Η συμβολή του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας στην εφαρμογή του Νομοθετικού πλαισίου για την Υγεία και Ασφάλεια στην εργασία

Transcript

1 Η συμβολή του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας στην εφαρμογή του Νομοθετικού πλαισίου για την Υγεία και Ασφάλεια στην εργασία Ελένη Ζωγράφου Δρ. Βιολόγος Προϊσταμένη Τμήματος Επιθεώρησης Ασφάλειας & Υγείας στην Εργασία Α Τομέα Δυτικής Αττικής

2 Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) Αποτελεί τον αρμόδιο ελεγκτικό μηχανισμό του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης για την ορθή εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας Αποστολή Η διασφάλιση των εργασιακών δικαιωμάτων και της ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων

3 Ο Ρόλος του Σ.ΕΠ.Ε. Ρόλος του Σ.ΕΠ.Ε.

4 Δύο κλάδοι Επιθεώρησης 1. Επιθεώρηση Εργασιακών Σχέσεων 2. Επιθεώρηση Ασφάλειας & Υγείας στην εργασία Οι Επιθεωρητές Εργασιακών Σχέσεων ελέγχουν την εφαρμογή των διατάξεων εργατικής νομοθεσίας για τα εργασιακά δικαιώματα και παρεμβαίνουν συμφιλιωτικά για την επίλυση ατομικών ή συλλογικών διαφορών που προκύπτουν από τη σχέση εργασίας. Οι Επιθεωρητές Ασφάλειας & Υγείας στην Εργασία ελέγχουν την εφαρμογή των διατάξεων της νομοθεσίας για την Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία και έχουν ως βασικό στόχο τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας και την πρόληψη των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών, καθώς και την ανάπτυξη κουλτούρας πρόληψης.

5 Κύριο έργο του Σ.ΕΠ.Ε.,Η επιθεώρηση όλων των χώρων εργασίας για τον έλεγχο εφαρμογής της εργατικής νομοθεσίας για τα εργασιακά δικαιώματα και την ασφάλεια και υγεία των εργαζομένων, καθ όλο το 24ωρο, χωρίς προειδοποίηση Η εξέταση καταγγελιών των εργαζομένων ή συλλογικών οργάνων τους Η έρευνα των αιτίων των εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών Η παροχή ενημέρωσης και πληροφοριών προς εργαζόμενους και εργοδότες σχετικά με την ορθή τήρηση των κείμενων διατάξεων Η επιβολή των προβλεπόμενων κυρώσεων στο πλαίσιο της κατασταλτικής του δράσης

6 Οργανόγραμμα του Σ.ΕΠ.Ε.

7 Περιφερειακές Δ/νσεις Επιθ/σης Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ & ΘΡΑΚΗΣ (9 Τμήματα Επιθεώρησης) ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ΗΠΕΙΡΟΥ, ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ & ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ Τμήματα Επιθεώρησης: Α Τομέα Θεσσαλονίκης Χαλκιδικής, Β Τομέα Θεσσαλονίκης Πέλλας, Ροδόπης Έβρου, Καβάλας, Δράμας Ξάνθης, Σερρών, Πιερίας Ημαθίας, Κοζάνης Γρεβενών, Καστοριάς (7 Τμήματα Επιθεώρησης) Τμήματα Επιθεώρησης: Αχαΐας, Ηλείας, Αρκαδίας Αργολίδας, Μεσσηνίας Λακωνίας, Αιτωλοακαρνανίας, Ιωαννίνων, Άρτας, ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (6 Τμήματα Επιθεώρησης) Τμήματα Επιθεώρησης: Λάρισας, Μαγνησίας, Τρικάλων Καρδίτσας, Φθιώτιδας Ευρυτανίας, Ευβοίας, Βοιωτίας Φωκίδας ΑΘΗΝΩΝ, ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ & ΚΡΗΤΗΣ (6 Τμήματα Επιθεώρησης) Τμήματα Επιθεώρησης: Α Τομέα Αθηνών, Β Τομέα Αθηνών, Α Τομέα Ανατολικής Αττικής, Β Τομέα Ανατολικής Αττικής, Ηρακλείου Κρήτης, Χανίων Κρήτης ΠΕΙΡΑΙΑ, ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ & ΑΙΓΑΙΟΥ (7 Τμήματα Επιθεώρησης) Τμήματα Επιθεώρησης: Πειραιά, Α Τομέα Δυτικής Αττικής, Β Τομέα Δυτικής Αττικής, Σύρου, Άνδρου, Κορινθίας, Χίου Λέσβου Στον ως άνω χάρτη παρουσιάζεται η γεωγραφική κατανομή των Περιφερειακών Διευθύνσεων Επιθεώρησης Ασφάλειας & Υγείας στην Εργασία. Σημειώνεται ότι στην έδρα κάθε Περιφερειακής Διεύθυνσης λειτουργεί από ένα Τμήμα Συντονισμού Επιθεώρησης Ασφάλειας & Υγείας στην Εργασία και συγκεκριμένο πλήθος Τμημάτων Επιθεώρησης Ασφάλειας & Υγείας στην Εργασία.

