ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ( Τ.Ε.Ι.) ΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΕΘΝΟΥΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ

Transcript

1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ( Τ.Ε.Ι.) ΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΕΘΝΟΥΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΓΙΑ ΕΡΓΑ- ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΡΡΟΦΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ των ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΛΟΓΕΡΑΚΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΒΛΑΧΟΥ Επιβλέπων : MSc. ΗΜΗΤΡΗΣ ΤΖΗΜΑΣ Καστοριά, Νοέµβριος 2005

2 Ο ΗΓΙΕΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ Συµπληρώνουµε τα σωστά στοιχεία µόνο στα πεδία που υπάρχουν χαρακτήρες κόκκινου χρώµατος χρησιµοποιώντας την ίδια γραµµατοσειρά αλλά µαύρου χρώµατος. Αυτή η σελίδα (2 η σελίδα ) θα πρέπει να είναι κενή, δηλαδή µετά τη πλήρη συµπλήρωση των στοιχείων θα πρέπει να διαγράψετε τις οδηγίες αυτές.

3 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ( Τ.Ε.Ι.) ΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΕΘΝΟΥΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΓΙΑ ΕΡΓΑ- ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΡΡΟΦΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ των ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΛΟΓΕΡΑΚΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΒΛΑΧΟΥ Επιβλέπων : MSc. ΗΜΗΤΡΗΣ ΤΖΗΜΑΣ Εγκρίθηκε από την τριµελή εξεταστική επιτροπή την Καστοριά, Νοέµβριος 2005

4 Copyright ΓΕΩΓΡΙΑ ΚΑΛΟΓΕΡΑΚΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΒΛΑΧΟΥ Απαγορεύεται η αντιγραφή, αποθήκευση και διανοµή της παρούσας εργασίας, εξ ολοκλήρου ή τµήµατος αυτής, για εµπορικό σκοπό. Επιτρέπεται η ανατύπωση, αποθήκευση και διανοµή για σκοπό µη κερδοσκοπικό, εκπαιδευτικής ή ερευνητικής φύσης, υπό την προϋπόθεση να αναφέρεται η πηγή προέλευσης και να διατηρείται το παρόν µήνυµα

5 στους φίλους που αποκτήσαµε εδώ και θα τους έχουµε για πάντα δίπλα µας, και ας είναι µακριά.

6 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η παρούσα πτυχιακή εργασία παρουσιάζει τα ευρωπαϊκά προγράµµατα πληροφορικής και την απορροφητικότητα τους στα ελληνικά δεδοµένα. Αρχικά µελετήθηκε η παρούσα θέση της Ελλάδας στη κοινωνία της πληροφορίας καθώς και το στάδιο απορρόφησης της πληροφορικής και της επικοινωνίας µέσω του διαδικτύου στις ελληνικές επιχειρήσεις. Αναφέρθηκε ο ρόλος του internet και οι τρόποι αξιοποίησης του µέσου αυτού. Στη συνέχεια αναλύθηκε η στρατηγική του κάθε επιµέρους προγράµµατος αξιολογώντας τους δείκτες των αποτελεσµάτων αυτού και συνθέτοντας τα επιµέρους συµπεράσµατα. Αναφέρθηκαν οι τοµείς προορισµού του κάθε προγράµµατος σε βάση προϋπολογισµού. Με τη βοήθεια ερωτηµατολογίων και σχετικών πινάκων έγινε ένας απολογισµός των αδυναµιών αλλά και προοπτικών του κάθε προγράµµατος. Τέλος παρουσιάστηκαν συµπερασµατικά οι προβλέψεις και οι προοπτικές σχετικά µε τη διείσδυση της πληροφορικής στην σηµερινή κοινωνία. ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙ ΙΑ: ΙΝΤΕΡΝΕΤ, ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ, ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ, Ε- ΙΚΤΥΘΩΘΕΙΤΕ, ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ 1

7 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΛΗΨΗ...1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ...4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. INTERNET ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Πρόλογος Οι e-επιχειρήσεις Πλεονεκτήµατα χρήσης του internet ιαφήµιση µέσω internet Επικοινωνία µέσω internet ιαδικτυακές κοινότητες Πωλήσεις µέσω internet Σχέση µε άλλες επιχειρήσεις Προµήθειες µέσω internet Συναλλαγές µε δηµόσιους φορείς Βελτιώσεις στην ίδια την επιχείρηση Τηλε-εργασία Κατάρτιση εργαζοµένων...22 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ Αναγκαιότητα του προγράµµατος Στρατηγική του προγράµµατος Σύνδεση του προγράµµατος µε άλλες πολιτικές Άξονας Προτεραιότητας «Παιδεία και Πολιτισµός» είκτες Αποτελεσµάτων (µεταβολή µεταξύ 2000 και 2005) - Επιπτώσεις Άξονας Προτεραιότητας «Εξυπηρέτηση του Πολίτη και Βελτίωση της ποιότητας ζωής» είκτες Αποτελεσµάτων (µεταβολή µεταξύ 2000 και 2005) - Επιπτώσεις Άξονας Προτεραιότητας «Ανάπτυξη και Απασχόληση στη Ψηφιακή Οικονοµία» είκτες Αποτελεσµάτων (µεταβολή µεταξύ 2000 και 2005) - Επιπτώσεις Άξονας Προτεραιότητας «Επικοινωνίες» είκτες Αποτελεσµάτων (µεταβολή µεταξύ 2000 και 2005) - Επιπτώσεις Άξονας Προτεραιότητας «Τεχνική Βοήθεια» Αξιολόγηση του προγράµµατος Σύνθεση επιµέρους συµπερασµάτων Αδυναµίες υνατότητες Προοπτική Εξωτερικό Περιβάλλον...49 Πίνακας 2.7: Αδυναµίες, δυνατότητες και προοπτικές του προγράµµατος Συνέπεια στρατηγικής και στόχων των επιµέρους πεδίων Κοινωνία της Πληροφορίας Α.Ε Θεσµικό Πλαίσιο

