ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ CAPTURE ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΩΝ ΜΑΣ ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΚΥΚΛΩΜΑΤΩΝ... 24

Transcript

1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 1 ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΝΤΑΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΣΥΜΒΟΛΑ... 1 ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΣ ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΩΝ...4 ΜΟΝΑΔΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ CAPTURE... 7 ΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ CAPTURE... 7 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ... 7 ΈΝΑΡΞΗ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ CAPTURE... 7 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΣΧΕΔΙΟΥ... 7 PROJECT MANAGER... 8 SCHEMATIC PAGE EDITOR... 9 ΜΕΤΟΝΟΜΑΣΙΑ ΣΕΛΙΔΑΣ PAGE ΜΕΤΟΝΟΜΑΣΙΑ ΦΑΚΕΛΟΥ SCHEMATIC ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ/ΜΕΤΟΝΟΜΑΣΙΑ ΣΧΕΔΙΟΥ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΣΧΕΔΙΟΥ ΆΝΟΙΓΜΑ ΣΧΕΔΙΟΥ ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΝΕΑΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΣΕΛΙΔΑΣ ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΝΕΟΥ ΦΑΚΕΛΟΥ ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΦΑΚΕΛΟΥ ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΩΝ ΜΑΣ Ι. ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΙΔΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΑΣ II. ΟΡΙΣΜΟΣ ΝΕΟΥ ΠΡΟΤΥΠΟΥ II. ΟΡΙΣΜΟΣ ΝΕΟΥ ΠΡΟΤΥΠΟΥ III. ΑΛΛΑΓΗ ΤΩΝ ΙΔΙΟΤΗΤΩΝ ΕΝΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ IV. ΑΛΛΑΓΗ ΤΩΝ ΙΔΙΟΤΗΤΩΝ ΜΙΑΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΚΥΚΛΩΜΑΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ ΠΑΚΕΤΑ (PACKAGES) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ (LIBRARIES) ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΣΤΡΟΦΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ OFF-PAGE CONNECTOR ΑΛΛΑΓΗ ΤΩΝ ΙΔΙΟΤΗΤΩΝ ΤΟΥ OFF-PAGE CONNECTOR ΚΑΛΩΔΙΩΣΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΔΙΑΥΛΩΝ (BUS) ΣΥΝΔΕΣΗ ΣΕ ΔΙΑΥΛΟΥΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ HIERARCHICAL PORT ΕΙΣΑΓΩΓΗ NET ALIAS Θεόδωρος Αμασιαλίδης i

2 ΈΛΕΓΧΟΣ ΑΝΑΦΟΡΩΝ ΤΩΝ PARTS ΕΠΙΠΕΔΑ ΚΑΙ ΙΕΡΑΡΧΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΙΕΡΑΡΧΙΚΑ ΜΠΛΟΚ (HIERARCHICAL BLOCKS) ΙΕΡΑΡΧΙΚΟΙ ΑΚΡΟΔΕΚΤΕΣ OFF-PAGE ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ (OFF-PAGE CONNECTORS) ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΜΙΑΣ ΑΠΛΗΣ ΙΕΡΑΡΧΙΑΣ ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΙΕΡΑΡΧΙΚΟΥ ΜΠΛΟΚ ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΝΕΟΥ PART ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΝΕΑΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ ΕΝΟΣ ΦΑΚΕΛΟΥ ΑΠΟ ΕΝΑ ΣΧΕΔΙΟ ΣΕ ΕΝΑ ΑΛΛΟ ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ PART PART EDITOR ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΝΕΟΥ PART ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΝΕΟΥ PART ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ PAGE ΑΛΛΑΓΗ ΤΗΣ ΙΔΙΟΤΗΤΑΣ "PRIMITIVE" ΕΝΟΣ ΝΕΟΥ PART ΑΛΛΑΓΗ ΤΗΣ ΣΧΕΔΙΑΣΗΣ ΕΝΟΣ PART Θεόδωρος Αμασιαλίδης ii

