δημότης ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ Αριθμός φύλλου 7 - Ιούλιος - Αύγουστος Διανέμεται δωρεάν

Transcript

1 δημότης Πτολεμαΐδας ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ Αριθμός φύλλου 7 - Ιούλιος - Αύγουστος Διανέμεται δωρεάν ΑΝΟΙΧΤΟ ΛΑΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ (ΕΝΘΕΤΟ) Σελ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕ Η ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΣΤΗ ΜΑΥΡΟΠΗΓΗ Σελ. 8 Στο τελικό Σφυροβολίας των Ολυμπιακών Αγώνων του Πεκίνου η Στέλλα Παπαδοπούλου ΜΕΤΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΟΜΑΝΟΥ Σελ. 6 ΕΝΑ ΝΕΟ ΣΤΟΛΙΔΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗ ΝΕΟΛΑΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΖΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ Σελ. 38 ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΔΗΜΟΥ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ Σελ. 7 Έφυγε η «δασκάλα με τη χρυσή καρδιά» Σελ. 2 ΥΠΕΓΡΑΦΗ Η ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΟΥΣΕΙΑΚΗ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΩΝ ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΥΡΗΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ Σελ. 9 «Δεν υπάρχει κάτι το συνταρακτικό στη ζωή ενός αθλητή, συνταρακτική είναι η στιγμή του αγώνα». Έτσι περιγράφει την καθημερινότητά της η αθλήτρια του Αίολου Μακεδονίας Στέλλα Παπαδοπούλου, η οποία στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου στο άθλημα της σφύρας, άφησε έξω από τον τελικό τριάντα οκτώ από τις καλύτερες αθλήτριες του κόσμου. Η σφυροβόλος από την Πτολεμαϊδα, η οποία τίμησε τη χώρα, και έκανε περήφανη τη γενέτειρά της με τη συμμετοχή της στον τελικό του αθλήματος. Η Στέλλα 26 χρονών σήμερα, είναι αθλήτρια του Αιολου Μακεδονίας κατετάγη 4η στους Μεσογειακούς αγώνες το 2005, είναι Πανελληνιονίκης και μέλος της εθνικής ομάδας από το 1998, 1η στους Βαλκανικούς αγώνες στη φετινή διοργάνωση, ενώ μια σειρά μεταλλίων και τροπαίων κοσμεί κάθε γωνιά του σπιτιού της. Η συμμετοχή της, όμως, στον τελικό της σφυροβολίας στους Ολυμπιακούς του Πεκίνου και η κατάκτηση της 11ης θέσης, είναι, όπως και για κάθε αθλητή, η σημαντικότερη στιγμή στην καριέρα της. Η προετοιμασία της Στέλλας έγινε στη «βαλβίδα», όπως χαρακτηριστικά την αποκαλούν οι αθλητές, ενός από τους κλωβούς του σταδίου ρίψεων της Πτολεμαϊδας. Ενός κλωβού ολυμπιακών προδιαγραφών, παρόμοιου με εκείνο του Πεκίνου, όπου η σφύρα της Στέλλας έπεσε δυο φορές επάνω και με την τρίτη προσπάθεια έφτασε τα 64,97 μέτρα. Το προσωπικό ρεκόρ της Στέλλας είναι τα 72,10 μέτρα που είναι και Πανελλήνιο ρεκόρ. Ο Κώστας Κοροσίδης με την αθλήτριά του δεν φεύγουν για προετοιμασία σε άλλα μέρη του κόσμου αλλά προτιμούν να μένουν στο προπονητικό κέντρο της Πτολεμαϊδας. Ο ίδιος τονίζει με υπερηφάνεια πως το καλύτερο κομμάτι της περιοχής της Πτολεμαϊδας είναι τα παιδιά που ασχολούνται με τον αθλητισμό και διακρίνονται μετά από κόπο και προσωπική θυσία, «ο αθλητισμός είναι τρόπος ζωής, χαρά, διασκέδαση, συναίσθημα και μέσα από διαδικασία του γηπέδου νομίζω πως μαθαίνει ο νέος πολλά πράγματα για τη ζωή του γενικότερα». «Πιστεύω πως φέτος ο Θεός μου τα έχει δώσει όλα και τον ευχαριστώ γι αυτό». Ο Θεός δεν θα πάψει να είναι γενναιόδωρος μαζί σου γιατί πραγματικά το αξίζεις. Σωκράτης Μουτίδης Το α βραβείο πολυτιμότερου εκθέματος παρέλαβε ο Δήμος Πτολεμαΐδας για τη συμμετοχή του στην έκθεση «Λαϊκός Πολιτισμός» ΤΕΛΕΤΗ ΑΠΟΦΟΙΤΗΣΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΑΣΤΥΝΟΜΩΝ ΑΓΚΑΛΙΑΣΑΝ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΟΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΛΙΑΣ 2008 ΣΤΗΝ ΑΣΒΕΣΤΟΠΕΤΡΑ Σελ. 35 Σελ. 40 Σελ. 34

2 Κοινωνικά σελ.2 Έφυγε η «δασκάλα με τη χρυσή καρδιά» Έφυγε πλήρης ημερών η μεγάλη ευεργέτιδα του Δήμου Πτολεμαΐδας Χριστίνα Βούλγαρη. Στην νεκρώσιμη ακολουθία, που έγινε στη Θεσσαλονίκη, παραβρέθηκε ο Δήμαρχος Πτολεμαΐδας Γρηγόρης Τσιούμαρης, ο οποίος στο άγγελμα του θανάτου της αείμνηστης Χριστίνας Βούλγαρη, εξέφρασε τη βαθιά του λύπη για το χαμό της «δασκάλας με τη χρυσή καρδιά» και ανακοίνωσε την απόφασή του να γίνει η κηδεία της ευεργέτιδας με δαπάνη του Δήμου. Μάλιστα, ο κ. Τσιούμαρης ζήτησε από τους οικείους της εκλιπούσης να γίνει το μνημόσυνο της στην Πτολεμαΐδας, την οποία τόσο αγάπησε. Η Χριστίνα Βούλγαρη γέννημα της εορδαϊκής γης ευεργέτησε την ιδιαίτερη πατρίδα της. Το κτίριο Βούλγαρη, στο οποίο στεγάζεται το κέντρο εκπαίδευσης ενηλίκων, η πύλη του ανοιχτού πανεπιστημίου, το σχολείο δεύτερης ευκαιρίας και τόσες άλλες εκπαιδευτικές υποδομές για τους νέους και τα άτομα με αναπηρία, είναι ένα μόνο δείγμα της μεγάλης αγάπης που έτρεφε για την Πτολεμαϊδα. Η Χριστίνα ήταν η τελευταία που έφυγε από τη ζωή από τις τέσσερις κόρες του Θεοδόση Βούλγαρη, εκ των οποίων οι τρεις ήταν δασκάλες και η μια μοδίστρα. Κράτησε, δε, ζωντανή την παράδοση των ευεργετών της περιοχής. Ο Δήμος Πτολεμαΐδας τίμησε στις 15 Οκτωβρίου του 2003 σε μια σεμνή τελετή τη Χριστίνα Βούλγαρη για τη συνολική της προσφορά, αλλά δυστυχώς και παρά τις δεσμεύσεις της η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, επί υπουργίας Μαριέττας Γιαννάκου, δεν πρόλαβε να τιμήσει την αείμνηστη Χριστίνα Βούλγαρη. Ο Δήμαρχος Πτολεμαΐδας Γρηγόρης Τσιούμαρης συνδέθηκε με δεσμούς αγάπης και σεβασμού με τη Χριστίνα Βούλγαρη, η οποία εμπιστεύθηκε στον τότε νεαρό αρχιτέκτονα, τη μελέτη του πρότυπου κτιρίου Βούλγαρη. ΔΗΜΟΤΗΣ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ - ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ Την επιμέλεια της εφημερίδας έχει αρμόδια επιτροπή αποτελούμενη από τους: Γρηγόρη Τσιούμαρη, Δήμαρχο Πτολεμαϊδας Σοφία Τέλιου- Δεληδημήτρη, Δημοτική Σύμβουλο Γιάννη Ασπράγκαθο, Δημοτικό Σύμβουλο Άρη Προσκυνητόπουλο, Δημοτικό Σύμβουλο Την ευθύνη της σύνταξης των κειμένων έχουν οι: Κούλα Πουλασιχίδου, Γραφείο Τύπου Δήμου Πτολεμαϊδας, Δημοτικό Ραδιόφωνο Πτολεμαϊδας Ιωάννα Κωσταρέλλα, Γραφείο Τύπου Δήμου Πτολεμαϊδας Κώστας Μαυρίδης, δημοσιογράφος, Δημοτικό Ραδιόφωνο Πτολεμαϊδας Αναστασία Κοτζακόλιου, δημοσιογράφος Δημοτικό Ραδιόφωνο Πτολεμαΐδας Πηγές: Εφημερίδες «Πτολεμαίος» και «Εορδαϊκός Παλμός», Ρόη Βασβατέκη, Ράνια Στυλιάδου Εφημερίδα «Πρωϊνός Λόγος», Μαίρη Κεσκελίδου Ηλεκτρονική Εφημερίδα «Τα νέα της Πτολεμαϊδας» Εκτύπωση: ΛΙΘΟΓΡΑΦΙΑ - Ι. Αντωνιάδης - Θ. Ψαρράς Ν. Ραιδεστός - Θεσσαλονίκη Τηλ.: Fax: info@lithographia.gr

3 σελ.3 Πρωτοβουλίες - Συναντήσεις Δημάρχου ΣΤΗ ΔΕΞΙΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ ΠΑΡΑΒΡΕΘΗΚΕ Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ Στην επίσημη δεξίωση που διοργάνωσε ο πρέσβης της Αιγύπτου Χαμντί Λόζα για το εορτασμό της εθνικής επετείου της χώρας του, παραβρέθηκε ο Δήμαρχος Πτολεμαΐδας Γρηγόρης Τσιούμαρης, ανταποκρινόμενος στην τιμητική πρόσκληση που του απηύθυνε ο πρέσβης. Στη δεξίωση ήταν παρόντες πολλοί διπλωμάτες και εκπρόσωποι του πολιτικού και επιχειρηματικού κόσμου, οι οποίοι τίμησαν την εθνική επέτειο της Αιγύπτου. Ο Δήμαρχος Πτολεμαΐδας Γρηγόρης Τσιούμαρης είχε ιδιαίτερη συνομιλία με τον πρέσβη της Αιγύπτου, ο οποίος του εξέφρασε για άλλη μια φορά την εκτίμησή ΣΤΗ ΛΥΩΝ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ ΠΡΟΣΚΕΚΛΗΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΒΡΕΘΗΚΕ Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΙΟΥΜΑΡΗΣ Στη Λυών της Γαλλίας, προσκεκλημένος της δημάρχου του 5ου διαμερίσματος, που περιλαμβάνει το ιστορικό κέντρο της Λυών, Alexandrine Pesson, βρέθηκε ο Δήμαρχος Πτολεμαΐδας Γρηγόρης, προκειμένου να παρακολουθήσει τα εγκαίνια του Κέντρου Νεότητας και Πολιτισμού της πόλης. Μάλιστα, κατά τη διάρκεια της ομιλίας της στα εγκαίνια του Κέντρου Νεότητας και Πολιτισμού, η κ. Pesson αναφέρθηκε στην παρουσία του Δημάρχου Πτολεμαΐδας και ενήμερη για τις δραστηριότητες που αναπτύσσονται στην Πτολεμαϊδα, μίλησε με ιδιαίτερα κολακευτικά για το έργο που γίνεται στην περιοχή σε όλους τους τομείς. Ο Δήμαρχος Πτολεμαΐδας είχε συνάντηση εργασίας με την κ. Pesson, κατά τη διάρκεια της οποίας αναπτύχθηκαν ζητήματα συνεργασίας, μεταξύ των δύο πόλεων. του για το έργο της δημοτικής αρχής, ενώ δεσμεύτηκε μετά το τέλος του καλοκαιριού να ορίσει νέα συνάντηση, προκειμένου να συζητηθούν οι προοπτικές ανάπτυξης των διμερών σχέσεων, αλλά και η αδελφοποίηση με την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Ο Δήμαρχος Πτολεμαΐδας Γρηγόρης Τσιούμαρης έχει ανοιχτή γραμμή επαφής με την Αίγυπτο, συμμετέχοντας στις εκδηλώσεις που διοργανώνονται από την πρεσβεία και τον πολιτιστικό της οργανισμό και επιδιώκοντας να προωθήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις σχέσεις μεταξύ των δύο κρατών. Η δήμαρχος του ιστορικού κέντρου της Λυών ξενάγησε τον κ. Τσιούμαρη στα αξιοθέατα και τα έργα του δήμου, ενώ ο κ. Τσιούμαρης εντυπωσιάστηκε από τις εργατικές κατοικίες της περιοχής, οι οποίες έχουν φιλοτεχνηθεί και έχουν μετατραπεί από μουντά κτίρια σε πολύ όμορφες κατοικίες, δίνοντας ιδέες για την αξιοποίηση ανάλογων περιοχών στην Πτολεμαϊδα. Επίσης, ο κ. Τσιούμαρης συζήτησε την πιθανότητα συνεργασίας μεταξύ της σημαντικής χορωδίας της Λυών και του Δημοτικού Ωδείου Πτολεμαΐδας, ως εκκίνηση μιας ευρύτερης ανταλλαγής δραστηριοτήτων σε πολιτιστικό επίπεδο. Παρούσα σε όλη τη διάρκεια της επίσκεψης και η συντοπίτισσα Αμαλία Μάνου- Garzenne. Η ρητή αναφορά του εθνικού χωροταξικού σχεδίου στην έλευση φυσικού αερίου με αγωγούς που θα διέρχονται από την Πτολεμαϊδα, την Κοζάνη και τη Φλώρινα, πρόβλεψη που δεν υπήρχε στον αρχικό σχεδιασμό, δικαιώνει απόλυτα τους αγώνες του Δημάρχου Πτολεμαΐδας Γρηγόρη Τσιούμαρη, ο οποίος εδώ και καιρό ζητούσε επίμονα να εξεταστεί η σύνδεση του λεκανοπεδίου Τον ενθουσιασμό του για την ζεστασιά των κατοίκων και την άψογη φιλοξενία του Δήμου Πτολεμαΐδας εκφράζει σε επιστολή του προς τον Δήμαρχο Πτολεμαΐδας Γρηγόρη Τσιούμαρη, ο πρόεδρος του Συλλόγου Αιγυπτιωτών στην Ελλάδα κ. Στεφάνου. Ο κ. Στεφάνου επισκέφθηκε την περιοχή στις 19 και 20 Ιουλίου και με την ιδιότητα του μέλους του Συνδέσμου Απανταχού Καστελλοριζίων, στο πλαίσιο των πολιτιστικών εκδηλώσεων «Προφήτης Ηλίας 2008», που πραγμα- ΔΙΚΑΙΩΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΕΥΣΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ της Εορδαίας με τον υπό κατασκευή Ελληνο-Ιταλικό Αγωγό Φυσικού Αερίου, τονίζοντας ότι κάτι διαφορετικό θα σήμαινε υποβάθμιση της περιοχής. Ο κ. Τσιούμαρης, από το 1991 ως μέλος του διοίκησης του ΤΕΕ/Τ.Δ.Μ. αγωνίζεται για την έλευση του φυσικού αερίου στην περιοχή, καθώς με αυτό θα αλλάξει ριζικά η φυσιογνωμία της και θα δώσει αναπτυξιακή πνοή στο ΒΙΟΠΑ Πτολεμαΐδας, αλλά και στις υφιστάμενες ΒΙ.ΠΕ. Φλώρινας και Κοζάνης, ενώ θα διατηρήσει το λιγνίτη για επιπλέον χρόνια, παίζοντας στρατηγικό και καθοριστικό ρόλο στον στρατηγικό σχεδιασμό για την Αλβανία και τις γειτονικές χώρες των Βαλκανίων. Μάλιστα, στις 29 Μαΐου 2008 ο κ. Τσιούμαρης σε επιστολή- υπόμνημα του προς τον Υπουργό Ανάπτυξης κ. Χρήστο Φώλια ανέφερε σχετικά: «με την παρούσα επιστολή μας σας διαβιβάζουμε την διαμαρτυρία του Δήμου μας σχετικά με την έλλειψη πρόβλεψης, μέχρι σήμερα, για την διέλευση των αγωγών φυσικού αερίου Την άμεση πρόσληψη δέκα δημοτικών αστυνόμων πρότεινε ο Δήμαρχος Πτολεμαΐδας Γρηγόρης Τσιούμαρης Την πρόσληψη δέκα επιπλέον δημοτικών αστυνόμων, οι οποίοι θα ενισχύσουν τη δύναμη της δημοτικής αστυνομίας Πτολεμαΐδας, πρότεινε στην τελευταία συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου ο Δήμαρχος Πτολεμαΐδας Γρηγόρης Τσιούμαρης. Το σκεπτικό της πρότασης είναι να μπορεί η δημοτική αστυνομία να καλύπτει τις βάρδιες ολόκληρου τους εικοσιτετραώρου, κάτι το οποίο δεν μπορεί να γίνει σήμερα με το υπάρχον δυναμικό (26 άτομα). Ο κ. Τσιούμαρης τόνισε ότι είναι απαραίτητη η ενί- από το ενεργειακό κέντρο και τους Δήμους της Δυτικής Μακεδονίας, που αποτελεί πολύχρονο αίτημα των πολιτών και όλων των φορέων της περιοχής μας και θέμα ζωτικής σημασίας για την βιωσιμότητα ολόκληρης της περιφέρειάς μας. Ως ενεργειακός Δήμος, που επί μισόν αιώνα συσχετίζει την ανάπτυξη και την επιβίωσή του με την ηλεκτροπαραγωγή, παρακολουθούμε με αγωνία τις εξελίξεις στο θέμα της λιγνιτικής παραγωγής και των αποθεμάτων λιγνίτη. Οι προτάσεις και οι μελέτες των επιστημονικών φορέων συνηγορούν υπέρ της μικτής χρήσης φυσικού αερίου και λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή, που βελτιώνει τόσο τις περιβαλλοντικές παραμέτρους, όσο και την ενεργειακή αποδοτικότητα, αλλά και τον χρόνο ζωής των λιγνιτικών αποθεμάτων». Οι πρόσφατες εξελίξεις δικαιώνουν απόλυτα τις προσπάθειες της δημοτικής αρχής, που εδώ και χρόνια κάνει προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση. σχυση της δημοτικής αστυνομίας και η παρουσία της σε εικοσιτετράωρη βάση στους δρόμους και στις περιοχές της Πτολεμαΐδας, όπως είχε αρχικά σχεδιαστεί. Μάλιστα, ο Δήμαρχος Πτολεμαΐδας υπογράμμισε πως οι ανάγκες ελέγχου των καταστημάτων διασκέδασης για ηχορύπανση, η εποπτεία των ΧΑΔΑ για την ανεξέλεγκτη ρίψη μπαζών και η προστασία της κεντρικής πλατείας και των πάρκων από βανδαλισμούς κάνουν απαραίτητη την περαιτέρω ενίσχυση του δημοτικού σώματος. ΕΝΘΟΥΣΙΑΣΜΕΝΗ ΕΜΕΙΝΕ ΑΠΟ ΤΗ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΚΑΣΤΕΛΛΟΡΙΖΙΩΝ τοποιήθηκαν στο Τοπικό Διαμέρισμα Ασβεστόπετρας του Δήμου Πτολεμαΐδας και διοργάνωσαν από κοινού ο ομώνυμος τοπικός πολιτιστικός σύλλογος και ο Δήμος. Κατά την παραμονή του στην περιοχή ο πρόεδρος του Συλλόγου Αιγυπτιωτών Ελλήνων Σουέζ και Πορτ Τεουφίκ ξεναγήθηκε στο σύγχρονο Παλαιοντολογικό Μουσείο του δήμου Πτολεμαΐδας όπου εντυπωσιάστηκε από τα σπάνια ευρήματα, ενώ είχε συνάντηση με το σύλλογο Μικρασιατών Πτολεμαΐδας. Όπως υποσχέθηκε στον Δήμαρχο Πτολεμαΐδας Γρηγόρη Τσιούμαρη, ο κ. Στεφάνου θα εισηγηθεί στον Σύλλογο Αιγυπτιωτών Ελλήνων, που πρόσφατα επισκέφθηκε ο Δήμαρχος στην Αθήνα για την αδελφοποίηση με την Αλεξάνδρεια, να επισκεφθεί του χρόνου το καλοκαίρι την περιοχή μας, παρουσιάζοντας τον πολιτισμό που ανέπτυξαν οι Έλληνες στην Αίγυπτο, αλλά και ανατολίτικους χορούς. Αναλυτικά η επιστολή που έστειλε ο κ. Στεφάνου στον Δήμαρχο Πτολεμαΐδας Γρηγόρη Τσιούμαρη έχει ως εξής: Αγαπητέ μας Δήμαρχε Επιστρέψαμε στην Αθήνα κι όμως η καρδιά μας, πλημμυρισμένη από συγκίνηση, παρέμεινε στην μαγική Πτολεμαΐδα της ένδοξης Μακεδονία μας. Ήταν, αγαπητέ Δήμαρχε, το φυσικό επακόλουθο με τις πλέον εντυπωσιακές αναμνήσεις από την θερμή σας φιλοξενία, που θα μείνει αλησμόνητη. Εγώ προσωπικά και τα μέλη του Δ.Σ. δεν έχουμε λόγια να σας ευχαριστήσουμε. Με τη φιλοξενία σας τιμήσατε όχι μόνο τον Πρόεδρο και την Α Αντιπρόεδρο, αλλά δια μέσου αυτών όλα τα μέλη του Συλλόγου μας που πάντα αισθάνονται υπερήφανοι για τους θαυμάσιους Μακεδόνες. Δεχθείτε τις πιο θερμές ευχαριστίες, από όλα τα μέλη, για τη τιμή που μας κάνατε. Ευχόμαστε ολόψυχα καλή συνέχιση και επιτυχία στο δύσκολο έργο σας, έχοντας υπ όψη ότι ο Σύλλογος μας θα βρίσκεται πάντα στο πλευρό σας. Με πατριωτική αγάπη και εκτίμηση. Ο Πρόεδρος Στέφανος Στεφάνου Ο Γενικός Γραμματέας Γιώργος Μακρής

