ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟ MARKETING

Transcript

1 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟ MARKETING Τίτλος εργασίας Ανάλυση των δεδομένων της αγοράς των φυσικών καλλυντικών. Υπάρχει στροφή της αγοράς από τα συνθετικά στα φυσικά καλλυντικά; ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ: ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΚΡΥΓΙΩΡΓΗ ΜΑΡΙΑ Α.Μ. 85

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ) ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΦΥΣΙΚΑ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΑ.7 2) Η ΑΓΟΡΑ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ) ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑΤΙ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΣΤΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ... ΚΕΦΑΛΑΙΟ ) ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΘΕΤΙΚΩΝ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΔΥΟ ΕΠΙΠΕΔΩΝ )...Η ΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ ΣΤΑ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΠΗΓΕΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α...26 ΤΙ ΕΙΝΑΙ H ICAP ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΕΤΑΙΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ...27 Λειτουργικά κέρδη (EBITDA)...31 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΓ..32 ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΙΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΚΟΡΡΕΣ ΚΑΙ APIVITA..32 ΚΟΡΡΕΣ...32 APIVITA..34 2

3 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Είναι οφειλόμενο χρέος η έκφραση ευγνωμοσύνης προς όσους συνέβαλαν στην εκπόνηση αυτής της εργασίας, ειδικότερα προς τον Καθηγητή μου κ. Κοντογιάννη Χρήστο, που όρισε το θέμα, ανέλαβε ως επιβλέπων, με κατεύθυνε στην προσπάθεια μου και μου παρείχε τις απαραίτητες χρονικές διευκολύνσεις που κρίθηκαν αναγκαίες προκειμένου να ολοκληρωθεί κατά το βέλτιστο η παρούσα εργασία. Επίσης τον ευχαριστώ για την ανοχή και υπομονή που μου επέδειξε κατά τη διάρκεια της συνεργασίας μας.. 3

4 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Βάση της ελληνικής νομοθεσίας ως καλλυντικά θεωρούνται: (ΦΕΚ 352/Β / , Άρθρο 2) Ως «καλλυντικό» νοείται κάθε ουσία ή παρασκεύασμα το οποίο προορίζεται να έλθει σε επαφή με διάφορα εξωτερικά μέρη του ανθρωπίνου σώματος (επιδερμίδα, τριχωτά μέρη του σώματος και της κεφαλής, νύχια, χείλη και εξωτερικά γεννητικά όργανα) ή με τα δόντια και το βλεννογόνο της στοματικής κοιλότητας με αποκλειστικό ή κύριο σκοπό τον καθαρισμό τους, τον αρωματισμό τους, τη μεταβολή της εμφάνισής τους ή/και τη διόρθωση των σωματικών οσμών ή/και την προστασία τους ή τη διατήρησή τους σε καλή κατάσταση. 4

5 ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ (ΦΕΚ 352/Β / , Παράρτημα 1) Α/Α ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ 1 Κρέμες, γαλακτώματα, πλύματα (λοσιόν), πηκτώματα (gels) και λάδια για το δέρμα (χέρια, πρόσωπο, πόδια κλπ.) 2 Μάσκες ομορφιάς (εξαιρουμένων των συνθετικών απολεπιστικών peeling προϊόντων) 3 Χρωματισμένες βάσεις μακιγιάζ (make-up), (υγρά, κρέμες, πούδρες) 4 Πούδρες για μακιγιάζ, για χρήση μετά το λουτρό, για την υγιεινή του σώματος, κλπ 5 Σαπούνια λουτρού, αποσμητικά σαπούνια κλπ. 6 Αρώματα, κολόνιες, κλπ 7 Παρασκευάσματα για το λουτρό και το ντους (άλατα, αφροί, λάδια, πηκτώματα (gels), κλπ.) 8 Αποτριχωτικά 9 Αποσμητικά και αντιιδρωτικά 10 Προϊόντα για την περιποίηση των μαλλιών 11 Προϊόντα ξυρίσματος 12 Προϊόντα για το μακιγιάζ και το ντεμακιγιάζ του προσώπου και των ματιών 13 Προϊόντα που προορίζονται να χρησιμοποιηθούν στα χείλια 14 Προϊόντα για την περιποίηση των δοντιών και του στόματος 15 Προϊόντα για την περιποίηση και το βάψιμο των νυχιών 16 Προϊόντα εξωτερικής χρήσεως για την περιποίηση των ευαίσθητων περιοχών 17 Προϊόντα αντηλιακά 18 Προϊόντα για μαύρισμα χωρίς ήλιο 19 Προϊόντα για την λεύκανση του δέρματος 20 Προϊόντα αντιρυτιδικά 5

6 Έχει παρατηρηθεί την τελευταία κυρίως πενταετία στη χώρα μας (στο εξωτερικό αρκετά νωρίτερα) αλματώδης αύξηση του κύκλου εργασιών, καθώς και της διείσδυσης στην αγορά εταιρειών που λανσάρουν τα καλλυντικά τους προϊόντα ως φυσικής προέλευσης ή ως οργανικά. Οι ανωτέρω εταιρείες φαίνεται πως αποκομίζουν διαρκώς αυξανόμενο μερίδιο αγοράς σε σχέση με τις εταιρείες που αντιπροσωπεύουν συνθετικά καλλυντικά. 6

