ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΝΑΤΟ ΓΕΝΕΤΙΚΗ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΝΑΤΟ ΓΕΝΕΤΙΚΗ"

Transcript

1 Λουκάς Νικολάου ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΝΑΤΟ 2014

2 2 Γενετική είναι ο κλάδος της Βιολογίας που ασχολείται με την μελέτη της κληρονομικότητας. Κληρονομικότητα είναι η προγόνους στους απογόνους. μεταβίβαση χαρακτήρων από τους Οι χαρακτήρες χωρίζονται σε δύο κατηγορίες (α) Κληρονομικοί που οφείλονται στα γονίδια περνούν στα παιδιά από τους γονείς τους. (β) Επίκτητοι που αποκτήθηκαν μετά τη γέννηση ή κατά τη διάρκεια της εμβρυϊκής ζωής δεν κληρονομούνται, εφόσον τα χρωματοσώματα δεν έχουν επηρεαστεί. Η μεταβίβαση των χαρακτήρων των γονιών στον απόγονο γίνεται με τα γονίδια των χρωματοσωμάτων τους που είναι τμήματα του DNA. Κάθε γονίδιο είναι υπεύθυνο για τη δημιουργία μιας πρωτεΐνης που με τη σειρά της παίζει κάποιο ρόλο στην εμφάνιση κάποιου χαρακτήρα. Τα χρωματοσώματα βρίσκονται στα σωματικά κύτταρα περισσοτέρων οργανισμών κατά ζεύγη (ομόλογα χρωματοσώματα) των Τα δύο ομόλογα χρωματοσώματα κάθε ζεύγους μοιάζουν στο σχήμα το μέγεθος. Εξαίρεση τα δύο φυλετικά χρωματοσώματα (άντρας ΧΥ, γυναίκα ΧΧ). Τα κύτταρα χωρίζονται σε σωματικά σε γεννητικά. Στον άνθρωπο ένα σωματικό κύτταρο έχει 46 χρωματοσώματα (23 ζεύγη ομολόγων) ενώ ένα γεννητικό κύτταρο έχει 23 χρωματοσώματα. Το ζυγωτό που προκύπτει από την γονιμοποίηση έχει ένα χρωματόσωμα του κάθε ζεύγους από τον ένα γονιό ένα από τον άλλο ως αποτέλεσμα τα μισά γονίδια του προέρχονται από τον έναν τα άλλα μισά από τον άλλο γονιό. Αλληλόμορφα γονίδια είναι τα γονίδια που βρίσκονται στις αντίστοιχες θέσεις δύο ομόλογων χρωματοσωμάτων ελέγχουν τον ίδιο χαρακτήρα. Αφού το ζυγωτό προέρχεται από τη συνένωση δύο γεννητικών κυττάρων σημαίνει ότι για το δεδομένο χαρακτήρα έχει δύο αλληλόμορφα γονίδια που προέρχονται το ένα από τον ένα γονιό το δεύτερο από τον άλλο. Για μερικούς χαρακτήρες δεν είναι μόνο δύο αλληλόμορφα γονίδια υπεύθυνα αλλά περισσότερα από δύο γονίδια ή μόνο ένα. Ομόζυγα ή ομοζυγώτες ή καθαρόαιμα ως προς ένα χαρακτήρα ονομάζονται τα άτομα που προέρχονται από ζυγωτό στο οποίο τα δύο αλληλόμορφα γονίδια είναι όμοια μεταξύ τους. Ετερόζυγα ή ετεροζυγώτες ή υβρίδια ή μιγάδες ή νόθα ως προς ένα χαρακτήρα ονομάζονται τα άτομα που προέρχονται από ζυγωτό στο οποίο τα δύο αλληλόμορφα γονίδια είναι ανόμοια μεταξύ τους. Γονότυπος ενός ατόμου είναι το σύνολο των γονιδίων του στα οποία οφείλονται οι χαρακτήρες. Φαινότυπος ενός ατόμου είναι το σύνολο των χαρακτήρων που εκδηλώνονται στο άτομο.

3 3 Ο Αυστριακός μοναχός φυσιογνώστης Gregor Mendel (Εικόνα 1) μελέτησε επτά χαρακτήρες της μπιζελιάς (Pisum sativum), έναν κάθε φορά, χρησιμοποιώντας ομόζυγα άτομα ως προς τον κάθε χαρακτήρα (Εικόνα 2 & 3). Εικόνα 1 Ο Gregor Mendel το 1880 Εικόνα 2 Pisum sativum Εικόνα 3 Οι επτά χαρακτήρες της μπιζελιάς που χρησιμοποίησε ο Mendel στα πειράματά του Λουκάς Νικολάου

4 4 Ο Mendel υπολόγισε τις πιθανότητες εμφάνισης των χαρακτήρων στους απογόνους το 1865 δημοσίευσε τα αποτελέσματά του χωρίς να βρει ανταπόκριση από άλλους επιστήμονες. Το 1900 τρεις επιστήμονες δημοσίευσαν μεμονωμένα τα ίδια συμπεράσματα χωρίς να γνωρίζουν ο καθένας για τη δουλειά του άλλου ή για τη δουλειά του Mendel. Τα συμπεράσματα ονομάστηκαν Νόμοι του Mendel προς τιμήν του. Υβριδοποίηση είναι η παραγωγή απογόνων από διασταύρωση γονιών που διαφέρουν σε ένα ή περισσότερους χαρακτήρες. Τα πειράματα του Mendel ακολουθούσαν το πιο κάτω πρότυπο: Συμβολισμοί Η διασταύρωση συμβολίζεται με το γράμμα Χ. Τα γονίδια συμβολίζονται με γράμματα ή σύμβολα. Εφόσον κάθε χαρακτήρας ελέγχεται από δύο αλληλόμορφα γονίδια, ο συμβολισμός με δύο γράμματα σημαίνει το γονότυπο ενός ατόμου ως προς ένα χαρακτήρα. π.χ. αν Λ: λευκό άνθος Κ: κόκκινο άνθος, τότε το λευκό άνθος έχει γονότυπο ΛΛ το κόκκινο άνθος έχει γονότυπο ΚΚ. Οι γαμέτες συμβολίζονται με ένα γράμμα, γιατί παράγονται με μείωση ΚΙ έχουν τα μισά χρωματοσώματα σε σύγκριση με τα σωματικά κύτταρα, άρα τα μισά γονίδια. Πρώτος νόμος του Mendel Νόμος της ομοιομορφίας Όλα τα υβρίδια της F1 είναι όμοια μεταξύ τους Ένας από τους επτά χαρακτήρες που μελέτησε ο Mendel είναι το ύψος του φυτού της μπιζελιάς.

5 5 Ο Mendel παρατήρησε ότι όλα τα άτομα της πρώτης θυγατρικής γενεάς (υβρίδια διότι προέρχονται από διαφορετικά καθαρόαιμα άτομα) ήταν ίδια έμοιαζαν με τον ένα από τους δύο γονείς. Αυτό συνέβαινε στους επτά χαρακτήρες που μελέτησε (Εικόνα 3). Αυτή η απλή παρατήρηση αποτελεί τον Πρώτο Νόμο του Mendel. Εμφανίζεται δηλαδή στα ετερόζυγα άτομα της F1 ο χαρακτήρας μόνο του ενός γονιού. Σε τέτοιες περιπτώσεις το γονίδιο που ελέγχει τον ένα χαρακτήρα μοιάζει να υπερισχύει έναντι του άλλου ονομάζεται επικρατές γονίδιο (πχ Ψ) ενώ το γονίδιο που αδυνατεί να υπερισχύσει ονομάζεται υπολειπόμενο (πχ ψ). Το είδος της κληρονομικότητας που περιγράφεται πιο πάνω ονομάζεται ΕΠΙΚΡΑΤΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤ Εκτός της επικρατούς υπάρχουν δύο ακόμα είδη κληρονομικότητας που διέφυγαν εντελώς της προσοχής του Mendel: (α) η ενδιάμεση κληρονομικότητα (β) η μωσαϊκή κληρονομικότητα. ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ Παράδειγμα χαρακτήρα στον οποίο παρατηρείται ενδιάμεση κληρονομικότητα είναι το χρώμα των ανθέων στο δειλινό όπου τα άτομα της Fl παρουσιάζουν το χαρακτήρα που εξετάζεται σε ενδιάμεση κατάσταση. Τα γονίδια που εμπλέκονται δεν επικρατούν το ένα επί του άλλου αλλά συνδυάζονται για να δώσουν ένα ενδιάμεσο αποτέλεσμα ονομάζονται ενδιάμεσα ή ισοδύναμα γονίδια. ΜΩΣΑΪΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ Παράδειγμα χαρακτήρα στον οποίο παρατηρείται μωσαϊκή κληρονομικότητα είναι το χρώμα του τριχώματος στην αγελάδα (Εικόνα 4). Τα άτομα της Fl από γονείς διαφορετικού χρώματος παρουσιάζουν κηλίδες από τα δύο χρώματα. Λουκάς Νικολάου

6 6 Εικόνα 4 Μωσαϊκή κληρονομικότητα στην αγελάδα Δεύτερος νόμος του Mendel Νόμος του διαχωρισμού των χαρακτήρων Κατά τη διασταύρωση ατόμων της Fl παρουσιάζεται διαχωρισμός των χαρακτήρων που είχαν αναμειχθεί στην πρώτη θυγατρική γενεά Ως παράδειγμα θα χρησιμοποιήσουμε το ύψος της μπιζελιάς θα δούμε τις αναλογίες απογόνων που δίνει η διασταύρωση των ατόμων της F1 που παράχθηκαν από διασταύρωση της σελίδας 3. Η αναλογία γονοτύπων (γονοτυπική αναλογία) είναι 1:2:1 δηλαδή 1ΨΨ:2Ψψ:1ψψ. Η αναλογία φαινοτύπων (φαινοτυπική αναλογία) είναι 3:1 δηλαδή 3 ψηλά:1 χαμηλό. Παρατηρούμε ότι ο χαρακτήρας χαμηλό άτομο που είχε χαθεί στην F1 εμφανίζεται στην F2. Αυτή η παρατήρηση αποτελεί το Δεύτερο Νόμο του Mendel. Η ίδια διασταύρωση μεταξύ των ατόμων της F1 στο δειλινό έχει ως εξής: Σε αυτή την περίπτωση η γονοτυπική η φαινοτυπική αναλογία ταυτίζονται είναι 1:2:1. Ο νόμος του διαχωρισμού εξηγείται με τη μείωση. Όταν εξετάζονται περιπτώσεις με μικρούς αριθμούς απογόνων

7 7 δεν πρέπει να αναμένεται ότι θα έχουμε ακρίβεια στις αριθμητικές αναλογίες. Οι αναλογίες 1:2:3 3:1 (όπως άλλες αναλογίες σε άλλες περιπτώσεις) θα πρέπει να χρησιμοποιούνται με την έννοια "ποιες πιθανότητες υπάρχουν για την εμφάνιση των χαρακτήρων". Οι Γενετιστές προτιμούν να χρησιμοποιούν οργανισμούς που σε μικρό χρονικό διάστημα δίνουν μεγάλους αριθμούς απογόνων (Δροσόφιλα, ινδικό χοιρίδιο κ.λπ.). Διασταύρωση ελέγχου Στο παράδειγμα του ύψους στο φυτό της μπιζελιάς τα ετερόζυγα άτομα Ψψ τα ομόζυγα ΨΨ έχουν διαφορετικά γονίδια αλλά φαίνονται παρόμοια. Δηλαδή, τα άτομα αυτά έχουν τον ίδιο φαινότυπο αλλά διαφέρουν ως προς το γονότυπο. Για να εξακριβώσουμε το γονότυπο του ατόμου, δηλαδή για να καταλάβουμε αν είναι ετερόζυγο ή ομόζυγο κάνουμε διασταύρωση ελέγχου. Διασταύρωση ελέγχου είναι η διασταύρωση κατά την οποία το άτομο με τον άγνωστο γονότυπο διασταυρώνεται με άτομο ομόζυγο ως προς τον υπολειπόμενο χαρακτήρα για να διαπιστωθεί ο γονότυπός του. Αν το άτομο είναι ομόζυγο τότε ισχύει η διασταύρωση (α) στους απογόνους παίρνουμε μόνο άτομα που φέρουν τον επικρατή χαρακτήρα. Αν το άτομο είναι ετερόζυγο τότε ισχύει η διασταύρωση (β) στους απογόνους παίρνουμε άτομα που φέρουν τον επικρατή αλλά άτομα που φέρουν τον υπολειπόμενο χαρακτήρα. Λουκάς Νικολάου

