ΕΤΣΙ ΜΑΣ «ΕΣΚΙΣΑΝ» ΟΙ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΟΙ

Transcript

1 ΤΖΟΝ ΑΡΝΟΛΝΤ ΑΛΛΟΙ ΘΗΣΑΥΡΙΖΟΥΝ ΑΠΟ ΤΑ ΟΜΟΛΟΓΑ, ΤΟ ΔΙΚΟ ΤΟΥ FUND ΚΕΡΔΙΖΕΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΤΥΦΩΝΕΣ! ))) 18 ΜΠΙΓΙΟΝΣΕ Χρυσές business με τη μουσική, τα αρώματα και τον υιό Καντάφι ))) 21 ΜΑΛΚΟΛΜ ΓΚΛΕΪΖΕΡ Ο Αμερικανός που βούλιαξε την πιο εμπορική ομάδα του κόσμου: τη Μάντσεστερ! ))) 19 ΓΟΥΙΛΙΑΜ & ΒΙΚΤΟΡ ΦΟΥΝΓΚ Οι μεγαλύτεροι έμποροι της Κίνας ))) 24 Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η 3 1 Ι Α Ν Ο Υ Α Ρ Ι Ο Υ ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ Στις μονάδες με εβδομαδιαία πτώση 2,4% ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ Διολίσθηση στα 74 δολάρια ΘΕΜΑ ΠΡΩΤΟ bstories@protothema.gr ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΔΑΝΕΙΖΟΝΤΑΙ ΠΛΕΟΝ ΠΑΝΑΚΡΙΒΑ, ΜΕ ΟΡΟΥΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΗΣ ΠΙΣΤΗΣ (8%-9%) - ΘΑ ΠΝΙΓΕΙ Η ΑΓΟΡΑ ΤΟΥΣ ΕΠΟΜΕΝΟΥΣ ΜΗΝΕΣ ΑΥΞΑΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΕΠΙΤΟΚΙΑ ΕΩΣ ΚΑΙ 2% ))) 3 + ΓΙΑΤΙ ΑΚΡΙΒΑΙΝΕΙ ΤΟ ΧΡΗΜΑ Το ντόμινο spreads - τράπεζες - επιχειρηματικά και καταναλωτικά δάνεια big stories ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΦΡΑΓΚΟΥ Η ΚΑΠΕΤΑ- ΝΙΣΣΑ ΤΗΣ WALL STREET ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΚΟΝΤΟΒΕΡΟΥ ΟΙ ΕΘΝΙΚΟΙ ΨΑΡΑΔΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΕΤΣΙ ΜΑΣ «ΕΣΚΙΣΑΝ» ΟΙ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΟΙ Το δράμα του ανατροφοδοτούμενου δανεισμού επιβάλλει πολιτική λύση, λένε έμπειροι αναλυτές και τραπεζίτες Το μεγάλο ταξίδι από τη Χίο στις ΗΠΑ και τη «Navios Maritime Holdings» του ΝYSE - O εφοπλιστής πατέρας, η φιλόλογος μητέρα, η χημικός μηχανικός που δούλευε στις τράπεζες και η πανηγυρική είσοδος στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης ))) 8-9 index ΜΕΣΑ ΣΕ ΗΜΕΡΕΣ Τα 7 μεγάλα λάθη της οικονομίας Γιατί τραπεζίτες και businessmen κατηγορούν το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης Η πρέσβειρα, το θαλασσινό ράλι σε Βελγικό Κονγκό - Χιλή - Ασπρόπυργο - Ντακάρ, ο Χουάν Κάρλος, οι γαρίδες, οι σουπιές και οι ξιφίες - Πώς η εταιρεία που έφτιαξε το πρώτο μπιφτέκι θαλασσινών έκλεισε χρυσές δουλειές με την «China Fishing» ))) ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Σκοντάφτει στα δικαστήρια Η κυβέρνηση τρέμει τις προσφυγές εργαζομένων και ΠΩΣ ΣΟΡΤΑΡΑΝ ΤΑ ΞΕΝΑ «ΚΟΡΑΚΙΑ» + ))) Την ώρα που η ελληνική κυβέρνηση μάζευε 8 δισ. ευρώ με επιτόκιο 6,20% από τους μεγαλύτερους αμερικανικούς και ευρωπαϊκούς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς (με τη συμμετοχή της Εθνικής και της Eurobank), οι ξένοι ανάδοχοι της έκδοσης ξεκίνησαν να πωλούν μέσω τρίτων τα ομόλογα που μία ημέρα πριν είχαν αγοράσει! 5 ΙΑΣΩΝ ΜΑΝΩΛΟΠΟΥΛΟΣ, ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΡΙΣΒΑΣ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΟΥ ΠΑΙΖΟΥΝ ΜΕ ΤΑ ΟΜΟΛΟΓΑ Διαχειρίστηκαν δισεκατομμύρια για λογαριασμό Ρώσων ολιγαρχών, ήταν στελέχη της Lehman και της Citigroup, γνωρίστηκαν στη Merrill Lynch, ίδρυσαν το Dromeus Capital Group, προέβλεψαν το ελληνικό «κραχ» με την «εξίσωση του solvency», μελετώντας ακόμη και την κατανάλωση ηλεκτρικού και κινητής τηλεφωνίας, και μέσα στην κρίση εμφάνισαν απόδοση 40% ΠΟΙΕΣ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ ΘΑ ΜΑΖΕΥΟΥΜΕ ΤΕΛΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΟΡΙΑ ΕΞΤΡΑ ΑΦΟΡΟΛΟΓΗΤΟ ΓΙΑ ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΠΟ ΓΙΑΤΡΟΥΣ, ΔΙΚΗΓΟΡΟΥΣ, ΥΔΡΑΥΛΙΚΟΥΣ ))) ΕΡΓΑΣΙΑ - ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ Σχέδιο Λοβέρδου: Βαθμός δυσκολίας 10 ΣΤΗ ΣΚΙΑ ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΩΝ Τι γυρεύει η «Microsoft» στο Μαξίμου; Αποσύρεται το μέτρο-αλαλούμ της εξ ολοκλήρου έκπτωσης με αποδείξεις επειδή κατέρρευσε το σύστημα! - Αντ αυτού, οι φορολογούμενοι που θα δικαιολογούν ποσά από δραστηριότητες «υψηλού κινδύνου» θα παίρνουν bonus κάνει δεύτερες σκέψεις Γιατί κάνει πάρτι η Η συνάντηση Παπανδρέου - ))) 4 για τις αυξήσεις του 2010 ))) 5 ))) 7 εισφοροδιαφυγή ))) 14 Μπραντ Σμιθ ))) 2 ))) 2

2 5,56 % μειώθηκε η ζήτηση της ηλεκτρικής ενέργειας, φτάνοντας τις περίπου 53 εκατ. μεγαβατώρες 20,19 % μειώθηκε η ζήτηση ρεύματος από τις βιομηχανίες ΟΙ ΑΠΕ ΚΑΙ Η ΖΗΤΗΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΤΟ 2009 Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας τον Δεκέμβριο του 2009 Λιγνιτική Πετρελαϊκή Φυσικού Yδροηλεκτρική αερίου 3,63 % πτώση σημείωσε η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας από τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις» ΚΙ ΟΜΩΣ, ΕΙΜΑΣΤΕ ΜΕΓΑΛΟΙ: ΡΙΞΑΜΕ ΚΑΙ ΤΗ WALL STREET! «10 ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2010 AΠE Iσοζύγιο διασυνδέσεων 208 μεγαβάτ από ΑΠΕ προστέθηκαν στο σύστημα ηλεκτρισμού το 2009 b.s.άρθρο ΑΠO ΤΟΝ ΑΝΤΩΝΗ ΚΕΦΑΛΑ «Δεν πληρώνω, δεν πληρώνω» Οι αγρότες βγήκαν στους δρόμους, γράφουν στα παλαιότερα των υποδημάτων τους τη δυσφορία της υπόλοιπης κοινωνίας και τις αντιδράσεις του πολιτικού κόσμου και απειλούν ότι θα τα κάνουν όλα λίμπα. Στην παρατήρηση ότι, αν δοθούν τα λεφτά που ζητάνε (ακόμη κι αν υπήρχαν), θα μας επιβάλει πρόστιμο η Ε.Ε., ο επαναστάτης του νέου Κιλελέρ είχε αποστομωτική απάντηση: «Και τι με νοιάζει εμένα;». ΟΙ ΕΦΟΡΙΑΚΟΙ και οι τελωνειακοί κατεβαίνουν σε απεργία. Το αίτημά τους είναι σαφές: κάτω τα χέρια από τα επιδόματά μας. Δεν απειλούν -η κουλτούρα τους δεν το επιτρέπει εκβιάζουν-, όμως. Γνωρίζουν ότι οι απεργίες θα τινάξουν στον αέρα ό,τι απέμεινε από τον εισπρακτικό μηχανισμό - οπότε θα υπονομεύσουν το Πρόγραμμα Σταθερότητας και την αξιοπιστία της κυβέρνησης. Κρατούν χατζάρι κοφτερό. Η ΓΣΕΕ απεργεί. Ζητά αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 8%-10%. Λογικά κόπτεται για τους αναξιοπαθούντες. Κάπου στον δρόμο, όμως, της ξέφυγαν οι πολλαπλασιαζόμενοι άνεργοι. Δεν πιστεύει, βέβαια, πως με την αύξηση (ακόμη κι αν την έπαιρνε) θα ανέτρεπε την προοπτική του ενός εκατομμυρίου ανέργων. Παίζει συντεχνιακό-πολιτικό παιχνίδι - εκλογές γαρ έρχονται την άνοιξη. Η ΑΔΕΔΥ απεργεί. Δεν μπορούμε να ζήσουμε με χαμηλότερους μισθούς, λέει, για λογαριασμό εκατοντάδων χιλιάδων δημοσίων υπαλλήλων που υποαπασχολούνται ταλαιπωρώντας τον κοσμάκη, ενώ το απόγευμα είτε έχουν την άνεση της εκ νέου τεμπελιάς είτε απασχολούνται σε δεύτερη, μαύρη δουλειά. ΜΑΤΑΙΑ Η κυβέρνηση κρούει καθημερινά τον κώδωνα του κινδύνου για την οικονομία. Μάταια τα ΜΜΕ, με πρώτη και καλύτερη την τηλεόραση, έχουν αναγάγει την οικονομική συζήτηση σε τρομολαγνεία, καθώς υπερβάλλουν τους κινδύνους και απαξιούν να εκλαϊκεύσουν την κυβερνητική πολιτική. Μάταια οι κερδοσκόποι στήνουν χορό δισεκατομμυρίων. Κανείς δεν πτοείται. ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ φορά από το 1974 επικρατεί κάποια μορφή συναίνεσης ανάμεσα στα δύο μεγάλα κόμματα. Σε πολλά θέματα υπάρχουν και διαφωνίες αλλά και συμφωνίες. Στις Εξεταστικές, στο Περιβάλλον, στη διοικητική αναδιοργάνωση, στον εκλογικό νόμο -για να αναφέρω μερικά παραδείγματα- δεν επικρατεί η καθολική και στείρα άρνηση, αλλά ο ανοιχτός και αρκετά εποικοδομητικός διάλογος. Χρόνια το επιδιώκαμε. Μάταιο και αυτό, ήρθε πολύ αργά. ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ όμως μόνο η ΑΔΕΔΥ, η ΓΣΕΕ, οι εφοριακοί και οι τελωνειακοί, οι αγρότες. Είναι ολόκληρη η κοινωνία που αδιαφορεί. Κανενός το αφτί δεν ιδρώνει. Κανένας δεν ενδιαφέρεται να δει «τι μπορεί να κάνει για τη χώρα του». Ολοι έχουν κολλήσει στο «τι μπορεί να κάνει η χώρα γι αυτούς» - για να θυμηθούμε τον αείμνηστο Τζον Κένεντι. Η κρίση απλώς τους έχει κάνει όλους πιο εγωιστές. Αντί να μας ενώσει, μας διχάζει. Αντί να τη δουν ως τελευταία ευκαιρία για την Ελλάδα, τη βλέπουν ως τελευταία ευκαιρία να αρπάξει ο καθένας ό,τι μπορεί. Ισως επειδή έχουν πλέον όλοι καταλάβει ότι η χώρα δεν μπορεί πια να κάνει τίποτα για κανέναν. Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ δεν παίρνει χαμπάρι διότι στην Ελλάδα έχει χαθεί κάθε μορφή ουσιαστικής κοινωνικής συνοχής και εθνικής συνείδησης. Το δόγμα είναι «ο καθένας για τον εαυτό του». Ολοι φωνάζουν «δεν πληρώνω» - σαν κακομαθημένα παιδιά που είναι. Και ο πολιτικός κόσμος σήμερα δρέπει τους καρπούς που έσπειρε με την κομματοκρατία και τον φόβο του πολιτικού κόστους. ΓΙΑΤΙ ΝΑ μην πω, λοιπόν, κι εγώ «ας πρόσεχαν οι πολιτικοί». Οπως τα έκαναν, έτσι να τα ξεκάνουν! Τι γυρεύει η «Microsoft» στο Μέγαρο Μαξίμου; Η συνάντηση Παπανδρέου - Μπραντ Σμιθ στη σκιά των καταγγελιών για μονοπώλιο της πολυεθνικής εταιρείας - Ο πρωθυπουργός συναντήθηκε με το υψηλόβαθμο στέλεχος της εταιρείας του Μπιλ Γκέιτς, ενώ η αγορά βοά για την ευνοϊκή μεταχείρισή της επί των ημερών Καραμανλή -ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ markopoulo@gmail.com Από e-government «να φάν' κι οι κότες». Μπορεί λοιπόν η πατρίδα μας να τρώει τη μια καρπαζιά μετά την άλλη στο πεδίο της οικονομίας, ωστόσο στον τομέα της τεχνολογίας φαινόμαστε τολμηρότεροι. Δεν εξηγείται αλλιώς η επιλογή του πρωθυπουργού κ. Γιώργου Παπανδρεύου να πραγματοποιήσει την πρώτη του συνάντηση με εκπρόσωπο της επιχειρηματικής κοινότητας, επιλέγοντας μια εταιρεία που βρίσκεται στην τεχνολογική αιχμή. Και ποια εταιρεία επέλεξαν οι συνεργάτες του να δει; Την πολυεθνική «Microsoft». Εναν όμιλο που δέχτηκε πριν από τρία και πλέον χρόνια τα πυρά του κόμματος του κ. Παπανδρέου για σειρά συμβάσεων με το Ελληνικό Δημόσιο. Συμφωνίες που τότε χαρακτηρίζονταν «λεόντειες», καθώς δημιουργούσαν συνθήκες εξάρτησης του Ελληνικού Δημοσίου από το λογισμικό της συγκεκριμένης εταιρείας αλλά και τους υπολογιστές με τους οποίους η εταιρεία προμήθευσε κρατικούς φορείς και υπηρεσίες. Εγκυρες πληροφορίες του αναφέρουν λοιπόν πως, παρά τις περί του αντιθέτου διαρροές από τη μεριά της πολυεθνικής, στην κουβέντα του Μεγάρου Μαξίμου κύριο θέμα υπήρξε η τύχη της σύμβασης της «Microsoft» με το Ελληνικό Δημόσιο, η οποία λήγει την προσεχή Τρίτη. Μέχρι στιγμής, όλως περιέργως, το Ελληνικό Δημόσιο δεν έχει προκηρύξει κάποιον σχετικό διαγωνισμό, με αποτέλεσμα κύκλοι της αγοράς Πληροφορικής να αναφέρονται σε προετοιμασία συνέχισης της κυρίαρχης παρουσίας της «Microsoft». Θα πρέπει εδώ να επισημάνουμε πως είχαν υπάρξει ανάλογες καταγγελίες και επί Ν.Δ., όταν το Foundation For a Free Information Infrastructure είχε κατηγορήσει τη «γαλάζια» κυβέρνηση πως «σε μια αποικιοκρατικού τύπου συμφωνία, χωρίς καν διαγωνισμό, παρέδωσε στη Microsoft τα κλειδιά του ελληνικού δημόσιου τομέα». Παράλληλα σχόλια της εποχής αναφέρονται σε «ξεσκαρτάρισμα» που υπήρξε σε ό,τι αφορά την προμήθεια 70 χιλιάδων μεταχειρισμένων υπολογιστών που η εταιρεία παρέδωσε στο κράτος. Υπολογιστές τους οποίους μάλιστα πολλές αφρικανικές χώρες είχαν αρνηθεί να παραλάβουν. Ο κ.μπραντ ΣΜΙΘ θεωρείται κοντινός άνθρωπος του Μπιλ Γκέιτς και ο εκπρόσωπος για τις δύσκολες αποστολές Το ΠΑΣΟΚ με ερώτηση 5 > βουλευτών του στις 26/7/2006 και επερώτηση στην Κομισιόν το 2008 ζητούσε διευκρινίσεις για τη λεόντειο συμφωνία της τότε κυβέρνησης με την πολυεθνική Μεγαλύτερη πάντως αίσθηση προκαλεί το γεγονός πως οι στενοί συνεργάτες του πρωθυπουργού επέτρεψαν μια τέτοια επαφή, τη στιγμή που είναι γνωστές οι διαμαρτυρίες βουλευτών του ΠΑΣΟΚ για τη σύνδεση της «Microsoft» με το κράτος. Θα πρέπει να θυμίσουμε πως με ερώτησή τους στις 12/12/2008 οι ευρωβουλευτές του ΠΑΣΟΚ είχαν αναφερθεί ως εξής στη σχετική συμφωνία: «Επανερχόμαστε στο ερώτημα που θέσαμε με την ερώτησή μας E 4532/08 σχετικά με τη συμφωνία μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και της εταιρείας Microsoft. Στην απάντησή του, στις 13 Οκτωβρίου 2008, ο επίτροπος Mc Creevy είχε αποκαλύψει ότι υπουργοί της ελληνικής κυβέρνησης είχαν ψευδώς δηλώσει στην Ελληνική Βουλή ότι η Επιτροπή είχε δώσει την έγκρισή της στη συμφωνία αλλά, όσον αφορά στην ουσία της συμφωνίας, είχε δηλώσει ότι η συμφωνία μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και της Microsoft δεν είναι δεσμευτική». Λίγο πιο πριν -συγκεκριμένα στις 26/7/2006- ομάδα πέντε βουλευτών του ΠΑ- ΣΟΚ είχε ζητήσει εξηγήσεις για τη συμφωνία, αφήνοντας να εννοηθεί πως επρόκειτο για ένα ακόμα σκάνδαλο της κυβέρνησης Καραμανλή. Μάλιστα το θέμα απέκτησε ακόμα μεγαλύτερη διάσταση και ως εκ τούτου επικαιρότητα μετά την προσωπική επίσκεψη του μεγιστάνα Μπιλ Γκέιτς στη χώρα μας. Μια επίσκεψη που αξιοποιήθηκε στο έπακρο επικοινωνιακά από τη Ν.Δ. Αίσθηση όμως προκαλεί και ο εκπρόσωπος της πολυεθνικής που συνάντησε ο κ. Παπαδρέου την περασμένη Τρίτη. Οπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, ο κ. Μπραντ Σμιθ δεν είναι κάποιο τυχαίο στέλεχος της εταιρείας. Είναι ο άνθρωπος που διαχειρίζεται το νομικό τμήμα του ομίλου και ο οποίος, παρά τις δυσοίωνες εκτιμήσεις, κατάφερε να σώσει τη «Microsoft» από τη δύσκολη καταγγελία περί δημιουργίας μονοπωλίου, η οποία τελεσιδίκησε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού μόλις στις 16/12/2009. Ο κ. Σμιθ θεωρείται κοντινός άνθρωπος του Μπιλ Γκέιτς και ο εκπρόσωπος για τις δύσκολες αποστολές. Προΐσταται μιας μεγάλης ομάδας νομικών συμβούλων που η εταιρεία διαθέτει σε όλο τον πλανήτη και φαίνεται πως στη χώρα μας ήρθε όχι τόσο για να συζητήσει για το περίφημο Κέντρο Καινοτομίας της εταιρείας στην Αθήνα, αλλά για τον τρόπο με τον οποίο θα συνεχιστεί η παρουσία της στη χώρα.

3 ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ 3 Με το όπλο παρά πόδα βρίσκονται πλέον χιλιάδες επιχειρήσεις και δανειολήπτες, καθώς οι τράπεζες όχι μόνο έχουν «σφραγίσει» τις στρόφιγγες του δανεισμού, αλλά προχωρούν και σε υπέρογκες αυξήσεις του κόστους του χρήματος, με αποτέλεσμα πλέον ένα δάνειο για μια μικρομεσαία επιχείρηση να έχει επιτόκιο καταναλωτικού δανείου - δηλαδή 8%-9%. Η αύξηση των επιτοκίων επέρχεται για τέσσερις κυρίως λόγους: 1. Ο ΑΚΡΙΒΟΣ ΔΑΝΕΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΜΕΤΑΚΥΛΙΕΤΑΙ Μετά τον δανεισμό της Ελλάδας την προηγούμενη Δευτέρα από τις διεθνείς αγορές ποσού 8 δισ. ευρώ το κόστος εκτοξεύτηκε στο 6,2%. Το επιτόκιο αυτό αποτελεί «οδηγό» για το πού κοστολογείται πλέον ο μεσοπρόθεσμου ορίζοντα κίνδυνος για την Ελληνική Δημοκρατία και αυτόματα μετακυλίεται και στην οικονομία. 2. ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΠΙΣΤΡΕΨΟΥΝ 45 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ ΣΤΗΝ ΕΚΤ Ο ι τράπεζες δεν μπορούν πλέον να αντλούν φθηνό χρήμα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με ενέχυρο τα ομόλογα του Δημοσίου. Αυτή η πρακτική ήταν συνηθισμένη από τα τέλη του 2008, όταν δηλαδή ξέσπασε η κρίση. Τώρα όμως σιγά-σιγά οι τράπεζες θα πρέπει να επιστρέψουν τα χρήματα που έλαβαν από την ΕΚΤ, συνολικού ύψους 45 δισ. ευρώ. 3. ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΘΑ ΧΑΣΟΥΝ 20 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ «ΚΟΚΚΙΝΑ» ΔΑΝΕΙΑ Ο ι επισφάλειες από τα δάνεια εκτιμάται ότι για τη διετία θα υπερβούν το 10% επί του συνόλου των δανείων. Κάτι τέτοιο σημαίνει ότι οι τράπεζες θα αναγκαστούν να διαγράψουν ποσό που θα υπερβεί τα 20 δισ. ευρώ. 4. ΛΟΓΩ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ, ΑΝΑ- ΓΚΑΖΟΝΤΑΙ ΝΑ ΑΥΞΗΣΟΥΝ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΚΑΤΑΘΕΣΕΩΝ ΓΙΑΤΙ ΑΚΡΙΒΑΙΝΕΙ ΤΟ ΧΡΗΜΑ Αυξάνονται τα επιτόκια έως και 2% Οι επιχειρήσεις δανείζονται πλέον πανάκριβα, με όρους καταναλωτικής πίστης (8%-9%) - Θα επιδεινωθεί το κλίμα ασφυξίας τους επόμενους μήνες -ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ Ι. ΔΗΜΗΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗ Ο ι ελληνικές τράπεζες, με δεδομένο ότι παρατηρείται μεγάλη εκροή καταθέσεων σε άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα η Κύπρος, προκειμένου να κρατήσουν τη ρευστότητά τους, είναι αναγκασμένες να αυξάνουν το κόστος των προθεσμιακών καταθέσεών τους. Θα πνιγεί η αγορά ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΙΤΕΣ με δεδομένο ότι η Ελληνική Δημοκρατία δανείζεται με επιτόκια πάνω από 6%, είναι αποφασισμένοι να αυξήσουν το κόστος του χρήματος στα επιχειρηματικά, στα στεγαστικά και στα καταναλωτικά δάνεια. Οι εκτιμήσεις μέχρι στιγμής είναι ότι τα επιτόκια θα αυξηθούν έως και 2%. Πρακτικά δηλαδή τα επιτόκια των επιχειρηματικών δανείων και ειδικά των μικρομεσαίων θα αυξηθούν από 7%-9% και των στεγαστικών δανείων θα υπερβούν το 6%-7%. Δηλαδή μια μικρομεσαία επιχείρηση θα δανείζεται όσο ένας καταναλωτής που λαμβάνει ένα απλό δάνειο των ευρώ. Η κατάσταση αυτή αναμένεται να δημιουργήσει συνθήκες ασφυξίας στην αγορά, η οποία ήδη έχει πληγεί από το κλείσιμο της στρόφιγγας των δανείων από το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Μάλιστα το πρόβλημα αναμένεται να γιγαντωθεί και στους επόμενους μήνες, καθώς, όπως λέγεται στην αγορά, τα επιτόκια δανεισμού του Ελληνικού Δημοσίου θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα επί μακρόν (σήμερα 6,7% για τα δεκαετή ομόλογα). Ακολουθώντας τη «μαύρη τροχιά» του spread Η ΕΚΤΙΜΗΣΗ που κάνει τραπεζίτης μεγάλης ιδιωτικής τράπεζας δημιουργεί έντονος προβληματισμός, καθώς αναφέρει χαρακτηριστικά ότι αν το spread των ελληνικών ομολόγων σε σχέση με τα γερμανικά ομόλογα σταθεροποιηθεί πέριξ του 3,5%-4% (την Τετάρτη έφτασε στο 3,7%), στην καλύτερη περίπτωση το επιτόκιο με το οποίο θα δανείζονται οι καλές επιχειρήσεις δεν θα είναι μικρότερο από 7% έναντι του 5%-6% που δανείζονται σήμερα. Σημειώνεται ότι η προοπτική αυτή δεν συνυπολογίζει την άνοδο των επιτοκίων της ΕΚΤ που αναμένεται μέσα στο 2010, ενώ αποτελεί ένα καλό σενάριο επιτοκίων για τα επιχειρηματικά δάνεια που οι τράπεζες θα χορηγούν πλέον αποκλειστικά σε μικρή μερίδα επιχειρήσεων τις οποίες θα αξιολογούν ως καλές. Ο ίδιος τραπεζίτης μάλιστα εξήγησε μιλώντας στο «ΘΕΜΑ»: «Αν κάποια εταιρεία επιδιώξει να λάβει πενταετές δάνειο σταθερού επιτοκίου, αυτό θα είναι υψηλότερο του 6%, καθώς καμία ελληνική επιχείρηση -με εξαίρεση ίσως 2-3 εταιρείες εισηγμένες στο Χ.Α.- δεν έχει ρίσκο μικρότερο του Δημοσίου». > «Αν κάποια εταιρεία επιδιώξει να λάβει πενταετές δάνειο σταθερού επιτοκίου, αυτό θα είναι υψηλότερο του 6%, καθώς καμία ελληνική επιχείρηση -με εξαίρεση ίσως δυο-τρεις εταιρείες εισηγμένες στο Χ.Α.- δεν έχει ρίσκο μικρότερο του Δημοσίου», δηλώνει τραπεζίτης στο «b.s.» ΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΜΕΙΩΣΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΟΥ ΔΑΝΕΙΣΜΟΥ ΤΟΥ Πολλοί πλέον αναρωτιούνται εάν υπάρχουν λύσεις για φθηνότερο δανεισμό. Οπως εξηγεί ο ίδιος τραπεζίτης, ίσως μια «λύση» για τις επιχειρήσεις που πιέζονται σήμερα από τις τράπεζες να προχωρήσουν σε αναδιάρθρωση δανεισμού, επειδή καθυστερούν να αποπληρώσουν τις δόσεις τους, είναι η επιλογή δανείου με κυμαινόμενο επιτόκιο. Ετσι, εάν μια επιχείρηση επιδιώκει να συνάψει σήμερα δάνειο μεσοπρόθεσμου ορίζοντα με κυμαινόμενο επιτόκιο, η βάση υπολογισμού είναι το 4,25%. Πάνω σε αυτή προστίθεται το spread της αξιολόγησης του κινδύνου της επιχείρησης. Βέβαια αναλαμβάνει τον κίνδυνο αύξησης των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (σήμερα 1%). Σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, εταιρεία με αξιολόγηση «ΑΑΑ» θα δανειστεί με κυμαινόμενο επιτόκιο της τάξης του 5%, αναφέρουν τραπεζικά στελέχη. Το κόστος μειώνεται, εφόσον διατίθενται επαρκείς εξασφαλίσεις στις τράπεζες (για παράδειγμα ακίνητα τα οποία είναι ελεύθερα βαρών). Επιπρόσθετα μεγάλα ποσά σε προθεσμιακές καταθέσεις βοηθούν σε άνετη πρόσβαση στη χρηματοδότηση... Χαρακτηριστικό της άμεσης επίδρασης από την εκτίναξη των spreads στο κόστος δανεισμού της αγοράς είναι ότι ακόμη και ισχυρές δημόσιες επιχειρήσεις διαπραγματεύονται τις τελευταίες ημέρες σύναψη δανείων με επιτόκιο το οποίο βρίσκεται πέριξ του 5%. Στελέχη των τμημάτων εταιρικών χορηγήσεων συνιστούν ως προτιμητέα την επιλογή της σύναψης βραχυπρόθεσμου δανεισμού, με το σκεπτικό ότι κατά το β' εξάμηνο του έτους -και εφόσον ο Προϋπολογισμός εκτελείται «ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΕΓΚΛΩΒΙΣΜΕΝΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ» Αναφορικά με την αύξηση του κόστους του χρήματος των τραπεζών, η υπουργός Οικονομίας κυρία Λούκα Κατσέλη σε δηλώσεις της στο «ΘΕΜΑ» επισημαίνει ότι τα δύο νομοσχέδια για τη ρευστότητα των τραπεζών αλλά και τα φτωχά νοικοκυριά δεν δημιουργούν πίεση στις τράπεζες, καθώς, όπως εξηγεί, «όπως έχει κατ επανάληψη επισημάνει και ο διοικητής της ΕΚΤ, κ. Τρισέ, υπάρχουν μεγάλα αποθέματα εγκλωβισμένης ρευστότητας στο Ευρωπαϊκό Τραπεζικό Σύστημα που δεν διοχετεύεται στην πραγματική οικονομία. Ας μην ξεχνάμε ότι τον πιστωτικό κίνδυνο στην οικονομία τον προκαλεί κατά κύριο λόγο η έλλειψη ρευστότητας στην αγορά. Η δυνατότητα που δίνει το νομοσχέδιο στις επιχειρήσεις να βγουν από τον Τειρεσία, εφόσον τακτοποιήσουν όλες τις οφειλές τους προς τις τράπεζες, αυξάνει τη ρευστότητα των τραπεζών. Το ίδιο συμβαίνει και με τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Οσο για τις ενήμερες οφειλές, δεν διαταράσσεται η συνολική ρευστότητα στην οικονομία αλλά η κατανομή ρευστότητας μεταξύ δανειοληπτών. Τα μέτρα δε αυτά είναι έκτακτα και προσωρινά εν όψει της ύφεσης και τελικά επωφελή για το σύνολο του τραπεζικού συστήματος. Οι ρυθμίσεις που κάνουμε όχι μόνο δεν επιβαρύνουν τις τράπεζες αλλά, στηρίζοντας τις επιχειρήσεις, αμβλύνουν το ενδεχόμενο δημιουργίας ληξιπρόθεσμων οφειλών και μελλοντικών επισφαλειών. Αρα βελτιώνει την ποιότητα του χαρτοφυλακίου τους μειώνοντας τον συνολικό πιστωτικό κίνδυνο στην οικονομία». χωρίς αποκλίσεις- το κόστος δανεισμού ίσως υποχωρήσει. Αυτή τη στιγμή το euribor έτους βρίσκεται στο 0,75%, ενώ το euribor πενταετίας στο 2,65%. Τα ετήσιας διάρκειας και κυμαινόμενου επιτοκίου δάνεια συμφέρουν τώρα λόγω του χαμηλότερου επιτοκίου, ενώ τυχόν υποχώρηση του spread θα εξασφαλίσει ακόμη χαμηλότερο κόστος και ομαλότερες συνθήκες αναχρηματοδότησης σε μερικούς μήνες. Τονίζεται πάντως ότι το τελευταίο τρίμηνο οι τράπεζες περιόρισαν δραστικά τον εξωτερικό δανεισμό τους, μειώνοντας, ταυτόχρονα, και τις χορηγήσεις δανείων. Προκειμένου οι επιχειρήσεις να εξασφαλίσουν το απαραίτητο κεφάλαιο κίνησης αυξήθηκαν οι επιταγές διευκόλυνσης και επιμηκύνθηκε ο χρόνος εξόφλησης μεταχρονολογημένων επιταγών. Πάντως με δεδομένο ότι οι τράπεζες βαρύνονται, φέτος, με μικρές λήξεις δανείων που πρέπει να αναχρηματοδοτήσουν (φτάνουν περίπου τα 5 δισ. ευρώ), η εξασφάλιση ρευστότητας δεν θα είναι δυσχερής εφόσον σταδιακά αποκατασταθεί η δημοσιονομική εικόνα της χώρας. Ταυτόχρονα, για να καλύψουν τις ανάγκες τους οι τράπεζες προσφέρουν υψηλότερα επιτόκια της τάξης του 4% σε άλλες χώρες όπου δραστηριοποιούνται (π.χ. στην Κύπρο). Κίνηση που εξηγεί έστω και σε μικρό βαθμό την εκροή κεφαλαίων που υπερβαίνουν πλέον τα 10 δισ. ευρώ το τελευταίο τρίμηνο από την Ελλάδα σε αγορές όπως η Κύπρος, το Λουξεμβούργο και το Ηνωμένο Βασίλειο. Μέχρι στιγμής, πάντως, εξαιτίας της αδυναμίας άντλησης φθηνής ρευστότητας από το εξωτερικό, οι τράπεζες αύξησαν τα επιτόκια προθεσμιακών καταθέσεων. Ετσι τα επιτόκια τριμήνου για ποσά έως ευρώ κυμαίνονται μεταξύ του 2,4% και 2,6% στις μεγάλες τράπεζες, ενώ για μεγαλύτερα ποσά μπορεί να υπερβεί ακόμα και το 3%. Πριν από λίγους μήνες για τα ίδια ποσά οι τράπεζες έδιναν επιτόκιο έως 2%.

