Η ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ. Δρ Μαριάνθη Αρχανιωτάκη Δ.Ε.Β.Ε: Καστοριά, 9.10.

Transcript

1 Η ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ Δρ Μαριάνθη Αρχανιωτάκη Δ.Ε.Β.Ε: Καστοριά,

2 ΔΗΛΩΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ Δε προκύπτει σύγκρουση συμφερόντων στην παρούσα ομιλία

3 ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ <50% >50%

4 Το μεγάλο ποσοστό του διαβητικού πληθυσμού που παραμένει αρρύθμιστο, αποτελεί πρόκληση για τη χάραξη νέων θεραπευτικών δρόμων

5 ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΠΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΗΣ ΔΡΟΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΙΔΑΝΙΚΗ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ?

6 ΝΕΑ ΔΙΣΚΙΑ (ΑΝΑΣΤΟΛΕΙΣ DPP-4, SGLT2), ΝΕΑ GLP-1 RA, NEEΣ INΣOYΛINEΣ? ΤΕΧΝΗΤΟ ΠΑΓΚΡΕΑΣ, ΝΑΝΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ, ΒΛΑΣΤΟΚΥΤΤΑΡΑ?

7 ΑΠΩΛΕΙΑ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ Η ζωή ενός διαβητικού ατόμου δεν κρέμεται τόσο από το νήμα των αναμενόμενων επιστημονικών επιτευγμάτων του μέλλοντος, όσο από την αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων του παρόντος

8 ΣΔ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΛΟΗΓΗΣΗΣ ΣΤΙΣ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΟΥ ΣΔ

9 Διατίθεται ήδη ένα υποτιμημένο αντιδιαβητικό μέσο που συνδυάζει απόλυτη ασφάλεια και μεγάλη αποτελεσματικότητα, απουσία ανεπιθύμητων ενεργειών, χαμηλό κόστος και ενίσχυση της δράσης όλων των άλλων θεραπειών

10 HbA1c 1%

11 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΔΟΜΗΜΕΝHΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Μείωση μέσης γλυκόζης Μείωση μεταβλητότητας(sd) Μείωση HbA1c έως 2% Μείωση σωματικού βάρους Diabetes Technol & Therapeutics, Vol. 13, Nο 10, 2011, pp

12 ΕΥΕΡΓΕΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Βελτίωση βάρους, γλυκαιμικού ελέγχου και μεταβολικών δεικτών

13 ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ

14 Ο ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΥΠΟΣΥΝΟΛΟ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ

15 ADA/EASD 2015 ΝΣΟΥΛΙΝH (ΒΑΣΙΚΗ) Στη θεραπευτική ιεραρχία,πάνω και από τη μετφορμίνη - τον ακρογωνιαίο λίθο της αντιδιαβητικής αγωγής - βρίσκονται οι μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις και η εκπαίδευση Diabetes Care 2015;38:

16

17 NEEΣ ΙΔΕΕΣ

18 ΑΣΘΕΝΟΚΕΝΤΡΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΣΔ ADA/EASD 2015

19 ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΔ

20 ΑΝΤΙ ΤΗΣ «ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ»

21 ΙΣΟΤΙΜΗ ΣΧΕΣΗ ΑΜΟΙΒΑΙΑΣ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ

22 ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ DSME: Diabetes Self-Management Education DSMS: Diabetes Self-Management Support

23 ΜΟΝΤΕΛΑ ΘΕΩΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ ΑΤΟΜΟΥ Βιολογικό Ψυχολογικό Κοινωνικοοικονομικό

24 ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ «ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ» ΣΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗ Γόνιμος διάλογος Ιατρικής και Κοινωνικών Επιστημών Σύζευξη βιολογικού και ψυχοκοινωνικού μοντέλου Ιnterface Comunic.,Saude, Educ., 2009; 13(30):93-106

25 ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤAΠOKΡΙΣΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΓΙΑΤΡΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ Θεραπευτικός σχεδιασμός Ποιότητα θεραπευτικής σχέσης Εφαρμογή σχεδίου

26 ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΙΣΟΤΙΜΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΙΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΥΘΥΝΗ ΓΙΑΤΡΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ

27 ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ Γιατροί Νοσηλευτές Διαιτολόγοι Ψυχολόγοι

