Εργασία στο μάθημα Ε Ρ Γ Ο Ν Ο Μ Ι Α. Θέμα: «Εργονομικός σχεδιασμός στις ιστοσελίδες ηλεκτρονικού εμπορίου» Διδάσκων : Δρ. Σκρουμπέλος Γεώργιος

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Εργασία στο μάθημα Ε Ρ Γ Ο Ν Ο Μ Ι Α Θέμα: «Εργονομικός σχεδιασμός στις ιστοσελίδες ηλεκτρονικού εμπορίου» Διδάσκων : Δρ. Σκρουμπέλος Γεώργιος Εξάμηνο : 5 ο Επιμέλεια : Σιδηρόπουλος Σωτήριος-Χρήστος - Π/04130 Τζόκα Μαρία Π/ csidiropoulos@gmail.com marytzk@gmail.com Πειραιάς, Ιανουάριος 2007

2 Περιεχόμενα Περιεχόμενα 2 Περίληψη 4 Εισαγωγή 5 Κεφάλαιο 1 ο : Αλληλεπίδραση μεταξύ ανθρώπου - υπολογιστή Εισαγωγή Πρότυπα και πρωτοβουλίες δυνατότητας πρόσβασης Εθνικά και διεθνή πρότυπα Πρότυπα Βιομηχανίας Πρωτοβουλία δυνατότητας πρόσβασης στο Διαδίκτυο WAI Web Content Accessibility Guidelines Περιορισμοί σχεδιασμού Συμπεράσματα 13 Κεφάλαιο 2 ο :Ανάπτυξη ιστοσελίδων ηλεκτρονικού εμπορίου Εισαγωγή ASP.NET Macromedia Dreamweaver Βάση Δεδομένων 16 Κεφάλαιο 3 ο : Ανάπτυξη Ιστοσελίδας Εισαγωγή Dreamweaver Βάση Δεδομένων Χαρακτηριστικά Διαχείριση Καλάθι αγορών Προτάσεις για περαιτέρω ανάπτυξη Συμπεράσματα 24 Κεφάλαιο 4 ο :Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του ηλεκτρονικού εμπορίου Εισαγωγή Παραδοσιακές πωλήσεις Ηλεκτρονικό εμπόριο Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα Στοιχεία ηλεκτρονικού εμπορίου Προώθηση ιστοσελίδων 28

3 4.9 Online κατάλογος ή κατάστημα Εύρεση προϊόντων Επιλογή επιθυμητού προϊόντος Αγορά προϊόντος Παράδοση προϊόντος Υποστήριξη- Συντήρηση Συμπεράσματα 31 Κεφάλαιο 5 ο :Το Ηλεκτρονικό Μας Κατάστημα 32 Βιβλιογραφία 33 3

4 Περίληψη Στα πλαίσια του μαθήματος της «Εργονομίας» αναλάβαμε την πραγματοποίηση της παρούσας εργασίας η οποία έχει σαν θέμα τον εργονομικό σχεδιασμό στις ιστοσελίδες ηλεκτρονικού εμπορίου. Σε αυτή, λοιπόν, την εργασία θα προσπαθήσουμε να καταγράψουμε τα στοιχεία τα οποία είναι απαραίτητο να υπάρχουν σε μία ιστοσελίδα ηλεκτρονικού εμπορίου προκειμένου, τόσο μία απλή επίσκεψη όσο και οι αγορές πελατών από αυτή να γίνεται όσο το δυνατόν πιο εύκολα και ευχάριστα. Στη συνέχεια παραθέτονται και εικόνες από το δικό μας ηλεκτρονικό κατάστημα το οποίο σχεδιάσαμε για τη διεκπεραίωση της εργασίας. Σκοπός της εργασίας αυτής είναι ο προσδιορισμός των διαφόρων περιορισμών και προϋποθέσεων που υπάρχουν για τη δημιουργία ενός επιτυχημένου και λειτουργικού ηλεκτρονικού καταστήματος καθώς και η πρακτική εφαρμογή τους στην απαιτητική αγορά του Διαδικτύου. Στα επόμενα κεφάλαια παρατίθενται όλες οι πληροφορίες που συγκεντρώσαμε και η αναλυτική περιγραφή της διαδικασίας σχεδίασης του προσωπικού μας ηλεκτρονικού καταστήματος. 4

5 Εισαγωγή Η έννοια του όρου «ηλεκτρονικό εμπόριο» έχει αλλάξει κατά τη διάρκεια του χρόνου. Αρχικά, το «ηλεκτρονικό εμπόριο» σήμαινε τη διευκόλυνση των εμπορικών συναλλαγών ηλεκτρονικά, συνήθως χρησιμοποιώντας την τεχνολογία όπως το EDI (Electronic Data Interchange- ηλεκτρονική ανταλλαγή δεδομένων που εισήχθη προς το τέλος της δεκαετίας του 70) για να στείλει ηλεκτρονικά τα εμπορικά έγγραφα, όπως τις εντολές αγοράς ή τα τιμολόγια. Στις αρχές της δεκαετίας του 90 ένα νέο φαινόμενο άρχισε να εμφανίζεται, το οποίο ονομάστηκε the World Wide Web (www- ο Παγκόσμιος Ιστός). Αυτό επέκτεινε τις δραστηριότητες και τις υπηρεσίες του «ηλεκτρονικού εμπορίου» πέρα από το καλώδιο και σε μία νέα γενιά των ιδεών. Πήρε κάποιο χρόνο για τα ασφαλή πρωτόκολλα που αναπτύσσονται όπως το HTTPS (το HTTPS είναι ένα πρωτόκολλο κεντρικών υπολογιστών δικτύου που κρυπτογραφεί τα εμπιστευτικά στοιχεία διαταγής για την προστασία των πελατών). Αυτό προσέφερε ό,τι χρειαζόταν για τις κάρτες αγορών και τις υπηρεσίες της ηλεκτρονικής πληρωμής, που ενσωματώνονται γρήγορα στα «ηλεκτρονικά καταστήματα» και αυτό δημιούργησε αυτό που είναι γνωστό σήμερα ως «ηλεκτρονικό εμπόριο» (e-commerce). Παρόλα αυτά ένας μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων εξαφανίστηκε κατά τη διάρκεια της κατάρρευσης του dot-com το 2000 και το Αυτό έδειξε ότι το ηλεκτρονικό εμπόριο προσδιορίστηκε από τον καταναλωτή ως προστιθέμενη αξία. 5

