ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ:

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ:"

Transcript

1 ΙΔΡΥΜΑ : Τ.Ε.Ι ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ : ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ : ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΕΞΑΜΗΝΟ : ΠΤΥΧΙΟ 2 ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: «Διαχείριση Μουσικών Δεδομένων» ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ : Καλταβερίδης Γιώργος ΚΑΒΑΛΑ 2006 ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Βαλσαμίδης Σταύρος 1

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΕΛΙΔΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ο : ΓΝΩΣΗ ΜΟΥΣΙΚΗΣ Μουσικολογία - Καθορισμός της μουσικής Εκτέλεση της μουσικής Γνώση μουσικής Καθορισμός της μουσικής Νότες Η ονομασία μιας νότας Νότες πάνω στο χαρτί Η έννοια Μοτίβο Μουσική σύνθεση Συνθετική ενορχήστρωση 13 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ο : Μουσική και Υπολογιστής Πρόγραμμα Σύνθεση μουσικής υπολογιστών Υπολογιστής που παράγει μουσική Πρότυπα αλληλ/ης μουσικής υπολογιστή Το πρότυπο οργάνων Το βασικό αντικείμενο : Νότα Ρυθμός Abc απεικόνιση Abc λογισμικό Επισκόπηση σημειογραφίας Μουσικός συντονισμός Πρακτική συντονισμού Κουρδισμένα Συστήματα Το πρόβλημα του συγχρονισμού 25 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ο : ΕΜΜΟΝΗ ΣΤΙΣ ΔΟΜΕΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΜΟΥΣΙΚΗΣ Γενικά Μουσικά αρχεία audio Η δομή / συστατικά στοιχεία της μουσικής 27 2

3 3.4 Έρευνα για ένα format (είδος) αρχείων Music editor Τελικά συμπεράσματα έρευνας Αλγορυθμική σύνθεση Ανάκτηση μουσικών δεδομένων 32 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ο : ΓΛΩΣΣΕΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ Αναπαράσταση παραδοσιακής μουσικής Η μουσική νότα από το ρεύμα ήχου Ερμηνεία απόδοσης Οργάνωση δομής Ροή της μουσικής πληροφορίας Η Μουσική ως πρόβλημα αναπαράστασης της γνώσης Ψηφιακή αναπαράσταση του ήχου Έρευνα για τις γλώσσες σύνθεσης μουσικής υπολογιστών Συστήματα σύνθεσης λογισμικού Μουσική Ν Ανησυχίες αποδοτικότητας Υψηλού επιπέδου γλώσσες για την μουσική υπολογιστών Ακουστική γλώσσα προγραμματισμού Στάδια μουσικής σύνθεσης Κάρτες ήχου η σύνθεση: Βασική η σύνθεση: Βασική, με καλή κάρτα ήχου η σύνθεση: Υπολογιστής συνδεδεμένος με εξωτερική ηχομονάδα η σύνθεση: Υπολογιστής με software synthesizer Τι μπορεί να κάνει μία κάρτα ήχου στο κομμάτι του MIDI Σύνθεση FM Σύνθεση δειγμάτων Wavetable 55 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ο : ΜΟΥΣΙΚΗ ΨΗΦΙΑΚΗ ΔΙΕΠΑΦΗ ΟΡΓΑΝΩΝ (MIDI) MIDI (Musical Instrument Digital Interface) Ο τρόπος μετάδοσης πληροφοριών MIDI 60 3

4 5.1.2 General MIDI General Synth Yamaha XG MIDI με υπολογιστές Μετά το MIDI Πώς το MIDI λειτουργεί εν συντομία Ηλεκτρικές συνδέσεις (Θύρες και καλώδια του MIDI) Format μουσικών μηνυμάτων MIDI Έυρος ζώνης μηνυμάτων MIDI Format αρχείων MIDI Άλλες εφαρμογές του MIDI Ελεγκτές MIDI στο ρεύμα στοιχείων Από το synthesizer στο MIDI Προγραμματήσιμα όργανα Ηλεκτρονικό μουσικό όργανο 76 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 ο : Max/ MSP Τι είναι το Max; Max λογισμικό Ιστορικά Max Mathews MIDI Setup Dialog Προγρα/μος με αντικείμενα (objects) Κανονικά αντικείμενα και αντικείμενα διεπαφών με τον χρήστη Arguments Μηνύματα Αριθμοί Σειρά εκτέλεσης των μηνυμάτων Max Window 86 4

5 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ο : ΓΝΩΣΗ ΜΟΥΣΙΚΗΣ 1.1. Μουσικολογία - Καθορισμός της μουσικής Η θεωρία μουσικής είναι ένας τομέας της μελέτης που περιγράφει τα στοιχεία της μουσικής και περιλαμβάνει την ανάπτυξη και την εφαρμογή των μεθόδων για τη προώθηση της μουσικής και την αλληλεξάρτηση μεταξύ της νότας της μουσικής και της πρακτικής απόδοσης, θεωρία. Ευρέως, η θεωρία μπορεί να περιλάβει οποιαδήποτε δήλωση, πεποίθηση, ή σύλληψη για τη μουσική[1]. Ένα πρόσωπο που μελετά ή κάνει εξάσκηση στη θεωρία της μουσικής λέγεται θεωρητικός της μουσικής. Μερικοί θεωρητικοί μουσικής προσπαθούν να εξηγήσουν τη χρήση συνθετών τεχνικών με τη θέσπιση των κανόνων και των μοτίβων. Άλλοι διαμορφώνουν την εμπειρία ή τη μουσική. Εν τούτοις εξαιρετικά διαφορετικοί στα ενδιαφέροντα και τις υποχρεώσεις τους, πολλοί δυτικοί θεωρητικοί της μουσικής έχουν την κοινή πεποίθηση ότι οι πράξεις της σύνθεσης, της εκτέλεσης, και του ακούσματος τη μουσικής μπορούν να εξηγηθούν σε έναν υψηλό βαθμό λεπτομέρειας. Γενικά, οι εργασίες της θεωρίας της μουσικής είναι και περιγραφικές και καθοδηγητικές, κι αυτό γιατί και τα δύο προσπαθούν να καθορίσουν την πρακτική και να επηρεάσουν και την μεταγενέστερη πρακτική. Κατά συνέπεια, η θεωρία της μουσικής προχωρά με βήματα πιο αργά σε σχέση με την πρακτική κατά ένα σημαντικό ποσοστό, αλλά και δείχνει προς τη μελλοντική εξερεύνηση και απόδοση της μουσικής. Οι μουσικοί μελετούν τη θεωρία μουσικής προκειμένου να είναι σε θέση να καταλάβουν τις σχέσεις που ένας συνθέτης ή ένας τραγουδοποιός αναμένει να γίνουν κατανοητές όσον αφορά τη νότα απεικόνιση της μουσικής και οι συνθέτες μελετούν θεωρία της μουσικής προκειμένου να καταλάβουν πώς να παραγάγουν τα επιθυμητά αποτελέσματα και πώς να δομήσουν τα δικά τους έργα. Οι συνθέτες μπορούν να μελετήσουν τη θεωρία μουσικής προκειμένου να καταλήξουν σε αποφάσεις που έχουν να κάνουν με την σύνθεση. Μιλώντας γενικά, η θεωρία μουσικής στη δυτική παράδοση εστιάζει κυρίως 5

6 στην αρμονία και έτσι εξηγεί τη δομή μιας μεγάλης μουσικής κλίμακας και τη δημιουργία μιας μελωδίας Εκτέλεση της μουσικής Η εκτέλεση μιας μουσικής σύνθεσης επισύρει την προσοχή της σε πολλά από τα εργαλεία της ιστορικής μουσικολογίας για να απαντήσει στο ερώτημα πώς η μουσική εκτελέσθηκε στις διάφορα μέρη της γης, σε διαφορετικούς χρόνους στο παρελθόν;. Μέσα στη ρουμπρίκα της μουσικολογίας, η πρακτική απόδοσης τείνει να υπογραμμίσει τη συλλογή και τη σύνθεση των στοιχείων για το πώς η μουσική πρέπει να εκτελεσθεί. Το σημαντικό, απ την άλλη πλευρά, δηλαδή το να μάθει κανείς πώς να τραγουδάει αληθινά ή να παίζει ένα ιστορικό όργανο έχει να κάνει συνήθως με την εξάσκησή του σ αυτά. Εντούτοις, πολλοί κορυφαίοι ερευνητές στην πρακτική απόδοσης (εκτέλεση μιας μουσικής σύνθεσης) είναι επίσης άριστοι μουσικοί Γνώση μουσικής Η γνώση μουσικής, αποκαλούμενη μερικές φορές αντίληψη μουσικής, είναι η μελέτη της αντίληψης και της απόδοσης της μουσικής από την άποψη της γνωστικής επιστήμης. Η πειθαρχία μοιράζεται τη διεπιστημονική φύση των τομέων όπως η γνωστική γλωσσολογία. Αν και από τους πολλούς ορισμούς που χρησιμοποιούνται γενικά, η ακουστική σαν επιστήμη πρέπει να θεωρηθεί μέρος της μουσικολογικής μελέτης, στην πράξη είναι μόνο μέσα στον τομέα της γνώσης της μουσικής καθώς η ακουστική αποτελεί μέρος του αγγλόφωνου μουσικολογικού προγράμματος σπουδών. (Στη Γερμανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες είναι ενσωματωμένη με στη μουσική μελέτη). 6

7 1.2. Καθορισμός της μουσικής Ο καθορισμός της μουσικής είναι μια αμφισβητημένη αισθητική αξιολόγηση αυτού που αποτελεί τη μουσική. Η μουσική είναι μια τέχνη, ψυχαγωγία, ή άλλη ανθρώπινη δραστηριότητα που περιλαμβάνει τον οργανωμένο ήχο. Οι ορισμοί ποικίλλουν δεδομένου ότι η μουσική, όπως και η τέχνη, είναι υποκειμενικά αντιληπτό φαινόμενο. Ο καθορισμός της έννοιας αυτής έχει δοθεί από φιλοσόφους, λεξικογράφους, συνθέτες, δασκάλους, γλωσσολόγους, επιστήμονες, και μουσικούς. Η μουσική οργανώνεται εγκαίρως και αποτελείται από την νότα(απεικόνιση της μουσικής), το ρυθμό, την αρμονία και τη χροιά. Η οργάνωση του μουσικού ήχου είναι μέρος της σύνθεσης και του αυτοσχεδιασμού. Η μουσική, συχνά ως μια τέχνη / ψυχαγωγία, είναι ένα συνολικό κοινωνικό γεγονός του οποίου οι ορισμοί ποικίλλουν σύμφωνα με την εποχή και τον πολιτισμό," σύμφωνα με Jean Molino.1 Αντιπαραβάλλεται συχνά με το θόρυβο. Σύμφωνα με το μουσικολόγο Jean-Zak Nattiez: "Τα όρια μεταξύ της μουσικής και του θορύβου είναι πάντα πολιτιστικά καθορισμένα πράγμα που υπαινίσσεται ότι, ακόμη και μέσα σε μια ενιαία κοινωνία, αυτά τα όρια δεν περνούν πάντα μέσω της ίδιας θέσης. Εν ολίγοις, σπάνια υπάρχει συναίνεση αυτών των δύο. Επομένως αν κάνουμε έναν απολογισμό θα διαπιστώσουμε ότι δεν υπάρχει έστω και μία διαπολιτισμική και καθολική έννοια που να καθορίζει τι μπορεί να αποτελεί η έννοια μουσική. (2) Νότες Μια νότα είναι ένα σημάδι που χρησιμοποιείται στη μουσική για να αντιπροσωπεύσει τη σχετική διάρκεια και την τονικότητα δηλαδή το χτύπημα του ήχου. Η λέξη νότα χρησιμοποιείται επίσης και για τη γραφική απεικόνιση εκείνης της τονικότητας σε ένα σύστημα απεικόνισης. Γενικές και συγκεκριμένες έννοιες αναμοχλεύονται ελεύθερα από τους μουσικούς, αν και μπορεί στην αρχή να μπερδεύουν. Πολλές φορές οι μουσικοί λένε η δεύτερη νότα του κομματιού Happy Birthday to you, για 7

8 παράδειγμα, και δεν γίνονται συνήθως απολύτως κατανοητοί. Οι πρώτες δύο νότες του Happy birthday to you είναι οι ίδιες,πράγμα που σημαίνει ότι τα πρώτα δύο σε σειρά ακούσματα προέρχονται απ τον ίδιο πλήκτρο. Η νότα αποτελεί το χαρακτηριστικό των μουσικών / ηχητικών φαινομένων και διευκολύνει έτσι τη μουσική ανάλυση (Nattiez 1990, p.81n9) Η ονομασία μιας νότας Μια νότα με τη διπλασιασμένη συχνότητα σε σύγκριση με μία άλλη ηχεί πολύ παρόμοια, και της δίνεται συνήθως το ίδιο όνομα, αποκαλούμενο κατηγορία ύψους μελωδίας δηλαδή τονικότητας. Η έκταση της κάθε νότας μέσα σε αυτόν τον διπλασιασμό καλείται οκτάβα. Το πλήρες όνομα μιας νότας αποτελείται από την κατηγορία ύψους μελωδίας, δηλαδή σε ποια τονικότητα ανήκει αυτή η νότα, και την οκτάβα που βρίσκεται. Η κατηγορία κάθε τονικότητας χρησιμοποιεί τα πρώτα επτά γράμματα του λατινικού αλφάβητου: A (ΛΑ), B (ΣΙ), C (ΝΤΟ), D (ΡΕ), E (ΜΙ), F (ΦΑ), και G (ΣΟΛ) (κατά αύξουσα τονικότητα). Τα ονόματα των γραμμάτων αυτών επαναλαμβάνωνται, έτσι ώστε η νότα πάνω από το C είναι το Α (μια οκτάβα υψηλότερη από το πρώτο Α) και η ακολουθία συνεχίζεται κατά τρόπο αόριστο. Οι νότες όλες μαζί ονομάζονται μουσική κλίμακα ή σειρά τόνων (μουσικών φθόγγων). Επειδή υπάρχουν, βασικά, 12 νότες που απαιτούνται από τη διατονική μουσική, στα 7 ονόματα γραμμάτων μπορούν επίσης να δοθούν περαιτέρω προσδιορισμοί. Οι δύο κύριοι προσδιορισμοί είναι οι διέσεις και οι υφέσεις δηλάδή προσδιόρισμοί που αυξάνουν αντίστοιχα ή χαμηλώνουν την τονικότητα μιας νότας από ένα ημιτόνιο. Αυτοί χρησιμοποιούνται για να δημιουργήσουν τις πρόσθετες πέντε νότες που ναι απαραίτητες για να σχηματιστεί η χρωματική κλίμακα. Η δίεση συμβολίζεται με το σύμβολο (#), και η ύφεση με το (b). Αυτοί οι συμβολισμοί γράφονται μετά από το όνομα της νότας, παραδείγματος χάριν, F # που αντιπροσωπεύει τη νότα ΦΑ δίεση και B b όπου μιλάμε για τη νότα ΣΙ ύφεση. 8

9 Στη μουσική απεικόνιση τα σύμβολα τοποθετούνται πριν από το σύμβολο της νότας ή στην αρχή του πενταγράμμου πράγμα που μας δείχνει τον οπλισμό του κλειδιού (μουσικός όρος) στον οποίο είμαστε. Το φυσικό σύμβολο ( ), μπορεί να παρεμβληθεί πριν από μια νότα για να ακυρώσει (αλλοιώσει) μια δίεση ή ύφεση στον οπλισμό. Έτσι για να γίνουν πιο κατανοητοί αυτοί οι συμβολισμοί, οι διέσεις που μπαίνουν, για παράδειγμα, μπροστά από τις νότες B (ΣΙ) και E (ΜΙ) δημιουργούν τις νότες που είναι ακριβώς οι ίδιες / ίσες με τη C (ΝΤΟ) και τη F (ΦΑ) αντίστοιχα (στη σύγχρονη δυτική μουσική πρακτική). Ομοίως, οι υφέσεις μπροστά απ την C και τη F είναι άλλα ονόματα για τη B και τη Ε. Ένα άλλο είδος απεικόνισης της νότας, που χρησιμοποιείται σπάνια στα αγγλικά, χρησιμοποιεί τη κατάληξη IS για να δείξει την δίεση και τη "ES" (το γράμμα "s" μόνο μετά από το Α και Ε) για τη ύφεση, π.χ. Fis για το F;, Bes για το B;, ES για το E;. Στα μέρη της Ευρώπης, το γράμμα H χρησιμοποιείται μερικές φορές αντί του B. Παρακάτω δίδονται ενδεικτικά μερικά συστήματα γραφής της μουσικής : Κανονική μορφή C D E F G A B Με Δίεση (symbol) C# D# F# G# A# Με Ύφεση (symbol) Db Eb Gb Ab Bb Δίεση (text) Cis Dis Fis Gis Ais Ύφεση (text) Des Es Ges As Bes Γαλλία/Ιταλία/Ισπανία Do Re Mi Fa Sol La Si Γερμανία C D E F G A B H 9

10 Συχνότητα [Hz] Αριθμός MIDI Οι οκτάβες της διπλασιασμένης συχνότητας είναι υποδειγμένες με τους διάφορους τρόπους όπως φαίνεται στον πίνακα κατωτέρω. Οι οκτάβες ξεκινάν από τη νότα C προς τα πάνω στη Β. Το παραδοσιακό σύστημα αρχίζει από τη μεγάλη οκτάβα (με τα κεφαλαία γράμματα) και τη μικρή οκτάβα (με τα μικροσκοπικά γράμματα). Οι χαμηλότερες οκτάβες ονομάζονται contra και οι υψηλότερες lined. Σ άλλα συστήματα προστίθεται κι ένας αριθμός (αρχίζοντας από 0, ή μερικές φορές από -1). Σε αυτό το σύστημα, σήμερα, η νότα A4 σταθεροποιείται σε 440 Hz, στην οκτάβα που περιέχει τις νότες από C4 [ το μεσαίο C(ΝΤΟ) από τις 8 οκτάβες] B4. Η χαμηλότερη νότα για τα περισσότερα πιάνα είναι A0, η υψηλότερη C8. Το σύστημα του MIDI για τα ηλεκτρονικά μουσικά όργανα και τους υπολογιστές χρησιμοποιεί μια ευθεία αρίθμηση αρχίζοντας από τη νότα 0 για C-1 στα Hz μέχρι τη νότα 127 για G9 στα Hz. Συστήματα ονομασίας των συχνοτήτων των οκτάβων : από το Α [ Hz ] παραδοσιακή στενογραφία που αριθμείται στο MIDI nr subsubcontra '''C '''B C-1 B subcontra ''C ''B C0 B contra 'C 'B C1 B great C B C2 B small c b C3 B one-lined c' b' C4 B two-lined c'' b'' C5 B three-lined c''' b''' C6 B four-lined c'''' b'''' C7 B five-lined c''''' b''''' C8 B six-lined c'''''' b'''''' C9 B Νότες πάνω στο χαρτί 10

11 Μια γραπτή νότα μπορεί επίσης να έχει μια αξία, ένας κώδικα δηλαδή που καθορίζει τη σχετική διάρκεια της νότας. Αυτές οι αξίες περιλαμβάνουν τις νότες τέταρτο, τα όγδοα κ.ο.κ. Όταν οι νότες γράφονται στο χαρτί, σε κάθε νότα ορίζεται μια συγκεκριμένη θέση στο πεντάγραμμο ( πάνω σε μια γραμμή ή μέσα σ ένα διάστημα) ανάλογα με τις διέσεις, υφέσεις και αλλοιώσεις. Μ αυτόν τον τρόπο, παίρνουν οι νότες τα ονόματα τους και έτσι απομνημονεύονται από τους μουσικούς και επιτρέπουν σ αυτούς να ξέρουν με μια ματιά ποιο πλήκτρο (τόνο) να παίξουν στο μουσικό όργανό για κάθε νότα που απεικονίζεται στη παρτιτούρα. Εικόνα 1 : Όλες οι νότες με κανονική και αντίστροφη σειρά Το πεντάγραμμο όπως φαίνεται παραπάνω παρουσιάζει τις νότες C, D, E, F, G, A, B, C και με την αντίστροφη σειρά Η έννοια Μοτίβο Στη μουσική, ένα μοτίβο είναι ένα εμφανές απόσπασμα καλλιτεχνικού έργου που επαναλαμβάνεται ή μια σειρά από νότες που μπορούν να 11

12 χρησιμοποιηθούν για να κατασκευάσουν μια ολόκληρη ή τα μέρος των μελωδιών και μουσικών θεμάτων. Ένα μοτίβο διακρίνεται από μια φιγούρα (μουσικός όρος) δεδομένου ότι ένα μοτίβο είναι πάντα σε πρώτο πλάνο ενώ μια φιγούρα είναι στο υπόβαθρο: "Μια φιγούρα μοιάζει με ένα format στην αρχιτεκτονική: είναι "ανοικτή και στις δύο άκρες, έτσι ώστε να είναι ατέλειωτα επαναλαμβανόμενη. Στο άκουσμα μιας μουσικής φράσης(φιγούρα), τη τοποθετούμε εκίνη τη στιγμή στο υπόβαθρο, ακόμα κι αν είναι... ισχυρό και μελωδικό."[ 2], πράγμα που δεν συμβαίνει με το μοτίβο. Ένα μοτίβο μπορεί να είναι αρμονικό, μελωδικό (τονικότητα) ή/και ρυθμικό (διάρκεια). Ένα μοτίβο που συνδέεται θεματικά με ένα πρόσωπο, μια θέση, ή μια ιδέα καλείται θέμα-οδηγός(leitmotiv). Μια φράση που παρουσίαζεται αρχικά ή ακούγεται όπως ένα μοτίβο μπορεί να γίνει μια φιγούρα που συνοδεύει μια άλλη μελωδία. Το διασημότερο παράδειγμα του μουσικού μοτίβου είναι στην πέμπτη συμφωνία Beethoven, στην οποία το ένα μοτίβο με τρεις νότες που ακολουθούνται από ένα πιο μεγάλο, είναι εμφανές καθ όλη τη διάρκεια του κομματιού. Ο εμπλουτισμός ενός μοτίβου είναι "όταν εμβαθύνεις μια μουσική σύνθεση με χρήση πολλών μοτίβων" και έχει χρησιμοποιηθεί από συνθέτες συμπεριλαμβανομένων των Miriam Gideon, στο "Night is my Sister" (1952) and "Fantasy on a Javanese Motif" (1958), και Donald Erb. Το 1957 η εγκυκλοπέδια Larousse καθορίζει το μοτίβο ως εξής: [ένα μικρό χαρακτηριστικό στοιχείο μιας μουσικής σύνθεσης, η οποία εγγυάται με διάφορους τρόπους την ενότητα μιας εργασίας ή ένα μέρος της εργασίας (ένα μοτίβο μπορεί να αφομοιωθεί σε ένα πυρήνα, και μπορεί να έχει τρεις πτυχές που μπορούν να χωριστούν μεταξύ τους: ρυθμική, μελωδική, και την αρμονική).] 12

13 1.3. Μουσική σύνθεση Η μουσική σύνθεση μπορεί να είναι: ένα αρχικό κομμάτι μουσικής η δομή ενός μουσικού κομματιού η διαδικασία δημιουργίας ενός νέου μουσικού κομματιού Ένα κομμάτι της μουσικής υφίσταται υπό τη μορφή της γραπτής σύνθεσης της νότας ή ως ενιαίο ακουστικό γεγονός (μια ζωντανή εκτέλεση ή ένα καταγραμμένο κομμάτι). Εάν γίνει πρώτα η σύνθεση και μετά η εκτέλεση, τότε η μουσική μπορεί να αποδοθεί από μνήμης, μέσω της γραπτής απεικόνισης της νότας, ή μέσω ενός συνδυασμού και των δύο. Οι συνθέσεις αποτελούνται από τα μουσικά στοιχεία, στοιχεία που ποικίλλουν ευρέως από πρόσωπο σε πρόσωπο και από πολιτισμό σε πολιτισμό. Ο αυτοσχεδιασμός είναι η πράξη της σύνθεσης κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης, της συγκέντρωσης στοιχείων δηλαδή με"αυθόρμητο τρόπο. Οι άνθρωποι που εξασκούνται στη σύνθεση καλούνται συνθέτες. Οι χρήσιμες δεξιότητες στη σύνθεση περιλαμβάνουν τη γραπτή αναπαράσταση μιας μουσικής νότας, την ενορχήστρωση, και το χειρισμό των μουσικών συνόλων των οργανοπαιχτών (orchestration). Ο καθορισμός της σύνθεσης έχει διευρυνθεί για να περιλάβει τις εκτεταμένες τεχνικές όπως ο αυτοσχεδιασμός, μουσικό montage, την προετοιμασία των οργάνων, χρησιμοποιώντας τα μη παραδοσιακά εργαλεία ή τις μεθόδους παραγωγής ήχου, καθώς επίσης και δημιουργώντας μουσική από μια κατάσταση σιωπής, όπως έκανε περίφημα ο John Cage. Οι συνθετικές τεχνικές είναι οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται για να δημιουργηθεί η μουσική. Στο πλαίσιο της δομής ή της οργάνωσης ενός μουσικού έργου, η "σύνθεση" εκείνου του έργου καλείται γενικά η μουσική μορφή του. Αυτές οι τεχνικές βαδίζουν παράλληλα με τα επίσημα στοιχεία της τέχνης. Μερικά κομμάτια είναι αποτελούμενα γύρω από μια καθορισμένη κλίμακα, όπου η τεχνική μπορεί να θεωρηθεί η χρήση μιας συγκεκριμένης κλίμακας. Άλλα συνθέτονται κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης (βλ. 13

14 αυτοσχεδιασμό). Σημαντικό στην τονική μουσική σύνθεση είναι η κλίμακα για τις νότες που χρησιμοποιούνται, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου και της τονικότητας της νότας. Όταν κάποιος παίζει ή διαβάζει κλασσική μουσική, μόνο το μουσικό πλήκτρο (ένα οριζόμενο σύνολο από νότες σε μια κλίμακα) είναι αυτό το οποίο ενδιαφέρει τον μουσικό. Η μουσική της Μέσης Ανατολής υιοθετεί τις συνθέσεις που είναι άρρηκτα βασισμένες σε έναν συγκεκριμένο τρόπο (όπως οι δωρικές, phrygian, mixolydian, και locrian κλίμακες), συχνά μέσα στα πλαίσια αυτοσχεδιασμού, όπως η μουσική Hindustani της Ινδίας, gamelans της Ιάβας και του Μπαλί, και οι διάφορες μουσικές της Αφρικής Συνθετική ενορχήστρωση Το έργο της ενορχήστρωσης, μπορεί να το αναλάβει ο συνθέτης ή ένα άτομο που θα το αναλάβει βασισμένο στο πυρήνα καρδιά του κομματιού του συνθέτη. Μια σύνθεση μπορεί να βασιστεί σε πολλούς παράγοντες όπως το είδος και το εύρος του ακροατηρίου, το μουσικό ύφος και την επεξεργασία αυτού του ύφους, εκτιμήσεις μιας ηχογραφημένης ή ζωντανής εκτέλεσης, τους μουσικούς και τα όργανα που ναι διαθέσιμα, τους εμπορικούς στόχους και τους οικονομικούς περιορισμούς. Με βάση τέτοιους παράγοντες, οι συνθέτες ή arrangers πρέπει να αποφασίσουν για την οργάνωση της αρχικής δουλείας. Σήμερα, ο σύγχρονος συνθέτης μπορεί ουσιαστικά να γράψει για σχεδόν οποιοδήποτε συνδυασμό οργάνων. Ο συνθέτης μπορεί επίσης να επιλέξει να γράψει μόνο για ένα όργανο, οπότε σ'αυτή την περίπτωση αυτό καλείται σόλο. Οι συνθέτες δεν περιορίζονται στο γράψιμο μόνο για τα όργανα, μπορούν επίσης να αποφασίσουν να γράψουν και για τη φωνή (συμπεριλαμβανομένων των εργασιών μιας χορωδίας, όπερας, και των 14

15 musicals) ή τα κρουστά όργανα ή τα ηλεκτρικά όργανα. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ο : Μουσική και Υπολογιστής 2.1. Πρόγραμμα Σύνθεση μουσικής υπολογιστών Η μουσική υπολογιστών είναι μουσική που παράγεται ή που συντίθεται με την ενίσχυση των υπολογιστών. Αναφέρεται επίσης σε έναν τομέα της μελέτης που εξετάζει και τη θεωρία και την εφαρμογή των νέων και υπαρχουσών τεχνολογιών στους τομείς της μουσικής, του υγιούς σχεδίου και της διάχυσης, της ακουστικής, της υγιούς σύνθεσης, της επεξεργασίας ψηφιακού σήματος, και psychoacoustics. Ο τομέας της μουσικής υπολογιστών έχει τις ρίζες του απ την ηλεκτρονική μουσική, και τα πρώτα πειράματα και τις καινοτομίες με τα ηλεκτρονικά όργανα στα τέλη του 20ού αιώνα. Ένα μεγάλο μέρος της εργασίας για τη μουσική υπολογιστών έχει επισύρει την προσοχή του στη σχέση μεταξύ της θεωρίας μουσικής και των μαθηματικών. Η πρώτη μουσική υπολογιστών σε παγκόσμιο επίπεδο παρήχθη στην Αυστραλία από τον προγραμματιστή Geoff Hill στον υπολογιστή CSIRAC που σχεδιάστηκε και χτίστηκε από τον Trevor Pearcey και Maston Beard. Στη συνέχεια, ο Lejaren Hiller (π.χ., η ακολουθία Illiac) χρησιμοποίησε έναν υπολογιστή στη δεκαετία του '50 για να συνθέσει τις εργασίες που παίχτηκαν έπειτα από τους συμβατικούς μουσικούς. Οι πιό πρόσφατες εξελίξεις περιέλαβαν την εργασία του Max Mathews στα Bell Laboratories, ο οποίος ανέπτυξε το πρόγραμμα MUSIC I, το οποίο επηρρέασε πολλούς σε μεγάλο βαθμό. Η τεχνολογία Vocoder (τεχνική τραγουδιού με επίκεντρο την φωνή) ήταν επίσης μια σημαντική ανάπτυξη σε αυτήν την νέα εποχή. Πιό πρόσφατα, η τεχνολογία του MIDI έχει επιτρέψει στους προσωπικούς υπολογιστές να αλληλεπιδρούν με τους συνθέτες μέσω μιας τυποποιημένης διεπαφής, η οποία έχει διευρύνει τη χρήση της τεχνολογίας υπολογιστών. Σε όλο τον κόσμο υπάρχουν πολλές οργανώσεις και ιδρύματα που αφιερώνονται στον τομέα του υπολογιστή,της ηλεκτρονικής μελέτης και της 15

