Οι απινιδωτές σώζουν ζωές από ανακοπή καρδιάς σελ. 8

Transcript

1 T Ρ Ι Μ Η Ν Ι Α Ι Α Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Τ Ι Κ Η Ε Κ Δ Ο Σ Η Τ Ο Υ Δ Ι Α Δ Η Μ Ο Τ Ι Κ Ο Υ Δ Ι Κ Τ Υ Ο Υ Δ Ο Μ Ω Ν Υ Γ Ε Ι Α Σ Ο Τ Α ISSN: T E Y X O Σ 3 A Y Γ Ο Υ Σ Τ Ο Σ - Σ Ε Π Τ Ε Μ Β Ρ Ι Ο Σ - Ο Κ Τ Ω Β Ρ Ι Ο Σ Μνημόνιο Συνεργασίας του Υπουργείου Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης με το Διαδημοτικό Δίκτυο Υγείας ΟΤΑ για την προαγωγή της Υγείας στους Δήμους σελ. 4 Κάρτα πρόληψης υγείας για όλους τους Μαρουσιώτες εξασφάλισε o Γ. Πατούλης σελ. 5 Οι απινιδωτές σώζουν ζωές από ανακοπή καρδιάς σελ. 8 Εκδήλωση για την κατάθλιψη στο δήμο Χολαργού σελ. 10 Το ψάρι βοηθά στην καλή μνήμη σελ. 12 σελ. 6

2

3 editorial ΔΙΑΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΔΟΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ EνημερωτικΗ Εκδοση TEYXOΣ 3 - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2006 IδιoκτησIα ΔΙΑΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΔΟΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ OTA ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 15, ΠΕΥΚΗ ΤΗΛ.: , , FAX: diadimotikodiktio@yahoo.gr EKΔOTHΣ - ΔIEYΘYNTHΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΤΟΥΛΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΙΑΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΔΟΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ ΑΡΗΣ ΜΠΕΡΖΟΒΙΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΙΑΤΡΕΙΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΒΑΛΗΣ ΔΗΜΟY ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΔΗΜΟΣ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΔΡΟΣΟΣ ΔΗΜΟΣ ΑΛΙΜΟΥ IΩΣHΦ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ ΔΗΜΟΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΜΙΝΟΠΟΥΛΟΣ ΕΛΕΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΔΗΜΟΣ ΒΥΡΩΝΑ ΧΡΙΣΤΟΣ ΓΩΓΟΣ ΔΗΜΟΣ ΓΑΛΑΤΣΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΜΠΟΥΡΑΣ ΔΗΜΟΣ ΔΑΦΝΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΛΔΙΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΠΟΥΡΝΕΛΕΣ ΔΗΜΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΜΠΟΖΙΚΑ-ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ ΔΗΜΟΣ ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΝΤΟΛΑΤΖΑΣ ΔΗΜΟΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑ ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΔΗΜΟΣ ΚΗΦΙΣΙΑΣ ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ-ΠΙΤΙΔΗ ΔΗΜΟΣ ΛΥΚΟΒΡΥΣΗΣ ΦΩΤΕΙΝΗ ΡΕΪΣΗ ΚΕΝΤΡΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΦΩΤΗΣ ΧΡΥΣΙΚΟΣ (ΝΠΔΔ) ΔΗΜΟΥ ΜΕΛΙΣΣΙΩΝ ΔΗΜΟΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΕΛΕΝΗ ΑΛΕΠΟΥ ΔΗΜΟΣ Ν. ΙΩΝΙΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΒΛΑΣΣΑΣ ΔΗΜΟΣ Ν. ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΑΛΑΦΗΣ ΔΗΜΟΣ ΠΑΛΛΗΝΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΕΡΤΖΑΝΟΣ ΔΗΜΟΣ ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗΣ κων/να ΦΙΝΤΖΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟ ΠΟΛΥΪΑΤΡΕΙΟ ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΤΟΥΛΗΣ (ΝΠΔΔ) ΔΗΜΟΥ ΠΕΥΚΗΣ ΔΗΜΟΣ ΠΟΡΟΥ ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ ΔΗΜΟΣ ΧΑΪΔΑΡΙΟΥ ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΟΚΑΡΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΙΩΑΝΝΗΣ ΛΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ (ΝΠΔΔ) ΔΗΜΟΥ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ ΔΗΜΟΣ ΨΥΧΙΚΟΥ ΝΕΛΛΗ ΛΑΒΔΑ Eκδοτική επιμέλεια: MEΣOΓEIΩN 215, AΘHNA THΛ.: , FAX: kafkas@otenet.gr Διευθυντής: Hλίας Kαυκάς, Δερματολόγος ΔIEYΘYNΣH ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ NIKOΣ TZOYPMETHΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ MARKETING NATAΣΣA ΠAΠAΘANAΣIOY & ΔΙΑΦΗM. ΤMΗMΑΤOΣ ΔΙΑΦΗMΙΣTIKO TMHMA MAΡΙΑ ΜΗΤΤΑ, ελενα Λαγανα, Αναστασιος Σεντρης, Κωστας Γαβρας ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ MAPIANNA ΔEΛHΓIANNAKH YΠEYΘYNH ΣYNTAΞHΣ BAΣΩ XAΛIΩTH Σημείωμα Σύνταξης Στις 15 Οκτωβρίου πραγματοποιούνται οι εκλογές για την ανάδειξη των νομαρχιακών και δημοτικών αρχών, οι οποίες για τέσσερα χρόνια θα καθορίσουν τη δυναμική πορεία ανάπτυξης κάθε νομού και κάθε πόλης. Ανεξάρτητα από την πολιτική παράταξη στην οποία μπορεί να πρόσκειται κάποιος, θεωρούμε ότι η εκλογή ιατρών στα νέα νομαρχιακά και δημοτικά συμβούλια θα συμβάλει αποφασιστικά στην προσπάθεια που καταβάλλεται τα τελευταία χρόνια για την προαγωγή της υγείας στους Δήμους. Πρόσφατα το Διαδημοτικό Δίκτυο Δομών Υγείας ΟΤΑ υπέγραψε με τον υπουργό Υγείας Δημήτρη Αβραμόπουλο ένα Μνημόνιο Συνεργασίας που θα προωθεί την οργάνωση της ενημέρωσης, της πρόληψης και της αγωγής υγείας των πολιτών. Το γεγονός αυτό θεωρείται ιστορικής σημασίας αφού αναδεικνύεται η σημαντικότητα των διαδημοτικών συνεργασιών και της κεντρικής εξουσίας για το καλύτερο των δημοτών και της κοινωνίας. Για την εφαρμογή του Μνημονίου Συνεργασίας καθοριστικό ρόλο θα παίξουν οι γιατροί που θα εκλεγούν. Η γνώση τους και η εμπειρία τους στον ευαίσθητο κλάδο της υγείας θα είναι πολύτιμη. Για το σκοπό αυτό καλούμε όλους τους πολίτες την ημέρα των εκλογών να ψηφίσουν εκείνους που θα μπορούν να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα της πόλης που ζουν. Ειδικότερα όμως να ψηφίσουν εκείνους που είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που παρουσιάζονται στον τομέα της υγείας.

