ΙΟ Η Κυκλαδίτικη μαγεία

Transcript

1 ΙΟ Η Κυκλαδίτικη μαγεία Αν έχετε ακούσει να σας μιλούν για την κυκλαδίτικη μαγεία, θα τη βρείτε οπωσδήπ καθώς θα ανηφορίζετε μέσα στα γραφικά στενοσόκακα της Φώρας για να φτ λόφου με τις κάτασπρες εκκλησούλες. Θα την απολαύσετε όταν θα κολυμπάτε Μυλοπότα ή όταν θα διασκεδάζετε το βράδυ σε ένα από τα πολλά, κουκλίστικα όταν τα ζήσετε όλα αυτά και τα χορτάσετε, σίγουρα θα πρέπει να γνωρίσετε κα 7ος θα έχει ακόμα πολλά να σας δείξει. Σην περιμένατε ίσως καθαρά κοσμοπολίτικη. Ση φανταζόσαστε, σύμφωνα με σαν ένα τουριστικό νησί με κάποια γραφικότητα, που συγκεντρώνει το καλοκα νέους. Νέους, που έρχονται σ' αυτό από όλα τα μέρη του κόσμου, για να θάλασσα, αλλά κυρίως, για να ζήσouv την έντονη νυχτερινή ζωή που τους πρ καθόλου ότι θα βρείτε, όπως σας είπαν, σύγχρονα ξενοδοχεία, οργανωμένες από μπαρ και νυχτερινά κέντρα. Και δεν πέσατε έξω. Γιατί όλες αυτές οι πλ διαπιστώσετε, ήταν απόλυτα σωστές. Με μια μονάχα διαφορά: ότι δεν ήταν πλήρ Γιατί η Ίος δεν είναι μονάχα κοσμοπολίτικη. Δεν είναι το νησί που τα πάντα έ Αντίθετα, έχει καταφέρει να διατηρήσει όσο μπορείτις παραδόσεις του -θα το δείτε σε κάποιο πανηγύρι του - και το κυριότερο- όλη του η φυσική ομορφιά παραμέν του χρόνου. Αρκεί ένας περίπατος λίγων χιλιομέτρων στο εσωτερικό του νησιοΰ γ Θα βρεθείτε ξαφνικά μέσα σε μικρούς, πράσινους κάμπους περιτριγυ Προχωρώντας θα ανακαλύψετε χαράδρες γεμάτες από ροζ πικροδάφνες συναντήσετε κανένα κοπάδι από κατσίκες, που θα κατηφορίζουν στην πλα απολαύσετε τον ήχο από τα μικρά κουδουνάκια που ηχούν κρεμασμένα στο λα θα βρίσκεται σε απόλυτη αρμονία με το τοπίο, μακριά από τους ξέφρενους ρυθμ Μια βόλτα με ένα καΐκι θα είναι αρκετή για να σας δείξει πως η 7ος δεν διαθέτε οργανωμένες παραλίες αλλά και μικρές ή μεγάλες, παρθένες ακόμα ακρογια θαλάσσιο ταξίδι μπορεί να κρύβει και κάποια ιδιαιτερότητα. Καθώς θα περνά βράχια του Πλακωτού, χωρίς να το θέλετε το βλέμμα σας θα ψάχνει για κάπο

2 πάρουν απ' το χέρι για να χορέψετε μαζί τους αυτούς τους ζωντανούς νησιώτικ έτσι τη ζεστή φιλοξενία που σας προσφέρουν κι αυτό θα το θυμάστε για πολύ κα Κι όταν θα επιστρέψετε στη Φώρα και θα θέλετε να αποφύγετε το θόρυβο των εναλλακτικές λύσεις. Αν σας ενδιαφέρει η τέχνη, μπορείτε να επισκεφτείτε τα ατε που προτίμησαν να περάσουν ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής τους στο νησί, εμπ θέματα που τους προσφέρει. Μπορείτε ακόμα να παρακολουθήσετε κάποια π καλαίσθητο πέτρινο θέατρο που είναι στην κορφή του λόφου, πάνω ανεμόμυλους της Φώρας. Αλλά κι αν ακόμα δεν διαλέξετε τίποτε απ' όλα αυτά, μ του Κάστρου σίγουρα θα σας ενθουσιάσει. Προτιμήστε μονάχα να είναι ηλιο ώρα ο ήλιος θα χρωματίζει ροζ τα λευκά σπίτια της Φώρας και συνάμα θα χρ χρυσώνει το Αιγαίο. Είναι τόσα πολλά αυτά που μπορείτε να απολαύσετε στην Ίο, που εύλογα ανα άλλο νησί θα μπορούσε να σας τα προσφέρει. Αλλά αυτό το ερώτημα το αφή σας, όταν θα έχετε ολοκληρώσει την επίσκεψη σας στο νησί. Υύση και θέση Ανάμεσα στη Νάξο, τη ίκινο και τη αντορίνη, η Ίος έχει έκταση 108 τ.χλμ., πληθυσμό 1800 κατοίκους. Σο σχήμα της μοιάζει με παραλληλόγραμμο, στο οπο έχουν διεύθυνση από τα βορειοδυτικά προς τα νοτιοανατολικά. Λίγο πιο κάτω βρίσκονται οι δυο από τους τρεις μεγαλύτερους και πιο ενδιαφέροντες όρμο μάλιστα και κοντά ο ένας οτον άλλο. 0 πρώτος, που αποτελεί και το λιμάνι του νη που θεωρείται ένα από τα ασφαλέστερα αγκυροβόλια της Ελλάδας. 0 δεύτερο ξακουστός Μυλοπότας, έχει μια από τις ωραιότερες αμμουδιές του Αιγαίου. Ανά άλλοι μικρότεροι ορμίσκοι, από τους οποίους ο γραφικότερος είναι ο Κολιτσάνης Όμορφο το θαλάσσιο ταξίδι από το Αιμάνι ή το Μυλοπότα έως τον τρίτο μεγ Μαγγανάρι και ακόμα πιο όμορφος ο περίπλους του νησιού, που γίνεται μο καιρός. Νότια του Μυλοπότα, αρχίζουν και οι ενδιαφέρουσες ακτές με τα περί

