ΑΛΔΞΑΝΓΡΔΙΟ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΟ ΙΓΡΤΜΑ ΘΔΑΛΟΝΙΚΗ ΥΟΛΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΜΗΜΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΤΣΗΜΑΣΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΗ ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΔΡΓΑΙΑ

Transcript

1 ΑΛΔΞΑΝΓΡΔΙΟ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΟ ΙΓΡΤΜΑ ΘΔΑΛΟΝΙΚΗ ΥΟΛΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΜΗΜΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΤΣΗΜΑΣΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΗ ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΔΡΓΑΙΑ Παξνπζίαζε ηνπ Ιδξπκαηηθνύ Καηαζεηεξίνπ Δύξεθα ηνπ Αιεμάλδξεηνπ Σερλνινγηθνύ Δθπαηδεπηηθνύ Ιδξύκαηνο Θεζζαινλίθεο. Καηαρώξεζε θαη Δπεμεξγαζία ηωλ πηπρηαθώλ εξγαζηώλ ηεο ρνιήο Δπαγγεικάηωλ Τγείαο θαη Πξόλνηαο. Άληδεια-αββίλα Μθξηηζηάλ Δπηβιέπωλ Καζεγεηήο: Γηώξγνο Υξηζηνδνύινπ ΘΔΑΛΟΝΙΚΗ 2014 [2]

2 Περύληψη Ζ παξνχζα πηπρηαθή εξγαζία ζπληάρζεθε ζηα πιαίζηα νινθιήξσζεο ηεο εθπαηδεπηηθήο δηαδηθαζίαο. ηφρνο ηεο απνηειεί ε παξνπζίαζε ηεο ειεθηξνληθήο ππεξεζίαο Δχξεθα! γλσζηή σο Ηδξπκαηηθφ Καηαζεηήξην, πνπ παξέρεη ην Αιεμάλδξεην Σερλνινγηθφ Δθπαηδεπηηθφ Ίδξπκα Θεζζαινλίθεο αιιά θαη ε θαηαρψξεζε κεηαδεδνκέλσλ ζηε ζπγθεθξηκέλε πιαηθφξκα. Σα ηεθκήξηα πνπ εηζήρζεζαλ κε κνξθή κεηαδεδνκέλσλ πάξζεθαλ απφ ηε ρνιή Δπαγγεικάησλ Τγείαο θαη Πξφλνηαο θαη αθφκε πην ζπγθεθξηκέλα απφ ην ηκήκα Αηζζεηηθήο θαη Κνζκεηνινγίαο. Ζ κεζνδνινγία έξεπλαο πνπ αθνινπζήζεθε ζε πξψηε θάζε αθνξνχζε ηελ εχξεζε μέλεο θαη ειιεληθήο βηβιηνγξαθίαο, ηα πξψηα απνηειέζκαηα θαηέζηεζαλ θαλεξφ ην γεγνλφο, φηη ε ειιεληθή βηβιηνγξαθία βξίζθεηαη αθφκε ζε βξεθηθφ ζηάδην γηα απηφ θαη ε πξνζνρή ζηξάθεθε ζε μέλνπο κειεηεηέο θαη ζηελ ειιεληθή λνκνζεζία γηα ην θνκκάηη πνπ αθνξνχζε ηα πλεπκαηηθά δηθαηψκαηα ησλ ζπγγξαθέσλ. ηη αθνξά ηελ εηζαγσγή ησλ κεηαδεδνκέλσλ πνιχηηκεο απνδείρζεθαλ νη ιεπηνκεξείο νδεγίεο πνπ κνπ δφζεθαλ απφ ηελ επηζηεκνληθή νκάδα πνπ έρεη αλαιάβεη ηελ επηκέιεηα ηνπ Δχξεθα. Δπηπιένλ ν ζεκαηηθφο θαηάινγνο ηεο βηβιηνζήθεο ηνπ Κνγθξέζνπ αιιά θαη ην πξφγξακκα πιεξνθνξηαθνχ γξακκαηηζκνχ «Χξίσλ» απνηέιεζαλ νδεγνχο σο πξνο ηε δεκηνπξγία ηεο επηηνκήο, ησλ ζεκαηηθψλ επηθεθαιίδσλ θαη ησλ ιέμεσλ-θιεηδηά. Σα επξήκαηα απφ απηή ηελ έξεπλα απνδείρζεθαλ ζε έλα αξθεηά κεγάιν πνζνζηφ πξσηφηππα κηαο θαη ζην θαζηεξσκέλν ζεκαηηθφ θαηάινγν ηνπ Δχξεθα! πξνζηέζεθαλ 165 λέεο ζεκαηηθέο επηθεθαιίδεο πνπ δίλνπλ ηελ δπλαηφηεηα γηα αθφκε πην εμεηδηθεπκέλε έξεπλα. Λέμεηο Κιεηδηά: Ηδξπκαηηθά Καηαζεηήξηα, Δχξεθα, Αλνηθηή Πξφζβαζε, Πνιπηερλείν Κξήηεο, Νεκεξηήο, Μεηαδεδνκέλα, Πλεπκαηηθά Γηθαηψκαηα, Αμηνιφγεζε. [3]

3 Abstract This thesis has been composed within the framework of completing the educational procedure. Its target is to present the electronic service Eureka! Known as 'Institutional Repository', that the Alexander Technological and Educational Institute of Thessaloniki provides; and to register metadata to the particular platform. The evidence that has been introduced in the form of metadata has been taken from the Health and Welfare Occupation School and more specifically from the Aesthetics and Cosmetology Department. The research methodology that has been followed in the first phase dealt with the finding of foreign and Greek bibliography. The first results have made it clear that the Greek bibliography is still at a primitive level, so more attention has been paid to foreign researchers and to the Greek laws on the spiritual rights of the writers. With regard to the metadata input, the detailed instructions that I have been given by the scientific team, who have undertaken the 'Eureka!' custody, have been proved extremely precious. Moreover, the Subject List of the Library of Congress and the 'Orion' Information Literacy programme have been guides of how to create the Abstract, the Subject Headings and the Keywords. The research findings have proved to be prototypes to a large extent, as at the standard Subject List of Eureka! 165 new Subject Headings have been added, that give the opportunity for more specialized research. Keywords: Institutional Repository, Eureka, Open Access, University of Crete, Psepheda, Metadata, Copyright, Reviewed. [4]

4 Ευχαριςτύεσ Θα ήζεια λα επραξηζηήζσ ζεξκά ηνλ θαζεγεηή κνπ Κ. Γηψξγν Υξηζηνδνχινπ γηα ηελ ππνκνλή πνπ έθαλε θαηά ηε δηάξθεηα πινπνίεζεο ηεο πηπρηαθήο κνπ εξγαζίαο αιιά θαη γηα ηελ πνιχηηκε θαζνδήγεζε ηνπ. Δπίζεο ζα ήζεια λα εθθξάζσ ηελ επγλσκνζχλε πξνο ηηο ζπλαδέιθνπο Γέζπνηλα Σζνθηνπξίδνπ γηα ηε βνήζεηα πνπ κνπ πξνζέθεξε θαη Σξηαληαθπιιηά Σζνχθα γηα ηηο ρξήζηκεο ζπκβνπιέο ηεο. Στα δύο πρόσωπα που με στήριξαν και με στηρίζουν τον άντρα μου & τη μητέρα μου [5]