4 επικαιρότητα Μνημόνιο Συνεργασίας του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης με το Διαδημοτικό Δίκτυο Υγείας ΟΤΑ για την προαγωγή της Υγείας στους Δήμους Ο Υπουργός Υγείας κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος με τον Πρόεδρο του Διαδημοτικού Δικτύου Υγείας ΟΤΑ και υποψήφιο Δήμαρχο Αμαρουσίου κ. Γιώργο Πατούλη, κατά τη διάρκεια της υπογραφής του Μνημονίου Συνεργασίας. Ο Υπουργός Υγείας κ. Αβραμόπουλος με τον Πρόεδρο του Διαδημοτικού Δικτύου Υγείας ΟΤΑ κ. Πατούλη, ο Υφυπουργός Υγείας κ. Γιαννόπουλος και οι Δήμαρχοι Πεύκης κ. Καμάρας, Μεταμόρφωσης κ. Τζίτζιφας και Κηφισιάς κ. Χιωτάκης. Μνημόνιο Συνεργασίας που θα προωθεί την οργάνωση της πρόληψης και αγωγής Υγείας στους ΟΤΑ υπέγραψαν την Τετάρτη 4 Οκτωβρίου, σε ειδική εκδήλωση στο Μαρούσι, ο Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Δημήτρης Αβραμόπουλος με τον Γιώργο Πατούλη, Πρόεδρο του Διαδημοτικού Δικτύου Δομών Υγείας και υποψήφιο Δήμαρχο Αμαρουσίου. Το Διαδημοτικό Δίκτυο, που αποτελείται από 34 Δήμους και Κοινότητες της Αττικής, ενώνει τις δομές Υγείας των δήμων που έχουν στόχο να θέσουν κοινούς κανόνες και αρχές για την ενημέρωση, την αγωγή και την πρόληψη των πολιτών. Όπως δήλωσε ο κ. Πατούλης «η σημερινή μέρα είναι ιστορική για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, αφού αναδεικνύεται η σημαντικότητα των διαδημοτικών συνεργασιών και της κεντρικής εξουσίας για το καλύτερο των δημοτών και της κοινωνίας. Εμείς είμαστε πεπεισμένοι ότι η πρόληψη και αγωγή υγείας στον τόπο μας, με το σημερινό Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ του Υπουργείου Υγείας και του Διαδημοτικού Δικτύου, ανοίγει άλλους ορίζοντες στα ζητήματα της σωματικής και της ψυχικής υγείας, της κοινωνικής μέριμνας και της προνοιακής πολιτικής. Όλες οι πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις όσον αφορά την υγεία πρέπει να έχουν έναν κοινό στόχο. Ο κάθε πολίτης όχι μόνο να θεραπεύεται όταν ασθενεί, αλλά να διατηρείται υγιής προλαμβάνοντας τη νόσο. Πιστεύω απόλυτα ότι το Μαρούσι μπορεί να γίνει ο «φάρος» μέσω του Διαδημοτικού Δικτύου Υγείας που θα εξάγει πολιτική για ζητήματα που αφορούν την Τοπική Αυτοδιοίκηση ακόμα και για την Υγεία». Αναλυτικά το Μνημόνιο Συνεργασίας προβλέπει τα εξής: 1) Το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, ως καθ ύλη και αποκλειστικά αρμόδιος φορέας για τη διαφύλαξη και την προαγωγή της υγείας του κοινωνικού συνόλου, αναγνωρίζει τη δυνατότητα των Οργανισμών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να συνδράμουν ουσιαστικά στην υλοποίηση του έργου του και της αποστολής του. Για τον σκοπό αυτό θα αναπτύξει, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από την κείμενη νομοθεσία, τις απαιτούμενες και ενδεικνυόμενες συνέργειες με το Διαδημοτικό Δίκτυο Δομών Υγείας. 2) Κύρια επίπεδα συνεργασίας με το Διαδημοτικό Δίκτυο θα είναι αυτά της παροχής υπηρεσιών Προληπτικής Ιατρικής από τη μια και Ψυχικής Υγείας από την άλλη. Τα μέλη του Διαδημοτικού Δικτύου θα εξασφαλίσουν τις απαραίτητες υποδομές, σύμφωνα με τις προδιαγραφές, το οργανόγραμμα και τα επιστημονικά προαπαιτούμενα που θα ορισθούν από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. 3) Το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης θα παράσχει την επιστημονική του συνδρομή και επικουρία σε εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν από το Διαδημοτικό Δίκτυο Δομών Υγείας για το σκοπό υλοποίησης των προβλεπόμενων από το παρόν Μνημόνιο Συνεργασίας. 4) Tο Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης δύναται να θέσει υπό την αιγίδα του τη διοργάνωση και διεξαγωγή από το Διαδημοτικό Δίκτυο συνεδρίων, εκπαιδευτικών ημερίδων και σεμιναρίων για θέματα προληπτικής ιατρικής και δημόσιας υγείας. 5) Το παρόν Μνημόνιο Συνεργασίας θα αποτελέσει πρότυπο ανάπτυξης αντιστοίχων συνεργασιών με αντιπροσωπευτικές ενώσεις Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης για το σύνολο της Επικράτειας. 6) Το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και το Διαδημοτικό Δίκτυο Δομών Υγείας με το παρόν Μνημόνιο Συνεργασίας τους, προωθούν σημαντικά την οργάνωση της πρόληψης και αγωγής υγείας, που πρέπει να αποτελεί το ακρογωνιαίο σημείο αναφοράς των υπηρεσιών υγείας στη χώρα μας.

5 επικαιρότητα Κάρτα πρόληψης υγείας για όλους τους Μαρουσιώτες εξασφάλισε o Γ. Πατούλης Στις 18/09/06, ο εκδότης της εφημερίδας μας και υποψήφιος δήμαρχος Αμαρουσίου, επικεφαλής του συνδυασμού «Μαρούσι - Ανθρώπινη Πόλη», Γιώργος Πατούλης, επισκέφθηκε τον υπουργό Υγείας κ. Δ. Αβραμόπουλο. Σκοπός της συνάντησης ήταν πώς να δημιουργηθούν εκείνες οι συνθήκες, ώστε η πρόληψη της σωματικής και ψυχικής υγείας των πολιτών να γίνεται μέσα από την τοπική αυτοδιοίκηση με την ουσιαστική αρωγή του Υπουργείου. Μετά από πολύωρη συζήτηση με τον υπουργό, αλλά και τους συναρμόδιους υφυπουργούς κ.κ. Αθανάσιο Γιαννόπουλο και Γεώργιο Κωνσταντόπουλο, αποφασίστηκε όπως υπογραφεί προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης με το Διαδημοτικό Δίκτυο Υγείας (ΟΤΑ). Ο κ. Πατούλης προέβη στις ακόλουθες δηλώσεις: «Ο Υπουργός κ. Αβραμόπουλος δείχνει για άλλη μια φορά την ευαισθησία για θέματα που αφορούν στην πρόληψη υγείας μέσα από την τοπική αυτοδιοίκηση. Έκανε απόλυτα δεκτή την πρότασή μας να ξεκινήσει η πρόληψη υγείας για όλους τους πολίτες μέσα από την τοπική αυτοδιοίκηση, όπως γίνεται εξάλλου σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Tο μνημόνιο συνεργασίας με το υπουργείο θα έχει αρχική πιλοτική εφαρμογή στο Μαρούσι. Αυτό θα μας δώσει τη δυνατότητα της καθολικής πρόληψης υγείας για όλους τους κατοίκους της πόλης μας και την εφαρμογή της κάρτας πρόληψης για όλους τους μαθητές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, για τους εργαζόμενους του δήμου, αλλά και τα μέλη των ΚΑΠΗ. Έπεται συνέχεια». Επίσκεψη του Γ. Πατούλη στον Μακαριότατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών & Πάσης Ελλάδος κ. Χριστόδουλο Στις 20/09/2006, ο υποψήφιος δήμαρχος Αμαρουσίου και επικεφαλής του συνδυασμού «Μαρούσι - Ανθρώπινη Πόλη» Γιώργος Πατούλης, επισκέφθηκε τον Μακαριότατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Χριστόδουλο στο γραφείο του, στην Αρχιεπισκοπή Αθηνών. Ο προκαθήμενος της Ελλαδικής Εκκλησίας ευχήθηκε στον Γιώργο Πατούλη καλή επιτυχία στην προσπάθειά του αυτή και τόνισε ότι η Εκκλησία πάντα στέκεται με αγάπη σε όλα τα παιδιά της που καταβάλλουν προσπάθειες για το κοινό καλό. Ο κ. Πατούλης, αφού ευχαρίστησε τον Μακαριότατο για τις ευχές του, τον διαβεβαίωσε ότι τόσο ο ίδιος όσο και οι συνεργάτες του όχι μόνο βρίσκονται στο πλευρό της Εκκλησίας και του προκαθημένου αυτής, αλλά επιθυμούν την στενή συνεργασία αυτής για τη διαχείριση κοινωνικών προβλημάτων. O κ. Πατούλης θέλοντας να τονίσει την πολιτιστική αξία της πόλης του Αμαρουσίου, έκανε δώρο στον Μακαριότατο ένα κεραμικό, σύμβολο της Μαρουσιώτικης κεραμικής τέχνης, κατασκευασμένο με την ίδια τεχνική που εφαρμοζόταν πριν από πολλά χρόνια.

