Ο ΣΩΜΑΤΙΚΟΣ ΕΑΥΤΟΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ. Εισηγήτριες: Ελένη Σταυρουλάκη, Ιατρός-Ψυχοθεραπεύτρια Μαριλένα Κόμη, Ψυχοπαιδαγωγός-Ψυχοθεραπεύτρια

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ο ΣΩΜΑΤΙΚΟΣ ΕΑΥΤΟΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ. Εισηγήτριες: Ελένη Σταυρουλάκη, Ιατρός-Ψυχοθεραπεύτρια Μαριλένα Κόμη, Ψυχοπαιδαγωγός-Ψυχοθεραπεύτρια"

Transcript

1 ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ & ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ «ΒΙΛΧΕΛΜ ΡΑΪΧ» ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΝΕΥΡΟΦΥΤΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ & ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΤΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ (Ε.Ι.Ν.Α.) 3ης Σεπτεμβρίου 84, ΑΘΗΝΑ, Τηλ & Fax Ο ΣΩΜΑΤΙΚΟΣ ΕΑΥΤΟΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Εισηγήτριες: Ελένη Σταυρουλάκη, Ιατρός-Ψυχοθεραπεύτρια Μαριλένα Κόμη, Ψυχοπαιδαγωγός-Ψυχοθεραπεύτρια Ο φόβος του πολιτισμένου ανθρώπου για τη λιβιδινική ελεύθερη κίνηση του σώματος, με αποτέλεσμα τις ακαμψίες και τη διαμερισματοποίησή του, έχουν προξενήσει μια βαθειά άρνηση και φαινομενολογική αντίσταση στην άνευ όρων αποδοχή του, τόσο σε ατομικό, όσο και σε κοινωνικό- πολιτισμικό επίπεδο. Η διαταραχή στη σχέση του ανθρώπου με το σώμα του παγιοποιεί και μια διαταραχή στη σχέση με τον εσώτερο Εαυτό του και κατ επέκταση και με τον Εαυτό των άλλων. Οι σύγχρονες δυτικές κοινωνίες έχουν αποσχισθεί από τις θεμελιώδεις αλήθειες του σώματος, θεοποίησαν το νου και λειτουργούν εγωκεντρικά και κερδοσκοπικά. Μέσα στα εκάστοτε πολιτισμικά πλαίσια το σώμα έχει αντιμετωπισθεί με ποικίλους τρόπους: ως δεξαμενή αμαρτίας από διάφορες θρησκευτικές ομάδες, ως περιέκτης κατώτερων ενστίκτων που πρέπει να μετουσιωθούν, ως αντικείμενο-εικόνα προς τελειοποίηση και έλεγχο μέσω διαιτών και άσκησης, ως αντικείμενο ιατρικής παρέμβασης και διεκπεραίωσης, ως πειθήνιο εργαλείο δράσης στην υπηρεσία του νου, ή ως αποδέκτης επιθέσεων από ουσίες, αλκοόλ, φάρμακα κλπ. Η σωματική ψυχοθεραπεία περισσότερο από άλλες ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις δίνει έμφαση στην ικανότητα του να είναι κανείς το σώμα του, να είναι μια εν-σώματη ύπαρξη. Βρίσκεται στην κατεύθυνση μιας εξελικτικής πορείας που αναγνωρίζει την ανθρώπινη φύση ως μέρος του ευρύτερου φυσικού κόσμου. Βιώνοντας το σώμα μας με τον πληρέστερο δυνατό τρόπο, μας επιτρέπει να αισθανόμαστε τη ζωτικότητά μας, μας οδηγεί στο βίωμα του σώματός μας ως ασφαλούς τόπου και μας συνδέει με τη Ζωή. Ένα εύλογο ερώτημα-που τίθεται και από όλο το πνεύμα του παρόντος συμποσίου-είναι αν δικαιούμαστε να αποκλείσουμε την σωματικότητα από τις επιστήμες του ανθρώπου. Ένα ακόμη πιο ενδιαφέρον ερώτημα είναι βάσει ποιάς οπτικής και ποιών μοντέλων θα συμπεριλάβουμε την σωματικότητα στο εννοιολογικό μας πεδίο. 1

2 Εδώ, θα εστιάσουμε σε ορισμένα πρόσφατα επιστημονικά μοντέλα που συσχετίζουν τις νοητικές και συναισθηματικές λειτουργίες με το σώμα, με στόχο να αναδείξουμε τις βάσεις που έχουν προσφέρει και τον τρόπο με τον οποίο έχουν επηρεάσει θεωρίες και πρακτικές στην σωματικά προσανατολισμένη ψυχοθεραπεία. Είναι σε όλους γνωστός ο τρόπος με τον οποίο ο Φρόϋντ συνδέει, λεπτομερειακά θα λέγαμε, τον ψυχισμό με το σώμα, συλλαμβάνοντας την ψυχοπλαστική σημασία που έχει η έκβαση των σημαντικών σωματικών δραστηριοτήτων του παιδιού όπως ο θηλασμός, η επαφή με το σώμα της μητέρας, η βάδιση, η εκπαίδευση στην τουαλέτα, η γενετική σεξουαλικότητα (οιδιπόδειο). Για τον Ράιχ- μαθητή και συνεργάτη του Φρόϋντ μέχρι το η έκβαση αυτών των οδυσσειών του παιδιού, διατηρούνται στην προσωπικότητα ως νοητικοί-συναισθηματικοί μηχανισμοί, όπως περιέγραψε η ψυχανάλυση, αλλά τα ίχνη τους εγγράφονται και στο σώμα: Τα ίχνη αυτά περιγράφονται από τον Ράϊχ ως μία χρόνια αλλαγή του μυϊκού τόνου (μυϊκή θωράκιση) (Ράϊχ, 1936), επηρεάζοντας επίσης τον ρυθμό και την υγεία του αυτόνομου νευρικού συστήματος (ΑΝΣ)( συμπαθητικό-παρασυμπαθητικό). Η υπόθεση του Ράϊχ ότι η ψυχική διαταραχή έχει σχέση με την διαταραχή του ΑΝΣ, τον προσανατολίζει προς την ψυχοσωματική παρέμβαση στην συνεδρία, μέσω τεχνικών που αναπτύσσει αργότερα και τις ενσωματώνει στην ψυχανάλυση (Χαρακτηροαναλυτική Νευροφυτοθεραπεία). Η σχέση ψυχισμού και ΑΝΣ επιβεβαιώνεται στην συνέχεια από διάφορους ερευνητές. Οι εργασίες του Cannon και Shelye για το stress (Gudern, 1988), συνδέουν τα συναισθήματα με τις σωματικές αντιδράσεις. Το 1967 ο ερευνητής ενδοκρινολόγος Ernst Gelhorn υποθέτει ότι οι δύο λειτουργίες του ΑΝΣ (Συμπαθητικό-Παρασυμπαθητικό) ρυθμίζονται από τον υποθάλαμο, ενώ μετέπειτα (1994) ο Alan Schore, νευροφυσιολόγος και θεωρητικός του τραύματος, αποδεικνύει ότι εμπλέκεται και ο δεξιός προμετωπιαίος φλοιός, το λιμβικό σύστημα και την καλύπτρα (tegmentum), περιοχές που αφορούν τα συναισθήματα και την σκέψη. Στην υπόθεση του Gelhorn-που θεωρείται ακόμη ακριβής-για να λειτουργεί ομαλά ο οργανισμός, πρέπει να υπάρχει μία ρυθμική εναλλαγή στην επικράτηση του συμπαθητικούπαρασυμπαθητικού (κάθε 4-6 ώρες περίπου). Ο Henri Laborit (1979) διακεκριμένος ερευνητής του νευρικού συστήματος, αποδεικνύει ότι ένας οργανισμός που υποβάλλεται σε στρεσσογόνα ερεθίσματα, τραυματίζεται ή αναπτύσσει ψυχοσωματική παθολογία μόνο εάν αναστείλει το αντανακλαστικό της πάλης-φυγής (fight or flight), δηλαδή, όσο αφορά τον σύγχρονο άνθρωπο, εάν αναστείλει μία, κατάλληλη για την κάθε περίσταση, μορφή δράσης. 2

3 Αυτή η αναστολή της δράσης δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο ακινητοποίησης που υποστηρίζεται από σκέψεις και αισθήματα ανικανότητας, ανημπόριας και άγχους. Ενεργοποιώντας πάλι την κατάσταση της δραστηριότητας, «σπάει» ο φαύλος κύκλος και αποκαθίσταται η ικανότητα αντιμετώπισης των στρεσογόνων ερεθισμάτων από το άτομο. Τα τελευταία χρόνια κερδίζει έδαφος η εν-σώματη, μη-δυιστική προοπτική σε πολλούς επιστημονικούς τομείς όπως η ψυχολογία, η γλωσσολογία, η γνωστική επιστήμη κ.ά. Ο κλάδος όμως που κατεξοχήν πραγματεύεται το θέμα της εν-σωματοποίησης του νου είναι εκείνος των σύγχρονων νευροεπιστημών. Ο κορυφαίος νευροεπιστήμονας Antonio Damasio στο βιβλίο του Tο λάθος του Descartes, (1994), υποστηρίζει ότι η ύπαρξη προηγείται του νου και ότι το βίωμα των συγκινήσεων στον άνθρωπο και τα ανώτερα θηλαστικά αποτελείται από σωματικές αισθήσεις που με τη σειρά τους εγείρονται από εσωτερικά και εξωτερικά ερεθίσματα. Στη θεωρία του των «σωματικών δεικτών» (somatic markers) ορίζεται ότι η νοηματοδότηση της πραγματικότητας και οι αποφάσεις που παίρνονται γι αυτή, σχετίζονται σε μεγάλο βαθμό με σπλαγχνικές αισθήσεις ( gut feelings )και άλλα αισθητικά σήματα από την περιφέρεια του σώματος, καθώς και ότι η συνείδηση είναι κατά ένα μέρος απόρροια σωματικών συνιστωσών ( bottom to top consciousness ). Κατά την σωματοψυχοθεραπευτική διαδικασία, όπου επιχειρείται ο προσωρινός παραμερισμός της λογικής, η ανάκτηση αυτής της συνείδησης οδηγεί στην πρόσβαση βαθέων εμπειριών και μνημών. Πρόκειται για άρρητες ( implicit )μνήμες, αποθηκευμένες στα διαδικαστικά συστήματα μνήμης, στα οποία υπάγεται η λεγόμενη σωματική μνήμη (D.Siegel 2003). Ο J.Panksepp, νευροεπιστήμονας και ιδρυτής της λεγόμενης συγκινησιακής νευροεπιστήμης, αναφέρεται στην ενσώματη φύση της αρχέγονης συγκινησιακής συνείδησης στον άνθρωπο και τα ανώτερα θηλαστικά, η οποία «βασίζεται στις ενδογενείς ιδιότητες κυκλωμάτων του εγκεφάλου, τα θεμελιώδη συγκινησιακά συστήματά του, που λειτουργούν αρμονικά με τα βασικά βιολογικά αυτό-αναπαραστατικά συστήματα». Αυτά τα εντοπίζει σε κάποιες μεσεγκεφαλικές δομές, ως ένα σχηματισμό νευροσυμβολικού αρχέγονου «ανθρωπαρίου» για τις ανάγκες του οργανισμού, που ονόμασε SELF ( Simple-Ego-Type-Life-Form),υπεύθυνου για την αναπαράσταση βασικών σπλαγχνικών αναγκών, διαδικασιών και κινητικών προγραμμάτων. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο διατυπώνει πως «η ψυχανάλυση θα έπρεπε να καθοδηγείται από την κατανόησή μας για τις θεμελιώδεις συγκινησιακές διαδικασίες που μοιραζόμαστε με τα άλλα θηλαστικά» ( Panksepp 1998). Υπονοείται ότι, λόγω της κεντρικής σημασίας των δομών αυτών, όλη η μετέπειτα οργάνωση των αξιών, των κινητικών προγραμμάτων και της λεπτότερης συγκινησιακής πορείας του ψυχοσώματος του ατόμου, 3