3 1. Εισαγωγή Σχηματικά διαγράμματα χρησιμοποιούνται για να απεικονίσουν τα συστατικά και τις συνδέσεις ηλεκτρικών κυκλωμάτων. Στο παρελθόν τα σχηματικά διαγράμματα σχεδιάζονταν με το χέρι. Μέχρι της αρχές του 1970 το μόνο βοήθημα στην σχεδίαση κυκλωμάτων ήταν πλαστικά πρότυπα εξαρτημάτων. Στα τέλη του 1970, άρχισαν να εμφανίζονται συστήματα CAD (computer aided design) βασισμένα σε τεχνολογίες mainframe και minicomputer, σε μεγάλες επιχειρήσεις, αλλά αυτά τα συστήματα κόστιζαν πανάκριβα. Η κατάσταση άλλαξε με την εμφάνιση του IBM PC και την εμφάνιση χαμηλού κόστους εφαρμογών όπως το AutoCAD. Το OrCAD schematic capture εμφανίστηκε το 1985 και γρήγορα έγινε αποδεκτό και εξαπλώθηκε λόγω της ευκολίας στην χρήση του, της ταχύτητας εκτέλεσης σε PC και του χαμηλού κόστους κτήσης. Σήμερα με πάνω από αντίγραφα πουλημένα η έκδοση των windows του OrCAD Capture έχει γίνει το πιο διαδεδομένο πρόγραμμα σχεδίασης κυκλωμάτων. Στα μέσα της δεκαετίας του 70 οι μηχανικοί συνήθως σχεδίαζαν τα κυκλώματα με το χέρι. Στην συνέχεια το κύκλωμα υλοποιούνταν με καλωδίωση των εξαρτημάτων επάνω σε κάποια ειδική πινακίδα. Όταν το κύκλωμα απόσφαλματόνονταν και δούλευε απροβλημάτιστα τότε το τμήμα σχεδίασης επανασχέδιαζε το κύκλωμα και ξεκινούσε η διαδικασία δημιουργίας του τυπωμένου κυκλώματος. Το OrCAD Capture είναι ένα εργαλείο που χρησιμοποιούμαι στα πρώτα βήματα στην διαδικασία σχεδίασης και υλοποίησης σε πλακέτα ενός κυκλώματος. Στο σημερινό ανταγωνιστικό περιβάλλον όπου ο χρόνος παίζει πολύ μεγάλο ρόλο οι μηχανικοί συνήθως δημιουργούν ένα σχέδιο χρησιμοποιώντας κάποια εφαρμογή σε Η/Υ όπως το OrCAD Capture από το να δημιουργήσουν ένα πρότυπο τυπωμένο κύκλωμα. Το OrCAD Capture δημιουργεί μια βάση από τα συστατικά των κυκλωμάτων και τις αλληλοσυνδέσεις μεταξύ αυτών μαζί με τα σχέδια των κυκλωμάτων. Από την επεξεργασία αυτής της βάσης μπορούν αυτόματα να δημιουργηθούν ένα αρχείο με τις διασυνδέσεις των εξαρτημάτων για την δημιουργία τυπωμένων κυκλωμάτων, η λίστα με τα εξαρτήματα που απαιτούνται για την δημιουργία του τυπωμένου κυκλώματος καθώς και να αντληθούν συμπεράσματα για την χρονική και ηλεκτρική συμπεριφορά του κυκλώματος. Αυτή η δυνατότητα ύπαρξης μιας τέτοιας βάσης δεδομένων μας εξοικονομεί χρόνο και χρήμα σε όλη την διαδικασία σχεδίασης. Χρησιμοποιώντας Ηλεκτρονικά Σύμβολα. Τα ηλεκτρονικά σχέδια αποτελούνται από σύμβολα τα οποία αναπαριστάνουν τα μεμονωμένα ηλεκτρονικά εξαρτήματα τα οποία χρησιμοποιούνται σε ένα κύκλωμα. Αυτά τα σύμβολα αλληλοσυνδέονται με γραμμές οι οποίες αναπαριστούν τις πραγματικές ηλεκτρικές συνδέσεις Στο σχήμα 1-1 φαίνονται τα σύμβολα για το πιο γνωστό από τα ηλεκτρονικά εξαρτήματα την αντίσταση. Σε ένα τυπικό σχέδιο κάθε σύμβολο παριστάνει ένα μοναδικό εξάρτημα. Τα εξαρτήματα επισημειώνονται με κείμενο. Τα βασικά σύμβολα είναι τυποποιημένα αφού τα περισσότερο συνηθισμένα εξαρτήματα όπως οι αντιστάσεις και οι πυκνωτές χρησιμοποιούνται πάνω από ένα αιώνα. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες επιταχύνθηκε δραματικά η παρουσίαση νέων πολύπλοκων ολοκληρωμένων κυκλωμάτων. Η IEEE (Institute Of Electrical and Electronics Engineers) προσπάθησε να τυποποιήσει την απεικόνιση αυτών των εξαρτημάτων με νέα περίπλοκα σύμβολα όπως απόκωδικοποιειτές, απαριθμητές κ.α Τα σύμβολα που χρησιμοποιεί η IEEE δεν Θεόδωρος Αμασιαλίδης 1

4 συμβαδίζουν με την εμφάνιση VLSI (very large scale integrated) συσκευών όπως εκλεκτές επικοινωνιών (communication controllers), microcontrollers, προγραμματιζόμενη λογική και άλλες συσκευές οι οποίες μερικές φορές έχουν εκατοντάδες ακροδέκτες. Το OrCAD Capture υποστηρίζει IEEE σύμβολα αλλά λίγες εταιρίες συνεχίζουν να τα χρησιμοποιούν. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των συμβόλων έχει ξεχαστεί. R1 1.0 K.25W R K 1% Δείκτες Αναφοράς. Κάθε σύμβολο συνοδεύεται από ένα δείκτης αναφοράς για παράδειγμα R1 ή R2 και από μια περιγραφή του εξαρτήματος. Στην περίπτωση της αντίστασης R1 στο σχήμα 1-1 η περιγραφή περιλαμβάνει την τιμή της αντίστασης (1.0 Κ ή 1000 ohms) και την διακύμανση της ισχύος (.25 watts). Σε άλλες περιγραφές μπορεί να αναφέρετε το η ανοχή (1% για την R2) η τάση ή ο αριθμός κατασκευαστεί του εξαρτήματος. Είναι πολύ σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε την σημαντικότητα των δεικτών αναφοράς και τους κανόνες που ακολουθούμαι για να αποδώσουμε δείκτες αναφοράς.. Τον αλφαριθμητικό δείκτη αναφοράς τον χρησιμοποιούμε για να προσδιορίζουμε με μοναδικό τρόπο κάθε εξάρτημα. Ένα κύκλωμα μπορεί να έχει χίλιες αντιστάσεις του 1.0Κ σε διάφορες θέσεις. Σε κάθε μια από αυτές τις αντιστάσεις αποδίδετε ένας μοναδικός δείκτης αναφοράς, για παράδειγμα R1, R2, R3 κλπ. Ο κατασκευαστής του κυκλώματος χρησιμοποιεί αυτούς τους δείκτες για να καθορίσει που θα τοποθετήσει τα εξαρτήματα πάνω στην πλακέτα, ενώ όταν επισκευάζουμε ένα μηχάνημα χρησιμοποιούμε τους δείκτες για να εντοπίσουμε και να αντικαταστήσουμε προβληματικά εξαρτήματα. Ο τρόπος με τον οποίο αποδίδονται οι δείκτες αναφοράς στα εξαρτήματα ενός κυκλώματος ακολουθεί κάποια τυποποίηση. Ένας δείκτης αναφοράς αποτελείτε από ένα γράμμα σαν πρόθεμα και από ένα αριθμό σαν επίθεμα. Κάθε κλάση ηλεκτρονικών εξαρτημάτων έχει ένα ή δύο γράμματα σαν πρόθεμα. Οι περισσότερες εταιρίες ακολουθούν τον τρόπο απόδοσης προθεμάτων δεικτών αναφοράς, σύμφωνα με το πρότυπο ANSI (American National Standard Institute) όπως φαίνεται στο ν πίνακα 1-1. Το αριθμητικό επίθεμα ξεκινάει για κάθε κλάση εξαρτημάτων από το 1 για παράδειγμα C1, C2, C3, R1, R2, U1 και U2. Εάν η σχεδίαση γίνετε με το χέρι η μέθοδος είναι να αριθμούμε κάθε κλάση εξαρτημάτων ξεκινώντας από την πάνω αριστερή γωνία του σχεδίου και στην συνέχεια πηγαίνοντας από αριστερά προς τα δεξιά γραμμή και από πάνω προς τα κάτω. Το OrCad Capture μπορεί να αποδώσει αυτόματα δείκτες αναφοράς στα εξαρτήματα ενός σχεδίου. Το πρόθεμα είναι προκαθορισμένο για κάθε εξάρτημα που βρίσκετε στην βιβλιοθήκη. Το Capture αριθμεί τα εξαρτήματα κάθε κλάσης με την σειρά που τα τοποθετούμε δηλαδή το πρώτο θα πάρει τον αριθμό 1 το δεύτερο τον αριθμό 2 κλπ. Μερικά εξαρτήματα, όπως τα λογικά ολοκληρωμένα κυκλώματα ICs (integrated circuits) αποτελούνται από πολλά υποεξαρτήματα ή πύλες. Σε αυτή την περίπτωση προσθέτουμε ακόμη ένα αλφαβητικό επίθεμα στον δείκτη αναφοράς ξεκινώντας από το γράμμα Α. Για παράδειγμα οι τέσσερις ξεχωριστές πύλες που περιέχει το ολοκληρωμένο CMOS 4001 θα έχουν σαν δείκτες αναφοράς τα U5A, U5B, U5C, U5D. Θεόδωρος Αμασιαλίδης 2