8 8 Όλα τα παραδείγματα διασταυρώσεων που αναφέρθηκαν μέχρι αυτό το σημείο είναι περιπτώσεις μονοϋβριδισμού. Μονοϋβριδισμός είναι η παραγωγή απογόνων από διασταύρωση γονέων που διαφέρουν σε ένα χαρακτήρα. Διϋβριδισμός είναι η παραγωγή απογόνων από τη διασταύρωση γονέων που διαφέρουν μεταξύ τους κατά δύο χαρακτήρες. Παράδειγμα μονοϋβριδισμού στον άνθρωπο είναι ο αλφισμός (μη σχηματισμός μελανίνης-υπολειπόμενος χαρακτήρας). Τρίτος νόμος του Mendel Νόμος της ανεξαρτησίας των χαρακτήρων ή γονιδίων Κατά τη διασταύρωση ατόμων που διαφέρουν μεταξύ τους κατά δύο ή περισσότερους χαρακτήρες, οι χαρακτήρες αυτοί είναι ανεξάρτητοι μπορούν να συνδυαστούν μεταξύ τους ελεύθερα με όλους τους δυνατούς συνδυασμούς με αποτέλεσμα τη δημιουργία νέων ποικιλιών Π.χ. μπιζελιά R: επικρατές γονίδιο που προσδίδει λείο σχήμα σπέρματος r: υπολειπόμενο γονίδιο που προσδίδει ρυτιδωμένο σχήμα σπέρματος Υ: επικρατές γονίδιο που προσδίδει κίτρινο χρώμα σπέρματος Υ: υπολειπόμενο γονίδιο που προσδίδει πράσινο χρώμα σπέρματος ομόζυγο με λεία χ ομόζυγο. με ρυτιδωμένα κίτρινα σπέρματα πράσινα σπέρματα Για να διασταυρωθούν τα άτομα της F1 μεταξύ τους απαιτείται η χρήση του ορθογωνίου του Punnett. Ορθογώνιο του Punnett

9 9 Κληρονομικότητα στον άνθρωπο Η μελέτη της κληρονομικότητας στον άνθρωπο είναι δύσκολη διότι: (α) Ο άνθρωπος δίνει λίγους απογόνους που χρειάζονται πολλά χρόνια για να δώσουν νέους απογόνους. (β) Δεν μπορούμε να έχουμε όλες τις δυνατές διασταυρώσεις. Ωστόσο η μελέτη της κληρονομικότητας στον άνθρωπο έγινε κατορθωτή με τη μελέτη: (α) Των μονοζυγωτικών διδύμων (ίδιο γονότυπο αλλά διαφορετικό φαινότυπο ανάλογα με το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνουν). (β) Των γενεαλογικών δέντρων των οικογενειών (πχ γονείς με σγουρά μαλλιά κάνουν παιδί με ίσια μαλλιά). Πίνακας 1 Επικρατείς υπολειπόμενοι χαρακτήρες στον άνθρωπο Λουκάς Νικολάου

10 10 Αλφισμός Κληρονομούμενη ασθένεια στην οποία το άτομο εμφανίζει άσπρο τρίχωμα, άσπρο δέρμα κοκκινωπή ίριδα λόγω της έλλειψης μελανίνης στο δέρμα. Οφείλεται σε υπολειπόμενο γονίδιο που συντελεί στη μη παραγωγή του ενζύμου τυροσινάση που επιταχύνει την αντίδραση μετατροπής της τυροσίνης σε μελανίνη. Τα αλφικά άτομα δεν συνθέτουν το συγκεκριμένο ένζυμο κι έτσι δεν μπορούν να συνθέσουν ούτε μελανίνη. Πιθανότητα 1:3 να προκύψει παιδί είναι υγιείς αλλά ετερόζυγοι (φορείς). αλφικό από γονείς που Μεσογειακή αναιμία Ονομάζεται θαλασσαιμία. Υπάρχουν 4 είδη πρωτεϊνικών αλυσίδων που χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία αιμοσφαιρίνης (α, β, γ δ). Η παραγωγή των σφαιρινών ελέγχεται από γονίδια άρα υπάρχουν 4 είδη γονιδίων, το καθένα από τα οποία είναι υπεύθυνο για καθεμιά από τις σφαιρίνες. Υπάρχουν τρία είδη αιμοσφαιρίνης: (α) F (αίμη + α2γ2) εμβρυική αιμοσφαιρίνη (β) Α (αίμη + α2β2) (γ) Α2 (αίμη + α2δ2) Στα ενήλικα άτομα ισχύουν τα εξής ποσοστά: -Α: 96-97% -Α2: 2,5-3,5% -F: 0,5% Μεσογειακή αναιμία ή θαλασσαιμία είναι η ασθένεια στην οποία έχουμε μειωμένη ή καθόλου παραγωγή των πρωτεϊνικών αλυσίδων της αιμοσφαιρίνης. Είδη μεσογειακής αναιμίας α μεσογειακή αναιμία (δεν παράγονται οι α αλυσίδες) β μεσογειακή αναιμία (δεν παράγονται οι β αλυσίδες) γ μεσογειακή αναιμία (δεν παράγονται οι γ αλυσίδες) δ μεσογειακή αναιμία (δεν παράγονται οι δ αλυσίδες) β μεσογειακή αναιμία Ονομάζεται αναιμία του Cooley. Χαρακτηρίζεται από μειωμένη ή καθόλου παραγωγή πρωτεϊνικών αλυσίδων. Οι ασθενείς χρειάζονται τακτικά μεταγγίσεις αίματος (συνήθως κάθε 4-6 βδομάδες) διότι τα δικά τους ερυθροκύτταρα δεν είναι φυσιολογικά πεθαίνουν σύντομα. Επίσης, παρουσιάζουν αναιμία, ανορεξία, στασιμότητα βάρους, διόγκωση σπλήνας, παραμορφώσεις οστών (ιδίως προσώπου) άλλα συμπτώματα. Η έλλειψη σιδήρου που παρουσιάζεται στα άτομα αυτά τα αναγκάζει να παίρνουν από το στόμα χάπια σιδήρου. Η λήψη σιδήρου οδηγεί συχνά σε εναπόθεση σιδήρου πάνω σε

11 11 όργανα που παρεμποδίζει τη λειτουργία τους. Παλαιότερα οι ασθενείς έκαναν αιμοκάθαρση για αποσιδήρωση. Σήμερα η αποσιδήρωση γίνεται με τη βοήθεια ενός φαρμάκου του Desferal με το οποίο επιτυγχάνεται αποβολή του σιδήρου μέσω των ούρων. Η ασθένεια αυτή ελέγχεται από ένα υπολειπόμενο γονίδιο που αν βρεθεί σε ομόζυγη κατάσταση δεν παράγεται καθόλου σφαιρίνη κι έτσι δεν παράγεται ούτε η αιμοσφαιρίνη Τα ετερόζυγα άτομα έχουν υγιή φαινότυπο αλλά φέρουν το γονίδιο μπορούν να το δώσουν στους απογόνους τους (στίγμα μεσογειακής αναιμίας). Πιο κάτω φαίνεται η διασταύρωση μεταξύ δύο ατόμων που έχουν το στίγμα. Η φαινοτυπική αναλογία είναι 3:1 αφού οι φορείς θεωρούνται φαινοτυπικά υγιείς. Με άλλα λόγια η πιθανότητα δύο γονείς με στίγμα να αποκτήσουν παιδί με μεσογειακή αναιμία είναι 25%. Η μεσογειακή αναιμία διαγιγνώσκεται με αμνιοκέντηση (Εικόνα 5). Εικόνα 5 Στην αμνιοκέντηση, μία πολύ λεπτή βελόνα εισέρχεται στον αμνιακό σάκο λαμβάνεται αμνιακό υγρό για ανάλυση μέσα στο οποίο υπάρχουν κύτταρα του εμβρύου. α μεσογειακή αναιμία Οφείλεται σε δύο ζεύγη γονιδίων. Άτομα με 4 παθολογικά γονίδια πεθαίνουν. Άτομα με 3 παθολογικά γονίδια κάποτε μεταγγίσεις. Άτομα με 2 ή 1 παθολογικά γονίδια δεν μεταγγίσεις. χρειάζονται χρειάζονται Λουκάς Νικολάου

12 12 Δρεπανοκυτταρική αναιμία Η δρεπανοκυτταρική αναιμία είναι αιμοσφαιρινοπάθεια στην οποία σχηματίζεται αιμοσφαιρίνη S (a2βs2) αντί Α (α2β2). Η ασθένεια οφείλεται σε ένα υπολειπόμενο, ως προς την εκδήλωση της ανωμαλίας, αλλά ισοεπικρατές στην πραγματικότητα γονίδιο. Οι αλυσίδες βs έχουν το αμινοξύ βαλίνη στην 6 η θέση αντί του γλουταμινικού οξέος που υπάρχει στην 6η θέση των β αλυσίδων. Αυτή η μικρή διαφορά στις βs σφαιρίνες επηρεάζει τόσο πολύ τη λειτουργία της αιμοσφαιρίνης S που προκαλεί την κρυστάλλωσή της όταν πέφτει η περιεκτικότητα του αίματος σε 02. Η κρυστάλλωση της αιμοσφαιρίνης αλλάζει το σχήμα των ερυθρών αιμοσφαιρίων από αμφίκοιλο που είναι το φυσιολογικό σε δρεπανοειδές (σχήμα δρεπανιού). Τα δρεπανοειδή ερυθροκύτταρα (α) έχουν μειωμένη ικανότητα μεταφοράς 02 (β) μπλέκονται μεταξύ τους σχηματίζοντας μικρά έμβολα που φράσσουν τα αγγεία (Εικόνα 6). Εικόνα 6 Μικροσκοπικό παρασκεύασμα αίματος όπου μπορούμε να διακρίνουμε φυσιολογικά αλλά δρεπανοειδή ερυθροκύτταρα ΟΜΑΔΕΣ ΑΙΜΑΤΟΣ Υπάρχουν 4 ομάδες αίματος: Α, Β, ΑΒ O. Υπάρχουν τρία αλληλόμορφα γονίδια (ΙΑ, ΙΒ ιο) που καθορίζουν την ομάδα αίματος από τα οποία κάθε άτομο φέρει στα κύτταρά του μόνο τα δύο (ένα σε κάθε ομόλογο χρωμόσωμα). Τα ΙΑ ΙΒ είναι ισοεπικρατή ενώ το ιο είναι υπολειπόμενο. Πίνακας 2 Συγκολλητινογόνα συγκολλητίνες που αφορούν κάθε ομάδα αίματος γονότυποι κάθε ομάδας Σε διασταύρωση ετερόζυγου πατέρα Α ομάδας αίματος με ετερόζυγη μητέρα Β ομάδας αίματος είναι δυνατό να γεννηθούν παιδιά που να ανήκουν σε οποιαδήποτε ομάδα από τις τέσσερεις ομάδες αίματος.