4 Ανάπτυξη σελ.4 Ο ΔΗΜΟΣ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΑΙ ΕΛΚΥΣΤΙΚΟΣ ΠΟΛΟΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ Δημόσια διαβούλευση για το Επιχειρησιακό Σχέδιο του Δήμου Πτολεμαΐδας, πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη το βράδυ στην αίθουσα συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου, παρουσία του Δημάρχου Γρηγόρη Τσιούμαρη, εκπροσώπων της ΑΝΚΟ, φορέων και πολιτών της περιοχής. Τις διαδικασίες ξεκίνησε ο Δήμαρχος Πτολεμαΐδας, ο οποίος στην εισήγησή του μεταξύ άλλων ανέφερε: «Όπως γνωρίζετε, μετά την ψήφιση του νέου Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, όπως καθορίστηκε η δομή και το περιεχόμενο των Επιχειρησιακών προγραμμάτων των ΟΤΑ, όλοι οι Δήμοι υποχρεούνται μέσα Τρία σημαντικά ερευνητικά προγράμματα ολοκλήρωσε πρόσφατα το ΙΤΕΣΚ, που τα αποτελέσματά τους σχετίζονται άμεσα με το περιβάλλον, την αγροτική οικονομία και την επιχειρηματικότητα στην περιοχή μας. Ο Δήμος Πτολεμαΐδας συγχαίρει τον Δρ. Εμμανουήλ Κακαρά, Διευθυντή του ΙΤΕΣΚ καθώς και όλους τους επιστήμονες του Ινστιτούτου, για τις προσπάθειές τους να συνδέσουν το ερευνητικό τους έργο με τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών και με τις εθνικές προσπάθειες για καθαρό περιβάλλον, στήριξη της επιχειρηματικότητας και την στήριξη της τοπική και περιφερειακής ανάπτυξης. Ο Δήμαρχος Πτολεμαΐδας Γρηγόρης Τσιούμαρης δηλώνει την ικανοποίησή του για τις σημαντικές δραστηριότητες του Ινσε ένα εύλογο χρονικό διάστημα να παρουσιάσουν τα επιχειρησιακά τους σχέδια. Φυσικά δεν είναι ο νόμος αυτός που θα μας κάνει να προχωρήσουμε στην κατάρτιση του επιχειρησιακού προγράμματος, δεδομένου ότι σήμερα οποιαδήποτε επιχείρηση πρέπει να ξέρει από πού ξεκινάει και που φτάνει στους επιθυμητούς στόχους της. Ένας μεγάλος Δήμος, όπως ο Δήμος Πτολεμαΐδας θα έπρεπε όλο αυτό το όραμα που μας εμπιστεύθηκε η τοπική κοινωνία για να εκτελέσουμε, θα πρέπει αυτό το όραμα να το βάλουμε πλέον μέσα σε κάποια χρονοδιαγράμματα, σε κάποιες προτάσεις και συγκεκριμένα έργα, ώστε να μπορούμε κάποια στιγμή να αποτιμήσουμε το έργο και να το υλοποιήσουμε σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που προβλέπεται. Σήμερα καλέσαμε όλους τους φορείς του Δήμου Πτολεμαΐδας να συμμετέχουν στην ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης και από εκεί και πέρα μέσα σε 15 μέρες είμαστε υποχρεωμένοι να καταθέσουμε τη σύνθεση του προγράμματος και καλούμε έως τις 18 Ιουλίου όλους τους φορείς οποιαδήποτε πρόταση έχουν να καταθέσουν μέσα από ένα ειδικό ερωτηματολόγιο, το οποίο διατίθεται από την υπηρεσία του Δήμου ακόμα και μέσα από την ιστοσελίδα μας ( gr). Εμείς θα τα λάβουμε όλα αυτά υπ όψιν μας και θα μπορούμε με αυτόν τον τρόπο να εμπλουτίσουμε τον σκελετό του προγράμματος πάνω στο οποίο θα δομήσουμε τον Δήμο Πτολεμαΐδας». Την αναπτυξιακή φυσιογνωμία της περιοχής, παρουσίασε τεκμηριωμένα το στέλεχος της ΑΝΚΟ Νικόλαος Λαζαριώτης, καταθέτοντας στοιχεία που αφορούν το περιβάλλον, τις μετεγκαταστάσεις των οικισμών, που θα αλλάξουν την ίδια την φυσιογνωμία του Δήμου, την διάρθρωση της τοπικής κοινωνίας κ.α. Στη συνέχεια κατέθεσε όλες τις θεματικές ενότητες, που έχουν να κάνουν με το εξωτερικό περιβάλλον και συγκεκριμένα με την ποιότητα ζωής, το στρατηγικό σχεδιασμό για την ομαλή μετάβαση του Δήμου στην μεταλιγνιτική εποχή, την ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΙΤΕΣΚ στιτούτου και την αμέριστη στήριξή του για την αναβάθμισή του σε Ινστιτούτο Ενέργειας και Περιβάλλοντος με ηγετικό ρόλο στις ενεργειακές και περιβαλλοντικές εξελίξεις της χώρας μας. Τα συγκεκριμένα ερευνητικά προγράμματα, τα οποία ολοκληρώθηκαν είναι: Μάιος 2008 Ολοκλήρωση του προγράμματος με τίτλο Μικτή καύση βιομάζας και ανακτηθέντος κλάσματος από απορρίμματα με άνθρακα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας Το Ινστιτούτο Τεχνολογίας και Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης ολοκλήρωσε το ερευνητικό έργο με τίτλο Μικτή καύση βιομάζας και ανακτηθέντος κλάσματος από απορρίμματα με άνθρακα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, κωδικός 05ΝΟΝ-EU-92, το οποίο εντάσσεται στο πλαίσιο της πράξης δ. του ΕΠΑΝ Συνεργασίες με Ε&Τ Οργανισμούς χωρών εκτός Ευρώπης. Στα πλαίσια του έργου αναπτύχθηκαν μέθοδοι για το χαρακτηρισμό, την προετοιμασία και τη συμπεριφορά κατά την καύση μιγμάτων στερεών βιοκαυσίμων με γαιάνθρακα, πρόγραμμα που αφορά άμεσα τον αγροτικό και επιχειρηματικό κόσμο της περιοχής Πτολεμαΐδας αλλά και όλης της Περιφέρειάς μας. Παράλληλα, τα αποτελέσματα των πειραματικών δοκιμών χρησιμοποιήθηκαν για την υπολογιστική προσομοίωση της συμπεριφοράς τους κατά την καύση. Η χρησιμοποίηση των στερεών βιοκαυσίμων σε βιομηχανική κλίμακα υλοποιήθηκε κατά τη διεξαγωγή δοκιμών μικτής καύσης σε λέβητα ισχύος 1ΜWth που διέθετε στις εγκαταστάσεις του ο συμπράττων φορέας, ΕΣΤΙΑ. έλευση του φυσικού αερίου από την περιοχή για την οποία καθοριστική υπήρξε η παρέμβαση του Δημάρχου, την αποκατάσταση εδαφών, την αξιοποίηση των κονδυλίων του Τοπικού Πόρου κ.α. Στον θεσμικό τομέα κοινωνική πολιτική έκανε λόγο για την αναβάθμιση του ρόλου του Μποδοσάκειου Νοσοκομείου Πτολεμαΐδας, τον εκσυγχρονισμό των Αθλητικών Υποδομών, την ανάπτυξη των Πολιτιστικών δομών, την απασχόληση, την αντιμετώπιση της ανεργίας, την ενίσχυση της Επιχειρηματικότητας που θα διευρύνουν τις δραστηριότητες και ενισχύουν την τοπική οικονομία. Όσον αφορά το εσωτερικό περιβάλλον ο κ. Λαζαριώτης, έδωσε στοιχεία που αφορούν την Οργάνωση και τις συνεργασίες, το ανθρώπινο δυναμικό, υλικοτεχνική υποδομή και οικονομία, ενώ στάθηκε στο όραμα και στην δυναμική στρατηγική του Δήμου για αναπτυξιακές προοπτικές. Ολοκληρώνοντας την εισήγησή του, αφού παρουσίασε την διάρθρωση του Επιχειρησιακού Προγράμματος και όλους τους άξονες που περιλαμβάνει, κάλεσε όλους τους φορείς να δώσουν τις προτάσεις τους, οι οποίες θα ληφθούν υπ όψιν, ώστε έως το τέλος του μήνα να κατατεθεί ένα ρεαλιστικό πρόγραμμα για τον Δήμο Πτολεμαΐδας. Ακολούθησε γόνιμος και εποικοδομητικός διάλογος με ερωτήσεις και τοποθετήσεις των εκπροσώπων των παρισταμένων φορέων και πολιτών. Μάρτιος 2008 Ολοκλήρωση του προγράμματος με τίτλο Διερεύνηση της μηχανικής και χημικής σταθερότητας προσθέτων για την απορρόφηση CO2 κατά τη θερμική μετατροπή λιγνιτών Το Ινστιτούτο Τεχνολογίας και Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης σε συνεργασία με το Fluidization Research Center, University of British Columbia (FRC / UBC) (Βανκούβερ, Καναδάς) και το Canadian Combustion Research Laboratory (CANMET) (Οτάβα, Καναδάς), ολοκλήρωσε το ερευνητικό έργο με τίτλο Διερεύνηση της μηχανικής και χημικής σταθερότητας προσθέτων για την απορρόφηση CO2 κατά τη θερμική μετατροπή λιγνιτών, κωδικός 05ΝΟΝ-EU- 92, το οποίο εντάσσεται στο πλαίσιο της πράξης δ. του ΕΠΑΝ Συνεργασίες με Ε&Τ Οργανισμούς χωρών εκτός Ευρώπης Στόχος του παρόντος έργου είναι η διερεύνηση της ταυτόχρονης δέσμευσης SO2 και CO2 με τη χρήση προσθέτων στις υψηλές θερμοκρασίες της ρευστοποιημένης κλίνης. Επίσης διερευνήθηκαν οι χημικές ιδιότητες και η μηχανική σταθερότητα των προσθέτων. Πραγματοποιήθηκαν δοκιμές κατακράτησης / αναγέννησης προσθέτων σε μονάδα θερμοζυγού (TG/DTG Analyser) και σε αντιδραστήρα θερμοζυγού υπό ατμοσφαιρική πίεση (TGR). Φεβρουάριος, 2008 Ολοκλήρωση του προγράμματος με τίτλο: Ανάπτυξη Τεχνολογίας για την παραγωγή Καθαρών Στερεών Καυσίμων από Λιγνίτες & Απόβλητα Το Ινστιτούτο Τεχνολογίας και Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης ολοκλήρωσε το έργο του 3ου Π.Ε.Π Δυτικής Μακεδονίας με κωδικό MIS: και τίτλο Ανάπτυξη Τεχνολογίας για την παραγωγή Καθαρών Στερεών Καυσίμων από Λιγνίτες & Απόβλητα. Στα πλαίσια του έργου διερευνήθηκε η δυνατότητα παραγωγής «καθαρών» καυσίμων από ελληνικά στερεά καύσιμα και ειδικότερα λιγνίτη από την περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας, διαφορετικά είδη βιομάζας και υπολείμματα από λάστιχα.

5 σελ.5 ΑΕΒΑΛ ΚΑΘΑΡΗ Η ΑΕΒΑΛ ΟΠΩΣ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΑΠΟ ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΤΕΙ ΔΥΤ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Τη μελέτη ελέγχου εγκαταστάσεων και εδαφών της πρώην ΑΕΒΑΛ παρέδωσε στο Δήμαρχο Πτολεμαΐδας Γρηγόρη Τσιούμαρη, εκ μέρους της ομάδας μελέτης του Τμήματος Τεχνολογιών Αντιρρύπανσης του Τ.Ε.Ι. Δυτικής Μακεδονίας, η επίκουρος καθηγήτρια Έλσα Αμανατίδου. Από τα συμπεράσματα της μελέτης προκύπτει ότι δεν υπάρχει πρόβλημα χρήσης του χώρου για εγκατάσταση και λειτουργία του Βιοτεχνικού Πάρκου, καθώς, μάλιστα, σύμφωνα και με τις υποδείξεις της επιστημονικής ομάδας, ο Δήμος Πτολεμαΐδας θα προχωρήσει στην προτεινόμενη διαχείριση των δυνητικώς επικίνδυνων υλικών. Η μελέτη εκπονήθηκε για λογαριασμό του Βιοτεχνικού Πάρκου Πτολεμαΐδας με σκοπό να επισημανθούν οι πηγές ρύπανσης, να διαπιστωθεί ενδεχόμενη ρύπανση στις εκτάσεις και στις εγκαταστάσεις της πρώην ΑΕΒΑΛ, να εκτιμηθούν οι κίνδυνοι, αλλά και να προταθούν από την επιστημονική ομάδα ασφαλείς τρόποι εξυγίανσης αν και όπου απαιτείται. Όπως τόνισε η κ. Αμανατίδου μετά από επιθεώρηση του χώρου, ελήφθησαν προς ανάλυση δείγματα εδάφους και στη συνέχεια έγιναν τρεις ακόμα αυτοψίες στους χώρους των εγκαταστάσεων, με στόχο τη συλλογή επιπλέον στοιχείων. Ο Δήμαρχος Πτολεμαΐδας Γρηγόρης Τσιούμαρης, παραλαμβάνοντας τη μελέτη από την κ. Αμανατίδου, τόνισε ότι αποτελεί ένα σημαντικό στοιχείο στα χέρια του Δήμου, ο οποίος θέλει να δώσει στο ΒΙΟΠΑ Α.Ε. ώθηση και να προσελκύσει σοβαρές επιχειρήσεις. Διαβεβαιώνει, δε, όλους τους επενδυτές και εργαζομένους στους χώρους του ΒΙΟΠΑ Α.Ε. ότι υπάρχει απόλυτη ασφάλεια. ΠΡΟΧΩΡΟΥΝ ΟΙ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΝΕΟΥ ΣΤΑΘΜΟΥ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΖΑΧΑΡΟΤΕΥΤΛΩΝ Με απόλυτη προσήλωση στο αρχικό χρονοδιάγραμμα και έπειτα και από την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Πτολεμαΐδας της περασμένης εβδομάδας, η Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης ξεκίνησε και προχωρά τις εργασίες της για τη δημιουργία Νέου Σταθμού Συγκέντρωσης Ζαχαρότευτλων, στο χώρο της ΑΕΒΑΛ, δίπλα από το Βιοτεχνικό Πάρκο Πτολεμαΐδας. Αυτή την περίοδο, έχουν εγκατασταθεί τα συνεργεία για τη δημιουργία της απαραίτητης υπόβασης, η οποία θα φιλοξενήσει το μηχάνημα ανατροπής και μεταφόρτωσης των ζαχαρότευτλων. Σύμφωνα με τον υπεύθυνο του έργου για λογαριασμό της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης, κ. Δημήτρη Κάλτσο, οι εργασίες θα έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος Αυγούστου, ώστε να είναι έτοιμη η επιχείρηση να δεχτεί από τον χώρο της πρώην ΑΕ- ΒΑΛ τα ζαχαρότευτλα από τους παραγωγούς της ευρύτερης περιοχής. Για την ευρύτερη ενημέρωση των διερχόμενων οδηγών, έχει τοποθετηθεί ήδη και ευμεγέθης πινακίδα, στα φανάρια για Κοζάνη, ώστε να γνωρίζουν από τώρα οι οδηγοί, την ύπαρξη και λειτουργία του πολύ αυτού σημαντικού σταθμού στο Δήμο Πτολεμαΐδας. Ο Δήμος Πτολεμαΐδας, τόσο με τις αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου, όσο και μέσω του Βιοτεχνικού Πάρκου, παρέχει οτιδήποτε είναι αναγκαίο, ώστε οι απαιτούμενες εργασίες στο χώρο να ολοκληρωθούν το συντομότερο δυνατό, προσφέροντας σημαντικά μειωμένα κόστη παραγωγής στον γεωργό της περιοχής, αλλά και έναν σημαντικό αριθμό θέσεων εργασίας σε άτομα της περιοχής. Εκκαθάριση του Χημείου της Πρώην ΑΕΒΑΛ στο Βιοτεχνικό Πάρκο Πτολεμαΐδας. Μόλις μία βδομάδα μετά την οριστική παραλαβή από το ΒΙΟΠΑ Πτολεμαΐδας, της μελέτης Ελέγχου εγκαταστάσεων και εδαφών της πρώην ΑΕΒΑΛ από το ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας και την ομάδα της κ. Αμανατίδου, άρχισε η υλοποίηση των προτάσεων της επιστημονικής κοινότητας. Έτσι, συστήθηκε στο Βιοτεχνικό Πάρκο Πτολεμαΐδας η ασφαλής εκκένωση του Χημείου από το σύνολο των υλικών που αυτό περιείχε και η εγκεκριμένη από την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία μεταφορά των αποβλήτων αυτών σε εξειδικευμένη μονάδα του εξωτερικού (Γερμανία). Έπειτα από έρευνα αγοράς, επικοινωνία και κατάθεση προσφορών από πολλές εταιρείες της Ελλάδας, οι οποίες είναι πιστοποιημένες για το σκοπό αυτό από το ΥΠΕΧΩΔΕ, το έργο, με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΒΙΟΠΑΠ Α.Ε. ανέλαβε να υλοποιήσει η εταιρεία INTERGEO από τη Θεσσαλονίκη. Εδώ και δύο μέρες, κλείνει και τυπικά ένα μεγάλο κεφάλαιο της περιοχής της Πτολεμαΐδας, με την εκκαθάριση ενός κτηρίου, το οποίο αποτελούσε σημαντικότατη επιστημονική κοιτίδα στα τέλη της δεκαετίας του 80. Με την οριστική και υγιεινή απομάκρυνση των υλικών ανοίγει παράλληλα ένα νέο μεγάλο κεφάλαιο στην περιοχή μας με τη δημιουργία ενός σύγχρονου Διοικητηρίου, ικανού να στεγάσει και να καλύψει το σύνολο των αναγκών της επιχειρηματικής κοινότητας του Βιοτεχνικού Πάρκου Πτολεμαΐδας. Η εκκαθάριση του χώρου κρίθηκε αναγκαία, ώστε ο εργολάβος που έχει αναλάβει την ανακαίνιση του κτηρίου και τη μετατροπή του σε Διοικητήριο να αρχίσει απρόσκοπτα τις εργασίες στις αρχές της άλλης εβδομάδας. Πρέπει να τονιστεί ιδιαίτερα, ότι ένα σημαντικό μέρος των υλικών που απομακρύνονται από τον χώρο του Χημείου της πρώην ΑΕΒΑΛ θα στεγαστεί σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο στη Μουσειακή Ζώνη του Βιοτεχνικού Πάρκου, έτσι ώστε οι μνήμες των ανθρώπων της περιοχής που εργάστηκαν στο χώρο να παραμείνουν όσο το δυνατόν αναλλοίωτες. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνείτε με το Βιοτεχνικό Πάρκο Πτολεμαΐδας στο τηλέφωνο (Υπεύθυνος Επικοινωνίας κος Κωνσταντίνος Νίκου) και στην ιστοσελίδα

6 Έργα ΓΙΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΘΑ ΔΙΕΞΑΧΘΕΙ Η ΕΜΠΟΡΟΠΑΝΗΓΥΡΗ ΣΤΗΝ ΑΝΩ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ Για τελευταία φορά φέτος θα λειτουργήσει από τις 22 έως τις 25 Σεπτεμβρίου η ετήσια εμποροπανήγυρή μας στον ίδιο χώρο της Άνω Πτολεμαΐδας, ενώ ο Δήμαρχος Γρηγόρης Τσιούμαρης ζήτησε από τους αρμόδιους να ληφθούν μέτρα προστασίας για την υγιεινή και ασφάλεια και ιδιαίτερα πυρασφάλειας των συμμετοχόντων εκθετών και των επισκεπτών του θεσμού, υποσχόμενος ότι θα τηρηθούν όλοι οι κανόνες, που θα επιτρέπουν την ομαλή διεξαγωγή της εμποροπανήγυρης. Συγκεκριμένα ο κ. Δήμαρχος επεσήμανε ότι στα πλαίσια της αναβάθμισης του θεσμού της εμποροπανήγυρης, η όλη διοργάνωση, από τον επόμενο χρόνο, θα λειτουργεί σε μια έκταση 30 στρεμμάτων στο πίσω μέρος των εγκαταστάσεων του στρατοπέδου, όπου τα συνεργεία του Δήμου έχουν πραγματοποιήσει μια σειρά παρεμβάσεων, που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη και περιλαμβάνουν χαλικόστρωση και στην συνέχεια ασφαλτόστρωση όλων των χώρων, έξι WC εκ των οποίων το ένα θα εξυπηρετεί ΑΜΕΑ, ντουζιέρες, στήλες φωτισμού, ενώ γίνονται εργασίες ανάπλασης στα κτίρια, τα οποία βρίσκονται εντός των ορίων του χώρου. Οκ. Δήμαρχος διευκρίνισε ότι ήδη μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί οι εργασίες για τις κατάλληλες υποδομές, τα συνεργεία του Δήμου και οι Τεχνικές υπηρεσίες εργάστηκαν πυρετωδώς αλλά δεν θα διακινδύνευαν μια τόσο μεγάλη διοργάνωση σε περίπτωση που ξεκινούσε με την παραμικρή έλλειψη. Προτάσσοντας λοιπόν ο κ. Τσιούμαρης τη λήψη μέτρων σε όλα τα επίπεδα (πυρασφάλεια, πρώτες βοήθειες κτλ.) για την προστασία των εκθετών και των επισκεπτών επεσήμανε ότι στόχος της δημοτικής αρχής είναι η δημιουργία όλων των απαραίτητων υποδομών που θα συμβάλλουν στην περαιτέρω ανάπτυξη του θεσμού, καθώς αποτελεί ένα σημαντικό εμπορικό γεγονός για την περιοχή. ΜΕΤΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΟΜΑΝΟΥ σελ.6 Με πρωτοφανή έκπτωση που αγγίζει το 50% περίπου από το 3% της αρχικής συνολικού κέρδους 1,7 εκ. Ευρώ για το ταμείο του Δήμου Πτολεμαΐδας, ο Δήμαρχος Γρηγόρης Τσιούμαρης υπέγραψε την Τετάρτη σύμβαση της πολυσυζητημένης εργολαβίας της Α φάσης των έργων υποδομής του νέου οικισμού Κομάνου, προϋπολογισμού Ευρώ και παράδοση σε έναν χρόνο. Με τα χρήματα της παρακατάθεσης αδιάθετα, τις καθυστερήσεις των χρονοβόρων διαδικασιών του Υπουργείου ΠΕΧΩΔΕ και του ελεγκτικού συνεδρίου αλλά κυρίως με τον αγώνα του Δημάρχου Γρηγόρη Τσιούμαρη για μείωση του κόστους του έργου από τον συμβατικό αρχικό προϋπολογισμό αλλά και μια σειρά εμποδίων, η πολυπόθητη στιγμή για τους ξεριζωμένους κατοίκους έφτασε με την υπογραφή της σύμβασης και σύμφωνα με τα όσα δήλωσε ο κ. Τσιούμαρης: «Οι κάτοικοι μετά την υπόδειξη από τις υπηρεσίες της Νομαρχίας των ιδιοκτησιών σε σχέση με την έναρξη της κατασκευής του έργου θα μπορούν πλέον να ξεκινήσουν τον σχεδιασμό της μελλοντικής τους κατοικίας και την κατασκευή τους στο εύλογο χρονικό διάστημα της αποπεράτωσης των δικτύων ύδρευσης, αποχέτευσης,τ/θ και κοινής ωφελείας Ο Δήμαρχος Πτολεμαΐδας ευχαρίστησε τον Γενικό Γραμματέα Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας Ανδρέα Λεούδη, λέγοντας: «Έπρεπε να εξασφαλίσουμε τα χρήματα, να τα έχουμε στο ταμείο μας για να μπορούμε σύμφωνα με τη νομοθεσία να προκηρύξουμε το έργο. Κατορθώσαμε σήμερα να έχουμε περίπου 2,5 εκ. Ευρώ με τα χρήματα των παρακαταθέσεων του Δημοσίου και με αυτά ξεκινάμε. Πιστεύουμε ότι η πρόταση του Γενικού Γραμματέα Ανδρέα Λεούδη για ένταξη των έργων της β φάσης (ύδρευση αποχέτευση κράσπεδα ασφαλτόστρωση ) στο ΕΣΠΑ θα συμβάλει ώστε να εξοικονομήσουμε ακόμη περισσότερο χρόνο και χρήμα στην τραγική αυτή ιστορία της μετεγκατάστασης του Κομάνου. Ο μηχανικός, εκπρόσωπος της αναδόχου εταιρίας Χρήστος Πέτρου από την πλευρά του διαβεβαίωσε ότι το έργο θα περατωθεί νωρίτερα από το χρονικό διάστημα που προβλέπει η σύμβαση και ευχαρίστησε τον Δήμαρχο Πτολεμαΐδας για την διευθέτηση των προβλημάτων και την επίσπευση των εργασιών. Να σημειωθεί ότι στην έκπτωση της εργολαβίας συμφωνήθηκε άτυπα και έγινε αποδεκτό από την εργολήπτρια εταιρία η πρόταση του κ. Τσιούμαρη για την διάνοιξη του δρόμου Ασβεστόπετρας Προφήτη Ηλία που θα συνδέσει τον Δήμο Πτολεμαΐδας με τα δ.δ. Σιδερά και Λιβερά. Στην υπογραφή της σύμβασης παραβρέθηκαν ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Κων/ νος Ανδρεάδης, ο Πρόεδρος Ευθύμιος Παππάς και τα μέλη του Τοπικού Συμβουλίου Κομάνου, ο πρώην πρόεδρος Κομάνου Τρύφων Μανώλας και εκπρόσωποι της αναδόχου εταιρίας. ΔΗΜΟΠΡΑΤΗΣΕΙΣ ΕΡΓΩΝ ΥΨΟΥΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ Την δημοπράτηση έργων ύψους ευρώ που αφορούν τον Δήμο Πτολεμαΐδας ενέκρινε ο Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας Ανδρέας Λεούδης. Συγκεκριμένα οι δημοπρατήσεις αφορούν έργα ζωτικής σημασίας για τον Δήμο Πτολεμαΐδας και είναι τα εξής: - «Συμπλήρωση Δικτύων Ύδρευσης Αποχέτευσης Δήμου Πτολεμαΐδας». Το έργο είναι ενταγμένο στο πρόγραμμα ΘΗΣΕΑΣ και έχει προϋπολογισμό ευρώ - «Διάνοιξη γεώτρησης στη θέση Δεξαμενή Διυλιστήρια». Πρόκειται για υποέργο του οριστικού ενταγμένου στο πρόγραμμα ΘΗΣΕΑΣ έργου με τίτλο «Αύξηση Παροχής Υδροδότησης Πτολεμαΐδας», προϋπολογισμού ευρώ. ΞΕΚΙΝΗΣΕ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΕΝΤΑΤΙΚΟΥΣ ΡΥΘΜΟΥΣ ΑΠΟ ΤΟ ΔΗΜΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ, ΤΟ ΕΡΓΟ ΕΠΟΥΛΩΣΗΣ ΤΩΝ ΛΑΚΚΟΥΒΩΝ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΚΑΙ ΣΤΑ Δ.Δ. Εδώ και μία εβδομάδα ξεκίνησε από τoν Δήμο Πτολεμαΐδας η Α φάση του έργου επούλωσης των λακκουβών στους δρόμους της Πόλης, ενώ θα ακολουθήσει και η Β φάση υλοποίησης του έργου στα Δ.Δ. Έχουν ήδη αποκατασταθεί οι φθορές αρκετών Οδών του κέντρου της πόλης και της περιφέρειας, ενώ οι παρεμβάσεις του Δήμου θα συνεχίζονται σε όλη τη διάρκεια του Καλοκαιριού στους υπόλοιπους δρόμους, όπου υπάρχουν επικίνδυνες λακκούβες. Είναι γνωστό πως το απηρχαιωμένο δίκτυο ύδρευσης της Πόλης απαιτεί συχνά την παρέμβαση σε διάφορα σημεία των δρόμων, με τομές και αποκαταστάσεις ημερήσιες. Οι νέες παροχές καταναλωτών Τηλεθέρμανσης, τα έργα ΔΕΗ και ΟΤΕ, αλλά και η εργολαβία Οπτικών Ινών έχουν επιφέρει αρκετές αλλοιώσεις στα οδοστρώματα, όμως η ωφέλεια είναι πολλαπλάσια της παροδικής κατάστασης. Όσοι από τους συμπολίτες μας εντοπίσουν κάποιες φθορές σε σημεία δρόμων όπου επιβάλλεται να γίνουν παρεμβάσεις προς αποκατάστασή τους, μπορούν να απευθυνθούν στην επιβλέποντα Μηχανικό κ. Ειρήνη Τσαντσαρίδου (τηλ ή 27066).