4 4 Τα 7 μεγάλα λάθη της οικονομίας «Το οικονομικό επιτελείο υπό έναν άπειρο υπουργό προβαίνει σε ατυχείς δηλώσεις, φάσκει και αντιφάσκει σε κορυφαία ζητήματα πολιτικής, ενώ φαίνεται να υπάρχει μεγάλη δυστοκία σε θέματα λήψης καίριων αποφάσεων», λένε τραπεζίτες και businessmen -ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ Ι. ΔΗΜΗΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗ b.s.άρθρο ΑΠO ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΗ ΣΤΕΦΑΝΑΚΙΔΗ ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ Ο ερασιτεχνισμός είναι καλός μόνο στα χόμπι Σωρεία λαθών, τα οποία μάλιστα επαναλαμβάνονται σχεδόν σε καθημερινή βάση, καταλογίζουν πλέον κορυφαίοι τραπεζίτες και επιχειρηματίες της χώρας στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης με αφορμή τα όσα συμβαίνουν τους τελευταίους τέσσερις μήνες στην Ελλάδα. Οπως εξηγούν σε κατ ιδίαν συνομιλίες 1 «ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ» ΓΙΑ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ Οπως υποστηρίζουν, το μεγάλο κόστος για τη χώρα φάνηκε κυρίως από δύο κινήσεις του οικονομικού επιτελείου. Η πρώτη ήταν η ανακοίνωση για «πόθεν έσχες» στις καταθέσεις και η υποχρεωτική αναγραφή τους στις φορολογικές δηλώσεις. Η δεύτερη ήταν η ακύρωση αυτής της «σκέψης» πάλι με δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών εν' τούτοις το κακό είχε γίνει. Η ανακοίνωσή του οδήγησε σε διαρροή καταθέσεων ύψους άνω των 10 δισ. ευρώ από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. 2 «ΑΠΟΓΡΑΦΗ Νο 2» -ΕΛΛΕΙΜΜΑ 12,7% Το δεύτερο μεγάλο λάθος ήταν η υπερβολική, όπως τη χαρακτηρίζουν, απογραφή Νο 2 μέσα σε διάστημα μόλις έξι ετών (η πρώτη έγινε το 2004). Με δεδομένο ότι το έλλειμμα εκτινάχθηκε στο 12,7%, οι Ευρωπαίοι θεώρησαν ότι για μία ακόμα φορά η Ελλάδα είναι αναξιόπιστη. Αποτέλεσμα ήταν να εκτιναχθεί το κόστος δανεισμού της χώρας στα ύψη και να γίνεται λόγος από τους ξένους για χρεοκοπία της Ελλάδας. Επιπρόσθετα, μέσω του Προγράμματος Σταθερότητας που κατατέθηκε στις Βρυξέλλες στις αρχές του Ιανουαρίου, φάνηκε ότι η κυβέρνηση στοχεύει λιγότερο στις περικοπές δαπανών (δηλαδή αντίθετα με αυτό που ζητάει η Ευρωπαϊκή Ενωση), και πολύ περισσότερο στην είσπραξη επιπλέον φόρων, κάτι που φαντάζει αδύνατον τη στιγμή που η ελληνική οικονομία θα έχει ύφεση εντός του 2010 πάνω από 2%. Δηλαδή, οι αγορές θεωρούν ότι το Πρόγραμμα Σταθερότητας θα αποτύχει. Γι αυτόν άλλωστε τον λόγο οι κερδοσκόποι ποντάρουν στη στάση πληρωμών της χώρας μας και οι διαφορές των επιτοκίων των ελληνικών δεκαετών ομολόγων σε σχέση με τα αντίστοιχα γερμανικά βρίσκονται σταθερά πάνω από το 3%. 3 Η ΔΙΑΡΡΟΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΟΜΟΛΟΓΩΝ Το υπουργείο διαρρέει περίπου επτά ημέρες πριν από την 25η Ιανουαρίου του 2010 ότι θα προχωρήσει σε έκδοση ομολόγων 5ετούς διάρκειας. Οι κερδοσκόποι χαμογελούν καθώς τα spreads εκτινάσσονται πάνω από τις 300 μονάδες βάσης. Τελικά δανειζόμαστε 8 δισ. ευρώ από τα 5 δισ. που θέλαμε με υψηλό κόστος, που ξεπέρασε το 6,2%. Ενώ το γεγονός αυτό θεωρήθηκε μια ανάσα για την ελληνική οικονομία, την περασμένη Τετάρτη ο επικεφαλής του ΟΔΔΗΧ κ. Σπύρος Παπανικολάου κάνει μια γκάφα ολκής: ανακοινώνει επίσημα ότι η Ελλάδα θα εκδώσει 10ετή ομόλογα περί τα μέσα Φεβρουαρίου. Τα spreads αγγίζουν τις 400 μονάδες βάσης μέσα σε λίγες ώρες. Οπως λένε πολλοί τραπεζίτες, τα λάθη αυτά είναι παιδαριώδη, καθώς όλα αυτά γίνονται εν κρυπτώ και ανακοινώνονται επίσημα ΤΑ «ΜΕΤΡΑ» ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΕΣΑΝ ΤΟ ΧΑΟΣ > «Τα λάθη αυτά είναι παιδαριώδη, καθώς όλα αυτά γίνονται εν κρυπτώ και ανακοινώνονται επίσημα μόνο την ημέρα που ανοίγει το βιβλίο προσφορών», λένε τραπεζίτες για την προαναγγελία του ελληνικού δανεισμού, που έκανε τους κερδοσκόπους να τρίβουν τα χέρια τους τους, «από την ημέρα που εξελέγη το ΠΑΣΟΚ στην εξουσία το οικονομικό επιτελείο υπό τον άπειρο, όπως τον χαρακτηρίζουν, Γιώργο Παπακωνσταντίνου προβαίνει σε ατυχείς δηλώσεις, φάσκει και αντιφάσκει σε κορυφαία ζητήματα πολιτικής, ενώ φαίνεται να 4 υπάρχει μεγάλη δυστοκία σε θέματα λήψης καίριων αποφάσεων». μόνο την ημέρα που ανοίγει το βιβλίο προσφορών. ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ Εδώ και περίπου δύο μήνες, με αφορμή τις επικείμενες αλλαγές στη φορολογία, δημοσιεύονται σκέψεις στελεχών του οικονομικού επιτελείου οι όποιες συνήθως γίνονται off the record ή ακόμα και προτάσεις φορέων που λαμβάνουν μέρος στον διάλογο. Οι περισσότερες από αυτές, αν και δεν πρόκειται να υιοθετηθούν, εν τούτοις δημιουργούν κλίμα ανασφάλειας στους πολίτες. Από παντού ακούγονται ότι θα μπουν νέοι φόροι στα εισοδήματα και στα ακίνητα, χωρίς όμως το υπουργείο Οικονομικών να λαμβάνει θέση σε όλα αυτά. 5 ΤΟ ΧΑΟΣ ΜΕ ΤΙΣ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ O υπουργός Οικονομικών σε διάσπαρτες δηλώσεις του έχει ανακοινώσει ότι θα ισχύουν για το 2010 οι αποδείξεις αγορών, η αξία των οποίων θα προστίθεται στο αφορολόγητο όριο. Χωρίς όμως να έχει διευκρινίσει ποιες αποδείξεις τελικώς θα ισχύουν, όλοι οι Ελληνες πολίτες έχουν επιδοθεί σε έναν αγώνα συγκέντρωσής τους, οι όποιες όμως στη συνέχεια είναι δυνατόν και να μην ισχύουν. 6 ΓΟΝΙΚΕΣ ΠΑΡΟΧΕΣ Το υπουργείο Οικονομικών καταθέτει αιφνιδιαστικά στις 7 Ιανουαρίου τροπολογία στη Βουλή η οποία όριζε ότι από την επόμενη ημέρα (δηλαδή από τις 8 Ιανουαρίου) θα ισχύσουν νέα δεδομένα στις γονικές παροχές. Ωστόσο δεν ανακοίνωσε ούτε τους συντελεστές ούτε τα κλιμάκια. Αυτό το οποίο ανέγραφε η τροπολογία είναι ότι όλες οι λεπτομέρειες θα ανακοινωθούν τον Μάρτιο. Αμέσως προκλήθηκαν αντιδράσεις, καθώς κάτι τέτοιο είναι αντισυνταγματικό. Η σχετική τροπολογία απεσύρθη και κατατέθηκε νέα λίγες ημέρες αργότερα. 7 ΜΙΣΘΟΙ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ Προ μηνών ο κ. Παπακωνσταντίνου ανακοινώνει ότι δεν θα χορηγηθούν αυξήσεις σε μικτές αποδοχές (μαζί με τα επιδόματα) πάνω από ευρώ. Υστερα από αντιδράσεις κάνει στροφή 180 μοιρών και διαρρέει στα ΜΜΕ ότι θα δοθούν αυξήσεις σε όσους δημόσιους υπάλληλους έχουν καθαρές αποδοχές έως (μικτά περίπου 3.000). Στη συνέχεια όμως, και πάλι μέσω διαρροών, επανέρχεται στις αρχικές του θέσεις. ΜΕΡΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΡΑ μειώνονται δραματικά τα όπλα αντίδρασης που είχε η κυβέρνηση για να αντιμετωπίσει την κρίση και να αλλάξει το κλίμα. Η χώρα έχει καταντήσει έρμαιο στις ορέξεις των Ρουμπίνηδων, των «Financial Times» και των απανταχού της Γης κερδοσκόπων. ΛΕΝΕ ΟΤΙ Ο ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ και οι συνεργάτες του έχουν πλήρη γνώση της κρισιμότητας της κατάστασης. Αν είναι έτσι, όμως, γιατί όλοι αυτοί οι ερασιτεχνισμοί στη διαχείριση; Γιατί προτού καλά-καλά πάρουν τα 8 δισ. ευρώ με το υπέρογκο επιτόκιο έσπευσαν να διαλαλήσουν την πρόθεσή τους να βγάλουν και δεκαετές ομόλογο τον Φεβρουάριο, ύψους 10 δισ. ευρώ, αλλά και να δανειστούν από Κίνα, Ιαπωνία και ΗΠΑ; Τι ήθελαν να πετύχουν με αυτή την παράλογη φλυαρία τους; Νόμισαν ότι θα φοβίσουν τα «κοράκια» των αγορών στέλνοντας μήνυμα ότι υπάρχουν κι αλλού πορτοκαλιές; Aυτό κι αν είναι καταστροφικός ερασιτεχνισμός. Αλλά και τα 8 δισ. ευρώ που μάζεψαν από το πενταετές ομόλογο γιατί τα θεωρούν επιτυχία; Επειδή πληρώσαμε spread 3,2%, όταν μόλις πριν από μία εβδομάδα στο Πρόγραμμα Σταθερότητας που καταθέσαμε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υπάρχει πρόβλεψη ότι ο συνολικός δανεισμός μας του 2010, ύψους περίπου 50 δισ. ευρώ, θα γίνει με spread 2%; Εχουν καταλάβει άραγε ότι με την άφρονα πολιτική τους έχουν κάνει ήδη φτερά τα έσοδα από τις έκτακτες εισφορές των εχόντων και έχουν καταλήξει στις τσέπες των «κορακιών» της παγκόσμιας αγοράς; ΠΟΛΥ ΦΟΒΟΥΜΑΙ ότι δεν έχουν καταλάβει τίποτα. Διαφορετικά θα έπρεπε να πολιτεύονται με άλλον τρόπο. Θα ρωτούσαν και κάποιους ανθρώπους της αγοράς πώς γίνεται η δουλειά. Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ Οικονομικών με τον υφυπουργό του δεν κατέχουν την πανσοφία λειτουργίας των αγορών. Είναι πολιτικοί και όχι τεχνοκράτες. Επομένως δεν χρειάζεται να αποφασίζουν μόνοι τους, διότι απλώς γνωρίζουν μόνο τη θεωρητική πλευρά λειτουργίας των παγκόσμιων αγορών. Στην πιάτσα, όμως, υπάρχουν τραπεζίτες και διαχειριστές κεφαλαίων που όλες αυτές τις καταστάσεις τις ζουν καθημερινά και ξέρουν πολύ περισσότερα από τους πολιτικούς, επειδή απλούστατα αυτή είναι η δουλειά τους. Δεν είναι κακό η πολιτική ηγεσία να τους συμβουλεύεται ατύπως. ΟΤΑΝ Η ΧΩΡΑ βρίσκεται στο χείλος της αβύσσου και η εθνική κυριαρχία κινδυνεύει, απαιτείται εθνική πανστρατιά και συμμαχίες ακόμα και με τον διάβολο προκειμένου να σωθούμε. Αυτοί οι δογματισμοί, οι αποκλεισμοί και οι εμμονές σε «δικούς μας», εκτός από ακατανόητοι, είναι και επικίνδυνοι. Και κάτι ακόμα, που καταδεικνύει ότι ναι μεν η κατάσταση που παρέλαβε η κυβέρνηση ήταν τραγική, όμως οι αγορές άρχισαν να μας τιμωρούν πολύ αργότερα ακόμα και από την ανακοίνωση του πραγματικού ελλείμματος του 2009: άρχισαν να μας χτυπάνε όταν διαπίστωσαν ότι το χουμε ρίξει στη διαβούλευση και στις προεκλογικές εμμονές. Η ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΗ ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ προς το παρόν υπάρχει μόνο σε λεκτικό επίπεδο και τα κυβερνητικά όργανα δυσκολεύονται να επιβάλουν ακόμα κι έναν απλό φόρο στα τσιγάρα. Ετσι, η εικόνα που εκπέμπουμε ως χώρα δεν έχει αλλάξει, με αποτέλεσμα να δίνουμε πολλές ευκαιρίες στους καιροφυλακτούντες εγχώριους και διεθνείς κερδοσκόπους να κάνουν αυτό που ξέρουν καλά. ΕΣΤΩ ΚΑΙ ΤΩΡΑ, λοιπόν, ας σηκώσει ο υπουργός Οικονομικών το τηλέφωνο κι ας πάρει τη γνώμη των τραπεζιτών παρά τα όσα άκαιρα τους επιδαψίλευσε με τα σχετικά νομοσχέδια και τις φραστικές επιθέσεις. Σίγουρα κάποια καλύτερη συνταγή θα έχουν για την αντιμετώπιση των επιθέσεων στα ελληνικά ομόλογα και την ελληνική οικονομία. Διαφορετικά, αν συνεχίσουμε σε αυτόν τον δρόμο, είναι μοιραίο να φτάσουμε εκεί που μας σπρώχνουν οι αγορές: στον αφανισμό.

5 ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ 5 Ετσι μας «έσκισαν» οι κερδοσκόποι Το δράμα του ανατροφοδοτούμενου δανεισμού επιβάλλει πολιτική λύση, λένε έμπειροι αναλυτές και τραπεζίτες -ΤΗΣ ΚΛΕΟΠΑΤΡΑΣ ΚΟΝΤΟΝΙΚΑ Αγριο κερδοσκοπικό παιχνίδι έστησαν τα μεγάλα «σπίτια» του εξωτερικού, εκτινάσσοντας το spread των ελληνικών δεκαετών ομολόγων στο επίπεδο των 400 μονάδων βάσης, που ισοδυναμεί με επιτόκιο δανεισμού της Ελλάδας 7,17%. Την ώρα που η ελληνική κυβέρνηση ολοκλήρωνε με επιτυχία τη διάθεση των 5ετών ομολόγων μαζεύοντας 8 δισ. ευρώ με επιτόκιο 6,20% από τους μεγαλύτερους αμερικανικούς και ευρωπαϊκούς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς (με τη συμμετοχή και των δύο μεγαλύτερων ελληνικών τραπεζών, της Εθνικής και της Eurobank ), οι ξένοι ανάδοχοι της έκδοσης ξεκίνησαν να πωλούν μέσω τρίτων τα ομόλογα που μια μέρα πριν είχαν αγοράσει. Την επομένη της έκδοσης είχαν ήδη πουληθεί περί τα εκατ. ευρώ και το πάρτι συνεχίστηκε και τις επόμενες ημέρες. Ενδεικτικό της επίθεσης των κερδοσκόπων που απροκάλυπτα δέχεται η Ελλάδα είναι η υπερβολική αύξηση του όγκου που παρατηρείται από την προηγούμενη Τετάρτη στην αγορά ομολόγων. Την Τετάρτη, ημέρα κατά την οποία εκδηλώθηκαν οι μεγάλες πιέσεις, ο όγκος προσέγγισε το 1 δισ. ευρώ, όταν ο μέσος όρος όλο το προηγούμενο διάστημα δεν ξεπερνά τα εκατ. ευρώ. Οι τόκοι «καταβρόχθισαν» την έκτακτη εισφορά Η ΞΕΦΡΕΝΗ και ανεξέλεγκτη άνοδος των spreads των ελληνικών τίτλων έχει σχεδόν ακυρώσει τις παραδοχές του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης, η αξιολόγηση του οποίου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη. ΠΩΣ ΕΠΑΙΞΑΝ ΤΑ ΞΕΝΑ «ΚΟΡΑΚΙΑ» ΤΗΝ ΩΡΑ που η ελληνική κυβέρνηση μάζευε 8 δισ. ευρώ με επιτόκιο 6,20% από τους μεγαλύτερους αμερικανικούς και ευρωπαϊκούς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς (με τη συμμετοχή της Εθνικής και της Eurobank), οι ξένοι ανάδοχοι της έκδοσης ξεκίνησαν να πωλούν μέσω τρίτων τα ομόλογα που μια μέρα πριν είχαν αγοράσει! Ταυτόχρονα, η κατακόρυφη αύξηση του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους έχει ήδη εξανεμίσει τα έσοδα του κράτους από την επιβολή της έκτακτης εισφοράς. Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σταθερότητας και βάσει του προγράμματος δανεισμού της Ελλάδας, που εκτιμάται στα 50 δισ. ευρώ περίπου για το 2010, η πρόβλεψη για τόκους εκτιμήθηκε σε περίπου 660 εκατ. ευρώ, με την παροδοχή ότι το spread θα αυξηθεί κατά 100 μονάδες βάσης σε σχέση με το περυσινό, δηλαδή από 120 μονάδες κατά μέσο όρο το 2009 στις μονάδες. Η πρόβλεψη αυτή, προτού κλείσει καν ένας μήνας από την ολοκλήρωση του Προγράμματος, έχει ακυρωθεί. Με το spread να ξεπερνά τις 400 μονάδες το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους έχει υπερδιπλασιαστεί. Δηλαδή με τα σημερινά επίπεδα του spread θα πρέπει να πληρώσουμε για τόκους τουλάχιστον 1,3 δισ. ευρώ. Το ανατροφοδοτούμενο χρέος οδηγεί σε έναν φαύλο κύκλο χωρίς τέλος, ο οποίος, σύμφωνα με έμπειρους τραπεζίτες και οικονομικούς αναλυτές, απαιτεί πολιτική επίλυση. Το κρίσιμο ζήτημα, όπως επισημαίνεται, είναι ότι ενώ οι ευρωπαϊκές αρχές επαναλαμβάνουν μετ επιτάσεως και σε καθημερινή σχεδόν βάση τις προειδοποιήσεις -απειλητικά πολλές φορές- προς την Ελλάδα ότι πρέπει να συμμορφωθεί και να λάβει εδώ και > Το σενάριο της πτώχευσης ευνοεί την κερδοσκοπία και τον πλουτισμό των μεγάλων οίκων του εξωτερικού, μια πραγματική πτώχευση όμως θα δημιουργήσει σοβαρούς τριγμούς στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα, που έχει το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού χρέους στα χαρτοφυλάκιά του τώρα όλα τα αναγκαία μέτρα, όσο σκληρά κι αν είναι, ταυτόχρονα έχουν την υποχρέωση να «προστατεύσουν» ένα κράτος-μέλος από τα κερδοσκοπικά παίγνια των χρηματοπιστωτικών οίκων. Σημειώνεται μάλιστα με νόημα ότι όχι μόνον δεν συμφέρει την Ε.Ε. η πτώχευση μιας χώρας-μέλους, αλλά γνωρίζουν οι κρατούντες ότι όλες οι μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες διατηρούν «εξάρτηση» από την Ελλάδα, δεδομένου ότι κατέχουν στα χαρτοφυλάκιά τους σημαντικό μέρος του δημοσίου χρέους. Το σενάριο της πτώχευσης ευνοεί την κερδοσκοπία και τον πλουτισμό των μεγάλων οίκων του εξωτερικού, μια πραγματική πτώχευση όμως θα δημιουργήσει σοβαρούς τριγμούς στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα. Η φημολογία την προηγούμενη Πέμπτη περί παρέμβασης του γαλλογερμανικού άξονα για διάσωση της Ελλάδας, προς στιγμήν δημιούργησε ψήγματα αισιοδοξίας στις τράπεζες και το Χρηματιστήριο της Αθήνας, ωστόσο το ηθικό δεν άργησε να καταρρακωθεί αμέσως μόλις τα υπουργεία Οικονομικών Γαλλίας κα Γερμανίας διέψευσαν το σενάριο που έφερε στη δημοσιότητα η έγκυρη «Le Monde». Κύκλοι πάντως των Βρυξελλών και της ΕΚΤ αφήνουν να εννοηθεί πως ένα τέτοιου τύπου σχέδιο δεν είναι τελείως αβάσιμο, ειδικά μετά τη δήλωση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κ. Ζαν-Κλοντ Τρισέ, ο οποίος δήλωνε την ίδια μέρα στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός ότι τα οικονομικά προβλήματα της Ελλάδας είναι συνηθισμένα για όλα τα ανεπτυγμένα κράτη, ενώ συμπλήρωσε: «Είναι πολύ δύσκολη δουλειά, αλλά όχι διαφορετική από τη φύση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι άλλες εκβιομηχανισμένες χώρες». ΔΕΥΤΕΡΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΥΞΗΣΕΙΣ ΤΟΥ 2010 Η εισοδηματική πολιτική σκοντάφτει στα δικαστήρια Η κυβέρνηση τρέμει τις προσφυγές εργαζομένων -Το σχέδιο για περικοπή των επιδομάτων πέφτει στον σκόπελο της Δικαιοσύνης -ΤΟΥ ΚΩΣΤΗ Χ. ΠΛΑΝΤΖΟΥ Στον αέρα κινδυνεύει να τιναχθεί το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών να περικόψει κατά 10% το κονδύλι για τα επιδόματα των δημοσίων υπαλλήλων. Στο υπουργείο Οικονομικών εκφράζονται ήδη ανησυχίες και δεύτερες σκέψεις για την τύχη του μέτρου, καθώς αντιμετωπίζεται ως πιθανό το ενδεχόμενο μαζικών προσφυγών στη Δικαιοσύνη. Και τούτο, διότι η πρακτική δείχνει ότι τα δικαστήρια (όπως και οι ίδιοι οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο) αντιμετωπίζουν ως εισόδημα και μέρος του μισθού των υπαλλήλων τα επιδόματα. Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών έχουν επισημάνει στην πολιτική ηγεσία το γεγονός ότι, παρότι και στο παρελθόν επιχειρήθηκαν ανάλογα εγχειρήματα για «επιδόματα πολλών ταχυτήτων», τελικώς σκόνταψαν σε δικαστικές αποφάσεις. Οπως χαρακτηριστικά τονίζουν: «Στην Ελλάδα η κυβέρνηση χαράσσει την εισοδηματική πολιτική και τα δικαστήρια επιδοματική πολιτική. Με αποφάσεις των δικαστηρίων τα επιδόματα επεκτείνονται και δεν ψαλιδίζονται, οικονομικές αξιώσεις εργαζομένων γίνονται δεκτές, δικαιώματα αναγνωρίζονται και έτσι η Δικαιοσύνη δείχνει το κοινωνικό πρόσωπό της». Το σχέδιο Παπακωνσταντίνου ΠΡΟΘΕΣΗ του υπουργού Οικονομικών κ. Γιώργου Παπακωνσταντίνου είναι να τηρήσει -παρά την οικονομική κρίση- την προεκλογική δέσμευση της κυβέρνησης για αυξήσεις μισθών και συντάξεων «πάνω από τον πληθωρισμό», της τάξεως του 1,5% - 1,7%. Ως αντίβαρο, βάζει στο στόχαστρο τους πιο υψηλά αμειβομένους στο Δημόσιο. Ανάμεσα στα μέτρα που λαμβάνει είναι το πάγωμα των μισθών για αποδοχές άνω των ευρώ τον μήνα και η περικοπή των επιδομάτων που λαμβάνουν εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι. Ως προς το τελευταίο, με την εισοδηματική πολιτική που θα ανακοινώσει πιθανότατα την ερχόμενη εβδομάδα, το υπουργείο Οικονομικών θα θέτει εισοδηματικά κριτήρια ώστε να ψαλιδίζει κλιμακωτά τα επιδόματα (περικοπή 7%-15% εφόσον αυτά υπερβαίνουν τα 400 ή 500 ευρώ τον μήνα). Στην περίπτωση αυτή οι εισοδηματικές απώλειες υπολογίζονται σε ευρώ τον μήνα για μισθούς των ευρώ. Στη μέγκενη μπαίνουν επίσης οι υπερωρίες (πλασματικές και πραγματικές), καθώς και τα έξοδα κίνησης. Ετσι, όπως έχει δεσμευτεί και ο υπουργός Οικονομικών, οι πραγματικά χαμηλόμισθοι δεν θα δουν μείωση του εισοδήματός τους. Ωστόσο η δικαστηριακή πρακτική χαρακτηρίζεται από την «εύνοια υπέρ του εργαζομένου», ασχέτως από το ύψος του μισθού του. Πάμπολλες είναι μέχρι σήμερα οι φορές που δικαστικές αποφάσεις ανατρέπουν την επιδοματική πολιτική των κυβερνήσεων στον δημόσιο (και στον ιδιωτικό) τομέα, αναγνωρίζοντας δικαιώματα και δίδοντας τη δυνατότητα σε εκατοντάδες χιλιάδες εργαζομένους να προσφύγουν δικαστικά και να διεκδικήσουν αναδρομικά εκατομμύρια ευρώ - που συνήθως όμως τα πληρώνει η επόμενη κυβέρνηση. Από το 2006 μέχρι και σήμερα, συσσωρεύονται μαζικές αγωγές νοσοκομειακών υπαλλήλων με αίτημα την καταβολή επιδόματος 200 ευρώ, που αντιστοιχεί στο επιπλέον δίωρο που απασχολούνται, καθώς και για το επίδομα ανθυγιεινής εργασίας. Από το 2005 εκκρεμούν αγωγές συνοριοφυλάκων-αστυνομικών για το επίδομα ειδικής απασχόλησης. Από το 2008 «τρέχουν» οι αγωγές υπαλλήλων του ΙΚΑ για την καταβολή οικονομικού κινήτρου, καθώς και αγωγές πυροσβεστών για καταβολή επιδόματος επικίνδυνης εργασίας και νυχτερινής απασχόλησης. Εφόσον τελεσιδικήσει κάθε περίπτωση, τα δικαστήρια στέλνουν τον «λογαριασμό» (και αναδρομικά) στο κράτος, επιβαρύνοντας το δημόσιο έλλειμμα και το χρέος. Πλαφόν στα επιδόματα «ΠΑΡΑΘΥΡΟ» για να μπει τέλος στα προκλητικά «επιδόματα με ουρά» δίνει πάντως το ίδιο το Σύνταγμα. Οπως επισημαίνουν αρμόδια στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, το άρθρο 104 του Συντάγματος ορίζει ότι «κάθε είδους πρόσθετες αποδοχές ή απολαβές των υπαλλήλων του προηγούμενου άρθρου δεν μπορεί να είναι κατά μήνα ανώτερες από το σύνολο των αποδοχών της οργανικής τους θέσης». Στον δημόσιο τομέα παρατηρείται όμως συχνά -και αυτό θα καταγραφεί συστηματικά με τη λειτουργία της Ενιαίας Αρχής Πληρωμής- τα ειδικά επιδόματα να υπερβαίνουν σημαντικά τον βασικό μισθό που προβλέπεται με βάση το μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων, οδηγώντας σε στρεβλώσεις. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ως παράδειγμα η περίπτωση ιατρού του ΕΣΥ σε ακριτικό νησί που, λόγω έλλειψης προσωπικού, εκτελούσε μόνος του όλες τις εφημερίες ολόκληρης της χρονιάς και το σύνολο των αποδοχών του έφτασε σε αστρονομικά ύψη επειδή δεν εφαρμόστηκε το άρθρο του Συντάγματος. Μάλιστα, στην περίπτωση αυτή στηρίχτηκαν και δικαιώθηκαν προσφυγές δικαστικών, ώστε να προσαρμόσουν το μισθολόγιό τους στο ύψος των αποδοχών που εκτάκτως έλαβε εκείνη τη χρονιά ο ιατρός αυτός. ΑΛΛΟ ΠΑΓΩΜΑ, ΑΛΛΟ ΜΕΙΩΣΗ ΜΙΣΘΟΥ Οπως επισημαίνουν στελέχη του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, και οι ίδιοι οι δικαστικοί που, βάσει και του Συντάγματος, κατατάσσονται στη μισθολογική ελίτ της χώρας, μπορεί να δεχτούν το πάγωμα των μισθών τους για ένα ή δύο χρόνια, αλλά όχι και τη μείωση των συνολικών αποδοχών τους. Ενδεικτικά αναφέρεται η περίπτωση του επιδόματος των 176 ευρώ, που δόθηκε αρχικά ως αντιστάθμισμα σε όσους δεν ελάμβαναν εκ της θέσεώς τους κανένα άλλο επίδομα, αλλά σταδιακά το διεκδίκησαν δικαστικά και επεκτάθηκε σε ολόκληρο το φάσμα των εργαζομένων στο Δημόσιο και τις Ενοπλες Δυνάμεις. Αντίστοιχα, δικαστήρια αγνόησαν τα εισοδηματικά κ.λπ. κριτήρια που καθόριζαν οι κυβερνήσεις για πλειάδα άλλων ειδικών επιδομάτων, όπως οι κρατήσεις υπέρ ΛΑΦΚΑ, το οικογενειακό επίδομα (10%) που δόθηκε και στους δύο συζύγους, το πολυτεκνικό επίδομα κ.ά.

