ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ. "Σχέσεις ειδών ορνιθοπανίδας-περιοχής: Η περίπτωση του συμπλέγματος Λιμνών του Πόρτο Λάγους"

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ. "Σχέσεις ειδών ορνιθοπανίδας-περιοχής: Η περίπτωση του συμπλέγματος Λιμνών του Πόρτο Λάγους""

Transcript

1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ Παράρτημα Δράμας Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας Τμήμα Δασοπονίας & Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΜΕ ΘΕΜΑ: "Σχέσεις ειδών ορνιθοπανίδας-περιοχής: Η περίπτωση του συμπλέγματος Λιμνών του Πόρτο Λάγους" Δελήρογλου Αλεξάνδρα-Παρασκευή Α.Ε.Μ.: 3143 Δράμα, Νοέμβριος

2 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η εργασία που ακολουθεί συντάχθηκε στα πλαίσια του εκπαιδευτικού προγράμματος του Τ.Ε.Ι. Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, παράρτημα Δράμας, του τμήματος Δασοπονίας και Δ.Φ.Π. Το θέμα Σχέσεις των ειδών ορνιθοπανίδας-περιοχής: Η περίπτωση συμπλέγματος λιμνών Πόρτο Λάγους πραγματεύεται τη σχέση των ειδών με την περιοχή του συμπλέγματος λιμνών του Πόρτο Λάγους και το κατά πόσο το μέγεθος της λίμνης επηρεάζει τον αριθμό των ειδών και την αφθονία των πτηνών. ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Αισθάνομαι την ανάγκη να επισημάνω την απέραντη ευγνωμοσύνη μου στον καθηγητή μου κ. Μπακαλούδη Δημήτριο, για την εμπιστοσύνη και την αφιέρωση του πολύτιμου χρόνου του για την διεκπεραίωση της διατριβής αυτής. Εκτός του προαναφερθέντα, θα ήθελα να ευχαριστήσω την οικογένεια μου για όλα όσα μου έχει προσφέρει κατά τη διάρκεια των φοιτητικών μου χρόνων, ηθικά αλλά και υλικά, αλλά και τους φίλους που μου συμπαραστάθηκαν τόσο ψυχικά αλλά και με τις γνώσεις τους. Η εργασία αυτή είναι αφιερωμένη στον παππού και τη γιαγιά μου 2

3 Περιεχόμενα Σελίδα Περίληψη 1 1. Εισαγωγή Η Σημασία της Θεωρίας SAR Βιογεωγραφία των νήσων Διάφορες θεωρίες για τη σχέση ειδών- περιοχής Παράγοντες επιλογής ενδιαιτήματος Κατακερματισμένες περιοχές Σκοπός της Διατριβής Μεθοδολογία και Υλικά Περιοχή Έρευνας Αποτελέσματα Συμπεράσματα και Συζήτηση Βιβλιογραφία.. 25 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ.. 28 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι.. 28 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ 28 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ III 28 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV 30 3

4 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Σ αυτή την εργασία ερευνήθηκε η σχέση των ειδών με την έκταση της περιοχής. Οι δύο συνολικά απογραφές έλαβαν χώρα κατά τη χειμερινή περίοδο, η πρώτη το Δεκέμβριο του 2011 και η δεύτερη το Φεβρουάριο του Καταγράφηκε ο πληθυσμός των υδρόβιων και παρυδάτιων πτηνών στο σύμπλεγμα λιμνών του Πόρτο Λάγους. Η σχέση των ειδών με την περιοχή απασχολεί, την επιστημονική κοινότητα, ιδιαίτερα στην εποχή μας, όπου η προστασία του περιβάλλοντος έχει περάσει σε δεύτερη μοίρα. Στα κεφάλαια που ακολουθούν, αναλύονται οι θεωρίες που έχουν διατυπωθεί σε όλο τον κόσμο για τη σχέση των ειδών με την περιοχή τους και για ενδιαιτήματα απομονωμένα, όπως οι λίμνες, οι οποίες λειτουργούν και ως νησιωτικά ενδιαιτήματα, δίνοντας έμφαση στη θεωρία SAR. Επίσης, αναφέρονται οι παράγοντες που οδηγούν τα πτηνά στο να επιλέξουν τον κατάλληλο οικότοπο. Τέλος, παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της ανάλυσης των δεκτών ποικιλότητας και επικάλυψης και τα συμπεράσματα που προκύπτουν από αυτά. 4

5 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι υγρότοποι αποτελούν σημαντικά ενδιαιτήματα για τα πτηνά, επειδή είναι περιοχές με μεγάλη ποικιλότητα και υψηλή παραγωγικότητα (Dugan 1990). Όμως, σε παγκόσμια κλίμακα, τα υγροτοπικά οικοσυστήματα μεταβάλλονται και μειώνονται με αυξανόμενο ρυθμό, γεγονός που έχει οδηγήσει σε μεγάλη ανησυχία για τον αντίκτυπο που θα είχε η απώλεια αλλά και η μεταβολή τους (Wilen 1989).g Η σπουδαιότητα της δομής του ενδιαιτήματος και η πολυπλοκότητα της οικολογίας των υδρόβιων ειδών έχει διαπιστωθεί ευρέως από πολλούς επιστήμονες, οι οποίοι, έχουν διατυπώσει σχέσεις μεταξύ της επιφάνειας του ενδιαιτήματος, της περιοχής του ενδιαιτήματος, της αφθονίας των ειδών και της τοπικής αφθονίας (Gajardo et al. 2008). Οι σημαντικότερες περιβαλλοντικές αλλαγές,οι οποίες επηρεάζουν τα υδρόβια πτηνά είναι η ρύπανση, ο ευτροφισμός, η απώλεια του ενδιαιτήματος, ο κατακερματισμός της περιοχής, το κυνήγι, η ανθρώπινη όχληση(όπως οι κατοικίες, η βιομηχανία, η εισαγωγή νέων ειδών) (Lukkarinen et al.2011). Η χρήση γης είναι ένας παράγοντας που επηρεάζει την πλειονότητα των στοιχείων αυτών, άμεσα ή έμμεσα επιδρώντας στην ποιότητα των υδάτων. Οι αλλαγές στη χρήση γης είναι υπεύθυνες για τις μεταβολές στις κοινότητες των υδρόβιων πτηνών, ωστόσο το μέγεθος της λίμνης φαίνεται να επηρεάζει αυτά τα αποτελέσματα (Tong & Chen 2002). Οι Sala et al. (2000) προέβλεψαν ότι η μεταβολή της χρήσης γης θα είναι μία από τις κύριες απειλές για τη βιοποικιλότητα στα οικοσυστήματα γλυκού νερού, επειδή οι άνθρωποι ζουν στις παρόχθιες περιοχές και συνεπώς τις τροποποιούν. Η σχέση του αριθμού των ειδών με την περιοχή έχει απασχολήσει τους οικολόγους από τις αρχές του αιώνα, από διάφορες οπτικές γωνίες, και αποτέλεσε την κεντρική ιδέα για τις αναδυόμενες περιβαλλοντικές επιστήμες την δεκαετία του 70 και 80. Αποτελεί μία από τις παλαιότερες οικολογικές θεωρίες (Simberloff & Martin 1991) και ίσως τη μεγαλύτερη εμπειρική γενίκευση στο χώρο της οικολογίας (Holt et al. 1999). Η σχέση των ειδών με την περιοχή καθώς και η αφθονία των ειδών, μπορεί να θεωρηθεί ως μια ποσοτική αναπαράσταση της δομής μιας βιοτικής κοινότητας(kobayashi 1974).Μία εκδοχή είναι ότι όταν αυξάνεται η έκταση της περιοχής, αυξάνεται και ο αναμενόμενος αριθμός των ειδών που χρησιμοποιούν την περιοχή ως ενδιαίτημα (Rosenzweig 1995). Στο ίδιο συμπέρασμα κατέληξαν και οι De 5

6 Candolle (1855), Arrhenius (1921, 1923) και Gleason (1922, 1925). Οι Εast & Williams (1984) υποστηρίζουν ότι υφίσταται μια ακολουθία απώλειας των ειδών σε σχέση με την περιοχή, με άλλα λόγια,όσο μειώνεται η έκταση μιας περιοχής,τόσο μειώνεται και ο αριθμός των ειδών που βρίσκονται σ αυτή. Παρόλα αυτά, δεν έχει αναπτυχθεί ακόμη μια θεωρία ικανή να εξηγήσει τη σχέση των ειδών με την περιοχή και η βιολογική κοινότητα παγκοσμίως βρίσκεται σε διαμάχη για τη σχέση των ειδών με την περιοχή και για την ερμηνεία της καμπύλης της. Ωστόσο, έχουν δημιουργηθεί πολλά μαθηματικά μοντέλα που μπορούν και έχουν χρησιμοποιηθεί για να περιγράψουν το Species-Area Relationship (Lomolino 2000). Η ποικιλότητα των ειδών μπορεί να οφείλεται στη μορφολογία της περιοχής, στο μήκος της ακτογραμμής των λιμνών,στο βάθος της λίμνης,στη χρήση γης, στην ανθρώπινη όχληση, στην χλωρίδα και στην ποσότητα του νερού. Επίσης στην παραγωγικότητα και στην ετερογένεια του ενδιαιτήματος. Η σχέση μεταξύ των χαρακτηριστικών του ενδιαιτήματος και της δομής της κοινωνίας δεν παραμένει ίδια μέσα στη διάρκεια του έτους (Gajard et al. 2008). Δεν είναι ξεκάθαρο ποιος από τους παράγοντες που μεταβάλλουν την προαναφερθείσα σχέση είναι ο σημαντικότερος (DuBowy 1988, Froneman et al. 2001). Δύο είναι οι κυριότερες αρχές που έχουν προταθεί, για να εξηγήσουν την σχέση του αριθμού των ειδών με την περιοχή: Η θεωρία της ποικιλότητας του ενδιαιτήματος και η θεωρία της περιοχής αυτής καθ αυτής (Connor & McCoy, 1979). Ο Williams (1943) ήταν ο πρώτος που ανέφερε την θεωρία της ποικιλότητας του ενδιαιτήματος. Σύμφωνα με τον προαναφερθέντα, όσο μεγαλύτερη είναι η δειγματοληπτική επιφάνεια, τόσο θα αυξάνεται ο αριθμός των ενδιαιτημάτων που θα συναντήσουμε. Έτσι, περιοχές με μεγαλύτερη έκταση φιλοξενούν περισσότερα είδη, διότι έχουν μεγαλύτερη ποικιλότητα ενδιαιτήματος. Η θεωρία της περιοχής αυτής καθαυτής, αναπτύχθηκε από τον Preston (1960, 1962) και τους MacArthur & Wilson (1963, 1967). Σύμφωνα με τους παραπάνω, ο αριθμός των ειδών σε ένα νησί, αντιπροσωπεύει την ισορροπία μεταξύ των ρυθμών εξαφάνισης και αποικισμού. Μια λίγο διαφορετική υπόθεση για την ποικιλότητα των ενδιαιτημάτων αναφέρει ότι ο αριθμός των ειδών θα πρέπει να αυξάνεται μαζί με την ετερογένεια περιβάλλοντος (Cody 1975, Wiens 1989). Αυτό συμβαίνει διότι ορισμένα είδη έχουν συγκεκριμένες 6