5 Περιεχόμενα Πεξηερφκελα.. 6 Λίζηα εηθφλσλ...7 Δηζαγσγή... 9 Κεθάιαην 1 ν Ηδξπκαηηθά θαηαζεηήξηα 10 Δλφηεηα 1 ε Έθξεμε ζηε δηάδνζε ηεο γλψζεο 10 Δλφηεηα 2 ε Ηδξπκαηηθφ θαηαζεηήξην Δχξεθα! ηφρνη Λνγηζκηθφ Παξακεηξνπνηήζεηο ζην ζχζηεκα Δχξεθα!...18 Δλφηεηα 3 ε Αμηνιφγεζε ησλ παξερφκελσλ ππεξεζηψλ ηνπ Δχξεθα! Πιενλεθηήκαηα Μεηνλεθηήκαηα Κεθάιαην 2 ν Δλφηεηα 1 ε Γεδνκέλα Δπεμεξγαζία Καηαρψξεζε κεηαδεδνκέλσλ Αληηπξνζσπεπηηθφ δείγκα νινθιεξσκέλσλ εγγξαθψλ Δλφηεηα 2 ε Πξνβιήκαηα Πξνβιήκαηα πνπ αληηκεησπίζηεθαλ θαηά ηελ εηζαγσγή δεδνκέλσλ Πξνβιήκαηα πνπ αληηκεησπίζηεθαλ θαηά ηελ εηζαγσγή αξρείσλ...32 Δλφηεηα 3 ε Πλεπκαηηθά δηθαηψκαηα Σν εζηθφ δηθαίσκα θαη ε on-line δεκνζίεπζε ηεο πλεπκαηηθήο παξαγσγήο Ζ εμνπζία εγγξαθήο/αλαπαξαγσγήο θαη ε on-line δεκνζίεπζε ηεο πλεπκαηηθήο παξαγσγήο Δλφηεηα 4 ε Δπίινγνο. 35 Βηβιηνγξαθία Παξάξηεκα.. 39 [6]

6 Λύςτα εικόνων Δηθφλα 1: Αξρηθή ζειίδα ηνπ ηδξπκαηηθνχ θαηαζεηεξίνπ ηνπ παλεπηζηεκίνπ Παηξψλ 11 Δηθφλα 2: Αξρηθή ζειίδα ηνπ ηδξπκαηηθνχ θαηαζεηεξίνπ ηνπ εζληθνχ θέληξνπ ηεθκεξίσζεο.12 Δηθφλα 3: Αξρηθή ζειίδα ηνπ ηδξπκαηηθνχ θαηαζεηεξίνπ Αξηζηνηέιεηνπ παλεπηζηεκίνπ Θεζζαινλίθεο..12 Δηθφλα 4: Αξρηθή ζειίδα ηνπ ηδξπκαηηθνχ θαηαζεηεξίνπ εζληθνχ Μεηζφβηνπ πνιπηερλείνπ.13 Δηθφλα 5: Αξρηθή ζειίδα ηνπ ηδξπκαηηθνχ θαηαζεηεξίνπ παλεπηζηεκίνπ Μαθεδνλίαο Δηθφλα 5: Αξρηθή ζειίδα ηνπ ηδξπκαηηθνχ θαηαζεηεξίνπ παλεπηζηεκίνπ Κξήηεο «Αλέκε»...13 Δηθφλα 7: Αξρηθή ζειίδα ηνπ ηδξπκαηηθνχ θαηαζεηεξίνπ Πάληεηνπ παλεπηζηεκίνπ Δηθφλα 8: Αξρηθή ζειίδα ηνπ ηδξπκαηηθνχ θαηαζεηεξίνπ Αιεμάλδξεηνπ ηερλνινγηθνχ εθπαηδεπηηθνχ ηδξχκαηνο Θεζζαινλίθεο Δηθφλα 9: Αξρηθή ζειίδα ηνπ ηδξπκαηηθνχ θαηαζεηεξίνπ ΣΔΗ Γ. Μαθεδνλίαο Δηθφλα 10: Αξρηθή ζειίδα ηνπ ηδξπκαηηθνχ θαηαζεηεξίνπ παλεπηζηεκίνπ Κξήηεο «E- Locus» Δηθφλα 11: Αξρηθή ζειίδα ηνπ ηδξπκαηηθνχ θαηαζεηεξίνπ Υαξνθφπεηνπ παλεπηζηεκίνπ Δηθφλα 12: Αξρηθή ζειίδα ηνπ ηδξπκαηηθνχ θαηαζεηεξίνπ Αξηζηνηέιεηνπ παλεπηζηεκίνπ «Φεθηνζήθε» Δηθφλα 13: Υάξηεο ηζηνηφπνπ Δχξεθα!...20 Δηθφλα 14: χλζεηε αλαδήηεζε Δηθφλα 15: Αιθαβεηηθφο θαηάινγνο Δηθφλα 16: Παξάδεηγκα εζθαικέλεο θαζηέξσζεο ζέκαηνο Δηθφλα 17: Αλαδήηεζε φξνπ [7]

7 Δηθφλα 18: Δχξεζε φξνπ 25 Δηθφλα 19: Φφξκα εηζαγσγήο δεδνκέλσλ..25 Δηθφλα 20: Φφξκα εηζαγσγήο αξρείσλ...26 Δηθφλα 21: Παξάδεηγκα νινθιεξσκέλεο εγγξαθήο 1 27 Δηθφλα 22: Παξάδεηγκα νινθιεξσκέλεο εγγξαθήο Δηθφλα 23: Παξάδεηγκα νινθιεξσκέλεο εγγξαθήο 3 28 Δηθφλα 24: Παξάδεηγκα νινθιεξσκέλεο εγγξαθήο Εικόνα 25: Παξάδεηγκα νινθιεξσκέλεο εγγξαθήο Εικόνα 26: Παξάδεηγκα νινθιεξσκέλεο εγγξαθήο6 29 Εικόνα 27: Παξάδεηγκα εζθαικέλεο εηζαγσγήο νλφκαηνο θαη απνπζίαο δεδνκέλσλ Εικόνα 28: Παξάδεηγκα πηπρηαθήο πνπ δελ ππήξρε ζηε βάζε.. 31 Εικόνα 29: Παξάδεηγκα ιάζνπο επηηνκήο Εικόνα 3ο: Παξάδεηγκα ιάζνπο επηηνκήο [8]

