7 Πως να προστατέψετε καινοτόμες ιδέες και λύσεις

Transcript

1 7 Πως να προστατέψετε καινοτόμες ιδέες και λύσεις 7.2 Διεθνείς Κανονισμοί Λέξεις Κλειδιά Διανοητική ιδιοκτησία, καινοτομία, νόμος, ταξινόμηση, διεθνής προστασία Στο τέλος αυτής της ενότητας θα είστε σε θέση να εξηγείτε για ποιο λόγο είναι σημαντικό να προστατεύετε την Διανοητική σας Ιδιοκτησία στις αγορές του εξωτερικού. Επίσης θα μάθετε τους κυριότερους διεθνείς νόμους και κανονισμούς που θα πρέπει να τηρείτε όταν αποφασίζετε να διαθέσετε το προϊόν ή την υπηρεσία σας σε μία αγορά του εξωτερικού. Θα χρειαστείτε περίπου 30 λεπτά για να μελετήσετε αυτή την ενότητα. Εισαγωγή Αργά ή γρήγορα οι περισσότερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) αρχίζουν να δραστηριοποιούνται σε αγορές του εξωτερικού διαθέτοντας εκεί τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες τους ή παρέχοντας άδειες εκμετάλλευσης στη διανομή των προϊόντων ή των υπηρεσιών τους (licensing/franchising) και κατά συνέπεια εκχωρώντας δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας (ΔΙ) καθώς και τεχνογνωσία πέραν των εθνικών τους συνόρων. Ωστόσο τα δικαιώματα ΔΙ έχουν εδαφική εφαρμογή κι αυτό σημαίνει ότι προστατεύονται μόνο στη χώρα προέλευσης ή την περιοχή στην οποία έχει υποβληθεί και εγκριθεί η αίτηση προστασίας τους. Γι αυτό το λόγο η προστασία της ΔΙ στις χώρες εξαγωγών είναι κρίσιμη έτσι ώστε να διασφαλίζεται και στο εξωτερικό ο ίδιος βαθμός προστασίας που παρέχεται στην εγχώρια αγορά. Θα πρέπει λοιπόν να υποβάλλετε εγκαίρως την αίτηση προστασίας της ΔΙ για όλες τις χώρες όπου σκοπεύετε να κάνετε εξαγωγές ή να αδειοδοτήσετε το προϊόν ή την υπηρεσία σας στο προσεχές μέλλον. 1 Πριν προχωρήσετε στην ενότητα αυτή ρίξτε σύντομα μία ματιά στην ενότητα 7.1 όπου περιγράφονται τα Μέσα Προστασίας της Διανοητικής Ιδιοκτησίας. Μήπως ο οργανισμός σας δραστηριοποιείται ήδη σε αγορές του εξωτερικού; Εάν ναι, έχετε ήδη κατοχυρώσει δικαιώματα ΔΙ για τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες σας; Εάν όχι σκοπεύετε να κάνετε κάτι τέτοιο βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα; Τι είναι οι Διεθνείς Κανονισμοί προστασίας της ΔΙ; 1 InnoSupport: Supporting Innovations in SME. 7.2 International Regulations InnoSuTra

2 Οι διεθνείς κανονισμοί προστασίας της διανοητικής ιδιοκτησίας απλοποιούν σημαντικά τη διαδικασία της ταυτόχρονης αναζήτησης προστασίας της ΔΙ σε πολλές χώρες. Αντί να υποβάλλετε επιμέρους αιτήσεις σε εθνικό επίπεδο, το σύστημα της διεθνούς προστασίας σας επιτρέπει να υποβάλλετε μία και μόνη αίτηση σε μία γλώσσα και να καταβάλετε μία φορά το τέλος υποβολής αιτήσεως. Τα συστήματα υποβολής αιτήσεων σε διεθνές επίπεδο δεν απλοποιούν μόνο την όλη διαδικασία αλλά στην περίπτωση των σημάτων και των βιομηχανικών σχεδίων μειώνουν σημαντικά τις δαπάνες απόκτησης διεθνούς προστασίας. ( Η Συνθήκη Συνεργασίας για τα Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας/ patent cooperation treaty παρέχει σημαντική βοήθεια καθώς δίνει την ευκαιρία στις επιχειρήσεις να αξιολογήσουν την εμπορική αξία μίας εφεύρεσής τους πριν καταβάλλουν τα τέλη για την κατοχύρωση των δικαιωμάτων τους σε μία χώρα). Οι κανονισμοί διεθνούς προστασίας περιλαμβάνουν τρεις βασικούς μηχανισμούς προστασίας των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας: 2 Η διεθνής προστασία των εφευρέσεων (international protection of inventions) διέπεται από το σύστημα της Συνθήκης Συνεργασίας για τα Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας, ένα σύστημα που ισχύει παγκοσμίως και απλοποιεί τη διαδικασία υποβολής αιτήσεων για διπλώματα ευρεσιτεχνίας. Όταν υποβάλλετε αίτηση για την κατοχύρωση διπλώματος ευρεσιτεχνίας μέσω αυτού του συστήματος ουσιαστικά υποβάλλετε αίτηση προστασίας σε περισσότερα από ένα κράτη τα οποία έχουν αποδεχτεί τη συγκεκριμένη συνθήκη (συνολικά περισσότερα από εκατό) ανά τον κόσμο. Η διεθνής προστασία των εμπορικών σημάτων (international protection of trademarks) διέπεται από το λεγόμενο «Σύστημα της Μαδρίτης». Το Σύστημα της Μαδρίτης απλοποιεί σημαντικά τις διαδικασίες καταχώρησης ενός εμπορικού σήματος στις διάφορες χώρες που υπάγονται στο σύστημα της Μαδρίτης. Η διεθνής καταχώρηση βάσει του συστήματος αυτού παράγει τις ίδιες νομικές συνέπειες με μία αίτηση καταχώρησης σήματος η οποία υποβάλλεται στις επιμέρους χώρες που έχουν προσδιοριστεί από τον αιτούντα. Έχει επίσης την ίδια ισχύ σε κάθε επιμέρους χώρα σαν να είχε καταχωρηθεί στο Μητρώο Εμπορικών Σημάτων της χώρας σε εθνικό επίπεδο, εκτός εάν η αίτηση κατοχύρωσης απορριφθεί από κάποιο αρμόδιο γραφείο της χώρας. Η διεθνής προστασία των βιομηχανικών σχεδίων (international protection of industrial designs) διέπεται από τη Σύμβαση της Χάγης. Το σύστημα αυτό δίνει στον κάτοχο του βιομηχανικού σχεδίου τη δυνατότητα να εξασφαλίσει την προστασία του σχεδίου του σε περισσότερες από μία χώρες απλώς καταθέτοντας μία αίτηση στο Διεθνές Γραφείο του Παγκόσμιου Οργανισμού Διανοητικής Ιδιοκτησίας (WIPO), σε μία γλώσσα, καταβάλλοντας τα αντίστοιχα τέλη μία μόνο φορά και σε ένα νόμισμα. 3 2 InnoSupport: Supporting Innovations in SME. 7.2 International Regulations Ibid. InnoSuTra