8 Ελεγκτική ενημερωτική δράση ΕΑΥΕ 1. Προγραμματισμένη ελεγκτική δράση A.Ετήσιο πρόγραμμα ελεγκτικής δράσης Κατάρτιση βάσει ανάλυσης κινδύνου από τη Δ/νση Προγραμματισμού & Συντονισμού της Κεντρικής Υπηρεσίας, για κάθε Περιφερειακή Δ/νση, λαμβάνοντας υπόψη την επικινδυνότητα των επιχειρήσεων, την παραβατικότητα, τα ατυχήματα, τις καταγγελίες κ.λ.π. Ορίζονται έλεγχοι ανά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας ανά Περιφερειακή Δ/νση. Κάθε Υπηρεσία μπορεί να διαμορφώσει τον προγραμματισμό βάσει και των ιδιαιτεροτήτων της περιοχής αρμοδιότητάς της (π.χ. τεχνικά έργα σε εξέλιξη, εποχικές δραστηριότητες, κ.λ.π). Στόχος η ποσοτική και ποιοτική υλοποίηση του προγραμματισμού. Διαβούλευση με εκπροσώπους εργαζομένων / εργοδοτών στο πλαίσιο του Σ.Κ.Ε.Ε.Ε. στις αρχές κάθε έτους

9 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΛΑΔΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ (ανά διψήφιο κωδικό σύμφωνα με ΣΤΑΚΟΔ-2008) 10 Βιομηχανία Τροφίμων 11 ΚΕΠΕΚ ΚΕΠΕΚ ΑΘΗ ΠΕΙΡΑΙ ΝΩΝ ΑΚΡΗ Ν.ΑΙΓΑ ΤΗΣ ΙΟΥ ΚΕΠΕΚ Α.ΑΤΤΙ ΚΗΣΒ.ΑΙΓΑΙ ΟΥ ΚΕΠΕΚ Δ.ΑΤΤΙ ΚΗΣΠΕΛ/Σ ΟΥ ΚΕΠΕΚ ΚΕΠΕΚ Δ.ΕΛΛΑ Κ. ΕΛΛΑ ΔΑΣΔΑΣ ΗΠΕΙΡΟ ΥΙ.ΝΗΣΩ Ν ΚΕΠΕΚ ΜΑΚΕΔ ΟΝΙΑΣΘΡΑΚΗ Σ Ποτοποιία Παραγωγή κλωστοϋφαντουργικών υλών Κατασκευή ειδών ένδυσης Βιομηχανίες Ξύλου-Προϊόντα από Ξύλο και Φελλό (εκτός επίπλων)-καλαθοποιία Χαρτοποιία & κατασκευή χάρτινων προϊόντων Παραγωγή οπτάνθρακα & προϊόντων διύλισης πετρελαίου Παραγωγή χημικών ουσιών και προϊόντων Κατασκευή προϊόντων από ελαστικό (καουτσούκ) και πλαστικές ύλες Παραγωγή άλλων μη μεταλλικών ορυκτών προϊόντων Παραγωγή Βασικών Μετάλλων Κατασκευή μεταλλικών προϊόντων πλην μηχανημάτων και ειδών εξοπλισμού Κατασκευή ηλεκτρολογικού εξοπλισμού Κατασκευή μηχανημάτων και ειδών εξοπλισμού π.δ.κ.α Κατασκευή λοιπού εξοπλισμού μεταφορών ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜ ΟΣ 2014 (Σύνολ ο Ελέγχω ν) 1,

10 Ελεγκτική ενημερωτική δράση ΕΑΥΕ Β. Εκστρατείες στοχευμένων ελέγχων Αφορούν σε κλάδους οικονομικής δραστηριότητας, εργασίες, ομάδες εργαζομένων Στοχεύουν στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση εργοδοτών και εργαζομένων και στην προώθηση νοοτροπίας πρόληψης: σχετικά με την αξία της εκτίμησης κινδύνου και της υιοθέτησης ασφαλών εργασιακών πρακτικών στους χώρους εργασίας Διενεργούνται με λίστες ελέγχου (check list) Αποτελέσματα: ποσοτικά και ποιοτικά

11 2013 -Εκστρατείες στοχευμένων ελέγχων Επιχειρήσεις συσκευασίας και επεξεργασίας αγροτικών προϊόντων Ελαιοτριβεία και οινοποιεία Κομμωτήρια Εταιρείες ανακύκλωσης Επιχειρήσεις που έχουν συμβληθεί με ΕΞ.Υ.Π.Π. Εργασίες με χρήση ικριωμάτων Χώροι εργασίας με σημαντική θερμική καταπόνηση Πρόγραμμα κοινών ελέγχων με το ΓΧΚ Ρόλος: Ελεγκτικός - Ενημερωτικός Συμβουλευτικός

12 2014 -Εκστρατείες στοχευμένων ελέγχων Βιομηχανία Τροφίμων και Ποτών Εργασίες με χρήση ικριωμάτων «Πρόληψη των πτώσεων στο ίδιο επίπεδο και ασφαλής τακτοποίηση των χώρων εργασίας» (Ευρωπαϊκή εκστρατεία ενημέρωσης και ελέγχων ) «Εργασίες σε εκρηκτικές ατμόσφαιρες»