8 Ειςαγωγό Ενχκε ζε κηα θνηλσλία απνιχησο εμαξηψκελε απφ ηελ ηερλνινγία, πξάγκα πνιχ θπζηνινγηθφ αλ ζθεθηεί θαλείο πσο θάζε κεγάιε πξφνδνο ηεο, έρεη σο απνηέιεζκα ηελ αλαβάζκηζε ηεο πνηφηεηαο ηεο δσήο αιιά θαη ηελ εθιέπηπλζε ησλ κέζσλ δηδαζθαιίαο θαη έξεπλαο. Απφξξνηα απηνχ απνηειεί θαη ε δεκηνπξγία ησλ Ηδξπκαηηθψλ Καηαζεηεξίσλ, κηαο ειεθηξνληθήο πιαηθφξκαο πνπ ζπγθεληξψλεη φιε ηελ πλεπκαηηθή ηδηνθηεζία ελφο ηδξχκαηνο θαη έρεη σο ζηφρν ηελ αλνηρηή πξφζβαζε ζε επηζηεκνληθά έγθπξε γλψζε φπσο είλαη γηα παξάδεηγκα νη πηπρηαθέο εξγαζίεο, νη δηδαθηνξηθέο δηαηξηβέο, πξαθηηθά ζπλεδξίσλ, δηνηθεηηθά έγγξαθα θ.α.. Σα Ηδξπκαηηθά Καηαζεηήξηα απνηεινχλ κηα απφ ηηο δχν βαζηθφηεξεο ζηξαηεγηθέο ηεο πξσηνβνπιίαο Αλνηρηήο Πξφζβαζεο ηεο Βνπδαπέζηεο πνπ μεθίλεζε ην Γεθέκβξην ηνπ , θηλεηήξηα δχλακε ζε απηή ηε πξσηνβνπιία απνηέιεζε ε επηηαθηηθή αλάγθε λα θαηαζηεί ε γλψζε αιιά θαη ε ρξήζε ηεο δηαζέζηκε ζε φινπο. Πξαθηηθά απηφ ζεκαίλεη φηη νπνηνζδήπνηε ρξήζηεο κπνξεί λα δηαβάζεη, λα θαηεβάζεη, λα επεμεξγαζηεί, λα ηππψζεη αιιά θαη λα δηαλείκεη ηελ πλεπκαηηθή παξαγσγή ηνπ εθάζηνηε ηδξχκαηνο ζηα πιαίζηα ησλ λνκηθά απνδεθηψλ νξίσλ, ρσξίο θακία νηθνλνκηθή δέζκεπζε. Απφξξνηα απηήο ηεο πξσηνβνπιίαο ππήξμε ην Ηδξπκαηηθφ Καηαζεηήξην Δχξεθα! πνπ παξέρεηαη απφ ην Αιεμάλδξεην Σερλνινγηθφ Δθπαηδεπηηθφ Ίδξπκα Θεζζαινλίθεο. Απηφ είλαη θαη ην αληηθείκελν εμέηαζεο ηεο παξνχζαο πηπρηαθήο ζην πξψην θεθάιαην επηηπγράλεηαη ε γλσξηκία κε ηα Ηδξπκαηηθά Καηαζεηήξηα γεληθά αιιά θαη ζηηο επφκελεο ελφηεηεο πην εηδηθά κε ην Δχξεθα, εθφζνλ γίλεηαη κηα πιήξεο παξνπζίαζε ηεο βάζεο, ησλ δπλαηνηήησλ ηεο, ησλ πξνηεξεκάησλ ηεο αιιά θαη ησλ κεηνλεθηεκάησλ. Σν δεχηεξν θεθάιαην αζρνιείηαη κε ην ηερληθφ θνκκάηη ηεο εηζαγσγήο ησλ κεηαδεδνκέλσλ παξνπζηάδνληαο ην πψο εηζήρζεζαλ ζηε πιαηθφξκα 100 πηπρηαθέο εξγαζίεο, ηα πξνβιήκαηα πνπ αληηκεησπίζηεθαλ θαηά ηεο δηάξθεηα απηήο,ην ηειηθφ απνηέιεζκα κηαο νινθιεξσκέλεο εγγξαθήο αιιά θαη ην δίθαην πεξί πλεπκαηηθήο ηδηνθηεζίαο πνπ πξνζηαηεχεη φινπο ηνπο ζπγγξαθείο. 1 ( [9]

9 Κεφάλαιο 1 ο Ιδρυματικϊ Καταθετόρια Ενότητα 1 η Μια ϋκρηξη ςτη διϊδοςη τησ γνώςησ Ο Ρσκαίνο πνιηηηθφο θαη ξήηνξαο Μάξθνο Σχιιηνο Κηθέξσλ έκεηλε ραξαγκέλνο ζηελ ηζηνξία, σο έλαο απφ ηνπο κεγαιχηεξνπο ξήηνξεο θαη ζπγγξαθείο ζηε ιαηηληθή γιψζζα πξάγκα ην νπνίν δε θαίλεηαη δηφινπ απίζαλν αλ ιάβνπκε ππφςε ην γεγνλφο, φηη ζεσξνχζε έλαλ φκνξθν θήπν θαη κηα βηβιηνζήθε σο ηα κέγηζηα απνθηήκαηα πνπ κπνξεί λα έρεη ζηε δσή ηνπ έλαο άλζξσπνο. Βάζε απηνχ ινηπφλ αλ ε δσή κπνξνχζε λα παξνκνηαζηεί κε δξφκν ηφηε ζίγνπξα ε γλψζε ζα ήηαλ νδεγφο, ζην δηάβα ηνπ ρξφλνπ απηφ ηεθκεξηψζεθε ζην κέγηζην βαζκφ, επηζηήκνλεο θαη εθεπξέηεο βάζηζαλ ηελ έξεπλα ηνπο ζηηο ζεκειηψδεηο αξρέο πνπ πεξηθιείνπλ ην πιηθφ θαη άπιν ζχκπαλ, δειαδή ζηε γλψζε. Πσο κπνξεί, φκσο έλαο ηέηνηνο αζηείξεπηνο πινχηνο λα δηνρεηεπηεί ζηνλ εθάζηνηε κειεηεηή ή αλαγλψζηε; Γηα λα πάξνπκε απάληεζε αξθεί λα θάλνπκε κία ζχληνκε ηζηνξηθή αλαδξνκή ζην παξειζφλ μεθηλψληαο απφ ην 3500 π.υ, ζπλαληνχκε γηα πξψηε θνξά ηελ βηβιηνζήθε σο ρψξν θαη απαξαίηεην κέζν δηαθχιαμεο αξρείσλ κε ζθνπφ ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε ηνπο, φηαλ απηφ ζα θξίλνληαλ αλαγθαίν. ην πέξαζκα φκσο ησλ αηψλσλ ηα δεδνκέλα άιιαμαλ κηαο θαη ε έλλνηα ηεο βηβιηνζήθεο απαηηνχληαλ λα δηεπξπλζεί, φπσο επίζεο θαη νη κέζνδνη θαη ηερληθέο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαλ έσο ηφηε, ιφγσ ηεο ζπλερψο απμαλφκελεο γλψζεο. Υηιηάδεο ρξφληα αξγφηεξα ελ έηεη 2014 κπνξνχκε λα θάλνπκε ιφγν γηα παγθνζκηνπνίεζε ηεο γλψζεο κηαο θαη κε ην πάηεκα ελφο θνπκπηνχ βξηζθφκαζηε απέλαληη απφ ηε πιεξνθνξία πνπ αλαδεηνχκε. Γξαζηηθφ ξφιν ζε απηφ εδψ θαη ιίγα ρξφληα παίδνπλ θαη ηα ιεγφκελα Institutional Repositories, γλσζηά εδψ ζηελ Διιάδα σο ηδξπκαηηθά θαηαζεηήξηα. Ση είλαη φκσο θαη ζε ηη εμππεξεηνχλ; Αζπαδφκελεο ην ηδεψδεο ηεο Αλνηρηήο πξφζβαζεο (Open Access) νη αθαδεκατθέο βηβιηνζήθεο θαηαλνψληαο ηελ δηαξθψο απμαλφκελε αλάγθε ηεο επηζηεκνληθήο [10]

10 πιεξνθφξεζεο θαη παξάιιεια ςάρλνληαο ηξφπνπο λα πξνζθέξνπλ αλαβαζκηζκέλεο ππεξεζίεο, νη νπνίεο είλαη αληάμηεο ησλ απαηηήζεσλ παξά ησλ κεησκέλν πξνυπνινγηζκφ, δεκηνχξγεζαλ κηα πιαηθφξκα ζηελ νπνία ηα κέιε ηεο κπνξνχλ λα βξνπλ ηελ πλεπκαηηθή παξαγσγή φινπ ηνπ ηδξχκαηνο. Πην ζπγθεθξηκέλα νη ιεηηνπξγίεο πνπ επηηεινχλ έρνπλ σο εμήο: «.ζπιιέγνπλ, νξγαλψλνπλ, απνζεθεχνπλ θαη δηαηεξνχλ ηελ πλεπκαηηθή παξαγσγή ελφο ηδξχκαηνο». 2 θνπφο ηεο δεκηνπξγίαο απηνχ ήηαλ: Ο εθδεκνθξαηηζκφο ζηε δηάδνζε ησλ επηζηεκνληθψλ απνηειεζκάησλ κηαο έξεπλαο Διεχζεξε πξφζβαζε online ζε ςεθηαθφ πιηθφ 3 Με γλψκνλα ινηπφλ ηα παξαπάλσ ε ηάζε ησλ ηδξπκαηηθψλ θαηαζεηεξίσλ μεθίλεζε λα δηαδίδεηαη απφ ρψξα ζε ρψξα ζε πνιχ ζχληνκν ρξνληθφ δηάζηεκα κε απνηέιεζκα απηή ηε ζηηγκή λα αγγίδνπλ ηα ζε παγθφζκην επίπεδν. Μηιψληαο ζε εζληθφ επίπεδν απηή ηε ζηηγκή νη εμήο 12 5 πάξνρνη θηινμελνχλ θαηαζεηήξηα: Παλεπηζηήκην Παηξψλ 6 Εικόνα 1 2 ( 3 Κακοφρθ, Μακρίδου, Αςμανίδθσ, 2007, ςελ 1) 4 ( 5 ( 6 ( [11]

