ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΠΟΓΙΑΤΖΟΓΛΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ: ΜΙΖΑΣ ΧΑΡΙΛΑΟΣ

Transcript

1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «Το σύστημα ανοικτού λογισμικού Web OS Web Desktop EyOS» ΜΠΟΓΙΑΤΖΟΓΛΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ: ΜΙΖΑΣ ΧΑΡΙΛΑΟΣ ΣΥΝΕΠΙΒΛΕΠΩΝΤΕΣ: ΔΡ. ΡΑΝΤΟΣ ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΟΣ, ΔΡ. ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΚΑΒΑΛΑ 2011

2 Περιεχόμενα ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ CLOUD COMPUTING ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ CLOUD COMPUTING ΠΛΕΟΝΕΚΤΉΜΑΤΑ ΤΟΥ CLOUD COMPUTING ΜΟΝΤΕΛΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ WEB DESKTOP ΙΣΤΟΡΙΚΆ ΣΤΟΙΧΕΊΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ WEB DESKTOP ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ WEB DESKTOPS DESKTOPTWO CLOUDME EYEOS G.ho.st GLIDE OS NETVIBES ONLINE OS ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ TOY EYEOS ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ EYEOS ΔΟΜΗ ΚΑΙ API ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ EYEOS ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ MICROSOFT ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ DEBIAN (UBUNTU FAMILY) ΟΔΗΓΙΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ MAC ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ EYEOS ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ MENU ΚΑΙ ΣΥΝΤΟΜΕΥΣΕΩΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ EyeOS

3 3.1 ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΧΡΗΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗ ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗ ΣΤΟ EYEOS SELECT USER ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΟΜΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΧΡΗΣΗ ΣΤΟ ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΠΟΙΗΣΗ NAVIGATOR ΓΙΑ ΤΟ ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ RSS READER ΓΙΑ ΤΟ ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΝΕΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΜΕΣΩ WEB ΧΕΙΡΟΚΙΝΗΤΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΜΙΑΣ ΝΕΑΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ EYEOS SCIENTIFIC CALCULATOR TRANSLATOR (ΑΓΓΛΟΕΛΛΗΝΙΚΟ / ΕΛΛΗΝΟΑΓΓΛΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ) WEATHER WIDGET (WIDGET ΚΑΙΡΟΥ) ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

4 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι τεράστιες ανάγκες που έχουν δημιουργηθεί στην εποχή μας για χρήση πολλαπλών εφαρμογών από οπουδήποτε (mobile) και το τεράστιο κόστος αυτών οδήγησε στη δημιουργία μεγάλων κέντρων δεδομένων. Τα κέντρα αυτά προσφέρουν οικονομικές υπηρεσίες και την ευελιξία να πληρώνει ο χρήστης μόνο ότι χρησιμοποιεί. Το cloud computing είναι μία έννοια η οποία αναφέρετε σε υπηρεσίες που φιλοξενούνται στο διαδίκτυο και μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους χρήστες μέσω του internet, οπότε δεν υπάρχει η ανάγκη για τοπικούς εξυπηρετητές (servers). Από το cloud computing έχουν επωφεληθεί τόσο εταιρίες όσο προγραμματιστές και απλοί χρήστες. Όλοι οι παραπάνω μπορούν να έχουν πρόσβαση σε μεγάλη υπολογιστική ισχύ χωρίς να επενδύουν ποσά για εξοπλισμό. Ένα web Desktop ή webtop είναι ένα περιβάλλον desktop ενσωματωμένο συνήθως σε ένα web browser στο οποίο ό χρήστης έχει πρόσβαση από οποιαδήποτε συσκευή (προσωπικός υπολογιστής, κινητό τηλέφωνο, tablet) μέσω διαδικτύου. Τα web desktops παρέχουν στο χρήστη ένα περιβάλλον εργασίας παρόμοιο με αυτό των windows, mac, ή ενός graphical user interface των συστήματαων unix και linux. Το eyeos είναι μία ανοιχτή διαδικτυακή επιφάνεια εργασίας (open source web desktop) η οποία στοχεύει στη συνεργασία και επικοινωνία των χρηστών. Είναι βασισμένη στο cloud computing και έχει χαρακτηριστεί ως ένα από τα μεγαλύτερα έργα Ανοικτού Λογισμικού στην Ευρώπη. Οι χρήστες της κοινότητας του eyeos ξεπερνούν το ένα εκατομμύριο ανά την υφήλιο, συμβάλλοντας στη δημιουργία νέων εφαρμογών και στην αναβάθμιση και ανάπτυξη του συστήματος. Η εγκατάσταση του eyeos σε έναν υπολογιστή δεν απαιτεί ιδιαίτερες γνώσεις, αφού γίνεται εύκολα και γρήγορα σε μια πληθώρα λειτουργικών συστημάτων (Microsoft Windows, MAC OS ή Linux). Το eyeos έχει μία μεγάλη συλλογή εφαρμογών οι οποίες είναι διαθέσιμες μέσω του ιστοχώρου (site) του ( Η εγκατάσταση των εφαρμογών αυτών μπορεί να γίνει γρήγορα από κάθε χρήστη του συστήματος. Το αντικείμενο της συγκεκριμένης εργασίας είναι η εγκατάσταση και παραμετροποίηση του συστήματος EyeOS καθώς και η ανάλυση του τρόπου ανάπτυξης νέων εφαρμογών. Επίσης στο πλαίσιο της πτυχιακής εργασίας αναφέρεται αναλυτικά ο τρόπος δημιουργίας και παραμετροποίησης εφαρμογών αλλά έγινε και ανάπτυξη νέων 4

