ΤΕΥΧΟΣ 39 MAPTIOΣ 2009

Transcript

1 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ 39 ΜΑΡΤΙΟΣ 2009 ISSN ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΑ ΜΕΤΡΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΤΗΣ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ Για την παρούσα Κυβέρνηση η εκπαίδευση αποτελεί το βασικότερο συστατικό και τη μεγαλύτερη επένδυση για ένα ελπιδοφόρο μέλλον. Το πρόγραμμα διακυβέρνησης του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Δημήτρη Χριστόφια περιλαμβάνει δεσμεύσεις για την ενίσχυση της φοιτητικής πρόνοιας και μέριμνας, σε σειρά τομέων, με έμφαση στους φοιτητές που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη. Μεταξύ άλλων, γίνεται αναφορά στην ανάγκη εισαγωγής νέων θεσμών που θα στοχεύουν: (α) στη λήψη μέτρων για την επίλυση του στεγαστικού προβλήματος που αντιμετωπίζουν οι φοιτητές (β) στην οικονομική στήριξη των φοιτητών που έχουν ανάγκη για αγορά βιβλίων, δωρεάν σίτιση, διευκόλυνση στη διακίνηση και ευκαιρίες πρόσβασης στις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνίας και (γ) στην αύξηση των κονδυλίων του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών, ώστε να αυξηθούν οι υποτροφίες που παραχωρούνται με βάση την ακαδημαϊκή επίδοση και την κοινωνικοοικονομική κατάσταση σε φοιτητές του εξωτερικού και ιδιαίτερα σε φοιτητές που σπουδάζουν σε κλάδους που έχει ανάγκη η κοινωνία και η οικονομία μας Το Υπουργικό Συμβούλιο στα πλαίσια της πολιτικής που απορρέει από τις προγραμματικές δεσμεύσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας και με στόχο την ενίσχυση και επέκταση των προγραμμάτων φοιτητικής μέριμνας για κάλυψη, στη βάση κοινωνικοοικονομικών κριτηρίων, των αναγκών, τόσο των προπτυχιακών φοιτητών που σπουδάζουν στα Δημόσια Πανεπιστήμια, τις Δημόσιες Σχολές Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και τα Ιδιωτικά Πανεπιστήμια της Κύπρου όσο και των Κυπρίων προπτυχιακών φοιτητών που σπουδάζουν σε χώρες του εξωτερικού, έχει εγκρίνει τα πιο κάτω μέτρα, η συνολική υπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων κυμαίνεται στα : 1. Την αύξηση των κονδυλίων του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών ώστε να ενισχυθούν τα υφιστάμενα και να δημιουργηθούν νέα προγράμματα υποτροφιών, μέσω των οποίων θα παραχωρούνται υποτροφίες για προπτυχιακές σπουδές στο εξωτερικό σε φοιτητές με βασικό κριτήριο την κοινωνικοοικονομική τους κατάσταση. Οι υποτροφίες, οι οποίες θα κυμαίνονται από έως 4.000, θα αποσκοπούν στην κάλυψη εξόδων για το ενοίκιο, τη σίτιση, την αγορά βιβλίων και την αγορά ή αναβάθμιση ηλεκτρονικού υπολογιστή και θα διατίθενται σε δικαιούχους φοιτητές με βάση τα κριτήρια που έχει υιοθετήσει το ΙΚΥΚ. Συνολικά θα επωφεληθεί το 10% των Κύπριων προπτυχιακών φοιτητών που σπουδάζουν στο εξωτερικό. 2. Την παραχώρηση πιστώσεων στα Δημόσια Πανεπιστήμια, τις Δη- Συνέχεια στη σελίδα 2 Η αναπτυξη της δημιουργικης και κριτικης σκεψης στα σχολεια: σκεψεις, εισηγησεις και προσδοκιες Ανδρέα Δημητρίου, Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού Η κριτική και η δημιουργική σκέψη αποτελούν ανώτερες μορφές σκέψης. Η μεν κριτική σκέψη χαρακτηρίζεται ως πειθαρχημένη και κατευθυνόμενη σκέψη, η δε δημιουργική σκέψη χαρακτηρίζεται ως πρωτότυπη σκέψη. Η σύγχρονη ψυχολογική και παιδαγωγική έρευνα γύρω από το θέμα εισηγείται τη θεώρηση αυτών των μορφών σκέψης ως λειτουργίες συχνά αλληλοσυμπληρούμενες και αλληλοεξαρτώμενες, τα κοινά τους γνωστικά χαρακτηριστικά επιτρέπουν την καλλιέργεια και ανάπτυξή τους κυρίως μέσα στο σχολικό περιβάλλον. Η ανάπτυξη της κριτικής και της δημιουργικής σκέψης στους μαθητές αποτελεί ιδιαίτερα σημαντικό στόχο αφού αυτές οι μορφές σκέψης αποτελούν ισχυρά γνωστικά εργαλεία για αποτελεσματική διαχείριση των πληροφοριών, των περιορισμών που συχνά θέτει το περιβάλλον, των ανατροπών και των αλλαγών που προκύπτουν ως αποτέλεσμα διαφοροποίησης ή εξέλιξης των δεδομένων. Είναι σαφές ότι τόσο η κριτική όσο και η δημιουργική σκέψη δεν περιορίζονται σε ένα πεδίο ή γνωστική περιοχή αλλά αναπτύσσονται και εφαρμόζονται σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής και συνεπώς απαιτείται το εκπαιδευτικό μας σύστημα να προσαρμοστεί σε αυτή την πραγματικότητα και να προετοιμάζει τους μαθητές κατά τρόπο ώστε να καταστούν ικανοί να λειτουργήσουν αποτελεσματικά και να αντιμετωπίσουν με επιτυχία όλες τις προκλήσεις που ως μαθητές και κυρίως ως ενήλικες θα συναντήσουν. Η κριτική σκέψη αποτελεί βασικό στόχο της εκπαίδευσης γιατί αναγνωρίζεται η σπουδαιότητα και η αξία του να καλλιεργούνται άνθρωποι ικανοί να διαχειριστούν επιτυχώς τις κοινωνικές, τεχνολογικές, οικονομικές, πολιτικές και άλλες προκλήσεις της εποχής και να προσαρμόζονται σε νέες συνθήκες και ιδιαιτερότητες σε έναν συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο. Οι σημερινοί μαθητές είναι οι αυριανοί πολίτες και ηγέτες αυτού του τόπου. Φεύγοντας από το σχολείο απαιτείται να είναι εφοδιασμένοι με γνώσεις και δεξιότητες που θα τους επιτρέψουν να δημιουργούν, να κρίνουν και να αξιολογούν με ανοιχτό μυαλό και αυστηρά Συνέχεια στη σελίδα 2 ΑΡΘΡΟ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, ΑΝΔΡΕΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ - ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ 1 ΑΝΩΤΕΡΗ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 5 ΜΕΣΗ ΕΚΠΑΙ- ΔΕΥΣΗ 6 ΜΕΣΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ + ΕΝΘΕΤΟ - μεροσ 1ο 7 ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 13 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ 14 κεντρο εκπαιδευτικησ ερευνασ και αξιολογησησ 16 ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 16 υπηρεσια εκπαιδευτικησ ψυχολογιασ 17 εθνικη μοναδα Ευρυδικη 18 ΚΕΝΤΡΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ 19 σπιτι της κυπρου στην αθηνα 20

2 ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΑ ΜΕΤΡΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΤΗΣ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ Συνέχεια από τη σελίδα 1 μόσιες Σχολές Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και τα Ιδιωτικά Πανεπιστήμια του τόπου συνολικού ύψους για την ενοικίαση διαμερισμάτων ή δωματίων από τον ιδιωτικό τομέα για την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών των προπτυχιακών φοιτητών στη βάση κοινωνικο-οικονομικών κριτηρίων. Το μέτρο αυτό αποσκοπεί στην ικανοποίηση του διαχρονικού αιτήματος του οργανωμένου φοιτητικού κινήματος για απάμβλυνση του μεγάλου στεγαστικού προβλήματος που αντιμετωπίζουν οι φοιτητές αφού με την εφαρμογή του διπλασιάζεται ο αριθμός των διαμερισμάτων/ δωματίων που θα προσφέρονται στους φοιτητές. 3. Την παραχώρηση πιστώσεων στα Δημόσια Πανεπιστήμια, τις Δημόσιες Σχολές Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και τα Ιδιωτικά Πανεπιστήμια του τόπου για: τη διάθεση για πρώτη φορά ετήσιων κουπονιών σίτισης συνολικής αξίας το ένα σε 970 προπτυχιακούς φοιτητές του Πανεπιστημίου Κύπρου και του ΤΕ.ΠΑ.Κ για δωρεάν σίτιση, στο πρότυπο των κουπονιών που σήμερα διατίθενται σε φοιτητές από την Ελλάδα. τη διάθεση για πρώτη φορά κουπονιών για αγορά πανεπιστημιακών βιβλίων συνολικής αξίας 500 το ένα σε προπτυχιακούς φοιτητές του Πανεπιστημίου Κύπρου, του ΤΕ.ΠΑ.Κ. των Δημόσιων Σχολών Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και των τριών Ιδιωτικών Πανεπιστημίων ώστε οι φοιτητές που προέρχονται από χαμηλά κονωνικοοικονομικά στρώματα να μπορούν να προμηθεύονται δωρεάν τα βιβλία τους. την επιδότηση για πρώτη φορά προπτυχιακών φοιτητών του Πανεπιστημίου Κύπρου, του ΤΕ.ΠΑ.Κ. των Δημόσιων Σχολών Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και των τριών Ιδιωτικών Πανεπιστημίων με ποσό ύψους 200 για την αγορά της κάρτας απεριορίστων διαδρομών των αστικών συγκοινωνιών (λεωφορείων) στη Λευκωσία και τη Λεμεσό. Το συγκεκριμένο ποσό καλύπτει το 50% της αξίας της κάρτας. Στόχος του μέτρου είναι αφενός μεν να προσφέρει κίνητρα στους φοιτητές που το έχουν ανάγκη να χρησιμοποιούν τα δημόσια μέσα συγκοινωνίας και αφετέρου να απαμβλύνει το οξύ κυκλοφοριακό πρόβλημα που παρατηρείται. την επιδότηση για αγορά ή αναβάθμιση ηλεκτρονικού υπολογιστή, ύψους 500 στο 1/3 των νεοεισερχόμενων προπτυχιακών φοιτητών στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, στο ΤΕ.ΠΑ.Κ., στις Δημόσιες Σχολές Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και στα τρία Ιδιωτικά Πανεπιστήμια στη βάση κοινωνικο-οικονομικών κριτηρίων. Από το μέτρο αυτό θα επωφεληθούν συνολικά, τις τρεις επόμενες ακαδημαϊκές χρονιές, περίπου νεοεισερχόμενοι φοιτητές. Οι αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου επιβεβαιώνουν τη σταθερή βούληση της Κυβέρνησης για αναβάθμιση της παρεχόμενης εκπαίδευσης και για τη στήριξη των φοιτητών και των οικογενειών τους, ιδιαίτερα εκείνων που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη. Αποδεικνύουν περίτρανα ότι οι προεκλογικές δεσμεύσεις γίνονται πράξη και φανερώνουν, σε όλους, πως εννοεί η Κυβέρνηση την Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση που προωθείται. Η αναπτυξη της δημιουργικης και κριτικης σκεψης στα σχολεια: σκεψεις, εισηγησεις και προσδοκιες Συνέχεια από τη σελίδα 1 κριτήρια εναλλακτικές επιλογές σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο και να παίρνουν αποφάσεις που θα οδηγούν τους ίδιους ή και το σύνολο σε ανάπτυξη και πρόοδο. Η διδασκαλία της κριτικής σκέψης μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη εξειδικευμένων χαρακτηριστικών της σκέψης όπως είναι η καθαρότητα, η σαφήνεια, η ακρίβεια, η συνέπεια, η λογικότητα, η εμβάθυνση, η ολοκλήρωση, η αμεροληψία και η επάρκεια. Προϋπόθεση για την ανάπτυξη αυτών των χαρακτηριστικών της σκέψης είναι η εκτεταμένη εξάσκηση και η μακροχρόνια καλλιέργεια ως αποτέλεσμα της εκπαίδευσης των μαθητών ξεκινώντας από τις μικρότερες ηλικίες, θέτοντας στόχους και χρησιμοποιώντας μέσα κατάλληλα προσαρμοσμένα στην κάθε ηλικία ή ομάδα. Όμως, οι ατομικές και κοινωνικές παράμετροι καθορίζουν τον τρόπο με τον οποίο ο καθένας χρησιμοποιεί ή όχι αυτά τα εξειδικευμένα χαρακτηριστικά της σκέψης και συχνά συμβάλλουν στην επιλεκτική χρήση τους. Δύσκολα οι κοινωνίες ή οι οργανωμένες ομάδες αποδέχονται τα μέλη τους που αναγνωρίζουν λογικότητα ή αντικειμενικότητα ή δικαιοσύνη στα επιχειρήματα ή τις θέσεις αντιπάλων. Η σκέψη είναι εργαλείο δύναμης και επικράτησης αλλά η κριτική σκέψη, με τον τρόπο που την αντιλαμβανόμαστε στις δίκαιες και δημοκρατικές κοινωνίες, μπορεί να 2 συμβάλει στην ακύρωση της υποκειμενικότητας και την άρση της προκατάληψης. Θέλουμε να διαμορφώσουμε μαθητές με κρίση και ανοιχτό μυαλό, δεκτικούς στις προκλήσεις, πρόθυμους να αναγνωρίσουν το δικαίωμα των άλλων και συνεπώς του εαυτού τους στη διαφορετικότητα, αναζητητές και δημιουργούς του νέου, του πρωτότυπου και του καλύτερου, ενήμερους και ώριμους να διαχειριστούν το απρόβλεπτο, να δαμάσουν το άγνωστο και να διαβλέψουν τα επερχόμενα. Το παράγωγο της κριτικής σκέψης είναι όχι μόνο η διατύπωση μιας κρίσης ή μιας απόφασης αλλά και η παρακολούθηση και η τροποποίησή της με στόχο τη βελτίωση και την ανάπτυξή της. Για να γίνει αυτό απαιτείται η συνέργεια μια ομάδας πυρηνικών λειτουργιών όπως η ανάλυση των δεδομένων, η γνώση και η ερμηνεία των παραμέτρων που συνθέτουν την κατάσταση, η ικανότητα λογικού συμπερασμού απαλλαγμένου από προσωπικές προκαταλήψεις, η επεξήγηση των θέσεων με σαφήνεια και ακρίβεια, η αυστηρή αξιολόγηση των επιμέρους θέσεων ή κρίσεων και η αυτορρύθμιση του ατόμου ώστε να μπορεί με θάρρος και ευελιξία να προσαρμόσει ή να αναθεωρήσει αρχικές διατυπώσεις, όπου αυτό κρίνεται αναγκαίο. Η κριτική σκέψη είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις μεταγνωστικές ικανότητες του ατόμου που του επιτρέπουν να αναστοχάζεται, δηλαδή να μπορεί να παρακολουθεί και να κρίνει όχι μόνο τη σκέψη και την επιχειρηματολογία των άλλων αλλά και τη δική του, οδηγώντας έτσι σε ολοένα και πιο ώριμη και συνειδητοποιημένη σκέψη. Ο ρόλος των εκπαιδευτικών μπορεί να ειδωθεί μέσα από το τρίπτυχο της οργάνωσης δραστηριοτήτων για καλλιέργεια και εξάσκηση, της διδασκαλίας τεχνικών και της αξιολόγησης της κριτικής σκέψης. Συγκεκριμένα αναμένεται οι εκπαιδευτικοί να οργανώνουν τη διδασκαλία των μαθημάτων με τρόπο ώστε να διασφαλίζεται η εμπλοκή των μαθητών σε καταστάσεις προβληματισμού τέτοιες που να προκαλούν το ενδιαφέρον και να είναι όσο πολύπλοκες και ρεαλιστικές ταιριάζει στην κάθε ηλικία ή ομάδα παιδιών, να ενθαρρύνουν τους μαθητές να διατυπώνουν μέσα στην καθημερινή πρακτική του μαθήματος κρίσεις και αξιολογήσεις βασιζόμενοι σε επιχειρήματα μέτρο της ποιότητας των οποίων να είναι η σαφήνεια, η συνέπεια, η λογικότητα και η αμεροληψία τους και, τέλος, να αναζητούν και να προκαλούν στις αξιολογήσεις που κάνουν ενεργοποίηση της κριτικής σκέψης και διατύπωση κριτικής επιχειρηματολογίας απέναντι σε θέσεις τρίτων, και απέναντι σε κοινωνικά ή ιστορικά γεγονότα. Αναμένεται ότι οι εκπαιδευτικοί θα είναι ευέλικτοι, θα αναγνωρίζουν και θα σέβονται τις ατομικές διαφορές των μαθητών τους, θα είναι θετικοί προς την καλλιέργεια της