4 έχει αυτές ως αφετηρία. Πρόκειται για μια σωματοκεντρική αντίληψη για την ψυχοεξελικτική διαδικασία. Είναι πολλές οι αναφορές του για τη στενή σχέση ανάμεσα στη σωματική κινητικότητα και τη συνείδηση. Ο βιολόγος G.Edelman, (2000), (Νόμπελ Ιατρικής, 1972), υποστηρίζει από έρευνές του ότι η κινητική δραστηριότητα οργανώνει την προσοχή του οργανισμού και τη συνείδηση, μέσω του θαλάμου. Άλλοι, όπως οι Gallese-Sinigaglia (2011), βρίσκουν ότι οι δυνατότητες για κινητικά προγράμματα ενός οργανισμού θεμελιώνουν την σωματική συνειδητότητα ( bodily self-awareness ) και τη δυνατότητα διαχωρισμού Εαυτού- Άλλου, μέσω της λειτουργίας του συστήματος των κατοπτρικών νευρώνων. H εργασία με την κίνηση αλλά και την στάση του σώματος είναι κεντρικής σημασίας στη σωματική ψυχοθεραπεία. Ένα μεγάλο ποσοστό τους στο μέσο άνθρωπο είναι ημιαυτοματικό, άρα ημιασυνείδητο και εκπορεύεται από τα βασικά γάγγλια του εγκεφάλου.συχνά, τα προγράμματα αυτά είναι νευρωσικά,αναποτελεσματικά και έχουν παγιωθεί στο σώμα από τρυφερή ηλικία υπο το κράτος συγκινησιακών πιέσεων και εξελικτικών αναχαιτίσεων ( μυϊκή θωράκιση κατά τον Ράιχ). Κατά την ψυχοθεραπευτική δουλειά με το σώμα, ενεργοποιείται η άρρητη σωματική μνήμη και αναδύεται το απωθημένο συγκινησιακό στοιχείο, με αποτέλεσμα αποκατάσταση στο φυσιολογικότερο του κινητικού ρεπερτορίου του οργανισμού, και της ψυχικής απαρτίωσης. (βλ. και Κ.Λουμπράνο-Μ.Κόμη, 2006) Αναφορικά με το μείζον θέμα του ψυχικού τραύματος, είναι γνωστό ότι χαρακτηρίζεται από αποσύνδεση/ απόσχιση των ρητών από τις άρρητες μνήμες, συχνά με μαζική εισβολή στη συνείδηση σωματικών και αισθητηριακών συμπτωμάτων χωρίς νόημα για τον πάσχοντα. Ο Bessel van der Kolk (1996), αναφέρει ότι απαιτείται σωματοσυναισθηματική επεξεργασία ούτως ώστε να αναγνωριστούν και να συνδεθούν μεταξύ τους οι μνήμες αυτές. Ο ψυχίατρος και ψυχοθεραπευτής J. Liss (2006), πιστεύει ότι αν καταστεί δυνατή η σύνδεση της συγκινησιακής φόρτισης με ένα κατάλληλο για την τραυματική περίσταση κινητικό πρόγραμμα, αυτή «περιέχεται» από τον ψυχισμό και μετασχηματίζεται. 4

5 Συμπαθητικό-Παρασυμπαθητικό: Οι δύο συνιστώσες του Αυτόνομου Νευρικού Συστήματος (ΑΝΣ) (Boadella-Liss, 1986) Σύμφωνα με τις εργασίες του Jerome Liss γύρω από την νευροφυσιολογία των συναισθημάτων, η ρύθμιση των συγκινήσεων συνδέεται με αυτά τα δύο συστήματα, όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα. Σχέση συναισθημάτων και Αυτόνομου Νευρικού Συστήματος Θετικά Συναισθήματα «Αρνητικά» συναισθήματα Επικράτηση του Συμπαθητικού Συστήματος Ενεργητική χαρά Θυμός, Οργή, Αίσθημα ματαίωσης, Ευερεθιστότητα Επικράτηση του Παρασυμπαθητικού Συστήματος Απολαυστική Άφημα Τρυφερότητα διάχυση, Πόνος, Φόβος, Θλίψη, Λύπη, Ντροπή, Ενοχή (Boadella, Liss, 1986) Οι βασικές συγκινήσεις (φόβος, θυμός, λύπη, χαρά) και τα συναισθήματα - που εκτείνονται σε πολύ ευρύτερη γκάμα- γίνονται αισθητά σε όλο το σώμα, όπως για παράδειγμα στην κοιλιακή χώρα και λεκάνη (αίσθημα ασφάλειας, ντροπή,τρόμος), στο διάφραγμα και στην καρδιά-θώρακα (χαρά, λύπη, πόνος, αγάπη), στις αρθρώσεις (φόβος, επιθετικότητα), στο δέρμα, στο πρόσωπο κλπ., γιατί ενεργοποιούνται μέσω του ΑΝΣ συγκεκριμένες περιοχές 5

6 για συγκεκριμένα συναισθήματα. Ο λαιμός είναι μία «πύλη» εξόδου των συναισθημάτων, μέσω της έκφρασης του προσώπου, των λέξεων, των ήχων, του κλάματος, του γέλιου και των άλλων συγκινησιακών εκφράσεων. Η πρόσκαιρη συγκράτηση του κλάματος, για παράδειγμα, επιστρατεύει τους μύες του λαιμού και του διαφράγματος. Η παρατεταμένη συγκράτηση και απώθηση της θλίψης-πόνου απαιτεί την χρόνια υπερτονία των ίδιων μυών, και ούτω κάθε εξής για τα υπόλοιπα μέρη του σώματος. Ο ρόλος της κίνησης στην Σωματική Ψυχοθεραπεία Θα αναφερθούμε συνοπτικά στην κίνηση, παραλείποντας,ελλείψει χώρου, δύο άλλους σημαντικούς παράγοντες: την αναπνοή και την αίσθηση του σώματος. Υπογραμμίζουμε εδώ ότι η ψυχοθεραπευτική διαδικασία πραγματοποιείται στο εσωτερικό ενός συγκεκριμένου θεραπευτικού πλαισίου (setting) και μιάς θεραπευτικής σχέσης, μεταξύ δύο ανθρώπων, και δεν είναι σε καμία περίπτωση μία μηχανιστική διαδικασία εφαρμογής «τεχνικών». Δυστυχώς δεν μπορούμε εδώ να αναπτύξουμε τα σχετικά θέματα του θεραπευτικού πλαισίου (setting), της σχέσης θεραπευτή-θεραπευόμενου, της μεταβίβασης και αντιμεταβίβασης και άλλων σημαντικών παραμέτρων της διαδικασίας. Έχει αποδειχθεί από πολλούς ερευνητές (Eric Kandel, Larry Squire, Bessel Van der Kolk, Francine Shapiro et al) ότι στο τραύμα, δηλαδή σε καταστάσεις αποσύνδεσης ή απώθησης μιας τραυματικής κατάστασης, το κινητικό μέρος της εμπειρίας μπορεί να είναι αρχικά συνειδητό (ρητή μνήμη-προμετωπιαίος φλοιός και ιππόκαμπος) αλλά μετά γίνεται ασυνείδητο, δηλαδή αποθηκεύεται σε νευρωνικά κυκλώματα που δεν έχουν επαφή με τον φλοιό και τον ιππόκαμπο (άρρητη μνήμη). Στην συνεδρία, στο σώμα του θεραπευόμενου εμφανίζονται τέτοιες μικρές (ή και μεγάλες) κινήσεις που αποτελούν «κινήσεις-κλειδιά» δηλαδή που υποκρύπτουν ένα ασυνείδητο συγκινησιακό και γνωστικό περιεχόμενο. Η επανάληψη και εντατικοποίηση της κίνησης καταλήγει σε μία ανάδυση της υποσυνείδητης σκέψης και συγκίνησης με αποτέλεσμα την εκ νέου ενοποίηση και νοηματοδότηση αυτών που του συμβαίνουν και την δημιουργία μιας διορθωτικής εμπειρίας. Μπορούμε να περιγράψουμε σχηματικά την διαδοχή από την κίνηση στην ολοκλήρωση μιάς «διορθωτικής εμπειρίας» κατά τον Franz Alexander. 6

