Εγχειρίδιο Πρόληψης του Άγχους
|
|
- ÊὙμέν Παπαφιλίππου
- 8 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 Εγχειρίδιο Πρόληψης του Άγχους Μοντέλα και Καλές Πρακτικές Σύντομη Έκδοση Οκτώβριος 2011 This project has been funded with support from the European Commission. This publication [communication] reflects the views only of the author, and the Commission cannot be held responsible for any use which may be made of the information contained therein llp pt-grundtvig-gmp i
2 STRESSLESS Partners: Sociedade Portuguesa de Inovação Sara Brandão URL: Health Education Milada Krejčí URL: University of Nottingham Stavroula Leka URL: University of Patras Konstantinos Poulas URL: Latvian Adult Education Association Sarmite Pilate URL: Association Européenne des Enseignants Jean-Claude Gonon URL: MBO Raad Manfred Polzin URL: Vedoma Olga Pregl URL: ASSOCIATED PARTNER: European Trade Union Committee for Education Susan Flocken URL: ETUCE_en.html Haute École d'ingénierie et de Gestion du Canton de Vaud Ariane Dumont URL: Βρείτε περισσότερα για το έργο στο: ii
3 iii
4 Περιεχόμενα 1. Περίληψη Το έργο STRESSLESS Μεθοδολογία Επιλεγμένες Καλές Πρακτικές Καλές Πρακτικές 1 Ελλάδα Καλές Πρακτικές 2 Πορτογαλία Καλές πρακτικές 3 Ηνωμένο Βασίλειο Αναφορές iv
5 1. Περίληψη 1. Περίληψη 1
6 Το ακόλουθο έγγραφο αποτελεί μέρος του έργου STRESSLESS Βελτιώνοντας την Ανθεκτικότητα του Εκπαιδευτικού στο Άγχος. Ο σκοπός του εγχειριδίου είναι η παρουσίαση των καλών πρακτικών που αφορούν τις παρεμβάσεις για τη μείωση του άγχους και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας, συμπεριλαμβάνοντας μία περιγραφή της μεθοδολογίας και των παιδαγωγικών τεχνικών που θα εφαρμοστούν για τους εκπαιδευτές και δασκάλους στον τομέα της εκπαίδευσης. Το εγχειρίδιο περιλαμβάνει παρεμβάσεις για το άγχος από ένα εύρος προοπτικών για τον εκπαιδευτικό τομέα. Ορισμένες μελέτες περιπτώσεων απευθύνονται σε δασκάλους και στο πώς αυτοί μπορούν είτε να μειώσουν είτε να προλάβουν την εμφάνιση του άγχους σε ατομικό επίπεδο στον εργασιακό τους χώρο. Άλλες καλές πρακτικές απευθύνονται σε ιδρύματα του εκπαιδευτικού τομέα. Αυτές οι καλές πρακτικές αποτελούν παρεμβάσεις και πρακτικές καλών πολιτικών τις οποίες θα μπορούσε να υλοποιήσει για παράδειγμα ο διευθυντής ενός σχολείου σαν μέτρο πολιτικής μείωσης του άγχους. Ο σκοπός που περιλαμβάνεται ένα εύρος καλών πρακτικών από διαφορετικές προοπτικές είναι η παροχή όσο το δυνατόν μεγαλύτερης έμπνευσης για όλους τους ενδιαφερόμενους στον εκπαιδευτικό τομέα. Το εγχειρίδιο περιλαμβάνει καλές πρακτικές από την Ελλάδα, την Πορτογαλία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Μία πληρέστερη έκδοση του εγχειριδίου είναι διαθέσιμη στο διαδίκτυο. Η έκδοση αυτή περιλαμβάνει περισσότερα παραδείγματα από άλλες χώρες όπως είναι οι: Δημοκρατία της Τσεχίας, η Ισπανία, η Λετονία, η Σλοβενία, η Βραζιλία, η Ελβετία, η Ολλανδία και το Βέλγιο. 2
7 2. Το έργο STRESSLESS 2. Το έργο STRESSLESS 3
8 Η βελτίωση της εκπαίδευσης και της εξάσκησης για τους εκπαιδευτικούς έχει καθιερωθεί ως προτεραιότητα στο πρόγραμμα εργασίας «Εκπαίδευση και Εξάσκηση 2010», από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το πρόγραμμα αυτό τονίζει τη συνάφεια της προσέλκυσης και διατήρησης ατόμων με προσόντα και κίνητρα με το επάγγελμα του εκπαιδευτικού. Η ποιότητα της διδασκαλίας και της κατάρτισης των εκπαιδευτικών αντιμετωπίζεται ως ένας βασικός παράγοντας για την αύξηση των πραγματοποιηθέντων εκπαιδευτικών επιπέδων και την επίτευξη των στόχων της Λισαβόνας 1. Λαμβάνοντας υπόψη τις νέες απαιτήσεις που αφορούν τα εκπαιδευτικά επαγγέλματα, απαιτούνται νέες λύσεις για την αυξημένη κοινωνική πίεση στο εκπαιδευτικό σύστημα συνολικά και για την αύξηση του εργασιακού άγχος των εκπαιδευτών (τα οποία έχουν αρνητικό αντίκτυπο στη διαδικασία και τα αποτελέσματα της μάθησης). Κατέχοντας τη δεύτερη θέση στα προβλήματα υγείας που προξενούνται από την εργασία, κατά τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία, το άγχος αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα στον εκπαιδευτικό τομέα, απαιτώντας μία πολύπλευρη παρέμβαση, η οποία συνεπάγεται μία επαρκή ανάλυση κινδύνων και ένα συνδυασμό μέτρων, προσανατολισμένων στην εργασία και στον εργαζόμενο, χρησιμοποιώντας κατάλληλη εξωτερική εμπειρογνωμοσύνη, συμμετοχή των εργαζομένων και διαρκείς προληπτικές ενέργειες. Είναι αδύνατο να αγνοούνται τα συμπεράσματα που διατυπώνονται στην Αναφορά του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Κινδύνων (2009), η οποία δείχνει ότι το άγχος επηρεάζει περισσότερους από το 22% των εργαζομένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ότι ο αριθμός των ανθρώπων, οι οποίοι υποφέρουν από περιστατικά που σχετίζονται με το άγχος, ενδέχεται να αυξηθεί. Όταν οι απαιτήσεις του εργασιακού περιβάλλοντος υπερβαίνουν την ικανότητα του εργαζόμενου να ανταπεξέλθει με αυτές ή να τις ελέγξει, το εργασιακό άγχος συνδέεται με πολλαπλούς παράγοντες κινδύνου και συνεπάγεται την εμφάνιση μίας αντίδρασης κατά του άγχους σε φυσικό και ψυχολογικό επίπεδο, όπως επίσης και σε επίπεδο συμπεριφοράς. Το εργασιακό άγχος ενδέχεται επίσης να επιφέρει μακροχρόνιες αρνητικές επιπτώσεις στους εργαζόμενους (προκαλώντας προβλήματα υγείας, όπως είναι οι καρδιαγγειακές και οι μυοσκελετικές ασθένειες και επηρεάζοντας την ψυχική υγεία) και σε οργανισμούς (όπως αυξημένη απουσία και μειωμένη αποδοτικότητα). Λαμβάνοντας υπόψη την πολυπλοκότητα του εργασιακού άγχους, το έργο STRESSLESS - Βελτιώνοντας την Ανθεκτικότητα του Εκπαιδευτικού στο Άγχος στοχεύει στη χρήση μίας ολοκληρωμένης προσέγγισης, η οποία θα μπορεί να παρέχει στους εκπαιδευτικούς μονοπάτια για τη βελτίωση των γνώσεων και των ικανοτήτων τους, δημιουργώντας καινοτόμες απαντήσεις σε παλιά και αυξανόμενα προβλήματα και παράγοντας μία θετική επίδραση στην ποιότητα και την αποτελεσματικότητα της διδασκαλίας και της εξάσκησης, με την αντιμετώπιση του άγχους και την ενίσχυση της υγείας των εκπαιδευτικών. Ως εκ τούτου, το έργο STRESSLESS, μία πρωτοβουλία διάρκεια δύο χρόνων η οποία άρχισε το Νοέμβριο του 2010, αναγνωρίζει την ανάγκη ανάπτυξης αποδοτικών λύσεων για το εργασιακό άγχος, ιδιαίτερα στον τομέα της εκπαίδευσης. 1 Όταν συναντήθηκαν οι αρχηγοί των Κρατών στην σύνοδο κορυφής της Λισαβόνας το Μάρτιο του 2000, οι αρχηγοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρουσίασαν μία νέα στρατηγική, βασιζόμενοι σε μία συναινετική απόφαση των Κρατών Μελών, να κάνουν την Ευρώπη πιο δυναμική και ανταγωνιστική. Η πρωτοβουλία έγινε γνωστή ως «Η Συνθήκη της Λισαβόνας» και κάλυπτε ένα μεγάλο εύρος πολιτικών γραμμών. Η στρατηγική ξαναπαρουσιάστηκε την Άνοιξη του 2005, αφού τα αρχικά αποτελέσματα ήταν μέτρια και εστιαζόταν περισσότερο στην ανάπτυξη και τα επαγγέλματα. 4
9 Επιδιώκοντας την ανάπτυξη ενός πρακτικού Εγχειριδίου, το οποίο θα βοηθά τους εκπαιδευτικούς και τα εκπαιδευτικά ιδρύματα να αντιμετωπίζουν τους ψυχολογικούς κινδύνους με ανθεκτικότητα, το έργο έχει ως στόχο την παραγωγή αποτελεσμάτων στους ακόλουθους τρεις βασικούς τομείς: Αύξηση της ευημερίας για άτομα και ιδρύματα. Μείωση άγχους για εργαζομένους και οργανισμούς. Βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης. 5
10 3. Μεθοδολογία 3. Μεθοδολογία 6
11 Οι καλές πρακτικές αναγνωρίστηκαν βάσει ενός συνόλου κριτηρίων που αναπτύχθηκαν από τους Εταίρους. Για να συμπεριληφθούν στο εγχειρίδιο, οι καλές πρακτικές θα πρέπει να επικεντρώνονται σε διαφορετικά είδη παρεμβάσεων στον εκπαιδευτικό τομέα, σύμφωνα με την καθοδήγηση βέλτιστων πρακτικών. Οι καλές παρεμβάσεις πρόληψης του άγχους θα πρέπει να απευθύνονται στα διαφορετικά είδη ενδιαφερομένων, στους οποίους απευθύνεται το έργο STRESSLESS και συγκεκριμένα τους δασκάλους, τους εκπαιδευτές και τους εκπαιδευτικούς αλλά επίσης και σε διευθυντές εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και σε υψηλότερα διοικητικά στελέχη τους. Αυτό σημαίνει ότι κάθε καλή πρακτική απευθύνεται κυρίως είτε σε άτομα που εργάζονται στον εκπαιδευτικό τομέα ή σε επίπεδο ιδρύματος, όπου οι διευθυντές ή άλλα μέλη της διοίκησης έχουν τη δυνατότητα να τις υλοποιήσουν ως μέρος της πολιτικής μείωσης του άγχους. Το δεύτερο κριτήριο για τη συμπερίληψη μίας καλή πρακτικής προέκυψε από το έργο PRIMA-EF «Καθοδήγηση στο Ευρωπαϊκό Πλαίσιο για τη Διαχείριση των Ψυχοκοινωνικών κινδύνων» 2, στο οποίο περιγράφεται το εργασιακό άγχος. Στο έργο, έχουν αναγνωρισθεί τρία είδη παρεμβάσεων για τη διαχείριση του εργασιακού άγχους, τα οποία ορίζονται ως πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια πρόληψη: Οι προσεγγίσεις πρωτοβάθμιας πρόληψης προσπαθούν να καταπολεμήσουν το εργασιακό άγχος, μεταβάλλοντας χαρακτηριστικά του τρόπου οργάνωσης και διαχείρισης της εργασίας. Ορισμένα παραδείγματα αποτελούν ο ανασχεδιασμός της εργασίας, η ανάπτυξη κατάλληλων συστημάτων επικοινωνίας και η αναθεώρηση των συστημάτων αξιολόγησης. Οι προσεγγίσεις δευτεροβάθμιας πρόληψης έχουν ως στόχο την καταπολέμηση του εργασιακού άγχους, αναπτύσσοντας ατομικές ικανότητες διαχείρισης του άγχους μέσω κατάρτισης. Παραδείγματα μίας τέτοιας κατάρτισης είναι η χαλάρωση και η εξάσκηση στην διαχείριση του χρόνου. Οι προσεγγίσεις τριτοβάθμιας πρόληψης στοχεύουν στη μείωση του αντίκτυπου του εργασιακού άγχους στην υγεία των εργαζομένων, αναπτύσσοντας κατάλληλα συστήματα αποκατάστασης και «επιστροφής στη δουλειά» και με βελτιωμένες παροχές επαγγελματικής υγείας. Παραδείγματα 2 7