13 13 Χρησιμότητα ομάδων αίματος 1. Μεταγγίσεις. 2. Αναγνώριση παιδιού μετά από ανταλλαγή. 3. Αποκλεισμός πατρότητας ή μητρότητας. 4. Αθωότητα υπόπτων. ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. Να αποδοθούν τα τέσσερα νεογέννητα στους γονείς τους που είναι: (α) Α X Α (β) Α X Β (γ) Ο X 2. Μητέρα με ομάδα αίματος Β ζητά από αίματος ΑΒ διατροφή για το παιδί της που Θα κερδίσει ή όχι τη δίκη; ομάδων Α, Β, ΑΒ Ο ΑΒ (δ) Ο X O κάποιο άνδρα με ομάδα έχει ομάδα αίματος Ο. ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ RHESUS Παράγοντας rhesus είναι μία πρωτεΐνη που δρα σαν συγκολλητινογόνο βρίσκεται η όχι στα ερυθρά αιμοσφαίρια του ανθρώπου. Πήρε το όνομά του από τον πίθηκο Macacus rhesus στον οποίο ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά. Ελέγχεται κληρονομικά με πολύπλοκο τρόπο. Προς απλοποίηση της μελέτης της κληρονομικότητας του παράγοντα Rhesus θεωρούμε ότι ελέγχεται από δύο γονίδια: (α) Rh+: ύπαρξη παράγοντα Rhesus. (β) rh-: μη ύπαρξη παράγοντα Rhesus. Άτομα rhesus θετικά μπορεί να έχουν γονότυπο Rh+Rh+ ή Rh+rh-. Άτομα rhesus αρνητικά έχουν γονότυπο rh-rh-. ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. Αιμοδέκτης ομάδας Α rhesus θετικός χρειάζεται αίμα. Ποιοι είναι οι πιθανοί αιμοδότες του; 2. Μητέρα ομάδας αίματος Ο rhesus αρνητική πατέρας ετερόζυγος ομάδας Β rhesus ετερόζυγος θετικός, επιμένουν ότι το παιδί που τους δόθηκε από τη κλινική, ομάδας Ο rhesus αρνητικό, δεν είναι το δικό τους. Ζητούν να τους δοθεί το άλλο παιδί ομόζυγο ομάδας Β rhesus αρνητικό. Έχουν δίκιο; Λουκάς Νικολάου

14 14 Φυλοκαθοριστική κληρονομικότητα Τα ετεροχρωματοσώματα ή φυλετικά χρωματοσώματα είναι τα χρωματοσώματα τα οποία περιέχουν τα γονίδια που καθορίζουν Το φύλο. Στον άνθρωπο, στη δροσόφιλα σε πολλά δίοικα φυτά τα θηλυκά άτομα έχουν φυλετικά χρωματοσώματα ΧΧ ενώ τα αρσενικά έχουν ΧΥ. Συνεπώς, στα χρωματοσώματα + ΧΥ χρωματοσώματα + χρωματοσώματα + Χ 22 χρωματοσώματα + ανδρικά σωματικά κύτταρα υπάρχουν 44 ενώ στα θηλυκά σωματικά κύτταρα υπάρχουν 44 ΧΧ. Στα σπερματοζωάρια υπάρχουν 22 ή 22 χρωματοσώματα + Υ. Στα ωάρια υπάρχουν Χ. Το σύνολο των χρωματοσωμάτων ενός κυττάρου του ατόμου, ομαδοποιημένα με βάση τον αριθμό, το μέγεθος το σχήμα τους, αποτελούν τον καρυότυπο του ατόμου (Εικόνες 7 8). Πότε θα γεννηθεί αγόρι; Πότε θα γεννηθεί κορίτσι; Σε μια διασταύρωση η πιθανότητα να γεννηθεί αγόρι ή κορίτσι είναι 50:50. Στην πραγματικότητα η αναλογία γεννήσεων είναι 106 αγόρια προς 100 κορίτσια διότι τα σπερματοζωάρια που περιέχουν το Υ χρωμόσωμα είναι ταχύτερα από τα σπερματοζωάρια που περιέχουν το Χ. Επειδή η θνησιμότητα των ανδρών είναι μεγαλύτερη από τη θνησιμότητα των γυναικών η αναλογία ανδρών-γυναικών στον πληθυσμό γέρνει υπέρ των γυναικών.

15 15 Εικόνα 7 Καρυότυπος άνδρα. Προσέξετε τα φυλετικά χρωματοσώματα που είναι το Χ το Υ Εικόνα 8 Καρυότυπος γυναίκα. Σημειώστε ότι τα φυλετικά χρωματοσώματα είναι δύο Χ Λουκάς Νικολάου

16 16 Νουκλεϊνικά οξέα Τα νουκλεϊνικά οξέα είναι το DNA το RNA. Είναι πολύ σημαντικά γιατί καθορίζουν τους κληρονομικούς χαρακτήρες ελέγχουν όλες τις λειτουργίες του οργανισμού. Αποτελούνται από νουκλεοτίδια. Κάθε νουκλεοτίδιο αποτελείται από: 1. Μια πεντόζη (ριβόζη στο RNA δεσοξυριβόζη στο DNA) 2. Ένα μόριο Η3Ρ04 3. Ένα μόριο αζωτούχας βάσης που μπορεί να είναι πουρίνη ή πυριμιδίνη. Πουρίνες είναι η αδενίνη (Α) η γουανίνη (G). Μπορεί να τις βρει κανείς στα δύο είδη νουκλεϊνικών οξέων. Πυριμιδίνες είναι η θυμίνη (Τ), η κυτοσίνη (C) το ουρακίλιο (U). Η κυτοσίνη εμφανίζεται στα δύο είδη νουκλεϊνικών οξέων. Αντίθετα. η θυμίνη υπάρχει μόνο στο DNA το ουρακίλιο μόνο στο RNA. Τα νουκλεοτίδια συνδέονται μεταξύ τους με φωσφοδιεστερικούς δεσμούς ανάμεσα στις φωσφορικές ομάδες στα σάκχαρά τους σχηματίζοντας πολυνουκλεοτιδικές αλυσίδες. Το DNA αποτελείται από δύο πολυνουκλεοτιδικές αλυσίδες (δίκλωνο μόριο) που συνδέονται μεταξύ τους με δεσμούς υδρογόνου ανάμεσα στις αζωτούχες βάσεις τους (Εικόνα 9). Οι δεσμοί υδρογόνου δημιουργούνται ανάμεσα στις συμπληρωματικές αζωτούχες βάσεις (Εικόνα 10). Συμπληρωματικές μεταξύ τους είναι η Α με την Τ η G με τη C. Εικόνα 9 Το DNA αποτελείται από δύο πολυνουκλεοτιδικές αλυσίδες που σχηματίζουν έλικα Εικόνα 10 Τμήμα μορίου DNA Το RNA είναι μονόκλωνο δηλαδή αποτελείται μόνο από μία πολυνουκλεοτιδική αλυσίδα (Πίνακας 3). Τα χρωματοσώματα που βρίσκονται στον πυρήνα αποτελούνται από πρωτεΐνες DNA. Τα γονίδια αποτελούνται από μια σειρά από εκατοντάδες, συνήθως, νουκλεοτίδια που βρίσκονται στη μια ή στην άλλη αλυσίδα του DNA. Σε ένα χρωματόσωμα υπάρχουν πολλά γονίδια που ελέγχουν κατευθύνουν μέσω του mrna τη σύνθεση των πρωτεϊνών που γίνεται στα ριβοσώματα.

17 17 Οι χαρακτήρες οφείλονται στις πρωτεΐνες διότι αυτές είναι δομικά υλικά ή δρουν σαν ένζυμα. Έτσι, τα γονίδια καθορίζουν τους χαρακτήρες του οργανισμού με τις πρωτεΐνες ως μέσα έκφρασης. Οι χαρακτήρες μεταβιβάζονται από γενιά σε γενιά, γιατί τα χρωματοσώματα που έχουν τα γονίδια μεταβιβάζονται στους απογόνους με τα γεννητικά κύτταρα κατά τη γονιμοποίηση. Πίνακας 4 Σύγκριση ιδιοτήτων DNA RNA Λουκάς Νικολάου

18 18 Ο γενετικός κώδικας Γενετικός κώδικας ονομάζεται ο κώδικας με τον οποίο επιτυγχάνεται η αντιστοίχηση τριάδων βάσεων σε αμινοξέα (Εικόνα 11). Το DNA, μέσω των γονιδίων του, είναι υπεύθυνο για καθορισμό του είδους των πολυπεπτιδικών αλυσίδων παράγονται στα ριβοσώματα. τον που Πώς όμως γίνεται ο καθορισμός αυτός; Έχει αποδειχθεί ότι είναι η σειρά των αζωτούχων βάσεων των νουκλεοτιδίων του DNA που καθορίζει το είδος τη σειρά των αμινοξέων στο μόριο της πρωτεΐνης. Υπάρχουν 20 είδη αμινοξέων 4 είδη νουκλεοτιδίων. Με ποιο τρόπο θα μπορούσαν 4 είδη γονιδίων να συνδυαστούν για να κωδικοποιήσουν για 20 διαφορετικά αμινοξέα; σε σειρά 41=4 σε δυάδες 42=16 (θα μπορούσαν να μόνο ενταχθούν 16 αμινοξέα) σε τριάδες 43=64 (οι συνδυασμοί είναι παραπάνω από αρκετοί) ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Ο γενετικός κώδικας είναι κώδικας τριάδας αφού κανένα άλλο μοντέλο συνδυασμού δεν θα μπορούσε να κωδικοποιήσει ικανοποιητικά 20 αμινοξέα χρησιμοποιώντας συνδυασμούς 4 νουκλεοτιδίων. Η τριάδα των νουκλεοτιδίων ή αζωτούχων βάσεων που κωδικοποιεί την ένταξη ενός αμινοξέος στο μόριο της πρωτεΐνης λέγεται κωδίκιο ή κωδικόνιο. Συνώνυμα κωδικόνια είναι τα κωδικόνια που κωδικοποιούν για την ένταξη του ιδίου αμινοξέος. Υπάρχουν 64 διαφορετικά κωδικόνια από τα οποία τα 61 είναι υπεύθυνα για ένταξη αμινοξέων. Κωδικόνια λήξης είναι τα τρία κωδικόνια που όταν βρεθούν στο μόριο του mrna δίνουν το σύνθημα για τη λήξη της πρωτεϊνοσύνθεσης (UAA, UAG UGA). Κωδικόνιο έναρξης είναι το κωδικόνιο που όταν βρεθεί στο μόριο του mrna δίνει το σύνθημα για την έναρξη της πρωτεϊνοσύνθεσης. Σε όλους τους οργανισμούς είναι το AUG κωδικοποιεί το αμινοξύ μεθειονίνη. Ο γενετικός οργανισμούς. κώδικας ισχύει σχεδόν σε όλους τους Ανοικτό πλαίσιο ανάγνωσης είναι η διαδρομή με τριπλέτας από το κωδίκιο έναρξης μέχρι το κωδίκιο λήξης. βήμα Χαρακτηριστικά γενετικού κώδικα o o o o o o Κώδικας τριπλέτας (τριάδας βάσεων) Συνεχής Μη επικαλυπτόμενος Σχεδόν καθολικός Εκφυλισμένος (περιέχει συνώνυμα κωδίκια) Κωδίκιο έναρξης κωδίκια λήξης

