Αρχαία Ελληνική Γλώσσα

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Αρχαία Ελληνική Γλώσσα"

Transcript

1 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Αμφιλόχιος Παπαθωμάς Μαρία Γαλάνη- ράκου Βασιλική Καμπουρέλλη Ευαγγελία Λουτριανάκη Αρχαία Ελληνική Γλώσσα B Γυμνασίου Τόμος 1ος

2

3 Αρχαία Ελληνική Γλώσσα B ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Τόμος 1ος

4 Γ Κ.Π.Σ. / ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ / Ενέργεια / Κατηγορία Πράξεων α: «Αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών και συγγραφή νέων εκπαιδευτικών πακέτων» ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ημήτριος Βλάχος Ομότιμος Καθηγητής του Α.Π.Θ Πρόεδρος του Παιδαγωγ. Ινστιτούτου Πράξη µε τίτλο: «Συγγραφή νέων βιβλίων και παραγωγή υποστηρικτικού εκπαιδευτικού υλικού µε βάση το ΕΠΠΣ και τα ΑΠΣ για το Γυμνάσιο» Επιστηµονικός Υπεύθυνος Έργου Αντώνιος Σ. Μπομπέτσης Σύμβουλος του Παιδαγωγ. Ινστιτούτου Αναπληρωτής Επιστηµ. Υπεύθ. Έργου Γεώργιος Κ. Παληός Σύμβουλος του Παιδαγωγ. Ινστιτούτου Ιγνάτιος Ε. Χατζηευστρατίου Μόνιμος Πάρεδρος του Παιδαγ. Ινστιτ. Έργο συγχρηµατοδοτούµενο 75% από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και 25% από εθνικούς πόρους.

5 ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ Αμφιλόχιος Παπαθωμάς Αναπληρωτής Καθηγητής του Παν/μίου Αθηνών Μαρία Γαλάνη- ράκου, Φιλόλογος Βασίλική Καμπουρέλλη, Φιλόλογος Ευαγγελία Λουτριανάκη, Φιλόλογος Εκπαιδευτικός Β/θμιας Εκπ/σης ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ Ιωάννης Πετρόπουλος, Αναπληρ. Καθηγητής του ημοκρίτειου Παν/μίου Θράκης Χρίστος Κυριαζόπουλος, Σχολ. Σύμβουλος Γεωργία Κατσαγάνη Γιαννακοπούλου, Φιλόλογος Εκπαιδευτικός Β/θμιας Εκπ/σης ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ ημήτριος Καλανδράνης, Σκιτσογράφος

6 ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Σπυρίδων Καράμπαλης, Φιλόλογος ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ ΥΠΟΕΡΓΟΥ Σωτήριος Γκλαβάς, Μόνιμος Πάρεδρος του Παιδαγ. Ινστιτούτου ΕΞΩΦΥΛΛΟ Ο Απόλλων ( υτικό αέτωμα του ναού του ιός στην Ολυμπία, Αρχαιολογικό Μουσείο Ολυμπίας) ΠΡΟΕΚΤΥΠΩΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΕΚ ΟΤΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΛΙΒΑΝΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΟΡΑΣΗ Ομάδα Εργασίας Αποφ / και 75142/Γ6/ ΥΠΕΠΘ

7 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Αμφιλόχιος Παπαθωμάς Μαρία Γαλάνη- ράκου Βασιλική Καμπουρέλλη Ευαγγελία Λουτριανάκη ΑΝΑ ΟΧΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ: Ελληνικά Γράμματα Αρχαία Ελληνική Γλώσσα B ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Τόμος 1ος

8

9 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Το βιβλίο της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας της Β Τάξης του Γυμνασίου αποτελεί συνέχεια του βιβλίου της Α τάξης και ακολουθεί την ίδια δομή με εκείνο. Στόχος και αυτού του βιβλίου είναι να προσεγγίσει ο μαθητής την αρχαία ελληνική γλώσσα με βάση την αττική διάλεκτο μέσα από κείμενα ποικίλου περιεχομένου, όχι μόνο της κλασικής εποχής, αλλά και μεταγενέστερα, της όψιμης αρχαιότητας. Η κλιμακούμενη δυσκολία των κειμένων, κατά κανόνα αυτούσιων, αλλά και η παρουσίαση των γλωσσικών και μορφολογικών στοιχείων, καθώς και η ποικιλία των ερωτήσεων και ασκήσεων, πιστεύουμε ότι διευκολύνει τη σταδιακή εξοικείωση των μαθητών 7/ 7

10 με την αρχαία ελληνική γλώσσα. Με τη σύνδεση της αρχαίας και της νέας ελληνικής, στο επίπεδο της ετυμολογίας, της γραμματικής και του συντακτικού, ο μαθητής θα αντιληφθεί τη διαχρονική εξέλιξη και συνέχεια της ελληνικής γλώσσας. Και στην τάξη αυτή, στο πλαίσιο της διαθεματικής προσέγγισης της γνώσης, η διδασκαλία του μαθήματος συνδέεται με τα άλλα μαθήματα, τόσο στο βασικό κείμενο κάθε Ενότητας όσο και στα παράλληλα κείμενα που περιέχονται στο Επίμετρο του βιβλίου. Η παράθεση, τέλος, στο Επίμετρο εποπτικών πινάκων των γραμματικών, συντακτικών και ετυμολογικών φαινομένων, που περιέχουν όχι μόνο την ύλη της τάξης αυτής αλλά και της 8/ 7

11 προηγούμενης, αποτελεί μέσο, για να διευκολυνθεί ο μαθητής περαιτέρω στην προσέγγιση της αρχαίας ελληνικής γλώσσας. Η συγγραφική ομάδα 9 / 7

12 Ενότητα 1 Η θεά Θέμις από τον Ραμνούντα (3ος αι. π.χ., Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθήνας) 10 / 8

13 Πατρική δικαιοσύνη Α. Κείμενο Ο Κλαύδιος Αιλιανός (περ μ.χ.), για τον οποίο έγινε λόγος στην προηγούμενη τάξη, περιλαμβάνει στο έργο του Ποικίλη Ιστορία μια διδακτική ιστορία για έναν ατίθασο γιο και τη δραστική αντιμετώπισή του από τον πατέρα του. Ἀνήρ γένει Μάρδος παῖδας εἶχεν ἑ- πτά. Τούτων ὁ νεότατος κακά πολλά τούς ἄλλους εἰργάζετο. Καί τά μέν πρῶτα ἐπειρᾶτο αὐτόν ὁ πατήρ ρυθμίζειν λόγω ἐπεί δέ οὐκ ἐπείθετο, πρός τούς δικαστᾶς ἤγαγε καί ὅσα αὐτῷ ἐτετόλμητο ἀκριβῶς κατηγόρησε, καί ᾒτει παρά τῶν δικαστῶν ἀποκτεῖναι τόν νεανίσκον. Οἱ δέ ἐξεπλάγησαν καί ἀμφότερους ἐπί τόν βασιλέα Ἀρταξέρξην ἤγα- 11 / 8

14 γον. Τά αὐτά δέ λέγοντος τοῦ Μάρδου, βασιλεύς ἔφη: «Εἶτα τολμήσεις τόν υἱόν ἀποθνῄσκοντα ὑπομεῖναι;». Ὁ δέ ἔφη «πάντων μάλιστα ἐπεί καί ὅταν τῶν φυομένων θριδακινῶν τάς ἐκφύσεις τάς πικράς ἀφαιρῶ, οὐδέν ἡ μήτηρ αὐτῶν λυπεῖται, ἀλλά θάλλει μᾶλλον καί γλυκίων γίνεται». Ταῦτα ἀκούσας Ἀρταξέρξης ἐπῄνεσε μέν τόν ἄνδρα καί τῶν βασιλικῶν δικαστῶν ἐποίησεν ἕνα, εἰπῶν ὅτι ὁ περί τῶν ἰδίων παίδων οὕτω δικαίως ἀποφαινόμενος πάντως καί ἐν τοῖς ἀλλοτρίοις ἀκριβής ἔσται δικαστής καί ἀδέκαστος, ἀφῆκε δέ καί τόν νεανίαν τῆς τιμωρίας, ἀπειλῶν αὐτῶ θανάτου, ἐάν ἄδικῶν φωραθῇ ἕτερα. Αἰλιανός, Ποικίλη Ἱστορία 1.34 (διασκευή) 12 / 8

15 Γλωσσικά σχόλια. γένει (δοτ. εν. ουσ. τό γένος) Μάρδος = Μάρδος στην καταγωγή (ασιατική εθνότητα) ἐργάζομαι = προκαλώ, κάνω (πβ. ν.ε.: εργατικός, εργασιομανής) τα μέν πρῶτα = αρχικά ἐπειρᾶτο (γ εν. οριστ. παρατ. ρ. πειράομαι, πειρῶμαι) = προσπαθούσε (πβ. ν.ε.: πείραμα, απόπειρα, πειρατικός) ρυθμίζω = (εδώ) συνετίζω, χαλιναγωγώ, ρυθμίζω, τακτοποιώ (πβ.ν.ε.: ρυθμός, αρρυθμία) ἤγαγε (γ εν. οριστ. αορ. β ρ. ἄγω) = έφερε, οδήγησε (πβ. ν.ε.: αγωγός, αγωγή, αγωγιμότητα, ανάγωγος) ὅσα αὐτῷ ἐτετόλμητο = (γ εν. οριστ. υπερσ. ρ. τολμάομαι, 13 / 9

16 τολμῶμαι) όσα είχε αποτολμήσει αυτός (πβ. ν.ε.: τολμηρός, ατολμία) ᾔτει (γ εν. οριστ. παρατ. ρ. αἰτέω, αἰτῶ) ἀποκτεῖναι (απαρ. αορ. ρ. ἀποκτείνω) = ζητούσε (πβ. ν.ε.: αίτηση, αίτημα) να τον εκτελέσουν (πβ. ν.ε.: πατροκτόνος, λιμοκτονώ) ἀμφότεροι, ἀμφότεραι, ἀμφότερα (αόρ. επιμερ. αντων.) = και οι δύο (πβ. ν.ε.: επαμφοτερίζω) τά δέ αὐτά λέγοντος τοῦ Μάρδου = κι ενώ ο Μάρδος έλεγε τα ίδια (πβ. ν.ε.: ταυτότητα, ταυτολογία) ἔφη = (γ εν. οριστ. παρατ. ρ. φημί) = είπε εἶτα τολμήσεις ὑπομεῖναι (απαρ. αορ. ρ. ὑπομένω); = αλήθεια, θα έχεις το θάρρος να αντέξεις; (πβ. ν.ε.: υπομονή, υπομονετικός, ανυπόμονος) 14 / 9

17 πάντων μάλιστα = βεβαιότατα! ἐπεί (αιτιολ. σύνδ.) = γιατί ἡ θριδακίνη και ἡ θρίδαξ, τῆς θρίδακος = το μαρούλι ἡ ἔκφυσις = ἡ παραφυάδα (πβ. ν.ε.: απόφυση, υπόφυση) οὐδέν (αόρ. επιμερ. αντων. οὐδείς, οὐδεμία, οὐδέν) λυπεῖται = καθόλου δε λυπάται θάλλει μᾶλλον = ανθίζει περισσότερο, πετάει περισσότερα φύλλα (πβ.ν.ε.: θαλερός) ὁ/ἡ γλυκίων, τό γλύκιον (συγκρ. βαθ. επιθ. γλυκύς, γλυκεῖα, γλυκύ) = γλυκύτερος ἐπήνεσε (γ εν. οριστ. αορ. ρ. ἐπαινέω, ἐπαινῶ) τόν ἄνδρα και τῶν βασιλικῶν δικαστῶν ἐποίησεν (οριστ. αορ. ρ. ποιέω, ποιῶ) ἕνα = 15 / 9

18 επαίνεσε τον άνδρα και τον έκανε βασιλικό δικαστή ὁ περί τών ἰδίων παίδων οὕτω δικαίως ἀποφαινόμενος = αυτός που διατυπώνει τόσο δίκαιες κρίσεις για τα παιδιά του πάντως καί ἐν τοῖς ἀλλοτρίοις = οπωσδήποτε και στις ξένες υποθέσεις ἀφῆκε (οριστ. αορ. ρ. ἀφίημι) τῆς τιμωρίας = απάλλαξε από την τιμωρία (πβ. ν.ε.: άφεση, αφέτης, αφετηρία) ἐαν ἀδικῶν φωραθῇ (γ εν. υποτ. παθ. αορ. ρ. φωράομαι, φωρῶμαι) ἕτερα = εάν αποδειχθεί ότι διαπράττει άλλες αδικίες 16 / 9

19 Ερμηνευτικά σχόλια. Ἀρταξέρξην: Ο ακριβής προσδιορισμός του προσώπου είναι αδύνατος λόγω της ασάφειας της διήγησης. Το όνομα αυτό έφεραν τέσσερις βασιλείς της Περσίας: ο Αρταξέρξης Α ο Μακρόχειρ ( π.χ.), ο Αρταξέρξης Β ο Μνήμων, που βασίλευσε από το 404 έως το 358 π.χ., ο Αρταξέρξης Γ ο Ώχος, που βασίλευσε από το 358 έως το 338 π.χ., και ο Αρταξέρξης (πρόκειται για τον σατράπη Βήσσο που σκότωσε τον αρείο Γ, τον διαδέχθηκε ως Αρταξέρξης βασιλεύοντας για μικρό χρονικό διάστημα και τιμωρήθηκε από τον Μ. Αλέξανδρο). 17 / 10

20 Ερωτήσεις. 1. Σε ποιες διαδοχικές ενέργειες προχώρησε ο πατέρας προκειμένου να λογικέψει τον ατίθασο γιο του; 2. Ποια ήταν η αντίδραση του βασιλιά όταν άκουσε ότι ο πατέρας ζητούσε τη θανάτωση του γιου του; Τι του απάντησε ο πατέρας; 3. Πώς ανταμείφθηκε ο πατέρας για την αμεροληψία του απέναντι στο παιδί του; 4. Ποιος πιστεύετε ότι είναι ο στόχος του πατέρα όταν προτείνει να καταδικαστεί σε θάνατο το παιδί του; Πώς κρίνετε την αυστηρότητά του και ποια συμπεράσματα μπορείτε να βγάλετε για την περσική αντίληψη περί σωφρονισμού και πειθαρχίας; 18 / 10

21 Νεαρό αγόρι με παιγνίδι στο χέρι (ερυθρόμορφη κύλικα, μέσα 5ου αι. π.χ., Antikenmuseum, Βερολίνο) Β. Επανάληψη ύλης ετυμολογίας Α Γυμνασίου 1. Να σχηματίσετε: α) παράγωγα επίθετα της α.ε. από τα ρήματα: λάμπω, φαίνω, ὠφελέω - ὠφελῶ και σιωπάω - σιωπῶ. 19 / 10-11

22 β) ρηματικά επίθετα από τα ρήματα: λέγω, ἅπτω, ἐπαινέω - ἐπαινῶ, μένω και ποιέω - ποιῶ. 2. Να σχηματίσετε παράγωγα επίθετα της α.ε. από τα παρακάτω ουσιαστικά και να δηλώσετε τι σημαίνουν (πλησμονή κτλ.): ἀνάγκη, πορφύρα, ὥρα, πένθος, ἀνήρ, μήτηρ, βασιλεύς και τόλμη. 3. Να σχηματίσετε παράγωγα ρήματα της α.ε. από τα ονόματα: βασιλεύς, παῖς, σκιά, νίκη, ὀξύς, τόλμη, πικρός, ρυθμός, ἀκριβής και λύπη. 4. Να κατατάξετε τα επιρρήματα σε κατηγορίες (τοπικά, τροπικά, ποσοτικά, χρονικά), με βάση τις παραγωγικές καταλήξεις τους: ἄνωθεν, ἐλληνιστί, κακῶς, 20 / 11

23 ἀριστίνδην, Μεγαράδε, ἀναφανδόν και ἀκριβῶς. 5. Να γράψετε τι δηλώνουν τα ουσιαστικά (κατάσταση, ενέργεια, πρόσωπο που ενεργεί, αποτέλεσμα ενέργειας, εθνικότητα, τόπο, υποκορισμό κτλ.): δενδρύλλιον, νεανίσκος, διδασκαλεῖον, Κορίνθιος, ἁλιεύς, βασιλεία, μάντευμα, τελετή, θυσία, ἱερωσύνη. 6. Να γράψετε στη στήλη Β τα ρήματα της α.ε. από τα οποία παράγονται οι λέξεις της στήλης Α και στη στήλη Γ τι δηλώνουν οι λέξεις αυτές: 21 / 11