6 Σήμερα, το ηλεκτρονικό εμπόριο έχει αρχίσει να διευρύνεται πάλι, χρησιμοποιώντας τα λάθη του παρελθόντος και νέες ιδέες, όπως: Δίνοντας αξίας στους πελάτες Παροχή service Παροχή ενός ελκυστικού ιστοχώρου Παρέχοντας ένα κίνητρο στους πελάτες για να αγοράσουν Παροχή αξιοπιστίας και ασφάλειας Αλλά τα προβλήματα ακόμα υπάρχουν: Αποτυχία να γίνουν κατανοητές οι ανάγκες των πελατών Αποτυχία να εξεταστεί η αυξημένα ανταγωνιστική αγορά Αποτυχία να προβλεφθεί η περιβαλλοντική αντίδραση Αποτυχία να 100% ασφαλούς συναλλαγών Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας που εμφανίστηκε πρόσφατα είναι το πόσο «επικίνδυνο» μπορεί το world wide web να γίνει τόσο για τις επιχειρήσεις ηλεκτρονικού εμπορίου όσο και για τους χρήστες. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να προκληθεί ζημιά σε μία επιχείρηση ιστού οι οποίοι εξελίσσονται καθημερινά. Προκειμένου να προστατευθεί η επιχείρηση πρέπει να ληφθούν ορισμένα μέτρα. Ακόμα και αν αυτά τα μέτρα λαμβάνονται σήμερα, αυτό δε σημαίνει ότι θα είναι επαρκή αύριο. Απαιτείται αδιάκοπη έρευνα και μελέτη προκειμένου να είναι ενημερωμένες για τα πιο πρόσφατα ζητήματα ασφαλείας και να είναι σε θέση να προστατεύσουν την επιχείρηση και τον πελάτη συγχρόνως. 6

7 Σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Ασφαλιστική Εταιρεία (F.D.I.C.- Federal Department Insurance Corporation, 2004) υπάρχουν πέντε κύριοι τομείς που προκαλούν προβληματισμό σχετικά με τις ηλεκτρονικές τραπεζικές συναλλαγές και το ηλεκτρονικό εμπόριο ως προς την ασφάλεια τους: Επικύρωση Ιδιωτικότητα και εμπιστευτικότητα στοιχείων Ακεραιότητα στοιχείων Έλεγχος πρόσβασης/σχεδιασμός συστημάτων Μη- αποκήρυξη Ο αντίκτυπος στους οργανισμούς ηλεκτρονικού εμπορίου από μία παραβίαση ασφάλειας μπορεί να μετρηθεί είτε από τη ζημία που μπορεί να προκληθεί στο σύστημα και το λογισμικό των οργανώσεων είτε από τη ζημία που η οργάνωση μπορεί να υποστεί μεταξύ των πελατών και άλλων ανταγωνιστών. Η έρευνα που πραγματοποιήθηκε από την εταιρεία KPMG (2001) φανερώνει ότι η μεγαλύτερη ανησυχία για κάθε επιχείρηση είναι το πλήγμα που μπορεί να προκαλέσει στην υπόληψη της εταιρείας ένα κενό ασφαλείας. Εν κατακλείδι, οι οργανισμοί ηλεκτρονικού εμπορίου υπόκεινται σε πολλές απειλές και διακινδυνεύουν να εκτίθενται σε τέτοιους κινδύνους. Η ασφάλεια πληροφοριών πρέπει να παρουσιάσει πολλά μέτρα προστασίας, μέτρα ασφάλειας και υπηρεσίες. 7

8 Κεφάλαιο 1 ο : Αλληλεπίδραση μεταξύ ανθρώπου - υπολογιστή 1.1 Εισαγωγή Ο αποτελεσματικότερος τρόπος να εξασφαλισθεί δυνατότητα πρόσβασης γίνεται αναπόσπαστο τμήμα της βιομηχανίας και η τεχνολογία καθορίζει τα μέρη από τα οποία αποτελείται η δυνατότητα πρόσβασης σε πρότυπα. Αν και δεν υπάρχει κανένα επίσημο πρότυπο αυτή τη στιγμή, σε αυτό το κεφάλαιο παρουσιάζονται εν συντομία τα προγράμματα και οι πρωτοβουλίες που βρίσκονται σε εξέλιξη στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη. Ειδικότερα, αναλύονται οι οδηγίες δυνατότητας πρόσβασης που παράγονται από την Web Accessibility Initiative (WAI), μέρος της World Wide Web Consortium (W3C), μιας ανεξάρτητης και παγκοσμίως αναγνωρισμένης διαδικτυακής αρχής. Οι βασικοί πολιτικοί και τεχνικοί οργανισμοί, όπως η Microsoft, η Sun και η IBM, υποστηρίζουν αυτές τις οδηγίες. Σε αυτό το κεφάλαιο, θα αναφερθεί τι μπορεί να βελτιώσει τη δυνατότητα πρόσβασης. 8

9 1.2 Πρότυπα και πρωτοβουλίες δυνατότητας πρόσβασης Εθνικά και διεθνή πρότυπα Το Αμερικανικό Ίδρυμα Προτύπων (ANSI- American National Standards Institute) συνεργάζεται προς το παρόν με την Human Factors and Ergonomics Society (HFES) για να παρέχει τα πρότυπα ANSI/HFES-200, τα οποία είναι πιθανό να γίνουν η πρώτη τυποποιημένη, αμερικανικής βιομηχανίας, επίσημη δυνατότητα πρόσβασης στο Διαδίκτυο. Το αντίστοιχο ευρωπαϊκό είναι τα Harmony Guidelines που παράγονται από το πρόγραμμα TIDE (Technology Initiative for Disabled and Elderly People) που ιδρύθηκε το 1994 από την Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης Πρότυπα Βιομηχανίας Τρεις ηγετικές εταιρείες αναμίχθηκαν στην καθιέρωση των πρότυπων για την εύκολη πρόσβαση στο Διαδίκτυο. Αυτές οι εταιρείες είναι οι Microsoft, η Sun Microsystems και η IBM. Ειδικότερα, η IBM έχει καθιερωθεί από καιρό στην παραγωγή ειδικού λογισμικού για άτομα με ειδικές ανάγκες μέσω ειδικού συστήματος που έχει αναπτύξει γνωστό και ως SNS (Special Needs System). Κάθε εταιρεία έχει θέσει σε εφαρμογή τα προγράμματα δυνατότητας πρόσβασης και έχει εκδώσει τους πίνακες ελέγχου για δυνατότητα πρόσβασης στο Διαδίκτυο. 9

