Ετοιμάζει κινήσεις ο Ερντογάν

Transcript

1 01- KATHI 13-7_KATHI NEW 12/07/14 00:17 Page 1 ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Κυριακή 13 Ιουλίου 2014 Eτος 6 ο Aρ. φύλλου 301 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα 1,50 (Απλή έκδοση) 2,90 (Βασική) 3,90 (Ενισχυμένη) ΣHMEPA Ετοιμάζει κινήσεις ο Ερντογάν Μηνύματα Αγκυρας προς τη Λευκωσία και την Αθήνα μέσω των ΗΠΑ Παρά την άκρως αρνητική εικόνα που επικρατεί στις διαπραγματεύσεις, Λευκωσία και Αθήνα γίνονται δέκτες ενθαρρυντικών εκτιμήσεων από την Ουάσιγκτον ότι ο Ταγίπ Ερντογάν ετοιμάζει κινήσεις στο Κυπριακό μετά την αναμενόμενη εκλογή του στην Προεδρία της Τουρκίας τον επόμενο μήνα. Οι Αμερικανοί προσβλέπουν <<<<<<< Ανεβάζει τις προσδοκίες ο Tζο Μπάιντεν. Σελ. 4 σε μεταστροφή της τουρκικής πολιτικής εξαιτίας του νέου σκηνικού που διαμορφώνεται στην περιοχή. Η Ουάσιγκτον, διά στόματος Τζο Μπάιντεν, φέρεται να έστειλε στην Άγκυρα το μήνυμα ότι εάν θέλει να έχει λόγο στις γεωπολιτικές εξελίξεις στην περιοχή, θα πρέπει να κάνει βήματα σε μια σειρά από ζητήματα, ανάμεσά τους και στο Κυπριακό, γιατί τα δεδομένα αναμένεται να μορφοποιηθούν το επόμενο 18μηνο. Σελ. 3, 4 Mε τα Gucci στην κορυφή της Ευρώπης ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Ε. ΘΕΟΧΑΡΟΥΣ «Φοβάμαι την αστάθεια στην Αθήνα» Η Ε. Θεοχάρους μιλάει για τις διαφωνίες της με Αθήνα και Λευκωσία στο Κυπριακό, ρίχνει το γάντι στην ηγεσία του κόμματός της, ενώ απαντά για τις φιλοδοξίες της. Σελ. 6 Σκοπιμότητες Θεοχάρους βλέπουν στην Αθήνα. Σελ. 6 Προεδρικό Πινδάρου δεν ανησυχούν. Σελ. 5 Ο Γ. ΚΑΡΟΥΣΟΣ ΣΤΗΝ «Κ» Οι δήμαρχοι θα γίνουν μαριονέτες Ο δήμαρχος Αγίας Νάπας χαρακτηρίζει δεύτερο κούρεμα την επιχειρούμενη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης. Υποστηρίζει ότι «αν ήξεραν τι σημαίνει τουρισμός, δεν θα τολμούσαν καν να προτείνουν κάτι τέτοιο». Ως παράδειγμα νοικοκυρέματος φέρνει την Αγία Νάπα, της οποίας η κερδοφορία το 2013 έφτασε στις ευρώ». Σελ. 14 ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΕΛΛΗΝΑΣ Πλωτή μονάδα για εξαγωγές το Μη εφικτό το χερσαίο τερματικό και δυσκολίες για υγροποίηση στα τερματικά της Αιγύπτου βλέπει ο πρώην εκτελεστικός πρόεδρος της ΚΡΕΤΥΚ και τώρα σύμβουλος εταιρειών για τους υδρογονάνθρακες, Χαρ. Έλληνας. Λύση θεωρεί τις πλωτές μονάδες υγροποίησης πάνω από τα κοιτάσματα οσονούπω ώστε να κάνουμε εξαγωγές το Σελ. 12 ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ Σβήνει το τερματικό και πάμε γι άλλα Χαμηλόφωνα ήταν τα επίσημα αποχαιρετιστήρια του χερσαίου τερματικού και πλέον εξετάζονται εναλλακτικά σενάρια όπως προώθηση φυσικού αερίου προς τερματικό στην Αίγυπτο και οι πλωτές μονάδες υγροποίησης. Σελ. 11 Κερδίζει τις εντυπώσεις όχι μόνο για την ομορφιά της αλλά και για την πολιτική της ικανότητα η ηγέτης της Δανίας, Χέλε Τόρνινγκ-Σμιτ, η αποκαλούμενη «πρωθυπουργός με τα Gucci». Το όνομά της συζητείται μεταξύ των υποψηφίων για την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Όλα θα ξεκαθαρίσουν εντός των ημερών και το παρασκήνιο κορυφώνεται. Σελ. 7, 22 Στα 14 η πρώτη δοκιμή ναρκωτικών Σε δύο άξονες κινείται η ΥΚΑΝ Στο σπίτι μαζί με φίλους γίνεται συνήθως η πρώτη δοκιμή ναρκωτικών από τους Κύπριους έφηβους και όχι στο σχολείο, όπως υπήρχε η αντίληψη. Το σχολικό περιβάλλον δεν μπορεί να κατηγορηθεί ούτε για την εμπορία σύμφωνα με την Υπηρεσίας Καταπολέμησης Ναρκωτικών. Οι πλέον εθισμένοι είναι οι άνδρες ηλικίας μεταξύ 18 και 22 χρόνων. Σελ. 13 Το ηλεκτρονικό τσιγάρο είναι καλό; Yποκειμενικά τα αποτελέ σματα Τι πραγματικά είναι, ποιος είναι ο σωστός τρόπος χρήσης του και τελικά ποιες είναι οι επιπτώσεις του στην υγεία του χρήστη; Μερικά από τα φλέγοντα επιστημονικά θέματα που συζητήθηκαν στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού επιστημονικού συνεδρίου ESOF που διεξήχθη στην Κοπεγχάγη μεταξύ 21 και 26 Ιουνίου. Σελ. 15 Στρατηγικές κινήσεις Σαμαρά Eλαφρύνσεις και εκλογή Προέδρου παρά τις ενστάσεις της Τρόικας Στρατηγική μέχρι το τέλος του έτους που συνοψίζεται στους πυλώνες όχι άλλη λιτότητα, κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού και ρύθμιση του χρέους χωρίς νέο Μνημόνιο και μικρή επίσπευση των διαδικασιών για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, με τις προβλεπόμενες από το Σύνταγμα ψηφοφορίες να εκκινούν στις αρχές του 2015, διαμορφώνει ο πρωθυπουργός Αν. Σαμαράς. Έχει διαβιβαστεί και σε ανώτατο επίπεδο στο εξωτερικό, πως έπειτα από τέσσερα χρόνια σκληρών θυσιών, η στάση των εταίρων πρέπει να μεταστραφεί, ώστε η χώρα να πάρει τις απαιτούμενες αναπτυξιακές ανάσες. Σελ. 18 ΑSSOCIATED PRESS ΑSSOCIATED PRESS Το φάντασμα μιας τρίτης Ιντιφάντα Ακόμη ένας κύκλος πόνου, αίματος και καταστροφής ξεκίνησε την περασμένη εβδομάδα στη Γάζα, μετά τους ανηλεείς βομβαρδισμούς της ισραηλινής αεροπορίας. Η σύρραξη στη Γάζα μπορεί να αποτελέσει τη χαριστική βολή στην προοπτική των δύο κρατών αλλά και μία ακόμη μεγάλη εστία ανάφλεξης ολόκληρης της περιοχής. Σελ. 20 ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Πορτογαλικός ιός μόλυνε τις αγορές και σκορπά φόβο Οι αποκαλύψεις και η στάση πληρωμών της πορτογαλικής Espirito Santo πάει να χαλάσει το καλό κλίμα που σταδιακά διαμορφώθηκε στις τραπεζικές αγορές του ευρωπαϊκού νότου. Η εικόνα που διαμορφώνεται δεν αφήνει αδιάφορη την Κύπρο. Οικονομική, σελ. 3, 11 AΣΦAΛΕΙΕΣ: Η μεγαλύτερη πτώση σημειώνεται στις ασφάλειες ζωής, ενώ μικρή αύξηση καταγράφεται στον τομέα της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Σελ. 5 ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΙΚH ΤV: Μονόδρομος καθίσταται πλέον για κάθε νοικοκυριό η συνδρομητική τηλεόραση, ενώ το αθλητικό περιεχόμενο κινεί τα νήματα στις πλατφόρμες. Σελ. 6 ΚΥΡΙΟ ΑΡΘΡΟ Χαλλούμι και θεσμοί Μετά από πολλές αποτυχίες, τελικά κατάφερε η Κύπρος να υποβάλει φάκελο για κατοχύρωση του χαλλουμιού, προκαλώντας το μένος των αγελαδοτρόφων, που έχουν να χάσουν πολλά από τα κεκτημένα αλλά και των τυροκόμων που είχαν παλαιότερα μπλοκάρει τον φάκελο. Μέγιστη απορία: με τι ασχολείται η Επιτροπή Προστασίας του Ανταγωνισμού, πώς δεν κατάφερε εδώ και 10 χρόνια να βρει το κόλπο του γάλακτος; Αλλά και στα ζητήματα των πιστωτικών καρτών και των καυσίμων, η ΕΠΑ αποτυγχάνει να φτάσει σε απτό αποτέλεσμα, ενώ καταγγελίες για χρόνια μαζεύουν σκόνη στα ράφια πριν εξεταστούν. Η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο και η κοινωνία δεν έχει ούτε αντοχές, ούτε χρήματα, ούτε και χρόνο για άλλη υπομονή. Οι θεσμοί του κράτους, όπως η ΕΠΑ, οφείλουν επιτέλους να αρχίσουν να κάνουν τη δουλειά τους και μάλιστα με τρόπο αμείλικτο. ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟ K SPORTS DISNEY Ζωή, σελ. 8 Ο 4 ΟΣ ΤΟΜΟΣ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 20 ΙΟΥΛΙΟΥ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ Η ώρα του τελικού 64 χρόνια μετά, το Μαρακανά στο Ρίο στέφει ξανά τον Πρωταθλητή Κόσμου. Αντίπαλες η Γερμανία του Γιόακιμ Λεβ και η Αργεντινή του Λιονέλ Μέσι. ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ Ο νόμος κατά της βίας Η χρήση της τεχνολογίας του 2014 είναι το κλειδί πίσω από την πάταξη του χουλιγκανισμού. Στη Βουλή η μπάλα για την ψήφιση του νομοσχεδίου. ΑΠΟΕΛ To deal της δεκαετίας Πώς ο Π. Πετρίδης έδωσε βαθιά ανάσα στους γαλαζοκίτρινους, εκμεταλλευόμενος την εμπορική αξία των τηλεοπτικών δικαιωμάτων. ΟΜΟΝΟΙΑ Το scouting report της αντιπάλου Οι Μαυροβούνιοι είναι ομάδα με μέσο όρο ηλικίας τα 21,2 χρόνια, με άπειρους στόπερ και καλούς εξτρέμ. Τι να προσέξει την Πέμπτη το «τριφύλλι».

2 02-KATHI NEW_Master_cy 11/07/14 21:18 Page 2 2 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΛΙΔΑ Κυριακή 13 Ιουλίου 2014 ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ Γράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ 40 χρόνια δίσεκτα ΥΨΙΚΑΜΙΝΟΣ/ Γράφει ο ΜΙΧAΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛAΣ Του Συλλούρη το ποτάμι που το λένε ΕΥΡΩΚΟ; Η μπόχα του ανθρώπινου αίματος καθώς στέγνωνε πάνω στα ρούχα μου, στην κάψα του αδυσώπητου κυπριακού καλοκαιριού του 1974, μου έφερνε απανωτές αναγούλες. Η μνήμη κάθε φορά που την ανακαλώ έστω κι αν παρήλθαν 40 χρόνια, επαναφέρει στα ρουθούνια μου εκείνη την μπόχα και στο στομάχι μια αναγούλα. Φυσικά επαναφέρει, ως να ήταν χθες, το επεισόδιο της δολοφονίας των τεσσάρων νέων που ξεψύχησαν από τις σφαίρες των πραξικοπηματιών στο ημιφορτηγό, στην Ακρόπολη της Λάρνακας. Ένα έγκλημα εν μέση οδώ μέρα μεσημέρι της Δευτέρας 15 Ιουλίου 1974, με γνωστούς τους δράστες. Κάπου διάβασα ότι οι αφελείς συγχωρούν και ξεχνούν, ενώ οι σοφοί συγχωρούν αλλά δεν ξεχνούν. Οι Κύπριοι ωστόσο δεν είμαστε ούτε αφελείς ούτε σοφοί. Είμαστε από μόνοι μας μια κατηγορία, πονηροί. Βρίσκουμε τρόπους να παρακάμπτουμε ακόμα και το Σύνταγμα που είναι ο υπέρτατος νόμος. Έτσι για το μέγα έγκλημα του πραξικοπήματος, με μια απλή διακήρυξη του Προέδρου Μακαρίου, δόθηκε κλάδος ελαίας και οι δολοφόνοι συνέχισαν τη ζωή τους, έχοντας τα ίδια δικαιώματα με τον κάθε νομοταγή πολίτη. Από τη στιγμή που εκείνο το μεγίστης παρανομίας και ανυπολόγιστων συνεπειών έγκλημα «παραγράφηκε» από τους εξουσιαστές με συνοπτικές διαδικασίες, ήταν επόμενο ότι το κατεστημένο θα λειτουργούσε ποδηγετώντας κάθε αρχή και εξουσία, της δικαιοσύνης μη εξαιρουμένης. Διατρέχοντας τα 40 χρόνια που διέρρευσαν από τότε, διά γυμνού οφθαλμού διακρίνονται τα άλλα μεγάλα εγκλήματα που παραγράφηκαν. Το σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου που καταλήστεψε τις οικονομίες της ρωμαλέας μεσαίας τάξης. Η τραγωδία της «Ήλιος» με τους 121 νεκρούς. Το Μαρί, που από σύμπτωση ο αριθμός των νεκρών ήταν μόνο 13. Και εσχάτως το τραπεζικό σκάνδαλο, το κούρεμα και η κρίση που σμπαράλιασε την οικονομία και αφαιμάσσει σταδιακά, νοικοκυριά και φορολογούμενους. Μιλώντας προχθές στο τρισάγιο στη μνήμη των 13 πεσόντων στο Μαρί, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, ορθώς, διακήρυξε ότι «η τραγική εκείνη έκρηξη, σαν ερινύα, θα κυνηγά πάντα την κρατική ανεπάρκεια και την αμέλεια της πολιτείας και θα οδηγεί τα βήματά μας στον δρόμο για το μέλλον της πατρίδας μας». Ωστόσο, από τον Μάρτιο του 2013, έχουμε ακούσει πολλάκις από αξιωματούχους της κυβέρνησης και της κομματικής ηγεσίας ότι η κρίση αποτελεί μοναδική ευκαιρία για κάθαρση από τη διαπλοκή, εκσυγχρονισμό και μεταρρύθμιση της κρατικής μηχανής και απαλλαγή της οικονομίας από τις στρεβλώσεις και επανεκκίνησή της. Τα δείγματα γραφής που έχουμε ενώπιόν μας μέχρι σήμερα, δυστυχώς δεν συνηγορούν με τις πιο πάνω διακηρύξεις. Το τρένο της μεταρρύθμισης πριν ακόμα ξεκινήσει έχασε δύο οδηγούς (βλ. Επιτρόπους) κι έμεινε καθηλωμένο στο σταθμό των διακηρύξεων. Οι νέες τραπεζικές ηγεσίες αντί να ανανήψουν και να φροντίσουν να συνταχθούν στην κοινή προσπάθεια ανόρθωσης της οικονομίας, αναλώνονται σε πόλεμο φατριών, μεταξύ τζακιών, μεγαλοδικηγόρων και νεοφανών «διεκδικητών του στέμματος της εξουσίας». Ποιος θα κερδίσει είναι άγνωστο. Γνωστό είναι ότι θα χάσει ο φορολογούμενος πολίτης, που θα πληρώσει κι αυτή τη λυπητερή. Για τούτο 40 χρόνια μετά, μαζί με την μπόχα του αίματος των αδικοχαμένων της συμφοράς του πραξικοπήματος που κουβαλά η μνήμη, έρχονται στο νου και τα λόγια του αμερικανού φιλόσοφου Τζορτζ Σανταγιάνα: «Όποιος δεν θυμάται το παρελθόν του, είναι καταδικασμένος να το ξαναζήσει». paraschosa@kathimerini.com.cy Όταν μαζεύτηκαν κάτι μακρυμάλληδες φοιτητές αρχιτεκτονικής, οι οποίοι το 1963 κατοικούσαν στο Stanhope Gardens κοντά στο Crouch End του Λονδίνου, με κιθάρες και συναφή θορυβώδη όργανα στα χέρια, η πολύβουη πόλη δεν τους πήρε και πολύ στα σοβαρά. Ακόμη μία νεοσχηματιζόμενη μπάντα, κάθε γειτονιά είχε και τη δική της την εποχή εκείνη, οπότε ποια θα ήταν η διαφορά; Στα ρούχα; Στο φέρσιμο, στον στίχο μήπως; Ούτε καν στο όνομα δεν έδωσαν ιδιαίτερη βάση, εφόσον αυτοαποκαλούνταν κάπως περίεργα, ξεκινώντας με το Sigma 6, ό,τι και αν σήμαινε αυτό. Εξού και στη συνέχεια, μεταλλάσσοντας πολιτικά τη σκέψη τους, μετονομάστηκαν σε Meggadeaths, the Abdabs and the Screaming Abdabs, Leonard s Lodgers, and the Spectrum Five και τέλος Tea Set. Αδιάφορα όλα, αλλά καθώς περνούσε ο καιρός, ένας από αυτούς τους μακρυμάλληδες ονόματι Syd Barrett έκανε έναν ευφυή, υπέροχο και συνάμα πιασάρικο συνδυασμό με τα ονοματεπώνυμα δύο από τους αγαπημένους του μπλουζίστες: τον Pink Anderson και τον Floyd Council. Αφαίρεσε τα επίθετα και κατέληξε σε αυτό που έγινε κατόπιν κάπως διάσημο ως Pink Floyd! Τα κοπέλια, εκείνοι οι αλλοτινοί μακρυμάλληδες που άλλαξαν τον ρου της παγκόσμιας μουσικής με την επαναστατικότητα του δικού τους πενταγράμμου, έβαλαν τα γυαλιά σε όλους πλην του χρόνου του ίδιου. Η φθορά επήλθε και οι τωρινοί επιζώντες του χρόνου, αποφάσισαν να βγάλουν μετά από 20 χρόνια μια νέα δουλειά, την οποία θεωρώ λάθος να μην την αφιερώσουν στον Δημήτρη Συλλούρη, μια δουλειά που φέρει την ονομασία «Ατελείωτο Ποτάμι». «Στέκει το φεγγάρι και κοιτάει το ποτάμι, που πηγαίνει μοναχό» λέει ο Λάσκαρης. Ναι, στην πολυετή και πολυβραβευμένη τους καριέρα, θα είναι κρίμα αν μέσα στο βιβλιαράκι του CD, ψάχνοντας να βρω τον πυρήνα του «Ατελείωτου Ποταμιού», δεν συναντήσω την κυπριακή του προσωποποίηση, τον Δημήτρη Συλλούρη. Που η διοικήτρια της Κεντρικής Χρυστάλλα Γιωρκάτζη με μία της φράση, έκανε την άλλοτε ποταμίσια ροή στον λόγο του Συλλούρη, να στερέψει σε δευτερόλεπτα. Εκεί και τότε που προσωποποιώντας τον Ρήνο, τον Αχελώο και τον Νείλο, είχε σταθεί στο έδρανο του κεντρικού ομιλητή στη Βουλή και κραδαίνοντας τον φάκελο με τα ονόματα φυσικών προσώπων και εταιρειών που έβγαλαν λεφτά από την Κύπρο την κλειστή περίοδο, νόμισε ότι είχε πάρει φόρα και θα καθάριζε τα πάντα στο πέρασμά του. Τον θυμάστε; Το έβλεπες, το ένιωθες: Κάθε σύσπαση του προσώπου του, κάθε μυς που συνορεύει με τα ζυγωματικά εμπεριείχε θυμό, μάνητα μα και διάθεση για κάθαρση. Και τους έβλεπε όλους από ψηλά, με ύφος δικαστή με ύφος «να, εδώ είναι γραμμένα όλα, να, πάρε κόσμε τους καταστροφείς της Κύπρου». Οποία ιλαρότητα! Ήταν παραμονές ευρωεκλογών, το ΕΥΡΩΚΟ το είχε πάρει το ποτάμι και ο ΔΗΣΥ ήταν μια γνώριμη ακτή για τον Συλλούρη. Και την άδραξε, κραδαίνοντας επαναλαμβάνω τα ανομήματα της κλειστής περιόδου. Πώς νιώθει τώρα με το «ουδέν μεμπτό» της Χρυστάλλας για τις συναλλαγές εκείνων των ημερών; Εφόσον ουδέν μεμπτό, ρωτώ εγώ, τι κρατούσε τότε με παρρησία και στόμφο και γιατί όρμησε σαν το ποτάμι όχι ο ιδιώτης Δημήτρης Συλλούρης αλλά ο πρόεδρος της Επιτροπής Δημήτρης Συλλούρης; Ας το πάρει το ποτάμι Τίποτα. Ήταν ένα μονόπρακτο και τίποτα άλλο. Έχει όμως και συνέχεια, αλίμονο, το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω: Μια μέρα μετά που η διοικήτρια της Κεντρικής έδωσε αυτή την απάντηση για την κλειστή περίοδο, άλλοι βουλευτές απλώς απάντησαν ότι «το θέμα δεν έχει τελειώσει εδώ». Σαν να μας είπαν, they will be back, αλλά μετά το καλοκαίρι, γιατί τώρα δεν μπορώ-δεν μπορώ να περιμένω. Και θα επιστρέψουν οι βουλευτές σε μια δεύτερη Συλλούρια Σταυροφορία; Πείτε μου τώρα εσείς ηρωικοί αναγνώστες. Δεν θα είναι παράλειψη εκ μέρους των Floyd να μην αναφέρουν στο booklet τον Συλλούρη; Ακόμη όμως, ελέω άγνοιας όχι τίποτα άλλο, δεν το κάνουν, έχω κι άλλη λύση. Πες και να πεις στο άρθρο για το «Ατελείωτο Ποτάμι» του Συλλούρη, και με το ΕΥΡΩΚΟ να είναι πάντα κάπου αλλά όχι εδώ, μήπως να ρωτήσουμε κατά Θεοδωράκη μεριά μπας και δέχεται μεταγραφές; Λέω εγώ τώρα Αλλιώς, πιάστε μαντήλι όλοι μαζί και χέρι με χέρι να πάμε του Συλλούρη το ποτάμι που δεν το λένε Πηνειό αλλά το λένε ΕΥΡΩΚΟ; Ρωτώ εγώ τώρα tsikalasm@sppmedia.com CNPP Με άριστα το 10 EΝΩΝΟΥΜΕ ΔΥΝAΜΕΙΣ / Γράφει Ο #handsofftsouroullis #name_and_shame 1Στην Ελληνική Τράπεζα. Να σας ζήσει βρε, άντε με το καλό και Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Θα δεχθεί όμως; 2Στον Κεραυνό. Αγαπητέ Μάκη, καλές οι προσπάθειές σας αλλά για να μην έρθει η Μαριάννα θα πρέπει να γίνει πιο σημαντική δουλειά στα κεντρικά της wargaming. Προς αυτήν τη κατεύθυνση δούλεψε. 3Στο ίδιο έργο. Όταν η Cytavision πέταγε τα λεφτά στα «κόκκινα» σωματεία, ο αγαπητός Αβέρωφ και οι λοιποί Βένετοι φώναζαν για «διαπλοκές» αλλά και (κυρίως) για «κακό επιχειρηματικό μοντέλο της Cytavision που έχει μεγάλες ζημιές». Τώρα; 4Στον Αβέρωφ. Μα πού είναι αυτό το παλικάρι; Μη είναι στην Αργάκα; Μη στην Ινδία; Μη στο Καζακστάν; Μπααα... 5Στη Θεοχάρους. Η (ωραία) Ελένη της πολιτικής κατάφερε να σμίξει και πάλι του παλιόφιλους. O Healthy Πρόεδρος και ο Πάφιος πρόεδρος προβλέπω πως θα βάλουν στην άκρη Κάντε με Επίτροπο για να μη γίνω Πρόεδρος. τα «ασήμαντα» ζητήματα που τους χωρίζουν μπροστά στον τυφώνα «Eleni»... 6Στο κουίζ: Η Ελένη Θεοχάρους έχει ως έμμισθο υπάλληλο τον ανταποκριτή του Σίγμα Γιάννο Χαραλαμπίδη, ο λαοφιλής Γιάννος είναι υπάλληλος και πνευματικό παιδί του Κωστή Χατζηκωστή, ο Kωστής Χατζηκωστής (λέει πως) είναι «μέντορας» του Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος τυγχάνει να είναι πρωθυπουργός της Ελλάδας και έχει ως συνέταιρο και ΚΥΠΕ συνεργάτη τον ΥΠΕΞ και αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Ευάγγελο Βενιζέλο. Does this make sense? Of course it does, που θα έλεγαν στο «Yes, prime minister». 7Στην ουσία. Mε λίγα λόγια, αν ο Σαμαράς ήθελε να σταματήσει τη Θεοχάρους, θα μπορούσε απλώς να στείλει ένα (από τα προσφιλή του) sms στο κινητό του Κωστή... 8Στην ψυχραιμία. Το ότι ο Βενιζέλος είναι φουτούνης χωρίς υπομονή, είναι γνωστό στους παροικούντες την Ιερουσαλήμ. Το ότι θα έκανε τη Θεοχάρους από το πουθενά υποψήφια πρόεδρο του ΔΗΣΥ, μόνο αυτός θα μπορούσε... Βαγγέλη στο Μαξίμου ψάξε, άσε την κυπριακή κυβέρνηση στην άκρη. 9Στη ζωή. Τώρα μπορεί να αντιληφθεί και η Wargaming γιατί ο Κυρ Κωστής δεν αποδέχεται την προσφορά της για εξαγορά του Σίγμα και του Δία. Τι ρόλο θα έχει μετά ο Πρόεδρος στη Λυκόβρυση; Στα μαθήματα. Τα παθήματα 10 δεν γίνονται μαθήματα, και γι αυτό από το πουθενά εμφανίζεται μία άγνωστη εταιρία ιντερνετικών παιγνίων και αγοράζει τη δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα, βάζει την κολλητή του ΥΠΟΙΚ από το πουθενά Πρόεδρο της τράπεζας και εργοδοτεί τον Δ/ντη ειδήσεων καναλιού ως υπεύθυνο Δημοσίων Σχέσεών της. Ακούει κανείς; Ο κυρ Αντρέας Βγενόπουλος τελικά έχει δίκαιο. Πρόεδρος Δ.Σ.: ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Αρχισυντάκτης: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Υπεύθυνος Οικονομικού: ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΕΡΣΙΑΝΗΣ Υπεύθυνος Καλλιτεχνικού: MIXAΛΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ Iδιοκτησία «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ» Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπρος info@kathimerini.com.cy Τηλ.: Fax: Σύνταξη Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευή ή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ Διεύθυνση συντάξεως: ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ - ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ - ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΝΤΕΛΑΣ

3 03-POLITIKI _Master_cy 7/11/14 10:19 PM Page 3 Κυριακή 13 Ιουλίου 2014 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 3 Φως στην άκρη του τούνελ από την Ουάσιγκτον Παρά τις ενδείξεις αδιεξόδου στις διαπραγματεύσεις οι Αμερικανοί αισιοδοξούν ότι θα προκύψουν θετικά βήματα Του ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ <<<<<<< Λευκωσία και Αθήνα λαμβάνουν το μήνυμα ότι ο Ερντογάν θα κάνει κινήσεις μόλις εκλεγεί Πρόεδρος. Το τεράστιο χάσμα που χωρίζει τις δύο πλευρές στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων μόνο με θαύμα μπορεί να καλυφθεί και κανένας πλέον δεν εκφράζει αισιοδοξία για ουσιαστική πρόοδο. Εξαίρεση αποτελούν οι εκτιμήσεις Αμερικανών αξιωματούχων και διπλωματών, οι οποίοι μεταφέρουν σε Λευκωσία και Αθήνα μία νότα αισιοδοξίας, προσβλέποντας σε κινήσεις από την Άγκυρα που θα δρομολογήσουν θετικές εξελίξεις. Διπλωματικές πηγές από Λευκωσία και Αθήνα αποδίδουν την αισιοδοξία των Αμερικανών στην εκτίμηση που επικρατεί στην Ουάσιγκτον ότι ο Ταγίπ Ερντογάν έχει αρκετά ισχυρό κίνητρο να προβεί σε κινήσεις στο Κυπριακό, ώστε να αναστρέψει την άκρως αρνητική εικόνα που επικρατεί στην εξωτερική του πολιτική, ιδιαίτερα σ αυτό το νέο σκηνικό που διαμορφώνεται στην περιοχή. Με βάση τις ίδιες πληροφορίες οι κυβερνήσεις Κύπρου και Ελλάδας εκτιμούν, σύμφωνα πάντα με τα διπλωματικά μηνύματα που λαμβάνουν, ότι οι όποιες κινήσεις Ερντογάν θα εκδηλωθούν τον Σεπτέμβριο, μετά την αναμενόμενη εκλογή του στην Προεδρία της Τουρκίας. Εάν ο Ερντογάν επικρατήσει στις εκλογές της 10ης Αυγούστου τότε θα είναι αδιαμφισβήτητος σε σημείο που εάν επιθυμεί θα μπορέσει να κάνει Άκρως αρνητική είναι η εικόνα που επικρατεί στις συνομιλίες, αφού το χάσμα των θέσεων δημιουργεί προϋποθέσεις αδιεξόδου. Οι μόνοι που ελπίζουν είναι οι Αμερικανοί, προσβλέποντας σε θετικές κινήσεις από τον Ταγίπ Ερντογάν. βήματα στο Κυπριακό, είναι η εκτίμηση που μεταφέρεται από διπλωματικές πηγές σε Λευκωσία και Αθήνα. Η Λευκωσία παραμένει συγκρατημένα αισιόδοξη γι αυτό το σενάριο, προετοιμάζεται για τυχόν εξελίξεις και σε κάθε περίπτωση εμφανίζεται ενθαρρυμένη από τα δείγματα γραφής της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Οι ιδιαίτερα θετικές αναφορές του για τα εθνικά θέματα στην Κληρικολαϊκή Συνέλευση της Αρχιεπισκοπής Αμερικής και το τηλεφώνημά του προς τον Πρόεδρο Αναστασιάδη την Παρασκευή, στο οποίο έκλεισαν και συνάντηση (κατά πάσα πιθανότητα τον Σεπτέμβριο όταν ο Πρόεδρος θα μεταβεί στις ΗΠΑ για τη γενική συνέλευση του ΟΗΕ), ερμηνεύονται από τη Λευκωσία ως ένδειξη συνέχειας και συνέπειας έναντι όσων είπε κατά την εδώ παρουσία του, τον περασμένο Μάιο. Κυρίως, σύμφωνα με τη Λευκωσία, ο Μπάιντεν έδειξε να εννοεί ότι η Ουάσιγκτον προσβλέπει στην ανάπτυξη στρατηγικών σχέσεων με τη Λευκωσία. Την κυβέρνηση ενθαρρύνει επίσης το γεγονός ότι ο Μπάιντεν άναψε το πράσινο φως στη Λευκωσία για να προχωρήσει με τους ενεργειακούς της σχεδιασμούς ανεξαρτήτως του Κυπριακού. Αυτό ευνοεί τη Λευκωσία και δημιουργεί πίεση στην Άγκυρα, στην οποία ο Αμερικανός αντιπρόεδρος έστειλε το μήνυμα ότι εάν θέλει να έχει λόγο στις γεωπολιτικές εξελίξεις στην περιοχή, θα πρέπει να κάνει βήματα σε μια σειρά από ζητήματα, ανάμεσά τους και στο Κυπριακό, γιατί τα δεδομένα αναμένεται να μορφοποιηθούν το επόμενο 18μηνο. Πάνω σ αυτή τη βάση η κυβέρνηση θέλει να κτίσει για τη συνέχεια, έχοντας στην ατζέντα μια σειρά από θέματα, όπως η ενέργεια, η ασφάλεια στην περιοχή, που θα δημιουργήσουν συνέργειες που θα της εξασφαλίσουν τα μέγιστα οφέλη και στο Κυπριακό. Σ αυτό το πλαίσιο κινήθηκε η κυβέρνηση και στις επαφές που ΓΤΠ Η τακτική Αναστασιάδη στις συνομιλίες είχαν στην Κύπρο ο αναπληρωτής υφυπουργό Άμυνας των ΗΠΑ, αρμόδιος για θέματα Ευρώπης και ΝΑΤΟ James Townsend και η αναπληρώτρια υφυπουργός Εξωτερικών, αρμόδια για θέματα Ευρωπαϊκών και Ευρασιατικών Υποθέσεων Amanda Sloat. Η κυβέρνηση θεωρεί ότι το όλο σκηνικό στην περιοχή, με πλέον πρόσφατη την κρίση στη Γάζα, δημιουργεί ένα σημαντικό μομέντουμ που αναβαθμίζει τον μεσολαβητικό ρόλο της Κύπρου ως εστίας σταθερότητας και ασφάλειας. Με φόντο αυτή την κατάσταση η κυβέρνηση ιεραρχεί ως καθοριστικής σημασίας την περαιτέρω ενδυνάμωση των σχέσεών της με την Ουάσιγκτον, αλλά και με τους υπόλοιπους στρατηγικούς εταίρους των ΗΠΑ στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, ώστε να δημιουργηθούν πολιτικές, οικονομικές και ενεργειακές συμμαχίες. Πάνω σ αυτό τον άξονα θα κινηθούν οι επαφές που θα έχει με αξιωματούχους της αμερικανικής κυβέρνησης αυτή τη βδομάδα ο Άκρως απαισιόδοξη είναι η εικόνα των διαπραγματεύσεων όπως αποτυπώνεται στο δεκασέλιδο έγγραφο-σύνοψη που ετοίμασε το Προεδρικό για ενημέρωση των πολιτικών αρχηγών ενόψει της συνεδρίασης του Εθνικού Συμβουλίου τη Δευτέρα. Στο έγγραφο τονίζεται ότι η ε/κ πλευρά κατέστησε σαφές ότι δεν πρόκειται να ολοκληρωθεί το τρέχον στάδιο των ουσιαστικών διαπραγματεύσεων, εάν δεν κατατεθούν ολοκληρωμένες προτάσεις επί όλων των πτυχών και δεν υπάρξει πλήρης εικόνα και γνώση της κατάστασης. Επαναλαμβάνεται επίσης η θέση του Προέδρου ότι δεν πρόκειται γίνει δεκτή η έναρξη της φάσης του πάρε-δώσε προτού συζητούν διεξοδικά οι θέσεις των δύο πλευρών επί όλων των πτυχών του Κυπριακού. Ξεκαθαρίζεται επίσης ότι δεν θα γίνει δεκτή η κατάθεση γεφυρωτικών προτάσεων, δηλαδή επιδιαιτησία και ότι η ε/κ πλευρά επιφυλάσσεται να μην καταθέσει προτάσεις σε θέματα στα οποία αρνείται να καταθέσει προτάσεις η άλλη πλευρά. κυβερνητικός εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης, με την ευκαιρία της μετάβασής του για τις αντικατοχικές εκδηλώσεις της ομογένειας. Ο κ. Χριστοδουλίδης θα ενημερώσει μέλη του Κογκρέσου και αξιωματούχους του Λευκού Οίκου για τις εξελίξεις στο Κυπριακό και το ρόλο της Κυπριακής Δημοκρατίας στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. Συγκεκριμένα, στις 15 Ιουλίου, θα έχει συνάντηση με τον ειδικό σύμβουλο του Προέδρου Ομπάμα για Ευρωπαϊκές Υποθέσεις κ. Christopher Smart και με την αρμόδια για θέματα Κύπρου, Ελλάδας και Τουρκίας στο Γραφείο του Προέδρου Ομπάμα δρα Christina Bobrow. Την ίδια μέρα θα συναντηθεί με τον Αμερικανό υφυπουργό Εξωτερικών αρμόδιο για Ενεργειακή Διπλωματία κ. Amos Hochstein και στις 17 του μηνός θα έχει συνάντηση με τη βοηθό αναπληρώτρια υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδια για τις διμερείς σχέσεις με την Κύπρο, την Ελλάδα και την Τουρκία Amanda Sloat.

