Σηµείωµα του Εκδότη 3. Γεύσεις Συνεδρίου 6. Θέµατα από Βήµατος 16. Ο Τύπος έγραψε 19

Transcript

1 Τόµος 4 Τεύχος 3 Iούλιος-Σεπτέµβριος 2005 ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΙΑΓΝΩΣΗ & ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚ ΟΣΗ ΚΩ ΙΚΟΣ: 6443 EΚ ΟΤΗΣ: ΣΠΑΝΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ι ΙΟΚΤΗΤΗΣ: ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ McKENZIE Ε ΡΑ: ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 35, ΑΝΩ ΠΑΤΗΣΙΑ Τηλ/Φαξ: Web Site: secr@mckenziehellas.gr Σηµείωµα του Εκδότη 3 Μήνυµα-Χαιρετισµός του R. Mckenzie 5 Γεύσεις Συνεδρίου 6 ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Γεώργιος Π. Σπανός Κατερίνα αµανάκη Θέµατα από Βήµατος 16 Ο Τύπος έγραψε 19 Το Συνέδριο σε Flash Back 20 Πρόσωπα και άλλα 31 Το 2ηµερο Faculty Meeting 38 To Επόµενο Παγκόσµιο Συνέδριο 40 ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΣΤΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Βασιλείου Κων/νος Γρυπάρης Γιάννης αµανάκη Κατερίνα ρίβα Βίκυ Ζησάκου Αναστασία Καρακουλµεζίδου Αγγελική Καρανάσιου Αγγελική Καπετανάκης Εµµανουήλ Καραγιάννη Βαρβάρα Μαρκοπούλου Άννα Μιχάλη Μαριάννα Πούλιου Αλεξάνδρα Σιφναίος ηµήτρης Σταφυλάκης Παναγιώτης Τρούλη Μαριάννα Χρυσανθόπουλος ηµήτρης ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ Κατερίνα αµανάκη Τιµή Τεύχους: 7.5

2

3 Μηχανική ιάγνωση & Θεραπεία Όταν η Πραγµατικότητα Ξεπερνάει τις Προσδοκίες Αγαπητοί συνάδελφοι, µε το τέλος των εργασιών του συνεδρίου µας, έκλεισε πλέον ουσιαστικά και τυπικά το σπουδαιότερο κεφάλαιο στη µέχρι σήµερα επιστηµονική πορεία του χώρου µας, και χωρίς αλαζονεία, θα έλεγα και της φυσικοθεραπείας στην Ελλάδα, στον τοµέα της αποκατάστασης των µυοσκελετικών παθήσεων. Το 9 ο παγκόσµιο συνέδριο του ιεθνούς Ινστιτούτου Mckenzie έχει πλέον πάρει τη θέση του στο πάνθεον των παγκοσµίων συνεδρίων των µηχανικών µυοσκελετικών παθήσεων. Για τη χώρα µας ήταν το πρώτο, µέσα στον µισό αιώνα ύπαρξης της φυσικοθεραπείας και ήταν, κατά γενική οµολογία, µακράν το πιο επιτυχηµένο, τόσο επιστηµονικά όσο και οργανωτικά, από όλα τα παγκόσµια συνέδρια που έχουν γίνει στο εξωτερικό. Έτσι, δύο, τουλάχιστον, πράγµατα αποδείχθηκαν περίτρανα: Πρώτον, ότι και στη χώρα µας οι παγκόσµιες πρωτιές είναι εφικτές και όχι µόνο στις «αθλητικές αρένες», αρκεί να υπάρχουν Αυτοί που συνεχώς επιζητούν να ξεπερνούν τα δεδο- µένα και τον εαυτό τους. Αρκεί να υπάρχουν Αυτοί που έχουν όνειρο και όραµα, Αυτοί που µάχονται µε κατεστηµένα, αθόρυβα αλλά συνειδητά για την εξέλιξη, την ενίσχυση και την ανοδική πορεία του χώρου τον οποίο υπηρετούν. Το Ελληνικό Ινστιτούτο Mckenzie και τα µέλη του, ανήκουν σε Αυτούς. εύτερο και σηµαντικότερο ότι ήρθε η στιγµή, έχουν ωριµάσει οι συνθήκες, που το κοινωνικό σύνολο της χώρας µας θα ωφεληθεί, όπως και στον υπόλοιπο κόσµο, µε βάση τα αποτελέσµατα και συµπεράσµατα του συνεδρίου µας, που αφορούσε στη Μηχανική ιάγνωση Πρόληψη και Θεραπεία των Μυοσκελετικών Παθήσεων. Στο σηµείο αυτό θα ήθελα να υπενθυ- µίσω ότι το θέµα του συνεδρίου µας ήταν «Η Μέθοδος Μckenzie στην εποχή των επιστη- µονικών αποδείξεων». H αυλαία για το 9 ο παγκόσµιο συνέδριο Mckenzie έπεσε. Ένας από τους πρώτους µεγάλους στόχους του Ελληνικού Ινστιτούτου έχει πραγµατοποιηθεί ήδη µε απόλυτη επιτυχία και ανήκει πια στο παρελθόν. Το Ινστιτούτο µας έστρεψε ήδη το βλέµµα στο µέλλον, και ήδη σχεδιάζει, διακριτικά και χαµηλόφωνα, το ξεκίνηµα ενός άλλου οδοιπορικού µε τελικό στόχο, αυτή τη φορά, την άµεση εφαρµογή στον γενικό πληθυσµό των σύγχρονων θεραπευτικών διαδικασιών αλλά και τη µεταλαµπάδευση όλων των σύγχρονων απόψεων, στον τοµέα της αντιµετώπισης µυοσκελετικών προβληµάτων, σε κάθε κλινικό, µε εφαλτήριο τα αποτελέσµατα και τα συµπεράσµατα που προέκυψαν από τούτο το συνέδριο. Συµπεράσµατα και αποτελέσµατα που ήρθαν ως επακόλουθα της παγκόσµιας έρευνας και της συνεχούς εργασίας επιστηµόνων διεθνούς κύρους. Ο στόχος αυτός, που για εµάς, στο Ινστιτούτο, προσλαµβάνει την έννοια της Αποστολής είναι λίγο πιο εύκολος τώρα, γιατί κινούµαστε µε κεκτηµένη πλέον ταχύτητα. Σε αυτή τη χρονική στιγµή, αµέσως µετά το τόσο επιτυχηµένο συνέδριό µας, αναλογίζοµαι ότι δέκα χρόνια πριν, όταν ιδρύθηκε το Ελληνικό Ινστιτούτο Mckenzie, έπρεπε να πούµε και να δείξουµε ποιοι είµαστε και τι κάνουµε και πάνω από όλα να γίνουµε αποδεκτοί από την επιστηµονική κοινότητα. Με πολύ αγώνα και µε βάση την ΑΛΗΘΕΙΑ µας, τα καταφέραµε. Σήµερα, δεν υπάρχει ούτε ένας κλινικός του χώρου, που δεν γνωρίζει ή δεν έχει ακούσει για το Ινστιτούτο ή τη µέθοδό µας. Σήµερα, είµαστε σε θέση να εφαρµόζουµε κλινικές διαδικα- Τόµος 4 ος Τεύχος Ελληνικό Ινστιτούτο Mckenzie

4 σίες και να διαµορφώνουµε την επιστηµονική κοινότητα και τη διεθνή βιβλιογραφία µε συµπεράσµατα παγκοσµίων συνεδρίων. Ακούγεται σαν όνειρο, είναι όµως η µόνη και απόλυτη πραγµατικότητα. Το Ελληνικό Ινστιτούτο Mckenzie µέσα από τη δεδοµένη συνέπειά του, τόσο στη συνεχή επι- µόρφωση των πτυχιούχων της µεθόδου Mckenzie µέσω του εκπαιδευτικού του προγράµµατος και των οµάδων εργασίας, όσο και στην τακτική επιστηµονική δραστηριότητά του µε την οργάνωση Πανελληνίων Συνεδρίων και Ηµερίδων, θέλει και θα έχει και πάλι τη µέγιστη επιτυχία στο νέο του στόχο. Γιατί η αυλαία δεν πέφτει ποτέ για το Όνειρο και το Όραµα του Ελληνικού Ινστιτούτου Mckenzie. Το τέλος κάθε επιτυχηµένης δραστηριότητάς µας γίνεται αρχή για την επόµενη. εν θέλω να πω, τίποτε περισσότερο για την οργάνωση ή τις εργασίες του συνεδρίου. Οι επόµενες σελίδες του παρόντος τεύχους δίνουν µία σφαιρικότατη εικόνα γύρω από τα οργανωτικά ή επιστηµονικά γεγονότα που έλαβαν χώρα. Θέλω µόνο να πληροφορήσω τους αναγνώστες µας ότι για τα επιστηµονικά θέµατα και συ- µπεράσµατα του συνεδρίου θα ασχολούµαστε για τα επόµενα χρόνια, και να πω δύο ακό- µη, πράγµατα. Πρώτα, ότι εγώ προσωπικά αλλά και η κυρία αµανάκη αισθανόµαστε εκείνη τη βαθιά ικανοποίηση, που µόνο, ίσως, οι λίγοι που έχουν πετύχει τέτοιου µεγέθους παγκόσµια επιτυχία, µπορούν να βιώσουν. Το δεύτερο είναι ότι θέλω και από τις σελίδες του περιοδικού µας να ευχαριστήσω από το βάθος της καρδιάς µου τα άτοµα, που µέσα και από τη δική τους βοήθεια, έγινε η προσδοκία πραγµατικότητα και ίσως κάτι παραπάνω. Έτσι λοιπόν, ευχαριστώ, πρώτα την Κατερίνα αµανάκη που ήταν ο φάρος, το λιµάνι, και η αστείρευτη πηγή ενέργειας και κουράγιου κάθε προσπάθειάς µου. Στη συνέχεια, ευχαριστώ τον κύριο Απόστολο Πολυζωίδη, πανάξιο πρόεδρο του συνεδρίου µας, εξέχουσα προσωπικότητα της παγκόσµιας ιατρικής, ορθοπεδικό σύµβουλο του Ινστιτούτου µας, χορηγό µας αλλά και προσωπικό µας φίλο. Τον R. Mckenzie, γιατί χωρίς αυτόν ο χώρος της αντιµετώπισης των µυοσκελετικών παθήσεων θα ήταν φτωχότερος, παγκοσµίως. Η προσωπική του διαδροµή ήταν, είναι και θα είναι το όραµα χιλιάδων κλινικών και φυσικά και το δικό µου. Ευχαριστώ επίσης, τους οµιλητές µας, έλληνες και αλλοδαπούς, καθώς και τους συντονιστές που πήραν µέρος στα κλινικά εργαστήρια, το ιεθνές Ινστιτούτο Mckenzie και το διοικητικό του συµβούλιο, και ιδιαίτερα τον L. Dott. Την επιστηµονική επιτροπή του συνεδρίου, και ιδιαίτερα τον Ted Dreisinger και τον Niko de Bruine. Με την εξαιρετική δουλειά που έκαναν, το επιστηµονικό πρόγραµµα του συνεδρίου θεωρήθηκε το αρτιότερο, επιστηµονικά, της τελευταίας 20ετίας. Πολλά ευχαριστώ και στην οργανωτική επιτροπή και κυρίως τους συναδέλφους από την Κρήτη, κ.κ. Σ. Βισκαδουράκη, Ι. Πρεβεζά, Π. Σταφυλάκη, Π. Τζωρτζάκη, καθώς και τον. Σιφναίο από την Πάρο, για την πολύτιµη βοήθειά τους. Επίσης, τις οµάδες εργασίας, τους µαθητές µας, τους χορηγούς µας, το οργανωτικό γραφείο «Σβορώνος Travel, τη διοίκηση και τους εργαζοµένους στο Συνεδριακό Κέντρο και το Ξενοδοχείο CRETA MARIS. Ευχαριστώ, τέλος, όλους τους συνέδρους, έλληνες και αλλοδαπούς, που µας τίµησαν µε τη συµµετοχή τους. Τελειώνοντας θα δανειστώ µία φράση από το χαιρετισµό του Robin Mckenzie: Είµαστε εδώ, για να παραµείνουµε. Και θα συνεχίσουµε έτσι, µε τη βοήθεια όλων σας, ώστε να εδραιώσουµε τη Μηχανική ιάγνωση και Θεραπεία ως το Μέσον προς τον 21 ο Αιώνα. Σας εύχοµαι Καλό Χειµώνα Ελληνικό Ινστιτούτο Mckenzie 4 Τόµος 4 ος Τεύχος

