Μία ΓευΧαπηογπαθική πποζέγγιζη ηηρ αξίαρ ηος Τοςπιζηικού Αποθέμαηορ ηηρ Δλλάδαρ ζσεηική με ηην πολςηελή διαμονή

Transcript

1 Μία ΓευΧαπηογπαθική πποζέγγιζη ηηρ αξίαρ ηος Τοςπιζηικού Αποθέμαηορ ηηρ Δλλάδαρ ζσεηική με ηην πολςηελή διαμονή Ο τοσρισμός εκτιμάται και ταρτογραυείται Κσλζηαληίλα Μαγγίλα 1, Νηθόιαο Καξαληθόιαο 2 (1) Πξνπηπρηαθή Φνηηήηξηα ΣΑΣΜ, ΑΠΘ Σει: , kmangina@topo.auth.gr (2) Δπίθνπξνο Καζεγεηήο ΣΜΥΑ, ΑΠΘ Σει: , karanik@auth.gr Λέξειρ κλειδιά: ραξηνγξαθία, ράξηεο, εθηίκεζε αμηώλ αθηλήησλ, μελνδνρεία, ηνπξηζκόο, ζπζηήκαηα γεσγξαθηθώλ πιεξνθνξηώλ Πεπίλητη "Γηα εκάο ε Διιάδα είλαη απηέο νη ζηεξηέο νη θακέλεο ζηνλ ήιην θη απηά ηα γαιάδηα πέιαγα κε ηνπο αθξνύο ησλ θπκάησλ. [ ] Δίλαη η' άζπξα ζπηηάθηα η' αζβεζησκέλα θαη ηα ηαβεξλάθηα θαη ηα ηξαγνύδηα ηηο λύρηεο κε ην θεγγάξη πιάη ζηελ αθξνζαιαζζηά ή θάησ από θάπνην πιαηάλη." Δίλαη όια απηά πνπ αλαθέξεη ν Οδπζζέαο Διύηεο πνπ θαζηζηνύλ ηελ Διιάδα θνξπθαίν ηνπξηζηηθό πξννξηζκό. Βαζηθόο ππιώλαο ηεο νηθνλνκίαο ηεο ρώξαο είλαη ν ηνπξηζκόο. Πσο όκσο ζα κπνξνύζε θαλείο λα εθηηκήζεη αθξηβώο ηελ νηθνλνκηθή ζπλεηζθνξά ηνπ ηνπξηζκνύ θαη πσο θαηαλέκνληαη νη δηάθνξεο ηνπξηζηηθέο εγθαηαζηάζεηο ζηνλ ειιαδηθό ρώξν; Ζ παξνύζα εξγαζία εθπνλείηαη ζην πιαίζην δηπισκαηηθήο εξγαζίαο ηνπ Σ.Α.Σ.Μ. Α.Π.Θ. Κύξηνο ζθνπόο ηεο εξγαζίαο είλαη ε γεσγξαθηθή αλάιπζε θαη ε ραξηνγξαθηθή απεηθόληζε ησλ μελνδνρείσλ πνιπηεινύο δηακνλήο (5*) ηεο Διιάδαο. ην πιαίζην ηεο εξγαζίαο πινπνηήζεθε ραξηνγξάθεζε ησλ ζπγθεθξηκέλσλ μελνδνρείσλ, ελώ ζπγρξόλσο κε ηελ ρξήζε.γ.π. δεκηνπξγήζεθε κία αλαιπηηθή γεσβάζε ησλ πιεξνθνξηώλ πνπ ζπλνδεύνπλ ηα ελ ιόγσ θαηαιύκαηα. ειίδα 1