19 19 Εικόνα 11 Ο γενετικός κώδικας Κάθε τριάδα αζωτούχων βάσεων του mrna κωδικοποιεί κάποιο αμινοξύ ή σηματοδοτεί το τέλος της πρωτεϊνοσύνθεσης. Οι πρωτεΐνες σχηματίζονται στο κυτταρόπλασμα από τα ριβοσώματα. Για τη σύνθεσή τους απαιτούνται: (α) Το mrna που μεταφέρει κωδικοποιημένες πληροφορίες του DNA από τον πυρήνα στα ριβοσώματα. (β) Τα trna που μεταφέρουν τα κατάλληλα αμινοξέα. (γ) Τα αμινοξέα που είναι τα δομικά υλικά των πρωτεϊνών μεταφέρονται από τα trna στα ριβοσώματα. (δ) Τα ειδικά ένζυμα. (ε) Ενέργεια, που προσφέρεται από τη GTP. Ριβοσωμικό RNA (rrna) Συστατικό των ριβοσωμάτων. Αποθηκεύεται στον πυρηνίσκο. Αποτελεί το 90% του RNA του κυττάρου Μεταφορικό RNA (trna) Αποτελείται από νουκλεοτίδια. Μεταφέρει αμινοξέα από το ενδοπλασματικό δίκτυο στα ριβοσώματα. Υπάρχει ένα τουλάχιστον trna για κάθε είδος αμινοξέος. Περιέχει στο ένα του άκρο θέση δέσμευσης με το αμινοξύ ενώ στο μέσο του μορίου περιέχει τριάδα αζωτούχων βάσεων που παίζουν το ρόλο αντικωδικίου ή αντικωδικονίου. snrna (small nuclear RNA) είναι μόρια RNA που συνδέονται με πρωτεΐνες σχηματίζουν ριβονουκλεοπρωτεινικά σωματίδια (RNP) συμμετέχουν στην ωρίμανση του mrna. που Λουκάς Νικολάου

20 20 Σύνθεση του mrna Ονομάζεται μεταγραφή. Είναι η δημιουργία αντιγράφου ενός γονιδίου, το οποίο αντίγραφο μεταφέρεται από τον πυρήνα στο κυτταρόπλασμα για να μεταφέρει την κωδικοποιημένη πληροφορία που απαιτείται για την πρωτεϊνοσύνθεση. ΠΡΟΣΟΧΗ με τον όρο αντιγραφή του DNA εννοούμε τον αυτοδιπλασιασμό του DNA δεν πρέπει να τον μπερδεύουμε με τη μεταγραφή. Η μεταγραφή γίνεται στην περιοχή του DNA που περιέχει το γονίδιο. Εκεί σπάζουν οι δεσμοί υδρογόνου ανοίγει η διπλή πολυνουκλεοτιδική αλυσίδα. Το μόριο RNA που συντίθεται είναι συμπληρωματικό προς τη μία αλυσίδα της διπλής έλικας του DNA του γονιδίου ονομάζεται μεταγραφόμενη αλυσίδα (Εικόνα 12). Η απέναντι αλυσίδα του DNA του γονιδίου ονομάζεται κωδική αλυσίδα. Απέναντι από τα νουκλεοτίδια της μιας από τις δύο αλυσίδες έρχονται τοποθετούνται τα αντίστοιχα νουκλεοτίδια που έχουν ριβόζη ( όχι δεσοξυριβόζη) μια από τις βάσεις Α, U, C, G. Εικόνα 12 Μεταγραφή Αυτά ενώνονται μεταξύ τους σχηματίζοντας ένα μόριο RNA, το πρόδρομο mrna, που έχει μια σειρά διαδοχής νουκλεοτιδίων, όχι τυχαία, αλλά καθορισμένη από το τμήμα του DNA που χρησίμευσε σαν καλούπι. Δηλαδή απέναντι από το νουκλεοτίδιο που έχει βάση Τ δεσμεύεται νουκλεοτίδιο με βάση Α, απέναντι από το C δεσμεύεται G, απέναντι από το Α δεσμεύεται U απέναντι από G το C. Το ένζυμο που είναι υπεύθυνο για τη μεταγραφή είναι η RNA πολυμεράση. Όταν τελειώσει η μεταγραφή, το mrna εγκαταλείπει τον πυρήνα πηγαίνει στο κυτταρόπλασμα. Οι δύο αλυσίδες του DNA επανασυνδέονται μεταξύ τους με δεσμούς Η RNA πολυμεράση ενώνεται στο DNA σε ειδικές περιοχές που ονομάζονται υποκινητές με τη βοήθεια πρωτεϊνών που ονομάζονται μεταγραφικοί παράγοντες. Η RNA σύνθεση σταματά στο τέλος του γονιδίου όπου υπάρχουν οι αλληλουχίες λήξης της μεταγραφής. Το DNA μεταγράφεται σε πρόδρομο mrna που περιέχει εσώνια εξώνια. Στο πρόδρομο mrna γίνεται κόψιμο εσωνίων συρραφή εξωνίων για να μετατραπεί σε ώριμο mrna (Εικόνα 13). Το mrna αποτελείται από νουκλεοτίδια.

21 21 Για κάθε κωδίκιο του DNA σχηματίζεται το αντίστοιχο κωδίκιο στο mrna. Πίνακας 5 Μερικά κωδίκια του DNA, τα αντίστοιχα κωδίκια στο mrna η μετάφρασή τους Η αντίστροφη μεταγραφάση είναι ένα ένζυμο που υπάρχει σε κάποιους ιούς χρησιμοποιεί ως καλούπι το RNA για να συνθέσει DNA. Τα γονίδια μπορεί να μεταγράφονται σε mrna ή σε trna, rrna snrna. Εικόνα 13 Διαγραμματική απεικόνιση ενός υποθετικού πυρηνικού γονιδίου των διαδοχικών σταδίων της έκφρασής του (από ΛεκανίδουΠαν. Αθηνών, 1997) Λουκάς Νικολάου

22 22 Μετάφραση Μετάφραση του mrna ή Πρωτεϊνοσύνθεση είναι η αντιστοίχηση των κωδικονίων σε αμινοξέα η διαδοχική σύνδεση των αμινοξέων σε πολυπεπτιδική αλυσίδα. Γίνεται από τα ριβοσώματα στο κυτταρόπλασμα. Εικόνα 14 Μετάφραση του mrna σε 4 στάδια Το mrna που εγκαταλείπει τον πυρήνα εισέρχεται στο κυτταρόπλασμα όπου συνδέεται με το ριβόσωμα (Εικόνα 14). Το ριβόσωμα αρχίζει να μετακινείται κατά μήκος του mrna. Το πρώτο κωδίκιο του mrna είναι πάντα το AUG που κωδικοποιεί για το αμινοξύ μεθειονίνη. Αυτό αναγνωρίζεται από το trna που φέρει το ανάλογο αντικωδίκιο. Το trna, που μεταφέρει κάποιο αμινοξύ στο ριβόσωμα, συνδέεται προσωρινά με το mrna με δεσμούς υδρογόνου (το κωδίκιο ενώνεται με το αντικωδίκιο). Το δεύτερο κωδίκιο του mrna αναγνωρίζεται από ένα άλλο trna που έχει το αντίστοιχο αντικωδίκιο. Συνδέεται κι αυτό το trna με το mrna με δεσμούς υδρογόνου τα αμινοξέα που φέρουν τα δύο trna ενώνονται μεταξύ τους με πεπτιδικό δεσμό. Το ριβόσωμα κινείται κατά μήκος του mrνa στην επόμενη θέση το πρώτο trna αποσυνδέεται φεύγει από το ριβόσωμα. Τη θέση του στο ριβόσωμα παίρνει το δεύτερο trna.

23 23 Το τρίτο κωδίκιο στο mrna αναγνωρίζεται από το κατάλληλο trna που μεταφέρει το τρίτο αμινοξύ κ.ο.κ. Η διαδικασία συνεχίζεται μέχρι το ριβόσωμα να φτάσει στο κωδίκιο λήξης. Με τον τερματισμό της πρωτεϊνοσύνθεσης αλυσίδα ελευθερώνεται από το ριβόσωμα. η πολυπεπτιδική Το ριβόσωμα είναι δυνατό να επαναλάβει τη διαδικασία της μετάφρασης όσες φορές χρειαστεί για να παραχθούν τόσα πρωτεϊνικά μόρια όσα απαιτούνται από το κύτταρο. Πολυριβοσώματα ή πολυσώματα είναι σχηματισμοί που δημιουργούνται όταν υπάρχει ανάγκη σχηματισμού πολλών πρωτεϊνικών μορίων ίδιας χημικής σύστασης αποτελούνται από πολλά ριβοσώματα που μεταφράζουν ταυτόχρονα το ίδιο μόριο mrna (Εικόνα 15). Εικόνα 15 Πολυριβόσωμα ΕΡΩΤΗΜΑ Πώς εξηγείται το γεγονός ότι παρόλο το ότι ο γενετικός κώδικας είναι παγκόσμιος έχουμε διαφορετικά είδη πρωτεϊνών στους διάφορους οργανισμούς; Ο γενετικός κώδικας είναι παγκόσμιος, δηλαδή είναι ο ίδιος σε όλους τους οργανισμούς, όμως η διαφορετική σειρά των γραμμάτων του (αζωτούχες βάσεις) δίνει διαφορετικό μήνυμα άρα διαφορετικά είδη πρωτεϊνών. Λουκάς Νικολάου

24 24 ΜΕΤΑΛΛΑΞEIΣ Οι μεταλλάξεις είναι αιφνίδιες, μεταβολές του κληρονομικού υλικού. τυχαίες ασυνεχείς ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ ΓΟΝΙΔΙΑΚΕΣ ΧΡΩΜΑΤΟΣΩΜΙΚΕΣ Σε ένα ή δύο νουκλεοτίδια ΔΟΜΙΚΕΣ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΕΣ Γονιδιακές μεταλλάξεις Είναι αιφνίδιες χημικές αλλαγές του DNA που οδηγούν σε μεταβολή στη σειρά των νουκλεοτιδίων (αζωτούχων βάσεων) του τμήματος του DNA που αντιστοιχεί στο γονίδιο. Μπορούν να συμβούν: (α) τυχαία στη φύση (π.χ. λόγω λαθών στη σύζευξη των νουκλεοτιδίων κατά τη διάρκεια του αυτοδιπλασιασμού του DNA). (β) τεχvητά (π.χ. από τη δράση ορισμένων ουσιών ή ακτινοβολίας) Με τις γονιδιακές μεταλλάξεις υπάρχει μεγάλη πιθανότητα αλλαγής στη χημική σύσταση του πρωτεϊνικού μορίου που σχηματίζεται από την δράση του γονιδίου, γεγονός που έχει επιπτώσεις στο χαρακτήρα που καθορίζεται από την πρωτεΐνη. Υπάρχουν 4 είδη γονιδιακών μεταλλάξεων (Εικόνα 14): (α) αντικατάσταση ενός νουκλεοτιδίου με άλλο (β) προσθήκη ενός νουκλεοτιδίου (γ) αντιστροφή δύο νουκλεοτιδίων (δ) αφαίρεση ενός νουκλεοτιδίου Εικόνα 16 Σημειακές ή γονιδιακές μεταλλάξεις

