Π ε ρ ι ε χ ό μ ε ν α
|
|
- Ἰούδας Δραγούμης
- 8 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1
2 Περιεχόμενα Ποια άγρια πουλιά γνωρίζεις; 3 Πουλιά παντού! 5 Την ευτυχία πού θα βρεις; 9 Τροφές και φωλιές 11 Μια αυλή φιλική για τα πουλιά 17 Φροντίζω τα πουλιά 21 Πάει, πέταξε η τροφή! 25 Σμήνη που πετάνε και κοπάδια που βόσκουν 29 Μάσκες και χήνες 35 Μία χήνα διαφορετική από τις άλλες 39 Πόσο ταιριάζεις με τη Νανόχηνα; 51 Βάλε κι εσύ την πινελιά σου 55 Η Νανόχηνα σε λαβύρινθο! 57 Οι χήνες μεταναστεύουν! 59 Όταν οι βιότοποι απειλούνται Η Νανόχηνα και ο λαθροκυνηγός 65 Ένα ποίημα για τη Νανόχηνα 67 Ο Φινν, ο Ίμρε και η Νιέιντα 69 Η ιστορία μας σ ένα κόμικ 73 Πες μου μια ιστορία! 75 Οι φωτογράφοι 79 Το δικό μου σπάνιο είδος 81 Φύλλο αξιολόγησης εκπαιδευτικού υλικού για τα παιδιά 83 Φύλλο αξιολόγησης εκπαιδευτικού υλικού για τον/την εκπαιδευτικό 84 1
3 Ταξιδεύοντας με τη Νανόχηνα στους ελληνικούς υγρότοπους ΥΛΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ για παιδιά ηλικίας 4-8 ετών Επιμέλεια έκδοσης Ευγενία Πανώριου & Ρούλα Τρίγκου Παιδαγωγικές Δραστηριότητες Συγγραφή: Ευγενία Πανώριου, Ιωάννα Κοντοζήση, Χριστίνα Στουραΐτη Παιδαγωγική επιμέλεια: Χριστίνα Στουραΐτη, Γιώργος Υφαντής Επιστημονική επιμέλεια: Μαρία Παναγιωτοπούλου, Μανόλια Βουγιούκαλου Οδηγός για τον/την Εκπαιδευτικό Συγγραφή: Γιώργος Υφαντής, Ευγενία Πανώριου CD με Υποστηρικτικό Υλικό Συλλογή υλικού, επιμέλεια παρουσιάσεων: Ιωάννα Κοντοζήση, Ευγενία Πανώριου, Ρούλα Τρίγκου Εικονογράφηση Βασίλης Χατζηρβασάνης Γραφιστική επιμέλεια Sandipo Όλγα Βλάχου Εκτύπωση Colorprint - Τσεκούρας Ε.Π.Ε. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία 2013 Θεμιστοκλέους 80, Αθήνα, Tηλ. Fax: , Κομνηνών 23, Θεσσαλονίκη, Τηλ. Fax: Προτεινόμενη βιβλιογραφική αναφορά: Πανώριου Ευγενία, Κοντοζήση Ιωάννα & Στουραΐτη Χριστίνα (συγγρ.) (2013). Ταξιδεύοντας με τη Νανόχηνα στους ελληνικούς υγρότοπους: Υλικό Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης για παιδιά ηλικίας 4-8 ετών. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Αθήνα. ISBN Το Υλικό Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης «Ταξιδεύοντας με τη Νανόχηνα στους ελληνικούς υγρότοπους» έχει δημιουργηθεί στο πλαίσιο του Προγράμματος LIFE+ «Διαφύλαξη του φιννοσκανδικού πληθυσμού της Νανόχηνας σε σημαντικές περιοχές διαχείμασης και στάθμευσης κατά μήκος της Ευρωπαϊκής μεταναστευτικής διαδρομής» που υλοποιείται από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία κατά την περίοδο με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE+ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη συγχρηματοδότηση της Διεύθυνσης Διαχείρισης Φυσικών Πόρων της Νορβηγίας. 2
4 Ποια άγρια πουλιά γνωρίζεις; 1 με λίγα λόγια Τα παιδιά ανακαλούν πληροφορίες σχετικά με τα άγρια πουλιά που γνωρίζουν, καταθέτοντας προσωπικές εμπειρίες. Στη συνέχεια, μέσα από ελεύθερη ζωγραφική, αναπτύσσουν προβληματισμούς σχετικά με τις ομοιότητες και τις διαφορές που παρατηρούν μεταξύ των διαφορετικών ειδών. Στόχοι Οι μαθητές/τριες να ανακαλέσουν τις υπάρχουσες γνώσεις και εμπειρίες τους για τα άγρια πουλιά, να ανταλλάξουν γνώσεις για τα πουλιά, να βρουν κοινά σημεία μεταξύ των άγριων πουλιών. λευκές κόλλες, ξυλομπογιές Όλη η τάξη, ατομική δραστηριότητα 1 διδακτική ώρα Περιγραφή Ο εμψυχωτής ρωτά τα παιδιά αν γνωρίζουν πόσα διαφορετικά είδη πουλιών υπάρχουν στην Ελλάδα και τα παροτρύνει να αναφέρουν ελεύθερα όποιο είδος άγριου πουλιού γνωρίζουν, ενώ παράλληλα σημειώνει τις αναφορές των παιδιών στον πίνακα. Στη συνέχεια, τα παιδιά, μετά από παρακίνηση του εμψυχωτή καταθέτουν προσωπικές τους εμπειρίες σε σχέση με κάποιο άγριο πουλί που είδαν, άκουσαν, διάβασαν γι αυτό σε ένα παραμύθι κ.λπ. Σε αυτό το σημείο είναι χρήσιμο να γίνουν τυχόν αποσαφηνίσεις σχετικά με τη διάκριση ανάμεσα στα άγρια και οικόσιτα είδη πουλιών ή πουλιά συντροφιάς. Αφού αναφερθούν από όλους τα είδη που γνωρίζουν (προσπαθούμε να εστιάσουμε σε είδη της Ελλάδας) και ακουστούν όλες οι ιστορίες των παιδιών, ο εμψυχωτής ζητάει από τα παιδιά να ζωγραφίσουν την «ιστορία» τους σε μία λευκή κόλλα χαρτί. Μπορεί να βοηθήσει με ερωτήσεις όπως: Τι χρώματα είχαν τα πούπουλά του; Τι χρώμα είχε το ράμφος του; Πώς ήταν το ράμφος του; (κοντό, μακρύ, δυνατό κ.λπ.) Τι μέγεθος είχε; (μικρότερο ή μεγαλύτερο π.χ. από ένα Περιστέρι) Πού το είχες συναντήσει; (στην αυλή, στην πλατεία κ.λπ.) Τι έκανε όταν το είδες; (πέταγε, έτρωγε, κελαηδούσε κ.λπ.) 3
5 Στο τέλος, ο εμψυχωτής μπορεί να απλώσει όλες τις ζωγραφιές στο πάτωμα της τάξης ή να τις κολλήσει στον τοίχο, παρακινώντας τα παιδιά να δουν και τις ζωγραφιές των συμμαθητών τους. Ακολουθεί συζήτηση σχετικά με την ποικιλία που διακρίνουμε μεταξύ των πουλιών και τις διαφορές και ομοιότητες μεταξύ τους: Πόσα διαφορετικά πουλιά υπάρχουν στην τάξη; Ποια είναι τα κοινά τους σημεία; (ράμφος, φτερά, πόδια κ.λπ.) Τι διαφορές παρατηρούμε ανάμεσα τους; (μέγεθος, χρώμα κ.λπ.) Στο σημείο αυτό, ο εμψυχωτής μπορεί να κάνει μία πρώτη εισαγωγική σύνδεση μεταξύ των συγκεκριμένων χαρακτηριστικών των πουλιών και των διαφορετικών τους βασικών αναγκών. Μόλις ολοκληρωθεί η συζήτηση, ο εμψυχωτής παροτρύνει τα παιδιά να δώσουν ονόματα στα πουλιά που ζωγράφισαν και τοποθετεί τις ζωγραφιές των παιδιών στη Γωνιά της Νανόχηνας. 4
6 Πουλιά παντού! 2 με λίγα λόγια Τα παιδιά διακρίνουν τις διαφορές μεταξύ ειδών πουλιών μέσα από ένα παιχνίδι μνήμης για τα πουλιά. Στη συνέχεια ανακαλύπτουν και μαθαίνουν τις διαφορετικές φωνές των πουλιών μέσα από αισθησιοκινητικό παιχνίδι. Στόχοι Οι μαθητές/τριες να αναγνωρίζουν συγκεκριμένα κοινά είδη πουλιών, να ανακαλύπτουν διαφορές μεταξύ τους, να διακρίνουν τις διαφορετικές φωνές των πουλιών. φωτοτυπίες φύλλων δραστηριότητας, ψαλίδι, κόλλα, χαρτόνι Α4, ηχοσύστημα, ήχοι πουλιών από το Υποστηρικτικό Υλικό Όλη η τάξη 1 διδακτική ώρα Περιγραφή Ο εμψυχωτής φωτοτυπεί το φύλλο «Άγρια πουλιά». Μπορεί, αν επιθυμεί, να το εκτυπώσει σε έχρωμη μορφή που θα βρει στο Υποστηρικτικό Υλικό. Κολλάει το φύλλο σε χαρτόνι και κόβει τις κάρτες με τα είδη πουλιών. Παρακινεί τα παιδιά να καθίσουν σε κύκλο και τοποθετεί τις κάρτες στο κέντρο του κύκλου. Γίνεται συζήτηση με τα παιδιά: Γνωρίζουν τα είδη πουλιών των καρτών; Αν τα έχουν δει, πού τα συνάντησαν; Τι έκαναν όταν τα είδαν; (έτρωγαν, πέταγαν κ.λπ.) Ανακοινώνει στα παιδιά τα ονόματα των πουλιών, τα ενθαρρύνει να παρατηρήσουν προσεκτικά τις κάρτες και γίνεται συζήτηση: Ποιες διαφορές παρατηρούν μεταξύ των πουλιών σε σχέση με: το ράμφος (μικρό, δυνατό, γαμψό κ.λπ.), τα πόδια, τα φτερά, την ουρά, το σχήμα του πουλιού; Όλα τα πουλιά που βλέπουν, ζουν στο ίδιο μέρος; Έχουν όλα την ίδια φωνή; Αριθμεί τις κάρτες στην πίσω πλευρά τους, τις ανακατεύει και τις τοποθετεί με κάποια σειρά (π.χ. σε ζευγάρια, η μία δίπλα στην άλλη κ.λπ.), ώστε να φαίνεται το είδος του πουλιού. Καλεί τα παιδιά να τις δούνε μία φορά. Τις γυρίζει ανάποδα και τα ξανακαλεί. Με τη σειρά, κάθε παιδί επιλέγει δύο αριθμούς καρτών στις οποίες πιστεύει ότι θα βρει δύο ίδια είδη και τους γυρίζει πλευρά (π.χ. δύο Κουκουβάγιες). Αν δεν πετύχει ζευγάρι, οι κάρτες τοποθετούνται πάλι με την πλευρά του αριθμού και συνεχίζει ο επόμενος. Εφόσον βρει ένα ζευγάρι ίδιων πουλιών και θυμάται ταυτόχρονα να αναφέρει το όνομα του είδους, οι κάρτες μένουν ανοιχτές ώστε να φαίνονται τα πουλιά. Κάθε παιδί έχει μία ευκαιρία σε κάθε γύρο. Στόχος είναι να βρεθούν όλα τα ζευγάρια! 5