24 Α Β Γ πομπός θάνατος ἀγωγός μονή δικαίωμα δίωξις σχέσις 7. Να γράψετε από δύο παράγωγες λέξεις της α.ε. για καθένα από τα ρήματα που σας δίνονται και να τις κατηγοριοποιήσετε ανάλογα με τη σημασία τους (πρόσωπο που ενεργεί, κατάσταση, τόπος, μέσο 22 / 11

25 κτλ.): κρίνω, δικάζω, λύω, γράφω, φύω, λέγω. Γ. Επανάληψη ύλης γραμματικής σύνταξης Α Γυμνασίου 1. Να τονίσετε τις λέξεις και να δικαιολογήσετε τον τόνο που επιλέξατε: νησος, ανθρωπος, σπευδε, τελος, δυναμις, παιδες, πλουτος, μηκος, οινος, ταυρος, γενναιος, θεος, μεγας. 2. Να μεταφέρετε τα ρήματα στον τύπο της οριστικής που ζητείται στην παρένθεση: εἰργάζετο (ενεστ., β πρόσ. ενικού) ἐπείθετο (ενεστ., γ πρόσ. πληθ.) ρυθμίζειν (παρατ., β πρόσ. πληθ.) 23 / 11-12

26 θάλλει (παρατ., α πρόσ. πληθ.) ἔσται (παρατ., α πρόσ. ενικού) 3. Να μεταφέρετε τα ουσιαστικά στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού: τῷ λόγῳ τῶν δικαστῶν τον νεανίσκον τον βασιλέα τάς ἐκφύσεις ὁ δικαστής τον νεανίαν τον θανάτου ὁ βασιλεύς τῶν θριδακινῶν 4. Να κλίνετε και στους δύο αριθμούς τις φράσεις: τάς πικράς ἐκφύσεις, ὁ αδέκαστος δικαστής. 24 / 12

27 5. Να βρείτε τα υποκείμενα και τα αντικείμενα των ρημάτων των παρακάτω φράσεων της Ενότητας: α. Ἀνήρ γένει Μάρδος παῖδας εἶχεν ἑπτά. β. Οἱ δε ἐξεπλάγησαν καί ἀμφοτέρους ἐπί τόν βασιλέα Ἀρταξέρξην ἤγαγον. γ. Τῶν φυομένων θριδακινῶν τάς έκφύσεις τάς πικράς ἀφαιρῶ. δ. Ταῦτα ἀκούσας Ἀρταξέρξης ἐπήνεσε τόν ἄνδρα. 6. Να εντοπίσετε τα αντικείμενα και τα κατηγορούμενα στις παρακάτω φράσεις του κειμένου της Ενότητας: α. Ὁ περί τών ἰδίων παίδων οὕτω δικαίως ἀποφαινόμενος πάντως καί ἐν τοῖς ἀλλοτρίοις ἀκριβής ἔσται δικαστής και ἀδέκαστος. 25 / 12

28 β. Ταῦτα ἀκούσας Ἀρταξέρξης ἐποίησεν τόν ἄνδρα τῶν βασιλικῶν δικαστῶν ἕνα. 7. Να συμπληρώσετε τις προτάσεις με τον κατάλληλο τύπο του ενεστώτα και του μέλλοντα οριστικής των ρημάτων που δίνονται στην παρένθεση: α. Οἱ διδάσκαλοι τους νέους / (παιδεύω). β. Οἱ Ἀθηναίοι / (παρατάσσομαι) ἐπί τῷ λιμένι ἐν μετώπῳ ὡς είς ναυμαχίαν (= σαν να επρόκειτο για ναυμαχία). γ. Οἱ πολέμιοι / (λύω) τάς σπονδάς. 26 / 12

29 δ. Οἱ χρησμολόγοι τήν τῶν θεῶν βουλήν / (προλέγω). ε. Ὑμεῖς τούς θεούς / (θεραπεύω). στ. Ἡμεῖς τάς τών οἰωνῶν πτήσεις / (ἐρμηνεύω). ζ. Ὑμείς / (πορεύομαι) ὅπου το στράτευμα μέλλει σῖτον ἕξειν. 8. Να συμπληρώσετε τις προτάσεις με τον κατάλληλο τύπο του αορίστου και του παρακειμένου οριστικής των ρημάτων που δίνονται στην παρένθεση: α. Οἱ Ἓλληνες τοῖς οἰωνοσκόποις / (πιστεύω). 27 / 12-13

30 β. Ἡμεῖς / (θύω) ἱερεῖα ἐπί τῶν βωμῶν. γ. Οἱ ίππεῖς τούς πολεμίους / (διώκω). δ. Οἱ σύμμαχοι τούς τοξότας ἔξω τοῦ εὐωνύμου κέρατος (= έξω από το αριστερό τμήμα του στρατού) / (τάττω). ε. Οἱ στρατηγοί τά δέοντα / (κελεύω). στ. Λακεδαιμόνιοι ἁθροίσαντες τούς συμμάχους / (βουλεύομαι) περί τῶν αἰχμαλώτων. ζ. Ἡμεῖς / (παύομαι) τοῦ περιτειχισμοῦ (= την προσπάθεια 28 / 13

31 να χτίσουμε τείχος) καί ἡσυχάζομεν. 9. Να συμπληρώσετε τις φράσεις με τους τύπους των λέξεων που ζητούνται στην παρένθεση και να τις μεταφράσετε: α. Τῆς παιδείας αἱ μέν ρίζαι πικραί (εἰμί, οριστ. ενεστ.) οἱ δέ καρποί γλυκεῖς. β. Ὁ εὐπειθής (= υπάκουος) (νόμος, δοτ. πληθ.) χρηστός πολίτης (εἰμί, οριστ. ενεστ.). γ. Ὁ ἀγαθός (ἀγαθός, δοτ. εν.) μόνῳ φίλος έστί. δ. Λύσανδρος κακονούστατος ἦν (πόλις, δοτ. εν.). 10. Να συμπληρώσετε τα κενά με τον τύπο των λέξεων που ζητείται στην παρένθεση: 29 / 13

32 α. Γύμναζε σεαυτόν (= τον εαυτό σου) (πόνος εκούσιος, δοτ. πληθ.), ὅπως ἄν δύνῃ (= για να μπορείς) καί τούς ἀκουσίους ὑπομένειν. β. Θεωροῦμεν (= βλέπουμε) (ὁ λέων, αιτ. πληθ.) πραότερον διακειμένους πρός τούς θεραπεύοντας (= να είναι πιο ήμερα με αυτούς που τα φροντίζουν) ἤ τῶν ἀνθρώπων ἐνίους πρός τούς εὖ ποιοῦντας (= απ ό,τι μερικοί άνθρωποι με τους ευεργέτες τους). γ. (τό ἀγαθόν, ονομ. πληθ.) (κόπος, δοτ. πληθ.) κτῶνται. δ. (ἡ γλῶσσα, γεν. εν.) κράτει (= να συγκρατείς), καί μάλιστα ἐν (συμπόσιον, δοτ. εν.). 30 / 13

33 ε. (φύσις πονηρά, αιτ. εν.) μεταβαλεῖν οὐ ῥᾴδιον. στ. Δόξα καί πλοῦτος ἄνευ (σύνεσις, γεν. εν.) οὐκ ἀσφαλῆ κτήματα. ζ. Τήν (ἡ φιλαργυρία, αιτ. εν.) εἶπεν (μητρόπολις, αιτ. εν.) πάντων (το κακόν, γεν. πληθ). Θεοῦ θέλοντος κἄν ἐπί ῥιπός πλέοις. Εὐριπίδης, Θυέστης απ. 397 Αν είναι θέλημα θεού, μπορείς και σε μια ψάθα επάνω να ταξιδέψεις. 31 / 13

34 Ενότητα 2 34 Αναπαράσταση αθηναϊκού πολεμικού πλοίου. Το ναυτικό ήταν το ισχυρότερο όπλο των Αθηναίων, όπως αποδείχθηκε και στη ναυμαχία της Σαλαμίνας. Το τέχνασμα του Θεμιστοκλή Α. Κείμενο Ο Πλούταρχος (περ μ.χ.) γεννήθηκε στη Χαιρώνεια της Βοιωτίας. Στο έργο του Βίοι Παράλληλοι παρουσιάζει συγκριτικά 32 / 14

35 τις βιογραφίες Ελλήνων και Ρωμαίων πολιτικών -κυρίως- ανδρών. Μεταξύ αυτών είναι και ο Θεμιστοκλής, που παρουσιάζεται παράλληλα με τον Φούριο Κάμιλλο. Στο απόσπασμα που θα μελετήσετε περιγράφεται το γνωστό τέχνασμα του Θεμιστοκλή, πριν από τη ναυμαχία στη Σαλαμίνα, που στόχο είχε να αναγκαστούν οι Έλληνες να ναυμαχήσουν εκεί και να μην υποχωρήσουν στον Ισθμό της Κορίνθου. Ἀλλ ἐπεί τῶν πολεμίων ὁ στόλος τῇ Ἀττικῇ κατά τό Φαληρικόν προσφερόμενος τούς πέριξ ἀπέκρυψεν αἰγιαλούς, πάλιν ἐπάπταινον οἱ Πελοποννήσιοι πρός τόν Ἰσθμόν. Ἔνθα δή ὁ Θεμιστοκλῆς ἐβουλεύετο και συνετίθει τήν περί τόν Σίκιννον πραγματείαν. Ἦν δέ τῷ μέν γένει 33 / 14

36 Πέρσης ὁ Σίκιννος, αἰχμάλωτος, εὔνους δέ τῷ Θεμιστοκλεῖ καί τῶν τέκνων ἀὐτοῦ παιδαγωγός. Τοῦτον ἐκπέμπει πρός τόν Ξέρξην κρύφα, κελεύσας λέγειν ὅτι Θεμιστοκλῆς ὁ τῶν Ἀθηναίων στρατηγός αἱρούμενος τά βασιλέως ἐξαγγέλλει πρῶτος αὐτῷ τούς Ἕλληνας ἀποδιδράσκοντας, καί διακελεύεται ἐν ᾧ ταράττονται τῶν πεζῶν χωρίς ὄντες ἐπιθέσθαι καί διαφθεῖραι τήν ναυτικήν δύναμιν. Ταῦτα δ ὅ Ξέρξης ὡς ἀπ εὐνοίας λελεγμένα δεξάμενος, ἥσθη καί εὐθύς ἐξέφερε πρός τούς ἡγεμόνας τῶν νεῶν διακοσίαις ναυσίν ἀναχθέντας ἤδη διαζῶσαι τάς νήσους, ὅπως ἐκφύγοι μηδείς τῶν πολεμίων. Πλούταρχος, Βίοι Παράλληλοι, Θεμιστοκλῆς (διασκευή) 34 / 14

37 Γλωσσικά σχόλια. ἐπεί (χρον. σύνδ.) = όταν ὁ πολέμιος = ο εχθρός τῇ Ἀττική κατά τό Φαληρικόν προσφερόμενος τούς πέριξ αἰγιαλούς = πλησιάζοντας στην Αττική από την πλευρά του Φαλήρου τις γύρω παραλίες (πβ. ν.ε.: γιαλός, περιγιάλι, αιγιαλίτιδα ζώνη) ἐπάπταινον (επικό ρ.) οἱ Πελοποννήσιοι πρός τόν Ἰσθμόν = οι Πελοποννήσιοι φοβισμένοι σκέφτονταν να αποπλεύσουν για τον Ισθμό της Κορίνθου ἔνθα δή = ενώ λοιπόν έτσι είχε η κατάσταση βουλεύομαι = σκέφτομαι, σχεδιάζω 35 / 15

38 συνετίθει (γ εν. οριστ. παρατ. ρ. συντίθημι) = κατάστρωνε (πβ. ν.ε.: σύνθεση, συνθέτης, πολυσύνθετος) ἡ πραγματεία = το θέμα, η επιδίωξη (πβ. ν.ε.: διαπραγματεύομαι, πολυπράγμων) ὁ /ἡ εὔνους, τό εὔνουν = ευνοϊκός, φιλικός (πβ. ν.ε.: εύνοια, ευνοϊκός) ἐκπέμπει κρύφα = στέλνει κρυφά (πβ. ν.ε.: εκπομπή, νηοπομπή, αποπομπή) κελεύω = διατάζω, προτρέπω (πβ. ν.ε.: κελευστής, κέλευσμα) αἱρούμενος (ρ. αἱρέομαι, αἱροῦμαι) τά βασιλέως = παίρνοντας το μέρος του Πέρση βασιλιά (πβ. ν.ε.: αίρεση, αιρετός, προαίρεση, προαιρετικός, αρχαιρεσίες) ἐξαγγέλλω = στέλνω (στον εχθρό) ως πληροφορία (πβ. ν.ε.: εξαγγελία) 36 / 15

39 ἀποδιδράσκω = δραπετεύω, προσπαθώ να ξεφύγω διακελεύεται ἐπιθέσθαι (απαρ. αορ. ρ. ἐπιτίθεμαι) καί διαφθεῖραι (απαρ. αορ. ρ. διαφθείρω) = συμβουλεύει να τους επιτεθεί (πβ. ν.ε.: επίθεση, επιθετικός) και να τους εξοντώσει (πβ. ν.ε.: διαφθορά) ἐν ᾧ ταράττονται τῶν πεζῶν χωρίς ὄντες = ενώ βρίσκονται σε σύγχυση χωρίς το πεζικό ταῦτα ὡς ἀπ εὐνοίας λελεγμένα δεξάμενος = επειδή δέχθηκε αυτά πιστεύοντας ότι είχαν λεχθεί με φιλική διάθεση ἥσθη (γ εν. παθ. αορ. α ρ. ἥδομαι) = ευχαριστήθηκε, ένιωσε ικανοποίηση (πβ. ν.ε.: ηδονή, ηδύποτο) ἐξέφερε πρός τούς ἡγεμόνας τῶν νεῶν διαζῶσαι (απαρ. αορ. ρ. 37 / 15

40 διαζώννυμι) = έδωσε διαταγή στους κυβερνήτες των πλοίων να περικυκλώσουν (πβ. ν.ε.: ζώνη, ζωστήρα, εύζωνας) διακοσίαις ναυσίν ἀναχθέντας (μτχ. παθ. αορ. α ρ. ἀνάγομαι) = αφού αποπλεύσουν με διακόσια πλοία (πβ. ν.ε.: αναγωγή, ανάγωγος) ὅπως ἐκφύγοι μηδείς (δευτ. επιρρ. τελική πρότ.) = για να μην ξεφύγει κανείς (πβ. ν.ε.: φυγάς, υπεκφυγή) Ερμηνευτικά σχόλια. τῶν πολεμίων ὁ στόλος: Το 480 π.χ. οι Πέρσες επιχείρησαν τρίτη εκστρατεία εναντίον των Ελλήνων υπό την ηγεσία του βασιλιά τους Ξέρξη. Ενώ το περσικό πεζικό είχε καταλάβει ηδη την Αθήνα, που είχε 38 / 15

41 εγκαταλειφθεί προηγουμένως από τους περισσότερους πολίτες της, οι Έλληνες ναύαρχοι συσκέπτονταν, για να απόφασίσουν τις επόμενες κινήσεις τους. Κατά τη συζήτηση ο ναύαρχος των Σπαρτιατών Ευρυβιάδης, εκφράζοντας τη βούληση των πόλεων της Πελοποννήσου, πρότεινε να αντιμετωπιστούν οι Πέρσες στον Ισθμό, ενώ ο Θεμιστοκλής υποστήριξε ότι θα αντιμετώπιζαν αποτελεσματικότερα τους Πέρσες στα στενά της Σαλαμίνας. Επειδή τα επιχειρήματα του Θεμιστοκλή δεν έπεισαν απόλυτα το συμβούλιο των Ελλήνων ναυάρχων, ο Αθηναίος στρατηγός αναγκάστηκε να καταφύγει στον δόλο, για να γίνει η ναυμαχία στα στενά της Σαλαμίνας που ευνοούσαν τα μικρότερα ελληνικά πλοία και δυσκόλευαν τα ογκώδη περσικά. 39 / 15-16

