ΘΕΜΑ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ :

Transcript

1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΘΕΜΑ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ : ΤΟ ΛΟ ΓΓ Ι ΣΣΤ ΙΚΟ Ι ΚΑΙ ΦΟΡΟΛΟ ΓΓ ΙΚΟ Ι ΠΛΑΙ ΣΣ ΙΟ Ι ΤΗ ΣΣ ΡΟΥΜΑΝΙΑΙ ΣΣ ΚΑΙ Η ΥΙΟΘΙ ΕΕΤΗ ΣΣΗ ΤΩΝ ΔΙ ΕΕΘΝΩΝ ΛΟ ΓΓ Ι ΣΣΤ ΙΚΩΝ Ι ΠΡΟΤΥΠΩΝ Υποβληθείσα στον Επίκουρο καθηγητή : Αθανάσιο Μανδήλα Από τον σπουδαστή : Παπαϊωάννου Νικόλαο Έναρξη : 2/06/07 Παράδοση : 03/06/08 Καβάλα 2008

2 Περιεχόμενα Πρόλογος Εισαγωγή Γενικές Πληροφορίες για την Ρουμανία Στοιχεία Εμπορικού ικαίου Εργασιακοί Κανονισμοί Επενδυτικός Νόμος και Επενδυτικά Κίνητρα Οικονομικό Περιβάλλον - Φορολογία Εταιρικά Κέρδη Φόρος επί των μερισμάτων Φόρος Προστιθέμενης Αξίας Τελωνειακοί Φόροι και Φόροι Πολυτελείας Φορολογία Αντιπροσωπειών Φορολογία Φυσικών Προσώπων Τοπικοί Φόροι Φορολογία μη κατοίκων Λογιστικό πλαίσιο - Χρηματοοικονομική πληροφόρηση Παρελθόν και παρόν Πηγές λογιστικών αρχών Θεμελιώδεις έννοιες Μέθοδοι αποτίμησης και Λογιστικές αρχές Κοινοποίηση, έκθεσης και απαιτούμενα αρχεία Έκθεση ιοικητικού Συμβουλίου Έγκριση και δημοσίευση Ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις Εφαρμογή των ΠΧΠ στη Ρουμανία Απαιτήσεις οικονομικού ελέγχου Τροποποιήσεις εταιρικού δικαίου, επιπτώσεις στην υποβολή οικονομικών καταστάσεων Σύγκριση των ΠΧΠ με τα Ρουμανικά Λογιστικά Πρότυπα

3 4.1. ΛΠ 1 Παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων ΛΠ 2 - Αποθέματα ΛΠ 7 Καταστάσεις ταμειακών ροών ΛΠ 8 - Λογιστικές Πολιτικές, Μεταβολές των Λογιστικών Εκτιμήσεων και Λάθη ΛΠ 10 - Γεγονότα μετά την ημερομηνία ισολογισμών ΛΠ 17 - Λογιστική των μισθώσεων ΛΠ 18 - Έσοδα ΛΠ 20 - Λογιστική των Κρατικών Επιχορηγήσεων και Γνωστοποίηση της Κρατικής Υποστήριξης ΛΠ 21 - Οι Επιδράσεις Μεταβολών των Τιμών Συναλλάγματος ΛΠ 23 - Κόστος δανεισμού ΛΠ 25 Λογιστική των επενδύσεων ΛΠ 28 - Λογιστική επενδύσεων σε συγγενείς επιχειρήσεις ΛΠ 31 - Χρηματοοικονομική πληροφόρηση για επενδύσεις σε κοινοπραξίες ΛΠ 34 - Ενδιάμεση χρηματοοικονομική πληροφόρηση ΛΠ 35 ιακοπτόμενη δραστηριότητα ΛΠ 36 - Απομείωση Αξίας Περιουσιακών Στοιχείων ΛΠ 38 - Άυλα Περιουσιακά Στοιχεία Παράρτημα.69 Βιβλιογραφία..83 2

4 Πρόλογος Σκοπός αυτής της εργασίας είναι να παρέχει στον αναγνώστη, με συνοπτικό τρόπο, την κατανόηση της Ρουμάνικης οικονομίας, με ιδιαίτερη προσέγγιση στα λογιστικά και φορολογικά ζητήματα. Στα τέσσερα κεφάλαια που ακολουθούν παρουσιάζεται ένα σύνολο πληροφοριών ικανό να βοηθήσει στην απόκτηση επαρκούς γνώσης του λογιστικού πλαισίου και της φορολογικής νομοθεσίας της Ρουμανίας, αλλά και των αρχών από τις οποίες αυτά πηγάζουν και επηρεάζονται. Ακόμη παρουσιάζεται η θέση της Ρουμανίας ως προς τα ιεθνή Λογιστικά Πρότυπα και πως αυτά εφαρμόζονται. Στο κυρίως μέρος της εργασίας υπάρχουν πληροφορίες για την χρηματοοικονομική πληροφόρηση στην Ρουμανία, με κατάλληλη πρακτική εφαρμογή στο παράρτημα. Η παρουσίαση χρηματοοικονομικών καταστάσεων συντεταγμένες με τις Ρουμανικές γενικά αποδεκτές λογιστικές αρχές και η μετατροπή αυτών σε χρηματοοικονομικές καταστάσεις ιεθνών Λογιστικών Προτύπων παρέχουν την επιπλέον κατανόηση που χρειάζεται ο αναγνώστης. Παρατίθεται ακόμη το Λογιστικό σχέδιο της Ρουμανίας στα Αγγλικά καθώς και μεταφρασμένο στα Ελληνικά. Το ιδιαίτερο ενδιαφέρον αυτής της εργασίας βρίσκεται στο γεγονός ότι ο συγγραφέας πέραν της θεωρητικής έρευνας που έκανε πάνω στο αντικείμενο για να συντάξει αυτά τα κείμενα, ταυτόχρονα, εργάστηκε στην Ρουμανία για ένα διάστημα έξι μηνών που τον βοήθησε να αποκτήσει καλύτερη κατανόηση του αντικειμένου. Υπό μία ευρύτερη σκοπιά θα λέγαμε ότι στόχος της εργασίας είναι, με βάση τις τάσεις διεθνοποίησης της λογιστικής, να παρέχει πληροφορίες για μια συγγενή χώρα που βρίσκεται υπό έντονους ρυθμούς ανάπτυξης και επηρεάζεται έντονα από τις διεθνείς εξελίξεις. Ακόμη ποιο έντονα αυτό εμφανίζεται στο φορολογικό σύστημα όπου παρουσιάζει μεγάλη αστάθεια και δέχεται μεγάλες επιρροές από χώρες της ΕΕ. Η βιβλιογραφία που χρησιμοποιήθηκε για την συγγραφή της εργασίας αποτελείται κυρίως από μελέτες που έγιναν από μεγάλες επιχειρήσεις παροχής οικονομικών υπηρεσιών με σκοπό να προσεγγίσουν το ενδιαφέρων επενδυτών στην Ρουμανία. Αυτές οι μελέτες βρίσκονται στο διαδίκτυο, στις σελίδες των Big 4, στην αγγλική γλώσσα. Το γεγονός αυτό κατέστησε δύσκολη την εκπόνηση της εργασίας γιατί ήταν απαραίτητο να μεταφραστούν όλα αυτά τα κείμενα στα ελληνικά. Τέλος, πρέπει να αναφερθεί ότι χωρίς την υποστήριξη που μου παρείχε η οικογένεια μου όλο αυτό το διάστημα, καθώς και χωρίς την υποστήριξη όλων των ανθρώπων που με βοήθησαν να έχω μια πιο άνετη διαβίωση στη Ρουμανία και μοιράστηκαν τις γνώσεις τους μαζί μου, η εκπόνηση αυτής της εργασίας θα ήταν αδύνατη. 3