5 Μηχανική ιάγνωση & Θεραπεία (Παρουσιάστηκε βιντεοσκοπηµένο κατά την έναρξη του Συνεδρίου) Καλώς ήρθατε στη Χερσόνησο και στο CRETA MARIS. Αισθάνοµαι ιδιαίτερη χαρά να προσφωνώ εσάς, τους συνέδρους και οµιλητές, που συµµετέχουν στο 9 ο Παγκόσµιο Συνέδριο του Ινστιτούτο Mckenzie, σε τούτο το αρχαίο και ιστορικό νησί. Αντιλαµβάνοµαι βαθιά ότι η απουσία µου, ίσως, φανεί αγενής σε τόσους γιατρούς και θεραπευτές από τόσες χώρες, που τόσο έχουν συνεισφέρει στην ευρεία αποδοχή και επιτυχία της Μηχανικής ιάγνωσης και Θεραπείας. Σας διαβεβαιώνω ότι η απουσία µου, κανένα δεν θλίβει τόσο έντονα, όσο εµένα. Το Παγκόσµιο Συνέδριο του Ινστιτούτου Mckenzie που σχεδιάζεται για το 2007, θα πραγµατοποιηθεί στο Queenstown της Νέας Ζηλανδίας. Στο συνέδριο αυτό θα συµµετέχω, χωρίς αµφιβολία. Το επιστηµονικό σθένος του συστήµατός µας, όσον αφορά στη διάγνωση και κατάταξη, βελτιώνεται, από λίγο, κάθε χρόνο. Η απόδειξη για τη θεραπευτική αποτελεσµατικότητα της µεθόδου, µένει ακόµα να κατοχυρωθεί, για να ικανοποιηθούν εκείνοι που είναι υπεύθυνοι για τη διατύπωση των διεθνών κλινικών οδηγιών. Για παράδειγµα, στην ερώτηση, που τόσο συχνά τίθεται «Έχει σηµασία ποια άσκηση θα εφαρµόσουµε;». Η απάντηση, από τη βιβλιογραφία, ήταν πάντοτε ένα ηχηρό «ΟΧΙ». Φυσικά, πάντα γνωρίζαµε ότι έχει σηµασία. Οι κραυγές της δυσαρέσκειάς µας, αγνοήθηκαν. Θα συνεχίσουν να τις α- γνοούν; Υπο φυσιολογικές συνθήκες ο καθένας θα ανέµενε ότι η επικέντρωση του πόνου θα αναγνωριζόταν ως σηµαντική, προ πολλού. Αλλά οι συνθήκες καθόλου δεν είναι φυσιολογικές, όταν προκαλείται η συµβατική πείρα και γνώση. Είναι υπό απειλή οι φήµες κάποιων, εκεί έξω; Θα ήταν λυπηρό να σκεφθεί κανείς, ότι αυτή µπορεί να είναι η αιτία. Όσοι από εσάς δεν είστε ενήµεροι για τον πρόλογο της δεύτερης έκδοσης του βιβλίου της οσφυϊκής µοίρας, που προλογίζει ο καθηγητής Ν. Bogduk, θα εµψυχωθείτε από την κολακευτική του άποψη και την αντίληψή του, για τη θέση που κατέχουµε στο πεδίο της µη χειρουργικής αντιµετώπισης της χαµηλής οσφυαλγίας. Θα ήθελα να σας παραθέσω, απευθείας, ένα µικρό τµήµα του προλόγου του. «Για κάποιους παρατηρητές η θεραπεία Mckenzie µπορεί να φαίνεται σαν ένα περιύµνητο σύστηµα ειδικών κινήσεων και ασκήσεων. Μία τέτοια άποψη, όµως, παρερµηνεύει και αποκρύπτει τις αρετές του. Καθόλη την ιστορία της, η θεραπεία Mckenzie, έχει δώσει έµφαση στην εκπαίδευση και ενίσχυση των ασθενών, ώστε να αναλάβουν την ευθύνη της δικής τους αντιµετώπισης. Αυτή η αντιµετώπιση, όχι µόνο προκατέλαβε όλες τις σύγχρονες έννοιες περί της καλύτερης πρακτικής αλλά δικαιώνεται και από τις επιστηµονικές αποδείξεις. Η εξουσιοδότηση κάθε ασθενούς είναι γονιµοποιός για την επιτυχία κάθε προγράµµατος αντιµετώπισης». Ο πρόλογος στο σύνολό του δίνει µία καθαρή σκιαγράφηση, πώς ένας από τους παγκοσµίως, πρωτοπόρους επιστήµονες, αντιλαµβάνεται το Ινστιτούτο και τις εργασίες του. Κάτι, που πολλοί από εµάς, ήδη γνώστες και αποτελεσµατικοί στην εφαρµογή της Μηχανικής ιάγνωσης και Θεραπείας, δεν έχουµε αντιληφθεί, είναι ότι το σύστηµα, συνολικά, παρέχει όλες τις προϋποθέσεις που απαιτούνται από τις τρέχουσες διεθνείς κλινικές οδηγίες. Πρέπει, να το αντιληφθούµε. Εντούτοις, δεν το διατυπώνουµε µε σαφήνεια σε αυτούς που θα έπρεπε να είναι ενήµεροι. Θα πρέπει, σε κάθε ευκαιρία, να µεταφέρουµε το µήνυµα αυτό στις πατρίδες µας. Σε όσους από εσάς, συµµετέχετε για πρώτη φορά ή σε όσους από εσάς, όλες αυτές οι δραστηριότητες αποτελούν ένα µυστήριο, σας καλωσορίζω και σας εύχοµαι να απολαύσετε το συνέδριο και τη φιλική παρέα. Η οργανωτική και η επιστηµονική επιτροπή, σας προσφέρει ένα σύνολο εξαίρετων οµιλητών, οι οποίοι, είµαι σίγουρος, θα διεγείρουν το ενδιαφέρον σας και θα κρατήσουν αµείωτη την προσοχή σας. Τους οµιλητές αυτούς, ευχαριστώ για το χρόνο και το έργο που αποδίδουν στις παρουσιάσεις τους και πιστεύω ότι και οι ίδιοι θα βρουν το Συνέδριο πολύ ευχάριστο. Είµαστε εδώ, για να παραµείνουµε. Και θα συνεχίσουµε, έτσι, µε τη βοήθεια όλων σας, ώστε να εδραιώσουµε τη Μηχανική ιάγνωση και Θεραπεία, ως το «Μέσον προς τον 21 ο Αιώνα». Robin Mckenzie Raumati Beach, New Zealand. June, 2005 Τόµος 4 ος Τεύχος Ελληνικό Ινστιτούτο Mckenzie

