Το Διπλό βιβλίο και ο Θολός βυθός : δύο αφηγήσεις διερεύνησης της ταυτότητας του ξένου. Θεοδώρα Γλυκοφρύδη-Αθανασοπούλου

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Το Διπλό βιβλίο και ο Θολός βυθός : δύο αφηγήσεις διερεύνησης της ταυτότητας του ξένου. Θεοδώρα Γλυκοφρύδη-Αθανασοπούλου"

Transcript

1 Το Διπλό βιβλίο και ο Θολός βυθός : δύο αφηγήσεις διερεύνησης της ταυτότητας του ξένου Θεοδώρα Γλυκοφρύδη-Αθανασοπούλου Στις μέρες μας η διεύρυνση της έννοιας της ιστορίας με τη μελέτη της λογοτεχνίας και του κινηματογράφου, φορέα και πηγή της ιστορίας όπως αποδείχθηκε με την ταινία του Π. Βούλγαρη «Βαθιά ψυχή», συνιστά την ιστορική νοοτροπία ή καλλίτερα την ιστορική κουλτούρα της εποχής μας. Κατά τον ίδιο τρόπο που το παρελθόν δεν συνιστά την ίδια την ιστορία αλλά το αντικείμενό της, έτσι και η μνήμη μπορεί να μην είναι ιστορία, αλλά ένα από τα αντικείμενά της και μάλιστα ένα στοιχειώδες επίπεδο επεξεργασίας της. Η προσφυγή στην προφορική ιστορία, στις αυτοβιογραφίες, στην υποκειμενική ιστορία, τροποποιεί την εικόνα μας για το παρελθόν και δίνει λόγο στους λησμονημένους της ιστορίας με αποτέλεσμα την «απο-επαγγελματοποίησή» της 1. Η ιστορία μπορεί να πραγματοποιηθεί αξιοπρεπώς και από ερασιτέχνες στα πλαίσια της εκλαΐκευσης, ο δε λογοτεχνικός τομέας της ιστορίας είναι σημαντικός και ενδιαφέρων. Με βάση τη φαντασία του συγγραφέα και τον σεβασμό του για τα βασικά δεδομένα της ιστορίας, ήθη, θεσμούς, νοοτροπίες, η ιστορία ξαναγράφεται από εκείνον που έχει βιώσει τη σχέση παρελθόντος και παρόντος και η αφηγηματική πράξη, κατεξοχήν μνημονική πράξη χαρακτηρίζεται από την κοινωνική της λειτουργία, συνιστώντας κοινοποίηση στους άλλους μιας πληροφορίας για γεγονότα από τα οποία εκείνοι απουσίαζαν. Η ιστορία οφείλει να διαφωτίσει κατεξοχήν τη μνήμη, όταν η συλλογική μνήμη έχει χειραγωγηθεί και έχει αποτελέσει σημαντικό διακύβευμα στο πλαίσιο της πάλης των κοινωνικών δυνάμεων για την εξουσία. Οι «σιωπές» της ιστορίας είναι ενδεικτικές του μηχανισμού χειραγώγησης της συλλογικής μνήμης, όπως συνέβη και στην Ελλάδα μετά τα γεγονότα της Κατοχής από τους Γερμανούς, της Αντίστασης, του Εμφύλιου Πολέμου. Οι ηττημένοι που βιώσαν την ιστορία ως αλλοτρίωση και ανορθολογικότητα, στη θέση της «αληθινής ιστορίας», της «σπαταλημένης» από τους επαγγελματίες ιστορικούς, δημιούργησαν μια παράδοση ως μέσον άρνησης. Η «βραδεία» ιστορία των ηττημένων είναι μια μορφή αντίστασης στην ταχεία ιστορία των νικητών, μια αδύνατη πράξη που όμως θριαμβεύει ως εξέγερση. Είναι μια αντίδραση σε ένα τραύμα πολιτικό. Αυτή η «βραδεία» ιστορία είναι ένα είδος αντί-ιστορίας στο μέτρο που αντιπαρατίθεται στην ιστορία των κυριάρχων 2. Επέλεξα να εξετάσω την ταυτότητα του Ξένου στα κείμενα του Δ. Χατζή και του Γ. Ατζακά, στο Διπλό βιβλίο 3 και στον Θολό βυθό 4 γιατί και οι δυο συγγραφείς που ανήκουν στους ηττημένους, απέδωσαν με εύστοχο τρόπο τις κοινωνικές ζυμώσεις που συντελέσθηκαν στην μεταπολεμική Ελλάδα και απέδωσαν τα ιστορικά γεγονότα με ακρίβεια μέσω της προσωπικής μαρτυρίας ενός αυτόπτη μάρτυρα, βασικού προσώπου κάθε αφήγησης. Και στους δυο συγγραφείς κοινό σημείο είναι η ρήξη που επιβάλλεται βίαια ανάμεσα σε έναν άνθρωπο και έναν γενέθλιο τόπο, ανάμεσα στον εαυτό και την πραγματική πατρίδα, ρήξη που προκάλεσε λύπη αλλά και όξυνση του βλέμματος 5. Ό,τι έμεινε πίσω 1 Ζακ Λε Γκοφ, Ιστορία και μνήμη, μτφρ. Γιάννης Κουμπουρλής, Εκδόσεις Νεφέλη, Αθήνα 1998, σ Βλ. στο ίδιο, σ Δημήτρη Χατζή, Το διπλό βιβλίο, μυθιστόρημα, Εκδόσεις Ζώδιο, Αθήνα Γιάννης Ατζακάς, Θολός βυθός, Εκδόσεις Αγρα, Αθήνα Βλ. Edward W. Said, Αναστοχασμοί για την εξορία, μτφρ. Γιάννης Παπαδημητρίου, Εκδόσεις Scripta, Αθήνα 2006, σ.47,

2 αποτέλεσε αιτία πένθους, λειτούργησε όμως ως μέσον να βλέπουν διαφορετικά τα πράγματα και να εκτιμούν τις καταστάσεις διαφορετικά σε σχέση με εκείνους που έμειναν πίσω. Εξορία και μνήμη καθορίζουν τον τρόπο που βλέπει κανείς το παρελθόν, όσα θυμάται από αυτό και πώς τα θυμάται, αλλά και πώς βλέπει το μέλλον. Για κείνους που η εμπειρία της σύγκρουσης και η βίαιη διακοπή της σχέσης τους με το χώρο και τους ανθρώπους -η ρήξη της εντοπιότητας που επέφερε ο Εμφύλιοςδημιούργησε ένα κενό στην ταυτότητα, μόνο η λειτουργία της μνήμης και η επίκληση της χαμένης πατρίδας μπορούσε να το γεφυρώσει. Η προφορική ανάμνηση της ζωής συντηρεί την αίσθηση της χαμένης πατρίδας ως ιδίωμα της ταυτότητας «σήμερα» 6. Αυτός που θυμάται και είναι τοποθετημένος στο παρόν και η μνήμη προσανατολισμένη στην εξυπηρέτηση των τωρινών αναγκών, η ιστορία του αποτελεί όψη της παροντικής του ταυτότητας. Κάθε άνθρωπος που εμποδίζεται να επιστρέψει στην πατρίδα του και είναι εξόριστος, ζει μια ζωή με δυστυχία και με το στίγμα του ξένου και μεγάλο μέρος τής ζωής του αφιερώνεται στην αντιστάθμιση της γενέθλιας γης με τη δημιουργία ενός νέου κόσμου. Ο νέος κόσμος του εξόριστου είναι εξωπραγματικός και προσεγγίζει τη μυθοπλασία. Ο Δ. Χατζής αναγκάστηκε να ζήσει μακριά από την πατρίδα του εξόριστος, αναζητώντας τη συνείδηση του νέου ελληνισμού, ο Γ. Ατζακάς έζησε και αυτός μια μορφή εξορίας μακριά από το χωριό του τον Θεολόγο της Θάσου, έγκλειστος για οκτώ χρόνια στις παιδοπόλεις της Φρειδερίκης, έξω από τον κόσμο και την πραγματική ζωή. Έχοντας την εμπειρία της μεταβλητής ζωής, σ έναν κόσμο που οι αξίες δεν είναι σαφείς και οι ταυτότητες δεν είναι σταθερές, με συνείδηση της απώλειας ενός πράγματος που έχει μείνει πίσω για πάντα, αποδίδουν το πρόβλημα του Ξένου, ο Χατζής με τον Κώστα στο Διπλό βιβλίο και ο Γ. Ατζακάς με τον Γιάννη Αρχοντή στον Θολό βυθό. Ο Ξένος αισθάνεται το περιβάλλον παράξενο, εξωπραγματικό και αυτή η αίσθηση του εξωπραγματικού τον κάνει να αισθάνεται αβεβαιότητα, να αδυνατεί να ζήσει στον κόσμο των αστών και να δέχεται ως πραγματικότητα όσα βλέπει και αγγίζει. Εκείνος έχει μια βαθύτερη αντίληψη των πραγμάτων, βλέπει βαθύτερα την ίδια στιγμή που δηλώνει την αφέλειά του. Μπορεί να διακρίνει πίσω από την όψη των πραγμάτων και με ρεαλισμό να αποκαλύπτει μιαν αλήθεια πικρή. Για τον Ξένο ο κόσμος δεν είναι λογικός, είναι χαώδης. Έχει αντιληφθεί γύρω του το χάος την ίδια στιγμή που ο αστός πιστεύει ότι ο κόσμος διέπεται από τάξη. Είναι ο μόνος που γνωρίζει πως είναι «άρρωστος» σ έναν πολιτισμό που δεν αντιλαμβάνεται ότι πάσχει. Θεμελιώδης στάση του Ξένου είναι να μην αποδέχεται τη ζωή όπως τη ζουν τα άλλα ανθρώπινα πλάσματα στην κοινωνία, να μένει μόνος και να συλλογίζεται. Ψάχνει στη μνήμη του, εξετάζει το παρελθόν του και παράλληλα με την κανονική του ζωή, στην οποία δέχεται κάποιο νόημα και χρησιμότητα, δέχεται πως υπάρχουν κάποιες στιγμές ενόρασης κατά τις οποίες ανατρέπονται τα πάντα. Ο Ξένος πιστεύει πως όταν οδεύουμε προς κάποιο στόχο, παρασυρόμαστε από αυταπάτες πιστεύοντας πως αυτό είναι καλλίτερο από το τίποτε, ενώ η αλήθεια είναι πως το τίποτε αποτελεί την τελική απάντηση στα ερωτήματά του 7. Ο Ξένος παρατηρεί, σκέπτεται και οι σκέψεις του τον απομακρύνουν από τους άλλους οξύνοντας παράλληλα τις αισθήσεις 6 Βλ. Anna Collard, «Διερευνώντας την κοινωνική μνήμη στον ελλαδικό χώρο», σ , στο Ανθρωπολογία και παρελθόν, συμβολές στην κοινωνική ιστορία της νεότερης Ελλάδας, Επιμέλεια Ε. Παπαταξιάρχης- Θ. Παραδέλλης, Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, Αθήνα Βλ. Colin Wilson, Ο Ξένος, περιπλανήσεις του αταίριαστου στον κόσμο των δημιουργών, μτφρ. Γιάννης Ανδρέου, Εκδόσεις Ακτή-Οξύ, Αθήνα

3 του. Αποτέλεσμα αυτών των σκέψεων είναι η αφήγηση. Μιλά στον εαυτό του, μια αφήγηση ζωής και μια προσπάθεια ερμηνείας, ανασύνταξης και οργάνωσης του κόσμου της εμπειρίας. Γράφοντας βάζει τα πράγματα στη σειρά, αντιλαμβάνεται ποια ήταν η σειρά και έτσι η αφήγηση λειτουργεί ως τρόπος εκλογίκευσης, ως τρόπος για να συνειδητοποιήσει τι έγινε, πώς έγινε. Αφηγείται για να γνωρίσει τον εαυτό του, για να βρει την ταυτότητά του. Ο Θολός βυθός εκδόθηκε το 2008 από τις εκδόσεις Άγρα και μαζί με τα Διπλωμένα φτερά αποτελεί διλογία. Το κείμενο εγγράφει μια εκδοχή του διαλόγου με το χρόνο που επικοινωνεί με την ιστορία και τις όψεις της ανθρώπινης ύπαρξης, της ζωής. Η χρονική περιχάραξη των αφηγουμένων γεγονότων μετατρέπει το μυθιστόρημα σε μια ομιλητική μαρτυρία της εποχής του. Η εισβολή της ιστορίας είναι εμφανής. Ο χρόνος επενδύεται στο λόγο και ο λόγος δίνει στο χρόνο έκταση, διάσταση και μορφή. Διατηρώντας την ιστορία ως κύριο συνεκτικό ιστό η αφήγηση εμφανίζεται ευρεία και κατοχυρώνει τον διαλεκτικό δυναμισμό της ανασυνθέτοντας το παρόν του παρελθόντος και καθορίζοντας τη θέση του παρελθόντος μέσα στο παρόν. Η αφήγηση γίνεται από τη σκοπιά του αυτόπτη μάρτυρα που αφηγείται την προσωπική του εμπειρία, έτσι συντελείται η διείσδυση της μικροϊστορίας στην ιστορία. Αφηγείται πραγματικά γεγονότα σε αντίθεση με τα έργα της μυθοπλασίας στα οποία διαφαίνεται η πρόθεση του αφηγητή να φανούν αληθινά. Είναι η ιστορία ως βιωμένη εμπειρία, οι πληγές της μνήμης που καταγράφηκαν στη μνήμη ενός παιδιού και που εξιστορούνται μ έναν τρόπο διαφορετικό από αυτόν που χρησιμοποιούν οι ιστορικοί για να τα περιγράψουν. Το Παιδί γίνεται φορέας της ανάμνησης ιστορικών γεγονότων, όχι όπως παρατίθενται από τον ιστορικό, εξατομικευμένες πληροφορίες, αλλά ατομικά βιώματα που περικλείουν την ιστορία, τις κοινωνικές σχέσεις, την κοινωνική ζωή των ανθρώπων. Μέσα από το κείμενο κοινοποιούνται γεγονότα σ ένα ευρύτερο περιβάλλον και συγχρόνως κατορθώνει ο αφηγητής να κατακτήσει το προσωπικό του παρελθόν. Ο γραπτός λόγος περισώζει μιαν έντονη ανάμνηση. Η μνήμη αναδιπλώνεται, γίνεται γεγονός πιο πρόσφατο από το παρόν. Ο αφηγητής- Παιδί στη μαρτυρία αυτή προσπαθεί βγαίνοντας από τη σιωπή να εξηγήσει τις περιστάσεις κάτω από τις οποίες διαμορφώθηκε η ανάμνηση. Χρησιμοποιεί τον προφορικό λόγο όχι απλά για να πει μια ιστορία, αλλά για να περιγράψει το αποτύπωμα που απόμεινε από αυτήν στη μνήμη του και στην ευαισθησία του. Να διαμαρτυρηθεί για όλα αυτά που συνέβησαν και να αποδώσει με το λόγο την ψυχική του διάθεση, ώστε να απεμπλακεί η μνήμη του. Ο Γιάννης Αρχοντής στο Θολό βυθό βρίσκεται ξανά μόνος στην «έξω θάλασσα», στην «απέραντη ερημική ακτή» για να νιώσει στην ανοιχτή αχανή έκταση και στην απειλή του Αιγαίου τη χαρά να είναι μόνος (σ. 11). Μόνος και μέσα «στα πυκνά ισκιώματα και τη σιγαλιά του δάσους», στα ερημικά οροπέδια, μακριά από τη δημοσιά όπου τα αυτοκίνητα τον ενοχλούσαν. Τον ενοχλούσε «η αλαζονική τους ιπποδύναμη», «όλα αυτά ήταν έξω από τις δικές του ανάγκες, ξένα στη δική του ψυχική διάθεση και θρυμμάτιζαν τον προσωπικό του ρυθμό, τάραζαν την εσωτερική σιωπή του, που τόσο την είχε ανάγκη τον τελευταίο καιρό» (σ ). Εκεί έχει στιγμές που νιώθει ότι βρίσκεται σε πλήρη αρμονία με το σύμπαν και με τον εαυτό του, σε πλήρη αρμονία με την τάξη του σύμπαντος. Εκεί αναρωτιέται: «γιατί μόνο μακριά από τους ανθρώπους, στη σιωπή του δάσους, να νιώθει σαν να βρίσκεται σ ασφαλισμένο τόπο, μέσα σε στοργική αγκάλη;» (σ. 15). Το ερώτημα αυτό φωτίζει το πρόβλημα του Γιάννη Αρχοντή, του Ξένου του Γ. Ατζακά. 3