5 1. Εισαγωγή 1.1 Γενικές Πληροφορίες για την Ρουμανία Γεωγραφία Η Ρουμανία βρίσκεται στο νοτιοανατολικό τμήμα της Κεντρικής Ευρώπης, εκεί όπου συναντούνται η Ανατολική Ευρώπη και η Βαλκανική Χερσόνησος. Τα σύνορά της, μήκους 3,185χλμ., τη χωρίζουν από την Ουγγαρία και τη Γιουγκοσλαβία, τη Βουλγαρία, την Ουκρανία και τη ημοκρατία της Μολδαβίας. Τοποθετημένη στο σταυροδρόμι που συνδέει τη υτική και την Ανατολική Ευρώπη, η Ρουμανία αποτελούσε πάντοτε μια σημαντική γεωπολιτική ζώνη σταθερότητας για ολόκληρη την ήπειρο. Η συνολική έκταση της Ρουμανίας αποτελείται σχεδόν εξίσου από βουνά (31%), λόφους και οροπέδια (36%) και πεδιάδες (31 %). Στην περιοχή των βουνών κυριαρχεί η οροσειρά των Καρπαθίων (μέγιστο υψόμετρο στην κορυφή Moldoveanu 2,544μ), η οποία περικλείει την Τρανσυλβανία στο κέντρο. Η πρωτεύουσα της Ρουμανίας είναι το Βουκουρέστι, το πιο σημαντικό πολιτικό, διοικητικό, οικονομικό, τραπεζικό, εκπαιδευτικό, επιστημονικό και πολιτισμικό κέντρο της χώρας ( Πληθυσμός Ο πληθυσμός της Ρουμανίας είναι σχεδόν 22,5 εκατομμύρια. Περίπου το 89% του πληθυσμού είναι γηγενείς Ρουμάνοι, μια ομάδα που, σε αντίθεση με τους Σλάβους ή τους Ούγγρους γείτονές της, προέρχεται από Λατινόφωνους Ρωμαίους, οι οποίοι κατά το δεύτερο και τρίτο αιώνα μ.χ κατέκτησαν την περιοχή και εγκαταστάθηκαν ανάμεσα στους άκες και τους Θράκες. Ως αποτέλεσμα, η Ρουμανική γλώσσα, παρά το γεγονός ότι περιλαμβάνει στοιχεία της Σλαβικής, της Ελληνικής, της Τουρκικής και άλλων γλωσσών, είναι Ρωμαϊκή γλώσσα, με μεγάλη συγγένεια με τα Γαλλικά και τα Ιταλικά ( Κυβέρνηση Το πολιτικό σύστημα της Ρουμανίας είναι Κοινοβουλευτική ημοκρατία. Το Ρουμανικό Κοινοβούλιο ασκεί την νομοθετική εξουσία, ενώ την εκτελεστική εξουσία ασκεί η Κυβέρνηση. Ο Πρόεδρος της ημοκρατίας έχει περιορισμένες εκτελεστικές εξουσίες, ενώ τα καθήκοντα του περιορίζονται βασικά σε επίσημες και τυπικές λειτουργίες. Οι Κοινοβουλευτικές εκλογές πραγματοποιούνται κάθε τέσσερα χρόνια, ενώ οι προεδρικές εκλογές πραγματοποιούνται κάθε πέντε χρόνια ( 4

6 Εθνικό νόμισμα Το εθνικό νόμισμα της Ρουμανίας είναι το Ρουμανικό λέι (RON), το οποίο πρόσφατα μετονομάστηκε την 1η Ιουλίου 2005, από τότε τα ROL αντιπροσωπεύουν 1 RON (νέο λέι). Η συναλλαγματική ισοτιμία είναι περίπου 3,58 RON για 1 ευρώ (EURO) ( Ρουμανία και Ευρωπαϊκή Ένωση Στις αρχές του 2005 η Ρουμανία έκλεισε όλα τα διαπραγματευτικά κεφάλαια με την Ε.Ε. Με την υπογραφή της συνθήκης προσχώρησης από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Απρίλιο του 2005, η Ρουμανία έγινε πλήρες μέλος της Ε.Ε. την 1 η Ιανουαρίου Η Ρουμανία βρίσκεται σε μία συνεχή διαδικασία εναρμόνισης της υποδομής, της βιομηχανίας και των δημοσίων ιδρυμάτων της με τα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επίσης, μεγάλα χρηματικά ποσά ξοδεύονται προκειμένου να προετοιμαστούν οι εγχώριες εταιρείες να αντιμετωπίσουν τον ανταγωνισμό στην αγορά της Ε.Ε. ( Στοιχεία Εμπορικού ικαίου Σε αυτή την ενότητα περιγράφονται οι διάφοροι επιχειρηματικοί οργανισμοί που υπάρχουν στη Ρουμανία και αναφέρονται ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της κάθε μίας εταιρικής μορφής. Ο νόμος περί εταιρειών Νο 31/1990, ο οποίος τροποποιήθηκε αρκετές φορές από τότε που τέθηκε σε ισχύ, επιτρέπει και καθορίζει πέντε μορφές εταιρειών. ( ''Εταιρείες περιορισμένης ευθύνης" (στα Ρουμανικά "Societate cu raspundere limitata", ή άλλως "S.R.L.") ΙΙ. Συμμετοχικές εταιρίες (στα Ρουμανικά "Societate pe actiuni", ή άλλως "S.A.") ΙΙΙ. Ομόρρυθμες Εταιρείες (στα Ρουμανικά "Societate in nume colectiv", ή άλλως "S.N.C.") IV. Ετερόρρυθμες εταιρείες (στα Ρουμανικά "Societate in comandita simpla", ή άλλως "S.C.S.") V. Ανώνυμες εταιρείες (στα Ρουμανικά "Societate in comandita pe actiuni", ή άλλως "S.C.A.") Η Ρουμανική νομοθεσία επιτρέπει σε ξένους επενδυτές, την σύσταση στη Ρουμανία, υποκαταστημάτων, μόνιμων εγκαταστάσεων ή εγγεγραμμένων γραφείων. Περίπου το 98% των δραστηριοτήτων στη Ρουμανία, πραγματοποιούνται είτε μέσω εταιρειών περιορισμένης ευθύνης (η πιο κοινή νομική μορφή εταιρείας), είτε μέσω κοινοπραξιών. Οι επενδυτές, είτε ντόπιοι είτε ξένοι, συνήθως προτιμούν μια εταιρεία περιορισμένης ευθύνης όταν αποφασίζουν να εγκαταστήσουν μια μικρού ή μεσαίου μεγέθους επιχείρηση στη Ρουμανία, ιδίως όταν η επιχείρηση αυτή θα διευθύνεται 5

