ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ KAI ΚΑΤΑΣΚΕΥΈΣ ΜΕ ΑΠΛA ΥΛΙΚΑ: ΜΙΑ ΠΡΟΣΠΆΘΕΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΉΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΉΣ ΠΡΟΣΈΓΓΙΣΗΣ.

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ KAI ΚΑΤΑΣΚΕΥΈΣ ΜΕ ΑΠΛA ΥΛΙΚΑ: ΜΙΑ ΠΡΟΣΠΆΘΕΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΉΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΉΣ ΠΡΟΣΈΓΓΙΣΗΣ."

Transcript

1 ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ KAI ΚΑΤΑΣΚΕΥΈΣ ΜΕ ΑΠΛA ΥΛΙΚΑ: ΜΙΑ ΠΡΟΣΠΆΘΕΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΉΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΉΣ ΠΡΟΣΈΓΓΙΣΗΣ. Νικόλας Τσαφταρίδης Η κατασκευή του μουσικού οργάνου είναι περισσότερο τέχνη παρά επιστήμη και βασίζεται σε αρχές που μόνο ατελώς καταλαβαίνουμε Irving Sloane (1977) Ακούγεται συχνά από τον ερασιτέχνη μάστορα η άποψη ότι το εργαλείο κάνει το μάστορα, άλλες φορές με χιουμοριστική διάθεση, όταν καταφέρνει τελικά να επισκευάσει ή να κατασκευάσει κάτι, και άλλες, όταν αγανακτεί που λείπει το συγκεκριμένο εργαλείο τη στιγμή που το χρειάζεται. Η άποψη αυτή δεν είναι χωρίς βάση, αφού σε καμιά περίπτωση δεν μπορείς να κόψεις ένα ξύλο, αν δεν διαθέτεις ένα εργαλείο κοπής, π.χ. ένα πριόνι ή δεν μπορείς να βιδώσεις μια βίδα, αν δεν έχεις ένα εργαλείο για να αυξήσεις (κατευθύνεις) τη δύναμη των χεριών σου, π.χ. ένα κατσαβίδι. Βέβαια, το μαστοριλίκι, δηλαδή η τέχνη του να κατασκευάζεις ή να επισκευάζεις, δεν περιορίζεται στην απλή χρήση κάποιων εργαλείων και υλικών. Απαιτεί γνώση του υλικού και του αντικειμένου, εφευρετικότητα για να ξεπεραστούν οι ενδεχόμενες δυσκολίες, φαντασία για το τελικό αποτέλεσμα και, βέβαια, εμπειρία για να εξασκηθεί το χέρι, το μάτι, το αυτί και σε πολλές περιπτώσεις, ακόμα και αυτή η όσφρηση. Η μαθητεία, για πάρα πολλά χρόνια, ήταν ο μόνος τρόπος, ώστε να μπορέσει κάποιος να γίνει μάστορας. Με αυτόν τον τρόπο αποκτούσε ο μαθητής μια «γνώση χρήσης» για να μπορεί να ολοκληρώνει το έργο του, μια εν δυνάμει «ρητή γνώση», να εξηγήσει δηλαδή με λόγια το τι κάνει, αλλά και μια εν δυνάμει «άρρητη γνώση» την οποία μπορούσε να ανακαλέσει για τη λύση ενός διαφορετικού προβλήματος ή την εξήγησή του (Τσελφές: 2005α). Ξεκινώντας από παραγιός, έκλεβε στην ουσία την τέχνη από το μάστορα, ο οποίος σιγά-σιγά επέτρεπε στον μαθητευόμενο να μαθαίνει τα υλικά, τα εργαλεία, και τέλος την τέχνη. Δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις μάλιστα, που τα ιδιαίτερα στοιχεία τα οποία ο μάστορας θεωρούσε ως δικές του κατακτήσεις και αυτά που διαφοροποιούσαν τη δική του δουλειά από των άλλων, τα κρατούσε εφτασφράγιστα μυστικά και τα έπαιρνε μαζί του στον τάφο ή τα παρέδιδε στον αγαπημένο του μαθητή-διάδοχο λίγο πριν πεθάνει. Αν ο μαθητής-διάδοχος ήταν αντάξιος του δασκάλου η τέχνη προχωρούσε και εξελισσόταν δίνοντας θαυμαστά αποτελέσματα. Τέτοια είναι, για παράδειγμα, η περίπτωση των μεγάλων κατασκευαστών Amati και Stradivarius. Κάποιες φορές όμως οι συνεχιστές δεν ήταν αντάξιοι των δασκάλων τους ή δεν εκτιμούσαν σωστά την σπουδαιότητα των συνταγών και των μυστικών που τους δόθηκαν με αποτέλεσμα κάποιες από τις σημαντικές ανακαλύψεις των προγενέστερων να χάνονται. Με την οργάνωση της εκπαίδευσης, κυρίως στον 20ο αιώνα, οι διάφορες τέχνες μαστοριλίκια - άρχισαν να έχουν μια λιγότερο ή περισσότερο ακαδημαϊκή οργάνωση. Άλλες από αυτές σε επίπεδο

2 μέσης εκπαίδευσης και άλλες σε επίπεδο ανωτέρας ή ανωτάτης εκπαίδευσης. Τα μυστικά άρχισαν να καταγράφονται (Τσόλης: Στ. 2004) και να γίνεται φανερό πλέον, ότι τα περισσότερα από αυτά ήταν στην ουσία η ανασφάλεια του κάθε μάστορα που επιζητούσε να κάνει τη δουλειά του να φαίνεται μοναδική. Με την καταγραφή άρχισε και η έρευνα να αποδίδει καρπούς και να υπάρχει μια συνέχεια. Η ανακάλυψη του τροχού δεν χρειαζόταν να γίνεται από τον κάθε μάστορα που ξεκίναγε μια τέχνη αλλά μπορούσε να προχωρήσει, αν το επιθυμούσε, ένα βήμα παραπέρα. Η κατασκευή των μουσικών οργάνων δεν ξέφυγε από αυτόν τον κανόνα. Η ιστορία της ακολουθεί την πορεία όλων των κατασκευαστικών τεχνών αλλά με τις δικές της ιδιαιτερότητες. Η βασική της ιδιαιτερότητα είναι ότι το μουσικό όργανο δεν αποτελεί μόνο ένα χρηστικό αντικείμενο αλλά συνυφαίνεται με την πολιτισμική πρόοδο και πνευματική ενασχόληση του ανθρώπου. Το μουσικό όργανο συνδυάζει την αισθητική εικαστική προοπτική ως προς το σχεδιασμό, το αισθητικό ακουστικό αποτέλεσμα, την λειτουργικότητα, ως προς τη χρήση παίξιμο και την πολυτέλεια, ως κατασκευαστικό αντικείμενο μιας πνευματικής ανθρώπινης δραστηριότητας. Η εικαστική προσέγγιση Κάθε μουσικό όργανο είναι ένα γλυπτό με εξαιρετικά, πολλές φορές, διακοσμητικά στοιχεία. Ακόμα και στην περίπτωση που αυτά απουσιάζουν, το σχήμα του και μόνο, ικανοποιεί τις αισθητικές μας απαιτήσεις. Μια κρητική λύρα, με το αχλαδόσχημο ηχείο της, το λεπτοδουλεμένο καβαλάρη για τις χορδές, και την προσεχτικά ισορροπημένη κεφαλή με τα στριφτάλια 1, είναι ένα έργο τέχνης, ακόμα και αν δεν έχει κανένα διακοσμητικό στοιχείο πάνω της. Μια μικρογραφία οργάνου όπως ο μπαγλαμάς, με το κουκλίστικο ηχείο του που χωράει στην παλάμη μας, μας γεννά την επιθυμία, καθώς το αγκαλιάζουμε με το βλέμμα μας, και να το αγγίξουμε και να το χαϊδέψουμε. Μια κιθάρα, με τις χαρακτηριστικές καμπύλες του ηχείου της που θυμίζουν γυναικείο σώμα διαθέτει μια συμμετρία, η οποία μας ηρεμεί. Σκεφτείτε πόσες φορές έχετε δει μουσικά όργανα σε σπίτια γνωστών σας, οι οποίοι, ενώ δεν ξέρουν να παίζουν τα έχουν αποκτήσει από αγάπη για το αισθητικό εικαστικό ενδιαφέρον που παρουσιάζουν. Η ακουστική Ο ήχος του οργάνου, η φωνή του όπως συνηθίζουμε να λέμε, έχει πολύ μεγάλη σημασία και είναι αποτέλεσμα πειραματισμών και έρευνας, είτε επιστημονικής είτε εμπειρικής, τόσο σε ότι αφορά την κατασκευή, όσο και στα υλικά που χρησιμοποιούνται. Δυο κιθάρες μπορεί εξωτερικά να είναι παρόμοιες αλλά οι φωνές τους διαφέρουν κατά πολύ. Αυτό συμβαίνει, διότι τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή τους είναι διαφορετικά, με άμεσο αποτέλεσμα να επηρεάζεται ο ήχος τους. Ακόμα όμως και στην περίπτωση που τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν είναι τα ίδια, ο τρόπος κατασκευής μάς δίνει 1 Τα κλειδιά που κουρδίζουν τις χορδές

3 διαφορετικά αποτελέσματα. Με άλλον τρόπο θα μπουν τα καμάρια 2 σε μια ακουστική κιθάρα, με άλλον τρόπο σε μια κλασική. Οι τάσεις που δημιουργούν οι διαφορετικές χορδές, κλασικές ή ακουστικές, μας υποχρεώνουν να το λάβουμε σοβαρά υπόψη μας στην κατασκευή. Τα νερά των ξύλων θα παίξουν το ρόλο τους όχι μόνο στη φωνή του οργάνου αλλά και στην αντοχή του τελικού προϊόντος. Άλλα μέρη του οργάνου θα πρέπει να είναι από σκληρό ξύλο και άλλα από μαλακό. Το ποια κόλλα θα χρησιμοποιηθεί κάθε φορά, εξαρτάται από το μέρος του οργάνου που θα κολλήσουμε και θα πρέπει να προνοήσουμε ότι, ίσως, θα χρειαστεί να ξεκολλήσουμε το συγκεκριμένο μέρος (σημείο) σε μια μελλοντική επισκευή. Η λειτουργικότητα Η εργονομία του οργάνου, δηλαδή το τι ευελιξία έχει κατά το παίξιμο ή το πόσο εύκολα μπορεί να κρατηθεί και με ποιον τρόπο, είναι κάτι το οποίο έχει μελετηθεί και συνεχίζει να ερευνάται. Τα περισσότερα χάλκινα πνευστά θα ήταν αδύνατον να παιχτούν από έναν άνθρωπο, αν οι κατασκευαστές δεν σκέφτονταν να τυλίξουν τους σωλήνες τους. Μια μπάσο τούμπα έχει μήκος γύρω στα 5,5 μέτρα και μπορεί να παιχτεί επειδή, ακριβώς, ο σωλήνας της είναι τυλιγμένος. Τα έγχορδα με τόξο μιας συμφωνικής ορχήστρας είναι κουρδισμένα σε 5ες ενώ το κόντρα μπάσο το οποίο έχει προέλθει και από διαφορετική οικογένεια, σε 4ες. Επειδή οι αποστάσεις των τόνων είναι μεγάλες λόγω του μεγέθους του οργάνου, το συγκεκριμένο κούρδισμα παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία στον εκτελεστή. Με το καλυκοειδές σχήμα που έχει το ηχείο στο τουμπελέκι επιτυγχάνεται πλούσιος βαρύς ήχος καθώς το χτυπάμε στο κέντρο, και οξύς μεταλλικός ήχος όταν το χτυπήσουμε κοντά στο στεφάνι, ενώ συγχρόνως φωλιάζει όμορφα πάνω στο μηρό μας, διευκολύνοντας το παίξιμο. Η πολυτέλεια Αν και η δημιουργία του μουσικού οργάνου στις πρώτες κοινωνίες έχει δεθεί στενά με τις διάφορες τελετουργίες (Nettl: 1979, Feld: 2005), η χρήση του σε μια σύγχρονη κοινωνία είναι τελείως διαφορετική. Η κατοχή ενός «καλού» και κατ επέκταση ακριβού οργάνου ενέχει κατά κάποιο τρόπο την έννοια της πολυτέλειας. Η αναφορά όμως στην πολυτέλεια έχει να κάνει με το περίεργο φαινόμενο της μουσικής, η οποία, χωρίς να είναι απαραίτητη για την ύπαρξη ζωής, είναι απαραίτητο συμπλήρωμα της ζωής. Δεν έχει να κάνει λοιπόν τόσο με την οικονομική ευχέρεια του ιδιοκτήτη μουσικού, όσο με την ανάγκη του για δημιουργία μέσω του ήχου. Ένα καλό όργανο μπορεί να υπακούσει τον μουσικό ερμηνευτή και να αποδώσει όλες εκείνες τις λεπτές διαβαθμίσεις του ήχου που απαιτεί ο δεξιοτέχνης ή ακόμα και να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για τον συνθέτη ή τον εκτελεστή. Το μουσικό όργανο 2 Ξύλινες ενισχύσεις κάτω από τα καπάκια των οργάνων

