HOPE II Πρόγραμμα Ελπίδα II

Transcript

1 Με την υποστήριξη του Προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Ευρώπη για τους Πολίτες» Commemorating the victims of Nazism HOPE II Πρόγραμμα Ελπίδα II Active European Remembrance The Story of Europe Remembrance and the Circle of European Friends who Resisted Hitler Η ιστορία της ενεργούς μνήμης της Ευρώπης Εκείνοι που αντιστάθηκαν στο Χίτλερ Παρασκευή, 24 Ιανουαρίου 2014 Friday, January Εγγραφές, Αφίξεις προσκεκλημένων Registration, Arrival of the guests Κεντρικός συντονιστής - Central coordinator Έναρξη - Καλωσόρισμα προσκεκλημένων - Χαιρετισμοί Opening - Welcoming reception of participants Χρυσομάλλης Λεωνίδας, ηθοποιός, Chrisomalis Leonidas. actor ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ NATIONAL RESISTANCE H Aντίσταση που πρόβαλλαν οι Έλληνες κατά τη διάρκεια της κατοχής εναντίον των κατακτητών, μέσω των αντάρτικων οργανώσεων είτε στα βουνά, είτε στις πόλεις για την απελευθέρωση της χώρας ξεκίνησε σχεδόν αμέσως μετά την πτώση και την συνθηκολόγηση της Ελλάδας, τον Απρίλιο του Αρχικά υπήρξε προϊόν αυθόρμητων ενεργειών μεμονωμένων πολιτών ή μικρών ομάδων πολιτών, άλλα σταδιακά απέκτησε οργανωμένη μορφή με την ίδρυση αντιστασιακών οργανώσεων. Από τα μέσα του 1942 εξελίχθηκε σε ένοπλο αγώνα ιδίως στην ύπαιθρο για να μεταφερθεί πολύ σύντομα στις πόλεις, στην Κρήτη και στα υπόλοιπα ελληνικά νησιά. Ήδη από τα μέσα του 1943 οι αντάρτικές ομάδες είχαν προκαλέσει σοβαρά πλήγματα στους κατακτητές και είχαν κατορθώσει να απελευθερώσουν τμήμα της ορεινής ενδοχώρας. The National Resistance is the total of a number of armed and unarmed groups from across the political spectrum that resisted the Axis occupation of Greece in the period , during World War II. Its rise was precipitated by the invasion and occupation of Greece by Nazi Germany (and its allies Italy and Bulgaria) from and the first

2 confirmed resistance act had taken place on the night of 30 May 1941, even before the end of the Battle of Crete: Two young students, Apostolos Santas, a law student, and Manolis Glezos, a student at the Athens University of Economics and Business, today member of SYRIZA political party, secretly climbed the northwest face of the Acropolis and tore down the swastika banner which had been placed there by the occupation authorities. Then many other important wider resistance movements occurred in the mountains Andartiko, in the islands and Crete as well as in the cities Οικονόμου Σαββούλα Μαρία, Επικεφαλής τμήματος Χρηματοδοτήσεων και Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων του Ινστιτούτου Έρευνας & Κατάρτισης Ευρωπαϊκών Θεμάτων, Oikonomou Savvoula Maria, Head of Funding and European Programs' Department at Hellenic Institute of Research and Training on European Affairs (I.R.T.E.A.) Η ανάγκη για δραστηριοποίηση των κατοίκων της Ευρώπης, ώστε να μην απειληθούν ξανά η δημοκρατία, η ελευθερία και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων The need for active participation of the European citizens, so as democracy, freedom and human rights are never threatened again H αναγέννηση της δημοκρατίας ευνοήθηκε από τα σκληρά διδάγματα και την ιστορική μνήμη ιδίως τη μνήμη των δεινών που προκάλεσαν ο φασισμός και ο ναζισμός, και της βίας που