7 απαιτήσεις ενδιαιτήματος και επομένως είναι πιθανότερο να συναντώνται στο ενδιαίτημα που έχει μεγαλύτερη ποικιλότητα (MacArthur & Wilson 1967). Επιπροσθέτως, δύο ακόμα θεωρίες έχουν διατυπωθεί. Η πρώτη θεωρία αναφέρει ότι είναι πιθανό σύνολο από μικρά ενδιαιτήματα να περιέχουν περισσότερα είδη σε σχέση με ένα μεγάλο ενδιαίτημα,με την ίδια όμως έκταση συνολικά. Η δεύτερη θεωρία, σε αντίθεση, αναφέρει ότι όσο αυξάνεται η έκταση του ενδιαιτήματος αυξάνεται ο αριθμός των ειδών. Σύμφωνα με τον Whittaker (1972), υπάρχουν τρεις κατηγορίες για την καταγραφή της ποικιλότητας, η Άλφα, η Βήτα και η Γάμα. Η Άλφα ποικιλότητα αναφέρεται στην ποικιλότητα μιας συγκεκριμένης περιοχής ή τύπου οικοσυστήματος και εκφράζεται συνήθως από τον αριθμό των ειδών στην περιοχή του ενδιαιτήματος. Στη Βήτα εξετάζεται η μεταβολή της ποικιλότητα των ειδών μεταξύ οικοσυστημάτων. Τέλος, η Γάμα ποικιλότητα αποτελεί τη συνολική καταμέτρηση της ποικιλότητας για διαφορετικού τύπου οικοσυστήματα στην περιοχή (Whittaker 1972). Η σχέση που διερευνάται στην εργασία αυτή είναι η σχέση των ειδών με την έκταση της περιοχής. Ορίζεται ως η σχέση μιας περιοχής μεταξύ του αναμενόμενου αριθμού και των ειδών που υπάρχουν σ αυτή την περιοχή. Έχει χρησιμοποιηθεί πολλές φορές στη βιολογία της διατήρησης των ειδών (Krebs 1999), αλλά με διάφορα προβλήματα (He 2011). Η εξίσωση της είναι S = C A Z (Diamond & May 1981), όπου S είναι ο αριθμός των ειδών που καταγράφηκαν σε μια περιοχή Α, το C είναι μια σταθερά, η οποία ποικίλλει από ομάδα σε ομάδα και εξαρτάται συχνά από την ταξινομική μονάδα και τη βιογεωγραφική περιοχή και ο συντελεστής Ζ, ο οποίος είναι περισσότερο σταθερός και κυμαίνεται μεταξύ 0,20-0,35, για ηπειρωτικές περιοχές και από 0,12-0,17 για νησιωτικές, συνηθέστερα μεταξύ του 0,20-0,30. Η θεωρία προέρχεται από την σχέση των ειδών με την αφθονία, κατά την οποία η λογαριθμοκανονική κατανομή της αφθονίας των ειδών σε μια κοινότητα δίνει την εξίσωση και τον υπολογισμό του Ζ. Ο εμπειρικός, αυτός, κανόνας υποστηρίζεται από όλο και περισσότερες μελέτες, οι οποίες μπορεί να αφορούν πραγματικά νησιά ή περιοχές που λειτουργούν σαν νησιά, όπως είναι οι κορυφές βουνών, οι λίμνες διαφόρων μεγεθών κλπ (May 1994). 7

8 1.1 Η σημασία της θεωρίας SAR Η σχέση των ειδών με την περιοχή μπορεί να εξηγηθεί από θεμελιώδεις οικολογικές, εξελικτικές διαδικασίες, όπως είναι η μετανάστευση, η ειδογένεση και οι εξαφανίσεις, που καθοδηγούνται από μηχανισμούς όπως η διαθεσιμότητα θέσεων, η εξάρτηση από την πυκνότητα και το εύρος των ειδών (McGlade 1999). Ο Eadie (1982) συμπεραίνει, σύμφωνα με την έρευνα του σε λίμνες και ποτάμια, ότι η αφθονία των ειδών αποτελεί μία λειτουργία της ποικιλότητας του ενδιαιτήματος, παρά μια ισορροπία μεταξύ της μετανάστευσης και της εξαφάνισης των ειδών (Eadie 1982). Αν και μπορεί να συνυπάρχουν όλοι οι παραπάνω μηχανισμοί, κάποιοι έχουν μεγαλύτερη σημασία σε ορισμένες ειδικές συνθήκες. Για παράδειγμα, μεγαλύτερες περιοχές περιλαμβάνουν περισσότερα είδη, διευκολύνοντας μ αυτό τον τρόπο την ποικιλότητα. Στον αντίποδα, το μέγεθος της μετανάστευσης ελέγχεται από το μέγεθος της περιοχής και την απομόνωση της, κάνοντας την μετανάστευση έναν σημαντικό παράγοντα που επηρεάζει την σχέση των ειδών με την περιοχή. Σε ηπειρωτικές περιοχές,με παρόμοιες συνθήκες, η σχέση είναι συνάρτηση του μεγέθους του πληθυσμού και της γεωγραφικής εξάπλωσης των ειδών και λειτουργεί αναλογικά. Όταν η έκταση της περιοχής μειώνεται, το μέγεθος του πληθυσμού και η εξάπλωση των ειδών μειώνεται εξίσου. Αυτή η κατάσταση είναι πιθανό να προκαλέσει αύξηση στον ρυθμό εξαφάνισης. Αντιστρόφως, αυξάνοντας το μέγεθος του πληθυσμού και την εξάπλωση του, διευκολύνεται η ειδίκευση,καθώς συχνά μεγάλοι πληθυσμοί με μεγάλη εξάπλωση έχουν μεγάλη γενετική ποικιλότητα και εμφανίζουν το φαινόμενο της αλλοπατρίας συχνότερα (McGlade 1999). Εάν οι τιμές του Z κυμαίνονται κάτω από τις τιμές που όρισε ο MacArthur (1969), για παράδειγμα <0,25, δείχνουν υψηλή μετανάστευση των διαβατικών ειδών από τις γύρω περιοχές. Αντίθετα, εάν η τιμή του Z είναι μεγαλύτερη από τις τιμές που έχουν προβλεφθεί, μπορεί να υποδεικνύει την ύπαρξη μεγάλων νησιών ή γεωγραφικών περιοχών που περιλαμβάνουν διάφορες φυτοκοινωνικές ζώνες των οποίων τα είδη έχουν εξελιχθεί ως ανεξάρτητες συναθροίσεις. Η θεωρία της παραγωγικότητας προβλέπει μια αύξηση του αριθμού των ειδών με αυξημένη παραγωγικότητα (MacArthur 1972 & Brown 1975), ειδικά εάν η ποικιλότητα των διαθέσιμων πόρων αυξάνεται. Διαφορετικά, εάν η ποσότητα των 8

9 πόρων αυξάνεται χωρίς να αυξάνεται η ποικιλότητα, η πυκνότητα, δεν θα αυξηθεί και κατά συνέπεια και ο αριθμός των ειδών (Begon et al 1990). 1.2 Βιογεωγραφία των νήσων Γενικά, βιογεωγραφία είναι η επιστήμη που μελετά την κατανομή της βιολογικής ποικιλότητας στο χώρο (Whittaker & Fernandez-Palacios 2009). Για να χαρακτηριστεί ένα ενδιαίτημα νησιωτικό, δεν είναι απαραίτητο να είναι ένα νησί σε ωκεανό. Έτσι, στην προκειμένη περίπτωση, οι λίμνες λειτουργούν ως νησιωτικά ενδιαιτήματα, δηλαδή ως περιοχές περικυκλωμένες από άλλες κατοικημένες ή ακατοίκητες περιοχές οι οποίες λειτουργούν ως φραγμός στην διασπορά των ειδών και παρέχουν ένα κατάλληλο πεδίο έρευνας για τη θεωρία της Νησιωτικής Βιογεωγραφίας (Zanatta et al. 2002). Η σχέση των ειδών με την περιοχή συνάδει απόλυτα με τις βασικές προβλέψεις της παραπάνω θεωρίας (Lomolino 2000a) και έχει μελετηθεί από πολλούς επιστήμονες σε διάφορους τύπους ενδιαιτημάτων, χωρίς να είναι αποκλειστικά νησιά, αλλά λειτουργούν ως νησιά (Eadie et al ). Η διαμόρφωση ενός νησιωτικού ενδιαιτήματος σε μια χερσαία περιοχή δημιουργεί ένα είδος κρασπεδικού φαινομένου (edge effect). Από τον οικοτόνο προς την ενδοχώρα μεταβάλλονται τα φυσικά και βιολογικά χαρακτηριστικά του ενδιαιτήματος (Julialo et al. 2004). Η περιοχή του ενδιαιτήματος και η απόσταση μεταξύ των περιοχών αποτελούν σημαντικά χαρακτηριστικά της βιογεωγραφίας του νησιού, αλλά δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν από μόνα τους ως ακριβείς δείκτες ποικιλότητας (MacArthur & Wilson 1967). Η θεωρία σε συνδυασμό με ορισμένους βιοτικούς παράγοντες(οι οποίοι ίσως συμβάλλουν στη δημιουργία δεικτών αφθονίας, σε τέτοιου είδους οικοσυστήματα) έχουν χρησιμοποιηθεί για να προβλέψουν την αφθονία των ειδών (Lassen 1975). 1.3 Διάφορες Θεωρίες για Σχέση Ειδών-Περιοχής Η υπόθεση της Τυχαίας Τοποθέτησης, έχει μακρά ιστορία στη σχέση των ειδών με την περιοχή, από την εποχή του Arrhenius (1921). Στηρίζεται στην υπόθεση ότι ο αριθμός των ατόμων των διαφόρων ειδών κατανέμεται στα σημεία των ενδιαιτημάτων 9

10 αναλογικά, τόσο στην περιοχή των συγκεκριμένων σημείων, όσο και στο συνολικό μέγεθος του πληθυσμού (Coleman et al. 1982). Η Θεωρία της Ισορροπίας, κάνει υποθέσεις για το μέγεθος του πληθυσμού, την πυκνότητα του και την περιοχή με σκοπό να εξηγήσει την σχέση των ειδών με την έκταση της περιοχής. Η θεωρία αυτή αναφέρει ότι ο αριθμός των ατόμων, αυξάνεται γραμμικά και ο αριθμός των ειδών δε μεταβάλλεται με την πάροδο του χρόνου. Δηλαδή, η πυκνότητα του πληθυσμού παραμένει σταθερή, όταν αυξάνεται η έκταση της περιοχής. Επιπλέον, παρόλο που ο αριθμός των ειδών παραμένει σταθερός, η πραγματική σύνθεση των ειδών αλλάζει. Τα αποτελέσματα μπορεί να διαφέρουν, ανάλογα με το αν μελετάμε μεμονωμένα άτομα ή ομάδες ειδών. Επιπλέον, μεγαλύτερες σε έκταση περιοχές θα φιλοξενούν περισσότερα άτομα ή/και είδη, αλλά ο αριθμός των ειδών ή ατόμων ανά μονάδα επιφάνειας θα παραμένει σταθερός (Mac Arthur & Wilson 1967). Αντίθετα, η Θεωρία της Μη-ισορροπίας αναφέρει ότι ο αριθμός των ειδών πρέπει να αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου. Οι κοινότητες των ζώων συχνά μπορεί να παρεκκλίνουν από την ισορροπία τους λόγω των σχετικά χαμηλών ποσοστών μετανάστευσης (Lomolino 1982). 1.4 Παράγοντες επιλογής ενδιαιτήματος Είναι γεγονός ότι η διανομή και η διαθεσιμότητα της τροφής αποτελούν τους σημαντικότερους παράγοντες που καθορίζουν την επιλογή του ενδιαιτήματος, τη σύνθεση και την αφθονία των υδρόβιων πτηνών (Kuczyñski et al. 2006). Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, τα είδη που ανήκουν σε διαφορετική μορφο-οικολογική ομάδα να διαφέρουν όσον αφορά τις προτιμήσεις τους σε διαφορετικά σημεία της λίμνης ή ακόμα και σε άλλες λίμνες (Suter 1991). Μολαταύτα, η ελκυστικότητα των λιμνών δεν εξαρτάται μόνο από τη διαθεσιμότητα της τροφής. Ένας ακόμα παράγοντας που περιορίζει την εμφάνιση των πτηνών σε μια συγκεκριμένη λίμνη είναι η ανθρώπινη απειλή, από το κυνήγι ή από την ανθρώπινη όχληση καθαρά. Έτσι, κάποια υδρόβια πτηνά αποφεύγουν τις ζώνες κοντά στην ακτογραμμή (μέχρι 200 μέτρα από την ακτογραμμή) (Tuite et al. 1984). Παρά το γεγονός αυτό, ο υψηλός συντελεστής συσχέτισης μεταξύ των μορφομετρικών μέτρων, αλλά και μεταξύ της περιοχής της λίμνης και της παραθαλάσσιας περιοχής, υποδηλώνει ότι οι μεγαλύτερες λίμνες είναι ελκυστικές για 10