3 ΤΕΥΧΟΣ 39 MAPTIOΣ 2009 κριτικής σκέψης και πρωτίστως θα είναι οι ίδιοι πρότυπα κριτικής σκέψης. Η δημιουργική σκέψη είναι ανώτερη μορφή σκέψης η οποία αναζητεί το καινούριο, ενθαρρύνει τον πειραματισμό, θέτει ερωτήματα, εξετάζει υποθέσεις, τολμά να διαχειριστεί το άγνωστο, αναλύει προφανείς αλλά και συγκεκαλυμμένες πληροφορίες και παράγει έργο που χαρακτηρίζεται ως πρωτότυπο. Η δημιουργική σκέψη αποτελεί χαρακτηριστικό του ατόμου που μπορεί να αναπτυχθεί μέσα και έξω από τα πλαίσια των Αναλυτικών Προγραμμάτων, ταυτόχρονα μπορεί να εκδηλώνεται σε όλους τους τομείς της ζωής και υπό οποιεσδήποτε συνθήκες. Στην πραγματικότητα, η δημιουργική έκφραση μέσα από τη μουσική, τις εικαστικές τέχνες, τη λογοτεχνία και άλλως πώς, χρησιμοποιήθηκε ως μέσο προσαρμογής του ατόμου στο περιβάλλον του. Σημαντικά έργα/ δημιουργήματα προέκυψαν ως αποτέλεσμα της ανάγκης ατόμων ή ομάδων για προσαρμογή σε νέο περιβάλλον, όπως είναι η περίπτωση των μεταναστών και των προσφύγων. Στο παρελθόν η δημιουργικότητα είχε ταυτιστεί με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του δημιουργικού ατόμου, θέση η οποία έχει απορριφθεί από την πρόσφατη ψυχολογική έρευνα αλλά και από την εκπαιδευτική πράξη. Η σύγχρονη άποψη δέχεται ότι όλοι μπορούν να είναι δημιουργικοί φτάνει να έχουν την ευκαιρία να αναπτύξουν τη δημιουργικότητά τους. Στο σύγχρονο αναλυτικό πρόγραμμα ορίζεται ως βασικός άξονας η ανάπτυξη της δημιουργικότητας των μαθητών με έμφαση στην καλλιέργεια κουλτούρας διερεύνησης και ανάπτυξης. Οι μαθητές πρέπει να διδαχθούν από νωρίς μέσα από όλες τις γνωστικές περιοχές τη χωρίς προκαταλήψεις αναζήτηση νέων λύσεων ή προσεγγίσεων, την αντικειμενική αμφισβήτηση παραδοχών του παρελθόντος, την υπεύθυνη ανάληψη πρωτοβουλιών και την ευέλικτη προσαρμογή στα δεδομένα και τους περιορισμούς που το περιβάλλον επιβάλλει. Ταυτόχρονα πρέπει να μάθουν να θέτουν στόχους, να σχεδιάζουν την επίτευξή τους, να δοκιμάζουν λύσεις και να μπορούν να αξιολογούν το κάθε στάδιο αυτής της διαδικασίας με κριτήριο την πρωτοτυπία και την αποτελεσματικότητα ή χρησιμότητα του δημιουργήματος. Για να επιτύχουν σε όλα αυτά οι μαθητές χρειάζεται να αναπτύξουν κάποια χαρακτηριστικά όπως την εσωτερική παρώθηση, την αυτοπεποίθηση, την περιέργεια και την ευελιξία. Η δημιουργικότητα μπορεί να βρει εφαρμογή σε όλα τα πεδία της ανθρώπινης δραστηριότητας. Η καλλιέργεια κουλτούρας δημιουργικότητας στα σχολεία μας χρειάζεται να ειδωθεί σε σχέση με την ποιότητα του μαθησιακού περιβάλλοντος. Οι μαθητές θα διδαχθούν πώς να είναι δημιουργικοί όταν τους παρασχεθούν πολλαπλές ευκαιρίες εμπλοκής σε ποικίλες δραστηριότητες οι οποίες θα στοχεύουν στην αναζήτηση εναλλακτικών προσεγγίσεων στη λύση προβλημάτων, στην αντιμετώπιση προκλήσεων, στη διαχείριση του απρόβλεπτου και κυρίως στη διατύπωση ερωτημάτων. Για να καταφέρει να προτείνει κάτι νέο, κάτι πέρα από τα προφανή και τα πρόδηλα, ο δημιουργός απαιτείται να γνωρίζει την περιοχή και να μπορεί να συνθέτει πληροφορίες και δεδομένα με τρόπο μοναδικό. Βρίσκεται σε μία αναζήτηση η οποία μπορεί να τον οδηγήσει σε μία ή πολλές λύσεις. Αυτές θα πρέπει να κρίνει και να αξιολογήσει ως προς τη σχέση τους με τους στόχους που είχε θέσει, τη χρησιμότητα και την πρωτοτυπία τους. Βασικά χαρακτηριστικά του δημιουργικού ανθρώπου είναι η θέληση να δοκιμάσει και να πειραματιστεί, η τόλμη να ρισκάρει ή να πάει πέρα από τα γνωστά και δοκιμασμένα και η αισιοδοξία ότι μετά από κάθε αποτυχία ακολουθεί μια νέα προσπάθεια με λιγότερες πιθανότητες αποτυχίας. Ο εκπαιδευτικός σε όλη αυτή τη διαδικασία θα πρέπει να αναγνωρίζει, να εκτιμά και να ενθαρρύνει τη δημιουργικότητα κάθε μαθητή και ταυτόχρονα θα πρέπει να διδάξει τους μαθητές του πώς αυτοί με τη σειρά τους θα πρέπει να αναγνωρίζουν, να εκτιμούν και να ενθαρρύνουν τη δημιουργικότητα στο περιβάλλον τους. Σε μια τέτοια συνθήκη όπου τα μέλη της ομάδας εκπαιδεύονται πώς να είναι δημιουργικά και ταυτόχρονα πώς να συμβάλλουν θετικά στην ανάπτυξη της δημιουργικότητας των άλλων είναι πολύ πιθανόν να αναπτυχθεί μια κουλτούρα δημιουργίας, αποδοχής και εμπιστοσύνης των άλλων καταργώντας έτσι τις όποιες ατομικές, κοινωνικές, πολιτιστικές διαφορές που πιθανόν να υπάρχουν. Είναι φανερό ότι η κριτική και η δημιουργική σκέψη αποτελούν ανώτερες μορφές σκέψης οι οποίες έχουν κοινά στοιχεία. Η μία συμπληρώνει την άλλη σε μια αέναη προσπάθεια διερεύνησης και βελτίωσης των δεδομένων του περιβάλλοντος. Η δημιουργική σκέψη παράγει ιδέες και προτείνει λύσεις τις οποίες η κριτική σκέψη αξιολογεί. Και οι δύο μορφές σκέψης είναι σημαντικές για την ανάπτυξη ενός σκεπτόμενου ανθρώπου που μπορεί να είναι χρήσιμος στον εαυτό του και στην κοινωνία. Το σχολειο πισω απο το φακο - ΖΩΝΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ Στιγμιότυπο από το σεμινάριο Το σχολείο πίσω από το φακό ήταν ο γενικός τίτλος ενός διήμερου σεμιναρίου που διοργανώθηκε από τη Ζώνη Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας Φανερωμένης Λευκωσίας στις 17 και 18 Ιανουαρίου. Το σεμινάριο βασίστηκε σε ένα αντίστοιχο διήμερο σεμινάριο που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στο Γαλλικό Ινστιτούτο και ήταν μια ιδέα του ιστορικού της Εκπαίδευσης Αλέξη Δημαρά. Περιελάμβανε προβολή τεσσάρων ταινιών, σχολιασμό και συζήτηση με το κοινό. Στιγμιότυπο από το σεμινάριο Το Σάββατο 17 Ιανουαρίου η θεματική ενότητα είχε τίτλο Σχολείο και Διαφορετικότητα. Προβλήθηκε η ταινία Το σχολείο της Μαριάννας Οικονόμου, ένα σχολείο στην Αθήνα όπου τα μισά παιδιά είναι τουρκόφωνοι μουσουλμάνοι που μετανάστευσαν στην Αθήνα από τη Θράκη. Σε ένα κλίμα πολιτικών και κοινωνικών προκαταλήψεων μια ομάδα εκπαιδευτικών προσπαθεί να «στήσει» ένα κανονικό σχολείο. Ακολούθησε σχολιασμός από τη σκηνοθέτιδα Μαριάννα Οικονόμου και ομιλία 3

4 ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ από την εκπαιδευτικό Ρένα Χόπλαρου. Στη συνέχεια προβλήθηκε η ταινία Ο άλλος, της Λουκίας Ρικάκη. Η ταινία καταγράφει το ειδικό αλλά και χαρακτηριστικό παράδειγμα ενός μονοθέσιου δημοτικού σχολείου στο χωριό Πατσίδερος της Κρήτης όπου φοιτούν 5 Αλβανοί και ένας μόνο Έλληνας. Μετά το σχόλιο από τη σκηνοθέτιδα ακολούθησε ομιλία από τον κ Μιχαλίνο Ζεμπύλα, Επίκουρο Καθηγητή στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου. Την Κυριακή 18 Ιανουαρίου η θεματική ενότητα με τίτλο Το σχολείο μέσα από τα μάτια των παιδιών, των εφήβων και των γονιών περιελάμβανε προβολή της ταινίας Θα μάθεις παιδί μου γράμματα; Σε σκηνοθεσία του Άγγελου Κοβότσου. Η ταινία εξετάζει πώς μοιράζεται η ευθύνη της διαπαιδαγώγησης των παιδιών μεταξύ σχολείου και οικογένειας. Η ταινία σχολιάστηκε από το σκηνοθέτη. Ακολούθησε σχολιασμός από το Γεώργιο Τσιάκαλο καθηγητή στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και Πρόεδρο της Επιτροπής για τη διαμόρφωση των Αναλυτικών Προγραμμάτων στο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού. Η ταινία Μικρά βήματα σε ένα μεγάλο κόσμο, της Καλλιόπης Λεγάκη καταγράφει με μια κάμερα τη διαδικασία που ακολουθεί ένα Γυμνάσιο στο Kερατσίνι όταν αποφασίζει να ανεβάσει μια θεατρική παράσταση. Τριάντα παιδιά 15 χρονών συγκεντρώνονται και δημιουργούν μια παράσταση βασισμένη στις προσωπικές εμπειρίες και βιώματά τους. Το σχόλιο της σκηνοθέτιδας ακολούθησε ομιλία από τη Μιράντα Χρίστου, Λέκτορα της Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης, Τμήμα Επιστημών Αγωγής, στο πανεπιστήμιο Κύπρου και συζήτηση με τον Αχιλλέα Κουκκίδη, Κλινικό Ψυχολόγο. Το σεμινάριο εντάσσεται στο πρόγραμμα που υλοποιεί για δεύτερη χρονιά η ΖΕΠ Φανερωμένης με τίτλο Μια ταινία μια συζήτηση, στο χώρο του Υφαντουργείου, ενός Επιμορφωτικού Πολιτιστικού Ομίλου δίπλα στην αυλή του σχολείου. Το σεμινάριο παρακολούθησαν λειτουργοί του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, εκπρόσωποι της ΠΟΕΔ, ΟΕΛΜΕΚ Συνομοσπονδίας Γονέων Δημοτικής Εκπαίδευσης, εκπαιδευτικοί από όλη την Κύπρο τόσο από δημόσια όσο και από ιδιωτικά σχολεία, δημοσιογράφοι, εκπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών. Το κοινό συμμετείχε ενεργά στις συζητήσεις. Η ικανοποίηση των εκπαιδευτικών από το σεμινάριο επιβεβαίωσαν την άποψη του κ Αλέξη Δημαρά ο οποίος πιστεύοντας στη δύναμη και αξία των ντοκυμαντέρ είχε και την αρχική ιδέα για την πρώτη διοργάνωση στην Αθήνα. Την ίδια επιβεβαίωση είχε και η Ομάδα Καθοδήγησης της ΖΕΠ Φανερωμένης για την επιλογή της ως μέσο επιμόρφωσης κι ευαισθητοποίησης των εκπαιδευτικών. Χορηγοί του σεμιναρίου ήταν η Συντονιστική Επιτροπή Αγωγής Υγείας και Πολιτότητας, η ΟΕΛΜΕΚ, η ΠΟΕΔ, και η Παγκύπρια Συνομοσπονδία Γονέων Δημοτικής Εκπάιδευσης. 16 η Διεθνής Εκπαιδευτική Έκθεση Κύπρου 2009 Πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία μεταξύ Φεβρουαρίου 2009, η 16 η Διεθνής Εκπαιδευτική Έκθεση Κύπρου στο χώρο της Αρχής Κρατικών Εκθέσεων. Η Διεθνής Εκπαιδευτική Έκθεση είναι ένας καταξιωμένος θεσμός και αποτελεί μια από τις σημαντικότερες εκδηλώσεις στις οποίες συμμετέχει και το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού με δικό του περίπτερο. Κατά τη διάρκεια της Έκθεσης οι μαθητές, σπουδαστές, γονείς, εκπαιδευτικοί και άλλοι ενδιαφερόμενοι είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν για τις προοπτικές σπουδών σε ανώτερα και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό. Το περίπτερο του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού είχε ως ευρύτερο θέμα την Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση με υποθεματικές ενότητες τους φετινούς στόχους της σχολικής χρονιάς «Δημιουργικότητα και Καινοτομία» και «Ειρηνική Συμβίωση, Διαπολιτισμικότητα-Σεβασμός στη Διαφορετικότητα». Μέσα από το περίπτερο παρουσιάστηκε το έργο και οι δραστηριότητες όλων των τμημάτων και διευθύνσεων τού Υπουργείου. Μεγάλος αριθμός σχολείων Δημοτικής, Μέσης και Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης συμμετείχαν με εκθέματα τα οποία τοποθετήθηκαν στους χώρους του περιπτέρου καθώς και με ζωντανές παρουσιάσεις, θεατρικά δρώμενα και καλλιτεχνικά προγράμματα. Επιπλέον, οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν και να προμηθευτούν με ενημερωτικό υλικό για τα διάφορα προγράμματα του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού από τους λειτουργούς του Υπουργείου οι οποίοι βρίσκονταν στο περίπτερο καθ όλη τη διάρκεια της Έκθεσης. ΑΝΩΤΕΡΗ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΩΝ Η ΕΑΙΠ μεταστεγάστηκε στα νέα της γραφεία στο χώρο του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου στα Λατσιά, στο δεύτερο όροφο εκεί όπου στεγάζονται το ΚΥΣΑΤΣ και το ΣΕΚΑΠ. Τα τηλέφωνα επικοινωνίας παραμένουν τα ίδια. Πραγματοποιήθηκαν δυο νέες σύνοδοι της Επιτροπής, η 21η και η 22η, κατά τις οποίες συζητήθηκαν τρέχοντα θέματα και λήφθηκαν αποφάσεις που αφορούσαν νέα προγράμματα σπουδών. Κατά την 21η σύνοδο, η Επιτροπή εγκαινίασε τον τρίτο κύκλο αξιολόγησης Προγραμμάτων σπουδών (για τα οποία είχαν υποβληθεί αιτήσεις τον Αύγουστο του 2008), ο οποίος θα είναι και ο τελευταίος της περιόδου της αρχικής άδειας λειτουργίας. Στον νέο κύκλο αξιολόγησης προγραμμάτων ζήτησε από τα τρία 4 Ιδιωτικά Πανεπιστήμια να υποβάλουν δύο προγράμματα σπουδών το κάθε ένα. Η διαδικασία της αξιολόγησης βρίσκεται ακόμα στο σχηματισμό των Ομάδων Ειδικών. Επίσης, συνεχίστηκε η διαδικασία ελέγχου στα Ιδιωτικά Πανεπιστήμια η οποία γίνεται μέσω στοιχείων που η Επιτροπή ζητά σε τακτά διαστήματα από αυτά, καθώς και μέσω της διαδικασία αξιολόγησης νέων και υφιστάμενων προγραμμάτων σπουδών. Στο πλαίσιο της 22ης Συνόδου πραγματοποιήθηκε συνάντηση με τον Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού όπου συζητήθηκαν τρέχοντα θέματα που αφορούν στα Ιδιωτικά Πανεπιστήμια καθώς και το περιεχόμενο της Ετήσιας Έκθεσης Πεπραγμένων για το ακαδημαϊκό έτος Στην Ετήσια έκθεση η Επιτροπή παρουσιάζει το έργο της αναφορικά με τον έλεγχο ποιότητας προγραμμάτων και σπουδών αλλά και αποφάσεις πολιτικής που πήρε και αφορούν τους εξής τομείς: Δομές Διοίκησης και Ακαδημαϊκή αυτοτέλεια Ακαδημαϊκό προσωπικό Διαδικασία Έγκρισης Νέων Προγραμμάτων Σπουδών Γενικές προϋποθέσεις για προγράμματα σπουδών Διδακτορικά Προγράμματα Φοιτητική Μέριμνα Διαχωρισμός ΙΣΤΕ από Πανεπιστήμιο Αρχική Άδεια λειτουργίας Διάφορα

5 ΤΕΥΧΟΣ 39 MAPTIOΣ 2009 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Το Υπουργικό Συμβούλιο στις (Αρ ) αποφάσισε όπως, η εξέταση των αιτήσεων και η διενέργεια συνεντεύξεων για παραχώρηση θεώρησης άδειας εισόδου σε υποψήφιους φοιτητές από τρίτες χώρες, ενέργειες οι οποίες μέχρι πρόσφατα γίνονταν από αστυνομικούς, θα γίνονται από Λειτουργούς της ΔΑΑΕ. Ως εκ τούτου, έχουν αποσπαστεί στη ΔΑΑΕ, πέντε Εκπαιδευτικοί Λειτουργοί. Οι πέντε αποσπασμένοι Λειτουργοί καθώς και άλλοι Λειτουργοί της ΔΑΑΕ έχουν μεταβεί στις χώρες Πακιστάν, Μπανγκλαντές, Ινδία, και Σρι Λάνκα για τη διενέργεια των πιο πάνω δραστηριοτήτων. Συνάντηση Ανώτερων Λειτουργών Ευρωπαϊκών και Ασιατικών χωρών (ASEM) Ιανουαρίου 2009, Hanoi,Βιετνάμ Η Πρώτη Λειτουργός Εκπαίδευσης κα Δέσποινα Μαρτίδου Φορσιέρ συμμετείχε στη Συνάντηση Ανώτερων Λειτουργών Ευρωπαϊκών και Ασιατικών χωρών (ASEM) που πραγματοποιήθηκε στην πόλη Hanoi του Βιετνάμ στις Ιανουαρίου Σκοπός της συνάντησης ήταν η όσο το δυνατόν καλύτερη προετοιμασία της 2ης Διυπουργικής Συνόδου των χωρών ASEM που θα πραγματοποιηθεί στο Βιετνάμ, στις 14 και 15 Μαΐου Βασικά θέματα που συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια της Συνάντησης ήταν (α) η Διασφάλιση Ποιότητας, η αναγνώριση πιστωτικών μονάδων και μεταφορά τους στις xώρες ASEΜ, και (β) η αειφόρος ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού για τις μελλοντικές ανάγκες των εν λόγω χωρών. Γενικός στόχος της προσπάθειας αυτής είναι η αύξηση ευκαιριών εργοδότησης μέσα από την ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ εκπαίδευσης και επιχειρήσεων καθώς και η κινητικότητα ανάμεσα στις χώρες ASEM. Συνεδρία Ομάδας του Social Dimension για τη Διαδικασία της Μπολόνια, 29 Ιανουαρίου 2009, Βρυξέλες Ο Διευθυντής Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης κος Ευστάθιος Μιχαήλ, συμμετείχε στη συνεδρία της Ομάδας του Social Dimension για τη Διαδικασία της Μπολόνια που διεξήχθη στις 29 Ιανουαρίου 2009, στις Βρυξέλλες Σημειώνεται ότι η ΔΑΑΕ υπέβαλε την Εθνική Έκθεση , για τη Διαδικασία της Μπολόνια (ΔτΜ), όπου αναφέρονται λεπτομεριακά όλες οι εξελίξεις στην ανώτερη εκπαίδευση της Κύπρου σε σχέση με την ευθυγράμμιση της με το στόχο της ΔτΜ, που είναι η δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτερης Εκπαίδευσης και η διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής Ανώτερης Εκπαίδευσης σε παγκόσμια κλίμακα. Η Εθνική Έκθεση της Κύπρου βρίσκεται στην ακόλουθη ιστοσελίδα: National-reports-2009/National_Report_Cyprus_2009.pdf ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΤΙΤΛΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΚΥ.Σ.Α.Τ.Σ.) Κατά την περίοδο Δεκεμβρίου 2008 Ιανουαρίου 2009, το ΚΥ.Σ.Α.Τ.Σ. πραγματοποίησε δύο Συνόδους, κατά τις οποίες μελετήθηκαν πέραν των 580 αιτήσεων για αναγνώριση και 90 αιτήσεων για γραπτή πληροφόρηση. Στις 8-9 Δεκεμβρίου 2008 πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες η καθιερωμένη Συνεδρία του Δικτύου NARIC. Το ΚΥ.Σ.Α.Τ.Σ. εκπροσώπησε ο Εκτελεστικός Διευθυντής κ. Μάριος Αντωνιάδης. Της Συνεδρίας του Δικτύου NARIC προηγήθηκε Συνεδρία της Τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής των NARIC, στην οποία ο κ. Μάριος Αντωνιάδης είναι μέλος τα τελευταία τρία χρόνια. Επίσης, εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα, στα πλαίσια του προγράμματος Life Long Learning, η χρηματοδότηση της διοργάνωσης της ετήσιας κοινής συνάντησης των Δικτύων ENIC/NARIC για το έτος 2009, η οποία θα πραγματοποιηθεί στην Κύπρο στις Ιουνίου ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Κυκλοφόρησε ο Οδηγός Εξετάσεων για τις Παγκύπριες Εξετάσεις Ο Οδηγός Εξετάσεων αποτελείται από τρεις τόμους: Ο Α Τόμος περιλαμβάνει τις γενικές πληροφορίες για τη διεξαγωγή των εξετάσεων, τη διαδικασία κατανομής των θέσεων, το πρόγραμμα των εξετάσεων, την ομαδοποίηση των σχολών και τα εξεταζόμενα μαθήματα κατά επιστημονικό πεδίο, συμπεριλαμβανομένων και των προϋποθέσεων πρόσβασης. Ο Β Τόμος περιλαμβάνει την εξεταστέα ύλη και τα εξεταστικά δοκίμια των Παγκυπρίων Εξετάσεων 2008, που αφορούν τα εξεταζόμενα μαθήματα των Λυκείων και των Τεχνικών Σχολών. Ο Γ Τόμος περιλαμβάνει την εξεταστέα ύλη και τα εξεταστικά δοκίμια των Παγκυπρίων Εξετάσεων 2008 που αφορούν τα εξεταζόμενα μαθήματα των Τεχνικών Σχολών. Ο Οδηγός Εξετάσεων βρίσκεται και στην ιστοσελίδα της Υπηρεσίας Εξετάσεων: odigoi-exetaseon.html Δημοσιεύτηκαν επίσης, τα προγράμματα με τις ημερομηνίες εξετάσεων για το 2009 για τις εξετάσεις Δακτυλογραφίας Στενογραφίας και για την εξέταση Πιστοποίησης Πολύ Καλής Γνώσης Ελληνικής Γλώσσας. Τα προγράμματα βρίσκονται στην ιστοσελίδα της Υπηρεσίας Εξετάσεων. Πραγματοποιήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2009 η εξέταση Ειδικών Αστυφυλάκων από την Αστυνομία σε συνεργασία με την Υπηρεσία Εξετάσεων. Για την εξέταση λειτούργησαν 4 εξεταστικά κέντρα στη Λευκωσία και παρακάθησαν τελικά 519 υποψήφιοι από τους 846 που είχαν δηλώσει αρχικά. Οι υποψήφιοι εξετάστηκαν σε 4 μαθήματα, Μαθηματικά, Ελληνικά, Αγγλικά και Γενικές Γνώσεις. ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ Το Συμβούλιο, κατά τη Σύνοδο του που έγινε στις 22/1/09, πήρε αποφάσεις για τρία προγράμματα σπουδών καθώς και για άλλα θέματα που άπτονται της αρμοδιότητας του. Αποφάσισε επίσης όπως συγκληθούν 13 Ομάδες Αξιολόγησης για την επίσπευση των διαδικασιών της εκπαιδευτικής αξιολόγησηςπιστοποίησης. 5