7 από τους μετόχους της, ενώ οι κοινοπραξίες συνήθως, αλλά όχι πάντα, επιλέγονται όταν πρόκειται για μεγάλες επιχειρήσεις, με ευρύτερα διασκορπισμένη κυριότητα. Ανεξάρτητα από τη νομική της μορφή, μια εταιρεία νοείται ως νομική οντότητα από την ημερομηνία εγγραφής της στο Ρουμανικό Εμπορικό Επιμελητήριο, όπου κάποιες συγκεκριμένες νομικές διαδικασίες πρέπει να ακολουθηθούν, συμπεριλαμβανομένης και της απόφασης και της παροχής του φορολογικού κώδικα της νέας εταιρείας, από τον εντεταλμένο δικαστή Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης (S.R.L). Μια εταιρεία περιορισμένης ευθύνης μπορεί να συσταθεί από ένα ή περισσότερα πρόσωπα, φυσικά ή νομικά. Υπάρχουν περιορισμοί αναφορικά με τον αριθμό των μετόχων μίας εταιρείας περιορισμένης ευθύνης (όχι περισσότερους από 50) καθώς επίσης και αναφορικά με των αριθμό των εταιρειών περιορισμένης ευθύνης που μπορεί να ιδρύσει ένα άτομο μόνο του (ένα άτομο μπορεί να αποτελεί τον μοναδικό μέτοχο σε μια μόνο εταιρεία περιορισμένης ευθύνης). Επίσης, οι μετοχές μίας εταιρείας περιορισμένης ευθύνης δεν μπορούν να ανήκουν στο σύνολό τους σε μία άλλη εταιρεία περιορισμένης ευθύνης που, με τη σειρά της, έχει ένα μοναδικό μέτοχο. Επί του παρόντος, το ελάχιστο απαιτούμενο μετοχικό κεφάλαιο είναι 200 RON και μπορεί να κατατίθεται είτε αποκλειστικά σε ρευστό ή σε ρευστό και είδος. Η ελάχιστη τιμή ανά μετοχή είναι 10 RON και όλες οι μετοχές θα πρέπει να αποπληρώνονται πλήρως κατά την εγγραφή της εταιρείας στο Εμπορικό Επιμελητήριο. Συνήθως, οι αποφάσεις λαμβάνονται από την πλειοψηφία της Γενικής Συνέλευσης των Συνεταίρων. Εντούτοις, οι αποφάσεις που αφορούν μεταβολές στο Καταστατικό της εταιρείας θα πρέπει να συμφωνούνται από όλους τους μετόχους, εκτός εάν καθορίζεται διαφορετικά από το Καταστατικό. Την εταιρεία διαχειρίζονται ένας ή περισσότεροι διαχειριστές, χωρίς κανένα περιορισμό αναφορικά με την εθνικότητά τους ( title 2, chapter I) Συμμετοχικές εταιρίες (S.A.) Μια κοινοπραξία (ανώνυμη εταιρία) μπορεί να σχηματιστεί από τουλάχιστον 5 μετόχους (δεν υπάρχει μέγιστος αριθμός μετόχων, ο oποίος να καθορίζεται στον Νόμο περί Εταιρειών). Από την 1η Ιανουαρίου 2006 το ελάχιστο απαιτούμενο μετοχικό κεφάλαιο για μία κοινοπραξία είναι 25,000 Ευρώ. Οι μετοχές θα πρέπει να έχουν ονομαστική αξία όχι μικρότερη από 0,1 RΟΝ και τουλάχιστον το 30% της αξίας τους θα πρέπει να πληρώνεται κατά την εγγραφή της εταιρείας (50% για εταιρείες που ιδρύονται με δημόσια εγγραφή). Η αξία των μετοχών θα πρέπει να πληρωθεί πλήρως μέσα σε 12 μήνες από την εγγραφή της εταιρείας στο Εμπορικό Επιμελητήριο. Σε περίπτωση αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου, η μέγιστη περίοδος για την πληρωμή των νέο-εκδοθέντων μετοχών είναι 36 μήνες. Οι αποφάσεις λαμβάνονται από την πλειοψηφία της Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων, σύμφωνα με τη γενική αρχή ότι μία μετοχή ισούται με μία ψήφο. Οι μέτοχοι μπορούν, ωστόσο, να επιβάλλουν περιορισμούς στον αριθμό των ψήφων τις οποίες δικαιούται ένας μέτοχος, ο οποίος κατέχει περισσότερες από μία μετοχές. Η εταιρεία διευθύνεται από έναν ή περισσότερους διαχειριστές (και πάλι δεν υπάρχουν περιορισμοί στην εθνικότητά τους) και θα πρέπει να έχει τρεις 6

8 τουλάχιστον εσωτερικούς ελεγκτές (μεταξύ των οποίων θα πρέπει ο ένας να είναι ορκωτός ελεγκτής) ή έναν ανεξάρτητο ελεγκτή ( title 2, chapter III). Εισηγμένες εταιρείες Μία κοινοπραξία μπορεί να γίνει εισηγμένη σε ένα από τα δύο χρηματιστήρια που υπάρχουν στη Ρουμανία (BVB και RASDAQ), μετά την επίσημη έγκριση από το CNVM (τη Ρουμανική Επιτροπή Μετοχών και Χρηματιστηρίου), υπό τις προϋποθέσεις της προηγούμενης τριετούς δραστηριότητας και της κεφαλαιοποίησης τουλάχιστον Ευρώ. Η CNVM μπορεί να παρέχει μία εξαίρεση από τις πιο πάνω προϋποθέσεις, εξετάζοντας την κάθε περίπτωση ξεχωριστά Συνεταιρισμοί Σύμφωνα με τον Νόμο περί Εταιρειών, υπάρχουν τρεις τύποι συνεταιρισμών: Ομόρρυθμες Εταιρείες. Το κύριο χαρακτηριστικό της ομόρρυθμης εταιρείας είναι ότι όλοι οι συνέταιροι είναι από κοινού και εις ολόκληρο υπόλογοι, μαζί με τους υπόλοιπους συνεταίρους, χωρίς κανένα περιορισμό. Η υποχρέωση αυτή ισχύει μόνο για την περίοδο κατά την οποία ο συνέταιρος είναι μέλος της εταιρείας. ύο εταιρείες περιορισμένης ευθύνης μπορούν να σχηματίσουν μια ομόρρυθμη εταιρεία. Ετερόρρυθμες Εταιρείες. Στην περίπτωση της ετερόρρυθμης εταιρείας, τουλάχιστον ο ένας συνέταιρος έχει απεριόριστη ευθύνη (βλέπε πιο πάνω τις ομόρρυθμες εταιρείες) ενώ πρέπει να υπάρχει τουλάχιστον ένας άλλος συνέταιρος, ο οποίος είναι υπεύθυνος μέχρι του ποσού της συνεισφοράς του στο εταιρικό κεφάλαιο. Ετερόρρυθμες Εταιρείες διαιρούμενες σε μετοχές. Αυτή η εταιρεία ιδρύεται επίσης από τουλάχιστον δύο συνεταίρους, μεταξύ των οποίων τουλάχιστον ο ένας είναι υπεύθυνος με όλη του την περιουσία για τις υποχρεώσεις της εταιρείας. Επιπρόσθετα, οι διαχειριστές του συνεταιρισμού αντιμετωπίζουν απεριόριστη ευθύνη για τις υποχρεώσεις του συνεταιρισμού ( title 3, chapter II) Υποκαταστήματα Μία εναλλακτική λύση για τη διεξαγωγή δραστηριοτήτων στη Ρουμανία, η οποία χρησιμοποιείται συνήθως για βραχυπρόθεσμες επενδύσεις, είναι η ίδρυση ενός υποκαταστήματος. Σύμφωνα με τους Ρουμανικούς νόμους, τα υποκαταστήματα θεωρούνται ως λειτουργικές μονάδες χωρίς νομική υπόσταση, και υπόκεινται σε εγγραφή στο Εμπορικό Επιμελητήριο πριν την έναρξη των εργασιών τους. Τα υποκαταστήματα θα πρέπει να έχουν τουλάχιστον ένα αντιπρόσωπο, ο οποίος θα είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση της οντότητας και θα πρέπει να διατηρούν τα δικά τους λογιστικά αρχεία, ξεχωριστά από τα αντίστοιχα της μητρικής εταιρείας. Μία υπεράκτια εταιρεία μπορεί να λειτουργεί στην Ρουμανία μέσω μίας μόνιμης εγκατάστασης, και θα υπόκειται σε εγγραφή στις φορολογικές αρχές, για φορολογικούς σκοπούς. 7