11 τα είδη που ανήκουν σε όλες τις μορφό-οικολογικές ομάδες των πτηνών. Ως εκ τούτου, οι λίμνες αυτές υποστηρίζουν τα πλουσιότερα και τα πολυάριθμα σύνολα (Jermaczek 1987, Winiecki 1992, Suter 1994). Αρκετοί επιστήμονες συσχέτισαν πιθανή επίδραση της έκτασης της περιοχής και της ποικιλότητας του ενδιαιτήματος, αλλά τα αποτελέσματα δεν είναι ξεκάθαρα. Συγκεκριμένα, ο Boecklen (1986) αναφέρει ότι μονοπαραγοντικές περιγραφές των ενδιαιτημάτων είναι πιθανότερο να επεξηγήσουν επαρκώς τη σχέση των ειδών με το ενδιαίτημα από ότι οι πολυπαραγοντικοί παράμετροι. Σε αντίθεση, άλλοι επιστήμονες (Ambuel &Temple 1983, Lynch & Whigham 1984) κατέληξαν στο ότι η αφθονία σε πολλά είδη συσχετίζεται με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του ενδιαιτήματος. Όπως μεταβάλλονται τα χαρακτηριστικά του ενδιαιτήματος, έτσι μεταβάλλονται και τα κριτήρια επιλογής των πτηνών, όταν συμβαίνει κάποια αλλαγή στο ενδιαίτημα. Οι απαιτήσεις των πτηνών (που αφορούν το ενδιαίτημα) μεταβάλλονται εποχιακά, εξαιτίας των θέσεων φωλεοποίησης ή της διαθεσιμότητας της τροφής (Froneman et al. 2001). Από όλες τις μορφές χρήσης της γης, οι επιπτώσεις της γεωργίας στα υδρόβια είδη είναι πιθανώς το καλύτερο προσδιορισμένο φαινόμενο. ΟΙ Mensing et al. (1998) ανέφεραν ότι η θαμνώδης βλάστηση, τα ψάρια και τα πουλιά επηρεάστηκαν από την έκταση των γειτονικών καλλιεργούμενων εκτάσεων. Επίσης,διαταραχές μπορεί να επηρεάσουν τα υδρόβια πτηνά. Για παράδειγμα, οι Chen et al. (2000), παρατήρησαν ότι κάποια διαταραχή επηρέασε την κατανομή, την πυκνότητα και την ποικιλομορφία των υδρόβιων πτηνών. Οι λίμνες εκτός του ότι χρησιμοποιούνται με άμεσο τρόπο από τα πτηνά ως ενδιαίτημα, διαμορφώνουν και τη συμπεριφορά των υδρόβιων πτηνών (Tuite et al. 1984, Bezzel 1986). Οι προτιμήσεις των ειδών δεν εξαρτώνται μόνο από το σημείο του ενδιαιτήματος, αλλά κυρίως από τις λίμνες όπου τρέφονται (Moller 1987). Σύμφωνα με τους Kuzniak et al. (1991) οι μεγάλες λίμνες είναι πιο ελκυστικές για τα πουλιά σε σύγκριση με τις μεσαίες ή τις μικρές. Ωστόσο, με την πάροδο των ετών η συγκέντρωση των πτηνών σε μεγαλύτερες λίμνες μπορεί να έχει προκληθεί από τις τοπικές μετακινήσεις των πτηνών,αφού εγκαταλείψουν τις μικρότερες λίμνες, οι οποίες θα έχουν παγώσει νωρίς (Kuzniak et al. 1991). 11

12 Η αφθονία των ειδών και των πτηνών, αλλά και η συντεχνία των ειδών σχετίζονται με τον υδροβιότοπο και την περιοχή των επιφανειακών υδάτων (Babbitt 2000). Έρευνες που έχουν γίνει φανερώνουν μια σχέση της αφθονίας των ατόμων, αλλά και των ειδών με τις διακυμάνσεις της στάθμης του νερού, της παραγωγικότητας,της υδρόβιας φυτοκάλυψης και της ετερογένειας του ενδιαιτήματος (Kaminski & Prince 1984, Edwards & Otis 1999). Παρόλα τα στοιχειά για τη σχέση του ενδιαιτήματος και της δομής των συναθροίσεων των υδρόβιων πτηνών, δεν είναι ξεκάθαρο ποιος παράγοντας είναι σημαντικότερος. Οι περισσότερες μελέτες που έχουν προσπαθήσει να προσδιορίσουν τον τρόπο που τα υδρόβια πτηνά επιλέγουν ενδιαίτημα, διαφωνούν σχετικά με ποια χαρακτηριστικά είναι τα σημαντικότερα (Murkin et al. 1997). Πρέπει να σημειωθεί ότι η εποχιακή επίδραση στις σχέσεις των ενδιαιτημάτων δεν έχει ερευνηθεί σε βαθμό τέτοιο ώστε να παραχθούν επαρκή συμπεράσματα (Froneman et al. 2001). 1.5 Κατακερματισμένες περιοχές Ο αριθμός των ειδών που ενδημεί σε απομονωμένα ενδιαιτήματα είναι και σ αυτή την περίπτωση άμεσα συνυφασμένος με την έκταση της περιοχής (Burgess & Sharpe 1981). Η επιστημονική κοινότητα εδώ και δεκαετίες ερευνά ποιο ενδεχόμενο είναι καλύτερο, από οικολογική σκοπιά: Μια έκταση που είναι ενιαία ή που αποτελείται από πολλές μικρότερες εκτάσεις (May 1975). Το μεγαλύτερο ποσοστό μελετών που αφορούν τη σχέση των ειδών με την περιοχή, σε κατακερματισμένες περιοχές, έχουν ερευνηθεί με τη Θεωρία της Ισορροπίας της Βιογεωγραφίας των νησιών (MacArthur & Wilson 1967). Σύμφωνα με τους Brown (1971) και Koopman (1958), η αφθονία των ειδών σχετίζεται σημαντικά με την περιοχή, αλλά όχι με την απομόνωση της. Η περιοχή ευθύνεται σχεδόν κατά το ήμισυ για την αφθονία των ειδών. Ωστόσο, έχει παρατηρηθεί ότι η αύξηση της έκτασης μιας κατακερματισμένης περιοχής αυξάνει την ποικιλότητα των ενδιαιτημάτων (Wiens 1989). Η χρήση του μοντέλου της Τυχαίας Τοποθέτησης δεν αποδίδει απόλυτα έγκυρα αποτελέσματα, διότι, ορισμένοι παράγοντες ενδέχεται να οδηγήσουν σε αποκλίσεις των παρατηρήσεων στη σχέση των ειδών με την περιοχή. Το μοντέλο αυτό υποθέτει ότι η πιθανότητα εύρεσης ενός δεδομένου είδους σε ένα συγκεκριμένο 12

13 Patch, εξαρτάται από την περιοχή του. Ωστόσο, τα αποτελέσματα της ανάλυσης της κανονικής συσχέτισης υποδηλώνουν ότι η αφθονία των ατόμων, καθώς η αφθονία των ειδών, εξαρτάται από το συνολικό μέγεθος του Patch (λίμνη στην προκειμένη περίπτωση). Φαίνεται να είναι το προφανές, επειδή τόσο η αφθονία των ατόμων όσο και των η αφθονία των ειδών εξαρτάται από την περιβαλλοντική φέρουσα ικανότητα,η οποία είναι ένα πολυδιάστατο μέτρο. Σε αυτή την περίπτωση το μέγεθος του Patch εξαρτάται από την περιοχή, τον όγκο του, το μήκος της ακτογραμμής και άλλα μορφομετρικά μέτρα (Gοοdal 1952), στοιχεία τα οποία αποτελούν τους σημαντικότερους παράγοντες για τον καθορισμό του μεγέθους των λιμνών (Kuczyñski et al.2006). 13

14 2. Σκοπός της Διατριβής Ο σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν να διερευνηθεί: α) εάν το σύμπλεγμα λιμνών του Πόρτο Λάγους ακολουθεί το πρότυπο της σχέσης είδους-περιοχής (species-area relationships SAR). β) εάν υπάρχουν διαφορές στους δείκτες ποικιλότητας μεταξύ των λιμνών, και Γ) εάν υπάρχουν διαφορές στους δείκτες ποικιλότητας μεταξύ των απογραφικών περιόδων. 14

15 3. Μέθοδοι και Υλικά Τα αποτελέσματα βασίζονται σε δύο απογραφές,οι οποίες έγιναν στις 2 Δεκεμβρίου 2011 και στις 25 και 26 Φεβρουαρίου Οι μέρες αυτές επιλέχθηκαν με κριτήριο τις καιρικές συνθήκες(απουσία αέρα, ομίχλης κλπ) και τον σκοπό της έρευνας. Η καταμέτρηση των πτηνών έγινε κατά την διάρκεια της ημέρας, για διευκόλυνση των παρατηρήσεων. Οι παρατηρητές περπατούσαν περιμετρικά έτσι ώστε να καταγράψουν και να αναγνωρίσουν τα πτηνά που δεν ήταν ορατά πριν. Η απογραφή στις περιοχές έγινε με προσοχή έτσι ώστε να μην απογραφούν τα άτομα πάνω από μία φορά, χρησιμοποιώντας διόπτρες (8Χ42) και τηλεσκόπια (60Χ). Στις περιοχές που ήταν απαραίτητο (λόγω έκτασης) η παρατήρηση έγινε σε περισσότερα από ένα σημεία παρατήρησης. Η έκταση των λιμνών υπολογίστηκε χρησιμοποιώντας την ηλεκτρονική εφαρμογή του Εθνικού Κτηματολογίου ( Τα στοιχεία ελήφθησαν από έντεκα λίμνες, διότι τρεις εκ των λιμνών ήταν ξερές, στην πρώτη απογραφή, ενώ κατά τη δεύτερη μία ήταν ξερή και μία καλυμμένη από βούρλα και καλάμια. Για τον υπολογισμό των δεικτών ποικιλότητας και επικάλυψης των ειδών, χρησιμοποιήθηκε το πρόγραμμα Ecological Methodology που αναπτύχθηκε από τον Krebs (1999). Συγκρίθηκαν έντεκα κοινές περιοχές, διότι κατά την πρώτη απογραφή τρεις λίμνες δεν απογράφηκαν, λόγω ξηρασίας, και κατά την δεύτερη δειγματοληψία η τελευταία περιοχή ήταν καλυμμένη με καλάμια και βούρλα. Συγκεκριμένα, υπολογίστηκαν οι δείκτες ποικιλότητας με τον δείκτη του Levin, του Shannon- Wienner, αλλά και ο αριθμός των κοινών ειδών. Για την επικάλυψη των ειδών χρησιμοποιήθηκαν οι δείκτες του Pianka και η Ποσοστιαία Επικάλυψη του Renkonen. 15

16 4. Περιοχή έρευνας Η απογραφή έλαβε χώρα στο σύμπλεγμα λιμνών του Πόρτο Λάγους, περιλαμβάνοντας δεκατρείς λίμνες και μία λιμνοθάλασσα. Η συνολική έκταση των περιοχών είναι 6285,03 εκτάρια (περιλαμβάνονται μόνο οι περιοχές που είναι κοινές, δηλαδή απογράφησαν και στις δυο δειγματοληψίες), με μεγαλύτερη τη λίμνη Βιστωνίδα και μικρότερη την περιοχή Αλυκές. Και οι δεκατέσσερις αυτές περιοχές, περιέχουν αλμυρό νερό, εξαιρουμένων της λίμνης Βιστωνίδας, η οποία αποτελείται κατά το ήμισυ με γλυκό νερό, καθώς και της λιμνοθάλασσας του Πόρτο Λάγους. Επτά λίμνες βρίσκονται ανατολικά της λίμνης Βιστωνίδας και οι υπόλοιπες δυτικά της (Χάρτης 1). Χάρτης 1. Παρουσιάζονται οι δεκατέσσερις περιοχές της έρευνας, αριθμημένες από τα ανατολικά προς τα δυτικά. Οι περιοχές οι οποίες ήταν αδύνατη η απογραφή τους είναι οι τρεις τελευταίες. Η μέση θερμοκρασία αέρα κατά τον μήνα Δεκέμβριο είναι 7 C και κυμαίνεται από - 8,8 C έως 23,2 C. Τον Φεβρουάριο μήνα η μέση θερμοκρασία είναι 5,8 C και κυμαίνεται από -14 C έως 21,4 C.(την περίοδο )( 1). 16