28 ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΗ ΣΧΕΣΗ Γνώσεις Εμπειρία Δεξιότητες Εργασιακές συνθήκες Συστήματα Υγείας Απόψεις Εμπειρίες Δεξιότητες Προτιμήσεις Συνθήκες διαβίωσης

29 AADE (Αmerican Association of Diabetes Educators) AΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ

30 7 ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ ΑΥΤΟΡΡΥΘΜΙΣΗΣ ΣΔ Υγιεινή διατροφή Σωματική δραστηριότητα Αυτοέλεγχος γλυκόζης αίματος Αναπροσαρμογή φαρμακευτικής αγωγής Αναγνώριση και επίλυση προβλημάτων Μείωση κινδύνου επιπλοκών Θετική στάση/αντιμετώπιση ζωής Οδηγίες AADE

31 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΟΥ ΣΔΤ2 On line 05/06/2015, DOI: /dc

32 ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΣ 2015 ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΩΝ ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΜΕ ΣΔτ2 ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΕΠΑΝΕΚΤΙΜΗΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ On line 05/06/2015, DOI: /dc

33 ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΗ Journal of Social Health and Diabetes / Vol 3 / Issue 1 / Jan-Jun 2015

34 ΨΥΧΙΚΗ ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΗ Κατάθλιψη δυσφορία για το παρόν ανησυχία για το μέλλον ενοχές, αυτομομφές, στερήσεις Αγχώδεις και διατροφικές διαταραχές JAMA 2014; 312(7):

35 KATAΘΛΙΨΗ ΚΑΙ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ Η κατάθλιψη συσχετίζεται με χειρότερη γλυκαιμική ρύθμιση Δυσχέρεια τήρησης διατροφικών οδηγιών Μειωμένη κινητοποίηση, σωματική και ψυχική Απροθυμία αυτοελέγχου Αντικαταθλιπτική αγωγή J Endocrinol Metab 2014; 4(5-6): Diabetol Metab Syndr 2011; 3(1):26

36 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΣ ΑΣΘΕΝΗΣ

37 Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΙΔΑΧΗ ΜΕ ΛΙΣΤΕΣ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΕΩΝ, ΑΛΛΑ ΣΥΝΟΛΟ ΤΕΚΜΗΡΙΩΜΕΝΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΕΞΕΛΙΣΣΟΜΕΝΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

38 Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΞΕΚΙΝΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΝΩΣΗ ΑΛΛΑ ΣΤΟΧΕΥΕΙ ΣΤΗ ΔΡΑΣΗ ΝΕΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ

39 ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΤΑΞΗ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ

40 ΟΦΕΛΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Βελτίωση γλυκαιμικού ελέγχου Πρόληψη / έγκαιρη αντιμετώπιση επιπλοκών Βελτίωση ποιότητας ζωής Μείωση αναλώσιμων και δαπανών Diabetes Care 2015; suppl 1, p. S20 Diabetes Care 2013; 37 (suppl 1): S Diabetes Care 2013; 36 (suppl 1): S IDF/ SMBG International Working Group AADE: American Association of Diabetes Educators National Standards for Diabetes Self-Management Education and Support

41 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ UK ΓΙΑ ΣΔΤ1 DAFNE BERTIE X-PERT Insulin ΓΙΑ ΣΔΤ2 DESMOND X-PERT Diabetes X-PERT Insulin Αναπροσαρμογή ινσουλίνης,σωματικής δραστηριότητας και διατροφής ανάλογα με τα ευρήματα του αυτοελέγχου

42 DAFNE: Dose Adjustment for Normal Eating and Exercise Εκπαιδευτικά πεδία DAFNE Προσαρμογή ινσουλίνης στη διατροφή, άσκηση και καθημερινότητα Εξοικείωση με τη διόρθωση της υπογλυκαιμίας και υπεργλυκαιμίας Αντιμετώπιση εκτάκτων περιστάσεων (πυρετού, ιώσεων, τραυμάτων) Φροντίδα ποδιών Ταξιδεύοντας με ΣΔτ1 Οδήγηση και ΣΔτ1 Αντισύλληψη και κύηση με ΣΔτ1 Η εκπαίδευση είναι πενθήμερη με 8ωρη παρακολούθηση / ημέρα Διάλειμμα με γεύμα, για έμπρακτη εφαρμογή των γνώσεων