6 συνέδρια που έγιναν 2 ο Συνέδριο του Διαδημοτικού Δικτύου Δομών Υγείας ΟΤΑ Αττικής Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε στις 17 και 18 Μαρτίου 2006 το 2ο Συνέδριο της Επιστημονικής Εταιρείας Διαδημοτικού Δικτύου Δομών Υγείας ΟΤΑ, τόσο στο επίπεδο της διοργάνωσης όσο και στο επίπεδο της ουσιαστικής συμμετοχής και του ενδιαφέροντος των εκπροσώπων της Πολιτείας, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της Εκκλησίας. Την πρώτη ημέρα παραβρέθηκαν και απηύθυναν χαιρετισμό: ο υφυπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Αθανάσιος Γιαννόπουλος, ο τέως υπουργός Υγείας και νυν βουλευτής Α Αθηνών της Νέας Δημοκρατίας κ. Νικήτας Κακλαμάνης, ο Σεβασμιότατος κ.κ. Δανιήλ Μητροπολίτης Καισαριανής Βύρωνα Υμηττού, η αντιπρόεδρος του Νομαρχιακού Συμβουλίου κα Κατερίνα Αδαμοπούλου, ο πρόεδρος του ΠΟΣΕΥΠΙΚΑ κ. Βλασταράκος, ο δήμαρχος Βύρωνα κ. Νικόλαος Χαρδαλιάς, ο οποίος ήταν και ο οικοδεσπότης του 2ου Συνεδρίου. Επιθυμώντας να τιμήσουν το συνέδριο αυτό και να εκφράσουν τη στήριξή τους στο έργο του Διαδημοτικού Δικτύου, απηύθυναν χαιρετισμό οι ακόλουθοι: Ο υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος, ο υπουργός Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας κ. Τσιτουρίδης, ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Απασχόλησης κ. Δημήτρης Κοντός, ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ κ. Κώστας Γείτονας, ο διοικητής του ΟΑΕΔ κ. Γιώργος Βερναρδάκης, ο υποδιοικητής του ΙΚΑ κ. Δημήτρης Κυρζόπουλος, ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Υγείας κ. Τζαφέρης, ο πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου κ. Χρίστος Γώγος, ο πρόεδρος του Διαδημοτικού Δικτύου κ. Γιώργος Πατούλης και πλήθος δημάρχων από όλη την Ελλάδα. Στη συνέχεια μίλησαν: Ο κ. Αριστοτέλης Ευτυχιάδης, επίκουρος καθηγητής της Φιλοσοφίας και της Ιστορίας της Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και ο κ. Ιωάννης Κυριόπουλος, καθηγητής Δημόσιας Υγιεινής. Ακολούθησε βράβευση του τέως υπουργού Υγείας κ. Νικήτα Κακλαμάνη για την προσφορά του στο Διαδημοτικό Δίκτυο Δομών Υγείας Αττικής. Οι εκπρόσωποι των Δήμων στο Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας ήταν άπαντες παρόντες. Ο διευθυντής κ. Ιωάννης Λαδόπουλος, πρόεδρος του Συμβουλευτικού Κέντρου Προληπτικής Ιατρικής Δήμου Χαλανδρίου Εικόνα 1. Ο κ. Χρίστος Γώγος, πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου, ο κ. Γιώργος Πατούλης, πρόεδρος του Διαδημοτικού Δικτύου, ο κ. Μ. Βλασταράκος, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιατρών ΙΚΑ (ΠΟΣΕΥΠΙΚΑ) και ο κ. Κ. Φωτόπουλος, μέλος της Ομοσπ. Ιατρών ΙΚΑ Αθηνών (ΣΕΥΠΙΚΑ). Εικόνα 3. O Σεβασμιότατος κ. Δανιήλ Μητροπολίτης Καισαριανής Βύρωνα Υμηττού, ο υφυπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Αθανάσιος Γιαννόπουλος και ο πρόεδρος του Διαδημοτικού Δικτύου κ. Γιώργος Πατούλης. (εισηγητής στο 2ο πάνελ), ο πρόεδρος του Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης Δήμου Μελισσίων κ. Φώτης Χρυσικός, η κα Νέλη Λάβδα, δημοτική σύμβουλος από το Δήμο Ψυχικού, η κα Ηλιοπούλου Μποζίκα, δημοτική σύμβουλος, τομεάρχης Υγείας Πρόνοιας του Δήμου Ελληνικού (εισηγήτρια στο 1ο πάνελ), ο κ. Κοσικίδης, αντιδήμαρχος του Δήμου Αργυρούπολης, ο κ. Μιχάλης Κοκάρας, ψυχολόγος από τον Δήμο Χαϊδαρίου, ο κ. Ιωάννης Αργυρός, ιατρός, πρόεδρος Δημοτικών Ιατρείων Αγίας Παρασκευής, η κα Πιτίδη Τριανταφύλλου, ιατρός, δημοτική σύμβουλος και υπεύθυνη για τα Δημοτικά Ιατρεία του Δήμου Κηφισιάς, η κα Ρούλα Μαγκλάρα, αντιδήμαρχος Ν. Φιλαδέλφειας. Στις ομιλίες του συνεδρίου συμμετείχαν πολλοί εκπρόσωποι της ευρείας επιστημονικής κοινότητας και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Αναφέρονται παρακάτω τα ονόματα: Οι δήμαρχοι: Υμηττού κ. Δημήτριος Αργιανάς (συντονιστής του πρώτου πάνελ), Χαλανδρίου κ. Γρηγόρης Ζαφειρόπουλος Εικόνα 2. Ο πρόεδρος του Διαδημοτικού Δικτύου κ. Γιώργος Πατούλης, ο δήμαρχος Αθηνών, κ. Νικήτας Κακλαμάνης και ο Σεβασμιότατος κ. Δανιήλ Μητροπολίτης Καισαριανής Βύρωνα Υμηττού. Εικόνα 4. Ο πρόεδρος του Διαδημοτικού Δικτύου κ. Γιώργος Πατούλης στο βήμα. Στο βάθος διακρύνεται ο κ. Ιωάννης Λαδόπουλος, πρόεδρος του Συμβουλευτικού Κέντρου Προληπτικής Ιατρικής Δήμου Χαλανδρίου και η κα. Λαγού, δημοτικός σύμβουλος Βύρωνα. (εισηγητής στο 4ο πάνελ), Μεταμόρφωσης κ. Τζίτζιφας Δημήτρης (συντονιστής στο 4ο πάνελ), Αλίμου κ. Μαντζουράνης Κωνσταντίνος (συντονιστής στο 3ο πάνελ), η κα Ευαγγελία Παπαδοπούλου, υπεύθυνη του Κέντρου Συμβουλευτικής του Δήμου Βύρωνα, η κα Ζωή Φωτεινού, ιατρός, μέλος των Δημοτικών Ιατρείων Αγίας Παρασκευής, ο κ. Κωνσταντίνος Μηνόπουλος, ιατρός, δημοτικός σύμβουλος Αργυρούπολης, ο κ. Αγγέλου Μιχαήλ, ιατρός ΙΚΑ, υπεύθυνος Τομέα Εκπαίδευσης, ο κ. Μαριόλης Ανάργυρος, ιατρός, υπεύθυνος 1ου Κέντρου Υγείας Αστικού τύπου Βύρωνα, ο κ. Κωστοβασίλης Νικόλαος, οδοντίατρος, υπεύθυνος Δημοτικών Ιατρείων Βύρωνα, ο κ. Ελευθέριος Μπουρνουσούζης, αντιπρόεδρος Α ΔΥΠΕ, ο κ. Θεοδωρακόπουλος Παναγιώτης, επίκουρος καθηγητής Κοινωνικής Ιατρικής Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, ο κ. Δόριζας Νικόλαος, φαρμακοποιός, αντιδήμαρχος Παλαιού Φαλήρου, η κα Αναστασία Μπότου, ψυχολόγος, δημοτική σύμβουλος, αντιπρόεδρος Δημοτικής Επιχείρησης

7 συνέδρια που έγιναν Ζωγράφου, ο κ. Αθανάσιος Παπαμίχος, οικονομολόγος, διευθύνων σύμβουλος Πολυκλινικής Ολυμπιακού Χωριού. Επίσης, παρεμβάσεις έκανε ο καθηγητής Οικονομικών και πρώην διοικητής του ΙΚΑ κ. Συσούρας. Στη διάρκεια του διημέρου παραβρέθηκαν πλήθος συνέδρων, εκπρόσωποι φορέων Υγείας και Πρόνοιας και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η επεξεργασία των θεμάτων έγινε μέσα από τη διαφορετική άποψη και με σκοπό τον εντοπισμό προτάσεων, προοπτικών, λύσεων για την πρόληψη μέσω ΟΤΑ και εξήχθησαν τα εξής συμπεράσματα: 1. Η αγωγή υγείας και, γενικότερα, η πρόληψη μέσω ΟΤΑ είναι ενδεδειγμένη και απαραίτητη. Η κοινότητα έχει ανάγκη από οργανωμένες υπηρεσίες πρόληψης στον τομέα της Υγείας, οι οποίες δε μπορούν να παρασχεθούν κεντρικά. 2. Η προσπάθεια διατήρησης της υγείας μέσω δράσεων πρόληψης έχει λιγότερο κόστος, καλύτερα αποτελέσματα και αποτελεί συντελεστή ανάπτυξης των τοπικών κοινοτήτων. 3. Η κοινότητα αφουγκράζεται καλύτερα τα προβλήματα των κατοίκων και διαθέτει τα μέσα για να παρέχει υπηρεσίες με μικρότερο κόστος, μπορεί δε να διαμεσολαβεί για τον ορθολογικό σχεδιασμό υπηρεσιών πρόληψης με την επιστημονική αρωγή των κρατικών εξειδικευμένων φορέων υγείας και την οικονομική στήριξη του κράτους. 4. Η Πολιτεία είναι ο κύριος παράγοντας για την εξέλιξη, τη θεσμοποίηση και τη χρηματοδότηση μιας οργανωμένης εθνικά συνολικής δραστηριότητας πρόληψης για την υγεία. 5. Οι ΟΤΑ αναμένουν, ενόψει και του νέου κώδικα, τις ανάλογες νομοθετικές ρυθμίσεις που θα κατοχυρώσουν την αξιόλογη δουλειά που γίνεται μέχρι τώρα στους δήμους, θέτοντας ενιαίο νομοθετικό πλαίσιο. 6. Τα Κέντρα Υγείας Αστικού Τύπου είναι εξαιρετική πρόταση για την κάλυψη των αναγκών των τοπικών κοινοτήτων στον τομέα της πρωτογενούς και δευτερογενούς πρόληψης. Αποτελεί όμως μια δύσκολη πρακτική, εξαιτίας του μεγάλου κόστους για τη δημιουργία και, κυρίως, τη λειτουργία τους σε κάθε δήμο χωριστά. Με τη λειτουργία σποραδικών Κέντρων Υγείας, οι ΟΤΑ πάντα θα πιέζονται, εξαιτίας της έλλειψης τέτοιων υπηρεσιών και εξαιτίας φυσικά της πίεσης από τις ακάλυπτες ανάγκες των δημοτών. 7. Το Διαδημοτικό Δίκτυο διαδραματίζει το ρόλο του εκφραστή των δυσκολιών οργάνωσης της πρόληψης στον ΟΤΑ, άλλα είναι και μέσο πίεσης για την αλλαγή και τη διευθέτησή τους. Γι αυτό, η μέχρι τώρα δράση του, αλλά και ο περαιτέρω προγραμματισμός του, συμπεριλαμβάνουν τους εξής στόχους: Α. Τον καθορισμό προτάσεων για τον τρόπο λειτουργίας των τοπικών δομών υγείας, τις Εικόνα 5. Ο κ. Ιωάννης Λαδόπουλος, πρόεδρος του Συμβουλευτικού Κέντρου Προληπτικής Ιατρικής Δήμου Χαλανδρίου. Εικόνα 7. Η κα Ευαγγελία Παπαδοπούλου, υπεύθυνη του Κέντρου Συμβουλευτικής του Δήμου Βύρωνα. Εικόνα 9. Ο κ. Παναγιώτης Θεοδωρακόπουλος, επίκουρος καθηγητής Κοινωνικής Ιατρικής Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. προϋποθέσεις και τα όρια δραστηριοποίησής τους. Β. Την ενημέρωση, αλλά και πίεση της Πολιτείας για την ενιαιοποίηση και οικονομική υποστήριξη του εγχειρήματος. Γ. Την παραγωγή έργου (λειτουργία προγραμμάτων και υπηρεσιών πρόληψης σε συνεργασία με τα μέλη δήμους), με σκοπό την ανάδειξη της δυναμικής που έχει η κοινή δράση, στη βάση κοινών κανόνων και μεθοδολογιών στους δήμους. Το συνέδριο έκλεισε με την ανανέωση του ραντεβού της επίσημης ετήσιας αυτής συνάντησης, μέσω της ανακοίνωσης του προέδρου ότι το 3ο ετήσιο Συνέδριο του Δικτύου θα πραγματοποιηθεί στο Δήμο Αργυρούπολης. Εικόνα 6. Ο κ. Κωνσταντίνος Μαντζουράνης, δήμαρχος Αλίμου. Εικόνα 8. Ο κ. Χρίστος Γώγος, πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου και πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Βύρωνα. Εικόνα 10. Ο κ. Μιχαήλ Αγγέλου, ιατρός ΙΚΑ, υπεύθυνος Τομέα Εκπαίδευσης IKA. Εικόνα 11. O κ. Νικόλαος Χαρδαλιάς, δήμαρχος Βύρωνα.