2 Δπηπξνζζέησο, πξαγκαηνπνηήζεθε κία πξνζπάζεηα γηα κία πξν-εθηίκεζε ηεο εκπνξηθήο αμίαο ηνπ ζπλόινπ ησλ μελνδνρεηαθώλ ππνδνκώλ πνπ θαιύπηνπλ ηα πξναλαθεξζέληα θξηηήξηα κε βάζε ηξία νηθνλνκηθά ζελάξηα. Σέινο, κε νδεγό ηα ηδηαίηεξα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ θάζε μελνδνρείνπ όπσο ν αξηζκόο ησλ δσκαηίσλ ηνπ, ην εκεξήζην θόζηνο δηακνλήο, αιιά θαη αλάινγα κε ηε ζέζε θαη ηνλ αξηζκό ησλ μελνδνρείσλ ζε θάζε γεσγξαθηθή πεξηνρή επηρεηξήζεθε κηα δηηηή πξνζέγγηζε έρνληαο σο γλώκνλεο ηε γεσγξαθία θαη ηελ νηθνλνκία. Ηδηαίηεξε πξνζπάζεηα έγηλε ζην λα δνζνύλ απαληήζεηο ζε εξσηήκαηα θαίξηαο ζεκαζίαο ην ηειεπηαίν δηάζηεκα γηα ηε ρώξα αλαθνξηθά κε ηελ ρσξνηαμία ηνπ ηνπξηζηηθνύ πξνθίι ηεο Διιάδαο. Έηζη εξσηήκαηα όπσο πνηα είλαη ε εθηηκώκελε εκπνξηθή αμία ησλ μελνδνρείσλ πνπ πξνζειθύνπλ ην θνκκάηη ησλ ηνπξηζηώλ κε πςειά εηζνδήκαηα αιιά θαη ρσξηθά εξσηήκαηα ζρεηηθά κε ην πνηεο δώλεο ηεο Διιάδαο έρνπλ ηηο αθξηβόηεξεο ηνπξηζηηθέο ππνδνκέο θαη εγθαηαζηάζεηο απαληώληαη ζην πιαίζηα ηεο εξγαζίαο, δίλνληαο ελ ηέιεη κία εηθόλα γηα ηελ γεσγξαθηθή ιεηηνπξγία ησλ ηνπξηζηηθώλ ππνδνκώλ ηεο ρώξαο. Διζαγυγή Ο ηνπξηζκόο, ζύκθσλα κε ηνλ Παγθόζκην Οξγαληζκό Σνπξηζκνύ, είλαη έλα θνηλσληθό, πνιηηηζηηθό θαη νηθνλνκηθό θαηλόκελν, πνπ ζπλεπάγεηαη ηε κεηαθίλεζε αλζξώπσλ ζε ρώξεο ή κέξε δηαθνξεηηθά από ην ζύλεζεο πεξηβάιινλ ηνπο γηα πξνζσπηθνύο ή επηρεηξεκαηηθνύο/επαγγεικαηηθνύο ζθνπνύο. (World Tourism Organization UNWTO, 2008). Ο Jafar Jafari ιακβάλνληαο ππόςε ην αληίθηππν ηνπ ηνπξηζκνύ δίλεη ην 1981 ηνλ εμήο νξηζκό: "Ο ηνπξηζκόο είλαη κηα κειέηε ηνπ αλζξώπνπ καθξηά από ην ζπλεζηζκέλν ηνπ πεξηβάιινλ, ηεο βηνκεραλίαο, ε νπνία αληαπνθξίλεηαη ζηηο αλάγθεο ηνπ θαη ηνπ αληίθηππνπ πνπ ηόζν ν άλζξσπνο όζν θαη ε βηνκεραλία έρνπλ γηα ην θνηλσληθνπνιηηηζηηθό, νηθνλνκηθό θαη θπζηθό πεξηβάιινλ πνπ ηνπο ππνδέρεηαη". (Latinopoulos, 2014) Αλάκεζα ζηνπο θνξπθαίνπο ηνπξηζηηθνύο πξννξηζκνύο ζπκπεξηιακβάλεηαη θαη ε Διιάδα θαη κάιηζηα ην 2013 θαηέιαβε ηελ 32ε ζέζε ζε παγθόζκην επίπεδν, όπσο αλαθέξεηαη ζε έξεπλα ηνπ World Economic Forum. Ο ηνπξηζκόο είλαη έλαο από ηνπο βαζηθνύο ππιώλεο ηεο ειιεληθήο νηθνλνκίαο. Σα πνιπηειή μελνδνρεία (5*) ζπκβάιινπλ ζεκαληηθά ζηνλ ηνκέα απηό εθόζνλ πξνζειθύνπλ ηνλ ηνπξηζηηθό πιεζπζκό κε ηα πςειόηεξα εηζνδήκαηα. ηελ παξνύζα εξγαζία επηρεηξήζεθε κηα γεσγξαθηθή θαη νηθνλνκηθή αλάιπζε πνπ αθνξά ηα ελ ιόγσ θαηαιύκαηα. Αξρηθά έγηλε ε θαηαγξαθή ηνπο, ειίδα 2