6 ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΜΕΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ Α Το Μουσικό Λύκειο Λεμεσού συμμετείχε στις Χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις του Δήμου Λεμεσού με τραγούδια από το Παραδοσιακό σχήμα του σχολείου υπό την Διεύθυνση του Ανδρέα Χριστοδούλου στη πλατεία διοικητηρίου. Το Μουσικό Λύκειο Λεμεσού συμμετείχε στη τελετή έναρξης του συνεδρίου «Γλώσσες και Διαπολιτισμικός διάλογος» με τραγούδια από τη χορωδία του σχολείου υπό την Διεύθυνση της Αγγελίνας Σπανού. Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο Κύπρου στη Λευκωσία. Στιγμιότυπο από την εκδήλωση. Στιγμιότυπο από το συνέδριο. ΔιετΕΣ ΣυνΕΔριο ΚαθηγητΩν ΓαλλικΗς ΓλΩσσας Ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Καθηγητών Γαλλικής Γλώσσας και το Γαλλικό Πολιτιστικό Κέντρο στην Κύπρο διοργάνωσαν πρόσφατα το διετές επιμορφωτικό Συνέδριο καθηγητών γαλλικής γλώσσας στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο στη Λευκωσία. Το θέμα του Συνεδρίου ήταν: «Η διδασκαλία των Γαλλικών μέσα σε μια Ευρωπαϊκή προοπτική, για συμβολή στην επιμόρφωση και διακίνηση των νέων Ευρωπαίων». Στο συνέδριο είχαν παραστεί ακαδημαϊκοί από τη Γαλλία, Βέλγιο και Ελλάδα καθώς και ο Αντιπρόεδρος την Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Καθηγητών Γαλλικών (FIPF) M. Raymond Gevaert. Αυτή η συνάντηση, η οποία στέφθηκε με μεγάλη επιτυχία, έδωσε σε όλους την ευκαιρία να ανταλλάξουν εμπειρίες και θέσεις και φυσικά να προβληματιστούν γύρω από τις νέες προοπτικές της γαλλικής γλώσσας και της σημαντικής της θέσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Όλοι οι συνάδελφοι του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν πολλές διαλέξεις και εργαστήρια τα οποία ήταν βασισμένα γύρω από τους τέσσερις άξονες του συνεδρίου: Νέες Ευρωπαϊκές προοπτικές στη διδασκαλία των γλωσσών. Επικοινωνία με την υπόλοιπη Ευρώπη. Νέες διδακτικές μέθοδοι και πρακτικές της τάξης. Η διακίνηση και σπουδές στη Γαλλία. Το Συνέδριο πρόσφερε σε όλους πλούσιες επιλογές σχετικά με τη διδασκαλία και εκμάθηση της γαλλικής γλώσσας σήμερα, όπως και απαντήσεις στις επιστημονικές και επαγγελματικές ανάγκες των καθηγητών των γαλλικών. Εκείνο το Σαββατοκύριακο, το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο στη Λευκωσία, είχε μετατραπεί σε χώρο συνάντησης των ειδικών στη διδακτική και μεθοδολογία, επιμορφωτών, συγγραφέων, εκδοτών και 230 καθηγητών της γαλλικής γλώσσας οι οποίοι είχαν την ευκαιρία να επιμορφωθούν και να συζητήσουν μέσα στα πλαίσια των διαλέξεων και εργαστηρίων που παρακολούθησαν. ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ Α Πρόσφατα το Μουσικό Λύκειο Λεμεσού συμμετείχε στη τελετή έναρξης των Κοινοπολειτιακών αγώνων στο στάδιο «Σπύρος Κυπριανού» με τραγούδια από τη χορωδία του σχολείου υπό την Διεύθυνση της Αγγελίνας Σπανού. Στιγμιότυπο από την τελετή έναρξης 6

7 ΤΕΥΧΟΣ 39 MAPTIOΣ 2009 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΣΤΡΟΒΟΛΟΥ Εκδήλωση στο Γυμνάσιο Αγ. Βασιλείου. Στις 26 Φεβρουαρίου 2009 ημέρα αφιερωμένη στη «Δημιουργικότητα και Καινοτομία», το Γυμνάσιο Αγίου Βασιλείου διαμοίρασε το χρόνο των μαθητών σε τέσσερις περιόδους. Μια κοινή περίοδο για όλους τους μαθητές και στη συνέχεια οι μαθητές κατά τάξεις παρακολούθησαν εναλλάξ τρεις διαφορετικές δραστηριότητες. Κατά την πρώτη κοινή περίοδο έγινε η έναρξη των εργασιών της ημέρας και παρουσιάστηκαν τραγούδια και χορογραφίες δημιουργήματα των μαθητών μας. Η πρώτη δραστηριότητα με τίτλο «Καινοτομία μοχλός εξέλιξης» είχε τη μορφή συνεδρίου. Στη δραστηριότητα αυτή παρουσιάστηκαν διάφορες εργασίες μαθητών. Οι εργασίες ήταν τύπου project και προετοιμάστηκαν από ομάδες μαθητών με την καθοδήγηση καθηγητών τους, όπου είχαν εμπλοκή καθηγητές πολλών ειδικοτήτων. Αναφέρουμε ενδεικτικά τους τίτλους διαφόρων εργασιών. Γραφή, μια αποκάλυψη που σημάδεψε την Ιστορία. Τρόποι γραφής των αριθμών. Από τις φιλοσοφικές αναζητήσεις του Θαλή στο περιοδικό πίνακα του Μεντελεγιέφ. Πυρηνική ενέργεια. Environmental quiz. Συστήματα αρίθμησης. Δημιουργία ενός forum. Δαρβίνος. Το τρίγωνο του Pascal. Το ένδυμα από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η δεύτερη δραστηριότητα με τίτλο «Δημιουργώντας» περιελάμβανε διάφορες δράσεις. Έγινε παρουσίαση υβριδικού και ηλεκτρικού αυτοκινήτου από εταιρείες αυτοκινήτων. Μαθητές περιδιάβασαν την έκθεση έργων, κατασκευών των συμμαθητών τους. Κάποιοι δημιουργοί που προσκλήθηκαν στο σχολείο παρουσίασαν το έργο τους καθώς και τον τρόπο δουλειάς τους. Παρουσιάστηκε το έργο του κ. Χρίστου Συμεωνίδη, της κ. Ελένης Νικοδήμου, του κ. Γιάννη Κατσούρη και του κ. Πάνου Ιωαννίδη. Επίσης ομάδες παιδιών έκαμαν συνθέσεις λουλουδιών, κατασκεύασαν κοσμήματα, έκαμαν ταινία με την τεχνική movie maker. Ομάδα παιδιών ασχολήθηκε με τη δημιουργία κατασκευών με βαμβακερό ύφασμα, εφαρμόζοντας την παραδοσιακή τεχνική του δένω και βάφω, άλλη ομάδα μελέτησε τη θετική επίδραση των βοτάνων της Κύπρου στην υγεία. Ακόμη η κ. Λίνα Ζένιου-Παπά πραγματοποίησε με ομάδες παιδιών βιωματικά εργαστήρια με τίτλο «Γνωρίζω το Θέατρο». Η τρίτη δραστηριότητα ήταν διαγωνισμός γενικών γνώσεων μεταξύ των τμημάτων της κάθε τάξης ξεχωριστά. Ο διαγωνισμός περιελάμβανε Σταυρόλεξο, αναγνώριση σημαντικών δημιουργημάτων του ανθρώπινου πολιτισμού, αναγνώριση προσωπικοτήτων κ.α. Οι μαθητές του κάθε τμήματος συνεργάστηκαν σε ομάδες για να απαντήσουν. Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο διαγωνισμός προκάλεσε το ενδιαφέρον των μαθητών και καλλιέργησε την ευγενή άμιλλα μεταξύ των τμημάτων. Το έπαθλο του διαγωνισμού ήταν μια εκδρομή. ΜΕΣΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΣΠΕΡΙΝΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ Η Εσπερινή Τεχνική Σχολή Λευκωσίας λειτουργεί στην Α Τεχνική Σχολή Λευκωσίας από τη σχολική χρονιά Η φοίτηση είναι όπως και σε ένα κανονικό σχολείο και είναι δωρεάν. Οι μαθητές και οι μαθήτριες της Εσπερινής Τεχνικής Σχολής Λευκωσίας, αν και εργαζόμενοι οι περισσότεροι λειτουργούν και συμπεριφέρονται ως υπεύθυνοι κι επιμελείς μαθητές. Η σχολή γιορτάζει με κάθε σοβαρότητα και ευλάβεια, όλες τις εθνικές και θρησκευτικές επετείους με την ενεργή συμμετοχή των μαθητών. Μέσα στα πλαίσια της κοινωνικοποίησης και της προσφοράς των μαθητών, έχουν καθιερωθεί αρκετές δραστηριότητες όπως Χριστουγεννιάτικο και Πασχαλινό παζαράκι, τα έσοδα των οποίων διανέμονται σε άπορους μαθητές, αθλητικές ημερίδες καθώς και αιμοδοσία. Η αιμοδοσία έχει καθιερωθεί ως θεσμός, εδώ και δύο χρόνια, εις μνήμην του αδικοχαμένου μαθητή Μάριου Μπαρτακτσίογλου. Τη φετινή σχολική χρονιά η αιμοδοσία πραγματοποιήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2008 και στέφθηκε με επιτυχία, αφού συγκεντρώθηκαν 25 φιάλες αίματος. Είναι η δεύτερη κατά σειρά αιμοδοσία που πραγματοποιείται με επιτυχία και συγκεντρώθηκαν γύρω στις 53 φιάλες αίματος και στις δύο αιμοδοσίες. Είναι συγκινητική η ανταπόκριση των μαθητών αλλά και των καθηγητών, έτσι που η αιμοδοσία προγραμματίζεται να επαναληφθεί στα τέλη Απριλίου αρχές Μαΐου. Οι μαθητές και οι καθηγητές της Εσπερινής Τεχνικής Σχολής αισθάνονται περήφανοι όταν συμβάλλουν σε έργα κοινωνικής αλληλεγγύης και αλτρουισμού. Από τις δράσεις της εσπερινής τεχνικής σχολής. 7

8 ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΜΕΣΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΝΘΕΤΟ - ΜΕΡΟΣ 1ο ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ ΚΑΙ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΠΟΥ ΦΟΙΤΟΥΝ ΣΤΙΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΧΟΛΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ: ΓΕΝΙΚΗ ή ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ; Με την επιτυχή ολοκλήρωση της φοίτησής τους στην Τρίτη τάξη του Γυμνασίου, τα παιδιά, όσο και οι γονείς τους, βρίσκονται ανάμεσα σε δύο εξίσου σημαντικές επιλογές, σε ότι αφορά τη μορφή της Δημόσιας Εκπαίδευσης που πρέπει να ακολουθήσουν: Τη Δευτεροβάθμια Μέση Γενική Εκπαίδευση ή τη Δευτεροβάθμια Μέση Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση (ΜΤΕΕ) Οι γονείς, θέλοντας προφανώς να προσφέρουν στα παιδιά τους τα κατάλληλα εφόδια για να πετύχουν στη ζωή τους, συχνά διερωτώνται ποια από τις δύο επιλογές θα οδηγήσει τους νέους στην επιτυχία. Η απάντηση στο συγκεκριμένο ερώτημα είναι απλή: Πολλοί πετυχημένοι, σήμερα, συμπολίτες μας έχουν ακολουθήσει τη Μέση Γενική Εκπαίδευση άλλοι, εξίσου πετυχημένοι, την Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση. Επειδή συχνά διαμορφώνονται εκ των προτέρων, από επηρεασμό και χωρίς μελέτη του θέματος, εσφαλμένες εκτιμήσεις σε ότι αφορά την Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση, η Διεύθυνση ΜΤΕΕ αισθάνεται την ανάγκη να προβάλει και να δημοσιοποιήσει μερικά από τα έργα και επιτεύγματα μαθητών των Τεχνικών Σχολών, καθώς και τα ανθρωπιστικά τους αισθήματα, τις κοινωνικές και άλλες δεξιότητές τους, και τη μετέπειτα επαγγελματική τους πορεία: Επιτεύγματα τα οποία μας κάνουν πραγματικά να νιώθουμε περήφανοι, και τα οποία καταδεικνύουν ότι στις Τεχνικές Σχολές επιτελείται μια εξαιρετική δουλειά και ότι οι απόφοιτοι μας δεν υστερούν σε τίποτε σε σχέση με τους αποφοίτους της Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης. Με επιστολή του προς τη Διεύθυνση ΜΤΕΕ τον Αύγουστο του 2006, ο Γιώργος Κ., απόφοιτος της Τεχνικής Σχολής Αγίου Λαζάρου Λάρνακας στον κλάδο Μηχανικής Αυτοκινήτων και, μετέπειτα, φοιτητής Διδακτορικού στο πανεπιστήμιο City University of New York, μας αναφέρει: Θα ήθελα να ξέρετε ότι είμαι περήφανος που είμαι απόφοιτος Τεχνικής Σχολής Είμαι σίγουρος ότι οι φοιτητές των Τεχνικών Σχολών της Κύπρου δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από κανέναν άλλο ακαδημαϊκό οργανισμό ανά τον κόσμο. Το ήθος της σκληρής εργασίας που μεταβιβάζεται σε κάθε απόφοιτο Τεχνικής Σχολής είναι ένα αναλλοίωτο χάρισμα και σ αυτό οφείλω τα μέγιστα της ακαδημαϊκής μου πορείας Το περιβάλλον σπουδών του Γιώργου στα μεταπτυχιακά ήταν η Πληροφορική. Πιθανόν, κάποτε ο Γιώργος να θεωρήθηκε στη συνείδηση κάποιων (που δεν έχουν υπόψη τους ότι τα απολυτήρια ΜΤΕΕ είναι ισοδύναμα με τα απολυτήρια Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης, τόσο για σκοπούς εργοδότησης όσο και για σκοπούς περαιτέρω σπουδών), σαν μια περίπτωση μαθητή που δεν παίρνει τα γράμματα και γι αυτό πήγε στην Τεχνική ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΕΣ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ 1. ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ ΤΩΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΩΝ ΧΡΟΝΩΝ Με την έναρξη της σχολικής χρονιάς διαβιβάστηκαν στη Διεύθυνση ΜΤΕΕ κατάλογοι με τις πρόσφατες επιτυχίες των μαθητών μας στις Παγκύπριες εξετάσεις. Αναφέρουμε, χαρακτηριστικά, απόσπασμα σχετικής επιστολής του Διευθυντή του Λυκείου και Τεχνικής Σχολής Πόλεως Χρυσοχούς, (όπου, το 2006, ένας απόφοιτος Τεχνικής πέτυχε θέση στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, δύο στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και άλλοι 7 σε διάφορα Ανώτερα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Ελλάδας): Οι επιτυχίες αυτές έχουν καταξιώσει την Τεχνική Εκπαίδευση στη συνείδηση μαθητών και γονιών, γεγονός που μας δίνει το δικαίωμα να υπερηφανευόμαστε, αλλά και συνέχιση των προσπαθειών για περαιτέρω αναβάθμιση και ενίσχυση της Τεχνικής Εκπαίδευσης Ο ίδιος Διευθυντής, που προερχόταν από τη Διεύθυνση Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης, δήλωσε, μετέπειτα, στην τελετή αφυπηρέτησής του ότι η Τεχνική Εκπαίδευση έχει και παρόν, έχει και μέλλον σε πείσμα των καιρών και των ανθρώπων. Αναφέρουμε, επίσης, χαρακτηριστικά ότι, την ίδια περίοδο, στην Τεχνική Σχολή Πάφου, πέραν των επιτυχιών ενός μεγάλου αριθμού μαθητών μας οι οποίοι εξασφάλισαν θέσεις σε ΤΕΙ, ένας μικρότερος αλλά σημαντικός αριθμός αποφοίτων της Σχολής φοιτά σήμερα σε Πανεπιστήμια της Ελλάδας, όπως το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Πανεπιστήμιο Πατρών, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, σε Στρατιωτικές Σχολές, καθώς και στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Σημειώνεται, ακόμα, ότι ο μαθητής Κώστας Κ. της Τεχνικής Σχολής Πάφου πέτυχε, το 2003, πρώτη θέση παγκύπρια στο τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών. Τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας καταμαρτυρούν ότι παρόμοιες επιτυχίες στις Παγκύπριες εξετάσεις παρουσιάζονται και σε όλες τις υπόλοιπες Τεχνικές Σχολές. Για παράδειγμα, εξασφάλισαν θέσεις σε Ανώτερα και Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (ΑΑΕΙ) της Κύπρου και της Ελλάδας, εκτός άλλων, 130 απόφοιτοι της ακριτικής Β Τεχνικής Σχολής Λευκωσίας (από το 2000 μέχρι το 2003), πέραν των 200 αποφοίτων της Διανελλείου Τεχνικής Σχολής Λάρνακας (κατά την περίοδο 2001 έως το 2006), 276 μαθητές της Β Τεχνικής Σχολής Λεμεσού (από το 2000 μέχρι το 2006), 147 μαθητές της Τεχνικής Σχολής Μακάριος Γ Λευκωσίας (από το 2002 μέχρι το 2006), πέραν των 50 μαθητών της Τεχνικής Σχολής Παραλιμνίου (από το 2002 μέχρι το 2006) και 28 από τους πρώτους αποφοίτους της Περιφερειακής Τεχνικής και Γεωργικής Σχολής Αυγόρου. 2. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΑΓΚΥΠΡΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΤΟΥ 2008 Από τα στατιστικά στοιχεία της Υπηρεσίας Εξετάσεων του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, σε ότι αφορά την πρώτη κατανομή για ΑΑΕΙ Κύπρου και Στρατιωτικών Σχολών Ελλάδας, καθώς και την Πρώτη κατανομή σε ΑΑΕΙ Ελλάδας, ο αριθμός των επιτυχόντων μαθητών ανά Τεχνική Σχολή έχει ως ακολούθως: 8