8 επικαιρότητα Οι απινιδωτές σώζουν ζωές από ανακοπή καρδιάς Ένας συνάνθρωπος μας, που σήμερα πεθαίνει από αιφνίδιο καρδιακό θάνατο, θα μπορούσε να σώζεται σε καθημερινή βάση εάν επεκτεινόταν και στη χώρα μας ο θεσμός της εγκατάστασης αυτόματων εξωτερικών απινιδωτών στους κατάλληλους δημόσιους χώρους! Οι σωτήριες αυτές συσκευές έχουν ελάχιστο κόστος και μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τον καθένα με μια απλή εκπαίδευση και είναι πολύ διαδεδομένες στις Η.Π.Α. Στη χώρα μας όμως, η έλλειψη κατάλληλου νομικού πλαισίου περιορίζει τη χρήση τους μόνο από γιατρούς, γεγονός που οδηγεί στην απώλεια εκατοντάδων ανθρώπινων ζωών κάθε χρόνο. Αξιοσημείωτη είναι η πρωτοβουλία του Δήμου Πετρούπολης ο οποίος, στο πλαίσιο της κοινωνικής του πολιτικής έχει τοποθετήσει εξωτερικούς απινιδωτές σε διάφορα σημεία της πόλης με ευεργετικά αποτελέσματα για τους δημότες Πετρούπολης. Τη μεγάλη χρησιμότητα των Αυτόματων Εξωτερικών Απινιδωτών(ΑΕΑ) σε σχέση με τον αιφνίδιο θάνατο υπογράμμισαν σε Συνέντευξη Τύπου ο Καθηγητής Καρδιολογίας και Διευθυντής της Β Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής Νοσοκομείου «Αττικόν» κ. Δημήτριος Θ. Κρεμαστινός, η Εντατικολόγος και Μέλος της Καρδιοαναπνευστικής Αναζωογόνησης του ΚΕ.Σ.Υ κα Νίνα Μαγγίνα και ο Δήμαρχος Πετρούπολης και Καρδιολόγος κ. Στέφανος Βλάχος. Αναφερόμενος στον αιφνίδιο καρδιακό θάνατο, δηλαδή αυτό που ο κόσμος αποκαλεί ανακοπή ή συγκοπή καρδιάς, ο κ. Κρεμαστινός τόνισε ότι έχει ένα και μοναδικό γνώρισμα: η μάχη εναντίον του κερδίζεται ή χάνεται μέσα σε 3-5 λεπτά. Μετά τα 3 λεπτά, ακόμα και αν η καρδιά επανέλθει, ο παθών ανανήπτει με εγκεφαλικές βλάβες. Οι εγκεφαλικές βλάβες μπορεί να ξεπερασθούν μέσα σε λίγες ημέρες, ή να παραμείνουν μόνιμα και ο ασθενής να μην επανέλθει ποτέ. Σε αυτή την περίπτωση, το άτομο ζει με νεκρό εγκέφαλο (άνθρωπος - φυτό), ενώ κάθε φορά το αποτέλεσμα της εγκεφαλικής βλάβης εξαρτάται από το χρόνο που χάθηκε μετά από τα 3 πρώτα λεπτά της παύσης της καρδιάς. Όταν σταματήσει η καρδιά από ηλεκτρικό βραχυκύκλωμα και χρησιμοποιηθεί απινιδωτής, είπε ο καθηγητής, η καρδιακή λειτουργία κατά κανόνα επανέρχεται μέσα στα 3 πρώτα λεπτά. Ο ασθενής δεν έχει απώλεια αισθήσεων, ούτε καν ζαλίζεται, και το μόνο που αισθάνεται είναι ένα τράνταγμα στο στήθος από τη λειτουργία του απινιδωτή. Καταλήγοντας, ο κ. Κρεμαστινός τόνισε ότι η εγκατάσταση των ΑΕΑ στους κατάλληλους δημόσιους χώρους θα αποβεί σωτήρια για πολλούς συνανθρώπους μας, εφόσον υπάρξει εκπαίδευση του γενικού πληθυσμού. Αναφερόμενη στους ΑΕΑ, η κα Μαγγίνα τόνισε ότι πρόκειται για ένα μικρό ελαφρύ και φθηνό μηχάνημα που χορηγεί ρεύμα στη καρδιά και την επαναφέρει σε λειτουργία. Ο χειρισμός του είναι πολύ εύκολος, καθώς διαθέτει φωνητικές οδηγίες στα ελληνικά για όλα τα βήματα της αναζωογόνησης και μπορεί να γίνει ακόμα και από το γενικό πληθυσμό με την κατάλληλη εκπαίδευση. Επιπλέον, είπε η κα Μαγγίνα δεν υπάρχουν επικίνδυνες παρενέργειες από τη χρήση του μηχανήματος, καθώς έχει ευαισθησία που αγγίζει το 100%, με αποτέλεσμα μόνο το μηχάνημα να ανιχνεύει πότε χρειάζεται απινίδωση και πότε όχι. Η κα Μαγγίνα ανέφερε επίσης ότι τα σημεία όπου θα πρέπει να τοποθετούνται ΑΕΑ θα πρέπει να επιλέγονται με βάσει τη συχνότητα των ανακοπών που παρατηρούνται, ενώ θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη εξατομικευμένες παράμετροι για κάθε περιοχή. O Δήμαρχος Πετρούπολης και καρδιολόγος Στέφανος Βλάχος, ο Καθηγητής Καρδιολογίας και Διευθυντής της Β Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής Νοσοκομείου «Αττικόν» κ. Δημήτριος Θ. Κρεμαστινός, η Εντατικολόγος και Μέλος της Καρδιοαναπνευστικής Αναζωογόνησης του ΚΕ.Σ.Υ κα Νίνα Μαγγίνα. Στέφανος Βλάχος, Δήμαρχος Πετρούπολης - Καρδιολόγος: «H Πετρούπολη πρωτοπορεί με την τοποθέτηση απινιδωτών σε δημόσιους χώρους» Ο Δήμος Πετρούπολης στα πλαίσια της Κοινωνικής του Πολιτικής εφαρμόζει προγράμματα που έχουν σχέση με την προληπτική ιατρική αφ ενός, και με την αντιμετώπιση επειγουσών ιατρικών καταστάσεων αφ ετέρου. Όσον αφορά την προληπτική ιατρική ο Δήμος μας είναι ο μοναδικός στο λεκανοπέδιο που έχει εγκαταστήσει μηχανήματα υπερήχων καρδιάς (TRIPLEX ) στα Δημοτικά Ιατρεία από διετίας περίπου, όπου ελέγχονται όλα τα παιδιά της πόλης μας από πρώτη Δημοτικού έως Τρίτη Λυκείου (8000 παιδιά περίπου). Επίσης από έτους έχουμε εγκαταστήσει Κέντρο Πρόληψης Ναρκωτικών ουσιών (ΟΚΑΝΑ-ΦΑΕΘΩΝ), ως και πρόγραμμα ελέγχου κύφωσης και σκολίωσης. Για επείγουσες καταστάσεις εφαρμόζουμε σύστημα Τηλεϊατρικής στα ΚΑΠΗ (από τριετίας περίπου), με αποτελεσματικά σημαντική βοήθεια σε πολλούς ηλικιωμένους. Η μεγάλη πρωτοβουλία του Δήμου μας αφορά στην εγκατάσταση Απινιδωτών σε διάφορα σημεία της πόλης μας (κολυμβητήριο, ΚΑΠΗ, γήπεδο). Οι απινιδωτές, ως γνωστόν, όταν χρησιμοποιηθούν στην κατάλληλη στιγμή σώζουν ζωές από αιφνίδιο καρδιακό θάνατο. Για την χρήση τους έχουν εκπαιδευτεί υπάλληλοι του Δήμου. Οι κάτοικοι της περιοχής έχουν ενημερωθεί για την χρησιμότητα τους. Όλες αυτές οι πρωτοβουλίες αποδεικνύουν στην πράξη ότι η τοπική αυτοδιοίκηση δεν πρέπει να ταυτίζεται μόνο με τα τσιμέντα. Σε μία εποχή που η ανθρώπινη αλληλεγγύη είναι το ζητούμενο στο επίκεντρο των πρωτοβουλιών μας πρέπει να έχουμε τον άνθρωπο και τις ανάγκες του.