6 6 ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ Κατά των αγροτών και των τραπεζών οι επιχειρηματίες «Θα ξεκινήσουμε με μαζικές αγωγές κατά των μπλόκων. Δεν έχουμε άλλη λύση», δηλώνουν τα μέλη των Επιμελητηρίων Θεσσαλίας και Κεντρικής Ελλάδος - Κατηγορούν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για «συντεχνιακό αυτισμό» και φοβία, αφού δεν επιθυμούν να αναλάβουν το οποιοδήποτε ρίσκο -ΤΗΣ ΡΙΤΑΣ ΖΑΧΑΡΙΑΔΟΥ Καζάνι που βράζει θυμίζει ο επιχειρηματικός κόσμος ανά την επικράτεια καθώς αναζητεί διεξόδους για την επιβίωσή του σε μια χώρα όπου μεσούσης της κρίσης πλήττεται και από τα μπλόκα των αγροτών. Την ώρα που τα κοινωνικά αιτήματα όλων των φορέων πληθαίνουν, οι παραγωγικές τάξεις διαπιστώνουν ότι χάνεται και η ελπίδα να διεκδικήσουν ακόμη και τις οφειλές του Δημοσίου προς αυτές, όπως τα εκατοντάδες εκατ. ευρώ του ΦΠΑ από τις εξαγωγικές δραστηριότητες. «Ας έρθουν τοποτηρητές από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Κάποιοι επιτέλους να μας ελέγχουν. Βαρεθήκαμε να έχουμε κυβερνήσεις που απλά κάνουν κριτική στον εαυτό τους. Σε αυτό τον τόπο όπου δεσπόζει η ασυλία ουδείς φέρει ευθύνη για το παραμικρό και όποιος κάνει τα αυτονόητα θεωρείται ήρωας», αποτελούν ορισμένα από τα σχόλια των επαγγελματικών φορέων. «Θα ξεκινήσουμε με μαζικές αγωγές κατά των αγροτών. Δεν έχουμε άλλη λύση», δηλώνουν τα μέλη των Επιμελητηρίων Θεσσαλίας και Κεντρικής Ελλάδος. Η πρώτη μηνυτήρια αναφορά κατά παντός υπευθύνου για τα μπλόκα στο εθνικό οδικό δίκτυο κατατέθηκε την περασμένη εβδομάδα από τον πρόεδρο των ξενοδόχων Μαγνησίας, για διαφυγόντα κέρδη, ενώ ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων υποστηρίζει ότι η ζημία μέχρι τώρα στον εξαγωγικό τομέα ανέρχεται στα 200 εκατ. ευρώ. Ο πρόεδρος της Κεντρικής Ενωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος και αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ενωσης Επιμελητηρίων, κ. Γιώργος Κασιμάτης έστειλε τελεσίγραφο από τις Βρυξέλλες ότι θα προσφύγει στη Δικαιοσύνη. Την ώρα που το κλίμα στην Ευρώπη βαραίνει και από τις εξελίξεις στα αγροτικά θέματα, ο κ. Κασιμάτης διαμηνύει πόσο αρνητικός είναι ο απόηχος που εισπράττει από τους Ευρωπαίους εταίρους. Κραυγή αγωνίας και από τον επιχειρηματικό κόσμο της Κεντρικής Ελλάδος, καθώς οι επιχειρήσεις ασφυκτιούν και από τον εγκλωβισμό τους από τους αγρότες. Ο αντιπρόεδρος του ΣΕΒ και πρώην πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Θεσσαλίας και Κεντρικής Ελλάδας κ. Ευριπίδης Ευλογημένος τοποθετείται επί του θέματος και σχολιάζει πως «η κυβέρνηση απλά χαϊδεύει τα αφτιά των αγροτών ΔΥΣΟΙΩΝΑ ΣΗΜΑΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΕΡΓΙΑ Εχοντας υπόψη τα παραπάνω, σε συνδυασμό με όλες τις κακές ενδείξεις από τα τελευταία στοιχεία, αλλά και Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ της Κεντρικής Ενωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος κ. Γιώργος Κασιμάτης > Κοινή πλέον είναι η διαπίστωση πως ο δείκτης οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα αδυνατεί να ακολουθήσει τη σταδιακή ανάκαμψη που παρατηρείται στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες τις προβλέψεις όλων των οργανισμών, προκύπτει ότι τίποτα δεν συνηγορεί στο ότι η ανάκαμψη θα έρθει γρήγορα και εύκολα. Το 2010 προβλέπεται ακόμη πιο δυσοίωνο για όλους. Η ύφεση θα συνεχιστεί, το χρέος και το δημοσιονομικό έλλειμμα θα παραμείνουν δυσβάσταχτα. Οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα θα αντιμετωπίσουν περαιτέρω μείωση της ζήτησης η οποία, σε» χωρίς να ξεκαθαρίζει πως αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν διαθέσιμα χρήματα». Την ίδια ώρα και ο επιχειρηματικός κόσμος στην πλειονότητά του προβλέπει δυσοίωνο το 2010, με τον πρόεδρο του ΣΕΒ κ. Δημήτρη Δασκαλόπουλο να δηλώνει πως «η χρονιά που διανύουμε θα είναι η πλέον κρίσιμη και καθοριστική της μεταπολιτευτικής μας ιστορίας. Μέσα στο πρώτο εξάμηνο θα κριθεί κατά πόσο η ελληνική οικονομία και η κοινωνία θα υποβαθμιστούν οριστικά ή αν θα τεθούν οι βάσεις για ένα αναβαθμισμένο εθνικό μέλλον». Το τραπεζικό θέμα αποτελεί την αιχμή του δόρατος και κοινή είναι η άποψη των επαγγελματικών φορέων, κυρίως των ΜΜΕ που μέμφονται την κυβέρνηση διότι διευκόλυνε τους τραπεζίτες με το ποσό των 28 δισ. ευρώ, ενώ την ίδια ώρα οι οφειλές από επιστροφή ΦΠΑ του Δημοσίου προς τις εξαγωγικές εταιρείες ανέρχονται σε εκατοντάδες εκατ. ευρώ χωρίς προοπτική εξόφλησης σε σύντομο χρόνο. Αντίστοιχα σκληρός προς τον τραπεζικό κλάδο εμφανίζεται και ο πρόεδρος της Κεντρικής Ενωσης Επιμελητηρίων κ. Κασιμάτης που κάνει λόγο για «συντεχνιακό αυτισμό» και για φοβία από μέρους των τραπεζών, αφού οι τραπεζίτες δεν Προβλέψεις για την απασχόληση και την ανεργία ΕΤΟΣ Απασχόληση 0,1% -0,9% -0,8% -0,2% Ανεργία 7,7% 9,0% 10,2% 11,0% συνδυασμό με τη χρηματοδοτική στενότητα και το αυξημένο χρηματοοικονομικό κόστος, θα φέρει ως ΠΗΓΗ: EUROSTAT αποτέλεσμα τη μείωση των επενδύσεων και της απασχόλησης και την αύξηση της ανεργίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία επιθυμούν να αναλάβουν το οποιοδήποτε ρίσκο, ενώ την ίδια στιγμή επιδιώκουν να μειώσουν το πλαφόν χρηματοδότησης των επιχειρήσεων στο 50% - όταν μάλιστα το σύνολο των επισφαλών οφειλών των επιχειρήσεων προς τις τράπεζες δεν ξεπερνά το 2,5%. Στην παρούσα φάση οι επιχειρηματίες προτείνουν την υιοθέτηση και εφαρμογή ενός νέου ΤΕΜΠΜΕ -του τρίτου κατά σειρά- που θα απορροφήσει το υπόλοιπο των 15 δισ. ευρώ από τα συνολικά 28 δισ. ευρώ με τα οποία ενισχύθηκαν οι τράπεζες. Και ενώ -σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat - ακόμη και οι πολίτες της Τσεχίας και της Σλοβακίας εμφανίζονται να είναι λιγότερο εκτεθειμένοι από τους Ελληνες στον κίνδυνο της φτώχειας (με ποσοστά 9% και 11% αντίστοιχα), εντούτοις πληθαίνουν οι καταγγελίες από επαγγελματικούς φορείς, όπως η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου (Βασίλης Κορκίδης), η Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδος (Δημήτρης Ασημακόπουλος) και το Διεθνές Εμπορικό Επιμελητήριο (Νίκος Βερνίκος), σε βάρος της πλειονότητας των τραπεζών ότι εκδηλώνουν προκλητική συμπεριφορά έναντι των πελατών τους την ώρα που η χώρα βυθίζεται σε βαθιά ύφεση. Παρότι οι ρυθμοί ανάπτυξης διεθνώς δείχνουν τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης και ο δείκτης επιχειρηματικού κλίματος ανακάμπτει, στην Ελλάδα το ζοφερό κλίμα έρχεται να επιβεβαιώσει τις προβλέψεις του ΟΟΣΑ, που κάνει λόγο για αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης (-0,7%) το Κοινή πλέον είναι η διαπίστωση πως ο δείκτης οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα αδυνατεί να ακολουθήσει τη σταδιακή ανάκαμψη που παρατηρείται στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, δεδομένου ότι με βάση τα στοιχεία της ΕΣΥΕ η πορεία της οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα μας θα παραμείνει σταθερά χαμηλότερη ακόμη και από το επίπεδο του Οκτωβρίου του 2008, όταν σημειώθηκε η κορύφωση της διεθνούς κρίσης. Για πρώτη φορά οι δείκτες πιστωτικής ασφυξίας έφτασαν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, καθώς οι ακάλυπτες επιταγές αυξήθηκαν κατά 133% σε σχέση με το 2008 και ξεπέρασαν τα 3 δισ. ευρώ το 2009 έναντι 1,3 δισ. ευρώ που ήταν το Στο ίδιο διάστημα ο αριθμός των ακάλυπτων επιταγών που σφραγίστηκε ξεπέρασε τις έναντι το της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η συνολική απασχόληση το 2010 και το 2011 θα μειωθεί κατά 0,8% και 0,2% αντίστοιχα, δεδομένου ότι περίπου το 38% των απασχολουμένων εργάζεται σε ζημιογόνες ή οριακά κερδοφόρες επιχειρήσεις, οι οποίες αποτελούν το 50% του συνόλου των επιχειρήσεων. ΔΕΝ ΑΝΑΚΑΜΠΤΕΙ ΤΟ ΛΙΑΝΕΜΠΟΡΙΟ ΠΑΡΑ ΤΙΣ ΠΡΩΤΟΦΑΝΕΙΣ ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ Το 2009 ανέδειξε και τις διαρθρωτικές αδυναμίες του τομέα του ελληνικού λιανεμπορίου, καθώς περισσότερες από εμπορικές επιχειρήσεις έβαλαν λουκέτο τους τελευταίους μήνες, ενώ το ίδιο διάστημα χάθηκαν θέσεις μισθωτών σε επιχειρήσεις του κλάδου. Οι πρωτοφανείς εκπτώσεις, που αγγίζουν έως και το 70% των τιμών, δεν φαίνεται να οδηγούν στην ανάκαμψη του κλάδου. Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου κ. Παναγής Καρέλλας εκτιμά ότι η ύφεση θα αναδείξει και τον υπερεπαγγελματισμό και τα προβλήματα που ανακύπτουν. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΣΥΕ, το τρίτο τρίμηνο του 2009 η συνολική απασχόληση στο εμπόριο μειώθηκε σε εργαζομένους από που ήταν το αντίστοιχο τρίμηνο του Δηλαδή, συνολικά το διάστημα αυτό χάθηκαν γύρω στις θέσεις εργασίας, εκ των οποίων οι ήταν ιδιοκτήτες επιχειρήσεων που έβαλαν λουκέτο. «Η κρίση φέρνει δυσθυμία, ίσως και πανικό. Το ηθικό πέφτει, το νόημα αδυνατίζει, η προοπτική ξεθωριάζει. Υψιστο μέλημα του ηγέτη είναι να εμψυχώσει τον οργανισμό, να δείξει στους ανθρώπους ότι υπάρχει μέλλον», δηλώνει ο καθηγητής του ALBA κ. Χαρίδημος Κ. Τσούκας. Την ίδια ώρα το τμήμα έρευνας του ALBA προβλέπει μείωση προσλήψεων και αυξήσεις μισθών έως και 4% το πρώτο εξάμηνο του Τις σημαντικότερες επιπτώσεις αναμένεται να έχουν κυρίως οι κλάδοι των κατασκευών και της εκπαίδευσης, ενώ ακολουθούν οι κλάδοι των υπηρεσιών, του εμπορίου και της βιομηχανίας.

7 ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ 7 b.s.άρθρο ΑΠO ΤΟΝ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΕΛΗ Η απειλή του credit crunch ΠΑΡΑ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ των διεθνών κεφαλαίων στην πρώτη έκδοση των ελληνικών πενταετών ομολόγων, έστω και με πολύ υψηλό επιτόκιο, τα πράγματα δεν έφτιαξαν, αλλά χειροτέρεψαν, αυξάνοντας δραματικά το κόστος δανεισμού. Στην ουσία αυτό έθεσε εκτός παιχνιδιού με τους παρόντες όρους τις τράπεζες, οι οποίες αδυνατούν να δανειστούν από τις διεθνείς χρηματαγορές, ενώ έχουν μπροστά τους τις επιστροφές κεφαλαίων προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΜΕΤΑΦΡΑΖΟΝΤΑΙ στο ελληνικό credit crunch, που καλό θα ήταν τελικά να μην ευοδωθεί, διότι θα έχει θύματα και απώλειες σε πολλαπλά επίπεδα. Οι συνθήκες για την εξεύρεση χρηματοδότησης στην τρέχουσα χρονιά, γενικώς, δεν είναι οι ιδανικότερες. Οι ανάγκες σε παγκόσμιο επίπεδο είναι οι μεγαλύτερες που έχουν υπάρξει και φτάνουν σε κάποια τρισεκατομμύρια ευρώ, καθώς και τα κράτη αύξησαν σημαντικά το χρέος τους για να βγάλουν τις μεγάλες οικονομίες από τη βαθιά ύφεση και οι μεγάλες τράπεζες σε διεθνές επίπεδο πρέπει να αναχρηματοδοτήσουν τις ομολογιακές εκδόσεις και να προχωρήσουν σε αυξήσεις κεφαλαίων. Η ΑΓΟΡΑ ΤΟΥ CREDIT, δηλαδή της πίστης, έχει τεράστια ζήτηση που πρέπει να καλυφθεί. Αυτό σημαίνει ότι όσο κι αν οι Κεντρικές Τράπεζες δεν θέλουν να αυξήσουν τα επιτόκια, τα εργαλεία της αγοράς, δηλαδή τα hedge funds, αναλαμβάνουν να το κάνουν. Κι εκείνοι που θέλουν κεφάλαια θα τα πληρώσουν χρυσάφι. Η ΕΛΛΑΔΑ αποτελεί την κορωνίδα αυτών των τακτικών κινήσεων που τα funds υλοποιούν, θέτοντας τους όρους του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Το ζήτημα που ανακύπτει τώρα είναι με αυτούς τους όρους που διαμορφώνονται πόσο θα αντέξει η ελληνική οικονομία, όταν το τραπεζικό σύστημα δεν μπορεί επί της ουσίας να δανειστεί. Είναι προφανές ότι έχουμε μπει σε ένα πολύ επικίνδυνο μονοπάτι, με ορατό τον κίνδυνο μιας ενδογενούς πιστωτικής ασφυξίας, που δίχως άλλο θα τινάξει στον αέρα τις πιο ευάλωτες μονάδες της οικονομίας και τελικά θα έχει καταλυτικές συνέπειες, με άμεσο ενδεχόμενο την κατάρρευση του συστήματος. ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΦΑΝΕΣ ότι αγορές και ευρωζώνη ζητούν νέα μέτρα-προσθήκες στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, που θα διασφαλίσουν την επαναφορά της οικονομίας σε έλεγχο με ρεαλιστικές επιλογές. Για παράδειγμα, την ώρα που η ύφεση βαθαίνει, οι πρώτες ενδείξεις για την πορεία των φορολογικών εσόδων είναι απογοητευτικές. ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΕΓΑΛΗ ΑΝΗΣΥΧΙΑ για την πορεία του ΦΠΑ, υπάρχουν καθυστερήσεις στην απόδοση του φόρου μισθωτών υπηρεσιών, ενώ οι ισολογισμοί του 2009 θα χαρακτηριστούν από μείωση κερδών, ζημίες και, το χειρότερο, όπως αναφέρουν στελέχη της αγοράς, γίνεται προσπάθεια να παρουσιαστούν με λογιστικές μεθόδους όσο το δυνατόν πιο περιορισμένα τα θετικά στοιχεία για την προηγούμενη χρήση. Παράλληλα, αν η ύφεση βαθύνει σε ρυθμούς -2%,-3%, είναι βέβαιο ότι οι αποκλίσεις στα έσοδα θα επιδεινωθούν. Αυτά πλέον διατυπώνουν και στις εκτιμήσεις τους ανοιχτά όσοι παίζουν τη διεύρυνση των spreads και την πτώση των τραπεζικών μετοχών. Παράλληλα, η κατανάλωση θα είναι πολύ δύσκολο να υποστηριχθεί για τη χρονιά που έρχεται, αν μετά το στράγγισμα της ρευστότητας των τραπεζών επέλθει και αύξηση της φορολογίας στα μέσα εισοδήματα. Αν δηλαδή επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες που θέλουν τους μισθούς πάνω από ευρώ να εντάσσονται με το σύνολο των νέων ρυθμίσεων σε μια φορολογία που θα προσεγγίσει το 30%. ΕΛΠΙΔΑ ΤΩΝ ανθρώπων της αγοράς είναι ότι θα λειτουργήσει τελικά το νέο πλαίσιο που θα αφορά στις δαπάνες διαβίωσης και τον εκσυγχρονισμό του «πόθεν έσχες», ώστε η μαύρη οικονομία να αρχίσει να συλλαμβάνεται. Ομως, τα μέτρα αυτά θα έχουν πιο μακροπρόθεσμη απόδοση. Μέχρι τότε πρέπει να ενισχύσουμε την αξιοπιστία μας, ιδίως αν, όπως έχουμε καταγράψει, οι τελικές λύσεις επιβληθούν από τους ισχυρούς του Eurogroup. ΠΟΙΕΣ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ ΘΑ ΜΑΖΕΥΟΥΜΕ ΤΕΛΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΟΡΙΑ Εξτρα αφορολόγητο ευρώ για δαπάνες από γιατρούς, δικηγόρους, υδραυλικούς Αποσύρεται το μέτρο-αλαλούμ της εξ ολοκλήρου έκπτωσης με αποδείξεις - Αντ αυτού, οι φορολογούμενοι που θα δικαιολογούν ποσά από δραστηριότητες «υψηλού κινδύνου» θα παίρνουν bonus -ΤΟΥ ΚΩΣΤΗ Χ. ΠΛΑΝΤΖΟΥ Τέλος στη «μόδα» της συλλογής αποδείξεων φαίνεται ότι βάζει το υπουργείο Οικονομικών μετά τη διαπίστωση πως η ελληνική κοινωνία αλλά και τα ηλεκτρονικά συστήματα της Εφορίας δεν ήταν έτοιμα να υποδεχτούν το μέτρο της εξ ολοκληρίας εκπτώσεως από το φορολογητέο εισόδημα των δαπανών με αποδείξεις. Την ερχόμενη εβδομάδα μπαίνει στην τελική ευθεία η δημόσια διαβούλευση για τις αλλαγές στο φορολογικό σύστημα και, όπως όλα δείχνουν, στο υπουργείο Οικονομικών φαίνεται να καταλήγουν σε πιο συντηρητικές απόψεις για τον τρόπο και την έκταση εφαρμογής του μέτρου συλλογής των αποδείξεων - αφήνοντας όμως ανοιχτό το ενδεχόμενο να επανέλθουν στα αρχικά σχέδια «εν ευθέτω χρόνω». Προς το παρόν πάντως και μεσούσης της οικονομικής κρίσης, το υπουργείο Οικονομικών προκρίνει ένα σύστημα που μοιάζει με το σημερινό, το οποίο αναγνωρίζει προς έκπτωση φόρου αποδείξεις από συγκεκριμένες μόνο δαπάνες. Το οικονομικό επιτελείο φαίνεται να κλίνει τελικώς στην άποψη ότι η πλειοψηφία των πολιτών δεν είναι έτοιμη να μπει στη διαδικασία να συμπληρώνει λεπτομερώς «μία προς μία» σε μια συγκεντρωτική κατάσταση τις εκατοντάδες ή και χιλιάδες αποδείξεις μιας ολόκληρης χρονιάς. Αν και πρόκειται για απλή αντιγραφή και πρόσθεση, η διαδικασία θα προκαλούσε γκρίνια και αμφισβητήσεις στην κοινή γνώμη. Η συνεργασία των φορολογουμένων, λένε στην πλατεία Συντάγματος, θεωρείται αναγκαία για να στεφθεί με επιτυχία οποιοδήποτε σύστημα φορολόγησης τελικώς επιλεγεί. Την ίδια στιγμή, ούτε και οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών μοιάζουν έτοιμες να υποδεχτούν και να επεξεργαστούν το σύνολο των πληροφοριών που θα > Κάθε απόδειξη των 100 ευρώ θα αξίζει για τον φορολογούμενο που τη ζητάει για να την καταθέσει στην Εφορία 5-10 ευρώ ευρώ «δώρο» Σύμφωνα με το επικρατέστερο σχέδιο που εξετάζεται από τον κ. Γιώργο Παπακωνσταντίνου, οι φορολογούμενοι που θα προσκομίζουν αποδείξεις οι οποίες θα προέρχονται από δραστηριότητες «υψηλού κινδύνου» (γιατροί, δικηγόροι, ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί, ελαιοχρωματιστές, ιδιοκτήτες συνεργείων αυτοκινήτων κ.λπ.) θα έχουν «έξτρα αφορολόγητο» της τάξεως των ευρώ. Στην περίπτωση αυτή, ένας άγαμος μισθωτός θα μπορεί να αυξήσει το αφορολόγητο όριο που απολαμβάνει ακόμα και στα ευρώ αντί για ευρώ, όπως ισχύει σήμερα, εφόσον συγκεντρώσει αποδείξεις αξίας ευρώ που θα προέρχονται από τους προηγούμενους επαγγελματικούς κλάδους. Ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος και τον συντελεστή φορολόγησης που θα αναλογεί στο πρώτο κλιμάκιο φορολόγησης μετά το αφορολόγητο, η έκπτωση φόρου θα κυμαίνεται από 150 ως 300 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι κάθε απόδειξη των 100 ευρώ θα αξίζει για τον φορολογούμενο που τη ζητάει για να την καταθέσει στην Εφορία από 5 έως 10 ευρώ. Οι αποδείξεις αυτές και μόνο θα καταγράφονται αναλυτικά σε ξεχωριστή κατάσταση από τους φορολογούμενους, όπως σχεδόν συμβαίνει και σήμερα (θα ζητείται επιπλέον μόνο το ΑΦΜ και το ποσό της συναλλαγής). Ολες οι υπόλοιπες (σούπερ μάρκετ κ.λπ.) θα γίνονται μεν δεκτές, αλλά όχι για πρόσθετο αφορολόγητο, παρά μόνο για να δικαιολογηθεί το 50% του αφορολογήτου που ισχύει (δηλαδή τα από τα ευρώ για τον άγαμο μισθωτό με τα σημερινά δεδομένα). Ετσι, θα έχουν κίνητρο και εκείνοι που μένουν πλήρως αφορολόγητοι (σχεδόν δύο στους τρεις) να ζητούν απόδειξη. Οι αποδείξεις αυτές δεν θα καταγράφονται αναλυτικά, αλλά μόνο θα αθροίζονται κατά την υποβολή της δήλωσης φόρου εισοδήματος στο έντυπο Ε1. Το όφελος των ευρώ είναι συγκριτικά μικρό σε σχέση με το όφελος που μπορεί να προέλθει από το «παζάρι» για μια συναλλαγή κάτω από το τραπέζι (έως και 19%). ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΕΝ ΑΝΤΕΞΕ ΤΗ «ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ»! Εφορίες και πολίτες «μπλόκαραν» με το μέτρο-χαρτομάνι υπέβαλλαν οι φορολογούμενοι. Αυτό καταδεικνύουν και τα προβλήματα στη συλλογή και επεξεργασία των καταστάσεων «πελατών - προμηθευτών» που υποβάλλουν και σήμερα οι επιτηδευματίες. Αν ληφθούν υπόψη τα λάθη των πολιτών και οι αστοχίες των συστημάτων διασταύρωσης, το εγχείρημα θα κινδύνευε να ναυαγήσει και οριστικά μαζί του κάθε σκέψη για την υιοθέτηση ενός συστήματος υπολογισμού του φόρου της λογικής «έσοδα μείον έξοδα». Οπως κατέδειξε πάντως η δημόσια διαβούλευση που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της φορολογικής μεταρρύθμισης, παραμένει ανοιχτό το ενδεχόμενο επαναφοράς του σχεδίου στο εγγύς μέλλον, όταν τα ηλεκτρονικά συστήματα έκδοσης, καταγραφής και διασταύρωσης (barcode, εκτυπωτές, σαρωτές κ.λπ.) θα επιτρέψουν να γίνονται μαζικά και αυτοματοποιημένα η εγγραφή, η υποβολή και ο έλεγχος των φορολογικών στοιχείων στις ΔΟΥ. Τις αλλαγές στις οποίες καταλήγει ως προς το αφορολόγητο όριο αλλά, κυρίως, τη νέα κλίμακα φόρου εισοδήματος θα ανακοινώσει πιθανότατα την επόμενη εβδομάδα ο κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου, ώστε το νέο φορολογικό σύστημα να γίνει νόμος του κράτους πριν από τα τέλη Φεβρουαρίου.