3 Κλεισιές και το χαριτωμένο ορμίσκο Παπά Αυλάκι με τη χρυσή αμμουδιά, αυτού από ψηλά καθώς θα ακολουθούμε το δρόμο για το Μαγγανάρι. Γα να συμπληρώσουμε τον περίπλου του νησιού, θα πρέπει να αναφέρο εντυπωσιακό βράχο μέσα στη θάλασσα, στη βόρεια ακτή του νησιού κα Δυαμούδια και Αορέντζαινας βορειοδυτικά αλλά και της Κουμπάρας στη νοτιοδυ όμως θα τη δούμε από κοντά, όταν θα μιλήσουμε για το λιμάνι και το Γ'ιαλο. Είπαμε πως η 7ος είναι ορεινή. Σο ψηλότερο βουνό της είναι ο Πύργος 713 μ., στο βουνά της είναι ο Προφήτης Ηλίας 514 μ., σχετικά κοντά στη Φώρα και το Βουν του νησιού. Περιοχές που δεν είναι ορεινές και μπορούν να καλλιεργηθούν είναι α Κάμπου. Σα πετρώματα της Ίου, μεταμορφωμένα ή ημιμεταμορφωμένα κρυσταλλο-σχιοτώ από γνεύσιους, μαρμαριγιακούς γρανίτες, πράσινους σχιστόλιθους και λίγα νησιού είναι ξηρό και υγιεινό. Σο καλοκαίρι είναι δροσερό, χάρη στο αιγαιοπ χειμώνα είναι ήπιο με αρκετή ηλιοφάνεια. Διοικητικά η Ίος ανήκει στην επα Κυκλάδων. Πρωτεύουσα της είναι η Ίος ή Φώρα, που αποτελεί και δήμο. ΙΣΟΡΙΑ Σο όνομα της Ίου Για την προέλευση του σημερινού ονόματος της Ίου υπάρχουν πολλές εκδοχές. Μ λέξη Ίος προήλθε από τους Ίωνες οι οποίοι, όπως θα δούμε παρακάτω, την α φαίνεται να μην ευσταθεί, γιατί στην προκειμένη περίπτωση το νησί θα μπορο Ιωνία και όχι Ίος. Άλλη εκδοχή θέλει τους Υοίνικες να ονομάζουν το νησί Ίο από τ σημαίνει σωρό από πέτρες. Αλλά και αυτή δε φαίνεται σωστή, γιατί οι Υοίνικες κ πολύ πιο πετρώδη από την Ίο, όπως π.χ. τη Υολέγανδρο, στα οποία θα αβασάνιστα να τους δώσουν αυτό το όνομα. Αφού λοιπόν οι παραπάνω ε αστήρικτες, μία τρίτη εκδοχή, που πηγάζει από την παράδοση, έρχεται για να μ απάντηση στο ερώτημα μας. ύμφωνα με αυτήν, η λέξη Ίος προέρχεται από τα

4 Πάντως οι τελευταίες ανασκαφές στο λόφο κάρκο, κοντά στο Γ]αλό, επιβεβαιών στα περισσότερα νησιά των Κυκλάδων, αναπτύχθηκε ο περίφημος κυκ αποδεικνύουν οι τοίχοι των κτισμάτων και τα αγγεία που βρέθηκαν εκεί, που πιστο περιοχή αυτή ενός αξιόλογου οικισμού, που ανήκε στην πρωτοκυκλαδική περ Μπορούμε δε να πούμε ότι πρόκειται για τον πιο καλά διατηρημένο πρωτοκυ βρεθεί μέχρι σήμερα. τη γειτονική αντορίνη υπάρχουν τα περίφημα ευρήματα στο Ακρωτήρι, που αποικία των Μινωϊτών της Κρήτης. Μιας ολόκληρης πόλης, που θάφτηκε κ ηφαιστείου, μετά την τρομερή έκρηξη του γύρω στο 1500 π.φ. Αυτή η έκρηξη, πο και το ανάκτορο της Κνωσού από το παλιρροϊκό κύμα που δημιουργήθηκε, μινωικού πολτπσμού. Θα ήταν λοιπόν απίθανο, αν μέσα σ' αυτά τα 1300 χρόνια τότε, δεν είχαν κάνει την εμφάνιση τους στη γειτονική Ίο οι Κρήτες του Μίνωα. Όπ μην πέρασαν κατόπιν απ' αυτήν οι Αχαιοί που διαδέχθηκαν τους Μινωίτες. αποδίδονται τα κυκλώπεια τείχη που περιέβαλαν την πόλη της Ίου, τμήματα των ο στον ευρύ χώρο απέναντι από το Δημαρχείο. Μετά τους Αχαιούς και μέσα στο 12ο αιώνα π.φ,, στην Ίο εγκαταστάθηκαν άλλωστε και ο λόγος που το νησί ονομαζόταν παλιά Υοινίκη. Η σύνδεση της Ίου με τον μηρο την αρχαία Ελλάδα επτά πόλεις φιλονικούσαν σύμφωνα με την παράδοση για είναι η πατρίδα του Ομήρου. Σην παράδοση αυτή ενίσχυε ένα επίγραμμα σύμφ πόλεις είναι οι: μύρνη, Φίος, Κολοφών, Ιθάκη, Πύλος, Άργος, Αθήνα. ύμφωνα οι πόλεις ήταν οι: μύρνη, Ρόδος Κολοφών, αλαμίς, 7ος, Άργος, Αθήνα. Βλέπουμε δηλαδή ότι στη δεύτερη εκδοχή περιλαμβάνεται και η 7ος. Ενδεικτικό αρχαία νομίσματα της Ίου που βρέθηκαν έχουν στη μία τους όψη την κεφαλή δεν διεκδικεί μόνο τον τόπο γέννησης του μεγάλου ποιητή, αλλά και τον τόπο το του. Θα δούμε παρακάτω τίαπό όλα αυτά μπορεί να είναι σωστό. Όσον αφορά στη γέννηση του Ομήρου, εκτός από το επίγραμμα που αναφ

5 την ταλαιπωρία και άρρωστος, πέθανε μέσα σε λίγες μέρες. Και οι Ιήτες τον έθα έγραψαν πάνω από τον τάφο του: 'ΕΝΘΑΔΕ ΣΗΝ ΙΕΡΗΝ ΚΕΥΑΛΗΝ ΚΑΣΑ ΓΑΙΑ ΚΑΛΤΠΣΕΙ ΑΝΔΡΨΝ ΗΡΨΨΝ ΚΟΜΗΣΟΡΑ ΘΕΙΟΝ ΟΜΗΡΟΝ' ΚαΙ άλλος όμως αρχαίος συγγραφέας γράφει ότι ο Όμηρος πέθανε σε μια ακτή διαφορετικές συνθήκες. το κείμενο του αναφέρει συνάντηση του Ομήρου με έκανε μια ερώτηση. Εκείνοι του απάντησαν με ένα αίνιγμα, του οποίου τη λύση δ θάνατο του Ομήρου στην Ιο, κάνουν ακόμα λόγο ο ιστορικός τράβων, ο γεωγ Αλκαίος ο Μεσσήνιος, ο Πλίνιος και ο Παυσανίας ο Περιηγητής εις τα "Υωκικά' ανάφερει μεταξύ των άλλων όπ η Ίος ήταν η πατρίδα της Κλυμαίνης, της μητέρ την ταφή του Ομήρου στην Ίο, όλα ξεκίνησαν από μια στενόμακρη μαρμάρινη βρήκε κάποιος αγρότης, άγνωστο πότε, στη θέση Πλακωτό, στη βόρεια ακτ μετέφερε στην πόλη της Ίου, όπου την εντόπισε το 1846 κάποιος Ρος στο υπ Ιάκωβου παθάρου. Ο Ρος διάβασε μάλιστα κα την επιγραφή που έλεγε: "ΒΟΤΛΟ Κάτω από τα γράμματα υπήρχε χαραγμένος κι ένας πετεινός, πτηνό το οπο θυσία προς τιμή του Ασκληπιού, για τη λύτρωση από μια ασθένεια ή τη λύτρ χωράει αμφιβολία ότι η μαρμάρινη αυτή πλάκα ήταν κάποτε τοποθετημένη επά οποίο κανένας δεν θα μπορούσε να ισχυρισθεί ότι ήταν του Ομήρου, αν π προηγηθεί το 1771 ο ολλανδός αρωματικός Βαν Κρίνεν, ο οποίος ισχυρίστηκε αρχική της θέση (προφανώς στην περιοχή Πλακωτό) και ότι εκτός από την επι (δηλαδή: το έφτιαξε ο Βούλας) υπήρχε και ολόκληρη η φράση, που αναφέρετα μ.φ., που μιλά καθαρά περί τάφου του Ομήρου και την οποία είδαμε παραπάνω. Πανηγύρισε λοιπόν ο Ολλανδός ότι βρήκε τον τάφο του Ομήρου, πράγμα που γιατί η μορφή των γραμμάτων της πλάκας ανήκε στους ελληνιστικούς ή ρω στους αρχαίους και δεύτερον γιατί στο μέρος αυτό υπήρχαν τρεις τάφοι και ό