6 Παγκόσµιο Συνέδριο του Ινστιτούτου Μckenzie, έχει πλέον γράψει τη δική του ιστορία στα επιστηµονικά δρώµενα της χώρας µας και ειδικότερα σε αυτά της Φυσικοθεραπείας. Όλοι εµείς στο Ελληνικό Ινστιτούτο Mckenzie, που ήταν ο φορέας οργάνωσης του συνεδρίου, έχουµε κάθε λόγο να νιώθουµε ιδιαίτερα ικανοποιηµένοι και επιβεβαιωµένοι, µετά τη µεγάλη επιτυχία που, πανθοµολογουµένως είχε, σε όλα τα επίπεδα. Πετύχαµε το στόχο: κορυφαίοι επιστήµονες από όλο τον κόσµο ήρθαν στη χώρα µας και είχαµε έτσι την ευκαιρία να τους ακούσουµε να αναλύουν τις απόψεις τους και τις έρευνες που έχουν πραγµατοποιήσει στο χώρο των µυοσκελετικών παθήσεων, στο πεδίο της φυσικοθεραπείας και της ορθοπεδικής ιατρικής. Είχαµε την ευκαιρία να συνοµιλήσουµε ή και να αντιπαρατεθούµε µαζί τους και όλοι γνωρίζoυµε ότι τέτοιες ευκαιρίες δεν µας δίδονται και πολύ συχνά. Έτσι λοιπόν Πετύχαµε και το όραµα: θέσαµε τη φυσικοθεραπεία στην επιστηµονική θέση που της αξίζει. Συνοδοιπόρο µε τους µεγαλύτερους αλλοδαπούς και έλληνες επιστήµονες και ερευνητές. Πιστεύουµε ότι όλοι οι φυσικοθεραπευτές που παρευρέθηκαν ένιωσαν βαθιά, πως η θέση του «ουραγού» δεν τους αφορά. Ανήκουν στην κορυφή φύσει και θέσει. ώσαµε την ευκαιρία σε όλους τους αλλοδαπούς, συνέδρους και οµιλητές, να αντιληφθούν την «ελληνική ψυχή» στο βάθος της αλλά και την ελληνική φιλοξενία. Σε ένα πανέµορφο περιβάλλον τόσο από φυσική οµορφιά όσο και από κλιµατολογικές συνθήκες, εκτυλίχθηκε ένα σηµαντικότατο επιστηµονικό γεγονός πλαισιω- µένο από πολλές παράλληλες κοινωνικές εκδηλώσεις, έτσι ώστε τα χαµόγελα και η ψυχική ευφορία εγκαταστάθηκαν για τα καλά στα πρόσωπα και τον ψυχισµό όλων, όχι µόνο σε όλη τη διάρκεια του συνεδρίου, αλλά ακόµη και αρκετά µετά την επιστροφή στις πατρίδες τους, αν κρίνουµε από τα πάµπολλα s που λάβα- µε µε τις ευχαριστίες τους και τα θερµά τους λόγια. Συνεδριακό Κέντρο «CRETA MARIS» Ελληνικό Ινστιτούτο Mckenzie 6 Τόµος 4 ος Τεύχος

7 Μηχανική ιάγνωση & Θεραπεία Αυτό το τεύχος του περιοδικού µας, είναι αφιερωµένο στο 9 ο Παγκόσµιο Συνέδριο Μυοσκελετικών Παθήσεων του Ινστιτούτου Mckenzie, µε εκτενείς αναφορές στα επιστηµονικά θέµατα που συζητήθηκαν, πλούσιο φωτογραφικό υλικό, άρθρα εφηµερίδων που αναφέρθηκαν στις εργασίες του συνεδρίου αλλά και απόψεις και αναφορές πολλών εκ των συµ- µετεχόντων από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Νοµίζουµε ότι έτσι, όλοι οι αναγνώστες µας που δεν κατάφεραν να παρευρίσκονται εκεί θα πάρουν µία µικρή γεύση γύρω από το τι έλαβε χώρα στις 3-5 Ιουνίου 2005, στη Χερσόνησο Ηρακλείου της Κρήτης. Γενική άποψη των ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων Υπήρχε στη διάθεσή µας και το ελικοδρόµιο των εγκαταστάσεων, για όποια απευχόµενη περίπτωση ανάγκης Τόµος 4 ος Τεύχος Ελληνικό Ινστιτούτο Mckenzie

8 Παραθέτουµε παρακάτω µερικά µόνο από τα µηνύµατα που πήραµε (και σε µετάφραση για τους µη αγγλοµαθείς αναγνώστες µας). εν µπορούµε δυστυχώς λόγω χώρου να τα δηµοσιεύσουµε όλα. Dear Georgios, Katerina, John and other members of the Greek organising committee of the 2005 McKenzie Conference On behalf of the board of the McKenzie Institute Benelux I want to congratulate you all with the great succes of the Conference. Perfect venue, perfect organisation. You all created a warm, typical Greec atmosphere. You gave the participants the feeling that they were welcome and all of them ( including the Duch people) felt very much at ease. Good combination of a high standard conference with excellent social functions during the evenings. Including the faculty dinner, with good food and lots of fun. Thank you all for this maginficent conference. Hope you will find the time to relax. With warm regards Nico de Bruïne secretary McKenzie Institute Benelux Aγαπητέ Γιώργο, Κατερίνα, John και άλλα µέλη του ελληνικής οργανωτικής επιτροπής του Συνεδρίου McKenzie Εκ µέρους του διοικητικού συµβουλίου του Παραρτήµατος McKenzie Ολλανδίας-Βελγίου- Λουξεµβούργου, θέλω να σας συγχαρώ όλους για τη µεγάλη επιτυχία του Συνεδρίου. Τέλειος χώρος διεξαγωγής, τέλεια οργάνωση. Όλοι δηµιουργήσατε µια θερµή, χαρακτηριστικά ελληνική ατµόσφαιρα. ώσατε στους συµµετέχοντες το συναίσθηµα ότι ήταν ευπρόσδεκτοι και όλοι τους (συµπεριλαµβανοµένων Ολλανδών-Βέλγων) αισθάνθηκαν πάρα πολύ άνετα. Καλός συνδυασµός ενός συνεδρίου υψηλών απαιτήσεων µε άριστες κοινωνικές εκδηλώσεις, κατά τη διάρκεια των βραδιών, συµπεριλαµβανοµένου του γεύµατος για το διδακτικό και επιστηµονικό προσωπικό του Ινστιτούτου, µε καλό φαγητό και πολλή διασκέδαση. Σας ευχαριστούµε όλοι για αυτό το µαγευτικό συνέδριο. Ελπίζω ότι θα βρείτε το χρόνο να χαλαρώσετε. Με τους θερµούς χαιρετισµούς Nico de Bruïne γραµµατέας McKenzie Institute Benelux Hi George and Katarina Just wanted to let you know that I thoroughly enjoyed mi time in Crete. I'm sure that I don't fully understand thae large amount og work you both have put into this project, but I'm sure it has been a lot. I admire you and look forward to seeing you both again. This conference will be unforgetable for all of us who had the luck to visit your beautiful country. Ηave a wonderfull summer. Kindest regards Uffe Linstrom Mckenzie InstitiuteDenmark Γεια George και Katarina Απλώς θα ήθελα να σας ενηµερώσω ότι απόλαυσα σε όλες τις λεπτοµέρειές την παραµονή µου στην Κρήτη. Είµαι σίγουρος ότι δεν κατάλαβα απολύτως πόσο µεγάλη ποσότητα δουλειάς βάλατε και οι δύο για αυτό το συνέδριο αλλά είµαι βέβαιος ήταν πάρα πολύ µεγάλη. Σας θαυµάζω και ανυποµονώ να σας δω και τους δύο και πάλι. Αυτό το συνέδριο θα είναι αξέχαστο για όλους εµας που είχαµε την τύχη για να επισκεφτούµε την όµορφη χώρα σας. Να έχετε ένα υπέροχο καλοκαίρι. Θερµούς χαιρετισµούς Uffe Linstrom Παράρτηµα Mckenzie ανίας Ελληνικό Ινστιτούτο Mckenzie 8 Τόµος 4 ος Τεύχος

9 Μηχανική ιάγνωση & Θεραπεία Dear Georgios and Katerina May I say a very big thank you to you both for all your wonderful efforts and the resulting conference in Crete which was totally unforgettable. Please pass on Annette and my thanks to all involved to make it such a success. It was wonderful to see you again, as well as all the McKenzie family. Like always there never seems to be enough time. Also big thanks for the gifts we found in the room for the presentations we made in the conference. We look forward to seeing you again in Copenhagen next year and then again in NZ. All our love and best wishes. Hugs and Yamas! Andrew and Annette Andrew Holdom - Annette Bishop Αγαπητοί Γιώργο και Κατερίνα Θα ήθελα να πω ένα πολύ µεγάλο ευχαριστώσε σας για όλες τις θαυµάσιεςπροσπάθειές σας και για τα αποτελέσµατα που είχαν αυτές στο Συνέδριο στην Κρήτη που ήταν, συνολικά αξέχαστο. Παρακαλώ δώστε τις ευχαριστίες της Annette και τις δικές µου σε όλους είχαν κάποια εµπλοκή ώστε να γίνει µια τέτοια επιτυχία. Ήταν θαυµάσιο που σας είδαµε και πάλι, καθώς και όλη την «οικογένεια» McKenzie. Όπως πάντα ο χρόνος δεν έιναι ποτέ αρκετός. Επίσης πολλά ευχαριστώ για τα δώρα σας που βρήκαµε στα δωµάτιά µας για τις παρουσιάσεις που κάναµε στο συνέδριο. Ανυποµονούµε να σας δούµε πάλι στην Κοπεγχάγη το προσεχές έτος και έπειτα πάλι NZ.Όλη την αγάπη και τις καλύτερες ευχές µας. Αγκαλιές και Γεια µας! Andrew and Annette My Dear Georgios, I am on the airplane and my thoughts drift to you and Katrina. You had a dream to make this 9th McKenzie International Conference the best for institute...for this you have succeeded! This Congress, however, was not just the best for the McKenzie Institute, but it was of a World Class level. The venue was more than I could have imagined, even though I visited it on the internet. The people at the Creta Maris were also in service and friendliness the best that could be. Also, the Greek participants had the chance to see the best people in the world to present scientific ideas!! Now I look to the future, but will keep the memories of this hospitality in my heart for my life. If God is willing, I will return to Greece someday to see this great country. My warmest regards, Τed Αγαπητέ µου Γιώργο, Βρίσκοµαι στο αεροπλάνο και οι σκέψεις µου µε παρασύρουν σε σένα και την Κατερίνα. Είχατε ένα όνειρο, να κάνετε αυτό το 9ο Παγκόσµιο Συνέδριο McKenzie το καλύτερο που έγινε ποτέ στο Ινστιτούτο... Αυτό το πετύχατε. Αυτό το συνέδριο, όµως, ήταν όχι µόνο Ted Dreisinger το καλύτερο για το Ινστιτούτο McKenzie, αλλά σε παγκόσµιο επίπεδο. Ο χώρος διεξαγωγής ξεπέρασε ό,τι θα µπορούσα να έχω φανταστεί, παρότι το επισκέφτηκα στο διαδίκτυο. Οι άνθρωποι στο Creta Maris ήταν επίσης σε υπηρεσίες και φιλική διάθεση το καλύτερο που θα µπορούσε να είναι. Επίσης, οι έλληνες συµµετέχοντες είχαν την δυνατότητα να δουν τους καλύτερους επιστήµονες στον κόσµο να παρουσιάζουν τις επιστηµονικές γνώσεις τους!! Τώρα κοιτάζω στο µέλλον, αλλά θα κρατήσω τις µνήµες αυτής της φιλοξενίας στην καρδιά µου για όλη µου τη ζωή. Εάν ο Θεός το θέλει θα επιστρέψω στην Ελλάδα κάποια µέρα για να δώ αυτήν τη «µεγάλη» χώρα. Τους θερµότερους χαιρετισµούς µου, Ted Τόµος 4 ος Τεύχος Ελληνικό Ινστιτούτο Mckenzie