11 Δζληθφ Κέληξν Σεθκεξίσζεο 7 Εικόνα 2 Αξηζηνηέιεην Παλεπηζηήκην Θεζζαινλίθεο 8 Εικόνα 3 7 ( 8 ( [12]

12 Δζληθφ Μεηζφβην Πνιπηερλείν 9 Εικόνα 4 Παλεπηζηήκην Μαθεδνλία 10 Εικόνα 5 Παλεπηζηήκην Κξήηεο «Αλέκε» 11 Εικόνα 6 9 ( 10 ( 11 ( [13]

13 Πάληεην Παλεπηζηήκην 12 Εικόνα 7 Αιεμάλδξεην Σερλνινγηθφ Δθπαηδεπηηθφ Ίδξπκα 13 Εικόνα 8 ΣΔΗ Γπηηθήο Μαθεδνλίαο 14 Εικόνα 9 12 ( 13 ( 14 ( [14]

14 Παλεπηζηήκην Κξήηεο 15 «E-Locus» Εικόνα 10 Υαξνθφπεην Παλεπηζηήκην 16 Εικόνα ( 16 ( [15]

15 Αξηζηνηέιεην Παλεπηζηήκην «Φεθηνζήθε» 17 Εικόνα 12 ηελ επφκελε ελφηεηα αθνινπζεί αλαιπηηθή παξνπζίαζε ηνπ Ηδξπκαηηθνχ Καηαζεηεξίνπ Δχξεθα!. 17 ( [16]

16 Ενότητα 2 η Ιδρυματικό καταθετόριο Εύρηκα! Στόχοι Ζ θνηλφηεηα ηεο βηβιηνζήθεο ηνπ ΑTEI Θεζζαινλίθεο δηαθξίλνληαο ηηο λέεο απαηηήζεηο πνπ δεκηνπξγήζεθαλ ιφγσ ηεο ξαγδαίαο ηερλνινγηθήο αλάπηπμεο αιιά θαη ηεο επηζπκίαο γηα έγθπξε θαη εχθνια πξνζβάζηκε επηζηεκνληθή γλψζε, πξνέβεζαλ ζηε δεκηνπξγία ηνπ αλνηρηνχ πξφζβαζεο ηδξπκαηηθνχ θαηαζεηεξίνπ Δχξεθα!. Μέιεκα ηεο ήηαλ νη εμήο ζηφρνη: Ζ ππνζηήξημε ηεο ςεθηαθήο ππφζηαζεο ησλ επηζηεκψλ ( e-science) Ζ αληαιιαγή επηζηεκνληθνχ πεξηερνκέλνπ Ζ δηάζσζε ηεο πλεπκαηηθήο θιεξνλνκηάο Λογιςμικό Σν Δχξεθα! ρξεζηκνπνηεί ην λογιςμικό αλνηρηνχ θψδηθα Dspace 19 ην νπνίν βαζίδεηαη ζηελ αξρηηεθηνληθή 3-tier. Ζ πεξηγξαθή ησλ κεηαδεδνκέλσλ γίλεηαη κέζσ ηνπ ζρήκαηνο Dublin 20 Core 2122 θαη είλαη δηαζέζηκα κέζσ ηνπ OAI-PMH v πξσηνθφιινπ Παραμετροποιόςεισ ςτο ςύςτημα του Εύρηκα! Πιεξνθφξεζε ησλ ρξεζηψλ Κξίζεθε απαξαίηεηε ε χπαξμε πνιηηηθήο, έηζη ψζηε ν ρξήζηεο λα κπνξέζεη λα ελεκεξσζεί θαζψο βέβαηα θαη λα εθκεηαιιεπηεί φιεο ηηο δπλαηφηεηεο ηνπ ζπζηήκαηνο. Οη πιεξνθνξίεο απηέο είλαη δηαζέζηκεο ζην επάλσ κέξνο ηνπ δηαδηθηπαθνχ ηφπνπ κέζα απφ έλα νξηδφληην κελνχ. 18 ( Κακοφρθ, Μακριδου, Αςμανίδθσ, 2007, ςελ 5) 19 ( 21 ( 22 Βλζπε παράρτθμα Τα 15 ςτοιχεία του Duplin Core 23 ( [17]

17 Αζθάιεηα Τπνζηεξίδεηαη απφ πνιιαπιά επίπεδα αζθάιεηαο πνπ πξνζηαηεχνπλ ην ινγηζκηθφ αιιά θαη ην ιεηηνπξγηθφ ζχζηεκα. ηη αθνξά ην πξψην θνκκάηη ην Dspace παξέρεη ηε δπλαηφηεηα ρξήζεο SSL 24 ην νπνίν «επηηξέπεη ηελ εμαζθάιηζε θξππηνγξαθεκέλσλ ζπλαιιαγψλ αλάκεζα ζην Δχξεθα θαη ηνπ ρξήζηεο ηνπ» 25. Σέινο ην ιεηηνπξγηθφ ζχζηεκα πξνζηαηεχεηαη απφ ην grsecurity 26 ην νπνίν αληρλεχεη θαη πξνιακβάλεη ηηο ηπρφλ επηζέζεηο. Δπηπιένλ, κέζσ ηεο κεζφδνπ Grandfather/father/son 27 ην εχξεθα δηαηεξεί αληίγξαθα αζθαιείαο ζε πεξίπησζε απψιεηαο δεδνκέλσλ. Γηγισζζία Σν πεξηερφκελν είλαη δηαζέζηκν ζε αγγιηθφ θαη ειιεληθφ θείκελν, επίζεο δίλεηαη ε δπλαηφηεηα εκθάληζεο ησλ κεηαδηδφκελσλ ησλ ηεθκεξίσλ ζηελ αληίζηνηρε γιψζζα. 28 Ηζηνξηθφ αλαδεηήζεσλ Κάζε εγγεγξακκέλνο ρξήζηεο είλαη ζε ζέζε λα δεη ην ηζηνξηθφ ησλ αλαδεηήζεσλ πνπ πξαγκαηνπνίεζε κέζα απφ ην κελνχ Ηζηνξηθφ Αλαδεηήζεσλ. ρνιηαζκφο ηεθκεξίσλ Οπνηνζδήπνηε εγγεγξακκέλνο ρξήζηεο είλαη ζε ζέζε λα ππνβάιεη ην ζρφιην ηνπ ζε θάπνηα απφ ηα ηεθκήξηα κε ζηφρν ηεο αλαβάζκηζε ηεο πνηφηεηαο απηψλ. Πξνζζήθε εξγαιείσλ δηαρεηξηζηή Σν ινγηζκηθφ Dspace δίλεη ηε δπλαηφηεηα ζην δηαρεηξηζηή κεηά ηελ δηαγξαθή δεδνκέλσλ λα κπνξέζεη λα θάλεη επαλαθνξά ρξεζηκνπνηψληαο ην κνλαδηθφ αλαγλσξηζηηθφ ηνπ θάζε ηεθκεξίνπ 29. Αθφκε ν δηαρεηξηζηήο κπνξεί λα πινεγεζεί ζηα ηεθκήξηα πνπ έρνπλ απνζπξζεί, έηζη ψζηε λα ηα εληνπίζεη πην εχθνια. 24 ( 25 (Κακοφρθ, Μακριδου, Αςμανίδθσ, 2007, ςελ6) 26 ( 27 ( 28 (Κακοφρθ, Μακριδου, Αςμανίδθσ, 2007, ςελ6) 29 (Κακοφρθ, Μακρίδου, Αςμανίδθσ, 2007, ςελ7) [18]