25 25 Με τα πιο πάνω αλλοιώνονται ένα ή περισσότερα κωδίκια, άρα υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να κωδικοποιούνται διαφορετικά αμινοξέα από εκείνα που καθορίζονταν προηγουμένως για ένταξη στην πρωτεΐνη. Η προσθήκη η αφαίρεση νουκλεοτιδίων προκαλούν δραστικές αλλαγές στα γονίδια διότι από το σημείο που συμβαίνουν μετά αλλάζει το πλαίσιο ανάγνωσης δηλαδή επηρεάζονται όλα τα κωδίκια από το σημείο της μετάλλαξης μετά. Αντίθετα, η αντικατάσταση η αντιστροφή δύο νουκλεοτιδίων προκαλούν μικρές αλλαγές στα γονίδια αφού επηρεάζουν ένα μόνο κωδίκιο. Σε αυτή την περίπτωση το νούριο κωδίκιο μπορεί: (α) να είναι συνώνυμο με το προηγούμενο να κωδικοποιεί το ίδιο αμινοξύ οπότε η μετάλλαξη δεν θα φαίνεται καθόλου πάνω στο πρωτεϊνικό μόριο (β)να κωδικοποιεί διαφορετικό αμινοξύ αλλά το νέο αμινοξύ να έχει παρόμοιες ιδιότητες με το προηγούμενο οπότε η λειτουργικότητα της πρωτεΐνης δεν θα επηρεαστεί καθόλου (γ) να κωδικοποιεί διαφορετικό αμινοξύ το νέο αμινοξύ να επηρεάζει τη λειτουργικότητα της πρωτεΐνης. Τεράστια σημασία έχουν οι μεταλλάξεις που μπορούν να κληροδοτηθούν δηλαδή αυτές που γίνονται στα γεννητικά κύτταρα. Μία γονιδιακή μετάλλαξη μπορεί να προκαλέσει το σχηματισμό ενός τροποποιημένου γονιδίου, αλληλόμορφου με το πρώτο. Τα αποτελέσματα των περισσοτέρων μεταλλάξεων είναι δυσμενή, γιατί είτε προκαλούν θάνατο ή δίνουν τέτοιους χαρακτήρες που καθιστούν τα άτομα αυτά λιγότερο προσαρμοσμένα στο περιβάλλον τους, άρα τους δίνουν λιγότερες πιθανότητες επιβίωσης. Αυτό σημαίνει ότι τέτοια μεταλλαγμένα γονίδια που προσδίδουν δυσμενείς χαρακτήρες δεν είναι εύκολο να κληροδοτηθούν στις επόμενες γενεές, γιατί τα άτομα που τα έχουν είτε πεθαίνουν στην εμβρυϊκή ή στην παιδική ηλικία δε φτάνουν εύκολα στο στάδιο της αναπαραγωγής, είτε δεν επιλέγονται εύκολα από τα άλλα άτομα του είδους για σκοπούς αναπαραγωγής. Έτσι μόνο τα υπολειπόμενα γονίδια που ελέγχουν ήπιους δυσμενείς χαρακτήρες είναι δυνατό να κληροδοτηθούν αναλόγως εύκολα. Κατά πόσο μια μετάλλαξη θα είναι ευνοϊκή ή δυσμενής εξαρτάται πολύ συχνά από το περιβάλλον στο οποίο ζει το άτομο. Φανταστείτε ότι σε ένα πληθυσμό από δροσόφιλες, δηλαδή μικρές μύγες που τρέφονται κυρίως με φρούτα, ένα άτομο παρουσιάζεται με ατροφικά φτερά λόγω κάποιας μετάλλαξης. Για ένα άτομο που είναι υποχρεωμένο να μετακινείται αρκετά για να βρει τροφή τα ατροφικά φτερά είναι δυσμενής χαρακτήρας. Αντίθετα, για ένα άλλο άτομο που ζει σε περιβάλλον με δυνατούς ανέμους η μετάλλαξη αυτή θεωρείται ευνοϊκή γιατί το άτομο έχει μειωμένη επιφάνεια δεν παρασύρεται εύκολα. Αν ο λόγω μετάλλαξης νέος χαρακτήρας είναι ευνοϊκός για τα άτομα σε εκείνο το δεδομένο περιβάλλον, τότε τα άτομα αυτά θα έχουν πολύ μεγαλύτερη ικανότητα προσαρμογής σε αυτό), άρα αυξημένες πιθανότητες επιβίωσης διάδοσης του νέου χαρακτήρα στις επόμενες γενιές. Γι' αυτό οι γονιδιακές μεταλλάξεις έχουν εξαιρετικά μεγάλη σημασία θεωρούνται ως ο κυριότερος παράγοντας της εξέλιξης των ειδών. Λουκάς Νικολάου

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΝΑΤΟ ΓΕΝΕΤΙΚΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΝΑΤΟ ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΝΑΤΟ 2011 2 Γενετική είναι ο κλάδος της Βιολογίας που ασχολείται με την μελέτη της κληρονομικότητας. Κληρονομικότητα είναι η προγόνους στους απογόνους. μεταβίβαση χαρακτήρων από τους Οι χαρακτήρες

Διαβάστε περισσότερα

Το DNA ως γενετικό υλικό παρουσιάζει κάποιες ιδιότητες:

Το DNA ως γενετικό υλικό παρουσιάζει κάποιες ιδιότητες: 1 ΕΝΟΤΗΤΑ 16: ΓΕΝΕΤΙΚΗ 16.1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Γενετική είναι ο κλάδος της Βιολογίας που ασχολείται με την μελέτη της κληρονομικότητας. Κληρονομικότητα είναι η μεταβίβαση χαρακτήρων από τους προγόνους στους απογόνους.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 14: Ο ΦΟΡΕΑΣ ΤΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ (DNA) 14.1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΕΝΟΤΗΤΑ 14: Ο ΦΟΡΕΑΣ ΤΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ (DNA) 14.1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1 ΕΝΟΤΗΤΑ 14: Ο ΦΟΡΕΑΣ ΤΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ (DNA) 14.1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι δύο πολυνουκλεοτιδικές αλυσίδες του DNA αποτελούνται από νουκλεοτίδια τα οποία ενώνονται με φωσφοδιεστερικούς δεσμούς. Πιο συγκεκριμένα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 24 ΜΑΪΟΥ 2013

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 24 ΜΑΪΟΥ 2013 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 24 ΜΑΪΟΥ 2013 ΘΕΜΑ Α Α1. γ Α2. β Α3. α Α4. δ Α5. α ΘΕΜΑ Β Β1. Σελ. 123 124 σχολ. βιβλίου: «Η διαδικασία που ακολουθείται παράγουν το ένζυμο ADA». Β2. Σελ. 133 σχολ.

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ Α Α1 δ Α2 γ Α3 β Α4 γ Α5 β ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ Β Β1. 4 2 1 6 3 5 Β2. α. DNA πολυμεράση β. πριμόσωμα γ. DNA δεσμάση δ. DNA ελκάση ε. RNA πολυμεράση Β3. Σχολικό βιβλίο, Σελ.: 98: «Η διάγνωση των

Διαβάστε περισσότερα

Ενδεικτικές απαντήσεις

Ενδεικτικές απαντήσεις ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΠΟΥ ΥΠΗΡΕΤΟΥΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2017 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Ενδεικτικές απαντήσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ

ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ 1. Το γενεαλογικό δένδρο είναι η διαγραμματική απεικόνιση των μελών μιας οικογένειας για πολλές γενιές, στην οποία αναπαριστώνται οι γάμοι, η σειρά των γεννήσεων, το φύλο

Διαβάστε περισσότερα

Κριτήριο Αξιολόγησης Βιολογίας. Γ Λυκείου. Θετικής Κατεύθυνσης

Κριτήριο Αξιολόγησης Βιολογίας. Γ Λυκείου. Θετικής Κατεύθυνσης Κριτήριο Αξιολόγησης Βιολογίας Γ Λυκείου Θετικής Κατεύθυνσης Απαντήσεις Θέμα Α. Α.1 β Α.2 δ Α.3 β Α.4 γ Α.5 α Θέμα Β Β.1. σελ. 35 σχολ. βιβλίου: «Ο γενετικός κώδικας...συνώνυμα» και σελ. 91 Η αλλαγή μιας

Διαβάστε περισσότερα

ΛΥΣΗ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ

ΛΥΣΗ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ ΛΥΣΗ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ 1. Ο γενετικός κώδικας είναι ένας κώδικας αντιστοίχισης των κωδικονίων του mrna με αμινοξέα στην πολυπεπτιδική αλυσίδα. Σύμφωνα με αυτόν η 3 μετάφραση όλων των mrna αρχίζει

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ στα ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ στα ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ στα ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ Α Α1: γ Α2: β Α3: α Α4: δ Α5: α ΘΕΜΑ Β Β1: σελ. 123 από: «Η διαδικασία που ακολουθείται. Εισάγονται πάλι σ αυτόν». Β2: σελ. 133 από:

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ Α ΘΕΜΑ Β ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Α1. β. Α2. γ. Α3. δ. Α4. γ. Α5. β Β1. 5, 4, 2, 1, 3. Β2. Τα δομικά μέρη του οπερονίου της λακτόζης είναι κατά σειρά τα εξής:

ΘΕΜΑ Α ΘΕΜΑ Β ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Α1. β. Α2. γ. Α3. δ. Α4. γ. Α5. β Β1. 5, 4, 2, 1, 3. Β2. Τα δομικά μέρη του οπερονίου της λακτόζης είναι κατά σειρά τα εξής: ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΔΕΥΤΕΡΑ 10 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2014 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. γ Α3. δ Α4. γ Α5. β ΘΕΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

Αιμοσφαιρίνες. Αιμοσφαιρίνη Συμβολισμός Σύσταση A HbA α 2 β 2 F HbF α 2 γ 2 A 2 HbA 2 α 2 δ 2 s. Σύγκριση γονιδιακών και χρωμοσωμικών μεταλλάξεων

Αιμοσφαιρίνες. Αιμοσφαιρίνη Συμβολισμός Σύσταση A HbA α 2 β 2 F HbF α 2 γ 2 A 2 HbA 2 α 2 δ 2 s. Σύγκριση γονιδιακών και χρωμοσωμικών μεταλλάξεων A. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ Αιμοσφαιρίνες Αιμοσφαιρίνη Συμβολισμός Σύσταση A HbA α 2 β 2 F HbF α 2 γ 2 A 2 HbA 2 α 2 δ 2 S HbS s α 2 β 2 Σύγκριση γονιδιακών και χρωμοσωμικών μεταλλάξεων ΓΟΝΙΔΙΑΚΕΣ Αλλαγή σε αζωτούχες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 4 ΙΟΥΛΙΟΥ 2007 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 4 ΙΟΥΛΙΟΥ 2007 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1ο 1. α 2. γ 3. δ 4. γ 5. β 1 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 4 ΙΟΥΛΙΟΥ 2007 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 2ο 1. Σχολικό βιβλίο,

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Απαντήσεις στα θέματα των Εισαγωγικών Εξετάσεων τέκνων Ελλήνων του Εξωτερικού και τέκνων Ελλήνων Υπαλλήλων στο εξωτερικό 2013 ΘΕΜΑ Α Α1. γ Α2. β Α3. δ Α4. α Α5. δ ΘΕΜΑ Β Β1.