7 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 1) Τι είναι τα φυσικά καλλυντικά Με τον όρο φυσικά καλλυντικά εννοούμε τα καλλυντικά προϊόντα τα οποία δεν περιέχουν πρόσθετες χημικές ουσίες και έκδοχα. Τα φυσικά επίσης καλλυντικά ΔΕΝ είναι δοκιμασμένα πάνω σε ζώα και αυτό αποτελεί αναμφίβολα ένα ακόμη προνόμιο. Ο βασικότερος λόγος για τον οποίο οι εταιρείες και οι βιομηχανίες συνθετικών καλλυντικών (που εξάγουν εμπορικά κυρίως και γνωστά προϊόντα) ανά τον κόσμο είναι κατά πλειοψηφία περισσότερες είναι γιατί για την δημιουργία και την παρασκευή αυτών των προϊόντων δεν χρειάζεται ιδιαίτερος κόπος και προσπάθεια και ιδιαίτερα ως προς την ανεύρεση των πρώτων υλών παραγωγής του. Αυτό συμβαίνει γιατί οι πρώτες ύλες μπορούν εύκολα να δημιουργηθούν και να παρασκευαστούν από την επιστημονική ομάδα κάθε εταιρείας συνθετικών καλλυντικών. Έτσι φυσικά μειώνεται σημαντικά το κόστος παραγωγής και το χρηματικό υπόλειμμα επενδύεται συνήθως ως προς την διαφήμιση της εταιρείας και των ίδιων των προϊόντων αποσκοπώντας στο να χτιστεί ένα καλό και δυνατό όνομα που επιφέρει πληθώρα πωλήσεων παραγκωνίζοντας βέβαια το χτίσιμο μιας καλής ποιότητας προϊόντων. Αντίθετα η παραγωγή φυτικών καλλυντικών προϊόντων απαιτεί χρόνο κόπο και εξειδίκευση και ειδικά ως προς την ανεύρεση των πρώτων υλών εφόσον αρκετές από αυτές προέρχονται από σπάνια βότανα, φυτά ή θαλάσσια εκχυλίσματα. Στην συνέχεια ακολουθεί βιολογική επεξεργασία αυτών των συστατικών, αλλεπάλληλες μελέτες και έρευνες μέχρις ότου να προκύψουν τα επιθυμητά καλλυντικά και αποτελέσματα αυτών. Τα τελευταία βέβαια έτη είναι αλήθεια ότι έχει παρατηρηθεί μία τάση των ανθρώπων προς ό,τι πιο φυσικό και βιολογικό κι αυτό γιατί οι συνέπειές ήταν αρκετές για να τρομοκρατήσουν αρκετούς και να παραδειγματίσουν ακόμα περισσότερους. 7

8 Αυτό σαφώς ήταν ένα αρκετά φυσικό επακόλουθο εφόσον θα μπορούσε να χαρακτηριστεί παράλογο να φέρνουμε σε επαφή με το δέρμα και γενικότερα με τον οργανισμό μας βλαβερές χημικές ουσίες και άγνωστα έκδοχα μόνο επειδή μας προσέλκυσε έτσι απλά μια φανταχτερή συσκευασία ή ένα επώνυμο όνομα που έφτασε στην κορυφή μέσα από πανάκριβες διαφημιστικές καμπάνιες και αλλεπάλληλες πλύσεις εγκεφάλου των ανυποψίαστων καταναλωτών. Ας περιορίσουμε λοιπόν τις τάσεις της κάθε μόδα στην γκαρνταρόμπα μας και ας κάνουμε πιο σωστές και ασφαλείς επιλογές όσον αφορά το δέρμα μας και κατ επέκτασιν τον ίδιο μας τον οργανισμό. Είναι άλλωστε γνωστό για το πόσες ίσως και ποιες επώνυμες εταιρείες καλλυντικών έχουν κατά καιρούς κατηγορηθεί και μηνυθεί από ανθρώπους- καταναλωτές οι οποίοι μετά τη χρήση των εν λόγω προϊόντων τους παρουσίασαν δερματικά και όχι μόνο προβλήματα ορισμένα μάλιστα από αυτά ήταν και παραμένουν μη αναστρέψιμα. Καταλήγουμε λοιπόν στο συμπέρασμα πως ό,τι είναι πιο κοντά στην ανθρώπινη φύση και υπόσταση είναι σίγουρα πιο ασφαλές ενώ ταυτόχρονα φέρει τα καλύτερα αποτελέσματα χωρίς άμεσες ή έμμεσες συνέπειες και πάντα με σεβασμό προς τη φύση και τον άνθρωπο. Τα τελευταία χρόνια όλο και συχνότερα γίνεται λόγος σχετικά με την ασφάλεια των συστατικών που περιέχουν κάποια καλλυντικά. Καινούριες έρευνες έρχονται να ενοχοποιήσουν κάποιες από τις ουσίες αυτές για την πρόκληση πολύ σοβαρών ασθενειών ακόμα και για καρκινογένεση. Οι καταναλώτριες γίνονται όλο και πιο επιφυλακτικές ενώ πολλές έχουν στραφεί στην αγορά καθαρά φυτικών καλλυντικών ή ακόμη και την παρασκευή στο σπίτι τους. Πως μπορεί όμως μια γυναίκα να προστατευτεί και να αγοράσει ένα προϊόν χωρίς να βάζει σε κίνδυνο την υγεία της? Σύμφωνα με τους ειδικούς θα πρέπει να γνωρίζει κανείς τις ουσίες που ενοχοποιούνται για την πρόκληση ασθενειών και να αποφεύγει τα καλλυντικά που τις περιέχουν. Κατηγορίες καλλυντικών: Τα καλλυντικά με γνώμονα τη σύστασή τους διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες 8