5 Ο πίνακας 1-1 σε καμία περίπτωση δεν περιέχει όλα τα εξαρτήματα και μερικές εταιρίες και βιομηχανίες χρησιμοποιούν διαφορετικές πρακτικές. Για παράδειγμα το πρόθεμα CR έχει κατά μεγάλο μέρος παροπλιστεί και το D είναι το πρόθεμα που τώρα χρησιμοποιείτε για τα περισσότερα εξαρτήματα ημιαγωγών δύο εισόδων συμπεριλαμβανομένων και των LEDs. Όμοια τα προθέματα IC και VR έχουν αχρηστευτεί και το γράμμα U χρησιμοποιείτε τώρα σε όλα τα ολοκληρωμένα κυκλώματα συμπεριλαμβανομένων και των ρυθμιστών τάσης. Σαν τελευταία παρατήρηση να θυμάστε ότι ο δείκτης αναφοράς μας παρέχει πληροφορία μόνο για την κλάση του εξαρτήματος (εάν το εξάρτημα είναι αντίσταση, δίοδος, ολοκληρωμένο κύκλωμα κλπ) και την θέση του εξαρτήματος στο σχηματικό. Ο δείκτης αναφοράς δεν μας δίνει πληροφορία σχετικά με τις ηλεκτρικές παραμέτρους του εξαρτήματος. ΠΙΝΑΚΑΣ 1-1 ΠΡΟΘΕΜΑΤΑ ΔΕΙΚΤΩΝ ΑΝΑΦΟΡΑΣ Α Συναρμολογημένα εξαρτήματα ή λειτουργικά μπλοκ ΑΤ Attenuator, isolator (RF συσκευές) Β Fan, motor BT Battery, photocell CB Circuit breaker CP Coupler, junction (RF συσκευές) D Diode, any two terminal semiconductor device DC Directional coupler (RF device) DL Delay line DS Alarm, buzzer, visual, or audible signaling device E Antenna, any miscellaneous electrical device F Fuse FL Filter G Generator H Hardware HY Circulator (Rf device), hybrid circuit J Receptacle (stationary connector) JP Jumper plug (common usage on computer boards) K Contactor, relay (CR συχνά χρησιμοποιείτε σε βιομηχανικά ηλεκτρονικά) L Inductor, coil (απλό τύλιγμα το οποίο μπορεί να έχει πολλές σπείρες.) LS Loudspeaker, horn, any audio/ultrasonic output transducer M Meter, clock, strain gauge, any miscellaneous instrument MG Motor Generator MK microphone Θεόδωρος Αμασιαλίδης 3

6 P PS Q R U Y plug (removable connector) power supply Transistor, MOSFET, SCR resistor integrated circuit (use of IC is obsolete), no repairable assembly crystal, ceramic resonator Περιγραφές Εξαρτημάτων. Η περιγραφή ενός εξαρτήματος πρέπει να δίνει σαφή πληροφορία σχετικά με τα ηλεκτρικά χαρακτηριστικά του εξαρτήματος. Πολλά παθητικά στοιχεία όπως αντιστάσεις και πυκνωτές έχουν σε μεγάλο βαθμό κατηγοριοποιηθεί και επόμενος θα μπορούσαν να περιγραφούν μόνο από τον κωδικό του εξαρτήματος και την ανοχή. Έτσι θα μπορούσε κάποιος να θεωρήσει ότι όλες οι αντιστάσεις των 1000 ohm.25 watt με 5% ανοχή μπορούν να εναλαγούν χωρίς πρόβλημα. Και πραγματικά έτσι είναι η κατάσταση για πολλά σχηματικά. Με την εισαγωγή του OrCad Capture όμως τα πράγματα έχουν διαφοροποιηθεί. Όταν χρησιμοποιούμε το Capture για την δημιουργία ενός σχηματικού, τότε δημιουργείτε αυτόματα μια βάση δεδομένων με τα υλικά που χρησιμοποιούμε στο σχέδιό μας. Επομένως θα πρέπει για να είναι αυτή η βάση πλήρως ενημερωμένη να εισάγουμε όλες τις σχετικές πληροφορίες ενός εξαρτήματος. Αυτό είναι εφικτό επειδή στο capture προβλέπετε η δημιουργία επιπλέον πεδίων τα οποία θα περιγράφουν διάφορες ιδιότητες των εξαρτημάτων. Μονάδες μέτρησης Ας εξετάσουμε τις μονάδες μέτρησης και τα σύμβολα που περιγράφουν τα ηλεκτρικά κυκλώματα και εξαρτήματα που συναντάμε συνήθως στα σχηματικά μας. Στο σύστημα μέτρησης της ANSI/IEEE χρησιμοποιούνται κεφαλαία, μικρά καθώς και κάποιοι Ελληνικοί χαρακτήρες. Στην σχεδίαση όμως, κατά συνθήκη χρησιμοποιούμε μόνο κεφαλαία γράμματα. Το Capture υποστηρίζει και μικρά γράμματα. Ο πίνακας 1-2 δίνει τα πολλαπλάσια και υποπολλαπλάσια των μονάδων μέτρησης ενώ στον πίνακα 1-3 δίνονται οι σημαντικότερες μονάδες μέτρησης ηλεκτρικών εξαρτημάτων: ΠΙΝΑΚΑΣ 1-2 Πολλαπλάσια μονάδων Μονάδα Σύμβολο ANSI Πολλαπλασιαστής femto f pico p nano n 10-9 micro μ (χρησιμοποιείστε το u) 10-6 milli m 10-3 kilo k 10 3 Θεόδωρος Αμασιαλίδης 4