42 Προτομή τον Θεμιστοκλή (5ος αι. π.χ., Μουσείο Όστιας) Ερωτήσεις. 1. Γιατί οι Πελοποννήσιοι άρχισαν να ξανασκέφτονται ότι έπρεπε να αντιμετωπίσουν τον περσικό στόλο στον Ισθμό της Κορίνθου; 2. Ποιο μήνυμα μετέφερε ο Σίκιννος στον Ξέρξη για λογαριασμό του Θεμιστοκλή; 3. Πώς αντέδρασε ο Ξέρξης σε όσα του διαμήνυσε ο Θεμιστοκλής; 4. Να αναφέρετε από τη μυθολογία ή την ιστορία περιπτώσεις τεχνασμάτων που συνέβαλαν αποφασιστικά στην επιτυχή έκβαση ενός σχεδίου. 40 / 15-16

43 Σύγχρονες αναπαραστάσεις τριήρους (αριστερά μακέτα από το Ναυτικό Μουσείο Πειραιά και δεξιά η «Ολυμπιάς») Αττικό επιτύμβιο γλυπτό των τελευταίων χρόνων του 4ου αι. π.χ. Εικονίζει πάνοπλο οπλίτη, με έκφραση πάθους στο πρόσωπο (Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθήνας). 41 / 16

44 Β1. Λεξιλογικός Πίνακας. λέγω [= μιλώ, λέω] θ. λεγ-, λογ-, *Fρη- [στο κείμενο συναντήσατε τους τύπους: λέγειν, λελεγμένα] Ομόρριζα απλά Αρχαία Ελληνική τό λογίδιον Αρχαία / Νέα Ελληνική ἡ λέξις (-η), λεκτικός, ὁ λόγος, τό λογύδριον (-ιο) [= σύντομος λόγος], λόγιος, λογικός, λογίζομαι, ὁ λογισμός, τό λογεῖον (-είο) [= (α.ε.) μέρος του θεάτρου όπου έπαιζαν οι ηθοποιοί ], ὁ ῥήτωρ (-ορας), ῥητορικός, ἡ ῥῆσις (-η) [= (α.ε.) λόγος, (ν.ε.) απόφθεγμα], 42 / 17

45 ἡ ῥήτρα [= (α.ε.) 1. γνωμικό, 2. προφορική συμφωνία, (ν.ε.) όρος σε συμφωνία, σε διαθήκη κτλ. (πβ. ποινική ρήτρα)] Νέα Ελληνική λεξικό, τα λόγια [πβ. τό λόγιον = ρητό], λογάς, λογιοσύνη [= πνευματική καλλιέργεια], το ρητό [= απόφθεγμα] Ομόρριζα σύνθετα Αρχαία Ελληνική λογοποιός, ἀμφιλέγω [= 1. φιλονικώ 2. αμφισβητώ] Αρχαία / Νέα Ελληνική λογομαχέω, λογομαχῶ, ἀντιλέγω, ἡ ἀντιλογία, ἡ ἀντίρρησις (-η), προλέγω, ὁ πρόλογος, ἡ πρόρρησις (-η), ὁ ἐπίλογος, παράλογος, ἀνάλογος, φιλόλογος, 43 / 17

46 πολύλογος [(ν.ε.) πολυλογάς], ἡ πολυλογία, ἄρρητος, ἀπόρρητος, ἡ ἐτυμολογία [< ἔτυμος (= αληθής) + λόγος], ἀμφιλεγόμενος, ἡ ἀμφιλογία [= αμφισβήτηση, αντιλογία] ἡ ἀρχαιολογία, ἡ μυθολογία Νέα Ελληνική λογοδοτώ [= απολογούμαι] λογοφέρνω [= διαπληκτίζομαι] λογοκρίνω, λογάριθμος, λογοτέχνης λογοθεραπεία [= θεραπεία διαταραχών του λόγου], λογοπαίγνιο, λογικοφανής [= αυτός που φαίνεται λογικός, χωρίς να είναι], λεξικογραφία, μονολεκτικός, κοντολογίς [= με λίγα λόγια], μισθολόγιο, τιμολόγιο, αερολογία, βιολογία 44 / 17

47 Ασκήσεις. 1. Να κατατάξετε τις παρακάτω παράγωγες λέξεις της α.ε. στην κατηγορία που ανήκουν (πρόσωπο που ενεργεί, υποκοριστικά, αποτέλεσμα ενέργειας κτλ.), εφαρμόζοντας όσα διδαχθήκατε στην προηγούμενη τάξη: λέξις, λόγος, λογίδιον, λογύδριον, ῥήτωρ, ῥῆσις, ῥῆμα. 2. Να σχηματίσετε σύνθετες λέξεις της α.ε. με τα συνθετικά που δίνονται: πρό + λέγω πάλιν +λέγω (ουσ.) (ουσ.) λέγω + ποιέω, -ῶ (επίθ.) 45 / 18

48 ἀπό + λέγω (ουσ.) λόγος + μάχομαι (ουσ.) 3. Να εξηγήσετε τι σημαίνουν οι υπογραμμισμένες φράσεις: α. Αυτή η προσπάθεια, ειρήσθω εν παρόδω, ευνοήθηκε και από διάφορα τυχαία γεγονότα. β. Ο ύποπτος κατά την εξέτασή του από τους αστυνομικούς αποκάλυψε εν τη ρύμη του λόγου στοιχεία που κλόνισαν το άλλοθί του. γ. Αυτός ο άνθρωπος είναι πνεύμα αντιλογίας. 46 / 18

49 Β2. Ετυμολογικά Εισαγωγή στη σύνθεση Στην προηγούμενη τάξη μελετήσατε την παραγωγή των λέξεων. Στα κεφάλαια που θα ακολουθήσουν θα γίνει λόγος για τη σύνθεση των λέξεων, η οποία αποτελεί τον δεύτερο βασικό μηχανισμό εμπλουτισμού του λεξιλογίου μιας γλώσσας. Σύνθεση είναι η ένωση δύο λέξεων για τη δημιουργία μιας νέας λέξης, της σύνθετης. Οι λέξεις που ενώνονται για να σχηματίσουν τη σύνθετη λέξη λέγονται συνθετικά μέρη και μπορεί να είναι κλιτές ή άκλιτες. 47 / 18

50 κλιτή λέξη άκλιτη λέξη κλιτή λέξη άκλιτη λέξη παῖς + ἄγω > παιδαγωγός στρατός + ἄγω > στρατηγός εὖ + νοῦς > εὔνους προς + φέρω > προσφέρω ἀπό + κρύπτω > ἀποκρύπτω εὖ + δαίμων > εὐδαίμων ὑπέρ + ἄνω > ὑπεράνω ἐκ + πάλαι > ἔκπαλαι 48 / 18 Σύνθετη λέξη α συνθετικό (δεύτερη λέξη) α συνθετικό (πρώτη λέξη)

51 Ασκήσεις. 1. Να κατατάξετε τις παρακάτω λέξεις του κειμένου της Ενότητας σε απλές και σύνθετες: συνετίθει, ἐπιθέσθαι, ἐκπέμπει, ἡγεμόνας, πολεμίων, εὐνοίας, πραγματείαν, διαζῶσαι, ἐβουλεύετο. 2. Χρησιμοποιώντας τα συνθετικά που σας δίνονται να σχηματίσετε σύνθετες λέξεις της α.ε.: ἀ- + κακός, ἀ-(ἀν-) + ἴσος, παρά + λόγος, ἐν + δόξα (επίθ.), ἀνά + ἄγω, εις + βάλλω, δυσ- + πιστός, ἡμι- + θεός. 3. Να χωρίσετε τις παρακάτω λέξεις της α.ε. (βλ. Λεξιλογικό Πίνακα) στα συνθετικά μέρη τους και να δηλώσετε αν αυτά είναι λέξεις κλιτές ή άκλιτες: 49 / 19

52 πολυλογία, ἀντιλέγω, ἀνάλογος, φιλόλογος, ἐτυμολογία, λογοποιός, ἐπίλογος. Γ. Γραμματική. Γ κλίση ουσιαστικών Συμφωνόληκτα ουσιαστικά γ κλίσης Σε αυτή την Ενότητα θα διδαχτείτε τα αφωνόληκτα και τα ημιφωνόληκτα τριτόκλιτα ουσιαστικά. 1. Αφωνόληκτα Εφαρμόζοντας όσα γνωρίζετε για τις καταλήξεις της γ κλίσης να συμπληρώσετε τις καταλήξεις που λείπουν και να τονίσετε τους τύπους: 50 / 19

53 ενικός αριθμός ονομαστ. ἡ πατρίς < πατρίδ-ς) γενική τῆς πατριδ- δοτική τῇ πατριδ- αιτιατική τήν πατριδ- κλητική (ὦ) πατρίς(< πατρίδ-ς) πληθυντικός αριθμός ονομ. αἱ πατρίδ γεν. τῶν πατριδ- δοτ. ταῖς πατρί-σι (< πατρίδ-σι) αιτιατ. τάς πατριδ- κλητ. (ὦ) πατρίδ- Παρατήρηση. Κατά την κλίση των αφωνόληκτων ουσιαστικών της γ κλίσης, όπου ο χαρακτήρας συναντά -σ- ή -ς- 51 / 19

54 (στην ονομ. και κλητ. ενικού και στη δοτ. πληθυντικού), όπως γνωρίζετε και από τον σχηματισμό του μέλλοντα των αντίστοιχων ρημάτων, παρατηρείται συγχώνευση σε ξ (ουρανικόληκτα: -κ-, -γ-, -χ-) και ψ (χειλικόληκτα: -π-, -β-, -φ-) ή αποβολή του χαρακτήρα (οδοντικόληκτα: -τ-, -δ-, -θ-), π.χ. κόρακ-σι > κό-ραξι, Ἄραβ-σι > Ἄραψι. 2. Ημιφωνόληκτα Να συμπληρώσετε τις καταλήξεις που λείπουν και να τονίσετε τους τύπους: 52 / 19-20

55 Μονόθεμα ενικός αριθμός ονομαστ. ὁ Ἕλλην γενική τοῦ Ἑλλην- δοτική τῷ Ἕλλην-ι αιτιατική τόν Ἑλλην- κλητική (ὦ) Ἕλλην πληθυντικός αριθμός ονομαστ. οἱ Ἑλλην- γενική τῶν Ἑλλην- δοτική τοῖς Ἕλλησ-ι(ν) (ν-σι) αιτιατική τούς Ἑλλην- κλητική (ὦ) Ἑλλην- 53 / 20

56 ενικός αριθμός ονομ. ὁ ἀγών γεν. τοῦ ἀγων- δοτ. τῷ ἀγων- αιτ. τόν ἀγων- κλητ. (ὦ) ἀγών πληθυντικός αριθμός ονομ. οἱ ἀγων γεν. τῶν ἀγων- δοτ. τοῖς ἀγω- αιτιατ. τούς ἀγων- κλητ. (ὦ) ἀγών 54 / 20

57 Διπλόθεμα ενικός αριθμός ονομ. ὁ πυθμήν γεν. τοῦ πυθμεν- δοτ. τῷ πυθμεν- αιτιατ. τόν πυθμεν- κλητ. (ὦ) πυθμήν πληθυντικός αριθμός ονομ. οἱ πυθμεν- γεν. τῶν πυθμεν- δοτ. τοῖς πυθμέ-σι(ν) (<ν-σι) αιτιατ. τούς πυθμεν- κλητ. (ὦ) πυθμεν- 55 / 20

58 ενικός αριθμός ονομαστ. ὁ πνεύμων γενική τοῦ πνευμον- δοτική τῷ πνευμον- αιτιατική τόν πνευμον- κλητική (ὦ) πνεῦμον πληθυντικός αριθμός ονομ. οἱ πνευμον- γεν. τῶν πνευμον- δοτ. τοῖς πνευμο- αιτιατ. τούς πνευμον- κλητ. (ὦ) πνευμον- Παρατηρήσεις. 1. Τα οξύτονα διπλόθεμα ενρινόληκτα σε -ων, -όνος σχηματίζονν την κλητική ενικού 56 / 20

59 όμοια με την ονομαστική σε -ων, π.χ. (ὦ) ἡγεμών, (ὦ) χελιδών. 2. Τα βαρύτονα διπλόθεμα ενρινόληκτα σε -ων, -ονος σχηματίζονν την κλητική ενικού σε -ον, π.χ. (ὦ) πνεῦμον Ασκήσεις. 1. Να βρείτε τα ημιφωνόληκτα τριτόκλιτα ουσιαστικά του κειμένου της Ενότητας και να τα μεταφέρετε στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού. 2. Να γράψετε τη γενική ενικού των παρακάτω ουσιαστικών (θα σας βοηθήσει η μετεξέλιξη των λέξεων αυτών στη ν.ε.): ἡ πραότης, ἡ πόλις, ἡ ῥίς, ἡ δύναμις, ἡ μάστιξ, ὁ φύλαξ, ἡ σάλπιγξ, ἡ σφραγίς, 57 / 20

60 ἡ λαμπάς, ἡ βαλβίς, ὁ χάλυψ, ὁ ἔρως, ό Κύκλωψ. 3. Να μεταφέρετε τα ουσιαστικά στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού: τήν ἀκτίνα τοῦ ἀγκῶνος τῇ ἀσπίδι αἱ βαθμίδες τήν θυρίδα τήν ποιότητα τῷ πίνακι τῆς δεξιότητος τούς ελαιῶνας τοῦ κήρυκος τήν τερηδόνα τοῦ τάπητος ὦ δαίμονες 58 / 20

61 4. Να συμπληρώσετε τις παρακάτω προτάσεις: α. Πλησίον τῆς (πόλις) ἱερόν τό πάλαι ἦν. β. Ἅμα τῇ ημέρα (= με την ανατολή του ήλιου) ἐσήμηνεν (= έδωσε παράγγελμα) ὁ σαλπιγκτής τῇ (σάλπιγξ). γ. Οἱ (Ἕλλην) ἐμάχοντο γενναίως ὑπέρ τῆς σωτηρίας τῆς (πατρίς). δ. Οἱ (Λάκων) ἀπέπεμψαν τον (ἡγεμών) δῶρα δόντες (= αφού του έδωσαν δώρα). ε. Ἀλκιβιάδης (ὁ κῆρυξ) ἔπεμψεν ἐροῦντα (= για να πει) ταῦτα τοῖς συμμάχοις. 59 / 21

62 5. Να συμπληρώσετε τους τύπους των ουσιαστικών που λείπουν στον παρακάτω μύθο του Αισώπου: Γυνή χήρα φιλεργός (θεραπαινίς, αιτ. πληθ.) ἔχουσα ταύτας εἰώθει (= συνήθιζε) (νύξ, γεν. εν.) ἐγείρειν ἐπί τά ἔργα πρός τάς (ὁ ἀλεκτρυών = ο πετεινός, γεν.πληθ.) ᾠδάς. Αἱ δέ συνεχῶς (ὁ πόνος = ο κόπος, δοτ. εν.) ταλαιπωρούμεναι ἔγνωσαν δεῖν (=αποφάσισαν ότι έπρεπε) τόν ἐπί (ἡ οἰκία, γεν. εν.) ἀποκτεῖναι (ἀλεκτρυών, αιτ. εν.) ὡς ἐκείνου νύκτωρ (= τη νύχτα.) ἐξανιστάντος (ἡ δέσποινα, αιτ. εν.). Συνέβη δ αὐταῖς 60 / 21

63 τοῦτο διαπραξαμέναις (= όταν το κατόρθωσαν αυτό) χαλεπωτέροις περιπεσεῖν τοῖς δεινοῖς. Ἡ γαρ δεσπότις ἀγνοοῦσα τήν τῶν ἀλεκτρυόνων (ὥρα, αιτ. εν.) ἐννυχώτερον (= πιο νωρίς μες στη νύχτα) ταύτας ἀνίστη. Δύο τά πάντων ἐστί κυριώτατα ἐν ἀνθρωπίνῃ φύσει, νοῦς και λόγος. Καί ὁ μεν νοῦς ἀρχικός ἐστι τοῦ λόγου, ὁ δέ λόγος ὑπηρετικός τοῦ νοῦ. Πλούταρχος, Περί παίδων ἀγωγῆς 5Ε ύο είναι τα σημαντικότερα στην ανθρώπινη φύση, ο νους και ο λόγος. Και ο νους κυβερνά τον λόγο, ενώ ο λόγος υπηρετεί τον νου. 61 / 21