5 εφαρμογών. Η δημιουργία του Scientific Calculator, μια εφαρμογή που βοηθάει στις πράξεις μαθηματικών. Επίσης του Translator, ενός μικρού λεξικού όρων πληροφορικής και τεχνολογίας από Αγγλικά σε Ελληνικά και αντίστροφα. Παράλληλα το Weather Widget, μία εξωτερική εφαρμογή η οποία έχει ενσωματωθεί στο eyeos και προβάλει πενθήμερη ανάλυση καιρικών φαινομένων της εκάστοτε επιλεγμένης περιοχής. Πραγματοποιήθηκαν, επίσης, παραμετροποιήσεις σε δυο εφαρμογές, το RSS Reader και το Navigator. Στο RSS Reader προστέθηκαν σταθερά feeds (διευθύνσεις) για όλους τους χρήστες του ΤΕΙ Καβάλας, ενώ στο Navigator προστέθηκαν Bookmarks (διευθύνσεις) των σχολών του ΤΕΙ Καβάλας. Για τη συγκεκριμένη εργασία η εγκατάσταση και η παραμετροποίηση του eyeos έγινε σε υπολογιστή με λειτουργικό σύστημα Linux. Στα επόμενα κεφάλαια παρουσιάζονται αναλυτικά όλες οι δυνατότητες της διαδικτυακής πλατφόρμας του eyeos και η δημιουργία νέων εφαρμογών. 5

6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ CLOUD COMPUTING Το Cloud computing είναι μια υπηρεσία και όχι ένα προϊόν. Με το Cloud computing μοιράζονται μέσω διαδικτύου πληροφορίες στο λογισμικό κάθε υπολογιστή και κάθε άλλης συσκευής, όπως γίνεται με τις συνδέσεις μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος [1](Εικ.1.1). Η εξέλιξη της τεχνολογίας αλλά και οι ανάγκες των χρηστών και των εταιριών, τους ανάγκασε να μεταβούν σε εφαρμογές client-server (πελάτη - εξυπηρετητή) και να ξεφύγουν από αυτές του personal computer. Αυτό είχε ως φυσική εξέλιξη σταδιακά να μεταφέρουν τη λειτουργία των εφαρμογών στο cloud και την ένταξή τους σε αυτό χρησιμοποιώντας web based εφαρμογές (εφαρμογές βασισμένες στο διαδίκτυο). Εικόνα 1.1 Διάγραμμα επισκόπησης του Cloud Computing 6

7 Το cloud computing είναι μια υπηρεσία που παρέχει στο λογισμικό κάθε συσκευής πρόσβαση σε δεδομένα και υπηρεσίες αποθήκευσης δίχως να απαιτείται η γνώση, από τον τελικό χρήστη, της φυσικής θέσης και διαμόρφωσης του συστήματος που παρέχει τις υπηρεσίες. Η έννοια του cloud computing καλύπτει μια διαρκή ανάγκη των τεχνολογιών της πληροφορικής (IT-information Technologies). Είναι ένας τρόπος να αυξηθεί η χωρητικότητα ή να προστεθούν δυνατότητες άμεσης ανταπόκρισης (on the fly) των συσκευών, χωρίς να επενδυθούν χρήματα σε νέες υποδομές, κατάρτιση νέου προσωπικού ή χορήγηση αδειών για νέο λογισμικό. Το Cloud computing περιλαμβάνει τη δυνατότητα οποιασδήποτε συνδρομής ή της υπηρεσίας pay-per-use (πληρωμή με κάθε χρήση) με στόχο την επέκταση των υπαρχόντων δυνατοτήτων των τεχνολογιών της πληροφορικής (ΙΤ) σε πραγματικό χρόνο μέσω του διαδικτύου. Περιγράφει ένα νέο μοντέλο παράδοσης υπηρεσιών που βασίζονται στα πρωτόκολλα του Διαδικτύου τα οποία τροφοδοτούνται κλιμακωτά, δυναμικά και συχνά εικονικά (dynamically, scalable and often virtualized) [2][3]. Οι πάροχοι του Cloud computing προσφέρουν εφαρμογές μέσω του Διαδικτύου, οι οποίες είναι προσβάσιμες μέσω ενός προγράμματος είτε περιήγησης στο Web είτε εφαρμογής εγκατεστημένης στον εκάστοτε υπολογιστή[4]. Οι περισσότερες εταιρίες χρησιμοποιούν λογισμικό το οποίο καταχωρεί τα δεδομένα σε διακομιστές απομακρυσμένης τοποθεσίας. Σε ορισμένες περιπτώσεις και οι ίδιες οι εφαρμογές βρίσκονται σε ένα απομακρυσμένο κέντρο δεδομένων και χρησιμοποιούνται ως συντομεύσεις από όλους τους χρήστες ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ CLOUD COMPUTING Ο όρος σύννεφο (cloud) χρησιμοποιείται ως μεταφορά για το Διαδίκτυο[5]. Είναι βασισμένο στο σχέδιο σύννεφο που χρησιμοποιήθηκε στο παρελθόν για να αντιπροσωπεύει το τηλεφωνικό δίκτυο, και στη συνέχεια να απεικονίσει το Διαδίκτυο σε διαγράμματα δικτύου υπολογιστών. Το Cloud computing είναι μια φυσική εξέλιξη της ευρείας υιοθέτησης της εικονικοποίησης (virtualization), αρχιτεκτονικής serviceoriented και της πληροφορικής χρησιμότητας. Οι λεπτομέρειες που αντλούνται από τους τελικούς χρήστες, οι οποίοι δεν έχουν ανάγκη εμπειρίας στον έλεγχο και στην τεχνολογική υποδομή του σύννεφου που τους στηρίζει. Η βασική ιδέα του cloud computing χρονολογείται από τη δεκαετία του 1960, όταν ο John McCarthy αποφάνθηκε ότι η πληροφορική μπορεί κάποια μέρα να οργανωθεί προς δημόσιο 7