7 mega M 10 6 giga G 10 9 Στα προθέματα milli και micro φαίνετε να δημιουργείτε πρόβλημα, αν χρησιμοποιούμε μόνο κεφαλαία γράμματα. Η κατάσταση δεν είναι και τόσο άσχημη όσο δείχνει επειδή δεν υπάρχουν συνηθισμένα εξαρτήματα στα οποία μπορούν να εμφανιστούν και τα δύο προθέματα. Οι αντιστάσεις συνήθως κυμαίνονται μεταξύ.01 ohm και 22 megohm. Κατά συνθήκη ό- ταν χρησιμοποιούμε το Μ στις τιμές αντιστάσεων, αντιπροσωπεύει τα megohm (για παράδειγμα 10Μ είναι 10 megohm). Τα πηνία συνήθως κυμαίνονται μεταξύ.1 microhenry και 10 henry, με τιμές όμως στην κλίμακα των millihenry αρκετά συνηθισμένες. Κατά συνθήκη, το ΜΗ αντιπροσωπεύει το millihenry. Όσον αφορά την απεικόνιση των αριθμών προτιμούμαι τις δεκαδικές τιμές από τα κλάσματα. Έτσι γράφουμε.25 watts αντί 1/4 watt. Το μηδέν πριν την υποδιαστολή δεν εισάγεται. Η μη χρήση του συμβόλου για την μέτρηση αντιστάσεων είναι κοινή πρακτική για τις αντιστάσεις. Η εμφάνιση της λέξης ohms και ακόμη περισσότερο του Ελληνικού συμβόλου Ω είναι πλέον σπάνια. Στην Ευρώπη το γράμμα R χρησιμοποιείτε πολλές φορές και σαν σύμβολο και σαν δεκαδικό σημείο. Έτσι μια αντίσταση 4R7 αντιπροσωπεύει 4.7 ohms. Καλύτερα όμως είναι να προσθέτουμε μία υποσημείωση στο σχέδιο μας όπου θα αναφέρουμε ότι όλες οι τιμές των αντιστάσεων είναι σε ohm εκτός και αν σημειώνεται διαφορετικά. Οι συνηθισμένοι πυκνωτές τύπου φιλμ και οι ηλεκτρολυτικοί βρίσκονται στην περιοχή των microfarad. Η χρήση του συμβόλου UF είναι συνηθισμένη. Η χρήση του MFD είναι πλέον ξεπερασμένη. Η τάση είναι να μην υπάρχει καθόλου συμβολισμός για τα microfarad και πάλι καλό θα ήταν να εισαχθεί μια υποσημείωση όπως για τις αντιστάσεις. ΠΙΝΑΚΑΣ 1-3 Μονάδες μέτρησης Μονάδα Σύμβολο Capacitance (χωρητικότητα) picofarad PF nanofarad NF microfarad UF ή καθόλου σύμβολο Inductance (Επαγωγή) microhenry UH millihenry MH henry H Resistance (Αντίσταση) milliohm γράψτε το με δεκαδικά, π.χ.001 ohm χωρίς σύμβολο (το R χρησιμοποιείτε στην Ευρώπη) kilohm K Θεόδωρος Αμασιαλίδης 5

8 megohm Ηλεκτρικές Μονάδες microampere milliampere ampere microvolt millivolt volt kilovolt milliwatt watt kilowatt Μηχανικές μονάδες microsecond millisecond second minute hour mil (.001 inch) inch foot centimeter (.01 meter) meter ounce pound gram kilogram M UA MA A UV MV V KV MW W KW US ή USEC MS ή MSEC SEC MIN HR MIL IN FT CM M OZ LB GM KG Θεόδωρος Αμασιαλίδης 6

9 2. Εισαγωγή στο Capture Εκκίνηση του Capture Για να ξεκινήσουμε το πρόγραμμα σχεδίασης κυκλωμάτων, ακολουθούμε την εξής διαδικασία: Από το μενού Έναρξη, επιλέγουμε την ομάδα Προγράμματα και στη συνέχεια OrCAD Demo. Κάνουμε κλικ στην επιλογή Capture CIS Demo του υπομενού που εμφανίζεται. Αν το παράθυρο της εφαρμογής δεν καλύπτει όλη την οθόνη του υπολογιστή σας, το μεγιστοποιούμε, πατώντας το μεσαίο κουμπί της γραμμής τίτλου του παραθύρου. Περιγραφή του περιβάλλοντος Με την εκκίνηση του Capture, εμφανίζεται το παράθυρο της εφαρμογής και ένα ακόμη κενό παράθυρο, που είναι το Session Log. Το παράθυρο της εφαρμογής περιέχει και μια γραμμή εργαλείων (toolbar) στο επάνω μέρος, ακριβώς κάτω από τη γραμμή τίτλου του. Το παράθυρο Session Log δίνει πληροφορίες για τις ενέργειες που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της σχεδίασης στο Capture και μπορεί να είναι είτε μεγιστοποιημένο, εμφανίζοντας ένα κενό λευκό χώρο, είτε ελαχιστοποιημένο σε μια γωνία της εφαρμογής. Ποτέ όμως δεν μπορεί να κλείσει! Έναρξη χρήσης του Capture Για να είναι δυνατή η χρήση του προγράμματος, πρέπει πρώτα να δημιουργήσουμε ένα νέο σχέδιο στο οποίο θα εργαστούμε, ή να ανοίξουμε ένα σχέδιο που ήδη υπάρχει, με σκοπό να το επεξεργαστούμε περαιτέρω. Δημιουργία σχεδίου Για να δημιουργήσουμε ένα νέο (κενό) σχέδιο, ακολουθούμε την εξής διαδικασία: Από το μενού File επιλέγουμε την εντολή New και στη συνέχεια την επιλογή Design. Εμφανίζονται τότε δύο νέα παράθυρα εντός του παραθύρου της εφαρμογής Capture. Το ένα από αυτά (το μικρότερο) ονομάζεται στη γραμμή τίτλου του ως Design1 και το άλλο ο- νομάζεται /-(Schematic1:Page1). Παράλληλα, εμφανίζεται και μια νέα γραμμή εργαλείων, η οποία τοποθετείται αυτόματα στη δεξιά πλευρά του παραθύρου της εφαρμογής και περιέχει κουμπιά που πρόκειται να βοηθήσουν τη σχεδίαση στη συνέχεια. Θεόδωρος Αμασιαλίδης 7