6 Υοίνικες και Ίωνες Όπως είδαμε παραπάνω, τον 12ο αι. π.φ. στην Ίο εγκαταστάθηκαν οι φοίνικες εκείνη την περίοδο με τα πλοία του τη θάλασσα της Μεσογείου και μετέφερε τα π χώρες, αναπτύσσοντας έτσι το εμπόριο και ιδρύοντας διαμετακομιστικούς σταθ της Ελλάδας. Εκτός από τις εμπορικές δραστηριότητες τους, οι Υοίνικες είχαν τη συνήθεια να που είχαν εγκατασταθεί δέντρα, όπως κυπαρίσσια, αμπέλια, συκιές και κυρίω λοιπόν φοίνικες στην Ίο και, όπως φαίνεται, η καλλιέργεια τους αυτή συνεχίσ βασιλείας του Όθωνα να μεταφυτευτούν τρεις απ' αυτούς στον τότε Βασιλικό κα Αθήνας, ύστερα από επιθυμία της βασίλισσας Αμαλίας. Ενδεικτικό είναι επίσης νομίσματα της Ίου, τα οποία όμως ανήκουν στο 2ο και 3ο αι. π.φ., έχουν στη μία στην άλλη ένα φοίνικα. Μετά τους Υοίνικες, την Ίο κατέλαβαν α Ίωνες πιθανότατα στο τέλος του 10ου Ιώνων, σύμφωνα με την παράδοση, ήταν τότε ο Νηλέας, ο γιος του μυθικού Κόδ Μαζί με την Ίο, οι Ίωνες κατέλαβαν και τα περισσότερα νησιά των Κυκλάδων εκ Υολέγανδρο και τη Μήλο, που κατέλαβαν οι Δωριείς. Κλασική περίοδος Σον 6ο αι. π.φ. η Ίος ανήκε στην Αθηναϊκή υμμαχία σε αντίθεση με τα γειτο αντορίνη, Ανάφη, Μήλο και Κίμωλο, που ήταν σύμμαχοι της πάρτης και είχ Νησιωτών. Μεσολάβησαν οι πόλεμοι ενάντια στους πέρσες εισβολείς (το 490 π.φ και το 480 π.φ. η ναυμαχία της αλαμίνας) και μετά την ήπα των Περσών, ο Πε (431 π.φ π.φ.), η σύγκρουση δηλαδή της Αθήνας με τη πάρτη κατά την οπ πάρτη. Αργότερα, το 338 π.φ., ο βασιλιάς της Μακεδονίας Υίλιππος ο Β' κα Αλεξάνδρου, νίκησε τους αντιπάλους του στη μάχη της Φαιρώνειας και συνέν ενάντια στον κοινό εχθρό, τους Πέρσες. Έτσι η Ίος πέρασε στην κυριαρχία των θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου στους διαδόχους του, τους Πτολεμαίους. Ρωμαϊκή και βυζαντινή περίοδος

7 που έγινε το 1269 από τον ιταλό ναύαρχο Λικάριο, που είχε συμμαχήσει με το αποτέλεσμα να αποσπάσει την Ίο, όπως και άλλα νησιά από τους Ενετούς. Α κράτησε για πολύ, γιατί το 1296 ο ενετός Δομένικος κιάβι έδιωξε τους Βυζαντινού Ίου. Από τη δυναστεία των κιάβι το νησί πέρασε αργότερα στη δυναστεία των Κ από τους Δούκες της Νάξου, για να καταλήξει στον Κρίσπο Μάρκο Α', που ανεξάρτητη, μικρή δυναστεία. 0 Κρίσπο επισκεύασε γύρω στο 1400 το Κάστρο, π λόφου πάνω από τη Φώρα, προκειμένου να προστατευθουν οι κάτοικοι από τις π 0 τελευταίος δυνάστης της Ίου, πριν από τη κατάληψη της από τους Σούρκους Πιζάνι, ο οποίος παντρεύτηκε μία θυγατέρα των Κρίσπι και πήρε σαν προίκα το vη Σουρκοκρατία Σο 1537 ο πρώην φοβερός πειρατής Φαϊρεδίν Βαρβαρόσα και μετέπειτα τούρκος Ίο μαζί με άλλα μικρά νησιά των Κυκλάδων, ενώ η πλήρης κυριαρχία των επιτεύχθηκε το 1566 με την κατάληψη της Νάξου, που ήταν και έδρα του Δουκά όνομα της Ίου ήταν τότε Άνζα, αλλά οι νέα κατακτητές την έλεγαν και Αϊνέ. Σουρκι εγκατασταθεί στο νησί αλλά η Ίος πλήρωνε καθε χρόνο τον οφειλόμενο φόρο τη 1558 ήρθε η καταστροφή. Σούρκοι πειρατές με 14 γαλιότες εισέβαλαν στο νησί κα κατέστρεψαν τα πάντα, μετέφεραν όλους τους κατοίκους στα σκλαβοπάζαρα τη την Ίο, η οποία ερημώθηκε για 21 χρόνια, το 1579 έγινε αποικισμός από Α μπόρεσαν να σωθούν από την καταστροφή του Αποικισμός από Αλβα κλίμακα, λέγεται ότι έγινε και επί Μάρκου Α' yta να καλυφθούν ανάγκες σε εργατ δύο περιπτώσεις οι άποικοι αφομοιώθηκαν γρήγορα και εξελληνίσθηκαν χω ελληνικό χαρψτήρα του νησιού. Σον ερχομό τους στην Ίο μαρτυρούν μόνο μερικά ότι παλαιότερα οι γείτονες ικινιώτες χρησιμοποιούσαν για τους Νιώτες την επονο Όπως έχει ήδη αναφερθεί, το περίφημο κλειστό λιμάνι του νησιού, για το οποίοι την Ίο Μικρή Μάλτα, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ιστορία του. το λιμάνι αυτό για το οποίο οι Γάλλοι έχουν κάθε λόγο να είναι υπερήφανοι.