17 Πίνακας 1. Παρουσιάζεται η έκταση των έντεκα κοινών λιμνών σε εκτάρια, καθώς και η συνολική τους έκταση. Αριθμός Λιμνών Έκταση (Ha) 1 230, , , , , , , , , , ,73 Συνολική έκταση 6285,03 17

18 4. Αποτελέσματα Και στις δύο δειγματοληψίες ο μέγιστος αριθμός ειδών ανήκει στο Φοινικόπτερο (Phoenicopterus ruber), έχοντας παρόμοιο αριθμό ειδών και στις δύο απογραφές. Τα Φοινικόπτερα αποτελούν είδη μειωμένου ενδιαφέροντος και χειμερινοί επισκέπτες, σύμφωνα με το ελληνικό κόκκινο βιβλίο (Πίνακας 2). Πίνακας 2. Παρουσιάζονται ο αριθμός ειδών και ατόμων κατά τις δύο απογραφές, καθώς και ο μέγιστος και ελάχιστος αριθμός ατόμων και το είδος στο οποίο ανήκουν. Ημερομηνία Απογραφής Συνολικός Αριθμός Ειδών Συνολικός Αριθμός Ατόμων Μέγιστος Αριθμός Ατόμων Είδος Ελάχιστος Αριθμός Ατόμων Είδος 2/12/ Ph. rub. 2 Tr. ery., L. sco /2/ Ph. rub. 1 E. gar., F. tin. Βλέπουμε ότι σύμφωνα με τον δείκτη του Levin, υπάρχει σημαντική διαφορά στην ομοιογένεια στις περιοχές 2, 3, 5, 6 και 11 στις δύο απογραφές, με μεγαλύτερη ομοιογένεια κατά την πρώτη απογραφή στην περιοχή 11 (Σχήμα 1). 18

19 0,7 0,6 0,5 0,4 Δείκτης Levin 0,3 0,2 0,1 1η απογραφή 2η απογραφή 0 L1 L2 L3 L4 L5 L6 L7 L8 L9 L10 L11 Αριθμός λιμνών Σχήμα 1. Σύγκριση του δείκτη Levin. Διακρίνεται ότι στις περιοχές 8 και 11 υπάρχει αυξημένη ομοιογένεια και στις δυο δειγματοληψίες. Στις περιοχές 2, 3, 5, 6 και 11 σημειώνεται μεγάλη διακύμανση στην ομοιογένεια στις δυο απογραφές. Ο δείκτης Shannon-Weiner, που δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην σπανιότητα των ειδών, εμφανίζει μεγαλύτερη ποικιλότητα στις περιοχές 5, 8, 9, 10 και στην 11, με μέγιστη ποικιλότητα στην περιοχή 11. Μεγάλη διακύμανση του δείκτη, μεταξύ των δύο απογραφών, διακρίνεται στις περιοχές 5, 9 και 11 (Σχήμα 2). 0,9 0,8 0,7 0,6 Δείκτης S-W 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0 L1 L2 L3 L4 L5 L6 L7 L8 L9 L10 L11 Αριθμός λιμνών 1η απογραφή 2η απογραφή Σχήμα 2. Σύγκριση δείκτη ποικιλότητας Shannon- Wiener. Παρατηρείται μεγαλύτερη ετερογένεια του δείκτη στις περιοχές 5, 8, 9, 10 και στην 11, με μεγαλύτερη ποικιλότητα στην περιοχή

20 Όσον αφορά την επικάλυψη των ειδών, τρεις από τους τέσσερις δείκτες επικάλυψης που χρησιμοποιήθηκαν δεν εμφανίζουν μεγάλη διακύμανση μεταξύ τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο δείκτης επικάλυψης του Pianka και η Ποσοστιαία Επικάλυψη του Renkonen φαίνεται να σημειώνουν παρόμοια τάση. Οι λίμνες 3, 4 και 9 έχουν υψηλή επικάλυψη, ενώ στις περιοχές 5, 6, 7 και 11 οι δείκτες παρουσιάζουν χαμηλή επικάλυψη μεταξύ των ειδών. Οι περιοχές 1, 2, 8 και 10 εμφανίζουν μεσαία επικάλυψη (Σχήμα 3). 90 1, ,8 %Ρjk ,6 Οjk 30 0, , Αριθμός Λίμνης Σχήμα 3. Σύγκριση του δείκτη επικάλυψης Pianka με την Ποσοστιαία Επικάλυψη του Renkonen. Ο δείκτης του Pianka παίρνει μεγαλύτερες τιμές στις περιοχές 3, 4, και 9, ενώ την μικρότερη στη περιοχή 7. Μεγαλύτερη ποσοστιαία επικάλυψη σημειώνεται στην περιοχή 4, ενώ μικρότερη στην περιοχή 7. Η αναμενόμενη καμπύλη, που είναι βασισμένη στη θεωρία της σχέσης των ειδών με την περιοχή και αναφέρει ότι όσο αυξάνεται η έκταση μιας περιοχής, τόσο αυξάνεται για τη σχέση των ειδών με την περιοχή, φαίνεται να ακολουθεί την αναμενόμενη τάση της θεωρίας. Στο Σχήμα 4 παρουσιάζονται ο αριθμός των ειδών σε σχέση με την έκταση των λιμνών που απογράφηκαν, κατά την πρώτη απογραφή, χρησιμοποιώντας τη λογαριθμική γραμμή τάσης. Η εξίσωση που προκύπτει είναι S = 5,4413 ln(a) - 12,186 και ο συντελεστής προσδιορισμού R 2 = 57,43%. 20

21 Αριθμός ειδών (S) Επιφάνεια(Α σε ha) Σχήμα 4. Καμπύλη της σχέσης των ειδών με την έκταση της περιοχής, κατά την πρώτη απογραφή, χρησιμοποιώντας τη λογαριθμική γραμμή τάσης. Στο Σχήμα 5 παρουσιάζεται η καμπύλη της πολυωνυμικής γραμμής τάσης(για την πρώτη απογραφή). Η εξίσωση που προκύπτει είναι S = -0,0004Α 2 + 0,1675A-0,3677 και ο συντελεστής προσδιορισμού R 2 = 80,48% Αριθμός Ειδών (S) Επιφάνεια (Α σε ha) Σχήμα 5 Καμπύλη της σχέσης των ειδών με την έκταση της περιοχής, κατά την πρώτη απογραφή, χρησιμοποιώντας την πολυωνυμική γραμμή τάσης. 21

22 Το μοντέλο της Σχέσης των ειδών με την περιοχή επαληθεύεται και κατά τη δεύτερη απογραφή. Συγκεκριμένα,για τη λογαριθμικη γραμμή τάσης η εξίσωση που προκύπτει είναι S= 1,7568 ln(a) + 5,2 και ο συντελεστής προσδιορισμού R 2 = 3,59% (Σχήμα 6), ενώ για την πολυωνυμική S=-0,0004A 2 +0,16A+1,8573 και ο συντελεστής προσδιορισμού R 2 = 30,51% (Σχήμα 7). Συνοψίζοντας, από το συντελεστή προσδιορισμού R 2, προκύπτει ότι η επιφάνεια Α ερνηνεύει τον αριθμό των ειδών S με μέγιστο ποσοστό όταν λαμβάνεται η πολυωνυμική συνάρτηση, στην απογραφή του Δεκεμβρίου, ενώ το μικρότερο ποσοστό στην απογραφή του Φεβρουαρίου, χρησιμοποιώντας τη λογαριθμική συνάρτηση. Πρέπει να σημειωθεί ότι κατά τον υπολογισμό των παραπάνω συναρτήσεων, από τις επιφάνειες αφαιρέθηκε η λίμνη Βιστωνίδα, γιατί η έκταση της ήταν πολύ μεγαλύτερη από την έκταση των υπόλοιπων Αριθμός ειδών (S) Επιφάνεια(Α σε ha) Σχήμα 6. Καμπύλη της σχέσης των ειδών με την έκταση της περιοχής, κατά την απογραφή του Φεβρουαρίου, χρησιμοποιώντας τη λογαριθμική γραμμή τάσης. 22

23 25 20 Αριθμός ειδών (S) Επιφάνεια(Α σε ha) Τε Σχήμα 7. Καμπύλη της σχέσης των ειδών με την έκταση της περιοχής, κατά την απογραφή του Φεβρουαρίου, χρησιμοποιώντας την πολυωνυμική γραμμή τάσης. 11. Συμπεράσματα και συζήτηση Κατά τη σύγκριση των δεικτών Shannon-Wiener παρατηρήθηκε μεγαλύτερη ετερογένεια του στις περιοχές 5, 8, 9, 10 και στην 11, με μέγιστη στην περιοχή 11. Το γεγονός αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι ο συγκεκριμένος δείκτης δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην σπανιότητα εμφάνισης των ειδών. Η επικάλυψη των ειδών στις δύο απογραφές, απέδειξε ότι οι λίμνες σημειώνουν παρόμοια τάση. Στις περιοχές που οι συγκρινόμενοι δείκτες παρουσιάζουν χαμηλή επικάλυψη μεταξύ των ειδών, μπορεί να οφείλεται στο ότι τα πολυπληθή είδη παραμένουν πολυπληθή και στη δεύτερη απογραφή. Επίσης, ενδέχεται να υπάρχει μεταβολή τόσο στη σύνθεση των ειδών, όσο και του πλήθους των ατόμων, δηλαδή εμφάνιση καινούργιων ειδών στην τελευταία απογραφή και αντιστροφή του πλήθους. Οι περιοχές εμφανίζουν μεσαία επικάλυψη, γιατί και στις δύο δειγματοληψίες η σύνθεση των ειδών είναι παρεμφερής και τα κοινά είδη εμφανίζονται με παρόμοιο ρυθμό. Από τις καμπύλες της σχέσης των ειδών με την έκταση της περιοχής, αποδείχτηκε ότι όσο αυξάνεται η επιφάνεια των περιοχών, τόσο αυξάνεται και ο αριθμός των ειδών, αλλά και ο αριθμός των ατόμων που φιλοξενούνται από αυτήν. Οι συντελεστές προσδιορισμού φανερώνουν το ποσοστό όπου η εκάστοτε επιφάνεια (A) ερμηνεύει τον αριθμό των ειδών. Το υπόλοιπο ποσοστό ερμηνεύεται από άλλους παράγοντες. Μπορεί, για παράδειγμα, να υπάρχει μεταβολή στις διατροφικές συνήθειες και στη διαθεσιμότητα τροφής και να αλλάζει ο αριθμός των ειδών που επισκέπτονται τις περιοχές. Επίσης, μπορεί να έγινε εντονότερη η 23

ΠΡΟΤΥΠΑ ΚΑΙ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ

ΠΡΟΤΥΠΑ ΚΑΙ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΠΡΟΤΥΠΑ ΚΑΙ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ 1. Πρότυπα διαβάθμισης της ποικιλότητας µε το γεωγραφικό πλάτος 2. Πρότυπα διαβάθμισης της ποικιλότητας µε το υψόμετρο 3. Η σχέση του αριθμού ειδών και της έκτασης

Διαβάστε περισσότερα

Νησιωτική Βιογεωγραφία

Νησιωτική Βιογεωγραφία Νησιωτική Βιογεωγραφία Κατερίνα Βαρδινογιάννη Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης - Πανεπιστήμιο Κρήτης Ηράκλειο 2018 Δυναμική ισορροπία MacArthur & Wilson 1967 Αποίκιση και εξαφάνιση σε δυναμική ισορροπία

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές αειφορίας και διαχείρισης Βιολογία της Διατήρησης

Αρχές αειφορίας και διαχείρισης Βιολογία της Διατήρησης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Αρχές αειφορίας και διαχείρισης Βιολογία της Διατήρησης Ενότητα 3: Τρωτότητα, Τάσεις, Απειλές Καθηγητής Παντής Ιωάννης Άδειες Χρήσης Το