9 Αντιπροσωπείες Οι ξένες επιχειρήσεις έχουν το δικαίωμα να ανοίξουν αντιπροσωπείες στην Ρουμανία. Εντούτοις, μία αντιπροσωπεία δεν αποτελεί αποτελεσματική επιλογή για τη διεξαγωγή εργασιών, καθώς δεν μπορεί να πραγματοποιεί εμπορικές δραστηριότητες και περιορίζεται στη διαφήμιση και την προώθηση των εργασιών της μητρικής εταιρείας Εργασιακοί Κανονισμοί Αγορά εργασίας Το εργατικό δυναμικό της Ρουμανίας ξεπερνά τα τρία εκατομμύρια ενεργών εργαζομένων. Ο εθνικός κατώτατος μισθός καθορίζεται από την Κυβέρνηση κάθε χρόνο και για το έτος 2007 φτάνει τα 440 RON το μήνα. Ο μέσος μικτός μισθός για τον Οκτώβριο 2005 ήταν 974 RON (Baker Tilly Klitou, 2006, 9) Εργατική νομοθεσία Το γενικό νομικό πλαίσιο των εργασιακών σχέσεων αποτελεί ο Εργασιακός Κώδικας της Ρουμανίας, ο οποίος ισχύει από τον Ιανουάριο Σύμφωνα με τους κανονισμούς του Εργασιακού Κώδικα, τα συμβαλλόμενα μέρη μπορούν να υπογράφουν συμβόλαια εργασίας: Για αόριστη χρονική περίοδο (ο πιο διαδεδομένος τύπος), είτε πλήρους είτε μερικής απασχόλησης, Για μία συγκεκριμένη χρονική περίοδο, υπό κάποιες προϋποθέσεις που καθορίζονται από το νόμο, Χρησιμοποιώντας εξειδικευμένες εταιρείες (προσωρινούς πράκτορες εργασίας), για μία συγκεκριμένη εργασία και για περιορισμένο χρονικό διάστημα (Baker Tilly Klitou, 2006, 9) Απασχόληση αλλοδαπών Οι αλλοδαποί που εισέρχονται στη Ρουμανία για σκοπούς εργασίας είναι υποχρεωμένοι να αποκτήσουν την άδεια εργασίας τους από τις τοπικές εργασιακές αρχές. Για την μεταβατική περίοδο μέχρι που η Ρουμανία έγινε μέλος της Ε.Ε., παρέχονταν απλοποιημένες διαδικασίες απόκτησης αυτού του εγγράφου για πολίτες των χωρών της Ε.Ε., οι οποίοι πλέον δεν απαιτείται να έχουν άδεια εργασίας. Με βάση την προηγουμένως εκδοθείσα άδεια εργασίας, οι αλλοδαποί θα πρέπει επίσης να αποκτήσουν και άδεια παραμονής (Baker Tilly Klitou, 2006, 9) Επενδυτικός Νόμος και Επενδυτικά Κίνητρα Ο Ρουμανικός Νόμος ορίζει ως επένδυση με σημαντικές επιπτώσεις στην οικονομία, μια άμεση επένδυση η οποία υπερβαίνει σε αξία των 1,000,000 USD (ή το ισοδύναμό του σε RON ή σε άλλο μετατρέψιμο νόμισμα), συνεισφέρει στην ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό της δομής της οικονομίας της Ρουμανίας και δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας. Επιπρόσθετα, για επενδύσεις που 8

10 ολοκληρώθηκαν μέχρι τις 31 εκεμβρίου 2006, ο νόμος επιτρέπει μια εφάπαξ επιχορήγηση της τάξης του 20% της αξίας της επένδυσης (για δημοσιονομικούς σκοπούς μόνο), που θα δοθεί με την μορφή μείωσης της φορολογικής βάσης για τον μήνα κατά τον οποίο πραγματοποιήθηκε η επένδυση (Baker Tilly Klitou, 2006, 10). Βιομηχανικά πάρκα Ένα βιομηχανικό πάρκο είναι μία εξατομικευμένη περιοχή, η οποία πληροί συγκεκριμένα κριτήρια, όπου μπορούν να διεξαχθούν βιομηχανικές δραστηριότητες από οποιαδήποτε εταιρεία επιθυμεί να διεξάγει τις εργασίες της στη συγκεκριμένη τοποθεσία. Μέχρι σήμερα, υπάρχουν 32 βιομηχανικά πάρκα που λειτουργούν στη Ρουμανία. Οι επενδυτές που σκέφτονται να διεξάγουν τις εργασίες τους σε ένα βιομηχανικό πάρκο θα πρέπει να γνωρίζουν ότι μέχρι την 31 η εκεμβρίου 2007 θα επωφελούνται από μία μείωση της τάξης του 20% της αξίας της επένδυσης για το μήνα όπου τέθηκε σε λειτουργία η επένδυση. Η μείωση της τάξης του 20% ισχύει μόνο για κτίρια και άλλα σχετικά έξοδα. Τα κτίρια και η γη μέσα σε ένα βιομηχανικό πάρκο εξαιρούνται επίσης από τοπικούς φόρους (Baker Tilly Klitou, 2006, 10). 9

11 2. Οικονομικό Περιβάλλον - Φορολογία Η Ρουμανία προέβη σε σημαντικές αλλαγές της οικονομικής της νομοθεσίας τα τελευταία χρόνια και αυτό είχε σαν αποτέλεσμα μεγάλες φορολογικές εξελίξεις. Ως μέρος των προσπαθειών της Ρουμανίας να υιοθετήσει τα φορολογικά πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ολόκληρη η οικονομική νομοθεσία της Ρουμανίας συγκεντρώθηκε σε ένα κοινό Νόμο - τον Οικονομικό Κώδικα της Ρουμανίας, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου Εταιρικά Κέρδη ύο τύποι εταιρικής φορολογίας είναι δυνατοί σύμφωνα με τους Ρουμανικούς νόμους: Ο φόρος εισοδήματος, ο οποίος εφαρμόζεται σε εταιρείες που ικανοποιούν τις προϋποθέσεις του καθεστώτος των μικρών επιχειρήσεων. Ο φόρος επί των κερδών Καθεστώς μικρών επιχειρήσεων Μικρή επιχείρηση θεωρείται η επιχείρηση που τηρεί τις ακόλουθες προϋποθέσεις: Έχει 100% ιδιωτικό κεφάλαιο Παράγει αγαθά, προσφέρει υπηρεσίες ή πραγματοποιεί εμπορικές δραστηριότητες. Απασχολεί από 1 μέχρι 9 άτομα. Έχει ετήσιο κύκλο εργασιών μέχρι 100,000 Ευρώ. Μια επιχείρηση που ικανοποιεί τις προϋποθέσεις του καθεστώτος των μικρών επιχειρήσεων, έχει την επιλογή να μην πληρώσει φόρο επί των κερδών, αλλά έναν φόρο εισοδήματος της τάξης του 2% για το 2007, του 2,5% για το 2008 και του 3% για το 2009 ο οποίος θα επιβάλλεται επί των συνολικών εισοδημάτων της. Σε περίπτωση όπου η επιχείρηση αποτύχει ή δεν μπορέσει να συμμορφωθεί με μία από τις παραπάνω προϋποθέσεις, τότε φορολογείται επί των κερδών της, αρχίζοντας από το επόμενο έτος. Αν ο κύκλος εργασιών της επιχείρησης ξεπεράσει κατά την διάρκεια του οικονομικού έτους τα , ή τα διοικητικά έσοδα και έσοδα παροχής υπηρεσιών ξεπεράσουν το 50% του συνόλου τότε είναι υπόχρεη να πληρώσει φόρο επί των κερδών της από την αρχή του έτους αφαιρώντας τα ήδη πληρωθέντα ποσά φόρου. Την επιλογή μεταξύ του καθεστώτος του φόρου εισοδήματος και του καθεστώτος του φόρου επί των κερδών την έχει ο επενδυτής, κατά την εγγραφή της εταιρείας στο Εμπορικό Επιμελητήριο. Ο φόρος πληρώνεται ανά τρίμηνο, την 25η του πρώτου μήνα που ακολουθεί το υπό εξέταση τρίμηνο ( title IV) Φόρος επί των κερδών Σε φόρο επί των κερδών υπόκεινται Ρουμανικές νομικές οντότητες - για εισόδημα που αποκτήθηκε παγκοσμίως. 10