10 1.3 Πρωτοβουλία δυνατότητας πρόσβασης στο Διαδίκτυο Ένας από τους μακροπρόθεσμους στόχους της W3C είναι να παρέχει καθολική πρόσβαση: «Για να καταστήσουν το Διαδίκτυο προσιτό σε όλους με την προώθηση των τεχνολογιών θα πρέπει να λάβουν υπόψη τις απέραντες διαφορές στον πολιτισμό, την εκπαίδευση, τη δυνατότητα, τους υλικούς πόρους και τους φυσικούς περιορισμούς των χρηστών σε όλες τις ηπείρους.» (Chisholm, 1999) Για να επιτευχθεί αυτό, η Web Accessibility Initiative καθιερώθηκε το 1997 για να προωθήσει την ανάπτυξη ενός «προσιτού Διαδικτύου». Έχει δημοσιεύσει μία σειρά «Οδηγιών Δυνατότητας Πρόσβασης» που μπορεί να εφαρμοστεί στο περιεχόμενο Διαδικτύου, τα εργαλεία δημιουργίας και τους πράκτορες χρηστών. Είναι σημαντικό οι συντάκτες ιστοσελίδων να ακολουθούν αυτές τις οδηγίες ακολουθώντας την αρχική ιδέα που είχε ο Tim Berners-Lee για το Διαδίκτυο όταν σύνταξε την πρότασή του στο Κέντρο Πυρηνικών Μελετών και Ερευνών (CERN), κατά την οποία οποιοσδήποτε χρήστης, σε οποιοδήποτε τερματικό, σε οποιαδήποτε χώρα μπορεί να είναι σε θέση να έχει πρόσβαση στις πληροφορίες (Paciello M.G., 2000). H WAI υποστηρίζει ότι ακολουθώντας αυτές τις οδηγίες τότε το Διαδίκτυο μπορεί να καταστεί ικανοποιητικά προσβάσιμο σε όλους τους χρήστες οποιονδήποτε πάροχο υπηρεσιών και αν χρησιμοποιούν ή αν λειτουργούν κάτω από οποιουσδήποτε περιορισμούς (Chisholm,1999). Αυτό υποστηρίζεται από το γεγονός ότι ηγετικό λογισμικό πλοηγών, όπως ο Explorer και ο Navigator, έχουν ενσωματώσει τα πρωτόκολλα που περιγράφονται από το WAI. 10

11 1.4 WAI Web Content Accessibility Guidelines 1.0 Η παροχή προσιτού περιεχομένου ιστοσελίδων και η εφαρμογή σαφών τεχνικών περιήγησης θα οδηγήσουν πιθανώς σε έναν καλύτερο ιστοχώρο για όλους τους χρήστες (Nielsen, 2000). Οι υπεύθυνοι περιεχομένου μπορούν να το επιτύχουν αυτό με το να λάβουν υπόψη τα ακόλουθα: Φόντο, κείμενα και χρώματα Εικόνες Πολυμέσα Γραφικός χάρτης ιστοσελίδας Συνδέσεις και περιήγηση Πλαίσια Πίνακες Φόρμες Αυτοματοποιημένα Σενάρια (Scripts) Φορητό σχήμα εγγράφων Java Applets and Plug-ins Δυναμικό Περιεχόμενο 11

12 1.5 Περιορισμοί σχεδιασμού Στη σημερινή εποχή, ορισμένοι υπεύθυνοι ανάπτυξης ιστοσελίδων προσπαθούν να επιλύσουν το πρόβλημα της προσβασιμότητας παρέχοντας έναν εναλλακτικό τύπο ιστοσελίδας που παρέχει μόνο κείμενο. Το πρόβλημα με αυτή τη προσέγγιση είναι ότι είναι δύσκολο να διατηρηθεί ειδικά αν η ιστοσελίδα ενημερώνεται τακτικά. Η ιστοσελίδα με κείμενο μόνο είναι συχνά ξεχασμένη και γίνεται γρήγορα μη εκσυγχρονισμένη (RNIB, 2004). Το RNIB και το WAI δε συστήνουν μείωση της χρήσης των γραφικών ή την παραγωγή μιας εναλλακτικής ιστοσελίδας μόνο με κείμενο, όπως παρερμηνεύεται συχνά. Το WAI προτείνει οι ιστοσελίδες να σχεδιάζονται και να εφαρμόζονται χρησιμοποιώντας τις οδηγίες δυνατότητας πρόσβασής τους. Αυτό θα εξασφαλίσει ότι το περιεχόμενο μπορεί να προσεγγισθεί από τη βοηθητική τεχνολογία και τις παλαιότερες εκδόσεις πλοηγών. Το RNIB θεωρεί ότι η καλύτερη πρακτική είναι ο «παγκόσμιος σχεδιασμός», μία ενιαία έκδοση μιας ιστοσελίδας που είναι προσιτή από όλους τους χρήστες, ανεξάρτητα από το πώς έχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο (RNIB, 2004). Μία από τις ανησυχίες για τις οδηγίες δυνατότητας πρόσβασης, που εκφράζεται από τους υπευθύνους για την ανάπτυξη του Διαδικτύου, είναι ότι θα τοποθετήσει τα όρια στη δυνατότητά τους για δημιουργικότητα (Fiddes, 2001). Το Διαδίκτυο δεν είναι απλά ένα οπτικό μέσο, είναι ένα εργαλείο για την παράδοση πληροφοριών. Μπορούν να υπάρξουν μερικοί περιορισμοί, αλλά οι περισσότερες πτυχές του σύγχρονου σχεδιασμού μπορούν να γίνουν προσιτές με λίγη προσπάθεια (Fiddes, 2001). Η δυνατότητα πρόσβασης στο Διαδίκτυο συχνά συγκρίνεται με τη δυνατότητα πρόσβασης στην αρχιτεκτονικής: «Στην περίπτωση που οι αρχιτέκτονες δυσανασχετούσαν με την επιβολή μεθόδων για εύκολη πρόσβαση σε άτομα με ειδικές ανάγκες με το πρόσχημα ότι αυτό θα περιόριζε την τη δημιουργικότητα τους ένας θα είχε κάθε λόγο να καταδικάσει αυτή τους τη σκέψη» (Fiddes, 2001). 12