43 ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΑΙΔΙΩΝ

44 ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΗΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ ΑΝΤΙ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ

45 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ DΕSMOND ΣΕ ΣΔΤ2 ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟ ΣΕ ΝΕΟΔΙΑΓΝΩΣΘΕΝΤΑ ΣΔΤ2

46 ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΝΗΛΙΚΩΝ

47 ΟΜΑΔΙΚΑ ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΔΙΑΒΗΤΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΟ, ΔΙΑΔΙΚΤYΑΚΟ Η ΕΝΤΥΠΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

48 ΕΥΕΛΙΞΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Εξατομικευμένη προσαρμογή σε ανάγκες και στόχους με σεβασμό των μορφωτικών, κοινωνικών, οικονομικών, φυλετικών, θρησκευτικών και εθνικών χαρακτηριστικών

49 ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΕΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΔ ADA Diabetes Basics Diabetes Forecast Diabetes Self Management ADA Complete Guide to Diabetes National Diabetes Education Program My Diabetes Partner.org Take Care of Your Feet for a Lifetime Coping and Diabetes The emotional Side of Diabetes Strengthen Your Spirit

50 ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΣΔ

51 Η ΚΙΝΗΤΗ ΤΗΛΕΦΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΟΥ ΣΔ

52 ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ?

53 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΔIΑΒΗΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΔΙΑΒΗΤΙΚΩΝ

54 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΤΟΜΙΚΗ ΜΕΤ ΕΜΠΟΔΙΩΝ

55 ΤΟ ΙΑΜΑΤΙΚΟ ΔΩΡΟ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ

56 Ανάπτυξη εσωτερικής ικανότητας για εναρμόνιση επιθυμιών και αναγκών

57 ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ Αποχή από πάθη και λάθη Ανάπτυξη εσωτερικής ικανότητας για εναρμόνιση επιθυμιών και αναγκών

58 Kυρία Γεωργία Π. - Θα έγινε λάθος Δε το πιστεύω γιατρέ μου Θα δώσω αίμα και σε άλλο εργαστήριο Κάθε φορά που μετράω το ζάχαρο, το βρίσκω χαμηλό, από 120 έως Πότε το μετράτε; - Το πρωί, πριν το καφεδάκι μου - Μετράτε ποτέ μετά το μεσημεριανό φαγητό; - Για να είμαι ειλικρινής,όχι,πολύ σπάνια

59 ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ HbA1c ME TH MEΣΗ ΤΙΜΗ ΓΛΥΚΟΖΗΣ HbA1c Values % eag mg/dl estimated Average Glucose

60 Άγνοια της σημασίας της μεταγευματικής υπεργλυκαιμίας Άγνοια κινδύνου Έλειμμα εκπαίδευσης Kυρία Γεωργία Π. Έλειμμα αυτοελέγχου

61 ΟΡΙΣΜΟΣ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΥ ΣΤΟ ΔΙΑΒΗΤΗ Μέτρηση της γλυκόζης του τριχοειδικού αίματος από το ίδιο το διαβητικό άτομο με μικρές ηλεκτρονικές συσκευές (ανακλασίμετρα) και με τη βοήθεια συστήματος ανώδυνου σκαριφισμού

62 Δε συνιστάται η χρήση των μετρητών γλυκόζης για OGTT ή για τη διάγνωση του διαβήτη

63 O αυτοέλεγχος αποτελεί ένα πολύτιμο, -άλλοτε υποτιμημένο και άλλοτε υπερεκτιμημένοεξελισσόμενο αντιδιαβητικό εργαλείο Aξιοπιστία και ακρίβεια μετρήσεων? Λάθη χρηστών? ADA:Συνολικά σφάλματα μετρήσεων <15%

64 Συστήματα αυτόματου ανώδυνου σκαριφισμού δακτύλων Προηγείται πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και χλιαρό νερό. Δε συνιστάται η χρήση οινοπνεύματος Προτιμάται η πλάγια επιφάνεια των δακτύλων αντί του κέντρου τους