12 Φυσικά πρόσωπα κάτοικοι ή μη κάτοικοι - για εισόδημα που αποκτήθηκε μέσω συνεταιρισμών χωρίς νομική υπόσταση, που ιδρύθηκαν με νομικά πρόσωπα. Εταιρείες μη κάτοικοι - για εισοδήματα που αποκτήθηκαν στη Ρουμανία μέσω υποκαταστήματος ή μόνιμης εγκατάστασης, για κεφαλαιουχικά κέρδη που προκύπτουν από την πώληση μετοχών μίας Ρουμανικής εταιρείας ή από την πώληση ακίνητης περιουσίας που βρίσκεται στη Ρουμανία, καθώς επίσης για κέρδη που αποκτήθηκαν μέσω συνεταιρισμών χωρίς νομική υπόσταση. Φορολογικοί συντελεστές Ο ισχύων συντελεστής του φόρου επί των κερδών είναι 16%. Ειδικοί συντελεστές παρέχονται για εταιρείες που πραγματοποιούν δραστηριότητες όπως βραδινά μπαρ, κέντρα, καζίνο ή εταιρείες αθλητικών στοιχημάτων, οι οποίες θα πληρώνουν είτε 16% των κερδών τους ή 5% του εισοδήματός τους, οποιοδήποτε εκ των δύο είναι υψηλότερο ( title II & III). Ζημιές Οι ζημιές μπορούν να μεταφέρονται για μέχρι πέντε χρόνια. Στην περίπτωση συγχωνεύσεων, οι ζημιές που πραγματοποιήθηκαν από την συγχωνευόμενη εταιρεία δεν μπορούν να μεταφερθούν από την εταιρεία που πραγματοποιεί τη συγχώνευση. Απόσβεση Το πάγιο ενεργητικό, συμπεριλαμβανομένων των μικρής αξίας προσθηκών και βελτιώσεων, εκπίπτει σύμφωνα με το συντελεστή που ορίζεται από το νόμο αναφορικά με τον τύπο του στοιχείου του ενεργητικού. Ημερομηνία πληρωμών Ο φόρος κερδών πληρώνεται ανά τρίμηνο, μέχρι την 25η ημέρα του μήνα που ακολουθεί το τρίμηνο αναφοράς. Εξαιρέσεις παρέχονται για τράπεζες (ο φόρος επί των κερδών πληρώνεται σε μηνιαία βάση) και για μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς (σε ετήσια βάση) Φόρος επί των μερισμάτων Τα μερίσματα που λαμβάνει ένα Ρουμανικό νομικό πρόσωπο από μία Ρουμανική εταιρεία υπόκεινται σε φόρο παρακράτησης της τάξης του 10%. Μετά την προσχώρηση της Ρουμανίας στην Ε.Ε., τα μερίσματα που πληρώνονται από ένα Ρουμανικό νομικό πρόσωπο σε μία άλλη Ρουμανική εταιρεία δεν θα υπόκεινται σε φόρο στην περίπτωση όπου ο δικαιούχος κατέχει τουλάχιστον το 25% του μετοχικού κεφαλαίου του προσώπου που πληρώνει τα μερίσματα για μία περίοδο 2 ετών το λιγότερο ( title II & III). 11

13 2.3. Φόρος Προστιθέμενης Αξίας Τυπικοί και μειωμένοι συντελεστές Φ.Π.Α Ο τυπικός συντελεστής Φ.Π.Α. είναι 19%. Ένας χαμηλότερος συντελεστής της τάξης του 9% επιβάλλεται στις ημερήσιες εφημερίδες, τα περιοδικά, τα βιβλία, τα φόρμα κα, τα ξενοδοχειακά καταλύματα κλπ, ενώ παράλληλα αρκετές δημόσιες υπηρεσίες εξαιρούνται από τον Φ.Π.Α. Οι εξαγωγές από τη Ρουμανία εξαιρούνται επίσης από τον Φ.Π.Α., ενώ για τις εισαγωγές ο Φ.Π.Α. θα πρέπει να πληρώνεται από πριν στις τελωνειακές αρχές, προτού τα αγαθά εισέλθουν στη Ρουμανία. Σε περίπτωση που πληρούνται ορισμένα κριτήρια, ο Φ.Π.Α. από εισαγωγές μπορεί να εγγραφεί ως εισροή και ως εκροή, χωρίς να πληρωθεί στις τελωνειακές αρχές ( article.php3?article_id=2334&page_nr=1, all about VAT). Εγγραφή για σκοπούς Φ.Π.Α. Οι εταιρείες με ετήσιο κύκλο εργασιών μικρότερο από RON δεν απαιτείται να εγγραφούν για σκοπούς Φ.Π.Α. Εντούτοις, έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν εγγραφή στον Φ.Π.Α., αλλά από τη στιγμή που θα εγγραφούν στον Φ.Π.Α., οι οντότητες δεν μπορούν να απαλλαχθούν από τον Φ.Π.Α., ακόμη και εάν μετά την εγγραφή τους οι φορολογητέες συναλλαγές τους πέσουν κάτω από τα RON. Οι οντότητες μη κάτοικοι, οι οποίες παρέχουν κάποια υπηρεσία ή προμηθεύουν κάποιο αγαθό, το οποίο υπόκειται σε Φ.Π.Α. θα πρέπει επίσης να εγγραφούν για σκοπούς Φ.Π.Α. προκειμένου να χρεώνουν Φ.Π.Α. διορίζοντας έναν οικονομικό αντιπρόσωπο. Η αδυναμία συμμόρφωσης με αυτή την υποχρέωση θα προκαλέσει αδυναμία χρέωσης Φ.Π.Α. ο οποίος θα παρακρατηθεί και θα πληρωθεί από τον δικαιούχο ( article.php3?article_id=2334&page_nr=1, all about VAT). Μηχανισμός αντίστροφης χρέωσης. Ο μηχανισμός αντίστροφης χρέωσης ισχύει για συναλλαγές που σχετίζονται με μεταλλικά απόβλητα, τμήματα γης, κτίρια, ξυλεία και ζώα. Για αυτούς τους τύπους συναλλαγών το πρόσωπο που πληρώνει και ο παραλήπτης θα εγγράψουν τον οφειλόμενο Φ.Π.Α. τόσο ως Φ.Π.Α. εισροής όσο και ως Φ.Π.Α. εκροής, χωρίς να πληρωθεί πραγματικά το ποσό στον παραλήπτη. Ημερομηνία πληρωμών Οι εταιρείες με ετήσιο κύκλο εργασιών μέχρι ευρώ πληρώνουν τον Φ.Π.Α. σε τρίμηνη βάση, ενώ εκείνες που υπερβαίνουν αυτό το όριο πληρώνουν τον Φ.Π.Α. μηνιαίως. Οι ημερομηνίες πληρωμών για τον Φ.Π.Α. είναι η 25η ημέρα του επόμενου μήνα / τριμήνου στο οποίο αναφέρεται η δήλωση του Φ.Π.Α. 12

