαντασιώσεις, σε ένα μείγμα κυπριακής τρέλας. «Μη το ένα, μη το άλλο, γιατί θα σε στείλει ο Οδυσσέας στη φυλακή», προειδοποιούν οι λογιστάδες και οι ελεγκτές του δημοσίου και παγώνουν τα πάντα. «Γιατί αγόρασες κόλλες, χωρίς να πάρεις έγκριση, γιατί αγόρασες αναλώσιμα, χωρίς να στείλεις επιστολή, γιατί, γιατί, γιατί». Οι ευσυνείδητοι υπάλληλοι απαντούν με το απλό επιχείρημα. «Είναι άραγε σωστό, να μείνει η δουλειά πίσω για μερικά ευρώ. Είναι λογικό να περιμένει ο κοσμάκης εβδομάδες για ένα πιστοποιητικό. Δεν είναι τραγικό να κάθομαι και να σκοτώνω την ώρα μου, γιατί θα πρέπει να προμηθευτώ υλικά, τα οποία έτσι και αλλιώς, θα τα αγοράσει το κράτος.» Και όχι σπάνια, αγανακτισμένοι υπάλληλοι λένε: «ξέχνα το και θα πληρώσω εγώ, τα λίγα ευρώ που απαιτούνται». Από το κράτος ασυδοσίας, φθάσαμε στο αστυνομικό κράτος. Από το ένα άκρο, στο άλλο και το αποτέλεσμα το ίδιο. Σπατάλες από τη μία, παράλογες τσιγκουνιές από την άλλη, χωρίς κανένα αποτέλεσμα επί της ουσίας, δηλαδή χωρίς αύξηση της παραγωγικότητας. Οι υπάλληλοι του Δημοσίου, στην πλειοψηφία τους, είναι μορφωμένοι και διαθέτουν και τον κοινό νου. Ωστόσο, δεν μπορούν να καταλάβουν πόσο «λίγο μυαλό» έχουν οι κομματάρχες και οι συντεχνιακοί, οι οποίοι στον βωμό των ψήφων και της ηδονής της εξουσίας, διαλύουν μέρα με τη μέρα το Σπατάλες από τη μία, παράλογες τσιγκουνιές από την άλλη, χωρίς κανένα αποτέλεσμα επί της ουσίας, δηλαδή χωρίς αύξηση της παραγωγικότητας. Δημόσιο, για κερδίσουν λίγα ψηφαλάκια. Παρακολουθούν τα τεκταινόμενα, αγανακτούν, αλλά σιωπούν και σιγά-σιγά συνηθίζουν το χάος. Τρέμουν μήπως και χάσουν καμιά προαγωγή και θα πρέπει αντιμετωπίσουν την γκρίνια της γυναίκας τους. Φοβούνται μήπως και πάρουν καμιά δυσμενή μετάθεση. Και πανικοβάλλονται και μόνο στη σκέψη ότι θα πρέπει καθημερινώς να απαντούν χαζές επιστολές, κουτοπόνηρων προϊσταμένων, που δεν μπορούν να δικαιολογήσουν τη θέση τους. Όλα στο κουτουρού, όλα χωρίς ουσιαστικό έλεγχο και κυρίως χωρίς λογική. Γέμισε το δημόσιο με «αξιωματικούς» και δεν έμειναν «στρατιώτες» για να δουλέψουν. Και όπου υπάρχουν «πολλοί πετεινοί αρκεί να ξημερώσει». Οι εκάστοτε κυβερνώντες γνοιάζονται για τις προαγωγές των «πυρήνων» στα εκλογικά τους δεφτέρια και ξεχνούν τους καταφρονεμένους που τραβούν κουπί. Η μηχανογράφηση στο Δημόσιο κινείται με ρυθμούς χελώνας, την ώρα που μεγαλώνουν τα γραφεία και κυρίως τα πανάκριβα πολυτελέστατα ενοικιαζόμενα γραφεία. Διαβάζοντας την ογκωδέστατη έκθεση του γενικού ελεγκτή, διερωτάται κανείς, τι κάνουν τόσοι διευθυντάδες, τόσοι εσωτερικοί ελεγκτές και τόσοι άλλοι υψηλόμισθοι του Δημοσίου. Αλήθεια γιατί δεν ακολουθείται και στην Κύπρο, το παράδειγμα της Αμερικής και των άλλων προηγμένων χωρών, όπου για κάθε δαπάνη, από το Δημόσιο, γίνεται έλεγχος και από ανεξάρτητους ελεγκτές. Ιδιωτικές εταιρίες, οι οποίες ετοιμάζουν ποιοτικές εκθέσεις για τα αποτελέσματα της δαπάνης. Ας μελετηθεί η σκέψη, για μεταφορά των ατόμων που απασχολούνται με τον εσωτερικό έλεγχο, σε μια ανεξάρτητη υπηρεσία, η οποία θα κάνει εφόδους σε δημόσιες υπηρεσίες και να διενεργεί ποιοτικούς ελέγχους. Το ουσιαστικότερο όμως, είναι να αρχίσει επιτέλους η λογοδοσία για την παραγωγικότητα. Στα νοσοκομεία πόσοι γιατροί εργάζονται, πόσους ασθενείς εξετάζουν, πόσες επιτυχίες και πόσες αποτυχίες έχουν στις εγχειρήσεις. Πόσα μηχανήματα υπάρχουν στα νοσοκομεία, πόσες ώρες δουλεύουν και πώς μπορεί να βελτιωθεί η κατάσταση. Το ίδιο και στα σχολεία. Να κάθονται εξετάσεις οι μαθητές κατά την έναρξη του σχολικού χρόνου και εξετάσεις στο τέλος, για να φαίνεται πόσα έμαθαν, κατά τη διάρκεια του έτους. Να κρίνονται και οι εκπαιδευτικοί, ανάλογα με το έργο που παράγουν. Το ίδιο και στην Αστυνομία και στην Εθνική Φρουρά, στα Υπουργεία, στους ημικρατικούς οργανισμούς ακόμη και στην τοπική αυτοδιοίκηση. Να καθιερωθούν μετρήσιμα κριτήρια αποδοτικότητας. Λύσεις υπάρχουν, το πρόβλημα είναι ότι μέχρι σήμερα, δεν υπάρχει πολιτική βούληση για αλλαγές. Ευτυχώς ή δυστυχώς σήμερα, εξαιτίας της οικονομική κρίσης, είναι κατάλληλη η εποχή για αλλαγές και μάλιστα με πλήρη διαφάνεια.

9 09-GNOMES CY_Master_cy 01/05/15 17:25 Page 9 Κυριακή 3 Μαΐου 2015 ΑΠΟΨΕΙΣ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 9 ANAΔΙΑΤΑΞΕΙΣ / Tης ΜΕΛΑΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Μας ξεμπροστιάζει και πάλι η GRECO Η διαφθορά έχει αναδειχθεί ως ένας από τους σύγχρονους δαίμονες των κρατών. Από τον εντοπισμό των αιτιών μέχρι την κατανόηση των συνεπειών αυτού του φαινομένου και, κυρίως, την υιοθέτηση εκείνων των αναγκαίων μέτρων και τομών για την καταπολέμηση του μεσολαβεί μια μεγάλη απόσταση που η επιτυχής διάνυσή της, συνεπώς και η καθυπόταξη αυτού του δαίμονα, προδιαθέτει για τις δυσκολίες του όλου εγχειρήματος. Με τον όρο διαφθορά εννοούμε την κατάχρηση εξουσίας είτε από πολιτικά πρόσωπα είτε από ανώτερους κρατικούς υπαλλήλους με σκοπό την απόκτηση ιδιωτικής περιουσίας με αθέμιτα μέσα. Υπό αυτή την έννοια, η κατάχρηση εξουσίας συνεπάγεται τη διάπραξη παράνομων πράξεων. Αν και η διαφθορά μπορεί να εκδηλώνεται με διάφορους τύπους, όπως τη δωροδοκία, το χρηματισμό, το νεποτισμό κ.λπ., τα αποτελέσματα αυτής της μορφής κατάχρησης εξουσίας νομοτελειακά οδηγεί σε συγκεκριμένες παρενέργειες: την υπονόμευση της δημοκρατίας και της σωστής και καλής διακυβέρνησης. Το 1999 το Συμβούλιο της Ευρώπης ίδρυσε την Ομάδα των Κρατών κατά της Διαφθοράς (GRECO) με στόχο να παρακολουθεί τον βαθμό συμμόρφωσης των κρατών με τα πρότυπα που έθεσε ο ίδιος ο Οργανισμός για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Στο πλαίσιο αυτό, η GRECO υποβοηθά τα κράτη, αφενός, να εντοπίσουν τα κενά και τις ανεπάρκειές τους στα συστήματα και τις πολιτικές που εφαρμόζουν για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Αφετέρου, τα παροτρύνει να υιοθετήσουν εκείνα τα αναγκαία μεταρρυθμιστικά νομοθετικά, θεσμικά και πρακτικά μέτρα για αντιμετώπιση της διαφθοράς. Συγκεκριμενοποιώντας τη συμβολή της προς τα διάφορα κράτη, η GRECO έχει μέχρι στιγμής εγκαινιάσει τέσσερις κύκλους αξιολόγησης με διαφορετικές θεματικές προς εξέταση στον κάθε κύκλο. Στον τρίτο κύκλο αξιολόγησης, στον οποίο εμπίπτει και το θέμα της χρηματοδότησης των πολιτικών κομμάτων, η GRECO έχει εντοπίσει σοβαρά προβλήματα στην Κύπρο που έχουν ως αποτέλεσμα τη διαφθορά του πολιτικού μας συστήματος. Προς καταπολέμηση της διαφθοράς και την εισαγωγή κανόνων διαφάνειας στη χρηματοδότηση των κομμάτων, η GRECO από το 2011 έχει απευθύνει συνολικά έξι συστάσεις. Στην πρόσφατη 13σέλιδη έκθεση της για την Κύπρο, η οποία δημοσιεύτηκε στις 29 Απριλίου, η GRECO καταγγέλλει τις κυπριακές αρχές είτε για μη εφαρμογή είτε για αναποτελεσματική μερική εφαρμογή των πέντε από τις έξι συστάσεις που απηύθυνε για την καταπολέμηση της διαφθοράς στα κόμματα. Προβαίνοντας δε σε μια συνολική αποτίμηση της κατάστασης και αφού τη χαρακτηρίζει ως μη ικανοποιητική, θέτει χρονικό περιθώριο μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2015 ώστε να υπάρξει πρόοδος και συμμόρφωση επιτέλους με τις συστάσεις της. Σύμφωνα με την έκθεση δεν προχωρήσαμε, μεταξύ άλλων, με τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου συστήματος παρακολούθησης και ελέγχου των οικονομικών των κομμάτων, των υποψήφιων βουλευτών και των εκλεγμένων αντιπροσώπων, όπως και τη δημοσιοποίηση όλων των σχετικών στοιχείων έτσι που να αποκαλύπτονται οι δωρεές και τα ονόματα των δωρητών. Υπό διαφορετικές συνθήκες σε ένα παρελθόντα χρόνο, ίσως μια τέτοια εξέλιξη να περνούσε έως και απαρατήρητη ή έστω ως μη επαρκής λόγος για να ταράξει τα μονίμως λιμνάζοντα κυπριακά ύδατα. Όμως, δύο χρόνια μετά το οικονομικό έγκλημα που συντελέστηκε σε βάρος της κυπριακής κοινωνίας με την εμπλοκή και ευθύνη και του αμαρτωλού μας πολιτικού συστήματος δεν επιτρέπεται να περάσει κάτι τέτοιο αβρόχοις ποσί. Η αδιαφάνεια στη χρηματοδότηση των κομμάτων και πολιτικών προσώπων υπό τη μορφή της ανυπαρξίας κανόνων περιορισμού του ποσού χρηματοδότησης, ελέγχου και δημοσιοποίησης δωρεών και δωρητών δημιούργησε ένα σαθρό σύστημα διαφθοράς και διαπλοκής μεταξύ πολιτικών και οικονομικών παραγόντων που σε συνδυασμό με την αναξιοκρατία στην οποία στήθηκε και εδραιώθηκε το κυπριακό κρατικό μόρφωμα οδήγησε στην καταστροφή. Την ευθύνη για την καταπολέμηση αυτής της μορφής διαφθοράς την έχει η Βουλή. Και η Βουλή δεν είναι ούτε κτήριο ούτε απρόσωποι κομματικοί οργανισμοί. Είναι πρόσωπα. Είναι οι αρχηγοί των κομμάτων, είναι οι βουλευτές. Αυτοί, δηλαδή, που με την ψήφο τους διαμορφώνουν αποφάσεις. Προς τα εκεί θα πρέπει και η κοινωνία των πολιτών να ασκήσει πιέσεις για να επιβάλει την καταπολέμηση της διαφθοράς. antonioum@kathimerini.com.cy Άμα γέρνει γέρνουμε! ΕΝ ΚΑΜΙΝΩ / Του ΜΙΧΑΛΗ ΤΣΙΚΑΛΑ Χαιρετισμούς στο Επαρχιακό Λευκωσίας Μεγαλώνεις το παιδί σου και προσπαθείς να το προφυλάξεις, να το προστατεύσεις από χίλιες μεριές. Να μην πάθει το ένα, να μην υποφέρει από το άλλο και όταν πονάει εύκολα θα μεταβίβαζες απάνω σου τον πόνο για να νιώσει εκείνο καλύτερα. Αυτά, σε γενικές γραμμές αποτελούν καθολικές γραμμές για τους γονείς, αλλά και αστερίσκους για γονείς που είναι εκ του αποτελέσματος οι χειρότεροι άνθρωποι για να φέρουν στον κόσμο ένα παιδί. Η παραμέληση και η ελλιπής εποπτεία, είναι εξίσου ποινικά κολάσιμη όπως και η παιδεραστία ή κάνω λάθος; Τα περιστατικά με γονείς που συμπεριφέρονται στα παιδιά τους σαν σκουπίδια ανά το παγκόσμιο κατακλύζουν τα ειδησεογραφικά με πηχυαίους τίτλους. Στην Κύπρο, επειδή είμαστε εμείς και εμείς, όταν έρχονται ανάλογα θέματα ή περιπτώσεις σεξουαλικής κακοποίησης στην επιφάνεια, παθαίνουμε σοκ. Πρώτα νεύρα, μετά σοκ, μετά το ξεχνάμε. Στο άκουσμα της μόλις πρόσφατης περίπτωσης σεξουαλικής κακοποίησης ενός παιδιού από 68χρονο και η απόφαση την οποία έβγαλε το επαρχιακό δικαστήριο Λευκωσίας, μου έδωσε το δικαίωμα να «χαιρετίσω» για άλλη μια φορά τη δικαιοσύνη στη χώρα μας με την ίδια χαιρετούρα: Άντε γεια. Ήταν τόση η αντίδραση που προκάλεσε η ποινή-χάδι όπως αποτυπώθηκε στα ΜΜΕ που μέχρι και ο ξεχασμένος Ιωνάς βγήκε και τοποθετήθηκε επί του θέματος. Ζήτησε όπως εξεταστεί το ενδεχόμενο άσκησης έφεσης για την ποινή η οποία επιβλήθηκε στον 68χρονο, την οποία κρίνει, ως πολύ χαμηλή. Έλα Καθόλου χαμηλή, εφόσον μάλλον άλλος είναι ο σκοπός της απόφασης. Η επιβράβευση σε αυτό το έγκλημα και όχι η τιμωρία. Ίσως είναι ένα σχέδιο που έχουν κατά νου, ώστε κάποια στιγμή οι εγκληματίες αυτής της φύσεως να ακούνε και ένα «μπράβο» από πάνω. Κανείς δεν μπορεί να καταλάβει, ούτε και ένας, με ποια νομική έστω λογική προχωράει ένα δικαστήριο στο να μην τιμωρήσει ουσιαστικά ένα από τα ειδεχθέστερα εγκλήματα <<<<<<< Ήταν τόση η αντίδραση που προκάλεσε η ποινή-χάδι όπως αποτυπώθηκε στα ΜΜΕ που μέχρι και ο ξεχασμένος Ιωνάς βγήκε και τοποθετήθηκε επί του θέματος. της εξαιρετικής μεταμοντέρνας ζωής μας. Αν μιλήσεις με έναν δικηγόρο, πιθανώς και να σε πείσει ότι βάσει του τάδε άρθρου, στον τάδε νόμο, με την κατά περίπτωση τελεία και το συγκεκριμένο θαυμαστικό, το δικαστήριο είχε δίκιο. Αν μιλήσεις με έναν απλό άνθρωπο, με έναν γονιό, θα σου πει άλλα πράγματα. Με μεγαλύτερη ευγλωττία από κάθε δικαστή. Αν δεν λαμβάνεται υπόψη στην απόφαση το τι θα προκαλέσει στην κοινωνία η ανάγνωσή της, αν είναι ή όχι η σωστή απόφαση για το συγκεκριμένο έγκλημα και αν ικανοποιείται το περί δικαίου αίσθημα, ε τέτοιες αποφάσεις τις βγάζω και εγώ σε πέντε λεπτά. Αυτό το περί δικαίου αίσθημα πάντως, στο συγκεκριμένο έγκλημα δεν ικανοποιείται και επειδή τείνει να μπαίνει ολοένα και περισσότερο στην καθημερινότητά μας καλό είναι να προσέξουμε τα μηνύματα που δίνουμε προς τα έξω. Γιατί οι γονείς τρέχουν δεξιά και αριστερά στον κάθε πόνο του παιδιού αλλά το «βρίσκουν» από αλλού: Από συγγενικά πρόσωπα, από φίλους υπεράνω υποψίας και πάει λέγοντας. Αν η δικαιοσύνη εκπληρώνεται έτσι, εγώ τότε αισθάνομαι ότι είμαι βλάκας που μάλλον δεν καταλαβαίνει το πνεύμα και το γράμμα του νόμου, οπότε και το παιδί που υπέστη την κακοποίηση από τον 68χρονο θα έκανε και αυτό τις βλακείες του. Άλλο μονοπάτι αυτό: Να προστατεύεται με νύχια και με δόντια η ταυτότητά του αλλά το γίγνεσθαι του παιδιού που ίσως καταστράφηκε διά παντός θα το «φτιάξει» ο χρόνος. Εγώ με το φτωχό μου το μυαλό καταλαβαίνω πως οι αποφάσεις των δικαστηρίων πρέπει να ικανοποιούν τη λογική. Από εκεί και πέρα, δικαιώματα έχουμε όλοι. Ακόμη και αυτοί που υποπίπτουν στα χειρότερα των εγκλημάτων. Δικαίωμα όμως έχει και το κάθε παιδί που δεν ήρθε στον κόσμο αυτό για να «απολαμβάνει» τα δικαιώματα της δύναμής μας πάνω του. Είτε φυσική είναι αυτή η δύναμη είτε νομική Αλλά και πάλι, η δικαιοσύνη ξέρει καλύτερα έτσι δεν είναι; tsikalasm@kathimerini.com.cy ΑΡΧΕΙΟ ΜΕΤΑTΡΟΠΕΣ / Της Δρος ΕΡΑΤΟΥΣ ΚΟΖ. ΜΑΡΚΟΥΛΛΗ Όραμα για την ανατολική Μεσόγειο Πολλές χώρες της ανατολικής Μεσογείου βρίσκονται σήμερα αντιμέτωπες με σοβαρές προκλήσεις, τόσο πολιτικές όσο και οικονομικές, που έχουν επηρεάσει τη σταθερότητα, την ειρήνη και την ευημερία των λαών τους. Εν μέσω όμως των συγκρούσεων, της έξαρσης της τρομοκρατίας και των εξτρεμιστικών απειλών και ανθρωπιστικών κρίσεων, που έχουν καθηλώσει την πρόοδο και την ανάπτυξη, πραγματοποιήθηκε στις 29 Απριλίου 2015 η δεύτερη Τριμερής συνάντηση Κορυφής Αιγύπτου, Ελλάδας και Κύπρου, δίνοντας το μήνυμα ότι οι χώρες αυτές έχουν ένα όραμα για την περιοχή της ανατολικής Μεσογείου και εργάζονται για την υλοποίησή του. Με τη Διακήρυξη της Λευκωσίας, οι τρεις χώρες εξέφρασαν την πολιτική τους βούληση να πετύχουν την υλοποίηση αυτού του οράματος, που είναι η επικράτηση της ειρήνης, της σταθερότητας, της ασφάλειας και της ευημερίας στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, μέσα από τη διεύρυνση και εμβάθυνση της συνεργασίας τους στον πολιτικό, οικονομικό, ενεργειακό, εμπορικό, πολιτιστικό και τουριστικό τομέα. Τα σημαντικά κοιτάσματα φυσικού αερίου και πετρελαίου που υπάρχουν στις λεκάνες της Λεβαντίνης και του Δέλτα του Νείλου, καθώς και σε άλλες περιοχές της ανατολικής Μεσογείου, αυξάνουν τις προσδοκίες, για τα κράτη και τους λαούς της περιοχής, για ένα μέλλον βιώσιμης ανάπτυξης και αειφόρου ευημερίας, που θα μπορούσε να προκύψει από την εκμετάλλευση του φυσικού πλούτου που βρίσκεται στο υπέδαφος των θαλασσών τους. Η δημιουργία στο μέλλον, μέσα από συνέργειες και κοινά προγράμματα μεταξύ των χωρών της περιοχής και της Ε.Ε., ενός νέου ενεργειακού διαδρόμου ανατολικής Μεσογείου με προορισμό αγορές της Ε.Ε., θα μεγιστοποιούσε τα οφέλη, θα μείωνε τις δαπάνες μεταφοράς και εξαγωγών και θα συνέβαλλε στην ειρήνη και την ευημερία όλων των χωρών της περιοχής. Συνεργασία στον τομέα των ενεργειακών υποδομών και της ασφάλειάς τους, αλλά και σε άλλους τομείς όπως των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, του απρόσκοπτου εφοδιασμού ηλεκτρισμού, του τουρισμού, της έρευνας και καινοτομίας, της ναυτιλίας και της προστασίας του περιβάλλοντος, αποτελούν ορισμένους από τους άξονες αυτού του οράματος. Ήδη ξεκίνησε και εξελίσσεται με επιτυχία η ανεπτυγμένη συνεργασία μεταξύ Αιγύπτου, Ελλάδας και Κύπρου. Τα τελευταία επίσης χρόνια ενισχύεται η στρατηγική σχέση μεταξύ Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδος, με τις πρώτες επαφές να ξεκινούν το 2012 με πρωτοβουλία του Ισραήλ και με κατάληξη την υπογραφή τον Αύγουστο του 2013 μνημονίου συναντίληψης για τη συνεργασία των τριών χωρών στους τομείς της ενέργειας και των υδάτινων πόρων. Αναμένεται δε να κορυφωθεί αυτή η συνεργασία με την πραγματοποίηση σύντομα της πρώτης τριμερούς συνάντησης σε επίπεδο Αρχηγών κρατών/κυβερνήσεων Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας. Ταυτόχρονα, αυτού του είδους η τριμερής συνεργασία θα πρέπει να επεκταθεί και με τον γειτονικό μας Λίβανο, με τον οποίο η Κυπριακή Δημοκρατία έχει αναπτύξει εδώ και αρκετά χρόνια συνεργασίες σε διάφορους τομείς. Με τον Λίβανο, Αίγυπτο και Ισραήλ, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει συνομολογήσει συμφωνίες για την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής της Ζώνης (ΑΟΖ) και επεξεργάζεται Συμφωνίες Πλαίσιο για την κοινή εκμετάλλευση αποθεμάτων υδρογονανθράκων, θέτοντας έτσι τα θεμέλια και το πλαίσιο της συνεργασίας όλων των χωρών της περιοχής. Υπάρχουν ακόμα πολλά προβλήματα που κάνουν αυτό το όραμα να μη φαίνεται υλοποιήσιμο στο άμεσο μέλλον. Η κρίση στη Συρία, το Παλαιστινιακό, οι εντάσεις στις σχέσεις Ισραήλ και Λιβάνου, η έξαρση του εξτρεμισμού, της τρομοκρατίας και του θρησκευτικού φανατισμού, η πολιτική αστάθεια που σοβεί ακόμα στην Αίγυπτο, καθώς και η συνεχιζόμενη κατοχή και διαίρεση της Κύπρου από την Τουρκία διαγράφουν ένα όχι τόσο αισιόδοξο πολιτικό τοπίο. Όμως, η ενισχυμένες τριμερείς συνεργασίες που προωθούνται με αποφασιστικότητα μπορεί να αποτελέσουν τον καταλύτη για τη σταδιακή προσχώρηση και των άλλων χωρών σε μια ευρύτερη ενεργειακή συνεργασία ανατολικής Μεσογείου. Η μόνη χώρα στην περιοχή, που δεν συνεργάζεται και δεν έχει προβεί σε συνομολόγηση συμφωνιών με τις γειτονικές της παράκτιες χώρες, είναι η Τουρκία, η οποία θα μπορούσε να αποτελέσει μέρος αυτού του ευρύτερου οράματος για την ανατολική Μεσόγειο, νοουμένου ότι θα τερματίσει τη στρατιωτική κατοχή της Κύπρου, θα συμβάλει στη επίλυση του κυπριακού προβλήματος και θα εκφράσει με τρόπο έμπρακτο τον σεβασμό της στα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των γειτόνων της. Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει αποδείξει με συνέπεια ότι εργάζεται για την υλοποίηση αυτού του οράματος, αξιοποιώντας τον κομβικό και στρατηγικό της ρόλο και τις εξαίρετες σχέσεις που διατηρεί με όλους τους γείτονές της στην περιοχή, με μοναδική εξαίρεση τη χώρα που κατέχει παράνομα έδαφος της επικράτειάς της και συντηρεί τη βίαιη διαίρεση του κυπριακού κράτους και του λαού της Κύπρου. erato@marcoullis.com AKAΡΙΑΙΑ / Της ΕΛΕΝΗΣ ΞΕΝΟΥ Δεν έχουμε τον Θεό μας! Δεν πάμε καθόλου καλά, αποφάσισε ο Μακαριότατος. Και πώς έφτασε σ αυτή τη φοβερή συνειδητοποίηση; Όταν αντιλήφθηκε πως υπάρχουν αντιδράσεις για την κίνηση του να χτίσει μια πισίνα (εξιούς μι, κολυμβητική δεξαμενή για υδρομασάζ ήθελα να πω) στην ταράτσα της Αρχιεπισκοπής. «Αν υπάρχουν δημοσιογράφοι και κόσμος που ενδιαφέρεται γι αυτό το θέμα, τότε δεν πάμε καθόλου καλά» δήλωσε, τονίζοντας πως αυτή η υπόθεση δεν θα έπρεπε καν να απασχολεί την επικαιρότητά μας. Σωστά. Σωστότατα. Έχει απόλυτο δίκαιο ο άνθρωπος. Και νομίζω πως οφείλουμε να προβληματιστούμε για τη συμπεριφορά και τις αντιδράσεις μας. Μην σας πω πως οφείλουμε να ζητήσουμε και άφεση αμαρτιών. Που πήραμε τον άνθρωπο στον λαιμό μας επειδή έχτισε μια πισίνα/δεξαμενή/υδρομασάζ για λόγους υγείας. Και αναγκάστηκε μάλιστα να πληρώσει και τόσες χιλιάδες (πολλές χιλιάδες) όχι μόνο για την κατασκευή της ιερής δεξαμενής αλλά και για να γίνουν οι απαραίτητες εργασίες δομικής στήριξης στο κτήριο, ώστε να μην επιβαρύνεται από τον όγκο του νερού. Καταξοδεύτηκε δηλαδή ο άνθρωπος κι εμείς δεν δείξαμε ούτε στο ελάχιστο συμπαράσταση στο πρόβλημα και στο δράμα του. Αν ήμασταν καλοί Χριστιανοί και όχι αμαρτωλοί λαϊκιστές θα φροντίζαμε να βοηθήσουμε τον Πανιερότατο. Να οργανώσουμε π.χ. ένα πισινομαραθώνιο για να συνεισφέρουμε όλοι <<<<<<< Ξέρετε τι σημαίνει να πρέπει να διαχειριστείς όλη αυτή την περιουσία και μάλιστα εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος; μας ή έστω μια φιλανθρωπική συναυλία για να μην του πέσει βαρύ το κόστος. Ή να δεχτούμε να μας κόβουν επ άπειρο το νερό προκειμένου να είναι πάντα γεμάτη η ιερή πισίνα/δεξαμενή/υδρομασάζ. Ή να παρακαλέσουμε τον Ρίκκο που επίσης έχει τον Θεό μαζί του να κουβαλήσει μερικά ιερά τούβλα για το χτίσιμο. Τι περιμέναμε δηλαδή να κάνει ο Προκαθήμενος; Να κατεβαίνει στις παραλίες με τα ράσα και να πλατσουρίζει ανάμεσα στους κοινούς θνητούς; Ή να τρέχει κάθε τόσο σε ειδικά φυσιοθεραπευτήρια με υδρομασάζ και να αφήνει πίσω τις δουλειές του. Ξέρετε πόσα έχει να διαχειριστεί ο Μακαριότατος κάθε μέρα; Μήπως πρέπει να σας θυμίσω τι έγινε με την εκκλησιαστική επιτροπή της Παναγίας του Τράχωνα για να αντιληφθείτε πόσες έγνοιες (και πόσα γραμμάτια) έχει στο κεφάλι του; Και μην ακούσω κουβέντα για το ότι το όλο θέμα αποτελεί πρόκληση επειδή ζούμε σε καιρούς κρίσης με χιλιάδες κόσμου να τρέφεται από τα κοινωνικά παντοπωλεία και δεν έχει ούτε σεντ για να αντιμετωπίσει τα οποιαδήποτε προβλήματα υγείας του. Όλοι αυτοί οι παραλληλισμοί είναι σκέτοι λαϊκισμοί και οφείλουμε να το παραδεχτούμε και να αλλάξουμε μυαλά. Διότι όπως είπε και ο Μακαριότατός μας όσο σκεφτόμαστε μ αυτόν τον ποταπό τρόπο δεν πάμε καθόλου καλά. Αν πηγαίναμε καλά θα σκεφτόμασταν όπως ο Μακαριότατός μας. Που κοιμάται και ξυπνά και κολυμπά και μας έχει στην έγνοια του. Κι εμάς και τη χώρα και τους ανέργους και τους οικονομικά ευάλωτους και τα λεφτά των προσφύγων και την εκκλησία και την περιουσία της εκκλησίας που μόνο αυτός είναι ικανός να διαχειριστεί και όποιου του αρέσει. Ξέρετε τι σημαίνει να πρέπει να διαχειριστείς όλη αυτή την περιουσία και μάλιστα εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος; Ξέρετε τι βάρος είναι να είσαι υπόλογος μόνο στον Θεό και να μη δίνεις λογαριασμό σε κανένα άλλον εκτός από τον Ύψιστο; Γι αυτό και ο Προκαθήμενος κάνει τα πάντα ώστε να είναι καλά με την υγεία του. Για να μπορέσει να συνεχίζει ακμαιότατος το φιλάνθρωπο του έργο. Και μάλιστα ό,τι κάνει το κάνει με μια υποδειγματική σεμνότητα. Διότι ο Προκαθήμενος είναι άνθρωπος του Θεού και ξέρει τι πάει να πει να είσαι ταπεινός και να δίνεις τον ένα σου χιτώνα (ή έστω μαγιό) όταν έχεις (πάραααα) πολλούς. Κι εμείς αντί να του αναγνωρίσουμε ότι κατέβαλε κάθε δυνατή προσπάθεια να περάσει στα μουλωχτά η κατασκευή της ιερής δεξαμενής ώστε να μην προκαλέσει, ερχόμαστε να τον κατηγορήσουμε και από πάνω. Με λίγα λόγια δεν έχουμε τον Θεό μας. elenixenou11@gmail.com

10 10-EPISTOLES CY_Master_cy 01/05/15 17:25 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΑΠΟΨΕΙΣ Κυριακή 3 Μαΐου 2015 Να φέρουν τον νουν τους Tου ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ Α.ΛΑΜΠΙΤΣΗ Κ ουνώντας τα χέρια του με αγωνία, που έφτανε σχεδόν στην απόγνωση, ένας Τουρκοκύπριος είπε τα πιο πάνω λόγια στο ρεπορτάζ του ΡΙΚ το προπερασμένο Σάββατο, 25 Απριλίου, που μεταδόθηκε από τα κατεχόμενα, μια μέρα πριν από τις εκλογές για την ανάδειξη του νέου Τουρκοκύπριου ηγέτη. Είπε συγκεκριμένα ο ηλικιωμένος Τουρκοκύπριος, σε άπταιστα Ελληνικά: «Πρέπει να φέρουν τον νουν τους και οι Ελληνοκύπριοι ηγέτες και οι Τουρκοκύπριοι, διότι εγεμώσαμεν δαμέσα δα με τους κουβαλητούς». Μια γνήσια κυπριακή φωνή διατύπωσε μέσα σε λίγα λόγια μια από τις πιο τραγικές πτυχές του κυπριακού προβλήματος. Για να συμπληρώσει ένας νεότερος Τουρκοκύπριος, μιλώντας στα αγγλικά, μία ακόμα τραγική πτυχή με τα εξής λόγια: «Το κύριο πρόβλημα είναι το μέλλον μας. Δεν ξέρουμε τι θα κάνουμε και τι θα κάνετε. Γι αυτό έχουμε λίγες μόνο ελπίδες». Ακούγοντας κανείς τους δύο Τουρκοκύπριους διερωτάται τι πήγε στραβά σ αυτόν τον τόπο και καταστρέψαμε την πατρίδα μας. Τα ζητήματα που έθεσαν οι δύο συμπατριώτες μας είναι και δικά μας μείζονα προβλήματα. Οι κουβαλητοί δεν είναι τυχαίο που ο Τουρκοκύπριος χρησιμοποίησε τη λέξη που δείχνει πως ήρθαν εδώ ακάλεστοι και ανεπιθύμητοι είναι μάλλον το μεγαλύτερο πρόβλημα που θα αντιμετωπίσουμε στη λύση του κυπριακού ζητήματος. Όσο για το μέλλον, είναι αυτό που δεν είδαμε ότι θα έπρεπε να το διαμορφώσουμε από κοινού και όχι η κάθε κοινότητα ξεχωριστά. Παραμελώντας εξ υπαρχής το δεύτερο φέραμε τους κουβαλητούς, κάνοντας τη λύση ακόμα πιο ανέφικτη. Λέγεται συχνά ότι η ιστορία είναι υπόθεση συμπτώσεων. Άλλοτε οι συμπτώσεις είναι θετικές, αλλά δεν υπάρχει η ετοιμότητα ή η καθαρή πρόθεση για αξιοποίησή τους και άλλοτε είναι a priori αρνητικές. Σήμερα φαίνεται πως οι συμπτώσεις είναι θετικές, τουλάχιστον μερικές από αυτές. Το γεγονός ότι οι εκλογές της περασμένης Κυριακής ανέδειξαν ηγέτη των Τουρκοκυπρίων τον Μουσταφά Ακιντζί είναι μια θετικότατη σύμπτωση, όπως και το γεγονός ότι Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι ο Νίκος Αναστασιάδης. Και οι δύο πιστεύουν σε λύση επανένωσης της Κύπρου. Κάποιος μπορεί να ισχυριστεί πως και στο παρελθόν είχαμε ανάλογες συμπτώσεις, όταν Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας ήταν ο Δημήτρης Χριστόφιας και ηγέτης των Τουρκοκυπρίων ο Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, αλλά το ζήτημα δεν λύθηκε. Μια εξήγηση είναι πως αυτό δεν έγινε επειδή όλα εξαρτώνται από την Τουρκία. Άρα δεν θα γίνει ούτε τώρα. Αυτή, όσο και αν είναι μια σωστή διαπίστωση, αφήνει έξω τη δυναμική της ιστορίας, την οποία διαμορφώνουν συχνά οι ηγέτες, οι οποίοι «πρέπει να φέρουν τον νουν τους», όπως είπε και ο Τουρκοκύπριος. Μαζί με αυτούς και όλοι εμείς, διότι ο χρόνος εργάζεται εναντίον μας. Μια απλή ένδειξη τούτου είναι πως λιγοστεύουν οι άνθρωποι που μπορούσαν να συνεννοηθούν στην ίδια γλώσσα, μιλώντας οι δικοί μας τούρκικα και οι Τουρκοκύπριοι ελληνικά και μοιραία θα μας μείνει ως γλώσσα συνεννόησης η αγγλική. Και ενώ μαθαίνουμε τις γλώσσες των υπόλοιπων Ευρωπαίων εταίρων μας, για να κατανοήσουμε καλύτερα ο ένας τον άλλο, δεν κάνουμε το ίδιο για τη γλώσσα αυτών με τους οποίους μοιραζόμαστε μια κοινή πατρίδα. Το γεγονός ότι το 1960, με την έναρξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, δεν θεωρήσαμε υποχρέωσή μας τη γνώση της γλώσσας ο ένας του άλλου δείχνει τη στάση ζωής των ηγετών απέναντι στο μέλλον. Αυτό, δυστυχώς, συνέβαινε και από τις δύο πλευρές, αλλά η πρωτοβουλία θα έπρεπε να ήταν δική μας, επειδή εμείς είχαμε το πάνω χέρι. Όμως, αυτά τα ζητήματα απαιτούν όραμα και αυτό δεν υπήρχε. Σήμερα, δυστυχώς, το ερώτημα, αν το όραμα υπάρχει, παραμένει. Για να είναι η απάντηση θετική πρέπει να αξιοποιήσουμε τις θετικές συγκυρίες και να αναλάβουμε πρωτοβουλίες. Αν συνεχώς μεμψιμοιρούμε, το πρόβλημα δεν θα λυθεί με επανένωση αλλά με διχοτόμηση. Τότε, οι μεν κουβαλητοί θα αυξάνονται το δε μέλλον θα είναι άδηλο. Αυτό θέλουμε; lampitsis.p@cytanet.com.cy Η νίκη Ακιντζί δημιουργεί ένα νέο μομέντουμ σχετικά με τις δυνατότητες επίλυσης του Κυπριακού. Το εύρος της νίκης του, 60%, δεν άφησε καμιά αμφιβολία σχετικά με το πού γέρνει η πλάστιγγα στις σκέψεις των Τ/κ. Ο γηραιός Έρογλου (40%), ζητούσε την ψήφο ιδιαιτέρως των εποίκων και όσων Τ/κ θα επηρεαστούν από τις εδαφικές αναπροσαρμογές σε περίπτωση λύσης στη Μόρφου, στη Μεσαορία και αλλού με σκοπό να πείσει ότι η ψήφος στον Μ. Ακιντζί συνιστά ανασφάλεια και ρίσκο. Μέσα στην κάλπη, για τρίτη φορά, οι Τ/κ αψήφησαν τις κινδυνολογίες, ψήφισαν μαζικά πραγματικές συνομιλίες με κατεύθυνση την επίλυση, ακολουθώντας το έμβλημα της «ελιάς» που συνόδευε την εκλογική καμπάνια Ακιντζί. Ο νέος ηγέτης των Τ/κ διαθέτει μια πολιτική σταδιοδρομία, την οποία σφράγισε το ενδιαφέρον του για την ενωμένη Κύπρο, την πάλη μέσα σε δύσκολες συνθήκες για τη συμμετοχή των Τ/κ στον σύγχρονο κόσμο, την απαλλαγή από την ντενκτασική καταπίεση και την προώθηση της ομοσπονδιακής λύσης, όπως προνοείται στα ψηφίσματα του ΟΗΕ. Ο ίδιος εξήγησε τη δική του φιλοσοφία για να αλλάξουν τα πράγματα σε πρόσφατη δημόσια ομιλία του στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Είπε ότι ο Ρ. Ντενκτάς τον πίεζε να εγκαταλείψει το έργο που προωθούσε μαζί με τον Λ. Δημητριάδη για κοινό αποχετευτικό όλης της Λευκωσίας. Ο Ακιντζί εξήγησε στο ε/κ ακροατήριο το μάθημα από την τότε εμπειρία: όταν δημιουργούνται κοινά συμφέροντα ανάμεσα σε Ε/κ και Τ/κ, όταν τα συμφέροντα είναι συμπαγή και ωφέλιμα για όλους, τότε κανένας δεν μπορεί να τα πάρει πίσω. Αυτό ήταν και η με έργα δική του απάντηση τότε στον Ρ. Ντενκτάς, γι αυτό και το έργο προχώρησε! Στην τετράμηνη εκλογική καμπάνια ήταν ιδιαιτέρως σημαντικό ότι προβλήθηκε από την πλευρά Ακιντζί η ανάγκη για μια διακριτή θέση και παρουσία της τ/κ κοινότητας στις σχέσεις της με την Τουρκία. Η τ/κ Μ. Ακιντζί: το στοίχημα της επόμενης μέρας κοινότητα δεν αναιρεί τη διαδρομή της, ζητά όμως μια διαφορετική σχέση με την Τουρκία, όχι «ουραγού» ή αποδέκτη διαταγών, αλλά μια σχέση που θα λαμβάνει υπόψη της τις δικές της ιστορικές ευαισθησίες. Τα παραδείγματα δείχνουν τον τρόπο της πολιτικής διαφοράς που συνδέεται με την τ/κ ταυτότητα. Η προσπάθεια της Άγκυρας να στήσει έναν μίνι ισλαμικό μηχανισμό ανάμεσα στους Τ/κ (τζαμιά, θεολογική σχολή, κήρυκες Ισλάμ) βρήκε τη σθεναρή αντίδραση της συντεχνίας των Τ/κ δασκάλων που ζητούσε από τους δασκάλους «έξω από τις τάξεις», όχι σε μέτρα που δεν δείχνουν σεβασμό στην κοσμικό χαρακτήρα της τ/κ εκπαίδευσης. Το δεύτερο παράδειγμα συνδέεται με την κόντρα Ερντογάν Ακιντζί την επομένη της ψηφοφορίας στις 27 Απριλίου. Ο Τ. Ερντογάν λέει ότι «η Τουρκία βλέπει τη Βόρεια Κύπρο ως μικρή πατρίδα». Η άμεση απάντηση Ακιντζί μέσα από το CNNTurk ήταν: «πρέπει να είναι σχέση όπως αυτή ανάμεσα σε αδελφούς, όχι όπως αυτή ανάμεσα στη μητέρα και το παιδί»... Του ΛΑΡΚΟΥ ΛΑΡΚΟΥ Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Α. Νταβούτογλου θέλησε να χαμηλώσει την ένταση: «μην ανησυχείτε, θα πάρουν όλα τον δρόμο τους. Μετά την ίδρυση της ΤΔΒΚ, στην Τουρκία έγιναν πραξικοπήματα, αλλά στην Κύπρο ήρθαν στην εξουσία και αριστεροί και δεξιοί και δοκιμάστηκαν όλοι. Εκφράζουμε σεβασμό στην επιλογή των Τ/κ» («Μιλλιέτ», 30 Απριλίου). Σε πολλούς Ε/κ αυτά φαίνονται μάλλον παράξενα. Μπορεί να εξηγηθούν αν κατανοήσει κανείς ότι ο Μ. Ακιντζί αποτελεί την πιο προοδευτική εκδοχή πολιτικής στην τ/κ κοινότητα. Στην επινίκια ομιλία του στις 26 Απριλίου μίλησε για το παρελθόν («οι Τ/κ υποφέραμε το 1964, οι Ε/κ το 1974»), κάνοντας λόγο για την ανάγκη συνολικής επίλυσης. Μέσα στο πνεύμα αυτό ο Πρόεδρος Αναστασιάδης πρότεινε ορισμένα ΜΟΕ και στις 30 Απριλίου δήλωσε ότι «η κυβέρνηση χαιρετίζει την ανάδειξη του νέου Τ/κ ηγέτη, ενός μετριοπαθούς και σταθερού υποστηρικτή της επανένωσης της πατρίδας μας και του κυπριακού λαού». Τρεις παραδοχές συμβάλλουν στην αλλαγή κατεύθυνσης. Πρώτο, ότι ο Μ. Ακιντζί μοιράζεται ένα σχέδιο για την Κύπρο ως Τ/κ πολιτικός. Όσοι Ε/κ νομίζουν ότι καλός Τ/κ πολιτικός είναι εκείνος που μιλά σαν Ε/κ βρίσκονται σε λάθος κατεύθυνση. Δεύτερο, η αναζήτηση ενός ένα modus vivendi ανάμεσα στον Ακιντζί και την τουρκική κυβέρνηση είναι υπό αναζήτηση και, εκ των πραγμάτων, αναγκαία για τα επόμενα βήματα. Ένα πολύπλοκο ζήτημα γιατί μέχρι τώρα ο Ακιντζί δεν διέθετε συμμαχίες εκεί και ο Α. Γκιουλ δεν παίζει πλέον κάποιο ρόλο. Και, τρίτο, αναζήτηση λύσης που θα βασίζεται σε έναν συμφωνημένο συμβιβασμό, ικανό να υπηρετεί τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα της Κύπρου μέσα στο ευρωπαϊκό σύστημα. Στην πράξη ταυτίζεται με την αξιοποίηση μιας κατακτημένης από το παρελθόν σοφίας. Συνεπώς, τέλος στην κατοχή, ανάπτυξη σε συνθήκες ασφαλείας, αποφασιστική συμμετοχή όλης της νήσου στις εξελίξεις που χαρακτηρίζουν τον σύγχρονο κόσμο. Πολιτική και ηθική μεταρρύθμιση κράτους και θεσμών O tempora, o mores ω καιροί, ω ήθη αναφώνησε για την εκφυλιζόμενη ρωμαϊκή πολιτεία ο Κικέρων πριν από 2000 χρόνια και η έκφραση του καταγράφηκε στα πιο ιστορικά των αποφθεγμάτων. Στην ηθικά παρακμάζουσα και στη διαφθορά βυθιζόμενη κυπριακή πολιτεία, η καλύτερα μήπως μπανανία του 2015, ένας ολόκληρος λαός κραυγάζει, o tempora, o mores, αναζητά χείρα βοηθείας αλλά κανένας δεν ακούει, κανένας δεν ανταποκρίνεται. Επέλεξα να αρχίσω με τη σχέση πολιτικής και ηθικής, αν και πολλοί θα απαντήσουν με τη μεγαλύτερη ευκολία και πιθανώς δικαιολογημένα, «δεν υπάρχει καμία σχέση». Υπάρχουν όντως δύο αντιλήψεις. Ο Μακιαβέλι αλλά και ο Θρασύμαχος της πλατωνικής Πολιτείας, αμφισβητώντας άμεσα την πρακτική χρησιμότητα της ηθικής στην πολιτική, υποστήριζαν ότι πολιτική και δίκαιο δεν πρέπει να υπηρετούν σε τελευταία ανάλυση παρά το συμφέρον του ισχυρότερου. Η αντίθετη αντίληψη αποδίδεται καλύτερα στη ρήση του Περγαίου Απολλώνιου «Εκείνοι που ξεχωρίζουν την πολιτική από την ηθική, ποτέ δεν θα καταλάβουν ούτε θα υπηρετήσουν ορθά, ούτε τη μία ούτε την άλλη. Ακτινογραφώντας τη σημερινή πολιτική πραγματικότητα, ηθική κρίση είναι που μαστίζει την πατρίδα μας, όσο ποτέ άλλοτε στην ιστορία της. Αυτή είναι η αφετηρία όλων των κακών και όλων των αδίκων. Το μοντέλο, εάν μπορεί κάποιος να το αποκαλέσει έτσι, διακυβέρνησης του 1960 έχει καταρρεύσει. Μαζί του δυστυχώς δεν έχει συμπαρασυρθεί το πλέγμα αξιών που το στήριζε. Αξιών βέβαια σε εισαγωγικά. Η διαφθορά, η διαπλοκή, ο παραγοντισμός, το ρουσφέτι, η αναξιοκρατία και η συναλλαγή είναι σταθερές που εξακολουθούν να ζουν και να βασιλεύουν. Τα τελευταία γεγονότα αποδεικνύουν περίτρανα του λόγου το αληθές. Δυστυχώς, επίσης, δεν έχει αποκαθηλωθεί και το πολιτικό προσωπικό, το οποίο γεννήθηκε και ανδρώθηκε υποβασταζόμενο σε αυτό το σαθρό πλέγμα. Αυτό το πολιτικό προσωπικό εξακολουθεί να μας κυβερνά και να καθορίζει τις τύχες του λαού και της πατρίδας μας. Ποια είναι συνεπώς και πού μπορεί να αναζητηθεί η νέα πυξίδα πορείας; Ηθική στην πολιτική, ριζοσπαστική μεταρρύθμιση των θεσμών και συμμετοχική δημοκρατία. Ο τετραγωνισμός του κύκλου της πολιτικής στη σύγχρονη δημοκρατία έγκειται στην ικανότητα προαγωγής τόσο της ελευθερίας και της ευημερίας όσο και της κοινωνικής αλληλεγγύης και δικαιοσύνης. Γιατί το μείζον διακύβευμα της διακυβέρνησης έγκειται στον συνδυασμό της αποτελεσματικότητας στην άσκηση της εξουσίας με τη νομιμοποίησή της, με τη συναίνεση και <<<<<<< Η διαφθορά, η διαπλοκή, ο παραγοντισμός, το ρουσφέτι, η αναξιοκρατία και η συναλλαγή είναι σταθερές που εξακολουθούν να ζουν και να βασιλεύουν. την αποδοχή των επιλογών από το κοινωνικό σώμα των πολιτών. Κρίσιμες έννοιες κλειδιά και ουσιώδεις προϋποθέσεις επιτυχίας σε ένα σύγχρονο σύστημα διακυβέρνησης είναι επομένως η Δημοκρατία, το κοινωνικό κράτος, το κράτος δικαίου κυρίως αυτό η κοινωνία των πολιτών και η αποτελεσματική διοίκηση. Το κεντρικό ζητούμενο είναι η ουσιαστική μεταρρύθμιση και αναζωογόνηση του κράτους. Να μετεξελιχθεί από ένα γραφειοκρατικό κράτος που είτε εφαρμόζει με τρόπο ατελή τον νόμο είτε, χειρότερα, ασύστολα τον παραβιάζει, σε ένα κράτος που διαχειρίζεται με τρόπο επιτελικό και στρατηγικά προγραμματισμένο τα προβλήματα του λαού και του τόπου. Αντί για ένα στάσιμο κράτος, ένα κράτος ευφυές που αντιστοιχεί και αξιοποιεί την κοινωνία της γνώσης, που αντιμετωπίζει τα προβλήματα με τρόπο αποτελεσματικό, συντονίζοντας τη γενική προσπάθεια Του ΣΤΕΛΙΟΥ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΥ για πρόοδο και πραγματικό εκσυγχρονισμό. Η ποιότητα της δημοκρατίας σημαίνει πάνω από όλα σεβασμό στον πολίτη και προστασία των δικαιωμάτων. Γιατί ο πολίτης είναι ο θεμέλιος λίθος της δημοκρατίας και του κράτους. Κύτταρα της δημοκρατίας δεν είναι τα κόμματα αλά οι ίδιοι οι πολίτες και κάθε ένας εξ αυτών. Φτάνει αυτά τα κύτταρα στο σύνολό τους να είναι ενεργά, να συμμετέχουν. Κύτταρα του καναπέ δεν αναγνωρίζει η βιολογία. Διαφθορά, αναξιοκρατία και ακραίος κομματισμός, στελέχη τις πλείστες φορές στερούμενα ικανοτήτων κοσμούν τον πολιτικό βίο και τα κυβερνητικά αξιώματα και αποτελούν παράμετρο του δράματος