10 Dear Georgios and Katerina I do not believe that I gave you a proper thank you for the wonderful time that we all had in Crete. I was treated very well and enjoyed every day and night! Today I think of you as I catch up in my office and find a special place for the gift you left in my hotel room. Τhank you! I know that you have been working for years to make this conference a success. You did a wonderful job and everyone I spoke to was pleased with the venue and events. I hope that you too are also pleased. You certainly now deserve to relax. I will keep many fine memories of my time in Crete. Thank you again for your work in organizing the conference and for inviting me to speak there. Kind Regards Audrey Long Audrey Long - Nico de Bruïne Aγαπητοί Γiώργο και Κατερίνα Νοµίζω ότι δεν σας ευχαρίστησα όπως έπρεπε για τις υπέροχες στιγµές που όλοι είχαµε στην Κρήτη. Είχα εξαιρετική αντιµετώπιση, απόλαυσα κάθε ηµέρα και νύχτα! Σήµερα σας σκέφτηκα όταν µπήκα στο γραφείο µου και βρήκα µία ειδική θέση για το δώρο που αφήσατε στο δωµάτιο του ξενοδοχείου µου. Σας ευχαριστώ! Ξέρω ότι έχετε εργαστεί επί χρόνια για να κάνετε αυτό το Συνέδριο επιτυχηµένο. Κάνατε µια θαυµάσια δουλειά και µε όποιον κι αν µίλησα ήταν ευτυχής µε µε το χώρο διεξαγωγής και όλα τα άλλα γεγονότα. Ελπίζω ότι και εσείς είστε επίσης ευχαριστηµένοι. Βεβαίως τώρα σας αξίζει να χαλαρώσετε. Θα κρατήσω πολλές έξοχες αναµνήσειςαπό την παραµονή µου στην Κρήτη. Σας ευχαριστώ και πάλι για τη δουλειά που κάνατε στην οργάνωση του συνεδρίου και για την πρόσκληση να είµαι οµιλήτρια εκεί. Με τους χαιρετισµούς µου Audrey Long Dear Katerina & Georgios A world of thanks to you for a fantastic International Conference. The hospitality, venue site, speakers, weather, parties, dancing were unbelievable. Thank you for all of your hard work and dedication.! See you in New Zealand. Efcharisto Kathy Mckenzie Institute Canada Αγαπητοί Κατερίνα & Γιώργο Όλου του κόσµου τα ευχαριστώ σε σας, για το φανταστικό Παγκόσµιο Συνέδριο. Η φιλοξενία, ο τόπος διεξαγωγής, οι οµιλητές, ο καιρός, τα πάρτι, ο χορός, ήταν όλα απίστευτα. Σας ευχαριστώ για την όλη τη σκληρή δουλειά και την αφοσίωσή σας! Θα τα ξαναπούµε στη Νέα Ζηλανδία. Efcharisto Kathy Mckenzie Καναδά Γ. Σπανός Kathy Hoyt Ελληνικό Ινστιτούτο Mckenzie 10 Τόµος 4 ος Τεύχος

11 Μηχανική ιάγνωση & Θεραπεία Μας είπαν ακόµη «Καλύτερο Παγκόσµιο Συνέδριο δεν θα µπορούσε να γίνει.» - Alf Nachemson «Το συνέδριο ήταν καταπληκτικό και υψηλού επιπέδου. Είµαι ευτυχής που είχα την ευκαιρία να έρθω στη χώρα του Ζορµπά στην Ελλάδα! Σας ευχαριστούµε» - N. Bogduk «Σας ευχαριστούµε, που παρευρεθήκαµε σε ένα τόσο αξιόλογο και πετυχηµένο Συνέδριο» - P. Croft «Πετύχατε το καλύτερο Παγκόσµιο Συνέδριο από όλα όσα έχω παρακολουθήσει και πιστέψτε µε είναι πολλά! Χαίροµαι που είστε φίλοι µου, είµαι ευτυχισµένος που µε κάνατε να νιώσω σαν Έλληνας!.Εύχοµαι και ελπίζω ότι και το δικό µας συνέδριο, το 2007 στη Ν. Ζηλανδία, θα πλησιάσει λίγο σε επιτυχία το δικό σας» - G. Watson «Ήταν φανταστικό το συνέδριό σας. Το επιστηµονικό του επίπεδο πολύ υψηλό Είδαµε µε τα µάτια µας και νιώσαµε µε όλες µας τις αισθήσεις αυτό που µόνο ακούγαµε να λέγεται: Ελληνική Φιλοξενία» C. Davis «Τι µπορούµε να πούµε ήλιος, ζεστός καιρός, το Αιγαίο, οι χώροι υποδοχής, οι Mckenzie φίλοι από όλον τον κόσµο, φανταστικό φαγητό, κρασί, ούζο, µαγευτικοί χοροί, σπάσιµο πιάτων γιατί γυρίσαµε σπίτι µας; Σας ευχαριστούµε Γιώργο και Κατερίνα!» Faculty members Νέας Ζηλανδίας Κλείνοντας αυτή την ενότητα δηµοσιεύουµε το του Robin Mckenzie Dear Georgos and Katerina, I have heard all the wonderful things that people have reported to me about the conference. Most of the Faculty who have contacted me have said that you have been responsible for the "best ever" McKenzie Institute International conference. You said over a year ago that it would be the best ever and so it seems it was. My great regret is that I could not be part of it and enjoy that great spirit that the Islands of Hellas exude. I must say how grateful I am to both you and Katerina for the effort that you have made. I think you now deserve a long holiday in Paros or somewhere. Also I must thank John Polyzoides for his support to you and the Institute. I have heard from Bogduk and Nachemson who both said what a pleasure it was to be hosted in such a beautiful environment and with such a friendly and positive group. You must be very proud of your contribution. My wife, Joy, sends her love to you both as do I. See you in Queenstown in 2007 R. McKenzie Aγαπητοί Γιώργο και Κατερίνα, Έχω ακούσει όλα τα θαυµάσια πράγµατα που πολλοί άνθρωποι µου ανέφεραν για το συνέδριο. Οι περισσότεροι από τα µέλη του Ινστιτούτου που ήρθαν σε επαφή µαζί µου, µου είπαν ότι εσείς είστε οι υπεύθυνοι για το "καλύτερο συνέδριο του Ινστιτούτου McKenzie που έγινε ποτέ». Είπατε πριν από ένα έτος ότι θα ήταν το καλύτερο από ποτέ και έτσι φαίνεται ότι έγινε. Η λύπη µου είναι µεγάλη που δεν µπόρεσα να είµαι εκεί και να απολαύσω αυτό το µεγάλο πνεύµα που αποπνέουν τα νησιά της Ελλάδας. Πρέπει να πω πόσο ευγνώµων είµαι και σε σένα και την Κατερίνα για την προσπάθεια που έχετε καταβάλει. Σκέφτοµαι ότι αξίζετε τώρα µακροχρόνιες διακοπές στην Πάρο ή κάπου αλλού. Επίσης πρέπει να ευχαριστήσω τον κ. Πολυζωϊδη για την υποστήριξή του σε σας και το Ινστιτούτο. Έχω λάβει νέα από τον Bogduk και τον Nachemson που και οι δύο µου λένε πόση ευχαρίστηση ήταν γι αυτούς να φιλοξενηθούν σε ένα τέτοιο όµορφο περιβάλλον από µια τόσο φιλική και θετική οµάδα. Πρέπει να είστε πολύ υπερήφανοι για τη συµβολή σας. Η σύζυγός µου, Joy, σας στέλνει την αγάπη της και στους δύο σας Θα σας δώ στο Queenstown το 2007 R. McKenzie Όλοι οι ξένοι σύνεδροι και οµιλητές έφυγαν µε τις καλύτερες εντυπώσεις για το συνέδριό µας. Όµως για εµάς, ιδιαίτερα σηµαντικό και συγκινητικό ήταν ότι µε τις ίδιες εντυπώσεις έφυγαν και οι έλληνες σύνεδροι για τους οποίους άλλωστε, οργανώσαµε αυτό το παγκόσµιο συνέδριο, στη χώρα µας! Τόµος 4 ος Τεύχος Ελληνικό Ινστιτούτο Mckenzie