4 Κάθε ανθρώπινη κατασκευή ή επινόηση η οποία παράγει ήχο μπορεί να χαρακτηριστεί ή να χρησιμοποιηθεί ως μουσικό όργανο. Απαραίτητη προϋπόθεση να μπορούμε να ελέγξουμε τον ήχο ως προς ένα τουλάχιστον χαρακτηριστικό του. Ο ήχος δεν χωρίζεται σε μουσικό ή μη μουσικό η χρήση του ήχου είναι αυτή που θα τον χαρακτηρίσει. Το χτύπημα του σφυριού πάνω στο αμόνι δεν θα το σκεφτόμαστε ως μουσικό όργανο μέχρι τη στιγμή που το χρησιμοποίησε ο Wagner. Μια ροκάνα ή ένα ξυπνητήρι δεν έχουν κατασκευαστεί σαν όργανα, η χρήση τους όμως στη Συμφωνία των παιγνιδιών του Haydn τα κάνει να ακούγονται μουσικά όργανα και μάλιστα να διαβάζουν συγκεκριμένη παρτιτούρα. Ο ήχος από την μηχανή ενός αυτοκινήτου μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μια μουσική κατασκευή αν μπορέσουμε να τον ελέγξουμε. Πολλά χρηστικά αντικείμενα έχουν χρησιμοποιηθεί και χρησιμοποιούνται σαν μουσικά όργανα. Στην ελληνική λαϊκή και παραδοσιακή μουσική θα συναντήσουμε τα κουτάλια, το κομπολόι, τη μασιά ακόμα και λαμαρινένιους τενεκέδες η αλουμινένια ταψιά (Ανωγιανάκης: 1991) ενώ και σε άλλους μουσικούς πολιτισμούς πολλά αντικείμενα καθημερινής χρήσης γίνονται μουσικά όργανα όπως το ψαλίδι κουρέματος των προβάτων στο Μαρόκο ή τα δοχεία πλυσίματος στην Ιαπωνία (Rault: 2000). Mουσικό όργανο θεωρείται κάθε υλικό μέσον ή κατασκευή που μπορεί να ελέγξει, μέχρι έναν ικανοποιητικό βαθμό, τουλάχιστον ένα από τα υποκειμενικά ή αντικειμενικά χαρακτηριστικά του ήχου, όπως είναι το ύψος, η ένταση, η διάρκεια και η χροιά. Έτσι, σε ένα νταούλι μπορούμε να ελέγξουμε κυρίως την ένταση και δευτερευόντως τη διάρκεια 3 και τη χροιά, ενώ καθόλου την οξύτητα (αφού δεν έχουμε ήχους καθορισμένης οξύτητας). Στα κουτάλια μπορούμε να ελέγξουμε μέσα σε περιορισμένα πλαίσια την ένταση και την διάρκεια. Σε μια κιθάρα μπορούμε να ελέγξουμε την οξύτητα, την ένταση, την διάρκεια και πολύ περιορισμένα την χροιά. Στο τσέμπαλο, μόνο την οξύτητα και δευτερευόντως τη διάρκεια, ενώ στο εκκλησιαστικό όργανο μπορούμε να ελέγξουμε ένταση, διάρκεια, οξύτητα και χροιά, σχεδόν όλα σε απόλυτο βαθμό 4. Κατηγορίες μουσικών οργάνων Από πολύ παλιά ο άνθρωπος προσπάθησε να κατατάξει τα διάφορα μουσικά όργανα σε κατηγορίες. Οι Κινέζοι τα κατέτασσαν σε 8 κατηγορίες, όπου για κάποια όργανα έπαιζε ρόλο το υλικό από το οποίο ήταν κατασκευασμένο το όργανο και για κάποια άλλα το ηχογόνο μέρος του οργάνου (Banes: A.1992). Αντίθετα, οι αρχαίοι Έλληνες τα κατέτασσαν σε τρεις κατηγορίες. Στα εντατά ή έγχορδα, τα πνευστά ή εμπνεόμενα και τα κρουστά ή κρουόμενα (West: 1999). Αυτός ο τρόπος κατάταξης εξακολουθεί να χρησιμοποιείται παραδοσιακά μέχρι σήμερα. Τα κριτήρια όμως που χρησιμοποιούνται για την ομαδοποίηση των μουσικών οργάνων δεν είναι τα ίδια και άρα δεν μπορεί αυτή η κατάταξη να είναι 3 Με την έννοια ότι η διάρκεια είναι υπεύθυνη για τη δημιουργία των ρυθμικών σχημάτων. 4 Δεν γίνεται αναφορά στα ηλεκτρονικά όργανα επειδή η διαδικασία κατασκευής ακολουθεί άλλη πορεία ούτε στην ανθρώπινη φωνή η οποία αν και θεωρείται σπουδαίο όργανο δεν έχει σχέση με την κατασκευή.

5 επιστημονική. Το κριτήριο για τα έγχορδα είναι από πού παράγεται ο ήχος (χορδή) ενώ για τα κρουστά με ποιόν τρόπο παράγεται (κρούση). Εξ ου και το γνωστό πρόβλημα αν το πιάνο ή το σαντούρι είναι κρουστό ή έγχορδο. Στις αρχές του 20ου αιώνα προτείνεται από τους Γερμανούς μουσικολόγους Sachs και Hornbostel μια ομαδοποίηση σύμφωνα με την οποία λαμβάνεται ως μοναδικό κριτήριο το ηχογόνο σώμα του οργάνου. Συγκεκριμένα τα μουσικά όργανα κατατάσσονται σε 4 μεγάλες κατηγορίες ανάλογα αν το ηχογόνο σώμα είναι αέρας, χορδή, μεμβράνη ή το ίδιο το σώμα του οργάνου. Έτσι έχουμε: 1. Χορδόφωνα, τα όργανα των οποίων το ηχογόνο σώμα είναι χορδή, όπως το βιολί, ο μπαγλαμάς, το κανονάκι, το σαντούρι κτλ. ΧΟΡΔΟΦΩΝΑ ο ήχος παράγεται με τριβή νύξη κρούση αέρα βιολί άρπα σαντούρι αιολική άρπα λύρα μπουζούκι πιάνο γιαλί ταμπούρ τσέμπαλο τσίμπαλο κεμεντζές κανονάκι 2. Αερόφωνα, τα όργανα των οποίων το ηχογόνο σώμα είναι στήλη αέρα, όπως η φλογέρα, η, τρομπέτα, το κλαρίνο, ο ζουρνάς κτλ ΑΕΡΟΦΩΝΑ ο ήχος παράγεται με πρόσπτωση καλάμι περιστόμιο κρούση Μονό διπλό Φλάουτο κλαρίνο ζουρνάς τρομπέτα boom pipes Φλογέρα σαξόφωνο όμποε μπουρού boomwhacker Νέι μαντούρα γκάιντα τρομπόνι Αυλός του πανός τούμπα 3. Μεμβρανόφωνα, τα όργανα των οποίων το ηχογόνο σώμα είναι μεμβράνη, όπως το νταούλι, το τύμπανο, η μουγκρινάρα, τα bongos κτλ

6 ΜΕΜΒΡΑΝΟΦΩΝΑ ο ήχος παράγεται με κρούση από επικρουστήρες από γυμνα χέρια τριβή νταούλι bongos μουγκρινάρα ταμπούρο ντέφι quicka γραντ κάσα νταϊρές 4. Ιδιόφωνα, τα όργανα των οποίων το ηχογόνο σώμα είναι το ίδιο το όργανο, όπως τα ζίλια, τα ξυλάκια (clave), το κομπολόι, τα κουτάλια, το τρίγωνο κτλ. ΙΔΙΟΦΩΝΑ ο ήχος παράγεται με κρούση τράνταγμα (σειώμενα) τριβή ίδιων στοιχείων από επικρουστήρες clavé (ξυλάκια) woodblock σείστρο ξύστρα ζίλια ξυλόφωνο μαράκες ποτήρια (musical glasses) κρασοπότηρα μεταλλόφωνο shaker singing bowls κουτάλια κουδούνα κουρτίνες κομπολόι Γύρω στα 1950 προτάθηκε μια ακόμα κατηγορία τα ηλεκτρόφωνα, στα οποία το ηχογόνο σώμα είναι ο ηλεκτρισμός. Εδώ ανήκουν όλα εκείνα τα όργανα ή συσκευές στα οποία ο ηλεκτρισμός μετατρέπεται σε ακουστικό κύμα π.χ. τα αρμόνια, συνθεσάιζερ, ηλεκτρονικοί υπολογιστές, κινητά τηλέφωνα. Η παιδαγωγική προσέγγιση Σε κάθε πολιτισμό υπάρχουν μουσικά όργανα και ηχητικά αντικείμενα τα οποία φτιαγμένα από τους ίδιους τους εκτελεστές-μουσικούς, αποτελούσαν μια γρήγορη λύση με διττό χαρακτήρα. Αφενός να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες του παιξίματος αφετέρου να γίνουν «εργαλείο» εκμάθησης. Αναφέρομαι βεβαίως σε μουσικές κατασκευές οι οποίες υπάγονται είτε στην κατηγορία των ψευδοργάνων όπως είναι η νουνούρα (kazoo), η χτένα ή τα φύλλα που χρησιμοποιούσαν για να μιμηθούν τον ήχο του κλαρίνου ή του ζουρνά, αλλά