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1 α, Α2 δ, Α3 γ, Α4 β, Α5 β ΘΕΜΑ Β Β1. Σελ. 13 βιβλίου: «το 1928...με τα νεκρά λεία βακτήρια» Β2. Σελ. 101 βιβλίου: «βλάβες στους μηχανισμούς... τα επιδιορθωτικά

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ Α Α1 γ Α2 β Α3 α Α4 δ Α5 α ΘΕΜΑ Β Β1. Σχολικό βιβλίο, Σελ.: 123-124: «Η διαδικασία που ακολουθείται με ενδοφλέβια ένεση στον οργανισμό». Β2. Σχολικό βιβλίο, Σελ.: 133: «Διαγονιδιακά

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογία ΘΕΜΑ Α ΘΕΜΑ B

Βιολογία ΘΕΜΑ Α ΘΕΜΑ B Βιολογία προσανατολισμού Α. 1. β 2. γ 3. δ 4. γ 5. δ ΘΕΜΑ Α B1. 4,1,2,6,8,3,5,7 ΘΕΜΑ B B2. Σχολικό βιβλίο σελ. 103 Η γενετική καθοδήγηση είναι.υγιών απογόνων. Σχολικό βιβλίο σελ. 103 Παρ ότι γενετική καθοδήγηση

Διαβάστε περισσότερα

Ενδεικτικές απαντήσεις στα Θέματα Βιολογίας Προσανατολισμού

Ενδεικτικές απαντήσεις στα Θέματα Βιολογίας Προσανατολισμού Ενδεικτικές απαντήσεις στα Θέματα Βιολογίας Προσανατολισμού Θέμα Α Α1) γ Α2) γ Α3) δ Α4) β Α5) β Θέμα Β Β1. Α = υδροξύλιο, Β = πρωταρχικό τμήμα, Γ = θέση έναρξης αντιγραφής, Δ = φωσφορική ομάδα, Ε = τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ Α A1. β Α2. γ Α3. γ Α4. α Α5. δ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ Α A1. β Α2. γ Α3. γ Α4. α Α5. δ ΘΕΜΑ Α A1. β Α2. γ Α3. γ Α4. α Α5. δ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΤΕΤΑΡΤΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ (ΝΕΟ

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλήνιες Εξετάσεις Ημερήσιων Γενικών Λυκείων. Εξεταζόμενο Μάθημα: Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης, Ημ/νία: 24 Μαΐου 2013. Απαντήσεις Θεμάτων

Πανελλήνιες Εξετάσεις Ημερήσιων Γενικών Λυκείων. Εξεταζόμενο Μάθημα: Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης, Ημ/νία: 24 Μαΐου 2013. Απαντήσεις Θεμάτων Πανελλήνιες Εξετάσεις Ημερήσιων Γενικών Λυκείων Εξεταζόμενο Μάθημα: Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης, Ημ/νία: 24 Μαΐου 2013 Απαντήσεις Θεμάτων ΘΕΜΑ Α Α1. Βασική μονάδα οργάνωσης αποτελεί το Γ. νουκλεόσωμα

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. β Α3. δ Α4. γ Α5. γ

ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. β Α3. δ Α4. γ Α5. γ ΝΕΟ & ΠΑΛΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 27 ΜΑΪΟΥ 2016 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ (ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ) ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΠΑΛΑΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2014

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2014 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2014 ΘΕΜΑ Α Α1. δ Α2. γ Α3. β Α4. γ Α5. β ΘΕΜΑ Β Β1. Η σειρά των βημάτων που οδηγούν στην κατασκευή καρυότυπου είναι: 4, 2, 1, 6, 3, 5 Β2. α.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις Α1 έως Α5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογία Κατεύθυνσης Γ Λυκείου ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Βιολογία Κατεύθυνσης Γ Λυκείου ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Βιολογία Κατεύθυνσης Γ Λυκείου ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Επιμέλεια: Δημήτρης Κοτρόπουλος ΘΕΜΑ Α Α1. γ Α2. γ Α3. γ Α4. δ Α5. δ ΘΕΜΑ B B1. Στήλη Ι Στήλη ΙΙ 1. στ 2. ζ 3. ε 4. α 5. δ 6. β 7. γ Β2.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΝΔΕΛΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ. Ο Mendel καλλιέργησε φυτά σε διάστημα 8 ετών για να φτάσει στη διατύπωση των νόμων της κληρονομικότητας

ΜΕΝΔΕΛΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ. Ο Mendel καλλιέργησε φυτά σε διάστημα 8 ετών για να φτάσει στη διατύπωση των νόμων της κληρονομικότητας ΜΕΝΔΕΛΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ Ο Mendel καλλιέργησε 28.000 φυτά σε διάστημα 8 ετών για να φτάσει στη διατύπωση των νόμων της κληρονομικότητας Λόγοι επιτυχίας των πειραμάτων του Mendel 1. Μελέτησε μία ή δύο

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλήνιες Εξετάσεις Ημερήσιων Γενικών Λυκείων. Εξεταζόμενο Μάθημα: Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης, Ημ/νία: 04 Ιουνίου 2014. Απαντήσεις Θεμάτων

Πανελλήνιες Εξετάσεις Ημερήσιων Γενικών Λυκείων. Εξεταζόμενο Μάθημα: Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης, Ημ/νία: 04 Ιουνίου 2014. Απαντήσεις Θεμάτων Πανελλήνιες Εξετάσεις Ημερήσιων Γενικών Λυκείων Εξεταζόμενο Μάθημα: Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης, Ημ/νία: 04 Ιουνίου 2014 Απαντήσεις Θεμάτων ΘΕΜΑ Α A1. Τα πλασμίδια είναι: δ. κυκλικά δίκλωνα μόρια DNA

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ & ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΝΕΟ & ΠΑΛΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 27/05/2016 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΟΠ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ Θέμα Α Α1:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΠΟΥ ΥΠΗΡΕΤΟΥΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΔΕΥΤΕΡΑ 10 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2018

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΠΟΥ ΥΠΗΡΕΤΟΥΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΔΕΥΤΕΡΑ 10 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2018 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΠΟΥ ΥΠΗΡΕΤΟΥΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΔΕΥΤΕΡΑ 10 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2018 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. δ

Διαβάστε περισσότερα

Γ1. Το γνώρισμα για το μέγεθος των φτερών ελέγχεται από αυτοσωμικό γονίδιο.

Γ1. Το γνώρισμα για το μέγεθος των φτερών ελέγχεται από αυτοσωμικό γονίδιο. ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2013 AΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1.γ Α2.β Α3.α Α4.δ Α5.α ΘΕΜΑ Β Β1. Η γονιδιακή θεραπεία εφαρμόστηκε για πρώτη φορά το 1990 σε ένα κορίτσι που έπασχε από έλλειψη της απαμινάσης

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 5: ΜΕΝΔΕΛΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ

Κεφάλαιο 5: ΜΕΝΔΕΛΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ Κεφάλαιο 5: ΜΕΝΔΕΛΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ -ΘΕΩΡΙΑ- Κληρονομικότητα: Η ιδιότητα των ατόμων να μοιάζουν με τους προγόνους τους. Κληρονομικοί χαρακτήρες: Οι ιδιότητες που κληρονομούνται στους απογόνους. Γενετική:

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλήνιες Εξετάσεις Ημερήσιων Γενικών Λυκείων. Εξεταζόμενο Μάθημα: Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης, Ημ/νία: 30 Μαίου Απαντήσεις Θεμάτων

Πανελλήνιες Εξετάσεις Ημερήσιων Γενικών Λυκείων. Εξεταζόμενο Μάθημα: Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης, Ημ/νία: 30 Μαίου Απαντήσεις Θεμάτων Πανελλήνιες Εξετάσεις Ημερήσιων Γενικών Λυκείων Εξεταζόμενο Μάθημα: Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης, Ημ/νία: 30 Μαίου 2012 Απαντήσεις Θεμάτων ΘΕΜΑ Α Α1. Η διπλά έλικα του DNA ξετυλίγεται κατά την μεταγραφή

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλήνιες Εξετάσεις Ημερήσιων Γενικών Λυκείων. Εξεταζόμενο Μάθημα: Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης, Ημ/νία: 04 Ιουνίου 2014. Απαντήσεις Θεμάτων

Πανελλήνιες Εξετάσεις Ημερήσιων Γενικών Λυκείων. Εξεταζόμενο Μάθημα: Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης, Ημ/νία: 04 Ιουνίου 2014. Απαντήσεις Θεμάτων Πανελλήνιες Εξετάσεις Ημερήσιων Γενικών Λυκείων Εξεταζόμενο Μάθημα: Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης, Ημ/νία: 04 Ιουνίου 2014 Απαντήσεις Θεμάτων ΘΕΜΑ Α A1. Τα πλασμίδια είναι: δ. κυκλικά δίκλωνα μόρια DNA

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ Α Α1. δ Α2. α Α3. α Α4. γ Α5. β. ΘΕΜΑ Β Β1. Στήλη Ι Στήλη ΙΙ 1. Γ 2. Β 3. Ε 4. Α 5. Δ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ Α Α1. δ Α2. α Α3. α Α4. γ Α5. β. ΘΕΜΑ Β Β1. Στήλη Ι Στήλη ΙΙ 1. Γ 2. Β 3. Ε 4. Α 5. Δ ΘΕΜΑ Α Α1. δ Α2. α Α3. α Α4. γ Α5. β ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΠΟΥ ΥΠΗΡΕΤΟΥΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΤΡΙΤΗ 7 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2016 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Θέμα Α: Α1.γ, Α2.δ, Α3.β, Α4.δ, Α5.α. Θέμα Β: Β1. Στα βακτήρια δεν συμβαίνει η διαδικασία της ωρίμανσης διότι δεν έχουν τις κατάλληλες πρωτεΐνες

Διαβάστε περισσότερα

1) Τα γονίδια της β-θαλασσαιμίας κληρονομούνται ως:

1) Τα γονίδια της β-θαλασσαιμίας κληρονομούνται ως: ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ-ΚΕΦ. 5-6 Θέμα 1 ο Στις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις, να επιλέξετε το γράμμα που συμπληρώνει σωστά την πρόταση: 1) Τα γονίδια της β-θαλασσαιμίας κληρονομούνται

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 22 ΜΑΪΟΥ 2015 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 22 ΜΑΪΟΥ 2015 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. Β Α2. Γ Α3. Α Α4. Α5. Γ ΘΕΜΑ Β ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 22 ΜΑΪΟΥ 2015 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ B1. Α (Σωµατικά κύτταρα στην αρχή της µεσόφασης): 1, 4, 5, 6 Β (Γαµέτες): 2, 3, 7, 8 Β2. (Κάθε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 2019

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 2019 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 2019 Θέμα Α Α1-α, Α2-β, Α3-γ, Α4-γ, Α5-β Θέμα Β Β1. 1-ζ, 2-στ, 3-α, 4-ε, 5-β, 6-δ Περισσεύει το γ-β θαλασσαιμία Β2. Τα κύρια ένζυμα που συμμετέχουν

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Ο.Π. ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Ο.Π. ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Κανάρη 36, Δάφνη Τηλ. 210 9713934 & 210 9769376 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Ο.Π. ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΘΕΜΑ Α Α1.Γ. Α2.Γ. Α3.Β. Α4.Β. Α5.Β. ΘΕΜΑ Β 1. Οι σωστές απαντήσεις είναι: A. Μεγαλύτερη συμβολή γενετικού

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2011

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2011 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2011 ΘΕΜΑ Α Α1. α Α2. δ Α3. γ Α4. β Α5. β ΘΕΜΑ Β Β1. Σελ. 13: Το 1928 ο Griffith χρησιμοποίησε δύο στελέχη του βακτηρίου πνευμονιόκοκκος δεν

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλαδικές εξετάσεις Γ Τάξης Ημερήσιου Γενικού Λυκείου Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Τετάρτη 4 Ιουνίου 2014

Πανελλαδικές εξετάσεις Γ Τάξης Ημερήσιου Γενικού Λυκείου Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Τετάρτη 4 Ιουνίου 2014 Πανελλαδικές εξετάσεις Γ Τάξης Ημερήσιου Γενικού Λυκείου Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης Τετάρτη 4 Ιουνίου 2014 ΘΕΜΑ Α Α1.δ Α2.γ Α3.β Α4.γ Α5.β ΘΕΜΑ Β Β1. 4,2,1,6,3,5 Β2. α. DNA πολυμεράση β. πριμόσωμα γ.