13 Τα διαφορετικά πρότυπα θα ισχύσουν για τους διαφορετικούς τύπους ιστοσελίδων και οργανισμών. Θα υπάρξει μεγαλύτερη ή μικρότερη έμφαση στις καλλιτεχνικές εναντίον των λειτουργικών πτυχών σε κάθε περίπτωση. Εντούτοις, τα κοινά κατώτατα επίπεδα πρέπει να ισχύσουν (Fiddes, 2001). 1.6 Συμπεράσματα Οι Web Content Accessibility Guidelines 1.0 είναι μία σύσταση του WAI που υποστηρίζεται από τις βασικές πολιτικές και βιομηχανικές οντότητες, για να βοηθήσει να αναπτύξουν ένα προσιτό Διαδίκτυο. Αυτό είναι χρήσιμο για τους χρήστες με οπτική αναπηρία που προσπαθούν να έχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο αλλά θα γίνει όλο και περισσότερο σημαντικό για τους χρήστες στο μέλλον, που προσπαθούν να έχουν πρόσβαση στο περιεχόμενο δικτύου σε ποικίλες πλατφόρμες, όπως τα κινητά τηλέφωνα. Η δυνατότητα πρόσβασης δεν είναι κάτι που πρέπει να επιτευχθεί και να αγνοηθεί έπειτα. Αντ αυτού πρέπει να ενσωματωθεί σε κάθε στάδιο της διαδικασίας ανάπτυξης Διαδικτύου, από τον προγραμματισμό ως την εφαρμογή και τη συντήρηση. Οι οργανισμοί με τις υπάρχοντες ιστοσελίδες πρέπει να αναθεωρήσουν τη δυνατότητα πρόσβασης της ιστοσελίδας τους επειγόντως και να εφαρμόσουν οποιαδήποτε πρώτη προτεραιότητα σημείων ελέγχου όπως η παροχή των ισοδύναμων κειμένων για τις εικόνες, χωρίς καθυστέρηση. Αυτό είναι το κατώτατο αποδεκτό επίπεδο για τη δυνατότητα πρόσβασης Διαδικτύου σύμφωνα με το WAI. Οι μεγάλοι οργανισμοί που αποτυγχάνουν να καλύψουν αυτές τις απαιτήσεις μπορεί να υποστούν νομικές κυρώσεις. 13

14 Κεφάλαιο 2 ο :Ανάπτυξη ιστοσελίδων ηλεκτρονικού εμπορίου 2.1 Εισαγωγή Έπειτα από έρευνα αποφασίσαμε ότι πρέπει να χρησιμοποιηθεί ASP.NET, για τον κώδικα του καταστήματός μας ηλεκτρονικού εμπορίου. Πήραμε αυτή την απόφαση επειδή τα συμπεράσματα της έρευνας έδειξαν ότι η ASP.NET είναι μία τεχνολογία προγραμματισμού στο Διαδίκτυο που προσφέρει πολλές δυνατότητες και είναι σε θέση να «συνεργαστεί» με πολλά άλλα προγράμματα και τεχνολογίες (εκτός από βάσεις δεδομένων). 2.2 ASP.NET Σύμφωνα με τους Darie και Watson (2002) η ASP.NET έχει τρία σημαντικά χαρακτηριστικά: 1. Ο κώδικας για τον εξυπηρετητή μπορεί να γραφεί σε οποιαδήποτε.net γλώσσα. Ο.NET σκελετός εφοδιάζεται με τρείς γλώσσες προγραμματισμού(c#, Visual Basic.NET and JavaScript.NET), αλλά η συνολική υποδομή έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να είναι ανεξάρτητη της γλώσσας προγραμματισμού. 2. Ο κώδικας για τις ASP.NET σελίδες συντάσσεται και εκτελείται πλήρως στον εξυπηρετητή έχοντας ως αποτέλεσμα εξαιρετικές επιδόσεις. 3. Η ιδέα του ανεξάρτητου κώδικα βοηθάει στον διαχωρισμό του γραφικού περιβάλλοντος από το «λογικό» περιβάλλον(προγραμματιστικό). 14

15 Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω χαρακτηριστικά αποφασίσαμε να χρησιμοποιήσουμε τη γλώσσα προγραμματισμού ASP.NET. Παρακάτω θα αναφέρουμε το εργαλείο ανάπτυξης το οποίο χρησιμοποιήσαμε και τη βάση δεδομένων. 2.3 Macromedia Dreamweaver To Dreamweaver είναι ένα ενσωματωμένο περιβάλλον ανάπτυξης δικτύου, το οποίο χρησιμοποιείται για να δημιουργήσει ιστοσελίδες. Το προτιμήσαμε δεδομένου ότι έχει τη λειτουργία για να παράγει ASP.ΝΕΤ ιστοσελίδες χωρίς την ανάγκη να γραφτεί ατέλειωτος κώδικας. Το Dreamweaver προσφέρει πολλές δυνατότητες για την HTML και το HCI μέρος της ιστοσελίδας. Διαθέτει ένα ευρύ φάσμα επιλογών για να επιλέξεις και δεδομένου ότι τα νέα και πιο συγκεκριμένα χαρακτηριστικά μπορούν να μεταφορτωθούν από την ιστοσελίδα της επιχείρησης, το κάνει την τελική επιλογή. 15

