(Pungitius hellenicus)

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "(Pungitius hellenicus)"

Transcript

1 ΥΠΟΥΡΓΕ ΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤEXNOΛOΓJAΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΙΝΣΤJTΟΥΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΥΔΑ ΤΩΝ Ερευνητικό έργο ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΟΥ ΕΝΔΗΜΙΚΟΥ ΨΑΡΙΟΥ ΕΛΛΗΝΟΠΥΓΟΣΤΕΟΣ (Pungitius hellenicus) Τελική Έκθεση Χρηματοδότηση: ΥΠΕΧΩΔΕ Διεύθυνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού Τμήμα Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος ΑΘήνα, Οκτώβριος 1998

2 Δράσεις προστασίας του ε)j.nνoπυγόστεoυ ΕΡΕΥΝΗΤιΚΗ ΟΜΑΔΑ 1. Υπεύθυνος του Ερευνητικού Προγράμματος: Χ. Νταουλάς, Δρ. Ιχθυολόγος, Ερευνητής Α ' Βαθμ ίδας. 2. Επιστημονικοί Συνεργάτες Ινστιτούτου Εσωτερικών Υδάτων (ΕΚΘΕ) : (α) Τομέας Αλιευτικής αξιοπο ίησης: Α. Ο ικονόμου, Δρ. Υδροβιολόγος -Ιχθυολόγος, Ερευνητής Β ' Βαθμίδας. Θ. Ψαρράς, Μ. SC. Ιχθυολόγος, Λειτουργικός επιστήμονας Β ' Βαθμίδας. Ρ. Μπαρμπιέρl, Μ. SC. Ιχθυολόγος, Συμβασιούχος. Μ. Στουμπούδη, Δρ. Ιχθυολόγος, Ερευνήτρια Δ ' Βαθμ ίδας. Τ. Madurel, Βιολόγος, υπότροφος ΕΚΘΕ. (β) Τομέας Έρευνας Περιβάλλοντος : Θ. Κουσουρής, Υδροβιολόγος - περιβαλλοντολόγος, Ερευνητής Α ' Βαθμ ίδας. Η. Μπερταχάς, Μ. Sc. Μηχανικός Περιβάλλοντος, Ε ιδ ι κός επιστήμονας. Ν. Σκουλικίδης, Δρ. Βιογεωχημ ι κός, Ερευνητής Γ' Βαθμ ίδας. Κ. Γκρ ίτζαλης, Βιολόγος κα ι Τεχνολόγος Αλ ιείας, Ειδικός επιστή μονας. Α. Διαπούλης, Δρ. Υδροβ ιολόγος, Ερευνητής Α ' Βαθμ ίδας. Κ. Μπόγδανος, Υδροβ ιολόγος, Λε ιτο υργ ικός Επιστήμονας Β ' Βαθ μ ίδας. ΕΚΘΕ - Ινστιτούτο Εσωτερικών Υδάτων ϊν

3 Δράσεις προστασίας του ελληνoπvγόστεoυ Ι. Ζαχαρίας, Δρ. Γεωλόγος - Περιβαλλοντολόγος, Συμβασιούχος. Γ. Κυριάκος, Χημικός Τεχνολόγος, Συμβασιούχος. 3. Εξωτερικοί Επιστημονικοί Συνεργάτες : Δ. Ρ ίζος, Ιχθυολόγος, Εποmε ία Αλ ιείας Φθιώτιδας. Π. Ο ικονομ ίδης, Δρ. Ιχθ υ ολόγο ς, Τακτικός καθηγητής, Αριστοτέλειο Παν/μ ιο Θεσ/νίκης. Λ. Κουμπλή, Δρ. Βιολόγος, Λέκτορας, Παν/μιο Αθηνών. Ι. Μπαζός, Βιολόγος, Παν/μιο Αθηνών. ΕΚΘΕ - Ινστιτούτο Εσωτερικών Υδάτων ν

4 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΛΟΓΟΣ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1 2. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΠΛΑΝΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 4 3. VΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ Ιχθυολογική έρευνα Οικολογική έρευνα Υδρολογικά χαρακτηριστικά των περιοχών έρευνας Γεωμορφολογικά και βιολογικά χαρακτηριστικά των βιοτόπων Ανθρωπογενείς επιδράσεις ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Κατανομή και βιολογία του ελ/ηνοπυγόστεου Γεωγραφική εξάπλωση Κατά μήκος σύνθεση Συμπατρικά είδη ψαριών Μορφομετρικοί και μεριστικοί παράμετροι Οντογενετική ανάmυξη Β ιολογικά χαρακτηρ ιστικά Σχέση ολικού μήκους - ολικού βάρους Σχ έση σταθερού μήκους - ολικού μήκους Αναλογ ία φύλου Ρυθμός επένδυσης Γοναδοσωματικός δε ίκτης Αναπαραγωγική συμπεριφορά Διατροφή ΒΙΟΛΟΠΑ ΣΥΜΠΑΤΡΙΚΩΝ ΕΙΔΩΝ GASTEROSTEIDAE Gasterosteus acu/eatus poecilldae Gambusia affinis CVpRINIDAE Pseudophoxinus stymphajicus marathonicus A/burnoides bipunctatus thessa/us Leuciscus cepha/us Barbus graecus Barbus cyc/o/epis sperchiensis 90

5 4.3. OIKOΛOΓlΚA ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΔΙΑΒ ΙΩΣΗΣ ΤΟΥ 91 ΕΜΗΝΟΠΥΓΟΣΤΕΟΥ Πηγές Ρύπανσης Φυσ ι κοχημικές παρά μετρο ι Θερμοκρασ ία Αγωγ ιμότητα Διαλυμένο οξυγόνο ρ Η Σ κλ η ρ ότ η τα - Αλ καλικότη τα Θειϊκά ι όντα κα ι χλωροϊόντα Θρεπτικά άλατα Υδρολογικές και υδρογεωλογικές συνθήκες - Τάσεις και 11 Ο διαγραφόμενοι κ ίνδυνοι Πηγές Αγ. Παρασκευής 11Ο Τάφροι Μοσχοχωρ ίου Χα ρα κτ η ρ ι στικά των β ι ότοπων ΠηγέςΑγ. Παρασ κευής Υδάτινα συστή ματα περιοχής Μοσχοχωρ ίου Υδάτινα συστή ματα περιοχής Κομποτάδων Σπε ρχει ός ποτα μός Πηγές Αγ. Δη μητρ ίου Πηγές Μεξιατών ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΕΜΗΝΟΠΥΓΟΣΤΕΟΥ Απο κατάσταση /δ ιατήρηση β ιοτόπων Μ ετα φ ο ρά σε άλλα υ δ άτι να συτήματα Πηγές Κιόσι (πε ρ ι οχ ή Κομποτάδων ) Πηγές Αγ. Δημητρ ίου Πηγ ές Μεξιατών Άλλες περ ιοχές Ενημέρωση και ευα ισθ ητοπο Ιηση του κοι νο ύ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 167 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 171 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι

6 Ελληνοπυγόστεος (Pungitίus he//enicus Stephanidis, 197 1)

7 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Το υδάτινο δυναμικό στην ενδοχώρα διαδραματίζει καθοριστ ικό ρόλο στο φυσικό, οικολογικό, κοινωνικό και πολ ιτιστικό χώρο κάθε περιοχής. Το δυναμικό αυτό, που πέριλαμβάνει τα επιφανειακά και τα υπόγεια νερά, θεωρείται πολύτιμο κα ι χρησιμοποιε ίται για την παραγωγή ενέργε ιας (σε βασικούς τομε ίς της βιομηχανίας και της βιοτεχνίας), στη γεωργία, κτηνοτροφία, υδατοκαλλιέργειες και αλιεία, για τη δημιουργία περιοχών περιβαλλοντικής ευαισθησίας και εκπαίδευσης, για αναψυχή και σπορ. Τα εσωτερικά νερά, κατά τις τελευτα ίες δε καετίες, είναι άμεσοι κα ι έμμεσοι αποδέκτες των κάθε είδους ανθρωπογενών δραστηριοτήτων (βιομηχανικά απόβλητα, αστικά γεωργικά και κτηνοτροφικά λύματα, λιπάσματα, εντομοκτόνα, κ.ά. ) με αποτέλεσμα να έχουν υποστε ί οικολογική επιβάρυνση, αλλοίωση της ποιότητας νερού και εμπλουτισμό με θρεπτικά και άλλα συστατικά. Σε ορισμένες μάλιστα περιmώσεις - λ ίμνες, ποτάμ ια, λιμνοθάλασσες, κ.λ.π. - έχουν υποβαθμιστεί και αλλοιωθεί σε σημαντικό βαθμό με σοβαρές οικονομικές κοινωνικές, βιολογικές και ο ικολογικές επιmώσεις. Επιπρόσθετα οι οικολογικές και βιολογικές αυτές δ ιαταράξεις και mιβαρύνσεις του υδάτινου περιβάλλοντος, σε συνδυασμό με την εξαντλητική αλιεία, τους ανεξέλεγκτους εμπλουτισμούς, τις μεταφορές ψαριών, τις κατασκευές τεχνικών έργων, τις αποξηράνσεις, μ εταφο ρ ές νερού, κ.λ.π., έχουν επηρεάσει σημαντικά την παρουσία και πληθυσμιακή αφθονία των ψαριών γλυκού νερού και ιδιαίτερα των ενδημ ικών. Συγκριτικά η ενδημική ιχθυοπαν ίδα των εσωτερικών υδάτων της Ελλάδας είναι η πλουσιότερη από άλλες χώρες της Ευρώπης. Σύμφωνα με τις π ιο πρόσφατες έρευνες, από τα 79 ε ίδη αυτόχθονων πρωτογενών ψαριών του γλυκού νερού, τα 39 είδη (ποσοστό 49,37%) είναι ενδημικά της χώρας και των νοτίων τμημάτων των γειτονικών κρατών. Υπάρχουν επίσης και 41 ενδημικά υποείδη. Τα ενδημ ικά αυτά ψάρια στην πλειοψηφία τους απαντούν σε πολύ μικρά υδάτινα συστήματα

8 Δράσεις ΠΡοστασίας του ελλπνqπvyόστεoυ και έχουν περιορισμένη γεωγραφική κατανομή και αφθον ία. Υπάρχουν ενδείξε ις ότι σήμερα περισσότερο από το 1/3 των ενδημικών ψαριών μπορούν να καταταχθούν ως κινδυνεύοντα, ευπαθή ή σπάνια. Βασικά, η προστασία των ενδημ ικών μας ψαριών αποτελεί έργο όλων όσων κατά οποιονδήποτε τρόπο εμπλέκονται στη χρήση και διαχείριση των υδάτινων πόρων της ενδοχώρας. Για το λόγο αυτό πρέπει να χαραχθεί και να εφαρμοστε ί μια ορθολογική πολιτική στη διαχείριση του νερού η οποία αφενός θα αποτρέπε ι, στο μέτρο του δυνατού, τις δυσμενείς ανθρωπογενείς επιδράσεις και αφετέρου θα διασφαλίζει τις κατάλληλες συνθήκες διαβίωσης στα ψάρια. Βασική προϋπόθεση για τη χάραξη αποτελεσματικών στρατηγικών διαχείρισης και προστασίας των ενδημικών μας ψαριών είνα ι η οικολογική και βιολογική γνώση της ζωής τους και των κινδύνων που τα απειλούν. Δυστυχώς αυτή η γνώση δεν υπάρχει για τα περισσότερα ενδημικά μας ψάρια. Την ευθύνη βασικά την έχουν οι αρμόδιοι Εθνικοί Φορείς που δεν χρηματοδότησαν ε ιδικές μελέτες συλλογής τέτοιων στοιχείων. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι γνώσεις μας έως σήμερα για τα ενδημικά ψάρια προέρχονται από διάσπαρτες και περιορισμένες μελέτες οι οποίες έγιναν χωρίς ουσιαστική βοήθεια και στα πλαίσια άλλων προγραμμάτων ή προσωπικών πρωτοβουλιών. Το Ελληνικό κοινό, τα τελευταία χρόνια, δραστηριοποιείται όλο κα ι περισσότερο στα θέματα προστασίας της πανίδας και της χλωρίδας μας. Το κοινό προσπαθεί με ενέργειες και παρεμβάσεις να διασώσει και να διαφυλάξει - μέσα στη δίνη των καταστροφικών διαθέσεων και τάσεων της εποχής μας - ότι έχει απομείνει από την πλούσια πανίδα και χλωρίδα και τους ποικίλους φυσικούς θησαυρούς της πατρίδας μας. ΤΟ ΥΠΕΧΩΔΕ με την ανάθεση εκτέλεσης δυο ειδικών ερευνητικών προγραμμάτων (ένα για το γκιζάνι της Ρόδου παλαιότερα και το άλλο για τον ελληνοπυγόστεο πρόσφατα) αρχίζει να δραστηριοποιείται και στα θέματα διατήρησης και προστασίας των ενδημικών ψαριών γλυκού νερού. ΕΚΘΕ - Ινστιτούτο Εσωτερικών Υδάτων ίί