8 όφελος. Σχεδόν όλα τα σύγχρονα χαρακτηριστικά του cloud computing όπως η ελαστική διάταξη, η σύγκριση με την βιομηχανία ηλεκτρικής ενέργειας και η χρήση δημοσίων, ιδιωτικών, κυβερνητικών και κοινωνικών μορφών αναλύονται στο βιβλίο του Douglas Parkhill το 1966 [6][7][8]. Ο πραγματικός όρος "σύννεφο" δανείζεται από την τηλεφωνία στις εν λόγω εταιρείες τηλεπικοινωνιών, οι οποίες μέχρι τη δεκαετία του 1990 προσφέρανε κυκλώματα δεδομένων από σημείο σε σημείο, άρχισαν να προσφέρουν υπηρεσίες Virtual Private Network (VPN) εφάμιλλης ποιότητας των υπαρχόντων υπηρεσιών, αλλά με πολύ χαμηλότερο κόστος. Για την μετάβαση και την εξισορρόπηση της χρήσης του δικτύου χρησιμοποίησαν το συνολικό εύρος ζώνης του δικτύου τους πιο αποτελεσματικά. Το σύμβολο σύννεφο χρησιμοποιήθηκε για να υποδηλώνει το σημείο οριοθέτησης μεταξύ αυτού που είχε την ευθύνη του παρόχου με εκείνη που είχε την ευθύνη του χρήστη. Το Cloud computing επεκτείνει το όριο αυτό για την κάλυψη των διακομιστών (servers), καθώς και της υποδομής του δικτύου. Το dot-com bubble και Amazon έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη του cloud computing με τον εκσυγχρονισμό τους. Τα κέντρα δεδομένων τους, όπως και τα περισσότερα δίκτυα υπολογιστών, χρησιμοποιούσαν μόλις το 10% της χωρητικότητάς τους ανά πάσα στιγμή για να αφήσουν περιθώρια για περιστασιακές αιχμές. Αφού διαπίστωσαν ότι η νέα αρχιτεκτονική σύννεφο οδήγησε σε σημαντικές εσωτερικές βελτιώσεις της αποτελεσματικότητας με τις οποίες κινούνται πιο γρήγορα, θα μπορούσαν να προσθέσουν νέες λειτουργίες πιο γρήγορα και πιο εύκολα. Η Amazon ξεκίνησε μια νέα προσπάθεια ανάπτυξης του προϊόντος για την παροχή του cloud computing σε εξωτερικούς πελάτες ξεκινώντας το Amazon Web Service (AWS) βασισμένο στην χρήση ηλεκτρονικών υπολογιτών το Στις αρχές του 2008, το Eucalyptus έγινε η πρώτη open-source, AWS API συμβατή πλατφόρμα για την ανάπτυξη των ιδιωτικών σύννεφων. Στις αρχές του 2008, το OpenNebula, ενισχυμένο από το ταμιευτήριο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που χρηματοδοτείται από πρόγραμμα, έγινε το πρώτο λογισμικό ανοιχτού κώδικα για την ανάπτυξη των ιδιωτικών και υβριδικών σύννεφων, και για την ομοσπονδία των συννέφων. Κατά το ίδιο έτος, οι προσπάθειες επικεντρώθηκαν στην παροχή QoS εγγυήσεων (όπως απαιτείται από το πραγματικό χρόνο για διαδραστικές εφαρμογές) cloud-based υποδομών, στο πλαίσιο της IRMOS European Commission, πρόγραμμα που χρηματοδοτείται με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον σύννεφου σε πραγματικό χρόνο. Μέχρι τα μέσα του 2008, η Gartner είδε μια ευκαιρία για το cloud computing να διαμορφώσει τις σχέσεις μεταξύ των καταναλωτών, των υπηρεσιών πληροφορικής και όσων χρησιμοποιούν 8

9 υπηρεσίες πληροφορικής και εκείνων που τα πωλούν και παρατήρησε ότι οι οργανώσεις αλλάζουν από εταιρεία σε εταιρία όπως επίσης το υλικό και τα περιουσιακά στοιχεία λογισμικού για την χρήση των υπηρεσιών με βάση τα μοντέλα. Έτσι πραγματοποιήθηκε μια προβλεπόμενη στροφή προς το cloud computing η οποία θα οδηγήσει σε δραματική αύξηση των προϊόντων πληροφορικής σε ορισμένες περιοχές και σημαντικές μειώσεις σε άλλους τομείς. Τον Ιούλιο του 2010, το OpenStack ανακοινώθηκε, προσελκύοντας περίπου 100 συνεργαζόμενες εταιρείες και πάνω από χίλιες συνεισφορές κώδικα κατά το πρώτο έτος, καθιστώντας το ως το ταχύτερα αναπτυσσόμενο δωρεάν και open source λογισμικό στην ιστορία ΠΛΕΟΝΕΚΤΉΜΑΤΑ ΤΟΥ CLOUD COMPUTING Το Cloud computing παρουσιάζει τα εξής χαρακτηριστικά: Ευελιξία (Agility): δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες να χρησιμοποιούν πλατφόρμες και εφαρμογές βασισμένες στο cloud computing ανεξάρτητα με τις τεχνολογικές υποδομές τους. Διεπαφή Προγραμματισμού Εφαρμογών (Application Programming Interface): η δυνατότητα πρόσβασης στο λογισμικό που επιτρέπει σε μηχανές να αλληλεπιδρούν. Με τον ίδιο τρόπο το λειτουργικό πρόγραμμα του χρήστη διευκολύνει την αλληλεπίδραση μεταξύ των ανθρώπων και των υπολογιστών. Τα Cloud computing συστήματα συνήθως χρησιμοποιούν διαδικτυακά προγράμματα (www World Wide Web). Κόστος (Cost): οι δαπάνες κεφαλαίου είναι περιορισμένες σε ένα δημόσιο σύννεφο και μετατρέπονται σε λειτουργικές δαπάνες[9]. Οι υποδομές συνήθως παρέχονται από τρίτους και δεν χρειάζεται να αγοραστούν και σπάνια χρειάζονται εντατικές υπολογιστικές εργασίες. Η τιμολόγηση βασίζεται στην υπολογιστική χρησιμότητα των εφαρμογών οι οποίες δεν απαιτούν ιδιαίτερες ικανότητες για την χρήση τους[10]. Συσκευές και τοποθεσία (Device and location) [11]: επιτρέπουν στους χρήστες να έχουν πρόσβαση σε συστήματα που χρησιμοποιούν έναν web browser, ανεξάρτητα από τη θέση τους ή τι συσκευή που χρησιμοποιούν (π.χ., PC, κινητό τηλέφωνο). Οι χρήστες μπορούν να συνδεθούν από οπουδήποτε μέσω του Διαδικτύου[10]. 9