16 έρευνας της μουσικής, συμπεριλαμβανομένου του ICMC (διεθνής ένωση μουσικής υπολογιστών), IRCAM, του SEAMUS (κοινωνία για την ηλεκτρο ακουστική μουσική στις Ηνωμένες Πολιτείες), και ενός μεγάλου αριθμού ιδρυμάτων της υψηλότερης εκμάθησης σε όλο τον κόσμο. Η παραγόμενη από υπολογιστή μουσική είναι μουσική που συντίθεται κοντά, ή με την εκτενή βοήθεια ενός υπολογιστή. Αν και οποιοδήποτε είδος μουσικής που χρησιμοποιεί τους υπολογιστές για τη σύνθεσή της είναι παραγόμενη από υπολογιστή ως ένα ορισμένο βαθμό, η χρήση των υπολογιστών είναι τώρα τόσο διαδεδομένη (στην συγγραφή και έκδοση των λαϊκών τραγουδιών, παραδείγματος χάριν) που χρησιμοποιείται γενικά για να σημάνει ένα είδος μουσικής που δεν θα μπορούσε να έχει δημιουργηθεί χωρίς τη χρήση των υπολογιστών. Μπορούμε να διακρίνουμε δύο ομάδες μουσικής υπολογιστών : μουσική στην οποία ένας υπολογιστής παρήγαγε το αποτέλεσμα, το οποίο θα μπορούσε να εκτελεσθεί από τους ανθρώπους, και η μουσική που είναι αποτελούμενη και διενεργηθείσα από τους υπολογιστές. Πολλά συστήματα για μουσικά επιτεύγματα υπήρξαν πραγματικά πολύ πριν από το χρόνο των υπολογιστών. Ένα από αυτά ήταν του Μότσαρτ : Musikalisches Wurfelspiel, ένα σύστημα που χρησιμοποιούσε την τυχαία επιλογή των μέτρων από μια μεγάλη συλλογή μικρών μουσικών φράσεων. Όταν επιδιορθώνονται μαζί, αυτές οι φράσεις μπορούν να δημιουργήσουν τα μουσικά κομμάτια που θα μπορούσαν να παιχτούν. Αν και αυτές οι εργασίες δεν συντέθηκαν πραγματικά με έναν υπολογιστή υπό τη σύγχρονη έννοια, ο Μότσαρτ χρησιμοποιεί, εν τούτοις με στοιχειώδη μορφή, τις ίδιες αλγοριθμικές τεχνικές, τις οποίες οι συνθέτες τώρα συχνά χρησιμοποιούν με τους ηλεκτρονικούς δυαδικούς ψηφιακούς υπολογιστές από το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Η πρώτη μουσική ψηφιακών υπολογιστών παγκόσμια παρήχθη στην Αυστραλία από τον προγραμματιστή Geoff Hill στον υπολογιστή CSIRAC που σχεδιάστηκε και χτίστηκε από τον Trevor Pearcey και Maston Beard. Στη 16

17 συνέχεια, ένας από τους πρώτους συνθέτες που χρησιμοποίησε έναν υπολογιστή για να γράψει μουσική ήταν ο Iannis Xenakis. Έγραψε τα προγράμματα στη γλώσσα FORTRAN, η οποία παρήγαγε τα αριθμητικά στοιχεία, τα οποία μετέτρεψε στη συνέχεια σε αποτελέσματα που παίζονται από τα παραδοσιακά μουσικά όργανα. Αν και ο Xenakis θα μπορούσε πολύ καλά να συνθέσει αυτήν την μουσική και με το χέρι, η συχνή χρήση των υπολογισμών που απαιτούσαν τον μετασχηματισμό των μαθηματικών πιθανοτήτων σε μουσική νότα, αφέθηκε καλύτερα στη μεγάλη δύναμη του υπολογιστή να διαχειρίζεται εύκολα και γρήγορα αριθμούς. Οι υπολογιστές έχουν χρησιμοποιηθεί επίσης σε μία προσπάθεια να ληφθεί ως πρότυπο η μουσική των μεγάλων συνθετών του παρελθόντος, όπως ο Μότσαρτ. Κοινός παρονομαστής αυτής της τεχνικής είναι ο David Cope. Έγραψε τα προγράμματα υπολογιστών που αναλύουν τις εργασίες άλλων συνθετών για να παράγει νέες εργασίες σε παρόμοιο ύφος. Έχει χρησιμοποιήσει αυτό το πρόγραμμα επιρρεαζόμενος σε μεγάλο βαθμό από συνθέτες όπως Bach και Mozart (τα πειράματα προγράμματός του στη μουσική νοημοσύνη είναι διάσημα για τη δημιουργία "της 42ης συμφωνίας του Mozart "), αλλά το χρησιμοποίησε και στα δικά του κομμάτια, συνδυάζοντας τις δημιουργίες του με αυτές του υπολογιστή. Μερικοί κριτικοί υποστηρίζουν ότι οι υπολογιστές είναι ανίκανοι να παραγάγουν τη μουσική της ίδιας ποιότητας με τους μεγάλους συνθέτες, αν και άλλοι θα ρωτούσαν εάν αυτή είναι ή όχι πραγματικά η ουσία της σύνθεσης μουσικής κατ' αυτό τον τρόπο. Αργότερα, συνθέτες όπως ο Gottfried Michael Koenig παρήγαγαν τους ήχους της σύνθεσης μέσω Η/Υ καθώς επίσης και τα τελικά μουσικά αποτελέσματα. Ο Koenig παρήγαγε αρχικά αλγοριθμικά προγράμματα σύνθεσης που ήταν παρόμοια με αυτά του Xenaki, δεδομένου ότι μετέφρασαν τον υπολογισμό των μαθηματικών εξισώσεων σε απεικόνιση της μουσικής που θα μπορούσε να εκτελεσθεί από τους ανθρώπινους φορείς. Αργότερα, επέκτεινε το ίδιο είδος αρχών στη σφαίρα της σύνθεσης, επιτρέποντας στον υπολογιστή να παραγάγει τον ήχο άμεσα. Όλα αυτά τα προγράμματα παρήχθησαν από τον 17

18 Koenig στο ίδρυμα Sonology στην Ουτρέχτη στην Ολλανδία στη δεκαετία του '70. Οι διαδικασίες που χρησιμοποιούνται από τον Koenig και τον Xenakis είναι ακόμα σε χρήση σήμερα. Από την εφεύρεση του συστήματος του MIDI στις αρχές της δεκαετίας του '80, παραδείγματος χάριν, μερικοί άνθρωποι έχουν εργαστεί στα προγράμματα που χαρτογραφούν τις νότες του MIDI σε έναν αλγόριθμο και μπορούν έπειτα είτε να εξάγουν ήχους είτε μουσική μέσω της κάρτας ήχου του υπολογιστή είτε να γράψουν ένα ακουστικό αρχείο για να παίξουν άλλα προγράμματα. Μερικά από αυτά τα απλά προγράμματα είναι βασισμένα στη κλασματική γεωμετρία, και μπορούν να απεικονίσουν τις νότες του Midi σε συγκεκριμένα κλάσματα, ή εξισώσεις κλασμάτων. Αν και τέτοια προγράμματα είναι ευρέως διαθέσιμα και θεωρούνται μερικές φορές έξυπνα παιχνίδια για αυτούς που δεν ασχολούνται με μουσική, μερικοί επαγγελματικοί μουσικοί τους έχουν δώσει προσοχή. Η προκύπτουσα "μουσική" μπορεί να ακούγεται όπως ο θόρυβος, ή μπορεί να ηχήσει αρκετά γνωστή και ευχάριστη. Η μουσική που προκύπτει από αλγόριθμους, και η αλγοριθμική τέχνη γενικά, περισσότεροι εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο οι παράμετροι χαρτογραφούνται στις πτυχές αυτών των εξισώσεων απ'ό,τι στις εξισώσεις αυτές καθ αυτές. Κατά συνέπεια, παραδείγματος χάριν, η ίδια εξίσωση μπορεί να γίνει για να παραγάγει ένα λυρικό και μελωδικό κομμάτι μουσικής στο ύφος του μέσουδέκατου έννατου αιώνα, καθώς επίσης και μια φανταστικά ασύμφωνη κακοφωνία που θυμίζει πολύ τη μουσική πρωτοπορία της δεκαετίας του '50 και της δεκαετίας του '60. Άλλα προγράμματα μπορούν να χαρτογραφήσουν τους μαθηματικούς τύπους και τις σταθερές για να παραγάγουν ακολουθίες από νότες. Με αυτόν τον τρόπο, ένας άρρητος αριθμός μπορεί να δώσει μια άπειρη ακολουθία από νότες όπου κάθε νότα είναι ένα ψηφίο στη δεκαδική έκφραση εκείνου του αριθμού. Αυτή η ακολουθία μπορεί στη συνέχεια να αποτελεί από μόνη της μια σύνθεση ή απλά τη βάση για την περαιτέρω επεξεργασία. 18

19 Οι διαδικασίες όπως κι αυτές, και ακόμη και οι πιό επιμελημένες διαδικασίες μπορούν επίσης να εκτελεσθούν στις γλώσσες προγραμματισμού μουσικής υπολογιστών όπως Csound, Καθαρά Στοιχεία (Pd), Max/MSP, και ChucK. Αυτά τα προγράμματα τώρα εύκολα τρέχουν στους περισσότερους προσωπικούς υπολογιστές, και είναι συχνά ικανά των πιό σύνθετων λειτουργιών σε σύγκριση με αυτά που απαιτούνταν από τους ισχυρότερους κεντρικούς υπολογιστές αρκετές δεκαετίες πριν. Υπάρχουν προγράμματα που παράγουν τις "human - sounding" μελωδίες με τη χρησιμοποίηση μιας απέραντης μουσικών φράσεων βάσης δεδομένων. Μια άλλη "διαδικτυακή" προσέγγιση στη μουσική σύνθεση υπολογιστών χρησιμοποιεί το ειδικευμένο υλικό για να ανιχνεύσει τα εξωτερικά ερεθίσματα που χαρτογραφούνται έπειτα από τον υπολογιστή για να πραγματοποιήσουν την εκτέλεση. Τα παραδείγματα αυτού του ύφους της μουσικής υπολογιστών μπορούν να βρεθούν στην εργασία του David Rokeby στα μέσα της δεκαετίας του '80 (Very Nervous System) όπου οι κινήσεις ακροατηρίων/μουσικών είναι "μεταφρασμένες" σε τμήματα MIDI. Ελεγχόμενη από τον υπολογιστή μουσική βρίσκεται επίσης σε διάφορα σημεία κατά την εκτέλεση από τον καναδό συνθέτη Udo Kasemets (1919). Μερικά περιβάλλοντα λογισμικού : MAX/MSP Pd (Pure Data) SuperCollider ChucK Csound 2.2. Υπολογιστής που παράγει μουσική.[3] Μια μηχανή μουσικής σύνθεσης υπολογιστών έχει σχεδιαστεί σε μία προσπάθεια να συλληφθεί η βασική γνώση σύνθεσης και αυτοσχεδιασμού της μουσικής σε ποικίλες μορφές. Το αποτέλεσμα είναι βασισμένο απλώς σε 19

20 ελεγχόμενες παραμέτρους από τον χρήστη και τους χαμηλούς κανόνες επιπέδων που ενσωματώνονται μέσα σ αυτή τη μηχανή. Αν και η ίδια η γεννήτρια είναι μια ανεξάρτητη «πλατφόρμα», οι τρέχουσες εκδόσεις υπάρχουν και για τα Windows και τη Java, χρησιμοποιώντας το MIDI και την παραγωγή μουσικών αρχείων αντίστοιχα. Σκοπός Φανταστείτε ένα πρόσωπο που χρειάζεται ένα μικρό κομμάτι μουσικής. Προσπαθεί να βάλει μαζί ένα τηλεοπτικό παιχνίδι, μια επίδειξη γραφικής παράστασης, ή μια τηλεοπτική διαφήμιση που απαιτεί έναν κάποιο μουσικό φθόγγο για να συμπληρωθεί το όλο σκηνικό. Ένας προγραμματιστής ή ένας θεωρητικός δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα είναι τόσο καλός στην σύνθεση μουσικής όσο είναι και στον τομέα του. Αυτό είναι το κίνητρο πίσω από αυτό το πρόγραμμα να παράγει ακόμα κι ένας με περιορισμένη μουσική γνώση και παιδεία μια μουσική νότα. Αν και το αποτέλεσμα που θα προκύψει μπορεί μόνο να μην είναι αντάξιο με ένα αντίστοιχο ενός επαγγελματικού συνθέτη ή με μεγάλα έργα τέχνης, παρ όλα αυτά αυτή η εκτέλεση - απόδοση μπορεί να μην είναι εντελώς πέρα από το πεδίο του Πρότυπα αλληλεπίδρασης μουσικής και υπολογιστή Ένας συνθέτης πραγματικός ξέρει ποια μουσική ποια μουσική πραγματικά του αρέσει και πώς να τη παραγάγει. Από μία άποψη, ένας ράδιο ακροατής συνθέτει επίσης με τον δικό του τρόπο. Ξέρει ποιους ραδιοσταθμούς προτιμά και πώς να συντονιστεί σε εκείνους τους σταθμούς. Το πρόγραμμα που παρουσιάζεται απ τον Chong (John) Yu προσπαθεί να καλύψει μέρος της σχέσης μεταξύ ενός επαγγελματικού συνθέτη και του ακροατή ράδιο. Ακριβώς όπως το πιάνο προσπάθησε να διευκολύνει τη μουσική εκτέλεση με τον περιορισμό των μουσικών φθόγγων που μπορούν να παιχτούν, έτσι και το πρόγραμμα αυτό, με το όνομα Sharle, έκανε προσπάθειες όσον αφορά την ευκολία της σύνθεσης και του αυτοσχεδιασμού Το πρότυπο οργάνων 20

21 Υπό μια έννοια, οποιοδήποτε διαλογικό σύστημα που παράγει μουσική σε πραγματικό χρόνο μπορεί να καλείται ως όργανο. Τα διάφορα συστήματα εντούτοις απαιτούν διαφορετικά επίπεδα αλληλεπίδρασης. Τα συστήματα που εκτελούν τους ζωντανούς μετασχηματισμούς (που στηρίζονται στη μουσική εισαγωγή από το χρήστη ) είναι αληθινά όργανα υπό την έννοια ότι ένα κανονικό όργανο απαιτεί τη συνεχή αλληλεπίδραση με τον χρήστη προκειμένου να παραχθεί κάτι ενδιαφέρον. Σύμφωνα λοιπόν με αυτά τα κριτήρια, το Sharle δεν είχε ως σκοπό να αποτελεί ένα αληθινό όργανο. Στην πραγματικότητα, εάν ο χρήστης αλλάζει πάρα πολλές παραμέτρους κάθε δευτερόλεπτο, τα αποτελέσματα μπορούν να προκαλέσουν μια αναστάτωση των μισοτελειωμένων προτάσεων χωρίς να υπάρχει το στοιχείο της συνοχής. Αντ' αυτού, το Sharle λειτουργεί κάπου μεταξύ του ραδιο προτύπου και του προτύπου οργάνων Το βασικό αντικείμενο : Νότα Στο χαμηλότερο επίπεδο του προγράμματος (Sharle) είναι το βασικό αντικείμενο νότας. Περιέχει όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται για να περιγράψουν και να παράγουν μια νότα στο MIDI: Η ύψος του τόνου (μουσικού φθόγγου) - ο αριθμός της νότας του MIDI. Ο όγκος - που αντιπροσωπεύεται από τη μια από τις πέντε τιμές, από πολύ μαλακό έως πολύ δυνατό. Αυτό δεν είναι μια συνεχής σειρά των τιμών, καθώς, η σημασία που έχει ο αριθμός 1 σαν αριθμός νότας του MIDI είναι μεγάλη, κάνει τις ταχύτητες,με τις οποίες παίζονται οι διάφορες νότες του MIDI, να περνάν απαρατήρητες. Η διάρκεια -- ένα μέτρο του χρόνου που εξαρτάται από το ρυθμό. 21

22 Το όργανο - ένας αριθμός προγράμματος του MIDI. Επιπλέον, ο χρόνος στον οποίο η νότα παίχτηκε αποθηκεύεται επίσης, έτσι ώστε η σχέση της με τον χρόνο σε συνδυασμό με άλλα γεγονότα να μπορεί να καθοριστεί Ρυθμός Ένας ρυθμός είναι μια σειρά συμβάντων (MIDI νότες) που παίζονται μιά φορά για μια δεδομένη γραμμή, κατόπιν επαναλαμβάνονται για την επόμενη γραμμή. Ενώ αυτά τα γεγονότα - συμβάντα δεν ειναι απαραίτητο να είναι περιοδικά μέσα στο ίδιο το αντικείμενο ρυθμού, η περιοδικότητα δημιουργείται από την επανάληψη του ρυθμού, Οτιδήποτε σχετικό με το χρόνο και τον όγκο στη παραγωγή μιας νότας καθορίζεται από το αντικείμενο ρυθμού της γραμμής. Τρεις παράμετροι που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή ρυθμού: πυκνότητα, μήκος, σταθερή ακολουθία συνέπεια. [4] 2.3. Abc απεικόνιση Η μέθοδος abc, αναπτυγμένη από τον Chris Walshaw, είναι μια γλώσσα που σχεδιάστηκε για την γραφική απεικόνιση της μουσικής(μουσικοί φθόγγοι και στίχοι) στον κώδικα ASCII. Σχεδιάστηκε αρχικά για τους λαϊκούς και παραδοσιακούς τόνους δυτικο-ευρωπαϊκής προέλευσης (συνήθως αγγλικής, ιρλανδικής και σκωτσέζικης) και μπορεί να γραφτεί ακόμα και σε ξύλο σύμφωνα με κάποια τυποποιημένη μορφή απεικόνισης. Αν και έχει επεκταθεί από τότε, σε σχέση με τα πρότυπα με σκοπό την απεικόνιση ολοκληρωμένων κλασσικών αποτελεσμάτων μουσικής μέσω των πολλαπλών φωνών και του μουσικού κλειδιού, αυτού του είδους η απεικόνιση (abc) παραμένει, όπως ξεκινάει απ την ρίζα της, αδιαμφισβήτητα εύκολα αναγνώσιμη και πολύ πρακτική abc λογισμικό 22

23 Από την εισαγωγή του στον τομέα της πληροφορικής,στο τέλος του 1991, το λογισμικό απεικόνισης νότας abc έχει γίνει πολύ δημοφιλής. Προγράμματα για πολλά λειτουργικά συστήματα συμπεριλαμβανομένων των Windows, Macintosh, Unix και Linux, καθώς επίσης Palm και PocketPC, κάνουν χρήση της μεθόδου abc για την εισαγωγή δεδομένων ή έξοδο. Υπάρχουν προγράμματα που παράγουν παρτιτούρες (μουσική σημειογραφία) αναζητούν και αναλύουν τους μουσικούς τόνους στις βάσεις δεδομένων, ή τους εξάγουν ως αρχεία Midi ή Wav για την αναπαραγωγή ήχου. Το λογισμικό Abc είναι διαθέσιμο υπό διάφορους όρους και άδειες, είτε εμπορικούς είτε μη εμπορικούς. Τα προγράμματα abc που χρησιμοποιούνται στις μέρες μας έχουν να κάνουν με σύγχρονα εργαλεία, όπως TeX και MusicTeX. Από τότε, άλλα εργαλεία μετατροπής, όπως Αbc2ps, χρησιμοποιούνται πιο πολύ στους μικροϋπολογιστές. Οι βασισμένες στο WEB παραλλαγές αυτών των προγραμμάτων υπάρχουν σε παρουσιάσεις και επιδείξεις και παίζουν μελωδίες χρησιμοποίώντας φόρμες εισαγωγής δεδομένων. Ένα μοναδικό χαρακτηριστικό γνώρισμα της σημειογραφίας abc είναι η δυνατότητα να διαχειριστεί tunebooks (αρχείο μουσικών φθόγγων) καθώς επίσης και ιδιαίτερους ήχους. Πολλές χιλιάδες μελωδίες που βασίζονται στην μέθοδο abc είναι ελεύθερα διαθέσιμες και εξερευνήσιμες στον Παγκόσμιο Ιστό. Τα νεώτερα προγράμματα μέσω των διαισθητικών γραφικά διεπαφών με τον χρήστη (GUIs), εκ των οποίων μερικά είναι γραμμένα για ένα συγκεκριμένο λειτουργικό σύστημα και άλλα τρέχουν σε πλατφόρμες που χρησιμοποιούν Java, επιτρέπουν στους χρήστες αμφίδρομα να διορθώσουν και να παρουσιάσουν μουσική σύμφωνα με τα εργαλεία απεικόνισης (νότες), παρά να πρέπει να εισαγάγουν τις οδηγίες στη γραμμή εντολής. Υπάρχουν επίσης εφαρμογές που έχουν την δυνατότητα μετατροπής της μεθοδολογίας abc και σε άλλα συστήματα σημειογραφίας μουσικής όπως LilyPond, MusicXML, και άλλα. 23

24 Επισκόπηση σημειογραφίας Οι απεικονίσεις των συμβολισμών των μουσικών φθόγγων έχουν κοινά στοιχεία με το ακόλουθο παράδειγμα ενός ιρλανδέζικου γρήγορου χορού : :dff cee def gfe dff cee dfe dba dff cee def gfe faf gfe 1 dfe dba: 2 dfe dcb :~A3 ~B3 gfe fdb AFA B2c dfe dcb ~A3 ~B3 efe efg faf gfe 1 dfe dcb: 2 dfe dba :faa eaa def gfe faa eaa dfe dba faa eaa def gfe faf gfe dfe dba: Στην ιρλανδική μουσική, για παράδειγμα, το σύμβολο ~ δείχνει μια στροφή στο παίξιμο, το παίξιμο της οποίας ποικίλλει ανάλογα με το όργανο που χρησιμοποιείται Μουσικός συντονισμός Στη μουσική, υπάρχουν δύο κοινές έννοιες για το συντονισμό: Πρακτική συντονισμού- κουρδισμού : η πράξη του συντονισμού ενός οργάνου ή μιας φωνής. Κουρδισμένα συστήματα : διάφορα συστήματα κάθε τονικότητας που χρησιμοποιούνται για να κουρδίσουν ένα όργανο, και τη θεωρητική βάση τους Πρακτική συντονισμού Ο συντονισμός είναι η διαδικασία παραγωγής μιας ορισμένης τονικότητας σε σχέση με μία άλλη,πριν και κατά τη διάρκεια, που αντιστοιχείται συνήθως στην ομοφωνία αλλά συχνά και σε κάποια άλλη σχέση διαστήματος. Από τον τόνο προσδιορίζεται μια τονικότητα που είναι πάρα πολύ υψηλή ή πάρα 24

25 πολύ χαμηλή σε ύψος στην κλίμακα, ανάλογα με τις διέσεις ή υφέσεις, αντίστοιχα. Οι διαφορετικές μέθοδοι παραγωγής ήχου απαιτούν διαφορετικές μεθόδους ρύθμισης: Ο συντονισμός σε ένα ύψος του τόνου (μουσικού φθόγγου) με τη φωνή λέγεται κουρδισμένος τόνος (μουσικός φθόγγος) και είναι η πιό βασική ικανότητα όσον αφορά την εκπαίδευση του μουσικού αυτιου. Γυρίζοντας κάποιος τα κλειδιά κουρδίσματος σε μια κιθάρα ή στο βιολί μπορεί να αυξήσει ή να μειώσει την ένταση των χορδών έτσι ώστε να είναι υψηλότερες ή χαμηλώτερες όσον αφορά το ύψος της τονικότητας στη κλίμακα. Τροποποίηση του μήκους ή του πλάτους του σωλήνα ενός οργάνου αέρα, ενός χάλκινου οργάνου, ενός αυλού, ενός κρουστού, ή παρόμοιου οργάνου για να ρυθμιστεί το ύψος του τόνου (μουσικού φθόγγου) Κουρδισμένα συστήματα Ένα σύστημα κουρδίσματος είναι το σύστημα που χρησιμοποιείται για να καθορίσει ποιοι μουσικοί φθόγγοι θα χρησιμοποιηθούν και σε ποια τονικότητα θα παιχτούν, κατά τη διάρκεια ενός μουσικού κομματιού. Με άλλα λόγια, είναι η επιλογή του αριθμού και διάστημα των τιμών συχνότητας που χρησιμοποιούνται Το πρόβλημα του συγχρονισμού Όσον αφορά τον συγχρονισμό η κατάσταση ήταν πραγματικά χαώδης, αφού ο κάθε κατασκευαστής χρησιμοποιούσε διαφορετική συχνότητα στα ηλεκτρονικά ρολόγια των προϊόντων του. Μια τέτοια άσχημη κατάσταση ήρθε να διορθώσει το πρωτόκολλο MIDI. Το 1982 στο συνέδριο της National Association of Music Merchants (ΝΑΜΜ) οι συμμετέχοντες έθεσαν υπό συζήτηση το θέμα της δημιουργίας ενός 25

26 στάνταρτ για τη μετάδοση και λήψη των ψηφιακών πληροφοριών ανάμεσα στα ηλεκτρονικά μουσικά όργανα.το στάνταρτ αυτό αρχικά ονομάστηκε UMI (Universal Musical Interface). Το 1983 πήρε την τελική του μορφή μετά από μία σειρά αλλαγών στις οποίες υποβλήθηκε για να ονομαστεί MIDI (Musical Instrument Digital Interface). Δύο συνθεσάιζερ συνδεδεμένα με ένα απλό καλώδιο DIN επικοινωνούσαν. Ο μουσικός που έκανε την επίδειξη έπαιξε κάτι στο πρώτο συνθεσάιζερ, στη συνέχεια έπαιξε λίγο στο δεύτερο, δείχνοντας στο κοινό το όργανο στο οποίο είχε ρυθμιστεί. Ενεργοποίησε τη δυνατότητα MIDI στο δεύτερο και έπαιξε ένα κομμάτι στο πρώτο. Οι ήχοι ακούγονταν από το δεύτερο συνθεσάιζερ και όχι από το πρώτο. πρωτόκολλο MIDI ήταν πλέον πραγματικότητα. Το ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ο : ΕΜΜΟΝΗ ΣΤΙΣ ΔΟΜΕΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΜΟΥΣΙΚΗΣ 3.1. Γενικά Η εμμονή είναι η έννοια της συντήρησης των πληροφοριών στην αρχική δομή τους. Αυτό επιτρέπει να γίνει ένα σχέδιο των κατάλληλων δομών έτσι ώστε να τεθούν υπό επεξεργασία τα στοιχεία ανεξάρτητα από τη διάρκεια ζωής τους. Ένα μεγάλο μέρος της τρέχουσας έρευνας στην εμμονή είναι στον τομέα παροχής υποστήριξης προγραμματισμού και συστημάτων. Αυτό το έγγραφο, αφ' ετέρου, δίνει μια εφαρμογή της εμμονής όσον αφορά την εύκαμπτη δομή δεδομένων της μουσικής υπολογιστών. Υπό μια έννοια, τα στοιχεία μουσικής υπολογιστών είναι όπως τα έγγραφα: πρέπει να εκδοθούν, να αρχειοθετηθούν και να χρησιμοποιηθούν. Αφ' ετέρου, αντίθετα από το συνηθισμένο κείμενο, είναι ιδιαίτερα δομημένα. Αυτό κάνει ενδιαφέρον την εφαρμογή των αρχών προγραμματισμού εμμονής. Έχουμε σχεδιάσει μια επίμονη δομή μουσικής και την έχουμε χρησιμοποιήσει στην κατασκευή ενός music editor και ενός music player. Αναλύουμε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της χρησιμοποίησης της εμμονής σε αυτό το πλαίσιο. 26

27 Η εμμονή είναι η έννοια που συντηρεί τις πληροφορίες στην αρχική μορφή τους για την επαναχρησιμοποίηση. Ετσι θα εξεταστεί, στη συνέχεια, αυτή η αξίωση σε σχέση με τις εφαρμογές μουσικής υπολογιστών Μουσικά αρχεία audio Αυτή τη στιγμή, υπάρχουν πολλά είδη αρχείων για την αποθήκευση των στοιχείων μουσικής υπολογιστών, κάθε ένα από τα οποία σχεδιάζεται συγκεκριμένα για ένα ιδιαίτερο σύστημα ή έναν σκοπό. Συχνά τα διαφορετικά είδη ομαδοποιούνται σε δύο κατηγορίες: α) αυτό προσδιοριζόμενα (self describing) και β) σε φυσική κατάστασηακατέργαστα (raw) [5]. Το πρώτο είδος είναι αυτό που ενσωματώνει τις παραμέτρους και την κωδικοποίηση συσκευών σε μια επιγραφή αρχείων. Αυτό σημαίνει ότι οι διάφορες ρυθμίσεις μπορούν να εξατομικευθούν για οποιοδήποτε αρχείο. Σε ένα ακατέργαστο format(β), δεν υπάρχει καμία κωδικοποίηση επειδή το αρχείο περιέχει μόνο τα ακατέργαστα στοιχεία. Ένα αρχείο self describing είναι πιό εύκαμπτο αλλά σύνθετο στη δομή, ενώ ένα ακατέργαστο αρχείο formatτος έχει τα αντίθετα χαρακτηριστικά. Η ευελιξία είναι ένας σημαντικός παράγοντας στην επιλογή ενός είδους format για τα στοιχεία της μουσικής επειδή η μουσική από μόνη της δεν είναι μια στατική οντότητα. Το (α) είδος υποστηρίζει την αναπαράσταση της μουσικής καλύτερα Η δομή / συστατικά στοιχεία της μουσικής Η μουσική είναι παρόμοια με την έννοια ιστορία υπό την έννοια ότι είναι και οι δύο δομημένες οντότητες. Στην πραγματικότητα, η μουσική η ίδια είναι μια μορφή ιστορίας που έχει τις μορφές των παραγράφων, προτάσεων, λέξεων, ακόμη και σημείων στίξης. Οι μουσικοί ήχοι, όπως οι λέξεις, χτίζουν τις μεγαλύτερες δομικές οντότητες: προτάσεις και παράγραφοι [ 6 ]. Κάθε τμήμα της δομής έχει τα χαρακτηριστικά του. Υπάρχουν στιγμές όταν πρέπει η μουσική να παιχτεί μαλακά, δυνατά, ή ακόμα και με αλλαγμένο ρυθμό (η ταχύτητα με την οποία παίζεται). Η μικρότερη μονάδα στη μουσική είναι μια νότα. Μια ακολουθία από νότες σχηματίζει μια μουσική φράση, η μικρότερη μονάδα ρυθμού. Κάθε φράση τελειώνει με έναν ρυθμό και δύο ή 27