7 Στη συνέχεια, ο εμψυχωτής επικεντρώνει την προσοχή των παιδιών σε σχέση με τη φωνή των άγριων πουλιών. Ρωτά τα παιδιά αν έχουν ακούσει κάποιο άγριο πουλί, αν θυμούνται ποια ώρα της ημέρας συνήθως ακούν τις φωνές των πουλιών και γιατί τις ακούνε τότε (π.χ. τα περισσότερα πουλιά τα ακούμε νωρίς το πρωί γιατί τότε είναι πιο δραστήρια, καθώς αναζητούν τροφή με το πρώτο φως. Εξαίρεση αποτελούν τα νυχτόβια τα οποία ακούμε το βράδυ γιατί τότε αναζητούν τροφή). Αφού ολοκληρωθεί η συζήτηση, καλεί τα παιδιά να κινηθούν ελεύθερα στον χώρο. Επιλέγει από το Υποστηρικτικό Υλικό τις φωνές πουλιών και καλεί τα παιδιά να μιμηθούν (όπως εκείνα νομίζουν) τη φωνή που ακούν κάθε φορά (εστιάζουν στη φωνή του πουλιού που ακούγεται πιο καθαρά), ενώ τους ανακοινώνει ποιο είδος ακούν (π.χ. τώρα ακούμε πώς κελαηδά ο Σπίνος). Βοηθητικά, ο εμψυχωτής μπορεί να χρησιμοποιήσει το φύλλο «Ήχοι πουλιών», που περιγράφει με συλλαβές τους ήχους των πουλιών, δίνοντας ιδέες στα παιδιά. Μπορούν τα παιδιά να απευθύνουν τον λόγο στους συμμαθητές τους με αυτήν τη φωνή λέγοντας «καλημέρα», «τι κάνεις», «τι έφαγες σήμερα» κ.λπ. Κάνει το ίδιο για τις 4 διαφορετικές φωνές, ενώ μπορεί, αν θέλει, να επαναλάβει τους ήχους με διαφορετική τώρα σειρά ή να επαναλάβει καλώντας τα παιδιά να θυμηθούν ποιο είδος ακούν κάθε φορά. Τα παιδιά μπορούν στη συνέχεια να επιλέξουν κάποια από τα είδη που έχουν μόλις ακούσει ή δει στις κάρτες από πριν και να το αναπαραστήσουν. Μπορούν να αναπαραστήσουν το πέταγμά του, τον τρόπο που τρώει, τον τρόπο που κολυμπάει εάν είναι υδρόβιο, ενώ ταυτόχρονα μιμούνται τη φωνή του. Ο εμψυχωτής μπορεί να επαναλάβει τις φωνές των πουλιών, καλώντας να ζωντανεύουν κάθε φορά τα πουλιά που ακούν τη φωνή τους (τώρα κινούνται, πετάνε, ψάχνουν τροφή οι...). Επίσης, το υλικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ερέθισμα, ώστε τα παιδιά να συνθέσουν ιστορίες ενσωματώνοντας τους ήχους των πουλιών. Κάποιες από τις υποθέσεις, καθώς ακούν τη φωνή του κάθε πουλιού, μπορεί να είναι: Τι συμβαίνει στο κάθε είδος; Ακούγεται αναστατωμένο; Είναι ασφαλές ή βρίσκεται σε κίνδυνο; Καλεί το ταίρι του; Ψάχνει να βρει καταφύγιο σε κακό καιρό; Στο τέλος τα παιδιά κάθονται σε κύκλο, ο εμψυχωτής τους δείχνει την κάρτα με ένα είδος και τα παρακινεί να θυμηθούν ποιο είδος είναι και να κάνουν όλα μαζί τη φωνή του. Επαναλαμβάνει για τις υπόλοιπες κάρτες. Ύστερα, ο εμψυχωτής θυμίζει στα παιδιά την ποικιλία που υπάρχει μεταξύ των πουλιών, τις διαφορές μεταξύ τους και ξεκινά συζήτηση: Γιατί υπάρχουν τόσα διαφορετικά είδη; Πώς χρησιμοποιούν τα διαφορετικά τους χαρακτηριστικά (ράμφος, νύχια, φτερά); 6
8 Άγρια πουλιά 2 α) Καλαμοκανάς β) Κουκουβάγια γ) Βαρβάρα δ) Σπίνος α) β) γ) δ) 7
9 Ήχοι πουλιών 2 Καλαμοκανάς Κουκουβάγια Περνάω τον χειμώνα στην Αφρική. Μοιάζω με μικρογραφία πελαργού. Σε σχέση με το σώμα μου, έχω τα ψηλότερα πόδια από όλα τα πουλιά. Όταν ενοχληθώ το φωνάζω σε όλους, δυνατά: «γκίπ - γκίπ - γκίπ - γκιίίπιπ» Ζω όλο τον χρόνο σε περιοχές με καλλιέργειες. Συνήθως ψάχνω την τροφή μου λίγο πριν το σούρουπο. Ξεχωρίζω από το μεγάλο στρογγυλό μου κεφάλι. Συχνά θα με ακούσεις να λέω ξανά και ξανά: «κιι - ιου» Βαρβάρα Σπίνος Ψάχνω την τροφή μου στα λασποτόπια της Ελλάδας. Έχω πιο μεγάλο σώμα από τις άλλες πάπιες. Ξεχωρίζω από το λαμπερό, κόκκινο ράμφος μου. Αν με δεις να πετάω, μπορεί να με ακούσεις να φωνάζω: «σλιςς - σλιςς - σλιςς -» Με λένε και «σπουργίτι του δάσους». Ζω όλο τον χρόνο στα δάση και σε άλλα μέρη με δέντρα, αναζητώ όμως τροφή και στο έδαφος. Το κελάηδημά μου είναι γνωστό παντού: «ζιτ - ζιτ - ζιτ - ζιτ - σετ - σετ - σετ - τσατ - τσι - τεριιντι» 8
10 Την ευτυχία πού θα βρεις; 3 με λίγα λόγια Τα παιδιά συζητούν και αποσαφηνίζουν τις έννοιες «θέλω» και «έχω ανάγκη». Μέσα από συζήτηση εντοπίζουν τις βασικές ανάγκες των πουλιών και τις δυσκολίες που μπορεί να συναντήσει ένα είδος πουλιού στην προσπάθειά του να βρει τροφή. Με ατομική παντομίμα δείχνουν τις ανάγκες που πρέπει να ικανοποιήσει ένας άνθρωπος για να είναι ευτυχισμένος. Στη συνέχεια με ζωγραφική απεικόνιση δείχνουν τι χρειάζεται ένα είδος πουλιού για να καλύψει τις ανάγκες του. Στόχοι Οι μαθητές/τριες να διακρίνουν τις βασικές ανάγκες των πουλιών, τι χρειάζεται ένα πουλί για να μπορέσει να επιβιώσει, την ανάγκη να φροντίσει το αβγό και τον νεοσσό του, να βρει τροφή, να μείνει κοντά στο ταίρι του, να γλιτώνει από τον κακό καιρό και από κινδύνους. λευκές κόλλες, ξυλομπογιές, χαρτί του μέτρου (προαιρετικά) Όλη η τάξη 2 διδακτικές ώρες Περιγραφή Ο εμψυχωτής συζητά με τα παιδιά για τις ανάγκες που έχουν οι άνθρωποι. Παροτρύνει τα παιδιά να σκεφτούν το σπίτι τους (με την ευρύτερη έννοια του όρου - ως το μέρος που ζούμε, τρώμε, παίζουμε, κοιμόμαστε, συζητάμε κ.λπ.) και να αναφέρουν ελεύθερα ποια είναι τα πράγματα που χρειάζονται. Τους αφήνει να πουν ό,τι θέλουν (παιχνίδια, υπολογιστής, κρεβάτι κ.λπ.). Στη συνέχεια, τα παροτρύνει να αναφέρουν τα πράγματα που χρειάζονται στην καθημερινότητά τους. Συζητά μαζί τους τη διαφορά μεταξύ των εννοιών «θέλω» και «έχω ανάγκη». Αφού το συζητήσουν, χωρίζει αυτά που έχουν πει σε έναν πίνακα με τις δύο αυτές κατηγορίες σημειώνοντας ένα «Θ» (θέλω) και ένα «Α» (ανάγκη), αντίστοιχα. Έτσι, η κουβέντα θα καταλήξει στις βασικές μας ανάγκες: φαγητό, νερό, καταφύγιο, ξεκούραση, συντροφιά, καθαριότητα. Μπορεί στη συνέχεια να επιλέξει μία σειρά από αντικείμενα ή/και να γράψει σε ένα χαρτί λέξεις που περιγράφουν τις βασικές ανάγκες του ανθρώπου και λέξεις που περιγράφουν κάποιες επιθυμίες του. Καλεί τα παιδιά να βάλουν σε κύκλο μονάχα αυτά που πιστεύουν ότι τα ίδια έχουν ανάγκη (σε μικρότερα παιδιά διαβάζει ο εμψυχωτής και τα παιδιά σηκώνουν το χέρι τους). Όταν ολοκληρώσουν, ο εμψυχωτής ζητάει από τα παιδιά να αναπαραστήσουν σε ατομικές πόζες έναν «ευτυχισμένο άνθρωπο», εξηγώντας γιατί είναι ευτυχισμένα ή να τον αναπαραστήσουν σε μικρές ομάδες, αποφασίζοντας πώς θα το δείξουν στις άλλες ομάδες. Μόλις οι ομάδες παρουσιάσουν τις πόζες τους, ενθαρρύνει τα παιδιά να αναφέρουν κάποια από τα ζώα που ζουν κοντά μας, π.χ. στη γειτονιά μας και τα σημειώνει στον πίνακα (π.χ. σκύλος, γάτα, σπουργίτι, περιστέρι, σαύρα, ποντίκι, σκουλήκι κ.λπ.). Παροτρύνει τα παιδιά να αναγνωρίσουν τι χρειάζονται τα παραπάνω ζώα για να ζήσουν (ποντίκια, μεγάλα έντομα, σπόρους, χορτάρι, καρπούς, νερό κ.λπ.), και πού θα το βρουν στη γειτονιά (π.χ. δέντρο, σπίτι, χώμα, αυλή). Μέσα από συζήτηση, εντοπίζουν ομοιότητες στις ανάγκες που είναι καθολικές σε όλα τα όντα. 9
11 Θυμίζει στα παιδιά τα είδη άγριων πουλιών της προηγούμενης δραστηριότητας και γίνεται συζήτηση: Τι χρειάζονται τα πουλιά για να ζήσουν; Ποιες είναι οι ανάγκες τους; Πώς χρησιμοποιεί κάθε ένα από αυτά το ράμφος του; Τα νύχια του; Τι τρώει κάθε ένα από αυτά; Πού ζει; Ο εμψυχωτής στη συνέχεια, διαβάζει στα παιδιά συγκεκριμένες προτάσεις που περιγράφουν κινδύνους που αντιμετωπίζουν τα πουλιά και συγκεκριμένα οι χήνες, στην προσπάθειά τους να βρουν τροφή. Στο τέλος κάθε πρότασης, ρωτάει τα παιδιά «πεινάω, πεινάω, τι θα βρω να φάω», παρακινώντας τα να απαντήσουν τι μπορεί να κάνει η χήνα για να γλυτώσει από τον κίνδυνο και να βρει τροφή: Κάνει βαρυχειμωνιά, βαθύ χιόνι σκεπάζει το χορτάρι και δεν βρίσκω να φάω. Πεινάω, πεινάω, τι θα βρω να φάω; Κυνηγοί με ψάχνουν στα λιβάδια που τρώω. Πεινάω, πεινάω, τι θα βρω να φάω; Κάνει κρύο, τροφή για δύο δεν μπορώ να βρω. Πεινάω, πεινάω, τι θα βρω να φάω; Καλάμια φύτρωσαν στο λιβάδι που τρώω, μα καλάμια δεν μπορώ να φάω. Πεινάω, πεινάω, τι θα βρω να φάω; Πετάω συνέχεια και ψάχνω να φάω, μα λίμνη με χόρτα δεν βρίσκω και πουθενά δεν σταματάω. Πεινάω, πεινάω, τι θα βρω να φάω; Οι αλεπούδες του Βορρά τα αβγά μου κοιτάνε, αν φύγω θα έρθουν να τα φάνε. Πεινάω, πεινάω, τι θα βρω να φάω; Σημείωση: Συνήθως οι κόκκινες αλεπούδες αποτελούν απειλή για τη Νανόχηνα στις περιοχές αναπαραγωγής της στις χώρες του Βορρά, όπως η Νορβηγία, καθώς εκεί είναι εκτεταμένη η εξάπλωση του πληθυσμού της αλεπούς. Αποτελεί κίνδυνο γι αυτές, καθώς κατά την αναπαραγωγή τους είναι ιδιαιτέρα ευαίσθητες. Στόχος είναι να συμμετέχουν, προτείνοντας ακόμα και τις ίδιες λύσεις σε κάθε ερώτημα. Ο εμψυχωτής μπορεί είτε να δίνει ένα ρυθμικό μοτίβο στο «Πεινάω, πεινάω» και να εντάξει τα παιδιά σ αυτό με φωνή ή και με δραματοποίηση, είτε να συμπληρώνει ο ίδιος τις απαντήσεις των παιδιών. Αφού τα παιδιά μοιραστούν μεταξύ τους τις λύσεις που βρήκαν, ο εμψυχωτής τούς μοιράζει λευκές κόλλες, ζητώντας να επιλέξουν ένα από τα άγρια πουλιά που αναφέρθηκαν έως τώρα και να το ζωγραφίσουν με ό,τι αυτό χρειάζεται, να ζωγραφίσουν δηλαδή ένα «ευτυχισμένο πουλί». Στη συνέχεια, μπορεί να γίνει συζήτηση γιατί πιστεύουν ότι το πουλί που ζωγράφισαν είναι «ευτυχισμένο». Στο τέλος ο εμψυχωτής μαζεύει τις ζωγραφιές των παιδιών και τις τοποθετεί στη Γωνιά της Νανόχηνας. 10