10 Η Multi-μίσθωση (Multi-tenancy) επιτρέπει την κοινή χρήση των πόρων και του κόστους σε μια μεγάλη ομάδα χρηστών επιτρέποντας έτσι: o o o Συγκέντρωση των υποδομών σε περιοχές με χαμηλότερο κόστος (όπως η ακίνητη περιουσία, η ηλεκτρική ενέργεια, κτλ.) Μέγιστη ικανότητα μεταφοράς φορτίου (οι χρήστες δεν χρειάζεται να είναι εξειδικευμένοι στην πληροφορική για την λειτουργία αυτών των συστημάτων.) Αξιοποίηση και βελτίωση ενεργειακής αποδοτικότητας για τα συστήματα που συχνά χρησιμοποιούνε μόνο 10-20%[12]. Αξιοπιστία (Reliability): παρέχεται από το καλά σχεδιασμένο cloud computing για προγράμματα που χρησιμοποιούνται από πολλές τοποθεσίες. Αυτό βοηθάει στην διατήρηση και καλή λειτουργία των εφαρμογών καθώς και στην άμεση αποκατάσταση τους μετά από τυχών καταστροφή [13]. Η Επεκτασιμότητα και η Ελαστικότητα (Scalability and Elasticity) πραγματοποιείται μέσω δυναμικής τροφοδότησης πόρων ("on-demand"), με μια self-service βάση, λειτουργώντας σχεδόν σε πραγματικό χρόνο, χωρίς οι χρήστες να χρειάζεται να είναι εξειδικευμένοι στην πληροφορική [14]. Άμεση παρακολούθηση των επιδόσεων (Performance) του cloud computing και συνεπώς και η αρχιτεκτονική που χρησιμοποιείται στο κάθε πρόγραμμα. Επίσης οι υπηρεσίες είναι συνδεμένες στο διαδίκτυο και λειτουργούν όπως στο περιβάλλον εργασίας ενός συστήματος. Ασφάλεια (Security): είναι βελτιωμένη λόγω συγκέντρωσης των στοιχείων σε μία συγκεκριμένη τοποθεσία. Ωστόσο υπάρχουν ανησυχίες για την απώλεια ελέγχου σε ορισμένα ευαίσθητα δεδομένα καθώς και έλλειψη ασφαλείας για τον αποθηκευμένο πυρήνα δεδομένων [15]. Η ασφάλεια είναι συχνά το ίδιο καλή ή καλύτερη από τα παραδοσιακά συστήματα, εν μέρει επειδή οι πάροχοι είναι σε θέση να αφιερώσουν πόρους για την επίλυση θεμάτων ασφαλείας που πολλοί πελάτες δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά[16]. Ωστόσο, η πολυπλοκότητα της ασφάλειας αυξάνεται κατά πολύ όταν τα δεδομένα είναι κατανεμημένα σε μια ευρύτερη περιοχή ή σε μεγαλύτερο αριθμό συσκευών. Επιπλέον, η πρόσβαση των χρηστών για την ασφάλεια αρχείων καταγραφής ελέγχου μπορεί να είναι δύσκολη ή αδύνατη. Οι εγκαταστάσεις ιδιωτικών cloud είναι κίνητρο 10

11 στην επιθυμία των χρηστών να διατηρούν τον έλεγχο των υποδομών και την αποφυγή απώλειας του ελέγχου ασφάλειας των πληροφοριών. Η συντήρηση (Maintenance) του cloud computing σε εφαρμογές είναι εύκολη, επειδή δεν χρειάζεται να είναι εγκατεστημένο στον υπολογιστή του κάθε χρήστη ΜΟΝΤΕΛΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Εικόνα 1.3 Διάγραμμα βασικών τύπων του Cloud Computing Public Cloud (Δημόσιο σύννεφο) Το δημόσιο σύννεφο περιγράφει το cloud computing με την παραδοσιακή κύρια έννοιά του σύμφωνα με την οποία οι πόροι τροφοδοτούν δυναμικά το ευρύ κοινό μέσω finegrained και διαθέτουν μια βάση δεδομένων διαδικτύου και web εφαρμογές από έναν πάροχο λογαριασμού βάσης fine-grained ηλεκτρονικών υπολογιστών. Community cloud Η υποδομή της κοινότητας του cloud οργανώνετε από μια συγκεκριμένη κοινότητα με κοινές ανησυχίες (ασφάλεια, δικαιοδοσία κλπ.) την οποία διαχειρίζονται είτε εσωτερικά 11

12 είτε από τρίτους και φιλοξενείται εσωτερικά ή εξωτερικά. Οι δαπάνες κατανέμονται σε λιγότερους χρήστες και όχι στο δημόσιο cloud (αλλά περισσότερο από ένα ιδιωτικό cloud), έτσι ώστε πραγματοποιούνται μόνο μερικά από τα οφέλη του cloud computing[17]. Hybrid cloud Το υβριδικό σύννεφο είναι μια σύνθεση από δύο ή περισσότερα σύννεφα (ιδιωτικά, της κοινότητας, ή δημόσια) μοναδικής οντότητας και συνδέονται μεταξύ τους, προσφέροντας οφέλη με πολλαπλά μοντέλα ανάπτυξης[17]. Private cloud Οι υποδομές του ιδιωτικού σύννεφου λειτουργούν αποκλειστικά και μόνο για μια ενιαία οργάνωση, είτε διαχειρίζονται υπηρεσίες είτε φιλοξενούνται το από τρίτους εσωτερικά ή εξωτερικά. Έχουν προσελκύσει κριτική, επειδή οι χρήστες πρέπει ακόμα να αγοράσουν, να χτίσουν τη διαχείρισή τους, και ως εκ τούτου δεν επωφελούνται από τις χαμηλές αρχικές δαπάνες κεφαλαίου. Στην ουσία λείπει το οικονομικό μοντέλο που κάνει το cloud computing μια ενδιαφέρουσα ιδέα[18][19]. 1.2 WEB DESKTOP Ένα web Desktop ή webtop είναι ένα περιβάλλον desktop ενσωματωμένο σε ένα web browser ή σε παρόμοια εφαρμογή client. Ένα webtop συνδυάζει web applications, web services, client-server applications, applications servers και εφαρμογές στον τοπικό client σε ένα περιβάλλον desktop. Τα web desktops παρέχουν στον χρήστη ένα περιβάλλον εργασίας παρόμοιο με αυτό των windows, mac, ή ένα graphical user interface σε συστήματα unix και linux. Είναι δηλαδή ένα εικονικό desktop στο οποίο ο χρήστης έχει πρόσβαση με τη βοήθεια ενός περιηγητή (web browser). Στο webtop οι εφαρμογές, πληροφορίες, αρχεία, ρυθμίσεις, συνδεσμολογία και προνόμια πρόσβασης βρίσκονται απομακρυσμένα. 12