12 αποτελούν η παροχή εμπιστευτικής συμβουλευτικής στους εργαζομένους και η εξάσκηση γνωστικής συμπεριφοράς. Η κοινοπραξία προσπάθησε να συμπεριλάβει στο εγχειρίδιο καλές πρακτικές, οι οποίες αντιπροσωπεύουν και τα τρία επίπεδα παρεμβάσεων. Το τρίτο κριτήριο για τη συμπερίληψη μίας καλής πρακτικής στη σύντομη αυτή έκδοση αποτελεί η εκπροσώπηση των Κρατών Μελών της ΕΕ, στα οποία επικρατούν διαφορετικά επίπεδα άγχους. Το εγχειρίδιο αυτό περιλαμβάνει καλές πρακτικές από το Ηνωμένο Βασίλειο (επίπεδο άγχους χαμηλότερο από το μέσο όρο για την ΕΕ), την Πορτογαλία (επίπεδο άγχους ίσο με το μέσο όρο για την ΕΕ) και από την Ελλάδα (επίπεδο άγχους υψηλότερο από το μέσο όρο για την ΕΕ). Για να περιγράψουμε τις επιλεγμένες καλές πρακτικές με έναν ομοιόμορφο τρόπο, δημιουργήθηκε ένα πρότυπο με τα εξής χαρακτηριστικά: Περίληψη Εισαγωγή Περιγραφή της Πρακτικής Αποτελέσματα και Συζήτηση Μαθήματα που αποκτήθηκαν Συμπεράσματα και Συστάσεις Παρακαλώ σημειώστε ότι υπάρχει μία πληρέστερη έκδοση του εγχειριδίου πρόληψης του άγχους, η οποία περιέχει περισσότερα παραδείγματα παρεμβάσεων για το εργασιακό άγχος. Η έκδοση αυτή είναι διαθέσιμη στο διαδίκτυο στη διεύθυνση 8
13 4. Επιλεγμένες Καλές Πρακτικές 4. Επιλεγμένες Καλές Πρακτικές 9
14 4.1. Καλές Πρακτικές 1 Ελλάδα ΠΕΡΙΛΗΨΗ Tα Εmployee Αssistance Ρrograms (EAP) αποτελούν μια διεθνή ολοκληρωμένη επιστημονική μέθοδο για τη διαχείριση του στρες στον εργασιακό χώρο. Ο οργανισμός που υλοποιεί την καλή πρακτική στην Ελλάδα είναι η «Hellas Employee Assistance Programs Ltd». Ο συγκεκριμένος οργανισμός προσαρμόζει και υλοποιεί τα διεθνώς θεσμοθετημένα ΕΑΡ προγράμματα στην Ελληνική εργασιακή κουλτούρα. ΕΙΣΑΓΩΓΗ An Employee Assistance Program (EAP) is the work organization's resource that utilizes specific core technologies to enhance employee and workplace effectiveness through prevention, identification, and resolution of personal and productivity issues (EAPA Int. 2002). Τα ΕΑΡ με άλλα λόγια αποτελούν ένα ολιστικό σύστημα παρεμβάσεων στον εργασιακό χώρο τα οποία συνδυάζουν τη μεθοδολογία και την τεχνογνωσία από τον τομέα των επιχειρήσεων και των συμπεριφοριστικών επιστημών για την αποτελεσματική διαχείριση των προκλήσεων στο εργασιακό περιβάλλον, όπως: Προσωπικό και εργασιακό άγχος Συνθήκες/καταστάσεις στον εργασιακό χώρο που προκαλούν στρες όπως οργανωσιακές αλλαγές, συγχωνεύσεις εξαγορές κ.α. Συμπεριφοριστικοί κίνδυνοι στον εργασιακό χώρο όπως η βία, η παρενόχληση, ο εκφοβισμός, υποτιμητικές συμπεριφορές, κ.α. Προβλήματα ψυχικής υγείας Ψυχοκοινωνικά ρίσκα (οργανωσιακή κουλτούρα, φόρτος εργασίας, απαιτήσεις εργασιακής θέσης, διαπροσωπικές σχέσεις στην εργασία, κλπ) Προσωπικά και οικογενειακά θέματα Θέματα παραγωγικότητας και εργασιακής απόδοσης Οι κύριοι στόχοι από την υλοποίηση των ΕΑΡ ως ένα πολυδιάστατο σύστημα παρεμβάσεων στον εργασιακό χώρο είναι οι εξής: Αποτελεσματική διαχείριση και μείωση του εργασιακού άγχους Ελαχιστοποίηση της επίδρασης των στρεσογόνων παραγόντων στην ψυχική και σωματική υγεία Προαγωγή της ευεξίας του ανθρώπινου δυναμικού Μείωση των ψυχοκοινωνικών ρίσκων στον εργασιακό χώρο Πρόληψη των ψυχικών και σωματικών ασθενειών Δημιουργία ενός υγιούς εργασιακού περιβάλλοντος και υγιούς ανθρώπινου δυναμικού ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ Μεθοδολογία των EAP: Αξιολόγηση Αναγκών Ο σχεδιασμός ενός μοντέλου ΕΑΡ απαιτεί τη συλλογή δεδομένων/στοιχείων, από τον εργασιακό χώρο. Το πρώτο βήμα αφορά στην αξιολόγηση και στον προσδιορισμό των αναγκών του ανθρώπινου δυναμικού και των προκλήσεων του εργασιακού χώρου του εκάστοτε οργανισμού, μέσω της ανάλυσης των παρακάτω : Ερωτηματολόγια αξιολόγησης αναγκών, ειδικά σχεδιασμένα σύμφωνα με τις ανάγκες του κάθε οργανισμού και με βάση τα διεθνή πρότυπα των ΕΑΡ. Πληροφορίες που έχει συλλέξει ο οργανισμός κατόπιν αξιολογήσεων (π.χ. αξιολογήσεις απόδοσης, εσωτερικές έρευνες, ψυχομετρικές αξιολογήσεις), focus groups, δεδομένα απουσιών/ασθενειών, στοιχεία για την 10
15 παραγωγικότητα και άλλα μέσα. Δεδομένα προερχόμενα από τη Διεύθυνση Ανθρώπινου Δυναμικού και ανεπίσημες επαφές με τους εργαζομένους. Για την αναγνώριση των αιτιών και των επιπτώσεων του εργασιακού άγχους, μπορούν επιπλέον να χρησιμοποιηθούν τα ακόλουθα εργαλεία και μέθοδοι για την εκτίμηση του ψυχοκοινωνικού επιπέδου και της ευεξίας των εργαζομένων που χρησιμοποιούν τις ΕΑΡ υπηρεσίες: Health Risk Assessment: Αξιολόγηση της στάσης ζωής του εργαζόμενου απέναντι στην ψυχική & σωματική του υγεία (άσκηση, διατροφή, ιατρικές εξετάσεις & περίθαλψη, χρήση αλκοόλ, συνταγογραφούμενα φάρμακα, κλπ). Stress Assessment: Ερωτηματολόγιο για την αξιολόγηση των συμπτωμάτων του στρες. Behavioral Risk Assessment: Αξιολόγηση των συμπεριφοριστικών κινδύνων των εργαζομένων στον χώρο εργασίας, οι οποίοι προκαλούνται από παράγοντες όπως βία, φόρτος εργασίας, προβλήματα στην επικοινωνία, εργασιακή ανασφάλεια, κλπ. Psychosocial Assessment: Ποσοτικές και ποιοτικές μέθοδοι αξιολόγησης του κοινωνικού, εργασιακού, οικογενειακού και ιατρικού ιστορικού των εργαζομένων (π.χ. screenings, intakes, questionnaires). Σχεδιασμός του Μοντέλου Υπηρεσιών Με βάση τα αποτελέσματα των προαναφερθέντων δεδομένων, σχεδιάζεται ένα tailor- made μοντέλο ΕΑΡ Υπηρεσιών, σύμφωνα με τις ανάγκες των εργαζομένων και του οργανισμού που έχουν εντοπιστεί. Το μοντέλο αυτό αποτελεί ένα Ολιστικό Σύστημα Παρεμβάσεων Διαχείρισης του Στρες στον Εργασιακό Χώρο (για τη διοίκηση, τους εργαζόμενους και τα μέλη των οικογενειών τους). Το ανωτέρω σύστημα περιλαμβάνει την παροχή υποστήριξης, καθοδήγησης (coaching) και εκπαίδευσης από ΕΑΡ επαγγελματίες στην ανώτερη διοίκηση ενός οργανισμού, στους εργαζόμενους και στις οικογένειές τους βάσει του Γνωσιακού Συμπεριφοριστικού Μοντέλου (Cognitive Behavioral Treatment - C.B.T.). Στόχος αποτελεί η ενίσχυση των εξυπηρετούμενων για την αποτελεσματική διαχείριση των στρεσογόνων παραγόντων της επαγγελματικής και προσωπικής τους ζωής. Γενικότερα, η προαγωγή της ψυχοκοινωνικής ευεξίας σε ολόκληρο τον οργανισμό από το ανώτερο ιεραρχικά επίπεδο έως και το χαμηλότερο. Στατιστικά Αποτελεσματικότητας & Χρήσης του Προγράμματος Με τη χρήση ενός εξειδικευμένου EAP λογισμικού προγράμματος πραγματοποιείται ανάλυση των ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων από τη χρήση του προγράμματος και αποδίδονται αποτελέσματα στις ακόλουθες ενότητες: Δημογραφικά δεδομένα (ηλικία, φύλο, θέση, τοποθεσία κτλ.) Ποσοστό χρήσης των ΕΑΡ υπηρεσιών Στρεσογόνοι παράγοντες (εργασιακά, προσωπικά και οικογενειακά θέματα που απασχολούν, επηρεάζουν και αγχώνουν το ανθρώπινο δυναμικό) Ποσοστό ικανοποίησης από την υλοποίηση του προγράμματος Return On Investment (R.O.I.). Σχέση Απόδοσης της Επένδυσης σε ΕΑΡ προγράμματα. Παρεμβάσεις για το Στρες Πλάνο δράσης σε τρεις Άξονες Μετά την εκτίμηση των αναγκών σχεδιάζεται ένα διαδραστικό και διαχρονικό πρόγραμμα πρόληψης και διαχείρισης του στρες προσαρμοσμένο στις συγκεκριμένες ανάγκες και απαιτήσεις του οργανισμού (δράση τριών αξόνων) 1 ος Άξονας - Πρόληψη: Πρωτοβάθμια πρόληψη: επικεντρώνεται στη δημιουργία μίας υγιούς εργασιακής κουλτούρας, η οποία υποστηρίζει τους εργαζομένους και διαδραματίζει ενεργό ρόλο στη διαχείριση του στρες προάγοντας την ευεξία τους. Δευτεροβάθμια πρόληψη: περιλαμβάνει την έγκαιρη αναγνώριση των ρίσκων που ενδέχεται να προκαλέσουν ψυχοκοινωνικούς κινδύνους στον εργασιακό χώρο και την άμεση υλοποίηση παρεμβάσεων για την 11
