ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1. ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ Ι. Το αντικείμενο του δικαίου διεθνών συναλλαγών...

Transcript

1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... IX ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 1 ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1. ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ... 8 Ι. Το αντικείμενο του δικαίου διεθνών συναλλαγών... 8 Α. Έννοια και ορισμός του δικαίου διεθνών συναλλαγών... 8 Β. Η ιδιοτυπία του ΔΔΣ: Η διαχείριση των κινδύνων του διεθνούς επιχειρηματικού περιβάλλοντος Η κατηγοριοποίηση των διεθνών επιχειρηματικών κινδύνων α. Ο πολιτισμικός και γλωσσικός κίνδυνος β. Ο συναλλαγματικός κίνδυνος γ. Ο νομικός κίνδυνος δ. Ο πολιτικός κίνδυνος Η διαχείριση των διεθνών επιχειρηματικών κινδύνων α. Η διεθνής ασφάλιση του εξαγωγικού εμπορίου β. Η διαχείριση του κινδύνου μέσω ενδιαμέσων γ. Η διαχείριση του συναλλαγματικού κινδύνου μέσω συμβάσεως ανταλλαγής Οι σχετικές επιχειρηματικές τακτικές εισόδου σε ξένες αγορές Γ. Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του δικαίου διεθνών συναλλαγών Η συναλλαγή α. Η οικονομική βάση της συναλλαγής β. Η έννοια της συναλλαγής γ. Ο επαγγελματικός χαρακτήρας της συναλλαγής Ο διεθνής χαρακτήρας της συναλλαγής Οι κατηγορίες διεθνών συναλλαγών II. Η επιστημολογική αυτοτέλεια του ΔΔΣ Α. Σχέση προς το ιδιωτικό διεθνές δίκαιο Β. Η σχέση του δικαίου των διεθνών συναλλαγών έναντι άλλων συγγενών δικαιικών κλάδων XI

2 1. Εμπορικό δίκαιο Διεθνές οικονομικό δίκαιο και δίκαιο διεθνών συναλλαγών III. Τα θεμελιώδη ζητήματα και οι σύγχρονες τάσεις στο Δίκαιο Διεθνών Συναλλαγών Α. Η ένταση μεταξύ ελευθερίας και ρυθμίσεως στο ΔΔΣ Β. Η ηθική διάσταση του διεθνώς επιχειρείν ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2. Η ΘΕΣΜΙΚΗ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΠΗΓΕΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ Ι. Η θεσμική συγκρότηση του διεθνούς εμπορίου Α. Διεθνείς διακυβερνητικοί οργανισμοί Διεθνείς οργανισμοί με παγκόσμια εμβέλεια Περιφερειακοί Διεθνείς Οργανισμοί B. Διεθνικές Υπερεθνικές - Μη κυβερνητικές Οργανώσεις ΙΙ. Οι πηγές του δικαίου των διεθνών συναλλαγών Α. Διεθνές δίκαιο Β. Ευρωπαϊκό δίκαιο Η Ευρωπαϊκή Ένωση α. Ο εξευρωπαϊσμός και η κοινοτικοποίηση του δικαίου β. Η ιδιαιτερότητα του ευρωπαϊκού δικαίου Συμβούλιο της Ευρώπης Γ. Ανεθνικό δίκαιο - Lex mercatoria III. Σύνοψη μεθόδων του ΔΔΣ IV. Η ενοποίηση του ΔΔΣ XII

3 ΜΕΡΟΣ Α ΤΑ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΑ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΗΣ ΤΙΤΛΟΣ 1 ΤΑ ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ KΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΤΑ ΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ (ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ) - ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΟ ΔΙΚΑΙΟ Α. ΣημασΙα - ρυθμιστεα Εννοια Β. Το συνδετικο στοιχειο (αα) Ο κανόνας της πραγματικής έδρας και οι αντίθετες γνώμες (ββ) Οι εξαιρέσεις - Εφαρμογή της θεωρίας της συστάσεως (i) Τα κοινοτικά νομικά πρόσωπα (a) Η εξέλιξη της νομολογίας του ΔΕΚ (b) Η γνώμη περί πλήρους υποκατάστασης της θεωρίας της πραγματικής έδρας από τη θεωρία της συστάσεως (c) Οι γνώμες περί μερικής μόνο εφαρμογής του δικαίου του κράτους - μέλους συστάσεως (d) Περιπτώσεις εφαρμογής της θεωρίας της πραγματικής έδρας στο κοινοτικό δίκαιο (ii) Οι ναυτιλιακές εταιρίες (iii) Εταιρίες συσταθείσες στις Η.Π.Α γ. ΠεδΙο εφαρμογης της lex societatis (αα) Γενικά - Η αρχή του ενός δικαίου (ββ) Σύσταση - Ικανότητα Δικαίου - Λύση (γγ) Ικανότητα - Εκπροσώπηση - Ευθύνη (δδ) Εσωτερικές σχέσεις (εε) Ζητήματα συνδεδεμένων εταιριών (ζζ) Ευθύνη μελών και οργάνων έναντι τρίτων - Άρση της αυτοτέλειας του νομικού προσώπου (ηη) Μεταφορά της έδρας του νομικού προσώπου XIII