3 Διεθνείς Ταξινομήσεις (International Classifications) Οποιοσδήποτε υποβάλλει αίτηση για δίπλωμα ευρεσιτεχνίας ή για την καταχώρηση εμπορικού σήματος ή σχεδίου, είτε σε εθνικό είτε σε διεθνές επίπεδο θα πρέπει να έχει προσδιορίσει εάν η δημιουργία του είναι νέα ή εάν ανήκει στην κατοχή κάποιου άλλου ή εάν τη διεκδικεί κάποιος άλλος. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να προηγηθεί έρευνα σε έναν τέραστιο όγκο πληροφοριών. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Διανοητικής Ιδιοκτησίας (World Intellectual Property Organization) υπάρχουν έως και τέσσερις μορφές διεθνούς ταξινόμησης που χρησιμοποιούνται παγκοσμίως. 4 Η Διεθνής Ταξινόμηση Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (International Patent Classification ή IPC) η οποία καθιερώθηκε με τη Σύμβαση του Στρασβούργου (1971), παρέχει ένα ιεραρχημένο σύστημα συμβόλων τα οποία δεν διαφέρουν από γλώσσα σε γλώσσα. Το σύστημα αυτό χρησιμοποιείται για την ταξινόμηση των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και των υποδειγμάτων χρησιμότητας ανάλογα με τους διάφορους τεχνολογικούς τομείς στους οποίους αναφέρονται. Η Ταξινόμηση της Νίκαιας (Nice Classification) περιλαμβάνει μία μορφή ταξινόμησης αγαθών και υπηρεσιών με σκοπό την καταχώρηση εμπορικών σημάτων (trademarks) και σημάτων υπηρεσιών (service marks). Η Ταξινόμηση του Λοκάμο (Locarno Classification) περιλαμβάνει μία μορφή ταξινόμησης των βιομηχανικών σχεδίων. Η Ταξινόμηση της Βιέννης (Vienna Classification) περιέχει σύμβολα για σήματα τα οποία αποτελούνται από ή περιέχουν καλλιτεχνικά στοιχεία. 5 Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Διανοητικής Ιδιοκτησίας διαχειρίζεται τις παραπάνω συνθήκες Για ποιο λόγο είναι σημαντικοί οι διεθνείς κανονισμοί; Καθώς τα δικαιώματα ΔΙ έχουν «εδαφική ισχύ» δηλαδή έχουν ισχύ μόνο στη χώρα ή τη γεωγραφική περιφέρεια όπου έχει υποβληθεί και εγκριθεί η αίτηση για την προστασία τους, εάν επιθυμείτε να έχετε αποκλειστικά δικαιώματα σε αγορές του εξωτερικού θα πρέπει να αναζητήσετε και να διασφαλίσετε την προστασία των δικαιωμάτων αυτών στο εξωτερικό (εκτός εάν η δυνατότητα άσκησης των δικαιωμάτων αυτών παρέχεται άμεσα χωρίς να απαιτείται κάποια επίσημη διαδικασία π.χ. μέσω μίας διεθνούς συνθήκης όπως η Συνθήκη της Βέρνης για την Προστασία των Λογοτεχνικών και Καλλιτεχνικών Έργων.) Ibid. InnoSuTra