14 Επιστροφή των εισροών Φ.Π.Α. Ο Φ.Π.Α. εισροών θα μπορούσε να αντισταθμιστεί ως ακολούθως: Μέσω συμψηφισμού με το ποσό που παραμένει απλήρωτο από την δήλωση του προηγούμενου μήνα ή τις δηλώσεις των επόμενων μηνών, όποια περίπτωση ισχύει, χωρίς να είναι απαραίτητη η προηγούμενη έγκριση των οικονομικών αρχών, Μέσω συμψηφισμού με άλλους φόρους που οφείλονται, ή Με επιστροφή Τελωνειακοί Φόροι και Φόροι Πολυτελείας Οι τελωνειακοί δασμοί επιβάλλονται στα εισαγόμενα αγαθά και οι συντελεστές των δασμών αυτών καθορίζονται από το εισαγωγικό δασμολόγιο της Ρουμανίας. Τα αγαθά που εισάγονται από την Ε.Ε. ή από χώρες - μέλη της CEFTA (Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου Κεντρικής Ευρώπης) εξαιρούνται από τους τελωνειακούς δασμούς. Οι φόροι πολυτελείας είναι ειδικοί φόροι κατανάλωσης, οι οποίοι επιβάλλονται σε συγκεκριμένα εγχώρια ή εισαγόμενα αγαθά πολυτελείας, με συντελεστές που ορίζονται από το νόμο ( all about VAT) Φορολογία Αντιπροσωπειών Μία αντιπροσωπεία αλλοδαπής εταιρείας υπόκειται σε φόρο που αντιπροσωπεύει το ισάξιο σε RON των ευρώ. Ο εν λόγω φόρος πληρώνεται σε δύο ισόποσες δόσεις, την 20η Ιουνίου και την 20η εκεμβρίου κάθε χρόνου Φορολογία Φυσικών Προσώπων Εισόδημα που υπόκειται σε φορολογία Τα ακόλουθα εισοδήματα των φυσικών προσώπων υπόκεινται σε φορολόγηση: Μισθοί Συντάξεις Εισόδημα από ανεξάρτητες δραστηριότητες Εισόδημα από πνευματικά δικαιώματα Εισόδημα που προκύπτει από την ενοικίαση κινητής και ακίνητης περιουσίας Εισόδημα που προκύπτει από επενδύσεις (τόκοι, μερίσματα, κεφαλαιουχικά κέρδη από την πώληση μετοχών ή ακίνητης περιουσίας) Εισόδημα από βραβεία και τυχερά παιχνίδια 13

15 Φορολογικοί συντελεστές Από την 1η Ιανουαρίου 2005 ο προηγούμενος προοδευτικός φόρος (που κυμαινόταν μεταξύ 18% και 40%) καταργήθηκε. Με τις εξαιρέσεις που παρατίθενται πιο κάτω, επί του παρόντος όλα τα εισοδήματα που λαμβάνονται από φυσικά πρόσωπα υπόκεινται σε ένα σταθερό φόρο της τάξης του 16%. Για εισοδήματα από μισθούς υπάρχουν προσωπικές εκπτώσεις που επιτρέπονται από το νόμο. Οι φορολογούμενοι επίσης επιτρέπεται να αφαιρέσουν την ασφάλιση για προαιρετικές επαγγελματικές συντάξεις (μέχρι 200 ευρώ / έτος) και τις συνεισφορές στις συντεχνίες. Το 2% του φόρου επί των μισθών μπορεί να διατεθεί για την υποστήριξη μη κερδοσκοπικών οργανισμών (Baker Tilly Klitou, 2006, 14). Οι συντάξεις υπόκεινται σε φορολογία μόνο εάν υπερβαίνουν τα 900 RON, για το συγκεκριμένο ποσό που υπερβαίνει αυτό το όριο. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες δεν δικαιούνται οποιεσδήποτε προσωπικές εκπτώσεις, ενώ για εισοδήματα που αποκτήθηκαν από πνευματικά δικαιώματα υπάρχουν αφαιρούμενα έξοδα που φτάνουν το 40% ή το 50%, ανάλογα με τον τύπο της δραστηριότητας. Τα αφαιρούμενα έξοδα παρέχονται και στην περίπτωση των εισοδημάτων που προέρχονται από ενοικιάσεις (25%). Εισοδήματα που προκύπτουν από επενδύσεις, θα φορολογούνται ως ακολούθως: Τόκοι 10% Κεφαλαιουχικά κέρδη από την πώληση μετοχών 16% στην περίπτωση που οι μετοχές πωλήθηκαν μέσα σε 1 χρόνο από την ημερομηνία αγοράς τους, ή 1% για μετοχές οι οποίες κατέχονται για τουλάχιστον 1 χρόνο. Πώληση ακίνητης περιουσίας 10% (εκτός από ακίνητη περιουσία που αποκτήθηκε από το κράτος, κατοικίες που κατέχονται για περισσότερα από 3 χρόνια ή ακίνητη περιουσία που κληρονομήθηκε ή δωρίθηκε από στενούς συγγενείς. Εισοδήματα που προκύπτουν από βραβεία και τυχερά παιχνίδια φορολογούνται μόνο εάν υπερβαίνουν το 600 RON / ημέρα / άτομο που πληρώνει. Πέραν αυτού του ποσού, τα βραβεία θα φορολογούνται με 16%, ενώ τα εισοδήματα που προέρχονται από τυχερά παιχνίδια φορολογούνται με 20% για εισοδήματα που δεν υπερβαίνουν τα 10,000 RON, και 25% για εκείνα που υπερβαίνουν τα 10,000 (Baker Tilly Klitou, 2006, 15) Τοπικοί Φόροι Φόροι επί κτιρίων Για φυσικά πρόσωπα ο φόρος επί των κτιρίων εξαρτάται από τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή τους, την επιφάνεια τους και την τοποθεσία τους. Εκτός και αν έχει ενοικιαστεί, τα πρόσωπα που κατέχουν περισσότερα από ένα κτίρια κατάλληλα για κατοίκηση υπόκεινται σε ένα αυξημένο φόρο, αντίστοιχα 15% αύξηση για δεύτερο κτίριο, 50% για τρίτο κτίριο, 75% για τέταρτο κτίριο και 100% για πέμπτο και επόμενα κτίρια. Για νομικά πρόσωπα το ποσό του φόρου κυμαίνεται μεταξύ 0,5% και 1%της λογιστικής αξίας του κτιρίου. 14

16 Φόροι επί γης Ο φόρος στη γη επίσης ποικίλει ανάλογα με την επιφάνεια, την τοποθεσία και τον τύπο γης Φορολογία μη κατοίκων Για εισοδήματα που προκύπτουν από μισθούς και άλλα εισοδήματα παρόμοιας φύσης, τα φυσικά πρόσωπα μη κάτοικοι υπόκεινται σε φορολογία στη Ρουμανία (με ένα σταθερό συντελεστή της τάξης του 16%), στην περίπτωση που οποιαδήποτε από τις πιο κάτω συνθήκες ικανοποιείται: Ο μη κάτοικος είναι παρών στη Ρουμανία για πάνω από 183 ημέρες κατά τη διάρκεια μιας περιόδου 12 μηνών. Ο μισθός πληρώνεται από ή εκ μέρους ενός εργοδότη κατοίκου. Ο μισθός αντιπροσωπεύει ένα αφαιρετέο έξοδο μίας Ρουμανικής μόνιμης εγκατάστασης / υποκαταστήματος. Για συντάξεις, εισοδήματα από ενοικιάσεις και κεφαλαιουχικά κέρδη από την πώληση μετοχών ή ακίνητης περιουσίας δεν ισχύουν κάποιοι ειδικοί κανόνες για τους μη κατοίκους, οι οποίοι φορολογούνται το ίδιο με τους Ρουμάνους κατοίκους (παρακαλώ δείτε πιο πάνω γιο λεπτομέρειες). Νομικά πρόσωπα μη κάτοικοι Τα μερίσματα, οι τόκοι, η προμήθειες και τα δικαιώματα που λαμβάνονται από ένα νομικό πρόσωπο μη κάτοικο υπόκεινται σε φορολογία στη Ρουμανία είτε με συντελεστές που καθορίζονται από τον εγχώριο νόμο, είτε με τους συντελεστές που καθορίζονται από τη συνθήκη αποφυγής της διπλής φορολογίας (παρακαλώ δείτε πιο πάνω στα φυσικά πρόσωπα μη κατοίκους). Προϋπόθεση για να ισχύσει η φορολογική συνθήκη είναι η υποβολή ενός πιστοποιητικού φορολογικής κατοικίας στη Ρουμανική οντότητα που πληρώνει αυτά τα εισοδήματα. Τα μερίσματα που πληρώνονται από μία Ρουμανική εταιρεία σε μία άλλη νομική οντότητα που διαμένει σε μία χώρα της Ε.Ε. θα είναι απαλλαγμένα από φόρο όταν η Ρουμανία προσχωρήσει στην Ε.Ε. με την προϋπόθεση ότι η τελευταία κρατά τουλάχιστον το 25% των μετοχών της Ρουμανικής οντότητας, για μία περίοδο 2 ετών το λιγότερο. Οι υπηρεσίες που παρέχονται στη Ρουμανία υπόκεινται επίσης σε φορολογία, με αναλογία 16%, ενώ τα κεφαλαιουχικά κέρδη που προκύπτουν την πώληση ακίνητης περιουσίας που βρίσκεται στη Ρουμανία υπόκεινται σε φόρο της τάξης του 16% (Baker Tilly Klitou, 2006, 16-17). 15