4 Ο Ξένος του Γ. Ατζακά απορρίπτει τους ανθρώπους και γι αυτό αναζητεί την απόλυτη μοναξιά που θα του δώσει τη δυνατότητα να ψάξει στη μνήμη του, μια σιωπηλή κάθοδος στις χαμηλές βαθμίδες της μνήμης του, στο θολό βυθό, και να εξετάσει το παρελθόν εκεί όπου βρίσκεται η ενοχή, η πίκρα, η αιτία που τον κάνει να αισθάνεται πως είναι άρρωστος, ενώ γύρω του κανείς δεν αισθάνεται την παθογένεια της κοινωνίας. Αντίδοτο στο φαρμάκι της ζωής είναι ο λόγος, που θα βάλει τάξη στο χάος και θα δώσει λύση στα προβλήματα της ζωής. «Από μικρό παιδί μια μυστική και ανεξήγητη κλίση τον έσπρωχνε σταθερά στη γοητεία του λόγου, σ αυτό το πιο κοινό απ όλα τα γιατρικά. Εκεί αναζητούσε πάντοτε το φτηνό αντίδοτο στο ακριβό φαρμάκι, που από τόσο νωρίς είχε ποτίσει ως βαθιά τα σωθικά του [ ]» (σ. 14). Ο Αρχοντής αναζητεί την ελευθερία μέσα στη φύση που πάντα τον μάγευε (σ. 18). Αναζητεί την ελευθερία στη ζωγραφική όπου «μπορούσε να εκφράσει όσα αδυνατούσε να πει με τις λέξεις» (σ. 19). Το χωριό, η γιαγιά, ο παππούς είναι μνήμες που τον βυθίζουν σ ένα θολό βυθό και τον παραλύουν. Αυτός «είχε γίνει ξένος ακόμη και στον ίδιο τον τόπο του» (σ. 21) και ένιωθε πως έτσι ξένος θα ήταν όπου κι αν πήγαινε. Και επειδή με το χρώμα δεν θα μπορούσε να αποδώσει» τον πόνο της αγάπης» και τον «ίσκιο της μοναξιάς» (σ. 21) συνειδητοποιεί πως «μόνον ο λόγος -η γραφή καλύτερα- είναι το κοφτερό μαχαίρι που χαράζει ως το κόκκαλο, μόνον αυτός μπορεί να δώσει στον νου τα αναιμικά φάσματα» (σ. 21). Στο νησί του όπου γύρισε αναρωτιέται αν η μνήμη μπορεί να φτάσει στις πιο μυστικές γωνιές και να ανασύρει τις αμέτρητες μέρες και νύχτες της περασμένης ζωής του, «χρόνια καταχωνιασμένα και απολησμονημένα» (σ. 24 ), και να φωτίσει τις θαμπές σκιές και τα σκοτεινά βάραθρα του νου. Αδυνατεί να δεχτεί την πραγματικότητα, τα προβλήματα της ζωής και θέτει ως προϋπόθεση επιβίωσης τον φωτισμό της προηγούμενης ζωής του και την ανασυγκρότηση της ταυτότητάς του, έχοντας σύμμαχο τον λόγο και τη μανία να παίζει με τα ονόματα. Ο Αρχοντής στη δύση της ζωής του θέλησε να ξαναβρεί τα ίχνη του ξεριζωμένου παιδιού, του αδικημένου και του παραπονεμένου. Να το ανταμώσει μετά από χρόνια σιωπής και να ακούσει τη φωνή του. Ανοίγει κουβέντα με το Παιδί που ήταν κάποτε και ανακαλύπτει πως το «αίσθημα της μοναξιάς και της αποξένωσης» (σ. 29) έχει την αρχή στην περιπέτεια που άρχισε στην παιδόπολη της Καβάλας και τέλειωσε στο Ιωσηφόγλειο, «το μικρό συναξάρι της άσημης ζωής του» (σ. 29). Σ αυτό το γεγονός είναι ριζωμένοι οι φόβοι του, η εμμονή του στην απόλυτη τάξη σαν να τον επιτηρεί άγρυπνα ένα αυστηρό μάτι καθώς και η απέχθειά του για τα αλαζονικά πρόσωπα, τα ειρωνικά βλέμματα. Φοβία για τον δημόσιο χώρο και εμμονή στα λίγα και απαραίτητα. Ψάχνει να βρει το δρόμο της επιστροφής στον εαυτό του, να παρακάμψει τις επιστρώσεις των εντολών και να συναντήσει το Παιδί που ήταν κάποτε, πριν κλειστεί «σαν τρομαγμένο στρείδι» στον εαυτό του, πριν από το σκληρό φέρσιμο των άλλων. Ο λόγος, μέσο αυτοανάλυσης και αυτοέκφρασης, θα τον βοηθήσει να ξεφύγει από το επινοημένο Εγώ και να βρει έναν τρόπο δράσης με τον οποίο να είναι περισσότερο ο εαυτός του. Η μνημόνευση των περιστατικών της άσημης ζωής του θα συγκροτήσει την εξομολόγησή του, γεγονός που θα τον βοηθήσει να ανασύρει τα κομμάτια της ζωής του μέσα από την μνήμη. Συναρμολογώντας τα κομμάτια θα συνειδητοποιήσει τι τον έκανε να νιώθει διαφορετικός, τι τον πόνεσε και ποιοι ήταν υπεύθυνοι για την περιπέτειά του. 4

5 Για να συλλάβει την ύπαρξή του ως αναγκαία, να δεχτεί τη ζωή, όπως έχει, αποξενώνεται. Την απάντηση για την συνύπαρξη των «πιο αντιθετικών τάσεων» μέσα του την βρίσκει στην αντίφαση μιας ζωής συνηθισμένης, επιβεβλημένης από τους άλλους και μιας ζωής αληθινής, της παιδικής πριν από τον εγκλεισμό του στις παιδοπόλεις, πριν από το Πρακτικό παράδοσης, 29 Σεπτεμβρίου 1949, όταν αυτός ένα «εκ των τέκνων των ενταχθέντων εις τους συμμορίτας της Κοινότητος Θεολόγου Θάσου» (σ. 30) στέλλεται «τη συναινέσει» των συγγενών του από παιδόπολη σε παιδόπολη. Ο θάνατος ή η φυγή του πατέρα, η αρπαγή του ίδιου και άλλων παιδιών από τα σπίτιά τους, είναι γεγονότα που έχουν την αιτία τους σε κάποιο κακό που είχε γίνει παλιά και που αυτά δεν έπρεπε να ξέρουν. Οκτώ χρόνια «χαμένα και κλειδωμένα», έξω από τον κόσμο και την πραγματική ζωή, μέσα στα ιδρύματα, δημιουργήματα μιας ταραγμένης και σκληρής εποχής με τις πιο σκοτεινές σκοπιμότητες. Τα παιδιά ήταν οι τρόφιμοι που μάθαιναν σε μια ζωή με παραγγέλματα, σχεδόν στρατιωτική και όπου όλες οι λέξεις προέρχονταν από μια γλώσσα που δεν τη μιλούσαν ούτε στα χωριά τους, ούτε μεταξύ τους (σ. 46). Μόνο το βράδυ «αμπαρωμένα σε μια μάντρα, στη φύλαξη ξένων τσομπάνηδων» μπορούσαν να σκεφτούν τους δικούς τους. Εκεί τους έμαθαν για τα φοβερά πράγματα που είχαν γίνει πριν πέντε χρόνια στην Αθήνα και για κάποιους που έσφαζαν με «κονσερβοκούτια» (σ. 52). Ο κόσμος της γιαγιάς, ο μακρινός κόσμος που κάποτε ήταν δικός του, παρέμενε ζωντανός μέσα του, αν και τον «είχαν ποτίσει με κάποιο μαγικό φίλτρο που νάρκωνε» σιγά-σιγά τα αισθήματα και προκαλούσε μια «μόνιμη αναισθησία» (σ. 78). «Οι πρώτες του τρυφερές ρίζες θα είχαν κοπεί, το παιδικό του πρόσωπο θα είχε σβηστεί, κι αυτός δεν θα ήταν εδώ τώρα [ ] να αναζητά στους θολούς βυθούς της μνήμης του κάποιες θαμπές σκιές, τα λιγοστά σπαράγματα μιας τόσο πρώιμα ραγισμένης ζωής» (σ. 73), αν το παιδικό ένστικτο δεν τον είχε οδηγήσει στη φύλαξη των αναμνήσεων, για να αντέξει την ερημιά, τη μοναξιά και τα καθημερινά του βάσανα. Βάζοντας ο Αρχοντής τα γεγονότα σε σειρά με τη φωνή του παιδιού που ήταν κάποτε, αποκαθίσταται μια λογική τάξη. Ο αποδέκτης της ιστορίας καλείται να συμμετάσχει και η ιστορία της ζωής παίρνει τη μορφή μαρτυρίας με τη συν-μαρτυρία του άλλου. Είναι η ιστορία ενός τραύματος, του μαρτυρίου της απομόνωσης, αφού ένα παιδί, απόβλητο της ομάδας και των αξιών της, έχει τεθεί στο περιθώριο της κοινωνίας, έχοντας τη συναίσθηση ότι κάποιο κακό έχει συμβεί που τον καταδιώκει. Μπροστά στα δεινά που έζησε στις παιδοπόλεις, «όλες οι εφηβικές και νεανικές αργότερα δοκιμασίες ήταν απλό παιχνίδι» (σ. 88), μόνο και μόνο γιατί έγιναν έξω στον κόσμο, δίπλα στους άλλους ανθρώπους, μέσα στην πραγματική ζωή. Καταφρονούσε όμως όλα όσα όρθωσαν ο έρωτας και η φιλία, η γνώση και οι ιδέες, η δράση και οι επιδιώξεις, το πάθος και η εμπειρία.. Μέσα από την αφήγηση παρακολουθούμε την αντιπαράθεση δυο κόσμων και την προσπάθεια του Παιδιού να αξιολογήσει τις εμπειρίες του μέσα στα σωφρονιστήρια, όπου κλείσθηκαν τα παιδιά των ανταρτών μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο προκειμένου να τα αναμορφώσουν. Ήθελε να φτάσει η αναζήτησή του «ως τις στρωματώσεις της ιδεολογικής και πολιτικής τέφρας, ως τα ερείπια που σώριασε πίσω της η αιματηρή εμφύλια αναμέτρηση, [ ] ως τα σκληρά πετρώματα της μοναξιάς και της στέρησης. Το είχε μάθει με τον καιρό πως δεν υπάρχει βαρύτερη μοναξιά από εκείνη μέσα στους άλλους: και δεν είναι καμιά στέρηση σκληρότερη από εκεί όπου η αγάπη προαναγγέλλεται, αλλά ποτέ δεν εμφανίζεται, που διακηρύσσεται, αλλά ποτέ δεν πραγματώνεται» (σ. 88). Τα ανταρτόπληκτα, τα απομεινάρια ενός Εμφυλίου Πολέμου ήταν καρπός της ανθρώπινης μωρίας και της τύφλωσης και γι 5