4 Οι κυριότεροι λόγοι προστασίας της ΔΙ σε αγορές του εξωτερικού παρουσιάζονται στη συνέχεια: Τα δικαιώματα ΔΙ, ιδίως τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας μπορούν να δημιουργήσουν νέες ευκαιρίες εξαγωγών Τα δικαιώματα ΔΙ, ιδίως τα εμπορικά σήματα και τα βιομηχανικά σχέδια μπορούν να σας βοηθήσουν να αποκτήσετε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στις αγορές όπου εξάγετε τα προϊόντα σας Τα δικαιώματα ΔΙ ενισχύουν τις πιθανότητες που έχετε να αποκτήσετε ένα αφοσιωμένο πελατειακό κοινό στις αγορές όπου εξάγετε τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες σας. 6 Έχοντας υπόψη τους λόγους προστασίας της ΔΙ σε αγορές του εξωτερικού ποιος πιστεύετε ότι θα ήταν ο επικρατέστερος λόγος για σας, στην περίπτωση δηλαδή των δικών σας προϊόντων ή υπηρεσιών και γιατί; Συμβουλευτείτε σχετικά με αυτό το θέμα το δικηγόρο της εταιρείας σας! Επιπλέον, τα πλεονεκτήματα της χρήσης μίας ευρωπαϊκής ή διεθνούς διαδικασίας υποβολής αίτησης για την προστασία της ΔΙ περιλαμβάνουν τα ακόλουθα: Οικονομία και αποτελεσματικότητα Οικονομικός και σύντομος τρόπος υποβολής της αίτησης προστασίας της ΔΙ σε πολλές διαφορετικές χώρες- ενιαία αποτελέσματα στις συμβεβλημένες χώρες Διάρκεια ισχύος, εύρος προστασίας, δεσμευτικό κείμενο, λόγοι ανάκλησης Ένα «ισχυρό» δίπλωμα ευρεσιτεχνίας Κάθε ευρωπαϊκό και διεθνές δίπλωμα ευρεσιτεχνίας έχει υποβληθεί σε λεπτομερή εξέταση και μπορεί να αποκτηθεί σε χώρες οι οποίες γενικά διαθέτουν μόνο ένα σύστημα καταχώρησης. Όσον αφορά τα εμπορικά σήματα (trademarks), το πιο ελκυστικό στοιχείο της καταχώρησης του Κοινοτικού Εμπορικού Σήματος/ Community Trademark είναι ότι παρέχει προστασία του εμπορικού σήματος σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και με κόστος το οποίο είναι πολύ χαμηλότερο από το κόστος υποβολής αιτήσεων σε κάθε επιμέρους κράτος μέλος. Επίσης δεν απαιτείται η χρήση του εμπορικού σήματος για τη διασφάλιση της καταχώρησης ή της ανανέωσής του. Επιπλέον καλόπιστη χρήση του σε ικανοποιητικό βαθμό σε ένα κράτος μέλος είναι αρκετή για να διατηρηθεί η ισχύς του σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση και το προστατεύει από τυχόν ακύρωση της ισχύος του λόγω απουσίας χρήσης για περίοδο πέντε ετών. Τέλος μία αίτηση για την κατοχύρωση του 6 InnoSuTra

5 Κοινοτικού Εμπορικού Σήματος η οποία δεν γίνεται δεκτή μπορεί να μετατραπεί σε εθνική αίτηση (αίτηση που υποβάλλεται σε εθνικό επίπεδο) ενώ διατηρεί τη θέση προτεραιότητας της αρχικής αίτησης για την κατοχύρωση Κοινοτικού Εμπορικού Σήματος Σε ποιες περιπτώσεις θα πρέπει να χρησιμοποιούνται οι διεθνείς κανονισμοί; Σε γενικές γραμμές η μικρομεσαία επιχείρησή σας θα πρέπει να εξασφαλίζει επαρκή προστασία σε όλες τις αγορές εξαγωγών το συντομότερο δυνατό. Όσον αφορά τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας (patents) για εφευρέσεις, οι περισσότερες χώρες επιτρέπουν μία περίοδο προτεραιότητας (priority period) 12 μηνών από την ημερομηνία υποβολής της πρώτης αίτησης για την κατοχύρωση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας σε άλλες χώρες. Μετά τη λήξη αυτής της περιόδου ενδέχεται να μην έχετε πλέον τη δυνατότητα να εξασφαλίσετε προστασία σε άλλες χώρες. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα σημαντικές απώλειες εσόδων από τις εξαγωγικές σας δραστηριότητες. Όσον αφορά τα εμπορικά σήματα (trademarks) και τα βιομηχανικά σχέδια (industrial designs), οι περισσότερες χώρες προβλέπουν μία περίοδο προτεραιότητας διάρκειας 6 μηνών από την ημερομηνία υποβολής της πρώτης αίτησης για την κατοχύρωση εμπορικών σημάτων και βιομηχανικών σχεδίων σε άλλες χώρες. Όσον αφορά τα δικαιώματα αναπαραγωγής (copyright), εάν είστε υπήκοος ή κάτοικος μίας χώρας η οποία έχει κυρώσει τη Συνθήκη της Βέρνης για την Προστασία των Λογοτεχνικών και Καλλιτεχνικών Έργων ή μίας χώρας μέλους του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) που δεσμεύεται από τις διατάξεις της Συμφωνίας TRIPS (Συμφωνία για τα Δικαιώματα Διανοητικής Ιδιοκτησίας στον Τομέα του Εμπορίου), ή εάν δημοσιεύετε το έργο σας για πρώτη φορά ή τουλάχιστον ταυτοχρόνως σε μία από τις παραπάνω χώρες, τα δικαιώματα αναπαραγωγής που σας αναλογούν προστατεύονται αυτομάτως σε όλες τις χώρες που έχουν αποδεχτεί (υπογράψει) τη Συνθήκη της Βέρνης ή είναι μέλη του ΠΟΕ Πώς μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τους Διεθνείς Κανονισμούς για την εξασφάλιση προστασίας; ΔΙΠΛΩΜΑΤΑ ΕΥΡΕΣΙΤΕΧΝΙΑΣ (PATENTS) Αιτήσεις για Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας στο εξωτερικό (Foreign Patent Applications) InnoSuTra

