ΕΡΓΟΜΕΤΡΙΑ ΑΣΚΟΥΜΕΝΩΝ ΔΡ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ Γ. ΖΙΩΓΑΣ ΕΡΓΟΦΥΣΙΟΛΟΓΟΣ, SPORTSCLINIC ΠΥΛΑΙΑ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ T

Transcript

1 ΕΡΓΟΜΕΤΡΙΑ ΑΣΚΟΥΜΕΝΩΝ ΔΡ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ Γ. ΖΙΩΓΑΣ ΕΡΓΟΦΥΣΙΟΛΟΓΟΣ, SPORTSCLINIC ΠΥΛΑΙΑ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ T

2 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ SPECIFICITY OF TRAINING (ΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ) OVERLOAD PRINCIPLE ADAPTATION (ΑΥΞΗΣΗ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΟΥ ΦΟΡΤΙΟΥ, ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ) RECOVERY and VARIATION (ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ και ΠΟΙΚΙΛΙΑ) REVERSIBILITY OF DETRAINING (ΣΧΕΣΗ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ και ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ και ΑΠΟΔΟΣΗΣ) INDIVIDUAL RESPONSE (ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ)

3 ΣΥΝΗΘΕΣΤΕΡΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Ακολουθώ πρόγραμμα που ακολουθεί κάποιος άλλος αθλητής του εξωτερικού, υψηλού επιπέδου Ακολουθώ πρόγραμμα που είδα ή βρήκα ή μου έδωσαν συναθλητές μου Ακολουθώ πρόγραμμα που είχε καλά αποτελέσματα στο παρελθόν Ακολουθώ πρόγραμμα που βρήκα στο διαδίκτυο Αξιολογώ την επιτυχία του προγράμματος με βάση το χρόνο που πετυχαίνω

4 ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ Παραβιάζουν βασικές αρχές προπόνησης (Αρχές Εξατομίκευσης και Προσαρμογής) Διαφέρουν σε σχέση με τα δικά μου χαρακτηριστικά ως προς: Γενετικά (ατομικά) χαρακτηριστικά Προηγούμενες προπονητικές βάσεις προπονητικές προσαρμογές Προπονητική ηλικία Υπόλοιπη καθημερινή δραστηριότητα (εργασία, ώρες εργασίας, χρόνος αποκατάστασης)

5 ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ Δεν γνωρίζουμε ποιοί παράμετροι μεταβλήθηκαν θετικά / αρνητικά με το πρόγραμμα προπόνησης που ακολουθώ Δεν γνωρίζουμε πόσο μεταβλήθηκαν Δεν γνωρίζουμε εάν επιτεύχθηκαν συγκεκριμένοι προπονητικοί στόχοι, ειδικά σε σχέση με elite αθλητές από το εξωτερικό Δεν μπορούμε να αξιολογήσουμε την αποδοτικότητα του προγράμματος

6 Aναπνευστική Απόκριση Αντοχη στην ταχύτητα Μεταφορά Οξυγόνου Κορεσμός Αιμοσφαιρίνης TI, TE FI Γονιακά Χαρακτηριστικά Όγκος Αίματος Αιματολογικοί Δείκτες ΕΜΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗΣ Ενεργειακα Αποθέματα Ρυθμός συσσώρευσης Γαλακτικού Οξέος Είδος ενεργειακής πηγής Κεντρικές Προσαρμογές Μυική Ισχυς Αναερόβια Ικανότητα Αντοχή στη δύναμη Μεταφορά Οξυγόνου Τύπος Προπονησης Ανοχή στον κάματο

7 ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΕ ΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ ΑΝΤΟΧΗΣ Ενεργειακή Δαπάνη VO 2 max (Mέγιστη πρόσληψη οξυγόνου) Αερόβιο κατώφλι, κατώφλι συσσώρευσης ΓΟ κτλ Μέγιστη Δρομική Ταχύτητα (PTV) Ταχύτητα στην VO2max % VO 2 στο κατώφλι συσσώρευσης Οικονομία Τρεξίματος Αναπνευστική Ικανότητα Χρήση Ενεργειακών Πηγών