της σημερινής κυπριακής πραγματικότητας. Οι πελατειακές σχέσεις που αναπτύχτηκαν μεταξύ Κυβερνόντων και πολιτών συνεχίσουν να ταλανίζουν. Το ρουσφέτι υπήρξε η βάση των πελατειακών σχέσεων και της εγκαθίδρυσης ενός καθεστώτος αναξιοκρατίας και αδιαφάνειας αλλά και εξάρτησης των πολιτών. Με κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό κόστος τεράστιο. Το όραμα για ριζοσπαστική μεταρρύθμιση του κράτους δεν μπορεί να αναφέρεται παρά σε μια διοίκηση ανοικτή, ευέλικτη, αποτελεσματική και αποδοτική, τεχνολογικά σύγχρονη και ανανεωμένη και πάνω από όλα σε μία διοίκηση δημοκρατική όπου το κράτος προστρέχει στον πολίτη και όχι ο πολίτης στο κράτος. Στο επίπεδο των ανεξαρτήτων αξιωματούχων και των θεσμών, οι οποίοι κακοποιούνται βάναυσα τόσον από κάποιους εκ των φορέων τους αλλά επίσης, δυστυχώς, και από τις πρακτικές του σημερινού ΠτΔ, το κλειδί είναι η αριστεία και η διοίκηση διά του παραδείγματος. Η ποιότητα και η αποτελεσματικότητα της Δημοκρατίας κρίνεται και από την ικανότητα των θεσμών και των ανεξαρτήτων αξιωματούχων να εγγυηθούν την προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών, να επιβάλουν το κράτος δικαίου, να πατάξουν τη διαφθορά και τη διαπλοκή, να αποκαταστήσουν τη διαφάνεια και τη χρηστή διοίκηση. Η απεξάρτηση ειδικά των ανεξαρτήτων αξιωματούχων από την πολιτική και τις παρεμβάσεις της είναι καίριας σημασίας. Και δεν επιτυγχάνεται με ωμές παρεμβάσεις σε πορίσματα ποινικών ανακριτών που αποτελούν πραγματικά ντροπή για τη δημοκρατία και το πολίτευμα μας. Αυτός που διαλαλεί ότι είναι ο εξελεγμένος ανώτατος άρχων, εντεταλμένος με την τήρηση του Συντάγματος, δεν μπορεί να το καταπιεί για να καλύψει πολιτικούς του φίλους και υποστηρικτές. Πρέπει να αποτάξουμε τη μικροπολιτική, το κουτσομπολιό, τον παραγοντισμό. Να μην επιζητούμε την κίβδηλη εικόνα της ατάκας και των κατευθυνόμενων παραπολιτικών υποσημειώσεων. Αυτά ξεφτίζουν και φθείρονται. Φιλοδοξία όλων των πολιτικών δυνάμεων πρέπει να είναι να σφραγίσουν με το δικό τους στίγμα την ουσιαστική πολιτική, εξυπηρετώντας ουσιαστικά τον πολίτη, τη δημοκρατία, την ελευθέρια και πάνω από όλα, την πατρίδα. Απαιτείται μία ειρηνική επανάσταση στη σκέψη, στη νοοτροπία, στην αντίληψη περί ηθικής στην πολιτική. Αποτελεί αδήριτη ανάγκη η αντικατάσταση του ένοχου κατεστημένου και του χρεοκοπημένου πολιτικού δυναμικού των τελευταίων ετών και η μετάλλαξη και αντικατάσταση του σάπιου σώματος της κυπριακής πολιτικής με την εισαγωγή νέου αίματος και νέων κυττάρων. Η πατρίδα μας χρειάζεται ριζική απαλλαγή από το κακό παρελθών της. Έχει παρέλθει ο καιρός των συνθημάτων. Είναι ο καιρός του ορθολογισμού και των επιχειρημάτων. Οτιδήποτε άλλο νομίζω θα προκαλούσε τη νοημοσύνη όλων μας. Κλείνω, όπως άρχισα, με μια αναφορά ενός των μεγίστων διανοητών του σύγχρονου Ελληνισμού, του Αδαμάντιου Κοραή, «Η ελευθερία δεν αγαπά να κατοικεί σε τόπους όπου δεν βασιλεύει αρετή, η ηθική και η χρηστομάθεια». Ο κ. Στέλιος Αμερικάνος είναι πολιτικός συντονιστής της Συμμαχίας Πολιτών. ΚΥΠΕ

11 11-POLITIKI-NEW_Master_cy 01/05/15 19:42 Page 11 Κυριακή 3 Μαΐου 2015 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 11 Εαρινή προετοιμασία για τις βουλευτικές Κινήσεις και παρασκηνιακές συζητήσεις σε επίπεδο κυβέρνησης - ΔΗΣΥ με φόντο τις εκλογές τον Μάιο του 2016 Του ΜΙΧΑΛΗ ΤΣΙΚΑΛΑ Διανθισμένη με κινήσεις σε περιφερειακό επίπεδο και εκτός της πρωτεύουσας, για την ώρα, αλλά και με συζητήσεις που μένουν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, είναι η αφετηρία των πολυεπίπεδων και παρασκηνιακών «αναγνωριστικών πτήσεων» με φόντο τις βουλευτικές εκλογές του Σύμφωνα με κύκλους κοντά στην Πινδάρου αλλά και στον κυβερνητικό σχηματισμό, συγκεκριμένα και ανεπίσημα μέχρι στιγμής επιτελεία έχουν ήδη ξεκινήσει να ζεσταίνουν τις μηχανές ώστε την κατάλληλη στιγμή να έχει επιτευχθεί πρόοδος, προς όφελος των υποψηφίων που βρίσκονται στο παρασκήνιο και κινούν τα νήματα, με στόχο να βρεθούν «όχι ένα αλλά πολλά βήματα μπροστά». Η συζήτηση βρίσκεται ήδη σε πλήρη εξέλιξη με τα ονόματα που πέφτουν στο τραπέζι να μην έχουν μέχρι στιγμής διατυπώσει ξεκάθαρα τις προθέσεις τους, αλλά να <<<<<<< Οι πληροφορίες λένε πως υπάρχουν ως επί το πλείστον ονόματα για το βουλευτικό θώκο αλλά και εκείνοι που δεν έχουν κάνει ξεκάθαρες τις προθέσεις τους. αφήνουν να εννοείται με κάθε ευκαιρία πως υπάρχει η ατομική πρόθεση να πρωταγωνιστήσουν στις εξελίξεις. Ενδεικτικό της προθέρμανσης του παρασκηνίου είναι, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, οι συγκεντρώσεις που λαμβάνουν χώρα σε φιλικά σπίτια, εν είδει δείπνου, με τη συζήτηση όμως να μονοπωλείται θεματολογικά. Η ομφαλοσκόπηση των προθέσεων και του ερείσματος που υπάρχει καταγεγραμμένο υπέρ συγκεκριμένων στην κοινωνία και τον κόσμο, με σκοπό τον σχηματισμό μιας ξεκάθαρης εικόνας είναι στην πρώτη γραμμή της συζήτησης. Στην αντίπερα όχθη, διάχυτη είναι η προσμονή ώστε να ξεκαθαρίσει σύντομα η στάση που θα κρατήσουν σημαίνοντα στελέχη της κυβέρνησης, όπως ο υπουργός Γεωργίας Νίκος Κουγιάλης, καθώς τα δεδομένα άλλαξαν άρδην μετά και το διαχωρισμό της θέσης του από το Ευρωπαϊκό Κόμμα αναφορικά με την πρόσφατη ψηφοφορία στη βουλή των Αντιπροσώπων για το πλαίσιο Αφερεγγυότητας. Υπενθυμίζεται πως στη συγκεκριμένη ψηφοφορία για το πλαίσιο αφερεγγυότητας που θεωρήθηκε από οικονομικούς και πολιτικούς παράγοντες ως μια από τις κρισιμότερες των τελευταίων χρόνων, ο Δημήτρης Συλλούρης είχε κρατήσει αρνητική στάση με στελέχη του ΔΗ- ΣΥ να κάνουν ξεκάθαρα λόγο για «εκβιαστική πολιτική μπροστά σε κρίσιμα ζητήματα». Τα ίδια στελέχη, κάνουν ταμείο προσβλέποντας πως οι εξελίξεις σε όφελος του κόμματος είναι πλέον μονόδρομος. Η προσμονή για τις όποιες κινήσεις από τον υπουργό Γεωργίας προσκρούει και ενδυναμώνεται, σύμφωνα με πληροφορίες, στη δυναμική που υπάρχει αυτή την ώρα όπως διαπιστώνεται και από πηγές προσκείμενες στο Υπουργείο, για την καθιέρωση του υπουργού στην κεντρική πολιτική σκηνή, υπενθυμίζοντας με νόημα ότι οι ομοιότητες είναι περισσότερες από τις διαφορές με την περίπτωση Γιώργου Λακκοτρύπη. Ο υπουργός Ενέργειας με τη σειρά του, σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πληροφορίες, ίσως αποτελέσει επιλογή του ΔΗΣΥ για αριστίνδην υποψήφιο, καθώς η συζήτηση είναι σε εξέλιξη για τους υποψήφιους σε Λευκωσία και Λεμεσό....και η γκρίνια Στον ίδιο άξονα, κινούνται και υπουργοί της κυβέρνησης που έχουν τα χέρια τους γεμάτα με πρωτοβουλίες αναφορικά με τον κυβερνητικό προγραμματισμό και που πρέπει να λάβουν χώρα πριν από το καλοκαίρι, ενώ από την άλλη κινούνται στο παρασκήνιο με σαφή στόχευση. Σύμφωνα με κοινοβουλευτικούς κύκλους, σε κυβερνητικό επίπεδο, είναι δύο τα μέτωπα που βρίσκονται ανοιχτά. Το μεν πρώτο συνεχίζει απρόσκοπτα τη δουλειά του ως είναι προγραμματισμένο, στο επίπεδο του προσωπικά εφικτού, το μεν δεύτερο συνεχίζει έχοντας στο πίσω μέρος του μυαλού του τον Μάιο του Για την ώρα, όπως προκρίνει η ίδια πηγή, υπάρχουν ως επί το πλείστον ονόματα που αναμένεται να δούμε «μαχόμενους» για τον βουλευτικό θώκο αλλά και εκείνοι που δεν έχουν κάνει ξεκάθαρες τις προθέσεις τους. Για το τελευταίο σκέλος, αφήνεται να εννοηθεί ότι υπουργοί όπως ο Ιωνάς Νικολάου μπορεί να βρίσκονται με γεμάτη ατζέντα στο Υπουργείο Δικαιοσύνης εφόσον υπάρχουν σωρεία θεμάτων προς διευθέτηση, αλλά ερώτημα παραμένει το τι μέλει γενέσθαι σε περίπτωση ανασχηματισμού. Το κλίμα αβεβαιότητας είναι εις γνώση του υπουργού και οι όποιες κινήσεις αναμένονται. Από την άλλη και ο Σωκράτης Χάσικος είναι στην πρώτη γραμμή της κυβέρνησης με ανάλογο όγκο έργου. Παρόλα αυτά, όπως αφήνουν να διαρρεύσει κύκλοι προσκείμενοι στον ίδιο, αν και δεν έχει επιδείξει άμεσο ενδιαφέρον στο να είναι υποψήφιος για τις βουλευτικές, αρέσκεται σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πληροφορίες, απλώς στο να χαμογελάει με νόημα όταν ανακύπτει το ζήτημα. Την ίδια ώρα η Πινδάρου σύμφωνα με προσκείμενες πηγές, φέρεται να λειτουργεί σαν κυματοθραύστης, λαμβάνοντας τη δυσαρέσκεια που επικρατεί και προέρχεται από συγκεκριμένες κοινωνικές τάξεις της Λευκωσίας, αναφορικά με χειρισμούς από το Προεδρικό σε κρίσιμες υποθέσεις που άπτονται των Θεσμών, όπως η υπόθεση μεταξύ γενικού και βοηθού γενικού εισαγγελέα. Ο προβληματισμός και η γκρίνια των πολιτών φτάνει προσωπικά και στον Αβέρωφ Νεοφύτου, ο οποίος είναι δέκτης αυτών, οπότε και μέσω συγκεκριμένων προτάσεων δύναται να επιχειρηθεί η αλλαγή και η βελτίωση της τωρινής εικόνας με επώνυμες κινήσεις που θα ενισχύουν το αστικό προφίλ του κόμματος σε μια προσπάθεια ενεργοποίησης και της επιχειρηματικής κοινότητας, η οποία κρατά αυτή τη στιγμή αποστάσεις. Αναμένονται κινήσεις που θα ενισχύουν το αστικό προφίλ του κόμματος σε μια προσπάθεια ενεργοποίησης και της επιχειρηματικής κοινότητας. Πρόταση νόμου με αποδέκτη το Προεδρικό Την ίδια ώρα, η συζήτηση για την επιτυχή αντιμετώπιση του φαινομένου να οδηγούνται στη φυλακή πολίτες που χρωστούν στο Δημόσιο, στις κοινωνικές ασφαλίσεις είτε πρόστιμα, έχει ανοίξει για τα καλά με τον ΔΗΣΥ να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες επί του θέματος το αμέσως προσεχές διάστημα. Το θέμα συζητήθηκε και στην επιτροπή Νομικών στην παρουσία και εκπροσώπων του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ενώ είχε απασχολήσει και παλαιότερα και τη συγκεκριμένη αλλά και άλλες επιτροπές, καθώς και τα ΜΜΕ. Επί του πρακτέου, υπάρχουν δύο προς συζήτηση προτάσεις. Μια του ΕΥΡΩΚΟ για αναστολή φυλάκισης ώς το 2017 και για ποσό οφειλής τα ευρώ και μια της Συμμαχίας Πολιτών που προκρίνει τη μη εκτέλεση για ένα χρόνο δικαστικής απόφασης για φυλάκιση οφειλέτη. Στο προσκήνιο μπήκε δυναμικά και ο ΔΗΣΥ, θέλοντας να καλύψει, σύμφωνα με πληροφορίες από την Πινδάρου, ένα κυβερνητικό κενό, με την κοινοβουλευτική ομάδα να επεξεργάζεται πρόταση νόμου που θα αντικαθιστά την ποινή φυλάκισης με κοινοτική εργασία, και με διαχωρισμό ανά επάγγελμα. Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΔΗΣΥ, σε επικοινωνία του με την «Κ», δήλωσε ότι θεωρεί την υπό επεξεργασία πρόταση νόμου ως δίκαιη εφόσον τεθεί και η «οροφή» της οφειλής. «Θα πρέπει να επικρέμεται η δαμόκλειος σπάθη για να υπάρξει το αποτέλεσμα που θέλουμε», δήλωσε σχετικά και πρόσθεσε ότι «έτσι και αλλιώς η όλη διαδικασία σύλληψης και κράτησης ενός μικροοφειλέτη στοιχίζει πολύ περισσότερα στον φορολογούμενο».

12 12-POLITIKI-NEW_Master_cy 01/05/15 19:43 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 3 Μαΐου 2015 Μήνυμα σε Ακιντζί για 3 κόκκινες γραμμές Οι λεκτικές επιθέσεις από τον Ταγίπ Ερντογάν ήταν τροχιοδεικτικές ενόψει συνομιλιών αλλά και βουλευτικών στην Τουρκία Του ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ Άριστος γνώστης του πολιτικού παιγνίου ο Ερντογάν μετατρέπει την εκλογή Ακιντζί και τις εξελίξεις στο Κυπριακό σε προεκλογικό του εργαλείο ώστε να συσπειρώσει την εθνικιστική και συντηρητική βάση του κυβερνώντος κόμματος (ΑΚΡ), σε μια περίοδο που τα ποσοστά του παρουσιάζουν μικρή αν και αισθητή πτώση. Προσπαθώντας να «αξιοποιήσει» στο έπακρον την εξισορροπητική έναντι της Τουρκίας προεκλογική ρητορική του Μ. Ακιντζί, ο Πρόεδρος Ερντογάν εξαπέλυσε αναίτια επιθέσεις κατά του νέου Τ/κ ηγέτη, διακηρύσσοντας αρχικά ότι ο κ. <<<<<<<< Ο λόγος για την επίθεση Ερντογάν στον Ακιντζί σχετίζεται με τις επικείμενες βουλευτικές εκλογές στην Τουρκία. Οι τελευταίες μετρήσεις δείχνουν ότι το σχέδιο Ερντογάν για μετάβαση της χώρας σε προεδρικό σύστημα εξασθενεί. Σε μοχλό συσπείρωσης της εθνικιστικής βάσης του ΑΚΡ μετατρέπει τις διακηρύξεις Ακιντζί για χειραφέτηση της τ/κ κοινότητας ο Ερντογάν, ενόψει βουλευτικών εκλογών τον Ιούνιο. Ακιντζί «θα πρέπει να γνωρίζει τα όριά του», το βόρειο κομμάτι της Κύπρου είναι πάτριο έδαφος και πως οι «μάρτυρες» της Τουρκίας και η συνθήκη των εγγυήσεων εξασφαλίζουν τα δικαιώματα της Άγκυρας στην Κύπρο, τα οποία δεν έχει την πολυτέλεια να παραγνωρίσει η νέα τ/κ ηγεσία. Τη συγκεκριμένη σκληρή ρητορική του Τούρκου Προέδρου επιστράτευσαν και διάφορα υψηλόβαθμα στελέχη του ΑΚΡ. Έναυσμα για τον «εκνευρισμό» της Άγκυρας αποτέλεσαν τα όσα διακήρυξε το βράδυ της προηγούμενης Κυριακής, στην πλατεία Ινονού, αμέσως μετά την εκλογή του, ο κ. Ακιντζί. Ο νέος Τουρκοκύπριος ηγέτης αναφέρθηκε στις σχέσεις Τουρκίας-Αζερμπαϊτζάν ως ιδανικό, μελλοντικό μοντέλο συνεργασίας στις σχέσεις Άγκυρας-τ/κ κοινότητας, κάνοντας λόγο για ένα νέο καθεστώς διμερών σχέσεων που θα βασίζεται στην ισότητα και στον σεβασμό και των δύο πλευρών. Τη συγκεκριμένη ρητορική, ο κ. Ακιντζί τη χρησιμοποίησε κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, χωρίς η Άγκυρα να φέρει ενστάσεις. Δύο στόχοι της Άγκυρας Πίσω από τη νέα κίνηση της τουρκικής ηγεσίας, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», κρύβονται δυο λόγοι: Πρώτος, η Άγκυρα λαμβάνει ένα προληπτικό μέτρο, λίγο πριν από την επανέναρξη των συνομιλιών, υπενθυμίζοντας στον κ. Ακιντζί τις κόκκινες γραμμές της στις συνομιλίες. Στην περίπτωση του Βαρωσιού, η Άγκυρα ως «αντιστάθμισμα» προκρίνει όπως η ε/κ πλευρά παραιτηθεί από διάφορες εδαφικές διεκδικήσεις σε άλλες περιοχές παρά τη λειτουργία του αερολιμένα της Τύμβου και του λιμανιού της Αμμόχωστου. Γι αυτό, δίνει έμφαση στη διαδικασία πάρε-δώσε στο εδαφικό. Για τις τουρκικές εγγυήσεις, η Άγκυρα εξακολουθεί να τονίζει ότι μετά τη λύση, μονάδες του τουρκικού στρατού θα παραμείνουν στο νησί για να εγγυηθούν την ασφάλεια και εδαφική ακεραιότητα του τ/κ ιδρυτικού κράτους. Την ίδια στιγμή, η τουρκική πλευρά πρεσβεύει ιδέες, οι οποίες αποκλίνουν από την ιδέα της ομοσπονδίας. Τα πιο πάνω υποδεικνύονται στον Ακιντζί από την Άγκυρα η ΑSSOCIATED PRESS οποία επιθυμεί να έχει και τον τελευταίο λόγο στη σύνθεση της τ/κ διαπραγματευτικής ομάδας. Ο δεύτερος λόγος για την επίθεση Ερντογάν στον Ακιντζί σχετίζεται με τις επικείμενες βουλευτικές εκλογές στην Τουρκία. Οι τελευταίες μετρήσεις δείχνουν ότι το σχέδιο Ερντογάν για μετάβαση της χώρας σε προεδρικό σύστημα εξασθενεί, καθώς εσχάτως τα ποσοστά του ΑΚΡ παρουσιάζουν μικρή αλλά αξιοσημείωτα συνεχιζόμενη πτώση. Στο δυτικό και βόρειο κομμάτι της χώρας, το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ) κλέβει πολύτιμους ψήφους από το ΑΚΡ. Με αυτά τα δεδομένα ο κ. Ερντογάν ξεκίνησε μια νέα επικοινωνιακή εκστρατεία, στο επίκεντρο της οποίας βρίσκεται το Κυπριακό. Επωφελούμενος από την απειρία Ακιντζί, ο οποίος επιχείρησε απεγνωσμένα να υπερασπιστεί τις θέσεις του ενώπιον των τουρκικών καναλιών, ο κ. Ερντογάν έστειλε στον μέσο εθνικιστή και συντηρητικό ψηφοφόρο μήνυμα ότι «η τουρκική κυβέρνηση εγγυάται την τουρκικότητα ενός κομματιού της Κύπρου». Με την ενορχηστρωμένη προσπάθεια της ηγεσίας του ΑΚΡ, το συγκεκριμένο μήνυμα έφτασε με ταχύτητα φωτός στα αστικά κέντρα όπου το ΑΚΡ χάνει πολύτιμους ψήφους. Το ΜΗΡ κατανόησε τη σοβαρότητα της όλης κατάστασης στα μέσα της προηγούμενης εβδομάδας. Την Τετάρτη, η ανερχόμενη πολιτική δύναμη της Τουρκίας επιχείρησε παρέμβαση, διακηρύττοντας ότι η «ΤΔΒΚ, η οποία δεν είναι σε θέση να σταθεί πάνω στα πόδια της από οικονομική άποψη, δεν έχει την πολυτέλεια να διεκδικήσει την ανεξαρτητοποίησή της», ενώ απέκλεισε και ενδεχόμενο ειρηνικής συνύπαρξης των δύο μεγάλων κοινοτήτων στο πλαίσιο μιας ομοσπονδιακής λύσης. Το Μητρώο ξύνει πληγές στο ΔΗΚΟ Η ανάγκη επικαιροποίησης τους επόμενους μήνες, οι εκκαθαρίσεις και στο βάθος το Κυπριακό Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ <<<<<<<< Το μητρώο των 40 χιλιάδων μελών αποτέλεσε άλλοτε μήλον της έριδος και άλλοτε παιχνίδι επικράτησης. Το σίγουρο είναι ότι η απόφαση επικαιροποίησής του ταράζει τα νερά σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο για το κόμμα του Κέντρου. «Όταν τα μέλη του κόμματός σου φθάνουν τις στις οποίες συγκαταλέγονται πέραν από Κύπριους πολίτες, Ρουμάνοι και Βούλγαροι, όταν σε επικοινωνία μαζί τους πολλοί αρνούνται την ιδιότητά τους ως μέλη του ΔΗΚΟ τότε ο εξορθολογισμός του μητρώου είναι λίγο πολύ αναγκαίος» αναφέρουν στελέχη του κόμματος, εξηγώντας τους λόγους που το κόμμα θα προχωρήσει σε επικαιροποίηση του μητρώου τους επόμενους πέντε μήνες. Πέραν της σκωπτικής ματιάς με την οποία αναπόφευκτα αντιμετωπίζεται ο δυσανάλογος αριθμός του μητρώου σε σχέση με την εκλογική δύναμη του κόμματος, εσωκομματικοί κύκλοι διερωτούνται για τις σκοπιμότητες μιας τέτοιας κίνησης. Το ερώτημα που προκύπτει από την πρόσφατη απόφαση του Εκτελεστικού Γραφείου είναι κατά πόσο όντως πρόκειται για επαλήθευση των μελών του μητρώου ή για «εκκαθαρίσεις της αντιπολιτευόμενης πλευράς». Το σίγουρο είναι ότι το κεφάλαιο «μητρώο» ανακινεί για άλλη μια φορά την εσωστρέφεια και ξύνει πληγές στο κόμμα του κέντρου. Το μητρώο των Το μητρώο του ΔΗΚΟ έγινε πολλές φορές αιτία προστριβών. Άλλοτε ως μήλον της έριδος, άλλοτε ως παιχνίδι ελέγχου και επικράτησης. Η κορύφωση των εντάσεων υπήρξε κατά την προεκλογική Το ξεκαθάρισμα του μητρώου έρχεται σε μία περίοδο πλήρους κινητοποίησης στο Κυπριακό με στελέχη να διαβλέπουν σκοπιμότητες επικράτησης της σκληρής γραμμής του Κυπριακού έναντι της μετριοπαθούς τάσης. περίοδο ανάδειξης νέου δηκοϊκού αρχηγού, οπότε και εκτοξεύθηκαν εκατέρωθεν κατηγορίες για χειραγώγηση του μητρώου με στόχο την επικράτηση συγκεκριμένου υποψηφίου. Αφορμή των νέων εσωκομματικών εντάσεων αποτέλεσε η πρόσφατη απόφαση του Εκτελεστικού Γραφείου του ΔΗΚΟ να επικαιροποιήσει το μητρώο. Ο κομματικός μηχανισμός, με ορόσημο το τέλος Σεπτεμβρίου, θα φροντίσει να προχωρήσει στην επαλήθευση του μητρώου μελών του κόμματος, αποστέλλοντας επιστολές σε όλα τα μέλη, ζητώντας τους μέσω ενυπόγραφης επιστολής να αναφέρουν κατά πόσο επιθυμούν να παραμείνουν μέλη του κόμματος. «Αχρείαστη αναστάτωση, σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο στην οποία το κόμμα θα έπρεπε να προετοιμάζεται για τις βουλευτικές εκλογές» κρίνουν την εν λόγω απόφαση κομματικοί κύκλοι που διαφωνούν. Άλλες κομματικές πηγές εκφράζουν τον προβληματισμό για τη διαδικασία και το τι θα γίνει στην περίπτωση που κάποιοι αμελήσουν να αποστείλουν ενυπόγραφη δήλωσή τους. «Θα διαγραφούν δηλαδή από το κόμμα;» διερωτούνται, επισημαίνοντας πως κάτι τέτοιο είναι αντιδεοντολογικό. Δηκοϊκά στελέχη προσκείμενα στον αρχηγό του κόμματος, αναφέρουν πως μόνο μέσω επικαιροποίησης του μητρώου θα μπορέσει να ανασυγκροτηθεί οργανωτικά το ΔΗΚΟ, να βελτιωθεί επικοινωνιακά και να οδηγηθεί επιτυχώς στην κούρσα των βουλευτικών εκλογών. Διαβεβαιώνουν, μάλιστα, πως η προεκλογική εκστρατεία δεν θα καθυστερήσει λόγω του μητρώου, θέτοντας ως παράδειγμα τις επισκέψεις του Νικόλα Παπαδόπουλου που θα αρχίσει να πραγματοποιεί από αυτό τον μήνα σε τοπικές επιτροπές και των πέντε επαρχιών. Μάλιστα, διαβεβαιώνουν πως δεν πρόκειται να προχωρήσουν αυθαίρετα σε διαγραφή μελών, αλλά μόνο εφόσον το ζητήσουν ενυπόγραφα δηκοϊκά μέλη. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Σκοπιμότητες με άξονα το Κυπριακό Σύνδεση της επικαιροποίησης του μητρώου με την κινητοποίηση γύρω από το Κυπριακό διαβλέπουν εσωκομματικοί κύκλοι. Επισημαίνουν πως οι πρόσφατες εξελίξεις γύρω από το εθνικό ζήτημα θα οδηγήσουν αναπόφευκτα σε εσωκομματικό δημοψήφισμα για τη γραμμή που θα ακολουθήσει το ΔΗΚΟ μπροστά στην πρόταση λύσης που ενδεχομένως να παρουσιαστεί. Σύμφωνα με την εσωκομματική αντιπολίτευση, μέχρι και τη διεξαγωγή του εσωκομματικού δημοψηφίσματος για το Κυπριακό, ο Νικόλας Παπαδόπουλος θα επιδιώξει ιδεολογική καθαρότητα με την επικράτηση της σκληρής γραμμής στο Κυπριακό έναντι της μετριοπαθούς τάσης. Χαρακτηριστικό της διελκυστίνδας που ενυπάρχει στο ΔΗΚΟ μεταξύ σκληρής γραμμής και μετριοπάθειας είναι και η αντιμετώπιση της νίκης του Μουσταφά Ακιντζί. Από τη μία ο Πρόεδρος του κόμματος διερωτάτο μέσω twitter γιατί να συγχαρεί τον Τουρκοκύπριο ηγέτη και από την άλλη ο εσωκομματικός του αντίπαλος Μάριος Καρογιάν διαχώρισε τη θέση του, συγχαίροντας τον Μουσταφά Ακιντζί σε τηλεφωνική τους επικοινωνία, εκφράζοντας παράλληλα την ελπίδα για μία βιώσιμη λύση στο Κυπριακό. Η εσωκομματική αντιπολίτευση εκφράζει ανησυχίες πως μία επικαιροποίηση του μητρώου θα οδηγήσει σε «εκκαθάριση» των μετριοπαθών, με αποτέλεσμα το ΔΗΚΟ να ακολουθήσει έναν ακραίο πολιτικό λόγο στο εθνικό ζήτημα. Πέραν του Κυπριακού όμως διαβλέπουν και σκοπιμότητες εσωκομματικής επικράτησης. «Σε μία περίοδο που το κόμμα βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση και που η μείωση των ποσοστών θεωρείται αναμενόμενη στις βουλευτικές του 2016, η εκκαθάριση μελών που διαφωνούν με τους χειρισμούς της υφιστάμενης ηγεσίας λειτουργεί βολικά, καθώς έτσι θα περιοριστούν οι φωνές αμφισβήτησης την επομένη των εκλογών», αναφέρουν στελέχη της εσωκομματικής αντιπολίτευσης. Το ερώτημα που παραμένει είναι πώς μέσα σε ένα τόσο σκληρό μπρα ντε φερ θα οδηγηθεί το κόμμα του Κέντρου στις εκλογές του Θα αποκτήσει ένα καθαρό λόγο έστω και αν αυτό συνεπάγεται με πτώση των ποσοστών του ή θα καταφέρει μέχρι τότε να επουλώσει τις εσωκομματικές του πληγές;

13 13-POLITIKI-NEW_Master_cy 01/05/15 19:15 Page 13 Κυριακή 3 Μαΐου 2015 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 13 Ο ΑΛΕΚΟΣ ΜΑΡΚΙΔΗΣ ΣΤΗΝ «Κ» To Aνώτατο πρέπει να δώσει τη λύση στο θέμα του Ρίκκου Σε πιθανή συνταγματική εκτροπή οδηγεί η δημόσια κόντρα Προέδρου της Δημοκρατίας και γενικού εισαγγελέα Συνέντευξη στον ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΤΟΜΑΡΑ Τη δημοσιοποίηση του πορίσματος Παναγιώτη Καλλή για τα περί δωροδοκίας του βοηθού γενικού εισαγγελέα θέτει επί τάπητος ο Αλέκος Μαρκίδης. Σε συνέντευξή του στην «Κ» ο πρώην γενικός εισαγγελέας εστιάζει περισσότερο στον θεσμικό αντίκτυπο που μπορεί να έχει η διαμάχη Προέδρου της Δημοκρατίας και γενικού εισαγγελέα. Ο κ. Μαρκίδης υποστηρίζει ότι οι δύο κορυφαίοι θεσμικοί αξιωματούχοι θα πρέπει να δώσουν τα χέρια προς χάρη του δημόσιου συμφέροντος, ενώ θεωρεί ανοιχτό το ενδεχόμενο η υπόθεση με τον βοηθό εισαγγελέα να μην καταλήξει στα ποινικά δικαστήρια αλλά στο Ανώτατο. Το τελευταίο διάστημα παρατηρείται μία ένταση μεταξύ του Θεσμού του Προέδρου της Δημοκρατίας και Θεσμών οι οποίοι έχουν το χαρακτήρα του ανεξάρτητου. Πού νομίζετε ότι οφείλεται αυτή η ένταση; Ασχέτως αν είναι ανεξάρτητοι θεσμοί, πάντα υπάρχει ένα θέμα ανθρώπινων σχέσεων. Εάν οι ανθρώπινες σχέσεις δεν πάνε ομαλά, τότε ακριβώς έχουμε πολλές φορές εντάσεις, όπως είχαμε προ ημερών μεταξύ Προέδρου και γενικού εισαγγελέα. Εγώ δεν εξετάζω ποιος ήρξατο χειρών αδίκων, αλλά η ουσία είναι ότι λόγω ακριβώς των αξιωμάτων τους θα έπρεπε να αποφύγουν τη δημόσια αντιπαράθεση και να προσπαθήσουν να καταλήξουν σε μία συναντίληψη με προσωπική διαβούλευση. Στην περίπτωση του γενικού εισαγγελέα, ήταν πρέπον κατ εσάς ο δημόσιος χειρισμός που έγινε και από τις δύο πλευρές; Θεωρώ ότι η μεν παρέμβαση του Προέδρου ήταν ατυχής, η αντίδραση του γεν. εισαγγελέα, ιδιαίτερα με τη λέξη «ντροπή» που είπε, δεν ήταν οπωσδήποτε ο κατάλληλος υπό τας περιστάσεις, όρος, έπρεπε να ήταν δηλαδή πιο προσεκτικός και μετριοπαθής στη φρασεολογία του. Βλέπετε να έχει δημιουργηθεί χάσμα μεταξύ των δύο; Αυτό δεν το ξέρω εγώ, εκείνο το οποίο ξέρω είναι ότι το δημόσιο συμφέρον επιβάλλει και στους δύο όπως προσπαθήσουν να αποκαταστήσουν ομαλές σχέσεις. Είτε του αρέσει είτε δεν του αρέσει του ενός ή του άλλου, ο γενικός εισαγγελέας είναι ο αποκλειστικός Νομικός Σύμβουλος της Κυπριακής Δημοκρατίας του Προέδρου της Δημοκρατίας και όλων των υπουργών. Επομένως, αν δεν υπάρχουν σχέσεις δυνατότητας καθημερινής επαφής, μεταξύ τους για σκοπούς λήψεως νομικών συμβουλών, δεν είναι ευχάριστη κατάσταση και οπωσδήποτε πιθανό να οδηγεί και σε συνταγματική εκτροπή. Είναι ο νομικός του σύμβουλος, πώς μπορεί να υπάρχουν σχέσεις εχθρότητας μεταξύ των δύο. Ο ένας είναι ο νομικός σύμβουλος του άλλου εκ του συντάγματος και ασφαλώς επειδή είναι ο νομικός του σύμβουλος ανά πάσα στιγμή ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί να αισθάνεται ελεύθερος να σηκώσει το τηλέφωνο για να ζητήσει νομική συμβουλή. Πώς μπορεί να απαμβλυνθεί η κατάσταση; Με μία συνάντηση μεταξύ των δύο, η οποία δεν υπάρχει κανένας λόγος να γίνει υπό τα φώτα της δημοσιότητας. Να γίνει μεταξύ των δύο και να τελειώσει το θέμα που έχει δημιουργηθεί. Σας εξέπληξε το εύρος της αντίδρασης του Κώστα Κληρίδη; Τον γνωρίζω από τις δικαστικές αίθουσες ήταν ένας ήρεμος Δικαστής, ο οποίος έκανε τη δουλειά του και την έκανε πολύ καλά μάλιστα. Ο καθένας δικαιούται να έχει τις προσωπικές του απόψεις, αλλά πιστεύω ότι θα πρέπει και οι δύο Πρόεδρος και γενικός να δουν το δημόσιο συμφέρον και να βρουν τρόπο να δώσουν τα χέρια. Ο Θεσμός του Προέδρου της Δημοκρατίας μπορούσε να παρακολουθεί εκ του μακρόθεν τα όσα διαδραματίζονταν στη Νομική Υπηρεσία; Εδώ υπήρχε συγκεκριμένο θέμα, υπήρχε συγκεκριμένη ανάκριση την οποία προκάλεσε ο ίδιος ο βοηθός γενικός εισαγγελέας. Ο βοηθός γενικός εισαγγελέας είναι και αυτός ανεξάρτητος αξιωματούχος του κράτους, αλλά σαφώς με πιο περιορισμένες αρμοδιότητες από ό,τι έχει ο γενικός εισαγγελέας. Είναι διορισμός του Προέδρου και πιστεύω ότι ο Πρόεδρος είχε δικαίωμα να πληροφορηθεί για το τι συνέβαινε. Αν ήσασταν εσείς Γεν. Εισαγγελέας, τι θα κάνατε αν είχατε ένα πόρισμα όπως αυτό του Καλλή; Δεν γνωρίζω το τι θα έκανα για τον απλούστατο λόγο ότι δεν γνωρίζουμε το περιεχόμενο του πορίσματος Καλλή, γνωρίζουμε το αποτέλεσμα. Το αποτέλεσμα φαίνεται να είναι δυσμενές για τον βοηθό γενικό εισαγγελέα, αλλά με βάση ποια λογική, ποιες μαρτυρίες και ποια δομή σκέψης ο κύριος Καλλής κατέληξε στα συμπεράσματα που κατέληξε ή στις εισηγήσεις που κατέληξε; Αυτό εγώ δεν το γνωρίζω και γι αυτό τον λόγο δεν μπορώ να τοποθετηθώ επί της ουσίας. Πιστεύω, όμως ότι ναι μεν υπήρχε αναλλοίωτη πρακτική να μη δίδονται στη δημοσιότητα τα πορίσματα των ποινικών ανακρίσεων, αλλά δεν ήταν αυτό κάτι που επιβάλλει το Σύνταγμα ή ο οποιοσδήποτε νόμος του κράτους, ήταν μία παράδοση και ακριβώς η κάθε παράδοση μπορεί να επιδέχεται και κάποια εξαίρεση. Η ιδιαιτερότητα αυτής της υπόθεσης ήταν τέτοια, ούτως ώστε θα μπορούσε, πιστεύω, να θεωρηθεί ενδεδειγμένη η δημοσιοποίηση ολόκληρου του πορίσματος Καλλή, για να μπορεί ο καθένας να δει πώς ο άνθρωπος (Καλλής) κατέληξε εκεί που κατέληξε. Θα έπρεπε αυτή η υπόθεση να Εκατέρωθεν ευθύνες στη δημόσια φραστική αντιπαράθεση Προέδρου και γενικού εισαγγελέα εντοπίζει ο Αλέκος Μαρκίδης, ο οποίος θεωρεί ότι μια συνάντηση μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας θα λειτουργήσει θετικά. Πιστεύω ότι θα πρέπει και οι δύο, Πρόεδρος και γενικός, να δουν το δημόσιο συμφέρον και να βρουν τρόπο να δώσουν τα χέρια. πάει απευθείας στο Ανώτατο Δικαστήριο και να επιλυθεί εκεί το όλο θέμα; Αν αφήσουμε τις ανοησίες που λένε διάφοροι περί κουκουλωμάτων κ.λπ., θα πρέπει κάποιος να δει και το δημόσιο συμφέρον και το συμφέρον αυτού του τόπου που βρίσκεται σε μία κρίσιμη κατάσταση, είτε πρόκειται για το κυπριακό πρόβλημα, είτε πρόκειται για την οικονομία του τόπου ή οτιδήποτε άλλο. Δεν είναι ωραίο θέαμα να προσάγεται ποινικά ενώπιον ποινικού δικαστηρίου βοηθός γενικός εισαγγελέας, ενόσω κατέχει το αξίωμα. Εάν υπάρχουν στοιχεία, τα οποία δικαιολογούν ποινική δίωξη, τα ίδια στοιχεία θα μπορούσε να δικαιολογήσουν και απόλυση από το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο, που είναι το Ανώτατο Δικαστήριο λόγω ανάρμοστης συμπεριφοράς. Διότι, αν τα στοιχεία δεικνύουν ότι έκανες κάποιο έγκλημα, αυτό το έγκλημα αφ εαυτού είναι ανάρμοστη συμπεριφορά. Εγώ πιστεύω ότι έπρεπε να πάει εκεί (Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο) και αν το Ανώτατο έλεγε «ναι, αυτά τα στοιχεία που μου παρουσιάζετε είναι ανεπαρκή και δεν μπορώ να θεωρήσω ότι προχώρησε σε οποιαδήποτε ανάρμοστη συμπεριφορά ο βοηθός γενικός εισαγγελέας, τότε το θέμα τελειώνει, διότι τι θα πεις παρακάτω; Ότι «εγώ θα πάω ποινικά», όταν το ίδιο το Ανώτατο Δικαστήριο είπε ότι δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία; Από την άλλη πλευρά, το ίδιο θα μπορούσε να κάνει και ο βοηθός γενικός εισαγγελέας για όσα πάει και καταγγέλλει εναντίον του γενικού εισαγγελέα, που κατά τη γνώμη μου δεν έκανε το ορθόν, δηλαδή η αντίδρασή του δεν ήταν η ορθή, όσο κι αν πιστεύει ότι έχει αδικηθεί. Θα ήταν πολύ καλό για τον ίδιο, αλλά και για το δημόσιο συμφέρον να πει, «εγώ είμαι αθώος, δεν παραιτούμαι, πάρτε με Δικαστήριο και θα αθωωθώ». Όλοι αυτοί οι αντιπερισπασμοί, οι καταγγελίες δεν του έχουν αποφέρει οποιοδήποτε, κατά τη γνώμη μου, πραγματικό όφελος. Θα μπορούσε και αυτός (ο βοηθός γενικός εισαγγελέας) να πει ότι «έχω αυτά τα στοιχεία και θέλω κι εγώ από το Ανώτατο Δικαστήριο να πάρει απόφαση». Εάν κάποιος από τους δύο στο τέλος απολυθεί από το Ανώτατο Δικαστήριο, τότε είναι ιδιώτης και οποιοσδήποτε νέος γενικός εισαγγελέας μπορεί να χειριστεί το θέμα ελεύθερα, χωρίς να έχουμε το θέμα που πιθανό να έχουμε σε λίγες μέρες, εάν θα προχωρήσει με ποινική δίωξη. Αυτή τη στιγμή δεν έγινε ποινική δίωξη, ούτε νομίζω ότι η οδός προς το Ανώτατο Δικαστήριο έχει ακόμη αποκλειστεί. Βεβαίως, μπορεί να γίνει και τώρα. Συμφωνείτε με τον χαρακτηρισμό που έχει δοθεί για πρωτόγνωρο περιστατικό μεταξύ γενικού εισαγγελέα και βοηθού γενικού εισαγγελέα; Είναι πρωτόγνωρο υπό την έννοια ότι για πρώτη φορά έγινε μία τέτοια τριβή δημοσίως τόσο εξ απόψεως της φύσεώς της όσο εξ απόψεως και της δημοσιότητας. Αλλά, το να πούμε ότι είναι η πρώτη φορά που υπάρχει υποβόσκουσα σύγκρουση μεταξύ γενικού και βοηθού, αποτελεί ιστορική διαστρέβλωση. Υπήρχε μόνιμη διαφορά μεταξύ Κρίτωνα Τορναρίτη και Λουκή Λουκαΐδη όταν ο τελευταίος είχε διοριστεί βοηθός γενικός εισαγγελέας το 1975, υπήρξε αρμονική συμβίωση μεταξύ της κυρίας Σουλιώτη και του κυρίου Λουκαΐδη, όταν ήταν γενική εισαγγελέας η κυρία Σουλιώτη, επί Μιχαλάκη Τριανταφυλλίδη δεν είχε γίνει γνωστό οτιδήποτε δημοσίως, αλλά από ό,τι εγώ αντελήφθην τους τελευταίους μήνες κάτι συνέβαινε μεταξύ τους, το οποίο όμως ουδέποτε βγήκε στη δημοσιότητα, εγώ πιστεύω ότι μεταξύ μου και των τριών βοηθών γενικών εισαγγελέων με τους οποίους συνυπηρέτησα δεν υπήρξε τριβή. Μιλώ για τον Λουκή Λουκαΐδη, για τον Νίκο Χαραλάμπους και τον Πέτρο Κληρίδη. Ακολούθως μεταξύ Πέτρου Κληρίδη και Σόλωνα Νικήτα δεν υπήρξε τριβή, ακολούθως μεταξύ Πέτρου Κληρίδη και Άκη Παπασάββα οπωσδήποτε υπήρξε τριβή και μεταξύ Πέτρου Κληρίδη και Ρίκκου Ερωτοκρίτου δεν υπήρξε τριβή. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ

14 14-ARTHRA_Master_cy 01/05/15 17:28 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΑΠΟΨΕΙΣ Κυριακή 3 Μαΐου 2015 Η εκλογή ενός πολιτικού, όπως ο Μουσταφά Ακιντζί, καταδεικνύει πως ένα μεγάλο ποσοστό των Τουρκοκυπρίων δεν είναι ευχαριστημένο με τη σημερινή κατάσταση και επιζητεί μια συμβιβαστική λύση. Η εκλογή αυτή αντανακλά και δημιουργεί ξεκάθαρα καλύτερες συνθήκες για μια σωστή λύση του κυπριακού προβλήματος. Το άρθρο αυτό έχει στόχο να αναδείξει κάποιες από τις πιθανές οικονομικές προεκτάσεις της λύσης του κυπριακού πολιτικού προβλήματος. Από την πλευρά των Eλληνοκυπρίων, λύση του Κυπριακού την στιγμή που βρισκόμαστε στην πιο βαθειά κρίση της πρόσφατής μας οικονομικής ιστορίας θα ήταν το έναυσμα που χρειάζεται η οικονομία για να επιταχύνει την πορεία εξόδου της από την κρίση. Η μαζική αναδόμηση κτιριακών και άλλων υποδομών και η θετική ψυχολογία που θα δημιουργούσε για ντόπιους και ξένους επενδυτές θα ήταν μερικοί από τους λόγους για τους οποίους η λύση θα λειτουργούσε ως δραστική επεκτατική οικονομική πολιτική με άμεσα θετικά αποτελέσματα. Π.χ. θα μπορούσε να αποτελέσει μια γρήγορη θεραπεία για τα υψηλά ποσοστά ανεργίας. Οι καλύτερες προοπτικές και η ανάκαμψη θα απάμβλυναν αισθητά και το πρόβλημα των κακών δανείων που αντιμετωπίζει ο τραπεζικός τομέας και κατ επέκταση η κυπριακή οικονομία. Η αύξηση στη ζήτηση δανείων που θα προκύψει από τις επενδυτικές ευκαιρίες, κάτι ιδιαίτερα σημαντικό μετά από μία τόσο έντονη τραπεζική κρίση, θα ήταν επίσης ενισχυτικά τόσο για τον τραπεζικό τομέα όσο και για την πραγματική οικονομία. Η λύση του Κυπριακού θα αποτελούσε και μοναδική σανίδα σωτηρίας για τον οικοδομικό τομέα που έχει καταρρεύσει ανεπανόρθωτα με τα υφιστάμενα δεδομένα, ενώ θα δημιουργούσε νέες προοπτικές και στον τομέα του τουρισμού. Τέλος, η εκμετάλλευση της φυσικής εγγύτητας με τη μεγάλη αγορά της Τουρκίας και η δυνητική συνεργασία με την οικονομικά σημαντική αυτή χώρα θα άνοιγε νέες προοπτικές για υφιστάμενους και νέους τομείς, με θετική επίδραση στη μακροπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη. Κάποιες άλλες προεκτάσεις είναι ίσως λιγότερο εμφανείς, και πιο κάτω θα καταπιαστούμε αποκλειστικά με αυτές. Ένα βασικό πρόβλημα που θα προκύψει μετά από τη λύση του Κυπριακού αφορά τα δημοσιονομικά. Έστω ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δεν θα είχε άμεσες οικονομικές υποχρεώσεις για δημοσιονομικες τρύπες που προκύπτουν στη μία ή την άλλη πλευρά, η συστηματικότητα των δημοσιονομικών προβλημάτων λόγω της οικονομικής δομής στη μία πλευρά θα δημιουργούσε ΑΡΘΡΟ / Του ΜΑΡΙΟΥ ΖΑΧΑΡΙΑΔΗ Οικονομικές προεκτάσεις λύσης Κυπριακού κοινωνική αναταραχή και οικονομική-πολιτική αστάθεια σε συστηματική βάση και στο ομόσπονδο κυπριακό κράτος. Συγκεκριμένα, η τουρκοκυπριακή οικονομία βασίζεται για δεκαετίες σε δυσανάλογο βαθμό στην εργοδότηση στον δημόσιο τομέα, καθώς και σε άλλη άμεση ή έμμεση επιδότηση από την Τουρκία. Είναι δηλαδή εδώ και πολλά χρόνια μια μη βιώσιμη οικονομία την οποία συντηρεί ένα άλλο κράτος. Η μη βιωσιμότητα των δημοσιονομικών είναι ένα μεγάλο πρόβλημα από μόνο του, όμως η διαχρονική εξάρτηση από την Τουρκία έχει δημιουργήσει επιπλέον κακές συνήθειες στο τουρκοκυπριακό δημόσιο και ευρύτερα στην τουρκοκυπριακή οικονομία διατηρώντας την σε μια Λύση του Κυπριακού τη στιγμή που βρισκόμαστε στην πιο βαθειά κρίση της πρόσφατής μας οικονομικής ιστορίας θα ήταν το έναυσμα που χρειάζεται η οικονομία για να επιταχύνει την πορεία εξόδου της από την κρίση. χρόνια νηπιακή κατάσταση όπου η ευημερία δεν βασίζεται τόσο στην παραγωγικότητα όσο στην επιδότηση εντός μιας σχέσης εξάρτησης. Η τουρκοκυπριακή οικονομία θα πρέπει να λύσει λοιπόν σοβαρά δημοσιονομικά προβλήματα που θα γίνουν ιδιαίτερα ορατά μετά την αυτονόμησή της από την Τουρκία. Η λύση του Κυπριακού θα δημιουργήσει καλύτερες οικονομικές προοπτικές για τους Τουρκοκυπρίους, αλλά η αναγκαία δημοσιονομική προσαρμογή θα είναι τεράστια. Αν γίνει απότομα τέτοια προσαρμογή, θα υπάρξει πιθανώς ισχυρή κοινωνική αντίδραση από την πλευρά των Τουρκοκυπρίων που θα δημιουργήσει πολιτική αστάθεια από τα πρώτα βήματα ενός ομόσπονδου κυπριακού κράτους. Από την άλλη, αν τα δομικά αυτά προβλήματα δεν επιλυθούν τότε θα αποτελούν μια επαναλαμβανόμενη συστημική πηγή αστάθειας στην πορεία ενός ομόσπονδου κυπριακού κράτους. Τέλος, ακόμα και αν η Τουρκία επέλεγε να δώσει τη λύση στο άμεσο δημοσιονομικό πρόβλημα με διαγραφή χρέους, και στη συνέχεια να δίνει λύσεις πληρώνοντας μέρος του δημοσιονομικού κόστους και μετά τη λύση του Κυπριακού, τότε θα διατηρούσε δυσανάλογη επιρροή πάνω στους Τουρκοκύπριους, ενώ οι συνεχείς