6 αυτό έμοιαζε να τ ακολουθεί πάντα μια κρυφή ενοχή γιατί με την ύπαρξή τους και μόνο δεν στάθηκαν ικανά να αποτρέψουν «τη λαίλαπα που σάρωσε» τα σπιτικά τους (σ. 179). Πλήρωσαν την κρίση της κοινωνίας, περιθωριοποιήθηκαν και στιγματίσθηκαν. Ο Αρχοντής θυμάται το φοβερό σημάδι πάνω από το κούτελό του που έμοιαζε με ένα μεγάλο Κ και όσους εξαιτίας του τον περιγελούσαν. Θυμάται και συνειδητοποιεί πως το μεγαλύτερο κακό ήταν ο μηχανισμός χειραγώγησης που ασκήθηκε στην παιδική ψυχή του με ένα χοντροκομμένο ιδεολογικό μονόλογο για τους μισητούς συμμορίτες, τους προδότες της πατρίδας, τους «κατσιαπλάδες» (σ. 154), σπιλώνοντας με ανελέητο τρόπο την τιμή των πατεράδων τους και αδιαφορώντας για τον ψυχικό τραυματισμό των αθώων παιδιών των ανταρτών, στα οποία, ανυποψίαστα όπως ήταν, το μόνο που έμενε ήταν να τους «απαρνηθούν» (σ. 160). Η φωνή του Παιδιού που έβγαινε μέσα από τα έγκατα της μνήμης του φώτισε τον βυθισμένο κόσμο που είχε μείνει για περισσότερο από μισό αιώνα απείραχτος μέσα του. Αν και ο διωκτικός μηχανισμός του στέρησε το σπίτι, την οικογένεια, τον έριξε σε μια βαθιά απάθεια και τον έκανε να ζει με το αίσθημα μιας «ατέλειωτης εγκατάλειψης και μιας πληγωμένης περηφάνειας» (σ. 187) μετά από χρόνια με παραγγέλματα, εντολές και κηρύγματα, ήταν αρκετή μια μέρα ανάμεσα σε πραγματικούς ανθρώπους, για να νιώσει ότι είχε κάποια ρίζα, μιαν οικογένεια, μιαν ατομική ταυτότητα και πως δεν ήταν απλός αριθμός μέσα σ ένα στρατόπεδο παιδιών. Τότε συντελέσθηκε η απελευθέρωση από το παρελθόν. Κατάλαβε πως δεν γνώριζε τον πραγματικό κόσμο, ούτε τις χαρές και τα βάσανα της ζωής, ούτε και τη γλώσσα, και πως η παιδόπολη δεν ήταν μια ανέμελη πόλη παιδιών, αλλά ένα θλιβερό ορφανοτροφείο που είχε μαζέψει τα παιδιά ενός μακρινού και ξεχασμένου πια πολέμου, «τα ανταρτόπληκτα» (σ. 235), στιγματισμένα και με το αίσθημα του αποκλεισμού, ενισχυμένου από την άποψη της πολιτείας ότι τους αντάρτες, συμμορίτες και προδότες της πατρίδας, έπρεπε να τους μισούν με όλη τους την ψυχή. Το Παιδί αποκάλυψε στον Αρχοντή ποιες καταστάσεις συντέλεσαν στην διαμόρφωση της ιδιαίτερης συναισθηματικής και ψυχικής του κατάστασης, της ταυτότητας του ξένου, που συνδέεται με τη μοναξιά, τον πόνο, την ταπείνωση. «Είχα μέσα μου ένα έντονο αίσθημα αποκλεισμού [ ], η παιδόπολη ήταν ένα ξένο σώμα μέσα στην πόλη, εμείς ήμασταν ξένοι μέσα στο σχολείο και μέσα στην τάξη μας, ο ίδιος ένιωθα ξένος ανάμεσα στους πιο στενούς συγγενείς μου και τώρα έγινα ξένος ακόμα και για τους πιο στενούς μου φίλους. Τότε για πρώτη φορά πρέπει να είδα τόσο καθαρά το σκληρό πρόσωπο της μοναξιάς και της αποξένωσης. Είχα αρχίσει στ αλήθεια ν αλλάζω» (σ. 243). Με την εξομολόγηση του Παιδιού και τον διάλογο με τον ώριμο Αρχοντή διαμορφώνονται οι προϋποθέσεις για τη δοκιμασία, την οριακή κρίση, που προηγείται της αναγέννησης του ξένου, συναισθηματικής και κοινωνικής και προβάλλεται το βασικό πρόβλημα του, που είναι της αυτοέκφρασης 8. Το Παιδί δεν μπορεί να μιλήσει σε τρίτους, μιλά στον εαυτό του και αποκαλύπτει τις σκέψεις του. Τα παιδιά των ανταρτών ήταν τα αληθινά θύματα μιας ιδεολογικής και πολιτικής σύγκρουσης, καθώς και του συνολικού πλέγματος των μεταπολεμικών πολιτικών και ιδεολογικών σχέσεων του κόσμου. Ο αποκλεισμός τους στα πλαίσια της «σταυροφορίας» για την ιδεολογική τους διάσωση είχε αποφασιστική επιρροή στις ζωές τους, και μαζί με τις τραυματικές εμπειρίες άφησε 8 Βλ. Βαγγέλης Αθανασόπουλος, «Ιμπρεσιονιστικός ρεαλισμός και ποιητική της αφαίρεσης» στο Οι μάσκες του ρεαλισμού, Εκδοχές του νεοελληνικού λόγου, Τόμος Β, Εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2003, σ , όπου διαγράφεται η εικόνα του ξένου στα διηγήματα του Δημοσθένη Βουτυρά. 6

7 μόνιμα σημάδια στην ψυχή τους εξαιτίας του χωρισμού, της απώλειας της συναισθηματικής προστασίας από τις οικογένειές τους και της ενηλικίωσής τους σε μη φυσιολογικές συνθήκες. Την εικόνα του Ξένου επεξεργάστηκε και ο Δ. Χατζής, αποδίδοντας με ιδιαίτερη ικανότητα τον ψυχισμό του, αφού ως πολιτικός εξόριστος βίωσε τη μοναξιά της εξορίας, δοκιμασία καθοριστική, με αποτέλεσμα να αναρωτιέται με την επιστροφή του στην Ελλάδα «ποια είναι η θέση μου σ αυτήν» 9. «Όταν ύστερα από τριάντα χρόνια ήρθε η ώρα να μπορώ να γυρίσω στην Ελλάδα, έπρεπε να αντιμετωπίσω [...], να καθορίσω, να καθαρίσω μέσα μου τι είναι αυτό που λέμε πατρίδα, ποια είναι η ρίζα των ανθρώπων μέσα σε αυτή, τι είναι η Ελλάδα, τι είναι για μένα η Ελλάδα, ποιος είμαι εγώ γυρίζοντας στην Ελλάδα [...]. Η Ελλάδα ήταν για μένα [...] το μαρμαρένιο αλώνι, που σ αυτό, και μονάχα σ αυτό θα μπορούσα να δοκιμάσω την ανθρώπινη υπόστασή μου, την ηθική μου συγκρότηση, την πνευματική μου δημιουργία. Αυτό, και μόνο αυτό, έγινε πατρίδα μου-και γι αυτό ήθελα να έρθω στην Ελλάδα, και γι αυτό ήρθα» 10. Η ρήξη της εντοπιότητας πάντα ισοδυναμεί με ένα κενό στην ταυτότητα και μόνο η ανάμνηση της ζωής μπορεί να συντηρήσει την αίσθηση της χαμένης πατρίδας. Η μνήμη μεταφέρει τις ιστορικές εννοιολογήσεις για να τις αποτυπώσει στο χώρο της εγκατάστασης. Για τον Χατζή που είχε την εμπειρία της βίαιης διακοπής της σχέσης του με τους ανθρώπους και με τον τόπο του μετά τον Εμφύλιο η λειτουργία της μνήμης υπήρξε καθοριστική για τη διαμόρφωση της ταυτότητάς του. Ο Εμφύλιος αποτέλεσε σύμβολο ασυνέχειας, έκφραση του διασπασμένου ιστορικού χρόνου, μια τραυματική εμπειρία που δημιουργούσε χάσμα στη συνείδηση ανάμεσα στο πριν και στο μετά. Ο Χατζής «τη συνέχεια και την ενότητα της παράδοσης του νεοελληνικού κόσμου» 11 την αναζήτησε με πάθος στη μελέτη της αρχαίας και λαϊκής παράδοσης. Στο Διπλό βιβλίο τα χαρακτηριστικά του ξένου συγκεντρώνει ο Κώστας, ο γιος του «μικρού ράφτη της Σούρπης» (σ. 95), που όσο ζούσε στο χωριό του δεν είχε μάθει «αυτόν τον άνθρωπο που ταν πατέρας του» (σ. 96), την ιστορία του, πως εκείνος ο σιωπηλός άντρας είχε δέσει τα χωριά «στα σκοινιά» της Αντίστασης και για τρία χρόνια είχε παίξει με το θάνατο οδηγημένος από «τον σκοπό του αντάρτικου τραγουδιού» (σ. 100), για να καταλήξει μετά από χρόνια σιωπής στο θάνατο με τη συναίσθηση της ήττας και της συντριβής της δικής του και της γενιάς του. Την ιστορία του πατέρα του την έμαθε μετά τον θάνατό του, έχοντας την αίσθηση πως τον αδίκησε. «Μια τύψη απόμεινε μέσα μου -δεν την ξέρω περισσότερο πώς να την πω-σα να χω φταίξει σε κάποιον, να τον αδίκησα-και πέθανεδεν διορθώνεται πια» (σ. 96). Στη Γερμανία εργάτης στο Αουτέλ ο Κώστας παρουσιάζει ένα από τα χαρακτηριστικά του Ξένου στην προσπάθειά του να επιβιώσει, την παρατηρητικότητα. Η ματιά του πλανάται στο χώρο τυχαία, σαν ένα άσκοπο χάζεμα και συγκεντρώνει τα θραύσματα μιας πραγματικότητας, του Αουτέλ. Το εργοστάσιο έχει τους δικούς του κανόνες, τη δική του τάξη που ορίζει σ αυτόν-και στον οποιονδήποτε εργάτη- μέχρι ποιο σημείο θα κινείται, αποκλεισμένος από τις μηχανές, αποκλεισμένος 9 Επιστολή του Χατζή προς την Αυγή , αναδημοσιεύεται στο Νίκος Γουλανδρής, Βιβλιογραφικό μελέτημα ( ) Δημήτρη Χατζή, Γνώση, Αθήνα 1991, σ Δ. Χατζής, «Στο εργαστήρι του καλλιτέχνη», ομιλία που δόθηκε στην «Τέχνη» της Θεσσαλονίκης ( ) και δημοσιεύτηκε στο Μικρό Νεοελληνικό Όργανο. Εκλογή κειμένων ( ) του Δημήτρη Χατζή για τον Νέο Ελληνισμό, επιμέλεια Μ. Γουλανδρής, Εξάντας, Αθήνα 1995, σ Βενετία Αποστολίδου, Λογοτεχνία και ιστορία στη Μεταπολεμική Αριστερά. Η παρέμβαση του Δημήτρη Χατζή , Εκδόσεις Πόλις, Αθήνα 2003, σ

8 από τη διεύθυνση, γεγονός που τον κάνει να αισθάνεται σαν τιμωρημένος (σ. 10). «Πάντοτε θέλω να σταθώ σ αυτό το διάδρομο, να χαζέψω λίγο πώς γίνεται εδώ- μα φοβάμαι. Άμα δεν έχεις δουλειά-τι ζητάς εδώ πέρα; μπορεί να σου πούνε» (σ. 15). Ενώ όμως δηλώνει την αφέλειά του βλέποντας γύρω του μ έναν ελλειπτικό τρόπο, την ίδια στιγμή έχοντας μια βαθύτερη αντίληψη των πραγμάτων μπορεί να διακρίνει πίσω από την όψη τους και να αποκαλύπτει την αλήθεια, την αντικοινωνική και απάνθρωπη πλευρά της προσπάθειας του ατόμου για οικονομική ευημερία σε μια κοινωνία που χωρίζει τους ανθρώπους σε κατηγορίες και που στηρίζεται στον παράλογο χαρακτήρα της εξουσίας και στην αδυναμία του ατόμου να της αντισταθεί. Στον κόσμο της βιομηχανικής παραγωγής που όλα είναι ρυθμισμένα από τον μηχανισμό της παραγωγής, όλα κανονισμένα από τις νόρμες, οι άνθρωποι είναι χωρίς φωνή και χωρίς πρόσωπο (βλ. σ. 30). «Αυτό είναι, λοιπόν, το Αουτέλ. Αυτός είμαι και γω μέσα σ αυτό. Τέσσερα χρόνια και πάω για το πέμπτο-και βλέπεις, δεν ξέρω περισσότερα να σου πω. Σκέφτομαι μόνο πως δεν είναι κανένα πράμα παράξενο και που να γίνεται μονάχα με μένα- επειδής τυχαίνει κ είμαι και λίγο κουτός. Κι άλλους να ρωτήσεις, που δεν είναι, δε θα ξέρουν κι αυτοί να σου πουν περισσότερα. Θέλω να πω πως χιλιάδες και χιλιάδες άνθρωποι κάθε μέρα, σε χιλιάδες και χιλιάδες τέτοια μεγαθήρια, μπαίνουμε-βγαίνουμε και δουλειά δεν έχουμε μ αυτό που γίνεται μέσα, δουλειά δεν έχουμε με τους άλλους που βρίσκονται δίπλα μας» (σ. 29). Και ενώ συλλαμβάνει την αλήθεια, δεν δείχνει στην αφήγησή του κάποιο ιδιαίτερο συναίσθημα, τα συναισθήματά του είναι σχεδόν ανύπαρκτα σαν να αισθάνεται ελάχιστα και το ύφος του είναι απαθές ακόμη και όταν εκφράζεται με απόλυτη ευθύτητα. «Και λέω, λοιπόν, πως στο ξυλάδικο τότε του Βόλου τα ξέραμε όλοι μας όλα. Εξαιτίας εκεί το χαμηλό μας επίπεδο. Εδώ δεν ξέρουμε τίποτα -εξαιτίας βέβαια το ψηλό μας επίπεδο. Και ψηλό επίπεδο λοιπόν, αυτό θα πει -να ξέρουμε την πληρωμή που θα πάρουμε- και τους άλλους που στέκονται γύρω μας να τους βλέπουμε σαν να μην έχουνε πρόσωπο. Έπρεπε να ρθω, τέσσερις χιλιάδες χιλιόμετρα από τη Σούρπη ίσαμε δω, για να το μάθω. Να μάθω πως αυτός είναι ο δικός μας ο κόσμος, ο σημερινός ο κόσμος που λένε» (σ. 30). Με την ίδια απάθεια κάθε βράδυ χαζεύει τις μεγάλες λεωφόρους περιμένοντας ότι κάτι θα γίνει, κοιτάζει τους άλλους που έχουν κάπου να πάνε, εκείνος όμως είναι ξένος περισσότερο από όλους. «Άνθρωποι, κόσμος πολύς, περνάνε δίπλα μου, πάνε μαζί μου [ ]. Τους κοιτάζω. Όλοι τους λέω, πηγαίνουνε κάπου, έχουνε κάπου να πάνε. Εγώ είμαι εδώ, στη λεωφόρο, στην άσφαλτο, περισσότερο απ όλους. Δε με περιμένει κανένας εμένα, δεν έχω πουθενά που να θέλω να πάω, να γυρίσω κάπου. Σα να ναι το σπίτι μου εδώ, εδώ κ η πατρίδα μου, το κανένα σπίτι μου, η καμιά μου πατρίδα. Λένε στο καφενείο και για τους άλλους -πως ξένοι γινήκαμε όλοι στις μεγάλες αυτές πολιτείες. Αν είναι έτσι, λέω τότες εγώ -εγώ, λοιπόν, πρέπει να μαι ο πιο γνήσιος πολίτης της πολιτείας των ξένων -ο ιθαγενής [ ] ο ξενότερος απ όλους τους ξένους της πολιτείας των ξένων» (σ. 75). Παίζοντας στο «θέατρο της κοινωνίας της κατανάλωσης» (σ. 77) στη λεωφόρο, ο Κώστας νιώθει κάθε βράδυ η σοφία του να τετραπλασιάζεται και ενώ ξέρει πως είναι αδύνατο να ταπεινωθεί περισσότερο, η πόλη με τον ορυμαγδό της κυκλοφορίας υπονομεύει τον ήδη αδύνατο χαρακτήρα του και τον κάνει να αισθάνεται ένα «μικροβιάκι» κι αυτός (σ. 74), μηδαμινός. Τότε παρασύρεται από την κατανάλωση. Η κατανάλωση είναι οι αυταπάτες του, είναι καλύτερα από το τίποτε. «Για μένα τέτοιαν 8