7 σελ.7 ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΔΗΜΟΥ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ Ειδήσεις Ασύρματη η Κεντρική Πλατεία Πτολεμαΐδας. Δυναμικό παρών εν μέσω θέρους έδωσε για άλλη μια φορά ο Δήμος Πτολεμαΐδας, σε ότι αφορά τη συμμετοχή του σε Ευρωπαϊκά Συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα. Αυτή τη φορά εκμεταλλεύτηκε την ύπαρξη σε ισχύ, για περιορισμένο χρονικό διάστημα, δύο Προσκλήσεων του Επιχειρησιακού Προγράμματος της Κοινωνίας της Πληροφορίας, το οποίο βρίσκεται πλέον στην ολοκλήρωσή του. Υποβλήθηκαν, λοιπόν, δύο προτάσεις υπαγωγής με σκοπό τόσο την ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών στο Δήμο μας, όσο και την ανάγκη μεγαλύτερης κατανόησης του πληθυσμού για τα οφέλη από τη χρήση των ψηφιακών ευκολιών που προσφέρει η τεχνολογία και τα ευρυζωνικά δίκτυα. Στη μεν πρώτη Πρόσκληση, υπεβλήθη φάκελος για τη Δημιουργία Ασύρματου Σημείου Πρόσβασης στο Ευρυζωνικό Διαδίκτυο (Internet) στην Κεντρική Πλατεία Πτολεμαΐδας. Με την υλοποίηση αυτού του έργου, όλοι οι πολίτες της πόλης και οι επισκέπτες/τουρίστες της, θα μπορούν να έχουν πρόσβαση στο ηλεκτρονικό τους ταχυδρομείο και το Διαδίκτυο, χωρίς καλώδια, χωρία καθυστερήσεις και μάλιστα δωρεάν, χρησιμοποιώντας απλώς τη φορητή συσκευή τους (φορητός υπολογιστής, pda, κινητό τηλέφωνο με δέκτη wi-fi, κ.ο.κ.) στην ευρύτερη περιοχή της Κεντρικής Πλατείας της πόλης και σε μία επιφάνεια που ξεπερνά τις τετ. μέτρα. Με τη δεύτερη πρόσκληση (Νο. 185) ο Δήμος Πτολεμαΐδας, υπέβαλε αίτηση για την υλοποίηση ενημερωτικών εκδηλώσεων και ημερίδων καθώς και την παραγωγή έντυπου υλικού σχετικά με τα έργα Τεχνολογίας που υλοποιούνται στην περιοχή μας. Με το σύνολο των δράσεων αυτών, στόχος της Δημοτικής Αρχής είναι, ο πολίτης της πόλης να γνωρίσει καλύτερα τα πραγματικά οφέλη που έχει ήδη από την εφαρμογή των Νέων Τεχνολογιών, καθώς και τις ευκαιρίες και προκλήσεις που δημιουργούνται στον επιχειρηματικό κόσμο και το τουριστικό ρεύμα της περιοχής. Ο συνολικός προϋπολογισμός των δύο αυτών προτάσεων, ξεπερνά τις ευρώ. (Πληροφορίες: Νίκου Κωνσταντίνος , ) ΔΥΟ ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΟΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΙΣΤΟ ΓΙΟΡΤΑΖΕΙ Ο ΔΗΜΟΣ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ Δύο χρόνια στο Διαδίκτυο γιορτάζει ο Δήμος Πτολεμαΐδας, προσφέροντας στους δημότες του καθημερινή και έγκυρη ηλεκτρονική ενημέρωση. Η προοδευτική αύξηση της επισκεψιμότητας της (έφτασαν τους οι επισκέπτες!), αποτελεί δείκτη της επιρροής και της διείσδυσης που έχει, παρέχοντας στους δημότες κάθε είδους πληροφορία για το δήμο, τις δημοτικές επιχειρήσεις και τα νομικά πρόσωπα του δήμου Πτολεμαΐδας. Κατά τη διάρκεια του δεύτερου χρόνου οι επισκέπτες της ιστοσελίδας αυξήθηκαν σχεδόν στο τριπλάσιο. Έτσι οι πολίτες μεταξύ των άλλων πληροφοριών μπορούν να ενημερωθούν για προκηρύξεις, ανακοινώσεις που τους ενδιαφέρουν και σχετίζονται με την καθημερινότητα του δήμου και της ευρύτερης περιοχής. Παράλληλα οι επισκέπτες της ιστοσελίδας του δήμου Πτολεμαΐδας μπορούν να εισέλθουν στην ηλεκτρονική πύλη του Δημοτικού Ραδιοφώνου Πτολεμαΐδας FM 94,5 στη διεύθυνση www. ptolemaida.gr/radio ή και να ακούν live (ζωντανά) τις ειδήσεις ολόκληρο το 24ωρο. Επίσης στην ιστοσελίδα του δήμου υπάρχει η δυνατότητα ανάγνωσης σε ηλεκτρονική μορφή της περιοδικής έκδοσης της δημοτικής εφημερίδας «Δημότης Πτολεμαΐδας» Στην εποχή που η ηλεκτρονική ενημέρωση και η δικτύωση αποτελεί στοιχείο της καθημερινότητας των πολιτών, ο Δήμος Πτολεμαΐδας αισθάνεται την ανάγκη να καλύψει αυτή την ανάγκη ενημέρωσης με τον πλέον συστηματικό τρόπο. Στόχος της δημοτικής αρχής είναι να διατηρήσει ανοιχτό κάθε κανάλι αμφίδρομης επικοινωνίας με τους πολίτες, ακούγοντας με προσοχή τα σχόλια και τις παρατηρήσεις τους. Παράλληλα, γνώριμοι του Δήμου Πτολεμαΐδας και απανταχού φίλοι της πόλης παρακολουθούν τα νέα και τις δραστηριότητες, στέλνοντας μηνύματα και κολακευτικά σχόλια, κατατάσσοντας το ως ένα από τα καλύτερα sites της αυτοδιοίκησης. Συμμετοχή του Δήμου Πτολεμαΐδας στο 13ο Πανελλήνιο Συνέδριο εκλεγμένων γυναικών στην τοπική αυτοδιοίκηση Απόλυτα ικανοποιημένες και αποκομίζοντας σημαντικές εμπειρίες, επέστρεψαν από το 13ο Πανελλήνιο Συνέδριο Εκλεγμένων Γυναικών στην τοπική αυτοδιοίκηση α και β βαθμού, που πραγματοποιήθηκε στα Ιωάννινα οι δημοτικές σύμβουλοι Πτολεμαΐδας Σοφία Τέλιου-Δεληδημήτρη, Σοφία Λαζαρίδου και Κική Σαββουλίδου, οι οποίες παρακολούθησαν τις εργασίες του. Σύμφωνα με την κ. Τέλιου στο συνέδριο, το οποίο συνδιοργάνωσαν ο Δήμος Ιωαννίνων, η γενική γραμματεία περιφέρειας Ηπείρου, η Ν.Α. Ιωαννίνων και η ΤΕΔΚ Ν. Ιωαννίνων υπήρξε μεγάλη συμμετοχή αιρετών γυναικών από όλα τα γεωγραφικά διαμερίσματα της χώρας. Τέθηκαν προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αιρετές, όχι μόνο από το κοινωνικό τους περιβάλλον, αλλά και από τη μη αξιοποίησή τους στη συνέχεια στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Κρίθηκε απαραίτητη η συνεργασία γυναικών πανελλαδικά, με στόχο την ανταλλαγή απόψεων και τη μεταξύ τους στήριξη, ενώ έγινε ενημέρωση για τα νέα προγράμματα της 4ης προγραμματικής περιόδου και προτάθηκε να στραφεί το ενδιαφέρον σε θέματα που αφορούν στο περιβάλλον και την κοινωνία. Τέλους αποφασίστηκε το επόμενο συνέδριο να γίνει σε ένα χρόνο στις Σέρρες, στο πλαίσιο των οποίων θα γίνουν και οι εκλογές για την ανάδειξη του νέου διοικητικού συμβουλίου.

8 Ειδήσεις σελ.8 Χρηματοδότηση της ανασκαφής από το δήμο Αποδεκτή έκανε ο δήμαρχος Πτολεμαΐδας Γρηγόρης Τσιούμαρης την πρόταση της προϊσταμένης της Λ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων, Γεωργίας Καραμήτρου Μεντεσίδη, για χρηματοδότηση συστηματικής ανασκαφής στο αρχαίο νεκροταφείο που αποκαλύφθηκε στους πρόποδες του λόφου του Αγίου Μάρκου στην Μαυροπηγή, δ.δ. του δήμου Πτολεμαϊδας, πού ήρθε στο φως κατά τη διάρκεια εργασιών του αγωγού ύδρευσης που εκτελεί η Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης Αποχέτευσης Πτολεμαϊδας (ΔΕΥΑΠ) για την υδροδότηση της Μαυροπηγής και του γειτονικού δ.δ. Ασβεστόπετρας. Όπως έχει ήδη έχει αποκαλύψει ο «Π» ο εκσκαφέας που άνοιγε αύλακα για την εγκατάσταση του αγωγού ύδρευσης «χτύπησε» αρχαίο τάφο λαξεμένο σε βράχο, με αποτέλεσμα να σημάνει συναγερμός στην Αρχαιολογική Υπηρεσία του νομού, που έσπευσε στον τόπο και ξεκίνησε σωστική ανασκαφή, με συνέπεια να εντοπιστούν και άλλοι τάφοι, η χρονολόγηση των οποίων ξεκινά από τους αρχαϊκούς χρόνους (3ο, 4ο και 5ο αιώνα) και φτάνει μέχρι την ελληνιστική εποχή και τους Ρωμαϊκούς χρόνους. Παράλληλα η Αρχαιολογική Υπηρεσία έδωσε εντολή για πάγωμα των εργασιών του αγωγού ύδρευσης και την αλλαγή των σχεδίων για τη διέλευσή του, ώστε να μην απειληθεί το αρχαίο νεκροταφείο. Όπως ανακοίνωσε ο κ. Τσιούμαρης κατά την επίσκεψή του στο χώρο της ανασκαφής αλλά και στο δημοτικό συμβούλιο της Παρασκευής (24/7) επείγει το θέμα της χρηματοδότησης συστηματικής ανασκαφής σε ολόκληρο το νεκροταφείο και για το σκοπό αυτό πρέπει να διερευνηθεί το κατάλληλο χρηματοδοτικό σχήμα μέσα από το οποίο θα αντληθούν πόροι ευρώ για την ανασκαφή, ίσως και από τον Τοπικό Πόρο Ανάπτυξης. Δήλωσε ότι η αρχαιολογική σκαπάνη έκανε πλουσιότερη την ιστορία του τόπου μας και ανατρέπει την ιστορία της περιοχής όπως τη γνωρίζαμε, πράγμα για το οποίο συγχάρηκε την κ. Καραμήτρου. Στο μεταξύ στους έξι αρχαίους τάφους που είχαν εντοπιστεί την περασμένη εβδομάδα ήρθαν να προστεθούν άλλοι τέσσερις, με αποτέλεσμα να ανέρχονται πλέον στους δέκα οι εντοπισμένοι τάφοι, εκ των οποίων ανασκάφηκαν οι πέντε. Σύμφωνα με την αρχαιολόγο κ. Καραμήτρου, πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό νεκροταφείο, το μήκος του οποίου καταλαμβάνει τουλάχιστον 500 μέτρα, με ταφές από τα αρχαϊκά, κλασσικά μέχρι και τα ελληνιστικά χρόνια. Κάποιες από τις ταφές ήταν συλημμένες από την αρχαιότητα, αλλά αυτές που παρέμειναν ασύλητες έχουν μοναδικά κτερίσματα για το νομό Κοζάνης αλλά και για το νομό Γρεβενών, όπως είπε. Ένας από τους τάφους που ανασκάφηκαν και ανήκει σε πολεμιστή, έφερε αιχμές δοράτων, ένα λέβητα χάλκινο, έναν κάδο χάλκινο, μία κύλικα με ψηλό πόδι, αντίστοιχη δεν έχει βρεθεί στην περιοχή αλλά είναι γνωστή από το Δερβένι και τη Θεσσαλονίκη, και γενικότερα τα κτερίσματα δείχνουν ότι η συγκριμένη ταφή ανήκε σε επιφανή πολίτη της αρχαίας πόλης της Μαυροπηγής. Σε γυναικείες ταφές βρέθηκαν και κοσμήματα, όπως χάλκινοι κρίκοι, τμήμα από βραχιόλι, πόρπες περόνες και χάντρες, ενώ η κεραμική που αφαιρείται από τις επιχώσεις των λάκκων αποκάλυψε τμήματα από ανάγλυφους σκύφους που παραπέμπουν στα ελληνιστικά χρόνια. Η κ. Καραμήτρου εξέφρασε την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι ο δήμαρχος δέχθηκε να χρηματοδοτήσει τις εργασίες μιας συστηματικής εκσκαφής στη συγκεκριμένη περιοχή, καθώς «υπάρχει νεκροταφείο όλων των εποχών, υπάρχει η γνωστή διαχρονικότητα». Πρόσθεσε ότι επειδή οι αρχαιότητες της Μαυροπηγής είναι πολλές και χρονολογούνται από την πρώιμη Νεολιθική εποχή, την 7η χιλιετία με ορύγματα και σπίτια, πρέπει επιτέλους να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες για την απόκτηση 1000 τ.μ. για την επέκταση του μουσείο με τις αρχαιότητες της Μαυροπηγής και τις λεγόμενες περιοδικές εκθέσεις και αναπαράσταση της κατοίκησης των πρώιμων γεργοκτηνοτρόφων, καθώς «ίσως είναι οι πρωιμότεροι της Ελλάδας και των Βαλκανίων που εντοπίστηκαν εδώ ανασκαφικά». Ρόη ΒΑΣΒΑΤΕΚΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕ Η ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΣΤΗ ΜΑΥΡΟΠΗΓΗ Ένα πολύ σημαντικό νεκροταφείο, τα ευρήματα του οποίου χρονολογούνται από τα αρχαϊκά, κλασικά και ελληνιστικά χρόνια, ήρθε στο φως πριν λίγες μέρες στη Μαυροπηγή, κατά τη διάρκεια διάνοιξης του εδάφους για την τοποθέτηση του αγωγού ύδρευσης από την Πτολεμαϊδα. Οι ανασκαφές, που ξεκίνησαν στις 16 Ιουλίου, προχωρούν με γρήγορους ρυθμούς, ενώ σε τάφο επιφανούς άνδρα βρέθηκαν αιχμές δοράτων, χάλκινος λέβητας και χάλκινος κάδος, ο οποίος έχει βρεθεί μόνο στην κλασική νεκρόπολη της Κοζάνης. Την περιοχή επισκέφθηκε το μεσημέρι της Τετάρτης ο Δήμαρχος Πτολεμαΐδας Γρηγόρης Τσιούμαρης, ο οποίος συναντήθηκε με την κ. Καραμήτρου και ανακοίνωσε ότι ο Δήμος Πτολεμαΐδας προτίθεται να χρηματοδοτήσει τις ανασκαπτικές- διασωστικές έρευνες, ενώ συνεχάρη θερμά την κ. Καραμήτρου για το σημαντικό έργο που έχει προσφέρει στην ευρύτερη περιοχή της Εορδαίας. Όπως τόνισε ο κ. Τσιούμαρης αποδεικνύεται καθημερινά ότι η περιοχή της Εορδαίας παρουσιάζει εξαιρετικό αρχαιολογικό ενδιαφέρον, το οποίο η δημοτική αρχή είναι αποφασισμένη να διαφυλάξει και να αναδείξει. Ο Δήμαρχος Πτολεμαΐδας είπε χαρακτηριστικά ότι δεν μπορεί να φανταστεί τους κατοίκους της Μαυροπηγής να μετεγκαθίστανται σε άλλο τόπο πλην της περιοχής της Εορδαίας, με την οποία διατηρεί σημαντικούς ιστορικούς δεσμούς και υπογράμμισε ότι με τις νέες ανασκαφές συμπληρώνεται κομμάτι-κομμάτι το αρχαιολογικό προφίλ της Εορδαίας, η οποία κατείχε εξέχουσα θέση κατά τους αρχαίους, κλασικούς και ελληνιστικούς χρόνους. Το νεκροταφείο βρέθηκε στους πρόποδες του υψώματος Άγιος Μάρκος, λίγα μέτρα μετά τα τελευταία σπίτια της Μαυροπηγής. Σύμφωνα με τη διευθύντρια της Λ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Δρ. Γεωργία Καραμήτρου- Μεντεσίδη, μερικές από τις ταφές ήταν συλημένες από την αρχαιότητα, οι υπόλοιπες, όμως, που παρέμειναν ασύλητες, περιείχαν μοναδικά κτερίσματα για το Νομό Κοζάνης και το Νομό Γρεβενών. Οι ανασκαφές προχώρησαν ιδιαίτερα σε τέσσερις τάφους και συνεχίζονται στους υπόλοιπους, ενώ το μήκος του νεκροταφείου έχει μήκος 500 μ. και πλάτος 200μ. Η κ. Καραμήτρου εξέφρασε την ελπίδα πως σύντομα θα ολοκληρωθούν οι διαδικασίες για την παραχώρηση 1000 τ.μ. σε μια πτέρυγα του Ιστορικού και Παλαιοντολογικού Μουσείου Πτολεμαΐδας, ώστε να εκτεθούν οι αρχαιότητες της περιοχής της Εορδαίας, με πρώτες αυτές της Μαυροπηγής

9 σελ.9 ΥΠΕΓΡΑΦΗ Η ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΟΥΣΕΙΑΚΗ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΩΝ ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΥΡΗΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ Υπεγράφη χθες η σύμβαση μεταξύ του Δήμου Πτολεμαΐδας και του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, εκπροσωπούμενου από τον επιστημονικά υπεύθυνο του έργου κ. Ευάγγελο Βελιτζέλο, καθηγητή Παλαιοβοτανικής- Παλαιοντολογίας, παρουσία της προέδρου του Ιστορικού Παλαιοντολογικού Μουσείου Πτολεμαΐδας Σοφίας Τέλιου- Δεληδημήτρη, που αφορά στην ορθολογική και μουσειακή ανάδειξη παλαιοντολογικών ευρημάτων της ευρύτερης περιοχής του Δήμου Πτολεμαΐδας. Σύμφωνα με τον κ. Βελιτζέλο, η μουσειακή ανάδειξη των ευρημάτων θα κάνει το Ιστορικό και Παλαιοντολογικό Μουσείο Πτολεμαΐδας «ένα σύγχρονο μουσείο που θα αναλάβει το ρόλο του προστάτη για τα ευρήματα και θα συμβάλλει ταυτόχρονα στην προστασία του περιβάλλοντος μέσα από την εκπαίδευση». Μέσα από πολυμεσικές εφαρμογές (multimedia), ο επισκέπτης θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει την ιστορία της περιοχής και να λάβει χρήσιμες πληροφορίες για την εξέλιξη σπάνιων ειδών. Στόχος της ερευνητικής ομάδας του κ. Βελιτζέλου είναι η καταγραφή όλων των φυτικών & ζωικών απολιθωμάτων, που θα προταθούν για τις μουσειακές ανάγκες και συνοδευτικός τόμος με φωτογραφικό υλικό υπό κλίμακα. «Το 80% των σπονδυλόζωων, τα οποία φιλοξενηθούν στις προθήκες το έχουμε, όπως και τα μεγάλα ψάρια του Προσηλίου» τόνισε ο καθηγητής, ο οποίος γνωρίζει πολύ καλά την περιοχή και τον τρόπο με τον οποίο η μουσειακή επιστήμη μπορεί να φέρει την ανάπτυξη. «Η Εορδαία βρίσκεται σε κομβικό δρόμο για την ανάπτυξη του γεωτουρισμού και μπορεί κανείς εύκολα και γρήγορα να την επισκεφθεί» είπε ο κ. Βελιτζέλος, υπογραμμίζοντας πως το γεγονός ότι η περιοχή στερείται ενός μουσείου Φυσικής Ιστορίας δίνει την ευκαιρία στο Ιστορικό Παλαιοντολογικό Μουσείο Πτολεμαΐδας να διαδραματίσει ένα σπουδαίο ρόλο, εντάσσοντας την Πτολεμαΐδα σε όλους τους ταξιδιωτικούς οδηγούς και τις ειδικές εκδόσεις. Τον μουσείο θα έχει ένα σημαντικό εκπαιδευτικό ρόλο, καθώς προβλέπεται στο χώρο της Παλαιοντολογικής Πτέρυγας να λειτουργήσει μεταξύ άλλων Τμήμα Εξέλιξης της Ζωής στη λεκάνη της Εορδαίας, καθώς και τμήμα λιγνίτη, το οποίο θα απεικονίζει μέσα από σύγχρονες μεθόδους της μουσειολογίας και γραφήματα την ζωή στην περιοχή πριν από 145 έως και 160 εκ. χρόνια, όταν ακόμα δεν είχε γίνει γεννηθεί το κάρβουνο. Ο Δήμαρχος Πτολεμαΐδας Γρηγόρης Τσιούμαρης τόνισε ότι η μοναδικότητα του Μουσείου και η ανάδειξη των ευρημάτων θα αποτελέσει μια ακόμη απάντηση σε όλα τα αρνητικά δημοσιεύματα για την Πτολεμαϊδα και θα δώσει την ευκαιρία στην περιοχή να βρει τη θέση που της αξίζει στους τουριστικούς οδηγούς, που μέχρι σήμερα δεν έχουν ανακαλύψει την αξία της. Το Πανεπιστήμιο Αθηνών αναλαμβάνει να υλοποιήσει το έργο σε διάρκεια 12 μηνών από την υπογραφή της σύμβασης με το κόστος να εκτιμάται στο ύψος των ευρώ. Μουσείο ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΜΟΥΣΕΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΘΑ ΔΙΑΘΕΤΕΙ ΣΥΝΤΟΜΑ Η ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ Στην πόλη της Πτολεμαΐδας βρίσκεται αυτό το διάστημα ο καθηγητής Παλαιοντολογίας Παλαιοβοτανικής στο Τμήμα Γεωλογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Ευάγγελος Βελιτζέλος, ως επιστημονικός υπεύθυνος της ομάδας που ανέλαβε την ορθολογική και Μουσειακή ανάδειξη των παλαιοντολογικών ευρημάτων της ευρύτερης περιοχής του Δήμου Πτολεμαΐδας, μετά και από τη σχετική σύμβαση που είχε υπογραφεί μεταξύ Δήμου και Πανεπιστημίου Αθηνών στις 3 Ιουλίου Ήδη όπως είπε ο καθηγητής, η διαδικασία βρίσκεται σε εξέλιξη η μελέτη, το έργο αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί νωρίτερα και από τον προβλεπόμενο χρονικό ορίζοντα του ενός έτους και σύμφωνα με δηλώσεις η Πτολεμαΐδα σύντομα θα διαθέτει ένα μεγάλο και σύγχρονο Μουσείο, με εκπαιδευτικό χαρακτήρα, που θα είναι ένα από τα καλύτερα της Ευρώπης. Στόχος μου είναι η ορθολογική και Μουσειακή ανάδειξη και προστασία όλων των ευρημάτων του Ν. Κοζάνης και της Δυτικής Μακεδονίας. Στους άνετους χώρους του νεόδμητου κτιρίου του Παλαιοντολογικού και Ιστορικού Μουσείου Πτολεμαΐδας, θα αναπτύσσονται ευρήματα που αφορούν την περίοδο από τη δημιουργία της γης μέχρι και σήμερα. Η γεωλογική ηλικία της περιοχής Εορδαίας και του Ν. Κοζάνης αρχίζει πριν από 160 εκατομ. χρόνια, εμείς όμως θα ξεκινήσουμε το μουσειακό μας σχεδιασμό από τη δημιουργία της γης και θα δώσουμε ιδιαίτερη έμφαση στα ευρήματα της Εορδαίας. Όσο για τα ευρήματα παλαιότερων εποχών θα τα αποκτήσουμε επ ανταλλαγή με άλλα Μουσεία και Πανεπιστήμια, δεδομένου ότι το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο, η ερευνητική μας ομάδα και εγώ προσωπικά, συνεργαζόμαστε και με ξένους συναδέλφους Μουσειολόγους, ανέφερε ο κ. Βελιτζέλος. Υπογράμμισε μάλιστα πως η εμπειρία και η τεχνογνωσία της ομάδας είναι μεγάλη, πως μέχρι στιγμής έχει αναλάβει ανάλογη εργασία για 22 Μουσεία τα οποία λειτουργούν και εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι θα πετύχουμε το στόχο μας και θα υποβάλλουμε προτάσεις για ένα από τα καλύτερα μουσεία της Ευρώπης και όλου του κόσμου. Η αισιοδοξία του κ. Βελιτζέλου αποδίδεται στο γεγονός ότι η Δυτική Μακεδονία, ο Ν. Κοζάνης και ειδικότερα η Εορδαία, είναι περιοχές πλούσιες σε ευρήματα, πάνω στα οποία στηρίζεται αυτή η προσπάθεια, ενώ επισήμανε: Δεν θα μπορούσα να αναλάβω μια τέτοια εργασία στην Πτολεμαΐδα, αν δεν είχα τη βάση, δηλαδή τα ερευνητικά μου αποτελέσματα μιας 20ετίας. Κατάγομαι από την περιοχή, τη γνωρίζω πολύ καλά, υπάρχουν πολλά και σημαντικά ευρήματα, συγκεντρώνεται ήδη το υλικό και εκτιμώ πως μέχρι το χρονικό ορίζοντα που προβλέπεται από τη σύμβαση και πολύ ενωρίτερα ακόμη, όλα θα είναι έτοιμα για ένα σύγχρονο Ιστορικό Γεωλογικό Παλαιοντολογικό Μουσείο από το οποίο θα εκπλαγεί όλος ο κόσμος κι αυτό γιατί δε μένουμε μόνον στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο, στην ερευνητική ομάδα. Πίσω από μας είναι και άλλοι ξένοι συνάδελφοι, που επί σειρά ετών ασχολούνται με τη Μουσειολογία και έτσι σκοπεύουμε να παρουσιάσουμε κάτι το μοναδικό. Στη μελέτη για τον καθορισμένο χώρο του Παλαιοντολογικού Ιστορικού Μουσείου του Δήμου Πτολεμαΐδας, προβλέπεται να τοποθετηθούν επί χάρτου, πάνω στην κάτοψη, όλα τα ευρήματα, προκειμένου αυτή να χρησιμοποιηθεί ενδεχομένως και για την εξασφάλιση κονδυλίων από Ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά προγράμματα. Επανέλαβε πως το Μουσείο θα πρέπει να έχει εκπαιδευτικό χαρακτήρα, να το επισκέπτονται Σχολεία, Πανεπιστήμια, Οικολογικές Οργανώσεις και κάθε ενδιαφερόμενος πολίτης, ο κ. Βελιτζέλος αναφέρθηκε στην πληθώρα των απολιθωμάτων και τους λιγνίτες, που αποτελούν και πόλο έλξης, λέγοντας: Υπάρχουν πάρα πολλά απολιθώματα τα οποία και ξέρουμε, μια από τις ειδικότητές μου είναι λιγνιτολόγος, έχουμε δουλέψει μέσα στα ορυχεία, συλλέξαμε απολιθώματα, επιπλέον όμως έχουμε και τα βουνά που περιβάλλουν τη λεκάνη της Εορδαίας, γνωρίζουμε πολλές απολιθωματοφόρες θέσεις (Προσήλιο-Βέρμιο- Πεντάβρυσος-Περδίκκας κ.ά), ενώ τώρα η ερευνητική ομάδα θα δώσει ιδιαίτερη έμφαση στα απολιθωμένα δάση. Υπάρχει ένα μεγάλο, ενιαίο απολιθωμένο δάσος στη Δυτική Μακεδονία, του οποίου τμήμα ανήκει στο Ν. Κοζάνης και θα προσπαθήσουμε να φέρουμε δείγματά του μέσα στο Μουσείο, υπογράμμισε. Παράλληλα διευκρίνισε πως στο Μουσείο της Πτολεμαΐδας και για το διάστημα που μεσολαβεί μέχρι να ετοιμαστεί και να λειτουργήσει, θα μπορεί να φιλοξενεί και μια έκθεση που θα περιλαμβάνει την εξέλιξη των φυτών από εκατομμύρια χρόνια πριν έως σήμερα, τα περισσότερα εκθέματα της οποίας είναι του Πανεπιστημίου Αθηνών αλλά και από την προσωπική συλλογή τη δική του και συναδέλφων του, ώστε σε συνδυασμό και με τα σπονδυλωτά που ήδη υπάρχουν στο Μουσειακό χώρο να προσελκύουν τους επισκέπτες. Τέλος ο κ. Βελιτζέλος ερωτώμενος για το αν θα πρέπει να μεταφερθούν τα σπάνια ευρήματα του ελέφαντα-μαμούθ, που εντοπίστηκαν στην περιοχή Πενταβρύσου-Περδίκκα, όπου και παραμένουν επί χρόνια σε ένα μικρό και ακατάλληλο κτίσμα, απάντησε ως εξής: Είναι θέμα της Δημοτικής Αρχής. Εγώ θα υποβάλω τη δική μου πρόταση. Προσωπικά, ουδέποτε θα επιχειρούσε τη μεταφορά ενός τέτοιου ευρήματος από το χώρο που βρέθηκε. Θα πρέπει να γίνει επί τόπου η ανάδειξή του και μάλιστα εκεί θα προτείνω να δημιουργηθεί και ένα κέντρο πληροφόρησης σπονδυλωτών ζώων. Συνεργάζομαι και με το ΤΕΙ Αθήνας, που διαθέτει και τη μεγαλύτερη τεχνογνωσία ως προς τη συντήρηση αυτού του είδους των ευρημάτων, στο Μουσείο δεν θα τοποθετηθεί τίποτε αν δεν προηγηθεί η συντήρησή του, γιατί δεν μπορείς να διατηρήσεις κάτι, αν πρωτίστως δεν το έχεις συντηρήσει.