12 Τροφές και φωλιές με λίγα λόγια Τα παιδιά φτιάχνουν παζλ με θέμα τον κύκλο ζωής της Νανόχηνας βάζοντας εικόνες στη σωστή σειρά. Στη συνέχεια, παρατηρούν και αντιστοιχούν μεταξύ τους εικόνες που απεικονίζουν διαφορετικές φωλιές, τροφές και είδη πουλιών. Τέλος, μέσα από ομαδικό κινητικό παιχνίδι παίρνουν ρόλους πουλιών και επιλέγουν την κατάλληλη για το καθένα τροφή. Στόχοι 4 Οι μαθητές/τριες να είναι σε θέση να διακρίνουν τις διαφορές ανάμεσα στα είδη, να τους απασχολήσουν οι διαφορετικές συνθήκες που αναζητάει το κάθε είδος. φωτοτυπίες φύλλων δραστηριότητας, μολύβια, ψαλίδια, χαρτοταινία Όλη η τάξη χωρισμένη σε μικρές ομάδες 1 διδακτική ώρα Περιγραφή Ο εμψυχωτής φωτοτυπεί το φύλλο «Μία χήνα παζλ» σε τόσα αντίτυπα όσα είναι τα παιδιά (ή οι ομάδες παιδιών). Μπορεί, αν θέλει, να τα κολλήσει σε χαρτόνι. Αφήνει τα παιδιά να το ταιριάξουν εξηγώντας τους ότι σκοπός είναι να φτιάξουν τον κύκλο ζωής του πουλιού. Γίνεται συζήτηση: Πώς ξεκινάει τη ζωή του ένα πουλί; Τι χρειάζεται όταν είναι ακόμα μέσα στο αβγό; Τι συμβαίνει για να βγει από το αβγό; Τι αλλάζει πάνω του καθώς μεγαλώνει; Μόλις ολοκληρώσουν, μπορούν να αφήσουν τα παζλ τους στη Γωνιά της Νανόχηνας. Στη συνέχεια, ανακοινώνει στα παιδιά ότι το κάθε αβγό έχει τη φωλιά του! Τα παιδιά μπορούν να φτιάξουν κατασκευή με θέμα «φωλιές και αβγά» από πηλό. Θα μπορούσαν να μαζέψουν από την αυλή ξερά ή πεσμένα κλαράκια (αποφεύγουμε να σπάσουν από χλωρό δέντρο) ή εάν υπάρχει η δυνατότητα να βάλουν άχυρο, το οποίο απλώνεται πολύ αν το διαχωρίσεις. Αλλιώς, μπορούν να σκίσουν εφημερίδες, να κόψουν χαρτιά σε λωρίδες και να γεμίσουν τις φωλιές. Ο εμψυχωτής στη συνέχεια, φωτοτυπεί τα φύλλα «Ταιριάσματα» σε τόσα αντίτυπα όσα είναι τα παιδιά (ή οι ομάδες παιδιών), τα ρωτάει αν γνωρίζουν τα είδη που βλέπουν στο φύλλο και τους θυμίζει τη συζήτηση που είχαν για τις ανάγκες των πουλιών. 11
13 Τι μπορεί να τρώει το καθένα από αυτά; Πού μπορεί να κάνει τη φωλιά του; Στη συνέχεια, τους ζητά να αντιστοιχίσουν τα είδη πουλιών που μόλις γνώρισαν, με την τροφή και τη φωλιά που επιλέγει κάθε ένα από αυτά. Ένα βήμα παραπέρα Ο εμψυχωτής φωτοτυπεί το φύλλο «Ταιριάσματα: τροφές πουλιών», κόβει τα καρέ με τις τροφές και τα βάζει σε ένα κουτί. Τα παιδιά χωρίζονται σε 4 ομάδες που αντιπροσωπεύουν 4 κοπάδια από χήνες. Στήνει στον χώρο διαδρόμους με τετράγωνα και καλεί τα παιδιά να διαλέξουν τυχαία χαρτάκι από το κουτί. Ανάλογα με την τροφή που «πιάνουν», προχωράνε είτε ένα τετράγωνο μπροστά, είτε κανένα. Πόσα βήματα μπορεί να κάνει η Νανόχηνα; Εξηγεί στα παιδιά ότι η τροφή που προτιμά το πουλί είναι η πιο θρεπτική, γι αυτό και το βοηθάει να έχει περισσότερη δύναμη. Εξηγεί στα παιδιά ότι αν πετύχουν: Χόρτα: Ένα τετράγωνο μπροστά Οποιαδήποτε άλλη τροφή: Μένεις εκεί που είσαι. Φροντίζει οι κάρτες με την τροφή της Νανόχηνας να είναι περισσότερες στον αριθμό, έτσι ώστε να υπάρχει κινητικότητα στο παιχνίδι. ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΑ ΕΙΔΟΥΣ ΜΕ ΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΦΩΛΙΑ Αργυροπελέκανος: Στικταετός: Βαλτόπαπια: Νανόχηνα: τρέφεται με ψάρια και φτιάχνει τη φωλιά του σε μικρές νησίδες. τρέφεται με μικρά θηλαστικά, τρωκτικά (όπως ο Λαγόγυρος) και κουρνιάζει σε δέντρα. τρέφεται με υδρόβια φυτά και φτιάχνει τη φωλιά της στο έδαφος μέσα σε πυκνή βλάστηση (π.χ. ανάμεσα σε καλάμια). τρέφεται με χόρτα και φτιάχνει τη φωλιά της στο έδαφος την οποία αφήνει ακάλυπτη. Η λύση του παζλ:
14 Μία χήνα παζλ 4 13
15 Ταιριάσματα: είδη πουλιών 4 α) Αργυροπελεκάνος β) Στικταετός γ) Βαλτόπαπια δ) Νανόχηνα α) β) γ) δ) 14
16 Ταιριάσματα: τροφές πουλιών 4 α) ψάρι β) Λαγόγυρος γ) υδρόβια φυτά δ) χόρτα α) β) γ) δ) 15
17 Ταιριάσματα: φωλιές πουλιών 4 α) φωλιά σε νησίδα β) φωλιά σε δέντρο γ) κρυμμένη φωλιά δ) φωλιά ακάλυπτη α) β) γ) δ) 16
18 Μια αυλή φιλική για τα πουλιά 5 με λίγα λόγια Τα παιδιά παρατηρούν τα πουλιά στην αυλή του σχολείου. Στη συνέχεια, εντοπίζουν σε σκίτσο που τους δίνεται τις ασύμβατες δραστηριότητες σε περιοχή όπου υπάρχουν πουλιά, συζητούν μεταξύ τους και φτιάχνουν τον δεκάλογο του καλού επισκέπτη. Στόχοι Οι μαθητές/τριες να ανακαλέσουν τις υπάρχουσες γνώσεις και εμπειρίες τους για τα άγρια πουλιά, να ανταλλάξουν γνώσεις για τα πουλιά, να βρουν κοινά στοιχεία μεταξύ των άγριων πουλιών. φωτοτυπίες φύλλου δραστηριότητας, για τα κιάλια: χάρτινα ρολά, λάστιχο του μέτρου, συρραπτικό, κόλλες, χαρτί γκοφρέ (προαιρετικά), για την παρατήρηση πουλιών: οδηγός αναγνώρισης πουλιών Όλη η τάξη χωρισμένη σε μικρές ομάδες 2 διδακτικές ώρες Περιγραφή Η δραστηριότητα αυτή είναι σχεδιασμένη έτσι ώστε να υλοποιείται καθ όλη τη διάρκεια του χειμώνα. Ο εμψυχωτής ανακοινώνει στα παιδιά ότι μπορούν να βγουν για μία διαφορετική βόλτα στην αυλή του σχολείου (ή σε ένα κοντινό πάρκο, εφόσον υπάρχει η δυνατότητα), με σκοπό να παρατηρήσουν τα πουλιά. Γίνονται λοιπόν παρατηρητές πουλιών! Στο σημείο αυτό μπορούν να φτιάξουν χάρτινα κιάλια, χρησιμοποιώντας δύο μικρά χάρτινα ρολά (π.χ. από χαρτί υγείας), τα οποία ενώνουν μεταξύ τους με συρραπτικό, με τη βοήθεια του εμψυχωτή. Ενώνουν τις δύο άκρες με ένα λάστιχο (με συρραπτικό), για να μπορούν να τα φορούν στον λαιμό τους. Μπορούν να ολοκληρώσουν την κατασκευή «διακοσμώντας» τα κιάλια τους με χαρτί γκοφρέ. Στη συνέχεια, τα παιδιά, με αφόρμηση το φύλλο «Δεκάλογος του καλού επισκέπτη», φτιάχνουν τον δικό τους δεκάλογο ομαδικά (τον οποίο μπορούν να τοποθετήσουν στη Γωνιά της Νανόχηνας). Αρχικά, ο εμψυχωτής φωτοτυπεί το φύλλο «Δεκάλογος του καλού επισκέπτη» και κυκλώνει στο σκίτσο τα στοιχεία που συνδέονται με σκουπίδια, όχληση ζώων, φωτογράφηση, πικ νικ κ.λπ. Τι είναι καλό να θυμάμαι όταν πηγαίνω σε ένα πάρκο όπου φωλιάζουν πουλιά; Τι μπορώ να κάνω εκεί; Τι είναι σημαντικό να έχει ένα πάρκο ή μια αυλή για να καλύπτουν τις ανάγκες τους τα πουλιά; Συμπληρωματικά, με τις κατάλληλες ερωτήσεις του εμψυχωτή, μπορούν να προσθέσουν και εκείνα που καλό είναι να αποφεύγουμε, όπως: Μπορώ να: Βλέπω ένα ζώο χωρίς να το τρομάζω; Βλέπω ένα ζώο χωρίς να το παίρνω μακριά από τη φωλιά του; Κάνω βόλτα χωρίς να κάνω φασαρία; Κάνω πικ-νικ χωρίς να αφήνω τα ίχνη μου με σκουπίδια κ.λπ.; 17
19 Στο πεδίο! Αφού ετοιμάσουν τον δικό τους Δεκάλογο, τα παιδιά είναι έτοιμα να περιηγηθούν στην αυλή, προσέχοντας τα παρακάτω χαρακτηριστικά των πουλιών που θα τα βοηθήσουν να βρουν ποιο είδος πουλιού βλέπουν κάθε φορά: χρώμα, σχήμα, μέγεθος (μεγαλύτερο ή μικρότερο από ένα Περιστέρι;), τρόπος πετάγματος. Κατά την περιήγηση, τα παιδιά μπορούν να διαλέξουν τα δέντρα όπου θα τοποθετήσουν τις ταΐστρες που θα φτιάξουν στην επόμενη δραστηριότητα. Η παρατήρηση πουλιών μπορεί να επαναλαμβάνεται σε διαφορετικές συνθήκες: διαφορετική ημέρα της εβδομάδας, διαφορετική ώρα, με διαφορετικές καιρικές συνθήκες. Στο τέλος της περιήγησης, γίνεται αναστοχασμός των όσων έχουν παρατηρήσει τα παιδιά στις διαφορετικές συνθήκες. 18
20 Δεκάλογος του καλού επισκέπτη 5 19
21 20
22 Φροντίζω τα πουλιά 6 με λίγα λόγια Τα παιδιά κατασκευάζουν με χρησιμοποιημένα υλικά ταΐστρες για τα πουλιά, τις τροφοδοτούν με τις κατάλληλες τροφές για τα είδη πουλιών που είχαν παρατηρήσει στην αυλή και παρατηρούν τη συμπεριφορά των πουλιών. Στόχοι Οι μαθητές/τριες να δραστηριοποιηθούν ενεργά σε δράσεις προστασίας των πουλιών, να αποκτήσουν αίσθημα ευθύνης απέναντι σε αυτά, να εξοικειωθούν με δραστηριότητες και έννοιες επαναχρησιμοποίησης υλικών. ψαλίδια, πλαστικά μπουκάλια νερού ή συσκευασίες Tetra Pak, σχοινάκι, τροφή πουλιών Όλη η τάξη χωρισμένη σε μικρές ομάδες 1 διδακτική ώρα Περιγραφή Ο εμψυχωτής θυμίζει στα παιδιά την εξόρμησή τους για παρατήρηση πουλιών και την προηγούμενη συζήτηση για τις ανάγκες των άγριων πουλιών. Ρωτάει τα παιδιά: Πώς βοηθάει τα πουλιά το λίπος που παίρνουν από την παραπάνω τροφή που καταναλώνουν τον χειμώνα; Υπάρχει αρκετή τροφή για τα μικροπούλια στην πόλη μας, στο χωριό μας κ.λπ.; Τι μπορούμε να κάνουμε για να τα βοηθήσουμε; Στη συνέχεια, τα παιδιά χωρίζονται σε μικρές ομάδες των 3 ή 4 ατόμων και ξεκινούν την κατασκευή των ταϊστρών (μία η κάθε ομάδα). Βήματα 1. Ανοίξτε τρύπα στη μία πλευρά του πλαστικού μπουκαλιού, αρκετά μεγάλη (τουλάχιστον 5 εκατοστά), ώστε να μπορεί το πουλί να βάζει μέσα το κεφάλι του. 2. Λίγο χαμηλότερα από την τρύπα, τρυπήστε το μπουκάλι από τη μια πλευρά μέχρι την άλλη και διαπεράστε το με ένα σκληρό ξυλάκι (π.χ. μολύβι, ξύλινο καλαμάκι) για να μπορούν τα πουλιά να στηρίζονται. 3. Κάντε μερικές μικρές τρύπες στον πάτο του μπουκαλιού, για να φεύγει το νερό και η υγρασία από το μπουκάλι. 4. Γεμίστε το μπουκάλι με τροφή για πουλιά (οδηγίες στην επόμενη σελίδα). 5. Εντοπίστε τις θέσεις όπου θα τοποθετήσετε τις ταΐστρες. Μπορείτε να πειραματιστείτε: Τοποθετήστε μία σ ένα κλαδί δέντρου, άλλη σε κάποιο τελείως ήσυχο μέρος ενώ την επόμενη σε θέση όπου παίζουν τα παιδιά στο διάλειμμα και έχει πολλή φασαρία κ.λπ. Προσοχή: Οι θέσεις που θα επιλέξετε πρέπει να είναι απρόσιτες στις γάτες. 6. Κρεμάστε το μπουκάλι με ένα καλώδιο ή με ένα δυνατό σχοινάκι από κάποιο κλαδί ή ακόμα και από σχοινί απλώματος ρούχων. 21