16 ελαχιστοποίησή τους. Τριτοβάθμια πρόληψη: επικεντρώνεται στους εργαζόμενους των οποίων τα υψηλά επίπεδα στρες έχουν επηρεάσει την ψυχική υγεία και την ευεξία τους (εξουθένωση, κατάθλιψη, κρίσεις πανικού, εξαρτήσεις, κλπ) και χρειάζονται τις υπηρεσίες ενός εξειδικευμένου επαγγελματία υγείας για την αποκατάσταση και επιτυχή επιστροφή τους στην εργασία. 2 ος άξονας - Άμεσες Υπηρεσίες: Για τα άτομα τα οποία χρειάζονται Πρόσωπο με Πρόσωπο παρεμβάσεις, σχεδιάζεται ένα εξατομικευμένο θεραπευτικό πλάνο βάση του οποίου θα επιτύχουμε τη μείωση των συμπτωμάτων του στρες. Το πλάνο περιλαμβάνει: Ορισμό του προβλήματος και των συμπτωμάτων Καθορισμό βραχυπρόθεσμων στόχων Καθορισμό μακροπρόθεσμων στόχων Εκμάθηση νέων δεξιοτήτων και μηχανισμών διαχείρισης για τον περιορισμό των συμπτωμάτων του στρες Εκτιμώμενο χρονοδιάγραμμα για την επίτευξη των στόχων 3 ος άξονας - Επακολούθηση και Αξιολόγηση: Παρεμβάσεις επακολούθησης για την αξιολόγηση της προόδου της κάθε περίπτωσης και του αποτελέσματος. Οι Υπηρεσίες των ΕΑΡ που υλοποιούνται σε κάθε άξονα για την αντιμετώπιση του στρες ΠΡΟΛΗΨΗ ΑΜΕΣΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Ανάπτυξη Πρωτοκόλλων, Πολιτικών & Διαδικασιών αναφορικά με το στρες και την ευεξία στον εργασιακό χώρο. 24/7/365 Γραμμή Τηλεφωνικής Υποστήριξης για τη διαχείριση του στρες. Βραχυπρόθεσμη υποστήριξη, συμβουλευτική και καθοδήγηση στη διοίκηση, στους εργαζόμενους και τα μέλη των οικογενειών τους για τη διαχείριση των εργασιακών, προσωπικών και οικογενειακών θεμάτων που αυξάνουν το επίπεδο στρες και επηρεάζουν τη λειτουργικότητά τους. Health & Wellness Coaching. Καθοδήγηση σε θέματα Υγείας και Ευεξίας για τα ανώτερα στελέχη και/ή τους εργαζόμενους Εκπαιδευτικά προγράμματα για το σύνολο του ανθρώπινου δυναμικού. Δίνεται έμφαση στην ανάπτυξη δεξιοτήτων για την καταπολέμηση του στρες, στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της αισιοδοξίας, στην επίλυση προβλημάτων και γενικότερα στη βελτίωση του «ψυχολογικού» ανοσοποιητικού συστήματος των εργαζομένων. Σεμινάρια και παρουσιάσεις στον τομέα της Υγείας και Ευεξίας. Στόχος αποτελεί η ευαισθητοποίηση και η απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων για την προαγωγή της Υγείας και Ευεξίας πέραν της διαχείρισης του στρες (θέματα που σχετίζονται με ψυχικές και σωματικές ασθένειες αλλά και θέματα όπως διατροφή, άσκηση, φυσική κατάσταση, τεχνικές χαλάρωσης, διακοπή καπνίσματος, κλπ). Πρόσωπο με Πρόσωπο συνεδρίες: Συμβουλευτική με βάση το Γνωσιακό Συμπεριφοριστικό Μοντέλο (C.B.T.). Η προσέγγιση C.B.T. στοχεύει στην αναδόμηση του αρνητικού και στρεσογόνου τρόπου σκέψης, ο οποίος επηρεάζει αρνητικά τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά των εξυπηρετούμενων. Critical Incident Stress Management CISM: Διαχείριση του στρες που βιώνουν οι εργαζόμενοι μετά από ένα αιφνίδιο και τραυματικό γεγονός εντός ή εκτός εργασιακού χώρου όπως ληστείες, ατυχήματα, ξαφνική απώλεια ενός εργαζόμενου, τρομοκρατικές ενέργειες, βία, πυρκαγιά, φυσικές καταστροφές, κλπ. Η Υπηρεσία CISM αποτελεί ένα πολυδιάστατο σύστημα παρεμβάσεων για την υποστήριξη των θυμάτων/αυτόπτων μαρτύρων ενός κρίσιμου περιστατικού στο εργασιακό τους περιβάλλον ή/ και στην 12
17 ΕΠΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ προσωπική τους ζωή. Case Management: Σχεδιάζει και εμπλουτίζει το Continuity of Care Plan για κάθε μεμονωμένη περίπτωση. Tο καθένα πλάνο ξεχωριστά αποτελείται από τηλεφωνικές παρεμβάσεις επακολούθησης στα άτομα που έχουν χρησιμοποιήσει τις ΕΑΡ υπηρεσίες. Επιπρόσθετα, οι επαγγελματίες Case Managers με τη χρήση ανώνυμων ερωτηματολογίων αξιολογούν τον βαθμό ικανοποίησης των εξυπηρετούμενων και την αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών που υλοποιήθηκαν. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΥΖΗΤΗΣΗ Αποτελέσματα από την υλοποίηση και προσαρμογή των Προγραμμάτων ΕΑΡ στην ελληνική εταιρική κουλτούρα, ως ολιστική στρατηγική καταπολέμησης του στρες: 1. Σε έρευνα που διεξήχθη από την Hellas EAP, για τα έτη 2009 και 2010 σε δείγμα εργαζομένων από 7 Ελληνικές και πολυεθνικές εταιρίες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και έχουν δεχθεί Υπηρεσίες ΕΑΡ, καταγράφηκαν τα ακόλουθα αποτελέσματα, σχετικά με τους παράγοντες που αυξάνουν τα επίπεδα στρες των εργαζομένων. Παράγοντες που αυξάνουν τα επίπεδα στρες 8,50% 16% 49,50% 8,50% 17,50% εργασιακό άγχος έλλειψη συνεργασίας με τους συναδέλφους άλλα προβλήματα συγκρούσεις στον εργασιακό χώρο δυσκολίες στην εξισορρόπιση προσωπικής και εργασιακής ζωής 2. Σύμφωνα με δεύτερη έρευνα που διεξήχθη από την Hellas EAP, χρησιμοποιώντας ένα δείγμα 1077 εργαζομένων μίας μεγάλης ελληνικής εταιρίας (Α), η οποία υλοποιεί το διεθνώς πιστοποιημένο πρόγραμμα Critical Incident Stress Management (CISM), αναφέρθηκαν τα ακόλουθα αποτελέσματα σχετικά με τους παράγοντες που αυξάνουν το επίπεδο στρες στους εργαζόμενους: Παράγοντες που αυξάνουν το επίπεδο στρες των εργαζομένων 13
18 8% 14% 8% 56% 15% εργασιακό άγχος θυμός άλλα προβλήματα συγκρούσεις στον εργασιακό χώρο δυσκολίες στην εξισορρόπιση προσωπικής και εργασιακής ζωής ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το Εργασιακό Άγχος περιλαμβάνει παράγοντες όπως: φόρτος εργασίας, εργασιακή ανασφάλεια, πιέσεις για την τήρηση των προθεσμιών και την επίτευξη των στόχων, πιέσεις από απαιτητικούς πελάτες, συγκρούσεις με προϊσταμένους, άνισος καταμερισμός εργασίας ανάμεσα στους ίδιους και στους συναδέλφους, κλπ. Τα άλλα προβλήματα περιλαμβάνουν: κρίσεις πανικού, κατάθλιψη, ψυχικές και σωματικές ασθένειες, δυσκολίες στις προσωπικές σχέσεις, διαζύγιο, θάνατος αγαπημένου προσώπου, χρόνια ασθένεια στην οικογένεια, θέματα που αφορούν στη φροντίδα ηλικιωμένων στην οικογένεια, κλπ. 3. Σύμφωνα με τρίτη έρευνα που διεξήχθη από την Hellas EAP, για τα έτη 2007, 2008 και 2009, σε δείγμα 250 εργαζομένων στον τραπεζικό τομέα, οι οποίοι είχαν εκτεθεί σε ένα αιφνίδιο τραυματικό γεγονός και δέχτηκαν την παρέμβαση CISM: Το 97% των εργαζομένων ανέφερε ότι θεώρησαν σημαντική ή πολύ σημαντική την υποστήριξη που τους προσφέρθηκε από τους πιστοποιημένους συμβούλους CISM της Hellas EAP Το 93% από αυτούς ανέφερε ότι η παρέμβαση CISM συνεισέφερε σημαντικά ή πολύ σημαντικά στη βελτίωση της εργασιακής τους απόδοσης μετά το συμβάν Το 99% αυτών δήλωσε ότι χρειάζονται επιπρόσθετη και σε συνεχόμενη βάση υποστήριξη, για την διαχείριση των εργασιακών και προσωπικών δυσκολιών που τους προκαλούν στρες 4. Σύμφωνα με μία τέταρτη έρευνα της Hellas EAP, που διεξήχθη σε δείγμα εργαζομένων και μέλη των οικογενειών τους (Ελληνικές και τοπικές πολυεθνικές), οι οποίοι χρησιμοποίησαν τις Υπηρεσίες ΕΑΡ για τη διαχείριση στρεσογόνων προσωπικών και εργασιακών θεμάτων, το ποσοστό ικανοποίησής τους ανέρχεται στο 98%. 5. Η Απόδοση της Επένδυσης (R.O.I.) για οργανισμούς που έχουν χρησιμοποιήσει ΕΑΡ υπηρεσίες εκτιμήθηκε ως κάτωθι: Επιχείρηση Α: 1:19 (Βιομηχανικός Τομέας) Επιχείρηση Β: 1:36 (Βιομηχανικός Τομέας) Επιχείρηση C: 1:30 (Τραπεζικός Τομέας) Επιχείρηση D: 1:32 (Τραπεζικός Τομέας) 6. Το 2011, οργανισμός πελάτης (Β) της Hellas ΕΑΡ, με περισσότερους από εργαζόμενους, δήλωσε δημόσια μείωση 0,6% στον απουσιασμό μετά την υλοποίηση των Βασικών Υπηρεσιών ΕΑΡ:24/7/365 Γραμμή τηλεφωνικής Υποστήριξης, Πρόσωπο με Πρόσωπο Συνεδρίες Συμβουλευτικής και Υπηρεσία CISM (διαχείριση στρες κατόπιν 14
19 αιφνίδιου και κρίσιμου τραυματικού γεγονότος). H Hellas EAP έχει προτείνει για το 2012 την υλοποίηση εξειδικευμένου και στοχευμένου ΕΑΡ Προγράμματος για τη μείωση των απουσιών. ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ Προκλήσεις που εμφανίστηκαν κατά τη διάρκεια της υλοποίησης των ΕΑΡ σε επιχειρήσεις στον ελληνικό χώρο: Διαχείριση της απροθυμίας της διοίκησης της εταιρίας να εξετάσει και να διερευνήσει τα πλεονεκτήματα τέτοιων καινοτόμων μεθόδων και προγραμμάτων όπως τα ΕΑΡ για την προαγωγή της ψυχοκοινωνικής υγείας και ευεξίας, η οποία σχετίζεται άμεσα με τη διαχείριση της απόδοσης των εργαζομένων. Συνεχής προσπάθεια για την υπέρβαση των δυσκολιών κατά την προσαρμογή των Διεθνών προτύπων και αρχών των ΕΑΡ στην Ελληνική εργασιακή κουλτούρα και ανθρώπινο δυναμικό. Η ανάγκη για διαρκή εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των ιθυνόντων του Ιδιωτικού και Δημόσιου Τομέα και της Διεύθυνσης Ανθρώπινου Δυναμικού για τα οφέλη και τη χρησιμότητα των διεθνών προγραμμάτων ΕΑΡ στην υποστήριξη και καθοδήγηση των εργαζομένων για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των εργασιακών και προσωπικών προκλήσεων που αυξάνουν τα επίπεδα του στρες και επηρεάζουν την ψυχική, σωματική υγεία και την ευεξία τους. Διαρκής προσπάθεια προώθησης της αξίας εδραίωσης μίας υγιούς εργασιακής κουλτούρας μέσω της ενδυνάμωσης του ανθρώπινου δυναμικού. Καταπολέμηση της δυσπιστίας και επιφυλακτικότητας των εργαζομένων σχετικά με την εμπιστευτικότητα των ΕΑΡ υπηρεσιών. Καταπολέμηση του στίγματος και του αποκλεισμού των εργαζομένων με ψυχικές ασθένειες στον εργασιακό χώρο. Εκπαίδευση της διοίκησης και των στελεχών στη θέσπιση ορίων σχετικά με τον επαγγελματικό τους ρόλο και τις ικανότητες που απαιτούνται για την αντιμετώπιση θεμάτων ψυχικής υγείας στον εργασιακό