10 Καθαριότητα σελ.10 ΑΓΝΩΡΙΣΤΗ Η ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΟΥ ΑΓ. ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΓΡΟΚΗΠΙΟΥ ΠΟΥ ΠΡΙΝ ΑΠΟΤΕΛΟΥΣΕ ΕΣΤΙΑ ΜΟΛΥΝΣΗΣ Εργασίες ανάπλασης εκτελούνται αυτές τις ημέρες στο χώρο κοντά στο νεκροταφείο Αγ. Στεφάνου και στο χώρο του Αγροκηπίου, με στόχο την αισθητική αναβάθμιση της ευρύτερης περιοχής της εισόδου της πόλης. Οι εργασίες περιλαμβάνουν απομάκρυνση μπαζών, εκσκαφή και διαμόρφωση του χώρου, διάστρωση με υλικό 3Α και κατασκευή περίφραξης στο χώρο κοντά στο νεκροταφείο και στο χώρο του Αγροκηπίου. Στόχος της δημοτικής αρχής είναι η απομάκρυνση κάθε αντιαισθητικής εικόνας, μετατρέποντας τον άλλοτε ρυπογόνο μπαζότοπο, που είχε καταστεί εστίας μόλυνσης, σε ένα όμορφο νοικοκυρεμένο χώρο, ο οποίος θα αξιοποιηθεί κατάλληλα, ώστε να αλλάξει εντελώς η εικόνα που παρουσίαζε όλα τα προηγούμενα χρόνια. Επίσης, στο πλαίσιο των εργασιών ανάπλασης, θα γίνει συντήρηση των αγροτικών δρόμων που βρίσκονται στην κτηματική περιοχή του Δήμου Πτολεμαΐδας. Σύμφωνα με το Δήμαρχο Πτολεμαΐδας Γρηγόρη Τσιούμαρη ένα χρόνιο αίτημα των κατοίκων για την απαλλαγή της περιοχής από τα μπάζα υλοποιήθηκε, καθώς άλλαξε η εικόνα του, ώστε να μην αποτελεί «παραφωνία» και να είναι εναρμονισμένη με τη γενικότερη αισθητική της εισόδου της πόλης. Η είσοδος της πόλης με την ολοκλήρωση των εργασιών κατασκευής του μουσικού σχολείου, αλλά και το πάρκο κυκλοφοριακής αγωγής, το πάρκο σεισμοπλήκτων και τη μελλοντική ανέγερση του Δικαστικού Μεγάρου, έχει αλλάξει, πλέον, όψη. Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό έργο υποδομής, ο συνολικός προϋπολογισμός του οποίου ανέρχεται σε ευρώ. ΔΩΔΕΚΑ ΕΓΚΑΤΑΛΕΛΕΙΜΜΕΝΑ ΣΠΙΤΙΑ ΚΑΤΕΔΑΦΙΣΤΗΚΑΝ ΣΤΗΝ ΑΣΒΕΣΤΟΠΕΤΡΑ Ο Δήμος Πτολεμαΐδας συνεχίζει με εντατικούς ρυθμούς τις εργασίες και στα δημοτικά του διαμερίσματα για την απαλλαγή από τα επικινδύνως ετοιμόρροπα κτίρια, τα οποία μπορούν να γίνουν κυρίως κατά την διάρκεια του καλοκαιριού εστίες πυρκαγιάς και μόλυνσης. Ήδη, τα συνεργεία του Δήμου έχουν προχωρήσει στην κατεδάφιση δώδεκα εγκαταλελειμμένων σπιτιών στην Ασβεστόπετρα, σε συνεννόηση με τους ιδιοκτήτες, ενώ απομένουν άλλα τέσσερα ετοιμόρροπα κτίρια για τα οποία χρειάζεται να υποβληθεί αίτηση από τους κατόχους του. Για τον λόγο αυτό έχουν κληθεί οι ιδιοκτήτες ετοιμόρροπων κτισμάτων, αλλά και όσοι έχουν υπόψη τους τέτοια κτίσματα να ειδοποιήσουν εγγράφως τον Δήμο Πτολεμαΐδας ( τηλ ), προκειμένου να ενημερώσουν τους υπευθύνους, ώστε να προχωρήσουν οι αρμόδιες υπηρεσίες στην καταγραφή αλλά και την κατεδάφιση των κτισμάτων τόσο στην πόλη όσο και στα δημοτικά διαμερίσματα.

11 σελ.11 Καθαριότητα ΜΕ ΝΕΑ ΟΧΗΜΑΤΑ ΕΞΟΠΛΙΣΤΗΚΕ Ο ΔΗΜΟΣ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ Με βασική προτεραιότητα τη βελτίωση και την αναβάθμιση της καθημερινότητας των πολιτών, η δημοτική αρχή προχώρησε στην αγορά επιπλέον τεσσάρων μηχανημάτων, που εμπλουτίζουν πλέον το στόλο των οχημάτων των συνεργείων του Δήμου Πτολεμαΐδας, ενώ στην επόμενη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου ο Δήμαρχος Πτολεμαΐδας Γρηγόρης Τσιούμαρης θα εισηγηθεί και την προμήθεια επιπλέον εξοπλισμού. Συγκεκριμένα πρόκειται για τις εξής προμήθειες: Ένα καινούργιο απορριμματοφόρο όχημα, που αποτελείται από καινούργια υπερκατασκευή απορριμματοφόρου, με χωρητικότητα 16,0 κ.μ., κατασκευάστριας εταιρίας, με πολυετή πείρα σε τέτοιου είδους κατασκευές, τοποθετημένη και έτοιμη προς λειτουργία επί καινούργιου φορτηγού πλαισίου MERCEDES BENZ τύπος 1824 LL/39, αντιρρυπαντικής τεχνολογίας, μέγιστου μικτού βάρους 19 τόνων και με μέγιστη ισχύ κινητήρα 238 HP, στην τιμή των ευρώ. Ένα καινούργιο υδροφόρο, αποτελούμενο από καινούρια υπερκατασκευή τύπου MΝ, με χωρητικότητα 10,0 κμ, τοποθετημένη και έτοιμη προς λειτουργία επί ενός καινούργιου φορτηγού πλαισίου IVECO τύπος ML 180 E 25, αντιρρυπαντικής τεχνολογίας, στην τιμή των ευρώ. Με ειδικό εξοπλισμό πυρόσβεσης και αναρρόφησης. Ένα σάρωθρο στην τιμή των ευρώ και με εξοπλισμό δύο κινούμενες βούρτσες, κάδος απορριμμάτων χωρητικότητας 1000 λίτρων κ.α. Ένα όχημα πολλαπλών χρήσεων με 140 διαφορετικές λειτουργίες και λεπίδα αποχιονισμού και αλατοδιανομέα Τα νέα μηχανήματα παραλήφθηκαν από το Δήμαρχο Πτολεμαΐδας Γρηγόρη Τσιούμαρη, ο οποίος υπογράμμισε ότι αφού η Δημοτική Αρχή τόσο καιρό καταπιάστηκε με την τραγική οικονομική κατάσταση του Δήμου και παρ όλα αυτά σήμερα προβάλλεται μαζί με τους ισχυρούς Δήμους της χώρας σε κονδύλια, έργα και σημαντικότατες υποδομές (καινοτόμος πόλος ενέργειας, ΑΕΒΑΛ, τηλεθέρμανση κλπ.), τώρα ήρθε η ώρα της καθημερινότητας, για την οποία και θα τριπλασιαστεί ο στόλος της καθαριότητας, ενόψει και των μελλοντικών εξελίξεων. Έτσι τις επόμενες μέρες αναμένεται η έγκριση των νέων υδροφόρων απορριματοφόρων ασφαλτομηχανημάτων, χορτοκοπτικών, που θα δώσουν τη μέγιστη δυνατή καθαρή και αισθητικά αναβαθμισμένη περιοχή. ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΠΑΛΑΙΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΣΥΣΚΕΥΩΝ ΣΤΗΝ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ Ο Δήμος Πτολεμαΐδας ανακοινώνει ότι ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης απορριμμάτων στη Δυτική Μακεδονία, ΔΙΑΔΥΜΑ Α.Ε. σε συνεργασία με την Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. (υπεύθυνο εθνικό φορέα, πιστοποιημένο από το ΥΠΕΧΩΔΕ) έχει τοποθετήσει ειδικό container στο σταθμό μεταφόρτωσης απορριμμάτων στην επαρχιακή οδό Πτολεμαΐδας- Ανατολικού (ύψος Σουλού), όπου συγκεντρώνονται συσκευές, όπως ψυγεία, πλυντήρια, τηλεοράσεις, ηλεκτρικές κουζίνες και θερμοσίφωνες από κοινού με τον ηλεκτρονικό εξοπλισμό (υπολογιστές, εκτυπωτές, φωτοτυπικά μηχανήματα κλπ.). Οι συσκευές αυτές αποτελούν τμήμα των αστικών στερεών αποβλήτων και είναι απαραίτητο να πάψει η ανεξέλεγκτη διάθεσή τους σε παράνομες χωματερές. Καλούνται ως εκ τούτου, οι δημότες, να συμβάλλουν ουσιαστικά στα προγράμματα ανακύκλωσης, διαθέτοντας τα απόβλητά τους στους προβλεπόμενους χώρους.

12 Συμβούλιο Νέων σελ.12 ΟΙ ΝΕΟΙ ΔΙΝΟΥΝ ΤΟ + ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ ΜΑΣ!! (χαιρετισμός από την Πρόεδρο του Τοπικού Συμβουλίου Νέων Δήμου Πτολεμαϊδας) Δειλά δειλά ξεπροβάλλει ένας νέος θεσμός τα Τοπικά Συμβούλια Νέων που υπάρχουν στους περισσότερους δήμους της χώρας εδώ και 6 μήνες. Τα Τοπικά Συμβούλια Νέων έρχονται να συμβάλλουν στην ανανέωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δίνοντας φωνή έκφρασης σε κάθε νέο και νέα των Δήμων της χώρας. Βασική αρμοδιότητά του κάθε συμβουλίου νέων είναι η προβολή των αναγκών και των προβλημάτων που απασχολούν τους νέους της τοπικής κοινωνίας και η αναζήτηση δυνατών διεξόδων και λύσεων. Επίσης στις αρμοδιότητες του κάθε ΤΟ.ΣΥ.Ν. είναι η διοργάνωση μουσικών, αθλητικών ή άλλης φύσεως εκδηλώσεων και ακόμα εκστρατειών ενημέρωσης πάνω σε θέματα που αφορούν και προβληματίζουν την τοπική νεολαία, με σκοπό την ενεργή συμμετοχή των νέων στην τοπική κοινωνία. Το Τοπικό Συμβούλιο Νέων του Δήμου Πτολεμαϊδας στοχεύει ειδικότερα στην ενίσχυση της οικολογικής συνείδησης της τοπικής νεολαίας, στην ανάπτυξη του πολιτισμού των νέων, στην ενίσχυση της νεανικής επιχειρηματικότητας και στην διεξοδική ενημέρωση και επιμόρφωση τους πάνω σε θέματα που τους αφορούν και τους προβληματίζουν, όπως είναι οι εξαρτησιογόνες ουσίες. Παράδειγμα της δράσης μας αποτελεί το δι- ήμερο μουσικών εκδηλώσεων που διοργάνωσε το συμβούλιο νέων του Δήμου Πτολεμαϊδας στις 18 και 19 Αυγούστου στις αθλητικές εγκαταστάσεις του δήμου, με την σημαντική βοήθεια της δημοτικής αρχής. Το διήμερο αυτό έδωσε την ευκαιρία στο συμβούλιό μας να έρθει σε επαφή με τους νέους της Πτολεμαϊδας και να τονίσει την σημαντικότητα της δημιουργικής αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου των νέων, η οποία επιτυγχάνεται μεταξύ άλλων και μέσω της ενασχόλησης με την μουσική και τα άλλα πολιτιστικά ενδιαφέροντα. Παρακάτω θα θέλαμε να σας παραθέσουμε το του Τοπικού Συμβουλίου Νέων Δήμου Πτολεμαϊδας και τα τηλέφωνα όλων των μελών του συμβουλίου ώστε να μπορείτε να επικοινωνείτε μαζί μας για οτιδήποτε σας απασχολεί και να καταθέτετε τις ιδέες και τους προβληματισμούς σας, συμμετέχοντας με αυτόν τον τρόπο όλοι οι νέοι και οι νέες της Πτολεμαϊδας στον νεοσύστατο αυτό θεσμό. tosyn.ptolemaida@gmail.com Δερβενιωτάκη Ελισάβετ (πρόεδρος) Πουγαρίδης Αντώνης (αναπληρωτής πρόεδρος) Κακαράντζας Δημήτρης (γραμματέας) Χατζηθεοφυλάκτου Μιχάλης (ταμίας) Άψης Κωνσταντίνος (μέλος) Τσαβδαρίδης Μιχάλης (μέλος) Τσότσος Θεόδωρος (μέλος) Θυρίδες Νεανικής Επιχειρηματικότητας Θεωρούμε τις Θυρίδες Νεανικής Επιχειρηματικότητας μία από τις πιο σημαντικές πρωτοβουλίες που έχει πάρει η Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς(www. neagenia.gr) τα τελευταία χρόνια για την ελληνική νεολαία. Οι σύμβουλοι που εργάζονται στις Θυρίδες Νεανικής Επιχειρηματικότητας έχουν ως έργο τους την προώθηση επιχειρηματικής συνείδησης στους νέους και την στήριξη των νέων που θέλουν να ασχοληθούν με επιχειρηματική δραστηριότητα, καθώς και των νέων που ασχολούνται ήδη με επιχειρηματική δραστηριότητα. Είναι ιδιαίτερα εύκολο για κάθε νέο να έρθει σε επαφή με έναν σύμβουλο, τηλεφωνικά, ηλεκτρονικά ή συναντώντας σε κάποια αντένα ή έδρα θυρίδας που υπάρχει στον νομό του και συνομιλώντας μαζί του. Στην Πτολεμαϊδα υπάρχει ήδη έδρα θυρίδας. Η ΓΝΩΣΗ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΜΗ ΔΥΝΑΜΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΝΑ ΑΝΤΙΣΤΑΘΟΥΝ ΣΤΗΝ ΜΑΣΤΙΓΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ (της Ελισάβετ Δερβενιωτάκη - Φοιτήτριας Φαρμακευτικής, Προέδρου ΤΟ.ΣΥ.Ν. Δήμου Πτολεμαϊδας) Εμείς πιστεύουμε ότι μέσα από τις θυρίδες μπορεί να δοθεί η δυνατότητα δραστικής μείωσης των ποσοστών ανεργίας στους νέους σε κάθε τόπο. Είναι γνωστό ότι τα ποσοστά ανεργίας είναι αρκετά ανεβασμένα στην ελληνική νεολαία και ιδιαίτερα στην περιοχή μας. Έντονη είναι και η προτίμηση των νέων για εργασία στο δημόσιο ή στον ιδιωτικό τομέα ως ιδιωτικοί υπάλληλοι, ενώ αντίθετα είναι στενάχωρο ότι οι νέοι σήμερα αντιμετωπίζουν διστακτικά και αρνητικά την προοπτική δημιουργίας της δικής τους επιχείρησης, σκεπτόμενοι τις δυσκολίες της αρχής και την πιθανότητα μερικής ή ολικής αποτυχίας της προσπάθειάς τους. Οι Θυρίδες Νεανικής Επιχειρηματικότητας ιδρύθηκαν λοιπόν γι αυτόν ακριβώς τον σκοπό, για να στηρίξουν, να ενημερώσουν και να συμβουλεύσουν τους νέους που σκοπεύουν να φτιάξουν τη δική τους επιχείρηση. Ας αδράξουμε λοιπόν εμείς οι νέοι τη βοήθεια αυτή που μας παρέχεται, έχουμε να κερδίσουμε και όχι να χάσουμε!! Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επισκεφθείτε την έδρα θυρίδας που διαθέτει ο Δήμος μας και στεγάζεται στο κτίριο Βούλγαρη (1ο χλμ. Πτολεμαϊδας- Γαλάτειας) ή να επικοινωνήσετε τηλεφωνικώς με τους συμβούλους της θυρίδας στο τηλ Ακούμε σε καθημερινή βάση για τα ναρκωτικά και τις επικίνδυνες ψυχοσωματικές αλλαγές που προκαλεί η χρήση τους, αρκετά συχνά ακόμα και για θανάτους συνανθρώπων μας από υπερβολική ή και μακροχρόνια χρήση των διαφόρων ουσιών. Και το χειρότερο είναι ότι η μάστιγα των ναρκωτικών απειλεί κατά κανόνα τους νέους κάθε κοινωνίας. Ποια όμως είναι η ειδική επίδραση που ασκούν τα ναρκωτικά στον ανθρώπινο οργανισμό και ποιες οι διαφορές στην δράση ουσιών όπως είναι το χασίς, το LSD και η κοκαΐνη? Τα ναρκωτικά είναι τοξικές, φυσικές ή χημικές ουσίες που επιδρούν στον εγκέφαλο και γι αυτό προκαλούν εθισμό, μεταβάλλοντας ταυτόχρονα την ψυχολογία του χρήστη καθώς και τη νοητική του δραστηριότητα. Μιλάμε βέβαια για «ναρκωτικά» όταν χρησιμοποιεί κανείς αυτές τις ουσίες με σκοπό να βρεθεί κάτω από τη επήρειά τους, καθώς μην ξεχνάμε ότι ορισμένα φάρμακα που υπάρχουν στα φαρμακεία, περιέχουν συγκεκριμένες ποσότητες ναρκωτικών ουσιών οι οποίες λειτουργούν είτε θεραπευτικά είτε προληπτικά. Τα ναρκωτικά μπορούν να διακριθούν σε ομάδες με διάφορους τρόπους: για παράδειγμα νόμιμες (νομικά αποδεκτές) και παράνομες (απαγορευμένες) ουσίες. Το αλκοόλ και ο καπνός είναι νόμιμα. Το χασίς, η κοκαΐνη, οι αμφεταμίνες, το XTC και η ηρωίνη είναι παράνομα. Η πιο συχνή κατηγοριοποίηση είναι αυτή που βασίζεται στις συνέπειες που έχει η κάθε ναρκωτική ουσία στην ανθρώπινη συνείδηση. Αυτό διακρίνει τα ναρκωτικά σε 3 κατηγορίες: ναρκωτικά που κατευνάζουν και ηρεμούν, ναρκωτικά που διεγείρουν ή δίνουν ενέργεια και ναρκωτικά που αλλάζουν την αντίληψή σου, όταν, για παράδειγμα, βλέπεις και ακούς πράγματα με έναν διαφορετικό τρόπο απ ότι πραγματικά είναι. Τα περισσότερα ναρκωτικά εντάσσονται σε αυτές τις κατηγορίες. Κάποια ναρκωτικά είναι πιο δύσκολο να κατηγοριοποιηθούν. Τα ναρκωτικά που κατευνάζουν είναι: το αλκοόλ, τα οπιούχα, τα ηρεμιστικά (χάπια για τον ύπνο) το όπιο, η μορφίνη, η ηρωίνη. Επίσης, το χασίς συνήθως λαμβάνεται για την ηρεμιστική επίδρασή του. Τα ναρκωτικά που δίνουν ενέργεια είναι: καφεΐνη, νικοτίνη, XTC, κοκαΐνη, αμφεταμίνες. Τα ναρκωτικά που τροποποιούν την αντίληψη είναι: το LSD και σε ισχυρές και μεγάλες ποσότητες το χασίς και η φούντα (χόρτο). Κάποια ναρκωτικά είναι κάπως δύσκολο να κατηγοριοποιηθούν. Το χασίς συνήθως χρησιμοποιείται εξαιτίας των καταπραϋντικών συνεπειών του αλλά μπορεί επίσης να προκαλέσει αλλαγές και στην αντίληψη. Το XTC επίσης έχει ποικίλες συνέπειες. Θα έπρεπε ακόμα να λάβουμε σοβαρά υπόψη τα εξής ώστε να καταργηθούν κάποιοι μύθοι γύρω απ τις διάφορες ουσίες: Καπνός: Συχνά λένε «το κόβω όποτε θέλω». Μεγάλος μύθος! Γνωρίζουμε ότι κανείς δεν δοκιμάζει με φιλοδοξία να γίνει θεριακλής καπνιστής αλλά επίσης γνωρίζουμε ότι οι περισσότεροι κόβουν πιο εύκολα τα δάχτυλα τους παρά αυτό. Αλκοόλ: Είναι η πρώτη ουσία θανάτου παγκοσμίως: Τροχαία ατυχήματα, ατυχήματα στο σπίτι, στο χώρο εργασίας, βίαιη ή αυτοκαταστροφική συμπεριφορά, αυτοκτονικές τάσεις. Χασίς: Ακούγεται ότι «είναι υγιεινό γιατί είναι φυσικό». Μα δεν έχει αποδειχτεί ότι έχει θεραπευτικές ιδιότητες! Αντίθετα, οι 400 χημικές ουσίες που περιέχει μάλλον αποδεικνύουν το αντίθετο. Έκσταση ή club drugs: Πολλοί νέοι λένε «θα πάρω μια φορά την εβδομάδα, θα χορέψω όλο το βράδυ και όλα θα είναι εντάξει». Ωστόσο πολλά από τα συμπτώματα, όπως σύγχυση, κατάθλιψη, άγχος, παράνοια, διαταραχές ύπνου συνεχίζονται ακόμα και εβδομάδες μετά. Κοκαΐνη: Μπορεί να «σε ανεβάζει» αλλά αυτό διαρκεί για μία ώρα το πολύ. Μετά «σε ρίχνει» ακόμα περισσότερο δημιουργώντας σου δυσάρεστα συναισθήματα όπως θυμό, επιθετικότητα, άγχος, παράνοια. Ηρωίνη: «Το κάπνισμα ή το σνιφάρισμα είναι οκ». Κανείς δεν ξεκίνησε από την σύριγγα, κάπως όμως έφτασε μέχρι εκεί. Οι παραπάνω εικόνες ίσως μας σοκάρουν όταν τις βλέπουμε αλλά είναι μέρος της σκληρής πραγματικότητας που ζουν οι χρήστες ναρκωτικών ουσιών, ήδη από τις πρώτες τους δόσεις. Η γνώση είναι δύναμη και ειδικά στην περίπτωση των ναρκωτικών όταν γινόμαστε γνώστες του τι είναι αυτά και τις βλάβες που προκαλεί η χρήση τους μπορούμε πολύ πιο εύκολα και συνειδητά να τα αποφεύγουμε. Εμείς λοιπόν οι νέοι θα πρέπει να αντισταθούμε σ αυτήν την μάστιγα που απειλεί να γίνει ένας νέος τρόπος ζωής,ώστε να μπορέσουμε να ζήσουμε φυσιολογικά μακριά από καταστάσεις εθισμού, παραισθήσεων, απομόνωσης και καταστροφής της ψυχικής και σωματικής μας υγείας. ΑΣ ΠΟΥΜΕ Ο Χ Ι σ αυτήν τη πρόκληση που, υποτίθεται, ότι θα μας μεταφέρει σ έναν άλλο κόσμο γεμάτο όνειρα, που όμως στην πραγματικότητα είναι ένας βούρκος που προσπαθεί να παρασύρει όποιον τον πλησιάζει.