12 Ακολουθούν κείµενα δύο ελλήνων συναδέλφων, τους οποίους ευχαριστούµε πολύ. Τα δηµοσιεύουµε ό- πως γράφτηκαν από τους ίδιους, χωρίς καµία επέµβαση, θεωρώντας ότι αυτά που οι ίδιοι αφηγούνται ότι βίωσαν µε τη συµµετοχή τους στο συνέδριο, εµπεριέχουν, εν πολλοίς, και αυτά που, κατά τη γνώµη µας, βίωσαν, στη συντριπτική τους πλειοψηφία και οι άλλοι έλληνες σύνεδροι, στη διάρκεια του 9 ου Παγκοσµίου Συνεδρίου Mckenzie. Ηράκλειο Κρήτης Παρασκευή 3 Ιουνίου :30 π.µ. Εκείνο το πρωί η λεωφόρος Α. Παπανδρέου, µπρος το σπίτι µου, φαινόταν κενή σαν πίστα ταχύτητας που ανοιγόταν µπροστά µου. Στο τέρµα της, πέρα στο βάθος, δυο φοίνικες στις άκρες του δρόµου, σα να κρατούσαν το νήµα του τερµατισµού και σα να µου κουνούσαν περιπαιχτικά τα φύλλα τους. Η ώρα είχε φτάσει. Είµαστε τρεισήµισι ώρες πριν την πιστολιά του αφέτη και την έναρξη του 9 ου παγκόσµιου συνεδρίου McKenzie. Ένα συνέδριο που, αν και ήµουν µέλος της οργανωτικής επιτροπής, είχα προσφέρει ελάχιστα πράγµατα στην οργάνωση και τη διεξαγωγή του και που ξαφνικά είχε πάρει µέσα µου προσωπικές διαστάσεις για άλλους λόγους. υο χρόνια τώρα κι όσο πλησίαζε ο Ιούνιος του 2005, τούτη η ιστορία, που θεωρούσα ότι δεν ήταν δική µου µα απλά µε ενδιέφερε, βάραινε λίγο λίγο το νου µου, σαν την άµµο στην κλεψύδρα. Πρώτα επειδή οργανώθηκε στην Κρήτη, στο νησί µου, φαινόταν σαν πρόκληση, τιµή, αναγνώριση και µέγα βραβείο σε περίπτωση επιτυχίας του, µα και πλήγµα σε περίπτωση αποτυχίας του. Μετά ήταν εκείνα τα παιδιά, που ρίσκαραν το «έχει» τους, την ιστορία, την ισορροπία και την ησυχία τους. Οι φίλοι µου, ο Γιώργος ο Σπανός και η Κατερίνα η αµανάκη, οι ιδρυτές του ελληνικού ινστιτούτου McKenzie που τολµούσαν να σηκώσουν κεφάλι σε µια νοοτροπία, ένα κατεστηµένο και µια αντίληψη που θέλει τους Έλληνες ουραγούς σε κάθε επιστηµονική διοργάνωση παγκόσµιου επιπέδου, ειδικότερα στον το- µέα της φυσικοθεραπείας. Ήταν καθαρή «κουζουλάδα» και το ήξεραν. Στην Κρήτη, όµως, λέµε ότι «οι κουζουλοί γράφουν την ιστορία» και τέτοια κουζουλάδα κανείς γνήσιος από µας, πάνω σ αυτό το νησί, δεν θα την άφηνε ασυνόδευτη ότι κι αν γινόταν, µέχρι το τέλος της. Μετά ήταν η ευγνωµοσύνη η δική µου και ίσως όλων µας και κείνο το σιωπηλό χρέος µου απέναντι σε τούτη τη µέθοδο και το δηµιουργό της, που χωρίς να το ξέρει εκείνη τη µέρα του 1956 µε την ανακάλυψη ενός εµπνευσµένου τρόπου θεραπείας θα εδραίωνε, εν αγνοία του, την επαγγελµατική αξιοπρέπεια µου και την αυτοπεποίθηση µου ως θεραπευτή, πενήντα χρόνια αργότερα. Έκλεισα την πόρτα του αυτοκινήτου και τράβηξα κατά το ξενοδοχείο «Creta Maris», είκοσι πέντε χιλιόµετρα από το Ηράκλειο. Στο δρόµο, µπερδεµένες σκέψεις, εικόνες, πρόσωπα, απαισιοδοξία και αισιοδοξία για τη διεξαγωγή του συνεδρίου, τριγύριζαν στο νου µου. Τα µηνύµατα ήταν περισσότερο αισιόδοξα. υο χρόνια δουλεύτηκε απ την Κατερίνα και το Γιώργο µε έναν τρόπο µοναδικό. Η επιτυχία του Παναγιώτη του Σταφυλάκη στις εξετάσεις για το δίπλωµα, την προηγούµενη µέρα, ήταν κάτι σα γούρι. Με είχε χαροποιήσει, λες και είχαµε πάρει το πρώτο χρυσό µετάλλιο και θα ακολουθούσαν κι άλλα. Ήταν και κείνο το συρτάκι του Nikolai Bogduk το προηγούµενο βράδυ, στη δεξίωση της υποδοχής των καθηγητών, που µε ξαλάφρωνε και µου έδινε την εντύπωση ότι και καλά να µην τα πηγαίναµε στο συνέδριο, στο τέλος θα καταλήγαµε σαν την Ελληνικό Ινστιτούτο Mckenzie 12 Τόµος 4 ος Τεύχος

13 Μηχανική ιάγνωση & Θεραπεία τελευταία σκηνή του Ζορµπά, να χορεύουµε συρτάκι όλοι µαζί, στην παραλία του Creta Maris. Ήταν και το άλλο που µου έδινε περίσσιο θάρρος. Ότι κι αν γινόταν και πέραν της οργανωτικής επιτροπής, ένα σύνολο ανθρώπων, συναδέλφων απ το νησί και όχι µόνο, ήταν µαζεµένοι κι έτοιµοι για κάθε ενδεχόµενο περιµένοντας οποιαδήποτε εντολή των υπεύθυνων του ελληνικού ινστιτούτου Mc Kenzie. Παρ όλα αυτά γνώριζα ότι δεν ήταν δύσκολο να χαλάσει η διοργάνωση. Όσο καλά οργανωµένη και να ήταν όλοι ξέραµε ότι ο κίνδυνος δεν ήταν µικρός. O N. Bogduk εκπαιδεύεται στο συρτάκι Το συνέδριο ξεκίνησε στις 12:00 ακριβώς. «Πήραµε µε επιτυχία το EURO, τους Ολυµπιακούς, την Eurovision και τώρα διοργανώσαµε και το παγκόσµιο συνέδριο McKenzie» είπε χαριτολογώντας ο πρόεδρος του συνεδρίου, ορθοπεδικός χειρουργός, Α. Πολυζωίδης, ξεσηκώνοντας τους σύνεδρους στην πρώτη, µεγάλη κοινή συνεύρεση. Από κείνη τη στιγµή και µετά και για τρεις µέρες άρχισαν να περνούν από µπροστά µας, µύθοι της παγκόσµιας έρευνας, της ιατρικής και της φυσικοθεραπείας. εν είναι συχνό φαινόµενο κι όσο κι αν το ξέρεις από πριν, δεν µπορείς εύκολα να συνειδητοποιήσεις, ότι µιλάς, διδάσκεσαι και πίνεις τον καφέ σου µαζί µε τους Nachemson, Mooney, Adams, Bogduk κι ανθρώπους που µόνο στις µικρές τετράγωνες φωτογραφίες των βιβλίων, των ερευνών και των πορισµάτων, µέχρι τώρα έβλεπες. Στο τέλος του συνεδρίου και βλέποντας τέτοιου επιπέδου επιστήµονες να περπατούν δίπλα µας, θα καταλάβαινα, ανεξάρτητα από την έκβαση του, ότι το κέρδος τούτης της διοργάνωσης, µέσα µας θα ήταν η φυσιολογική αποµυθοποίηση της έννοιας του ανέφικτου κι του ότι όλα µε επιµονή και θέληση µπορoύν να κερδηθούν. Τόσο επηρεάστηκα απ αυτές τις παρουσίες, εγώ ένας φυσικοθεραπευτής εργαστηρίου και όχι ερευνητής, που µε φυσιολογικό θράσος ή θάρρος, στο τέλος της δεύτερης µέρας, γύρισα, χωρίς δυσκολία και είπα σε κάποιο φίλο συνάδελφο: «Να ξεκινήσουµε κι εµείς εδώ, µια µικρή έρευνα.» Εκείνη τη στιγµή µε κατέλαβε µια σιωπηλή ευγνωµοσύνη για τούτη εδώ τη «φιέστα» και τους Έλληνες διοργανωτές της, διότι χωρίς ίσως να το καταλάβουν και οι ίδιοι, µέσα στο προσωπικό τους ρίσκο και χωρίς κανένα κίνδυνο για εµάς, παρέσερναν µε το ασυνήθιστο άλµα τους, τη φυσικοθεραπεία, τον ψυχισµό, µα και την αυτοπεποίθηση µας, στην «απέναντι πλευρά» και µας δίδασκαν την «τέχνη του εφικτού». Οι ώρες άρχισαν να κυλούν πλέον αντίστροφα. Οµιλίες, ερωτήσεις, «δίκες», ζωογόνες αντιπαραθέσεις, εξαίσιες εργασίες µε αναλυτικό τρόπο, διαφορετικές προσεγγίσεις σε ίδια ή διαφορετικά θέµατα, νέες έρευνες, ξεκαθάρισµα παλαιών ασαφειών, καινούργιοι προβληµατισµοί, εδραιωµένες ή λιγότερο εδραιωµένες απόψεις και σκέψεις, «πετούσαν» στον αέρα µ ένα τρόπο ξεκάθαρο και «τεχνικά» άψογο. εν βλέπεις συχνά τον R. Donelson να αντιστέκεται και να αντιπαρατίθεται µε κοµψό, επιστηµονικά, τρόπο στον A. Nachemson. Ούτε τον N. Bogduk να διαφωνεί µε τον P.Croft. Ούτε Έλληνες επιστήµονες του επιπέδου των Χατζηπαύλου, Σάπκα, Πολυζωίδη, συναντάς συχνά, σαν σύναξη άστρων. Στην αρχή της δεύτερης µέρας τον φόβο και την ανασφάλεια µέσα µου, άρχισε να την νικά ο σεβασµός και η εµπιστοσύνη στην ποιότητα που απλωνόταν µπροστά µου. εν είχα κάνει, στην ουσία, τίποτα γι αυτό το συνέδριο, πίστευα όµως ότι µέσα στα πλαίσια της προετοιµασίας που είχα δει, ότι θα µπορούσα να προσεγγίσω, έστω λίγο, από πριν την ποιότητα του. Λάθος. Βρισκόµουν σ ένα παγκόσµιο συνέδριο που µε ξάφνιαζε η οργάνωση του. Ήµουν µπροστά σε µια απρόβλεπτα υψηλή ποιότητα που διαγραφόταν και επισφραγιζόταν ώρα µε την ώρα, όλο και περισσότερο και αντανακλούσε στα µάτια, κυρίως, των φηµισµένων οµιλη- Τόµος 4 ος Τεύχος Ελληνικό Ινστιτούτο Mckenzie