χώρο. Ταυτόχρονα, δίνεται καθοδήγηση σχετικά με τη διαδικασία παραπομπής αντίστοιχων περιστατικών σε εξειδικευμένους ΕΑΡ επαγγελματίες. Οι πολυεθνικές εταιρίες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα είναι περισσότερο εξοικειωμένες με την υλοποίηση των ΕΑΡ Υπηρεσιών σε σχέση με τις ελληνικές, αφού οι μητρικές τους εταιρίες διαθέτουν μία μακροχρόνια παράδοση παροχής και υλοποίησης ΕΑΡ. Αντιμετώπιση της έλλειψης στατιστικών στοιχείων και απαραίτητων συστημάτων καταγραφής δεδομένων από τους οργανισμούς (δημόσιους και ιδιωτικούς), τα οποία μπορούν να παρέχουν ακριβείς πληροφορίες για το κόστος σε μονάδες αποτελεσματικότητας στον εργασιακό χώρο από την εμφάνιση ασθενειών λόγω στρες, όπως χαμηλή παραγωγικότητα, ιατροφαρμακευτικά κόστη, παρουσιασμός, συστηματικές ή μακροχρόνιες απουσίες, κλπ. Προσπάθειες αναβάθμισης του ρόλου της Διεύθυνσης Ανθρώπινου Δυναμικού των επιχειρήσεων, από τις βασικές διαδικασίες επάνδρωσης, πρόσληψης και μισθοδοσίας σε ένα τμήμα που διαδραματίζει ένα σημαντικό ρόλο στην αποτελεσματική διαχείριση και ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ Οι υπηρεσίες ΕΑΡ έχουν θεσμοθετηθεί σε Διεθνές και Ευρωπαϊκό Επίπεδο σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Αυστραλία, η Κίνα, η Αφρική, η Ιρλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Φινλανδία τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα για περισσότερα από 40 χρόνια με αποδεδειγμένα ποιοτικά και ποσοτικά αποτελέσματα. Σε ορισμένες από τις προαναφερθείσες χώρες, όπως η Φινλανδία, διεξήχθη πιλοτική έρευνα πριν τη θεσμοθέτηση των ΕΑΡ στο δημόσιο τομέα, η οποία χρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Υπουργείο Κοινωνικών Υπηρεσιών και το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης για την Προαγωγή της Υγείας, όπως επίσης και από ιδιωτικούς οργανισμούς. Επιπρόσθετα, τα ΕΑΡ έχουν εδραιωθεί ως στρατηγική καταπολέμησης του στρες σε δημόσιους οργανισμούς της Ευρώπης (Cooper et al.1992a, 1992b) και υποστηρίζονται από το Διεθνή Οργανισμό Εργασίας (ILO), τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) και τον Οργανισμό για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία (OSHA). Τα ΕΑΡ σήμερα διδάσκονται σε Μεταπτυχιακό και Διδακτορικό επίπεδο παγκοσμίως. 15
20 Η Hellas EAP αποτελεί την πρωτοπόρο εταιρία, η οποία εισήγαγε πρώτη τα ΕΑΡ στην Ελληνική επικράτεια. Από την εμπειρία μας στον τομέα των ΕΑΡ σε διεθνές και εθνικό επίπεδο, προτείνουμε τη διεξαγωγή έρευνας αναφορικά με την εισαγωγή και την υλοποίηση των ΕΑΡ στον Ελληνικό Δημόσιο Τομέα, μέσω ενός πιλοτικού προγράμματος. Η υπόθεση της έρευνας θα είναι, ότι τα ΕΑΡ, ως ένα επιστημονικό πρόγραμμα με ποσοτικά και ποιοτικά αποτελέσματα μπορεί να επιφέρει θετικά αποτελέσματα στον Ελληνικό Εργασιακό χώρο στον τομέα καταπολέμησης του στρες, ιδιαίτερα σε περιόδους σοβαρής οικονομικής κρίσης. Με άλλα λόγια, τα ΕΑΡ μπορούν να : Λειτουργήσουν σαν μία στρατηγική καταπολέμησης του στρες, προωθώντας μία υγιή εργασιακή κουλτούρα με άμεσα και έμμεσα θετικά αποτελέσματα στο ανθρώπινο δυναμικό, στις οικογένειές τους, στους οργανισμούς και στην κοινωνία. Συνεισφέρουν αποτελεσματικά στην ανάπτυξη μίας θετικής εργασιακής κουλτούρας. Ενισχύσουν και προάγουν τη σωματική και ψυχική υγεία και τη ψυχοκοινωνική ασφάλεια στον εργασιακό χώρο. Αυξήσουν τα επίπεδα ανθεκτικότητας και προσαρμοστικότητας του ανθρώπινου δυναμικού σε δύσκολες περιόδους. Δημιουργήσουν υγιέστερους εργασιακούς χώρους με αυξημένα επίπεδα ευεξίας για τους εργαζόμενους. Αυξήσουν την παραγωγικότητα του ανθρώπινου δυναμικού. Ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και την ποιότητα της εξυπηρέτησης των πελατών τους. 16
21 4.2. Καλές Πρακτικές 2 Πορτογαλία ΠΕΡΙΛΗΨΗ Αυτή η βέλτιστη πρακτική αποτελεί μία ερευνητική μελέτη που διεξάχθηκε από ορισμένα πανεπιστήμια της Πορτογαλίας, της Βραζιλίας και της Ισπανίας. Ο σκοπός της μελέτης ήταν η προσπάθεια επίλυσης και πρόληψης τους άγχους, της αποθάρρυνσης και της εξάντλησης για τους δασκάλους και τους επαγγελματίες της υγείας. Για να επιτευχθεί αυτός ο σκοπός, αναπτύχθηκε μία σειρά μαθημάτων σχετικά με τη διαχείριση του άγχους για τις προαναφερθείσες ομάδες ενδιαφερομένων. Η σειρά μαθημάτων αποτελούταν από πενήντα ώρες εξάσκησης, διαμοιρασμένες σε έντεκα συνεδρίες, οι δέκα εκ τις οποίες πραγματοποιήθηκαν σε εσωτερικό χώρο και διέθεταν το εξής περιεχόμενο: διαμοιρασμός επαγγελματικής εμπειρίας με συνεργάτες, αναγνώριση ειδικών παραγόντων άγχους και πιθανές στρατηγικές αντιμετώπισης για την επίλυσή τους, αντικατάσταση παράλογων αντιλήψεων από άλλες περισσότερο κατάλληλες και η εξάσκηση αυτοεκτίμησης και χαλάρωσης. Επιπρόσθετα, τα μαθήματα αποτελούταν από μία μέρα εξάσκησης σε εξωτερικό χώρο. Συγκρίνοντας την αρχή με το τέλος του προγράμματος εκπαίδευσης, οι συμμετέχοντες έδειξαν σημαντική αύξηση στην προσωπική τους αντίληψη για την ευημερία. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Αυτή η ερευνητική μελέτη προέκυψε το 2004, ανάμεσα σε καθηγητές του τμήματος και διδακτορικού προσωπικού του Πανεπιστημίου του Algarve, καθηγητές του εκπαιδευτικού προσωπικού του Καθολικού Πανεπιστημίου του South Rio Grande και το προσωπικό Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου της Málaga στην Ισπανία. Το αντικείμενο της μελέτης ήταν η αντιμετώπιση των θεμάτων άγχους, αποθάρρυνσης και εξάντλησης ειδικά στους δασκάλους και τους επαγγελματίες υγείας, αφού αυτοί αποτελούν μία ομάδα υψηλού κινδύνου σε ό,τι αφορά την έκθεση σε τέτοιου είδους ασθενειών. Το θέμα του άγχους (συμπεριλαμβανομένης της εξάντλησης, της κατάθλιψης, της αποθάρρυνσης, κλπ) αποτελεί ένα περίπλοκο φαινόμενο, στο οποίο δεν υπάρχει καμία μοναδική λύση για την επίλυση του προβλήματος. Παρ όλα αυτά, η συχνή κατάρτιση και η διαρκής εκπαίδευση προτείνονται σαν λύσεις στο πλαίσιο αυτό. Αυτά τα είδη μαθημάτων και εξάσκηση μπορούν να βελτιώσουν τη γενική ικανοποίηση με τη δουλειά, να βελτιώσουν την αυτοπεποίθηση των ανθρώπων που παρακολουθούν αυτά τα είδη των μαθημάτων και να συνεισφέρουν στην προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη. Στο πλαίσιο αυτή της προσαρμοσμένης κατάρτισης για την επίλυση προσωπικών θεμάτων, αναπτύχθηκε ένα πρώτο πρόγραμμα διαρκούς κατάρτισης με διάρκεια 30 ωρών, διαμοιρασμένη σε δέκα συνεδρίες, οι οποίες περιείχαν διάφορες ασκήσεις. Αυτό το πρόγραμμα ήταν επιτυχές, παρ όλα αυτά οι συμμετέχοντες ένιωσαν ότι απαιτούνται περισσότερες συνεδρίες/χρόνος για την εξερεύνηση και επίλυση θεμάτων σε περισσότερο βάθος. Έτσι, αυτή η σειρά μαθημάτων κατάρτισης στη διαχείριση του άγχους βασίζεται σε αυτό το αρχικό πρόγραμμα μαθημάτων, αλλά περιλαμβάνει περισσότερο σχετικά θέματα και έχει μία μεγαλύτερη διάρκεια, η οποία επίσης απαιτήθηκε από τους συμμετέχοντες των προηγούμενων μαθημάτων. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ Τα μαθήματα εξάσκησης ήταν δομημένα σε έντεκα συνεδρίες, οι οποίες διαρκούσαν συνολικά πενήντα ώρες. Κάθε συνεδρία χωριζόταν σε τέσσερις ώρες και δέκα από τις συνεδρίες πραγματοποιήθηκαν σε ένα δωμάτιο εσωτερικού χώρου, ενώ η τελευταία έλαβε χώρα σε εξωτερικό χώρο και διήρκησε 10 ώρες (μία μέρα). Η υπόθεση και μεθοδολογία της σειράς των μαθημάτων ήταν η εξής: το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί για να πιστοποιήσει το προτεινόμενο περιεχόμενο και στρατηγικές ανεξαρτήτως εκπαιδευτή. Έτσι, η σειρά των μαθημάτων υλοποιήθηκε με δύο διαφορετικά είδη εκπαιδευτών και συμπεριέλαβε επίσης μία ομάδα ελέγχου και μία πειραματική ομάδα. Τα μαθήματα πραγματοποιήθηκαν με 28 καθηγητές, οι οποίοι δίδασκαν στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. 21 από αυτούς ήταν γυναίκες και 7 από αυτούς ήταν άντρες. Αυτοί αποτελούσαν την πειραματική ομάδα. Η ομάδα ελέγχου 17
Εγχειρίδιο Πρόληψης του Άγχους
www.google.com Εγχειρίδιο Πρόληψης του Άγχους Μοντέλα και Καλές Πρακτικές Σύντομη Έκδοση Οκτώβριος 2011 Αυτό το έργο χρηματοδοτείται με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αυτή η ιστοσελίδα και το
Διαβάστε περισσότεραΧρονοδιάγραμμα/Δομή των Workshops
Χρονοδιάγραμμα/Δομή των Workshops Resilient Educators, Resilient Learners Αύγουστος 2011 This project has been funded with support from the European Commission. This publication [communication] reflects
Διαβάστε περισσότεραΜεθοδολογία για την Αξιολόγηση και την Πιστοποίηση
Μεθοδολογία για την Αξιολόγηση και την Πιστοποίηση Αύγουστος 2011 This project has been funded with support from the European Commission. This publication [communication] reflects the views only of the
Διαβάστε περισσότεραΑσφαλείς και Υγιείς Χώροι Εργασίας για όλες τις ηλικίες 1η Ιουλίου 2016