8 Οργάνωση Πεδία δραστηριοποίησης Υπηρεσίες που παρέχει η Εταιρεία Ανταγωνιστικά Πλεονεκτήµατα Υλοποίηση Έργων Ιδιωτικού Τοµέα ως Τελικός ικαιούχος Η Εταιρεία ως Σύµβουλος Τεχνικής Υποστήριξης Υλοποίηση Έργων ηµόσιου Τοµέα ως Τελικός ικαιούχος...76 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3.ΕΠΙΧΕΙΡΙΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ...92 «ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ» Εισαγωγή Ταυτότητα του ΕΠΑΝ Γενικός στρατηγικός στόχος του ΕΠΑΝ Ειδικοί στόχοι του ΕΠΑΝ Προτεραιότητες πολιτικής για την επίτευξη των ειδικών στόχων του ΕΠΑΝ Προκηρύξεις δράσεων του ΕΠΑΝ Κατανοµή πόρων του ΕΠΑΝ στις περιφέρειες της χώρας Αξιολόγηση του προγράµµατος ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4.ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΙΚΤΥΩΘΕΙΤΕ» Εισαγωγή Κριτήρια συµµετοχής Στατιστικά στοιχεία ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ BEΝ (Benchmarkindex) Το Σύµφωνο Σταθερότητας και η πρωτοβουλία eseeurope E-EUROPE Αξιολόγηση της εφαρµογής του σχεδίου δράσης eεurope E-EUROPE Αξιολόγηση Ε- EUROPE Εθνικά και Ευρωπαϊκά Προγράµµατα Πληροφορικής του Ε.Β.Ε.Α Έργο Clearing House Έργο EBR (European Business Register) Έργο "Οργάνωση και ανάπτυξη Ηλεκτρονικής Τράπεζας Πληροφοριών PIXiS Έργο "ΣΙΛΚΑΤ" Έργο COSACC Έργο CB- Business Έργο La Mer Έργο INKASS Ε-Content plus ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6.ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ

9 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η συγκεκριµένη βιβλιογραφική εργασία παραθέτει τα ευρωπαϊκά προγράµµατα πληροφορικής και την απορροφητίκοτητα τους από τις ελληνικές επιχειρήσεις Στο πρώτο κεφάλαιο αναλύεται η συµαίνουσα θέση του internet και των διαφόρων µορφών που έχει αποκτήσει σε σχέση µε το βαθµό αξιοποίησης µε βάση τα σηµερινά δεδοµένα. Αναφέρονται οι έννοιες του e-επιχειρείν και της τηλεργασίας καθώς και τα πλεονκτήµατα τους. Στη συνέχεια παρουσιάζεται το επιχειρισιακό πρόγραµµα η κοινωνία της πληροφορίας. Αναλύονται οι επιµέρους τοµείς που απευθύνεται το πρόγραµµα καθώς και το ποσό χρηµατοδότησης τους. Προβάλλεται η αναγκαιότητα και τα µέχρι τώρα αποτελέσµατα του προγράµµατος. Στο τρίτο κεφάλαιο παρουσιάζεται το επιχειρισιακό πρόγραµµα Ανταγωνιστικότητα. Αρχικά γίνεται µνοία της ταυτότητας και των στόχων του προγράµµατος. Ακολούθως αναφέρεται η κατανοµή πόρων ανα περιφέρεια κα ιη αξιολόγησή του Στο επόµενο κεφάλαιο γίνεται αναφορά του προγράµµατος e-δικτυοθέιτε παραθέτοντας όλα τα κριτίρια συµµετοχής όπως και τα στατιστικά στοιχεία που έχουν προκύψει. Στο πέµπτο κεφάλαιο αναφέρονται επιµέρους ευρωπαϊκά προγράµµατα που έχουν διεκπαιρεωθεί και τα αποτελέσµατα αυτών είναι αντιληπτά σήµερα. Τέλος παρουσιάζονται συµπερασµατικά οι προοπτικές και οι προβλέψεις που αφορούν την είσοδο της πληροφορικής στο χώρο της επιχειρηµατικότητας. 4

10 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. INTERNET ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ 1.1 Πρόλογος Οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις και η ανάπτυξη των εφαρµογών του Internet επηρεάζουν όλο και περισσότερο το περιβάλλον που επικοινωνούµε, εκπαιδευόµαστε, ψυχαγωγούµαστε, εργαζόµαστε και δραστηριοποιούµαστε επιχειρηµατικά.το Internet αποτελεί µια συναρπαστική τεχνολογική καινοτοµία που, µαζί µε την κινητή τηλεφωνία, καταργεί τις αποστάσεις, και κάνει κάθε γωνιά του κόσµου να βρίσκεται µόλις "ένα click µακριά"! Η επιλογή για τον καθένα µας δεν είναι πια αν θα ακολουθήσει αυτή την αλλαγή αυτό θα γίνει είτε το θέλουµε είτε όχι. Το θέµα είναι αν µπορούµε να την επηρεάσουµε και µάλιστα κάτι ακόµα σηµαντικότερο το αν µπορούµε να την εκµεταλλευτούµε εµπορικά. Ιδιαίτερα για τις Ελληνικές Μικροµεσαίες Επιχειρήσεις (ΜΜΕ 1 ), αυτό σηµαίνει ότι το e-επιχειρείν 2 αποτελεί ένα καίριο βήµα για την αντιµετώπιση της πρόκλησης του ανταγωνισµού της νέας Ψηφιακής, Ευρωπαϊκής και Παγκόσµιας Οικονοµίας. Επιχειρήσεις κάθε µεγέθους σε όλο τον κόσµο χρησιµοποιούν το Internet προκειµένου να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους, να επεκτείνουν τις επιχειρηµατικές τους δυνατότητες, και να διευκολύνουν σηµαντικά τις καθηµερινές τους λειτουργίες. Ιδιαίτερα ευνοούνται οι µικρές και µεσαίες επιχειρήσεις, ή ακόµη και οι λεγόµενες "οικογενειακές" επιχειρήσεις, ή οι επιχειρήσεις του "ενός ατόµου". Είναι πολλά τα επιτυχηµένα παραδείγµατα µικρών και µεσαίων, καθώς και ατοµικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιήθηκαν τόσο σε τοπικό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Στη 1 Για τα ακρωνύµια και τις συντοµογραφίες που χρησιµοποιούνται δίνεται αναλυτική επεξήγηση στο παράρτηµα της εργασίας 2 Χρησιµοποιούµε τον όρο αυτό για να δηλώσουµε την επιχειρηµατική δραστηριότητα η οποία εκµεταλλεύεται τις δυνατότητες που τις παρέχει το ιαδίκτυο 5