16 2.4 Βάση Δεδομένων Για αυτό το είδος ιστοσελίδας απαιτείται μία βάση δεδομένων προκειμένου να αποθηκευτεί το μεγαλύτερο μέρος των πληροφοριών. Τέτοιες πληροφορίες είναι τα προϊόντα μας (τιμή, σχόλια, κωδικός), συγγραφείς (όνομα συγγραφέως, είδος συγγραφέως) και ειδήσεις που θα επιδειχθούν στα διάφορα τμήματα. Επιπλέον, η βάση δεδομένων θα αποθηκεύσει τις λεπτομέρειες για τον διαχειριστή, ο οποίος θα είναι σε θέση να αλλάξει τις πληροφορίες των προϊόντων και των ειδήσεων. Επιλέξαμε την Microsoft Access για να αποθηκεύσουμε τις πληροφορίες μας, δεδομένου ότι υποστηρίζεται από όλες σχεδόν τις επιχειρήσεις φιλοξενίας ιστοσελίδων. Το Ms Access μπορεί να βρεθεί στο πακέτο Ms Office. Μαζί με το Ms Access χρησιμοποιούνται δηλώσεις SQL προκειμένου να μεταφερθούν οι ζωτικής σημασίας πληροφορίες από τη μία σελίδα στην άλλη και να υποβληθούν σε επεξεργασία τα αιτήματα του χρήστη. 16

17 Κεφάλαιο 3 ο : Ανάπτυξη Ιστοσελίδας 3.1 Εισαγωγή Μετά την επιλογή όλων των τεχνικών λεπτομερειών λογισμικού, το επόμενο βήμα είναι η ανάπτυξη της ιστοσελίδας. Το κατάστημά μας ηλεκτρονικού εμπορίου είναι βασισμένο στο UltraEasy Shopping Cart που δημιουργήθηκε από τον Gordon Knapp. Σκοπός της εργασίας μας δεν είναι να δημιουργηθεί η πλατφόρμα ηλεκτρονικού εμπορίου, παρά να γίνει κατανοητό πώς δουλεύουν οι συνδέσεις και η διαδικασία, ό,τι προσδιορίζει τους διαφορετικούς περιορισμούς, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα επιτυχημένο κατάστημα. Το κατάστημά μας είναι ένα CD / DVD Record Store το οποίο αποκαλείται Studio 69. Στην κεντρική σελίδα ο χρήστης μπορεί να δει όλα τα προϊόντα (σαν προϊόντα από τώρα και στη συνέχεια της εργασίας θα αναφέρουμε CDs και DVDs), τις προσφορές και τις ειδήσεις. Κάθε κατηγορία προϊόντων περιέχει μία λίστα από CDs ή DVDs και κάθε προϊόν μία μικρή περιγραφή, μία σύνδεση με ένα αρχείο demo mp3, εάν είναι ένα CD, ή ένα αρχείο επίδειξης πολυμέσων, εάν είναι DVD και μία σύνδεση από όπου μπορείς να αγοράσεις το συγκεκριμένο προϊόν. Υποθέτουμε ότι μεταφέρουμε τη λειτουργία των πιστωτικών καρτών σε μία άλλη επιχείρηση για λόγους ευκολίας και ασφαλείας. 17

18 3.2 Dreamweaver Χρησιμοποιήσαμε Dreamweaver όπως δηλώθηκε παραπάνω, για να αλλάξει η εικόνα του καταστήματός μας ηλεκτρονικού εμπορίου αντί να χρησιμοποιήσουμε τις επιλογέςρυθμίσεις που παρείχε το UltraEasy Shopping Cart. Όλες οι ιστοσελίδες χρησιμοποιούν το ίδιο πρότυπο προκειμένου να δοθεί ένα πιο «στερεό» συναίσθημα της ιστοσελίδας. Δε θα αναλύσουμε περαιτέρω το πώς να χρησιμοποιήσουμε το Dreamweaver για να δημιουργήσουμε ιστοσελίδες διότι θα ξεφεύγαμε από το σκοπό αυτής της εργασίας. Ένα παράδειγμα της κύριας οθόνης καλωσορίσματος παρουσιάζεται παρακάτω. Εικόνα 1: Σελίδα καλωσορίσματος 18

19 3.3 Βάση Δεδομένων Η Ms Access χρησιμοποιείται για να αποθηκεύσει όλες τις πληροφορίες για τα βιβλία, τους συγγραφείς, τις ειδικές προσφορές κτλ. Καθένα προϊόν αποθηκεύεται σε έναν διαφορετικό πίνακα στην ίδια βάση δεδομένων, καθιστώντας το κατά συνέπεια ευκολότερο να το ελέγξει και να το συντηρήσει. Για την αποθήκευση των κωδικών πρόσβασης, μία εντελώς διαφορετική βάση δεδομένων χρησιμοποιείται προκειμένου να αυξηθεί η ασφάλεια της ιστοσελίδας. Η ανάλυση των πληροφοριών μεταξύ των σελίδων (ο κωδικός του βιβλίου του οποίου τις λεπτομέρειες ο χρήστης έχει επιλέξει να δει) γίνεται με τη χρήση των δηλώσεων της SQL. Η ακόλουθη εικόνα παρουσιάζει έναν πίνακα της βάσης δεδομένων. Εικόνα 2: Βάση δεδομένων Καμία βάση δεδομένων χρηστών δε χρησιμοποιήθηκε επειδή μεταφέραμε τις μεθόδους πληρωμής σε μία άλλη επιχείρηση, για τους λόγους που αναφέραμε παραπάνω. 19

20 3.4 Χαρακτηριστικά Διαχείριση Ένα πολύ σημαντικό ζήτημα είναι ο τρόπος με τον οποίο νέα CDs και DVDs μπορούν να προστεθούν στο σύστημα. Στο ηλεκτρονικού εμπορίου κατάστημά μας αυτό μπορεί να γίνει εύκολα. Ο διαχειριστής μπορεί να συνδεθεί χρησιμοποιώντας τη σελίδα σύνδεσης. Εικόνα 3: Σελίδα εισόδου διαχειριστή 20

21 Αφότου ο διαχειριστής καταχωρήσει το όνομα χρήστη και τον κωδικό πρόσβασής του θα οδηγηθεί στην κεντρική σελίδα διαχειριστών, από όπου μπορεί να προσθέσει, να εκδώσει, να διαγράψει τα προϊόντα, τις προσφορές και τις ειδήσεις. Εικόνα 4: Κεντρική σελίδα διαχειριστή Εικόνα 5: Διαχείριση της κατηγορίας κλασική μουσική 21