1 «ηµιουργία φιλικών ως προς όλες τις ηλικίες εργασιακών χώρων: η διεθνής πρακτική και συµβολή των EAP προγραµµάτων στην ενίσχυση του µεγαλύτερης ηλικίας ανθρώπινου δυναµικού και στη βελτίωση της παραγωγικότητας
Διαβάστε περισσότεραGet There Ταξίδι προς την Απασχόληση
Get There Ταξίδι προς την Απασχόληση Διεθνής Έκθεση Αναφοράς Ανάλυσης Αναγκών για την Κύπρο Φεβρουάριος 2016 IO1 How to Get There? Η έκθεση αναφοράς αναπτύχθηκε από: This project has been funded with support
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΚΥΡΙΟΤΕΡΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ
ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΚΥΡΙΟΤΕΡΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ MATHDebate - Η Φωνή των Φοιτητών - Ψάχνοντας την Αριστεία στην Εκπαίδευση Μαθηματικών μέσω της Αύξησης των Κινήτρων για Μάθηση (project 2016-2018) mathdebate.eu Σύντομη
Διαβάστε περισσότεραΠαρουσίαση συνολικών πορισμάτων έρευνας από την εφαρμογή του εργαλείου P.R.I.W.A.
Παρουσίαση συνολικών πορισμάτων έρευνας από την εφαρμογή του εργαλείου P.R.I.W.A. (Psychosocial Risks & Impacts on Workplace Assessment) σε ελληνικές επιχειρήσεις Πέτρος Ρούσσος, Τμήμα Ψυχολογίας, ΕΚΠΑ
Διαβάστε περισσότεραA Strategic Initiative to Strengthen the Supply of Apprenticeships in European Textile and Clothing Sector
Τι είναι το έργο TEXAPP Το έργο TEXAPP ασχολείται με το ζήτημα του θεσμού της μαθητείας και της εφαρμογής του στους κλάδους της κλωστοϋφαντουργίας και της ένδυσης, όπου κυριαρχούν οι μικρές, μεσαίες και
Διαβάστε περισσότεραΠρόγραμμα_SPA. Προληπτικά μέτρα για το άγχος στις ΜΜΕ
Πρόγραμμα: Προληπτικά μέτρα για το άγχος στις ΜΜΕ 1. Εισαγωγή 1.1. Γενική εισαγωγή στο εργασιακό άγχος Η φύση της εργασιακής ζωής έχει αλλάξει σημαντικά κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών. Στις
Διαβάστε περισσότεραΤο έργο αυτό ( ES01-KA ) συγγραφέα, και η Επιτροπή δεν μπορεί να. θεωρηθεί υπεύθυνη για οποιαδήποτε χρήση. περιέχονται σε αυτήν.
2015 Δραστηριότητα 1. Έκθεση του State of the Art σχετικά με υπηρεσίες επαγγελματικού προσανατολισμού και συμβουλευτικής για τους μετανάστες: ανάλυση πλαισίου, ανάγκες και συστάσεις ΠΕΡΙΛΗΨΗ / ΕΛΛΗΝΙΚΑ
Διαβάστε περισσότεραΠΩΣ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕΤΕ ΕΝΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΨΥΧΙΚΑ ΥΓΙΕΣ-ΕΝΑ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ 7 ΒΗΜΑΤΩΝ
ΠΩΣ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕΤΕ ΕΝΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΨΥΧΙΚΑ ΥΓΙΕΣ-ΕΝΑ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ 7 ΒΗΜΑΤΩΝ Το φυλλάδιο «Ένας οδηγός για την προαγωγή της ψυχικής υγείας στο χώρο εργασίας- πηγή βοήθειας για τους εργοδότες» απευθύνεται
Διαβάστε περισσότεραΠρόγραμμα_SPA. Πρόληψη άγχους στους Εκπαιδευτικούς οργανισμούς
Πρόγραμμα: Πρόληψη άγχους στους Εκπαιδευτικούς οργανισμούς 1. Εισαγωγή 1.1. Γενική εισαγωγή στο εργασιακό άγχος Η φύση της εργασιακής ζωής έχει αλλάξει σημαντικά κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών.
Διαβάστε περισσότεραO7: Πρόγραμμα Κατάρτισης Εκπαιδευτικών O7-A1: Αναπτύσσοντας εργαλεία για το Πρόγραμμα Κατάρτισης Εκπαιδευτικών
O7: Πρόγραμμα Κατάρτισης Εκπαιδευτικών O7-A1: Αναπτύσσοντας εργαλεία για το Πρόγραμμα Κατάρτισης Εκπαιδευτικών Prepared by University Paderborn 30/11/2015 Project name: Project acronym: Project number:
Διαβάστε περισσότεραΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΜΦΩΝΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΕΥΕΞΙΑ
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΜΦΩΝΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΕΥΕΞΙΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΥΨΗΛΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΕΥΕΞΙΑ Βρυξελλες, 12-13 ιουνιου 2008 Slovensko predsedstvo EU 2008 Slovenian Presidency
Διαβάστε περισσότεραComprehensive policy frameworks for continuing VET: Reform of Continuing Vocational Education and Training Systems
Comprehensive policy frameworks for continuing VET: Reform of Continuing Vocational Education and Training Systems Κωνσταντίνος Κλουδάς Managing Director, Enoros Consulting Ltd This project has been funded
Διαβάστε περισσότεραΠιλοτική Εφαρμογή της Πολιτικής για Επαγγελματική Ανάπτυξη και Μάθηση
Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου Πιλοτική Εφαρμογή της Πολιτικής για Επαγγελματική Ανάπτυξη και Μάθηση 390 παιδιά Το πλαίσιο εφαρμογής 18 τμήματα Μονάδα Ειδικής Εκπαίδευσης
Διαβάστε περισσότεραEcoMentor Project No: PL01-KA
EcoMentor Project No: 2016-1-PL01-KA202-026809 Πρότυπο επαγγελματικών ικανοτήτων για τους μέντορες στον τομέα της οικολογικής βιομηχανίας (αρχική έκδοση) 1 Τίτλος Εγγράφου: Αριθμός Πνευματικού Προϊόντος:
Διαβάστε περισσότεραΟι Διαστάσεις του Λειτουργικού Αναλφαβητισμού στην Κύπρο [Σχολική χρονιά ]
Οι Διαστάσεις του Λειτουργικού Αναλφαβητισμού στην Κύπρο [Σχολική χρονιά 2010-2011] 1. Ταυτότητα της Έρευνας Η έρευνα «Οι Διαστάσεις του Λειτουργικού Αναλφαβητισμού στην Κύπρο» διεξήχθη από το ΚΕΕΑ για
Διαβάστε περισσότεραΑναφορά για την κατάσταση του άγχους
Αναφορά για την κατάσταση του άγχους Ιούλιος 2011 Προσχέδιο Αναφοράς This project has been funded with support from the European Commission. This publication [communication] reflects the views only of
Διαβάστε περισσότεραREPORT OF PILOT TEST BEDS / ISO 17024
REPORT OF PILOT TEST BEDS / ISO 17024 REPORT OF PILOT TEST BEDS Project LLP-LDV-TOI-12-AT-0015 Συντονιστής έργου: Schulungszentrum Fohnsdorf Εταίροι: University of Gothenburg Municipality of Tjörns MMC
Διαβάστε περισσότεραΜάθημα 2 Αποκατάσταση και Ανθεκτικότητα
Ενότητες 2.3A και 2.3B Co-funded by the European Union Μάθημα 2 Αποκατάσταση και Ανθεκτικότητα Ενότητα 2.3A Γίνομαι Καθαρός: Ξεπερνώντας τον Εθισμό χωρίς Θεραπεία Ενότητα 2.3B Η Αποκατάσταση του Κεφαλαίου
Διαβάστε περισσότεραΗ ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ: ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ: ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Λεωνίδας Κυριακίδης Τμήμα Επιστημών της Αγωγής, Πανεπιστήμιο Κύπρου ΕΙΣΑΓΩΓΗ H δημιουργία εκπαιδευτικών
Διαβάστε περισσότεραΓενικοί Δείκτες για την Αξιολόγηση στη Συνεκπαίδευση
Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ EL Γενικοί Δείκτες για την Αξιολόγηση στη Συνεκπαίδευση Εισαγωγή Η αξιολόγηση στη συνεκπαίδευση αποτελεί μια προσέγγιση της αξιολόγησης στο πλαίσιο της γενικής
Διαβάστε περισσότεραΔιοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού
400 Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού 400.01 Δύο ημέρες 16 ώρες Επιλογή Στελεχών: Ξεχωρίζοντας τους Καλύτερους Με την ολοκλήρωση του σεμιναρίου οι συμμετέχοντες θα έχουν σχηματίσει ολοκληρωμένη αντίληψη όλων
Διαβάστε περισσότεραΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΔΗΜΟΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ
ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΔΗΜΟΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ Επιστημονική υπεύθυνη: Ιωάννα Αντωνιάδου-Κουμάτου Καισαριανή, 2018 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Κέντρο Υγείας του Παιδιού Καισαριανής 2. Η ιδέα για τη δημιουργία 3. Σκοπός
Διαβάστε περισσότεραENTANGLE Ενημερωτικό Δελτίο #1
Πλαίσιο του ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Έργου.. 1 Περιγραφή του έργου. 2 Εταίροι... 3 Εναρκτήρια συνάντηση στις Βρυξέλλες 4 Επανεξετάζοντας την εκπαίδευση.4 Επαφές χρηματοδότηση.5 Πρόσθετες εθνικές διεθνείς έρευνες έδειξαν
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. 1. NGEurope: Προώθηση της κοινωνικής συνοχής στην Ευρώπη μέσω ηγεσίας και δέσμευσης στην αλλαγή των ΜΚΟ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. NGEurope: Προώθηση της κοινωνικής συνοχής στην Ευρώπη μέσω ηγεσίας και δέσμευσης στην αλλαγή των ΜΚΟ 2. Εκπαιδευτικό πρόγραμμα στη Λουσάντα, Πορτογαλία 3. Οι σκέψεις ενός εκπαιδευτή για
Διαβάστε περισσότεραΣΎΣΤΗΜΑ ΠΟΙΌΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΉ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΉ ΣΕ ΕΠΙΖΏΝΤΕΣ ΚΑΡΚΊΝΟΥ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΉΣ ΗΛΙΚΊΑΣ
ΣΎΣΤΗΜΑ ΠΟΙΌΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΉ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΉ ΣΕ ΕΠΙΖΏΝΤΕΣ ΚΑΡΚΊΝΟΥ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΉΣ ΗΛΙΚΊΑΣ 2 (2014-1-BG01-KA204-001721) Το σχέδιο έχει χρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το έγγραφο αντιπροσωπεύει
Διαβάστε περισσότεραΑξιολόγηση του Προγράμματος Εισαγωγικής Επιμόρφωσης Μεντόρων - Νεοεισερχομένων
Αξιολόγηση του Προγράμματος Εισαγωγικής Επιμόρφωσης Μεντόρων - Νεοεισερχομένων. Ταυτότητα της Έρευνας Το Πρόγραμμα της Εισαγωγικής Επιμόρφωσης Μεντόρων και Νεοεισερχομένων Εκπαιδευτικών προσφέρεται κάθε