6 Εάν πιστεύετε ότι πρέπει να αποκτήσετε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας εκτός της χώρας σας, θα πρέπει να εξετάσετε το ενδεχόμενο υποβολής αίτησης για την κατοχύρωση Ευρωπαϊκού Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας. Το δίπλωμα αυτό θα σας δώσει τη δυνατότητα προστασίας σε Ευρωπαϊκές χώρες. Επίσης καλό θα ήταν να υποβάλλετε αίτηση και στα πλαίσια της Συνθήκης Συνεργασίας για τα Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας. Αυτό θα σας επιτρέψει να μεταθέσετε τις δαπάνες για την απόκτηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας στο εξωτερικό, όσο εσείς θα προσπαθείτε να αποφασίσετε σε ποιες συγκεκριμένες αγορές του εξωτερικού πρέπει να διασφαλίσετε την προστασία των δικαιωμάτων σας. Αίτηση για ένα Ευρωπαϊκό Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας (Applying for an European Patent) Οι αιτήσεις για τα Ευρωπαϊκά Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας μπορούν να υποβληθούν (κατά παρέκκλιση των διατάξεων περί εθνικής ασφάλειας): Στο Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας, στα παραρτήματα της Χάγης ή του Βερολίνου Στα Εθνικά Γραφεία Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας. Η διαδικασία χορήγησης βασίζεται σε μία και μόνη αίτηση, η οποία συντάσσεται σε μία μόνο γλώσσα (Αγγλικά, Γαλλικά ή Γερμανικά). Εάν χορηγηθεί το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας ο αιτών μπορεί να κινήσει τη διαδικασία σε εθνικό επίπεδο σε όλα τα κράτη που έχει ο ίδιος προσδιορίσει ή μόνο σε ορισμένα από αυτά. Εάν η γλώσσα του διπλώματος ευρεσιτεχνίας δεν είναι η επίσημη γλώσσα του κράτους που έχει προσδιοριστεί, θα πρέπει να υποβληθεί η αντίστοιχη μετάφραση, διαφορετικά το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας δεν θα έχει ισχύ στο εν λόγω κράτος. Αίτηση για Διεθνές Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας Μετά τη διαδικασία στα πλαίσια της Συνθήκης Συνεργασίας για τα Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας (PCT) μία και μόνο διεθνής αίτηση διευκολύνει την εξασφάλιση της επιδιωκόμενης προστασίας. Οι αιτήσεις μπορούν να υποβληθούν στο εθνικό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας και, εφόσον δεν υπάρχουν περιορισμοί εθνικής ασφάλειας, στον Παγκόσμιο Οργανισμό Διανοητικής Ιδιοκτησίας (WIPO) στη Γενεύη ή στο Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας είτε στη Χάγη είτε στο Μόναχο. 9 ΕΜΠΟΡΙΚΑ ΣΗΜΑΤΑ (TRADEMARKS) 10 Οι αιτήσεις για την κατοχύρωση ενός εμπορικού σήματος θα πρέπει να συντάσσονται στην κατάλληλη μορφή και να υποβάλλονται στο Εθνικό Γραφείο Εμπορικών Σημάτων ή σε ένα 9 InnoSupport: Supporting Innovations in SME. 7.2 International Regulations Ibid. InnoSuTra

7 από τα αρμόδια Περιφερειακά Γραφεία. Θα πρέπει να επισυνάπτονται τα ακόλουθα έγγραφα: Η ανακοίνωση (διακήρυξη) της προστασίας Μία καρτέλα η οποία θα περιέχει έναν κατάλογο των αγαθών και υπηρεσιών που αφορά η προστασία και ένα υπόδειγμα του εμπορικού σήματος 8 αντίγραφα του εμπορικού σήματος Μία απόδειξη καταβολής των κρατικών τελών χορήγησης (για μία περίοδο καταχώρησης δέκα ετών). Εάν η αίτηση αφορά την κατοχύρωση ενός συλλογικού σήματος, θα πρέπει επίσης να επισυναφθεί ένα αντίγραφο του κανονισμού που διέπει τη χρήση αυτού του είδους σήματος καθώς και τους ελέγχους και τις κυρώσεις που προβλέπονται σχετικά. Για την ανανέωση ενός σήματος χωρίς τροποποιήσεις απαιτείται απλώς η υποβολή μίας αίτησης και η καταβολή των απαραίτητων τελών. Αξίωση προτεραιότητας (Claiming Priority) Είναι δυνατόν να εγερθεί αξίωση προτεραιότητας όσον αφορά μία αίτηση που έγινε κατά τους προηγούμενους τρεις μήνες σε μία από τις χώρες οι οποίες έχουν αποδεχτεί (υπογράψει) τη Συνθήκη του Παρισιού. Άλλες χώρες (Other Countries) Συγκεντρώστε πληροφορίες για την προστασία των εμπορικών σημάτων εκτός της χώρας σας στην Ευρώπη και αλλού. Οι δαπάνες και οι διαδικασίες που εμπλέκονται στην εξασφάλιση προστασίας εμπορικού σήματος στο εξωτερικό είναι σημαντικοί παράγοντες τους οποίους θα πρέπει να λάβετε υπόψη όταν εξετάζετε τις πιθανές αγορές εξαγωγών τις οποίες στοχεύετε. Το εθνικό γραφείο διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας στη χώρα σας μπορεί να σας βοηθήσει με πληροφορίες σχετικά με τις διάφορες διαδικασίες που υπάρχουν για την υποστήριξη της απόκτησης προστασίας εμπορικού σήματος σε διεθνές επίπεδο. Αιτήσεις για Σήμα της ΕΕ (EU Mark Applications) Μία αίτηση για την κατοχύρωση εθνικού διπλώματος ευρεσιτεχνίας ενδείκνυται συνήθως εάν η επιχείρησή σας δραστηριοποιείται στην εγχώρια αγορά. Ωστόσο εάν δραστηριοποιείστε στην Ευρώπη τότε θα πρέπει να εξετάσετε την πιθανότητα υποβολής αίτησης στο Γραφείο Εναρμόνισης στο Πλαίσιο της Εσωτερικής Αγοράς (Office for Harmonisation in the Internal Market, OHIM), για την καταχώρηση Κοινοτικού Εμπορικού Σήματος (Community Trade Mark). Τα κοινοτικά εμπορικά σήματα έχουν νομική ισχύ και χαίρουν ενιαίας προστασίας σε όλη την έκταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άλλες αιτήσεις προστασίας στο εξωτερικό (Other Foreign Applications) Εάν είστε κάτοχος ενός εμπορικού σήματος και επιθυμείτε να εξασφαλίσετε την προστασία του σε διεθνές επίπεδο, το Σύστημα της Μαδρίτης, σύστημα διεθνούς καταχώρησης σημάτων, σας δίνει την ευκαιρία να προστατέψετε το σήμα σας σε διαφορετικές χώρες InnoSuTra