9 1) Οργανικά καλλυντικά Οργανικά ή αλλιώς βιολογικά καλλυντικά είναι εκείνα, για την παραγωγή των οποίων τηρούνται οι διεθνείς κανονισμοί περί μεθόδων παραγωγής και πιστοποίησης προϊόντων βιολογικής γεωργίας. Γενικότερα θα λέγαμε ότι για να παραχθούν τα συγκεκριμένα προϊόντα, δε χρησιμοποιούνται συνθετικά και συνθετικά πρόσθετα ή ορμόνες. Ονομάζονται,λοιπόν, έτσι τα προϊόντα τα οποία αποτελούνται 100% από φυτά σε οποιαδήποτε μορφή (εκχυλίσματα, λάδια, αιθέρια έλαια κ.λ.π.) και από φυσικά μεταλλικά στοιχεία σε ελάχιστη ποσότητα. Πιστοποίηση -ΒΙΟ- Οργανισμός ECOCERT/COSMEBIO Το να είναι ένα προϊόν 100% φυτικό δυστυχώς δεν είναι αρκετό γιατί τα φυτά συνήθως είναι επιβαρυμένα με φυτοφάρμακα και βλαβερά πετροσυνθετικά. Έτσι για να είναι κανείς βέβαιος ότι δεν υπάρχουν βλαβερές ουσίες μέσα στα καλλυντικά του, θα πρέπει όλα τα φυτά που αποτελούν τα συστατικά του προϊόντος να είναι οργανικά καλλιεργημένα (-ΒΙΟ-), και μάλιστα να είναι πιστοποιημένα από κάποιο αξιόπιστο διεθνή οργανισμό (π.χ. ECOCERT). 2) Φυσικής προέλευσης καλλυντικά Είναι τα καλλυντικά που περιέχουν συνήθως μερικά ή όλα τα ενεργά συστατικά από φυσικές ουσίες και ίσως μέρος των ανενεργών. Συνήθως το ποσοστό των πραγματικά φυτικής προέλευσης προϊόντων ποικίλει από 10%-80%, όμως δε μπορεί να φτάσει το 100% και μπορεί να περιέχουν και ποσότητα συνθετικών ουσιών. 3) Συνθετικά ή συνθετικής προέλευσης καλλυντικά Είναι αυτά που περιέχουν πληθώρα συστατικών: φυσικά, ζωικά, ιχθυέλαια, ορυκτά, συνθετικά προϊόντα βιοτεχνολογίας. Είναι τα προϊόντα με τα περισσότερα μείγματα συστατικών και τα οποία τον τελευταίο καιρό έχουν ενοχοποιηθεί για το πλήθος των αρνητικών επιδράσεων για την ανθρώπινη υγεία 9

10 Γιατί κάποια έκδοχα είναι επικίνδυνα? Τα συστατικά που περιέχουν τα καλλυντικά διακρίνονται σε δυο κατηγορίες: Τα ενεργά και τα ανενεργά (έκδοχα). Ενεργά συστατικά είναι αυτά που έχουν τη δράση του καλλυντικού και επιδρούν θετικά προς την επιδερμίδα Ανενεργά συστατικά ( έκδοχα) δηλαδή βοηθητικές ουσίες χωρίς δράση, που σκοπό έχουν να βοηθούν τη σταθερότητα και την υφή των προϊόντων. Κάποια έκδοχα όχι μόνο δεν ωφελούν την επιδερμίδα αλλά τη βλάπτουν σοβαρά. Επιπλέον το δέρμα αναπτύσσει αμυντικούς μηχανισμούς αποβολής των συνθετικών ουσιών με αποτέλεσμα να εμποδίζεται η διείσδυση των ενεργών συστατικών του καλλυντικού με αποτέλεσμα να καθίσταται αναποτελεσματικό. Αντίθετα στα φυσικά καλλυντικά τα οποία δεν περιέχουν ανενεργά συστατικά το δέρμα απορροφά σε βάθος τα ενεργά συστατικά με αποτέλεσμα να έχουμε δυνατή δράση. Τα συστατικά που συνήθως χρησιμοποιούνται στα συνθετικά καλλυντικά και πρέπει να γνωρίζουμε λόγω των βλαβερών τους συνεπειών είναι: Λιθανθρακόπισσα (coal tar) Φορμαλδεΰδες Παρα-φενυλονοδιαμίνη (P-phenylenediamine ή PPD) Προπυλενογλυκόλη ( Propylen Glycol) Λαουρυλ-θειικό νάτριο ( Sodium Lauryl Sulface) Συνθετικά χρώματα Ενώσεις τεταρτοταγούς Αμμωνίου Συνθετικά αρώματα 10

11 2) Η ΑΓΟΡΑ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Κύριο χαρακτηριστικό του κλάδου των καλλυντικών αποτελεί ο ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων. Οι ανταγωνιστικές πιέσεις είναι πιο εμφανείς στα δίκτυα της επιλεκτικής και ευρείας διανομής, λόγω της πληθώρας των εμπορικών σημάτων τα οποία διανέμονται μέσω των συγκεκριμένων δικτύων. Τα παραπάνω επισημαίνονται στην κλαδική μελέτη της Διεύθυνσης Μελετών Οικονομικού Περιβάλλοντος της ICAP, στην οποία αναλύονται οι εξελίξεις στην αγορά καλλυντικών. Η ζήτηση καλλυντικών επηρεάζεται άμεσα από τις δημογραφικές εξελίξεις και τη σύνθεση του πληθυσμού. Οι γυναίκες αποτελούν τους κυριότερους καταναλωτές καλλυντικών προϊόντων, δαπανώντας ετησίως σημαντικά κονδύλια για τον καλλωπισμό τους. Εντούτοις, τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί σημαντικά και το ενδιαφέρον των ανδρών για είδη καλλωπισμού. Το διαθέσιμο εισόδημα των καταναλωτών, σε συνδυασμό με τις τιμές των προϊόντων επηρεάζει τη ζήτηση καλλυντικών, καθορίζοντας σε μεγάλο βαθμό το κανάλι διανομής στο οποίο θα στραφούν για την αγορά των συγκεκριμένων προϊόντων, ενώ και η διαφήμιση επηρεάζει έντονα τη ζήτηση. Οι περισσότερες επιχειρήσεις του κλάδου δαπανούν ετησίως υψηλά κονδύλια για την προώθηση των προϊόντων τους, εν όψει του συνεχώς αυξανόμενου ανταγωνισμού. Στον κλάδο των καλλυντικών δραστηριοποιείται ένας μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων, η πλειοψηφία των οποίων ασχολείται με περισσότερες από μία κατηγορίες καλλυντικών. Οι μεγαλύτερες εισαγωγικές επιχειρήσεις του κλάδου αποτελούν θυγατρικές εταιρείες μεγάλων ομίλων του εξωτερικού. Ορισμένες εξ αυτών ασχολούνται και με την εγχώρια παραγωγή κάποιων κατηγοριών καλλυντικών, κατόπιν αδείας από τη μητρική εταιρεία. Οι εισαγωγές καλλυντικών έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, καθώς αρκετές αμιγώς παραγωγικές επιχειρήσεις έχουν στραφεί πλέον στον εισαγωγικό τομέα. Το 2004 η εισαγωγική διείσδυση κυμάνθηκε σε επίπεδα της τάξης του 90%. Οι εξαγωγές καλλυντικών το ίδιο έτος αντιπροσώπευσαν το 59% περίπου της εγχώριας παραγωγής. Σε απόλυτα νούμερα, ξεπερνά τα 1,3 δισ. ευρώ η αξία της εγχώριας αγοράς καλλυντικών προϊόντων ( που θεωρείται ένας από τους πλέον δυναμικούς τομείς καταναλωτικών προϊόντων, «φιλοξενώντας» πολλές 11