ελλειμματικοί προϋπολογισμοί θα παραβίαζαν τους δημοσιονομικούς κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η τελευταία επιβάλλεται να αναλάβει μέρος του δημοσιονομικού κόστους για χρονικό διάστημα, και επιπρόσθετα να κατευθύνει τεχνοκρατικά τη δημοσιονομική προσαρμογή των Τουρκοκυπρίων έτσι ώστε οι επιπτώσεις πάνω τους να είναι μικρότερες και λιγότερο απότομες, κάτι που θα συμβάλει και στη βιωσιμότητα και λειτουργικότητα ενός ομόσπονδου κυπριακού κράτους. Σε κάθε περίπτωση, τα πιο πάνω θα πρέπει να ληφθούν υπ όψη σε οποιαδήποτε συμφωνημένη λύση έτσι ώστε το ομόσπονδο κυπριακό κράτος να μην αναλάβει δυσανάλογες και πιθανώς ασήκωτες ευθύνες, και για να μη βρεθούμε προ εκπλήξεως με την πρώτη ύφεση που θα αντιμετωπίσουμε στο μέλλον, η οποία ως γνωστό αλληλεπιδρά αρνητικά με τις οποιεσδήποτε θεσμικές και δομικές αδυναμίες εμβαθύνοντας και τα οποιαδήποτε δημοσιονομικά προβλήματα. Πόσο μάλλον λόγω του ότι έχουμε απαγορευτικό επίπεδο δημόσιου χρέους, ενώ και στα Κατεχόμενα υπάρχει μια τεράστια δημοσιονομική τρύπα. Η λύση του Κυπριακού θα πρέπει αρχικά να συνάδει με ένα ικανοποιητικό βαθμό οικονομικής αυτονομίας έτσι ώστε να δημιουργεί τα σωστά οικονομικά κίνητρα στην κάθε πλευρά, και να κτίσει θεσμούς που θα ελέγχουν τις τάσεις για προκυκλική οικονομική πολιτική και πολιτικούς επιχειρηματικούς κύκλους. Εν κατακλείδι, θα πρέπει να βρεθεί και να εφαρμοστεί λύση στο άμεσο αλλά και στο μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό πρόβλημα της τουρκοκυπριακής οικονομίας. Αυτό θα αφορούσε μεγάλες μεταρρυθμίσεις, ουσιαστική οικονομική βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση για σκοπούς ανάπτυξης αλλά και για άμεσους δημοσιονομικούς σκοπούς, καθώς και διαγραφή χρέους από την Τουρκία. Παράλληλα, η αναγκαιότητα της δημοσιονομικής προσαρμογής αλλά και οι μεγάλες προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής ενηλικίωσης μετά από μια λύση θα πρέπει να γίνουν ευρύτερα κατανοητές εντός της τουρκοκυπριακής κοινωνίας. Η ευκαιρία που παρουσιάζεται στους Κυπρίους είναι μεγάλη, αλλά θα χρειαστεί ιδιαίτερη προσοχή για να κτιστεί ένα ομόσπονδο κυπριακό κράτος σε γερά οικονομικά θεμέλια και θεσμούς που να συνάδουν με την οικονομική και πολιτική του σταθερότητα και βιωσιμότητα σε βάθος χρόνου. Ο κ. Μάριος Ζαχαριάδης είναι αν. καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. ΑΡΘΡΟ / Του ΑΛΙ ΕΡΕΛ Οι προθέσεις της Άγκυρας και το όραμα των Τουρκοκυπρίων Π ροτού διεξαχθεί η τελετή παράδοσης-παραλαβής της προεδρίας, η Τουρκία επιχείρησε να προβεί σε μια «ρύθμιση» του προέδρου Ακιντζί, που εξελέγη ως αποτέλεσμα της βούλησης των Τουρκοκυπρίων για λύση. Βγήκε στο προσκήνιο με το στιλ του ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος, όπως φάνηκε, αρέσκεται στο να «βάζει στη θέση του» τον κύριο Ακιντζί. Παρ όλα αυτά, δεν πρόκειται για ένα μεμονωμένο γεγονός. Άνθρωποι του στενού κύκλου του κ. Ερντογάν μπήκαν στη σειρά και άρχισαν με ένα στόμα να βρίζουν ακατάσχετα. Άρχισαν να επιτίθενται λέγοντας: «Ο Ακιντζί να ξέρει τα όριά του, λίγα του είπε ο Ταγίπ Ερντογάν, αν θέλει ας πάει να ζήσει στην ελληνοκυπριακή πλευρά». Το γεγονός δεν είναι ένα απλό γλωσσικό ολίσθημα, λανθασμένη πληροφόρηση ή έκρηξη οργής, αλλά ούτε και ζήτημα θυγατέρας πατρίδας ή αδελφής χώρας. Η επίθεση την οποία παρακολουθούμε είναι η εμφάνιση, σε μορφή πανικού, μιας πολύ σοβαρής σύγκρουσης οραμάτων που εξελίσσεται για δεκαετίες και προκαλείται από διάφορους διαμορφωμένους λόγους. Ο κ. Ταγίπ Ερντογάν λέει το εξής: «Γιατί στηρίζει μέχρι σήμερα τη βόρεια Κύπρο η Τουρκία; Υπάρχουν λόγοι γι αυτό. Δεν χρειάζεται να αναφερθούν εδώ. Έχει κάποιο κόστος το να εργάζεται κανείς πέραν από αδελφικά ως μητέρα πατρίδα και θυγατέρα. Αυτή η χώρα πλήρωσε ένα τίμημα για την Κύπρο. Και ακόμα συνεχίζει να πληρώνει. Δώσαμε πεσόντες. Κυμαίνεται γύρω στο ένα δισεκατομμύριο δολάρια το ποσό που πληρώνουμε ετησίως συνεχίζοντας ακόμα αυτή τη διαδικασία για να μπορέσει να έρθει στη σημερινή της μορφή η οικοδόμηση, η ανάπτυξη αυτού του τόπου. Αυτές οι δουλειές δεν γίνονται με την αδελφοσύνη. Άραγε ποιος διεξάγει τον αγώνα της βόρειας Κύπρου μέσα στη διεθνή κοινότητα; Μήπως ο κύριος Ακιντζί νομίζει ότι μπορεί να διεξάγει μόνος του τον αγώνα αυτό; Η βόρεια Κύπρος είναι θυγατέρα πατρίδα και θα συνεχίσει να παραμένει ως τέτοια». Ούτε το περιεχόμενο, ούτε ο συγχρονισμός, ούτε και το στιλ αυτής της ρητορικής είναι αποδεχτά. Μας έρχεται να πούμε «ποιος δεν ακούει αυτά που λέει», αλλά προτιμούμε να μην ανταποκριθούμε σε αυτή την πρόκληση, αγνοώντας το περιεχόμενό της. Δίδεται κάποιο μήνυμα και είναι ξεκάθαρο. Θεωρώ ότι θα ήταν πολύ πιο σωστό να γίνει καλά αντιληπτό αυτό. Συχνά αξιωματούχοι της Τουρκικής Δημοκρατίας αναφέρονται στη «λύση» του κυπριακού προβλήματος. Αλλά υπάρχει μια πολύ εμφανής διαφορά οράματος ανάμεσα στο κράτος της Τουρκίας και τους Τουρκοκύπριους στο είδος της ευκταίας λύσης. Οι Τουρκοκύπριοι οραματίζονται με τη λύση να γίνουν οι ισότιμοι εταίροι μιας ομόσπονδης δημοκρατίας, να μοιράζονται τη διοίκηση της χώρας σε ένα οικοδόμημα στο οποίο να υπάρχουν ανθρώπινα δικαιώματα, δημοκρατία και κράτος δικαίου και να διαθέτουν εξουσίες και ευθύνες εντός της Ε.Ε. Όμως, όταν το κράτος της Τουρκίας κοιτάζει την Κύπρο, βλέπει την ανάγκη υπεράσπισης της γεωπολιτικής του θέσης και στρατηγικής. Η εμπόλεμη κατάσταση Η Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση κήρυξε πόλεμο στην Κύπρο το Για 41 χρόνια συνεχίζεται η εμπόλεμη κατάσταση και η διαδικασία κατάπαυσης του πυρός. και η κατάπαυση του πυρός που συνεχίζεται εδώ και 41 χρόνια στην Κύπρο παρά τη θέληση ολόκληρου του κόσμου χρησιμοποιείται ως μια κατάσταση που χρειάζεται μέχρι να επιβάλει η Τουρκία τη μορφή «λύσης» που επιθυμεί. Το κράτος της Τουρκίας δεν επιθυμεί αδελφοσύνη, θέλει να λέει κάτι στη «θυγατέρα» και να την αναγκάζει να το κάνει. Τα αδέλφια μπορεί να κάθονται και να σχεδιάζουν μαζί τα κοινά τους συμφέροντα, τη «θυγατέρα» την τρέφετε, την καθαρίζετε, αλλά τη φασκιώνετε και την εμποδίζετε να μπει σε μέρη που εσείς δεν θέλετε. Η θυγατέρα δεν παράγει, προσβλέπει στη μάνα της για την ταΐσει και διδάσκεται τι πρέπει να κάνει για να τρέφεται. Η Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση κήρυξε πόλεμο στην Κύπρο το 1974 και για 41 χρόνια συνεχίζεται η εμπόλεμη κατάσταση και η διαδικασία κατάπαυσης του πυρός. Οι μυστικοί λόγοι κήρυξης του πολέμου και η απόφαση που λήφθηκε σε κλειστή συνεδρία δημοσιεύθηκαν αργότερα στην ιστοσελίδα του Κοινοβουλίου. Δεν έχει διαφοροποιηθεί ακόμα ο λόγος για τον οποίο ήρθε η Τουρκία στην Κύπρο και η μορφή λύσης που προσπαθεί να διαμορφώσει και για την οποία δημιουργεί το έδαφος στη βόρεια γεωγραφική περιοχή της Κύπρου. Αναβιώνουν από το στόμα του κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις μέρες μας οι λόγοι της κήρυξης πολέμου που καταγράφηκαν ως εξής πριν από 41 χρόνια: - «Η Τουρκία δεν μπορεί να μείνει εντός των όρων των Συμφωνιών που δίνουν ζωή στο Κράτος της Κύπρου του 1960». - «Δεν είναι δυνατόν να διασφαλίσει σε ικανοποιητικό βαθμό τα ζωτικά εθνικά μας συμφέροντα ένα καθεστώς όμοιο με τα προηγούμενα για εμάς καθεστώτα». - «Μπορεί για λόγους τακτικής σήμερα να λέμε ότι πρέπει να τσακίζονται τα χέρια που αγγίζουν την ανεξαρτησία της Κύπρου και να αναφερόμαστε στην εδαφική ακεραιότητα της Κύπρου». - «Οι αξιότιμοι φίλοι μπορεί να μην το ονομάζουν αυτό διχοτόμηση, δεν με νοιάζει, δέχομαι να λέγεται κυρίαρχη τουρκική περιοχή. Να λέγεται αυτόνομη τουρκική περιοχή, αλλά χαίρομαι που βλέπω ότι τυγχάνει αποδοχής με κατανόηση στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση, ότι τυγχάνει έγκρισης ότι ουδέποτε πρέπει να υπάρξει παρέκκλιση από το ότι στην πραγματικότητα ο εθνικός στόχος μας είναι η τουρκική κυριαρχία και η κατοχή μιας γεωγραφικής περιοχής όπου θα μπορεί να γίνεται αισθητή η τουρκική ισχύς». Η Τουρκία θέλει ένα κομμάτι γης που να βρίσκεται υπό τη δική της κυριαρχία στη βόρεια γεωγραφική περιοχή της Κύπρου. Τελεία και παύλα. Ο κύριος Ερντογάν λέει δεν μπορώ να σας τους πω, αλλά υπάρχουν λόγοι που στηρίζουμε τόσο πολύ την Κύπρο, ξοδεύουμε ένα δισεκατομμύριο δολάρια τον χρόνο, δεν μπορούν να γίνουν με την αδελφοσύνη αυτές οι δουλειές, είστε παιδιά και παιδιά θα μείνετε και κάνετε λάθος αν νομίζετε ότι μπορείτε να υπάρξετε χωρίς εμάς. Υπάρχει μια τέτοια ζωτική διαφορά οράματος και στόχων, δεν πρέπει να συγκαλυφθεί και πρέπει να συζητηθεί. Οι Τουρκοκύπριοι ξεγελάστηκαν για αρκετά μακρό χρονικό διάστημα και δεν ανέχονται να χάσουν και άλλο χρόνο. Όποιες και αν είναι οι αντιφάσεις έχουν δικαίωμα να τις γνωρίζουν και να αποφασίσουν αναλόγως. Σε αυτό το πλαίσιο, είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε να παρέχουμε ανοικτή και πλήρη στήριξη προς τον κύριο Ακιντζί. Ο κ. Αλί Ερέλ υπήρξε πρόεδρος του τ/κ Επιμελητηρίου και είναι εκ των ηγετών της Κίνησης για την Ε.Ε. ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Το Σωματείο Εθνικός Λατσιών ανακοινώνει ότι την Κυριακή του Πάσχα 19 Απριλίου 2015 κληρώθηκε το Μεγάλο Λαχείο 2014/2015 με δώρο ένα αυτοκίνητο Nissan March, αξίας 6,500 ευρώ. Ο τυχερός αριθμός είναι ο Παρακαλείται ο κάτοχος του τυχερού λαχνού να επικοινωνήσει με το Σωματείο για να διευθετηθούν οι λεπτομέρειες παράδοσης του μεγάλου δώρου. Το Διοικητικό Συμβούλιο ευχαριστεί όλα τα μέλη και του φίλους του Σωματείου που έλαβαν μέρος στον διαγωνισμό, αγοράζοντας λαχεία.

15 15-ELLADA_Master_cy 01/05/15 23:03 Page 15 Κυριακή 3 Μαΐου 2015 ΕΛΛΑΔΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 15 ΦΑΛΗΡΕΥΣ / Του ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ Ο Τσίπρας στη χώρα των ονείρων Συνήθως λέμε, κατ ευφημισμόν, ότι «δανειζόμαστε» μια πετυχημένη διατύπωση που βρίσκουμε στο κείμενο κάποιου άλλου, όταν στην πραγματικότητα απλώς την οικειοποιούμαστε χωρίς να ρωτήσουμε. Δεν θα πω, λοιπόν, ότι «δανείζομαι» τον σημερινό τίτλο της στήλης από πρόσφατο άρθρο του Γιόσκα Φίσερ για την Ελλάδα διότι το δάνειο προϋποθέτει τη συναίνεση εκείνου που το χορηγεί, καθώς και την υπόσχεση του δανειολήπτη ότι θα το επιστρέψει, ενώ τίποτε από τα δύο δεν ισχύει εδώ. Του βούτηξα, λοιπόν, τον εύστοχο τίτλο και ο λόγος είναι ότι, με την ανάλυση που κάνει στο συγκεκριμένο άρθρο για την κυβέρνηση ΣΥ- ΡΙΖΑ, ο Φίσερ, ιδρυτής των Πρασίνων στη Γερμανία και πρώην υπουργός Εξωτερικών, πετυχαίνει διάνα τον στόχο. Δεν πρέπει να εκπλήσσει η ευστοχία του, διότι αυτός έχει κάνει ολόκληρη τη διαδρομή από την Αριστερά προς την πραγματικότητα: ξεκίνησε από κάποια μαοϊκή φράξια τον Μάιο του 1968, για να καταλήξει ως ο άνθρωπος που εξημέρωσε τους οικολόγους και τους έκανε αξιοσέβαστο κόμμα. Αν κάποιος μπορεί να καταλάβει, ίσως καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο, το πραγματικό πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ, ως κυβέρνησης πλέον, είναι αυτός. Οι Ντάισελμπλουμ, Ντράγκι και οι λοιποί τεχνοκράτες, όλοι τους άνθρωποι που έχουν ανατραφεί και εξελιχθεί σε περιβάλλον πραγματισμού, δεν μπορούν να συλλάβουν σε τι οφείλεται η παραλυσία του ΣΥΡΙΖΑ μπροστά στο δίλημμα που ορθώνει μπροστά του η πραγματικότητα. Αναρωτιούνται μήπως υπάρχει «κάποιο σχέδιο πίσω από την τρέλα», όπως αναρωτιέται και ο Πολώνιος για τον Αμλετ, επειδή δεν έχουν την εμπειρία και, προφανώς, ούτε τη φαντασία να δουν τον κόσμο με τα μάτια εκείνου που διάλεξε να ζει οχυρωμένος εκτός πραγματικότητας. Ο Γιόσκα Φίσερ, όμως, μπορεί και το αναπτύσσει πάρα πολύ ωραία στο άρθρο του. Υποστηρίζει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, ως κυβέρνηση, «δεν μπορεί να ξεφύγει από τον φανταστικό κόσμο ενός θεωρητικού συστήματος [...] δεν μπορούν να δουν πέρα από τον ορίζοντα της προέλευσης του κόμματός τους και από τον ριζοσπαστικό ακτιβισμό της αντιπολίτευσης». Περιγράφει, δηλαδή, ανθρώπους εκτός πραγματικότητας. Εχει δίκιο. Η Αριστερά όταν ασκείται ως επάγγελμα (δεν το λέω υποτιμητικά: στις μέρες μας, η πολιτική είναι επάγγελμα) και, ειδικά, μέσα στο οικονομικό περιβάλλον της ευμάρειας που παρέχει ο καπιταλισμός έχει την τάση να απομακρύνεται από την πραγματικότητα. Η Αριστερά, σε τέτοιες συνθήκες, θυμίζει κάποιον ο οποίος απολαμβάνει την άνεση των καθισμάτων του αυτοκινήτου του, τις δερμάτινες ταπετσαρίες και το ξύλο τριανταφυλλιάς ΣΚΙΤΣΟ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΑΝΤΖΟΠΟΥΛΟΥ στο καντράν, αλλά θεωρεί δεδομένη τη μηχανή από κάτω και δεν θέλει να ξέρει τίποτε γι αυτή. Τέτοιου είδους Αριστερά είναι η «πρώτη φορά Αριστερά» στην Ελλάδα. Η πραγματικότητα γι αυτούς βρισκόταν (για πολλούς εξακολουθεί να βρίσκεται) εκεί όπου οι μεσαιωνικοί χάρτες σταματούσαν, επειδή τελείωνε ο τότε γνωστός κόσμος, και έγραφαν στα λατινικά: «Εδώ κατοικούν δράκοντες». Στα όνειρα της αντιπολίτευσης, που συντηρεί ακόμη ο ΣΥΡΙΖΑ, η πραγματικότητα παρεισφρέει σαν εφιάλτης, όπως στο διήγημα του Χούλιο Κορτάσαρ με τον τίτλο «The night face up». Το θυμίζω στα γρήγορα: μετά από ένα ατύχημα με μοτοσικλέτα, ένας άνθρωπος ξυπνά τραυματισμένος στο νοσοκομείο. Δυσκολεύεται να κοιμηθεί, γιατί ξυπνά διαρκώς με τον ίδιο εφιάλτη, ότι είναι πολεμιστής στην προκολομβιανή Αμερική και τον έχουν αιχμαλωτίσει οι Αζτέκοι, για να τον θυσιάσουν. Το δράμα της αιχμαλωσίας του εκτυλίσσεται σε κάθε φάση του εφιάλτη, ώσπου φθάνει η ώρα που ο Αζτέκος ιερέας του ξεριζώνει την καρδιά και, τότε, καταλαβαίνει ότι ο εφιάλτης ήταν η πραγματικότητα, ενώ η μοτοσικλέτα, το νοσοκομείο και οι νάρθηκες ήταν ένα ευχάριστο όνειρο... Η διαφορά με το διήγημα του Κορτάσαρ είναι, ωστόσο, ότι τον εφιάλτη του ΣΥΡΙΖΑ τον ζούμε όλοι, ακόμη και εκείνοι που τον ψήφισαν με ενθουσιασμό. Διότι αυτό σημαίνει το 82% που καταγράφει στις δημοσκοπήσεις η τάση υπέρ της παραμονής στο ευρώ. (Το υπόλοιπο 18% είναι η πραγματική δύναμη της άκρας Αριστεράς και της άκρας Δεξιάς μαζί...). Ολοι, φέρ ειπείν, παρακολουθούμε τον Ντάισελμπλουμ να λέει με απόλυτη φυσικότητα ότι, ναι, η Ευρωζώνη ετοιμάζεται για όλα τα ενδεχόμενα. Ολοι, επίσης, περιμέναμε ότι στο υπουργικό συμβούλιο της περασμένης Πέμπτης θα συζητούσαν τα μέτρα που προτείνουν στους εταίρους για να επιτευχθεί συμφωνία. Τίποτε γι αυτά, ωστόσο, δεν ελέχθη, διότι τα μέτρα δεν είχαν ακόμη συμφωνηθεί με τους εταίρους. (Ο,τι, δηλαδή, συνέβαινε και με την προηγούμενη κυβέρνηση...). Ολα αυτά και άλλα τόσα που συμβαίνουν καθημερινά είναι στάδια στην εξέλιξη του εφιάλτη που αναδεικνύεται ως η πραγματικότητα μέσα στην οποία ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να κυβερνήσει. Η πραγματικότητα αυτή λέει ότι ή θα συμμαζέψουμε την οικονομία εντός των κανόνων του ευρώ ή θα πάμε στο χάος με οδηγό τον φάρο της σκέψης του Λαφαζάνη. Ο,τι κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση σε άλλους τομείς (π.χ., στην Παιδεία) είναι σοσιαλιστικές κατεδαφίσεις, των οποίων το κόστος ίσως τώρα δεν φαίνεται, αλλά θα συνειδητοποιηθεί και θα καταβληθεί στο μέλλον. Μπροστά στο ουσιώδες δίλημμα, όμως, μένει παράλυτος. Θα πάει με το 80 ή με το 20%; Αν αποφασίσει να πάει εκεί που θέλει το 80%, η στροφή πρέπει να γίνει απότομα, γιατί δεν υπάρχει χρόνος και αν, τελικά την πάρει, είναι πιθανό ο ΣΥΡΙΖΑ να καταλήξει στραπατσαρισμένος στον κορμό ενός δέντρου. Γι αυτό και, από όλα τα στάδια του εφιάλτη ώς τώρα, το πιο ενδιαφέρον είναι ότι τώρα επιλέγει να κάνει ξανά την εμφάνισή του ο Λαφαζάνης ως οιονεί αρχηγός του κόμματος της δραχμής, μέσω της ιστοσελίδας της Αριστερής Πλατφόρμας. Το κάνει, προδήλως, όχι επειδή περιμένει ότι θα κερδίσει πιστούς με την κωμικά αφελή περιγραφή του μέλλοντος της Ελλάδας εκτός Ευρώπης που παρουσιάζει στο άρθρο του. Το κάνει για να επιτείνει την παραλυσία του Τσίπρα, ο οποίος θέλει αλλά πώς θα τολμήσει... kassimatis@kathimerini.gr