9 ώρα στη λεωφόρο, που δεν έχω πουθενά να πάω -είμαι καταναλωτής θα πει πως υπάρχω. Υπάρχω μέσα στους άλλους. Έχω στην τσέπη μου τα λεφτά μου -μοιράζομαι τη ζωή μας, ας λένε πως είναι ψεύτικη, ας είναι και θέατρο μόνο» (σ. 78). Πίσω όμως από την όψη των πραγμάτων αντιλαμβάνεται την αλήθεια. Είναι ο ξένος και το περιβάλλον είναι παράξενο, εξωπραγματικό και η ζωή σ αυτό εξωπραγματική, δεν βρίσκει νόημα ούτε στη δική του ζωή ούτε στη ζωή των άλλων. Αυτή η αίσθηση του εξωπραγματικού προκύπτει αιφνιδιαστικά και «κρατάει μια στιγμή μονάχα» (σ. 81). «Και βγαίνω στη λεωφόρο. Η μέρα πέρασε. Το μεροκάματο το βγαλα. Τη βιτρίνα μου του Αουτέλ την κοίταξα πάλι, την αντλία μου την παζάρεψα. Τα ψώνια μου τ άχρηστα τα κανα [ ]. Τις σοφίες μου τις ξανάπα, τις ξανασκέφτηκα. Και μένει ακόμα αυτό το κάτι που θέλω να κάνω. Και δεν το ξέρω. Μοναχό του δεν έρχεται, με το δικό μου το μυαλό δεν το βρίσκω, κανένας δεν είναι να μου το δώσει. Και σκέφτομαι πάλι -έτσι είναι αυτός ο δικός μας, ο σημερινός μας ο κόσμος. Όλα μας τα χει φκιασμένα, κανονισμένα, δε λείπει τίποτα - τον εαυτό σου μονάχα δεν ξέρεις τι να τον κάνεις. Και κείνο το κάτι μένει ανεκπλήρωτο» (σ. 80). Αιφνιδιαστικά καταλαμβάνεται από μια αίσθηση αβεβαιότητας χωρίς να αισθάνεται λύπη παρά μόνο μια «διάλειψη» στο μυαλό του πως ο κόσμος «άδειασε», «οι άνθρωποι ρουφήχτηκαν και η πολιτεία έμεινε νεκρή» (σ. 81). Ο Κώστας, όπως όλοι οι ξένοι, αδυνατεί να ζήσει στο βολικό σύμπαν των αστών, να δέχεται ως πραγματικότητα όσα βλέπει και αγγίζει. Ενώ για τον αστό όλα είναι κανονισμένα, όλα βρίσκονται σε τάξη, για τον Ξένο ο κόσμος δεν είναι λογικός αλλά γεμάτος «ψεματάκια», «ξεγελάσματα» και «θέατρο» (σ. 80). Ξένος είναι αυτός που έχει αντιληφθεί γύρω του το χάος, που δεν αποδέχεται τη ζωή όπως τη ζουν τα άλλα ανθρώπινα πλάσματα, που συλλαμβάνει την αλήθεια του και τη λέει. Είναι ο μόνος που γνωρίζει πως είναι άρρωστος σε έναν πολιτισμό που δεν αντιλαμβάνεται ότι πάσχει. Είναι ο μόνος που αισθάνεται γύρω του την ατμόσφαιρα της Έρημης χώρας. Αιτία της απάθειας είναι η έλλειψη νοήματος στη ζωή, αυτό το κομμάτι του εαυτού του που δεν ικανοποιείται από το ανώφελο πέρα-δώθε των ανθρώπων στην Έρημη χώρα. Αν βρει τη δύναμη έστω και μια φορά να το εκφράσει, τότε ο Ξένος κερδίζει την ελευθερία του. Μια στιγμή κράτησε η αίσθηση του χάους και όλα ξανάρθαν στη θέση τους, «στη θαυμάσια τάξη τους, τη θαυμάσια τάξη μας» και «η μεγάλη πολιτεία είναι πάλι γύρω μου, γυαλί και αλουμίνιο, η άσφαλτος η δική μου, ο μαύρος καθρέφτης της που γυαλίζει. Η πολιτεία των ξένων» (σ. 81). Και αν μέσα στις ερημιές της ζωής, στον πολιτισμένο βίο που είναι σαν θάνατος μέσα στη ζωή χρειαζόμαστε αγάπη, ο Κώστας δεν μπορεί να την εξαγοράσει με μια στενή και χωρίς ένταση ζωή. Ούτε την ψευδαίσθηση του έρωτα δέχεται ως αντίδοτο της ερημιάς του (βλ. σ ), ούτε μια ζωή στενεμένη, γεμάτη συμβιβασμούς, εκείνος προτιμά να έχει «την αίσθηση του άφθαστου», την αίσθηση ότι ο έρωτας είναι «ο άπιαστος κόσμος που δεν υπάρχει» (σ. 128) και μόνο η φαντασία τον αγγίζει για μια στιγμή. Δεν θέλει να γίνει συνηθισμένος άνθρωπος, προσαρμοσμένος στην κοινωνία. Το χάσμα ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα έγινε αντιληπτό με το βύθισμα στο παρελθόν στο διάλογο με τον συγγραφέα. Η ζωή είναι γεμάτη ψευδαισθήσεις και δυστυχία. Το ματαιωμένο όραμα του ράπτη της Σούρπης για έναν καλύτερο κόσμο θα στερήσει τον γιο για πάντα από μια πατρίδα και θα αισθάνεται αποκλεισμένος, όπως αποκλεισμένος ήταν και ο πατέρας από την ελληνική κοινωνία. Εκεί στην Ελλάδα -ένας τόπος που δεν ήταν γι αυτόν- βρίσκεται η αρχή της μοναξιάς για τον 9

10 Κώστα 12. Την αγάπη εκεί, στην Ελλάδα, τη φοβήθηκε και τη σκότωσε κυνηγημένος από την ήττα και τον κατατρεγμό μιας γενιάς, για να μη νιώθει τη νοσταλγία της πατρίδας, «τη νοσταλγία της πατρίδας [ ] ποτές δεν την είχα. Δεν την ξέρω πώς είναι. Φαίνεται δηλαδή πως εγώ δεν έχω πατρίδα, δεν την έχω στην πατρίδα μου την πατρίδα» (σ. 67). Κάποιος λοιπόν που σαν τον ήρωα του Χατζή στο Διπλό βιβλίο πιστεύει πως δεν έχει τίποτε και δεν αξίζει τίποτε, που δεν κατανοεί τον εαυτό του και αφήνει τις δυνατότητές του να πάνε χαμένες και κυρίως δεν ζει σ αυτό που κάνει βρίσκεται σε μειονεκτική θέση στην αντιμετώπιση των προβλημάτων του. «[ ] άλλο δεν έχω μέσα σ αυτόν τον κόσμο που λένε πως είναι μεγάλος Αυτά. Τόσα. Τόσα μονάχα. Και τι μπορείς, λοιπόν, να βγάλεις από μένα, κύριε συγγραφέα; Και τι συγγραφέας είσαι εσύ για να ρθεις σε μένα; Έχει ήρωες φονιάδες, νοσήματα ψυχικά και ανησυχίες του πνεύματος -γιατί δε γράφεις γι αυτά; Τον άνθρωπο λες, το σημερινό; Κολοκύθια τούμπανα άνθρωπος είμαι γω. Και κολοκύθια τούμπανα συγγραφέας μου φαίνεται να σαι και συ» (σ. 31). Γι αυτόν που, σαν τον Κώστα, από την αρχή της ζωής του έμαθε πως η ζωή είναι γεμάτη δυστυχία και γι αυτό αδυνατεί να συλλάβει την ύπαρξή του ως αναγκαία, η ανάγκη να βρει έναν τρόπο δράσης με τον οποίο να είναι όσο το δυνατό περισσότερο ο εαυτός του, να εκφράζεται δηλαδή στον μέγιστο βαθμό ως άτομο, τον κάνει να «αποξενώνεται» 13, να κλείνεται στον εαυτό του και να αναζητεί να γνωρίσει την πραγματική του ταυτότητα. Τότε η ζωή του Ξένου γίνεται δρόμος προς την αυτοπραγμάτωση και για τον Ξένο του Χατζή αυτοπραγμάτωση σημαίνει αυτοέκφραση. Ο λόγος, η γλώσσα, φυσικό μέσον αυτοανάλυσης, του δίνει τη δυνατότητα να επιστρέψει στον εαυτό του αντιδρώντας μ αυτόν τον τρόπο στο κακό που τον κάνει να νιώθει σαν τον Κάσπαρ Χάουζερ στην έρημη χώρα ή μια και βρισκόμαστε στην Ισπανία, σαν τον Μάρκο Ροντρίγκεθ Παντόχα που μεγάλωσε με τους λύκους ανάμεσα στη Σεβίλλη και την Κόρδοβα και που όταν τον επανέφεραν στον πολιτισμό, κατά την συμβίωσή του με τους ανθρώπους, απόκτησε την πεποίθηση πως «οι αληθινοί λύκοι είναι οι άνθρωποι» και πως ευτυχισμένος υπήρξε κάποτε στο παρελθόν, όταν ζούσε με τους λύκους. Το Διπλό βιβλίο αναπτύσσεται ως διάλογος ανάμεσα στον Κώστα, εργάτη στο Αουτέλ και στον συγγραφέα που καταγράφει την ιστορία. Ο συγγραφέας που εμμένει στο παρόν και στη θέση του Κώστα στη σύγχρονη καπιταλιστική κοινωνία, εξαφανίζεται και το ρόλο του συγγραφέα αναλαμβάνει ο Κώστας, μέσα από το λόγο του οποίου προβάλλεται το παρελθόν στην Ελλάδα, τα αδιέξοδα και η απογοήτευση εκείνων που συμμετείχαν στην Αντίσταση, γεγονός που έπαιξε αποφασιστικό ρόλο και στη ζωή των παιδιών τους και καθόρισε το μέλλον τους. Η εμμονή του Κώστα στο παρελθόν υποδεικνύει ποια γεγονότα τον μετέτρεψαν σε Ξένο και πώς με την αυτοέκφραση αποκτά συνείδηση της κατάστασης, τη δυνατότητα να δώσει απάντηση στο «ποιος είμαι;», καθώς και έναν αυθεντικό τρόπο δράσης που θα του δώσει δύναμη να θέσει υπό έλεγχο την αυτοϋπονόμευσή του. Η απουσία οργάνωσης της πλοκής και η ελλειπτικότητα -«μικρές αφηγήσεις» που διατηρούν την «αυτοτέλειά» 12 Βλ. Δημήτρης Τζιόβας, Ο άλλος εαυτός. Ταυτότητα και κοινωνία στη νεοελληνική πεζογραφία, μτφρ. Αννα Ρόζενμπεργκ, Εκδόσεις Πόλις, Αθήνα 2007, σ Βλ. Παναγιώτης Νούτσος, Δημήτρης Χατζής, Το διπλό βιβλίο, Ελληνικά γράμματα, Αθήνα 2009, σ

11 τους 14 καταργώντας τη σφαιρική αφήγηση- αποδίδουν τη σκέψη ενός χαρακτήρα που ανήκει στους ηττημένους της ζωής. Μια αφήγηση εξαρθρωμένη εναρμονίζεται με την εξαρθρωμένη σκέψη του χαρακτήρα και εκφράζει τη συνείδησή του. Η αναζήτηση της ταυτότητας, η αυτοανάλυση, απαιτεί μια αφήγηση που δεν είναι οργανωμένη με αποφασιστικό τρόπο, αλλά που γίνεται αργά και επιφυλακτικά. Η εξάρθρωση της γραφής και η εξάρθρωση της ζωής αποτελούν μέρος της δοκιμασίας του Ξένου, πριν εκείνος αναγεννηθεί συναισθηματικά και κοινωνικά. Για τον Ξένο του Γ. Ατζακά και του Δ. Χατζή η αυτοέκφραση είναι τρόπος για να μη βουλιάξουν «στην ήττα και στον κατατρεγμό», στη «ντροπή». Και για τους δυο συγγραφείς η Αντίσταση δεν μπορούσε να θεωρηθεί σα μια κλεισμένη ιστορική περίοδος, η Αντίσταση έχει τις προεκτάσεις της στον Δεκέμβρη και τον Εμφύλιο Πόλεμο και φτάνουν μέχρι σήμερα. Στο πρόσωπο του Γ. Αρχοντή στο Θολό βυθό και του Κώστα στο Διπλό βιβλίο ενσαρκώνεται ο τύπος του Ξένου ο οποίος στο ψεύδος του κόσμου αντιτάσσει την αφέλεια και την απάθεια. Δυσαρεστημένοι με την κοινωνία και τις συνθήκες που επικράτησαν σε μια ιστορική περίοδο, αισθάνονται ξένοι ανάμεσα στους ανθρώπους και ζουν σε κατάσταση απόλυτης μοναξιάς χωρίς να μπορεί κάποιο πρόσωπο να την αποτρέψει. Παρατηρούν και σκέπτονται. Η αφήγηση αποτελεί καρπό αυτών των σκέψεων που ενώ τους απομακρύνει από τους άλλους τους δίνει τη δυνατότητα να ασκούν κριτική και να καταγγέλλουν την παθογένεια της κοινωνίας, μια δράση διανοητική πίσω από την οποία διακρίνεται ένας μηχανισμός απελευθέρωσης από τη διάψευση και την απογοήτευση του παρελθόντος. Μέσω της αφήγησης απομακρύνονται και οι δυο μυθιστορηματικοί χαρακτήρες από τον κόσμο της δυστοπίας και βοηθούν και μας να βρούμε την ταυτότητά μας, ένα κέντρο που χωρίς αυτό χάνεις τη λογική που σου επιτρέπει να δεις τα πράγματα συγκριτικά και χάνεις και τον άξονα που σε οδηγεί στο μέλλον. 14 Δημήτρης Τζιόβας, Το Παλίμψηστο της ελληνικής αφήγησης. Από την αφηγηματολογία στη διαλογικότητα, Εκδόσεις Οδυσσέας, Αθήνα 1993, σ