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΤΟΧΗ ΚΙΝΗΤΟΥ Ή ΕΞΥΠΝΗΣ ΣΥΣΚΕΥΗΣ = ΔΟΛΙΕΥΣΗ

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΤΟΧΗ ΚΙΝΗΤΟΥ Ή ΕΞΥΠΝΗΣ ΣΥΣΚΕΥΗΣ = ΔΟΛΙΕΥΣΗ ΛΥΚΕΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ «ΤΑΣΟΣ ΜΗΤΣΟΠΟΥΛΟΣ» ΕΠΩΝΥΜΟ:... ΟΝΟΜΑ:.. ΒΑΘΜΟΣ:... ΟΛΟΓΡΑΦΩΣ: TMHMA: ΑΡΙΘΜΟΣ:.... ΥΠΟΓΡΑΦΗ:.... ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017-2018 ΜΑΘΗΜΑ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤETAΡΤΗ 12 IOYNIΟΥ 2013 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤETAΡΤΗ 12 IOYNIΟΥ 2013 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤETAΡΤΗ 12 IOYNIΟΥ 2013 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ Α Α1. δ Α2. γ Α3. β Α4. δ Α5. Β ΘΕΜΑ Β Β1. Σχολικό βιβλίο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ 1ο 1. γ 2. γ 3. β 4. α 5. δ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ 1ο 1. γ 2. γ 3. β 4. α 5. δ ΘΕΜΑ 1ο 1. γ 2. γ 3. β 4. α 5. δ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΤΕΤΑΡΤΗ 9 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2009 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α: Α1. δ Α2. γ Α3. β Α4. γ Α5. β ΘΕΜΑ Β: Β1. 4 2 1 6 3 5 Β2. α. DNA πολυμεράση β. Πριμόσωμα γ. DNA δεσμάση δ. DNA ελικάση ε. RNA πολυμεράση Β3.

Διαβάστε περισσότερα

Α. 1:β, 2:δ, 3:α, 4:β, 5:γ.

Α. 1:β, 2:δ, 3:α, 4:β, 5:γ. Απαντήσεις: βιολογια κατευθυνσης 24/02/2013 ΘΕΜΑ 1 ο Α. 1:β, 2:δ, 3:α, 4:β, 5:γ. ΘΕΜΑ 2 ο Α. Σελ 69 σχολικού βιβλίου: «Το μοσχομπίζελο έχει πολλά πλεονεκτήματα... έως και σελ 70 σχολικού..των αποτελεσμάτων».

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ. 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ 1 o

ΒΙΟΛΟΓΙΑ. 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ 1 o ΘΕΜΑ 1 o Γ ΛΥΚΕΙΟΥ-ΘΕΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Α. Γιατί τα βακτήρια μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν «εργοστάσια παραγωγής ανθρώπινων πρωτεϊνών»; Β. Σε ένα βακτήριο εισάγεται με τη μέθοδο του ανασυνδυασμένου

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ Α Α1. γ Α2. α Α3. δ Α4. β Α5. α

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ Α Α1. γ Α2. α Α3. δ Α4. β Α5. α ΘΕΜΑ Α Α1. γ Α2. α Α3. δ Α4. β Α5. α 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΤΕΤΑΡΤΗ 5 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2012 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ:

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 24 ΜΑΪΟΥ 2013 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ÍÅÏ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 24 ΜΑΪΟΥ 2013 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ÍÅÏ ΘΕΜΑ Α Α1: γ Α2: β Α3: α Α4: δ Α5: α ΘΕΜΑ B ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 24 ΜΑΪΟΥ 2013 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Β1. Η γονιδιακή θεραπεία εφαρµόστηκε για πρώτη φορά το Σεπτέµβριο του 1990 σε ένα τετράχρονο

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογία προσανατολισμού

Βιολογία προσανατολισμού Βιολογία προσανατολισμού Α. 1. β. 2. γ. 3. γ. 4. α. 5. δ. ΘΕΜΑ Α ΘΕΜΑ Β Β1. Σχολικό βιβλίο σελ. 131 «Το βακτήριο... στο σώμα των φυτών.» Β2.1 Ε, 2 Δ, 3 Α, 4 Β Β3. Σχολικό βιβλίο σελ. 108 «Η θερμοκρασία..

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΚΑΒΑΣ 1 ΒΙΟΛΟΓΟΣ

ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΚΑΒΑΣ 1 ΒΙΟΛΟΓΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5ον ΜΕΝΔΕΛΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΩ 1. Τι είναι κυτταρικός κύκλος, και τα δυο είδη κυτταρικής διαίρεσης. 2. Από τα γεγονότα της μεσόφασης να μην μου διαφεύγει η αντιγραφή του γενετικού

Διαβάστε περισσότερα

) 4 x 10 5 ) 2 x 10 5

) 4 x 10 5 ) 2 x 10 5 1 & ( ) 27 2016 - : ( ) ( ) : (5) 1 5,,,. 1.. DNA. DNA. DNA. RNA. 2.. 46... DNA 1,5 x 10 9. 3. Dolly. DNA.. 1. DNA. 4. (ADA),. AIDS.... 1 5 2 & 5. Ti. Agrobacterium tumefaciens. T 2. DNA.. 1. N,,,. 1.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 4 ΣΕΛΙ ΕΣ

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 4 ΣΕΛΙ ΕΣ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΤΕΤΑΡΤΗ 11 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ:

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 19/06/2018 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 19/06/2018 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 19/06/2018 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΘΕΜΑ Α Α1. δ Α2. β Α3. α Α4. α Α5. β ΘΕΜΑ Β Β1 1-γ 2-β 3-γ 4-α 5-γ 6-γ 7-β Β2 Μικροοργανισμός Β σχολικό βιβλίο σελ. 112 "Το PH επηρεάζει...σε

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 30 ΜΑΙΟΥ 2012 ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 30 ΜΑΙΟΥ 2012 ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΕΤΑΡΤΗ 30 ΜΑΙΟΥ 2012 ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α 1 : α Α 2 : γ Α 3 : δ Α 4 : β Α 5 : γ ΘΕΜΑ Β Β 1 : σελ. 120 σχολικού: >. Β 2 :

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ, ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ, ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΙΚΟΝΑ 2.4 ΣΤΑΔΙΑ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ σ ε λ ί δ α 1 ΕΙΚΟΝΑ 4.2β ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1. Να συμπληρώσετε τα κενά πλαίσια της εικόνας με την κατάλληλη λέξη ή φράση 2. Να γράψετε τον προσανατολισμό της μετακίνησης του ριβοσώματος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ Απαντήσεις Βιολογίας κατεύθυνσης (ΕΠΑΝΑΛΛΗΠΤΙΚΕΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟ)

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ Απαντήσεις Βιολογίας κατεύθυνσης (ΕΠΑΝΑΛΛΗΠΤΙΚΕΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟ) ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2016 Απαντήσεις Βιολογίας κατεύθυνσης (ΕΠΑΝΑΛΛΗΠΤΙΚΕΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟ) Μιχάλης Χαλικιόπουλος ΘΕΜΑ Α Α1 β Α2 γ Α3 γ Α4 α Α5 δ ΘΕΜΑ Β Β1. Το βακτήριο Agrobacterium tumefaciens, το οποίο ζει στο έδαφος,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΜΑ Α. Α1. Για τις παρακάτω προτάσεις να επιλέξετε τη σωστή απάντηση.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΜΑ Α. Α1. Για τις παρακάτω προτάσεις να επιλέξετε τη σωστή απάντηση. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΜΑ Α Α1. Για τις παρακάτω προτάσεις να επιλέξετε τη σωστή απάντηση. 1. Έχοντας στη διάθεσή μας στο εργαστήριο αμιγή στελέχη για ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΔΕΥΤΕΡΑ 9 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΔΕΥΤΕΡΑ 9 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΔΕΥΤΕΡΑ 9 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. δ Α2. α Α3. γ Α4. β Α5. β ΘΕΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

Α1. α. Α2. δ. Α3. γ. Α4. β. Α5. β.

Α1. α. Α2. δ. Α3. γ. Α4. β. Α5. β. ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 18 ΜΑΪΟΥ 2011 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ Α Α1. α. Α2. δ. Α3. γ. Α4. β. Α5. β. ΘΕΜΑ Β Β1. Σελ. 13 σχ. βιβλίου: «Το 1928, ο Griffith

Διαβάστε περισσότερα

www.epignosi.edu.gr ΘΕΜΑ Α

www.epignosi.edu.gr ΘΕΜΑ Α ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στην κόλλα σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη ή τη φράση, η οποία συμπληρώνει σωστά την ημιτελή πρόταση.

Διαβάστε περισσότερα

Να απαντήσετε σε καθεμιά από τις παρακάτω ερωτήσεις με μια πρόταση.

Να απαντήσετε σε καθεμιά από τις παρακάτω ερωτήσεις με μια πρόταση. Κεφάλαιο 4: Γενετική Α. Αντιγραφή - Μεταγραφή - Μετάφραση του DNA Να απαντήσετε σε καθεμιά από τις παρακάτω ερωτήσεις με μια πρόταση. 1. Τι είναι κωδικόνιο; 2. Που γίνεται η σύνθεση πρωτεϊνών στο κύτταρο;

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. δ Α3. α Α4. α Α5. γ

ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. δ Α3. α Α4. α Α5. γ ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. δ Α3. α Α4. α Α5. γ ΘΕΜΑ B B1. Η συχνότητα των ετερόζυγων ατόμων με δρεπανοκυτταρική αναιμία ή β- θαλασσαιμία είναι αυξημένη σε περιοχές όπως οι χώρες της Μεσογείου, της Δυτικής και Ανατολικής

Διαβάστε περισσότερα

Θέματα Πανελλαδικών 2000-2013

Θέματα Πανελλαδικών 2000-2013 Θέματα Πανελλαδικών 2000-2013 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ Κεφάλαιο 5 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΘΕΜΑ 1 ο Γράψτε τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω προτάσεις και δίπλα το γράμμα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. γ Α3. δ Α4. γ Α5. β

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. γ Α3. δ Α4. γ Α5. β ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. γ Α3. δ Α4. γ Α5. β 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΤΕΤΑΡΤΗ 10 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2014 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2016 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2016 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2016 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΜΑ Α Α1. Β, Α2. Β, Α3. Δ, Α4. Γ, Α5. γ ΘΕΜΑ Β Β1. 1 Α, 2 Γ, 3 Α,4 Β, 5 Α, 6 Α, 7 Γ Β2. Βλ. σχολικό βιβλίο, σελ.24(έκδοση 2014-15)

Διαβάστε περισσότερα

Ενδεικτικές απαντήσεις βιολογίας κατεύθυνσης 2014

Ενδεικτικές απαντήσεις βιολογίας κατεύθυνσης 2014 Θέμα Α Α1. δ Α2. γ Α3. β Α4. γ Α5. β Θέμα Β ΑΓ.ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 11 -- ΠΕΙΡΑΙΑΣ -- 18532 -- ΤΗΛ. 210-4224752, 4223687 Ενδεικτικές απαντήσεις βιολογίας κατεύθυνσης 2014 Β1. 4 2 1 6 3 5 Β2. α. DNA πολυμεράση

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ Α. Α1 δ Α2 γ Α3 β Α4 γ Α5 β ΘΕΜΑ Β 3-2 - 5-1 - 6-4. α-dna πολυμεράση β-πριμόσημα γ- DNA δεσμάση δ- DNA ελικάση ε- RNA πολυμεράση

ΘΕΜΑ Α. Α1 δ Α2 γ Α3 β Α4 γ Α5 β ΘΕΜΑ Β 3-2 - 5-1 - 6-4. α-dna πολυμεράση β-πριμόσημα γ- DNA δεσμάση δ- DNA ελικάση ε- RNA πολυμεράση ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) Τετάρτη, 4 Ιουνίου 2014 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1 δ Α2 γ Α3 β Α4 γ Α5 β ΘΕΜΑ Β

Διαβάστε περισσότερα

Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Επαναληπτικά Θέµατα ΟΕΦΕ 2005 1 ε π α ν α λ η π τ ι κ ά θ έ µ α τ α 2 0 0 5 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1 Ο A: 1-Α, 2-, 3-Γ, 4-Β, 5-Β ΜΟΝΑ ΕΣ 15 (3Χ5) Β. 1. Σωστή, 2. Λανθασµένη,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 2

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 2 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 2 ΘΕΜΑ 1 Ο Α. 1 β, 2 α, 3 δ, 4 δ, 5 γ Β. 1 Λ, 2 Σ, 3 Λ, 4 Λ, 5 Λ ΘΕΜΑ 2 Ο Α. 1) α- θαλασσαιμία Σελ 93 σχολικού βιβλίου: ʽʽΤα γονίδια