18 Μελχκαηα ειεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ Ο δηαρεηξηζηήο κέζα απφ ην πεξηβάιινλ ηνπ Δχξεθα έρεη ηε δπλαηφηεηα λα απνζηείιεη καδηθά κελχκαηα ζηνπο εγγεγξακκέλνπο ρξήζηεο. Σφνδεςθ με το Universal Author Identifier System To UAI_SYS είλαη κηα πηινηηθή εθαξκνγή δηαδηθηχνπ πνπ επηηξέπεη ζηνπο ζπγγξαθείο λα απνθηνχλ έλα κνλαδηθφ αλαγλσξηζηηθφ (UAI code). 30 Οη ζπγγξαθείο κπνξνχλ θαη ελεκεξψλνπλ ην πξνθίι ηνπο κε πξνζσπηθά δηαπηζηεπηήξηα κέζσ ηνπ δηαδηθηχνπ. Ζ ζχλδεζε απηή επηηπγράλεηαη κέζσ ηνπ Web Services. 30 (Κακοφρθ, Μακρίδου, Αςμανίδθσ, 2007, ςελ7) [19]

19 Ενότθτα 3 θ Αξιολόγθςθ των παρεχόμενων υπθρεςιϊν του Εφρθκα! Πλεονεκτιματα Δχθνιε πινήγεζε κέζσ ηνπ νξηδφληηνπ κελνχ ην νπνίν πεξηέρεη πιεξνθνξίεο γηα ηελ πνιηηηθή, ηνπο ζπγγξαθείο, γεληθέο πιεξνθνξίεο θ.α.. Δμέρνλ ραξαθηεξηζηηθφ απνηειεί ν ράξηεο ηνπ ηζηνηφπνπ, ν νπνίνο παξέρεη ηε δπλαηφηεηα εχξεζεο φισλ ησλ παξερφκελσλ επηινγψλ εχθνια θαη γξήγνξα. Εηθόλα 13: Χάξηεο ηζηόηνπνπ Εύξεθα! Πξαθηηθφ πιαίζην ζχλζεηεο αλαδήηεζεο κε δπλαηφηεηα επηινγήο ηειεζηή Boolean, ρξνλνινγία ηεθκεξίνπ θαη ηχπν αλαδήηεζεο. Εηθόλα 14: Σύλζεηε αλαδήηεζε [20]

20 Πιήξεο αιθαβεηηθφο αλαδήηεζεο. θαηάινγνο ηεθκεξίσλ σο ελαιιαθηηθφο ηξφπνο Εηθόλα 15: Αιθαβεηηθόο θαηάινγνο Γπλαηφηεηα πινήγεζεο αλά θαζηεξσκέλν ζέκα, ιέμεηο θιεηδηά, ζπγγξαθέα θαη ρξνλνινγία δεκνζίεπζεο Μεηνλεθηήκαηα Σίζεηαη πνιχ ζπρλά εθηφο ιεηηνπξγίαο ε ζειίδα κε απνηέιεζκα λα δπζρεξαίλεη ηελ έξεπλα. Αλ θαη ππάξρεη εληαία πνιηηηθή εηζαγσγήο δεδνκέλσλ πνιχ ζπρλά παξαηεξείηαη κηα πνηθηινκνξθία σο πξνο απηά, ε έιιεηςε νκνηνγέλεηαο [21]

21 δπζθνιεχεη ηνλ ρξήζηε, εθφζνλ βιέπεη παξφκνηεο πιεξνθνξίεο δηαηχπσλεο κε δηαθνξεηηθφ ηξφπν. 31 Παξά ηνπ φηη ππάξρεη πξφβιεςε εηζαγσγήο ζεκάησλ κφλν κε βάζε ηα θαζηεξσκέλα ζέκαηα ηεο βηβιηνζήθεο ηνπ Κνγθξέζνπ, φπσο είλαη θαλεξφ απφ ηελ παξαθάησ εηθφλα δελ ηεξείηαη θάηη ηέηνην. Εηθόλα 16: Παξάδεηγκα εζθαικέλεο θαζηέξωζεο ζέκαηνο ε κηα απιή αλαδήηεζε πιηθνχ ηεο ηειεπηαίαο 3εηίαο ηα απνηειέζκαηα είλαη ειάρηζηα, ζπκπεξαίλεηαη ινηπφλ ε έιιεηςε ηαθηηθήο ελεκέξσζεο. 31 Περιςςότερα προβλιματα που αφοροφν τθν ειςαγωγι δεδομζνων κα αναλυκοφν ςτο 2 ο κεφάλαιο. [22]

22 Κεφάλαιο 2 ο Δεδομϋνα Ενότθτα 1 θ Επεξεργαςία Καταχώρηςη μεταδεδομϋνων πλήζσο κηα πξνζεγκέλε βηηξίλα ελφο θαηαζηήκαηνο κε πξσηφηππεο ηδέεο, έληνλα ρξψκαηα θαη θαινζηεκέλα ζθεληθά, δελ αθήλεη αζπγθίλεηνπο ηνπο πεξαζηηθνχο. Μάιηζηα γλσζηέο αιπζίδεο θαηαζηεκάησλ επηζηξαηεχνπλ δεκηνπξγηθνχο ζρεδηαζηέο θαη μνδεχνπλ εθαηνκκχξηα δνιάξηα θάζε ρξφλν γηα λα έρνπλ ην επηζπκεηφ απνηέιεζκα. Ο ιφγνο; αθψο νη πσιήζεηο! Κάηη αληίζηνηρν επηηειείηαη θαη ζηηο ειεθηξνληθέο ππεξεζίεο, αλ θαη δελ έρνπκε λα δηαπξαγκαηεπηνχκε κε νηθνλνκηθά νθέιε, ζέινπκε ηθαλνπνηεκέλνπο ρξήζηεο πνπ ζα μαλαπξνηηκήζνπλ ζηελ επφκελε έξεπλα ηνπο λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ηεο δηαζέζηκεο ππεξεζίεο καο. Παίξλνληαο σο δεδνκέλν ινηπφλ ην παξαπάλσ γίλεηαη αληηιεπηφ φηη ε εηζαγσγή κεηαδεδνκέλσλ 32 θαη ην ζηήζηκν κηαο ειεθηξνληθήο ππεξεζίαο φπσο είλαη ην Δχξεθα απαηηεί ρξφλν, θφπν θαη δεκηνπξγηθφηεηα, εξγαζίεο πνπ κελ δελ θαίλνληαη αιιά είλαη απφιπηα απαξαίηεηεο γηα ηελ εχξπζκε θαη νκαιή ιεηηνπξγία. Πξνρσξψληαο φκσο απφ ηε ζεσξία ζηε πξάμε αθνινπζεί κηα βήκα-βήκα παξνπζίαζε εηζαγσγήο ζην ζχζηεκα ηνπ Έχξεθα: Βήκα 1 ν : Μειέηε ηεο πηπρηαθήο εξγαζίαο, πξάγκαηα ην νπνίν πεξηιακβάλεη γξήγνξε αλάγλσζε θαη επηπιένλ έξεπλα ηνπ ζέκαηνο αλ δελ είλαη επξένο γλσζηφ. Βήκα 2 ν : Δχξεζε ιέμεσλ θιεηδηά. θνπφο ηνπο είλαη λα πξνζδηνξίδνπλ ην πεξηερφκελν ηεο εξγαζίαο θαη λα βειηηψλνπλ ηελ ειεθηξνληθή αλαδήηεζε. Ωο εθ ηνχηνπ, ζα πξέπεη λα είλαη αληηπξνζσπεπηηθέο, ζαθείο θαη ζπγθεθξηκέλεο. 32 Σφμφωνα με τθν International Federation of Library Associations and Institutions «Μεταδεδομζνα είναι δεδομζνα για τα δεδομζνα. Ο όροσ αναφζρεται ςε κάκε δεδομζνο που χρθςιμοποιείται για να βοθκιςει ςτθν αναγνϊριςθ, περιγραφι και τοποκεςία των θλεκτρονικϊν πθγϊν που βρίςκονται ςτο Διαδίκτυο». [23]