7 Ο/Η ψυχοθεραπευτής/τρια: Επισημαίνει/καθρεφτίζει την κίνηση Τον οδηγεί να επαναλάβει/αυξήσει ή εντατικοποιήσει την κίνηση Αν η κίνηση είχε ένα συναίσθημα - αν η κίνηση είχε λέξεις (νοηματοδήτηση) Έκφραση του συνόλου: «κίνηση φορτισμένη με συναίσθημα και σκέψη» Ακμή στο συμπαθητικό ή το παρασυμπαθητικό (εκφόρτιση) Κενό ανάδυση νέας αίσθησης/βιώματος/συνειδητοποίησης Προβολή στην καθημερινότητα του θεραπευόμενου Στο επόμενο σχήμα απεικονίζεται η αποκατάσταση της φυσιολογικής εναλλαγής συμπαθητικού-παρασυμπαθητικού στη διάρκεια μιας ψυχοθεραπευτικής συνεδρίας. Αριστερά απεικονίζεται μία ταυτόχρονη δράση τους που δημιουργεί, για παράδειγμα, υπερδιέγερση, αδυναμία χαλάρωσης κατ επέκταση αδυναμία ενεργοποίησης, συγκέντρωσης κλπ. Σε συναισθηματικό επίπεδο συνήθως υπάρχουν ανέκφραστα ή απωθημένα συναισθήματα, καθώς και απρόσφορες σκέψεις και πεποιθήσεις. Η αποκατάσταση της δραστηριότητας (κίνηση φορτισμένη με συναισθήματα-σκέψη) επιτρέπει εμβάθυνση στο συμπαθητικό (έκφραση θυμού, αποφασιστικότητας, δύναμης) ή στο παρασυμπαθητικό (θλίψη, κλάμα, φόβος, ευαλωτότητα, άφημα, στήριξη κλπ.)και επόμενη αποκατάσταση του ΑΝΣ. Ακολουθεί αίσθημα ισορροπίας, ηρεμίας, μέσα από το οποίο αναδύεται μία νέα συνειδητοποίηση. 7

8 Πόσες φυσιολογικές κινήσεις του ανθρώπινου σώματος δεν μπορούμε να σκεφτούμε που έχουν ανασταλεί μέσα στα πλαίσια μιάς δύσκολης σχέσης με τον Άλλον; Πόσα χέρια έχουν μείνει «κρεμασμένα» σε μία θέση παραίτησης από την ανάγκη για επαφή, αποδοχή ή κράτημα; Πόσα πόδια δεν γίνονται άκαμπτα και σκληρά για να υπερνικήσουν τον φόβο που κόβει τα γόνατα, ή την ανάγκη για στήριξη; Πόσοι θώρακες δεν ακινητοποιούνται για να μην νοιώσουν θλίψη; Στην επόμενη εικόνα φαίνεται πως η αναλυτική εργασία με τον Χαρακτήρα απευθύνεται στο ψυχικό σύστημα, ενώ η Νευροφυτοθεραπεία απευθύνεται στο μυϊκό, νευροενδοκρινικό και νευροφυτικό, που όλα μαζί αποτελούν πλευρές του Εαυτού ως σύστημα (Gino Ferri, 2005) Το setting της σωματικής ψυχοθεραπείας περιλαμβάνει και σωματικές δράσεις που μπορεί να είναι μικροκινήσεις (Νευροφυτοθεραπεία), οι οποίες αναπαράγουν σημαντικές κινητικές ιδιότητες που αποκτιούνται σε συγκεκριμένες εξελικτικές φάσεις του παιδιού. Οι μικρές επαναλαμβανόμενες κινήσεις που χαλαρώνουν τον μυϊκό τόνο σε κάθε περιοχή του σώματος οδηγούν επίσης σε ανάλογα αποτελέσματα απαρτίωσης ακόμη και σε προλεκτικές φάσεις. Ένα παράδειγμα είναι οι επαναλαμβανόμενες οφθαλμικές κινήσεις 8

9 (νευρομυϊκές ασκήσεις-actings). Η κίνηση της σύγκλισης των ματιών πχ. είναι μία κίνηση που συνδέεται με τον θηλασμό και τον απογαλακτισμό και φέρνει στην επιφάνεια και αναπληρώνει θεραπευτικά ελλείψεις της ευαίσθητης αυτής φάσης. Δυστυχώς δεν μπορούμε να αναπτύξουμε εδώ περαιτέρω τις θεωρητικές και πρακτικές όψεις της Νευροφυτοθεραπείας. Ελπίζουμε ότι προσφέραμε στον αναγνώστη ορισμένες πλευρές μιάς ψυχοθεραπείας στην οποία το σώμα κατέχει ισότιμη θέση με το συναισθηματικό κόσμο και τον λόγο. Ευχαριστούμε 9

10 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Λουμπράνο, Κ. & Κόμη, Μ., (2006). Η ομάδα, το σώμα και η ψυχοθεραπεία. Θυμάρι. Ράιχ, Β. (1936). Ανάλυση Χαρακτήρα. Καστανιώτης (1981) Boadella, D. & Liss, J. (1986). La psicoterapia del corpo. Astrolabio Damasio, A. (1994). Descrates error. New York: Putman. Damasio, A. (1999). The feeling of what happens. New York: Hartcourt, Brace. Edelman, G. (2000). A universe of consciousness. New York: Basic Books Gallesse, V. & Sinigaglia, C (2011). How the body in action shapes the Self. Journal of Consciousness Studies, 18, n Gelhorn, E. (1967). Principles of Autonomic-Somatic Integration. Univ. of Minesota: Free Press Minneapolis. Kandel, E. (1998). Psychiatry, psychoanalysis and the new biology of the mind. American Psychiatric Publishing. Laborit, H. (1979). L inibition d Action. Masson & Co. Liss, J. (2006). The neurophysiology of the emotions and consciousness. Societa Italiana Biosistemica. Panksepp, J., (1988). Affective neuroscience: The foundations of human and animal emotions. New York: Oxford University Press. Schore, A., (1994). Affect regulation and the origin of the Self. Hillsdale-Erlbaum. Siegel, D., (1996). Memory, trauma and psychotherapy: a cognitive science view. Journal of Psychotherapy Practice & Research, 4(2). 10

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες Θεματική Ενότητα 12: Συναισθήματα Θεματική Ενότητα 12 Στόχοι: Η εισαγωγή των φοιτητών στις διαστάσεις των συναισθημάτων, στο μηχανισμό λειτουργίας

Διαβάστε περισσότερα

χρόνιου πόνου κι των συναισθημάτων. Μάλιστα, μεγάλο μέρος αυτού

χρόνιου πόνου κι των συναισθημάτων. Μάλιστα, μεγάλο μέρος αυτού Το μαιτεχμιακό σύστημα συνδέεται με τμήματα του μετωπιαίου κι κροταφικού λοβού ( τμήματα των εγκεφαλικών ημισφαιρίων,ονομασμένα σύμφωνα με το κρανιακό οστό που τα καλύπτει). Το ίδιο σχετίζεται με τον έλεγχο

Διαβάστε περισσότερα

Μεταιχμιακό Σύστημα του Εγκεφάλου

Μεταιχμιακό Σύστημα του Εγκεφάλου Μεταιχμιακό Σύστημα του Εγκεφάλου Άρθρο του ΧΑΡΑΛΑΜΠΟY ΤΙΓΓΙΝΑΓΚΑ, MT, CST, MNT Το μεταιχμιακό σύστημα ελέγχει το κύκλωμα του χρόνιου πόνου και των συναισθημάτων, ενώ συνδέεται με τα βαθύτερα τμήματα του

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες Συναισθήματα Διδάσκουσα: Επίκ. Καθ. Γεωργία Α. Παπαντωνίου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

EMDR Πρωτόκολλο. Πέννυ Παπανικολοπούλου M.Sc. Ph.D Σεπτέμβριος 2011

EMDR Πρωτόκολλο. Πέννυ Παπανικολοπούλου M.Sc. Ph.D Σεπτέμβριος 2011 EMDR Πρωτόκολλο Πέννυ Παπανικολοπούλου M.Sc. Ph.D Σεπτέμβριος 2011 Τηλεσκοπική Επεξεργασία / Telescopic Processing Σημείο Αναστάτωσης EMD Περιορισμένη Εστίαση σε κάθε σημείο αναστάτωσης Στρατηγική EMDr

Διαβάστε περισσότερα

Πως ο Νους Χειρίζεται το Φόβο

Πως ο Νους Χειρίζεται το Φόβο Πως ο Νους Χειρίζεται το Φόβο Σύμφωνα με δύο σχετικά πρόσφατες έρευνες, οι μνήμες φόβου και τρόμου διαφέρουν σημαντικά από τις συνηθισμένες μνήμες. Οι διαφορές αυτές δεν συνίστανται μόνο στις εμφανείς

Διαβάστε περισσότερα

Η αύξηση των Νευροδιαβιβαστών στην διάρκεια της «βαθιάς» aκρόασης

Η αύξηση των Νευροδιαβιβαστών στην διάρκεια της «βαθιάς» aκρόασης Η αύξηση των Νευροδιαβιβαστών στην διάρκεια της «βαθιάς» aκρόασης του Dr. Jerome Liss, M.D. j.liss@fastwebnet.it Η συνεδρία µε τον Ψυχοθεραπευτή ή τον Σύµβουλο έχει σκοπό να ενθαρρύνει την ανάδυση αναµνήσεων

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΤΡΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ: ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΙΑΤΡΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ: ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ: ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Κεφάλαιο 1. Ψυχολογία: Τα στάδια εξέλιξης μίας επιστήμης ΥΠΟΚΕΦΑΛΑΙΑ Οι ρίζες της Ψυχολογίας: Το μονοπάτι προς μία επιστήμη του νου. Οι πρόγονοι

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΤΟ STRESS STRESS: ΠΙΕΣΗ

ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΤΟ STRESS STRESS: ΠΙΕΣΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΤΟ STRESS STRESS: ΠΙΕΣΗ Στρεσσογόνος παράγοντας Οτιδήποτε κάνει τον άνθρωπο να βιώνει στρες Είναι μια αλλαγή στην ομοιόσταση του ατόμου Παράγοντες που προκαλούν στρες Ενδογενείς Εξωγενείς Ενδογενείς

Διαβάστε περισσότερα

Το Συναίσθηµα ως πληροφορία: τι µας λένε τα παιδιά µας;

Το Συναίσθηµα ως πληροφορία: τι µας λένε τα παιδιά µας; Το συναίσθηµα ως πληροφορία: τι µας λένε τα παιδιά µας; 6 Μαρτίου, 2017 Χριστίνα Σούλιου Ψυχολόγος, MSc., Συστηµική Ψυχοθεραπεύτρια Ατόµων, Οµάδας & Οικογένειας Χαϊνά 56, Χαλκίδα Τηλ: 6976 808 362 ΤΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες. Θεματική Ενότητα 6: Σχολές σκέψης στην ψυχολογία: IV

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες. Θεματική Ενότητα 6: Σχολές σκέψης στην ψυχολογία: IV ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες Θεματική Ενότητα 6: Σχολές σκέψης στην ψυχολογία: IV Θεματική Ενότητα 6 Στόχοι: Η εισαγωγή των φοιτητών στις κλινικές καταβολές της ψυχολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Βασικές αρχές της γνωσιακής συµπεριφοριστικής ψυχοθεραπείας 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φοιτητών Ψυχολογίας 11 13 Απριλίου 2008, Αθήνα Γ.