8 VO 2 max

9 Lung Blood Heart Muscle Food + O 2 = Energy

10 VO2max Endurance level Aerobic power Work load

11 Παράγοντες που επηρεάζουν την VO 2 max Αναπνευστική Ικανότητα Αιμοδυναμικοί Παράγοντες ΚΛΟΑ Συγκέντρωση Μυοσφαιρίνης Πρόσληψη Ο 2 Μεταφορά Ο 2 Χρήση Ο 2 [Hgb] Όγκος Αίματος Αιματολογικοί Παράγοντες Γλοιοτ. Αίματος Συγκέντρωση Ενεργ. Αποθεμάτων Ενδομυικές Προσαρμογές Είδος Προπόνησης Ειδικές συνθήκες προπόνησης

12 Σχέση Προπόνησης και VO 2max Για βελτίωση VO2max Mεγάλες Μυικές ομάδες, δυναμικές δραστηριότητες Αύξηση όγκου προπόνησης ή/και έντασης 2007 McGraw-Hill Higher Education. All Rights Reserved. Αναμενόμενη βελτίωση στην VO 2max ΜΟ = 15% 2-3% σε αθλητές με υψηλή VO 2max 30 40% σε αθλητές με χαμηλή VO 2max Γενετική Προδιάθεση Επηρεάζει το 40%-66% της VO 2max Προαπαιτούμενο για VO 2max of ml kg -1 min -1

13 ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΕΣ CO = SV * HR ΚΛΟΑ = Είναι ο κυρίαρχος παράγοντες που επηρεάζει της ατομικές διαφορές στην VO 2 max. Κυρίως οι διαφορές είναι λόγω SV (70-80%) Και λιγότερο λόγω διάχυσης O2 στους μύες Επομένως πρέπει να αυξηθεί η αιματική ροή

14 ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ 2007 McGraw-Hill Higher Education. All Rights Reserved. Figure 13.4

15 ΓΑΛΑΚΤΙΚΟ ΟΞΥ ΚΑΜΠΥΛΗ ΣΥΣΣΩΡΕΥΣΗΣ ΓΑΛΑΚΤΙΚΟΥ ΟΞΕΟΣ

16 ΚΑΤΏΦΛΙ ΣΥΣΣΏΡΕΥΣΗ ΓΟ & ΑΕΡΟΒΙΟ ΚΑΤΩΦΛΙ Κατώφλι Συσσώρευσης (LT2, OBLA) η ένταση στην οποία εμφανίζεται εντονότερη αύξηση στο ρυθμό συσσώρευσης ΓΟ Αερόβιο Κατώφλι Ένταση όπου εντοπίζεται η έναρξη συμμετοχής του αναερόβιου μηχανισμού

17 ΓΕΝΙΚΟΙ ΤΟΜΕΙΣ ΕΝΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΜΕΤΡΙΑ ΕΝΤΑΣΗ Όλες οι εντάσεις κάτω από το κατώφλι γαλακτικού οξέος ΥΨΗΛΗ ΕΝΤΑΣΗ: Χαμηλότερο όριο: Έμφαση στο κατώφλι γαλακτικού οξέος Ανώτερο όριο: ο μέγιστος ρυθμός που μπορεί να διατηρηθεί στον οποίο το ΓΟ μπορεί να κρατηθεί σχετικά σταθερό (Maximum lactate steady state) ΠΟΛΥ ΥΨΗΛΗ ΕΝΤΑΣΗ: Δεν σταθεροποιείται ούτε το ΓΟ ούτε η χρήση οξυγόνου

18 Γ.Ο. και ΕΝΤΑΣΗ/ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΑΣΚΗΣΗΣ

19 ΚΑΤΩΦΛΙ ΓΑΛΑΚΤΙΚΟΥ ΟΞΕΟΣ

20 14 12 La, mmol/l V, M/S

21 ΚΑΤΩΦΛΙ ΓΑΛΑΚΤΙΚΟΥ ΟΞΕΟΣ ΌΧΙ ΤΑ 4mmol!! Κατώφλι Γαλακτικού Οξέος σαν % της VO 2max ή του έργου/έντασης Αγύμναστοι 40-60% VO 2max Γυμνασμένοι > 70% VO 2max ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ΤΟ ΚΑΤΩΦΛΙ ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΥ και ΥΠΕΡΑΠΟΣΤΑΣΕΩΝ