13 Ελεγκτική δράση ΕΑΥΕ 2. Έκτακτη ελεγκτική δράση Καταγγελία Αναγγελία εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής ασθένειας

14 Ελεγκτική δράση ΕΑΥΕ Έλεγχοι μετά από καταγγελία Η Επιθεώρηση ΑΥΕ δέχεται επώνυμες ή ανώνυμες, προφορικές ή γραπτές καταγγελίες, που αφορούν σε θέματα ασφάλειας και υγείας και προβαίνει άμεσα σε έλεγχο. Συχνά οι καταγγελίες αφορούν σε καταστάσεις όπου οι εργαζόμενοι εκτίθενται σε άμεσο κίνδυνο και συνεπώς είναι πολύ σημαντικό ο έλεγχος να πραγματοποιηθεί εγκαίρως έτσι ώστε να προληφθούν οι συνέπειες.

15 Ελεγκτική δράση ΕΑΥΕ Έλεγχοι μετά από εργατικό ατύχημα ή εμφάνισης ασθένειας που οφείλεται στην εργασία. Η νομοθεσία προβλέπει την υποχρεωτική αναγγελία από τον εργοδότη, οποιουδήποτε εργατικού ατυχήματος εντός 24 ωρών. Οι Επιθ/τες ΑΥΕ, συλλέγουν στοιχεία, μαρτυρίες, ερευνούν το χώρο, τον εξοπλισμό, την έκθεση σε επιβλαβείς παράγοντες κ.λ.π και μετά την ολοκλήρωση της διερεύνησης συντάσσουν, για τα εργατικά ατυχήματα, έκθεση η οποία και διαβιβάζεται στις αρμόδιες Εισαγγελικές Αρχές, έχοντας την ισχύ της μηνυτήριας αναφοράς. Επιπλέον ο ιατρός εργασίας αναγγέλλει μέσω της επιχείρησης τις ασθένειες των εργαζομένων που οφείλονται στην εργασία

16 Ελεγκτική κατασταλτική δράση ΕΑΥΕ Επιβολή κυρώσεων στα πλαίσια της κατασταλτικής δράσης των Επιθεωρήσεων ΑΥΕ του Σ.ΕΠ.Ε. Σε περίπτωση επανειλημμένης μη συμμόρφωσης ή σε περιπτώσεις σοβαρών παραβάσεων που οδηγούν σε επικίνδυνες καταστάσεις ή μετά το θάνατο ή το σοβαρό τραυματισμό εργαζόμενου, οι επιθεωρητές εισηγούνται και επιβάλλουν κυρώσεις. α. Οι ποινικές, δηλαδή μηνυτήριες αναφορές ή μηνύσεις.

17 Ελεγκτική κατασταλτική δράση ΕΑΥΕ Επιβολή κυρώσεων στα πλαίσια της κατασταλτικής δράσης του Σ.ΕΠ.Ε. β. Οι διοικητικές, δηλαδή διακοπές εργασιών η/και πρόστιμα. Η διακοπή εργασιών είναι μία κύρωση που επιβάλλεται κατά κανόνα όταν βρίσκεται σε εξέλιξη μια ή περισσότερες ιδιαίτερα επικίνδυνες ενέργειες και κινδυνεύει η σωματική ακεραιότητα ή η υγεία των εργαζομένων. Το πρόστιμο επιβάλλεται συνήθως σε περιπτώσεις επανειλημμένης μη συμμόρφωσης σε υποδείξεις αλλά και όπου διαπιστώνονται επικίνδυνες και ανασφαλείς καταστάσεις.

18 Ενημερωτική δράση ΕΑΥΕ Ενημερωτική Συμβουλευτική δράση της ΕΑΥΕ Οι Επιθεωρητές Ασφάλειας και Υγείας κατά τη διάρκεια των ελέγχων, πέρα από το αυστηρά ελεγκτικό τους έργο, ενημερώνουν, καθοδηγούν και συμβουλεύουν τους εργοδότες, τους εργαζόμενους και τους τεχνικούς ασφάλειας /ιατρούς εργασίας. Επιπλέον οι Υπηρεσίες δέχονται ερωτήματα από σωματεία επιτροπές υγείας και ασφάλειας, εργαζόμενους, εργοδότες για διάφορα θέματα που αφορούν την υγεία και ασφάλεια, για την εφαρμογή των σχετικών διατάξεων, καθώς και για τεχνικές ή άλλες συμβουλές.

19 Ενημερωτική δράση ΕΑΥΕ Ενημερωτική Συμβουλευτική δράση της ΕΑΥΕ Με τη συμμετοχή της στις ευρωπαϊκές εκστρατείες η Επιθεώρηση Ασφάλειας & Υγείας στην Εργασία, βοηθά στη διάδοση της πληροφορίας και στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση εργοδοτών και εργαζομένων στα θέματα που αφορούν αυτές.