Βασικές αρχές της γνωσιακής συµπεριφοριστικής ψυχοθεραπείας 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φοιτητών Ψυχολογίας 11 13 Απριλίου 2008, Αθήνα Γ. Βασικές αρχές της γνωσιακής συµπεριφοριστικής ψυχοθεραπείας 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φοιτητών Ψυχολογίας 11 13 Απριλίου 2008, Αθήνα Γ. Ευσταθίου Γνωσιακή συµπεριφοριστική θεραπεία Σειρά προτάσεων παρέµβασης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 2012-2013

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 2012-2013 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 2012-2013 ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ & ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ «ΒΙΛΧΕΛΜ ΡΑΪΧ» ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΝΕΥΡΟΦΥΤΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ & ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΤΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ () 3 ης Σεπτεμβρίου 84, 10434 ΑΘΗΝΑ, Τηλ: 210 8812139,

Διαβάστε περισσότερα

Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω

Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω Το όνειρο Ένα ζευγάρι περιμένει παιδί. Τότε αρχίζει να ονειρεύεται αυτό το παιδί. Κτίζει την εικόνα ενός παιδιού μέσα στο μυαλό του. Βάσει αυτής της εικόνας, κάνει

Διαβάστε περισσότερα

Η Επιθετικότητα στα Παιδιά που Έχουν Βιώσει Τραύμα. Victoria Condon and Panos Vostanis Μετάφραση: Ματίνα Παπαγεωργίου

Η Επιθετικότητα στα Παιδιά που Έχουν Βιώσει Τραύμα. Victoria Condon and Panos Vostanis Μετάφραση: Ματίνα Παπαγεωργίου Η Επιθετικότητα στα Παιδιά που Έχουν Βιώσει Τραύμα Victoria Condon and Panos Vostanis Μετάφραση: Ματίνα Παπαγεωργίου Η συχνή επιθετική συμπεριφορά ενός παιδιού εναντίον ενηλίκων και συνομηλίκων, μπορεί

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Ψυχοθεραπευτών Σωματικής Προσέγγισης

Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Ψυχοθεραπευτών Σωματικής Προσέγγισης Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Ψυχοθεραπευτών Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΦΟΡΕΑΣ Το Ελληνικό Ινστιτούτο Νευροφυτοθεραπείας και Ανάλυσης Χαρακτήρα Ε.Ι.Ν.Α. παρέχει ολοκληρωμένα προγράμματα Εκπαίδευσης Ψυχοθεραπευτών και Συμβούλων

Διαβάστε περισσότερα

Γεωργία Ζαβράκα, MSc. Ψυχολόγος Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια

Γεωργία Ζαβράκα, MSc. Ψυχολόγος Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια 5 ο Συμπόσιο Νοσηλευτικής Ογκολογίας "Οι Ψυχολογικές Επιπτώσεις στον Ογκολογικό Ασθενή και ο Πολυδιάστατος Ρόλος της Συμβουλευτικής στην Αντιμετώπισής τους" Γεωργία Ζαβράκα, MSc. Ψυχολόγος Ψυχοδυναμική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες. Θεματική Ενότητα 7 Α: Σχολές σκέψης στην ψυχολογία: V

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες. Θεματική Ενότητα 7 Α: Σχολές σκέψης στην ψυχολογία: V ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες Θεματική Ενότητα 7 Α: Σχολές σκέψης στην ψυχολογία: V Θεματική Ενότητα 7 Α Στόχοι: Η εισαγωγή των φοιτητών στη σχολή σκέψης των ανθρωπιστικών

Διαβάστε περισσότερα

ΤΣΑΠΑΤΣΑΡΗ ε.

ΤΣΑΠΑΤΣΑΡΗ ε. Ο σακχαρώδης διαβήτης μπορεί να εμφανιστεί στον καθένα ανεξάρτητα από την ηλικία, το χρώμα ή το φύλο. Είναι μια χρόνια νόσος που όταν δεν είναι σωστά ρυθμισμένη μπορεί να δημιουργήσει απειλητικές για τη

Διαβάστε περισσότερα

Oδηγός Σπουδών ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Eκπαιδευτικό Πρόγραμμα Ψυχοθεραπευτών Σωματικής Προσέγγισης

Oδηγός Σπουδών ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Eκπαιδευτικό Πρόγραμμα Ψυχοθεραπευτών Σωματικής Προσέγγισης Oδηγός Σπουδών ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 2016-17 Eκπαιδευτικό Πρόγραμμα Ψυχοθεραπευτών Επωνυμία και Βασική Περιγραφή Εκπαιδευτικού Προγράμματος (1) Το εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Ο όρος μεταγνώση χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη γνώση μας για τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε, θυμόμαστε, σκεφτόμαστε και ενεργούμε, με

Ο όρος μεταγνώση χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη γνώση μας για τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε, θυμόμαστε, σκεφτόμαστε και ενεργούμε, με 8 Γνωστική Ψυχολογία ΙΙ (ΨΧ 05) Μεταγνώση και μεταγνωστικές διεργασίες Μεταγνώση (1) Cogito ergo sum (Descartes, 1628) Ο όρος μεταγνώση χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη γνώση μας για τον τρόπο με τον

Διαβάστε περισσότερα

Αναστασία Κωσταρίδου-Ευκλείδη Ομότιμη καθηγήτρια, Τμήμα Ψυχολογίας, Α.Π.Θ. Συνέδριο Εταιρείας Νόσου Alzheimer, Θεσσαλονίκη, 2 Φεβρουαρίου 2017

Αναστασία Κωσταρίδου-Ευκλείδη Ομότιμη καθηγήτρια, Τμήμα Ψυχολογίας, Α.Π.Θ. Συνέδριο Εταιρείας Νόσου Alzheimer, Θεσσαλονίκη, 2 Φεβρουαρίου 2017 Αναστασία Κωσταρίδου-Ευκλείδη Ομότιμη καθηγήτρια, Τμήμα Ψυχολογίας, Α.Π.Θ. Συνέδριο Εταιρείας Νόσου Alzheimer, Θεσσαλονίκη, 2 Φεβρουαρίου 2017 1 Ποια από τις παρακάτω εικόνες εκφράζει καλύτερα τα συναισθήματα

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΘΟΔΟΙ & ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΑΚΡΟΑΣΗΣ ΙΙ «ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ: ΣΧΕΣΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗ ΘΕΡΑΠΕΥΟΜΕΝΟΥ»

ΜΕΘΟΔΟΙ & ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΑΚΡΟΑΣΗΣ ΙΙ «ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ: ΣΧΕΣΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗ ΘΕΡΑΠΕΥΟΜΕΝΟΥ» ΜΕΘΟΔΟΙ & ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΑΚΡΟΑΣΗΣ ΙΙ «ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ: ΣΧΕΣΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗ ΘΕΡΑΠΕΥΟΜΕΝΟΥ» Δρ. ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΓΙΩΤΣΙΔΗ (PhD, MSc, MA) Κλινικός & Συμβουλευτικός Ψυχολόγος 1 ΔΟΜΗ ΔΙΑΛΕΞΗΣ Ορισμοί, οφέλη,

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι ψυχοθεραπεία;

Τι είναι ψυχοθεραπεία; (M. HERSEN και W. SLEDGE, Encyclopedia of Psychotherapy Academic Press, 2002) 1 Τι είναι ψυχοθεραπεία; Ψυχοθεραπεία είναι η λεκτική επικοινωνία μεταξύ θεραπευόμενου και ψυχοθεραπευτή με σκοπό : Την διάγνωση

Διαβάστε περισσότερα

ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΟΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΟΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΟΨΥΧΟΛΟΓΙΑ Θεμελιωτής της ψυχαναλυτικής: Σιγκμουντ Φρουντ (1856-1939) Αυστριακός Ιατρός, ψυχίατρος. Το έργο και οι θεωρίες του είχαν μεγάλη επίδραση στην ανθρωπολογία, τη φιλοσοφία,

Διαβάστε περισσότερα

Αναπτυξιακή Ψυχολογία. Διάλεξη 6: Η ανάπτυξη της εικόνας εαυτού - αυτοαντίληψης

Αναπτυξιακή Ψυχολογία. Διάλεξη 6: Η ανάπτυξη της εικόνας εαυτού - αυτοαντίληψης Αναπτυξιακή Ψυχολογία Διάλεξη 6: Η ανάπτυξη της εικόνας εαυτού - αυτοαντίληψης Θέματα διάλεξης Η σημασία της αυτοαντίληψης Η φύση και το περιεχόμενο της αυτοαντίληψης Η ανάπτυξη της αυτοαντίληψης Παράγοντες

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες Σχολές σκέψης στην ψυχολογία: IV Διδάσκουσα: Επίκ. Καθ. Γεωργία Α. Παπαντωνίου Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙΤΛΟΙ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΝΟΤΗΤΑΣ

ΤΙΤΛΟΙ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΝΟΤΗΤΑΣ EΠEAEK Αναμόρφωση του Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών του ΤΕΦΑΑ - Αυτεπιστασία Αναπτυξιακή Ψυχολογία Ειρήνη Δερμιτζάκη -Μάριος Γούδας Διάλεξη 9: To παιχνίδι ως αναπτυξιακή διαδικασία ΤΙΤΛΟΙ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΝΟΤΗΤΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Συγκεκριμένα, στο τέλος του μαθήματος, οι φοιτητές αναμένεται να έχουν επιτύχει τα εξής:

Συγκεκριμένα, στο τέλος του μαθήματος, οι φοιτητές αναμένεται να έχουν επιτύχει τα εξής: ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ: ΣΧΕΣΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗ ΘΕΡΑΠΕΥΟΜΕΝΟΥ» ΠΑΝΤΕΙΟΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΔΡ. ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΓΙΩΤΣΙΔΗ ΑΡΧΕΣ & ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Το

Διαβάστε περισσότερα

ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΣΤΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ

ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΣΤΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΣΤΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ Λογικοθυμική προσέγγιση (Rational-Emotive Therapy) Αναπτύχθηκε από τον Albert Ellis τη δεκαετία του 1950. Πεποίθηση πως οι συναισθηματικές δυσκολίες οφείλονται σε λανθασμένες

Διαβάστε περισσότερα

Stress & Πόνος συνδέονται; μέρος 6ο

Stress & Πόνος συνδέονται; μέρος 6ο Stress & Πόνος συνδέονται; μέρος 6ο Συνδυασμός Κρανιοϊερής Θεραπείας και Νευροθεραπείας: Μια θεραπευτική προταση για τον χρόνιο πόνο. Μπορεί ο συνδυασμός της Κρανιοϊερής Θεραπείας του Upledger και της

Διαβάστε περισσότερα

Χοροκινητική θεραπεία (Dance Movement Therapy)

Χοροκινητική θεραπεία (Dance Movement Therapy) Χοροκινητική θεραπεία (Dance Movement Therapy) Νίνα ΑΑκαΑάη Χοροθεραπεύτρια, Καθηγήτρια Χορού όρος αυτός αναφέρεται στο μοντέλο της χοροθεραπείας το οποίο αναπτύχθηκε στις Η.Π.Α μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ. Ευανθία Σούμπαση. Απαρτιωμένη Διδασκαλία

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ. Ευανθία Σούμπαση. Απαρτιωμένη Διδασκαλία Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ Ευανθία Σούμπαση Απαρτιωμένη Διδασκαλία ΠΕΔΙΟ ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΟΡΙΣΜΟΣ Η επιστήμη που ασχολείται με τον προσδιορισμό της λειτουργικής κατάστασης του εγκεφάλου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΚΚΑΒΑΣ ΨΥΧΙΑΤΡΟΣ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΚΚΑΒΑΣ ΨΥΧΙΑΤΡΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΚΚΑΒΑΣ ΨΥΧΙΑΤΡΟΣ «Δεν ζω με την Νόσο του Crohn. Αυτή ζει μαζί μου» Amy Tracher Psy.D Ph.d, ασθενής και συγγραφέας του «Coping with Crohn s Disease: Manage Your Physical Symptoms and Overcome

Διαβάστε περισσότερα

Πρόλογος της διευθύντριας της σειράς... 13 Προλογικό σημείωμα 1... 17 Προλογικό σημείωμα 2... 21 Ευχαριστίες... 25 Αντί προλόγου...

Πρόλογος της διευθύντριας της σειράς... 13 Προλογικό σημείωμα 1... 17 Προλογικό σημείωμα 2... 21 Ευχαριστίες... 25 Αντί προλόγου... Περιεχόμενα Πρόλογος της διευθύντριας της σειράς... 13 Προλογικό σημείωμα 1... 17 Προλογικό σημείωμα 2... 21 Ευχαριστίες... 25 Αντί προλόγου... 27 Εισαγωγή στην Ψυχοτραυματολογία 1. Τι είναι τραύμα;...

Διαβάστε περισσότερα

Αθλητική ταξινόμηση. Κατηγορία 1. Κατηγορία ΙΙ (κάτω άκρα) Κατηγορία ΙΙ (άνω άκρα) Β έτος

Αθλητική ταξινόμηση. Κατηγορία 1. Κατηγορία ΙΙ (κάτω άκρα) Κατηγορία ΙΙ (άνω άκρα) Β έτος ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού Β έτος Αθλητική ταξινόμηση Κατηγορία 1 Κατηγορία ΙΙ (κάτω άκρα) Κατηγορία ΙΙ (άνω άκρα) 1 .. Κατηγορία ΙΙΙ Κατηγορία IV.. Κατηγορία

Διαβάστε περισσότερα

Μουσικοθεραπεία ΟΙ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ, ΧΡΗΣΙΜΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ

Μουσικοθεραπεία ΟΙ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ, ΧΡΗΣΙΜΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Μουσικοθεραπεία Ντόρα Ψαλτοπούλου Μουσικοθεραπεύτρια MA-CMT Master of Arts, New York University να τσιγγάνικο ρητό λέει ότι «όποιος πόνο έχει, μιλιά δεν έχει». Κι ένας Κινέζος ποιητής θα πει ότι «χτυπάμε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 4.2 Παιδαγωγική του Τραύματος

ΕΝΟΤΗΤΑ 4.2 Παιδαγωγική του Τραύματος M4 A7 ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ, ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΝΕΟΥΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 4.2 Παιδαγωγική του Τραύματος Παιδαγωγική του Τραύματος και θεωρητικό υπόβαθρο Τι είναι τραύμα; Ορισμός

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΒΙΟΣΥΝΘΕΣΗΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΒΙΟΣΥΝΘΕΣΗΣ Oδηγός Σπουδών ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 2016-17 ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Επωνυμία και Βασική Περιγραφή Εκπαιδευτικού Προγράμματος Προϋπόθεση για την εγγραφή τους στο πρόγραμμα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Α ΕΞΑΜΗΝΟ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Α ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Α ΕΞΑΜΗΝΟ ΚΑΥΚΙΑ ΘΕΟΔΩΡΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ 1 ο Μάθημα Προγραμματισμένα μαθήματα 2/10, 9/10, 16/10, 23/10, 30/10, 6/11, 13/11, 20/11, 27/11, 4/12, 11/12,

Διαβάστε περισσότερα

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΙΝΗΤΡΩΝ. Θεματική Ενότητα 2: Βιολογική και φυσιολογική βάση των κινήτρων

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΙΝΗΤΡΩΝ. Θεματική Ενότητα 2: Βιολογική και φυσιολογική βάση των κινήτρων ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΙΝΗΤΡΩΝ Θεματική Ενότητα 2: Βιολογική και φυσιολογική βάση των κινήτρων Θεματική Ενότητα 2 Στόχοι: Η κατανόηση, εκ μέρους των φοιτητών, της βιολογικής και φυσιολογικής βάσης των κινήτρων, καθώς

Διαβάστε περισσότερα

Μέθοδοι χαλάρωσης και ενεργοποίησης στον αθλητισμό. Χαράλαμπος Τσορμπατζούδης ΣΕΦΑΑ-ΑΠΘ

Μέθοδοι χαλάρωσης και ενεργοποίησης στον αθλητισμό. Χαράλαμπος Τσορμπατζούδης ΣΕΦΑΑ-ΑΠΘ Μέθοδοι χαλάρωσης και ενεργοποίησης στον αθλητισμό Χαράλαμπος Τσορμπατζούδης ΣΕΦΑΑ-ΑΠΘ Μέθοδοι χαλάρωσης Οι διαδικασίες χαλάρωσης μπορούν να μειώσουν αποτελεσματικά την ένταση και το άγχος που συνδέονται

Διαβάστε περισσότερα

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΙΝΗΤΡΩΝ. Θεματική Ενότητα 4: Η ψυχαναλυτική θεωρία των κινήτρων

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΙΝΗΤΡΩΝ. Θεματική Ενότητα 4: Η ψυχαναλυτική θεωρία των κινήτρων ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΙΝΗΤΡΩΝ Θεματική Ενότητα 4: Η ψυχαναλυτική θεωρία των κινήτρων Θεματική Ενότητα 4 Στόχοι: Η εισαγωγή των φοιτητών στην ψυχαναλυτική θεωρία και, κυρίως, σε εκείνο το τμήμα της θεωρίας που αναφέρεται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ (ΨΧ 00)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ (ΨΧ 00) ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ (ΨΧ 00) Πέτρος Ρούσσος ΔΙΑΛΕΞΗ 8 ΣΤΡΕΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ Στρεσογόνοι παράγοντες στην καθημερινή ζωή. Προσωπικά γεγονότα και μικρές ενοχλήσεις που μας εκνευρίζουν καθημερινά. Th H l Ri h

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτισμός και ψυχοπαθολογία

Πολιτισμός και ψυχοπαθολογία Πολιτισμός και ψυχοπαθολογία Ο πολιτισμός ως αιτιολογικός παράγοντας ψυχοπαθολογίας Ερευνητικά δεδομένα DSM-IV-TR Διαπολιτισμική συμβουλευτική και ψυχοθεραπεία Πολιτισμική διακύμανση ψυχικών διαταραχών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ Αίαντος 3, 15235 Βριλήσσια Τηλ. 210-8063665, 6129290, Fax 210-8062113, e-mail: info@ergastirio.eu Site: www.ergastirio.eu Εισαγωγικό Πρόγραμμα σε Βασικές Έννοιες

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Ψυχιατρική Φίλιππος Γουρζής

Εισαγωγή στην Ψυχιατρική Φίλιππος Γουρζής Εισαγωγή στην Ψυχιατρική Φίλιππος Γουρζής Απαρτιωμένη Διδασκαλία Εισαγωγή στην Ψυχιατρική 21 ος αιώνας μεγάλη πρόοδος των συναφών επιστημών: Νευροεπιστήμες, Ψυχολογία, Κοινωνιολογία Προηγήθηκε περίοδος