8 Η Ίος, παρά το γεγονός ότι ήταν ένα μικρό και φτωχό νησί, έπαιξε το δικό της αξ για τη λευτεριά. Η κήρυξη της Επανάστασης έγινε σ' αυτήν στις 10 Μαΐου του Αμοιραδάκη, μόλις δύο μήνες μετά την επίσημη κήρυξη της στην Πελοπόνν ξεσηκωμός οφείλεται βέβαια στον πατριωτισμό των Ιητών, αλλά ίσως και στο τέκνα της πατρίδας τους, ο πύρος Βαλέττας, είχε ήδη μυηθεί στη "Υιλική Εται πυρήνα της Επανάστασης) από το 1818 και συγκαταλεγόταν μάλιστα ανάμεσα Ο Βαλέττας βοήθησε πράγματι πολύ το νησί, τόσο κατά τον Αγώνα, όσο κ συμπατριώτες του για να τον τιμήσουν τοποθέτησαν την προτομή του στον κεντρ Οι Ιήτες πολέμησαν τους Σούρκους τόσο στο νησί τους -όταν αυτοί επιχείρησα θάλασσα με τα πλοία τους, ενώ το λιμάνι του νησιού αποτέλεσε ασφαλές καταφ για όλους τους αγωνιστές της Ελλάδας. Η Ίος απελευθερώθηκε επίσημα και ε Ελλάδα στις 10 Μαρτίου του 1829, με την υπογραφή του πρωτοκόλλου του Λονδ Πολιτισμος και παραδοση Η πολιτισμική παράδοση της Ίου έχει τις ρίζες της βαθιά μέσα στο χρόνο. Οι Νιώτε τώρα μια βαριά κληρονομιά την παράδοση ότι στο νησί τους γεννήθηκε και πέθα αφορά τη γέννηση του, μπορεί τίποτα να μην είναι αληθινό, αφού άλλωστε υπάρ έξι πόλεις που διεκδικούν για λογαριασμό τους αυτήν την τιμή. Αλλά για το θάνατ μεγάλου ποιητή στο νησί τους δεν φαίνεται να έχουν καμιά αμφιβολία. Μεγάλοι ισ μίλησαν γι' αυτό και ξένοι ερευνητές βρήκαν επιτύμβιες πλάκες με επιγραφές, Σο νι είναι υπερήφανοι, μα είναι συνάμα και ανήσυχοι, ανυπόμονοι. Πρέπει να βρεθεί ο Ομήρου, γιατί αυτές οι πέτρες, που επιδεικνύονται σήμερα, δεν είναι παρά απομειν ελληνιστικό πύργο. Πρέπει να βρεθεί για να πάψουν μερικοί να δυσπιστούν. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι πρέπει να βρίσκεται κάπου στο βόρειο μέρος του νησιού τη θάλασσα, στη μεριά που οδηγεί ο φαρδύς, καινούργιος δρόμος που ανοίχτηκ

9 παραδόσεις, με τις οποίες χρόνια τώρα είχαν συνηθίσει να ζουν; Οι σκέψεις αυτές τους ντόπιους και τους είχαν απασχολήσει με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που χρειάζ για να ωριμάσει και να γίνει αποδεκτή. το τέλος όμως επικράτησε η λογική ενός λαού που γαλουχήθηκε μ Άλλωστε, ο τουρισμός είχε ήδη αρχίσει να αναπτύσσεται και σε άλλα νησ στη Μύκονο και οι Νιώτες -άρχιζαν πια να συνηθίζουν τον διαφορετικό τρ μαζί τους οι επισκέπτες του νησιού. Και το σπουδαιότερο; προσπάθησαν ν δυνατόν περισσότερο τα ήθη στον τόπο τους και να αξιοποιήσουν την πα να αποτελεί από μόνη της τουριστικό θέλγητρο. Έτσι, ο τουρισμός έχει γί ασχολία των κατοίκων ενώ η γεωργία φθίνει συνεχώς με αποτέλεσμα η κ περιοριστεί μόνο στο 20% εκείνης που καλλιεργούσαν άλλοτε. Σο κομμάτι αυτό της γης παράγει κυρίως κτηνοτροφές, αλλά και πατάτες, φ πεπόνια. ε μικρές ποσότητες παράγονται επίσης κρασί, ελιές, σύκα, εσ μήλα. ε καμιά περίπτωση όμως η παραγωγή αυτή δεν επαρκεί για να ανάγκες του νησιού. Ο πληθυσμός της Ίου, από τους 1800 μόνιμους κατοίκους τον χειμώνα, φτά Έτσι όλα τα είδη στην αγορά εισάγονται. Η κτηνοτροφία, όπως και η γεωργία, βρίσκεται και αυτή σε ύφεση ενώ η αλι ανταποκριθεί στην αυξημένη ζήτηση του καλοκαιριού, μπορούμε- να πούμε καλύτερη μοίρα. ε καλή κατάσταση, αν όχι σε εξέλιξη βρίσκεται η μελισσοκ μέλι, προερχόμενο από άνθη θυμαριού, θεωρείται άριστης ποιότητας. Η στροφή των κατοίκων της Ίου προς τα τουριστικά επαγγέλματα, αλλά κ γενικά, είχε σαν αποτέλεσμα να εξαφανιστούν σιγά - σιγά μερικά επαγγέλματα, όπως λόγου χάρη αυτό του μυλωνά. Δώδεκα ανεμόμυλοι την Φώρα, δεν χρησιμοποιο ύνται εδώ και πολλά χρόνια. Οι μύλοι αυτοί άλε σιτάρι και το κριθάρι για να παράγουν το αλεύρι με το οποίο οι νοικοκυρ της οικογένειας. Η εισαγωγή των αλευρων τους σταμάτησε και αν δ μέριμνα, όπως άρχισε ευτηχώς να γίνεται τελευταία, σίγουρα θα ερείπων

10 ασβεστόλιθους μέσα στα ασβεστοκαμινα. Η επικράτηση όμως της βιομηχα σβησμένου ασβέστη σε σκόνη, κατάργησε όλη αυτή την παραδοσιακή δια Μιας και μιλήσαμε για τα επαγγέλματα που έσβησαν και τις παλιές ασχολίες άλλαξαν χάρη στην εξέλιξη και την ανάπτυξη του τουρισμού στο νησί, θα π έστω για την ιστορία, την ύπαρξη ορυχείων και την εξόρυξη απ' αυτά μέχρι τ ποσοτήτων σμύριδας, χαλαζία και μαρμάρου όπως επίσης την ύπαρξη μικ μονάδας, που χρησιμοποιούσε βαμβάκι εγχώριας παραγωγής, (έκλεισε το εργοστασίου οπτικών. Ήθη και έθιμα Παρά τις αλλαγές που επέφερε η εισβολή του τουρισμού στην Ίο, είναι αλήθ μική ταυτότητα του νησιού παρέμεινε αναλλοίωτη. Οι Νιώτες ποτέ δεν ξέχασ δεν απαρνήθηκαν τις παραδόσεις τους. Μπορεί βέβαια με το πέρασμα του έθιμα να έχουν ξεχαστεί, αλλά υπάρχουν πολλά άλλα, που σε κάθε ευκαιρία βεια. Από αυτά μερικά είναι κοινά σε ολόκληρη σχεδόν την Ελλάδα και υπάρ παραλλαγές από τόπο σε τόπο, όπως λόγο χάρην το έθιμο της Πρωτοχρο την Ίο, το βράδυ της παραμονής της Πρωτοχρονιάς, οι νοικοκυρές ετ νοστιμότατα γλυκίσματα, όπως παστέλι, που είναι και η νιώτικη σπεσιαλπ αμυγδαλάτα κ,ά. για να τα βρει ο καινούργιος χρόνος έτοιμα και να φέ Περιμένοντας τα μεσάνυχτα, οι ντόπιοι παίζουν χαρτιά και μόλις αλλάξει ο φιλιά και ευχές. Αμέσως μετά θα κοπεί η βασιλόπιτα, μέσα στην οποία έχ Αυτός, που στο κομμάτι της πίτας του θα βρει το νόμισμα, θεωρείται ο τ πρωί της 1ης Ιανουαρίου, μετά τη λειτουργία, όλες οι πόρτες των σππιών π να δεχτούν τους επισκέπτες. Πριν απ' αυτούς όμως, έχει προφτάσει να μπει λένε ποδαρικά, ένας άνθρωπος του σπτπού, που κρατάει στα χέρια του μ που είχε πάρει από το σπίτι την παραμονή και την άφησε στην εκκλησία για εξασφαλίσει στην οικογένεια μια ευτυχισμένη χρονιά. Πρωί, έρχονται και τα κάλαντα και να πάρουν το δωράκι τους σε νομίσματα.