Διαβάστε περισσότεραΔίκτυο Ευρωπαϊκής Πολιτικής για τη Σχολική Ηγεσία
Δίκτυο Ευρωπαϊκής Πολιτικής για τη Σχολική Ηγεσία www.schoolleadership.eu Το δίκτυο EPNoSL σε μια ματιά Το Δίκτυο Ευρωπαϊκής Πολιτικής για τη Σχολική Ηγεσία (EPNoSL) δημιουργήθηκε το 2011 ως απάντηση στην
Διαβάστε περισσότεραCS.Tour CS.TOUR «ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΩΝ» ΣΤΙΣ ΧΩΡΕΣ - ΕΤΑΙΡΟΥΣ. Σε αυτό το τεύχος: No: 4 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2017
CS.Tour No: 4 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2017 CS.TOUR «ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΩΝ» ΣΤΙΣ ΧΩΡΕΣ - ΕΤΑΙΡΟΥΣ Σε αυτό το τεύχος: CS.Tour «Εκπαίδευση Εκπαιδευτών» στις χώρεςεταίρους Πιλοτικές Εκπαιδεύσεις Εκπαιδευομένων στις χώρες-εταίρους
Διαβάστε περισσότεραΕΑΡ Disability Management Services: Successful retention & return-to-work of employees with chronic illness
ΕΑΡ Disability Management Services: Successful retention & return-to-work of employees with chronic illness Αναστασία Π. Rush Ph.D. Γεν. Διευθύντρια, Hellas EAP 13 Μαρτίου 2013, Νοσ. Η Σωτηρία Προαγωγή
Διαβάστε περισσότεραιαχείριση Ψυχοκοινωνικών Κινδύνων στον Τραπεζικό Τοµέα Ψυχοκοινωνικών Κινδύνων Στάδια ιαδικασίας ιαχείρισης Η Σηµασία της Μέτρησης
ιαχείριση Ψυχοκοινωνικών Κινδύνων στον Τραπεζικό Τοµέα ρ. Σταυρούλα Λέκα CPsychol FRSH Ψυχολόγος Υγείας της Εργασίας Στάδια ιαδικασίας ιαχείρισης Ψυχοκοινωνικών Κινδύνων Institute of Work, Health & Organisations
Διαβάστε περισσότεραΣΧΈΔΙΟ RELEASE για τη δια βίου μάθηση και την ενδοϋπηρεσιακή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στην Κύπρο
ΣΧΈΔΙΟ RELEASE για τη δια βίου μάθηση και την ενδοϋπηρεσιακή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στην Κύπρο Παρουσίαση από τις: Φροσούλα Πατσαλίδου, ερευνήτρια, & Μαίρη Κουτσελίνη, επιστημονική υπεύθυνη του προγράμματος
Διαβάστε περισσότεραΔιοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων Εκπαίδευση - Ανάπτυξη
Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων Εκπαίδευση - Ανάπτυξη Ιωάννης Νικολάου Λέκτορας Οργανωσιακής Συμπεριφοράς Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας 1 Ιωάννης Νικολάου Πτυχίο
Διαβάστε περισσότεραΕπιστημονική Υπεύθυνη Χρυσή (Σίσσυ) Χατζηχρήστου Καθηγήτρια Σχολικής Ψυχολογίας Πανεπιστήμιο Αθηνών
Διεθνές Πρόγραμμα κατάρτισης εκπαιδευτικών και παρέμβασης για την προαγωγή του θετικού κλίματος και της ψυχικής ανθεκτικότητας στη σχολική κοινότητα WeC.A.R.E. (κύρια φάση, 2013-2014) Επιστημονική Υπεύθυνη
Διαβάστε περισσότεραΕνισχύοντας τον Άνθρωπο σε περιόδους Κρίσης και Αλλαγών. Μαζουροπούλου Χριστίνα Ψυχολόγος ΕΑΡ Consultant Hellas EAP
Ανθεκτικότητα & Αισιοδοξία: Ενισχύοντας τον Άνθρωπο σε περιόδους Κρίσης και Αλλαγών Μαζουροπούλου Χριστίνα Ψυχολόγος ΕΑΡ Consultant Hellas EAP 1 Οι Άνθρωποι μας 2 Συνέπειες Οικονομικής Κρίσης σε Εργαζομένους
Διαβάστε περισσότεραΕνότητα 5 Απεξάρτηση και Απασχολησιμότητα Κεφάλαιο 5.2A Επιχείρηση και Κοινωνική Επιχείρηση
Κεφάλαιο 5.2A Co-funded by the European Union Ενότητα 5 Απεξάρτηση και Απασχολησιμότητα Κεφάλαιο 5.2A Επιχείρηση και Κοινωνική Επιχείρηση This project has been funded with support from the European Commission.
Διαβάστε περισσότεραΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΣΤΕΛΕΧΗ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΣΤΕΛΕΧΗ Ενότητα: ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ 2 ΧΑΛΙΚΙΑΣ ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Άδειες
Διαβάστε περισσότερα«Μαζί για την γυναίκα» Κακοποίηση: Ισότητα και Ενεργή Κοινωνία
«Μαζί για την γυναίκα» Κακοποίηση: Ισότητα και Ενεργή Κοινωνία 1 Ο NEWSLETTER ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2015 Ο Σύνδεσμος Μελών Γυναικείων Σωματείων Ηρακλείου & Νομού Ηρακλείου ξεκινά μια σειρά ενημερώσεων της κοινής γνώμης
Διαβάστε περισσότεραΑύξηση της αναγνωρισιµότητας µίας πράσινης επιχείρησης Υποενότητα 1
2O16-1-DEO2-KA2O2-003277 Αύξηση της αναγνωρισιµότητας µίας πράσινης επιχείρησης Υποενότητα 1 Αύξηση αναγνωρισιµότητας -Πώς ξέρεις ότι δουλεύει; This project has been funded with support from the European
Διαβάστε περισσότεραΣτρατηγικές συμπράξεις στους τομείς της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της νεολαίας
KA2 Συνεργασία για Καινοτομία και Ανταλλαγή Καλών Πρακτικών Αναμενόμενα αποτελέσματα Τα σχέδια που υποστηρίζονται στο πλαίσιο αυτής της Δράσης αναμένονται να επιφέρουν τα παρακάτω αποτελέσματα: Καινοτόμες
Διαβάστε περισσότεραΨυχική υγεία και εργασία στο επίκεντρο της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας
Ψυχική υγεία και εργασία στο επίκεντρο της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας Συναδέλφισσες, συνάδελφοι, Σήμερα, Τρίτη 10 Οκτωβρίου, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, αναδεικνύουμε τις πτυχές
Διαβάστε περισσότεραΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ
Περιγραφή θέσης: ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ: ΤΙΤΛΟΣ: ΠΕΡΙΟΧΗ: : Γιατροί του Κόσμου : Διευθυντής Παρακολούθησης & Αξιολόγησης : ΑΘΗΝΑ ΔΙΑΡΚΕΙΑ: : Εως Δεκέμβριο 2017 ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ ΓΙΑ
Διαβάστε περισσότεραΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ EILEEN. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ Greek Language Version
ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ EILEEN Η ενίσχυση της διαπολιτισμικής μάθησης στις Ευρωπαϊκές επιχειρήσεις ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ Greek Language Version Οι Συμβουλές Δράσης EILEEN ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η
Διαβάστε περισσότεραΔημόσια διαβούλευση σχετικά με την αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τα Άτομα με Αναπηρία
Δημόσια διαβούλευση σχετικά με την αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τα Άτομα με Αναπηρία 2010-2020 Υπάρχουν 80 περίπου εκατομμύρια πολίτες με αναπηρίες στην ΕΕ, οι οποίοι συχνά αντιμετωπίζουν
Διαβάστε περισσότεραLearning in Europe: Individualised Learning in Swedish Schools
Erasmus+ / Δράση ΚΑ1 3 ο Γυμνάσιο Ηράκλειου Ενσωμάτωση Καινοτόμων Εκπαιδευτικών Μεθόδων στο Εκπαιδευτικό Έργο Κωδικός Αριθμός Ευρωπαϊκού Προγράμματος: 2017-1-EL01-KA101-035535 Σχολικά Έτη 2017-18 και 2018-19
Διαβάστε περισσότεραΕΥΡΩΠΑΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ «ΜΕΝΤΟΡΑΣ» ΕΠΙΠΕΔΟ 5, ΒΑΣΕΙ ΤΟΥ EQF
ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ «ΜΕΝΤΟΡΑΣ» ΕΠΙΠΕΔΟ 5, ΒΑΣΕΙ ΤΟΥ EQF Πρόγραμμα LLP LDV TOI 12 AT 0015 Συντονιστής προγράμματος: Schulungszentrum Fhnsdrf Εταίροι: University f Gthenburg Municipality f Tjörns
Διαβάστε περισσότεραCONTENTS. 1. Το Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα του NG Europe Erasmus+ 2. Το Πρόγραμμα Πρακτικής Άσκησης του NG Europe. 3. Πως να συμμετάσχετε στο NG Europe
CONTENTS 1. Το Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα του NG Europe Erasmus+ 2. Το Πρόγραμμα Πρακτικής Άσκησης του NG Europe 3. Πως να συμμετάσχετε στο NG Europe 4. Εκδηλώσεις NG Europe 2017-1-PT01-KA204-035759 This project
Διαβάστε περισσότεραΠροσδιορισµός και προώθηση µιας νέας επιχειρηµατικής ευκαιρίας: Διάλεξη 1 Προσδιορισµός µιας νέας επιχειρηµατικής ευκαιρίας
2O16-1-DEO2-KA2O2-003277 Προσδιορισµός και προώθηση µιας νέας επιχειρηµατικής ευκαιρίας: Διάλεξη 1 Προσδιορισµός µιας νέας επιχειρηµατικής ευκαιρίας [Όνομα διεξάγων εδώ] This project has been funded with
Διαβάστε περισσότεραΗ Απασχολησιμότητα στην Ελλάδα 2017
Η Απασχολησιμότητα στην Ελλάδα 2017 Αποτύπωση της γνώμης εργαζομένων και υποψηφίων για την αγορά εργασίας Ιούλιος 2017 #Employability2017 Ο όμιλος Adecco Η μεγαλύτερη εταιρεία παροχής υπηρεσιών ανθρώπινου
Διαβάστε περισσότεραΑύξηση της αναγνωρισιµότητας µίας πράσινης επιχείρησης Υποενότητα 2
2O16-1-DEO2-KA2O2-003277 Αύξηση της αναγνωρισιµότητας µίας πράσινης επιχείρησης Υποενότητα 2 Αύξηση αναγνωσιµότητας -Πώς το κάνεις; Όνομα Διεξάγων εδώ This project has been funded with support from the
Διαβάστε περισσότεραΕυρήματα στον τομέα του τουρισμού. Ανάλυση αναγκών
1 η Σύνοψη πολιτικής σχετικά με την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση: Πορίσματα της ανάλυσης αναγκών του έργου VIRTUS Σύντομη περιγραφή του έργου Κύριος στόχος του έργου «Εικονική Επαγγελματική Εκπαίδευση
Διαβάστε περισσότεραΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ (STATE OF THE ART) ΤΟΥ ENTELIS ΕΚΔΟΣΗ EΥΚΟΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ
ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ (STATE OF THE ART) ΤΟΥ ENTELIS ΕΚΔΟΣΗ EΥΚΟΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ Εισαγωγή Η έρευνα στην Ευρώπη δείχνει ότι οι άνθρωποι με αναπηρίες όλων των ηλικιών έχουν προσωπική εμπειρία με την τεχνολογία.