3 ζπιιέρζεθαλ πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ θάζε μελνδνρείνπ όπσο γηα παξάδεηγκα ν αξηζκόο ησλ δσκαηίσλ, ε πεξίνδνο ιεηηνπξγίαο θαη ην εκεξήζην θόζηνο δηακνλήο θαη πινπνηήζεθε ε ραξηνγξάθεζε ηεο αθξηβνύο ηνπνζεζίαο ηνπο. ηε ζπλέρεηα έγηλε κηα πξνζπάζεηα εθηίκεζεο ηεο εκπνξηθήο αμίαο ηνπ θάζε μελνδνρείνπ, ιακβάλνληαο ππόςε ηξία ελαιιαθηηθά νηθνλνκηθά ζελάξηα. Σέινο αθνινύζεζε ε γεσνηθνλνκηθή αλάιπζε κε βάζε ηα ραξαθηεξηζηηθά πνπ αλαθέξζεθαλ πξνεγνπκέλσο. Καηαγπαθή Ξενοδοσείυν Πολςηελούρ Γιαμονήρ (5*) Αξρηθά εληνπίζηεθαλ ηα μελνδνρεία 5* κέζσ ηεο ηζηνζειίδαο θαη δεκηνπξγήζεθε κηα γεσβάζε ζηελ νπνία θαηεγξάθεζαλ όια ηα θαηαιύκαηα πνιπηεινύο δηακνλήο πνπ ηνπνζεηνύληαη ζηνλ ειιαδηθό ρώξν. Σνλ εληνπηζκό θαη ηελ θαηαγξαθή ησλ θαηαιπκάησλ αθνινύζεζε ε ζπιινγή ησλ ραξαθηεξηζηηθώλ ηνπο. Σα ραξαθηεξηζηηθά απηά αθνξνύλ ηελ ηνπνζεζία θαη ηε ιεηηνπξγία ηνπ μελνδνρείνπ. πγθεθξηκέλα θαηαρσξήζεθαλ ν λνκόο, ε πόιε ή ην λεζί, θαζώο θαη ε αθξηβήο πεξηνρή ζηελ νπνία ηνπνζεηείηαη ην μελνδνρείν, ν αξηζκόο ησλ δσκαηίσλ πνπ δηαζέηεη, ε εκεξήζηα κέζε ηηκή δίθιηλνπ δσκαηίνπ, ε πεξίνδνο ιεηηνπξγίαο θαη θαη' επέθηαζε θαη νη κέξεο ιεηηνπξγίαο ηνπ μελνδνρείνπ, ε ηζηνζειίδα ηνπ. Δμεηάζηεθε εάλ ην μελνδνρείν αλήθεη ζε θάπνηα αιπζίδα θαη ζε πεξίπησζε πνπ αλήθεη ζεκεηώζεθε ε ζπγθεθξηκέλε μελνδνρεηαθή αιπζίδα. Δξεπλήζεθε επίζεο εάλ ην θάζε μελνδνρείν δηαζέηεη πηζηνπνίεζε ISO, Green Key ή Greek Breakfast. Σν ζύλνιν ησλ μελνδνρείσλ αλέξρεηαη ζηα 282 θαη παξνπζηάδεηαη ζην ράξηε 1 πνπ αθνινπζεί. ειίδα 3

4 Υάξηεο 1: Καηαλνκή Ξελνδνρείσλ Πνιπηεινύο Γηακνλήο (5*) ζηνλ Διιαδηθό Υώξν ειίδα 4