17 3. Λογιστικό πλαίσιο - Χρηματοοικονομική πληροφόρηση ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ & ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΠΧΠ 3.1. Παρελθόν και παρόν Η χρηματοοικονομική πληροφόρηση στη Ρουμανία χρειάστηκε αρκετό χρόνο για να αναπτυχθεί μιας και η υιοθέτηση οικονομίας ελεύθερου εμπορίου έγινε το Την πρώτη περίοδο, οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις παρείχαν πληροφορίες σε κυβερνητικές αρχές και όχι σε επενδυτές, διαχειριστές, οικονομικά όργανα αλλά ούτε και σε άλλους ενδιαφερόμενους χρήστες όπως είναι συνηθέστερο. Η υποβολή χρηματοοικονομικών καταστάσεων (και λογαριασμών γενικότερα) στη Ρουμανία τείνει περισσότερο στον τύπο απ' ότι στην ουσία. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να παραβλέπεται αν οι αριθμοί απεικονίζουν την ακριβή οικονομική θέση της οντότητας και τα αποτελέσματα από τις δραστηριότητες τις. Κατά το πέρασμα των τελευταίων ετών υπάρχει ουσιαστική αλλαγή στην χρηματοοικονομική πληροφόρηση και στις απαιτήσεις ελέγχου στη Ρουμανία. Στο τέλος έτους 2006 έγιναν περαιτέρω αλλαγές με τη νέα νομοθεσία και τους κανονισμούς που μπήκαν σε ισχύ. Η νέα νομοθεσία προσπαθεί να εισαγάγει απαιτήσεις στις λογιστικές διαδικασίες και την χρηματοοικονομική πληροφόρηση που είναι σύμφωνα με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η κύρια νομοθεσία αυτήν την περίοδο που ρυθμίζει τη λογιστική και την οικονομική πληροφόρηση περιλαμβάνει τον λογιστικό νόμο 82/1991, που αναδημοσιεύθηκε το 2005, και το Υπουργικό διάταγμα 1752/2005 (Υ. 1752) τροποποιημένο από το Υπουργικό διάταγμα 2001/2006 (Υ. 2001/2006). Ο λογιστικός νόμος 82/1991 παρουσιάζει τις απαιτήσεις του γενικού λογιστικού πλαισίου για τις Ρουμανικές επιχειρήσεις και το Υ καλύπτει την υποβολή χρηματοοικονομικών καταστάσεων και άλλες σχετικές απαιτήσεις. Οι διατάξεις του ιατάγματος 1752 απεικονίζουν τις ισχύουσες ευρωπαϊκές οδηγίες, δηλαδή την Οδηγία IV για αυτόνομες οικονομικές καταστάσεις και την Οδηγία VII για ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις. Συνοπτικά η νομοθεσία υποβολής οικονομικών εκθέσεων απαιτεί τα εξής: έγκριση για την συμμόρφωση των Λογιστικών Κανονισμών με τις Ευρωπαϊκές οδηγίες - Υπουργικό ιάταγμα 1752/2005 (Υ. διαταγή 1752/2005) στη συνέχεια τροποποιημένο από το Υ. 2001/2006 συμμόρφωση των Λογιστικών Κανόνων με τα ιεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης ( ΠΧΠ) και τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες - Υπουργικό ιάταγμα 907/2005 (Υ.Π 907/2005) 16

18 εφαρμογή των ιεθνών Λογιστικών Προτύπων (IAS) - Υπουργική ιαταγή 1121/2006 (Υ. 1121/2006). 3.2 Πηγές λογιστικών αρχών Βασική πηγή όπως προαναφέρθηκε είναι ο Λογιστικός νόμος 82/1991, που αναδημοσιεύθηκε τον Ιανουαρίου Σύμφωνα με αυτόν, είναι υποχρεωτικό για όλα τα νομικά πρόσωπα να κρατούν λογιστικά αρχεία στη ρουμανική γλώσσα και το εθνικό νόμισμα της Ρουμανίας. Για λόγους εσωτερικής πληροφόρησης, οι επιχειρήσεις μπορούν επιλέξουν ένα άλλο νόμισμα για τις οικονομικές καταστάσεις τους. Τα νομικά ή τα φυσικά πρόσωπα πρέπει να κρατούν γραπτά τα στοιχεία όλων των συναλλαγών και να καταγράφουν τις συναλλαγές τους στα λογιστικά βιβλία τους. Τα αρχεία που απαιτούνται από τον Λογιστικό Νόμο περιλαμβάνουν: Εγγραφές ημερολογίου, καταστάσεις αποθεμάτων (βασισμένο σε μια ετήσια απογραφή των περιουσιακών στοιχείων και των στοιχείων του παθητικού), και Γενικό καθολικό (βασισμένο στην ανάλυση των λογιστικών πληροφοριών από τα λογιστικά έγγραφα ή τις εγγραφές ημερολογίου). Τα βιβλία και τα αρχεία λογιστικής μπορούν να είναι χειρόγραφα ή μηχανογραφημένα και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως στοιχεία στο δικαστήριο και υπόκειται σε έλεγχο από το Ρουμανικό Φορολογικό όργανο και τις δικαστικές αρχές. Οι λογιστές πρέπει να προετοιμάζουν ένα ισοζύγιο από τα Γενικά Καθολικά σε ετήσια βάση ώστε αυτό να είναι η βάση για την προετοιμασία των περιοδικών χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Οι Λογιστικοί Κανόνες απαιτούν ένα συγκεκριμένο αρχείο λογαριασμών καθώς και ένα συγκεκριμένο περιεχόμενο και δομή για τις προς κοινοποίηση Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις. Από 1 Ιανουαρίου 2006, το Υ. 1752/2005 παρέχει την βάση εφαρμογής που αναλύεται από δύο συνοδευτικούς κανονισμούς: Λογιστική ρύθμιση για τη συμμόρφωση με την 4η Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (AR4) και Λογιστική ρύθμιση για τη συμμόρφωση με την 7η Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (AR7). Το Υ. 1752/2005, εφαρμόσιμο από την 1η Ιανουαρίου 2006, σε συνδυασμό με τις Λογιστικές ρυθμίσεις της Ε.Ε καθορίζει, λεπτομερειακά τη συγκεκριμένη μορφή και περιεχόμενο των ετήσιων οικονομικών εκθέσεων, τις αρχές που διέπουν την τήρηση των λογαριασμών, τις αρχές και τους κανόνες αξιολόγησης, τους κανόνες προετοιμασίας, έγκρισης, ελέγχου και δημοσίευσης των ετήσιων οικονομικών εκθέσεων ( 2007). 3.3 Θεμελιώδεις έννοιες Η διαταγή 1752/2005 Προσπαθεί να καλύψει νομοθετικά την υποβολή οικονομικών εκθέσεων για οντότητες όλων των μεγεθών, με το διαφορετικό επίπεδο κοινοποιηθέντων πληροφοριών ανάλογα με το μέγεθος και το επίπεδο δημόσιου ενδιαφέροντος. 17