20 Ελεγκτική δραστηριότητα Υπηρεσιών ΕΑΥΕ Στοιχεία ελεγκτικής δραστηριότητας Επιθ/σης Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία έτους 2013

21 Συγκριτικά στατιστικά στοιχεία Υπηρεσιών ΕΑΥΕ ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ Έλεγχοι Μηνυτήριες αναφορές - Μηνύσεις 775 Διακοπές εργασιών 806 Επιβληθέντα πρόστιμα Ποσά (σε ) Αναγγελθέντα εργατικά ατυχήματα Θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα (συνολικά) Θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα με παθολογικά αίτια (παθολογικά)

22 Αποτελέσματα Ελεγκτική Δράσης ΕΑΥΕ ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΑ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΕΛΕΓΧΩΝ & ΕΠΑΝΕΛΕΓΧΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ & ΥΓΕΙΑΣ ΑΝΑ ΚΛΑΔΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΟΣ ,3% 20,2% 2,2% 16,4% 2,3% 2,6% 3,2% 3,5% 4,7% 6,1% 12,6% Λιανικο εμπ οριο, εκτος απ ο το εμπ οριο μηχανοκινητων οχηματων και μοτοσυκλετων Κατασκ ευ ες Δραστηριοτη τες υ πηρεσιων εστιασης Βιομη χανια τροφιμων Αλλες δραστηριοτητες παρο χη ς προσωπικ ων υ πηρεσιων Χο νδρικ ο εμποριο, εκ τος απο το εμποριο μηχανοκ ινητων ο χηματων κ αι μο τοσυ κ λετων Καταλυ ματα Χο νδρικ ο κ αι λιανικ ο εμποριο, επισκ ευ η μηχανοκ ινητων οχηματων κ αι μο τοσυ κ λετων Κατασκ ευ η μεταλλικ ων προϊοντων, με εξαιρεση τα μηχανη ματα κ αι τα ειδ η εξοπλισμου Συ λλο γη, επεξεργασια κ αι δ ιαθ εση αποβλητων, ανακ τηση υ λικ ων λοιποί κ λάδο ι με ποσο στό <= 2%

23 Αναγγελθέντα ατυχήματα 2013 ΕΡΓΑΤΙΚΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΑΝΑΓΓΕΛΘΕΝΤΑ ΣΤΟ Σ.ΕΠ.Ε. ΑΝΑ ΚΛΑΔΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΟΣ ,9% 36,4% 8,0% 5,6% 3,0% 6,1% 3,9% 4,0% 4,4% 3,2% 4,6% Λιανικο εμπ οριο, εκτος απ ο το εμπ οριο μηχανοκινητων οχηματων και μοτοσυκλετων Κατασκευές Βιομηχανια τροφιμων Δραστηριοτητες ανθρωπ ινης υγειας Δημοσια διοικηση και αμυνα, υπ οχρεωτικη κοινωνικη ασφαλιση Χερσαιες μεταφορες και μεταφορες μεσω αγωγων Καταλυματα Απ οθηκευση και υπ οστηρικτικες π ρος τη μεταφορα δραστηριοτητες Δραστηριοτητες π αροχης υπ ηρεσιων σε κτιρια και εξωτερικους χωρους Παροχη ηλεκτρικου ρευματος, φυσικου αεριου, ατμου και κλιματισμου Λοιπ οί κλάδοι με π οσοστό <= 2,2%

24 Αναγγελθέντα ατυχήματα 2013 κατανομή ανά κατηγορία (απόκλιση) ατυχήματος. ΚΩΔΙΚΟΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ (ΑΠΟΚΛΙΣΗ) ΑΤΥΧΗΜΑΤΟΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ESAW ΣΥΝΟΛΑ ΠΟΣΟΣΤΟ 10 Ηλεκτρικά προβλήματα, έκρηξη, πυρκαγιά 53 1,0% 20 Υπερχείλιση, ανατροπή, διαρροή, ροή, εξάτμιση, εκπομπή 97 1,9% 397 7,7% ,7% ,9% Θραύση, διάρρηξη, διάσπαση, ολίσθηση, πτώση, κατάρρευση υλικού παράγοντα Απώλεια ελέγχου μηχανήματος, μέσου μεταφοράς, εργαλείου χειρός, αντικειμένου, ζώου 50 Ολίσθηση - Παραπάτημα και πτώση - Πτώση ατόμων 60 Κίνηση του σώματος χωρίς σωματική ένταση 349 6,8% 70 Κίνηση του σώματος υπό ή με σωματική ένταση 192 3,7% 80 Σοκ, φόβος, βία, επιθετικότητα, απειλή, παρουσία 54 1,1% Άλλες αποκλίσεις - Δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία ,1% ΣΥΝΟΛΑ ,0% 00-99