14 τών του, µα και στο χαµόγελο και τη διάθεση των σύνεδρων του. Μια µατιά στα άδεια σαλόνια του καφέ την ώρα των οµιλιών και των εργαστηρίων αρκούσε για να αντιληφθεί κανείς το ενδιαφέρον των συµµετεχόντων. Συνέδριο υψηλής ποιότητας όµως, δεν είναι µόνο καλές οµιλίες, καλοί οµιλητές και συνειδητοποιηµένοι σύνεδροι. Είναι κι άλλα µικρά, πρακτικά αλλά πολύ σηµαντικά πράγµατα, κυρίως όταν βγαίνεις από µια αίθουσα κι από µια, έστω, ενδιαφέρουσα οµιλία και ζητάς ένα δυο πράγµατα για να ξεφορτώσεις την ένταση και την κούραση σου. Το εκπληκτικό σε οµορφιά Creta Maris µε την µοναδική οργάνωση και τις καταπληκτικές συνεδριακές αίθουσες του, ο καλός καφές, τα προσεγµένα κρύα πιάτα, που ούτε «κρύα» ούτε «λίγα» απόδείχτηκαν, εξαφάνισαν και τις τελευταίες ανησυχίες περί αποτυχίας που µε βάραιναν. Ήταν όµως και κείνος ο ουρανός της Κρήτης που ήταν σύµµαχος µας και η αρχή του καλοκαιριού που περνούσε κάτω απ τη µύτη µας κι έκανε τις απόψεις του συµπαθέστατου V. Mooney και των άλλων οµιλητών να µοιάζουν µε διαφορετικά σκαριά πολύχρωµων πλοίων που ταξίδευαν µε τον ίδιο προορισµό εκεί µπροστά µας, στο ήρεµο και γαλάζιο Κρητικό πέλαγος. Το απόγευµα της τρίτης µέρας, όλα τραβούσαν ήσυχα και ασφαλή πλέον, προς το τέλος τους. Την τελευταία ώρα και µετά από ένα πανηγυρικό αποχαιρετισµό και µε την ευρέως πλέον, αποδεκτή άποψη απ όλους και κυρίως των ξένων σύνεδρων, ότι αυτό το συνέδριο είναι το καλύτερο που έχει ποτέ οργανωθεί, γύρεψα µέσα στην µεγάλη αίθουσα, να βρω τον Γιώργο τον Σπανό και την Κατερίνα τη αµανάκη. Ήθελα απλά, να τους ευχαριστήσω. Πριν τους χαιρετήσω, τους κοίταξα σιωπηλά από µακριά να αποχαιρετούν, να µιλούν, να χαίρονται. Είµαι από τους λίγους που έζησαν ελάχιστα την καθηµερινή αγωνία τους αυτά τα δυο τελευταία χρόνια και τώρα το τέλειο αποτέλεσµα του κόπου τους. Όλη η αγωνία, ο κόπος, η ένταση και τα προβλήµατα τους, πέρασαν ξαφνικά µπροστά µου σαν γρήγορη και περίτεχνη πινελιά του µάγου χρόνου. Μέσα από τα κουρασµένα και ευτυχισµένα µάτια τους, δεν ξεπεταγόταν πρωτίστως η επιτυχία αυτού του συνεδρίου, µα ικανοποίηση ότι τέλεψαν στο ακέραιο το χρέος τους. Ήµουν πλήρης. Αν δεν ήταν εκείνο το µεγάλο και απλό «ευχαριστώ» προς τους φίλους µου, θα έφευγα ήσυχα, σιωπηλός και ικανοποιηµένος από ένα συνέδριο που δεν θεωρούσα αρχικά δική µου υπόθεση και που λίγο-λίγο είτε από τους χαρισµατικούς οργανωτές του είτε από τη φύση της µεθόδου που τόσα µου έχει προσφέρει, πήρε πολύ προσωπικές διαστάσεις. Φεύγοντας, γύρεψα τον κ. Πολυζωίδη, τον πρόεδρο του συνεδρίου. Θέλησα να δω πάλι, για λίγο, την ήρεµη δύναµη του, όχι µόνο την επιστηµονική, µα και την άλλη, εκείνη την Ελληνική, του χαµόγελου του, που µου θυµίζει γαλήνιο απo- µεσήµερο στις Κυκλάδες και πλούτισε µε ειλικρίνεια και δύναµη αυτό το συνέδριο. Βγαίνοντας από το συνεδριακό κέντρο ο ήλιος της Κρήτης ήταν ακόµα ψηλά. Κοίταξα από µακριά το µεγάλο κτίριο και τον κόσµο που ήταν ακόµα εκεί. Μου φάνηκε µια στιγµή σαν µελίσσι-κερήθρα γεµάτο µε διαφορετικές µέλισσες, που ευλογηµένος µελισσοκόµος, µάζεψε για λίγο, πάνω από την Κρητική θάλασσα για τον ίδιο σκοπό. Μπήκα στο αυτοκίνητο, ήσυχος, χωρίς άλλες σκέψεις και γύρισα στο Ηράκλειο. Στέλιος Βισκαδουράκης Φυσικοθεραπευτής, Cert. MDT Ελληνικό Ινστιτούτο Mckenzie 14 Τόµος 4 ος Τεύχος

15 Μηχανική ιάγνωση & Θεραπεία Φίλες και Φίλοι, αγαπητοί συνάδελφοι και αγαπητοί συνεργάτες, ένα παγκόσµιο γεγονός έγινε πραγµατικότητα. «Ιερά τέρατα» της έρευνας, κορυφαίοι επιστήµονες, κορυφαίοι συνάδελφοι από τις πέντε ηπείρους ήρθαν στην χώρα µας για να συµµετέχουν σε αυτό το γεγονός και να του δώσουν, µ αυτό τον τρόπο, την αξία που του αρµόζει. Αρκετοί έλληνες συνάδελφοι κατανόησαν την αξία αυτού του συνεδρίου και αποφάσισαν να συµµετέχουν και αυτοί σε τούτο το σηµαντικό γεγονός. Σηµαντικό γεγονός για πολλούς λόγους. Πρώτον διότι η χώρα µας επιλέχθηκε να φιλοξενήσει το 9 0 Παγκόσµιο Συνέδριο Mckenzie. εύτερον διότι θα έπρεπε να το οργανώσει µε τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Τρίτον διότι θα έπρεπε να αποδείξει στην παγκόσµια κοινότητα το υψηλό επιστηµονικό επίπεδο των Ελλήνων συναδέλφων και ιατρών οι οποίοι θα συµµετείχαν. Τέταρτον διότι θα έπρεπε να αποδείξει, µε την αθρόα συµµετοχή των Ελλήνων, ότι δίνει την πρέπουσα βαρύτητα. Είναι αποδεδειγµένο πια, εκ του αποτελέσµατος, ότι το Ελληνικό Ινστιτούτο έχει και την οργάνωση και την υποδοµή για την επιτυχή διοργάνωση τέτοιων Συνεδρίων. Η οργάνωση ήταν εντυπωσιακή. Ο χώρος και ο τόπος διεξαγωγής άξιζε κάθε θυσία µετακίνησης. Η διατροφή ικανοποίησε και τον πιο απαιτητικό σύνεδρο. Οι εκδηλώσεις την Παρασκευή και το Σάββατο θα µείνουν αξέχαστες. Μέσα από την οργάνωση, προετοιµασία και τις εργασίες του Συνεδρίου αναδείχθηκε και ένα άλλο θέµα: το θέµα της συµµετοχής και της προσφοράς. Πρέπει να γίνει κατανοητό από όλους τους συναδέλφους ότι και αυτοί µε την σειρά τους, όπως πολλοί άλλοι πριν από αυτούς, πρέπει να συνεισφέρουν για την συνέχιση και την διεύρυνση των δραστηριοτήτων του Ινστιτούτου, για τις οποίες δραστηριότητες πολλοί µας επιβραβεύουν και για τις οποίες όλοι εµείς αισθανόµαστε υπερήφανοι. Θέλω επίσης να επισηµάνω το υψηλό επίπεδο των οµιλιών (απαράµιλλο), τη φιλική διάθεση των ξένων συναδέλφων καθώς και την εγκαρδιότητα και την απλότητα των οµιλητών (ιερών τεράτων της έρευνας του χώρου µας), µάθηµα ηθικής για όσους από εµάς θεωρούν ότι τα γνωρίζουν όλα. Μάθηµα ηθικής και στο θέµα της συναδελφικότητας της µεγάλης επιστηµονικής οικογένειας Mckenzie. Σε µια οικογένεια δεν υπάρχουν ανταγωνιστές. Όσοι σκέπτονται ανταγωνιστικά µάλλον δεν αισθάνονται µέλη αυτής της οικογένειας. Ένας από τους µελλοντικούς στόχους µας ίσως θα πρέπει να είναι όχι µόνο η περαιτέρω προώθηση και προβολή της µεθόδου στην επιστηµονική κοινότητα αλλά και στην κοινωνία. Η επανάπαυση και ο εφησυχασµός φέρνει αντίθετα αποτελέσµατα από τα αναµενόµενα. Όλοι εµείς τα µέλη της επιστηµονικής οικογένειας Mckenzie, θα πρέπει να γίνουµε πιο υπεύθυνοι. Θα πρέπει να µάθουµε και να προσφέρουµε, όχι µόνο να ζητάµε. Οι ανοιχτές διαδικασίες, η έλλειψη καχυποψίας, το ανοιχτό µυαλό, τα αυστηρά κριτήρια, οι έµπρακτες αποδείξεις, η προώθηση της µεθόδου από όλους για όλους, συνθέτουν τα συστατικά επιτυχίας των στόχων. Η απαξίωση πρέπει να αποδίδεται σε αυτούς που προσβλέπουν σε στενό οικονοµικό όφελος. Στο τέλος των εργασιών, το παρατεταµένο χειροκρότηµα ικανοποίησης και επιβράβευσης στον σεµνό και πολύ ουσιαστικό Γιώργο, µαρτυρά την εκτίµηση που όλοι τρέφουµε στο πρόσωπό του. Γιώργο, σε ευχαριστούµε για την προοπτική που µας δίνεις, για την γνώση που µας παρέχεις αφειδώς, για την προσφορά σου στην Φυσικοθεραπεία που αναµφισβήτητα αναβαθµίζεις. Σε ευχαριστούµε για όλα! Οι εντυπώσεις που απεκόµισα ήταν άριστες. Η πρώτη αυθόρµητη σκέψη µου ήταν ότι θα συµµετέχω σε αυτό το Συνέδριο οπουδήποτε και αν γίνεται, γιατί ή µεγάλη αξία αυτού του γεγονότος δεν ανταποκρίνεται στο µικρό κόστος του. Ραντεβού, λοιπόν, στην Νέα Ζηλανδία, τον Μάρτιο του Κοσµάς Π. Γκιώκας Φυσικοθεραπευτής, Cert. MDT Τόµος 4 ος Τεύχος Ελληνικό Ινστιτούτο Mckenzie