13 σελ.13 Ανοιχτό Πανεπιστήμιο

14 Ανοιχτό Πανεπιστήμιο σελ.14 15/11/2007 ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: Αγιασμός Έναρξη Κρίτων Χριστιανόπουλος ΤΙΤΛΟΣ : Ψυχίατρος - Παιδοψυχίατρος, Δ/ντής Παιδοψυχιατρικού Τμήματος Ιπποκράτειου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης ΘΕΜΑ: Προβληματισμοί της εφηβείας Αυτό που χρειάζεται ο έφηβος πριν από όλα είναι η διαβεβαίωση Alain Braconnier ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η εφηβεία είναι μια μεταβατική περίοδος στην οποία τίθενται οι βάσεις για την υγιή ανάπτυξη και ολοκλήρωση της προσωπικότητας του ατόμου. Η μετάβαση από το «ανώριμο» παιδί στον «ώριμο» ενήλικα είναι μία επίπονη διαδικασία στη διάρκεια της οποίας πολλά προβλήματα χρειάζεται να επιλυθούν. ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ Έναρξη 8-14 έτη στα κορίτσια και 9-14 στα αγόρια. Μ.ο διάρκειας τα 4 έτη. Ανάπτυξη γονάδων Εμφάνιση δευτερευόντων χαρακτηριστικών του φύλου Μεταβολές στη σύσταση του σώματος Επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης της σκελετικής ωρίμανσης ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΗΒΟΣ ΚΑΙ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΟΤΗΤΑ ΕΦΗΒΟΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΕΦΗΒΟΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΦΗΒΟΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΕΦΗΒΟΣ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ Η συνεχώς αυξανόμενη χρήση των Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και του Διαδικτύου από τους εφήβους ως Μέσο: Επικοινωνίας Άντλησης πληροφοριών Ψυχαγωγίας ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ ΧΡΗ- ΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ - Διαταραχή Εθισμού στο Διαδίκτυο (IAD). - Παθολογική χρήση του Διαδικτύου (PIU). - O Davis (2001) διακρίνει δύο τύπους παθολογικής χρήσης του Διαδικτύου: - Τη συγκεκριμένη παθολογική χρήση του Διαδικτύου - Τη γενικευμένη παθολογική χρήση του Διαδικτύου Σε τι ακριβώς εθιζόμαστε; ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ-ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ ΠΟΡΝΟΓΡΑΦΙ- ΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ON-LINE GAMES ΤΥΧΕΡΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΑΓΟΡΕΣ ΜΕΣΩ INTERNET ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΕΡΩΤΙΚΟΥ ΣΥΝΤΡΟΦΟΥ Επιρρεπείς πληθυσμοί για εθισμό στο INTERNET - Οι φοιτητές - Οι υπάλληλοι των επιχειρήσεων - Οι έφηβοι - Άνδρες εσωστρεφείς, με 19 ώρες μ.ο χρήσης ανά εβδομάδα, μ.ο εκπαίδευσης 15 έτη και 2 έτη χρήσης του INTERNET (Brenner 1997) - Γυναίκες άγαμες-πανεπιστημιακής μόρφωσης ΣΥΝΟΨΗ ΤΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΙΣΘΗΜΑ ΜΟΝΑΞΙΑΣ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ ΠΑΡΟΡΜΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΨΥΧΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ ΣΤΙΣ ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΧΕ- ΣΕΙΣ ΣΩΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΑΓΧΟΣ ΕΧΘΡΙΚΟΤΗΤΑ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΚΟ ΙΔΕΑΣΜΟ ΣΥΝΟΨΗ ΤΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ - Ο ΧΡΟΝΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ. - ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΜΑ. - Ο ΧΡΟΝΟΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ. - ΤΑ ΧΟΜΠΥ. - ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΤΗΤΑ - ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ (ΚΙΝΔΥ- ΝΟΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ, ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ, ΟΦΘΑΛΜΙΚΩΝ ΠΑΘΗ- ΣΕΩΝ). - ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΥΠΝΟΥ ΜΕΛΕΤΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ - Στοιχεία από την Ελλάδα δείχνουν πως σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 2200 εφήβων μαθητών 13 έως 18 ετών από τη Θεσσαλία, όπου ο εθισμός στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές εντοπίζεται στο 6.1% του μέσου μαθητικού πληθυσμού, ενώ το ποσοστό της επικράτησης του εθισμού μεταξύ των χρηστών των ηλεκτρονικών υπολογιστών ανεβαίνει στο 7.7% (Σιώμος και συν 2007). - Ο εθισμός στους Η.Υ αφορά αγόρια με καθημερινή χρήση και ύπαρξη Η.Υ στο σπίτι. Το κάπνισμα, το αλκοόλ και οι πολλές ώρες τηλεόρασης την ημέρα αποτελούν συνήθειές τους. - Επίσης συμπτώματα από τους οφθαλμούς και το μυοσκελετικό εντοπίζονται σχεδόν στο 50% των περιπτώσεων εθισμού. ΜΕΛΕΤΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ - Οι εθισμένοι Έλληνες έφηβοι στους Η.Υ εμφανίζουν τον υψηλότερο μ.ο στα συμπτώματα σε όλες τις επιμέρους αλλά και τις συνολικές κλίμακες του SCL-90-R στατιστικά σημαντικά (p<0,05) όταν συγκρίνονται με εκείνους που δεν κάνουν χρήση, εκτός της ψυχαναγκαστικότητας, του φοβικού άγχους και του συνολικού δείκτη συμπτωμάτων (Σιώμος και συν 2007). - Επίσης διαπιστώνεται πως οι εθισμένοι Έλληνες έφηβοι χρήστες στη γενικότερη χρήση των Η.Υ, σε σύγκριση με τους μη χρήστες εμφανίζουν στατιστικά σημαντικές διαταραχές στον ύπνο (Σιώμος και συν 2007). ΕΦΗΒΟΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑ - Στη Μ. Βρετανία 6% των ατόμων ηλικίας ετών παρουσιάζουν μια διαταραχή του τύπου της αγχώδους ή συναισθηματικής(meltzer & Gatward 2000). - 6% και οι διαταραχές διαγωγής. - Μελέτες τη δεκαετία του 80 σε πολλές χώρες αναφέρουν σημαντική νοσηρότητα από 5-25% ανάλογα με τη μεθοδολογία που ακολουθήθηκε (Vikan 1985, Verhulst et al 1985). - Σχέση Κάνναβης και ψυχωτικών διαταραχών στην ενήλικο ζωή (Patton 2002) - Οι Ψυχικές διαταραχές με φαινόμενα επιθετικότητας στο σχολείο έχουν αιτιολογική σχέση (Bond &συν 2002) ΕΡΕΥΝΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ - Σποραδικές έρευνες στο μέσο εφηβικό πληθυσμό (Μαυρέας και συν. 1986) - 1 στους 5 μαθητές έχει δεχθεί βία από συμμαθητές του(ανδρέου 2001) - 14% περιστασιακή χρήση Κάνναβης στο μέσο μαθητικό πληθυσμό. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - 1. Σιώμος ΚΕ, Μουζάς Ο, Αγγελόπουλος ΝΒ. Χαρακτηριστικά και τρόπος ζωής των εθισμένων Ελλήνων εφήβων στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. 19ο Πανελλήνιο Συνέδριο Κοινωνικής Παιδιατρικής. Περιλ. [100], σελ. 111, Καρδίτσα 4-6 Οκτωβρίου Σιώμος ΚΕ, Μουζάς Ο, Αγγελόπουλος ΝΒ. Υπερβολική χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή και διαταραχές ύπνου σε Έλληνες έφηβους μαθητές. 5ο Πανελλήνιο Παιδοψυχιατρικό Συνέδριο Περιλ. ΑΑ26, σελ. 67, Αθήνα 8-10 Ιουνίου Σιώμος ΚΕ, Μουζάς Ο, Αγγελόπουλος ΝΒ. Υπερβολική χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή και ψυχιατρικά συμπτώματα σε Έλληνες έφηβους μαθητές. 5ο Πανελλήνιο Παιδοψυχιατρικό Συνέδριο Περιλ. ΑΑ27, σελ. 67. Αθήνα 8-10 Ιουνίου KE Siomos, OD Mouzas, NV Angelopoulos. (2007). ADDICTION TO THE USE OF INTERNET AND SLEEP DISORDERS IN GREEK ADOLESCENTS: A PRELIMINARY STUDY. 13ο European congress (ESCAP). Florence, Italy Aug - 5. Chang-Kook Yang, Byeong-Moo Choe, Matthew Baity, Jeong-Hyeong Lee, Jin- Seok Cho. SCL-90-R and 16PF Profiles of Senior High School Students with Excessive Internet Use. Can J Psychiatry 2005;50: Young, K. S. (1996a). Internet addiction: the emergence of a new clinical disorder. Online document: com/articles/newdisorder.htm.retrieved October 4, 2002, from source Young, K. S. Psychology of computer use: XL. Addictive use of the internet: A case that breaks the stereotype. Psychological Reports 1996b;79: Young, K. S. (1998). Caught in the net: How to recognize the signs of internet addiction and a winning strategy for recovery. New York, NY: John Wiley & Sons, Inc Young, K. S., & Rodgers, R. C. The relationship between depression and pathological internet use. Cyberpsychology & Behavior 1998a;1(1): Young, K. S., & Rodgers, R. C. (1998b). Internet addiction: Personality traits associated with its development. Online document: com/articles/personality_correlates.htm. Retrieved October 4, 2002, from source. Θα ξεκινήσω πρώτα με το κομμάτι του Επαγγελματικού Προσανατολισμού γιατί θεωρώ ότι η επιλογή ενός επαγγέλματος είναι, αν όχι η πιο σημαντική, οπωσδήποτε όμως από τις σημαντικότερες αποφάσεις που παίρνει ο άνθρωπος στη ζωή του και ιδαίτερα στους καιρούς μας. Με βάση τα σύγχρονα δεδομένα της 22/11/2007 ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: Λία Αχλαδά ΤΙΤΛΟΣ: Ψυχολόγος Ψυχοθεραπεία Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού ΘΕΜΑ: Επαγγελματικός Προσανατολισμός στους εφήβους αγοράς εργασίας, υπάρχει έντονη η ανάγκη για σωστό επαγγελματικό προσανατολισμό. Σήμερα, το γεγονός ότι βρισκόμαστε σε μια περίοδο τεράστιας απελπισίας για τις μελλοντικές πιθανότητες εργασίας για τους νέους, (αυξημένη ανεργία), μας οδηγεί στο να εστιάζουμε και να επιλέγουμε τα λεγόμενα «καυτά επαγγέλματα», αυτά δηλαδή που μπορούν να μας προσφέρουν μισθό, σταθερότητα, και ασφάλεια. Μέχρι εδώ καλά, και μάλιστα αρκετά καθησυχαστικό για τους γονείς. Δυστυχώς όμως δε βλέπουμε αν αυτό είναι κάτι που μας προσφέρει και ικανοποίηση. Εκείνο το οποίο λείπει είναι πώς το επάγγελμα που προτείνουμε στα παιδιά συνδέεται με αυτά τα ίδια. Το να πάρει κανείς ένα πτυχίο ανεξαρτήτως επιστημονικού τομέα δεν είναι απαραίτητο ότι θα αποδειχθεί ιδιαιτέρως χρήσιμο. Εκείνο που παίζει σημαντικό και πρω- ταγωνιστικό ρόλο είναι το πεδίο σπουδών που θα επιλέξουν τα παιδιά. Άρα, θα πρέπει να συγκεντρώσουν τις δυνάμεις τους στο να αποκτήσουν τις δεξιότητες και το είδος των γνώσεων που απαιτείται για τα επαγγέλματα τα οποία έχουν θετικές προοπτικές απασχόλησης και φυσικά πληρώνουν και καλά. Η λέξη απασχόληση, στα λατινικά implicare, σημαίνει εμπλέκομαι. Ναι μεν βλέπω τί έχει μέλλον, αλλά πώς εγώ ως έφηβος επιλέγω, πού εγώ εμπλέκομαι... Ο Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός βέβαια δε συνδυάζει τη συλλογική ενημέρωση με την παροχή εξατομικευμένης βοήθειας, αλλά παραμένει μια προσπάθεια απλάς πληροφόρησης για τις διάφορες επαγγελματικές κατηγορίες χωρίς να συνταιριάζει την προσωπικότητα, τα ενδιαφέροντα και τις κλίσεις των μαθητών με συγκεκριμένα επαγγέλ- ματα. Παλαιότερα υποστηριζόταν «ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση». Σήμερα όμως η θεωρία αυτή έχει αλλάξει και ο ύψιστος στόχος είναι η λήψη της απόφασης από τον ίδιο τον ενδιαφερόμενο για το ποιο επάγγελμα θέλει να ακολουθήσει μέσω της συμβουλευτικής διαδικασίας, πιο συγκεκριμένα του επαγγελματικού προσανατολισμού. Για να γίνω πιο κατανοητή, ο επαγγελματικός προσαντολισμός αποσκοπεί στο να βοηθήσει το μαθητή να επιλέξει το σωστό επάγγελμα σύμφωνα με τις ικανότητες και δεξιότητες που έχει ή που μπορεί να αναπτύξει, τα ενδιαφέροντά του, τα προσωπικά του χαρακτηριστικά και τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες. Είναι λοιπόν μια διαδικασία κατά την οποία ο έφηβος συνθέτει το επαγγελματικό του προφίλ μέσα από τη διερεύνηση των προσωπικών του χαρακτηριστικών, των ικανο-

15 σελ.15 Ανοιχτό Πανεπιστήμιο τήτων και δεξιοτήτων, των αξιών και των ενδιαφερόντων του και το συνδυάζει με τα επαγγέλματα της αγοράς εργασίας και τις προοπτικές απασχόλησης του κάθε επαγγέλματος. Έτσι υλοποιείται ένας από τους δυο πρωταρχικούς στόχους του επαγγελματικού προσανατολισμού που είναι να βοηθήσει το άτομο να λάβει αποφάσεις και να κάνει επιλογές που σχετίζονται με το μέλλον του και την καριέρα του και που θα το επηρεάσουν θετικά στην επαγγελματική του αποκατάσταση. Ο δεύτερος και κυρίαρχος στόχος του επαγγελματικού προσανατολισμού είναι να βοηθήσει τον έφηβο να μάθει τη διαδικασία του πώς επιλέγω, πώς παίρνω απόφαση για του τί επάγγελμα θ ακολουθήσω, κάτι φυσικά που θα το βοηθήσει και στην μετέπειτα πορεία της επαγγελματικής του ζωής. Είναι μια διαδικασία που βοηθά το άτομο να αποκτήσει γνώσεις ή εμπειρίες που αφορούν στην κατανόηση της αγοράς εργασίας και τελικά να πάρει αποφάσεις. Θα σας δείξω εδώ στη διαφάνεια ένα επαγγελματικό προφίλ και όλα αυτά που δουλεύουμε στον επαγγελματικό προσανατολισμό και φυσικά όλα αυτά τα συνδέουμε με την πληροφόρηση και τα επαγγέλματα που έχουν θετικές προσωπικές. Για παράδειγμα ένας οδοντίατρος θα πρέπει να έχει ως ικανότητα δεξιότητα την υπομονή, την επιδεξιότητα στα δάχτυλα. Στην εφηβεία λοιπόν, μέσα σ ενα στάδιο συγκρούσεων, όπως γνωρίζετε, μέσα στην αναδιοργάνωση του διαπροσωπικού τους κόσμου, οι έφηβοι καλούνται να πάρουν σημαντικές αποφάσεις για την επαγγελματική τους ζωή, αποφάσεις που θα επηρεάσουν αργότερα και την προσωπική τους ζωή. Κι αυτό από μόνο του δημιουργεί άγχος.. Κι έρχεται λοιπόν η περίοδος των εξετάσεων, οι πανελλήνιες εξετάσεις ν αυξήσει το αυτό το άγχος τόσο στο μαθητή όσο και στον περίγυρό του. (οικογένεια, εκπαιδευτικους κτλ). Κατά καιρούς γίνεται και αναφορά στο θέμα των εξετάσεων και το άγχος που προκαλούν στο μαθητή και στον περίγυρό του, όμως χαρακτηριστικό είναι ωστόσο το πώς άλλοτε ο προβολέας φωτίζει μια μόνο διάσταση του θέματος από τις πολλέςπ.χ την προετοιμασία για τις εξετάσεις, την επιτυχία ή την αποτυχία, αφήνοντας όμως απέξω βασικούς παράγοντες όπως το εξελικτικό στάδιο στο οποίο βρίσκεται ο μαθητής (εφηβεία), το ρόλο της οικογένειας και του ευρύτερου κοινωνικού πλαισίου, αλλά και τ αμηνύματα που φτάνουν στο μαθητή από διαφορετικούς πομπούς. Όπως υποδηλώνει και ο τίτλος της σημερινής παρουσίασης, τρείς (3) είναι οι βασικοί παράγοντες : Εφηβεία Άγχος Εξετάσεις Θα συζητήσουμε το καθένα ξεχωριστά αλλά και να δούμε πού αυτά συναντώνται: Ας ξεκινήσουμε πρώτα με αυτό που λέγεται εφηβεία, που είναι μια μακρά περίοδος μετάβασης από την παιδική ηλικία στην ενήλικη ζωή. Το εφηβικό σώμα σταδιακά αλλάζει : το ύψος, το βάρος, η τριχοφυία, η χροιά της φωνής στα αγόρια, η έμμηνος ρύση στα κορίτσια, οι ορμές, η σεξουαλικότητα, η επιθετικότητα κάνουν την εμφάνισή τους. Σε ψυχολογικό επίπεδο, η μετάβαση έχει να κάνει με το ότι ο έφηβος αφήνει τον ήπιο, παθητικό ρόλο του παιδιού που εξαρτάται στα περισσότερα ζητήματα από τους μεγάλους κι αρχίζει να πειραματίζεται σε πιό ανεξάρτητους αυτόνομους ρόλους (πειραματισμός που κάποιες φορές φτάνει μέχρι την εξέγερση). Ακούμε πολύ συχνά τον έφηβο να λέει «Μπορώ και μόνος μου». Η μετάβαση συντελείται και σ ένα ακόμα επίπεδο, ψυχοσυναισθηματικό αυτή τη φορά: ο έφηβος αποχωρίζεται σταδιακά από την οικογένειά του, η οποία παύει να έχει πρωταρχικό ρόλο στη ζωή του. Η παρέα των συνομιλήκων έρχεται να παραλάβει τη σκυτάλη, γεγονός που φορτίζει το γονέα με άγχος. Έτσι, τον βρίσκουμε να ρωτάει συχνά και με αγωνία το παιδί του: «με ποιούς κάνεις παρέα, γιατί δε μου γνωρίζεις τους φίλους σου?».. Παράλληλα ο έφηβος ή η έφηβη αρχίζει να ενδιαφέρεται για το άλλο φύλο. Σεξουαλικές αναζητήσεις καταλαμβάνουν χρόνο από τα ενδιαφέροντα και τη ζωή του. Σύγχρονες θεωρίες κάνουν λόγο για 3 στάδια εφηβείας Πρώιμη εφηβεία (12-14 ετών) Μέση εφηβεία (15-17 ετών) και Ώριμη εφηβεία (17-21 ετών). Το παιδί λοιπόν που καλείται να αντιμετωπίσει τις πανελλήνιες βρίσκεται στη ΜΕΣΗ ΦΑΣΗ της εφηβείας, σε μια διαδικασία αναζήτησης του εαυτού. Πρόκειται για μια εξαιρετικά δημιουργική αλλά και επίπονη περίοδο κατά την οποία υπάρχει έντονη αλλαγή διάθεσης (πχ ο έφηβος κινείται εύκολα από τον ενθουσιασμό στην απογοήτευση) καθώς επίσης και έντονη ενασχόληση με την εικόνα του σώματος. (έχει ανάγκη να μη ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους συνομίληκους, να είναι όμοιος). Σε αυτή τη φάση της εφηβείας, ο έφηβος θέλει να αναπτύξει στενές φιλίες και να ανήκει σε μια ομάδα εφήβων, η οποία μπορεί να ασκεί πάνω του μεγαλύτερη ή μικρότερη πίεση για συμμόρφωση (πχ τον έφηβο μπορεί να τον προβληματίζουν καταστάσεις όπως οι φίλοι μου καπνίζουν ενώ εγώ όχι, ή η παρέα μου είναι έξω κι εγώ πρέπει να μελετήσω). Συχνά επίσης υπάρχει η ανάγκη για απομόνωση ( ο έφηβος κλείνεται στο δωμάτιό του, κλείνεται στον εαυτό του και απομακρύνεται από τους οικείους του). Η σπουδαιότητα που έχουν τα όρια σε αυτή τη φάση είναι καθοριστική, καθώς το παιδί επιμένει να βάζει δικούς του όρους και να μην υπακούει πια μόνο στους όρους των γονιών του. Κατά συνέπεια η εφηβεία ως περίοδος χαρακτηρίζεται από συναισθήματα έντονου άγχους και αβεβαιότητας που πάνε χέρι χέρι με τον εφηβικό ενθουσιασμό. Υπάρχει έντονη συναισθηματικότητα με εμφανή ξεσπάσματα όπως γέλιο, κλάμα, φωνές. Πολλές φορές είναι δύσκολο να καταλάβουμε πότε η ένταση που βγάζει το παιδί είναι αποτέλεσμα εφηβικού ενθουσιασμού και πότε πραγματικό άγχος που θα μπορούσε να κρύβει ακόμα πίσω του και μια κατάθλιψη. Όλες λοιπόν οι αλλαγές που φέρνει η εφηβεία προκαλούν από μόνες τους άγχος. Ας δούμε εδώ και ποιές καταστάσεις προκαλούν άγχος στην εφηβεία, όπως διαζύγιο, εγκυμοσύνη, αλλαγή κατοικίας, χρήση ουσιών, αλλαγή στην κατεύθυνση σπυδών, προβήματα στο σχολείο. Κτλ. (βλέπε διαφάνεια). Ας δούμε όμως και ποιά είναι τα συμπτώματα του στρες καθώς είναι αυτό που επηρεάζει τον τρόπο που σκεφτόμαστε, το πώς αισθανόμαστε και τις πράξεις μας. Έχει επίδραση στο σώμα (δυσκολία σοτν ύπνο, εφίδρωση, συχνοί πονοκέφαλοι, ανεξήγητη κόπωση κ.τ.λ.) Επίδραση στη σκέψη (δυσκολία στη συγκέντωση, περισσότερα λάθη/παραλείψεις, ασταθής συμπεριφορά) Επίδραση στο συναίσθημα (χαμηλή αυτοεκτίμηση, αδυναμία χαλάρωσης, συναισθηματικά ξεσπάσματα, απώλεια ενδιαφέροντος κτλ). Για να σας είναι εύκολο να τ αναγνωρίζετε καλό είναι να τα δείτε πρώτα στον εαυτό σας. Η κάθε λοιπόν αλλαγή φέρνει άγχος. Υπό αυτή την έννοια το άγχος είναι η άμεση αντίδραση του οργανισμού στην όποια αλλαγή συμβαίνει στο περιβάλλον μέσα στο οποίο κάθε φορά πρέπει να προσαρμοστεί για να ζήσει. Για παράδειγμα είναι σκοτάδι. Περπατάω και ξαφνικά ακούω βήματα πίσω μου. Σκέφτομαι ότι κάποιος με πλησιάζει. Η καρδιά μου χτυπάει πιο γρήγορα, αρχίζω να περπατάω πιο γρήγορα, να τρέχω. Σ αυτώ την περίπτωση το άγχος με κινητοποιεί και με κατευθύνει προς τη δράση. Περπατάω γρήγορα για να με προστατέψω από πιθανό κίνδυνο. Το άγχος λοιπόν μπορεί να μας κινητοποιήσει στο να δράσουμε και να πετύχουμε το στόχο μας, όπως αυτό των πανελλήνιων εξετάσεων ή και μπορεί να ξεπεράσει το φυσιολογικό όριο και να μας αποσυντονίσει αντί ν αμας συντονίσει. Όταν οι εξετάσεις πλησιάζουν, το άγχος αυξάνει και κάνει το μαθητή να εντείνει το διαβασμα του ώστε να περάσει τις εξετάσεις. Υπάρχει όμως και η περίπτωση να αγχωθεί υπερβολικά, να εξαντληθεί σωματικά και ψυχολογικά και να μην ανταπεξέλθει στις απιατήσεις των εξετάσεων. Είναι τότε που μπορεί να τα παρατήσει πριν καν ολοκληρώσει. Το άγχος δεν είναι κατα ανάγκη αρνητικό. Σημασία έχει ο τρόπος που το διαχειριζόμαστε εμείς κι αυτό είναι κάτι που ποικίλει από περίπτωση σε περίπτωση, από άνθρωπο σε άνθρωπο, από οικογένεια σε οικογένεια. Η στάση του ατόμου είναι καθοριστική στο πώς θα αξιολογήσει και θα χειριστεί το άγχος. Αν το δει δηλαδή ως απειλή ή ώς πρόκληση. Τί γίνεται όταν το ΑΧΓΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΕΙΛΗ. Όταν θεωρώ ότι οι πανελλήνιες εξετάσεις είναι η αρχή ή το τέλος, αυτό από μόνο του δίνει στις εξετάσεις μεγαλύτερες διαστάσεις από τις κανονικές, τις κάνει σκοπό ζωής. Τίποτα άλλο δε μετράει μπροστά τους με αποτέλεσμα ο έφηβος να βιώνει πλήρη αποτυχία και να θέλει ακόμα να τερματίσει και τη ζωή του. Αντίστοιχα, ο γονιός μπορεί να μεταφράζει την αποτυχία στη σκέψη ότι το αποτέλεσμα είναι μη αναστρέψιμο «το παιδί μου είναι αποτυχημένο». Και στους δύο, και στο γονέα και στον έφηβο οι πανελλήνιες εξετάσεις έχουν καλύψει όλη τους την ύπαρξη. Είναι σα να μην υπάρχει μέλλον και πολλές φορές ούτε και παρόν, γιατί το άγχος ξεκινάει πολύ νωρίτερα από τις εξετάσεις, είναι παρόν σε κάθε τεστ, σε κάθε δοκιμασία που περνάει ο μαθητής. Το άγχος αυτό συνδέεται συχνά με το φόβο της αποτυχίας. Ο φόβος οδηγεί το γονέα και το μαθητή σ ενα περιοριστικό τρόπο εκτίμησης της πραγματικότητας. Είναι χαρακτηριστικός στις φράσεις που ακολουθούν : απέτυχα στο τέστ, άρα ξέρω δε θα περάσω τελικά στις εξετάσεις. Μπορούμε λοιπόν να φανταστούμε πώς το άγχος του ενός αυξάνει το άγχος του άλλου επιδεινώνοντας την κατάσταση. Ένας εναλλακτικός τρόπος αντιμετώπισης είναι να βάλουμε το άγχος στη σωστή του διάσταση. Να το δούμε ως πρόκληση και να δούμε τις εξετάσεις ως ένα ακόμα στάδιο, σαν ένα από τους στόχους που έχει το παιδί μας (όχι ο μοναδικός), αλλά εμείς γι αυτό. Αυτή η προοπτική στο να δει κανείς τι πηγές στήριξης έχει στη διάθεσή του για να αντιμετωπίσει αυτή τη στρεσογόνο κατάσταση π.χ ποιούς εμπιστεύεται, από ποιον μπορεί να ζητήσει βοήθεια (γονείς, φιλους, εκπαιδευτικούς, ψυχολόγο). Η αποτελεσματική αντιμετώπιση του άγχους βασίζεται στο να εκτιμώ και να επανεκτιμώ κάθε φορά τη σπουδαιότητα της κατάστασης. Αυτό μπορώ να το κάνω παρατηρώντας τη συμπεριφορά μου: πώς αντέδρασα όταν άκουσα το βαθμό που πήρε το παιδί μου? Πόσο η αντίδρασή μου το υποστήριξε στο να συνεχίσει την προσπάθεια και πόσο την υπονόμευσε? Και βέβαια, ο τρόπος που αντιδρώ δεν είναι τυχαίος. Θα πρέπει να αναρωτηθώ : τί σημαίνει για μένα η χαμηλή βαθμολογία, τί σημαίνουν οι εξετάσεις, ποιοί είναι οι δικοί μου φόβοι και ποιές είναι οι δικές μου προσδοκίες σε σχέση με τις πανελλήνιες? Ρωτώντας τον εαυτό μου λοιπόν κάθε φορά που το παιδί μου έρχεται αντιμέτωπο με το άγχος, το πώς επηρεάζει εμένα, έχω ένα καλό εργαλείο που θα με βοηθήσει να στηρίξω εμένα και το παιδί μου. ΤΙ ΚΑΝΩ;; Το 1ο βήμα είναι να αναρωτηθώ τίνος είναι στην πραγματικότητα το πρόβλημα. Για παράδειγμα το πρόβλημα : το παιδί δεν τρώει, δεν κοιμάται κανονικά επειδή μεθαύριο έχει διαγώνισμα. Όμωε πολλές φορές δεν είναι το παιδί που παραπονιέται γι αυτό αλλά ο γονέας που ανησυχεί στην προσπάθειά του να προστατέψει το παιδί. Το 2ο βήμα είναι να αναρωτηθώ μήπως η προσπάθειά μου να το προστατέψω από το άγχος το πιέζω με συμβουλές και προτροπές π.χ για να φάει, με αποτέλεσμα να το αγχώνω περισσότερο?γιατί δεν τρώς?τί σου συμβαίνει? Παίρνοντας υπόψη την έμφυτη διάθεση του γονέα να προσφέρει την αμέριστη βοήθεια στο παιδί του, θα πρέπει εδώ να πούμε ότι υπάρχει διαφορά ανάμεσα στο προστατεύω και στο υποστηρίζω το παιδί μου. Έτσι σα 3ο βήμα μπορώ να σκεφτώ: ποιά θέση έχω στη σχέση με το παιδί μου? Μήπως στέκομαι από πάνω του και το ελέγχω με συμβουλές και νουθεσίες ή στέκομαι δίπλα του και το ακούω με διάθεση να καταλάβω πραγματικά πώς νιώθει εκείνο κι όχι με πρόθεση ν αποφασίσω εγώ για εκείνο. Όταν ακούω ενεργητικά το παιδί, όταν είμαι ανοιχτός και πρόθυμος να βγώ από τη θέση μου και να δώ για λίγο τη δική του, τότε το βοηθάω πολύ περισσότερο απ οτι αν προσπαθούσα να πάρω από πάνω μου όλη την ευθύνη της κατάστασης και να του προτείνω λύση. Το να του πω με ειλικρίνεια αφού το ακούσω «καταλαβαίνω ότι ανυσηχείς πολύ για το διαγώνισμα» μπορεί να το βοηθήσει περισσότερο απ όσο μπορώ να φανταστώ. Αυτό που χρειάζεται ο έφηβος σε αυτή τη δύσκολη περίοδο είναι ένα σύμμαχο, ένα δεύτερο αυτί για να το ακούει, ένα δεύτερο μάτι για να παρατηρεί την προσπάθειά του θυμίζοντας του ότι δεν είναι στ αλήθεια μόνος... Ας δούμε τώρα τί υπάρχει πίσω από τις εξετάσεις που όπως είπα και πρίν είναι μια περίοδος σταθμός στη ζωή του παιδιού και της οικογένειας. Υπάρχουν προσδοκίες και όνειρα γονιών για τα παιδιά Ξυπνούν συγκρούσεις οικογενειακές (διάβασε, βγες λίγο έξω) Ανάγκη επιβεβαίωσης μέσα από την επιτυχία Κοινωνικές επιταγές για το τί θεωρείται επιτυχία/αποτυχία Αδυναμία των γονιών γιατί οι εξετάσεις είναι κάτι που πρέπει να κάνει κάποιος άλλος, το παιδί τους. Μερικές φορές υπάρχει αδιέξοδο τί να κάνω για να εμφυσήσω στο παιδί μου το σωστό, αυτό που προσδοκώ στο παιδί μου Υπάρχει η αγωνία για το πώς θα νιώσει το παιδί σε μια πιθανή αποτυχία και πώς θα διαχειριστεί ο ίδιος Είναι πραγματικά δύσκολος ο ρόλος του ιδανικού γονέα. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει ιδανικός γονέας αλλά ούτε και ιδανικό παιδί. Παρόλο που μου είναι δύσκολο να μειώσω το άγχος μου ώς γονέας, χρειάζεται να δώ ότι το παιδί μου δεν είναι εγώ. Μπορεί τα όνειρά μας να μοιάζουν, μπορεί και όχι, σίγουρα έχει επηρεαστεί από εμένα όλα αυτά τα χρόνια, αλλά διατηρεί κάθε δικαίωμα να παίρνει μόνο του τις αποφάσεις και να έχει τις δικές του απόψεις για το μέλλον του. Γονείς και παιδιά έχουν διαφορετικούς ρόλους. Μπορεί να μην είναι ίσοι, είναι όμως ισότιμοι. Σημαντική λοιπόν σε αυτή τη φάση είναι η συζήτηση, ο διάλογος. Ρωτάμε:τι χρειάζεσαι από εμένα?(αντί