4 04 - POLITIKI_Master_cy 11/07/14 21:05 Page 4 4 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 13 Ιουλίου 2014 Ανεβάζει τις προσδοκίες ο Tζο Μπάιντεν Το ραντεβού με τον Ερντογάν, οι φιλοδοξίες του Αμερικανού αντιπροέδρου και μια δεύτερη ανάγνωση της πρόσφατης ομιλίας του ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ Του ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΖΟΥΠΑΝΙΩΤΗ <<<<<<< Τα νέα γεωπολιτικά δεδομένα δημιουργούν προϋποθέσεις για εξελίξεις, περιλαμβανομένου του Κυπριακού. Οι αναφορές του αντιπροέδρου των ΗΠΑ στο Κυπριακό, υπό το πρίσμα των εξελίξεων που συντελούνται στον γεωστρατηγικό χάρτη της περιοχής, είναι δυνατόν να δημιουργήσουν ένα νέο δεδομένο στη διαπραγματευτική διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη, αρκεί να αποδειχθεί ότι αποτελούν την επίσημη αμερικανική πολιτική και όχι απλώς τις προσωπικές θέσεις του Τζο Μπάιντεν. Ο οποίος και ως φίλος της Ελληνοαμερικανικής Κοινότητας, αλλά και ως εν δυνάμει υποψήφιος για το χρίσμα του Δημοκρατικού Κόμματος στις προεδρικές εκλογές του 2016, είναι πιθανόν να επέλεξε ένα μαζικό ακροατήριο ηγετικών παραγόντων της Ομογένειας, στην Κληρικολαϊκή Συνέλευση της Αρχιεπισκοπής Αμερικής, για να επιδώσει «διαπιστευτήρια» φιλελληνισμού και να αποσπάσει υποστήριξη. Ωστόσο, η συγκλίνουσα άποψη στην ηγεσία του ελληνικού λόμπι που τους τελευταίους τρεις μήνες συναντήθηκε δύο φορές κεκλεισμένων των θυρών με τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ είναι πως η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση. Δηλαδή υπάρχει μία ισχυρή τάση στελεχών του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας περί τον Μπάιντεν, που ασπάζονται το νέο δόγμα προσέγγισης του κυπριακού, ωστόσο για πρακτικούς κυρίως λόγους βασικά την ενασχόληση με την Ουκρανία και το Ιράκ από το γεωστρατηγικό παζλ του χάρτη της περιοχής απουσιάζουν ακόμη ορισμένα κομμάτια, Με το τηλεφώνημα προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας την Παρασκευή ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Τζο Μπάιντεν φροντίζει να συντηρεί το κανάλι επικοινωνίας με τη Λευκωσία και να στέλνει το μήνυμα ότι η εμπλοκή του στο Κυπριακό είναι προσωπική και άμεση. ώστε να παρουσιαστεί επίσημα. Οι αναφορές του αντιπροέδρου Μπάιντεν στο Κυπριακό, κατά την ομιλία του στην Κληρικολαϊκή Συνέλευση της Αρχιεπισκοπής Αμερικής, είναι ουσιαστικά η ίδια προσέγγιση με την ανάλυση που δημοσιεύσαμε στην «Κ» στις 15 Ιουνίου («Το Κυπριακό στον νέο γεωστρατηγικό χάρτη της περιοχής»), όπου περιγράφαμε τους λόγους για τους οποίους θα ασκηθούν πιέσεις στην Άγκυρα να διαδραματίσει τον ρόλο που της αποδίδει η συμμετοχή της στο ΝΑΤΟ. Το βράδυ της Τετάρτης ο Μπάιντεν εξηγώντας γιατί είναι προς το συμφέρον της Τουρκίας και θα πρέπει να παίξει περισσότερο εποικοδομητικό ρόλο, είπε: «Η ασφάλειά της απειλείται. Από τους Ρώσους στη Μαύρη Θάλασσα, από την κατάρρευση της Συρίας στον νότο και τον ISIL στα ανατολικά». Εμείς στην ανάλυσή μας προσθέταμε και τις εξελίξεις στην Αρμενία, όπου λόγω της αδυναμίας της Αγκύρας να τα «βρει» με το Ερεβάν έχει ενισχυθεί η παρουσία των ρωσικών στρατευμάτων στη χώρα αυτή και προσθέταμε την άποψη που αρχίζει να ακούγεται έντονα στην Ουάσιγκτον, «ποιο το κέρδος για την Τουρκία να διατηρεί στρατό στην Κύπρο, όταν κινδυνεύει να χάσει τη Μαύρη Θάλασσα από τη Ρωσία και να μην είναι σε θέση να ανταποκριθεί πλήρως στις υποχρεώσεις της προς το ΝΑΤΟ». Οι δημόσιες αναφορές Μπάιντεν επίσης δεν αφήνουν την παραμικρή αμφιβολία για τη σημαντική εταιρική σχέση Κύπρου- ΗΠΑ (που όντως έχει επανειλημμένα λεχθεί από επίσημα αμερικανικά χείλη) και την προσωπική σχέση που ο αντιπρόεδρος ανέπτυξε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, στην οποία αναφέρθηκε εκτενώς στην ομιλία του. Ωστόσο, για να επικυρωθούν και οι δύο σχέσεις, χρειάζεται περαιτέρω αναβάθμισή τους, η οποία μπορεί να γίνει μόνο αν λάβει πρόσκληση ο Νίκος Αναστασιάδης να επισκεφθεί τον Λευκό Οίκο. Κάτι που ο Λευκός Οίκος δεν ΑSSOCIATED PRESS είχε αποκλείσει και για τον Δημήτρη Χριστόφια, υπό την προϋπόθεση ότι το Κυπριακό θα βρισκόταν ένα βήμα πριν από τη λύση. Χωρίς να είμαστε σε θέση να προσδιορίσουμε αν ισχύει το τελευταίο, η αλήθεια είναι πως μία πρόσκληση για τον Λευκό Οίκο είναι κάτι που χρειάζεται ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, για την ενίσχυση του κύρους του, το οποίο αποτελεί προαπαιτούμενο για να πείσει τους Ελληνοκύπριους για τη λύση. Και πέραν συμβολισμών περιλαμβάνει την απαίτηση της πλευράς μας να γίνουν αποδεκτά μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης με αναπόσπαστο κομμάτι τους την έναρξη της διαδικασίας επιστροφής της Αμμοχώστου. Σ όλα αυτά υπάρχει ένα φυσικό εμπόδιο. Οι προεδρικές εκλογές στην Τουρκία, που απασχολούν πλήρως τον Ταγίπ Ερντογάν. Έτσι, φυσιολογικά, μετά την αναμενόμενη εκλογή του στην προεδρία και την τακτοποίηση των παρεπομένων εκκρεμοτήτων (διάδοχος στην πρωθυπουργία, νέα κυβέρνηση και πιθανές βουλευτικές εκλογές), φτάνει και η ώρα της αλήθειας. Ο Τζο Μπάιντεν στην ομιλία του αποκάλυψε ότι συμφώνησαν με τον Ταγίπ Ερντογάν να βρεθούν στην Κωνσταντινούπολη για να «προσπαθήσουν να το ξεκινήσουν και να το τελειώσουν» (εννοώντας το θέμα των γεωστρατηγικών προτεραιοτήτων της Τουρκίας κι η ανάγκη να λυθεί το Κυπριακό). Με βάση αυτά τα δεδομένα, μία τέτοια συνάντηση δεν μπορεί να γίνει πριν από τις προεδρικές εκλογές. Ως μία πιθανή ημερομηνία θα μπορούσε να εικάσει κανείς την ορκωμοσία του Ερντογάν στην προεδρία, ενώ μία τέτοια επίσκεψη Μπάιντεν θα μπορούσε να συμπεριλάβει και την Αθήνα, καθώς στην ομιλία του εκφράζονταν ανάλογη αισιοδοξία και για το θέμα της Χάλκης, με έμμεση αποδοχή κάποιων από τις τουρκικές θέσεις για τα δικαιώματα της μουσουλμανικής μειονότητας στην Ελλάδα. Η ενέργεια άλλαξε τους όρους του παιχνιδιού Από τα υπόλοιπα σημεία της ομιλίας Μπάιντεν να επισημάνουμε τα εξής: Στα ενεργειακά είπε «οι ενεργειακές αυτές ανακαλύψεις μπορούν και πρέπει να αποτελέσουν παράγοντα αλλαγής των όρων του παιχνιδιού στην περιοχή. Όμως αυτό θα συμβεί αν οι χώρες βρεθούν μαζί κι εργαστούν μαζί». Δηλαδή ότι το επιδιωκόμενο για την αμερικανική εξωτερική πολιτική είναι να λυθεί το Κυπριακό. Όμως δεν παραλείπει να στείλει και το μήνυμα στην Άγκυρα για το τι μέλει γενέσθαι αν δεν υπάρξει λύση του Κυπριακού. «Από την αρχή δεν ταλαντευθήκαμε στο ότι η διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Κύπρου έχει την ιδιοκτησία της πρόσβασης στα ευρήματα (φυσικού αερίου)», είπε στην ομιλία του. Σε σχέση με τις συνομιλίες προσδιόρισε ότι αλλάζει το κλίμα στα Κατεχόμενα και πως «έχοντας ακούσει προσεκτικά Τουρκοκύπριους, διαισθάνομαι ότι έχουν τελικά καταλήξει στο συμπέρασμα πως αρκετά πια». Μίλησε για πρόοδο στο δείπνο Αναστασιάδη Έρογλου (παρότι δεν έγινε αποδεκτό το πακέτο για την Αμμόχωστο) και για τη δουλειά που απομένει να γίνει. Ξεκαθάρισε ότι η λύση θα είναι διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, αλλά κι ότι στην Κύπρο θα υπάρχει μία κυβέρνηση, αλλά όχι τουρκικά στρατεύματα. Και τέλος ότι «τα πράγματα αλλάζουν μετά από 40 χρόνια», παραθέτοντας ως παράδειγμα Κύπριους πρόσφυγες κι από τις δύο κοινότητες οι οποίοι θεωρούν πια σπίτι τους αυτό στο οποίο εγκαταστάθηκαν μετά το Κι αυτό, όπως είπε, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη. Τα σημεία αυτά με τον τρόπο που αναπτύχθηκαν και με τις συνεχείς προτροπές του Μπάιντεν προς το ακροατήριο να μην τον χειροκροτεί αλλά να τον ακούσει προσεκτικά, μοιάζουν αρκετά με ένα περίγραμμα των πιθανών αμερικανικών θέσεων για τη λύση στο Κυπριακό. Και τις υποχωρήσεις που πρέπει να γίνουν απ όλες τις πλευρές για να καταλήξουν σε συμφωνία. Οι Κούρδοι θα κρίνουν το μέλλον του Ερντογάν Προσβλέπει στη στήριξή τους για εκλογή του στην προεδρία Απειλή για τον Eρογλου ο Κουντρέτ Οζερσάι Πολιτικά παιχνίδια στα Κατεχόμενα ενόψει «προεδρικών» Tου ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ Λίγες εβδομάδες πριν από τις τουρκικές προεδρικές εκλογές της 10ης Αυγούστου, το κουρδικό αυτονομιστικό κίνημα αναλαμβάνει σημαντικό ρόλο στο τουρκικό πολιτικό πεδίο και στη Μεσοποταμία. Τη στιγμή που οι τζιχαντιστές αντάρτες του Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και της Συρίας (ISIS) δίνουν μάχες σώμα με σώμα με τους Κούρδους αντάρτες στην πόλη Κομπάνε, στη βόρεια Συρία, η προσοχή του εκλογικού επιτελείου του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι στραμμένη στην εκλογική βάση του κουρδικού κινήματος. Οι συνεργάτες του Τούρκου Πρωθυπουργού δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο της εκλογής του από την πρώτη Κυριακή των προεδρικών εκλογών. Κατά την άποψή τους, την υποψηφιότητα του κ. Ερντογάν, εκτός από το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), το Κόμμα Ευτυχίας και μία μερίδα της εκλογικής βάσης των Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ), ενδέχεται να την υποστηρίξουν και οι Κούρδοι. Σε περίπτωση που το ΑΚΡ δεν καταφέρει να εξασφαλίσει την υποστήριξη των μικρών συντηρητικών και εθνικιστικών κομμάτων, ο κ. Ερντογάν θα εναποθέσει τις ελπίδες του στη συνεργασία των Κούρδων για μια εύκολη νίκη στη δεύτερη Κυριακή των βουλευτικών εκλογών. Με απώτερο στόχο την ικανοποίηση των πάγιων αιτημάτων των Κούρδων, η τουρκική κυβέρνηση έφερε ένα νέο πακέτο εκδημοκρατισμού για το Κουρδικό. Συγκεκριμένα εξασφάλισε ασυλία για τους εκπροσώπους του τουρκικού κράτους, οι οποίοι διαπραγματεύονται με το κουρδικό κίνημα και προώθησε μία σειρά σημαντικών νόμων, οι οποίοι ανοίγουν τον δρόμο για την είσοδο των Κούρδων ανταρτών στην πολιτική και κοινωνική ζωή της Τουρκίας. Tις τελευταίες ημέρες η κυβέρνηση Ερντογάν προβαίνει σε ικανοποίηση αιτημάτων των Κούρδων σε μια σαφή κίνηση που αποσκοπεί στην εξασφάλιση στήριξης της υποψηφιότητάς του στις προεδρικές εκλογές του Αυγούστου. ΑSSOCIATED PRESS «Για πρώτη φορά στην σύγχρονη ιστορία της Τουρκίας, το κοινοβούλιο αποδέχεται την ύπαρξη του Κουρδικού και πραγματοποιεί σημαντικά βήματα για την επίλυσή του», τονίζει ο κουρδικής καταγωγής βουλευτής του Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών (HDP), Χασίπ Καπλάν. Σύμφωνα με την άποψη του έμπειρου Κούρδου νομικού και πολιτικού, το νέο πακέτο αποτελεί ένα πρώτο, σημαντικό βήμα για την τελική λύση του Κουρδικού Ζητήματος. Η τουρκική αντιπολίτευση αντιμετωπίζει με καχυποψία την κίνηση της τουρκικής κυβέρνησης. Σε αντίθεση με το ΜΗΡ, το οποίο θεωρεί ότι το νέο πακέτο ισοδυναμεί με προδοσία του τουρκικού κράτους, το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), τηρεί επιφυλακτική στάση απέναντι στις νέες εξελίξεις. Έχοντας αναθεωρήσει τη γραμμή του στο Κουρδικό Ζήτημα, το CHP τονίζει ότι η λύση του Κουρδικού Ζητήματος πρέπει να έρθει μέσα από τις διαπραγματεύσεις και τον διάλογο. Την ίδια στιγμή, η ηγεσία του κόμματος τονίζει ότι το νέο πακέτο δεν είναι τίποτα άλλο παρά μία κίνηση εντυπωσιασμού του κ. Ερντογάν ενόψει των προεδρικών εκλογών. «Για ποιο λόγο η κυβέρνηση περίμενε την έναρξη της προεκλογικής περιόδου για να προωθήσει το νέο πακέτο; Η απάντηση είναι απλή. Ο Ερντογάν επιχειρεί να εντυπωσιάσει τον Κούρδο ψηφοφόρο», τονίζει ο κουρδικής καταγωγής βουλευτής του CHP, Σεζγκίν Τανρίκουλου. Θα καταφέρει να εντυπωσιάσει τελικά ο κ. Ερντογάν τον Κούρδο ψηφοφόρο με το νέο πακέτο εκδημοκρατισμού και τις διαπραγματεύσεις του τουρκικού κράτους με το κουρδικό κίνημα; Η απάντηση κάθε άλλο παρά δεδομένη είναι. Το κουρδικό κίνημα, το οποίο δεν επιθυμεί να εκπέμψει την εικόνα του βασικού υποστηρικτή της υποψηφιότητας του Ερντογάν, κατεβαίνει στις προεδρικές εκλογές με τον δικό του υποψήφιο, τον ηγέτη του HDP, Σελαχαντίν Ντεμίρτας, προσβλέποντας στις ψήφους των Κούρδων και των σοσιαλιστικών δυνάμεων της χώρας. Για πρώτη φορά, ένα μέλος του κουρδικού κινήματος, το οποίο κατά τα προηγούμενη χρόνια διεκδικούσε την ίδρυση ενός ανεξάρτητου κουρδικού κράτους στα ανατολικά εδάφη της Τουρκίας, θέτει υποψηφιότητα για το ανώτατο πολιτικό αξίωμα της γειτονικής χώρας. Οι πρώτες σφυγμομετρήσεις δείχνουν ότι η υποψηφιότητα του Ντεμίρτας αγγίζει το 7%. «Με αυτό το ποσοστό, το κουρδικό κίνημα θα είναι σε θέση να διεκδικήσει δυναμικά τη συνταγματική κατοχύρωση του αιτήματος της αυτονόμησης των Κούρδων της Τουρκίας. Τότε θα αρχίσουν τα δύσκολα για την προεδρία του Ερντογάν», τονίζει χαρακτηριστικά στην «Κ» πηγή από την Τουρκία. Tου ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ <<<<<<< Η πριμοδότηση του Μουσταφά Ακιντζί για αποδυνάμωση της τ/κ Αριστεράς. Τι και αν τα τελευταία μηνύματα από το τραπέζι των συνομιλιών δεν είναι ενθαρρυντικά; Η συγκεκριμένη εξέλιξη δεν προκαλεί ιδιαίτερο προβληματισμό στον Ντερβίς Έρογλου και το επιτελείο του, το οποίο, το προσβλέπει στην παραμονή του στην «προεδρία» μέσα από τη σύμπηξη ενός ενιαίου πολιτικού μετώπου της τουρκοκυπριακής Δεξιάς. Στην άλλη πλευρά της πράσινης γραμμής, οι έμπειροι αναλυτές τονίζουν ότι πίσω από τα αποτελέσματα των πρόσφατων «δημοτικών εκλογών» και του «δημοψηφίσματος» για τη μερική τροποποίηση του «συντάγματος» κρύβεται ο κ. Έρογλου. Σύμφωνα με αυτή την άποψη, στην πρόσφατη αναμέτρηση ο Τουρκοκύπριος ηγέτης κατέβαλε προσπάθειες για να προκαλέσει διάσπαση στους κόλπους της Τουρκοκυπριακής Αριστεράς. Χαρακτηριστικά, στην Αμμόχωστο, στη Λευκωσία και στην Κερύνεια το στρατόπεδο. Έρογλου υποστήριξε τους αντίπαλους των υποψηφίων του αριστερού Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος (ΡΤΚ). Η τακτική του Έρογλου για αποδυνάμωση του ΡΤΚ, μόλις λίγους μήνες πριν από τις κρίσιμης σημασίας «προεδρικές εκλογές». «Ο κ. Έρογλου άνοιξε τον δρόμο για την εκλογή του Μουσταφά Ακιντζί και την αποδυνάμωση του ΡΤΚ. Αυτές οι εξελίξεις εξυπηρετούν τον απώτερο στόχο του, ο οποίος δεν είναι άλλος παρά η παραμονή του στο «προεδρικό μέγαρο» για την επόμενη πενταετία», επισημάνει μια τουρκοκυπριακή πηγή της «Κ». Πολλά είναι τα στελέχη του Κόμματος Εθνικής Ενότητας (ΚΕΕ) που υποστηρίζουν ότι υποψήφιος για την «προεδρία» δεν πρέπει να είναι ο Ντερβίς Έρογλου αλλά ο στενός συνεργάτης του, Κουντρέτ Οζερσάι, διαπραγματευτής της τ/κ κοινότητας στις συνομιλίες. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Σύμφωνα με την πηγή της «Κ», η ενίσχυση των ποσοστών του τ/κ σοσιαλδημοκρατικού κινήματος, η εξασφάλιση του «δήμου» της Λευκωσίας και η ανταπόκριση της κοινωνίας στο συγκεκριμένο κίνημα έχουν αναπτερώσει το ηθικό του κ. Ακιντζί, ο οποίος πλέον δεν κρύβει τις βλέψεις του ακόμη και για «ανώτατο αξίωμα» της κοινότητάς του. Σε περίπτωση που ο κ. Ακιντζί οριστικοποιήσει την απόφασή του και διεκδικήσει τις «προεδρικές εκλογές», το ΡΤΚ θα βρεθεί αντιμέτωπο με έναν ισχυρό αντίπαλο. Μπροστά σ αυτή την εξέλιξη επικρατεί αναβρασμός στους κόλπους του ΡΤΚ, το οποίο αυτό το διάστημα αναζητεί τον υποψήφιό του για τις «προεδρικές εκλογές». Η βάση και τα ιδρυτικά στελέχη του ΡΤΚ διαφωνούν με την πολιτική γραμμή και τις πρωτοβουλίες της ηγεσίας του κόμματος. Ακόμη, τονίζουν ότι το κόμμα θα πρέπει να συμμετάσχει στην επόμενη «εκλογική» αναμέτρηση με ένα ανανεωμένο προφίλ και έναν υποψήφιο, ο οποίος θα έχει απήχηση στην κοινωνία. Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης αναζήτησης, μέχρι στιγμής στους κόλπους του ΡΤΚ ξεχωρίζουν τα ονόματα του «υπουργού Εξωτερικών», Οζντίλ Ναμί και της «προέδρου της Βουλής», Σιμπέλ Σιμπέρ. Η ήττα του ΡΤΚ και η αντίστοιχη επιτυχία της στρατηγικής του κ. Έρογλου στις πρόσφατες «δημοτικές εκλογές» δεν ανοίγει αυτομάτως τον δρόμο για την παραμονή του ίδιου στο αξίωμα του ηγέτη της κοινότητας του μετά το Την επόμενη περίοδο, ο κ. Έρογλου θα κληθεί να αντιμετωπίσει την αντίσταση μιας μερίδας της τ/κ Δεξιάς, η οποία αμφισβητεί την ηγεσία του. Το τελευταίο διάστημα στους κόλπους του Κόμματος Εθνικής Ενότητας (ΚΕΕ) υψώνονται φωνές κατά της πολιτικής γραμμής του Έρογλου. Σύμφωνα με την άποψη των διαφωνούντων στελεχών και «βουλευτών» του κόμματος, η στρατηγική του κ. Έρογλου έχει ανοίξει τον δρόμο για την αποδυνάμωση του ΚΕΕ και γι αυτό υποστηρίζουν ότι στις «προεδρικές εκλογές», θα πρέπει να παραχωρήσει την θέση του στον Κουντρέτ Οζερσάι, που εκτελεί καθήκοντα διαπραγματευτή της τ/κ κοινότητας στις συνομιλίες. Όπως υποστηρίζουν, σε αντίθεση με τον Έρογλου, ο Οζερσάι έχει την δυνατότητα να ανανεώσει το προφίλ και να αυξήσει τα ποσοστά της Δεξιάς. Η αποδυνάμωση του ΚΕΕ και η ενδεχόμενη υποψηφιότητα του στενού συνεργάτη του, δεν αποτελεί τον μοναδικό «πονοκέφαλο» του κ. Έρογλου. Το Δημοκρατικό Κόμμα, δεύτερο σε δύναμη κόμμα της τ/κ Δεξιάς, διανύει πολύ δύσκολες ημέρες. Ο Σερντάρ Ντενκτάς έχει χάσει τον έλεγχο του κόμματός του και οι «άνθρωποι» του κ. Έρογλου προβληματίζονται για τη συνέχεια της παρουσίας τους στο Δημοκρατικό Κόμμα.

5 05-POLITIKI_Master_cy 11/07/14 19:17 Page 5 Κυριακή 13 Ιουλίου 2014 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 5 Παρακαταθήκη για τη Θεοχάρους η κόντρα με τον Βαγγέλη Βενιζέλο Τα επόμενα βήματα της ευρωβουλευτού, μετά τη ρηματική διακοίνωση και τη χλιαρή αντίδραση κυβέρνησης και ΔΗΣΥ Του ΛΕΥΤΕΡΗ ΑΔΕΙΛΙΝΗ Η ενστικτώδης απόφαση της κυβέρνησης και του Δημοκρατικού Συναγερμού να μη «σηκώσουν» το θέμα της αντιπαράθεσης της Ελένης Θεοχάρους με τον αντιπρόεδρο της ελληνικής κυβέρνησης και υπουργό Εξωτερικών, Ευάγγελο Βενιζέλο αποσκοπούσε σίγουρα στο να τελειώσει μία ώρα αρχύτερα μια κατάσταση σαφώς επιζήμια στις σχέσεις της Κύπρου με την Ελλάδα. Σε δεύτερο επίπεδο, όμως, ήταν και μια ενστικτώδης κίνηση για να «γειώσει» τυχόν ακραίες αντιδράσεις που θα μπορούσαν να αποβούν επιζήμιες στη διαπραγμάτευση του Κυπριακού, ειδικά αν τα πράγματα φθάσουν ξανά σε επίπεδα πόλωσης μεταξύ ενός «ναι» και ενός «όχι». Και σε κομματικό επίπεδο λειτούργησε επίσης το ένστικτο αυτοσυντήρησης της ηγεσίας, που δεν θα ήθελε να ενισχύσει, έστω και πρόσκαιρα, μία εν δυνάμει αντίπαλο για την προεδρία του ΔΗΣΥ στις αρχαιρεσίες του Από την πλευρά της, η Ελένη Θεοχάρους λέει και δημόσια πόσο τη δυσαρέστησε η έλλειψη στήριξης από το κόμμα και την κυβέρνηση στις αυστηρές επισημάνσεις της προς τον Έλληνα ΥΠΕΞ, ότι αδράνησε στον τουρκικό χαρακτηρισμό της Κυπριακής Δημοκρατίας ως «εκλιπούσας» και μάλιστα σε έγγραφο προς την Ε.Ε. Λέει επίσης ότι τη διέσυρε η σύνδεση που επιχειρήθηκε μεταξύ της επιθυμίας της να γίνει Επίτροπος στην Ε.Ε. και της κόντρας της με τον κ. Βενιζέλο. Η ίδια, πάντως, από αυτή την υπόθεση αισθάνεται ότι εισέπραξε μεγάλη στήριξη από πολίτες Στην Πινδάρου διαπίστωσαν από πρώτο χέρι ότι η Ελένη Θεοχάρους είχε στήριξη και δεν αποκλείουν να είναι εν δυνάμει υποψήφια για την προεδρία του κόμματος. Κλείνουν το θέμα, όμως, γιατί πιστεύουν πως οι αρχαιρεσίες είναι μακριά και ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει πρόσωπο να αμφισβητήσει, με ηγετικό προφίλ, τον Αβέρωφ Νεοφύτου. και πολιτικούς όχι μόνο στην Κύπρο αλλά και στην Ελλάδα. Γεγονός που, για την ίδια πάντα, επιβεβαιώνει τη σημαντικότατη στήριξη που έλαβε στις ευρωεκλογές της 25ης Μαΐου και της φτιάχνει παρακαταθήκη για τυχόν επόμενες κινήσεις στην πολιτική σταδιοδρομία της. Κλειστό για την κυβέρνηση Στο Προεδρικό πληροφορήθηκαν ίσως με κάποια αμηχανία την κριτική που άσκησε στην Ευρωβουλή η Ε. Θεοχάρους κατά της χλιαρής στάσης του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών έναντι της Τουρκίας. Χαμηλά κρατήθηκε και το θέμα της ρηματικής διακοίνωσης που απέστειλε ο κ. Βενιζέλος, ζητώντας καταδίκη της ευρωβουλευτού, μολονότι παρασκηνιακά θεωρήθηκε μεγάλο λάθος του Έλληνα ΥΠΕΞ. Ακόμα και η επιστολή του Ιωάννη Κασουλίδη προς την Ύπατη Εκπρόσωπο της Ε.Ε. για τις Εξωτερικές Υποθέσεις, Κάθριν Άστον, που ζητούσε προληπτικά μέτρα κατά της Τουρκίας για το μέλλον, δεν προβλήθηκε με την αναμενόμενη ζέση. Οι δηλώσεις, μάλιστα, του ίδιου του Προέδρου της Δημοκρατίας έδειχναν σαφώς ότι, η απόφαση ήταν να κλείσει το θέμα όσο το δυνατόν συντομότερα. Και να μην καταστεί μείζον ζήτημα μια επιζήμια αντιπαράθεση με την Ελλάδα, αλλά και μια ακόμα δημόσια διένεξη με την Τουρκία και την Ε.Ε. για το Κυπριακό. Αυτή η λογική επικράτησε και μετά τις τοποθετήσεις, μέσω συνέντευξης στο ΡΙΚ, της κ. Θεοχάρους, στην οποία εξέφρασε οργή για απουσία στήριξης, ενώ απέσυρε και το ενδιαφέρον της για τη θέση Επιτρόπου της Κύπρου στην Ε.Ε. Στο Προεδρικό θεωρούν ακραίες τις θέσεις της κ. Θεοχάρους στο πολιτικό πρόβλημα, ενώ για το θέση του Επιτρόπου φαβορί είναι ήδη ο Χρήστος Στυλιανίδης. Είχε επίσης αποφασιστεί ότι το όνομα της κ. Θεοχάρους δεν θα ήταν καν στη λίστα με τα τρία ονόματα που θα δώσει ο Νίκος Αναστασιάδης στον νέο πρόεδρο της Κομισιόν, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. Κι αυτό παρά την επιστολή της ευρωβουλευτού προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με την οποία εκδήλωνε ενδιαφέρον για τη θέση. Συζήτηση στον ΔΗΣΥ Η αντιπαράθεση Θεοχάρους Βενιζέλου, η ρηματική διακοίνωση και η συνέχεια που έδωσε η ευρωβουλευτής με δημόσιες δηλώσεις συζητήθηκαν στο Εκτελεστικό Γραφείο του ΔΗΣΥ. Η επίσημη θέση κηρύσσει το θέμα λήξαν, μολονότι δεν είναι λίγοι στο ΔΗΣΥ αυτοί που θεώρησαν ορθή την απόφαση της κ. Θεοχάρους να καταγγείλει την τουρκική απρέπεια κατά της Κύπρου. Επίσης, δεν είναι λίγοι που πιστεύουν <<<<<<< Η Ε. Θεοχάρους αναγνωρίζει ότι έχει φιλοδοξίες, αλλά δεν τις συγκεκριμενοποιεί. Το στοίχημα για την ίδια είναι πώς θα χειριστεί την ανεπίσημη στήριξη που έλαβε, ώστε να την αξιοποιήσει την κατάλληλη ώρα. ότι ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, με τη ρηματική διακοίνωση που απέστειλε, βοήθησε στο να παραμείνει το όλο θέμα στο προσκήνιο. Οι ιδιωτικές τοποθετήσεις στελεχών του ΔΗΣΥ υπέρ της κ. Θεοχάρους ελήφθησαν υπόψη από την ηγεσία του κόμματος, η οποία διαπίστωσε και η ίδια ότι η ευρωβουλευτής τυγχάνει στήριξης. Θα ήταν ίσως υπερβολή να θεωρήσει κανείς πως το ρεύμα που έδειξε να έχει η κ. Θεοχάρους έχει θορυβήσει την Πινδάρου. Τη θεωρούν ως εν δυνάμει υποψήφια για την προεδρία του κόμματος, γνωρίζοντας ότι έχει πολιτικές φιλοδοξίες, τις οποίες μάλιστα δεν κρύβει. Εκτιμούν επίσης ότι η Ε. Θεοχάρους δεν θα συνταχθεί με τις επιλογές του κόμματος στο Κυπριακό, αν έλθει η ώρα σημαντικών αποφάσεων. Παρ όλα αυτά, επικρατεί η αντίληψη πως το κόμμα έχει ακόμα πολύ δρόμο μπροστά του μέχρι τις αρχαιρεσίες του 2018, ενώ εκτιμάται πως δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή πρόσωπο που να αμφισβητήσει τον Αβέρωφ Νεοφύτου, χτίζοντας ηγετικό προφίλ. Το άμεσο μέλλον Άνθρωποι που μιλούν εκτενώς μαζί της, υποστηρίζουν ότι το όλο ζήτημα άφησε μια γλυκόπικρη γεύση στην Ελένη Θεοχάρους. Τονίζει πως πικράθηκε, μεν, από τη στάση της κυβέρνησης και του κόμματός της, αλλά, ταυτόχρονα, την ικανοποίησε ιδιαίτερα η στήριξη που εισέπραξε, σε Κύπρο και Ελλάδα, για την επιλογή της να επικρίνει δημόσια τον Ε. Βενιζέλο. Κατηγορεί τον ΔΗΣΥ ότι δεν επικοινώνησε μαζί της. Στην ουσία, όμως, φαίνεται πως είναι δυσαρεστημένη που δεν την πήρε τηλέφωνο ο ίδιος ο Α. Νεοφύτου, αλλά ο εκπρόσωπος Τύπου του κόμματος, Πρ. Προδρόμου. Όπως και να έχουν τα πράγματα, η ίδια τονίζει σε συνομιλητές της ότι θα συνεχίσει να προβάλει τις απόψεις της για το Κυπριακό, απόψεις που όπως λέει την ευθυγραμμίζουν με τον πρωθυπουργό της Ελλάδας, Αν. Σαμαρά. Πιστεύει, ότι δικαιώθηκε από τη στιγμή που ο Ι. Κασουλίδης απέστειλε επιστολή στην Κάθριν Άστον με την οποία κινήθηκε στο ίδιο μήκος κύματος με την ευρωβουλευτή. Αναγνωρίζει ότι έχει φιλοδοξίες, το θεωρεί αναγκαίο για μια πολιτικό, αλλά αποφεύγει ακόμα και ιδιωτικά να τις συγκεκριμενοποιήσει. Προφανώς το στοίχημα για την ίδια είναι το πώς θα χειριστεί την ανεπίσημη στήριξη που έλαβε, ώστε να την αξιοποιήσει την κατάλληλη ώρα.

6 06 - POLITIKI_Master_cy 11/07/14 22:03 Page 6 6 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 13 Ιουλίου 2014 Η ΕΛΕΝΗ ΘΕΟΧΑΡΟΥΣ ΣΤΗΝ «Κ» Φοβάμαι την αστάθεια στην Αθήνα Η ευρωβουλευτής του ΔΗΣΥ τονίζει ότι με τον πρωθυπουργό Σαμαρά έχει ανάλογες ιδεολογικές και πολιτικές απόψεις Συνέντευξη στον ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΡΑΣΧΟ Η ευρωβουλευτής Ελένη Θεοχάρους βρέθηκε στο επίκεντρο μιας μίνι κρίσης μετά την ερώτηση που έθεσε στην ελληνική προεδρία της Ε.Ε. σχετικά με την αναφορά περί «εκλιπούσας Κυπριακής Δημοκρατίας» στο γνωστό τουρκικό έγγραφο, κίνηση που είχε ως επακόλουθο σκληρή δήλωση του αντιπροέδρου και υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας Ευάγγελου Βενιζέλου και κυρίως τη σχετική ρηματική διακοίνωση. Η κ. Θεοχάρους, στη συνέντευξή της στην «Κ», διευκρινίζει ότι δεν είχε πρόθεση να υπεισέλθει στα προβλήματα που ενδεχομένως αντιμετωπίζει η κυβέρνηση της Ελλάδας, τονίζοντας όμως ότι φοβάται την κυβερνητική αστάθεια στην Αθήνα και την ακυβερνησία της Ελλάδας, διότι πάντα φέρνει δεινά. Η κ. Θεοχάρους αναφέρεται επίσης στις προθέσεις της σχετικά με κομματικά και πολιτειακά αξιώματα, ενώ δεν αποφεύγει να ρίξει το γάντι στην ηγεσία του κόμματός της, του ΔΗΣΥ. Μετά το συγκρουσιακό επεισόδιο με τον κ. Ευάγγελο Βενιζέλο, ακολούθησε η επιστολή Κασουλίδη στην κ. Άστον, για τις απαιτήσεις της Λευκωσίας έναντι των υποχρεώσεων της Τουρκίας. Θεωρείτε ότι το θέμα που θέσατε έχει λήξει ή επί της ουσίας της διαχείρισης του Κυπριακού από πλευράς Κύπρου- Ελλάδας, εξακολουθεί να υφίσταται ζήτημα; Επί της ουσίας της διαχείρισης του Κυπριακού έχω διαφωνίες με τους χειρισμούς που γίνονται τόσο από την Αθήνα όσο και από τη Λευκωσία. Δεν γνωρίζω φυσικά αν υπάρχει και σε ποιο βαθμό ταύτιση σχεδιασμών και συντονισμός στις μεθοδεύσεις μεταξύ των δύο κυβερνήσεων. Παρ όλα αυτά, στήριξα τη νέα προσπάθεια για την επίλυση του Κυπριακού αλλά παράλληλα κατέθεσα και τη δική μου εκτίμηση ότι η τουρκική πλευρά και πάλι θα μας οδηγήσει σε αδιέξοδα. Το ζήτημα που προέκυψε με την ερώτησή μου θα μπορούσε να είχε λήξει από την πρώτη στιγμή, γιατί δεν υπήρχε κανένας λόγος να προσλάβει τέτοια διάσταση. Έθεσα ένα ερώτημα χωρίς σκοπιμότητες, και περίμενα με λαχτάρα μια καλή απάντηση που να με γέμιζε περηφάνια και ελπίδα. Βεβαίως με την επιστολή Κασουλίδη η ελληνοκυπριακή πλευρά δείχνει να κατανοεί ότι το έγγραφο είναι απαράδεκτο και επικίνδυνο. Ο χρόνος που εστάλη η επιστολή δείχνει ότι ολιγώρησαν τόσο η Αθήνα όσο και η Λευκωσία. Προσωπικά δεν πρόκειται να πω οτιδήποτε επί του θέματος. Διατηρώ την υποχρέωση να ελέγχω κάθε κίνηση που μπορεί να ωφελήσει ή να βλάψει την υπόθεση της Κύπρου. Θεωρείτε ότι έχει λήξει και το θέμα με το τουρκικό έγγραφο; Στο Κυπριακό έχω διαφωνίες με τους χειρισμούς που γίνονται τόσο από την Αθήνα όσο και από τη Λευκωσία. Η Ελένη Θεοχάρους εξηγεί γιατί απέσυρε το ενδιαφέρον της για τη θέση του Επιτρόπου της Κομισιόν. Σε ό,τι αφορά πληροφορίες για ενδιαφέρον της για άλλα αξιώματα λέει χαρακτηριστικά ότι, «για την προεδρία του κόμματος, την Προεδρία της Δημοκρατίας, την Αγία Έδρα και τη θέση του γ.γ. του ΟΗΕ, το σκέφτομαι ακόμη». Ένιωσα βαθύτατα προσβεβλημένη Μετά τη δημοσιοποίηση από τον ΑΝΤ1, της επιστολής σας προς τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, σχετικά με διορισμό στη θέση του Επιτρόπου στην Κομισιόν αλλά και της δικής σας αποκάλυψης ότι με δεύτερη επιστολή αποσύρατε το ενδιαφέρον σας λόγω του κλίματος που έχει δημιουργηθεί γύρω από το άτομό σας, ακούστηκαν διάφορα σχετικά με προώθησή σας στην ηγεσία του κόμματος κι ακόμα και ως υποψήφια για την Προεδρία της Δημοκρατίας. Τα έχετε προφανώς ακούσει κι εσείς. Οι φιλοδοξίες σας μέχρι πού φτάνουν κ. Θεοχάρους; Ένιωσα βαρύτατα θιγμένη και προσβεβλημένη και ένιωσα μεγίστη πικρία από τη διασύνδεση της υπόθεσης Βενιζέλου με τη θέση του Επιτρόπου. Ξέρετε ούτε η τιμή μου ούτε η εντιμότητά μου είναι αναλώσιμα. Η φιλοδοξία μου είναι να ζήσω τη δικαίωση του κυπριακού ελληνισμού, τη διαφύλαξη της ταυτότητας όλων όσων έχουν την παιδεία να είναι Έλληνες. Αλλά και τη διασφάλιση των δικαιωμάτων του κάθε Κύπριου πολίτη. Την αποκατάσταση των δικαιωμάτων του. Αυτό τον αγώνα τον κάνω από τότε που συνειδητοποίησα τι σημαίνει Δημοκρατία, Ελευθερία και Δικαιοσύνη. Αυτό τον αγώνα τον έζησα και με πολλούς άλλους λαούς της γης, έζησα το Έπος της Απελευθέρωσής τους και μοναδική μου φιλοδοξία είναι να ζήσω τη δικαίωση και του δικού μας λαού. Έχω αισθανθεί βαρύτατη προσβολή πολλές φορές και κάθε φορά που μου καταλογίζουν σκοπιμότητες για ό,τι κάνω. Το έζησα ξανά και ξανά, το ξεπέρασα, το πάλεψα, τώρα πια παραιτήθηκα. Πρέπει να δώσω ένα τέλος. Μερικοί είναι αδιόρθωτοι. Εμένα δεν με διόρισε κανείς ποτέ και πουθενά. Δεν μου χάρισαν κάποια θέση. Πάλεψα πολύ για ό,τι κέρδισα. Η πολιτική για μένα είναι ανθρωπιστική δράση. Είτε το πιστεύετε είτε όχι, αυτό είναι. Δεν είναι επάγγελμα, δεν είναι καριέρα. Μακάρι να μπορούσα να γυρίσω στη μάχιμη ιατρική, στη χειρουργική, αλλά είμαι ευρωβουλευτής, έχω μπροστά μου μια ακόμη πεντάχρονη θητεία και όλα όσα έζησα τον τελευταίο καιρό με έπεισαν ότι η διάρκεια της ζωής μας είναι πεπερασμένη. Μπορεί να τελειώσει ξαφνικά, στην κάθε στιγμή, γι αυτό κάνω όσο μπορώ καλύτερα το καθήκον μου, το χρέος μου. Δέχομαι καθημερινά κτυπήματα κάτω από τη μέση, από τους ίδιους ανθρώπους, από το ίδιο σινάφι, κάποιοι κάθε τόσο καταλαμβάνονται από αυτό ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Τονίζω πως το τουρκικό έγγραφο θα πρέπει να επιστραφεί ως απαράδεκτο, για να μη δημιουργηθεί προηγούμενο. Αναφέρεται σε «χωριστές αυτοδιαθέσεις» των δύο Κοινοτήτων που δημιούργησαν τάχα το κράτος της Ζυρίχης, στις ΑΟΖ του ψευδοκράτους και της Τουρκίας και σε άλλα που αφορούν τη Δωδεκάνησο, τη Θράκη, το Αιγαίο. Πώς είναι δυνατό να το αφήσουμε εκεί. Πώς εκδηλώνουμε εμπράκτως ως Ελληνισμός τη διαφωνία μας με αυτό το έγγραφο; Είναι υποχρέωση και δικαίωμα και των Αθηνών και της Λευκωσίας να το απορρίψουν ως απαράδεκτο, αφού είναι αντίθετο με τη διεθνή και ευρωπαϊκή έννομη τάξη. Και η απόρριψή του δεν πρόκειται να παραβλάψει ούτε κατ ελάχιστον είτε τις βαλτωμένες ούτως ή άλλως συνομιλίες, είτε την τελματωμένη ούτως ή άλλως ενταξιακή πορεία της Τουρκίας. Με όσα δηλώσατε στο ΡΙΚ την Τρίτη, προκύπτει ότι υπήρξε κενό στην ενημέρωση Σαμαρά από το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας. Θεωρείτε ότι αυτό οφείλεται στον κ. Βενιζέλο; Είπα πως έχω την πληροφορία ότι ο Πρωθυπουργός δεν ήταν ενήμερος. Αλλά η συνέχιση της συζήτησης αυτής δεν θα προσφέρει τίποτε στην προσπάθεια να μειώσουμε την ένταση. Δεν ήταν πρόθεσή μου να υπεισέλθω στα προβλήματα που ενδεχομένως αντιμετωπίζει η κυβέρνηση της Ελλάδας, διότι κατανοώ πόσο δύσκολοι είναι οι καιροί και πώς ο Έλληνας Πρωθυπουργός με νύχια και με δόντια προσπαθεί να ορθοποδήσει τη χώρα. Φοβάμαι την κυβερνητική αστάθεια στην Αθήνα, την ακυβερνησία της Ελλάδας.Πάντα φέρνει δεινά. Μόνη μου έγνοια είναι να βγούμε από τα αδιέξοδα, να ορθοποδήσει η Ελλάδα, να διασωθεί η Κυπριακή Δημοκρατία, να εξουδετερώνουμε τις εγκληματικές ενέργειες που αποσκοπούν στη διάλυσή της. Δεν είναι η πρώτη φορά που υπερασπίζομαι την Κυπριακή Δημοκρατία μέσα στο Κοινοβούλιο, στην Άγκυρα, στην Κωνσταντινούπολη. Δεν μπορώ να μην το κάνω. Κάθε φορά που το κάνω υφίσταμαι άγριες επιθέσεις από όλους εκείνους που αυθαίρετα εμφανίζονται ως οι μοναδικοί οπαδοί της λύσης ανεξαρτήτως του είδους της λύσης και θεωρούν όποιον είναι περήφανος και διεκδικεί, εχθρό της λύσης, της ειρήνης, της προόδου. Έχετε, εξ όσων γνωρίζουμε, γραμμή επικοινωνίας με τον Δεν είχα πρόθεση να υπεισέλθω στα προβλήματα που ενδεχομένως αντιμετωπίζει η κυβέρνηση της Ελλάδας. τον πανικό ότι ο στόχος μου είναι οι θέσεις, οι καρέκλες, τα αξιώματα, ότι εποφθαλμιώ την εξουσία, ότι σφετερίστηκα θέσεις που δικαιωματικά ανήκουν σε αυτούς. Γνωρίζω ότι η ευθύνη, το χρέος, το καθήκον είναι καθαρά προσωπική υπόθεση του καθενός και γι αυτό πρέπει να ξέρει να πορεύεται σε ένα κράτος ασυστόλων και στημένων ρόλων. Σε ό,τι αφορά το ζήτημα συγκεκριμένων πολιτικών φιλοδοξιών; Να σας πω. Έγραψα πολύ ευγενικά στον Πρόεδρο ότι θα μπορούσα να προσφέρω στον τόπο μας από τη θέση του Επιτρόπου, δεν απαίτησα να με διορίσει, δεν πήγα προεκλογικά να κάνω συναλλαγή, δεν πήγα μετεκλογικά να ζητήσω υπουργείο, δεν κατηγόρησα κανέναν. Με έκπληξη άκουσα την επιστολή μου να μεταδίδεται από τις τηλεοράσεις και να διασυνδέεται με τη «σύγκρουση» μου με τον κύριο Βενιζέλο, για την οποία σύγκρουση επαναλαμβάνω, δεν έχω καμία ευθύνη. Έτσι απέσυρα την εν λόγω επιστολή και απέκλεισα την ανάληψη της θέσης για να προστατέψω την αξιοπρέπειά μου. Τώρα για την προεδρία του κόμματος, την Προεδρία της Δημοκρατίας, την Αγία Έδρα και τη θέση του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, το σκέφτομαι ακόμη. Πρωθυπουργό της Ελλάδας. Είχατε εσχάτως επικοινωνία και αν ναι τι σας έχει πει ή διαβιβάσει; Δεν έχω συζητήσει μαζί του το εν λόγω θέμα, έχουμε όμως ανάλογες ιδεολογικές και πολιτικές απόψεις και τον εκτιμώ και παράλληλα παρακολουθώ με αγωνία τον αγώνα του να διασώσει την Ελλάδα. Θεωρείτε ότι τα γεγονότα σας έχουν δικαιώσει; Θεωρώ ότι έχω συνεισφέρει ώστε τα πράγματα να μπουν σε καλύτερη βάση, σίγουρα θα βρίσκομαι πάντα σε εγρήγορση και ελπίζω ότι δεν θα ξανασυμβούν παρόμοια φαινόμενα, δεν θα αφεθούν ύπουλες και υπόγειες ενέργειες της Τουρκίας να πλήξουν την Κυπριακή Δημοκρατία και τον λαό μας. Δεν έχουμε αντιληφθεί οποιαδήποτε υποστήριξή σας, επί του προκειμένου, από το ίδιο σας το κόμμα και το έχετε εξάλλου δηλώσει. Πού το αποδίδετε; Δεν είναι ανάγκη να ρίχνουμε λάδι στη φωτιά. Είπα ότι με ενόχλησε η όλη διαχείριση, διότι δεν ελήφθη υπ όψιν η δική μου εκτίμηση για τα γεγονότα, ούτε η δική μου πολιτική λογική, η οποία εκ των υστέρων εφαρμόζεται και αυτό αποδεικνύεται από την επιστολή Κασουλίδη προς Άστον. Επιμένω ότι δεν ζητήθηκε καν η δική μου εκδοχή. Ξέρετε πιο πολύ με πλήγωσαν οι «νουθεσίες» από όλους να μην παραβλάψω τις σχέσεις της Ελλάδας με την Κύπρο. Αυτό για μένα είναι αδιανόητο. Από την άλλη άρχισαν πάλι να με χαρακτηρίζουν σύγχρονο «Δούρειο Ίππο» στην προσπάθεια του Προέδρου της Δημοκρατίας για μια συνολική διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος, καθώς και «της επαναδιαπραγμάτευσης της σχέσης του ΔΗΣΥ με τον κυπριακό λαό». Μα πιστεύει κανείς ότι εγώ παρεμπόδισα το μεγαλεπήβολο έργο της επίλυσης του Κυπριακού; Ευτυχώς είχα προειδοποιήσει έγκαιρα κάθε πατριώτη: προσέξτε, μη μας φορτώσουν ξανά το ναυάγιο των συνομιλιών. Προσωπικά ήμουν ιδιαίτερα προσεκτική. Και δεν κατανοώ τη λογική όσων με κατηγορούν; Από πότε η διεκδίκηση των ανθρωπίνων δικαιώματα του λαού σε καθιστά δούρειο ίππο; Μήπως όμως ο στόχος είναι η ιδεολογική καθαρότητα του Δημοκρατικού Συναγερμού; Μα τότε, οι συνήθως ανώνυμοι υβριστές μου, ας βγουν επωνύμως να το πουν, να με καταγγείλουν, να τελειώνουμε. Ας διακηρυχθεί η ιδεολογική καθαρότητα του Συναγερμού να αναλάβει ο καθένας τις ευθύνες του. Ξέρετε, οτιδήποτε και αν έκανα μετά την εκλογή μου, ακόμη και αν απλώς πήγαινα διακοπές στην Ικαρία, αυτοί που καραδοκούσαν και δεν χώνεψαν την επανεκλογή μου, θα έθεταν ζητήματα όπως αυτά τα γελοιωδέστατα που διαλαλούν δεξιά και αριστερά. Σκοπιμότητες βλέπουν στην Αθήνα πίσω από την κόντρα Κάνουν λόγο για «φλερτ» της κύπριας ευρωβουλευτού, Ελένης Θεοχάρους με τον λεγόμενο «πατριωτικό χώρο» ΑΘΗΝA: Την εβδομάδα Ιουλίου, 40 χρόνια μετά το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου, την τουρκική εισβολή και την πτώση της χούντας του Ιωαννίδη, αναμένεται στην Αθήνα ο Πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης. Δεν έχει ανακοινωθεί η ατζέντα της επίσκεψης, αλλά είναι προφανές ότι στις συναντήσεις του με τον Πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά και τον υπουργό Εξωτερικών και αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Ευ. Βενιζέλο, θα συζητηθεί το αδιέξοδο στο οποίο έχουν περιέλθει πάλι οι συνομιλίες της κυπριακής κυβέρνησης με τους Τουρκοκύπριους, λόγω της αδιαλλαξίας της Άγκυρας. Η επίσκεψη του Ν. Αναστασιάδη είναι προγραμματισμένη από καιρό και δεν σχετίζεται με τις πρόσφατες επιθέσεις κατά του Ευ. Βενιζέλου. Επιθέσεις στις οποίες πρωτοστατεί η Ελένη Θεοχάρους, Κύπρια ευρωβουλευτής που ανήκει μεν στο κόμμα του Δημοκρατικού Συναγερμού του Ν. Αναστασιάδη, αλλά εσωκομματικά τον αντιπολιτεύεται. Οι πληροφορίες αναφέρουν άλλωστε ότι η συγκεκριμένη κυρία φλέρταρε με την ιδέα να συνταχθεί ανοιχτά με τον λεγόμενο «πατριωτικό» χώρο που αντιτίθεται στην πολιτική του Ν. Αναστασιάδη στο Κυπριακό. Η Ελ. Θεοχάρους προσπάθησε να εκμεταλλευτεί το κλίμα δυσφορίας που προκάλεσαν στην Κύπρο άστοχες δηλώσεις Έλληνα διπλωμάτη, παρά την άμεση αντίδραση του Ευ. Βενιζέλου που έσπευσε να αποκαταστήσει, διαλύοντας κάθε αμφιβολία για τη στάση της Αθήνας. Κυρίως όμως η Ελ. Θεοχάρους προσπάθησε να εκμεταλλευτεί προκλητικές δηλώσεις του Ταγίπ Ερντογάν περί «ανύπαρκτης» Κυπριακής Δημοκρατίας πριν συνέλθει το Συμβούλιο Σύνδεσης Ευρωπαϊκής Ένωσης - Τουρκίας, καθώς και τον «ελιγμό» της Άγκυρας να <<<<<< Κάποιοι προτιμούν συνεργασία της ΝΔ με την ακροδεξιά αντί με το ΠΑΣΟΚ. υποβάλει, μετά τη λήξη του, έγγραφο στο οποίο την χαρακτηρίζει «εκλιπούσα». Οι απαντήσεις στις τουρκικές θέσεις και τους αντίστοιχους ισχυρισμούς είχαν ήδη δοθεί από τον Ευ. Βενιζέλο, ο οποίος προήδρευε του Συμβουλίου Σύνδεσης, αλλά και από τον αρμόδιο επίτροπο Φούλε, τόσο κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, όσο και στη συνέντευξη τύπου μετά την ολοκλήρωσή του. Απαντήσεις και συνέντευξη επικεντρώθηκαν στην αναγκαιότητα της εξομάλυνσης των σχέσεων της Άγκυρας με όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άρα και με την Κυπριακή Δημοκρατία, ενώ το έγγραφο που κατέθεσε η τουρκική αντιπροσωπεία δεν ελήφθη υπ όψιν. Παρ όλα αυτά, κατά τον απολογισμό της ελληνικής Προεδρίας από τον πρωθυπουργό στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου η Ελ. Θεοχάρους ρώτησε πώς αντέδρασε η Ελλάδα στις τουρκικές προκλήσεις. Ο πρωθυπουργός την αγνόησε και αμέσως εκείνη εξέδωσε δελτίο τύπου υποστηρίζοντας ότι δεν πήρε απάντηση, γιατί ο Αντ. Σαμαράς βρέθηκε σε δύσκολη θέση εξαιτίας της στάσης και της αδράνειας του Ευ. Βενιζέλου. Είναι σαφές ότι η επίθεση ενόχλησε σφόδρα τον Ευ. Βενιζέλο που κατήγγειλε με τη σειρά του όσους «εμπορεύονται τα εθνικά θέματα», εννοώντας την Κύπρια βουλευτή και υποστηρικτές της. Παράλληλα, η ελληνική πρεσβεία στη Λευκωσία επέδωσε ρηματική διακοίνωση στο Υπουργείο Εξωτερικών της Κύπρου ζητώντας την αποκατάσταση της αλήθειας, διότι η Ελ. Θεοχάρους υπονομεύει την εθνική ενότητα και την αγαστή συνεργασία των κυβερνήσεων των δύο χωρών και συνιστά προκλητική και αναίτια διαστρέβλωση της αλήθειας. Ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών Ι. Κασουλίδης με τον οποίον η ελληνική κυβέρνηση συνεργάζεται άριστα, φρόντισε αμέσως να προσφέρει πλήρη κάλυψη στον Ευ. Βενιζέλο και το ίδιο έκανε ο Πρόεδρος της Κύπρου με διαδοχικές δηλώσεις. Γνώστες προσώπων και πραγμάτων γύρω από το Κυπριακό θεωρούν ότι η επίθεση κατά του Ευ. Βενιζέλου εκφράζει κύκλους στην Κύπρο και την Ελλάδα, που θα ήθελαν συνεργασία της Ν.Δ. με την ακροδεξιά και όχι με το ΠΑ- ΣΟΚ, γι αυτό και επιχειρούν να κατασκευάσουν ψευδή εικόνα διαφωνίας στο εσωτερικό και μεταξύ των δύο κυβερνήσεων. Α. Σ-Ε.