12 σημαντικές ελληνικές και πολυεθνικές εταιρείες. Beiersdorf, Johnson & Johnson, Unilever, YSL Beaute, L Oreal, Dior, όμιλος Σαράντη, Notos Com, όμιλος Γερολυμάτου, Procter & Gamble, είναι μερικές από αυτές. Στη λιανική κυριαρχούν οι αλυσίδες Hondos Center και όμιλος Sephora-Mαρινόπουλος, που αθροιστικά μετρούν μερίδιο αγοράς που σύμφωνα με εκτιμήσεις προσεγγίζει το 80%. H εξέλιξη της αγοράς καλλυντικών προϊόντων διαφοροποιείται ανάλογα με το «κανάλι» μέσα από το οποίο διανέμονται (επιλεκτική διανομή, ευρεία διανομή, φαρμακεία, κομμωτήρια και απευθείας πωλήσεις). Στην «επιλεκτική διανομή» εντάσσονται τα προϊόντα επώνυμων οίκων του εξωτερικού που διατίθενται στον καταναλωτή αποκλειστικά και μόνο από τις αλυσίδες και τα καταστήματα καλλυντικών. Σύμφωνα με στοιχεία της ICAP ο τζίρος της «επιλεκτικής» διανομής ξεπερνά τα 235 εκατ. ευρώ (σε τιμές χονδρικής) και είναι η δεύτερη πιο δυναμική αγορά. Οι τιμές που διατίθενται τα προϊόντα αυτά είναι κατά κανόνα υψηλές, όπως υψηλά είναι και τα μικτά κέρδη ανά προϊόν. Με βάση στοιχεία έρευνας που είχε διεξάγει το υπουργείο Ανάπτυξης υπάρχουν γνωστά αρώματα με κόστος εισαγωγής 5,98 ευρώ ή 7,44 ευρώ που τελικώς διατίθενται στον καταναλωτή προς 71 και 77 ευρώ αντίστοιχα ( Το μεγαλύτερο κομμάτι της πίτας καταλαμβάνουν τα καλλυντικά προϊόντα «ευρείας διανομής», μια τεράστια ποικιλία προϊόντων, που διατίθενται από αλυσίδες καλλυντικών και σούπερ μάρκετ, μεμονωμένα καταστήματα ή πολυκαταστήματα. Κατά κανόνα τα εν λόγω προϊόντα παράγονται από μεγάλες πολυεθνικές, οι οποίες άλλωστε ελέγχουν και τις ακριβές μάρκες, ενώ η τιμή πώλησής τους είναι πολύ χαμηλότερη σε σχέση με εκείνα της επιλεκτικής διανομής. Και στην ευρεία διανομή τα περιθώρια μικτού κέρδους είναι αξιοσημείωτα, αφού επί παραδείγματι κρέμα ημέρας εισάγεται προς 1,02 ευρώ και η προτεινόμενη λιανική διαμορφώνεται στα 14 ευρώ. O τζίρος της ευρείας διανομής ξεπερνά τα 400 εκατ. ευρώ σε τιμές χονδρικής.. Εν τω μεταξύ τέσσερις είναι οι βασικές χώρες εισαγωγής καλλυντικών προϊόντων. H Γαλλία με την αξία των εισαγωγών να φθάνει τα 120 εκατ. ευρώ, ακολουθεί η Μεγάλη Βρετανία με 72 εκατ. ευρώ, η Γερμανία με 66 εκατ. ευρώ και η Ιταλία με 55 εκατ. ευρώ. Παρά την επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης, κατά μέσο όρο στο 4%, η εγχώρια αγορά καλλυντικών συνέχισε να αποδεικνύει ότι ο «δείκτης του κραγιόν» ανθίσταται στην καταναλωτική ύφεση. 12