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη ψυχολογικών δεξιοτήτων μέσα από τον αθλητισμό. Ψούνη Λίνα ΚΦΑ, Ψυχολόγος. MSc, υποψήφια διδάκτωρ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Ανάπτυξη ψυχολογικών δεξιοτήτων μέσα από τον αθλητισμό. Ψούνη Λίνα ΚΦΑ, Ψυχολόγος. MSc, υποψήφια διδάκτωρ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Ανάπτυξη ψυχολογικών δεξιοτήτων μέσα από τον αθλητισμό Ψούνη Λίνα ΚΦΑ, Ψυχολόγος. MSc, υποψήφια διδάκτωρ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Ποιες είναι οι ψυχολογικές Ο όρος «Εξάσκηση Ψυχολογικών Δεξιοτήτων» χρησιμοποιείται

Διαβάστε περισσότερα

Το Αρνητικό στην Ψυχανάλυση

Το Αρνητικό στην Ψυχανάλυση Το Αρνητικό στην Ψυχανάλυση Εργασία στο πλαίσιο του Προγράμματος «Εισαγωγική Εκπαίδευση στην Ψυχαναλυτική Πράξη» ΕΠΕΚΕΙΝΑ Επιμέλεια: Αφροδίτη Στυλιαρά ψυχολόγος - Αγγελική Καραγιάννη ψυχολόγος. Εποπτεία:

Διαβάστε περισσότερα

Η ΝΟΗΤΙΚΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ: Η Σχετικότητα και ο Χρονισμός της Πληροφορίας Σελ. 1

Η ΝΟΗΤΙΚΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ: Η Σχετικότητα και ο Χρονισμός της Πληροφορίας Σελ. 1 Η ΝΟΗΤΙΚΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ: Η Σχετικότητα και ο Χρονισμός της Πληροφορίας Σελ. 1 Μια σύνοψη του Βιβλίου (ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ): Η πλειοψηφία θεωρεί πως η Νόηση είναι μια διεργασία που συμβαίνει στον ανθρώπινο εγκέφαλο.

Διαβάστε περισσότερα

Βιωματική Εκπαίδευση ΕΑΤΤ* *Ενσυνείδητα Απολαμβάνω Την Τροφή. Τι είναι το πρόγραμμα ΕΑΤΤ*

Βιωματική Εκπαίδευση ΕΑΤΤ* *Ενσυνείδητα Απολαμβάνω Την Τροφή. Τι είναι το πρόγραμμα ΕΑΤΤ* Βιωματική Εκπαίδευση ΕΑΤΤ* *Ενσυνείδητα Απολαμβάνω Την Τροφή Τι είναι το πρόγραμμα ΕΑΤΤ* Η βιωματική εκπαίδευση EATT*, αποτελεί μία επιστημονικά τεκμηριωμένη και αποδεδειγμένη (evidence based) εκπαίδευση

Διαβάστε περισσότερα

Η αντίσταση στην ψυχοθεραπεία από ασθενείς με καρκίνο

Η αντίσταση στην ψυχοθεραπεία από ασθενείς με καρκίνο Η αντίσταση στην ψυχοθεραπεία από ασθενείς με καρκίνο Χριστιάνα Μήτση Ψυχολόγος Μsc-Ψυχοθεραπεύτρια Πανελληνίου Συλλόγου Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «Άλμα Ζωής» ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ: Υπάρχουν

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαίδευση στην Μη Κατευθυντική Σωματική Ψυχοθεραπεία - Σωματοσυναισθηματική N.D.S.P-S.E.R

Εκπαίδευση στην Μη Κατευθυντική Σωματική Ψυχοθεραπεία - Σωματοσυναισθηματική N.D.S.P-S.E.R Εκπαίδευση στην Μη Κατευθυντική Σωματική Ψυχοθεραπεία - Σωματοσυναισθηματική Απελευθέρωση N.D.S.P-S.E.R Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΦΟΡΕΑΣ Το Κέντρο θεραπείας και εκπαίδευσης ΧΡΥΣΑΛΛΙΔΑ, ιδρύθηκε το 1996. Σκοπός του

Διαβάστε περισσότερα

Μητρικός Θηλασμός μετά το Πρώτο Έτος.

Μητρικός Θηλασμός μετά το Πρώτο Έτος. Μητρικός Θηλασμός μετά το Πρώτο Έτος. Αντιγόνη Συμεωνίδου Ψυχολόγος MA, PgD Υπαρξιακή Ψυχοθεραπεύτρια. Προγεννητική Ψυχολόγος, υπό Πιστοποίηση ΕΚΠΑ Ψυχικές κ συναισθηματικές ανάγκες Επαφή Σύνδεση Αίσθηση

Διαβάστε περισσότερα

Η δραστηριότητα της σκέψης ήταν στην προέλευσή της, διαδικασία εκτόνωσης της ψυχής, από υπερχείλισμα ερεθισμάτων.

Η δραστηριότητα της σκέψης ήταν στην προέλευσή της, διαδικασία εκτόνωσης της ψυχής, από υπερχείλισμα ερεθισμάτων. Σκέψη και ονειροπόληση της μητέρας Η δραστηριότητα της σκέψης ήταν στην προέλευσή της, διαδικασία εκτόνωσης της ψυχής, από υπερχείλισμα ερεθισμάτων. Ο Bion εμπνεόμενος από το άρθρο του Freud του 1911,

Διαβάστε περισσότερα

Γιάννης Θεοδωράκης (2010). ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗ

Γιάννης Θεοδωράκης (2010). ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗ Γιάννης Θεοδωράκης (2010). ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗ Πολύ συχνά, τα άτομα, παρατηρώντας τους άλλους, εντοπίζουν υπερβολές και ακρότητες στις συμπεριφορές τους. Παρατηρούν υπερβολές στους χώρους της εργασίας.

Διαβάστε περισσότερα

Είναι «ψυχοσωματική» η καθημερινή μας ζωή και συμπεριφορά; - Νικόλαος Γ. Βακόνδιος - Ψυχολόγο

Είναι «ψυχοσωματική» η καθημερινή μας ζωή και συμπεριφορά; - Νικόλαος Γ. Βακόνδιος - Ψυχολόγο Η αξιοθαύμαστη πολυπλοκότητα του ανθρώπινου μυαλού και το «προϊόν» του, η φαινομενικά απλή, καθημερινή ανθρώπινη συμπεριφορά, εκλαμβάνονται από τους ανθρώπους ως δεδομένα Πρόκειται για κάτι λογικό να συμβαίνει

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 3.4. ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ Σε μια κοινωνία που η ζωή της οργανώνεται μέσω θεσμών, η Ψυχολογία έρχεται να δώσει λύσεις σε προβλήματα που δεν λύνονται από τους θεσμούς, και ν αναλύσει τις

Διαβάστε περισσότερα

Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ. Ιωάννης Βρεττός

Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ. Ιωάννης Βρεττός Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ Ιωάννης Βρεττός Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ Γνώρισμα της προσωπικότητας ή ασκήσιμη συμπεριφορά; ΜΗ ΛΕΚΤΙΚΑ ΚΑΝΑΛΙΑ Κινήσεις μέσα στον χώρο Κινήσεις των χεριών και του σώματος Οι κινήσεις

Διαβάστε περισσότερα

Συναισθήματα και η Διαχείρισή τους

Συναισθήματα και η Διαχείρισή τους Συναισθήματα και η Διαχείρισή τους Όταν είμαστε παιδιά, στο ξεκίνημα της ζωής μας, έχουμε έντονη σύγχυση σχετικά με τα συναισθήματά μας, νοιώθοντας την ανάγκη να κατανοήσουμε τον εαυτό μας και τον κόσμο

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχολογία της προσωπικότητας θεωρίες.

Ψυχολογία της προσωπικότητας θεωρίες. Ψυχολογία της προσωπικότητας θεωρίες. Οι διάφορες θεωρίες προσωπικότητας προσπαθούν να απαντήσουν και να ερμηνεύσουν τα ακόλουθα ερωτήματα: α) Πώς είναι τα άτομα; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του ατόμου

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Επιλέξτε τη σωστή απάντηση στις παρακάτω προτάσεις: 1) Τα νευρογλοιακά κύτταρα δεν μπορούν: α. Να προμηθεύουν τους νευρώνες με θρεπτικά

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Επιλέξτε τη σωστή απάντηση στις παρακάτω προτάσεις: 1) Τα νευρογλοιακά κύτταρα δεν μπορούν: α. Να προμηθεύουν τους νευρώνες με θρεπτικά ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Επιλέξτε τη σωστή απάντηση στις παρακάτω προτάσεις: 1) Τα νευρογλοιακά κύτταρα δεν μπορούν: α. Να προμηθεύουν τους νευρώνες με θρεπτικά συστατικά και να απομακρύνουν τις άχρηστες ουσίες. β. Να

Διαβάστε περισσότερα

www.thelonaxero.com Η συγκεκριμένη εργασία αφορά την παρουσίαση του βιβλίου «www.thelonaxero.com» με αξιοποίηση του εργαλείου Power Point.

www.thelonaxero.com Η συγκεκριμένη εργασία αφορά την παρουσίαση του βιβλίου «www.thelonaxero.com» με αξιοποίηση του εργαλείου Power Point. www.thelonaxero.com Η συγκεκριμένη εργασία αφορά την παρουσίαση του βιβλίου «www.thelonaxero.com» με αξιοποίηση του εργαλείου Power Point. Συγγραφέας του βιβλίου είναι η Τζακλίν Ουίλσον και απευθύνεται

Διαβάστε περισσότερα

Ν Ε Υ Ρ Ο Ψ Υ Χ Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Ι Π Α Ρ Α Γ Ο Ν Τ Ε Σ Π Ο Υ Ε Π Η Ρ Ε Α Ζ Ο Υ Ν Τ Η Μ Α Θ Η Σ Η

Ν Ε Υ Ρ Ο Ψ Υ Χ Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Ι Π Α Ρ Α Γ Ο Ν Τ Ε Σ Π Ο Υ Ε Π Η Ρ Ε Α Ζ Ο Υ Ν Τ Η Μ Α Θ Η Σ Η Ν Ε Υ Ρ Ο Ψ Υ Χ Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Ι Π Α Ρ Α Γ Ο Ν Τ Ε Σ Π Ο Υ Ε Π Η Ρ Ε Α Ζ Ο Υ Ν Τ Η Μ Α Θ Η Σ Η 2 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ; Μηχανισμός επικοινωνίας που διατηρούν την κοινωνική τάξη / δομή Μαθημένη συμπεριφορά