23 Καζνξηζηηθφ ξφιν ζηελ επηινγή ησλ ιέμεσλ παίδεη ε πηζαλή αλαδήηεζε ηνπ ρξήζηε, ην πψο δειαδή ζα έςαρλε έλαο ρξήζηεο γηα λα εληνπίζεη ηελ δεηνχκελε πιεξνθνξία. Βήκα 3 ν : Αλαδήηεζε θαζηεξσκέλσλ ζεκάησλ. Απηφ ην ζηάδην πεξηιακβάλεη δχν επηινγέο: 1) αλαδήηεζε ζην θαηάινγν ηνπ Δχξεθα φπνπ εθεί ππάξρνπλ ήδε θαηαρσξεκέλεο ζεκαηηθέο επηθεθαιίδεο, αλ φκσο ην ζέκα καο δελ θαιχπηεηαη 2) θάλνπκε αλαδήηεζε ζεκαηηθψλ επηθεθαιίδσλ ζην θαζηεξσκέλν θαηάινγν ηεο βηβιηνζήθεο ηνπ θνγθξέζνπ. Παξάδεηγκα: Έτοσκε κηα πηστηαθή ε οποία αζτοιείηαη κε κοσζηθά όργαλα, ζέιοληας όκως λα δώζοσκε όζο ηο δσλαηόλ περηζζόηερα ζεκεία πρόζβαζες αποθαζίδοσκε λα θαζηερώζοσκε όια ηα κοσζηθά όργαλα ποσ περηιακβάλοληαη ζηελ εργαζία, έλα από ασηά είλαη θαη ηο καληοιίλο. Ο ζεκαηηθός θαηάιογος ηοσ Εύρεθα δελ κας θαιύπηεη γηα ασηό θαη θάλοσκε αλαδήηεζε ζηο Classification On Web. (Δηθφλα 10) Εηθόλα 17: Αλαδήηεζε Όξνπ Τα αποηειέζκαηα ηες αλαδήηεζες θαίλοληαη ζηελ εηθόλα 11. Ο όρος αλαδήηεζες κοσ σπάρτεη ζαλ θαζηερωκέλο ζέκα, εποκέλως κπορώ λα ηολ προζζέζω ζηο θαηάιογο. [24]

24 Εηθόλα 18: Εύξεζε Όξνπ Βήκα 4 ν : Έρνληαο νινθιεξψζεη ηα παξαπάλσ θάλνπκε είζνδν ζην ζχζηεκα (εηθφλα 12) γηα λα επεμεξγαζηνχκε ην ηεθκήξην 33. Αξρηθά εηζάγνπκε ηα κεηαδεδνκέλα πνπ έρνπκε ζπιιέμεη, κεηέπεηηα θάλνπκε πξνζζήθε ηίηινπ, ζπγγξαθέα, επηβιέπνληα θαζεγεηή, ηκήκαηνο, ζρνιήο θαη αχμνληα αξηζκνχ Εηθόλα 19: Φόξκα εηζαγωγήο κεηαδεδνκέλωλ 33 Θ υποβολι νζου τεκμθρίου δίνεται ωσ δυνατότθτα ςτθν επιλογι «Κοινότθτεσ και Συλλογζσ». 34 Για κάκε όρο ξεχωριςτά επιλζγουμε τθ γλϊςςα ειςαγωγισ. (Αγγλικά και Ελλθνικά). 35 Στισ λζξεισ κλειδιά, ςτθν επιτομι και ςτισ κεματικζσ επικεφαλίδεσ ωσ γλϊςςα ειςαγωγισ ορίηονται και οι δφο ξεχωριςτά. [25]

25 Βήκα 5 ν : Καηφπηλ επηζπκίαο ηνπ ζπγγξαθέα ην ηεθκήξην είλαη δηαζέζηκν ζε on-line κνξθή, ε δηαδηθαζία πνπ απαηηείηαη είλαη λα κεηαηξαπεί ην αξρείν ζε PDF θαη λα κεηνλνκαζηεί κε ιαηηληθνχο ραξαθηήξεο. ( εηθφλα 13 ) Εηθόλα 20: Φόξκα εηζαγωγήο αξρείωλ Βήκα 6 ν : χληαμε επηηνκήο. πλήζσο ζηελ πεξίιεςε θάζε πηπρηαθήο ππάξρεη ζαθήο αλαθνξά ηνπ ζθνπνχ ηεο εξγαζίαο. Αλ απηφ δελ θαζίζηαηαη δπλαηφ ηφηε ε επηηνκή αληιείηαη απφ ην θπξίσο θείκελν θαη ηα πεξηερφκελα. Οξίδεηαη σο κέγηζην φξην ιέμεσλ νη 150. Βήκα 7 ν : Απνζήθεπζε 36 θαη έμνδνο. 36 Συνίςταται θ τακτικι αποκικευςθ πζρα τθσ τελικισ για αποφυγι απϊλειασ δεδομζνων. [26]

26 2.1.2 Αντιπροςωπευτικό δεύγμα ολοκληρωμϋνων εγγραφών 1) 2) [27]

27 3) 4) [28]

28 5) 6) [29]

29 Ενότητα 2 η Προβλόματα Προβλόματα που αντιμετωπύςτηκαν κατϊ την ειςαγωγό μεταδεδομϋνων Σν ζχλνιν ησλ πηπρηαθψλ δηαηξηβψλ πνπ επεμεξγάζηεθα θαηλνκεληθά απαηηνχζαλ κφλν ηε δεκηνπξγία ηεο επηηνκήο θαη ηελ εηζαγσγή ηεο εξγαζίαο ζε PDF κνξθή. Παξφια απηά ζην 80% ησλ πηπρηαθψλ απαηηήζεθαλ πνιιά πεξηζζφηεξα, φπσο είλαη νη ιέμεηο θιεηδηά, ζεκαηηθέο επηθεθαιίδεο θαη ζηνηρεία πνπ αθνξνχλ ηε ζρνιή, ην ηκήκα, ην έηνο, ηνλ αχμνληα αξηζκφ. Πνιιέο θνξέο απαηηνχληαλ ε δηαγξαθή θάπνησλ ήδε πεξαζκέλσλ δεδνκέλσλ θαη ε επαλαεηζαγσγή ηνπο ιφγσ ιάζνπο. (εηθφλα 14) Απηφ σο δηαδηθαζία είλαη δηπιάζηα ρξνλνβφξα, απφ φηη αλ εηζαγφηαλ ε εγγξαθή σο λέα θαηαρψξεζε. Εηθόλα 27: Παξάδεηγκα εζθαικέλεο εηζαγωγήο νλόκαηνο θαη απνπζίαο δεδνκέλωλ [30]