7 07-POLITIKI_Master_cy 11/07/14 18:37 Page 7 Κυριακή 13 Ιουλίου 2014 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 7 Πολιτικός καύσωνας στις Βρυξέλλες Έντονο παρασκήνιο και διεργασίες για την ηγετική πυραμίδα της Ευρ. Eνωσης. Το δείπνο των ηγετών την Τετάρτη θα κρίνει πολλά ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ Της ανταποκρίτριάς μας ΕΛΕΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ Έντονο παρασκήνιο βρίσκεται σε εξέλιξη τις τελευταίες μέρες ενόψει της απόφασης για την πλήρωση κορυφαίων θέσεων στην πυραμίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως είναι η προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (και η κατανομή των χαρτοφυλακίων των Επιτρόπων), η προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και η θέση του επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής. Μια πρώτη συζήτηση θα γίνει από τους ηγέτες της Ε.Ε. και για τον πρώτο μόνιμο πρόεδρο του Εurogroup. Πολλά αναμένεται να κριθούν στο δείπνο που θα έχουν οι ηγέτες της Ε.Ε. την επόμενη Τετάρτη, όπου αναμένεται να συμφωνήσουν με τον Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ για το πρόσωπο που θα αναλάβει την θέση του επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της Ένωσης, ο οποίος θα αντικαταστήσει τη Βρετανίδα Κάθριν Άστον, η θητεία της οποίας ολοκληρώνεται τον Οκτώβριο. Οι ίδιοι ίσως αποφασίσουν και ποιος θα προεδρεύει στις Συνόδους και θα αναλαμβάνει την οικοδόμηση της συναίνεσης και το ρόλο του μεσολαβητή μεταξύ των κρατών μελών όταν ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν Βαν Ρομπάι αποχωρήσει στο τέλος του έτους. Οι επιλογές είναι περίπλοκες επειδή υπάρχει η ανάγκη εξισορρόπησης παραγόντων όπως το φύλο, η πολιτική ταυτότητα, οι σχέσεις μικρών - μεγάλων χωρών και των κρατών του βορρά, του νότου, της ανατολής και της δύσης. Καθώς ο Γιούνκερ ο πρώην πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου που αναμένεται να εξασφαλίσει με άνεση τη στήριξη του Ευρωκοινοβουλίου την Τρίτη προέρχεται από την κεντροδεξιά και τη Δυτική Ευρώπη, οι ηγέτες ίσως αναζητήσουν σοσιαλιστές ή γυναίκες από χώρες της βόρειας, ανατολικής ή νότιας Ευρώπης για τις άλλες δύο θέσεις. Σημαντικό σημείο στην επίλυση του γρίφου θα είναι η κατανομή των 27 χαρτοφυλακίων αντιστοιχεί ένα σε κάθε χώρα της Ε.Ε. στη νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή που θα ξεκινήσει τις εργασίες της τον Νοέμβριο υπό τον Γιούνκερ. Ορισμένες από τις θέσεις στην Κομισιόν είναι πιο επιθυμητές καθώς προσφέρουν μεγαλύτερη ισχύ: η ανταγωνιστικότητα, το εμπόριο, η οικονομία, η ενέργεια, η εσωτερική αγορά. Η Βρετανία δεν έχει προτείνει υποψήφιο για την θέση του επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής ή του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ωστόσο διπλωμάτες εκτιμούν ότι στο Λονδίνο προσβλέπουν σε κάποιο ισχυρό οικονομικό χαρτοφυλάκιο της εσωτερικής αγοράς, του εμπορίου ή της ανταγωνιστικότητας στην Επιτροπή Γιούνκερ. Ωστόσο, σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό κανονισμό, ο Γιούνκερ θα αποφασίσει ποια χώρα θα αναλάβει ποια θέση. Η υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας Φεντερίκα Μογκερίνι είναι το φαβορί για την θέση της νέας «υπουργού Εξωτερικών» της Ε.Ε., υποστηρίζουν διπλωμάτες, κυρίως επειδή οι ηγέτες επιθυμούν να επιβραβεύσουν τον πρωθυπουργό Ματέο Ρέντσι, που προωθεί με σθένος την υποψηφιότητά της. Πέρα από τις πολιτικές της ικανότητες, η Μογκερίνι είναι Σοσιαλίστρια και γυναίκα. Πάντως ορισμένοι Ευρωπαίοι διπλωμάτες αμφισβητούν την εμπειρία της στην εξωτερική πολιτική. Ο Πολωνός υπουργός Εξωτερικών Ράντοσλαβ Σικόρσκι, καίτοι άνδρας και συντηρητικός, αποτελεί επίσης έναν ισχυρό υποψήφιο, λένε οι διπλωμάτες, όπως επίσης η πολιτικός της κεντροδεξιάς από τη Βουλγαρία Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, νυν Επίτροπος για την Διεθνή Συνεργασία. Διπλωμάτες επίσης επισημαίνουν ότι η πρωθυπουργός της Δανίας, η Χέλε Τόρνινγκ-Σμιτ του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, έχει συγκεντρώσει ευρεία υποστήριξη για την θέση της προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αν και υπολείπεται των άλλων υποψηφίων καθώς προέρχεται από χώρα που δεν είναι μέλος της ευρωζώνης. Η γαλλική κυβέρνηση δεν ενθουσιάζεται με την ιδέα την θέση αυτή να καταλάβει υποψήφιος από χώρα εκτός της ευρωζώνης, αλλά κάποιοι διπλωμάτες στο Παρίσι θα μπορούσαν να ανταλλάξουν τη στήριξη προς εκείνη για το χαρτοφυλάκιο της Οικονομικής και Νομισματικής πολιτικής που θα ήθελαν να καταλήξει στον Σοσιαλιστή πρώην υπουργό οικονομικών Πιερ Μοσκοβισί. Επί του παρόντος ο μόνος βέβαιος για εκλογή είναι ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, ο οποίος κλείδωσε τη θέση του προέδρου της Κομισιόν, σε διαδοχή του Μανουέλ Μπαρόζο. Η «ιερά εξέταση» του από τις πολιτικές ομάδες του Ευρωκοινοβουλίου τελείωσε αυτή την εβδομάδα στις Βρυξέλλες. Παρόλο που ο κ. Γιούνκερ προτάθηκε ως ο καταλληλότερος υποψήφιος για τη δυσκολότερη θέση στην Ευρώπη από τους 28 ηγέτες της Ε.Ε., ο Λουξεμβούργιος πολιτικός πρέπει να ψηφιστεί και από το Ευρωκοινοβούλιο για να αναλάβει επίσημα τα ηνία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Γι αυτό τον λόγο ζήτησε να συναντηθεί με όλες τις πολιτικές ομάδες του Ευρωκοινοβουλίου ώστε να αναπτύξει τις απόψεις του, να δεχθεί ερωτήσεις και έτσι να βοηθήσει τους ευρωβουλευτές να αποφασίσουν αν θα τον ψηφίσουν. Η ψηφοφορία για την εκλογή του έχει προγραμματιστεί για τις 15 Ιουλίου, και λίγο πριν από την ψηφοφορία ο κ. Γιούνκερ θα έχει την ευκαιρία να παρουσιάσει την ατζέντα του για τα επόμενα πέντε χρόνια στην Ολομέλεια του Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο. Ο βετεράνος πολιτικός χρειάζεται 376 από τις 751 ψήφους. Οι μόνοι σίγουροι βουλευτές που θα τον ψηφίσουν αυτή τη στιγμή είναι του δικού του κόμματος (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα) εξασφαλίζοντάς του 221 ψήφους. Το κόμμα των Σοσιαλιστών ατύπως έχει πει ότι θα υποστηρίξει την υποψηφιότητα Γιούνκερ, ωστόσο ο καινούργιος πρόεδρός του Τζιάνι Πιτέλα δήλωσε πως η στήριξη της υποψηφιότητας Γιούνκερ από το κόμμα του δεν είναι δεδομένη και ότι πρέπει να εξηγήσει ο υποψήφιος πώς ακριβώς θα χρησιμοποιήσει «την ευελιξία του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης». Παρά τις δηλώσεις Πιτέλα, η υποστήριξη της υποψηφιότητας Γιούνκερ από το κόμμα των Σοσιαλιστών είναι σίγουρη καθώς πριν από μία εβδομάδα οι βουλευτές του κόμματος του κ. Γιούνκερ (ΕΛΚ) ψήφισαν για την προεδρία του Ευρωκοινοβουλίου τον Σοσιαλιστή Μάρτιν Σουλτς ως αντάλλαγμα για την υποστήριξη που θα δώσουν στο πρόσωπο του κ. Γιούνκερ για την προεδρία της Κομισιόν. Αν ο κ. Γιούνκερ λάβει την ψήφο όλων των βουλευτών του κόμματος των Σοσιαλιστών, τότε ο υποψήφιος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα λάβει 412 ψήφους και θα εξασφαλίσει την πλειοψηφία του Ευρωκοινοβουλίου. Το Κόμμα των Φιλελευθέρων αναμένεται να στηρίξει την υποψηφιότητα Γιούνκερ. Μετά τη συνάντηση που είχαν μαζί του οι βουλευτές του κόμματος, ανακοίνωσαν ότι θα υποστηρίξουν σίγουρα κάποιον που είναι υπέρ της Ε.Ε., αλλά αυτό δεν φτάνει για να στηρίξουν τον κ. Γιούνκερ, καθώς η ψήφος τους θα εξαρτηθεί στο κατά πόσο το πρόγραμμά του θα τους επιτρέψει να εφαρμόσουν τις προτεραιότητές τους. Ο πρόεδρος του κόμματος της Αριστεράς, Γκάμπι Ζίμερ, δήλωσε ότι δεν θα τον στηρίξει όπως και το κόμμα των ευρωσκεπτικιστών του Νάιτζελ Φάρατζ, ενώ οι ηγέτες του κόμματος των Πρασίνων δεν φαίνεται να έκλεισαν την πόρτα τελείως στη υποψηφιότητα του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.

8 08-PARAPOLITIKA_Master_cy 11/07/14 22:29 Page 8 8 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 13 Ιουλίου 2014 Θερμές αέριες μάζες εξανέμισαν το τερματικό Τερματικό αυτογκόλ Η πολιτική φιλολογία (βλ. λαφαζανιά) και ο περιλάλητος στρατηγικός στόχος που ήθελε την Κύπρο κέντρο των υδρογονανθράκων της «Λεβαντίνης», με τερματικό στο Βασιλικό που θα ελέγχαμε εμείς, οι γίγαντες της γεωπολιτικής, κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος. Επισήμως πια η Λευκωσία παραδέχεται ότι οι πιθανότητες χερσαίου τερματικού είναι έως και μηδαμινές. Τώρα κοιτάζουμε προς Αίγυπτο μεριά και τερματικό βρετανικών συμφερόντων για να πουλάμε μαζί με το Ισραήλ γκάζι από το 12, ενώ μια δεύτερη επιλογή είναι κι αυτή των πλωτών εξέδρων. Και οι πλέον αδαείς αντιλαμβάνονται ότι τις περισπούδαστες διακηρύξεις των πολιτικών μας ταγών τις πήρε ο άνεμος και τις σκόρπισε στη Σαχάρα. Ο Ιανός εισηγείται στο Εθνικό Συμβούλιο να υιοθετήσει ως μότο, το ρητό: Τα λίγα λόγια ζάχαρη και τα καθόλου μέλι». Επίτροπος μεταρρύθμισης Μία από τις σοβαρές εκκρεμότητες που έχει ενώπιόν του ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είναι η πλήρωση της θέσης του Επιτρόπου Μεταρρύθμισης, που ενώ θα έπρεπε να λειτουργεί από την πρώτη μέρα διακυβέρνησης σοβαρά και αποτελεσματικά κατάντησε «δοκιμαστήριο φορεμάτων» περαστικών κυριών Ίσως γι αυτό ο Πρόεδρος σκέφτεται να διαφοροποιήσει το μοντέλο, φτιάχνοντας ομάδα ειδικών (π.χ. για ζητήματα οικονομίας, δημόσιας υπηρεσία κοκ., αντί διορισμού Επιτρόπου. Πάντως, οι πληροφορίες της στήλης λένε ότι ο Πρόεδρος θα ασχοληθεί με το ζήτημα εντός του θέρους και η ομάδα θα αρχίσει να δουλεύει πριν ανοίξουν τα σχολεία. Ευχή μας να πετύχει η συνταγή, διότι το τρις εξαμαρτείν οδηγεί σε ρεζίλεμα. Πληροφορίες της στήλης αναφέρουν ότι ο Αβέρωφ, είπε στον Άντρο ότι μετά την κατάθεση του φακέλου για το χαλλούμι που στήριξαν τα κόμματά τους, ανοίγει ο δρόμος για ένα ευρύτερο διάλογο. Ωστόσο ο Άντρος ήταν κάθετος απαντώντας ότι το μνημόνιο δεν είναι σάντουιτς Θησαυρίζουν με το γάλα Απόν αντρέπεται ο κόσμος εν δικός του, λέει η κυπριακή παροιμία, η οποία πάει γάντι στην προκειμένη με τις αντιδράσεις των αγελαδοτρόφων στην κατάθεση από τον υπ. Γεωργίας Νίκο Κουγιάλη, στην Κομισιόν, του φακέλου για καταχώρηση της ονομασίας για το χαλλούμι ως Προστατευόμενη Ονομασία Προσέλευσης. Ο πρόεδρος των αγελαδοτρόφων Σάββας Ευαγγέλου χαρακτήρισε την κίνηση «ταφόπλακα» στο χαλούμι και υποστήριξε ότι δεν υπάρχει αρκετό αιγοπρόβειο γάλα στην αγορά για να καλύψει τις αυξημένες ανάγκες παραγωγής. Το υπουργείο ωστόσο έδωσε 10 χρόνια περιθώριο στις κτηνοτροφικές μονάδες να προσαρμοστούν κι αν θέλουν οι αγελαδοτρόφοι μπορούν να το πράξουν. Γιατί όμως να κάνουν κάτι τέτοιο, τη στιγμή που θησαυρίζουν με το αγελαδινό; Να σκεφτείτε μόνο ότι στην Ευρώπη η μέση τιμή του γάλακτος είναι 28 σεντ το λίτρο και στην Κύπρο 58! Στον καταναλωτή μάλιστα φτάνει στα 120 σεντ το λίτρο μίνιμουμ. Αν ήμασταν σε άλλη χώρα που λειτουργούσε πραγματικά η Επιτροπή Προστασίας του Ανταγωνισμού θα ήταν άλλου παπά ευαγγέλιο, κ. Ευαγγέλου. Δυστυχώς εδώ τέτοιες Επιτροπές λειτουργούν σαν την αναρή την ανάλατη Έχει χιούμορ Αν μη τι άλλο, ο Τουρκοκύπριος διαπραγματευτής Κουντρέτ Οζερσάι απέδειξε πως έχει υψηλή αίσθηση χιούμορ με την πρόταση που υπέβαλε στον δικό μας Ανδρέα Μαυρογιάννη, μετά και τη νέα διαρροή εγγράφου για τις συνομιλίες, να παρακάθονται επίσης στις συνομιλίες ένας Ελληνοκύπριος κι ένας Τουρκοκύπριος δημοσιογράφος. Δεν γνωρίζω αν ο Μαυρογιάννης συμφώνησε, πάντως εγώ στη θέση του θα πρότεινα και εναλλασσόμενη συμμετοχή υπό μορφή pool, για να διασφαλίζεται πως η ενημέρωση θα είναι ακριβοδίκαιη και ίδια για όλους. Με τόσους όρους που έχουν μπει στο Κυπριακό, το μόνο που απέμεινε είναι κι αυτός της δημοσιογραφικής ισότητας. Δεν πάει στην ΠΣΕΚΑ Τελικά φαίνεται ότι η πληροφορία που έδωσε η στήλη (έστω και ως ερωτηματικό) ότι η ανακοίνωση της παρουσίας του Τζο Μπάιντεν στην Κληρικολαϊκή Συνέλευση της Αρχιεπισκοπής Αμερικής, πιθανόν να «έκοβε» την αναμενόμενη παρουσία του στο 30ό συνέδριο της ΠΣΕΚΑ στην Ουάσιγκτον, αυτή την εβδομάδα, επιβεβαιώνεται. Ο Μπάιντεν, που πιέστηκε από τους ομογενείς να δημοσιοποιήσει με την ευκαιρία των 40 χρόνων από την τουρκική εισβολή, τις θέσεις που τους είχε αναπτύξει στις δύο κλειστές συναντήσεις τους, επέλεξε τον εύκολο δρόμο. Ένα πολύ μεγάλο ακροατήριο (1.500 ατόμων, αντί των περίπου 100 της ΠΣΕΚΑ) πολύ πιο απολίτικο και όχι καλά ενημερωμένο για το κυπριακό και μία διαδικασία στην οποία θα εξέφραζε τις απόψεις του και δεν θα υποχρεωνόταν να εμπλακεί σε διάλογο. Βέβαια, παρά την πικρία (θα είχε όντως άλλη βαρύτητα η παρουσία του αντιπροέδρου των ΗΠΑ στις εκδηλώσεις της Ελληνοαμερικανικής Κοινότητας για τα 40χρονα της εισβολής), η σημασία των δηλώσεων Μπάιντεν είναι αναμφίβολη. Και τώρα αναζητούνται τρόποι πως αυτά που είπε να αξιοποιηθούν στη διάρκεια του συνεδρίου της ΠΣΕ- ΚΑ και τις επαφές που γίνουν με τους αξιωματούχους του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας. Ούτε ο Κέρι Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Ιανού, ούτε ο υπουργός Εξωτερικών, Τζον Κέρι θα συναντηθεί με τους αντιπροσώπους του συνέδριου της ΠΣΕΚΑ. Κι αυτό γιατί εκτός απροόπτου θα απουσιάζει εκτός ΗΠΑ. Ετσι, στη μεν ενημέρωση των αντιπροσώπων του συνεδρίου στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ (το απόγευμα της Τρίτης), θα συναντηθούν με τον βοηθό υφυπουργό Εξωτερικών για θέματα Ενέργειας, Έιμος Χότσταϊν και τον Ερικ Ο ΗΡΩΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ Νίκος Κουγιάλης Ο υπουργός Γεωργίας Νίκος Κουγιάλης, ο οποίος μετά από 10 και πλέον χρόνια έλυσε τον γόρδιο δεσμό του χαλλουμιού. Εισήγηση της στήλης, το προϊόν να μετονομαστεί σε κουγιαλλούμι! Ρούμπιν, στη δε ενημέρωση στον Λευκό Οίκο με τον αποχωρούντα σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας του αντιπροέδρου Μπάιντεν, Τζέικ Σάλιβαν (επιστρέφει στο Πανεπιστήμιο Γέιλ) που θα τιμήσουν. Τη Λευκωσία θα εκπροσωπήσει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης, ο οποίος στο περιθώριο θα έχει και κάποιες συναντήσεις με αξιωματούχους της αμερικανικής κυβέρνησης ενώ στις εκδηλώσεις προσεκλήθησαν από τους οργανωτές του συνεδρίου για να το καλύψουν και τρεις δημοσιογράφοι από την Κύπρο, οι κ.κ. Μιχάλης Παυλίδης και Νεόφυτος Κυριάκου από το MEGA και κι η κ. Έλλη Κοτζαμάνη από τον ΑΝΤ1! Έλλειψη μηχανισμού Πάντως, το γεγονός ότι παρά την παρουσία αμερικανικών ΜΜΕ ενημέρωσης στην ομιλία Μπάιντεν, εγράφησαν και μεταδόθηκαν ελάχιστα πράγματα στον αμερικανικό Τύπο, πρέπει να απασχολήσει τις υπηρεσίες της Δημοκρατίας και τον κυβερνητικό εκπρόσωπο. Ιδίως μάλιστα όταν αγνοήθηκε πλήρως το Κυπριακό από το Associated Press, ενώ τοπική εφημερίδα έγραψε άλλα αντ άλλων, που επανορθώθηκαν μετά από παρέμβαση του ομογενή Εντι Ζεμενίδη. Η ουσιαστική διάλυση των γραφείων Τύπου για ένα γινάτι από τον μακαρίτη τον Τάσσο, έκοψε τα πόδια της διαφώτισης στο εξωτερικό. Και τώρα που θέλουμε τον ξένο Τύπο για να περάσει ακόμη κι αυτά θα θετικά μηνύματα που στέλνει η Ουάσιγκτον για το Κυπριακό, μπας και λάβει το μήνυμα ο Ερντογάν, μας λείπουν τα εργαλεία! Γράφει Ο ΙΑΝΟΣ ΑΜΕΡΩΤΑ / Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ Μ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Σκέψεις, 40 χρόνια μετά ΒΟΛΕΣ / Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΑΡΗΣ Η Βραζιλία στα χνάρια της Κύπρου Η πρώτη επέτειος της εισβολής που θυμάμαι είναι αυτής του Ήμουν τότε επτά χρονών και έχει εντυπωθεί στο μυαλό μου ένα μπλουζάκι που έγραφε: «14 χρόνια κατοχής είναι πολλά». Από τότε μεσολάβησαν άλλα 26 χρόνια, οι ιδέες Γκάλι, η ταυτοποίηση αγνοουμένων, η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τα ανοικτά οδοφράγματα, το Σχέδιο Ανάν, πέντε Πρόεδροι της Κυπριακής Δημοκρατίας, εμείς από εφτάχρονα γίναμε τριαντατριάχρονα και πολλά άλλα. Από τα λίγα που δεν άλλαξαν είναι οι τακτικισμοί όσων ζουν, αναπνέουν αλλά και πλουτίζουν από την ύπαρξη του Κυπριακού. Και προφανώς δεν είναι λίγοι και σίγουρα μιλάμε για πολλά λεφτά. Από πολιτικούς που στηρίζουν την ύπαρξή τους στη διαιώνιση του προβλήματος, μέχρι και τους τελευταίους υπαλλήλους σε υπηρεσίες και οργανισμούς. Το έργο γνωστό, οι εικόνες κλασικές, αλλάζουν κατά καιρούς μόνο οι πρωταγωνιστές. Απορριπτικοί από την αρχή, αρνητικοί διά στόμφου και νομικίστικων προσεγγίσεων, απαξιωτικοί και υπερόπτες έναντι των υπολοίπων. Όταν έχεις να πείσεις για στάσιμη κατάσταση, για διατήρηση των πραγμάτων ως έχουν, ξεκινάς εκ των πραγμάτων με πλεονέκτημα. Στα επιχειρήματα των οραματιστών της λύσης, διαχρονικά θα ρίξεις και (λίγο) φόβο στην κατσαρόλα που μαγειρεύεις. Στο Κυπριακό κτίστηκαν τα τελευταία 40 χρόνια οι μεγαλύτερες καριέρες πολιτικών. Ήταν εκ των πραγμάτων το κυρίαρχο θέμα συζήτησης και μέχρι πρόσφατα το πρώτο θέμα του ενδιαφέροντός μας. Το σύνθημα «Τα σύνορά μας είναι στην Κερύνεια» εκστομίζεται χωρίς ντροπή, ακόμα και σήμερα, από πολιτικούς «περιωπής». Ζούσαμε για δεκαετίες με άθλια ψέματα και με φρούδες ελπίδες που καταρρίπτονταν τον ένα μήνα και τον επόμενο ξαναζωντάνευαν. Οι ίδιες και οι ίδιες. Πόσες φορές αλήθεια ετοίμασαν, οι Βαρωσιώτες τις βαλίτσες τους για να επιστρέψουν; Πόσες φορές κλάψαμε για την Κερύνεια και τη Μόρφου; Όσο περνούν τα χρόνια και τα αρχεία των μυστικών υπηρεσιών ξένων χωρών θα απελευθερώνονται, τα παιχνίδια των πολιτικών θα ξεσκεπάζονται. Θα καταρρίπτουμε τους μύθους έναν προς έναν. Θα διαβάσουμε από τους ερευνητές, από τον περιβόητο «ιστορικό του μέλλοντος», ντοκουμέντα και έγγραφα που θα τρίβουμε τα μάτια μας. Θα φουσκώνουμε από θυμό για τους πολιτικούς που μας «έπαιζαν» σαράντα τόσα χρόνια. Θα θέλουμε να ρίξουμε γροθιές στους τοίχους για να βγάλουμε τα νεύρα μας. Με τους εαυτούς μας θα τα έχουμε που λάβαμε μέρος στα παιχνιδάκια τους. Για τις αντικατοχικές πορείες που πηγαίναμε ως μαθητές, για τις πέτρες που ρίχναμε και τρώγαμε ως στρατιώτες στον Άγιο Κασσιανό, για τους καβγάδες που Ο ιστορικός του μέλλοντος γίνεται σιγά-σιγά ιστορικός του παρόντος. Οι μύθοι καταρρίπτονται και τα παιχνίδια των πολιτικών ξεσκεπάζονται. κάναμε ως φοιτητές για το αν «Η Κύπρος είναι ελληνική» ή αν «Η Κύπρος ανήκει στο λαό της». Για τις ατελείωτες ώρες που ρίξαμε σε συζητήσεις για το αν είμαστε ή όχι αντιομοσπονδιακοί, τι σημαίνει διζωνική και τι δικοινοτική ομοσπονδία, λύση με σωστό περιεχόμενο και τι ευρωπαϊκή. Όσο όμως και αν μας στεναχωρεί και όσο και αν μας πληγώνει η ιστορική αλήθεια, πρέπει να λήξουμε τα μνημόσυνα, και να δούμε τι κάνουμε από εδώ και πέρα. Να μετρήσουμε έστω και σήμερα ποιοι κάνουν καριέρα στο Κυπριακό και ποιοι τολμούν και λένε πικρές αλήθειες. Να ξεχωρίσουμε αυτούς που εκτρέφουν φαντάσματα από αυτούς που δημιουργούν βάσιμες ελπίδες. Να ξεχωρίσουμε μέσα στη βαβούρα τους οραματιστές. Ο αείμνηστος Γλαύκος Κληρίδης τόλμησε και μίλησε πρώτος για διζωνική δικοινοτική λύση το 1976, χωρίς να υπολογίσει τότε το πολιτικό κόστος. Ο Γιώργος Βασιλείου τόλμησε το 1989, πριν από την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, να στραφεί προς τη Δύση, μιλώντας μάλιστα τότε για την ταύτιση των συμφερόντων των μεγάλων δυνάμεων με τα συμφέροντα της Κύπρου. Σήμερα, που στην εξίσωση έχουμε και φυσικό αέριο αλλά και την προοπτική να καταστεί η Κύπρος μια χώρα σταθερότητας στην περιοχή και σταθερός σύμμαχος της Δύσης, γεωπολιτικά αλλά και οικονομικά, ίσως να έχουμε τις ιδανικές συνθήκες του τάιμινγκ που ψάχνουμε. Ίσως. Όσο περνά από το χέρι μας ας το αξιοποιήσουμε. Τόλμη και όραμα χρειάζεται. «Η κοινή λογική δεν καθόλου κοινή», λένε αυτοί που έφαγαν με το κουτάλι τη ζωή. Η ζωή είναι τελικά τόσο απλή, αλλά ταυτόχρονα και τόσο πολύπλοκη. Η λογική εναλλάσσεται με το συναίσθημα και η φυσική πορεία των πραγμάτων, ανατρέπεται από «βλακείες», που δεν χωρούν στο μυαλό, κανενός σώφρονα ανθρώπου. Πιο απλά «όταν ο λίμπουρας το μυρμήγκι βγάλει φτερά, πέφτει και σκοτώνεται.» Η ιστορία της «μεγάλης» Βραζιλίας, η οποία κατατροπώθηκε από την «ψυχρή» Γερμανία, αποτελεί ακόμη ένα επεισόδιο, στα εκατομμύρια παραδείγματα, σε ιστορικό, ακόμη και σε προσωπικό επίπεδο. Αν παρακολουθήσει κάποιος ξανά τα τηλεοπτικά ρεπορτάζ που μεταδόθηκαν πριν από μερικές εβδομάδες για τη Βραζιλία, θα πει απλά «καλά να πάθουν». Τεράστια στάδια, βουτηγμένα στο αίμα άτυχων εργατών και πελώρια κτήρια μουσκεμένα στον ιδρώτα, χιλιάδων ανθρώπων που πληρώνονταν ψίχουλα. Αιματοβαμμένες διαδηλώσεις και απεργίες εκατομμυρίων ανθρώπων, οι οποίοι ζουν στις μίζερες φαβέλες. Καταγγελίες για σκάνδαλα εκατομμυρίων δολαρίων και μία σειρά από άλλες θλιβερές ιστορίες πόνου, οι οποίες πέρασαν στα Μέσα Ενημέρωσης. Τώρα γιατί ένας ολόκληρος λαός και μαζί του ο μισός πλανήτης κλαίει, για την ήττα της Σελεσάο, είναι μια άλλη ιστορία, η οποία σίγουρα δεν στέκει στη λογική. Στο ίδιο έργο θεατές, είμαστε και εμείς στην Κύπρο ή αλλιώς η Βραζιλία ακολούθησε τα χνάρια της Κύπρου. Πριν από μερικά χρόνια ζούσαμε σαν μαχαραγιάδες, παραγνωρίζοντας ηθελημένα ότι ξοδεύαμε αιματοβαμμένα δολάρια Λιβανέζων, Ιρακινών, Γιουγκοσλάβων, Ρώσων και άλλων μεγαλοαπατεώνων που ρήμαξαν τις πατρίδες τους. Και την ώρα που νομίσαμε ότι γίναμε αληθινοί μαχαραγιάδες, με την εξεύρεση του φυσικού αερίου και του πετρελαίου, την ώρα που βγάλαμε φτερά σαν τα μυρμήγκια, ήρθε η καταστροφή, ήρθε το κούρεμα, ήρθε η πείνα, ήρθε ο εξευτελισμός των νοικοκυραίων. Η τραγωδία συνεχίζεται με πρωταγωνιστές, τους ανθρώπους που έφεραν την καταστροφή, τους τραπεζίτες και τους πολιτικούς, όπως τουλάχιστον λέει η κοινή συνείδηση των πολιτών. Τελευταίο επεισόδιο η σύγκρουση για την Τράπεζα Κύπρου και οι αποκαλύψεις για «φατρίες» και «κοράκια» τα οποία ερίζουν στο «κουφάρι», της κατά τα άλλα συστημικής Τράπεζας. Και Πριν από μερικά χρόνια ζούσαμε σαν μαχαραγιάδες, παραγνωρίζοντας ηθελημένα, ότι ξοδεύαμε αιματοβαμμένα δολάρια Λιβανέζων, Ιρακινών, Γιουγκοσλάβων, Ρώσων και άλλων μεγαλοαπατεώνων που ρήμαξαν τις πατρίδες τους. όλα αυτά ενώ ο μισός πληθυσμός του νησιού, δεν μπορεί να κοιμηθεί από τα χρέη και τις ενοχλήσεις των πάλαι ποτέ «κουμπάρων» που δάνειζαν και χωρίς χαρτιά. Η «τρέλα» των μεγαλοτραπεζιτών, θυμίζει την ιστορία της ελαφρόμυαλης Μαρίας της Αντουανέτας, βασίλισσας της Γαλλίας. «Δεν έχουν ψωμί, ας φάνε παντεσπάνι», ήταν η απλή υπόδειξη προς τους πεινασμένους και εξαγριωμένους Παριζιάνους, που εισέβαλαν στο παλάτι των Βερσαλλιών, το Η φράση έμεινε στην ιστορία μπορεί να είναι και μύθος αλλά δικαιολόγησε τη φυλάκιση και καρατόμηση της βασίλισσας, με τις χίλιες δύο δολοπλοκίες. Είναι καιρός να προσγειωθούν οι μεγαλόσχημοι, είναι η ώρα να συνέλθουν οι μεγαλοτραπεζίτες, οι λογιστάδες και οι άλλοι γραφειοκράτες που τρων «παντεσπάνι» και να δουν τον κοσμάκη οποίος «πεινά» και υποφέρει, όχι μόνο από το κούρεμα των μισθών, αλλά και από την «αγριάδα» των δανειστών. Εκεί στον «πύργο» της Κεντρικής Τράπεζας πρέπει να αρχίσουν να εκδίδουν και διαταγές για κατάργηση της «χαρτούρας», στις αναδιαρθρώσεις δανείων. Καήκαμε όλοι, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να φυσούμε και το γιαούρτι. Απλά είναι παραλογισμός να ζητά κάποιος μείωση της δόσης του δανείου και τον εξευτελίζουν και να τον καταχρεώνουν με έξοδα μελετών. Και επιτέλους πρέπει κάτι να γίνει για την ουσία, δηλαδή για τη μείωση των επιτοκίων. Η ιστορία της Μαρίας Αντουανέτας δεν είχε αίσιο τέλος, για όσους το ξεχνούν.