10 Project Manager Το πρώτο από τα δύο αυτά παράθυρα (το Design1), αποτελεί το παράθυρο του Project Manager και περιέχει πληροφορίες σχετικά με τη δομή του σχεδίου που μόλις δημιουργήσαμε. Δηλαδή αναφέρει τους φακέλους που περιέχει το σχέδιο μας, τις σελίδες του κάθε φακέλου, καθώς και κάποιους πρόσθετους φακέλους με ειδικές χρήσεις, όπως φαίνεται και στο διπλανό σχήμα. Μέχρι στιγμής, βλέπουμε μόνο το design1.dsn που είναι το όνομα του αρχείου που δημιουργήσαμε. Η ύπαρξη όμως ενός + αριστερά από την ονομασία του σχεδίου μας υποδηλώνει την παρουσία επιπρόσθετων στοιχείων (φακέλων) μέσα σε αυτό. Για να εξετάσουμε αυτά τα στοιχεία, αρκεί να κάνουμε ένα κλικ πάνω στο +, ώστε αυτό να μετατραπεί σε (υποδηλώνοντας έτσι ότι αν πατηθεί και πάλι θα μειώσει τις πληροφορίες που φαίνονται). Μόλις λοιπόν πατηθεί το +, εμφανίζονται δύο φάκελοι, οι οποίοι περιέχονται στο σχέδιο μας: Ο SCHEMATIC1 είναι ο φάκελος που θα περιέχει τις σελίδες δούμε κάθε στιγμή πόσες και ποιες σελίδες έχουμε στο σχέδιο μας, αρκεί να πατήσουμε και πάλι το σύμβολο + που βρίσκεται αριστερά από το όνομα του φακέλου αυτού. του σχεδίου μας. Για να Ο Design Cache είναι ένας φάκελος στον οποίο θα τοποθετείται ένα αντίγραφο του κάθε αντικειμένου που θα εισάγεται στο σχέδιο μας. Ανοίγοντας κάποια στιγμή του φάκελο αυτό (φυσικά με πάτημα του + που υπάρχει στα αριστερά του, ή με διπλό κλικ πάνω στο όνομα του φακέλου), μπορούμε να ελέγξουμε πόσα και ποια διαφορετικά είδη αντικειμένων έ- χουμε εισάγει σε όλες τις σελίδες του αντίστοιχου σχεδίου. Στην αρχική μορφή του σχεδίου, υπάρχει μία σελίδα με όνομα PAGE1 στον φάκελο SCHEMATIC1 και ένα αντικείμενο TitleBlock στο φάκελο Design Cache. Το αντικείμενο αυτό έχει τοποθετηθεί αυτόματα στο κάτω και δεξιό μέρος της σελίδας PAGE1 και πρόκειται να περιέχει πληροφορίες σχετικά με το σχέδιο (στοιχεία του σχεδιαστή, περιεχόμενο του σχεδίου, κλπ). Στο σημείο αυτό είναι απαραίτητη να γίνει μια διάκριση μεταξύ των φακέλων που βλέπουμε στο παράθυρο του Project Manager. Όταν δημιουργούμε ένα νέο σχέδιο, τότε το Capture προσθέτει αυτόματα σε αυτό ένα φάκελο SCHEMATIC1 και κάποιους ακόμη φακέλους, όπως π.χ. τους φακέλους Design Cache, Library, Output κλπ. Από τους φακέλους αυτούς ε- μείς διαχειριζόμαστε άμεσα μόνο τους φακέλους σχεδίων (schematic folders), αυτούς δηλα- Θεόδωρος Αμασιαλίδης 8

11 δή στους οποίους αποδίδονται αυτόματα ονόματα του τύπου SCHEMATIC1 με διαφορετική αρίθμηση κάθε φορά. Οι υπόλοιποι φάκελοι διαχειρίζονται αυτόματα από το Capture, με α- ποτέλεσμα να μην μπορούμε εμείς να τους διαγράψουμε ή να δημιουργήσουμε καινούριους. Οι μόνες ενέργειες που μας επιτρέπονται αφορούν τους φακέλους σχεδίων (schematic folders) και οι ενέργειες αυτές είναι η προσθήκη και η διαγραφή τέτοιου είδους φακέλων, καθώς και η μετονομασία τους. Schematic Page Editor Το δεύτερο παράθυρο που εμφανίζεται μόλις πατήσουμε στην εντολή δημιουργίας νέου σχεδίου, και το οποίο έχει όνομα / - (SCHEMATIC1:PAGE1) στη γραμμή τίτλου του, είναι ο Schematic Page Editor. Αποτελεί το παράθυρο επεξεργασίας μιας σελίδας, δηλαδή το χώρο στον οποίο ανοίγει η σελίδα προκειμένου να σχεδιάσουμε μέσα σε αυτήν. Παρατηρούμε ότι υπάρχουν κάποιες οριζόντιες και κατακόρυφες τμηματοποιήσεις της σελίδας, οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν αργότερα για την αναφορά σε ένα συγκεκριμένα μέρος της σελίδας (π.χ. το Β3). Η σελίδα περιλαμβάνει και ένα πλέγμα με λεπτές κουκίδες, που θα αποδειχθούν πολύ χρήσιμες για τη σχεδίαση μέσα στη σελίδα. Επίσης, το παράθυρο, ως γνωστόν, έχει και ράβδους κύλισης (μια οριζόντια και μια κατακόρυφη), για τη διευκόλυνση της μετακίνησης μας σε διάφορα σημεία της σελίδας, ενώ τα κουμπιά στο πάνω μέρος του παραθύρου επιτρέπουν τη μεγιστοποίηση του, ώστε να γίνεται ευκολότερη η σχεδίαση πολλών στοιχείων και η μετακίνηση μέσα στη σελίδα. Το παράθυρο του Schematic Page Editor ανοίγει αυτόματα για την πρώτη σελίδα (την PAGE1) μόλις δημιουργήσουμε ένα σχέδιο. Αν εμείς στη συνέχεια κλείσουμε τη σελίδα, μπορούμε και πάλι να την ανοίξουμε για περαιτέρω επεξεργασία, αφού πρώτα την εντοπίσουμε στο παράθυρο του Project Manager (μέσα στον αντίστοιχο φάκελο που περιέχεται, π.χ. τον SCHEMATIC1). Το άνοιγμα εκ νέου της σελίδας μπορεί να πραγματοποιηθεί με ένα διπλό κλικ πάνω στο όνομα της (το PAGE1 προς στιγμήν). Με τον τρόπο αυτό ανοίγει το παράθυρο για την επανεξέταση της σελίδας PAGE1 αν δεν ήταν ήδη ανοιχτό, ή ενεργοποιείται, αν βρισκόταν κρυμμένο σε κάποιο σημείο. Θεόδωρος Αμασιαλίδης 9