Διαβάστε περισσότεραErasmus + Στρατηγικές Συμπράξεις για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση
Erasmus + Στρατηγικές Συμπράξεις για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση 2017-1-RO01-KA202-037308 Το έργο αυτό χρηματοδοτήθηκε με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αυτή η δημοσίευση αντικατοπτρίζει
Διαβάστε περισσότεραΕυεξία, ασφάλεια και υγεία στην εργασία. στις κεντρικές δημόσιες υπηρεσίες: καταπολέμηση των ψυχοκοινωνικών κινδύνων στην εργασία
Ευεξία, ασφάλεια και υγεία στην εργασία στις κεντρικές δημόσιες υπηρεσίες: καταπολέμηση των ψυχοκοινωνικών κινδύνων στην εργασία Μελέτη υποβάθρου ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΉ ΣΎΝΟΨΗ 2017 ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΉ ΣΎΝΟΨΗ Εισαγωγή: τι είναι
Διαβάστε περισσότεραΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Is είναι βιώσιμη η επιχείρηση
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Is είναι βιώσιμη η επιχείρηση Ent-teach κεφαλαιο 3 - Ανάλυση Αγοράς Περιγραφή της εκπαιδευτικής δραστηριότητας Αυτή η εκπαιδευτική δραστηριότητα απευθύνεται σε μαθητές από όλους
Διαβάστε περισσότεραΕπαγγελματικός Προσανατολισμός Ευάλωτων Ομάδων Νεαρών Ατόμων
Επαγγελματικός Προσανατολισμός Ευάλωτων Ομάδων Νεαρών Ατόμων Προώθηση Πολίτικης για τη Βελτίωση της Λειτουργίας Υπηρεσιών Επαγγελματικού Προσανατολισμού Ενήλικων Διευθυντική Περίληψη Σεπτέμβριος 2016 Περιεχόμενα
Διαβάστε περισσότεραΕνότητα 8 : Διαχείριση και καθοδήγηση άλλων Υποενότητα 2: Στυλ και Τεχνικές Ηγεσίας
2O16-1-DEO2-KA2O2-003277 Ενότητα 8 : Διαχείριση και καθοδήγηση άλλων Υποενότητα 2: Στυλ και Τεχνικές Ηγεσίας This project has been funded with support from the European Commission. This publication reflects
Διαβάστε περισσότεραWELNESS - Δεξιότητες για πραγματική ευημερία. Πακέτο εργασίας 2. Παραδοτέο 2.4 ΔΙΑΚΡΑΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ WELLBEING
WELNESS - Δεξιότητες για πραγματική ευημερία Πακέτο εργασίας 2 Παραδοτέο 2.4 ΔΙΑΚΡΑΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ WELLBEING ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΔΙΑΚΡΑΤΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ WELLBEING...3 ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ
Διαβάστε περισσότεραΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2014-2019 Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων 9.3.2015 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ σχετικά με την έκθεση για την υλοποίηση, τα αποτελέσματα και τη συνολική αξιολόγηση του Eυρωπαϊκού
Διαβάστε περισσότεραίκτυο Πρόληψης στη Σχολική Κοινότητα
Σχέδιο Λειτουργίας και ράσεων ίκτυο Πρόληψης στη Σχολική Κοινότητα Με πρωτοβουλία του ήµου Καρδίτσας Υπό την Αιγίδα της Περιφερειακής /νσης Εκπαίδευσης Θεσσαλίας Συντονιστές ικτύου: Παρατηρητήριο Πρόληψης
Διαβάστε περισσότεραBeda Hallberg στην πόλη Kungsbacka Νέο σχολείο εναλλακτικής μορφής Frida Fogelmark και Pernilla Vilumsons (διευθύντρια και εκπαιδευτικός στο σχολείο Beda Hallberg) Πληροφορίες σχετικά με το σχολείο Το
Διαβάστε περισσότεραΠρόγραμμα: Προληπτικά μέτρα για το άγχος στη Ναυτιλία
Πρόγραμμα: Προληπτικά μέτρα για το άγχος στη Ναυτιλία 1. Εισαγωγή 1.1. Γενική εισαγωγή στο εργασιακό άγχος Η φύση της εργασιακής ζωής έχει αλλάξει σημαντικά κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών. Στις
Διαβάστε περισσότεραPrevention Groups With Children and Adolescents
Prevention Groups With Children and Adolescents ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΑ Α.Μ.: 1057537 ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ ΠΜΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 2016-2018 Περίληψη Η πρωτογενής πρόληψη
Διαβάστε περισσότεραΤο Μοντέλο του IENE5 για το MOOC
ERASMUS+ Programme Key Action 2: Strategic partnership Agreement number 2015-1-UK01-KA202-013466 ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ
Διαβάστε περισσότεραFiche N /File Nr 6: COM-Part - p. 1
Πρόγραμμα Τομεακό Πρόγραμμα Κατηγορία Δράσης Δράση Στόχοι και περιγραφή της δράσης ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ COMENIUS ΣΥΜΠΡΑΞΕΙΣ Πολυμερείς Σχολικές Συμπράξεις COMENIUS Οι Πολυμερείς Σχολικές συμπράξεις Comenius
Διαβάστε περισσότεραMathDebate Οδηγός για τον χρήστη
Goce Delchev University Shtip MathDebate Οδηγός για τον χρήστη MATHDebate - Η Φωνή των Φοιτητών - Ψάχνοντας την Αριστεία στην Εκπαίδευση Μαθηματικών μέσω της Αύξησης των Κινήτρων για Μάθηση (project 2016-2018)
Διαβάστε περισσότεραEUROPEAN LABOR MOBILITY SUPPORT LAMOS EU
EUROPEAN LABOR MOBILITY SUPPORT LAMOS EU Ενημερωτική Ημερίδα 18/10/2018 Αθήνα, Ελλάδα THIS PROJECT HAS BEEN FUNDED WITH SUPPORT FROM THE EUROPEAN COMMISSION UNDER THE ERASMUS+ PROGRAMME. THIS PUBLICATION
Διαβάστε περισσότεραDeSqual Ενότητες κατάρτισης 1. Ενδυνάμωση των εξυπηρετούμενων
DeSqual Ενότητες κατάρτισης 1. Ενδυνάμωση των εξυπηρετούμενων 2 x 4 ώρες Μέτρηση και Βελτίωση Ενδυνάμωσης Ορισμός της Ενδυνάμωσης: Η ενδυνάμωση είναι η διαδικασία της αύξησης της ικανότητας των ατόμων
Διαβάστε περισσότεραΟδηγός για Εργαζόµενους
EIPIL-PAN Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για την Προώθηση της Άτυπης Μάθησης Βραβείο Εργαζόµενου Οδηγός για Εργαζόµενους εκέµβριος 2009 Asset Τεχνολογική Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για την Προώθηση της Άτυπης Μάθησης
Διαβάστε περισσότεραΑύξηση της αναγνωρισιµότητας µίας πράσινης επιχείρησης Υποενότητα 1
2O16-1-DEO2-KA2O2-003277 Αύξηση της αναγνωρισιµότητας µίας πράσινης επιχείρησης Υποενότητα 1 Αύξηση αναγνωρισιµότητας -Τι είναι; Όνομα Διεξάγων εδώ This project has been funded with support from the European
Διαβάστε περισσότεραΟ ρόλος του προσωπικού της εκπαίδευσης στη διασφάλιση ποιότητας
Ο ρόλος του προσωπικού της εκπαίδευσης στη διασφάλιση ποιότητας Προφίλ απαιτούμενων προσόντων και ικανοτήτων του υπεύθυνου ποιότητας και των εκπαιδευτών σε έναν εκπαιδευτικό οργανισμό IDEC Α.Ε. 25.09.2013
Διαβάστε περισσότεραΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ Η νοσηλευτική διεργασία : Αποτελεί συστηματική μέθοδο που κατευθύνει τον νοσηλευτή και τον ασθενή στον αμοιβαίο: Προσδιορισμό των αναγκών για νοσηλευτική φροντίδα σχεδιασμό και εφαρμογή
Διαβάστε περισσότεραΠΑΡΑΡΤΗΜΑ. Ορισμός Στρατηγικού Έργου
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ορισμός Στρατηγικού Έργου Οι Κανονισμοί της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Προγραμματική Περίοδο 2007-2013 προβλέπουν πως τα έργα θα πρέπει να ενσωματώνουν μια στρατηγική διάσταση σύμφωνη με την
Διαβάστε περισσότερα1. Άδειας Ασκήσεως του Επαγγέλματος του Ψυχολόγου.