11 συνέχεια θα επικεντρωθούµε στις πιο βασικές εφαρµογές του Internet που µπορούν να αξιοποιηθούν επιχειρηµατικά ώστε να βελτιώσουν τόσο την καθηµερινή λειτουργία όσο και το µέλλον µιας επιχείρησης. Ο ανταγωνισµός από τις µεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις θέτει µια σοβαρή πρόκληση για τα εκατοµµύρια ΜΜΕ στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι ΜΜΕ που δεν θα αξιοποιήσουν επιχειρηµατικά τις Τεχνολογίες της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας (ΤΠΕ) θα πάρουν ένα µεγάλο ρίσκο: είναι πολύ πιθανό να βρεθούν σε µειονεκτική θέση απέναντι σε άλλες ΜΜΕ, ή σε µεγαλύτερες επιχειρήσεις που έχουν επενδύσει ή επενδύουν στις ΤΠΕ. Εποµένως γίνεται εύκολα αντιληπτό πόσο σηµαντική είναι η συµµετοχή µιας επιχείρησης σε ένα πρόγραµµα (ειδικά όταν αυτό είναι χρηµατοδοτούµενο) για τη βιωσιµότητά της σε πρώτο επίπεδο και για την εξέλιξή και ανάπτυξή της σε τελικό στάδιο. Η πραγµατικότητα για τις ευρωπαϊκές ΜΜΕ δείχνει ότι έχουν αντιληφθεί το παραπάνω ρίσκο, καθώς χρησιµοποιούν το Internet για τις καθηµερινές τους δραστηριότητες. Αυτό προκύπτει από τα αποτελέσµατα σχετικής έρευνας, σύµφωνα µε την οποία όλο και περισσότερες Ευρωπαϊκές ΜΜΕ δραστηριοποιούνται στο e-επιχειρείν, κυρίως για τις πωλήσεις προϊόντων και υπηρεσιών µέσω των εταιρικών ιστοσελίδων τους. Ολοένα και αυξάνονται οι Έλληνες οι e-καταναλωτές, γεγονός που από µόνο του µπορεί να αποτελέσει αφορµή για τόνωση της σχετικής µε αυτόν τον τοµέα εµπορικής δραστηριότητας, αφού σύµφωνα µε το νόµο της προσφοράς και της ζήτησης, η αύξησης της δεύτερης καθιστά λογική και αναµενόµενη την παράλληλη αύξηση και της πρώτης Αυτή βέβαια η διαδικασία αναµένεται να ολοκληρωθεί σε όλο της το εύρος αν υπάρξουν τα αντίστοιχα ηλεκτρονικά καταστήµατα. ιαφορετικά, οι Έλληνες e-καταναλωτές θα αγοράζουν µέσω του Internet, αλλά από καταστήµατα του εξωτερικού, κάτι που ασφαλώς είναι ασύµφορο για το σύνολο της ελληνικής επιχειρηµατικής δραστηριότητας. Ήδη περισσότερο από το 50% των αγορών µέσω Internet από τους Έλληνες e- καταναλωτές γίνεται από καταστήµατα του εξωτερικού. Βέβαια, ένα µέρος αυτών των αγορών θα συνεχίσει να γίνεται από το εξωτερικό, αφού κάποια προϊόντα µπορεί να είναι διαθέσιµα µόνο εκεί, αλλά σίγουρα το µεγαλύτερο µέρος των αγορών µπορούν να γίνουν από Ελληνικά ηλεκτρονικά καταστήµατα, γεγονός που θα έχει άµεσες θετικές οικονοµικές συνέπειες. 6

12 1.2 Οι e-επιχειρήσεις Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, προέρχονται από διάφορους τοµείς δραστηριοποίησης, η µεγαλύτερη διάδοση όµως παρατηρείται: o στον τοµέα του τουρισµού, όπου το 63% των επιχειρήσεων δραστηριοποιείται µε κάποιο τρόπο στο e-επιχειρείν o στον τοµέα του λιανικού εµπορίου, όπου το αντίστοιχο ποσοστό είναι 59% o στις µεταφορές, µε ποσοστό 38% o στις νέες τεχνολογίες, µε ποσοστό 36% και o στη βιοτεχνολογία, µε ποσοστό 24% Στην Ελλάδα, η χρήση του Internet από επιχειρήσεις δεν είναι ακόµη αρκετά διαδεδοµένη, αλλά υπάρχουν µεγάλες προοπτικές ανάπτυξης. Σύµφωνα µε τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το 32% των ελληνικών επιχειρήσεων είχε σύνδεση στο Internet το 1999, ποσοστό που αυξήθηκε κατά 28% από την προηγούµενη χρονιά, ενδεικτικό της γεωµετρικής αυξητικής προόδου που παρουσίασε το στοιχείο αυτό τα επόµενα χρόνια. Ωστόσο, σηµαντική είναι η υστέρηση που εµφανίζουν οι πολύ µικρές επιχειρήσεις (1-5 άτοµα) σε σχέση µε τις µεγαλύτερες..ως προς τη χρήση του Internet κατά κλάδο οικονοµικής δραστηριότητας, οι τοµείς που το χρησιµοποιούν σε ποσοστό 50% ή και µεγαλύτερο είναι τα εστιατόρια και τα ξενοδοχεία, οι τραπεζικές και ασφαλιστικές εταιρείες, οι εκπαιδευτικοί οργανισµοί, και άλλες υπηρεσίες. Σε ποσοστό που προσεγγίζει το 50% κάνουν χρήση του Internet οι επιχειρήσεις εµπορίου, επικοινωνιών, µεταφοράς, αποθήκευσης, ενέργειας, ύδρευσης καθώς και οι βιοµηχανικές και βιοτεχνικές επιχειρήσεις. Στην κατεύθυνση αυτή η ελληνική κυβέρνηση υποστηρίζει έντονα την υιοθέτηση του e-επιχειρείν από τις Ελληνικές ΜΜΕ, και το πρόγραµµα " ικτυωθείτε" το οποίο θα παρουσιάσουµε εκτενώς στη συνέχεια αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγµα αυτής της προσπάθειας. 7