28 περισσότερες φράσεις χτίζουν μια πρόταση. Τα σύντομα τραγούδια έχουν συνήθως μια παράγραφο που χτίζεται από διάφορες προτάσεις. Τα μεγάλα τραγούδια, αφ' ετέρου, μπορούν να έχουν περισσότερες από μια λογικάσυνδεμένες παραγράφους. Δεν υπάρχει κανένας ακριβής κανόνας για αυτήν την δόμηση, αλλά σχεδόν κάθε μουσική έχει μια δομή παρόμοια με τα ανωτέρω.ενώ οι ιστορίες αντιπροσωπεύονται όσον αφορά τη δόμηση τους από τα λογικά μέρη τους, τα τραγούδια πρέπει να αντιμετωπιστούν ομοίως Έρευνα για ένα format (είδος) αρχείων. Το είδος αρχείων του MIDI [7,8], παραδείγματος χάριν, υποστηρίζει την έννοια των πολλαπλών μοτίβων σε ένα τραγούδι, αλλά δεν αντιπροσωπεύεται η γενική δομή σαφώς επειδή ένα αρχείο του MIDI είναι βασικά ένα ρεύμα μηνυμάτων MIDI από και προς στις διάφορες συσκευές MIDI [7]. Το MIDI τονίζει κυρίως την επικοινωνία μεταξύ των στοιχείων του. Άλλα format, όπως αυτά των Sound Blaster s VOC και CMF [ 9 ], δεν υποστηρίζουν την αναπαράσταση δομών μουσικής με τον ίδιο τρόπο. Το VOC format δεν είναι κατάλληλο μόνο για τα μουσικά δεδομένα - στοιχεία φωνής (επειδή μόνο φυλάσσει τα στοιχεία των δειγμάτων χωρίς περαιτέρω εργασία και δεν υποστηρίζει τις νότες και τα μοτίβα. Το Cmf format, αφ' ετέρου, είναι σχεδιάσμένο καθαρά για τη μουσική. Αποτελείται από το header block, an instrument block, and a music block, αλλά το music block έχει να κάνει με το τυποποιημένο MIDI format, έτσι είναι παρόμοιο με το ανωτέρω format του MIDI. Μεταξύ αυτών των format, μόνο το Amiga s MOD format [ 10,11 ] παρέχει μια αυστηρά δομημένη βάση για την αναπαράσταση της δομημένης μουσικής. Ένα τραγούδι (ή ένα module σύμφωνα με τους όρους Amiga) στηρίζεται πάντα σε τρεις οντότητες: μοτίβα (pαtterns), νότες και μουσικά δείγματα. Το Module είναι μια ακολουθία από patterns. Ένα pattern είναι ένας πίνακας σταθερού μεγέθους από 64 (ενδεχομένως κενές) νότες. Κάθε νότα περιέχει τρεις πληροφορίες: το ύψος του τόνου (μουσικού φθόγγου) της νότας, μιας 28

29 εντολής που επιδρά στον τρόπο παιξίματος μιας νότας και έναν αριθμό δειγμάτων που λέει ποιο δείγμα χρησιμοποιείται για να παιχτεί τη νότα. Το mod format παρέχει μια καλή δομή για να αντιπροσωπεύσει τη μουσική. Εκτός αυτού, μπορεί να φορτωθεί με τα διάφορα δείγματα, καθιστώντας κατά συνέπεια τη μουσική μεγαλόπρεπη και πιο φωτεινή. Με τη δυνατότητα του δείγματος να αντιπροσωπεύει σχεδόν οποιοδήποτε είδος ήχου, δεν υπάρχει κανένα όριο στην παραλλαγή διαφόρων ηχητικών δεδομένων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ένα Module. Εντούτοις, το mod format έχει μερικούς περιορισμούς. Δεν μπορεί να αντιπροσωπεύσει όλα τα είδη μουσικής. Δεν μπορεί να χειριστεί κάποια μουσική δυναμική, κυρίως επειδή είναι προσανατολισμένο στη νότα και το δείγμα. Αυτός ο περιορισμός κάνει το mod να μη μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην κλασσική μουσική, παραδείγματος χάριν. Το mod format έχει μερικές αδυναμίες από την άποψη της δομής του επίσης. καθώς ένα σταθερό μέγεθος ενός pattern μπορεί να οδηγήσει πολλές φορές σε διασπάσεις των μουσικών προτάσεων ή φράσεων. Η ανωτέρω κατάσταση προκαλείται από την ανάγκη ύπαρξης δύο τύπων διάρκειας (βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων) των δεδομένων. Αυτό αναγκάζει τους προγραμματιστές να περιλάβουν ένα κώδικα σημειογραφίας - απεικόνισης στα προγράμματά τους για να είναι σε θέση να έχουν πρόσβαση και στις δύο περιπτώσεις. Αυτό είναι μια πρόσθετη εργασία, και έχει προφανώς τουλάχιστον δύο μειονεκτήματα. Κατ' αρχάς, ο χρόνος και η προσπάθεια που ξοδεύουν οι προγραμματιστές ανεπαρκώς για έναν στόχο που τους αποσπά την προσοχή. Δεύτερον, και αυτό συμβαίνει στο mod format, ένα καλό σχέδιο δεν μπορεί να εφαρμοστεί τέλεια. Ο σχεδιαστής πρέπει να χτίσει μια καλή δομή για την αναπαράσταση μουσικής. Εντούτοις, δεν είναι εύκολο να εξεταστεί εκείνη η δομή όσον αφορά την αποθήκευση δεδομένων σε μακροπρόθεσμο βαθμό. Κατά συνέπεια, γίνεται ένας συμβιβασμός, ο οποίος έχει μειώσει την ποιότητα του σχεδιασμού και της κατασκευής. 29

30 Ένα επίμονο περιβάλλον προγραμματισμού, αφ' ετέρου, επιτρέπει σε προγραμματιστές να επικεντρωθούν στη κατασκευή χωρίς να υπάρχει η ανησυχία για τη διάρκεια ζωής των δεδομένων και των μέσων αποθήκευσης τους. Η κατασκευή μιας επίμονης δομής μουσικής που επιχειρήται να γίνει είναι βασισμένη στη mod δομή, και καλείται την επίμονος μουσική ή pmusic. Το mod format είναι ένα καλό σχέδιο, και ο σκοπός των προγραμματιστών είναι να προσθέσουν την ευελιξία σε αυτό. Αντικαθιστάμε το σταθερό μέγεθος των pattern (πίνακας με 64 νότες) με έναν δυναμικό κατάλογο (linked list) και ορίζουμε ένα πρωτεύον πλήκτρο σε κάθε pattern και στις νότες. Αυτό βοηθά στο να αφαιρεθούν, περιττά patterns που δεν είναι απαραίτητα, και διπλο -εγγραφές που υπήρχαν στην αρχική δομή. Μια τέτοια έμμεση πρόσβαση που χρησιμοποιεί κλειδιά είναι αναπόφευκτη εάν η πρέπει μοναδικότητα, όσον αφορά τα patterns και τις νότες, να διατηρηθεί. 3.5 Music editor Πρόκειται για ένα πρόγραμμα σύνθεσης μουσικής από τον χρήστη σε ένα γραφικό περιβάλλον. Στην είσοδο των τιμών για κάθε νότα, το πρόγραμμα χρησιμοποιεί την κοινό και συνήθη συμβολισμό της νότας. Ένας μεταφραστής μετατρέπει τα γραφικά σύμβολα της νότας στις κατάλληλες τιμές της νότας. Ο μεταφραστής δέχεται το σύμβολο και τη θέση της νότας στο πεντάγραμμο και ψάχνει έναν πίνακα για την αντίστοιχη αξία και τη διάρκειά της. Οι πληροφορίες της σχετικά με τη θέση στην οθόνη αλλά και άλλα σύμβολα χρησιμοποιούνται για τη διαγραφή, την εισαγωγή, και τη λειτουργία φόρτωσης ενός κομματιού (loading). Όταν ένα τμήμα κομματιού που διορθώθηκε τελειώνει, η δομή δεδομένων pmusic, μαζί με τις πληροφορίες οθόνης, σώζωνται στο δίσκο Τελικά συμπεράσματα της έρευνας Τα διάφορα patterns και οι νότες, ενώ η μοναδικότητά τους μπορεί να εξοικονομεί χώρο, παίρνουν πολύ χρόνο στη διόρθωση και την περαιτέρω εργασία λόγω της ανάγκης να ελεγχθεί η μοναδικότητά τους. Εντούτοις, αυτό 30

31 συμβαίνει κατά τη διάρκεια αυτών των διορθώσεων όπου ο ανθρώπινος παράγοντας αλληλεπίδρασης τείνει να μειώσει τις πρόσθετες εσωτερικές διεργασίες. Τέλος, η χρήση των επίμονων δομών δεδομένων για τη μουσική υπολογιστών έχει οδηγήσει σε έναν πολύ εύκαμπτο και δομημένο μηχανισμό με την εξοικονόμιση χώρου και τη δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης Αλγοριθμική σύνθεση Η αλγοριθμική σύνθεση είναι η τεχνική που χρησιμοποιείται για τη δημιουργία σύνθεσης μουσικής μέσω αλγορίθμων. Οι αλγόριθμοι (ή, πιο απλά σύνολα κανόνων) χρησιμοποιούνται, κατά καιρούς, για να συνθέσουν μουσική χωρίς την ανθρώπινη παρέμβαση, είτε μέσω της εισαγωγής των πιθανοτήτων είτε μέσω της χρήσης των υπολογιστών. Υπάρχει μια ριζική διάκριση μεταξύ των συνθετών που χρησιμοποιούν τις απροσδιόριστες (π.χ. πιθανολογικές) διαδικασίες για να συνθέσουν τη μουσική και εκείνων που χρησιμοποιούν τις ρουτίνες οι οποίες παράγουν τα αιτιοκρατικά αποτελέσματα δεδομένης μιας σταθερής εισαγωγής στον αλγόριθμο. Πολλοί αλγόριθμοι, που δεν έχουν καμία άμεση μουσική σχετικότητα, χρησιμοποιούνται από τους συνθέτες ως δημιουργική έμπνευση για τη μουσική τους. Αλγόριθμοι όπως fractals, L-systems, τα στατιστικά πρότυπα, και ακόμη και αυθαίρετα στοιχεία (π.χ. αριθμοί απογραφής, συντεταγμένες GIS, ή μετρήσεις μαγνητικών πεδίων) είναι μέσα στο νόμιμο πλαίσιο για τη μουσική ερμηνεία. Η επιτυχία ή η αποτυχία αυτών των διαδικασιών ως πηγές "καλής" μουσικής εξαρτάται κατά ένα μεγάλο μέρος από το σύστημα σημειογραφίας που χρησιμοποιείται από το συνθέτη για να μεταφράσει τις μη-μουσικές πληροφορίες σε ένα μουσικό ρεύμα στοιχείων. Συνθέτες που είναι γνωστοί για τη χρήση αλγοριθμικών διαδικασιών τους: John Cage 31

32 David Cope Charles Dodge Brian Eno Sean Booth and Rob Brown Karlheinz Essl Lejaren Hiller Gottfried Michael Koenig Paul Lansky Eduardo Reck Miranda Iannis Xenakis Laurie Spiegel Οι αλγοριθμικές τεχνικές έχουν υιοθετηθεί επίσης σε διάφορα συστήματα προοριζόμενα για την άμεση μουσική εκτέλεση, εκ των οποίων πολλά από αυτά χρησιμοποιούν τις αλγοριθμικές τεχνικές για να παράγουν απείρωςμεταβλητούς αυτοσχεδιασμούς σε ένα προκαθορισμένο μουσικό θέμα. Ένα πρόσφατο παράδειγμα ήταν το παιχνίδι υπολογιστών Ballblazer, των παιχνιδιών Lucasfilm Games' 1982, όπου ο υπολογιστής αυτοσχεδιάσε πάνω σε μουσική Jazz από το μουσικό συνθέτη του παιχνιδιού. Μια πιο προηγμένη εφαρμογή αυτού είναι παρούσα στη κονσόλας παιχνιδιών Xbox της Microsoft όπου υπάρχουν διάφορες παραλλαγές παιχνιδιών παιχνιδιών όσον αφορά τον άνθρωπινο συνθέτη, αλλά ποικίλλουν οι αυτοσχεδιασμοί που είναι βασισμένοι στα σε - πραγματικό χρόνο - γεγονότα στο παιχνίδι (έτσι, παραδείγματος χάριν, η μουσική ηχεί περισσότερο staccato και δραματική κατά τη διάρκεια σκηνών πάλης, αλλά γίνεται πιο απαλή και ήρεμη στη συνέχεια Ανάκτηση μουσικών δεδομένων Η ανάκτηση πληροφοριών μουσικής ή MIR είναι η επιστήμη της ανάκτησης των πληροφοριών από τη μουσική. Αυτό περιλαμβάνει: 32

33 Υπολογιστικές μέθοδοι για την ταξινόμηση, τη συγκρότητση - συγκέντρωση και τη διαμόρφωση (Μουσική εξαγωγή χαρακτηριστικών γνωρισμάτων για μονο - και πολυφωνική μουσική, ομοιότητα και ταίριασμα μοτίβων, ανάκτηση) Επίσημες μέθοδοι και βάσεις δεδομένων (Εφαρμογές του αυτοματοποιημένου μουσικού προσδιορισμού και της αναγνωρισημότητας της μουσικής, όπως η αυτοματοποιημένη συνοδεία, η καθοδήγηση και το φιλτράρισμα της μουσικής και των μουσικών ερωτημάτων, τις γλώσσες διατύπωσης ερωτημάτων, τα πρότυπα και άλλα meta-data ή τα πρωτόκολλα για το χειρισμό πληροφοριών μουσικής και την ανάκτηση, τη διανεμημένη αναζήτηση κ.λ.π) Λογισμικό Παγκόσμιου Ιστού για την ανάκτηση πληροφοριών μουσικής (Σημασιολογικός Ιστός και μουσικά ψηφιακά αντικείμενα, ευφυείς πράκτορες, βασισμένη στο WEB αναζήτηση και σημασιολογική ανάκτηση) Αλληλεπίδραση και διεπαφές Ανθρώπου-υπολογιστή (Πολύμορφες διεπαφές, κινητές εφαρμογές, συμπεριφορά χρηστών) Η αντίληψη μουσικής, γνώση, επιπτώσεις, και συναισθήματα (Μετρικές ομοιότητες μουσικής, συντακτικές παράμετροι, σημασιολογικές παράμετροι, μουσικές μορφές, δομές, μορφές και ύφη, μεθοδολογίες σχολιασμών μουσικής) Ανάλυση μουσικής και αναπαράσταση γνώσης (Αυτόματη περιληπτική παρουσίαση της πληροφορίας, αναφορά, μετασχηματισμός, επίσημα πρότυπα της μουσικής, ψηφιακά αποτελέσματα, ευρετήριο μουσικής) Αρχεία μουσικής, βιβλιοθήκες, και ψηφιακές συλλογές (Ψηφιακές βιβλιοθήκες μουσικής, δημόσια πρόσβαση στα μουσικά αρχεία, 33

34 συγκριτικές μετρήσεις επιδόσεων και ερευνητικές βάσεις δεδομένων) Δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και μουσική (Εθνικά και διεθνή ζητήματα δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας, ψηφιακή διαχείριση δικαιωμάτων, προσδιορισμός και ανιχνευσιμότητα) Κοινωνιολογία και οικονομία της μουσικής (Βιομηχανία μουσικής και χρήση MIR στην παραγωγή, τη διανομή, την αλυσίδα κατανάλωσης, προφίλ χρήστη, την επικύρωση, τις ανάγκες και τις προσδοκίες των χρηστών, την αξιολόγηση των συστημάτων IR μουσικής,) [12] ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ο : Γλώσσες προγραμματισμού για τη σύνθεση μουσικής υπολογιστών. Η ανάπτυξη της επίσημης και περιγραφικής σημειογραφίας απεικόνισης της νότας έχει γίνει ζήτημα μέσα όσον αφορά τον τομέα της μουσικής και ειδικά τα τελευταία χρόνια τώρα που εφαρμόζονται οι υπολογιστές για την εκπλήρωση των μουσικών στόχων. Η μουσική συνδυάζει τις - σε πραγματικό χρόνο - απαιτήσεις της απόδοσης με τις διανοητικές απαιτήσεις των ιδιαίτερα αναπτυγμένων συμβολικά συστημάτων που είναι αρκετά διαφορετικά από τη γλώσσα που συνηθίζουμε να μιλάμε. Η αφθονία και η ποικιλία αυτών των απαιτήσεων κάνουν ένα παράδειγμα, μιας γλώσσας προγραμματισμού, φυσικό στη μουσική εφαρμογή των υπολογιστών. Αυτό το παράδειγμα παρέχει τους μουσικούς με μια φρέσκια προοπτική στην εργασία τους. Συγχρόνως, η μουσική είναι μια πολύ προηγμένη μορφή της ανθρώπινης προσπάθειας, που καθιστά τις εφαρμογές μουσικής υπολογιστών αντάξιες με αυτές των επιστημόνων της πληροφορικής. Με την εμφάνιση των ψηφιακών υπολογιστικών συστημάτων, πρόοδοι στις παραδοσιακές πρακτικές της μουσικής έχουν γίνει πιθανές. Οι τρόποι με τους οποίους οι υπολογιστές μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην υπηρεσία της μουσικής περιλαμβάνουν την επεξεργασία σήματος, την απεικόνιση παρτιτούρας, βοήθεια στη σύνθεση, και σε πραγματικό χρόνο έλεγχο των 34

35 σύνθετων διαδικασιών σχετικών με τη δημιουργία, εκτέλεση, και ανάλυση της μουσικής. Η επίλυση μουσικών προβλημάτων με ψηφιακούς υπολογιστές περιλαμβάνει μια ευρεία κατηγορία ζητημάτων της επιστήμης του υπολογιστή, συμπεριλαμβανομένων των θεμάτων της αποδοτικότητας, επάρκεια της απεικόνισης - αναπαράστασης, και της διαμόρφωσης (modeling). Λόγω αυτού, ερευνητές στον τομέα της μουσικής υπολογιστών, έχουν ζητηθεί να συμβαδίζουν με - και να χρησιμοποιούν - τις τρέχουσες εξελίξεις στην πληροφορική. Μερικοί επιστήμονες υπολογιστών έχουν ανακαλύψει ότι η μουσική παρέχει έναν εύφορο έδαφος για τη μελέτη ζητημάτων στην πληροφορική [13]. Μερικές συναρπαστικές δυνατότητες και για την μουσική και για τη πληροφορική έχει αρχίσει να ξεπροβάλουν από αυτές τις εξελίξεις. Βεβαίως, η γλώσσα που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη μουσική, και η θεωρία που υπονοείται σε εκείνη την γλώσσα, είναι ένα βασικό ζήτημα για οποιαδήποτε εφαρμογή των υπολογιστών πάνω στη μουσική. Τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται πρέπει να είναι αναπτυγμένα, πράγμα που εκφράζει το επιθυμητό φαινόμενο. Για τη μουσική, αυτό δεν είναι εύκολος στόχος. Ιστορικά, η δυτική μουσική παράδοση έχει αναπτύξει αυτή που αναφέρεται τώρα ως κοινή πρακτική αναπαράστασης (Common Practise Notation) που παρέχει μια στατική αναπαράσταση μουσικών συνθέσεων. Αυτό που φαίνεται από το CPN, εντούτοις, είναι μόνο η άκρη ενός πολύ μεγαλύτερου σώματος προφορικής γνώσης και παράδοσης στις πρακτικές σύνθεσης, απόδοσης, και ανάλυσης. Η έκταση αυτής της δομής της μουσικής γνώσης γίνεται πιο εμφανής από την προσπάθεια να αναπτυχθούν τα εργαλεία για να την εκφράσουν. Και όμως αυτό είναι μια αρχική απαίτηση από καθέναν που επιθυμεί να κάνει ή να μελετήσει την μουσική μέσω των υπολογιστών. Αυτό έχει οδηγήσει σε μερικές από τις εξελίξεις στη γλώσσα και τη θεωρία προγραμματισμού της μουσικής υπολογιστών. Η σημειογραφία που προκύπτει δεν έχει να κάνει μόνο με τα εργαλεία υπολογιστών που χρησιμοποιούνται για να γίνει η αναπαράσταση των διαφόρων πτυχών της μουσικής, αλλά απεικονίζει επίσης τις αλλαγές στον τρόπο κατανόησης της μουσικής. Αυτές οι αλλαγές μπορούν να χαρακτηριστούν, αόριστα, ως 35

36 γενίκευση σε σχέση με την ελευθερία που δίνεται στους συνθέτες, μουσικούς, και θεωρητικούς στην προσέγγιση της μουσικής. Αυτή η πρόοδος είναι άμεσο αποτέλεσμα της προθυμίας ενός μουσικού που επηρεάζεται από τις μεθόδους και την κατανόηση της πληροφορικής και άλλων επιστημών, όπως η φυσική. Η επίδραση της μουσικής σκέψης θα έλεγε κανείς πως είναι ευρύτερη, με ανοιχτούς ορίζοντες κι όχι απλώς γενίκευση. Θεμελιώδεις αλλαγές στην προοπτική αρχίζουν να εμφανίζονται μεταξύ των μουσικών και των θεωρητικών της μουσικής ως αποτέλεσμα αυτής της επιρροής. Η θεωρία της Κλασσικής μουσικής ήταν κυρίως αναλυτική. Η κύρια χρήση του ήταν να εξηγηθούν οι πρακτικές μεταξύ των συνθετών μιας προηγούμενης εποχής. Αντίθετα, η πρακτική ανάγκη για επίσημα περιγραφικά συστήματα, που απαιτούνται από τις εφαρμογές μουσικής υπολογιστών, έχει πυροδοτήσει την ανάπτυξη μιας δομής της παραγωγικής θεωρίας της μουσικής, η οποία συνδέεται πολύ περισσότερο με τη σύνθεση και την πραγματοποίηση της μουσικής. Ιστορικά, οι αλγοριθμικές διαδικασίες ήταν πάντα θεμελιώδεις στη δημιουργία της μουσικής. Η αυστηρή εφαρμογή των αλγορίθμων, με βάση μια a priori θεωρία της σύνθεσης, εντούτοις, φαίνεται να εμφανίζεται πρώτα στη δυτική μουσική στις δωδεκατονικές τεχνικές σύνθεσης των Arnold Schoenberg, Anton von Webern και άλλων στη δεκαετίεα του εικοστού αιώνα [14]. Στη δεκαετία του '30 και του 40, τα θεωρητικά κείμενα του Joseph Schillinger περιέγραφαν μια αυστηρή μουσική θεωρία, καθαρά από μαθηματική άποψη [15]. Ο Schillinger, ο οποίος πρόβλεψε τη χρήση των υπολογιστών στη μουσική σύνθεση, προσπάθησε να αναπτύξει μια θεωρία της μουσικής που θα ήταν πρακτική στη χρήση της από τους.συνθέτες. Ο πρώτος συνθέτης που χρησιμοποίησε τους υπολογιστές με σκοπό την σύνθεση ήταν ο Lejaren Hiller, ο οποίος προς το τέλος της δεκαετίας του '50 μέσω ενός υπολογιστή παρήγαγε την σύνθεση Illiac Suite forstring Quartet χρησιμοποιώντας τις πιθανότητες οι οποίες προέρχονταν από την εργασία 36

37 του στη χημεία. Αυτή η εργασία προήλθε στη συνέχεια από τον τομέα της γλωσσολογίας των μαθηματικών[16]. Πολλές μουσικές εφαρμογές των υπολογιστών, δεν είναι σωστό να ειπωθεί, ότι περιλαμβάνουν γλώσσες προγραμματισμού. Παραδείγματος χάριν, μια μουσική εφαρμογή, στην οποία υπάρχουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά με άλλα χαρακτηριστικά μελωδικών μέτρων - τμημάτων από την Αναγέννηση, χρησιμοποιεί το ταίριασμα των μοτίβων(patterns) για τη μελέτη αυτών των κοινών χαρακτηρισρικών. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η εφαρμογή συμβαδίζει με μια γλώσσα προγραμματισμού. Η ανάπτυξη των γλωσσών προγραμματισμού συγκεκριμένα για τις μουσικές εφαρμογές φαίνεται να έχει συγκεντρωθεί μέσα στον τομέα της σύνθεσης ήχου και της μουσικής εκτέλεσης. Ο μοναδικός τομέας στην μουσική στον οποίο ταιριάζουν οι γλώσσες προγραμματισμού αρκετά,όπου μπορεί να γίνει έρευνα, είναι η σύνθεση. Τρεις στρατηγικές συνήθως έχουν υιοθετηθεί στην ανάπτυξη των χρήσεων της σύνθεσης από υπολογιστές. Ένας συνθέτης που ναι πεπειραμμένος όσον αφορά τον προγραμματισμό μπορεί να πειραματιστεί κάνοντας διαδοχικά τροποποιήσεις ενός προγράμματος σύνθεσης, γραμμένο σε μια υπάρχουσα γλώσσα προγραμματισμού [ 17 ]. Άλλη μια στρατηγική είναι η ανάπτυξη βιβλιοθηκών με χρήσιμες υπορουτίνες που εφαρμόζουν κοινές διαδικασίες στις μουσικές δομές δεδομένων. Κατόπιν τα προγράμματα σύνθεσης μπορούν να γραφτούν μέσα σε κάποια τυποποιημένη γλώσσα προγραμματισμού η οποία καλεί αυτές τις υπορουτίνες των βιβλιοθηκών. Εάν η γλώσσα μπορεί να ερμηνευθεί, τότε μπορεί να προκύψει ένα αρκετά διαλογικό σύστημα σύνθεσης που αντιδρά [18]. Ενώ καμία από αυτές τις προσεγγίσεις δεν περιλαμβάνει τον επαγγελματία συνθέτη μουσικής για την ανάπτυξη γλωσσών προγραμματισμού, αυτές οι μέθοδοι έχουν χρησιμοποιηθεί αρκετά συχνά από συνθέτες για την ενσωμάτωση ιδιαίτερων συστημάτων σύνθεσης [19]. Οι αισθητικές και τεχνικές υποστηρίξεις σ αυτού του είδους την εργασία έρχονται σε αντίθεση, και στις περισσότερες περιπτώσεις δεν είναι άμεσα 37

38 σχετικές με ζητήματα γλωσσικού προγραμματισμού. Μια τρίτη προσέγγιση είναι να γραφτεί μια γλώσσα προγραμματισμού ως μέρος ενός μουσικού παραδείγματος μέσω του οποίου ένα ευρύ φάσμα από τις στρατηγικές σύνθεσης μπορεί να πραγματοποιηθεί. Γλώσσες προγραμματισμού για τη κλασσική μουσική υπερβαίνουν τις τυποποιημένες γενικής χρήσης γλώσσες στην εφαρμογή ειδικών μουσικών τύπων δεδομένων και διαδικασιών, καθώς επίσης μεθόδων για τη ροή του χρόνου, και μεθόδων αναπαράστασης των επαναλήψεων. Μέσα σε αυτήν την τρίτη κατηγορία, εντούτοις, πρέπει να γίνει αντιληπτή η διάκριση μεταξύ των δύο κατηγοριών προσέγγισης. Υπάρχουν, αφ' ενός, απ την μια οι περιγραφικές γλώσσες που χρησιμοποιούνται για την εισαγωγή δεδομένων μουσικής και απ την άλλη παραγωγικές γλώσσες που υπολογίζουν τις μουσικές παρτιτούρες με βάση την είσοδο (input) ενός προγράμματος. Οι περισσότερες γλώσσες σε αυτή την κατηγορία έχουν κάποιο συστατικό από κάθε μία. Μπορούν συνήθως να είναι διαφοροποιημένες, εντούτοις, ανάλογα με την εκάστοτε εφαρμογή, η οποία χρησιμοποιεί αυτές τις γλώσσες. Παραδείγματα καθαρά περιγραφικών γλωσσών που χρησιμοποιούνται για να μετατρέψουν την υπάρχουσα μουσική σε μορφή χειρόγραφων για την εκτύπωση μουσικής ή την μουσικολογική ανάλυση είναι : DARMS [20] και MUSTRAN [21]. Μερικές περιγραφικές γλώσσες παρέχουν απλούς σταθμούς επεξεργασίας της σύνθεσης όπως το SCORE [22]και YAMIL [23]. Παραγωγικές γλώσσες σύνθεσης συνήθως συνδέονται με περιγραφικές δομές μουσικών δεδομένων, αλλά τονίζουν το στάδιο της σύνθεσης. Η σειρά των διαθέσιμων μοντέλων για την αναπαράσταση μουσικής σε αυτήν την κατηγορία είναι αρκετά ευρεία, και περιλαμβάνει μαθηματικά πρότυπα όπως συνδυαστικές τεχνικές και τεχνικές πιθανοτήτων, γλωσσικά πρότυπα όπως γραμματική [24], αλγοριθμικά πρότυπα όπως εκείνα που βρίσκονται σε χαρακτηριστικά υψηλού επιπέδου γλωσσών προγραμματισμού, πρότυπα διαδικασιών όπως αυτά που χρησιμοποιούνται στον αντικειμενοστραφή προγραμματισμό και άλλα πρότυπα που πηγάζουν από την τεχνητή νοημοσύνη[25]. 38