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΡΕΣ ΚΑΙ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΜΑΝΩΛΙΑ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΣΤΕΛΛΑ ΠΑΝΑΓΟΥΛΗ ΕΥΗ ΡΕΜΕΔΙΑΚΗ

ΣΤΡΕΣ ΚΑΙ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΜΑΝΩΛΙΑ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΣΤΕΛΛΑ ΠΑΝΑΓΟΥΛΗ ΕΥΗ ΡΕΜΕΔΙΑΚΗ ΣΤΡΕΣ ΚΑΙ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΜΑΝΩΛΙΑ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΣΤΕΛΛΑ ΠΑΝΑΓΟΥΛΗ ΕΥΗ ΡΕΜΕΔΙΑΚΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Το στρες Πρώτη νευροενδοκρινολογική απάντηση Δεύτερη νευροενδοεκρινολογική απάντηση Ο υποθάλαμος Κορτιζόλη

Διαβάστε περισσότερα

«Η κανονική νοητική συνθήκη των ανθρώπων σε κατάσταση εγρήγορσης, που χαρακτηρίζεται από την εμπειρία των αντιλήψεων, σκέψεων, συναισθημάτων,

«Η κανονική νοητική συνθήκη των ανθρώπων σε κατάσταση εγρήγορσης, που χαρακτηρίζεται από την εμπειρία των αντιλήψεων, σκέψεων, συναισθημάτων, 9 Γνωστική Ψυχολογία ΙΙ (ΨΧ 05) Το πρόβλημα της συνείδησης Μια απόπειρα ορισμού της συνείδησης «Η κανονική νοητική συνθήκη των ανθρώπων σε κατάσταση εγρήγορσης, που χαρακτηρίζεται από την εμπειρία των

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 2018- ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ & ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ «ΒΙΛΧΕΛΜ ΡΑΪΧ» Αθηνάς 12, 10551 ΑΘΗΝΑ Τηλ. 210 8812139, 210 8812104, Fax.: 211 7155232 Σκανάρετε με το smartphone σας εδώ Ινστιτούτο Ε.Ι.Ν.Α.

Διαβάστε περισσότερα

1. Μία θεραπευτική σύνθεση

1. Μία θεραπευτική σύνθεση 1. Μία θεραπευτική σύνθεση Στη συνθετική ψυχοθεραπευτική εκπαίδευση, προσφέρεται στους εκπαιδευόμενους ποικιλία προσεγγίσεων και στη συνέχεια, ενθαρρύνονται μέσα από τη θεωρία, το βίωμα, την πρακτική εξάσκηση

Διαβάστε περισσότερα

Τι μαθησιακός τύπος είναι το παιδί σας;

Τι μαθησιακός τύπος είναι το παιδί σας; Για τους γονείς και όχι μόνο από το Τι μαθησιακός τύπος είναι το παιδί σας; Ακουστικός, οπτικός ή μήπως σφαιρικός; Ανακαλύψτε ποιος είναι ο μαθησιακός τύπος του παιδιού σας, δηλαδή με ποιο τρόπο μαθαίνει

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Γνωστική Ψυχολογία. επ. Κωνσταντίνος Π. Χρήστου

Εισαγωγή στη Γνωστική Ψυχολογία. επ. Κωνσταντίνος Π. Χρήστου Εισαγωγή στη Γνωστική Ψυχολογία Inside the black box για µια επιστήµη του Νου Επιστροφή στο Νου Γνωστική Ψυχολογία / Γνωσιακή Επιστήµη Inside the black box για µια επιστήµη του Νου Επιστροφή στο Νου Γνωστική

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 4ο ΜΕΡΟΣ Β ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΜΑΘΗΜΑ 4ο ΜΕΡΟΣ Β ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΜΑΘΗΜΑ 4ο ΜΕΡΟΣ Β ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Το Νευρικό Σύστημα έχει δύο μοίρες Το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (Εγκέφαλος και Νωτιαίος Μυελός) Περιφερικό Νευρικό Σύστημα (Σωματικό και Αυτόνομο τμήμα) ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΙΝΗΤΡΩΝ. Θεματική Ενότητα 3: Συναισθήματα

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΙΝΗΤΡΩΝ. Θεματική Ενότητα 3: Συναισθήματα ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΙΝΗΤΡΩΝ Θεματική Ενότητα 3: Συναισθήματα Θεματική Ενότητα 3 Στόχοι: Η εισαγωγή των φοιτητών στις διαστάσεις των συναισθημάτων, στο μηχανισμό λειτουργίας τους και στη θεωρία των θετικών συναισθημάτων,

Διαβάστε περισσότερα

«Η ομορφιά εξαρτάται από τα μάτια εκείνου που τη βλέπει»

«Η ομορφιά εξαρτάται από τα μάτια εκείνου που τη βλέπει» «Η ομορφιά εξαρτάται από τα μάτια εκείνου που τη βλέπει» Γνωστική Νευροεπιστήμη Πώς γίνεται αντιληπτή η αισθητική πληροφορία; Πώς σχηματίζονται οι μνήμες; Πώς μετασχηματίζονται σε λόγο οι αντιλήψεις και

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο

Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο ΤΖΙΝΕΒΗ ΜΥΡΤΩ - ΧΑΤΖΗΣΤΕΦΑΝΟΥ ΦΑΝΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΕΣ Τ.Ε. Β & Γ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Η καρδιακή ανεπάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ Αθλητισμός και ψυχική υγεία Είναι γεγονός ότι ψυχή και σώμα είναι άρρηκτα συνδεδεμένα καθώς η σωματική κατάσταση επηρεάζει την ψυχική όπως και το αντίστροφο. Με την άσκηση αυξάνεται

Διαβάστε περισσότερα

Στην ρίζα της δυσλεξίας, της ελλειμματικής προσοχής με ή χωρίς υπέρ-κινητικότητα και άλλων μαθησιακών δυσκολιών υπάρχει ένα χάρισμα, ένα ταλέντο.

Στην ρίζα της δυσλεξίας, της ελλειμματικής προσοχής με ή χωρίς υπέρ-κινητικότητα και άλλων μαθησιακών δυσκολιών υπάρχει ένα χάρισμα, ένα ταλέντο. Πώς ένα χάρισμα μπορεί να προκαλέσει δυσλειτουργία Στην ρίζα της δυσλεξίας, της ελλειμματικής προσοχής με ή χωρίς υπέρ-κινητικότητα και άλλων μαθησιακών δυσκολιών υπάρχει ένα χάρισμα, ένα ταλέντο. Αυτό

Διαβάστε περισσότερα

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΑΣΘΕΝ-Ν ΣΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤ-ΠΙΣΗ

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΑΣΘΕΝ-Ν ΣΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤ-ΠΙΣΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΑΣΘΕΝ-Ν ΣΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤ-ΠΙΣΗ ΧΑΤΖΗΣΤΕΦΑΝΟΥ ΦΑΝΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ Τ.Ε. Β Γ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Η στεφανιαία µονάδα είναι ένας χώρος

Διαβάστε περισσότερα

Αποκατάσταση Καρδιοπαθούς Ασθενούς Ο ρόλος του Ψυχιάτρου

Αποκατάσταση Καρδιοπαθούς Ασθενούς Ο ρόλος του Ψυχιάτρου Αποκατάσταση Καρδιοπαθούς Ασθενούς Ο ρόλος του Ψυχιάτρου Πανταζής Α. Ιορδανίδης Διδάκτωρ Ψυχιατρικής Α.Π.Θ Καθηγητής Ψυχολογίας & Διατροφής, ΑΤΕΙ Ιορδανίδης,, 10/3/11 1 ρ.πανταζής Ιορδανίδης, 10/3/11 2

Διαβάστε περισσότερα

Ποια είναι τα είδη της κατάθλιψης;

Ποια είναι τα είδη της κατάθλιψης; Ολοι κάποιες φορές νιώθουμε μελαγχολία ή θλίψη, αλλά αυτά τα συναισθήματα συνήθως περνούν μετά από λίγες μέρες. Όταν ένα άτομο έχει κατάθλιψη, η διαταραχή αυτή επηρεάζει την καθημερινή του ζωή, τη φυσιολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΙΝΗΤΡΩΝ. Θεματική Ενότητα 5: Ανθρωπιστικές θεωρίες: Η θεωρία της ενεργοποίησης πραγμάτωσης του Carl Rogers

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΙΝΗΤΡΩΝ. Θεματική Ενότητα 5: Ανθρωπιστικές θεωρίες: Η θεωρία της ενεργοποίησης πραγμάτωσης του Carl Rogers ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΙΝΗΤΡΩΝ Θεματική Ενότητα 5: Ανθρωπιστικές θεωρίες: Η θεωρία της ενεργοποίησης πραγμάτωσης του Carl Rogers Θεματική Ενότητα 5 Στόχοι: Η εισαγωγή των φοιτητών στη σχολή σκέψης των ανθρωπιστικών

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες Σχολές σκέψης στην ψυχολογία V Διδάσκουσα: Επίκ. Καθ. Γεωργία Α. Παπαντωνίου Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

"Να είσαι ΕΣΥ! Όλοι οι άλλοι ρόλοι είναι πιασμένοι." Oscar Wilde

Να είσαι ΕΣΥ! Όλοι οι άλλοι ρόλοι είναι πιασμένοι. Oscar Wilde 1 Αγαπημένε μου φίλε/η, "Να είσαι ΕΣΥ! Όλοι οι άλλοι ρόλοι είναι πιασμένοι." Oscar Wilde Θα ήθελα να σε καλωσορίσω σε αυτό το σεμινάριο. Είναι πολύ σημαντικό για εμένα να ξέρεις πώς δεσμεύομαι με το πέρας

Διαβάστε περισσότερα

Το συναίσθημα απαιτεί γνωστική λειτουργία. λειτουργία; (1)