9 Δράσεις προστασίας του ε)).ηνoπvγόστεoυ Ε ίναι γεγονός ότι στο «Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Σπονδυλόζωων της Ελλάδας» περιλαμβάνονται ακόμη άλλα 19 είδη ψαριών γλυκού νερού τα οποία άμεσα κινδυνεύουν και για τα οποία απουσιάζει παντελώς η ειδική πληροφόρηση. Επομένως είναι απαραίτητο, πριν από τη χάραξη και εφαρμογή αποτελεσματικών στρατηγικών διατήρησης και προστασίας, να αποκτηθεί για τα ψάρια αυτά η γνώση της οικολογίας και βιολογίας τους, καθώς και των κινδύνων που τα απειλούν. Το παρόν πρόγραμμα θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως ένας πιλότος για τον κοινό τρόπο αντιμετώπισης των απειλούμενων ενδημικών ψαριών. Αυτό διότι συνδυάζει μια πολύπλευρη ερευνητική δραστηριότητα, η οποία αποσκοπεί στη στήριξη μακροχρόνιων στρατηγικών διαχείρισης, με δράσεις και ενέργειες αποτροπής των άμεσων κινδύνων που απειλούν τα ενδημικά μας ψάρια. Θα ήταν παράλειψη να μην ευχαριστήσουμε θερμά το ΥΠΕΧΩΔΕ (ειδικά τη ΔJνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού, Τμήμα Διαχε ίρισης Φυσικού Περιβάλλοντος και τις άλλες αρμόδιες Υπηρεσίες του) για τη χρηματοδότηση του προγράμματος, καθώς επίσης τον κ. Δ. Τσίρο και την κ. Ρ. Σπυροπούλου για την ευαισθησία και τις προσπάθειες που κατέβαλαν για την έγκρισή του. Ευχαριστίες οφείλουμε στον κ. Κ. Στασινό για χρήσιμες συζητήσεις και υποδείξεις, και για τις προσπάθειες που καταβάλλει η Οικολογική Κίνηση Λαμίας για τη διάσωση του ελληνοπυγόστεου, στο Υπουργείο Γεωργίας, στις Νομαρχιακές Υπηρεσίες της Φθιώτιδας, στις Οργανώσεις των Συνεταιρισμών και Αναδασμού της Κοινότητας Μοσχοχωρίου, και στις Κοινότητες Κομποτάδων, Αγίας Παρασκευής, Μοσχοχωρίου και Μεξιατών για την κάθε είδους παρασχεθείσα βοήθεια. Τέλος, ευχαριστίες εκφράζουμε στους γεωργούς και κατοίκους των περ ιοχών Κ.Κ. Κιτέα Κ., Συκά Γ., Καραθάνο Κ., Αργυρόπουλο Β., Καρατζίκο Γ., Δικέλη Θ., αδελφούς Τραχήλη και οικογένεια Τεμπέλη για τις χρήσιμες πληροφορίες που μας έδωσαν. Τέλος, ευχαριστούμε θερμά τις κ. Κ. Σ. Γιακουμή και Β. Λαμπροπούλου για την δακτυλογράφηση ορισμένων κειμένων και τη σχεδίαση χαρτών, καθώς επ ίσης και όλους εκείνους που μας προσέφεραν βοήθεια για την εκτέλεση του προγράμματος. ΕΚΘΕ -Iνσrιτoύτo Εσωτερικών Υδάτων ίiϊ

10 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το γένος Pungitius ανήκει στην οικογένεια των Gasterosteidae και στη χώρα μας αντιπροσωπεύεται από δύο είδη : Pungitius p/atygaster (Kessler, 1859) κα ι Ρ. he//enicus (Στεφανίδης, 1971) κοινώς ελληνοπυγόστεος. Το πρώτο είδος έχει μ ια ευρεία γεωγραφική εξάπλωση στις παραευξείνιες παράκτιες χώρες, στο Δούναβη, την Κασπία και την Αράλη (Berg 1949, Vucovic & Ivanovic 1971, Zaschev 1961). Στη χώρα μας βρέθηκε σε παραπόταμο του Αξιού (Οικονομίδης, 1973). Το δεύτερο είδος θεωρε ίται ενδημικό ψάρι της Ελλάδας (Στεφανίδης 1971, Economidis 1991) και η εγκυρότητά του σαν είδος επιβεβαιώθηκε πρόσφατα από Καναδούς ερευνητές (Keivany et al ). Το Ρ. he//enicus έχει πάρα πολύ περιορ ισμένη γεωγραφική εξάπλωση και απαντάται μόνο σε μικροϋδάτινα συστήματα της Φθιώτιδας (Στεφανίδης 1971, Economidis 1991). Αρχικά το ψάρι αυτό βρέθηκε σε «ρ υ ά κ ι α» κάτω από το χωριό Κομποτάδες, κοντά στο Σπερχειό ( Στεφανίδ η ς, 1950) και στη συνέχεια σε φυσικά φρεάτια ( <<Μάτια») στην ίδια περ ιοχή (Στεφανίδης, 1971). Αργότερα, βρέθηκε και στ ις καρσηκέι; πηγές της κοινότητας Αγίας Παρασκευής (Economidis, 1991). Ο ι μορφολογικοί, ανατομ ικοί και διαγνωστικοί χαρακτήρες του Ρ. he//enicus έχουν μελετηθεί από το Στεφανίδη (1950, 1971), ο οπο ίος και κατέταξε από συστηματική πλευρά το ψάρι αυτό ως νέο είδος που ανήκει στο γένος Pungίtius. Στην αρχή ο Στεφανίδης (1950) το ανέφερε με την ονομασία Pygosteus pungitius, με βάση τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα που είχε ένα άτομο που αλίευσε μαζί με άτομα Gasterosteus acu/eatus και το οποίο διέφερε από αυτά. Αργότερα ο ίδιος (Στεφανίδης, 1971) το ανέφερε με τη σημερινή του ονομασία στηριζόμενος σε σημαντικό αριθμό ατόμων που αλίευσε σε φυσικά φρεάτια (μάτια) κοντά στο χωριό Κομποτάδες. Σύμφωνα με το Στεφαν ίδη (1971) ο ελληνοπυγόστεος (η Ελληνική ονομασ ία δόθηκε από τον καθηγητή το υ Α.Π.Θ. κ. Π. Οικονομίδη με βάση την αρχική ονομασία Pygosteus) χαρακτηρίζεται: (α) Από βραχύ, μικρό κα ι μεμονωμένο αριθμό σκληρών ακάνθων μπροστά από το ραχιαίο mερύγιο (Ο. I-IV 8-10). (β)

11 Δράσεις πpoστασίαc του ελλnνoπvyόστεoυ Από παντελή έλλειψη κοιλια κών mερυγίων, ακάνθης κα ι μαλακής ακτίνας ry. Ο-Ο). (γ) Μ ε αριθμό ακτίνων στο εδρικό : Α. Ι 8-10, στο θωρακικό : Ρ και στο ουραίο mερύγιο : C. 12. (δ ) Με βραγχια κές άκανθες: 7-8 και σττονδύλους : (ε) Από σώμα ατρακτοειδές, συμπιεσμένο στα πλευρά και λείο σε όλο το μήκος του. Μέχρι σήμερα η βιολογ ία και η οικολογία του ελ/ηνοπυγόστεου δεν έχουν μελετηθεί. Κατά τα τελευταία χρόνια, οι βιότοποι του ελληνοπυγόστεου στις Κομποτάδες καταστράφηκαν, ενώ ο υγροβιότοπος των πηγών της Αγίας Παρασκευής αλλοιώθηκε και υποβαθμίστηκε εξαιτίας ποικίλων ανθρώπινων δραστηριοτήτων (Ρίζος 1995, Στασινός 1995). Επιπρόσθετα, οι αναζητήσε ις του ελληνοπυγόστεου σε άλλες παρόμοιες πηγές της ευρύτερης λεκάνης απορροής του Σπερχειού είχαν αποβεί άκαρπες (Ρίζος, 1995). Ολα αυτά δημιούργησαν την εικόνα ότι ο ελληνοπυγόστεος υπάρχει μόνο στ ις πηγές της Αγίας Παρασκευής. Ετσ ι, οι περιφερεια κές και κεντρικές κρατικές υπηρεσ ίες, η οικολογική κίνηση Λαμίας, καθώξ και άλλες τοπικές οργανώσεις συγκέντρωσαν τις προσττάθειές το υ ς για τη διάσωση του ελ/ηνοπυγόστεου στις πηγές αυτές. Όμως, παρά τις κ ινητοποιήσεις και τ η λήψη ορισμένων μέτρων το είδος αυτό εξακολουθούσε να απειλείται με πιθανό αφανισμό, ο οπο ίος ήταν δυνατόν να προκύψει από οποιαδήποτε οικολογική διατάραξη (π.χ. μια βίαιη ανθρωπογενή επίδραση ή μ ια έντονη και δυσμενή μεταβολή στις κλιματολογ ι κές συνθή κες) σε συνδυασμό με τη γενικότερη υποβάθμ ιση του υγροβιότοπου της Αγ ίας Παρασκευής. Η διατήρηση του ελληνοπυγόστεου - όπως επίσης και η δ ιατήρηση κάθε απειλούμενου είδους - είνα ι πρόβλημα σύνθετο, όπου οι επιμέρους mυχές του θα πρέπει, λόγω της αλληλοεξαρτήσεώς το υ ς, να εξετάζονται απο κοινού και με βάση ερευνητικά δεδομένα. Στην περ ίmωση του ελ/ηνοπυγόστεου - είδος γ ια το οπο ίο απουσιάζει παντελώς η ε ιδική πληροφόρηση για τη ζωή και το περιβάλλον του - οι μέχρι τώρα προσττάθειες διατήρησης εστιάζονταν προς μια κατεύθυνση. Δηλαδή, στην παρέμβαση με τεχνητά μέσα στη βελτίωση του β ιοτόπο υ του (μέσα από το πρόγραμμα L1FE) κα ι στον περιορισμό της ανθρώπινης δραστηριότητας στον υγροβ ιότοπο της Αγ ίας Παρασκευ ής. Αναμφ ισβήτητα, η δεύτερη προσττάθεια ε ίναι απαραίτητη και ωφέλιμη δ ιότι θα αποκατασταθε ί κα ι θα διατηρηθε ί η φυσ ική ισορροπ ία στον βιότοπο, γεγονός που θα έχει θετικές επιmώσεις πάνω στον πληθυσμό του ελληνοπυγόστεου. Αντίθετα, μια οποιαδήποτε κατασκευαστ ική ή ΕΚΘΕ - Ινστιτούτο Εσωτερικών Υδάτων 2

12 Δράσεις προστασίας του ελλπvoπpyόoτεoυ άλλη τεχνική παρέμβαση στο βιότοπο θα μπορούσε να έχε ι κα ι αρνητικά αποτελέσματα εάν δεν στηρίζεται στη γνώση της οικολογίας και βιολογ ίας του ψαριού αυτού. Συνεπώς, για την αντιμετώπιση του προβλήματος διατήρησης του ελληνοπυγόστεου. στο παρόν κα ι στο μέλλον, πρέπει να εφαρμοστούν αποτελεσματικές δράσε ις και ενδεδειγμένα μέτρα προστασίας που να προκύmουν από την οικολογική κα ι βιολογική διερεύνηση του είδους και του β ιοτόπου του. Αυτό το σκοπό επιδίωξε να πραγματοποιήσει το παρόν πρόγραμμα, καθ ώς συνδύασε τόσο οικολογική και βιολογική έρευνα με σκοπό την απόκτηση ειδικών πλη ρο φο ρ ιών γ ια τον ελληνοπυγόστεο κα ι το περιβάλλον του, πάνω στ ις οποίες μπορούν να στηριχθούν τόσο μακροχρόνιες στρατηγικές διατήρησης, όσο και άμεσες δράσεις προστασίας για την αποτροπή το υ ά μεσου κινδύνου εξαφάνισης. ΕΚΘΕ -!νσfιτoύτo Εσωτερικών Υδάτων 3

13 Δράσεις προστασίας του ελλnyoπυyόστεoυ 2. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΠΛΑΝ Ο ΕΡΓΑΣΙΩΝ Βασικοί στόχοι του έργου, όπως περιγράφηκαν στην πρόταση, ήταν οι εξής: διερεύνηση της βιολογίας, οικολογίας και γεωγραφικής κατανομής το υ ελληνοπυγόστεου, κα ι εκτίμηση του είδους και του βαθμού κινδύνων πο υ αντιμετωπίζει βελτίωση και φυσική αποκατάσταση βιοτόπου του ελληνοπυγόστεου στις πηγές της Αγίας Παρασκευής τόνωση του πληθυσμού του ελληνοπυγόστεου στις πηγές Αγ. Παρασκευής μεταφορά (εμπλουτισμός) του ελληνοπυγόστεου σε ασφαλή υδάτινα συστήματα της Φθιώτιδας, κυρίως σε αυτά που προϋπήρχε ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας στο θέμα προστασίας του ελληνοπυγόστεου και του βιοτόπου του Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων, αναλήφθηκαν οι εξής δράσεις : ~ Δειγματοληψίες ψαριών σε διάφορα υδάτινα συστήματα του νομού Φθιώτιδας με τη χρησιμοποίηση διάφορων τύπων δ ιχτυών κα ι άλλων μεθόδων σύλληψης, ανάλογα με το αναmυξιακό στάδιο των ψαριών και τις γεωμορφολογικές συνθήκες των υπο έρευνα συστημάτων. Η δράση αυτή αποσκοπούσε στην απε ι κόν ιση της γεωγραφικής κατανομής και εκτίμηση της αφθονίας των πληθυσμών ελληνοπυγόστεου, στον εντοπισμό κατάλληλων μικροϋδάτινων συστημάτων για τον εμπλουτισμό τους με ελληνοπηγόστεο, και στην απόκτηση βιολογικού υλικού. ~ Πο ιοτικοί έλεγχοι του νερού από φυσικοχημική άποψη και καταγραφή της υδρόβιας χλωρίδας και πανίδας. Χρησιμοποιήθηκαν διάφορα φορητά επιστημονικά όργανα του ΕΚΘΕ κα ι έγιναν δε ιγματοληψ ίες νερού κα ι υδρόβιων οργανισμών, πο υ στη συνέχεια εξετάσθηκαν στο εργαστήριο. ΕΚΘΕ - Ινστιτούτο Εσωτερικών Υδάτων 4