χαρακτήριζε αυτά τα δύο καθεστώτα που δίχασε κοινωνίες. Σήμερα οι μνήμες αυτές παραμένουν βαθιά χαραγμένες στο πολιτισμικό υποσυνείδητο της Ευρώπης, που η εξαφάνιση τους είναι αδύνατη. Όσοι δεν διδάσκονται από την Ιστορία, είναι καταδικασμένοι να την επαναλάβουν ξεχνώντας τι πρέπει να εκτιμούμε και τι πρέπει να αγωνιστούμε για να προστατεύσουμε. Η ιστορία απαιτεί επανάγνωση, ιδίως από τους νέους, με τις αναγκαίες αποστάσεις και τη συνδρομή σύγχρονων ερμηνευτικών εργαλείων. Η Ευρώπη οφείλει να συμβάλλει σε αυτό ώστε το μέλλον της να μην αποκλίνει από αυτό που ονειρεύτηκαν οι εμπνευστές της ένωσης Η διαμόρφωση της κοινής συλλογικής ιστορικής μνήμης είναι μονόδρομος προς αυτή την κατεύθυνση. Οι ευρωπαίοι πολίτες υπό το βάρος της μνήμης και της εμπειρίας του παρελθόντος οφείλουν να υποταχθούν μπροστά στο δίλημμα των καιρών για ενεργή συμμετοχή στα κοινά, στις δημοκρατικές διαδικασίες λήψης των αποφάσεων που τους αφορούν, στις επερχόμενες ευρωπαϊκές εκλογές. European citizens, under the weight of memory and experience of the historical past, must be motivated in front of the contemporary dilemma for active citizenship in common, in democratic decision-making processes that concern them, in the upcoming European elections Δασκαλάκης Χάρης, Πρόεδρος Εθνικού Δικτύου Νέων Μαρτυρικών Πόλεων

3 και χωριών της Ελλάδας, Daskalakis Haris, President of the National Youth Network from Martyr Towns and villages in Greece Η ιστορική μνήμη στο Πέρασμα του Χρόνου Remembrance through Time Η Ευρωπαϊκή ημέρα υπέρ της μνήμης των θυμάτων του Σταλινισμού και του Ναζισμού, γνωστή και ως Διεθνής ημέρα της μαύρης κορδέλας καθιερώθηκε το 2009 με απόφαση του Ευρωκοινοβουλίου και τιμάται κάθε χρόνο στις 23 Αυγούστου. Σκοπός της είναι η απότιση φόρου τιμής στους νεκρούς των μαζικών εκτοπίσεων και δολοφονιών του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου και η επανίδρυση της ειρήνης και ευστάθειας στην Ευρώπη του σήμερα. Η εθνική εορτή τιμάται εκτός της Ευρώπης και στον Καναδά. Το Ιστορικό υπόβαθρο της επετείου αναζητάται σε δύο γεγονότα: Το πρώτο συνέβη το 1939, όταν η Σοβιετική Ένωση και η Ναζιστική Γερμανία υπέγραψαν το σύμφωνο μη επίθεσης, γνωστό και ως Σύμφωνο Ρίμπεντροπ - Μολότοφ (από τα επίθετα των υπουργών εξωτερικών των δύο χωρών), με μεγάλο θύμα την Πολωνία. Σε ένα από τα μυστικά πρωτόκολλα της συμφωνίας, η Πολωνία διαμοιραζόταν ανάμεσα στην κομμουνιστική Σοβιετική Ένωση και τη ναζιστική Γερμανία. Το δεύτερο έλαβε χώρα το 1989 στις βαλτικές χώρες, όταν δύο εκατομμύρια άνθρωποι από την Εσθονία, τη Λετονία και τη Λιθουανία στάθηκαν πιασμένοι χέρι - χέρι στο δρόμο από το Βίλνιους ως το Ταλίν, σχηματίζοντας μία ανθρώπινη αλυσίδα, ζητώντας απόσχιση των κρατών τους από τη Σοβιετική Ένωση (Επανάσταση του Τραγουδιού). Την ίδια μέρα εκδηλώσεις συμπαράστασης έγιναν σε 40 πόλεις του δυτικού κόσμου. Πολλοί από τους διαδηλωτές φορούσαν μαύρες κορδέλες σε ένδειξη πένθους για τα θύματα των ολοκληρωτικών καθεστώτων. Η έναρξη των διαδικασιών για την Επίσημη διεθνής αναγνώριση της 23ης Αυγούστου έγινε τον Απρίλιο του 2008 υπό την προεδρία της Σλοβενίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τότε διοργανώθηκε η Ευρωπαϊκή δημόσια ακρόαση με σκοπό τον εντοπισμό και τη διαλεύκανση των εγκλημάτων που διαπράχθηκαν από ολοκληρωτικά καθεστώτα. Στις 