8 8 9 BIGSTORY «Αγοράζει και πουλάει με χαρακτηριστική ευκολία, αρκεί να έχει απολύτως διερευνήσει την κίνησή της. Αποφασίζει και προχωράει. Ξέρει καλύτερα απ' όλους τους ανταγωνιστές της την ψυχολογία της αγοράς», λένε όσοι την ξέρουν. Και πώς όχι, αφού συνδυάζει την πείρα του πατέρα της στη θάλασσα με τις δικές της γνώσεις, που σμιλεύτηκαν σε ένα περιβάλλον καθαρά ανδροκρατούμενο και ανταγωνιστικό -ΤΟΥ ΜΗΝΑ ΤΣΑΜΟΠΟΥΛΟΥ ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΦΡΑΓΚΟΥ Η ΕΛΛΗΝΙΔΑ ΚΑΠΕΤΑΝΙΣΣΑ THΣ WALL STREET Το μεγάλο ταξίδι Χίος - ΗΠΑ - «Navios Maritime Holdings» - Χρηματιστήριο Νέας Υόρκης Πολλοί την έχουν χαρακτηρίσει «καπετάνισσα της παγκόσμιας ναυτιλίας». Εκείνη όμως προτιμάει να κρατάει χαμηλό προφίλ, αποφεύγοντας, όσο το δυνατόν, τα φώτα της δημοσιότητας και προπάντων τις σελίδες των life style εντύπων. Η κυρία Αγγελική Νικολάου Φράγκου ήρθε για να μείνει στον (ακραία ανταγωνιστικό) κόσμο της ανδροκρατούμενης ναυτιλιακής βιομηχανίας, παίζοντας στο... παγκόσμιο πρωτάθλημα και όχι μόνο σε τοπικό επίπεδο. Μέσα στον τυφώνα της οικονομικής κρίσης η Ελληνίδα «καπετάνισσα» κατάφερε να σταθεί όρθια, οδηγώντας με συνεχείς και σταθερές κινήσεις τις δύο εισηγμένες στο αμερικανικό χρηματιστήριο εταιρείες της, τη «Navios Maritime Holdings» και τη «Navios Maritime Partners» σε πιο ήρεμες θάλασσες, γεγονός που έστρεψε τα φώτα της παγκόσμιας επιχειρηματικής δημοσιότητας πάνω της. Κόρη μεγάλου Ελληνα εφοπλιστή, του καπετάν Νίκου Φράγκου, η Αγγελική δεν αρκέστηκε στην οικογενειακή επιχείρηση αλλά άνοιξε τα φτερά της πριν από περίπου έξι χρόνια, έχοντας ήδη ενδιαφέρουσα προϋπηρεσία στο ενεργητικό της. Οταν το 2004 ρωτούσαν «ποια είναι αυτή που μπήκε στο NASDAQ» ΗΤΑΝ ΤΟ 2004, όταν για πρώτη φορά ακούστηκε έντονα το όνομά της στους επιχειρηματικούς κύκλους. Ολοι, εκτός ναυτιλίας, έψαχναν να μάθουν ποια είναι η Αγγελική Φράγκου. Κι αυτό επειδή έγινε η πρώτη Ελληνίδα επικεφαλής ναυτιλιακής εταιρείας επενδύσεων που έμπαινε στο Χρηματιστήριο NΑSDAQ μέσω της «International Shipping Enterprises» (ISE), αντλώντας από τη δύσκολη και απαιτητική χρηματιστηριακή αγορά των ΗΠΑ 196 εκατ. δολάρια. Λίγους μήνες αργότερα, στα τέλη Αυγούστου του 2005, προχώρησε σε μια μεγάλη εμπορική συμφωνία, αφού εξαγόρασε τη ναυτιλιακή εταιρεία «Navios», την οποία ήλεγχε κατά 66% η οικογένεια Δαυίδ, ένα μεγάλο όνομα στην ελληνική βιομηχανία, που κατέχει την «Coca-Cola Hellenic Bottling» και τον όμιλο Frigoglass. Από τότε είναι πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της «Navios Maritime Holdings». «Ξέρει την ψυχολογία της επενδυτικής αγοράς» «Η ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΦΡΑΓΚΟΥ είναι η γυναίκα της ναυτιλίας που γνωρίζει καλύτερα από πολλούς ανταγωνιστές της τις ναυτιλιακές επενδύσεις και τον τρόπο που αυτές γίνονται αποδεκτές από τις χρηματιστηριακές αγορές. Παντρεύει με τον πιο επιτυχημένο τρόπο τις παραδοσιακές γνώσεις του πατέρα της για τη ναυτιλία με αυτές που η ίδια απέκτησε τόσο από τις σπουδές της όσο και από τη μεγάλη πλέον πείρα της. Το κυριότερα χαρακτηριστικά της είναι το "ψάξιμο" της κάθε επένδυσης προτού αυτή πραγματοποιηθεί, αλλά και η αποφασιστικότητα που τη διακρίνει για να επιτύχει αυτή η επένδυση όταν θα αρχίσει. Αγοράζει και πουλάει με χαρακτηριστική ευκολία, αρκεί να έχει απολύτως διερευνήσει την κίνησή της. Αποφασίζει και προχωράει», επισημαίνουν στο «ΘΕΜΑ» άνθρωποι της ναυτιλίας, οι οποίοι γνωρί-

9 ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ ΤΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΤΗΣ LLOYD S DRY CARGO COMPANY OF THE YEAR Πριν από περίπου έναν μήνα η εισηγμένη στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης «Navios Maritime Holdings» βραβεύτηκε από τη «Lloyd s» ως Εταιρεία Μεταφοράς Ξηρού Φορτίου για το 2009 Dry Cargo Company of the Year. Και αυτό γιατί το 2009 η «Navios» έγινε το κέντρο της προσοχής με την απόκτηση επτά πλοίων νέας κατασκευής για μεταφορά χύδην φορτίου, χρησιμοποιώντας μετρητά και μετοχές για τη διεύρυνση σε μια περίοδο χαμηλών τιμών. Το βραβείο παρέλαβε η κυρία Αγγελική Φράγκου, η οποία επισήμανε: «Το μυστικό της επιτυχίας είναι ότι δουλεύουμε ως παραδοσιακή ναυτιλιακή οικογένεια. Είχαμε μια δύσκολη οικονομική χρονιά, μέσα στην οποία η " Navios" αμύνθηκε. Θα είμαστε έτοιμοι να εκμεταλλευτούμε τις ευκαιρίες που θα παρουσιαστούν το 2010». «Η παγκόσμια οικονομία σταθεροποιείται. Περιμένουμε ανάπτυξη» Οσον αφορά στη φιλοσοφία της για τη ναυτιλία και τις εταιρείες της εν μέσω παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, η κυρία Φράγκου είναι ξεκάθαρη: «Η παγκόσμια οικονομία σταθεροποιείται και αναμένεται να έχει θετική ανάπτυξη. Εμείς, ως εταιρεία, σε μια δύσκολη περίοδο καταφέραμε να αυξήσουμε και να διατηρήσουμε τα κέρδη μας. Παράλληλα, καταφέραμε την επιτυχή πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές για άντληση κεφαλαίων, με αποτέλεσμα να αυξήσουμε τον στόλο μας. Τα γεγονότα αυτά αποδεικνύουν την ικανότητά μας για διαρκή ανάπτυξη της εταιρείας και τη δέσμευσή μας για αύξηση κεφαλαίων σε μια φιλική προς τους μετόχους προσέγγιση. Οσον αφορά γενικότε- ρα στη ναυτιλία, οι αναδυόμενες αγορές συνεχίζουν να αποδίδουν καλύτερα από τις ανεπτυγμένες και η εταιρεία θα πρέπει να είναι σε θέση να επωφεληθεί από τη σταθερότερη παγκόσμια ζήτηση για ξηρό φορτίο, ενώ παράλληλα συμμετέχει στην εξισορρόπηση του παγκόσμιου στόλου». ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η «NAVIOS MARITIME HOLDINGS INC.» Η «Navios» έχει πείρα 55 ετών στη ναυτιλία. Η κυρία Αγγελική Φράγκου είναι πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της εταιρείας από το 2005, έτος κατά το οποίο η εταιρεία εισήχθη στο Χρηματιστήριο NASDAQ. Τον Φεβρουάριο του 2007 η «Navios Maritime Holdings Inc.» βγήκε από το NASDAQ και εισήχθη στο NYSE με την αγορά της εταιρείας «Kleimar», η οποία ήταν εισηγμένη. Από τον Σεπτέμβριο του 2008 η εταιρεία έχει αντλήσει γύρω στο 1 δισ. δολάρια σε κεφάλαια (συμπεριλαμβανομένων των δανείων). Συγκεκριμένα, τα άντλησε με: έκδοση 400 εκατ. δολαρίων high yield notes έκδοση υποχρεωτικώς μετατρέψιμων ομολόγων 218 εκατ. δολαρίων άντληση 130 εκατ. δολαρίων από τη θυγατρική «Navios Partners» νέο δάνειο 240 εκατ. δολαρίων Η «Navios Maritime Holdings Inc.» συμμετέχει στις ακόλουθες εταιρείες: «Navios Maritime Partners» με 35% «Navios South American Logistics Inc.» με 65,5% Πρόκειται για μια εταιρεία η οποία έχει έναν στόλο από 240 φορτηγίδες και πλοία. Δραστηριοποιείται στη Λατινική Αμερική στον τομέα μεταφορών μέσω ποταμών και στη λιμενική βιομηχανία. «Navios Maritime Acquisition Corp.» με 19% Οι εταιρείες «Navios Maritime Holdings» και «Navios Maritime Partners» διαχειρίζονται 70 πλοία συνολικής χωρητικότητας 7,2 εκατ. dwt. Κέρδη 55,44 εκατ. δολάρια Τα οικονομικά αποτελέσματα της «Navios Maritime Holdings Inc.» για το 9μηνο του 2009: έσοδα 449,9 εκατ. δολ. έναντι 1,031 δισ. δολ. την αντίστοιχη περίοδο του 2008 (μείωση 56,4%). EBITDA 151,6 εκατ. δολ. έναντι 141,1 εκατ. δολ. την αντίστοιχη περίοδο του 2008 (αύξηση 7,4%). * Καθαρά κέρδη 55,44 εκατ. δολαρίων έναντι 124,08 εκατ. δολαρίων την αντίστοιχη περίοδο του 2008 (μείωση 55,3%). ζουν από πρώτο χέρι την Ελληνίδα καραβοκύρισσα. «Γνώστης της ψυχολογίας της επενδυτικής αγοράς, αλλά και σκληρός διαπραγματευτής, κατάφερε να δημιουργήσει μία από τις μεγαλύτερες ναυτιλιακές εταιρείες στον κόσμο, με διευρυμένους στόχους ανάμεσα στις επιμέρους ναυτιλιακές αγορές. Κύριο χαρακτηριστικό της είναι η αποδεδειγμένα ορθή επιλογή των συνεργατών της, τους οποίους στηρίζει απόλυτα, αλλά και την εκπροσωπούν άψογα. Κρατώντας μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας ό,τι αφορά την προσωπική της ζωή, απασχολεί όλες τις οικονομικές εφημερίδες του κόσμου με τα καμώματά της μόνο στον χώρο των business. Εκεί της είναι αδύνατον να κρυφτεί, επειδή απλώς είναι μοναδική», αναφέρουν άνθρωποι από το περιβάλλον της. Η απλότητα της Καρδαμυλίτισσας «ΟΙ ΒΡΑΒΕΥΣΕΙΣ ΤΗΣ από όλα τα μεγάλα διεθνή περιοδικά και τις ναυτιλιακές εφημερίδες ( Greek ShippingAwards, International Lloyd s List Awards κ.ά.) ανταποκρίνονται απόλυτα στις επιτυχείς δραστηριότητες του ομίλου εταιρειών της. Ως χαρακτήρας η Αγγελική είναι ένας προσιτός άνθρωπος, που θα σου δώσει πάντα χρόνο και θα σου τον πολλαπλασιάσει όταν θα την κεντρίσουν αυτά που έχεις να της πεις. Δεν χαλαλίζει τον χρόνο της σε άσκοπες συζητήσεις και δραστηριότητες και χαίρεται ξεκάθαρα πρώτα με τον μόχθο για τη δουλειά της και μετά με το αποτέλεσμα. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι όταν είναι η σειρά της να μιλήσει στα διεθνή συνέδρια οι αίθουσες γεμίζουν επειδή δεν κάνει απλώς ανακοινώσεις, ούτε προσπαθεί να πουλήσει κάτι στο κοινό της, αντιθέτως, μιλάει απλά και δείχνει πόσο απλά επίσης μπορεί κανείς να σκεφτεί για να πετύχει κάτι πολύ μεγάλο». Ο πατέρας της εφοπλιστής, η μητέρα της φιλόλογος ΤΟ ΑΥΣΤΗΡΟ ΥΦΟΣ ΤΗΣ και η επιλογή να βρίσκεται μακριά από τα ΜΜΕ δίνει προς τα έξω την εικόνα απόμακρου ανθρώπου. Ομως, όποιος τη γνωρίσει από κοντά συναντάει έναν άνθρωπο ευγενικό και κοινωνικό. Απλώς κάνει τις επιλογές της. Η Αγγελική Φράγκου γεννήθηκε στα Καρδάμυλα της Χίου και διανύει τα δεύτερα -άντα της. Ανήκει σε μια οικογένεια με πολύχρονη πορεία στη θάλασσα. Από μικρή είχε παραστάσεις από τον κόσμο της ναυτιλίας, αφού ο πατέρας της κ. Νικόλαος Φράγκος μαζί με τον κ. Νίκο Μουνδρέα έχουν εδώ και σχεδόν 50 χρόνια μία από τις μεγαλύτερες ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες, την «Good Faith». Για πρώτη φορά τη συναντήσαμε στο σπίτι της στα Καρδάμυλα στο πλαίσιο εκδήλωσης που ακολούθησε τα εγκαίνια της σχολικής πτέρυγας «ΣΤΕΛΛΑ Ν. ΦΡΑΓΚΟΥ» στο σχολείο των Καρδαμύλων στη μνήμη της μητέρας της, η οποία ήταν διακεκριμένη φιλόλογος. Το κόστος κατασκευής του κτιρίου υπολογίζεται ότι έφτασε το ένα εκατομμύριο ευρώ και ήταν δωρεά όλης της οικογένειας. «Θα φτιάξεις πρώτα σπίτι στο νησί και μετά όπου αλλού» «ΑΓΑΠΑΜΕ ΤΟΝ ΤΟΠΟ ΜΑΣ, την ιδιαίτερη πατρίδα μας. Σκεφτείτε ότι ο πατέρας μου μού ξεκαθάρισε από την αρχή ότι πρώτα θα φτιάξω σπίτι στο νησί και μετά οπουδήποτε αλλού θελήσω», μας αφηγήθηκε η ίδια χαμογελώντας. Η κυρία Φράγκου είναι διπλωματούχος ηλεκτρολόγος μηχανικός με master από το Columbia University. Μέχρι τις αρχές του 2000 ζούσε αρκετό χρονικό διάστημα στο εξωτερικό. Εχει δύο αδέλφια: τη Μαρία και τον Γιάννη, ο οποίος είναι επικεφαλής δικής του ναυτιλιακής εταιρείας, ενώ πάνω του είχαν στραφεί τα φώτα της δημοσιότητας λόγω του πολύκροτου διαζυγίου του από την κυρία Κλέλια Χατζηιωάννου. Μετά τις βουλευτικές εκλογές, τον Μάρτιο του 2004, έκανε δυναμική εμφάνιση στα ελληνικά επιχειρηματικά δρώμενα. Σύμφωνα με όσα ακούγονται, η οικογένεια Φράγκου φέρεται να είχε ισχυρά ερείσματα στο οικονομικό επιτελείο της τότε κυβέρνησης. Μία ηλεκτρολόγος μηχανικός στο Δ.Σ. της Εμπορικής ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΠΡΙΛΙΟ του 2004 έως και τον Ιούλιο του 2005 ήταν μέλος στο διοικητικό συμβούλιο της Εμπορικής Τράπεζας. Επίσης, υπήρξε μέλος του Δ.Σ. της Proton Bank από τον Ιούνιο του 2006 έως τον Οκτώβριο του Η επαγγελματική της σταδιοδρομία ξεκίνησε από τη Νέα Υόρκη, όταν για δύο χρόνια, από το 1987 έως το 1989, εργάστηκε ως αναλύτρια στη Republic National Bank of New York. Την επόμενη χρονιά αποφασίζει να κάνει την είσοδό της στη ναυτιλία. Το 1990 αναλαμβάνει τη θέση της chief executive officer στην εταιρεία «Franser Shipping S.A.» που είχε έδρα της τον Πειραιά και διαχειριζόταν στόλο ο οποίος αποτελούνταν από φορτηγά πλοία. Στη θέση αυτή έμεινε έως τον Οκτώβριο του Σήμερα, εκτός από τη «Navios», είναι πρόεδρος της εισηγμένης στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου ΑΙΜ, «IRF European Finance Investments Ltd.». ))) «ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ ΔΟΥΛΕΥΟΥΜΕ ΩΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ. ΕΙΧΑΜΕ ΜΙΑ ΔΥΣΚΟΛΗ ΧΡΟΝΙΑ, ΑΛΛΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΤΟΙΜΟΙ ΝΑ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΤΟΥΜΕ ΤΙΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΤΟΥ 2010»

10 10 11 ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΟΥ ΠΑΙΖΟΥΝ ΜΕ ΤΑ ΟΜΟΛΟΓΑ Διαχειρίστηκαν δισ. Ρώσων ολιγαρχών, ήταν στελέχη της Lehman και της Citigroup, γνωρίστηκαν στη Merrill Lynch, ίδρυσαν το Dromeus Capital Group και στην κρίση εμφάνισαν απόδοση 40% Oι ιδρυτές του ελληνικού fund που ποντάρει στην ανέχεια των κρατών, Ιάσων Μανωλόπουλος και Αχιλλέας Ρισβάς, μιλούν για την τεχνική τους να προβλέπουν τις κρίσεις -ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΠΑΦΙΛΑ Η ΕΞΙΣΩΣΗ ΤΟΥ SOLVENCY (ή πώς υπολογίζεις τους κινδύνους από την παγίδα του χρέους) (Primary Surplus)/GDP > Debt/GDP(r - g) Πρωτογενές πλεόνασμα/αεπ > Χρέος/ΑΕΠ (επιτόκια - ανάπτυξη) Primary Surplus (πρωτογενές πλεόνασμα) = revenues (έσοδα) - expenditure (δαπάνες προ πληρωμής τόκων) e = interest rates (επιτόκια) g = growth (ανάπτυξη) DEBT SPIRAL ΛΕΝΕ ΣΤΟ «b.s.» ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ «Ερχονται κοινωνικές αναταραχές. Ως Ελληνες θέλουμε βεβαίως η χώρα μας να ξεπεράσει την κρίση» ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΑΝΕΙΣΜΟ «Το κόστος θα είναι υψηλό για αρκετά χρόνια. Οι αγορές μάς τιμωρούν, αφού ξέρουν όλοι ότι θα βγούμε να δανειστούμε 45 δισ. Ετσι πωλούν για να ανέβουν το spread και το κόστος δανεισμού» ΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ «Οταν έχει πρόβλημα ο μπαμπάς, τότε έχουν και τα παιδιά. Με άλλα λόγια θα πιεστούν, καθώς διαθέτουν ελληνικά ομόλογα» ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ «Να ετοιμαζόμαστε για μαύρο Η διαρκής ανάγκη επαναδανεισμού κάνει την Ελλάδα δούλο των διεθνών αγορών. Η προσφυγή στο ΔΝΤ είναι θέμα χρόνου» ΤΟ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ «Θα παραμείνει πιεσμένο» Καμπανάκι κινδύνου θα σημάνει για την Ελλάδα την περίοδο εξαιτίας των τόκων και του συσσωρευμένου χρέους, όπως εκτιμoύν σε συνέντευξή τους προς το «business stories» ο κ. Iάσονας Μανωλόπουλος και ο κ. Αχιλλέας Ρισβάς, συνιδρυτές του Dromeus Capital Group. Aν και αφήνoυν ένα παράθυρο αισιοδοξίας για να μειωθεί το κόστος του δανεισμού -με μια κατάλληλη διαχείριση-, θεωρoύν «αναγκαίο κακό» την προσφυγή της χώρας σε δανεισμό, είτε στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είτε στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Εχοντας τις γνώσεις αλλά και κοινή λογική, οι διαχειριστές του Dromeus Global Opportunities Fund εκμεταλλεύτηκαν τις ευκαιρίες στις αγορές των ομολόγων και από τη σύστασή του τον Ιούλιο του 2008 μέχρι σήμερα παρουσίασαν στους επενδυτές τους αποδόσεις 40%, όταν οι Γενικοί Δείκτες στην Ευρώπη, την ίδια περίοδο, εμφάνισαν πτώση 12%. Ξεκινώντας τη συζήτησή μας o κ. Μανωλόπουλος σχεδιάζει την εξίσωση του χρέους, που έχει σημασία για την Ελλάδα, και με απλά λόγια περιγράφει την κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα: «Οι σαραντάρηδες και εξηντάρηδες της Ελλάδας δανειστήκαμε από τις επόμενες γενιές. Τα τελευταία δέκα χρόνια η χώρα δανείστηκε 100 δισ. ευρώ επιπλέον και τα μοιράσαμε σε κοινωνική διανομή (social transfers), δηλαδή επιδόματα, μισθούς κ.ά. Με άλλα λόγια, αντί να χρησιμοποιήσουμε τα 100 δισ. ευρώ για να αυξήσουμε την παραγωγή μας σε fixed asset investments, κατασκευαστικά, techonology enchancements, τομείς οι οποίοι θα αύξαναν τη μελλοντική φορολογική βάση, αντίθετα εμείς τα ξοδέψαμε σε καταναλωτικά αγαθά». Πώς έφτιαξαν το δικό τους fund ποντάροντας στα ομόλογα ΟΤΑΝ ΕΧΕΙΣ διαχειριστεί χρήματα για λογαριασμό της Interros και της Rosbank των δισεκατομμυριούχων ολιγαρχών Προκόροφ και Ποτάνιν όπως έκανε ο κ. Μανωλόπουλος, όταν διετέλεσες επικεφαλής των αναδυόμενων αγορών (emerging markets) στη Lehman Brothers προτού κλείσεις τα τριάντα σου χρόνια, όπως και ο κ. Ρισβάς, τότε σίγουρα δεν είσαι τυχαίος. Ορισμένα ελληνικά μέσα ενημέρωσης τους εμφάνισαν ως τους Ελληνες που σορτάρoυν. «Είναι περισσότερο σύνθετο. Και ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ DROMEUS CAPITAL GROUP Mε έδρα την Ελβετία, το Dromeus Capital Group έλαβε το όνομά του από την ελληνική λέξη «Δρομεύς». Ως δρομείς λοιπόν μεγάλων αποστάσεων κρατούν δυνάμεις και για τη συνέχεια. Ευκαιρίες υπάρχουν πάντα, όπως λένε. Ανάλογη είναι και η φιλοσοφία του fund που επενδύει σήμερα 100 εκατ. ευρώ στις αναδυόμενες αγορές ομολόγων (Ρωσία, Aνατολική Ευρώπη, Μέση Ανατολή, Λατινική Αμερική και Ασία). Πέρυσι, οι fund managers και οι αναλυτές του group πραγματοποίησαν περισσότερες από 100 πτήσεις για τις ανάγκες της εταιρείας αλλά και προκειμένου να παρακολουθήσουν και να αναλύσουν καλύτερα τις μελλοντικές επενδύσεις του. Τα αποτελέσματα του πρώτου χρόνου είναι εντυπωσιακά. Ωστόσο, και οι δύο επιμένουν: «Πρέπει να κριθούμε σε ένα πιο μακροπρόθεσμο διάστημα». > «Με την είσοδό μας στην ΟΝΕ μπορούσαμε να δανειστούμε στα πολύ χαμηλότερα ευρωπαϊκά επιτόκια. Αντί, όμως, να προσπαθήσουμε να μειώσουμε το ήδη υψηλό μας χρέος, συνεχίσαμε να δανειζόμαστε χωρίς να γίνουν ουσιαστικά επενδύσεις. Είχαμε βρεθεί σε ένα μεγάλο πάρτι, αλλά τώρα ήρθε η ώρα να πληρωθεί ο λογαριασμός» δεν έχει σημασία αν σορτάρoυμε εμείς ελληνικά ομόλογα. Μπορεί να πουλάμε 5ετή και να αγοράζoυμε 10ετή ή 30ετή. Το spread θα ανέβαινε έτσι και αλλιώς», εξηγεί ο κ. Μανωλόπουλος. Στον Δρομέα επενδύουν στις αναδυόμενες αγορές. Γνωρίστηκαν 10 χρόνια πριν στη Merrill Lynch και αργότερα ακολούθησαν διαφορετικές πορείες σε κορυφαίους επενδυτικούς οργανισμούς, για να συναντηθούν ξανά με τη δημιουργία του δικού τους fund τον Ιούλιο του 2008, προσβλέποντας στη μεταβλητότητα των αγορών και σε άνοδο των αποδόσεων στα ομόλογα. «Είδαμε ότι ερχόταν μεγάλη μεταβλητότητα κι αυτό δημιουργεί ευκαιρίες στις αγορές. Οταν λ.χ. η Lehman Βrothers επένδυε μακροπρόθεσμα με επιτόκιο 100 συν Libor και δανειζόταν βραχυπρόθεσμα με επιτόκιο 600 συν Libor, η καταστροφή ήταν θέμα χρόνου», λέει ο κ. Μανωλόπουλος. «Δεν λέμε ότι προβλέψαμε την κρίση, απλώς ήμασταν ίσως πιο προετοιμασμένοι για να την αντιμετωπίσουμε», συμπληρώνει ο κ. Ρισβάς. Σήμερα, με έδρα την Ελβετία, το Dromeus διαχειρίζεται κεφάλαια άνω των 100 εκατ. ευρώ. Η ετήσια απόδοση του Dromeus τo 2009 ήταν εξαιρετική, καθώς το fund απέδωσε 39%. Χαμηλών τόνων άνθρωποι και οι δύο, δηλώνουν ότι η απόδοση είναι πλέον ιστορικό γεγονός. «Είμαστε long-term fundamental επενδυτές», λέει ο κ. Ρισβάς, ενώ ο κ. Μανωλόπουλος συμπληρώνει: «Πρέπει να τα πούμε στο πέρασμα του χρόνου. Τότε θα έχει σημασία τι αποδόσεις θα έχουμε πετύχει». Για φέτος η Ελλάδα μάλλον δεν θα αντιμετωπίσει πρόβλημα στο ρολάρισμα του δανεισμού, όπως λένε, που αποτελεί το 18% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος. Το σημαντικά μεγάλο, όμως, έλλειμμα που έχει η χώρα, αλλά και η συνεχής ανάγκη για επαναδανεισμό δημιουργούν πρόβλημα ρευστότητας, καθιστώντας τη χώρα δούλο στις διεθνείς αγορές (liquidity issue). «Σημασία, όμως, δεν έχει και τόσο το τελευταίο επιτόκιο (6,21%) με το οποίο δανειστήκαμε τη ρευστότητα, λ.χ. προχθές με την άντληση 8 δισ. ευρώ, αλλά η μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση του χρέους που συνεχώς αυξάνεται (solvency issue)», τονίζει ο κ. Μανωλόπουλος. «Με την είσοδό μας στην ΟΝΕ είχαμε τη δυνατότητα να δανειστούμε στα πολύ χαμηλότερα ευρωπαϊκά επιτόκια. Αντί, όμως, να προσπαθήσουμε να μειώσουμε το ήδη υψηλό μας χρέος, συνεχίσαμε να δανειζόμαστε χωρίς ουσιαστικά να γίνουν οι επενδύσεις που θα μπορούσαν να συνεχίσουν τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης που βιώσαμε την τελευταία δεκαετία.