4 (θθ) Διασυνοριακή συγχώνευση (ii) Σημεία επαφής ιδ.δ.δ. των νομικών προσώπων και ιδιωτικού διεθνούς δικαίου κεφαλαιαγοράς ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ (Societas Europaea-SE) I. Τροποι συστασεως μιας Ευρωπαϊκης εταιριας (SΕ) II. Η λειτουργια της Ευρωπαϊκης εταιριας ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΕΝΩΣΕΙΣ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΑ ΣΥΝΟΛΑ 1. ΑλλοδαπΑ εμπιστευματα [trusts] ΙδρΥματα - ΣωματεΙα - Μη ΚυβερνητικΕς ΟργανΩσεις Ζητήματα επί των οποίων εφαρμόζεται το δίκαιο που υποδεικνύεται από την ΑΚ Τμήματα διεθνών μη κυβερνητικών οργανώσεων που δρουν στην Ελλάδα ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΟΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΜΟΡΦΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΤΑΙΡΙΩΝ Α. Οι διεθνεις κοινοπραξιες Β. Ο ΕυρωπαϊκΟς Ομιλος ΟικονομικοΥ ΣκοποΥ (ΕΟΟΣ) Γ. Οι συνδεδεμενες επιχειρησεις Δ. Η διακρατικη επιχειρηση (πολυεθνικοι Ομιλοι εταιριων) και η εταιρια χαρτοφυλακιου (holding) Η έννοια του πολυεθνικού ομίλου εταιριών Η καταρχήν υπεροχή της νομικής θεωρήσεως και η αρχή της αρνήσεως της ενότητας του ΠΟΕ Η εξαιρετική παραδοχή της οικονομικής θεωρήσεως και η εξαιρετική αποδοχή της ενότητας του ΠΟΕ Οι υπερεθνικές προσπάθειες ρύθμισης των ΠΟΕ XIV

5 Ε. Οι υπερακτιες (offshore) εταιριες Οι υπεράκτιες εταιρίες in abstracto Η αντιμετώπιση των υπεράκτιων εταιριών από τη σκοπιά του ελληνικού δικαίου ΣΤ. ΔιεθνεΙς ΣυγχωνεΥσεις Εισαγωγή - Η έννοια και το ρυθμιστικό σύστημα των διεθνών συγχωνεύσεων Το εφαρμοστέο δίκαιο στις προϋποθέσεις της διεθνούς συγχωνεύσεως Το εφαρμοστέο δίκαιο ως προς τα αποτελέσματα της συγχωνεύσεως ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 Η ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΕΤΑΙΡΙΩΝ Α. Η Εννοια της εγκαταστασεως Β. Η κοινοτικη ελευθερια εγκαταστασης ως προς τα νομικα προσωπα Γ. Η μη κοινοτικη εγκατασταση - ΕγκαταστΑσεις κατα το ελληνικο δικαιο αλλοδαπων νομικων προσωπων Δ. Οι αλλοδαπες εταιριες εγκατεστημενες δια υποκαταστηματος δυναμει του πλεγματος των Ν 89/1967 Οπως ισχυουν σημερα Προϋποθέσεις εγκαταστάσεως κατά το ισχύον δίκαιο Ειδικά ζητήματα που αφορούν την εγκατάσταση στην Ελλάδα υπεράκτιας εταιρίας α. Η εγκατάσταση στην Ελλάδα αλλοδαπών υπεράκτιων εταιριών και το πρόβλημα της ισοδυναμίας των εταιρικών τύπων β. Ζητήματα εφαρμογής του Ν 89/1967 ειδικότερα ως προς υπεράκτιες εταιρίες γ. Κοινοτικό δικαίωμα εγκαταστάσεως και υπεράκτιες εταιρίες XV

6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 ΟΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΠΤΩΧΕΥΣΕΙΣ Α. Εισαγωγη - Τα θεμελιωδη ζητηματα του πτωχευτικου διεθνους δικαιου (αα) Γενικά (ββ) Η διεθνής δικαιοδοσία των ημεδαπών αρχών για την κήρυξη πτώχευσης (γγ) Η αναγνώριση αλλοδαπών αποφάσεων που κηρύσσουν πτώχευση (δδ) Τα διεθνή αποτελέσματα της ημεδαπής πτώχευσης (εε) Πεδίο εφαρμογής της lex concursus β. Κοινοτικο και εθνικο πτωχευτικο διεθνες δικαιο γ. Κοινοτικες πτωχευσεις (αα) Διεθνής δικαιοδοσία (i) Διεθνής δικαιοδοσία στο πλαίσιο του Κανονισμού 1346/ (ii) Διεθνής δικαιοδοσία στις διαδικασίες εξυγίανσης και εκκαθάρισης πιστωτικών ιδρυμάτων και ασφαλιστικών επιχειρήσεων (ββ) Αναγνώριση διαδικασιών αφερεγγυότητας (i) Αναγνώριση διαδικασιών αφερεγγυότητας στο πλαίσιο του Κανονισμού 1346/ (ii) Αναγνώριση διαδικασιών αφερεγγυότητας στις διαδικασίες εξυγίανσης και εκκαθάρισης πιστωτικών ιδρυμάτων και ασφαλιστικών επιχειρήσεων (γγ) Εφαρμοστέο δίκαιο (i) Η lex fori concursus (ii) Ζητήματα που εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής της lex concursus Δ. Εξωκοινοτικες πτωχευσεις (αα) Αναγνώριση αλλοδαπής πτωχεύσεως (ββ) Διεθνής δικαιοδοσία (γγ) Διεθνής φιλοδοξία της ελληνικής πτωχεύσεως (δδ) Εφαρμοστέο δίκαιο XVI