23 Εναλλακτικά, μπορούμε αντί για μπουκάλια νερού να χρησιμοποιήσουμε χάρτινες συσκευασίες από γάλα ή χυμό (συσκευασίες Tetra Pak) και να ακολουθήσουμε την ίδια διαδικασία. Τροφή για τα πουλιά Ηλιόσποροι: Πολύ καλή τροφή για πολλά σποροφάγα είδη πουλιών. Επιλέξτε μικρό μέγεθος. Προσοχή: Πρέπει να είναι πάντα ανάλατοι και άψητοι Σιτάρι, κριθάρι, βρώμη, καλαμπόκι (θρυμματισμένο): Τα προτιμούν κυρίως τα Περιστέρια και οι Δεκαοχτούρες, καθώς και τα Σπουργίτια, οι Σπίνοι και οι παπαδίτσες Λιναρόσποροι (σπόροι λιναριού): Τους προτιμούν αρκετά είδη πουλιών Κανναβούρι: Άριστη τροφή για πολλά είδη πουλιών Ξηροί καρποί (καρύδια, φιστίκια κ.ά.): Ιδιαίτερα θρεπτική τροφή που την προτιμούν πολλά πουλιά. Πρέπει οπωσδήποτε να είναι ανάλατοι, άψητοι, αποφλοιωμένοι και θρυμματισμένοι Τυρί: Τριμμένο ή σε πολύ μικρά κομμάτια. Προτιμήστε τα λιγότερο αλμυρά τυριά. Αρέσει στους Κοκκινολαίμηδες, στις παπαδίτσες, στα Κοτσύφια κ.ά. Ψίχουλα και ψωμί: Δεν θεωρείται ιδιαίτερα θρεπτική τροφή. Αν αποφασίσουμε όμως να βάλουμε σε κάποιες ταΐστρες, καλό είναι να μουλιάσουμε το ψωμί σε λίγο νερό. Τι πρέπει να προσέχουμε: Ανά τακτά διαστήματα ελέγχουμε την καθαριότητα της ταΐστρας και όταν κρίνεται απαραίτητο, την καθαρίζουμε Προσέχουμε να μην χαλάσουν οι σπόροι από την υγρασία Φροντίζουμε οι ταΐστρες μας να είναι γεμάτες, ειδικά κατά την περίοδο του χειμώνα, που τα πουλιά δεν βρίσκουν εύκολα τροφή Αφού τοποθετηθούν οι ταΐστρες στην αυλή του σχολείου, τα παιδιά μπορούν να κρατούν αρχείο με πληροφορίες, όπως: Μετά από πόσο καιρό επισκέφτηκαν για πρώτη φορά τα πουλιά τις ταΐστρες; Ποια είδη παρατηρούν; Ποια από αυτά έρχονται πιο συχνά; Προτιμούν κάποια συγκεκριμένη ταΐστρα και γιατί; Τρέφονται όλα τα είδη τις ίδιες ώρες; Στο τέλος της χρονιάς μπορούν να παρουσιαστούν τα συμπεράσματα και οι παρατηρήσεις των παιδιών. 22
24 Ένα βήμα παραπέρα Φυτεύουμε θάμνους! Αρκετά είδη θάμνων προσφέρουν κάλυψη αλλά και τροφή σε πολλά είδη πουλιών. Σίγουρα, οι καταλληλότεροι θάμνοι για να φυτευτούν σε μια περιοχή είναι οι αυτοφυείς θάμνοι της ίδιας ή της ευρύτερης περιοχής. Μερικά ελληνικά φυτά που προσφέρουν τροφή και κάλυψη στα πουλιά: Άρκευθος (Juniperus sp.) Δάφνη (Laurus nobilis) Σορβιά (Sorbus sp.) Κισσός (Hedera helix) Πυράκανθος (Pyracantha coccinea) Αρκουδοπούρναρο (Ilex aquifolium)* Κουφοξυλιά (Sambucus nigra) *στα ορεινά Βάζουμε ποτίστρες! Σε περιόδους που δεν έχει συχνές βροχοπτώσεις, ιδιαίτερα κατά την περίοδο του καλοκαιριού, μπορούμε να τοποθετήσουμε στην αυλή του σχολείου σε ένα ασφαλές μέρος μακριά από γάτες, καθαρό νερό σε ρηχό πήλινο κεσεδάκι (ή ρηχό πιάτο), για να πίνουν νερό ή να κάνουν μπάνιο τα πουλιά. 23
25 24
26 Πάει, πέταξε η τροφή! 7 με λίγα λόγια Τα παιδιά, μέσα από κινητικό παιχνίδι βασισμένο σε ρόλους, αναδεικνύουν βασικές απειλές των άγριων πουλιών, όπως η έλλειψη επαρκούς ποσότητας τροφής και η λαθροθηρία και προτείνουν μέτρα προστασίας. Στόχοι Οι μαθητές/τριες να αντιστοιχούν είδη πουλιών με την κατάλληλη τροφή, να αναδεικνύουν βασικές απειλές των ειδών (λαθροθηρία και έλλειψη τροφής) και να διαπιστώνουν την παρέμβαση του ανθρώπου στη φύση. φωτοτυπίες φύλλων δραστηριότητας, ψαλίδι Όλη η τάξη χωρισμένη σε ομάδες 1 διδακτική ώρα Περιγραφή Ο εμψυχωτής, πριν ξεκινήσει τη δραστηριότητα αυτή, φροντίζει να κάνει σαφή τη διάκριση ανάμεσα στο παράνομο και το νόμιμο κυνήγι, αναφέροντας τα κριτήρια νόμιμης και παράνομης θήρας σχετικά με τα είδη πουλιών, την περιοχή και την περίοδο του χρόνου, συνδέοντας τις συνέπειες που έχει το παράνομο κυνήγι σε κάποια είδη πουλιών ή/και στη βιοποικιλότητα. Ο εμψυχωτής θυμίζει στα παιδιά τη συζήτηση της δραστηριότητας «Τροφές και φωλιές» και τα παρακινεί να θυμηθούν τι τρώει και πού φωλιάζει το κάθε είδος. Ξεκινά συζήτηση με τα παιδιά σχετικά με τους πιθανούς κινδύνους που συναντούν τα πουλιά: Πώς τα πουλιά μπορούν να χάσουν το σπίτι τους; Πότε μπορεί να λιγοστέψει η τροφή τους; Μπορούμε να κυνηγάμε όλα τα πουλιά, όλες τις εποχές του χρόνου; Αφού καταλήξουν σε συγκεκριμένες απειλές, αναφέροντας τη διάκριση μεταξύ φυσικών (κρύο, καταιγίδες, θηρευτές κ.λπ.) και ανθρωπογενών απειλών (λαθροθηρία, απώλεια ή/και υποβάθμιση βιοτόπων), ενημερώνει τα παιδιά για την ύπαρξη ανθρώπων που προσπαθούν να προστατεύσουν τα πουλιά από τους κινδύνους που προκαλεί ο άνθρωπος. Χωρίζονται στις εξής ομάδες: Τέσσερις ομάδες ειδών πουλιών Λαθροκυνηγοί Φύλακες των πουλιών Ο εμψυχωτής μπορεί να χωρίσει τυχαία τα παιδιά σε ομάδες ή να τα ρωτήσει σε ποια ομάδα θέλουν να πάνε. Αν δεν επιθυμούν κάποια από τα παιδιά να πάρουν τον ρόλο του λαθροκυνηγού, μπορεί να το αναλάβει ο εμψυχωτής. Το παιχνίδι μπορεί να παιχτεί δεύτερη ή και τρίτη φορά, ώστε να γίνεται κυκλική εναλλαγή στους ρόλους. 25
27 Φροντίζει έτσι ώστε οι ομάδες ειδών πουλιών να έχουν περισσότερα παιδιά (π.χ. 4-6 παιδιά), ενώ οι ομάδες με τους λαθροκυνηγούς και τους φύλακες να έχουν λιγότερα παιδιά (π.χ. 3 και 2 παιδιά αντίστοιχα). Το παιχνίδι... Ο εμψυχωτής ενημερώνει τα παιδιά ότι θα παίξουν ένα παιχνίδι όπου η κάθε ομάδα έχει συγκεκριμένη αποστολή και τα οδηγεί σε επιλεγμένο εξωτερικό χώρο. Εξηγεί με βάση το φύλλο «Αποστολές ομάδων» την αποστολή της κάθε ομάδας, ενώ τις διαβάζει και σε όλη την τάξη για να έχουν συνολική εικόνα, να τηρούν το παιχνίδι και να εστιάσουν σε αυτό που έχει να κάνει η κάθε ομάδα. Φωτοτυπεί το φύλλο «Ταιριάσματα: τροφές πουλιών» (κοινό με τη δραστηριότητα «Τροφές και φωλιές») σε τόσα αντίτυπα ώστε να αντιστοιχεί μία κάρτα τροφής σε κάθε παιδί από τις ομάδες πουλιών και κόβει τις κάρτες τροφής που υπάρχουν σε αυτό. Ο εμψυχωτής σηματοδοτεί (π.χ. με πέτρες) τον χώρο: τα σημεία αφετηρίας των ομάδων πουλιών, που είναι τα ασφαλή καταφύγιά τους, τα σημεία αφετηρίας για τους λαθροκυνηγούς και τους φύλακες, καθώς και το σημείο όπου θα πηγαίνουν οι λαθροκυνηγοί τα πουλιά που πιάνουν. Φροντίζει έτσι ώστε να υπάρχουν σχετικές αποστάσεις μεταξύ των ομάδων. Σε ένα άλλο σημείο, σκορπίζει στον χώρο τις κάρτες που έχει κόψει. Καλεί τα παιδιά και τους υπενθυμίζει (ή του υπενθυμίζουν τα ίδια) τις αποστολές τους και τους περιορισμούς: Τα πουλιά έχουν στόχο να βρουν την τροφή τους (από μία κάθε πουλί) και να επιστρέψουν ασφαλή πίσω στη φωλιά τους. Μπορεί να μπει ρυθμικό μοτίβο από την ομάδα των πουλιών «πεινάω, πεινάω, μα τι να φάω;» ή και κάτι που διαλέγει η ομάδα να λέει ως χαρακτηριστικό του ρόλου. Οι λαθροκυνηγοί έχουν στόχο να πιάσουν τα πουλιά. Αντίστοιχα, μπορεί να μπει ρυθμικό μοτίβο «επ, πού πας; σε τσάκωσα!». Οι φύλακες εμποδίζουν τους λαθροκυνηγούς να πιάσουν τα πουλιά, χωρίς να τους αγγίζουν - έχοντας ανοιχτά τα χέρια τους, φτιάχνουν εμπόδια. Αντίστοιχα, προτείνεται ρυθμικό μοτίβο «επ, στοπ! Δεν περνάς» ή «από εδώ δεν περνάς, είμαι εγώ φρουρός». Στη συνέχεια, οδηγεί τα παιδιά στις αφετηρίες τους, δίνει την έναρξη και το παιχνίδι ξεκινά! Τον ρυθμό στην κίνηση των παιδιών δίνει ο εμψυχωτής με τη βοήθεια ενός μουσικού οργάνου (π.χ. ένα ταμπουρίνο). Μπορεί συμπληρωματικά, να «παγώνει» την εικόνα με τη βοήθεια του μουσικού οργάνου και να την ξαναζωντανεύει. Σκοπός είναι να μην ανέβει πολύ η ενέργεια και να δίνεται η δυνατότητα στα παιδιά να συζητάνε τη σκηνή. Τι νομίζετε ότι συμβαίνει εδώ; Λέτε να τα καταφέρουν τα πουλιά; 26
www.ornithologiki.gr Θεμιστοκλέους 80, 10681 Αθήνα, Tηλ. Fax: 210 8228704, 210 8227937 Κομνηνών 23, 54624 Θεσσαλονίκη, Τηλ.