16 16-ELLADA_Master_cy 01/05/15 23:22 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Κυριακή 3 Μαΐου 2015 Η χαμένη ευκαιρία Του ΑΛΕΞΗ ΠΑΠΑΧΕΛΑ Ονειροπολήσεις με πεμπτοφαλαγγίτες Του ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ Θ α έβαζα ένα μεγάλο στοίχημα για το τι θα είχε συμβεί αν ο πρωθυπουργός είχε χειρισθεί τη διαπραγμάτευση με διαφορετικό τρόπο. Και αυτό, γιατί είμαι βέβαιος ότι θα είχε πετύχει μια εξαιρετική συμφωνία για τον ίδιο, αλλά το κυριότερο, και τη χώρα. Το κλίμα στην Ευρώπη είχε αλλάξει θεαματικά στις 25 Ιανουαρίου. Υπήρχε η κοινή αποδοχή πως η πολιτική της λιτότητας είχε παρατραβήξει και γι αυτό κάμφθηκαν οι γερμανικές αντιρρήσεις για την ποσοτική χαλάρωση από την ΕΚΤ. Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε γίνει αποδεκτός από μεγάλο τμήμα των ακαδημαϊκών ελίτ και των διεθνών οργανισμών ως μία πολιτική δύναμη που θα μπορούσε να προχωρήσει σε γενναίες μεταρρυθμίσεις, λειτουργώντας και ως καταλύτης για ένα μπιγκ μπανγκ του πολιτικού συστήματος. Οι ΗΠΑ έβλεπαν θετικά την εξέλιξη και ήταν διατεθειμένες να στηρίξουν τη νέα κυβέρνηση. Ακόμη και οι «σκληροί» σε Βερολίνο και Βρυξέλλες είχαν καταλάβει, με μεγάλη καθυστέρηση, ότι το μοντέλο της τρόικας δεν μπορούσε να συνεχισθεί. Ολα ήταν έτοιμα για μια ρεαλιστική συμφωνία στη βάση του 70-30, της υλοποίησης του 70% του Χαρδούβελη, με αντάλλαγμα την εκμηδένιση των στόχων για πρωτογενές πλεόνασμα και την αποδοχή τμήματος του προγράμματος της Θεσσαλονίκης. Αυτό που χρειαζόταν ήταν μία, μεγάλη όντως, υποχώρηση της κυβέρνησης σε έναν κρίσιμο τομέα, όπως το ασφαλιστικό. Δεν θα ήταν εύκολη υπόθεση ασφαλώς. Οταν έχεις καταφερθεί κατά κάθε ισχυρού παίκτη στην Ευρώπη, λογικό είναι να χρειάζεται μια περίοδος ανακωχής και οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Ολοι, όμως, ήλπιζαν ότι ο κ. Τσίπρας θα είχε τα ηγετικά προσόντα να πάρει γρήγορα πάνω του τη διαπραγμάτευση και τον συμβιβασμό. Πολλά πήγαν όμως στραβά από τότε. Η νέα κυβέρνηση έχασε πολλούς φίλους στην Ευρώπη, λόγω των φιλορωσικών ανοιγμάτων και μιας ημιεθνικιστικής ρητορείας που υιοθετήθηκε από τα στελέχη της. Να σημειώσουμε ότι στην πράξη οι χειρισμοί ήταν πολύ προσεκτικοί, αναπτύχθηκε όμως μια παραφιλολογία εσωτερικής κατανάλωσης που έκανε ζημιά στην Ευρώπη. Στον δρόμο χάθηκαν και οι Αμερικανοί λόγω Ξηρού, ανοιγμάτων στη Μόσχα και των συνεχών διαρροών περί ταύτισης απόψεων Αθήνας - Ουάσιγκτον Ο ιός του ΣΥΡΙΖΑ Τρεις μήνες μετά τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου, είναι άγνωστο εάν η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ κάμψει τις αντιστάσεις του Eurogroup, εάν υπάρξει κάποιος «έντιμος συμβιβασμός» ή εάν τελικώς η Ε.Ε. συντρίψει τον νέο «ταραξία», κ. Αλέξη Τσίπρα, όπως συνέβη πριν από 200 χρόνια, όταν οι τότε «συστημικές» δυνάμεις της Ευρώπης συνέθλιψαν τον μέγα ταραξία της εποχής εκείνης, τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη, στις 18 Ιουνίου 1815, στο Βατερλώ. Ο συσχετισμός είναι εξώφθαλμα εξωπραγματικός καθόσον αφορά τα πρόσωπα που έχουν προαναφερθεί. Αλλά η απώλεια κάθε μέτρου από όλες τις πλευρές είναι προφανής και άκρως ενοχλητική. Παρασυρθήκαμε, προς στιγμήν, από το πνεύμα των καιρών. Βεβαίως, η Γαλλία επανήλθε στο ευρωπαϊκό σύστημα, χάρη στις έξοχες υπηρεσίες που προσέφερε στη χώρα του και στον μονάρχη του, τον Λουδοβίκο ΙΗ, ο μέγας αποστάτης, ο πρίγκιπας Ταλλεϋράνδος. Η Ελλάς δεν διαθέτει τίποτε σε αυτήν τη φάση, ούτε Ταλλεϋράνδο ούτε μονάρχη, και αντί του δούκα του Ουέλιγκτον, έχει τον κ. Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Ματαία η επίκληση και η αναπόληση του μεγαλείου των περασμένων εποχών. Επειδή ως απλοί πολίτες, συντηρητικής και όχι ριζοσπαστικής διαμορφώσεως, ευχόμαστε απλώς να λήξει όλη η αναστάτωση με μία συμφωνία ευπρεπή, αδυνατούντες να προβλέψουμε τι πρόκειται να συμβεί στο προσεχές δεκαήμερο, μπορούμε με βεβαιότητα να επισημάνουμε απλώς ότι ο «ιός» του ΣΥΡΙΖΑ έχει εισπηδήσει ανεπανόρθωτα στην πολιτική μας ζωή. Εικόνα χάους και ασυναρτησίας εκπέμπεται σχεδόν καθημερινώς από τις συνεδριάσεις της Βουλής, όπου κυριαρχεί ισοπεδωτικά η άναρθρη -δήθεν πολιτική- κραυγή. Ιδιόρρυθμος κομματικός σχηματισμός ο ΣΥΡΙΖΑ, δίχως προτέρα Του ΚΩΣΤΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗ που εξόργισαν μέχρι και τον Λευκό Οίκο. Παίκτες σε θέσεις-κλειδιά, όπως ο κ. Γιουνκέρ, έχασαν την εμπιστοσύνη τους γιατί κάθε φορά που επιχειρούσαν να μεσολαβήσουν για μια λογική συμφωνία, έβλεπαν τις λεπτομέρειες την επομένη στον Τύπο. Αλλοι, όπως ο κ. Ντράγκι, βρέθηκαν προσωπικά στο στόχαστρο επιθέσεων που ξενίζουν εκτός ελληνικών συνόρων. Το μεγαλύτερο λάθος του κ. Τσίπρα ήταν ότι σαγηνεύθηκε από την μεγάλη απήχηση που είχε στην κοινή γνώμη η άποψη ότι «επιτέλους τους τα λέμε στα μούτρα». Καλό ήταν αυτό για τον ίδιο από πλευράς δημοσκοπήσεων. Ωστόσο, υπονόμευσε πλήρως τη διαπραγματευτική ισχύ της χώρας. Οταν μιλάμε για τα συμφέροντα της Ελλάδας είναι καλό να θυμόμαστε πάντοτε ότι εθνικώς συμφέρον είναι ό,τι αποφέρει απτά οφέλη στη χώρα και όχι απαραίτητα ό,τι εκτινάσσει τη δημοτικότητα ενός πολιτικού. Βρεθήκαμε πολύ μακριά από όλους τους εταίρους μας, με αποκορύφωμα τη Ρίγα όπου το σκορ ήταν Μας έμειναν μερικοί διανοούμενοι και μια περιθωριακή ευρωπαϊκή αριστερά, χωρίς ιδιαίτερη επιρροή. Οσο για την Ευρώπη, που αναμενόταν να αλλάξει ακολουθώντας τον δρόμο που άνοιξε ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν άλλαξε, όπως δείχνει η περίπτωση του Podemos. Το στρατήγημα ότι αν αντέξουμε μέχρι το φθινόπωρο θα έλθουν φίλιες δυνάμεις στην εξουσία δεν επαληθεύθηκε. Στο μεταξύ τα δημόσια ταμεία άδειασαν, η οικονομία βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού και βρισκόμαστε στο σημείο μηδέν όπου για να μπορέσουμε να λειτουργούμε ως κράτος θα χρειασθούμε ευρωπαϊκά λεφτά και νέο μνημόνιο. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να ξαναφτιαχτούν γέφυρες που γκρεμίστηκαν, να κερδηθούν σύμμαχοι που δεν θέλουν να ακούσουν για εμάς και να αλλάξει ριζικά πορεία ο κ. Τσίπρας και στα λόγια και στα έργα. Ολο αυτό θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί αν την επομένη των εκλογών είχε μιλήσει τη γλώσσα της αλήθειας στον λαό και προχωρούσε σε έναν έντιμο συμβιβασμό με τους έξω. Τώρα κάθε μέρα που περνάει ο συμβιβασμός γίνεται πολύ πιο δύσκολος και η ρήξη πιο επικίνδυνη. Και σίγουρα το καλύτερο deal που μπορεί να εξασφαλίσει σήμερα θα είναι πολύ χειρότερο από το deal που θα είχε πάρει αν... το είχε πάει αλλιώς. κοινοβουλευτική εμπειρία οι βουλευτές του, στη συντριπτική τους πλειονότητα. Ιδιότυπη και η συμπεριφορά της προέδρου της Βουλής, Ζωής Κωνσταντοπούλου. Αλλά με δυσκολία μπορεί να αντιληφθεί κανείς γιατί αυτή η ανορθόδοξη κοινοβουλευτική πρακτική των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ έπρεπε να αντιμετωπισθεί στον ίδιο τόνο από ορισμένους «μπαχαλάκηδες» κομμάτων της αντιπολιτεύσεως, τα οποία κολακεύονται να αυτοαποκαλούνται «συστημικά». Η Ν.Δ., πρωτίστως, και τα εκσυγχρονιστικά υπολείμματα του ΠΑΣΟΚ εκπροσωπούν την «αστική τάξη» ή αυτό φιλοδοξούν τουλάχιστον. Αλλά η αστική αντίληψη είναι πρωτίστως θέμα ύφους, δεν είναι επιχειρήματα, που ελάχιστα λαμβάνονται υπ όψιν όταν η κοινοβουλευτική δραστηριότητα μεταφέρεται από την τηλεοπτική οθόνη. Κατά συνέπεια η ομογενοποίηση της συμπεριφοράς σε ένα κατώτερο επίπεδο αντιπαραθέσεως εξυπηρετεί τον ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά ο ιός του ΣΥΡΙΖΑ έχει αρχίσει να διαχέεται και σε κομματικό επίπεδο. Ο κ. Τσίπρας εισήγαγε στον ιδιόρρυθμο αυτόν πολιτικό συνασπισμό τις συνιστώσες πυρήνες ολιγομελείς, ανομοιογενών τροπών, εντός ενός ευρύτερου μαρξιστικού πλαισίου. Αυτή υπήρξε η επιλογή του και τη διαχειρίζεται επιτυχώς, κυρίως με τη στήριξη των έμπειρων κομμουνιστών παλαιάς κοπής. Η Ν.Δ. όμως -αφού η ενασχόληση με το ΠΑΣΟΚ παρέλκει ασφαλώς- εκφράζει μια παράταξη διαφορετικής διαμορφώσεως έχουν περάσει εξήντα χρόνια από την ώσμωση Φιλελευθέρων και δεξιών, που όμως δεν ολοκληρώθηκε. Σήμερα έχουν εμφανισθεί στην Κεντροδεξιά διάφοροι κύκλοι επάλληλοι, που όσο κυλά ο χρόνος υπάρχει κίνδυνος να παγιωθούν. Το «πρότυπο» που εισήγαγε ο ΣΥΡΙΖΑ αρχίζει να διαχέεται επικίνδυνα σε διάφορες κατευθύνσεις. Ηολοένα εντεινόμενη επιθετικότητα υπουργών και άλλων κυβερνητικών στελεχών εναντίον όσων δεν συμφωνούν μαζί τους, η οποία συμπυκνώνεται στο άρθρο του Παναγιώτη Λαφαζάνη «Να απομονώσουμε την πέμπτη φάλαγγα», μαρτυρεί σαφή διάθεση ρήξης με τους ξένους εταίρους, αλλά και με εσωτερικούς αντιπάλους. Ή βλέπουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα υποχρεωθεί να υποχωρήσει από τις θέσεις του και αναζητούν αποδιοπομπαίους τράγους στο εσωτερικό μέτωπο ή ρίχνουν το γάντι στον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα για να αποκλείσουν συμβιβασμό με τους ξένους ή σκοπεύουν στη ρήξη, ώστε να βρεθεί η Ελλάδα εκτός Ευρωζώνης. Οποιος και αν είναι ο στόχος, γιατί να θέτουν τη χώρα σε τέτοιους κινδύνους, γιατί να ανατρέψουν τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων; Οι προχθεσινές δηλώσεις του ΣΥΡΙΖΑ, του πρωθυπουργού, των υπουργών και κομματικών στελεχών, με αφορμή την Πρωτομαγιά, δείχνουν πόσο μεταδοτικός είναι ο ενθουσιασμός, η πίστη ότι θα επιβάλουν το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ σε εταίρους και πιστωτές. Η επιμονή σε αυτή τη θέση συσπειρώνει το κόμμα και την κυβέρνηση, ενώ προκαλεί όλους τους «αντιπάλους», δηλώνοντας ότι δεν θα υπάρξει συμβιβασμός. Επειδή, όμως, η κυβέρνηση δείχνει να προσπαθεί να έρθει σε Ζούμε έναν ρεαλιστικότατο (όχι ρητορικό - αλληγορικό) εφιάλτη. Και ζούμε εφιάλτη, όχι επειδή ακροβατούμε μεταξύ άτακτης χρεοκοπίας και εξανδραποδιστικής υποτέλειας, όχι. Η τρομακτική καταστροφή που έχει συμβεί στη χώρα μας, είναι η ολοκληρωτική κοινωνική διάλυση. Κυριολεκτικά. Συγκροτήστε την εικόνα: Η κυβέρνηση να παζαρεύει μισθούς και συντάξεις του επόμενου μήνα (το ψωμί της πλειονότητας του πληθυσμού) και οι οπαδοί ποδοσφαιρικών ομάδων να μαχαιρώνονται στους δρόμους για την κρετινική τους θρησκοληψία ( ). Θυμηθείτε: σήματα και πινακίδες της τροχαίας κατεστραμμένα από «πολίτες» - κάφρους σε ολόκληρη τη χώρα. «Καταλήψεις» δημόσιων κτιρίων στην καρδιά της πρωτεύουσας επί βδομάδες, με άθλια κουρελαρία συνθημάτων για «συμπαράσταση» σε στυγνούς δολοφόνους. Συμπληρώστε την εικόνα της διάλυσης με το σύμπτωμα του πλιάτσικου πού; Στα νοσοκομεία να κλέβουν οι «ασφαλισμένοι» τις κουρτίνες, τα τηλεχειριστήρια, ακόμα και τα σκεπάσματα από τις λεκάνες των αποχωρητηρίων. Μην ξεχνάμε: θρυμματισμένα με βαριοπούλες τα όποια ελάχιστα απομεινάρια μαρμάρινων διακοσμήσεων στο κέντρο της Αθήνας, τον παρανοϊκό βανδαλισμό κάθε πανεπιστημιακού κτιρίου και κάθε σχολείου. Περάστε τώρα σε άλλο επίπεδο: Βασικό δεδομένο του εφιάλτη της κοινωνικής διάλυσης, αλλά και θεμελιώδης συντελεστής, η κατάργηση της πληροφόρησης. Οχι με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (πρόσφατο δικτατορικό εύρημα), αλλά εκ των πραγμάτων: Ακούμε, βλέπουμε ή διαβάζουμε «ειδήσεις» και κάθε ραδιόφωνο, κανάλι ή εφημερίδα παρουσιάζει το ίδιο (κάποιο) γεγονός από τόσο διαφορετική οπτική γωνία, ώστε η είδηση να παραπέμπει από μερικούς σε θριαμβικό κατόρθωμα και από άλλους σε συμφορά δημοσιογράφοι (λειτουργοί της κοινωνικής πληροφόρησης) κι από τις δυο μεριές. Οπως και στη Βουλή, με κάθε θέμα που έρχεται για «συζήτηση»: οι αντιθέσεις είναι προκαθορισμένες, αυτονόητες, υποχρεωτικές. Το «άσπρο» του ενός <<<<<< πρέπει να είναι «μαύρο» για τον άλλον. Οι πολίτες που καταλαβαίνουν ή διαισθάνονται ότι έντιμη, απροκατάληπτη δημοσιογραφική πληροφόρηση και ανιδιοτελής πολιτικός λόγος δεν υπάρχουν στη χώρα (είναι είδος ολοκληρωτικά εξαφανισμένο), αντιδρούν με δύο κυρίως τρόπους: Ή γαντζώνονται σε ένα από τα προβαλλόμενα ψεύδη (σε όποιο ταιριάζει καλύτερα στις ψυχολογικές τους προκαταλήψεις) γαντζώνονται με πείσμα αποκαλυπτικό του άλογου, ενορμητικού (όχι ελεύθερου κριτικού) χαρακτήρα της επιλογής. Ή εγκαταλείπονται στην απόγνωση που φαρμακώνει τη ζωή τους. Αυτή η εξάρτηση της ζωής, της ανθρωπιάς, των ελπίδων μιας κοινωνίας (εκατομμυρίων ανθρώπων) από την ιδιοτελέστατη αυθαιρεσία ανθρώπων της «πληροφόρησης» και επαγγελματιών της πολιτικής δημιουργεί κακοήθη νεοπλάσματα στον συλλογικό βίο. Δεν έχουμε ακόμα γλωσσικά σημαίνοντα για να σημάνουμε αυτή την κακοήθεια. Εξακολουθούμε να ονομάζουμε «ειδήσεις» τη μεθοδική ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ Tου ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ Η λογική της μαγιάς Από τα κάτω φυτρώνει η ελπίδα, όχι από τα μεγάφωνα. και χυδαία παραπληροφόρηση. Ονομάζουμε «πολιτικά κόμματα» τις συντεχνίες της εξουσιαστικής ιδιοτέλειας (ακόμα και υποδίκων στην κοινή συνείδηση για καταλήστευση του κοινωνικού χρήματος), συντεχνίες λωποδυτών ή τραμπούκων νεοναζιστών ή νοσταλγών και υπέρμαχων της σταλινικής φρίκης. Εξακολουθούμε να ονομάζουμε «τρίτη εξουσία» το δικαστικό σώμα, που την ηγεσία του τη διορίζουν οι αποκλειστικοί εξουσιαστές της χώρας: τα κόμματα. Ονομάζουμε «φορολογία» κάθε αυθαίρετο χαράτσι, αδιάντροπη κλοπή του μόχθου των πολιτών για να πληρωθούν χρέη εξωφρενικά που μας φόρτωσαν εγκληματίες «πολιτικοί» προκειμένου να συντηρήσουν το «πελατειακό κράτος» τους. Το ψεύτισμα κάθε κοινωνικής λειτουργίας, η πλαστογράφηση θεσμών και κοινωνικών κατακτήσεων, η καμουφλαρισμένη αλλά μεθοδική κατάλυση του κοινωνικού κράτους, ο παλιμβαρβαρισμός της ιδιωτικοποίησης των πάντων, ο ολοκληρωτισμός της φεουδαλικής απολυταρχίας των «αγορών», είναι άραγε αναστρέψιμα ιστορικά δεδομένα; Η εφιαλτική διάλυση της ελληνικής κοινωνίας, η καταστροφή της γλώσσας, η διαστροφή της ιστορικής αυτοσυνειδησίας, η θρησκειοποίηση του εκκλησιαστικού γεγονότος, ΑSSOCIATED PRESS κάποια συμφωνία με τους εταίρους προκειμένου να μπορέσει να πληρώσει μισθούς, συντάξεις, δόσεις δανείων και άλλες υποχρεώσεις μέσα σε αυτόν τον μήνα, δηλώσεις όπως «Δεν εκβιαζόμαστε. Ούτε βήμα πίσω», έχουν στόχο να ξεγελάσουν είτε τους ξένους είτε τους ψηφοφόρους. Οσο η πραγματικότητα απαιτεί οδυνηρές διαπιστώσεις και δύσκολες αποφάσεις, οι άνθρωποι του ΣΥΡΙΖΑ επιλέγουν να πλέουν στα πελάγη της εξουσίας, να μη χαλούν το κέφι τους με τη σκέψη του αναπόφευκτου ναυαγίου. H ουσιαστική σύγχυση της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι εξαντλεί τα όρια της απραξίας και της ονειροπόλησης επειδή της αρέσει, αλλά και επειδή δεν τολμά να κάνει αλλιώς. Ενώ δεν μπορεί να εκπληρώσει την υπόσχεση να καταργήσει όσα έγιναν τα τελευταία πέντε χρόνια και να μη χρεοκοπήσει η χώρα, γνωρίζει ότι όταν αρχίσει να αντιμετωπίζει την πραγματικότητα, ίσως να μην αντέξει τις εντάσεις που θα απελευθερωθούν. Και όσο καθυστερεί, τόσο μεγαλώνει η τρύπα στα δημοσιονομικά, τόσο πέφτει ο τζίρος της πραγματικής οικονομίας, τόσο εξαντλείται η δυνατότητα να συμπληρωθούν τα χαμένα χρήματα από φόρους και εισφορές. Την ίδια ώρα, όσο δεν επέρχεται συμφωνία ανάμεσα στην κυβέρνηση και στους δανειστές, η χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα παραμένει ελάχιστη, ενώ η επόμενη δόση του δανείου καθυστερεί. Η παράταση του προεκλογικού παραμυθιού οδηγεί σε κατάσταση που ίσως να είναι μη αναστρέψιμη. Οσο πιο επικίνδυνα γίνονται τα πράγματα, τόσο πιο ελκυστική γίνεται η άρνηση της πραγματικότητας με ψέματα και παλικαρισμούς, τόσο διαχωρίζονται οι άνθρωποι μεταξύ αυτών που «είναι μαζί μας» και αυτών που «είναι εναντίον μας». Το είδαμε αυτό με τις επιθέσεις των υπουργών Ν. Βούτση και Π. Λαφαζάνη εναντίον βουλευτών της αντιπολίτευσης στη Βουλή, και στο άρθρο-μανιφέστο του κ. Λαφαζάνη στο περιοδικό Crash, το οποίο αναδημοσιεύθηκε στον ιστότοπο iskra.gr την περασμένη Πέμπτη. Ενώ η επιθετικότητα εναντίον του «εσωτερικού εχθρού» του τίτλου δηλητηριάζει το κείμενο, ο κ. Λαφαζάνης δεν υπερβαίνει τις διαβεβαιώσεις προηγούμενων κυβερνήσεων ότι «λεφτά υπάρχουν», αλλά λέει σαφώς ότι η Ελλάδα θα ευημερήσει εκτός ευρώ. «Αν εταίροι και ΔΝΤ πιστεύουν ότι θα μας εκβιάσουν με όπλο την άρνηση χρηματοδότησης και ότι θα τρομοκρατούν εσαεί τον ελληνικό λαό με τον μπαμπούλα της πτώχευσης και του εθνικού νομίσματος πλανώνται πλάνην οικτράν. Η Ελλάδα διαθέτει πολλούς εναλλακτικούς δρόμους και μπορεί να έχει προοπτική χωρίς τη χρηματοδότηση από Ε.Ε. και ΔΝΤ και χωρίς τη ρευστότητα που δίνει με το σταγονόμετρο η ΕΚΤ προς τις τράπεζες», γράφει ο κ. Λαφαζάνης. «Τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσει μια Ε.Ε., η οποία παραπαίει, από μια εναλλακτική προοδευτική Ελλάδα θα είναι πελώρια και μπορεί να αποδειχθούν μη αντιμετωπίσιμα και ανυπέρβλητα. Οι κάλτσες ξηλώνονται ακόμα και από έναν πόντο». Σύμφωνα με το όραμα του κ. Λαφαζάνη, «η Ελλάδα του ΣΥΡΙΖΑ θα πάψει να είναι αμερικανοατλαντικό οικόπεδο, γερμανικό φέουδο ή δορυφόρος του αμερικανο-ισραηλινού μεσανατολικού άξονα και δεν θα είναι χώρα που θα προσφέρεται για πώληση». Αφού αυτός έχει τις καλές προθέσεις να ανατρέψει όλες τις συμμαχίες της χώρας, όσοι δεν συμφωνούν με τον κ. Λαφαζάνη δεν μπορεί παρά να είναι υπηρέτες ξένων συμφερόντων. Μέσα στην ονειροπόλησή τους, στη στοχοποίηση ανθρώπων που δεν είναι λιγότερο Ελληνες από τους ίδιους, οι κυβερνήτες μας αγνοούν έναν τραγικό κανόνα της ζωής και της Ιστορίας: ότι αυτοί που υπήρξαν θύματα, μόλις μπορέσουν μιμούνται τη συμπεριφορά του θύτη. Πότε θα κατανοήσουν την ευθύνη της εξουσίας; Πόσο θα μας κοστίσει η ενηλικίωση του ΣΥΡΙΖΑ; κοντολογίς: η έκλειψη του Ελληνισμού από τον στίβο της Ιστορίας, είναι συμπτώματα που επιδέχονται αντιστροφή ή είναι τεκμήρια αναπότρεπτου τέλους; Πολιτική απάντηση (απάντηση πολιτικής πρακτικής) δεν μπορεί να υπάρξει σε αυτό το ερώτημα. Ακόμα κι αν ολόκληρο το υπέρογκο χρέος, το εξωφρενικό, μάς το χάριζαν οι δανειστές μας, οι αντικοινωνικές συμπεριφορές, ο πρωτογονισμός, ο αχαλίνωτος εγωκεντρισμός, πώς θα μπορούσαν να αναχαιτιστούν; Οδήγησε ποτέ σε κοινωνική συνοχή ο καταναλωτισμός; Δημιούργησαν ποτέ κοινωνική συνείδηση οι ηθικολογίες, τα εθνικιστικά φληναφήματα, εξαλείφθηκε ποτέ με ξόρκια και κατάρες η φαυλότητα, η κτηνώδικη χρηματολαγνεία; Ο Ελληνισμός δεν είναι φυλή, δεν επέζησε χιλιάδες χρόνια χάρη στους νόμους της ζωολογίας. Είναι γένος, γέννημα τρόπου ύπαρξης και συνύπαρξης, δηλαδή πρόταση πολιτισμού με πανανθρώπινη δυναμική. Επιβιώνει ο Ελληνισμός όσο σαρκώνει την πρόταση βίου που τον ανάδειξε ξεχωριστόν στην Ιστορία, τον αντιδιέστειλε από τον πρωτογονισμό του ατομοκεντρισμού, δηλαδή της βαρβαρότητας. Οπως στους αιώνες της Τουρκοκρατίας έτσι και στον ζόφο της σημερινής καταστροφής και ατίμωσης, αν ο Ελληνισμός σωθεί, αυτό θα γίνει όχι με τη λογική της εξουσίας, των νομοθετημάτων, τα καραγκιοζιλίκια της ξιπασιάς του «εκσυγχρονισμού». Θα γίνει με τη λογική της «μαγιάς» που έλεγε ο Μακρυγιάννης, της κρυμμένης μέσα στο νεκρό φύραμα παρουσίας ζωντανών ανθρώπων και ζωντανός άνθρωπος είναι αυτός που σώζει νόημα ζωής, χαρά ζωής, μέσα στον απελπισμό της αποσύνθεσης. Μια χούφτα δάσκαλοι, μια χούφτα παπάδες, μια χούφτα άνθρωποι της Τέχνης, της μαστοριάς. Από τα κάτω φυτρώνει η ελπίδα, όχι από τα μεγάφωνα. Στους ελάχιστους σώζεται το θάμβος της ελληνικής λαλιάς, η αξιοπρέπεια της ιστορικής αυτοσυνειδησίας, το σθένος της πίστης - εμπιστοσύνης κρυμμένο, για αιώνες, στην ακαταμάχητη φρασούλα: «έχει ο Θεός».