13 Αν και ο περιορισμός του διαθέσιμου εισοδήματος έπληξε τον υποκλάδο των καλλυντικών επιλεκτικής διανομής (τα οποία είναι ακριβότερα), εντούτοις σημαντική άνθηση παρουσίασαν οι κατηγορίες ευρείας διανομής αλλά και εκείνη των φυσικών καλλυντικών φαρμακείου. Η συγκυρία φαίνεται ότι ευνοεί και την εγχώρια παραγωγή, η οποία εμφάνισε δυναμική ανάπτυξη σε αξία και επιπλέον κατέγραψε σημαντική εξαγωγική δράση. Η εγχώρια αγορά καλλυντικών ακολούθησε ανοδική πορεία την περίοδο , με μέσο ετήσιο ρυθμό ανόδου (σε αξία) της τάξης του 11%. Τα προϊόντα περιποίησης δέρματος το 2004 αντιπροσώπευσαν το 48% της συνολικής αγοράς και ακολούθησαν τα προϊόντα περιποίησης μαλλιών, με ποσοστό 30%. Τα αρώματα καθώς και τα προϊόντα μακιγιάζ συγκέντρωσαν από κοινού μερίδιο 22%. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Πανελλήνιου Συνδέσμου Βιομηχάνων και Αντιπροσώπων Αρωμάτων & Καλλυντικών (ΠΣΒΑΚ), το 2005 στον κλάδο εμπορίας φαρμάκων και καλλυντικών παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση του τζίρου και των κερδών. Τα έσοδα διαμορφώθηκαν σε 4,8 δις ευρώ, αυξημένα κατά 12%, και τα κέρδη προ φόρων σε 218 εκατ. ευρώ, 17% υψηλότερα έναντι της προηγούμενης χρονιάς. Επιπλέον, από τα στοιχεία του ΠΣΒΑΚ αποδεικνύεται ότι η εγχώρια παραγωγή καλλυντικών ανοίγει τα τελευταία χρόνια νέους διεθνείς δρόμους. Κι αυτό επιτυγχάνεται παρά το γεγονός ότι στην παγκόσμια αγορά κυριαρχούν οι ισχυροί πολυεθνικοί όμιλοι υψηλής κοσμετολογίας, οι οποίοι έχουν τη μερίδα του λέοντος και στην εγχώρια αγορά (το 2004 η εισαγωγική διείσδυση καλλυντικών κυμάνθηκε γύρω στο 90%). Η εγχώρια αγορά καλλυντικών ακολούθησε ανοδική πορεία την περίοδο , με μέσο ετήσιο ρυθμό ανόδου 11% περίπου (σε αξία). Για την περίοδο η αγορά καλλυντικών θα εμφάνισε άνοδο 3%-4%. Τα προϊόντα περιποίησης δέρματος το 2004 αντιπροσώπευσαν το 48% της συνολικής αγοράς και ακολούθησαν τα προϊόντα περιποίησης μαλλιών, με ποσοστό 30% περίπου. Τα αρώματα καθώς και τα προϊόντα μακιγιάζ συγκέντρωσαν από κοινού το 22% της αγοράς. 13

14 Διαχρονική εξέλιξη της αγοράς καλλυντικών σε αξία (1995=100) Διάρθρωση της αγοράς καλλυντικών σε αξία (2004) 300,0 250,0 200,0 Μακιγιάζ 11% Αρωματικά 11% Περιποίηση Δέρματος 48% 150,0 100,0 50,0 0, Περιποίηση Μαλλιών 30% Πηγή: ICAP-Εκτιμήσεις αγοράς Η σημερινή εικόνα της αγοράς καλλυντικών αποδεικνύει την επικράτηση ολίγων και ισχυρών παικτών τόσο στον τομέα της χονδρικής διανομής όσο και στη λιανική. Σε αντίθεση με την πανευρωπαϊκή πρακτική, στην Ελλάδα οι περισσότεροι μεγάλοι διεθνείς οίκοι καλλυντικών έχουν εμπιστευτεί την αντιπροσώπευση και τη διανομή των προϊόντων τους σε τοπικούς εμπόρους, συνάπτοντας σε ορισμένες περιπτώσεις μικτές εταιρείες (joint ventures) με τους τοπικούς συνεργάτες τους. Χωρίς να απουσιάζουν και οι περιπτώσεις που οι ξένοι οίκοι έχουν συστήσει θυγατρικές εταιρείες οι οποίες αυτόνομα προωθούν τα ομώνυμα καλλυντικά (όπως οι Christian Dior και L Oreal), οι τοπικοί έμποροι κατέχουν σημαντικά μερίδια στην αγορά, συγκεντρώνοντας στα χαρτοφυλάκιά τους επώνυμα σήματα καλλυντικών όλων των κατηγοριών. Συγκεντρωμένη στα χέρια λίγων βρίσκεται και η λιανική αγορά σε «αντιστοιχία» με τα δεδομένα στο χονδρεμπόριο. Έτσι, σε αντίθεση με άλλες αγορές, ο χώρος των καλλυντικών διαπνέεται από ισορροπημένες σχέσεις μεταξύ διανομέων και λιανικών δικτύων και οι εκατέρωθεν πιέσεις δεν «ροκανίζουν» τα περιθώρια κέρδους. Να σημειωθεί, ότι το 2004 η αγορά είχε τρέξει με ρυθμό αύξησης 4,1%, ενώ ένα χρόνο νωρίτερα, το 2003, με 5,4%. Με δεδομένη αυτή τη πτωτική πορεία δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν ότι σύντομα ο κλάδος θα δει και αρνητικό πρόσημο. Την μερίδα του λέοντος στα προϊόντα καλλυντικών έχουν αυτά που σχετίζονται με την περιποίηση προσώπου και μαλλιών. Συγκεκριμένα: 14