11 ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ Ετσι ήξεραν ότι τα spreads θα αυξηθούν «Θα πρέπει τα κρατικά έσοδα μείον τα έξοδά μας προς το ΑΕΠ να είναι μεγαλύτερα του παρονομαστή χρέος προς ΑΕΠ επί το επιτόκιο δανεισμού μείον την ανάπτυξη. Ακόμη και τις χρονιές που είχαμε 4% ανάπτυξη, στην εξίσωση δεν είχαμε πλεόνασμα», υπογραμμίζει ο κ. Μανωλόπουλος. «Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι να μην πέσουμε στην παγίδα του χρέους, όταν δηλαδή θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε το χρέος με μια οικονομία σε ύφεση, στην οποία θα μειώνονται οι δαπάνες και οι μισθοί, δηλαδή η κατανάλωση, ενώ παράλληλα θα αυξάνονται οι φόροι. Πιο συγκεκριμένα, η ανάπτυξη θα μειωθεί όπως και η κατανάλωση, ενώ ένα αρνητικό ισοζύγιο πληρωμών (εξαγωγές - εισαγωγές) συν τις επιδοτήσεις θα έχει στο τέλος αρνητικό αποτέλεσμα. Με δεδομένο ότι ο δανεισμός θα αυξάνεται από τα 300 δισ. ευρώ στα 355 δισ. με ένα ΑΕΠ μειωμένο, η εξίσωση δεν βγαίνει, καθώς το κόστος δανεισμού αυξάνεται. Δεν μπορείς να ξεφύγεις από την παγίδα του χρέους ή το Debt spiral. Οι φόροι μειώνουν την παραγωγή και προσπαθείς να περικόψεις τις δαπάνες. Ενα βήμα μπροστά δηλαδή και δύο βήματα πίσω», σημειώνει o κ. Mανωλόπουλος. «Θα είναι μια μακρά και επίπονη διαδικασία για όλους τους Ελληνες. Η κατάσταση αυτή σίγουρα θα επηρεάσει τους πάντες και τα δρακόντεια μέτρα που πρέπει να ληφθούν είναι πιθανόν να προκαλέσουν κοινωνικές αναταραχές», υπογραμμίζει ο κ. Ρισβάς. «Εκεί βρίσκεται και ο μεγαλύτερος κίνδυνος, που θα προέλθει όταν η συνεχής λιτότητα θα προκαλέσει σημαντική αγανάκτηση σε ολοένα και μεγαλύτερα τμήματα του πληθυσμού, οι οποίοι δικαίως θα φωνάζουν Θα πληρώνουμε τους τόκους των άλλων για πάντα;», τονίζει ο κ. Μανωλόπουλος. «Η κατάσταση της Ελλάδας μπορεί να εξηγηθεί πιο απλά. Οταν ένας εργαζόμενος έχει έσοδα ευρώ, τα χρέη είναι ευρώ και το επιτόκιο 5%, τότε τα μισά έσοδα κατευθύνονται σε τόκους, και πρέπει να δανειστείς περισσότερο για να επιβιώσεις». Tι θα πληρώσουμε στη λήξη των ομολόγων Τόκοι κρατικών τίτλων όπως είχαν διαμορφωθεί τον Νοέμβριο του 2009 (ποσά σε δισ. ευρώ) Πηγή: Eλληνική Δημοκρατία / Oργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Xρέους H συνολική παραγωγή και εισαγωγή ενέργειας στην Eλλάδα Σε μεγαβατώρες Kαθαρή παραγωγή Λιγνίτης Πετρέλαιο Φυσικό αέριο Yδροηλεκτρικά AΠE Eλλειμμα στο ενεργειακό ισοζύγιο παραγωγής εισαγωγών Eισαγωγές Tουρκία Aλβανία Σκόπια Bουλγαρία Iταλία Eξαγωγές Tουρκία Aλβανία Σκόπια Bουλγαρία Iταλία Πηγή: ΔΕΣΜΗΕ Ο ΔΕΙΚΤΗΣ AUTOS ΜΕ ΤΗ ΜΑΥΡΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Προέβλεψαν την κρίση στην Ελλάδα «διαβάζοντας» την κατανάλωση ηλεκτρικού και κινητών Nοέμβριος 2009 Είχαμε βρεθεί σε ένα μεγάλο πάρτι, αλλά τώρα ήρθε η ώρα να πληρωθεί ο λογαριασμός», τονίζει ο κ. Ρισβάς. Συνολική παραγωγή Σύγκριση με το 2008 To Dromeus Capital Group, εκτός από τα οικονομικά στοιχεία, αναλύει και άλλους δείκτες, προσπαθώντας να εκτιμήσει καλύτερα την οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα. Ενας σοβαρός δείκτης είναι η ηλεκτρική κατανάλωση, η οποία τον Νοέμβριο του 2009 ήταν αρνητική κατά 5,8% σε σχέση με Iαν.-Nοέμ Σύγκριση με το 2008 πέρυσι. Ο δείκτης autos έχει περισσότερη αξιοπιστία διότι περιλαμβάνει και τη μαύρη οικονομία και δείχνει την κατάσταση του συνόλου της οικονομίας. Επιπλέον, ένας άλλος δείκτης είναι και η κατανάλωση της κινητής τηλεφωνίας, εμφανώς μειωμένη από τα προηγούμενα χρόνια. Το 2011 λήγουν ομόλογα 39 δισ. ευρώ. Πώς θα πληρωθούν; ΟΙ ΔΥΣΚΟΛΕΣ χρονιές σύμφωνα με τους διαχειριστές του Dromeus θα είναι η περίοδος Συγκεκριμένα, το 2011 λήγουν 26 δισ. ευρώ ομόλογα και οι τόκοι είναι 13 δισ. ευρώ, δηλαδή πρέπει να δώσουμε 39 δισ. ευρώ. Αυτό το ποσό, συνυπολογίζοντας τον λόγο έσοδα προς δαπάνες, ανεβάζει τον συνολικό δανεισμό στα 60 δισ. ευρώ. Την επόμενη χρονιά τα πράγματα διαμορφώνονται ακόμη χειρότερα. Τα ομόλογα που λήγουν ανέρχονται σε 31 δισ. ευρώ, οι τόκοι είναι 14 δισ. ευρώ, δηλαδή 45 δισ. ευρώ, χωρίς να υπολογίζουμε το κρατικό πρωτογενές έλλειμμα. Γιατί ανεβαίνει το spread Ο κ. ΜΑΝΩΛΟΠΟΥΛΟΣ εξηγεί με απλά λόγια γιατί ανεβαίνει ΤΗ LEHMAN «Οταν επένδυε μακροπρόθεσμα με επιτόκιο 100 συν Libor και δανειζόταν βραχυπρόθεσμα με επιτόκιο 600 συν Libor, η καταστροφή ήταν θέμα χρόνου» ΤΗΝ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΑ ΤΟΥΣ «Δεν έχει σημασία αν σορτάρoυμε εμείς ελληνικά ομόλογα. Μπορεί να πουλάμε 5ετή και να αγοράζoυμε 10ετή ή 30ετή. Το spread θα ανέβαινε έτσι κι αλλιώς» το spread - αφού είναι θέμα προσφοράς και ζήτησης και ως έναν βαθμό διογκώνεται από τις κινήσεις των ξένων οίκων που θέλουν να πωλήσουν ακριβά το χρήμα. «Είναι σαν να θέλεις να αγοράσεις σπίτι και στην περιοχή σου πωλούνται σπίτια. Απλώς κάθεσαι και περιμένεις να πέσουν οι τιμές. Είναι θέμα προσφοράς και ζήτησης, όπως στις εκπτώσεις. Ολοι γνώριζαν ότι τον Ιανουάριο θα βγούμε για δανεισμό, παρακαλώντας μάλιστα. Βεβαίως, υπάρχει και ένα θέμα με τους ξένους οίκους οι οποίοι πωλούσαν τα ομόλογα και μετά έρχονται στην κυβέρνηση για να τη δανείσουν». Οταν ρωτάμε σε ποια επίπεδα μπορεί να φτάσει η διαφορά του κόστους δανεισμού, μας απαντούν ότι δεν είναι μάγοι. Κατά τη γνώμη τους θα υπάρξει σημαντική διεύρυνση του κόστους δανεισμού για αρκετά χρόνια. Αν όμως διαχειριστούμε την κατάσταση, τότε το κόστος μπορεί να σταθεροποιηθεί. Ομως, ο δυναμισμός του χρέους αλλά και το γεγονός ότι θα σημειωθούν νέες περικοπές δαπανών και φόροι σημαίνει ότι η κατανάλωση θα μειωθεί, με συνέπεια την επιδείνωση της σημερινής εικόνας. Κατά τη γνώμη τους είναι θέμα χρόνου η προσφυγή στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί τα πράγματα: «Είναι αναγκαίο κακό» «Οι ξένοι είτε έκαναν τα στραβά μάτια είτε δεν ασχολήθηκαν σοβαρά αρχικά» ΟΤΑΝ ΡΩΤΗΣΑΜΕ γιατί οι ξένοι επενδυτές επέμεναν να προτείνουν τραπεζικές μετοχές το περασμένο καλοκαίρι, μας λένε ότι πριν από το καλοκαίρι του 2009 δεν ασχολούνταν σοβαρά με το ελληνικό χρέος, είτε έκαναν τα στραβά μάτια προκειμένου να πάρουν δουλειές στην Ελλάδα. Αλλοι, επειδή βρίσκονται μακριά από την Ελλάδα, πίστεψαν στα στοιχεία για έλλειμμα 4%. Η άποψή τους για τις ελληνικές τράπεζες είναι συγκεκριμένη. «Οταν έχει πρόβλημα ο μπαμπάς, τότε έχουν και τα παιδιά. Με άλλα λόγια οι ελληνικές τράπεζες θα πιεστούν, καθώς διαθέτουν ελληνικά ομόλογα». Ομως, η πίεση στις τράπεζες είναι διαφορετική. Μπορεί να δανείζονται με 6% και στη συνέχεια να χρεώνουν 9%, καθώς τις ενδιαφέρουν μόνο τα λειτουργικά έξοδα και οι επισφάλειες. Συμπληρώνoυν, όμως, ότι ο δείκτης P/E πέφτει όταν σε ένα κράτος επιβάλλονται φόροι, άρα κατά την άποψή τους το ελληνικό Χρηματιστήριο θα παραμείνει πιεσμένο.

12 12 13 BIGSTORY Εριξαν γέφυρα μεταξύ Ελλάδας και Λατινικής Αμερικής, έχουν κάνει χρυσές δουλειές στις θάλασσες του κόσμου, διαθέτουν γραφεία σε όλο τον πλανήτη: είναι οι άρχοντες της σφυρίδας, της συναγρίδας και του χταποδιού -ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΚΟΝΤΟΒΕΡΟΥ ΟΙ ΕΘΝΙΚΟΙ ΨΑΡΑΔΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Η πρέσβειρα, το θαλασσινό ράλι σε Βελγικό Κονγκό - Χιλή - Ασπρόπυργο - Ντακάρ, ο Χουάν Κάρλος, οι γαρίδες, οι σουπιές, οι ξιφίες και οι business με την «China Fishing» Η «Νύχτα στο νησί» είναι ένα από τα διασημότερα πνευματικά πονήματα του μαρξιστή ποιητή Πάμπλο Νερούδα, όπου παρουσιάζει μια ειδυλλιακή εικόνα με ένα και μοναδικό φόντο: τη θάλασσα. Τη «γαλάζια πλανεύτρα» όπως έλεγαν και οι παλιοί ναυτικοί - ήρωες των ποιημάτων του Καββαδία, που έδωσε στην οικογένεια του Μανόλη Κοντοβερού τα πάντα: τον πλούτο, τις χαρές, τις μεγάλες συγκινήσεις, αλλά και το μαγικό ταξίδι στις business. Ομως, η «προίκα» που το υγρό στοιχείο άφησε στη γνωστή βιομηχανική οικογένεια των αλιευμάτων, που από το 1968 πρωταγωνιστεί σε Ελλάδα και εξωτερικό, δεν έχει να κάνει μόνο με τα παραπάνω. Αφορά παράλληλα στις σχέσεις που η επιχειρηματική φαμίλια ανέπτυξε με την πατρίδα του Πάμπλο Νερούδα, τη Χιλή. Κι αυτό διότι ο συνιδιοκτήτης της εταιρείας και εκπρόσωπος της δεύτερης γενιάς του ομίλου κ. Χρήστος Κοντοβερός είναι ο άνθρωπος που από τη θέση του προξένου επί τιμή της Χιλής στην Ελλάδα και του συνιδρυτή του Ελληνοχιλιανού Επιμελητηρίου στη χώρα μας προσπαθεί να φέρει πιο κοντά τη Μεσόγειο με τη Λατινική Αμερική. Τον ίδιο και την οικογένειά του, που τη συναντήσαμε στην έδρα της επιχείρησης, στον Ασπρόπυργο. Παρά μάλιστα την κίνηση στους δρόμους και την αργοπορία μας επί μία ώρα που προκλήθηκε από τις κακές καιρικές συνθήκες, ο τελευταίος, πάντοτε ευγενής -προφανώς τηρώντας το πρωτόκολλο συμπεριφοράς ενός διπλωμάτη-, δεν διαμαρτυρήθηκε καν για το «στήσιμο». Ο Αλιέντε και η κόρη του στρατηγού Πρατς «ΟΛΑ ΞΕΚΙΝΗΣΑΝ από τη διάθεσή μας για διαρκή ανάπτυξη των δραστηριοτήτων μας σε όλο τον πλανήτη», μας λέει ο κ. Χρήστος Κοντοβερός, επανερχόμενος στο θέμα της πρεσβευτικής του παρουσίας. «Οταν το 2003 η χώρα μας είχε την προεδρία της Ε.Ε., για πρώτη φορά στη Σύνοδο Κορυφής που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα υπογράφηκε μνημόνιο συνεργασίας της Ε.Ε. με τη Χιλή για την άρση των μεταξύ μας δασμών. Από τότε ο χιλιανός λαός, αν και οι περισσότεροι φυσικό είναι να μην το γνωρίζουν, μας θεωρεί αδελφό έθνος, καθώς στην ελληνική κυβέρνηση πιστώνουν την ευνοϊκή γι' αυτούς εμπορική αυτή ρύθμιση. Τότε ήταν που κι εγώ γνωρίστηκα με την κόρη του ενός από τους δύο στρατιωτικούς ηγέτες της Χιλής που συντάχθηκαν με τη νόμιμα εκλεγμένη κυβέρνηση του Σαλβαδόρ Αλιέντε στις αρχές του 70. Την κόρη του στρατηγού Πρατς, ο οποίος στην πορεία δολοφονήθηκε από τις δυνάμεις του Αουγκούστο Πινοσέτ, λίγο πριν από το πραξικόπημα στη Χιλή. Οταν λοιπόν η κυρία Σοφία Πρατς έγινε πρέσβειρα στην Αθήνα, αναπτύξαμε στενές σχέσεις και κάπως έτσι μου προτάθηκε να γίνω επί τιμή πρόξενος της χώρας στην Ελλάδα», αναφέρει ο κ. Κοντοβερός. Στα παραπάνω βοήθησε φυσικά και το γεγονός ότι η εταιρεία «Κοντοβερός ΑΕΒΕ» διατηρούσε στενές επιχειρηματικές σχέσεις με τη

13 ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ ))) «ΚΑΜΙΑ ΦΟΡΑ ΚΑΘΟΜΟΥΝ ΜΕ ΤΗ ΦΟΡΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΝΑ ΚΑΘΑΡΙΣΩ ΤΟ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ. ΜΠΑΙΝΕΙ ΛΟΙΠΟΝ ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΣΤΑ ΓΡΑΦΕΙΑ Ο ΑΡΜΟΔΙΟΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΓΙΑ ΕΝΑ ΔΑΝΕΙΟ ΠΟΥ ΕΙΧΑ ΖΗΤΗΣΕΙ, ΜΕ ΒΛΕΠΕΙ ΚΑΙ ΝΟΜΙΖΕΙ ΟΤΙ ΕΙΜΑΙ ΕΡΓΑΤΗΣ. ΤΟΥ ΑΠΟΚΑΛΥΨΑ ΟΤΙ ΕΓΩ ΕΙΜΑΙ Ο ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΙΠΑ: "ΥΣΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΜΟΥ ΜΕ ΤΗ ΦΟΡΜΑ ΑΓΓΑΡΕΙΑΣ ΔΕΝ ΠΕΡΙΜΕΝΩ ΠΛΕΟΝ ΝΑ ΜΟΥ ΔΩΣΕΤΕ ΤΟ ΔΑΝΕΙΟ ". ΕΚΕΙΝΟΣ ΓΕΛΑΣΕ ΚΑΙ ΜΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕ: "ΑΠΟ ΣΕΝΑ ΛΕΦΤΑ ΔΕΝ ΘΑ ΧΑΣΟΥΜΕ ΠΟΤΕ!"» λατινοαμερικάνικη χώρα λόγω του εμπορίου αλιευμάτων που κάνει σε όλο τον πλανήτη. «Παγκόσμιος οίκος των χταποδιών» Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΚΟΝΤΟΒΕΡΟΣ ΑΕΒΕ ιδρύθηκε το 1968 στον Πειραιά. Σήμερα διαθέτει στον καταναλωτή τα προϊόντα της με τις επωνυμίες «Το Δελφίνι», «FRESKOT» και «SEAFOOD CLUB», με τις οποίες κατέχει μερίδιο της τάξεως του 25% στην εγχώρια αγορά, αποτελώντας κυρίαρχη δύναμη. Παράλληλα, η εξαγωγική της δραστηριότητα παρουσιάζει σημαντική αύξηση. Η εταιρεία εξάγει τα προϊόντα της σε Ευρώπη, Μεσόγειο και Βαλκάνια. Τα προϊόντα που διαθέτει μεταξύ άλλων είναι χταπόδια, γαρίδες, θράψαλα, σουπιές, ξιφίες, σφυρίδες, συναγρίδες. Πρόκειται για μια κυρίαρχη επιχειρηματική δύναμη, που απορροφά μεγάλο μέρος της παγκόσμιας πλέον παραγωγής αλιευμάτων, με σχέσεις στην Αφρική και στην Ασία, γραφεία αγορών στις Ινδίες και στη Σανγκάη και παρουσία σε περιοχές όπως η Ισλανδία, η Νέα Ζηλανδία και η Λατινική Αμερική. Στη Γαλλία μάλιστα έφτασαν να τους αναγνωρίζουν επίσημα ως τον «παγκόσμιο οίκο των χταποδιών». Ιδρυτής της πρότυπης βιομηχανίας που με την παρουσία της άλλαξε τη ροή της ιστορίας στα νωπά αλιεύματα και συνολικά στο εμπόριο ψαριών στην Ελλάδα υπήρξε ο κ. Μανόλης Κοντοβερός, ένας ευφυής και πληθωρικός άνθρωπος, που δύσκολα μπορεί κανείς να ξεχάσει την επαφή μαζί του. Τον συναντήσαμε στο περιθώριο της συζήτησης με τον γιο του Χρήστο και τη σύζυγό του Κυριακή, μία εξίσου δυναμική γυναίκα, η οποία κατά δήλωσή της υπήρξε «το δεκανίκι» για τη δημιουργία ενός ισχυρού ομίλου. Παράλληλα, στην εταιρεία συμμετέχουν και δύο από τους τρεις γιους του κ. Μανόλη Κοντοβερού, ενώ ο τρίτος διατηρεί άλλες επιχειρηματικές δραστηριότητες. «Πήγα μια ημέρα στη χαρτορίχτρα και μου είπε να κάνω εταιρείες»! ΑΝΘΡΩΠΟΣ με πηγαίο χιούμορ, στην ερώτησή μας πώς οδηγήθηκε στην επιχειρηματικότητα ο κ. Μανόλης Κοντοβερός απαντά ορθά κοφτά: «Πήγα μια μέρα στη χαρτορίχτρα και μου είπε να κάνω εταιρείες»! Γεννημένος στο νησί της Κω, ο businessman αποφάσισε να κυνηγήσει την τύχη του στο εξωτερικό και όχι στην καχεκτική Ελλάδα της δεκαετίας του 60, μια περίοδο όπου η μετανάστευση αποτελούσε θεσμό για τη νεολαία της πατρίδας μας. «Εχοντας τελειώσει την Ανωτάτη Εμπορική, έπρεπε να κάνω κάτι για να ζήσω. Εβλεπα λοιπόν τους αγράμματους συμπατριώτες μου που γύριζαν από το Βελγικό Κονγκό με χρήματα και είπα γιατί όχι κι εγώ, που στο κάτω της γραφής έχω σπουδάσει;. Κάπως έτσι, αποφάσισα να φύγω το 1963 για την Αφρική». Ο κ. Μανόλης Κοντοβερός εγκαταστάθηκε στην Ελίζαμπεθ Βιλ, έχοντας στην τσέπη μόλις 120 δολάρια και δύο χρυσές λίρες. «Αυτές μου τις είχε δώσει η μάνα μου για να έχω τους ναύλους για να επιστρέψω. Τόσο σίγουρη είχαν την αποτυχία μου», θυμάται. Κι όμως. Ο επιχειρηματίας όχι μόνο δεν γύρισε με κατεβασμένο το κεφάλι, αλλά μέσα σε έναν μόλις μήνα έγινε διάσημος στην ελληνική κοινότητα του Βελγικού Κονγκό. Συνεταιριζόμενος με έναν εβραϊκής καταγωγής επιχειρηματία, τον Μενασέ, ιδρύουν την εταιρεία «Societa Menase Contoveros» που δραστηριοποιούνταν στο γενικό εμπόριο. Οι δουλειές πήγανε πολύ γρήγορα καλά, κυρίως χάρη στη νοοτροπία και την εξυπνάδα του δαιμόνιου Δωδεκανήσιου επιχειρηματία. Βέβαια το κακό σαράκι που κατατρώει τη χώρα μας, ο φθόνος, λίγο έλειψε να του κοστίσει. «Θυμάμαι ότι ενώ είχα καταφέρει να είμαι πολύ γνωστός σε όλο το Κονγκό, κάποιος κακεντρεχής συντοπίτης μου, επειδή ζήλεψε, έγραψε στην κουνιάδα μου ότι απέτυχα και δεν είχα καν χρήματα για να γυρίσω. Οταν το έμαθα πείσμωσα και διέκοψα τη συνεργασία που επιχειρηματικά είχα με τον Ελληνα αυτό. Τόσος ήταν ο φθόνος που κάποιοι έκρυβαν γι αυτά που είχα πετύχει», μας λέει. Η αρχόντισσα των αλιευτικών και ο Πατρίς Λουμούμπα Ο ΓΑΜΟΣ ΤΟΥ με την Κυριακή Κοντοβερού, την κόρη ενός από τους μεγαλύτερους καραβοκύρηδες στα αλιευτικά, με έδρα στον Πειραιά, σύντομα οδηγεί τον κ. Μανόλη Κοντοβερό πίσω στην Ελλάδα. Παράλληλα, η επιστροφή του είχε να κάνει και με τις πολιτικές εξελίξεις στο Κονγκό με το κίνημα ανεξαρτητοποίησης υπό τον Πατρίς Λουμούμπα. «Εκεί ήταν που μπλεχτήκαμε με την ψαροσύνη», μας λέει η κυρία Κυριακή Κοντοβερού, η οποία αποτελεί την ψυχή της εταιρείας και τον άνθρωπο που αφανώς συντονίζει τα πάντα. Δυναμική γυναίκα η ίδια, στάθηκε στο πλάι της προσπάθειας του συζύγου της, καθώς όπως μας εκμυστηρεύτηκε: «Ο Μανόλης πάντοτε ήταν ο δυναμικός και ανυποχώρητος επιχειρηματίας, που δύσκολα μπορούσε να συνδιαλλαγεί με τους στενόμυαλους φορείς του ελληνικού κράτους. Κάπως έτσι, εγώ έπρεπε συχνά να διορθώνω καταστάσεις». Η εταιρεία ιδρύεται το 1968, όμως είχε ένα πρόσθετο πρόβλημα να λύσει: η Ελληνίδα νοικοκυρά δεν είχε συνηθίσει να καταναλώνει κατεψυγμένα προϊόντα. Οντας η πρώτη βιομηχανία που έφερε αυτού του είδους τα τρόφιμα, η «Κοντοβερός ΑΒΕΕ» κυριολεκτικά «έσκαψε» τον κλάδο της. «Ηταν μια περίοδος σκληρής δουλειάς. Ποτέ δεν επέτρεψα στον εαυτό μου να αργήσει ούτε ένα λεπτό από το εργοστάσιο», μας λέει ο κ. Μανόλης Κοντοβερός. Μάλιστα με το χιούμορ που τον διακρίνει θυμάται ένα περιστατικό, χαρακτηριστικό της φιλοσοφίας του: «Κάποια στιγμή είχα ζητήσει ένα δάνειο από την Ιονική και Λαϊκή Τράπεζα για να αναπτύξω τη δουλειά. Θεωρώντας πως όλες οι δουλειές αφορούν έναν επιχειρηματία, δεν δίσταζα καμιά φορά να κάθομαι με φόρμα εργασίας και να καθαρίζω το εργοστάσιο. Μπαίνει λοιπόν στα γραφεία ο αρμόδιος διευθυντής για το δάνειο, με βλέπει και φυσιολογικά θεωρεί πως είμαι εργάτης. Οταν του αποκάλυψα πως εγώ είμαι ο επιχειρηματίας και λέγοντάς του πως πλέον δεν περίμενα να μου δώσει το δάνειο μετά την εμφάνισή μου με φόρμα αγγαρείας, ο διευθυντής γέλασε και μου είπε: Από εσένα λεφτά δεν θα χάσουμε ποτέ. Αντιθέτως, κάτι τύποι σαν κι εσένα είναι που μας δίνουν πολλά λεφτά πίσω». Oι «ψαριές» της «Kοντοβερός AEBE» σε αριθμούς Εγκαταστάσεις: Τρία εργοστάσια, επιφάνειας τ.μ. Γραφεία αγορών στο εξωτερικό: Ινδίες, Σανγκάη Προσωπικό: πάνω από 300 άτομα Μάρκες θαλασσινών: «Το Δελφίνι», «Freskot», «Seafood Club» Το πιο σύγχρονο εργοστάσιο κατεψυγμένων αλιευμάτων του πλανήτη ΟΙ ΑΡΧΙΚΕΣ εγκαταστάσεις της εταιρείας δημιουργήθηκαν στο Μοσχάτο, όμως κατόπιν υπήρξε μεταστέγαση σε ιδιόκτητα οικόπεδα στον Ασπρόπυργο, όπου η βιομηχανία δημιούργησε το πιο μοντέρνο εργοστάσιο κατεψυγμένων αλιευμάτων σε όλο τον κόσμο. Επρόκειτο για μια αγορά που ο κ. Μανόλης Κοντοβερός πραγματοποίησε παρά τις αντιρρήσεις όλης του της οικογένειας, που θεωρούσε την περιοχή υποβαθμισμένη. Ομως ο businessman λίγα χρόνια μετά δικαιώθηκε, καθώς ακριβώς εκεί βρίσκονται ο βιομηχανικός πνεύμονας της Αττικής και το σύνολο των μεγαλύτερων κέντρων logistics της Ελλάδος. «Καμιά φορά πρέπει να πατάς πόδι και στην οικογένειά σου», μας λέει γελώντας. Παράλληλα επισημαίνει ότι συγκριτικά με την αρχική τους αξία τα εν λόγω οικόπεδα έχουν πάρει επάνω έως και 700 φορές την αξία αγοράς τους. Σημαντική για την ανάπτυξη της εταιρείας υπήρξε η χρονιά του Τότε μια πολύ μεγάλη παρτίδα χταποδιών που προέκυψε στο Ντακάρ έδωσε ώθηση στη βιομηχανία, η οποία μάλιστα διατηρούσε και στενές σχέσεις με την κινεζική πρεσβεία της περιοχής. Κάπως έτσι, η κολοσσιαία εταιρεία «China Fishing Corporation» συνεργάστηκε με την «Κοντοβερός ΑΒΕΕ», ενώ οι παραπάνω διεργασίες οδήγησαν την επιχείρηση στη διεθνή ανάπτυξη, καθώς συνδέεται με αλιευτικούς στόλους από όλο τον πλανήτη. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως κάθε μέλος της οικογένειας Κοντοβερού μιλάει τουλάχιστον 4 ξένες γλώσσες - όλοι μιλούν άπταιστα ισπανικά (καθώς έφτασαν στο σημείο να ζουν και για κάποιο διάστημα στα Grand Canarias ), ενώ προσωπικά ο κ. Χρήστος Κοντοβερός μιλά 7 γλώσσες, καθώς είναι απαραίτητες για τη δουλειά του. Επενδύσεις και στη βιομηχανία αιθανόλης Ο κ. ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΟΝΤΟΒΕΡΟΣ αυτή τη στιγμή εκτός των άλλων είναι και ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Επιχειρηματιών Κατεψυγμένων Τροφίμων, ενώ ως μέλος της αντιπροσωπίας του Εμπορικού Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά είχε την ευκαιρία να έχει επαφές ακόμα και με τον βασιλιά της Ισπανίας Χουάν Κάρλος. Αυτή τη στιγμή ετοιμάζεται για το επόμενο του ταξίδι στη Χιλή, ενώ μέσα στο προσεχές διάστημα θα καταθέσει μια ολοκληρωμένη πρόταση στον υπουργό Πολιτισμού και Τουριστικής Ανάπτυξης κ. Παύλο Γερουλάνο για τη δημιουργία γραφείου του ΕΟΤ στο Σαντιάγκο της Χιλής. «Γιατί να έχουμε γραφείο στη Νέα Υόρκη, το οποίο υπολειτουργεί, και να μη δημιουργήσουμε μια νέα αγορά στη Λατινική Αμερική;» αναρωτιέται ο επιχειρηματίας. Πολίτης του κόσμου, ο κ. Κοντοβερός παράλληλα επενδύει το τελευταίο διάστημα στη δημιουργία μονάδων αιθανόλης στη χώρα μας, ελπίζοντας ότι τα γεωργικά προϊόντα και η παραγωγή που πετιέται θα μπορέσουν να βρουν άλλη δίοδο αξιοποίησης. Παρέα με τον Ελληνοαμερικανό επιχειρηματία κ. James Kakrida επιδιώκουν να δημιουργήσουν την πρώτη τους εργοστασιακή μονάδα στην Καβάλα και ταυτόχρονα να «σκάψουν» μια καινούρια βιομηχανία στη χώρα μας. ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΠΙΦΤΕΚΙ ΚΑΙ ΛΟΥΚΑΝΙΚΟ ΘΑΛΑΣΣΙΝΩΝ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ Στις νέες υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις της εταιρείας στο Ασπρόπυργο παράγονται όλα τα προϊόντα -κατεψυγμένα και έτοιμα μαγειρεμένα γεύματαμε υψηλά στάνταρ ποιότητας, καθώς είναι πιστοποιημένες για τα συστήματα διασφάλισης ποιότητας HACCP και ISO Η «Κοντοβερός ΑΕΒΕ» είναι η πρώτη εταιρεία που εισήγαγε κατεψυγμένα αλιεύματα στην Ελλάδα, η πρώτη που αντιλαμβανόμενη τη στροφή της αγοράς εξελίχθηκε σε μεταποιητική βιομηχανία και η πρώτη που στράφηκε στα προϊόντα προστιθέμενης αξίας. «Οταν είδαμε πως και στη μεταποίηση δημιουργήθηκαν αυτόματα πάνω από 200 μικρές ή μεγαλύτερες μονάδες στην Ελλάδα που οδήγησαν εκ νέου σε κορεσμό την αγορά, αποφασίσαμε να κάνουμε μια νέα καινοτομία. Κάπως έτσι, δημιουργήσαμε ένα τρίτο εργοστάσιο με αποκλειστικό αντικείμενο το βιομηχανικό catering, παράγοντας έτοιμα φαγητά. Αυτή τη στιγμή διαθέτουμε αποκλειστικές συνεργασίες με τις μεγαλύτερες ελληνικές αλυσίδες σούπερ μάρκετ όπως οι Carrefour, ΑΒ Βασιλόπουλος, Βερούκας, Βερόπουλος, Σκλαβενίτης, με σειρές snack και finger foods. Μάλιστα καινοτομώντας παρουσιάσαμε το πρώτο μπιφτέκι, αλλά και το πρώτο λουκάνικο θαλασσινών στον κόσμο! Αποτέλεσμα αυτής της ενέργειάς μας ήταν και η τιμητική πρότασή μας για Βραβείο Καινοτομίας για τα Μπιφτέκια & Λουκάνικα Θαλασσινών στη Διεθνή Εκθεση Τροφίμων Sial 2008 στο Παρίσι». Αυτή τη στιγμή η «Κοντοβερός ΑΕΒΕ» είναι μια ηγέτιδα εταιρεία στον χώρο των κατεψυγμένων αλιευμάτων, με μερίδιο αγοράς 25%. Μάλιστα έχει επεκτείνει το δίκτυό της και στο εξωτερικό, πραγματοποιώντας τα τελευταία χρόνια εξαγωγές των προϊόντων της. Αντιπροσωπεύει δε μεγάλο αριθμό ομοειδών επιχειρήσεων του εξωτερικού, έχοντας παγκόσμια επαφή με όσα κράτη παρουσιάζουν εμπορικό ενδιαφέρον για τα είδη της. Στόχοι της εταιρείας είναι η ανεύρεση αλιευμάτων σε ποσότητες και τιμές τέτοιες που να της επιτρέπουν να διαθέτει τα προϊόντα της σε ανταγωνιστικές τιμές, ενώ η συνεχής έρευνα της αγοράς συμβάλλει στην ανεύρεση νέων προϊόντων που ικανοποιούν τις ανάγκες των καταναλωτών.