14 ΔΡάσεις προστασίας του ευ.nνoπvγόστεoυ => Εντοπισμός των ρυπογόνων εστιών που επιβαρύνουν το υδάτινο περιβάλλον και καταγραφή των προβλημάτων από συγκρούσεις των τρόπων χρήσεως νερού, καθώς και των προβλημάτων που συνδέονται με άλλες ανθρωπογενείς δραστηριότητες. Η συλλογή των απαιτούμενων πληροφοριών έγινε από μέλη του επιστημονικού επιτελείου του ΙΕΥ, τόσο με επιτόπιες παρατηρήσεις κα ι εξετάσεις, όσο κα ι με τη χρησιμοπο ίηση στοιχείων από διάφορες τοπικές πηγές (Νομαρχία, Γεωργικοί ΣυνΙμοί, Κοινότητες, Πολιτιστικοί Σύλλογοι, κλπ.). => Εργαστηριακ ή ανάλυση των ψαριώ ν που συλλέχθηκαν κατά τις δειγματοληψ ίες με σκοπό τη γνώση της βιολογίας του ελληνοπυγόστεου (ρυθμός αύξησης, ευρωστία, διατροφή, αναπαραγωγικός κύκλος, οντογενετική ανάmυξη, μορφομετρικά και μεριστικά χαρακ τηριστ ικά, κλπ.). Η έρευνα περιλάμβανε και τα συμπατρικά με τον ελ/ηνοπυγόστεο ψάρια με σκοπό την εξέταση των τυχόν αλληλοεπιδράσεων. => Πειραματική εκτροφή του ελ/ηνοπυγόστεου σε ενυδρείο με ελεγχόμενες συνθήκες (θερμοκρασία, οξυγόνο, ρη, υδρόβια φυτική βλάστηση, κλπ.). Η δράση αυτή στόχευε τόσο στην απόκτηση βιολογικής πληροφόρησης, όσο και στην παγίωση τεχνικών αναπαραγωγής του είδους σε συνθήκες αιχμαλωσ ίας. => Βελτίωση ορισμένων από τους βιότοπους του ελληνοπυγόστεου. Στις πηγές της Αγ. Παρασκευής πραγματοποιήθηκε καθαρισμός του χώρου από στερεά αντικε ίμενα. Στη περιοχή Μοσχοχωρίου έγιναν επαφές με τοπικούς φορε ίς και συμφωνήθηκε ένα καθεστώς διαχείρισης του υδάτινου δυναμικού της περιοχής που θα εξασφαλίζει τη διατήρηση μίας ικανοποιητικής στάθμης νερού σε ορισμένες τάφρους στις οποίες απαντάται ο ελ/ηνοπυγόστεος. => Μεταφορά του ελληνοπυγόστεου σε νέα υδάτινα συστήματα. Μετά από προσεκτική διερεύνηση των υδάτινων συστημάτων του νομού Φθιώτιδας, εντοπ ίσθηκε μόνο ένα κατάλληλο σύστημα, το οποίο εμπλουτίσθη κε με ελληνοπυγόστεο. ΕΚΘΕ -!νσr,τoύτo Εσω τερικών Υδάτων 5

15 ΔΡάσεις προστασίας του ελληyoπvyόσrεoυ => Ενη μέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού για τους κινδύνους που απειλούν τον ελληνοπυγόστεο μέσω ενημερωτικών φυλλαδίων, αφισών, βιντεοταινίας, διαλέξεων, δημοσιεύσεων, κλπ. Πρέπει να σημειωθεί οτι σε ορισμένες περιmώσεις απαιτήθηκε η τροποποίηση ορισμένων ενεργε ιών που είχαν διατυπωθε ί στην αρχική πρόταση του έργου, κα ι οι οποίες αφορούσαν συγκεκριμμένες δράσε ις προστασίας/αποκατάστασης το υ ελ/ηνοπυγόστεου, κάτω από το πρίσμα των βιολογικών και οικολογικών δεδομένων που συλλέχθηκαν κατά την έρευνα. ΕΚΘΕ - Ινστιτούτο Εσωτερικών Υδάτων 6

16 Δράσεις προστασίας του ελλnνoπvyόστεoυ 3. ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ Πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις και δειγματοληψίες ελληνοπυγόστεου σε έναν αριθμό υδάτινων συστημάτων του Νομού Φθιώτιδας. Οι δειγματοληψίες περιέλαβαν κα ι τα συμπατρικά είδη ψαριών για τη διαπίστωση τυχόν επιδράσεων στον ελληνοπυγόστεο μέσω τροφικών ή καταβροχθιστικών σχέσεων, και συνδυάσθηκαν με υδροβιολογι κή έρευνα. Το πλάνο εργασιών πεδ ίου περιλάμβανε προσεκτική εξέταση διαφορετικών μικρο βιοτόπων σε κάθε υπό διερεύνηση σύστημα σε διαφορετικές εποχές του χρόνου, σύλληψη ψαριών με μία ποικιλ ία τεχνικών, επιτόπιες παρατηρήσεις και καταγραφές των γεωμορφολογικών και οικολογικών χαρακτηριστικών των βιοτόπων του, και συλλογές δειγμάτων νερού για χημική ανάλυση στο εργαστήριο. Κατά το σχεδιασμό της έρευνας πάρθηκε υπόψη η ανάγκη συλλογής εποχιακών δεδομένων πάνω στη βιολογία και οικολογία του ελληνοπυγόστεου με σκοπό τη μελέτη των ρυθμών ανάmυξης και ετήσιων αναπαραγωγικών κύκλων του είδους, την εξακρίβωση των οικολογικών του απαιτήσεων, και την απεικόνιση της διακύμανσης των περιβαλλοντικών παραγόντων στους βιοτόπους του κατά τη διάρκεια του έτους. Με βάση το σκεmικό αυτό, επελέγησαν ορισμένες περιοχές στις οποίες: (α) απαντάται ο ελληνοπυγόστεος, και συνεπώς ενδιαφέρει να γνωρίζουμε κάτω από ποιές περιβαλλοντικές συνθήκες το είδος μπορεί να επ ιβιώνει και να αναπαράγεται, (β) δεν απαντάται λόγω ακατάλληλων περ ιβαλλοντικών συνθηκών, αλλά ενδιαφέρει να αναγνωρίσουμε τους παράγοντες του περιβάλλοντος που καθίστανται απαγορευτικοί για την επιβίωσή του, και (γ) δεν απαντάται, αλλά το συγκεκριμένο σύστημα φαίνετα ι να είναι κατάλληλο γ ια τον ελ/ηνοπυγόστεο, και συνεπώς προσφέρεται για μελλοντικό εμπλουτισμό. Σε κάθε μία από αυτές τις περιοχές καθορίσθηκαν σταθμοί δειγματοληψίας ψαριών και μετρήσεων φυσικοχημ ικών παραμέτρων σε μηνιαία βάση. Συνολικά, πραγματοποιήθηκαν 23 αποστολές, στις εξής περιόδους : Μαίου υνίου υλίου ΕΚΘΕ - Ινστιτούτο Εσωτερικών Υδάτων 7

17 ΔΡάσεις προστασίας του ελλnyoπvγόστεoυ Αυγούστου Σεmεμβρίου Οκτωβρ ίου Νοεμβρίου Δεκεμβρίου Ιανουαρίου Φεβρουαρ ίου Μαρτίου Απριλίου Μαίου lουν ίου lουλ ίου Αυγούστου Σεπτεμβρ ίου Οκτωβρίου Νοεμβρ ίου Απριλ ίου Μαίου 3-2 Σεmεμβρ ίου 8-9 Σεmεμβρίου 1998 Ο ι αρχικές περιοχές των μ ηνια ίων δειγματοληψιών και μετρήσεων "ρουτίνας" ήταν : Αγ. Παρασκευή (Εικ. 1α), ρέμα Δίβρης (Ξερ ιάς), Τάφρος "Τ ραχ ήλη " (περιοχή Βάλτου Μοσχοχωρ ίου ), πηγές Κιόσ ι (περιοχή Κο μποτάδων ), Σπερχειός (πε ρι οχή Κο μποτάδ ων) κα ι πηγές Μεξ ιατών (πε ρ ι οχ ή Μεξιατών). Κατά την πο ρε ία των ερευνών προστέθηκαν καινούργιες περιοχές, ενώ ορισμ ένες εγκαταλείφθηκαν, εφόσον οι αρχικές υποθέσεις δεν επιβεβαιώνονται, προκειμ ένου να εξοι κονομηθε ί χρόνος εργασιών πεδ ίου και να περ ιορ ισθούν χρονοβόρες αναλύσε ις εργαστηρ ίου. Για παράδειγμα, ο ι δειγματοληψ ίες στο ρ έμα Δίβρης και το Κ ι όσι σε μηνια ία βάση σταμάτησαν μετά από μερικούς μήνες, αλλά προστέθηκαν δειγματοληψ ίες σε τάφ ρο υ ς των περιοχών Βάλτου και Λυκοχωρ ίου, κοντά στο Μ ο σχοχώ ρ l, κα ι σε μάτια πλησίον των εγκαταστάσεων της ΙΟΛΗΣ (Ε ι κ. 1 β ). Ο Πίνα κας 1 δε ίχνε ι τους σταθερο ύς σταθμούς δειγματοληψ ιών και μετρήσεων κ αι το είδ ος των εργασιών σε κάθε σταθμό. ΕΚΘΕ - [νσrιτoύτo Εσωτερικών Υδάτων 8

18 π η γ ές Α γ. Π α Ρ α σ κ ε u ή ς llj Νε κρ/φε ίο Εικόνα Ια : Σταθμο ί δειγματοληψίας στις πηγέ ς Αγίας Παρασκευής.

19 Βάλτος t4' Μάτι \:)ο'ιόλης" c _ΛΑΜΙΑ Παλιά Εθνική όαγ. Κυριακή Εικόνα Ιβ: Σταθμοί δειγματοληψίας σε τάφρους και μάτια των περιοχών Βάλτου και Λυκοχώρια Μοσχοχωρίου.

20 ΔΡάσεις πρoστασίαc του ελληνoπvνόστεoυ Πίνακας 1 : Σταθμοί δειγματοληψιών και μέτρησης φυσικοχημι κών παραμέτρων. Δειγματοληπτικοί Σταθμοί Περιοχή Μετρούμενες Παράμετροι Φυσικές Χημικές Β ιολογικές 1 Αγ. Παρασκευ ή (Π ηγή 1) Αγ. Παρασκευή (Πηγή 2) Αγ. Παρασκευή ( Π ηγ ή 3) Μάη - Πλησ ίον Τάφ ρου Ι όλη ς (Βάλτος) 5 Μάτια- ΚτήματαΤραχήλη (Βάλτος ) 6 Τάφρος "Τ ρ αχήλη" (Αρχή-Αδιέξοδος)/(Βάλτος) 7 Τάφρος ' 'Τραχήλη '' ( Π λησ ί ον Εθνικ ής)/(βάλτος ) 8 Τάφρος "Τραχή λ η " (Συμβολή με κάθετη Τάφρο) ( Β άλτο ς) 9 Τάφρος/Μοσχοχωρ ίου (Λυκοχώ ρ ια) 10 Κεντρική Τάφρος / πριν τη συ μβολή μ ε Τάφρο l ό λης ( Β άλτος) 11 Κεντρική Τάφρος / Αρχή (Βάλτος) 12 Τάφρος Μ ατιών Βάλτου / Τάφρος Ι όλη ς) 13 Τάφρος νερών Γοργοποτάμου Τάφρος Ι όλη ς 14 Κι όσι / Κομποτάδ ες Μεξιάτες / Μ ύλος Σπερχειός / Κομποτάδες Αγ. Δη μήτρ ιος / Αχινός Σημε ίωση : Τα ονόματα των τάφρων δόθηκαν συμβατικά από την προέλευση των νερών πο υ δέχονται, τη ν τοποθεσία και τη δ ι ά τα ξ ή τους. Εκτός από τις εργασίες στους σταθερούς αυτούς σταθμούς, κατά τη δ ιάρ κεια των αποστολών δ ιενεργήθηκαν επισκέψεις, δειγματοληψίες κα ι καταγραφές οικολογικών παραμέτρων σε πολλά άλλα σημεία της λεκάνης απορροής του ΕΚΘΕ - Ινστιτούτο Εσωτερικών Υδάτων 11