8 υποβάλλοντας απλώς μία αίτηση σε ένα Γραφείο, σε μία γλώσσα και καταβάλλοντας ένα σύνολο τελών σε ένα νόμισμα (Ελβετικό Φράγκο). Η διεθνής καταχώρηση παράγει τα ίδια αποτελέσματα με την καταχώρηση στις επιμέρους χώρες που έχει προσδιορίσει ο αιτών. Πώς να καταχωρήσετε ένα Κοινοτικό Εμπορικό Σήμα Οι αιτήσεις θα πρέπει να συντάσσονται με τη μορφή που υποδεικνύεται από το Γραφείο Εναρμόνισης στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς (OHIM). Η αίτηση γίνεται δεκτή από το OHIM που βρίσκεται στην Αλικάντε της Ισπανίας, μέσω ταχυδρομείου, courier ή φαξ. Επίσης μπορεί να υποβληθεί και στο Εθνικό Γραφείο Εμπορικών Σημάτων. Το ΟΗΙΜ είναι υπεύθυνο για την εξέταση των αιτήσεων. Τα κοινοτικά διπλώματα ευρεσιτεχνίας έχουν ισχύ δέκα ετών από την ημερομηνία της αρχειοθέτησής τους και μπορούν να ανανεωθούν. Πώς να καταχωρήσετε ένα Διεθνές Εμπορικό Σήμα Προκειμένου να υποβάλετε αίτηση για την κατοχύρωση διεθνούς εμπορικού σήματος είναι απαραίτητο να είστε ο κάτοχός του ή να έχετε υποβάλει αίτημα για ένα πανομοιότυπο εθνικό εμπορικό σήμα. Οι αιτήσεις διεθνούς καταχώρησης θα πρέπει να υποβάλλονται σε κάποιο από τα περιφερειακά γραφεία και θα πρέπει να περιλαμβάνουν τα ακόλουθα: Τη φόρμα που έχει συνταχθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Διανοητικής Ιδιοκτησίας, νόμιμα συμπληρωμένη Πληρεξούσιο (όπου απαιτείται) Μία αναπαραγωγή του εμπορικού σήματος η οποία συμφωνεί με το εθνικό εμπορικό σήμα που αποτελεί σημείο αναφοράς Απόδειξη καταβολής των κρατικών τελών χορήγησης Καταβολή των διεθνών τελών στον Παγκόσμιο Οργανισμό Διανοητικής Ιδιοκτησίας Οι καταχωρήσεις έχουν ισχύ διάρκειας δέκα ετών και όταν επίκειται ανανέωση, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Διανοητικής Ιδιοκτησίας ενημερώνει τον κάτοχο του σήματος έξι μήνες πριν από τη λήξη της ισχύος του σήματος. Για περισσότερες πληροφορίες και συμβουλές σχετικά με τη συμπλήρωση μία διεθνούς αίτησης επισκεφτείτε την ακόλουθη ιστοσελίδα: Το Σύστημα της Μαδρίτης βασίζεται στο προαπαιτούμενο μίας στοιχειώδους εθνικής ή περιφερειακής καταχώρησης ή μίας αίτησης καταχώρησης. Βάσει της Σύμβασης, κάποιος που υποβάλλει αίτηση για τη διεθνή καταχώρηση ενός σήματος θα πρέπει να έχει ήδη αποκτήσει την καταχώρηση του σήματος αυτού στη χώρα InnoSuTra

9 προέλευσης (στοιχειώδης καταχώρηση). Βάσει του Πρωτοκόλλου μία διεθνής αίτηση μπορεί να βασίζεται είτε σε μία καταχώρηση στο αρμόδιο Γραφείο της χώρας προέλευσης (στοιχειώδης καταχώρηση) είτε σε μία αίτηση καταχώρησης η οποία έχει υποβληθεί στο αρμόδιο Γραφείο της χώρας προέλευσης (στοιχειώδης αίτηση). Η διεθνής αίτηση μπορεί να σχετίζεται μόνο με αγαθά ή υπηρεσίες που καλύπτονται από τη στοιχειώδη αίτηση ή καταχώρηση. Έχετε ποτέ καταχωρήσει οποιοδήποτε είδος διανοητικής ιδιοκτησίας σε εθνικό επίπεδο; Μην ξεχνάτε ότι εάν έχετε ήδη εξασφαλίσει την καταχώρηση στη χώρα προέλευσης μπορείτε να εξασφαλίσετε καταχώρηση μέσω του Συστήματος της Μαδρίτης. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η διεθνής αίτηση βασίζεται σε μία καταχώρηση ή αίτηση η οποία καλύπτει τα αγαθά και τις υπηρεσίες που απαριθμούνται στη διεθνή αίτηση. Κάποιες φορές όμως είναι δυνατό η διεθνής αίτηση να βασίζεται σε πολλές καταχωρήσεις (βάσει της Σύμβασης) ή σε πολλές αιτήσεις και/ή καταχωρήσεις (βάσει του Πρωτοκόλλου) που καλύπτουν από κοινού τα αγαθά και τις υπηρεσίες με τις οποίες σχετίζεται η διεθνής αίτηση. Οι στοιχειώδεις αιτήσεις και/ ή καταχωρήσεις θα πρέπει να έχουν συνταχθεί στο όνομα του προσώπου που υποβάλλει τη διεθνή αίτηση και θα πρέπει να έχουν γίνει στο ίδιο Γραφείο. 11 Θα ήταν ενδιαφέρον να δείτε τη φόρμα μιας διεθνούς αίτησης για την καταχώρηση εμπορικού σήματος. Η φόρμα της αίτησης μοιάζει αρκετά με άλλα μέσα προστασίας της ΔΙ. Εδώ υπάρχει ένα δείγμα μίας φόρμας διεθνούς αίτησης. Η πολυμεσική εφαρμογή/ βίντεο είναι διαθέσιμα μόνο στον ηλεκτρονικό οδηγό ( ). ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗΣ (COPYRIGHT) Όσον αφορά τα δικαιώματα αναπαραγωγής, εάν είστε υπήκοος ή κάτοικος μίας χώρας που έχει αποδεχτεί (υπογράψει) τη Συνθήκη της Βέρνης για την Προστασία των Λογοτεχνικών και Καλλιτεχνικών Έργων ή μίας χώρας μέλους του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) που δεσμεύεται από τις διατάξεις της Συμφωνίας TRIPS (συμφωνία για τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας στον τομέα του εμπορίου), ή εάν δημοσιεύετε το έργο σας για πρώτη φορά ή τουλάχιστον ταυτοχρόνως σε μία από τις παραπάνω χώρες, τα δικαιώματα αναπαραγωγής που σας αναλογούν προστατεύονται αυτομάτως σε όλες τις χώρες που έχουν υπογράψει τη Συνθήκη της Βέρνης ή είναι μέλη του ΠΟΕ InnoSupport: Supporting Innovations in SME. 7.2 International Regulations InnoSuTra