25 Αναγγελθέντα ατυχήματα 2013 κατανομή ανά κατηγορία (απόκλιση) ατυχήματος και ανά ΣΤΑΚΟΔ Κωδικός ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΑΝΑ ΚΛΑΔΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ Ολίσθηση - Παραπάτημα και Περιγραφή κλάδου πτώση - Πτώση ατόμων (ΚΩΔ 50) Φυτική και ζωική παραγωγή, θήρα και συναφείς δραστηριότητες Βιομηχανία τροφίμων Παραγωγή οπτάνθρακα και προϊόντων διύλισης πετρελαίου Παραγωγή χημικών ουσιών και προϊόντων Κατασκευή προϊόντων από ελαστικό (καουτσούκ) και πλαστικές ύλες Παραγωγή βασικών μετάλλων Κατασκευή μεταλλικών προϊόντων, με εξαίρεση τα μηχανήματα και τα είδη εξοπλισμού Κατασκευή λοιπού εξοπλισμού μεταφορών Παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου, ατμού και κλιματισμού Συλλογή, επεξεργασία και διάθεση αποβλήτων, ανάκτηση υλικών 30 41,42, Κατασκευές 45 Χονδρικό και λιανικό εμπόριο, επισκευή μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών Χονδρικό εμπόριο, εκτός από το εμπόριο μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών Λιανικό εμπόριο, εκτός από το εμπόριο μηχανοκίνητων Χερσαίες μεταφορές και μεταφορές μέσω αγωγών Αποθήκευση και υποστηρικτικές προς τη μεταφορά δραστηριότητες Ταχυδρομικές και ταχυμεταφορικές δραστηριότητες Καταλύματα 56 Δραστηριότητες υπηρεσιών εστίασης Τηλεπικοινωνίες Δραστηριότητες χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, με εξαίρεση τις ασφαλιστικές δραστηριότητες και τα συνταξιοδοτικά ταμεία Δραστηριότητες παροχής προστασίας και έρευνας Δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών σε κτίρια και εξωτερικούς χώρους Δημόσια διοίκηση και άμυνα, υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση Δραστηριότητες ανθρώπινης υγείας Τυχερά παιχνίδια και στοιχήματα 16 ΑΛΛΟΙ ΚΛΑΔΟΙ ΜΕ 1-10 ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ 153 ΑΛΛΟΙ ΚΛΑΔΟΙ ΣΥΝΟΛΟ 1225

26 Αναγγελθέντα ατυχήματα 2013 κατανομή ανά κατηγορία (απόκλιση) ατυχήματος και ανά ΣΤΑΚΟΔ 10 ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΑΝΑ ΚΛΑΔΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ Απώλεια ελέγχου μηχανήματος, μέσου Περιγραφή κλάδου μεταφοράς, εργαλείου χειρός, αντικειμένου, ζώου (ΚΩΔ 40) 66 Βιομηχανία τροφίμων 13 Παραγωγή κλωστοϋφαντουργικών υλών Βιομηχανία ξύλου και κατασκευή προϊόντων απο ξύλο και φελλό Χαρτοποιία και κατασκευή χάρτινων προϊόντων Κατασκευή προϊόντων από ελαστικό (καουτσούκ) και πλαστικές ύλες Παραγωγή βασικών μετάλλων Κατασκευή μεταλλικών προϊόντων, με εξαίρεση τα μηχανήματα και τα είδη εξοπλ Κατασκευή ηλεκτρολογικού εξοπλισμού Κατασκευή μηχανημάτων και ειδών εξοπλισμού π.δ.κ.α Παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου, ατμού και κλιματισμού Συλλογή, επεξεργασία και διάθεση αποβλήτων, ανάκτηση υλικών 19 Κωδικός 41,42,43 60 Κατασκευές 45 Χονδρικό και λιανικό εμπόριο, επισκευή μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών Χονδρικό εμπόριο, εκτός από το εμπόριο μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών Λιανικό εμπόριο, εκτός από το εμπόριο μηχανοκίνητων οχημάτων 49 Χερσαίες μεταφορές και μεταφορές μέσω αγωγών Αποθήκευση και υποστηρικτικές προς τη μεταφορά δραστηριότητες Καταλύματα Δραστηριότητες υπηρεσιών εστίασης Δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών σε κτίρια και εξωτερικούς χώρους Δημόσια διοίκηση και άμυνα, υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση Δραστηριότητες ανθρώπινης υγείας ΛΟΙΠΟΙ ΚΛΑΔΟΙ ΑΠΌ 1 έως 10 ατυχήματα 128 ΣΥΝΟΛΟ 960