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις. Α ομάδα ΕΡΓΑΣΙΕΣ 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα μηνύματα που θέλει να περάσει μέσα

Διαβάστε περισσότερα

Μια νύχτα. Μπαίνω στ αμάξι με το κορίτσι μου και γέρνει γλυκά στο πλάϊ μου και το φεγγάρι λες και περπατάει ίσως θέλει κάπου να μας πάει

Μια νύχτα. Μπαίνω στ αμάξι με το κορίτσι μου και γέρνει γλυκά στο πλάϊ μου και το φεγγάρι λες και περπατάει ίσως θέλει κάπου να μας πάει Μια νύχτα Μπαίνω στ αμάξι με το κορίτσι μου και γέρνει γλυκά στο πλάϊ μου και το φεγγάρι λες και περπατάει ίσως θέλει κάπου να μας πάει Μια νύχτα σαν κι αυτή μια νύχτα σαν κι αυτή θέλω να σου πω πόσο σ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ Στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Γ Γυμνασίου οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με ένα δείγμα ερωτικής ποίησης. Συγκεκριμένα διδάχτηκαν το ποίημα

Διαβάστε περισσότερα

ALBUM ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ 2010 ΦΥΣΑΕΙ

ALBUM ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ 2010 ΦΥΣΑΕΙ ALBUM ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ 2010 ΦΥΣΑΕΙ Μη µου µιλάς γι' αυτά που ξεχνάω Μη µε ρωτάς για καλά κρυµµένα µυστικά Και µε κοιτάς... και σε κοιτώ... Κι είναι η στιγµή που δεν µπορεί να βγεί απ' το µυαλό Φυσάει... Κι είναι

Διαβάστε περισσότερα

Όταν φεύγουν τα σύννεφα μένει το καθαρό

Όταν φεύγουν τα σύννεφα μένει το καθαρό Ημερομηνία 9/6/2016 Μέσο Συντάκτης Link http://plusmag.gr/ Αλεξάνδρα Παναγοπούλου http://plusmag.gr/article/%cf%84%ce%b1%ce%bd_%cf%86%ce%b5%ce%b3%ce%bf%cf %85%CE%BD_%CF%84%CE%B1_%CF%83%CE%BD%CE%BD%CE%B5%CF%86%CE%B1_%CE%B

Διαβάστε περισσότερα

«Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ»

«Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ» «Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ» ΚΕΦΆΛΑΙΟ 1 ΘΑ ΣΟΥ ΠΩ τι πιστεύω για την εξαφάνιση, αλλά δώσε μου λίγο χρόνο. Όχι,

Διαβάστε περισσότερα

Παναγιώτης Γιαννόπουλος Σελίδα 1

Παναγιώτης Γιαννόπουλος Σελίδα 1 1 a) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. αν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

Μαριέττα Κόντου ΦΤΟΥ ΞΕΛΥΠΗ. Εικόνες: Στάθης Πετρόπουλος

Μαριέττα Κόντου ΦΤΟΥ ΞΕΛΥΠΗ. Εικόνες: Στάθης Πετρόπουλος Ιστορίες που ζεις δυνατά Μαριέττα Κόντου ΦΤΟΥ ΞΕΛΥΠΗ Εικόνες: Στάθης Πετρόπουλος Στο τώρα Έχω δώσει τόσες υποσχέσεις που νομίζω ότι έχω χάσει το μέτρημα. Δεν είναι που λέω ψέματα όταν δεν τις τηρώ, είναι

Διαβάστε περισσότερα

«Το κορίτσι με τα πορτοκάλια»

«Το κορίτσι με τα πορτοκάλια» «Το κορίτσι με τα πορτοκάλια» «Κάθεσαι καλά, Γκέοργκ; Καλύτερα να καθίσεις, γιατί σκοπεύω να σου διηγηθώ μια ιστορία για γερά νεύρα». Με αυτόν τον τρόπο ο συγγραφέας του βιβλίου αρχίζει να ξετυλίγει το

Διαβάστε περισσότερα

Κλαίρη Θεοδώρου: Στην Ελλάδα ο διχασμός καλά κρατεί

Κλαίρη Θεοδώρου: Στην Ελλάδα ο διχασμός καλά κρατεί Κλαίρη Θεοδώρου: Στην Ελλάδα ο διχασμός καλά κρατεί 11/12/2018-8:11 Ένα κρύο απόγευμα στις αρχές του Δεκέμβρη, λίγο πριν παρουσιάσει το νέο της βιβλίο στη Λάρισα, η Κλαίρη Θεοδώρου αποδέχεται την πρόσκλησή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ Στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Γ Γυμνασίου οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με ένα δείγμα ερωτικής ποίησης. Συγκεκριμένα διδάχτηκαν το ποίημα

Διαβάστε περισσότερα

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός;

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός; 1 α) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. αν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

Για αυτό τον μήνα έχουμε συνέντευξη από μία αγαπημένη και πολυγραφότατη συγγραφέα που την αγαπήσαμε μέσα από τα βιβλία της!

Για αυτό τον μήνα έχουμε συνέντευξη από μία αγαπημένη και πολυγραφότατη συγγραφέα που την αγαπήσαμε μέσα από τα βιβλία της! Κυριακή, 2 Ιουλίου 2017 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ: ΓΙΩΤΑ ΦΩΤΟΥ Για αυτό τον μήνα έχουμε συνέντευξη από μία αγαπημένη και πολυγραφότατη συγγραφέα που την αγαπήσαμε μέσα από τα βιβλία της! Πείτε μας λίγα λόγια

Διαβάστε περισσότερα

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός;

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός; 1α) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. Aν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ (Αόρατος) ΑΦΗΓΗΤΗΣ: Κάποτε στη γη γεννήθηκε το Όνειρο. Το όνομά του δεν ήταν έτσι, όμως επειδή συνεχώς ονειρευόταν, όλοι το φώναζαν Όνειρο. Δεν ήταν κάτι το σπουδαίο, ήταν σαν

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ ΤΟΥ JOSTEIN GAARDER

ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ ΤΟΥ JOSTEIN GAARDER ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ ΤΟΥ JOSTEIN GAARDER 1 Α Ομάδα «Κάθεσαι καλά, Γκέοργκ; Καλύτερα να καθίσεις, γιατί σκοπεύω να σου διηγηθώ μια ιστορία για γερά νεύρα». Με αυτόν τον τρόπο ο συγγραφέας του βιβλίου

Διαβάστε περισσότερα

Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη...

Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη... Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη... τον Δάσκαλο μου, Γιώργο Καραθάνο την Μητέρα μου Καλλιόπη και τον γιο μου Ηλία-Μάριο... Ευχαριστώ! 6 ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ

Διαβάστε περισσότερα

Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ''

Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ'' 1 2 Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ'' 3 Τα λουλούδια χωρίς όνομα, τα έχει ο καθένας από μας, αλλά δεν το ξέρουμε. Δεν μας μαθαίνουν τίποτα και ψάχνουμε μόνοι μας άσκοπα να βρούμε κάτι, για να

Διαβάστε περισσότερα

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES.

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΓΟΝΙΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΓΟΝΙΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΓΟΝΙΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ Το να είσαι γονιός δεν είναι εύκολο πράγμα. Δεν υπάρχει ευκαιρία για πρόβα, δεν υπάρχουν σχολεία. Το μόνο που κουβαλάμε

Διαβάστε περισσότερα

ΧΑΡΤΙΝΗ ΑΓΚΑΛΙΑ ΟΜΑΔΑ Β. Ερώτηση 1 α

ΧΑΡΤΙΝΗ ΑΓΚΑΛΙΑ ΟΜΑΔΑ Β. Ερώτηση 1 α ΧΑΡΤΙΝΗ ΑΓΚΑΛΙΑ ΟΜΑΔΑ Β Ερώτηση 1 α Το βιβλίο με τίτλο «Χάρτινη Αγκαλιά», της Ιφιγένειας Μαστρογιάννη, περιγράφει την ιστορία ενός κοριτσιού, της Θάλειας, η οποία αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας. Φεύγει

Διαβάστε περισσότερα

«ΑΓΝΩΣΤΟΙ ΑΝΑΜΕΣΑ ΜΑΣ»

«ΑΓΝΩΣΤΟΙ ΑΝΑΜΕΣΑ ΜΑΣ» «ΑΓΝΩΣΤΟΙ ΑΝΑΜΕΣΑ ΜΑΣ» ΤΑΞΗ Γ1 2 ο Δ Σ ΓΕΡΑΚΑ ΔΑΣΚ:Αθ.Κέλλη ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Κατά τη διάρκεια της περσινής σχολικής χρονιάς η τάξη μας ασχολήθηκε με την ανάγνωση και επεξεργασία λογοτεχνικών βιβλίων

Διαβάστε περισσότερα

Τίτσα Πιπίνου: «Οι ζωές μας είναι πολλές φορές σαν τα ξενοδοχεία..»

Τίτσα Πιπίνου: «Οι ζωές μας είναι πολλές φορές σαν τα ξενοδοχεία..» Ημερομηνία 11/8/2016 Μέσο Συντάκτης Link artpress.sundaybloody.com Βασόλης Κάργας http://artpress.sundaybloody.com/?it_books=%cf%84%ce%af%cf%84%cf%83%ce%b1- %CF%80%CE%B9%CF%80%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%85-%CE%BF%CE%B9-

Διαβάστε περισσότερα

Εντυπώσεις μαθητών σεμιναρίου Σώμα - Συναίσθημα - Νούς

Εντυπώσεις μαθητών σεμιναρίου Σώμα - Συναίσθημα - Νούς Εντυπώσεις μαθητών σεμιναρίου Σώμα - Συναίσθημα - Νούς A...Τα αισθήματα και η ενεργεία που δημιουργήθηκαν μέσα μου ήταν μοναδικά. Μέσα στο γαλάζιο αυτό αυγό, ένιωσα άτρωτος, γεμάτος χαρά και αυτοπεποίθηση.

Διαβάστε περισσότερα

Η συγγραφέας Γιώτα Γουβέλη και «Η πρώτη κυρία» Σάββατο, 12 Δεκεμβρίου :21

Η συγγραφέας Γιώτα Γουβέλη και «Η πρώτη κυρία» Σάββατο, 12 Δεκεμβρίου :21 Ημερομηνία 12/12/2015 Μέσο Συντάκτης Link http://now24.gr/ Μαίρη Γκαζιάνη http://now24.gr/i-singrafeas-giota-gouveli-ke-i-proti-kiria/ Η συγγραφέας Γιώτα Γουβέλη και «Η πρώτη κυρία» Σάββατο, 12 Δεκεμβρίου

Διαβάστε περισσότερα

Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω

Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω Το όνειρο Ένα ζευγάρι περιμένει παιδί. Τότε αρχίζει να ονειρεύεται αυτό το παιδί. Κτίζει την εικόνα ενός παιδιού μέσα στο μυαλό του. Βάσει αυτής της εικόνας, κάνει

Διαβάστε περισσότερα

Στην ζωή πρέπει να ξέρεις θα σε κάνουν να υποφέρεις. Μην λυγίσεις να σταθείς ψηλά! Εκεί που δεν θα μπορούν να σε φτάσουν.

Στην ζωή πρέπει να ξέρεις θα σε κάνουν να υποφέρεις. Μην λυγίσεις να σταθείς ψηλά! Εκεί που δεν θα μπορούν να σε φτάσουν. Αποστόλη Λαμπρινή (brines39@ymail.com) ΔΥΝΑΜΗ ΨΥΧΗΣ Στην ζωή πρέπει να ξέρεις θα σε κάνουν να υποφέρεις Μην λυγίσεις να σταθείς ψηλά! Εκεί που δεν θα μπορούν να σε φτάσουν. Θα σε χτυπάνε, θα σε πονάνε,

Διαβάστε περισσότερα

Ο συγγραφέας Γιάννης Καλπούζος μιλά στο onlarissa.gr: Τίποτε στη ζωή δεν είναι άσπρο-μαύρο

Ο συγγραφέας Γιάννης Καλπούζος μιλά στο onlarissa.gr: Τίποτε στη ζωή δεν είναι άσπρο-μαύρο Ο συγγραφέας Γιάννης Καλπούζος μιλά στο onlarissa.gr: Τίποτε στη ζωή δεν είναι άσπρο-μαύρο Δημοσιεύθηκε στις: 10 Ιουνίου 2018, 10:53 Πολυγραφότατος, σχεδόν μια εικοσαετία στα ελληνικά γράμματα, ο Γιάννης

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΑΡΞΗ ΚΑΙ ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ

ΥΠΑΡΞΗ ΚΑΙ ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ ΥΠΑΡΞΗ ΚΑΙ ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ Την έρευνα για τη φύση του την αρχίζει ο άνθρωπος θέτοντας στον εαυτό του την ερώτηση: «Ποιός είμαι; Τι είμαι;» Στην πορεία της αναζήτησης για την απάντηση, η ερώτηση διαφοροποιείται

Διαβάστε περισσότερα

Κριτική για το βιβλίο της Άννας Γαλανού Όταν φεύγουν τα σύννεφα εκδ. Διόπτρα, από τη Βιργινία Αυγερινού

Κριτική για το βιβλίο της Άννας Γαλανού Όταν φεύγουν τα σύννεφα εκδ. Διόπτρα, από τη Βιργινία Αυγερινού Ημερομηνία 20/5/2016 Μέσο Συντάκτης Link vivlio-life.gr Βιργινία Αυγερινού http://vivlio-life.gr/%ce%ba%cf%81%ce%b9%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%ae- %CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%BF-%CE%B2%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%BF-

Διαβάστε περισσότερα

Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη

Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη Επιμέλεια εργασίας: Παναγιώτης Γιαννόπουλος Περιεχόμενα Ερώτηση 1 η : σελ. 3-6 Ερώτηση 2 η : σελ. 7-9 Παναγιώτης Γιαννόπουλος Σελίδα 2 Ερώτηση 1 η Η συγγραφέας

Διαβάστε περισσότερα

Νίκος Σιδέρης. Μιλώ για την κρίση με το παιδί. Εμπιστευτική επιστολή σε μεγάλους που σκέφτονται ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΟΣΗ ΑΝΤΙΤΥΠΑ

Νίκος Σιδέρης. Μιλώ για την κρίση με το παιδί. Εμπιστευτική επιστολή σε μεγάλους που σκέφτονται ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΟΣΗ ΑΝΤΙΤΥΠΑ ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΟΣΗ 12.000 ΑΝΤΙΤΥΠΑ Νίκος Σιδέρης Μιλώ για την κρίση με το παιδί Εμπιστευτική επιστολή σε μεγάλους που σκέφτονται Από τον συγγραφέα του μπεστ σέλερ Τα παιδιά δεν θέλουν ψυχολόγο. Γονείς θέλουν!