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές αειφορίας και διαχείρισης Βιολογία της Διατήρησης

Αρχές αειφορίας και διαχείρισης Βιολογία της Διατήρησης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Αρχές αειφορίας και διαχείρισης Βιολογία της Διατήρησης Ενότητα 1: Εισαγωγή Καθηγητής Παντής Ιωάννης Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΝΗΣΙΩΤΙΚΗ ΒΙΟΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΩΝ ΘΕΡΜΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ

ΝΗΣΙΩΤΙΚΗ ΒΙΟΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΩΝ ΘΕΡΜΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΝΗΣΙΩΤΙΚΗ ΒΙΟΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΩΝ ΘΕΡΜΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ Τύποι νησιών Αν θεωρηθεί (κάπως αυθαίρετα) ότι η Νέα Γουινέα είναι το μεγαλύτερο νησί, τότε τα θαλάσσια νησιά αποτελούν το 3% της

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΤΟΠΙΟΥ. Χειμερινό εξάμηνο

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΤΟΠΙΟΥ. Χειμερινό εξάμηνο ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΤΟΠΙΟΥ Χειμερινό εξάμηνο 2009 2010 Κ. Ποϊραζίδης Ανάλυση ψηφίδων ΕΙΣΗΓΗΣΗ 4 Οικολογία Τοπίου 22 Νοεμβρίου 2009 Ανάλυση ψηφίδων Το μέγεθος τους (Patch size / perimeter / edges ) Έκταση Περίμετρος

Διαβάστε περισσότερα

Κωνσταντίνος Στεφανίδης

Κωνσταντίνος Στεφανίδης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ - ΤΟΜΕΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΦΥΤΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ-ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Διατριβή Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης Οικολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΣΟΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ. (μέρος 2 ο )

ΠΟΣΟΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ. (μέρος 2 ο ) ΠΟΣΟΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΠΙΟΥ (μέρος 2 ο ) ΔΕΙΚΤΕΣ ΤΟΠΙΟΥ Δρ. Κώστας Ποϊραζίδης, Δασολόγος ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2009 2010 30 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2009 Ποσοτικοποιώντας τα χαρακτηριστικά:

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία

ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία 2 η Άσκηση Μέτρηση της βιοποικιλότητας με τη χρήση δεικτών Εισηγητής: Δρ Γιώργος Καρρής

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡΑΠΟΤΑΜΙΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΗΝΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟ ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΤΟΠΙΟ

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡΑΠΟΤΑΜΙΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΗΝΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟ ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΤΟΠΙΟ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡΑΠΟΤΑΜΙΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΗΝΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟ ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΤΟΠΙΟ Μακρή Μαρία, Βιολόγος, Υπ. Διδάκτορας Βλαχόπουλος Κωνσταντίνος, Περιβαλλοντολόγος,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ ΜΕΤΑΞΥ ΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΜΑΚΡΑΣ ΚΛΙΜΑΚΑΣ ΚΑΙ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΞΗΡΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ ΜΕΤΑΞΥ ΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΜΑΚΡΑΣ ΚΛΙΜΑΚΑΣ ΚΑΙ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΞΗΡΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ ΜΕΤΑΞΥ ΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΜΑΚΡΑΣ ΚΛΙΜΑΚΑΣ ΚΑΙ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΞΗΡΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Εμμανουέλα Ιακωβίδου Επιβλέπων

Διαβάστε περισσότερα

«Βελτίωση της γνώσης σχετικά με τον καθορισμό της ελάχιστα

«Βελτίωση της γνώσης σχετικά με τον καθορισμό της ελάχιστα Αποτελέσματα και προκλήσεις της Πράξης: «Βελτίωση της γνώσης σχετικά με τον καθορισμό της ελάχιστα απαιτούμενης στάθμης/παροχής υδάτινων σωμάτων» Πρόγραμμα «GR02 ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Προτεινόμενα θέματα διπλωματικών εργασιών (ακαδημαϊκό έτος )

Προτεινόμενα θέματα διπλωματικών εργασιών (ακαδημαϊκό έτος ) Τομέας Βιολογίας Φυτών Προτεινόμενα θέματα διπλωματικών εργασιών (ακαδημαϊκό έτος 2016-2017) Εργαστήριο Βοτανικής Δημήτριος Τζανουδάκης, Καθηγητής Χλωριδική μελέτη μιας γεωγραφικής περιοχής (η περιοχή

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 7: Απογραφή Πληθυσμού Θαλασσοπουλιών ως Βιοδείκτες

Ενότητα 7: Απογραφή Πληθυσμού Θαλασσοπουλιών ως Βιοδείκτες Ενότητα 7: Απογραφή Πληθυσμού Θαλασσοπουλιών ως Βιοδείκτες Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού

Διαβάστε περισσότερα

Νησιωτική Βιογεωγραφία

Νησιωτική Βιογεωγραφία Νησιωτική Βιογεωγραφία Κατερίνα Βαρδινογιάννη Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης - Πανεπιστήμιο Κρήτης Ηράκλειο 2018 Τι είναι νησί Τύποι νησιών Νησιά Πραγματικά νησιά (γεωγραφικά νησιά) Ωκεάνια νησιά Ηπειρωτικά

Διαβάστε περισσότερα

Εξελικτική Οικολογία - Διάλεξη 6

Εξελικτική Οικολογία - Διάλεξη 6 Εξελικτική Οικολογία - Διάλεξη 6 Νησιωτική Βιογεωγραφία Εισηγητής Επικ. Καθ. Πουλακάκης Νίκος poulakakis@nhmc.uoc.gr Νησιωτική Βιογεωγραφία Βιογεωγραφία: Η μελέτη της κατανομής των οργανισμών στο χώρο

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΠΟΔΑΡΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΕΔΙΑΔΑ ΤΗΣ ΜΕΣΣΑΡΑΣ

ΧΗΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΠΟΔΑΡΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΕΔΙΑΔΑ ΤΗΣ ΜΕΣΣΑΡΑΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Δ/ΝΣΗ ΥΔΑΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΥΠΕΧΩΔΕ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΤΥΠΟΥ ΙΙ ΧΗΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΠΟΔΑΡΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΕΔΙΑΔΑ ΤΗΣ ΜΕΣΣΑΡΑΣ ΜΑΡΙΝΟΣ ΚΡΙΤΣΩΤΑΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ερευνητική δραστηριότητα στην Υπηρεσία Θήρας & Πανίδας

Ερευνητική δραστηριότητα στην Υπηρεσία Θήρας & Πανίδας Ερευνητική δραστηριότητα στην Υπηρεσία Θήρας & Πανίδας ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΘΗΡΑΣ & ΠΑΝΙΔΑΣ (ΥΘΠ) Η Υπηρεσία Θήρας & Πανίδας υπάγεται στο ΥΠΕΣ και είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση της Πανίδας, η οποία περιλαμβάνει

Διαβάστε περισσότερα

Πρόλογος...11. 1. Οργανισμοί...15

Πρόλογος...11. 1. Οργανισμοί...15 Περιεχόμενα Πρόλογος...11 1. Οργανισμοί...15 1.1 Οργανισμοί και είδη...15 1.1.1 Ιδιότητες των οργανισμών...15 1.1.2 Φαινότυπος, γονότυπος, οικότυπος...17 1.1.3 Η έννοια του είδους και ο αριθμός των ειδών...19

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΛΙΣΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΜΙΤΟΝΟΕΙΔΗ ΚΑΜΠΥΛΗ ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΩΣ ΔΕΙΚΤΗ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΛΙΣΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΜΙΤΟΝΟΕΙΔΗ ΚΑΜΠΥΛΗ ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΩΣ ΔΕΙΚΤΗ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΛΙΣΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΜΙΤΟΝΟΕΙΔΗ ΚΑΜΠΥΛΗ ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΩΣ ΔΕΙΚΤΗ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ Καλύβας Θ., Ζέρβας Ε.¹ ¹ Σχολή Θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 1: ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 1: ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 1: ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ Α. Θεωρητικό υπόβαθρο Τι είναι βιοποικιλότητα; Η «βιολογική ποικιλότητα» ή «βιοποικιλότητα» αναφέρεται στην ποικιλία όλων των ζωντανών οργανισμών και των οικοσυστημάτων

Διαβάστε περισσότερα

http://www.landscape-ecology.org/index.php?id=2 2oς Παγκόσμιος Πόλεμος. Περιφερειακή Γεωγραφία (regional geography) + Βοτανική + αεροφωτογραφία Ο γερμανός γεωγράφος Carl Troll (1899-1975) ήλπιζε ότι θα

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΔΕΙΚΤΗ ΕΝV06: ΑΠΟΚΟΠΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΔΕΙΚΤΗ ΕΝV06: ΑΠΟΚΟΠΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΔΕΛΤΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΔΕΙΚΤΗ ΟΡΙΣΜΟΣ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ Ο δείκτης προσδιορίζει τα ενδεχόμενα προβλήματα αποκοπής επικοινωνίας δασικών εκτάσεων, τόπων φυσικού κάλλους ή άλλων σημαντικών οικοσυστημάτων. Η αποκοπή

Διαβάστε περισσότερα

Curran et al.,**. Davies et al ,**, ,***,**/

Curran et al.,**. Davies et al ,**, ,***,**/ * + *, * - *. * / + Curran et al.,**. Davies et al. +332 +332,**,,***,**/, +333 ++ Daisuke Hattori, Tanaka Kenzo, Kazuo Okamura Irino, Ikuo Ninomiya, Katsutoshi Sakurai : Rehabilitation of the Tropical

Διαβάστε περισσότερα

Παρόχθιες Ζώνες. Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών. Ινστιτούτο Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων και Εσωτερικών Υδάτων. Δρ.

Παρόχθιες Ζώνες. Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών. Ινστιτούτο Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων και Εσωτερικών Υδάτων. Δρ. Παρόχθιες Ζώνες Ινστιτούτο Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων και Εσωτερικών Υδάτων Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών Δρ. Σταμάτης Ζόγκαρης 1. Εισαγωγικά Ποταμολογική Προσέγγιση 2. Ορισμοί 3. Αναγνώριση Απογραφή

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΥΔΡΟΒΙΟΤΟΠΟΙ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ

ΟΙ ΥΔΡΟΒΙΟΤΟΠΟΙ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ ΟΙ ΥΔΡΟΒΙΟΤΟΠΟΙ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ Υδατικά οικοσυστήματα Στη βιόσφαιρα υπάρχουν δύο είδη οικοσυστημάτων: τα υδάτινα και τα χερσαία. Tα υδάτινα οικοσυστήματα διαχωρίζονται ανάλογα με την αλατότητα του νερού

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΔΕΙΚΤΗ ΕΝV06: ΑΠΟΚΟΠΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΔΕΙΚΤΗ ΕΝV06: ΑΠΟΚΟΠΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΔΕΛΤΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΔΕΙΚΤΗ ΟΡΙΣΜΟΣ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ Ο δείκτης προσδιορίζει τα ενδεχόμενα προβλήματα αποκοπής επικοινωνίας δασικών εκτάσεων, τόπων φυσικού κάλλους ή άλλων σημαντικών οικοσυστημάτων. Η αποκοπή

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση οικολογικής ποιότητας τεσσάρων ελληνικών λιμνών με βάση τα υδρόβια μακρόφυτα πρώτα αποτελέσματα.