7 και τα κάθε λογής οικιακά ή επαγγελματικά σκεύη και εργαλεία που χρησιμοποιούσαν σαν κρουστά όργανα για να συνοδεύσουν το τραγούδι τους. Η ιδέα της κατασκευής μουσικών οργάνων με απλά υλικά πέρασε και στην εκπαίδευση ήδη από τις αρχές του 20 ου αιώνα τόσο στην Αμερική (Σέργη: 1994) όσο και στην Ευρώπη (Τσαφταρίδης: 1997). Τα τελευταία μάλιστα 20 χρόνια και στην Ελλάδα όπου ήδη αναφέρονται οι κατασκευές στο βιβλίο για το δάσκαλο Μουσική Αγωγή Ι του ΟΕΔΒ (1991) όπως και στο σημερινό αναλυτικό πρόγραμμα. Ανάμεσα όμως στην κατασκευή του μουσικού οργάνου το οποίο θα αγοραστεί από τον επαγγελματία ή και ερασιτέχνη μουσικό και την κατασκευή που θα γίνει από το ίδιο το παιδί υπάρχουν κάποιες βασικές διαφορές αλλά και ομοιότητες οι οποίες στην ουσία στοιχειοθετούν την παιδαγωγική της κατασκευής του μουσικού οργάνου ως ένα επιπλέον κίνητρο για μάθηση. Τρεις είναι οι βασικές αρχές από τις οποίες δεν θα πρέπει να παρεκκλίνουμε όταν κατασκευάζουμε μουσικά όργανα ως μια διαδικασία παιδαγωγικής προσέγγισης της μουσικής. Xρήση όσο το δυνατόν λιγότερων εργαλείων Tα όργανα να παράγουν ήχο. Τα υλικά τα βρίσκουμε και δεν τα αγοράζουμε Ας τα δούμε αναλυτικά. Xρήση όσο το δυνατόν λιγότερων εργαλείων Δεν πρόκειται για τον αυθόρμητο φόβο ότι τα παιδιά θα τραυματιστούν κατά την διαδικασία κατασκευής. Μέσα στο σπίτι χρησιμοποιούν εξίσου επικίνδυνα πράγματα τα οποία όμως η χρήση τους τα έχει αποδεκτά. Αναφέρομαι σε πιρούνια, ψαλίδια, μαχαίρια αλλά και εύθραυστα αντικείμενα όπως ποτήρια, πιάτα κτλ τα οποία ανα πάσα στιγμή μπορούν να σπάσουν και να γίνουν αντικείμενα τραυματισμού. Η προσοχή που δείχνουν τα παιδιά στη χρήση αυτών των αντικειμένων είναι η ίδια που θα δείξουν (και δείχνουν) στα διάφορα εργαλεία που μπορεί να χρησιμοποιήσουν. Ο λόγος που θα πρέπει τα παιδιά να χρησιμοποιούν όσο το δυνατόν λιγότερα εργαλεία είναι για να μπαίνουν στην διαδικασία της ακουστικής εξερεύνησης του κάθε υλικού που θα ανακαλύψουν. Ένα κομμάτι ξύλο μπορεί από μόνο του να είναι ένα όργανο (woodblock) χωρίς να χρειάζεται καμιά επεξεργασία. Δυο κομμάτια από κλαδί μπορεί να ηχούν περίφημα σαν ένα ζεύγος ξυλάκια (clave) ενώ ένα κομμάτι σωλήνας μας παραπέμπει στην διαδικασία παραγωγής των ανοιχτών ηχητικών σωλήνων. Είναι σημαντικό λοιπόν να αφήνουμε τα παιδιά να ενεργοποιούν τη φαντασία τους. Tα όργανα να παράγουν ήχο. Η πρόταση αυτή φαίνεται να δημιουργεί ένα οξύμωρο σχήμα. Η αλήθεια όμως είναι ότι πολλές φορές η μίμηση του σχήματος που έχει κάποιο όργανο υπερτερεί του ήχου με αποτέλεσμα τα παιδιά να αντιμετωπίζουν το όργανο ως μια εικαστική κατασκευή και όχι μουσική. Συμβαίνει μάλιστα κάποιες φορές τέτοιου είδους προτάσεις να έρχονται και από επίσημα κείμενα η βιβλία. Προτείνονται διάφορες κατασκευές οι οποίες δεν πρόκειται ποτέ να βγάλουν

8 ήχο με αποτέλεσμα το μάθημα της μουσικής να μετατρέπεται σε εικαστικό εργαστήρι. Αυτός είναι και ο λόγος που πολύ σπάνια και αφού έχουμε παίξει με το όργανο το οποίο κατασκεύασαν τα ίδια τα παιδιά ασχολούμαστε με την διακόσμηση. Πρώτα ο ήχος και μετά η εικόνα. Τα υλικά τα βρίσκουμε και δεν τα αγοράζουμε Είναι ίσως ο καλύτερος τρόπος για να μπουν τα παιδιά στην διαδικασία να ερευνήσουν τα υλικά, να τα αντιμετωπίσουν με δημιουργική διάθεση αλλά και να μπουν μέσα στην διαδικασία της ανακύκλωσης υλικών. Θεωρητικά μπορούν να γίνουν πάρα πολλές κατασκευές από όλο το φάσμα των μουσικών οργάνων χωρίς να χρειαστεί να αγοραστεί τίποτα. Διαφορές και ομοιότητες με την οργανοποιία Στον πίνακα που ακολουθεί αναφέρω τα βασικά στοιχεία τα οποία μπορούν να οριοθετήσουν μια θεωρία κατασκευής των μουσικών οργάνων ως ένα εργαλείο παιδαγωγικής προσέγγισης της μουσικής. Για λόγους οικονομίας χώρου δεν θα επεκταθώ περισσότερο. Κάνω απλώς μια αναφορά ώστε να δώσω το ερέθισμα για παραπέρα έρευνα και επεξεργασία. Η οργανοποιία είναι πια ένα ακαδημαϊκό αντικείμενο το οποίο διδάσκεται σε δυο τουλάχιστον ΤΕΙ 5 στη χώρα μας. Το αντικείμενο αυτό μπορεί να μας δώσει αρκετά στοιχεία ώστε να μπορέσουμε να κάνουμε τις όποιες αναφορές μας. Να εμπλουτίσουμε τα εργαλεία μας ως δάσκαλοι και να προσεγγίσουμε τη μουσική με ένα διαφορετικό τρόπο μέσα στην εκπαιδευτική διαδικασία. 5 ΤΕΙ Ηπείρου Τμήμα Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής και ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Τεχνολογίας Μουσικών Οργάνων

9 Απλές κατασκευές Xρήση απλών εργαλείων Το ζητούμενο είναι ο «διαφορετικός» ήχος Η διαδικασία είναι εκπαιδευτική, σημαντική και πολυδιάστατη (διαθεματική!) Η διακόσμηση κάποιες φορές αποπροσανατολίζει Η κατασκευή είναι ομαδική εργασία Οργανοποιία Xρήση ειδικών εργαλείων Το ζητούμενο είναι ο συγκεκριμένος ήχος Το αποτέλεσμα είναι σημαντικό και η διαδικασία μονοδιάστατη Η διακόσμηση και το φινίρισμα είναι σημαντικά Υπάρχει εξειδίκευση (μέρη οργάνου) και είναι ατομική Απαιτείται η ανακύκλωση υλικών Η μαθητεία είναι σημαντική αλλά ο δάσκαλος δεν είναι ειδικός Το όργανο δεν είναι αυτοσκοπός αλλά ένα επιπλέον κίνητρο για μάθηση Δεν υπάρχει εξειδίκευση στα όργανα που θα γίνουν Το όργανο χρησιμοποιείται άμεσα Γίνεται ανακύκλωση υλικών αλλά με προσεχτική επιλογή Η μαθητεία είναι σημαντική αλλά ο δάσκαλος είναι ειδικός Το όργανο είναι σημαντικό Υπάρχει εξειδίκευση στα όργανα που κατασκευάζονται Το όργανο περιμένει τον αγοραστή Συμπερασματικά Η κατασκευή μουσικών οργάνων ως μέρος της οργανοποιίας και η κατασκευή μουσικών οργάνων ως εκπαιδευτική- παιδαγωγική προσέγγιση της μουσικής είναι δυο κλάδοι οι οποίοι τέμνονται σε πολλά σημεία αλλά έχουν διαφορετικό τελικό σκοπό και προϊόν. Οι διαφορές και οι ομοιότητες έτσι όπως τις παρουσιάζω στον πιο πάνω πίνακα μας οδηγούν στην κατ αρχήν οριοθέτηση μιας θεωρίας της παιδαγωγικής κατασκευής των μουσικών οργάνων. Η κατασκευή μουσικών οργάνων είναι μια εκπαιδευτική διαδικασία η οποία στηρίζεται κατ' εξοχή στην ανακύκλωση υλικών. Κάθε υλικό το οποίο μπορεί να παράγει ήχο και να διαμορφωθεί είναι κατάλληλο για να χρησιμοποιηθεί. Είναι προσέγγιση πολυδιάστατη και ως εκ τούτου μπορεί να είναι διαθεματική ΑΝΑΦΟΡΕΣ Ανωγειανάκης, Φ., Ελληνικά Λαϊκά Μουσικά Όργανα. Β έκδοση Αθήνα: Μέλισσα, 1991 Banes, A., The Oxford Companion to Musical Instruments. Oxford: Oxford University Press, 1992

10 Feld, S., Η δομή του ήχου ως κοινωνική δομή: Οι Καλούλι της Παπούα Νέας Γουινέα. Στο Π. Πανόπουλος, επιμ. Από τη Μουσική στον Ήχο. Σελ Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 2005 Nettl, Β., Η μουσική στους πρωτόγονους πολιτισμούς. Αθήνα: Κάλβος, 1979 Πάπυρος, Λαρούς, Μπριτάνικα, Εγκυκλοπαίδεια τ. 34. Αθήνα: Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος, 1991 Rault, L., Musical Instruments. A world survey of Traditional Music-Making. London: Thames and Hudson, 2000 Σέργη, Λ., Θέματα Mουσικής και Mουσικής Παιδαγωγικής. Αθήνα: Gutenberg, 1994 Τσαφταρίδης, Ν., Μουσική, κίνηση, λόγος. Η στοιχειοδομική μουσική στο Παιδαγωγικό Έργο Orff. Αθήνα: Νήσος, 1997 Τσόλης, Στ., Οργανοποιία. Σημειώσεις του μαθήματος. Άρτα: ΤΕΙ Ηπείρου, Τμήμα Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής, 2004 Sloane, Ir., Making Musical Instruments. London: Kahn & Averil, 1991 West, M. L., Αρχαία Ελληνική Μουσική. Αθήνα: Παπαδήμας, 1999

Μια εκπαιδευτική διαδικασία Νικόλας Τσαφταρίδης ΕΕΔΙΠ, Α βαθµίδας Πανεπιστηµίου Αθηνών, Τµήµα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία

Μια εκπαιδευτική διαδικασία Νικόλας Τσαφταρίδης ΕΕΔΙΠ, Α βαθµίδας Πανεπιστηµίου Αθηνών, Τµήµα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία ΜΟΥΣΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΥΛΙΚΩΝ και ΗΧΟΣ Μια εκπαιδευτική διαδικασία Νικόλας Τσαφταρίδης ΕΕΔΙΠ, Α βαθµίδας Πανεπιστηµίου Αθηνών, Τµήµα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Χαρακτηριστικά του

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ MOYΣIKΩN OPΓANΩN

ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ MOYΣIKΩN OPΓANΩN ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ MOYΣIKΩN OPΓANΩN Νικόλας Τσαφταρίδης (ΜΑ, PhD) ΕΕΠ, Μουσικής Αγωγής, Τµήµα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία, Πανεπιστήµιο Αθηνών Χαρακτηριστικά

Διαβάστε περισσότερα

Tα µουσικά όργανα KATAΣKEYH MOYΣIKΩN OPΓANΩN ΜΕ ΑΠΛΑ ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ

Tα µουσικά όργανα KATAΣKEYH MOYΣIKΩN OPΓANΩN ΜΕ ΑΠΛΑ ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ KATAΣKEYH MOYΣIKΩN OPΓANΩN ΜΕ ΑΠΛΑ ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ Tα µουσικά όργανα Oι κατασκευές εκείνες οι οποίες έχουν φτιαχτεί για να παράγουν ελεγχόµενο ήχο µε την εφαρµογή µηχανικής η ηλεκτρικής ενέργειας.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΣΑΙΟΥ ΜΕΓΕΘΟΥΣ ΜΕ 4 ΧΟΡΔΕΣ. ΟΤΑΝ ΜΕ ΠΡΩΤΟΕΦΙΑΞΑΝ ΕΙΧΑ 2 ΜΕΓΕΘΗ, ΑΛΛΑ ΠΕΡΙΠΟΥ ΤΟ 1800 ΤΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΜΟΥ ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΘΗΚΕ.