3 Ιουνίου του 2008, με τη Διακήρυξη της Πράγας σχετικά με την ευρωπαϊκή συνείδηση και τον κομμουνισμό, η οποία συνόψιζε όσα ειπώθηκαν στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο που διεξάχθηκε στην Βουλή της Τσεχίας από τις 2 ως τις 3 Ιουνίου 2008, και υπογράφηκε από τον Βάτζλαβ Χάβελ και άλλους Ευρωπαίους πολιτικούς, όρισε την 23η Αυγούστου ως ημέρα Μνήμης ενάντια του ολοκληρωτισμού. Στις 23 Σεπτεμβρίου 2008, 409 μέλη του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου υπέγραψαν τη Διακήρυξη θεσπίζοντας την εορτή της 23ης Αυγούστου ως ημέρα μνήμης των θυμάτων του Σταλινισμού και του Ναζισμού. The 23 August was designated by the European Parliament in 2008/2009 as "a Europewide Day of Remembrance for Victims of Stalinism and Nazism, the Black Ribbon Day commemorating with dignity and impartiality for the victims of all totalitarian and authoritarian regimes. Ηλιάδης Παναγιώτης, Αντιστασιακός, Iliadis Panagiotis, Resistance fighter Η αντιστασιακή δράση του Σάββα Κυριακίδη, προσωπική μαρτυρία The resistance actions of Greek Savvas Kiriakidis, personal testimony Ο Σάββας Κυριακίδης κατά τη διάρκεια της ναζιστικής Κατοχής και της Εθνικής Αντίστασης, ανέπτυξε συστηματική δραστηριότητα στο «Ταμείο Απόρων Φοιτητών», το οποίο λειτούργησε με πρωτοβουλία του Ε.Α.Μ. Συνελήφθη την 22/3/1944 από τους Γερμανούς και τους συνεργάτες τους στα Τάγματα Ασφαλείας, οδηγήθηκε στα κρατητήρια της οδού Μέρλιν και κατόπιν στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου. Από εκεί, την 25/5/1944 μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο Μπέργκεν Μπέλζεν στην Κάτω Σαξωνία. Την 14/4/1945, επιστρέφοντας από καταναγκαστική εργασία, εκτελέστηκε από Γερμανό στρατιώτη. Την επομένη, 15/4/1945, τα Βρετανικά στρατεύματα κατέλαβαν το στρατόπεδο και απελευθέρωσαν

4 τους κρατουμένους Θανάσης Τριαρίδης, Συγγραφέας, Thanasis Triaridis, Author Το Εργαστήρι Πειραμάτων του Γιόζεφ Μένγκελε στο Άουσβιτς-Μπιρκενάου Η πιο ακατανόητη κτηνωδία στην ευρωπαϊκή ιστορία γίνεται ένα υπαρξιακό θρίλερ στο ελληνικό θέατρο The medical research workshop of Experiments of the Angel of Death, Dr. Josef Mengele, prince of the Auschwitz-Birkenau A mission to assist Hitler in pro-creating the ideal race known as Aryan, meaning noble. The most incomprehensible brutality in European history becomes a thriller at the Greek Theatre Ο Γιόζεφ Μένγκελε ( ), ήταν Γερμανός γιατρός του στρατοπέδου εξόντωσης Άουσβιτς Μπίρκεναου και διαβόητος ιδίως για τα πειράματα που έκανε με ανθρώπους, τα οποία οδηγούσαν συνήθως στον θάνατό τους. Έμεινε στην ιστορία ως ο Άγγελος του Θανάτου. Josef Mengele ( ) was a German Schutzstaffel (SS) officer and physician in Auschwitz concentration camp during World War II. There he saw the opportunity to conduct genetic research on human subjects. His subsequent experiments, focusing primarily on twins, were unscientific and had no regard for the health or safety of the victims. Mengele was also a member of the team of doctors assigned to do "selections": new arrivals deemed able to work were admitted into the camp, and those deemed unfit for labour were immediately killed in the gas chambers. As he is notorious for the selection of victims to be killed in the gas chambers and for performing unscientific and