22 3.4.2 Καλάθι αγορών Ένα άλλο χαρακτηριστικό του καταστήματός μας ηλεκτρονικού εμπορίου είναι το καλάθι αγορών. Όταν γίνεται κλικ στη σύνδεση Buy οποιουδήποτε CD ή DVD θα το προσθέσει στο καλάθι αγορών σας. Από εκεί μπορείτε είτε να συνεχίσετε είτε να επιλέξετε να το αφαιρέσετε από το καλάθι αγορών σας. Εικόνα 6: Αγορά προϊόντος 22

23 Εικόνα 7: Καλάθι αγορών Κάνοντας κλικ στην αντίστοιχη επιλογή για την αφαίρεση του προϊόντος από το καλάθι αγορών, θα οδηγηθείτε σε μία ασφαλή σελίδα για να καταχωρήσετε όλες τις απαραίτητες πιστωτικές πληροφορίες. Σύμφωνα με τις πληροφορίες μεταφοράς μας το CD ή DVD σας, σας αποστέλλεται την ίδια μέρα εάν η παραγγελία τοποθετείται πριν τις 08:00 πμ ή την επόμενη εργάσιμη μέρα. 3.5 Προτάσεις για περαιτέρω ανάπτυξη Η περαιτέρω ανάπτυξη του προγράμματος μπορεί να περιλάβει μία βάση δεδομένων που θα αποθηκεύει τις πληροφορίες- λεπτομέρειες του πελάτη μαζί με την επαλήθευση πιστωτικών καρτών. Ο ασφαλέστερος και αποδοτικότερος τρόπος να ελεγχθούν οι πιστωτικές κάρτες, και κατά συνέπεια να προστατευθεί η επιχείρηση και οι πελάτες συγχρόνως, είναι να οριστεί αυτός ο στόχος σε μία άλλη επιχείρηση. Δυστυχώς αυτό το χαρακτηριστικό δε συμπεριλήφθηκε δεδομένου ότι δεν είχαμε τα απαραίτητα κεφάλαια για να το μεταφέρουμε σε μία εξωτερική επιχείρηση. Μία άλλη σημαντική δυνατότητα που θα μπορούσε να αναπτυχθεί θα ήταν να δημιουργηθεί ένας τρόπος έτσι ώστε μόλις ένας χρήστης εισέρχεται στην ιστοσελίδα να είναι σε θέση να προσαρμόσει τον λογαριασμό του σύμφωνα με τις προτιμήσεις του. Αυτό θα οδηγούσε σε μία πιο ευχάριστη και πιο κοντά στο χρήστη πλοήγηση. 23

24 3.6 Συμπεράσματα Εκτός από τις βασικές τεχνικές γνώσεις που λάβαμε κατά τη διάρκεια της εφαρμογής, επίσης αποκτήσαμε ανάλογη εμπειρία. Η τήρηση των προγραμματισμένων προθεσμιών είναι ζωτικής σημασίας και η αποτυχία να το πραγματοποιήσουμε μπορεί να αποβεί μοιραία για την επιτυχία του προγράμματος. Εντούτοις, αν τα κατάλληλα μέτρα και ο προσεκτικός προγραμματισμός λαμβάνονται, αυτός ο τύπος απειλών μπορεί να περιοριστεί στο ελάχιστο. Ακόμα και όταν εμφανίζονται από το πουθενά, με το να σχεδιάζουμε εκ των προτέρων είμαστε σε θέση να τους υπερνικήσουμε κατά τη διάρκεια των αναμενόμενων προθεσμιών. Επομένως, η αποτελεσματική χρονική διαχείριση μπορεί να μας οδηγήσει έξω από τις δύσκολες καταστάσεις.. 24

25 Κεφάλαιο 4 ο :Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του ηλεκτρονικού εμπορίου 4.1 Εισαγωγή Το ηλεκτρονικό εμπόριο είναι ένα μέρος της επιχείρησης, όπου τα προϊόντα και οι υπηρεσίες διαφημίζονται, αγοράζονται και πωλούνται μέσω του Διαδικτύου. Πολλές επιχειρήσεις έχουν γίνει εξαιρετικά κερδοφόρες μέσω των πωλήσεων στο Διαδίκτυο. Οι υπολογιστές Dell είναι ένα πρωταρχικό παράδειγμα. Οι μικρές επιχειρήσεις ή ακόμη και κάποιος ιδιώτης μπορούν επίσης να εμπορευτούν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους σε παγκόσμια βάση μέσω του ηλεκτρονικού εμπορίου. Οι μεγάλες επιχειρήσεις μπορούν να μειώσουν το κόστος πωλήσεων και αποθήκης πουλώντας μέσω του Διαδικτύου. 25

26 4.2 Παραδοσιακές πωλήσεις Στις παραδοσιακές πωλήσεις ο αγοραστής ή/και ο πωλητής είναι το ενεργό συμβαλλόμενο μέρος. Μία περίπτωση είναι, είτε να πάει αυτοπροσώπως στο κατάστημα για να αγοράσει είτε να πάρει τηλέφωνο και να κάνει μία παραγγελία. Σε άλλη περίπτωση, ο πωλητής πηγαίνει στο σπίτι ή στην επιχείρησης, ή αντίστοιχα παίρνει τηλέφωνο, για να πραγματοποιήσει την πώληση. Μία τρίτη μέθοδος συνδυάζει τη δράση και από τα δύο συμβαλλόμενα μέρη. Το τμήμα επιχειρησιακών πωλήσεων ταχυδρομεί έναν κατάλογο ή άλλο υλικό και ο πελάτης στη συνέχεια κάνει μία αγορά από τον κατάλογο. Όλες αυτές οι μέθοδοι ισχύουν για τις πωλήσεις μεταξύ επιχείρησης και πελάτη καθώς επίσης ισχύουν και για ενδοεπιχειρησιακές πωλήσεις. 4.3 Ηλεκτρονικό εμπόριο Το ηλεκτρονικό εμπόριο προσθέτει μία νέα μέθοδο, παρόμοια με έναν κατάλογο ταχυδρομικής παραγγελίας. Το τμήμα επιχειρησιακών πωλήσεων παραθέτει μία ιστοσελίδα με έναν online κατάλογο. Ο αγοραστής στη συνέχεια επιλέγει τα προϊόντα από τον online κατάλογο και κάνει την παραγγελία είτε μέσω του Διαδικτύου, είτε τηλεφωνικά, είτε ταχυδρομικά. Παρότι ο αγοραστής στην πραγματικότητα χρησιμοποιεί έναν online κατάλογο, η μεταφορά ότι κινείται με ένα καλάθι αγοράς χρησιμοποιείται συχνά στις ηλεκτρονικές επιχειρήσεις. Αυτό επιτρέπει στον πελάτη να βάλει προϊόντα στο καλάθι αγορών μέχρι να τα αφαιρέσει ή όταν γίνεται τελικά η αγορά. 26