30 ην 20% ηνπ ζπλφινπ ησλ πηπρηαθψλ νη εγγξαθέο έγηλαλ εθ λένπ παξά ηνπ φηη ζην θαηαζηαηηθφ δειψζεθαλ σο ήδε πεξαζκέλεο. (εηθφλα 15) Εηθόλα 28: Παξάδεηγκα πηπρηαθήο πνπ δελ ππήξρε ζηε βάζε Τπήξρε έληνλν πξφβιεκα ζηελ έιιεηςε ζσζηά θαζηεξσκέλσλ ζεκάησλ, σο εθ ηνχηνπ ηα ζέκαηα ηα άληιεζα ζην 99% εθ λένπ απφ ην Classification On Web 37. Έηζη πξφεθπςαλ 165 λέα ζέκαηα 38 πνπ φπσο είλαη θπζηθφ εκπινχηηζαλ ην ζεκαηηθφ θαηάινγν. Ζ βάζε ηνπ Δχξεθα ζέηνληαλ ζπρλά εθηφο ιεηηνπξγία κε απνηέιεζκα λα επηβξαδχλεη ην ξπζκφ εξγαζίαο. Ζ ζπγγξαθή ησλ επηηνκψλ απνδείρζεθε δεχηεξε ζε βαζκφ δπζθνιίαο γηα δχν θπξίσο ιφγνπο: Α) Μέξνο ηνπ ζπλφινπ ησλ πηπρηαθψλ δηέζεηε επηηνκή ε νπνία δε ζπκβάδηδε κε ην ζηφρν 39 νχηε θαη κε ηελ έθηαζε κηαο πεξίιεςεο. (εηθφλεο 16, 17) 37 (classificationweb.net/menu/) 38 Βλζπε Παράρτθμα «Κακιερωμζνεσ κεματικζσ Επικεφαλίδεσ». 39 Βαςικόσ ςτόχοσ τθσ επιτομισ είναι να δϊςει μια ςυνοπτικι αλλά μεςτι περιγραφι του τεκμθρίου. [31]

31 Εηθόλα 29: Παξάδεηγκα ιάζνο επηηνκήο 1 Εηθόλα 30: Παξάδεηγκα ιάζνο επηηνκήο 2 Β) Τπήξραλ πηπρηαθέο εξγαζίεο ρσξίο πεξίιεςε, εηζαγσγή, αξηζκεκέλα πεξηερφκελα, ζπκπεξάζκαηα θαη επίινγν. Χο εθ ηνχηνπ ήηαλ ζρεδφλ αδχλαηε ε ζπγγξαθή κηαο επηηνκήο ρσξίο λα πξνεγεζεί κηα έξεπλα επί ηνπ ζέκαηνο. 40 Αλνκνηνγέλεηα 41 σο πξνο ηνλ ηξφπν εηζαγσγήο δεδνκέλσλ Προβλόματα που αντιμετωπύςτηκαν κατϊ την ειςαγωγό αρχεύων Κιεηδσκέλα αξρεία ηα νπνία απαηηνχζαλ εηδηθή επεμεξγαζία γηα λα κεηαηξαπνχλ ζε PDF κνξθή. CD ρσξίο πεξηερφκελν, ζε απηή ηε πεξίπησζε ππήξμε επηθνηλσλία κε ην ζπγγξαθέα γηα λα απνζηείιεη αληίγξαθν. CD θαηεζηξακκέλα. 40 Εξαιτίασ αυτοφ μερικζσ επιτομζσ είναι μικρζσ ςε ζκταςθ, όπωσ λόγου χάρθ αυτι με αφξων αρικμό Ωσ προσ τθ διάταξθ πεηϊν-κεφαλαίων, ςυντομογραφιϊν, κακιερωμζνων ονομάτων. [32]

32 Ενότθτα 3 θ Πνευματικά Δικαιϊματα Το ηθικό δικαύωμα & η on-line δημοςύευςη τησ πνευματικόσ παραγωγόσ «Σν εζηθφ δηθαίσκα πξνζηαηεχεη ηνλ πξνζσπηθφ δεζκφ ηνπ πλεπκαηηθνχ δεκηνπξγνχ κε ην έξγν ηνπ θαη απαξηίδεηαη απφ ηηο εμνπζίεο πνπ αλαθέξνληαη ελδεηθηηθά ζην άξζξν 4 ηνπ ίδηνπ λφκνπ. Πξφθεηηαη γηα ηελ εμνπζία δεκνζίεπζεο, ηελ εμνπζία αλαγλψξηζεο ηεο παηξφηεηαο, ηελ εμνπζία πεξηθξνχξεζεο ηεο αθεξαηφηεηαο ηνπ έξγνπ, ηελ εμνπζία πξνζπέιαζεο θαη ηελ εμνπζία ππαλαρψξεζεο πνπ είλαη γλσζηή θαη σο εμνπζία κεηάλνηαο». (Άξζξν 1 παξ. 1 ηνπ Ν.2121/1993) ηελ πεξίπησζε ηεο πιαηθφξκαο ηνπ Δχξεθα ν ζπγγξαθέαο θάζε ηεθκεξίνπ ζπκπιεξψλνληαο κηα έληππε αίηεζε απνθαζίδεη γηα ην αλ ην έξγν ηνπ ζα είλαη δηαζέζηκν δηθηπαθά ή αλ ζα ρξεζηκνπνηεζεί κφλν γηα αξρεηαθή ρξήζε. Απηφ ζπκβαίλεη δηφηη κε βάζε ηελ εμνπζία αλαγλψξηζεο ν δεκηνπξγφο έρεη ην δηθαίσκα λα απνθαζίδεη γηα ην ρξφλν, ηνλ ηφπν θαη ηνλ ηξφπν θαηά ηνπο νπνίνπο ην έξγν ζα γίλεη πξνζηηφ ζην θνηλφ. Ο Ν.2121/1993 πξνζδηνξίδεη ηελ έλλνηα ηεο δεκνζίεπζεο. Ο φξνο «δεκνζίεπζε» γίλεηαη δεθηφο απφ ην λφκν ζηελ επξεία ηνπ έλλνηα θαη πεξηιακβάλεη ηελ έθδνζε, ηε δεκφζηα εθηέιεζε, ηελ ξαδηνηειενπηηθή κεηάδνζε θαη ηε ζεαηξηθή παξάζηαζε, δειαδή θάζε ηξφπν κε ηνλ νπνίν ην έξγν γίλεηαη πξνζηηφ ζην θνηλφ Η εξουςύα εγγραφόσ/αναπαραγωγόσ και η on-line δημοςύευςη τησ πνευματικόσ παραγωγόσ Βάζε ηνπ άξζξνπ 3 παξ. 1 α ηνπ Ν.2121/1993 αλαγλσξίδεη ζην δεκηνπξγφ ηελ εμνπζία λα επηηξέπεη ή λα απαγνξεχεη «ηελ εγγξαθή θαη ηελ αλαπαξαγσγή ηνπ έξγνπ κε θάζε κέζν, φπσο κεραληθά, θσηνρεκηθά ή ειεθηξνληθά κέζα». Δγγξαθή ζεκαίλεη ηελ πξψηε πιηθή ελζσκάησζε ηνπ έξγνπ ζε θάπνην πιηθφ θνξέα πνπ απνηειεί ηε βάζε γηα ηελ αλαπαξαγσγή ηνπ έξγνπ ζε έλα ή πεξηζζφηεξα αληίηππα. Αλαπαξαγσγή είλαη ε παξαγσγή ελφο ή πεξηζζφηεξσλ αληηηχπσλ ηνπ έξγνπ. Σέηνηα αληίηππα [33]