39 Οι γλώσσες προγραμματισμού μουσικής έχουν στενούς δεσμούς με ένα σύστημα σύνθεσης και παρέχουν ισχυρές παραγωγικές - δημιουργικές ικανότητες Αναπαράσταση παραδοσιακής μουσικής Για να αποκτήσει κανείς επίγνωση σε ζητήματα σχετικά με γλώσσες προγραμματισμού σχεδιασμένες για τη μουσική υπολογιστών, είναι απαραίτητο να γίνει κατανοητή η όλη διαδικασία διαμόρφωσης (modeling). Πιθανώς η σημαντικότερη παρατήρηση είναι η παραδοσιακή σημειογραφία της μουσικής σχεδιάζεται για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες και τις ικανότητες επεξεργασίας των ανθρώπων αντέχει λίγη ομοιότητα στο α επίσημη γλώσσα. CPN αναπτύσσονται πολλά επίπεδα περιγραφής μαζί, με συνέπεια νός συστήματος εξαιρετικά συνοπτικού και αποτελεσματικού Η μουσική νότα από το ρεύμα ήχου Η μουσική που εκτελείται είναι ένα συνεχές ρεύμα του ήχου. Τα συστήματα σημειογραφίας είναι από τη φύση τους ιδιαίτερα, καθώς για να απεικονίσει κάποιος τη μουσική σε μια νότα αρχικά απαιτείται ότι η ανάλυση των στοιχείων που δίνονται από το ρεύμα ήχου. Η εμφανέστερη συσκευή αφαίρεσης - ξεκαθαρίσματος του CPN είναι η κβαντοποίηση του συνεχούς μουσικού ρεύματος σε ξεχωριστές διακριτές νότες. Νότες είναι ο καθορισμός των γεγονότων που κωδικοποιούν την τονικότητα, χρόνος έναρξης και τη διάρκεια. Απεικονίζονται ως μεγάλα σημεία, με κάθετα μπαστουνάκια που τοποθετούνται σε ένα διαμήκες πλέγμα από πέντε γραμμές, αποκαλούμενες ως πεντάγραμμο. Οι νότες μπορούν να ομαδοποιηθούν σχηματίζοντας έτσι μια συγχορδία. Η ροή του χρόνου φαίνεται στο πεντάγραμμο ανάλογα με τη διάρκεια της κάθε νότας. Το διαφορετικό ύψος κάθε νότας στο πεντάγραμμο καθορίζει την τονικότητα αυτής της νότας. Όπου μια συνέχεια από ήχους κβαντοποιείται, η πληροφορία χάνεται. Αυτό είναι ένα τέχνασμα του CPN το οποίο επιτρέπει σε πληροφορίες που δεν 39

40 υπάρχουν πάνω στη παρτιτούρα να μπορούν να ανακτηθούν μέσω ενός συνόλου υπονοούμενων κανόνων. Κατά συνέπεια η ικανοποιητική πραγματοποίηση μιας κωδικοποιημένης εργασίας μπορεί να ανασυγκροτηθεί κατευθείαν πρακτικής που ερμηνεύεται από εκπαιδευμένους εκτελεστές μουσικής. έννοια της μουσικής νότας επιτρέπει αυτό που καλούμε ως «κυριότερες διαστάσεις της μουσικής που είναι αντιληπτές» να συσσωρεύεται σε μια συμβολική απεικόνιση. Ενσωματώνει ένα σύνολο κανόνων κωδικοποίησης για μουσικές παρτιτούρες που λιγοστεύει τις πληροφορίες πάνω στην παρτιτούρα. Ένας εκτελεστής μουσικής μπορεί να χρησιμοποιήσει κανόνες της μουσικής ερμηνείας για να συγκροτήσει ένα αποδεκτό ακριβές αντίγραφο της μουσικής ιδέας κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης. Στοιχείο για τη λογική αυτής της εξήγησης είναι το γεγονός ότι συνθέτωντας μουσική μόνο από πληροφορίες που φαίνονται σε μια παραδοσιακή παρτιτούρα, πράγμα το οποίο παραλείπει τις πληροφορίες που παρέχονται από τον εκτελεστή, έχει ως αποτέλεσμα μια άγαρμπη εκτέλεση. Αυτό συμβαίνει λόγω της επίδρασης που είχαν τα μουσικά κουτιά και τα μηχανικά όργανα της χιλιετίας που μας πέρασε, καθώς επίσης και λόγω των κάποιων ακατέργαστων συστημάτων μουσικής υπολογιστών που υπάρχουν σήμερα Ερμηνεία απόδοσης Οι πληροφορίες που περιλαμβάνονται σε μια παραδοσιακή παρτιτούρα ερμηνεύονται κατά την εκτέλεση σύμφωνα με ένα σύνολο κανόνων που είναι τυπικά ασυνάρτητο, γνωστό ως ερμηνεία της απόδοσης. Παραδείγματα τέτοιων κανόνων περιλαμβάνουν την διάρθρωση, την πρακτική ένωσης ή χωρισμού διαδοχικών νοτών, η δυναμική, και πολλά άλλα Οργάνωση Δομής Η παραδοσιακή μουσική αναγνωρίζει τις διάφορες αρχές οργάνωσης και ιεραρχικές και μη ιεραρχικές. Ένα παράδειγμα της ιεραρχίας είναι έννοια μιας μουσικής φράσης μια ακολουθία από νότες που διαμορφώνει μια μεγαλύτερη μουσική μονάδα κι έτσι συνήθως δημιουργείται ένα πλήρες 40

41 σημασιολογικό αντικείμενο ή μια πλήρης ιδέα ή δήλωση. Η μουσική φράση συσχετίζεται με την γλωσσική φράση, Άλλοι ιεραρχικοί σχηματισμοί,για παράδειγμα, περιλαμβάνουν τα μοτίβα (μουσικές φιγούρες που χρησιμοποιούνται κατά τρόπο επαναλαμβανόμενο, με ή χωρίς μετασχηματισμούς). Ένα άλλο σημείο στο οποίο εμφανίζεται η ιεραρχία είναι η οργάνωση των κλιμάκων κάθε τονικότητας που χρησιμοποιούνται στο CPN. Συχνά, η μορφή μιας εργασίας εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο ο συνθέτης αλλάζει το ποια τονικότητα θα υπογραμμίζεται και θα τονίζεται κάθε φορά,, καθώς η εργασία προχωρά σύμφωνα με τις διαδικασίες της ακριβής ιεραρχικής σειράς. Σε πολλά είδη μουσικής στον εικοστό αιώνα αυτή η ιεραρχική οργάνωση όσον αφορά την τονικότητα έχει παραπεμφθεί λόγω άλλων κύριων αρχών, όπως αυτή της δωδεκάτονης μουσικής Schoenberg [ 26 ], ή άλλα συστήματα τονικότητας, όπως το microtonal music of Harry Partch[ 27] Ροή της μουσικής πληροφορίας Η ροή έχει να κάνει με τη διαδικασία επικοινωνίας μεταξύ των εκτελεστών και των ακροατηρίων. Η επικοινωνία περιλαμβάνει ακόμη και το όταν υπάρχει μόνο ένας που παίζει μόνος του, καθώς πάντα υπάρχει αυτός που παίζει κι αυτός που ακούει και σχολιάζει. Ένα παράδειγμα είναι μια δέντροδομημένη ιεραρχία από τον διευθυντή ορχήστρας στον επικεφαλή κάθε τμήματος, κι έπειτα στους μεμονωμένους οργανοπαίχτες. Απ την άλλη πάλι, η οργάνωση ενός κουαρτέτου εγχόρδων κατά την εκτέλεση είναι περισσότερο ρευστή και λιγότερο ιεραρχική, καθώς επίσης ποικίλλει ανάλογα με το ύφος της μουσική που παίζεται. Η απόδοση ενός μουσικού έργου συμφιλιώνει όλες αυτές οι στρατηγικές αλληλεπίδρασης σε πραγματικό χρόνο. Αυτό είναι δύσκολο, ακόμη και για τους ιδιαίτερα εκπαιδευμένους μουσικούς, και είναι σύνηθες για τους επαγγελματίες μουσικούς να ξοδεψουν εβδομάδες για την προετοιμασία μια νέας δουλείας Η Μουσική ως πρόβλημα αναπαράστασης της γνώσης Η βαθιά πολιτιστική κληρονομιά που ενσωματώνεται μέσα στη παραδοσιακή 41

42 μουσική θα μπορούσε να παραγάγει μερικές ιδέες για τη φύση της δικής μας γνώσης. Έτσι, πληροφορίες που προέρχονται από τη δομή μιας παραγωγικής θεωρίας της μουσικής θα μπορούσαν να συσχετιστούν με μια θεωρία για μια γλώσσα για να υπάρχει μια ευρύτερη προοπτική όσον αφορά τους θεμελιώδεις μηχανισμούς της ανθρώπινης επικοινωνίας και κατανόησης. Αυτό έχει ληφθεί οπ όψιν μερικών επιστημόνων πληροφορικής ως μια συναρπαστική ευκαιρία να ερευνηθεί η μουσική ως ένα πρόβλημα αναπαράστασης της γνώσης. Τα πρακτικά εργαλεία για να μελετηθεί το πρόβλημα πρέπει να είναι διαθέσιμα, ωστόσο, πριν γίνει οποιαδήποτε περιεκτική απεικόνιση της μουσικής. Αυτή η εστίαση στην πρακτικότητα έχει επίσης το πλεονέκτημα της απ ευθείας αντιστοίχισης των προσπαθειών των μουσικών και συνθετών με τις ανάγκες τους για να πραγματοποιήσουν την υπόσχεση των υπολογιστών για τη μουσική Ψηφιακή αναπαράσταση του ήχου Η θεωρία της ψηφιακής αναπαράστασης ήχου είναι βασισμένη στη θεωρία των επιλεγόντων στοιχείων,το οποίο επιλύθηκε αρχικά από Nyquist και άλλους στη συνέχεια στη δεκαετία του '30 και του '40.[28] Ο ήχος μπορεί να απεικονιστεί στη μνήμη των υπολογιστών σαν ένα ρεύμα αέρα μιας ποσότητας κυμάτων, αποκαλούμενα δείγματα. Τα δείγματα αποτελούν μια περιοδική λειτουργία του χρόνου, που περιγράφουν τις διακυμάνσεις της πίεσης των κυμάτων αέρα που αντιστοιχεί στον ήχο. Ο ήχος μπορεί να καταγραφεί με την ψηφιοποίηση έναν ηλεκτρικού σήματος που προέρχεται από ένα μικρόφωνο μέσω ενός αναλογικού σε ψηφιακό μετατροπέα (ADC). Αντίστοιχα, μια ψηφιακή καταγραφή μπορεί να παιχτεί ξανά μέσω ενός ψηφιακού σε αναλογικό μετατροπέα (DAC), ο οποίος παράγει μια τάση κατάλληλη για τον ακουστικό εξοπλισμό αναπαραγωγής. Στην ψηφιακή μορφή, ηχογραφημένα κομμάτια μπορούν να αναλυθούν και να υποβληθούν σε επεξεργασία, ή οι αυθαίρετες λειτουργίες πίεσης μπορούν να είστε συντεθειμένες. Οι περισσότερες γλώσσες σύνθεσης μουσικής παρέχουν και λειτουργικές και συμβολικές σημειογραφίες, καθώς η προκύπτουσα μουσική έννοια συχνά 42

43 εκφράζεται καλύτερα. Μερικές φορές, η ποικιλία των συμβολικών συστημάτων απαιτείται για να φανεί η πολύπλευρη έννοια μιας σύνθεσης σε μια γλώσσα προγραμματισμού μουσικής. Οι γλώσσες σύνθεσης εξετάζουν τη μετάφραση συμβολικών ή και εικονικών απεικονίσεων του μουσικού ήχου σε μια λειτουργία πίεσης, ή σε ένα ρεύμα εντολών των υπολογιστών. Ακριβώς όπως ως πρώτες χρήσεις των ψηφιακών υπολογιστών στην επεξεργασία σήματος ήταν για να διαμορφώσουν τα αναλογικά στοιχεία του κυκλώματος [29], έτσι και η πρώτη μουσική υπολογιστικών συστημάτων διαμόρφωσε τα αναλογικά ηλεκτρονικά μουσικά συστήματα που χρησιμοποιούνταν εκείνη την περίοδο [30]. Οι βασικές αρχές εντολών της ψηφιακής σύνθεσης και η επεξεργασία μουσικής μπορούν να φανούν σαν επεκτάσεις εκείνων των αρχών που χρησιμοποιούνται στην αναλογική ηλεκτρονική μουσική. Πρώτα αναπτύχθηκε, προς το τέλος του 1940, το εμφανέστερο χαρακτηριστικό γνώρισμα των ηλεκτρονικών μουσικών οργάνων το οποίο ήταν η δυνατότητά των μουσικών να εμβαθύνουν στην ακουστική δομή του ήχου του μικροφώνου. Αυτό επέτρεψε στο tempo (μουσικός όρος), το οποίο ήταν προηγουμένως περιορισμένο όσον αφορά τους ήχους των παραδοσιακών μουσικών οργάνων, να γίνει σοβαρό θέμα μουσικού ενδιαφέροντος και ανησυχίας. Αυτό αντιστοιχούσε και στις επιθυμίες πολλών συνθετών να επεκταθεί η σημασία αυτής της διάστασης στη μουσική [31]. Το ενδιαφέρον για τον έλεγχο του tempo αρχικά ώθησε στην αύξηση της ηλεκτρονικής μουσικής. Η χρήση των ψηφιακών υπολογιστών είχε ένα προβάδισμα σε σχέση με τις αναλογικές τεχνικές από την άποψη ακρίβειας, της επανάληψης, και των πολλών δυνατοτήτων ελέγχου. Εν τούτοις, συστήματα μουσικής υπολογιστών κληρονόμησαν πολλές από τις έννοιες των αναλογικών συστημάτων μουσικής, όπως οι ταλαντωτές (oscillators), ελεγκτές φακέλων, φίλτρα, ενισχυτές και όργανα καταγραφής, πολλά από τα οποία, στη συνέχεια, ήταν δανεισμένα αρχικά από τα ηλεκτρονικά καταστήματα των ραδιοφωνικών σταθμών. Σύμφωνα με την άνοδο της σημασίας του tempo μεταξύ των συνθετών, οι περισσότερες 43

44 σημειώσεις μουσικής υπολογιστών καθορίζουν την μουσική νότα ως μια προδιαγραφή ενός ακουστικού γεγονότος. Δηλαδή μια νότα αποτελείται από την συλλογή των ακουστικών παραμέτρων που εφαρμόζονται σε μια διαδικασία σύνθεσης η οποία παράγει ένα ακουστικό κυματοειδές που ταιριάζει σ αυτήν την προδιαγραφή. Πηγαίνοντας απ ευθείας από τον καθορισμό της νότας στο ακουστικό κυματοειδές, η ψηφιακή σύνθεση μουσικής παρέχει με πολύ ακρίβεια το επιθυμητό είδος σήματος. Αυτό είναι και ένα πλεονέκτημα και μια ευθύνη. Είναι ένα πλεονέκτημα στο μέτρο που επιτρέπει την ελευθερία συνθετών της έκφρασης σε σύγκριση με την ελευθερία που είναι διαθέσιμη από τα παραδοσιακά μουσικά όργανα. Με την ψηφιακή σύνθεση μουσικής είναι δυνατό να δημιουργηθούν ήχοι που κανένα άλλο φυσικό σώμα δεν μπορεί να παραγάγει (εκτός από ένα μεγάφωνο, φυσικά), ή που ξεπερνά τις ικανότητες των ανθρώπινων εκτελεστών. Περιορισμός είναι στο μέτρο που ο συνθέτης πρέπει να συμπληρώσει την λεπτομέρεια όσον αφορά την απόδοση με πολλούς ενδιαφέροντες μουσικά τρόπους. Στην παραδοσιακή μουσική, το όργανο και ο εκτελεστής φροντίζουν να ακουστούν μουσικά και ο συνθέτης μπορεί να στηριχθεί μόνο σε αυτό. Στη μουσική υπολογιστών, ο συνθέτης πρέπει να είναι, τρόπον τινά, "κατασκευαστής μουσικών οργάνων" και "εκτελεστής" ταυτόχρονα Έρευνα για τις γλώσσες σύνθεσης μουσικής υπολογιστών Αυτή η έρευνα έχει να κάνει με λογισμικό σύνθεσης, γλώσσες για τον έλεγχο σύνθεσης υλικού, σε πραγματικό χρόνο έλεγχο της σύνθεσης υλικού και υψηλού επιπέδου γλώσσες προγραμματισμού για τη μουσική σύνθεση Συστήματα σύνθεσης λογισμικού Ο σχεδιασμός γλώσσας για την ψηφιακή σύνθεση μουσικής δεν έχει αναπτυχθεί γύρω από ένα συγκεκριμένο θέμα, αλλά είναι χρήσιμο για να φανεί ένα πρότυπο της νότας ως μια ακουστική προδιαγραφή στο σημείο έναρξης δείξτε, με αναπαραστάσεις υψηλού επιπέδου που προστίθενται 44

45 βαθμιαία. Έρευνες έδειξαν ότι οι πρόωρες γλώσσες που στρέφονται σε εύκαμπτους - ελαστικούς και αποδοτικούς μεθόδους επεξεργασίας σήματος για τη νότα ως παράδειγμα ακουστικής προδιαγραφής παρέχουν μόνο στοιχειώδης εργαλεία για τους συνθέτες για να διευκρινίσουν τις παρτιτούρες. Οι συνθέτες, απαιτήθηκε, να εργαστούν έξω από περιοχή αυτών των γλωσσών, σε πιό υψηλό επίπεδο για να συνθέσουν μουσικές νότες ή σε ένα χαμηλότερο επίπεδο για να χειριστούν άμεσα το ακουστικό κυματοειδές. Άλλοι επεδίωξαν να εργαστούν άμεσα με τη μικροδομή του ηχητικού κυματοειδές με το να ορίσουν συνθετικούς κανόνες για την παραγωγή των κυματοειδών [ 32]. Δεδομένου ότι τα πράγματα έχουν προχωρήσει, οι υπεύθυνοι για την ανάπτυξη των γλωσσών σύνθεσης έχουν στραφεί όλο και περισσότερο στην αναπαράσταση της μουσικής δομής πιό υψηλού επιπέδου από την άποψη της αρχικής νότας ως πρότυπο ακουστικών προδιαγραφών Μουσική Ν Ο πρώτος προγραμματισμός για τις γλώσσες μουσικής σύνθεσης ήταν μια ακολουθία των προγραμμάτων, που ονομάστηκε Μουσική I μέσω της μουσικής V, που αναπτύχθηκε στα Εργαστήρια AT&T Bell Laboratories, στην οποία αναφερόμαστε συλλογικά ως μουσική N [33]. Αυτή η σύγχρονη εργασία δημιούργησε πολυάριθμους λεξικολογικούς απόγονους, και οι πρόσφατες σχετικές εργασίες που έχουν γίνει μιμούνται ακόμα σημαντικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα αυτών των γλωσσών. Η μουσική V είχε ως σκοπό να τρέξει σε ένα λειτουργικό περιβάλλον που περιλαμβάνει έναν μεγάλης ταχύτητας γενικής χρήσεως υπολογιστή, μια μεγάλη συσκευή αποθήκευσης που κρατά τα συντεθειμένα ακουστικά κυματοειδή και υψηλής ποιότητας - ψηφιακούς σε αναλογικούς - μετατροπείς (DAC). Η μουσική V λειτουργεί ως εξής: Δέχεται σαν είσοδο οδηγίες για τους αλγορίθμους σύνθεσης και μια συγκεκριμένη παρτιτούρα, παράγει τα δείγματα για ολόκληρη την παρτιτούρα και τα αποθηκεύει όλα σε δίσκο ή ταινία. Κατόπιν, το βοηθητικό πρόγραμμα χρησιμοποιείται για να διαβάσει 45

46 τα δείγματα από το δίσκο (συνήθως στον πραγματικό χρόνο) και τα στέλνει σε ένα ή περισσότερα DACs. Αυτήν την καλούμε - μη απευθείας σύνδεση - σύνθεση. Σε μια τέτοια μέθοδο, καμία - σε πραγματικό χρόνο - αλληλεπίδραση δεν υφίσταται μεταξύ του συνθέτη ή ενός εκτελεστή και του προγράμματος μουσικής σύνθεσης. Η αλληλεπίδραση είναι περιορισμένη στο βαθμό της δήλωσης και της παύσης της μετατροπής στοιχείων. Στην ανάπτυξη της γλώσσας, τα σημαντικότερα προβλήματα ήταν να βρεθεί πρώτα ένας τρόπος αποτελεσματικός όσον αφορά τις υπολογιστικές απαιτήσεις του προβλήματος της σύνθεσης μουσικής και στη συνέχεια να βρεθεί ένα σχέδιο, του οποίου οι εκφραστικές ικανότητες θα μπορούσαν να συνδυάσουν την απλότητα, ομοιομορφία και τη δύναμη. Η λύση για αυτά τα προβλήματα όπως αναπτύσσεται από τον Mathews αποτελείται από μια προσέγγιση με τρεις πλευρές: Οι αλγόριθμοι σύνθεσης διευκρινίζονται ως οι συνδυασμοί δομικών μονάδων αποκαλούμενες ως γεννήτριες μονάδων. Μια γεννήτρια μονάδων είναι μια προκαθορισμένη ενότητα σύνθεσης που εκτελεί μις απλή λειτουργία επεξεργασία του σήματος, όπως ταλάντωση ή φιλτράρισμα. Ένα μουσικό όργανο είναι μια ονομαστή συλλογή από γεννήτριες μονάδων, που διαμορφώνονται μέσα σε ένα υποπρόγραμμα ροής πληροφοριών. Η ενεργοποίηση των οργάνων ελέγχεται από τις δηλώσεις της νότας. Η παρτιτούρα είναι μια συλλογή από νότες και ορισμούς οργάνων. Οι ανάγκες αποδοτικότητας καλύπτονται με τον εντοπισμό του υπολογιστικού φορτίου στη γεννήτρια μονάδα, και με την υπογράμμιση της χρήσης συμβουλευτικών πινάκων και απλών μετατροπών. 46

47 Ανησυχίες αποδοτικότητας Το θεώρημα Nyquist δειγματοληψίας δηλώνει ότι η δειγματοληψία πρέπει να είναι (τουλάχιστον) δύο φορές υψηλότερη σε συχνότητα από τηνεπιθυμητή. Δεδομένου ότι το αυτί είναι ικανό να ακούσει μέχρι και 20 kilohertz (khz), αυτό υπονοεί το ποσοστό δειγματοληψίας πρέπει να ναι παραπάνω από 40 khz, δηλαδή ιδιαίτερα δείγματα ανά δευτερόλεπτο ανά κανάλι. Κάθε δείγμα ενός πολύπλοκου κυματοειδούς σύνθεσης μπορεί να είναι το αποτέλεσμα πολλών διαδικασιών που γίνονται από πολλές μηχανές, συμπεριλαμβανομένου ενός μεγάλου ποσοστού πολλαπλασιασμού (το οποίο είναι ένας από τις πιό χρονοβόρες διαδικασίες των περισσότερων γενικής χρήσεως υπολογιστών). Μια από τις σημαντικότερες δραστηριότητες μέσα από τηνη έρευνα μουσικής υπολογιστών είναι ο προσδιορισμός των αλγορίθμων που επιτρέπουν την σύνθεση μιας ευρείας ποικιλίας ενδιαφέροντων ήχων με έναν υπολογιστικά αποδοτικό τρόπο. Στο λογισμικό σύνθεσης ήχου, ένα χρήσιμο μέτρο για την αποδοτικότητας ενός προγράμματος όσον αφορά μια συγκεκριμένη εισαγωγή δεδομένων είναι ο υπολογισμός της αναλογίας, δηλαδή η αναλογία της παρερχόμενης περιόδου που απαιτήται για να υπολογιστεί 1 δευτερόλεπτο του συντεθειμένου ήχου. Η αναλογία 1 ή λιγότερο δείχνει ότι ο ήχος είναι υπολογισμένος σε πραγματικό χρόνο ή γρηγορότερα. Ένας τέτοιος υπολογισμός της αναλογίας αποκλείει την ανάγκη για μη απ ευθείας - σύνθεση και αποποιείται επίσης της ανάγκης μεγάλων αποθηκευτικών συστημάτων, απ τη στιγμή που τα κυματοειδή μπορούν να παραχθούν αμέσως Υψηλού επιπέδου γλώσσες για την μουσική υπολογιστών Όπως έχει προαναφερθεί η τάση των γλωσσών μουσικής σύνθεσης τα τελευταία χρόνια ήταν να επεκτείνουν τη γλωσσική δομή πρός τα πάνω, από το ακουστικό επίπεδο προς το υψηλότερο, τα μουσικά επίπεδα. Υπήρξαν μερικές δημιουργικές προσπάθειες να υπολογιστούν τα δομικά στοιχεία της μουσικής μέσα στο πλαίσιο των γλωσσών σύνθεσης μουσικής [34]. Πολλές 47

48 άλλες προσπάθειες έχουν καταβληθεί στη μουσική αναπαράσταση έξω από το πλαίσιο των γλωσσών προγραμματισμού. Η μουσική φαίνεται να απαιτεί τουλάχιστον την ίδια υποστήριξη που δίνει μια γλώσσα προγραμματισμού όπως οποιοιδήποτε άλλη εφαρμογή. Αυτό οδηγεί στην υπόθεση ότι καλές γενικής χρήσεως γλώσσες κάνουν τις καλές γλώσσες μουσικής[35]. Η αναπαράσταση της μουσικής, εντούτοις, έχει πρόσθετες απαιτήσεις που είναι χαρακτηριστικά τα οποία μπορεί να μην βρεθούν στις γενικής χρήσεως γλώσσες, όπως κατάλληλες μέθοδοι για τη ροή του χρόνο δομική οργάνωση των μουσικών υλικών απεικόνιση στοιχείων μουσικής και παραλληλισμός και ιεραρχία. Αν και αυτό δεν ακυρώνει την υπόθεση, καταδεικνύει τουλάχιστον ότι η μουσική υπολογιστών είναι ένα άριστο πεδίο δοκιμών για την επέκταση των γενικής χρήσεως γλωσσών προγραμματισμού. Και πράγματι, ήταν η τάση των σχεδιαστών της γλώσσας μουσικής για να επεκταθούν καθιερωμένες γλώσσες αντί της εφεύρεσης νέων. Ο αντικειμενοστραφής προγραμματισμός για τη μουσική, για παράδειγμα, βοηθά σύλληψη της έννοιας του παραλληλισμού στην κατανομή των διεργασιών - στόχων Ακουστική γλώσσα προγραμματισμού Μια ακουστική γλώσσα προγραμματισμού είναι μια γλώσσα προγραμματισμού που στοχεύει συγκεκριμένα στην παραγωγή και τη σύνθεση ήχου και μουσικής. Μερικά παραδείγματα παρατίθενται παρακάτω: 48

49 ABC ChucK CMix Max/MSP Μουσική Ι Μουσική-V 4.7. Στάδια μουσικής σύνθεσης Κάρτες ήχου Από τη φύση του ο υπολογιστής χαρακτηρίζεται από μία αφάνταστη προσαρμοστικότητα. Ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί και το είδος των δεδομένων που διαχειρίζεται του επιτρέπουν να βρίσκει εφαρμογές σε διάφορους τομείς της καθημερινής μας ζωής. Εκτός από το καθαρά εργασιακό περιβάλλον, την επεξεργασία αριθμητικών δεδομένων και άλλες τέτοιες εφαρμογές που θυμίζουν λογιστήρια, μαθηματικές αναλύσεις και τα συναφή, ο υπολογιστής χρησιμοποιείται τα τελευταία χρόνια και στον τομέα της ψυχαγωγίας, ενώ αρχίζει να κολλάει με χώρους περισσότερο καλλιτεχνικής φύσης, που μέχρι κάποια στιγμή θεωρούνταν πολύ κοντά στην τέχνη και αρκετά μακριά από αυτόν. Αυτό συνέβη και με τη Μουσική. Δεν είναι που η μουσική ξέφυγε από τον καλλιτεχνικό της χαρακτήρα, κάθε άλλο. Είναι που ο υπολογιστής βρήκε τρόπους να κάνει ακόμα πιo εύκολη την καλλιτεχνική δημιουργία. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο υπολογιστής αποτελεί το κύριο εργαλείο καλλιτεχνικής δημιουργίας στον χώρο των γραφικών τεχνών. Γιατί λοιπόν να μη γίνει κάτι ανάλογο και με τον χώρο της μουσικής; Ο μουσικός που χρησιμοποιεί τον υπολογιστή ως εργαλείο έχει πολλά να κερδίσει. Καταρχήν έχει τη δυνατότητα να πειραματιστεί με διάφορες συνθέσεις, να τις καταγράψει και στη συνέχεια να αποφασίσει ποια από αυτές είναι η καλύτερη, και να την επεξεργαστεί ακόμα περισσότερο μέχρι να φτάσει στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Μπορεί μάλιστα στην πορεία να αλλάζει εύκολα από το ένα όργανο στο άλλο, και να χρησιμοποιεί διάφορες συσκευές συνδεδεμένες με το σύστημά του χωρίς να χρειάζεται να βγάζει το ένα καλώδιο και να βάζει το άλλο. 49