7 ΤΙΤΛΟΣ 2 ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΣΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΣΥΝΑΛΛΑΓΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΝΑΛΗΨΗ ΣΥΜΒΑΤΙΚΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥΣ ΠαρΑγραφος 1. ΑνΑληψη συμβατικων υποχρεωσεων απο το κρατος ΠαρΑγραφος 2. ΠαρΕμβαση του ΚρΑτους στην εκπληρωση των συμβατικων του υποχρεωσεων ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΔΙΑΙΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΛΥΣΗ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΜΕ ΔΙΑΔΙΚΟ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΠαρΑγραφος 1. Το ΚρΑτος ως διαδικος ενωπιον των δικαστηριων ΠαρΑγραφος 2. Το ΚρΑτος ως διαδικος ενωπιον των διαιτητικων δικαστηριων XVII

8 ΜΕΡΟΣ Β ΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΗΣ ΤΙΤΛΟΣ 1 ΟΙ ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΣΥΜΒΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΧΕΣ - ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΟ ΔΙΚΑΙΟ - ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΡΩΜΗ Ι - ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΡΩΜΗ ΙΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΡΩΜΗ Ι (α) Σύντομο ιστορικό - Δομή Κανονισμού - Εφαρμοστέο δίκαιο επί συμβάσεων- Πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού Ρώμη Ι - Πεδίο εφαρμογής εφαρμοστέου δικαίου - Τοπικό πεδίο εφαρμογής - Ζητήματα ευρωπαϊκού δικαίου (i) Σύντομο ιστορικό (ii) Η δομή του Κανονισμού (iii) Εφαρμοστέο επί συμβάσεων - Πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού Ρώμη Ι (iν) Τοπικό πεδίο εφαρμογής - Η περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ιρλανδίας και της Δανίας - Σχέση με τη Σύμβαση της Ρώμης (ν) Ζητήματα ευρωπαϊκού δικαίου (β) Οι κύριοι κανόνες (i) Επιλογή δικαίου από τα συμβαλλόμενα μέρη (άρθρο 3 παρ. 1 και 2) (ii) Εφαρμοστέο δίκαιο σε περίπτωση έλλειψης επιλογής δικαίου (άρθρο 4) (γ) Τα όρια εφαρμογής των κυρίων κανόνων των άρθρων 3 και (i) Κανόνες αναγκαστικού δικαίου (άρθρο 3 παρ. 3 και 4) (ii) Κανόνες αμέσου εφαρμογής (άρθρο 9) (iii) Δημόσια τάξη του forum (άρθρο 21) (δ) Ειδικοί κανόνες συγκρούσεως για ορισμένες κατηγορίες συμβάσεων (i) Συμβάσεις μεταφοράς (άρθρο 5) (ii) Συμβάσεις καταναλωτών (άρθρο 6) (iii) Ατομικές συμβάσεις εργασίας (άρθρο 8) XVIII

9 (iv) Συμβάσεις ασφάλισης (ε) Μεθοδολογία εφαρμογής των κανόνων του Κανονισμού Ρώμη Ι (στ) Λοιπά συμβατικά θέματα (i) Ουσιαστικό κύρος (άρθρο 10) (ii) Τυπικό κύρος (άρθρο 11) (iii) Εκχώρηση και υποκατάσταση (άρθρα 14 και 15) (iv) Παθητική ενοχή εις ολόκληρον (άρθρο 16) (ν) Συμψηφισμός (άρθρο 17) (vi) Σχέση με διεθνείς συμβάσεις (άρθρο 24) (vii) Ειδικά οι περιπτώσεις της σύμβασης εμπορικής αντιπροσωπείας και της σύμβασης αποκλειστικής διανομής Κανονισμος Ρωμη ΙΙ (α) Πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού Ρώμη ΙΙ - Εφαρμοστέο δίκαιο επί εξωσυμβατικών ενοχών - Ορισμός των εξωσυμβατικών ενοχών για τους σκοπούς του Κανονισμού - Πεδίο εφαρμογής του εφαρμοστέου δικαίου (β) Αδικοπραξίες (i) Γενικός Κανόνας (άρθρο 4) (ii) Ειδικοί Κανόνες (γ) Λοιπές περιπτώσεις εξωσυμβατικής ευθύνης (γενικά σύντομη αναφορά) (i) Αδικαιολόγητος πλουτισμός (άρθρο 10) (ii) Διοίκηση αλλοτρίων (άρθρο 11) (iii) Ευθύνη από διαπραγματεύσεις (άρθρο 12) (δ) Δυνατότητα επιλογής δικαίου από τα συμβαλλόμενα μέρη (άρθρο 14) (ε) Τα όρια εφαρμογής των κανόνων των άρθρων (i) Κανόνες αμέσου εφαρμογής του forum (άρθρο 16) (ii) Δημόσια τάξη του forum (άρθρο 26) XIX