Διαβάστε περισσότερα

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός;

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός; 1. α) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. αν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

Οι προσωπικοί στόχοι καθενός μπορούν κατά καιρούς να αποτελούν και να καθορίζουν το success story της ζωής του για μια μικρή ή μεγάλη περίοδο.

Οι προσωπικοί στόχοι καθενός μπορούν κατά καιρούς να αποτελούν και να καθορίζουν το success story της ζωής του για μια μικρή ή μεγάλη περίοδο. 1 3 1 Οι προσωπικοί στόχοι καθενός μπορούν κατά καιρούς να αποτελούν και να καθορίζουν το success story της ζωής του για μια μικρή ή μεγάλη περίοδο. Η επίτευξη του εκάστοτε στόχου είναι η αυταπόδεικτη

Διαβάστε περισσότερα

Μεταξία Κράλλη! Ένα όνομα που γνωρίζουν όλοι οι αναγνώστες της ελληνικής λογοτεχνίας, ωστόσο, κανείς δεν ξέρει ποια

Μεταξία Κράλλη! Ένα όνομα που γνωρίζουν όλοι οι αναγνώστες της ελληνικής λογοτεχνίας, ωστόσο, κανείς δεν ξέρει ποια Δευτέρα, Ιουνίου 16, 2014 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΞΙΑΣ ΚΡΑΛΛΗ Η Μεταξία Κράλλη είναι ένα από τα δημοφιλέστερα πρόσωπα της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας. Μετά την κυκλοφορία του πρώτου της βιβλίου, "Μια φορά

Διαβάστε περισσότερα

Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες

Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες ΑΛΚΗ ΖΕΗ ΜΕΛΗ ΟΜΑΔΑΣ: ΚΥΔΩΝΑΚΗ ΕΜΜΑΝΟΥΕΛΑ, ΘΕΟΛΟΓΟΥ ΝΕΦΕΛΗ Η Κωνσταντίνα είναι το μόνο παιδί που έχουν αποκτήσει οι γονείς της, όχι όμως και το μόνο εγγόνι που έχει αποκτήσει

Διαβάστε περισσότερα

Το κορίτσι με τα πορτοκάλια. Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας. [Σεμίραμις Αμπατζόγλου] [Γ'1 Γυμνασίου]

Το κορίτσι με τα πορτοκάλια. Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας. [Σεμίραμις Αμπατζόγλου] [Γ'1 Γυμνασίου] Το κορίτσι με τα πορτοκάλια Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας [Σεμίραμις Αμπατζόγλου] [Γ'1 Γυμνασίου] Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας: Σεμίραμις Αμπατζόγλου Τάξη: Γ'1 Γυμνασίου

Διαβάστε περισσότερα

1. Κείµενα. ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : Νεοελληνική Γλώσσα/ Γ ΕΠΑΛ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 03/01/2018

1. Κείµενα. ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : Νεοελληνική Γλώσσα/ Γ ΕΠΑΛ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 03/01/2018 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : Νεοελληνική Γλώσσα/ Γ ΕΠΑΛ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 03/01/2018 1. Κείµενα Α. Μη λογοτεχνικό κείµενο Όταν µιλούµε για πρόοδο δεν εννοούµε απλά και µόνο µία εξέλιξη του ανθρώπου και της ζωής, αλλά σαφέστατα

Διαβάστε περισσότερα

Το μαγικό βιβλίο. Σαν διαβάζω ένα βιβλίο λες και είμαι μια νεράιδα που πετώ στον ουρανό.

Το μαγικό βιβλίο. Σαν διαβάζω ένα βιβλίο λες και είμαι μια νεράιδα που πετώ στον ουρανό. Το μαγικό βιβλίο Σαν διαβάζω ένα βιβλίο λες και είμαι μια νεράιδα που πετώ στον ουρανό. Σαν διαβάζω ένα βιβλίο λες και είμαι μια γοργόνα μέσα στα καταγάλανα νερά. Σαν διαβάζω ένα βιβλίο λες και γίνομαι

Διαβάστε περισσότερα

Τα παιδιά βιώνουν παιχνίδια από το παρελθόν με τους παππούδες ΦΑΝΗ ΧΡΗΣΤΟΥ ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ-ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΙΝΕ/ΓΣΕΕ

Τα παιδιά βιώνουν παιχνίδια από το παρελθόν με τους παππούδες ΦΑΝΗ ΧΡΗΣΤΟΥ ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ-ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΙΝΕ/ΓΣΕΕ Τα παιδιά βιώνουν παιχνίδια από το παρελθόν με τους παππούδες ΦΑΝΗ ΧΡΗΣΤΟΥ ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ-ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΙΝΕ/ΓΣΕΕ Τα παιχνίδια είναι δημιουργήματα του Ελληνικού πολιτισμού με ρίζες που φτάνουν στην

Διαβάστε περισσότερα

ΦΙΛGOOD. Review from 01/02/2016. Page 1 / 5. Customer: Rubric: ΚΥΠΡΙΑΚΟ Subrubric: Εκπαίδευση/Εκπαιδευτικοί. Articlesize (cm2): 2282

ΦΙΛGOOD. Review from 01/02/2016. Page 1 / 5. Customer: Rubric: ΚΥΠΡΙΑΚΟ Subrubric: Εκπαίδευση/Εκπαιδευτικοί. Articlesize (cm2): 2282 Review from 01/02/2016 Articlesize (cm2): 2282 ΦΙΛGOOD, από σελίδα 20 Customer: Author: ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Rubric: ΚΥΠΡΙΑΚΟ Subrubric: Εκπαίδευση/Εκπαιδευτικοί Mediatype: Print Page 1 / 5 ΚΑΘΩΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΟΜΟΥΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΑΓΙΩΣΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΣΡΙΟΤ. Δέκα ποιήματα για τον πατέρα μου. Αλκιβιάδη

ΠΑΝΑΓΙΩΣΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΣΡΙΟΤ. Δέκα ποιήματα για τον πατέρα μου. Αλκιβιάδη ΠΑΝΑΓΙΩΣΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΣΡΙΟΤ Αλκιβιάδη Θεσσαλονίκη Υεβρουάριος 2015 Παναγιώτα Παπαδημητρίου Αλκιβιάδη Θεσσαλονίκη Υεβρουάριος 2015 [3] Παναγιώτα Παπαδημητρίου Αφιερωμένο στον πατέρα μου Αλκιβιάδη Copyright

Διαβάστε περισσότερα

6. '' Καταλαβαίνεις οτι κάτι έχει αξία, όταν το έχεις στερηθεί και το αναζητάς. ''

6. '' Καταλαβαίνεις οτι κάτι έχει αξία, όταν το έχεις στερηθεί και το αναζητάς. '' 1. '' Τίποτα δεν είναι δεδομένο. '' 2. '' Η μουσική είναι η τροφή της ψυχής. '' 3. '' Να κάνεις οτι έχει νόημα για σένα, χωρίς όμως να παραβιάζεις την ελευθερία του άλλου. '' 4. '' Την πραγματική μόρφωση

Διαβάστε περισσότερα

LET S DO IT BETTER improving quality of education for adults among various social groups

LET S DO IT BETTER improving quality of education for adults among various social groups INTERVIEWS REPORT February / March 2012 - Partner: Vardakeios School of Hermoupolis - Target group: Immigrants, women 1 η συνέντευξη Από την Αλβανία Το 2005 Η γλώσσα. Ήταν δύσκολο να επικοινωνήσω με τους

Διαβάστε περισσότερα

Σήμερα κινδυνεύουμε είτε να μας απορροφήσουν τα δεινά του βίου και να μας εξαφανίσουν κάθε

Σήμερα κινδυνεύουμε είτε να μας απορροφήσουν τα δεινά του βίου και να μας εξαφανίσουν κάθε Οι Έλληνες φώτισαν τον κόσμο με τα δικά τους έργα σήμερα πρέπει να βρούμε ξανά τις δικές τους ιδιότητες Περίληψη: Η σοφία της ψυχής είναι μια ξεχασμένη ιδιότητα που ο άνθρωπος πρέπει πάλι να την βρει για

Διαβάστε περισσότερα

Χρήστος Τερζίδης: Δεν υπάρχει το συναίσθημα της αυτοθυσίας αν μιλάμε για πραγματικά όνειρα

Χρήστος Τερζίδης: Δεν υπάρχει το συναίσθημα της αυτοθυσίας αν μιλάμε για πραγματικά όνειρα Χρήστος Τερζίδης: Δεν υπάρχει το συναίσθημα της αυτοθυσίας αν μιλάμε για πραγματικά όνειρα 21/04/2015 Το φως της λάμπας πάνω στο τραπέζι αχνοφέγγει για να βρίσκουν οι λέξεις πιο εύκολα το δρόμο τους μέσα

Διαβάστε περισσότερα

Τριγωνοψαρούλη, μην εμπιστεύεσαι ΠΟΤΕ... αχινό! Εκπαιδευτικός σχεδιασμός παιχνιδιού: Βαγγέλης Ηλιόπουλος, Βασιλική Νίκα.

Τριγωνοψαρούλη, μην εμπιστεύεσαι ΠΟΤΕ... αχινό! Εκπαιδευτικός σχεδιασμός παιχνιδιού: Βαγγέλης Ηλιόπουλος, Βασιλική Νίκα. Ήρθε ένας νέος μαθητής στην τάξη. Όλοι τον αποκαλούν ο «καινούριος». Συμφωνείς; 1 Δεν είναι σωστό να μη φωνάζουμε κάποιον με το όνομά του. Είναι σαν να μην τον αναγνωρίζουμε. Σωστά. Έχει όνομα και με αυτό

Διαβάστε περισσότερα

Το παιχνίδι των δοντιών

Το παιχνίδι των δοντιών Το παιχνίδι των δοντιών Ρία Φελεκίδου Εικόνες: Γεωργία Στύλου Εκπαιδευτικό υλικό από τη συγγραφέα του βιβλίου [1] EΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΩΝ ΔΟΝΤΙΩΝ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ - ΤΑΞΙΔΙ ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΒΒΑΔΙΑ Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας

ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΒΒΑΔΙΑ Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΒΒΑΔΙΑ Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας 29.05.2015 Ερωτήματα που μας απασχολούν Τι κάνουμε όταν αμφιβάλλουμε για το αν θα τα καταφέρουμε να κρατήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

Σχολή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου Το κορίτσι με τα πορτοκάλια Του Γιοστέιν Γκάαρντερ Λογοτεχνικό ανάγνωσμα Χριστουγέννων 2014-2015

Σχολή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου Το κορίτσι με τα πορτοκάλια Του Γιοστέιν Γκάαρντερ Λογοτεχνικό ανάγνωσμα Χριστουγέννων 2014-2015 Σχολή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου Το κορίτσι με τα πορτοκάλια Του Γιοστέιν Γκάαρντερ Λογοτεχνικό ανάγνωσμα Χριστουγέννων 2014-2015 Δημητριάννα Σκουρτσή Γ2 Σχολικό έτος 2014-15 Τάξη Γ Γυμνασίου Λογοτεχνικό Εξωσχολικό

Διαβάστε περισσότερα

μέρα, σύντομα δε θα μπορούσε πια να σωθεί από βέβαιο αφανισμό, αποφάσισε να ζητήσει τη βοήθεια του Ωκεανού.

μέρα, σύντομα δε θα μπορούσε πια να σωθεί από βέβαιο αφανισμό, αποφάσισε να ζητήσει τη βοήθεια του Ωκεανού. Το βιβλίο του Βαγγέλη Ηλιόπουλου "Η Μεσόγειος είμαι εγώ και δεν είμαι πια εδώ" επιλέχθηκε για να αποτελέσει τη βάση για το θεατρικό δρώμενο, που θα αποτελέσει την παρουσίαση της Ερευνητικής Εργασίας :

Διαβάστε περισσότερα

«Πώς υφαίνεται ο χρόνος»: Ένα μυθιστόρημα για το παρελθόν που επιστρέφει και...

«Πώς υφαίνεται ο χρόνος»: Ένα μυθιστόρημα για το παρελθόν που επιστρέφει και... «Πώς υφαίνεται ο χρόνος»: Ένα μυθιστόρημα για το παρελθόν που επιστρέφει και... «Πώς υφαίνεται ο χρόνος»: Ένα μυθιστόρημα για το παρελθόν που επιστρέφει και κάθε γυναίκα πρέπει να διαβάσει 10 Απριλίου

Διαβάστε περισσότερα

Αναστασία Μπούτρου. Εργασία για το βιβλίο «Παπούτσια με φτερά»

Αναστασία Μπούτρου. Εργασία για το βιβλίο «Παπούτσια με φτερά» Αναστασία Μπούτρου Εργασία για το βιβλίο «Παπούτσια με φτερά» α) Αν κάποιος έχει φαντασία, μπορεί και φαντάζεται έναν καλύτερο κόσμο. Κλείνει τα μάτια του και βλέπει αυτό που ποθεί. Αυτό το απόσπασμα εννοεί

Διαβάστε περισσότερα

Το διπλό βιβλίο-δημήτρης Χατζής. Χαρά Ζαβρού Γ 6 Γυμνάσιο Αγίου Αθανασίου Καθηγήτρια: Βασιλική Σελιώτη

Το διπλό βιβλίο-δημήτρης Χατζής. Χαρά Ζαβρού Γ 6 Γυμνάσιο Αγίου Αθανασίου Καθηγήτρια: Βασιλική Σελιώτη Το διπλό βιβλίο-δημήτρης Χατζής Χαρά Ζαβρού Γ 6 Γυμνάσιο Αγίου Αθανασίου Καθηγήτρια: Βασιλική Σελιώτη Γενικά Δημήτρης Χατζής Περιεχόμενα «Το διπλό βιβλίο» Περίληψη Ιστορικό πλαίσιο Τίτλος του έργου Δομή

Διαβάστε περισσότερα

Συμμετοχή στην έκθεση για τις προσωπικότητες της " Μη βίας"

Συμμετοχή στην έκθεση για τις προσωπικότητες της  Μη βίας Συμμετοχή στην έκθεση για τις προσωπικότητες της " Μη βίας" Στις 25-2-2013 οι ομάδα των Έμπιστων Διαμεσολαβητών του σχολείου μας πραγματοποίησε επίσκεψη στην έκθεση για τις προσωπικότητες της " Μη βίας"

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΒΙΑΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΤΟΥΣ

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΒΙΑΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΤΟΥΣ ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΒΙΑΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΤΟΥΣ O σχολικός εκφοβισμός είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο, που τις τελευταίες δεκαετίες έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις στις τάξεις

Διαβάστε περισσότερα

ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ. Απόσπασμα από το βιβλίο Ενδυναμώνοντας την Ψυχή Μέσω του Διαλογισμού από τον Ρατζίντερ Σινγκ

ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ. Απόσπασμα από το βιβλίο Ενδυναμώνοντας την Ψυχή Μέσω του Διαλογισμού από τον Ρατζίντερ Σινγκ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ Απόσπασμα από το βιβλίο Ενδυναμώνοντας την Ψυχή Μέσω του Διαλογισμού από τον Ρατζίντερ Σινγκ Μέσα μας υπάρχουν περισσότερα πλούτη απ ό,τι μπορούμε ποτέ να συσσωρεύσουμε σ αυτήν τη γη.