9 09-GNOMES CY_Master_cy 7/11/14 9:08 PM Page 9 Κυριακή 13 Ιουλίου 2014 Διπλωματία των μεγαφώνων Ο Λόρδος Χάνι, ο Βρετανός διπλωμάτης που είχε πολύ ενεργό συμμετοχή στη διαδικασία εκπόνησης του σχεδίου Ανάν, κατέφερε να γίνει στα μάτια της ε/κ κοινής γνώμης ένας από τους πλέον αντιπαθείς απεσταλμένους στο Κυπριακό. Είχε πολλά ελαττώματα, αλλά εύρισκε και τον τρόπο να λέει τα πράγματα με το όνομά τους. Χωρίς να λαμβάνει υπόψη τα ταμπού και τις «ευαισθησίες» που διατηρούν άλυτο το πρόβλημα για τέσσερις δεκαετίες. Μία από τις αλήθειες που έλεγε ο αντιπαθής Λόρδος, λοιπόν, ήταν και ότι στην Κύπρο και οι δύο πλευρές ασκούνται «στη διπλωματία των μεγαφώνων». Εννοούσε προφανώς την προσφιλή συνήθεια Προέδρων, Τ/κ ηγετών και κομματαρχών να διαπραγματεύονται το Κυπριακό μέσω των μικροφώνων ραδιοφώνων και τηλεοράσεων ή των μπαλκονιών και των πλατειών παλαιότερα. Να «αποκαλύπτουν», διαστρεβλώνοντάς τες, συμβιβαστικές προτάσεις που συζητούνται διακριτικά στο τραπέζι, όχι για να πληροφορήσουν τους πολίτες αλλά για να τις σκοτώσουν εν τη γενέσει τους με τη δημόσια διαπόμπευση. Ο Βρετανός διπλωμάτης έλεγε επίσης ότι δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος από τη διαπραγμάτευση μέσω μεγαφώνων για να μείνει εσαεί ζωντανή η ακραία λογική του «όλα ή τίποτα», η οποία βρίσκει ευήκοα ώτα και στις δύο κοινότητες. Τα λεγόμενά του έρχονται να επιβεβαιώσουν ακόμα και σήμερα, περίπου 10 χρόνια μετά την αποχώρηση του Λόρδου, <<<<<<< Το Εθνικό Συμβούλιο έχει ολοκληρώσει εδώ και χρόνια την αποστολή του. Δεν παράγει πολιτική ούτε βοηθά στη λύση του προβλήματος. Παράγει μόνο ατέλειωτους μονολόγους, διατηρεί την ασυνεννοησία και μπλοκάρει την πρόοδο. οι περισσότεροι πολιτικοί της Κύπρου. Και στις δύο άκρες της πράσινης γραμμής. Ο Ντερβίς Έρογλου και ο Κουντρέτ Οζερσάι το έχουν συνήθεια να παρουσιάζουν δημόσια και όπως τους συμφέρει το τι διαμείβεται στις συνομιλίες. Οι δικοί μας πολιτικοί ηγέτες μόλις δουν μικρόφωνο μπροστά τους αρχίζουν, ως άλλοι Δημοσθένηδες, τους φιλιππικούς. Τους ακούς να μιλούν για τους Τ/κ και την Τουρκία, κι αν δεν τους ξέρεις, νομίζεις ότι όπου να ναι θα σηκωθούν τα βομβαρδιστικά. Μου προξένησε μεγάλη εντύπωση, επομένως, η λύπη και απογοήτευση που εξέφρασε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, μέσω του κυβερνητικού εκπροσώπου, για τη διαρροή εγγράφου για το Κυπριακό που είχε στείλει στα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου. Το έγγραφο, που επιχειρούσε μια συγκριτική παρουσίαση των θέσεων που έχουν κατατεθεί μέχρι στιγμής στην τρέχουσα διαπραγμάτευση, διέρρευσε σε δύο εφημερίδες την επομένη της παραλαβής του από τα κόμματα. Θα έλεγα ότι το έγγραφο και η επιστολή που το συνόδευε εστάλησαν σε δημοσιογράφους πριν ακόμα τα διαβάσουν οι πολιτικοί που τα απέστειλαν. Δεν χρειάζεται άλλωστε να τα διαβάσουν. Ό,τι και να γίνει, τα πολιτικά πρόσωπα, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, δεν αλλάζουν το ποίημά τους στο Κυπριακό. Άλλωστε, δεν στοχεύουν στον συμβιβασμό. Δεν θέλουν λύση που προνοεί μια μορφή επανένωσης, δεν θέλουν να μοιραστούν την εξουσία, το πολιτικό και οικονομικό προσκήνιο με τους Τ/κ. Προτιμούν το στάτους κβο, αλλά δεν έχουν το θάρρος να βγουν και να το πουν δημόσια. Γι αυτό κι επιδίδονται σε φιλιππικούς. Ο Νίκος Αναστασιάδης ξέρει πολύ καλά και από πρώτο χέρι την προσφιλή πρακτική των πολιτικών ηγετών της ε/κ πλευράς. Σε κάποιες στιγμές της σταδιοδρομίας του, κυρίως στην αρχή, άσκησε και ο ίδιος με επιτυχία τη διπλωματία των μεγαφώνων. Αδυνατώ, επομένως, να πιστέψω πως δεν ήξερε τι θα συνέβαινε μόλις τα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου θα έπαιρναν στα χέρια τους το έγγραφο για το Κυπριακό. Το πιθανότερο είναι ότι τους έδωσε το χαρτί για να τους εκθέσει και να μην τους επιτρέψει ξανά να βγάλουν έγγραφο από το Προεδρικό. Είναι τόσο ανεύθυνα ορισμένα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου που προτιμούν να υποχρεώνονται, ως μαθητούδια, να βλέπουν τα έγγραφα σε αίθουσα του Προεδρικού, παρά να τα μελετούν στην άνεση του δικού τους γραφείου. Το Εθνικό, έτσι όπως λειτουργεί, είναι ένα σώμα που έχει ολοκληρώσει εδώ και χρόνια την αποστολή του. Δεν παράγει πολιτική ούτε βοηθά στη διαπραγμάτευση του Κυπριακού. Παράγει μόνο ατέλειωτους μονολόγους και γκρίνια. Διατηρεί την ασυνεννοησία, μπλοκάρει την πρόοδο και τις όποιες δημιουργικές ιδέες για λύση του προβλήματος. adilinis@gmail.com Του ΛΕΥΤΕΡΗ ΑΔΕΙΛΙΝΗ ΑΠΟΨΕΙΣ ΑΡΑΔΕΣ / Του ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Θυμήσου να μην ξεχάσεις Αξιέπαινη η πρωτοβουλία αλλά όπως και να το κάνουμε ο τίτλος της μοιάζει με γροθιά στο στομάχι: «Θυμήσου, η εισβολή εξακολουθεί να υφίσταται», τιτλοφορείται η πολυθεματική έκθεση (στην Πύλη Αμμοχώστου μέχρι τις 20 Ιουλίου), που αποτελείται συμβολικά από 40 εικαστικά έργα, 40 σκίτσα και 40 ποιήματα που σχετίζονται ασφαλώς με τα 40 χρόνια από την εισβολή και τη συνεχιζόμενη κατοχή. Τα έργα παρουσιάζονται και σε ειδικό λεύκωμα, το οποίο πωλείται έναντι συμβολικού αντιτίμου, με στόχο τα χρήματα να παραχωρηθούν στο παιδοογκολογικό τμήμα του Μακάρειου Νοσοκομείου. Να ναι καλά οι εμπνευστές και δημιουργοί της έκθεσης, μπράβο τους για την πρωτοβουλία. Την αγγλική εκδοχή του τίτλου («Remember, the invasion exists») την αντιλαμβανόμαστε πλήρως γιατί έχει και μια λογική: Απευθύνεται σε ξένους που δεν έχουν λόγο να θυμούνται και σίγουρα εμείς έχουμε κάθε λόγο να τους το θυμίζουμε, να λέμε στον λεγόμενο πολιτισμένο κόσμο, στους εταίρους μας και σε πολλούς άλλους ότι είναι υποκρισία να κόπτονται για τα δικαιώματα της χελώνας αλλά να κλείνουν τα μάτια σ ένα συνεχιζόμενο έγκλημα πολέμου. Αλλά το «Θυμήσου, η εισβολή εξακολουθεί να υφίσταται» σε ποιους απευθύνεται; Μήπως σ εμάς τους ίδιους; Kαι ποιο το μήνυμά του; Ειρωνικό; Αλληγορικό; Τραγικό; Ή όλα μαζί; Μήπως είναι το κατάντημά μας που θέλει να θίξει και τίποτε άλλο; Άλλη εξήγηση δεν υπάρχει γιατί εάν σαράντα χρόνια μετά το «δεν ξεχνώ» με το οποίο μια ολόκληρη γενιά μεγάλωσε, άλλη μια γέρασε και μια σχεδόν έφυγε από τη ζωή, έχει ξεθωριάσει τόσο πολύ ώστε να χρειαζόμαστε υπόμνηση του τύπου «Θυμήσου, η εισβολή εξακολουθεί να υφίσταται», σίγουρα κάτι κάνουμε λάθος. Τόσο πολύ συνηθίσαμε τη σημαία της κατοχής στον Πενταδάκτυλο που δεν την προσέχουμε καν; Τόσο ρουτινιάρικες κατάντησαν οι ταυτοποιήσεις των διάσπαρτων οστών των αγνοουμένων μας και δεν συνειδητοποιούμε ότι ακόμη κηδεύουμε νεκρούς; Τόσο ασφαλείς αισθανόμαστε που λησμονούμε ότι λίγα μέτρα <<<<<<< H λήθη, τα σημεία των καιρών και το κατάντημά μας. μακριά μας υπάρχει ο στρατός κατοχής; Τόσο πολύ είμαστε χρεωμένοι που ξεχάσαμε ότι πριν από σαράντα χρόνια ζούσαμε σε τσαντίρια και τώρα η έγνοια μας είναι στη μη εξυπηρετούμενη ευμάρειά μας; Τόσο πολύ κουραστήκαμε να καρτερούμε που θέλουμε υπενθύμιση; Δύσκολες οι ερωτήσεις. Και άδικες, ιδιαίτερα για όσους βιώνουν καθημερινά τις συνέπειες της τραγωδίας. Για εκείνους που έχασαν αγαπημένους ανθρώπους, για όσους ξεσπιτώθηκαν με τη βία, για όλους εκείνους που κουβαλούν τα σωματικά και ψυχικά τραύματα του πολέμου. Όλοι αυτοί μάλλον δυσνόητο, ίσως και ακατανόητο, θεωρούν τον τίτλο «Θυμήσου, η εισβολή εξακολουθεί να υφίσταται», γιατί και να θέλουν να την ξεχάσουν δεν μπορούν. Ιδιαίτερα τις ώρες της ατέλειωτης μοναξιάς, λίγο μετά που η πολιτεία εκπληρώσει το χρέος της με έναν επικήδειο, με ένα μνημόσυνο, με ένα μνημείο ή μία προτομή, όλοι αυτοί οι άνθρωποι ζουν συντροφιά με τον πόνο που θα κουβαλούν μέχρι το τέλος της ζωής τους. Και έχουν δίκαιο να αισθάνονται πολλαπλώς προδομένοι, όταν σαράντα χρόνια μετά το μόνο που έχει να τους πει η πολιτική μας ηγεσία είναι ότι «οι σχέσεις της Ελλάδας και της Κύπρου είναι άριστες». Και ότι η πολιτική μας ηγεσία θα συζητήσει τυχόν χάραξη νέας στρατηγικής για το Κυπριακό. Αυτό κι αν είναι ωραίο θέμα για μελέτη, ίσως και για έκθεση. Οι ανοησίες που κάναμε σε Κύπρο και Ελλάδα και που μας οδήγησαν εδώ που φθάσαμε, σε όλους τους τομείς, μάνα και κόρη. Αντί του «Θυμήσου, η εισβολή εξακολουθεί να υφίσταται», ο τίτλος θα μπορούσε να είναι: «Θυμήσου ότι τίποτα δεν είναι τυχαίο». Κι ας μας συγχωρέσει ο ποιητής που του είναι δύσκολο να πιστέψει πως μας τους έφερε η θάλασσα της Κερύνειας. Δεν είναι η θάλασσα της Κερύνειας που τους έφερε αλλά η αφροσύνη, η απρονοησία και η διχόνοια. Το ζητούμενο είναι πώς θα φύγουν. Σίγουρα όχι με συνθήματα. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο που ξεχάσαμε να θυμόμαστε, γιατί απλούστατα δεν είναι καθόλου βολικό στη συνείδησή μας. antoniouy@kathimerini.com.cy ΑSSOCIATED PRESS Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 9 Η υποψηφιότητα Ερντογάν Αυτό που αναμενόταν με βεβαιότητα εδώ και μερικές εβδομάδες έγινε πράξη την πρώτη ημέρα του Ιουλίου, και ο Τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του για το ύπατο αξίωμα της Τουρκίας. Είχε προηγηθεί η δήλωση του νυν προέδρου Αμπντουλάχ Γκιουλ ότι δεν θα διεκδικήσει την επανεκλογή του. Ο κ. Ερντογάν είχε εδώ και πολλά χρόνια εκφράσει την επιθυμία μεταπηδήσεώς του στην προεδρία της Δημοκρατίας, υπό πολύ διαφορετικούς ωστόσο όρους. Φιλοδοξία του ήταν να συνδυασθεί η προεδρική του θητεία με αναθεώρηση του συντάγματος και μετατροπή της Τουρκίας από προεδρευομένη σε προεδρική δημοκρατία. Τούτο όμως δεν το επέτρεψαν οι πολιτικές ισορροπίες εντός και εκτός του κόμματός του, ενώ η πόλωση που προκάλεσαν τα γεγονότα του Γκεζί, η αποκάλυψη των υποθέσεων διαφθοράς και η σύγκρουση με την οργάνωση Γκιουλέν δυσκολεύει και την άνετη επικράτησή του. Παρά ταύτα, το επιτελείο του κ. Ερντογάν θεωρεί εφικτή την εκλογή του από τον πρώτο γύρο, παρά την απόφαση-έκπληξη των δύο μειζόνων κομμάτων της αντιπολιτεύσεως, του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος και του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσεως, να προτείνουν ως κοινό υποψήφιο τον τέως γενικό γραμματέα του Οργανισμού της Ισλαμικής Συνεργασίας κ. Εκμελετίν Ιχσάνογλου. Η απόφαση των δύο κομμάτων να στηρίξουν έναν συντηρητικό αλλά ενωτικό και με διεθνή ακτινοβολία υποψήφιο που είχε διαχωρίσει τη θέση του από την κυβέρνηση Ερντογάν κατά τα τελευταία χρόνια ξένισε Του ΙΩΑΝΝΗ Ν. ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗ <<<<<<< Πιθανή αποτυχία εκλογής από τον πρώτο γύρο μπορεί να οδηγήσει σε σκληρή διαπραγμάτευση, η οποία θα αναφέρεται σε όλες τις πτυχές του Κουρδικού εντός και εκτός Τουρκίας. πολλούς εντός των κοσμικών κύκλων της αντιπολιτεύσεως. Αποτέλεσε, ωστόσο, ένδειξη ότι η τουρκική αντιπολίτευση κάνει τα πρώτα βήματα προς την αμφισβήτηση του μονοπωλίου που απολαμβάνει το κυβερνών κόμμα της Τουρκίας στην εκπροσώπηση του θρησκευομένου τμήματος της τουρκικής κοινωνίας. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η στάση του κουρδικού πολιτικού κινήματος. Η ανακοίνωση μιας υποψηφιότητος ειδικού πολιτικού βάρους όπως αυτής του τέως δημάρχου του Ντιγιάρμπακιρ Σελαχαττίν Ντεμίρτας υπογράμμισε ότι το κουρδικό πολιτικό κίνημα της Τουρκίας δεν προτίθεται να διευκολύνει την πραγματοποίηση των σχεδίων Ερντογάν χωρίς απτά ανταλλάγματα αναφορικά με τα δικαιώματα των Κούρδων της Τουρκίας. Εν τω μεταξύ, οι ραγδαίες εξελίξεις στο Ιράκ, η προέλαση των δυνάμεων του Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και της Συρίας (ISIS) στις βορειοδυτικές σουνιτικές επαρχίες του Ιράκ και η αμαχητί κατάληψη του Κιρκούκ από τις στρατιωτικές δυνάμεις της Κουρδικής Περιφερειακής Κυβερνήσεως του βορείου Ιράκ θέτουν το Κουρδικό σε νέα βάση. Πιθανή αποτυχία εκλογής του κ. Ερντογάν από τον πρώτο γύρο είναι ενδεχόμενο να οδηγήσει σε μια σκληρή διαπραγμάτευση, η οποία θα αναφέρεται σε όλες τις πτυχές του Κουρδικού εντός και εκτός Τουρκίας. Τέλος, αξίζει να υπογραμμιστεί και ο κίνδυνος για την ευόδωση των σχεδίων Ερντογάν που προέρχεται από την απαγωγή και συνεχιζόμενη ομηρία Τούρκων υπηκόων διπλωματών και μη- από τις δυνάμεις του ISIS στη Μοσούλη του Ιράκ. Ο φόβος μιας αποτυχίας που θα κοστίσει πολύ ακριβά στο κυβερνών κόμμα και την πορεία του κ. Ερντογάν προς την προεδρία της Δημοκρατίας περιορίζει δραστικώς τα περιθώρια διπλωματικών ελιγμών της Τουρκίας στην κρίση του Ιράκ. Ο κ. Ιωάννης Ν. Γρηγοριάδης είναι επίκουρος καθηγητής του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Μπίλκεντ. AKAΡΙΑΙΑ / Της ΕΛΕΝΗΣ ΞΕΝΟΥ Τρία χρόνια μετά Κατεβήκαμε σύσσωμοι στους δρόμους. Με οργή και αγανάκτηση αλλά και με μία πρωτόγνωρη δυναμική να διαφαίνεται στις συνειδήσεις μας. Για μέρες κατεβαίναμε στους δρόμους. Με μια αποφασιστικότητα και ένα επιτακτικό αίτημα που δεν αφορούσε μόνο στην τιμωρία των ενόχων και στην ανάληψη της πολιτικής ευθύνης από τους όποιους ανεύθυνους αλλά κυρίως στην ανάγκη να αλλάξουμε μυαλά και νοοτροπία. Γιατί η υπόθεση του Μαρί δεν ήταν απλώς και μόνο μια τραγωδία. Ήταν εκείνο το γεγονός το οποίο κατάφερε να μας αφυπνίσει και να μας κάνει να εγκαταλείψουμε επιτέλους τους βολικούς καναπέδες μας πάνω στους οποίους αφήναμε για χρόνια να απλώνει η πολιτική μας αδράνεια και η κοινωνική μας αναισθησία. Θυμάμαι πως εκείνες τις μέρες ήταν η πρώτη φορά που αισθάνθηκα πως τελικά μπορούμε να δημιουργήσουμε μια κοινωνία πολιτών, η οποία να τρίξει τα θεμέλια αυτού του σαθρού συστήματος και να απαιτήσει τον επαναπροσδιορισμό των αξιών, ώστε οι επόμενες, αν μη τι άλλο, γενιές να μην κινδυνεύουν από την νοοτροπία του ωχαδερφισμού και από την έλλειψη πολιτισμού της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας. Πίστεψα δηλαδή πως είχαμε τη δύναμη να αντιληφθούμε πως το καράβι μας δεν ήταν μόνο σάπιο αλλά και γεμάτο από τρύπες που με μαθηματική ακρίβεια το οδηγούσαν στον πάτο. Εκείνο που ζήσαμε τρία χρόνια πριν όταν κατεβαίναμε στους δρόμους και απαιτούσαμε ένα καινούργιο σύστημα αξιών ήταν μια στιγμή που είχε όλες τις προϋποθέσεις να μετατραπεί σε ιστορική. Γιατί ήταν η μοναδική στιγμή που κληθήκαμε να συνειδητοποιήσουμε τις δικές μας ευθύνες στη συντήρηση αυτού του σαθρού πολιτικού συστήματος, το οποίο εκτός από την αλλαγή προσώπων δεν έχει την δυνατότητα να προτείνει καμία άλλη ουσιαστική αλλαγή στον τρόπο σκέψης και στον πολιτισμό του ανθρώπου. Εκεί ήταν η ουσία αν πραγματικά εκείνο που επιζητούσαμε είναι να μην πάει χαμένη η θυσία τόσων ανθρώπινων ζωών αλλά να καθορίσει την επόμενη μέρα αυτού του τόπου ώστε να συνειδητοποιήσουμε συλλογικά πως αν δεν απεγκλωβιστούμε από τις οπισθοδρομικές και παρωχημένες νοοτροπίες και αντιλήψεις δεν πρόκειται να πετύχουμε τίποτα περισσότερο από το να επιτρέψουμε να ορίζουν την ποιότητα της ζωής μας (και τη ζωή μας την ίδια) πολιτικοί ηγέτες που δεν έχουν την παιδεία και τον πολιτισμό να αναλάβουν την ευθύνη των πράξεων τους. Γιατί η ανάληψη ευθύνης είναι πρωτίστως θέμα παιδείας και πολιτισμού. Και η απουσία παιδείας και πολιτισμού δεν βάραινε μόνο τους ανεύθυνους-υπεύθυνους της τραγωδίας του Μαρί αλλά την πλάτη του καθενός από μας. Χρόνια τώρα. Και μόνο αυτή η επίγνωσή μας μας έδινε το δικαίωμα να διεκδικήσουμε ένα καλύτερο παρόν και ένα ακόμη καλύτερο μέλλον. Τρία χρόνια μετά και τι άλλαξε; Τα λαμόγια μια χαρά επέζησαν, ο τόπος καταστράφηκε οικονομικά και το μόνο καινούργιο μας δεδομένο είναι οι τόσες χιλιάδες άνεργοι και τα τόσα κοινωνικά παντοπωλεία. Οι πολιτικοί μας εξακολουθούν να μιλούν τη γλώσσα της ύπνωσης και εμείς παρακολουθούμε την απουσία πολιτισμού και παιδείας να περιφέρεται στα κανάλια και στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων και να ορίζει τις επιλογές μας. Τρία χρόνια μετά και διερωτώμαι αν εξακολουθούμε να κοιτάμε στον καθρέφτη την ευθύνη που βαραίνει ακόμα τους ώμους μας. Διότι το να μεταθέτουμε το πρόβλημα στην ατιμωρησία και την πολιτική τσαπατσουλιά, στην ανεπάρκεια των πορισμάτων και στην ασυνειδησία των πολιτικών που ουδέποτε είχαν τα κότσια να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων, είναι η μια πλευρά του νομίσματος. Η άλλη του όμως πλευρά είμαστε εμείς. Κι αν δεν διερωτηθούμε κατά πόσο καταφέραμε έστω και στο ελάχιστο να μετατοπίσουμε τους ορίζοντες της συνείδησης μας και του τρόπου σκέψης μας, ώστε να αλλάξουμε νοοτροπία και μυαλά για να μην ανεχόμαστε πλέον την ανευθυνότητα και έλλειψη παιδείας και πολιτισμού, τότε εξακολουθούμε όλοι να είμαστε υπεύθυνοι όχι μόνο για την τραγωδία του Μαρί αλλά και για όλες τις υπόλοιπες που θα επακολουθήσουν. elenixenou11@gmail.com

10 10-EPISTOLES CY_Master_cy 11/07/14 19:17 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΑΠΟΨΕΙΣ Κυριακή 13 Ιουλίου 2014 Ενέργεια, Περιβάλλον, Ασφάλεια, Εκπαίδευση Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΠΟΥΣΤΡΑ Ο ι πρόσφατες ανακαλύψεις κοιτασμάτων υδρογονανθράκων και η παρουσία μικρότερων αλλά και μεγαλύτερων ενεργειακών εταιρειών στην Κύπρο σκιαγραφούν τη σημερινή πραγματικότητα. Παρά τη σχετική αβέβαιη έκβαση του όλου εγχειρήματος ας μην ξεχνάμε ότι, μέχρις ώρας, υπάρχει μια και μόνη επιβεβαίωση ενός «μεσαίου μεγέθους» κοιτάσματος συντηρείται η επικαιρότητα με ρητορικές ασκήσεις κέρδους και μελλοντικών επενδύσεων. Κανείς δεν μπορεί να παραγνωρίσει τη διαφαινόμενη κινητικότητα με την κάθοδο των εταιρειών στην Κύπρο και την από αυτού εκπορευόμενη αισιοδοξία. Όμως σε πραγματικό χρόνο, οι διαδικασίες διαρκούν περισσότερο λογικό είναι ο οποίος είναι διαφορετικός από τον «πολιτικό χρόνο» ο οποίος πιέζει για εξαγγελίες και παροχές. Οι πραγματικότητες που διαφαίνονται επί του παρόντος θα μπορούσαν περιληπτικά να παρουσιαστούν ως εξής, από τη μία έχουμε μία διαρκώς αυξανόμενη συζήτηση σχετικά με τα όποια οικονομικά οφέλη που όντως θα είναι σημαντικά αν όλα πάνε καλά τα οποία όμως έρχονται στο τέλος της διαδικασίας. Παραγνωρίζουμε, ηθελημένα ή άθελά μας, το ενδιάμεσο της διαδικασίας που είναι η ανακάλυψη, η εξόρυξη, η διάθεση και η διαχείριση. Στο ενδιάμεσο υπάρχουν και δύο παράλληλες θεματικές έννοιες τις οποίες ίσως ηθελημένα ξεχνάμε, η περιβαλλοντική προστασία και η ασφάλεια των εργαζομένων και των εγκαταστάσεων. Επικεντρωνόμαστε στο κέρδος, χωρίς όμως να εξασφαλίζουμε τη διαχείριση του όποιου κινδύνου. Μία ιστορία επαναλαμβανόμενη, αυτό δεν κάναμε αλήθεια και με τις τράπεζες; Επικέντρωση στο κέρδος, χωρίς όμως κανόνες που να διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα της επένδυσης. Ο δημόσιος λόγος στα ενεργειακά επικεντρώνεται σε ρητορική οικονομίας χωρίς όμως να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη τα αναγκαία εχέγγυα για την εξασφάλιση της επένδυσης. Ακόμα και η ασφάλεια μεταφράζεται σε γεωπολιτικούς όρους, ενώ δεν είμαστε η κινητήρια δύναμη στο εν λόγω θέμα. Ένας επισφαλής μεγαλοϊδεατισμός χωρίς εξασφαλίσεις. Χρέος της πολιτείας και της κοινωνίας είναι να διαβουλευθεί, να εκπαιδευτεί, να αντιληφθεί, να αποφασίσει. Η ενεργειακή ευκαιρία που φαίνεται στον ορίζοντα έρχεται με δύο βασικές παραμέτρους: την ασφάλεια (εργαζομένων και εγκαταστάσεων) και την περιβαλλοντική προστασία. Δύο έννοιες οι οποίες απουσιάζουν από το δημόσιο λεξιλόγιο. Η Ε.Ε. εργάζεται πάνω στη διασύνδεση της κλιματικής αλλαγής με την οικονομική ανάπτυξη, άρα το περιβάλλον και η προστασία του θα πρέπει να αποτελέσουν πρωταρχικό θέμα και όχι μια απλή μελέτη γιατί την επιβάλει ο νόμος. Η ασφάλεια των κατοίκων, των μελλοντικών εργαζομένων αλλά και των εγκαταστάσεων έρχονται με το βαρύ φορτίο του Μαρί, λόγω της επιλογής του προτεινόμενου χώρου εγκατάστασης του ενεργειακού κέντρου. Στο σπίτι του κρεμασμένου, πρέπει να αρχίσουμε κάποια στιγμή να μιλήσουμε για σχοινί Πρέπει να διαβουλευθούμε, να ακούσουμε τι έκανε η Νορβηγία. Πώς μία φτωχή χώρα ψαράδων απέκτησε το μεγαλύτερο κατά κεφαλήν επενδυτικό ταμείο στον κόσμο. Πώς προέκυψε η Κρατική Εταιρεία Υδρογονανθράκων, ποια ήταν τα σενάρια στο τραπέζι πριν από την κατάληξη στη σημερινή λύση. Το ζήτημα που βιώνουμε δεν είναι λογιστικό, αν και θέλουμε να το βλέπουμε έτσι. Είναι πολιτικό, είναι μακροοικονομικό. Όσο ο δημόσιος λόγος εγκλωβίζεται σε λογικές γρήγορης λύσης, τόσο θα μειώνεται το ποσοστό κέρδους αλλά και η προστιθέμενη αξία της ανακάλυψης. Αυτή η προστιθέμενη αξία είναι που διαμορφώνει γεωπολιτικές εξελίξεις και όχι το ανάποδο. Πρέπει να εκπαιδευτούμε, να δημιουργήσουμε μία νέα γενιά επιστημόνων με υψηλό βαθμό εξειδίκευσης με βάση τις ανάγκες της βιομηχανίας. Είναι κοινό μυστικό για όσους έχουν ξοδέψει έστω και λίγη ώρα με τις ενεργειακές εταιρείες ότι ορισμένες από τις προσφερόμενες σήμερα ειδικότητες από την τριτοβάθμια εκπαίδευση θα δημιουργήσουν, απλά, ανέργους. Το μυστικό είναι στην εξειδίκευση. Στην εκμετάλλευση των όποιων ερευνητικών επιτευγμάτων μας και την αναπροσαρμογή της ερευνητικής ατζέντας σε θέματα αιχμής, όχι μία απλή αναπαραγωγή τετριμμένων και γενικοτήτων. Να επενδύσει το κράτος στη δημιουργία συνεργιών και όχι στην καλλιέργεια ανταγωνισμού στην εκπαίδευση. Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής στην Ελλάδα ανέθεσε σε σύμπραξη Πανεπιστημίων τη δημιουργία δύο μεταπτυχιακών προγραμμάτων τα οποία θα παράγουν επιστήμονες σε συγκεκριμένες χρήσιμες ειδικότητες. Θα ανέμενε κάποιος μια παρόμοια πρόσκληση εδώ και καιρό. Το κράτος πρέπει να διαμορφώσει τους κανόνες υγιούς ανταγωνισμού και όχι να αφεθούμε σε έναν πλειστηριασμό φτήνιας. Είναι καιρός να αποφασίσουμε για το μέλλον μας. Είναι καιρός να αποφασίσουμε ποια είναι αυτή η ατζέντα. Είναι καιρός να διαμορφώσουμε εμείς την ατζέντα. Ο κ. Γιώργος Μπούστρας είναι αναπληρωτής καθηγητής, διευθυντής του Center for Risk, Safety and the Environment (CERISE) του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου. Ο ψευδοϋπουργός εξωτερικών Οζντίλ Ναμί δεν τo βάζει εύκολα κάτω. Σε πρόσφατες δηλώσεις του στο τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Ανατολή, κατηγορεί την ελληνοκυπριακή πλευρά ότι δεν διαθέτει πολιτική βούληση για να αποδεχθεί τον οδικό χάρτη που παρουσίασε ο Έρογλου στον Πρόεδρο Αναστασιάδη. Την κατηγορεί για κωλυσιεργία στις διεξαγόμενες συνομιλίες. Προειδοποιεί πως οι διαπραγματεύσεις δεν θα συνεχιστούν επ άπειρον. Συμβουλεύει «να αδράξουμε τις ευκαιρίες». Καταγγέλλει τους Ε/κ για φοβία στην αναγνώριση των Κατεχομένων και παρεμπόδιση των γευμάτων και επαφών του με ξένους διπλωμάτες. Η όλη στάση του Ναμί συνιστά υπεραπλουστευμένη προσέγγιση του τύπου: «Ψεκάστε-σκουπίστε-τελειώσατε». Ο ίδιος ανεμπόδιστα περιοδεύει παντού, προπαγανδίζοντας. Εμφανίζεται ως υπέρμαχος της επανένωσης της Κύπρου. Ωστόσο, έχοντας ιδία γνώση της διαχρονικής του διεκδικητικής παρουσίας στο Συμβούλιο της Ευρώπης και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ξέρω πώς ελίσσεται διπλωματικά. Προωθεί σκληρές τουρκικές θέσεις, χωρίς εκπτώσεις. Παλεύει για αναβάθμιση του παράνομου ψευδοκράτους. Εμμένει στις «συγκλίσεις» της περιόδου , Σαράντα χρόνια στα δύο Σ υμπληρώνονται 40 χρόνια από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Η Τουρκία αξιοποίησε το πραξικόπημα κατά του Προέδρου Μακαρίου και το γενικότερο διεθνές κλίμα για να αλλάξει τους συσχετισμούς δύναμης στο νησί, θέτοντας τις ισορροπίες που δημιούργησε η Ζυρίχη πάνω σε νέα βάση. Το κατεστημένο στην Τουρκία σε πλήρη συμμαχία με τον Ρ. Ντενκτάς έπαιζε με τον χρόνο και τα τετελεσμένα, παρά την υπογραφή δύο Συμφωνιών Κορυφής (1977, 1979) που προέβλεπαν ομοσπονδιακή λύση στηριγμένη στην αρχή του «μαζί και μόνοι». Στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου οι συσχετισμοί δύναμης στην Τουρκία και η ηγεσία Ντενκτάς, δεν επέτρεπαν αποτελεσματικές προσπάθειες. Η λογική Ντενκτάς ήταν να αφήσει τον χρόνο να αναπτύξει τη δική του μορφή λύσης την παγίωση των τετελεσμένων. Σε αυτή την περίοδο, κυρίως, ο Γ. Βασιλείου έκανε σημαντικό έργο διέθεσε ως κεκτημένο λύσης για όλη την Κύπρο τις Ιδέες και τον Χάρτη Γκάλι, ενώ ταυτόχρονα κέρδισε διεθνή αξιοπιστία για την συνεπή προσπάθειά του για «λύση-χθες». Ο Ρ. Ντενκτάς ήταν ένα θέμα για αρνητικά σχόλια στο περιβάλλον Τ. Οζάλ, ενώ αν ο θάνατός του συνδέεται με το Κυπριακό και τη μάχη για την αυτονόμησή του από το βαθύ κράτος, μένει να ερευνηθεί. Σε αυτή την περίοδο το κεκτημένο συμπάθειας για τους Ε/κ υπήρξε υψηλού επιπέδου και αυτό οφειλόταν τόσο ως αποτέλεσμα των συνεπειών από την στρατιωτική εισβολή όσο και από την αδιαλλαξία Ντενκτάς. Η περίοδος μετά τον Ψυχρό Πόλεμο ανέπτυξε διαφορετικά χαρακτηριστικά. Η πολιτική εξέλιξη του Κυπριακού συνδέθηκε με την «εποχή Ε.Ε.», γεγονός που άλλαξε θεμελιωδώς τις δυνητικές παραμέτρους της διαδρομής του. Με μια σημαντική «υποσημείωση»: η στρατηγική «Κύπρος-Ε.Ε.», η αναζήτηση λύσης σε νέο γήπεδο με αξιοποίηση της πολιτικής των διασυνδέσεων που θεμελίωσε ο Γ. Κρανιδιώτης, προέκυψε από πρωτοβουλίες των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ, (Α. Παπανδρέου, Κ. Σημίτης ) και δεν κατακτήθηκε ως τέτοια από το κομματικό σύστημα στη Λευκωσία. Σχεδόν όλοι οι κομματικοί σχηματισμοί στη νήσο ήταν «υπέρ της Ε.Ε.», αλλά από αυτό μόνο αυτό δεν μπορούσε να κερδίσει το «Μουντιάλ» της Κύπρου. Έτσι ούτε η διπλή μπρος-πίσω υπογραφή της 6 Μαρτίου 1995, ούτε η μάχη μπροστά στο Ελσίνκι το 1999, δίδαξε κάτι στην πολιτική τάξη στη Λευκωσία, όπως λ.χ. το να ερευνήσει το πώς λειτουργεί το σύστημα Ε.Ε., και έτσι να εργαστεί για να προωθήσει τα συμφέροντα της νήσου αξιοποιώντας την κοινοτική μέθοδο. Έτσι όταν ο ΟΗΕ κινήθηκε με σχέδιο λύσης το 2002, αντί να πάμε με αυτοπεποίθηση προς την κατεύθυνση αυτή, αντί να αξιοποιήσουμε τη σημαντική τριετία, από την υπογραφή της Συνθήκης Προσχώρησης στη Στοά του Αττάλου (16 Απριλίου 2003) μέχρι την έναρξη ενταξιακών της Τουρκίας (3 Οκτωβρίου 2005), η χωρίς πρόθεση επαναδιαπραγμάτευσης, με άλλοθι την κακή συμφωνία Αναστασιάδη- Έρογλου. Ενώπιον των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών του Ευρωκοινοβουλίου, σταθερά επέμενε στην άρση της απομόνωσης των Τ/κ, επαιτώντας πρόσθετα ευρωπαϊκά κονδύλια εναρμόνισης στο ευρωπαϊκό κεκτημένο και απευθείας εμπόριο. Απορρίπτει τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, πριν από τη λύση. Οι θέσεις του είναι το ίδιο σκληρές με τον πρόσφατα αποχωρήσαντα, Εγκεμέν Μπαγίς,: «Ψεκάστε-σκουπίστε- τελειώσατε». «Ψεκάστε», δηλαδή, την τουρκική προπαγάνδα παντού, επιρρίπτοντας ευθύνες κωλυσιεργίας και αδιαλλαξίας στην ε/κ πλευρά. «Σκουπίστε» κάθε ίχνος ενοχοποίησης της κατοχικής Τουρκίας για τις βαριές κυπρογενείς της υποχρεώσεις. «Τελειώσατε» με τη μόνιμη επωδό στις προπαγανδιστικές επαφές για προώθηση των τουρκικών θέσεων, κλαψουρίζοντας περί απομόνωσης των Τ/κ και αποστέρησης των ευρωπαϊκών τους δικαιωμάτων ένεκα της ε/κ αλαζονείας! Αυτές είναι, εν ολίγοις, οι βασικές προπαγανδιστικές γραμμές στη βάση των οποίων Τουρκία και Τ/κ πολιτικοί διεκδικούν. Όταν, δυστυχώς, κάποιοι από εμάς διαχρονικά προειδοποιούσαμε, η φωνή μας εσκεμμένα αγνοείτο Του ΛΑΡΚΟΥ ΛΑΡΚΟΥ πλειοψηφία της ε/κ ηγεσίας δεν επέδειξε την κατάλληλη άσκηση ηγετικής ικανότητας. Περιχαρακώθηκε σε συνήθειες του Κινήματος των Αδεσμεύτων, αρνήθηκε να διαπραγματευτεί, εμφάνισε τον ΟΗΕ ως «προέκταση» μιας «συνωμοσίας» και με τη στάση της παρεμπόδισε τη δυνατότητα τής Ε.Ε. να γίνει ο καταλύτης στις εξελίξεις, προσφέροντας λύσεις στα ζητήματα της ασφάλειας, των εγγυήσεων, της ανάπτυξης και της ανοικοδόμησης. Έκτοτε έχουμε διανύσει μεγάλο δρόμο. Νέα εμπόδια προέκυψαν στη συνέχεια όπως η μείωση της επιθυμίας των Τ/κ για σημαντικές αλλαγές, έτσι εξηγείται η ψήφος στον Έρογλου το 2010, ενώ η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας μπήκε σε άλλη βάση με τις πρωτοβουλίες Μέρκελ και Σαρκοζί. Στη συνέχεια η κυβέρνηση Ερντογάν αναμόρφωσε αξιολογήσεις στην εξωτερική της πολιτική (λ.χ. από τον Γκιουλ στον Νταβούτογλου στο ΥΠΕΞ, η απόσταση είναι προφανής) και ότι αποτελούσε μια προοπτική με κίνητρα σε διάφορους παίκτες, έχασε έδαφος και μείωσε προσδοκίες για αμοιβαίως επωφελείς ισορροπίες με κύριο παίκτη την Ε.Ε. Πιθανό αυτή η υπόθεση να έχει οδηγήσει πολλούς Κύπριους στην πίστη ότι η σημερινή κατάσταση 40 χρόνια μετά είναι πιθανώς σε μη αναστρέψιμη τροχιά. Οι δεκαετίες εμπεδώνουν συνήθειες. Οι νέες γενιές «δεν ξεχνούν» αλλά πώς να «θυμούνται» όταν οι γενιές των προσφύγων φεύγουν; Στα 40 χρόνια από την εισβολή κυριάρχησε ο κομματισμός και η συνεχής αντιπαλότητα ανάμεσα Ψεκάστε, σκουπίστε, τελειώσατε Της ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ στις κομματικές γραμμές. Έλειψε η πολιτική της συναίνεσης για να επιτευχθούν μείζονος σημασίας στόχοι. Ακόμα και οι εκδηλώσεις καταδίκης της εισβολής διαθέτουν έντονο το χωριστικό στοιχείο-κάθε κόμμα, ένα χωνί. Η ανάπτυξη στην εποχή μετά την εισβολή, είχε τους περιορισμούς που επέβαλε η κατοχή αλλά και τις ιδιομορφίες που επέβαλλε η παγκοσμιοποίηση. Η επιχειρηματική κοινότητα δεν έβλεπε πέρα από τη μύτη της, καθώς πίστευε ότι η γη «δεν κινείται», το 60% της νήσου ήταν γι αυτήν επαρκές πεδίο για άμεσα κέρδη. Έτσι κτίστηκε ένας χορός επενδύσεων, διαπλοκής και διανομής λαφύρων ανάμεσα στο τραπεζικό σύστημα και την επιχειρηματική ελίτ. Το μίγμα ήταν όπως του Μολότοφ: η διεθνής οικονομική κρίση παρέσυρε το κυπριακό «θαύμα» αφήνοντας πίσω του κούρεμα καταθέσεων, ανεργία στο 17% και απίστευτης έκτασης ανθρώπινη δυστυχία. Η ε/κ κοινωνία χρειάζεται να αντλήσει το βασικό μάθημα από την περίοδο των 40 χρόνων κατοχής και να πιστέψει ότι η ανατροπή είναι εφικτή θέτοντας την πολιτική της επίλυσης του Κυπριακού ως την κεντρική προϋπόθεση για να βγει από το σημερινό διπλό τέλμα διχοτόμηση/χρεοκοπία. Η μακρόσυρτη πορεία προς την οριστική διχοτόμηση οδηγεί στη συρρίκνωση του κυπριακού ελληνισμού και στον τερματισμό της δραστηριότητάς του σε ολόκληρο το νησί. ή ετύγχανε ειρωνικών παραπολιτικών σχολίων. Τελικά τα γεγονότα μας προκαταλαμβάνουν. Ως Επιμηθείς, τρέχουμε να τα ανατρέψουμε. Αυτό συνέβη και με το πολυσέλιδο τουρκικό έγγραφο των Νταβούτογλου- Τσαβούσογλου περί «εκλιπούσας» Κυπριακής Δημοκρατίας. Εκείνο που πρέπει να απασχολήσει άμεσα τις κυβερνήσεις Ελλάδας Κύπρου, δεν είναι τόσο η έκδοση ρηματικών ή ο επικοινωνιακός εξωραϊσμός των διακρατικών σχέσεων, όσο η χάραξη επιτέλους μιας αξιοπρεπώς ολοκληρωμένης εθνικής στρατηγικής στα ελληνοτουρκικά και στο Κυπριακό. Η προώθηση ενός καλύτερου συντονισμού κυβέρνησης-κομμάτων-ευρωβουλευτών και διπλωματών, σε εθνικό και διακρατικό επίπεδο. Δυστυχώς, με την πολιτική του «καλού παιδιού», με σπασμωδικές αντιδράσεις και με αυτόματους πιλότους, δεν αποτρέπονται οι τουρκικές μεθοδεύσεις. Η Τουρκία αρνείται να προχωρήσει στην άρση του casus belli, αν η Ελλάδα δεν παραιτηθεί από το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια. Καλεί την Ε.Ε. να αναγνωρίσει την εθνοτική καταγωγή της «τουρκομουσουλμανικής μειονότητας της Δυτικής Θράκης», θέτοντας θέμα «παράλληλων δικαιωμάτων» των μειονοτήτων σε Τουρκία και Ελλάδα. Ζητά άμεση εκλογή μουφτήδων. Καταγγέλλει ως «μονομερείς» τις ενέργειες της Κυπριακής Δημοκρατίας για εξόρυξη υδρογονανθράκων στην Κυπριακή ΑΟΖ, καταπατώντας το Δίκαιο της Θάλασσας. Ισχυρίζεται πώς «η ελληνοκυπριακή διοίκηση στην Κύπρο, εκπροσωπεί μόνο τη νεκρή/εκλιπούσα Δημοκρατία της Κύπρου, και όχι ολόκληρο το νησί, εμμένοντας στην άσκηση βέτο για συμμετοχή της Κύπρου σε διεθνείς οργανισμούς». Αυτά είναι τα μεγάλα ζητήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν από κοινού και μεμονωμένα, οι κ.κ. Αναστασιάδης και Σαμαράς, κόντρα στις τουρκικές βλέψεις «συνδιαχείρισης» των ενεργειακών κοιτασμάτων Κύπρου και Ελλάδας. Αντλώντας μαθήματα από τα 40 πέτρινα χρόνια της τουρκικής ημικατοχής της Κύπρου, τη μνημειώδη τουρκική αδιαλλαξία και εμμονή στη «σαλαμοποίηση» των τουρκικών διεκδικήσεων, οφείλουν να εγκαταλείψουν τον ευσεβοποθισμό και την ωραιοποίηση. Να αντιμετωπίσουν αποφασιστικά τα αρπακτικά όρνεα της Άγκυρας και του ψευδοκράτους, αλλά και τα ντόπια λαμόγια, προτού κλάψουμε επί των ερειπίων! Η κ. Αντιγόνη Περικλέους Παπαδοπούλου είναι πρώην ευρωβουλευτής. Βραζιλιάνος με μισοφέγγαρο στην Κύπρο, τι ε και; Ά νοιξα την εφημερίδα «Καθημερινή» για πρώτη φορά την περασμένη Κυριακή και οφείλω να ομολογήσω ότι οι εντυπώσεις μου ήταν θετικές. Ξεφυλλίζοντάς την, έπεσε το μάτι μου σε ένα άρθρο με τίτλο: «Βραζιλιάνος με μισοφέγγαρο στην Κύπρο, ε και;». Στο εν λόγω κείμενο, ο αρθρογράφος Αντώνης Πολυδώρου αναφέρεται σε ένα μεταγραφικό ναυάγιο που προέκυψε για την ομάδα του ΑΠΟΕΛ. Ο λόγος ήταν ένα τατουάζ μισοφέγγαρου που είχε στο χέρι του ο βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής. Εν ολίγοις, ο κύριος Πολυδώρου χαρακτηρίζει μη σοβαρούς, αλογίκευτους, φανατισμένους και ακραίους, διοικούντες, δημοσιογράφους αλλά και φιλάθλους, που ετάχθησαν υπέρ αυτής της αποφάσεως. Η επιχειρηματολογία του περιστρέφεται γύρω από γενικεύσεις και επικίνδυνες αναγωγές. Θεωρεί μάλιστα πως το λογικό θα ήταν να μην υπήρχε καμία ένσταση να αγωνίζονταν στις κυπριακές ποδοσφαιρικές ομάδες ακόμη και Τούρκοι ποδοσφαιριστές. Πόσω μάλλον ένας Βραζιλιάνος που απλώς έχει το μισοφέγγαρο στο χέρι, κατά τα λεγόμενά του. Επίσης, όσοι συμμερίζονται την απόφαση του ΑΠΟΕΛ κατά τον κύριο Πολυδώρου είναι αυτοί που επιθυμούν το status quo στο Κυπριακό, είναι αυτοί που αρνούνται σχέδια λύσης, είναι αυτοί που δεν θα συνεργάζονται παρακαλώ σε μελλοντική επίλυση του Κυπριακού με τους Τούρκους εποίκους. Θα προσπαθήσω να μη διολισθήσω και εγώ σε αυθαίρετες ερμηνείες και αφορισμούς αλλά να καταγράψω τη δική μου άποψη, εκπροσωπώντας τον εαυτό μου και μόνο. Ασφαλώς εάν αυτό το γεγονός της απόρριψης του ποδοσφαιριστή λόγω του μισοφέγγαρου συνέβαινε σε οποιαδήποτε άλλη χώρα του κόσμου, ακόμη και στην Ελλάδα, όλα όσα ισχυρίζεται στο άρθρο της περασμένης Κυριακής θα είχαν κάποια <<<<<<< Όσο στην Κύπρο συνεχίζεται η κατοχή και η καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για έναν Ελληνοκύπριο ασφαλώς και το μισοφέγγαρο αποτελεί ένα ανεπιθύμητο σύμβολο. Του ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ βάση. Αυτό όμως που «διαφεύγει» στον κ. Πολυδώρου είναι ότι η Κύπρος, δυστυχώς βρίσκεται ακόμη υπό τουρκική στρατιωτική κατοχή. Φέρει ευθύνη ο βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής; Ασφαλώς και όχι! Όμως το σύμβολο, το όποιο έχει κάθε δικαίωμα να έχει σε οποιοδήποτε μέρος του σώματός του επιθυμεί, είναι αυτό που σφετερίζεται επί σαράντα ολόκληρα χρόνια τις περιουσίες των Ελληνοκυπρίων. Είναι το σύμβολο, που είναι συνυφασμένο στις ψυχές και στις συνειδήσεις όλων των Κυπρίων με τον θάνατο, την προσφυγιά, και την καταστροφή ενός λαού. Είναι το σύμβολο που υπάρχει εδώ και δεκαετίες στον πενταδάκτυλο για να μας θυμίζει τον πόνο, τους αγνοούμενούς μας και τους εγκλωβισμένους μας. Για έναν Βραζιλιάνο, ή Κολομβιανό, ή Πακιστανό, κοκ., αυτό το σύμβολο ασφαλώς και αισθητικά δεν του δημιουργεί και δεν του ανασύρει καμιά αρνητική ανάμνηση ή συναίσθημα. Για έναν Ελληνοκύπριο όμως, όσο στην Κύπρο συνεχίζεται η κατοχή και η καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ασφαλώς και το μισοφέγγαρο αποτελεί ένα ανεπιθύμητο σύμβολο. Το ποδόσφαιρο στην Κύπρο βεβαίως και δεν είναι κάτι ξέχωρο από την πολιτική, αφού και αυτό «διαφεύγει» του φίλτατου κυρίου Πολυδώρου. Ο ΑΠΟΕΛ όπως και όλες σχεδόν οι ομάδες ανήκουν είτε στη Δεξιά είτε στην Αριστερά. Ιδεολογικά ο ΑΠΟΕΛ ανήκει σε ένα χώρο πατριωτικό και εθνικό. Ασφαλώς αυτό δεν σημαίνει ότι ο πατριωτισμός αποτελεί μονοπώλιο κάποιου χώρου. Όμως μου προκαλεί εντύπωση που ο αρθρογράφος αγνοεί την ιστορία που κουβαλά το εν λόγω σωματείο στους αγώνες του Ελληνισμού για ελευθερία και απαλλαγή από κάθε είδους δουλεία, των όποιων ξένων καπηλεύονταν το χώμα και τη γη μας. Πώς μπορεί να δεχτεί λοιπόν ένα τέτοιο σωματείο ή έστω ποδοσφαιρική εταιρεία με τέτοιου είδους χαρακτηριστικά που εξάγονται σε μεγάλο βαθμό από την μάζα-φιλάθλους του κάτι τέτοιο; Εν προκειμένω αυτοί αποτελούν τη βάση αυτού που ονομάζεται Αθλητικός Ποδοσφαιρικός Όμιλος Ελλήνων Λευκωσίας. Πώς και γιατί λοιπόν αυτοί οι Έλληνες πρέπει να βάλουν νερό στο κρασί τους; Πώς να ξεχάσουν; Γιατί να σιωπήσουν; Εις το όνομα ποιας συμβίωσης; Το Κυπριακό είναι πρόβλημα διακοινοτικής ασυμφωνίας ή κατοχής; Φταίνε οι Αποελίστες ή οι Ανορθωσιάτες που σήμερα υπάρχει status quo ή η ηγεσία του μισοφέγγαρου που φέρει ο Βραζιλιάνος σε τατουάζ; Μήπως αυτοί οι «ακραίοι» στον νότο φταίνε επειδή θέλουν μια Κύπρο απαλλαγμένη από μισοφέγγαρα, δηλαδή μπότες κατακτητών; Για να συμβιώσεις με κάποιον πρέπει πρώτα να σου παραχωρήσει αυτά που σου ανήκουν κάτι τέτοιο ακόμη δεν έγινε πράξη. Έως ότου στην Κύπρο συνεχίζεται η ύπαρξη χιλιάδων μισοφέγγαρων πάνω σε παραλλαγές, κανένα μισοφέγγαρο δεν έχει θέση στον ΑΠΟΕΛ! Αυτό επιτάσσει τουλάχιστον η δική μου λογική. Ο κ. Αναστάσιος Χριστοδούλου είναι απόφοιτος του Τμήματος Επικοινωνίας Μέσων και Πολιτισμού, Πάντειο Πανεπιστήμιο.