13 1.3 Πλεονεκτήµατα χρήσης του internet Ο βασικότερος λόγος για την υιοθέτηση του e-επιχειρείν είναι φυσικά η δυνατότητα πώλησης προϊόντων και υπηρεσιών o µε χαµηλότερο κόστος o χωρίς χρονικούς περιορισµούς (επτά ηµέρες την εβδοµάδα, 24 ώρες την ηµέρα, 365 µέρες το χρόνο) o χωρίς άλλους περιορισµούς (σε όλο τον κόσµο, όχι µόνο στους πελάτες της περιοχής της, καi χωρίς να απαιτείται "βιτρίνα" ή υποκατάστηµα σε κάθε περιοχή). Επιπρόσθετα, επιχειρήσεις σε όλο τον κόσµο επενδύουν στο e-επιχειρείν και για ένα πλήθος άλλων λόγων, που δε συνδέονται άµεσα µε τις πωλήσεις. Μια επιχείρηση µπορεί να χρησιµοποιήσει τις τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας για να διαφηµιστεί και να προβληθεί για να ενηµερώσει και να ενηµερωθεί για να υποστηρίξει τους πελάτες της για να υποστηρίξει τους προµηθευτές της για να βελτιώσει τις συναλλαγές της µε τους δηµόσιους φορείς για να βελτιώσει καθηµερινές διαδικασίες της και να µειώσει το λειτουργικό κόστος της, ενώ όλα τα παραπάνω µπορεί να τα κάνει µε χαµηλότερο κόστος σε περισσότερους πελάτες 24 ώρες το 24ωρο χωρίς τη λειτουργία γραφείων, υποκαταστηµάτων και "βιτρίνας". Από το πλήθος, την ποικιλία και τη σηµασία των προαναφερόµενων δραστηριοτήτων καταδεικνύεται η αναγκαιότητα της χρήσης του ιαδικτύου. 8

14 Εικόνα 1.1: Λόγοι χρήσης του internet από τις επιχειρήσεις Τα οφέλη του e-επιχειρείν αναφέρονται σε όλο το φάσµα της επιχειρηµατικής δραστηριότητας. Πριν όµως περάσουµε σε περισσότερες λεπτοµέρειες, ας δούµε πρώτα τι ενδιαφέρει τον εκάστοτε επιχειρηµατία σχετικά µε την επιχείρησή του. Φυσικά, τον ενδιαφέρει η σχέση του µε τον "υπόλοιπο κόσµο", δηλαδή µε o τους πελάτες-καταναλωτές o τις άλλες επιχειρήσεις, και o τους δηµόσιους φορείς o η ίδια η επιχείρησή του Η πρώτη κατηγορία (η σχέση της επιχείρησης µε τον υπόλοιπο κόσµο) αναφέρεται συχνά ως ηλεκτρονικό εµπόριο, αφού έχει άµεση σχέση µε την ανταλλαγή (αγορά και πώληση) προϊόντων και υπηρεσιών και κατ επέκταση χρήµατος. Η δεύτερη κατηγορία αφορά δραστηριότητες που σχετίζονται µε το εµπόριο, αλλά µε πιο έµµεσο τρόπο (για παράδειγµα, την κατάρτιση του προσωπικού της επιχείρησης). Φυσικά, η πρώτη προτεραιότητα της επιχείρησης είναι η αύξηση των πελατών και κατά συνέπεια των πωλήσεών όπως επίσης και η προσφορά υψηλού επιπέδου υπηρεσιών στους πελάτες, τόσο κατά την πώληση, όσο και πριν και µετά από αυτήν, ώστε οι πάντα ευχαριστηµένοι και "πιστοί" πελάτες, οι οποίοι θα συνεχίσουν να προτιµούν τη συγκεκριµένη επιχείρηση να 9