Επιμέλεια έκδοσης: Ευγενία Πανώριου Εικονογράφηση: Βασίλης Χατζηρβασάνης Γραφιστική επιμέλεια: Sandipo Όλγα Βλάχου Εκτύπωση: COLORPRINT - Τσεκούρας Ε.Π.Ε. ISBN: 978-960 - 6861-29 -1 Ελληνική Ορνιθολογική
Διαβάστε περισσότεραΠαιχνίδια. 2. Το σπίτι
Παιχνίδια 1. Τα καπέλα Οδηγίες: Τα παιδιά σχεδιάζουν διάφορα καπέλα και γράφουν τα πρόσωπα που τα φοράνε στην πραγματικότητα. Στη συνέχεια ένα παιδί προσποιείται ότι φοράει ένα καπέλο και μιμείται κινήσεις
Διαβάστε περισσότεραΘεατρικό παιχνίδι «Η άνοιξη στον κήπο μας»
35 Θεατρικό παιχνίδι «Η άνοιξη στον κήπο μας» Ισιδώρα Παππού ΠΕ60 Διάρκεια: 3 διδακτικές ώρες Στόχοι 1 ο Νηπιαγωγείο Ασπροπύργου Να έρθουν τα παιδιά σε επαφή με το φυσικό περιβάλλον. Να αποκτήσουν θετική
Διαβάστε περισσότεραΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΟ Γ1 ΤΟΥ 10 ΟΥ Δ.Σ. ΤΣΕΣΜΕ ( ) ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ. ΜΑΘΗΜΑ: Μελέτη Περιβάλλοντος. ( Ενότητα 3: Μέσα συγκοινωνίας και μεταφοράς
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΟ Γ1 ΤΟΥ 10 ΟΥ Δ.Σ. ΤΣΕΣΜΕ (10.11.2010) ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ: Μελέτη Περιβάλλοντος ( Ενότητα 3: Μέσα συγκοινωνίας και μεταφοράς Κεφάλαιο 3: Κυκλοφορούμε με ασφάλεια) ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ
Διαβάστε περισσότεραΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΟΜΑΔΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΟΜΑΔΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ 11ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ Α ΤΑΞΗ 2014-2015 Το κυνήγι του χαμένου θησαυρού Τα παιδιά χωρίζονται σε 3 ή 4 ομάδες. Ο αρχηγός κρύβει κάποιον θησαυρό. Όλες οι ομάδες διαβάζουν
Διαβάστε περισσότερα«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός»
ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 «Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» (Φλώρινα - Μακεδονία Καύκασος) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 Ψηφίστε το παραμύθι που σας άρεσε περισσότερο εδώ μέχρι 30/09/2011
Διαβάστε περισσότεραΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΧΕ ΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΘΕΜΑ: εξιότητες κοψίματος Σβούρες ΤΑΞΗ: Α-Β
ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΧΕ ΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΘΕΜΑ: εξιότητες κοψίματος Σβούρες ΤΑΞΗ: Α-Β ΗΜ/ΝΙΑ ΠΟΡΕΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Σεπτέμβριος Αφόρμηση: ίνω στα παιδιά σε χαρτόνι φωτοτυπημένη μια σβούρα και τους
Διαβάστε περισσότεραBάτραχοι στη λίμνη. Παιχνίδια Συνεργασίας 2014. Επίπεδο 1,2
Bάτραχοι στη λίμνη 1,2 Οργάνωση: Εργασία με όλη την τάξη. Τα παιδιά είναι γύρω από το αλεξίπτωτο, τη λίμνη και το κρατούν στο ύψος της μέσης. Τα σακουλάκια πάνω στο αλεξίπτωτο είναι οι βάτραχοι. Σκοπός
Διαβάστε περισσότεραΗ Μόνα, η μικρή χελώνα, μετακόμισε σε ένα καινούριο σπίτι κοντά στη λίμνη του μεγάλου δάσους.
Η Μόνα, η μικρή χελώνα, μετακόμισε σε ένα καινούριο σπίτι κοντά στη λίμνη του μεγάλου δάσους. Κάθεται στο παράθυρο του δωματίου της και σκέφτεται, στεναχωρημένη τους παλιούς της φίλους και συμμαθητές.
Διαβάστε περισσότεραΟ εγωιστής γίγαντας. Μεταγραφή : Γλυμίτσα Ευθυμία. Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης. «Αλέξανδρος Δελμούζος»
Ο εγωιστής γίγαντας Μεταγραφή : Γλυμίτσα Ευθυμία Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης «Αλέξανδρος Δελμούζος» 2010-2011 Κάθε απόγευμα μετά από το σχολείο τα παιδιά πήγαιναν για να παίξουν στον κήπο του γίγαντα.
Διαβάστε περισσότεραΗ. Διαδικασία διαμεσολάβησης
Η. Διαδικασία διαμεσολάβησης 1. Εισαγωγή στη διαμεσολάβηση (30 ) Στόχοι Να εντοπίσουν παρακολουθήσουν τη διαδικασία διαμεσολάβησης. Διαδικασία Έχουμε από πριν καλέσει δυο μέλη (ένα αγόρι Α και ένα κορίτσι
Διαβάστε περισσότεραΥλικό Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης για το Δημοτικό
Ταξιδεύοντας με τη Νανόχηνα στους ελληνικούς υγρότοπους Υλικό Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης για το Δημοτικό Περιεχόμενα Λίγα λόγια για το εκπαιδευτικό πρόγραμμα...3 Δραστηριότητα 1: Η ποικιλία της ζωής...8
Διαβάστε περισσότεραΣκοπός του παιχνιδιού. Περιεχόμενα
Ένα συνεργατικό παιχνίδι μνήμης για 3 έως 6 παίκτες, 7 ετών και άνω. Ο Τομ σκαρφάλωσε στην κορυφή ενός δέντρου, για να δεί αν μπορούσε να ανακαλύψει κάτι. Κοιτάζοντας προς κάθε μεριά, είδε τουλάχιστον
Διαβάστε περισσότεραΜαθαίνω να κυκλοφορώ ΜΕ ΑΣΦΑΛΕΙΑ. Σεμινάρια Κυκλοφοριακής Αγωγής για παιδιά Δημοτικού 6-8 ετών. Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας & Δικτύων Μεταφορών
Μαθαίνω να κυκλοφορώ ΜΕ ΑΣΦΑΛΕΙΑ Σεμινάρια Κυκλοφοριακής Αγωγής για παιδιά Δημοτικού 6-8 ετών Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας & Δικτύων Μεταφορών Όταν κυκλοφορούμε στο δρόμο μπορούμε να συναντήσουμε
Διαβάστε περισσότεραΤο βιβλίο της Μ. Autism Resource CD v Resource Code RC115
Το βιβλίο της Μ Γεια σας με λένε Μ. Είμαι 9 χρονών και μένω στο με τους γονείς μου και τα 2 αδέρφια μου, τον Γιάννη που είναι 10 και τον Βασίλη που είναι 3. Έχω κι ένα σκυλάκι που το λένε Κάντι και είναι
Διαβάστε περισσότεραΕισαγωγή στην επανάληψη
Εισαγωγή στην επανάληψη Στο κεφάλαιο αυτό ήρθε η ώρα να μελετήσουμε την επανάληψη στον προγραμματισμό λίγο πιο διεξοδικά! Έχετε ήδη χρησιμοποιήσει, χωρίς πολλές επεξηγήσεις, σε προηγούμενα κεφάλαια τις
Διαβάστε περισσότεραΤαυτότητα εκπαιδευτικού σεναρίου
Ταυτότητα εκπαιδευτικού σεναρίου Τίτλος: Συμβάντα και ενέργειες - Το πολύχρωμο σκαθάρι Σύντομη περιγραφή: Ένα εκπαιδευτικό σενάριο για την διδασκαλία των συμβάντων και ενεργειών στον προγραμματισμό, με
Διαβάστε περισσότεραΤράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής
Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής Ο Μικρός Πρίγκιπας έφτασε στη γη. Εκεί είδε μπροστά του την αλεπού. - Καλημέρα, - Καλημέρα, απάντησε ο μικρός πρίγκιπας, ενώ έψαχνε να βρει από πού ακουγόταν η
Διαβάστε περισσότεραγια παιδιά (8-12 ετών) Κατανόηση γραπτού λόγου
Α1 για παιδιά (8-12 ετών) Διάρκεια: 30 λεπτά Επίπεδο Α1 για παιδιά (8-12 ετών) Ερώτημα 1 (7 μονάδες) Η Χαρά γράφει ένα γράμμα στη Νικολέτα. Θέλεις να δεις αν καταλαβαίνεις αυτά που διαβάζεις, γι αυτό σημειώνεις
Διαβάστε περισσότεραΤο Εικονογραφημένο Βιβλίο στην Προσχολική Εκπαίδευση
Το Εικονογραφημένο Βιβλίο στην Προσχολική Εκπαίδευση Ενότητα 3.2: Υλικότητα Βιβλίου Αγγελική Γιαννικοπούλου Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία (ΤΕΑΠΗ) Διδακτική Πρακτική Διδακτική πρακτική:
Διαβάστε περισσότεραΤο Εικονογραφημένο Βιβλίο στην Προσχολική Εκπαίδευση
Το Εικονογραφημένο Βιβλίο στην Προσχολική Εκπαίδευση Φοιτήτριες: Μαρία Τσακίρη, Βασιλική Γιαννακίδου Αγγελική Γιαννικοπούλου Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία (ΤΕΑΠΗ) 1 η ΜΕΡΑ Την πρώτη
Διαβάστε περισσότεραΜια μέρα μπήκε η δασκάλα στην τάξη κι είπε ότι θα πήγαιναν ένα μακρινό ταξίδι.
ΤΟ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΜΙΑΣ ΠΑΡΕΑΣ ΠΑΙΔΙΩΝ Μια μέρα μπήκε η δασκάλα στην τάξη κι είπε ότι θα πήγαιναν ένα μακρινό ταξίδι. Αμέσως χάρηκαν πολύ, αλλά κι απογοητεύτηκαν ταυτόχρονα όταν έμαθαν ότι θα ήταν ένα
Διαβάστε περισσότεραάλλα. Καταλήγουν στην τεχνική της συγγραφής περιγραφής προσώπου «ΕΧΕΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΝΕΙ»
: Υπό διαπραγμάτευση κείμενο: «Ο φίλος μου ο Μιχάλης» Τάξεις: Β Στ Βασικός σκοπός: Τα παιδιά να αξιοποιούν την τεχνική «ΕΧΕΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΝΕΙ», για να περιγράφουν πρόσωπα Δείκτες Επιτυχίας και Επάρκειας (για
Διαβάστε περισσότεραΦωνή: Θανούλη! Φανούλη! Μαριάννα! Φανούλης: Μας φωνάζει η μαμά! Ερχόμαστε!
20 Χειμώνας σε μια πλατεία. Χιονίζει σιωπηλά. Την ησυχία του τοπίου διαταράσσουν φωνές και γέλια παιδιών. Μπαίνουν στη σκηνή τρία παιδιά: τα δίδυμα, ο Θανούλης και ο Φανούλης, και η αδελφή τους η Μαριάννα.
Διαβάστε περισσότεραΟι ποντικοί και το τυρί Δεξιότητες: Τρέξιμο σε διάφορες κατευθύνσεις και με διάφορες ταχύτητες. Σταμάτημα και αλλαγή κατεύθυνσης.