often deadly human experiments on prisoners, he also known as Angel of Death (Todesengel von Auschwitz) Carl Johan Tage Markstedt, Παιδαγωγός Σουηδικού Μουσείου Νόμπελ, Υπεύθυνος Σχολικών Δραστηριοτήτων, Swedish Nobel Museum Educator, Manager School Activities Εισαγωγή στο Νόμπελ Ειρήνης και η ιστορία του κατόχου Βραβείου Νόμπελ : Carl von Ossietzky An introduction to the Nobel Peace Prize and the story of the Nobel Prize Laureate Carl von Ossietzky Ο Καρλ φον Οσιέτσκι (Αμβούργο, 3 Οκτωβρίου, 1889 Βερολίνο, 4 Μαΐου, 1938) υπήρξε ένας ριζοσπάστης Γερμανός ειρηνιστής και κάτοχος του Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης το Κατηγορήθηκε για εσχάτη προδοσία και κατασκοπία το 1931 μετά τη δημοσίευση

5 λεπτομερειών για την υποτιθέμενη παραβίαση της Συνθήκης των Βερσαλλιών από μέρους της Γερμανίας με την αναδόμηση της Luftwaffe (Γερμανική Πολεμική Αεροπορία) και την εκπαίδευση πιλότων στη Σοβιετική Ένωση. To 1990 η κόρη του, Ροζαλίντα φον Οσιέτσκι Παλμ ζήτησε την επανεξέταση των κατηγοριών και η ετυμηγορία έγινε αποδεκτή από το Ανώτατο Δικαστήριο της Γερμανίας το Carl von Ossietzky (3 October May 1938) was a Germanpacifist and the recipient of the 1935 Nobel Peace Prize for his work in exposing the clandestine German re-armament. He was convicted of high treason and espionage in 1931 after publishing details of Germany's alleged violation of the Treaty of Versailles by rebuilding an air force, the predecessor of the Luftwaffe, and training pilots in the Soviet Union. In 1990 his daughter, Rosalinde von Ossietzky-Palm, called for a resumption of proceedings, but the verdict was upheld by the Federal Court of Justice in Nils Magnus Kristian Fredén, Βιβλιοθηκονόμος Σουηδικού Μουσείου Νόμπελ, Librarian, Swedish Nobel Museum Η συγγραφή μαρτυριών ως ξεχωριστό είδος και πως αντιπροσωπεύεται στα έργα κάποιων Νομπελιστών, ειδικότερα στα έργα του Imre Kertész και της Herta Müller Witness literature as a genre and how it's been represented in the works of some Nobel Laureates, particularly in the works of Imre Kertész and Herta Müller Ο Ίμρε Κέρτες (9 Νοεμβρίου 1929) είναι Ούγγρος συγγραφέας εβραϊκής καταγωγής, επιζών του Ολοκαυτώματος, που βραβεύτηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 2002 καθώς με το έργο του «αναδεικνύει την εύθραυστη ατομική εμπειρία απέναντι στη βάρβαρη αυθαιρεσία της ιστορίας. Σε ηλικία 14 ετών, συνελήφθη και στάλθηκε στο Άουσβιτς και αργότερα στο Μπούχενβαλντ. Το έργο του «Το Μυθιστόρημα ενός ανθρώπου δίχως πεπρωμένο» (1975), στο οποίο περιγράφεται η εμπειρία ενός 15χρονου παιδιού στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, ορισμένοι υποστήριξαν ότι είναι αυτοβιογραφικό, ο ίδιος όμως το αρνήθηκε, αν και είναι εμπνευσμένο από τα προσωπικά του βιώματα. Το βιβλίο αυτό χαρακτηρίστηκε από Γερμανούς κριτικούς ως ένα από τα σημαντικότερα βιβλία του αιώνα μας Τον Οκτώβριο του 2002 βραβεύτηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργο του. Σύμφωνα με την ακαδημία, ο Ίμρε Κέρτες «εξερευνά τις πιθανότητες του να συνεχίσει κανείς να ζει και να σκέφτεται ως άτομο σε μια εποχή που η υποταγή του ανθρώπου σε κοινωνικές δυνάμεις γίνεται ολοκληρωτική». Για τον Κέρτες το Άουσβιτς αποτελεί την απόλυτη αλήθεια σχετικά με την ανθρώπινη εξαθλίωση στην σύγχρονη εποχή. Σήμερα