10 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΑΓΑΘΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1. Η διεθνης πωληση α. Η διεθνής πώληση - Εννοιολογικές παρατηρήσεις Η έννοια της πώλησης στο εσωτερικό δίκαιο (αστική πώληση-εμπορική πώληση) Έννοια διεθνούς εμπορικής πώλησης - Σχέση με CISG - Ρήτρες του διεθνούς εμπορίου Διεθνής αστική πώληση - Εθνικές διατάξεις για την προστασία του καταναλωτή Διάγραμμα εφαρμοστέων κανόνων σε διεθνή πώληση β. Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τις διεθνείς πωλήσεις κινητών πραγμάτων (Σύμβαση Βιέννης Ν 2532/1997) Εισαγωγικά στοιχεία για την CISG Ανάγκη για ενοποίηση - Σημασία της CISG - Κριτική στην CISG Ιστορικά στοιχεία Αρχικά στάδια - Προηγούμενες προσπάθειες ενοποίησης - Συμβάσεις της Χάγης Εργασίες για τη δημιουργία της CISG - Η CISG ως αποτέλεσμα συμβιβασμών Πεδίο εφαρμογής Υποκειμενικό πεδίο εφαρμογής Εγκατάσταση των μερών σε διαφορετικά κράτη (διεθνής πώληση) Μη αγορά πραγμάτων για προσωπική, οικογενειακή ή οικιακή χρήση Αντικειμενικό πεδίο εφαρμογής Σύμβαση πώλησης Κινητά πράγματα Πώληση μελλοντικών πραγμάτων Μικτές συμβάσεις Λοιπά ζητήματα Τοπικό πεδίο εφαρμογής Χρονικό πεδίο εφαρμογής της CISG Συμφωνία των μερών για εφαρμογή ή αποκλεισμό της CISG Ζητήματα που ρυθμίζονται από την CISG XX

11 4.7 Ζητήματα που δεν ρυθμίζονται από την CISG Γενικές διατάξεις Ερμηνεία των διατάξεων της CISG Πλήρωση των κενών της CISG Γενικές αρχές της CISG Αρχή της καλής πίστης Ερμηνεία των συμβατικών δηλώσεων και της σύμβασης της πώλησης Υποκειμενικό και αντικειμενικό κριτήριο Η σημασία των συναλλακτικών συνηθειών Γενικά CISG 9 παρ CISG 9 παρ Ιεραρχία των κανόνων που διέπουν τις διεθνείς πωλήσεις Τύπος Σύναψη της σύμβασης πώλησης - Δηλώσεις που δεν συνιστούν πρόταση ή αποδοχή - Τροποποίηση της σύμβασης της πώλησης Εισαγωγή Πρόταση Ουσιώδη στοιχεία πρότασης Χρονικό σημείο που η πρόταση παράγει αποτέλεσμα - Άρνηση αποδοχής Ανάκληση πρότασης Αποδοχή - Σύναψη της σύμβασης Αποδοχή πρότασης Σύναψη της σύμβασης Αποδοχή με τροποποίηση των όρων της πρότασης - Αντιπρόταση Ζητήματα σχετικά με ΓΟΣ Battle of the forms Ενσωμάτωση ΓΟΣ σε πρόταση για σύναψη σύμβασης πώλησης Τόπος κατάρτισης της σύμβασης Τροποποίηση της σύμβασης της πώλησης Ενέργεια δηλώσεων που δεν αποτελούν πρόταση ή αποδοχή - Θεωρία της αποστολής Υποχρεώσεις πωλητή Γενική περιγραφή υποχρεώσεων Υποχρέωση για παράδοση του πράγματος XXI

12 7.2.1 Γενικά Τόπος και τρόπος παράδοσης Χρόνος παράδοσης Συμβατικές αποκκλίσεις από τις διατάξεις της CISG Υποχρέωση για μεταβίβαση της κυριότητας Υποχρέωση για εγχείριση εγγράφων Υποχρέωση για παράδοση πράγματος που ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της σύμβασης της πώλησης Κανόνας Απαλλαγή του πωλητή από την ευθύνη του για έλλειψη ανταπόκρισης Χρονικό σημείο κατά το οποίο πρέπει να υπάρχει έλλειψη ανταπόκρισης Βάρος της απόδειξης Επίδραση αντίθετης συμβατικής συμφωνίας Υποχρέωση για παράδοση πράγματος ελεύθερου από δικαίωμα ή αξίωση τρίτου Κανόνας Έννοια δικαιώματος (αξίωσης) τρίτου Δικαίωμα ή αξίωση τρίτου θεμελιούμενο σε βιομηχανική ιδιοκτησία ή σε ιδιοκτησία επί άλλων προϊόντων της διάνοιας Απώλεια έννομων βοηθημάτων αγοραστή για αθέτηση των CISG 41 και Επίδραση αντίθετης συμβατικής συμφωνίας Βάρος απόδειξης Παρεπόμενες υποχρεώσεις του πωλητή Λοιπές υποχρεώσεις του πωλητή Σύγκριση με τον ΑΚ Διάγραμμα έννομων βοηθημάτων του αγοραστή σε περίπτωση αθέτησης υποχρεώσεων πωλητή Γενικά Διάγραμμα εννόμων βοηθημάτων για αθέτηση υποχρέωσης παράδοσης πραγμάτων, παράδοσης εγγράφων, μεταβίβασης κυριότητας και εκπλήρωσης λοιπών υποχρεώσεων Διάγραμμα εννόμων βοηθημάτων για έλλειψη ανταπόκρισης των πραγμάτων στις απαιτήσεις της σύμβασης Διάγραμμα εννόμων βοηθημάτων για παράδοση πράγματος βεβαρυμένου με δικαίωμα ή αξίωση τρίτου Υποχρεώσεις αγοραστή XXII