27 Αναγγελθέντα ατυχήματα 2013 κατανομή ανά κατηγορία (απόκλιση) ατυχήματος και ανά ΣΤΑΚΟΔ Κωδικός κλάδου ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΑΝΑ ΚΛΑΔΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ Θραύση, διάρρηξη, διάσπαση, ολίσθηση, Περιγραφή κλάδου πτώση, κατάρρευση υλικού παράγοντα (ΚΩΔ 30) Βιομηχανία τροφίμων 22 Κατασκευή προϊόντων από ελαστικό (καουτσούκ) και πλαστικές ύλες 23 Παραγωγή άλλων μη μεταλλικών ορυκτών προϊόντων 25 Κατασκευή μεταλλικών προϊόντων, με εξαίρεση τα μηχανήματα και τα είδη εξοπλισμού 30 Κατασκευή λοιπού εξοπλισμού μεταφορών 33 Επισκευή και εγκατάσταση μηχανημάτων και εξοπλισμού 35 Παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου, ατμού και κλιματισμού 38 Συλλογή, επεξεργασία και διάθεση αποβλήτων, ανάκτηση υλικών ,42,43 Κατασκευές 9 46 Χονδρικό εμπόριο, εκτός από το εμπόριο μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών 6 47 Λιανικό εμπόριο, εκτός από το εμπόριο μηχανοκίνητων οχημάτων Χερσαίες μεταφορές και μεταφορές μέσω αγωγών 52 Αποθήκευση και υποστηρικτικές προς τη μεταφορά δραστηριότητες 55 Καταλύματα 56 Δραστηριότητες υπηρεσιών εστίασης 80 Δραστηριότητες παροχής προστασίας και έρευνας 81 Δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών σε κτίρια και εξωτερικούς χώρους 84 Δημόσια διοίκηση και άμυνα, υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση 86 Δραστηριότητες ανθρώπινης υγείας 92 Τυχερά παιχνίδια και στοιχήματα ΑΛΛΟΙ ΚΛΑΔΟΙ ΜΕ 1-5 ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΣΥΝΟΛΟ

28 Αναγγελθέντα θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα 2013 ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΑ ΕΡΓΑΤΙΚΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΑΝΑΓΓΕΛΘΕΝΤΑ ΣΤΟ ΣΕΠΕ ΑΝΑ ΚΛΑΔΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΟΣ ,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% 25,0% 30,0% 35,0% Κατασκευές 31,3% Βιομηχανια τροφιμων 13,4% Συλλογη, επ εξεργασια και διαθεση απ οβλητων, ανακτηση υλικων 6,0% Απ οθηκευση και υπ οστηρικτικες π ρος τη μεταφορα δραστηριοτητες 6,0% Λιανικο εμπ οριο, εκτος απ ο το εμπ οριο μηχανοκινητων οχηματων και μοτοσυκλετων Δημοσια διοικηση και αμυνα, υπ οχρεωτικη κοινωνικη ασφαλιση Δραστηριοτητες π αροχης π ροστασιας και ερευνας Καταλυματα Δραστηριοτητες υπ ηρεσιων εστιασης Δραστηριοτητες οργανωσεων 4,5% 4,5% 4,5% 3,0% 3,0% 3,0% Φυτικη και ζωικη π αραγωγη, θηρα και συναφεις 3,0% δραστηριοτητες Παραγωγη αλλων μη μεταλλικων ορυκτων π ροϊοντων Παραγωγη βασικων μεταλλων 3,0% 3,0%

29 Συγκριτικά στοιχεία αναγγελθέντων θανατηφόρων εργατικών ατυχημάτων

30 Αναγγελθέντα θανατηφόρα ατυχήματα 2013 κατανομή ανά κατηγορία (απόκλιση) ατυχήματος ΚΩΔΙΚΟΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ (ΑΠΟΚΛΙΣΗ) ΑΤΥΧΗΜΑΤΟΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ESAW ΣΥΝΟΛ ΠΟΣΟΣΤΟ Α % 10 Ηλεκτρικά προβλήματα, έκρηξη, πυρκαγιά 5 7,5% 20 Υπερχείλιση, ανατροπή, διαρροή, ροή, εξάτμιση, εκπομπή 1 1,5% 8 11,9% 9 13,4% Θραύση, διάρρηξη, διάσπαση, ολίσθηση, πτώση, κατάρρευση υλικού παράγοντα Απώλεια ελέγχου μηχανήματος, μέσου μεταφοράς, εργαλείου χειρός, αντικειμένου, ζώου 50 Ολίσθηση - Παραπάτημα και πτώση - Πτώση ατόμων 11 16,4% 60 Κίνηση του σώματος χωρίς σωματική ένταση 3 4,5% 70 Κίνηση του σώματος υπό ή με σωματική ένταση 0 0,0% 80 Σοκ, φόβος, βία, επιθετικότητα, απειλή, παρουσία 0 0,0% 30 44,8% % Άλλες αποκλίσεις - Δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία ΣΥΝΟΛΑ