συνεχίζει να ζει στο Βερολίνο, γράφει όμως στα ουγγρικά και συνεργάζεται με εκδοτικούς οίκους της Ουγγαρίας. Imre Kertész, born on 9 November 1929 in Budapest, Hungary and resident in Berlin, is a Hungarian author, Holocaust concentration camp survivor, and recipient of the 2002 Nobel Prize in Literature, "for writing that upholds the fragile experience of the individual against the barbaric arbitrariness of history". At the age of 14, during World War II, he was deported with other Hungarian Jews to Auschwitz and was later sent to Buchenwald. His best-known work, Fatelessness, describes the experience of 15-year-old György (George) Köves in the concentration camps of Auschwitz, Buchenwald and Zeitz Some have interpreted the book as quasiautobiographical, but the author disavows a strong biographical connection. He criticized Steven Spielberg's depiction of the Holocaust in his 1993 film Schindler's List

6 as kitsch, saying: "I regard as kitsch any representation of the Holocaust that is incapable of understanding or unwilling to understand the organic connection between our own deformed mode of life and the very possibility of the Holocaust. Η Χέρτα Μύλερ είναι συγγραφέας που γεννήθηκε στο Νίτσκιντορφ στην Ρουμανία στις 17 του Αυγούστου Ανήκει στη γερμανόφωνη μειονότητα της δυτικής Ρουμανίας (περιοχή Μπανάτ). Από το 1987 ζει στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας. Το 2009 βραβεύτηκε με το Βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας. Το έργο της έχει θέμα τις άμεσες συνέπειες της κομμουνιστικής δικτατορίας στην ζωή των υπηκόων, πάντα και παντού. Στην ιστορία Reisende auf einem Bein (1989) περιγράφει την άφιξη της Ειρήνης σε μια Γερμανία ξενική και μη ρεαλιστική. Herta Müller (born 17 August 1953) is a German-Romanian novelist, poet, essayist and recipient of the 2009 Nobel Prize in Literature. The Swedish Academy announced that she had been awarded the Nobel, describing her as a woman "who, with the concentration of poetry and the frankness of prose, depicts the landscape of the dispossessed". Born in Nițchidorf, Timiș County in Romania, Müller is noted for her works depicting the effects of violence, cruelty and terror, usually in the setting of Communist Romania under the repressive Nicolae Ceaușescu regime which she has experienced herself. Many of her works are told from the viewpoint of the German minority in Romania and are also a depiction of the modern history of the Germans in the Banat, and Transylvania. Her much acclaimed 2009 novel The Hunger Angel portrays the deportation of Romania's German minority to Stalinist Soviet Gulags during the Soviet occupation of Romania for use as German forced labour Eπιστημονική επιτροπή υποστήριξης του προγράμματος HOPE II, Scientific steering committee of the project HOPE II Ελύτης, όπως Ελλάδα Elytis as Hellas Odysseas Elytis was regarded as a major exponent of romantic modernism in Greece and the world. In 1979 the Nobel Prize in Literature was bestowed on him. His poem Axion Esti (It Is Worthy), due to its setting to music by Mikis Theodorakis as an oratorio, is a revered anthem whose verse is sung by all Greeks for all injustice and resistance. Ο Οδυσσέας Ελύτης παρέλαβε το 1979 το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Ο