9 ΤΕΥΧΟΣ 39 MAPTIOΣ 2009 Α Τεχνική Σχολή Λευκωσίας 3 υποψήφιοι εξασφάλισαν θέσεις σε ΑΑΕΙ της Κύπρου σε Σχολές Μηχανολόγων Μηχανικών και Επιστήμης και Μηχανικής Υλικών, Μηχανικών Μηχανολογίας και Κατασκευαστικής, και Μαγειρικών Τεχνών 1 υποψήφιος εξασφάλισε θέση στη Σχολή Μονίμων Υπαξιωματικών Στρατού Ξηράς-Τμήμα Σωμάτων 15 άλλοι υποψήφιοι εξασφάλισαν θέσεις σε ΑΑΕΙ της Ελλάδας σε Σχολές Εκπαιδευτικών Μηχανολογίας ΑΣΠΑΙΤΕ, και σε Ιδρύματα των ΤΕΙ Ηλεκτρολογίας, Μηχανολογίας, Επισκεπτών Υγείας, Πληροφορικής και Τεχνολογίας Υπολογιστών, και Δομικών Έργων Β Τεχνική Σχολή Λευκωσίας 2 υποψήφιοι εξασφάλισαν θέσεις σε ΑΑΕΙ της Κύπρου α) σε Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών και β) σε Σχολή Μαγειρικών Τεχνών άλλοι 5 υποψήφιοι εξασφάλισαν θέσεις σε διάφορα ΤΕΙ της Ελλάδας, σε Σχολές Ζωικής Παραγωγής, Ηλεκτρολογίας, Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης, Πληροφορικής και Τεχνολογίας Υπολογιστών, και Τεχνολογίας Ιατρικών Οργάνων Τεχνική Σχολή Μακάριος Γ Λευκωσίας 10 υποψήφιοι εξασφάλισαν θέσεις σε ΑΑΕΙ της Κύπρου σε Σχολές Μηχανολόγων Μηχανικών και Επιστήμης και Μηχανικής Υλικών, Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Γεωπληροφορικής, Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Πολυμέσων και Γραφικών Τεχνών, Διοίκησης Ξενοδοχείων και Τουρισμού, και Μαγειρικών Τεχνών 26 άλλοι υποψήφιοι εξασφάλισαν θέσεις σε ΑΑΕΙ της Ελλάδας σε Σχολές Εκπαιδευτικών Μηχανολογίας, Πολιτικών Μηχανικών Δομικών Έργων ΑΣΠΑΙΤΕ, και σε Ιδρύματα των ΤΕΙ Ηλεκτρολογίας, Μηχανολογίας, Ανακαίνισης και Αποκατάστασης Κτιρίων, Μουσικής Τεχνολογίας και Ακουστικής, Οχημάτων, Περιβάλλοντος, Πληροφορικής και Τεχνολογίας Υπολογιστών, Τεχνολογίας Τροφίμων, Τηλεπικοινωνιακών Συστημάτων και Δικτύων, Τουριστικών Επιχειρήσεων, και Φυτικής Παραγωγής Α Τεχνική Σχολή Λεμεσού 20 υποψήφιοι εξασφάλισαν θέσεις σε ΑΑΕΙ της Κύπρου σε Σχολές Διοίκησης Ξενοδοχείων και Τουρισμού, Επικοινωνίας και Σπουδών Διαδικτύου, Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογιών Πληροφορικής, Μαγειρικών Τεχνών, Μηχανικών Μηχανολογίας και Κατασκευαστικής, Μηχανολόγων Μηχανικών και Επιστήμης και Μηχανικής Υλικών, Πληροφορικής, και Πολυμέσων και Γραφικών Τεχνών 1 υποψήφιος εξασφάλισε θέση στη Σχολή Μονίμων Υπαξιωματικών Στρατού Ξηράς-Τμήμα Όπλων 45 άλλοι υποψήφιοι εξασφάλισαν θέσεις σε διάφορα ΤΕΙ της Ελλάδας, σε Σχολές Αυτοματισμού, Βρεφονηπιοκομίας, Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος, Διοίκησης Επιχειρήσεων, Εμπορίας και Διαφήμισης, Εφαρμοσμένης Πληροφορικής και Πολυμέσων, Ζωικής Παραγωγής, Ηλεκτρονικών Υπολογιστών Συστημάτων, Ηλεκτρολογίας, Ηλεκτρονικής, Ιχθυοκομείας, Μηχανολογίας, Μουσειολογίας, Μουσειογραφίας και Σχεδιασμού Εκθέσεων, Μουσικής Τεχνολογίας και Ακουστικής, Ναυπηγικής, Οχημάτων, Πληροφορικής, Πολιτικών Έργων Υποδομής, Δομικών Έργων, Τεχνολογίας Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών, και Χρηματοοικονομικής και Ελεγκτικής Β Τεχνική Σχολή Λεμεσού 14 υποψήφιοι εξασφάλισαν θέσεις σε ΑΑΕΙ της Κύπρου σε Σχολές Αρχιτεκτονικής, Γεωπονικών Επιστημών, Βιοτεχνολογίας και Επιστήμης Τροφίμων, Εμπορίου Χρηματοοικονομικών και Ναυτιλίας, Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογιών Πληροφορικής, Μαγειρικών Τεχνών, Πληροφορικής, και Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος 1 υποψήφιος εξασφάλισε θέση στη Σχολή Μονίμων Υπαξιωματικών Στρατού Ξηράς-Τμήμα Σωμάτων 1 υποψήφιος εξασφάλισε θέση στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων 1 υποψήφιος εξασφάλισε θέση στη Σχολή Μονίμων Υπαξιωματικών Ναυτικού 18 άλλοι υποψήφιοι εξασφάλισαν θέσεις σε διάφορα ΤΕΙ της Ελλάδας, σε Σχολές Ανακαίνισης και Αποκατάστασης Κτιρίων, Αρχιτεκτονικής Τοπίου, Γραφιστικής, Διατροφής και Διαιτολογίας, Ηλεκτρολογίας, Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης, Μηχανολογίας, Πληροφορικής, Πληροφορικής και Τεχνολογίας Υπολογιστών, Πολιτικών Έργων Υποδομής, Δομικών Έργων, και Σχεδιασμού και Τεχνολογίας Ξύλου και Επίπλου Γ Τεχνική Σχολή Λεμεσού 12 υποψήφιοι εξασφάλισαν θέσεις σε ΑΑΕΙ της Κύπρου σε Σχολές Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογιών Πληροφορικής, Λειτουργία Ξενοδοχειακών και Επισιτιστικών Μονάδων, Μαγειρικών Τεχνών, και Νοσηλευτικής 16 άλλοι υποψήφιοι εξασφάλισαν θέσεις σε διάφορα ΤΕΙ της Ελλάδας, σε Σχολές Ανθοκομίας-Αρχιτεκτονικού Τοπίου, Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας, Διοίκησης Επιχειρήσεων, Εκπαιδευτικών Ηλεκτρονικής ΑΣΠΑΙΤΕ, Εσωτερικής Αρχιτεκτονικής, Διακόσμησης και Σχεδιασμού Αντικειμένων, Ηλεκτρολογίας, Μηχανολογίας, Μουσικής Τεχνολογίας και Ακουστικής, Δομικών Έργων, Τεχνολογίας Τροφίμων, Τηλεπικοινωνιακών Συστημάτων και Δικτύων, Τουριστικών Επιχειρήσεων, και Τουριστικών Επαγγελμάτων Τεχνική Σχολή Αγίου Λαζάρου Λάρνακας 7 υποψήφιοι εξασφάλισαν θέσεις σε ΑΑΕΙ της Κύπρου σε Σχολές Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Διοίκησης Ξενοδοχείων και Τουρισμού, Εμπορίου Χρηματοοικονομικών και Ναυτιλίας, Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Γεωπληροφορικής, και Πολυμέσων και Γραφικών Τεχνών 1 υποψήφιος εξασφάλισε θέση στη Σχολή Τεχνικών Υπαξιωματικών Αεροπορίας 24 άλλοι υποψήφιοι εξασφάλισαν θέσεις σε διάφορα ΤΕΙ της Ελλάδας, σε Σχολές Ανακαίνισης και Αποκατάστασης Κτιρίων, Ηλεκτρολογίας, Λογιστικής, Μηχανολογίας, Οχημάτων, Πολιτικών Έργων Υποδομής, Δομικών Έργων, Τεχνολογίας Γραφικών Τεχνών, και Φυσικής Τεχνική Σχολή Λάρνακας 16 υποψήφιοι εξασφάλισαν θέσεις σε ΑΑΕΙ της Κύπρου σε Σχολές Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Λειτουργίας Ξενοδοχειακών και Επισιτιστικών Μονάδων, Μαγειρικών Τεχνών, 9

10 ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ και Πληροφορικής 1 υποψήφιος εξασφάλισε θέση στη Σχολή Ευελπίδων-Τμήμα Όπλων 20 άλλοι υποψήφιοι εξασφάλισαν θέσεις σε διάφορα ΤΕΙ της Ελλάδας, σε Σχολές Αυτοματισμού, Βρεφονηπιοκομίας, Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος, Διοίκησης Επιχειρήσεων, Εκπαιδευτικών Ηλεκτρονικής ΑΣΠΑΙΤΕ, Εσωτερικής Αρχιτεκτονικής, Διακόσμησης και Σχεδιασμού Αντικειμένων, εφαρμοσμένης Πληροφορικής και Πολυμέσων, Ζωικής Παραγωγής, Ηλεκτρολογίας, Νοσηλευτικής, Τεχνολογίας Ήχου και Μουσικών Οργάνων, Τεχνολογίας πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών, και Τουριστικών Επαγγελμάτων Τεχνική Σχολή Πάφου 8 υποψήφιοι εξασφάλισαν θέσεις σε ΑΑΕΙ της Κύπρου σε Σχολές Αρχιτεκτονικής, Γεωπονικών Επιστημών, Βιοτεχνολογίας και Επιστήμης Τροφίμων, Διαχείρησης Περιβάλλοντος, Πληροφορικής, και Πολυμέσων και Γραφικών Τεχνών 1 υποψήφιος εξασφάλισε θέση στη Σχολή Ευελπίδων-Τμήμα Όπλων 40 άλλοι υποψήφιοι εξασφάλισαν θέσεις σε διάφορα ΤΕΙ της Ελλάδας, σε Σχολές Γεωπονίας, Γραφιστικής, Δασοπονίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων, Επιστήμης και Τεχνολογίας Υλικών, Ηλεκτρολογίας, Μηχανολογίας, Νοσηλευτικής, Περιβάλλοντος, Πληροφορικής και Τεχνολογίας Υπολογιστών, Πολιτικών Έργων Υποδομής, Δομικών Έργων, Σχεδιασμού και Τεχνολογίας Ξύλου και Επίπλου, Τεχνολογίας Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών, Τουριστικών Επιχειρήσεων, και Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος Τεχνική Σχολή Παραλιμνίου 1 υποψήφιος εξασφάλισε θέση σε ΑΑΕΙ της Κύπρου σε Σχολή Μαγειρικών Τεχνών άλλοι 4 υποψήφιοι εξασφάλισαν θέσεις σε διάφορα ΤΕΙ της Ελλάδας, σε Σχολές Επισκεπτών Υγείας, Ηλεκτρονικών Υπολογιστών Συστημάτων, Κοινωνικής Εργασίας, και Πληροφορικής και Επικοινωνιών Περιφερειακή Τεχνική και Γεωργική Σχολή Αυγόρου 5 υποψήφιοι εξασφάλισαν θέσεις σε ΑΑΕΙ της Κύπρου σε Σχολές Μαγειρικών Τεχνών, Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Μηχανολόγων Μηχανικών και Επιστήμης και Μηχανικής Υλικών, και Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος άλλοι 34 υποψήφιοι εξασφάλισαν θέσεις σε διάφορα ΤΕΙ της Ελλάδας, σε Σχολές Αυτοματισμού, Γεωπονίας. Ιχθυολογίας και Υδάτινου Περιβάλλοντος, δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος, Επιστήμης και Τεχνολογίας Υλικών, Ηλεκτρολογίας, Ηλεκτρονικής, Θερμοκηπιακής Καλλιέργειας και Ανθοκομίας, Μηχανολογίας, Μουσικής Τεχνολογίας και Ακουστικής, Νοσηλευτικής, Οχημάτων, Πληροφορικής και Τεχνολογίας Υπολογιστών, Πολιτικών Έργων Υποδομής, Τεχνολογίας Ήχου και Μουσικών Οργάνων, Τηλεπικοινωνιακών Συστημάτων και Δικτύων, Τοπογραφίας, και Φυτικής Παραγωγής ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΑΘΛΗΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ Στον αθλητικό τομέα: Μαθητής της Β Τεχνικής Σχολής Λεμεσού πήρε την πρώτη θέση (χρυσό μετάλλιο) στους Κοινοπολιτειακούς Αγώνες Ιστιοπλοΐας στην Αυστραλία το 2003, μαθητής της ίδιας Σχολής πέτυχε πρώτη θέση στους Παγκύπριους Αγώνες Κωπηλασίας και τέταρτη θέση στους ίδιους Πανευρωπαϊκούς Αγώνες στο Βέλγιο, το 2003 Μαθητής της Β Τεχνικής Σχολής Λευκωσίας πρώτευσε, με χρυσό μετάλλιο, στους Πανευρωπαϊκούς Αγώνες Τοξοβολίας κλειστού στίβου, που έγιναν στην Ισπανία το Μάρτιο του Μαθητές της Α Τεχνικής Σχολής Λεμεσού κατέλαβαν τη δεύτερη και τρίτη θέση σε Παγκύπριους ιστιοπλοϊκούς αγώνες, τις πρώτες θέσεις σε Παγκύπριους αγώνες κανό καγιακ και στην κωπηλασία νέων, την πρώτη θέση στους αγώνες Μικρών Κρατών Ευρώπης ΑΜΚΕ στην άρση βαρών 94 κιλών, την πρώτη θέση στους Παγκύπριους αγώνες εφήβων Τοξοβολίας, ο ίδιος αθλητής κέρδισε και τους Παγκύπριους αγώνες αντρών. Πάρα πολλοί άλλοι μαθητές έλαβαν μέρος με σημαντικές επιτυχίες σε Επαρχιακούς, Παγκύπριους και Πανελλήνιους Αγώνες Στίβου και Ενόργανης Γυμναστικής (100, 200, 300, 800 και 1200 μέτρα, ανώμαλο 4000 μέτρα, 3000 μέτρα, 2000 μέτρα με φυσικά εμπόδια, μήκος, δισκοβολία, ακοντισμό, σφυροβολία, άλμα επί κοντώ, άλμα σε ύψος, τριπλούν, όκταθλον, σκυταλοδρομία) καθώς και σε αγώνες κολύμβησης (100 μέτρα πρόσθιο) Μαθητής της Α Τεχνικής Σχολής Λεμεσού εξασφάλισε την πρώτη θέση στο άλμα επί κοντώ στους Παγκύπριους αγώνες, καθώς επίσης και την πρώτη θέση στους Πανελλήνιους μαθητικούς αγώνες. Διακρίθηκαν επίσης μαθητές του ιδίου σχολείου καταλαμβάνοντας τη δεύτερη θέση στον ακοντισμό στους Παγκύπριους αγώνες και την τρίτη θέση στα 3000 μέτρα. Μαθητές της Τεχνικής Σχολής Πάφου κέρδισαν πρώτες θέσεις στους Παμπάφιους Αγώνες Στίβου στη Δισκοβολία, Σφυροβολία, Άλμα Τριπλούν και Άλμα στο Ύψος Μαθητές της Τεχνικής Σχολής Λάρνακας κατέλαβαν την πρώτη θέση στους περιφερειακούς αγώνες στίβου Λάρνακας στη Δισκοβολία και Σκυταλοδρομία 4Χ100μ, και τη δεύτερη θέση στους Παγκύπριους αγώνες στη Δισκοβολία. Τέλος αναφέρουμε ότι, ένα από τα μεγαλύτερα ταλέντα στο άθλημα της αντισφαίρισης, φοιτούσε πρόσφατα στην Γ Τεχνική Σχολή Λεμεσού ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΣΕ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥΣ Μαθητές διαφόρων Τεχνικών Σχολών συμμετείχαν και βραβεύθηκαν σε διάφορους διαγωνισμούς. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά κάποιες από τις συμμετοχές και διακρίσεις: 1. Μαθητής της Β Τεχνικής Σχολής Λεμεσού πέτυχε τιμητική διάκριση σε Παγκύπριο Διαγωνισμό μέσα στα πλαίσια των εορτασμών για τα εκατοντάχρονα της Ομοσπονδίας της Κοινοπολιτείας της Αυστραλίας με θέμα Αυστραλία: Λαοί και πολιτισμοί της 2. Μαθητές της Β Τεχνικής Σχολής Λεμεσού συμμετείχαν στο Πρόγραμμα Μαθητές στην Έρευνα-Μέρα, για τη σχολική χρονιά , το οποίο συνδιοργάνωσαν το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας, το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού και το Πανεπιστήμιο Κύπρου, και πέτυχαν Τιμητική Διάκριση (Πρώτο Παγκύπριο Βραβείο Λυκείων και Τεχνικών Σχολών). Θέμα της ερευνητικής τους εργασίας ήταν τα τροχαία δυστυχήματα και οι μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην ευρύτερη 10