64 Ενότητα 3 Ν. Γύζης, Ιστορία, 1892 (Εθνική Πινακοθήκη, Αθήνα) Το χρέος του ιστορικού Α. Κείμενο Ο Πολύβιος ο Μεγαλοπολίτης (περ π.χ.) είναι ο σημαντικότερος ιστορικός της ελληνιστικής εποχης. Από το σπουδαιότερο έργο του, που επιγράφεται Ἱστορίαι, έχουν σωθεί τα πέντε 62 / 22

65 πρώτα βιβλία και εκτεταμένα αποσπάσματα ή επιτομές (περιλήψεις) από τα υπόλοιπα τριάντα πέντε. Είναι ο πρώτος ιστορικός που δηλώνει ρητώς ότι γράφει καθολικήν (δηλ. παγκόσμια) ιστορία. Πρότυπό του από την άποψη της αντικειμενικότητας υπηρξε ο Θουκυδίδης.Θέλοντας να τονίσει πόσο αντικειμενικός πρέπει να είναι ο ιστορικός κατά την παρουσίαση των γεγονότων, γράφει στην αρχή του έργου του τα εξής: Ἐν μέν οὖν τῷ λοιπῷ βίῳ τήν τοιαύτην ἐπιείκειαν ἴσως οὐκ ἄν τις ἐκβάλλοι καί γάρ φιλόφιλον εἶναι δεῖ τόν ἀγαθόν ἄνδρα και φιλόπατριν και συμμισεῖν τοῖς φίλοις τούς ἐχθρούς καί συναγαπᾶν τους φίλους ὅταν δε τό 63 / 22

66 τῆς Ἱστορίας ἦθος ἀναλαμβάνῃ τις, ἐπιλαθέσθαι χρή πάντων τῶν τοιούτων και πολλάκις μέν εὐλογεῖν και κοσμεῖν τοῖς μεγίστοις ἐπαίνοις τούς ἐχθρούς, ὅταν αἱ πράξεις ἀπαιτῶσι τοῦτο, πολλάκις δ ἐλέγχειν και ψέγειν ἐπονειδίστως τούς ἀναγκαιοτάτους, ὅταν αἱ τῶν ἐπιτηδευμάτων ἁμαρτίαι τοῦθ, ὑποδεικνύωσιν. Ὥσπερ γαρ ζῴου τῶν ὄψεων ἀφαιρεθεισῶν ἀχρειοῦται τό ὅλον, οὓτως ἐξ ἱστορίας ἀναιρεθείσης τῆς ἀληθείας τό καταλειπόμενον αὐτῆς ἀνωφελές γίνεται διήγημα. Πολύβιος, Ίστορίαι Γλωσσικά σχόλια. τήν τοιαύτην ἐπιείκειαν οὐκ ἄν τις ἐκβάλλοι = δε θα μπορούσε κανείς 64 / 22-23

67 να αποβάλει (πβ. ν.ε.: εκβολή, υποβολιμαίος, βλήμα) αυτού του είδους την εύνοια προς γνωστούς και φίλους καί γάρ = γιατί πράγματι συμμισεῖν (απαρ. ενεστ. ρ. συμμισέω, συμμισῶ) τοῖς φίλοις τούς ἐχθρούς = να μισεί τους ίδιους εχθρούς που μισούν και οι φίλοι του ὅταν δε τό τῆς Ἱστορίας ἦθος ἀναλαμβάνῃ = όταν επωμίζεται /υιοθετεί τον χαρακτήρα του ιστορικού ἐπιλαθέσθαι (απαρ. αορ. β ρ. ἐπιλανθάνομαι) χρή (απρόσ. ρ.) = πρέπει να ξεχάσει (πβ. ν.ε.: επιλήσμων, λησμονιά) πολλάκις = πολλές φορές 65 / 23

68 εὐλογέω, εὐλογῶ = επαινώ (πβ. ν.ε.: ευλογία, ευλογητός, ευλογημένος) κοσμέω, κοσμῶ) = τιμώ (πβ. ν.ε.: κόσμιος, κοσμητικός, κόσμημα, διακόσμηση) ψέγω = κατηγορώ (πβ. ν.ε.: ψεγάδι, άψογος) ἐπονειδίστως = κατά τρόπο αισχρό / ντροπιαστικό (πβ. ν.ε.: όνειδος) τούς ἀναγκαιοτάτους = τους στενούς συγγενείς αἱ τῶν ἐπιτηδευμάτων ἁμαρτίαι = τα σφάλματα (πβ. ν.ε.: αμαρτωλός, διαμαρτία) στις πράξεις (πβ. ν.ε.: επιτήδειος, επιτηδευματίας) τους Ὥσπερ γαρ ζῴου τῶν ὄψεων ἀφαιρεθεισῶν (μτχ. παθ. αορ. α ρ. ἀφαιρέομαι, ἀφαιροῦμαι) ἀχρειοῦται (γ εν. οριστ. ενεστ. ρ. 66 / 23

69 ἀχρειόομαι, ἀχρειοῦμαι) τό ὅλον, ἀναιρεθείσης (μτχ. παθ. αορ. α ρ. ἀναιρέομαι, ἀναιροῦμαι) τῆς ἀληθείας = όπως ακριβώς όταν ένας ζωντανός οργανισμός χάσει (πβ. ν.ε.: αφαίρεση, αφαιρετικός, αφηρημένος) τα μάτια του αχρηστεύεται ολόκληρος εάν λείψει (πβ. ν.ε.: αναίρεση, αναιρετικός) η αλήθεια τό καταλειπόμενον αὐτῆς = ό,τι απομένει (πβ. ν.ε.: κατάλοιπο) από αυτήν Ερμηνευτικά σχόλια. τήν τοιαύτην ἐπιείκειαν: Ο Πολύβιος αναφέρεται στην επιεική διάθεση με την οποία αντιμετωπίζουμε συχνά τα σφάλματα και τις απρέπειες των φίλων μας λόγω της γενικότερης εύνοιας που 67 / 23

70 επιδεικνύουμε προς αυτούς. Κάτι τέτοιο, κατά τη γνώμη του, είναι ανεπίτρεπτο από τη στιγμή πον κάποιος επωμίζεται τον ρόλο του ιστορικού. Ερωτήσεις. 1. Ποιες είναι οι υποχρεώσεις ενός φίλου προς τους συντρόφους του σύμφωνα με τον Πολύβιο; 2. Πώς πρέπει να αντιμετωπίζει ο ιστορικός τα πρόσωπα για τα οποία κάνει λόγο στο έργο του; 3. Ποιες συνέπειες έχει για την ποιότητα του ιστορικού έργου η μη τήρηση των προϋποθέσεων που εκθέτει ο Πολύβιος; 4. Είναι τα σύγχρονα μέσα μαζικής ενημέρωσης (ο γραπτός και ηλεκτρονικός τύπος) πηγή αξιόπιστων ιστορικών στοιχείων, 68 / 23

71 που θα αξιοποιήσει ο ιστορικός της εποχής μας; Πιστεύετε ότι πληρούν τις προϋποθέσεις που θέτει ο Πολύβιος; Να αναφέρετε συγκεκριμένα παραδείγματα από την εμπειρία σας. Β1. Λεξιλογικός Πίνακας κοσμέω, κοσμῶ [= 1. α. διευθετώ, β. κυβερνώ, 2. στολίζω (< κόσμος = 1. η ευπρέπεια, η τάξη, 2. το στολίδι, 3. το σύμπαν)] [στο κείμενο συναντήσατε τον τύπο: κοσμεῖν] Ομόρριζα απλά Αρχαία Ελληνική ὁ κοσμητής [= λειτουργικό αξίωμα] κοσμητός [= περιποιημένος] 69 / 23-24

72 Αρχαία / Νέα Ελληνική ἡ κόσμησις (-η), τό κόσμημα, κοσμητικός, κόσμιος, [= καλά οργανωμένος, ευπρεπής], ἡ κοσμιότης (-τητα), κοσμικός, ὁ κοσμήτωρ (-ορας) [= (α.ε.) αρχηγός στρατού, (ν.ε.) ο επικεφαλής μιας πανεπιστημιακής σχολής] Νέα Ελληνική κοσμικότητα, κοσμάκης Ομόρριζα σύνθετα Αρχαία Ελληνική κατακοσμῶ [= διευθετώ], ἐπικοσμῶ [= προσθέτω στολίδια σε κάτι], ἀποκοσμῶ [= καθαρίζω και αποκαθιστώ την τάξη αφαιρώντας τα περιττά] 70 / 24

73 Αρχαία / Νέα Ελληνική διακοσμῶ, ἡ κοσμογονία, ἡ κοσμογραφία, ὁ κοσμοκράτωρ (-τορας), ὁ κοσμοπολίτης, ἡ ακοσμία, ὁ υπόκοσμος Νέα Ελληνική κοσμοθεωρία, κοσμογυρισμένος κοσμοπλημμύρα, κοσμοσωτήριος κοσμοϊστορικός, κοσμοναύτης, κοσμοκαλόγερος, κοσμηματοπώλης, κοσμηματοθήκη απόκοσμος, μαθητόκοσμος, φοιτητόκοσμος Ασκήσεις. 1. Να αποδώσετε τη σημασία των φράσεων και λέξεων: «από καταβολής κόσμου», «διαγωγή κοσμιότατη», κοσμογονία, κοσμοθεωρία, κοσμοπολίτης. 71 / 24

74 2. Με τη βοήθεια του Λεξιλογικού Πίνακα να βρείτε την κατάλληλη λέξη της α.ε. για τις σημασίες που σας δίνονται: α. : αυτός που συμπεριφέρεται με ευγένεια, ο φρόνιμος. β. : το στολίδι. γ. : η ευπρέπεια, η ευγένεια. δ. : αυτός που κυβερνά τον κόσμο. 3. Να κατατάξετε τις ομόρριζες του ρήματος κοσμῶ λέξεις της α.ε. που περιλαμβάνει ο παραπάνω πίνακας σε κατηγορίες ανάλογα με αυτό που δηλώνουν. Θυμηθείτε όσα διδαχθήκατε στο κεφάλαιο της παραγωγής στην προηγούμενη τάξη: 72 / 24

75 πρόσωπο που ενεργεί ενέργεια, κατάσταση αποτέλεσμα ενέργειας ουσιαστικό παράγωγο από επίθετο ουσιαστικά επίθετα 73 / 25

76 Β2. Ετυμολογικά. Πρώτο συνθετικό λέξη κλιτή ουσιαστικό Κλιτή λέξη ως α συνθετικό μπορεί να είναι: ουσιαστικό κοσμοκράτωρ (κόσμος + κρατέω, κρατῶ) ρήμα λιποταξία [λείπω (θ. λιπ-) + τάξις] επίθετο φιλόπατρις (φίλος + πατρίς) Στη σύνθεση, το θέμα του α συνθετικού άλλες φορές παραμένει αμετάβλητο και άλλες μετασχηματίζεται. Ειδικότερα: 74 / 25

77 α συνθετικό ουσιαστικό β κλίσης θέμα αμετάβλητο α ή γ κλίσης το θέμα αλλάζει και λήγει σε -ο- κόσμος + κρατέω, κρατῶ > κοσμοκράτωρ ὓλη + τέμνω > ὑλοτόμος ἄρτος + ἰχθύς + πωλέω, πωλέω, πωλῶ > πωλῶ > ἀρτοπώλης ἰχθυοπώλης 75 / 25

78 α συνθετικό ουσιαστικό β ή γ κλίσης το θέμα αλλάζει και λήγει σε -α- ή -η- ουδέτερο γ κλίσης σε -μα το θέμα αμετάβλητο ή αποβάλλεται το -ατ- ἔλαφος σῶμα + + βάλλω > φυλάττω > ἐλαφηβόλος σωματοφύλαξ λαμπάς, λαμπάδος + φέρω > λαμπαδηφόρος σῶμα +ἀσκῶ > σωμασκῶ 76 / 25

79 Ασκήσεις. 1. Να σχηματίσετε σύνθετα αρσενικά ουσιαστικά και επίθετα της α.ε. χρησιμοποιώντας τα συνθετικά που δίνονται: λόγος + γράφω μῦθος + λέγω οἶκος + δεσπότης νόμος + τίθημι (θε-) λίθος + ξέω νίκη + φέρω κτῆνος + τρέφω θάνατος + φέρω 77 / 25

80 2. Να σχηματίσετε σύνθετες λέξεις της ν.ε. με α συνθετικό τα ουσιαστικά της α.ε. που δίνονται: αἷμα (-ατος) αυτός που δίνει αίμα: αυτός που είναι βαμμένος με αίμα: η διαδικασία καθαρισμού (κάθαρση) του αίματος: λόγος αυτός που γράφει λόγους: η τέχνη του λόγου: παιχνίδι με τον λόγο: η θεραπεία διαταραχών του λόγου: 78 / 26

81 Γ1. Γραμματική. Γ κλίση ουσιαστικών Συμφωνόληκτα ουσιαστικά γ κλίσης Σε αυτή την Ενότητα ολοκληρώνεται η διδασκαλία των πιο συνηθισμένων συμφωνόληκτων ουσιαστικών της γ κλίσης. Λαμβάνοντας υπόψη τις καταλήξεις της γ κλίσης, να συμπληρώσετε τους πίνακες και να τονίσετε τους άτονους τύπους: 79 / 26

82 Ημιφωνόληκτα α. Υγρόληκτα μονόθεμα ενικός αριθμός πληθυντικός αριθμός ονομαστική σωτήρ σωτῆρ-ες γενική σωτῆρ-ος σωτηρ- δοτική σωτηρ- σωτηρ- αιτιατική σωτηρ- σωτηρ- κλητική σῶτερ σωτηρ- διπλόθεμα ενικός αριθμός πληθυντικός αριθμός ονομαστ. πράκτωρ πράκτορ-ες γενική πράκτορ-ος πρακτ- - δοτική πρακτ-...- πρακτ- - αιτιατική πρακτ- - πρακτ- - κλητική πρᾶκτορ πρακτ / 82 26

83 Συγκοπτόμενα διπλόθεμα υγρόληκτα ενικός ονομαστ. ἀνήρ πατήρ γενική ἀνδρ-ός πατρ-ός δοτική ἀνδρ-... πατρ- αιτιατική ἀνδρ- πατέρ-α κλητική ἄνερ πάτερ πληθυντικός ονομαστ. ἄνδρ-ες πατερ- γενική ἀνδρ- πατερ- δοτική ἀνδρ-ά-σι(ν) πατρ-ά-σι αιτιατική ἀνδρ- πατερ- κλητική ἀνδρ- πατερ- 81 / 26

84 Συγκοπτόμενα είναι επίσης τα ουσιαστικά ἡ μήτηρ (τῆς μητρός, κλητ. εν.: ὦ μῆτερ) και ἡ θυγάτηρ (τῆς θυγατρός, κλητ. εν.: ὦ θύγατερ). Τα ουσιαστικά αυτής της τάξης λέγονται «συγκοπτόμενα», γιατί αποβάλλουν (συγκόπτουν) σε ορισμένες πτώσεις το -ε- του αδύνατου θέματος. 82 / 26

85 β. Σιγμόληκτα 1. Αρσενικά Πρόκειται για κύρια ονόματα σε - -ης (γεν. -ους), όπως το Ἀριστοφάνης, και -κλῆς (γεν. -κλέους), όπως το Περικλῆς. ενικός ονομ. Ἀριστοφάνης Περικλῆς γεν. Ἀριστοφάνους Περικλέους δοτ. Ἀριστοφάνει Περικλεῖ αιτιατ. Ἀριστοφάνη Περικλέα κλητ. Ἀριστόφανες Περίκλεις 2. Ουδέτερα ακατάληκτα Στα ουσιαστικά αυτά το αρχικό θέμα (σε -εσ) στην ονομαστική, αιτιατική και κλητική ενικού μετατρέπεται σε -ος. Σε όλες τις 83 / 27

86 άλλες πτώσεις αποβάλλεται το -σκαι επέρχονται συναιρέσεις. ενικός ονομαστ. ἔδαφος γενική ἐδάφους (< ἐδάφεσ-ος) δοτική ἐδάφει (< ἐδάφεσ-ι) αιτιατική ἔδαφος κλητική ἔδαφος πληθυντικός ονομαστ. ἐδάφη (< ἐδάφεσ-α) γενική ἐδαφων (< ἐδαφέσ-ων) δοτική ἐδάφεσι (< ἐδάφεσ-σι) αιτιατική ἐδάφη (< ἐδάφεσ-α) κλητική ἐδάφη (< ἐδάφεσ-α) 84 / 27