21 ΔΡάσεις πρoστασίαc το υ ελλnνoπυyόστεoυ ποταμού Σπερχειού σε λιγότερο τακτά διαστήματα. Στόχος ήταν κυρίως η οριοθέτηση της κατανομής του ελληνοπυγόστεου αλλά και η διαπίστωση της παρουσίας του σε συστήματα που η ύπαρξή του ήταν πιθανή είτε για ιστορικούς λόγους (παλαιότερη επικοινωνία με συστήματα στα οποία σήμερα απαντάται ελληνοπυγόστεος) είτε για οικολογικούς λόγους (κατάλληλες για το είδος αβιοτικές και βιοτικές συνθήκες). Για παράδειγμα, ερευνήθηκαν πολλά μάτια (φυσικά πηγάδια) και αποστραγγιστικές τάφροι των περιοχών Μοσχοχωρίου, Κομποτάδων, Ανθήλης, Αγ. Παρακευής και Κόμμα, ο ι ποταμοί Γοργοπόταμος, Σπερχειός και Ασωπός (Μαυρονέρι), οι πηγές Άνω Βαρδατών, και διάφορα υδάτινα συστήματα της περιοχής Μακρακώμης. Πραγματοποιήθηκαν επίσης ανεξάρτητα άλλες εmά αποστολές κατά τους μήνες Σεmέμβριο, Οκτώβριο και Νοέμβριο 1997 και τους μήνες Απρίλιο, Μάιο, και Σεmέμβριο 1998 που είχαν σαν σκοπό τη συγκέντρωση στοιχείων από τοπικές Υπηρεσ ίες, και τη συλλογή βιολογικού υλικού για τον χαρακτηρισμό των βιοτόπων του ελληνοπυγόστεου. Στα πλαίσια της μεθοδολογικής αυτής προσέγγισης, ο ι εργασίες του έργου εντάσσονται σε τρεις κύριες ενότητες, η ειδικότερη μεθοδολογία των οποίων περιγράφεται παρακάτω Ιχθυολογική έρευνα Η ιχθ υ ολογ ική έρευνα διενεργήθηκε στο διάστημα μεταξύ Μαίου 1996 και Αυγούστου 1997 και αποσκοπούσε στη διερεύνηση της γεωγραφικής κατανομής του ελ/ηνοπυγόστεου, στην εξακρίβωση της σύστασης και αφθονίας των πληθυσμών ψαρ ιών σε κάθε σύστημα, και στον υπολογισμό βασικών βιολογ ικών παραμέτρων τόσο για τον ελληνοπυγόστεο όσο κα ι για τα συμπατρικά του είδη (κατανομές μεγεθών, ηλ ι κία αναπαραγωγής, διάρκεια ζωής, σχέσε ις μήκους-βάρους, ετήσιος αναπαραγωγικός κύκλος, γεwη τι κή περίοδος και διάρκεια, κλπ. Σε κάθε δειγματοληπτική περίοδο, γίνονταν συλλογές δειγμάτων ψαριών από τους σταθερούς σταθμούς που περιγράφηκαν στον Πίνακα 1 σε μηνιαία βάση. Επίσης, γίνονταν δειγματοληψίες και σε άλλες περιοχές σε μη τακτά χρονικά διαστήματα. Για τις δειγματοληψίες χρησιμοποιήθηκαν διάφορα εργαλεία, ανάλογα με τις ΕΚΘΕ - Ινστιτο ύτο Εσωτερικών Υδάτων 12

22 ΔΡάσεις πρoστασίαc το υ ελλnyoπvyόστεoυ γεωμορφολογικές συνθήκες κάθε περιοχής και το μέγεθος των ψαριών που αποτελούσαν το στόχο της έρευνας. Γενικά, για τα ελεύθερα έμβρυα, τις προνύμφες και τα ψάρια μικρού σωματικού μεγέθους χρησιμοποιήθηκαν πλαγκτονικές απόχες, δίχτυα γόνου (μήκος 6-12 μ, άνοιγμα ματιών 1-2 mm) και πλαστικά δοχεία. Για τη σύλληψη μεταγενέστερων οντογενετικών σταδίων και για ψάρια μεγαλύτερου μεγέθους χρησιμοποιήθηκαν απόχες διαφορετικών μεγεθών και ανο ίγματος ματιών, δ ίχτυα (μανωμένα και απλά) με μάτι mm, μ ικρός γρίππος (μήκος 13 μ, διάμετρος ματιού σάκκου 5 mm), και συσκευή ηλεκτραλιείας SAFARI 300. Οι Εικόνες 2-5 δείχνουν ορισμένα από τα χρησιμοποιούμενα εργαλεία. Τα δείγματα διατηρούνταν σε διάλυμα εξουδετερωμένης φορμόλης 4 %. Θα πρέπει να σημειωθεί οτι λόγω της κρυητοβενθτκήτ; συμπεριφοράς του ελληνοπυγόστεου, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος ο ι δειγματοληψίες που διενεργούνται σε μικρό αριθμό περιοχών ή καλά τηο υ ν μία στενή χρονική περίοδο να μην αποκαλύψουν την παρουσία του ελληνοπυγόστεου σε ένα σύστημα στο οποίο το είδος πιθανόν να απαντάτα ι Για το λόγο αυτό, προκειμένου να εξακριβωθε ί ή αποκλεισθε ί οριστικά η ύπαρξη ελληνοπυγόστεου σε ορ ισμένα συστήματα, ερευνήθηκαν διαφορετικοί βιότοποι κάθε ενός από τα συστήματα αυτά, και σε διαφορετικές εποχές του χρόνου. Για τη μελέτη της βιολογίας του ελληνοπυγόστεου στο εργαστήριο χρησιμοποιήθηκαν άτομα που συλλέχθηκαν από τα υδάτινα συστήματα της Αγίας Παρασκευής και της τάφρου Τραχήλη από τον Μάιο του 1996 έως και τον Αύγουστο του 1997 με τις μεθόδους σύλληψης που προαναφέρθηκαν. Σε κάθε άτομο, μετά την απομάκρυνση του συντηρητικού, πάρθηκαν : Ολικό μ ήκος (ΤΙ) σε mm, σταθερό μήκος (SL) σε mm, ολικό βάρος σώματος [ΓW) σε g, καθαρό βάρος σώματος (NW) σε g, το φύλο, και βάρος γονάδων (GW) σε mg. Η σχέση μεταξύ ολικού μήκους κα ι ολικού βάρους σώματος υπολογίστη κε με βάση το εκθετικό μοντέλο TW=a(TL)b, το οποίο ισχύει για τα περισσότερα είδη ψαριών. Το a είναι μια σταθερά που εξαρτάται από τη φυσική κατάσταση του ψαρ ιού, ενώ ο εκθέτης b κυμαίνεται συνήθως μεταξ ύ 2 και 4 και υποδηλώνε ι το αν η αύξηση του ψαριού κατά μήκος είναι ισομετρική ή αλλομετρική (Tesch, 1968). Η ΕΚΘΕ - Ινστιτούτο Εσωτερικών Υδάτων 13

23 .~~_..~ _. ""= ~ < - Ε ικόν α 2 Πειραματική αλιεία με γρ ίπο. Εικόνα 3 Σύ λληψη ψαριών με απόχη.

24 Ε ικόνα 4 : Δ ειγματοληψία με η λεκτραλιε ία, Ε ικόνα 5 : Δ ειγματοληψία με δίχτυ γόνου.

25 Δράσει ς πρ ο στασίας το υ εjλnνoπvγό στεoυ σχέση ολικού μήκους και σταθερού μήκους υπολογίστηκε από το γραμμικό μοντέλο SL=b(TL)+a. Ο ρυθμός επένδυσης (dressing rate, DR) υπολογίστηκε ως το επί τοις εκατό ποσοστό του καθαρού βάρους στο ολικό βάρος σώματος, ξεχωριστά για τα αρσενικά και θηλυκά άτομα, σύμφωνα με τον τύπο : DR= NWx100ΠW (Stoumboudi et al., 1992). Ο ρυθμός επένδυσης είναι ένας συντελεστής που δίνει το ποσοστό του βάρους που έχουν οι μυικοί ιστοί και τα κόκκαλα στο συνολικό βάρος του σώματος και μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με την εποχή και την κατάσταση του κάθε ατόμου ξεχωριστά. Ο γοναδοσωματικός δείκτης (GSI) υπολογίστηκε ως το επί τοις εκατό ποσοστό του βάρους των γονάδων στο καθαρό βάρος σώματος, ξεχωριστά για τα αρσενικά και θηλυκά άτομα, σύμφωνα με τον τύπο : GSI= GWx100lNW. (Nikolsky, 1963). Από έναν αριθμό ατόμων του κάθε μηνιαίου δείγματος αφαιρέθηκε ο πεmικός σωλήνας και έγινε ποιοτική εξέταση στομαχικού περιεχομένου με στόχο τη γνώση της σύνθεσης των ειδών διατροφής του ελ/ηνοπυγόστεου και των άλλων συμπατρικών του ψαριών. Για τη μελέτη της βιολογίας των συμπατρικών ειδών του ελληνοπυγόστεου ακολουθήθηκε η ίδια μεθοδολογ ία και χρησιμοποιήθηκαν οι ίδ ιες τεχνικές. Παράλληλα με τις παραπάνω εργασ ίες πεδίου κ α ι εργαστηριακές αναλύσεις, έγινε και πειραματική εκτροφή του ελ/ηνοπυγόστεου σε ενυδρείο με το διπό στόχο την απόκτηση βιολογικής πληροφόρησης πάνω στην οντογενετική ανάmυξη και την αναπαραγωγική συμπεριφορά του είδους σε συνθήκες αιχμαλωσίας, και την παγίωση τεχνικών μαζικής παραγωγής γόνου για το ενδεχόμενο διενέργειας τονώσεων και εμπλουτισμών. Η εκτροφή έγινε σε ενυδρείο χωρητικότητας 80 λίτρων που ε ίχε διαμορφωθε ί κατάλληλα με τη προσθήκη φυτών που υπάρχουν στο φυσικό β ιότοπο του είδους. Η θερμοκρασ ία παρέμενε σταθερή με τη βοήθεια ειδικού ψυκτικού μηχανισμού στους 15 C. Για τον καθαρ ισμό του νερού χρησιμοποιείτο βιολογικό φίλτρο και η απομάκρυνση των στερεών αποβλήτων γινόταν δια σιφωνισμού με πλαστικό σωλήνα. Περιοδικά, ανανέωνόταν μέρος της ολικής ποσότητας νερού κα ι υπήρχε ΕΚΘΕ - Ινστιτούτο Εσωτερικών Υδάτων 16

ΕΠΑΝ II, KOYΠΟΝΙΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΓΙΑ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Κωδικός Αριθμός Κουπονιού:

ΕΠΑΝ II, KOYΠΟΝΙΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΓΙΑ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Κωδικός Αριθμός Κουπονιού: ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΑΣ ΣΥΛΛΟΓΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ, ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ, ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΛΙΕΥΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΑΡΓΟΛΙΚΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Κωνσταντίνος Στεφανίδης

Κωνσταντίνος Στεφανίδης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ - ΤΟΜΕΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΦΥΤΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ-ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Διατριβή Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης Οικολογική

Διαβάστε περισσότερα

ιαχείριση Υδατικών Οικοσυστηµάτων: Μεταβατικά ύδατα ρ. Παναγιώτης ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ ΗΣ /ντης Ερευνών Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών

ιαχείριση Υδατικών Οικοσυστηµάτων: Μεταβατικά ύδατα ρ. Παναγιώτης ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ ΗΣ /ντης Ερευνών Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών ιαχείριση Υδατικών Οικοσυστηµάτων: Μεταβατικά ύδατα ρ. Παναγιώτης ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ ΗΣ /ντης Ερευνών Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών Μεταβατικά ύδατα (transitional waters) σύµφωνα µε την Οδηγία Πλαίσιο για τα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΛΟΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗΣ ΛΕΚΑΝΗΣ ΠΟΤΑΜΟΥ ΝΕΣΤΟΥ

ΠΙΛΟΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗΣ ΛΕΚΑΝΗΣ ΠΟΤΑΜΟΥ ΝΕΣΤΟΥ INTERREG IIIA / PHARE CBC ΕΛΛΑΔΑ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ: ΠΙΛΟΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗΣ ΛΕΚΑΝΗΣ ΠΟΤΑΜΟΥ ΝΕΣΤΟΥ Καθηγητής Βασίλειος A. Τσιχριντζής Διευθυντής, Εργαστήριο Οικολογικής Μηχανικής και Τεχνολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΥΑΛ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 07/10/2011 Προς: Σύλλογο Φίλων Πηνειού και του Παραποτάμιου Πολιτισμού του Υπόψη Δ.Σ.

ΔΕΥΑΛ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 07/10/2011 Προς: Σύλλογο Φίλων Πηνειού και του Παραποτάμιου Πολιτισμού του Υπόψη Δ.Σ. ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ: 1924 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 07/10/2011 Προς: Σύλλογο Φίλων Πηνειού και του Παραποτάμιου Πολιτισμού του Υπόψη Δ.Σ. ΕΚΘΕΣΗ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΩΝ ΜΗΝΩΝ ΜΑΙΟΥ- ΙΟΥΝΙΟΥ- ΙΟΥΛΙΟΥ 2011 ΠΟΥ ΠΡΟΚΥΠΤΟΥΝ ΑΠΟ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΧΗΜΕΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΟΝ ΜΑΛΙΑΚΟ ΚΟΛΠΟ. Αν. Καθηγητης Μ.Δασενακης. Δρ Θ.Καστριτης Ε.Ρουσελάκη

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΧΗΜΕΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΟΝ ΜΑΛΙΑΚΟ ΚΟΛΠΟ. Αν. Καθηγητης Μ.Δασενακης. Δρ Θ.Καστριτης Ε.Ρουσελάκη ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΧΗΜΕΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΤΟΥ ΕΥΤΡΟΦΙΣΜΟΥ ΣΤΟΝ ΜΑΛΙΑΚΟ ΚΟΛΠΟ Αν. Καθηγητης Μ.Δασενακης Δρ Θ.Καστριτης Ε.Ρουσελάκη Φ.Σάλτα Κύκλος αζώτου Κύκλος φωσφόρου Kύκλος πυριτίου

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΓΕΙΑ ΝΕΡΑ - ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΣΤΑ ΝΗΣΙΑ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΥΠΟΓΕΙΑ ΝΕΡΑ - ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΣΤΑ ΝΗΣΙΑ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΥΠΟΓΕΙΑ ΝΕΡΑ - ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΣΤΑ ΝΗΣΙΑ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ από Π. Σαμπατακάκη Dr. Υδρογεωλόγο 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Δεν θα ταν άστοχο εάν αναφέραμε ότι το πρόβλημα της λειψυδρίας στο νησιωτικό χώρο του Αιγαίου

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΜΝΟΛΟΓΙΑ. Αποτελεί υποσύνολο της επιστήμης της Θαλάσσιας Βιολογίας και της Ωκεανογραφίας.