Αξιολόγηση οικολογικής ποιότητας τεσσάρων ελληνικών λιμνών με βάση τα υδρόβια μακρόφυτα πρώτα αποτελέσματα. Αξιολόγηση οικολογικής ποιότητας τεσσάρων ελληνικών λιμνών με βάση τα υδρόβια μακρόφυτα πρώτα αποτελέσματα. Δημήτριος Ζέρβας, Γεώργιος Πουλής, Βασιλική Τσιαούση Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων, Μουσείο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΜΕΛΕΤΩΝ ΕΙΔΙΚΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ. Γιώργος Βαβίζος Βιολόγος Eco-Consultants S.A.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΜΕΛΕΤΩΝ ΕΙΔΙΚΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ. Γιώργος Βαβίζος Βιολόγος Eco-Consultants S.A. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΜΕΛΕΤΩΝ ΕΙΔΙΚΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Γιώργος Βαβίζος Βιολόγος Eco-Consultants S.A. 1 Εισαγωγή Η εισήγηση αυτή αποσκοπεί: Στον εντοπισμό της αξιοπιστίας των νομοθετημένων τεχνικών

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Πτυχιακή Διατριβή Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΟΥ CΗ 4 ΣΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές αειφορίας και διαχείρισης Βιολογία της Διατήρησης

Αρχές αειφορίας και διαχείρισης Βιολογία της Διατήρησης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Αρχές αειφορίας και διαχείρισης Βιολογία της Διατήρησης Ενότητα 4: Μικροί πληθυσμοί οικολογία & τρωτότητα Καθηγητής Παντής Ιωάννης Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Τι θα έπρεπε κάθε βιολόγος να ξέρει για τον ανθρώπινο πληθυσμό. Λίγοι επιστήμονες. ανθρώπινο πληθυσμό ως τη ρίζα της υποβάθμισης του περιβάλλοντος

Τι θα έπρεπε κάθε βιολόγος να ξέρει για τον ανθρώπινο πληθυσμό. Λίγοι επιστήμονες. ανθρώπινο πληθυσμό ως τη ρίζα της υποβάθμισης του περιβάλλοντος Το Σύνδροµο Αστικών Ρεµάτων (The Urban Stream Syndrome) Ιωάννης Καραούζας Ινστιτούτο Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων και Εσωτερικών Υδάτων, ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., 46.7 χλµ Αθηνών-Σουνίου, 19013 Ανάβυσσος, Αττική. ikarz@hcmr.gr

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΥΛΗΣ Δρ. Κώστας Ποϊραζίδης, Δασολόγος ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2009-2010 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΥΛΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 1: Εισαγωγή στην επιστήμη της Οικολογίας,

Διαβάστε περισσότερα

3/20/2011 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ

3/20/2011 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ Ι. Οι εργασίες θα ακολουθούν τη διδασκόμενη ύλη. ΙΙ. Θα γίνεται εκτενής χρήση του Διαδικτύου & άλλων ελληνικών και διεθνών ββλ βιβλιογραφικών πηγών. ΙΙΙ. Η παράδοση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ - ΤΟΜΕΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΦΥΤΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ - ΤΟΜΕΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΦΥΤΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ - ΤΟΜΕΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΦΥΤΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ-ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Διατριβή Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ 4. ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ 4. ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ 4. ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ Ως βιοποικιλότητα ορίζεται «το σύνολο της γενετικά καθοριζόμενης ποικιλομορφίας, από τα γονίδια ενός τοπικού πληθυσμού ή είδους, τα είδη που αποτελούν μια

Διαβάστε περισσότερα

Η Ρύθµιση του Πλούτου των Ειδών ιαφόρων Ταξινοµικών Οµάδων σε Σχέση µε Περιβαλλοντικές Παραµέτρους σε Παγκόσµια Κλίµακα

Η Ρύθµιση του Πλούτου των Ειδών ιαφόρων Ταξινοµικών Οµάδων σε Σχέση µε Περιβαλλοντικές Παραµέτρους σε Παγκόσµια Κλίµακα ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΖΩΩΝ Μεταπτυχιακό ίπλωµα Ειδίκευσης στην Οικολογία- ιαχείριση και Προστασία Φυσικού Περιβάλλοντος Η Ρύθµιση του Πλούτου των Ειδών ιαφόρων Ταξινοµικών

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση της δομής και της ποικιλότητας των εδαφικών κολεοπτέρων (οικογένειες: Carabidae και Tenebrionidae) σε ορεινά οικοσυστήματα

Ανάλυση της δομής και της ποικιλότητας των εδαφικών κολεοπτέρων (οικογένειες: Carabidae και Tenebrionidae) σε ορεινά οικοσυστήματα Ανάλυση της δομής και της ποικιλότητας των εδαφικών κολεοπτέρων (οικογένειες: Carabidae και Tenebrionidae) σε ορεινά οικοσυστήματα Ι. Αναστασίου, Χ. Γεωργιάδης & Α. Λεγάκις Τομέας Ζωολογίας Θαλάσσιας Βιολογίας,

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΤΟΠΙΟΥ. Χειμερινό εξάμηνο

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΤΟΠΙΟΥ. Χειμερινό εξάμηνο ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΤΟΠΙΟΥ Χειμερινό εξάμηνο 2009 2010 Κ. Ποϊραζίδης Δομή του Τοπίου ΕΙΣΗΓΗΣΗ 2 ΔΟΜΗ του ΤΟΠΙΟΥ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΔΟΜΗ του ΤΟΠΙΟΥ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ Την επόμενη μέρα από τη μεγάλη φωτιά, εξερευνήσαμε τη μαυρισμένη

Διαβάστε περισσότερα

Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο - D033411/01 - ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1.

Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο - D033411/01 - ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1. Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 22 Ιουλίου 2014 (OR. en) 12111/14 ADD 1 ENV 685 ΔΙΑΒΙΒΑΣΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Ημερομηνία Παραλαβής: Αποδέκτης: Ευρωπαϊκή Επιτροπή 15 Ιουλίου 2014 Γενική Γραμματεία

Διαβάστε περισσότερα

ιαχείριση Υδατικών Οικοσυστηµάτων: Τυπολογία ρ. Παναγιώτης ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ ΗΣ /ντης Ερευνών Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών

ιαχείριση Υδατικών Οικοσυστηµάτων: Τυπολογία ρ. Παναγιώτης ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ ΗΣ /ντης Ερευνών Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών ιαχείριση Υδατικών Οικοσυστηµάτων: Τυπολογία ρ. Παναγιώτης ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ ΗΣ /ντης Ερευνών Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών Μήπως η Γη αποτελεί ενιαίο υδατικό οικοσύστηµα ; Η απάντηση εξαρτάται από το πώς

Διαβάστε περισσότερα

Παραδοτέο Π.1 (Π.1.1) Εκθέσεις για προµήθεια εκπαιδευτικού υλικού

Παραδοτέο Π.1 (Π.1.1) Εκθέσεις για προµήθεια εκπαιδευτικού υλικού 1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ Μέτρο 2.2 Αναµόρφωση Προγραµµάτων Προπτυχιακών Σπουδών ιεύρυνση Τριτοβάθµιας Κατ. Πράξης 2.2.2.α Αναµόρφωση Προγραµµάτων

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση και αποκατάσταση τοπίου με Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών: η περίπτωση του Εθνικού Δρυμού Snowdonia (UK)

Ανάλυση και αποκατάσταση τοπίου με Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών: η περίπτωση του Εθνικού Δρυμού Snowdonia (UK) Ανάλυση και αποκατάσταση τοπίου με Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών: η περίπτωση του Εθνικού Δρυμού Α. Γκαραβέλη Δ/νση Δασών, Ν. Μαγνησίας, Ξενοφώντος 1, 383 33 Βόλος, e-mail: anthi_gkaraveli@hotmail.com

Διαβάστε περισσότερα

Πληθυσμιακή και Εξελικτική Γενετική

Πληθυσμιακή και Εξελικτική Γενετική Οικολογία και Προστασία Δασικών Οικοσυστημάτων Πληθυσμιακή και Εξελικτική Γενετική & πληθυσμιακή δομή Εργαστήριο Δασικής Γενετικής Αριστοτέλης Χ. Παπαγεωργίου Πολλοί πληθυσμοί Εξετάσαμε τους εξελικτικούς

Διαβάστε περισσότερα

Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. Π.Μ.Σ. ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. Π.Μ.Σ. ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. Π.Μ.Σ. ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ 3 η Θεματική ενότητα: Ανάλυση μεθοδολογίας ερευνητικής εργασίας Σχεδιασμός έρευνας: Θεωρητικό πλαίσιο και ανάλυση μεθοδολογίας

Διαβάστε περισσότερα

PAR011 - Αλυκές Λάγκερη (Πλατιά Άμμος)

PAR011 - Αλυκές Λάγκερη (Πλατιά Άμμος) PAR011 - Αλυκές Λάγκερη (Πλατιά Άμμος) Περιγραφή Ο υγρότοπος των Αλυκών Λάγγερη βρίσκεται περίπου 4 χιλιόμετρα βορειανατολικά της Νάουσας στην Πάρο. Πρόκειται για υγρότοπο που αποτελείται από δύο εποχιακά

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση στο εργαστήριο του μαθήματος: Παλαιοοικολογία Οικοστρωματογραφία

Άσκηση στο εργαστήριο του μαθήματος: Παλαιοοικολογία Οικοστρωματογραφία Άσκηση στο εργαστήριο του μαθήματος: Παλαιοοικολογία Οικοστρωματογραφία Μέθοδοι εκτίμησης της σωματικής μάζας των απολιθωμένων οργανισμών Η σωματική μάζα έχει μεγάλη βιολογική σημασία. Συνδέεται με τη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΡΤΖΙΟΥ Ε. Ανασκόπηση. Λειτουργίας θυροφράγματος Κούλας και. Διαχείρισης στάθμης λίμνης Μικρής Πρέσπας. έτους 2013

ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΡΤΖΙΟΥ Ε. Ανασκόπηση. Λειτουργίας θυροφράγματος Κούλας και. Διαχείρισης στάθμης λίμνης Μικρής Πρέσπας. έτους 2013 ΜΕΡΤΖΙΟΥ Ε. ΕΚΘΕΣΗ Ανασκόπηση Λειτουργίας θυροφράγματος Κούλας και Διαχείρισης στάθμης λίμνης Μικρής Πρέσπας έτους 2013 Ιανουάριος 2014 Αγ. Γερμανός, Πρέσπα Εισαγωγή Η παρούσα έκθεση ανασκόπησης της λειτουργίας

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΕΙΚΤΩΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΕΔΑΦΟΥΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΕΙΚΤΩΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΕΔΑΦΟΥΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Πτυχιακή εργασία ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΕΙΚΤΩΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΕΔΑΦΟΥΣ [Μαρία Μαρκουλλή] Λεμεσός 2015 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΑΙΝΟΝΤΑΣ ΤΑ GIS ΣΤΗ ΠΡΑΞΗ ΤΟ ARCGIS 9.3. Α. Τσουχλαράκη, Γ. Αχιλλέως ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΙΝΑΚΕΣ

ΜΑΘΑΙΝΟΝΤΑΣ ΤΑ GIS ΣΤΗ ΠΡΑΞΗ ΤΟ ARCGIS 9.3. Α. Τσουχλαράκη, Γ. Αχιλλέως ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΙΝΑΚΕΣ ΜΑΘΑΙΝΟΝΤΑΣ ΤΑ GIS ΣΤΗ ΠΡΑΞΗ ΤΟ ARCGIS 9.3. Α. Τσουχλαράκη, Γ. Αχιλλέως ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΙΝΑΚΕΣ ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Ο αναγνώστης να αντιλαμβάνεται, να αναγνωρίζει και να διαχειρίζεται

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΒΙΟΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΤΩΝ ΙΧΘΥΩΝ ΤΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΥΔΑΤΩΝ ΤΗΣ ΒΑΛΚΑΝΙΚΗΣ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΑΝΘΗ

ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΒΙΟΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΤΩΝ ΙΧΘΥΩΝ ΤΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΥΔΑΤΩΝ ΤΗΣ ΒΑΛΚΑΝΙΚΗΣ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΑΝΘΗ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΒΙΟΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΤΩΝ ΙΧΘΥΩΝ ΤΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΥΔΑΤΩΝ ΤΗΣ ΒΑΛΚΑΝΙΚΗΣ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΑΝΘΗ Institute of Marine Biological Resources and Inland Waters Hellenic Centre for Marine

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΠΑΝΙΔΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΠΑΝΙΔΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΠΑΝΙΔΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Α. Λεγάκις Ζωολογικό Μουσείο, Τμ. Βιολογίας, Παν. Αθηνών 3 ο Συνέδριο Ελληνικής Οικολογικής & Ελληνικής Ζωολογικής Εταιρείας, Ιωάννινα, 16-19.11.2006

Διαβάστε περισσότερα

Βιογεωγραφία. Ένα ταξίδι στο χώρο και το χρόνο. Διαφάνειες του Α μέρους: Α. Τριχάς.