13 8.1 Γενική περιγραφή υποχρεώσεων Υποχρέωση πληρωμής του τιμήματος Γενικά Τόπος πληρωμής του τιμήματος Χρόνος πληρωμής του τιμήματος Λήψη μέτρων αναγκαίων για την καταβολή του τιμήματος Υποχρέωση παραλαβής των πραγμάτων α Διάγραμμα εννόμων βοηθημάτων του πωλητή σε περίπτωση αθέτησης υποχρεώσεων από τον αγοραστή Απαιτήσεις συμπεριφοράς - Βάρη του αγοραστή Βάρος του αγοραστή για εξέταση των πραγμάτων για έλλειψη ανταπόκρισης Βάρος του αγοραστή για γνωστοποίηση της έλλειψης ανταπόκρισης Κανόνας Τύπος γνωστοποίησης για έλλειψη ανταπόκρισης Αναγκαίο περιεχόμενο γνωστοποίησης της έλλειψης ανταπόκρισης Γνωστοποίηση της έλλειψης ανταπόκρισης μέσα σε εύλογη προθεσμία Αποσβεστική προθεσμία δύο ετών για τη γνωστοποίηση της έλλειψης ανταπόκρισης Προϋποθέσεις διατήρησης έννομων βοηθημάτων του αγοραστή ακόμα και αν δεν τηρηθούν τα βάρη των CISG 38, Βάρος γνωστοποίησης του δικαιώματος ή της αξίωσης τρίτου Έννομα βοηθήματα των μερών σε περίπτωση αθέτησης της σύμβασης Η ενιαία μορφή μη εκπλήρωσης Συγκεντρωτικό διάγραμμα έννομων βοηθημάτων πωλητή και αγοραστή για συμβατική αθέτηση Έννομα βοηθήματα αγοραστή σε περίπτωση συμβατικής αθέτησης από τον πωλητή Έννομα βοηθήματα πωλητή σε περίπτωση συμβατικής αθέτησης από τον αγοραστή Ουσιώδης συμβατική αθέτηση Εισαγωγικά στοιχεία Έννοια Βλάβη των συμφερόντων του δανειστή της παροχής Πρόβλεψη ή δυνατότητα πρόβλεψης από τον οφειλέτη της παροχής της βλάβης των συμφερόντων του δανειστή Περιπτωσιολογία Αυτούσια εκπλήρωση της παροχής XXIII

14 9.3.1 Γενικά Η αυτούσια εκπλήρωση παροχής ως έννομο βοήθημα του αγοραστή Συμβατική αθέτηση του πωλητή που δεν συνιστά έλλειψη ανταπόκρισης των πραγμάτων στη σύμβαση Συμβατική αθέτηση του πωλητή που συνιστά έλλειψη ανταπόκρισης των πραγμάτων στη σύμβαση Τάξιμο πρόσθετης προθεσμίας εύλογης διάρκειας στον πωλητή για εκπλήρωση των υποχρεώσεών του Η αυτούσια εκπλήρωση παροχής ως έννομο βοήθημα του πωλητή Κανόνας Τάξιμο πρόσθετης προθεσμίας εύλογης διάρκειας στον αγοραστή για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του Περιορισμοί στην άσκηση του δικαιώματος αυτούσιας εκπλήρωσης - Κριτική Περιορισμός υπό την CISG Τελολογικός περιορισμός Δικαίωμα του αγοραστή για μείωση του τιμήματος όταν η συμβατική αθέτηση συνιστά έλλειψη ανταπόκρισης των πραγμάτων στη σύμβαση Αποζημίωση Γενικά Συμβατική αθέτηση που συνιστά έλλειψη ανταπόκρισης των πραγμάτων στη σύμβαση Συμβατική αθέτηση λόγω ύπαρξης δικαιώματος ή αξίωσης τρίτου Είδος και έκταση αποζημίωσης Γενικά στοιχεία Ζημίες που αποκαθίστανται Κριτήριο προβλεψιμότητας Βάρος της απόδειξης Συμβατικές ρυθμίσεις αναφορικά με το δικαίωμα αποζημίωσης Αποζημίωση και υπαναχώρηση Περιορισμός της ζημίας από τον συμβαλλόμενο που επικαλείται αθέτηση της σύμβασης Απαλλαγή από την ευθύνη σε αποζημίωση Εισαγωγή Προϋποθέσεις απαλλαγής Απαλλαγή από την ευθύνη προς αποζημίωση λόγω μη εκπλήρωσης από τρίτο πρόσωπο Προσωρινά εμπόδια XXIV