ΛΙΜΝΟΛΟΓΙΑ. Αποτελεί υποσύνολο της επιστήμης της Θαλάσσιας Βιολογίας και της Ωκεανογραφίας. ΛΙΜΝΟΛΟΓΙΑ Η Λιμνολογία είναι μία σχετικά νέα επιστήμη: πρώτη αναφορά το 1895 από τον Ελβετό F. A. Forel στο βιβλίο του με τίτλο: Le Leman: Monographie limnologique. Αποτελεί υποσύνολο της επιστήμης της

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΑΤΙΝΗ ΡΥΠΑΝΣΗ ΥΔΑΤΙΝΗ ΡΥΠΑΝΣΗ-ΟΡΙΣΜΟΣ

ΥΔΑΤΙΝΗ ΡΥΠΑΝΣΗ ΥΔΑΤΙΝΗ ΡΥΠΑΝΣΗ-ΟΡΙΣΜΟΣ Τι είναι ρύπανση: Ρύπανση μπορεί να θεωρηθεί η δυσμενής μεταβολή των φυσικοχημικών ή βιολογικών συνθηκών ενός συγκεκριμένου περιβάλλοντος ή/και η βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη βλάβη στην ευζωία, την ποιότητα

Διαβάστε περισσότερα

Εργασία στο μάθημα: ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥΣ. Θέμα: ΕΥΤΡΟΦΙΣΜΟΣ

Εργασία στο μάθημα: ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥΣ. Θέμα: ΕΥΤΡΟΦΙΣΜΟΣ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Εργασία στο μάθημα: ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥΣ Θέμα: ΕΥΤΡΟΦΙΣΜΟΣ 1 Ονομ/μο φοιτήτριας: Κουκουλιάντα Στυλιανή Αριθμός μητρώου: 7533 Υπεύθυνος καθηγητής:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ: 1893. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 03/06/2011 Προς: Σύλλογο Φίλων Πηνειού και του Παραποτάμιου Πολιτισμού του Υπόψη Δ.Σ.

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ: 1893. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 03/06/2011 Προς: Σύλλογο Φίλων Πηνειού και του Παραποτάμιου Πολιτισμού του Υπόψη Δ.Σ. ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ: 193 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 3//11 Προς: Σύλλογο Φίλων Πηνειού και του Παραποτάμιου Πολιτισμού του Υπόψη Δ.Σ. ΕΚΘΕΣΗ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΩΝ ΜΗΝΩΝ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ- ΜΑΡΤΙΟΥ- ΑΠΡΙΛΙΟΥ- 11 ΠΟΥ ΠΡΟΚΥΠΤΟΥΝ ΑΠΟ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι άμεση ρύπανση?

Τι είναι άμεση ρύπανση? ΡΥΠΑΝΣΗ ΝΕΡΟΥ Τι είναι ρύπανση; Ρύπανση μπορεί να θεωρηθεί η δυσμενής μεταβολή των φυσικοχημικών ή βιολογικών συνθηκών ενός συγκεκριμένου περιβάλλοντος ή/και η βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη βλάβη στην

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ - ΤΟΜΕΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΦΥΤΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ - ΤΟΜΕΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΦΥΤΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ - ΤΟΜΕΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΦΥΤΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ-ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Διατριβή Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΑΓΏΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΑΛΑΣΣΙΑ

ΑΛΛΑΓΏΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΟΙ ΕΠΙ ΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΑΛΛΑΓΏΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΑΛΙΕΙΑ ρ. Κώστας Παπακωνσταντίνου τ /ντής του Ινστιτούτου Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων τ. /ντής του Ινστιτούτου Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων Ελληνικό

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Πτυχιακή εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Πτυχιακή εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Πτυχιακή εργασία ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗΣ ΤΟΥ ΥΔΡΟΒΙΟΤΟΠΟΥ ΤΗΣ ΑΛΥΚΗΣ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΠΟΡΡΟΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΕΙΔΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΥΔΑΤΩΝ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΕΙΔΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΥΔΑΤΩΝ ΠΟΙΙΟΤΗΤΑ ΕΠΙΙΦΑΝΕΙΙΑΚΩΝ ΚΑΙΙ ΥΠΟΓΕΙΙΩΝ ΥΔΑΤΩΝ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ Π ΕΕ ΡΡ ΙΙ ΙΟΟ ΔΔ ΟΟ ΣΣ Α ΝΝ ΑΑΦ ΟΟ ΡΡ ΑΑ ΣΣ : 8 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 212 (2 η έκδοση) ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ 1 Η τεχνική έκθεση με τίτλο «: περίοδος αναφοράς

Διαβάστε περισσότερα

Δειγματοληψία νερών ανθρώπινης κατανάλωσης, εσωτερικών υδάτων και αποβλήτων για χημικό έλεγχο. Γκαγτζής Δημήτριος Βιοχημικός, MSc Π.Ε.Δ.Υ.

Δειγματοληψία νερών ανθρώπινης κατανάλωσης, εσωτερικών υδάτων και αποβλήτων για χημικό έλεγχο. Γκαγτζής Δημήτριος Βιοχημικός, MSc Π.Ε.Δ.Υ. Δειγματοληψία νερών ανθρώπινης κατανάλωσης, εσωτερικών υδάτων και αποβλήτων για χημικό έλεγχο Γκαγτζής Δημήτριος Βιοχημικός, MSc Π.Ε.Δ.Υ. Θεσσαλίας Βασικές Έννοιες Δειγματοληψία Η δειγματοληψία αφορά στη

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ

ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ Η ΡΟΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ Η ροή του νερού μεταξύ των άλλων καθορίζει τη ζωή και τις λειτουργίες των έμβιων οργανισμών στο ποτάμι. Διαμορφώνει το σχήμα του σώματός τους, τους

Διαβάστε περισσότερα

E.E. Παρ. ΙΙΙ(Ι) 5577 Κ.Δ.Π. 510/2002 Αρ. 3647, Αριθμός 510 Οι περί Ελέγχου της Ρύπανσης των Νερών (Απόρριψη Υδραργύρου από το Βιομηχανικό

E.E. Παρ. ΙΙΙ(Ι) 5577 Κ.Δ.Π. 510/2002 Αρ. 3647, Αριθμός 510 Οι περί Ελέγχου της Ρύπανσης των Νερών (Απόρριψη Υδραργύρου από το Βιομηχανικό E.E. Παρ. ΙΙΙ(Ι) 5577 Κ.Δ.Π. 510/2002 Αρ. 3647, 25.10.2002 Αριθμός 510 Οι περί Ελέγχου της Ρύπανσης των Νερών (Απόρριψη Υδραργύρου από το Βιομηχανικό Τομέα της Ηλεκτρόλυσης των Χλωριούχων Αλάτων Αλκαλίων)

Διαβάστε περισσότερα

ΥΨΗΛΗ ΚΑΛΗ ΜΕΤΡΙΑ ΕΛΛΙΠΗΣ ΚΑΚΗ

ΥΨΗΛΗ ΚΑΛΗ ΜΕΤΡΙΑ ΕΛΛΙΠΗΣ ΚΑΚΗ ΠΡΟΣΥΝΕΔΡΙΑΚΗ HELECO ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΤΜΗΜΑ ΗΠΕΙΡΟΥ ΤΕΕ Σχεδιασμός και εφαρμογή συστήματος παρακολούθησης ποιότητας επιφανειακών και υπόγειων νερών, σύμφωνα με τις Οδηγίες της Ε.Ε. Σπύρος Παπαγρηγορίου Μελετητής,

Διαβάστε περισσότερα

Συστηματική παρακολούθηση της ποιότητας του θαλασσίου περιβάλλοντος στη θέση Τσιγκράδο, Ν. Μήλου, για τα έτη 2011-2014

Συστηματική παρακολούθηση της ποιότητας του θαλασσίου περιβάλλοντος στη θέση Τσιγκράδο, Ν. Μήλου, για τα έτη 2011-2014 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ Συστηματική παρακολούθηση της ποιότητας του θαλασσίου περιβάλλοντος στη

Διαβάστε περισσότερα

Η οδηγία για τα νερά κολύμβησης και η επίδραση της μυδοκαλλιέργειας στην ποιότητα νερών του Θερμαϊκού κόλπου (Βόρειο. Αιγαίο)

Η οδηγία για τα νερά κολύμβησης και η επίδραση της μυδοκαλλιέργειας στην ποιότητα νερών του Θερμαϊκού κόλπου (Βόρειο. Αιγαίο) Η οδηγία για τα νερά κολύμβησης και η επίδραση της μυδοκαλλιέργειας στην ποιότητα νερών του Θερμαϊκού κόλπου (Βόρειο Αιγαίο) Δρ. Σοφία Γαληνού-Μητσούδη Αλεξάνδρειο ΤΕΙ Θεσσαλονίκης Τμήμα Τεχνολογίας Αλιείας

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ. Χλωρίδα και Πανίδα

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ. Χλωρίδα και Πανίδα ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Χλωρίδα και Πανίδα ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ Ερωτήσεις της µορφής σωστό-λάθος Σηµειώστε αν είναι σωστή ή λάθος καθεµιά από τις παρακάτω προτάσεις περιβάλλοντας µε ένα κύκλο το αντίστοιχο

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ. Μαρία Κιτριλάκη ΠΕ04.04

ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ. Μαρία Κιτριλάκη ΠΕ04.04 ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ Μαρία Κιτριλάκη Διαχείριση φυσικών περιοχών Η σύγχρονη αντίληψη για τη διαχείριση των φυσικών περιοχών δεν κυριαρχείται από την παλαιότερη τακτική της εξάντλησης αλλά από

Διαβάστε περισσότερα

2.4 Ρύπανση του νερού

2.4 Ρύπανση του νερού 1 Η θεωρία του μαθήματος με ερωτήσεις 2.4 Ρύπανση του νερού 4-1. Ποια ονομάζονται λύματα; Έτσι ονομάζονται τα υγρά απόβλητα από τις κατοικίες, τις βιομηχανίες, τις βιοτεχνίες και τους αγρούς. 4-2. Ποιοι

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ. της. Οδηγίας της Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ. της. Οδηγίας της Επιτροπής ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 17.5.2017 C(2017) 2842 final ANNEX 1 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ της Οδηγίας της Επιτροπής για την τροποποίηση της οδηγίας 2008/56/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΦΘΙΩΤΙ ΑΣ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΦΘΙΩΤΙ ΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΦΘΙΩΤΙ ΑΣ 1 Γεροκούδη Βασιλική Μπάκα Μαρία Ρίζου Μαρίνα Χηµικός Μηχανικός Μηχανικός Χωρ. Πολεοδ.. & Περ. Ανάπτυξης Μηχανικός Ορυκτών Πόρων Λαµία,Μάιος 2010 2 Περιβαλλοντικά

Διαβάστε περισσότερα

Ειδικά Θέματα Ιχθυολογίας

Ειδικά Θέματα Ιχθυολογίας Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Τμήμα Βιολογικών Εφαρμογών και Τεχνολογιών Ειδικά Θέματα Ιχθυολογίας Εργαστηριακός οδηγός Ιωάννης Δ. Λεονάρδος Καθηγητής 1 Εργαστηριακή άσκηση : κατά βάρος αύξηση δείκτες ευρωστίας

Διαβάστε περισσότερα

Ρύπανση Νερού. Η ρύπανση μπορεί να είναι : χημική με την εισαγωγή επικίνδυνων τοξικών ουσιών ενεργειακή, βιολογική κτλ.

Ρύπανση Νερού. Η ρύπανση μπορεί να είναι : χημική με την εισαγωγή επικίνδυνων τοξικών ουσιών ενεργειακή, βιολογική κτλ. Ρύπανση Νερού Ρύπανση του νερού είναι οποιαδήποτε ανεπιθύμητη αλλαγή στα φυσικά, χημικά και βιολογικά χαρακτηριστικά του νερού, η οποία είναι ή μπορεί να γίνει,ζημιογόνος για τον άνθρωπο και τους υπόλοιπους

Διαβάστε περισσότερα

εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου για την

εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου για την Αναγκαίες Μελέτες Υποβάθρου για την εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου για την Περιβαλλοντική Ευθύνη Σπύρος Παπαγρηγορίου, α αγρηγορ ου, Π.Μ. Μέλος ΜΕΠΑΑ/ ΤΕΕ 30 IOYNIOY 2010 Πλαίσιο Περιβαλλοντικής Ευθύνης

Διαβάστε περισσότερα

«το νερό δεν αποτελεί ένα απλό εμπορικό προϊόν όπως οποιοδήποτε άλλο, αλλά, είναι μια κληρονομιά που πρέπει να προστατευθεί...»