12 Μετονομασία σελίδας PAGE1 Για να αλλάξουμε το όνομα της σελίδας PAGE1 σε κάποιο άλλο, το οποίο να περιγρά- την εντολή Rename. φει το περιεχόμενο της σελίδας: Μεταφερόμαστε στο παράθυρο του Project Manager. Επιλέγουμε τη σελίδα PAGE1, κάνοντας απλό κλικ πάνω στο όνομα της. Από το μενού Design επιλέγουμε Στο πλαίσιο που εμφανίζεται, πληκτρολογούμε το νέο όνομα της σελίδας και κάνουμε κλικ στο κουμπί ΟΚ. Η σελίδα μας έχει πλέον νέο όνομα και αυτό φαίνεται τόσο στο παράθυρο του Project Manager, όσο και στη γραμμή τίτλου του Schematic Page Editor. Μετονομασία φακέλου SCHEMATIC1 Για να αλλάξουμε το όνομα του φακέλου SCHEMATIC1 σε κάποιο άλλο, το οποίο θα είναι περισσότερο κατατοπιστικό σε σχέση με τα περιεχόμενα του φακέλου, πρέπει να ακολουθήσουμε μια διαδικασία αντίστοιχη με την προηγούμενη (τη μετονομασία σελίδας): Μεταφερόμαστε στο παράθυρο του Project Manager. Επιλέγουμε το φάκελο SCHEMATIC1, κάνοντας απλό κλικ πάνω στο όνομα του. Από το μενού Design επιλέγουμε την εντολή Rename. Στο πλαίσιο που εμφανίζεται, πληκτρολογούμε το νέο όνομα του φακέλου και πατάμε το κουμπί ΟΚ. Αποθήκευση/μετονομασία σχεδίου Για να αλλάξουμε την ονομασία του σχεδίου μας, πρέπει στην πραγματικότητα να τροποποιήσουμε το όνομα του αρχείου μας. Επομένως, απαιτείται αποθήκευση εκ νέου του αρχείου, με το όνομα που επιθυμούμε. Για να το πετύχουμε αυτό, εκτελούμε τα παρακάτω βή- ματα: Μεταφερόμαστε στο παράθυρο του Project Manager. Επιλέγουμε το σχέδιο design1.dsn, κάνοντας απλό κλικ πάνω στο όνομα του. Από το μενού File επιλέγουμε την εντολή Save as. Στο πλαίσιο που εμφανίζεται, προσδιορίζουμε το νέο όνομα του σχεδίου (στο πλαίσιο ό- Θεόδωρος Αμασιαλίδης 10

13 επιθυμούμε να γίνει η αποθήκευση του και, αφού επιβεβαιώσετε ότι ο τύπος του αρχείου που αποθηκεύουμε είναι οπωσδήποτε Capture Design (*.dsn), πατάμε το κουμπί ΟΚ. Κλείσιμο σχεδίου Όταν έχουμε τελειώσει την εργασία μας με ένα σχέδιο, και θέλουμε να ασχοληθούμε με ένα δεύτερο, τότε είναι καλύτερο να κλείνουμε το αρχικό σχέδιο, ώστε να μην δημιουργείται σύγχυση λόγω της ύπαρξης πολλών ανοικτών παραθύρων στην εφαρμογή. Για να κλείσουμε ένα σχέδιο πρέπει να κάνουμε τις εξής ενέργειες: Μεταφερόμαστε στο παράθυρο του Project Manager. Από το μενού File επιλέγουμε την εντολή Close Project ή κάνουμε κλικ στο κουμπί κλεισίματος στην πάνω δεξιά γωνία του παραθύρου αυτού. Προσοχή! Αν επιλέξουμε την εντολή Close από το μενού File ενώ βρισκόμαστε στον Schematic Page Editor, θα κλείσει μόνο η αντίστοιχη σελίδα. Το κλείσιμο όμως ακόμη και όλων των σελίδων ενός σχεδίου (των αντίστοιχων παραθύρων του Schematic Page Editor), δεν προκαλεί κλείσιμο του σχεδίου! Ένα σχέδιο κλείνει ολοκληρωτικά μόνο αν κλείσουμε το παράθυρο του Project Manager. Άνοιγμα σχεδίου Για να ανοίξουμε ένα σχέδιο, το οποίο έχουμε δημιουργήσει κάποια άλλη στιγμή και το έχουμε αποθηκεύσει με ένα κατάλληλο όνομα, ακολουθούμε την εξής διαδικασία: Από το μενού File επιλέγουμε την εντολή Open και στη συνέχεια Design. Στο πλαίσιο που εμφανίζεται, εντοπίζουμε αρχικά το φάκελο στον οποίο βρίσκεται αποθηκευμένο το σχέδιο που αναζητούμε (π.χ. Ο Χαρτοφύλακάς Μου) και τον ανοίγουμε. Θεόδωρος Αμασιαλίδης 11