Βιογεωγραφία. Ένα ταξίδι στο χώρο και το χρόνο. Διαφάνειες του Α μέρους: Α. Τριχάς. Βιογεωγραφία Ένα ταξίδι στο χώρο και το χρόνο Διαφάνειες του Α μέρους: Α. Τριχάς. 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ, ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟΙ ΟΡΙΣΜΟΙ, ΙΣΤΟΡΙΑ, ΔΙΑΙΡΕΣΕΙΣ. 1. εισαγωγικά 1. εισαγωγικά 1. εισαγωγικά..walking up the beach,

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΑΙΝΟΝΤΑΣ ΤΑ GIS ΣΤΗ ΠΡΑΞΗ ΤΟ ARCGIS 9.3. Α. Τσουχλαράκη, Γ. Αχιλλέως ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΕΠΙΛΟΓΗ ΧΩΡΙΚΩΝ ΟΝΤΟΤΗΤΩΝ

ΜΑΘΑΙΝΟΝΤΑΣ ΤΑ GIS ΣΤΗ ΠΡΑΞΗ ΤΟ ARCGIS 9.3. Α. Τσουχλαράκη, Γ. Αχιλλέως ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΕΠΙΛΟΓΗ ΧΩΡΙΚΩΝ ΟΝΤΟΤΗΤΩΝ ΜΑΘΑΙΝΟΝΤΑΣ ΤΑ GIS ΣΤΗ ΠΡΑΞΗ ΤΟ ARCGIS 9.3. Α. Τσουχλαράκη, Γ. Αχιλλέως ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΕΠΙΛΟΓΗ ΧΩΡΙΚΩΝ ΟΝΤΟΤΗΤΩΝ ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Να γνωρίζει τα εργαλεία που του παρέχονται από το σύστημα ArcGIS για να

Διαβάστε περισσότερα

Χειμερινό εξάμηνο

Χειμερινό εξάμηνο Μεταβατική Αγωγή Θερμότητας: Ανάλυση Ολοκληρωτικού Συστήματος Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Παραγωγής 1 Μεταβατική Αγωγή (ranen conducon Πολλά προβλήματα μεταφοράς θερμότητας εξαρτώνται από

Διαβάστε περισσότερα

ΑΘΗΝΑ 2013 ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΟΥ ΥΔΑΤΟΣ (ΛYΜΑΤΩΝ) FRAMME - LIFE08 NAT/GR/000533 ΡΟΔΟΣ

ΑΘΗΝΑ 2013 ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΟΥ ΥΔΑΤΟΣ (ΛYΜΑΤΩΝ) FRAMME - LIFE08 NAT/GR/000533 ΡΟΔΟΣ FRAMME LIFE 08 NAT//GR//000533 ΑΘΗΝΑ 2013 ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΟΥ ΥΔΑΤΟΣ (ΛYΜΑΤΩΝ) FRAMME - LIFE08 NAT/GR/000533 ΡΟΔΟΣ Το FRAMME, "Μεθοδολογία Αποκατάστασης Πυρόπληκτων Μεσογειακών Δασών - Ασφάλεια & Αποδοτικότητα

Διαβάστε περισσότερα

Ασκήσεις για την οικολογία (ΙΙ)

Ασκήσεις για την οικολογία (ΙΙ) ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ Ασκήσεις για την οικολογία (ΙΙ) οκιµαστικές ασκήσεις - Ιούνιος 2012 1. οκιµαστική εξέταση

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ -ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΑ

ΦΥΣΙΚΗ -ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΑ Γιάννης Λ. Τσιρογιάννης Γεωργικός Μηχανικός M.Sc., PhD Επίκουρος Καθηγητής ΤΕΙ Ηπείρου Τμ. Τεχνολόγων Γεωπόνων Κατ. Ανθοκομίας Αρχιτεκτονικής Τοπίου ΦΥΣΙΚΗ -ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΑ Κλιματική αλλαγή

Διαβάστε περισσότερα

Ποικιλότητα βλάστησης λιβαδικών οικοτόπων στα

Ποικιλότητα βλάστησης λιβαδικών οικοτόπων στα Ποικιλότητα βλάστησης λιβαδικών οικοτόπων στα Πιέρια όρη Ποικιλότητα βλάστησης λιβαδικών οικοτόπων στα Πιέρια όρη Α. Ιώβη και Β. Π. Παπαναστάσης Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

... ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΤΑ ΝΗΣΙΑ ΩΣ ΦΥΣΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ

... ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΤΑ ΝΗΣΙΑ ΩΣ ΦΥΣΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος των συγγραφέων στην ελληνική έκδοση.....................................................v Preface for the greek edition........................................................................

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΟΙΚΟΤΟΞΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ

ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΟΙΚΟΤΟΞΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΟΙΚΟΤΟΞΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ Ε. Μπακέας, 2013 Πηγή: Α. Βαλαβανίδης «Οικοτοξικολογία και Περιβαλλοντική Τοξικολογία», Τµήµα Χηµείας, ΕΚΠΑ, Αθήνα 2007, Κεφ.11. Οι κυριότεροι τοµείς οικοτοξικολογικών

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ 3 Ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ (2 Ο κεφάλαιο) ΘΕΜΑΤΑ ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις Α1 έως Α5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ

ΕΘΝΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ ΕΘΝΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ «Οι Πυρκαγιές στην προστατευόμενη περιοχή του Δέλτα Νέστου» Υπεύθυνος Προγράμματος Επόπτευσης Φύλαξης ΕΠΑΜΑΘ Αλέξανδρος Χαντζάρας M.Sc. Περιβαλλοντολόγος Δέλτα

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΑΙΝΟΝΤΑΣ ΤΑ GIS ΣΤΗ ΠΡΑΞΗ ΤΟ ARCGIS 9.3. Α. Τσουχλαράκη, Γ. Αχιλλέως ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ΧΩΡΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ

ΜΑΘΑΙΝΟΝΤΑΣ ΤΑ GIS ΣΤΗ ΠΡΑΞΗ ΤΟ ARCGIS 9.3. Α. Τσουχλαράκη, Γ. Αχιλλέως ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ΧΩΡΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ ΜΑΘΑΙΝΟΝΤΑΣ ΤΑ GIS ΣΤΗ ΠΡΑΞΗ ΤΟ ARCGIS 9.3. Α. Τσουχλαράκη, Γ. Αχιλλέως ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ΧΩΡΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Να γνωρίζει τα εργαλεία που του παρέχονται από το σύστημα ArcGIS για να μπορεί

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Δασικής Γενετικής και Βελτίωσης Δασοπονικών Ειδών. Προστασία Γενετικής Βιολογικής Ποικιλότητας

Εργαστήριο Δασικής Γενετικής και Βελτίωσης Δασοπονικών Ειδών. Προστασία Γενετικής Βιολογικής Ποικιλότητας Εργαστήριο Δασικής Γενετικής και Βελτίωσης Δασοπονικών Ειδών Προστασία Γενετικής Βιολογικής Ποικιλότητας 1 Βιολογική ποικιλότητα Βιολογική ποικιλότητα ή βιοποικιλότητα Έννοια με ευρεία αναφορά σε διεθνείς

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΜΗΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Μυτιλήνη, 24.03.2017 Αρ.Πρωτ.: 397 Θέμα: Συγκρότηση Εκλεκτορικού Σώματος για την εκλογή καθηγητή του Τμήματος Περιβάλλοντος στο γνωστικό αντικείμενο

Διαβάστε περισσότερα

Ερευνητική διαδικασία και συγγραφή διατριβής: Μεθοδολογικές παρατηρήσεις ρ. Ηλίας Μαυροειδής Σ.Ε.Π., Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο Τα στάδια της ερευνητικής διαδικασίας Τα βασικά στάδια για την εκπόνηση

Διαβάστε περισσότερα

ιαχείριση Υδατικών Οικοσυστηµάτων: Μεταβατικά ύδατα ρ. Παναγιώτης ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ ΗΣ /ντης Ερευνών Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών

ιαχείριση Υδατικών Οικοσυστηµάτων: Μεταβατικά ύδατα ρ. Παναγιώτης ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ ΗΣ /ντης Ερευνών Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών ιαχείριση Υδατικών Οικοσυστηµάτων: Μεταβατικά ύδατα ρ. Παναγιώτης ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ ΗΣ /ντης Ερευνών Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών Μεταβατικά ύδατα (transitional waters) σύµφωνα µε την Οδηγία Πλαίσιο για τα

Διαβάστε περισσότερα

Βιομαθηματικά BIO-156. Ντίνα Λύκα. Εισαγωγή. Εαρινό Εξάμηνο, 2018

Βιομαθηματικά BIO-156. Ντίνα Λύκα. Εισαγωγή. Εαρινό Εξάμηνο, 2018 Βιομαθηματικά BIO-156 Εισαγωγή Ντίνα Λύκα Εαρινό Εξάμηνο, 2018 lika@uoc.gr Μαθηματικά Μοντέλα στη Βιολογία Ένα μαθηματικό μοντέλο είναι ένα σύνολο υποθέσεων για κάποιο βιολογικό σύστημα, εκφρασμένες με

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΚΑΙ Η ΙΕΡΑΡΧΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ

ΤΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΚΑΙ Η ΙΕΡΑΡΧΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ Οι πόλεις δεν έχουν το ίδιο μέγεθος, αλλά όσο αυξάνεται ο πληθυσμός των πόλεων τόσο μειώνεται ο αριθμός τους. Οι οικισμοί βρίσκονται σε συνεχείς σχέσεις αλληλεξάρτησης, οι οποίες μεταβάλλονται με το χρόνο

Διαβάστε περισσότερα

Ονοµατεπώνυµο... Α. Μ... ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ Γενική Οικολογία

Ονοµατεπώνυµο... Α. Μ... ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ Γενική Οικολογία ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ Γενική Οικολογία Iούλιος 013 Απαντήστε σε όλες τις Ενότητες Α-. Οι ενότητες Β- είναι ισότιµες,

Διαβάστε περισσότερα

βροχοπτώσεων 1 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μεγάλων Φραγµάτων Νοεµβρίου 2008, Λάρισα Ενότητα: Φράγµατα, θέµατα Υδραυλικής-Υδρολογίας

βροχοπτώσεων 1 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μεγάλων Φραγµάτων Νοεµβρίου 2008, Λάρισα Ενότητα: Φράγµατα, θέµατα Υδραυλικής-Υδρολογίας Σύγχρονες τάσεις στην εκτίµηση ακραίων βροχοπτώσεων 1 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μεγάλων Φραγµάτων 13-15 Νοεµβρίου 2008, Λάρισα Ενότητα: Φράγµατα, θέµατα Υδραυλικής-Υδρολογίας ηµήτρης Κουτσογιάννης και Νίκος

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση λιμνοθαλασσών & υγροτόπων

Διαχείριση λιμνοθαλασσών & υγροτόπων ΤΕΙ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΚΑΙ ΑΛΙΕΥΤΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ υπερ-αλατότητα υπο-αλατότητα Περιοχή εσωτερικών υδάτων VI S%o S%o VI V Λογαρού IV V Ροδιά Τσουκαλιό IV III II I II III S%o Θαλασσια περιοχή

Διαβάστε περισσότερα

Τ.Ε.Ι. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΓΡΑΜΜΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ

Τ.Ε.Ι. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΓΡΑΜΜΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ Τ.Ε.Ι. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΓΡΑΜΜΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: Δρ. Ιωάννης Σ. Τουρτούρας Μηχανικός Παραγωγής & Διοίκησης Δ.Π.Θ. Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΛΙΒΑΔΙΚΟΥ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΛΙΒΑΔΙΚΟΥ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΛΙΒΑΔΙΚΟΥ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Όλα τα έμβια όντα συνυπάρχουν με αβιοτικούς παράγοντες με τους οποίους αλληλεπιδρούν. Υπάρχουν οργανισμοί: 1. Αυτότροφοι (Δεσμεύουν την ηλιακή ενέργεια και μέσω της