«το νερό δεν αποτελεί ένα απλό εμπορικό προϊόν όπως οποιοδήποτε άλλο, αλλά, είναι μια κληρονομιά που πρέπει να προστατευθεί...» Οικολογία Υδάτινων Οικοσυστημάτων ιερεύνηση των σχέσεων της οικολογικής ποιότητας των υδάτων και των υδρόβιων οργανισμών ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΔΗΓΙΑ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΑ ΝΕΡΑ Οδηγία 2000/60 τουευρωπαϊκούκοινοβουλίουτης23ης

Διαβάστε περισσότερα

«Αστικά ποτάμια & βασικές υδατικές υποδομές των πόλεων: Λάρισα & Δ.Ε.Υ.Α.Λ.»

«Αστικά ποτάμια & βασικές υδατικές υποδομές των πόλεων: Λάρισα & Δ.Ε.Υ.Α.Λ.» «Αστικά ποτάμια & βασικές υδατικές υποδομές των πόλεων: Λάρισα & Δ.Ε.Υ.Α.Λ.» ΑΡΓΥΡΗΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Δ.Ε.Υ.Α.Λ. «Αστικά ποτάμια: Επαναπροσδιορίζοντας τη σχέση της φύσης

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΗΣ ΛΙΒΑΔΙΚΗΣ ΒΛΑΣΤΗΣΗΣ

ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΗΣ ΛΙΒΑΔΙΚΗΣ ΒΛΑΣΤΗΣΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΗΣ ΛΙΒΑΔΙΚΗΣ ΒΛΑΣΤΗΣΗΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΗΣ ΛΙΒΑΔΙΚΗΣ ΒΛΑΣΤΗΣΗΣ ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΕΣ Δεν υπάρχουν Μόνιμες αλλαγές ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΕΣ Υπάρχουν Μόνιμες αλλαγές Διαδοχή Μετανάστευση ειδών Ιστορικές αλλαγές,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΑΦΙΔΩΝ ΣΤΑ ΒΑΜΒΑΚΙΑ

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΑΦΙΔΩΝ ΣΤΑ ΒΑΜΒΑΚΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΑΦΙΔΩΝ ΣΤΑ ΒΑΜΒΑΚΙΑ ΑΦΙΔΑ ΤΟΥ ΒΑΜΒΑΚΙΟΥ Aphis gossypii (Hemiptera-Homoptera,Aphididae) Βιολογία Aphis gossypii στο βαμβάκι 2.Με την άνοδο της θερμοκρασίας και τη δράση των φυσικών

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΥΔΡΙΤΕΣ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ ΩΣ ΚΑΥΣΙΜΗ ΥΛΗ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ. ΤΟ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ANAXIMANDER. Από Δρ. Κωνσταντίνο Περισοράτη

ΟΙ ΥΔΡΙΤΕΣ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ ΩΣ ΚΑΥΣΙΜΗ ΥΛΗ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ. ΤΟ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ANAXIMANDER. Από Δρ. Κωνσταντίνο Περισοράτη ΟΙ ΥΔΡΙΤΕΣ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ ΩΣ ΚΑΥΣΙΜΗ ΥΛΗ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ. ΤΟ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ANAXIMANDER Από Δρ. Κωνσταντίνο Περισοράτη Οι υδρίτες (εικ. 1) είναι χημικές ενώσεις που ανήκουν στους κλειθρίτες, δηλαδή

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΜΕΛΕΤΩΝ ΕΙΔΙΚΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ. Γιώργος Βαβίζος Βιολόγος Eco-Consultants S.A.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΜΕΛΕΤΩΝ ΕΙΔΙΚΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ. Γιώργος Βαβίζος Βιολόγος Eco-Consultants S.A. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΜΕΛΕΤΩΝ ΕΙΔΙΚΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Γιώργος Βαβίζος Βιολόγος Eco-Consultants S.A. 1 Εισαγωγή Η εισήγηση αυτή αποσκοπεί: Στον εντοπισμό της αξιοπιστίας των νομοθετημένων τεχνικών

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΠΗΝΕΙΟΣ ΠΟΤΑΜΟΣ ΣΕ ΚΡΙΣΗ

Ο ΠΗΝΕΙΟΣ ΠΟΤΑΜΟΣ ΣΕ ΚΡΙΣΗ Διεθνές συνέδριο «Πηνειός Ποταμός: Πηγή Ζωής και Ανάπτυξης στη Θεσσαλία» Ο ΠΗΝΕΙΟΣ ΠΟΤΑΜΟΣ ΣΕ ΚΡΙΣΗ Συλλογική εισήγηση των Μ.Ε. Περιβάλλοντος και Μ.Ε. Υδάτων του ΤΕΕ/ΚΔΘ Παρουσίαση: Ζωή Παπαβασιλείου,

Διαβάστε περισσότερα

Προσδιορισμός φυσικοχημικών παραμέτρων υγρών αποβλήτων και υδάτων

Προσδιορισμός φυσικοχημικών παραμέτρων υγρών αποβλήτων και υδάτων Προσδιορισμός φυσικοχημικών παραμέτρων υγρών αποβλήτων και υδάτων (DO - BOD - COD - TOC) Χ. Βασιλάτος Οργανική ύλη Αποξυγόνωση επιφανειακών και υπογείων υδάτων Οι οργανικές ύλες αποτελούν πολύ σοβαρό ρύπο,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΤΗΣΙΑ ΑΝΑΦΟΡΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΥΓΡΟΤΟΠΟΥ. Εισήγηση για την αλιεία στις λίμνες Μικρή και Μεγάλη Πρέσπα για το 2015

ΕΤΗΣΙΑ ΑΝΑΦΟΡΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΥΓΡΟΤΟΠΟΥ. Εισήγηση για την αλιεία στις λίμνες Μικρή και Μεγάλη Πρέσπα για το 2015 ΕΤΗΣΙΑ ΑΝΑΦΟΡΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΥΓΡΟΤΟΠΟΥ Εισήγηση για την αλιεία στις λίμνες Μικρή και Μεγάλη Πρέσπα για το 2015 Άγιος Γερμανός, Φεβρουάριος 2015 Συγγραφή αναφοράς Ειρήνη Κουτσερή Υπεύθυνη

Διαβάστε περισσότερα

Δρ Παναγιώτης Μέρκος, Γενικός Επιθεωρητής

Δρ Παναγιώτης Μέρκος, Γενικός Επιθεωρητής Δρ Παναγιώτης Μέρκος, Γενικός Επιθεωρητής η μετρήσιμη δυσμενής μεταβολή φυσικού πόρου ή η μετρήσιμη υποβάθμιση υπηρεσίας συνδεδεμένης με φυσικό πόρο, που μπορεί να επέλθει άμεσα ή έμμεσα ΥΠΕΚΑ Ειδική

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία

ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία 1 η Άσκηση Έρευνα στο πεδίο - Οργάνωση πειράματος Μέθοδοι Δειγματοληψίας Εύρεση πληθυσμιακής

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΡΟΧΗΜΕΙΑ. Ενότητα 8: Μετρήσεις και υπολογισμοί φυσικοχημικώνυδροχημικών. Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογία

ΥΔΡΟΧΗΜΕΙΑ. Ενότητα 8: Μετρήσεις και υπολογισμοί φυσικοχημικώνυδροχημικών. Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογία ΥΔΡΟΧΗΜΕΙΑ Ενότητα 8: Μετρήσεις και υπολογισμοί φυσικοχημικώνυδροχημικών παραμέτρων (Μέρος 1ο) Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογία Σκοποί ενότητας Κατανόηση των φυσικοχημικών παραμέτρων

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΜΕ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΥΦΑΛΜΥΡΩΣΗΣ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ

ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΜΕ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΥΦΑΛΜΥΡΩΣΗΣ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΜΕ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΥΦΑΛΜΥΡΩΣΗΣ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ Χ. ΓΑΛΑΖΟΥΛΑΣ: ΓΕΩΛΟΓΟΣ,

Διαβάστε περισσότερα

Salinity Project Ανακρίνοντας τo θαλασσινό νερό

Salinity Project Ανακρίνοντας τo θαλασσινό νερό Salinity Project Ανακρίνοντας τo θαλασσινό νερό Μέτρηση της Αλατότητας σε θάλασσες τις Αττικής Ε. Θαρουνιάτη ΠΕ03, Ε. Κοντογούλα ΠΕ04, Καλλιτεχνικό Γυμνάσιο με Λ.Τ. Γέρακα Προτεινόμενη δραστηριότητα Εκπαιδευτική

Διαβάστε περισσότερα

μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους

μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους Οι οργανισμοί αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον τους σε πολλά επίπεδα στα πλαίσια ενός οικοσυστήματος Οι φυσικές

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντική Πολιτική και Βιώσιμη Ανάπτυξη

Περιβαλλοντική Πολιτική και Βιώσιμη Ανάπτυξη ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Περιβαλλοντική Πολιτική και Βιώσιμη Ανάπτυξη Ενότητα 03: Περιεχόμενο Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Πολυξένη Ράγκου Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Προστατεύει το. περιβάλλον. Αλλάζει τη. ζωή μας.

Προστατεύει το. περιβάλλον. Αλλάζει τη. ζωή μας. Προστατεύει το περιβάλλον Αλλάζει τη ζωή μας www.epperaa.gr www.ypeka.gr Ε.Π. «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» 2007-2013 αξιοποιεί τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Με την αξιοποίηση των ΑΠΕ αναδεικνύεται

Διαβάστε περισσότερα

Παράκτια Ωκεανογραφία

Παράκτια Ωκεανογραφία ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 1η: Φυσικές Παράμετροι Θαλασσίων Μαζών Γιάννης Ν. Κρεστενίτης Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Επαγγελματική κατοχύρωση των πτυχιούχων των Τμημάτων Βιολογίας των πανεπιστημίων Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Επαγγελματική κατοχύρωση των πτυχιούχων των Τμημάτων Βιολογίας των πανεπιστημίων Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ Επαγγελματική κατοχύρωση των πτυχιούχων των Τμημάτων Βιολογίας των πανεπιστημίων Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ Εχοντας υπόψη : 1. Τις διατάξεις: α) των άρθρων 6 παρ. 6 του Ν. 1268/1982 «Για τη δομή

Διαβάστε περισσότερα

Η μελέτη χρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα INTERREG IIIB- MEDOCC Reseau Durable d Amenagement des Ressources Hydrauliques (HYDRANET) (

Η μελέτη χρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα INTERREG IIIB- MEDOCC Reseau Durable d Amenagement des Ressources Hydrauliques (HYDRANET) ( Ποιότητα νερού στραγγιστικών καναλιών πεδιάδας Χρυσούπολης - Προτάσεις επαναχρησιμοποίησης Καθηγητής Βασίλειος Α. Τσιχριντζής Διευθυντής Εργαστηρίου Οικολογικής Μηχανικής & Τεχνολογίας Πρόεδρος Τμήματος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ. του ΚΑΤ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ (ΕΕ) /... ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ. του ΚΑΤ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ (ΕΕ) /... ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 30.4.2018 C(2018) 2526 final ANNEX 1 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ του ΚΑΤ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ (ΕΕ) /... ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ για τη συμπλήρωση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1143/2014 του Ευρωπαϊκού

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΗ 5. Ανάλυση αποτελεσμάτων αλιευτικής και περιβαλλοντικής έρευνας- Διαχειριστικές προτάσεις ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ

ΦΑΣΗ 5. Ανάλυση αποτελεσμάτων αλιευτικής και περιβαλλοντικής έρευνας- Διαχειριστικές προτάσεις ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΥΔΑΤΙΚΩΝ & ΕΔΑΦΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Ρωμανού 3 Χαλέπα - 73 133 Χανιά Κρήτης - http://triton.chania.teicrete.gr/

Διαβάστε περισσότερα

Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών

Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών Το μητρώο των προστατευόμενων περιοχών σύμφωνα με τα οριζόμενα, που περιγράφεται στο Άρθρο 6 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ, περιλαμβάνει τις ακόλουθες κατηγορίες (Παράρτημα IV

Διαβάστε περισσότερα

http://www.eu-water.eu

http://www.eu-water.eu 2ο Ενημερωτικό Δελτίο του έργου EU-WATER Διακρατική ολοκληρωμένη διαχείριση των υδατικών πόρων στη γεωργία http://www.eu-water.eu Παρουσίαση της υδρογεωλογικής κατάστασης της λεκάνης Σαριγκιόλ και των

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Ε. Παρ. III(I) 5569 Κ.Δ.Π. 509/2002 Αρ. 3647,

Ε.Ε. Παρ. III(I) 5569 Κ.Δ.Π. 509/2002 Αρ. 3647, Ε.Ε. Παρ. III(I) 5569 Κ.Δ.Π. 509/2002 Αρ. 3647, 25.10.2002 Αριθμός 509 Οι περί Ελέγχου της Ρύπανσης των Νερών (Απόρριψη Καδμίου) Κανονισμοί του 2002 οι οποίοι εκδόθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο δυνάμει

Διαβάστε περισσότερα

ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΡΥΠΑΝΣΗ ΣΤΟΝ ΚΟΛΠΟ ΤΗΣ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ. Μ.Δασενάκης ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΡΥΠΑΝΣΗ ΣΤΟΝ ΚΟΛΠΟ ΤΗΣ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ. Μ.Δασενάκης ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ, ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΧΗΜΕΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΡΥΠΑΝΣΗ ΣΤΟΝ ΚΟΛΠΟ ΤΗΣ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ Μ.Δασενάκης ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ Ο ΣΑΡΩΝΙΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ Επιφάνεια: 2600 km 2 Μέγιστο βάθος: 450 m