87 Γ2. Σύνταξη. Σύνδεση προτάσεων ή όρων πρότασης Στην πρόταση «ἐπιλαθέσθαι χρή πάντων τῶν τοιούτων και πολλάκις μέν εὐλογεῖν και κοσμεῖν τοῖς μεγίστοις ἐπαίνοις τούς ἐχθρούς» ο σύνδεσμος «καί» συνδέει σε δύο περιπτώσεις όμοιους όρους. Οι προτάσεις (ή οι όροι των προτάσεων) μπορούν να συνδέονται με τους εξής τρόπους: α. Παρατακτική ή κατά παράταξη σύνδεση Όπως και στη ν.ε., πρόκειται για τη σύνδεση που γίνεται με τους συμπλεκτικούς, αντιθετικούς και 85 / 27

88 διαζευκτικούς (αλλά και με παρατακτικούς αιτιολογικούς και συμπερασματικούς) συνδέσμους. Οι σύνδεσμοι αυτοί συνδέουν όμοιες προτάσεις (κύριες η δευτερεύουσες), όμοιους όρους ή όμοιους προσδιορισμούς*. π.χ. Μανθάνετε καί λέγετε. Εἶτα ἀπέπλευσεν εἰς Αἴγυπτον καί εἰς Κύπρον. β. Υποτακτική ή καθ υπόταξη σύνδεση Όπως και στη ν.ε., πρόκειται για τη σύνδεση που γίνεται με τους υποτακτικούς συνδέσμους (π.χ. ειδικούς, χρονικούς, αιτιολογικούς), καθώς και με αναφορικές * Για τα είδη των συνδέσμων βλ. Γραμματική Αρχαίας Ελληνικής. 86 / 27

89 και ερωτηματικές αντωνυμίες και με τα αντίστοιχα επιρρήματα. π.χ. Λέγω ταῦτα, ἵνα ὑμεῖς ἀκούητε. Ὃταν δε τό τῆς Ἱστορίας ἦθος ἀναλαμβάνῃ τις, ἐπιλαθέσθαι χρή πάντων τῶν τοιούτων. Με υποτακτικούς συνδέσμους εισάγονται στον λόγο οι δευτερεύουσες προτάσεις η σύνδεση ονομάζεται «καθ υπόταξη», γιατί η δευτερεύουσα πρόταση δεν μπορεί να σταθεί μόνη της στον λόγο, αλλά υποτάσσεται σε μια άλλη πρόταση. Παρατήρηση. Σε μία περίοδο ή ημιπερίοδο πρέπει οπωσδηποτε να υπάρχει (η να εννοείται) τουλάχιστον μία κύρια πρόταση. 87 / 27-28

90 γ. Ασύνδετο σχήμα Σύμφωνα με το σχήμα αυτό οι προτάσεις (ή οι όροι) που συνδέονται μεταξύ τους απλώς παρατίθενται χωρίς συνδετικό μέσο, παρά μόνο με κόμμα. Έτσι επιτυγχάνεται ζωντανό, παραστατικό ύφος. π.χ. Συμβαλόντες τάς ἀσπίδας ἐωθοῦντο (= σπρώχνονταν), ἐμάχοντο, ἀπέκτεινον, ἀπέθνησκον. Ασκήσεις. 1. Να κλιθούν στις πλάγιες πτώσεις και των δύο αριθμών τα ουσιαστικά ἡ μήτηρ και τό ἔθνος. 2. Να εντοπίσετε τα τριτόκλιτα ουσιαστικά του κειμένου και να τα γράψετε στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού. 88 / 28

91 3. Να γράψετε τα παρακάτω ουσιαστικά στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού: τόν μῆνα τοῦ έλαιῶνος ὦ νυμφών οἱ σωλῆνες τοῦ κοσμήτορος ὦ ἐκλέκτορες τῷ πυρῆνι τοῦ κώδωνος τήν ἀηδόνα τούς κανόνας οἱ νιπτῆρες τῶν δαιμόνων τῷ ἄξονι τῷ βέλει 4. Να γράψετε τη γενική ενικού των παρακάτω ουσιαστικών 89 / 28

92 λαμβάνοντας υπόψη τη μορφή τους στη ν.ε.: σιαγών, παντοκράτωρ, συνδαιτυμών, χειμών, Ἀπόλλων, Εὐρυτάν, λιμήν, Πάν, ξενών, παρθενών, κηδεμών, χείρ. 5. Να συμπληρώσετε τις παρακάτω προτάσεις με τον κατάλληλο τύπο των ουσιαστικών που βρίσκονται σε παρένθεση: α. Οἱ ἀρχαίοι ἐνόμιζον τούς (ἀστήρ) θεούς είναι. β. Οἱ τετελευτηκότες ἐρήμους τους (πατήρ) καί τάς (μήτηρ) ἀπέλιπον (= άφησαν). γ. Φθείρουσιν (ἦθος, αιτ. πληθ.) χρηστά ὁμιλίαι (= οι συναναστροφές) κακαί. δ. Παρά Λεσβίοις ἄγων ἄγεται (= διοργανώνεται διαγωνισμός) 90 / 28

93 (κάλλος, γεν. εν.) γυναικῶν ἐν τῷ (τέμενος) τῆς Ἥρας λεγόμενος καλλιστεῖα. ε. Οἱ Πέρσαι χαλεπῶς φέρουσι τοῖς παροῦσι (πρᾶγμα). στ. Βούλομαι ὑμῖν τά (ὄνομα) αὐτῶν ἀναγνῶναι. ζ. Ἦν ποτε χρόνος, ὅτε θεοί μέν ἦσαν, θνητά δέ (γένος) οὐκ ἦσαν. 6. Να αναγνωρίσετε το είδος της σύνδεσης στις περιόδους που ακολουθούν και να δηλώσετε τι συνδέουν κάθε φορά οι σύνδεσμοι: α. Τηλικαῦτα (= τόσο μεγάλα.) αὐτοῖς τό μέγεθος και τοσαῦτα τό πλῆθος εἴργασται. 91 / 28-29

94 β. Ἐγώ ἀναιδής οὐτ εἰμί οὐτ ἄν γενοίμην. γ. Στέργε μέν τα παρόντα, ζήτει δέ τά βελτίω (= να αγαπάς αυτά που έχεις, αλλά να επιζητείς τα καλύτερα). δ. Οἱ δέ ἐπείθοντο ἐπίστευον γάρ αὐτῷ. ε. Κάλλος μέν ἤ χρόνος ἀνήλωσεν (= ξόδεψε, έφθειρε) ἤ νόσος ἐμάρανε. στ. Ἀριστοφάνης οὐ μόνον τῶν ἰδίων ἀλλα και τῶν κοινῶν ἐβούλετο ἐπιμελεῖσθαι. ζ. Οὐκ οἶδα σαφῶς ἔοικε δ οὖν ἀτόπῳ (= μοιάζει λοιπόν παράλογο). 7. Να εντοπίσετε στις ακόλουθες περιόδους τις λέξεις που εισάγουν δευτερεύουσες προτάσεις: 92 / 29

95 α. Και κατηγοροῦσι μέν αὐτόν ὡς πολλάς ἀρχάς ἦρξεν (= ανέλαβε πολλά αξιώματα), ἀποδεῖξαι δέ οὐδείς δύναται ὡς οὐ καλῶς ἦρξεν. β. Οὐκ ἔχω ὅ,τι ἀποκρίνωμαι. γ. Ὀκνῶ (= φοβάμαι) μή μάταιος ἡμῖν ἡ στρατεία γένηται. δ. Ἐπειδή δέ τοῦτ οὐχ ὄντως ἔχει, φυλάττεσθαί φημι δεῖν. ε. Τάς ἀρετάς ἐπιτηδεύομεν (= ασκούμε τις αρετές) οὐχ ἵνα τῶν ἄλλων ἔλαττον ἔχωμεν (= για να έχουμε λιγότερα από τους άλλους), ἀλλ ὅπως ἄν μετά πλείστων ἀγαθῶν τον βίον διάγωμεν (= για να περνούμε τη ζωή μας). στ. Πρός τόν ἀδελφόν δ οὕτως ἐνειμάμην(= έτσι μοίρασα την περιουσία), ὥστε ἐκεῖνον πλέον 93 / 29

96 ὁμολογεῖν ἔχειν τῶν πατρῴων (= από την πατρική κληρονομιά). ζ. Εἰ οὖν ἐγώ μή γιγνώσκω μήτε τά ὅσια μήτε τα δίκαια, ὑμεῖς διδάξατέ με. η. Εἰκός (ενν. ἐστί = είναι εύλογο) ὑμᾶς μήπω τούς τῶν κατηγόρων λόγους ἡγεῖσθαι πιστούς, πρίν ἄν καί ἡμεῖς εἴπωμεν. θ. Εἶδεν ἐκεῖνος Σάμον φρουρουμένην ὑπό Κυπροθέμιδος, ὅν κατέστησε (= διόρισε) Τιγράνης. ι. Φήσουσι (= θα πούν) γάρ δή με σοφόν εἶναι, εἰ καί μή εἰμί. Τῆς ἱστορίας ἀλήθεια ἐστι τέλος. Στράβων, Γεωγραφικά Σκοπός της Ιστορίας είναι η αλήθεια. 94 / 29

97 Ενότητα 4 Η Σελήνη ταξιδεύει πάνω από τα κύματα με το άρμα της, που το σέρνουν δύο φτερωτά άλογα (εσωτερικό ερυθρόμορφης κύλικας, 490 π.χ., Staatliche Museen, Βερολίνο). Οι Σεληνίτες Ο Λουκιανός (γενν. περ. 120 μ.χ.), όπως γνωρίζετε από την Α Γυμνασίου, στο έργο του Ἀληθής Ἱστορία 95 / 30

98 (ή Ἀληθῆ Διηγήματα) περιγράφει ένα φανταστικό ταξίδι στη Σελήνη. Στο απόσπασμα που θα μελετήσετε περιγράφει με γλαφυρό και απολαυστικό τρόπο τους φανταστικούς κατοίκους της Σελήνης, τους «Σεληνίτες», τους οποίους γνώρισε, αφού το πλοίο με το οποίο υποτίθεται ότι ταξίδευε παρασύρθηκε από τυφώνα και «αεροδρόμησε» για επτά μέρες Καλός δέ παρά Σεληνίταις νομίζεται, ἤν πού τις φαλακρός ᾖ. Και μήν και γένεια φύουσιν μικρόν ὑπέρ τά γόνατα. Καί ὄνυχας ἐν τοῖς ποσίν οὐκ ἔχουσιν, ἀλλά πάντες εἰσίν μονοδάκτυλοι. Και ἐπειδάν ἤ πονῶσιν ἤ γυμνάζωνται, γάλακτι πᾶν τό σῶμα ἱδροῦσιν, ὥστε και τυρούς ἀπ αὐτοῦ πήγνυνται. Τούς δε ὀφθαλμούς 96 / 30

99 περιαιρετούς ἔχουσι και πολλοί τούς σφετέρους ἀπολέσαντες παρ ἄλλων χρησάμενοι ὁρῶσιν. Τινές δέ καί πολλούς ἀποθέτους ἔχουσιν, οἱ πλούσιοι. Κάτοπτρον δέ μέγιστον κεῖται ὑπέρ φρέατος οὐ πάνυ βαθέος. Ἄν μέν οὖν εἰς τό φρέαρ καταβῇ τις, ἀκούει πάντων τῶν ἐν τῇ γῇ λεγομένων, ἐάν δέ εἰς τό κάτοπτρον ἀποβλέψῃ, πάσας μέν πόλεις, πάντα δέ ἔθνη ὁρᾷ. Τότε καί τούς οἰκείους ἐγώ ἐθεασάμην καί πᾶσαν την πατρίδα, εἰ δέ κἀκεῖνοι ἐμέ ἐώρων, οὐκέτι ἔχω εἰπεῖν. Ὅστις δέ ταῦτα μη πιστεύει οὕτως ἔχειν, ἄν ποτε καί αὐτός ἐκεῖσε ἀφίκηται, εἴσεται ὅς ἀληθῆ λέγω. Λουκιανός, Ἀληθής Ἱστορία (διασκευή) 97 / 30

100 Γλωσσικά σχόλια. ὁ καλός, ἡ καλή, τό καλόν = όμορφος παρά Σεληνίταις = στους Σεληνίτες, κατά τη γνώμη των Σεληνιτών φύω = κάνω κάτι να φυτρώσει, «αφήνω» (πβ. ν.ε.: φυτρώνω, αυτοφυής) καί μήν = και μάλιστα, και όμως ὁ ὄνυξ, τοῦ ὄνυχος = το νύχι ἐν τοῖς ποσίν (ουσ. ὁ πούς, τοῦ ποδός) = στα πόδια (πβ. ν.ε.: ποδήλατο, εμπόδιο, υποπόδιο) ἐπειδάν πονῶσιν (υποτ. ενεστ. ρ. πονέω, πονῶ) γάλακτι (ουσ. τό γάλα) πᾶν τό σῶμα ἱδροῦσιν (οριστ. ενεστ. ρ. ἱδρόω, ἱδρῶ) = όταν κοπιάζουν (πβ. ν.ε.: φιλόπονος, πόνημα) ιδρώνουν 98 / 31

101 παράγοντας γάλα σε όλο τους το σώμα τυρούς πήγνυνται (γ πληθ. οριστ. ενεστ. ρ. πήγνυμαι) = «πήζουν» (παρασκευάζουν) τυριά (πβ. ν.ε.: παράπηγμα, πηκτικός, πάγος) ὁ περιαιρετός, ἡ περιαιρετή, τό περιαιρετόν = αυτός που μπορεί να αφαιρεθεί, ο πρόσθετος (πβ. ν.ε.: αίρεση, αφαίρεση, διαίρεση) τούς σφετέρους (κτητ. αντων. σφέτερος, σφετέρα, σφέτερον) ἀπολέσαντες (μτχ. αορ. ρ. ἀπόλλυμι) = αν χάσουν (πβ. ν.ε.: απώλεια) τα δικά τους (πβ. ν.ε.: σφετεριστής) παρ ἄλλων χρησάμενοι (μτχ. αορ. ρ. χρήομαι,χρῶμαι) = χρησιμοποιώντας (πβ. ν.ε.: χρήση, χρήσιμος, εύχρηστος) αυτά που παίρνουν από άλλους 99 / 31

102 ὁ/ ἡ ἀπόθετος, τό ἀπόθετον = αποθηκευμένος, για ώρα ανάγκης (πβ. ν.ε.: έκθετος, επίθετο) τό κάτοπτρον = ο καθρέφτης (πβ. ν.ε.: αντικατοπτρισμός) κεῖται (οριστ. παρακ. ρ. κεῖμαι) ὑπέρ φρέατος (ουσ. το φρέαρ, τοῦ φρέατος) = βρίσκεται (πβ. ν.ε.: κείμενο, υποκείμενο, αντικείμενο) πάνω από ένα πηγάδι (πβ. ν.ε.: φρεάτιο) πάνυ = πολύ ἐάν ἀποβλέψῃ (υποτ. αορ. ρ. ἀποβλέπω) = αν κοιτάξει προσεκτικά (πβ. ν.ε.: βλέψη, αβλεψία, προβλέπω) οἱ οἰκεῖοι = οι συγγενείς, οι γνωστοί (πβ. ν.ε.: οίκος, οικιακός, αποικία) 100 / 31

103 ἐθεασάμην (οριστ. αορ. ρ. θεάομαι, θεῶμαι) = είδα ἐκεῖσε = σε εκείνο το μέρος ἐώρων (οριστ. παρατ. ρ. ὁράω, ὁρῶ) = αν έβλεπαν (πβ. ν.ε.: ορατός, όραμα) οὐκέτι ἔχω εἰπεῖν = δεν μπορώ καθόλου να το πώ ἄν ποτε ἐκεῖσε ἀφίκηται (υποτ. αορ. β ρ. ἀφικνέομαι, ἀφικνοῦμαι) = αν κάποτε φτάσει (προς τα) εκεί (πβ. ν.ε.: άφιξη, ικανός) εἴσεται (οριστ. μέλλ. ρ. οἶδα) θα μάθει, θα καταλάβει (πβ. ν.ε.: είδηση, ιστορία) Ερμηνευτικά σχόλια. κάτοπτρον μέγιστον: Εξαιρετικά πρωτότυπη και χαρακτηριστική της δημιουργικής φαντασίας του είναι η ιδέα του 101 / 31