14 14 ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ» ΣΤΟΧΟΣ Η ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ 2 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ Πώς βαθμολογούνται οι ρυθμίσεις Λοβέρδου Αξεπέραστα εμπόδια αναμένεται να συναντήσουν, όταν έρθει η ώρα της εφαρμογής τους, αρκετές από τις φιλόδοξες ρυθμίσεις που παρουσίασε ο υπουργός Εργασίας κ. Ανδρέας Λοβέρδος με στόχο την εξοικονόμηση 2 δισεκατομμυρίων ευρώ. Στελέχη του υπουργείου, των ασφαλιστικών ταμείων και συνδικαλιστές καθορίζουν τον βαθμό δυσκολίας κάθε εγχειρήματος, που οφείλεται στην έλλειψη μηχανογράφησης και στελέχωσης των υπηρεσιών καθώς και στις αντιδράσεις ορισμένων κλάδων που χάνουν τα κεκτημένα τους. -ΤΗΣ ΜΑΙΡΗΣ ΛΑΜΠΑΔΙΤΗ Καταπολέμηση εισφοροδιαφυγής - ανασφάλιστης εργασίας ΙSO για τους συνεπείς Ηλεκτρονική σάρωση συνταγών Ηλεκτρονικός έλεγχος των συνταγών στα φαρμακεία Από τον τουρισμό, τα γραφεία ενοικίασης εργαζομένων, τις εταιρείες σεκιούριτι και τη νυχτερινή διασκέδαση, τομείς που παρουσιάζουν υψηλή παραβατικότητα, θα ξεκινήσουν οι έλεγχοι των μικτών κλιμακίων που θα στελεχωθούν από 200 υπαλλήλους των ασφαλιστικών ταμείων και επιθεωρητές εργασίας. Μάλιστα, για να εξασφαλιστεί το αδιάβλητο της διαδικασίας (τόσο μεγάλη εμπιστοσύνη έχουν στους ελεγκτικούς μηχανισμούς), θα αλλάζουν διαρκώς τη σύνθεση των κλιμακίων και ο ελεγκτής θα μαθαίνει την ίδια ημέρα ποια επιχείρηση θα επισκεφθεί. Για να προχωρήσουν οι έλεγχοι, πρέπει να επανασυσταθεί το Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας και να προσληφθούν επιπλέον 700 υπάλληλοι, ενώ με άλλους τόσους ελεγκτές πρέπει να ενισχυθεί και το ΙΚΑ. Σήμερα λειτουργούν μόνο πέντε από τα δεκατρία ελεγκτικά κέντρα του ΙΚΑ που είχαν συσταθεί λόγω έλλειψης προσωπικού, ενώ οι 700 επιθεωρητές δεν προλαβαίνουν να ελέγξουν ούτε το 10% των επιχειρήσεων ετησίως. Επίσης δεν είναι ακόμη εφικτή η διασταύρωση στοιχείων μεταξύ ελεγκτικών μηχανισμών ΣΔΟΕ, Ταμείων και ΣΕΠΕ. Δημιουργία μητρώου για τις συνεπείς επιχειρήσεις, οι οποίες θα πιστοποιούνται με ISO. Αν δηλαδή καταβάλλουν τις εισφορές και εφαρμόζουν τη νομοθεσία, μπορούν στο μέλλον να προσβλέπουν σε ένα bonus μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών. Αν δηλαδή υλοποιηθεί το αισιόδοξο σενάριο του υπουργείου Εργασίας για μείωση της εισφοροδιαφυγής, θα έχουν τη δυνατότητα να μειώσουν τις εισφορές έως και 30%. Φιλόδοξη ρύθμιση που παρουσίασε ο γενικός γραμματέας του υπουργείου κ. Ροβέρτος Σπυρόπουλος (φωτογραφία). Στη σκέψη του υπουργείου Εργασίας ήταν και η δημιουργία ενός συστήματος τύπου «Τειρεσία», που θα γράφει στα μαύρα κατάστιχα τις επιχειρήσεις που εισφοροδιαφεύγουν, απασχολούν ανασφάλιστους εργαζομένους και παραβιάζουν την εργατική νομοθεσία. Και τα δύο μοιάζουν προς το παρόν ανέφικτα λόγω έλλειψης κεντρικού συστήματος μηχανογράφησης και διασταύρωσης στοιχείων. Πιλοτική εφαρμογή από την 1η Μαρτίου στο ΙΚΑ, το οποίο είναι επαρκώς μηχανογραφημένο και δεν θα αντιμετωπίσει δυσκολία. Με την ηλεκτρονική καταχώρηση των συνταγών θα μπορεί ο ελεγκτής να εκτιμά αν ο γιατρός συνταγογραφεί κατά συρροή σκευάσματα μιας συγκεκριμένης φαρμακευτικής εταιρείας. Το σύστημα δεν μπορεί να καταγράψει ακόμα πόσο συχνά συνταγογραφούνται εξετάσεις για συγκεκριμένα διαγνωστικά κέντρα. Οι εκπρόσωποι των γιατρών του ΙΚΑ θεωρούν το μέτρο σωστό, αρκεί να μην περικόπτονται φάρμακα προς τους ασφαλισμένους. Πάντως αρκετοί γιατροί εμφανίζονται ήδη θορυβημένοι αλλά και πιο προσεκτικοί. Εκτός από το ΙΚΑ και τον ΕΔΟΕΑΠ, όλα τα υπόλοιπα Ταμεία δεν έχουν πλήρες μηχανογραφικό σύστημα. Η προσπάθεια μηχανογράφησης των ασφαλιστικών ταμείων έχει ξεκινήσει εδώ και μία 10ετία, όπου όμως καταλήγει πάντα σε ένα ψηφιακό χάος. Για παράδειγμα, πέρυσι παραλήφθηκε έργο ύψους ενός εκατομμυρίου ευρώ, το οποίο παραμένει κλειδωμένο γιατί ξαφνικά αποφασίστηκε ότι η υπηρεσία δεν το χρειαζόταν, ή άλλο, με την ίδια αξία, εντάχθηκε στα προγράμματα ΕΣΠΑ και μετά χάθηκε στον δρόμο. Επίσης, για τον ηλεκτρονικό έλεγχο των συνταγών στα φαρμακεία ετοιμάζονται να αντιδράσουν οι ίδιοι οι φαρμακοποιοί που υποστηρίζουν ότι πρέπει να γίνεται στην πηγή της ζήτησης -δηλαδή στα ιατρεία-, ενώ φοβούνται και την περίπτωση λάθους το οποίο θα χρεωθούν. ΒΑΘΜΟΣ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ 8 ΒΑΘΜΟΣ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ 9 ΒΑΘΜΟΣ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ 2 ΒΑΘΜΟΣ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ 9 Διευκολύνονται και τα μεγαλύτερα φωτοβολταϊκά Εξαιρεί εγκαταστάσεις ισχύος έως 500 κιλοβάτ, αντί 100 έως τώρα, το νομοσχέδιο της Τίνας Μπιρμπίλη - Σχέδιο εξοικονόμησης 700 εκατ. ευρώ έως το 2013 από τον ΣΠΕΦ -ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΗ ΧΙΩΤΑΚΗ chiotakis@protothema.gr Μία σημαντική τομή που διευκολύνει την εγκατάσταση ακόμη μεγαλύτερων φωτοβολταϊκών συστημάτων ανά τη χώρα προωθεί το νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, η διαβούλευση επί του οποίου ολοκληρώθηκε τις προηγούμενες ημέρες. Και αυτό γιατί πλέον θα εξαιρούνται από την υποχρέωση της λήψης άδειας παραγωγής οι εγκαταστάσεις με ισχύ έως 500 κιλοβάτ, δηλαδή κατά πολύ μεγαλύτερες σε σχέση με τα 100 κιλοβάτ που προβλέπονται στον ισχύοντα νόμο 3468/2006. Η νέα ρύθμιση είναι αρκετά... συγκαλυμμένη στις διατάξεις του νομοσχεδίου. Συγκεκριμένα στην παράγραφο 9 του άρθρου 2, το οποίο τροποποιεί το άρθρο 4 του ισχύοντος νόμου, αναφέρεται μεταξύ άλλων: «Εξαιρούνται από την υποχρέωση λήψης άδειας παραγωγής ή άλλης διαπιστωτικής απόφασης πρόσωπα που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια από σταθμούς οι οποίοι εγκαθίστανται σε ακίνητο, το οποίο ανήκει κατά κυριότητα ή βρίσκεται στη νόμιμη κατοχή των προσώπων αυτών, για όσο χρόνο τα πρόσωπα αυτά είναι κύριοι ή νόμιμοι κάτοχοι, εφόσον η ηλεκτρική ενέργεια παράγεται από εγκαταστάσεις ΑΠΕ που χαρακτηρίζονται από την κείμενη νομοθεσία ως μη οχλούσες ή χαμηλής όχλησης δραστηριότητες». Και στην ΚΥΑ 19500/2004 προσδιορίζονται ως μη οχλούσες ή χαμηλής όχλησης δραστηριότητες όσες έχουν ισχύ έως 500 κιλοβάτ. Προφανώς η συγκεκριμένη ρύθμιση αφορά και άλλες Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας που «παίζουν» σε αυτή την ισχύ, όπως είναι τα μικρά υδροηλεκτρικά, οι μονάδες που χρησιμοποιούν βιομάζα ή το βιοαέριο, ωστόσο τα πλέον... δημοφιλή είναι τα φωτοβολταϊκά. Δεν θα αργήσει, πάντως, το Η ΥΠΟΥΡΓΟΣ Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κυρία Τίνα Μπιρμπίλη υπουργείο να παρουσιάσει την τελική μορφή του νόμου, στο πλαίσιο του οποίου επιχειρείται μεταξύ άλλων μία μεγάλη χρονική σύντμηση των διαδικασιών αδειοδότησης των ΑΠΕ. Επιπλέον, ως κίνητρο για να καταστεί η ιδέα των ΑΠΕ φιλικότερη προς τους πολίτες, προβλέπεται ότι το 50% του ειδικού τέλους που καταβάλλουν οι ηλεκτροπαραγωγοί από ΑΠΕ στους ΟΤΑ θα αποδίδεται απευθείας στους οικιακούς καταναλωτές του δημοτικού ή κοινοτικού διαμερίσματος του ΟΤΑ στο οποίο εγκαθίσταται το έργο ΑΠΕ, μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος. Στο πλαίσιο της διαβούλευσης έχουν κατατεθεί αρκετές ενδιαφέρουσες προτάσεις. Για παράδειγμα ο ΣΠΕΦ (Σύνδεσμος Παραγωγών Ενέργειας με Φωτοβολταϊκά) ζητεί μεταξύ άλλων να επιτραπεί η τοποθέτηση φωτοβολταϊκών και σε μη άρτια ή οικοδομήσιμα οικόπεδα, να προβλεφθεί συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για τις εγκαταστάσεις στα νησιά, καθώς και να αναπροσαρμόζεται ετησίως η τιμή που δίνεται για την παραγόμενη ενέργεια από φωτοβολταϊκά στο όριο του πληθωρισμού, όπως ακριβώς συμβαίνει και με άλλες ΑΠΕ. Επιπλέον ο ΣΠΕΦ παρουσίασε συγκεκριμένο σχέδιο βάσει του οποίου προτείνεται μία αύξηση ισχύος των αιολικών πάρκων από περίπου μεγαβάτ πέρσι σε το 2013, των υδροηλεκτρικών από 210 σε 780 μεγαβάτ, της βιομάζας από 50 σε 350 μεγαβάτ και των φωτοβολταϊκών από 50 μεγαβάτ σε μεγαβάτ τη συγκεκριμένη χρονιά. Κατά τον Σύνδεσμο, η υλοποίηση του συγκεκριμένου σχεδίου θα είχε ως αποτέλεσμα την εξοικονόμηση σχεδόν μισού δισ. ευρώ από δικαιώματα ρύπων, καθώς και άλλων 210 εκατ. ευρώ από την υποκατάσταση εισαγωγών ρεύματος σε ετήσια βάση.

15 ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ 15 b.s.άρθρο ΑΠO ΤΟΝ ΔΗΜΗΤΡΗ ΛΙΝΤΖΕΡΗ* Πώς θα κάνουμε τον Πειραιά λιμάνιμητρόπολη-πρότυπο Τ ο μεγάλο πρόγραμμα επενδύσεων που ανακοίνωσε πριν από λίγες μέρες ο ΟΛΠ για την περίοδο , ύψους 1 δισ. ευρώ, είναι μια μεγάλη ευκαιρία όχι μόνο για τον εκσυγχρονισμό του λιμανιού, αλλά και για την ανάπτυξη της μείζονος περιοχής του Πειραιά. Μπορεί να καταστεί ο αιμοδότης για έργα ανάπλασης σε όλη την παραλιακή ζώνη, περιμετρικά. Ο μύθος της χρεοκοπίας Τα καλόπαιδα των hedge funds, το πραγματικό πρόβλημα της Ελλάδας και γιατί η ψυχραιμία της κυβέρνησης δεν είναι και τόσο αβάσιμη -ΤΟΥ ΑΝΤΩΝΗ ΚΕΦΑΛΑ > Αν τα golden boys αποφασίσουν να ξαναπαίξουν και να βάλουν την Ελλάδα μπροστά για να επιτεθούν στο ευρώ, τότε τα πράγματα θα είναι σκούρα. Διότι καμία χώρα και καμία νομισματική ζώνη δεν μπορεί να αντισταθεί σε συντονισμένες κερδοσκοπικές επιθέσεις Ηκάλυψη της έκδοσης των πενταετών ομολόγων επιβεβαίωσε τρία πράγματα: 1. Χρήματα πάντα βρίσκονται. Το θέμα είναι πόσο είσαι διατεθειμένος και μπορείς να πληρώσεις γι αυτά. Στην προκειμένη περίπτωση πληρώσαμε ακριβά τόσο λόγω της δημοσιονομικής ανισορροπίας όσο και λόγω της κερδοσκοπίας που προηγήθηκε της έκδοσης. 2. Οι βλακείες που έχουν γραφτεί για αποχώρηση από το ευρώ, χρεοκοπία κλπ. αποδείχτηκαν ακριβώς αυτό - βλακείες. Τα όσα γράφτηκαν για την ισχύ των κερδοσκόπων αποδείχτηκαν σωστά, όμως. Πριν από την έκδοση η πίεση ήταν να πέσουν οι τιμές, ώστε να καλυφθούν οι short θέσεις. Οι κερδοσκόποι πέτυχαν και οι επενδυτές αποκόμισαν σημαντικές αποδόσεις σε μια εποχή όπου τα κέρδη αυτής της μορφής είναι πενιχρά. 3. Η θέση του αντιπροέδρου Θόδωρου Πάγκαλου καθώς και των δύο οικονομικών υπουργών ( Λούκας Κατσέλη και Γιώργου Παπακωνσταντίνου ) ότι βλέπουμε περισσότερους κινδύνους απ όσους υπάρχουν και ταυτόχρονα τους υπερεκτιμάμε, αποδείχτηκε ορθή. Αν η δημοσιονομική προσαρμογή είναι το μέγιστο εσωτερικό πρόβλημα της χώρας, οι ξένοι αναλυτές είναι το μέγιστο εξωτερικό. Οι εταιρείες αξιολόγησης κινδύνων (Moody s, Fitch, S &P ) έχουν καταφέρει να περάσουν την παγκόσμια κρίση αλώβητες - μολονότι (είτε από κακή πρακτική είτε από σκοπιμότητα) συστηματικά παραπληροφορούσαν τους ανά τον κόσμο επενδυτές ως προς το ρίσκο που αναλάμβαναν. Φέρουν έτσι τεράστια ευθύνη για την κρίση, αλλά εξακολουθούν να παίζουν με τις τύχες μας. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, αφού ξαφνικά θυμήθηκαν την επαγγελματική τους ακεραιότητα και υποβάθμισαν την Ελλάδα, σιώπησαν μπροστά στην επίθεση που ξεσήκωσαν οι δήθεν αντικειμενικοί αναλυτές των Morgan Stanley, Credit Suisse, JP Morgan, UBS, HSBC, Citi κ.λπ., καθώς και όλα τα άλλα καλά παιδιά των hedge funds. Ας μην ξεχνάμε ότι όλοι αυτοί παίζουν και για λογαριασμό τους (αυτό που αποκαλείται proprietary trading ) - όχι μόνο για λογαριασμό των πελατών τους. Σε αυτό τον γύρο η Ελλάδα υποχρεώθηκε να παίξει με τους δικούς τους κανόνες και να χάσει. Οι 350 μονάδες βάσης πάνω από το spread ενέχουν επαχθές κόστος δανεισμού. Αν τα golden boys αποφασίσουν να ξαναπαίξουν και να βάλουν την Ελλάδα μπροστά για να επιτεθούν στο ευρώ, τότε τα πράγματα θα είναι σκούρα, διότι καμία χώρα και καμία νομισματική ζώνη δεν μπορεί να αντισταθεί σε συντονισμένες κερδοσκοπικές επιθέσεις. Αυτό που γλιτώνει προς το παρόν τόσο τη χώρα μας όσο και το ευρώ είναι η δυσκολία συντονισμού των κερδοσκόπων - ως φυσικό επακόλουθο της κρίσης. Η ψυχραιμία της κυβέρνησης δεν είναι και τόσο αβάσιμη. Οπως φαίνεται καθαρά από τη στάση τόσο του Γ. Παπανδρέου όσο και της Κατερίνας Μπατζελή, η κυβέρνηση είναι πράγματι αποφασισμένη να μην πέσει στην παγίδα των άκρατων κομματικών σκοπιμοτήτων και των περιστασιακών ρυθμίσεων - που παραπέμπουν στην αποφράδα πενταετία της Νέας Δημοκρατίας. Αντίθετα, βασική στρατηγική τους είναι να κάνουν διαρθρωτικές παρεμβάσεις. Λεφτά μπορεί να μην υπάρχουν - γεγονός που προσφέρει εξαίσιο άλλοθι για τα «όχι» στις συντεχνιακές διεκδικήσεις πάσης μορφής. Παράλληλα, όμως, πίσω από τις αρνήσεις αυτές υφέρπει η απόφαση να γίνουν αποφασιστικά βήματα, προκειμένου να ξεπεραστούν τα κρίσιμα δομικά μας προβλήματα. Το πόσο και αν θα βοηθήσει η άρνηση του Αντώνη Σαμαρά να στηρίξει το κλείσιμο των δρόμων και η έμφασή του στην ανάγκη για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στη γεωργία απομένει να φανεί. Μη οικονομικός υπουργός της κυβέρνησης -που για τον λόγο αυτόν θέλει να κρατήσει την ανωνυμία του- υπογράμμιζε: «Μη στέκεστε στα προβλήματα επικοινωνίας, στις μικρές παλινωδίες και στην έλλειψη πείρας - διότι η κυβέρνηση πράγματι επιδιώκει να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις». Κυβερνητικοί κύκλοι, εξάλλου, που πρόσκεινται στο υπουργείο Εσωτερικών τόνιζαν ότι πολλές από τις μεταρρυθμίσεις απαιτούν πίστωση χρόνου για να σχεδιαστούν και να υλοποιηθούν. «Αν ήταν εύκολο να γίνουν, θα είχαν γίνει προ καιρού», δήλωνε σκωπτικά παλαιό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ. Παράλληλα, υπάρχει το πρόβλημα της «κληρονομιάς». Ετσι, σε κατ ιδίαν συζήτηση ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ κ. Πέτρος Ευθυμίου παρατηρούσε ότι «ναι μεν υπάρχουν καθυστερήσεις, αλλά ήταν τέτοιο το χάλι που βρήκαμε ώστε ανατράπηκαν πολλά από τα σχέδιά μας για γρήγορες επεμβάσεις». Ο ίδιος ο πρωθυπουργός φέρει μία διαφορετική αντίληψη για την εξουσία απ ό,τι οι προκάτοχοί του - και με αυτή έχει ήδη σφραγίσει την πορεία του ΠΑΣΟΚ. Πεισματικά ακολουθεί (και επιβάλλει) τον δρόμο που έχει χαράξει. Ανέχεται τον διάλογο και τις διαφωνίες, διότι τα θεωρεί αναπόσπαστα κομμάτια της δημοκρατίας και της διαφάνειας. Τον ενδιαφέρει -όπως απερίφραστα δήλωσε στο Ζάππειο- η επίτευξη τελικής λύσης και επιδεικνύει μεγάλη ψυχραιμία, γνωρίζοντας ίσως ότι θα προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις και θα αφαιρέσει έτσι από τους απερίγραπτους κερδοσκόπους αναλυτές τα περισσότερα από τα όπλα της φαρέτρας τους. Ολα αυτά δεν σημαίνουν ότι περάσαμε τα στενά των Συμπληγάδων. Το έμμεσο μήνυμα από τις Βρυξέλλες είναι ότι έχουμε το πολύ τέσσερις μήνες χάριτος. Από εκεί και πέρα όλα παίζουν. Στο πλαίσιο αυτό η προσπάθεια να αντιστρέψουμε το πρόβλημα και να εμφανίσουμε την Ελλάδα ως την κερκόπορτα στην επίθεση κερδοσκόπων κατά του ευρώ μπορεί να είναι καλό επικοινωνιακό τρικ, αλλά δύσκολα θα έχει απήχηση στη Φρανκφούρτη και στο Λουξεμβούργο. ΣΗΜΕΡΑ, ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΠΟΤΕ, είναι ζωτική ανάγκη να υλοποιηθεί το μεγαλεπήβολο και μακρόπνοο πρόγραμμα επενδύσεων του ΟΛΠ. Είναι ανάγκη να ξεκινήσουν άμεσα και οι 22 παρεμβάσεις που σχεδίασε, οι οποίες θα αναζωογονήσουν την οικονομική δραστηριότητα του Πειραιά, θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας, θα αλλάξουν την όψη του λιμανιού, αλλά και του παραλιακού μετώπου Δραπετσώνας - Περάματος. Ο εκσυγχρονισμός των λιμενικών εγκαταστάσεων, η προσέλκυση επενδύσεων στο λιμάνι, η δημιουργία νέων υποδομών, το άνοιγμα του αστικού χώρου στη θάλασσα είναι εκκρεμότητες του παρελθόντος. Είναι σχέδια που οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ είχαν καταθέσει τα προηγούμενα χρόνια, με αφορμή τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων, αλλά έκτοτε έμειναν αναξιοποίητα λόγω της ανεπάρκειας της Νέας Δημοκρατίας. Ο ΟΛΠ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟ ΤΗΣ COSCO λειτουργεί σε ένα νέο οικονομικό και εργασιακό περιβάλλον. Αντιμετωπίζει νέα δεδομένα. Γι αυτό και καθίσταται αναγκαία η ανατοποθέτηση και η μετεξέλιξή του σε φορέα αναπτυξιακής στρατηγικής. Στην κατεύθυνση μιας τέτοιας στρατηγικής το λιμάνι καλείται σήμερα να κερδίσει το μεγάλο στοίχημα της ανταγωνιστικότητας. Καλείται να διαμορφώσει τις προϋποθέσεις, προκειμένου να καταστούν πιο αποτελεσματικές και δυναμικές οι δραστηριότητές του. Κυρίως όμως οφείλει να αυξήσει την παραγωγικότητά του έναντι των ανταγωνιστικών λιμένων. Να προσαρμοστεί στα διεθνή επίπεδα ως προς την απόδοση και τις επενδύσεις. Κλειδί για την επίτευξη της ανταγωνιστικότητας του λιμανιού είναι οι επενδύσεις που θα του αλλάξουν την όψη, θα προσελκύσουν νέα κεφάλαια, θα τονώσουν τη βιομηχανική και εμπορική δραστηριότητα και θα ενισχύσουν το εξαγωγικό και εισαγωγικό ρεύμα στην ελληνική οικονομία. Η ανάπτυξη του ΟΛΠ είναι συνυφασμένη με την ανάπτυξη του Πειραιά. Ο ΟΛΠ καλείται να διερευνήσει τις δυνατότητες ανάπλασης του μετώπου Ακτή Βασιλειάδη - Δραπετσώνα - Κερατσίνι. Το ζήτημα επανέρχεται συχνά τα τελευταία 10 χρόνια. Ομως, έχει μπλοκάρει πολλές φορές, γιατί μέχρι τώρα κανένας φορέας δεν επέδειξε τη βούληση (που είναι και βούληση της κυβέρνησης) να προχωρήσει, παραμερίζοντας τις διαφορετικές προσεγγίσεις, τοπικές αντιθέσεις, ανταγωνισμούς. Στο παραλιακό μέτωπο είναι γνωστό ότι υπάρχουν σημαντικές ιδιοκτησίες της Εθνικής Τράπεζας -η παλιά «ΑΓΕΤ-Ηρακλής»- της εταιρείας BP κ.ά. Σήμερα ο ΟΛΠ έχει τη δυνατότητα να ηγηθεί μιας πρωτοβουλίας που θα επιλύσει προβλήματα συνεννόησης και διευθέτησης με δημόσιους φορείς, φορείς της αυτοδιοίκησης, αλλά και ιδιώτες. Εξάλλου, σε εποχές οικονομικής κρίσης είναι ανεδαφικό και άστοχο να ζητούμε από την Πολιτεία να χρηματοδοτήσει έργα ανάπλασης. Μπορούν όμως να υπάρξουν πρωτοβουλίες αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας, της ιδιοκτησίας της Εθνικής Τράπεζας, της ιδιοκτησίας των ιδιωτών. Υπάρχει η εμπειρία της αυτοχρηματοδότησης. Αυτή πρέπει να εξετάσουμε. ΥΠΟ ΤΗΝ ΗΓΕΣΙΑ του Γιώργου Ανωμερίτη, και με τη δημιουργία ενός κοινώς αποδεκτού φορέα δράσης, ο ΟΛΠ θα μπορούσε να αναλάβει την υλοποίηση της ανάπλασης του παραλιακού μετώπου Πειραιά - Δραπετσώνας - Κερατσινίου, με υποστηρικτές εγχώριους και διεθνείς οικονομικούς παράγοντες. Βεβαίως, το σχέδιο επενδύσεων του ΟΛΠ και τα έργα που σχεδίασε περιμετρικά στο λιμάνι, αλλά και σε όλη την περιοχή μέχρι το Πέραμα, καθιστούν απαραίτητη τη συγκρότηση μιας νέας αυτοδιοικητικής δομής, μιας μητροπολιτικής οργάνωσης του Πειραιά. Η μητροπολιτική αυτοδιοίκηση του Πειραιά κρίνεται επιβεβλημένη και από το γεγονός ότι μετά τις εκλογές του Οκτωβρίου του 2010 δεν θα υπάρχει η δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση -δηλαδή η Νομαρχία- η οποία θα είχε έναν συντονιστικό ρόλο. Παράλληλα, δικαιολογείται και από το γεγονός ότι στον Πειραιά χτυπά η καρδιά της ναυτιλίας, του πιο σημαντικού και καίριου πυλώνα για την οικονομία ολόκληρης της χώρας. Θα ήθελα να επισημάνω εδώ την ανάγκη επανεξέτασης της κυβερνητικής απόφασης για κατάργηση του ΥΕΝ. Θεωρώ πως η αυτοτελής πολιτική υποδομή για τη ναυτιλία είναι επιβεβλημένη. Ο Πειραιάς εξάλλου διαθέτει όλες τις προϋποθέσεις να προσελκύσει μεγάλα επενδυτικά σχέδια όπως είναι: η δημιουργία διεθνούς ναυτιλιακού κέντρου, η κατασκευή συνεδριακού κέντρου στο χώρο Παλατάκι, η δημιουργία θεματικού πάρκου για την ιστορία του Πειραιά και της ναυτιλίας στη θέση Καστράκι. * Ο κ. Δημήτρης Λιντζέρης είναι βουλευτής του ΠΑΣΟΚ στη Β Πειραιώς