11 ΤΕΥΧΟΣ 39 MAPTIOΣ 2009 περιοχή Λεμεσού. 3. Έργο που έγινε από τους μαθητές της Α Τεχνικής Σχολής Λεμεσού στα πλαίσια των πενηντάχρονων της Σχολής, σε συνεργασία με τους Δήμους της Μείζονος Λεμεσού, κράτησε για ολόκληρη τη σχολική χρονιά Σκοπός του έργου ήταν η ενσωμάτωση της διαθεματικότητας και της αρχής του μαθαίνω κάνοντας. Στο έργο έλαβαν μέρος όλοι οι κλάδοι και ειδικότητες της Σχολής και έγιναν διάφορες κατασκευές, οι οποίες παρουσιάστηκαν σε ειδική Έκθεση, στην οποία παρευρέθηκαν ο Υπουργός Εσωτερικών, οι Δήμαρχοι, δημοσιογράφοι και άλλοι. Στη συνέχεια οι κατασκευές (υδατόπυργος, αλακάτι και ηλιακό ρολόι) προσφέρθηκαν στους Δήμους της Μείζονος Λεμεσού, όπου και εκτίθενται. 4. Μαθητές της Β Τεχνικής Σχολής Λεμεσού συμμετείχαν στην προσπάθεια του Δήμου της Λεμεσού, του Τμήματος Αρχαιοτήτων και του Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λεμεσού για την αναπαλαίωση ιστορικών μνημείων της πόλης, με μελέτη-εισήγηση για την αναδόμηση της Χαβούζας Νερό-Πηγή Ζωής. Επίσης, μαθητές της ίδιας Σχολής διαμόρφωσαν δημόσιο πάρκο της πόλης τους. 5. Στα πλαίσια του Προγράμματος Θράκη- Αιγαίο- Κύπρος, ομάδα εκπαιδευτικών και μαθητών της Β Τεχνικής Σχολής Λεμεσού δημιούργησαν μια έκδοση που περιλαμβάνει μια πλούσια θεματική της ιδιαίτερης μας πατρίδας. Η εργασία αυτή διατίθεται και σε ηλεκτρονική μορφή και μπορεί να χρησιμοποιηθεί από όλους τους μαθητές Δημοτικής και Μέσης Εκπαίδευσης για να γνωρίσουν το νησί μας. Στα πλαίσια του ίδιου Προγράμματος, οι μαθητές της Α Τεχνικής Σχολής Λεμεσού συνεργάστηκαν με το 2 ο ΤΕΕ Κομοτηνής και το 1 ο ΤΕΕ Χίου με αντικείμενο τις λαογραφικές καταγραφές. 6. Μέσα στα πλαίσια της Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης, μαθητές της Α Τεχνικής Σχολής Λεμεσού συμμετείχαν και εκπροσώπησαν την Κύπρο στην τελική φάση του Διαγωνισμού Mondialogo της ΟΥΝΕΣΚΟ, που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στη Ρώμη. 7. Μαθητές της Τεχνικής Σχολής Μακάριος Γ Λευκωσίας έλαβαν μέρος σε Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα για τη συγγραφή παραδοσιακών συνταγών με τίτλο Cinque Province a tavola con l Europa. Το βιβλίο εκδόθηκε στην Ιταλία και κυκλοφόρησε σε όλη την Ευρώπη στα αγγλικά και Ιταλικά. Επίσης, μαθητές της ίδιας Σχολής συμμετείχαν σε Διαγωνισμό Μαγειρικής και Ζαχαροπλαστικής που πραγματοποιήθηκε στην Κρήτη, κατέκτησαν ένα χρυσό και 5 αργυρά μετάλλια, και ανακυρήχθηκαν ως η καλύτερη ομάδα από όσες συμμετείχαν στο Διαγωνισμό. Παρόμοιες επιτυχίες εξασφάλισαν το 2006 στο Διαγωνισμό Πρόκληση Μεσογειακής Κουζίνας, κατακτώντας 2 χρυσά, 4 αργυρά και 5 χάλκινα μετάλλια. 8. Μαθητές της Ξενοδοχειακής Σχολής του Αγρού (που ιδρύθηκε το Σεπτέμβριο του 1999 με δύο τμήματα Μαγειρικής και Τραπεζοκόμας και δώδεκα μαθητές,, στη συνέχεια, η Σχολή επεκτάθηκε και στα τρία έτη του Λυκειακού κλάδου και καλύπτει την αγροτική περιοχή Πιτσιλιάς), αρκετά παιδιά διακρίθηκαν και βραβεύτηκαν για την επίδοση και τις επαγγελματικές τους δεξιότητες. Ανάμεσα στις διακρίσεις τους περιλαμβάνεται και η έκδοση ημερολογίου και βιβλίου με θέμα την παραδοσιακή κουζίνα της Πιτσιλιάς καθώς και η βράβευση μαθητών με Βραβεία της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Μαγείρων Eurotoques, της Ιεράς Μητρόπολης Λεμεσού, της Τράπεζας Κύπρου, του Διεθνούς Συνδέσμου Ξενοδοχειακής και Επισιτιστικής Διεύθυνσης και της Γερμανικής Πρεσβείας, καθώς και 3 χρυσά μετάλλια στον Παγκύπριο Διαγωνισμό Μαγειρικής και Ζαχαροπλαστικής που διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Αρχιμαγείρων Κύπρου. Επίσης, σε παιδιά που φοιτούν στη Ξενοδοχειακή Σχολή Αγρού απονεμηθήκαν τιμητικά διπλώματα για την ενεργό συμμετοχή τους στον αθλητισμό. Τέλος αναφέρεται, πληροφοριακά, ότι οι πρώτοι απόφοιτοι της Σχολής εργοδοτούνται, ήδη, ως επαγγελματίες μάγειροι στη ξενοδοχειακή βιομηχανία, συγκεκριμένος απόφοιτος έχει ανοίξει παραδοσιακή κυπριακή ταβέρνα στον Αγρό. 9. Μαθητές της Τεχνικής Σχολής Μακάριος Γ Λευκωσίας συμμετείχαν στο Διαγωνισμό Μαθητές στην έρευνα-μερα με θέμα της εργασία τους το υδραγωγείο του Αρχαγγέλου Ιστορία μιας λησμονημένης από το χρόνο πηγής ζωής και εξασφάλισαν σεβαστό χρηματικό βραβείο. Στη συνέχεια, η ομάδα των μαθητών που έλαβε μέρος στο Διαγωνισμό επιβραβεύτηκε με ταξίδι στη Φιλλανδία, όπου και παρουσίασαν τα αποτελέσματα της έρευνάς τους σε Επαγγελματική Σχολή στη Vammala. 10. Μαθητές Τεχνικής Σχολής της Λεμεσού εξασφάλισαν πρώτο Παγκύπριο Βραβείο στο 13 ο Διαγωνισμό για Νέους Ερευνητές με τη συμμετοχή τους με θέμα Το Αιολικό Δυναμικό της πόλης και Επαρχίας Λεμεσού Μια Προσεγγιστική Μέθοδος. 11. Μαθητές της Τεχνικής Σχολής Μακάριος Γ Λευκωσίας έλαβαν μέρος στο Διαγωνισμό Ευ αγωνίζεσθαι του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού και εξασφάλισαν βραβείο και επαίνους 12. Μαθητές του κλάδου των Καλλιτεχνικών Σπουδών, παγκύπρια, έχουν σχεδιάσει αφίσες και λογότυπα, και εξασφάλισαν επαίνους και χρηματικά βραβεία για τη συμμετοχή τους σε διάφορους Διαγωνισμούς, με θέματα που σχετίζονται με την καταπολέμηση του άγχους στους χώρους της εργασίας, το νερό στη ζωή μας, το διεθνές έτος αναπήρων, την προσφορά προς τους συνανθρώπους μας, την επικοινωνία μεταξύ γονιών, καθηγητών και μαθητών, το κάπνισμα και τα ναρκωτικά 13. Μαθητές του κλάδου Ξενοδοχειακών και Επισιτιστικών Τεχνών συμμετείχαν στο Μεσογειακό Διαγωνισμό Γαστρονομικής Τέχνης καθώς και στον Παγκύπριο Διαγωνισμό Γαστρογνωσίας, με αξιόλογα επιτεύγματα. Αναφέρω, πληροφοριακά, ότι οι ίδιοι μαθητές έχουν επιδείξει τις επαγγελματικές τους δεξιότητες σε αρκετές άλλες εκδηλώσεις, περιλαμβανομένων των παραθέσεων σε Κύπριους και ξένους προσκεκλημένους. Επίσης, μαθητές της Τεχνικής Σχολής Μακάριος Γ Λευκωσίας έλαβαν μέρος σε Διαγωνισμό που διεξήχθηκε στα πλαίσια της ένταξης του κλάδου Ξενοδοχειακών της Σχολής στο Σύνδεσμο Ξενοδοχειακών και Τουριστικών Σχολών ΑΕΗΤ και κατέλαβαν την τρίτη θέση στο Folkloric. 14. Μαθητές της Β Τεχνικής Λευκωσίας έλαβαν μέρος σε Διαγωνισμό Έκθεσης με θέμα την Καθαριότητα και Προστασία του περιβάλλοντος που οργάνωσε ο Δήμος Λευκωσίας σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού 15. Μαθητές των Καλλιτεχνικών Σπουδών της Α Τεχνικής Σχολής Λεμεσού, στο διαγωνισμό Αφίσας με θέμα Δότης Οργάνων-Δότης Ζωής, εξασφάλισαν το πρώτο Βραβείο και Έπαινο 16. Μαθητής της Α Τεχνικής Σχολής Λεμεσού διακρίθηκε στο διαγωνισμό για την φιλοξενία αποφοίτων μαθητών στο Στρασβούργο 17. Μαθητές της Περιφερειακής Τεχνικής και Γεωργικής Σχολής Αυγόρου εξασφάλισαν την πρώτη θέση στον 9 ο Διαγωνισμό Τεχνολογίας με το έργο Αγρότης από το σπίτι και την Καφετερία. Πρόκειται για μια πρωτότυπη ιδέα, μελέτη και κατασκευή, όπου ο αγρότης μπορεί να ελέγχει τις καλλιέργειές του από το σπίτι 18. Δύο μαθήτριες της Εσπερινής Τεχνικής Σχολής Λευκωσίας εξα- 11

12 ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ σφάλισαν τα χρυσά μετάλλια στο Διαγωνισμό Μαγειρικής στις κατηγορίες Κοτόπουλο και Αρνί. Ο Διαγωνισμός διεξήχθη στα πλαίσια της έκθεσης Γαστρονομίας-Γαστρογνωσίας 19. Μαθητές της Β Τεχνικής Λεμεσού με την κατασκευή τους Νέα Ευρωπαϊκή Τεχνολογία στις Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις έλαβαν μέρος στον 9 ο Διαγωνισμό Τεχνολογίας και κατέλαβαν την 2 η θέση. Μαθητές της ίδιας Σχολής πήραν την τρίτη θέση στον Παγκύπριο Διαγωνισμό Λυκείων και Τεχνικών Σχολών με θέμα Πάμε Ευρώπη 20. Μαθητές της Τεχνικής Σχολής Αγίου Λαζάρου έλαβαν μέρος και διακρίθηκαν σε πολλούς διαγωνισμούς, όπως στο Διαγωνισμό Αφίσας Μαθητικού Συνεδρίου, στο Διαγωνισμό Ευρώ και στο Διαγωνισμό Τέχνης ART-ATTACK 21. Στο διαγωνισμό Γαστρονομίας 2008 μαθητές της Τεχνικής Σχολής Λάρνακας κέρδισαν το χρυσό και χάλκινο μετάλλιο στην κατηγορία κοτόπουλο ( live ) 3 μαθητές χρυσά μετάλλια στην κατηγορία Grand Prix 22. Στον Παγκύπριο Διαγωνισμό Τεχνολογία και Καινοτομία στην Εκπαίδευση, οι μαθητές της Περιφερειακής Τεχνικής και Γεωργικής Σχολής Αυγόρου κέρδισαν το πρώτο βραβείο με την πρωτότυπη κατασκευή τους Εναλλακτική Πλεύση. Ήταν μια διαθεματική εργασία, στην οποία είχαν εμπλακεί μαθητές των κλάδων Ηλεκτρολογίας και Μηχανολογίας: Μια οικολογική βάρκα με υβριδικό σύστημα πλεύσης, που μπορεί να κινηθεί με τη βοήθεια ηλιακής ή/ και μηχανικής ενέργειας 23. Στον Παγκύπριο διαγωνισμό Τεχνολογία και Καινοτομία στην Εκπαίδευση, οι μαθητές της Α Τεχνικής Σχολής Λεμεσού με την κατασκευή τους Μονάδα Παραγωγής Βιολογικού Πετρελαίου, όπου χρησιμοποιεί σαν πρώτη ύλη τα άχρηστα φυτικά λάδια, κατέλαβε δεύτερο έπαινο και βραβείο ύψους 1700 ευρώ. Η μελέτη και κατασκευή των μαθητών ήταν μέσα στα πλαίσια της προσπάθειας του σχολείου, καλλιέργειας περιβαλλοντικής συνείδησης στους μαθητές 24. Το Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λεμεσού Αμαθούντος βράβευσε μαθητές της Α Τεχνικής Σχολής Λεμεσού για την φιλοτέχνηση έντυπου ενημερωτικού υλικού που θα χρησιμοποιηθεί για προβολή των δραστηριοτήτων του 25. Μαθητές διαφόρων Τεχνικών Σχολών λαμβάνουν μέρος με μεγάλες επιτυχίες και διακρίσεις στους Παγκύπριους Αγώνες Σχολικού Θεάτρου ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΕΣ Οι μαθητές των Τεχνικών Σχολών έχουν παρουσιάσει σημαντικές ομαδικές έρευνες και εργασίες σε διάφορα τεχνολογικά και επιστημονικά θέματα. Για παράδειγμα: Μαθητές της Α Τεχνικής Σχολής Λεμεσού ετοίμασαν και παρουσίασαν έρευνα με την ονομασία Από τους Flintstones στο Star Wars που είχε σαν κύριο θέμα τη διαδρομή του πολιτισμού από τα αρχαία χρόνια μέχρι το μέλλον. Την έρευνα/έκθεση παρουσίασαν οι μαθητές της Σχολής και επισκέφθηκαν και παρακολούθησαν πολλοί συμμαθητές τους των γυμνασίων και λυκείων της Λεμεσού Μαθητές της Α Τεχνικής Σχολής Λεμεσού διενήργησαν έρευνα για την ποιότητα του νερού στην ευρύτερη περιοχή της Λεμεσού Μαθητές της Τεχνικής Σχολής Πάφου, προβληματισμένοι από το σοβαρό υδατικό πρόβλημα της πατρίδας μας, σχεδίασαν και κατασκεύασαν με την βοήθεια και καθοδήγηση των εκπαιδευτών τους μια πρωτότυπη συσκευή αφαλάτωσης με τη βοήθεια της ηλιακής ενέργειας Μαθητές της Β Τεχνικής Λεμεσού επινόησαν και κατασκεύασαν συσκευή για Αυτοματοποίηση της Διεργασίας Παραγωγής του Σουτζιούκου Μεγάλη διαθεματική έρευνα/μελέτη των μαθητών της Β Τεχνικής Λεμεσού με θέμα Σταφύλια της Γης μου Σώμα και Αίμα έτυχε μεγάλης προβολής από τα ΜΜΕ Επηρεασμένοι οι μαθητές της Α Τεχνικής Σχολής Λευκωσίας από την καταστροφή του περιβάλλοντος και τη συνεχή αύξηση της τιμής του αργού πετρελαίου, επεχείρησαν και πέτυχαν να κατασκευάσουν με τη βοήθεια των καθηγητών τους μηχανή η οποία παράγει βιολογικό πετρέλαιο από τα φύκια Επίσης, μαθητές όλων των Τεχνικών Σχολών συμμετέχουν για μια δεκαετία στον Παγκύπριο Διαγωνισμό Τεχνολογίας στην Εκπαίδευση και παρουσίασαν εξαιρετικές κατασκευές και ιδέες, όπως: Διερεύνηση παραμέτρων που επηρεάζουν την απόδοση ενός αιολικού συστήματος Προγραμματιζόμενο όχημα ανίχνευσης μετάλλων Αυτόματο σύστημα ύδρευσης με τη χρήση ηλιακής ενέργειας Ανιχνευτής γεωλογικών δονήσεων Μετρητής στροφών Ηλιακό σιντριβάνι Εφαρμογές συστημάτων αυτοματισμού σε κατοικία με τροφοδότηση από ηλιακή ενέργεια Αυτόματες πόρτες Φορτοεκφορτωτής με ερπύστριες και με ειδικό βραχίονα ανασήκωσης φορτίων που κινείται με ηλιακή και αιολική ενέργεια Αυτοματισμός ηλεκτρονικού ελέγχου με PLC για τη λειτουργία συσκευής με κερματοδέκτη Παραγωγή ηλεκτρισμού από το ηλιακό φως. Πρακτικές εφαρμογές μέχρι 12 V D.C Ασύρματος ανιχνευτής και συλλέκτης εκρηκτικών, αυτοκινούμενος με ηλιακή ενέργεια Αναγνώριση και ταξινόμηση αντικειμένων με ρομποτικό βραχίονα Μοντέλο οικολογικής κατοικίας με ηλιακή και αιολική ενέργεια και αξιοποίηση του νερού της βροχής Γεννήτρια συναρτήσεων- συσκευή διαμόρφωσης παλμών PPM, PWM, FM Υπερσυγχρονισμένος ηλεκτρονικός υπολογιστής Ελεγχόμενος εκθεσιακός χώρος Σύστημα αυτόματου ελέγχου φωτισμού Αυτόματο σύστημα ποτίσματος ελεγχόμενο από κινητό τηλέφωνα Αυτόματος ψαράς Σύστημα ηλεκτρονικού ελέγχου ταχύτητας ασύγχρονου τριφασικού επαγωγικού κινητήρα σε συνδυασμό με πνευματικό σύστημα Go kart Αυτόνομα φώτα τροχαίας με ηλιακή ενέργεια Κατασκευή με την κωδική ονομασία Ηλιοτρόπιο Επίσης, το 2005 πραγματοποιήθηκε Παγκύπρια Έκθεση του κλάδου Ξυλουργικής- Επιπλοποιίας και παρουσιάστηκαν έργα μαθητών. Το Β Μέρος θα δημοσιευτεί στο επόμενο τεύχος. 12