11 11-POLITIKI_Master_cy 11/07/14 18:50 Page 11 Κυριακή 13 Ιουλίου 2014 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 11 Οι επόμενοι έξι μήνες θα είναι καθοριστικοί για την οριστικοποίηση των ενεργειακών σχεδιασμών της Λευκωσίας, αφού θα γίνουν γνωστά τα αποτελέσματα των ερευνών της κοινοπραξίας ENI-Kogas. Δειλά-δειλά η Λευκωσία προσπερνά το τερματικό Πρώτη επίσημη παραδοχή ότι εξετάζονται εναλλακτικά σενάρια Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ Για πρώτη φορά από τότε που τέθηκε ο στρατηγικός στόχος των χερσαίων υποδομών υγροποίησης των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων Κυπριακών και μη στο Βασιλικό, η Λευκωσία επίσημα παραδέχεται ότι οι πιθανότητες υλοποίησης είναι απειροελάχιστες έως μηδαμινές. Παραδοχή, η οποία ήλθε από την Εταιρεία Υδρογονανθράκων Κύπρου (ΕΥΚ) και ουσιαστικά αποτυπώνει την πραγματικότητα που έχει δημιουργηθεί από το περασμένο καλοκαίρι και μετά την επίσημη ανακοίνωση των ποσοτήτων του τεμαχίου 12. Μία πραγματικότητα, η οποία αργά αλλά σταθερά αλλάζει ρότα πλεύσης στη Λευκωσία, η οποία εξετάζει ήδη τα επόμενα βήματά της στο ισχυρό ενδεχόμενο που οι λιγοστές ελπίδες που διατηρεί για το τερματικό στο Βασιλικό να μην κάνουν την έκπληξη. Εν αντιθέσει με τις πολιτικές τοποθετήσεις, οι τεχνοκράτες της ΕΥΚ δημόσια παραδέχθηκαν ότι μελετούν ήδη εναλλακτικά σενάρια τα οποία κινούνται μακριά από τη λογική του τερματικού στο Βασιλικό. Όπως επανειλημμένα είχε παρουσιάσει σε σχετικά ρεπορτάζ το τελευταίο διάστημα η «Κ», η πρώτη επιλογή στη μετά-τερματικό εποχή στο Βασιλικό είναι ο δρόμος που άνοιξαν οι εταιρείες-συνεργάτες της Κυπριακής Δημοκρατίας με τα ισραηλινά κοιτάσματα, τα οποία διαχειρίζονται. Η Λευκωσία για γεωπολιτικούς αλλά και εμπορικούς λόγους φαίνεται να επιλέγει τη συμπόρευση με το Ισραήλ και την εξαγωγή των κοιτασμάτων σε πρώτη φάση από το οικόπεδο 12 στην Αίγυπτο και πιο συγκεκριμένα σε τερματικό υγροποίησης Βρετανικών συμφερόντων. Επιλογή την οποία το μέλος του ΔΣ της ΕΥΚ, Μάικ Ευθυμίου ιεράρχησε ψηλά. Η δεύτερη επιλογή είναι οι πλωτές εξέδρες, τεχνολογία η οποία μπορεί να υποστηριχθεί επενδυτικά από τα μέχρι στιγμής δεδομένα που υπάρχουν από πλευράς επιβεβαιωμένων ποσοτήτων ΦΑ. Στο συγκεκριμένο σενάριο οι τεχνοκράτες της ΕΥΚ για την ώρα δεν εγκαταλείπουν τις χερσαίες υποδομές, κάνοντας λόγο για συνδυασμό με τις πλωτές. Το ρευστό τοπίο που υπάρχει στο κεφάλαιο επεξεργασίας των κοιτασμάτων, όπως υπολογίζεται από την ΕΥΚ, θα ξεκαθαρίσει τους επόμενους έξι με δώδεκα μήνες, διάστημα το οποίο, όπως εκτιμάται, θα είναι καθοριστικό για το μέλλον της Κύπρου στον τομέα των υδρογονανθράκων. Υπό τις παρούσες συνθήκες, αν κάτι φαίνεται να κρατά ζωντανές τις ελπίδες για το τερματικό στο Βασιλικό, αυτό είναι η πλευρά του Ισραήλ και το ενδεχόμενο εξαγωγής προς την Κύπρο για σκοπούς υγροποίησης μιας ικανοποιητικής ποσότητας ΦΑ από το «Λεβιάθαν». Το ΔΣ της ΕΥΚ εκτιμά ότι οι ποσότητες που υπάρχουν στο συγκεκριμένο κοίτασμα είναι Η πρόεδρος της Εταιρείας Υδρογονανθράκων κ. Τούλα Ονουφρίου υπέδειξε τα τεράστια ποσά που απαιτούνται για τη δημιουργία τερματικού. «Δεν θα γίνει αυτή η επένδυση για χάρη της επένδυσης, αλλά για να διευκολυνθούν τα πράγματα», ανέφερε τέτοιες που μπορούν να στηρίξουν επενδυτικά το χερσαίο τερματικό στο Βασιλικό. Όπως ειπώθηκε επίσημα, η ΕΥΚ βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με τις εταιρείες που διαχειρίζονται το «Λεβιάθαν» (Noble, Delek, Avner), το αποτέλεσμα των οποίων θεωρείται κομβικό σημείο για τους σχεδιασμούς της Λευκωσίας. Το τελευταίο ανάχωμα για τους ενεργειακούς σχεδιασμούς είναι οι έρευνες που αναμένεται να αρχίσει τον ερχόμενο Σεπτέμβριο η ιταλο-κορεάτικη κοινοπραξία ENI-Kogas με τέσσερις γεωτρήσεις στα τεμάχια 2, 3 και 9. Σε τεχνοκρατικό επίπεδο υπάρχουν ελπίδες για ποσότητες ΦΑ από τα εν λόγω <<<<<<<< Η εξαγωγή φυσικού αερίου στην Αίγυπτο αποτελεί την πρώτη επιλογή, ενώ η ΕΥΚ μελετά τον συνδυασμό πλωτών μονάδων υγροποίησης με χερσαίο τερματικό. τεμάχια, που θα επιτρέψουν στην Κύπρο να κινηθεί ανεξάρτητα και στη βάση των αρχικών της σχεδιασμών. Ένα σημαντικό θέμα που τέθηκε από το σύνολο των μελών του ΔΣ της ΕΥΚ στην παρουσίαση του έργου της εταιρείας ήταν και το εύρος των προσδοκιών που έχουν δημιουργηθεί από την εμπορική εκμετάλλευση του φυσικού πλούτου της Κύπρου. Με το σκεπτικό ότι ο τομέας των υδρογονανθράκων είναι ένα διαρκές μεταβαλλόμενο περιβάλλον, στην ΕΥΚ άφησαν σαφέστατες αιχμές για όσους σήκωσαν τον πήχη των προσδοκιών, υποστηρίζοντας ξεκάθαρα «ότι πολλές φορές καλλιεργούνται προσδοκίες, οι οποίες διαψεύδονται ή έρχονται να αλλάξουν από την έρευνα, η οποία είναι μια δυναμική διαδικασία». Η ίδια τακτική ακολουθήθηκε και για το τερματικό στο Βασιλικό, με την πρόεδρο της ΕΥΚ κ. Τούλα Ονουφρίου να υπενθυμίζει με νόημα ότι η επένδυση στο τερματικό, μπορεί να φτάσει στο μισό προϋπολογισμό του νησιού, σε μία δύσκολη περίοδο. «Δεν θα γίνει αυτή η επένδυση για χάρη της επένδυσης, αλλά για να διευκολυνθούν τα πράγματα», υποστήριξε. Λευκωσία Τελ Αβίβ Ο προσανατολισμός από κυπριακής πλευράς, έτσι όπως καταγράφεται την δεδομένη στιγμή να κινηθεί, εάν και εφόσον οι συνθήκες την αναγκάσουν το Ισραήλ θα δημιουργήσει νέα δεδομένα και σε επίπεδο στρατηγικών συνεργασιών και κυρίως στην τριμερή συνεργασία Κύπρου Ελλάδας Ισραήλ. Ο πολυδιαφημισμένος ενεργειακός άξονας, όπως εκτιμάται στην πράξη, θα συρρικνωθεί με την Ελλάδα να μην είναι σε θέση να έχει ενεργό ρόλο και εμπλοκή σε μια ενδεχόμενη νέα τάξη ενεργειακών πραγμάτων και σχεδιασμών. Μέχρι σήμερα η Αθήνα επιμένει «φορτικά» στην δημιουργία αγωγού μεταφοράς των κοιτασμάτων της περιοχής στην Κρήτη και από εκεί στις ευρωπαϊκές αγορές. Πέρα από το κομμάτι των ερευνών που θα γίνουν σε 20 τεμάχια της ελλαδικής επικράτειας η Αθήνα, παρά τον διαφορετικό ενεργειακό προσανατολισμό των άλλων δύο της τριμερούς, προχωρά στην ετοιμασία μελέτης για τον αγωγό Κύπρου Κρήτης από ξένο οίκο προκειμένου να πείσει ότι η συγκεκριμένη επιλογή είναι η πιο συμφέρουσα και θα ενισχύσει τον γεωστρατηγικό ρόλο των τριών χωρών στην ευρύτερη περιοχή. Ένα επίσης σημαντικό ζήτημα που φαίνεται ότι θα λειτουργήσει καταλυτικά στο μέλλον της τριμερούς είναι και ο προσανατολισμός που έχει η κάθε χώρα στο εμπορικό σκέλος με την Αθήνα, όπως όλα δείχνουν, να έχει ως κυρίαρχο στόχο τις ευρωπαϊκές αγορές. Λευκωσία και Τελ Αβίβ, όπως έχει ειπωθεί και από επίσημα χείλη, θέτουν ως προτεραιότητα τις αγορές της Ασίας, χωρίς να αποκλείουν την Ευρώπη, ένεκα της σημερινής εικόνας που παρουσιάζει το ΦΑ από πλευράς τιμών. ΚΥΠΕ ΚΥΠΕ

12 12-EPIKAIROTHTA_Master_cy 11/07/14 21:07 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ EΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ Κυριακή 13 Ιουλίου 2014 Ο ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΕΛΛΗΝΑΣ ΣΤΗΝ «Κ» Πλωτή μονάδα για εξαγωγές το 2020 Μη εφικτό το χερσαίο τερματικό και δυσκολίες για υγροποίηση στα τερματικά της Αιγύπτου Συνέντευξη στον ΛΕΥΤΕΡΗ ΑΔΕΙΛΙΝΗ Ο Χαράλαμπος Έλληνας, ο πρώην εκτελεστικός πρόεδρος της Κρατικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων (ΚΡΕ- ΤΥΚ) και τώρα σύμβουλος εταιρειών για τους υδρογονάνθρακες, έχει ισχυρές και τεκμηριωμένες απόψεις για τις προοπτικές εξόρυξης και εκμετάλλευσης του φυσικού αερίου που υπάρχει στην κυπριακή ΑΟΖ. Σε συνέντευξή του στην «Κ» αναφέρει σαφώς ότι έτσι όπως είναι σήμερα τα πράγματα η προοπτική για χερσαίο τερματικό στο Βασιλικό είναι πάρα πολύ δύσκολη. Τονίζει ότι η λύση της πλωτής μονάδας υγροποίησης είναι η μόνη ίσως εφικτή επιλογή για γρήγορες εξαγωγές είτε στην Ασία, πριν φτάσουν στον κορεσμό οι εκεί αγορές, είτε στην Ευρώπη. Υποστηρίζει επίσης ότι και η λύση μεταφοράς κυπριακού αερίου στην Αίγυπτο για υγροποίηση (όπως επιθυμούν και οι Αμερικανοί) ενδεχομένως να μην είναι δυνατή, αφού όλη τη χωρητικότητα των δύο χερσαίων τερματικών της Αιγύπτου θα την καταλάβουν τα αποθέματα από τα ισραηλινά κοιτάσματα «Ταμάρ» και «Λεβιάθαν». Η κυβέρνηση επαναλαμβάνει ότι το χερσαίο τερματικό υγροποίησης φυσικού αερίου είναι στρατηγικός στόχος της Κύπρου και εφικτός υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Εσείς πώς βλέπετε αυτή την προοπτική; Για να γίνει τερματικό υγροποίησης φυσικού αερίου στο Βασιλικό χρειάζεται να συμπληρωθούν τα αποθέματα του κυπριακού κοιτάσματος «Αφροδίτη» με ποσότητες αερίου από το ισραηλινό «Λεβιάθαν». Έτσι όπως είναι σήμερα, όμως, τα πράγματα, το «Λεβιάθαν» μπορεί να χρησιμοποιήσει για εξαγωγές γύρω στα 9 tfc (τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια). Απ αυτά τα 3,75 tfc προορίζονται για το τερματικό υγροποίησης που διαθέτει η British Gas στην Αίγυπτο. Γι αυτό έχουν υπογράψει επιστολή προθέσεων η κοινοπραξία του «Λεβιάθαν», οι εταιρείες Noble Energy και Delek, με την BG. Άλλα 4 tfc θα υγροποιούνται με πλωτή μονάδα που πρόκειται να στηθεί πάνω από το «Λεβιάθαν», ένα έργο που η εταιρεία Noble Energy επιθυμεί να προχωρήσει. Τέλος, άλλες μικρότερες ποσότητες θα διατεθούν για χρήση στις τοπικές αγορές όπως οι παλαιστινιακές περιοχές και η Ιορδανία. Υπό αυτό το πρίσμα δεν μένουν ποσότητες για να μεταφερθούν στη Κύπρο και να δώσουν πνοή στο πρότζεκτ του τερματικού. Θα μπορούσε να αλλάξουν τα πράγματα αν η κοινοπραξία του «Λεβιάθαν» δεν επιλέξει τελικά τη μέθοδο της πλωτής ή αν δημιουργηθούν προβλήματα σε ό,τι αφορά τη διάθεση ισραηλινού φυσικού αερίου στην Αίγυπτο. Δεν φαίνεται, όμως, να υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες για τέτοιο ενδεχόμενο, αφού ένα deal με την Αίγυπτο φαίνεται πως έχει και τις ευχές των κυβερνήσεων. Πρέπει όμως να συνεχίσουμε τις προσπάθειες για την περίπτωση που υπάρξουν αλλαγές στα δεδομένα. Το τερματικό είναι Η μόνη δυνατότητα που μένει είναι, αντί για χερσαίο LNG, να τοποθετηθούν πάνω από τα κοιτάσματα πλωτές μονάδες υγροποίησης (FLNG). Και αν επιτρέψουμε στη Noble να προχωρήσει σύντομα με το έργο θα μπορούσαμε να κάνουμε εξαγωγές το ίσως το πιο σημαντικό έργο για την Κύπρο. Ο υπουργός Ενέργειας έχει επανειλημμένως τονίσει ότι το χερσαίο τερματικό θα αποκτήσει προοπτική αν ανακαλυφθούν κι άλλες ποσότητες αερίου στα τεμάχια που θα κάνουν γεωτρήσεις η ENI στην αρχή και η TOTAL στη συνέχεια... Ας υποθέσουμε ότι υπάρχουν αρκετές ποσότητες στα τεμάχια της ΑΟΖ όπου θα κάνουν γεωτρήσεις η ΕΝΙ και η TOTAL. Και προσωπικά θεωρώ ότι πράγματι υπάρχουν ποσότητες στα συγκεκριμένα οικόπεδα που έχουν κλείσει οι δύο εταιρείες. Μεγάλη σημασία, όμως, για το τερματικό έχει ο παράγοντας χρόνος. Οι γεωτρήσεις των δύο εταιρειών «Πρέπει από τώρα να βρεθούν αγοραστές στην Ασία για να μπορεί να κατασκευαστεί τερματικό. Και στην Κύπρο είμαστε ακόμα μακριά από το να διαθέτουμε επιβεβαιωμένα κοιτάσματα που θα επιτρέπουν κάτι τέτοιο», δηλώνει ο κ. Χαράλαμπος Έλληνας. αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί το Θα χρειαστούν τουλάχιστον 3 χρόνια για μελέτη των αποτελεσμάτων των γεωτρήσεων και για να γίνουν οι αναγκαίοι σχεδιασμοί. Κι αν προχωρήσουν αμέσως μετά στην εφαρμογή των σχεδιασμών θα χρειαστούν τουλάχιστον άλλα 4 χρόνια για να γίνει το τερματικό. Κι αυτό μας φέρνει γύρω στο Σε κάθε περίπτωση χρειάζεται χερσαίο LNG, εφόσον υπάρχουν βεβαίως οι ποσότητες, για να εξυπηρετηθούν τόσο οι «πεινασμένες» για αέριο αγορές της Ασίας, όσο και η αγορά της Ευρώπης που αποτελεί και στρατηγικό στόχο της κυβέρνησης, αλλά ενδεχομένως και των ΗΠΑ. Θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι στις αγορές της Άπω Ανατολής, που είναι αυτή τη στιγμή προσοδοφόρες για πώληση LNG, λαμβάνουν χώρα ραγδαίες εξελίξεις. Η Ρωσία έχει συμφωνήσει με την Κίνα να την προμηθεύει φυσικό αέριο, σε ποσότητες που αρχίζουν από 38 bcm (δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα) τον χρόνο, ενδεχομένως και από το Η Κίνα επίσης προχωρεί με εκμετάλλευση σχιστολιθικού φυσικού αερίου. Η Ιαπωνία δίνει ξανά έμφαση στην πυρηνική ενέργεια (παρά την τραγωδία με το τσουνάμι στη Φουκουσίμα), ενώ εξαγωγές υγροποιημένου αερίου προς την Ασία κάνουν τόσο η Βόρειος Αμερική όσο και η Αυστραλία. Επιπλέον, αγοραστές στην Άπω Ανατολή έχει βρει και η ΕΝΙ η οποία, με πλωτές μονάδες υγροποίησης, εκμεταλλεύεται στη Μοζαμβίκη κοιτάσματα με αποθέματα περίπου 70 tcf (τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια). Όλοι αυτοί είναι πιο μπροστά από μας, που μέχρι στιγμής διαθέτουμε επιβεβαιωμένο κοίτασμα λίγο περισσότερο απο 4 tcf. Δεν υπάρχουν, επομένως, πολλά περιθώρια να μπορέσουμε το 2024 να πωλήσουμε αέριο στην Ασία από χερσαίο LNG στο Βασιλικό. Μέχρι τότε η ασιατική αγορά θα είναι μάλλον κορεσμένη. Πρέπει από τώρα να βρεθούν αγοραστές στην Ασία για να μπορεί να κατασκευαστεί τερματικό. Και στην Κύπρο είμαστε ακόμα μακριά από το να διαθέτουμε επιβεβαιωμένα κοιτάσματα που θα επιτρέπουν κάτι τέτοιο. Σημειώνω ξανά ότι χωρίς τις Για να πωλήσουμε αέριο στην Ευρώπη, από χερσαίο τερματικό, θα πρέπει το κόστος παραγωγής να είναι πολύ πιο χαμηλό από 9 δολάρια. Επομένως, είναι μάλλον ασύμφορη η πώληση υγροποιημένου αερίου στην Ευρώπη από χερσαίο τερματικό στο Βασιλικό». ασιατικές αγορές η προοπτική του χερσαίου τερματικού γίνεται πολύ δύσκολη. Τι προοπτική επομένως υπάρχει να πωληθεί υγροποιημένο αέριο από κυπριακό τερματικό; Αν κλείσει ο δρόμος προς την Ασία, λόγω κορεσμού των αγορών, τότε μένει η Ευρώπη. Οι τιμές, όμως, για φυσικό αέριο είναι χαμηλές στην Ευρώπη. Στη Γερμανία για παράδειγμα πωλείται προς 10 δολάρια ανά εκατομμύριο btu και στην Αγγλία προς 9 δολάρια. Και οι τιμές αυτές δεν αναμένεται να ανέβουν. Για να πωλήσουμε, επομένως, αέριο στην Ευρώπη θα πρέπει το κόστος παραγωγής να είναι πολύ πιο χαμηλό από τα 9 δολάρια. Το πανεπιστήμιο ΜΙΤ των ΗΠΑ, λαμβάνοντας υπόψη το μεγάλο βάθος που βρίσκεται το κυπριακό αέριο, είχε υπολογίσει ότι το κόστος παραγωγής και υγροποίησης θα φθάσει τα 7,5 με 8 δολάρια ανά εκατ. btu. Άλλο 1,5 με 2 δολάρια θα απαιτηθούν για μεταφορά και αποϋγροποίηση. Επομένως, είναι μάλλον ασύμφορη η πώληση υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Ευρώπη από χερσαίο τερματικό στο Βασιλικό. Η μόνη δυνατότητα που μένει είναι αντί για χερσαίο LNG να τοποθετηθούν πάνω από τα κοιτάσματα πλωτές μονάδες υγροποίησης (FLNG). Και στο επίπεδο των εταιρειών γίνονται ήδη σκέψεις προς αυτή την κατεύθυνση. Αγωγοί προς την Ελλάδα ή και μέσω Τουρκίας, ακόμα κι αν αυτό ήταν εφικτό, είναι επίσης πολλοί ακριβοί. Η άλλη πιθανότητα είναι η παραγωγή αερίου με FPSO και η εξαγωγή του σε συμπιεσμένη μορφή CNG. Επαναλαμβάνω ότι υπάρχουν ακόμα λίγες πιθανότητες για τερματικό μόνο αν αλλάξουν τα πράγματα στο «Λεβιάθαν» και αποφασίσουν οι εταιρείες που το εκμεταλλεύονται να τροφοδοτήσουν με αέριο κυπριακό τερματικό. Ήδη, όμως, η κυβέρνηση και η Εταιρεία Υδρογονανθράκων Κύπρου αναφέρουν ότι εξετάζεται πολύ σοβαρά η πιθανότητα μεταφοράς του αερίου από το «Αφροδίτη» σε έτοιμο τερματικό υγροποίησης στην Αίγυπτο όπως θα συμβεί και με το «Λεβιάθαν». Στο Ισραήλ, οι εταιρείες που διαχειρίζονται τα κοιτάσματα του «Ταμάρ» και του «Λεβιάθαν» (είναι η Noble Energy και το Delek group) έχουν υπογράψει μνημόνιο συναντίληψης και επιστολή προθέσεων για να προμηθεύουν δύο χερσαία τερματικά υγροποίησης στην Αίγυπτο σε ποσότητες (μετά την υγροποίηση) που θα ανέρχονται στους 7,5 εκατομμύρια τόνους. Τα τερματικά αυτά και τα δύο μαζί μπορούν να παράγουν 12,2 εκατομμύρια τόνους υγροποιημένου αερίου. Ήδη παράγουν τώρα 2,5 με 3 εκατομμύρια τόνους. Οπότε μένει πολύ μικρή χωρητικότητα για να δεχθούν τα αιγυπτιακά χερσαία LNG σοβαρές ποσότητες και από την Κύπρο. Μας μένει η πλωτή μονάδα υγροποίησης, το FLNG, και αν επιτρέψουμε στη Noble να προχωρήσει σύντομα με αυτό το έργο θα μπορούσαμε να κάνουμε εξαγωγές το «Προξενιά» μεταξύ εταιρειών για τα ελληνικά κοιτάσματα Οι συνεργασίες είναι μονόδρομος, αφού απαιτούνται επενδύσεις έως 6 δισ. πριν αρχίσει η άντληση πετρελαίου και αερίου Της ΧΡΥΣΑΣ ΛΙΑΓΓΟΥ Η πρόσφατη επίσημη παρουσίαση από την Ελλάδα των 20 προς παραχώρηση περιοχών με πιθανά κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στο Ιόνιο και νοτίως της Κρήτης ενέτεινε τις διερευνητικές επαφές μεταξύ εταιρειών της παγκόσμιας πετρελαϊκής βιομηχανίας. Στην παρουσίαση βρέθηκαν εκπρόσωποι περίπου 40 πετρελαϊκών εταιρειών, μεταξύ των οποίων και κορυφαία ονόματα όπως η Shell, η Total, η BP, η ExxonMobil, η Chevron, η Statoil, η Repsol. Στο «παιχνίδι» αυτό, το οποίο από πλευράς επενδύσεων είναι τεράστιο, κινούνται και οι δύο ελληνικές επιχειρήσεις του κλάδου, ΕΛΠΕ και Energean Oil & Gas. Μόνο σε πρώτη φάση, για την πλήρη γεωλογική ανάλυση των δεδομένων στα 20 προς παραχώρηση «οικόπεδα» απαιτούνται επενδύσεις άνω των 150 εκατ. ευρώ, ενώ στο επόμενο στάδιο της ανάπτυξης των γεωτρήσεων θα απαιτηθούν επενδύσεις της τάξης των 2,5 6 δισ. ευρώ, ανάλογα με το βάθος της θάλασσας. Από την επομένη της παρουσίασης των «οικοπέδων» και από μέρα σε μέρα, όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν αρμόδιοι παράγοντες, η κινητικότητα μεταξύ των πετρελαϊκών εταιρειών αυξάνεται, με στόχο να κλείσουν τα «προξενιά» ενόψει των διαγωνισμών που αναμένονται μέσα <<<<<< Επίσημη πρώτη παρουσίαση των «οικοπέδων» στο Ιόνιο και στην Κρήτη. στον Σεπτέμβριο. Η δουλειά για τις πετρελαϊκές εταιρείες ξεκινάει από τώρα και όπως χαρακτηριστικά τονίζει στέλεχος της πετρελαϊκής βιομηχανίας, «μέχρι τον Σεπτέμβριο τα στελέχη των εταιρειών δεν θα σηκώσουν κεφάλι». Σε αυτό το διάστημα θα πρέπει να αποφασίσουν εάν θα συμμετάσχουν στους διαγωνισμούς, σε πόσα και ποια οικόπεδα και πώς θα διαμορφώσουν τις προσφορές τους. Παράλληλα, πρέπει να επιλέξουν τους συνεταίρους τους για να επιμερίσουν το ρίσκο, αφού τόσο το Ιόνιο όσο και η Κρήτη αποτελούν για την πετρελαϊκή βιομηχανία ανεξερεύνητες περιοχές. Το πρώτο βήμα σε αυτή την κατεύθυνση για τις εταιρείες που ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στον γύρο παραχωρήσεων του ελληνικού Δημοσίου είναι να αγοράσουν από τη νορβηγική PGS που έκανε τις έρευνες σεισμικά δεδομένα τ. χλμ. κατ ελάχιστον, σύμφωνα με σχετικό όρο της προκήρυξης. Το «πακέτο» κοστολογείται από την PGS στα ευρώ, ποσό που η αγορά θεωρεί υψηλό. Το κόστος αυτό μάλιστα καλείται να καταβάλει κάθε εταιρεία χωριστά στο σύνολό του, ακόμη και εάν προσέλθει στον διαγωνισμό ως μέλος κοινοπραξίας. Το αμέσως επόμενο βήμα είναι η πλήρης γεωλογική και γεωφυσική ανάλυση των δεδομένων για να προσδιορίσει γεωλογικούς πετρελαιοπιθανούς στόχους, βάσει των οποίων θα καθορίσει το ερευνητικό πρόγραμμα που θα υποβάλει στην προσφορά της. Μέσω αυτής της ανάλυσης δηλαδή η εταιρεία θα προσδιορίσει το πιο ελπιδοφόρο σημείο για να «χτυπήσει» γεώτρηση. Για την καλύτερη αξιολόγηση, η κάθε εταιρεία θα πραγματοποιήσει και από μόνη της πρόσθετα τρισδιάστατα σεισμικά δεδομένα, επενδύοντας κατ ελάχιστον 10 εκατ. δολάρια. Η αξιολόγηση αυτών των δεδομένων αποτελεί σύμφωνα με την πάγια στρατηγική της πετρελαϊκής βιομηχανίας το «κλειδί» για τη διαμόρφωση των προσφορών. Η εταιρεία για να υποβάλει μία καλή προσφορά θα πρέπει να εντοπίσει πάνω από έναν πετρελαιοπιθανούς στόχους σε κάθε μπλοκ. Αν η ανάλυση δείξει μόνο ένα στόχο, ο επενδυτής είναι συνήθως πιο συγκρατημένος και μπορεί στην προσφορά του να Τα οικόπεδα με το μεγαλύτερο ενδιαφέρον Για την παγκόσμια πετρελαϊκή βιομηχανία η Ελλάδα είναι μεν μια ανεξερεύνητη περιοχή, η οποία όμως βρίσκεται στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, όπου τα τελευταία χρόνια αποκάλυψε μεγάλα κοιτάσματα, Ως περισσότερο υποσχόμενη περιοχή εμφανίζεται η ζώνη των Παξών (ΒΔ Παξοί, δυτικά της Κέρκυρας) που έχει συγγενική δομή πετρωμάτων με την αποκαλούμενη Απουλία Ζώνη στη νότια Ιταλία, τη θαλάσσια περιοχή από το Λέτσε ώς το Μπάρι και τη Φότζια, όπου ήδη εξορύσσεται πετρέλαιο. Δεύτερη πολλά υποσχόμενη περιοχή, αυτή που εκτείνεται από τα δυτικά της Κεφαλονιάς μέχρι το Κατάκολο που προσομοιάζει με την περιοχή Kraps-Marinez Roscovec στη νότια Αλβανία. Η Κρήτη είναι λιγότερο εξερευνημένη περιοχή από αυτή του Ιονίου. Οι γραμμές της PGS δεν είναι τόσο πυκνές και θα απαιτηθούν από τους ενδιαφερόμενους επενδυτές υψηλές επενδύσεις για περαιτέρω σεισμικές έρευνες. Προσδοκίες για ελπιδοφόρα κοιτάσματα στην Κρήτη έχει δημιουργήσει η αποκάλυψη των κοιτασμάτων στο Ισραήλ και στην Κύπρο που αποτελούν συνέχεια της ίδιας γεωλογικής λεκάνης. μη δεσμευτεί για γεώτρηση. Οι πρώτες εκτιμήσεις της πετρελαϊκής βιομηχανίας από την έκταση των «οικοπέδων» του πρώτου κύκλου παραχωρήσεων είναι ότι η έκτασή τους είναι μικρή και περιορίζει τη δυνατότητα των πολλών στόχων, στοιχείο που δεν ενισχύει την ελκυστικότητα των διαγωνισμών. Επισημαίνουν, επίσης, ένα αντιφατικό στοιχείο της «στρατηγικής» που ακολούθησε το ελληνικό Δημόσιο σε αυτό τον γύρο. Η έκταση των οικοπέδων, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά, είναι τέτοια που αφήνει απέξω τις μεγάλες εταιρείες, οι οποίες συνήθως δεν πάνε σε μικρά μπλοκ. Ωστόσο, τα θαλάσσια βάθη στην Κρήτη αλλά και σε κάποιες περιοχές του Ιονίου, όπως για παράδειγμα δυτικά της Κέρκυρας, απαιτούν επενδυτικά κεφάλαια που διαθέτουν μόνο μεγάλες και μεσαίου μεγέθους εταιρείες. Για κάθε γεώτρηση σε βάθη μέτρα απαιτούνται επενδύσεις άνω των εκατ. ευρώ και κάθε επενδυτής για να ερευνήσει την περιοχή θα πρέπει να προχωρήσει σε τουλάχιστον δύο γεωτρήσεις, αναφέρουν οι γνωρίζοντες τον τομέα.

13 13 - EPIKAIROTHTA_Master_cy 11/07/14 22:50 Page 13 Κυριακή 13 Ιουλίου 2014 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 13 Στα 14 η πρώτη φορά στα ναρκωτικά Εκτός σχολικού χώρου η δοκιμή, η χρήση και η εμπορία Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗ Η γάγγραινα των ναρκωτικών χτυπά νεαρούς από την ηλικία των 14 ετών. Το συμπέρασμα αυτό εξάγεται από τα αρχεία της Υπηρεσίας Καταπολέμησης Ναρκωτικών (YKAN), η ηγεσία της οποίας θεωρεί το πρόβλημα των ναρκωτικών στην Κύπρο ως ανησυχητικό έστω και εάν κυμαίνεται σε χαμηλότερα επίπεδα συγκριτικά με τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα ναρκωτικά εισβάλλουν στην κυπριακή επικράτεια με διάφορους τρόπους και ειδικότερα μέσω Κατεχομένων και από χώρες του εξωτερικού. Ο εκπρόσωπος Τύπου της Υπηρεσίας Καταπολέμησης Ναρκωτικών Αστυνόμος Στέλιος Σεργίδης υποστηρίζει ότι οι προτεραιότητες της ΥΚΑΝ κινούνται σε δύο άξονες: Στη σύλληψη των εμπόρων διακινητών και στην κατάσχεση ναρκωτικών προτού μπουν στην αγορά των χρηστών και ταυτόχρονα, την παροχή βοήθειας στους νέους χρήστες. Στην Κύπρο δεν υπάρχει μαζική παραγωγή ναρκωτικών, με εξαίρεση την καλλιέργεια φυτών κάνναβης. Με δεδομένο ότι στην Κύπρο δεν υπάρχουν χερσαία σύνορα, τα ναρκωτικά διοχετεύονται από τα Κατεχόμενα και από τις νόμιμες εισόδους στη Δημοκρατία, κατά κύριο λόγο από τα δύο αεροδρόμια. Σύμφωνα με τον κ. Σεργίδη, η μεταφορά των ναρκωτικών γίνεται από άτομα που πληρώνονται γι αυτό τον σκοπό. Από την αρχή του χρόνου η ΥΚΑΝ κατάσχεσε σχεδόν 300 κιλά ναρκωτικά. Συγκεκριμένα, κατασχέθηκαν 150 κιλά κάνναβης, 12 κιλά κοκαΐνης, 4,5 χιλιάδες χάπια Ο εκπρόσωπος Τύπου της Υπηρεσίας Καταπολέμησης Ναρκωτικών, αστυνόμος Στέλιος Σεργίδης. <<<<<<<< Σε δύο άξονες οι προσπάθειες της Υπηρεσίας Καταπολέμησης Ναρκωτικών. <<<<<<<< Οι πλέον εθισμένοι είναι οι άνδρες ηλικίας μεταξύ 18 και 22 χρόνων. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Στην Κύπρο δεν υπάρχει μαζική παραγωγή ναρκωτικών, με εξαίρεση την κάνναβη. έκσταση, 3,5 κιλά συνθετικών ουσιών και 112 κιλά ουσίες που είχαν προορισμό άλλες χώρες. Τα ναρκωτικά αποφέρουν τεράστιο κέρδος στους εμπόρους. Για τον λόγο αυτό ο κ. Σεργίδης χαρακτήρισε τον αγώνα που δίνουν τα μέλη της ΥΚΑΝ ως άνισο. Όπως είπε, «ο μεγάλος μας στόχος είναι το ξήλωμα των εγκληματικών στοιχείων, οργανώσεων και ομάδων εμπορίας ναρκωτικών. Ωστόσο, παρατηρούμε ότι συνεχώς σαν Λερναία Ύδρα φυτρώνουν και νέες οργανώσεις». Τα τελευταία χρόνια έγινε κατορθωτή η σύλληψη πολλών εμπόρων ναρκωτικών όμως εξακολουθούν να υπάρχουν κυκλώματα στην Κύπρο. Ο κ. Σεργίδης είπε ότι η Υπηρεσία βελτίωσε το δίκτυο πληροφοριών με συνέπεια να γίνεται κατορθωτή η παρακολούθηση των παράνομων. Ωστόσο, ο εκπρόσωπος Τύπου της ΥΚΑΝ παραδέχθηκε ότι δεν είναι καθόλου εύκολη η σύλληψή τους, αφού απαιτείται σχεδιασμός και παρακολούθηση. Θέσαμε ενώπιον του αστυνόμου Σεργίδη το ζήτημα της αποποινικοποίησης της κάνναβης, το οποίο χαρακτήρισε ως ιδιαίτερα σύνθετο. Όπως είπε, αρμόδιο για το θέμα είναι το Αντιναρκωτικό Συμβούλιο. «Η αποποινικοποίηση όπως πλασάρεται δεν υπάρχει» υποστηρίζει. Όπως δήλωσε, τελευταίως, αποποινικοποίηση έγινε στην Ουρουγουάη, αλλά όπως και στην Ολλανδία και σε άλλες χώρες υπάρχουν διαφορετικά μοντέλα με άλλο χαρακτήρα. «Σε κάποιες άλλες χώρες το αδίκημα έχει διαφορετικό χαρακτήρα όπως η Πορτογαλία, το Λουξεμβούργο και το Βέλγιο. Επίσης, άλλες χώρες όπως στην Κύπρο οι ουσίες κατηγοριοποιούνται σε τάξεις. Ταυτόχρονα, οι προβλεπόμενες ποινές για χρήση μεταβάλλονται ανάλογα με το αδίκημα», δηλώνει. Στην Κύπρο ο τελικός λόγος για άσκηση ποινικής δίωξης ή όχι ανήκει στον γενικό εισαγγελέα στον οποίο υποβάλλεται η δικογραφία της Αστυνομίας με την σχετική εισήγηση. Η ΥΚΑΝ διαθέτει ένα πρωτόκολλο συνεργασίας με όλα τα θεραπευτικά κέντρα ψυχικής υγείας για απεξάρτηση ναρκομανών. Το 2013 παραπέμφθηκαν στο Τμήμα 516 άτομα εκ των οποίων οι 373 ήταν χρήστες. Οι ηλικίες των ατόμων αυτών κυμαίνονται μεταξύ ετών με πιο επιρρεπείς τις ηλικίες από Η κάνναβη αποτελεί την πρώτη ουσία χρήσης. Οι πλέον εθισμένοι στα ναρκωτικά είναι οι άνδρες ηλικίας ετών. Σημειώνεται ότι έρευνα μεταξύ μαθητών της Β Λυκείου κατέδειξε ότι ένα 5% δοκίμασε για πρώτη φορά στη ζωή του κάνναβη. «Η δοκιμή των ναρκωτικών γίνεται στη μαθητική ηλικία αλλά δεν γίνεται χρήση», σύμφωνα με τον κ. Σεργίδη. Με βάση τα στοιχεία της Υπηρεσίας και την εμπειρία των μελών της ΥΚΑΝ, η δοκιμή ή η αγορά ναρκωτικών γίνεται εκτός σχολικού χώρου, ενώ κάποιοι δοκιμάζουν για πρώτη φορά ναρκωτικά μέσω φίλων στο σπίτι. «Το φαινόμενο των ναρκωτικών στην Κύπρο είναι ανησυχητικό ασχέτως εάν σε σύγκριση με άλλες χώρες της Ε.Ε. το πρόβλημα βρίσκεται σε χαμηλότερα επίπεδα» πρόσθεσε ο κ. Σεργίδης. Πρόκειται είπε ο κ. Σεργίδης για ένα πρόβλημα το οποίο αγγίζει πάρα πολλές παραμέτρους όπως τον άνθρωπο, την οικογένεια, την κοινότητα την κοινωνία γενικότερα και κρύβει τραγωδίες πίσω του. «Η ΥΚΑΝ προσπαθεί να αποκόψει τους νεαρούς από την εξάρτηση, αφού με αυτό τον τρόπο μειώνει σε βάθος χρόνου και την εγκληματικότητα» καταλήγει ο κ. Σεργίδης, υποστηρίζοντας ότι σε πολλές περιπτώσεις οι χρήστες μπλέκουν στο οργανωμένο έγκλημα. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ THE CYPRUS INSTITUTE OF NEUROLOGY & GENETICS Information on additional programs of study available on request csmm@cing.ac.cy ΑΠΟΓEIΩΣΕ ΤΟ ΜEΛΛΟΝ ΣΟΥ! ΜΕΙΩΜΕΝΑ ΔΙΔΑΚΤΡΑ Επιστημονική Κατάρτιση Επαγγελματική Πιστοποίηση Διεθνής Αναγνώριση Νομική