15 αποτελούν µια ζωντανή διαφήµιση για αυτήν. Το e-επιχειρείν µπορεί να βοηθήσει εντυπωσιακά σ αυτήν την κατεύθυνση µε διάφορους τρόπους: o δίνει τη δυνατότητα για διαφήµιση σε περισσότερους πελάτες, µε λιγότερο κόστος o οι πελάτες µπορούν να έχουν άµεση επαφή µε τα προσφερόµενα προϊόντα και υπηρεσίες o οι πελάτες µπορούν να αγοράζουν από το σπίτι τους o είναι δυνατή η άµεση επαφή και επικοινωνία µε τους πελάτες για παράδειγµα, είναι εφικτό να ενηµερώνονται συχνά, και µε πολύ µικρό κόστος, για τα νέα προϊόντα o είναι δυνατή η υποστήριξη των πελατών µε µικρότερο κόστος ιαφήµιση µέσω internet Η σηµασία της διαφήµισης είναι ήδη γνωστή και γενικά αποδεκτή. Ας δούµε µερικές από τις επιλογές που παρέχει ο παραδοσιακός τρόπος της επιχειρηµατικής δράσης για να διαφηµιστούν οι παρεχόµενες υπηρεσίες και τα εµπορευόµενα ή παραγόµενα προϊόντα: o έντυπες καταχωρήσεις (διαφηµίσεις σε τοπικές εφηµερίδες ή έντυπα κλαδικού ενδιαφέροντος) o διαφηµιστικά φυλλάδια που µοιράζονται πόρτα-πόρτα, ή µεγαλύτερα έντυπα που αποστέλλονται σε τακτικούς πελάτες o χορηγίες σε εκδηλώσεις της τοπικής κοινωνίας o διαφηµίσεις σε ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθµούς Φυσικά, η αποτελεσµατικότητα αυτών των παραδοσιακών πρακτικών δεν αµφισβητείται ούτε απαξιώνεται µε την παρουσία του Internet. Απλά το Internet έρχεται να προσφέρει συµπληρωµατικές πρακτικές διαφήµισης. Για παράδειγµα, γιατί να περιοριστεί η διαφήµιση της εταιρείας σε µια τοπική εφηµερίδα όταν είναι δυνατή η προβολή σε διεθνές επίπεδο, και µάλιστα µε χαµηλότερο κόστος; Το Internet µπορεί να χρησιµοποιηθεί µε διάφορους τρόπους προκειµένου να βοηθήσει τη διαφηµιστική στρατηγική. Μπορεί να αποτελέσει το καινούριο εργαλείο που χρειάζεται µια επιχείρησή για να γίνει 10

16 ευρύτερα γνωστή και να προσελκύσει νέους πελάτες. Μάλιστα, πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η χρήση του Internet ως µέσο διαφηµιστικής προβολής αντιµετωπίζεται ιδιαίτερα θετικά από τους Ευρωπαίους καταναλωτές, σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα µελέτης που διεξήχθη από τη βρετανική εταιρεία ερευνών αγοράς Datamonitor 3. Κατ αρχήν, διαφήµιση για τις δραστηριότητες της επιχείρησης αποτελεί η ιστοσελίδα της αυτή καθ αυτή, η οποία είναι η "εικονική βιτρίνα" της επιχείρησης στον κόσµο. Χιλιάδες επιχειρήσεις επιλέγουν να διαφηµιστούν µέσα από τις εταιρικές τους ιστοσελίδες στον Παγκόσµιο Ιστό. Οι ιστοσελίδες αυτές λειτουργούν ως "φυλλάδια" που παρουσιάζουν την επιχείρηση, τις υπηρεσίες και τα προϊόντα που προσφέρει. Ταυτόχρονα, η ιστοσελίδα που διαφηµίζει την επιχείρηση αποτελεί και την "είσοδο" για περαιτέρω επικοινωνία µε τους πελάτες. εν είναι τυχαίο ότι οι περισσότερες τηλεοπτικές διαφηµίσεις µεγάλων πολυεθνικών εταιρειών (αναψυκτικά, αθλητικά είδη, κλπ) επιλέγουν να "αφήσουν" ως τελευταία εικόνα στον τηλεθεατή τη διεύθυνση του δικτυακού τους τόπου. Επίσης σε πολλά προϊόντα ο δικτυακός τόπος αναγράφεται σε ιδιαίτερα ευδιάκριτο σηµείο ενώ υπάρχουν εταιρείες που πλήρωσαν εκατοµµύρια δολάρια για την απόκτηση συγκεκριµένης δικτυακής διεύθυνσης. Μια άλλη πολύ συχνή µορφή διαφήµισης µέσω Internet είναι οι διαδραστικές διαφηµίσεις (banners). Πρόκειται για µια µικρή εικόνα µε το λογότυπο, συνήθως, της επιχείρησής, η οποία εµφανίζεται σε δηµοφιλείς δικτυακούς τόπους κλαδικού, ενηµερωτικού, κτλ, ενδιαφέροντος, ή µηχανές αναζήτησης. Οι εικόνες αυτές βρίσκονται συνήθως δεξιά, αριστερά ή στην κορυφή της σελίδας που τις φιλοξενούν, και συχνά περιέχουν κίνηση ή άλλα στοιχεία που προκαλούν την προσοχή, ώστε ο χρήστης να τα επιλέξει Επικοινωνία µέσω internet Η επικοινωνία, όπως ήδη αναφέρθηκε, αποτελεί µια από τις πλέον διαδεδοµένες εφαρµογές του Internet που µπορεί να αξιοποιηθεί 3 Πηγή: Περιοδικό e-market, Οκτώβριος