11 Δέκα εβδομάδες πριν από το Πάσχα στην Ίο, όπως και στην υπόλοιπη Ε Καρναβάλι, που κρατάει τρείς εβδομάδες. Είναι μια ευκαιρία για τους κατο γλεντήσουν, να χορέψουν, να φάνε, να πιουν αλλά και να μεταμφιεστούν. πρωτότυπες ενδυμασίες και να επισκεφτούν τους φίλους τους. Ο στόχος δεν είναι μονάχα η εντύπωση που θα προκαλέσουν, αλλά κυρίως η αδυνα αναγνωρίσουν. Εκτός όμως από τα έθιμα αυτά που λίγο πολύ υπάρχουν σε όλη την Ελλ περιορίζοντα μόνο στις Κυκλάδες ή μόνο στην Ίο. Αυτά τα έθιμα όμως κ σιγά - αγά να ξεχαστούν, αν δεν έχουν ήδη ξεχαστεί. Σρία από αυτά αναφερόνται στην επιθυμία, το ενδιαφέρον, αλλά και την κοριτσιών να μάθουν το όνομα του μελλοντικού τους συζύγου. διαφορετικές ήταν κάποτε οι σχέσεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Καμιά συνάντ τον επίσημο αρραβώνα, που θα τον αποφάσιζαν οι γονείς. Άγνοια υπήρχε ποιος θα μπορούσε να είναι ο μελλοντικός σύντροφος της ζωής τους. ενδείξεις για τα νεανικά τους όνειρα μέσα από τα παμπάλαια έθιμα. Σο πρώτο, απλό και χαρπωμένο έθιμο, είναι αυτό του "ανέγκαρδου", που που οι νέες ύφαιναν στον αργαλείο (την "κρεβαταριά' όπως την έλεγαν) υφάσματα. Ο ανέγκαρδος αν ένα εξάρτημα του αργαλειού κα συγκεκρ πάχους ενός εκατοστού και μήκους ενός μέτρου. Όταν οι κοπέλες τέλειωναν την ύφανση έκρυβαν την ύφανση έκρυβαν τ φορέματα τους και σεργιάνιζαν στα σοκάκια του χωριού. Σο πρώτο α άκουγαν πίστευαν πως θα ήταν το όνομα του μελλοντικού τους συζύγου. Σο δεύτερο έθιμο απαιτεί πολύπλοκη διαδικασία και συνδυάζεται με ένα άλ όλη την Ελλάδα στις 23 Ιουνίου, παραμονή της γιορτής των γενεθλίων Πρόδρομου. Σο βράδυ της ημέρας αυτής συνηθίζεται να ανάβουν φωτ κυρίως στις πλατείες. Γι' αυτό, το έθιμο το ονόμασαν Υωτάρες. Όταν κοπέλες παίρνουν λίγη στάχτη και τη βάζουν στη φτέρνα τους. Μετά, όλες πηγάδι, από το οποίο μια κοπέλα, που πρέπει να είναι το πρωτότοκο π "πρωτο-γόνατη όπως τη λένε, αντλεί νερό και το ρίχνει μέσα σε ένα ευρ

12 Όταν βγουν όλα τα φρούτα, οι κοπέλες βάζουν μια σταγόνα από το "αμίλη τους και φεύγουν. το δρόμο, αν ακούσουν κάποιο ανδρικό όνομα, αυτό θ μελλοντικού τους συντρόφου. Σο τρίτο και τελευταίο έθιμο, σχετικό πάντοτε με ιην ανησυχία και ανυπομονη "ανακάλυψη" του συντρόφου της, είναι το αρμυροπίταρι". Πρόκειται για μια ετοιμάζουν οι κοπέλες το Χυχοσάββατο, 2 μήνες πριν από το Πάσχα. Μέσα ένα νόμισμα όπως στη βασιλόππα. Σην ψήνουν, τη μοιράζουν και για κείνη νόμισμα λέγεται πως θα παντρευτεί μέσα στον ίδιο χρόνο. Όσο για τις άλλε τους και περιμένουν, όπως στα προηγούμενα έθιμα, να ακούσουν ένα όνο όπως πιστεύουν, θα έχει ο μέλλων σύζυγος τους. Από τα έθιμα που πολύ δύσκολα ξεχνιούνται είναι αυτά του αρραβώνα και αρραβώνα, το πρώτο βήμα δεν το κάνει ο γαμπρός, αλλά η μνηστή, που επ Κι εκείνη, θέλοντας να δείξει ότι θεωρεί πια τη νύφη σαν παιδί της, της χαρίζε είναι η σειρά του γαμπρού να επισκεφτεί τη νύφη. Σην ημέρα των αρραβώνω δαχτυλίδια και ακολουθεί γλέντι στο οποίο ακούγονται τα σχετικά τραγούδια Ένα τραγούδι θε να πω επάνω mo λεμόνι το ανδρόγυνο πον γίνεται να ζήσει χίλιοι χρόνοι Νύφη μου κολοπίζι τση χρυσό ν' το ριζικό σου τσ' ηδέχθεις τέτοιο βρέσιμομέσα στ' αρχοντικό σου Σον αρραβώνα ακολουθεί ο γάμος, ο οποίος γίνεται συνήθως Κυριακή. Μέ σχετική προετοιμασία όπως τα "προζύμιά', απαραίτητα για το ζύμωμα του ψ προζύμια γίνονται την Πέμπτη το βράδυ και το ζύμωμα του ψωμιού την Παρ διαδικασίες συνοδεύονται πάντοτε από τα αντίστοιχα δίστιχα: Έλα Φριστέ τααι Παναγιά με τον μονογενή σου σε τούτο που ζυμώσαμε να δώσεις την ευτσή σου

13 Και φτάνουμε στην Κυριακή, την ημέρα του γάμου. Σο μυστήριο γίνεται το α Ακολουθούν τα "τραταρίσματά' με το γνήσιο νησιώπκο παστέλι και το βράδ χορός. Εδώ τα τραγούδια του γάμου έχουν τον πρώτο λόγο. Μερικά απ 1 αυ σε άλλα μέρη της Ελλάδας: Ένα τραγούδι θε να πω επάνω στο κεράσι Σ αντρόγυνο που έγινε να ζήσει να γεράσει. Ένα τραγούδι θε να πω επάνω στην κιθάρα να ζήσει η νύφη κι γαμπρός κουμπάρος και κουμπάρα. Ένα τραγούδι θε να πω επάνω στο ρεβύθι, χαρά στα μάτια τον γαμπρού που διάλεξε τη νύφη. τους γάμους και στις μεγάλες γιορτές είναι φυσικό οι Νιώτες να ντύν φορεσιές τους, οι οποίες όμως σήμερα δεν διαφέρουν σε τίποτα από αυτ περισσότερα μέρη της Ελλάδας. Παλαιότερα φορούσαν τις παραδοσιακέ για τους άντρες λεγόντουσαν λεβεντίστικες και περιελάνβαναν το κά σωκάρδι (γιλέκο), το γελέκι (γιλέκο με μανίκια), ζωνάρι, βράκα, κάλτσες κ γυναίκες το καρκάλι (είδος πουκάμισου), το σωπικάμισο μπρουζιτσένιο το σώκάρδι (γιλέκο που έμοιαζε με το αντρικό), το κοντογούνι με προ αντρικό γιλέκο με μανίκια, στολισμένο με γούνες ή με τσόχες), μεταξωτό φ ώμους και το χειμώνα μποξεδάκι. Για κάλλυμα της κεφαλής φορούσα σκέπη. Σα πανηγύρια της Ίου Σα πανηγύρια που συνεχίζονται και γίνονται εδώ και αιώνες με την ίδια θρη και με το ίδιο κέφι, είναι η καλύτερη απόδειξη ότι δεν χάθηκαν όλα και ότι σ