13 Τα web desktops μερικές φορές αναφέρονται λανθασμένα ως web operating systems ή απλά webos. Οι όροι web desktop και webtop [20] όμως είναι διαφορετικοί από το web operating system, ένα σύστημα διαχείρισης δικτύου όπως το TinyOS ή ένα σύστημα διαχείρισης και διανομής όπως το Inferno[20] ΙΣΤΟΡΙΚΆ ΣΤΟΙΧΕΊΑ Στο πλαίσιο ενός web desktop, ο όρος webtop αρχικά χρησιμοποιήθηκε από την Santa Cruz Operation (SCO) το 1994 για μια επιφάνεια βασισμένη στο διαδίκτυο για το σύστημα διαχείρισης unix. Η εφαρμογή αυτή ήταν βασισμένη στην προηγούμενη προσωρινή εφαρμογή με τίτλο The Adaptive Internet Protocol System που αρχειοθετήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 1997 με σειριακό αριθμό 60/ και είναι η πατέντα για την τεχνολογία που χρησιμοποιείται στο webtop Tarantella [20]. Οι Andy Bovingdon και Ronald Joe Record, οι οποίοι και οι δύο εξερεύνησαν ιδέες σε διαφορετικές κατευθύνσεις συχνά θεωρούνται ως οι εφευρέτες. Το αρχικό SCO webtop, το οποίο αναπτύχθηκε από τον Record χρησιμοποίησε ένα Netscape Navigator Plugin για να παρουσιάσει εφαρμογές σε ένα παράθυρο περιήγησης μέσω του TightVNC. Μια εφαρμογή σήμα κατατεθέν για το SCO Webtop αρχειοθετήθηκε στο αμερικάνικο γραφείο ευρεσιτεχνίας και εμπορικών σημάτων στις 8 Νοεμβρίου Με σκοπό να αποφύγουν μπερδέματα με πιο πολύπλοκες τεχνολογίες που περιλαμβάνονταν στο webtop ltela εγκαταλείφτηκε στις 24 Δεκεμβρίου 1997 από την Santa Cruz Operation[21]. Η κλιμακωτή αρχιτεκτονική ιδέα του Bovingdon ξεκίνησε ως Tarantella. Αυτή η τεχνολογία έχει τις ρίζες της στην πρώτη εμπορική χρήση της τεχνολογίας web server από το SCO, το οποίο μαζί με το λειτουργικό του σύστημα συμπεριλάμβανε ένα web server NCSA, HTML και έναν εμπορικό web server NSCA, Mosaic. Η Γραμμή παραγωγής του Xdesktop, έλαβε χώρα όταν η εταιρία παραγωγής του προϊόντος αυτού απέκτησε την IXI Limited στη Βρετανία. Ήταν η πρώτη που είχε εικονίδια για URL και HTML βοηθητικά συστήματα. Η Tarantella επέτρεψε σε πραγματικές unix και windows εφαρμογές να παρουσιαστούνε σε έναν web browser μέσω της χρήσης java για να δημιουργήσουν ένα πραγματικό web based desktop ή webtop. Οι πρώτες παρτίδες SCO webtop ήταν τμήμα του SCO SkunkWare πριν να ενσωματωθεί στην πέμπτη 13

14 έκδοση του SCO Openserver και του unix ware 7. Η Tarantella στην συνέχεια αγοράστηκε από την Sun Microsystems και ενσωματώθηκε στην Sun Secure Global Desktop. To περιοδικό Byte αναφέρετε στο webtop σαν NUI (Network User Interface)[22] ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ WEB DESKTOP Η χρήση των web desktops παρέχει μία σειρά από πλεονεκτήματα όπως: Ευκολία (Convenience): Υπάρχει ένα μοναδικό Desktop για κάθε υποστηριζόμενη συσκευή client. Ο κάθε χρήστης μπορεί να προσαρμόσει την επιφάνεια του web desktop του όπως επιθυμεί. Κινητικότητα (Mobility): Υπάρχει πρόσβαση στο Desktop οπουδήποτε υπάρχει υποστηριζόμενη συσκευή client. Διαχείριση Λογισμικού (Software management): Διασφαλίζει πως όλοι οι χρήστες έχουν τις ίδιες πρόσφατες εκδόσεις προς όλες τις εφαρμογές. Οι αναβαθμίσεις και ανανεώσεις χρειάζεται να γίνουν μόνο στον server, δεν χρειάζεται να αναβαθμιστούν και οι πολλαπλοί clients. Δεν χρειάζεται λογισμικό για την διανομή λογισμικού στο δίκτυο. Ασφάλεια (Security): λιγότερη ευαισθησία σε τυπικές επιθέσεις από ιούς, worms, unpached clients και βλάβες. Οι ευαίσθητες πληροφορίες βρίσκονται αποθηκευμένες σε ασφαλείς servers και δεν είναι διασκορπισμένες σε πολλαπλούς clients πιθανά απροστάτευτους και τρωτούς (Παράδειγμα smart phones, laptops). Η επικοινωνία ανάμεσα στον server και τους clients γίνεται με κρυπτογραφημένη μετάδοση δεδομένων (π.χ. μέσω του πρωτοκόλλου https). Τα χαρακτηριστικά της διαχείρισης λογισμικού τακτοποιούνε εύκολα και γρήγορα ενημερώσεις εφαρμογών ασφάλειας από την πλευρά του server. Ο διαχειριστής ενός webtop μπορεί να ελέγξει σε ποιες πληροφορίες και εφαρμογές επιτρέπεται να έχει πρόσβαση ο κάθε χρήστης. Υψηλή Διαθεσιμότητα (High availability): Από μια μοναδική συσκευή μπορεί να υπάρχει πρόσβαση σε windows, unix, linux και mainframe εφαρμογές όλα την ίδια στιγμή. Υπάρχουν ελάχιστες απαιτήσεις υλικού (hardware) για τις συσκευές client (εκτός από την τεχνολογία τύπου Flash/ Flex/ Silverlight). Μικρότερη χρονοκαθυστέρηση οι servers έχουν ισχυρό σύστημα ασφάλειας και είναι λιγότερο πιθανόν να αποτύχουν στην ταυτόχρονη πολλαπλή χρήση. Ανεκτικότητα σε σφάλματα αν μια συσκευή client παρουσιάζει σφάλμα απλά την αντικαθηστούμε με οποιοδήποτε 14