104 Λουκιανού να παρουσιάσει το κάτοπτρον. Από πολύ παλιά, ασκούσε ιδιαίτερη έλξη στην ανθρώπινη φαντασία η πιθανότητα να υπάρχονν και άλλοι κάτοικοι του Σύμπαντος, και μάλιστα νοήμονες, όπως εμείς. Συνήθως η σχετική λογοτεχνία τούς φαντάζεται πιο προηγμένους από τους ανθρώπους, με φιλειρηνικές ή κατακτητικές διαθέσεις, ή ως τερατόμορφους οργανισμούς που συνιστούν απειλή για την ανθρωπότητα. Ερωτήσεις. 1. Ποια εξωτερικά χαρακτηριστικά των Σεληνιτών σάς εντυπωσίασαν περισσότερο; 102 / 31-32

105 2. Πώς λειτουργεί το κάτοπτρον και ποια δυνατότητα δίνει στους Σεληνίτες; 3. Σε ποιο βαθμό ανταποκρίνεται στον τίτλο Ἀληθής Ἱστορία το απόσπασμα πον διαβάσατε; Γιατί, κατά τη γνώμη σας, ονόμασε έτσι το έργο τον ο Λουκιανός; Πώς ερμηνεύετε την τελευταία περίοδο του κειμένου; 4. Αν έχετε διαβάσει τον Μικρό Πρίγκιπα, το Από τη Γη στη Σελήνη, την Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων ή κάποιο παρόμοιο βιβλίο σύγχρονης μυθιστορίας, να επιλέξετε κάποια αποσπάσματα που δίνουν περιγραφές πλανητών και περίεργων όντων και να τα παρουσιάσετε στην τάξη. 103 / 32

106 Σκίτσο: Άννα και Βάσω Σφήκα Με πηγή έμπνευσης το κείμενο της Ενότητας, θα μπορούσαν να προκύψουν σκίτσα σαν τα παραπάνω. Μπορείτε και εσείς να επιχειρήσετε να φτιάξετε την εικονογράφηση του κειμένου, προσθέτοντας ίσως και τις σκέψεις του Σεληνίτη. 104 / 32

107 Β1. Λεξιλογικός Πίνακας καλός, -ή, -όν [= 1. ωραίος, 2. τίμιος, δίκαιος, ηθικός] [στο κείμενο συναντήσατε τον τύπο: καλός] 105 / 32

108 Ομόρριζα απλά Αρχαία Ελληνική Αρχαία / Νέα Ελληνική τό κάλλος, ἡ καλλονή, τό καλλιστεῖον (-εία) Νέα Ελληνική καλοσύνη, καλοσυνάτος καλλυντικό Ομόρριζα σύνθετα Αρχαία Ελληνική καλλίκομος [= αυτή που έχει ωραία μαλλιά], καλλίπαις [= αυτός που έχει όμορφα παιδιά], καλλίνικος, καλλιστέφανος, Καλλισθένης, καλλιπάρῃος [= αυτός που έχει ωραία μάγουλα] 106 / 33

109 Αρχαία / Νέα Ελληνική καλοήθης [= (α.ε.) αγαθός, ενάρετος, (ν.ε.) για νόσο που έχει καλή εξέλιξη, ιάσιμη], ἡ καλοκαγαθία, ἡ καλοκαιρία, καλλιεπής, ἡ καλλιέπεια, καλλωπίζω, καλλίφωνος, ἡ καλλιφωνία, καλλιγραφῶ, Καλλιρρόη, ἡ καλλιγραφία, ἡ καλλιτεχνία, καλλιεργῶ Νέα Ελληνική καλοδέχομαι, καλοθρεμμένος, καλολογικός, καλομαθαίνω, καλοπιάνω, καλόπιστος, καλοπροαίρετος, καλότυχος, καλοτάξιδος, καλορίζικος, καλοπέραση, καλλιμάρμαρος Παρατηρήσεις. 1. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η ετυμολογία του ρήματος καλλωπίζω. 107 / 33

110 Είναι σύνθετο από τα ουσιαστικά κάλλος και ὤψ (γεν. ὠπός = το μάτι και συνεκδοχικά το πρόσωπο) και σήμαινε στην α.ε. «κάνω κάτι να έχει ωραία όψη», δηλαδή ομορφαίνω. Με την ίδια σημασία χρησιμοποιείται και σήμερα. 2. Προσοχή πρέπει να δοθεί στην ορθογραφία των συνθέτων με α συνθετικό το πρόθεμα καλλι-, σε αντιδιαστολή με τα σύνθετα με α συνθετικό το επίθετο καλός. Ασκήσεις. 1. Τι σημαίνουν οι φράσεις «τα καλά κόποις κτώνται» και «ουδέν κακόν αμιγές καλού» που χρησιμοποιούμε συχνά στην καθημερινή μας επικοινωνία; 108 / 33

111 2. Να εντάξετε στις στήλες του παρακάτω πίνακα τις ομόρριζες του ρ. καλλωπίζω λέξεις της α.ε. ανάλογα με τη σημασία τους: καλλωπιστής, καλλωπισμός, καλλώπισμα, καλλωπιστικός. πρόσωπο που ενεργεί ενέργεια, κατάσταση αποτέλεσμα ενέργειας ουσιαστικά επίθετα 3. Να σχηματίσετε σύνθετες λέξεις της ν.ε. με α συνθετικό το επίθετο καλός που να ανταποκρίνονται στη σημασία που δίνεται: 109 / 33-34

112 : αυτός που έχει καλό γούστο. : αυτός που είναι καλά γυμνασμένος. : αυτός που έχει καλή καρδιά. : αυτός που είναι ωραία ντυμένος. : αυτός που ζει καλή ζωή, χωρίς στερήσεις. 4. Να αναζητήσετε στον Λεξιλογικό Πίνακα λέξεις συνώνυμες και αντώνυμες των λέξεων της ν.ε. που δίνονται: συνώνυμα ευφραδής αναπτύσσω (μτφ.) κομψοτεχνία ευπρεπίζω 110 / 34

113 αντώνυμα αποπαίρνω παράφωνος δύσμοιρος δύστροπος Β2. Ετυμολογικά Πρώτο συνθετικό λέξη κλιτή επίθετο Σχηματισμός συνθέτου από το θέμα του αρσενικού Σύνθετα με πρώτο συνθετικό επίθετο δευτερόκλιτο π.χ. ἀγαθο-εργία < ἀγαθός + ἔργον ἀκρό-πολις< ἄκρα + πόλις 111 / 34

114 Σύνθετα με πρώτο συνθετικό επίθετο τριτόκλιτο σε -υς (γεν. -εος) π.χ. βαθύ-πλουτος < βαθύς + πλοῦτος, βαρύ-θυμος < βαρύς + θυμός Στα σύνθετα με πρώτο συνθετικό αριθμητικό επίθετο παρατηρούνται οι ακόλουθες περιπτώσεις: α. Τα εἷς, δύο, τρεῖς, τέτταρες γίνονται αντίστοιχα μον(ο)-, δι-, τρι-, τετρα-, π.χ. μονο-δάκτυλος, δι-φυής, τρι-κυμία, τετράδραχμον. β. Τα υπόλοιπα διατηρούν το θέμα τους, π.χ. διακοσιο-μέδιμνος. 112 / 34 τετράδραχμον Ἀθηνῶν

115 γ. Τα άκλιτα απόλυτα αριθμητικά (από το πέντε έως το εκατόν): 1. ή μένουν αμετάβλητα, π.χ. πεντετάλαντος 2. ή λήγουν σε -α, π.χ. πεντάδραχμον, ἐπταετής Ασκήσεις. 1. Να σχηματίσετε το αρσενικό του επιθέτου των παρακάτω σύνθετων λέξεων της α.ε. με α συνθετικό το αριθμητικό επίθετο μόνος: μόνος + μάχομαι μόνος + συλλαβή μόνος + ξύλον 113 / 34

116 μόνος + γένος μόνος + στίχος μόνος + οφθαλμός 2. Με τα συνθετικά μέρη που δίνονται να σχηματίσετε τις σύνθετες λέξεις της α.ε. που ζητούνται στην παρένθεση: πικρός + χολή (επίθετο) λεπτός + λέγω (επίθετο) λευκή + θεά (κύριο όνομα) μέγας (γεν. μεγάλ-ου) + πρέπω (επίθετο) δώδεκα + μήν (επίθετο) 114 / 34

117 3. Με τα επίθετα σε -ύς που σας δίνονται να σχηματίσετε σύνθετα επίθετα της α.ε. και να διακρίνετε με ενωτικό τα συνθετικά μέρη τους, σύμφωνα με το παράδειγμα: βαθύς (γεν. εν. βαθέος) + βουλή βαθύ-βουλος βαρύς+ τόνος ευθύς + τείνω βαρύς + γδούπος ευθύς + γραμμή οξύς+ θυμός 115 / 35

118 Γ1. Γραμματική. 1. Γ κλίση επιθέτων Φωνηεντόληκτα σε -ύς, -εῖα, -ύ Ο τύπος βαθέος τον κειμένου ανήκει στο φωνηεντόληκτο επίθετο γ κλίσης βαθύς, βαθεῖα, βαθύ. Στη γ κλίση επιθέτων ανήκουν τα επίθετα των οποίων τουλάχιστον το αρσενικό και το ουδέτερο γένος κλίνονται σύμφωνα με τη γ κλίση ουσιαστικών: ονομαστική γενική δοτική αιτιατική κλητική ενικός αριθμός αρσενικό βαθύς βαθέος βαθεῖ βαθύν βαθύ 116 / 35

119 πληθυντικός αριθμός αρσενικό ονομαστική βαθεῖς (< βαθέες) γενική βαθέων δοτική βαθέσι αιτιατική βαθεῖς (< βαθέας) κλητική βαθεῖς (< βαθέες) ενικός αριθμός θηλυκό ουδέτερο ονομαστική βαθεῖα βαθύ γενική βαθείας βαθέος δοτική βαθείᾳ βαθεῖ αιτιατική βαθεῖαν βαθύ κλητική βαθεῖα βαθύ 117 / 35

Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Β Γυμνασίου. Ενότητα 2 : Γ. Γραμματική

Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Β Γυμνασίου. Ενότητα 2 : Γ. Γραμματική Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Β Γυμνασίου Ενότητα 2 : Γ. Γραμματική 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Διαφάνειες Γραμματική: Συμφωνόληκτα 3 Κλήση αφωνόληκτων 4-6 Κλίση ημιφωνόληκτων 7-15 Ασκήσεις 16-23 Εργασία για το σπίτι 24 Κ.

Διαβάστε περισσότερα

Αναπαράσταση αθηναϊκού πολεμικού πλοίου. Το ναυτικό ήταν το ισχυρότερο όπλο των Αθηναίων, όπως αποδείχθηκε και στη ναυμαχία της Σαλαμίνας.

Αναπαράσταση αθηναϊκού πολεμικού πλοίου. Το ναυτικό ήταν το ισχυρότερο όπλο των Αθηναίων, όπως αποδείχθηκε και στη ναυμαχία της Σαλαμίνας. Ε νότητα 2 Αναπαράσταση αθηναϊκού πολεμικού πλοίου. Το ναυτικό ήταν το ισχυρότερο όπλο των Αθηναίων, όπως αποδείχθηκε και στη ναυμαχία της Σαλαμίνας. Το τέχνασμα του Θεμιστοκλή Ο Πλούταρχος (περ. 50-120

Διαβάστε περισσότερα

Το χρέος του ιστορικού

Το χρέος του ιστορικού Το χρέος του ιστορικού (Οι αρετές που πρέπει να διαθέτει ένας ιστορικός) Πολύβιος Ἱστορίαι 1.14.4-7 Τσατσούρης Χρήστος, Φιλόλογος Γυμνασίου Μαγούλας » Να κατανοήσετε τις αρετές που πρέπει να έχει ο ιστορικός,

Διαβάστε περισσότερα

2 η ΕΝΟΤΗΤΑ Α. ΚΕΙΜΕΝΟ

2 η ΕΝΟΤΗΤΑ Α. ΚΕΙΜΕΝΟ 2 η ΕΝΟΤΗΤΑ «Το τέχνασμα του Θεμιστοκλή» Α. ΚΕΙΜΕΝΟ Πλούταρχος, Βίοι Παράλληλοι, Θεμιστοκλῆς 12.2-6 Ο Πλούταρχος (περ. 50-120 μ.χ.) γεννήθηκε στη Χαιρώνεια της Βοιωτίας. Στο έργο του Βίοι Παράλληλοι παρουσιάζει

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 2 : Β2. Ετυμολογικά

Ενότητα 2 : Β2. Ετυμολογικά Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Β Γυμνασίου Ενότητα 2 : Β2. Ετυμολογικά 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Διαφάνειες Σύνθεση 3-5 Ασκήσεις 6-21 Εργασία για το σπίτι 22 Κ. Κολιαράκη 2 Ετυμολογία Σύνθεση Σύνθεση είναι η ένωση δύο λέξεων

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΙΜΕΝΑ. Α. Το τέχνασμα του Θεμιστοκλή

ΚΕΙΜΕΝΑ. Α. Το τέχνασμα του Θεμιστοκλή ΚΕΙΜΕΝΑ Α. Το τέχνασμα του Θεμιστοκλή Ἀλλ' ἐπεὶ τῶν πολεμίων ὁ στόλος τῇ Ἀττικῇ κατὰ τὸ Φαληρικὸν προσφερόμενος τοὺς πέριξ ἀπέκρυψεν αἰγιαλούς, πάλιν ἐπάπταινον οἱ Πελοποννήσιοι πρὸς τὸν Ἰσθμόν. Ἔνθα δὴ

Διαβάστε περισσότερα

Ασκήσεις ετυμολογίας.

Ασκήσεις ετυμολογίας. Ασκήσεις ετυμολογίας. Ασκήσεις βιβλίου. Να διακρίνετε τα συνθετικά των σύνθετων λέξεων του λεξιλογικού πίνακα. Λέξεις στα α.ε: λογοποιός < λέγω + ποιῶ ἀμφιλέγω < ἀμφί + λέγω Λέξεις στα α.ε & ν.ε. : λογομαχέω,

Διαβάστε περισσότερα

Προτεινόμενος Προγραμματισμός κατά ενότητα

Προτεινόμενος Προγραμματισμός κατά ενότητα ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: 2012-2013 ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Προτεινόμενος Προγραμματισμός κατά ενότητα Από το εγχειρίδιο της Α Γυμνασίου Ενότητα 12 Α. Κείμενο

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαία Ελληνική Γλώσσα B ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Αρχαία Ελληνική Γλώσσα B ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Αρχαία Ελληνική Γλώσσα B ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΡΙΤΕΣ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ TOY ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΥΠΟΕΡΓΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ Αμφιλόχιος Παπαθωμάς,

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαία Ελληνική Γλώσσα B ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Αρχαία Ελληνική Γλώσσα B ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Αρχαία Ελληνική Γλώσσα B ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΡΙΤΕΣ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ TOY ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΥΠΟΕΡΓΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ Αμφιλόχιος Παπαθωμάς,

Διαβάστε περισσότερα

Ε νότητα 4. Οι Σεληνίτες. Α. Κείμενο

Ε νότητα 4. Οι Σεληνίτες. Α. Κείμενο Ε νότητα 4 Η Σελήνη ταξιδεύει πάνω από τα κύματα με το άρμα της, που το σέρνουν δύο φτερωτά άλογα (εσωτερικό ερυθρόμορφης κύλικας, 490 π.χ., Staatliche Μuseen, Βερολίνο). Οι Σεληνίτες Ο Λουκιανός (γενν.

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Προγραμματισμός κατά ενότητα

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Προγραμματισμός κατά ενότητα ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: 203-204 ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Προγραμματισμός κατά ενότητα Ενότητα Α. Κείμενο Πατρική δικαιοσύνη 2 Εμπλουτισμός λεξιλογίου: ἄκων,

Διαβάστε περισσότερα

Προτεινόμενος Προγραμματισμός κατά ενότητα

Προτεινόμενος Προγραμματισμός κατά ενότητα ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: 2012-2013 ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Προτεινόμενος Προγραμματισμός κατά ενότητα Ενότητα 1 Το ταξίδι των λέξεων στον χρόνο Η επιβίωση

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαία Ελληνική Γλώσσα B ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Αρχαία Ελληνική Γλώσσα B ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Αρχαία Ελληνική Γλώσσα B ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΡΙΤΕΣ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ TOY ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΥΠΟΕΡΓΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ Αμφιλόχιος Παπαθωμάς,

Διαβάστε περισσότερα

Ονοματεπώνυμο: Ημερομηνία: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Β Γυμνασίου Ενότητα 2 η «Το τέχνασμα του Θεμιστοκλή»

Ονοματεπώνυμο: Ημερομηνία: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Β Γυμνασίου Ενότητα 2 η «Το τέχνασμα του Θεμιστοκλή» Ονοματεπώνυμο: Ημερομηνία: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Β Γυμνασίου Ενότητα 2 η «Το τέχνασμα του Θεμιστοκλή» ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ Ο Πλούταρχος έζησε περίπου το 50 π.χ. - 120 π.χ. Γεννήθηκε στη Χαιρώνεια της Βοιωτίας.