14 Άλλωστε τα μεγάλα πανηγύρια στην Ίο είναι μονάχα πέντε, που και αυτά πε ημερομηνίες, αφού στις 29 Αυγούστου, του Αγιου Ιωάννου, γίνονται δυο πα της Χάθης και στο μοναστήρι του Καλαμου) και στις 8 επτεμβρίου άλλα δυ Αγίας Θεοδότης και στο εκκλησάκι της Παναγίας της Παλιοκαστρίτισσας, π Παλαιοκάστρο). Σο πέμπτο μεγάλο πανηγύρι γίνεται στις 24 Ιουνίου στον Πύ κορυφή του νησιού, όπου βρίσκεαται η βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Ιωάνν Εννοείται ότι τα πανηγύρια αρχίζουν συνήθως από την παραμονή, όπως σ Χάθης και σε μερικές περιπτώσεις οι πανηγυριώτες διανυκτερεύουν στο χω την Χάθη λοιπόν, από το πρωί της 28ης Αυγούστου τα μεγάλα καζάνια στ κοντά στην εκκλησία του Άι Γάννη, είναι έτοιμα για να μαγειρέψουν τη γίδα β μοιραστεί δωρεάν σε όλους τους πανηγυριώτες το βράδυ, μόλις τελειώσει ο την ώρα και πέρα θα αρχίσει το γλέντι και ο χορός που θα κρατήσει ώς το π είναι ημέρα νηστείας, θα μοιραστεί φασολάδα. Αυτό το μαγειρείο κτίστηκε, ό εκκλησίες, ειδικά για το πανηγύρι. Γα τον ίδιο σκοπό κτίστηκαν πλάι του απο μπορεί να διανυκτερεύσει όποιος το θελήσει. Η ίδια ακριβώς διαδικασία ακολουθείται και στο πανηγύρι του Καλάμου, πο μέσα στο μοναστήρι του Αγίου Ιωάννου, 16 χλμ. από το λιμάνι. Αλλά και στ νησιού δεν υπάρχουν ουσιώδεις διαφορές. Παντού υπάρχει η προσφορά, η κέφι και η γιορταστική ατμόσφαιρα που αξίζει οπωσδήποτε να ζήσει κανείς. Γράμματα και τέχνες Οι πολιτιστικές εκδηλώσεις συμπληρώνουν τα πανηγύρια και τις παλιές Αποτελούν τον κρίκο που συνδέει το παρελθόν με το παρόν. Δεν αδιαφορ αλλά αντίθετα στηρίζονται σ' αυτή και την προβάλλουν σε κάθε ευκαιρ Δήμος Ιητών και κατασκεύασε το 1996 ένα καλαίσθητο πέτρινο θέατρο 110 ενός αρχαίου θεάτρου. Σο τοποθέτησε μάλιστα στην κορφή ενός λόφο πάνω από τους περίφημους ανεμόμυλους και το ονόμασε "θέατρο Οδυσ έτσι τον μεγάλο έλληνα ποιητή και νομπελίστα, που λάτρεψε και εξύμνησε το

15 γιατί όχι- να παραμείνουν σ'αυτήν. Σην αρχή την έκανε ίσως ο γνωστός ζω που έφυγε πρόωρα. Καταγόταν από άλλο Κυκλαδονήσι κι όμως στην Ίο ένα θαυμάσιο σπίτι με γνήσια κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική, για το οποίο κεφάλαιο. την Ίο λοιπόν πρόκειται σύντομα να κτιστεί το Μουσείο Γάίτη - τ.μ., που θα στεγάσει τα έργα του (τα περίφημα "ανθρωπάκια 1 ), όπως ίμοσσι και άλλων καλλιτεχνών του 20ού αιώνα. Ανάμεσα στους γνωστούς ζωγράφους, που περνούν τις διακοπές τους ή δ πολλά χρόνια στην Ίο, πρέπει να αναφέρουμε τον βιενέζο Helmut Kand, του μπορεί κανείς να επισκεφτεί στο λιμάνι, τους αυστριακούς Aqua- aqua και E εκθέτουν τα έργα τους στη δική τους γκαλερί Μοντέρνας Σέχνης που βρίσκε της Αγίας Ειρήνης, τον έλληνα Γάννη Λουκιανό στο εργαστήρι του οποίου θ εμπνευσμένα από την αρχαία ελληνική παράδοση και τον οποίο μπορείτε ν Φώρα, και τον ζωγράφο Παναγιώτη Αρχολέκα στην Αγία Θεοδότη. Αρχιτεκτονική Η αρχιτεκτονική παίζει οπωσδήποτε το δικό της ρόλο στη διαμόρφωση της ενός τόπου. Όταν μάλιστα πρόκειται για την Ίο ή για τις Κυκλάδες γενικότερα ιδιαίτερη βαρύτητα. Γιατί η αρχιτεκτονική σε αυτά τα νησιά είναι ένα από τα τα κάνει να ξεχωρίζουν. Αυτά τα κάτασπρα σπίτια με τις καμάρες, που είναι στα γυμνά βράχια, δημιουργώντας έτσι μια θαυμάσια ανπθεση με το βαθύ θάλασσας, δεν υπάρχουν σε κανένα άλλο μέρος της Ελλάδας, για να μην π ολόκληρου. Ο αρχιτεκτονικός τους ρυθμός είναι λιτός, απέριττος, αυστηρό στολίδια παρά μονάχα απλές γραμμές και καμπύλες. Αυτά τα σπίτια, κτισμ άλλο, το ένα επάνω στο άλλο,δείχνουν με σαφή τρόπο την ελεύθερη έκφρα χωρίς να υπάρχουν αναστολές. Ση λύση που αβασάνιστα έρχεται να δέσει το συμφιλιώσει με το περιβάλλον αλλά συγχρόνως να εξυπηρετήσει και έν προστατεύσει τους κατοίκους από τις ακραίες καιρικές συνθήκες, αλλά και