15 άλλη υποστηριζόμενη συσκευή client χωρίς απώλεια δεδομένων ή καθυστερήσεις για εγκατάσταση των κατάλληλων εφαρμογών ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ : Ασφάλεια (Security): Εξαιτίας του γεγονότος πως όλα τα δεδομένα μεταφέρονται μέσω internet, είναι πιθανό να υποκλαπούν τα δεδομένα. Παρόλα αυτά με την χρήση του πρωτοκόλλου https, κρυπτογράφησης και τις λίστες ελέγχου πρόσβασης αυτό μπορεί εύκολα να προστατευτεί. Ταχύτητα (Speed): Όταν χρησιμοποιείς ένα web desktop όλος ο κωδικός που χρησιμοποιείται για την απεικόνιση (.js/.css files, Flash player files, etc.) χρειάζεται να μεταφερθεί στον τοπικό υπολογιστή για να παρουσιαστεί. Επιπλέον ο χρόνος αναμονής των δικτύων ή η συμφόρηση μπορούνε να καθυστερήσουν την ταχύτητα ανταπόκρισης του webtop. Η αποθήκευση offline εφαρμογών μπορεί να μετριάσει αυτό το πρόβλημα. Χαρακτηριστικά Εφαρμογών (Application features): Μερικές μεταφερόμενες οι εφαρμογές που εκτελούνται σε ένα webtop μπορεί να μην περιέχουν το πλήρες σύνολο λειτουργιών των αντίστοιχων παραδοσιακών desktop. Πρόσβαση στο Δίκτυο (Network Access): Τα web desktops απαιτούν πρόσβαση σε ένα δίκτυο. Αν η συσκευή client δεν είναι σωστά ρυθμισμένη ή το δίκτυο είναι μη προσβάσιμο τότε το web desktop είναι μη διαθέσιμο. Ελεγχόμενη Πρόσβαση (Controlled access): Σε ορισμένες εφαρμογές και εγκαταστάσεις webtop η πρόσβαση του χρήστη σε εφαρμογές και δεδομένα μπορεί να περιοριστεί. Αυτό επίσης θεωρείται πλεονέκτημα των webtops αλλά μπορεί και να αντιμετωπιστεί ως μειονεκτήμα από την οπτική του χρήστη. Κεντρικός Έλεγχος (Central control): Ο απλός χρήστης δεν μπορεί να εγκαταστήσει οποιαδήποτε εφαρμογή επιθυμεί ή να κάνει αναβάθμιση υπάρχουσας εφαρμογής εάν δεν έχει τα κατάλληλα δικαιώματα, δοσμένα από τον διαχειριστή. Υπάρχει πάντα κεντρικός έλεγχος από τον διαχειριστή. Οι αναβαθμίσεις τυπικά πρέπει να γίνονται 15

16 στον server από τον διαχειριστή. Οι χρήστες webtop είναι εξαρτημένοι από τον webtop administrator ενώ στο παραδοσιακό περιβάλλον desktop ο χρήστης μπορεί να διορθώσει ή και να γεμίσει το σύστημα εγκαθιστώντας νέο λογισμικό ή αναβαθμίσεις. Αυτό μπορεί να θεωρηθεί και ως πλεονέκτημα των webtops ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ WEB DESKTOPS Στον παρακάτω πίνακα γίνεται η σύγκριση γενικών και τεχνικών πληροφοριών από ορισμένα από τα διαθέσιμα συστήματα Web Desktop. Όνομα DesktopTw o eyeos Glide OS G.ho.st Netvibes Υποστήριξη του Προγραμματιστής Μηχανή Δωρεάν προγράμματος περιήγησης IE7 Sapotek Flash IE6/7/8, Firefox2/3/4, Safari, Opera, Chrome IE7, Firefox 3, Safari, Chrome IE6+, Firefox2+, Safari. Partial: Chrome & Opera IE7, IE6 is supported, but not recommended, FF 1+, Safari 2+ Opera 9.02+, Google Chrome eyeos Team TransMedia Ghost Inc ("G.ho.st") Netvibes Team PHP + AJAX Flash Flash + AJAX (mobile version is WAP)? + AJAX Yes (Beta) Yes Άδεια ανοικτού κώδικα: AGPL ανοικτού κώδικα: AGPL3 3rd party εφαρμογές Yes Yes (30 From Glide GB Ιδιόκτητο Community limit) No Ιδιόκτητο Yes Productivity Suite Graphical user interface OpenOffice Mac+Window s-like Downloadable to Web server No Yes Yes Customizable Yes Glide Writer Yahoo! Zimbra, Zoho, Google Docs, ILoveIM Mac+Window s-like Windows-like Yes Ιδιόκτητο Yes Yes Tab-based No No No Online OS FF 1.5 and higher, IE7 icube Network Solutions JAVA + AJAX Yes Ιδιόκτητο Yes Yes Windows-like No 16