16 Ανοιχτό Πανεπιστήμιο σελ.16 να κάνουμε υποθέσεις) Πολλές φορές το άγχος των εξετάσεων και η εφηβεία κάνουν το παιδί να μη μπορεί ν αεκφράσει έυκολα τί ακριβώς χρειάζεται. Δε χρειάζεται εγώ ώς γονέας να ξέρω οπωσδήποτε. Μπορώ να περιμένω, να δώσω χρόνο και χώρο. Αντί να μιλάω, ακούω τί έχει να μοιραστεί το παιδί μου, χωρίς να ασκήσω κριτική π.χ αφού δε διάβασες ας πρόσεχες και χωρίς να προσπαθώ να λύσω το όποιο πρόβλημα. Στήριξη στην αποτυχία/έπαινος στην επιτυχία Δείχνω εμπιστοσύνη στο παιδί ότι μπορεί να καταφέρει αυτό που θέλει. Ενθάρρυνση, έμφαση στα θετικά σημεία Είναι σημαντικό να αναγνωρίσετε ποιά είναι η δική σας ανάγκη.πολλές φορές οι γονείς δεν απαντούν στις ανάγκες των παιδιών τους, αλλά σε κάποιες δικές τους ανεκπλήρωτες ανάγκες. Έμφαση στις ανάγκες του παιδιού. Χρησιμοποιήστε την εμπειρία σας από αντίστοιχες καταστάσεις. Τί θα χρειαζόσασταν εσείς?κάποια στοιχεία μπορεί να είναι κοινά και κάποια όχι. Συμβουλές για την περίοδο των εξετάσεων (βλέπε διαφάνεια) 1) Για να μπορέσουν οι γονείς να είναι βοηθητικοί χρειάζεται οι ίδιοι να φροντίσουν τους εαυτούς τους πρώτα. Σκεφτείτε στο αεροπλάνο ότι πρέπει πρώτα 6/12/2007 ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ : Μαριάννα Δρακοπούλου ΤΙΤΛΟΣ : Κλινική Ψυχολόγος Master στην Ψυχοθεραπεία στο Παρίσι ΘΕΜΑ : Η ασυνείδητη εικόνα του σώματος στα πλαίσια της χοροθεραπείας με ζήσει σε σχέση με το σώμα μας μέσα στο χρόνο και το χώρο. Είναι αυτή που μας δίνει μια ασυνείδητη ταυτότητα και που σύμφωνα με το Φρόϊντ είναι καθοριστική για την ανάπτυξη του Εγώ, του εαυτού μας, της προσωπικότητάς μας. Το σώμα επίσης θυμάται, έχει μνήμη. Στη διάρκεια της ανάπτυξης του ανθρώπου κάθε εμπειρία εγγράφεται πάνω σ αυτή τη μνήμη. Η εικόνα του σώματος για να υπάρχει έχει ανάγκη από διαπροσωπικές εμπειρίες, γιατί είναι ζωντανή, μεταβάλλεται, εξελίσσεται, αναπτύσσεται, και όλα αυτά χρησιμοποιώντας τις εμεπιρίες που έχουν εγγραφεί και εγγράφονται ασταμάτητα στην ασυνείδητη μνήμη του σώματος. Η δημιουργία της εικόνας του σώματος ξεκινάει ήδη από τις πρώτες μέρες ζωής του μωρού. Στους πρώτους μήνες ζωής ακούει τους ήχους της μαμάς, δέχεται τις αποκρίσεις της στα καλέσματά του, δέχεται τα αγγίγματά της, τη μυρωδιά του δέρματός της και τέλος το βλέμμα της πάνω στην εικόνα του σώματός του. Αυτό το βλέμμα είναι πολύ σημαντικό: το παιδί διαβάζει στο βλέμμα της την εικόνα που παρουσιάζει το ίδιο, βλέπει αυτό που είναι στα μάτια της μαμάς. Και κάτι πολύ σημαντικό: διαβάζει αν η μαμά είναι ευχαριστημένη από αυτό το μωρό που έχει. Υπάρχει στην ψυχολογία ο όρος φανταστικό μωρό και πραγματικό μωρό. Το φανταστικό είναι αυτό που η μαμά φανταζόταν στα διάρκεια της κύησης και το πραγματικό είναι αυτό το μωρό που τελικά ήρθε στη ζωή. Βρίσκεται σε μια σχέση σώμα- με -σώμα με τη μαμά, μέσα από την οποία δίνει ταυτότητα στη μαμά, και, μετατρέποντάς την σε καθρέφτη, δίνει ταυτότητα και στο ίδιο. Μέσα από ένα παιχνίδι κάλεσμααπόκριση και ανταλλαγής εικόνων σώματος -ο καθένας με τη σειρά του γίνεται αυτός που βλέπει και αυτός που βλέπεται- το μωρό διαμορφώνει μια εικόνα για το πως είναι και ο κόσμος σε σχέση με την εικόνα που το ίδιο έχει, από την οποία εξαρτάται πολύ στενά. Στη διάρκεια της εξελικτικής πορείας ανάπτυξης του παιδιού, η ασυνείδητη εικόνα του σώματος μεταβάλλεται και Γιατί είναι σημαντικό σήμερα να μιλάμε για την εικόνα του σώματος; Και μάλιστα για να χρησιμοποιήσω όρο ψυχολογίας, την ασυνείδητη εικόνα του σώματος; Στην εποχή μας η εικόνα του σώματος απασχολεί όλους λίγο πολύ, άλλους περισσότερο άλλους λίγο λιγότερο, γυναίκες και άντρες πια με παρόμοια ένταση. Επίσης ας μην ξεχνάμε τα σκάνδαλα των καιρών μας για τα παραδείγματα θανάτων κοριτσιών από ανορεξία. Τι εννοούμε λοιπόν όταν μιλάμε για την ασυνείδητη εικόνα του σώματος; Πώς δημιουργείται στην πορεία της ψυχοσωματικής ανάπτυξης του ανθρώπου; Ποια η σημασία της πρωταρχικής δυαδικής σχέσης μητέρα βρέφος στην ανάπτυξη μιας υγιούς ασυνείδητης εικόνας σώματος; Και ποια η σημασία της γενικότερης διαπροσωπικής αλληλεπίδρασης στην ανάπτυξή της; Όταν μιλούμε για την εικόνα του σώματος δεν εννοούμε σε γενικές γραμμές τίποτα άλλο από την εικόνα που έχει ο καθένας για το πώς είναι το σώμα του, εξωτερικά αλλά και εσωτερικά. Πρόκειτα για μια εικόνα που γίνεται αντιληπτή σε μας μέσα από τις αισθήσεις μας, οπτικές (βλέπουμε κάποια τμήματα του σώματός μας), απτικές ( ακουμπάμε το σώμα μας, το αισθανόμαστε στα χέρια μας) θερμικές (νιώθουμε το κρύο και το ζεστό νερό που κυλάει στο σώμα μας) και τέλος αισθανόμαστε τον πόνο στο σώμα μας. Είναι μια τρισδιάστατη εικόνα που περιέχει νοητικές εικόνες και αναπαραστάσεις διαφόρων μερών του σώματος, που είναι το αποτέλεσμα εμπειριών που έχουστο κέντρο αυτής βρίσκεται κάθε φορά μια διαφορετική περιοχή του σώματος. Τον πρώτο χρόνο ζωής το μωρό βρίσκεται στη στοματική φάση και στο κέντρο της εικόνας του σώματός του βρίσκεται το στόμα. Κατά το δεύτερο χρόνο το στόμα χάνει την κυριαρχεία του και στο κέντρο μπαίνει η πρωκτική περιοχή του σώματος.στην τρίτη φάση η περιοχή των γεννητικών οργάνων μπαίνει στο κέντρο της εικόνας του σώματος, στον 4η και 5η χρόνο της ζωής του παιδιού.η περιοχή των γεννητικών οργάνων παραμένει στο κέντρο της εικόνας του σώματος του ανθρώπου και στην ενήλικη ζωή του (ένστικτο αναπαραγωγής). Ποιος είναι όμως ο ρόλος των διαπροσωπικών σχέσεων στην ανάπτυξή της; Σε σχέση με το θέμα αυτό ο Paul Schilder μίλησε για την κοινωνιολογία του σώματος περικλείοντας όλους εκείνους τους μηχανισμούς που εμπλέkουν το σώμα στις διαπροσωπικές σχέσεις. Ένα παράδειγμα: όταν κοιταζόμαστε στον καθρέφτη, αυτό που δεχόμαστε είναι μια εικόνα σώματος που έχει χαρακτηριστικά όχι μόνο οπτικά αλλά και απτικά και θερμικά. Αν προεκτείνουμε αυτό το φαινόμενο του καθρέφτη στην κοινωνική ζωή, στις συναντήσεις με τους άλλους ανθρώπους, είναι πιθανό ότι συμβαίνει ακριβώς το ίδιο πράγμα. Κάτι συμβαίνει στο δικό μας σώμα όταν κοιτούμε άλλες εικόνες σωμάτων. Το ενδιαφέρον που δείχνουν οι άλλοι, καθώς και οι γονείς θετικό ή αρνητικό- για κάποιο μέρος του σώματος κάποιου έχει μεγάλη σημασία για το ενδιαφέρον που θα δείχνει κι ο ίδιος για το συγκεκριμένο σημείο του σώματός του, τη γενική εικόνα σώματος, τον ψυχισμό του, την προσωπικότητά του. Στη συναισθηματική ζωή, τα συναισθήματα που νιώθουμε είναι άρρηκτα δεμένα με την ανταλλαγή εικόνων σώματος με τον περίγυρό μας. Αυτό που νιώθουμε ανά πάσα στιγμή το στέλνουμε ως εικόνα σώματος με μη λεκτικά σήματα προς το περιβάλλον μας. Υπάρχει ένα σταθερό ρεύμα αμοιβαίας ανταλλαγής ανάμεσα στην εικόνα του σώματος του καθενός και την εικόνα του σώματος όλων των άλλων. Πολλές ψυχοπαθολογίες έχουν σχέση με την ασυνείδητη εικόνα του σώματος. Ο να βάλετε εσείς τη μάσκα σε περιπτωση κινδύνου και μετά να τη βάλετε στα παιδιά σας. Πρέπει δηλαδή να ψάξετε δημιουργικούς τρόπους να ανακουφίζεστε από το άγχος, να ξεκουράζεστε, να τρέφεστε σωστά, να συνεχίσετε τις δραστηριότητες φροντίζοντας παράλληλα και τα παιδιά σας. Δεν παραλύει το οικογενειακό σύστημα αλλά είναι μια αφορμή για μια καλή και ώριμη συνεργασία όπου οι επιλογές είναι σεβαστές, υπάρχει εμπιστοσύνη, βοήθεια, στήριξη, ασφάλεια. 2) Θα πρέπει οι γονείς να αναγνωρίσουν τους εαυτούς τους και τα πιθανά λάθη τους, τις αγωνίες τους, αλλά και την αγάπη προς τα παιδιά τη δική τους αξία αλλά και την αξία των παιδιών τους, την ικανότητά τους να επιλέγουν και να μπορούν να υποστηρίζουν τις επιλογές τους. 3) Να προσπαθήσουν για μια καή επικοινωνία όπου χρειάζονται δύο κι ένας ενδιάμεσος χώρος για να μπορέσουν να δουν τον άλλον, να τον ακούσουν, να τον κατανοήσουν, να τον αγγίξουν κι εν τέλει να διδάξουν και την καλή επικοινωνία στα παιδια. (επικοινωνώ = ακούω). Είναι λοιπόν σημαντικό να υπάρχει το αίσθημα της αποδοχής ανεξαρτήτου αποτελέσματος. 4) Να δίνετε έμφαση στο εδώ και τώρα του παιδιού παρά στο εκεί και στο τότε (εξετάσεις, σχολική χρονιά που πέρασε). 5) Να υπάρχει ησυχία την ώρα της μελέτης χωρίς να σταματούν οι υπόλοιπες δραστηριότητες στο σπίτι 6) Υποδείξετε διάφορους τρόπους μελέτης που ίσως γνωρίζετε από τα δικά σας μαθητικά χρόνια, αλλά αφήστε να επιλέξουν τα παιδια αν θα τους υιοθετήσουν ή όχι. 7) Αποφύγετε κάθε είδους απειλή «αν θα περάσεις θα πάς διακοπές» 8) Αποφύγετε συγκρίσεις με άλλους «Ο Νίκος τα κατάφερε κι ας είχε και τους χειρότερους βαθμούς» 9) Ενισχύστε την προσπάθειά τους «Πολύ καλά τα πήγες, χαίρομαι που προσπαθείς για το καλύτερο» 10) Φροντίστε τη διατροφή τους χωρίς να γίνεστε εκνευριστικοί. Εμπλουτίστε το διατολόγιο με κρεάς, ψάρια, βραστά ή ψητά, λαχανικά και φρούτα και αποφύγετε τα ζυμαρικά, τα τυποποιημένα γλυκά επειδή προκαλούν υπνηλία. Φροντίστε να τρώνε σε τακτά και μικρά γεύματα για να έχουν ενέργεια. 11) Αποφύγετε τα αχγολυτικά και υπνωτικά χάπια 12) Απαραίτητος ο ύπνος 8-9 ώρες τόσο για εσάς όσο και για τα παιδιά σας. 13) Στη διάρκεια του 24ώρου βρείτε 15 με 20 λεπτά χρόνο και να συζητάτε κάτι ευχάριστο με το παιδί σας ή να κάνετε κάτι ευχάριστο. 14) Μην επιβάλλετε στο παιδί σας να σταματήσει όλες τις δραστηριότητες που τον ευχαριστούσαν (άθλημα, υπολογιστές). Είναι σημαντικό να διαθέτει κάποιο χρονο μέσα στην εβδομάδα ώστε να ξεκουράζεται και να γεμίζει τις μπαταρίες του. Βοηθήστε το να κάνει εβδομαδιαίο πρόγραμμα. 15) Διατηρείστε το χιούμορ σας. Κλινικές έρευνες έχουν δείξει ότι δρά καταλυτικά στη μείωση του άγχους, δημιυργεί ευχάριστη ατμόσφαιρα και τονώνει τον οργανισμό. 16) Δημιουργείστε το δικό σας υποστηρικτικό δίκτυο με φίλους, συγγενείς, αδέρφια και μοιραστείτε μαζί τους εμπειρίες, τους φόβους σας, τις σκέψεις, τα όνειρά σας και τις προσδοκίες σας 17) Σκεφτείτε θετικά, κι όταν σας καταβάλλουν αρνητικές σκέψεις προσπαθήστε να χαλαρώσετε, βρείτε μια αναπαυτική θέση, αναπνεύστε αργά και βαθιά, διαβάστε βιβλία και γενικά κάνετε ότι θεωρείτε καλό ότι θα σας χαλαρώσει. Μετά τις εξετάσεις... Είναι μια ευκαιρία για χαλάρωση και ξεκούραση και για μια αληθινή επαφή με τα παιδιά σας..και σε αυτή τη φάση γίνετε σύμμαχοι με τα παιδιά. Δώστε τους τη δυνατότητα να αλλάξουν παραστάσεις, να διαδκεδάσουν, να πάνε διακοπές, προσπαθήστε να σκέφτεστε θετικά. Εξάλλου οι εξετάσεις είναι μονάχα ένα μέρος της ζωής. Σίγουρα δεν είναι η αρχή και το τέλος. Φρόϊντ βρήκε ότι πολλά ψυχοσωματικά προβλήματα συνδέονται με προβλήματα της ασυνείδητης εικόνας του σώματος. Άτομα που έχουν μια μειονεξία σωματική (αναπηρία) συχνά γενικεύουν αυτή τη μειονεξία στο σύνολο της εικόνας που έχουν για τον εαυτό τους. Η ψυχογενής ανορεξία είναι από τις πιο συχνές διαταραχές που σχετίζονται με την εικόνα του σώματος. Τα ανορεκτικά άτομα υποφέρουν από μια διαταραγμένη αντίληψη της εικόνας του σώματός τους.ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά είναι η αδικαιολόγητη επιροή του βάρους ή του σχήματος του σώματός τους στη συνολική εκτίμηση του εαυτού τους. Όταν η εικόνα του σώματος μας δείχνει ένα σώμα κλειστό, μια επιφάνεια τσιμεντωμένη, αυτό έχει σαν σκοπό να δημιουργήσει ένα νοητό φράγμα για την προστασία από την ανταλλαγή εμπειριών και συναισθημάτων με το περιβάλλον, που θα μπορούσε να απειλήσει την εσωτερική τάξη και ισορροπία του ατόμου. Αυτό που καθορίζει την ύπαρξη παθολογίας ή όχι είναι ο βαθμός και η ένταση αυτού του νοητού φράγματος. Ο Ράιχ έλεγε ότι όσο οι επώδυνες εμπειρίες αυξάνονται για το άτομο, τόσο το φράγμα τσιμεντώνεται όλο και περισσότερο. Τα ψυχωτικά και αυτιστικά άτομα ζουν σ ένα σώμα για το οποίο συχνά δεν μπορούν να μιλήσουν, να επικοινωνήσουν με τους άλλους. Η Francoise Dolto λέει χαρακτηριστικά ότι μένουν εγκλωβισμένοι σε μια εικόνα σώματος ανίκανη να επικοινωνήσει, εικόνα ζώου ή φυτού ή πράγματος, που ενώ αναπνέει και έχει καρδιακό παλμό, δε νιώθει ευχαρίστηση ή πόνο. Ασθενείς που πάχουν από αγνωσία αδυνατούν να μας καταδείξουν κάποιο μέρος του σώματός τους που θα τους ζητήσουμε. Θεραπεία- χοροθεραπεία. Αν ο ορισμός της υγείας για τους αρχαίους Έλληνες ήταν το νους υγιής εν σώματι υγιή τότε και τη θεραπεία εκεί πρέπει να την αναζητήσουμε, στη σημασία της ισορροπίας ψυχικής και σωματικής, σε όλα τα επίπεδα της ζωής, ψυχολογικό, σωματικό, κοινωνικό και

17 σελ.17 Ανοιχτό Πανεπιστήμιο πνευματικό. Ο Lavie έλεγε: είμαστε προορισμένοι να είμαστε η καλή μητέρα του σώματός μας, αλλά η ψυχική αρρώστια, όταν εμφανίζεται, έχει την τάση να κυριαρχεί σε βάρος του σώματος. Η χοροθεραπεία αποδεικνύεται ένα πολύτιμο μέσο ψυχολογικής θεραπείας. Χρησιμοποιεί το ρυθμό και το χορό ως μέσο για την αποκατάσταση της ισορροπίας ανάμεσα στην ψυχή και το σώμα, στην ανάκτηση της χαμένης σχέσης του ατόμου με το σώμα του, της σκέψης με το σώμα του, του συναισθήματος με το σώμα του. Η βασική υπόθεση στην οποία στηρίζεται είναι είναι ότι μπορούμε να έχουμε θεραπευτικά αποτελέσματα σε επίπεδο ψυχικό αν μπορέσουμε να συμβάλουμε στην ανάκτηση της συνοχής της δομής της κίνησης του σώματος. Ο χορός μέσα σε μια ομάδα ευνοεί την επικοινωνία των ατόμων, τη συνεργασία, τη δημιουργικότητα. Εκτονώνει την ένταση, διοχετεύει μέσα από την κίνηση βίαια ένστικτα, χαλαρώνει ενώ συγχρόνως διασκεδάζει. Μέσα από το παιχνίδι της συμβολικής κίνησης οι ψυχικοί και σωματικοί πόνοι μετατρέπονται σε μη λεκτικό διάλογο μεταξύ των συμμετεχόντων. Η συμβολική λειτουργία : μπορούμε τόσο στην κλασσική ψυχοθεραπεία όσο και στη χοροθεραπεία να επεξεργαστούμε σε συμβολικό επίπεδο τα ψυχικά προβλήματα, τις τραυματικές εμπειρίες του παρελθόντος και του παρόντος, τις τραυματικές σχέσεις. Ο καθένας μπορεί να ντύσει τις κινήσεις με δικό του τρόπο, 10/1/2008 ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: Νικόλαος Ζηλίκης ΤΙΤΛΟΣ : Ψυχίατρος Παιδοψυχολόγος Αναπλ. Καθηγητής Α.Π.Θ. ΘΕΜΑ : Διαταραχές Διατροφής στην εφηβεία σύμφωνα με τη δική του ιστορία, να μπει μέσα στην εικόνα του και να αφεθεί να νιώσει τα συναισθήματα που αναδύονται. Σχετικά με την ασυνείδητη εικόνα του σώματος, η χοροθεραπεία είναι ένα μέσο για την ανάπτυξη ή την αναδιοργάνωσή της. Ο ρυθμός και οι συμβολικές κινήσεις αναδύουν την ασυνείδητη μνήμη του σώματος. Το άτομο χορεύει παλιότερα βιώματά του, ξαναζώντας τα μέσα σ ένα ασφαλές αυτή τη φορά θεραπευτικό πλαίσιο. Στοχεύει συγχρόνως στο να ενώσει τους αντίθετους πόλους του σώματος αλλά και του ψυχισμού, αφού πρώτα τους ξεχωρίσει νοητά μέσα από τη συμβολική κίνηση. Έτσι προκύπτει η δημιουργία της αίσθησης της ολότητας, και σε σωματικό και σε ψυχικό επίπεδο. Η θεωρία του σταδίου του καθρέφτη τονίζει τη σημασία του θετικού βλέμματος της μητέρας για τη δημιουργία μιας υγειούς ασυνείδητης εικόνας σώματος και υγειούς προσωπικότητας πολύ περισσότερο.στη χοροθεραπεία αυτό που δομεί μια θετική εικόνα σώματος είναι το θετικό βλέμμα του θεραπευτή. Γίνεται ο θεραπευτής ο καθρέφτης που ενθαρρύνει τη δημιουργία μιας υγειούς ασυνείδητης εικόνας σώματος. Επιπλέον ο καθένας είναι με τη σειρά του αυτός που βλέπει αλλά και που βλέπεται Ανταλλάσουν βλέμματα αφ ενός ο θεραπευτής με την ομάδα αλλά και τα άτομα της ομάδας μεταξύ τους. Έτσι ο καθένας μπορεί να αναθεωρήσει τόσο την εικόνα του, που βλέπουν οι άλλοι, όσο και το βλέμμα του στην εικόνα των άλλων. Έτσι μπορεί να τα επαναορίσει θετικά αυτή τη φορά. ρότητες του κάθε παιδιού και των ατόμων που το περιβάλλουν. Οι δυσκολίες ή διαταραχές της σίτισης και διατροφής αποτελούν σύμπτωμα (με την ιατρική έννοια του όρου) μιας δυσλειτουργίας που αναλόγως της ηλικίας του παιδιού θα διερευνηθεί με διαφορετικό τρόπο. Οι όροι «ψυχογενής ανορεξία» και «ψυχογενής βουλιμία», όπως είναι η σωστή απόδοση στα Ελληνικά των ξένων όρων anorexia & bulimia nervosa, έχουν ιστορικά καθιερωθεί για τα κλασσικά σύνδρομα που εμφανίζονται χαρακτηριστικά κατά την εφηβική ή μετεφηβική ηλικία, αλλά και σε νέους ενηλίκους. Περιγραφές για τέτοιες καταστάσεις είναι γνωστές ήδη από κείμενα της αρχαιότητας, αλλά και σε όλη την ιστορία της Ιατρικής. Για την ιστορία του πράγματος, αλλά όχι μόνο, έχει σημασία να θυμηθούμε ότι κλασσικά οι πρώτες περιγραφές αποδίδονται στους Gull και Lasègue το 1873 (ταυτόχρονα και συμπτωματικά στην Αγγλία και Γαλλία αντίστοιχα). Ενώ κατά τον Gull επρόκειτο για «υστερική απεψία», ο Lasègue πρώτος εισήγαγε τον όρο anorexia nervosa, ο οποίος και παραμένει ο ίδιος μέχρι σήμερα. Αν και προτρέχω, δεν μπορώ παρά να επισημάνω εδώ ότι οι καταστάσεις αυτές υπάρχουν και εμφανίζονται από πολύ παλιά, σε εποχές που δεν υπήρχαν ερεθίσματα και κοινωνικά πρότυπα για τα οποία τόσος λόγος γίνεται σήμερα (τα «ανορεκτικά μοντέλα»). Επίσης, από τις παλιότερες αναφορές στο θέμα, αλλά ακόμα περισσότερο, όπως θα δούμε, και από τις πιο σύγχρονες, είναι γνωστό ότι ψυχογενής ανορεξία και βουλιμία εμφανίζονται και στα δύο φύλα, άνδρες και γυναίκες. Για να έρθουμε όμως στην εποχή μας, είναι γεγονός ότι οι διαταραχές διατροφής έχουν χαρακτηριστεί ως «θηλυκή παθολογία», καθώς στους άρρενες θεωρούνται σπάνιες και, όντως, τουλάχιστον στις πλήρεις ή τυπικές κλινικές μορφές τους, εμφανίζονται με πολύ μικρότερη συχνότητα από ότι στο θήλυ φύλο. Ωστόσο, όπως ήδη ανέφερα, ΔΔ στους άρρενες υπάρχουν και μάλιστα τις βρίσκουμε μεταξύ των πρώτων ιστορικών περιγραφών. Και ενώ στα παλαιότερα συγγράμματα οι αναφορές σε αυτές ήταν πολύ συχνότερες και εκτενέστερες, στη συνέχεια, η παρουσία του θέματος αυτού στη βιβλιογραφία είναι πολύ περιορισμένη σε σύγκριση με την αφθονία των δημοσιεύσεων που αφορούν στο θήλυ φύλο. Η μη επαρκής συστηματική μελέτη των ΔΔ στους άρρενες αιτιολογείται κυρίως από τη σπανιότητα των περιστατικών, αλλά και από το γεγονός της μη προσέλευσης αυτών των ασθενών σε Θα ξεκινήσω με κάτι που θεωρώ ότι έχει σημασία να αναφερθεί για το θέμα που εξετάζουμε σήμερα: διαταραχές της διατροφής (ΔΔ) εμφανίζονται σε όλο το φάσμα της ζωής, με διαφορετική κλινική έκφραση και σημασία, αλλά και διαφορετική κατανομή στα δύο φύλα αναλόγως της ηλικίας εκδήλωσης. Οι δυσκολίες και διαταραχές της σίτισης ή της διατροφής υπακούουν σε διαφορετικούς παθογενετικούς μηχανισμούς στη βρεφική, στη νηπιακή, την καθαυτή παιδική και, βέβαια, στην εφηβική ηλικία. Αυτό σημαίνει ότι απαιτείται και η ανάλογη εξειδικευμένη προσέγγιση και κατανόηση αυτών των καταστάσεων. Χωρίς να επεκταθώ στα όσα αφορούν στις μικρότερες ηλικίες, θα επισημάνω αυτό που είναι το πιο σημαντικό: οι διαφορές τόσο στην αιτιοπαθογένεση όσο και στους τρόπους εμφάνισης αυτών των καταστάσεων είναι σε άμεση συνάρτηση με τις αναπτυξιακές ιδιαιτερότητες των επί μέρους ηλικιακών σταδίων σε ότι αφορά στην εγκατάσταση και ανάπτυξη της διατροφικής λειτουργίας, όπου εξ ορισμού καθοριστική είναι η θέση του ατόμου που καλύπτει το μητρικό ρόλο (όχι απαραίτητα ή πάντα η μητέρα, ιδιαίτερα στις σύγχρονες οικογένειες). Έτσι, όσο μικρότερο το παιδί τόσο η λειτουργία αυτή για την ακρίβεια η σίτιση εξαρτάται από την ποιότητα της σχέσης και το πλαίσιο της ψυχοσυναισθηματικής συναλλαγής (αλληλεπίδραση) με τη μητέρα, άρα από τα ψυχολογικά χαρακτηριστικά και την ψυχική κατάσταση της τελευταίας. Καθώς το παιδί μεγαλώνει, η διατροφική λειτουργία σταδιακά αυτονομείται και αυτό δεν σημαίνει τίποτε άλλο από το πολύ απλό και γνωστό ότι «το παιδί μεγαλώνοντας μαθαίνει να τρώει από μόνο του». Βέβαια, δεν πρόκειται για μια απλή διαδικασία μάθησης ή εκπαίδευσης όπως θέλουν να την βλέπουν ορισμένοι, αλλά για μια σύνθετη διαδικασία στην οποία υπεισέρχονται διάφοροι παράγοντες: από το γενικότερο κοινωνικο-πολιτισμικό πλαίσιο, το ιδιαίτερο κλίμα και την κουλτούρα που χαρακτηρίζουν την κάθε οικογένεια ειδικότερα σε ότι αφορά στις διατροφικές συνήθειες, αλλά όχι μόνο, και βέβαια από τις ιδιαιτεψυχιατρικές υπηρεσίες. Αυτό, όπως ήδη ανέφερα, είχε ως συνέπεια να επικρατήσει ως προς τις διαταραχές αυτές το «θηλυκό» μοντέλο, με το οποίο σχεδόν ταυτίστηκαν ως κλινικές καταστάσεις. ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑ- ΦΗ ΤΩΝ ΤΥΠΙΚΩΝ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ Για τις τυπικές (πλήρεις) μορφές των ΔΔ η επικράτηση (prevalence) είναι της τάξης του 1-3% στο γενικό πληθυσμό, με όλες τις μελέτες να επιβεβαιώνουν τη σταθερή υπεροχή των θηλέων αλλά ταυτόχρονα και το γεγονός της ύπαρξης αυτών των διαταραχών στους άρρενες. Η κλασσικά αναφερόμενη αναλογία υπέρ των θηλέων για μεν την ανορεξία είναι 10:1 ενώ η βουλιμία θεωρείται ότι εμφανίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα στους άρρενες, με την αναλογία να είναι 5:1. Στο θέμα αυτό διαπιστώνονται σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ των συγγραφέων, με τα ποσοστά των αρρένων επί του συνόλου των ασθενών με ΔΔ να κυμαίνονται μεταξύ 1-20%. Ψυχιατρική ταξινόμηση Τα επικρατούντα ψυχιατρικά ταξινομικά συστήματα δεν διαφέρουν μεταξύ τους και διακρίνουν βασικά: Την ψυχογενή ανορεξία με ή χωρίς βουλιμικά επεισόδια και εμέτους, χρήση καθαρτικών κλπ Την ψυχογενή βουλιμία, με ή χωρίς εμέτους ή χρήση καθαρτικών κλπ Τις άτυπες ή μη καθοριζόμενες μορφές Το πρόβλημα με την περιγραφική προσέγγιση που βασίζεται σε συμπτώματα και συμπεριφορές είναι ότι αφήνει απ έξω πολλά κλινικά στοιχεία που υπάρχουν σε νέους με ΔΔ και καταφεύγει αναγκαστικά στη λεγόμενη συννοσηρότητα, δηλαδή, την καταγραφή ταυτόχρονα στο ίδιο άτομο περισσοτέρων της μιας διαγνώσεων, κάτι που μάλλον αποπροσανατολίζει παρά βοηθά στην αντιμετώπιση των καταστάσεων αυτών. ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Ψυχογενής Ανορεξία: Η έναρξη γίνεται κατά κανόνα με «δίαιτα για αδυνάτισμα», με προϋπάρχουσα ενασχόληση με το σώμα (συχνά ελαφρά υπέρβαρο), αναφορά τραυματικών γεγονότων ή συμβάντων που πληγώνουν την έφηβη (πειράγματα κλπ). Η κατάσταση ωστόσο ξεφεύγει από τη δίαιτα και εξελίσσεται εκτός ελέγχου προς το ανορεκτικό σύνδρομο. Τα τυπικά «τρία ΑΑΑ» ανορεξία απίσχναση αμηνόρροια είναι τα κύρια συμπτώματα μαζί με τα οποία μπορεί να συνυπάρχουν έμετοι, χρήση ή μη υπακτικών, καθαρτικών, σωματικής άσκησης και διαφόρων άλλων μεθόδων για έλεγχο του σωματικού βάρους, όπως υπερδραστηριότητα, αδι- αφορία για σεξουαλικότητα ή μηχανιστικά, παράδοξη διατήρηση «ενεργητικότητας» και επίδοσης στο σχολείο ειδικότερα στα κορίτσια ή υπερβολική καταφυγή σε αθλητικού τύπου δραστηριότητες στα αγόρια. Η απώλεια βάρους κυμαίνεται από 20-30% μέχρι και στο 50% και μπορεί να φτάσει σε καχεξία με σοβαρές διαταραχές βιολογικών δεικτών. Βασικό σύμπτωμα είναι η διαταραγμένη αντίληψη του σώματος (πάχος) και η εμμονή στην απώλεια βάρους ή λίπους. Ψυχογενής Βουλιμία: Είναι συχνότερη γενικότερα, αλλά και στα αγόρια σε σχέση με την ανορεξία. Βασικό σύμπτωμα αποτελούν οι βουλιμικές κρίσεις που έχουν καταναγκαστικό χαρακτήρα: προηγείται διάστημα ψυχικής έντασης η οποία εκτονώνεται με την βουλιμική εφόρμηση σε τρόφιμα(συχνά γλυκά ή ανάμικτα σε μεγάλη ποσότητα) την οποία ακολουθεί αίσθημα ντροπής και ενοχών. Στις περισσότερες περιπτώσεις ακολουθούν έμετοι ή άλλες μέθοδοι αποβολής των τροφίμων σε μια προσπάθεια απώλειας βάρους. Συνήθως διατηρείται κανονικό σωματικό βάρος, στο οποίο οφείλεται και το ότι για καιρό το πρόβλημα διαφεύγει. Ωστόσο, μπορεί να υπάρχει παχυσαρκία άλλοτε άλλου βαθμού. Οι δύο αυτές μορφές ΔΔ μπορεί να συνυπάρχουν στο ίδιο άτομο ή να εναλλάσσονται μεταξύ τους. Η στενή σχέση τους έχει κάνει τους ειδικούς να θεωρούν ως ενιαίο το σύνδρομο που χαρακτηριστικά στη Γαλλική ψυχιατρική ονομάζεται «bulimanorexie». Και πράγματι, η κατανόηση αυτών των ψυχοπαθολογικών καταστάσεων δεν μπορεί να αγνοεί αυτό το ενιαίο της ανορεξίας βουλιμίας, αλλά και όλες τις άλλες πτυχές που αφορούν στα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας των νέων με ΔΔ. Κλινικά χαρακτηριστικά: ομοιότητες και διαφορές στα δύο φύλα Όπως ήδη αναφέρθηκε, οι ΔΔ, παρά τον χαρακτηρισμό τους ως κατ εξοχήν «θηλυκής παθολογίας» (ή εξ αιτίας αυτού), θεωρείται ότι δεν εμφανίζουν διαφορές δύο φύλα ως προς τα βασικά χαρακτηριστικά τους: ηλικία έναρξης, κλινικές εκδηλώσεις, λειτουργία της οικογένειας, κοινωνικο-οικονομικό υπόβαθρο και πρόγνωση. Επί πλέον, θεωρείται ότι οι ΔΔ στην εφηβεία έχουν όμοια χαρακτηριστικά με εκείνα των ενηλίκων. Αυτή η τόσο καταφατική αλλά και ισοπεδωτική διατύπωση η οποία κινείται στο πλαίσιο της περιγραφικής στατιστικής προσέγγισης στην ψυχιατρική, δεν βοηθάει ούτε στην κατανόηση της σχέσης των ΔΔ με την εφηβεία ούτε και στην μελέτη της σημασίας τους στα δύο φύλα, ιδιαίτερα όταν θεωρείται πως στο επίκε-