17 επιχειρηµατικά. Η αποτελεσµατική επικοινωνία δεν αφορά µόνο τους υπάρχοντες και πιθανούς πελάτες της, αλλά και τους αγοραστές, προµηθευτές, προσωπικό, κλπ. Όπως είναι γενικά αποδεκτό η επικοινωνία αποτελεί ένα καθοριστικό παράγοντα για την επιτυχία της κάθε επιχείρησής ανεξάρτητα από το µέγεθος και το είδος της. Μέχρι σήµερα τα µέσα επικοινωνίας που χρησιµοποιούσαµε ευρέως ήταν το τηλέφωνο, το fax, το ταχυδροµείο, κλπ. Η αποτελεσµατικότητα αυτών των "παραδοσιακών" πρακτικών δεν αµφισβητείται ούτε απαξιώνεται µε την παρουσία του Internet. Άλλωστε, η δια ζώσης επικοινωνία δεν µπορεί εύκολα να αντικατασταθεί από τη χρήση ηλεκτρονικών µέσων. Απλά το Internet έρχεται να προσφέρει συµπληρωτικές πρακτικές για την επικοινωνία. Στην Ελλάδα, όπως και σε όλο τον κόσµο, οι µικρές και µεσαίες επιχειρήσεις χρησιµοποιούν το Internet για γρήγορη, αποτελεσµατική και δηµιουργική επικοινωνία. Για ορισµένες επιχειρήσεις, η χρήση διαδικτυακής επικοινωνίας είναι το ίδιο πολύτιµη όσο και η χρήση τηλεφωνικών συσκευών και fax, ενώ για άλλες εταιρείες λειτουργεί συµπληρωµατικά στις υπάρχουσες παραδοσιακές µεθόδους επικοινωνίας. Το ερώτηµα όµως που τίθεται εύλογα σε αυτό το σηµείο είναι τι εννοούµε µε τον όρο "διαδικτυακή επικοινωνία". Πρόκειται για µια σειρά από µεθόδους που µπορεί κάποιος να χρησιµοποιήσει για να επικοινωνήσει µέσω Internet µε άλλους ανθρώπους, διατηρώντας την αµεσότητα και την ευκολία χρήσης του τηλεφώνου, αλλά και µε τις επιπλέον δυνατότητες της αποστολής φωτογραφιών, αρχείων ήχου, ακόµα και οπτικού υλικού (video). Η διαδικτυακή επικοινωνία µπορεί να επιτευχθεί µε διάφορους τρόπους, όπως: o ηλεκτρονικό ταχυδροµείο: για παράδειγµα, είναι δυνατή η επικοινωνία µε τους πελάτες, η υποστήριξη για τα προϊόντα που έχουν ήδη αγοράσει, η ενηµέρωσή τους για τυχόν προσφορές κλπ o ηλεκτρονική συνοµιλία: µε ένα διαδικτυακό πρόγραµµα συνοµιλίας (chat), είναι δυνατή η επικοινωνία µε ανθρώπους σε όλο τον κόσµο σε πραγµατικό χρόνο (real time) o τηλε-συνδιάσκεψη (video-conferencing): για παράδειγµα, µια ταξιδιωτική εταιρεία µπορεί να παρουσιάζει βίντεο διακοπών σε ζωντανό κοινό που βρίσκεται στο εξωτερικό, να απαντά σε ερωτήσεις, κλπ. 12

18 Η πιο διαδεδοµένη µορφή επικοινωνίας µέσω Internet είναι το ηλεκτρονικό ταχυδροµείο ( ). Ας δούµε συνοπτικά τι µπορεί να προσφέρει η χρήση του ηλεκτρονικού ταχυδροµείου στην επιχείρηση: o σηµαντική εξοικονόµηση χρηµάτων σε σχέση µε τα συνήθη έξοδα για τηλέφωνο και fax, o δυναµική και άµεση αντιµετώπιση των ζητηµάτων τη στιγµή που προκύπτουν από τους πελάτες, ή σε σχέση µε συµφωνίες και εµπορικές συναλλαγές, καθώς και πολλά άλλα ζητήµατα που αφορούν µια επιχείρηση, o σχεδόν στιγµιαία επικοινωνία, που µπορεί να είναι πιο άµεση από τις παραδοσιακές υπηρεσίες του ταχυδροµείου ιαδικτυακές κοινότητες Οι διαδικτυακές κοινότητες αποτελούν µια αρκετά διαδεδοµένη µορφή διαδικτυακής επικοινωνίας, την οποία δεν άργησαν να υιοθετήσουν οι επιχειρήσεις ως εργαλείο προβολής, προώθησης και πώλησης των προϊόντων τους. Οι ηλεκτρονικές κοινότητες δίνουν τη δυνατότητα σε διάφορες οµάδες ανθρώπων που ενδιαφέρονται για κάποιο εξειδικευµένο θέµα να ανταλλάσσουν απόψεις πάνω στο θέµα αυτό. Η επιχείρηση µπορεί να παρέχει τα µέσα σε όλους αυτούς τους πελάτες (ή υποψήφιους πελάτες), ώστε να ενηµερωθούν για εξειδικευµένα θέµατα που τους ενδιαφέρουν, και αφορούν κυρίως τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες της επιχείρησης, και να ανταλλάξουν απόψεις και πληροφορίες, παραµένοντας έτσι "κοντά" στην επιχείρηση. Για παράδειγµα, τα περισσότερα ηλεκτρονικά βιβλιοπωλεία προσφέρουν τη δυνατότητα σχολιασµού των βιβλίων τους από αναγνώστες. Έτσι, πολλοί υποψήφιοι αγοραστές µπορούν να πάρουν και µια άλλη γνώµη πριν αγοράσουν ένα βιβλίο, ενώ οι επιχειρηµατίες έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν τα προϊόντα τους. H υιοθέτηση των διαδικτυακών κοινοτήτων παρέχει τη δυνατότητα για ενηµέρωση και άµεση επίλυση προβληµάτων ή αποριών σε σχέση µε κάποιο προϊόν, επικοινωνία µε τους πελάτες, καλύτερη εξυπηρέτηση, αλλά και 13

19 ανάπτυξη σχέσεων εµπιστοσύνης ανάµεσα στην επιχείρηση και τον πελάτη, στοιχείο απαραίτητο για την αντιµετώπιση του ανταγωνισµού. Tο κόστος της επικοινωνίας µέσω διαδικτυακών κοινοτήτων είναι ελάχιστο σε σχέση, για παράδειγµα, µε το αντίστοιχο κόστος της χρήσης γραµµής Aκόµη και στην περίπτωση που κάποιοι πελάτες εκφράσουν αρνητική γνώµη για κάποιο προϊόν, οι υπεύθυνοι της επιχείρησης µπορεί να είναι από τους πρώτους που θα το µάθουν έτσι ώστε να µπορέσουν να κάνουν τις απαραίτητες διορθώσεις ή βελτιώσεις, δείχνοντας τον επαγγελµατισµό της επιχείρησής και την καλή επικοινωνία µε τους πελάτες. Μπορεί να βοηθήσει πολύ την επιχείρησή το να έχει µια βάση πελατών που είναι εξειδικευµένη σε διάφορα θέµατα και που µπορεί εύκολα να της µεταφέρει σχόλια, προτάσεις, ιδέες, παρατηρήσεις, πληροφορίες, κλπ. Η χρήση των ηλεκτρονικών κοινοτήτων προσφέρει στην επιχείρηση o άµεση επαφή µε τους πελάτες, ιδιαίτερα σηµαντικό λόγω του υψηλού ανταγωνισµού στο συγκεκριµένο χώρο o δηµιουργία σχέσης εµπιστοσύνης µε τους πελάτες Πωλήσεις µέσω internet Η προβολή των προϊόντων ή των υπηρεσιών µιας ΜΜΕ µέσω του Internet µπορεί να θεωρηθεί ως το πρώτο βήµα (όπως και µια πραγµατική βιτρίνα). Υπάρχει όµως και δεύτερο βήµα, που στη συγκεκριµένη περίπτωση αφορά την πώληση των προϊόντων και µέσω του Internet, ή την πώληση των προϊόντων αποκλειστικά και µόνο µέσω του Internet. Η επιλογή ανήκει στον εκάστοτε επιχειρηµατία και εξαρτάται κυρίως από τα κεφάλαια που διαθέτει (που στην περίπτωση της χρήσης του διαδικτύου είναι συνήθως λιγότερα) και από τον τοµέα στον οποίο δραστηριοποιείται. Πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη ότι οι πωλήσεις µέσω Internet παγκοσµίως υπολογίζεται ότι έφθασαν µέχρι το τέλος του 2002 τα 26 δις δολάρια, από - 1,8 δις που είχαν υπολογιστεί το ,5 δις το ,6 δις το