17 17-ELLADA_Master_cy 01/05/15 22:55 Page 17 Κυριακή 3 Μαΐου 2015 ΕΛΛΑΔΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 17 Η άνοδος και η πτώση Βαρουφάκη σε 90 ημέρες Η πορεία του υπ. Οικονο μι κών μέσα από τις συζη τήσεις, τις παρεμβάσεις και τις διαφωνίες με τους Ευρω παίους ομολόγους του Της ανταποκρίτριάς μας στις ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ ΕΛΕΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ Από την πρώτη εβδομάδα που ανέλαβε υπουργός Oικονομικών ο Γ. Βαρουφάκης ήταν ξεκάθαρο ότι οι Ευρωπαίοι συνομιλητές αντιμετώπιζαν κάποιον τελείως διαφορετικό σε σχέση με τους Ελληνες υπουργούς που είχαν συνηθίσει μέχρι τότε. Ωστόσο, το «διαφορετικό», στη συγκεκριμένη περίπτωση, δεν φαίνεται τελικά να απέδωσε καρπούς. Στο τελευταίο Εurogroup στη Ρίγα ήταν πλέον ξεκάθαρο το πόσο αρνητικό ήταν το κλίμα εναντίον του: προτίμησε να κάνει βόλτες στη Ρίγα από το να συμμετάσχει στο άτυπο δείπνο με τους υπόλοιπους υπουργούς Οικονομικών. Τρεις μήνες αφού είχε αναλάβει τα ηνία του υπουργείου στην οδό Νίκης, ο Ελληνας υπουργός, που είχε απασχολήσει εκτενώς τα ελληνικά και διεθνή ΜΜΕ για τον τρόπο ντυσίματός του, το σπίτι του, αλλά και τον τρόπο διαπραγμάτευσής του, βρίσκεται πλέον στο περιθώριο, με τον πρώτο ρόλο να περνάει πλέον στους κ. Γιώργο Χουλιαράκη και Ευκλείδη Τσακαλώτο. Πώς όμως σε λιγότερο από 90 μέρες βρέθηκε χωρίς κανένα σύμμαχο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων; Την 30ή Ιανουαρίου, πέντε μέρες από την ορκωμοσία της κυβέρνησης, ο πρόεδρος του Eurogroup κ. Ντάισελμπλουμ βρίσκεται στην Αθήνα θέλοντας να ακούσει με τα αυτιά του τις προθέσεις της ελληνικής κυβέρνησης. Ο Ελληνας υπουργός δηλώνει ξεκάθαρα ότι δεν αναγνωρίζει Μνημόνιο και τρόικα. Στο τέλος της συνέντευξης ο πρόεδρος του Eurogroup ψιθυρίζει κάτι στο αυτί του κ. Βαρουφάκη. Η ελληνική πλευρά διαρρέει ότι ο κ. Ντάισελμπλουμ είπε στον κ. Βαρουφάκη πως «μόλις σκότωσες την τρόικα», αλλά από το περιβάλλον του κ. Ντάισελμπλουμ λένε ότι η φράση ήταν «μόλις έκανες μεγάλο λάθος». Και το πραγματικά μεγάλο λάθος του κ. Βαρουφάκη δεν θα αργήσει να έρθει. Λίγες ημέρες αργότερα, στο πρώτο Eurogroup της 11ης Φεβρουαρίου ο υπουργός Οικονομικών παίρνει μαζί με το βάπτισμα του πυρός και τον λόγο για 30 μιλώντας με ασάφεια, ζητώντας πρόγραμμα-γέφυρα. Σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο, η ασαφής τοποθέτησή του έχει ως αποτέλεσμα ο κ. Ντάισελμπλουμ να του επισημάνει αυστηρά κάποια στιγμή ότι «θέλω απαντήσεις με ένα ναι ή με ένα όχι, παρακαλώ». Και καθώς η ώρα είναι περασμένη και οι εταίροι έχουν αρχίσει να κουράζονται, η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ, που βρίσκεται στο τραπέζι του Εurogroup, βγάζει μία σακούλα σοκολατάκια M&M s και την προσφέρει σε όλους στην αίθουσα. Είναι σημάδι υποστηρίζουν αυτοί που έχουν ζήσει πολλά Eurogroup με τη Γαλλίδα πολιτικό ότι «τα πράγματα αργούν και δυσκολεύουν». Σε εκείνο το πρώτο έκτακτο Eurogroup και ενώ ο κ. Βαρουφάκης έχει συμφωνήσει λίγο πριν από τα μεσάνυχτα στη δήλωση που έλεγε ότι οι ελληνικές αρχές δέχονται «να ερευνήσουν τις δυνατότητες παράτασης και επιτυχούς ολοκλήρωσης του παρόντος προγράμματος», τουλάχιστον 4 υπουργοί φεύγουν από το κτίριο με τη βεβαιότητα ότι υπάρχει συμφωνία. Τότε, οι κ. Βαρουφάκης και Δραγασάκης αρχίζουν τα τηλέφωνα στην Αθήνα και λίγο αργότερα ο πρώτος ανακοινώνει, προς έκπληξη των εναπομεινάντων, ότι η Ελλάδα τελικά δεν δέχεται τη Μετά τις αντιδράσεις στο πρόσωπο του κ. Βαρουφάκη από τους Ευρωπαίους συναδέλφους του ο κ. Τσίπρας δημιούργησε ένα διαφορετικό διαπραγματευτικό σχήμα. Ετσι, ο κ. Βαρουφάκης ετέθη υπό περιορισμόν, τυπικά, ωστόσο, έχει την ευθύνη της διαπραγμάτευσης, με τον συντονισμό να ανατίθεται στον κ. Ευκλείδη Τσακαλώτο. δήλωση. Εκεί είναι που ραγίζει το γυαλί στη σχέση εμπιστοσύνης με τον Ελληνα πολιτικό. Δεύτερο έκτακτο Eurogroup, πέντε ημέρες αργότερα, o Eλληνας υπουργός, συνοδευόμενος από τηλεοπτικό συνεργείο, αναγκάζει τον κ. Ντάισελμπλουμ να διακόψει τον κεντρικό τραπεζίτη κ. Ντράγκι που έχει τον λόγο εκείνη την ώρα και να ζητήσει την αποχώρηση του REUTERS συνεργείου από την αίθουσα για να συνεχιστεί η συνεδρίαση. Νωρίτερα είχε προηγηθεί τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ των κ. Γιουνκέρ και Τσίπρα, κατά την οποία συμφωνήθηκαν τα βασικά σημεία για μια συμφωνία στo Eurogroup. Η πρόταση παρουσιάζεται από τον κ. Μοσκοβισί και βρίσκει και τον Ελληνα υπουργό σύμφωνο. Ομως, πριν μπει στην αίθουσα ο κ. Βαρουφάκης, ο πρόεδρος του Eurogroup του παρουσιάζει το τελικό κείμενο, που σύμφωνα με τον Ελληνα υπουργό δεν είναι αυτό που του είχε δείξει ο κ. Μοσκοβισί, αλλά κάτι παρόμοιο με την πρόταση του προηγούμενου Eurogroup. Την απορρίπτει, αφού πρώτα την διαρρέει στον Τύπο την ώρα που εξελισσόταν το Eurogrοup, θεωρώντας ότι η Γερμανία υπονομεύει τις όποιες πιθανότητες συμφωνίας και εκνευρίζοντας έντονα τους συνομιλητές του. Στο επόμενο Εurogroup, στις 20 Φεβρουαρίου, όπου πλέον εγκρίνεται και η συμφωνία για επέκταση του υφιστάμενου προγράμματος, ο Ελληνας υπουργός, εξαιτίας του άσχημου κλίματος που έχει δημιουργηθεί, βρίσκεται σε ξεχωριστό δωμάτιο από τον Β. Σόιμπλε. Βασικά, όμως, τη συμφωνία την κλείνει ο ίδιος ο κ. Τσίπρας, καθώς είναι ξεκάθαρο στους εταίρους ότι τελικά είναι αυτός που παίρνει τις αποφάσεις. Σε εκείνο το Eurogroup οι πιέσεις προς την ελληνική πλευρά για να ζητήσει επέκταση του προγράμματος ήταν τεράστιες, καθώς ήταν πλέον σαφές στους εταίρους ότι η χώρα αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα ρευστότητας. Γι αυτό και οι υπουργοί Οικονομικών ήταν αποφασισμένοι να μη φύγουν αν δεν βρεθεί κάποια λύση. Το Eurogroup που ακολουθεί στις 9 Μαρτίου είναι καθοριστικό. Ο κ. Ντάισελμπλουμ αναφέρει ότι «ξοδέψαμε τον χρόνο μας, δύο εβδομάδες τώρα συζητάμε ποιος θα συναντήσει ποιον, πού και με ποιον τρόπο». Και αποφασίζεται ότι τα τεχνικά κλιμάκια θα έρθουν τελικά στην Αθήνα τις επόμενες ημέρες. Παράλληλα, η Ευρωζώνη καθιστά σαφές ότι εκταμίευση δόσης μπορεί να πραγματοποιηθεί έπειτα συνολική συμφωνία, η οποία θα πρέπει να εφαρμοστεί. Σταδιακή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων θα σημαίνει και σταδιακή εκταμίευση δόσεων, με τη γνωστή μέθοδο των υποδόσεων. Ενώ εκφράζεται εκνευρισμός και απογοήτευση που η Ελλάδα δεν συμβουλεύεται τους θεσμούς στη σύνταξη των νομοσχεδίων. Εχει μεσολαβήσει και η επιστολή που έστειλε ο κ. Βαρουφάκης με τις μεταρρυθμίσεις που πρότεινε (μεταξύ άλλων την αξιοποίηση τουριστών στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής) που προκαλούν αρνητικά, μέχρι και σκωπτικά σχόλια. Ομως, ο κ. Βαρουφάκης αμέσως μετά τη λήξη του Eurogroup σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο δίνει τελείως διαφορετική εικόνα τού τι έχει συμβεί. Σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον κ. Τσίπρα, τον ενημερώνει ότι η τρόικα δεν θα έρθει στην Αθήνα και ότι μπορούμε να αναμένουμε ακόμα και εκταμίευση δόσης. Επόμενο Eurogroup, 24 Απριλίου στη Ρίγα. Αυτό που γίνεται ξεκάθαρο κατά τη διάρκεια μιας εξαιρετικά έντονης και σύντομης συζήτησης για την Ελλάδα είναι ότι τελικά από τη συμφωνία στις 20 Φεβρουαρίου για τετράμηνη επέκταση του προγράμματος στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα δεν έχει γίνει επί της ουσίας τίποτα, όπως περιέγραφε Eυρωπαίος αξιωματούχος στην «Κ». Ετσι, αντί η συζήτηση στο τραπέζι του Eurogroup να είναι για τη λίστα των μεταρρυθμίσεων που αναμενόταν να έχει έτοιμη προς κατάθεση η Ελλάδα, παρέμεινε στις διαδικασίες και στο αν τελικά «μικροί άνθρωποι», όπως χαρακτήρισε τους τεχνοκράτες των κλιμακίων ο κ. Βαρουφάκης (κάτι που εξόργισε τους υπόλοιπους υπουργούς), θα επισκεφθούν τα ελληνικά υπουργεία ή όχι... VIP

18 18-ADV GEYSEIS_Master_cy 01/05/15 20:05 Page 1 6ος ΤΟΜΟΣ Την Κυριακή 10 Mαΐου μαζί με την «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ»

19 19-ELLADA_Master_cy 01/05/15 22:39 Page 19 Κυριακή 3 Μαΐου 2015 ΕΛΛΑΔΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 19 ΣΥΡΙΖΑ, κυβερνητικός βίος 100 ημερών Ανατροπές, πισωγυρίσματα, καθυστερήσεις, ανεπιβεβαίωτες εκτιμήσεις και συνεχή διαπραγματευτικά λάθη είναι ο απολογισμός Της ΔΩΡΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ «Δεν αναγνωρίζω στην κυρία Μέρκελ το προνόμιο να είναι κάτι ξεχωριστό από τους υπόλοιπους ηγέτες της Ε.Ε. και, ως εκ τούτου, δεν βρίσκω λόγο να προστρέξω σε συνάντηση μαζί της», δήλωνε ο κ. Αλέξης Τσίπρας, παραμονές των εκλογών της 25ης Ιανουαρίου. Ηταν μια πάγια θέση που επαναλάμβανε με κάθε αφορμή προεκλογικά, τονίζοντας ότι δεν πρόκειται να απευθυνθεί προσωπικά στη Γερμανίδα καγκελάριο για την αντιμετώπιση του ελληνικού προβλήματος, αλλά θα διαπραγματεύεται με τους θεσμούς και με το σύνολο των ηγετών της Ευρωζώνης και της Ε.Ε. Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, ο πρωθυπουργός, σύμφωνα με συνεργάτες του, «βρίσκεται σε ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας με την κ. Μέρκελ» για να πετύχει αυτό που έχει περιγράψει ως «πολιτική απόφαση», προκειμένου να ξεπερασθούν τα προσκόμματα της διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς και η επιμονή των τεχνικών κλιμακίων σε αριθμούς. Καθώς η κυβέρνηση συμπληρώνει 100 ημέρες βίου, δεν είναι αυτή η μόνη ανατροπή σε όσα σχεδίαζε και σε όσα τελικά πράττει. Η αμείλικτη πραγματικότητα επιφέρει ανατροπές, πισωγυρίσματα, καθυστερήσεις. Το ορόσημο των 100 ημερών συνοδεύθηκε από την παραδοχή ότι έγιναν λάθη στη διαπραγμάτευση και στην τακτική που ακολουθήθηκε, παραδοχή που αποτυπώθηκε με το «ψαλίδισμα» του Γιάνη Βαρουφάκη, όσον αφορά την ευθύνη διαπραγμάτευσης, και την εύσχημη απομάκρυνση συνεργατών του από τη διαπραγματευτική ομάδα. Οι εκτιμήσεις, οι σχεδιασμοί και η στρατηγική που είχε στο μυαλό του ο κ. Τσίπρας, προφανώς, δεν επιβεβαιώθηκαν στην πράξη. Ενα κεντρικό σημείο του σχεδιασμού του κυβερνητικού επιτελείου ήταν η διαμόρφωση ενός μετώπου του Νότου, που θα ισχυροποιούσε την ελληνική θέση. Πίστευαν ο κ. Τσίπρας και οι συνεργάτες του ότι η Ευρώπη αναμένει ένα σινιάλο, την εκλογή του ΣΥΡΙ- ΖΑ, για να συνταχθεί πίσω από τη νέα ελληνική κυβέρνηση στη διεκδίκηση ενός διαφορετικού μείγματος πολιτικής. Η πραγματικότητα αποδείχθηκε διαφορετική. Ο κ. Τσίπρας, στις συναντήσεις που είχε με τον Ματέο Ρέντσι στην Ιταλία και τον Φρανσουά Ολάντ στη Γαλλία, αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, εισέπραξε πολλή συμπάθεια και κατανόηση, αλλά τίποτε περισσότερο. Το σταθερό μήνυμα όλων ήταν ότι η Αθήνα θα έπρεπε να τα βρει κινούμενη στην πεπατημένη, υλοποιώντας τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει. Οι άλλες δύο χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, Ισπανία και Πορτογαλία, εμφανίσθηκαν, σχεδόν ανοιχτά, εχθρικές έναντι των διεκδικήσεων της ελληνικής κυβέρνησης, όπως φάνηκε από τη στάση τους στα Eurogroup που ακολούθησαν. Κινήσεις προς τρίτους Την ίδια στιγμή, αν και η επίσημη θέση της ελληνικής κυβέρνησης ήταν και παραμένει ότι αναζητεί λύση εντός της Ευρώπης, έγιναν διερευνητικές κινήσεις προς τρίτους, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν υπάρχει διάθεση και δυνατότητα οικονομικής συνδρομής, που θα έδινε χρηματοδοτική ανάσα και ενίσχυση της διαπραγματευτικής θέσης της Αθήνας. Ρωσία, Κίνα, ακόμη και το Ιράν, ήταν οι προορισμοί. Τα αποτελέσματα, ωστόσο, πενιχρά, όσον αφορά τις προοπτικές άμεσης ροής χρηματοδότησης, κατά κύριο λόγο με τη μορφή επενδύσεων. Στο εσωτερικό, η ορμή με την οποία ξεκίνησε η νέα κυβέρνηση πολύ γρήγορα ανακόπηκε. Κατά την ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων στη Βουλή, ο κ. Τσίπρας είχε αναφέρει ότι ήταν έτοιμα προς άμεση κατάθεση δύο νομοσχέδια: για την ανθρωπιστική κρίση και για την προστασία πρώτης κατοικίας και τη ρύθμιση των «κόκκινων» δανείων. Το νομοσχέδιο για την ανθρωπιστική κρίση ψηφίστηκε, αν και με κάποια καθυστέρηση. Η μορφή με την οποία έφτασε στη Βουλή, ωστόσο, είχε πολύ περιορισμένες πρόνοιες και παροχές, σε σχέση με τις προεκλογικές εξαγγελίες. Η ρύθμιση των «κόκκινων» δανείων και η προστασία πρώτης κατοικίας παραμένουν σε εκκρεμότητα, καθώς είναι από τα θέματα που συζητούνται στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης με τους εταίρους. Το ίδιο και οι υποσχεθείσες αλλαγές στα εργασιακά, η προοπτική αποκατάστασης των πρότερων ρυθμίσεων. Η αύξηση του βασικού μισθού στα 751 ευρώ, από άμεσης υλοποίησης μέτρο, μετετράπη σε σταδιακής, μέχρι το 2016, ενώ άδηλη παραμένει η τύχη της χορήγησης 13ης σύνταξης. Από τις πιο σημαντικές υπαναχωρήσεις είναι αυτή σε σχέση με τον ΕΝΦΙΑ. Η κατάργηση του φόρου και η αντικατάστασή του από φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας, με παράλληλη αλλαγή των αντικειμενικών αξιών, ήταν από τις «σημαίες» του ΣΥΡΙΖΑ προεκλογικά. Ο φόρος, όπως όλα δείχνουν, παραμένει για το 2015, ενώ έχει σχεδόν εκλείψει οποιαδήποτε αναφορά σε επαναφορά του αφορολόγητου στα ευρώ. Η κυβέρνηση νομοθέτησε τη ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών και έφερε στη Βουλή το νομοσχέδιο για την επανασύσταση της ΕΡΤ. Το νομοσχέδιο για την αποσυμφόρηση των φυλακών προκάλεσε διπλωματική κρίση με τις ΗΠΑ, που αντέδρασαν στο ενδεχόμενο αποφυλάκισης του Σάββα Ξηρού. Παρά τους υψηλούς τόνους για αντιμετώπιση της διαφθοράς, της ανομίας, της διαπλοκής, η κυβέρνηση δεν κινήθηκε ακόμα σε αυτά τα μέτωπα, ενώ η κατάργηση προνομίων της εξουσίας και ειδικών παροχών σε υπουργούς και βουλευτές, που υποσχέθηκε ο κ. Τσίπρας στις προγραμματικές, επίσης έμεινε υπόσχεση. Η απόφαση από τη Βουλή εκταμίευσης κονδυλίου για την πληρωμή διοδίων στους βουλευτές, μόλις την περασμένη Πέμπτη, μάλλον στην αντίθετη κατεύθυνση κινείται. Η εξουσία είναι γλυκιά και για την... Αριστερά Της ΜΑΡΙΛΗΣ ΜΑΡΓΩΜΕΝΟΥ Πριν από τις εκλογές, ο Αλ. Τσίπρας ήταν ο ασυμβίβαστος αρχηγός των «ατάκτων». Ο Π. Λαφαζάνης ήταν ο σκληροπυρηνικός της Κουμουνδούρου. Και η Ζωή Κωνσταντοπούλου ήταν η επαναστατημένη βουλευτής. Μετά τις εκλογές, ο Αλ. Τσίπρας είναι ο πρωθυπουργός που κρατάει πένα Mont Blanc ενώ δίνει συνέντευξη. Ο Π. Λαφαζάνης είναι ο υπουργός, που στην παρέλαση κρατάει το τέμπο στο εμβατήριο. Και η Ζωή Κωνσταντοπούλου είναι η πρόεδρος, που βλέπει τον εαυτό της όλη μέρα στο κανάλι της Βουλής. Η εξουσία, βλέπετε, είναι γλυκιά, ακόμη και για τον ΣΥΡΙΖΑ. Καθώς οι παρθένοι, αριστεροί οργανισμοί αποδεικνύονται ευάλωτοι στην αβάσταχτη γοητεία της, τον «λιτό βίο», που κήρυξε τις πρώτες του μέρες ως υπουργός ο Γ. Βαρουφάκης, τώρα τον συνεχίζει ο αναπληρωτής υπουργός Υποδομών Χ. Σπίρτζης, κρεμώντας στον τοίχο του γραφείου του τον πρώτο στην ιστορία της Αριστεράς ποπ-αρτ πίνακα του Αρη Βελουχιώτη. Στο ενδιάμεσο, αλλόκοτες καταστάσεις εκτυλίσσονται στα γραφεία των υπουργών και στις αίθουσες της Βουλής. Ποιος μπορεί να ξεχάσει τον «αναρχικό» βουλευτή απ την Καστοριά, Βαγγέλη Διαμαντόπουλο, που μόλις έγινε πρόεδρος μιας Επιτροπής στη Βουλή τον τσάκωσε ο δακτυλογράφος των πρακτικών να λέει «Σας παρακαλώ! Σεβαστείτε την αίθουσα και τον κύριο υπουργό!»; Ηταν το δεύτερο κρούσμα αρχομανίας του Καστορινού επαναστάτη. Νωρίτερα κι εκείνος και ο Κ. Λαπαβίτσας, που φλερτάρει ανερυθρίαστα με τα κομμουνιστικά ιδανικά, είχαν ξεσηκωθεί όταν πήγαν να τους κόψουν τις καπιταλιστικές βόλτες με τις βουλευτικές τους κούρσες. Με τους δυο τους μπροστάρηδες, ξεσηκώθηκαν και οι άλλοι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ προκειμένου να μην τους εγκαταλείψει ούτε η αστυνομική τους φρουρά, ούτε και το τετράτροχο - δώρο απ το κράτος. Είναι ακριβώς αυτό που συμβαίνει όταν η αναρχία δέχεται το ύπουλο χτύπημα της εξουσίας: καθώς τα αμπέχονα καταχωνιάζονται, η αριστερή στρατιά αποκτά εσάνς Μεγάρου Μαξίμου. Οπως θα περίμενε κανείς, ο Γιάνης Βαρουφάκης έδωσε πρώτος το τέμπο της αλλαγής, με εκείνη την αξέχαστη συνέντευξη στο Paris Match. Στο ίδιο μήκος αριστοκρατικού κύματος, η Ρένα Δούρου στέλνει προσκλήσεις με φωτογραφίες οπλαρχηγών για την παρέλαση της 25ης Μαρτίου, περίπου σαν να είναι η οικοδέσποινα της εθνικής μας χοροεσπερίδας. Και στον ελεύθερο χρόνο της, περιοδεύει στο πανεπιστήμιο Πρίνστον και εξομολογείται πώς ξεπέρασε το τεράστιο δίλημμα που την ταλάνιζε από τη μέρα που ανέλαβε ρόλο στην Περιφέρεια. Το δίλημμα της κ. Δούρου δεν ήταν «ευρώ ή δραχμή», ούτε και «μέσα ή έξω απ την Ευρώπη;». Ηταν το φρικτό «bitch ή bimbo;», που τη βασάνισε μέχρι να μπορέσει να αποφασίσει τι προφίλ ταιριάζει στη νέα της θέση. Αλλά ποιος μπορεί να ψέξει την περιφερειάρχη, που υπέκυψε τόσο εύκολα στην απατηλή γοητεία της ματαιοδοξίας; Ο,τι κι αν έκανε μοιάζει με σταγόνα στη γαλάζια λίμνη της διασημότητας, όπου κολυμπά τελευταία η πρόεδρος της Βουλής. Αυτό μπορεί να σας το επιβεβαιώσει κάθε τυχερός συλλέκτης που έχει εξασφαλίσει το τρέχον τεύχος του περιοδικού «Βουλή και Ευρωβουλή», στο οποίο περιέχονται 47 διαφορετικές φωτογραφίες της Ζωής Κωνσταντοπούλου, αλλά και κάθε θεατής του καναλιού της Βουλής, που τελευταία είναι για την πρόεδρο ό,τι ο «Ριζοσπάστης» για το ΚΚΕ. Βλέπετε, στο παράλληλο αριστερό σύμπαν κανείς δεν φαντάζεται τι άλλο μπορεί να μας συμβεί, στο μέλλον...