31 Αναγγελθέντα θανατηφόρα ατυχήματα 2013 κατανομή ανά υλικό παράγοντα ΥΛΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ESAW Κτίρια, κατασκευές, επιφάνειες - ισόγεια (εσωτερικά ή εξωτερικά, σταθερά ή κινητά, προσωρινά ή όχι) Κτίρια, κατασκευές, επιφάνειες - υπεράνω της επιφανείας του εδάφους (εσωτερικά ή εξωτερικά) Κτίρια, κατασκευές, επιφάνειες - κάτω από την επιφάνεια του εδάφους (εσωτερικά ή εξωτερικά) ΣΥΝΟΛΑ ΠΟΣΟΣΤΟ % 6,0% 16,4% 3,0% 4 Συστήματα τροφοδοσίας και διανομής υλικών, δίκτυα αγωγών 1 1,5% 5 Κινητήρες, συστήματα μετάδοσης και αποθήκευσης ενέργειας 2 3,0% 9 Μηχανήματα και εξοπλισμός - φορητά ή κινητά 8 11,9% 10 Μηχανήματα και εξοπλισμός - σταθερά 2 3,0% 11 Συστήματα μεταφοράς και αποθήκευσης 5 7,5% 14 Υλικά, αντικείμενα, προϊόντα, εξαρτήματα μηχανημάτων ή οχημάτων, κατάλοιπα, σκόνη 2 3,0% 15 Χημικές, εκρηκτικές, ραδιενεργές, βιολογικές ουσίες 1 1,5% 99 Άλλοι υλικοί παράγοντες - Δεν υπάρχει υλικός παράγοντας 29 43,3% ,0% ΣΥΝΟΛΑ

32 Αναγγελθέντα θανατηφόρα ατυχήματα ΑΛΛΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ (περιλαμβάνονται τα παθολογικά) Το (35,82 %) των θανόντων είχαν μέση ηλικία έτη, εκ των οποίων ποσοστό 37,4 % είχαν ειδικότητα ανειδίκευτου εργάτη. Το μεγαλύτερο ποσοστό των θανόντων (68,66 %) είχαν ελληνική υπηκοότητα, το 25,37% υπηκοότητα χωρών εκτός Ε.Ε. Από τους 67 θανόντες οι 64 ήταν άνδρες. Τα μισά θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα συνέβησαν τον Οκτώβριο (50 %) και οι ώρες εργασίας με τη μεγαλύτερη συχνότητα ήταν οι π.μ.

33 Κυρώσεις 2013 ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΑ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΚΥΡΩΣΕΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ & ΥΓΕΙΑΣ ΑΝΑ ΚΛΑΔΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΟΣ ,4% 35,3% 2,5% 2,5% 9,4% 2,7% 2,9% 3,2% 3,7% 7,4% Κατασκευ ες Λιανικο εμ π ο ριο, εκτο ς απ ο το εμ πο ριο μ ηχανο κινητων ο χημ ατων και μο το συ κλ ετων Β ιο μ ηχανια τρο φιμ ων Δραστηριο τητες υ π ηρεσιων εστιασης Κατασκευ η λ ο ιπο υ εξ ο π λ ισμ ο υ μ εταφο ρων Κατασκευ η μ εταλ λ ικων π ρο ϊο ντων, με εξ αιρεση τα μ ηχανηματα και τα ειδη εξ ο πλ ισμ ο υ Σ υ λ λ ο γη, επ εξ εργασια και διαθεση απ ο βλ ητων, ανακτηση υ λ ικων Χο νδρικο εμπ ο ριο, εκτο ς απο το εμ πο ριο μ ηχανο κινητων ο χηματων και μ ο το συ κλετων Απ ο θηκευ ση και υ πο στηρικτικες προ ς τη μεταφο ρα δραστηριο τητες λ ο ιπο ί κλ άδο ι μ ε π ο σο στό <= 2,1%

34 Θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα 2013 (τέως ΚΕΠΕΚ Δυτ. Αττικής) Συνοπτική παρουσίαση των θανατηφόρων εργατικών ατυχημάτων που αναγγέλθηκαν και διερευνήθηκαν στις Υπηρεσίες της Δ/νσης του τέως ΚΕ.Π.Ε.Κ. Δυτ. Αττικής & Πελοποννήσου το 2013.

35 Θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα 2013 (τέως ΚΕΠΕΚ Δυτ. Αττικής) Σύντομη περιγραφή: Κατά τη διαδικασία μεταφοράς υλικών ανακύκλωσης με κλαρκ, αυτό έπεσε στο πλάι και καταπλάκωσε τον θανόντα. Το έδαφος ήταν επικλινές και λασπώδες. Η κίνηση του κλαρκ γινόταν με τις περόνες ανεβασμένες και το προς μεταφορά υλικό δεν ήταν δεμένο σε παλέτα και πιθανώς μετατοπίστηκε. Αίτια: Μη αδειούχος χειριστής. Μετατόπιση του κέντρου βάρους λόγω των παραπάνω. Δεν γινόταν χρήση ζώνης ασφαλείας. Διατάξεις που παραβιάστηκαν: 1) Π.Δ. 395/94 (τροπ. Π.Δ. 89/99) χειρισμός από άτομο που δεν έφερε την κατάλληλη άδεια 2) Ν. 3850/10, (ακατάλληλη οργάνωση και πρακτική, ακατάλληλη στοίβαξη, επίβλεψη χρήσης ζώνης, έλλειψη εκπαίδευσης, ενημέρωσης και οδηγιών).