20 - 11,1 δις το δις το Είναι εύκολο να διακρίνει κανείς την ανοδική τάση του συγκεκριµένου µεγέθους. Τάση, η οποία αναµένεται να ακολουθήσει την ίδια πορεία και στα επόµενα χρόνια. Προϋπόθεση για τη δυνατότητα πραγµατοποίησης πωλήσεων µέσω του Internet αποτελεί η ύπαρξη εταιρικής ιστοσελίδας. Η ιστοσελίδα της επιχείρησης βοηθά στη λήψη και διεκπεραίωση παραγγελιών, σε αποδοτικότερες συναλλαγές, στην εξάπλωση του δικτύου πωλήσεων της επιχείρησης, γιατί ο πελάτης µπορεί να προσεγγίσει την επιχείρησή οποιαδήποτε ώρα και µέρα τον βολεύει. Υπάρχουν συστήµατα που διευκολύνουν σηµαντικά αυτές τις διαδικασίες καθώς επίσης και γιατί οι πωλητές µπορούν να ενηµερώνονται άµεσα για αποθέµατα των αποθηκών, αλλαγές στις τιµές, κτλ. Για να είναι δυνατή η πραγµατοποίηση πωλήσεων µέσω Internet, θα πρέπει η ιστοσελίδα να διαθέτει µια σειρά χαρακτηριστικών όπως: κατάλογος των προϊόντων, λεπτοµέρειες σχετικά µε αυτά (π.χ. τεχνικά χαρακτηριστικά), τιµές, καθώς και µια σειρά τεχνικών χαρακτηριστικών που να εξασφαλίζουν δυνατότητα παραγγελίας µέσω του Internet, το οποίο συνήθως συνεπάγεται : - φόρµες παραγγελιών - ασφάλεια των δεδοµένων στο σύστηµα παραγγελίας και πληρωµής - δυνατότητα σύνδεσης µε ηλεκτρονικές αγορές Η πραγµατοποίηση πωλήσεων µέσω Internet µπορεί να προσφέρει στην επιχείρηση: - προσέλκυση νέων πελατών - νέους τρόπους δουλειάς, και κατά συνέπεια - αύξηση των κερδών 4 Πηγή: Υπουργείο Εµπορίου ΗΠΑ, "estats", 18 Μαρτίου ιαθέσιµο ηλεκτρονικά στη δικτυακή διεύθυνση 15

21 1.3.5 Σχέση µε άλλες επιχειρήσεις Παραπάνω είδαµε µερικά χαρακτηριστικά παραδείγµατα αναφορικά µε τις δυνατότητες που προσφέρει το e-επιχειρείν σε σχέση µε τους πελάτεςκαταναλωτές. Οι καταναλωτές δεν είναι όµως οι µόνοι "πελάτες" που έχει µια επιχείρηση. Αντίθετα η επιχείρηση έχει σχέσεις και µε άλλες επιχειρήσεις, στις οποίες µπορεί επίσης να πουλά, ή από τις οποίες µπορεί να προµηθεύεται προϊόντα και υπηρεσίες και είναι γενικά παραδεκτό ότι η αποδοτική συνεργασία µε αυτές τις επιχειρήσεις είναι καθοριστική για την εξέλιξη και ανάπτυξη της κάθε επιχείρησης. Το e-επιχειρείν µπορεί να βοηθήσει αποφασιστικά και σε αυτόν τον τοµέα. Επιχειρήσεις σε όλο τον κόσµο µπορούν να πια να διεκπεραιώνουν τις λειτουργίες τους (επικοινωνία, παραγγελίες, τιµολογήσεις, πληρωµές, κλπ), µέσω ηλεκτρονικών µέσων και τηλεπικοινωνιακών δικτύων, εξοικονοµώντας χρόνο και κόστος Προµήθειες µέσω internet Όλες οι επιχειρήσεις χρειάζεται να κάνουν κάποιες αγορές προϊόντων ή υπηρεσιών. Πρακτικά, η επιχείρηση χρειάζεται σε µόνιµη βάση: o άµεσες προµήθειες σε πρώτες ύλες, οι οποίες απαιτούνται για την παραγωγή των προϊόντων που παράγει ή των υπηρεσιών που προσφέρει o προµήθειες για τη συντήρηση, επισκευή και λειτουργία της επιχείρησης σε διοικητικό ή τεχνικό επίπεδο Μάλιστα, η αποτελεσµατικότητα των προµηθειών (τόσο από άποψη κόστους, όσο και από άποψη χρόνου) είναι καθοριστική για την καλή λειτουργία της επιχείρησής. Ιδανική θα ήταν η κατάσταση κατά την οποία θα υπήρχε η δυνατότητα για: o αναζήτηση προµηθευτών από διάφορες πηγές o διαπραγµάτευση και σύναψη συµφωνιών που είναι συµφέρουσες για την επιχείρηση o συγκέντρωση όλων των αγορών σε µια κεντρική λειτουργία 16