15 * Τα είδη περιποίησης μαλλιών έκαναν το 2005 τζίρο 433 εκατ. ευρώ, ποσό αυξημένο κατά 2,1% έναντι του * Καλλυντικά για το πρόσωπο προσέφεραν στις εταιρείες έσοδα 254 εκατ. ευρώ και ταυτόχρονα ικανοποιητικό ρυθμό ανόδου (6,7%). * Αντίθετα, στην κατηγορία των Toiletries(είδη προσωπικής υγιεινής) παρουσιάστηκε κάμψη, καθώς οι πωλήσεις υποχώρησαν στα 214 εκατ. ευρώ. * Για είδη μακιγιάζ ξοδεύτηκαν 149 εκατ. ευρώ ή 12,2% των δαπανών σε καλλυντικά. * Στα αρωματικά διατέθηκαν 142 εκατ. ευρώ έναντι 138,5 εκατ. ευρώ ένα χρόνο νωρίτερα(2005). * Έλληνιδες και Έλληνες πλήρωσαν 63 εκατ. ευρώ για είδη περιποίησης σώματος και 57 εκατ. ευρώ για προστασία από τον ήλιο (2005). Ακολούθως παρατίθεται ένας πίνακας με τις δέκα κυριότερες εταιρείες τόσο Φυσικών καλλυντικών, όσο και Συνθετικών που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας. Α/Α ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΣΥΝΘΕΤΙΚΩΝ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ VICHY 1 ΚΟΡΡΕΣ ΦΥΣΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ 2 APIVITA ROC 3 MASTIC SPA AVENE 4 SANOFLORE LOREAL 5 VERDESATIVA LA ROCHE POSAY 6 BIOPLASIS NIVEA 7 PRIMAVERA ESTEE LAUDER 8 MARJA ENTRICH WELLA 9 HIMALAYA CHRISTIAN DIOR 10 LAVERA CLINIQUE 2) ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑΤΙ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΣΤΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ Ιδιαίτερη δυναμική εμφανίζει τα τελευταία χρόνια για τα καλλυντικά προϊόντα και το δίκτυο των φαρμακείων, όπου σημαντική παρουσία έχουν δύο ελληνικές εταιρείες φυσικών καλλυντικών, η Apivita των Νίκης και Νίκου 15

16 Kουτσιανά και η εισηγμένη στο X.A. Kορρές, οι οποίες παράλληλα έχουν αναπτύξει και αξιόλογη δραστηριότητα στο εξωτερικό. O τζίρος της αγοράς καλλυντικών μέσα από τα περίπου φαρμακεία που λειτουργούν στην ελληνική αγορά κινείται σε επίπεδα μεγαλύτερα των 85 εκατ. ευρώ. Πωλήσεις καλλυντικών προϊόντων που ξεπερνούν τα 80 εκατ. ευρώ πραγματοποιούνται μέσω των κομμωτηρίων ενώ αξιοσημείωτους ρυθμούς μεγέθυνσης εμφανίζει η αγορά καλλυντικών μέσω απευθείας πωλήσεων (door to door). O τζίρος που πραγματοποιείται door to door είναι μεγαλύτερος των 75 εκατ. ευρώ. Οι κατηγορίες καλλυντικών που συγκεντρώνουν τη μερίδα του λέοντος των συνολικών πωλήσεων είναι τα προϊόντα περιποίησης δέρματος και μαλλιών που πλησιάζουν τα 700 εκατ. ευρώ σε τιμές χονδρικής, σύμφωνα με τα στοιχεία της ICAP και έπονται τα προϊόντα μακιγιάζ με 102,2 εκατ. ευρώ και τα αρώματα με περίπου 98 εκατ. Ευρώ. 16

17 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 2.1) ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΘΕΤΙΚΩΝ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΔΥΟ ΕΠΙΠΕΔΩΝ Στη χώρα μας όπως και σε όλες τις ελεύθερες αγορές ο ανταγωνισμός στα καλλυντικά προϊόντα είναι ιδιαίτερα έντονος. Τα χαρακτηριστικά αυτού παρουσιάζουν διττή φύση την τελευταία κυρίως δεκαετία. Με αυτό εννοούμε πως πλέον ο ανταγωνισμός δεν περιορίζεται μόνο μεταξύ αντίστοιχων προϊόντων καλλυντικών εταιρειών αλλά υφίσταται και μεταξύ προϊόντων φυσικής και συνθετικής προέλευσης από μόνος του. Επομένως οι άξονες ενός τέτοιου ανταγωνισμού θα μπορούσαν να αποδοθούν ως εξής: Εταιρεία Συνθετικών Καλλυντικών 1 Σχέση Ανταγωνισμού Εταιρεία Συνθετικών Καλλυντικών 2 Επίπεδο 1 Επίπεδο Εταιρεία Φυσικών Καλλυντικών 1 Σχέση Ανταγωνισμού Σχέση Ανταγωνισμού Εταιρεία Φυσικών Καλλυντικών 2 Με άλλα λόγια το καταναλωτικό κοινό καλείται πλέον να επιλέξει ένα προϊόν μεταξύ όχι δύο οποιονδήποτε εταιρειών αλλά δύο εταιρειών που είναι είτε Συνθετικών προϊόντων και οι δύο, είτε Φυσικών προϊόντων και οι δύο, είτε Συνθετικών η μία και Φυσικών η άλλη. Η ιδιαιτερότητα λοιπόν της τελευταίας δεκαετίας είναι η εμφάνιση των Φυσικής προέλευσης προϊόντων με τέτοια δυναμική, ώστε η φυσικότητα αυτών να μην αποτελεί τελικά ένα ακόμα επιπλέον χαρακτηριστικό τους (όπως η μάρκα τους, αν είναι ή όχι επιτυχημένα σε αυτά που 17