50 Τέλος, αφού ολοκληρώσει τη δημιουργία του, μπορεί να τυπώσει μία παρτιτούρα στον εκτυπωτή του, τόσο εύκολα και γρήγορα που πριν από μερικά χρόνια δεν θα μπορούσε καν να το φανταστεί. Η συγγραφή παρτιτούρας ήταν ομολογουμένως από τις πιο δύσκολες εργασίες που καλούνταν να εκτελέσει ένας μουσικός. Είναι μάλιστα γεγονός ότι πολλοί μαθητές, στα πρώτα βήματα της εκπαίδευσής τους σε κάποιο Ωδείο, βρίσκουν τη συγγραφή παρτιτούρας πολύ δύσκολη και πολλοί είναι αυτοί που αν και τους αρέσει η μουσική σταματούν τη φοίτησή τους, επειδή δεν μπορούν να συμφιλιωθούν με τις νότες πάνω στο χαρτί. Πλέον τα πράγματα έχουν αλλάξει σημαντικά και οι υπολογιστές έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούνται σε πολλά σύγχρονα ωδεία με εκπληκτικά θετικά αποτελέσματα. Έτσι, οι νέες γενιές μουσικών που βγαίνουν από αυτά, θεωρούν τον υπολογιστή ένα απαραίτητο κομμάτι που τους βοηθάει να δημιουργούν και στη συνέχεια να επεξεργάζονται τις συνθέσεις τους. Επιπλέον, ο χρήστης ενός υπολογιστή ανακαλύπτει ακόμα περισσότερες πτυχές του, τις οποίες μπορεί να εκμεταλλευτεί για να μπει σε ένα καινούργιο γι' αυτόν κόσμο, τον κόσμο της μουσικής. Ανάλογα λοιπόν με το χώρο από τον οποίο προέρχεται ο καθένας, αν είναι μουσικός, αν είναι κομπιουτεράς ή ακόμα αν είναι ένας απλός χρήστης που μόλις ανακάλυψε ότι ο υπολογιστής που είχε στο σπίτι μπορεί να κάνει πολύ περισσότερα από το να παίζει παιχνίδια, θα ήθελε να δημιουργήσει ένα σύστημα με τον εξοπλισμό που είναι απαραίτητος για τις δικές του καθαρά ανάγκες. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από τον χρήστη που ζητάει μόνο τα βασικά, για να προχωρήσουμε στη συνέχεια σε πιο πολύπλοκες συνθέσεις η σύνθεση: Βασική Απευθύνεται καθαρά σε ερασιτέχνες και ακόμα περισσότερο σε άτομα τα οποία έχουν ήδη έναν υπολογιστή και απλά θέλουν να δοκιμάσουν τις δυνατότητές του και στον μουσικό τομέα. Δεν τους ενδιαφέρει η ποιότητα του ήχου που θα ακούνε από τα ηχεία, ούτε και να κάνουν πολύπλοκες 50

51 επεξεργασίες σύνθετων κομματιών. Δεν τους ενδιαφέρει επίσης να επενδύσουν παραπάνω χρήματα, εκτός από αυτά που είναι απολύτως αναγκαία, όπως είναι για παράδειγμα, το κόστος για ένα κλαβιέ MIDI, που κι αυτό δεν χρειάζεται να είναι ιδιαίτερα καλής ποιότητας, αφού δεν έχουμε να κάνουμε με μουσικό. Θέλουν ένα σύστημα που θα τους βοηθήσει να κάνουν τα πρώτα βήματα στο χώρο της μουσικής με υπολογιστή και από κει και πέρα, αν το αντικείμενο φανεί ενδιαφέρον, να προχωρήσουν πιθανώς σε κάποια από τις επόμενες πιο πολύπλοκες συνθέσεις. Από τι πρέπει να αποτελείται ένα τέτοιο σύστημα; Από έναν υπολογιστή που έχει στο εσωτερικό του μία μέτρια κάρτα ήχου, με δυνατότητα να λαμβάνει μηνύματα MIDI και μία υποδοχή παιχνιδιών για να συνδέσουμε ένα κλαβιέ MIDI. Το τελευταίο μπορεί να είναι ένα οικονομικό κλαβιέ χωρίς πολλές πρόσθετες δυνατότητες. Αν ο χρήστης δεν ενδιαφέρεται να παίζει δικά του κομμάτια και να τα καταγράφει με τη βοήθεια του sequencer, παρά θέλει μόνο να επεμβαίνει σε έτοιμα MIDI αρχεία με διάφορα εφέ, τότε δεν χρειάζεται καν να προχωρήσει στην αγορά ενός κλαβιέ. Απαραίτητο βέβαια είναι ένα πρόγραμμα sequencer, από το οποίο εκτελούνται έτοιμα αρχεία MIDI, θα καταγράφονται οι πρώτες μουσικές συνθέσεις και θα γίνεται λίγο αργότερα μία στοιχειώδης επεξεργασία. Στην περίπτωση ενός τέτοιου συστήματος, η λήψη των μηνυμάτων MIDI γίνεται από την κάρτα ήχου. Επίσης από την κάρτα ήχου γίνεται και η παραγωγή του ήχου και η ποιότητά του εξαρτάται από το είδος της σύνθεσης που χρησιμοποιείται. Αν είναι σύνθεση FM μην περιμένετε και πολλά, αλλά στην περίπτωση έστω και στοιχειώδους σύνθεσης wavetable όλο και κάτι καλύτερο θα μπορέσετε να ακούσετε η σύνθεση: Βασική, με καλή κάρτα ήχου Mια καλή κάρτα ήχου μπορεί να ανεβάσει σημαντικά τις επιδόσεις του συστήματός μας και πολλές φορές μπορεί να μας οδηγήσει σε υψηλού επιπέδου ερασιτεχνικές προς ημιεπαγγελματικές καταστάσεις. Η δεύτερη αυτή σύνθεση είναι ακριβώς ίδια με την πρώτη, με μόνη διαφορά την κάρτα ήχου, που και καλύτερες επιδόσεις έχει, και περισσότερες δυνατότητες μπορεί 51

52 να προσφέρει. Αφορά περισσότερο όσους διαθέτουν ήδη έναν υπολογιστή, χωρίς κάρτα ήχου, την οποία σκέφτονται να αγοράσουν. Αν λοιπόν έχουν ήδη αποφασίσει ότι θέλουν να ασχοληθούν με τη μουσική, με εργαλείο τον υπολογιστή τους, η κάρτα που θα αγοράσουν θα πρέπει να στηρίζεται οπωσδήποτε στη σύνθεση wavetable, να διαθέτει μνήμη ROM με αποθηκευμένους τους ήχους και μνήμη RAM που να μπορεί να επεκταθεί για να φορτώνονται επιπλέον δείγματα. Αν η κάρτα δίνει και τη δυνατότητα δημιουργίας νέων δειγμάτων από το χρήστη ακόμα καλύτερα. Ο συνδυασμός μιας τέτοιας κάρτας με ένα καλό πρόγραμμα sequencer, μπορεί να είναι αρκετός ακόμα και για έναν απαιτητικό χρήστη. Σε αυτήν την περίπτωση, θα βοηθούσε φυσικά και ένα καλύτερο κλαβιέ. Το ίδιο σχεδόν αποτέλεσμα μπορούμε να έχουμε, αν ήδη διαθέτουμε μία μέτρια κάρτα ήχου και της προσθέσουμε ένα wavetable daughterboard, ή μία ξεχωριστή κάρτα wavetable, που ουσιαστικά θα προσθέσει στο σύστημα τις δυνατότητες που δεν μπορεί να δώσει από μόνη της η κάρτα του. Η σύνθεση αυτή αποτελεί μία πολύ καλή και ταυτόχρονα σχετικά οικονομική λύση, που βασίζεται εξ ολοκλήρου στον υπολογιστή. Αν και μία καλή κάρτα κοστίζει αρκετά χρήματα παραπάνω απ' ότι μία μέτρια, ένα ποσό δηλαδή της τάξεως των δραχμών, υποστηρίζουμε ότι η λύση αυτή είναι οικονομική, γιατί αν περάσουμε στην αμέσως επόμενη σύνθεση το κόστος ανεβαίνει σημαντικά, και ουσιαστικά το μόνο που βελτιώνεται είναι η ποιότητα του η σύνθεση: Υπολογιστής συνδεδεμένος με εξωτερική ηχομονάδα Απευθύνεται στους χρήστες που τους ενδιαφέρει εκτός από την ευκολία και τις δυνατότητες και η ποιότητα του παραγόμενου αποτελέσματος. Με τη σύνθεση αυτή ο χρήστης έχει στη διάθεσή του έναν υπολογιστή με μία απλή κάρτα του η οποία μπορεί να αντικατασταθεί και από ένα MIDI Interface - σε μορφή κάρτας, ή ακόμα και εξωτερικό που συνδέεται στην παράλληλη θύρα του υπολογιστή. Ουσιαστικά, αν υπάρχει κάρτα σε αυτήν την περίπτωση, η χρήση της περιορίζεται στο να λαμβάνει μηνύματα MIDI. Την δουλειά της 52

53 παραγωγής την αναλαμβάνει μία εξωτερική συσκευή, η ηχομονάδα (ή sound module). Ο ήχος της ηχομονάδας κρίνεται καλύτερος από τον ήχο της κάρτας, αφού οι συσκευές αυτές διαθέτουν κατά γενική ομολογία καλύτερους ψηφιοαναλογικούς μετατραπείς (DAC). Η άκρη MIDI OUT του καλωδίου MIDI συνδέεται στην κάρτα του ή στο MIDI interface και η άλλη άκρη, δηλαδή το MIDI ΙΝ, πάει στην εξωτερική ηχομονάδα, η οποία στη συνέχεια συνδέεται είτε απευθείας με τα ηχεία, είτε πρώτα με κάποιον ενισχυτή και στη συνέχεια με τα ηχεία. Η σύνθεση αυτή μπορεί να γίνει εξαιρετικά πολύπλοκη, αν ο χρήστης συνδέσει όχι μόνο μία, αλλά περισσότερες ηχομονάδες στη σειρά. Μπορεί επίσης να παίρνει είσοδο από περισσότερα από ένα κλαβιέ και γενικώς να δημιουργήσει ένα είδος δικτύου με m βοήθεια συσκευών που παίζουν το ρόλο του διακλαδωτή και ενεργοποιούν τη μία ή την άλλη σύνδεση. Ο ρόλος του υπολογιστή σε αυτήν τη σύνθεση περιορίζεται καθαρά στο επίπεδο του sequencer η σύνθεση: Υπολογιστής με software synthesizer Η σύνθεση αυτή είναι σπάνια, τουλάχιστον προς το παρόν, αφού τα προγράμματα συνθεσάιζερ (software ή virtual synthesizer) είναι μία καινούργια τάση στο χώρο της μουσικής με υπολογιστή. Ουσιαστικά, ένα πρόγραμμα συνθεσάιζερ κάνει την ίδια δουλειά που κάνει και μία εξωτερική ηχομονάδα αλλά μέσω λογισμικού. Έτσι, με μία απλή κάρτα του που παίζει το ρόλο του MIDI interface ή μόνο με ένα MIDI interface και αυτό το πρόγραμμα, μπορεί να δημιουργηθεί ένα σύστημα, χωρίς παραπάνω εξωτερικό εξοπλισμό. Τα προγράμματα συνθεσάιζερ είναι σχετικά οικονομικά (κοστίζουν περίπου το 1/3 της τιμής, της αντίστοιχης εξωτερικής ηχομονάδας, χωρίς αυτό να είναι κανόνας). Απαιτούν όμως ένα πολύ ισχυρό υπολογιστή, που ουσιαστικά αναλαμβάνει να κάνει τη δουλειά που σε άλλη περίπτωση θα έκανε η κάρτα του ή η εξωτερική ηχομονάδα. Ο 166άρης επεξεργαστής Pentium θεωρείται σημείο έναρξης, ενώ η παρουσία ενός επεξεργαστή με επεκτάσεις ΜΜΧ είναι 53

54 μία προτιμότερη λύση. Οι απαιτήσεις όμως του συστήματος αυτού δεν περιορίζονται μόνο εκεί. Χρειάζεται και ένα σεβαστό ποσό εγκατεστημένης κύριας μνήμης, από 16ΜΒ και πάνω. Όπως καταλαβαίνετε όλα αυτά κοστίζουν, και αν ο χρήστης διαθέτει ήδη έναν υπολογιστή, το να τον αναβαθμίσει κατά τέτοιο τρόπο θα κοστίσει σχεδόν το ίδιο με το να προσθέσει μία εξωτερική ηχομονάδα. Επίσης, θα πρέπει να τονιστεί ότι επειδή χρησιμοποιείται ο επεξεργαστής του PC για την παραγωγή, υπάρχει καθυστέρηση ανάμεσα στο χρόνο που στέλνεται μία πληροφορία και στο χρόνο που την ακούμε. Για παράδειγμα, όταν προσπαθήσαμε να παίξουμε κάτι στο κλαβιέ, που συνδεόταν με έναν υπολογιστή Pentium ΜΜΧ στα 200MHz και με 32ΜΒ μνήμη, ο ήχος της νότας που πατούσαμε ακουγόταν μετά από ένα περίπου δευτερόλεπτο. Ακόμα, λοιπόν η τεχνολογία αυτή έχει αρκετούς περιορισμούς, όμως ελπίζουμε ότι με τηv εξέλιξη στο χώρο των υπολογιστών, θα γίνεται ολοένα και πιο εφαρμόσιμη Τι μπορεί να κάνει μία κάρτα ήχου στο κομμάτι του MIDI: Να παίξει το ρόλο του MIDI Interface Να συνεργαστεί με ένα πρόγραμμα sequencer για την επεξεργασία των μηνυμάτων MIDI Να λειτουργήσει ως μονάδα παραγωγής του ήχου που περιέχουν τα μηνύματα MIDI 4.9. Σύνθεση FM Διαμόρφωση της συχνότητας ενός σήματος (φορέας ή φέρον) από ένα ή περισσότερα άλλα περιοδικά σήματα (διαμορφωτές) που προέρχονται από ισάριθμες γεννήτριες τελεστές (operatοrs). Συνήθως χρησιμοποιούνται τρεις ή τέσσερις τελεστές. Κάθε ήχος μπορεί να αναπαρασταθεί από μία κυματομορφή. Οι ήχοι αποτελούνται από ένα σύνολο συχνοτήτων, που όταν συνδυαστούν όλες μαζί, καθεμία με διαφορετική αναλογία, παράγουν την 54

55 ιδιαίτερη χροιά που χαρακτηρίζει το κάθε ήχο. Η χροιά αυτή είναι που κάνει να ξεχωρίσουμε το κάθε όργανο. Ο Fourier απέδειξε ότι η κυματομορφή κάθε ήχου μπορεί να αναλυθεί σε επιμέρους βασικές κυματομορφές αρμονικών συχνοτήτων. Όταν το μήνυμα MIDI ζητάει να παίζει η νότα Ντο από βιολί, ουσιαστικά το τσιπάκι της κάρτας ήχου παράγει τη βασική συχνότητα του Ντο και στη συνέχεια προσθέτει τόσες αρμονικές όσες είναι απαραίτητες για να μοιάζει αυτό το Ντο με το Ντο του βιολιού Σύνθεση δειγμάτων Wavetable Ο ήχος στηρίζεται σε κάποια δείγματα που έχουν ψηφιοποιηθεί και αποθηκευτεί στη μνήμη της κάρτας ήχου. Δημιουργείται ένα είδος πίνακα με δείγματα ήχων από όλες τις νότες από διάφορα όργανα, και κάθε φορά που θέλει η κάρτα να αναπαράγει μια νότα ενός οργάνου κοιτάει από τον πίνακα δείγμα αν είναι αυτό που χρειάζεται και το χρησιμοποιεί. Το αποτέλεσμα είναι σαφώς ποιοτικότερο από αυτό που προκύπτει με τη σύνθεση FM, αφού η ήχοι πλησιάζουν περισσότερο τους πραγματικούς. Το αν τελικά είναι καλή εξαρτάται και από τους παρακάτω παράγοντες: Εφόσον η τεχνική σύνθεσης που χρησιμοποιείται είναι n Waνetable, θα πρέπει να εξετάσετε πόση μνήμη έχει η κάρτα σας και πόσο δείγματα είναι αποθηκευμένα σε αυτήν. Όσο περισσότερη είναι η μνήμη τόσο περισσότερα δείγματα μπορεί να περιέχει και επομένως τόσο καλύτερους ήχους μπορεί να αναπαράγει. Αν η κάρτα σας διαθέτει εκτός από τη μνήμη ROM, και μνήμη RΑΜ στην οποία μπορεί να φορτώνει έξτρα δείγματα από κάποιο άλλο αποθηκευτικό μέσο, τότε αποκτά ακόμα μεγαλύτερη αξία. Σημαντικό χαρακτηριστικό θεωρείται επίσης η δυνατότητα δημιουργίας από το χρήστη δικών του δειγμάτων, τα οποία μπορούν να αποθηκευτούν στο σκληρό δίσκο και να φορτωθούν στη μνήμη RΑΜ της κάρτας όταν θα χρειαστεί. 55

56 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ο : Μουσική ψηφιακή διεπαφή οργάνων (MIDI) 5.1 MIDI (Musical lnstrument Digital lnterface) Το Musical lnstrument Digital lnterface (MIDI) είναι ένα σύνολο σταθερών, ένα πρωτόκολλο, που υιοθετήθηκε από το 1983 από την πλειοψηφία των κατασκευαστών μουσικών ηλεκτρικών οργάνων και των επιτροπών διεθνών σταθερών και καθορίζει την ανταλλαγή πληροφοριών σε δυαδική μορφή μεταξύ μουσικών ηλεκτρικών οργάνων και υπολογιστών. Αυτό που μπορεί να κάνει μία διάταξη MIDI είναι να εγγράψει πληροφορίες σχετικά με την εκτέλεση ενός μουσικού κομματιού, πληροφορίες σαν τον τόνο, την διάρκεια και την ένταση κάθε νότας. Η καταγραφή αυτή γίνεται σε σταθερή μορφή και τη συνέχεια μπορεί να διαβιβαστεί σε κάποιο άλλο μουσικό όργανο ή σε υπολογιστή. ΕΙΚΟΝΑ 2 : Συνδέσεις MIDI εξοπλισμού και ηχομονάδας με υπολογιστή Όταν αυτές οι πληροφορίες μεταβιβάζονται από το MIDI σε υπολογιστή, αποθηκεύονται σαν αρχείο το οποίο μπορεί στη συνέχεια είτε να παιχτεί, είτε να επεξεργαστεί. Ένα αρχείο MIDI αποτελεί μία σειρά από οδηγίες που δίνονται σ' ένα ηλεκτρονικό όργανο για το πώς θα παίξει μία σειρά από νότες. Το αρχείο MIDI δεν προσδιορίζει τίποτα σχετικό με τον τόνο της νότας ή με τον 56

57 τύπο του οργάνου στο οποίο θα παιχτούν οι νότες. Μπορεί να δημιουργηθεί ένα αρχείο MIDI από τις νότες μίας κιθάρας και στη συνέχεια αυτό το αρχείο να χρησιμοποιηθεί από ένα ηλεκτρικό πιάνο ή το αντίθετο. Τα αρχεία MIDI συγκρινόμενα με αρχεία CD-DA είναι μικρότερα λόγω του ότι δεν περιέχουν δεδομένα ήχου. Αλλά αντίθετα με τα αρχεία ψηφιοποιημένου ήχου των οποίων το μέγεθος εξαρτάται από την χρονική τους διάρκεια, το μέγεθος των αρχείων MIDI εξαρτάται από το πλήθος των διαφορετικής μουσικής υπόστασης των πληροφοριών που χρειάζονται για μία συγκεκριμένη μουσική παρουσίαση η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από τον αριθμό και τον τύπο των οργάνων που συμμετέχουν, την πολυπλοκότητα του μουσικού κομματιού και άλλες μουσικές παραμέτρους που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη. Μαθηματικοί αλγόριθμοι χρησιμοποιούνται για αλλαγή κλίμακας όσον αφορά τις νότες, σταδιακή εξασθένιση της μουσικής και κάθε είδους μουσικά εφέ. Η ταχύτητα εκτέλεσης του μουσικού κομματιού καθορίζεται από ένα προγραμματιζόμενο εσωτερικό ρολόι και έτσι παρέχεται η δυνατότητα επιτάχυνσης ή επιβράδυνσης της σειράς με την οποία παίζονται οι νότες, χωρίς όμως να αλλάζει ο τόνος τους. Ένας εύκολος τρόπος για την δημιουργία αρχείων MIDI είναι να παίξουμε μουσική με ένα μουσικό όργανο, πιθανώς πιανόργανο εφοδιασμένο με διάταξη MIDI. Το μουσικό αυτό όργανο πρέπει να είναι συνδεδεμένο με έναν υπολογιστή μέσω συσκευής επικοινωνίας που καλείται MIDI Interface Βοx και η οποία επεξεργάζεται τα δεδομένα που δημιουργούνται από το μουσικό όργανο πριν σταλούν στον υπολογιστή. Χρειάζεται επίσης ένα εξειδικευμένο λογισμικό που ονομάζεται MIDI Sequencer για την δημιουργία των αρχείων MIDI. Για την εκτέλεση των αρχείων MIDI από τον υπολογιστή, ο χρήστης θα πρέπει να έχει εξοπλίσει τον υπολογιστή του με μία κάρτα MIDI. Στον ορισμό ενός Multimedia PC περιλαμβάνεται η ύπαρξη κάρτας MIDI. Βέβαια θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι οι διαδικασίες MIDI δεν μοιάζουν καθόλου με παιδικό παιχνίδι. Το λογισμικό MIDI sequencer είναι σύνθετο και χρειάζονται βασικές μουσικές γνώσεις και σχετική ευχέρεια με τους 57

58 υπολογιστές ώστε η εργασία του χρήστη να μπορεί να χαρακτηριστεί παραγωγική. Είναι όμως οπωσδήποτε ένάς τρόπος δημιουργίας επαγγελματικού επιπέδου μουσικής για Μυltimedia εφαρμογές. Το MIDI, είναι ένα βιομηχανία-τυποποιημένο ηλεκτρονικό πρωτόκολλο επικοινωνιών που καθορίζει κάθε μουσικό νότα ή γεγονός σε ένα ηλεκτρονικό μουσικό όργανο όπως ένας συνθέτης, ακριβώς και συνοπτικά, επιτρέποντας στα ηλεκτρονικά μουσικά όργανα, να ανταλλάξουν στοιχεία σε πραγματικό χρόνο. Το MIDI διαβιβάζει απλά τα ψηφιακά στοιχεία πραγματικού χρόνου που παρέχουν τις πληροφορίες όπως ο τύπος και η ένταση των μουσικών νοτών και των τεχνικών συνθέσεων που παίζονται κατά τη διάρκεια μιας απόδοσης. Όλα τα επίσημα πρότυπα του MIDI αναπτύσσονται από κοινού και δημοσιεύονται από την ένωση κατασκευαστών του MIDI (MMA) στο Λος Άντζελες, Καλιφόρνια, ΗΠΑ ( και από την ένωση της μουσικής ηλεκτρονικής βιομηχανίας της Επιτροπή της Ιαπωνίας (AMEI), στο Τόκιο ( Η αρχική αναφορά για το MIDI είναι το πλήρες MIDI 1,0 λεπτομερής προδιαγραφή, έκδοση εγγράφων 96.1, διαθέσιμη μόνο άμεσα από MMA στα αγγλικά, ή από AMEI στα ιαπωνικά. Σχεδόν όλες οι καταγραφές μουσικής χρησιμοποιούν σήμερα το MIDI ως βασική τεχνολογία για τη μουσική καταγραφή. Επιπλέον, το MIDI χρησιμοποιείται επίσης για να ελέγξει το υλικό συμπεριλαμβανομένων των συσκευών καταγραφής καθώς επίσης και τον εξοπλισμό απόδοσης όπως τα σκηνικά φώτα και επηρεάζει τα πεντάλια. Τα πρότυπα του MIDI προτάθηκαν αρχικά από τον Dave Smith το 1981 σε ένα έγγραφο στην ακουστική κοινωνία εφαρμοσμένης μηχανικής καθώς επίσης και η προδιαγραφή 1,0 του MIDI δημοσιεύθηκε το 1983 τον Αύγουστο. Το MIDI επιτρέπει στους υπολογιστές, τους συνθέτες, τους ελεγκτές του MIDI, τις κάρτες ήχου, τις δειγματοληπτικές συσκευές και τις μηχανές τυμπάνων για να ελέγξει το ένα το άλλο. Στην πραγματικότητα, η ίδια η προδιαγραφή του 58

59 MIDI δεν έχει καμία σχέση με την ποιότητα του ήχου που παράγεται - αυτό ποικίλλει ανάλογα με την ποιότητα της κάρτας ήχου ή/και των δειγμάτων που χρησιμοποιούνται. Το MIDI είναι σχεδόν άμεσα αρμόδιο για να φέρει ένα τέλος στο φαινόμενο του "τοίχους των συνθετών" στις συναυλίες μουσικής ροκ της δεκαετίας του '70- '80, όταν κρύφτηκαν μερικές φορές οι εκτελεστές οργάνων keyboard πίσω από τις τράπεζες των διάφορων οργάνων. Μετά από την εμφάνιση του MIDI, πολλοί συνθέτες απελευθερώθηκαν, επιτρέποντας στους εκτελεστές να ελέγξουν τα πολλαπλάσια όργανα από ένα μόνο keyboard. Μια άλλη σημαντική επίδραση του MIDI είναι η ανάπτυξη του υλικού και βασισμένα σε υπολογιστή sequencers, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να καταγράψει, να εκδώσει και να παίξει διάφορες αποδόσεις. Ο συγχρονισμός των ακολουθιών του MIDI γίνεται πιθανώς με την χρήση του MIDI timecode, μια εφαρμογή των προτύπων χρονικού SMPTE κώδικα χρησιμοποιώντας τα μηνύματα του MIDI, και το MIDI timecode έχει γίνει το πρότυπα για τον ψηφιακό συγχρονισμό μουσικής. Διάφορα format αρχείων μουσικής έχουν βασιστεί στο MIDI bytestream. Αυτά τα format είναι πολύ συμπαγή. Έτσι συχνά ένα αρχείο μόνο 10 kilobyte μπορεί να παραγάγει ένα πλήρες λεπτό της μουσικής. Αυτό είναι συμφέρον για εφαρμογές όπως τα μουσικά ringtones στα κινητά τηλέφωνα, και μερικά τηλεοπτικά παιχνίδια. Το MIDI είναι ένα πρωτόκολλο που επιτρέπει σε δύο ηλεκτρονικά μουσικά όργανα να επικοινωνούν μεταξύ τους στέλνοντας μηνύματα το ένα στο άλλο, με τρόπο σαφή και κατανοητό και από τα δύο, έτσι ώστε να υπάρχει ανταπόκριση. Όπως η γλώσσα είναι για τους ανθρώπους ο βασικός κώδικας επικοινωνίας, έτσι και το MIDI είναι για τα ηλεκτρονικά όργανα o τρόπος με τον οποίο το ένα μπορεί να δέχεται μηνύματα από το άλλο και να ανταποκρίνεται αναπαράγοντας κάποιους ήχους. 59

60 Το MIDI είναι n γλώσσα που χρησιμοποιείται για να σταλούν μηνύματα σε ένα όργανο, που δεν είναι κατ' ανάγκη όργανο, όπως, για παράδειγμα, ένα κλασικό πιάνο, ή μία κλασική κιθάρα, αλλά κάποια συσκευή που να μπορεί να αναπαράγει ήχους λαμβάνοντας τα μηνύματα MIDI. Το ένα όργανο στέλνει κάποιους αριθμούς στο άλλο οι οποίοι μεταφράζονται με τέτοιο τρόπο ώστε το αποτέλεσμα να είναι μουσική Ο τρόπος μετάδοσης πληροφοριών MIDI 'Ενα βασικό σημείο που θα πρέπει να κατανοήσει κανείς σχετικά με το MIDI είναι ότι δεν έχει καμία σχέση με πραγματικούς ήχους. Με αυτό εννοούμε ότι η πληροφορία MIDI δεν περιέχει τον ήχο που τελικά ακούμε, αλλά την περιγραφή του με διάφορους αριθμούς. Τα μηνύματα MIDI δεν έχουν έτοιμο τον ήχο που θα παίξει το συνθεσάιζερ, έχουν όμως πλήρεις οδηγίες για το πως θα δημιουργηθεί.'ενα κοινό μήνυμα MIDI περιέχει αριθμούς που λένε στη συσκευή που παράγει τον ήχο ποια μουσική νότα να παίξει, με πόση ένταση, για πόσο χρονικό διάστημα και άλλα στοιχεία που κάνουν το παραγόμενο αποτέλεσμα πιο ρεαλιστικό. Οι πληροφορίες αυτές μεταφέρονται με τη μορφή Byte, δηλαδή αριθμών με 8 δυαδικά ψηφία (bits) που μας δίνουν στο δεκαδικό σύστημα τους αριθμούς από το 1 έως το 127.'Ενα σύνολο από Bytes αποτελεί μία εντολή MIDI. Το πρώτο Byte (status Byte) λέει στη συσκευή MIDI ποια λειτουργία θα εκτελέσει, για παράδειγμα να παίξει μία νότα (μήνυμα Note Οn), να σταματήσει να παίζει μία νότα (μήνυμα Note Οff), να αλλάξει όργανο (μήωμα Patch Change). Στη συνέχεια ακολουθεί ένα δεύτερο Byte (pitch Byte) το οποίο λέει στη συσκευή MIDI ποια ακριβώς νότα να παίξει. Για παράδειγμα το μεσαίο Ντο του πιάνου αντιστοιχεί στον αριθμό 60 και επομένως το pitch Byte έχει την τιμή 60. Το τρίτο και τελευταίο Byte (velocity Byte) είναι ένας αριθμός από 0 έως 127 και δηλώνει τη δύναμη με την οποία πατήθηκε η νότα. Η συγκεκριμένη νότα σταματάει να ακούγεται όταν η συσκευή MIDI δεχτεί το μήνυμα Note οff ενώ ενδιάμεσα μπορεί να έχουν αρχίσει και να βρίσκονται σε εξέλιξη άλλες νότες, έτσι ώστε να έχουμε μία μελωδία. 60