9 HEART AND VASCULAR DISEASE NEUROLOGICAL DISORDERS PAIN SPINAL DISORDERS DIABETES UROLOGICAL DISORDERS DIGESTIVE SYSTEM DISORDERS EYE, EAR, NOSE AND THROAT DISORDERS Medtronic Hellas S.A. Αγ. Βαρβάρας 5, Χαλάνδρι Αττικής τηλ.: , fax:

10 επικαιρότητα «Εκδήλωση για την κατάθλιψη Ενας στους δέκα άνδρες και μία στις πέντε γυναίκες θα εμφανίσουν τουλάχιστον ένα σοβαρό καταθλιπτικό επεισόδιο κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Αυτό συμβαίνει, όταν ποικίλοι, ψυχολογικοί και κοινωνικοί, παράγοντες επιδρούν σε ένα ευάλωτο βιολογικό υπόστρωμα και το πυροδοτούν». Αυτά τονίστηκαν στην εκδήλωση που διοργάνωσε το Ελληνικό Ίδρυμα για τον Εγκέφαλο και τη Σπονδυλική Στήλη, υπό την αιγίδα του δήμου Χολαργού, με θέμα: «Κατάθλιψη, μια νόσος της εποχής μας». Ομιλητές της εκδήλωσης ήταν ο ψυχίατρος Αντώνης Χριστονάκης και ο κλινικός ψυχολόγος Αλέξιος Αγκόρτσας, με εισηγητή τον Παναγιώτη Κωνσταντάτο, μαιευτήρα γυναικολόγο, δημοτικό σύμβουλο υπεύθυνο για θέματα υγείας του δήμου Χολαργού. Όπως ανέφεραν οι ομιλητές, «η κατάθλιψη έχει σοβαρές επιπτώσεις στην προσωπική, κοινωνική και επαγγελματική ζωή του ατόμου, καθώς και στην κοινωνία συνολικά. Κύρια χαρακτηριστικά της κατάθλιψης είναι το αίσθημα θλίψης και η αδυναμία άντλησης ευχαρίστησης». Πρόσθεσαν επίσης ότι «η κατάθλιψη είναι μια δυνητικά ιάσιμη πάθηση. Αυτό, σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις που έχει σε όλους τους τομείς της ζωής του πάσχοντος, καθώς και ο κίνδυνος σοβαρών επιπλοκών που εγκυμονεί, καθιστούν, όχι απλώς ενδεικνυόμενη, αλλά απολύτως απαραίτητη την έγκαιρη αναγνώριση και την αποτελεσματική αντιμετώπισή της». στο δήμο Χολαργού Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο δήμαρχος Χολαργού Δημήτρης Νικολάου, η γενική γραμματέας του δήμου Χολαργού Έλλη Ευαγγελίδου, η πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος για τον Εγκέφαλο και τη Σπονδυλική Στήλη Ιωάννα Καριοφύλλη, ο διευθυντής της Νευροχειρουργικής Κλινικής του Κοινωφελούς Ιδρύματος «Νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν» και ιδρυτής του Κέντρου Ιατρικής Αποκατάστασης «ΑΝΑΠΛΑΣΗ» Δρ. Χρήστος Γεωργόπουλος, η αντιπρόεδρος του Κέντρου Ιατρικής Αποκατάστασης «Αναπλαση» κα. Βασιλική Κασκανάκου, η υπεύθυνη του γραφείου δημοσίων σχέσεων του δήμου Χολαργού Νάσια Γεωργοπούλου, ο φυσίατρος κ. Κωνσταντίνος Ζηκόπουλος κ.ά. Εικόνα 1. Η Πρόεδρος του Ιδρύματος για τον Εγκέφαλο και τη Σπονδυλική Στήλη Ιωάννα Καριοφύλλη, ο Γιώργος Ευαγγελιδάκης, η αντιπρόεδρος του Κέντρου «Ανάπλαση» Βίκυ Κασκανάκου και η υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων του δήμου Χολαργού Νάσια Γεωργοπούλου. Ο υπεύθυνος για τα θέματα Υγείας του Δήμου Χολαργού ιατρός Παναγιώτης Κωνσταντάτος, ο δήμαρχος Χολαργού Δημήτρης Νικολάου, η πρόεδρος του Ιδρύματος για τον Εγκέφαλο και τη Σπονδυλική Στήλη Ιωάννα Καριοφύλλη, ο επιστημονικός διευθυντής του Κέντρου «Ανάπλαση» φυσίατρος Κωνσταντίνος Ζηκόπουλος και ο γνωστός νευροχειρουργός Δρ. Χρήστος Γεωργόπουλος. Αλέξιος Αγκόρτσας, Παναγιώτης Κωνσταντάτος και Αντώνης Χριστονάκης. Απαραίτητη η έγκαιρη οφθαλμολογική εξέταση στα παιδιά Μεγάλες διαθλαστικές ανωμαλίες, όπως υπερμετρωπία, αστιγματισμός, καταρράκτης ή στραβισμός, όταν υπάρχουν στο ένα μάτι από την πρώιμη παιδική ηλικία, μπορεί να προκαλέσουν αδράνεια στο οπτικό νεύρο και απώλεια της όρασης, με αποτέλεσμα το παιδί να αντιμετωπίσει πρόβλημα στην υπόλοιπη ζωή του. Η ασθένεια αυτή είναι η αμβλυωπία και οι γονείς θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί γιατί, αν δεν αντιμετωπιστεί μέχρι το 6ο έτος της ηλικίας του παιδιού, θα το συνοδεύει για πάντα. Γι αυτό θα πρέπει οι γονείς να υποβάλλουν τα παιδιά τους σε οφθαλμολογική εξέταση, μόλις αυτά συμπληρώσουν τους πρώτους 18 μήνες ζωής. Παράλληλα, πρέπει οι παιδίατροι να ζητούν από τους γονείς να κάνουν οφθαλμολογική εξέταση. Αυτά τόνισε ο πρόεδρος της Ελληνικής Οφθαλμολογικής Εταιρείας Νίκος Μαρκομιχελάκης σε Συνέντευξη Τύπου με αφορμή το 38ο Πανελλήνιο Οφθαλμολογικό Συνέδριο. Από αμβλυωπία πάσχει το 2% του γενικού πληθυσμού, αλλά το ποσοστό στα πρώτα χρόνια της ζωής των παιδιών είναι κατά πολύ μεγαλύτερο. «Η ασθένεια μπορεί να αντιμετωπιστεί, αρκεί να διαγνωστεί έγκαιρα κι αυτό γιατί η όραση ολοκληρώνεται στα τρία πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού», ανέφερε ο κ. Μαρκομιχελάκης και πρόσθεσε πως «οι γονείς θα πρέπει σε πρώτη φάση να κάνουν μόνοι τους τεστ στα παιδιά τους, κλείνοντας πρώτα το ένα μάτι και στη συνέχεια το άλλο». Αν κατά τη διάρκεια του τεστ διαπιστώσουν ή ακόμη κι αν έχουν υποψία πως το παιδί τους δε βλέπει καλά, θα πρέπει άμεσα να απευθυνθούν σε οφθαλμίατρο, προκειμένου ο γιατρός να διαγνώσει την ύπαρξη ή όχι της ασθένειας. Η αντιμετώπιση είναι σχετικά εύκολη και μπορεί να γίνει ακόμη και με φαρμακευτική αγωγή. 10