27 4.4 Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα Υπάρχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα και για τον πωλητή και για τον αγοραστή στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Πωλητής Τα πλεονεκτήματα για τον πωλητή περιλαμβάνουν: Πρόσβαση στις παγκόσμια αγορά Ελάχιστες δαπάνες πωλήσεων Μπορεί να ανταγωνιστεί με μεγαλύτερες επιχειρήσεις Μπορεί να ακολουθήσει τις αγορές και τα δεδομένα για να συστήσει άλλα προϊόντα στον πελάτη Τα μειονεκτήματα για τον πωλητή περιλαμβάνουν: o Δεν υπάρχει προσωπική επαφή o Δαπάνη να αποκτήσει τους δημοφιλείς κεντρικούς εξυπηρετητές κτλ o Πρέπει να προσλάβει άτομα που να έχουν γνώσεις πάνω στο ηλεκτρονικό εμπόριο Αγοραστής Τα πλεονεκτήματα για τον αγοραστή περιλαμβάνουν: Μπορεί να βρει προϊόντα τα οποία είναι δύσκολο να βρεθούν Μειωμένο κόστος Διαθεσιμότητα αυτοματοποιημένης σύγκρισής κόστους μεταξύ διαφορετικών ηλεκτρονικών καταστημάτων 27

28 Τα μειονεκτήματα για τον αγοραστή περιλαμβάνουν: o Πρέπει να πληρώσει για την αποστολή και να περιμένει για την παράδοση o Δεν μπορεί να δει ή να αισθανθεί ένα προϊόν πριν πάρει μία απόφαση o Δεν μπορεί εύκολα να επιστρέψει ένα προϊόν ή να λάβει υποστήριξη για αυτό 4.7 Στοιχεία ηλεκτρονικού εμπορίου Ακριβώς όπως στο παραδοσιακό εμπόριο, ειδικά για αυτό που πραγματοποιείται με ταχυδρομική παραγγελία, υπάρχουν ορισμένα στοιχεία που απαιτούνται για να πραγματοποιήσουν την online επιχείρηση. Πρέπει: Να προωθηθεί η παρουσία της ιστοσελίδας Να έχει έναν online κατάλογο ή ένα κατάστημα Να έχει τη δυνατότητα να λάβει τις πληρωμές Να είναι σε θέση να παραδώσει το προϊόν Να παρέχει υποστήριξη μετά από την πώληση 4.8 Προώθηση ιστοσελίδων Πρέπει ο πωλητής να διαφημίσει και να προωθήσει την επιχείρησή του, έτσι ώστε οι πελάτες είτε να έρθουν στο κατάστημά του, είτε να διαβάσουν τον κατάλογο είτε να βλέπουν την ιστοσελίδα του. 28

29 4.9 Online κατάλογος ή κατάστημα Ο πωλητής πρέπει να έχει ένα κατάστημα ή έναν κατάλογο όπου οι πελάτες θα μπορούν να δουν και να επιλέξουν τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες. Οι πελάτες πρέπει να είναι σε θέση να περιηγηθεί εύκολα μεταξύ των επιλογών του και να επιλέξει τα προϊόντα που επιθυμεί για μετέπειτα αγορά. Πρέπει επίσης να έχει πρόσβαση σε πληροφορίες και να μπορεί να δει εικόνες των προϊόντων Εύρεση προϊόντων Η ιστοσελίδα πρέπει να είναι εργονομικά σχεδιασμένη έτσι ώστε να είναι εύκολο για τους πελάτες να βρουν αυτό που θέλουν. Ο πελάτης θα πρέπει να ξέρει τι βρίσκεται στο κατάστημα και τα προϊόντα θα πρέπει να είναι οργανωμένα σε κατηγορίες. Ο πελάτης πρέπει να είναι σε θέση να ψάξει εύκολα για αυτό που θέλει χωρίς τη βοήθεια ενός υπαλλήλου- πωλητή Επιλογή επιθυμητού προϊόντος Από τη στιγμή που ο πελάτης βρει αυτό που ψάχνει μπορεί να καταχωρήσει την επιλογή του στο καλάθι αγορών και να συνεχίσει την αναζήτηση άλλων προϊόντων. Αυτό διευκολύνει τον πελάτη να αγοράσει πολλά προϊόντα, καθώς επίσης να αγοράσει και προϊόντα τα οποία δεν αναζητούσε ή ενδεχομένως δεν είχε ανάγκη. Ακριβώς όπως συμβαίνει σε ένα «παραδοσιακό» κατάστημα, οι πελάτες αγοράζουν συχνά προϊόντα που βλέπουν εκείνη τη στιγμή στο κατάστημα. Για παράδειγμα, τα καταστήματα τοποθετούν στο ταμείο κάποια προϊόντα τα οποία θέλουν να προωθήσουν. 29