5 Δκηίμηζη Δμποπικήρ Αξίαρ Ξενοδοσείυν Πολςηελούρ Γιαμονήρ (5*) Ζ εθηίκεζε ηεο εκπνξηθήο αμίαο ησλ ελ ιόγσ θαηαιπκάησλ πινπνηήζεθε κε βάζε ηα έζνδα πνπ απνθέξεη ε δηακνλή ζην θάζε μελνδνρείν. Αξρηθά βξέζεθε ην θόζηνο δηακνλήο, όζσλ αθνξά ηα δίθιηλα δσκάηηα ζε δηάθνξεο ηνπξηζηηθέο πεξηόδνπο. Ζ πεξίνδνο ιεηηνπξγίαο ησλ μελνδνρείσλ ρσξίδεηαη ζε ππνθαηεγνξίεο αλάινγα κε ηελ ηνπξηζηηθή δήηεζε θαη ζπλεπώο ην θόζηνο δηακνλήο δηαθνξνπνηείηαη αλάινγα. εκεηώλεηαη όηη ν κέγηζηνο αξηζκόο ππνθαηεγνξηώλ είλαη πέληε θαη όηη θάζε μελνδνρείν αθνινπζεί δηαθνξεηηθή πνιηηηθή, δειαδή, ην θόζηνο δηακνλήο ζε θάπνηα από ηα μελνδνρεία δηαθνξνπνηείηαη κόλν ζε ηξεηο ή αθόκε θαη ζε δύν πεξηόδνπο. Οη πέληε ππνθαηεγνξίεο είλαη νη εμήο: 1. Πεξίνδνο αηρκήο 2. Τςειή πεξίνδνο 3. Μεζαία πεξίνδνο 4. Υακειή πεξίνδνο 5. Πνιύ ρακειή πεξίνδνο Σν εκεξήζην θόζηνο δηακνλήο ζε δίθιηλν δσκάηην ππνινγίζζεθε σο ν κέζνο όξνο ησλ επηκέξνπο ηηκώλ ζε θάζε πεξίνδν. Δμεηάζζεθαλ ηξία ελαιιαθηηθά νηθνλνκηθά ζελάξηα κε βάζε ηελ πιεξόηεηα ησλ θαηαιπκάησλ. πγθεθξηκέλα: 1. Αηζηόδνμν ελάξην - 100% πιεξόηεηα 2. Βαζηθό ελάξην - 80% πιεξόηεηα 3. Απαηζηόδνμν ελάξην - 60% πιεξόηεηα Αλάινγα κε ηε κέζε ηηκή ηνπ θόζηνπο δηακνλήο, ηνλ αξηζκό ησλ δσκαηίσλ θαζώο θαη ηηο εκέξεο ιεηηνπξγίαο ηνπ θάζε μελνδνρείνπ ππνινγίζζεθαλ ηα έζνδα ηνπ ζύκθσλα κε ηα παξαπάλσ ηξία νηθνλνκηθά ζελάξηα. Αθαηξώληαο από ηα έζνδα ηα έμνδα ηνπ μελνδνρείνπ, ππνινγίζζεθε ε εκπνξηθή αμία ηνπ θάζε θαηαιύκαηνο. Κξίλεηαη απαξαίηεην λα ζεκεησζνύλ νη παξαδνρέο πνπ έγηλαλ ζην ηξόπν εθηίκεζεο ηεο αμίαο ησλ μελνδνρείσλ. Ζ πξώηε παξαδνρή αθνξά ηνλ ηύπν ησλ δσκαηίσλ θαζώο όια ηα δσκάηηα θάζε μελνδνρείνπ ζεσξήζεθαλ σο δίθιηλα, θάηη πνπ ζηελ πξαγκαηηθόηεηα δελ ηζρύεη. Δπίζεο ζε θάζε πεξίπησζε ηα έμνδα ππνινγίζζεθαλ σο ην 30% ησλ εζόδσλ. ειίδα 5

6 Πνζνζηό % Γευοικονομική Ανάλςζη Από ηα απνηειέζκαηα ησλ παξαπάλσ δηαδηθαζηώλ επηρεηξήζεθε κηα αλάιπζε έρνληαο σο θαηεπζπληήξηνπο άμνλεο ηε γεσγξαθία θαη ηελ νηθνλνκία. Αξρηθά ππνινγίζζεθαλ θάπνηα ζηαηηζηηθά ζηνηρεία πνπ αθνξνύλ ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ θάζε μελνδνρείνπ, όπσο γηα παξάδεηγκα ην πνζνζηό ησλ μελνδνρείσλ πνπ αλήθνπλ ζε θάπνηα μελνδνρεηαθή αιπζίδα θαζώο θαη εθείλσλ πνπ δηαζέηνπλ πηζηνπνίεζε ISO, Green Key ή Greek Breakfast. Ζ ζηαηηζηηθή απηή αλάιπζε παξνπζηάδεηαη ζηνπο πίλαθεο 1 θαη 2 θαζώο θαη ζηα αληίζηνηρα γξαθήκαηα. Πίλαθαο 1: Πνζνζηό % Ξελνδνρείσλ πνπ Αλήθνπλ ζε Ξελνδνρεηαθή Αιπζίδα Αλήθνπλ ζε Ξελνδνρεηαθή Αιπζίδα Γελ Αλήθνπλ ζε Ξελνδνρεηαθή Αιπζίδα Πνζνζηό % 39% 61% Πνζνζηό % Ξελνδνρείσλ πνπ αλήθνπλ ζε Αιπζίδα Ναη Όρη Γηάγξακκα 1: Πνζνζηό % Ξελνδνρείσλ πνπ Αλήθνπλ ζε Ξελνδνρεηαθή Αιπζίδα ειίδα 6