11 πρόληψη Αθλητισμός και σωστή σωματική ανάπτυξη των παιδιών Τεράστιο είναι κάθε χρόνο το «φορτίο» του σχολείου για χιλιάδες μαθητές, καθώς μεταφέρουν καθημερινά στην πλάτη τσάντα βάρους 4 έως 7 κιλών. Τα βιβλία, τα τετράδια, οι φόρμες και άλλα σχολικά είδη που πρέπει να μεταφέρουν καθημερινά τα παιδιά μπορεί να επιβαρύνουν τη σπονδυλική στήλη και τη μέση τους. Οι παθήσεις της σπονδυλικής στήλης που εμφανίζονται συνηθέστερα στους μαθητές, εξαιτίας της κακής στάσης του σώματος, είναι ο πόνος στη μέση, η κύφωση και ενίοτε η λειτουργική σκολίωση εκ στάσεως. Και οι δύο παραμορφώσεις μπορεί να προληφθούν ή ακόμη και να αντιμετωπιστούν αν διαγνωστούν εγκαίρως. Σημαντικό ρόλο στην πρόληψη των εν λόγω παθήσεων παίζει η άθληση. Τα παιδιά, που ακολουθούν το ενδεδειγμένο για την ηλικία τους άθλημα, περπατούν σωστά και κάθονται σωστά, με λίγα λόγια γνωρίζουν τη σωστή στάση του σώματός τους, κινδυνεύουν σαφώς λιγότερο να αναπτύξουν μυοσκελετικές παθήσεις. «Η συμμετοχή του παιδιού στην άθληση είναι ιδιαίτερα σημαντική για τη φυσιολογική ανάπτυξή του, επειδή προάγει τη σωματική και την ψυχική του υγεία και βοηθά στην ωρίμανσή του», τόνισε ο Πρόεδρος της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας, Καθηγητής Παιδιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Ανδρέας Κωνσταντόπουλος, με την ευκαιρία της 5ης Συνάντησης Ενημέρωσης «Παιδί & Υγεία 2006». «Η άθληση προσφέρει στο παιδί μια ευχάριστη ενασχόληση και εμπειρία, που συχνά του γίνεται συνήθεια. Τα δε ομαδικά αθλήματα ενισχύουν τη συνεργασία των παιδιών, την αυτοπεποίθηση και την ικανότητα λήψης αποφάσεων», επισήμανε ο καθηγητής. Τα παιδιά μπορούν να ξεκινήσουν από μικρή ηλικία κάποιο άθλημα, υπό την προϋπόθεση ότι θα αντιλαμβάνονται τις οδηγίες που τους δίδονται και ότι θα είναι σε θέση να συνεργαστούν με τον προπονητή τους. Ως εκ τούτου, η καλύτερη ηλικία για να ξεκινήσουν τα παιδιά να αθλούνται είναι αυτή των 6 ετών. Η συμμετοχή των νεαρών κοριτσιών σε διάφορα αθλήματα έχει ιδιαίτερα αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, ωστόσο το γυναικείο σώμα και οι ανάγκες του διαφέρουν από το αντρικό. Τα αθλούμενα κορίτσια πρέπει να ακολουθούν σωστή και ειδική διατροφή με πιθανή λήψη συμπληρωμάτων (ασβέστιο, σίδηρο και άλλα ιχνοστοιχεία), αλλά και ιατρική παρακολούθηση. Απαραίτητες οι ιατρικές εξετάσεις Η προετοιμασία του παιδιού που πρόκειται να αθληθεί είναι μεγάλης σημασίας. Η εξέτασή του από γιατρό για την έγκαιρη διάγνωση σοβαρών νοσημάτων, κυρίως του κυκλοφορικού, που μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο ακόμη και τη ζωή του, είναι επιβεβλημένη. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται στην καρδιολογική εξέταση, ενώ εξίσου σημαντική είναι και η ορθοπαιδική εκτίμηση που αποσκοπεί στη διάγνωση προβλημάτων του μυοσκελετικού συστήματος, καθώς μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές κακώσεις κατά τη διάρκεια της άθλησης. Οι συνηθέστερες παθήσεις του μυοσκελετικού συστήματος σε αυτές τις ηλικίες είναι η σκολίωση και η κύφωση. Η σκολίωση είναι η πλάγια κύρτωση της σπονδυλικής στήλης, που συνήθως συνοδεύεται από στροφή των σπονδύλων με αποτέλεσμα την προεξοχή (ύβο) της μίας ωμοπλάτης και την παραμόρφωση του θώρακα. Η δε κύφωση είναι η αύξηση της κύρτωσης (καμπούρας) της πλάτης. Οι λειτουργικές παραμορφώσεις οφείλονται κυρίως σε κακή ή χαλαρή στάση του κορμού στην εφηβική ηλικία και βελτιώνονται με ειδικές ασκήσεις. Οι οργανικές, με κυριότερο εκπρόσωπο την ιδιοπαθή σκολίωση που αποτελεί το 80%-85% όλων των μορφών σκολίωσης, προκαλούν πιο έντονη παραμόρφωση και χρειάζονται, εκτός των ασκήσεων, θεραπεία με ειδικές ζώνες που εφαρμόζονται ώρες το 24ωρο. Η έγκαιρη διάγνωση των παραμορφώσεων της σπονδυλικής στήλης, ιδιαίτερα της σκολίωσης, είναι ο κυριότερος παράγοντας για τη σωστή αντιμετώπισή τους. Για το λόγο αυτό, εφαρμόζονται προγράμματα μαζικής εξέτασης των μαθητών των σχολείων (school screening), με στόχο την πρώιμη διάγνωση και θεραπεία των παραμορφώσεων της σπονδυλικής στήλης. Κολύμπι, τρέξιμο και τένις για τους μαθητές του Δημοτικού Τα αθλήματα που προτείνονται για τα παιδιά του Δημοτικού είναι το κολύμπι, το τρέξιμο, το τένις και, για όσους έχουν τη δυνατότητα, το bowling και το γκολφ. Τα παιδιά του Δημοτικού μπορούν να συμμετάσχουν σε κάποια αθλήματα που συνεπάγονται σύγκρουση των παικτών, όπως το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, η πάλη όχι η πυγμαχία και η άρση βαρών αφού, όμως, ληφθούν μέτρα για την αποφυγή τραυματισμών. 11

12 διατροφή Το ψάρι βοηθά στην καλή μνήμη Ο δραστήριος τρόπος ζωής και η υγιεινή διατροφή, κυρίως η πλούσια σε ψάρι, δεν ευεργετούν μόνο την καλή λειτουργία της καρδιάς, αλλά συμβάλλουν και στην επιβράδυνση της απώλειας μνήμης που έχει σχέση με τα γηρατειά», ανακοίνωσαν δυο κορυφαίοι επιστήμονες που ασχολούνται με τη λειτουργία του εγκεφάλου. Όπως μετέδωσε το πρακτορείο Reuters, έρευνα υπό την καθηγήτρια Μαρίνα Λιντς του Trinity College στο Δουβλίνο έδειξε ότι η υγιεινή διατροφή, και μάλιστα η πλούσια σε ψάρια και ιχθυέλαια, συνιστά το κλειδί για να παραμένει κάποιος στις επάλξεις, παρά το προχωρημένο της ηλικίας του. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της μελέτης, η κατανάλωση ιχθυελαίων μειώνει τη φλεγμονή που οδηγεί στην καταστροφή των εγκεφαλικών κυττάρων και συνεπώς στην εξασθένιση της μνήμης. «Σε μελέτες αναγνωρίστηκαν οι αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες των στοιχείων ωμέγα-3 όπως και οι αναπλαστικές τους ιδιότητες», δήλωσε η Δρ. Λιντς μιλώντας για το πολύτιμο λιπαρό οξύ που βρίσκεται στο μουρουνέλαιο και σε λιπαρά ψάρια, όπως ο κολιός, ο σολομός και ο τόνος. Τα στοιχεία ωμέγα-3 είναι ήδη γνωστό ότι προστατεύουν τον εγκέφαλο από βλάβες που προκαλεί η νόσος Αλτσχάιμερ και διατηρούν υγιείς την καρδιά και τις αρθρώσεις. Η μεγαλύτερη έκπληξη της τελευταίας αποκάλυψης, ωστόσο, είναι ότι τα ωμέγα-3 δείχνουν όχι μόνο να αντικαθιστούν αντιφλεγμονώδη που μειώνονται με την πάροδο της ηλικίας, αλλά και να αναχαιτίζουν αντίστοιχη αύξηση των χημικών στοιχείων που προκαλούν τη φλεγμονή στα εγκεφαλικά κύτταρα πρώτα απ όλα. «Οι επιδράσεις αυτές δείχνουν να λειτουργούν διορθωτικά για να αποκαταστήσουν την ικανότητα των ανθρώπων να διατηρούν τη μνήμη τους, καθώς αρχίζουν να γερνούν», επισημαίνει η επιστήμονας τονίζοντας ότι πρόσφατη μελέτη του Πανεπιστημίου Αμπερντίν έδειξε πως η πλούσια σε λιπαρά ψάρια διατροφή, επιβραδύνει τη διαδικασία γήρανσης του εγκεφάλου. Παράλληλα, ο καθηγητής Ίαν Ρόμπερτσον, Διευθυντής του Ινστιτούτου Νευροεπιστήμης στο ίδιο κολέγιο της Ιρλανδίας, δήλωσε ότι «η καλύτερη θεραπεία για να μπορεί κάποιος να λειτουργεί και να σκέφτεται καλά ενώ γηράσκει, είναι η εύρεση τρόπων για την καθυστέρηση της εξασθένισης της διανοητικής ευστροφίας». Σε συνέδριο της Βρετανικής Ένωσης για την Πρόοδο της Επιστήμης στο Δουβλίνο, ο Δρ. Ρόμπερτσον είπε ότι υπάρχουν ισχυρά τεκμήρια, κυρίως για τους άνω των 50 ετών, ότι ο βαθμός διατήρησης των διανοητικών ικανοτήτων εξαρτάται από λίγους και απλούς περιβαλλοντικούς παράγοντες, κατονομάζοντας επτά βασικά πεδία: καλή φυσική κατάσταση, αποφυγή έντονου άγχους, πλούσια και ποικίλη κοινωνική ζωή, διανοητική διέγερση, εκμάθηση νέων πραγμάτων και να σκέφτεται κάποιος σαν νέος. «Αν στα 60 σας θεωρείτε ότι έχετε γεράσει, θα συμπεριφέρεστε ανάλογα», τόνισε χαρακτηριστικά. Σήμερα που η ηλιακή ακτινοβολία δημιουργεί προβλήματα και έχει άμεσες επιπτώσεις στα μάτια, με πόνους, ερεθισμούς, καθώς υπεραιμία και εγκαύματα της ωχράς κηλίδας, είναι απαραίτητο, να φοράμε Γυαλιά Ηλίου με ΦΙΛΤΡΟ ΠΡΟ- ΣΤΑΣΙΑΣ UV, για τη μείωση των κινδύνων, και φυσικά στα παιδιά, ακόμα και στα βρέφη, που έχουν περισσότερες ευαισθησίες. Επειδή τα μάτια είναι το πολυτιμότερο όργανο στον άνθρωπο, φροντίστε να φοράτε τα κατάλληλα γυαλιά οράσεως ή φακούς επαφής και να ακολουθείτε τους κανόνες υγιεινής και φροντίδας. ΑΠΟΛΑΥΣΤΕ ΤΙΣ ΧΑΡΕΣ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΒΟΥΝΟ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΑΝΗΣΥΧΕΙΤΕ ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΣΑΣ. 12 ΜΕΓΑΛΗ ΠΟΙΚΙΛΙΑ ΣΕ ΓΥΑΛΙΑ ΟΡΑΣΕΩΣ & ΗΛΙΟΥ Εξυπηρέτηση πελατών κατ' οίκον Σε τιμές από 395 (τιμή προσφοράς) και με πιστωτικές κάρτες έως 12 δόσεις Kaταστήματα Αθηνα: Τζωρτζ 8, Πλ. Κάνιγγος Τηλ.: Fax: Ακαδημίας 57 (Στοά όπερας) Τηλ.: Αιγαλεω: Μυριοφύτου 60 (έναντι ΙΚΑ) Τηλ.:

13 επιστημονικές σελίδες ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ Αίτια, συμπτώματα, αντιμετώπιση, πρόληψη Χρήσιμες πληροφορίες της Ελληνικής Γαστρεντερολογικής Εταιρείας Ορισμός Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ο καρκίνος που αναπτύσσεται στο παχύ έντερο και ορθό (εικόνα 1). Υπάρχουν και άλλοι σπανιότεροι- τύποι καρκίνου που αναπτύσσονται στο παχύ έντερο. Μέγεθος του προβλήματος Κάθε χρόνο και σε όλο τον κόσμο, ο καρκίνος του παχέος εντέρου διαγιγνώσκεται σχεδόν σε ένα εκατομμύριο ανθρώπους. Στις Δυτικές κοινωνίες, αποτελεί τον τρίτο σε συχνότητα καρκίνο για άντρες και γυναίκες και τη δεύτερη σε συχνότητα αιτία θανάτου από καρκίνο. Στην Ευρώπη, η υψηλότερη θνησιμότητα παρατηρείται σε άνδρες και γυναίκες των ανατολικών και βορειοδυτικών χωρών. Η θνητότητα από καρκίνο του παχέος εντέρου είναι χαμηλότερη στις χώρες της νότιας Ευρώπης. Παρά το γεγονός ότι η θνητότητα από καρκίνο του παχέος εντέρου στην Ελλάδα είναι η μικρότερη ανάμεσα στις χώρες της Ε.Ε., εντούτοις ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί και στη χώρα μας σημαντική αιτία θνησιμότητας. Η συχνότητα στα δύο φύλα είναι παρόμοια. Η πιθανότητα ενός ατόμου, χωρίς συμπτώματα, να αναπτύξει στη διάρκεια της ζωής του τη νόσο πλησιάζει το 6% και για τα δύο φύλα, ενώ περίπου οι μισοί από αυτούς θα πεθάνουν από τη νόσο. Πού οφείλεται; Στη δημιουργία του καρκίνου του παχέος εντέρου συμμετέχουν γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες. Οι γενετικοί παράγοντες μπορεί να καθορίσουν ποια άτομα έχουν την προδιάθεση να αναπτύξουν τη νόσο, ενώ οι διαιτητικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες μπορεί να καθορίσουν ποια από τα παραπάνω άτομα, τα οποία βρίσκονται σε κίνδυνο, τελικά θα εμφανίσουν καρκίνο του παχέος εντέρου. Πώς προκαλείται; Ο καρκίνος του παχέος εντέρου, στη μεγάλη πλειονότητα των περιπτώσεων, αναπτύσσεται σε έδαφος προϋπαρχόντων πολυπόδων. Ο πολύποδας είναι ένας καλοήθης όγκος, μεγέθους μερικών χιλιοστών ή εκατοστών, που εμφανίζεται στο εσωτερικό του εντερικού σωλήνα. Οι πολύποδες συνήθως δεν προκαλούν συμπτώματα. Όμως, σε μεταγενέστερο στάδιο, μπορεί να ευθύνονται φια εμφάνιση καρκίνου. Η αφαίρεση των πολυπόδων μέσω του ενδοσκοπίου (κολονοσκοπίου) μπορεί να προλάβει την ανάπτυξη του καρκίνου (εικόνα 2). Επίδραση της διατροφής στην καρκινογένεση του παχέος εντέρου Οι διατροφικές συνήθειες αποτελούν έναν από τους σημαντικότερους περιβαλλοντικούς παράγοντες που εμπλέκονται στην καρκινογένεση του παχέος εντέρου. Τα διαθέσιμα στοιχεία των μελετών που έχουν πραγματοποιηθεί σε πολλές χώρες του κόσμου δείχνουν ότι ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου είναι χαμηλότερος σε πληθυσμούς με αυξημένη πρόσληψη φρούτων και λαχανικών, καθώς και ότι ο κίνδυνος αυτός μεταβάλλεται εφόσον επέλθει αλλαγή των διατροφικών συνηθειών. Ένας από τους διαιτητικούς παράγοντες που είχε συνδεθεί με την εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου ήταν η χαμηλή πρόσληψη φυτικών ινών (φυτικού υπολείμματος). Εντούτοις, πρόσφατες μελέτες δε διαπίστωσαν ότι οι φυτικές ίνες πράγματι ασκούν σημαντική προστατευτική δράση. Φαίνεται πάντως ότι τόσο η ποσότητα όσο και ο τύπος των φυτικών ινών έχουν σημασία στην πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου. Η υπερβολική κατανάλωση κόκκινου κρέατος και ενδεχομένως ζωικού λίπους φαίνεται επίσης ότι σχετίζονται με την εμφάνιση του καρκίνου του παχέος εντέρου. Αντίθετα, τα πλούσια σε ω-3 λιπαρά οξέα έλαια (ιχθυέλαια), καθώς και το ελαιόλαδο ασκούν προστατευτική δράση. Άλλα συμπληρώματα διατροφής, όπως οι βιταμίνες A, C, E, και β-καροτίνη δε φαίνεται να ασκούν προστατευτική δράση. Όμως το ασβέστιο, το σελήνιο (ένα ιχνοστοιχείο που περιέχεται σε αρκετές τροφές), καθώς και η βιταμίνη D, φαίνεται ότι ασκούν προστατευτική δράση. Ακόμη, η λήψη φυλλικού οξέος (μιας βιταμίνης που περιέχεται σε πολλά τρόφιμα φυτικής προελεύσεως) μειώνει την εμφάνιση καρκίνου και πολυπόδων του παχέος εντέρου. Φαρμακευτικές ουσίες και καρκίνος του παχέος εντέρου Εικόνα 1. Ενδοσκοπική εικόνα καρκίνου του παχέος εντέρου. Κλινικές μελέτες των τελευταίων ετών επιβεβαιώνουν τον προστατευτικό ρόλο της ασπιρίνης και των αντιρευματικών φαρμάκων όσον αφορά στην πρόληψη εμφάνισης καρκίνου και πολυπόδων του παχέος εντέρου. Τα φάρμακα αυτά, όμως, μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές παρενέργειες και αυτό θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη όταν συστήνεται η λήψη ασπιρίνης ως προφυλακτικής ουσίας για τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Παχυσαρκία και σωματική άσκηση Η παχυσαρκία ευνοεί την εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου, καθώς και η απουσία σωματικής άσκησης. Επομένως, ένα απλό προληπτικό μέτρο είναι η προσπάθεια μείωσης του σωματικού βάρους και η υιοθέτηση συστηματικής σωματικής άσκησης (π.χ. βάδισμα μισής ώρας ημερησίως). Κάπνισμα και κατανάλωση καφέ και οινοπνεύματος Οι καπνιστές φαίνεται να έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου. Ο κίνδυνος αυτός εξαρτάται από τη διάρκεια και την ποσότητα του καπνίσματος, ενώ φαίνεται να ελαττώνεται με τη διακοπή του καπνίσματος. Την ίδια επιβάρυνση φαίνεται να έχει και το κάπνισμα καπνού με τη μορφή πούρου ή με πίπα. Δεδομένων δε και των άλλων βλαβερών συνεπειών του καπνίσματος, η διακοπή του θεωρείται ούτως ή άλλως ωφέλιμη. Αντίθετα, η κατανάλωση καφέ, που στο παρελθόν είχε θεωρηθεί ότι προστάτευε από την εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου, σήμερα θεωρείται ότι ούτε προστατεύει ούτε προδιαθέτει σε εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου. Δεν υπάρχουν στοιχεία που να συνδέουν την εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου με την κατανάλωση οινοπνεύματος. 13