ΜΕΣΑΙΟΥ ΜΕΓΕΘΟΥΣ ΜΕ 4 ΧΟΡΔΕΣ. ΟΤΑΝ ΜΕ ΠΡΩΤΟΕΦΙΑΞΑΝ ΕΙΧΑ 2 ΜΕΓΕΘΗ, ΑΛΛΑ ΠΕΡΙΠΟΥ ΤΟ 1800 ΤΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΜΟΥ ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΘΗΚΕ. Εικόνα 1 ΒΙΟΛΙ ΕΙΜΑΙ ΕΝΑ ΕΓΧΟΡΔΟ ΜΕ 4 ΧΟΡΔΕΣ. ΤΑ ΚΛΕΙΔΙΑ ΣΤΟ «ΚΕΦΑΛΙ» ΜΟΥ ΤΑ Ι ΓΙΑ ΝΑ ΚΟΥΡΔΙΖΟΥΝ ΤΙΣ ΧΟΡΔΕΣ ΜΟΥ. ΠΑΡΑΓΩ ΗΧΟ ΟΤΑΝ ΟΙ ΧΟΡΔΕΣ ΜΟΥ ΠΙΕΖΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΟΤΑΝ ΤΟ ΔΟΞΑΡΙ ΤΙΣ ΧΑΪΔΕΥΕΙ. ΕΦΕΥΡΕΘΗΚΑ ΓΥΡΩ

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 2. Ηχόχρωμα Αρμονικές συχνότητες

Κεφάλαιο 2. Ηχόχρωμα Αρμονικές συχνότητες Κεφάλαιο 2 Ηχόχρωμα Αρμονικές συχνότητες Ηχόχρωμα Η ίδια νότα,αν παιχτεί από διαφορετικά όργανα, έχει διαφορετικό «άκουσμα» Συνήθως, ακόμα και δύο όργανα του ιδίου τύπου (π.χ. δύο βιολιά) έχουν επίσης

Διαβάστε περισσότερα

«ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ»

«ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ» ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ» Δράσεις που υλοποιήθηκαν με την Ε2 Τάξη του 3 ου Δημοτικού Σχολείου Διαβατών Ιανουάριος Ιούνιος 2013 Συντελεστές προγράμματος Οι μαθητές/ριες

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία των Ευρωπαϊκών Μουσικών Οργάνων

Ιστορία των Ευρωπαϊκών Μουσικών Οργάνων Ιστορία των Ευρωπαϊκών Μουσικών Οργάνων Ενότητα: Τα Ιδιόφωνα Νικόλαος Μαλιάρας Τμήμα Μουσικών Σπουδών Περιεχόμενα 1. Τα τύμπανα... 4 Σελίδα 2 Τα ιδιόφωνα και τα μεμβρανόφωνα, τα κρουστά όπως γενικά έχει

Διαβάστε περισσότερα

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ Ι ΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ Ι

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ Ι ΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ Ι ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ Ι ΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ Ι ΓΕΩΡΓΙΑ ΠΑΡΠΑΡΟΥΣΗ 1. ΜΕΤΡΑ ΕΙ Η ΜΕΤΡΩΝ απλά µέτρα: 2/4, 2/8, 3/4, 3/8 2/4 q q \ e e e e \ x x x x x x x x \ εµβατήριο 2/8

Διαβάστε περισσότερα

Π Ρ Ο Τ Υ Π Ο Π Ε Ι Ρ Α Μ Α Τ Ι Κ Ο Λ Υ Κ Ε Ι Ο Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Υ Π Α Τ Ρ Ω Ν. Μουσικά όργανα. Η καθ ημάς Μικρά Ασία

Π Ρ Ο Τ Υ Π Ο Π Ε Ι Ρ Α Μ Α Τ Ι Κ Ο Λ Υ Κ Ε Ι Ο Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Υ Π Α Τ Ρ Ω Ν. Μουσικά όργανα. Η καθ ημάς Μικρά Ασία Π Ρ Ο Τ Υ Π Ο Π Ε Ι Ρ Α Μ Α Τ Ι Κ Ο Λ Υ Κ Ε Ι Ο Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Υ Π Α Τ Ρ Ω Ν Μουσικά όργανα Η καθ ημάς Μικρά Ασία Κυριακουλόπουλος Ευάγγελος Μ Π Ο Υ Ζ Ο Ύ Κ Ι Το μπουζούκι είναι ένα έγχορδο όργανο,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ. Όπως η εκκλησιαστική, έτσι και η δημοτική μουσική είναι μονοφωνική και τροπική και δεν ακολουθεί τη δυτική τονική αρμονία.

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ. Όπως η εκκλησιαστική, έτσι και η δημοτική μουσική είναι μονοφωνική και τροπική και δεν ακολουθεί τη δυτική τονική αρμονία. Το δημοτικό τραγούδι αποτελεί μια σημαντική έκφραση της λαϊκής δημιουργίας. Ως λογοτεχνικό είδος αντλεί το υλικό του από την προφορική λογοτεχνική παράδοση. Στις παραδοσιακές κοινωνίες (στην εποχή της

Διαβάστε περισσότερα

Μουσικοκινητική Αγωγή

Μουσικοκινητική Αγωγή Μουσικοκινητική Αγωγή Τι είναι η Μουσικοκινητική Αγωγή Αρχές της Μουσικοκινητικής Αγωγής (Carl Orff) Παιδαγωγικές βάσεις της Μουσικοκινητικής Αγωγής Ποιοι οι στόχοι της Μουσικοκινητικής Αγωγής Αυτοσχεδιασμός

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙΤΛΟΣ: ΜΟΥΣΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΓΙΑ ΟΛΑ ΤΑ ΕΙΔΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ. ΤΟΠΟΙ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ.

ΤΙΤΛΟΣ: ΜΟΥΣΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΓΙΑ ΟΛΑ ΤΑ ΕΙΔΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ. ΤΟΠΟΙ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ. ΤΙΤΛΟΣ: ΜΟΥΣΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΓΙΑ ΟΛΑ ΤΑ ΕΙΔΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ. ΤΟΠΟΙ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΤΟΥΣ. ΤΙΤΛΟΣ ΥΠΟΘΕΜΑΤΟΣ: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «ΓΑΤΕΣ ΚΑΙ ΣΚΥΛΟΙ»

ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «ΓΑΤΕΣ ΚΑΙ ΣΚΥΛΟΙ» ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «ΓΑΤΕΣ ΚΑΙ ΣΚΥΛΟΙ» Δράσεις που υλoποιήθηκαν με τη Ε &ΣΤ τάξη του 2 ου Δημοτικού Σχολείου Αλεξάνδρειας Ιανουάριος Ιούνιος 2013 Συντελεστές προγράμματος

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία των Ευρωπαϊκών Μουσικών Οργάνων Ενότητα 1: Εισαγωγή. Νικόλαος Μαλιάρας Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Μουσικών Σπουδών

Ιστορία των Ευρωπαϊκών Μουσικών Οργάνων Ενότητα 1: Εισαγωγή. Νικόλαος Μαλιάρας Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Μουσικών Σπουδών Ιστορία των Ευρωπαϊκών Μουσικών Οργάνων Ενότητα 1: Νικόλαος Μαλιάρας Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Μουσικών Σπουδών Οι φθόγγοι που προκύπτουν από τις απλές αριθμητικές αναλογίες 1/3 Εικόνα 1 Εικόνα 2 3 Οι φθόγγοι

Διαβάστε περισσότερα

Ύψος Συχνότητα Ένταση Χροιά. Ο ήχος Ο ήχος είναι μια μορφή ενέργειας. Ιδιότητες του ήχου. Χαρακτηριστικά φωνής

Ύψος Συχνότητα Ένταση Χροιά. Ο ήχος Ο ήχος είναι μια μορφή ενέργειας. Ιδιότητες του ήχου. Χαρακτηριστικά φωνής Ο ήχος Ο ήχος είναι μια μορφή ενέργειας Είναι οι παλμικές δονήσεις που δημιουργούνται από ένα οποιοδήποτε σώμα, όταν τεθεί σε κίνηση, σε κραδασμό Την κίνηση σε ένα σώμα που βρίσκεται σε αδράνεια, μπορεί

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ. Εργαστήρι Μουσικής ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΑ ΚΕΝΤΡΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ. Εργαστήρι Μουσικής ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΑ ΚΕΝΤΡΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ Εργαστήρι Μουσικής ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΑ ΚΕΝΤΡΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ Συγγραφέας Νικόλας Τσαφταρίδης Υπεύθυνος διαμόρφωσης επιστημονικών

Διαβάστε περισσότερα

«ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ» ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

«ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ» ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΗΧΟΥ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ «ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ» ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΝΩΛΑΚΗΣ ΤΑΣΟΣ ΛΗΞΟΥΡΙ

Διαβάστε περισσότερα

Το Βιολί. Πασχαλιά-Μπρέντα Νίκη. Μαθήτρια Α2 Γυμνασίου, Ελληνικό Κολλέγιο Θεσσαλονίκης. Επιβλέπων Καθηγητής: Κωνσταντίνος Παρασκευόπουλος

Το Βιολί. Πασχαλιά-Μπρέντα Νίκη. Μαθήτρια Α2 Γυμνασίου, Ελληνικό Κολλέγιο Θεσσαλονίκης. Επιβλέπων Καθηγητής: Κωνσταντίνος Παρασκευόπουλος Το Βιολί Πασχαλιά-Μπρέντα Νίκη Μαθήτρια Α2 Γυμνασίου, Ελληνικό Κολλέγιο Θεσσαλονίκης Επιβλέπων Καθηγητής: Κωνσταντίνος Παρασκευόπουλος Καθηγητής Πληροφορικής Ελληνικού Κολλεγίου Θεσσαλονίκης Περίληψη Στην

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΑΣΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ. Περικλής Ούτσιος Φίλιππος Ντομασένκο Γιάννης Παζαρτζής Ορέστης Πλιάκης Νικόλας Μπάλτου

ΚΛΑΣΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ. Περικλής Ούτσιος Φίλιππος Ντομασένκο Γιάννης Παζαρτζής Ορέστης Πλιάκης Νικόλας Μπάλτου ΚΛΑΣΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ Περικλής Ούτσιος Φίλιππος Ντομασένκο Γιάννης Παζαρτζής Ορέστης Πλιάκης Νικόλας Μπάλτου Με τον όρο κλασική μουσική αναφέρεται ευρύτερα η Δυτικοευρωπαϊκή μουσική παραγωγή που εκτείνεται σε

Διαβάστε περισσότερα

Ακουστική αναγνώριση μουσικών οργάνων

Ακουστική αναγνώριση μουσικών οργάνων Ακουστική αναγνώριση μουσικών οργάνων Υποδειγματικό Σενάριο Γνωστικό αντικείμενο: Μουσική Δημιουργός: ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΛΟΥΚΑΚΗ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ Σημείωση

Διαβάστε περισσότερα

Σχολική Μουσική Εκπαίδευση: αρχές, στόχοι, δραστηριότητες. Ζωή Διονυσίου

Σχολική Μουσική Εκπαίδευση: αρχές, στόχοι, δραστηριότητες. Ζωή Διονυσίου Σχολική Μουσική Εκπαίδευση: αρχές, στόχοι, δραστηριότητες Ζωή Διονυσίου Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά

Διαβάστε περισσότερα

Π Α Ρ Α Ρ Τ Η Μ Α 1 - Τ Υ Π Ι Κ Α Π Ρ Ο Σ Ο Ν Τ Α Ε Ν Τ Α Ξ Η Σ Σ Τ Ο Υ Σ Κ Λ Α Δ Ο Υ Σ Π Ε Π Ε Π Ε 1 7.