15 Υποχρέωση ειδοποίησης για το εμπόδιο και τις επιπτώσεις του στη δυνατότητα εκπλήρωσης της παροχής Διατήρηση δικαιωμάτων Βάρος της απόδειξης Το ζήτημα της μεταβολής του οικονομικού υποβάθρου της σύμβασης Αυτοτελής άσκηση δικαιώματος αποζημίωσης Αξίωση αποζημίωσης και αξίωση τόκου Υπαναχώρηση Εισαγωγή - Διάγραμμα Άσκηση και αποτελέσματα υπαναχώρησης Μορφή, τύπος και περιεχόμενο υπαναχώρησης Συνέπειες υπαναχώρησης Απώλεια δικαιώματος υπαναχώρησης Αδυναμία επιστροφής των πραγμάτων Παραγραφή Μη άσκηση εντός της αποσβεστικής προθεσμίας που θέτει η CISG Αποσβεστική προθεσμία για την άσκηση υπαναχώρησης από τον αγοραστή Αποσβεστική προθεσμία για την άσκηση υπαναχώρησης από τον πωλητή Μη τήρηση των βαρών που θέτουν οι CISG 38 και 39 σε περίπτωση έλλειψης ανταπόκρισης Λόγοι υπαναχώρησης Υπαναχώρηση λόγω ουσιώδους αθέτησης της σύμβασης της πώλησης Υπαναχώρηση λόγω μη εκπλήρωσης εντός ταχθείσας πρόσθετης προθεσμίας εύλογης διάρκειας Ως δικαίωμα του αγοραστή Ως δικαίωμα του πωλητή Υπαναχώρηση πριν το ληξιπρόθεσμο Υπαναχώρηση σε περιπτώση αθέτησης τμηματικής παροχής Υπαναχώρηση και άσκηση λοιπών έννομων βοηθημάτων Μερική εκπλήρωση της σύμβασης Αναστολή εκπλήρωσης συμβατικών υποχρεώσεων Δικαίωμα πωλητή για θεραπεία (μετεκπλήρωση) συμβατικής αθέτησης Εισαγωγικά στοιχεία Πριν το χρόνο της παράδοσης XXV

16 Γενικά Περιορισμοί στην άσκηση δικαιώματος θεραπείας Άσκηση δικαιώματος θεραπείας και λοιπά έννομα βοηθήματα του αγοραστή Βάρος της απόδειξης Δικαίωμα θεραπείας για μη εκπλήρωση της υποχρέωσης για εγχείριση εγγράφων Μετά το χρόνο της παράδοσης Γενικά Χρόνος άσκησης δικαιώματος μετεκπλήρωσης Συμβατικές αθετήσεις στις οποίες αφορά το δικαίωμα μετεκπλήρωσης Περιορισμοί στην άσκηση του δικαιώματος μετεκπλήρωσης Άσκηση δικαιώματος μετεκπλήρωσης και λοιπά έννομα βοηθήματα του αγοραστή Αίτημα προς τον αγοραστή αν αποδέχεται τη μετεκπλήρωση Αποτελέσματα άσκησης δικαιώματος μετεκπλήρωσης Βάρος της απόδειξης Μη εκπλήρωση οφειλόμενη σε πράξη ή παράλειψη του δανειστή της παροχής Η μετάθεση του κινδύνου Γενικά στοιχεία Έννοια - Προϋποθέσεις - Συνέπειες Το σημείο της μετάθεσης του κινδύνου Το βάρος της απόδειξης Εξατομίκευση - Συγκέντρωση της ενοχής Ο βασικός κανόνας που ρυθμίζει τη μετάθεση του κινδύνου Πώληση με αποστολή Γενικά Πώληση που δεν υπάρχει υποχρέωση για παράδοση σε μεταφορέα σε ορισμένο τόπο - Κανόνας του πρώτου μεταφορέα Πώληση που υπάρχει υποχρέωση παράδοσης σε μεταφορέα σε ορισμένο τόπο Διατήρηση παραστατικών εγγράφων από τον πωλητή Εξατομίκευση των πραγμάτων (συγκέντρωση της ενοχής) Πώληση με την άφιξη Πώληση πράγματος ευρισκόμενου στην κατοχή τρίτου προσώπου Πώληση πραγμάτων υπό διαμετακόμιση XXVI

17 14.7 Επίδραση συμβατικής αθέτησης στη μετάθεση του κινδύνου Αξίωση τόκων στην CISG Υποχρέωση συντήρησης των κινητών πραγμάτων Ζητήματα Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου γ. Διεθνείς εμπορικές συνήθειες - INCOTERMS Οι κανόνες του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου για τη Διεθνή Εμπορική Πώληση (INCOTERMS 2000) - Δημιουργία και εξέλιξη Νομική φύση των Incoterms: Κανόνες δικαίου ή ερμηνευτικά κριτήρια; Δομή των INCOTERMS Τα χαρακτηριστικά των επιμέρους εμπορικών ρητρών Ex Works (EXW) (εκ του εργοστασίου - συμβατικά ορισμένος τόπος) Free Carrier (FCA) (ελεύθερο στο μεταφορέα - συμβατικά ορισμένος τόπος) Free on Board (FOB) (ελεύθερο επί του πλοίου - καθορισμένος λιμένας φόρτωσης) Free Alongside Ship (FAS) (ελεύθερο επί της προκυμαίας - καθορισμένος λιμένας φόρτωσης) Cost, Insurance, Freight (CIF) (αξία, ασφάλιση, ναύλος - συμβατικά καθορισμένος λιμένας άφιξης) Cost & Freight (C & F) (αξία, ναύλος - συμβατικά καθορισμένος λιμένας άφιξης) Carriage Paid To (CPT) (ναύλος πληρωτέος - συμβατικά καθορισμένος τόπος προορισμού) Carriage and Insurance Paid To (CIP) (ναύλος, ασφάλιση πληρωτέα - συμβατικά καθορισμένος τόπος προορισμού) Delivered At Frontier (DAF) (παράδοση στα σύνορα - συμβατικά καθορισμένος τόπος) Delivered Ex Ship (DES) (παράδοση επί πλοίου - συμβατικά καθορισμένος λιμένας παράδοσης) Delivered Ex Quay (DEQ) (παράδοση επί της προκυμαίας - συμβατικά καθορισμένος λιμένας παράδοσης) Delivered Duty Unpaid (DDU) (παράδοση, φόροι/τέλη εισαγωγής μη πληρωτέοι - συμβατικά καθορισμένος τόπος παράδοσης) Delivered Duty Paid (DDP) (παράδοση, φόροι/τέλη εισαγωγής πληρωτέοι - συμβατικά καθορισμένος τόπος παράδοσης) XXVII