16 16 ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ business stories Κυριακή 31 Ιανουαρίου 2010 H n ΜΙΚΡΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ n ΕΤΑΙΡΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ Εναλλακτικές Μορφές Γεωργίας και Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Με κορυφαίους εισηγητές και με την πλέον επίκαιρη θεματολογία για το παρόν και το μέλλον της σύγχρονης γεωργίας, τις Εναλλακτικές Μορφές Γεωργίας και Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, θα πραγματοποιηθεί στις 5 και 6 Φεβρουαρίου στη Θεσσαλονίκη το 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο Agrotica, στο πλαίσιο της 23ης Διεθνούς Εκθεσης Γεωργικών Μηχανημάτων, Εξοπλισμού και Εφοδίων Agrotica (3-7 Φεβρουαρίου 2010) της HELEXPO. Το συνέδριο συνδιοργανώνουν η HELEXPO και η Γεωπονική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και τελεί υπό την αιγίδα του υ πουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Η υ πουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κυρία Κατερίνα Μπατζελή, θα τελέσει τα εγκαίνια της 23ης Agrotica, την Τετάρτη 3 Φεβρουαρίου, στις 7 μ.μ., στο συνεδριακό κέντρο «Νικόλαος Γερμανός» και την έναρξη των εργασιών του 3ου Πανελληνίου Συνεδρίου Agrotica, το πρωί της Παρασκευής 5 Φεβρουαρίου, στις π.μ., στην αίθουσα HELEXPO Corona. Εκπτωσο-μανία και στην «Ηλεκτρονική»! Αυτό τον Ιανουάριο η «Ηλεκτρονική» απαντά στην κρίση με μανία! Η εκπτωσομανία της μεγαλύτερης ελληνικής αλυσίδας ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών «χτύπησε» σε περισσότερα από 50 προϊόντα, καθιστώντας... ζήτημα τιμής την απόκτησή τους. Ενδεικτικά, η «Ηλεκτρονική» προσφέρει έως τις 25 Φεβρουαρίου και μέχρι εξαντλήσεως των αποθεμάτων τα παρακάτω προϊόντα: n Πλυντήριο ρούχων LG F 1022 από 600,00 μόνο 479,00 n Τηλεόραση Sony LCD 40 από 999,00 μόνο 749,00 n Σετ Home Cinema Philips από 239,00 μόνο 179,00 n Κάμερα Canon FS-200 με εγγραφή σε μνήμη flash από 279,00 μόνο 199,00. Αρκεί να επισκεφθεί κανείς ένα από τα 48 καταστήματα με το σήμα της «Ηλεκτρονικής» στην Ελλάδα και μπορεί να επωφεληθεί από πλήθος προνομίων, όπως άτοκες δόσεις, επέκταση εγγύησης, δωρεάν μεταφορά συσκευών κ.λπ. Ακόμη, με την κάρτα μέλους Ηλεκτρονική Prive Club μπορείτε να απολαύσετε επιβραβεύσεις τις οποίες εξαργυρώνετε με δωροεπιταγή, προσφορές σε επιλεγμένα προϊόντα κ.ά. Υπενθυμίζουμε πως όλες οι αγορές μπορούν να πραγματοποιηθούν από το ανανεωμένο ηλεκτρονικό κατάστημα της «Ηλεκτρονικής» www. electr oniki. gr. Ο όμιλος της «Ηλεκτρονικής» είναι η μεγαλύτερη ελληνική αλυσίδα στον κλάδο της και κατέχει το 13% του μεριδίου αγοράς στην Ελλάδα, το 6% στην Κύπρο και το 3% στη Σερβία. Στους τομείς εμπορίας της «Ηλεκτρονικής» συγκαταλέγονται ηλεκτρικές οικιακές συσκευές, συσκευές εικόνας και ήχου, ειδών τηλεφωνίας, κλιματιστικών, μικροσυσκευών, multimedia. Στον όμιλο της «Ηλεκτρονικής» ανήκει H «Lidl International» έστειλε ευρώ για τα θύματα του σεισμού στην Αϊτή πλέον και το 100% της «Σαραφίδης Α.Ε.», καθώς και δύο θυγατρικές σε Κύπρο και Σερβία. Η «Ηλεκτρονική», που απασχολεί 900 άτομα σε Ελλάδα, Κύπρο και Σερβία, δέχεται κάθε χρόνο στα καταστήματά της τουλάχιστον επισκέπτες. «ΑγοράΖΩ την εξέλιξη. Επιλέγω προϊόντα που βελτιώνουν τη ζωή μου» Τα καταστήματα «ΑΒ Βασιλόπουλος» εγκαινιάζουν την καμπάνια «αγοράζω την εξέλιξη», με την οποία έρχονται να προτείνουν στους καταναλωτές προϊόντα που μπορούν να βελτιώσουν τη ζωή τους, φέρνοντας την «εξέλιξη» στην καθημερινότητά τους και τα οποία προσφέρουν σε πρωτοποριακές τιμές. Καθημερινά, περνούν από τη ζωή μας προϊόντα που μοιάζουν ίδια μεταξύ τους ή πιστεύουμε ότι έχουν παρόμοια αποτελέσματα. Ωστόσο, κάποια προϊόντα διαφέρουν χάρη στον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζονται και στην πρωτοποριακή τεχνολογία που κρύβουν. Αυτή τη διαφορά την ονομάζουμε «εξέλιξη». Πρόκειται για νέα, καινοτόμα Αγοράζεις εργαλεία με 9,5 ευρώ Η «Lidl International» στη Γερμανία, διαπιστώνοντας από την πρώτη στιγμή το μέγεθος της καταστροφής που προκλήθηκε από τον μεγάλο σεισμό στην Αϊτή, ανταποκρίθηκε άμεσα στη δραματική κατάσταση που δημιουργήθηκε, προσφέροντας οικονομική βοήθεια ύψους ευρώ για την κάλυψη των άμεσων αναγκών της χώρας και την ανακούφιση των κατοίκων. προϊόντα που μπορούν να κάνουν την καθημερινότητά μας καλύτερη. Βασισμένα σε πολύχρονη έρευνα και ανάπτυξη, χαρακτηρίζονται από την «εξέλιξη», έχουν προηγμένη τεχνολογία που εξασφαλίζει την καλύτερη δυνατή απόδοση, είναι πιο εύκολα στη χρήση, πιο πρακτικά, μας βοηθούν να εξοικονομήσουμε χρόνο αλλά και χρήματα και συμβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος. Τα καταστήματα «ΑΒ Βασιλόπουλος», λοιπόν, πιστά στο όραμά τους για βελτίωση της καθημερινής ζωής των καταναλωτών, επέλεξαν τα Ariel Excel Gel, Fairy Platinum, Fairy Extra Power, Οι «εβδομάδες προσφορών» των «Praktiker» συνεχίζονται, με εκπτώσεις που φτάνουν έως και 30% σε 500 προϊόντα της αλυσίδας. Την τελευταία εβδομάδα του Ιανουαρίου 4 κατηγορίες προϊόντων είχαν την τιμητική τους: επαναφορτιζόμενα εργαλεία από 9,5 ευρώ, βαλίτσες από 14 ευρώ, καρέκλες γραφείου από 18 ευρώ και πλατοκαθίσματα αυτοκινήτου από 3,60 ευρώ! Περισσότερες πληροφορίες για τις εβδομαδιαίες προσφορές της «Praktiker» μπορεί να βρει κανείς στην ηλεκτρονική διεύθυνση www. praktiker. gr. Lenor, Gillete Fusion, Herbal Essences, Pantene Nature Fusion, Noxzema Derma Clinic, Oral - B Vitality White + Clean και Olay Total Effects και τα συμπεριέλαβαν στην καμπάνια «αγοράζω την εξέλιξη». Το ενδιαφέρον των καταναλωτών προς τα νέα, καινοτόμα προϊόντα καταγράφηκε και σε πρόσφατη έρευνα για τις αγοραστικές συνήθειες. Παρόλο που η πιστότητα σε μία μάρκα ή ένα προϊόν παραμένει σε υψηλό επίπεδο (75%), αυτό δεν εμποδίζει τους καταναλωτές να δοκιμάζουν νέα προϊόντα (67%). Επίσης, το 65% των καταναλωτών δήλωσε ότι ενδιαφέρεται περισσότερο απ' ό,τι στο παρελθόν για τα καινοτόμα προϊόντα, ενώ το 61% προσπαθεί να ακολουθεί τις εξελίξεις στα προϊόντα. Τι είναι όμως αυτό που χαρακτηρίζει την εξέλιξη στο μυαλό των καταναλωτών; Οι καταναλωτές, σε ποσοστό 77%, θεωρούν καινοτόμο ένα προϊόν το οποίο είναι αποτέλεσμα πολυετούς έρευνας, ακολουθούν τα οικολογικά / φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα (76%), αυτά που είναι εύκολα στη χρήση / έχουν πρακτική συσκευασία (75%), αυτά που είναι ασφαλή (73%), αποτελεσματικά (73%), αυτά που διευκολύνουν τη ζωή τους (73%) και αυτά που τους βοηθούν να εξοικονομήσουν χρόνο (71%). Η ψηφιακή εποχή της τηλεόρασης ξεκίνησε στην «Κωτσόβολος» Η ψηφιακή τηλεόραση ξεκίνησε δυναμικά στην «Κωτσόβολος», την κορυφαία αλυσίδα καταστημάτων ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών. Το τέλος εκπομπής αναλογικού σήματος έρχεται το 2012 και από σήμερα μόνο η «Κωτσόβολος» ανοίγει εντυπωσιακά τον νέο κόσμο της ψηφιακής τηλεόρασης και ξεκινά ένα μοναδικό πρόγραμμα απόσυρσης παλαιών τηλεοράσεων με αναλογικό δέκτη! Στα καταστήματα «Κωτσόβολος» οι καταναλωτές μπορούν να ενημερωθούν πρώτοι και αποκλειστικά από το προσωπικό της εταιρείας για όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν σχετικά με την ψηφιακή μετάβαση του τηλεοπτικού σήματος καθώς και να δουν από κοντά τη μεγαλύτερη γκάμα τηλεοράσεων με ψηφιακό δέκτη MPEG-4 που είναι πλήρως συμβατές με τη νέα πλατφόρμα ψηφιακής εκπομπής που ήδη έχει ξεκινήσει να εφαρμόζεται στην Ελλάδα. Ισχύουν οι μοναδικά χαμηλές τιμές και οι εκπτωτικές ευκαιρίες. Μία από αυτές τις πολύ δυνατές είναι και η τηλεόραση 37 ιντσών LG 37 LH 3000 με ψηφιακό δέκτη MPEG -4 και F ull HD απεικόνιση η οποία από 599 ευρώ, τώρα κοστίζει 499 ευρώ και με το όφελος της απόσυρσης φτάνει στα 449 ευρώ! Φυσικά, εκτός από τη μεγάλη ποικιλία επιλογών σε τηλεοράσεις απίστευτης ευκρίνειας διατίθενται και αποκωδικοποιητές ψηφιακού σήματος MPEG -4 σε standard και high definition με τιμές από 69 ευρώ για να γίνει εύκολα η ψηφιακή μετάβαση ακόμη και μέσω των αναλογικών συσκευών. Μια επίσκεψη στο δίκτυο καταστημάτων της «Κωτσόβολος» είναι αρκετή για να ανακαλύψουν οι καταναλωτές ακόμη περισσότερες ευκαιρίες με τελευταίας τεχνολογίας προϊόντα σε super τιμές!

17 ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ 17» Βασικά Επιτόκια Κεντρικών Τραπεζών 78 77,92 (+0,23%) ,64 (+0,42%) ,26 (+0,97%) 74,76 (+1,25%) 74,08 (+0,56%) 72,64 (+0,55%) Συνεχιζόμενη η υποχώρηση της ισοτιμίας του ευρώ, μειωμένα τα στρατηγικά ενεργειακά αποθέματα στην αγορά της Βόρειας Αμερικής -εκτός προβλέψεων, μάλιστα- και ενίσχυση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης στις ΗΠΑ. Αν μη τι άλλο, αντικρουόμενα τα στοιχεία που κλήθηκαν να αποτιμήσουν οι δραστηριοποιούμενοι στη διεθνή αγορά ενέργειας την εβδομάδα που τελείωσε, με συνέπεια και οι τιμές του μαύρου χρυσού να κινούνται αναλόγως σε «στενό» εύρος διακύμανσης και πάντως κάτω από το όριο των 80 δολαρίων ανά βαρέλι, επίπεδο που έχασαν τα συμβόλαια του crude ήδη από τα τέλη της περασμένης εβδομάδας κι έκτοτε δεν το επαναπροσέγγισαν. Περιορισμένες κινήσεις λοιπόν για το ενεργειακό μπλοκ, περιορισμένες και οι εναλλαγές θέσεων των επενδυτών, με τους περισσότερους να περιμένουν να ξεκαθαρίσει πρώτα η κατάσταση στις χρηματαγορές προτού επανακάμψουν δριμύτεροι στην αγορά ενέργειας. Ιδωμεν για τη συνέχεια... ΟΙ ΙΣΟΤΙΜΙΕΣ 28/01/10 /$ 1,3999-0,52% ,16 0,41% ΟΙ 10 ΜΕΤΟΧΕΣ ΜΕ ΠΤΩΣΗ 2.221,41 0,80% 126,36 0,33% 90,26 / $/ / 0,85% ΞΕΝΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ DOW JONES 30 ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ NASDAQ Comp. ΑΘΗΝΑ ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ 1.985,86-2,40% ΛΟΝΔΙΝΟ FTSE ,47-1,13% 3.759,80-1,24% ECB/ΕΛΛΑΔΑ 1,00% FED/ΗΠΑ 0,25% JOP/ΙΑΠΩΝΙΑ 0,30% BOE/AΓΓΛIA 0,5%» 0,8616-0,65% Euribor 3 μηνών 0,66500%»Χρυσή λίρα ΑΓΟΡΑ Παλαιάς κοπής (Βικτώριας, Εδουάρδου, Γεωργίου) 176,64 Παλαιάς κοπής (Ελισάβετ 1973 και προγενέστερα) 176,64 Νέας κοπής (Ελισάβετ 1974 και μεταγενέστερα) 176,64 ΠΩΛΗΣΗ Ελισάβετ νέας κοπής 212, ,20-0,45% ΤΟΚΙΟ ΝΙΚΚΕΙ ,08-0,71% 1,0519 0,55% ΖΥΡΙΧΗ SMI 6.473,03-0,17% ,25 (-0,18%) 1.094,75 (+0,14%) 1.088,00 (-0,62%) ΜΙΛΑΝΟ ΜΙΒ ,64-2,68% ΧΟΝΓΚ ΚΟΝΓΚ HANG-SENG ,07-0,38% stocks» ΟΙ 10 ΜΕΤΟΧΕΣ ΜΕ ΑΝΟΔΟ ΤΕΞΑΠΡΕΤ Α.Ε. 0,12 0,16-25,0% ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. 0,31 0,37-16,2% ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΜΙΚΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ Α.Ε. 0,26 0,30-13,3% ΑΤΕΡΜΩΝ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Α.Δ.Ε.Κ.Ε. 0,13 0,15-13,3% ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ Α.Ε. 1,72 1,92-10,4% INTERINVEST Δ.Ε.Α.Ε.Ε.Χ. 0,80 0,89-10,1% ΑΡΤΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΚΑΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ Α.Ε. 0,75 0,83-9,6% ΑΘΗΝΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ 0,48 0,53-9,4% ΣΩΛΗΝΟΥΡΓΕΙΑ ΤΖΙΡΑΚΙΑΝ ΠΡΟΦΙΛ Α.Ε. 0,40 0,44-9,1% ΙΝΤΡΑΛΟΤ 3,09 3,38-8,6% ΠΑΡΙΣΙ CAC 40 28/01/10 22/1/10 ΕΙΚΟΝΑ ΗΧΟΣ 0,18 0,11 63,6% COMPUCON ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΑΒΕΕ 0,10 0,08 25,0% ΕΡΙΟΥΡΓΙΑ ΤΡΙΑ ΑΛΦΑ Α.Ε. 12,40 10,53 17,8% ΚΛΩΝΑΤΕΞ ΟΜΙΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. 0,08 0,07 14,3% VIVERE ENTERTAINMENT ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ 0,58 0,51 13,7% ΞΥΛΕΜΠΟΡΙΑ Α.Τ.Ε.Ν.Ε. 0,58 0,52 11,5% ΚΑΡΔΑΣΙΛΑΡΗΣ & ΥΙΟΙ Α.Ε.Β.Ε. 0,40 0,36 11,1% ΜΠΑΜΠΗΣ ΒΩΒΟΣ ΔΙΕΘΝΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε. 4,06 3,70 9,7% MARFIN INVESTMENT GROUP Α.Ε. ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ 1,90 1,74 9,2% ΙΛΥΔΑ Α.Ε. 0,85 0,78 9,0% Εκροές κεφαλαίων και αρνητικές αποδόσεις κυρίως για τα μετοχικά και μικτά Α/Κ εσωτερικού καταγράφηκαν στην ελληνική αγορά Α/Κ την εβδομάδα Ιανουαρίου. Το συνολικό ενεργητικό, σημειώνοντας πτώση κατά 2,41%, διαμορφώθηκε στα 10,43 δισ. ευρώ έπειτα από απώλειες σε επίπεδο μεριδίων ύψους 31,51 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα, στα funds of funds το ενεργητικό ενισχύθηκε κατά 0,50%, στα 766,43 εκατ. ευρώ, με τις εισροές να ανέρχονται στα 7,76 εκατ. ευρώ. Μιχαλακοπούλου 91, Αθήνα 28/01/10 22/01/10 Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος ΦΡΑΝΚΦΟΥΡΤΗ DAX ΕΛΒΕΤΙΚΟ $/ ΦΡΑΓΚΟ ΔΕΙΚΤEΣ TΙΜΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΜΕΤΑ- ΒΟΛΗ 28/01/ /01/ , ,76 Γενικός Χ.Α. -2,4% 998, ,02 FTSE/ASE 20-3,0% 2.356, ,66 FTSE/ASE 40-0,8% 380,78 383,47 FTSE/ASE 80-0,7% 2.264, ,33 FTSE/ASE 140-2,7% 2.650, ,48 FTSE/ATHEX International -2,8% 3.260, ,86 FTSE/Χ.Α. Πετρελαίου 2,6% 7.400, ,77 FTSE/Χ.Α. Χημικών -1,6% 2.420, ,17 FTSE/Χ.Α. Πρώτων Υλών -6,9% 3.110, ,40 FTSE/Χ.Α. Κατασκευών -0,3% 2.910, ,68 FTSE/Χ.Α. Βιομηχανικών -3,4% 5.796, ,59 FTSE/Χ.Α. Τροφίμων & Ποτών 0,1% 3.575, ,79 FTSE/Χ.Α. Προσ. & Οικ. Προϊόντων 0,8% 4.099, ,41 FTSE/Χ.Α. Υγείας 2,6% 2.895, ,03 FTSE/Χ.Α. Εμπορίου -0,6% 2.877, ,41 FTSE/Χ.Α. Μέσων Ενημέρωσης -0,6% 2.809, ,73 FTSE/Χ.Α. Ταξιδιών & Αναψυχής 0,5% 2.725, ,62 FTSE/Χ.Α. Τηλεπικοινωνιών -2,9% 3.812, ,65 FTSE/Χ.Α. Υπηρ. Κοινής Ωφέλειας 1,9% 2.202, ,49 FTSE/Χ.Α. Τραπεζών -5,6% 1.482, ,20 FTSE/Χ.Α. Ασφαλειών -0,8% 3.745, ,23 FTSE/Χ.Α. Χρηματ. Υπηρεσιών 6,5% 1.091, ,03 FTSE/Χ.Α. Τεχνολογίας -0,9%»»Ξένο συνάλλαγμα FX ΜΕΣΗ ΑΓΟΡΑ ΠΩΛΗΣΗ 28/01/ ΤΙΜΗ ΔΟΛΑΡΙΟ ΗΠΑ 1,4072 1, ,38609 ΚΟΡΟΝΑ ΔΑΝΙΑΣ 7,4450 7, ,3333 ΛΙΡΑ ΑΓΓΛΙΑΣ 0,8673 0, ,85424 ΚΟΡΟΝΑ ΣΟΥΗΔΙΑΣ 10, , ,09093 ΓΙΕΝ ΙΑΠΩΝΙΑΣ 125, , ,06075 ΦΡΑΓΚΟ ΕΛΒΕΤΙΑΣ 1,4721 1, ,45002 ΚΟΡΟΝΑ ΝΟΡΒΗΓΙΑΣ 8,2195 8, ,09621 ΔΟΛΑΡΙΟ ΚΑΝΑΔΑ 1,4973 1, ,47484 ΔΟΛΑΡΙΟ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΣ 1,5656 1, , ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2010 ΔΙΑΦΟΡΑ από 22/1/10»FTSE-20 1 MARFIN INVESTMENT GROUP 9,2% 2 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ 4,4% 3 ΔΕΗ 3,9% 4 ΤΙΤΑΝ 2,6% 5 ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΙΟ 2,4%»FTSE-40 1 ΜΠΑΜΠΗΣ ΒΩΒΟΣ 9,7% 2 JUMBO 7,9% 3 ΑΛΑΠΙΣ 4,4% 4 FORTHNET 2,9% 5 ΠΛΑΙΣΙΟ 2,2%»FTSE-80 1 ΚΑΡΔΑΣΙΛΑΡΗΣ & ΥΙΟΙ Α.Ε.Β.Ε. 11,1% 2 ΙΛΥΔΑ Α.Ε. 9,0% 3 ΔΟΜΙΚΗ ΚΡΗΤΗΔ 5,8% 4 AS COMPANY 5,6% 5 ΑΛΟΥΜΥΛ ΒΙΟΜ. ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ Α.Ε. 5,4%»FTSE ΚΑΡΔΑΣΙΛΑΡΗΣ & ΥΙΟΙ Α.Ε.Β.Ε. 11,1% 2 ΜΠΑΜΠΗΣ ΒΩΒΟΣ 9,7% 3 MARFIN INVESTMENT GROUP 9,2% 4 ΙΛΥΔΑ Α.Ε. 9,0% 5 JUMBO 7,9% Οδός Αθηνών: Ερμαιο, περιμένει πλέον το σοκ Ξεκάθαρο μήνυμα από την αγορά ομολόγων -ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΠΑΦΙΛΑ Από το ζεστό στο κρύο περνά το Χρηματιστήριο μέσα σε δευτερόλεπτα εξαιτίας της μεγάλης μεταβλητότητας στην αγορά ομολόγων. Η αγορά κινείται πλέον σαν έρμαιο και μόνο ένα ισχυρό σοκ είναι ικανό να τη συνεφέρει. Λίγη σημασία εξάλλου έχει αν έχασε τις μονάδες. Ηταν τέτοιος ο πανικός την Τετάρτη και Πέμπτη στα dealing rooms που τα στελέχη δεν μπορούσαν να μιλήσουν. Αλλωστε τι να πεις όταν η διαφορά των δεκαετών τον Οκτώβριο ήταν στις 170 μονάδες και την Πέμπτη φτάσαμε μια ανάσα από τις 400 μονάδες. Μεγαλύτερο πανικό προκαλεί το CDS 5ετίας που πρέπει να αποκλιμακωθεί. Η αγορά αγγίζει τα όριά της τόσο στα ομόλογα όσο και στο Χρηματιστήριο. Πέρα από ό,τι πιστεύει κανείς για τα αναγκαία μέτρα, οι αγορές τιμωρούν και απαιτούν κινήσεις. Αφού δεν θα πάρουμε ενίσχυση από Γερμανία - Γαλλία και οι Κινέζοι δεν αγοράζουν ομόλογα, πρέπει να φτιάξουμε μόνοι μας τα χάλια με ακριβό δανεισμό. Το ερώτημα λοιπόν είναι πού θα δανειστούμε για τα 10ετή για να υπολογίσουμε τις ζημίες. Παρά λοιπόν το θετικό κλείσιμο του Χρηματιστηρίου, η αγορά συνεχίζει να μεταδίδει ξεκάθαρα μηνύματα στην κυβέρνηση για τη λήψη άμεσων μέτρων. Με άλλα λόγια, η αγορά χρειάζεται ένα σοκ για να αντιδράσει, ειδάλλως η αναζήτηση κατεύθυνσης θα συνεχιστεί. Και κατά την ταπεινή μας γνώμη, το μήνυμα των αγορών πλέον δεν απευθύνεται μόνο στην κυβέρνηση αλλά σε όλους μας και ειδικότερα στις κοινωνικές τάξεις οι οποίες συνεχίζουν να απαιτούν στην πιο λάθος στιγμή. Είναι χαρακτηριστικό ότι τελικά την Πέμπτη, το spread δεκαετίας έκανε πράξεις στις 394 μονάδες, ενώ στις 385 μονάδες συνεχίζει να βρίσκεται και το CDS 5ετίας. Τελικώς, ο Γενικός Δείκτης διαμορφώθηκε στις 1.985,86 μονάδες, σημειώνοντας άνοδο 0,66%. Στα 15,25 ευρώ παραμένει η μετοχή της Εθνικής Τράπεζας, χάνοντας 0,97%. Κέρδη, αντίθετα, παρουσίασε η Alpha Bank, με 2,86%, ενώ πτώση 1,31% η Τράπεζα Πειραιώς. Απώλειες 0,33% για τη Eurobank.