Διαβάστε περισσότερα

Από την Διονυσία Γιαννοπούλου Ψυχοθεραπεύτρια Οικογενειακή Σύμβουλο Επιστημονικά Υπεύθυνη του Κ.Π «ΠΡΟΝΟΗ»

Από την Διονυσία Γιαννοπούλου Ψυχοθεραπεύτρια Οικογενειακή Σύμβουλο Επιστημονικά Υπεύθυνη του Κ.Π «ΠΡΟΝΟΗ» ΤΙ ΤΗΝ ΑΠΟΔΥΝΑΜΩΝΕΙ? ΠΩΣ ΘΑ ΤΗΝ ΕΝΙΣΧΥΣΟΥΜΕ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ!! Από την Διονυσία Γιαννοπούλου Ψυχοθεραπεύτρια Οικογενειακή Σύμβουλο Επιστημονικά Υπεύθυνη του Κ.Π «ΠΡΟΝΟΗ» Αυτοεκτίμηση είναι η θετική εικόνα που

Διαβάστε περισσότερα

Τους τροµάζει η µοναξιά. Πώς θα κάνουν καινούρια αρχή µετά από τόσα χρόνια συµβίωσης; Τι θα αντιµετωπίσουν;

Τους τροµάζει η µοναξιά. Πώς θα κάνουν καινούρια αρχή µετά από τόσα χρόνια συµβίωσης; Τι θα αντιµετωπίσουν; Διαζύγιο Σύµφωνα µε στατιστικά στοιχεία, στις αναπτυγµένες χώρες υπολογίζεται ότι ένας στους δύο γάµους καταλήγει σε διαζύγιο. Το διαζύγιο είναι µια ψυχικά τραυματική εμπειρία για αυτούς που χωρίζουν.

Διαβάστε περισσότερα

Το ημερολόγιο της Πηνελόπης

Το ημερολόγιο της Πηνελόπης Το ημερολόγιο της Πηνελόπης Κωνσταντίνα Τσαφαρά Αγαπημένο μου ημερολόγιο, Πάνε δέκα χρόνια που λείπει ο σύζυγός μου, ο Οδυσσέας. Τον γιο του τον άφησε μωρό και τώρα έχει γίνει πια ολόκληρος άντρας και

Διαβάστε περισσότερα

Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος :11

Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος :11 Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος 2017-11:11 Από τη Μαίρη Γκαζιάνη Ο ΜΑΝΟΣ ΚΟΝΤΟΛΕΩΝ γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει γράψει περίπου

Διαβάστε περισσότερα

Naoki HigasHida. Γιατί χοροπηδώ. Ένα αγόρι σπάει τη σιωπή του αυτισμού. david MiTCHELL. Εισαγωγή:

Naoki HigasHida. Γιατί χοροπηδώ. Ένα αγόρι σπάει τη σιωπή του αυτισμού. david MiTCHELL. Εισαγωγή: Naoki HigasHida Γιατί χοροπηδώ Ένα αγόρι σπάει τη σιωπή του αυτισμού Εισαγωγή: david MiTCHELL 41 Ε13 Προτιμάς να είσαι μόνος σου; «Α, μην ανησυχείτε γι αυτόν προτιμά να είναι μόνος του». Πόσες φορές το

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ/ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΕΣ/ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ/ΜΕΝΤΟΡΕΣ: Συναισθηματικές δεξιότητες

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ/ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΕΣ/ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ/ΜΕΝΤΟΡΕΣ: Συναισθηματικές δεξιότητες ΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ/ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΕΣ/ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ/ΜΕΝΤΟΡΕΣ: Συναισθηματικές δεξιότητες Μέσω της χρήσης μιας κλίμακας αξιολόγησης από το 1 μέχρι το 5, αξιολογήστε σε ποιο βαθμό

Διαβάστε περισσότερα

20 Θετικοί γονείς Ευτυχισμένα παιδιά

20 Θετικοί γονείς Ευτυχισμένα παιδιά Η ανατροφή των παιδιών ώστε να γίνουν συναισθηματικά υγιείς, ευτυχισμένοι και υπεύθυνοι ενήλικες είναι ένα δύσκολο έργο. Οι γονείς έχουν την τάση να επικεντρώνονται σε εκείνες τις στιγμές κρίσης κατά τις

Διαβάστε περισσότερα

11 Μαΐου 2016 Φιλομήλα Λαπατά στο klik: «Ο Έλληνας είχε πάντα τη νοοτροπία του θύματος»

11 Μαΐου 2016 Φιλομήλα Λαπατά στο klik: «Ο Έλληνας είχε πάντα τη νοοτροπία του θύματος» 11 Μαΐου 2016 Φιλομήλα Λαπατά στο klik: «Ο Έλληνας είχε πάντα τη νοοτροπία του θύματος» Μετά τα μπεστ σέλερ «Η ξυπόλυτη των Αθηνών» και «Η χήρα του Πειραιά», η συγγραφέας Φιλομήλα Λαπατά επέστρεψε με το

Διαβάστε περισσότερα

γραπτα, έγιναν μια ύπαρξη ζωντανή γεμάτη κίνηση και αρμονία.

γραπτα, έγιναν μια ύπαρξη ζωντανή γεμάτη κίνηση και αρμονία. Ένας κόσμος ενεργειών και δυνάμεων ξετυλίχτηκε μπροστά μου και με διαπέρασε ολόκληρη. Ένας κόσμος άγνωστος, ασύλληπτος, μαγευτικός. Κι εγώ τον αγκάλιασα, αφημένη μέσα στην απέραντη αγκαλιά του... Κι αναρωτιόμουν

Διαβάστε περισσότερα

Έρωτας στην Κασπία θάλασσα

Έρωτας στην Κασπία θάλασσα 1 Έρωτας στην Κασπία θάλασσα 3 Mona Perises ISBN: Email: monaperises@yahoo.com 4 Mona Perises Έρωτας στην Κασπία θάλασσα Μυθιστόρημα - Μέρος δεύτερο Mona Perises Ελλάδα Ιράν/Περσία Ελλάδα 5 Τι είναι η

Διαβάστε περισσότερα

Συγγραφέας: Αλεξίου Θωμαή ΕΠΙΠΕΔΟ Α1 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΔΙΑΜΟΝΗ. Κατανόηση γραπτού λόγου. Γεια σου, Μαργαρίτα!

Συγγραφέας: Αλεξίου Θωμαή ΕΠΙΠΕΔΟ Α1 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΔΙΑΜΟΝΗ. Κατανόηση γραπτού λόγου. Γεια σου, Μαργαρίτα! Συγγραφέας: Αλεξίου Θωμαή ΕΠΙΠΕΔΟ Α1 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΔΙΑΜΟΝΗ Κατανόηση γραπτού λόγου Γεια σου, Μαργαρίτα! Έμαθα να γράφω καλά. Ρώτησες πού μένω! Είμαι από την Ελλάδα αλλά μένουμε στην Αυστραλία.

Διαβάστε περισσότερα

Γιώργος Δ. Λεμπέσης: «Σαν να μεταφέρω νιτρογλυκερίνη σε βαγονέτο του 19ου αιώνα» Τα βιβλία του δεν διαβάζονται από επιβολή αλλά από αγάπη

Γιώργος Δ. Λεμπέσης: «Σαν να μεταφέρω νιτρογλυκερίνη σε βαγονέτο του 19ου αιώνα» Τα βιβλία του δεν διαβάζονται από επιβολή αλλά από αγάπη Γιώργος Δ. Λεμπέσης: «Σαν να μεταφέρω νιτρογλυκερίνη σε βαγονέτο του 19ου αιώνα» Τα βιβλία του δεν διαβάζονται από επιβολή αλλά από αγάπη ΝΑΤΑΣΑ ΚΑΡΥΣΤΙΝΟΥ 21.06.2017-12:28 Η «Ψαρόσουπα», «Το χρυσό μολύβι»,

Διαβάστε περισσότερα

Ένα γόνιμο μέλλον. στο παρόν και πνευματικές ιδιότητες που εκδηλώνουν οι Έλληνες όταν κάνουν τα καλά τους έργα

Ένα γόνιμο μέλλον. στο παρόν και πνευματικές ιδιότητες που εκδηλώνουν οι Έλληνες όταν κάνουν τα καλά τους έργα 1 Ένα γόνιμο μέλλον Ένα γόνιμο μέλλον χρειάζεται μια καλή συνείδηση στο παρόν και πνευματικές ιδιότητες που εκδηλώνουν οι Έλληνες όταν κάνουν τα καλά τους έργα Χρειαζόμαστε οι Έλληνες να συνδεθούμε πάλι

Διαβάστε περισσότερα

Εργασία του Θοδωρή Μάρκου Α 3 Γυμνασίου. στο λογοτεχνικό ανάγνωσμα. «ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ ΜΕ ΦΤΕΡΑ» της Μαρίας Παπαγιάννη

Εργασία του Θοδωρή Μάρκου Α 3 Γυμνασίου. στο λογοτεχνικό ανάγνωσμα. «ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ ΜΕ ΦΤΕΡΑ» της Μαρίας Παπαγιάννη Εργασία του Θοδωρή Μάρκου Α 3 Γυμνασίου στο λογοτεχνικό ανάγνωσμα «ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ ΜΕ ΦΤΕΡΑ» της Μαρίας Παπαγιάννη Α ομάδα 1. Στο βιβλίο παρουσιάζονται δύο διαφορετικοί κόσμοι. Ο πραγματικός κόσμος της Ρόζας,

Διαβάστε περισσότερα

Λαµβάνοντας τη διάγνωση: συναισθήµατα και αντιδράσεις

Λαµβάνοντας τη διάγνωση: συναισθήµατα και αντιδράσεις Λαµβάνοντας τη διάγνωση: συναισθήµατα και αντιδράσεις Πιθανότατα αισθάνεστε πολύ αναστατωµένοι αφού λάβατε µια διάγνωση καρκίνου. Συνήθως είναι δύσκολο να αποδεχθείτε τη διάγνωση αµέσως και αυτό είναι

Διαβάστε περισσότερα

Η απομάκρυνση της «τοξικότητας» από τη ζωή μας είναι ίσως το καλύτερο δώρο που μπορούμε να προφέρουμε στον εαυτό μας!

Η απομάκρυνση της «τοξικότητας» από τη ζωή μας είναι ίσως το καλύτερο δώρο που μπορούμε να προφέρουμε στον εαυτό μας! Η απομάκρυνση της «τοξικότητας» από τη ζωή μας είναι ίσως το καλύτερο δώρο που μπορούμε να προφέρουμε στον εαυτό μας! Προσπαθεί να ελέγξει τη ζωή σου τόσο υπερβολικά που φτάνει στη χειραγώγηση; Αυτός είναι

Διαβάστε περισσότερα

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις;

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις; Πρόλογος Όταν ήμουν μικρός, ούτε που γνώριζα πως ήμουν παιδί με ειδικές ανάγκες. Πώς το ανακάλυψα; Από τους άλλους ανθρώπους που μου έλεγαν ότι ήμουν διαφορετικός, και ότι αυτό ήταν πρόβλημα. Δεν είναι

Διαβάστε περισσότερα

Νίκος Τσιαμούλος. Ανακοίνωση Υποψηφιότητας. Τρίπολη - Αλλάζουμε τα Δεδομένα

Νίκος Τσιαμούλος. Ανακοίνωση Υποψηφιότητας. Τρίπολη - Αλλάζουμε τα Δεδομένα Νίκος Τσιαμούλος Ανακοίνωση Υποψηφιότητας Τρίπολη - Αλλάζουμε τα Δεδομένα Αγαπητοί εκπρόσωποι των ΜΜΕ, Κυρίες και Κύριοι, Πρώτα απ' όλα θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για τη σημερινή σας παρουσία και την

Διαβάστε περισσότερα

Σκέψεις για το μυθιστόρημα του Σωτήρη Σαμπάνη «Σκανταλόπετρα» από την Ιουλία Ιωάννου

Σκέψεις για το μυθιστόρημα του Σωτήρη Σαμπάνη «Σκανταλόπετρα» από την Ιουλία Ιωάννου Ημερομηνία 20/11/2015 Μέσο Συντάκτης Link http://agrinio-life.gr/ Ιουλία Ιωάννου http://bit.ly/1skxbmb Σκέψεις για το μυθιστόρημα του Σωτήρη Σαμπάνη «Σκανταλόπετρα» από την Ιουλία Ιωάννου 42 Views November

Διαβάστε περισσότερα

Τριάντα χρόνια ελληνικής ιστορίας

Τριάντα χρόνια ελληνικής ιστορίας ΜΑΡΚ ΜΑΖΑΟΥΕΡ Τριάντα χρόνια ελληνικής ιστορίας Μια προσωπική αναδρομή Απόψε θα εκφράσω μερικές προσωπικές σκέψεις για όσα είδα να συμβαίνουν στην Ελλάδα, την οποία επισκέφθηκα για πρώτη φορά πριν από

Διαβάστε περισσότερα

2 ο Σεμινάριο ΕΓΚΥΡΗ ΠΡΑΞΗ & ΣΥΝΟΧΗ ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Δίκτυο σχολείων για τη μη-βία

2 ο Σεμινάριο ΕΓΚΥΡΗ ΠΡΑΞΗ & ΣΥΝΟΧΗ ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Δίκτυο σχολείων για τη μη-βία 2 ο Σεμινάριο ΕΓΚΥΡΗ ΠΡΑΞΗ & ΣΥΝΟΧΗ ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ Δίκτυο σχολείων για τη μη-βία Α Μέρος: ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Τα επίπεδα συνείδησης Ύπνος Μισοξύπνιο Αφύπνιση Ελάχιστη εργασία των εξωτερικών αισθήσεων Με εικόνες

Διαβάστε περισσότερα

Το παιδί μου κι εγώ: Πώς να κερδίσω το «παιχνίδι» του σχολείου

Το παιδί μου κι εγώ: Πώς να κερδίσω το «παιχνίδι» του σχολείου Το παιδί μου κι εγώ: Πώς να κερδίσω το «παιχνίδι» του σχολείου Προσαρμογή κειμένου ενημερωτικό φυλλάδιο των εκδόσεων «Ελληνικά Γράμματα»: Γιώργος Ραφαηλίδης υπεύθυνος στο ΓραΣΕΠ Αιγινίου 1 Σύγχρονη µορφή

Διαβάστε περισσότερα

Διάλογος 4: Συνομιλία ανάμεσα σε φροντιστές

Διάλογος 4: Συνομιλία ανάμεσα σε φροντιστές Ενότητα 1 Σελίδα 1 Διάλογος 1: Αρχική επικοινωνία με την οικογένεια για πρόσληψη Διάλογος 2: Προετοιμασία υποδοχής ασθενούς Διάλογος 3: Η επικοινωνία με τον ασθενή Διάλογος 4: Συνομιλία ανάμεσα σε φροντιστές

Διαβάστε περισσότερα

Η Λένα Μαντά στο Outnow: Το πιο δύσκολο είναι όταν πρέπει να γράψω το «τέλος»!