61 Η μετάδοση πληροφοριών MIDI γίνεται σε 16 διαφορετικά κανάλια. Το κανάλι στο οποίο θα παιχτεί μία συγκεκριμένη νότα είναι πληροφορία που βρίσκεται μέσα στο πρώτο Byte (status Byte). Αν κάποια στιγμή αποφασίσει ο μουσικός να αλλάξει το όργανο με το οποίο παίζεται μία νότα, τότε στέλνονται στη συσκευή MIDI δύο Byte στη σειρά το πρώτο δηλώνει ότι θα γίνει αλλαγή οργάνου στο κανάλι τάδε, και το δεύτερο δηλώνει τον αριθμό του οργάνου (ή patch, όπως έχει επικρατήσει να λέγεται) που θα χρησιμοποιηθεί. Από τη στιγμή εκείνη, όποια νότα παιχτεί στο συγκεκριμένο κανάλι θα παιχτεί με το ηχόχρωμα του συγκεκριμένου οργάνου, μέχρι τη στιγμή που αυτό θα αλλάξει με κάποια νέα εντολή. Επίσης υπάρχουν μηνύματα που χρησιμοποιούνται για να αποδοθούν ορισμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της νότας ή του τρόπου παιξίματός της, όπως, για παράδειγμα, η δύναμη με mv οποία παίχτηκε (velocity), το πώς πατήθηκαν τα πλήκτρα του κλαβιέ (μηνύματα aftertouch) και άλλες παράμετροι που ονομάζονται controllers. Αλλα controller περιγράφουν το πώς θα ακούγεται η νότα, π.χ. αν θα έχει tremolo, ή vibrato, αν ήταν πατημένο το πεντάλ, ο προσανατολισμός του οργάνου στο χώρο, και άλλα. Τέλος, το πρωτόκολλο MIDI, αν και πρωτόκολλο τυποποίησης, επιτρέπει στους κατασκευαστές τη μεταβίβαση ορισμένων μηνυμάτων από τα μουσικά τους όργανα που μπορούν να διαφέρουν από αυτά των υπόλοιπων κατασκευαστών και επομένως αγνοούνται όταν το κομμάτι MIDI παίζεται σε όργανο άλλης μάρκας. Τα μηνύματα αυτά ονομάζονται System Exclusive (SysEx). Για να μπορέσουμε να καταγράψουμε και να επεξεργαστούμε τα μηνύματα MIDI χρησιμοποιούμε ειδικά μηχανήματα που ονομάζονται sequencers, τα οποία συνήθως συναντάμε και σε μορφή λογισμικού General MIDI Το πρωτόκολλο MIDI δεν έμεινε όπως πρωτοπαρουσιάστηκε το Πολλά πράγματα αναθεωρήθηκαν, μέχρι που το 1991 η ένωση κατασκευαστών οργάνων MIDI (MIDI Manufacturers Association) σε συνεργασία με την 61

62 επιτροπή τυποποίησης MIDI της Ιαπωνίας (Japan MIDI Standards Committe) κατέληξαν στο πρώτο πακέτο προδιαγραφών που ονομάστηκε General MIDI. Η προδιαγραφή General MIDI αναφέρεται σε τρία βασικά σημεία: Α. Στο σύνολο ήχων General MIDI, Β. Στον πίνακα αντιστοίχισης των κρουστών οργάνων με συγκεκριμένες νότες, και Γ. Στο σύνολο δυνατοτήτων που πρέπει να έχει ένα όργανο για να συμβαδίζει με το General MIDI. Το σύνολο ήχων General MIDI είναι ουσιαστικά ένας πίνακας αντιστοίχισης διαφόρων οργάνων με αριθμούς, σύμφωνα με τον οποίο κατασκευάζονται όλα τα όργανα που θέλουν να συμβαδίζουν με αυτό. Οι ήχοι του General MIDI παίζουν στα κανάλια 1-9 και 11-16, ενώ το κανάλι 10 είναι αφιερωμένο στα κρουστά όργανα. Τα όργανα, τα οποία έχουν αντιστοιχιθεί σε αριθμούς από 1 έως 128 (ή 0 έως 127, όπως το πάρει κανείς), χωρίζονται ουσιαστικά σε ομάδες συγγενών οργάνων. 'Ετσι με βάση τον πίνακα οργάνων General MIDI (General MIDI Patch Μαρ), εάν το μήνυμα MIDI περιέχει τον αριθμό 5 στο Byte αλλαγής οργάνου (Patch Change), τότε αυτό που θα ακούσουμε είναι το ηλεκτρικό πιάνο 1, ενώ αν περιέχει τον αριθμό 20 θα ακούσουμε το εκκλησιαστικό όργανο. 'Οταν βρισκόμαστε στο κανάλι 10, οι παραπάνω επιλογές δεν ισχύουν γιατί σε αυτό το κανάλι μπορούμε να ακούσουμε μόνο κρουστά, για τα οποία υπάρχει ειδικός πίνακας αντιστοίχισης με αριθμούς συνολικά 47 διαφορετικών ήχων κρουστών. Γενικά ένα όργανο που λέει ότι συμβαδίζει με τις προδιαγραφές General MIDI θα πρέπει να μπορεί να παίξει μέχρι και 24 φωνές ταυτόχρονα, με δυνατότητα χρήσης μέχρι 16 διαφορετικών οργάνων, ένα σε κάθε κανάλι. 62

63 General Synth Η προδιαγραφή General Synth είναι η δεύτερη που διαμορφώθηκε, μετά από την άποψη ορισμένων κατασκευαστών ότι το General MIDI ήταν σχετικά περιορισμένο.'ετσι η εταιρεία Roland δημιούργησε αυτήν την προδιαγραφή που ουσιαστικά πρόσθεσε κάποια επιπλέον χαρακτηριστικά στις προδιαγραφές του General MIDI. Το General Synth περιέχει μία ακόμα έννοια, αυτή της συστοιχίας (bank) και ένα ακόμα είδος μηνύματος, το bank change (αλλαγή συστοιχία). Θεωρεί τα 128 όργανα του General MIDI μια συστοιχία και προσθέτει επιπλέον banks με συναφή όργανα σε συγκεκριμένες θέσεις. Ανάλογα με την επιλεγμένη συστοιχία ο αριθμός του οργάνου που επιλέγεται αντιστοιχεί σε διαφορετικό όργανο. 0 αριθμός 26 που στο bank 0 αντιστοιχεί στην κιθάρα με μεταλλικές χορδές, στο bank 8 αντιστοιχεί στη δωδεκάχορδη κιθάρα και στο bank 16 με το μαντολίνο. Το κανάλι 10 είναι και πάλι αφιερωμένο στα κρουστά, με τη διαφορά ότι στο General Synth μπορεί να γίνει και αλλαγή patch, προσφέροντας άλλες ομάδες κρουστών (κρουστά ηλεκτρονικού drum machine για παράδειγμα) ή ηχητικών εφέ (κρότους, παλαμάκια, πυροβολισμούς κ.ά.) Yamaha XG Οι προδιαγραφές XG της Yamaha αποτελούν επίσης μία επέκταση των προδιαγραφών General MIDI, παρέχοντας περισσότερες φωνές, δυνατότητα επεξεργασίας των φωνών, περισσότερα εφέ και άλλα χαρακτηριστικά που επιχειρούν να δώσουν καλύτερα ηχητικά αποτελέσματα. Μηνύματα MIDI γραμμένα σύμφωνα με το πρωτόκολλο GM μπορούν άνετα να αναπαραχθούν και από μία συσκευή που ακολουθεί τις προδιαγραφές XG.Τι παραπάνω όμως προσφέρουν αυτές οι προδιαγραφές σε σύγκριση με το General MIDI; 63

64 Πρώτον, δίνουν περισσότερες φωνές. Η λογική που ακολουθείται είναι παρόμοια με αυτή του General Synth, όπου οι ήχοι είναι χωρισμένοι σε banks και για να επιλεγεί ένας ήχος θα πρέπει πρώτα να προηγηθεί η επιλογή του bank στο οποίο ανήκει. Δεύτερον, προσφέρουν κάποιους επιπλέον controller, παραμέτρους δηλαδή για κάθε φωνή εκτός από τις καθιερωμένες (ένταση, προσανατολισμός στο χώρο κ.ά.). Για παράδειγμα, υπάρχει παράμετρος για πιο καθαρό ήχο πιάνου, ή για πιο αργό στάδιο ανάκρουσης στα έγχορδα. Επίσης, πολλές παράμετροι έχουν τροποποιηθεί ώστε να έχουν καλύτερη πρακτική εφαρμογή. Για παράδειγμα, το harmonic content ελέγχει τις αρμονικές, ενώ το brightness ελέγχει τη συχνότητα cutoff MIDI με υπολογιστές Ο υπολογιστής, από τη φύση του εργαλείο ψηφιακής επεξεργασίας δεδομένων, μπορεί και προσφέρει ολοένα και περισσότερο τις υπηρεσίες του σε όσους ασχολούνται με το MIDI. Κυρίως μπορεί να λειτουργήσει σαν ενδιάμεσο κομμάτι παίζοντας το ρόλο του sequencer, με τη βοήθεια ειδικών προγραμμάτων που έχουν φτιαχτεί για αυτό το σκοπό. 'Ολα αυτά αρκεί βέβαια να εξασφαλίσουμε ότι ο υπολογιστής μπορεί να δεχτεί μηνύματα MIDI. Αυτό είναι κάτι που το κάνουν ουσιαστικά και οι πιο φτηνές κάρτες ήχου. Οι περισσότερες κάρτες ήχου παρουσιάζουν εκτός από το αναλογικό τμήμα και τμήμα MIDI, το οποίο υφίσταται με δύο βασικά μορφές, που ουσιαστικά αφορούν τον τρόπο με τον οποίο συνθέτεται ο ήχος από τη στιγμή που η κάρτα θα λάβει τα μηνύματα MIDI. Τα είδη σύνδεσης είναι έτσι δύο: η σύνθεση FM και η σύνθεση Wavetable, με τη δεύτερη να υπερτερεί σημαντικά σε σύγκριση με την πρώτη σε σχέση με την ποιότητα του ήχου που τελικά φτάνει στα αυτιά μας. Στη σύνθεση FM η κάθε νότα είναι αποτέλεσμα συνδυασμού δύο ή περισσότερων κυμάτων μέσω διαφόρων αλγορίθμων, που τελικά δίνουν ήχο ρηχό και αρκετά διαφορετικό σε σχέση με τον πραγματικό. Αντίθετα, η 64

65 σύνθεση wavetable βασίζεται σε δείγματα πραγματικών ήχων από διάφορα όργανα, τα οποία έχουν ψηφιοποιηθεί και έχουν αποθηκευτεί σε μνήμη ROM ή σε κάποιο άλλο αποθηκευτικό μέσο για να φορτωθούν τη στιγμή που τα ζητάμε σε κάποιο είδος RΑΜ από όπου μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να αναπαραχθεί ο ήχος μας. Το αποτέλεσμα είναι σαφώς ποιοτικότερο. Τα μηνύματα MIDI καταγράφονται σε αρχεία με κατάληξη.mid και μπορούν στη συνέχεια να αναπαραχθούν με τη βοήθεια των sequencers. Το βασικότερο προτέρημα του MIDI σε συνδυασμό με τους υπολογιστές είναι ότι τα αρχεία που δημιουργεί είναι πολύ μικρότερα σε μέγεθος από ότι τα αρχεία κυματομορφής.wav, και αυτό αποτελεί ένα σημαντικότατο στοιχείο για δύο λόγους : πρώτον, επειδή ο αποθηκευτικός χώρος που είναι απαραίτητος για ένα κομμάτι MIDI είναι μικρός, και δεύτερον, επειδή ο μικρότερος αριθμός δεδομένων απασχολεί λιγότερο τους διαύλους που στέλνουν τα δεδομένα στο σύστημα που τελικά θα αναπαράγει τον ήχο. 'Ολα αυτά κάνουν το MIDI την πιο πρακτική λύση για χρήση σε εφαρμογές πολυμέσων. Για να επισημάνουμε όμως τη χρησιμότητα που μπορεί να έχει o υπολογιστής για έναν μουσικό, αρκεί να αναφέρουμε ότι τα προγράμματα sequencer που κυκλοφορούν προσφέρουν τόσες ευκολίες που πραγματικά επιταχύνουν τη διαδικασία της επεξεργασίας του ήχου. Και αυτό ισχύει όχι μόνο για όσους έχουν κάποια εξοικείωση με το λογισμικό των υπολογιστών, αλλά και για όσους απλά ασχολούνται με τη μουσική, αρκεί να έχουν τη διάθεση να παρεμβάλουν τον υπολογιστή ανάμεσα στα επιμέρους κομμάτια του μικρού home studio που διαθέτουν και να διαπιστώσουν από μόνοι τους το ρόλο που μπορεί να παίξει Μετά το MIDI Η μουσική τεχνολογία έχει γνωρίσει τις τελευταίες δεκαετίες μία πραγματική επανάσταση, η οποία ξεκίνησε ουσιαστικά με την επινόηση του συνθεσάιζερ και εξελίχθηκε με την καθιέρωση του πρωτοκόλλου MIDI και την είσοδο των υπολογιστών στο χώρο. Σήμερα η ενασχόληση με τη μουσική εκτός από μουσικό-αισθητικό ενδιαφέρον παρουσιάζει και επιστημονικόεπαγγελματικό ενδιαφέρον, αφού εκτός από τον μουσικό με την καθαρή 65

66 έωοια του όρου, δηλαδή του ατόμου που παίζει ένα μουσικό όργανο, υπάρχει μία σημαντική μερίδα ανθρώπων που ασχολούνται με τη μουσική σε άλλο επίπεδο, αυτό που μπορεί να τους προσφέρει η τεχνολογία MIDI. Ανοιξαν οι ορίζοντες της μουσικής και πλέον επιτρέπεται n είσοδος ακόμα και στους φανατικούς του κόσμου της πληροφορικής, άλλοτε σε μεγαλύτερο και άλλοτε σε μικρότερο βαθμό Πώς το MIDI λειτουργεί εν συντομία Όταν μια νότα παίζεται σε ένα Midi όργανο, διαβιβάζει τα μηνύματα καναλιών του MIDI. Μια χαρακτηριστική ακολουθία μηνυμάτων καναλιών του MIDI που αντιστοιχεί σε ένα πλήκτρο που χτυπιέται και που απελευθερώνεται σε ένα keyboard είναι: ο χρήστης πιέζει το μέσο πλήκτρο C (ΝΤΟ) με μια συγκεκριμένη ταχύτητα (που είναι συνήθως μεταφρασμένη σαν ένταση της νότας αλλά μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί από το synthesiser για να θέσει το tempo) ο χρήστης αλλάζει την πίεση, που ασκείται στο πλήκτρο, κρατώντας το κάτω - μια τεχνική αποκαλούμενη aftertouch (μπορεί να επαναλαμβάνεται, προαιρετικά) ο χρήστης σταματά να παίζει τη μέση νότα C, πάλι με τη δυνατότητα της ταχύτητας της απελευθέρωσης που ελέγχει μερικές παραμέτρους Άλλες παράμετροι απόδοσης μπορούν να διαβιβαστούν. Παραδείγματος χάριν, εάν τη ρόδα τονικότητας που έχει πάνω του το keyboard γυρίσει, εκείνες οι πληροφορίες διαβιβάζονται χρησιμοποιώντας τα μηνύματα καναλιών MIDI κάμψεων κάθε τονικότητας. Το μουσικό όργανο το κάνει αυτό εντελώς αυτόνομα με τη προυπόθεση ότι ο μουσικός παίζει μια νότα (ή κάνει κάτι άλλο που παράγει μηνύματα MIDI). 66

67 Σε όλες τις νότες,που μπορεί να παίξει ένα μουσικό όργανο, ορίζονται τα συγκεκριμένα μηνύματα καναλιών του MIDI σύμφωνα με αυτά που η νότα και η οκτάβα είναι. Παραδείγματος χάριν, η μέση νότα C (ΝΤΟ), που παίζεται σε οποιοδήποτε συμβατό μουσικό όργανο MIDI, θα διαβιβάσει πάντα το ίδιο μήνυμα καναλιών του MIDI από τη MIDI out θύρα. Ποιο μήνυμα καναλιών του MIDI και άρα ποια δυαδικά ψηφία θα διαβιβαστούν κατά τη διάρκεια του παιξίματος μιας ορισμένης νότας, καθορίζεται απ τις προδιαγραφές του MIDI και αυτές περιλαμβάνουν τον πυρήνα των προτύπων του MIDI. Όλα τα συμβατά όργανα του MIDI ακολουθούν τις προδιαγραφές του MIDI και διαβιβάζουν έτσι τα ίδια μηνύματα καναλιών του MIDI για τα ίδια γεγονότα του MIDI όταν παίζεται μια νότα στο μουσικό όργανο. Δεδομένου ότι ακολουθούν επίσημα πρότυπα, όλα τα όργανα του MIDI μπορούν να επικοινωνήσουν με και να καταλάβουν το ένα το άλλο, καθώς επίσης και με το Midi συμβατό λογισμικό. Η διεπαφή του MIDI μετατρέπει τα τρέχοντα γεγονότα που διαβιβάζονται από ένα μουσικό όργανο MIDI σε δυαδικούς αριθμούς που το λαμβάνον μουσικό όργανο ή ο υπολογιστής μπορεί να επεξεργαστεί. Όλα τα συμβατά όργανα MIDI έχουν μια ενσωματωμένη διεπαφή του MIDI. Οι κάρτες ήχου μερικών υπολογιστών έχουν μια ενσωματωμένη διεπαφή MIDI κι άλλοι απαιτούν μια εξωτερική διεπαφή του MIDI που συνδέεται συνήθως με τον υπολογιστή μέσω USB ή FireWire Ηλεκτρικές συνδέσεις (Θύρες και καλώδια του MIDI) Τα πρότυπα του MIDI αποτελούνται από ένα πρωτόκολλο μηνύματος επικοινωνιών που σχεδιάστηκε για τη χρήση του μαζί με τα μουσικά όργανα, καθώς επίσης και φυσικά πρότυπα διεπαφών. Φυσικά αποτελείται από μια μονόδρομη ψηφιακή σειριακή ηλεκτρική σύνδεση επικοινωνιακών βρόγχων - επαναλήψεων που δίνει σήμα στα bits ανά δευτερόλεπτο. Ένα bit έναρξης (πρέπει να είναι 0), οκτώ bits στοιχείων, κανένα bit ισότητας και ένα bit λήξης (πρέπει να είναι 1) χρησιμοποιούνται. 67

68 Εάν διάφορες συσκευές του MIDI συνδέονται στη σειρά παίρνοντας το σχήμα μιας μαργαρίτας απ το MIDI THRU με την επόμενη συσκευή MIDI-IN, τότε το σήμα γίνεται όλο και περισσότερο παραμορφωμένο. Οι συνδετήρες του MIDI χρησιμοποιούν τους τυποποιημένους συνδετήρες 5 - pin DIN που ήταν συγχρόνως de facto ευρωπαϊκά πρότυπα για την ακουστική διασύνδεση. Εικόνα 3 : Οι συνδετήρες MIDI IN και MIDI OUT σε σχέση με τον υπολογιστή Τα πιο ικανά όργανα MIDI έχουν ένα MIDI IN, το MIDI OUT, και περιστασιακά ένα MIDI THRU όσον αφορά την σύνδεση υπό μορφή 5 - pin DIN plugs. Προκειμένου να χτιστεί μια διπλής κατεύθυνσης φυσική σύνδεση μεταξύ δύο συσκευών, ένα ζευγάρι των καλωδίων πρέπει να χρησιμοποιηθεί Format μουσικών μηνυμάτων MIDI Κάθε μονόδρομη σύνδεση μπορεί να διαβιβάσει ή να λάβει τα πρότυπα μουσικά μηνύματα, όπως note-on, note-off, controllers (που περιλαμβάνουν τον μοχλό της έντασης, το πεντάλ, τα σήματα διαμόρφωσης, κ.λπ.), pitch bend (το λύγισμα κάθε τονικότητας προς τα πάνω ή προς τα κάτω), το program change (αλλαγή προγράμματος) και άλλα. Αυτά τα σήματα στέλνονται μαζί με το ένα από τα 16 που προσδιορίζουν τα κανάλια. Τα κανάλια χρησιμοποιούνται για να χωρίσουν "τις φωνές" ή "τα όργανα". 68

69 Η δυνατότητα να μπερδέψει κάποιος 16 "κανάλια" επάνω σε ένα ενιαίο καλώδιο το καθιστά πιθανό να ελέγξει διάφορα όργανα χρησιμοποιώντας μια μόνο σύνδεση MIDI. Όταν ένα όργανο του MIDI είναι σε θέση να παράγει διάφορους ανεξάρτητους ήχους ταυτόχρονα, τα κανάλια του MIDI χρησιμοποιούνται για να εξετάσουν αυτά τα τμήματα ανεξάρτητα Εύρος ζώνης μηνυμάτων MIDI Τα μηνύματα του MIDI είναι εξαιρετικά συμπαγή, λόγω του χαμηλού εύρους ζώνης της σύνδεσης, και της ανάγκης για την - σε πραγματικό χρόνο - ακρίβεια. Τα περισσότερα μηνύματα αποτελούνται από μια κατάσταση byte που ακολουθείται από ένα ή δύο bytes. Εντούτοις, η σειριακή φύση των μηνυμάτων του MIDI σημαίνει ότι οι μεγάλες σειρές των μηνυμάτων MIDI παίρνουν έναν αξιόλογο χρόνο για να σταλούν και πολλοί άνθρωποι μπορούν να ακούσουν αυτές τις καθυστερήσεις, ειδικά όταν υπάρχει πυκνότητα των μουσικών πληροφοριών ή όταν πολλά κανάλια είναι ενεργά Format αρχείων του MIDI Τα μηνύματα του MIDI (μαζί με τις πληροφορίες συγχρονισμού) μπορούν να συλλεχθούν και να αποθηκευτούν σε ένα σύστημα αρχείων υπολογιστών, σε αυτό που καλείται συνήθως ένα αρχείο MIDI, ή τυπικότερα, τυποποιημένο αρχείο MIDI (Standard Midi File). Η προδιαγραφή SMF αναπτύχθηκε και διατηρείται από την ένωση κατασκευαστών του MIDI (MMA). Τα αρχεία του MIDI δημιουργούνται, χαρακτηριστικά, χρησιμοποιώντας το βασισμένο σε υπολογιστή λογισμικό αλληλοuχίας υπολογιστών γραφείου/lap-top (ή μερικές φορές ένα βασισμένο στο υλικό όργανο ή έναν τερματικό σταθμό του MIDI) που οργανώνει τα μηνύματα του MIDI σε μια ή περισσότερες παράλληλες "διαδρομές" (tracks) για την ανεξάρτητη καταγραφή και διόρθωσή τους. Στα περισσότερα, αλλά όχι όλα,sequencers, κάθε track ορίζεται σε ένα συγκεκριμένο κανάλι του MIDI. Υπάρχουν τρία format SMF : Το format 0 περιέχει ένα μόνο track και αντιπροσωπεύει μια απόδοση τραγουδιού. 69

70 Το format 1 μπορεί να περιέχει οποιοδήποτε αριθμό διαδρομών (tracks) διατηρώντας τη δομή του sequencer (track) και αντιπροσωπεύει μια εκτέλεση τραγουδιού. Το format 2 μπορεί να έχει οποιοδήποτε αριθμό διαδρομών, όπου κάθε μια αντιπροσωπεύει μια χωριστή απόδοση τραγουδιού. Το format 2 δεν υποστηρίζεται συνήθως από sequencers Άλλες εφαρμογές του MIDI Το MIDI μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί ενδεικτικά για εφαρμογές εκτός της μουσικής: o Για τον φωτισμό θεάτρων o Για τη δημιουργία ειδικων εφέ o Για τον σχεδιασμό του ήχου o Για τον συγχρονισμό συστημάτων καταγραφής o Για τη δικτύωση υπολογιστών 5.3. Ελεγκτές του MIDI στο ρεύμα στοιχείων Οι έλεγχοι των τροποποιητών απόδοσης όπως οι ρόδες διαμόρφωσης, ρόδες κάμψεων κάθε τονικότητας, τα πεντάλια,, τα κουμπιά, οι διακόπτες, κ.λπ., μπορούν να αλλάξουν την κατάσταση λειτουργίας ενός οργάνου και μπορούν έτσι να χρησιμοποιηθούν για να τροποποιήσουν τους ήχους ή άλλες παραμέτρους της απόδοσης μουσικής. Το MIDI έχει περίπου 120 εικονικούς αριθμούς ελεγκτών (διευθύνσεις) και συνδέει αυτούς τους ελεγκτές με τις προοριζόμενες ενέργειές τους μέσα στη λαμβάνουσα συσκευή. Εικόνα 4 : Συνδέσεις ελεγκτών MIDI 70

71 Στο επίπεδο ρευμάτων μηνυμάτων του MIDI, η κάμψη κάθε τονικότητας (pitch bend) και η βασική ταχύτητα χρησιμοποιούν τα διαφορετικά, αφιερωμένα μηνύματα αντί του συνηθισμένου μηνύματος αλλαγής ελέγχου Από το συνθεσάιζερ στο MIDI Για να καταλάβουμε πως καταλήξαμε στο MIDI θα πρέπει ίσως να αναφερθούμε στην κατάσταση που είχε διαμορφωθεί πριν από αυτό. Το MIDI προέκυψε μετά από μία σειρά εξελίξεων που εκτός από τα πολύ σημαντικά επιστημονικά στοιχεία που έφεραν στην επιφάνεια, έφεραν και αρκετή σύγχυση. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Εικόνα 5 : Από το συνθεσάιζερ στο MIDI Η μεγαλύτερη εξέλιξη στην ιστορία της μουσικής προήλθε βασικά από την ανάγκη που ένιωθαν οι μουσικοί να αναπαράγουν ήχους διαφορετικούς από εκείνους που υπήρχαν μέχρι εκείνη τη στιγμή (ουσιαστικά ήταν αυτοί που αναπαρήγαγαν τα διάφορα μουσικά όργανα, τα κρουστά, η κιθάρα, το βιολί, το πιάνο κ.ά). Έτσι, με την ανακάλυψη του ηλεκτρισμού άρχισαν να κατασκευάζονται όργανα που μπορούσαν να αναπαράγουν διάφορους ήχους και που η εξέλιξή τους αποτέλεσε το συνθεσάϊζερ. Βασικό χαρακτηριστικό του συνθεσάιζερ ήταν, και είναι ακόμα, η έλλειψη ενός βασικού ηχοχρώματος και η δυνατότητα απειρίας ηχοχρωμάτων. Αυτή όμως είναι και η γοητεία του, αφού το συνθεσάιζερ μπορεί να αποκτήσει πολλά και διάφορα ηχοχρώματα ανάλογα με αυτό που επιθυμεί ο μουσικός. Μπορεί να το κάνει να ακούγεται 71

72 σαν κιθάρα, σαν πιάνο, σαν τρομπέτα, σαν βιολί, σαν τύμπανο, ή σαν κάτι που να μη μοιάζει με κάποιο από τα προηγούμενα. Κάποια στιγμή θεωρήθηκε ότι θα ήταν καλή ιδέα να μπορούσαν 2 χρήστες να συνδέσουν δύο συνθεσάιζερ στη σειρά με τη βοήθεια ενός απλού καλωδίου και ότι παίζεται στο ένα συνθεσάιζερ να ακούγεται και στο άλλο. Η σκέψη αυτή ήταν εφικτή εφόσον ο ήχος στα συνθεσάιζερ δεν παράγεται μηχανικά, αλλά ηλεκτρονικά, στέλνοντας κάποια τάση στην είσοδο ενός ταλαντωτή (VCO Voltage Control Oscillator) που είναι υπεύθυνος για την παραγωγή του ήχου. Διαφορετικές τάσεις ερμηνεύονται ως διαφορετικές νότες. Αν ήταν δυνατόν οι τάσεις αυτές να φτάσουν στους ταλαντωτές και των δύο συνθεσάιζερ, τότε θα είχαμε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Έτσι και έγινε με τη διαφορά όμως ότι έπρεπε να διορθωθούν ορισμένα ακόμα στοιχεία. Ένα από αυτά ήταν ο καθορισμός της διάρκειας που ηχεί η κάθε νότα, η οποία αρχικά ήταν συνεχής. Για να υπάρχει έλεγχος της διάρκειας της νότας χρησιμοποιήθηκε ένα άλλο κύκλωμα, που ονομάστηκε VCA (Voltage Control Amplifier ή ενισχυτής ελεγχόμενος από τάση). Και αυτό όμως ακόμα δεν ήταν αρκετός, αφού ο ήχος απλά ξεκινούσε και έπαυε χωρίς να χαρακτηρίζεται από τη συμπεριφορά που παρουσιάζουν τα μουσικά όργανα. Αυτά ώσπου ο κύριος Robert Moog, από τον οποίον είχε βγει και το παλιό όνομα των οργάνων Moog Synthesizer, σχεδίασε ένα κύκλωμα που το ονόμασε γεννήτρια περιβάλλουσας (Envelope Generator, EG). Σύμφωνα με αυτό, ο κάθε ήχος που παράγεται από τον ταλαντωτή περνάει από τέσσερα στάδια, και αποκτάει έτσι πιο ρεαλιστική υπόσταση. Το πρώτο στάδιο ονομάζεται Στάδιο Ανάκρουσης (Attack Time) και αφορά τον χρόνο που χρειάζεται για να φτάσει η τάση από το μηδέν στη μέγιστη τιμή της. Η Συγκράτηση (Hold) αφορά το χρόνο που η τάση παραμένει στη μέγιστη τιμή της. Το δεύτερο στάδιο είναι αυτό της Εξασθένισης (Decay) και αναφέρεται στον χρόνο που απαιτείται για να πέσει η τάση από το μέγιστο στην τιμή που έχει όση ώρα είναι πατημένο το πλήκτρο του κλαβιέ. 72