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΤΕΤΑΡΤΗ 30 ΜΑΪΟΥ 2012 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΤΕΤΑΡΤΗ 30 ΜΑΪΟΥ 2012 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΤΕΤΑΡΤΗ 30 ΜΑΪΟΥ 2012 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς

Διαβάστε περισσότερα

Θέματα Πανελλαδικών

Θέματα Πανελλαδικών Θέματα Πανελλαδικών 2000-2015 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΟΜΟΓΕΝΩΝ Κεφάλαιο 5 Περιεχόμενα Περιεχόμενα 1 Κεφάλαιο 1 ο Το γενετικό υλικό Θέμα 1 ο 2 Θέμα 2 ο 8 Θέμα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. β Α3. δ Α4. γ Α5. γ. ΘΕΜΑ Β Β1. Στήλη Ι Στήλη ΙΙ 1 Α 2 Γ 3 Α 4 Β 5 Α 6 Α 7 Γ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. β Α3. δ Α4. γ Α5. γ. ΘΕΜΑ Β Β1. Στήλη Ι Στήλη ΙΙ 1 Α 2 Γ 3 Α 4 Β 5 Α 6 Α 7 Γ ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. β Α3. δ Α4. γ Α5. γ 1 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β) ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 27 ΜΑΪΟΥ 2016 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ (ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ) ΒΙΟΛΟΓΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑ Α Β ) 2011

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑ Α Β ) 2011 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑ Α Β ) 2011 ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις Α1 έως Α5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί

Διαβάστε περισσότερα

Β1. «σελ. 120 σχ. βιβλίου: Για την επιλογή οργάνων συμβατών για μεταμόσχευση» Β2. «σελ. 136 σχ. βιβλίου: Το πρόβατο Dolly κλωνοποίηση θηλαστικών»

Β1. «σελ. 120 σχ. βιβλίου: Για την επιλογή οργάνων συμβατών για μεταμόσχευση» Β2. «σελ. 136 σχ. βιβλίου: Το πρόβατο Dolly κλωνοποίηση θηλαστικών» Βιολογία Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Απαντήσεις 2012 Α1. α Α2. γ Α3. δ Α4. β Α5. γ ΘΕΜΑ Β ΘΕΜΑ Α Β1. «σελ. 120 σχ. βιβλίου: Για την επιλογή οργάνων συμβατών για μεταμόσχευση» Β2. «σελ. 136 σχ. βιβλίου: Το πρόβατο

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Βιολογία Θετικής Κατεύθυνσης ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Α κ Θέµα 1 ο Από τις παρακάτω πολλαπλές απαντήσεις να επιλέξετε τη σωστή. 1. Αν ένα γονίδιο βακτηριακού DNA έχει µήκος 1500 ζεύγη βάσεων,

Διαβάστε περισσότερα

Απαντήσεις Θεμάτων Πανελληνίων Εξετάσεων Ημερησίων Γενικών Λυκείων

Απαντήσεις Θεμάτων Πανελληνίων Εξετάσεων Ημερησίων Γενικών Λυκείων 4 Ιουνίου 2014 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Απαντήσεις Θεμάτων Πανελληνίων Εξετάσεων Ημερησίων Γενικών Λυκείων ΘΕΜΑ Α Α.1δ Α.2 γ Α.3 β Α.4 γ Α.5 β ΘΕΜΑ Β B.1 4 2 1 6 3 5 B.2 α. DNAπολυμεράση β. πριμόσωμα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Επαναληπτικό διαγώνισμα ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 1-9 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ 1/3/2015 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Σημείωση: η διπλή αρίθμηση στις σελίδες αφορά την παλιά και τη νέα έκδοση του σχολικού βιβλίου

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑ Α Β ) 2012

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑ Α Β ) 2012 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑ Α Β ) 2012 ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις Α1 έως Α5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί

Διαβάστε περισσότερα

Αθήνα, 18/5/2011 ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΒΙΟΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ

Αθήνα, 18/5/2011 ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΒΙΟΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ Αθήνα, 18/5/2011 ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΒΙΟΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ Σας αποστέλλουμε τις προτεινόμενες απαντήσεις που αφορούν τα θέματα της Βιολογίας Θετικής Κατεύθυνσης των Ημερησίων Γενικών Λυκείων. Η Επιτροπή Παιδείας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 4 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014. Ενδεικτικές απαντήσεις Θέµα Β

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 4 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014. Ενδεικτικές απαντήσεις Θέµα Β ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 4 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 Θέµα Α Α1. δ Α2. γ Α3. β A4. γ A5. β Ενδεικτικές απαντήσεις Θέµα Β Β1. Η σειρά των βημάτων που οδηγούν στην κατασκευή καρυοτύπου

Διαβάστε περισσότερα

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ ΚΩΛΕΤΤΗ

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ ΚΩΛΕΤΤΗ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β') ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 27 ΜΑΙΟΥ 2016 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ (ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ) ΚΑΤΕΘΥΝΣΗ (ΠΑΛΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ) Ε Ν Δ Ε Ι Κ Τ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ 1 ο Α. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής 1. δ 2. β 3. γ 4. γ 5. β Β. Ερωτήσεις σωστού λάθους 1. Λάθος 2. Σωστό 3. Λάθος 4. Λάθος 5. Σωστό ΘΕΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΜΑ Α Θετικής κατεύθυνσης Α1. δ Α2. γ Α3. β Α4. γ Α5. β ΘΕΜΑ Β Β1. Η σωστή σειρά είναι: 4 2 1 6 3 5 Β2. α. DNA πολυμεράση β. πριμόσωμα γ. DNA δεσμάση δ. DNA ελικάσες ε. RNA πολυμεράση Β3. Σχολικό

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 5: Μενδελική Κληρονομικότητα

Κεφάλαιο 5: Μενδελική Κληρονομικότητα Κεφάλαιο 5: Μενδελική Κληρονομικότητα 1. Ο Mendel. α. εξέταζε σε κάθε πείραμά του το σύνολο των ιδιοτήτων του μοσχομπίζελου β. χρησιμοποιούσε αμιγή στελέχη στις ιδιότητες που μελετούσε γ. χρησιμοποιούσε

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΕΤΙΚΗ AAT TCG CGA TTCC

ΓΕΝΕΤΙΚΗ AAT TCG CGA TTCC ΓΕΝΕΤΙΚΗ 1. Το πιο κάτω γενεαλογικό δέντρο δείχνει τον τρόπο κληρονόμησης μιας ασθένειας σε μια οικογένεια. Τα μαυρισμένα τετράγωνα συμβολίζουν αρσενικά άτομα με την πάθηση και οι μαυρισμένοι κύκλοι θηλυκά

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 6: Μεταλλάξεις

Κεφάλαιο 6: Μεταλλάξεις Κεφάλαιο 6: Μεταλλάξεις ΕΛΕΓΧΟΣ ΓΝΩΣΕΩΝ 1. Τι ονομάζονται μεταλλάξεις και ποια τα κυριότερα είδη τους; 2. Ποιες οι διαφορές μεταξύ γονιδιακών και χρωμοσωμικών μεταλλάξεων; 3. Οι μεταλλάξεις στα σωματικά

Διαβάστε περισσότερα

Ποιος είναι ο ρόλος των πρωτεϊνών στα κύτταρα και ποιες είναι οι δομικές τους μονάδες;

Ποιος είναι ο ρόλος των πρωτεϊνών στα κύτταρα και ποιες είναι οι δομικές τους μονάδες; Ποιος είναι ο ρόλος των πρωτεϊνών στα κύτταρα και ποιες είναι οι δομικές τους μονάδες; Οι πρωτεΐνες αποτελούν δομικά ή λειτουργικά συστατικά των κυττάρων και δομούνται από απλούστερες ενώσεις, τα αμινοξέα.

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2004

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2004 ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2004 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1ο Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω ηµιτελείς προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη φράση

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 5 ο -6 ο Κεφ. ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 5 ο -6 ο Κεφ. ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 5 ο -6 ο Κεφ. ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Θέμα Α : Α1.β, Α2.γ, Α3.β, Α4.γ, Α5β. Θέμα Β: Β1. Αυτόματες : Οι μεταλλάξεις που εμφανίζονται αιφνίδια μέσα στον πληθυσμό ονομάζονται αυτόματες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ & ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β )

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ & ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ & ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 18 / 05 / 2011 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΠΡΟΧΕΙΡΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ Α 1. Α. 2. Β. 3. Α. 4. Β. 5. Δ. ΘΕΜΑ Β I. Βιβλίο σελ. 15 17 (ή 19 21 στη νέα έκδοση) .

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2014

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2014 ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ : - ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2014 ΘΕΜΑ A Α1. δ Α2. γ Α3. β Α4. γ Α5. β ΘΕΜΑ B Β1. 4 2 1 6 3 5 Β2. α. DNA πολυμεράση β. Πριμόσωμα γ. DNA δεσμάση δ. DNA

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ 19-6-2019 ΘΕΜΑ Α Α1. - α Α2. β Α3. γ Α4. γ Α5. β ΘΕΜΑ Β Β1. α1 αντιθρυψίνη-εμφύσημα Πρωτεΐνη επιθηλικών κυττάρων κυστική ίνωση Απαμινάση της αδενοσίνης Ανοσολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ (ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ)

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ (ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ) Σχόλια Τα θέματα καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος της ύλης που εξεταζόταν. Απαιτούσαν πολύ καλή κατανόηση της θεωρίας και αρκετό χρόνο για την επίλυση των ασκήσεων. Στο ερώτημα Γ1 υπήρχε ασάφεια στο ζητούμενο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΤΕΤΑΡΤΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ (ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ) ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΠΑΛΑΙΟ Θέμα

Διαβάστε περισσότερα

Β1. Β2. ΘΕΜΑ 2ο 1. 2.

Β1. Β2. ΘΕΜΑ 2ο 1. 2. 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 20 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2002 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: BΙΟΛΟΓΙΑ (ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ) ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1ο Α1.

Διαβάστε περισσότερα

BIOΛΟΓΙΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

BIOΛΟΓΙΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ BIOΛΟΓΙΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. β Α3. δ Α4. γ Α5. γ ΘΕΜΑ Β Β1. 1 Α 2 Γ 3 Α 4 Β 5 Α 6 Α 7 Γ Β2. Καρυότυπος σχολ. βιβλίο σελ. 24: «Κάθε φυσιολογικός καρυότυπος». Συμπεράσματα: - Φύλο ατόμου

Διαβάστε περισσότερα

αμινοξύ. Η αλλαγή αυτή έχει ελάχιστη επίδραση στη στερεοδιάταξη και τη λειτουργικότητα της πρωτεϊνης. Επιβλαβής

αμινοξύ. Η αλλαγή αυτή έχει ελάχιστη επίδραση στη στερεοδιάταξη και τη λειτουργικότητα της πρωτεϊνης. Επιβλαβής Κεφάλαιο 6: ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ -ΘΕΩΡΙΑ- Μεταλλάξεις είναι οι αλλαγές που συμβαίνουν στο γενετικό υλικό ενός οργανισμού, τόσο σε γονιδιακό επίπεδο (γονιδιακές μεταλλάξεις) όσο και σε χρωμοσωμικό επίπεδο (χρωμοσωμικές

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις:

ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΟΠ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 18/09/2016 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ ΝΟΤΑ ΛΑΖΑΡΑΚΗ ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: 1. Η Χαρά

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΤΑ ΛΑΖΑΡΑΚΗ. Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις:

ΝΟΤΑ ΛΑΖΑΡΑΚΗ. Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: Απαντήσεις Βιολογίας Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών Γ Λυκείου 6/9/208 ΝΟΤΑ ΛΑΖΑΡΑΚΗ ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις:. Η μυϊκή δυστροφία Becker

Διαβάστε περισσότερα