14 14-EPIKAIROTHTA_Master_cy 11/07/14 22:42 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ EΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ Κυριακή 13 Ιουλίου 2014 Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΑΓΙΑΣ ΝΑΠΑΣ ΣΤΗΝ «Κ» Οι δήμαρχοι θα γίνουν μαριονέτες Δεύτερο κούρεμα η μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης Χωρίς νούμερα η μελέτη των Άγγλων εμπειρογνωμόνων Συνέντευξη στον ΜΑΡΙΟ ΙΩΑΝΝΟΥ Σοβαρές αμφιβολίες κατά πόσο θα είναι αποτελεσματική η προτεινόμενη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης εκφράζει ο δήμαρχος Αγίας Νάπας. Σε συνέντευξή του στην «Κ», ο Γιάννης Καρούσος επισημαίνει ότι η μελέτη που διενεργήθηκε από τους Άγγλους εμπειρογνώμονες δεν λαμβάνει καθόλου υπόψη το στοιχείο του τουρισμού, ενώ δεν εμπεριέχει κανένα οικονομικό στοιχείο για το ύψος και τον χρονικό ορίζοντα των εξοικονομήσεων. Παράλληλα, αναφέρει ότι η μεταρρύθμιση που δρομολογείται μοιάζει με δεύτερο κούρεμα, καθώς, σύμφωνα με τον κ. Καρούσο, θα κληθούν οι βιώσιμοι δήμοι να πληρώσουν τα λάθη των ελλειμματικών. Πώς βλέπετε την επιχειρούμενη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης; Προς το παρόν μοιάζει με μία προσπάθεια να γίνει μεταρρύθμιση για χάρη της μεταρρύθμισης και χωρίς ουσιαστικά αποτελέσματα, καθώς η πρόταση που διαμορφώθηκε βασίστηκε σε μία μελέτη αμφιβόλου ποιότητας. Καταρχάς, το National <<<<<<< «Ο Δήμος Αγίας Νάπας είναι βιώσιμος και δεν χρειάζεται την κρατική χορηγία για να αντεπεξέλθει. Οι τομές που έγιναν στον Δήμο είχαν ως αποτέλεσμα η κερδοφορία για το 2013 να φτάσει στα ευρώ». «Η μεταρρύθμιση που δρομολογείται μοιάζει με δεύτερο κούρεμα, καθώς θα κληθούν οι βιώσιμοι δήμοι να πληρώσουν τα λάθη άλλων. Θα αφαιρεθούν έσοδα από τους υγιείς δήμους για να καλυφθούν ζημιές των υπερχρεωμένων, δηλώνει στην «Κ» ο δήμαρχος Αγίας Νάπας, Γιάννης Καρούσος. School of Government του Ηνωμένου Βασιλείου, του οποίου οι εμπειρογνώμονες ανέλαβαν να υποβάλουν ολοκληρωμένη πρόταση για την τοπική αυτοδιοίκηση, σταμάτησε να λειτουργεί από τις 31 Μαρτίου 2012, ενώ ένας μικρός πυρήνας του μεταφέρθηκε κάτω από το Defense Academy. Εκτός του ότι δεν υπάρχει αυτός ο οργανισμός που διενήργησε τη μελέτη, οι ειδικοί που τον απαρτίζουν παρουσιάζουν ως δείγματα της δουλειάς τους χώρες όπως το Κουρδιστάν, η Αιθιοπία, το Αφγανιστάν και η Ρουάντα. Γιατί πιστεύετε ότι η Κυβέρνηση επέλεξε τη συγκεκριμένη ομάδα εμπειρογνωμόνων; Επελέγη με τις οδηγίες της Παγκόσμιας Τράπεζας. Αμφισβητούμε, όμως, την ποιότητα και τις γνώσεις των ατόμων που έκαναν τη μελέτη, επειδή ούτε καν γνωρίζουμε ποιοι είναι. Την ίδια ώρα στο πλαίσιο που διαμόρφωσαν, υπάρχει παντελής έλλειψη οικονομικών στοιχείων και εμπεριστατωμένης ανάλυσης. Δεν γίνεται να βασιστούμε μόνο στη θεωρία και να κινηθούμε στα τυφλά, χωρίς να γνωρίζουμε έστω στο περίπου πού θα μας οδηγήσουν οι εν λόγω αλλαγές. Για να προχωρήσουμε στη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης, η οποία είναι αναγκαία, θα πρέπει να υπολογίσουμε με αριθμούς, ποια θα είναι η εξοικονόμηση που θα προκύψει, όπως επίσης και τον χρονικό ορίζοντα για μείωση των εξόδων. Εξάλλου, οι Άγγλοι εμπειρογνώμονες ζήτησαν 14 συνολικά κύρια στοιχεία, όπως τα ποσά που θα διατεθούν στις νέες τοπικές αρχές και τον ρόλο των νέων δήμων, τα οποία, όπως αναφέρεται στην έκθεσή τους, δεν δόθηκαν από το Υπουργείο Εσωτερικών, ενώ τα στοιχεία για τα έσοδα και τα έξοδα των δημαρχείων παραχωρήθηκαν μία μέρα πριν από την καταχώρηση της τελικής έκθεσης. Παράλληλα, ενώ στη μελέτη γίνεται λόγος για διενέργεια συναντήσεων, εργαστηρίων και επιτροπών, σας διαβεβαιώνω ότι δεν έγινε καμία συνάντηση των εμπειρογνωμόνων με τη συντριπτική πλειοψηφία των δημάρχων. Συναντήθηκαν μόνο με τους δημάρχους Λευκωσίας και Στροβόλου, με κρατικούς λειτουργούς, αλλά και με αντιπροσωπεία της Ένωσης Δήμων, στην οποία δεν έχουν εκπροσώπηση στην Εκτελεστική της Επιτροπή όλοι οι δήμοι, όπως αυτοί της Επαρχίας Αμμοχώστου. Δηλαδή ο Δήμος Αγίας Νάπας δεν εκπροσωπήθηκε στις συζητήσεις με τους εμπειρογνώμονες; Κανένας δήμαρχος τουριστικής περιοχής, εκτός από την Πάφο που εκπροσωπείται στην Ένωση Δήμων, δεν πήρε μέρος ούτε σε μία συνάντηση ούτε σε ένα εργαστήριο. Γι αυτό και από την έρευνα που έγινε απουσιάζει εντελώς το στοιχείο του τουρισμού και οι ιδιαιτερότητες του κάθε δήμου. Φαίνεται να αγνοούν ότι η περιοχή δεν έχει μόνο κατοίκους, όπως αναφέρουν. Είναι ένας τουριστικός προορισμός, ο οποίος προσφέρει υπηρεσίες για μέχρι ενεργό πληθυσμό, όπως καταδεικνύουν τα στοιχεία για την κατανάλωση νερού, τη ροή αποχετευτικού και τη συλλογή σκυβάλων. Γίναμε δήμος λόγω της ιδιαιτερότητας που έχουμε να διαχειριζόμαστε ένα προϋπολογισμό, που ξεπερνά τα 12 εκατ. ευρώ και το 2015 αναμένεται να ξεπεράσει τα 15 εκατ. ευρώ, αλλά οι Άγγλοι δεν το έλαβαν καθόλου υπόψη στη μελέτη τους. Η μεταρρύθμιση, που για μας προβλέπεται να είναι απορρύθμιση, της τοπικής αυτοδιοίκησης, εμπεριέχει υψηλό ρίσκο, αφού αν η κυβέρνηση προχωρήσει στην εφαρμογή της, ενδέχεται να της γυρίσει μπούμερανγκ στον τουρισμό. Καταθέσατε τις ενστάσεις και ανησυχίες σας στον υπουργό Εσωτερικών; Σε συνάντηση με όλους τους δημάρχους, ο υπουργός αναγνώρισε ότι απουσιάζει από τη μελέτη το στοιχείο του τουρισμού, αλλά μέχρι εκεί. Από την άλλη, σε αντίθεση με τους Άγγλους, οι Ιταλοί εμπειρογνώμονες, αφού επισκέφθηκαν όλα τα δημαρχεία, συλλέγοντας τα απαιτούμενα στοιχεία και υπολογίζοντας τις ιδιαιτερότητες κάθε δήμου (π.χ. τουριστικές ή βιομηχανικές περιοχές) προχώρησαν σε μία αναλυτική και εμπεριστατωμένη μελέτη. Μιλώντας αναλυτικά, με αριθμούς, τόσο για το ύψος όσο και για τον χρονικό ορίζοντα των εξοικονομήσεων, επισήμαναν επακριβώς τη μείωση εξόδων θα προκύψει από μία συμπλεγματοποίηση υπηρεσιών. Η Αγία Νάπα είναι εθνική υπόθεση, καθώς αυτή η μικρή περιοχή μαζί με το Παραλίμνι και τον Πρωταρά, συνεισφέρουν 1 δισ. ευρώ στο ΑΕΠ της Κύπρου. Ωστόσο, με την πρόταση που κατέθεσε η ομάδα εμπειρογνωμόνων, τίθεται σε κίνδυνο η καλοφημία του τουριστικού προϊόντος. Με ποιο τρόπο; Με το δευτεροβάθμιο όργανο που θα δημιουργηθεί, θα φύγουν όλες οι εξουσίες από τα δημαρχεία και θα μεταφερθούν στους περιφερειάρχες. Αν ήξεραν τι σημαίνει τουρισμός, δεν θα τολμούσαν καν να προτείνουν κάτι τέτοιο. Πώς θα ανταποκριθεί ένας περιφερειάρχης στα προβλήματα που θα προκύψουν; Ο Δήμος αντιμετωπίζει άμεσα τα διάφορα θέματα, όπως διαρροές νερού και αποχετευτικού ή αφαίρεση άδειων ποτού και λειτουργίας σε παράνομα υποστατικά, ενώ η περιοχή καθαρίζεται καθημερινά, όπως επίσης και οι παραλίες, στις οποίες υπάρχει διαρκής έλεγχος με στόχο την πάταξη κρουσμάτων αισχροκέρδειας. Με τη μεταφορά των εξουσιών σε ένα δευτεροβάθμιο όργανο, στο οποίο η Αγία Νάπα θα προσφέρει το 40% του προϋπολογισμού, ενώ δεν θα έχει καμία εκπροσώπηση, εξαιτίας του χαμηλού αριθμού ψηφοφόρων, δεν εγγυάται κανείς ότι οι περιφερειάρχες θα μπορούν να επιλαμβάνονται με αποτελεσματικό τρόπο των καταστάσεων, όπως οι δήμαρχοι. Ουσιαστικά, πρόκειται για αποδυνάμωση της τοπικής αυτοδιοίκησης, αφού η Κύπρος θα διαθέτει συνολικά πέντε με έξι δήμους σούπερμαν, ενώ οι δήμαρχοι θα λειτουργούν σαν μαριονέτες. Πιστεύετε ότι γενικότερα θα προκύψουν προβλήματα για όλους τους δημότες; Μπορώ να μιλήσω μόνο για τους δημότες της Αγίας Νάπας με τη βεβαιότητα ότι η δημιουργία του δευτεροβάθμιου οργάνου θα είναι εις βάρος τους, καθώς θα χρειαστεί να καταβάλουν βαρύτατες φορολογίες. Την ίδια ώρα, οι δημότες θα ταλαιπωρούνται μέχρι να εξυπηρετηθούν. Για παράδειγμα, για την έκδοσή μιας άδειας ποτού θα πρέπει να αποτείνονται όλες οι επιχειρήσεις του δήμου στο δευτεροβάθμιο όργανο. Εξάλλου, με το νέο μοντέλο που προτείνεται, οι δήμαρχοι απλώς θα διαβουλεύονται με τους δημότες τους, μιας και δεν θα έχον καμία απολύτως εξουσία. Εκλέγεσαι δήμαρχος γιατί έχεις πλήρη επίγνωση των ευθυνών σου, λειτουργείς με βάση το όραμά σου και έχεις ως στόχο, μέσω των αλλαγών που θα εφαρμοστούν, να προσφέρεις ένα καλύτερο μέλλον και συνθήκες ευημερίας για τους δημότες. Εν τέλει, με τη νέα τάξη πραγμάτων, θα αφαιρεθούν έσοδα από υγιείς δήμους για να καλυφθούν ζημιές προβληματικών δήμων. Γι αυτό και οι δήμαρχοι υπερχρεωμένων δήμων υποστηρίζουν το δευτεροβάθμιο όργανο, αφού θα είναι προς όφελός τους, σε αντίθεση με τους βιώσιμους δήμους. Οι τομές που επιχειρούνται σας βρίσκουν πλήρως αντίθετους; Δεν διαφωνώ εντελώς με το δευτεροβάθμιο όργανο, αλλά με την ολική αφαίρεση εξουσιών από τους δήμους. Είμαι σύμφωνος με τη συμπλεγματοποίηση των υπηρεσιών, την ένωση των αποχετευτικών συμβουλίων, τη θεσμοθέτηση συμβουλίων δημάρχων, τη δημιουργία ενιαίας υπηρεσίας καθαριότητας των δήμων, τη σύμπραξη των Συμβουλίων Υδατοπρομήθειας, καθώς και την υπαγωγή σε κοινό Τμήμα Πολεοδομίας. Εντούτοις, δεν θα ήθελα να χαθεί η επικοινωνία που υπάρχει με τους δημότες, αφού ο δήμαρχος ενός μικρού δήμου γίνεται καθημερινά δέκτης των προβλημάτων και των παραπόνων των δημοτών του. Να αποδοθούν ποινικές ευθύνες για τις κουμπαριές ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Ο υπουργός Εσωτερικών σε συνέντευξή του στην «Κ» ανέφερε ότι το δευτεροβάθμιο όργανο θα περιορίσει το ρουσφέτι, τις κουμπαριές και τις διαπλοκές στην τοπική αυτοδιοίκηση. Ποια είναι η δική σας προσέγγιση; Εκεί όπου εντοπίζονται οι κουμπαριές, θα πρέπει να κινούνται οι απαραίτητες νομικές διαδικασίες για να αποδίδονται οι ανάλογες ποινικές ευθύνες σε δημάρχους ή δημοτικά συμβούλια που δεν κάνουν σωστά τη δουλειά τους. Θέλουμε να έχουμε εξουσίες, αλλά θα πρέπει να τεθούν ασφαλιστικές δικλίδες και αυστηρά πλαίσια, ούτως ώστε <<<<<<< «Θα πρέπει να τεθούν ασφαλιστικές δικλίδες, ούτως ώστε αν σημειωθούν φαινόμενα κατάχρησης εξουσίας, οι παράνομοι να παύονται από τα καθήκοντά τους και να οδηγούνται στη φυλακή». αν σημειωθούν φαινόμενα κατάχρησης εξουσίας, οι παράνομοι να παύονται από τα καθήκοντά τους και να οδηγούνται στη φυλακή. Έπειτα, δεν εγγυάται κανείς ότι δεν θα παρουσιαστούν περιστατικά διαπλοκής ανάμεσα στους περιφερειάρχες. Συν τοις άλλοις, το ζητούμενο είναι οι μεταρρυθμίσεις από το κεφάλι προς τα κάτω και όχι το αντίθετο. Δεν γίνεται την ευθύνη για την κατάσταση στην οποία οδηγηθήκαμε ως χώρα να το επωμίζονται μόνο τα δημαρχεία. Η μεταρρύθμιση που δρομολογείται μοιάζει με δεύτερο κούρεμα, καθώς θα κληθούν οι βιώσιμοι δήμοι να πληρώσουν τα λάθη άλλων. Σε ποιους άλλους τομείς θα πρέπει να γίνουν μεταρρυθμίσεις; Σε όλους τους τομείς χρειάζονται τομές, καθώς για να φτάσουμε σε οικονομικό αδιέξοδο, σημαίνει ότι κάτι κάναμε λάθος. Από την παιδεία, τη φορολογία και τη στρατηγική του κράτους μέχρι τα υπουργεία και τους δημόσιους οργανισμούς. Σε καμία περίπτωση, δεν επιθυμούμε να μην γίνουν αλλαγές στη λειτουργία της τοπικής αυτοδιοίκησης, αλλά να επιτευχθούν στο πλαίσιο μιας ευρύτερης μεταρρύθμισης. Όχι, όμως, να μεταρρυθμίσουμε τους δήμους και τις κοινότητες, αλλά να διατηρήσουμε αναλλοίωτους τους προβληματικούς τομείς του κράτους.

15 15 - EPIKAIROTHTA_Master_cy 11/07/14 22:15 Page 15 Κυριακή 6 Ιουλίου 2014 ΥΓΕΙΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 15 Ενα από τα φλέγοντα επιστημονικά θέματα που συζητήθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού επιστημονικού συνεδρίου ESOF που διεξήχθη στην Κοπεγχάγη μεταξύ 21 και 26 Ιουνίου ήταν η ασφάλεια και η διάθεση των ηλεκτρονικών τσιγάρων. Στο πάνελ συμμετείχαν η Ντέμπορα Αρνοτ από τη βρετανική μη κυβερνητική οργάνωση Αction for Smoking and Health, ο γιατρός Ουίλσον Κόμπτον από το αμερικανικό Εθνικό Ινστιτούτο για την Κατάχρηση Ουσιών, ο γιατρός Σουντάνσου Πατουάρνταν από την εταιρεία παραγωγής ηλεκτρονικών τσιγάρων Nicoventures και ο Τόμας Χάρτουνγκ, καθηγητής και επικεφαλής του Τμήματος Τοξικολογίας (Evidence-based Toxicology) στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς των ΗΠΑ. Ερωτήματα για το ηλεκτρονικό τσιγάρο Τι πραγματικά είναι, ποιος είναι ο σωστός τρόπος χρήσης του και τελικά ποιες είναι οι επιπτώσεις του στην υγεία του χρήστη; Της ΑΣΠΑΣΙΑΣ ΔΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΥ Μετά την είσοδο του Ιντερνετ στη ζωή μας, η επόμενη τεχνολογία που εισέβαλε τόσο έντονα και επηρέασε την καθημερινότητα εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως είναι το ηλεκτρονικό τσιγάρο. Δεκάδες εκατομμύρια καπνιστές έχουν ήδη κάνει τη μετάβαση από το «κανονικό» στο ηλεκτρονικό τσιγάρο, χωρίς να έχουν, όμως, «στα χέρια τους» επιστημονικά στοιχεία σχετικά με το τι πραγματικά είναι, ποιος είναι ο σωστός τρόπος χρήσης του και τελικά ποιες είναι οι επιπτώσεις του στην υγεία και τα αποτελέσματά του στην κοινωνία. Την ίδια στιγμή, η ερευνητική κοινότητα <<<<<< Οι εκατοντάδες παραλλαγές στις οποίες διατίθενται αυτά τα προϊόντα κάνουν τις έρευνες δύσκολες, ενώ τα αποτελέ - σματά τους θεωρούνται συχνά υποκειμενικά. τρέχει πανικόβλητη να προλάβει την αγορά που υπόσχεται ασφαλές κάπνισμα, ή μάλλον... άτμισμα. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, 100 εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους μέσα στον 20ό αιώνα από ασθένειες που σχετίζονται με το κάπνισμα. Τον 21ο αιώνα, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι πάνω από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι θα πεθάνουν εξαιτίας της χρήσης προϊόντων καπνού, ενώ σήμερα το τσιγάρο σκοτώνει έναν στους δύο καπνιστές. «Οι άνθρωποι καπνίζουν για τη νικοτίνη, αλλά πεθαίνουν από την πίσσα», είχε πει πρώτος το 1976 ο ψυχίατρος Μάικλ Ράσελ, πρωτοπόρος στην έρευνα για τις επιπτώσεις του καπνίσματος. Πάνω σε αυτή τη λογική το ηλεκτρονικό τσιγάρο κράτησε τη νικοτίνη και πέταξε την πίσσα από τη συνήθεια του καπνίσματος. «Η νικοτίνη είναι μία πολύ ασφαλής ουσία σε μικρές δόσεις. Την παράγουν τα φυτά για να σκοτώνουν τα έντομα», είπε ο δρ Ουίλσον Κόμπτον, υποδιευθυντής του αμερικανικού Εθνικού Ινστιτούτου για την Κατάχρηση Ουσιών, σε ομιλία του στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού επιστημονικού συνεδρίου ESOF που διεξήχθη στην Κοπεγχάγη στο τέλος Ιουνίου. Ασφάλεια «Η νικοτίνη δεν είναι τελείως ασφαλής, είναι γνωστό ότι είναι τοξική κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του οργανισμού», τόνισε ο Τόμας Χάρτουνγκ, καθηγητής και επικεφαλής του Τμήματος Τοξικολογίας βασισμένης σε Δεδομένα (Evidence-based Toxicology) στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς των ΗΠΑ, συμμετέχοντας στο ίδιο πάνελ για το ηλεκτρονικό τσιγάρο. Ο ίδιος υπογράμμισε ότι θεωρεί απαραίτητο να ελεγχθεί η ασφάλεια των ουσιών που περιέχονται στα ηλεκτρονικά τσιγάρα, ακολουθώντας μεθόδους που χρησιμοποιούνται σήμερα στον έλεγχο φαρμάκων και πολλών άλλων προϊόντων. Το ηλεκτρονικό τσιγάρο δεν είναι κάτι παραπάνω από μία θερμαντική συσκευή, μέσα στην οποία ζεσταίνεται ένα υγρό, αυτό εξατμίζεται και παράγεται ατμός, ο οποίος στη συνέχεια εισπνέεται από τον χρήστη ή αλλιώς τον... ατμιστή. Ο ατμός αυτός περιέχει συνήθως προπυλενογλυκόλη, γλυκερίνη, καθώς και άλλες ουσίες και αρώματα. «Την προπυλενογλυκόλη την συναντάμε σαν πρόσθετο σε συσκευασμένα τρόφιμα λόγω της ιδιότητάς της να διατηρεί την υγρασία τους. To διακετύλιο, μία αρωματική ουσία που περιέχεται στο 70% των υγρών ηλεκτρονικών τσιγάρων με γλυκιά γεύση, είναι αυτό που προσδίδει και το τεχνητό άρωμα βουτύρου στη μαργαρίνη», λέει ο Κωνσταντίνος Φαρσαλινός, γιατρός και ερευνητής στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο, εξηγώντας ότι ενώ οι ουσίες αυτές έχουν μεν εγκριθεί για χρήση σε τρόφιμα, σε ελάχιστες από αυτές έχουν γίνει έλεγχοι για να διαφανεί αν προκαλούν προβλήματα όταν εισπνέονται. Οι εκατοντάδες παραλλαγές στις οποίες διατίθενται αυτά τα προϊόντα κάνουν τις επιστημονικές έρευνες δύσκολες, ενώ τα αποτελέσματά τους θεωρούνται συχνά υποκειμενικά. Η ασφάλεια αλλά και η αποτελεσματικότητα στη διακοπή του καπνίσματος εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες: την περιεκτικότητα του υγρού σε διαφορετικές ουσίες, τη συχνότητα χρήσης και τον τρόπο εισπνοής, μέχρι και από την ισχύ της τάσης του ρεύματος που παράγει η μπαταρία της συσκευής. «Προθάλαμος» «Οσο αυξάνεται η χρήση, αυξάνεται η ανησυχία μας μήπως το ηλεκτρονικό τσιγάρο αποτελεί τον προθάλαμο του καπνίσματος», είπε η Ντέμπορα Αρνοτ από τη βρετανική μη κυβερνητική οργάνωση Αction for Smoking and Health (Δράση για το Τσιγάρο και την Υγεία), ομιλήτρια στο ίδιο πάνελ με τους Κόμπτον και Χάρτουνγκ στο συνέδριο ESOF. Μεγάλο μέρος της επιστημονικής κοινότητας φαίνεται να ανησυχεί μήπως τελικά το ηλεκτρονικό τσιγάρο δεν λειτουργήσει μόνο σαν αντικατάστατο του τσιγάρου για τους ήδη καπνιστές, αλλά προστεθεί στη λίστα των προϊόντων καπνού, κρατώντας την κοινωνία δέσμια αυτής της συνήθειας. «Δεν βλέπω τη φαρμακοβιομηχανία να μπαίνει στο παιχνίδι της παραγωγής ηλεκτρονικών τσιγάρων, εξαιτίας της ευθύνης της πώλησης ενός εθιστικού προϊόντος. Από την άλλη, η καπνοβιομηχανία, τα τελευταία χρόνια, φαίνεται να μπαίνει δυναμικά στην παραγωγή ηλεκτρονικών τσιγάρων, από συμφέρον να διατηρήσει τη συνήθεια του καπνίσματος και να μην της βάλει τέλος», προσέθεσε η Αρνοτ, η οποία θεωρεί απαραίτητη τη θέσπιση νομοθετικού πλαισίου, το οποίο να προωθεί τη χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου μόνο στις περιπτώσεις διακοπής του καπνίσματος, ενώ την ίδια στιγμή να αποθαρρύνει την υποτροπή και τη χρήση από νέους και μη καπνιστές. «Με το 28% του ευρωπαϊκού πληθυσμού (άνω των 15 ετών) να καπνίζει, το κάπνισμα αποτελεί σήμερα την πιο εύκολα προβλέψιμη αιτία θανάτου», είπε, στο πλαίσιο του παραπάνω συνεδρίου, ο γιατρός Σουντάνσου Πατουάρνταν από την εταιρεία παραγωγής ηλεκτρονικών τσιγάρων Nicoventures, η οποία ανήκει στον όμιλο εταιρειών British American Tobacco που προμηθεύει με τσιγάρα το 1/8 των καπνιστών σε όλο τον κόσμο. «Ενας ποιοτικός και <<<<<< Η ερευνητική κοινότητα τρέχει πλέον πανικόβλητη να προλάβει την καινούργια αυτή αγορά, που υπόσχεται ότι προσφέρει ασφαλές κάπνι σμα, ή μάλλον... άτμισμα. ασφαλής τρόπος χορήγησης νικοτίνης μπορεί να αλλάξει το τοπίο της δημόσιας υγείας του αιώνα που διανύουμε», προσέθεσε ο Πατουάρνταν. Η Αρνοτ, αντίθετα, δεν πιστεύει ότι μία μέθοδος που αποδαιμονοποιεί το κάπνισμα θα είναι αυτή που θα ρίξει την αυλαία αυτής της θανατηφόρας συνήθειας. «Εμφανίζονται και πάλι διαφημίσεις που είχαμε χρόνια να δούμε στην τηλεόραση», είπε η Αρνοτ. «Τουλάχιστον, ας σταματήσουμε να τα αποκαλούμε τσιγάρα. Για το καλό όλων, ας αρχίσουμε να χρησιμοποιούμε μία εναλλακτική ορολογία», προσέθεσε. ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Το Συγκρότημα Εταιρειών TIMINIS (M.G. TIMINIS & SONS LIMITED, TIMSONS ESTATES LIMITED, TIMINIS TRADING LIMITED, CURIUM PALACE HOTEL LIMITED) με την παρούσα θα ήθελε να ενημερώσει ότι: O ΜΑΪΚΛ Μ. ΤΙΜΙΝΗΣ δεν είναι διευθυντής ή διοικητικός σύμβουλος ή μέτοχος ή αξιωματούχος οποιασδήποτε εταιρείας του Συγκροτήματος και κατά συνέπεια οι οποιεσδήποτε πράξεις ή ενέργειες του δεν δεσμεύουν οποιαδήποτε Εταιρεία του Συγκροτήματος. Οι μόνοι διευθυντές, διοικητικοί σύμβουλοι και αξιωματούχοι των Εταιρειών είναι μόνον οι Γεώργιος Τίμινης, Ανδρέας Τίμινης και Ουράνιος Τίμινης, οι οποίοι έχουν εξουσία και δεσμεύουν με τις πράξεις και ενέργειες τους τις Εταιρείες. Τα καταστήματα LUIGI LOVES LUISA και TIMINIS PREMIUM δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με τα γνωστά καταστήματα μας με την επωνυμία «TIMINIS» και με οποιαδήποτε εταιρεία του συγκροτήματος ή οποιαδήποτε σχέση με οποιοδήποτε από εμάς. Πρόσθετα δηλώνουμε ότι οι εταιρείες του Συγκροτήματος είναι μόνον οι: TIMINIS TRADING LIMITED M.G.TIMINIS & SONS LIMITED CURIUM PALACE HOTEL LIMITED TIMSONS ESTATES LIMITED και οποιαδήποτε άλλη ή άλλες εταιρείες με παρόμοιες ή άλλες επωνυμίες δεν έχουν σχέση με το Συγκρότημα ή τις εταιρείες του. ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ TIMINIS ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΙΜΙΝΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΤΙΜΙΝΗΣ ΟΥΡΑΝΙΟΣ ΤΙΜΙΝΗΣ Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ M.G. TIMINIS & SONS LIMITED με την παρούσα ανακοινώνει ότι οι υπηρεσίες της κας ΕΛΕΝΑΣ ΧΡΙΣΤΟΥ από την Πάφο τερματίστηκαν από την Εταιρεία μας για σοβαρότατο παράπτωμα και ως εκ τούτου η κα. Ε. Χρίστου η οποία τώρα απασχολείται σε άλλη επιχείρηση δεν έχει πλέον οποιαδήποτε σχέση με την Εταιρεία μας ή άλλη Εταιρεία του συγκροτήματος και οι οποιεσδήποτε πράξεις ή ενέργειες της δεν δεσμεύουν την Εταιρεία ή το Συγκρότημα μας. Η Εταιρεία μας δηλώνει περαιτέρω ότι η κα. Ε. Χρίστου δεν μας εκπροσωπεί και δεν μας αντιπροσωπεύει και δεν ενεργεί εκ μέρους ή για λογαριασμό μας και δεν έχει εξουσιοδοτηθεί να διαφημίζει ή να προβάλει οποιαδήποτε από τα είδη ένδυσης και υπόδησης τα οποία πωλούν τα καταστήματα μας. M.G. TIMINIS & SONS LTD ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΙΜΙΝΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΤΙΜΙΝΗΣ ΟΥΡΑΝΙΟΣ ΤΙΜΙΝΗΣ

16 16-GNOMES ELLADA_Master_cy 11/07/14 23:31 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Kυριακή 13 Ιουλίου 2014 Το σύνδρομο εξουσίας και οι δέκα τεχνοκράτες Μου έχει τύχει αρκετές φορές, ώστε να ξέρω πλέον ότι δεν είναι κάτι τυχαίο. Εχω γνωρίσει αρκετούς ανθρώπους στη ζωή μου τους οποίους σταμάτησα να αναγνωρίζω από την ώρα που ενεπλάκησαν με την πολιτική. Είναι σαν κάτι να έπαθε ο εγκέφαλός τους, ο οποίος άρχισε να λειτουργεί πολύ διαφορετικά. Τα παραδείγματα πολλά. Οι άνθρωποι του ιδιωτικού τομέα πανηγύριζαν κάποτε γιατί ένας δικός τους άνθρωπος, που είχε συνδέσει το όνομά του με μια πολύ επιτυχημένη ελληνική επιχείρηση, ανέλαβε ένα κρίσιμο πόστο. «Θα δεις, ξέρει από την αγορά. Θα αφήσει έργο πίσω του», μου <<<<<< Σίγουρα θα ήταν καλύ τερος υπουργός κάποιος που δεν θα είχε το άγχος του σταυρού και της επανεκλογής. έλεγαν. Το μόνο που δεν έκανε ήταν να αφήσει έργο. Σταμάτησε να συναντάται με τους ανθρώπους του ιδιωτικού τομέα «για να μην μας παρεξηγήσουν» και λειτουργούσε ως μαυρογιαλούρος. Ξέχασε, με λίγα λόγια, ό,τι είχε μάθει στην πραγματική ζωή και τον ρούφηξε ένα σύστημα συνδικαλιστών, παπάδων, δημάρχων, κομματαρχών που τον μετάλλαξε σε κάτι πολύ διαφορετικό... Αλλο παράδειγμα, ένας καλός πανεπιστημιακός που είχε την τάση να συμφωνεί με όλους, και ειδικώς όσους τον έκριναν, αλλά τον θεωρούσαμε όλοι αξιοπρεπή και σοβαρό άνθρωπο. Μπήκε στην πολιτική και στο κυνήγι του σταυρού και έγινε πολύ γρήγορα μια καρικατούρα, ο «Σάκης ο πολιτευτής», που έλεγαν παλαιότερα. Δεν είναι ότι πούλησε τον εαυτό του στον διάβολο της πολιτικής. Να το καταλάβω αυτό όταν μπλέκεις με τοπική πολιτική και παθιάζεσαι με τον «σταυρό». Οχι, εδώ μιλάμε για έναν άνθρωπο που έπαψε να καταλαβαίνει τι είναι καλό και τι κακό, τι επιτρέπεται και τι όχι. Είναι τόσοι Η υπόθεση του γιατρού μεγάλου νοσοκομείου που απαίτησε «φακελάκι» προκειμένου να εγχειρίσει ασθενή, δείχνει ότι τα... ήθη και τα έθιμα δεν αλλάζουν εύκολα με νόμους, ιδιαίτερα σε μία χώρα που οι τελευταίοι ψηφίζονται, αλλά δεν εφαρμόζονται. Στο ίδιο συμπέρασμα οδηγεί ο εντοπισμός άλλων δεκατεσσάρων γιατρών που έκαναν πρωταθλητισμό στη συνταγογραφία, υπερβαίνοντας κάθε όριο. Και βεβαίως τα φαινόμενα αυτά δεν περιορίζονται στους γιατρούς, αλλά απλώνονται με παραλλαγές σε πάρα πολλά επαγγέλματα και σε ολόκληρη την επικράτεια. Η συχνότητα και η έκτασή τους εκφράζει ουσιαστικά έναν βασικό τρόπο λειτουργίας της χώρας. Η ερμηνεία της... μόδας είναι ότι όλα αυτά και άλλα, που συνιστούν εκείνο που γενικά ονομάζεται «διαφθορά», είναι αποτελέσματα της οικονομικής κρίσης που ταλανίζει τη χώρα. Το υποστηρίζουν άμεσα ή έμμεσα και πολλοί σοβαροί άνθρωποι, πέρα από τους πολλούς άλλους που το προβάλλουν μόνιμα σαν δικαιολογία. Δυστυχώς, δεν είναι αυτή η αλήθεια και εκτός από την κατάρρευση της οικονομίας, η συντριπτική πλειονότητα των δεινών που μαστίζουν την Ελλάδα δεν πρωτοεμφανίστηκαν τα τέσσερα τελευταία χρόνια. Αν θέλουμε να κοιταζόμαστε στον καθρέφτη χωρίς να ντρεπόμαστε, ή να μη μεγαλώνει η μύτη μας α λα Πινόκιο, η Ελλάδα ήταν δαχτυλοδεικτούμενη για τη διαφθορά της και πριν από την κρίση. Κατά μία έννοια μάλιστα ήταν ποσοτικά μεγαλύτερη, γιατί τα χρήματα που κυκλοφορούσαν ήταν πολύ περισσότερα. Το περιβόητο Του ΑΛΕΞΗ ΠΑΠΑΧΕΛΑ Το «φακελάκι» του γιατρού Του ΑΓΓΕΛΟΥ ΣΤΑΓΚΟΥ μα τόσοι εκείνοι που διαφημίσθηκαν ως άνθρωποι της αγοράς ή τεχνοκράτες που μπήκαν στην πολιτική και έδειξαν να ξεχνούν ό,τι ήξεραν, που αναρωτιέσαι τι συμβαίνει. Είναι τόσο μεγάλη η καταστροφική έλξη του συστήματος διαπλοκής και εξουσίας; Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να επιβιώσουν; Μήπως ο αέρας ή το νερό έχουν κάτι στη Βουλή και στα υπουργεία; Η αλήθεια είναι ότι όσοι ενεπλάκησαν με την πολιτική αρχίζουν να υποφέρουν από το σύνδρομο που ο Κώστας Σημίτης περιέγραφε κάποτε ως «διαστολή συνείδησης». Επειδή προφανώς ακούνε πολλά για κομπίνες, λαμογιές και διαπλοκές παθαίνουν ανοσία και τίποτα δεν τους προκαλεί εντύπωση. Θεωρούν, δηλαδή, ότι κάπως έτσι πρέπει να είναι η πολιτική και ο δημόσιος βίος, οπότε το επόμενο βήμα είναι να συμπεριφέρονται και οι ίδιοι όπως οι υπόλοιποι. Μπορεί να αλλάξει το σύστημα εξουσίας ώστε και να ελκύει ικανούς ανθρώπους και να μην τους αναγκάζει να γίνονται φαύλοι και ανίκανοι για να επιβιώσουν; Δύσκολο ερώτημα. Οι πολιτικοί μας κάνουν τα πάντα για να κρατήσουν την πολιτική και τη διαχείριση του κράτους αντικείμενο κλειστών κομματικών κλαμπ. Στο όνομα του υποκριτικού λαϊκισμού μειώνουν πολύ τους μισθούς για όποιον εργάζεται στο Δημόσιο και μετά μας λένε «άντε βρείτε εσείς κάποιον ικανό με αυτά τα λεφτά». Οταν βάζουν σε μια υπεύθυνη θέση κάποιον γνώστη, του ζητάνε να διαχειρίζεται τα ρουσφέτια και ουδόλως τους ενδιαφέρει το πώς θα λύσει προβλήματα. Ισως μια λύση θα ήταν το ασυμβίβαστο βουλευτικής και υπουργικής ιδιότητος. Σίγουρα θα ήταν καλύτερος υπουργός κάποιος που δεν θα είχε το άγχος του σταυρού και της επανεκλογής. Το μυστήριο, πάντως, παραμένει για μένα και περιμένω να δω αν οι άνθρωποι που ήταν ικανοί και κανονικοί και παραμένουν έτσι μετά την ανάμειξή τους στην πολιτική θα ξεπεράσουν ποτέ τους δέκα... «φακελάκι» λοιπόν είναι μια μορφή διαφθοράς και δεν οφείλεται στην κρίση. Δεν είναι, δηλαδή, πρακτική που προκλήθηκε από τη μείωση των μισθών -που είναι όντως πολύ χαμηλοί- και γενικότερα των αποδοχών των γιατρών. Είναι γνωστό ότι ήταν μία διαδεδομένη συνήθεια, τουλάχιστον τα τελευταία 50 χρόνια, που είναι ακόμη ζωντανή η συλλογική μνήμη. Οι παλαιότεροι θα πρέπει να θυμούνται ανάλογα περιστατικά που έβλεπαν κάθε τόσο στο παρελθόν το φως της δημοσιότητας και πολλοί είναι εκείνοι πιθανώς που έχουν προσωπική εμπειρία. «Φακελάκι» από «φακελάκι» όμως έχουν διαφορά. Αλλο εκείνο που προσφέρει, κακώς ενδεχομένως, ο ευγνωμονών ασθενής με δική του θέληση και άλλο εκείνο που απαιτεί ο γιατρός για να ασκήσει την επιστήμη του στο πλαίσιο της μισθοδοτούμενης εργασίας του. Το πρώτο είναι «μπαξίσι» κατά κάποιον τρόπο, το δεύτερο είναι καθαρός εκβιασμός της χειρότερης μορφής γιατί βασίζεται στον ανθρώπινο πόνο και φόβο. Περιττό να σημειωθεί ότι το «φακελάκι» και στις δύο μορφές του, συμβάλλει στη φοροδιαφυγή. Θα μπορούσε κάποιος να υποστηρίξει ότι το «φακελάκι» ως «μπαξίσι» εντάσσεται στα ήθη με τα οποία έχει γαλουχηθεί η ελληνική κοινωνία. Το «φακελάκι» ως «εκβιασμός» όμως είναι καθαρά μία πτυχή της εδραιωμένης διαφθοράς. Ωστόσο, είναι άξιον απορίας το γεγονός ότι σήμερα, που όντως οι κίνδυνοι να συλληφθούν έχουν αυξηθεί, υπάρχουν γιατροί που επιμένουν στις έκνομες συμπεριφορές. Ισως επειδή πρώτα φεύγει η ψυχή και μετά το «χούι» από τον άνθρωπο... Ονομάστηκε «ευρωσκεπτικισμός» το (κάπως όψιμο) κύμα επιφυλάξεων για τη σκοπιμότητα και αποτελεσματικότητα της «ευρωπαϊκής ενοποίησης» (ή «ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης»): Δηλαδή για το εγχείρημα της ένωσης όλων των κρατών της Ευρώπης με την «ένωση» να σημαίνει τη διαμόρφωση (και θεσμοποίηση) κοινής πολιτικής σε όλους τους κεφαλαιώδεις τομείς της οργανωμένης συνύπαρξης. Λέγεται ότι το όραμα μιας ενωμένης Ευρώπης γεννήθηκε μέσα από την εμπειρία της φρίκης των δύο ενδοευρωπαϊκών, που εξελίχθηκαν σε παγκόσμιους, πολέμων, στον 20ό αιώνα. Και εκπροσωπήθηκε το όραμα από αναστήματα πολιτικών ανδρών διακεκριμένα. Τα κριτήρια κίνητρα που πρυτάνευσαν είχαν οπωσδήποτε τον ρομαντισμό της ειρηνικής συνύπαρξης, αλλά ήσαν κυρίως χρησιμοθηρικά: Να επιβιώσει η Ευρώπη, όχι για να διασώσει τη γονιμότητα της πολιτισμικής ιδιομορφίας καθενός από τους λαούς της, αλλά πρωτίστως για να διασώσει την ισχύ της στη διεθνή οργάνωση της παραγωγής και στη λειτουργία της οικονομίας. Μόνο με την οικονομική και παραγωγική της δυναμική θα μπορούσε η Ευρώπη να ανταγωνιστεί τις οικονομίες που αναδύονταν στην Απω Ανατολή και την κυριαρχία των ΗΠΑ στη διεθνή αγορά. Σχεδόν αυτονόητα το όραμα της ευρωπαϊκής ενοποίησης υποτάχθηκε στις απαιτήσεις και στη λογική των οικονομολόγων. Μοιάζει να μην υπήρξε υποψία ότι παρακάμπτοντας την ιστορική δυναμική και γονιμότητα της ξεχωριστής κουλτούρας (καλλιέργειας - παράδοσης) κάθε έθνους - κράτους της Ευρώπης, κρατούσαν εγκλωβισμένη την ήπειρο στους ίδιους ανταγωνισμούς και στις αντιπαλότητες που γέννησαν τους εφιάλτες του παρελθόντος. Αγγλοσάξωνες και Γερμανοί, λατινόφωνος νότος και σκανδιναβικός προτεσταντικός ορθολογισμός, αν πρέπει να συντονιστούν πρωτίστως στον οικονομικό στίβο, θα μεταβάλουν νομοτελειακά τον «συντονισμό» σε πεδίο ανταγωνισμού ισχύος. Ταυτόχρονα, ο περιορισμός της ευρωπαϊκής ενοποίησης στο οικονομικό (πρωταρχικά και σχεδόν αποκλειστικά) πεδίο, ευνοεί Ο Ιωνάς και η αέναη καταστροφή της Νινευί Του ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ Tου ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ Ε πιβεβαιώνονται οι φόβοι ότι οι φανατικοί μαχητές του «Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και της Συρίας» (ISIS) θα κατέστρεφαν αρχαία μνημεία στα εδάφη που κατέχουν. Την περασμένη εβδομάδα, οι ίδιοι έδωσαν στη δημοσιότητα εικόνες όπου εμφανίζονται να ισοπεδώνουν μνημεία, τεμένη και εκκλησίες, με εκρηκτικά και μπουλντόζες. Σε μια σειρά εικόνων καταστρέφουν με βαριοπούλα τον τάφο του προφήτη Ιωνά στη Νινευί αυτού που, μετά την περιπέτεια με το κήτος, εστάλη από τον Θεό να προειδοποιήσει τους Ασσυρίους ότι, εάν δεν άλλαζαν συμπεριφορά, Αυτός θα κατέστρεφε τη σπουδαία και πλούσια πρωτεύουσά τους. Τότε, ο βασιλιάς και οι πολίτες μετανόησαν για την αλαζονεία τους και ο Θεός τους λυπήθηκε, προκαλώντας την αγανάκτηση του ανυπόμονου προφήτη. Από την αρχή του πολέμου στη Συρία τον Μάρτιο του 2011, ήταν φανερό ότι η σύγκρουση δεν θα καταγραφόταν μόνο σε ζωές και κατεστραμμένα κτίρια, αλλά θα είχε στόχο και τον σπουδαίο πολιτισμό της χώρας. Οι λεηλασίες και οι εχθροπραξίες απειλούσαν τη μοναδική Παλμύρα, τα αρχαία τμήματα της Δαμασκού και του Χαλεπίου, τα κάστρα Κρακ ντε Σεβαλιέ και Καλά Σαλά ελ-ντιν και τα αρχαία χωριά της βόρειας Συρίας. Το 2013 η UNESCO προσέθεσε αυτά τα μνημεία στον κατάλογο των έργων παγκόσμιας κληρονομιάς που απειλούνται. Η Ιντερπόλ προσπαθεί να συντονίσει τις έρευνες για να βρεθούν τα κλοπιμαία. Οι λεηλασίες έγιναν πηγή χρηματοδότησης αντικαθεστωτικών ομάδων, οι οποίες αντάλλαζαν αρχαίους θησαυρούς με όπλα. Παλαιότερα, ο τουρισμός συνέβαλλε 12% στο ΑΕΠ τώρα, ο πόλεμος καταστρέφει την οικονομία, τον πολιτισμό και τις προοπτικές της χώρας, ενώ η αρχαιοκαπηλία ενισχύει τους αντάρτες με όπλα και χρήμα. Το αποτέλεσμα το είδαμε στο Ιράκ, με την αστραπιαία επίθεση των μαχητών του Ισλαμικού Κράτους και την άλωση της Μοσούλης στις 10 Ιουνίου. Η πόλη αυτή δεν είναι τυχαία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη της χώρας, σημαντικό διοικητικό κέντρο και στο μουσείο της εκθέτει πολλά από τα σπουδαιότερα έργα της Νινευί, η οποία είναι πλέον «ενσωματωμένη» στην πόλη. Το ταφικό μνημείο του Ιωνά βρίσκεται μέσα στα ερείπια της πόλης, η οποία, στο απόγειό της τον 7ο αιώνα π.χ., κυριαρχούσε από τον Νείλο έως τα βουνά του Καυκάσου. Από τις πρώτες μέρες ήταν φανερό ότι η νέα απειλή ήταν μεγάλη. Το ISIS εξέδωσε ανακοίνωση για το πώς πρέπει να συμπεριφέρονται οι πολίτες και σημείωσε ότι «ψεύτικα είδωλα» θα καταστραφούν. Μαχητές του έχουν καταλάβει το μουσείο της Μοσούλης. «Περιμένουν την εντολή του αρχηγού τους για να καταστρέψουν τα αγάλματα», είπε στον δημοσιογράφο Κρίστοφερ Ντίκι του ιστότοπου The Daily Beast ο διευθυντής του Εθνικού Μουσείου της Βαγδάτης Καΐς Χουσεΐν Ρασίντ. Οι εικόνες των τελευταίων ημερών δείχνουν ότι εκεί που ο Θεός έδειξε έλεος, ο Αμπου Μπακρ αλ-μπαγκντάτι, που αυτοανακηρύχθηκε χαλίφης, δεν λυπάται κανέναν και τίποτα. Οι άνδρες του καμαρώνουν που καταστρέφουν τεμένη των σιιτών μουσουλμάνων και της σέχτας των Σούφι, εκκλησίες και ταφικά μνημεία (και αξίζει να σημειώσουμε ότι ο Ιωνάς τιμάται εξίσου από χριστιανούς και μουσουλμάνους). Οι λαοί του Ιράκ και της Συρίας δεν μπορούν να αποτρέψουν την καταστροφή, την ώρα που οι ίδιοι κινδυνεύουν. Η διεθνής κοινότητα εκδίδει ανακοινώσεις καταδίκης Ιστορικού Υλισμού μονοκρατορία <<<<<< Η υπεράσπιση της ευρω παϊκής ετερότητας είναι πανανθρώπινη ελπίδα. <<<<<< Η προστασία της πολιτισμι κής κληρονομίας στον τόπο της εξαρτάται από τις εξελίξεις στο πεδίο των μαχών - και από την τύχη. μιαν επιπόλαιη τάση που θέλει την Ευρώπη ένα περίπου αντίγραφο των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Επιπόλαιη μια τέτοια στόχευση, γιατί παραθεωρεί την ειδοποιό διαφορά της κοινωνίας των ΗΠΑ, διαφορά καταγωγικής συγκρότησης: Η αμερικανική είναι μια κοινωνία μεταναστών, συγκροτήθηκε και οργανώθηκε με τη λογική των αναγκών του μετανάστη, κοινή βάση συνεννόησης και κοινός στόχος για τη συνύπαρξη είναι η αναζήτηση οικονομικής επιτυχίας. Οι άξονες συνοχής των ευρωπαϊκών κοινωνιών ήταν πάντοτε πρωτευόντως άλλοι (η Ιστορία, η γλώσσα, μια συνείδηση ιδιαιτερότητας διαμορφωμένη «ανεπαισθήτως» από τη μετοχή - εμπειρία στα επιτεύγματα σκέψης και Τέχνης, μαζί και η μετοχή στην «πράξη» της συμβίωσης: ήθη, έθιμα, νοο-τροπία). Η αμερικανική είναι καταγωγικά κοινωνία της «ευκαιρίας»: άξονας συνοχής ούτε η προέλευση ούτε οι ιστορικοί εθισμοί ούτε η διακριτή «καλλιέργεια», αλλά μόνο η κοινή για όλους «ευκαιρία» να πλουτίσουν, αν εργαστούν σκληρά να δοκιμάσουν την τόλμη τους, να αξιοποιήσουν συγκυρίες, να διακριθούν στον ανταγωνισμό. Κυρίαρχος σε τέτοιες συνθήκες είναι ο νόμος της ζούγκλας: ο δυνατός επιβιώνει και πλουτίζει, ο αδύναμος συντρίβεται. Μετριάζεται ίσως στις ΗΠΑ από μιαν αυτονόητη για όλους πειθάρχηση στις αρχές του αγγλοσαξωνικού ηθικισμού - πουριτανισμού. Το λεγόμενο «κοινωνικό κράτος», κράτος πρόνοιας, (τεράστια κατάκτηση της μετα-μεσαιωνικής Ευρώπης, το σημαντικότερο βήμα της εξόδου από την καταγωγική βαρβαρότητα και τον πρωτογονισμό) αναπληρώνεται στην αμερικανική κοινωνία, σε κάποιο ποσοστό, από την ταύτιση του «χριστιανισμού» με την ιδιωτική αγαθοεργό δραστηριότητα. Απλοϊκή η ταύτιση, παιδαριώδης, αλλά ίσως ανακουφίζει την απανθρωπία της άρνησης για προνοιακή κρατική πολιτική. Η λογική της λατρείας του χρήματος, ορατή σε κάθε παραμικρή πτυχή οργάνωσης του βίου στις ΗΠΑ, δεν εμπόδισε να παραχθούν και εκεί θαυμαστά πανεπιστήμια, εκπληκτικά ερευνητικά κέντρα, να καυχάται αυτή η κοινωνία για τον αριθμό των Διεθνών Διακρίσεων που κερδίζει κάθε χρόνο. Η έρευνα που συντελείται και η καινούργια γνώση που σωρεύεται και οι τεχνολογικές εφαρμογές που ακολουθούν είναι ποσοτικά ΑSSOCIATED PRESS και ανησυχίας, αλλά, χωρίς στρατιωτική επέμβαση (την οποία κανείς δεν θα αποτολμήσει), είναι και αυτή ανίσχυρη εναντίον των σφαγέων και εικονοκλαστών. Η καταπολέμηση της αγοράς κλοπιμαίων είναι εφικτή έως έναν βαθμό. Αλλά η προστασία της πολιτισμικής κληρονομίας στον τόπο της εξαρτάται από τις εξελίξεις στο πεδίο των μαχών - και από την τύχη. Ο Αγγλος που ανακάλυψε τη Νινευί στα περίχωρα της Μοσούλης, ο Οστεν Χένρι Λέιαρντ (Austen Henry Layard), διηγείται ότι μερικά χρόνια νωρίτερα, το 1820, ο περιηγητής Κλαύδιος Τζέιμς Ριτς (Claudius James Rich) είχε περάσει από την περιοχή και ενημερώθηκε ότι λίγο καιρό πριν είχε βρεθεί ένα γλυπτό που συνδύαζε διάφορες μορφές ανθρώπων και ζώων. Πολλοί άνθρωποι συγκεντρώθηκαν για να θαυμάσουν το παράξενο αντικείμενο. Οι θρησκευτικοί ηγέτες, όμως, έκριναν ότι αυτό ήταν έργο των απίστων και «ως πιστοί μαθητές το κατέστρεψαν σε τέτοιο βαθμό, που ο Ριτς δεν μπόρεσε να αποκτήσει ούτε ένα θραύσμα απ αυτό». Το νέο «χαλιφάτο» είναι πιστό σε αυτές τις αρχές. Είναι ευθύνη των λαών της περιοχής να επιλέξουν εάν θα δώσουν μάχη για το φως της γνώσης ή αν ανέχονται το σκοτάδι και τη σκόνη της καταστροφής. ιλιγγιώδεις. Αλλά είναι γνώση - επιστήμη - έρευνα σαφώς και απεριφράστως χρηστική, χρησιμοθηρική, αποβλέπει κυρίως στην εμπορεύσιμη «παραγωγή», χρηματοδοτείται από τους κατόχους των μέσων παραγωγής. Αυτή είναι η καισαρική διαφορά της αμερικανικής από τις ευρωπαϊκές κοινωνίες: Στην Οξφόρδη, στη Σορβόννη, στη Χαϊδελβέργη ή στην Ουψάλα, μπορούσες πάντοτε να σπουδάσεις λ.χ., σανσκριτικά: μια γλώσσα νεκρή, «άχρηστη» μπορούσες να κερδίσεις τη γνώση για τη γνώση, μόνο για τη χαρά της γνώσης, όχι σαν χρηστικό μέσο για την «παραγωγή», όχι γνώση με στόχο το δολάριο. Η ίδια καισαρική διαφορά σε όλα τα επίπεδα του συλλογικού βίου: Η γνώση για τη γνώση πηγαίνει μαζί και με την ομορφιά για την ομορφιά, τη φιλία για τη χαρά της κοινωνίας, την Τέχνη για την απόλαυση της εκφραστικής του αρρήτου, τον έρωτα για τη μέθη της αυτοπροσφοράς ο άνθρωπος για τη σχέση, όχι για τη χρήση. Αλλά προτεραιότητα στη χαρά της σχέσης σημαίνει απόλυτη προτεραιότητα της ετερότητας: Να σώζει ο κάθε άνθρωπος ενεργά τη μοναδικότητά του, την ετερότητα που παράγει η διαφορά της καταγωγής, της γλώσσας, της καλλιέργειας, της παράδοσης, της εμπειρίας των μεταφυσικών αναζητήσεων. Να μην πάψει ο Γάλλος να διαφέρει από τον Πρώσο, ο Ιταλός από τον Δανό, ο Βρετανός από τον Πορτογάλο να μη μεταμορφωθούμε οι Ευρωπαίοι σε αδιαφοροποίητα αμερικανάκια, απρόσωπους καταναλωτές σε ζωώδη επιβίωση, εξηλιθιωμένους ψηφοφόρους που γνωρίζουν για «πατρίδα» μόνο την ποδοσφαιρική «εθνική» τους ομάδα. Κάποιες τέτοιες ενστάσεις για τον άκριτο εξαμερικανισμό της Ε.Ε., τις ονόμασαν οι φανατικοί του αναιρετικού κάθε σχέσης καταναλωτισμού (γράφε: της μονοκρατορίας του Ιστορικού Υλισμού) «ευρωσκεπτικισμό». Και έσπευσαν να κατασυκοφαντήσουν το σύμπτωμα: ότι είναι ακροδεξιό, εθνικιστικό, σωβινιστικό, φασιστικό. Δεν καταλαβαίνουν ότι είναι άλλος στόχος μια ενωμένη Ευρώπη και άλλος η ευρωμαρμελάδα. Δεν βλέπουν τι καρπούς εφιαλτικούς έχει ήδη δώσει η παραίτηση από την ευρωπαϊκή ετερότητα, ο χύδην εξαμερικανισμός.