7 Πνζνζηό % Πίλαθαο 2: Πνζνζηό % Ξελνδνρείσλ πνπ Γηαζέηνπλ Πηζηνπνίεζε Πνζνζηό % ISO 2.84% Green Key 10.99% Greek Breakfast 3.90% Πνζνζηό % Ξελνδνρείσλ πνπ δηαζέηνπλ Πηζηνπνίεζε ISO Green Key Greek Breakfast Πηζηνπνίεζε Γηάγξακκα 2: Πνζνζηό % Ξελνδνρείσλ πνπ Γηαζέηνπλ Πηζηνπνίεζε Σα μελνδνρεία θαηεγνξηνπνηήζεθαλ αλάινγα κε ηνλ λνκό ζηνλ νπνίν ηνπνζεηνύληαη. Από απηή ηελ θαηεγνξηνπνίεζε πξνέθπςε ν ζπλνιηθόο αξηζκόο ησλ μελνδνρείσλ πνιπηεινύο δηακνλήο (5*) γηα θάζε λνκό ηεο Διιάδαο, ν ζπλνιηθόο αξηζκόο ησλ δσκαηίσλ πνπ δηαζέηνπλ, ε κέζε ηηκή ηνπ θόζηνπο δηακνλήο ζε ηέηνηνπ ηύπνπ θαηαιύκαηνο αλά λνκό θαζώο θαη ε εθηίκεζε ηεο εκπνξηθήο αμίαο όισλ ησλ μελνδνρείσλ ζε θάζε λνκό. Σα απνηειέζκαηα παξνπζηάδνληαη ζηνλ πίλαθα θαη ηνπο ράξηεο πνπ αθνινπζνύλ. ειίδα 7

8 Ννκόο Πίλαθαο 3: Αξηζκόο Ξελνδνρείσλ, Αξηζκόο Γσκαηίσλ, Μέζε Σηκή Κόζηνπο Γηακνλήο θαη Δθηίκεζε Δκπνξηθήο Αμίαο αλά Ννκό Αξηζκόο Ξελνδνρείσλ Αξηζκόο Γσκαηίσλ Μέζε Σηκή ( ) Αηζηόδνμν ελάξην Δθηίκεζε (εθαη. ) Βαζηθό ελάξην Απαηζηόδνμν ελάξην Αξγνιίδαο Αηηηθήο Αραΐαο Βνησηίαο Γσδεθαλήζνπ Έβξνπ Δπβνίαο Δπξπηαλίαο Εαθύλζνπ Ζιείαο Ζξαθιείνπ Θεζζαινλίθεο Ησαλλίλσλ Καβάιαο Καξδίηζαο Καζηνξηάο Κέξθπξαο Κεθαιιελίαο Κνδάλεο Κνξηλζίαο Κπθιάδσλ Λαθσλίαο Λάξηζαο Λαζηζίνπ Λεπθάδαο Μαγλεζίαο Μεζζελίαο Ξάλζεο Πηεξίαο Ρεζύκλνπ άκνπ Σξηθάισλ Φζηώηηδαο Υαιθηδηθήο Υαλίσλ Υίνπ ειίδα 8