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΙΚΤΕΣ ΤΟΠΙΟΥ (μέρος 2 ο )

ΔΕΙΚΤΕΣ ΤΟΠΙΟΥ (μέρος 2 ο ) ΔΕΙΚΤΕΣ ΤΟΠΙΟΥ (μέρος 2 ο ) ΔΕΙΚΤΕΣ ΔΙΑΡΘΩΣΗΣ (Configuration) Δρ. Κώστας Ποϊραζίδης, Δασολόγος ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2009 2010 7 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2009 Ποσοτικοποιώντας τα χαρακτηριστικά:

Διαβάστε περισσότερα

AND019 - Έλος Κρεμμύδες

AND019 - Έλος Κρεμμύδες AND019 - Έλος Κρεμμύδες Περιγραφή Το έλος Κρεμμύδες βρίσκεται περίπου 3 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του οικισμού Κόρθι στην Άνδρο. Τροφοδοτείται από δύο ρύακες περιοδικής ροής και λόγω της απομόνωσής του

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος υποθέσεων και διαστήματα εμπιστοσύνης

Έλεγχος υποθέσεων και διαστήματα εμπιστοσύνης 1 Έλεγχος υποθέσεων και διαστήματα εμπιστοσύνης Όπως γνωρίζουμε από προηγούμενα κεφάλαια, στόχος των περισσότερων στατιστικών αναλύσεων, είναι η έγκυρη γενίκευση των συμπερασμάτων, που προέρχονται από

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ. Μαρία Κιτριλάκη ΠΕ04.04

ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ. Μαρία Κιτριλάκη ΠΕ04.04 ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ Μαρία Κιτριλάκη Διαχείριση φυσικών περιοχών Η σύγχρονη αντίληψη για τη διαχείριση των φυσικών περιοχών δεν κυριαρχείται από την παλαιότερη τακτική της εξάντλησης αλλά από

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Χειμερινό εξάμηνο Κ. Ποϊραζίδης Μ. Γραμματικάκη

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Χειμερινό εξάμηνο Κ. Ποϊραζίδης Μ. Γραμματικάκη Διαχείριση Άγριας Πανίδας ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Χειμερινό εξάμηνο 2011-2012 Κ. Ποϊραζίδης Μ. Γραμματικάκη Διαχείριση Άγριας Πανίδας Ενότητα 1: ΒΙΟΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ ΜΕΘΟΔΟΙ ΒΙΟΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ απογραφικές δειγματοληπτικές

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ. Χλωρίδα και Πανίδα

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ. Χλωρίδα και Πανίδα ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Χλωρίδα και Πανίδα ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ Ερωτήσεις της µορφής σωστό-λάθος Σηµειώστε αν είναι σωστή ή λάθος καθεµιά από τις παρακάτω προτάσεις περιβάλλοντας µε ένα κύκλο το αντίστοιχο

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΘΕΜΑΤΑ. ήταν ο κάθε ένας από αυτούς και σε ποιον από αυτούς σχηματίστηκε η Ελλάδα;

ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΘΕΜΑΤΑ. ήταν ο κάθε ένας από αυτούς και σε ποιον από αυτούς σχηματίστηκε η Ελλάδα; ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΘΕΜΑ 1 ο (Μονάδες 3,3) 1. Ποια είναι η διοικητική ιεραρχία των πόλεων στην Ελλάδα; Πως λέγεται ο διοικητής του κάθε διοικητικού τομέα; 2. Ποιους γεωλογικούς αιώνες περιλαμβάνει η γεωλογική

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο Τοπολογικές απεικονίσεις Αζιμουθιακή ισόχρονη απεικόνιση

Κεφάλαιο Τοπολογικές απεικονίσεις Αζιμουθιακή ισόχρονη απεικόνιση Κεφάλαιο 9 Σύνοψη Στο κεφάλαιο αυτό, περιγράφονται αναλυτικές χαρτογραφικές μέθοδοι μετασχηματισμού του χώρου, μετατρέποντας τη γεωμετρία του χάρτη με τρόπο που να απεικονίζεται το ίδιο το χωρικό φαινόμενο

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές αειφορίας και διαχείρισης Βιολογία της Διατήρησης

Αρχές αειφορίας και διαχείρισης Βιολογία της Διατήρησης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Αρχές αειφορίας και διαχείρισης Βιολογία της Διατήρησης Ενότητα 2: Οικονομία, Αξία & Ηθική της Βιολογίας Διατήρησης Καθηγητής Παντής Ιωάννης

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΓΡΙΑΣ ΠΑΝΙΔΑΣ 7. ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΕΙΚΤΩΝ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΓΡΙΑΣ ΠΑΝΙΔΑΣ 7. ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΕΙΚΤΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΓΡΙΑΣ ΠΑΝΙΔΑΣ 7. ΔΕΙΚΤΩΝ Δειγματοληπτικές μέθοδοι Δ. Μέθοδοι δεικτών σχετικής αφθονίας Μέθοδος κοπρανοσωρών Καταγραφή ιχνών Καταγραφή με προβολέα Έμμεση μέθοδος με μαθηματικά υποδείγματα -

Διαβάστε περισσότερα

DΒ1.8 Quantitative analysis of the pressures exerted from irrigation on surface waters and Lake Ismarida of the Prefecture of Rodopi

DΒ1.8 Quantitative analysis of the pressures exerted from irrigation on surface waters and Lake Ismarida of the Prefecture of Rodopi "Προστασία και Ανόρθωση Υδατικών και ασικών Πόρων Νοµού Ροδόπης" ΥΠΟΕΡΓΟ Β ράση Β1 Β1.3 Simulation of surface waters in the Prefecture of Rodopi using MIKE SHE/MIKE 11 ΠΒ1.8 Ποσοτική ανάλυση των πιέσεων

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση της μεθοδολογίας επισκόπησης υδρόβιων μακροφύτων ως μέσου για την αξιολόγηση της οικολογικής κατάστασης των ελληνικών λιμνών

Παρουσίαση της μεθοδολογίας επισκόπησης υδρόβιων μακροφύτων ως μέσου για την αξιολόγηση της οικολογικής κατάστασης των ελληνικών λιμνών Παρουσίαση της μεθοδολογίας επισκόπησης υδρόβιων μακροφύτων ως μέσου για την αξιολόγηση της οικολογικής κατάστασης των ελληνικών λιμνών Γιώργος Πουλής, Δημήτρης Ζέρβας, Βασιλική Τσιαούση e-mail: gpoulis@ekby.gr

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ

ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ Εσείς Γιατί επιλέξατε το μάθημα Τι περιμένετε από τις ώρες που θα περάσετε διδασκόμενοι μαζί μας; Προτάσεις ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ Ι. Οι εργασίες θα ακολουθούν

Διαβάστε περισσότερα

Ποσοτικές ερευνητικές προσεγγίσεις

Ποσοτικές ερευνητικές προσεγγίσεις ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ (PROJECT) Ποσοτικές ερευνητικές προσεγγίσεις (Quantitative Approaches to Research) Δρ ΚΟΡΡΕΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΘΗΝΑ 2013 Ποσοτικές ερευνητικές προσεγγίσεις (Quantitative Research

Διαβάστε περισσότερα

iii ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος

iii ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος iii ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος xi 1 Αντικείμενα των Πιθανοτήτων και της Στατιστικής 1 1.1 Πιθανοτικά Πρότυπα και Αντικείμενο των Πιθανοτήτων, 1 1.2 Αντικείμενο της Στατιστικής, 3 1.3 Ο Ρόλος των Πιθανοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΑΓΏΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΑΛΑΣΣΙΑ

ΑΛΛΑΓΏΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΟΙ ΕΠΙ ΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΑΛΛΑΓΏΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΑΛΙΕΙΑ ρ. Κώστας Παπακωνσταντίνου τ /ντής του Ινστιτούτου Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων τ. /ντής του Ινστιτούτου Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων Ελληνικό

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΤΟΠΙΟΥ. Σχετικά με το μάθημα

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΤΟΠΙΟΥ. Σχετικά με το μάθημα ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΤΟΠΙΟΥ Εργαστήριο Εαρινό εξάμηνο 2010 2011 Κ. Ποϊραζίδης Ορισμός και έννοια του τοπίου. Δομή του τοπίου. Ποσοτικοποίηση των χαρακτηριστικών του τοπίου. Κατανόηση των βασικών δεικτών τοπίου. Ανάλυση

Διαβάστε περισσότερα

Η ερευνητική διαδικασία: Προετοιμασία ερευνητικής πρότασης

Η ερευνητική διαδικασία: Προετοιμασία ερευνητικής πρότασης Η ερευνητική διαδικασία: Προετοιμασία ερευνητικής πρότασης και συγγραφή ερευνητικής έκθεσης / διατριβής. Δρ. Ηλίας Μαυροειδής Σ.Ε.Π.,., Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο Τα στάδια της ερευνητικής διαδικασίας

Διαβάστε περισσότερα

εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου για την

εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου για την Αναγκαίες Μελέτες Υποβάθρου για την εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου για την Περιβαλλοντική Ευθύνη Σπύρος Παπαγρηγορίου, α αγρηγορ ου, Π.Μ. Μέλος ΜΕΠΑΑ/ ΤΕΕ 30 IOYNIOY 2010 Πλαίσιο Περιβαλλοντικής Ευθύνης

Διαβάστε περισσότερα

Προκαταρκτικά αποτελέσματα για την αναπαραγωγική βιολογία του Θαλασσοκόρακα (Phalacrocorax aristotelis desmarestii)στο Β. Αιγαίο

Προκαταρκτικά αποτελέσματα για την αναπαραγωγική βιολογία του Θαλασσοκόρακα (Phalacrocorax aristotelis desmarestii)στο Β. Αιγαίο Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία Προκαταρκτικά αποτελέσματα για την αναπαραγωγική βιολογία του Θαλασσοκόρακα (Phalacrocorax aristotelis desmarestii)στο Β. Αιγαίο Κατσαδωράκης, Γ., Fric, J., Δημαλέξης, Α.,

Διαβάστε περισσότερα

Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών

Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών Το μητρώο των προστατευόμενων περιοχών σύμφωνα με τα οριζόμενα, που περιγράφεται στο Άρθρο 6 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ, περιλαμβάνει τις ακόλουθες κατηγορίες (Παράρτημα IV

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές αειφορίας και διαχείρισης Βιολογία της Διατήρησης

Αρχές αειφορίας και διαχείρισης Βιολογία της Διατήρησης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Αρχές αειφορίας και διαχείρισης Βιολογία της Διατήρησης Ενότητα 6: Προστατευόμενες περιοχές Καθηγητής Παντής Ιωάννης Άδειες Χρήσης Το

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ «ΓΚΡΙΖΕΣ ΖΩΝΕΣ» ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ

ΟΙ «ΓΚΡΙΖΕΣ ΖΩΝΕΣ» ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΟΙ «ΓΚΡΙΖΕΣ ΖΩΝΕΣ» ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ Αναστάσιος Λεγάκις Ζωολογικό Μουσείο, ΤΜ. Βιολογίας, Πανεπ. Αθηνών Διημερίδα: Έτος βιοποικιλότητας, η επόμενη μέρα και η ελληνική πραγματικότητα, Δίκτυο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΛΙΜΝΗΣ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΛΙΜΝΗΣ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΛΙΜΝΗΣ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ Η Λίμνη Παραλιμνίου είναι ένας εποχικός σημαντικός υδροβιότοπος της Κύπρου με σπάνια είδη πανίδας και χλωρίδας και έδωσε το όνομα και στην παρακείμενη πόλη, το Παραλίμνι.

Διαβάστε περισσότερα

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος. ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος. ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία 9 η Ενότητα Περιβαλλοντικοί παράγοντες (γενικά στοιχεία)

Διαβάστε περισσότερα