17 17-ELLADA_Master_cy 11/07/14 23:49 Page 17 Kυριακή 13 Ιουλίου 2014 ΕΛΛΑΔΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 17 ΦΑΛΗΡΕΥΣ / Του ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ Μικρή, πικρή μου ΔΗΜΑΡ Το κυριακάτικο σημείωμα, λόγω της μεγαλύτερης κυκλοφορίας του φύλλου, οφείλει να είναι κάπως πιο je ne sais quoi εν σχέσει με το καθημερινό. Εχω επίγνωση χωρίς αυτό να σημαίνει ότι την λαμβάνω υπ όψιν κιόλας. Τούτη τη φορά, όμως, προσέγγισα το πρόβλημα με έναν νέο τρόπο: «τι πραγματικά θα ήθελες να διαβάσεις εσύ την Κυριακή το πρωί», ρώτησα τον εαυτό μου. Κάτι ανάλαφρο, θα ήθελα. Μια ιστορία με ήρωες πραγματικούς ανθρώπους, οι οποίοι θα κινούνται στα όρια του τραγικού και του κωμικού, με στιγμές βαθιάς γελοιότητας στην πορεία της εξέλιξής τους. Ενα μελόδραμα της Μεταπολίτευσης, που θα φέρνει κάπως σε αυτό που εγώ φαντάζομαι ότι είναι τα τούρκικα σίριαλ (και όχι απαραιτήτως αυτό που είναι, διότι τυγχάνει να μην έχω δει). Να μυρίζει σεβεντίλα: Πάκο Ραμπάν και ιδρωτίλα της προ Ρεξόνα εποχής. Χαίτη λασπωτήρα και ψηλοκάβαλο παντελόνι. Με λίγα λόγια, να έχει κάτι από αυτό το αηδιαστικό και το νοσταλγικό, που αισθάνεσαι όταν πετυχαίνεις αποτυχημένο σίριαλ της ΕΡΤ από τη δεκαετία του 1970 να προβάλλεται τα ξημερώματα. Και σε κάνει να σκέφτεσαι με φρίκη: σε τι απαίσια εποχή υπήρξα νέος, χωρίς να ξέρω τι σημαίνει να είσαι νέος. Με οκτώ λέξεις: θα ήθελα για Κυριακή πρωί τη γλυκιά, πικρή ιστορία της ΔΗ- ΜΑΡ. Κλείνω τα μάτια, επικαλούμαι το πνεύμα της κυρίας Λένας Μαντά να με συνδράμει (εφόσον, ασφαλώς, η ίδια δεν το χρειάζεται Ο κροκόδειλος του Ρεθύμνου: ένα μικρό, αλλά διόλου αμελητέο βήμα προς την αφρικανική ολοκλήρωση, αφού με την ευρωπαϊκή δεν τα πήγαμε και τόσο καλά... π.χ., αν κοιμάται την ώρα που εγώ γράφω αυτές τις γραμμές...) και ξεκινώ. Είναι αλήθεια ότι όλοι ημείς οι Πουτσινισταί, βγάζουμε το μαντίλι μας και διακριτικά σφουγγίζουμε ένα δάκρυ στην τρίτη πράξη της Μποέμ, όταν η (φυματική, αλίμονο) Μιμή ανακοινώνει στον Ροδόλφο ότι τον αφήνει, αλλά, επειδή δεν τους είναι εύκολο να αποχωριστούν ο ένας τον άλλον, συμφωνούν να μείνουν μαζί μέχρι την άνοιξη, γιατί «soli d inverno e cosa da morire». Μόνος τον χειμώνα είναι ανυπόφορο. Γι αυτό, λοιπόν, το καλοκαίρι είναι η εποχή των χωρισμών κάθε είδους. Ετσι, η αυστηρά ωσάν «αγέλαστος πέτρα» Κατερίνα Μάρκου τα βρόντηξε στη ΔΗΜΑΡ με ένα λιτό «dear John letter». Ο μπάρμπα Φώτης σάλεψε και τράβηξε μια κλωτσά (όχι κλωτσιά, αλλά κλωτσά το τονίζω) στον γκρινιάρη, κουραστικό, απαιτητικό, «καρυοθραύστη» Ψαριανό και, επιτέλους, τον διέγραψε. Η κλωτσά ξύπνησε στον Ψαριανό τον Βασιλάκη Καΐλα. Παραπονέθηκε ότι ένιωσε σαν παιδί που το αρνήθηκε ο πατέρας του και το έδιωξε απ το σπίτι. Την ίδια ώρα, το πριγκηπόπουλο, ο Ανδρέας ο Παπαδόπουλος (πασόκος τιμής ένεκεν), έπαθε τραυματικό σοκ από τη σκληρότητα του πατέρα: παραιτήθηκε από όλα τα όργανα, πήγε δηλαδή στο παράθυρο και στάθηκε στην άκρη έτοιμος να πέσει μόνος του παρά να ατιμαστεί. Εν τω μεταξύ, ουδείς κατάλαβε για τι ακριβώς έφυγε η Κ. Μάρκου. Αλλά ούτε και ήταν απαραίτητο πλην του μπάρμπα Φώτη και των στενών του φίλων, όλοι οι άλλοι ξέρουν ότι η ΔΗΜΑΡ πέθανε. Δυο τρεις μέρες αργότερα, αποχώρησαν και άλλα δέκα «στελέχη» του κόμματος με επιστολή τους. (Τόσο σημαντικά, ώστε στην ειδησεογραφία δεν αναφέρονταν τα ονόματά τους...) Αν ο ρόλος του μπάρμπα Φώτη ήταν για έναν Κούρκουλο, στο σημείο αυτό ο μπάρμπα Φώτης θα έβγαζε την πίκρα του χορεύοντας μια ζεμπεκιά, με το τσιγάρο πιασμένο στην άκρη των χειλιών. Είναι ρόλος για Λαυρέντη Διανέλλο, όμως, οπότε σκηνή με ζεϊμπέκικο δεν υπάρχει. Πάει στην ταβέρνα και τα κουτσοπίνει (λέξη με ασαφές νόημα στην αντίληψή μου, αλλά ταιριαστή αισθητικά με τον μπάρμπα). Πονάει βαθιά μέσα του ο μπάρμπα Φώτης για το παιδί του, τον Γρηγόρη, που το αρνήθηκε. (Εδώ υπάρχει χώρος για έναν τραγικό μονόλογο του πρωταγωνιστή, επάνω στο διαχρονικό θέμα «κακούργα κοινωνία». Θα μπορούσε να περιέχει και αναφορές στο καβαφικό «Μελαγχολία Ιάσωνος Κλεάνδρου», που έχει πέσει και στις πανελλήνιες ως θέμα...) Αν ο κόσμος ήταν όπως τον ονειρεύεται η καθωσπρέπει Αριστερά του μπάρμπα Φώτη που έχει και παραέχει γνώμη για τα πράγματα, αλλά δεν θέλει την ευθύνη που πάει μαζί με τη γνώμη μετά από κάποια επεισόδια στην πλοκή αυτού του βαρετού και ηλίθιου δράματος, όλα θα τελείωναν με τη ΔΗΜΑΡ ενωμένη ξανά στο «Ντόλτσε», να ρουφάνε απολαυστικά τον εσπρέσο τους και να «συλλογούνται» το μέλλον της Αριστεράς. Αλλά τα ψεύτικα happy endings δεν πουλάνε σήμερα. Χρειάζεται κάτι πιο ρεαλιστικό, για να γίνει πιστευτό. Οπότε, φαντάζομαι τον μπάρμπα Φώτη, μετά το ταβερνείο, να μπαίνει σε ένα μπαρ για να ξαναφτιάξει το κόμμα από την αρχή με νέους ανθρώπους. Πουκαμισάκι βουάλ κοντομάνικο με γραβατούλα, το σακάκι στον ώμο και μπαίνει στο μπαρ. Βολεύεται στρατηγικά, με την πλάτη να στηρίζεται στην μπάρα, δίπλα σε μια παρέα με νέα παιδιά και παραγγέλνει από τον μπάρμαν ένα Νεγκρόνι. (Σ. σ.: κοκτέιλ των sixties κανείς δεν ξέρει πια πώς φτιάχνεται, αλλά αυτός το παραγγέλνει). Αργά αργά, όσο αργά και βαρετά ξέρει μόνο αυτός, στρέφεται προς το μέρος των νέων και, φορώντας το καλύτερο χαμόγελό του, τους λέει: «Λοιπόν, τι άλλα νέα;». Η ταινία θα πρέπει να κλείνει κάπου εδώ, ώστε το τέλος να μένει ανοικτό, για να αποφασίσει μόνος του ο θεατής το μέλλον του ήρωα, ανάλογα με τα συναισθήματα που του έχει αφήσει η ταινία. Αν θέλουμε να δώσουμε μια στροφή προς το weird (κάπως σε Breaking Bad), βάζουμε τον μπάρμπα Φώτη να τρώει μια έκλαμψη κατακέφαλα και να αποφασίζει να πλησιάσει τους νέους κάνοντας το διδακτορικό του. Υποβάλλει το θέμα του («Το νόημα του Επέκεινα στο έργο του Δημητρίου Λουδοβίκου Ραϋμόνδου κ.λπ. Αβραμοπούλου») στον καθηγητή φιλοσοφίας Πελεγρίνη, ο οποίος και αναλαμβάνει ασμένως την εποπτεία του. Finis. Exeunt omnes. Αναψυκτικό στιγμιότυπο Ατυχώς, η ποιότητα της φωτογραφίας δεν επέτρεπε τη δημοσίευσή της, οπότε θα σας την περιγράψω. Βλέπουμε τον Ανδρέα το Λοβέρδο τον καραμπουζουκλή τον υπουργό, να επιθεωρεί το σχολείο σε κάποια γραφική νησίδα του Αιγαίου. Φορεί εφαρμοστό παντελόνι (Μάσσιμο Ντούτι, πάω στοίχημα...) και μπλουζάκι τύπου πόλο λευκό. Εχει το ύφος του ανθρώπου που αγωνιά και υποφέρει για κάτι πολύ σοβαρό (ας πούμε, για τις προοπτικές της Κεντροαριστεράς...), δηλαδή το συνηθισμένο του βλέμμα. Μόνο που στην προκειμένη περίπτωση αρμόζει, διότι ο υπουργός επιθεωρεί την πρώτη γραμμή του μετώπου της Παιδείας: εκεί που το σχολειό (όπως θα το έλεγε και ο Τσίπρας) βλέπει απέναντι τη μαύρη και άραχλη Τουρκιά! Ο εμφανής δυναμισμός του υπουργού, η αθλητική φιγούρα του, όλα στην εικόνα μεταδίδουν την αίσθηση του επείγοντος, της κρισιμότητας των πραγμάτων. Εκτός από μια γελοία λεπτομέρεια που τα χαλάει όλα: πίσω από τον υπουργό ακολουθεί κάποιος που δεν είναι ο Αηδόνης. Είναι ένας γενειοφόρος συνονόματος του δευτέρου προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, ο οποίος κρατεί από τον γιακά το σακάκι του υπουργού. Το κρατεί με σεβασμό, σαν να είναι αυτός ο Εφραίμ και το υπουργικό σακάκι η Τιμία Ζώνη της Θεοτόκου. Το κρατεί σε απόσταση από το δικό του σώμα, για να μείνει αμόλυντο... Ο μικρός πολιτικός διάλογος Του ΠΑΣΧΟΥ ΜΑΝΔΡΑΒΕΛΗ <<<<<< Η συζήτηση για τη Μικρή ΔΕΗ από τους τακτικισμούς προήχθη σε αριθμητική. Oποιος δεν μπορεί να βρει άκρη στον δημόσιο διάλογο που γίνεται για τη Μικρή ΔΕΗ είναι στον σωστό δρόμο. Διότι αυτός ο διάλογος δεν έχει έρμα. Από τη διαδικασία πέρασε στην αριθμητική και θα καταλήξει πάλι στη διαδικασία. Αυτή τη στιγμή η πολιτική βρίσκεται στον αστέρα των ανισώσεων πρώτου βαθμού. Ισχύει το [71 (ΣΥΡΙΖΑ), + 16 (Χ.Α.) + 14 (ΑΝΕΛ) + 12 (ΚΚΕ) + 11 (ΔΗΜΑΡ) + (14 Ανεξάρτητοι) + 1 (Πολύδωρας) = 120] ή στην πρόσθεση δεν μπλέκουμε τα μήλα του ΣΥΡΙΖΑ με τα μούσμουλα της ΔΗΜΑΡ; Βεβαίως οι διαδικασίες είναι πολύ χρήσιμες στο πολιτικό σύστημα. Βολεύουν την κυβέρνηση, η οποία αντί να κάνει ένα θαρραλέο διάλογο για τον ανταγωνισμό στον χώρο της ενέργειας (διάλογος που θα αποκαλύψει και θα μας προετοιμάσει για διάφορα προβλήματα) προτίμησε το τρικ του πρόωρου κλεισίματος της Βουλής για να μην έχει προβλήματα στις κοινοβουλευτικές ομάδες που στηρίζουν την κυβέρνηση. Eπρεπε να είναι αναμενόμενο, διότι είναι η ίδια κυβέρνηση που εισήγαγε πρόχειρα και στο παρά πέντε τον σταυρό προτίμησης στις ευρωεκλογές, επομένως δεν μπορούμε να περιμένουμε τίποτε περισσότερο από ανώφελους ή και επιζήμιους μακροχρόνια τακτικισμούς. Βολεύει τον κ. Αλέξη Τσίπρα ο οποίος δεν θέλει να την πατήσει όπως ο κ. Κώστας Καραμανλής το Να θυμηθούμε ότι και η Ν.Δ. κέρδισε τις ευρωεκλογές του 1999 με 3,1% διαφορά για να χάσει τις εθνικές εκλογές το Πολλοί απέδωσαν εκείνη την ήττα στο γεγονός ότι ο τότε αρχηγός της Ν.Δ. έφυγε για δύο μήνες στην Iο και τον Σεπτέμβριο που γύρισε ξεκούραστος και μαυρισμένος το παιγνίδι είχε χαθεί. Με το τρικ του δημοψηφίσματος ο κ. Τσίπρας κρατά τον στρατό του ετοιμοπόλεμο και μειώνει την πιθανότητα επανάληψης της περιόδου Ιουνίου Απριλίου Εν τω μεταξύ το λέξεων νομοσχέδιο περνάει αδιάβαστο, ασυζήτητο, χωρίς να φωτιστούν πτυχές του που αν μη τι άλλο μεταφέρουν τον κρατικό πατερναλισμό σε ιδιώτες, όπως είναι τα δικαιώματα απαλλοτρίωσης ιδιωτικών περιουσιών σε λιγνιτικές περιοχές. Στο νομοσχέδιο διαβάσαμε ότι παραχωρούνται κάποιοι υδροηλεκτρικοί σταθμοί, αλλά δεν αναφέρεται τίποτε για τα δικαιώματα χρήσης των υδάτων (εκτός των δικαιωμάτων άρδευσης στους αγρότες). Τυπικά, όσο υπάρχουν τα υδροηλεκτρικά έργα, οι τεχνητές λίμνες ανήκουν στη ΔΕΗ κι αυτό το δικαίωμα περνά στη Μικρή ΔΕΗ. Υπάρχουν τοπικές κοινωνίες που σχεδιάζουν -ή έστω ονειρεύονται- τουριστική αξιοποίηση αυτών των λιμνών με επενδύσεις για water-sports κ.λπ. Βεβαίως και η κρατική γραφειοκρατία της ΔΕΗ θέτει σήμερα εμπόδια, αλλά δεν μπορούμε να ξέρουμε πώς θα συμπεριφερθεί η γραφειοκρατία μιας ιδιωτικής επιχείρησης. Η αντιπολίτευση φυσικά γνωρίζει ότι η απελευθέρωση του τομέα ενέργειας είναι τυπική υποχρέωση της χώρας όχι από το μηνολόγιο, αλλά από τις κοινοτικές οδηγίες του Σε μια σοβαρή συζήτηση δεν θα ξεσήκωνε παντιέρα επί του περιττού, αλλά θα φρόντιζε να διασφαλίσει όσο το δυνατόν καλύτερα το δημόσιο συμφέρον θέτοντας ζητήματα π.χ. της ιδιοκτησίας των εδαφών μετά την εξόρυξη του λιγνίτη (ευτυχώς επεσήμανε το θέμα ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ κ. Πάρις Κουκουλόπουλος και η κυβέρνηση έκανε δεκτή σχετική τροπολογία ) ή τους κανόνες χρήσης των νερών των υδροηλεκτρικών σταθμών. Αντ αυτού ο ΣΥΡΙΖΑ και οι συνοδοιπόροι του κάνουν για μια ακόμη φορά «τσάμπα επανάσταση», χωρίς λόγο και χωρίς έρμα. Στον τακτικισμό χωρίς ουσία της κυβέρνησης, η αντιπολίτευση απαντά με κραυγές αντί προάσπισης του δημόσιου συμφέροντος.

18 18-ELLADA_Master_cy 7/11/14 11:48 PM Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Kυριακή 13 Ιουλίου 2014 Οι τέσσερις στόχοι του πρωθυπουργού Τέλος στη λιτότητα, κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού χωρίς Μνημόνιο, λύση στο χρέος, επίσπευση διαδικασιών για εκλογή Προέδρου Του Κ.Π. ΠΑΠΑΔΙΟΧΟΥ «Οχι άλλη λιτότητα, κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού χωρίς νέα δανειακή σύμβαση και χωρίς νέο Μνημόνιο», λύση στο πρόβλημα του χρέους μέχρι το τέλος του χρόνου και μικρή επίσπευση των διαδικασιών για εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας, με τις προβλεπόμενες από το Σύνταγμα ψηφοφορίες να εκκινούν στις αρχές του 2015, είναι το τετράπτυχο στο οποίο συνοψίζεται η στρατηγική του κ. Αντ. Σαμαρά. Ο πρωθυπουργός και ο πρόεδρος του ΠΑ- ΣΟΚ κ. Ευάγγ. Βενιζέλος εκτιμούν, εξάλλου, ότι ύστερα από τέσσερα χρόνια σκληρών θυσιών και δύσκολων πολιτικών αποφάσεων η στάση των εταίρων πρέπει να μεταστραφεί, ώστε η χώρα να πάρει τις απαιτούμενες αναπτυξιακές ανάσες, αλλά και να μη διολισθήσει στην πολιτική αστάθεια. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Αθήνα εκτιμά ότι το χρηματοδοτικό κενό ύψους 12,6 δισ. ευρώ μπορεί να καλυφθεί χωρίς η χώρα να υποχρεωθεί σε νέο δανεισμό από τους εταίρους, ο οποίος, επί της ουσίας, θα οδηγεί και σε νέο Μνημόνιο. Μάλιστα, τούτο, κατά τις ίδιες πηγές, μπορεί να συμβεί χωρίς να αντληθούν πόροι από το «μαξιλάρι» του Ταμείου Χρηματοδοτικής Σταθερότητας. Οπως αναφέρουν πηγές που έχουν πλήρη γνώση των δεδομένων ενόψει του νέου κύκλου διαπραγμάτευσης με την τρόικα, το χρηματοδοτικό κενό μπορεί να καλυφθεί σε μεγάλο βαθμό κατά τον εξής τρόπο: α) 8,3 δισ. θεωρείται, από την Αθήνα, ότι έχουν καλυφθεί μέχρι τον Μάιο του 2015, β) 1 δισ έχει δοθεί ήδη, μέσω της εξόφλησης ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου από το πρωτογενές πλεόνασμα του 2013, γ) Στο χρηματοδοτικό κενό του 2015 μπορεί να διοχετευθεί τμήμα των κεφαλαίων που άντλησε η Ελλάδα από την έξοδο στις αγορές τον περασμένο Απρίλιο και τώρα, αλλά και από τη νέα έξοδο που προγραμματίζεται για το φθινόπωρο. Συνολικά θα πρόκειται για ένα ποσό δανεισμού της τάξης των 6 δισ. ευρώ -έχουν αντληθεί ήδη 4,5- παρότι υπάρχουν εκτιμήσεις ότι νέα έξοδος της χώρας στις αγορές τους επόμενους μήνες δεν θα είναι εύκολο εγχείρημα, καθώς με δεδομένο το διαφαινόμενο αδιέξοδο σε σχέση με την επερχόμενη προεδρική εκλογή, οι ξένοι επενδυτές μπορεί να προσεγγίζουν την Ελλάδα ως χώρα αυξημένου πολιτικού ρίσκου, δ) 2,7 δισ. -που δεν είναι απαραίτητο να χρειαστούν- μπορούν να αντληθούν μέσω της αξιοποίησης της ρευστότητας φορέων του Δημοσίου, ε) 2 δισ. αφορούν το δημοσιονομικό κενό που υπολογίζει η τρόικα για το Η Αθήνα εκτιμά ότι το δημοσιονομικό κενό είναι κάτω του 1 δισ., αλλά είναι προφανές ότι σε κάθε περίπτωση θα καλυφθεί. Κατά την πολύωρη συνάντηση που είχαν προχθές οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος, συζητήθηκαν επίσης εκτενώς οι ενστάσεις της τρόικας έναντι της προοπτικής των φοροελαφρύνσεων, καθώς και η επιμονή των δανειστών να ανεβάζουν το δημοσιονομικό κενό για το 2015 στα περίπου 2 δισ. Ομως, στη θέση ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για νέα εισπρακτικά μέτρα, αλλά και ότι από τον επόμενο χρόνο θα πρέπει σταδιακά να αντιστραφεί η πορεία υπερφορολόγησης που ακολουθείται από το 2010 και μετά η ταύτιση των κ. Σαμαρά και Βενιζέλου είναι πλήρης. Βελτιώσεις Σύμφωνα με πληροφορίες, στον νέο κύκλο της διαπραγμάτευσης με την τρόικα, που θα αρχίσει το φθινόπωρο, η Αθήνα θα επιμείνει για βελτιώσεις σε τρία πεδία: Πρώτον, στη μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης. Το μέτρο αποδεδειγμένα δεν έχει αποδώσει και, κατ ορισμένες πληροφορίες, η κυβέρνηση δεν αποκλείεται να κινηθεί ακόμη και μονομερώς, όπως έκανε με τον ΦΠΑ στην εστίαση. Μάλιστα, κατά τις ίδιες πηγές, το ΠΑΣΟΚ θα «ανοίξει» επισήμως τη σχετική συζήτηση ακόμη και εντός της τρέχουσας εβδομάδας. Δεύτερον, η αύξηση των δόσεων για ληξιπρόθεσμες οφειλές στο Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία. Το ισχυρό επιχείρημα της κυβέρνησης θα είναι ότι η υφιστάμενη ρύθμιση έχει αποφέρει μηδενικά έσοδα. Τρίτον, η μείωση της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης από το Η Αθήνα αντιλαμβάνεται ότι η πλήρης κατάργησή της από τον επόμενο χρόνο δεν είναι πλέον ρεαλιστικός στόχος, όχι μόνον λόγω της αντίδρασης της τρόικας, αλλά κυρίως εξαιτίας της επιβάρυνσης που προκαλούν στον προϋπολογισμό οι πρόσφατες αποφάσεις για δικαστικούς και ενστόλους. Ομως η μείωσή της θεωρείται κρίσιμη, ώστε να αποσταλεί μήνυμα στους πολίτες ότι η σταδιακή αποκλιμάκωση των φόρων δεν αποτελεί μελλοντικό στόχο, αλλά υλοποιείται άμεσα. Πάντως, το ύψος που θα έχει το «ψαλίδι» στην έκτακτη εισφορά θα αποφασιστεί από τους ίδιους τους κ. Σαμαρά και Βενιζέλο, ενώ, κατά πληροφορίες, προκειμένου να μην υπάρξει πλήρης ρήξη με την τρόικα, είναι πιθανόν να μετατεθεί για αργότερα η μείωση του ΦΠΑ σε διάφορες κατηγορίες προϊόντων, στην οποία επίσης αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός στην ομιλία του την περασμένη Πέμπτη στο συνέδριο του Εconomist. Οπως προαναφέρθηκε, εάν, παράλληλα μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου ο ανωτέρω σχεδιασμός έχει υλοποιηθεί και ταυτόχρονα έχει ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση για την ελάφρυνση του χρέους, η κυβέρνηση θα είναι σε θέση να δώσει με ισχυρά χαρτιά τη μάχη για τη διαμόρφωση προεδρικής πλειοψηφίας στη Βουλή ή τη μάχη των εθνικών εκλογών σε περίπτωση που αυτή διαφαίνεται αδύνατη. Ετσι, προκειμένου να μην παραταθεί η επιζήμια και για την εθνική οικονομία εκκρεμότητα, ο κ. Σαμαράς είναι πολύ πιθανό να δρομολογήσει τις διαδικασίες εκλογής νέου Προέδρου αμέσως μετά την εορταστική ανάπαυλα των Χριστουγέννων. Με... υποσαχάριο μοντέλο θα λυθεί το ελληνικό χρέος Των ΒΑΣΙΛΗ ΖΗΡΑ, ΣΩΤΗΡΗ ΝΙΚΑ Το μοντέλο των προαπαιτουμένων θέλει να εφαρμόσει και στην ελάφρυνση του χρέους η Ευρωζώνη, προκειμένου να διατηρήσει την πίεση στην Αθήνα για εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων και μετά το τέλος του προγράμματος. Η ανησυχία των Ευρωπαίων για το ενδεχόμενο η Ελλάδα να επιστρέψει στα παλιά, όταν αποκτήσει πρωτογενή πλεονάσματα και δεν θα χρειάζεται δανεικά, υπήρχε από την αρχή σχεδόν των Μνημονίων και ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο από πέρυσι, όταν διαπιστώθηκε ότι αυτό είναι πλέον μια πραγματικότητα κι όχι άσκηση επί χάρτου. Καθώς το πρόγραμμα φτάνει στο τέλος του, δηλαδή τελειώνουν τα δάνεια από την Ευρωζώνη κι αυτά που απομένουν να δώσει το ΔΝΤ έως το 2016 είναι ουσιαστικά για να αποπληρωθούν δόσεις προς το ίδιο, η τρόικα χάνει τον βασικό μοχλό πίεσης που διέθετε έως τώρα: τις δόσεις. Ετσι, αναζητεί νέα εργαλεία και εστιάζει σε αυτό που κατεξοχήν ενδιαφέρει πολιτικά την κυβέρνηση: τη διευθέτηση του χρέους. Ετσι, μια από τις προτάσεις που βρίσκονται στο τραπέζι είναι να προσαρμόσουν το μοντέλο των προαπαιτουμένων στην υπόθεση του χρέους. Το πλαίσιο εντός του οποίου θα κινηθεί η Ευρωζώνη για την ελάφρυνση του χρέους είναι η μείωση των επιτοκίων και η μετατροπή τους σε σταθερά, η επιμήκυνση των δανείων στα 50 χρόνια, ή και περισσότερο, και η παροχή περιόδου χάριτος έως δέκα χρόνια, στη διάρκεια της οποίας δεν θα καταβάλλονται τόκοι και χρεολύσια. Η πρόταση προβλέπει να μη δοθεί εφάπαξ το σύνολο της επιμήκυνσης ή και της μείωσης των επιτοκίων, αλλά σταδιακά και αφού η Ελλάδα θα συνεχίσει να επιτυγχάνει τους δημοσιονομικούς στόχους και κυρίως θα υλοποιεί συμφωνημένες μεταρρυθμίσεις. Αυτό το μοντέλο μπορεί να εφαρμοστεί εντός της περιόδου χάριτος, αφού η όποια μεταβολή στο επιτόκιο ή στη διάρκεια δεν θα επηρεάζει τις πληρωμές τόκων και χρεολυσίων. Αυτή η προσέγγιση δεν είναι καινούργια. Σύμφωνα με πληροφορίες, μετά τη συμφωνία για το δεύτερο πακέτο βοήθειας, τον Μάρτιο του 2012, οι υπηρεσίες της Κομισιόν πήραν εντολή να μελετήσουν το πρόγραμμα HIPC (Heavily Indebted Poor Countries) που εισήγαγαν από το 1996 το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Παγκόσμια Τράπεζα σε υπερχρεωμένες φτωχές χώρες της Υποσαχάριας Αφρικής και να εξετάσουν τη δυνατότητα εφαρμογής του σε χώρες της Ευρωζώνης. Με το πρόγραμμα HIPC, oι πιστωτές -κράτη και ιδιώτες- των αφρικανικών χωρών δέχονται εθελοντικά το «κούρεμα» των απαιτήσεών τους υπό την αίρεση ότι εφαρμόζονται μεταρρυθμίσεις και επιτυγχάνονται στόχοι. Εκτός του χρέους, κάποια ευρωπαϊκά κράτη εκτιμούν ότι η διατήρηση του καθεστώτος αυστηρής εποπτείας επιτυγχάνεται και μέσω ενός νέου πακέτου χρηματοδότησης, το οποίο εξάλλου θεωρούν αναπόφευκτο. Η κυβέρνηση απορρίπτει ένα τέτοιο ενδεχόμενο, ενώ υπάρχουν ορισμένα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης, όπως η Φινλανδία, που δεν θέλουν να βάλουν εκ νέου το χέρι στην τσέπη, προβάλλοντας το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει ανακτήσει την πρόσβασή της στις αγορές. Ο ισχυρός παράγων της Ευρώπης, η Γερμανία, δείχνει να επιμένει στην ιδέα ενός νέου πακέτου όχι μόνο για την κάλυψη του χρηματοδοτικού. Στελέχη της Κομισιόν σημειώνουν ότι ο επικεφαλής του ESM κ. Κλάους Ρέγκλινγκ αναφέρει συχνά ότι είναι έτοιμος να αναλάβει πλήρως τις ανάγκες της Ελλάδας και αυτές που καλύπτει έως το 2016 το ΔΝΤ. Επισημαίνουν επίσης ότι ο κ. Ρέγκλινγκ, Γερμανός ο ίδιος, είναι σε θέση να γνωρίζει τις απόψεις που κυριαρχούν στο Βερολίνο, ενώ και τα ποσά που αναφέρει κατά καιρούς ο κ. Σόιμπλε ως χρηματοδοτικό κενό είναι περίπου όσα απομένουν να πάρει η Ελλάδα από το Ταμείο το 2015 και το Σε κάθε περίπτωση, τα προαπαιτούμενα, είτε αφορούν το διευθέτηση του χρέους είτε συνδέονται με τις δόσεις ενός νέου πακέτου, δεν θα έχουν τη μορφή των Μνημονίων. Θα είναι πιο ελαστικά και θα αφορούν μεταρρυθμίσεις. Επίσης, θα ενσωματώνει και στοιχεία αναπτυξιακά, ώστε από τη μια να ανταποκρίνεται στο αίτημα που προέκυψε από το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών σε όλη την Ε.Ε. και από την άλλη να λειτουργεί ως κίνητρο για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα. Ωστόσο, για να αποτελέσουν αυτά αντικείμενο διαπραγμάτευσης, από τον Σεπτέμβριο και μετά, η Αθήνα θα πρέπει να έχει εφαρμόσει σε ικανοποιητικό βαθμό όσα έχουν ήδη συμφωνηθεί. Μέχρι στιγμής, έχει υλοποιηθεί το 27% των συμφωνηθέντων. Για να ανοίξει η συζήτηση, απαιτείται το 80%. Πέντε βήματα προς την κάλυψη του κενού ΑΝΑΛΥΣΗ Μετά το Μνημόνιο, τι; Του ΜΠΑΜΠΗ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Πριν από λίγες ημέρες, οι αγορές κεφαλαίου δεν δίστασαν να δανείσουν στη γαλλική εταιρεία καλωδιακής τηλεόρασης και Ιντερνετ Νουμερικάμπλ (Numericable) 8 δισ. ευρώ μέσω ομολόγων μειωμένης αξίας (junk bonds) με επιτόκια μεταξύ 4,8% και 6,25%. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη έκδοση «τοξικών» ομολόγων από το 2006, δηλαδή πριν από την ιστορική χρηματοπιστωτική κρίση όταν η ολλανδική NXP Semiconductors είχε «σηκώσει» το ποσό των 5,7 δισ. ευρώ. Οι αγορές κεφαλαίου διψούν για νέες περιπέτειες. Αρκεί να τους παρουσιαστεί μια νέα επιχειρηματική ιδέα, ένα success story, κάποιο σενάριο ανάκαμψης σε μια αγορά ακινήτων για να εφορμήσουν, χωρίς πολλά πολλά, στην προοπτική μελλοντικών κερδών. Κάποιοι αναρωτιούνται μήπως δημιουργείται η νέα χρηματοοικονομική «φούσκα». Η κεντρική τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών ψάχνει τον καλύτερο τρόπο για να μαζέψει τη ρευστότητα. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα επιδιώκει το ακριβώς αντίθετο, να απορροφηθεί από την παραγωγή και τις επιμέρους αγορές το χρήμα που διοχετεύει. Η νευρικότητα και η έλλειψη σταθερότητας χαρακτηρίζουν τη ζωή των αγορών. Για την Ελλάδα πλησιάζει η ημερομηνία λήξης της μνημονιακής προσαρμογής. Οσο πλησιάζει αυτή η στιγμή τόσο περισσότερο αναδύονται οι μεγάλες αδυναμίες της κυβέρνησης, των κομμάτων, των τραπεζών και των επιχειρήσεων, των συνδικαλιστών, αλλά και όλων ημών των υπολοίπων. Υστερα από τέσσερα χρόνια Μνημονίου, εμφανίζονται ήδη σημάδια τρόμου για την απώλεια του περιβάλλοντος ασφαλείας που προσέφερε το συγκεκριμένο πλαίσιο αναφοράς. «Μια νέα συμφωνία», λένε κάποιοι, «θα προσφέρει την απαιτούμενη ασφάλεια στα πρώτα βήματα ανάκαμψης». Ηδη, άλλωστε, η κυβέρνηση έχει καθυστερήσει να οργανώσει ένα συνεκτικό πρόγραμμα για την επόμενη μέρα. Κάθε κράτος, όταν δεν βρίσκεται «σε προσαρμογή», δηλαδή σε μνημόνιο, έχει πρόγραμμα που υφίσταται συλλογική επεξεργασία, εγκρίνεται από το Eurogroup και παρακολουθείται συστηματικά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι αγορές, όσο απερίσκεπτα κι αν συμπεριφέρονται, κάποιες φορές, ακολουθούν με σχολαστική λεπτομέρεια την εφαρμογή αυτών των προγραμμάτων. Ακόμη και χώρες όπως η Γαλλία και η Ιταλία υποχρεώθηκαν να προσαρμοστούν και μια και δυο φορές. Μόνον έτσι κρατούν χαμηλά το κόστος δανεισμού τους. Είναι, επομένως, ανεδαφικό να περιμένουν ορισμένοι εδώ στην Ελλάδα ότι, μόλις φύγει η τρόικα, η «όποια» κυβέρνηση θα μπορεί «να κάνει ό,τι θέλει». Εξάλλου, η επιμονή στις διαρθρωτικές αλλαγές είναι απαραίτητη και για την αντιμετώπιση της «βόμβας» των προβληματικών τραπεζικών δανείων, ειδικά εκείνων που έχουν οι υπερχρεωμένες επιχειρήσεις. Στις αμέσως επόμενες ημέρες θα ολοκληρωθεί η αρχική ενημέρωση των κρατών που έκανε στους υπουργούς Οικονομικών η κυρία Ντανιέλ Νουί, επικεφαλής του Εποπτικού Συμβουλίου, ο ελεγκτής δηλαδή των συστημικών τραπεζών της Ευρώπης. Τα νέα δεν είναι ευχάριστα για κανένα κράτος της Ευρωζώνης. Ακόμη και οι ελληνικές τράπεζες, παρά τις επιτυχημένες ενέργειες ανακεφαλαιοποίησης, θα βρεθούν να ξεκαθαρίσουν το χαρτοφυλάκιο των δανείων τους. Για τους επόμενους δώδεκα μήνες, το κύριο καθήκον των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και του τραπεζικού συστήματος θα είναι η αναδιάρθρωση της επιχειρηματικής οικονομίας και η οριστική διευθέτηση των ιδιωτικών χρεών. Ομως χωρίς πολιτική σταθερότητα και ομοθυμία και χωρίς την τιθάσευση των διαπλεκόμενων επιχειρηματικών συμφερόντων, η επίτευξη αυτού του κρίσιμου έργου θα αποδειχτεί αδύνατη. Με αποτέλεσμα, όταν θα ανοίξει η πόρτα εξόδου από το στρατόπεδο του Μνημονίου, εμείς να μην τολμάμε να βγούμε στον έξω κόσμο. Η «καυτή» και... διαφορετική ατζέντα της τρόικας Της ΕΛΕΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ Το μήνυμα «επιστρέψτε στο πρόγραμμα» στέλνει προς κάθε κατεύθυνση το κλιμάκιο της τρόικας που βρίσκεται από την Τετάρτη στην Αθήνα. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι τόνιζαν στην «Κ» πόσο σημαντικό είναι να ακολουθήσει η κυβέρνηση το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του προγράμματος κατά γράμμα (υπάρχουν εκκρεμότητες από τον Απρίλιο), ώστε από τον Σεπτέμβριο να μπορέσουν να ξεκινήσουν την πέμπτη αξιολόγηση αλλά και τις συζητήσεις για το τι θα ακολουθηθεί όταν το ευρωπαϊκό σκέλος του προγράμματος λήξει σε μερικούς μήνες. Η ατζέντα είναι «ογκώδης», λέει Ευρωπαίος αξιωματούχος, αλλά η ολοκλήρωση κάποιων μεταρρυθμίσεων πριν από τον Σεπτέμβριο θα ανοίξει τον δρόμο για την επόμενη αξιολόγηση που συνδέεται με την τόσο αναμενόμενη από την ελληνική κυβέρνηση ελάφρυνση του χρέους. Ετσι, σκοπός της επίσκεψης των εκπροσώπων της τρόικας είναι να κοιτάξουν μία μία τις 289 σελίδες της συμφωνίας του Απριλίου και να σημειώσουν αυτά που έχουν γίνει και αυτά που μένει να γίνουν για να ξεκινήσει η πέμπτη αξιολόγηση τον Σεπτέμβριο. Το ποσό που συνδέεται μαζί της «δεν είναι αμελητέο», όπως λένε, καθώς περιέχει την τελευταία δόση από την Ε.Ε. αξίας 1,8 δισ., 3,4 δισ. από το ΔΝΤ, αλλά και 1,9 δισ. από την επιστροφή των κερδών του ευρωπαϊκών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα. Παρόλο που οι ευρωεκλογές και ο ανασχηματισμός καθυστέρησαν σοβαρά την κυβέρνηση στην υλοποίηση μεταρρυθμίσεων, Ευρωπαίος αξιωματούχος δήλωνε έκπληκτος που τελικά «πέρασαν» τα έξι πρώτα προαπαιτούμενα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα. Για τον ίδιο είναι σημαντικό να περάσουν και τα επόμενα έξι μέχρι το τέλος Ιουλίου, γιατί κάτι τέτοιο θα στείλει ένα δυνατό μήνυμα στις Βρυξέλλες αλλά και στις αγορές ότι η κυβέρνηση παραμένει προσηλωμένη στους στόχους της, σε μία εποχή που κάτι τέτοιο έχει αρχίσει να αμφισβητείται. Ακόμη και ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι εξέφρασε ανησυχίες στο τραπέζι του τελευταίου Eurogroup για τον ρυθμό των μεταρρυθμίσεων, καθώς, όπως είπε, τον ανησυχούν οι αναφορές στον ελληνικό Τύπο για «χαλάρωση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων». Κατά τη διάρκεια του δεκαημέρου που θα βρίσκονται οι εκπρόσωποι της τρόικας στην Αθήνα, τα βασικά σημεία που θα δουν από κοντά σε συνεργασία με τα αρμόδια υπουργεία είναι: πρώτον, η αντιμετώπιση του «κενού» που δημιουργούν οι δικαστικές αποφάσεις για τις αποδοχές των εργαζομένων που έχουν προσφύγει στην Δικαιοσύνη. Δεύτερον: η αξιολόγηση του μηχανισμού συλλογής εσόδων από τον ΦΠΑ και κατά πόσον μπορεί να απλουστευτεί και να γίνει πιο αποτελεσματικός κοιτώντας όλες τις κατηγορίες φόρων. Ο τομέας που οι εκπρόσωποι της τρόικας θα ρίξουν ιδιαίτερο βάρος είναι το σύστημα υγείας και κυρίως ο προϋπολογισμός του ΕΟΠYΥ και κατά πόσον είναι ισοσκελισμένος, η αύξηση των γενοσήμων στην αγορά φαρμάκων, καθώς και το σύστημα clawback σε φάρμακα και κατά πόσο μπορούν να συμπεριληφθούν σε αυτό οι 2,4 εκατομμύρια ανασφάλιστοι. Επίσης ένα από τα θέματα που έχει δημιουργήσει «πονοκέφαλο» στους εκπροσώπους της τρόικας είναι η παραίτηση Θεοχάρη, γι αυτό και σε αυτή την επίσκεψη είναι πολύ ψηλά στην ατζέντα η παρακολούθηση από κοντά των στόχων και η λειτουργία της Γενικής Γραμματείας Εσόδων. Συγχρόνως, ένας από τους στόχους της επίσκεψης είναι να πιέσουν την κυβέρνηση αυτήν τη φορά να ξοδέψει περισσότερα στον τομέα της κοινωνικής πρόνοιας και να ξεκινήσει άμεσα το πρόγραμμα για την εξασφάλιση του ελάχιστου εισοδήματος. Παρόλο που ο ίδιος ο πρωθυπουργός δηλώνει κατηγορηματικά ότι δεν θα υπάρξει τρίτο πρόγραμμα για την Ελλάδα, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα τελικά μπορεί να το χρειαστεί. Οι ίδιοι βλέπουν δημοσιονομικό κενό 2 δισ. για το 2015, ενώ εκτιμούν ότι είναι ιδιαίτερα αισιόδοξη η πρόβλεψη της ελληνικής πλευράς που υποστηρίζει ότι τέτοιο κενό δεν υπάρχει. Το κενό αυτό, συμπληρώνουν, μπορεί να καλυφθεί με τη συνέχιση μέτρων που λήγουν το Η άποψη των εκπροσώπων της τρόικας είναι ότι όσο το ελληνικό πρόγραμμα φτάνει στο τέλος του τόσο λιγότερα είναι τα περιθώρια για ευελιξία. Για τους Ευρωπαίους αξιωματούχους είναι πολύ σημαντικό να αναλάβει την πλήρη κυριότητα του προγράμματος η κυβέρνηση.