22 ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΟ Γ.Ο. Μειωμένες κεντρικές ή περιφερικές προσαρμογές ΚΑΤΩΦΛΙ Γ.Ο. Παραγωγή ΓΟ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Μειωμένο ενδομυικό O 2 Απομάκρυνση ΓΟ Αυξημένο έργο Επιτάχυνση Γλυκόλυσης Ενεργοπ ινών τύπου ΙΙ Ικανότητα Μιτοχονδρίων για χρήση Πυρουβικου Οξέος

23 ΑΝΑΕΡΟΒΙΟ ΚΑΤΩΦΛΙ Σημείο: Αύξησης του κατά λεπτό πνευμονικού αεριρσμού σε σχέση με την αύξηση της πρόσληψης οξυγόνου Αύξησης της παραγωγής CO 2 σε σχέση με την πρόσληψη οξυγόνου

24 Αναερόβιο κατώφλι By V Slope Method

25 ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΣΤΗΝ ΚΣ Ο αθλητής με προσαρμογές εμφανίζει χαμηλότερη ΚΣ στην ίδια ταχύτητα σε σχέση με τον αθλητή χωρίς προσαρμογές?

26 ΜΕΓΙΣΤΗ ΚΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΔΕΝ ΜΕΤΑΒΑΛΕΤΑΙ ΙΔΙΑΤΕΡΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ Standard Formula: Age in years Other Formulas X Age in years New: X Age in years New formula may be more accurate for older persons and is independent of gender and habitual physical activity Estimated maximal heart rate may be 5 to 10% (10 to 20 bpm) > or < actual value.

27 ΣΧΕΣΗ ΜΕΓΙΣΤΗΣ ΚΣ και ΠΡΟΣΛΗΨΗΣ ΟΞΥΓΟΝΟΥ Velocity at VO 2max or vvo 2max

28 ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΑΠΑΓΟΡ. ΟΥΣΙΕΣ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΑΔΥΝΑΜΙΩΝ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ TAΚΤΙΚΗ ΕΠΑΝΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΩΝ ΧΡΗΣΗ ΠΙΟ ΙΣΧΥΡΩΝ ΟΥΣΙΩΝ ΓΙΑ ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΘΕΤΙΚΩΝ / ΑΡΝΗΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΩΝ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΡΥΦΤΟΥΛΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΔΙΑΣΥΡΜΟΣ ΒΛΑΒΕΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΕΠΑΝΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ / ΑΝΑΙΡΕΣΗ / ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜ

29 ΕΡΓΟΜΕΤΡΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΓΙΑΤΙ?? 1. ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΗ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ 2. ΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΑΔΥΝΑΜΙΩΝ ΓΝΩΣΗ ΤΙΣ ΔΙΑΦΟΡΑΣ ΑΠΟ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ 3. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΤΟΜΙΚΑ (ΑΝΑ ΜΕΤΡΗΣΗ, ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΑ, ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΑ ΜΕ ΔΙΕΘΝΗ ΔΕΔΟΜΕΝΑ) 4. ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗΣ ΣΕΙΡΑΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΩΝ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΦΥΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤ, ΕΡΓΟΜΕΤΡΙΚΑ, ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡ. 5. ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

30 ΒΗΜΑ 1 ΜΕΤΡΑΩ Χρήση επιστημονικού εξοπλισμού και Εργαστηριακά και στο χώρο Προπόνησης ΣΥΓΚΡΙΝΩ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΑ & ΜΕ ΑΛΛΟΥΣ ΑΘΛΗΤΕΣ ΕΝΤΟΠΙΖΩ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ - ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΙΕΡΑΡΧΩ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΕΞΑΓΩΓΗ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ. ΟΙ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΕΊΝΑΙ ΑΜΕΣΑ ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΕΣ ΜΕ ΤΟ ΕΙΔΟΣ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ

31 ΒΗΜΑ 2 ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΟ ΠΛΑΝΟ ΓΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΩΝ ΑΔΥΝΑΜΙΩΝ ΣΥΖΗΤΩ-ΑΝΤΑΛΛΑΣΩ ΑΠΟΨΕΙΣ ΕΝΗΜΕΡΩΝΩ ΤΟΝ ΑΘΛΗΤΗ ΣΤΗΡΙΖΩ ΤΟΝ ΑΘΛΗΤΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕ Αιματολογικούς ελέγχους Διατροφή Βελτίωση αποκατάστασης-ξεκούρασης Ελεγχο για υπερφόρτωση

32 ΒΗΜΑ 3 ΕΠΑΝΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΗ, ή ΟΜΑΔΑΣ ΒΕΛΤΙΩΝΩ, ΔΙΟΡΘΩΝΩ, ΠΑΙΡΝΩ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ (ΜΟΝΑΔΙΚΟΤΗΤΑ

33 ΕΡΓΟΜΕΤΡΙΑ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΣΕ ΟΛΟ ΤΟ ΦΑΣΜΑ ΤΩΝ ΕΝΤΑΣΕΩΝ (ΌΧΙ ΜΟΝΟ ΜΕΓΙΣΤΑ) ΌΧΙ ΑΠΛΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΙΜΩΝ ΕΞΕΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΕΝΤΑΣΕΩΝ ΣΤΑΔΙΑΚΗΣ ή ΤΑΧΕΙΑΣ ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗ = ΣΥΝΘΕΤΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ, ΕΠΗΡΕΑΖΕΤΑΙ ΑΠΌ ΠΟΛΛΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ

34 Προπονητικές Οδηγίες για Επιτυχία σε Αγωνίσματα Μεγάλων Αποστάσεων Reprinted from Track Coach Κοινά Σημεία στα Προγράμματα Προπόνησης που Επιτρέπουν στους Αθλητές να Φτάσουν στις Δυνατότητές τους 1. Αξιολογήστε την παρούσα κατάσταση του αθλητή και αναλύστε διεξοδικά και το ιστορικό της απόδοσής του και της προπόνησής του 2. Το νέο προπονητικό του πρόγραμμα πρέπει να σχεδιαστεί γύρω από την πρόσφατη κατάσταση του αθλητή

35 Προπονητικές Οδηγίες για Επιτυχία σε Αγωνίσματα Μεγάλων Αποστάσεων Reprinted from Track Coach Η επιβάρυνση εντός κάθε προπονητικού κύκλου θα διαφέρει για τον κάθε αθλητή. Το εύρος της διακύμανσης θα είναι ανάλογα με την ικανότητά του/της να ανακάμπτει και να προσαρμόζεται στην επιβάρυνση και στο στρες της προπόνησης. Βελτίωση θα υπάρχει ΜΟΝΟ ΕΑΝ ο δρομέας συνεχίζει να προσαρμόζεται στην επιβάρυνση και στο stress της προπόνησης.

36 Προπονητικές Οδηγίες για Επιτυχία σε Αγωνίσματα Μεγάλων Αποστάσεων Reprinted from Track Coach Ο ανθρώπινος οργανισμός προσαρμόζεται σταδιακά και επομένως ανταποκρίνεται σε μικρές και σταδιακές αυξήσεις στην προπονητική επιβάρυνση. Περίοδοι με αύξηση της επιβάρυνσης πρέπει να ακολουθούνται από περιόδους μείωσης της επιβάρυνσης. S.A.I.D. principle: Specific Adaptations to Imposed Demands σημαίνει ότι οι προσαρμογές που γίνονται είναι συγκεκριμένες για την προπονητική μέθοδο και το είδος της προπόνησης που ακολουθήθηκε

37

38