18 Ανοιχτό Πανεπιστήμιο σελ.18 ντρο αυτών των ψυχοπαθολογικών καταστάσεων βρίσκεται η ταυτότητα φύλου. Οι διαφορές μεταξύ των δύο φύλων είναι υπαρκτές και αφορούν κατ αρχήν στα κλινικά χαρακτηριστικά. Ήδη από την προνοσηρή περίοδο ή κατά την έναρξη της νόσου οι άρρενες είναι συχνότερα υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. Όσον αφορά στα μέσα ελέγχου του σωματικού βάρους, ενώ οι έμετοι τόσο στην ανορεξία όσο και στη βουλιμία είναι εξ ίσου παρόντες και στα δύο φύλα, οι άρρενες κάνουν λιγότερο συχνά κατάχρηση υπακτικών μέσων ενώ καταφεύγουν συχνότερα στην υπερβολική σωματική άσκηση. Και βέβαια, υπάρχει η αυτονόητη διαφορά όσον αφορά στις ορμονικές διαταραχές στην ψυχογενή ανορεξία: στην αμηνόρροια των θηλέων, το αντίστοιχο στα αγόρια θεωρείται η απουσία σεξουαλικής επιθυμίας και στύσης, ενώ σε ορμονικό επίσης επίπεδο είναι χαρακτηριστική η αναστολή της (σωματικής) ανάπτυξης στα ανορεκτικά αγόρια. Σε ένα άλλο επίπεδο, η σύγκριση γίνεται σε σχέση με τη συννοσηρότητα. Είναι γνωστή από παλιά η συσχέτιση της ψυχογενούς ανορεξίας στους άρρενες με την ψύχωση και με την ομοφυλοφιλία. Ενώ γενικά η ύπαρξη συννοσηρότητας θεωρείται και είναι- συχνή και στα δύο φύλα, υπάρχουν διαφορές ως προς την κατανομή ή τον τύπο, κυρίως συναισθηματικών διαταραχών, κατάχρησης ψυχοτρόπων ουσιών, και διαταραχών της προσωπικότητας. Ως προς το θέμα της ψυχοσεξουαλικής ανάπτυξης και της σεξουαλικότητας γενικότερα, διαπιστώνονται τόσο ομοιότητες (κυρίως ως προς την απουσία ενδιαφέροντος και σχέσεων) όσο και διαφορές με συχνότερη τη συσχέτιση στους άρρενες με ομο- ή αμφιφυλοφιλία. Όμως, το θέμα της «συννοσηρότητας» ανοίγει μια μεγάλη συζήτηση που αφορά γενικότερα σε ζητήματα κλινικής προσέγγισης, στα οποία θα αναφερθούμε και στη συνέχεια. Αν και όπως προαναφέρθηκε δεν θεωρείται ότι υπάρχουν διαφορές μεταξύ των δύο φύλων ως προς τα χαρακτηριστικά της λειτουργίας της οικογένειας, υπάρχουν ωστόσο αναφορές για μεγαλύτερη συχνότητα σοβαρά διαταραγμένου οικογενειακού περιβάλλοντος με ανοιχτά παθολογική λειτουργία στην περίπτωση ΔΔ στα αγόρια. ΤΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΤΩΝ ΥΠΟΚΛΙΝΙΚΩΝ ΜΟΡΦΩΝ Όταν η έρευνα αφορά στις τυπικές ή πλήρεις κλινικές μορφές των ΔΔ, τόσο η επικράτηση όσο και η κατανομή στα δύο φύλα κινούνται λίγο-πολύ στα προαναφερθέντα κλασσικώς γνωστά ποσοστά. Όταν όμως η επιλογή των κριτηρίων και των «εργαλείων» έρευνας είναι τέτοια ώστε να συμπεριλαμβάνει και τις μερικές, άτυπες ή υποκλινικές μορφές, τότε, προκύπτει ένα διαφορετικό επιδημιολογικό «τοπίο». Τα αποτελέσματα τέτοιων ερευνών δείχνουν αφ ενός μεν μια πολύ μεγαλύτερη συχνότητα αυτών των χαρακτηριστικών σε γενικούς πληθυσμούς εφήβων και αφ ετέρου μια συχνότητα εμφάνισής τους στους άρρενες μεγαλύτερη από ότι στις πλήρεις. Από μια άλλη σκοπιά, παρουσιάζουν επίσης ενδιαφέρον στοιχεία που προέκυψαν από έρευνες σε ομάδες εφήβων και νέων που επενδύουν με ιδιαίτερο τρόπο σώμα και φυσικές δραστηριότητες και τα οποία επιβεβαιώνουν την εμπειρικά διατυπωμένη άποψη ότι ένα όχι αμελητέο ποσοστό αρρένων εφήβων με ψυχολογικά και συμπεριφορικά χαρακτηριστικά που σχετίζονται με τις ΔΔ «διαχέεται» σε τέτοιες ομάδες. Ενδεικτικά, αναφέρουμε τη διαπίστωση ύπαρξης αυξημένης ή πολύ συχνής παρουσίας υποκλινικών μορφών ΔΔ, συμπεριφορών βουλιμικού και χρησιμοποίησης καθαρτικών μεθόδων σε άρρενες αθλητές. διαπιστώνουν ομοιότητες μεταξύ body-builders και αρρένων με ΔΔ ως προς τη διατροφή, τη σημασία της σωματικής άσκησης, τη σεξουαλικότητα και γενικότερα την αντίληψη του σώματος. αντίθετα, δεν διαπιστώνονται διαφορές μεταξύ αρρένων χορευτών και μαρτύρων, εν αντιθέσει προς ότι ισχύει για τις χορεύτριες. ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΠΑ- ΘΟΛΟΓΙΑ Από την σκοπιά του κλινικού (ψυχιάτρου ή ψυχολόγου, αλλά και παιδιάτρου) η μελέτη των ΔΔ θα γίνει σε σχέση με τις διεργασίες εφηβείας, όπου, μεταξύ άλλων, κεντρική θέση κατέχει το σώμα αλλά και η οργάνωση και τελική διαμόρφωση της ταυτότητας όπου η ταυτότητα του φύλου αποτελεί κύριο συστατικό. Από τις μέχρι τώρα μελέτες, είναι γνωστό ότι οι ΔΔ έχουν σχέση με μια προβληματική πορεία ανάπτυξης της σεξουαλικής ταυτότητας και ταυτόχρονα με ζητήματα σχετικά με τον έλεγχο και την αυτονομία εξάρτηση σε σχέση με τους γονείς. Σε αντίθεση με παλαιότερες απόψεις που συνέδεαν τις ΔΔ με συγκεκριμένους τύπους προσωπικότητας (π.χ., υστερική), σήμερα θεωρείται ότι οι καταστάσεις αυτές εμφανίζονται σε ένα ευρύτερο φάσμα παθολογικών οργανώσεων της προσωπικότητας: με άλλα λόγια έχουν ένα διανοσογραφικό χαρακτήρα. Επί πλέον, οι σύγχρονες μελέτες θέτουν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, τόσο διαγνωστικά όσο και από θεραπευτική άποψη τα στοιχεία της ψυχοπαθολογίας της προσωπικότητας των νέων με ΔΔ, κάτι που διευρύνει την εξέτασή τους πέρα από το στενό πλαίσιο της διατροφικής συμπεριφοράς. Από μια άλλη σκοπιά, η οικογένεια αποτέλεσε από παλιά αντικείμενο μελέτης ως προς τον ρόλο της λειτουργίας της στη γένεση των ΔΔ. Εκτός από χαρακτηριστικά που έχουν σχέση με την διατροφική κουλτούρα και τις συνήθειες, εξετάζονται σήμερα οι πρώιμες δυσκολίες στη σχέση παιδιού γονιών, οι δυσκολίες στον τομέα των ταυτίσεων που έχουν σχέση με την ταυτότητα φύλου, όπως και το θέμα του ελέγχου ή μιας σχέσης «κτητικού τύπου» με το παιδί, το οποίο καλείται να ικανοποιεί ψυχικές ανάγκες κάποιου γονιού. Η καταφυγή στον έλεγχο μέσω της διατροφής, μεταθέτει άλλες ουσιαστικές συγκρούσεις στο θέμα της σίτισης και του σώματος και στην παγίδα αυτή συχνά πέφτουν και πολλοί ειδικοί όταν προσπαθούν να αντιμετωπίσουν θεραπευτικά τέτοια περιστατικά. Τέλος, θα πρέπει να γίνει ιδιαίτερη αναφορά στο ρόλο του κοινωνικού παράγοντα που τόσο πολύ ενοχοποιείται. Εδώ θα έλεγα ότι το ευρύτερο κοινωνικο-πολιτισμικό περιβάλλον διαμορφώνει την εικόνα του προβλήματος και δεν το γεννά. Οι ΔΔ «υπάρχουν όσο υπάρχουν άνθρωποι» και είναι λάθος ή εύκολη εξήγηση να αποδίδεται η αιτιολογία τους στον κοινωνικό παράγοντα ή στα «κοινωνικά μοντέλα» που διαφέρουν ανάλογα με τις εποχές. ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑ- ΠΕΙΑΣ Με βάση τα προαναφερθέντα, που αποτελούν μια πολύ συνοπτική παρουσίαση των βασικών πτυχών του προβλήματος, μπορούμε να διατυπώσουμε κάποιες σκέψεις σχετική με την πρόληψη και τη θεραπεία των ΔΔ. Σε ότι αφορά την λεγόμενη πρωτοταγή πρόληψη (primary prevention): η έμφαση είναι στην ποιότητα των πρώιμων σχέσεων, δηλαδή στα πρώτα χρόνια της ζωής, κάτι που για ευνόητους λόγους είναι αρκετά δύσκολο και έχει να κάνει γενικότερα με την καθοδήγηση και συμβουλευτική των νέων γονιών. Η δευτεροταγής (secondary) πρόληψη συνίσταται στην πρώιμη αναγνώριση προκλινικών μορφών και εκδηλώσεων και στην έγκαιρη παρέμβαση ώστε να αποτρέπεται μια εξέλιξη σε πλήρεις μορφές ΔΔ. Τέλος, η τριτοταγής (tertiary) πρόληψη αφορά τις εκδηλωμένες ΔΔ και προϋποθέτει ένα καλό θεραπευτικό δυναμικό σε υπηρεσίες ψυχιατρικής παιδιών και εφήβων. Θα έλεγα όμως, κλείνοντας αυτήν την εισήγηση και ανοίγοντας τη συζήτηση, ότι είναι καθοριστικής σημασίας η ενημέρωση του «μη ειδικού κοινού», των γονιών αλλά και των παιδιών, των εκπαιδευτικών και των επαγγελματιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας (ιδιαίτερα των παιδιάτρων), με την έννοια της «ψυχο-εκπαίδευσης». Κάτι σαν κι αυτό που συμβαίνει εδώ, με την εξαιρετική και αξιέπαινη πρωτοβουλία του Δήμου σας να εντάξει στον κύκλο διαλέξεων του Ανοιχτού Πανεπιστημίου τέτοια θέματα και μάλιστα να έχει αφιερώσει όλο το φετινό πρόγραμμα σε θέματα που αφορούν στην εφηβεία. 7/2/2008 ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ : Βαρβαρούση Μαίρη ΤΙΤΛΟΣ : Κλινική Ψυχολόγος ΘΕΜΑ : Σχέσεις Εφήβων Γονέων ΕΦΗΒΕΙΑ Προκειμένου να αναφερθούμε στην εφηβεία αρχικά θα πρέπει να πούμε τι είναι η λεγόμενη εφηβεία και να ορίσουμε ποτέ ξεκινάει. Η εφηβεία ξεκινάει με την εμφάνιση των πρώτων σημείων ήβης και καταλήγει με την ενηλικίωση του ατόμου, ως ήβη ορίζονται οι βιολογικές και σωματικές αλλαγές που συμβαίνουν σε ένα άτομο. Οι αλλαγές αυτές αφορούν ορμονικές αλλαγές(παραγωγή οιστρογόνων στα κορίτσια και ανδρογόνων στα αγόρια) αλλά και ψυχοσυναισθηματικές αλλαγές. Η ηλικία κατά την οποία ξεκινά η εφηβεία, εμφανίζονται τα πρώτα σημάδια αυτής της αλλαγής είναι συνήθως τα 12 έτη για τα κορίτσια και τα 13 έτη για τα αγόρια. ΣΤΑΔΙΑ ΕΦΗΒΕΙΑΣ Η εφηβεία ως περίοδο στην ζωή ενός ατόμου χαρακτηρίζεται από τα εξής στάδια: ετών, όπου έχουμε μια αλλαγή στην συμπεριφορά του παιδιού, οι γονείς πολλές φορές αναφέρουν ότι δεν αναγνωρίζουν το παιδί τους. Ο έφηβος χαρακτηρίζεται απρόβλεπτος, ευέξαπτος, απαιτητικός, αντιδραστικός.αρχίζει να ανακαλύπτει την σεξουαλικότητα του, εμφανίζει σεξουαλικό ενδιαφέρον κάτι που μέχρι τώρα του ήταν άγνωστο, περίεργο, αλλόκοτο ετών, ανταγωνισμός και αντίδραση απέναντι στους γονείς ακόμα και αν ο έφηβος μπορεί να συμφωνεί με τους γονείς του, όμως είναι αναγκαίο για τον ίδιο να αντιδράσει για να δείξει ότι είναι αυτόνομος, ανεξάρτητος με δική του προσωπικότητα και γνώμη, ενώ σε μικρότερη η ηλικία το παιδί τείνει να ταυτίζεται με τους γονείς τους και πολλές φορές να μιμείται. Οι παράφοροι, εφήμεροι αλλά και έντονοι έρωτες κυριαρχούν σε αυτό το στάδιο καθώς επίσης και το έντονο αίσθημα μοναξιάς αλλά και υπαρξιακές αναζητήσεις. Όλα αυτά αποτελούν μέρος της προσπάθειας του εφήβου να εδραιώσει την ταυτότητα του, να στηρίξει τις απόψεις του να δείξει ότι είναι αυτόνομος ενήλικας και όχι παιδί ετών. Το στάδιο αυτό θεωρείται ηπιότερο σε σχέση με τα προηγούμενα καθώς παρατηρείται μια εδραίωση της ταυτότητας του ατόμου. Αρχίζει να γνωρίζει τα όρια του, να αντιλαμβάνεται τις ικανότητες του και τις δεξιότητες του. Επέρχεται μια συμφιλίωση με τους γονείς του, αρχίζει να ζητάει την παρέα των γονιών του και ενώ στα πρώτα στάδια αποφεύγει την συναναστροφή αλλά και τρυφερότητα από τους γονείς τώρα αρχίζει να αλλάζει αυτό. ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΤΗΝ ΕΦΗΒΕΙΑ Σε ψυχοσυναισθηματικό επίπεδο αλλάζει η εικόνα που έχει το άτομο για το σώμα του αλλά και την προσωπικότητα του. Επιζητά μια καινούργια ταυτότητα, μια ταυτότητα που να δείχνει στους γονείς αλλά και στον κόσμο ότι είναι μοναδικός σαν οντότητα και δεν είναι απλώς συνέχεια των γονιών του. Παραδέχεται την σεξουαλικότητα του, παραδέχεται την έλξη που νιώθει χωρίς να βιώνει συναισθήματα ντροπής και ενοχής. Στην ουσία η εφηβεία αποτελεί μια πρώτη προσπάθεια ανεξαρτοποίησης και αυτονόμησης από τους γονείς. ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΣΥΝΟΜΙΛΗΚΟΥΣ Ο έφηβος νιώθει έντονη την ανάγκη να ανήκει κάπου, επιζητά την προσοχή και την αποδοχή των άλλων μελών της παρέας και για αυτό υιοθετεί όχι μόνο τους κώδικες εξωτερικής εμφάνισης (στυλ ντυσίματος κ.α) αλλά και τα ενδιαφέροντα και τους κοινωνικούς κανόνες της παρέας. Κανόνες που θέτει η ίδια η ομάδα για το τι είναι σωστό τι είναι λάθος, κανόνες κοινής κοινωνικής συμπεριφοράς. Η εισαγωγή και η ενσωμάτωση σε μία ομάδα επιτρέπει στον έφηβο να αποκτήσει μια προσωρινή ταυτότητα που μετέπειτα μπορεί να την διαφοροποιήσει, σαν μια διέξοδο μέχρι να κατασταλάξει. ΚΡΙΣΗ ΕΦΗΒΕΙΑΣ= ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΜΕ ΓΟ- ΝΕΙΣ Όταν η προσπάθεια του ατόμου να αυτονομηθεί από τους γονείς αλλά και να εδραιώσει την ταυτότητα του δεν εξελίσσεται ομαλά τότε μπορεί να έχουμε την λεγόμενη «κρίση Εφηβείας» Ο έφηβος φαίνεται αποδιοργανωμένος, απροσανατολισμένος με αποτέλεσμα πολλές φορές να παρουσιάζεται μια πτώση της