9 Υάξηεο 2: Καηαλνκή Ξελνδνρείσλ Πνιπηεινύο Γηακνλήο (5*) ειίδα 9

10 Υάξηεο 3: Μέζε Σηκή Γίθιηλνπ Γσκαηίνπ αλά Ννκό ειίδα 10

11 Σςμπεπάζμαηα Από ηε γεσνηθνλνκηθή αλάιπζε πξνθύπηεη όηη ηα πεξηζζόηεξα μελνδνρεία πνιπηεινύο δηακνλήο ηνπνζεηνύληαη ζηε λεζησηηθή Διιάδα ζε πνζνζηό 63% πεξίπνπ έλαληη 37% απηώλ πνπ βξίζθνληαη ζηελ επεηξσηηθή ρώξα. Γεγνλόο αλακελόκελν εθόζνλ ηα λεζηά είλαη εθείλα πνπ πξνζειθύνπλ ηνπο πεξηζζόηεξνπο ηνπξίζηεο. Σν θόζηνο δηακνλήο ζηα ελ ιόγσ θαηαιύκαηα ζηα λεζηά εθηηλάζζεηαη ζπγθξηηηθά κε ην θόζηνο δηακνλήο ζηελ επεηξσηηθή Διιάδα. Καη' επέθηαζε αθνινπζεί ηελ ίδηα ινγηθή θαη ε εκπνξηθή αμία ησλ μελνδνρείσλ. ηε λεζησηηθή ρώξα ηα πεξηζζόηεξα μελνδνρεία βξίζθνληαη ζηελ Κξήηε θαη αθνινπζνύλ ε Ρόδνο θαη ε αληνξίλε. Όζνλ αθνξά ηελ επεηξσηηθή Διιάδα, ηα πεξηζζόηεξα μελνδνρεία ηα ζπλαληά θαλείο ζηελ Αηηηθή, θαη ζηε ζπλέρεηα ζηε Υαιθηδηθή θαη ηε Θεζζαινλίθε. Δίλαη εκθαλέο όηη αθόκα θαη ζηελ επεηξσηηθή Διιάδα ην κεγαιύηεξν θόζηνο δηακνλήο ζεκεηώλεηαη ζε παξαζαιάζζηεο πεξηνρέο. Αλαθνξηθά κε ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ μελνδνρείσλ, ε πιεηνςεθία απηώλ δελ αλήθνπλ ζε θάπνηα μελνδνρεηαθή αιπζίδα θαη δε δηαζέηνπλ θάπνηα πηζηνπνίεζε. Σν πνζνζηό εθείλσλ πνπ δηαζέηνπλ πηζηνπνίεζε ISO, Green Key ή Greek Breakfast είλαη κεδακηλό. Μόιηο ην 11% πεξίπνπ απηώλ δηαζέηνπλ ηελ πηζηνπνίεζε Green Key, ε νπνία αθνξά ηε πεξηβαιινληηθή πνιηηηθή ηνπ θάζε μελνδνρείνπ. Ζ πηζηνπνίεζε Greek Breakfast, ηελ νπνία θέξνπλ όζα μελνδνρεία ρξεζηκνπνηνύλ ειιεληθά πξντόληα γηα ηελ παξαζθεπή ησλ γεπκάησλ πνπ πξνζθέξνπλ, αλέξρεηαη ζε πνζνζηό 3.9% ελώ ηα μελνδνρεία κε πηζηνπνίεζε ISO είλαη αθόκα ιηγόηεξα, ζε πνζνζηό 2.8%. Ζ Διιάδα, αλ θαη κηθξή ρώξα, δηαζέηεη έλα κεγάιν ηνπξηζηηθό ζύζηεκα κε πνιιέο μελνδνρεηαθέο εγθαηαζηάζεηο, νη νπνίεο θαηαλέκνληαη ζε όιν ην κήθνο ηεο. Λακβάλνληαο ππόςε ηα ζπκπεξάζκαηα πνπ πξνεγήζεθαλ, δε ζεσξείηαη απαξαίηεηε ε επέλδπζε ζηελ επέθηαζε θαη ηε δεκηνπξγία λέσλ θαηαιπκάησλ ζηελ επεηξσηηθή Διιάδα, όπνπ βξίζθνληαη ηα ιηγόηεξα. ηνλ αληίπνδα ε βειηίσζε ησλ μελνδνρεηαθώλ εγθαηαζηάζεσλ αλαθνξηθά θπξίσο κε ηελ πεξηβαιινληηθή πνιηηηθή θξίλεηαη αλαγθαία. ειίδα 11

12 Βιβλιογπαθία Booking.com, (10/09/2014) Latinopoulos, D., (2014), Tourism planning and sustainable development: An introduction, Thessaloniki World Tourism Organization UNWTO (2008), Understanding Tourism: Basic Glossary, (10/09/2014) ειίδα 12