65 ΚΛΑΣΣΙΚΗ ΘΕΣΗ ΜΕΤΡΗΣΗΣ Οι ράγες των δακτύλων των χεριών παραμένουν οι πιο αξιόπιστες θέσεις μέτρησης, ειδικά για απότομες αυξομειώσεις της γλυκόζης αίματος, όπως η υπεργλυκαιμία μετά το φαγητό ή η υπογλυκαιμία μετά από άσκηση

66 Οι εναλλακτικές θέσεις ενδείκνυνται κυρίως για μετρήσεις ρουτίνας, όπως το πρωί προ φαγητού ή το βράδυ πριν τον ύπνο και περιλαμβάνουν: μηρούς,πήχεις, κοιλιά, βραχίονες, κνήμες Yστέρηση κατά min σε ταχείες μεταβολές γλυκόζης Αποδεκτή από ADA, όχι από SIGN-NICE

67 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΚΑΙ ΣΑΚΧΑΡΟΜΕΤΡΗΤΩΝ Το εργαστήριο μετρά στο πλάσμα του αίματος Τα σακχαρόμετρα μετρούν στο ολικό τριχοειδικό αίμα Για να είναι συγκρίσιμες οι μετρήσεις, διαιρείται η μέτρηση του εργαστηρίου με τον αριθμό 1, 11 Παραδείγματα: α) εργαστήριο:135, σακχαρομετρητής: 135/1,11 = 122 mg/dl β) εργαστήριο:200, σακχαρομετρητής: 200/1,11 = 180 mg/dl Diabetes Care 2002;25: , Ελληνικά Διαβητολογικά Χρονικά 2008;21(1):55-64

68 ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ ΣΤΑ ΟΥΡΑ ;

69 Ο ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ ΣΤΑ ΟΥΡΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΙΣΑΞΙΟΣ Εύκολη, φθηνή και ανώδυνη εξέταση, αλλά αξιολογείται μόνο το θετικό αποτέλεσμα και σημαίνει γλυκόζη αίματος συνήθως 180 mg/dl Ο ουδός αυτός παρουσιάζει σημαντικές αποκλίσεις και διαφέρει σε παιδιά, εγκύους και ηλικιωμένους Το αρνητικό αποτέλεσμα δύσκολα αξιολογείται γιατί μπορεί να αντιστοιχεί σε γλυκόζη αίματος χαμηλή, φυσιολογική ή ελαφρώς αυξημένη

70 ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΥ ΣΤΑ ΟΥΡΑ Ο έλεγχος στα ούρα μπορεί να φανεί χρήσιμος σε ορισμένους ασθενείς που ρυθμίζονται με δίαιτα και δισκία, ιδιαίτερα μεγαλύτερης ηλικίας: ειδοποιεί ότι υπάρχει υπεργλυκαιμία Συνιστάται το πρωί προ φαγητού, 30 min μετά την πρώτη ούρηση. Επανάληψη 2-3 h μετά τα γεύματα Απουσία γλυκοζουρίας 3-4h μετά από γεύμα (ενώ ο ασθενής έχει ουρήσει πριν το γεύμα και όχι ενδιάμεσα), επιβεβαιώνει ικανοποιητική μεταγευματική ρύθμιση Έλεγχος κετονών ούρων εάν γλυκόζη αίματος >270 mg/dl

71 ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΚΕΤΟΝΩΝ ΑΙΜΑΤΟΣ ή ΟΥΡΩΝ SIGN, NICE 2010, ADA 2013, IDF Ανεπαρκείς αποδείξεις χρησιμότητας στη ρουτίνα Σε ΣΔτ1 εάν 2 συνεχόμενες μετρήσεις γλυκόζης αίματος > mg/dl και σε οξείες καταστάσεις (εμπύρετο,έμετοι,κοιλιακά άλγη) Σε κύηση (οι κετόνες επιβλαβείς στη νοημοσύνη ανάπτυξη του εμβρύου?) Ενδεχομένως από ανεπαρκή πρόσληψη υδατανθράκων

72 FPG PPG YΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΕΣ ΥΠΕΡΓΛΥΚΑΙΜΙΕΣ

73 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΗΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ HbA1c AYTOEΛΕΓΧΟΣ

74 Αυτοέλεγχος: παρόν HbA1c: γλυκαιμικό παρελθόν Άμεσες παρεμβάσεις θεραπείας / διατροφής Μέλλον