14 Μόλις βρούμε το αρχείο που μας ενδιαφέρει (π.χ. το Design2) κάνουμε διπλό κλικ πάνω στο όνομα του και ανοίγει ο Project Manager για το σχέδιο αυτό. Στη συνέχεια μπορούμε να εξετάσουμε τους φακέλους του σχεδίου, καθώς και τα στοιχεία που περιέχουν αυτοί, με τον τρόπο που περιγράφηκε πιο πάνω, κάνοντας δηλαδή κλικ σε κάθε + που βλέπουμε στο παράθυρο του Project Manager και διπλό κλικ όταν θέλουμε να ανοίξουμε τον Schematic Page Editor για κάποια σελίδα. Προσθήκη νέας σελίδας Ένας φάκελος σχεδίων (schematic folder) μπορεί να περιέχει πολλές σελίδες. Όταν λοιπόν θέλουμε να προσθέσουμε μία ακόμη σελίδα σε ένα σχέδιο που έχουμε ήδη ανοικτό, πρέπει να εκτελέσουμε την ακόλουθη διαδικασία βημάτων: Μεταφερόμαστε στο παράθυρο του Project Manager. Επιλέγουμε το φάκελο στον οποίο θέλουμε να εισάγουμε τη νέα σελίδα (π.χ. τον φάκελο SCHEMATIC1), κάνοντας απλό κλικ πάνω στο όνομα του. Από το μενού Design επιλέγουμε την εντολή New Schematic Page. Ονομάζουμε κατάλληλα τη σελίδα στο πλαίσιο που εμφανίζεται και πατάμε το ΟΚ. Για να ανοίξουμε τώρα τη νέα σελίδα, προκειμένου να σχεδιάσουμε μέσα σε αυτήν, αρκεί να κάνουμε διπλό κλικ πάνω στο όνομα της (στο παράθυρο του Project Manager φυσικά). Διαγραφή σελίδας Αν μία σελίδα του σχεδίου μας δε μας χρησιμεύει πλέον, είναι καλύτερα να τη διαγράφουμε από το σχέδιο, ώστε να μην μας προκαλεί σύγχυση. Για να διαγράψουμε μία σελίδα, ακολουθούμε την εξής διαδικασία: Κλείνουμε την σελίδα, αν είναι ανοιχτή. Μια σελίδα που χρησιμοποιείται κάποια στιγμή Θεόδωρος Αμασιαλίδης 12

15 Μεταφερόμαστε στο παράθυρο του Project Manager. Επιλέγουμε τη σελίδα (π.χ. PAGE1) που θέλουμε να διαγράψουμε, κάνοντας ένα κλικ στο όνομα της. Πατάμε το πλήκτρο Delete. Προσθήκη νέου φακέλου Όπως ένας φάκελος σχεδίων (schematic folder) μπορεί να περιέχει πολλές σελίδες σχεδίων, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο και ένα σχέδιο μπορεί να αποτελείται από πολλούς φακέλους σχεδίων, δηλαδή φακέλους που περιέχουν μόνο κάποιες σελίδες. Όταν θέλουμε να προσθέσουμε έναν ακόμη φάκελο σε ένα σχέδιο που έχουμε ήδη α- νοικτό, πρέπει να ακολουθήσουμε την εξής διαδικασία: Μεταφερόμαστε στο παράθυρο του Project Manager. Επιλέγουμε το σχέδιο στο οποίο θέλουμε να δημιουργήσουμε το νέο φάκελο (π.χ. το σχέδιο design1.dsn), κάνοντας απλό κλικ πάνω στο όνομα του. Από το μενού Design επιλέγουμε την εντολή New Schematic. Ονομάζουμε κατάλληλα το νέο φάκελο σχεδίων στο πλαίσιο που εμφανίζεται και πατάμε το κουμπί ΟΚ. Ο νέος φάκελος που δημιουργείται κατ αυτόν τον τρόπο, δεν περιέχει ακόμη καμία σελίδα. Αυτό αποδεικνύεται από την απουσία σημαδιού + στα αριστερά του ονόματος του φακέλου, όπως φαίνεται και στο διπλανό σχήμα. Πρέπει εμείς να φροντίσουμε να δημιουργήσουμε νέες σελίδες μέσα στο φάκελο αυτό, σύμφωνα με τη διαδικασία που περιγράφηκε πιο πάνω. Διαγραφή φακέλου Για να διαγράψουμε ένα φάκελο από το σχέδιο μας εκτελούμε την παρακάτω ακολουθία βημάτων: Κλείνουμε όλες τις σελίδες του φακέλου που είναι ανοιχτές. Ένας φάκελος του οποίου κάποιες σελίδες είναι ανοικτές (δηλαδή χρησιμοποιούνται κάποια στιγμή από τον Schematic Page Editor) δεν μπορεί να διαγραφεί! Μεταφερόμαστε στο παράθυρο του Project Manager. Επιλέγουμε το φάκελο (π.χ. SCHEMATIC1) που θέλουμε να διαγράψουμε, κάνοντας ένα κλικ στο όνομα του. Πατάμε το πλήκτρο Delete. Θεόδωρος Αμασιαλίδης 13

16 Διαγραφή σχεδίου Εφόσον το συνολικό σχέδιο που δημιουργήσαμε αποτελεί ένα αρχείο στον υπολογιστή μας, για να διαγράψουμε ολόκληρο το σχέδιο (π.χ. το Design1) που δημιουργήσαμε και έ- χουμε αποθηκεύσει στον υπολογιστή μας (και όχι απλά κάποιες σελίδες ή φακέλους του), πρέπει να ενεργήσουμε ως εξής: Κλείνουμε το σχέδιο, με τον τρόπο που περιγράφηκε πιο πάνω. Ένα οποιοδήποτε αρχείο δεν μπορεί να διαγραφεί όταν χρησιμοποιείται από κάποια εφαρμογή! Ανοίγουμε την Εξερεύνηση των Windows ή το εικονίδιο Ο Υπολογιστής Μου. Εντοπίζουμε το αρχείο του ζητούμενου σχεδίου. Το διαγράφουμε με τη γνωστή μέθοδο διαγραφής αρχείων από έναν υπολογιστή. Θεόδωρος Αμασιαλίδης 14