22 Μέχρι σήµερα, χρησιµοποιούνται "παραδοσιακές" µεθόδους για τα παραπάνω. Για παράδειγµα, για την εύρεση νέων προµηθευτών γίνεται συνήθως µια επίσκεψη του ενδιαφερόµενου σε µια αντίστοιχη κλαδική έκθεση. Αντίστοιχα, οι προµηθευτές ενηµερώνουν τακτικά για τα νέα τους προϊόντα µέσω ενηµερωτικών φυλλαδίων. Τέλος, για την πραγµατοποίηση των προµηθειών σε τελικό στάδιο, χρησιµοποιούνται οι παραδοσιακές µέθοδοι για την αποστολή και την εξόφληση της παραγγελίας (τηλέφωνο, fax, ταχυδροµείο, κλπ). Φυσικά, η χρησιµοποίηση αυτών των µεθόδων µπορεί να συνεχιστεί εφόσον το επιθυµεί ο εκάστοτε επιχειρηµατίας. Πρέπει όµως να λάβει σοβαρά υπόψη του ότι µέσω του Internet µπορεί o να αναζητήσει προµηθευτές και υλικά από όλο τον κόσµο, συγκεντρώνοντας πληροφορίες πριν την παραγγελία, ώστε να µπορεί να κάνει συγκρίσεις o να επικοινωνήσει µε χαµηλό κόστος µαζί τους, χωρίς τηλέφωνα ή fax, ζητώντας διευκρινίσεις και πληροφορίες o να πραγµατοποιήσει όλη τη διαδικασία της αγοράς (πληρωµή, παραστατικά, κλπ) ηλεκτρονικά Συναλλαγές µε δηµόσιους φορείς Εκτός από τους πελάτες-καταναλωτές και τις άλλες επιχειρήσεις, πολύ συχνά µια επιχείρηση έρχεται σε επαφή και µε δηµόσιους φορείς. Για παράδειγµα, χρειάζεται συχνά να εκδώσει κάποιο πιστοποιητικό να υποβάλλει κάποια δήλωση, παραστατικό, κλπ να µάθει περισσότερες πληροφορίες από διάφορους δηµόσιους φορείς, όπως Εφορία, Ασφαλιστικοί Φορείς, κλπ. Το e-επιχειρείν µπορεί να βοηθήσει αποτελεσµατικά στις παραπάνω δραστηριότητες. Όλα τα παραπάνω είναι δυνατό να γίνουν εύκολα και γρήγορα µέσω του Internet, χωρίς να χρειαστεί να µετακινηθεί κανείς από το γραφείο του και µάλιστα 24 ώρες το 24ωρο, 7 ηµέρες την εβδοµάδα, κλπ. 17

23 Για παράδειγµα πολύ συχνά υπάρχει η ανάγκη να επικοινωνήσει κάποιος από την επιχείρηση µε την Εφορία για να πάρει πληροφορίες σχετικά µε τις διατάξεις που διέπουν τη φορολογία, να µάθει τις προθεσµίες υποβολής των φορολογικών δηλώσεων, να αναζητήσει µια συγκεκριµένη πληροφορία που αφορά τη φορολογική δήλωση, να υποβάλλει τη φορολογική δήλωση καθώς και µε το ΙΚΑ για να πάρει τα έντυπα που χρειάζεται να συµπληρώσει, να υποβάλλει αυτά τα έντυπα αλλά και να πάρει πληροφορίες σχετικά µε τους νόµους που διέπουν τη σχέση της επιχείρησης µε το ΙΚΑ. Μέχρι σήµερα, σε κάθε τέτοια περίπτωση έπρεπε κάποιος από την επιχείρηση να επισκεφτεί τα αντίστοιχα υποκαταστήµατα στην περιοχή, ενδεχοµένως να περιµένει σε µια ουρά, και µετά από κάποια ώρα να πάρει την πληροφορία που θέλει, να υποβάλλει ή να πάρει το πιστοποιητικό που τον ενδιαφέρει, κλπ. Για κάποιες από τις παραπάνω περιπτώσεις, το ίδιο ισχύει και σήµερα. Υπάρχουν όµως και πολλές περιπτώσεις που δεν χρειάζεται να χαθεί αυτός ο πολύτιµος χρόνος. Μπορεί να πραγµατοποιήσει όλες τις παραπάνω συναλλαγές ηλεκτρονικά. Γενικότερα, τα τελευταία χρόνια δίνεται ιδιαίτερη έµφαση στις εφαρµογές του e-επιχειρείν που έχουν στόχο την αποτελεσµατικότερη συνεργασία µεταξύ των επιχειρήσεων και των δηµόσιων φορέων. Έτσι και στην Ελλάδα, καταβάλλεται µια µεγάλη προσπάθεια για την αναδιοργάνωση και αυτοµατοποίηση αυτών των διαδικασιών, µε στόχο τη µείωση της γραφειοκρατίας Βελτιώσεις στην ίδια την επιχείρηση Παραπάνω είδαµε πώς το e-επιχειρείν µπορεί να βελτιώσει τις σχέσεις της επιχείρησης µε "τον εξωτερικό κόσµο", δηλαδή µε τους πελάτεςκαταναλωτές, τις άλλες επιχειρήσεις και τους δηµόσιους φορείς. Αυτές οι δραστηριότητες περιγράφονται συχνά µε τον όρο "ηλεκτρονικό εµπόριο", καθώς σε κάθε µία από αυτές τις περιπτώσεις υπάρχει άµεση ανταλλαγή εµπορευµάτων και αγαθών, χρηµάτων παραστατικών, κλπ. Ωστόσο, το e- επιχειρείν µπορεί να βοηθήσει την επιχείρηση και σε άλλους τοµείς, που δε 18