Το συναίσθημα απαιτεί γνωστική λειτουργία. λειτουργία; (1) 10 Γνωστική Ψυχολογία ΙΙ (ΨΧ 05) Γνωστική λειτουργία και συγκίνηση Οι έννοιες Συναίσθημα (affect): καλύπτει μια μεγάλη ποικιλία εμπειριών όπως οι συγκινήσεις, οι διαθέσεις και οι προτιμήσεις. Συγκίνηση

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ (Α & Β ΚΥΚΛΟΣ) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ

ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ (Α & Β ΚΥΚΛΟΣ) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ (Α & Β ΚΥΚΛΟΣ) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ Γ. ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ (Α & Β ΚΥΚΛΟΣ) Ημ/νίες Διεξαγωγής: 16-17/11, 30/11, 01/12, 07 08/12, 2013, 11-12/01, 25-26/01, 01-02/02, 15-16/02,

Διαβάστε περισσότερα

Τραύμα Monday, 09 January :03

Τραύμα Monday, 09 January :03 Πολλοί άνθρωποι είχαν στη ζωή τους μία ή περισσότερες τραυματικές εμπειρίες. Ωστόσο, λίγοι είναι αυτοί που το αναγνωρίζουν και το αντιμετωπίζουν.ένας λόγος είναι ότι μπορεί οι συνέπειες του τραύματος να

Διαβάστε περισσότερα

Δυνάμεις Starling. Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 03/10/2017

Δυνάμεις Starling. Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 03/10/2017 Δυνάμεις Starling Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 03/10/2017 Φυσιολογία Συστημάτων Ακαδημαϊκό Ετος 2017-2018 Πιέσεις σε όλο το μήκος της συστημικής

Διαβάστε περισσότερα

Γεώργιος Ν.Λυράκος Μάθηµα Ψυχολογία της Υγείας Φυσικοθεραπεία ιάλεξη 8η 2014

Γεώργιος Ν.Λυράκος Μάθηµα Ψυχολογία της Υγείας Φυσικοθεραπεία ιάλεξη 8η 2014 Γεώργιος Ν.Λυράκος Μάθηµα Ψυχολογία της Υγείας Φυσικοθεραπεία ιάλεξη 8η 2014 Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες ένας αριθµός εναλλακτικών µοντέλων για τον πόνο πέραν του ιατρικού ενσωµατώνουν ψυχολογικούς(αντίληψη,

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπευτική υποστήριξη σε προβλήματα εθισμού Πρόγραμμα Ψυχοθεραπευτικής Yποστήριξης Aτόμων και οικογενειών με πρόβλημα εθισμού

Θεραπευτική υποστήριξη σε προβλήματα εθισμού Πρόγραμμα Ψυχοθεραπευτικής Yποστήριξης Aτόμων και οικογενειών με πρόβλημα εθισμού Πρόγραμμα Ψυχοθεραπευτικής Yποστήριξης Aτόμων και οικογενειών με πρόβλημα εθισμού 1 / 8 1.) Η Οικογένεια «Η οικογένεια είναι ένας ζώντας οργανισμός ο οποίος όπως κάθε άλλος οργανισμός γεννιέται, ενηλικιώνεται

Διαβάστε περισσότερα

Βασιλόπουλος Φ. Στέφανος. Παιδαγωγικό Τμήμα Δ. Ε. Πανεπιστήμιο Πατρών

Βασιλόπουλος Φ. Στέφανος. Παιδαγωγικό Τμήμα Δ. Ε. Πανεπιστήμιο Πατρών Βασιλόπουλος Φ. Στέφανος Παιδαγωγικό Τμήμα Δ. Ε. Πανεπιστήμιο Πατρών Τις τελευταίες δεκαετίες, η παιδική και εφηβική κατάθλιψη έχει μετατραπεί σε ένα υπαρκτό πρόβλημα που ταλανίζει τους νέους. Τα ποσοστά

Διαβάστε περισσότερα

Stress και Πόνος: Συνδέονται;

Stress και Πόνος: Συνδέονται; Stress και Πόνος: Συνδέονται; Stress και Πόνος: Συνδέονται; ΜΕΡΟΣ 1: Το stress είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας όπως φυσικά και ο πόνος. Η ειρωνεία είναι πως το stress είναι από τις κυρίαρχες αιτίες

Διαβάστε περισσότερα

Η μουσική ως ενέργεια και ως σύμβολο. Ernst Kurth (1886-1946) Susanne Langer (1895-1985)

Η μουσική ως ενέργεια και ως σύμβολο. Ernst Kurth (1886-1946) Susanne Langer (1895-1985) Η μουσική ως ενέργεια και ως σύμβολο Ernst Kurth (1886-1946) Susanne Langer (1895-1985) Επιρροές και βασική θέση της «ενεργητικής θεωρίας» του Kurth O μουσικολόγος E. Kurth διαμόρφωσε την «ενεργητική»

Διαβάστε περισσότερα

Η ανάκτηση του εύρους κίνησης της άρθρωσης Η βελτίωσης της μυϊκής απόδοσης Η βελτίωσης της νευρομυϊκής λειτουργίας-ιδιοδεκτικότητας Η λειτουργική

Η ανάκτηση του εύρους κίνησης της άρθρωσης Η βελτίωσης της μυϊκής απόδοσης Η βελτίωσης της νευρομυϊκής λειτουργίας-ιδιοδεκτικότητας Η λειτουργική Η ανάκτηση του εύρους κίνησης της άρθρωσης Η βελτίωσης της μυϊκής απόδοσης Η βελτίωσης της νευρομυϊκής λειτουργίας-ιδιοδεκτικότητας Η λειτουργική επανένταξη Η ανάκτηση του εύρους κίνησης της άρθρωσης Η

Διαβάστε περισσότερα

M.Sc. Bioinformatics and Neuroinformatics

M.Sc. Bioinformatics and Neuroinformatics M.Sc. Bioinformatics and Neuroinformatics Recording and Processing Brain Signals Μαρία Σαγιαδινού Ο ανθρώπινος εγκέφαλος Πιο πολύπλοκο δημιούργημα της φύσης Προιόν βιολογικής εξέλιξης εκατομμυρίων ετών

Διαβάστε περισσότερα

Προσωπο-κεντρική θεωρία (person-centred) [πρώην Πελατο-κεντρική θεωρία ]

Προσωπο-κεντρική θεωρία (person-centred) [πρώην Πελατο-κεντρική θεωρία ] Προσωπο-κεντρική θεωρία (person-centred) [πρώην Πελατο-κεντρική θεωρία ] Φαινομενολογική θεωρητική κατεύθυνση η οποία υποστηρίζει ότι ο άνθρωπος διαθέτει από μόνος του την ικανότητα για προσωπική ανάπτυξη

Διαβάστε περισσότερα

Ηεπιστήµη. της ψυχολογίας καιοι. µεγάλες θεωρητικές σχολές. Ψυχολογία. Ψυχολογία. Ψυχολογία και Άλλες Επιστήµες. Συµπεριφορά. Περί Ψυχής, Αριστοτέλης

Ηεπιστήµη. της ψυχολογίας καιοι. µεγάλες θεωρητικές σχολές. Ψυχολογία. Ψυχολογία. Ψυχολογία και Άλλες Επιστήµες. Συµπεριφορά. Περί Ψυχής, Αριστοτέλης Ηεπιστήµη της ψυχολογίας καιοι µεγάλες θεωρητικές σχολές ρ Λυράκος Γεώργιος Ψυχολόγος Υγείας MSc PhD Ψυχολογία Είναι η επιστήµη που µελετά τη συµπεριφορά και τις νοητικές λειτουργίες του ανθρώπου Σκοπός

Διαβάστε περισσότερα

«Άγχος στην εφηβεία και ο ρόλος των γονέων»

«Άγχος στην εφηβεία και ο ρόλος των γονέων» «Άγχος στην εφηβεία και ο ρόλος των γονέων» ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΓΟΝΕΩΝ N. ΣΜΥΡΗΣ 15.11.2017 Ελένη K. Τζαβέλα, MSc. Αναπτυξιακής Ψυχολογίας Γνωσιακή-Συμπεριφορική Θεραπεύτρια Επιστημονική συνεργάτης της Μονάδας Εφηβικής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ SESSION 4 ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΛΑΒΑΚΗΣ ΠΗΓΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ «ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ ΑΠΟ ΜΙΑ ΠΕΡΙΟΧΗ ΣΕ ΜΙΑ ΑΛΛΗ»

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ SESSION 4 ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΛΑΒΑΚΗΣ ΠΗΓΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ «ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ ΑΠΟ ΜΙΑ ΠΕΡΙΟΧΗ ΣΕ ΜΙΑ ΑΛΛΗ» ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2017 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΠΗΓΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ (ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΙΔΕΩΝ) ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΠΙΛΥΣΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ «ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ» ΤΑ ΑΞΙΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΗΣ «ΑΝΑΚΑΛΥΨΗΣ»

Διαβάστε περισσότερα

3. Να συμπληρώσετε κατάλληλα τα μέρη από τα οποία αποτελείται ένας νευρώνας.

3. Να συμπληρώσετε κατάλληλα τα μέρη από τα οποία αποτελείται ένας νευρώνας. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ 9 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ «ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ» ΜΕΡΟΣ Α: ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΝΕΥΡΙΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ Α. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ 1. Να συμπληρώσετε το παρακάτω διάγραμμα. 2. Ποιος είναι ο ρόλος του

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Φύλο (sex) Σεξουαλικότητα (sexuality) Σεξουαλική υγεία (sexual health) Κοινωνική ταυτότητα (γένος) (gender) Κοινωνική ταυτότητα φύλου (gender identity) Σεξουαλικός προσανατολισµός

Διαβάστε περισσότερα

Νωτιαία αντανακλαστικά

Νωτιαία αντανακλαστικά Νωτιαία αντανακλαστικά ΝΕΥΡΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ M. Duchamp (1912) for E-J Marey (κυμογράφος) ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΑ Η σωματική κινητική δραστηριότητα εξαρτάται από το μοτίβο και τον ρυθμό εκπόλωσης των κινητικών

Διαβάστε περισσότερα