Η Λένα Μαντά στο Outnow: Το πιο δύσκολο είναι όταν πρέπει να γράψω το «τέλος»! Η Λένα Μαντά στο Outnow: Το πιο δύσκολο είναι όταν πρέπει να γράψω το «τέλος»! OUTNOW, AUGUST 4, 2014 Μια γνήσια Κωνσταντινοπολίτισσα, με ιδιαίτερο ταπεραμέντο και αξιοπρόσεχτη πένα! Το πρώτο της βιβλίο

Διαβάστε περισσότερα

T: Έλενα Περικλέους

T: Έλενα Περικλέους T: 7000 0090 www.greendot.com.cy Έλενα Περικλέους Ο πρασινομπαλίτσας επιστρέφει... γιατί τα παραμύθια λένε πάντα την ΑΛΗΘΕΙΑ Συγγραφή: Έλενα Περικλέους Εποπτεία: Άρτεμις Παλαιογιάννη / Σάκης Θεοδοσίου

Διαβάστε περισσότερα

Πότε πήρατε την απόφαση να γράψετε το πρώτο σας μυθιστόρημα; Ήταν εξαρχής στα σχέδιά σας να πορευθείτε από κοινού ή ήταν κάτι που προέκυψε τυχαία;

Πότε πήρατε την απόφαση να γράψετε το πρώτο σας μυθιστόρημα; Ήταν εξαρχής στα σχέδιά σας να πορευθείτε από κοινού ή ήταν κάτι που προέκυψε τυχαία; Δευτέρα, Ιουνίου 23, 2014 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΩΝ ΛΙΑ ΖΩΤΟΥ ΚΑΙ ΘΟΔΩΡΗ ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΙΟΥ Η Λία Ζώτου και ο Θοδωρής Καραγεωργίου γεννήθηκαν σε δύο γειτονικά χωριά της Καβάλας. Η Λία σπούδασε στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής

Διαβάστε περισσότερα

Από το 0 μέχρι τη συγγραφή ενός σεναρίου μυθοπλασίας. (βιωματικό εργαστήρι) Βασισμένο σε μια ιδέα του Γιώργου Αποστολίδη

Από το 0 μέχρι τη συγγραφή ενός σεναρίου μυθοπλασίας. (βιωματικό εργαστήρι) Βασισμένο σε μια ιδέα του Γιώργου Αποστολίδη Από το 0 μέχρι τη συγγραφή ενός σεναρίου μυθοπλασίας (βιωματικό εργαστήρι) Βασισμένο σε μια ιδέα του Γιώργου Αποστολίδη Περιγραφή εργαστηρίου Οι ιστορίες είναι γεγονότα ζωής ή του μυαλού ή μήπως απλώς

Διαβάστε περισσότερα

Γυμνάσιο Αγ. Βαρβάρας Λεμεσού. Τίτλος Εργασίας: Έμαθα από τον παππού και τη

Γυμνάσιο Αγ. Βαρβάρας Λεμεσού. Τίτλος Εργασίας: Έμαθα από τον παππού και τη Γυμνάσιο Αγ. Βαρβάρας Λεμεσού Σχολείο Ετος: 2013-2014 Τίτλος Εργασίας: Έμαθα από τον παππού και τη γιαγιά μου Όνομα Μαθήτριας: Νικολέττα Χρίστου Τάξη: Γ 4 Όνομα Καθηγήτριας: Σταυρούλας Ιωάννου Λεμεσός

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΙΜΕΝΑ ΓΙΑ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΗΘΙΚΗΣ (αποσπάσματα από το βιβλίο του Έριχ Φρομ «η τέχνη της αγάπης», Εκδόσεις Μπουκουμάνη).

ΚΕΙΜΕΝΑ ΓΙΑ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΗΘΙΚΗΣ (αποσπάσματα από το βιβλίο του Έριχ Φρομ «η τέχνη της αγάπης», Εκδόσεις Μπουκουμάνη). ΚΕΙΜΕΝΑ ΓΙΑ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΗΘΙΚΗΣ (αποσπάσματα από το βιβλίο του Έριχ Φρομ «η τέχνη της αγάπης», Εκδόσεις Μπουκουμάνη). 1. Σ ένα πολιτισμό όπου επικρατεί το εμπορικό πνεύμα και η

Διαβάστε περισσότερα

e-seminars Αναπτύσσομαι 1 Προσωπική Βελτίωση Seminars & Consulting, Παναγιώτης Γ. Ρεγκούκος, Σύμβουλος Επιχειρήσεων Εισηγητής Ειδικών Σεμιναρίων

e-seminars Αναπτύσσομαι 1 Προσωπική Βελτίωση Seminars & Consulting, Παναγιώτης Γ. Ρεγκούκος, Σύμβουλος Επιχειρήσεων Εισηγητής Ειδικών Σεμιναρίων e-seminars Πρωτοποριακή Συνεχής Επαγγελματική και Προσωπική Εκπαίδευση Προσωπική Βελτίωση Αναπτύσσομαι 1 e Seminars Copyright Seminars & Consulting Page 1 Περιεχόμενα 1. Γιατί είναι απαραίτητη η ανάπτυξη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΔΡΟΓΥΝΟ: Η ΘΕΣΗ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΑΝΔΡΟΓΥΝΟ: Η ΘΕΣΗ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ Το ερωτικό παιχνίδι του άντρα και της γυναίκας είναι μια μικρή εκδήλωση του παιχνιδιού όλης της ζωής. Το ζευγάρι γνωρίζει και ζει τους κραδασμούς που το διαπερνούν, συμμετέχοντας έτσι στις δονήσεις του

Διαβάστε περισσότερα

Εργασία Οδύσσειας: θέμα 2 ο «Γράφω το ημερολόγιο του κεντρικού ήρωα ή κάποιου άλλου προσώπου» Το ημερολόγιο της Πηνελόπης

Εργασία Οδύσσειας: θέμα 2 ο «Γράφω το ημερολόγιο του κεντρικού ήρωα ή κάποιου άλλου προσώπου» Το ημερολόγιο της Πηνελόπης Το ημερολόγιο της Πηνελόπης Εργασία Οδύσσειας: θέμα 2 ο «Γράφω το ημερολόγιο του κεντρικού ήρωα ή κάποιου άλλου προσώπου» Το ημερολόγιο της Πηνελόπης Το ημερολόγιο: «ημέρα της αποχώρησης Αγαπημένο μου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ. Για την ΗΜΕΡΑ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ και τη Δράση Saferinternet.gr

ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ. Για την ΗΜΕΡΑ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ και τη Δράση Saferinternet.gr 1 ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΣΙΝΔΟΥ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ Για την ΗΜΕΡΑ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ 2016 και τη Δράση Saferinternet.gr Τα δύο ποιήματα που επιλέχθηκαν και στάλθηκαν στη δράση Στο διαδίκτυο Στο διαδίκτυο αν

Διαβάστε περισσότερα

Χόρχε Λουίς Μπόρχες. Ποίημα στους φίλους. Επιλεγμένα ποιήματα.

Χόρχε Λουίς Μπόρχες. Ποίημα στους φίλους. Επιλεγμένα ποιήματα. http://hallofpeople.com/gr/ Χόρχε Λουίς Μπόρχες Επιλεγμένα ποιήματα Ποίημα στους φίλους Δεν μπορώ να σου δώσω λύσεις για όλα τα προβλήματα της ζωής σου, ούτε έχω απαντήσεις για τις αμφιβολίες και τους

Διαβάστε περισσότερα

Jordi Alsina Iglesias. Υποψήφιος διδάκτορας. Πανεπιστήμιο Βαρκελώνης

Jordi Alsina Iglesias. Υποψήφιος διδάκτορας. Πανεπιστήμιο Βαρκελώνης Ηρακλείο 10/7/2014 Πρώτα άπο όλα, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Πολιτιστικό Σύλλογο Γωνιών Μαλεβιζίου και τον κύριο Κώστα Παντερή για την προσπάθεια που κάνουν οργανώνοντας για πρώτη φορα μία τέτοια μεγάλη

Διαβάστε περισσότερα

Άντον Τσέχωφ, Ο Βάνκας

Άντον Τσέχωφ, Ο Βάνκας Άντον Τσέχωφ, Ο Βάνκας Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Α Γυμνασίου Απαντήσεις ερωτήσεων σχολικού βιβλίου σχ. βιβλίο (σελ. 194) Γυμνάσιο: 9.000 μαθήματα με βίντεο-διδασκαλία για όλο το σχολικό έτος μόνο

Διαβάστε περισσότερα

Από τις μαθήτριες της Α Λυκείου: Ζυγογιάννη Μαρία Μπίμπαση Ελευθερία Πελώνη Σοφία Φωλιά Ευγενία

Από τις μαθήτριες της Α Λυκείου: Ζυγογιάννη Μαρία Μπίμπαση Ελευθερία Πελώνη Σοφία Φωλιά Ευγενία Από τις μαθήτριες της Α Λυκείου: Ζυγογιάννη Μαρία Μπίμπαση Ελευθερία Πελώνη Σοφία Φωλιά Ευγενία Η Θεσσαλονίκη του Γιώργου Ιωάννου Ο χώρος στα ποιήματα και τα πεζογραφήματα του Γιώργου Ιωάννου είναι ένας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Πρότεινα ένα σωρό πράγματα, πολλά απ αυτά ήδη γνωστά:

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Πρότεινα ένα σωρό πράγματα, πολλά απ αυτά ήδη γνωστά: ΕΙΣΑΓΩΓΗ Από τότε που άρχισα να γράφω για τους άλλους, πάνε τώρα τριάντα και πλέον χρόνια, και ειδικά από τότε που κάποιος αποφάσισε να υποδαυλίσει το θράσος μου δημοσιεύοντας τα γραπτά μου, προσπαθώ να

Διαβάστε περισσότερα

Εμπιστεύομαι τον εαυτό μου! Είμαι παρόν στη ζωή. Εμπιστεύομαι τη ζωή! Είμαι εγώ και είμαι καλά. Επιλέγω να κοιτάζω με όμορφο τρόπο τον εαυτό μου

Εμπιστεύομαι τον εαυτό μου! Είμαι παρόν στη ζωή. Εμπιστεύομαι τη ζωή! Είμαι εγώ και είμαι καλά. Επιλέγω να κοιτάζω με όμορφο τρόπο τον εαυτό μου Εμπιστεύομαι τον εαυτό μου! Είμαι παρόν στη ζωή Επιλέγω να κοιτάζω με όμορφο τρόπο τον εαυτό μου Εμπιστεύομαι τη ζωή! Έφτασα εδώ με το ένστικτό μου, κι αυτό ξέρει Είμαι εγώ και είμαι καλά Κάθε εμπόδιο

Διαβάστε περισσότερα

Ο συγγραφέας Δημήτρης Στεφανάκης και «Ο χορός των ψευδαισθήσεων» Πέμπτη, 10 Σεπτεμβρίου :26

Ο συγγραφέας Δημήτρης Στεφανάκης και «Ο χορός των ψευδαισθήσεων» Πέμπτη, 10 Σεπτεμβρίου :26 Ο συγγραφέας Δημήτρης Στεφανάκης και «Ο χορός των ψευδαισθήσεων» Πέμπτη, 10 Σεπτεμβρίου 2015-10:26 Γράφει η Μαίρη Γκαζιάνη «Οι ψευδαισθήσεις είναι ένας θεμιτός μηχανισμός της ανθρώπινης ψυχής. Χωρίς την

Διαβάστε περισσότερα

Πολλοί άνθρωποι θεωρούν λανθασμένα ότι δεν είναι «ψυχικά δυνατοί». Άλλοι μπορεί να φοβούνται μήπως δεν «φανούν» ψυχικά δυνατοί στο περιβάλλον τους.

Πολλοί άνθρωποι θεωρούν λανθασμένα ότι δεν είναι «ψυχικά δυνατοί». Άλλοι μπορεί να φοβούνται μήπως δεν «φανούν» ψυχικά δυνατοί στο περιβάλλον τους. Πολλοί άνθρωποι θεωρούν λανθασμένα ότι δεν είναι «ψυχικά δυνατοί» Άλλοι μπορεί να φοβούνται μήπως δεν «φανούν» ψυχικά δυνατοί στο περιβάλλον τους Η αυτοεικόνα μας «σχηματίζεται» ως ένα σχετικά σταθερό

Διαβάστε περισσότερα

Το βιβλίο της ζωής μου

Το βιβλίο της ζωής μου 1 Το βιβλίο της ζωής μου 3 Mona Perises ISBN: Email: monaperises@yahoo.com 4 Mona Perises Όμ Άλι, το γλυκό της ζωής Μυθιστορηματική βιογραφία Μέρος πρώτο Mona Perises 2003 2013 Ελλάδα Αλεξάνδρεια, Αίγυπτος

Διαβάστε περισσότερα

Μια μέρα μπήκε η δασκάλα στην τάξη κι είπε ότι θα πήγαιναν ένα μακρινό ταξίδι.

Μια μέρα μπήκε η δασκάλα στην τάξη κι είπε ότι θα πήγαιναν ένα μακρινό ταξίδι. ΤΟ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΜΙΑΣ ΠΑΡΕΑΣ ΠΑΙΔΙΩΝ Μια μέρα μπήκε η δασκάλα στην τάξη κι είπε ότι θα πήγαιναν ένα μακρινό ταξίδι. Αμέσως χάρηκαν πολύ, αλλά κι απογοητεύτηκαν ταυτόχρονα όταν έμαθαν ότι θα ήταν ένα

Διαβάστε περισσότερα