16 είναι κι αυτά διώροφα. το ισόγειο υπάρχει ένα μεγάλο δωμάτιο με τζάκι στη για τη θέρμανση και τη μαγειρικη κι ένα τραπέζι στη μέση για το καθημερινό Η επίσημη τραπεζαρία στην οποία γίνονται τα τραπέζια του γάμου καιόλες εκδηλώσεις της οικογένειας είναι στο επάνω όροφο. Πρόκειται για ένα μεγά επιπλωμένο με ένα τραπέζι στη μέση, πάνω στο οποίο υπήρχε άλλοτε μια βε καναπέ διακοσμημένο με παραδοσιακά κεντήματα ή υφαντά και μια ντουλά τον στολίζουν συνήθως μερικές οικογενειακές φωτογραφίες. Γα να πάει καν πρέπει να περάσει πρώτα από μία βεράντα, το λεγόμενο "μπουντί, στην οπ εξωτερική σκάλα. Πολλές φορές υπάρχει και μια δευτερεύουσα, εσωτερική, κ κλαβανή. Σα υπνοδωμάτια είναι δεξιά και αριστερά από τη μεγάλη αίθουσα, τη "σάλα επικοινωνούν άμεσα. τους αγρούς υπάρχουν ακόμα μερικά παλιά σπίτια, που ο προορισμός το εξυπηρετήσουν τους κατοίκους στις γεωργικές τους εργασίες, κυρίως κατά καλοκαιριού. Είναι κτισμένα πολύ απλά σε σύγκριση με τα άλλα του χωριού αποτελούμενα από ένα ή δύο δωμάτια. Σα σπιτάκια αυτά, συγκεντρωμένα π ομάδες από πέντε έως έξι δημιουργούν μικρούς οικισμούς, τις λεγόμενες "κα την αρχπεκτονική θα πρέπει να αναφερθούμε στις πολυάριθμες και πολύ εν που είναι μέσα στη Φώρα αλλά και σ' αυτές που είναι διάσπαρτες σ' ολόκλη δίνουν το δικό τους χαρακτηριστικό τόνο στο τοπίο. Σα χωριά της Ίου Η Φώρα το γραφικότερο χωριό των Κυκλάδων Ξεχωρίζει αυτό το κατάλευκο χωριό από την πρώτη στιγμή που το καράβι θα όρμο του λιμανιού. Έτσι σκαρφαλωμένο όπως είναι στην πλαγιά του λόφο μαγνήτης. Θέλεις να βρεθείς το ταχύτερο εκεί πάνω και να το εξερεύνησες. Σ πλησιάζεις και το χαίρεσαι. Και σε λίγο περπατάς μέσα στα στενά σοκάκια τ λαβύρινθο και το απολαμβάνεις. Κάθε βήμα και μια αλλαγή, μια στροφή κι έ που είναι στολισμένη με λουλούδια ανεβαίνει σε μια βεράντα, το "μπουντί, μ

17 Αυτή είναι η Φώρα με μια πρώτη ματιά. Θα πρέπει τώρα να τη δούμε με περ λεωφορείο, που ξεκινάει κάθε τέταρτο από το λιμάνι ή το Γιαλό, όπως συνηθίζουν τις απότομες πλαγιές του λόφου, μας αφήνει στο χώρο, που είναι μπροστά στο στη συνέχεια στην παραλία του Μυλοπότα. Παλαιότερα, όταν δεν υπήρχε ο δρόμ με τα πόδια ή με ζώα από το πλακόστρωτο μονοπάτι με τα σκαλοπάτια. Από το βασιλιάς Όθωνας κατά την επίσκεψη του στο νησί το 1840 και γι' αυτό πήρε και τ αυτή πρόσφερε και εξακολουθεί πάντα να προσφέρει, μια θαυμάσια θέα προ ενδιάμεσος χώρος γεμίζει σιγά - σιγά με σπίτια και ξενοδοχεία. Η περιήγησή μας στη Φώρα αρχίζει από το Δημαρχείο που στεγάζεται στον νεοκλασικού κτιρίου, που κτίστηκε στο τέλος του 19ου αιώνα. Πρόκειται για αυτό έχει την ονομασία Αμοιραδάκειο. τον ίδιο όροφο, εκτός των γραφείω αίθουσες που προσφέρονται για διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις, όπως π ζωγραφικής στις εκδηλώσεις "Ομήρειά. το ισόγειο στεγάζεται το Αρχαιολογ ενδιαφέροντα ευρήματα από όλο το νησί. Σο δημαρχιακό μέγαρο βρίσκεται σε ένα μικρό σχετικά πλάτωμα, που σχημα λόφους. Σο λόφο του Κάστρου προς τα βόρεια και το λόφο με το εκκλησάκ Αναργύρων προς τα νότια. το πλάτωμα αυτό φαίνεται πως ήταν και η Αγο της Ίου. Απέναντι από το Δημαρχείο είναι το γήπεδο μπάσκετ, στο οποίο, εκ μπάσκετ, γίνονται και πολττιστικές εκδηλώσεις του Δήμου, εάν φυσικά δεν έχ για το θέατρο "Οδυσσέας Ελύτης" που θα δούμε παρακάτω. Μετά το γήπεδο μπάσκετ και πριν αρχίσουμε να ανηφορίζουμε προς το λόφ μπροστά σε μία από τις πιο ενδιαφέρουσες εκκλησίες του νησιού, την Αγία με τη γνήσια κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική της, παρουσιάζει εντούτοις τη δική τη καμπαναριό της αποτελεί την κορφή ενός τριγωνικού τοίχου με οδοντωτές ή πιο πίσω ο μεγάλος τρούλος, με προεξέχουσες ραβδώσεις στις πλευρές, δε επάνω σε μια αψιδωτή στέγη. Σα τόξα (βόλτα) από τις άκρες της στέγης εξέχ αριστερά από το κύριο κτίσμα, μεγαλώνοντας έτσι το πλάτος της εκκλησίας

18 νέοι γλεντάνε μέχρι τις πρωινές ώρες. Αλλωστε γι' αυτό ήρθαν στην Ίο. Για αυτό τη Πλάι από την Αγία Αικατερίνη, ορθώνεται επιβλητικός ο Μητροπολιτικός ναό Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, Προέρχεται από ένα μικρό ναό του Αγίου Νικολ μετονομάστηκε σε Ευαγγελισμό και στη συνέχεια γκρεμίστηκε για να κτισθεί εκκλησία. Τπάρχει όμως και ο σχετικός θρύλος γύρω από αυτή την μετονομ δύο ιστιοφόρα, που έπλεαν τη νύχτα μέσα στο φουρτουνιασμένο Κρητικό Π καπετάνιος του πρώτου διέκρινε σε κάποια απόσταση από την πλώρη του, προσπάθεια του να το πλησιάσει για να καταλάβει τί ακριβώς ήταν, η απόσ παρέμενε πάντα η ίδια μέχρι το πρωί που άραξε το καράβι του στον κόλπο Β χάθηκε το φως. Πήρε τότε ο καπετάνιος μια βάρκα και ψάχνοντας στα γύρω ασημένια εικόνα της Παναγίας στολισμένη με διαμάντια και τη μετέφερε στο όμως το εξής περίεργο. Ο επίσκοπος και ο διοικητής του νησιού είχαν δει το ίδιο όνειρο: μια μαυροφορεμένη γυναίκα τους διέταζε να πάρουν όλο τον κ πάνε στον όρμο Βαλμά να παραλάβουν μία εικόνα. Αυτοί υπάκουσαν και π έψαχναν χωρίς αποτέλεσμα, ένας μικρός βοσκός, που είχε δει τί είχε συμβεί, τη βάρκα. Εκείνοι πήγαν αμέσως στο ιστιοφόρο και ανάγκασαν τον καπετά να τους δώσει την εικόνα. Είναι αυτή που τοποθετήθηκε στην αρχή στον Αγ σήμερα βρίσκεται στη μετονομασθείσα εκκλησία του Ευαγγελισμού. Πλάι στ το μικρό εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. Από την Πλατεία Ευαγγελισμού ξεκινούν δύο κύριοι δρόμοι, που διασχίζουν το χ την Ανατολή με κατεύθυνση προς τους περίφημους ανεμόμυλους. αυτούς του συγκεντρωμένα τα περισσότερα καταστήματα, εστιατόρια, καφενεία, μπαρ και νυ είναι φυσικό, αποτελούν πόλο έλξης για τους επισκέπτες ουλατσάρουν ανάμεσα απολαμβάνουν τη ζωντάνια της Φώρας. Βλέπουν στις προθήκες των καταστημά πλακόστρωτα σοκάκια τα πολύχρωμα φορέματα και τα άλλα είδη δώρων, απλω άλλο, μπαίνουν μέσα στα μαγαζιά και κάνουν τις αγορές τους ή κάθονται σε ένα κουκλίστικα καφενεδάκια ή τα μπαρ για να πάρουν το ποτό τους. Ση νύχτα αυτοί πιο εντυπωσιακοί. Σα ταβερνάκια είναι γεμάτα και στα κλαμπ με το ημίφως έχουν α τραπέζια. Η ξέφρενη μουσική ξεχύνεται μέσα στα σοκάκια από τις ανοιχτές πόρτες