13 ΤΕΥΧΟΣ 39 MAPTIOΣ 2009 ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Η Μεταμόρφωση του Δημόσιου και Κοινοτικού Νηπιαγωγείου Ακρόπολης Τον Ιούλιο του 2008 ομάδα νέων επιστημόνων με δημιουργικότητα και φαντασία αναδιαμόρφωσε τις τάξεις του σχολείου δίνοντας παντού φως, χρώμα και μελωδία. Πηγή έμπνευσης για αυτούς αποτέλεσε το διαπολιτισμικό πνεύμα, η περιβαλλοντική δράση και η καλλιτεχνική κατεύθυνση του σχολείου. Η υλοποίηση του έργου έγινε από την εταιρεία Renaissance Capital, η οποία μέσα από το ανθρώπινό της δυναμικό παρουσιάζει μια ιδιαίτερα πρωτοποριακή δράση, προσφορά και ευαισθησία σε κοινωνικά σύνολα. Η λειτουργία Μονάδας Ειδικής Εκπαίδευσης στο νηπιαγωγείο αποτέλεσε το βασικό κριτήριο επιλογής του ανάμεσα σε άλλα σχολεία. Πρόσφατα στο Δημόσιο και Κοινοτικό Νηπιαγωγείο Ακρόπολης πραγματοποιήθηκε εκδήλωση και παρουσίαση της μεταμόρφωσης του σχολείου. Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν εκπρόσωποι του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, ο διευθυντής και εκπρόσωποι της εταιρείας Renaissance Capital, διευθυντές/ διευθύντριες δημοτικών σχολείων και νηπιαγωγείων, μαθητές και γονείς. Τα παιδιά του Δημόσιου και Κοινοτικού Νηπιαγωγείου Ακρόπολης παρουσίασαν καλλιτεχνικό πρόγραμμα διαπολιτισμικού περιεχομένου και ευχαρίστησαν όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, οι οποίοι συνέτειναν στην πραγματοποίηση του αξιόλογου αυτού έργου. 13

14 ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Ομογν Εκπαιδευτικών Στα πλαίσια των Επαναλαμβανόμενων Προγραμμάτων Επιμόρφωσης το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο διοργανώνει Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Ομογν Εκπαιδευτικών από τις χώρες του Εύξεινου Πόντου. Οι εκπαιδευόμενοι (συνολικά 12) προέρχονται από την Ουκρανία, Ρωσία, Μολδαβία, Καζακστάν, Ουζμπεκιστάν. Το εν λόγω πρόγραμμα (διάρκειας έξι μηνών) απευθύνεται σε Ομογενείς Εκπαιδευτικούς που κατοικούν στις χώρες του Εύξεινου Πόντου και επιθυμούν να βελτιώσουν τις γνώσεις τους γύρω από θέματα διδακτικής της ελληνικής γλώσσας ως δεύτερης/ξένης, καθώς και γύρω από θέματα ελληνικής ιστορίας και ελληνικού πολιτισμού. Πρόγραμμα «Κοινωνικής και Συναισθηματικής Αγωγής στο σχολείο» Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στις 20 και 21 Ιανουαρίου 2009 στο χώρο του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου η πρώτη από μια σειρά τεσσάρων διημερίδων με θέμα «Συναισθηματική και Κοινωνική Αγωγή στο σχολείο». Στις συναντήσεις οι εισηγητές προέρχονταν από την ομάδα της καθηγήτριας Σχολικής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κυρίας Χρυσής Χατζηχρήστου. Οι συναντήσεις είχαν βιωματικό χαρακτήρα και εστιάστηκαν σε θέματα ευαισθητοποίησης, ψυχικής ανθεκτικότητας και δεξιότητας επικοινωνίας, όπως επίσης και στα συναισθήματα, στα όρια στο σχολικό περιβάλλον και στην αυτοαντίληψη. Συμμετείχαν συνολικά 87 εκπαιδευτικοί από νηπιαγωγεία, δημοτικά και ειδικά σχολεία των επαρχιών Λευκωσίας, Λάρνακας και Αμμοχώστου. Στους εκπαιδευτικούς δόθηκε υλικό το οποίο θα χρησιμοποιηθεί από τους εκπαιδευτικούς στο σχολείο τους, με απώτερο στόχο να δημιουργηθεί ένα δίκτυο σχολείων που θα εφαρμόζει τη Συναισθηματική και Κοινωνική Αγωγή σε επίπεδο σχολικής μονάδας. Πρόγραμμα Εισαγωγικής Επιμόρφωσης Μεντόρων και Νεοεισερχόμενων Εκπαιδευτικών: Η Β Φάση του Προγράμματος (η Α Φάση του οποίου ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2008) συνεχίζεται με επισκέψεις στα σχολεία όπου υπηρετούν μέντορες και νεοεισερχόμενοι από την ομάδα υποστήριξης του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου. Παράλληλα έχει αναπτυχθεί στην ιστοσελίδα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου πλατφόρμα Τηλεκπαίδευσης, στην οποία συμμετέχουν ομάδες μεντόρων και νεοεισερχομένων υπό το συντονισμό του υπεύθυνου Λειτουργού Π.Ι. κάθε ομάδας. Στην Πλατφόρμα υπάρχει ιστοχώρος συζήτησης (forum) όπου μπορούν να εκφράζονται απόψεις, εισηγήσεις και σχόλια. Είναι, δυνατό επίσης, να αναρτώνται ανακοινώσεις και εκπαιδευτικό υλικό μέσω του υπεύθυνου λειτουργού του Π.Ι. Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Μέσης για στήριξη των Αλλόγλωσσων Μαθητών Tο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο στα πλαίσια των επιμορφωτικών του δράσεων για τους εκπαιδευτικούς Μέσης Εκπαίδευσης που συμμετέχουν στο Πιλοτικό Πρόγραμμα Ταχύρρυθμης Εκμάθησης της Ελληνικής Γλώσσας στη Μέση Εκπαίδευση, έχει αναρτήσει στην ιστοσελίδα του υλικό στο οποίο καθορίζεται το επιστημονικό και εκπαιδευτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο εντάσσεται το Πρόγραμμα. Καθορίζονται επίσης, βασικές αρχές διδασκαλίας της γλώσσας ως δεύτερης/ξένης και παρουσιάζεται προτεινόμενο εκπαιδευτικό υλικό για τη διδασκαλία Επιπλέον, παρατίθενται χρήσιμες ιστοσελίδες για τη Διαπολιτισμική Εκπαίδευση και τη Διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας. Σεμινάρια σε σχολική βάση Στα πλαίσια της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων, όπως επίσης και της ενημέρωσης γονέων και μαθητών, το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο προσφέρει Σεμινάρια και Διαλέξεις σε σχολική βάση που καλύπτουν τα πιο κάτω θέματα: Αγωγή Υγείας, Διαπολιτισμική Εκπαίδευση, Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, Συναισθηματική Αγωγή, Ψυχοπαιδαγωγικά Θέματα. Επιμόρφωση σε θέματα Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο συνεχίζει το Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών σε θέματα Πληροφορικής με την προσφορά Εξειδικευμένων Σεμιναρίων σε θέματα Πληροφορικής. Τα συγκεκριμένα Εξειδικευμένα Σεμινάρια Πληροφορικής έχουν δικαίωμα να παρακολουθήσουν οι εκπαιδευτικοί που υπηρετούν σε δημόσια σχολεία της Δημοτικής και Προδημοτικής Εκπαίδευσης και έχουν δεξιότητες χρήσης ηλεκτρονικού υπολογιστή. Τα σεμινάρια προσφέρονται την περίοδο Άνοιξη 2009 (Φεβρουάριος Απρίλιος) και δηλώσεις συμμετοχής γίνονται δεκτές στην ιστοσελίδα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου από την Παρασκευή, 23 Ιανουαρίου 2009 μέχρι και την Πέμπτη, 12 Φεβρουαρίου 2009 Διερεύνηση των απόψεων των εκπαιδευτικών που διδάσκουν Αγγλικά με αξιοποίηση της τεχνολογίας στη Δημοτική και Μέση Εκπαίδευση Μέσα στα πλαίσια της συμμετοχής του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα EU Comenius Network Project Wide Minds, διεξήχθη έρευνα με τη συμπλήρωση ερωτηματολογίων μέσω διαδικτύου από εκπαιδευτικούς που διδάσκουν το μάθημα των Αγγλικών σε μαθητές Δ, Ε ΣΤ Δημοτικού και Α Γυμνασίου. Η έρευνα αυτή συντονίζεται από το Professional Educational Centre του Πανεπιστημίου Τuebingen της Γερμανίας, το οποίο επίσης λαμβάνει μέρος στο πιο πάνω πρόγραμμα και αφορά στην αξιοποίηση της τεχνολογίας στη διδασκαλία ξένων γλωσσών. Τα αποτελέσματα θα τύχουν επεξεργασίας από το συντονιστικό κέντρο του Πανεπιστημίου Τuebingen της Γερμανίας. Β Φάση του Σεμιναρίου «Η ανάπτυξη της δημιουργικότητας κατά τη μαθησιακή διαδικασία» Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, στα πλαίσια των επιμορφωτικών δραστηριοτήτων του για το ευρωπαϊκό έτος Δημιουργικότητας και Καινοτομίας και την επίτευξη του αντίστοιχου στόχου της φετινής σχολικής χρονιάς , προβαίνει στην πραγματοποίηση της Β Φάσης (υλοποίηση δράσεων) του Σεμιναρίου «Η ανάπτυξη της δημιουργικότητας κατά τη μαθησιακή διαδικασία». Οι εκπαιδευτικοί που παρακολούθησαν το σεμινάριο που διοργάνωσε το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο στις 27 Νοεμβρίου στη Λεμεσό και στις 28 Νοεμβρίου στη Λευκωσία καλούνται να αποστείλουν μια σύντομη περιγραφή της δράσης που εφαρμόζουν ή προτίθενται να εφαρμόσουν με στόχο την ανάπτυξη της δημιουργικότητας στα πλαίσια της διδασκαλίας τους στην τάξη. Οι δράσεις που θα αναπτυχθούν στα σχολεία προγραμματίζεται να παρουσιαστούν σε συνέδριο ( Γ Φάση) που θα οργανωθεί από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο προς το τέλος του σχολικού έτους. Σχετικό επιμορφωτικό υλικό, υποβοηθητικό προς τους εκπαιδευτικούς, έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου. 14

15 ΤΕΥΧΟΣ 39 MAPTIOΣ 2009 Δίκτυο Κέντρων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού (Παιδαγωγικό Ινστιτούτο): Βασική φιλοσοφία και επιδιώξεις Τα Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (ΚΠΕ) αποτελούν χώρους πολύπλευρων δράσεων οι οποίοι πέρα από την ενημέρωση και την καθοδήγηση που μπορεί να παρέχουν στους μαθητές, αλλά και στους πολίτες γενικότερα, αναφορικά με τα περιβαλλοντικά ζητήματα, συνδέονται με την ποιοτική εκπαίδευση, βασικά χαρακτηριστικά της οποίας αποτελούν η σύνδεση με το χώρο, η απόκτηση πρακτικών εμπειριών, η προώθηση της συμμετοχικότητας και της συνεργασίας, η προαγωγή της κοινωνικής μάθησης και της κριτικής σκέψης. Η παρουσία και εδραίωση των ΚΠΕ συμπίπτει με την προσπάθεια που αναλήφθηκε τη δεκαετία του 2000 από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού (ΥΠΠ) για την ετοιμασία του «Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση με επίκεντρο την Αειφόρο Ανάπτυξη», βασικός στόχος του οποίου αποτελεί η δημιουργία ενός εκπαιδευτικού συστήματος που θα έχει τις κατάλληλες δομές και θα παρέχει τα εφόδια εκείνα, τα οποία θα καταστήσουν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, αλλά και τους συμμετέχοντες στην εκπαιδευτική διαδικασία, έτοιμους και ικανούς να ασχοληθούν αποτελεσματικά με την Εκπαίδευση για το Περιβάλλον και την Αειφόρο Ανάπτυξη. Τα ΚΠΕ που λειτουργούν μέχρι τώρα από το ΥΠΠ μπορούν να χαρακτηρισθούν ως «πράσινα σχολεία», τα οποία με τη μορφή του Δικτύου επιδιώκουν να δώσουν την ευκαιρία σε εκπαιδευτικούς και μαθητές όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης να προσεγγίσουν τα ζητήματα του περιβάλλοντος διαθεματικά, να συνδέσουν και να εξετάσουν θέματα σχετικά με το περιβάλλον και την Αειφόρο Ανάπτυξη που περιέχονται στο Αναλυτικό Πρόγραμμα, μέσα από το πρίσμα των διαφόρων περιβαλλόντων, των συγκεκριμένων περιβαλλοντικών πεδίων και των ιδιαίτερων περιβαλλοντικών χαρακτηριστικών που παρουσιάζουν οι περιοχές στις οποίες τα ΚΠΕ έχουν δημιουργηθεί. Επιπλέον, μέσα από αυτά επιδιώκεται η εφαρμογή εναλλακτικών μορφών μάθησης και παιδαγωγικών τεχνικών βασισμένων στην εμπειρική ενασχόληση, την προσωπική βίωση και αλληλεπίδραση των ίδιων των συμμετεχόντων στα προγράμματα με το χώρο, με στόχο την ανάλυση, την κριτική τοποθέτηση και την αναζήτηση εναλλακτικών επιλογών για την αντιμετώπιση μιας προβληματικής κατάστασης. Σημαντικό τμήμα των δραστηριοτήτων τους είναι η συμμετοχή σε ευρωπαϊκά προγράμματα και δίκτυα, καθώς επίσης και ερευνητικά προγράμματα, η συμβουλευτική στήριξη των σχολείων στα θέματα του περιβάλλοντος και της Αειφόρου Ανάπτυξης, η διεξαγωγή περιβαλλοντικών ημερίδων, συνεδρίων και εκδηλώσεων. Ο σχεδιασμός του Δικτύου των ΚΠΕ του ΥΠΠ έγινε με γνώμονα τη διασφάλιση της βιωσιμότητάς των περιβαλλοντικών κέντρων, στη βάση της εφαρμογής συγκεκριμένων κριτηρίων σχετικών με τα ιδιαίτερα περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά και πεδία του νησιού, τις δυνατότητες εξέτασης μέσα από αυτά θεμάτων του Αναλυτικού Προγράμματος, τη στήριξή τους από τις τοπικές κοινότητες, αλλά και την ενεργό συμμετοχή των κοινοτήτων στα περιβαλλοντικά εκπαιδευτικά τους προγράμματα. Μέχρι στιγμής στο Δίκτυο ΚΠΕ, το οποίο βρίσκεται υπό την εποπτεία του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου που αποτελεί και το συντονιστικό φορέα του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού για την Εκπαίδευση για το Περιβάλλον και την Αειφόρο Ανάπτυξη, έχουν ενταχθεί τρία ΚΠΕ: α) Το ΚΠΕ της Κοινότητας Πεδουλά δημιουργήθηκε το 2004 ως το προ- Από δράση του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Πεδουλά. ϊόν της συνεργασίας του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού με την Κοινότητα Πεδουλά. Αποτελεί το συντονιστικό κέντρο του δικτύου και στεγάζεται στο πρώην δημοτικό σχολείο Πεδουλά. Προσφέρει μονοήμερα, ολοήμερα και τριήμερα προγράμματα στους μαθητές όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων. Σε αυτό οργανώνονται ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα για φοιτητές τόσο των παιδαγωγικών τμημάτων όσο και άλλων τμημάτων που εξετάζουν θέματα του περιβάλλοντος και της Αειφόρου Ανάπτυξης. Σημειώνεται ότι σημαντική είναι η δραστηριότητα που ανέπτυξε το ΚΠΕ της κοινότητας Πεδουλά στην οργάνωση και διεξαγωγή επιμορφωτικών διατμηματικών σεμιναρίων στους εκπαιδευτικούς με στόχο τη βιωματική και εμπειρική εξοικείωσή τους στην αξιοποίηση των περιβαλλοντικών πεδίων και ευρύτερα των διαφόρων εκπαιδευτικών και παιδαγωγικών χώρων τα οποία μπορούν να συμβάλουν στην ενίσχυση και προώθηση της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στο πλαίσιο της σύζευξης της τυπικής με τη μη-τυπική εκπαίδευση. β) Το ΚΠΕ της Κοινότητας Ακρωτηρίου εντάχθηκε στο δίκτυο των ΚΠΕ τη σχολική χρονιά και είναι επίσης προϊόν της συνεργασίας του ΥΠΠ με την Κοινότητα Ακρωτηρίου. Το κέντρο προσφέρει μονοήμερα και ολοήμερα προγράμματα για τους μαθητές όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων. Σημαντικό στοιχείο για το ΚΠΕ της κοινότητας Ακρωτηρίου αποτελεί η σύνδεσή του με το Μουσείο Νερού του Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λεμεσού (ΣΥΛ). Στο Μουσείο Νερού διεξάγονται δύο εκπαιδευτικά προγράμματα ειδικά για το νερό στη ζωή μας και τον πολιτισμό, τα οποία σχεδιάσθηκαν από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο σε συνεργασία με το ΣΥΛ. γ) Το ΚΠΕ Αθαλάσσας αποτελεί Αστικό Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και είναι το αποτέλεσμα της στενής συνεργασίας του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού με το Υπουργείο Γεωργίας Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος και ειδικά με το Τμήμα Δασών. Το ΚΠΕ Αθαλάσας εντάχθηκε στο Δίκτυο ΚΠΕ τη σχολική χρονιά και στεγάζεται στους χώρους του Κέντρου Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης που βρίσκεται στο Εθνικό Πάρκο Αθαλάσσας και προσφέρει μονοήμερα και ολοήμερα προγράμματα, επίσης για τους μαθητές όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων. Το ΚΠΕ Αθαλάσσας έχει την ιδιαιτερότητα ότι πέρα από το σχεδιασμό και την εφαρμογή προγραμμάτων στα διάφορα περιβαλλοντικά πεδία του εθνικού δασικού πάρκου Αθαλάσσας, εξετάζει και διερευνά περιβαλλοντικά προβλήματα των πόλεων. Μέχρι το 2012 το Δίκτυο ΚΠΕ του ΥΠΠ θα ολοκληρωθεί με τη δημιουργία άλλων τεσσάρων περιβαλλοντικών Κέντρων στις κοινότητες Σαλαμιούς, Κοιλανίου, Παναγιάς και στην περιοχή του Κάβο Γκρέκο. Τα προγράμματα όλων των ΚΠΕ έχουν σχεδιασθεί από την παιδαγωγική ομάδα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου η οποία και τα στελεχώνει. Στηρίζονται στην ολιστική εξέταση των περιβαλλοντικών θεμάτων που εξετάζονται στα πλαίσια των περιβαλλοντικών εκπαιδευτικών τους προγραμμάτων και συνδέονται άμεσα με το σχολείο μέσα από προγράμματα ή δραστηριότητες επέκτασης, οι οποίες συνδέονται με το Αναλυτικό Πρόγραμμα όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων. Υπολογίζεται ότι για τη φετινή χρονιά θα συμμετάσχουν στα προγράμματα και των τριών ΚΠΕ μαθητές και 900 εκπαιδευτικοί όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων, καθώς επίσης και 400 φοιτητές από Πανεπιστήμια της Κύπρου και του εξωτερικού. 15