14 επιστημονικές σελίδες Εικόνα 2. Ενδοσκοπική εικόνα πολύποδα του παχέος εντέρου. Ο πολύποδας έχει περιβρογχισθεί με τον βρόγχο πολυποδεκτομής (εισάγεται μέσω του κολονοσκοπίου) και είναι έτοιμος για αποκοπή. Εικόνα 3. Δοκιμασία ανίχνευσης αιμοσφαιρίνης κοπράνων. Εικόνα 4. Εικονική κολονοσκόπηση. Διαγνωστικές εξετάσεις Οι κυριότερες και πλέον εύχρηστες εξετάσεις που διαθέτουμε σήμερα για τη διάγνωση του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι: Η κολονοσκόπηση και η σιγμοειδοσκόπηση, καθώς και Η δοκιμασία ανίχνευσης αιμοσφαιρίνης κοπράνων (η εξέταση μπορεί να είναι αρνητική παρά την ύπαρξη του όγκου στο έντερο). Η δοκιμασία ανίχνευσης αιμοσφαιρίνης στα κόπρανα γίνεται εύκολα στο σπίτι. Αγοράζουμε από το φαρμακείο το κατάλληλο αντιδραστήριο και για τρεις συνεχείς ημέρες συλλέγουμε μία μικρή ποσότητα κοπράνων και την τοποθετούμε στο ειδικό στέλεχος του αντιδραστηρίου (εικόνα 3). Από τη δοκιμασία πρέπει υποχρεωτικά να προηγηθεί αποφυγή κάποιων συνηθειών (βούρτσισμα δοντιών κ.λπ.), καθώς και τριήμερη ειδική δίαιτα σύμφωνα με τις οδηγίες του θεράποντος ιατρού. Η δοκιμασία αυτή ανιχνεύει αόρατη ποσότητα αίματος στα κόπρανα και, αν είναι θετική, αποτελεί ένδειξη για περαιτέρω έλεγχο. Στα άτομα με θετική τη δοκιμασία κοπράνων συνιστάται η διενέργεια κολονοσκόπησης για τον έλεγχο όλου του παχέος εντέρου και η αφαίρεση των ανευρεθέντων πολυπόδων. Η κολονοσκόπηση γίνεται από γαστρεντερολόγο ιατρό, με την εισαγωγή ενός εύκαμπτου σωλήνα από την έξοδο του εντέρου. Προηγείται καθαρισμός του εντέρου με λήψη καθαρτικού. Εάν διαπιστωθεί κάποια ύποπτη βλάβη στο έντερο, υπάρχει η δυνατότητα κατά τη διάρκεια της κολονοσκόπησης να ληφθεί ανώδυνα βιοψία και να σταλεί για εξέταση. Επίσης, αν βρεθεί ένας πολύποδας με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που να τον κάνουν εξαιρέσιμο, τότε μπορεί να αφαιρεθεί τη στιγμή της εξέτασης ή σε μεταγενέστερη φάση. Εάν ο καρκίνος εντοπίζεται χαμηλά στο έντερο, η διάγνωση μπορεί να γίνει με την σιγμοειδοσκόπηση, που μοιάζει με την κολονοσκόπηση, αλλά εξετάζει μόνο το τελευταίο τμήμα του εντέρου. Η ακτινογραφία του παχέος εντέρου (βαριούχος υποκλυσμός) γίνεται σε ακτινολογικό εργαστήριο. Προηγείται και εδώ καθαρισμός του εντέρου. Με τον βαριούχο υποκλυσμό δεν υπάρχει η δυνατότητα να ληφθεί τεμαχίδιο από τον όγκο και να εξετασθεί ιστολογικά (βιοψία), δυνατότητα την οποία παρέχει μόνο η εξέταση μέσω του κολονοσκοπίου. Εικονική κολονοσκόπηση Πρόκειται για νέα μέθοδο με την οποία ελέγχεται το παχύ έντερο. Γίνεται με τη βοήθεια του αξονικού τομογράφου (εικόνα 4). Με ειδικό πρόγραμμα το μηχάνημα ανασυνθέτει τις δισδιάστατες εικόνες και τις μετατρέπει σε τρισδιάστατες. Ο αυλός του εντέρου μετατρέπεται σε πραγματικό τούνελ και ο όγκος διαγράφεται καθαρότατα. Ο καρκίνος του παχέος εντέρου μπορεί να διαγνωσθεί έγκαιρα ή να προληφθεί; Η απάντηση είναι αναμφίβολα καταφατική. Ο καρκίνος του παχέος εντέρου μπορεί να διαγνωσθεί σε πρώιμα στάδια μέσω του

15 επιστημονικές σελίδες προληπτικού ελέγχου των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού, αλλά και να προληφθεί με την αφαίρεση των προκαρκινικών βλαβών (πολυπόδων) του εντέρου. Η πρώιμη διάγνωση εξασφαλίζει την πλήρη σχεδόν θεραπεία. Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο να εμφανίσουν καρκίνο του παχέος εντέρου και τι πρέπει να κάνουν; Η ηλικία αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου εμφάνισης της νόσου. Υπάρχουν δύο κατηγορίες κινδύνου, η ομάδα μέσου κινδύνου και η ομάδα υψηλού κινδύνου. Ομάδα μέσου κινδύνου: Άτομα ηλικίας μεγαλύτερης των 50 ετών θεωρούνται άτομα μέσου κινδύνου. Μετά την ηλικία αυτή, η πιθανότητα εμφάνισης της νόσου διπλασιάζεται για κάθε δεκαετία ζωής. Φυσιολογικά κατά τα άλλα άτομα, ηλικίας μεγαλύτερης των 50 ετών θα πρέπει να υποβάλλονται σε δοκιμασία ανίχνευσης αιμοσφαιρίνης στα κόπρανα κάθε χρόνο και σε σιγμοειδοσκόπηση κάθε 3 ή 5 χρόνια, ή (καλύτερα) σε ολική κολονοσκόπηση ανά 10ετία. Ομάδα υψηλού κινδύνου: Περιλαμβάνονται άτομα με ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό πολυπόδων ή καρκίνου του παχέος εντέρου, καθώς και ασθενείς με μακροχρόνια ελκώδη κολίτιδα ή νόσο του Crohn. Άτομα τα οποία ανήκουν σε οικογένειες με κληρονομική προδιάθεση για καρκίνο του παχέος εντέρου (οικογενής πολυποδίαση, σύνδρομο του κληρονομικού καρκίνου του παχέος εντέρου) μπορεί να εμφανίσουν καρκίνο σε ποσοστό που φτάνει το 100%. Είναι χαρακτηριστικό ότι στα άτομα που ανήκουν στην ομάδα αυτή ο καρκίνος εμφανίζεται σε νεαρότερη ηλικία. Άτομα που ανήκουν στην ομάδα υψηλού κινδύνου πρέπει να υποβάλλονται σε τακτά χρονικά διαστήματα σε κολονοσκόπηση, ανεξάρτητα από την ηλικία τους. εύκαμπτη σιγμοειδοσκόπηση κάθε 3 με 5 χρόνια ή σε κολονοσκόπηση ανά 10ετία. Η κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και ασβεστίου προφυλάσσει από την εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου. Το αντίθετο συμβαίνει με την κατανάλωση κόκκινου κρέατος. Η αποφυγή του καπνίσματος και της καθιστικής ζωής, καθώς και η υιοθέτηση συστηματικής άσκησης (π.χ. περπάτημα) αποτελούν σημαντικούς προληπτικούς παράγοντες. Η αφαίρεση των πολυπόδων προλαμβάνει την εμφάνιση του καρκίνου του παχέος εντέρου. Οι στενοί συγγενείς των ασθενών που εμφάνισαν καρκίνο του παχέος εντέρου σε νεαρή ηλικία πρέπει να συμβουλευτούν ειδικό γιατρό. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνείτε με την Ελληνική Γαστρεντερολογική Εταιρεία τηλ Συστάσεις πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης του καρκίνου του παχέος εντέρου: Ασυνήθιστα συμπτώματα από την κοιλιά ή αλλαγές ή αίμα στις κενώσεις πρέπει να αναφέρονται αμέσως στο γιατρό. Άτομα μεγαλύτερα των 50 ετών (έστω και χωρίς συμπτώματα) θα πρέπει να υποβάλλονται σε δοκιμασία ανίχνευσης αιμοσφαιρίνης στα κόπρανα κάθε χρόνο και σε 15

16