Π Α Ρ Α Ρ Τ Η Μ Α 1 - Τ Υ Π Ι Κ Α Π Ρ Ο Σ Ο Ν Τ Α Ε Ν Τ Α Ξ Η Σ Σ Τ Ο Υ Σ Κ Λ Α Δ Ο Υ Σ Π Ε Π Ε Π Ε 1 7. Π Α Ρ Α Ρ Τ Η Μ Α 1 - Τ Υ Π Ι Κ Α Π Ρ Ο Σ Ο Ν Τ Α Ε Ν Τ Α Ξ Η Σ Σ Τ Ο Υ Σ Κ Λ Α Δ Ο Υ Σ Π Ε 1 6. 0 1 - Π Ε 1 6. 0 2 - Π Ε 1 7. 1 3 - Π Ε 1 7. 1 4 - Τ Ε 1 6 ΚΩΔΙΚΟΣ ΚΛΑΔΟΥ - ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ ΛΕΚΤΙΚΟ ΚΛΑΔΟΥ -

Διαβάστε περισσότερα

Ο Ήχος. Υπεύθυνος Καθηγητής: Παζούλης Παναγιώτης

Ο Ήχος. Υπεύθυνος Καθηγητής: Παζούλης Παναγιώτης ιαθεµατική Εργασία µε Θέµα: Οι Φυσικές Επιστήµες στην Καθηµερινή µας Ζωή Ο Ήχος Τµήµα: β1 Γυµνασίου Υπεύθυνος Καθηγητής: Παζούλης Παναγιώτης Συντακτική Οµάδα: Γεώργιος Ελευθεριάδης Ο Ήχος Έχει σχέση ο

Διαβάστε περισσότερα

Η Κατασκευή Μουσικών Οργάνων µε απλά υλικά ως δραστηριότητα ευαισθητοποίησης µαθητών και ενηλίκων σε θέµατα αποδοχής της αναπηρίας

Η Κατασκευή Μουσικών Οργάνων µε απλά υλικά ως δραστηριότητα ευαισθητοποίησης µαθητών και ενηλίκων σε θέµατα αποδοχής της αναπηρίας Η Κατασκευή Μουσικών Οργάνων µε απλά υλικά ως δραστηριότητα ευαισθητοποίησης µαθητών και ενηλίκων σε θέµατα αποδοχής της αναπηρίας Νικόλας Τσαφταρίδης (MA, PhD) Ε.Ε.Π. Μουσικής Αγωγής Τµήµα Εκπαίδευσης

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ: ΜΟΥΣΙΚΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

ΜΑΘΗΜΑ: ΜΟΥΣΙΚΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ι.Ε.Κ. ΑΙΓΕΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ: ΒΟΗΘΟΣ ΒΡΕΦΟΝΗΠΙΟΚΟΜΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΜΟΥΣΙΚΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Εξάμηνο Γ Εκπαιδεύτρια : Νικολέττα Κουκουλοπούλου 1 Λίγα λόγια για την Μουσικοκινητική αγωγή: Με το άκουσμα της

Διαβάστε περισσότερα

Οι Πολλαπλές Λειτουργίες της Μουσικής στην Εκπαίδευση

Οι Πολλαπλές Λειτουργίες της Μουσικής στην Εκπαίδευση Οι Πολλαπλές Λειτουργίες της Μουσικής στην Εκπαίδευση Οι Πολλαπλές Λειτουργίες της Μουσικής στην Εκπαίδευση ΑΝΟΙΚΤΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 2018-19 ΟΔΗΓΟΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ Βιωματικό Πρόγραμμα Επιμόρφωσης: Οι Πολλαπλές

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΟΠΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΥΠ.ΠΟ. ΣΧΟΛΕΣ 1. ΣΧΟΛΗ ΠΙΑΝΟΥ 2. ΣΧΟΛΗ ΕΓΧΟΡΔΩΝ: βιολί, βιόλα, βιολοντσέλο, κοντραμπάσο.

ΕΠΟΠΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΥΠ.ΠΟ. ΣΧΟΛΕΣ 1. ΣΧΟΛΗ ΠΙΑΝΟΥ 2. ΣΧΟΛΗ ΕΓΧΟΡΔΩΝ: βιολί, βιόλα, βιολοντσέλο, κοντραμπάσο. 1 ΣΧΟΛΕΣ ΚΑΙ ΤΜΗΜΑΤΑ ΤΟΥ Δ.Ω.Λ. ΕΠΟΠΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΥΠ.ΠΟ. ΣΧΟΛΕΣ 1. ΣΧΟΛΗ ΠΙΑΝΟΥ 2. ΣΧΟΛΗ ΕΓΧΟΡΔΩΝ: βιολί, βιόλα, βιολοντσέλο, κοντραμπάσο. 3. ΣΧΟΛΗ ΠΝΕΥΣΤΩΝ: φλάουτο, όμποε, κλαρινέτο, φαγκότο, σαξόφωνο,

Διαβάστε περισσότερα

Μουσικά Όργανα των Αρχαίων Ελλήνων (Μέρος β )

Μουσικά Όργανα των Αρχαίων Ελλήνων (Μέρος β ) Μουσικά Όργανα των Αρχαίων Ελλήνων (Μέρος β ) ΕΜΠΝΕΥΣΤΑ - ΠΝΕΥΣΤΑ Ο αυλός δίαυλος ή διπλός αυλός Η σάλπιγγα Το κέρας (κεράτινη σάλπιγγα ) Η σύριγξ (σύριγγα του Πάνα, φλογέρα του βοσκού). ΑΥΛΟΣ Το ποιο

Διαβάστε περισσότερα

Μουσικοκινητική αγωγή

Μουσικοκινητική αγωγή Μουσικοκινητική Αγωγή Α εξάμηνο Θεωρία Μίχα Παρασκευή, PhD Μουσικολόγος, Μουσικοπαιδαγωγός 1 Μουσικοκινητική Αγωγή (Θ) - ΜΙΧΑ Παρασκευή 1 Μουσικοκινητική αγωγή Η μουσικότητα των ήχων και της ανθρώπινης

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία ΠΩΣ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΕΠΗΡΕΑΣΕ ΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΜΟΥΣΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΟΥ ΤΗΣ ΚΙΘΑΡΑΣ. 7ο Λύκειο Καλλιθέας Σκαρλάτος Βασίλης Α4

Τεχνολογία ΠΩΣ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΕΠΗΡΕΑΣΕ ΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΜΟΥΣΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΟΥ ΤΗΣ ΚΙΘΑΡΑΣ. 7ο Λύκειο Καλλιθέας Σκαρλάτος Βασίλης Α4 Τεχνολογία ΠΩΣ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΕΠΗΡΕΑΣΕ ΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΜΟΥΣΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΟΥ ΤΗΣ ΚΙΘΑΡΑΣ 7ο Λύκειο Καλλιθέας Σκαρλάτος Βασίλης Α4 Από τα παλιά χρόνια η κιθάρα χρησιμοποιούνταν ως μέσο ψυχαγωγίας

Διαβάστε περισσότερα

Μουσικά όργανα. Κουδουνίστρα. Υλικά κατασκευής: Περιγραφή κατασκευής: Λίγα λόγια γι αυτό:

Μουσικά όργανα. Κουδουνίστρα. Υλικά κατασκευής: Περιγραφή κατασκευής: Λίγα λόγια γι αυτό: Μουσικά όργανα Κουδουνίστρα Υλικά κατασκευής: 5 άδεια κουτιά από φωτογραφικό φιλμ ένα παλιό ξύλινο σκουπόξυλο 5 καρφάκια με κεφάλι σποράκια πετραδάκια, χάντρες σέγα σφυρί Περιγραφή κατασκευής: Με τη σέγα

Διαβάστε περισσότερα

17 έως 21 Απριλίου 2019 «Μουσική και Κινηματογράφος» Νίκος Κυπουργός

17 έως 21 Απριλίου 2019 «Μουσική και Κινηματογράφος» Νίκος Κυπουργός «Έτσι γεννήθηκε η μουσική του κινηματογράφου, θα έλεγε κανείς. Από τη σιωπή. Και η μουσική αυτή υπήρξε στην αρχή λίγο σκοτάδι, τίτλοι ηχητική περιγραφή του ονείρου, πράξη ζωής και θάνατος, ενέργεια, νίκη,

Διαβάστε περισσότερα

Ανοιχτή δοκιμή της Συμφωνικής Ορχήστρας Κύπρου

Ανοιχτή δοκιμή της Συμφωνικής Ορχήστρας Κύπρου Ανοιχτή δοκιμή της Συμφωνικής Ορχήστρας Κύπρου 10 Φεβρουαρίου 2016 Γενικός στόχος των ανοιχτών δοκιμών: Οι μαθητές/τριες με την ακρόαση της δοκιμής θα γνωρίσουν τον τρόπο με τον οποίο προετοιμάζει μια

Διαβάστε περισσότερα

Μουσική Αγωγή στην Προσχολική και Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Ζωή Διονυσίου

Μουσική Αγωγή στην Προσχολική και Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Ζωή Διονυσίου Μουσική Αγωγή στην Προσχολική και Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Ζωή Διονυσίου Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά

Διαβάστε περισσότερα

1. Για τη θέση (ΤΕ) Καθηγητή/τριας Σαξοφώνου (Κωδ. Θέσης 01) δεν υπήρξαν υποψηφιότητες.

1. Για τη θέση (ΤΕ) Καθηγητή/τριας Σαξοφώνου (Κωδ. Θέσης 01) δεν υπήρξαν υποψηφιότητες. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΔΗΜΟΣ ΖΩΓΡΑΦΟΥ Ζωγράφου 6-12-2018 Ν.Π.Δ.Δ. «ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ» Αρ. Πρωτ.: 3328.. Γραφείο : Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού- Μητρώου και Διαδ/σιών Μητρώου Δ/νση : Ανακρέοντος 60,

Διαβάστε περισσότερα

«ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ»

«ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ» ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ» Δράσεις που υλοποιήθηκαν με τη Δ2 Τάξη του 1 ου Δημοτικού Σχολείου Διαβατών Ιανουάριος Ιούνιος 2013 Συντελεστές του προγράμματος

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΙΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ: ΟΡΓΑΝΟΛΟΓΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ (ΤΑΞΗ: Α ) ΓΕΝΙΚΟ ΜΟΥΣΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ

ΟΔΗΓΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΙΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ: ΟΡΓΑΝΟΛΟΓΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ (ΤΑΞΗ: Α ) ΓΕΝΙΚΟ ΜΟΥΣΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΟΔΗΓΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΙΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ: ΟΡΓΑΝΟΛΟΓΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ (ΤΑΞΗ: Α ) ΓΕΝΙΚΟ ΜΟΥΣΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ 2015 ΕΙΔΙΚΟΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ: ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ:

Διαβάστε περισσότερα

Α Π Ο Φ Α Σ Η ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ & ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Α Π Ο Φ Α Σ Η ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ & ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΟΤΑ ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΟΤΑ Ταχ. /νση: Ταχ. Κώδικας: Τηλ.: Σταδίου 7 0 8 0 7 44 97 9 Αθήνα,

Διαβάστε περισσότερα

Παραδείγµατα τέτοια αποτελούν η καλαθοσφαίριση και η χειροσφαίριση

Παραδείγµατα τέτοια αποτελούν η καλαθοσφαίριση και η χειροσφαίριση Η τριβή ως φυσικό φαινόμενο όπως αναπόφευκτα και σε κάθε άλλο θέμα, παίζει σημαντικό ρόλο στον αθλητισμό. εν υπάρχει, στην πραγματικότητα, κανένα άθληµα που να µην υπόκειται, τουλάχιστον, σε κάποιες παραμέτρους

Διαβάστε περισσότερα

ΑΚΡΟΑΣΗ: «ΨΑΠΦΑ» για κρουστά σόλο, 1975

ΑΚΡΟΑΣΗ: «ΨΑΠΦΑ» για κρουστά σόλο, 1975 ΑΚΡΟΑΣΗ: «ΨΑΠΦΑ» για κρουστά σόλο, 1975 Η πρεμιέρα του έργου έγινε το Μάιο του 1976 στο Φεστιβάλ Μπαχ στο Λονδίνο, και όπως ο συνθέτης είχε δηλώσει η «Ψάπφα» ήταν μια «καθαρά ρυθμική σύνθεση» Ο Ξενάκης

Διαβάστε περισσότερα

Η Συμφωνία. Εκτεταμένη οργανική σύνθεση που αναπτύσσεται κατά την Κλασική εποχή (18 ος αιώνας).