73 Ο τελευταίος χρόνος ονομάζεται Διατήρηση (Sustain), ενώ από κει και πέρα μπαίνουμε στο στάδιο της Απελευθέρωσης (Release) μέχρι να σβήσει ο ήχος από τη στιγμή που αφήνουμε τη νότα. Μετά από όλα αυτά ένα κλαβιέ ήταν αρκετό για να παραχθεί ήχος - και μάλιστα ο πιο ρεαλιστικός μέχρι εκείνη τη στιγμή - από πολλά συνδεδεμένα συνθεσάιζερ. Ένα από όλα τα συνθεσάιζερ αρκούσε να έχει κλαβιέ. Έτσι άρχισαν να κατασκευάζονται και συνθεσάιζερ χωρίς κλαβιέ, κομμάτι το οποίο ήταν ιδιαίτερα ακριβό τότε. Το επόμενο βήμα ήταν να βρεθεί τρόπος να αλλάζει ο μουσικός όργανο χωρίς να χρειάζεται να διακόπτει τη μουσική για να αλλάξει. Δηλαδή χωρίς να προσθέσει ή να αφαιρέσει βύσματα συνδέοντας τα κατάλληλα κάθε φορά κομμάτια του συνθεσάιζερ, π.χ. το VCO, με το VCA, με το EG κ.ά. Έτσι η τεχνολογία προχώρησε ένα βήμα παραπέρα με την κατασκευή συνθεσάιζερ όπου τα παραπάνω επιμέρους κομμάτια ήταν όλα συνδεδεμένα μεταξύ τους έτσι ώστε να επικοινωνούν μεταξύ τους και να είναι εφικτή η αλλαγή οργάνου με το πάτημα ενός διακόπτη. Τα προβλήματα όμως δεν σταμάτησαν εκεί, αφού ένα από τα μεγαλύτερα δεν είχε ακόμα αντιμετωπιστεί. Ήταν το πρόβλημα του συγχρονισμού όλων των μελών ενός συστήματος, να μπορούν δηλαδή να ξεκινούν όλα μαζί έτσι ώστε το αποτέλεσμα να είναι όχι μόνο ανεκτό αλλά και καλό. Εκεί η κατάσταση ήταν πραγματικά χαώδης, αφού ο κάθε κατασκευαστής χρησιμοποιούσε διαφορετική συχνότητα στα ηλεκτρονικά ρολόγια των προϊόντων του. Η μουσική τεχνολογία είχε κάνει πολλά βήματα εμπρός και ξαφνικά, λόγω ασυνεννοησίας, τίποτα δεν φαινόταν να λειτουργεί. Μια τέτοια άσχημη κατάσταση ήρθε να διορθώσει το πρωτόκολλο MIDI. Το MIDI ήρθε ουσιαστικά να βάλει τάξη σε ένα χάος. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι όταν το 1982 στο συνέδριο της National Association of Music Merchants (ΝΑΜΜ) οι συμμετέχοντες έθεσαν υπό συζήτηση το θέμα της δημιουργίας ενός στάνταρτ για τη μετάδοση και λήψη των ψηφιακών πληροφοριών ανάμεσα στα ηλεκτρονικά μουσικά όργανα, έγινε το πρώτο βήμα προς την πραγματική πρόοδο της μουσικής τεχνολογίας. Το στάνταρτ αυτό αρχικά 73

74 ονομάστηκε UMI (Universal Musical Interface) και το 1983 πήρε την τελική του μορφή μετά από μία σειρά αλλαγών στις οποίες υποβλήθηκε για να ονομαστεί MIDI (Musical Instrument Digital Interface). Για όλους όσους βρέθηκαν στην αίθουσα όπου πρωτοπαρουσιάστηκε, η εμπειρία ήταν πρωτόγνωρα ευχάριστη. Δύο συνθεσάιζερ συνδεδεμένα με ένα απλό καλώδιο DIN επικοινωνούσαν. Ο μουσικός που έκανε την επίδειξη έπαιξε κάτι στο πρώτο συνθεσάιζερ, στη συνέχεια έπαιξε λίγο στο δεύτερο, δείχνοντας στο κοινό το όργανο στο οποίο είχε ρυθμιστεί. Ενεργοποίησε τη δυνατότητα MIDI στο δεύτερο και έπαιξε ένα κομμάτι στο πρώτο. Όμως προς έκπληξη του κοινού οι ήχοι ακούγονταν από το δεύτερο συνθεσάιζερ και όχι από το πρώτο. Το πρωτόκολλο MIDI ήταν πλέον πραγματικότητα ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΙΜΑ ΟΡΓΑΝΑ Εικόνα 6: Το στοιχείο του MIDI βγαίνει από το πληκτρολόγιο, περνά από τον υπολογιστή και υποβάλλεται σε επεξεργασία, και μετά πηγαίνει προς το συνθεσάιζερ όπου και ακούγεται. Η ίδια λειτουργία θα μπορούσε να ληφθεί χωρίς μια πρόσθετη ενότητα, με το να κλειστεί δηλαδή ο τοπικός έλεγχος του MIDI [ με αυτόν τον τρόπο σπάει η σύνδεση μεταξύ του πληκτρολογίου και του εσωτερικού συνθεσάιζερ ], που βγαίνουν και μέσω του υπολογιστή, και που επιστρέφουν στο MIDI του οργάνου. 74

75 Εικόνα 7 : Ο τοπικός έλεγχος έχει κλειθεί. Το στοιχείο του MIDI βγαίνει, περνά από τον υπολογιστή και υποβάλλεται σε επεξεργασία, και επιστρέφει μέσα στο πληκτρολόγιο που παίζεται απ το εσωτερικό συνθεσάιζερ. Πολλά αντικείμενα μπορούν να συνδυαστούν εύκολα και να διαμορφωθούν στην οθόνη. Ένα από τα αντικείμενα είναι το κιβώτιο notein. Τρεις έξοδοι εμφανίζονται αυτόματα στο κατώτατο σημείο της, όταν έρχεται ένα μήνυμα στο αριστερό inlet του αντικειμένου: το κανάλι της εισερχόμενης νότας, η ταχύτητα με την οποία παίχτηκε, και το βασικό αριθμό του πλήκτρου - νότας. Εικόνα 8 : Ανάλυση μιας νότας από το Max Αυτό θα μπορούσε να επεκταθεί για να δημιουργήσει ένα όργανο ελέγχου του MIDI για να βοηθήσει να διορθώσει μια οργάνωση, που παρουσιάζει ποιες πληροφορίες ο υπολογιστής λαμβάνει από έναν ελεγκτή. Ένα άλλο Max αντικείμενο, noteout, έχει τρεις εισόδους (inlets) στην κορυφή, οι οποίες αντιστοιχούν στις εξόδους των notein. Το αντικείμενο noteout στέλνει τις νότες έξω μέσω της διεπαφή του MIDI σε οποιοδήποτε όργανο είναι συνδεδεμένο. 75

Εισαγωγή στη μουσική. Μουσικοκινητική Αγωγή. Α εξάμηνο Θεωρία 3. ΝΟΤΕΣ. 1. Μουσική 2. Μελωδία 3. Νότες 4. Ρυθμός

Εισαγωγή στη μουσική. Μουσικοκινητική Αγωγή. Α εξάμηνο Θεωρία 3. ΝΟΤΕΣ. 1. Μουσική 2. Μελωδία 3. Νότες 4. Ρυθμός Μουσικοκινητική Αγωγή Α εξάμηνο Θεωρία Μίχα Παρασκευή, PhD Μουσικολόγος, Μουσικοπαιδαγωγός 1 Μουσικοκινητική Αγωγή (Θ) ΜΙΧΑ Παρασκευή 1 Εισαγωγή στη μουσική 1. Μουσική 2. Μελωδία 3. Νότες 4. Ρυθμός 2 Μουσικοκινητική

Διαβάστε περισσότερα

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ 1 Οι ήχοι που χρησιμοποιούμε στη μουσική λέγονται νότες ή φθόγγοι και έχουν επτά ονόματα : ντο - ρε - μι - φα - σολ - λα - σι. Η σειρά αυτή επαναλαμβάνεται πολλές φορές

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ. Ορισμός της θεωρίας Θεωρία είναι το μάθημα που μας διδάσκει το γράψιμο και το διάβασμα της μουσικής.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ. Ορισμός της θεωρίας Θεωρία είναι το μάθημα που μας διδάσκει το γράψιμο και το διάβασμα της μουσικής. 1 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Ορισμός της Μουσικής. Η Μουσική είναι μια τέχνη, η οποία εκφράζει τις αρετές της μέσα από την πλοκή και τον συνδυασμό των ήχων. Τα εργαλεία τα οποία χρησιμοποιούμε για την παραγωγή των

Διαβάστε περισσότερα

Απευθείας Εναρμόνιση - Πώς να χρησιμοποιήσετε το παρόν βιβλίο

Απευθείας Εναρμόνιση - Πώς να χρησιμοποιήσετε το παρόν βιβλίο Απευθείας Εναρμόνιση - Πώς να χρησιμοποιήσετε το παρόν βιβλίο Γενικές Πληροφορίες 1. Τι είναι το μάθημα της Απευθείας Εναρμόνισης στο πιάνο: Αφορά την απευθείας εκτέλεση στο πιάνο, μιας δοσμένης μελωδικής

Διαβάστε περισσότερα

Αναπαραγωγή και stop/pause έτοιμων ηχητικών clips

Αναπαραγωγή και stop/pause έτοιμων ηχητικών clips Αναπαραγωγή και stop/pause έτοιμων ηχητικών clips Το scratch διαθέτει αρκετά μεγάλη ποικιλία έτοιμων ενσωματωμένων ηχητικών clips τα οποία θα βρείτε πολύ ενδιαφέροντα και θα σας βάλουν σε πειρασμό να πειραματιστείτε

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. Κύκλος Ζωής Εφαρμογών ΕΝΟΤΗΤΑ 2. Εφαρμογές Πληροφορικής. Διδακτικές ενότητες 5.1 Πρόβλημα και υπολογιστής 5.2 Ανάπτυξη εφαρμογών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. Κύκλος Ζωής Εφαρμογών ΕΝΟΤΗΤΑ 2. Εφαρμογές Πληροφορικής. Διδακτικές ενότητες 5.1 Πρόβλημα και υπολογιστής 5.2 Ανάπτυξη εφαρμογών 44 Διδακτικές ενότητες 5.1 Πρόβλημα και υπολογιστής 5.2 Ανάπτυξη εφαρμογών Διδακτικοί στόχοι Σκοπός του κεφαλαίου είναι οι μαθητές να κατανοήσουν τα βήματα που ακολουθούνται κατά την ανάπτυξη μιας εφαρμογής.

Διαβάστε περισσότερα

Η χρήση της τεχνολογίας στο μάθημα της Μουσικής. Διαδικτυακό Σεμινάριο Έλενα Μακρίδου

Η χρήση της τεχνολογίας στο μάθημα της Μουσικής. Διαδικτυακό Σεμινάριο Έλενα Μακρίδου Η χρήση της τεχνολογίας στο μάθημα της Μουσικής Διαδικτυακό Σεμινάριο 27.6.16 Έλενα Μακρίδου Πώς οι 3 βασικές δραστηριότητες μπορούν να συνδεθούν με τη χρήση της τεχνονογίας μέσα από τη διδασκαλία έννοιας;

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΜΑΡΙΑ Σ. ΖΙΩΓΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΜΑΡΙΑ Σ. ΖΙΩΓΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ Σ. ΖΙΩΓΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑ 6 ΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟ 6.1 Τι ονοµάζουµε πρόγραµµα υπολογιστή; Ένα πρόγραµµα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΓΡΑΦΗΣ

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΓΡΑΦΗΣ Απόστολος Σιόντας ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΓΡΑΦΗΣ Η τονικότητα ΝΤΟ µείζων Πειραµατικό Μουσικό Γυµνάσιο Παλλήνης Παλλήνη 2010 Πρόλογος Καθώς θεωρούµε ότι είναι απαραίτητη η γνώση του περιεχοµένου του µουσικού

Διαβάστε περισσότερα

Σύνοψη Θεωρίας ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΑΛΓΟΡΙΘΜΩΝ

Σύνοψη Θεωρίας ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΑΛΓΟΡΙΘΜΩΝ 1 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΘΕΡΜΗΣ Τάξη: Γ Μάθημα: Πληροφορική Εξεταστέα ύλη: Παρ11.1 & 11.2 Σύνοψη Θεωρίας ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΑΛΓΟΡΙΘΜΩΝ Αλγόριθμος είναι μια πεπερασμένη σειρά ενεργειών που περιγράφει τη διαδικασία

Διαβάστε περισσότερα

Επεξεργασία Ηχου και Μουσικής (ΤΗΛ313) Φροντιστήριο

Επεξεργασία Ηχου και Μουσικής (ΤΗΛ313) Φροντιστήριο Επεξεργασία Ηχου και Μουσικής (ΤΗΛ313) Εισαγωγή στη Θεωρία Μουσικής (Μέρος 1ο) Φροντιστήριο 03/03/2010 (Εισαγωγή στη Θεωρία Μουσικής (Μέρος 1ο)) Επεξεργασία Ηχου και Μουσικής (ΤΗΛ313) 03/03/2010 1 / 32

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 1η. Εισαγωγή στην Πληροφορική

Ενότητα 1η. Εισαγωγή στην Πληροφορική Ενότητα 1η Εισαγωγή στην Πληροφορική 1.1 Τι είναι Πληροφορική Ένας σύντομος ορισμός για το τι είναι πληροφορική είναι ο παρακάτω: όλα εκείνα που χρειάζεται κανείς για να παράγει, να οργανώνει και να διαχειρίζεται

Διαβάστε περισσότερα

ΑΕΠΠ Ερωτήσεις θεωρίας

ΑΕΠΠ Ερωτήσεις θεωρίας ΑΕΠΠ Ερωτήσεις θεωρίας Κεφάλαιο 1 1. Τα δεδομένα μπορούν να παρέχουν πληροφορίες όταν υποβάλλονται σε 2. Το πρόβλημα μεγιστοποίησης των κερδών μιας επιχείρησης είναι πρόβλημα 3. Για την επίλυση ενός προβλήματος

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «ΈΚΘΕΣΗ ΈΚΦΡΑΣΗ ΜΟΥΣΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ»

ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «ΈΚΘΕΣΗ ΈΚΦΡΑΣΗ ΜΟΥΣΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ» ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «ΈΚΘΕΣΗ ΈΚΦΡΑΣΗ ΜΟΥΣΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ» Δράσεις που υλοποιήθηκαν με την Ε Τάξη του Δημοτικού Σχολείου Καψόχωρας Ιανουάριος Ιούνιος 2013 Συντελεστές προγράμματος

Διαβάστε περισσότερα

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΑΜΒΑΚΗΣ ΒΑΣΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΑΜΒΑΚΗΣ ΒΑΣΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΑΜΒΑΚΗΣ ΒΑΣΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ ΚΑΣΤΟΡΙΑ 2000 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΑΥΤΗ ΤΗ ΧΡΟΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ ΓΙΝΕΤΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΠΑΡΟΝΤΟΣ ΒΙΒΛΙΟΥ ΚΑΙ ΓΙ ΑΥΤΟ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

Τετράδια Κιθάρας. Χρήση του PowerTab

Τετράδια Κιθάρας. Χρήση του PowerTab Τετράδια Κιθάρας Extra ενότητα Χρήση του PowerTab Ευγένιος Αστέρις 1 Περιεχόμενα Πρόλογος... 3 Εγκατάσταση του Power Tab... 4 Εισαγωγή ενός αρχείου midi στο Power Tab... 5 Μελέτη με το Power Tab... 9 Εξήγηση

Διαβάστε περισσότερα

Ο τομέας μουσικής τεχνολογίας, παραγωγής και ηχοληψίας της Μουσικής Σχολής του Δήμου Καλαμπάκας, διαθέτει:

Ο τομέας μουσικής τεχνολογίας, παραγωγής και ηχοληψίας της Μουσικής Σχολής του Δήμου Καλαμπάκας, διαθέτει: Μουσική σχολή Δήμου Καλαμπάκας Πλατεία Δημουλά Πρώην κτήριο ΔΟΥ (2ος όροφος), Καλαμπάκα T.K.: 422 00, Ελλάδα Τηλ: (+30) 2432024594 e- mail: musxolidkalkas@gmail.com Πληροφορίες Εγγραφές: Καθημερινά 18:00-21:00

Διαβάστε περισσότερα

Σχέδιο Μαθήµατος: Πολυκάναλη Ηχογράφηση στο Audacity

Σχέδιο Μαθήµατος: Πολυκάναλη Ηχογράφηση στο Audacity Σχέδιο Μαθήµατος: Πολυκάναλη Ηχογράφηση στο Audacity Θεµατική Ενότητα: Μουσική Τεχνολογία Τάξη: Β Γυµνασίου Διάρκεια: 2 περίοδοι Καθηγητής: Σκοπός Με το συγκεκριµένο µάθηµα οι µαθητές θα γνωρίσουν την

Διαβάστε περισσότερα

σημειώσεις αντίστιξης

σημειώσεις αντίστιξης δημήτρης συκιάς σημειώσεις αντίστιξης J.S. Bach. Ανάλυση της Invention I, BWV 772 3euk1L4 2003 / 20012 A c c I Inventio I C major, BWV 772 m m Ó V Œ 3 5 # # M # m # # 7 B m j Œ # j Œ # # V V/V 9 J Œ Œ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΗ ΕΡΕΥΝΑΣ I: ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ & ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ

ΕΙΔΗ ΕΡΕΥΝΑΣ I: ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ & ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΑΣ (# 252) Ε ΕΞΑΜΗΝΟ 9 η ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΔΗ ΕΡΕΥΝΑΣ I: ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ & ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΛΙΓΗ ΘΕΩΡΙΑ Στην προηγούμενη διάλεξη μάθαμε ότι υπάρχουν διάφορες μορφές έρευνας

Διαβάστε περισσότερα

Μουσικές Νότες και Κλίμακες Κλίμακες και Ηχοχρώματα (συγκερασμός) Η Πυθαγόρεια Κλίμακα Ισο συγκερασμένη Κλίμακα Ανορθόδοξες Κλίμακες

Μουσικές Νότες και Κλίμακες Κλίμακες και Ηχοχρώματα (συγκερασμός) Η Πυθαγόρεια Κλίμακα Ισο συγκερασμένη Κλίμακα Ανορθόδοξες Κλίμακες Η Φυσική της Μουσικής Τ.Ε.Ι. Ιονίων Νήσων Διάλεξη 10 Μουσικές Νότες και Κλίμακες Κλίμακες και Ηχοχρώματα (συγκερασμός) Η Πυθαγόρεια Κλίμακα Ισο συγκερασμένη Κλίμακα Ανορθόδοξες Κλίμακες Επανάληψη της Διάλεξης

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟ ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΑΡΜΟΝΙΑ (ΟΣΤΙΝΑΤΟ 1) ΣΧΟΛΕΙΟ/ΤΑΞΗ: A AΡ. ΜΑΘΗΤΩΝ:

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟ ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΑΡΜΟΝΙΑ (ΟΣΤΙΝΑΤΟ 1) ΣΧΟΛΕΙΟ/ΤΑΞΗ: A AΡ. ΜΑΘΗΤΩΝ: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟ ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΑΡΜΟΝΙΑ (ΟΣΤΙΝΑΤΟ 1) ΣΧΟΛΕΙΟ/ΤΑΞΗ: A AΡ. ΜΑΘΗΤΩΝ: ΣΚΟΠΟΣ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΠΕΡΙΟΔΟΣ: ΣΤΟΧΟΙ:ΝΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΕΝΟΡΧΗΣΤΡΩΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ

Διαβάστε περισσότερα

2 ΟΥ και 7 ΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

2 ΟΥ και 7 ΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ Σ. ΖΙΩΓΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑ 2 ΟΥ και 7 ΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΑΛΓΟΡΙΘΜΩΝ και ΔΟΜΗ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑΣ 2.1 Να δοθεί ο ορισμός

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 2. Ηχόχρωμα Αρμονικές συχνότητες

Κεφάλαιο 2. Ηχόχρωμα Αρμονικές συχνότητες Κεφάλαιο 2 Ηχόχρωμα Αρμονικές συχνότητες Ηχόχρωμα Η ίδια νότα,αν παιχτεί από διαφορετικά όργανα, έχει διαφορετικό «άκουσμα» Συνήθως, ακόμα και δύο όργανα του ιδίου τύπου (π.χ. δύο βιολιά) έχουν επίσης

Διαβάστε περισσότερα

Ένα αναλογικό σήμα περιέχει άπειρες πιθανές τιμές. Για παράδειγμα ένας απλός ήχος αν τον βλέπαμε σε ένα παλμογράφο θα έμοιαζε με το παρακάτω:

Ένα αναλογικό σήμα περιέχει άπειρες πιθανές τιμές. Για παράδειγμα ένας απλός ήχος αν τον βλέπαμε σε ένα παλμογράφο θα έμοιαζε με το παρακάτω: Σημειώσεις Δικτύων Αναλογικά και ψηφιακά σήματα Ένα αναλογικό σήμα περιέχει άπειρες πιθανές τιμές. Για παράδειγμα ένας απλός ήχος αν τον βλέπαμε σε ένα παλμογράφο θα έμοιαζε με το παρακάτω: Χαρακτηριστικά

Διαβάστε περισσότερα

UTECO ABEE ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟΣ & ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΟΣ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΣ

UTECO ABEE ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟΣ & ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΟΣ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΣ IMAGO F3000 Συνοπτική περιγραφή Αυτοί οι ελεγκτές διαδικασίας χτίζονται σε ένα σχεδιασμό επεκτάσιμης μονάδας, και είναι κατάλληλοι για τον έλεγχο ρύθμιση λειτουργίας, ψησίματος, καπνίσματος και ελέγχου

Διαβάστε περισσότερα

Ε Ι Α Γ Ω Γ Η Σ Ο Ν Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Σ Ι Μ Ο Κ Ε Υ Α Λ Α Ι Ο 6. Σο πρόγραμμα γράφεται σε κάποια γλώσσα προγραμματισμού.

Ε Ι Α Γ Ω Γ Η Σ Ο Ν Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Σ Ι Μ Ο Κ Ε Υ Α Λ Α Ι Ο 6. Σο πρόγραμμα γράφεται σε κάποια γλώσσα προγραμματισμού. Κεφάλαιο 6 6.1 Η έννοια του προγράμματος Η επίλυση ενός προβλήματος με τον υπολογιστή περιλαμβάνει τρία σημαντικά στάδια : Σον ακριβή προσδιορισμό του προβλήματος Σην ανάπτυξη του αντίστοιχου αλγορίθμου

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιαστικά Προγράμματα Επίπλου

Σχεδιαστικά Προγράμματα Επίπλου Σχεδιαστικά Προγράμματα Επίπλου Καθηγήτρια ΦΕΡΦΥΡΗ ΣΩΤΗΡΙΑ Τμήμα ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΞΥΛΟΥ - ΕΠΙΠΛΟΥ Σχεδιαστικά Προγράμματα Επίπλου Η σχεδίαση με τον παραδοσιακό τρόπο απαιτεί αυξημένο χρόνο, ενώ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΟΥ ΟΡΙΟΥ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΟΥ ΟΡΙΟΥ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΟΥ ΟΡΙΟΥ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΟΡΙΟ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΕΞ ΑΡΙΣΤΕΡΩΝ ΚΑΙ ΕΚ ΔΕΞΙΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: ΚΟΥΤΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτήσεις- Απαντήσεις Πολυμέσα Απο το Βιβλίο Εφαρμογές Η/Υ Α,Β,Γ Λυκείου

Ερωτήσεις- Απαντήσεις Πολυμέσα Απο το Βιβλίο Εφαρμογές Η/Υ Α,Β,Γ Λυκείου Ερωτήσεις- Απαντήσεις Πολυμέσα Απο το Βιβλίο Εφαρμογές Η/Υ Α,Β,Γ Λυκείου 1. Τι ονομάζουμε κόμβο και τι σύνδεσμο σε μια μη γραμμικά διαρθρωμένη ύλη; Με την έννοια σύνδεσμος (link) σε μια μη γραμμικά διαρθρωμένη

Διαβάστε περισσότερα

αντιστοιχίζεται με την εντολή περίμενε 0.5 (120/60=2 χτύποι ανά δευτερόλεπτο). Στην

αντιστοιχίζεται με την εντολή περίμενε 0.5 (120/60=2 χτύποι ανά δευτερόλεπτο). Στην Προγραμματίζοντας ήχους Το Scratch μας παρέχει εντολές για να προγραμματίσουμε ήχους, δηλαδή να ζητήσουμε την αναπαραγωγή συγκεκριμένων νοτών από διαφορετικά μουσικά όργανα σε διαφορετικές χρονικές στιγμές

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ. Α τάξης Γυμνασίου

ΠΡΟΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ. Α τάξης Γυμνασίου ΠΡΟΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Α τάξης Γυμνασίου 1 Η ΜΟΡΦΗ ΤΟΥ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Γενικοί Στόχοι Ειδικοί Στόχοι Α. ΣΤΟΧΟΙ Β. ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ/ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ και Γ. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Δ. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Ε.

Διαβάστε περισσότερα

Αφήγηση Μαρτυρία. Μουσική. Ενίσχυση μηνύματος Μουσική επένδυση Ηχητικά εφέ

Αφήγηση Μαρτυρία. Μουσική. Ενίσχυση μηνύματος Μουσική επένδυση Ηχητικά εφέ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ Ο ΗΧΟΣ ΗΧΗΤΙΚΗ ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ΗΧΟΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ Αφήγηση Μαρτυρία Εκφώνηση Μουσική ΗΧΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΗΧΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Ενίσχυση μηνύματος Μουσική επένδυση Ηχητικά εφέ

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στις Αρχές της Επιστήμης των ΗΥ

Εισαγωγή στις Αρχές της Επιστήμης των ΗΥ Εισαγωγή στις Αρχές της Επιστήμης των ΗΥ 2.3.1.1. Παπαγιάννη Νάσια Ηλεκτρολόγος Μηχανικός και Μηχανικός Υπολογιστών ΕΜΠ 1 περιλαμβάνει: Η έννοια του προγράμματος Επίλυση προβλήματος 1. Ακριβή προσδιορισμό

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Πολιτισμικών Δεδομένων

Διαχείριση Πολιτισμικών Δεδομένων Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Διαχείριση Πολιτισμικών Δεδομένων Ενότητα 6: Εισαγωγή στις Βάσεις Δεδομένων Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και

Διαβάστε περισσότερα

Μουσικοκινητική αγωγή

Μουσικοκινητική αγωγή Μουσικοκινητική Αγωγή Α εξάμηνο Θεωρία Μίχα Παρασκευή, PhD Μουσικολόγος, Μουσικοπαιδαγωγός 1 Μουσικοκινητική Αγωγή (Θ) - ΜΙΧΑ Παρασκευή 1 Μουσικοκινητική αγωγή Η μουσικότητα των ήχων και της ανθρώπινης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Γνωριμία με την ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ 1 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΘΕΩΡΙΑ 5. 1 ος ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ: ΤΑΛΑΝΤΩΣΕΙΣ 7 Προσδοκώμενα αποτελέσματα 8

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Γνωριμία με την ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ 1 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΘΕΩΡΙΑ 5. 1 ος ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ: ΤΑΛΑΝΤΩΣΕΙΣ 7 Προσδοκώμενα αποτελέσματα 8 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Γνωριμία με την ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ 1 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΘΕΩΡΙΑ 5 1 ος ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ: ΤΑΛΑΝΤΩΣΕΙΣ 7 Προσδοκώμενα αποτελέσματα 8 1.1. Περιοδική κίνηση Περιοδικά φαινόμενα 9 1.2. Ταλάντωση - Ταλαντούμενα

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 7. ΕΠΑΛ Σύμης Εφαρμογές πληροφορικής Ερωτήσεις επανάληψης

Κεφάλαιο 7. ΕΠΑΛ Σύμης Εφαρμογές πληροφορικής Ερωτήσεις επανάληψης ΕΠΑΛ Σύμης Εφαρμογές πληροφορικής Ερωτήσεις επανάληψης Κεφάλαιο 7 1. Σε τι διαφέρει ο Η/Υ από τις υπόλοιπες ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές; Που οφείλεται η δυνατότητά του να κάνει τόσο διαφορετικές

Διαβάστε περισσότερα

Α ΤΑΞΗ. 1 η ΕΝΟΤΗΤΑ: Γνωρίζω τον υπολογιστή. Θα παρουσιαστεί µε τρόπο απλό και κατανοητό,

Α ΤΑΞΗ. 1 η ΕΝΟΤΗΤΑ: Γνωρίζω τον υπολογιστή. Θα παρουσιαστεί µε τρόπο απλό και κατανοητό, 1 η ΕΝΟΤΗΤΑ: Γνωρίζω τον υπολογιστή 1. εδοµένα, Πληροφορίες και Υπολογιστές 2. Πώς φτάσαµε στους σηµερινούς υπολογιστές 3. Το υλικό ενός υπολογιστικού συστήµατος 4. Το λογισµικό ενός υπολογιστικού συστήµατος

Διαβάστε περισσότερα

Μουσική Παιδαγωγική Θεωρία και Πράξη

Μουσική Παιδαγωγική Θεωρία και Πράξη Μουσική Παιδαγωγική Θεωρία και Πράξη Σκοποί Στόχοι - Δραστηριότητες Ζωή Διονυσίου Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρία Μουσικής. Β εξάμηνο Θεωρία. Μίχα Παρασκευή, PhD Μουσικολόγος, Μουσικοπαιδαγωγός. Βιογραφικό

Θεωρία Μουσικής. Β εξάμηνο Θεωρία. Μίχα Παρασκευή, PhD Μουσικολόγος, Μουσικοπαιδαγωγός. Βιογραφικό Θεωρία Μουσικής Β εξάμηνο Θεωρία Μίχα Παρασκευή, PhD Μουσικολόγος, Μουσικοπαιδαγωγός 1 Θεωρία Μουσικής (Θ) - ΜΙΧΑ Παρασκευή 1 Μουσικολόγος, Μουσικοπαιδαγωγός Βιογραφικό Πτυχιούχος μουσικολογίας και κάτοχος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Α ΤΑΞΗΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. ΣΤΟΧΟΙ Σε όλες τις δραστηριότητες η πιο μεγάλη έμφαση θα πρέπει να είναι στην απόλαυση της Μουσικής

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Α ΤΑΞΗΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. ΣΤΟΧΟΙ Σε όλες τις δραστηριότητες η πιο μεγάλη έμφαση θα πρέπει να είναι στην απόλαυση της Μουσικής ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Α ΤΑΞΗΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΤΟΧΟΙ Εξερεύνηση Πειραματισμός με ένα πλατύ φάσμα ηχητικών πηγών. Να γίνονται ατομικές, ομαδικές δραστηριότητες σε ζευγάρια. Να αναπτυχθεί η ακουστική ικανότητα Να

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΗ,ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙ- ΣΜΟΥ

ΕΙΔΗ,ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙ- ΣΜΟΥ Κεφάλαιο 7 ΕΙΔΗ,ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙ- ΣΜΟΥ Ερωτήσεις 1. Να αναφέρετε διαφορές μεταξύ γλωσσών μηχανής και γλωσσών χαμηλού επιπέδου. Οι γλώσσες μηχανής κωδικοποιούν τις εντολές τους με ομάδες

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα εικοστή τέταρτη

Ενότητα εικοστή τέταρτη Ενότητα εικοστή τέταρτη Απάντηση στην άσκηση της εικοστής τρίτης ενότητας 1. Τ 2. Η 3. Τ 4. Η 5. Τ 6. Η 7. Η 8. Τ 9. Τ 10. Τ 11. Η 12. Τ 13. Τ Σημεία αλλοίωσης (ά μέρος) Τα σημεία αλλοίωσης είναι σημεία

Διαβάστε περισσότερα

Μαλούτα Θεανώ Σελίδα 1

Μαλούτα Θεανώ Σελίδα 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΤΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ Α. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΦΥΛΛΑΔΙΟ 6 ο ( Ενότητες 2.3 ) 1.Τι είναι πρόγραμμα; 2. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα των γλωσσών υψηλού επιπέδου σε σχέση με τις γλώσσες

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονη αρμονία. Εισαγωγή

Σύγχρονη αρμονία. Εισαγωγή Σύγχρονη αρμονία Εισαγωγή 1) Organum Πρώτη μορφή πολυφωνικής συνήχησης όχι ως τεχνική επινόηση αλλά ως ασυναίσθητη πρακτική ξεπεράσματος των περιορισμένων φωνητικών ικανοτήτων του εκκλησιάσματος. (Hucbald

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη μουσική. Μουσικοκινητική Αγωγή. Α εξάμηνο Θεωρία 4. ΡΥΘΜΟΣ. 1. Μουσική 2. Μελωδία 3. Νότες 4. Ρυθμός

Εισαγωγή στη μουσική. Μουσικοκινητική Αγωγή. Α εξάμηνο Θεωρία 4. ΡΥΘΜΟΣ. 1. Μουσική 2. Μελωδία 3. Νότες 4. Ρυθμός Μουσικοκινητική Αγωγή Α εξάμηνο Θεωρία Μίχα Παρασκευή, PhD Μουσικολόγος, Μουσικοπαιδαγωγός 1 Μουσικοκινητική Αγωγή (Θ) ΜΙΧΑ Παρασκευή 1 Εισαγωγή στη μουσική 1. Μουσική 2. Μελωδία 3. Νότες 4. Ρυθμός 2 Μουσικοκινητική

Διαβάστε περισσότερα

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΣΚΑΡΠΑΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΣΚΑΡΠΑΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΣΚΑΡΠΑΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ 1 ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΚΛΙΜΑΚΕΣ Μουσική κλίμακα ή σκάλα,ονομάζουμε μια σειρά από μουσικούς ήχους /νότες την οποία χρησιμοποιούν

Διαβάστε περισσότερα

Λειτουργικά. Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Δυτικής Μακεδονίας Σιώζιος Κων/νος - Πληροφορική Ι

Λειτουργικά. Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Δυτικής Μακεδονίας Σιώζιος Κων/νος - Πληροφορική Ι Λειτουργικά Συστήματα 1 Λογισμικό του Υπολογιστή Για να λειτουργήσει ένας Η/Υ εκτός από το υλικό του, είναι απαραίτητο και το λογισμικό Το σύνολο των προγραμμάτων που συντονίζουν τις λειτουργίες του υλικού

Διαβάστε περισσότερα

Μέθοδος : έρευνα και πειραματισμός

Μέθοδος : έρευνα και πειραματισμός 1 Ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΥΚΩΝ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ : ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ : Τρασανίδης Γεώργιος, διπλ. Ηλεκ/γος Μηχανικός Μsc ΠΕ12 05 Μέθοδος : έρευνα και πειραματισμός Στόχος της Τεχνολογίας στην Γ Γυμνασίου

Διαβάστε περισσότερα

ΑΚΡΟΑΣΗ: «ΨΑΠΦΑ» για κρουστά σόλο, 1975

ΑΚΡΟΑΣΗ: «ΨΑΠΦΑ» για κρουστά σόλο, 1975 ΑΚΡΟΑΣΗ: «ΨΑΠΦΑ» για κρουστά σόλο, 1975 Η πρεμιέρα του έργου έγινε το Μάιο του 1976 στο Φεστιβάλ Μπαχ στο Λονδίνο, και όπως ο συνθέτης είχε δηλώσει η «Ψάπφα» ήταν μια «καθαρά ρυθμική σύνθεση» Ο Ξενάκης

Διαβάστε περισσότερα

Το ταξίδι της μουσικής στον 20ο αι.