16 ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας και Αξιολόγησης (ΚΕΕΑ) του ΥΠΠ αναλαμβάνει, εκτός από τα ερευνητικά προγράμματα στην Κύπρο και την Ευρώπη, σύμφωνα με σχετική απόφαση του Υ.Σ., και την αξιολόγηση προγραμμάτων και καινοτόμων εφαρμογών του ΥΠΠ. Για τη φετινή χρονιά, το ΚΕΕΑ, αξιοποιώντας ερευνητές αποσπασμένους εκπαιδευτικούς με μεταπτυχιακά προσόντα, αλλά και εξωτερικούς συνεργάτες (π.χ. πανεπιστημιακούς από την Κύπρο και το εξωτερικό), προχωρεί στην αξιολόγηση διαφόρων προγραμμάτων του ΥΠΠ. Ενδεικτικά, αναφέρονται τα προγράμματα: Πρόγραμμα Αλφαβητισμού στο Γυμνάσιο Πρόγραμμα Μέντωρ στη Δημοτική και Μέση Εκπαίδευση Πρόγραμμα ενισχυτικής διδασκαλίας και διδασκαλίας σε αλλόγλωσσους μαθητές στη Δημοτική εκπαίδευση Πρόγραμμα χρήσης διαδραστικού πίνακα στην τάξη Πρόγραμμα Ευρωπαϊκών Σχολείων Προαγωγής Υγείας στη Δημοτική εκπαίδευση Η μεθοδολογία που ακολουθείται για το κάθε πρόγραμμα ποικίλλει και συνάδει με τους στόχους της αξιολόγησης αλλά και τη φύση του προγράμματος. Συνήθως, η αξιολόγηση των προγραμμάτων από το ΚΕΕΑ προσφέρει πληροφορίες για την αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων αυτών αφού έχει στοχοκεντρικό χαρακτήρα (αξιολογείται κατά πόσο τα προγράμματα αυτά επιτυγχάνουν το σκοπό για τον οποίο έχουν εισαχθεί στο εκπαιδευτικό μας σύστημα). Πριν από την αξιολόγηση των προγραμμάτων, διενεργείται ενδελεχής μελέτη της σχετικής με το κάθε θέμα βιβλιογραφίας (μελέτη εγγράφων του ΥΠΠ, διεθνούς βιβλιογραφίας στο θέμα), πραγματοποιούνται συνεντεύξεις με τους ανθρώπους που υλοποιούν τα προγράμματα αλλά και με τους ανθρώπους που τα βιώνουν και στη συνέχεια ετοιμάζεται συγκεκριμένο σχέδιο δράσης, το οποίο τίθεται προς συζήτηση, τόσο από την Αρμόδια Αρχή, όσο και από τους συμμετέχοντες στο κάθε πρόγραμμα. Το τελικό σχέδιο δράσης υλοποιείται από το ΚΕΕΑ. Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης κοινοποιούνται, κατά το τέλος της σχολικής χρονιάς, στην Αρμόδια Αρχή (Υπουργό και Γενική Διευθύντρια του ΥΠΠ) για κατάλληλη αξιοποίηση, με σκοπό τη βελτίωση των προγραμμάτων και γενικότερα τη λήψη απόφασης για τα θέματα αυτά. ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Μ Π Ι Ε Ν Α Λ Ε Β Ε Ν Ε Τ Ι Α Σ Εκπροσώπηση της Κύπρου στην 53η Διεθνή Έκθεση Σύγχρονης Τέχνης (7 Ιουνίου 22 Νοεμβρίου 2009) Η Κύπρος θα συμμετάσχει και πάλι στην Μπιενάλε Εικαστικών Τεχνών της Βενετίας, η οποία ανοίγει τις πύλες της για 53 η φορά στις 7 Ιουνίου Φέτος, η χώρα μας θα εκπροσωπηθεί από τον Σωκράτη Σωκράτους, Κύπριο καλλιτέχνη που ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Ο καλλιτέχνης επιλέγηκε από τη Sophie Duplaix, Διευθύντρια του Τμήματος Σύγχρονης Τέχνης στο Εθνικό Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης - Κέντρο Pompidou στο Παρίσι, η οποία προσκλήθηκε από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού να αναλάβει της Επιμέλεια της κυπριακής παρουσίασης στη φετινή Μπιενάλε. Ο Σωκράτους επιλέγηκε ανάμεσα σε συνολικά 61 καλλιτέχνες οι οποίοι είχαν υποβάλει προτάσεις συμμετοχής. Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας θεώρησης και αξιολόγησης των προτάσεων, η κα Duplaix υπέβαλε την τελική της εισήγηση, δηλώνοντας τα εξής: «Η θεώρηση των προτάσεων των Κυπρίων Αφίσα από την Μπιενάλε του οποίο προσεγγίζει το πολιτικό ζήτημα της Κύπρου - αντί για κυριολεκτικές αναφορές, καταφεύγει στη χρήση μεταφορών ή παραβολών, το οποίο καθιστά το μήνυμά του ακόμα πιο αποτελεσματικό. Δεν έχω καμιά αμφιβολία πως ο καλλιτέχνης θα είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις προσδοκίες μιας εθνικής εκπροσώπησης στη Μπιενάλε της Βενετίας». Ο Σωκράτης Σωκράτους γεννήθηκε στην Πάφο το Σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας και από το 1996 παρουσίασε το έργο του σε διάφορες ατομικές εκθέσεις στην Κύπρο και την Ελλάδα. Συμμετείχε επίσης σε ομαδικές εκθέσεις στο Μουσείο Μπενάκη, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, το Δημοτικό Κέντρο Τεχνών Λευκωσίας, το Ίδρυμα Λανίτη στη Λεμεσό κ.α. Το 2001 εκπροσώπησε την Ελλάδα στη Μπιενάλε Τιράνων. Πιο πρόσφατα συμμετείχε στη Γαλλία, στο πλαίσιο της Προεδρίας καλλιτεχνών ήταν για μένα μια εξαιρετικά ευχάριστη και ενδιαφέρουσα διαδικασία, μέσα από την οποία διαφάνηκε η ενέργεια και ιδιαίτερη δυναμική της σύγχρονης κυπριακής εικαστικής δημιουργίας. Εκτός από τον επιλεγέντα υπήρχαν βέβαια και άλλοι καλλιτέχνες με αξιόλογο έργο, που ελπίζω πως θα έχουν μελλοντικά την ευκαιρία να συμμετάσχουν στη σημαντική αυτή διοργάνωση. Η δουλειά του Σωκράτη Σωκράτους παρουσιάστηκε ήδη σε πολλές εκθέσεις στην Κύπρο, την Ελλάδα και αλλού. Ο καλλιτέχνης χρησιμοποιεί πειστικά μια ποικιλία μέσων και μέσω του έργου του ασκεί κοινωνική κριτική. Σε πιο πρόσφατα έργα του εκτίμησα ιδιαίτερα τον τρόπο με τον της στην Ε.Ε. και τη Θεσσαλονίκη. Ασχολείται επίσης με τη φωτογραφία, τη συγγραφή κειμένων και την καλλιτεχνική επιμέλεια θεατρικών παραγωγών, έχοντας συνεργαστεί στο παρελθόν με δημιουργούς όπως τον Δημήτρη Παπαϊωάννου και την Όλια Λαζαρίδου, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. Έργα του βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές στην Κύπρο και το εξωτερικό, καθώς και στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και την Κρατική Συλλογή Σύγχρονης Κυπριακής Τέχνης. Στη Βενετία, ο Σωκράτους θα παρουσιάσει μια σειρά από εγκαταστάσεις στον εκθεσιακό χώρο της Κύπρου (Palazzo Malipiero), καθώς και σε εξωτερικούς χώρους. 16

17 ΤΕΥΧΟΣ 39 MAPTIOΣ 2009 ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΟΜΑΔΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΧΕΙΡΙΣΜΟΥ ΘΥΜΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Γυμνάσιο Αγίου Δομετίου, Σχολική Χρονιά Το σχολείο του Αγίου Δομετίου είχε να αντιμετωπίσει μια πρόκληση από ομάδα μαθητών όσον αφορά στη φοίτησή τους στο σχολείο. Σχεδόν καθημερινά μια συγκεκριμένη ομάδα μαθητών προκαλεί αναστάτωση στην ομαλή λειτουργία του σχολείου. Η συγκεκριμένη ομάδα διαπιστώθηκε να χρειάζεται κάτι περισσότερο από τα πειθαρχικά μέτρα που προνοούνται στους κανονισμούς λειτουργίας του σχολείου. Η ομάδα των συγκεκριμένων παιδιών έχει το εξής προφίλ: Παραβατική συμπεριφορά, πολύ χαμηλή επίδοση στα μαθήματα, προκλητική συμπεριφορά με τους καθηγητές και αδύνατους δεσμούς με τις οικογένειες τους ή οικογένειες που υπολειτουργούν. Η Διεύθυνση του σχολείου μαζί με την Υπηρεσία Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας καλούνται τακτικά να αντιμετωπίσουν και να χειριστούν τη συγκεκριμένη ομάδα. Έπειτα από σοβαρό προβληματισμό με τη Διεύθυνση του σχολείου, όσον αφορά στις δύσκολες αυτές περιπτώσεις των μαθητών όπου το σχολείο δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στις πολυάριθμες ανάγκες τους, ακολούθησε, μεταξύ άλλων δραστικών μέτρων που ελήφθησαν από το σχολείο, ο σχεδιασμός και η εφαρμογή της πιο κάτω παρέμβασης, με κύριο στόχο να βοηθήσει στην ομαλοποίηση της φοίτησης τους στο σχολικό περιβάλλον και να μειωθούν οι πιθανότητες διαρροής των μαθητών από το σχολείο. Η παρέμβαση βασίζεται στο πρόγραμμα Think First: Addressing Aggressive Behavior in Secondary Schools (Jim Larson, 2005). Θα έχει τη μορφή βιωματικών εργαστηρίων με ομαδικές συζητήσεις και εργασίες, παιχνίδια ρόλων, μοντελοποίηση δεξιοτήτων και πρακτική εξάσκησή τους. Οι συναντήσεις της ομάδας θα γίνονται στο σχολείο μια φορά την εβδομάδα, κατά τις εργάσιμες ώρες του σχολείου, για 12 περίπου βδομάδες. Στην ομάδα έχει προγραμματιστεί να συμμετάσχουν 6 παιδιά με συναισθηματικά προβλήματα, προβλήματα στη μάθηση και τη συμπεριφορά τους, που παρακολουθούνται ήδη από τη Υπηρεσία Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας. Κύριοι σκοποί της παρέμβασης είναι η απόκτηση από τους μαθητές ελέγχου των συναισθημάτων τους, η βελτίωση της συμπεριφοράς τους και η απόκτηση δεξιοτήτων λύσης προβλήματος. Επίσης, στους σκοπούς του παρέμβασης είναι η βελτίωση της ακαδημαϊκής τους επίδοσης. Πιο συγκεκριμένα αναμένεται μετά το τέλος της παρέμβασης οι μαθητές να: 1. Κατανοούν ότι οι περισσότερες συμπεριφορές στις οποίες εμπλέκονται είναι συμπεριφορές δικής τους επιλογής και ότι κάθε συμπεριφορά έχει βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες συνέπειες. 2. Κατανοούν τη σχέση ανάμεσα σε αυτά που προηγούνται της δικής της συμπεριφοράς, της συμπεριφοράς τους και αυτών που έπονται. 3. Βελτιώσουν την ικανότητα αυτοελέγχου σε δύσκολες καταστάσεις. 4. Κατανοούν ότι ο θυμός έχει μια σωματική πτυχή την οποία μπορούν να αντιληφθούν, να παρατηρήσουν και να ελέγξουν. 5. Αναγνωρίζουν σημάδια του θυμού τους (π.χ. αύξηση του ρυθμού αναπνοής ) και να χρησιμοποιούν τεχνικές για να καθησυχάζουν το θυμό τους (π.χ. βαθιές αναπνοές) 6. Αναγνωρίζουν πιθανά λάθη στη σκέψη τους (π.χ. λάθος εκτίμηση της πρόθεσης των άλλων) που μπορεί να οδηγήσουν στην εκδήλωση θυμού 7. Περιγράφουν εκφράσεις προσώπου και στάσεις σώματος που συνδέονται με θυμό ή εχθρικότητα. 8. Χρησιμοποιούν την τεχνική «Σταμάτα και Σκέψου». 9. Χρησιμοποιούν την τεχνική της αυτοκαθοδήγησης για ρύθμιση του θυμού τους και αποφυγή ανεπιθύμητων προβλημάτων στο χώρο του σχολείου. 10. Εφαρμόζουν τη διαδικασία λύσης προβλήματος. Πριν από την έναρξη του προγράμματος έχουν ενημερωθεί γραπτώς οι γονείς ή κηδεμόνες των παιδιών. Επίσης, έχουν γίνει ατομικές συνεντεύξεις με τα παιδιά και έχουν χορηγηθεί κλίμακες για αξιολόγηση του κοινωνικού και συναισθηματικού τους προφίλ. Κατά τη διεξαγωγή του προγράμματος θα γίνεται αυτό-αξιολόγηση της μάθησης και συμπεριφοράς σε εβδομαδιαία βάση. Μετά το τέλος της παρέμβασης θα γίνει αξιολόγηση των αποτελεσμάτων. Το πρόγραμμα ξεκίνησε τον Ιανουάριο 2009 και θα ολοκληρωθεί περίπου τον Απρίλιο Υπεύθυνες του προγράμματος είναι η Χριστίνα Ιωάννου, Εκπαιδευτική Ψυχολόγος, οικείος ψυχολόγος για το Γυμνάσιο Αγίου Δομετίου και η Άντρη Σουρουλλά, Εκπαιδευόμενη Εκπαιδευτική Ψυχολόγος, στην Υπηρεσία Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας του Υπουργείου Παιδείας. Διευκρινιστικές ερωτήσεις μπορούν να δοθούν από τις υπεύθυνες του προγράμματος, στο τηλ ΘΕΤΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ - Εισηγήσεις προς Εκπαιδευτικούς με στόχο τους Γονείς των Μαθητών τους ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΤΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ; Ο καλύτερος τρόπος για κάποιο να προσδιορίσει το τι σημαίνει ο όρος Θετική Ενίσχυση είναι μέσω μερικών παραδειγμάτων. Θετική ενίσχυση είναι όλα τα παρακάτω: Όταν ο γιος σου τελειώνει το φαγητό του και καθαρίζει το πιάτο του και το βάζει στο πλυντήριο, μπορείς να πεις, «Σ ευχαριστώ που καθάρισες το πιάτο σου. Πραγματικά το εκτιμώ.» Βλέπεις την κόρη σου στα μάτια και λες, «Έκανες μια εξαιρετική δουλειά σε αυτή την εργασία. Είδα ότι δούλεψες πολύ σκληρά και κατάφερες να παραδώσεις την εργασία σου πριν την χρονικό όριο που έβαλες στον εαυτό σου.» Γράφεις μια ευχαριστήρια επιστολή στη νύφη σου μετά που μαγείρεψε ένα υπέροχο γεύμα για σένα και την οικογένεια σου. Όταν ο γιος σου παίρνει βαθμούς οι οποίοι ήταν πιο ψηλοί από τον στόχο του, του γράφεις ένα σημείωμα που λέει, «Συγχαρητήρια! Είμαι πολύ περήφανος για όλη τη σκληρή σου δουλειά.» Η θετική ενίσχυση είναι όταν λες ή κάνεις κάτι που να ενθαρρύνει το άλλο πρόσωπο να επαναλάβει μια επιθυμητή συμπεριφορά. Είναι το αντίθετο της τιμωρίας, που είναι να δίνεις μια συνέπεια η οποία αποθαρρύνει το άτομο από το να επαναλάβει μια μη-επιθυμητή συμπεριφορά. Οι άνθρωποι θέλουν και χρειάζονται να εκτιμώνται για τις προσπάθειες τους. Πολύ λίγα πράγματα δίδουν μεγαλύτερο κίνητρο από ένα απαλό άγγιγμα στην πλάτη ή λίγα λόγια εκτίμησης από αυτούς που είναι στην «εξουσία.» Αντίθετα, όταν μια βασική εκτίμηση και αναγνώριση των προσπαθειών σου απουσιάζουν από μια επαγγελματική ή προσωπική σχέση, αυτό είναι αποκαρδιωτικό και ενεργεί με τέτοιο τρόπο ώστε να μειώνει το κίνητρο. Αφού κάτι τόσο το δυνατό χρειάζεται τόση λίγη προσπάθεια και συνήθως δεν στοιχίζει τίποτα, είναι πολύ δύσκολο να 17