Η Συμφωνία. Εκτεταμένη οργανική σύνθεση που αναπτύσσεται κατά την Κλασική εποχή (18 ος αιώνας). Γιοχάνες Μπραµς [Johannes Brahms] (1833-1897) Γερµανός συνθέτης Συµφωνία αρ. 2, σε Ρε µείζονα Η συγκεκριµένη Συµφωνία γράφτηκε το 1877 κατά την επίσκεψη του συνθέτη στην περιοχή Pörtschach am Wörthersee,

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη μουσική. Μουσικοκινητική Αγωγή. Α εξάμηνο Θεωρία 3. ΝΟΤΕΣ. 1. Μουσική 2. Μελωδία 3. Νότες 4. Ρυθμός

Εισαγωγή στη μουσική. Μουσικοκινητική Αγωγή. Α εξάμηνο Θεωρία 3. ΝΟΤΕΣ. 1. Μουσική 2. Μελωδία 3. Νότες 4. Ρυθμός Μουσικοκινητική Αγωγή Α εξάμηνο Θεωρία Μίχα Παρασκευή, PhD Μουσικολόγος, Μουσικοπαιδαγωγός 1 Μουσικοκινητική Αγωγή (Θ) ΜΙΧΑ Παρασκευή 1 Εισαγωγή στη μουσική 1. Μουσική 2. Μελωδία 3. Νότες 4. Ρυθμός 2 Μουσικοκινητική

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟ ΤΟΥΣ : Γιάννης Πετσουλας-Μπαλής Στεφανία Ολέκο Χριστίνα Χρήστου Βασιλική Χρυσάφη

ΑΠΟ ΤΟΥΣ : Γιάννης Πετσουλας-Μπαλής Στεφανία Ολέκο Χριστίνα Χρήστου Βασιλική Χρυσάφη ΑΠΟ ΤΟΥΣ : Γιάννης Πετσουλας-Μπαλής Στεφανία Ολέκο Χριστίνα Χρήστου Βασιλική Χρυσάφη Ο ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ (572-500 ΠΧ) ΗΤΑΝ ΦΟΛΟΣΟΦΟΣ, ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΣ ΤΗΣ ΜΟΥΙΣΚΗΣ. ΥΠΗΡΞΕ Ο ΠΡΩΤΟΣ ΠΟΥ ΕΘΕΣΕ ΤΙΣ ΒΑΣΕΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ & ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ & ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΧΟΛΗ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑ ΛΑΪΚΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ & ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2017-18 ΕΞΑΜΗΝΟ Β Ηµέρα Έναρξη Λήξη Ώρες Αίθουσα Καθηγητής Μάθηµα ΔΕΥΤΕΡΑ 12 14 2 ΑΙΘΟΥΣΑ

Διαβάστε περισσότερα

Το διπλό μπάσο (κοντραμπάσο)

Το διπλό μπάσο (κοντραμπάσο) Το διπλό μπάσο (κοντραμπάσο) Ιταλικά: Contrabasso Γαλλικά: Contre basse Γερμανικά: Kontrabass (πληθ.): Contrabassi Contre basses Kontrabasse Ιστορικά στοιχεία - κατασκευή - ιδιαιτερότητες Το κόντρα μπάσο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟ ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟ ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟ ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΑΡΜΟΝΙΑ-ΟΣΤΙΝΑΤΟ (2) ΣΧΟΛΕΙΟ/ΤΑΞΗ: Α ΑΡ. ΜΑΘΗΤΩΝ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΠΕΡΙΟΔΟΣ: ΣΤΟΧΟΙ: ΑΚΡΟΑΣΗΣ: Επίπεδο 1ο Επίπεδο 2ο Επίπεδο 3ο Επίπεδο 4ο Επίπεδο 5ο Ακούσουν το τραγούδι

Διαβάστε περισσότερα

Μουσική Ακουστική Οργανολογία. Επανάληψη στο Εργαστήριο

Μουσική Ακουστική Οργανολογία. Επανάληψη στο Εργαστήριο Μουσική Ακουστική Οργανολογία Επανάληψη στο Εργαστήριο Συντονιστής Helmholtz 1. Τι είναι ο παράγοντας ποιότητας ενός συντονισμού; 2. Πως ορίζεται το σχετικό σφάλμα μιας πειραματικής μέτρησης; 3. Τι είναι

Διαβάστε περισσότερα

Μουσική Παιδαγωγική. Μουσικοκινητική Αγωγή. Α εξάμηνο Θεωρία. Εισαγωγικές έννοιες μουσικής παιδαγωγικής. Τι είναι Μουσική Παιδαγωγική

Μουσική Παιδαγωγική. Μουσικοκινητική Αγωγή. Α εξάμηνο Θεωρία. Εισαγωγικές έννοιες μουσικής παιδαγωγικής. Τι είναι Μουσική Παιδαγωγική Μουσικοκινητική Αγωγή Α εξάμηνο Θεωρία Μίχα Παρασκευή, PhD Μουσικολόγος, Μουσικοπαιδαγωγός 1 Μουσικοκινητική Αγωγή (Θ) - ΜΙΧΑ Παρασκευή 1 Μουσική Παιδαγωγική Εισαγωγικές έννοιες μουσικής παιδαγωγικής Μουσικοκινητική

Διαβάστε περισσότερα

Μήπως είσαι μουσικός;

Μήπως είσαι μουσικός; Μήπως είσαι μουσικός; Υποδειγματικό Σενάριο Γνωστικό αντικείμενο: Μουσική Δημιουργός: ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΤΗΡΤΖΟΓΛΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ Σημείωση Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Α ΤΑΞΗΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. ΣΤΟΧΟΙ Σε όλες τις δραστηριότητες η πιο μεγάλη έμφαση θα πρέπει να είναι στην απόλαυση της Μουσικής

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Α ΤΑΞΗΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. ΣΤΟΧΟΙ Σε όλες τις δραστηριότητες η πιο μεγάλη έμφαση θα πρέπει να είναι στην απόλαυση της Μουσικής ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Α ΤΑΞΗΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΤΟΧΟΙ Εξερεύνηση Πειραματισμός με ένα πλατύ φάσμα ηχητικών πηγών. Να γίνονται ατομικές, ομαδικές δραστηριότητες σε ζευγάρια. Να αναπτυχθεί η ακουστική ικανότητα Να

Διαβάστε περισσότερα

«ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ»

«ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ» ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ» Δράσεις που υλοποιήθηκαν με τη ΣΤ Τάξη του 2 ου Δημοτικού Σχολείου Αλεξάνδρειας Οκτώβριος Δεκέμβριος 2012 Συντελεστές προγράμματος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ & ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ & ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΧΟΛΗ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑ ΛΑΪΚΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ & ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2017-18 ΕΞΑΜΗΝΟ Β Ηµέρα Έναρξη Λήξη Ώρες Αίθουσα Καθηγητής Μάθηµα ΔΕΥΤΕΡΑ 12 14 2 ΑΙΘΟΥΣΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΗΧΟΥ

ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΗΧΟΥ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΗΧΟΥ ιδακτικοί στόχοι: Επιδιώκεται οι µαθητές/τριες να είναι σε θέση: να διαπιστώνουν τον υποκειµενικό χαρακτήρα της πρόσληψης του ήχου µέσω του αισθητηρίου της ακοής, να

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: «ΤΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ ΤΩΝ ΖΩΩΝ»

ΘΕΜΑ: «ΤΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ ΤΩΝ ΖΩΩΝ» ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΚΑΙ ΘΕΑΤΡΟΥ ΘΕΜΑ: «ΤΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ ΤΩΝ ΖΩΩΝ» Δράσεις που υλοποιήθηκαν με την A τάξη των Δημοτικών Σχολείων Δράμας, Ερατεινού, Χρυσοχωρίου & Αγίασμου Συντελεστές προγράμματος Οι μαθητές/τριες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ Μ. ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ Μ. ΣΥΝΟΛΩΝ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ Μ. ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ Μ. ΣΥΝΟΛΩΝ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΧΟΛΗ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑ ΛΑΪΚΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ Μ. ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ Μ. ΣΥΝΟΛΩΝ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2017-18 ΕΞΑΜΗΝΟ Β ΤΡΙΤΗ 8 10 2 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 9 ΣΑΒΒΙΔΗΣ ΘΕΩΡΙΑ ΙΙ - ΜΔ ΙΙ ΜΠΟΥΖΟΥΚΙ

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΜΕ ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗ»

ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΜΕ ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗ» ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΜΕ ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗ» Δράσεις που υλοποιήθηκαν με την Α1 τάξη του 3 ου Δημοτικού Σχολείου Σίνδου Ιανουάριος Ιούνιος 2013

Διαβάστε περισσότερα

Το Καρναβάλι των Ζώων Camille Sean Sans. Μουσικά Παραμύθια. Μουσικοκινητική Αγωγή. B εξάμηνο Θεωρία

Το Καρναβάλι των Ζώων Camille Sean Sans. Μουσικά Παραμύθια. Μουσικοκινητική Αγωγή. B εξάμηνο Θεωρία Μουσικοκινητική Αγωγή B εξάμηνο Θεωρία Μίχα Παρασκευή, PhD Μουσικολόγος, Μουσικοπαιδαγωγός 1 Μουσικοκινητική Αγωγή (Θ) ΜΙΧΑ Παρασκευή 1 Μουσικά Παραμύθια 2 Μουσικοκινητική Αγωγή (Θ) ΜΙΧΑ Παρασκευή 2 Το

Διαβάστε περισσότερα

Μουσικοκινητική Αγωγή. B εξάμηνο Θεωρία. Μίχα Παρασκευή, PhD Μουσικολόγος, Μουσικοπαιδαγωγός. Μουσικοκινητική Αγωγή (Θ) ΜΙΧΑ Παρασκευή 1

Μουσικοκινητική Αγωγή. B εξάμηνο Θεωρία. Μίχα Παρασκευή, PhD Μουσικολόγος, Μουσικοπαιδαγωγός. Μουσικοκινητική Αγωγή (Θ) ΜΙΧΑ Παρασκευή 1 Μουσικοκινητική Αγωγή B εξάμηνο Θεωρία Μίχα Παρασκευή, PhD Μουσικολόγος, Μουσικοπαιδαγωγός 1 Μουσικοκινητική Αγωγή (Θ) ΜΙΧΑ Παρασκευή 1 Μουσικά Παραμύθια 2 Μουσικοκινητική Αγωγή (Θ) ΜΙΧΑ Παρασκευή 2 1

Διαβάστε περισσότερα

ΩΔΕΙΟΝ "ΝΙΚΟΣ ΣΚΑΛΚΩΤΑΣ"

ΩΔΕΙΟΝ ΝΙΚΟΣ ΣΚΑΛΚΩΤΑΣ ΩΔΕΙΟΝ "ΝΙΚΟΣ ΣΚΑΛΚΩΤΑΣ" Αναγνωρισμένο από το κράτος 33 ΧΡΟΝΙΑ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ... Διδάσκονται όλα τα είδη Ενόργανης, Θεωρητικής και Φωνητικής Μουσικής Αγίας Λαύρας 95 210-2232339 210-2287555 www.odeio-nikos-skalkotas.gr

Διαβάστε περισσότερα

Χρήση μουσικών οργάνων. Χρήση μουσικών οργάνων. Χρήση μουσικών οργάνων. Χαρακτηριστικά μια κλίμακας Ηχητικές αποστάσεις που απέχουν οι νότες