ίδιος πολέμησε στο αλβανικό μέτωπο, ίδρυσε τον «Κύκλο Παλαμά» στην Κατοχή και τίμησε με το έργο του τους συμπολίτες του στα δύσκολα χρόνια της κατοχής. Οι συμμετέχοντες διαβάσουν το Ανάγνωσμα Τέταρτο: Το οικόπεδο με τις τσουκνίδες καθώς και άσμα η' που ακολουθεί και αναφέρεται στην Κατοχή και τα μπλόκα των Γερμανών. Στη συνέχεια εκφράζουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους ζωγραφίζοντας. Στόχος είναι να δειχθεί ότι η αντίληψη των παιδιών δεν είναι καθόλου εικονογραφική, αλλά αφορά έναν βαθύτερο και γόνιμο διάλογο της ποίησης με την εικαστική τέχνη και των δύο αυτών με τα βαθύτερα συναισθήματα και τις αξίες τους σε ένα κλίμα ανελευθερίας, αδικίας και καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Participants read extracts from Axion Esti that are referred to the German occupation and then express their thoughts and feelings by painting. The aim is to show that the perception of young people is not at all pictorial, but there is a deeper and fruitful dialogue between poetry and visual art and both of them with the feelings and values in an environment of unfreedom, injustice and violation of human rights. Τέλος των πρωινών εργασιών, End of morning workshops

7 Ekstrom Monika, Επικεφαλής του τομέα για την Πολιτική πληροφόρηση και την Ανάλυση Πολιτικών, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Αντιπροσωπεία στην Ελλάδα, Head of sector - Political Reporting and Policy Analysis, European Commission, Representation in Greece Ο χρηματοδοτικός οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης EACEA Funding Agency of European Union : EACEA To πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Ευρώπη για τους Πολίτες» έχει στόχο την προώθηση της ενεργούς συμμετοχής των ευρωπαίων πολιτών στα κοινά και την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ιθαγένειας. Χρηματοδοτεί έτσι ποικίλες δράσεις όπως οι αδελφοποιήσεις πόλεων, η στήριξη οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς και η στήριξη εκδηλώσεων ευρείας προβολής, όπως ο εορτασμός της επετείου ιστορικών γεγονότων, ο εορτασμός ευρωπαϊκών επιτευγμάτων κλπ. Ήταν δε η αφορμή για να διεξαχθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μία έντονη συζήτηση και αντιπαράθεση σχετικά με το ποιες τραγικές περίοδοι της πρόσφατης ευρωπαϊκής ιστορίας μπορούν να αποτελέσουν μέρος της κοινής ιστορικής μνήμης μεταξύ των κρατών-μελών. Έτσι, ο αρμόδιος οργανισμός για την ορθή εκτέλεση και παρακολούθηση της υλοποίησης των δράσεων αυτών, EACEA αλλά και η Επιτροπή Πολιτισμού αποφάσισαν να συμπεριλάβουν τον άξονα 'Ενεργός Ευρωπαϊκή Μνήμη', με στόχο τη διατήρηση των κυριότερων χώρων και μνημείων που συνδέονται με τις μαζικές εκτοπίσεις, των πρώην στρατοπέδων συγκέντρωσης και των άλλων μεγάλης κλίμακας χώρων μαρτυρίου και εξόντωσης του ναζισμού και του σταλινισμού, καθώς επίσης και των αρχείων που τεκμηριώνουν τα γεγονότα αυτά. Η πρωτοβουλία αυτή έτυχε της αποδοχής της πλειοψηφίας των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, δημιούργησε ωστόσο και πολλά ερωτηματικά ιδίως από την αριστερή πτέρυγα του καθώς υποστηρίχτηκε ότι επιχειρείται η εξίσωση του σταλινισμού με το ναζισμό. Επίσης η δράση θεωρήθηκε αποσπασματική δεδομένου ότι περιορίστηκε σε δύο μόνο τραγικές περιόδους της σύγχρονης ευρωπαϊκής