Διαβάστε περισσότερα

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Γ ΚΛΙΣΗΣ Α. ΦΩΝΗΕΝΤΟΛΗΚΤΑ. Παρατηρήσεις στα φωνηεντόληκτα ουσιαστικά: 1. Στα καταληκτικά μονόθεμα σε -υς, -υος:

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Γ ΚΛΙΣΗΣ Α. ΦΩΝΗΕΝΤΟΛΗΚΤΑ. Παρατηρήσεις στα φωνηεντόληκτα ουσιαστικά: 1. Στα καταληκτικά μονόθεμα σε -υς, -υος: ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ Γ ΚΛΙΣΗΣ Α. ΦΩΝΗΕΝΤΟΛΗΚΤΑ Παρατηρήσεις στα φωνηεντόληκτα ουσιαστικά: 1. Στα καταληκτικά μονόθεμα σε -υς, -υος: α) Η κλητική ενικού σχηματίζεται χωρίς κατάληξη π.χ. (ὦ) κλιτύ, στάχυ, πληθύ, ἰχθύ.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ Ο. ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΟΥ

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ Ο. ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΝΟΥ Περίοδος ονομάζεται το κομμάτι του λόγου που αρχίζει και τελειώνει σε ισχυρό σημείο στίξης (τελεία, ερωτηματικό, θαυμαστικό). Όταν στην αρχή ή στο τέλος έχουμε άνω τελεία, μιλάμε τώρα πια για ημιπερίοδο.

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 ΚΕΙΜΕΝΟ: ΤΟ ΧΡΕΟΣ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 ΚΕΙΜΕΝΟ: ΤΟ ΧΡΕΟΣ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ: ΤΕΤΡΑΚΤΥΣ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ Αµυραδάκη 20, Νίκαια (210-4903576) ΤΑΞΗ... Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ... ΜΑΘΗΜΑ...ΑΡΧΑΙΑ... ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 ΚΕΙΜΕΝΟ: ΤΟ ΧΡΕΟΣ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ Ἐν μὲν οὖν τῷ λοιπῷ βίῳ τὴν τοιαύτην

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΑΔΙΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

ΣΤΑΔΙΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ 1 ο Στάδιο Διαβάζουμε προσεκτικά το κείμενο 2 ο Στάδιο Χωρίζουμε περιόδους/ημιπεριόδους 3 ο Στάδιο Βρίσκουμε ρήματα (μετοχές & απαρέμφατα) σε κάθε περίοδο/ημιπερίοδο. 4 ο Στάδιο Βρίσκουμε συνδέσμους που

Διαβάστε περισσότερα

Το αντικείμενο [τα βασικά]

Το αντικείμενο [τα βασικά] Το αντικείμενο [τα βασικά] Στην ενότητα αυτή θα ασχοληθούμε με το αντικείμενο στα αρχαία ελληνικά. Παράλληλα θα δίνονται παραδείγματα και στα Νέα Ελληνικά (ΝΕ) Τι είναι το αντικείμενο; Αντικείμενο είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2010 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΑΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Κείµενο ιδαγµένο: ηµοσθένους, Υπέρ τῆς Ῥοδίων ἐλευθερίας, (18-20) 18 Ὥστ ἔγωγ οὐκ ἄν ὀκνήσαιµ

Διαβάστε περισσότερα

Τὰ αὐτὰ δὲ λέγοντος τοῦ Μάρδου, βασιλεὺς ἔφη: «Εἶτα τολμήσεις τὸν υἱὸν ἀποθνῄσκοντα ὑπομεῖναι;» Ὁ δὲ ἔφη «πάντων μάλιστα Κι αυτός είπε «βεβαιότατα

Τὰ αὐτὰ δὲ λέγοντος τοῦ Μάρδου, βασιλεὺς ἔφη: «Εἶτα τολμήσεις τὸν υἱὸν ἀποθνῄσκοντα ὑπομεῖναι;» Ὁ δὲ ἔφη «πάντων μάλιστα Κι αυτός είπε «βεβαιότατα Ονοματεπώνυμο: Ημερομηνία: Ἀνὴρ γένει Μάρδος παῖδας εἶχεν ἑπτά. Ένας άντρας, Μάρδος στην καταγωγή είχε επτά παιδιά. Τούτων ὁ νεώτατος κακὰ πολλὰ τοὺς Από αυτούς ο πιο νέος προκαλούσε ἄλλους εἰργάζετο.

Διαβάστε περισσότερα

Το χρέος του ιστορικού

Το χρέος του ιστορικού Το χρέος του ιστορικού Ν. Γύζης, Ιστορία, 1892 (Εθνική Πινακοθήκη, Αθήνα) Ο ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΠΟΛΥΒΙΟΥ Ο Πολύβιος ο Μεγαλοπολίτης (περ. 200-118 π.χ.) είναι ο σημαντικότερος ιστορικός της ελληνιστικής

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 2η - Το Τέχνασμα του Θεμιστοκλή

Ενότητα 2η - Το Τέχνασμα του Θεμιστοκλή 1 5ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΦΩΤΕΙΝΗ ΜΕΛΑ Ενότητα 2η - Το Τέχνασμα του Θεμιστοκλή ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ: Λέγω Λόγος: 1. ομιλία, λόγος, 2. πρόταση, 3.ισχυρισμός,

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Γραμματική εντάσσεται στα ευρύτερα πλαίσια του γλωσσικού μαθήματος. Δε διδάσκεται χωριστά, αλλά με βάση την ενιαία προσέγγιση της γλώσσας, όπου έμφαση δίνεται στη λειτουργική χρήση της. Διδάσκεται

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: 2012-2013 ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: 2012-2013 ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: 2012-2013 ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Προτεινόμενος Προγραμματισμός κατά ενότητα Ενότητα 15 Α. Κείμενο Η Αθήνα προπύργιο της Ευρώπης

Διαβάστε περισσότερα

Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ, ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΥΝΘΕΣΗ ΛΕΞΕΩΝ:

Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ, ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΥΝΘΕΣΗ ΛΕΞΕΩΝ: Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ, ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΥΝΘΕΣΗ ΛΕΞΕΩΝ: Σύνθεση = όταν ενώνουμε τα θέματα δύο λέξεων και δημιουργείται μια άλλη. Π.χ. καλός + τύχη καλότυχος 2 Τρόποι σύνθεσης: Με αχώριστο μόριο δύο ή

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ: Α. «Ἐπεί δ ἡ πόλις τῶν συγκειµένων τοῖς ἀπό συµβόλων κοινωνοῦσι»:να µεταφράσετε το απόσπασµα που σας δίνεται. Μονάδες 10 Β. Να γράψετε σ

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ: Α. «Ἐπεί δ ἡ πόλις τῶν συγκειµένων τοῖς ἀπό συµβόλων κοινωνοῦσι»:να µεταφράσετε το απόσπασµα που σας δίνεται. Μονάδες 10 Β. Να γράψετε σ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2010 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΑΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Ι ΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Αριστοτέλους «Πολιτικά» Τῷ περί πολιτείας

Διαβάστε περισσότερα

2η Ενότητα, Το τέχνασμα του Θεμιστοκλή

2η Ενότητα, Το τέχνασμα του Θεμιστοκλή 2η Ενότητα, Το τέχνασμα του Θεμιστοκλή Ἂλλ ἐπεὶ τῶν πολεμίων ὁ στόλος Αλλά όταν ο στόλος των εχθρών προσφερόμενος τῇ Ἀττικῇ κατὰ τὸ πλησιάζοντας στην Αττική από την Φαληρικὸν πλευρά του Φαλήρου τοὺς πὲριξ

Διαβάστε περισσότερα

1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΗΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΗΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΗΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Α Κείμενο Ἀκούσας ταῦτα ὁ Θηραμένης, ἀνεπήδησεν ἐπί τήν ἑστίαν καί εἶπεν: «Ἐγώ δ ἔφη, ὦ ἄνδρες, ἱκευεύω τά πάντων ἐννομώτατα, μή ἐπί Κριτίᾳ εἶναι ἐξαλείφειν

Διαβάστε περισσότερα

Λογισμικό: Αρχαία με Νόημα Κατηγορία αναπηρίας: Κώφωση Βαρηκοΐα Μάθημα: Αρχαία Ελληνικά Τάξη/εις: Α, Β Γυμνασίου

Λογισμικό: Αρχαία με Νόημα Κατηγορία αναπηρίας: Κώφωση Βαρηκοΐα Μάθημα: Αρχαία Ελληνικά Τάξη/εις: Α, Β Γυμνασίου Λογισμικό: Αρχαία με Νόημα Κατηγορία αναπηρίας: Κώφωση Βαρηκοΐα Μάθημα: Αρχαία Ελληνικά Τάξη/εις: Α, Β Γυμνασίου Παρουσίαση Λογισμικού: Κατερίνα Αραμπατζή Προμηθευτής: Ινστιτούτο Επεξεργασίας Λόγου Προσβασιμότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: 03-04 ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Προγραμματισμός κατά ενότητα Ενότητα Α. Κείμενο Θυσία για την πατρίδα ½ Εκμάθηση λεξιλογίου: εὐδαίμων,

Διαβάστε περισσότερα

- Η έξυπνη τάξη! Διαίρεση συμφώνων χειλικά σ (ς) - Η έξυπνη τάξη!

- Η έξυπνη τάξη! Διαίρεση συμφώνων χειλικά σ (ς)  - Η έξυπνη τάξη! Διαίρεση συμφώνων χειλικά σ (ς) ΕΠΑΝΑΛ ΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α. Κείμενο: Ενότητα 6, Η ομορφιά δεν είναι το παν Εὐμεγέθης ἔλαφος ὥρᾳ θέρους διψῶν παραγίνεται ἐπί τινα πηγήν διαυγῆ

Διαβάστε περισσότερα

ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ. καί ὑπερενεγκόντες ναῦς ἀποκομίζονται: κύρια πρόταση ἀποκομίζονται: ρήμα

ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ. καί ὑπερενεγκόντες ναῦς ἀποκομίζονται: κύρια πρόταση ἀποκομίζονται: ρήμα ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ Συντακτική ανάλυση Οἱ μέν οὖν παρά τήν γῆν: κύρια πρόταση ἐκομίζοντο: ρήμα οἱ Πελοποννήσιοι: υποκ. τῆς νυκτός: γεν. του χρόνου εὐθύς: επιρ. προσδ. χρόνου κατά τάχος: ΠΣ τρόπου ἐπ οἴκου: ΠΣ κατεύθυνσης

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΕΙΣ. 1) Πώς είναι το πολιτικό σκηνικό στην Αθήνα; Σε ποια παράταξη ανήκει ο Θηραμένης και ποια ήταν η πρόταση του στην εκκλησία του δήμου;

ΑΣΚΗΣΕΙΣ. 1) Πώς είναι το πολιτικό σκηνικό στην Αθήνα; Σε ποια παράταξη ανήκει ο Θηραμένης και ποια ήταν η πρόταση του στην εκκλησία του δήμου; ΑΣΚΗΣΕΙΣ Ερωτήσεις κατανόησης 1) Πώς είναι το πολιτικό σκηνικό στην Αθήνα; Σε ποια παράταξη ανήκει ο Θηραμένης και ποια ήταν η πρόταση του στην εκκλησία του δήμου; 2) Ποια η διπλωματική δραστηριότητα του

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ. Αριστοτέλους Πολιτικά, Θ 2, 1 4)

ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ. Αριστοτέλους Πολιτικά, Θ 2, 1 4) 53 Χρόνια ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΑΒΒΑΪΔΗ-ΜΑΝΩΛΑΡΑΚΗ ΠΑΓΚΡΑΤΙ : Φιλολάου & Εκφαντίδου 26 : Τηλ.: 2107601470 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 2013 ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ Αριστοτέλους Πολιτικά,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΑ Α ΓΥΜΝΑΙΟΥ

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΑ Α ΓΥΜΝΑΙΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 5 Ετυμολογικά 1. Να κατατάξετε τα παρακάτω ουσιαστικά σε μια από τις κατηγορίες που δίνονται στην παρένθεση (παρώνυμα, εθνικά, πατρωνυμικά): σκαπανεύς, Ἀβδηρίτης, Ἀτρείδης, Θηβαῖος, δεσμώτης, Κυψελίδης,

Διαβάστε περισσότερα

καταλήξεις ασυναίρετων της β' κλίσης Ενικός ον. γεν. δοτ. αιτ. κλ. -ον -ου -ῳ -ον -ον -ος -ου -ῳ -ον -ε Πληθυντικός -οι -ων -οις -ους -οι

καταλήξεις ασυναίρετων της β' κλίσης Ενικός ον. γεν. δοτ. αιτ. κλ. -ον -ου -ῳ -ον -ον -ος -ου -ῳ -ον -ε Πληθυντικός -οι -ων -οις -ους -οι Η δεύτερη κλίση περιλαμβάνει ονόματα: αρσενικά και θηλυκά σε: -ος ουδέτερα σε: -ον συνηρημένα σε: -ους, -ουν αττικόκλιτα αρσενικά και θηλυκά σε: -ως, ουδέτερα σε: -ων Τα αρσενικά και τα θηλυκά της β' κλίσης

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (διαγώνισμα 3)

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (διαγώνισμα 3) ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (διαγώνισμα 3) Διδαγμένο κείμενο από το πρωτότυπο Πλάτωνος Πρωταγόρας, 324 Α-C Εἰ γάρ ἐθέλεις ἐννοῆσαι τό κολάζειν, ὦ Σώκρατες, τούς ἀδικοῦντας τί ποτε

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥ Βασίλης Αναστασίου

ΤΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥ Βασίλης Αναστασίου ΤΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ Η γλώσσα μας αποτελείται από λέξεις. Λέξεις μικρές ή και μεγάλες, συνηθισμένες ή ασυνήθιστες. Ο αριθμός των λέξεων της γλώσσας μας είναι τεράστιος. Η ελληνική γλώσσα είναι η πλουσιότερη

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ. Παναγιώτης Δεμέστιχας Στέλλα Γκανέτσου

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ. Παναγιώτης Δεμέστιχας Στέλλα Γκανέτσου ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Παναγιώτης Δεμέστιχας Στέλλα Γκανέτσου ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Συγγραφείς: Παναγιώτης Δεμέστιχας, Στέλλα Γκανέτσου Υπεύθυνη Παραγωγής: Φωτεινή

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2014-2015 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΥΠΡΟΥ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Ο.Π. ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ / ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 04 02 2018 ΓΚΥΡΤΗ ΜΑΡΙΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΜΕΡΟΣ Α ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 1. Να αποδοθεί το κείμενο στη νέα ελληνική. (Μονάδες:

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΟΙΟΙ ΚΑΙ OMOHXΟΙ ΤΥΠΟΙ

ΟΜΟΙΟΙ ΚΑΙ OMOHXΟΙ ΤΥΠΟΙ ΟΜΟΙΟΙ ΚΑΙ OMOHXΟΙ ΤΥΠΟΙ Κατά την κλίση των ρημάτων παρουσιάζονται ορισμένοι όμοιοι τύποι. Ιδιαίτερη προσοχή λοιπόν πρέπει να δοθεί στους εξής: 1. Το γ ενικό πρόσωπο Οριστικής Ενεστώτα Ενεργητικής Φωνής

Διαβάστε περισσότερα

Η παθητική σύνταξη και το ποιητικό αίτιο

Η παθητική σύνταξη και το ποιητικό αίτιο Η παθητική σύνταξη και το ποιητικό αίτιο Συντακτικό Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας Ας δούμε τι συμβαίνει στα νέα ελληνικά. Πολλές φορές μπορούμε να εκφράσουμε το ίδιο νόημα και με την ενεργητική και με την