19 σελ.19 Ανοιχτό Πανεπιστήμιο σχολικής επίδοσης, μια κοινωνική απομόνωση, επιθετική συμπεριφορά, και σε χειρότερες περιπτώσεις κατάθλιψη. Ο Freud σε μια προσπάθεια να ερμηνεύσει την κατάθλιψη και την μελαγχολία που εμφανίζεται σε πολλούς εφήβους υποστήριζε ότι η εφηβεία αποτελεί μια απώλεια, απώλεια της παιδικής ηλικίας και το άτομο μπορεί να βιώσει πένθος απέναντι σε αυτήν την απώλεια. Βεβαίως είναι αλήθεια ότι οι έφηβοι πολλές φορές νιώθουν μόνοι και απροστάτευτοι. Μόνοι γιατί πρέπει να αντιμετωπίσουν δύσκολες καταστάσεις πιθανόν στο σχολείο, να υπερασπιστούν τον εαυτό τους χωρίς την βοήθεια των γονιών τους διότι κάτι τέτοιο θα δήλωνε στους ίδιους ότι δεν έχουν μεγαλώσει και στους συνομιλήκους τους θα φαίνονται αδύναμοι. Οι γονείς από την άλλη πλευρά νιώθουν εγκατάλειψη και συχνά αναφέρουν «δεν με χρειάζεται άλλο», νιώθουν ότι χάνουν τον ρόλο τους. ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΕΦΗΒΕΙΑΣ «ΑΙΩΝΙΟΙ ΕΦΗΒΟΙ» Η παράταση εφηβείας συμβαίνει όταν το άτομο δεν μπορεί να ανεξαρτοποίηθεί πλήρως ενώ έχουν περάσει πολλά χρόνια από την εφηβεία του. Κάτι τέτοιο συμβαίνει διότι πολλές φορές υπάρχουν οικονομικές δυσκολίες που εμποδίζουν το άτομο να συντηρήσει τον εαυτό του χωρίς την συμβολή των γονιών και κατά συνέπεια τον έλεγχο στις επιλογές του. Επίσης σε περιπτώσεις διαζυγίου το άτομο τείνει να προσκολλάται σε έναν γονέα (συνήθως στην μητέρα) από ενοχές μην μείνει μόνος ο γονιός. Και τέλος η παράταση εφηβείας μπορεί να οφείλεται και στο γεγονός ότι πολλοί γονείς αποδέχονται την σεξουαλικότητα των παιδιών τους χωρίς να είναι παντρεμένα, συμπεριφορά με την οποία μπορεί να μην συμφωνούν αλλά δεν διαφωνούν κιόλας. Η παράταση εφηβείας μπορεί να μην αποτελεί εξολοκλήρου ένα αρνητικό φαινόμενο διότι έχοντας την στήριξη αλλά και την ασφάλεια των γονιών τους μπορεί να σχεδιάσουν καλύτερα την ζωή τους. ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΙ Οι έφηβοι εμφανίζουν πολλές φορές αλλά όχι πάντα τα εξής άκρα: Από την μία πλευρά αντιδρούν και συγκρούονται με τους γονείς, αντιδρούν σε κάθε μορφή εξουσίας είναι απαιτητικοί και αδικαιολόγητα διεκδικητικοί. Με αρνητικά αποτελέσματα να πέφτουν σε ανεξέλεγκτες συμπεριφορές αλλά και κατάχρηση ουσιών. Και από την άλλη πλευρά μπορεί οι έφηβοι να υποχωρούν να δείχνουν πλήρη υποταγή στους γονείς χωρίς να εκφράζουν την γνώμη τους από φόβο μην τους απορρίψουν με αρνητική κατάληξη την κατάθλιψη. ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ Συχνά νιώθουν ενοχές, επιρρίπτουν ευθύνες στον εαυτό τους για την αντίδραση του παιδιού Δεν θέτουν όρια στα παιδιά τους 21/2/2008 ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ : Ευδοξία Αδαμίδου ΤΙΤΛΟΣ : Ψυχολόγος Γνωσιακή Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεύτρια ΘΕΜΑ : Άγχος στο σχολείο : ένα υπαρκτό πρόβλημα με υπαρκτές λύσεις ίσως επειδή οι ίδιοι βιώσαν καταπίεση στην εφηβεία τους με αποτέλεσμα να χάνονται τα όρια μεταξύ γονέα-παιδιού ή και στην αντίθετη περίπτωση θέτουν πολύ αυστηρά όρια, σε σημείο καταστολής Θεωρούν τα παιδιά τους σαν ασυνέχεια του εαυτού τους και δε τα αντιμετωπίζουν σαν διαφορετικές οντότητες.θεωρούν ότι αφού είναι παιδί τους κομμάτι του αυτού τους τότε δεν μπορεί να διαφέρει από εκείνους. ΤΙ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ Σταθερή συμπεριφορά μεταξύ των δύο γονιών απέναντι στον έφηβο Σταθερά και διακριτά όρια στους ρόλους Διαθεσιμότητα καλοί ακροατέςτων σκέψεων του εφήβου, αποφυγή κηρύγματος Ανοχή της αμφιθυμίας Διοχέτευση της αντίδρασης του εφήβου σε κάτι δημιουργικό και αποφυγή της καταστολής Αποφυγή σύγκρισης του εφήβου με άλλα παιδιά, μέτρο σύγκρισης το ίδιο το παιδί, σημείο αναφοράς τον εαυτό του. Σεβασμός στην ανάγκη του εφήβου για προσωπικό χώρο και χρόνο Αποφυγή απόρριψης φίλων, απόρριψη των φίλων ισούται με απόρριψη του ίδιου του ατόμου. Σεβασμός στις επιλογές του εφήβου (π.χ επιλογή επαγγέλματος) Ψυχραιμία όσον αφορά το σεξουαλικό ενδιαφέρον και ενημέρωση για θέματα που αφορούν την σεξουαλικότητα του Ειλικρίνεια Αποδοχή Χιούμορ ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΞΟΥΝ ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ Αδυναμία συγκέντρωσης Εύκολη κούραση Επιθετικότητα και ευερεθιστότητα Ξαφνική πτώση στην επίδοση στο σχολείο Χαμηλή αυτοεκτίμηση, αίσθημα αναξιότητας Ανηδονία, απώλεια ικανοποίησης και ευχαρίστησης Όλα αυτά τα κριτήρια θα πρέπει να συνυπάρχουν γιατουλαχιστον ένα μήνα και να προκαλούν δυσφορία και ενόχληση στο ίδιο το παιδί αλλά και έκπτωση της λειτουργικότητας του. ΕΠΙΛΟΓΟΣ Οι γονείς θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η αντίδραση δεν είναι απαραίτητα κάτι αρνητικό, απλά βοηθά τον έφηβο να αναπτυχθεί, να εξελιχθεί να ωριμάσει. Πρέπει να αφήσουμε τα παιδιά να κάνουν την επανάσταση τους και να επεμβαίνουμε για να προστατεύσουμε την ευημερία τους. Όλοι οι γονείς θα πρέπει να θυμούνται ότι κάποτε και οι ίδιοι υπήρξαν έφηβοι. Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι το 85% των εφήβων τελικά συμπαθούν και θαυμάζουν τους γονείς τους. ση της πιθανότητας εμφάνισης άσχημων καταστάσεων, και υποεκτίμηση της αντιμετώπισής τους. Οι αγχώδεις άνθρωποι βλέπουν τον κόσμο μέσα από ένα τριπλό πρίσμα: Θεωρούν τον εαυτό τους ευάλωτο στην κατάθλιψη, τον κόσμο απειλητικό και το μέλλον απρόβλεπτο. Είναι εύκολο να τους εντοπίσουμε, αρκεί να προσέξουμε κάποια χαρακτηριστικά τους: Συνήθως υποτιμούν την προσωπική τους ικανότητα και έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση. Θεωρούν πως πάντα υπάρχει κάποιος καλύτερος από αυτούς. Είναι τελειομανείς, αφού δεν ικανοποιούνται από το μέτριο ούτε από το καλό. Προσπαθούν να ευχαριστήσουν τους άλλους, συχνά παραβλέποντας τις δικές τους ανάγκες Είναι ευαίσθητοι απέναντι στην κριτική των άλλων. Θεωρούν δηλαδή πως η κριτική τους προσβάλλει και τους μειώνει. Νιώθουν υπερβολικό φόβο για πιθανό εξευτελισμό σε κοινωνικές καταστάσεις, γι αυτό και συχνά αποφεύγουν να κάνουν κάτι που θα τους φέρει σε αντιπαράθεση με τον κόσμο, για να μη γελειοποιηθούν. Επικεντρώνουν πολύ την προσοχή τους με σκοπό την πρόβλεψη και αποφυγή μελλοντικών απειλών και κινδύνων. Κατά τη διάρκεια του άγχους συχνά συνυπάρχουν και σωματικά συμπτώματα. Η πίεση αυξάνεται, αφού κατευθύνεται πιο πολύ αίμα προς τον εγκέφαλο, ο μυικός τόνος αυξάνεται και το πεπτικό σύστημα διαταράσσεται. Οι πνεύμονες ανοίγουν για να πάρουν οξυγόνο κι έτσι υπάρχει αίσθημα ασφυξίας, η καρδιά λειτουργεί γρηγορότερα και μπορεί να παρουσιαστεί αποπροσωποποίη- Το άγχος είναι μια κατάσταση γνωστή σε όλους, άλλους περισσότερο και άλλους λιγότερο. Είναι ένας φυσικός μηχανισμός προειδοποίησης που προετοιμάζει τον οργανισμό για δράση σε καταστάσεις κινδύνου. Ωστόσο, δεν αποτελεί πάντα πρόβλημα. Όταν έχει ως στόχο την προστασία από πραγματικούς κινδύνους, τότε θεωρείται φυσιολογικό. Αν υποθέσουμε πως κάποιος μας επιτίθεται για να μας ληστέψει την τσάντα, τότε ο μηχανισμός του άγχους ενεργοποιείται προκειμένου να σκεφτούμε τι θα ήταν καλύτερο να κάνουμε για να αποφύγουμε τον κίνδυνο και μάλιστα όλα αυτά σε λίγα δευτερόλεπτα (πχ. να τρέξουμε ή να απωθήσουμε τον δράστη). Όταν, όμως, ο κίνδυνος δεν είναι πραγματικός, τότε θεωρείται παθολογικό. Συγκεκριμένα, υφίσταται μια σχέση μεταξύ συναισθημάτων και σκέψης στις διαταραχές του άγχους, οι οποίες θεωρούνται διαταραχές της σκέψης. Η έμφαση τοποθετείται στον τρόπο με τον οποίο ερμηνεύονται γεγονότα και καταστάσεις από τους ανθρώπους, παρά στα ίδια τα γεγονότα. Αυτές οι ερμηνείες δημιουργούν με τη σειρά τους έναν αριθμό αρνητικών συναισθημάτων (πχ. άγχος, θυμό, θλίψη) που χαρακτηρίζονται από μη ρεαλισμό, υπερεκτίμηση και αποπραγματοποίηση, δηλαδή το άτομο δεν αισθάνεται αληθινά τα πράγματα και τον κόσμο γύρω του. Οι αρνητικές σκέψεις πυροδοτούν την αδρεναλίνη, η οποία με τη σειρά της είναι υπεύθυνη για τα σωματικά συμπτώματα. Λόγω της ύπαρξης των συμπτωμάτων αυτών, το αγχώδες άτομο ανησυχεί και έτσι εισέρχεται σε έναν φαύλο κύκλο που τροφοδοτεί το άγχος του. Φαίνεται, λοιπόν, πως κάποια άτομα λειτουργούν πιο αγχωτικά σε σχέση με άλλα. Σίγουρα αυτό έχει να κάνει αφενός με την ιδιοσυγκρασία τους, αφετέρου με τον τρόπο που έχουν μάθει να σκέφτονται. Η αγχωτική σκέψη ορισμένων ατόμων οφείλεται στη επίμονη, αθέλητη και αυθαίρετη είσοδο αυτόματων σκέψεων, οι οποίες εμπεριέχουν πιθανή οργανική ή πνευματική βλάβη. Πχ: «Πρέπει να τα κάνω όλα τέλεια», «Πρέπει να ευχαριστώ τους πάντες για να με αγαπούν», «Αν πω κάτι λάθος, θα γίνω ρεζίλι και θα με κοροϊδεύουν», κλπ. Οι αυτόματες αρνητικές σκέψεις είναι δυσλειτουργικές, αφού μας οδηγούν σε καταστάσεις άγχους. Μπορεί κάποιος, για παράδειγμα, να βγάλει αυθαίρετα συμπεράσματα κατά την εκτίμηση μιας κατάστασης. Αυτά είναι συμπεράσματα που εξάγονται χωρίς να έχουν ληφθεί υπόψη όλα τα στοιχεία μιας κατάστασης και χωρίς να έχει φανεί αν τα γεγονότα είναι πραγματικά. πχ. Ένας μαθητής που δεν είναι τελείως ικανοποιημένος από τη μελέτη του λέει: «Όπως πάω, σίγουρα θα αποτύχω», ή κάποιος που έχει ταλαιπωρηθεί από ένα συνάχι αρκετές μέρες λέει: «ποτέ δε θα γίνω καλά». Μπορεί ακόμη να κάνει επιλεκτική αφαίρεση, δηλαδή να αξιολογήσει μια κατάσταση με βάση μία μόνο από τις πολλές πλευρές της και όχι όλα τα γεγονότα που την αποτελούν. Πχ. κάποιος αγνοεί χαρούμενα γεγονότα ή επιτυχίες του λέγοντας πως αυτά δε μετράνε. Δυσλειτουργικό είναι το γεγονός ότι, ξεκινώντας από ένα γεγονός, κάποιος γενικεύει μια κατάσταση και θεωρεί πως θα συμβαίνει συνέχεια. πχ. «Τι άτυχος που είμαι! Όλες οι άσχημες καταστάσεις συμβαίνουν πάντα σ εμένα». Αγχωτική κατάσταση αποτελεί και όταν κάποιος διχοτομεί απόλυτα τα πράγματα και τις καταστάσεις σε κατηγορίες «άσπρου μαύρου». Πχ. κάποιος θεωρεί ότι απέτυχε τελείως, εάν σε κάποια διαγωνίσματα δεν αριστεύσει. Συγκεκριμένα, στο χώρο του σχολείου, ορισμένες από τις αιτίες του άγχους των μαθητών είναι οι εξής: Καταρχάς οι μαθησιακές δυσκολίες, όπως είναι η δυσλεξία, η δυσορθογραφία, η δυσαριθμησία και άλλες αποτελούν αιτίες άγχους. Έρευνες έδειξαν πως σε ορισμένες καταστάσεις έντασης, πχ, άγχος ή πίεση, ο δυσλεκτικός μαθητής αντιδρά με μεγαλύτερη ευαισθησία και λιγότερη αντοχή και συνεπώς με λιγότερη αυτοσυγκέντρωση. Σε μια άλλη έρευνα, η αποτυχία των δασκάλων αλλά και των γονιών να αποδεχτούν την ύπαρξη δυσλεξίας συντέλεσε στο να τους τοποθετήσουν την ταμπέλα του προβληματικού. Οι συναισθηματικές αντιδράσεις των μαθητών περιελάμβαναν ψυχοσωματικούς πόνους, απομόνωση, αποξένωση από συγγενείς, ελλιπή οικογενειακή επικοινωνία, έλλειψη εμπιστοσύνης, αμφιβολία για τον εαυτό, διαταραχές ανταγωνιστικότητας, ευαισθησία στην κριτική και προβλήματα συμπεριφοράς. Η ανάλυση περιπτώσεων αποκαλύπτει με κλινικές λεπτομέρειες την πίεση και τον πόνο που βίωσαν. Φαίνεται, λοιπόν, πόσο σημαντική είναι η βοήθεια από δασκάλους με γνήσιο ενδιαφέρον στο μαθητή με μαθησια-

20 Ανοιχτό Πανεπιστήμιο σελ.20 κές δυσκολίες. Οι διαφορές μεταξύ των γονεϊκών προσδοκιών και της ακαδημαϊκής επιτυχίας θεωρείται παράγοντας κινδύνου για τα συναισθηματικά προβλήματα ανάμεσα στους μαθητές. Στην προκειμένη περίπτωση δηλαδή, το άγχος δημιουργείται από τις υπερβολικές προσδοκίες των γονιών. Οπωσδήποτε τα οικογενειακά προβλήματα σε αντίθεση με ένα αρμονικό οικογενειακό κλίμα μπορεί να φορτίσει επιπρόσθετα έναν μαθητή που έχει ήδη άγχος επίδοσης. Άρα, πολλές φορές χρειάζεται να παρέμβουμε πρώτα στο οικογενειακό περιβάλλον και έπειτα στον αγχώδη μαθητή. Επίσης, έχει βρεθεί ότι τα αγχωτικά άτομα έχουν εντυπωσιακά μικρότερη μνήμη εργασίας για να αφιερώσουν στη δουλειά τους. Άρα, η αγχώδης ιδιοσυγκρασία είναι μια ακόμη αιτία. Ο εκφοβισμός που ασκούν οι ανήλικοι σε άλλους ανηλίκους (bullying) είναι από τους σημαντικότερους σύγχρονους λόγους για το σχολικό άγχος. Υπάρχους παιδιά που μιλούν άσχημα σε άλλα, τα ενοχλούν, τα απειλούν, τα τρομάζουν, τα χτυπούν, πειράζουν πράγματά τους ή τα αναγκάζουν να κάνουν πράγματα που δε θέλουν. Τα θύματα συνήθως είναι παιδιά με κάποια διαφορετικότητα είτε στη φυλή είτε στο χρώμα τους δέρματος είτε στον τρόπο που μιλούν είτε στο ύψος τους είτε στο όνομά τους. Φαίνεται πως τα κορίτσια βιώνουν πιο έντονο άγχος και κατάθλιψη από τα αγόρια. Αυτό μπορεί να δικαιολογηθεί από τον τρόπο έκφρασης των κοριτσιών, που είναι συνήθως εσωστρεφής, σε αντίθεση με τον τρόπο έκφρασης των αγοριών που είναι εξωστρεφής. Συνεπώς, το φύλο διαφοροποιεί τα επίπεδα άγχους. Στις μεγαλύτερες τάξεις (γυμνάσιο και λύκειο) είναι πιο έντονο το άγχος. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί από το ότι τα μεγαλύτερα παιδιά έρχονται στο σχολείο σε επαφή με πιο πολλές εξεταστικές διαδικασίες που τους αγχώνουν. Από διάφορες επιδημιολογικές μελέτες καταδεικνύεται πως το άγχος για τις εξετάσεις και τη σχολική επίδοση αφορά σε γενικές γραμμές το ένα τρίτο των παιδιών που φοιτούν στο σχολείο Άρα, είναι κι αυτός ένας παράγοντας που καθορίζει το άγχος. Για να μπορεί το άτομο να αναγνωρίζει και να ελέγχει τις αρνητικές του σκέψεις αποτελεσματικά, πρέπει να εκπαιδευτεί, δηλ. να κάνει ψυχοθεραπεία. Η αναγνώριση και η διόρθωση των παραπάνω δυσλειτουργικών ερμηνειών είναι τα δυο πιο σημαντικά μέρη της γνωσιακής συμπεριφοριστικής θεραπείας. Μάλιστα, οι έρευνες υποστηρίζουν τη χρήση της γνωσιακής συμπεριφοριστικής θεραπείας και την υπεροχή της απέναντι σε άλλες, στην αγχώδη διαταραχή και στη διαταραχή πανικού. Κατά την ψυχοθεραπεία αυτή, αυτό που κάνουμε είναι να παρατηρούμε τα άσχημα συναισθήματα και να ξεχωρίζουμε αρνητικές σκέψεις και εικόνες, καθώς είναι η αιτία της αγχωτικής διάθεσης. Κατόπιν, αναγνωρίζουμε τη σχέση μεταξύ σκέψεων, συναισθημάτων και συμπεριφοράς για να κατανοήσουμε πώς αυτά αλληλεπιδρούν και μας επηρεάζουν. Στη συνέχεια, εξετάζουμε τα γεγονότα που επαληθεύουν καθώς και αυτά που ακυρώνουν τις αρνητικές σκέψεις. Ο στόχος είναι να τις αντικαταστήσουμε με πιο ρεαλιστικές και θετικές ερμηνείες για τα ίδια γεγονότα. Στο τέλος, δοκιμάζουμε τις νέες θετικές σκέψεις και εκτιμούμε το αποτέλεσμα. Σημασία έχει, λοιπόν, το άτομο να αντικαταστήσει τις αγχωτικές σκέψεις με νέες θετικές για να αναπλαισιώσει την κατάσταση και να τη δει πιο ρεαλιστικά και αισιόδοξα. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της ψυχοθεραπείας το άτομο εκπαιδεύεται στη σταδιακή νευρομυική χαλάρωση, η οποία αποτελεί έναν ιδιαίτερα συστηματικό και δομημένο τρόπο για να χαλαρώσει. Είναι πολύ σημαντικό να μάθει κάποιος τη χαλάρωση, γιατί φαίνεται πως όταν υπάρχει έντονο άγχος είναι δύσκολο να την επιβάλει κάποιος στον εαυτό του. Η τεχνική αυτή μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της έντασης, της καθημερινής κούρασης, των αγχωτικών καταστάσεων, στη βελτίωση της συγκέντρωσης και της μνήμης, στην ελάττωση του πονοκεφάλου, στην αύξηση του αυτοελέγχου. Παρότι η γνωσιακή ψυχοθεραπεία μπορεί να εφαρμοστεί ατομικά, πολύ αποτελεσματικές για τους μαθητές έχουν φανεί οι ομάδες καταπολέμησης άγχους επίδοσης. Οι ομάδες αυτές έχουν τα εξής θετικά: Μαθαίνει κανείς ότι δεν είναι ο μόνος που αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα, αλλά υπάρχουν κι άλλοι. Μαθαίνει από τις εμπειρίες των άλλων, έχει τη δυνατότητα να βοηθηθεί και να βοηθήσει, αλλά και κατανοεί ότι υπάρχουν διαφορετικές αιτίες για το ίδιο πρόβλημα. Προκειμένου ο γονιός να εντοπίζει έγκαιρα τα προβλήματα του παιδιού του χρειάζεται να προσεγγίζει τακτικά τόσο το ίδιο το παιδί όσο και το δάσκαλό του. Η «τριάδα» αυτή ενωμένη μπορεί να είναι πιο αποτελεσματική. Άρα, λοιπόν, ο γονιός χρειάζεται: Να ενημερώνεται από το δάσκαλο για την πορεία του παιδιού του σε τακτά χρονικά διαστήματα. Να προσέρχεται στις συγκεντρώσεις του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων Να προσέρχεται σε οποιοδήποτε κάλεσμα του δασκάλου για ενημέρωση Να ακολουθεί με το δάσκαλο κοινή πολιτική για τη βελτίωση της συμπεριφοράς του παιδιού όσο αυτό είναι εφικτό Να δέχεται την έκκληση του δασκάλου να στείλει το παιδί για διάγνωση Να βοηθά στη μελέτη του παιδιού στο σπίτι Επιπλέον, ο δάσκαλος χρειάζεται: Να τηρεί την ιδιωτικότητα όταν μιλά με το γονιό για τα προβλήματα του παιδιού του και να μην ενημερώνει άλλους γονείς γι αυτά, παρά μόνο όταν υπάρχει περίπτωση η συμπεριφορά αυτή να βλάψει άλλα παιδιά Να μην αποκρύπτει προβληματικές συμπεριφορές από τους γονείς και το διευθυντή του σχολείου Να εφαρμόζει παιδαγωγικές μεθόδους στην αποκατάσταση της συμπεριφοράς Να ενημερώνεται συνεχώς σχετικά με τις νέες παιδαγωγικές τεχνικές Όταν ο γονιός ή ο δάσκαλος διαπιστώσει μια δυσλειτουργική συμπεριφορά σ ένα παιδί που δεν μπορεί να λυθεί στα σχολικά πλαίσια, τότε πρέπει να γίνει μια διάγνωση, να εξετάσει δηλαδή ο ειδικός τι παρουσιάζει το παιδί για να σχεδιάσει πώς μπορεί να το βοηθήσει. Η διάγνωση γίνεται στα κατά τόπους ΚΔΑΥ (Κέντρα Διάγνωσης, Αξιολόγησης και Υποστήριξης) ή και σε ιδιωτικά γραφεία. Πολύ σημαντικό στάδιο είναι αυτό της αποκατάστασης. Γίνεται συχνά το λάθος να παραμένει το παιδί στο στάδιο της διάγνωσης, το οποίο όμως αποτελεί μόνο την αρχή για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Η αποκατάσταση γίνεται από εξειδικευμένο ψυχολόγο, ειδικό παιδαγωγό, λογοθεραπευτή, εργοθεραπευτή, θεραπευτή μέσω τέχνης (μουσική, ζωγραφική, χορό), ανάλογα με την περίπτωση. Η βελτίωση που έχει ένα παιδί από τη διαδικασία της αποκατάστασης μπορεί να είναι πολύ σημαντική. Οι γονείς μπορεί αρχικά να κουραστούν από το να ασχολούνται με την αποκατάσταση του παιδιού τους, αλλά αργότερα θα ανταμειφθούν βλέποντας τη βελτιωμένη συμπεριφορά και επίδοσή του. Ο ρόλος του ψυχολόγου είναι πρωταρχικός σε όλα τα ζητήματα που έχουν σχέση με το άγχος του μαθητή και όχι μόνο. Άλλωστε, σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο της χώρας μας «ο ψυχολόγος στην άσκηση του επαγγέλματός του ερευνά και αξιολογεί την προσωπικότητα και τη συμπεριφορά του ανθρώπου και εργάζεται με τις καθιερωμένες αρχές και μεθόδους της επιστήμης της Ψυχολογίας για την αξιοποίηση και βελτίωσή τους». Επομένως, οποιαδήποτε θεραπεία δεν περιλαμβάνει ψυχολόγο είναι ανολοκλήρωτη και συχνά άκυρη. Οι γονείς και οι δάσκαλοι πρέπει να κατανοήσουν ότι: Κάποια προβλήματα δεν είναι άλυτα, αλλά μπορούν να λυθούν με την κατάλληλη βοήθεια από ειδικό Όσο πιο νωρίς απευθυνθεί κάποιος για βοήθεια τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να λυθεί το πρόβλημα Δεν πρέπει να σκεφτόμαστε το «τι θα πει ο κόσμος» που το παιδί θα επισκεφτεί ειδικό, αλλά ποιες είναι οι συνέπειες αν το παιδί δεν επισκεφθεί ειδικό Η ψυχική υγεία του παιδιού είναι εξίσου σημαντική με την υπόλοιπη σωματική του υγεία. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Αδαμίδου, Ε.Κ. (2005). Παιδιά με μαθησιακά προβλήματα. Υπάρχει διαφορά ως προς το βαθμό άγχους και κατάθλιψης σε σχέση με τους συνομηλίκους τους με επαρκή σχολική επίδοση; Διπλωματική εργασία για το Ινστιτούτο Έρευνας και Θεραπείας της Συμπεριφοράς Casey R., Levy SE, Brown K, Brooks-Gunn. Journal of Impaired emotional health in children with mild reading disability. Dev Behav Pediatr. 1992, 13, Clark, D.M., Beck, A.T. (1988). Cognitive approaches. In C.G. Last & M. Hersen (eds), Handbook of anxiety disorders, Pergamon Press, Oxford Clark, D.M., Beck, A.T. (1989). Cognitive theory and therapy of anxiety and depression. In P.C. Kendall & D. Watson (eds), Anxiety and depression : distinctive and overlapping features, Academic Press, London Hoehn-Saric,R., & McLeod, D.R. (1988).Panic and Generalized Anxiety Disorders. In C.G. Last & M. Hersen (eds), Handbook of Anxiety Disorders, Pergamon Press, Oxford. Καλπάκογλου, Θ.( 1998). «Άγχος και πανικός», Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα Μάνος, Ν., «Βασικά στοιχεία κλινικής ψυχιατρικής», Εκδ: University Studio Press, 1997 Μάρκου, Σπ. Ν, «Δυσλεξία», Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1994 Μπίμπου Νάκου Ι.(2004). Το άγχος και η φοβία σε παιδιά. Στο Καλαντζή- Αζίζι Α., Ζαφειροπούλου Μ., «Προσαρμογή στο σχολείο», Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2004 Pumtrey, P.D., Reason, R., Specific learning difficulties, Routledge / Falmer 2000 Zeleke S.(2004). Self-concepts of students with learning disabilities and their normally achieving peers: a review. European Journal of Special Needs Education, Vol. 19, No.2 13/3/2008 ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ : Μαρία Γκέκα ΤΙΤΛΟΣ : Δρ. Κοινωνικής Ψυχολογίας Ειδική Επιστήμονας στο Πανεπ/μιο Δυτ. Μακεδονίας ΘΕΜΑ : Ο ρόλος του γονέα και του δασκάλου στο σχολείο προβλήματα / προτάσεις Τις τελευταίες δεκαετίες έχουν σημειωθεί σημαντικές αλλαγές στο χώρο της παιδείας, της επιστήμης, της τεχνολογίας, της εργασίας, της οικογένειας. Η μετάβαση της ελληνικής κοινωνίας από το παραδοσιακό μοντέλο ζωής στο μοντέρνο, το κλίμα αυτονομίας του ατόμου, η επικράτηση των ατομικιστικών αξιών, η αλλαγή της θέσης της γυναίκας, οι κοινωνικο-πολιτικές αλλαγές γενικότερα, επέδρασαν καταλυτικά στο ρόλο του γονέα και του εκπαιδευτικού. Σε μια οργανωμένη κοινωνία η οποία λειτουργεί βάσει θεσμών (πολιτικών, οικονομικών, κοινωνικών, θρησκευτικών), θέσεις και κοινωνικοί ρόλοι προσδιορίζονται. Η έννοια του ρόλου συνιστά το σύνολο των προσδοκιών και την αναμενόμενη συμπεριφορά από τον κάτοχο μιας συγκεκριμένης θέσης κάτω από συγκεκριμένες καταστάσεις. Ο ρόλος του γονέα και του εκπαιδευτικού αποτελούν δύο πολύ σημαντικούς κοινωνικούς ρόλους διότι συνιστούν τους κυριότερους φορείς κοινωνικοποίησης και διαπαιδαγώγησης της νέας γενιάς, συμβάλλουν καθοριστικά στην αυτοαντίληψη και αυτοεκτίμηση των νέων ατόμων και τους παρέχουν τα απαραίτητα εφόδια για να