Χρήση μουσικών οργάνων. Χρήση μουσικών οργάνων. Χρήση μουσικών οργάνων. Χαρακτηριστικά μια κλίμακας Ηχητικές αποστάσεις που απέχουν οι νότες Χρήση μουσικών οργάνων Τα όργανα (τυμπανάκια, μαράκες, κουδουνάκια, τριγωνάκια, ντέφια, ξυλόφωνα, μεταλλόφωνα κλπ) χρησιμοποιούνται, στις δραματοποιήσεις των τραγουδιών είτε συνοδεύοντας το ρυθμό, είτε

Διαβάστε περισσότερα

ΝΤΟΚΑ ΛΑΜΠΡΙΝΗ 06/055

ΝΤΟΚΑ ΛΑΜΠΡΙΝΗ 06/055 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ (ΤΕΙ) ΑΘΗΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ KAI ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΟΝΟΜΙΑΣ KAI ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ Περιγραφή εκθεμάτων του Μουσείου Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων σύμφωνα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ & ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ & ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΧΟΛΗ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑ ΛΑΪΚΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ & ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2017-18 ΕΞΑΜΗΝΟ Β Ημέρα Έναρξη Λήξη Ώρες Αίθουσα Καθηγητής Μάθημα ΔΕΥΤΕΡΑ 12 14 2 ΑΙΘΟΥΣΑ

Διαβάστε περισσότερα

...ΑΣΥΜΦΩΝΗ ΣΥΜΦΩΝΙΚΗ... 1

...ΑΣΥΜΦΩΝΗ ΣΥΜΦΩΝΙΚΗ... 1 ...ΑΣΥΜΦΩΝΗ ΣΥΜΦΩΝΙΚΗ... 1 Ανοίγει η αυλαία και βλέπουμε μία μουσική σκηνή Εμφανίζονται τρία μουσικά όργανα κλαρίνο, βιολί, τρομπέτα και ο Άντε να μαζευόμαστε. Να κουρδιστούμε και ξεκινάμε πρόβα. Σήμερα

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «Ο ΚΑΙΡΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΖΩΑ»

ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «Ο ΚΑΙΡΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΖΩΑ» ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «Ο ΚΑΙΡΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΖΩΑ» Δράσεις που υλοποιήθηκαν με το 4 ο Νηπιαγωγείο Σερρών Φεβρουάριος Ιούνιος 2012 Συντελεστές προγράμματος Oι μαθητές/ριες του 4 ο Νηπιαγωγείου

Διαβάστε περισσότερα

ΑΙΤΗΣΗ ΔΗΛΩΣΗ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥ/ΑΣ ΓΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΓΕΛ

ΑΙΤΗΣΗ ΔΗΛΩΣΗ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥ/ΑΣ ΓΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΓΕΛ ΑΙΤΗΣΗ ΔΗΛΩΣΗ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥ/ΑΣ ΓΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΓΕΛ ΕΤΟΣ 2019 1. ΕΠΩΝΥΜΟ: 2. ΟΝΟΜΑ: 3. ΠΑΤΡΩΝΥΜΟ: 4. ΜΗΤΡΩΝΥΜΟ: 5. ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: 6. ΤΗΛΕΦΩΝΑ: 7. ΦΥΛΟ (ΑΓΟΡΙ ή ΚΟΡΙΤΣΙ):

Διαβάστε περισσότερα

ΤΥΠΙΚΑ ΕΙΔΙΚΑ ΠΡΟΣΟΝΤΑ. ΘΕΣΕΩΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ Α. Σχολή Χορού 1.Εκπαιδευτικό - καλλιτεχνικό προσωπικό. Τίτλοι σπουδών. Δίπλωμα

ΤΥΠΙΚΑ ΕΙΔΙΚΑ ΠΡΟΣΟΝΤΑ. ΘΕΣΕΩΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ Α. Σχολή Χορού 1.Εκπαιδευτικό - καλλιτεχνικό προσωπικό. Τίτλοι σπουδών. Δίπλωμα ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΥΠΙΚΑ ΕΙΔΙΚΑ ΠΡΟΣΟΝΤΑ ΘΕΣΕΩΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ Α. Σχολή Χορού.Εκπαιδευτικό - καλλιτεχνικό προσωπικό Τίτλοι σπουδών. Δίπλωμα για αναγνωρισμένης Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής Χορού

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ. Ορισμός της θεωρίας Θεωρία είναι το μάθημα που μας διδάσκει το γράψιμο και το διάβασμα της μουσικής.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ. Ορισμός της θεωρίας Θεωρία είναι το μάθημα που μας διδάσκει το γράψιμο και το διάβασμα της μουσικής. 1 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Ορισμός της Μουσικής. Η Μουσική είναι μια τέχνη, η οποία εκφράζει τις αρετές της μέσα από την πλοκή και τον συνδυασμό των ήχων. Τα εργαλεία τα οποία χρησιμοποιούμε για την παραγωγή των

Διαβάστε περισσότερα

Φαγκότο ( βαρύαυλος)

Φαγκότο ( βαρύαυλος) Φαγκότο ( βαρύαυλος) Ιταλικά: fagotto Γαλλικά: basson Γερμανικά: fagot Αγγλικά: bassoon Προέλευση κατασκευή- τρόπος παιξίματος. Το φαγκότο είναι το μπάσο όργανο της οικογένειας των όμποε. ( Τα όμποε είναι

Διαβάστε περισσότερα

αντιστοιχίζεται με την εντολή περίμενε 0.5 (120/60=2 χτύποι ανά δευτερόλεπτο). Στην

αντιστοιχίζεται με την εντολή περίμενε 0.5 (120/60=2 χτύποι ανά δευτερόλεπτο). Στην Προγραμματίζοντας ήχους Το Scratch μας παρέχει εντολές για να προγραμματίσουμε ήχους, δηλαδή να ζητήσουμε την αναπαραγωγή συγκεκριμένων νοτών από διαφορετικά μουσικά όργανα σε διαφορετικές χρονικές στιγμές

Διαβάστε περισσότερα

& percussion. Boomwhackers. Π ο τ έ έ ν α κ ρ ο υ σ τ ό δ ε ν ε ί χ ε τ έ τ ο ι ε ς δ υ ν α τ ό τ η τ ε ς

& percussion. Boomwhackers. Π ο τ έ έ ν α κ ρ ο υ σ τ ό δ ε ν ε ί χ ε τ έ τ ο ι ε ς δ υ ν α τ ό τ η τ ε ς & percussion Boomwhackers Π ο τ έ έ ν α κ ρ ο υ σ τ ό δ ε ν ε ί χ ε τ έ τ ο ι ε ς δ υ ν α τ ό τ η τ ε ς & percussion Βαλτετσίου 15, 10680 Αθήνα Τ: 210 3645147, F: 210 3645149 Ζακύνθου 7, 31100 Λευκάδα

Διαβάστε περισσότερα

Α Π Ο Φ Α Σ Η ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ & ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Α Π Ο Φ Α Σ Η ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ & ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΟΤΑ ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΟΤΑ Ταχ. /νση: Ταχ. Κώδικας: Τηλ.: Σταδίου 7 0 8 0 7 44 97 9 Αθήνα,

Διαβάστε περισσότερα

ΜΟΔΑ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ : Στην Αφρική Στην Αυστραλία Στην Αμερική Στην Ευρώπη Στην Κίνα

ΜΟΔΑ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ : Στην Αφρική Στην Αυστραλία Στην Αμερική Στην Ευρώπη Στην Κίνα ΜΟΔΑ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΜΟΔΑ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ : Στην Αφρική Στην Αυστραλία Στην Αμερική Στην Ευρώπη Στην Κίνα Στις αφρικανικές κοινωνίες, χώροι μουσικών δραστηριοτήτων είναι η πλατεία του χωριού, ο δρόμος, οι αυλές,

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικό Υλικό για µαθητές/τριες Γυµνασίου και Λυκείου Εισαγωγή στην Ορχήστρα Παρακολούθηση συναυλιών

Εκπαιδευτικό Υλικό για µαθητές/τριες Γυµνασίου και Λυκείου Εισαγωγή στην Ορχήστρα Παρακολούθηση συναυλιών Εκπαιδευτικό Υλικό για µαθητές/τριες Γυµνασίου και Λυκείου Εισαγωγή στην Ορχήστρα Παρακολούθηση συναυλιών Αγαπητοί/τές Μαθητές και Μαθήτριες, Μέσα από αυτή την παρουσίαση Θα γνωρίσετε: τη Συµφωνική Ορχήστρα

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνική νησιώτικη μουσική

Ελληνική νησιώτικη μουσική Ελληνική νησιώτικη μουσική Περιεχόμενα : Γενικά Ρυθμός Χοροί Σποράδες Κυκλάδες Δωδεκάνησα Ρόδος, Κάσος, Κάρπαθος Επτάνησα Μουσικά Όργανα Λύρα Λαούτο Βιολί Μπουζούκι Ασκομαντούρα Γενικά : Νησιώτικα, είναι

Διαβάστε περισσότερα

Ηεπιστήμημέσααπόταμάτιατουπαιδιού... Ιδέες και πειράματα για τον «Ήχο»

Ηεπιστήμημέσααπόταμάτιατουπαιδιού... Ιδέες και πειράματα για τον «Ήχο» Ηεπιστήμημέσααπόταμάτιατουπαιδιού... Ιδέες και πειράματα για τον «Ήχο» Οήχος«ταξιδεύει» με κύματα. Μπορούμε να αναπαραστήσουμε τα πυκνώματα και τα αραιώματα των κυμάτων με ένα πλαστικό παιχνίδιελατήριο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΚΟΝΙΚΗ Ι ΑΣΚΑΛΙΑ. ΜΟΥΣΙΚΗ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ «ΕΝΑΣ ΚΟΣΜΟΣ.. ΜΕΤΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ» ΙΑΡΚΕΙΑ 1 Ώρα

ΕΙΚΟΝΙΚΗ Ι ΑΣΚΑΛΙΑ. ΜΟΥΣΙΚΗ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ «ΕΝΑΣ ΚΟΣΜΟΣ.. ΜΕΤΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ» ΙΑΡΚΕΙΑ 1 Ώρα ΕΙΚΟΝΙΚΗ Ι ΑΣΚΑΛΙΑ ΜΟΥΣΙΚΗ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ «ΕΝΑΣ ΚΟΣΜΟΣ.. ΜΕΤΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ» ΙΑΡΚΕΙΑ 1 Ώρα ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΣΑ (Για τον Καθηγητή) CD player. Σχολικό CD Β Γυµνασίου µε τα πρώτα πέντε ηχητικά παραδείγµατα και το τραγούδι

Διαβάστε περισσότερα

Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Μ Α Κ Ε Δ Ο Ν Ι Α Σ ΤΜΗΜΑ : "ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΣ" ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ 2010 Β' Εξαμήνου

Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Μ Α Κ Ε Δ Ο Ν Ι Α Σ ΤΜΗΜΑ : ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ 2010 Β' Εξαμήνου ΜΑΘΗΜΑ ΗΜΕΡΑ ΩΡΑ ΑΙΘ. 1 ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ (ΙΙ) 8//010 10:00-1:00 1,13,14 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΜΟΥΣΙΚΗ (ΙΙ) 3//010 10:00-13:00 13,14 3 (ΙΙ) 4//010 13:00-15:00 (γραπτά) 14 (ΙΙ) 7//010 10:00-18:00 (προφορικά)

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΑΪΚΗΣ & ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΑΪΚΗΣ & ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΑΪΚΗΣ & ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΚΑΤΑΤΑΞΗΣ ΚΑΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΕΙΡΑ ΑΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΕΡ.ΔΙ.Π. ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2016-17 1. Μουσικά Σύνολα Η παρακάτω

Διαβάστε περισσότερα

Πλάγια φλάουτα- (πλαγίαυλοι).