Η σοφία, η κατανόηση, η συμπόνια, και η ολοκληρωμένη προσωπικότητα είναι σίγουρα σημαντικές παράμετροι και χαρακτηριστικά που θα ήθελες να έχει ο ψυχοθεραπευτής σου, αλλά δεν είναι επαρκή κριτήρια στα
Διαβάστε περισσότεραΒελτιώνοντας την Απόδοση Μάρκετινγκ & Πωλήσεων στις Φαρμακευτικές Επιχειρήσεις
Βελτιώνοντας την Απόδοση Μάρκετινγκ & Πωλήσεων στις Φαρμακευτικές Επιχειρήσεις Γεώργιος Ι. Αυλωνίτης, Καθηγητής Μάρκετινγκ Ο.Π.Α. Νικόλαος Γ. Παναγόπουλος, Λέκτορας Μάρκετινγκ Ο.Π.Α. Το δυναμικό πωλήσεων
Διαβάστε περισσότεραΑΠΟ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ: Υπηρεσίες ψυχικής υγείας στα Δημοτικά Ιατρεία Η υπηρεσία δωρεάν ψυχολογικής υποστήριξης του Δήμου Αθηναίων
ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ: Υπηρεσίες ψυχικής υγείας στα Δημοτικά Ιατρεία Η υπηρεσία δωρεάν ψυχολογικής υποστήριξης του Δήμου Αθηναίων ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΤΣΑΠΑΤΣΑΡΗ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ-ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ- ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Κατά τον
Διαβάστε περισσότεραΆγχος και ψυχοκοινωνικοί κίνδυνοι των εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Eκπαίδευσης
Άγχος και ψυχοκοινωνικοί κίνδυνοι των εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Eκπαίδευσης Ντούση Σοφία /Κοινωνική λειτουργός Υπουργείο Εργασίας, Κοιν. Ασφάλισης και Κοιν. Αλληλεγγύης sntoussi@yeka.gr Tο επάγγελμα του
Διαβάστε περισσότεραΕταιρικές Δράσεις Προαγωγής Υγείας & Ευεξίας
Εταιρικές Δράσεις Προαγωγής Υγείας & Ευεξίας www.primus-seminaria.gr Προαγωγή Υγείας Στον Εργασιακό Χώρο Μέσω Αθλητικής Κινητικής Αναψυχής Το πρόγραμμα έχει σκοπό να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει
Διαβάστε περισσότεραΔιοίκηση ανθρωπίνων Πόρων. Ενότητα 10: Ασφάλεια εργαζομένων Δρ. Καταραχιά Ανδρονίκη Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής
Διοίκηση ανθρωπίνων Πόρων Ενότητα 10: Ασφάλεια εργαζομένων Δρ. Καταραχιά Ανδρονίκη Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative
Διαβάστε περισσότεραΔελτίο Τύπου 18/11/2014
Δελτίο Τύπου 18/11/2014 Ο ΟΑΕΔ / EURES και η BBi Communication ανταποκρίνονται στις ανάγκες της Φινλανδίας για απασχόληση στον τομέα της δημόσιας υγείας και περίθαλψης - Έλληνες γιατροί και νοσηλευτές
Διαβάστε περισσότεραΤοπικές Ομάδες Δράσεις. Εναρκτήρια Συνάντηση στη Μούρθια. Γερμανία ΙΣΠΑΝΊΑ ΕΛΛΆΔΑ ΛΙΘΟΥΑΝΊΑ NEWSLETTER ΤΕΎΧΟΣ 1.
NEWSLETTER ΤΕΎΧΟΣ Το πρόγραμμα ICARO είναι μια διεθνής συνεργασία που χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα Erasmus+ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και εστιάζει στην απόκτηση Οριζόντιων Δεξιοτήτων. Εναρκτήρια Συνάντηση
Διαβάστε περισσότεραSELF DIAGNOSTIC TOOL (EL)
SELF DIAGNOSTIC TOOL (EL) WOMEN IN - Telework for life-work reconciliation in EU: promoting women participation and mobility, ref. 2011-1-ES1-LEO05-36491. This project has been funded with support from
Διαβάστε περισσότεραΕκπαιδευτική Μονάδα 1.1: Τεχνικές δεξιότητες και προσόντα
Εκπαιδευτική Μονάδα 1.1: Τεχνικές δεξιότητες και προσόντα Πέρα από την τυπολογία της χρηματοδότησης, των εμπλεκόμενων ομάδων-στόχων και την διάρκεια, κάθε project διακρατικής κινητικότητας αποτελεί μια
Διαβάστε περισσότεραΓιώργος Ντάκος, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος, Ροζίνα Κωστιάνη, Ρέα Μάνεση, STEDIMA S.A. www.stedima.gr
Εισαγωγή Έρευνα Stedima: Ισότητα και Ισορροπία στην εργασιακή και προσωπική ζωή των ανωτάτων στελεχών Γιώργος Ντάκος, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος, Ροζίνα Κωστιάνη, Ρέα Μάνεση, STEDIMA S.A. www.stedima.gr
Διαβάστε περισσότερα1. Εκπαίδευση για την Εξυπηρέτηση Πελάτη (Customer Service Training) (Οργανισμός)
1. Εκπαίδευση για την Εξυπηρέτηση Πελάτη (Customer Service Training) (Οργανισμός) Περιγραφή Βραβείου Βραβεύονται συγκεκριμένες δράσεις ή προγράμματα που επιδρούν στη σκέψη, το χαρακτήρα και τη συμπεριφορά
Διαβάστε περισσότεραΔιάγνωση Δημιουργικότητας
Διάγνωση Δημιουργικότητας Η διάγνωση του επιπέδου δημιουργικότητας είναι το πρώτο και κύριο βήμα σε μία πρωτοβουλία καινοτομίας και χρησιμοποιείται για να παρέχει μία βάσιμη αξιολόγηση της εταιρίας ή το
Διαβάστε περισσότερα05 Χρήση δεδομένων και ανατροφοδότησης για τη βελτίωση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης
Η εισήγηση πλαισίων διασφάλισης ποιότητας στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση (VET) αποτελεί προτεραιότητα τα τελευταία χρόνια. Οι πάροχοι επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, κατά τα πρώιμα
Διαβάστε περισσότεραΧώροι εργασίας στην Ευρώπη και ασφαλής χρήση αλκοόλ: Βασικά Αποτελέσματα Συμπεράσματα και Συστάσεις για την ανάπτυξη πολιτικών
Χώροι εργασίας στην Ευρώπη και ασφαλής χρήση αλκοόλ: Βασικά Αποτελέσματα Συμπεράσματα και Συστάσεις για την ανάπτυξη πολιτικών Γενικό πλαίσιο Η Ευρώπη έχει το υψηλότερο και διαρκώς αυξανόμενο επίπεδο κατανάλωσης
Διαβάστε περισσότεραΑξιολόγηση και Αυτοαξιολόγηση Εκπαιδευομένων- Αξιολόγηση Εκπαιδευτικού
Αξιολόγηση και Αυτοαξιολόγηση Εκπαιδευομένων- Αξιολόγηση Εκπαιδευτικού Σεντελέ Αικατερίνη, Εκπαιδευτικός Β/θμιας Εκπαίδευσης ΠΡΟΛΟΓΟΣ Αξιολόγησα τους μαθητές μου θεωρώντας την αξιολόγηση σαν μια διαδικασία
Διαβάστε περισσότερα25/6/2015. Ποιο το κατάλληλο πρόγραμμα εκπαίδευσης για τα στελέχη πρόληψης;
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ: ΠΡΟΒΛΗΜΑ Ή ΠΡΟΚΛΗΣΗ; Άννα Τσιμπουκλή, PhD Υπεύθυνη Τομέα Εκπαίδευσης ΚΕ.Θ.Ε.Α. ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ Η αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων πρόληψης όπως
Διαβάστε περισσότεραΣτρατηγικές ενίσχυσης της συμμετοχής του ασθενή στην κατ οίκον φροντίδα
Τμήμα Νοσηλευτικής Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου Στρατηγικές ενίσχυσης της συμμετοχής του ασθενή στην κατ οίκον φροντίδα Δρ Πέτρος Κολοβός Ειδικό Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό Η Συμμετοχή στη Φροντίδα Υγείας
Διαβάστε περισσότεραΈμφυλες ταυτότητες v Στερεότυπα:
Έμφυλες ταυτότητες v Στερεότυπα: Το Κέντρο Συμβουλευτικής Υποστήριξης Γυναικών Δήμου Ρόδου πάει σχολείο Άννα Ζωάννου Αντιδήμαρχος Κοινωνικής πολιτικής, Ισότητας των Φύλων, Τρίτης ηλικίας, Αμεα και Εθελοντισμού
Διαβάστε περισσότεραΘΕΜΑΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΕΣΥΠ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟ (ΠΕΣΥΠ) ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΕΣΥΠ ΜΑΘΗΜΑ
Διαβάστε περισσότεραΠροώθηση Καινοτόμων και Επιχειρηματικών Περιφερειών της Ευρώπης
Προώθηση Καινοτόμων και Επιχειρηματικών Περιφερειών της Ευρώπης Grundtvig Multilateral LLP Ref. n. 540477-LLP-1-2013-1-IE-Grundtvig-GMP Έκθεση FIERE (Παραδοτέο 6.6) Πακέτο Εργασίας 6: ΔΙΑΧΥΣΗ Δεκέμβριος
Διαβάστε περισσότερα«Η απασχόληση Ψυχολόγων και Παιδαγωγών στις δράσεις της Ιατρικής Παρέμβασης»
«Η απασχόληση Ψυχολόγων και Παιδαγωγών στις δράσεις της Ιατρικής Παρέμβασης» ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ Η Ιατρική Παρέμβαση (Medical Intervention -Med.In) είναι μια Ελληνική ιατρική οργάνωση αρωγής με δράσεις εντός
Διαβάστε περισσότεραΕκπαιδευτικές Ημερίδες Σχολικών Συντονιστών TALIS 2018
Εκπαιδευτικές Ημερίδες Σχολικών Συντονιστών TALIS 2018 9 και 10 Ιανουαρίου 2018 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΥΠΡΟΥ ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Σκοπός της συνάντησης Γενική ενημέρωση για την
Διαβάστε περισσότερα1. Εκπαίδευση για την Εξυπηρέτηση Πελάτη (Customer Service Training) (Μικρός Οργανισμός)
1. Εκπαίδευση για την Εξυπηρέτηση Πελάτη (Customer Service Training) (Μικρός Οργανισμός) Περιγραφή Βραβείου Βραβεύονται συγκεκριμένες δράσεις ή προγράμματα που επιδρούν στη σκέψη, το χαρακτήρα και τη συμπεριφορά
Διαβάστε περισσότεραΕλένη Παπαμιχαλάκη ΒΑ English Lang & Lit, Med in EFL Teaching Methodology Συνεργάτης Προγράμματος ΑΡΙΑΔΝΗ, ENABLE Ambassador, Μέλος ΠΟΔΠ Δ.Ε.
«Πιλοτική Εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Enable- Ενδυναμώνω στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση» 9 Ιουνίου 2016 Ελένη Παπαμιχαλάκη ΒΑ English Lang & Lit, Med in EFL Teaching Methodology Συνεργάτης Προγράμματος
Διαβάστε περισσότερα