18 18»ΤΖΟΝ ΑΡΝΟΛΝΤ Bγάζει κέρδη από τις φυσικές καταστροφές! Το παιδί-θαύμα της «Enron», αφού εισέπραξε το μπόνους των $8 εκατ., έστησε δικό του fund φυσικού αερίου (το Centaurus Energy) και διαχειρίζεται τουλάχιστον $5 δισ., με αποτέλεσμα να είναι ο δεύτερος νεότερος πολυεκατομμυριούχος (μετά τον Mr Facebook) στις ΗΠΑ -ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΤΖΑΒΑΡΑ Αποτελεί έναν από τους λιγότερο γνωστούς και νεότερους εκατομμυριούχους στις ΗΠΑ. Ο λόγος για τον 35χρονο trader φυσικού αερίου Τζον Αρνολντ, ο οποίος έχει ένα πραγματικά αξιοθαύμαστο βιογραφικό. Κι αυτό όχι μόνο επειδή βγήκε αλώβητος από το σκάνδαλο της «Enron», αλλά επειδή εισέπραξε από την εταιρεία λίγο προτού αυτή καταρρεύσει ένα παχυλό μπόνους, με το οποίο έστησε το δικό του fund φυσικού αερίου. T ο εν λόγω fund, η Centaurus Energy, διαχειρίζεται σήμερα περισσότερα από 5 δισ. δολάρια και στα επτά χρόνια λειτουργίας του δεν έχει αποδώσει ποτέ λιγότερο από 50% στους επενδυτές-μεριδιούχους του! Αποτέλεσμα: η προσωπική περιουσία του ίδιου του κ. Αρνολντ να υπολογίζεται πλέον στα 3,4 δισ. δολάρια, γεγονός που τον καθιστά τον δεύτερο νεότερο πολυεκατομμυριούχο στις Ηνωμένες Πολιτείες μετά τον Μαρκ Τζούκερμπεργκ του f acebook. Το παιδί-θαύμα που αγόραζε συμβόλαια φυσικού αερίου Ο ΜΙΣΤΕΡ ΑΡΝΟΛΝΤ ξεκίνησε την καριέρα του λίγο μετά τα 20 του ως trader στον τότε ενεργειακό γίγαντα «Enron» και πολύ σύντομα εξελίχθηκε σε παιδί-θαύμα της εταιρείας. Αρχικά αγόραζε συμβόλαια φυσικού αερίου σε μια πολιτεία και τα πουλούσε κατόπιν σε μιαν άλλη όταν οι τιμές τους απέκλιναν, καθώς το φυσικό αέριο δεν μπορούσε να... ταξιδέψει εύκολα από τη μία πολιτεία της χώρας στην άλλη. Το 2000, όμως, το Κογκρέσο άλλαξε τη σχετική νομοθεσία επιτρέποντας σε συμβόλαια που συνδέονται με κοινά αγαθά να ανταλλάσσονται σε μεγάλες ποσότητες και οδηγώντας σε μία έκρηξη ηλεκτρονικού trading στο φυσικό αέριο. Η εμπειρία του ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΜΑΓΟΣ- TRADER ΠΟΥ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ ΤΙΣ ΤΙΜΕΣ Ο Τζον Αρνολντ μεγάλωσε στο Ντάλας των ΗΠΑ. Από μικρή ηλικία είχε την ικανότητα να κάνει με τον νου του, χωρίς κομπιουτεράκι, πολύπλοκους υπολογισμούς. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Βάντερμπιλτ, όπου άφησε όνομα «μάγου των οικονομικών». Μετά την αποφοίτησή του, τον προσέλαβε η «Enron», η οποία τότε συνήθιζε να προσλαμβάνει τους πέντε πρώτους αριστούχους του πανεπιστημίου κάθε χρόνο. Ο Τζον δούλεψε αρχικά στο τμήμα Αργού Πετρελαίου της εταιρείας και στη συνέχεια πέρασε στο τμήμα Φυσικού Αερίου. Χρησιμοποιώντας το νέο διαδικτυακό σύστημα trading «Enronοnline» κέρδισε για λογαριασμό της εταιρείας 750 εκατ. δολάρια μόνο το 2001 και έλαβε μπόνους 8 εκατ. δολαρίων. Με τα χρήματα αυτά ξεκίνησε το 2002 το δικό του fund, το Centaurus Advisors Το 2006 ίδρυσε την «NGS Energy», μια εταιρεία που δημιουργεί αποθηκευτικούς χώρους φυσικού αερίου. ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ κ. Αρνολντ σε σχέση με τις ανάγκες των πελατών φυσικού αερίου σε όλη τη χώρα τού έδωσε ένα σαφές πλεονέκτημα όταν το ψηφιακό trading απογειώθηκε. Κάπως έτσι εξελίχθηκε σε καλοπληρωμένο σταρ της εταιρείας, ο οποίος διαχειριζόταν κάθε μέρα συμβόλαια συνολικής αξίας πάνω από 1 δισ. δολάρια. Ενδεικτικό της επιτυχίας του ήταν το γεγονός πως μόνο το 2001 απέφερε στην εταιρεία κέρδη ύψους 750 εκατ. δολαρίων. Ο «Κένταυρος», τα swing swaps και ο τυφώνας «Κατρίνα» ΜΕΤΑ ΤΟ ΣΚΑΝΔΑΛΟ που προκάλεσε την κατάρρευση της «Enron», η UBS αγόρασε την επενδυτική ομάδα της εταιρείας και προσέφερε στον κ. Αρνολντ μία παχυλή αμοιβή για να παραμείνει. Εκείνος, όμως, προτίμησε να φύγει και να στήσει το δικό του fund, το Centaurus, συγκεντρώνοντας μεταξύ άλλων και παλιά στελέχη της «Enron» στην ομάδα του. Αν και αρχικά έφερε το... στίγμα της «Enron», η νέα ομάδα κατάφερε να δημιουργήσει καλή εντύπωση στην αγορά και να κάνει ομαλό ξεκίνημα, προσελκύοντας το ενδιαφέρον των επενδυτών. Ετσι, ξεκινώντας από μικρά swaps, ο μίστερ Αρνολντ έχτισε σιγά-σιγά την εταιρεία του. Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί η ικανότητά του να αποκομίζει τεράστια κέρδη από... καταστροφές. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της BP, με την οποία το Centaurus μπήκε στο παιχνίδι των λεγόμενων swing swaps το 2005, λίγο πριν από την εποχή των τυφώνων. Η BP, η οποία πουλάει φυσικό αέριο που ταξιδεύει από λιμάνια της Λουιζιάνα, ανησυχούσε ότι οι τιμές θα έπεφταν. Αντίθετα, οι μετεωρολόγοι του Centaurus προέβλεψαν μία έντονη περίοδο τυφώνων, γεγονός που θα οδηγούσε σε άνοδο των τιμών. Το fund του κ. Αρνολντ συμφώνησε να πληρώσει την BP αν οι τιμές έπεφταν και το αντίθετο αν οι τιμές ανέβαιναν. Οταν οι τυφώνες «Ρίτα» και «Κατρίνα» έπληξαν την περιοχή, οι τιμές φυσικού αερίου εκτοξεύτηκαν και το Centaurus ήταν ο μεγάλος κερδισμένος. Μία άλλη περίπτωση είναι αυτή της Amaranth. Το γνωστό fund, που διαχειρίζεται περισσότερα από 9 δισ. δολάρια, στοιχημάτισε ότι οι τιμές του φυσικού αερίου θα ανέβαιναν τον χειμώνα με βάση μία έκθεση της Γερουσίας που έριχνε φως στο τι είχε συμβεί τον Σεπτέμβριο του Ο χειμώνας ωστόσο αποδείχθηκε ήπιος, με αποτέλεσμα οι τιμές να αρχίσουν να πέφτουν και η Amaranth να σημειώσει μεγάλες ζημιές. Αντίθετα ο κ. Αρνολντ, που είχε ποντάρει εξαρχής στην πτώση των τιμών, κέρδισε 1 δισ. δολάρια. Σωστό αποδείχθηκε το ένστικτό του και στην περίπτωση της «φούσκας» του 2008: προέβλεψε την κατάρρευση της αγοράς - και πάλι διπλασίασε τα χρήματά του. Οι όροι του παιχνιδιού, ωστόσο, πρόκειται σύντομα να αλλάξουν για τον μίστερ Αρνολντ, καθώς η αρμόδια επιτροπή (Commodity Futures Trading Commission ) προτίθεται να θέσει περιορισμούς στις συναλλαγές, στοχεύοντας τους μεγάλους παίκτες της βιομηχανίας. Ακόμα και στην περίπτωση αυτή ο μάγος-trader φροντίζει να προσαρμοστεί εγκαίρως στα νέα δεδομένα, επεκτείνοντας τις δραστηριότητές του. Η τελευταία του κίνηση ήταν να αγοράσει υπόγειους αποθηκευτικούς χώρους φυσικού αερίου, γεγονός που τον καθιστά ενδιάμεσο «κλειδί» στην αγορά ενέργειας, αλλά και να εισχωρήσει στο επόμενο big thing του ενεργειακού tra-ding, το υγροποιημένο φυσικό αέριο.

19 ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ 19 ΟΙ ΟΠΑΔΟΙ ΙΔΡΥΣΑΝ ΔΙΚΟ ΤΟΥΣ FUND ΓΙΑ ΝΑ ΠΑΡΟΥΝ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΟΥΣ ΤΗΝ ΟΜΑΔΑ Ποιος βούλιαξε τη Μάντσεστερ; Η πρώτη σε έσοδα ποδοσφαιρική εταιρεία-ομάδα του κόσμου αίφνης πήρε το παγκόσμιο «πρωτάθλημα των ζημιών-ρεκόρ» και βρέθηκε με μια τεράστια τρύπα στον ισολογισμό της. Ας όψεται ο Αμερικανός που εξαγόρασε την ομάδα-φετίχ των Βρετανών -ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΓΚΡΟΥΜΟΥΤΗ Η εταιρεία που διαχειρίζεται εμπορικά την ομάδα, η «Red Football Joint Venture», η οποία ελέγχεται μετοχικά από την οικογένεια Γκλέιζερ, πέτυχε -διότι περί κατορθώματος πρόκειται- να καταγράψει τις μεγαλύτερες ζημίες στην ιστορία της ομάδας. Η οικογένεια του Αμερικανού κροίσου Μάλκολμ Γκλέιζερ, που έχει στην κατοχή της εδώ και τέσσερα χρόνια την ομάδα, προκάλεσε μια τεράστια «μαύρη τρύπα» στον ισολογισμό της ομάδας. Οι οπαδοί, εξαγριωμένοι, μαθαίνουν ότι καθένα από τα έξι παιδιά του Μάλκολμ Γκλέιζερ έχει πάρει από τα ταμεία της ομάδας «δάνειο» 1,67 εκατ. στερλινών!... Και ο οικονομικός διευθυντής της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ δηλώνει ότι όλα έγιναν νόμιμα... ΤΟ ΚΟΛΠΟ ΤΟΥ MR GLAZER Πήρε δάνειο 850 εκατ. δολάρια για να την εξαγοράσει και πληρώνει τις δόσεις από τα έσοδα της ομάδας! Η Manchester United Football Club είναι σήμερα ο πλέον εμπορικός ποδοσφαιρικός σύλλογος. Εχοντας πάντως προ πολλού πάψει να είναι ένας απλός ποδοσφαιρικός σύλλογος, αφού εδώ και χρόνια είναι ένας κανονικότατος και πολύ επιτυχημένος εμπορικός όμιλος, μια εταιρεία εισηγμένη στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου, με θεαματικές εμπορικές δράσεις μεταξύ των οποίων ακόμα κι ένα τηλεοπτικό κανάλι, το MANCHESTER UNITED TV και ένα εξειδικευμένο site στο Ιντερνετ, το ΜUTVON- LINE. Πολύς δρόμος έχει διανυθεί από το 1878, όταν ιδρύθηκε η ομάδα, με την τότε ονομασία της Newton Heath. Η ομάδα έχει στη διάθεσή της σήμερα ένα μεγάλο γήπεδο, το ιστορικό «Old Trafford», το οποίο γεμίζει σε κάθε αγώνα (η ομάδα έχει ίσως τα περισσότερα εισιτήρια διαρκείας στα βρετανικά νησιά, επομένως έχει και εξασφαλισμένα προεισπραγμένα έσοδα κάθε σεζόν), ενώ ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 90 φιγουράρει στη λίστα με τις πλουσιότερες ομάδες του πλανήτη. Ανελλιπώς, κάθε χρονιά. Ενδεικτικό είναι ότι με βάση τα στοιχεία του Απριλίου του 2009 η Μάντσεστερ αναδείχθηκε η «ακριβότερη» ομάδα στον κόσμο, αφού η αξία της αποτιμάται στα 1,136 δισ. λίρες, ή, αν προτιμάτε, 1,31 δισ. ευρώ! Το θέμα όμως είναι ότι τη διετία στον > O «λαός» της Μάντσεστερ εξαγριώθηκε κατά του Αμερικανού ιδιοκτήτη της ομάδας Μάλκολμ Γκλέιζερ όχι μόνο για την τεράστια «μαύρη τρύπα» στον ισολογισμό της ομάδας. «Εκαψε» το γήπεδο όταν έμαθε ότι καθένα από τα έξι παιδιά του Γκλέιζερ έχει πάρει από τα ταμεία της ομάδας «δάνειο» 1,67 εκατ. στερλινών! Πώς όμως μόλις σε λίγα χρόνια η κατά τεκμήριο εμπορικότερη ομάδα της Γηραιάς Ηπείρου πέρασε από τις συνεχείς κερδοφόρες χρήσεις σε έλλειμμα ρεκόρ; Και μάλιστα τέτοιο που να πυροδοτεί ακόμα και σενάρια περί ενδεχόμενης χρεοκοπίας και τελικώς να εξαναγκάζει την ιδιοκτησία της στη λήψη δανείων με δυσβάσταχτους οικονομικά όρους, όπως η τελευταία έκδοση ομολογιακού δανείου 506 εκατ. λιρών με συνολικούς τόκους -ετησίως- άνω των 60 εκατ. στερλινών; Κουίζ για δύσκολους λύτες αυτό. Ιδίως εάν αναλογιστεί κανείς ότι από μία και μόνη μεταγραφή ποδοσφαιριστή, αυτή του Πορτογάλου Κριστιάνο Ρονάλντο στη Ρεάλ Μαδρίτης, στα ταμεία των «Κόκκινων Διαβόλων» μπήκαν 90 και πλέον εκατομμύρια ευρώ! Αλλά για όλα υπάρχει μια εξήγηση. δρόμο της ομάδας εμφανίστηκε ένας Αμερικανός κροίσος: ο μίστερ Μάλκολμ Ιρβινγκ Γκλέιζερ, ο οποίος τελικώς απέκτησε την πλειοψηφία των μετοχών της το 2005 αντί 1,47 δισ. δολαρίων. Ποσό τεράστιο, ιδίως εάν υπολογίσει κανείς ότι το σύνολο της περιουσίας τού περί ου ο λόγος κυρίου δεν υπερβαίνει τα 2,2 δισ. δολάρια! Τι συνέβη λοιπόν και ώθησε έναν Αμερικανό επιχειρηματία, που δραστηριοποιείται στον χώρο των τροφίμων και των κοσμημάτων (!), ήδη ιδιοκτήτη μιας ομάδας ποδοσφαίρου -αμερικανικού όμως- των Tampa Bay Buccaneers, να δώσει τα τρία τέταρτα της περιουσίας του για να αγοράσει μια ομάδα στην Αγγλία, έστω και την πιο εμπορική; Και, σε τελική ανάλυση, πώς την αγόρασε; Η σωστή απάντηση, όσον αφορά το πρώτο ερώτημα, είναι τα προσδοκώμενα κέρδη από την αχανή αγορά της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής - εκεί όπου ήδη, όταν εμφανίστηκε στο προσκήνιο ο μίστερ Γκλέιζερ, οι μεγαλύτερες ευρωπαϊκές ομάδες είχαν εμπορική παρουσία και, όσον αφορά το δεύτερο, με δάνειο. Μεγάλο δάνειο, με μάλλον επαχθείς όρους, που έλαβε ο Αμερικανός επιχειρηματίας για να «συμπληρώσει» την τιμή αγοράς της ομάδας. Και εγένετο το πλέον παράδοξο deal. Συγκεκριμένα, η First Allied Corporation, εταιρεία συμμετοχών του κ. Γκλέιζερ, έλαβε δάνειο 850 εκατ. δολαρίων για να εξαγοράσει τη Mάντσεστερ και να πληρώνει τις δόσεις από τα έσοδα της ομάδας! Προσθέστε εδώ ότι στο ενδιάμεσο προέκυψε και μια γενικευμένη χρηματοπιστωτική κρίση -που στέρησε από την ομάδα τη βασική χορηγό εταιρεία της φανέλας της- κι έχετε μια πλήρη εικόνα του πώς έφτασε η ομάδα να ανακοινώνει κολοσσιαία χρέη, όντας παράλληλα η πλέον εμπορική, αθλητική πολυεθνική εταιρεία του πλανήτη. Από την πρώτη στιγμή της ανακοίνωσης της εξαγοράς της ομάδας από την οικογένεια Γκλέιζερ ο κύριος όγκος των οπαδών της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ εναντιώθηκε σφόδρα στην προοπτική αυτή. Αρχικώς διότι οι Βρετανοί δεν διανοούνταν ότι τις τύχες της αγαπημένης τους ομάδας θα αναλάμβανε ένας Αμερικανός και στη συνέχεια επειδή η μέθοδος της χρηματοδότησης της συμφωνίας αυτής έβρισκε αντίθετο κάθε σώφρονα άνθρωπο. Σταδιακά αναπτύχθηκε ένα κίνημα «αντιφρονούντων», μια ένωση οπαδών της ομάδας που θέλει να φύγει ο πρόεδρος - ιδιοκτήτης. Αυτοί οι οπαδοί κατάφεραν να συγκεντρώσουν χρήματα και στη συνέχεια να δημιουργήσουν ένα είδος καταπιστεύματος, ένα ιδιότυπο Αμοιβαίο Κεφάλαιο, το Manchester United Supporters' Trust (νυν Shareholders United), που μακροπρόθεσμο στόχο έχει να δώσει την ευκαιρία στους οπαδούς της ομάδας να προχωρήσουν σε πρόταση εξαγοράς του μετοχικού κεφαλαίου της είτε από τον ίδιο τον Γκλέιζερ είτε από τις τράπεζες στις οποίες ο τελευταίος -και η ομάδα- χρωστάει! Μετά δε την ανακοίνωση των χρεών της εταιρείας και την εκ νέου καταφυγή στη δανειοδότηση από τράπεζες, οι οπαδοί ξέσπασαν κατά της οικογένειας με πανό, συνθήματα, οργισμένα μηνύματα στα ιντερνετικά φόρα και απειλές κατά της διοίκησης, που οδήγησαν μάλιστα και σε συλλήψεις εντός του γηπέδου το περασμένο Σαββατοκύριακο. Σε κάθε περίπτωση, εκείνο που μετράει είναι τι θα συμβεί από τώρα και στο εξής: η διοίκηση της ομάδας θεωρητικά κατάφερε, με το ομολογιακό δάνειο των 504 εκατομμυρίων, να εξασφαλίσει την ομαλή αποπληρωμή των υποχρεώσεων της Μάντσεστερ τουλάχιστον για την τρέχουσα αλλά και την επόμενη χρονιά. Η νέα αυτή ομολογιακή έκδοση ωριμάζει την 1η Φεβρουαρίου του 2017, όπερ σημαίνει ότι υπάρχει χρόνος να βρεθούν τα αναγκαία έσοδα για να ανακάμψει η εταιρεία. Μια εταιρεία που έχασε πέρυσι τη χορηγία της φανέλας της από τον αμερικανικό ασφαλιστικό κολοσσό AIG -αλλά τον αντικατέστησε με τον χρηματοπιστωτικό κολοσσό ΑΟΝ-, μια εταιρεία που υπέγραψε πρόσφατα τριετή συμφωνία χορηγίας με την «Turkish Airlines», αλλά και με τη μεγάλη εταιρεία τηλεπικοινωνιών της Σιγκαπούρης, τη «SingTel», την εταιρεία που ουσιαστικά θα κινεί τα νήματα στην ασιατική αγορά. Μια αγορά που λατρεύει τις βρετανικές, ιταλικές και ισπανικές ομάδες, εξ ου και τόσο η Μάντσεστερ όσο και η Λίβερπουλ αποκομίζουν κέρδη κάθε χρόνο με περιοδείες και φιλικούς αγώνες αντί εκατομμυρίων δολαρίων! Μια αγορά που «γυάλισε» στον Μάλκολμ Γκλέιζερ και τον ώθησε να επεκταθεί εκεί όπου -όπως δείχνουν τα πράγματα- δεν έφτανε η τσέπη του.

20 20 21 ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ ΚΡΙΣΤΙΝ ΛΑΓΚΑΡΝΤ (υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας) Η Γαλλίδα υπουργός Οικονομικών δηλώνει ανοιχτά τη συμπαράστασή της στο σχέδιο του Αμερικανού προέδρου Μπαράκ Ομπάμα για άμεσο και γρήγορο περιορισμό της δράσης των τραπεζών. Σε συνέντευξή της μάλιστα σε γαλλικό ραδιοφωνικό σταθμό, ήταν καταπέλτης:» ΓΙΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ SOCIETE GENERALE - CREDIT AGRICOLE στην τραπεζική επενδυτική μιλούσαν δημοσιεύματα του γαλλικού Τύπου, τα οποία δεν διέψευσαν ούτε ο πρόεδρος και CEO Φρεντερίκ Ουντεά ούτε ο συνδιευθύνων σύμβουλος Φιλίπ Σιτέρν ΤΟ ΜΩΡΟ ΚΛΑΕΙ ΕΙΠΕΙΔΗ πονάει, πεινάει, λερώθηκε ή απλώς βαριέται; Ενα ειδικό μικροτσίπ στο κινητό του γονιού θα μπορεί να μεταφράσει το κλάμα. Εκατοντάδες εκατομμύρια μητέρες και πατεράδες ανά τον κόσμο, δηλαδή, θα κάνουν εικόνισμα στον Ισπανό παιδίατρο Αντόνιο Πορτουγκάλ Ραμίρες που εφηύρε το «Cry Translator», το οποίο διαθέτει ήδη για τα iphone η «Apple» ΡΟΥΠΕΡΤ ΜΕΡΝΤΟΧ Κόβει τις δωρεάν ειδήσεις στο Ιντερνετ Ο Ρούπερτ Μέρντοχ (φωτογραφία δεξιά) περνάει από τα λόγια στις πράξεις! Ο Αυστραλός μεγιστάνας των media, ιδρυτής και μεγαλομέτοχος της αυτοκρατορίας της «News Corporation», εδώ και καιρό είχε εκφράσει την έντονη δυσφορία του για το ότι τα ιντερνετικά sites μπορούσαν να αντιγράφουν ειδήσεις από τις «παραδοσιακές» εφημερίδες χωρίς να πληρώνουν δικαιώματα και στη συνέχεια να παρέχουν δωρεάν πληροφόρηση στους αναγνώστες τους. Είχε μάλιστα δηλώσει πως στα μέσα ενημέρωσης που ελέγχει ο ίδιος, ηλεκτρονικά και μη, οι αναγνώστες θα πλήρωναν για να έχουν πρόσβαση στα άρθρα. Τώρα υλοποιεί αυτή τη... δέσμευσή του με τη μικρής κυκλοφορίας εφημερίδα «The Standard - Times of New Bedford» της Μασσαχουσέτης, ιδιοκτησίας της εταιρείας «Dow Jones Local Media Group», θυγατρικής της «News Corporation». Η συγκεκριμένη εφημερίδα επιτρέπει πλέον στους αναγνώστες της ηλεκτρονικής της έκδοσης να διαβάζουν μόλις 10 άρθρα δωρεάν καθημερινά, ακόμα κι αν είναι συνδρομητές της! Οποιος επιθυμεί να διαβάζει το σύνολο των πληροφοριών κάθε έκδοσης θα πρέπει να καταβάλλει εβδομαδιαία συνδρομή ύψους 4,60 δολαρίων. Το εγχείρημα πάντως τέθηκε σε ισχύ πιλοτικά και από την αποδοχή του από το κοινό θα εξαρτηθεί το κατά πόσον θα περάσει άμεσα και στα άλλα ΜΜΕ της αυτοκρατορίας Μέρντοχ. ΔΡ ΑΝΤΟΝΙΟ ΠΟΡΤΟΥΓΚΑΛ ΡΑΜΙΡΕΣ Ο γιατρός που έφτιαξε τον «μεταφραστή κλάματος μωρού» για τα iphone Ισπανός παιδίατρος ο οποίος διατείνεται ότι κατάφερε να ερμηνεύσει τα κλάματα των μωρών και να κωδικοποιήσει μάλιστα αυτή τη «γλώσσα» σε μια ηλεκτρονική εφαρμογή ειδικά τροποποιημένη για χρήση στα κινητά τηλέφωνα της «Apple», τα γνωστά μας iphone! Ο Ισπανός παιδίατρος και η ερευνητική του ομάδα ανακοίνωσαν ότι μετέφρασαν τον διαφορετικό τόνο που έχουν τα κλάματα των μωρών (ανεξαρτήτως γλώσσας, αφού σε αυτές τις ηλικίες τα μωρά δεν αναγνωρίζουν λεκτικά ιδιώματα). Ετσι, με το ειδικό μικροτσίπ με το οποίο εφοδιάζουν το κινητό τηλέφωνο των γονέων, ο καθένας θα μπορεί να ηχογραφεί το κλάμα του μωρού του και να καταλαβαίνει πότε πεινάει, πονάει, νυστάζει ή απλά... βαριέται. Η συγκεκριμένη εφαρμογή μάλιστα είναι ήδη διαθέσιμη στα καταστήματα της «Apple, ονομάζεται «Cry Translator» («Μεταφραστής κλάματος») και κοστίζει μόλις 17,99 δολάρια. ΡΑΤΑΝ ΤΑΤΑ Ο Ινδός «μάγος» εκτόξευσε τις πωλήσεις αυτοκινήτων σε εποχές κρίσης Τον Ρατάν Τάτα τον γνωρίζετε. Αγνωστος για τους περισσότερους αλλά χρήσιμος σε πολλούς. Ο δρ Αντόνιο Πορτουγκάλ Ραμίρες είναι beautiful ΠΡΟΣΩΠΑ ΚΑΙ ΛΑΜΨΗ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ Ο «ΓΟΥΟΡΕΝ ΜΠΑΦΕΤ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ», πρίγκιπας Αλγουαλίντ μπιν Ταλάλ, κατέγραψε τεράστιες ζημίες πέρυσι εξαιτίας της Citigroup. Και ως ο μεγαλύτερος ιδιώτης επενδυτής της (κατέχει το 5%) συναντήθηκε με τον CEO του ομίλου Βίκραμ Πάντιτ, προκειμένου να απαιτήσει ένα καλό μέρισμα γι' αυτή τη χρονιά Ο Αραβας «τράβηξε το αφτί» της Citi O Σαουδάραβας δισεκατομμυριούχος πρίγκιπας Αλγουαλίντ μπιν Ταλάλ (φωτογραφία), ο επονομαζόμενος και «Γουόρεν Μπάφετ της Μέσης Ανατολής», δείχνει να ανησυχεί. Προς τούτο και ανέλαβε δράση και συναντήθηκε με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Citigroup Βίκραμ Πάντιτ, από τον οποίο ζήτησε σε έντονο ύφος θετικά οικονομικά αποτελέσματα και κυρίως τη διανομή «καλού» μερίσματος. Ο κύριος μπιν Ταλάλ είναι μακράν ο μεγαλύτερος ιδιώτης μέτοχος της μεγάλης αμερικανικής τράπεζας, υπολογίζεται ότι σήμερα ελέγχει ποσοστό μεγαλύτερο από 5% της Citigroup και εξίσου κολοσσιαίες είναι οι ζημίες του από την απογοητευτική περυσινή χρήση του ομίλου. Τώρα ο ίδιος ζητά δράση για να πάρει πίσω τα σπασμένα!