75 Μέτρηση Καταγραφή με σχόλια Ενημέρωση γιατρού Αναπροσαρμογή διατροφής δραστηριοτήτων φαρμακευτικής αγωγής

76 ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΥ Η αυτομέτρηση της γλυκαιμίας είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για την επίτευξη των θεραπευτικών στόχων σε: ΣΔτ1 και ΣΔτ2 ινσουλινοθεραπευόμενο

77 ΘΕΑΜΑΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΕΚΒΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΔ ΚΥΗΣΗΣ ΜΕ ΣΥΧΝΟ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟ

78 ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΣΗ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΥ Η συχνότητα και τα στιγμιότυπα των μετρήσεων εξατομικεύονται ανάλογα με το θεραπευτικό σχήμα, τη σταθερότητα ρύθμισης και τον γλυκαιμικό στόχο

79 ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΗΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΥ ΜΕ HbA1c ΣΕ ΣΔΤ1 Τεκμηρίωση ισχυρής συσχέτισης μεταξύ συχνότητας αυτοελέγχου και HbA1c σε ΣΔτ1 Diabetes Care 36: , 2013

80 ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΑΥΤΟΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ΜΕ ΤΗ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΣΕ ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΔτ1 ΚΑΙ ΣΔτ2 Πρόκειται για real world δεδομένα αποτελεσματικότητας από ανάλυση 24,500 ασθενών. Περισσότερες μετρήσεις καλύτερη ρύθμιση

81 ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΣΔΤ1 HbA1c

82 ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΣΔΤ1 ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ HbA1c PPG FPG Υπογλυκαιμίες Υπεργλυκαιμίες Γλυκαιμική μεταβλητότητα

83 ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΗ «ΤΕΤΡΑΔΑ»; HbA1c Γλυκαιμική μεταβλητότητα FPG PPG Acta Diabetol 2012; 49(1): s171-s177

84 ΘΕΩΡΙΑ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΗΣ ΜΕΤΑΒΛΗΤΟΤΗΤΑΣ Υποστηρίζει ότι ακόμη και οι σύντομες ολιγόλεπτες ή ολιγόωρεςαπότομες διακυμάνσεις της γλυκαιμίας αυξάνουν περισσότερο την οξειδωτική καταπόνηση συγκριτικά με τη σταθερή υπεργλυκαιμία και αποτελούν ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για διαβητικές επιπλοκές Μοnnier L et al. JAMA 2006; 295: , J Diabetes Sci Technol 2008; 2: , Ceriello A. et al. Diabetes 2008; 57: , Diabet Med 2010; 27:

85 ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ ΣΕ ΣΧΗΜΑ ΒASAL-BOLUS Μετρήσεις κατά ζεύγη: πριν + μετά το φαγητό Σχόλια

86 ΣΧΟΛΙΑ ΣΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΥ φαγητό, ποσότητα ψωμιού, ποτά, χειρωνακτικές εργασίες, άλλη σωματική κούραση, περπάτημα κολύμπι γυμναστική άγχος, ψυχική φόρτιση, ίωση, πυρετός, πρόσφατη αλλαγή φαρμάκου, δόση ινσουλίνης, κλπ

87 Kατά την κύηση, προτείνονται 4-7 μετρήσεις/ημέρα ανεξάρτητα από τον τύπο του διαβήτη

88 ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΣΗ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΥ ΣΕ ΣΔΤ2 ΟΣΕΣ ΕΝΕΣΕΙΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ,ΤΟΣΕΣ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ Farmer A BMJ 2007, ESMON study BMJ 2008, DiGEM trial BMJ 2008, SIGHN 2010, ADA 2013, CDA

89 ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ ΣΕ ΣΔτ2 ΥΠΟ ΒΑΣΙΚΗ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ 1ΦΟΡΑ/24h

90 ΤΙΤΛΟΠΟΙΗΣΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΩΝ (LANTUS, LEVEMIR, TRESIBA) FPG εντός στόχου + 2U ανά 3 ημέρες Έναρξη με 10U ή 0,1-0,2U/kg

91 ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΥ ΕΑΝ HbA1c EKTOΣ ΣΤΟΧΟΥ ΜΕΤΑ 2-3 ΜΗΝΕΣ

92 ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ ΣΕ ΣΔτ2 ΥΠΟ ΔΙΦΑΣΙΚΗ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ 2ΦΟΡΕΣ/24h

93 ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ ΣΕ ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕ ΜΙΓΜΑ Μέτρηση πρωί και βράδυ προ φαγητού βραδινή μέτρηση πριν το δείπνο Χρειάζεται αύξηση της πρωϊνής δόσης (2-4U, 2 φ/εβδ.)