Οι ποντικοί και το τυρί Τρέξιμο σε διάφορες κατευθύνσεις και με διάφορες ταχύτητες. Οργάνωση: Εργασία σε ζευγάρια. Τα δυο παιδιά είναι οι ποντικοί και η μπάλα το τυρί. Ο ένας ποντικός κρατά το τυρί Σκοπός
Διαβάστε περισσότεραΔραστηριότητα 1 η : Ζωγραφίζω το αγριοκάτσικο
Δραστηριότητα 1 η : Ζωγραφίζω το αγριοκάτσικο Στόχοι: Να εκφραστεί ο μαθητής μέσω των χρωμάτων, να γνωρίσει ότι υπάρχουν αγριοκάτσικα και να ενεργοποιηθεί συναισθηματικά προς αυτά. Παράλληλα να αναπτύξει
Διαβάστε περισσότεραΛίγα λόγια... Περιεχόμενα
ΟΔΗΓΙΕΣ Λίγα λόγια... Το επιτραπέζιο παιχνίδι «Μάντεψε Τι + Ποιος» περιλαμβάνει 6 συναρπαστικά παιχνίδια, που θα ξετρελάνουν μικρούς και μεγάλους. Εξάλλου, το ζητούμενο είναι η διασκέδαση και αυτό το παιχνίδι
Διαβάστε περισσότεραΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ 8-12 ΕΤΩΝ Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Γ Ρ Α Π Τ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΙΡΑ
ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ 8 - ΕΤΩΝ Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Γ Ρ Α Π Τ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΙΡΑ Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν Μ Ν Α Δ Ε Σ Y Π Ο Υ Ρ Γ Ε Ι Ο Π Α Ι Δ Ε Ι Α Σ Κ Α Ι Θ Ρ Η Σ Κ Ε Υ Μ Α
Διαβάστε περισσότεραΤα παιδιά της Πρωτοβουλίας και η Δώρα Νιώπα γράφουν ένα παραμύθι - αντίδωρο
Τα παιδιά της Πρωτοβουλίας και η Δώρα Νιώπα γράφουν ένα παραμύθι - αντίδωρο Ο Ηλίας ανεβαίνει Ψηλά Ψηλότερα Κάθε Μάρτιο, σε μια Χώρα Κοντινή, γινόταν μια Γιορτή! Η Γιορτή των Χαρταετών. Για πρώτη φορά,
Διαβάστε περισσότεραΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ τεύχος Β
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ τεύχος Β Ελένη ΚΑΜΠΕΡΗ - ΤΖΟΥΡΙΑΔΟΥ Σχολική Σύμβουλος Προσχολικής Αγωγής Σταυρούλα ΠΑΝΤΑΖΗ Νηπιαγωγός ΙΩΑΝΝΙΝΑ 2004 1 λίγα λόγια για τις δραστηριότητες Στο τεύχος αυτό περιλαμβάνονται:
Διαβάστε περισσότεραΚατερίνα Χριστόγερου. Είμαι 3 και μπορώ. Δραστηριότητες για παιδιά από 3 ετών
Κατερίνα Χριστόγερου Είμαι 3 και μπορώ Δραστηριότητες για παιδιά από 3 ετών Περιεχόμενα Συμβουλές για γονείς και παιδαγωγούς... 7 Είμαι 3 και μπορώ!...10 Το κόκκινο...12 Το κίτρινο...13 Κόκκινο Κίτρινο...14
Διαβάστε περισσότεραΤο Μεταναστευτικό Ταξίδι των Πουλιών στα Ιόνια Νησιά
Το Μεταναστευτικό Ταξίδι των Πουλιών στα Ιόνια Νησιά ΥΛΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΓΙΑ ΠΑΙ ΙΑ ΗΛΙΚΙΑΣ 4-16 ΕΤΩΝ ΦΥΛΛΑ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΦΥΛΛΑ ραστηριοτήτων Επιμέλεια έκδοσης Ευγενία Πανώριου Παιδαγωγικές
Διαβάστε περισσότεραΔιδασκαλία γραμμάτων-συλλαβών
Διδασκαλία γραμμάτων-συλλαβών Ο μαθητής αξιοποιεί τον Η/Υ και ακούει κάθε φορά την εκφώνηση της άσκησης αλλά και την εργασία που έχει να κάνει. Μπορεί να διακρίνει ακουστικά και οπτικά την πρώτη συλλαβή-γράμμα,
Διαβάστε περισσότεραΈργο ΠΛΕΙΑΔΕΣ/ Νηρηίδες, Γ ΚΠΣ 21 ΕΑ.ΙΤΥ / Υπ.Ε.Π.Θ.
Έργο ΠΛΕΙΑΔΕΣ/ Νηρηίδες, Γ ΚΠΣ 21 Έργο ΠΛΕΙΑΔΕΣ/ Νηρηίδες, Γ ΚΠΣ 22 ΣΤΟ ΠΟΤΑΜΙ Παρατηρήστε και συγκρίνετε τις παρακάτω εικόνες. Σε ποια από τις δύο περιπτώσεις τα νερά του ποταμού δεν είναι καθαρά; Γιατί
Διαβάστε περισσότεραΠαιχνίδια για βελτίωση ικανοτήτων
Παιχνίδια για βελτίωση ικανοτήτων Διασκεδαστικά παιχνίδια για να βελτιωθούν οι ικανότητες του παιδιού σας Βελτίωση της κριτικής σκέψης του παιδιού σας Όμορφο ανακάτεμα. Οι ικανότητες της κριτικής σκέψης
Διαβάστε περισσότεραΜια φορά κι έναν καιρό, τον πολύ παλιό καιρό, τότε που όλη η γη ήταν ένα απέραντο δάσος, ζούσε μέσα στο ξύλινο καλύβι της, στην καρδιά του δάσους,
Μια φορά κι έναν καιρό, τον πολύ παλιό καιρό, τότε που όλη η γη ήταν ένα απέραντο δάσος, ζούσε μέσα στο ξύλινο καλύβι της, στην καρδιά του δάσους, μια γριά γυναίκα. Τ όνομά της ήταν Μαραλά. Κανένας δεν
Διαβάστε περισσότεραΓρίφος 1 ος Ένας έχει μια νταμιτζάνα με 20 λίτρα κρασί και θέλει να δώσει σε φίλο του 1 λίτρο. Πώς μπορεί να το μετρήσει, χωρίς καθόλου απ' το κρασί να πάει χαμένο, αν διαθέτει μόνο ένα δοχείο των 5 λίτρων
Διαβάστε περισσότεραΑπό όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο
4 Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο Σεβάχ. Για να δει τον κόσμο και να ζήσει περιπέτειες.
Διαβάστε περισσότεραΣώμα Πρoσκόπων Κύπρου. Κλάδος Λυκοπούλων Γ.Ε. Παιχνίδι Προσκοπικής Χρονιάς 2014-2015. ΧΑΛΚΙΝΗ Αγέλη Λυκοπούλων ΑΡΧΕΙΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ.
Σώμα Πρoσκόπων Κύπρου Κλάδος Λυκοπούλων Γ.Ε. Παιχνίδι Προσκοπικής Χρονιάς 2014-2015 ΧΑΛΚΙΝΗ Αγέλη Λυκοπούλων ΑΡΧΕΙΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ Αγέλη Λυκοπούλων ΧΑΛΚΙΝΗ ΑΓΕΛΗ ΛΥΚΟΠΟΥΛΩΝ 103ov Σύστημα Ναυτοπροσκόπων Κισσόνεργας
Διαβάστε περισσότεραΠαραμύθι για την υγιεινή διατροφή
Παραμύθι για την υγιεινή διατροφή Τζήκου Βασιλική Το δίλημμα της Λένιας 1 Παραμύθι πού έχω κάνει στο πρόγραμμα Αγωγής Υγείας που είχε τίτλο: «Γνωρίζω το σώμα μου, το αγαπώ και το φροντίζω» με την βοήθεια
Διαβάστε περισσότεραΕκπαιδευτικό Πρόγραμμα Εικαστικής Αγωγής «Αναζητώντας τα ζώα στην πινακοθήκη»
Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Εικαστικής Αγωγής «Αναζητώντας τα ζώα στην πινακοθήκη» Εισηγήσεις για δημιουργική αξιοποίηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος στο μάθημα της Τέχνης, μετά την επίσκεψη των παιδιών στη
Διαβάστε περισσότεραΝηπιαγωγείο Νέα Δημιουργία Ιούνιος, 2014
Νηπιαγωγείο Νέα Δημιουργία Ιούνιος, 2014 Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα ολοστρόγγυλο σαν σφαίρα καρπούζι, φορτωμένο μαζί με άλλα καρπούζια πάνωπάνω στην καρότσα ενός αγροτικού αυτοκινήτου. Ο αγρότης πήγαινε
Διαβάστε περισσότεραT: Έλενα Περικλέους
T: 7000 0090 www.greendot.com.cy Έλενα Περικλέους Ο πρασινομπαλίτσας επιστρέφει... γιατί τα παραμύθια λένε πάντα την ΑΛΗΘΕΙΑ Συγγραφή: Έλενα Περικλέους Εποπτεία: Άρτεμις Παλαιογιάννη / Σάκης Θεοδοσίου
Διαβάστε περισσότεραΠεριεχόμενα. Σελίδα 3 από 21
Σελίδα 1 από 21 Σελίδα 2 από 21 Περιεχόμενα Κεφάλαιο 1 Χρήσεις του υπολογιστή... 4 Κεφάλαιο 2 Βασικά τμήματα υπολογιστή... 6 Κεφάλαιο 3 - Ασφάλεια... 9 Κεφάλαιο 4 - Ποντίκι... 11 Κεφάλαιο 5 - Πληκτρολόγιο...
Διαβάστε περισσότεραΚείμενα Κατανόησης Γραπτού Λόγου
Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας Πιστοποίηση Επάρκειας της Ελληνομάθειας 18 Ιανουαρίου 2013 A2 Κείμενα Κατανόησης Γραπτού Λόγου Διάρκεια Εξέτασης 30 λεπτά Διάρκεια Εξέτασης 30 λεπτά Ερώτημα 1 (7 μονάδες) Διαβάζετε
Διαβάστε περισσότεραΗΧΟΣ 10-0133.indb 143 25/2/2013 3:35:01 μμ
ΗΧΟΣ 10-0133.indb 143 25/2/2013 3:35:01 μμ 144 ΦΕ1: ΠΩΣ ΠΑΡΑΓΕΤΑΙ Ο ΗΧΟΣ Παρατήρησε τις εικόνες. Πώς παράγεται ο ήχος; 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Πείραμα Στήριξε με το χέρι σου στην άκρη του θρανίου
Διαβάστε περισσότεραΟ γιος του ψαρά. κόκκινη κλωστή δεμένη στην ανέμη τυλιγμένη, δώστου κλότσο να γυρίσει παραμύθι ν' αρχινήσει...