10 ΣΧΕΔΙΑ (DESIGNS) Η διεθνής προστασία των βιομηχανικών σχεδίων διέπεται από τη Σύμβαση της Χάγης. Το σύστημα αυτό δίνει στον κάτοχο του βιομηχανικού σχεδίου τη δυνατότητα να εξασφαλίσει την προστασία του σχεδίου του σε περισσότερες από μία χώρες απλώς καταθέτοντας μία αίτηση στο Διεθνές Γραφείο του Παγκόσμιου Οργανισμού Διανοητικής Ιδιοκτησίας (WIPO), σε μία γλώσσα, καταβάλλοντας τα αντίστοιχα τέλη μία φορά και σε ένα νόμισμα Μελέτη Περίπτωσης (Case study) Συνδυασμός Καινοτομικής Τεχνολογίας και Δεξιοτεχνίας - Specchio Piuma S.a.S 14 Η παραπάνω Ιταλική εταιρεία δραστηριοποιείται στον ακόλουθο επιχειρηματικό τομέα: Αρχιτεκτονική Υποδομή Θεατρικό Σχέδιο Συσκευασίες Εκθεσιακές κατασκευές Παρέχει υπηρεσίες συμβούλων, αναλαμβάνει μελέτες και πωλήσεις. Η εταιρεία έχει 6 εργαζόμενους και ο ετήσιος κύκλος εργασιών της αντιστοιχεί σε: ,00 (2002). Από την ίδρυσή της το 1993, η εταιρεία χρησιμοποίησε το εμπορικό της σήμα για να χτίσει μία ισχυρή εταιρική ταυτότητα και μία δυνατή εικόνα στην αγορά. Η προστασία του εμπορικού σήματος αφορά το λογότυπο της εταιρείας, το όνομά της και την εμπορική ονομασία νέων προϊόντων. Αυτού του είδους τα σήματα έδωσαν στην SPECCHIOPIUMA τη δυνατότητα να χτίσει και να διατηρήσει μία δυναμική εταιρική ταυτότητα στο προσοδοφόρο εξειδικευμένο κομμάτι της αγοράς («αγορά φωλαιάς») στο οποίο απευθύνεται. Λόγω της δυναμικής του τεχνολογικού περιβάλλοντος στο οποίο δραστηριοποιείται, η εταιρεία παρακολουθεί τις εξελίξεις και εντοπίζει τους κυριότερους ανταγωνιστές της μέσω της συμμετοχής σε διεθνείς εκδηλώσεις, εκθέσεις, έρευνες μάρκετινγκ και με την ανάπτυξη δημοσίων σχέσεων. Η επιβίωσή της στην ανταγωνιστική αγορά όπου δραστηριοποιείται διασφαλίζεται μέσω της τεχνολογικής καινοτομίας ή της εφαρμογής επιτυχημένων εταιρικών πρακτικών καθώς και με συνεργασίες και κοινοπραξίες. Ειδικότερα, η εταιρεία διαθέτει ισχυρή πολιτική καινοτομίας. Η στρατηγική που εφαρμόζει στοχεύει στο σχεδιασμό λύσεων που ικανοποιούν τις ιδιαίτερες ανάγκες των πελατών της. Επίσης, οποιαδήποτε πρωτότυπη δραστηριότητα θεωρείται πρακτική Έρευνας και Ανάπτυξης (Ε&Α). Στόχος της εταιρείας είναι να διατηρήσει το υψηλό επίπεδο καινοτομίας που έχει 13 Ibid InnoSuTra