30 4.12 Αγορά προϊόντος Θα πρέπει να είναι εύκολο για τους πελάτες να αγοράσουν τα προϊόντα που επιθυμούν. Θα πρέπει ο πωλητής να έχει έναν τρόπο να δέχεται τις online πληρωμές είτε χρησιμοποιώντας πιστωτικές κάρτες είτε άλλους τρόπους πληρωμής. Για παράδειγμα, οι ενδοεπιχειρησιακές πωλήσεις μπορούν απλά να περιλάβουν μία εντολή αγοράς. Η αγορά ενός προϊόντος είναι πολύπλοκη αλλά θα πρέπει να γίνει όσο το δυνατόν πιο απλή για τον πελάτη: 1. Ο πελάτης θα πρέπει να δώσει κάποιες πληροφορίες για τον εαυτό του. Συνήθως ζητείται όνομα, διεύθυνση και Θα πρέπει να επιλεγεί ένας κοινώς αποδεκτός τρόπος πληρωμής και να συγκεντρωθούν οι πληροφορίες πιστωτικών καρτών και τιμολογίου. 3. Ο έμπορος-πωλητής πρέπει να επεξεργαστεί τις πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο πληρωμής του πελάτη. 4. Τέλος, ο πελάτης πρέπει να λάβει την επιβεβαίωση της πώλησης. Θα πρέπει να αναφέρουμε όμως ότι υπάρχει ανησυχία για την ασφάλεια των στοιχείων για αγορές μέσω πιστωτικών καρτών καθώς υπάρχει η δυνατότητα κρυπτογράφησης της μεταφοράς των προσωπικών στοιχείων. 30

31 4.13 Παράδοση προϊόντος Θα πρέπει η ιστοσελίδα να παρέχει ικανοποιητικά μέσα για την εκπλήρωση της παραγγελίας και την παράδοση των προϊόντων στους πελάτες. Οι διαφορετικοί τρόποι παράδοσης εξαρτώνται από τον τύπο των προϊόντων που αγοράζονται. Το προϊόν μπορεί να είναι προσβάσιμο σε ειδικές πληροφορίες στο Διαδίκτυο, μπορεί να είναι λογισμικό το οποίο μπορεί να αποκτηθεί έπειτα από download στο Διαδίκτυο ή μπορεί να είναι προϊόντα τα οποία πρέπει να παραδοθούν στον πελάτη Υποστήριξη- Συντήρηση Θα πρέπει να παρέχεται στο πελάτη υποστήριξη μέσω του τμήματος τεχνικής υποστήριξης. Μέσω του τμήματος αυτού ο πελάτης θα μπορεί να αναφέρει τυχόν προβλήματα ή επιστροφές προϊόντων Συμπεράσματα Το ηλεκτρονικό εμπόριο είναι παρόμοιο με το εμπόριο των ταχυδρομικών πωλήσεων. Θέματα παράδοσης και υποστήριξης είναι παρόμοια με αυτά των ταχυδρομικών πωλήσεων. 31

32 Κεφάλαιο 5 ο :Το Ηλεκτρονικό Μας Κατάστημα Το ηλεκτρονικό μας κατάστημα θα ξεκινήσει πουλώντας μουσική και ταινίες μέσω του διαδικτύου σε cd και dvd αντίστοιχα. Σε επόμενο στάδιο αυτό θα αλλάξει. Ο πελάτης θα έχει τη δυνατότητα να μεταφορτώσει τη μουσική ή τη ταινία που θα επιθυμεί στον υπολογιστή του. Χρησιμοποιώντας αυτή τη μέθοδο επωφελούνται και οι δύο πλευρές. Ο αγοραστής γιατί μειώνεται η τιμή του προϊόντος και ο πωλητής γιατί μειώνεται το κόστος. Ένα ακόμη πλεονέκτημα της ηλεκτρονικής συναλλαγής είναι ότι ο αγοραστής έχει τη δυνατότητα να ακούσει ή να δει ένα κομμάτι της μουσικής ή της ταινίας αντίστοιχα. Έτσι δίνεται η δυνατότητα στον αγοραστή να αποφύγει αγορές που δε ταιριάζουν στα γούστα του. Τέλος για την επίτευξη της καλής λειτουργίας του ηλεκτρονικού μας καταστήματος απαιτείται η καθημερινή του ανανέωση. Έτσι οι πελάτες θα έχουν τη δυνατότητα να λαμβάνουν τις τελευταίες κυκλοφορίες. 32

33 Βιβλιογραφία Royal National Institute for the Blind RNIB (2004) Accessible Web Design, hcsp IBM (2004) Web Accessibility Checklist, Sun Microsystems (2004) Accessibility Program, Fiddes N. (2001) SMART Guide no.21 Web Accessibility Scottish Enterprise Chisholm W.,Vanderheiden G. & Jacobs Web Content Accessibility Guidelines 1.0 W3C, 1999, Paciello M.G. (2000) Web Accessibility for People with disabilities. CMP Books Nielsen J. (2000) Disabled Accessibility: The Practice of Simplicity., New Riders Publishing Jacobs I., Brewer J., (1999) Accessibility Features of CSS. W3C Dix Alan J. (1998) Human-computer interaction London: Prentice Hall Europe Shneiderman Ben (1998) Designing the user interface : strategies for effective human-computer interaction, Addison-Wesley Longman Preece Jenny (2002) Interaction design : beyond human-computer interaction, John Wiley & Sons, New York Scott M (2003) Sams Teach Yourself ASP.NET in 24 hours, Sams Publishing Payne C (2002) Sams Teach Yourself ASP.NET in 21 days, Sams Publishing Dairie C., Watson K. (2002) Beginning ASP.NET E-Commerce with Visual Basic.NET and Visual Studio.NET, Wrox Press 33

34 Edward J., Apostol, Elbaga O., Short D., Turnbull R. (2003) Dreamweaver Mx: Advanced ASP Web Development, Glasshaus Mercer D. (2001) ASP 3.0 : a beginner's guide, McGraw-Hill, London Weissinger, Keyton A.(2000) ASP in a nutshell : a desktop quick reference, O'Reilly, CA Bernstein T. (1996) Internet security for business, Wiley Hendry M. (1995) Practical computer network security, Artech House, London Laudon K., Laudon J. (2003) E-Commerce: Business, Technology, Society, Addison Wesley McCarthy M. P., Campbell S. (2001) Security Transformation: Digital Defense Strategies to Protect Your Company's Reputation and Market Share, McGraw-Hill Education Ford W., Baum M. (2001) Secure Electronic Commerce: Building the Infrastructure for Digital Signatures and Encryption, Prentice Hall