17 CloudMe (icloud) IE 6/7/8/9, Firefox 3.5+, Chrome, Mobile Version: all browsers Xcerion AB AJAX Yes Ιδιόκτητο Yes Zoho, proprietary , calendar, IM Windows-like No 1.3 DESKTOPTWO Εικόνα 1.5 Επιφάνεια εργασίας Desktoptwo [23] Το Desktoptwo ήταν μια ελεύθερη έκδοση Webtop και το περιβάλλον του παρουσιάζεται στην εικόνα 1.5. Αναπτύχθηκε από την εταιρεία Sapotek (η διεύθυνση της οποίας είναι desktoptwo.com και είναι υπό κατασκευή) και μιμείται την εμφάνιση, αίσθηση και λειτουργικότητα του περιβάλλοντος επιφάνειας εργασίας ενός λειτουργικού συστήματος. Το λογισμικό έχει αναπτυχθεί μόνο σε beta στάδιο. Είχε μια ισπανική έκδοση που ονομάζεται Computadora.de. Το Desktoptwo ήταν web-based εφαρμογή και απαιτεί την ύπαρξη Adobe Flash Player για να λειτουργήσει. Οι web εφαρμογές που υπήρχαν στο Desktoptwo δημιουργήθηκαν με την PHP. Τα λειτουργικά 17

18 χαρακτηριστικά που περιλαμβάνονται στο σύστημα είναι drag-and-drop[22]. Η Sapotek παρείχε όλες τις web εφαρμογές που υπήρχαν στο Desktoptwo με άδεια AGPL. Το Desktoptwo ανήκε σε μια κατηγορία υπηρεσιών που προορίζονταν να μετατρέψουν το Web σε μια πλήρως ανεπτυγμένη πλατφόρμα με την χρήση διαδικτυακών υπηρεσιών ως βάση, μαζί με τις τεχνολογίες παρουσίασης που θα αναπαράγονταν από την εμπειρία των χρηστών σε εφαρμογές desktop. Ιστοσελίδες όπως το Facebook προσπάθησαν να δημιουργήσουν ένα παρόμοιο αποτέλεσμα με την έκθεση APIs τους και επιτρέπουν στους προγραμματιστές να δημιουργήσουν εφαρμογές σε αυτά. Μερικά από τα χαρακτηριστικά που βρέθηκαν στο Desktoptwo ήταν: Κοινή χρήση αρχείων, Webmail, δημιουργία Blog, Instant Messenger, βιβλίο διευθύνσεων, Ημερολόγιο, RSS Reader και παραγωγικές εφαρμογές γραφείου. Το Desktoptwo.com έκτοτε έχει κλείσει και δεν είναι πλέον σε λειτουργία. Το ίδιο ισχύει και για την ιστοσελίδα. 1.4 CLOUDME Εικόνα 1.6 Επιφάνεια εργασίας CloudMe [25] Το CloudMe είναι ένας online ηλεκτρονικός υπολογιστής, όπως ένα λειτουργικό σύστημα λειτουργεί στο σύννεφο παρέχοντας ένα web desktop βασιζόμενο στην τεχνολογία AJAX (Εικ.1.6). Η υπηρεσία CloudMe ανήκει και αναπτύχθηκε από την σουηδική εταιρία Xcerion. Είναι προσιτό και από τα λειτουργικά συστήματα των Η/Υ 18

19 αλλά και από τα λειτουργικά συστήματα κινητών τηλεφώνων που χρησιμοποιούν το WebDAV. Το CloudMe είναι συμβατό με μια ποικιλία από προγράμματα περιήγησης στο Web, όπως Internet Explorer, Firefox και Google Chrome. Τον Ιούνιο του 2010 κυκλοφόρησε μια φορητή έκδοση για iphone και Android προγράμματα περιήγησης στο Web, επεκτείνοντας την κινητή πρόσβαση πέρα από το WebDAV. Η επιφάνεια εργασίας και οι εφαρμογές του μεταφράστηκαν από τους χρήστες του σε 30 γλώσσες. Τα αντικείμενα του CloudMe είναι: το Desktop, η κοινή χρήση αρχείων, το Cloud Drive, η κοινότητα CloudMe και επίσης λειτουργεί ένας server API για τους προγραμματιστές. Ουσιαστικά με αυτόν τον τρόπο μπορούν οι χρήστες να αποθηκεύσουν τα αρχεία τους στο διαδίκτυο και όχι μόνο στον προσωπικό υπολογιστή τους. Η υπηρεσία CloudMe περιλαμβάνει διάφορες web-based εφαρμογές, καθώς και μία ολοκληρωμένη office suite, media player, photo editor, το ημερολόγιο του λογισμικού, webmail, instant messenger καθώς και ολοκληρωμένο περιβάλλον ανάπτυξης. Οι χρήστες μπορούν επίσης να προσθέσουν νέες εφαρμογές μέσω μιας λειτουργίας γνωστής ως Marketplace. 1.5 EYEOS Εικόνα 1.7 Επιφάνεια εργασίας EyeOS Το eyeos είναι ένα web desktop ανοιχτού κώδικα που ακολουθεί την φιλοσοφία του cloud computing που καταστεί δυνατή τη συνεργασία και την επικοινωνία μεταξύ 19