36 Θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα 2013 (τέως ΚΕΠΕΚ Δυτ. Αττικής) Σύντομη περιγραφή: Κατά τη διαδικασία μεταφοράς με γερανογέφυρα μεταλλικών ελασμάτων. Ανάρτηση στοίβας ελασμάτων με διαφορετικές διαστάσεις με χρήση αρπαγών. Κατά τη διαδικασία ανύψωσης της στοίβας ξέφυγε η αρπάγη η οποία εκσφενδονίσητκε και χτύπησε τον θανόντα στο κεφάλι. Αίτια: Μη αδειούχος χειριστής γερανογέφυρας. Λανθασμένη πρακτική στοίβαξης (διαφορετικές διαστάσεις ελασμάτων). Χρήση εξαρτημάτων (αρπάγες) τα οποία δεν έχουν κατασκευαστεί σύμφωνα με πρότυπα και δεν συνοδεύονται από δήλωση συμμόρφωσης του κατασκευαστή. Χειρισμός φορτίου εντός της επικίνδυνης ζώνης. Ελλειψη εκπαίδευσης, ενημέρωσης, οδηγιών. Ελλειψη επίβλεψης. Διατάξεις που παραβιάστηκαν: Ν. 3850/10 (ακατάλληλη οργάνωση και πρακτική, ακατάλληλη στοίβαξη, επίβλεψη, έλλειψη εκπαίδευσης, ενημέρωσης και οδηγιών). Π.Δ. 395/94 (τροπ. Π.Δ. 89/99) χειρισμός από άτομο που δεν έφερε την κατάλληλη άδεια, εργασίες εντός της επικίνδυνης ζώνης). Π.Δ. 57/10 (ακατάλληλος μη πιστοποιημένος εξοπλισμός).

37 Θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα 2013 (τέως ΚΕΠΕΚ Δυτ. Αττικής) Σύντομη περιγραφή: Κατά τη διαδικασία τροφοδοσίας με ελαιοπυρήνα στο τμήμα εκχύλισης, λόγω μπλοκαρίσματος του υλικού, ο θανών ή έσκυψε και έπεσε ή πάτησε πάνω στο τοιχείο του σιλό και έχασε την ισορροπία του, πέφτοντας μέσα στον ελαιοπυρήνα. Αίτια:η Η ύπαρξη του προστατευτικού του κοχλία στο δάπεδο μείωνε αισθητά το ύψος του προστατευτικού κιγκλιδώματος. Το κάλυμα αυτό χρησιμοποιήθηκε ως δάπεδο εργασίας. Απουσία απαγορευτικής σήμανσης. Ελλειψη εκπαίδευσης, οδηγιών, επίβλεψης. Διατάξεις που παραβιάστηκαν: Ν. 3850/10 (ακατάλληλη οργάνωση και πρακτική, επίβλεψη, έλλειψη εκπαίδευσης, ενημέρωσης και οδηγιών, αντικατάσταση του επικίνδυνου). Π.Δ. 16/96 (έλλειψη πραγματικού προστατευτικού έναντι πτώσης λόγω μείωσης του ύψους). Π.Δ. 105/95 (ελλειπής σήμανση).

38 Θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα 2013 (τέως ΚΕΠΕΚ Δυτ. Αττικής)

39 ΕΠΙΛΟΓΟΣ Είναι πλέον γνωστή η σπουδαιότητα της ελεγκτικής και ενημερωτικής δράσης του Σ.ΕΠ.Ε. για την εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας, με στόχο την διασφάλιση των εργασιακών δικαιωμάτων των εργαζομένων και την εργασία τους σε ένα υγιές και ασφαλές περιβάλλον.

40 ΕΠΙΛΟΓΟΣ Όμως, στις συνθήκες οικονομικής κρίσης που βιώνει η χώρα μας, αναδεικνύεται όλο και περισσότερο ο καθοριστικός ρόλος του Σ.ΕΠ.Ε. και στην ορθή λειτουργία της αγοράς εργασίας και κατ επέκταση στην οικονομία, καθώς οι παραβατικές επιχειρήσεις λειτουργούν αφενός εις βάρος του υγιούς ανταγωνισμού και της υγιούς επιχειρηματικότητας και αφετέρου εις βάρος του κρατικού προϋπολογισμού είτε λόγω μη καταβολής ασφαλιστικών εισφορών (απασχόληση αδήλωτων εργαζομένων) είτε λόγω επιβάρυνσής του στην περίπτωση των εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών για δαπάνες περίθαλψης ή πρόωρης συνταξιοδότησης. Ρόλος στην Υγιή Επιχειρηματικότητα και την Οικονομία της χώρας

41 ΕΠΙΛΟΓΟΣ Η σημερινή ημέρα σε όλο τον κόσμο, είναι αφιερωμένη στην Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία. Το θέμα της είναι η Συμμετοχή στην οικοδόμηση κουλτούρας πρόληψης. Όλοι όσοι βρισκόμαστε στην αίθουσα αυτή έχουμε χρέος, ο καθένας από τη θέση του, να ενεργεί με ευθύνη και συνέπεια, να συμμετέχει ενεργά, να συνεργάζεται, να παροτρύνει και να ενθαρρύνει τις συμμετοχικές διαδικασίες. Στόχος όλων μας να αναδειχτεί η πρόληψη ως το σημαντικότερο στοιχείο της προστασίας εργαζομένων. της ασφάλειας και της υγείας των

42 ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