20 20-ELLADA_Master_cy 01/05/15 22:53 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Κυριακή 3 Μαΐου 2015 Κίνδυνος αδιεξόδου στη σκιά της ύφεσης Τι προβλέπει το κακό και το καλό σενάριο πάνω στα οποία εργάζεται το ΔΝΤ Του ΜΠΑΜΠΗ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Ο κίνδυνος να μείνει από χρήματα το Δημόσιο σκιάζει μια άλλη, σπουδαιότερη, απειλή: την επιστροφή της οικονομίας στην ύφεση. Χωρίς συμφωνία, η τροπή αυτή πρέπει να θεωρείται σίγουρη. Μια συμφωνία στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή θα αποτρέψει τα χειρότερα, δύσκολα όμως θα οδηγήσει σε αύξηση του ΑΕΠ υψηλότερη από 0,5-0,8%, σύμφωνα με τους περισσότερους αναλυτές. Χρειαζόμαστε μια δυναμική συμφωνία, στην οποία όμως κανείς (σχεδόν) δεν πιστεύει. Το μεγάλο εμπόδιο, εκτός από τα αριθμητικά στοιχεία, είναι η καταστροφή της εμπιστοσύνης στις μεσοπρόθεσμες προοπτικές της οικονομίας. Χρειάζεται ένα νέο δημοσιονομικό πρόγραμμα, που θα στηριχθεί σε ένα τρίτο πακέτο χρηματοδότησης. Για να γίνει αυτό, πρέπει: (α) να επανυπολογιστεί το δημόσιο χρέος και να επιβεβαιωθεί η βιωσιμότητά του, (β) να προσδιοριστεί το ύψος των νέων δανείων που χρειάζεται η Ελλάδα μέχρι να γυρίσει στις αγορές και (γ) να περιγραφούν οι δεσμευτικές προϋποθέσεις για την εκταμίευση του νέου προγράμματος. Πριν από μερικές μέρες, ο πρωθυπουργός υπoλόγισε ότι το ΑΕΠ του 2015 θα αυξηθεί κατά 1,4%. Η νέα αυτή εκτίμηση σημαίνει ότι θα ληφθούν νέα δημοσιονομικά μέτρα, αφού ο ψηφισμένος προϋπολογισμός προέβλεπε υπερδιπλάσιο ΑΕΠ. Ομως, ακόμη κι αυτή η εκτίμηση δεν είναι ρεαλιστική. Υπάλληλοι του ΔΝΤ, που βρίσκονται ήδη στην Αθήνα, εργάζονται με δύο σενάρια: το καλό θέλει το ΑΕΠ να αυξάνεται μέχρι 0,7%, εκτίμηση που καταλήγει σε υψηλότερο δημοσιονομικό κενό και στην απαίτηση για περισσότερα μέτρα. Το κακό σενάριο εκτιμά «μηδενικό ή ελαφρώς αρνητικό» ΑΕΠ για το 2015 αν και το ΑΕΠ είχε θετική «φόρα» 0,2% από το προηγούμενο έτος, ενώ το 2014 είχε αρνητική «φόρα» 3 μονάδων και όμως έκλεισε θετικά. Το «ημιθανές» τραπεζικό σύστημα δεν μπορεί να αυξήσει τα δάνειά του και επηρεάζει αρνητικά το ΑΕΠ. Είναι σίγουρο ότι οι τράπεζες θα χρειαστούν νέα εποπτικά κεφάλαια για να αντιμετωπίσουν τα κακά δάνεια. Σημειώστε ότι αν το κράτος δεν απορροφούσε όλη την τραπεζική ρευστότητα για κάθε 1 μονάδα αύξησης των πιστώσεων θα είχαμε 0,25% πρόσθετο ΑΕΠ. Χάνουμε την ανταγωνιστικότητα που κερδήθηκε με τον «πόνο» των μισθωτών και των καλών επιχειρήσεων, αφού το κόστος χρήματος για τις ελληνικές επιχειρήσεις είναι πολλαπλάσιο εκείνου που πληρώνουν οι άλλες χώρες της Ζώνης, ακόμη και όσες ήσαν σε μνημόνιο. Οι επενδύσεις, λόγω της ανόδου του πολιτικού κινδύνου, άρχισαν και πάλι να πέφτουν, όταν στο δεύτερο εξάμηνο του 2014 είχαν αυξηθεί κατά 7%! Η Ελλάδα αποτελεί πλέον απαγορευμένη ζώνη για τις διεθνείς επενδύσεις και μόνον η πλήρης αναστροφή των κυβερνητικών θέσεων στις ιδιωτικοποιήσεις θα επέτρεπε μια σταδιακή βελτίωση του κλίματος. Η χειροτέρευση αυτή υποδηλώνει επιστροφή στη λιτότητα. Η ανεργία σταμάτησε να μειώνεται, ενώ η κατάσταση είχε βελτιωθεί κατά 2 μονάδες τους τελευταίους μήνες (με τη νεανική ανεργία να έχει μειωθεί κατά 10 μονάδες). Οσο συντηρείται η απαισιοδοξία, τόσο ενισχύεται ο αποπληθωρισμός στην οικονομία. Η επί 24 μήνες αρνητική εξέλιξη του τιμάριθμου, σε συνδυασμό με το παραγωγικό κενό (που υπολογίζεται σε 10% λιγότερη παραγωγή), περιορίζουν περαιτέρω την επιστροφή σε θετικό έδαφος. Μαζί με την απώλεια εισοδήματος, νοικοκυριά κι επιχειρήσεις έχουν υποστεί ακόμη μεγαλύτερη απαξίωση των περιουσιακών τους στοιχείων. Εξέλιξη που μεγαλώνει τους κινδύνους για τις τράπεζες, εξαφανίζει τη δυνατότητα δανεισμού των επιχειρήσεων και εμποδίζει την επανεκκίνηση της οικονομίας. Ο καλύτερος τρόπος για να κατανοήσουμε «τι χάνουμε» όσο επιμένουμε στο αδιέξοδο είναι τα όσα θα κερδίζαμε από μια δυναμική συμφωνία. Οι πρώτες θετικές αντιδράσεις από μια «πειστική μακρόπνοη» συμφωνία θα εμφανιστούν στην αγορά ομολόγων. Ηρκεσε τις προάλλες η περί συμφωνίας φήμη για να βελτιωθούν εντυπωσιακά οι τιμές των ελληνικών ομολόγων. Θα ακολουθήσει ισχυρή άνοδος των μετοχών και επιστροφή των καταθέσεων από «σεντούκια» και θυρίδες (το 85% της αποταμίευσης είναι υπόλοιπα μικρότερα των ευρώ)! Ιδιαίτερα σημαντική θα είναι η υπεραξία των επιχειρήσεων, αφού η τακτοποίηση μη εξυπηρετούμενων δανείων θα ανοίξει τον δρόμο σε νέες επενδύσεις συνεργασίας. Η πραγματική οικονομία έχει πολλά καλά να περιμένει. Δυστυχώς όμως ούτε η κυβέρνηση βρίσκει τον δρόμο για τη μεγάλη συμφωνία, ούτε οι Ευρωπαίοι συμφωνούν για τα περιθώρια ανοχής προς την Ελλάδα. Ανάγκη για τρίτο δάνειο 30 δισ. ευρώ Του ΣΩΤΗΡΗ ΝΙΚΑ Στα 30 δισ. ευρώ τουλάχιστονανέρχονται οι υποχρεώσεις της Ελλάδας από τον Σεπτέμβριο μέχρι το τέλος του 2016, περιγράφοντας επί της ουσίας το ύψος ενός νέου δανείου που πιθανόν να χρειαστεί η χώρα. Τα ποσά αυτά τα γνωρίζουν πολύ καλά τα στελέχη των δανειστών και αποτελούν τη βάση για τον σχεδιασμό ενός νέου πακέτου στήριξης προς την Ελλάδα. Τις προηγούμενες ημέρες έγιναν εκτενείς συζητήσεις στις Βρυξέλλες τόσο για τις άμεσες, όσο και για τις μελλοντικές χρηματοδοτικές υποχρεώσεις της χώρες. Η διαφορά σε σχέση με τις προηγούμενες παρόμοιες συζητήσεις, είναι ότι ο «μπαλαντέρ» των 12 δισ. ευρώ που μέχρι τώρα μείωνε τις ανάγκες δανεισμού της χώρας και έφερνε σε πλεονεκτική θέση την ελληνική επιχειρηματολογία για αποφυγή ενός νέου δανείου, λειτουργεί πλέον αρνητικά και αυξάνει τις ανάγκες νέου δανεισμού. Πρόκειται για το ποσό που το κράτος έχει ήδη δανειστεί από τους φορείς του μέσω βραχυπρόθεσμων πράξεων (repos) και από εδώ και πέρα πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη για επιστροφή του στους επόμενους μήνες. Ειδικότερα, οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας από τον Σεπτέμβριο του 2015 έως και το τέλος του 2016 είναι: 1. Αποπληρωμή ομολόγων που κατέχει το Ευρωσύστημα (Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και Εθνικές Κεντρικές Τράπεζες της Ευρωζώνης), ύψους 2,4 δισ. ευρώ. 2. Εξόφληση μέρους των δανείων που έχει διαθέσει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) ύψους 5,9 δισ. ευρώ. Οι πληρωμές είναι μηνιαίες και αφορούν τόσο αποπληρωμή κεφαλαίου όσο και καταβολή τόκων. 3. Πληρωμή 1,1 δισ. ευρώ σε ομόλογα που δεν εντάχθηκαν στο PSI. 4. Καταβολή τόκων συνολικού ύψους περίπου 7 δισ. ευρώ. Για το τελευταίο τετράμηνο του 2015 υπολογίζεται ότι θα πρέπει να πληρωθούν περί το 1 δισ. ευρώ τόκοι, ενώ για το 2016 το ποσό ανέρχεται με τις σημερινές εκτιμήσεις στα 6 δισ. ευρώ. 5. Διάφορες άλλες υποχρεώσεις που προβλέπεται ότι θα ανέλθουν σε τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ. 6. Επιστροφή των κεφαλαίων που έχει ήδη δανειστεί το κράτος από τους φορείς του Δημοσίου για να μπορέσει να χρηματοδοτήσει τις τρέχουσες ανάγκες του. Τα δάνεια αυτά έχουν ανέλθει σε περίπου 12 δισ. ευρώ (περιλαμβάνονται τόσο τα repos που έχουν γίνει με τα διαθέσιμα των φορέων στον κοινό λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδος, όσο και με τον δανεισμό από τα διαθέσιμά τους που μέχρι πρότινος τηρούνταν σε εμπορικές τράπεζες) και όταν αποκατασταθούν οι συνθήκες ρευστότητας της χώρας θα πρέπει να επιστραφούν στους φορείς. Για να το πράξει, όμως, αυτό η κυβέρνηση θα πρέπει να διασφαλίσει δάνεια ύψους 12 δισ. ευρώ. Και δεδομένου ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει πρόσβαση στις αγορές, τα δάνεια αυτά μπορούν να προέλθουν μόνο από την Ευρωζώνη. Ολα τα παραπάνω αθροίζουν ένα κονδύλι της τάξης των 29,4 δισ. ευρώ. Ποσό το οποίο αποτελεί τις ελάχιστες χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας για την περίοδο από τον Σεπτέμβριο και μετά. Ωστόσο, το ποσό αυτό μπορεί τελικά να αποδειχθεί πολύ μεγαλύτερο, εάν αλλάξουν οι εκτιμήσεις για τα βασικά μεγέθη της ελληνικής οικονομίας. Η κυβέρνηση διαπραγματεύεται τη χαλάρωση της λιτότητας, η οποία περνάει μέσα από τη μείωση των στόχων για τα πρωτογενή πλεονάσματα. Για φέτος θέλει να πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα 2,5 δισ. ευρώ αντί στόχου για 5 δισ. ευρώ (διαφορά 2,5 δισ. ευρώ) και το 2016 επίσης ένα πλεόνασμα Επειγόντως επτά δισ. ευρώ Ανεξαρτήτως των κεφαλαίων που θα χρειαστεί η Ελλάδα από τον Σεπτέμβριο και μέχρι το τέλος του 2016, η χώρα είναι αντιμέτωπη με την ανάγκη εξεύρεσης περίπου 7 δισ. ευρώ για να εξυπηρετήσει τις υποχρεώσεις της εντός του καλοκαιριού. Τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, λήγουν δύο ομόλογα που έχει στην κατοχή της η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) συνολικού ύψους 6,7 δισ. ευρώ. Τα κεφάλαια αυτά δεν υπάρχουν στα κρατικά ταμεία και αυτή τη στιγμή ο μοναδικός τρόπος για να εξευρεθούν είναι να λάβει η Ελλάδα δάνεια από την Ευρωζώνη. Και κατ επέκταση να έχει έρθει σε μία οριστική συμφωνία η Αθήνα με τους δανειστές της για την μετά τον Ιούνιο εποχή. Πάντως, τα προβλήματα εξεύρεσης ρευστότητας είναι πολύ πιο επιτακτικά. Την ερχόμενη Τετάρτη το υπουργείο Οικονομικών θα εκδώσει έντοκα γραμμάτια για να αναχρηματοδοτήσει λήξεις γραμματίων ύψους 1,4 δισ. ευρώ. Από τα γραμμάτια που λήγουν, περίπου 150 εκατ. ευρώ βρίσκονται σε χέρια ξένων επενδυτών που δεν θα συμμετάσχουν στην αναχρηματοδότησή τους. Οπότε σε πρώτη φάση το Δημόσιο αναζητεί αυτή την εβδομάδα περί τα 150 εκατ. ευρώ. Σε δεύτερη φάση, το κράτος θα πρέπει να αποπληρώσει 700 εκατ. ευρώ στις 12 Μαΐου στο ΔΝΤ. Ποσό το οποίο σήμερα δεν μπορεί να καλυφθεί, καθώς τα κρατικά ταμεία δεν διαθέτουν τέτοιου επιπέδου ρευστότητα. της τάξης των 3 δισ. ευρώ αντί στόχου 7,5 δισ. ευρώ (διαφορά 4,5 δισ. ευρώ). Τα πρωτογενή πλεονάσματα, όμως, είχαν προβλεφθεί τόσο υψηλά για να μπορεί η Ελλάδα να εξυπηρετεί το χρέος της από ίδιους πόρους. Ετσι, η αλλαγή τους αυξάνει αυτομάτως τις χρηματοδοτικές ανάγκες κατά περίπου 7 δισ. ευρώ, ενώ και η υστέρηση των εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις επιβαρύνει τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας κατά περίπου 2 δισ. ευρώ έως το τέλος του Με αυτά τα δεδομένα, το μέγεθος ενός νέου δανείου για την Ελλάδα μπορεί να φθάσει στα επίπεδα των 39 δισ. ευρώ (χωρίς να υπολογιστούν τα 6,7 δισ. ευρώ των ομολόγων που πρέπει να πληρωθούν Ιούλιο και Αύγουστο). Οι μοναδικοί, ίσως, τρόποι για να μειωθεί το μέγεθος του νέου δανείου είναι είτε η χώρα να αντλήσει κεφάλαια από τις αγορές (πράγμα αδύνατο με τις σημερινές συνθήκες) ή να υπάρξει συμφωνία για αλλαγή των όρων αποπληρωμής του χρέους. Θέμα το οποίο θέτει η κυβέρνηση, αλλά όπως όλα δείχνουν πολύ δύσκολα θα δεχτούν οι δανειστές αλλαγές στους όρους του ελληνικού χρέους που θα οδηγούν στην αποφυγή ενός νέου δανείου. Απαντήσεις στα βασικά ερωτήματα για το δημοψήφισμα Του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΖΟΥΛΑ Μπορεί όντως να γίνει δημοψήφισμα και να επιβάλουν οι πολίτες την αλλαγή των σχέσεων της Ελλάδας με την Ευρωπαϊκή Ενωση; Κι αν ναι, ποιο θα είναι το ερώτημα και ποια η πιθανή αντίδραση των Ευρωπαίων; Με τη βοήθεια συνταγματολόγων επιχειρείται να απαντηθούν τέσσερα κεντρικά ερωτήματα: 1. Ποιος προτείνει το δημοψήφισμα και πώς εγκρίνεται για να ξεκινήσει η διαδικασία; Την πολιτική πρωτοβουλία διενέργειας δημοψηφίσματος την έχει βάσει του Συντάγματος ο πρωθυπουργός. Εκείνος επιλέγει, συντάσσει και εισηγείται στο υπουργικό συμβούλιο το ερώτημα που επιθυμεί να τεθεί σε δημοψήφισμα και χρειάζεται κατόπιν να διασφαλίσει απλώς την έγκριση της πλειοψηφίας στη βουλή. 2. Μπορεί να προκηρυχθεί δημοψήφισμα και για δημοσιονομικό θέμα; Ναι, φτάνει να μην έχει ψηφισθεί προηγουμένως στη βουλή με νόμο το ζήτημα που θα τεθεί σε δημοψήφισμα. Συγκεκριμένα το άρθρο 44 του Συντάγματος ορίζει ότι δημοψήφισμα μπορεί να διεξαχθεί είτε για «κρίσιμα εθνικά θέματα» (απαιτείται η έγκριση 151 βουλευτών) είτε «και για ψηφισμένα νομοσχέδια που ρυθμίζουν σοβαρό κοινωνικό ζήτημα, εκτός από τα δημοσιονομικά» (απαιτείται η έγκριση 180 βουλευτών). Εν προκειμένω, αν τελικώς το αποφασίσει, ο πρωθυπουργός θα επιλέξει προφανώς την πρώτη περίπτωση. Δηλαδή θα προτείνει τη διενέργεια δημοψηφίσματος για «εθνικά κρίσιμο θέμα» που δεν θα έχει προηγουμένως ψηφισθεί στη βουλή. Ετσι θα ξεπεράσει τη συνταγματική εξαίρεση (του δημοσιονομικού ζητήματος), και θα το περάσει πιο εύκολα από το κοινοβούλιο, καθώς, όπως προαναφέρθηκε το δημοψήφισμα για «κρίσιμο εθνικό θέμα» απαιτεί την έγκριση 151 και όχι 180 βουλευτών. 3. Πόσος χρόνος μεσολαβεί από την προκήρυξη ώς την ψήφιση, πόσοι πολίτες πρέπει να μετέχουν, και ποιο θα είναι το κόστος; Από τη στιγμή της προκήρυξης, το δημοψήφισμα πρέπει να διεξαχθεί εντός 30 ημερών. Ο σχετικός νόμος (4023/2011) ορίζει την Κυριακή ως μέρα διεξαγωγής του με την ψηφοφορία να αρχίζει στις 7 το πρωί και να διαρκεί ώς τις 7 το απόγευμα, όπως ακριβώς και στις εθνικές εκλογές. Η ψηφοφορία θεωρείται έγκυρη και το αποτέλεσμα δεσμευτικό εφόσον λάβει μέρος τουλάχιστον το 40% των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους (περίπου 4 εκατ. πολίτες). Ο ίδιος νόμος μάλιστα ανεβάζει αυτό το ποσοστό στο 50% αν το ερώτημα αφορά «σοβαρό κοινωνικό ζήτημα» επί ψηφισμένου ν/σ. Σε ό,τι αφορά το κόστος αξίζει να επισημανθεί ότι βάσει μιας εκτίμησης που είχε κάνει το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους η διεξαγωγή ενός δημοψηφίσματος θα στοιχίσει περί τα 110 εκατ. ευρώ! 4. Ποιο θα μπορούσε να είναι το ερώτημα; Εδώ αρχίζουν τα προβλήματα. Διότι όλοι οι συνταγματολόγοι συμφωνούν ότι ανεξαρτήτως της διατύπωσης του ερωτήματος, το δημοψήφισμα θα λάβει εκ των πραγμάτων τον χαρακτήρα της παραμονής ή της εξόδου της Ελλάδας στην Ε.Ε. Για να γίνει κατανοητό, ας υποθέσουμε ότι ύστερα από την πολυπόθητη συμφωνία με τους εταίρους έμπαινε σε δημοψήφισμα το γενικό ερώτημα αν «συμφωνείτε με το νέο πρόγραμμα που εισηγούνται οι Ευρωπαίοι εταίροι στην Ελλάδα αλλά απέχει από τις προεκλογικές υποσχέσεις της κυβέρνησης». Είναι προφανές ότι το παρεπόμενο ερώτημα που αυτομάτως θα μονοπωλούσε τις συζητήσεις είναι τι θα συμβεί στη χώρα αν πλειοψηφήσουν οι αρνητικές απαντήσεις στο δημοψήφισμα. Γι αυτόν ακριβώς τον λόγο, όλοι οι συνταγματολόγοι στους οποίους αποτάθηκε η «Κ» προδικάζουν ότι είναι αδύνατον να προκύψει οποιαδήποτε δημοψηφισματική διατύπωση η οποία να μην εκληφθεί εντέλει με το δίλημμα «ευρώ ή δραχμή». Και με αυτό το δεδομένο οι περισσότεροι χαρακτηρίζουν εθνικά επικίνδυνο το ίδιο το δημοψήφισμα, δεδομένου ότι με την αναγγελία του οι πολίτες θα σπεύσουν να σηκώσουν από τις τράπεζες και τις τελευταίες καταθέσεις τους, ξέροντας ότι υπάρχει έστω μια μικρή πιθανότητα να αποφασισθεί η έξοδος από το ευρώ. Προβλέπουν με άλλα λόγια ότι η κατάρρευση πιθανότατα θα επέλθει πριν ακόμη από τη διεξαγωγή του. Παρεμπιπτόντως αυτός είναι και ο λόγος που ήδη το δημοψήφισμα έχει προκαλέσει αντιδράσεις στο εξωτερικό, με τους εταίρους να προσπαθούν με κάθε τρόπο να το αποτρέψουν προειδοποιώντας την Ελλάδα ότι ακόμα και η αναγγελία του θα προκαλέσει ίσως αναπόδραστες συνέπειες στη χώρα.