18 υπόσχονται, η τιμή τους κτλ), αλλά να τα κατατάσσει σε ξεχωριστή, δική τους κατηγορία που αποτελεί και επιπλέον επίπεδο στο πεδίο του ανταγωνισμού. Έτσι όπως φαίνεται και από το παραπάνω σχήμα παύει να υπάρχει ανταγωνισμός μόνο οριζόντιου χαρακτήρα και ενός επιπέδου και με την εμφάνιση του νέου επιπέδου 2, αποκτά και κατακόρυφη συνιστώσα. Τη συνιστώσα του αυθύπαρκτου πλέον ανταγωνισμού μεταξύ Φυσικής και Συνθετικής προέλευσης καλλυντικών. Η ανωτέρω ανάλυση της φύσης του νέου αυτού ανταγωνισμού, δεν είναι ικανή όμως να αναδείξει σε όλο το μέγεθος, την ένταση αυτού. Η ένταση και η δυναμική του φτάνουν στο σημείο να αναγκάζουν τους οικονομικούς και όχι μόνο αναλυτές της αγοράς, να μιλούν για στροφή πλέον του καταναλωτικού κοινού υπέρ των προϊόντων Φυσικής προέλευσης. Η τάση αυτή είναι που θα αναλυθεί στη συνέχεια τόσο ως μέγεθος όσο και ως φαινόμενο που έχει τους λόγος εμφάνισής του. 2.2) Η ΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ ΣΤΑ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ Είναι πλέον φανερό πως οι προτιμήσεις του κοινού αρχίζουν να αλλάζουν και αυτό συμβαίνει αρκετά γρήγορα. Τα προϊόντα φυσικής προέλευσης μπαίνουν όλο και περισσότερο στη ζωή μας, υποσχόμενα μια πιο αγνή και φυσική σχέση. Η στροφή λοιπόν αυτή του κοινού έχει χαρακτηριστεί ως φαινόμενο στην αγορά και ως εκ τούτου έχει αρχίσει να μελετάται μεταξύ άλλων και ποσοτικά. Παρακάτω παρατίθεται ένα διάγραμμα πού αποτυπώνει την κατάσταση της αγοράς την τελευταία οχταετία από το 1999 μέχρι και το Παρατηρούμε έτσι πως σταθερά πλέον οι εταιρείες που παράγουν Φυσικής προέλευσης προϊόντα κερδίζουν μερίδιο αγοράς. Από μια σχεδόν ανεμική παρουσία του 1,1% το 1999 και πριν, έχουν φτάσει να κατέχουν ένα σημαντικό κομμάτι της πίτας που ξεπερνά το 15% το 2007 με συνεχώς ανοδικές τάσεις. Είναι χρήσιμο να σημειώσουμε πως η εν λόγω στροφή της αγοράς δεν είναι φυσικά μόνο ελληνικό φαινόμενο, αλλά παγκόσμιο και μάλιστα στην Ελλάδα άρχισε να συμβαίνει και με κάποια σχετική καθυστέρηση. Αρκεί να αναφέρουμε πως σήμερα για παράδειγμα στη Γερμανία τα καλλυντικά Φυσικής προέλευσης κατέχουν το 40% της αγοράς και συνεχίζουν αυξητικά, ενώ στη Γαλλία το 29%. 18

19 ΠΟΣΟΣΤΟ % ,9 98,8 1,1 ΜΕΡΙΔΙΟ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΤΕΜΑΧΙΑ ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΗΓΗ: ICAP ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ , ,8 4,2 92,2 7, ,2 15,8 82,4 17, Α' ΕΞΑΜΗΝΟ 2007 ΕΤΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΜΕΡΙΔΙΟΥ ΑΓΟΡΑΣ Είναι απαραίτητο να διευκρινίσουμε πως η έρευνα της ICAP που έδωσε το πιο πάνω διάγραμμα αφορούσε τεμάχια προϊόντων επί του συνόλου που πωλούνται στην αγορά και ανά καλλυντική κατηγορία. Για παράδειγμα δηλαδή για την καλλυντική κατηγορία των σαμπουάν, ποιο ποσοστό από τεμάχια Φυσικής προέλευσης σαμπουάν πωλούνται έναντι των αντιστοίχων Συνθετικής προελεύσεως. Ως στοιχείο που καταδεικνύει τη συζητούμενη στροφή της αγοράς προς τα καλλυντικά φυσικής προέλευσης, είναι και η οικονομική κατάσταση των εταιρειών που τα παράγουν. Δεν είναι τυχαίο πως οι ισολογισμοί των εταιρειών αυτών είναι κατά συντριπτική πλειοψηφία θετικοί και παρουσιάζουν πολύ σημαντικά κέρδη. Οι δε ρυθμοί ανάπτυξης των ανωτέρω εταιρειών, αποτελούν κρίσιμο μέγεθος για την εξαγωγή συμπερασμάτων που ενισχύουν την εικόνα της στροφής, είναι δραματικά ανεβασμένοι και δεν δείχνουν σημάδια εξασθένησης. Οι τρεις βασικές εταιρείες του χώρου (Apivita, Κορρές και Mastic Spa) παρουσιάζουν θεαματική αύξηση των οικονομικών μεγεθών τους την τελευταία τετραετία. Για παράδειγμα ο συνολικός κύκλος εργασιών τους διευρύνθηκε κατά 261%, ενώ τα κέρδη τους αυξήθηκαν κατά 54% το 2004 έναντι του προηγούμενου έτους. Σημαντικός παράγοντας στην αύξηση αυτή είναι η εξωστρέφεια που επιδεικνύουν, επεκτείνοντας τις πωλήσεις τους στις αγορές της Ευρώπης, των ΗΠΑ και της Ασίας. Εκμεταλλευόμενες τη ζήτηση των ξένων αγορών για φυσικά 19