19 στην οικογένεια του Υιλικού πυρίδωνα Βαλέπα και της Παναγίας της Υανερωμέν στην είσοδο της παλιάς πόλης. Περνάμε κατόπι μέσα από στοές, που έχουν στη στέγη τους ξύλινα δ συνεχώς τα σκαλοπάτια. Σε λίγο φτάνουμε στο ευρύχωρο προαύλιο της της πιο γραφικής εκκλησίας του νησιού, της Παναγίας της Γκρεμνιώτισσα μπλε τρούλος της που δημιουργεί έτσι μια όμορφη αντίθεση με τους Ξεχωρίζει το ψηλό καμπαναριό της, που έχει κι αυτό μπλε τη στέγη του. Ξε φοίνικας, που χρόνια τώρα ορθώνεται πλάι της. Εντυπωσιάζει ο βράχος π κα ο γκρεμός που ανοίγεται μπροστά της. Πολύ σωστά την έβγαλαν Γκ θεμελιωμένη πλάι στο γκρεμό. Γατί όμως να διαλέξουν αυτό το δύσκολο τ Υπάρχει η εξήγηση που βασίζεται στην παράδοση και μας τα λέει όλα. Βρ Παναγίας, σφηνωμένη στα βράχια κάτω στον όρμο του Μυλοπότα και μετα του Σταυρού στη Χώρα. Και εδώ έγινε το πρώτο θαύμα. Φεύγει η εικόνα απ πηγαίνει στο παλιό εκκλησάκι του Αγίου Ελευθερίου, που είναι επάνω σ σημερινή Παναγία την Γψεμνιώτισσα. Λόγω του θαύματος, οι κάτοικοι απ μια εκκλησία για να τοποθετήσουν εκεί την εικόνα. Όχι όμως επάνω σ χαμηλά, κοντά στην Αγία Αικατερίνη. Και αρχίζουν να κτίζουν τα θεμέλια. Μ αρχίζουν νέα θαύματα. Τα σημάδια των κτιστών λείπουν κάθε πρωί βρίσκονται πάνω στον απόκρημνο λόφο. Τότε αναγκάζονται να πάρο ισοπεδώσουν ένα χώρο στα βράχια και να κτίσουν την εκκλησία στον θαυματουργή εικόνα. Εργάζονται με ζήλο όλοι χωρίς εξαίρεση. Ανδρες κα μάλιστα, σαν να συμμετέχουν σε μια γιορτή, ντύνονται με τις επίσημ φορεσιές. Δουλεύουν επίπονα και οι δουλειές είναι βαρείες. Όμως οι άθικτες, χωρίς την παραμικρή ζημιά. Και η εκκλησία τελειώνει και είναι σήμε την καμαρώνουν. Είναι το έμβλημα τους. Η απόδειξη της πίστη αποφασιστικότητας.

20 ίδια υπέροχη θέα χωρίς να μας αναστατώνει. Δεν δουλεύει τώρα τόσο σκέψη Βρισκόμαστε πάνω στο Κάστρο, που έκτισε το Μεσαίωνα (1397) ο Βορειοδυτικά του Κάστρου λένε πως υπήρχε η Βουλή της αρχαίας πόλης από το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου, υπάρχουν και άλλα σημάδια πολύ π Είναι τα ίχνη από τα κυκλώπεια τείχη, που έφτιαξαν οι Αχαιοί για να προστα αρχαιότερη. Ολόκληρο το Αιγαίο ξετυλίγεται μπροστά μας πάνω απ' αυτ αυτό ξετυλίγεται και η ιστορία του. Ο ήλιος βουτάει τώρα στη θάλασσα, θα ακολουθήσει το μούχρωμα. Σο φ πρέπει να κατέβουμε. Ξαναπερνάμε από την Κάτω Πιάτσα και προχωρ ανατολικά. ε λίγο φτάνουμε στην Επάνω Πιάτσα, την τρίτη πλατεία του χωρ Πλαί της είναι η δίκλιτη εκκλησία του Αγίου toowou του Θεολόγου, η Αγ στηρίζεται επάνω σε ένα σπόνδυλο μαρμάρινης κολόνας με είκοσι ραβ αυτός προέρχεται από αρχαίο ναό της Ισίδας, όπως άλλωστε αποδεικνύετ ύμνο προς τη θεά, που είναι χαραγμένος επάνω του. Σα γράμματα του ύμ 3ο αιώνα μ.φ. και επιβεβαιώνουν την πληροφορία ότι επί ρωμαϊκής εποχή από την εποχή των Πτολεμαίων της Αιγύπτου, λατρεύονταν στο νησί η θεά Από εδώ, διανύοντας μια απόσταση μικρότερη από εκείνη που χωρίζει τη Πιάτσα φτάνουμε στο πλάτωμα με τους ανεμόμυλους, το "σήμα κατατεθ καμάρι για τους Νιώτες. Είναι δώδεκα και είναι τοποθετημένοι σε δύο σε στην πλαγιά ενός άλλου λόφου. Πολύ γραφικό το θέαμα. Αυτούς φανταστούμε κάτασπρους, με τα φουσκωμεva από τον αγέρα πανιά να γυ τα χρόνια για να αλέσουν το κριθάρι και το σιτάρι που θα εξασφάλιζε το ψ του νησιού. Ευτυχώς δύο απ' αυτούς έχουν ανακαινισθεί. Ας ελπίσ ανακαινιστούν και οι υπόλοιποι για να αποτελέσουν και πάλι το στολίδι του το δικό τους χαρακτηριστικό τόνο στο υπέροχο αυτό κυκλαδίτικο τοπίο. Ανάμεσα στους ανεμόμυλους περνάει ο κεντρικός αυτοκινητόδρομος πηγαίνει για τον Επάνω Κάμπο, Αγία θεοδότη, Παλαιόκαστρο, Χάθη και δεξιά για την παραλία του Μυλοπότα, Κάλαμο και Μαγγανάρι. Λίγο πιο