11 επιτύχει με την εφαρμογή μέσων προστασίας της ΔΙ. Καθώς διαμορφώνει στοχευμένες λύσεις για τους πελάτες της, η εταιρεία πάντοτε χρησιμοποιεί εμπορικά σήματα για τα προϊόντα ή τις λύσεις που σχεδιάζει. Η SPECCHIO PIUMA έχει υποβάλλει 2 διεθνείς αιτήσεις για διπλώματα ευρεσιτεχνίας σε μία προσπάθεια να προστατέψει τα πρωτότυπα προϊόντα της. Παράλληλα σχεδιάζει να συνεχίσει να χρησιμοποιεί τα μέσα προστασίας της ΔΙ για την προστασία των αποτελεσμάτων διαφόρων συμβάσεων Ε&Α που συνάπτει σε συνεργασία με βιομηχανικούς εταίρους ή πελάτες. Η εταιρεία ενσωματώνει τις εμπορικές πληροφορίες που διαθέτει με τα αποτελέσματα της υλοποίησης καινοτόμων δράσεων και εν συνεχεία αξιοποιεί την εμπορική αξία της διανοητικής της ιδιοκτησίας για να αναδείξει την ταυτότητα των προϊόντων της Περίληψη Κύριων Σημείων Η προστασία της ΔΙ είναι εξαιρετικά σημαντική όταν αναπτύσσουμε καινοτόμες λύσεις προηγμένης τεχνολογίας. Στην περίπτωση που υλοποιείτε μία καινοτομία σε διεθνές επίπεδο η προστασία της ΔΙ γίνεται ακόμα πιο σημαντική κατά την είσοδό σας σε μία αγορά του εξωτερικού. Το διεθνές δίκαιο ορίζει αυστηρά τους τρόπους προστασίας της ΔΙ στο εξωτερικό. Τα πλεονεκτήματα της διεθνούς προστασίας είναι πολλά καθώς οποιοδήποτε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας σε ευρωπαϊκό ή διεθνές επίπεδο είναι προσεκτικά μελετημένο και μπορεί να αποκτηθεί σε χώρες όπου υπάρχει μόνο ένα σύστημα καταχώρησης. Σε αυτή την ενότητα μάθατε ποιοι είναι οι Διεθνείς Κανονισμοί που διέπουν τα Μέσα Προστασίας της Διανοητικής Ιδιοκτησίας και ποιοι είναι οι κυριότεροι κανονισμοί και τα είδη συμβάσεων που θα πρέπει να έχετε υπόψη. Τώρα γνωρίζετε ποιους βασικούς κανόνες που θα πρέπει να ακολουθήσετε κατά την υποβολή μίας αίτησης προστασίας της ΔΙ σε διεθνές επίπεδο. BΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ World Intellectual Property Organization: Guide to the International Registration of Marks (viewed: 5 September 2008) InnoSupport: Supporting Innovations in SME. 7.2 International Regulations < (viewed: 5 September 2008) World Intellectual Property Organization (viewed: 5 September 2008) InnoSuTra

12 World Intellectual Property Organization (viewed: 5 September 2008) World Intellectual Property Organization (viewed: 5 September 2008) World Intellectual Property Organization (viewed: 5 September 2008) The International Trademark Association (INTA) is a not-for-profit membership association dedicated to the support and advancement of trademarks and related intellectual property as elements of fair and effective national and international commerce. Copyright 2008 International Trademark Association, tent=1 (viewed 9 September 2008) Επιπλέον Μελέτη World Intellectual Property Organization (2007): International Classification of Goods and Services for the Purposes of the Registration of Marks (Nice Classification, 9th ed.) World Intellectual Property Organization (2007): International Classification for Industrial Designs (Locarno Classification) The ninth edition that will enter into force on January 1, 2009 is already on sale on the electronic bookshop. Για περισσότερες πληροφορίες (Για την Ελλάδα): LIIP, 2003, Τελευταία Ανάγνωση 24 Φεβρουαρίου 2009, < Ένα Ευρωπαϊκό Έργο με σκοπό την υποστήριξη της καινοτομίας εστιασμένο σε θέματα διανοητικής ιδιοκτησίας. Εδώ θα βρείτε πλούσια πληροφορία σε θέματα διανοητικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας. Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας, Τελευταία Ανάγνωση 24 Φεβρουαρίου 2009, < Ο Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας είναι ο αποκλειστικά αρμόδιος φορέας στην Ελλάδα για την κατοχύρωση ευρεσιτεχνιών και βιομηχανικών σχεδίων. Επίσης, παρέχει τεχνολογική πληροφόρηση από δημοσιευμένα διπλώματα ευρεσιτεχνίας μέσα από διεθνείς βάσεις δεδομένων. Επιπρόσθετα ο ΟΒΙ, έχει δημιουργήσει περιφερειακές ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες ΔΕ (Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο InnoSuTra

13 Κρήτης) με στόχο τη διάχυση της τεχνολογικής πληροφόρησης και στον ευρύτερο ελλαδικό χώρο. Γενική Γραμματεία Εμπορίου, Τελευταία Ανάγνωση 24 Φεβρουαρίου 2009, < Αυτή είναι η ιστοσελίδα της γενικής Γραμματείας Εμπορίου και εδώ μπορείτε να βρείτε αρκετές πληροφορίες για τη Δ/νση Εμπορικής και Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας, τι είναι εμπορικό σήμα, οδηγίες κατάθεσης σήματος, έλεγχος εθνικών και διεθνών σημάτων, κ.ά. Οργανισμός Διανοητικής Ιδιοκτησίας, 2009, Τελευταία Ανάγνωση 24 Φεβρουαρίου 2009, < Ο Οργανισμός Διανοητικής Ιδιοκτησίας (ΟΠΙ) είναι ο μόνος αρμόδιος φορέας στην Ελλάδα για τα θέματα σχετικά με την προστασία της Διανοητικής Ιδιοκτησίας και εποπτεύεται από το Υπουργείο Πολιτισμού. Ο ΟΠΙ στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του ασχολείται γενικά με κάθε πρόβλημα που εμφανίζεται στο χώρο της διανοητικής ιδιοκτησίας και των συγγενικών δικαιωμάτων, εκπροσωπεί την Ελλάδα στους αρμόδιους διεθνείς οργανισμούς, διοργανώνει σεμινάρια και παρέχει πληροφορίες σχετικά με θέματα διανοητικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων. ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ Συνθήκη Συνεργασίας για τα Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας (Patent Cooperation Treaty): Η Συνθήκη Συνεργασίας για τα Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας είναι μία διεθνής συνθήκη που αφορά τη νομοθεσία η οποία διέπει τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας. Η Συνθήκη υπογράφηκε το 1970 και προσφέρει μία ενιαία διαδικασία υποβολής αιτήσεων για διπλώματα ευρεσιτεχνίας με στόχο να προστατεύονται οι εφευρέσεις σε όλα τα συμβεβλημένα κράτη. Μία αίτηση για δίπλωμα ευρεσιτεχνίας η οποία υποβάλλεται στα πλαίσια της Συνθήκης Συνεργασίας για τα Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας (PCT) ονομάζεται διεθνής αίτηση ή αίτηση PCT. Η ενιαία υποβολή της διεθνούς αίτησης γίνεται προς ένα αρμόδιο Γραφείο Παραλαβής (Receiving Office) σε μία γλώσσα. Στη συνέχεια πραγματοποιείται μία αναζήτηση από τη Διεθνή Αρχή Αναζήτησης (ISA), η οποία συνοδεύεται από έγγραφη γνωμοδότηση σχετικά με το κατά πόσο η εφεύρεση που αποτελεί το αντικείμενο της αίτησης είναι επιδεκτική διπλώματος ευρεσιτεχνίας. Προαιρετικά ακολουθεί προκαταρκτική εξέταση η οποία διενεργείται από την Διεθνή Αρχή Προκαταρκτικής Εξέτασης (IPEA). Τέλος η εξέταση (εφόσον προβλέπεται από την εθνική νομοθεσία) και οι διαδικασίες χορήγησης υπόκεινται στη διαχείριση των αρμόδιων εθνικών ή περιφερειακών αρχών. Η PCT δεν οδηγεί στην απόκτηση «διεθνούς διπλώματος ευρεσιτεχνίας» (Πηγή: Ένα Κοινοτικό Εμπορικό Σήμα / Community Trade Mark (CTM) είναι οποιοδήποτε εμπορικό σήμα του οποίου η καταχώρηση εκκρεμεί ή το οποίο έχει καταχωρηθεί στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (παρά σε εθνικό επίπεδο εντός της ΕΕ). Το σύστημα του Κοινοτικού Εμπορικού Σήματος διαμορφώνει ένα ενοποιημένο πλαίσιο καταχώρησης των εμπορικών σημάτων στην Ευρώπη καθώς μία καταχώρηση παρέχει προστασία σε όλα τα κράτη- μέλη της ΕΕ. Το σύστημα του Κοινοτικού Εμπορικού Σήματος έχει λοιπόν ενιαίο χαρακτήρα. Παρόλο που μία ένσταση ενάντια σε μία αίτηση για Κοινοτικό Εμπορικό Σήμα InnoSuTra