18 ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2. ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ Ι. Το ζήτημα XXVIII ΙΙ. Επιστολές και μνημόνια A. Εννοιολογικά χαρακτηριστικά Β. Επιστολή Προθέσεων - Μνημόνιο - Επιστολή Στηρίξεως Επιστολή προθέσεων (letter of intent) Μνημόνια Επιστολή στηρίξεως (letter of comfort) ΙΙΙ. Οι ανώνυμες προκαταρκτικές συμβάσεις Α. Συμβάσεις διερευνήσεως αγοράς Β. Συμβάσεις εμπιστευτικότητας ή εχεμυθείας ΙV. Οι κυρίαρχες μορφές: εμπορική αντιπροσωπεία, εμπορική διανομή και δικαιόχρηση (franchising) Α. Τα κοινά χαρακτηριστικά Κατάρτιση και τύπος Διάρκεια και λύση του ενοχικού δεσμού i) Συμβάσεις ορισμένου και αορίστου χρόνου ii) Η λύση των συμβάσεων διαρκείας a) Τακτική καταγγελία b) Έκτακτη καταγγελία c) Έλεγχος της καταγγελίας Συμβάσεις πλαίσιο Β. Οι κυριότερες συμβάσεις Σύμβαση εμπορικής αντιπροσωπείας i. Ορισμός - Χαρακτηριστικά ii. Δικαιώματα - Υποχρεώσεις των μερών Σύμβαση διανομής i. Ορισμός - Χαρακτηριστικά ii. Δικαιώματα / Υποχρεώσεις των μερών Σύμβαση δικαιόχρησης (franchising) i. Ορισμός/Χαρακτηριστικά ii. Υποχρεώσεις και δικαιώματα των μερών V. Η αποζημίωση πελατείας Α. Το ζήτημα

19 Β. Το ΠΔ 219/1991 για τους εμπορικούς αντιπροσώπους Θετικές προϋποθέσεις Tο ύψος της αποζημιώσεως Παραίτηση - Περαιτέρω αξιώσεις μετά τη λύση Αποσβεστική προθεσμία - Παραγραφή Γ. Η εφαρμογή του ΠΔ 219/1991 στις λοιπές συμβάσεις εμπορικής συνεργασίας VI. Συμβάσεις Πρακτορείας VIΙ. Σύμβαση Παραγγελίας VIII. Ζητήματα ιδιωτικού διεθνούς δικαίου Α. Εφαρμοστέο δίκαιο επί των εκ συμβάσεως απαιτήσεων Β. Απαιτήσεις που δεν στηρίζονται σε σύμβαση Γ. Το εφαρμοστέο δίκαιο στην αποζημίωση πελατείας ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 3. ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ Ι. Εισαγωγή A. Το διαδικτυακό ηλεκτρονικό εμπόριο και οι προκλήσεις για τον νομοθέτη Β. Αντικείμενο της παρούσας ενότητας ΙΙ. Το ηλεκτρονικό εμπόριο στην «Κοινωνία της Πληροφορίας» Α. Το «ηλεκτρονικό δίκαιο» ως νέος δικαιικός κλάδος Β. Τα είδη του ηλεκτρονικού εμπορίου ΙΙΙ. Το ηλεκτρονικό εμπόριο από ιδιωτικοδιεθνολογική σκοπιά Α. Διεθνής Δικαιοδοσία στις διαφορές του ηλεκτρονικού εμπορίου Διαφορές από συμβάσεις Διαφορές από αδικοπραξίες Διαφορές από καταναλωτικές συμβάσεις Β. Το Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο του ηλεκτρονικού εμπορίου Προκριματικά ζητήματα Εφαρμοστέο δίκαιο στις συμβατικές ενοχές Εφαρμοστέο Δίκαιο στις αδικοπραξίες ΙV. To ηλεκτρονικό έγγραφο και η ηλεκτρονική υπογραφή Α. Η έννοια του ηλεκτρονικού εγγράφου XXIX