20 των χρηστών. Στην Εικ.2.7 παρουσιάζεται η επιφάνεια εργασίας του EyeOS. Είναι κυρίως γραμμένο σε PHP, XML και JavaScript. Λειτουργεί ως πλατφόρμα για εφαρμογές web γραμμένες με το eyeos Toolkit. Περιλαμβάνει ένα περιβάλλον γραφείου με πολλές εφαρμογές και βοηθητικά προγράμματα συστήματος. Είναι προσβάσιμο από φορητές συσκευές και από κινητά τηλέφωνα μέσω ενός mobile front end[26]. 1.6 G.ho.st Εικόνα 1.8 Επιφάνεια εργασίας G.ho.st [27] Η εταιρεία G.ho.st παρέχει μέσω του Διαδικτύου, ένα εργασιακό περιβάλλον που μιμείται το κλασικό επιτραπέζιο που παρέχεται από τα λειτουργικά συστήματα προσωπικών υπολογιστών (Εικ.1.8). Ως internet-based υπηρεσία, οι χρήστες μπορούν να δημιουργήσουν, να αποθηκεύσουν και να επιστρέψουν σε ένα εργασιακό περιβάλλον από διάφορους υπολογιστές και κινητά τηλέφωνα. Το G.ho.st αυτοαποκαλείται εικονικός υπολογιστής. Τον Ιούλιο του 2009 το λογισμικό εισέρχεται σε beta στάδιο ανάπτυξης, και από τότε παραμένει σε αυτό το στάδιο. 20

21 Τα χαρακτηριστικά του είναι: Ενσωμάτωση με εφαρμογές τρίτων ιστοσελίδων (Google Docs, ThinkFree, Meebo, Zoho) Mail / ημερολόγιο / πρόγραμμα επαφών (με 10 GB δωρεάν powered by Zimbra) Αποθήκευση αρχείων σε δίσκο που ονομάζεται My G.ho.st (15 GB δωρεάν, FTP πρόσβαση) Desktop widgets (RSS Reader, αριθμομηχανή, ρολόι, το Yahoo Weather, Stickies, το Google Search) Υποστήριξη πολλαπλών γλωσσών Εικονικό σύστημα αρχείων όπου εμφανίζει τα αρχεία που αποθηκεύονται από G.ho.st Drive, το Google Docs με έναν explorer. G.ho.st Sync - μια εγκατεστημένη εφαρμογή η οποία συγχρονίζει αρχεία μεταξύ του τοπικού υπολογιστή και Drive G.ho.st Κοινή χρήση αρχείων Τον Μάρτιο του 2010 η εταιρία γνωστοποίησε ότι κλείνει λόγω των αλλαγών στην αγορά που καθιστούν ασύμφορη οικονομικά την συνέχιση του προγράμματος. 1.7 GLIDE OS Εικόνα 1.9 Επιφάνεια εργασίας Glide OS [28] 21

22 Το Glide OS είναι ένα flash-based web desktop που αναπτύχθηκε από την εταιρεία transmedia(εικ.1.9). Το Glide OS είναι συμβατό με μια ποικιλία από προγράμματα περιήγησης στο Web, συμπεριλαμβανομένου του Internet Explorer, Firefox, Safari και Chrome[29]. Η τρέχουσα έκδοση του Glide είναι η έκδοση 4.0. Η προηγούμενη έκδοση, 3.0, κυκλοφόρησε στις 20 Μαΐου 2008[30]. Το 2006, η Intel ανακοίνωσε τα σχέδιά της να συμπεριλάβει στο Glide Ultra-Mobile Το Glide διαθέτει ένα desktop-όπως το περιβάλλον που απεικονίζει την επιφάνεια εργασίας, Glide HD, και Πύλη Διαδικτύου. Επίσης περιλαμβάνει διάφορες web-based εφαρμογές, καθώς και ολοκληρωμένη σουίτα γραφείου, media player, photo editor, ημερολόγιο και webmail[31]. 1.8 NETVIBES Εικόνα 1.10 Επιφάνεια εργασίας Netvibes Το Netvibes είναι μία Ajax εφαρμογή προσωπικής διαδικτυακής πύλης σαν το My Yahoo!, το igoogle ή το Pageflakes (Εικ.1.10). Είναι οργανωμένο σε καρτέλες, με κάθε καρτέλα να περιέχει ενότητες που καθορίζονται από το χρήστη. Το Built-in του Netvibes περιλαμβάνει ενότητες RSS / Atom, τοπικές καιρικές προβλέψεις, ένα ημερολόγιο υποστήριξης ical, σελιδοδείκτες, σημειώσεις, λίστες, πολλαπλές αναζητήσεις, υποστήριξη για POP3, IMAP4 καθώς και αρκετούς webmail παρόχους, συμπεριλαμβανομένων Gmail, Yahoo Mail, Hotmail, και AOL Mail, 22

23 αποθήκευση στο web μέσω του Box.net, Delicious, Meebo, Flickr φωτογραφίες, υποστήριξη audio player, και διάφορα άλλα. Μια σελίδα μπορεί να προσωποποιηθεί περαιτέρω μέσω της χρήσης των υπαρχόντων θεμάτων ή με τη δημιουργία προσωπικών. Επίσης οι χρήστες μπορούν να μοιραστούν προσαρμοσμένες καρτέλες και ενότητες με άλλους είτε ατομικά είτε μέσω του συστήματος Netvibes[32]. Για λόγους προστασίας της ιδιωτικής ζωής, μόνο μονάδες με κοινό περιεχόμενο μπορούν να μοιραστούν. Επίσης το Netvibes υποστηρίζει podcasts με ενσωματωμένη συσκευή αναπαραγωγής ήχου[33]. 1.9 ONLINE OS Εικόνα 1.11 Επιφάνεια εργασίας Online OS [34] To Online OS (OOS) είναι μια on-line πλατφόρμα web που μιμείται την εμφάνιση και την αίσθηση των κλασικών λειτουργικών συστημάτων desktop, όπως τα Microsoft Windows, Mac OS X ή το KDE(Εικ.1.11). Αποτελείται από διάφορες εφαρμογές ανοικτού κώδικα και βασίζεται στο πλαίσιο εφαρμογής του web rebox. Δεδομένου ότι οι εφαρμογές μπορούν να εκτελεστούν με έναν ολοκληρωμένο και παράλληλα τρόπο, το OOS μπορεί να θεωρηθεί ως λειτουργικό σύστημα web, web desktop ή webtop. Παρέχει βασικές υπηρεσίες, όπως ένα γραφικό περιβάλλον, ένα εικονικό σύστημα αρχείων, πρόσβαση ελέγχου της διαχείρισης και τις δυνατότητες για 23