33 κπνξεί λα είλαη π.ρ. βηβιία, θσηναληίγξαθα, εηθνλνγξαθήκαηα, δίζθνη, θ.α. αλαπαξαγσγή κπνξεί λα γίλεη κε νπνηνδήπνηε κέζν. Ζ Έλα εξψηεκα πνπ δεκηνπξγείηαη ζε απηφ ην ζεκείν είλαη ην, θαηά πφζν ν ζπγγξαθέαο κπνξεί λα πξνζηαηεχζεη ην έξγν ηνπ, φηαλ ην ηεθκήξην δελ είλαη θιεηδσκέλν θαη κπνξεί λα δηαηεζεί ειεχζεξα. Παξακεηξνπνηήζεηο ηνπ ηχπνπ «αξρεία κφλν γηα αλάγλσζε» ζηε πιαηθφξκα ηνπ Δχξεθα κπνξνχλ λα ζπκβάινπλ ζηελ αζθάιεηα ηνπ ζπγγξαθέα, λα δηαιχζνπλ θάζε ακθηβνιία πεξί ινγνθινπήο, αιιά θαη λα εκπινπηίζνπλ ην ήδε ππάξρνλ αξρείν, ιαβαίλνληαο ππφςε ην γεγνλφο φηη ην 80% ησλ ζπγγξαθέσλ απφ ηα ηεθκήξηα πνπ επεμεξγάζηεθα δήισζε, φηη δελ επηζπκεί ε πλεπκαηηθή ηνπο ηδηνθηεζία λα δεκνζηνπνηεζεί ζην δηαδίθηπν. [34]

34 Ενότητα 4η Επύλογοσ Χο θαηαθιείδα απηνχ ηνπ θεθαιαίνπ αξρηθά θαζίζηαηαη απαξαίηεην λα επαηλέζνπκε ηελ επηζηεκνληθή νκάδα πνπ αλέιαβε λα θέξεη εηο πέξαο ηελ έξεπλα ηε κειέηε θαη ην ζρεδηαζκφ ηνπ Δχξεθα, έλαο αθφκε κεγαιχηεξνο έπαηλνο, φκσο αμίδεη ζηνπο αλζξψπνπο πνπ ζηεξίδνπλ θαη ππνζηεξίδνπλ ηα ινγηζκηθά αλνηρηήο πξφζβαζεο, παξά ηνπ φηη είλαη κηα δηαδηθαζία επίπνλε, ρξνλνβφξα θαη κάιηζηα πνιιέο θνξέο φρη θαη ηφζν νηθνλνκηθά αληακεηθηηθή. Δμαηηίαο ηέηνησλ αλζξψπσλ κπνξνχκε θαη έρνπκε πξφζβαζε ζε γλψζε θαη έξεπλεο πνπ ζε νπνηαδήπνηε άιιε πεξίπησζε ε απφθηεζε ηνπο ζα ηζνδπλακνχζε κε ρξεκαηηθφ θφζηνο. Δπηπιένλ, δελ κπνξνχκε λα παξαιείςνπκε ην γεγνλφο πσο ελ κέζν νηθνλνκηθήο ιηηφηεηαο ηα θέληξα πιεξνθφξεζεο, δειαδή νη βηβιηνζήθεο βξίζθνπλ πάληα ηξφπν λα επηπιένπλ αθφκε θαη αλ ππάξρεη νηθνλνκηθφ λαπάγην. Βάζεη απηνχ ινηπφλ αληηιακβαλφκαζηε πσο έζησ θαη αλ ππάξρνπλ κεηνλεθηήκαηα ζηηο παξερφκελεο ππεξεζίεο απηφ νθείιεηαη ζε εμσηεξηθνχο παξάγνληεο, φπσο είλαη γηα παξάδεηγκα ε κείσζε ηνπ πξνυπνινγηζκνχ, ε νπνία νδεγεί ζε κνλφδξνκν - κείσζε ηνπ πξνζσπηθνχ -. Αληίζεηα κηα ζηάζε εθηίκεζεο απέλαληη ζε ηέηνηεο θαηλνηφκεο πξσηνβνπιίεο ζα κπνξνχζε λα ζπκβάιεη ζηε βειηίσζε ησλ δπλαηνηήησλ ηνπο αιιά θαη ζηελ εμέιημε ηνπο. Πσο ζα κπνξνχζε φκσο λα γίλεη θαλεξή ε εθηίκεζε καο; Έλαο πξψηνο ηξφπνο είλαη ε ζηάζε πνπ δηαηεξνχκε αηνκηθά σο νληφηεηεο, ν γνγγπζκφο θαη ε έληνλε δπζαξέζθεηα ζίγνπξα είλαη εθδειψζεηο πνπ δελ σθεινχλ θαλέλαλ, απηφ βέβαηα ζε θακία πεξίπησζε δελ ζεκαίλεη φηη δε κπνξνχκε λα ππνβάινπκε πξνηάζεηο θαη ηδέεο ζηελ επηζηεκνληθή νκάδα κε ζηφρν ηε δηαξθή βειηίσζε ηεο πιαηθφξκαο. Έλαο αθφκε ηξφπνο έρεη λα θάλεη κε ηελ ίδηα ηε ρξήζε ηεο ππεξεζίαο, παίξλνληαο σο δεδνκέλν φηη νη ρξήζηεο δελ είλαη πάληα ελήκεξνη γηα ηα εξγαιεία έξεπλαο πνπ δηαζέηεη ην ίδξπκα, ζα ήηαλ θαιφ νη εθπαηδεπηηθνί λα παξαπέκπνπλ ηνπο θνηηεηέο ηνπο ζε ζπλάδειθνπο βηβιηνζεθνλφκνπο, έηζη ψζηε λα ιάβνπλ εμεηδηθεπκέλε εθπαίδεπζε γηα ηε θαιχηεξε δπλαηφλ αμηνπνίεζε ηνπ Δχξεθα θαζψο θαη ησλ άιισλ ππεξεζηψλ. Ο ηξίηνο ηξφπνο ζρεηίδεηαη κε ηε δηνίθεζε ηνπ Ηδξχκαηνο, θαζψο ζηε δηάξθεηα ηεο έξεπλαο ππέπεζε ζηελ αληίιεςε κνπ ην γεγνλφο, φηη θάπνηα ηκήκαηα επέιεμαλ [35]

35 απηνβνχισο λα κελ θαηαζέηνπλ δηθφ ηνπο πιηθφ ζηε βάζε ηνπ Δχξεθα, αιιά αληίζεηα λα δηαηεξνχλ αιθαβεηηθφ αξρείν ζην νπνίν κάιηζηα παξέρνπλ θαη πξφζβαζε. Δίλαη ιππεξφ λα δαπαλνχληαη πφξνη θαη ρξφλνο ζε ππεξεζίεο πνπ ηειηθά κέλνπλ αλεθκεηάιιεπηεο, άιισζηε θάηη πνπ δελ πξέπεη λα ιεζκνλνχκε είλαη, φηη ν θπξηφηεξνο ζηφρνο ηεο εθπαίδεπζεο δελ είλαη ε γλψζε αιιά ε δξάζε, δελ ρξεηαδφκαζηε επθπείο πνιίηεο, αιιά πνιίηεο πνπ έρνπλ κάζεη λα αλαιακβάλνπλ πξσηνβνπιίεο, λα θάλνπλ ηε ζθέςε φξακα θαη ην φξακα πξαγκαηηθφηεηα. [36]