20 Β. Η έννοια και τα είδη της ηλεκτρονικής υπογραφής Γ. Έννομες συνέπειες των ηλεκτρονικών υπογραφών V. Η κατάρτιση ηλεκτρονικών συμβάσεων Α. Νομική ισχύς ηλεκτρονικών συμβάσεων Β. Διαδικασία κατάρτισης της ηλεκτρονικής σύμβασης Παρεχόμενες πληροφορίες κατά το προσυμβατικό στάδιο Η «παραγγελία» ως δήλωση βούλησης του αποδέκτη των υπηρεσιών Νομική φύση του αποδεικτικού παραλαβής Κατάρτιση σύμβασης αποκλειστικά μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου VI. Η πληρωμή μέσω διαδικτύου Α. Η πληρωμή με πιστωτική κάρτα Δόλια χρησιμοποίηση δεδομένων Kίνδυνος καταχρηστικής αξιοποίησης των στοιχείων της κάρτας του κατόχου από συμβεβλημένη επιχείρηση Πλημμελής εκπλήρωση ή μη εκπλήρωση από την πλευρά του προμηθευτή Β. H πληρωμή με ηλεκτρονικό χρήμα VII. Η ελεύθερη κυκλοφορία των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας εντός της Κοινότητας A. Η αρχή του κράτους προέλευσης Β. Ο Κανόνας της απαγόρευσης επιβολής προηγούμενης άδειας Γ. Οι εξαιρέσεις από την αρχή του κράτους προέλευσης και οι περιορισμοί που δύνανται να επιβληθούν από το κράτος υποδοχής VIII. Ευθύνη των μεσαζόντων παροχής υπηρεσιών Α. Οι κατηγορίες των παρόχων υπηρεσιών διαδικτύου και η έκταση της ευθύνης τους κατά το ΠΔ 131/ Πάροχοι πληροφοριών (Content Providers) Απλή μετάδοση πληροφοριών (Mere Conduit) Αποθήκευση σε κρυφή μνήμη (Caching) Φιλοξενία (Hosting) Β. Η απουσία γενικής υποχρέωσης ελέγχου Ο κανόνας και η εξαίρεση Οι ρυθμίσεις του αμερικανικού DMCA όσον αφορά την υποχρέωση ελέγχου του ISP XXX

21 Γ. Η ειδική περίπτωση των Ρeer-to-peer (P2P) δικτύων IX. Προστασία απορρήτου και προσωπικών δεδομένων στα δημόσια δίκτυα Α. Συνταγματική προστασία του απορρήτου και των προσωπικών δεδομένων Β. Η Οδηγία 2002/58/ΕΚ και ο Ν 3471/ Γ. Η σχέση του ειδικού Ν 3471/2006 με το γενικό Ν 2472/ Δ. Η σύγκρουση μεταξύ θεμελιωδών δικαιωμάτων: Η υπόθεση Telefonica Χ. Επίμετρο ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 4. ΔιεθνεΙς συμβασεις κατασκευων ΚΑΙ παροχης σχετικων υπηρεσιων Εισαγωγή Α) Μεθοδολογικά προβλήματα Β) Η διεθνής κατασκευαστική δραστηριότητα και οι εφαρμοστέοι κανόνες δικαίου I. Οι παροχές A. Η φύση των παροχών o Οι υπηρεσίες α) Οι μελέτες β) Η διεύθυνση των εργασιών γ) Η εκμετάλλευση του έργου o Τα έργα α) Η ιδιαιτερότητα των έργων Η/Μ β) Έργα κατασκευών μικτής φύσης B. Η πολυπλοκότητα των παροχών o Μελέτη και κατασκευή του έργου α) Ανεξάρτητες συμβάσεις μελέτης και κατασκευής β) Ενιαία σύμβαση μελέτης και κατασκευής o Οι συμβάσεις «με το κλειδί στο χέρι» o Οι συμβάσεις παραχώρησης της εκμετάλλευσης του έργου α) Περιγραφή της μεθόδου αυτοχρηματοδότησης β) Λογική της μεθόδου αυτοχρηματοδότησης II. Οι πάροχοι XXXI

22 A. Ο σύμβουλος του κυρίου του έργου o Ο σύμβουλος μηχανικός α) Η αυτοτελής παρέμβαση του συμβούλου μηχανικού στο έργο β) Η συνδυασμένη παρέμβαση του συμβούλου μηχανικού στο έργο o Ο project manager α) Η αποστολή του project manager β) Η εμπλοκή του project manager στο έργο B. Ο κατασκευαστής του έργου o Πολλαπλοί κατασκευαστές α) Η κοινή διεθνής κατασκευαστική σύμβαση β) Η υποχρέωση συντονισμού πολλαπλών κατασκευαστών o Κοινοπραττούντες κατασκευαστές α) Η κοινοπρακτική σύμβαση β) Η κατασκευαστική σύμβαση o Γενικός εργολάβος και υπεργολάβοι α) Η γενική εργολαβία β) Η διεθνής υπεργολαβία ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 5. ΔιεθνεΙς δημοσιοι διαγωνισμοι Εισαγωγή I. Το κοινοτικό δίκαιο των δημόσιων διαγωνισμών - Οι βασικές αρχές και έννοιες του Οι Οδηγίες 2004/17/ΕΚ και 2004/18/ΕΚ Βασικές αρχές της διαγωνιστικής διαδικασίας A. Η αρχή του αποτελεσματικού (δημοσίου, ελευθέρου και πραγματικού) ανταγωνισμού Β. Η αρχή της ίσης μεταχείρισης Οι έννοιες της αναθέτουσας αρχής, του οικονομικού φορέα και του δημοσίου έργου Α. Η αναθέτουσα αρχή Β. Ο οικονομικός φορέας Γ. Το δημόσιο έργο II. Οι διαδικασίες επιλογής Γενικά Η ανοικτή και η κλειστή διαδικασία XXXII