ιστορίας, εξαιρώντας τα θύματα του φασισμού και των δικτατορικών καθεστώτων. Με το νέο πολυετές αυτό φαίνεται να αλλάζει και να συμπεριλαμβάνεται στον άξονα για την «Ενεργό Ευρωπαϊκή Μνήμη» η τίμηση της μνήμης των θυμάτων γενικά των απολυταρχικών και δικτατορικών καθεστώτων της Ευρώπης στο σύνολο τους, καθώς όλα θεωρούνται μέρος της ευρωπαϊκής ιστορίας και της κοινής μας ιστορικής μνήμης και όχι μέρος της εθνικής ιστορίας κάθε χώρας και ως εκ τούτου οι χώροι που μαρτύρησαν τα θύματά τους θα τύχουν και αυτοί σχετικής στήριξης σε ευρωπαϊκό επίπεδο Καϊλής Αντώνης, Υπεύθυνος Δημοσίων Σχέσεων του γραφείου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα, Kailis Antonis, Head of Public Relations of the office of European Parliament in Greece Ενεργοί Ευρωπαίοι Πολίτες Active European Citizens

8 Δρουμπούκη Άννα Μαρία, υποψήφια διδάκτορας Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Droubouki Anna Maria, PhD Candidate for New and Contemporary History, Athens University in Greece Το στρατόπεδο Χαϊδαρίου στην ιστορική μνήμη The concentration camp of Haidari Greek city in Remembrance Το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Χαϊδαρίου άρχισε να λειτουργεί από τον Σεπτέμβριο του 1943 μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου του 1944, όταν οι Γερμανοί άρχισαν να αποσύρονται από τα ελληνικά εδάφη. Πρόκειται για εγκαταστάσεις στρατώνα που είχε ιδρύσει ο Ιωάννης Μεταξάς το 1936 στη θέση «Καραϊσκάκη».Υπολογίζεται ότι από αυτό το στρατόπεδο συγκέντρωσης πέρασαν συνολικά πάνω από κρατούμενοι, ιδίως Εβραίοι, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων μεταφέρθηκε τελικά σε ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Γερμανία. The Haidari concentration camp (KZ Chaidari) was a concentration camp operated by the German Schutzstaffel at the Athens suburb of Haidari during the Axis Occupation of Greece in World War II. Operating from September 1943 until it was shut down in September 1944, it was the largest and most notorious concentration camp in wartime Greece, becoming known as the "Bastille of Greece". It was a transit camp established on the grounds of a Greek Army barracks, and it is estimated that in the one year of its operation, some 21,000 people passed through it, including Jews, Italian POWs and Greek political prisoners. The majority of these was transported north, to Auschwitz in the case of the Jews, or to forced labour in Germany, while others were detained for questioning by the Gestapo. It is estimated that ca. 2,000 inmates were executed there during the camp's operation Παπαστεργιόπουλος Βασίλης, εκπρόσωπος της βιβλιοθήκης Εθνική Αντίσταση, Papastergiopoulos Vasilis, representative of the Library National Resistance in Greece Ηλίας Παπαστεργιόπουλος, η ζωή και το έργο του The Greek Ilias Papastergiopoulos, his life and work Αναφορά στα έργα του δικηγόρου, ιστορικού, λογοτέχνη και αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης, έφεδρου ανθυπολοχαγού του στρατού στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο, αξιωματικού στη συνέχεια, στο 12ο Σύνταγμα ΕΛΑΣ Πελοποννήσου Ηλία Παπαστεργιόπουλου ( ): «Η δίκη του Καραϊσκάκη», «Ο Μοριάς στα όπλα», «Ο δέκατος τρίτος λόγος του γύφτου», καθώς και στην τρίπρακτη πολιτική σάτιρα, τον «Δάκτυλο». «Υπάρχουν ορισμένοι ανήσυχοι άνθρωποι, που αφουγκράζονται τον παλμό των κοινωνιών, που τον καταγράφουν και τον ερμηνεύουν και που με αυτή την ερμηνεία τους, ιδιαίτερα προσεκτική και λεπτομερειακή, καταξιώνουν την πολιτική τους ιδεολογία. Ένας τέτοιος ανήσυχος άνθρωπος υπήρξε ο Ηλίας Παπαστεργιόπουλος, ο οποίος είχε κατά πρώτο λόγο