Το ταξίδι της μουσικής στον 20ο αι. Το ταξίδι της μουσικής στον 20ο αι. Μουσικοί πειραματισμοί και ανατροπές 1. Θα ακούσετε το έργο «Γυμνοπαιδίες Νο. 1» του συνθέτη Ερίκ Σατί. Στο πεντάγραμμο υπάρχει ένα απόσπασμα από την παρτιτούρα για

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΙΑΙΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΕΝΙΑΙΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΝΙΑΙΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΙΣΧΥΕΙ ΚΑΤΑ ΤΟ ΜΕΡΟΣ ΠΟΥ ΑΦΟΡΑ ΤΟ ΛΥΚΕΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΙΣΧΥΟΥΝ ΤΟ ΔΕΠΠΣ

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 4: Λογισμικό Συστήματος

Κεφάλαιο 4: Λογισμικό Συστήματος Κεφάλαιο 4: Λογισμικό Συστήματος Ερωτήσεις 1. Να αναφέρετε συνοπτικά τις κατηγορίες στις οποίες διακρίνεται το λογισμικό συστήματος. Σε ποια ευρύτερη κατηγορία εντάσσεται αυτό; Το λογισμικό συστήματος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Διδάσκων: Γ. Χαραλαμπίδης, Επ. Καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα

Μικροεπεξεργαστές. Σημειώσεις Μαθήματος Υπεύθυνος: Δρ Άρης Παπακώστας,

Μικροεπεξεργαστές. Σημειώσεις Μαθήματος Υπεύθυνος: Δρ Άρης Παπακώστας, Μικροεπεξεργαστές Σημειώσεις Μαθήματος 2013-14 Υπεύθυνος: Δρ Άρης Παπακώστας, Η γλώσσα assembly είναι μια γλώσσα προγραμματισμού χαμηλού επιπέδου για συγκεκριμένους υπολογιστές ή άλλη προγραμματιζόμενη

Διαβάστε περισσότερα

κεφάλαιο Βασικές Έννοιες Επιστήμη των Υπολογιστών

κεφάλαιο Βασικές Έννοιες Επιστήμη των Υπολογιστών κεφάλαιο 1 Βασικές Έννοιες Επιστήμη 9 1Εισαγωγή στις Αρχές της Επιστήμης των Η/Υ Στόχοι Στόχος του κεφαλαίου είναι οι μαθητές: να γνωρίσουν βασικές έννοιες και τομείς της Επιστήμης. Λέξεις κλειδιά Επιστήμη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ II

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ II ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ II (Έκδοση 1.1, 12/10/2012) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 1. ΤΟΝΙΚΟ ΥΨΟΣ ΚΑΙ ΧΡΟΙΑ... 1.1. Κλίμακες... 1.2 Διάκριση του τονικού ύψους... 1.3 Το τονικό ύψος των καθαρών τόνων... 1.4 Τονικό

Διαβάστε περισσότερα

Οι Τομείς (κατευθύνσεις ειδικότητας) του Τμήματος Πληροφορικής & Επικοινωνιών είναι:

Οι Τομείς (κατευθύνσεις ειδικότητας) του Τμήματος Πληροφορικής & Επικοινωνιών είναι: Ακαδημαϊκή οργάνωση του Τμήματος Το Τμήμα Πληροφορικής και Επικοινωνιών είναι οργανωμένο ακαδημαϊκά σε τρεις Τομείς (κατευθύνσεις) με στόχο την εξειδίκευση των σπουδαστών σε ειδικότητες ανάλογες με τις

Διαβάστε περισσότερα

2. ΤΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ SYNTHESIS ΣΤΗΝ ΑΠΟ ΟΣΗ ΤΩΝ ΙΑΣΤΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ Η ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ

2. ΤΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ SYNTHESIS ΣΤΗΝ ΑΠΟ ΟΣΗ ΤΩΝ ΙΑΣΤΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ Η ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ 2. ΤΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ SYNTHESIS ΣΤΗΝ ΑΠΟ ΟΣΗ ΤΩΝ ΙΑΣΤΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ Η ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ Tο σύστηµα γραφής που χρησιµοποιεί ο χρήστης στο πρόγραµµα Synthesis προσφέρει αρκετές από τις δυνατότητες

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «Ο ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΒΑΣΙΣΜΕΝΟΣ ΣΕ ΔΟΣΜΕΝΑ ΜΟΥΣΙΚΑ ΜΟΤΙΒΑ»

ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «Ο ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΒΑΣΙΣΜΕΝΟΣ ΣΕ ΔΟΣΜΕΝΑ ΜΟΥΣΙΚΑ ΜΟΤΙΒΑ» ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «Ο ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΒΑΣΙΣΜΕΝΟΣ ΣΕ ΔΟΣΜΕΝΑ ΜΟΥΣΙΚΑ ΜΟΤΙΒΑ» Δράσεις που υλοποιήθηκαν με την Ε Τάξη του 6 ου Δημοτικού Σχολείου Αλεξάνδρειας Οκτώβριος Δεκέμβριος

Διαβάστε περισσότερα

Γενικά Στοιχεία Ηλεκτρονικού Υπολογιστή

Γενικά Στοιχεία Ηλεκτρονικού Υπολογιστή Γενικά Στοιχεία Ηλεκτρονικού Υπολογιστή 1. Ηλεκτρονικός Υπολογιστής Ο Ηλεκτρονικός Υπολογιστής είναι μια συσκευή, μεγάλη ή μικρή, που επεξεργάζεται δεδομένα και εκτελεί την εργασία του σύμφωνα με τα παρακάτω

Διαβάστε περισσότερα

Βασικά ζητήματα μιας βάσης δεδομένων

Βασικά ζητήματα μιας βάσης δεδομένων Τριαντάφυλλος Πριμηκύρης* Βασικά ζητήματα μιας βάσης δεδομένων Τι είναι μια βάση δεδομένων; Ας ξεκινήσουμε με κάτι πολύ απλό! Όλοι έχετε έναν τηλεφωνικό κατάλογο. Ο κατάλογος αυτός είναι μια χειροκίνητη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤOΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤOΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤOΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟ Στόχοι του μαθήματος Μετά το τέλος του μαθήματος οι μαθητές πρέπει να είναι σε θέση: Να περιγράφουν τι είναι πρόγραμμα Να εξηγούν την αναγκαιότητα για τη δημιουργία γλωσσών

Διαβάστε περισσότερα

Κεφ. 2 Θέματα Θεωρητικής Επιστήμης Υπολογιστών. Κοντογιάννης Βασίλειος ΠΕ19

Κεφ. 2 Θέματα Θεωρητικής Επιστήμης Υπολογιστών. Κοντογιάννης Βασίλειος ΠΕ19 Κεφ. 2 Θέματα Θεωρητικής Επιστήμης Υπολογιστών Κεφ. 2 Θεωρητική Επιστήμη Υπολογιστών 2.3.1.1 Έννοια προγράμματος Τι είναι πρόγραμμα και τι προγραμματισμός; Πρόγραμμα είναι το σύνολο εντολών που χρειάζεται

Διαβάστε περισσότερα

215 Μηχανικών Η/Υ και Πληροφορικής Πάτρας

215 Μηχανικών Η/Υ και Πληροφορικής Πάτρας 215 Μηχανικών Η/Υ και Πληροφορικής Πάτρας Το Τμήμα ασχολείται με τη διδασκαλία και την έρευνα στην επιστήμη και τεχνολογία των υπολογιστών και τη μελέτη των εφαρμογών τους. Το Τμήμα ιδρύθηκε το 1980 (ως

Διαβάστε περισσότερα

711 Πληροφορικής ΤΕΙ Αθήνας

711 Πληροφορικής ΤΕΙ Αθήνας 711 Πληροφορικής ΤΕΙ Αθήνας Το Τμήμα Πληροφορικής του ΤΕΙ Αθήνας ιδρύθηκε και δέχτηκε τους πρώτους του σπουδαστές τον Οκτώβριο του 1983, ταυτόχρονα δηλαδή με την έναρξη ισχύος του νόμου 1404/83 για τα

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «Ο ΜΙΚΡΟΣ ΤΥΜΠΑΝΙΣΤΗΣ»

ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «Ο ΜΙΚΡΟΣ ΤΥΜΠΑΝΙΣΤΗΣ» ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «Ο ΜΙΚΡΟΣ ΤΥΜΠΑΝΙΣΤΗΣ» Δράσεις που υλοποιήθηκαν με τις Δ1 και Δ2 Τάξεις του 3 ου Διαπολιτισμικού Δημοτικού Σχολείου Μενεμένης Οκτώβριος Δεκέμβριος 2012

Διαβάστε περισσότερα

Ρετσινάς Σωτήριος ΠΕ 1703 Ηλεκτρολόγων ΑΣΕΤΕΜ

Ρετσινάς Σωτήριος ΠΕ 1703 Ηλεκτρολόγων ΑΣΕΤΕΜ Ρετσινάς Σωτήριος ΠΕ 1703 Ηλεκτρολόγων ΑΣΕΤΕΜ Τι είναι η ερευνητική εργασία Η ερευνητική εργασία στο σχολείο είναι μια δυναμική διαδικασία, ανοιχτή στην αναζήτηση για την κατανόηση του πραγματικού κόσμου.

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι τα πολυμέσα;

Τι είναι τα πολυμέσα; ΕΝΟΤΗΤΑ Κεφάλαιο 3: Πολυμέσα Α τάξη Λέξεις Κλειδιά: Ανάλυση εικόνας, αναλογικό σήμα, αλληλεπιδραστικότητα (interactivity), βάθος χρώματος, δειγματοληψία, εικονοστοιχείο (pixel), Πολυμέσα (Multimedia),

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: Η σχέση και οι επιλογές των νέων ετών με την

ΘΕΜΑ: Η σχέση και οι επιλογές των νέων ετών με την 5 ο Γυμνάσιο Αγίας Παρασκευής Σχολικό Έτος: 2016 2017 Τάξη Γ τμήμα 3ο Ερευνητική Εργασία στο μάθημα της Τεχνολογίας ΘΕΜΑ: Η σχέση και οι επιλογές των νέων 12 15 ετών με την μουσική Σοφία Τσανούλα Ηρώ Σολωνάκη

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ - ΕΝΟΤΗΤΑ 1 7/4/2013 ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. Ορισμός

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ - ΕΝΟΤΗΤΑ 1 7/4/2013 ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. Ορισμός ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΕΝΟΤΗΤΑ 1 : ΕΙΣΑΓΩΓΗ Διάλεξη 1: Γενικά για το ΓΣΠ, Ιστορική αναδρομή, Διαχρονική εξέλιξη Διάλεξη 2 : Ανάλυση χώρου (8/4/2013) Διάλεξη 3: Βασικές έννοιες των Γ.Σ.Π.. (8/4/2013)

Διαβάστε περισσότερα

Τετράδια κιθάρας Θεωρία της μουσικής. Τετράδια κιθάρας. Μείζονες κλίμακες (με υφέσεις και διέσεις) Επιμέλεια: Ευγένιος Αστέρις

Τετράδια κιθάρας Θεωρία της μουσικής. Τετράδια κιθάρας. Μείζονες κλίμακες (με υφέσεις και διέσεις) Επιμέλεια: Ευγένιος Αστέρις Τετράδια κιθάρας Μείζονες κλίμακες (με υφέσεις και διέσεις) Επιμέλεια: Ευγένιος Αστέρις Επικοινωνία : evgeniosasteris@pathfinder.gr 1 Περιεχόμενα Κλίμακες... 3 Μείζονες κλίμακες... 3 Η κλίμακα Ντο μείζονα...

Διαβάστε περισσότερα

Μουσικές Πράξεις. Εγχειρίδιο εγκατάστασης & χρήσης

Μουσικές Πράξεις. Εγχειρίδιο εγκατάστασης & χρήσης Μουσικές Πράξεις Εγχειρίδιο εγκατάστασης & χρήσης Οι Mουσικές Πράξεις είναι ένα μουσικό εκπαιδευτικό λογισμικό που σχεδιάστηκε και αναπτύχθηκε με τη φιλοδοξία να αποτελέσει: Ένα σημαντικό βοήθημα για

Διαβάστε περισσότερα

Ήχος. Τεχνολογία Πολυμέσων και Πολυμεσικές Επικοινωνίες 04-1

Ήχος. Τεχνολογία Πολυμέσων και Πολυμεσικές Επικοινωνίες 04-1 Ήχος Χαρακτηριστικά του ήχου Ψηφιοποίηση με μετασχηματισμό Ψηφιοποίηση με δειγματοληψία Κβαντοποίηση δειγμάτων Παλμοκωδική διαμόρφωση Συμβολική αναπαράσταση μουσικής Τεχνολογία Πολυμέσων και Πολυμεσικές

Διαβάστε περισσότερα

Προγραμματισμός Έτους και Ενότητας (Γ Γυμνασίου)

Προγραμματισμός Έτους και Ενότητας (Γ Γυμνασίου) Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Μέσης Εκπαίδευσης για τα Νέα Προγραμματισμός Έτους και Ενότητας (Γ Γυμνασίου) Σωκράτης Μυλωνάς Εισαγωγή Ο σχεδιασμός του Νέου Αναλυτικού Προγράμματος της Πληροφορικής και Επιστήμης

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Αιγαίου Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας

Πανεπιστήμιο Αιγαίου Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας Πανεπιστήμιο Αιγαίου Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας Εργασία στο μάθημα Σχεδιασμός Ψηφιακός Εκπαιδευτικών Εφαρμογών ΙΙ Στιβακτάκης Ευστάθιος Α.Μ.: 131/2010154 Το γνωστικό αντικείμενο που

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιάζοντας Εφαρμογές για το Διαδίκτυο

Σχεδιάζοντας Εφαρμογές για το Διαδίκτυο FrontPage 2003 Πρακτικός Οδηγός Χρήσης Το FrontPage είναι ένα πρόγραμμα δημιουργίας ιστοσελίδων και δικτυακών τόπων που επιτρέπει το σχεδιασμό ιστοσελίδων μέσα από γραφικό περιβάλλον αλλά και την ταυτόχρονη

Διαβάστε περισσότερα

<<ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΝΩΛΗΣ ΦΥΣΙΚΟΣ ΜCs>> 1

<<ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΝΩΛΗΣ ΦΥΣΙΚΟΣ ΜCs>> 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ο ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ : Το πρόγραμμα αποτελείται από μια σειρά οδηγιών, που ονομάζονται εντολές, για την εκτέλεση τέτοιου είδους πράξεων, καθώς επίσης και από ένα σύνολο πρόσθετων οδηγιών ελέγχου, που

Διαβάστε περισσότερα

Διαδικασιακός Προγραμματισμός

Διαδικασιακός Προγραμματισμός Τμήμα ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕ ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Διαδικασιακός Προγραμματισμός Διάλεξη 2 η Τύποι Δεδομένων Δήλωση Μεταβλητών Έξοδος Δεδομένων Οι διαλέξεις βασίζονται στο βιβλίο των Τσελίκη και Τσελίκα

Διαβάστε περισσότερα

Λιβανός Γιώργος Εξάμηνο 2017Β

Λιβανός Γιώργος Εξάμηνο 2017Β Λιβανός Γιώργος Εξάμηνο 2017Β Υπολογιστικό σύστημα Υλικό (hardware) Λογισμικό (Software) Ολοκληρωμένα κυκλώματα, δίσκοι, οθόνη, κλπ. Λογισμικό συστήματος Προγράμματα εφαρμογών Χρειάζονται ένα συντονιστή!!!

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Πολιτισμικών Δεδομένων

Διαχείριση Πολιτισμικών Δεδομένων Διαχείριση Πολιτισμικών Δεδομένων Μάθημα 1 Εισαγωγή στις Βάσεις Δεδομένων Τζανέτος Πομόνης ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Συντήρησης Πολιτισμικής Κληρονομιάς Τι είναι οι Βάσεις

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα. Κεφάλαιο 1 Εισαγωγή στην Access Κεφάλαιο 2 Χειρισμός πινάκων... 27

Περιεχόμενα. Κεφάλαιο 1 Εισαγωγή στην Access Κεφάλαιο 2 Χειρισμός πινάκων... 27 Περιεχόμενα Κεφάλαιο 1 Εισαγωγή στην Access... 9 Γνωριμία με την Access... 12 Δημιουργία βάσης δεδομένων... 22 Άνοιγμα και κλείσιμο βάσης δεδομένων... 24 Ερωτήσεις ανακεφαλαίωσης... 25 Πρακτική εξάσκηση...

Διαβάστε περισσότερα

Α. Ερωτήσεις Ανάπτυξης

Α. Ερωτήσεις Ανάπτυξης οµηµένος Προγραµµατισµός-Κεφάλαιο 7 Σελίδα 1 α ό 10 ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΙΙ (ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7: Είδη, Τεχνικές και Περιβάλλοντα Προγραµµατισµού Α. Ερωτήσεις Ανάπτυξης 1. Τι ονοµάζουµε γλώσσα προγραµµατισµού;

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Καθηγητής Πληροφορικής ΠΕ19 1 ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 ο : ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: http://eclass.sch.gr/courses/el594100/ Η έννοια του προγράμματος

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ»

ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ» ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ» Δράσεις που υλοποιήθηκαν με τη Β2 Τάξη του 6 ου Δημοτικού Σχολείου Ευόσμου Ιανουάριος Ιούνιος 2013 Συντελεστές προγράμματος

Διαβάστε περισσότερα

Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 7 Ακούγοντας Πρώτη Ματιά στην Ανάλυση Fourier. Σύστημα Συλλογής & Επεξεργασίας Μετρήσεων

Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 7 Ακούγοντας Πρώτη Ματιά στην Ανάλυση Fourier. Σύστημα Συλλογής & Επεξεργασίας Μετρήσεων Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 7 Ακούγοντας Πρώτη Ματιά στην Ανάλυση Fourier. Σύστημα Συλλογής & Επεξεργασίας Μετρήσεων Σκοπός Βασική δομή ενός προγράμματος στο LabVIEW. Εμπρόσθιο Πλαίσιο (front

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ Εισαγωγή ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ Όπως για όλες τις επιστήμες, έτσι και για την επιστήμη της Πληροφορικής, ο τελικός στόχος της είναι η επίλυση προβλημάτων. Λύνονται όμως όλα τα προβλήματα;

Διαβάστε περισσότερα

12/5/18. συστημάτων. Το λογισµικό συστηµάτων. Κεφάλαιο 5

12/5/18. συστημάτων. Το λογισµικό συστηµάτων. Κεφάλαιο 5 A. EVANS, K. MARTIN, M. A. POATSY Εισαγωγή στην πληροφορική Θεωρία και πράξη 2 η έκδοση Κεφάλαιο 5 Λογισμικό συστημάτων: Το λειτουργικό σύστημα, τα βοηθητικά προγράμματα και η διαχείριση αρχείων Τα βασικά

Διαβάστε περισσότερα

Μουσικοκινητική Αγωγή

Μουσικοκινητική Αγωγή Μουσικοκινητική Αγωγή Τι είναι η Μουσικοκινητική Αγωγή Αρχές της Μουσικοκινητικής Αγωγής (Carl Orff) Παιδαγωγικές βάσεις της Μουσικοκινητικής Αγωγής Ποιοι οι στόχοι της Μουσικοκινητικής Αγωγής Αυτοσχεδιασμός

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Α. ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΚΛΙΜΑΚΕΣ-ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΛΙΜΑΚΕΣ- ΜΕΙΖΟΝΑ ΚΛΙΜΑΚΑ ΤΟΥ ΝΤΟ ΑΣΚΗΣΗ ΠΡΩΤΗ Ονομ/πώνυμο:

ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Α. ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΚΛΙΜΑΚΕΣ-ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΛΙΜΑΚΕΣ- ΜΕΙΖΟΝΑ ΚΛΙΜΑΚΑ ΤΟΥ ΝΤΟ ΑΣΚΗΣΗ ΠΡΩΤΗ Ονομ/πώνυμο: 1 ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Α. ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΚΛΙΜΑΚΕΣ-ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΛΙΜΑΚΕΣ- ΜΕΙΖΟΝΑ ΚΛΙΜΑΚΑ ΤΟΥ ΝΤΟ ΑΣΚΗΣΗ ΠΡΩΤΗ Ονομ/πώνυμο: 1) Να διαβάσετε προσεκτικά και τις δύο σελίδες της θεωρίας. 2) Να μάθετε απέξω τα εξής: α) Την

Διαβάστε περισσότερα

ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ. Μάθημα 1 ο : Εισαγωγή στην γλωσσική τεχνολογία. Γεώργιος Πετάσης. Ακαδημαϊκό Έτος: 2012 2013

ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ. Μάθημα 1 ο : Εισαγωγή στην γλωσσική τεχνολογία. Γεώργιος Πετάσης. Ακαδημαϊκό Έτος: 2012 2013 ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Μάθημα 1 ο : Εισαγωγή στην γλωσσική τεχνολογία Γεώργιος Πετάσης Ακαδημαϊκό Έτος: 2012 2013 ΤMHMA MHXANIKΩΝ Η/Υ & ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ, Πανεπιστήμιο Πατρών, 2012 2013 Τι είναι η γλωσσική τεχνολογία;

Διαβάστε περισσότερα

αντίστοιχο γεγονός. Όταν όντως το κουμπί

αντίστοιχο γεγονός. Όταν όντως το κουμπί Εισαγωγή στην αλληλεπίδραση Τα έργα που έχουμε αναπτύξει έως τώρα τρέχουν ένα σενάριο και σταματούν. Τα αντικείμενά μας αλλάζουν θέση και ενδυμασίες, παίζουν διαφορετικούς ήχους και ζωγραφίζουν διάφορα

Διαβάστε περισσότερα

Γ Γυμνασίου: Οδηγίες Γραπτής Εργασίας και Σεμιναρίων. Επιμέλεια Καραβλίδης Αλέξανδρος. Πίνακας περιεχομένων

Γ Γυμνασίου: Οδηγίες Γραπτής Εργασίας και Σεμιναρίων. Επιμέλεια Καραβλίδης Αλέξανδρος. Πίνακας περιεχομένων Γ Γυμνασίου: Οδηγίες Γραπτής Εργασίας και Σεμιναρίων. Πίνακας περιεχομένων Τίτλος της έρευνας (title)... 2 Περιγραφή του προβλήματος (Statement of the problem)... 2 Περιγραφή του σκοπού της έρευνας (statement

Διαβάστε περισσότερα

Ύψος Συχνότητα Ένταση Χροιά. Ο ήχος Ο ήχος είναι μια μορφή ενέργειας. Ιδιότητες του ήχου. Χαρακτηριστικά φωνής

Ύψος Συχνότητα Ένταση Χροιά. Ο ήχος Ο ήχος είναι μια μορφή ενέργειας. Ιδιότητες του ήχου. Χαρακτηριστικά φωνής Ο ήχος Ο ήχος είναι μια μορφή ενέργειας Είναι οι παλμικές δονήσεις που δημιουργούνται από ένα οποιοδήποτε σώμα, όταν τεθεί σε κίνηση, σε κραδασμό Την κίνηση σε ένα σώμα που βρίσκεται σε αδράνεια, μπορεί

Διαβάστε περισσότερα

Επιµέλεια Θοδωρής Πιερράτος

Επιµέλεια Θοδωρής Πιερράτος Εισαγωγή στον προγραµµατισµό Η έννοια του προγράµµατος Ο προγραµµατισµός ασχολείται µε τη δηµιουργία του προγράµµατος, δηλαδή του συνόλου εντολών που πρέπει να δοθούν στον υπολογιστή ώστε να υλοποιηθεί

Διαβάστε περισσότερα

Χρήση του RAW ORF. Κείμενο, παρουσίαση, έρευνα: Ιορδάνης Σταυρίδης DNG ARW X3F DCR NEF CRW RAW RAF CR2 SRF MRW

Χρήση του RAW ORF. Κείμενο, παρουσίαση, έρευνα: Ιορδάνης Σταυρίδης DNG ARW X3F DCR NEF CRW RAW RAF CR2 SRF MRW 8 Χρήση του RAW Κείμενο, παρουσίαση, έρευνα: Ιορδάνης Σταυρίδης DNG X3F ARW ORF DCR NEF CRW RAW RAF CR2 SRF MRW 9 Ένα ακατέργαστο αρχείο εικόνας RAW περιέχει ελάχιστα επεξεργασμένα στοιχεία από τον αισθητήρα

Διαβάστε περισσότερα

ενώ το «β» μέρος είναι ένα «Μοιρολόι», αργό ρυθμικά.

ενώ το «β» μέρος είναι ένα «Μοιρολόι», αργό ρυθμικά. Το δεύτερο μέρος «Β», αντίθετο σε χαρακτήρα από αυτό που προηγήθηκε, κρύβει, μέσα από το έντονο ρυθμικό και χρωματικό του στοιχείο, την αισιοδοξία και την ελπίδα του Κύπριου για ένα καλύτερο «αύριο» για

Διαβάστε περισσότερα

Προσφερόμενα Διπλώματα (Προσφερόμενοι Τίτλοι)

Προσφερόμενα Διπλώματα (Προσφερόμενοι Τίτλοι) Εισαγωγή Το Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Κύπρου προσφέρει ολοκληρωμένα προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών στους κλάδους του Ηλεκτρολόγου Μηχανικού

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην επιστήμη των υπολογιστών. Υπολογιστές και Δεδομένα Κεφάλαιο 2ο Αναπαράσταση Δεδομένων

Εισαγωγή στην επιστήμη των υπολογιστών. Υπολογιστές και Δεδομένα Κεφάλαιο 2ο Αναπαράσταση Δεδομένων Εισαγωγή στην επιστήμη των υπολογιστών Υπολογιστές και Δεδομένα Κεφάλαιο 2ο Αναπαράσταση Δεδομένων 1 2.1 Τύποι Δεδομένων Τα δεδομένα σήμερα συναντώνται σε διάφορες μορφές, στις οποίες περιλαμβάνονται αριθμοί,

Διαβάστε περισσότερα