94 ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ ΣΕ ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕ ΜΙΓΜΑ Μέτρηση πρωί και βράδυ προ φαγητού πρωϊνή γλυκόζη νηστείας Χρειάζεται αύξηση της βραδινής δόσης (2-4 U, 2 φ/εβδ.)

95 ΕΝΤΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΥ ΣΕ ΕΝΤΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ENTATIKOΠΟΙΗΣΗ ΜΕ ΜΙΓΜΑ ΑΝΑΛΟΓΩΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ Ταχύ ανάλογο ή μίγμα ινσουλίνης πριν το γεύμα

96 Ο ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΘΟΔΗΓΕΙ: Την κατάλληλη αναπροσαρμογή του σχήματος και των δόσεων ινσουλίνης Την τροποποίηση των γευμάτων ως προς τους υδατάνθρακες και το ωράριο Την εναρμόνιση της άσκησης με το πρόγραμμα ινσουλινοθεραπείας Την αποτελεσματική αντιμετώπιση οξειών καταστάσεων Την ανίχνευση, επιβεβαίωση και ανάταξη υπογλυκαιμιών Την ασφαλή οδήγηση και επαγγελματική δραστηριότητα

97 ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ ΧΩΡΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Μια τρύπα στο νερό

98 ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ

99 ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΥ Τα «3 βήματα» 1.Διάγνωση/πρόληψη/αντιμετώπιση υπογλυκαιμιών 2.Διάγνωση/αντιμετώπιση υπεργλυκαιμιών νηστείας 3.Διάγνωση/αντιμετώπιση μεταγευματικών υπεργλυκαιμιών

100 ΣΔτ2 ΣΔτ1, ΣΔ ΚΥΗΣΗΣ, ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΔτ2? ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ

101 ΟΔΗΓΙΕΣ IDF ΓΙΑ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟ ΣΕ ΜΗ ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΟΜΕΝΟ ΣΔτ2 Χρήσιμος, αλλά όχι απαραίτητος Ασταθή ευρήματα RCTs και μελετών παρατήρησης Fremantle Diabetes Study, Kaiser Permanente, QuED, ROSSO, King-Drew Medical Center Center Trial, ESMON, DINAMIC, German-Austrian, DIGEM

102 AYTOΕΛΕΓΧΟΣ ΣΕ ΣΔΤ2 ΜΗ ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΟΜΕΝΟ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗΣ ΩΦΕΛΕΙΑΣ Μικρή μείωση HbA1c (~ 0,3%) το πρώτο εξάμηνο, που εξαφανίζεται εντελώς στους 12 μήνες Health Technol Assess 2010; 14(12): 1-40 Cochrane Database Syst Rev 2012 ; 1: CD005060

103 ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ ΣΕ ΣΔτ2 Προορίζεται για άτομα που διαθέτουν-μετά από εκπαίδευσητις γνώσεις, τις δεξιότητες, αλλά και τη βούληση να εντάξουν τον αυτοέλεγχο στο θεραπευτικό πλάνο για καλύτερη γλυκαιμική ρύθμιση Είναι περιττός εάν οι πληροφορίες του αυτοελέγχου δεν αξιοποιούνται από ασθενή ή γιατρό

104 ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΣΥΧΝΟΤΕΡΟΣ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ ΣΕ: Εμπύρετα νοσήματα Λοιμώξεις, φλεγμονές Μετεγχειρητική περίοδος Μετεμφραγματική περίοδος Χορήγηση κορτιζόνης Αλλαγές αντιδιαβητικής αγωγής Ιστορικό σοβαρών υπογλυκαιμιών Ανεπίγνωστη υπογλυκαιμία Σημαντικές συννοσηρότητες

105 Ο ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ ΣΕ ΣΔΤ2 ΑΞΙΖΕΙ ΟΣΟ ΚΟΣΤΙΖΕΙ? ΚΟΣΤΟΣ ΟΦΕΛΟΣ