Ο γιος του ψαρά κόκκινη κλωστή δεμένη στην ανέμη τυλιγμένη, δώστου κλότσο να γυρίσει παραμύθι ν' αρχινήσει... ια φορά κι έναν καιρό ήταν ένας ψαράς που δεν είχε παιδιά. Κάποια μέρα, εκεί που πήγαινε με
Διαβάστε περισσότεραΜαθαίνω να κυκλοφορώ ΜΕ ΑΣΦΑΛΕΙΑ. Σεμινάρια Κυκλοφοριακής Αγωγής για παιδιά Δημοτικού 9-12 ετών. Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας & Δικτύων Μεταφορών
Μαθαίνω να κυκλοφορώ ΜΕ ΑΣΦΑΛΕΙΑ Σεμινάρια Κυκλοφοριακής Αγωγής για παιδιά Δημοτικού 9-12 ετών Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας & Δικτύων Μεταφορών Γεια σας, παιδιά! Είμαι ο φίλος σας, ο Τροχονόμος! Η
Διαβάστε περισσότεραΓΙΝΕ ΗΡΩΑΣ ΜΆΘΕ ΠΏΣ ΜΠΟΡΕΊΣ ΝΑ ΓΊΝΕΙΣ ΉΡΩΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΒΙΒΛΊΟ ΜΕ ΠΑΙΧΝΊΔΙΑ ΌΝΟΜΑ:
ΓΙΝΕ ΗΡΩΑΣ ΒΙΒΛΊΟ ΜΕ ΠΑΙΧΝΊΔΙΑ ΌΝΟΜΑ: ΜΆΘΕ ΠΏΣ ΜΠΟΡΕΊΣ ΝΑ ΓΊΝΕΙΣ ΉΡΩΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΗΆ * * Γίνε ο ήρωάς του ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ OIE ΓΙΑ ΕΛΕΓΧΟ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΑΔΕΣΠΟΤΩΝ ΣΚΥΛΩΝ
Διαβάστε περισσότεραΑ φ ά σ η. Φύλλα Εργασίας Α Φάσης. Α φάση: Εμείς και η γειτονιά μας ο Νηπιαγωγείο Ευόσμου
Φύλλα Εργασίας Α Φάσης 33ο Νηπιαγωγείο Ευόσμου Α φάση: Εμείς και η γειτονιά μας 61 Δραστηριότητα 1: Η γειτονιά μας! Αξιοποιήστε τις αισθήσεις, τις σκέψεις και τα συναισθήματα σας, για να αποτυπώσετε την
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α ΜΕΡΟΣ. Μαθαίνω να σχηµατίζω απλές προτάσεις... 7. Μαθαίνω να οµορφαίνω τις προτάσεις µου... 17
3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α ΜΕΡΟΣ Μαθαίνω να σχηµατίζω απλές προτάσεις................ 7 Μαθαίνω να οµορφαίνω τις προτάσεις µου.............. 17 Μαθαίνω να µεγαλώνω τις προτάσεις µου............... 25 Μαθαίνω να γράφω
Διαβάστε περισσότεραThe Mind. Mind σε ένα νέο επίπεδο.επιλέξτε ένα από τα δύο μουσικά κομμάτια στο CD. Με το πρώτο κομμάτι
The Mind Παίκτες: 2-4 Ηλικία: 8 ετών και άνω Διάρκεια: περίπου 20 λεπτά Wolfgang Warsch Ας γίνουμε ένα...! Όσο προχωρείτε σε αυτό το πείραμα, τόσο περισσότερο βιώνετε το The Mind σε μια νέα διάσταση. Λαμβάνετε
Διαβάστε περισσότεραΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ <<ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ >> ΘΕΜΑ 1 <<ΣΧΗΜΑ ΓΗΣ ΜΕΡΑ & ΝΥΧΤΑ>>
1 ο Νηπιαγωγείο Βραχναιικων Νηπ/γος : Ανδριάνα Καρρά ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΘΕΜΑ 1 Α2 ΤΜΗΜΑ : 17 ΠΑΙΔΙΑ ΜΗΠΙΑ: 8 ΠΡΟΝΗΠΙΑ :9 ΔΙΑΡΚΕΙΑ : 10 ημέρες 1η Δραστηριότητα
Διαβάστε περισσότεραΓνωριμία με τη φωτογραφική έκφραση για παιδιά του Δημοτικού
Μένης Θεοδωρίδης Γνωριμία με τη φωτογραφική έκφραση για παιδιά του Δημοτικού Η μικρή εισαγωγή στη φωτογραφική έκφραση για παιδιά 6-12 χρόνων που ακολουθεί, γράφτηκε με σκοπό να ενθαρρύνει τους εκπαιδευτικούς
Διαβάστε περισσότεραΕνότητα: ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ
Ονομασία Παιχνιδιού: ΤΖΑΜΙ Υλικά:7 κεραμίδες, 1 μπάλα Σχηματίζουμε στο έδαφος δύο ομόκεντρους κύκλους διαμέτρου 1,5 μέτρου περίπου ο ένας και 20 εκατοστών ο άλλος. Στο κέντρο του μικρού κύκλου τοποθετούμε
Διαβάστε περισσότεραKangourou Greek Competition 2015
Thales Foundation Cyprus P.O. Box 28959, CY2084 Acropolis, Nicosia, Cyprus Kangourou Greek Competition 2015 Level 3 4 Γ - Δ Δημοτικού 14 Νοεμβρίου/November 2015 10:00 11:15 Ερώτηση 1 10: 3 βαθμοί Ερώτηση
Διαβάστε περισσότερα«Ο Σάββας η κλώσσα και ο αετός»
ΠΑΡΑΜΥΘΙ #26 «Ο Σάββας η κλώσσα και ο αετός» (Πόντος) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #26 Ψηφίστε το παραμύθι που σας άρεσε περισσότερο εδώ μέχρι 30/09/2011 Δείτε όλα τα παραμύθια
Διαβάστε περισσότεραΕΚ ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ Α.Ε.
ιστορίες της 17 ιστορίες της Πρωτοχρονιάς Παραμύθια: Βαλερί Κλες, Έμιλι-Ζιλί Σαρμπονιέ, Λόρα Μιγιό, Ροζέ-Πιερ Μπρεμό, Μονίκ Σκουαρσιαφικό, Καλουάν, Ιμπέρ Μασουρέλ, Ζαν Ταμπονί-Μισεράτσι, Πολ Νέισκενς,
Διαβάστε περισσότεραΜαμά, γιατί ο Φώτης δε θέλει να του πιάσω το χέρι; Θα σου εξηγήσω, Φωτεινή. Πότε; Αργότερα, όταν μείνουμε μόνες μας. Να πάμε με τον Φώτη στο δωμάτιό
- Μαμά, γιατί ο Φώτης δε θέλει να του πιάσω το χέρι; Θα σου εξηγήσω, Φωτεινή. Πότε; Αργότερα, όταν μείνουμε μόνες μας. Να πάμε με τον Φώτη στο δωμάτιό μου να παίξουμε; Αν θέλει, ναι. Προσπάθησε να μην
Διαβάστε περισσότεραΤο μαγικό ταξίδι της νανόχηνας
Το μαγικό ταξίδι της νανόχηνας ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ Γ1 ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΤΥΠΟΥ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΣΕΡΡΩΝ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΑΒΔΕΛΑ Η Φαίδρα και ο Περσέας Μια φορά και
Διαβάστε περισσότεραΜΙΑ ΦΟΡΑ ΚΑΙ ΕΝΑΝ ΚΑΙΡΟ ΚΟΥΒΕΝΤΙΑΣΑΜΕ ΚΑΙ ΝΙΩΣΑΜΕ.. ΠΟΣΟ ΠΟΛΥΤΙΜΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ Ο ΕΝΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΛΛΟΝ!
ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΚΑΙ ΕΝΑΝ ΚΑΙΡΟ ΚΟΥΒΕΝΤΙΑΣΑΜΕ ΚΑΙ ΝΙΩΣΑΜΕ.. ΠΟΣΟ ΠΟΛΥΤΙΜΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ Ο ΕΝΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΛΛΟΝ! Δ ΤΑΞΗ 3 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΙΣΩΝΙΑΣ ΣΕΣΚΛΟΥ Όλοι χρειαζόμαστε τη βοήθεια όλων Μια φορά κι έναν καιρό, μια
Διαβάστε περισσότεραΗ Αλεπουδίτσα και η μπλε βαλίτσα
Η Αλεπουδίτσα και η μπλε βαλίτσα Ευαγγελία Στάθη Εικονογράφηση: Απόστολος Καραστεργίου 32 Δραστηριότητες για τις τάξεις: 0-5 Α Β ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΓΟΝΕΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ
Διαβάστε περισσότεραΚαι τώρα τι κάνω; Σημαντικότερο απ όλα είναι να διαβάσεις και να ευχαριστηθείς την ιστορία και τις πληροφορίες για τον κόσμο των χρωμάτων
Και τώρα τι κάνω; Σημαντικότερο απ όλα είναι να διαβάσεις και να ευχαριστηθείς την ιστορία και τις πληροφορίες για τον κόσμο των χρωμάτων Να ποια είναι τα υλικά που θα χρειαστείς: γκρι χαρτόνι (100 γραμμαρίων)
Διαβάστε περισσότεραΔημοτικό Σχολείο Σκανδάλου-Γαρδικίου. Τάξη Α Σχ. Έτος 2002-2003
Δημοτικό Σχολείο Σκανδάλου-Γαρδικίου Τάξη Α Σχ. Έτος 2002-2003 Διδακτικοί στόχοι: Ευαισθητοποίηση της όρασης των παιδιών. Επαφή με τις έννοιες βασικά και συμπληρωματικά χρώματα. Να προβληματιστούν να πειραματιστούν,
Διαβάστε περισσότεραΗ Λίμνη. Κείμενο: Μαρίνα Μιχαηλίδου - Καδή Εικονογράφηση: Ελίζα Βαβούρη
Η Λίμνη Κείμενο: Μαρίνα Μιχαηλίδου - Καδή Εικονογράφηση: Ελίζα Βαβούρη Κείμενο Μαρίνα Μιχαηλίδου - Καδή Εικονογράφηση Ελίζα Βαβούρη Γραφιστική επιμέλεια Χριστιάνα Χαραλάμπους Επιμέλεια κειμένου και εικόνων
Διαβάστε περισσότεραΤΟ ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΟ ΜΑΣ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΤΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ ΜΙΑ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ
ΤΟ ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΟ ΜΑΣ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΤΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ ΜΙΑ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ Με τους μαθητές τις μαθήτριες και τη δασκάλα της P2ELa 2013-2014 Η ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ- ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Μια μέρα ξεκινήσαμε από τις Βρυξέλλες
Διαβάστε περισσότεραΤα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ''
1 2 Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ'' 3 Τα λουλούδια χωρίς όνομα, τα έχει ο καθένας από μας, αλλά δεν το ξέρουμε. Δεν μας μαθαίνουν τίποτα και ψάχνουμε μόνοι μας άσκοπα να βρούμε κάτι, για να
Διαβάστε περισσότεραΑποδημητικά πουλιά της Κύπρου. Όνομα: Κωνσταντίνος Χριστοφή Τμήμα: Γ 4 Μάθημα: Βιολογία
Αποδημητικά πουλιά της Κύπρου Όνομα: Κωνσταντίνος Χριστοφή Τμήμα: Γ 4 Μάθημα: Βιολογία Εισαγωγή Αποδημητικά πουλιά είναι τα πουλιά που κάθε χρόνο μεταναστεύουν, από το Νότο προς το Βορρά την άνοιξη και
Διαβάστε περισσότεραΟ φύλακας του μαγικού κύκλου Δεξιότητες: Ρίξιμο σε στόχο. Πλάγια βήματα. Θέση ετοιμότητας θέση άμυνας.
Ο φύλακας του μαγικού κύκλου Ρίξιμο σε στόχο. Πλάγια βήματα. Θέση ετοιμότητας θέση άμυνας. Φρουρώ τον αντίπαλο για να εμποδίσω τις κινήσεις του. Μετακινούμαι με το αντικείμενο σε χώρο που μπορώ να σκοράρω.
Διαβάστε περισσότεραModern Greek Beginners
2016 HIGHER SCHOOL CERTIFICATE EXAMINATION Modern Greek Beginners ( Section I Listening) Transcript Familiarisation Text Καλημέρα. Καλημέρα σας. Μπορώ να σας βοηθήσω; Ήρθα να πάρω αυτό το δέμα. Σήμερα
Διαβάστε περισσότεραΑς ξαναθυμηθούμε τα μυστικά του δάσους!
Ας ξαναθυμηθούμε τα μυστικά του δάσους! 95 96 10.1 Πάμε ξανά στο δάσος Εκτίμηση των εντυπώσεων που έχουν δημιουργηθεί στα παιδιά για το δάσος από τις προηγούμενες προσεγγίσεις. Προτεινόμενα μέσα & υλικά:
Διαβάστε περισσότεραΕνότητα: Παιχνίδια με απλά υλικά
Ονομασία Παιχνιδιού: ΚΡΑΤΑ ΜΕ ΝΑ ΣΕ ΚΡΑΤΩ Υλικά:1)Μαντήλια.2)πλαστικά ποτήρια,3)πλαστικά μπουκάλια, ή πιατάκια,4)καπάκια. Τάξεις: Α,Β,Γ,Δ,Ε,ΣΤ, Οι μαθητές σχηματίζουν ζευγαράκια και χωρίζονται σε 2 ομάδες.
Διαβάστε περισσότεραΜε λιγα λογια. [4-12 ετων] Διάρκεια. Αριθμός ατόμων. Περιγραφή
Μάσκα Τσαλαπετεινού 09 Με λιγα λογια Τα παιδιά, μέσα από συζήτηση, αναπτύσσουν προβληματισμούς για τις διαφορές μεταξύ των ειδών πουλιών αλλά και τις αιτίες των διαφορών αυτών. Στη συνέχεια, διακρίνουν
Διαβάστε περισσότεραΓΛΩΣΣΑ: ΠΡΟΦΟΡΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΓΡΑΦΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ ΜΙΑ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ
ΓΛΩΣΣΑ: ΠΡΟΦΟΡΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΓΡΑΦΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ ΜΙΑ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ Ένας από τους σημαντικούς στόχους του Νηπιαγωγείου είναι και η ανάπτυξη του προφορικού και
Διαβάστε περισσότεραΧΑΡΤΑΕΤΟΣ UÇURTMA Orkun Bozkurt
ΧΑΡΤΑΕΤΟΣ UÇURTMA Orkun Bozkurt - Ι - Αυτός είναι ένας ανάπηρος πριν όμως ήταν άνθρωπος. Κάθε παιδί, σαν ένας άνθρωπος. έρχεται, καθώς κάθε παιδί γεννιέται. Πήρε φροντίδα απ τη μητέρα του, ανάμεσα σε ήχους
Διαβάστε περισσότεραΧωρικές σχέσεις ΠΛΑΤΑΚΗ ΔΗΜΗΤΡΑ. ΕΝΝΟΙΑ: Χωρικές σχέσεις. Εμπλεκόμενοιτομείς. Ενότητα. Στόχοι. Υλικά 1 / 17
ΠΛΑΤΑΚΗ ΔΗΜΗΤΡΑ ΕΝΝΟΙΑ: Χωρικές σχέσεις Εμπλεκόμενοιτομείς Ενότητα Στόχοι Υλικά 1 / 17 -Ψυχοκινητικός 2 / 17 - Οι σχέσεις στο χώρο που δημιουργεί το νήπιο ανάμεσα στο σώμα του και τ? αντικείμενα Τα νήπια
Διαβάστε περισσότερα3ο Νηπ/γείο Κορδελιού Τμήμα Ένταξης
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ Περιεχόμενα Α ΕΠΙΠΕΔΟ (λεξιλόγιο) 1 ο ΣΤΑΔΙΟ : Ονοματοποίηση αντικειμένων και προσώπων 2 Ο ΣΤΑΔΙΟ: Ονοματοποίηση πράξεων 3 ο ΣΤΑΔΙΟ : Καθημερινές εκφράσεις και χαιρετισμοί
Διαβάστε περισσότεραΚρατς! Κρουτς! Αχ! Ουχ!