16 (Ακολουθούν εν περιλήψει όσα ακούστηκαν στο συνέδριο, αφού σε επόµενα τεύχη µας θα δηµοσιεύονται ολόκληρες οι εργασίες ή αποσπάσµατα των εργασιών των οµιλητών.) Οι εργασίες του συνεδρίου άνοιξαν µε οµιλητές τους κ.κ. Α. Χατζηπαύλου, Α. Nachemson, V. Mooney, M. Sheepers, R. Donelson, P. Croft, N. Bogduk. Αναφέρθηκαν σε θέµατα σχετικά µε τη χειρουργική αντιµετώπιση της Σ.Σ., σε προβλήµατα οσφυαλγίας, ή τη συντηρητική αντιµετώπιση τους. Έγιναν πολύ ενδιαφέρουσες παρουσιάσεις από όλους τους εισηγητές, και αρκετές µεταξύ τους γόνιµες αντιπαραθέσεις. Η σπονδυλοδεσία, σύµφωνα µε πρόσφατες µελέτες (2004) όπως είπε ο κ. Χατζηπαύλου, δεν είναι αποτελεσµατικότερη ένα σωστό εντατικό και καλά εφαρµοσµένο πρόγραµµα συντηρητικής αποκατάστασης. Ο δε κ. Nachemson τόνισε ότι αν κατά την τελευταία 10ετία έχει αµφισβητηθεί η αποτελεσµατικότητα της σπονδυλοδεσίας, εν τούτοις, µόνο στις ΗΠΑ έχει υπάρξει αύξηση αυτών των επεµβάσεων κατά 30%. Είπε ότι η ψυχολογία παίζει σηµαντικό ρόλο στη βελτίωση που πρόσκαιρα φαίνεται να παρουσιάζεται µετά από επέµβαση σπονδυλοδεσίας και ότι το µέληµα της «µελλοντικής έρευνας πρέπει να στραφεί από το πώς εφαρµόζεται η σπονδυλοδεσία, στο ποιος πρέπει να υποβληθεί σε σπονδυλοδεσία». Ο Dr. Mooney για τη σηµασία της θεραπείας µε ασκήσεις. Αναφέρθηκε σε νέες ελάχιστα επεµβατικές διαδικασίες που µέσω εγχύσεων στις περιοχές ευαισθησίας προκαλούν επιδιόρθωση του ιστού και τόνισε ότι η ενίσχυση της υγείας του µαλακού ιστού είναι εν δυνάµει αρωγός της θεραπείας µε ασκήσεις. Ο Dr. Scheepers ανέλυσε τρόπους µε τους οποίους πραγµατοποιούνται οι προαναφερθείσες τεχνικές. Ακολούθως, ο R. Donelson είπε ότι, σύµφωνα µε τις έρευνες, «ούτε µία διάγνωση ή κατάταξη δεν µπορεί να γίνει στο 85% των ασθενών», ως εκ τούτου «επικρατούν θεραπείες τύπου µία για όλους». Αυτό οδηγεί σε µικρή αποτελεσµατικότητα αντιµετώπισης. Τόνισε ότι υπάρχουν µελέτες που στοχεύουν στα πρότυπα αντίδρασης του πόνου (επικέντρωση), θέση του πόνου, προτίµηση κινητικής κατεύθυνσης, µη-επικέντρωση, ή νευρολογικά ελλείµµατα. Έτσι µπορούν να αναγνωριστούν υπο-οµάδες χαµηλής οσφυαλγίας µε βάση τις οποίες είναι δυνατή η επιλογή της θεραπείας και οι καλύτερες εκβάσεις αποτελεσµάτων. Αναφέρθηκε αναλυτικά σε έρευνες που έχουν πραγµατοποιηθεί ή πρέπει να γίνουν σε αυτή την κατεύθυνση. Ο P. Croft µίλησε για την τεκµηριωµένη ιατρική (τεκµήρια που προκύπτουν από µελέτες) και επεσήµανε ότι οι περισσότερες από τις αποφάσεις που λαµβάνονται για τη θεραπεία δεν βασίζονται πάντα σε τέτοια κριτήρια. Μίλησε για τα πλεονεκτήµατα και τα µειονεκτήµατα των ελεγχόµενων δοκιµασιών και ποια πρέπει να είναι η θέση των τεκµηρίων στα πλαίσια της θεραπείας συγκεκριµένων ασθενών. Ως καταπέλτης ο Dr. Bogduk, στη συνέχεια, αµφισβήτησε εν µέρει πολλές έρευνες θεωρώντας ότι γίνονται για να αποδείξουν αυτό που θέλει αυτός που τις διεξάγει. Υ- ποστήριξε ότι πρέπει να τίθενται διπλά πρότυπα και στανταρντς στα ερευνητικά στοιχεία. Ακολούθησε στρογγυλή τράπεζα όπου έγινε σοβαρή συζήτηση µε θέµα «Οσφυαλγία: όταν το χειρουργείο αποτυγχάνει µετά τι;» Ελληνικό Ινστιτούτο Mckenzie 16 Τόµος 4 ος Τεύχος

17 Μηχανική ιάγνωση & Θεραπεία Η δεύτερη µέρα των εργασιών του συνεδρίου ξεκίνησε µε µία πρωτότυπη ιδέα της επιστηµονικής µας επιτροπής. Με τη ίκη της Εµβιοµηχανικής. Αυτή η δίκη µε θέµα «Πρέπει να γνωρίζουµε την εµβιοµηχανική στην αντιµετώπιση της χα- µηλής οσφυαλγίας;» βασίστηκε στα δικαστήρια όπως γίνονταν στην αρχαία Ελλάδα, καθοδηγηµένη από τη δίκη του Σωκράτη. Οι Drs. Burton, Dolan, Adams υπέρ της εµβιοµηχανικής, ο Dr. Bogduk έναντίον της. Έτσι οι υπερασπιστές της εµβιοµηχανικής γίνονται κατήγοροι του N. Bogduk καταγγέλοντάς τον για διαφθορά του ακροατηρίου µε την «ασεβή» άποψή του. όθηκαν, αυστηρά, 5 λεπτά σε κάθε οµιλητή για να παρουσιάσει τις θέσεις του χωρίς, βέβαια, οπτικοακουστικά µεσα αφού και στην αρχαία Ελλάδα δεν επιτρέπονταν. Έπρεπε να στηριχτεί ο καθένας στη ρητορική του δεινότητα για να πείσει το ακροατήριο. Ο κατηγορούµενος είχε 4 επιπλέον λεπτά για την «απολογία» του µετά τη 2λεπτη πρόταση ποινής από τον κατήγορο. Το ακροατήριο ψήφισε υπέρ της µίας ή της άλλης άποψης και η τιµωρία για τον καταδικασθέντα ήταν το «κώνειο». Ο δικαστής, C. Davis, ανακοίνωσε επίση- µα την ετυµηγορία και ο Dr. Bogduk καταδικάστηκε πίνοντας κόκα κόλα. Με αυτόν τον πρωτότυπο και διασκεδαστικό τρόπο ακούστηκαν πολλές και ενδιαφέρουσες απόψεις υπέρ και εναντίον του ρόλου της εµβιοµηχανικής στην αντιµετώπιση της χαµηλής οσφυαλγίας. Μετά την πολύκροτη αυτή ίκη ο Dr. Mooney µίλησε για την αντιµετώπιση της οσφυαλγίας σε ασθενείς άνω των 50 ετών. Τόνισε την ανάγκη προοδευτικού προγράµµατος ασκήσεων σύµφωνα µε την διεύθυνση της κινητικής τους προτίµησης. Πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έµφαση, τόνισε, στην αύξηση του εύρους κίνησης η οποία πρέπει να καταγράφεται. Έτσι ενισχύεται η συνεργασία και η επιµονή του ασθενούς. Ο Ted Dreisinger µίλησε, κατόπιν, για τη σηµασία της δύναµης µετά τα 50. Επεσήµανε ότι ο συνδετικός ιστός γίνεται λιγότερο λειτουργικός, τα οστά πιο εύθραυστα, µειώνεται η δύναµη και η αεροβική ικανότητα. Έτσι φτάνει κανείς σε κατώτατα όρια των λειτουργικών του ικανοτήτων. Αναφέρθηκε στο κόστος που αυτές οι συνέπειες έχουν στον άνθρωπο και την κοινωνία κι ανέπτυξε την παρουσίασή του µιλώντας για την ανάγκη της προπόνησης για δύναµη και λειτουργικότητα στους ώριµους πληθυσµούς. Ακολούθησε ο P. Croft που παρουσίασε την εργασία του «Η επιδηµιολογία του πόνου στους ηλικιωµένους». Μίλησε εµπεριστατωµένα για τις επιδη- µιολογικές µελέτες που πραγµατοποιούνται σε όλο τον κόσµο και καταδεικνύουν πόσο µεγάλοι πληθυσµοί επηρεάζονται από το χρόνιο πόνο, ο οποίος φαίνεται ότι µειώνεται στην επικράτηση στους ηλικιωµένους, όπως ο πονοκέφαλος και η χαµηλή οσφυαλγία. Είπε, όµως, ότι υπάρχουν και αντίθετα στοιχεία, ότι ο πόνος αυξάνεται σε µεγάλες ηλικίες και προκαλεί ανικανότητα. Έδωσε πολλά στοιχεία για τη σωστή και αποτελεσµατική διαχείριση της ανικανότητας στους ηλικιωµένους. Ακολούθησε Συζήτηση. Στη συνέχεια πραγµατοποιήθηκαν 10 παράλληλα κλινικά εργαστήρια, µε θέµατα: «Εισαγωγή στη Μ Θ Γ. Σπανός, Α. Holdom», «Έρευνα στη Μ Θ και άλλους σχετικούς Χώρους H. Clare, C. Dionne, S. Kilpikoski» (εδώ έγινε ανάλυση και συζήτηση επί 4 ερευνών), «Η κύρια επίδραση της θεραπείας Mckenzie είναι συγκεκριµένη ή µη συγκεκριµένη P. Croft, A. Bishop», «Κατανοώντας τα στοιχεία µιας ερευνητικής εργασίας Μ. Werneke, St. May», «Τι θέλουµε να αποδείξουµε µε την έρευνα N. Bogduk», «Η σχέση της κλινικής έρευνας µε τη Μ Θ R. Donelson, R. Medcalf», «Κλινική πρακτική και απεικόνιση: συµπληρωµατικές ή αντιπαραθετικές;-m. Scheepers, H. van Helvoirt», «Η βιοµηχανική της ανύψωσης και γιατί είναι σηµαντική P. Dolan, M. Adams», «Τεχνικές και διαδικασίες στη Μ Θ, για κλινικούς Mckenzie Γ. Σπανός». Τόµος 4 ος Τεύχος Ελληνικό Ινστιτούτο Mckenzie