9 διερευνήσει την πολυκύμαντη ιστορία του ελληνικού λαού και αντίστοιχα είχε εναρμονίσει την ουσία αυτής της ιστορίας με το περιεχόμενο της προσωπικής του ζωής». Από την ομιλία του ιστορικού Βασίλη Λάζαρη, στο πλαίσιο εκδήλωσης προς τιμήν του Ηλία Παπαστεργιόπουλου Κρασονικολάκης Δημήτρης, Δημοσιογράφος, Εκδότης, Αντιπρόεδρος Φιλολογικής Στέγης Πειραιώς - Πρόεδρος Ινστιτούτου Πειραϊκών Μελετών, Krasonikolakis Dimitris, Greek Journalist, Publisher. Vice President of the Literary Shelter of Piraeus President of the Piraeus Hellenic Research Institute 70 χρόνια από το βομβαρδισμό στο λιμάνι του Πειραιά 70 years from the Disaster in Piraeus Hellenic harbour Ο Πειραιάς βομβαρδίστηκε απανωτά στη διάρκεια της Κατοχής, όμως στις 6 Απριλίου 1941, ένας σφοδρός βομβαρδισμός που κράτησε δυόμιση ώρες έπληξε το λιμάνι και το πλοίο Clan Fraiser που γεμάτο εκρηκτικές ύλες. Η φωτιά που ξέσπασε ήταν ανελέητη. Κάθε σημερινός ηλικιωμένος Πειραιώτης, έχει να διηγηθεί τη δική του περιπέτεια. Αυτός όμως που χαρακτηρίστηκε σαν ο πιο άδικος ήταν ο βομβαρδισμός της Τρίτης 11 Ιανουαρίου 1944 από την αγγλική - αμερικανική αεροπορία. Κι εμείς οι σκλάβοι πώς βρεθήκαμε ανειδοποίητοι; αναρωτιόντουσαν οι πνευματικοί άνθρωποι της εποχής με άρθρα τους στον Τύπο. Δεν έχουμε την απάντηση, παρά μόνο απορίες, σκέψεις και εικασίες. On 6th April 1941 Germany invaded both Greece and Yugoslavia, forced to come to the aid of Italy, which had invaded Greece in October but humiliatingly been pushed back into Albania. The campaign began with a bombing raid on Piraeus harbour where British ships were unloading Ramos Tolosa Jorge, Υποψήφιος Διδάκτωρ, Συνεργάτης του Τμήματος Σύγχρονης Ιστορίας, Πανεπιστήμιο της Βαλένθια στην Ισπανία, PhD Candidate, Researcher and teacher at the Department of Contemporary History at University of Valencia in Spain Γυναίκες «τέρατα» στα στρατόπεδα συγκέντρωσης των ναζί στην κατεχόμενη Ευρώπη German Nazi concentration camp and Female Nazi war criminals Dorothea Binz στο Ravensburg και αργότερα στο Buchenwald, Juana Bormann στο Ravensburg, στο Auschwitz και στο Bergen-Belsen, Greta Bosel στο Ravensburg, Herta Bothe στο Stutthof, Hildegard Lachert στο Ravensburg, στο Majdanek και sτο Auschwitz, Wanda Klaff στο Stutthof, Alice Orlowski στο Auschwitz, Maria Mandel στο Auschwitz, Ruth Neudeck στο Ravensburg, Elisabeth Volkenrath στο Ravensburg, στο Auschwitz και στο Bergen-Belsen και Ilse Koch στο Buchenwald

10 Herrmann Peter, μέλος του Ιταλικού Ινστιτούτου Πολιτικών, Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών, Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για την κοινωνική ποιότητα, Herrmann Peter, member of the Institute of Political, Economic and Social Studies, European Observatory on Social Quality Οικοδομούμε το μέλλον μας χωρίς να λησμονούμε το παρελθόν We are building our future without forgetting the past With the support of the Europe for citizens programme of the European Union