20 καλλυντικά, οι ελληνικές εταιρείες αξιοποιούν το συγκριτικό τους πλεονέκτημα: τις άφθονες πρώτες ύλες της ελληνικής χλωρίδας. Περί τα διαφορετικά είδη φυτών και το μέλι με τα παράγωγά του είναι διεθνώς αναγνωρισμένα για την εξαιρετική τους ποιότητα. Στη «φυσική» αυτή προσφορά οι εταιρείες πρόσθεσαν τις σύγχρονες μεταποιητικές διαδικασίες και τις επενδύσεις τους σε έρευνα και ανάπτυξη νέων προϊόντων. Η Apivita επεκτείνεται στις απαιτητικές αγορές της Νοτιοανατολικής Ασίας με νέο σταθμό εκκίνησης το Χονγκ Κονγκ, το οποίο αποτελεί την πύλη εισόδου για την Κίνα. Επιχειρώντας να αξιοποιήσει τη διεθνή τάση υπέρ των φυσικών καλλυντικών αλλά και τα ειδικά χαρακτηριστικά των προϊόντων της, με αιχμή την ελληνική φύση, η εταιρεία επενδύει στη διείσδυσή της στις συγκεκριμένες αγορές, οι οποίες εκτός από τους υψηλούς ρυθμούς κατανάλωσης που παρουσιάζουν έχει αποδειχτεί ότι «καθιερώνουν» διεθνώς τις επώνυμες εταιρείες. Στην εταιρεία το 2005 οι εξαγωγές ξεπέρασαν το 10% του κύκλου εργασιών, ενώ οι πωλήσεις της ανήλθαν στα 26 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τον ισολογισμό της εταιρείας για το 2004, οι πωλήσεις της ανήλθαν σε 23,6 εκατ. ευρώ και τα κέρδη προ φόρων σε 1,3 εκατ. ευρώ. Παρακάτω παρατίθεται πίνακας από τους ισολογισμούς της εταιρείας από το 2001 μέχρι το 2005, με μέση αύξηση των πωλήσεων 20,59% το χρόνο. Στοιχεία από τους ισολογισμούς της APIVITA ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 26 εκατ 23,6 εκατ 19,2 εκατ 15,36 εκατ 12,36 εκατ (ΠΩΛΗΣΕΙΣ) ΜΕΙΟΝ ΚΟΣΤΟΣ ΠΩΛΗΘΕΝΤΩΝ 15,9 εκατ 14,7 εκατ 11,9 εκατ 9,71 εκατ 8,01 εκατ ΜΙΚΤΟ ΚΕΡΔΟΣ 10,1 εκατ 8,9 εκατ 7,3 εκατ 5,65 εκατ 4,26 εκατ Η Apivita εξάγει σε αγορές όπως αυτές των ΗΠΑ, Ντουμπάι, Ισπανίας, Αγγλίας, Σουηδίας, Ιρλανδίας, Βελγίου, Κύπρου και Βουλγαρίας. Στις ΗΠΑ η 20

21 εταιρεία βρίσκεται στο μεγαλύτερο και ιστορικότερο φαρμακείο της Ν. Υόρκης, το Bigelows. Αλλά και στην Καλιφόρνια τα προϊόντα της εταιρείας βρίσκονται σε δύο καταστήματα της Fred Segal καθώς και στις αλυσίδες Nordstrom, Douglas, Beauty First και Pure Beauty. Στην Ισπανία ήδη τα Aromatherapy Express πωλούνται σε 200 φαρμακεία της Μαδρίτης και της Ανδαλουσίας. Προϊόντα της βρίσκονται σε 12 καταστήματα της αλυσίδας El Corte Ingles και έχει ήδη δρομολογηθεί η είσοδος σε ακόμη 58 καταστήματα El Corte Ingles και 800 φαρμακεία. Στη Σουηδία τα προϊόντα της Apivita βρίσκονται σε 52 σημεία της αλυσίδας Naturapoteket και δοκιμαστικά στο μεγαλύτερο κατάστημα της μοναδικής αλυσίδας πολυκαταστημάτων της Σουηδίας, με την επωνυμία Ahlens. Πέραν της διεθνούς δραστηριότητας, η εταιρεία προχωρά σε ενίσχυση της παρουσίας της και στην ελληνική αγορά. Εκτός από την παρουσία της σε δίκτυο φαρμακείων στην ελληνική επικράτεια, την είσοδό της στον ξενοδοχειακό χώρο και την προμήθεια βρεφικών καλλυντικών στα μαιευτήρια ΙΑΣΩ και ΜΗΤΕΡΑ, η Apivita έχει δημιουργήσει shop in a shop στο πολυκατάστημα Notos Galleries Λαμπρόπουλος και εγκαινίασε αυτόνομο κατάστημα στο Κολωνάκι, όπου θα παρουσιάζεται η πλήρης γκάμα των προϊόντων της και θα υποστηρίζεται η εταιρική της ταυτότητα. Οι επενδύσεις στον τομέα της παραγωγής, το λανσάρισμα νέων σκευασμάτων αλλά και η ενίσχυση της παρουσίας της στις αγορές του εξωτερικού αποτελούν τους στρατηγικούς άξονες ανάπτυξης και για τη Γ. Κορρές ΑΕ. Η εταιρεία ολοκλήρωσε τη νέα ιδιόκτητη παραγωγική μονάδα της στα Οινόφυτα, η οποία θα συμβάλει στη μείωση του κόστους παραγωγής των προϊόντων και θα επιτρέψει την αύξηση της παραγωγής. Στη νέα μονάδα λειτούργησε και τμήμα επεξεργασίας των φυσικών πρώτων υλών και εκχύλισης που μέχρι τότε δεν υπήρχε στην Ελλάδα, γεγονός που καθετοποίησε περαιτέρω τη διαδικασία παραγωγής. Η επένδυση ξεπέρασε τα 7 εκατ. ευρώ. Μετά τις ΗΠΑ, Βρετανία και Ισπανία, η εταιρεία διανέμει ήδη προϊόντα στη Γερμανία σε λιανικό δίκτυο, εισήλθε στο Βέλγιο, προετοιμάζει την είσοδό της στην Πορτογαλία αλλά και τη διείσδυσή της στις αγορές της Ασίας. Σε ότι αφορά τα μεγέθη της εταιρείας στο α εξάμηνο του 2007, ο κύκλος εργασιών της διαμορφώθηκε στα 17,261 εκατ. ευρώ έναντι 12,9 εκατ. ευρώ που ήταν στο αντίστοιχο διάστημα του 2006, παρουσιάζοντας αύξηση της τάξεως του 33,8%. Η αύξηση αυτή αποδίδεται στην αύξηση των πωλήσεων στις κατηγορίες προϊόντων 21