Διαβάστε περισσότερα

Η ΡΥΠΑΝΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ. Σοφοκλής Λογιάδης

Η ΡΥΠΑΝΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ. Σοφοκλής Λογιάδης Η ΡΥΠΑΝΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ Σοφοκλής Λογιάδης Τι ειναι ρυπανση του νερου -ορισμος Το νερό είναι η πηγή ζωής στον πλανήτη μας. Περίπου το 70% της επιφάνειας του σκεπάζεται με νερό. Από το συνολικό διαθέσιμο νερό

Διαβάστε περισσότερα

ΔΑΣΙΚΑ & ΥΔΑΤΙΝΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 13/06/2013 Δήμος Βισαλτίας

ΔΑΣΙΚΑ & ΥΔΑΤΙΝΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 13/06/2013 Δήμος Βισαλτίας ΔΑΣΙΚΑ & ΥΔΑΤΙΝΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 13/06/2013 Δήμος Βισαλτίας Τί είναι ένα Οικοσύστημα; Ένα οικοσύστημα είναι μια αυτο-συντηρούμενη και αυτορυθμιζόμενη κοινότητα ζώντων

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΛΙΠΑΝΣΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ (ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Π.Ε. ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ)

ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΛΙΠΑΝΣΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ (ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Π.Ε. ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ) ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΛΙΠΑΝΣΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ (ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Π.Ε. ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ) ρ. Αριστοτέλης Παπαδόπουλος Γενικός /ντης Αγροτικής Έρευνας ΕΛ.Γ.Ο. «ΗΜΗΤΡΑ» ρ. Φραντζής Παπαδόπουλος Τακτικός Ερευνητής

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογή Ολοκληρωμένου Προγράμματος Παρακολούθησης Θαλασσίων Υδάτων στο πλαίσιο υλοποίησης της Ευρωπαϊκής οδηγίας για τη θαλάσσια στρατηγική

Εφαρμογή Ολοκληρωμένου Προγράμματος Παρακολούθησης Θαλασσίων Υδάτων στο πλαίσιο υλοποίησης της Ευρωπαϊκής οδηγίας για τη θαλάσσια στρατηγική Εφαρμογή Ολοκληρωμένου Προγράμματος Παρακολούθησης Θαλασσίων Υδάτων στο πλαίσιο υλοποίησης της Ευρωπαϊκής οδηγίας για τη θαλάσσια στρατηγική 2008/56/EK 1 Οδηγία πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική (2008/56/ΕΚ)

Διαβάστε περισσότερα

Συστηματική παρακολούθηση της ποιότητας του θαλασσίου περιβάλλοντος στη θέση Βούδια, Ν. Μήλου, για τα έτη 2011-2014

Συστηματική παρακολούθηση της ποιότητας του θαλασσίου περιβάλλοντος στη θέση Βούδια, Ν. Μήλου, για τα έτη 2011-2014 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ Συστηματική παρακολούθηση της ποιότητας του θαλασσίου περιβάλλοντος στη

Διαβάστε περισσότερα

«Βελτίωση της γνώσης σχετικά με τον καθορισμό της ελάχιστα

«Βελτίωση της γνώσης σχετικά με τον καθορισμό της ελάχιστα Αποτελέσματα και προκλήσεις της Πράξης: «Βελτίωση της γνώσης σχετικά με τον καθορισμό της ελάχιστα απαιτούμενης στάθμης/παροχής υδάτινων σωμάτων» Πρόγραμμα «GR02 ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Δρ Παρισόπουλος Γεώργιος. Πολιτικός Μηχανικός Α.Π.Θ., M.Sc., Ph.D. Water Resources & Environmental Eng., I.C., U.K.

Δρ Παρισόπουλος Γεώργιος. Πολιτικός Μηχανικός Α.Π.Θ., M.Sc., Ph.D. Water Resources & Environmental Eng., I.C., U.K. Δρ Παρισόπουλος Γεώργιος Πολιτικός Μηχανικός Α.Π.Θ., M.Sc., Ph.D. Water Resources & Environmental Eng., I.C., U.K. Ανασκόπηση Λειτουργίας θυροφράγματος Κούλας και Διαχείρισης στάθμης λίμνης Μικρής Πρέσπας

Διαβάστε περισσότερα

Αλιεία στην περιοχή της συμφωνίας ΓΕΑΜ (Γενική Επιτροπή Αλιείας για τη Μεσόγειο) Πρόταση κανονισμού (COM(2018)0143 C8-0123/ /0069(COD))

Αλιεία στην περιοχή της συμφωνίας ΓΕΑΜ (Γενική Επιτροπή Αλιείας για τη Μεσόγειο) Πρόταση κανονισμού (COM(2018)0143 C8-0123/ /0069(COD)) 20.3.2019 A8-0381/ 001-019 ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ 001-019 κατάθεση: Επιτροπή Αλιείας Έκθεση Linnéa Engström A8-0381/2018 Αλιεία στην περιοχή της συμφωνίας ΓΕΑΜ (Γενική Επιτροπή Αλιείας για τη Μεσόγειο) (COM(2018)0143

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγία 2000/60/EΚ: Κατευθύνσεις για το σχεδιασμό προγραμμάτων παρακολούθησης Παράδειγμα Εφαρμογής στην Ελλάδα

Οδηγία 2000/60/EΚ: Κατευθύνσεις για το σχεδιασμό προγραμμάτων παρακολούθησης Παράδειγμα Εφαρμογής στην Ελλάδα Οδηγία 2000/60/EΚ: Κατευθύνσεις για το σχεδιασμό προγραμμάτων παρακολούθησης Παράδειγμα Εφαρμογής στην Ελλάδα Kostantinos Galanis Environmental Management Expert Εισαγωγή Περιβαλλοντικός στόχος της Οδηγίας

Διαβάστε περισσότερα

Δειγματοληψίες ύδατος για την αναζήτηση μικροοργανισμών

Δειγματοληψίες ύδατος για την αναζήτηση μικροοργανισμών Δειγματοληψίες ύδατος για την αναζήτηση μικροοργανισμών Κουρέας Μιχάλης Μηχανικός Περιβάλλοντος Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Σπουδαιότητα Η δειγματοληψία είναι εξίσου

Διαβάστε περισσότερα

Προσοµοίωση Ανάλυση Απ ο τ ε λε σµ άτ ω ν ιδάσκων: Ν ικό λ α ο ς Α µ π α ζ ή ς Ανάλυση Απ ο τ ε λε σµ άτ ω ν Τα απ ο τ ε λ έ σ µ ατ α απ ό τ η ν π αρ αγ ω γ ή κ αι τ η χ ρ ή σ η τ υ χ αί ω ν δ ε ι γ µ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ. νος Κουκάρας Βιολόγος (MSc. Κων/νος

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ. νος Κουκάρας Βιολόγος (MSc. Κων/νος ΥΠΕΧΩ Ε ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΕΝ ΗΜΙΚΟΥ ΕΙ ΟΥΣ ΨΑΡΙΟΥ Leuciscus keadicus ΤΟΥ π. ΕΥΡΩΤΑ ΜΕΝΙ Α: Ένας Σπαρτιάτης επιβιώτης που αξίζει τη φροντίδας µας! Κων/νος νος Κουκάρας Βιολόγος (MSc

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα: Έρευνα για την αλατότητα του νερού

Θέμα: Έρευνα για την αλατότητα του νερού Τίτλος: Έρευνα για την αλατότητα του νερού Θέμα: Έρευνα για την αλατότητα του νερού Χρόνος: 90 λεπτά (2 μαθήματα) Ηλικία: μαθητές 14 15 χρονών Διαφοροποίηση: Οι χαρισματικοί μαθητές καλούνται να καταγράψουν

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΡΟΧΗΜΕΙΑ. Ενότητα 2: Εισαγωγή στην Υδρο-γεωχημεία Υδατική Χημεία Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογίας

ΥΔΡΟΧΗΜΕΙΑ. Ενότητα 2: Εισαγωγή στην Υδρο-γεωχημεία Υδατική Χημεία Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογίας ΥΔΡΟΧΗΜΕΙΑ Ενότητα 2: Εισαγωγή στην Υδρο-γεωχημεία Υδατική Χημεία Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογίας Σκοποί ενότητας Εισαγωγή στην Υδροχημεία, Κατανόηση της έννοιας Υδρο-γεωχημεία.

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ Ομιλία της Υπουργού Απασχόλησης & Κοινωνικής Προστασίας κας Φάνης Πάλλη-Πετραλιά στο Διεθνές Συνέδριο «Η κλιματική αλλαγή ως πρόκληση για τις

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Ι. ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ

ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Ι. ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΣΕΡΡΩΝ ΔΗΜΟΣ ΣΕΡΡΩΝ Αρ. Μελέτης: 2 / 2015 ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ: Υπηρεσίες περιβαλλοντικής παρακολούθησης και ελέγχου του ανενεργού ΧΥΤΑ και του αποκαταστημένου ΧΔΑ Δήμου Σερρών έτους

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις από τη ιάθεση Επεξεργασµένων Υγρών Αποβλήτων στο Υπέδαφος

Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις από τη ιάθεση Επεξεργασµένων Υγρών Αποβλήτων στο Υπέδαφος Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις από τη ιάθεση Επεξεργασµένων Υγρών Αποβλήτων στο Υπέδαφος Μαρία Π. Παπαδοπούλου ρ. Πολιτικός Μηχανικός Τµήµα Μηχανικών Περιβάλλοντος, Πολυτεχνείο Κρήτης Πολυτεχνειούπολη, 73100,

Διαβάστε περισσότερα

«Εθνικό Πάρκο Δέλτα Αξιού: 12 χρόνια δράσεις για τη φύση και τον άνθρωπο»

«Εθνικό Πάρκο Δέλτα Αξιού: 12 χρόνια δράσεις για τη φύση και τον άνθρωπο» «Εθνικό Πάρκο Δέλτα Αξιού: 12 χρόνια δράσεις για τη φύση και τον άνθρωπο» 10 Οκτωβρίου 2015 Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης «Τα πουλιά: οι πρωταγωνιστές του Εθνικού Πάρκου» Εύα Κατράνα Βιολόγος Msc Εθνικό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΤΡΙΤΟ ΤΗΣ ΕΠΙΣΗΜΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ Αρ της 15ης ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2002 ΑΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ. ΜΕΡΟΣ Ι Κανονιστικές Διοικητικές Πράξεις

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΤΡΙΤΟ ΤΗΣ ΕΠΙΣΗΜΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ Αρ της 15ης ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2002 ΑΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ. ΜΕΡΟΣ Ι Κανονιστικές Διοικητικές Πράξεις Κ.Δ.Π. 545/2002 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΤΡΙΤΟ ΤΗΣ ΕΠΙΣΗΜΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ Αρ. 3652 της 15ης ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2002 ΑΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ ΜΕΡΟΣ Ι Κανονιστικές Διοικητικές Πράξεις Αριθμός 545 Οι περί Ελέγχου της Ρύπανσης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΙΚΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΘΕΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ: ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΟΥ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ: ΑΣΚΟΡΔΑΛΑΚΗ ΜΑΝΟΥ ΕΤΟΣ

ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΙΚΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΘΕΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ: ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΟΥ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ: ΑΣΚΟΡΔΑΛΑΚΗ ΜΑΝΟΥ ΕΤΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΙΚΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΘΕΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ: ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΟΥ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ: ΑΣΚΟΡΔΑΛΑΚΗ ΜΑΝΟΥ ΕΤΟΣ 2013-2014 ΤΑΞΗ:B ΤΜΗΜΑ: Β1 ΡΥΠΑΝΣΗ- ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ Η καθαριότητα και η λειτουργικότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ- ΤΜΗΜΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΜΑΘΗΜΑ: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ- ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΠ.

ΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ- ΤΜΗΜΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΜΑΘΗΜΑ: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ- ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΠ. Χ. ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ ΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ- ΤΜΗΜΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΜΑΘΗΜΑ: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ- Το νερό μπορεί να θεωρηθεί ως φυσικός πόρος, ως οικονομικό αγαθό και

Διαβάστε περισσότερα

1.2. ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΝΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

1.2. ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΝΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΑΛΙΕΥΤΙΚΗΣ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΑΡΓΟΛΙΚΟΥ ΚΟΛΠΟΥ ΕΠΑΛ 2000-2006, Μέτρο 4.4.-Δράση 3, Κωδικός Υποέργου:117456/2 ΤΕΛΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Ενεργοποίησηκινδύνουγιαεπιβλαβήμικροφύκη: Το παράδειγμα του Μαλιακού κόλπου

Ενεργοποίησηκινδύνουγιαεπιβλαβήμικροφύκη: Το παράδειγμα του Μαλιακού κόλπου Ενεργοποίησηκινδύνουγιαεπιβλαβήμικροφύκη: Το παράδειγμα του Μαλιακού κόλπου Κων/νοςΚουκάρας 1, ΝικόλαοςΚαλογεράκης 2 & ΔημήτριοςΡίζος 3 1. ΤμήμαΈρευνας& Ανάπτυξης, ΝΕΑΡΧΟΣ Ο.Ε. 2. Εργαστήριο Βιοχημικής

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ. Το νερό καλύπτει τα 4/5 του πλανήτη

ΥΔΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ. Το νερό καλύπτει τα 4/5 του πλανήτη ΥΔΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Το νερό καλύπτει τα 4/5 του πλανήτη Βασικός-αναντικατάστατος παράγοντας της ζωής κάθε μορφής και κάθε επιπέδου Συνδέεται άμεσα με τη διαμόρφωση των κλιματολογικών συνθηκών Η σύγχρονη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ http://www.minenv.gr/

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ http://www.minenv.gr/ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΤΟ ΔΙΚΤΥΟ NATURA 2000 ΚΑΙ LIFE+ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ http://www.minenv.gr/ 369 370 371 ΠΑΡΚΟ ΠΡΕΣΠΩΝ.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΘΕΜΑ: ΜΕΛΕΤΗ ΡΥΠΑΝΣΗΣ ΡΕΜΑΤΟΣ «ΣΟΥΛΟΥ» ΛΟΓΩ ΔΙΑΡΡΟΗΣ ΠΟΣΟΤΗΤΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΗΣ ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ (ΔΕΗ)

ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΘΕΜΑ: ΜΕΛΕΤΗ ΡΥΠΑΝΣΗΣ ΡΕΜΑΤΟΣ «ΣΟΥΛΟΥ» ΛΟΓΩ ΔΙΑΡΡΟΗΣ ΠΟΣΟΤΗΤΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΗΣ ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ (ΔΕΗ) ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Αμιγής Νομαρχιακή Επιχείρηση Ν. Α Κοζάνης 1 ο χιλ. Πτολεμαΐδας-Κοζάνης Τ.Θ. 65 502 00 ΠΤΟΛΕΜΑΙΔΑ Τηλ: (24630) 53-571 Τηλ/fax: 53-666, e-mail: info@kepekozani.gr ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΘΕΜΑ:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΩΣ ΒΙΟΩΟΓΙΩΣ ΖΩΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΩΣ ΒΙΟΩΟΓΙΩΣ ΖΩΩΝ o3fi 6 Lτ2ύ) r J ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΩΣ ΒΙΟΩΟΓΙΩΣ ΖΩΩΝ Εκτίμηση της τοξικότητας διαφόρων σταδίων επεξεργασίας αποβλήτων τυροκομικών μονάδων με χρήση βιοδευcτών ~ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΡΥΠΑΝΣΗΣ. Ι ΑΣΚΟΥΣΑ : ρ. Μαρία Π. Θεοδωροπούλου

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΡΥΠΑΝΣΗΣ. Ι ΑΣΚΟΥΣΑ : ρ. Μαρία Π. Θεοδωροπούλου ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΡΥΠΑΝΣΗΣ Ι ΑΣΚΟΥΣΑ : ρ. Μαρία Π. Θεοδωροπούλου ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ξέφρενη ανάπτυξη της τεχνολογίας την τελευταία πεντηκονταετία είχε και έχει σαν επακόλουθο εκτεταµένες οικολογικές καταστροφές που προέρχονται

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΝΟΜΟΥ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ

ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΝΟΜΟΥ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΝΟΜΟΥ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ Μ.Π.Ε. ΦΡΑΓΜΑΤΩΝ ΚΡΕΜΑΣΤΩΝ ΚΑΣΤΡΑΚΙΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ. ΑΓΡΙΝΙΟ ΜΑΡΤΙΟΣ 2006 Οι προτεινόµενοι περιβαλλοντικοί όροι του Τεχνικού Επιµελητηρίου Νοµού Αιτωλοακαρνανίας

Διαβάστε περισσότερα

ΓΛΥΚΑ ΚΑΙ ΑΛΜΥΡΑ ΝΕΡΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ. Υπεύθυνοι περιβαλλοντικής εκπαίδευσης Κολλεγίου Ανατόλια

ΓΛΥΚΑ ΚΑΙ ΑΛΜΥΡΑ ΝΕΡΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ. Υπεύθυνοι περιβαλλοντικής εκπαίδευσης Κολλεγίου Ανατόλια 1 ΓΛΥΚΑ ΚΑΙ ΑΛΜΥΡΑ ΝΕΡΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Αξαρλής Στυλιανός Καθηγητής ΠΕ4 axarlis@ac.anatolia.edu.gr Μπαντής Αθηνόδωρος Καθηγητής ΠΕ4 Υπεύθυνοι περιβαλλοντικής εκπαίδευσης Κολλεγίου Ανατόλια ΠΕΡΙΛΗΨΗ Ο

Διαβάστε περισσότερα

1. ΤΙΤΛΟΣ ΣΕ 18: ΧΡΗΣΗ ΚΡΑΜΑΤΩΝ ΣΚΛΗΡΗΣ ΣΥΓΚΟΛΛΗΣΗΣ

1. ΤΙΤΛΟΣ ΣΕ 18: ΧΡΗΣΗ ΚΡΑΜΑΤΩΝ ΣΚΛΗΡΗΣ ΣΥΓΚΟΛΛΗΣΗΣ 1. ΤΙΤΛΟΣ ΣΕ 18: ΧΡΗΣΗ ΚΡΑΜΑΤΩΝ ΣΚΛΗΡΗΣ ΣΥΓΚΟΛΛΗΣΗΣ Κύκλος ζωής Σύντομος ελεύθερος τίτλος Τελική χρήση ΜΧ μετάλλου νικελίου Συστηματικός τίτλος βασισμένος στην περιγραφή χρήσης ΤΧ: TX 3 Βιομηχανική χρήση

Διαβάστε περισσότερα

Yδρογεωχημεία Αναλυτική Γεωχημεία Ενότητα 5: Εισαγωγή εργαστηριακών ασκήσεων

Yδρογεωχημεία Αναλυτική Γεωχημεία Ενότητα 5: Εισαγωγή εργαστηριακών ασκήσεων Yδρογεωχημεία Αναλυτική Γεωχημεία Ενότητα 5: Αριάδνη Αργυράκη Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Στόχοι εργαστηριακών ασκήσεων Εξάσκηση στη δειγματοληψία από διαφορετικούς υδροφορείς

Διαβάστε περισσότερα

JEAN-CHARLES BLATZ 02XD34455 01RE52755

JEAN-CHARLES BLATZ 02XD34455 01RE52755 ΟΡΘΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΤΩΝ ΕΝ Ι ΑΜ ΕΣ ΩΝ ΟΙ Κ ΟΝΟΜ Ι Κ ΩΝ Κ ΑΤΑΣ ΤΑΣ ΕΩΝ ΤΗΣ ΕΤΑΙ ΡΙ ΑΣ Κ ΑΙ ΤΟΥ ΟΜ Ι ΛΟΥ Α Τρίµηνο 2005 ΑΝΩΝΥΜΟΣ Γ ΕΝΙ Κ Η ΕΤ ΑΙ Ρ Ι Α Τ ΣΙ ΜΕΝΤ ΩΝ Η Ρ ΑΚ Λ Η Σ ΑΡ. ΜΗ Τ Ρ. Α.Ε. : 13576/06/Β/86/096

Διαβάστε περισσότερα

Ιχθυολογία. Ενότητα 1 η. Εργαστηριακή Άσκηση Μορφομετρία Οστεϊχθύος. Περσεφόνη Μεγαλοφώνου, Αναπλ. Καθηγήτρια Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Βιολογίας

Ιχθυολογία. Ενότητα 1 η. Εργαστηριακή Άσκηση Μορφομετρία Οστεϊχθύος. Περσεφόνη Μεγαλοφώνου, Αναπλ. Καθηγήτρια Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Βιολογίας Ιχθυολογία Ενότητα 1 η. Εργαστηριακή Άσκηση Μορφομετρία Οστεϊχθύος Περσεφόνη Μεγαλοφώνου, Αναπλ. Καθηγήτρια Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Βιολογίας Εργασίες Άσκησης Θα γίνει εξέταση των εξωτερικών μορφολογικών

Διαβάστε περισσότερα

E1K206. ΧΩΡΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΕΠΙ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΣΤΗ ΛΙΜΝΟΘΑΛΑΣΣΑ ΤΟΥ ΠΑΠΠΑ (Β /κή ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ)

E1K206. ΧΩΡΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΕΠΙ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΣΤΗ ΛΙΜΝΟΘΑΛΑΣΣΑ ΤΟΥ ΠΑΠΠΑ (Β /κή ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ) ΧΩΡΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΕΠΙ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΣΤΗ ΛΙΜΝΟΘΑΛΑΣΣΑ ΤΟΥ ΠΑΠΠΑ (Β /κή ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ) ιονύσιος Μπούζος 1 & Νικόλαος Κοντόπουλος 1 1 Πανεπιστήµιο Πατρών, Τµήµα Γεωλογίας, Εργαστήριο Ιζηµατολογίας,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΝΟΝΙΣ ΜΟ Ι ΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΑΓΩΝΩΝ 1 / 8 SCALE IC TRA CK ΕΛ. Μ. Ε

ΚΑΝΟΝΙΣ ΜΟ Ι ΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΑΓΩΝΩΝ 1 / 8 SCALE IC TRA CK ΕΛ. Μ. Ε ΚΑΝΟΝΙΣ ΜΟ Ι ΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΑΓΩΝΩΝ 1 / 8 SCALE IC TRA CK ΕΛ. Μ. Ε. 2 0 1 9 Κλ ά δο ς θερ µ ι κώ ν τη λ εκα τ ευθυ νό µ εν ω ν α υ το κι νή τω ν. Υπ εύ θυνο ς Κ λ ά δ ο υ Ζωτιαδης Κωστας bo d @ e l - m e. gr

Διαβάστε περισσότερα

2006 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΓΟΥΝΑΡΗ

2006 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΓΟΥΝΑΡΗ 2006 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΓΟΥΝΑΡΗ Έρευνα της οικολογικής κατάστασης του Πηνειού ποταµού µε έµφαση στη ρύπανση Στην περιοχή ευθύνης του Ν. Τρικάλων Σκοπός της έρευνας είναι η καταγραφή και διερεύνηση της υφιστάµενης

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη Προέγκρισης Χωροθέτησης του Μικρού Υδροηλεκτρικού Σταθμού Βαλορέματος. Υδρολογική μελέτη

Μελέτη Προέγκρισης Χωροθέτησης του Μικρού Υδροηλεκτρικού Σταθμού Βαλορέματος. Υδρολογική μελέτη Περιεχόμενα Μελέτη Προέγκρισης Χωροθέτησης του Μικρού Υδροηλεκτρικού Σταθμού Βαλορέματος Υδρολογική μελέτη Εισαγωγή 1 Γενικά χαρακτηριστικά 1 Παραγωγή ημερήσιων παροχών στη θέση Σμίξη 2 Καμπύλες διάρκειας

Διαβάστε περισσότερα

«Η επίδραση του ανθρώπου σε αστικά ποτάμια οικοσυστήματα»

«Η επίδραση του ανθρώπου σε αστικά ποτάμια οικοσυστήματα» «Η επίδραση του ανθρώπου σε αστικά ποτάμια οικοσυστήματα» Θωμάς Σαββίδης Καθηγητής Τομέας Βοτανικής Τμήμα Βιολογίας Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης sawidis@bio.auth.gr Οι μεγαλύτερες πόλεις του

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΘΕΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΚΑΙ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΟ ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΔΙΑΘΕΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΚΑΙ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΟ ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΔΙΑΘΕΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΚΑΙ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΟ ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Ενότητα 9: Υγρά αστικά απόβλητα Διάθεση λυμάτων στο έδαφος (φυσικά συστήματα επεξεργασίας) (Μέρος 1 ο ) Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 8. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΜΕ ΤΟ ΝΕΡΟ Υπερκατανάλωση, λειψυδρία, ρύπανση. Λειψυδρία, ένα παγκόσμιο πρόβλημα

Μάθημα 8. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΜΕ ΤΟ ΝΕΡΟ Υπερκατανάλωση, λειψυδρία, ρύπανση. Λειψυδρία, ένα παγκόσμιο πρόβλημα Μάθημα 8 ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΜΕ ΤΟ ΝΕΡΟ Υπερκατανάλωση, λειψυδρία, ρύπανση Δύο από τα σημαντικότερα προβλήματα παγκοσμίως είναι η λειψυδρία και η ρύπανση του νερού. Στο μάθημα αυτό θα εξετάσουμε τις αιτίες που

Διαβάστε περισσότερα

Ανακύκλωση & διατήρηση Θρεπτικών

Ανακύκλωση & διατήρηση Θρεπτικών Ανακύκλωση & διατήρηση Θρεπτικών 30-12-2014 EVA PAPASTERGIADOU Ανακύκλωση των Θρεπτικών είναι η χρησιμοποίηση, ο μετασχηματισμός, η διακίνηση & η επαναχρησιμοποίηση των θρεπτικών στοιχείων στα οικοσυστήματα

Διαβάστε περισσότερα

5585 ' ' Κ.Δ.Π. 511/2002

5585 ' ' Κ.Δ.Π. 511/2002 E.E. Παρ. ΙΙΙ(Ι) 5584 Κ.Δ.Π. 511/2002 Αρ. 3647, 25.10.2002 Αριθμός 511 Οι περί Ελέγχου της Ρύπανσης των Νερών (Απόρριψη Υδραργύρου από Τομείς Εκτός του Βιομηχανικού Τομέα της Ηλεκτρόλυσης των Χλωριούχων

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ

ΕΘΝΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ ΕΘΝΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ «Οι Πυρκαγιές στην προστατευόμενη περιοχή του Δέλτα Νέστου» Υπεύθυνος Προγράμματος Επόπτευσης Φύλαξης ΕΠΑΜΑΘ Αλέξανδρος Χαντζάρας M.Sc. Περιβαλλοντολόγος Δέλτα

Διαβάστε περισσότερα