Κρατς! Κρουτς! Αχ! Ουχ! Μεγάλη φασαρία ακούγεται στον κάδο απορριμμάτων. Τι να γίνεται άραγε; Ας πλησιάσουμε λίγο... Παρακαλώ, σταματήστε να φωνάζετε. Τα αυτιά μου πόνεσαν. Χαρτούλα: Πουυυυυυύ είμαστε;
Διαβάστε περισσότεραΕρωτηματολόγιο Προγράμματος "Ασφαλώς Κυκλοφορώ" (αρχικό ερωτηματολόγιο) Για μαθητές Δ - Ε - ΣΤ Δημοτικού
Ερωτηματολόγιο Προγράμματος "Ασφαλώς Κυκλοφορώ" (αρχικό ερωτηματολόγιο) Για μαθητές Δ - Ε - ΣΤ Δημοτικού Tάξη & Τμήμα:... Σχολείο:... Ημερομηνία:.../.../200... Όνομα:... Ερωτηματολόγιο Προγράμματος "Ασφαλώς
Διαβάστε περισσότεραΣχεδιασμός και Τεχνολογία Α και Β ΦΑΡΜΑ
Σχεδιασμός και Τεχνολογία Α και Β ΦΑΡΜΑ Από Ειρήνη Πετράκη (δασκάλα / σύμβουλο ΣΧ.Τ.) ΦΑΡΜΑ ομές ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΜΑ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1 Ο 40λεπτο Τα ζώα της φάρμας ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ Ζώα της φάρμας ή αλλιώς ήμερα ζώα είναι
Διαβάστε περισσότεραΤίτλος προγράμματος: «Παιχνίδια στο χθες, παιχνίδια στο σήμερα, παιχνίδια δίχως σύνορα» Υπεύθυνη προγράμματος: Μπότη Ευαγγελή Εκπαιδευτικός που
Τίτλος προγράμματος: «Παιχνίδια στο χθες, παιχνίδια στο σήμερα, παιχνίδια δίχως σύνορα» Υπεύθυνη προγράμματος: Μπότη Ευαγγελή Εκπαιδευτικός που συμμετέχει: Κακάρη Κωνσταντίνα Παρακολουθώντας τα παιδιά
Διαβάστε περισσότεραΤι είναι η Πυραμίδα των συμπεριφορών;
Τι είναι η Πυραμίδα των συμπεριφορών; Είναι μια κλίμακα 3 σημείων, η οποία βοηθάει το παιδί να κατανοήσει καλύτερα την συμπεριφορά του. Αποτελεί ένα οπτικό εργαλείο διάκρισης της κοινωνικής του συμπεριφοράς.
Διαβάστε περισσότεραΜουσικά όργανα. Κουδουνίστρα. Υλικά κατασκευής: Περιγραφή κατασκευής: Λίγα λόγια γι αυτό:
Μουσικά όργανα Κουδουνίστρα Υλικά κατασκευής: 5 άδεια κουτιά από φωτογραφικό φιλμ ένα παλιό ξύλινο σκουπόξυλο 5 καρφάκια με κεφάλι σποράκια πετραδάκια, χάντρες σέγα σφυρί Περιγραφή κατασκευής: Με τη σέγα
Διαβάστε περισσότεραΤΟ ΣΩΜΑ ΜΑΣ. Ένας «χάρτης» από λέξεις. αρθρώσεις. σκελετό. είναι γερό όταν. φροντίζουμε. για τη διατροφή μας. προσέχουμε.
103-112_22ENOTHTA5 4/3/2013 12:35 µµ Page 103 ENOTHTA 5 ENOTHTA 5 ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΧΟΥΜΕ ΤΟ ΣΩΜΑ ΜΑΣ (Άτομο - Άνθρωπος) Ένας «χάρτης» από λέξεις μυς αρθρώσεις σκελετό άλλα όργανα: μάτια, έχει έχει έχει
Διαβάστε περισσότεραΤα βιβλία της σειράς «ΕΤΣΙ ΓΡΑΦΩ ΚΑΙ ΙΑΒΑΖΩ µε µικρά βήµατα µέσα από συγκεκριµένους στόχους» πρώτο, δεύτερο και τρίτο µέρος, αποτελούν πολύ καλό βοήθηµα για την πρώτη ανάγνωση και γραφή. Οι µαθητές της
Διαβάστε περισσότεραΕρωτηματολόγιο Προγράμματος "Ασφαλώς Κυκλοφορώ" (αρχικό ερωτηματολόγιο) Για μαθητές Β - Γ Δημοτικού
Ερωτηματολόγιο Προγράμματος "Ασφαλώς Κυκλοφορώ" (αρχικό ερωτηματολόγιο) Για μαθητές Β - Γ Δημοτικού Tάξη & Τμήμα:... Σχολείο:... Ημερομηνία:.../.../200... Όνομα:... Ερωτηματολόγιο Προγράμματος "Ασφαλώς
Διαβάστε περισσότεραΠώς γράφεις αυτές τις φράσεις;
Πρόλογος Όταν ήμουν μικρός, ούτε που γνώριζα πως ήμουν παιδί με ειδικές ανάγκες. Πώς το ανακάλυψα; Από τους άλλους ανθρώπους που μου έλεγαν ότι ήμουν διαφορετικός, και ότι αυτό ήταν πρόβλημα. Δεν είναι
Διαβάστε περισσότεραΓια παιδιά 5-8 ετών. Με προεγγραφή. Στη Βιβλιοθήκη.
Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Τρίπολης Δολιανών 1,Τ.Κ. 22100 2710-224238 Δευτέρα - Παρασκευή 7:00-15:00 28 εκδηλώσεις 16 Ιουνίου, 6:00-8:00, το απόγευμα Η μέρα της γνώσης και όχι της αμάθειας. Το κουτί των
Διαβάστε περισσότεραΟι αριθμοί σελίδων με έντονη γραφή δείχνουν τα κύρια κεφάλαια που σχετίζονται με το θέμα. ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΜΑΘΗΜΑ
Τί σε απασχολεί; Διάβασε τον κατάλογο που δίνουμε παρακάτω και, όταν συναντήσεις κάποιο θέμα που απασχολεί κι εσένα, πήγαινε στις σελίδες που αναφέρονται εκεί. Διάβασε τα κεφάλαια, που θα βρεις σ εκείνες
Διαβάστε περισσότεραΟδηγός κατασκευής φ/β πάνελ
Οδηγός κατασκευής φ/β πάνελ Η κατασκευή του φωτοβολταικου πάνελ βήμα προς βήμα Η κατασκευή αυτή προϋποθέτει κάποιες βασικές γνώσεις ηλεκτρολογίας και χρήση ενός ηλεκτρικού κολλητηριού οπωσδήποτε 40 ή 60
Διαβάστε περισσότεραΤάξη: Γ. Τμήμα: 2ο. Υπεύθυνη τμήματος : ΑΝΕΣΤΗ ΑΣΗΜΙΝΑ. Εκθέσεις μαθητών.. ΜΑΘΗΤΗΣ: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ.
Τάξη: Γ Τμήμα: 2ο Υπεύθυνη τμήματος : ΑΝΕΣΤΗ ΑΣΗΜΙΝΑ. Εκθέσεις μαθητών.. ΜΑΘΗΤΗΣ: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ. Θέμα :Τι θέλω να αλλάξει στον κόσμο το 2011. Το έτος 2010 έγιναν πολλές καταστροφές στον κόσμο.
Διαβάστε περισσότεραΕργασίες παιδιών 3 ης τάξης µε θέµα «Ένα σπίτι στην πόλη»
Εργασίες παιδιών 3 ης τάξης µε θέµα «Ένα σπίτι στην πόλη» Εργασίες παιδιών 3 ης τάξης που αφορούν στην επεξεργασία κειµένου Ο ΣΚΑΝΤΖΟΧΟΙΡΟΣ Ο σκαντζόχοιρος είναι πολύ συνηθισµένο είδος στη χώρα µας.
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις.
Α ομάδα ΕΡΓΑΣΙΕΣ 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα μηνύματα που θέλει να περάσει μέσα
Διαβάστε περισσότεραΑ Φάση: :Εμείς και η γειτονιά μας. Α φ ά σ η. Α φάση: Εμείς και η γειτονιά μας 53
1 ο Δημοτικό Σχολείο Αμπελοκήπων Α Φάση: :Εμείς και η γειτονιά μας Α φάση: Εμείς και η γειτονιά μας 53 Οδηγίες για τις δραστηριότητες της Α φάσης Η βασισμένη στον τόπο εκπαίδευση, έχει ως αντικείμενο μελέτης
Διαβάστε περισσότεραΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ
ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ στο Σχεδιασμό και Τεχνολογία Α Β ΠΕΡΙΕΡΓΑ...... ΜΑΤΑΚΙΑ Εισαγωγή: Αφόρμηση Πρόβλημα Στόχοι Πορεία ραστηριότητες Ιδέες Λύσεις Επέκταση Φύλλα εργασίας
Διαβάστε περισσότεραΜια μέρα μαζεύτηκαν όλα τα τρόφιμα που βρίσκει ο άνθρωπος στη φύση. Σκέφτηκαν να παίξουν ένα παιχνίδι και χωρίστηκαν σε ομάδες.
Συγγραφέας: Αλεξίου Θωμαή ΕΠΙΠΕΔΟ: Α1 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ Κείμενο 1 Διαβάζουμε το παρακάτω κείμενο για τα τρόφιμα και απαντάμε στις ερωτήσεις που ακολουθούν, βάζοντας κάτω
Διαβάστε περισσότεραΣυγγραφέας Αλεξίου Θωμαή. Επίπεδο Α1
Συγγραφέας Αλεξίου Θωμαή Επίπεδο Α1 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ - ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ Ο Λάμπης ο κούνελος έμαθε ελληνικά! Μας έγραψε ένα γράμμα για να το διαβάσουμε παρέα και να μάθουμε
Διαβάστε περισσότεραΈνας δράκος στην Ανάποδη Παραμυθοχώρα
Ένας δράκος στην Ανάποδη Παραμυθοχώρα Εκδόσεις Λευκή Σελίδα ΠΑΡΑΜΥΘΙ Κέλλυ Παντελίδη Ένας δράκος στην Ανάποδη Παραμυθοχώρα Διορθώσεις: Ελένη Ζαφειρούλη Σελιδοποίηση: Γιάννης Χατζηχαραλάμπους Μακέτα εξωφύλλου:
Διαβάστε περισσότεραΤα περισσότερα παιδιά έχουν κατοικίδια στην αυλή τους. Υπάρχουν πολλά αδέσποτα στο Δήμο που δηλητηριάζονται. Η επιθυμία των παιδιών να γνωρίσουν τα
ΣΤ τάξη Δημοτικού Σχολείου Μακρυγιάλου 2009-2010 1 Τα περισσότερα παιδιά έχουν κατοικίδια στην αυλή τους. Υπάρχουν πολλά αδέσποτα στο Δήμο που δηλητηριάζονται. Η επιθυμία των παιδιών να γνωρίσουν τα άγρια
Διαβάστε περισσότεραΚατανόηση προφορικού λόγου
Β1 (25 μονάδες) Διάρκεια: 25 λεπτά Ερώτημα 1 Θα ακούσετε δύο (2) φορές έναν συγγραφέα να διαβάζει ένα απόσπασμα από το βιβλίο του με θέμα τη ζωή του παππού του. Αυτά που ακούτε σας αρέσουν, γι αυτό κρατάτε
Διαβάστε περισσότερα