18 ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ καταλάβει κάποιος γιατί περισσότεροι άνθρωποι δεν εκμεταλλεύονται το φαινόμενο της θετικής ενίσχυσης τόσο στο σπίτι όσο και στο χώρο εργασίας. Οι έρευνες φανερώνουν πως η επίδοση στο σχολείο αλλά και η μετέπειτα επιτυχία στη ζωή του ατόμου σχετίζεται με το πόσο καλά το άτομο νιώθει με τον εαυτό του. Η χρησιμοποίηση της θετικής ενίσχυσης συμβάλλει προς την ανύψωση της αυτοεικόνας και της θετικής αυτοεκτίμησης του παιδιού. ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΩ ΘΕΤΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ; Μπορείς να ενισχύσεις θετικά ένα άτομο με αμέτρητους τρόπους. Παρακάτω προσφέρονται μερικά παραδείγματα για να βοηθήσουν τη φαντασία σου: Πρόσωπο Κατάσταση Ιδέες για θετική ενίσχυση Το παιδί σου Ο/Η σύντροφος σου Παίρνει μέρος στη θεατρική παράσταση του σχολείου του. Καθαρίζει το δωμάτιο του χωρίς να του ζητηθεί. Αντιμετωπίζει δυσκολίες στη δουλειά της/του. Σου αγοράζει ένα ωραίο δώρο για τα γενέθλια σου Μαγειρεύει ένα νόστιμο δείπνο για σένα. Πες του πόσο περήφανη νιώθεις. Πάρε φωτογραφίες της παράστασης και στείλε τις σε συγγενείς και φίλους. Πες του πόσο ευχαριστημένος είσαι. Εισηγήσου να πάτε κάπου μαζί (σινεμά, McDonald s) για μια ξεχωριστή έξοδο. Αγκάλιασε τον/την και πες, «Είμαι πολύ περήφανος/η που κατάφερες και έβγαλες αυτή την εβδομάδα. Ξέρω πόσο δύσκολο ήταν για σένα. Δουλεύεις πολύ σκληρά.» Πες, «Σε ευχαριστώ τόσο πολύ που με θυμήθηκες με ένα τόσο τέλειο δώρο. Με κάνει να νιώθω πολύ ξεχωριστό/η.» Πες, «Αυτό ήταν ένα υπέροχο δείπνο. Σε ευχαριστώ πάρα πολύ που πήρες την ώρα να το κάνεις τόσο ξεχωριστό. Τώρα, άφησε με να καθαρίσω καθώς εσύ ξεκουράζεσαι.» ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΓΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΘΕΤΙΚΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ; Είτε είναι στο σπίτι ή στο χώρο εργασίας, υπάρχουν μερικές απλές κατευθυντήριες γραμμές για το πώς να χρησιμοποιείς θετική ενίσχυση έτσι ώστε να μεγιστοποιηθεί η αποτελεσματικότητα της: Να είσαι συγκεκριμένος/η στον έπαινο σου. Πες τι αναγνωρίζεις ως επιτυχία και γιατί είναι σημαντικό. Αντί να πεις στην κόρη σου, «Πάντα κάνεις τόσο καλή δουλειά,» πες το αυτό, «έκανες την αναφορά σου πάνω στο βιβλίο μια μέρα νωρίτερα, και ακολουθεί επαρκώς τις οδηγίες που σου έδωσε ο καθηγητής σου, Μπράβο, πολύ καλή δουλειά.» Με αυτό τον τρόπο, η κόρη σου θα γνωρίζει ακριβώς για πιο πράγμα την επαινείς και έτσι αυξάνονται οι πιθανότητες να πάει το ίδιο καλά και την επόμενη φορά. Επαίνεσε αμέσως. Μην περιμένεις μια μέρα ή μια εβδομάδα για να επαινέσεις την καλή δουλειά του παιδιού σου. Όσο πιο κοντά είναι η συμπεριφορά στη θετική της συνέπεια, το τόσο περισσότερο νόημα έχει για το άτομο το οποίο έχει λάβει αυτή τη θετική ενίσχυση. Μην φοβάσαι να δώσεις έπαινο «δημόσια.» Όταν η κόρη σου φέρει Α στο διαγώνισμα της Άλγεβρας μετά από ένα τρίμηνο στο οποίο δυσκολευόταν, μπορείς να βάλεις μια σημείωση πάνω στο ψυγείο (όπου όλοι μπορούν να τη δουν) που να λέει, «Νικολέττα, εξαιρετική δουλειά στο διαγώνισμα της Άλγεβρας! Μπράβο!» Να είσαι σε επιφυλακή για πράγματα τα οποία μπορείς να επαινέσεις. Δεν θέλεις να το παρακάνεις γιατί τότε ο έπαινος σου χάνει το νόημα και την αξία του, όμως δεν υπάρχει λόγος να είσαι συγκρατημένος/η όταν η συμπεριφορά του παιδιού σου αξίζει επαίνου και θετικής ενίσχυσης. Διατήρησε μια λίστα με συμπεριφορές τις οποίες θέλεις να επιδεικνύουν τα παιδιά σου. Αυτές οι συμπεριφορές μπορεί να περιλαμβάνουν να καθαρίζουν το δωμάτιο τους, να κάνουν τις σχολικές τους εργασίες στην ώρα τους, να απαντούν το τηλέφωνο ευγενικά κλπ. Πες στα παιδιά σου ότι αναμένεις από αυτά να επιδεικνύουν αυτές τις συμπεριφορές, και ενίσχυε τους όταν το κάνουν. Η ενίσχυση μπορεί να είναι απλή, όπως να λες «Μπράβο, καλή δουλειά!» μετά που ολοκληρώνουν την ανατιθέμενη δουλειά. ΕΘΝΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΕΥΡΥΔΙΚΗ Εκπαίδευση και μέριμνα για τα παιδιά μικρής ηλικίας: πώς αντιμετωπίζει η Ευρώπη τις σημερινές προκλήσεις Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε στις 16 Φεβρουαρίου 2009 μία νέα μελέτη για την αγωγή και μέριμνα των παιδιών της νηπιακής ηλικίας στην Ευρώπη καθώς και τη λήψη μέτρων που ευνοούν τη συμμετοχή των λιγότερο προνομιούχων κοινωνικών ομάδων. Εξετάζοντας τις πολιτικές 30 κρατών, η μελέτη ερευνά τον τρόπο που η αγωγή και μέριμνα των παιδιών νηπιακής ηλικίας οργανώνεται στην Ευρώπη, ποια είναι τα οφέλη των διαφορετικών συστημάτων και τι απαιτείται για την αποτελεσματική εκπαίδευση και ανατροφή των νηπίων. Η μελέτη, προϊόν του δικτύου «Ευρυδίκη» για την εκπαίδευση στην Ευρώπη, αποτελεί 18 συνέχεια της διαβούλευσης, με βάση την ανακοίνωση της Επιτροπής για την «Ισότητα και Αποδοτικότητα των Συστημάτων Εκπαίδευσης και Κατάρτισης στην Ευρώπη» του Η μελέτη αφορά τα κράτη-μέλη της Ευρώπης καθώς και τις Νορβηγία, Ισλανδία και Λιχτενστάιν. Σημαντικό στοιχείο: 87% των παιδιών ηλικίας 4 ετών στην Ευρώπη φοιτούν σε κάποιο εκπαιδευτικό οργανισμό Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόσφατα έθεσε έναν νέο στόχο για την Ευρώπη: Μέχρι το 2020 να εισαχθεί το 90% των παιδιών ηλικίας 4 ετών στην προσχολική αγωγή. Το 2006, κατά μέσο όρο, 87% των παιδιών αυτής της ηλικίας ήταν ήδη σε κάποιο πρόγραμμα προσχολικής αγωγής. Όλες οι χώρες στην Ευρώπη πολύ νωρίς προσφέρουν κάποιο πρόγραμμα για τα νήπια πριν ξεκινήσουν την υποχρεωτική τους εκπαίδευση. Παρόλ αυτά υπάρχουν σημαντικές διαφορές από χώρα σε χώρα ή από περιοχή σε περιοχή όσον αφορά την ηλικία που ξεκινούν, τα δίδακτρα συμμετοχής, το είδος της εκπαίδευσης και αγωγής που τους παρέχεται. Η υπάρχουσα κατάσταση: επιλογή ανάμεσα σε δύο βασικά μοντέλα Δύο βασικά οργανωτικά μοντέλα για την προσχολική αγωγή και μέριμνα εμφανίζονται στην Ευρώπη: Μία ενιαία δομή για όλα τα παιδιά

19 ΤΕΥΧΟΣ 39 MAPTIOΣ 2009 προσχολικής ηλικίας. Οι μισθοί και τα προσόντα των εκπαιδευτικών είναι ίδια ανεξάρτητα από την ηλικία των παιδιών που έχουν υπό την επιμέλειά τους. Αυτό ισχύει στις Φινλανδία, Ισλανδία, Λιθουανία, Νορβηγία, Σλοβενία και Σουηδία. Ξεχωριστές παροχές ανάλογα με την ηλικία των παιδιών διαφορετικές για μαθητές ηλικίας έως 3 ετών και 3-6 ετών. Εντοπίζονται διαφορές στα τυπικά προσόντα του εκπαιδευτικού προσωπικού, στα κριτήρια ποιότητας και στην χρηματοδότηση ανάμεσα στις δύο αυτές ηλικιακές κατηγορίες. Το μοντέλο είναι το πιο διαδεδομένο στην Ευρώπη. Σε ορισμένες χώρες συνυπάρχουν και τα δύο μοντέλα (Κύπρος, Δανία, Ελλάδα, Λιθουανία και Ισπανία). Το Ηνωμένο Βασίλειο αυτή τη στιγμή εισάγει διατάξεις που βαίνουν προς την ενιαία δομή για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας. Μέτρα για παιδιά μη-προνομιούχων κοινωνικών στρωμάτων: πρόσβαση και ποιότητα στην εκπαίδευση για όλους; Ποικίλοι κοινωνικοί, πολιτιστικοί και οικονομικοί παράγοντες μπορεί να συντελέσουν στην εμφάνιση σχολικής αποτυχίας των μαθητών. Από όλους όμως, η φτώχεια κατέχει την πρώτη θέση. Σχεδόν ένα στα έξι νοικοκυριά στην Ευρώπη με ένα παιδί κάτω των έξι ετών ζει στα όρια της φτώχειας. Αυτό παρατηρείται κυρίως στις Εσθονία, Ιταλία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Πολωνία, Πορτογαλία και Ηνωμένο Βασίλειο. Αντιθέτως, μια υψηλού επιπέδου προσχολική εκπαίδευση επιφέρει μεγάλα οφέλη: παρέχει στα παιδιά τις βάσεις για μια δια βίου μάθηση και μειώνει το χάσμα στις επιδόσεις των πιο αδύναμων μαθητών. Εντούτοις, παρατηρείται μαθητές εθνικών μειονοτήτων μη-προνομιούχων οικογενειών καθώς και παιδιά μονογονεϊκών οικογενειών να μην συμπεριλαμβάνονται στις λίστες για την παροχή εκπαιδευτικής μέριμνας των παιδιών προσχολικής ηλικίας στην Ευρώπη. Εξασφάλιση κριτηρίων υψηλής ποιότητας και επαρκούς χρηματοδότησης Οι σημαντικότεροι παράγοντες για την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου μέριμνας και αγωγής είναι: -επαρκές ποσοστό στην αναλογία παιδιών/ενηλίκων -υψηλής ποιότητας εκπαίδευση του προσωπικού (τριτοβάθμια εκπαίδευση) -γονεϊκή εμπλοκή Γενικά, η χρηματοδότηση παρέχεται από τις τοπικές αρχές, τις γονεϊκές συνεισφορές και μια συνεισφορά από την κεντρική διοίκηση Στιγμιότυπα από τις εκδηλώσεις. που ποικίλλει μεταξύ των χωρών. Εκτός από τις χώρες που εφαρμόζουν καθολικό δικαίωμα φοίτησης στην προσχολική αγωγή (Δανία, Φινλανδία, Σουηδία, Νορβηγία, Ισπανία και Σλοβενία), οι υπόλοιπες παρουσιάζουν αδυναμίες στην εφαρμογή ανάλογων μοντέλων. Επομένως, η παροχή επαρκούς μέριμνας και φροντίδας σε προσχολικό επίπεδο των μαθητών της Ευρώπης απαιτεί επιπλέον οικονομική στήριξη από τις εκάστοτε εθνικές κυβερνήσεις. Εξάλλου, κάτι τέτοιο αποτελεί το κλειδί εάν επιθυμούμε να έχουμε αξιοκρατικά και αποδοτικά εκπαιδευτικά συστήματα. Για περισσότερες πληροφορίες Ολόκληρο το κείμενο της μελέτης μπορεί να αναζητηθεί στην διεύθυνση ec.europa.eu/portal/page/portal/eurydice/ showpresentation?pubid=098en. Στο παρόν στάδιο, η μελέτη διατίθεται στην αγγλική και γαλλική γλώσσα. ΚΕΝΤΡΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ Νέα έκδοση από το Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών Rita C. Severis, The Swedes in Cyprus, Texts and Studies in the History of Cyprus, LVIII, Cyprus Research Centre. Ρίτα Κ.Σεβέρη, Οι Σουηδοί στην Κύπρο, Πηγές και Μελέτες της Κυπριακής Ιστορίας Ιστορίας, αρ.58, Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών. Κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, στη σειρά Πηγές και Μελέτες της Κυπριακής Ιστορίας το βιβλίο της δρος Ρίτας Κ. Σεβέρη, Οι Σουηδοί στην Κύπρο, το οποίο αφιερώνεται στη μνήμη του πρόσφατα χαμένου μεγάλου Σουηδού αρχαιολόγου Paul Astrom.Η εν λόγω έκδοση καλύπτει τις σχέσεις της βόρειας αυτής χώρας με τη μεγαλόνησο της Ανατολικής Μεσογείου από τον 10 ο έως τον 20 ο αιώνα. Σε ένα κείμενο σχεδόν 400 σελίδων, το οποίο διανθίζεται με σπάνιο και πλούσιο φωτογραφικό υλικό, η συγγραφέας φιλοδοξεί, και το πέτυχε, να παρουσιάσει λεπτομερώς ό,τι σχετίζεται μεταξύ των δύο προαναφερόμενων χωρών. Το βιβλίο αποτελείται από τρεις ουσιαστικά ενότητες : α)τα πρώτα ταξίδια Σουηδών στην Κύπρο από τον 10 ο αιώνα και συγκεκριμένα των θρυλικών Βίκινγκς έως τον 15 ο αιώνα όπου μεταξύ άλλων ο θάνατος στην Πάφο του βασιλιά Ερρίκου του Καλού και η ενδιαφέρουσα επίσκεψη της μετέπειτα Αγίας Βιργίτης στην Αμμόχωστο και οι σχετικές προφητείες της. β) Στην ενότητα αυτή περιλαμβάνονται κείμενα Σουηδών περιηγητών, ιερέων, επιστημόνων αλλά και εμπορικών ακολούθων κατά την οθωμανική περίοδο από τον 16 ο έως τον 18 ο αιώνα. Εδώ ας σημειωθεί ότι υφίστατο σουηδικό προ- 19

20 ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ξενικό γραφείο στην Κύπρο ήδη από τις αρχές του 18 ου αιώνα, το οποίο εκπροσωπείτο από το Βενετικό Προξενείο στη Λάρνακα της Κύπρου. γ) Στην τρίτη και τελευταία ενότητα, η οποία καλύπτει τους 19 ο και 20 ο αιώνες, με την επίσημη πλέον εγκαθίδρυση Σουηδικού Προξενείου στην Κύπρο, εκτός από τους Σουηδούς ταξιδιώτες παρακολουθούμε επίσης ότι επισκέπτονται τη μεγαλόνησο και Σουηδοί αρχαιολόγοι. Η άφιξη μάλιστα στην Κύπρο της Σουηδικής Αρχαιολογικής Αποστολής κατά τα έτη υπήρξε καθοριστικής σημασίας γεγονός για τις σχέσεις των δύο χωρών. Στην ίδια ενότητα παρουσιάζονται τα έργα και οι ημέρες της Σουηδικής Αρχαιολογικής Αποστολής στην Κύπρο πλαισιωμένα με σημαντικότατο φωτογραφικό υλικό, το οποίο η συγγραφέας εντόπισε στο Μουσείο Μεσογειακών Αρχαιοτήτων της Στοκχόλμης καθώς και άγνωστο έως σήμερα φωτογραφικό υλικό από ιδιωτικά αρχεία. Βέβαια, από το όλο έργο δεν απουσιάζουν ούτε οι Σουηδοί ανθρωπολόγοι, οι οποίοι έφθασαν στην Κύπρο για να μελετήσουν τα ευρήματα της Σουηδικής Αρχαιολογικής Αποστολής και κυρίως τα κρανία και τους σκελετούς ώστε να καταλήξουν σε πορίσματα σχετιζόμενα με την καταγωγή των κατοίκων της αρχαίας Κύπρου. Εξάλλου κατά την περίοδο τα γεγονότα που ακολούθησαν μετά την εγκαθίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας ποσείλκυσαν στην Κύπρο τόσο Σουηδούς δημοσιογράφους όσο και φωτογράφους το 1964 ένα σουηδικό στρατιωτικό απόσπασμα είχε σταλεί από τον ΟΗΕ στη μεγαλόνησο ως Ειρηνευτική Δύναμη, το οποίο και παρέμεινε έως το Το έργο περιλαμβάνει επίσης πλούσια βιβλιογραφία, σχόλια στα κείμενα καθώς και διαφωτιστικές λεζάντες στις 80 τον αριθμό απεικονίσεις, από τις οποίες διανθίζεται. Η επιστημονική κατάρτιση των συνεργατών του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών και το έργο το οποίο επιτελεί το ίδιο το ΚΕΕ στον τομέα των κυπρολογικών ερευνών και εκδόσεων δικαιώνεται πλήρως με το καθόλα άρτιο έργο της δρος Ρίτας Κ. Σεβέρη, Οι Σουηδοί στην Κύπρο. ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΣΤΗ ΑΘΗΝΑ Στο Σπίτι της Κύπρου πραγματοποιήθηκαν τον μήνα Δεκέμβριο 2008 πέντε εκδηλώσεις, συνδιοργανώθηκαν ή υποστηρίχτηκαν τρεις άλλες. Αναλυτικότερα: Εκδηλώσεις στο Σπίτι της Κύπρου: Παρουσίαση του Τόμου «Μνήμη Διονυσίου Σολωμού Εκατόν πενήντα χρόνια από την κοίμησή του» των εκδόσεων Ακτή. Παρουσίαση του ποιητικού βιβλίου του Γιώργου Μολέσκη «Αναμονή Βροχής». Έκθεση της Γιούλικας Λακερίδου «Αναδρομική Χαρακτική ». Έκθεση της Μαριάννας Γαβριήλ με τίτλο «CYPRUS-CYPRESS». Καλλιτεχνική εκδήλωση του Πολιτιστικού Συλλόγου «Η Κύπρος» με τίτλο «Εικόνες και Μουσική από την Κύπρο». Χριστουγεννιάτικη Γιορτή του Σπιτιού της Κύπρου, με τη συμμετοχή της Μελίνας Παιονίδου. Συνδιοργανώσεις: Το Σπίτι της Κύπρου συνδιοργάνωσε με την Ένωση Κυπρίων Ελλάδας στην Κυπριακή Εστία την παρουσίαση της βιογραφίας του Τζων Μοδινού και την παρουσίαση του ψηφιακού δίσκου του Κώστα Χατζημηνά και της Γεωργίας Δασκαλάκη με τίτλο «Αταίριαστοι 2 Αλλά». Στήριξε επίσης την εκδήλωση για τα 100 χρόνια του Δήμου Ακανθούς. Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών Ενημερωτικό Δελτίο Παιδεία και Πολιτισμός Περιοδική Έκδοση του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού Εκδίδεται από το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών Τεύχος 39ο, Μάρτιος 2009 Υπεύθυνος Ύλης: Γιάννης Οικονομίδης, Λειτουργός Γραφείου Τύπου και Δημοσιότητας 20 Γραφικά: NickoZ Limited Εκτύπωση: Κώνος Λτδ. Διεύθυνση Επικοινωνίας: Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού 1434 Λευκωσία, Κύπρος Τηλέφωνο: Τηλεομοιότυπο: Ηλ. ταχυδρομείο: yeconomides@moec.gov.cy Επιτρέπεται κάθε αναδημοσίευση με υποχρέωση την αναφορά του περιοδικού ως πηγής. Κείμενα για δημοσίευση γίνονται δεκτά, εφόσον είναι ενυπόγραφα και εγκρίνονται από τη συντακτική επιτροπή. Όλες οι απόψεις που εκφράζονται στα ενυπόγραφα άρθρα δεν εκφράζουν απαραίτητα και τη γνώμη του περιοδικού. Κείμενα που αποστέλλονται προς δημοσίευση δεν επιστρέφονται, ανεξάρτητα από τη δημοσίευση ή μη. Το περιοδικό διατηρεί το δικαίωμα να περικόπτει τις επιστολές που δημοσιεύονται με την προϋπόθεση ότι δεν μεταβάλλει το νόημα τους. Τυπώνεται σε ανακυκλωμένο χαρτί.