19 Η διαταγή 1752/2005 ορίζει ότι ισχύουν οι ακόλουθες γενικές αρχές: Αρχή του δεδουλευμένου - οι συναλλαγές και άλλα λογιστικά γεγονότα αναγνωρίζονται στον χρόνο που προκύπτουν, εισάγονται στα λογιστικά βιβλία και εμφανίζονται στις οικονομικές εκθέσεις της σχετικής περιόδου. Αληθινή και δίκαιη εικόνα - οι ετήσιες οικονομικές εκθέσεις ετοιμάζονται με σκοπό να δώσουν μια αληθινή και δίκαιη άποψη των περιουσιακών στοιχείων, των υποχρεώσεων, της οικονομικής θέσης και της κατάστασης αποτελεσμάτων μιας οντότητας. Συγκριτικά στοιχεία πρέπει να κοινοποιούνται για όλες τις εκθέσεις που προετοιμάζονται. ρώσα Οικονομική Μονάδα - η οντότητα θεωρείται ότι λειτουργεί ομαλά και έχει βιώσιμη οικονομική δραστηριότητα. Εάν η αρχή αυτή δεν ισχύει και η ιεύθυνση το γνωρίζει αυτό, τότε υπάρχει αμφιβολία για τη δυνατότητα της οντότητας να συνεχίσει τις δραστηριότητές της. Αυτό πρέπει να κοινοποιείται στις επεξηγηματικές σημειώσεις. Συνέπεια - πρέπει να υπάρχει εφαρμογή των κανόνων αξιολόγησης και να τηρείται με συνέπια από χρόνο σε χρόνο. Σύνεση - συγκεκριμένα: Μόνο τα κέρδη που γίνονται κατά την ημερομηνία των ισολογισμών πρόκειται να συμπεριληφθούν. Περιλαμβάνει όλες τις υποχρεώσεις που έγιναν το τρέχων οικονομικό έτος ή τα προγενέστερα έτη, ακόμα κι αν αυτές οι υποχρεώσεις έγιναν γνωστές μεταξύ της ημερομηνίας ισολογισμών και της ημερομηνίας ολοκλήρωσης της προετοιμασίας τους. Όλες οι αποσβέσεις (αναπροσαρμογές αξίας) πρόκειται να συμπεριληφθούν ανεξάρτητα εάν το αποτέλεσμα για το οικονομικό έτος είναι ζημία ή κέρδος. Ανεξαρτησία τα έσοδα και οι δαπάνες του οικονομικού έτους καταγράφονται ανεξάρτητα από την ημερομηνία της παραλαβής ή της πληρωμής. ιαχωρισμός - τα στοιχεία της περιουσίας και των υποχρεώσεων εκτιμούνται χωριστά. Το ισοζύγιο ανοίγματος για κάθε οικονομικό έτος πρέπει να αντιστοιχεί στο ισοζύγιο κλεισίματος του προηγούμενου για τους λογαριασμούς του ισολογισμού. Μη συμψηφισμός εν επιτρέπεται ο συμψηφισμός μεταξύ των στοιχείων του ενεργητικού και του παθητικού την περίοδο που κλείνει ο τελικός ισολογισμός. Οικονομική ουσία και πραγματικότητα των γεγονότων Πρέπει να υπολογίζονται οι Λογιστικές αξίες και συναλλαγές και όχι μόνο η νομική μορφή ή/και η ουσία. ( 2007) Οποιεσδήποτε διαφορές από τις ανωτέρω αρχές αναγνωρίζονται ως εξαιρετικές και είναι απαραίτητο να κοινοποιούνται στις επεξηγηματικές σημειώσεις δείχνοντας τον λόγο για την μη τήρηση τους και την επίδραση τους στην κοινοποίηση της λογιστικής αξίας των στοιχείων του ενεργητικού και του παθητικού, την οικονομική θέση και τα αποτελέσματα της περιόδου. 18

20 3.4 Μέθοδοι αποτίμησης και Λογιστικές αρχές H διαδικασία της αποτίμησης χρησιμοποιεί κυρίως την τιμή αγοράς ή το κόστος παραγωγής. Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, η συμβολική αξία και η εύλογη αξία (συμπεριλαμβανομένων των ανατιμήσεων) μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Η διαταγή 1752/2005 αναφέρει ότι τα στοιχεία του ενεργητικού και του παθητικού θα πρέπει να εκτιμηθούν σύμφωνα με το περιεχόμενο αυτής της διαταγής και τους κανόνες που εκδίδονται από το Υπουργείο οικονομικών. Οι λογιστικοί κανόνες έχουν ως σκοπό να απεικονίσουν τις τιμές κόστους, η «εύλογη αξία» πρέπει επίσης να εξετάζεται για την διατύπωση της λογιστικής αξίας που παρουσιάζεται στις ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις. Αυτό περιλαμβάνει και τις ανατιμήσεις των ενσώματων παγίων. Είναι ενδεδειγμένο ότι η διαδικασία της αποτίμησης πρέπει να γίνεται από έναν επαγγελματία εκτιμητή (δηλ. ένα μέλος ενός σχετικού επαγγελματικού σώματος με την εθνική ή διεθνή αναγνώριση) ( section II). Η διαταγή 1752/2005 περιλαμβάνει οδηγίες σχετικά με τις μεθόδους αποτίμησης και τις λογιστική αρχές που απαιτούνται για την τήρηση των οικονομικών αρχείων και προετοιμασία των ετήσιων οικονομικών δηλώσεων. εν υπάρχει καμία άμεση αναφορά στα διεθνή λογιστικά πρότυπα υποβολής εκθέσεων ( ΠΧΠ) στη διαταγή 1752/2005 ή τους συνοδευτικούς κανονισμούς (AR4 και AR7). Υπάρχει ομοιότητα σε πολλά σημεία με τα ΠΧΠ σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς 4 και 7, και αυτό μπορεί να αποδειχθεί, (αν και δεν υπάρχει καμία οριστική καθοδήγηση), ότι όπου απαιτείται περαιτέρω καθοδήγηση, τα ΠΧΠ θα μπορούσαν να αναφερθούν για την λογιστική πολιτική των κοινοποιήσεων που χρησιμοποιηθεί στις σημειώσεις των οικονομικών καταστάσεων. Σε πολλά σημεία τα ΠΧΠ θα παράσχουν τις περαιτέρω οδηγίες σχετικά με τις μεθόδους αξιολόγησης και τις πολιτικές λογιστικής ( section II) Κοινοποίηση, έκθεσης και απαιτούμενα αρχεία Η διαταγή 1752/2005 κάνει διαχωρισμό μεταξύ των οντοτήτων που εκπληρώνουν τις απαιτήσεις υποβολής ολοκληρωμένων οικονομικών καταστάσεων και τις οντότητες που μπορούν να συμπληρώσουν συμπυκνωμένες οικονομικές καταστάσεις. Η διαφοροποίηση αυτή γίνεται με «κριτήρια μεγέθους». Τα κριτήρια αυτά είναι για μεμονωμένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις: Σύνολο περιουσιακών στοιχείων EUR 3,650,000, Ετήσιος κύκλος εργασιών EUR 7,300,000, και Μέσος αριθμός υπαλλήλων 50. Για ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις : Σύνολο περιουσιακών στοιχείων - EUR , Ετήσιος κύκλος εργασιών - EUR