14 μπορεί να εμποδίσει τη συνολική διαδικασία της αίτησης, το Κοινοτικό Εμπορικό Σήμα έχει νομική ισχύ σε όλα τα κράτη- μέλη. Το σύστημα του Κοινοτικού Εμπορικού Σήματος υπόκειται στη διαχείριση του Γραφείου Εναρμόνισης στα πλαίσια της Εσωτερικής Αγοράς. (Εμπορικά Σήματα και Σχέδια) (OHIM), που βρίσκεται στην Αλικάντε της Ισπανίας (Πηγή: Το Σύστημα της Μαδρίτης (Madrid system) για τη διεθνή καταχώρηση σημάτων το οποίο είναι γνωστό και ως σύστημα Μαδρίτη ή απλά Μαδρίτη, είναι το πρωταρχικό διεθνές σύστημα το οποίο διευκολύνει την καταχώρηση εμπορικών σημάτων σε πολλές περιοχές δικαιοδοσίας ανά τον κόσμο. Το Σύστημα της Μαδρίτης προσφέρει ένα σύστημα κεντρικής διαχείρισης μέσω του οποίου αποκτάται ένα σύνολο καταχωρήσεων ενός εμπορικού σήματος σε διαφορετικές περιοχές. Όλες αυτές οι καταχωρήσεις βασίζονται σε μία «διεθνή καταχώρηση». Το σύστημα αυτό παρέχει ένα μηχανισμό για την εξασφάλιση της προστασίας ενός εμπορικού σήματος σε πολλές χώρες ανά τον κόσμο κάτι το οποίο είναι πιο αποτελεσματικό από την αναζήτηση προστασίας μεμονωμένα σε κάποιες επιμέρους χώρες ή επικράτειες ενδιαφέροντος. ( Καλή πίστη (Bona fide): Καλή πίστη ή bona fide στα Λατινικά. Η φράση αυτή αναφέρεται στη διανοητική και ηθική κατάσταση που περιγράφεται ως ειλικρίνεια. Η πεποίθηση σχετικά με την αλήθεια ή την αναλήθεια μίας πρότασης ή μίας άποψης ή την ορθότητα μίας συμπεριφοράς η οποία μπορεί να είναι αντικειμενική ή υποκειμενική. Η έννοια αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική στη νομική ορολογία ιδίως σε περιπτώσεις ισοδυναμίας μεταξύ δύο συνόλων. Συμφωνία TRIPS: Η Συμφωνία για τα Δικαιώματα Διανοητικής Ιδιοκτησίας στον Τομέα του Εμπορίου (Agreement on Trade Related Aspects of Intellectual Property Rights/ TRIPS) είναι μία διεθνής συμφωνία στα πλαίσια του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ). Η συμφωνία αυτή θέτει κάποιες βασικές προϋποθέσεις για πολλά είδη κανονισμών προστασίας της ΔΙ. Ειδικότερα σύμφωνα με την TRIPS οι εθνικές νομοθεσίες θα πρέπει να καλύπτουν ζητήματα όπως: δικαιώματα αναπαραγωγής, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των ερμηνευτών, των μουσικών παραγωγών και των οργανισμών αναμετάδοσης (broadcasting organizations), γεωγραφικές ενδείξεις συμπεριλαμβανομένων των ονομασιών προέλευσης, βιομηχανικά σχέδια, σχεδίαση της διάταξης ολοκληρωμένων κυκλωμάτων, διπλώματα ευρεσιτεχνίας, μονοπώλια για όσους αναπτύσσουν νέα είδη εγκαταστάσεων, εμπορικά σήματα, εμπορική μορφή παρουσίασης (trade dress) και απόρρητες ή εμπιστευτικές πληροφορίες. ( InnoSuTra