106 -ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΑΛΛΑΖΟΥΝΕ ΑΛΛΑ Η ΦΤΩΧΕΙΑ ΜΕΝΕΙ

107 Σε ΣΔτ2 χωρίς ινσουλίνη και χωρίς σουλφονυλουρία δεν είναι απαραίτητες οι συχνές μετρήσεις Απαραίτητη η καθημερινή συνέπεια σε: δίαιτα, άσκηση, υγιεινή διαβίωση, σωστή λήψη φαρμάκων

108 ΚΟΣΤΟΣ SMBG ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΟΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ Καναδάς: ~40% συνολικού κόστους ΣΔ (Diabetes Ther 2012;3:7) USA: 25% συνολικού κόστους ινσουλίνης και αναλωσίμων (J Manag Care Pharm 2012) UK: Aύξηση αριθμού παρεχομένων ταινιών μεταξύ SMBG in type 2 diabetes:cross-sectional analyses in 1993,1999,&2009(Evans,J Diabet Med 2012): Απαιτούνται στρατηγικές μείωσης κόστους

109 XΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ «ΔΟΜΗΜΕΝΟΥ» ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΥ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ROSSO-in-praxi trial ROSES trial STeP Study Diabetes Technol Ther 2010; 12: , Diabet Med 2011; 28: , Diabetes Care 2011; 34:

110 ΔΟΜΗΜΕΝΟΣ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ ΣΔτ2 Προφίλ 7 σημείων επί 3 συνεχείς ημέρες πριν τη συνάντηση με το γιατρό, ανά 3 μήνες Diabetes Technol Ther 2010; 12: , Diabet Med 2011; 28: , Diabetes Care 2011; 34:

111 ΔOMHΜΕΝΟΣ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ ΣΔτ2 Εναλλακτικά: Προφίλ 5 σημείων Diabetes Technol Ther 2010; 12: , Diabet Med 2011; 28: , Diabetes Care 2011; 34:

112

113 ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΗ METABΛHTOTHTA SMΒG AΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ CGM ΣΥΝΕΧΗΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ

114 ΣΥΝΕΧΗΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΕΩΝ ΓΛΥΚΟΖΗΣ, CGM ύψη και βάθη

115 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΝΑΙΜΑΚΤΩΝ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ΓΛΥΚΟΖΗΣ ΑΙΜΑΤΟΣ

116 ΡΟΛΟΪ - ΣΑΚΧΑΡΟΜΕΤΡΗΤΗΣ

117 ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΑΚΧΑΡΟΜΕΤΡΗΤΩΝ

118 ΑΝΑΙΜΑΚΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΥ

119 ANAIMAKTH METΡΗΣΗ ΓΛΥΚΟΖΗΣ ΑΙΜΑΤΟΣ

120 ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΝΑΝΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ιατρικά νανορομπότ προγραμματίζονται ώστε να μετρούν αυτόματα τη γλυκόζη αίματος προ φαγητού και 2 ώρες μετά τα γεύματα, να αποστέλλουν τις μετρήσεις σε ειδικό δέκτη και να ειδοποιούν ηχητικά σε ακραίες τιμές Χρησιμοποιούν χημειοϋποδοχείς συνδεμένους με την πρωτεΐνη hsglt3 που ρυθμίζει την εξωκυττάρια συγκέντρωση γλυκόζης

121 ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΦΘΟΡΙΣΜΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ

122 ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΓΛΥΚΟΖΗΣ ΣΤΟ ΣΑΛΙΟ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΙΔΡΩΤΑ

123 ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΓΛΥΚΟΖΗΣ ΣΤΑ ΔΑΚΡΥΑ, ΔΑΚΡΥΑ ΧΑΡΑΣ

124

125 ΜΕΤΡΗΤΕΣ ΓΛΥΚΟΖΗΣ OMΙΛΟΥΝΤΕΣ ΜΕ ΦΩΝΗΤΙΚΟ SYNTHESIZER ΓΙΑ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥΣ ΜΕ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΟΡΑΣΗΣ

126 ΣΥΝΔΕΣΗ ΑΙΣΘΗΤΗΡΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΓΛΥΚΟΖΗΣ ΜΕΣΩ BLUE-TΟUTΗ ME THN OΘΟΝΗ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ

127 O Διαβήτης χωρίς εκπαίδευση και αυτοέλεγχο καλπάζει αχαλίνωτος, ολοταχώς προς τις επιπλοκές του

128 Με κατάλληλη εκπαίδευση και με ιατρική υποστήριξη ο διαβήτης δαμάζεται από τον ίδιο το διαβητικό ασθενή

129 ΕΛΕΓΧΟΣ ΔΙΑΒΗΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΛΟΚΩΝ EKΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΟΝ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟ ΤΟΥ ΣΔ

130 Θερμές ευχαριστίες!

131 Kυρία Γεωργία Π. - Θα έγινε λάθος Δε το πιστεύω γιατρέ μου Θα δώσω αίμα και σε άλλο εργαστήριο Κάθε φορά που μετράω το ζάχαρο, το βρίσκω χαμηλό, από 120 έως 140 το πολύ - Πότε το μετράτε; - Το πρωί, πριν το καφεδάκι μου - Μετράτε ποτέ μετά το μεσημεριανό φαγητό; - Για να είμαι ειλικρινής,όχι,πολύ σπάνια

132 ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΥ BRIGHT ΝΕΟΔΙΑΓΝΩΣΘΕΙΣ / ΑΡΡΥΘΜΙΣΤΟΣ ΣΔΤ2 Pak J Med Sci 2014 Vol. 30 No. 5, p. 1153

133 ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΥ BRIGHT ΝΕΟΔΙΑΓΝΩΣΘΕΙΣ/ΑΡΡΥΘΜΙΣΤΟΣ ΣΔΤ2 / ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΟΣ ΣΔΤ1 ΠΡΟΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ (1 ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ) Pak J Med Sci 2014 Vol. 30 No. 5, p. 1153

134 ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΥ BRIGHT ΝΕΟΔΙΑΓΝΩΣΘΕΙΣ / ΑΡΡΥΘΜΙΣΤΟΣ ΣΔΤ1 / ΑΠΟΡΡΥΘΜΙΣΗ ΣΔ / ΝΟΣΗΛΕΙΑ / ΑΡΡΥΘΜΙΣΤΟΣ ΣΔ ΚΥΗΣΗΣ Pak J Med Sci 2014 Vol. 30 No. 5, p. 1153

135 ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ ΣΕ ΣΔτ2 Κυλιόμενα ζεύγη μετρήσεων

136 Ο Αντώνης Τ, 57 ετών, λογιστής με έντονη επαγγελματική και κοινωνική δραστηριότητα έχει ΣΔτ2 από 12ετίας και βρίσκεται σε ινσουλινοθεραπεία με μίγμα αναλόγων 30/70 από 3ετίας. Έχει ΒΜΙ=27 kg/m 2 και παραμένει καπνιστής παρά τις συστάσεις. Παίρνει Ιρβεσαρτάνη και ατορβαστατίνη. Πρόσφατος καρδιολογικός έλεγχος κ.φ. Παρουσιάζει πρωινές υπογλυκαιμίες πριν το μεσημβρινό γεύμα ενώ βρίσκεται σε επαγγελματικές συναντήσεις ή σε υπηρεσίες και συχνές απογευματινές υπεργλυκαιμίες ακόμη και χωρίς προηγηθείσα υπογλυκαιμία ή διατροφικές υπερβολές.πρόσφατη HbA1c = 8,2% Αποδέχθηκε με ικανοποίηση το σχήμα basal-bolus και μετά από 3 μήνες αισθάνεται ανακούφιση και χαρά βλέποντας επιτέλους HbA1c = 6,8%

137 ΕΝΤΑΤΙΚΗ ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΔΤ2

138

139 ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ: ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ «ΘΕΛΩ» «ΠΡΕΠΕΙ»

140 Ινσουλινοπαραγωγά β-κύτταρα από επαναπρογραμματισμένα βλαστοκύτταρα του ίδιου του διαβητικού ατόμου

141 ΠΡΕΠΕΙ Γνώση/Αυτογνωσία Δημιουργία κινήτρων Ενίσχυση αντιστάσεων Γνωστικά συμπεριφορικά μοντέλα ΘΕΛΩ