17 3. Καθορισμός των προτιμήσεων μας Το Capture μας παρέχει πολλά επίπεδα για τον προσδιορισμό των προτιμήσεων μας, με χρήση των εντολών του μενού Options. Έτσι, μπορούμε να: Προσαρμόσουμε το περιβάλλον εργασίας ειδικά για το σύστημα μας. Δημιουργήσουμε προκαθορισμένες ρυθμίσεις για τα νέα σχέδια, δηλαδή να ορίσουμε ένα νέο πρότυπο σχεδίων. Αλλάξουμε τις ρυθμίσεις σε ένα μόνο σχέδιο ή σε μια συγκεκριμένη σελίδα. Ανεξάρτητα με το ποιο παράθυρο είναι ενεργό, υπάρχει στο μενού του Capture η εντολή Options με τις επιλογές Preferences και Design Template. Επιπλέον, ανάλογα με το ε- νεργό παράθυρο κάθε στιγμή, το μενού αυτό περιέχει εντολές ειδικές για το παράθυρο αυτό. Όταν είναι ενεργό το παράθυρο του Project Manager το μενού αυτό περιέχει επιπλέον την επιλογή Design Properties, ενώ όταν είναι ενεργό το παράθυρο του Schematic Page Editor περιέχει την εντολή Schematic Page Properties. Στη συνέχεια θα περιγράψουμε ξεχωριστά για κάθε ένα από αυτά τα επίπεδα, τις δυνατότητες που μας παρέχονται για αλλαγές σε κάποια χαρακτηριστικά. Ι. Προσαρμογή του περιβάλλοντος εργασίας ειδικά για το σύστημα μας Οι ρυθμίσεις που γίνονται στο πλαίσιο διαλόγου Preferences, το οποίο ανοίγει με την επιλογή της εντολής από το μενού Tools, καθορίζουν πώς θα συμπεριφέρεται το Capture στο σύστημα μας και διατηρούνται κάθε φορά που χρησιμοποιούμε το Capture. Οι ρυθμίσεις αυτές αποθηκεύονται στο αρχείο αρχικοποίησης του Capture (capture.ini) και δεν διατηρούνται όταν μεταφέρουμε ένα σχέδιο από το δικό μας σύστημα σε ένα άλλο, με διαφορετικές ρυθμίσεις. Ωστόσο, εφαρμόζονται σε ένα σχέδιο που έχει δημιουργηθεί σε άλλο σύστημα και κατόπιν μεταφέρθηκε στο δικό μας. Τα στοιχεία που μπορούμε να ορίσουμε στις διάφορες καρτέλες του παραπάνω πλαισίου, αφορούν τα ακόλουθα: Colors/Print. Ορίζουμε τα χρώματα για διάφορα αντικείμενα που θα χρησιμοποιήσουμε κατά τη δημιουργία ενός σχεδίου, όπως π.χ. το χρώμα των page-off connectors, του text, του title block κλπ. Επιπλέον, μπορούμε να ορίσουμε τα αντικείμενα που θα εκτυπώνονται, καθώς και να μεταβάλλουμε το χρώμα του φόντου (background), καθώς και του πλέγματος (grid) του editor. Για να αλλάξουμε το χρώμα ενός αντικειμένου, πρέπει να κάνουμε ένα κλικ στο ορθογώνιο χρωματιστό πλαίσιο που περιγράφει το τρέχον χρώμα του αντικειμένου αυτού. Εμφανίζεται τότε μια παλέτα χρωμάτων, από την οποία μπορούμε να επιλέξουμε Θεόδωρος Αμασιαλίδης 15

18 Για να ορίσουμε ποια αντικείμενα θέλουμε να εκτυπώνονται και ποια όχι, αρκεί να τοποθετήσουμε ένα σημάδι ελέγχου δίπλα από κάθε αντικείμενο που θέλουμε να εκτυπώνεται και να φροντίσουμε ώστε να μην υπάρχει τέτοιο σημάδι δίπλα από το αντικείμενο που δε θέλουμε να φαίνεται στην εκτύπωση του σχεδίου. Grid Display. Επιτρέπει να ορίσουμε αν θέλουμε να εμφανίζεται ή/και να εκτυπώνεται το πλέγμα (grid), καθώς και αν επιθυμούμε τη συγκράτηση στο πλέγμα (snap to grid) όλων των αντικειμένων που θα χρησιμοποιούμε ή όχι. Μάλιστα, αν θέλουμε το πλέγμα να είναι ορατό (visible) μπορούμε να επιλέξουμε επιπλέον αν επιθυμούμε την εμφάνιση κουκίδων (dots) ή γραμμών (lines). Το χαρακτηριστικό της συγκράτησης των αντικειμένων στο πλέγμα (snap to grid) ερμηνεύεται ως η τοποθέτηση των ακραίων σημείων τους σε σημεία του πλέγματος και είναι πολύ σημαντικό, γιατί διευκολύνει τη σύνδεση μεταξύ διαφορετικών αντικειμένων. Η δήλωση μιας προτίμησης αποδεικνύεται από την παρουσία ενός σημαδιού δίπλα από αυτή. Θεόδωρος Αμασιαλίδης 16

19 Pan and Zoom. Εδώ μπορούμε να αλλάξουμε το ποσό κατά το οποίο θα μετακινείται πάνω/κάτω ή δεξιά/αριστερά η σελίδα μας κάθε φορά που θα κάνουμε ένα κλικ σε ένα από τα κουμπιά των γραμμών κύλισης, καθώς και τον παράγοντα μεγέθυνσης, που ορίζει πόσες φορές μεγαλύτερο ή μικρότερο θα φαίνεται το σχέδιο της σελίδας μας όταν θα χρησιμοποιούμε τις εντολές μεγέθυνσης. Select. Στην καρτέλα αυτή ορίζουμε τον τρόπο με τον οποίο θέλουμε να γίνεται η επιλογή των αντικειμένων, καθώς και το μέγιστο πλήθος των αντικειμένων που θα είναι ορατά, όταν μια επιλογή περιλαμβάνει μεγάλο αριθμό αντικειμένων. Η μία δυνατότητα επιλογής είναι να επιλέγονται μόνο όσα αντικείμενα περιέχονται πλήρως μέσα στο νοητό ορθογώνιο που θα σχεδιάζουμε για το σκοπό αυτό (fully enclosed), ενώ η δεύτερη είναι να επιλέγονται και τα αντικείμενα που τέμνονται από τις πλευρές του νοητού αυτού ορθογωνίου (intersecting). Αυτή είναι η ευκολότερη και συχνά επικρατέστερη αντιμετώπιση. Θεόδωρος Αμασιαλίδης 17

20 Miscellaneous. Εδώ ορίζουμε τον τύπο του γεμίσματος (fill style), το στυλ και το πλάτος της γραμμής (line style and width) και το χρώμα (color) για τα αντικείμενα γραφικών που μπορούμε να σχεδιάσουμε μέσα σε μια σελίδα, τη γραμματοσειρά (font) για το παράθυρο του Session Log, ενεργοποιούμε και θέτουμε συγκεκριμένο χρονικό όριο για την αυτόματη ανάκτηση του σχεδίου μας (auto recovery), κλπ. Text Editor. Εδώ τίθενται οι ρυθμίσεις που αφορούν τον text editor, σχετικά με τη γραμματοσειρά που χρησιμοποιείται σ αυτόν, καθώς και τους χρωματισμούς των διαφόρων στοιχείων που μπορεί να υπάρχουν στο κείμενο (π.χ. σχόλια, λέξεις κλειδιά, κλπ). Θεόδωρος Αμασιαλίδης 18