18 Την Κυριακή, 3 η και τελευταία ηµέρα των εργασιών του συνεδρίου, το πρόγραµµα άνοιξε µε πρώτο οµιλητή τον καθηγητή ορθοπεδικής του πανεπιστη- µίου Αθηνών, κ. Γ. Σάπκα, ο oποίος ανέλυσε µία µελέτη που έχει πραγµατοποιήσει µε θέµα«ελάχιστα επεµβατική οπίσθια οσφυϊκή σπονδυλοδεσία». Πρόκειται για οσφυϊκή σπονδυλοδεσία µε το σύστηµα B-Twin επεκτάσιµων κλωβών. Σκοπός της έρευνάς του είναι να αξιολογήσει αυτό το σύστηµα ως προς την ασφάλεια και την αποτελεσµατικότητά του. Ως συµπέρασµα της µελέτης του, είπε ο κ. Σάπκας, φάνηκε ότι το σύστηµα αυτό είναι αποδοτικό για τη θεραπεία εκφυλιστικής ασθένειας του δίσκου. Όµως, ανέφερε, ότι χρειάζεται επιπλέον µελέτη επί του συστήµατος αυτού. Ακολούθησε ο A. Nachemson, που ανέπτυξε το ρόλο της συντηρητικής θεραπείας. Μίλησε για µία ακόµη φορά για την άγνωστη πηγή προέλευσης της χαµηλής οσφυαλγίας, ερώτηµα που επί πολλά χρόνια τώρα τίθεται (where the pain is coming from?) εξαιρουµένης της κήλης δίσκου που προκαλεί ισχιαλγία. Είπε ότι το σύστηµα Mckenzie µπορεί να περιγράψει συγκεκριµένη αντίδραση, µε την κλινική δοκιµασία του. Από τις συντηρητικές µεθόδους, είπε, υπάρχουν ισχυρές αποδείξεις ότι βοηθούν υπάρχουν για κάποιους µόνο τύπους φαρµάκων, καθώς επίσης και οι συµβουλές για τη παραµονή των ασθενών σε δραστηριότητα και σύντοµη επιστροφή στην εργασία. Αντίθετα ισχυρές αποδείξεις υπάρχουν ότι η ξεκούραση στο κρεβάτι δεν βοηθάει. Η µέθοδος Mckenzie από κοινού µε τη διαµόρφωση συµπεριφοράς και οδηγίες εκπαίδευση είναι αποδεδειγµένα αποτελεσµατική µε ισχυρές αποδείξεις. Υπάρχουν µέτριες αποδείξεις για τη θεραπεία δια των χειρών και τα παυσίπονα, ενώ δεν υπάρχει απόδειξη ότι η έλξη, τα ΤΝΣ, οι εγχύσεις στα trigger points, η βιοανάδραση και το back-school, έχουν αποτελεσµατικότητα. Το πολύ σηµαντικό που ανέφερε ο κ. Nachemson είναι ότι υπάρχει ένα «ατελείωτο λάθος» σε σχέση µε την οσφυαλγία, επισηµαίνοντας ότι στη Μ. Βρεττανία και στις ΗΠΑ περισσότεροι από το 50% των ασθενών λαµβάνουν αναποτελεσµατική θεραπεία! Ακολούθησε συζήτηση υπό την προεδρία του καθηγητή Α. Χατζηπαύλου. Το πρόγραµµα συνεχίστηκε µε 8 παράλληλα κλινικά εργαστήρια µε θέµατα: «Η ση- NACHEMS NAC µασία της επίδρασης του placebo A. Nachemson», «Έρευνα στη Μ Θ ανασκοπήθηκαν 4 έρευνες», «Αντιµετώπιση ασθενών µετά τα 50 V. Mooney», «Στρατηγικές εκπαίδευσης και αντιµετώπιση της Χα- µηλής Οσφυαλγίας», «Τεχνικές και διαδικασίες στη Μ Θ Ε. Gilman», «Κλασική φυσικ/πεια στον α- θλητισµό έναντι αντιµετώπισης µε Μ Θ: υπέρ και κατά G. Watson, G. Nuttridge», «Κλινική αντι- µετώπιση και απεικονιστικές µέθοδοι Μ. Schepers/ H. van Helvoirt», «Το προβληµατικό πέταλο των στροφέων C. Davies/ M. Crooks». Η τρίτη και τελευταία ενότητα του συνεδρίου συνεχίστηκε µε την οµιλία της Α. Long «Έχει σηµασία πoια άσκηση; Μία διασταυρούµενη κλινική δοκιµασία µε follow-up». Το ερώτηµα ήταν σχετικό µε την ταξινόµηση υποοµάδων χαµηλής οσφυαλγίας βασιζόµενη στην προτίµηση κινητικής κατεύθυνσης και πόσο αυτό βοηθάει στη σωστή αντιµετώπιση των ασθενών. Μετά από αναλυτική παρουσίαση στοιχείων κατέληξε ότι οι αλλαγές που βασίζονται σε ασκήσεις µε προτίµηση κινητικής κατεύθυνσης µπορούν να αντιστρέψουν τα µη ικανοποιητικά αποτελέσµατα άλλων προγραµµάτων ά- σκησης, στην πλειοψηφία των ασθενών. Τελευταία οµιλία ήταν αυτή του Μ. Werneke µε θέ- µα «Τι συµβαίνει αν λάβουν διαφορετική θεραπεία όσοι ανταποκρίνονται στο φαινόµενο της επικέντρωσης». Αφού αναφέρθηκε σε αρκετές διαφορετικές έρευνες κατέληξε ότι εάν δεν λάβουν την ενδεικνυόµενη θεραπεία όσοι α- νταποκρίνονται στο Φ.Ε, η εξέλιξη και το αποτέλεσµα της θεραπείας τους δεν θα είναι το αναµενόµενο και κατέληξε ότι υπάρχουν πολλοί λόγοι για να υποκινήσουν µελλοντικές συζητήσεις επί του θέµατος και συνεχή έρευνα. Οι εργασίες του συνεδρίου έκλεισαν µε τη γενική συζήτηση «Είναι µόνο ο δίσκος; Το µέλλον της Μηχανικής ιάγνωσης και Θεραπείας». Ελληνικό Ινστιτούτο Mckenzie 18 Τόµος 4 ος Τεύχος

19 Μηχανική ιάγνωση & Θεραπεία Τα ΜΜΕ, έντυπα και ηλεκτρονικά, αναφέρθηκαν µε εκτενή ρεπορτάζ τους στο 9ο παγκόσµιο συνέδριο του Ινστιτούτου Μckenzie, στις εργασίες των οµιλητών, και σε αυτήν καθαυτή τη µέθοδο. Τι είναι η µέθοδος Mckenzie, ποια είναι τα συγκριτικά της πλεονεκτήµατα σε σχέση µε άλλες θεραπευτικές µεθόδους. Γιατί το µέλλον της φυσικοθεραπείας περνάει µέσα από τη µέθοδο Mckenzie. εν παρέλειψαν να τονίσουν το υψηλό επιστηµονικό επίπεδο, τις εξέχουσες προσωπικότητες που συµµετείχαν και το µεγάλο όγκο των συνέδρων που παρακολούθησαν το Συνέδριο. Τόµος 4ος Τεύχος Ελληνικό Ινστιτούτο Mckenzie

20 Από το επίσηµο δείπνο προς τιµήν των οµιλητών και της επιστηµονικής και οργανωτικής επιτροπής, την προηγουµένη της επίσηµης έναρξης του συνεδρίου. Το δείπνο πραγµατοποιήθηκε µε την ευγενική χορηγία του ήµου Ηρακλείου και του ηµάρχου κ. Κουράκη. Ο ήµαρχος Ηρακλείου, κ. Κουράκης, καλωσορίζει τους προσκεκληµένους µας και κάνει µία µικρή αναφορά στη µακραίωνη ιστορία της πόλης του Ηρακλείου. Ο κ. Κουράκης, δέχεται κάποια αναµνηστικά δώρα εκ µέρους του Ελληνικού Ινστιτούτου Mckenzie Οι κ.κ. Α. Πολυζωίδης, Ν. Bogduk, A. Nachemson, L. Dott, P. Croft, V. Mooney, T. Dreisinger, H. van Helvoirt, R. Donelson, A. Bishop, A. Long, R. Medcalf, M. Werneme, R. Bybee, και τα µέλη της οργανωτικής και επιστηµονικής επιτροπής ήταν όλοι εκεί. Ελληνικό Ινστιτούτο Mckenzie 20 Τόµος 4 ος Τεύχος