19 19-ELLADA_Master_cy 12/07/14 00:07 Page 19 Kυριακή 13 Ιουλίου 2014 EΛΛAΔA Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 19 Η αμφισβήτηση του Βενιζέλου κι οι ντρίπλες του... Κρόιφ Στη Χαριλάου Τρικούπη φοβούνται εκλογές το φθινόπωρο Του ΒΑΣΙΛΗ ΝΕΔΟΥ Το μεσημέρι της περασμένης Δευτέρας, λίγο πριν αρχίσει το Πολιτικό Συμβούλιο του ΠΑΣΟΚ, στη μεγάλη οθόνη που βρίσκεται στο ισόγειο της Χαρ. Τρικούπη μεταδιδόταν ο τελικός του Μουντιάλ του Τότε που οι εντυπωσιακοί «ιπτάμενοι Ολλανδοί» του Γιόχαν Κρόιφ έχαναν την κούπα από τους πειθαρχημένους Γερμανούς του Φραντς Μπεκενμπάουερ. Ενα στέλεχος του κόμματος κοντοστάθηκε μπροστά στην οθόνη και είπε: «Αυτό θα γίνει και στον τέταρτο όροφο. Καλές οι ντρίπλες και η επίθεση, αλλά πρέπει να βάζεις και γκολ». Η αποστροφή αφορούσε, βεβαίως, την ενδοκομματική αμφισβήτηση που δέχεται ο κ. Ευάγγελος Βενιζέλος, αλλά δεν μετουσιώνεται ποτέ σε πράξεις. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ εισήλθε τη Δευτέρα στο κομματικό όργανο με σκοπό να μη δεσμευθεί για τίποτε, τελικά υποχώρησε, μόνο όμως για να κατορθώσει να επιτύχει, μετά τη σχετική εισήγηση του κ. Κ. Σκανδαλίδη, τον προσδιορισμό ενός συνεδρίου της Δημοκρατικής Προοδευτικής Παράταξης και όχι του ΠΑΣΟΚ. Οι χθεσινές συζητήσεις, όσο έντονες και αν ήταν, στην Κεντρική Επιτροπή του κόμματος είναι ενδεικτικές για το κλίμα που υφίσταται στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ. Εμπειρα στελέχη του κόμματος κωδικοποιούν την προβληματική διάσταση που υφίσταται ανάμεσα στον κ. Βενιζέλο και στους βασικούς ενδοκομματικούς «παίκτες» σε δύο σημεία που αφορούν πρώτον, τις προτεραιότητες ενός εκάστου εξ <<<<<< Παράδειγμα προς αποφυγήν η ΔΗΜΑΡ, η δύσκολη θέση του Ν. Ανδρουλάκη, συγκρα - τημένη αισιοδοξία στο στρατόπεδο των «έξι». αυτών και, δεύτερον, το τι εστί πρόβλημα για το ΠΑΣΟΚ. Στο πρώτο ζήτημα η διαφορά έγκειται στο ότι ο κ. Βενιζέλος έχει ως σαφή προτεραιότητα την κυβέρνηση και όχι την τύχη του κόμματος, όπως θεωρούν τα στελέχη ότι θα έπρεπε να έχει. Στο δεύτερο ζήτημα είναι σαφές ότι τα στελέχη θεωρούν ότι το πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ είναι ο Στον προσδιορισμό συνεδρίου της Δημοκρατικής Προοδευτικής Παράταξης και όχι του ΠΑΣΟΚ προχώρησε ο κ. Ευάγγελος Βενιζέλος κατά τη συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου την περασμένη Δευτέρα. κ. Βενιζέλος, ενώ ο πρόεδρος του κόμματος εκτιμά πως το σύνολο του οικοδομήματος, μετά 40 χρόνια χρειάζεται εκ βάθρων αλλαγές αν όχι κατεδάφιση. Από την πλευρά του κ. Βενιζέλου εκτιμούν ότι η κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η ΔΗΜΑΡ πρέπει να λειτουργεί ως παράδειγμα προς αποφυγήν, κυρίως για όσους επιθυμούν να θέσουν θέμα ηγεσίας και, ως εκ τούτου, να οδηγήσουν το ΠΑΣΟΚ σε εσωστρέφεια. Αντιθέτως, θεωρούν ότι πρέπει να ανοίξει ο διάλογος με τη ΔΗΜΑΡ, χωρίς προϋποθέσεις, καθώς είναι βέβαιο πως δεν συμφωνούν όλοι στην Αγ. Κωνσταντίνου με το «απολιτίκ», όπως το χαρακτηρίζουν, άνοιγμα προς το «Ποτάμι». Οσοι διαφωνούν με τον κ. Βενιζέλο, εκτιμούν ότι, αντιθέτως, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ αποτελεί εμπόδιο για τη διεύρυνση του κόμματος προς άλλους χώρους. Αν συμφωνούν σε κάτι οι, κατά τα λοιπά διαφωνούντες, είναι ο κίνδυνος το ΠΑΣΟΚ να παρασυρθεί από πιθανές πρόωρες εκλογές το ερχόμενο φθινόπωρο. Πρόκειται για εκτίμηση η οποία είναι οριζόντια. Κατά τα λοιπά, στελέχη όπως οι κ. Φιλ. Σαχινίδης, Θ. Μωραΐτης και Γ. Πεταλωτής εξακολουθούν να διατηρούν τους διαύλους επικοινωνίας με στελέχη της ΔΗΜΑΡ (Νίκη Φούντα, Θ. Ψύρρας), ενώ οι πρωτοκλασάτοι όπως οι κ. Μιχ. Χρυσοχοΐδης, Φώφη Γεννηματά και Κ. Σκανδαλίδης παρακολουθούν τις εξελίξεις, δίχως ωστόσο να συμφωνούν μεταξύ τους. Ο κ. Α. Λοβέρδος έχει επικεντρωθεί στο υπουργικό χαρτοφυλάκιό του, εκτιμώντας ότι η κατάσταση το φθινόπωρο μάλλον θα ομαλοποιηθεί ως προς το ΠΑΣΟΚ. Σε δύσκολη θέση έχει έλθει τις τελευταίες ο κ. Ν. Ανδρουλάκης, ο οποίος μάλιστα δέχεται επιθέσεις από στελέχη που δεν τάσσονται στην ίδια ενδοκομματική τάση, όπως ο κ. Μωραΐτης και κυρίως η κ. Τόνια Αντωνίου που θεωρείται από πολλούς στη Χαρ. Τρικούπη ως πρόσωπο «ειδικών αποστολών», για τη διατήρηση της θέσης του γραμματέα ώς τον Οκτώβριο, παρότι εξελέγη ευρωβουλευτής. Στο στρατόπεδο των «έξι» (Π. Καψής, Αθηνά Δρέττα, Οδ. Κωνσταντινόπουλος, Κ. Σπηλιόπουλος, Εύη Χριστοφιλοπούλου και Θ. Χειμωνάς), οι οποίοι ουσιαστικά ζητούν υπέρβαση του ΠΑΣΟΚ και δημιουργία ενός τρίτου πόλου στην Κεντροαριστερά, το συνέδριο του Οκτωβρίου αντιμετωπίζεται με συγκρατημένη αισιοδοξία. Και τούτο διότι θεωρούν ότι η εκ των πραγμάτων υπεροπλία προσώπων που έχουν αυξημένη επιρροή στον μηχανισμό του ΠΑΣΟΚ, μπορεί να λειτουργήσει ανασταλτικά στη δημιουργία μιας πραγματικά νέας παράταξης. EUROKINISSI / ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΠΟΝΗΣ Διεργασίες για την επιλογή του νέου επιτρόπου Του ΓΙΩΡΓΟΥ Π. ΤΕΡΖΗ Με το βλέμμα στην Ευρώπη ή με την αγωνία των εξελίξεων στο εσωτερικό; Σε αυτό το δίλημμα αναμένεται να απαντήσει εντός των επόμενων λίγων 24ώρων ο πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς, ο οποίος, έπειτα από διαβούλευση με τον κ. Ευάγγελο Βενιζέλο, αναμένεται να ανακοινώσει την πρόταση για τον νέο επίτροπο της Ελλάδας στην Κομισιόν. Η σύνοδος κορυφής της Ε.Ε., την προσεχή Πέμπτη, που θα έχει ως αντικείμενο την ανάδειξη του διαδόχου του Χέρμαν βαν Ρομπάι, μοιάζει να θέτει το όριο εντός του οποίου η ελληνική δικομματική κυβέρνηση θα πρέπει να ενημερώσει για τον εκλεκτό ή την εκλεκτή της για τη νέα Επιτροπή υπό τον κ. Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ. Παρά το γεγονός ότι, αρμοδίως, στελέχη του Μαξίμου διαψεύδουν ότι έχει υπάρξει σχετική συζήτηση, οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος δεν αποκλείεται να έχουν ήδη συμφωνήσει ή να το πράξουν τις αμέσως επόμενες ώρες. Αλλωστε, και το Σάββατο πριν από τον κυβερνητικό ανασχηματισμό συναντήθηκαν στο Μαξίμου, με αντικείμενο τη σύνθεση της νέας κυβέρνησης, χωρίς να γίνουν αντιληπτοί από τους δημοσιογράφους. Η επιλογή μοιάζει κρίσιμη καθώς, πέραν του προσώπου που θα αναλάβει να προωθεί τις ελληνικές θέσεις σε μία μεταβατική περίοδο τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Ευρωπαϊκή Ενωση, θα επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό και τις ενδοκυβερνητικές και, κυρίως, τις εσωκομματικές εξελίξεις στη Νέα Δημοκρατία. Παρά το γεγονός ότι ουδείς εμφανίζεται αποφασισμένος ή δυνάμενος να αμφισβητήσει τον κ. Σαμαρά, είναι σαφές ότι οι επιλογές του θα καθοριστούν κατά το μάλλον ή ήττον και από την εσωκομματική παράμετρο. Υπό την έννοια αυτή, μοιάζει να περιορίζονται δραστικά, χωρίς όμως και να έχουν εκλείψει, οι πιθανότητες επιλογής στελεχών όπως ο κ. Γ. Προβόπουλος, το όνομα του οποίου διακινήθηκε από το ΠΑ- ΣΟΚ, ή ο υφυπουργός Εξωτερικών κ. Δημ. Κούρκουλας, για τον οποίο διατηρεί, πάντως, ιδιαιτέρως θετική άποψη και το Μαξίμου. Ο λόγος είναι ότι μία επιλογή που θα εμφανιζόταν ότι επιβάλλεται από το ΠΑΣΟΚ θα προκαλούσε μείζονες αντιδράσεις στην ήδη ασφυκτιούσα από τη συγκυβέρνηση με το ΠΑΣΟΚ κοινοβουλευτική ομάδα της Νέας Δημοκρατίας. Για τον ίδιο, και όχι μόνον, λόγο δεν πιθανολογείται ούτε η ανανέωση της θητείας της κ. Μαρίας Δαμανάκη, το γεύμα της οποίας προς δημοσιογράφους είχε μάλλον ως στόχο να εξασφαλίσει την αναγνώριση του έργου που επιτέλεσε, παρά να προωθήσει μία δεύτερη θητεία της. Η κ. Ντόρα Μπακογιάννη Ως προς τις «γαλάζιες» υποψηφιότητες, πέραν της κ. Ντόρας Μπακογιάννη ή ενός προσώπουέκπληξη, στην κούρσα φέρονται να είναι, σύμφωνα με τα σενάρια, οι κ. Κ. Χατζηδάκης, Στ. Παπασταύρου και, εσχάτως, η κ. Νίκη Τζαβέλλα, η επιλογή της οποίας, πάντως, θα προκαλούσε αντιδράσεις από το «καραμανλικό» στρατόπεδο. Η πρώην υπουργός Εξωτερικών μοιάζει να διαθέτει το πιο «βαρύ» βιογραφικό αλλά και να ποντάρει στην απόφαση του κ. Γιουνκέρ να αξιοποιήσει περισσότερες γυναίκες στην Επιτροπή. Η ίδια θεωρεί ότι η επιλογή της συνιστά, σχεδόν, μονόδρομο και μπορεί να εξασφαλίσει για την Ελλάδα ένα «βαρύτερο» χαρτοφυλάκιο. Ωστόσο, το εντατικό lobbying στο οποίο έχει επιδοθεί προκαλεί δυσφορία ακόμη και στο εξωτερικό. Παράλληλα, το ότι εξαρτά την επιλογή επιτρόπου από τον κ. Σαμαρά με τη στάση που η ίδια θα τηρήσει εφεξής στο εσωτερικό της Ν.Δ. αναδεικνύει μεν μία πτυχή της «γαλάζιας» εσωκομματικής πραγματικότητας, αλλά, παράλληλα, αναζωπυρώνει τη χρόνια καχυποψία μεταξύ «σαμαρικών» και «μητσοτακικών» στο κυβερνών κόμμα.

20 20-DIETHNH_Master_cy 7/11/14 10:37 PM Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΔΙΕΘΝΗ Κυριακή 13 Ιουλίου 2014 Το φάντασμα μιας τρίτης παλαιστινιακής Ιντιφάντα Η σύρραξη στη Γάζα μπορεί να αποτελέσει χαριστική βολή στην προοπτική των δύο κρατών «Ο νέος χαλίφης Ιμπραήμ» πετάει σε όλους το γάντι Με δημόσια εμφάνισή του στη Μοσούλη Tου ΠΕΤΡΟΥ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Τα τελευταία 14 χρόνια, Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι γνώρισαν κάθε είδους βίαιες συγκρούσεις: δεύτερη παλαιστινιακή Ιντιφάντα (εξέγερση), επιθέσεις αυτοκτονίας και αιματηρές επιδρομές των δυνάμεων κατοχής στη Δυτική Οχθη από το 2000 ώς το 2005, πολύνεκροι πόλεμοι του Ισραήλ εναντίον της ελεγχόμενης από τη Χαμάς Λωρίδας της Γάζας, το και το 2012, βροχή ρουκετών προς το Τελ Αβίβ και την Ιερουσαλήμ, καθημερινά επεισόδια απαγωγών και δολοφονιών. Σ αυτό το φόντο, οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών δεν θα ξέφευγαν από το πλαίσιο μιας φριχτής μεν, πληκτικής δε επανάληψης, αν δεν υπήρχε ένα καινούργιο στοιχείο: η ταυτόχρονη επιστροφή όλων των φαντασμάτων του κοντινού παρελθόντος σε μια εκρηκτική συνέργεια, που απειλεί να ανατινάξει εκ θεμελίων την προοπτική των δύο κρατών. Την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, η κυβέρνηση του Μπέντζαμιν Νετανιάχου εμφανιζόταν έτοιμη να δώσει το σύνθημα για μαζική εισβολή χερσαίων δυνάμεων στη Γάζα με υποτιθέμενο στόχο να σταματήσει την εκτόξευση ρουκετών, που στέλνουν χιλιάδες αλαφιασμένους Ισραηλινούς στα καταφύγια, υπό τους δαιμονικούς ήχους των σειρήνων. Είχε προηγηθεί ένα εφιαλτικό τριήμερο για τη Γάζα, στη διάρκεια του οποίου πάνω από 100 Παλαιστίνιοι, μεταξύ των οποίων περίπου 20 γυναικόπαιδα, έχασαν τη ζωή τους από τους ανηλεείς βομβαρδισμούς της ισραηλινής αεροπορίας. Αφορμή για τη νέα πυράκτωση στάθηκε η απαγωγή και δολοφονία τριών Ισραηλινών εποίκων, ηλικίας 16 έως 19 ετών, στη Δυτική Οχθη, τον περασμένο μήνα. Ο Νετανιάχου ενοχοποίησε για την τριπλή δολοφονία τη Χαμάς, χωρίς να προσκομίσει αποδεικτικά στοιχεία, για να ακολουθήσουν αιματηρές επιδρομές στη Δυτική Οχθη εναντίον Παλαιστινίων μαχητών, με δεκάδες θύματα και εκατοντάδες συλλήψεις. Η Χαμάς απάντησε με ρουκέτες, που σκόρπισαν τον πανικό στα αστικά κέντρα του Ισραήλ, χωρίς να προκαλέσουν θύματα και ο Νετανιάχου κλιμάκωσε την εκστρατεία του με τον τρίτο πόλεμο στη Γάζα μέσα σε έξι χρόνια. Ακόμη ένας κύκλος πόνου, αίματος, καταστροφής ξεκίνησε την περασμένη εβδομάδα στη Γάζα, μετά τους ανηλεείς βομβαρδισμούς της ισραηλινής αεροπορίας. Ηφαίστειο η Δυτική Οχθη «Στην κηδεία του 16χρονου δολοφονημένου Αμπού Χντέιρ, οργισμένοι Παλαιστίνιοι κραύγαζαν Ιντιφάντα, Ιντιφάντα!, καλώντας σε μια καινούργια εξέγερση εναντίον του Ισραήλ», έγραφε ο ανταποκριτής του βρετανικού Observer, την περασμένη Κυριακή. Από την πλευρά της, η γαλλική Le Monde αναρωτιόταν, σε μεγάλο αφιέρωμά της, μήπως «η τρίτη Ιντιφάντα έχει κιόλας αρχίσει», διαπιστώνοντας «παλαιστινιακή οργή κατά του Ισραήλ και του Αμπάς». Στα σχετικά ρεπορτάζ αφθονούν οι μαρτυρίες Παλαιστινίων που εξοργίζονται από τη συνεχιζόμενη συνεργασία της Παλαιστινιακής Αρχής με τις ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας και ζητούν την απεμπλοκή από τις συνθήκες του Οσλο και την επιστροφή στον δρόμο της ειρηνικής ή και ένοπλης εξέγερσης κατά του Ισραήλ. Σχολιάζοντας αυτές τις εξελίξεις, οι Financial Times προειδοποιούσαν, την περασμένη Τετάρτη, τον Νετανιάχου για τους κινδύνους από τον επαπειλούμενο ενταφιασμό της προοπτικής των δύο κρατών: «Το Ισραήλ ισχυρίζεται ότι είναι εβραϊκό κράτος και δημοκρατία ταυτόχρονα. Αλλά δεν θα μπορεί να τα έχει και τα δύο αν διαιωνισθεί η κατοχή της Δυτικής Οχθης, με τα 2,5 εκατομμύρια των Αράβων». Το πρόσχημα Η εντελώς δυσανάλογη απάντηση του Ισραήλ επιτρέπει την εικασία ότι η δολοφονία των τριών Εβραίων εποίκων ήταν απλώς το πρόσχημα. Πραγματικός στόχος του Νετανιάχου ήταν να ανατρέψει την κυβέρνηση εθνικής ενότητας που σχημάτισαν οι Παλαιστίνιοι στις αρχές Ιουνίου, με στήριξη της Φατάχ, της Χαμάς και της παλαιστινιακής Αριστεράς, κλείνοντας το βαθύ ρήγμα των εμφύλιων διενέξεων. Ηνωμένες Πολιτείες και Ευρωπαϊκή Ενωση αναγνώρισαν τη νέα κυβέρνηση, υπολογίζοντας ότι οι Παλαιστίνιοι θα είχαν πλέον μία φωνή προς τα έξω και οι Ισραηλινοί έναν αξιόπιστο συνομιλητή. Αλλά αυτό ήταν το τελευταίο πράγμα που επιθυμούσε ο Νετανιάχου, στρατηγικός στόχος του οποίου είναι η εδραίωση των τετελεσμένων με τη δραματική επέκταση των εβραϊκών εποικισμών στα κατεχόμενα εδάφη και όχι η δημιουργία παλαιστινιακού κράτους στα σύνορα του Ενδεχομένως, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός υπολογίζει ότι οι περιφερειακοί συσχετισμοί δυνάμεων του επιτρέπουν, αυτή τη φορά, να εισβάλει στη Γάζα και να συντρίψει τη Χαμάς χωρίς να πληρώσει μεγάλο πολιτικό τίμημα. Το 2012, το Ισραήλ αναγκάστηκε να συνομολογήσει εκεχειρία ύστερα από τη δυναμική μεσολάβηση του ισλαμιστή προέδρου της Αιγύπτου Μοχάμεντ Μόρσι. Σήμερα, ο Μόρσι είναι στη φυλακή και o διάδοχός του, στρατάρχης Αμπντελφατάχ Σίσι, θεωρεί τη Χαμάς παρακλάδι του βασικού, εσωτερικού αντιπάλου του, των Αδελφών Μουσουλμάνων, επομένως δεν αισθάνεται καμία ιδιαίτερη πίεση να τη βγάλει από τη δύσκολη θέση. Ενας νέος πόλεμος στη Γάζα θα ήταν, ωστόσο, παιχνίδι υψηλού ρίσκου. Πρώτα απ όλα, το Ισραήλ θα είχε απέναντί του όχι μόνο τη Χαμάς, αλλά το σύνολο των παλαιστινιακών οργανώσεων ήδη ο Αμπάς κάνει λόγο για «γενοκτονία». Επειτα, το Ισραήλ κινδυνεύει να προκαλέσει τρίτη παλαιστινιακή Ιντιφάντα, για την οποία προειδοποιούν όλες οι σοβαρές εφημερίδες της Δύσης ύστερα από τις πρώτες εκρήξεις που προκάλεσε η αποτρόπαιη απαγωγή και δολοφονία 16χρονου Παλαιστινίου από Εβραίους ακροδεξιούς στην Ιερουσαλήμ: το τσουνάμι οργισμένων διαδηλώσεων κατέκλυσε όχι μόνο τη Δυτική Οχθη, αλλά και τη Ναζαρέτ, όπως και άλλες πόλεις του Ισραήλ με μεγάλο αραβικό πληθυσμό. Κι αν ο Νετανιάχου πιστεύει ότι έχει βρει έναν βολικό αντίπαλο στο πρόσωπο της ισλαμικής Χαμάς, θα δυσκολευθεί πολύ περισσότερο να τα βγάλει πέρα, στο μεγάλο δικαστήριο της διεθνούς κοινής γνώμης, όταν βρεθεί απέναντι στα ανήλικα παιδιά, που θα αντιμετωπίζουν τα ισραηλινά τανκς με πέτρες και σφεντόνες. AP / HATEM MOUSSA Tου MARTIN CHULOV Είναι ένας άνδρας που περιβάλλεται από μυστήριο. Μέχρι πρόσφατα το μόνο στοιχείο που υπήρχε γι αυτόν ήταν δύο φωτογραφίες του. Ο πιο καταζητούμενος άνθρωπος στη Μέση Ανατολή, ο Αμπού Μπακρ αλ Μπαγκντάντι, ο επικεφαλής της ισλαμιστικής επανάστασης που σαρώνει το εσωτερικό του Ιράκ και της Συρίας, έκανε ένα αρκετά τολμηρό δημόσιο ντεμπούτο, όπως αποκαλύπτεται από το βίντεο που αναρτήθηκε στις ιστοσελίδες των τζιχαντιστών. Εκεί ο Αλ Μπαγκντάντι καλεί τους μουσουλμάνους στο Ισλαμικό Κράτος ανακοινώνοντας ταυτόχρονα την κατάκτηση της μεγαλύτερης πόλης από τους μαχητές του, αδιαφορώντας προφανώς για το γεγονός ότι οι ΗΠΑ τον έχουν επικηρύξει με δέκα εκατομμύρια δολάρια. Δεν δίστασε να προκαλέσει τόσο τις Αρχές της Βαγδάτης όσο και τις ξένες δυνάμεις που επιζητούν τη σταθερότητα στην περιοχή, πετώντας ταυτόχρονα το γάντι και στην Αλ Κάιντα και στον σημερινό της ηγέτη Αϊμάν αλ Ζαουάχρι. Προφανώς όσοι παρευρίσκονταν στο μεγάλο τέμενος στη Μοσούλη δεν είχαν ιδέα ποιος θα έκανε το κήρυγμα εκείνη την ημέρα, μέχρις ότου εμφανίστηκε μπροστά τους η μαυροντυμένη παρουσία και συστήθηκε ως «ο νέος χαλίφης Ιμπραήμ». Ο Ιμπραήμ αλ Μπανταρί, ο σημερινός Αμπού Μπακρ αλ Μπαγκντάντι, γεννήθηκε κοντά στη Σαμάρα το Πήρε μεταπτυχιακό τίτλο και διδακτορικό στις ισλαμικές σπουδές από το Πανεπιστήμιο Ισλαμικών Σπουδών στην Αντχαμίγια, στα περίχωρα της Βαγδάτης. Οταν εισέβαλαν οι ΗΠΑ στο Ιράκ, τον Μάρτιο του 2003, σπούδαζε, και ως φαίνεται δεν είχε καμία σχέση με την Αλ Κάιντα ή τον τοπικό της βραχίονα. Το 2005 συνελήφθη ως μεσαίο στέλεχος της σουνιτικής αντίστασης. Οι δεσμώτες του στο κέντρο κράτησης του στρατοπέδου Καμπ Μπούκα τον περιγράφουν ως αδιάφορο. Μεταστροφή Μετά την αποφυλάκισή του στρατολογήθηκε στο στρατιωτικό συμβούλιο του Ισλαμικού Κράτους και υπήρξε σύμβουλος του Αμπού Ομάρ αλ Μπαγκντάντι. Τότε η ομάδα ασχολούνταν με την πολεμική αντιπαράθεση με τη σιιτική πλειοψηφία του Ιράκ και τις παραστρατιωτικές της ομάδες. Ομως, όπως φαίνεται, η εξάμηνη κράτησή του ήταν αυτή που συνέβαλε στη μεταστροφή του από πιστό μουσουλμάνο σε ένθερμο τζιχαντιστή. Πέρασαν πάντως άλλα τέσσερα χρόνια μέχρι να αναλάβει την αρχηγία του κινήματος διαδεχόμενος τον Αμπού Ομάρ αλ Μπαγκντάντι, ο οποίος σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια αμερικανικής επίθεσης στη Φαλούτζα. Ετσι, αργά αλλά σταθερά, μετέτρεψε το τοπικό παρακλάδι της Αλ Κάιντα σε μια διακριτή και ανεξάρτητη δύναμη που διέθετε δική της ατζέντα: την επανίδρυση του σουνιτικού χαλιφάτου σε Ιράκ και Συρία. Μέχρι τις αρχές του περασμένου έτους ο Αλ Μπαγκντάντι παρέμενε ουσιαστικά άγνωστος τουλάχιστον μέχρις τις πρώτες νίκες του ΙSIS στα πολεμικά πεδία της Συρίας. Κήρυγμα και ύβρις Σύμφωνα με ανώτερο Ιρακινό αξιωματούχο, η αποφασιστικότητα του Μπαγκντάντι να κατατροπώσει τους αντιπάλους του τον έκανε να αδιαφορήσει τουλάχιστον δύο φορές για τις εντολές του Αλ Ζαουάχρι. Η απροκάλυπτη εμφάνιση του Αλ Μπαγκντάντι στη Μοσούλη προκαλεί αισχύνη για τους Ιρακινούς που αγνοούσαν την παρουσία του μέχρι τον περασμένο μήνα, όταν οι μαχητές του ΙSIS άρχισαν να καταλαμβάνουν τεράστιες περιοχές του Βόρειου Ιράκ. Ομολογουμένως όμως, πρέπει κανείς να παραδεχθεί ότι ο Μπαγκντάντι είχε να πει καινούργια πράγματα στο κήρυγμά του και βασίστηκε σε στίχους του Κορανίου αλλά και στα λόγια των προηγούμενων χαλίφηδων, και ιδιαίτερα σε αυτά του πρώτου χαλίφη, του Αμπού Μπακρ Σαντίκ, ο οποίος ηγήθηκε του μουσουλμανικού κόσμου μετά τον θάνατο του προφήτη Μωάμεθ. Αυτό ακριβώς είναι που ενισχύει την κυριαρχία του καθιστώντας και δύσκολη την αμφισβήτησή του από τους υπόλοιπους μουσουλμάνους ηγέτες. Τους τελευταίους μήνες οι Ιρακινοί αξιωματούχοι υποδεικνύουν ότι ο Μπαγκντάντι έχει παρανοήσει και διαπράττει μια τεράστια ύβριν. Η προέλαση των δυνάμεων του ΙSIS σε δύο χώρες δείχνει ότι πρόκειται για ανθρώπους οργανωμένους και άκρως αποτελεσματικούς. «Προφανώς ο Αλ Μπαγκντάντι σκέφτεται πολύ τα όσα κάνει. Είναι ιδεολόγος και απόλυτα ταγμένος σε αυτό που κάνει, αποφασισμένος να γίνει ο απόλυτος ηγέτης του σουνιτικού Ισλάμ», τονίζει χαρακτηριστικά ο Χισάμ αλ Χασιμί, Ιρακινός ερευνητής των ισλαμικών ενόπλων ομάδων. THE OBSERVER Η τραγωδία των Αράβων κορυφώνεται Θεμελιώδης αιτία, η έλλειψη φιλελεύθερου κράτους και ελεύθερης οικονομίας Πριν από χίλια χρόνια, οι μεγαλουπόλεις Βαγδάτη, Δαμασκός και Κάιρο έπαιρναν διαδοχικά την πρωτοκαθεδρία απέναντι στον δυτικό κόσμο. Το Ισλάμ και η καινοτομία ήταν δίδυμα αδέλφια. Τα αραβικά χαλιφάτα ήταν δυναμικές υπερδυνάμεις, φάροι της γνώσης, της ανεκτικότητας και του εμπορίου. Σήμερα όμως οι Αραβες βρίσκονται σε θλιβερή κατάσταση. Την ώρα που η Ασία, η Λατινική Αμερική και η Αφρική κάνουν βήματα προς τα εμπρός, η Μέση Ανατολή τυλίγεται στην απολυταρχία και τον πόλεμο. Οι ελπίδες που γέννησε πριν από τρία χρόνια η Αραβική Ανοιξη έδωσαν τη θέση τους στην επιστροφή της απολυταρχίας και στον εμφύλιο πόλεμο. Το γιατί απέτυχαν οι Αραβες ηγέτες να κατακτήσουν τη Δημοκρατία και την ευημερία για λογαριασμό των 350 εκατομμυρίων ομοεθνών τους αποτελεί ένα από τα μεγάλα αναπάντητα ερωτήματα της εποχής μας. Το Ισλάμ ή τουλάχιστον κάποιες σύγχρονες ερμηνείες του βρίσκεται στην καρδιά της κακοδαιμονίας ορισμένων αραβικών κρατών. Η αξίωση της θρησκείας, την οποία προέβαλαν διακεκριμένοι εκπρόσωποί της, να συνδυάσει την κοσμική με την πνευματική εξουσία, χωρίς διαχωρισμό του τζαμιού από το κράτος, εμπόδισε την ανάπτυξη των πολιτικών θεσμών. Ωστόσο ο θρησκευτικός εξτρεμισμός αποτελεί αγωγό κοινωνικής εξαθλίωσης, όχι τη θεμελιώδη αιτία της. Ενώ σε άλλες χώρες, όπως η Ινδονησία, βλέπουμε ισλαμικές Δημοκρατίες να λειτουργούν εύρυθμα, στον αραβικό κόσμο ο κρατικός ιστός είναι εξαιρετικά ασθενής. Λίγες από τις σύγχρονες αραβικές χώρες είχαν διαμορφωμένη εθνική ταυτότητα με βαθιές ιστορικές ρίζες. Το νεκρό χέρι της παρακμάζουσας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας έδωσε τη σκυτάλη, μετά τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο, στην ταπείνωση της βρετανικής και γαλλικής κυριαρχίας. Σε μεγάλο μέρος του αραβικού κόσμου, οι αποικιακές δυνάμεις συνέχισαν να επηρεάζουν τα πράγματα μέχρι τη δεκαετία του Τα αραβικά κράτη δεν κατάφεραν να αποκτήσουν τις θεσμικές προϋποθέσεις της Δημοκρατίας, όπως δεν κατάφεραν να δημιουργήσουν πραγματικά ελεύθερες οικονομίες. Η επικρατούσα ορθοδοξία, μετά την ανεξαρτησία τους, ήταν ο κεντρικός σχεδιασμός, συχνά στο πρότυπο της ΕΣΣΔ. Αυτά τα προβλήματα δεν είναι δυνατόν να διορθωθούν εύκολα ή γρήγορα. Οι εξωτερικές δυνάμεις, οι οποίες έχουν τη ρετσινιά του εισβολέα και του κατακτητή, απλούστατα δεν μπορούν να εξαλείψουν από προσώπου γης τους οπαδούς του ιερού πολέμου ή να επιβάλουν διά της βίας τη Δημοκρατία και την ευημερία. Τουλάχιστον αυτό θα έπρεπε να είναι σαφές μετά την καταστροφική εισβολή και κατοχή του Ιράκ, το Μόνο οι ίδιοι οι Αραβες μπορούν να αντιστρέψουν την πορεία προς την παρακμή του πολιτισμού τους. Οι εξτρεμιστές δεν προσφέρουν καμία ελπίδα για κάτι τέτοιο. Οι μονάρχες και οι στρατηγοί έχουν για σημαία τη «σταθερότητα», κάτι που μπορεί να ασκεί επίδραση σε εποχές χάους και αναταραχής, αλλά δεν προσφέρει λύση προοπτικής. Οι ηγέτες της περιοχής οφείλουν να αντιληφθούν ότι η σταθερότητα προϋποθέτει τη μεταρρύθμιση. Η πολυφωνία, η εκπαίδευση, οι ανοιχτές αγορές υπήρξαν κάποτε αραβικές αξίες και πρέπει να ξαναγίνουν, καθώς είναι οι μόνες που προσφέρουν πραγματικό όραμα για το μέλλον. Η αξίωση της θρησκείας να συνδυάσει την κοσμική με την πνευματική εξουσία εμπόδισε την ανάπτυξη των πολιτικών θεσμών σε πολλές αραβικές χώρες. AP