Πλάγια φλάουτα- (πλαγίαυλοι). Πλάγια φλάουτα- (πλαγίαυλοι). Οι πλαγίαυλοι είναι τα φλάουτα που κρατιόνται προς τα πλάγια ιταλικά: flauto traverso. Ενώ είναι κλειστοί στο ένα τους άκρο, λειτουργούν ως ανοικτοί ηχητικοί σωλήνες λόγω

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΜΑΧΑΙΡΙΩΝ. (µια ενασχόληση δηµιουργίας) Νικόλας ονταδάκης

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΜΑΧΑΙΡΙΩΝ. (µια ενασχόληση δηµιουργίας) Νικόλας ονταδάκης ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΜΑΧΑΙΡΙΩΝ (µια ενασχόληση δηµιουργίας) Νικόλας ονταδάκης Λίγα λόγια για αρχή Ηράκλειο 17/9/2010 Γεννήθηκα το 1972 στο Ηράκλειο Κρήτης όπου ζω και εργάζοµαι ως τεχνικός µηχανών γραφείου. Ασχολούµαι

Διαβάστε περισσότερα

Να διατηρηθεί µέχρι Βαθµός ασφαλείας. Μαρούσι 20-7 - 2010 Αριθ. Πρωτ. Βαθµός Προτερ. Φ. 12 / 879 / 88413 /Γ1 Α Π Ο Φ Α Σ Η

Να διατηρηθεί µέχρι Βαθµός ασφαλείας. Μαρούσι 20-7 - 2010 Αριθ. Πρωτ. Βαθµός Προτερ. Φ. 12 / 879 / 88413 /Γ1 Α Π Ο Φ Α Σ Η Να διατηρηθεί µέχρι Βαθµός ασφαλείας ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ----- ΕΝΙΑΙΟΣ ΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥ ΩΝ ΠPΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Κατασκευάζοντας τα δικά μας μουσικά όργανα

Κατασκευάζοντας τα δικά μας μουσικά όργανα Κατασκευάζοντας τα δικά μας μουσικά όργανα (Δασκάλα: Στάλω Χριστοφή) Ι Δημοτικό Σχολείο Πάφου Φλεβάρης 2014 Με αφορμή την ενότητα του βιβλίου των Ελληνικών «Μουσική», ασχοληθήκαμε με την κατασκευή αυτοσχέδιων

Διαβάστε περισσότερα

Η ΜΕΘΟΔΟΣ SUZUKI για ΚΙΘΑΡΑ ενημερωτικό δελτίο

Η ΜΕΘΟΔΟΣ SUZUKI για ΚΙΘΑΡΑ ενημερωτικό δελτίο July 2016 SuzukiGuitarthens Τηλ.: 6948009754 Η ΜΕΘΟΔΟΣ SUZUKI για ΚΙΘΑΡΑ ενημερωτικό δελτίο Περίπου 500.000 μαθητές της μεθόδου Suzuki σε όλο τον κόσμο απολαμβάνουν την μελέτη σε πιάνο, βιολί, τσέλο, βιόλα,

Διαβάστε περισσότερα

ΜΟΥΣΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΠΙΑΝΟ

ΜΟΥΣΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΠΙΑΝΟ ΜΟΥΣΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΠΙΑΝΟ Ονομασία Ο όρος πιάνο (piano) προέρχεται από την ιταλική λέξη pianoforte. Η ονομασία του στα ελληνικά είναι «κλειδοκύμβαλο». Είναι όργανο πληκτροφόρο με χορδές τις οποίες κτυπούν ειδικά

Διαβάστε περισσότερα

Μουσική και Μαθηματικά!!!

Μουσική και Μαθηματικά!!! Μουσική και Μαθηματικά!!! Η μουσική είναι ίσως από τις τέχνες η πιο δεμένη με τα μαθηματικά, με τη μαθηματική σκέψη, από την ίδια τη φύση της. Η διατακτική δομή μπορεί να κατατάξει τα στοιχεία ενός συνόλου,

Διαβάστε περισσότερα

Μουσική Παιδαγωγική Θεωρία και Πράξη

Μουσική Παιδαγωγική Θεωρία και Πράξη Μουσική Παιδαγωγική Θεωρία και Πράξη Σκοποί Στόχοι - Δραστηριότητες Ζωή Διονυσίου Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση Διδασκαλίας. Ενότητα: Γ Γυμνασίου. Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος. Α: Στόχοι. Οι μαθητές/ τριες:

Πρόταση Διδασκαλίας. Ενότητα: Γ Γυμνασίου. Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος. Α: Στόχοι. Οι μαθητές/ τριες: Πρόταση Διδασκαλίας Ενότητα: Τάξη: 7 η - Τέχνη: Μια γλώσσα για όλους, σε όλες τις εποχές Γ Γυμνασίου Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος Α: Στόχοι Οι μαθητές/ τριες: Να

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ 1

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ 1 ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ 1 ΠΡΟΣΔΟΚΙΑ: Σεβασμός Κοινωνική δεξιότητα: Ακούω τον ομιλητή στο μάθημα Στόχοι μαθήματος: Ο μαθητής να: 1. Ονομάζει τα βασικά βήματα της κοινωνικής

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «Ο ΜΙΚΡΟΣ ΤΥΜΠΑΝΙΣΤΗΣ»

ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «Ο ΜΙΚΡΟΣ ΤΥΜΠΑΝΙΣΤΗΣ» ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «Ο ΜΙΚΡΟΣ ΤΥΜΠΑΝΙΣΤΗΣ» Δράσεις που υλοποιήθηκαν με τις Δ1 και Δ2 Τάξεις του 3 ου Διαπολιτισμικού Δημοτικού Σχολείου Μενεμένης Οκτώβριος Δεκέμβριος 2012

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. Ειρήνη Σταματούδη, LL.M., Ph.D. Διευθύντρια Ο.Π.Ι.

Εισαγωγή. Ειρήνη Σταματούδη, LL.M., Ph.D. Διευθύντρια Ο.Π.Ι. Εισαγωγή Ο οδηγός που κρατάς στα χέρια σου είναι μέρος μιας σειράς ενημερωτικών οδηγών του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Σκοπό έχει να δώσει απαντήσεις σε κάποια βασικά ερωτήματα που μπορεί να έχεις

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Ι. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Ι. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Ι. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ Το μάθημα της Θεατρικής Αγωγής θα διδάσκεται από φέτος στην Ε και Στ Δημοτικού. Πρόκειται για μάθημα βιωματικού χαρακτήρα, με κύριο

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Τίτλος: Φιλαράκος - Το δικό μου μαλακό υφασμάτινο παιχνίδι Βαθμίδα: 1 Τάξη: Β Διάρκεια: 4 Χ 80 Περιγραφή Ενότητας στη συνέχεια για έκφραση. Οι μαθητές/τριες ανακαλούν εμπειρίες

Διαβάστε περισσότερα

ΗΧΟΣ 10-0133.indb 143 25/2/2013 3:35:01 μμ

ΗΧΟΣ 10-0133.indb 143 25/2/2013 3:35:01 μμ ΗΧΟΣ 10-0133.indb 143 25/2/2013 3:35:01 μμ 144 ΦΕ1: ΠΩΣ ΠΑΡΑΓΕΤΑΙ Ο ΗΧΟΣ Παρατήρησε τις εικόνες. Πώς παράγεται ο ήχος; 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Πείραμα Στήριξε με το χέρι σου στην άκρη του θρανίου

Διαβάστε περισσότερα

Μία εργασία των μαθητών της Β' τάξης

Μία εργασία των μαθητών της Β' τάξης Μία εργασία των μαθητών της Β' τάξης ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΕΝΙΔΙΟΥ ΑΜΦΙΛΟΧΙΑΣ ΣΧ. ΕΤΟΣ: 2013-14 ΤΑΞΗ Β' ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΖΩΝΗ "Α ΜΠΕ ΜΠΑ ΜΠΛΟΜ: ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΤΟΥ ΧΤΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ" Υπεύθυνη Τάξης: Βαρέλη Αναστασία ΕΠΙΛΟΓΗ

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 12. Η Φυσική της Μουσικής Τ.Ε.Ι. Ιονίων Νήσων. Ξύλινα Πνευστά Όργανα: Μονής γλωττίδας Διπλής γλωττίδας (Γλωττίδα αέρα)

Διάλεξη 12. Η Φυσική της Μουσικής Τ.Ε.Ι. Ιονίων Νήσων. Ξύλινα Πνευστά Όργανα: Μονής γλωττίδας Διπλής γλωττίδας (Γλωττίδα αέρα) Η Φυσική της Μουσικής Τ.Ε.Ι. Ιονίων Νήσων Διάλεξη 12 Ξύλινα Πνευστά Όργανα: Μονής γλωττίδας Διπλής γλωττίδας (Γλωττίδα αέρα) Ξύλινα Πνευστά Όργανα Τα ξύλινα πνευστά αποτελούν τη μια από τις δύο ομάδες

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΙΝΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ «ΜΟΥΣΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΚΑΙ ΓΝΩΣΗ»

ΚΟΙΝΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ «ΜΟΥΣΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΚΑΙ ΓΝΩΣΗ» ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Ε Π Ι Τ Ρ Ο Π Η Ε Ι Δ Ι Κ Ω Ν Ε Ξ Ε Τ Α Σ Ε Ω Ν ΚΟΙΝΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ «ΜΟΥΣΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΚΑΙ ΓΝΩΣΗ» Σάββατο,

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 13. Τα αερόφωνα με επιστόμιο

Κεφάλαιο 13. Τα αερόφωνα με επιστόμιο Κεφάλαιο 13 Τα αερόφωνα με επιστόμιο Τρόπος λειτουργίας Αξιοποιούνται οι ψηλότερες συχνότητες της αρμονικής σειράς Η τεχνική του υπερφυσήματος ανάγεται σε βασικό (ή και αποκλειστικό) τρόπο παραγωγής ήχου

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΑΒΑ ΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΟΔΗΓΙΩΝ ΣΤΙΣ ΣΕΛΙΔΕΣ 1-5 ΚΑΙ ΥΠΟΓΡΑΦΩ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΙΤΗΣΗ ΔΗΛΩΣΗ ΗΜ/ΝΙΑ ΠΑΡΑΛΑΒΗΣ:

ΕΛΑΒΑ ΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΟΔΗΓΙΩΝ ΣΤΙΣ ΣΕΛΙΔΕΣ 1-5 ΚΑΙ ΥΠΟΓΡΑΦΩ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΙΤΗΣΗ ΔΗΛΩΣΗ ΗΜ/ΝΙΑ ΠΑΡΑΛΑΒΗΣ: ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ 3: ΑΙΤΗΣΗ - ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΕΠΑΛ - ΕΤΟΣ 2019 ΜΑΘΗΤΩΝ ΑΥΤΟΤΕΛΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΣΥΝΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΟΥ Ν.4473/2017 1. ΕΠΩΝΥΜΟ 9. ΑΡ.ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ/ΑΡ.ΔΙΑΒΑΤΗΡΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Τα υποκειµενικά χαρακτηριστικά του ήχου

Τα υποκειµενικά χαρακτηριστικά του ήχου Η οµιλία και η ακοή Επιστηµονικό µέρος Τα υποκειµενικά χαρακτηριστικά του ήχου Ένας απλός ήχος χαρακτηρίζεται από δύο αντικειµενικά γνωρίσµατα: τη συχνότητα (αριθµός παλµικών κινήσεων στη µονάδα του χρόνου)

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΡΑΣΗ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ: ΔΙΕΡΕΥΝΩΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΗΧΟΥΣ- ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΜΟΥΣΙΚΗ

ΕΚΦΡΑΣΗ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ: ΔΙΕΡΕΥΝΩΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΗΧΟΥΣ- ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ: ΔΙΕΡΕΥΝΩΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΗΧΟΥΣ- ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΜΟΥΣΙΚΗ Ζιακούλη Αικατερίνη Μουσικός Νηπιαγωγός Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων και Καλλιτεχνικών Αγώνων Α/θμιας Εκπαίδευσης Ν. Πιερίας Κατερίνη

Διαβάστε περισσότερα