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΤΑΓΟΡΑ 322Α - 323Α

ΠΡΩΤΑΓΟΡΑ 322Α - 323Α ΤΕΤΡΑΚΤΥΣ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ Αµυραδάκη 20, Νίκαια (210-4903576) ΤΑΞΗ... Γ ΛΥΚΕΙΟΥ... ΜΑΘΗΜΑ...ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ... Α] ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ ΠΡΩΤΑΓΟΡΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΣΙΑ. ΤΑΞΗ: Α Γυμνασίου. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: Τρίτη, 30 Μαΐου 2017

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΣΙΑ. ΤΑΞΗ: Α Γυμνασίου. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: Τρίτη, 30 Μαΐου 2017 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΛΑΝΤΖΙΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016-2017 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΣΙΑ ΤΑΞΗ: Α Γυμνασίου ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: Τρίτη, 30 Μαΐου 2017 ΧΡΟΝΟΣ: 2 ώρες ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ: α)

Διαβάστε περισσότερα

Ήρθε η ώρα να ασχοληθούμε με τη σύνδεση των προτάσεων στα αρχαία ελληνικά. Παράλληλα θα δίνονται παραδείγματα και στα Νέα Ελληνικά (ΝΕ)

Ήρθε η ώρα να ασχοληθούμε με τη σύνδεση των προτάσεων στα αρχαία ελληνικά. Παράλληλα θα δίνονται παραδείγματα και στα Νέα Ελληνικά (ΝΕ) Σύνδεση προτάσεων Ήρθε η ώρα να ασχοληθούμε με τη σύνδεση των προτάσεων στα αρχαία ελληνικά. Παράλληλα θα δίνονται παραδείγματα και στα Νέα Ελληνικά (ΝΕ) Με πόσους τρόπους συνδέονται οι προτάσεις; Οι προτάσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ. Ἀκούω δ αὐτόν, ὦ ἄνδρες δικασταί, ἐπὶ τοῦτον τὸν λόγον τρέψεσθαι, ὡς

ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ. Ἀκούω δ αὐτόν, ὦ ἄνδρες δικασταί, ἐπὶ τοῦτον τὸν λόγον τρέψεσθαι, ὡς ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Ο.Π. ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ / ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 04 02 2018 ΓΚΥΡΤΗ ΜΑΡΙΑ ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ Ο ομιλητής, αφού απέδειξε ότι ο ισχυρισμός του Θεόμνηστου ότι ο ίδιος είχε δολοφονήσει τον πατέρα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΟΙΟΙ ΚΑΙ OMOHXΟΙ ΤΥΠΟΙ

ΟΜΟΙΟΙ ΚΑΙ OMOHXΟΙ ΤΥΠΟΙ ΟΜΟΙΟΙ ΚΑΙ OMOHXΟΙ ΤΥΠΟΙ Κατά την κλίση των ρημάτων παρουσιάζονται ορισμένοι όμοιοι τύποι. Ιδιαίτερη προσοχή λοιπόν πρέπει να δοθεί στους εξής: 1. Το γ ενικό πρόσωπο Οριστικής Ενεστώτα Ενεργητικής Φωνής

Διαβάστε περισσότερα

Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΙΝΟΠΕΤΡΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΙΝΟΠΕΤΡΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΙΝΟΠΕΤΡΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΧΑΙΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΙΝΟΠΕΤΡΟΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΟΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Ε-mail: morfus@windowslive.com Τηλ. 6978310254 1 Η Ἀνὴρ γένει Μάρδος παῖδας εἶχεν

Διαβάστε περισσότερα

Με την προσδοκία ότι το βιβλίο αυτό θα αποβεί χρήσιμο σε μαθητές και συναδέλφους φιλολόγους, εύχομαι καλή επιτυχία στο έργο τους.

Με την προσδοκία ότι το βιβλίο αυτό θα αποβεί χρήσιμο σε μαθητές και συναδέλφους φιλολόγους, εύχομαι καλή επιτυχία στο έργο τους. 5 Πρόλογος Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια βελτιωμένη έκδοση του Συντακτικού της αρχαίας ελληνικής γλώσσας σε πίνακες που κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 2000. Η επανέκδοσή του κρίθηκε αναγκαία προκειμένου να

Διαβάστε περισσότερα

Οι μαθητές και οι μαθήτριες να είναι σε θέση να: Να κατανοούν την ανθρωποκεντρική διάσταση του αρχαίου κόσμου.

Οι μαθητές και οι μαθήτριες να είναι σε θέση να: Να κατανοούν την ανθρωποκεντρική διάσταση του αρχαίου κόσμου. ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΤΑΞΗ: Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΟΙΝΟΥ ΚΟΡΜΟΥ ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ Οι μαθητές και οι μαθήτριες: Ι. Να επεξεργάζονται το αρχαιοελληνικό κείμενο σε σχέση

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΟΡΕΙΑ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ ΕΝΟΣ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Η ΠΟΡΕΙΑ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ ΕΝΟΣ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ Η ΠΟΡΕΙΑ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ ΕΝΟΣ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ Βήματα που ακολουθούμε όταν προσπαθούμε να συντάξουμε και να μεταφράσουμε ένα αρχαίο ελληνικό κείμενο. Ποια διαδικασία προηγείται; Της μετάφρασης

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Αρχαιομάθειας. Κείμενο. Κατάλογος φαινομένων. Περιεχόμενα. [Διδασκαλία - Εκπαίδευση] Ηλεκτρονικές Ασκήσεις

Εργαστήριο Αρχαιομάθειας. Κείμενο. Κατάλογος φαινομένων. Περιεχόμενα. [Διδασκαλία - Εκπαίδευση] Ηλεκτρονικές Ασκήσεις [Διδασκαλία - Εκπαίδευση] Εργαστήριο Αρχαιομάθειας Ηλεκτρονικές Ασκήσεις Κατάλογος φαινομένων Περιεχόμενα - Κείμενο - Γραμματική - Συντακτικό - Λεξιλογικά - Ερμηνευτικά - Μεταφραστικά Κείμενο ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ,

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ Β Β1 Έννοια της μεσότητας α) Για τα πράγματα : (αντικειμενικό κριτήριο) Πρόκειται για το συγκεκριμένο εκείνο σημείο, το οποίο απέχει εξίσου από

ΘΕΜΑ Β Β1 Έννοια της μεσότητας α) Για τα πράγματα : (αντικειμενικό κριτήριο) Πρόκειται για το συγκεκριμένο εκείνο σημείο, το οποίο απέχει εξίσου από ΘΕΜΑ Α Μετάφραση Έτσι, λοιπόν, ο κάθε ειδικός αποφεύγει και την υπερβολή και την έλλειψη, επιζητεί το μέσο και αυτό προτιμά, και το μέσο όχι σε σχέση με τα πράγματα (όχι από καθαρά ποσοτική άποψη)αλλά

Διαβάστε περισσότερα

AΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 3 Η ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΕΙΜΕΝΟ

AΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 3 Η ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΕΙΜΕΝΟ ΟΜΑΔΑ Α : AΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 3 Η ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΕΙΜΕΝΟ Ἀθηναῖοι, ὡς καὶ οἱ ἑτέρας πόλεις κατοικοῦντες, πολλὰ ἐν τῷ βίῳ ἐπιτηδεύουσι, ἵνα τὰ ἀναγκαῖα πορίζωνται: Ναυσικύδης ναύκληρος ὢν περὶ τὴν τοῦ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗ 1ης ΣΕΛΙΔΑΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΑΞΗ / ΤΜΗΜΑ : Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΕΡΙΟΔΟΥ : ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2017 ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: 7

ΑΡΧΗ 1ης ΣΕΛΙΔΑΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΑΞΗ / ΤΜΗΜΑ : Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΕΡΙΟΔΟΥ : ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2017 ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: 7 ΑΡΧΗ 1ης ΣΕΛΙΔΑΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΑΞΗ / ΤΜΗΜΑ : Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΕΡΙΟΔΟΥ : ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2017 ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: 7 ΚΕΙΜΕΝΟ α) Ἀριστοτέλους Πολιτικὰ Γ 1, 1-2 Τῷ περὶ πολιτείας ἐπισκοποῦντι,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΛΟΣ 1ης ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ

ΤΕΛΟΣ 1ης ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΡΧΗ 1ης ΣΕΛΙΔΑΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΤΑΞΗ / ΤΜΗΜΑ : Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΕΡΙΟΔΟΥ : ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2018 ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ : 3 Διδαγμένο κείμενο Ἀριστοτέλους Πολιτικά (Α1,1/Γ1,2/Γ1,3-4/6/12)

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Α ΚΛΙΣΗ ὁ νεανίας ὁ Γοργίας ὁ Αἰσχίνης ὁ ἐργάτης ὁ Σπαρτιάτης [ᾱ] ὁ Τεγεάτης [ᾱ] ὁ πολίτης [ῑ] ὁ τεχνίτης [ῑ] ὁ κριτής /πληθυντικού ὁ πρεσβύτης [ῡ] /πληθυντικού ὁ δεσπότης 1 ἡ δουλεία ἡ δωρεά ἡ ἐπιμέλεια

Διαβάστε περισσότερα

Η ύλη για τις εξετάσεις υποτροφιών: (για οποιαδήποτε διευκρίνιση μπορείτε να απευθύνεστε στις γραμματείες των φροντιστηρίων).

Η ύλη για τις εξετάσεις υποτροφιών: (για οποιαδήποτε διευκρίνιση μπορείτε να απευθύνεστε στις γραμματείες των φροντιστηρίων). Η ύλη για τις εξετάσεις υποτροφιών: (για οποιαδήποτε διευκρίνιση μπορείτε να απευθύνεστε στις γραμματείες των φροντιστηρίων). ΑΛΓΕΒΡΑ: από το βιβλίο Άλγεβρα και στοιχεία πιθανοτήτων της Α Γενικού Λυκείου.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΙΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ ΕΠΩΝΥΜΟ : ΟΝΟΜΑ : ΤΑΞΗ : ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ :

ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΙΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ ΕΠΩΝΥΜΟ : ΟΝΟΜΑ : ΤΑΞΗ : ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΙΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ ΕΠΩΝΥΜΟ : ΟΝΟΜΑ : ΤΑΞΗ : ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : Α Διδαγμένο Κείμενο από το πρωτότυπο, Ξενοφώντα «Ελληνικά» Βιβλ. 2 Κεφ. 4 20-22

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΕΙΣ. 3) Να σχολιάσετε τον κάθε όρο ειρήνης και ποιές συνέπειες θα έχει για τους Αθηναίους. Πώς ο Ξενοφώντας διακρίνει τον σημαντικότερο όρο;

ΑΣΚΗΣΕΙΣ. 3) Να σχολιάσετε τον κάθε όρο ειρήνης και ποιές συνέπειες θα έχει για τους Αθηναίους. Πώς ο Ξενοφώντας διακρίνει τον σημαντικότερο όρο; ΑΣΚΗΣΕΙΣ Ερωτήσεις κατανόησης 1) Ποια απάντηση έδωσαν οι Σπαρτιάτες στους συμμάχους τους για την τύχη των Αθηναίων; Ποιοι οι λόγοι αυτής της απόφασης και ποια τα κίνητρα των Σπαρτιατών; Πώς την κρίνετε;

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Β Γυμνασίου

Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Β Γυμνασίου Υεβρουάριος 2017 Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Β Γυμνασίου Ενότητα 2 η «Σο Σέχνασμα του Θεμιστοκλή» χέδιο μαθήματος με έμφαση στις Μαθησιακές Δυσκολίες Εκπαιδευτικός: Ποταμιάνου Θεανώ τόχοι παρουσίασης τόχοι

Διαβάστε περισσότερα

Σε μια περίοδο ή ημιπερίοδο σύνθετου λόγου οι προτάσεις συνδέονται μεταξύ τους με τρεις τρόπους:

Σε μια περίοδο ή ημιπερίοδο σύνθετου λόγου οι προτάσεις συνδέονται μεταξύ τους με τρεις τρόπους: ΤΡΟΠΟΙ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ Σε μια περίοδο ή ημιπερίοδο σύνθετου λόγου οι προτάσεις συνδέονται μεταξύ τους με τρεις τρόπους: με το ασύνδετο σχήμα παρατακτικά / κατά παράταξη υποτακτικά / καθ' υπόταξη ΑΣΥΝΔΕΤΟ

Διαβάστε περισσότερα

Το ρήμα λύω στην Οριστική Ε.Φ. Επιμέλεια: Ευθυμιάδου Ευφροσύνη

Το ρήμα λύω στην Οριστική Ε.Φ. Επιμέλεια: Ευθυμιάδου Ευφροσύνη Το ρήμα λύω στην Οριστική Ε.Φ. Επιμέλεια: Ευθυμιάδου Ευφροσύνη Δεν θα πρέπει να συγχέουμε τη φωνή με τη διάθεση. Φωνή: γραμματική κατηγορία που σχετίζεται με την κατάληξη του ρήματος Διάθεση: έχει να

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΠΡΟΤΑΣΗ. Η οργανωμένη ομάδα λέξεων που εκφράζει μόνο ένα νόημα, με σύντομη συνήθως διατύπωση, λέγεται πρόταση.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΠΡΟΤΑΣΗ. Η οργανωμένη ομάδα λέξεων που εκφράζει μόνο ένα νόημα, με σύντομη συνήθως διατύπωση, λέγεται πρόταση. ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΠΡΟΤΑΣΗ Η οργανωμένη ομάδα λέξεων που εκφράζει μόνο ένα νόημα, με σύντομη συνήθως διατύπωση, λέγεται πρόταση. Ως προς το περιεχόμενό τους 1) κρίσεως ο ομιλητής θέλει να πληροφορήσει, να δηλώσει

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ 393ο: Θουκυδίδου Ἱστορίαι, 3, 81,1-3

ΘΕΜΑ 393ο: Θουκυδίδου Ἱστορίαι, 3, 81,1-3 ΘΕΜΑ 393ο: Θουκυδίδου Ἱστορίαι, 3, 81,1-3 2. Ποια είναι, κατά τον Θουκυδίδη, τα βασικά κίνητρα για τον πόλεμο; 3. α) ἐκομίζοντο, περιπλέοντες, ὀφθῶσιν, αἰσθόμενοι, ναῦς: Να γράψετε από μία ομόρριζη λέξη,

Διαβάστε περισσότερα

Φροντιστήριο smartclass.gr

Φροντιστήριο smartclass.gr Πανελλήνιες Εξετάσεις Ημερήσιων Γενικών Λυκείων Εξεταζόμενο Μάθημα: Αρχαία Ελληνικά Θεωρητικής Κατεύθυνσης Ενδεικτικές Απαντήσεις Θεμάτων Α.1. Επομένως, ούτε εκ φύσεως ούτε αντίθετα από τη φύση μας δημιουργούνται

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ ΣΤ ΤΑΞΗΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΓΛΩΣΣΑ

ΘΕΜΑΤΑ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ ΣΤ ΤΑΞΗΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΓΛΩΣΣΑ Ονοματεπώνυμο: ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Α. ΚΕΙΜΕΝΟ: ΘΕΜΑΤΑ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ ΣΤ ΤΑΞΗΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΓΛΩΣΣΑ Άννα Φρανκ [Από το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ] Αγαπητή Κίτυ, Η μητέρα είναι τρομερά εκνευρισμένη, πράγμα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Προτεινόμενος Προγραμματισμός κατά ενότητα

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Προτεινόμενος Προγραμματισμός κατά ενότητα ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: 202-203 ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Προτεινόμενος Προγραμματισμός κατά ενότητα η Ενότητα Οι πρώτες μέρες σε ένα σχολείο Διδακτικές : 9

Διαβάστε περισσότερα

Γιώργου Σεφέρη, «Σηµειώσεις για µια οµιλία στα παιδιά», οκιµές Α, σελ. 177

Γιώργου Σεφέρη, «Σηµειώσεις για µια οµιλία στα παιδιά», οκιµές Α, σελ. 177 Η διεπίδραση της αρχαίας και της νέας ελληνικής στη διδακτική µεθοδολογία των Αρχαίων Ελληνικών σε γυµνάσια διαπολιτισµικής εκπαίδευσης: Μια συγκριτική προσέγγιση Ζερδελή Σοφία Φιλόλογος Γυµνασίου. Ε.

Διαβάστε περισσότερα

ΥΛΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2007 ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΥΠΟΤΡΟΦΩΝ ΚΑΘΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΜΑΤΑΛΑ Α ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

ΥΛΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2007 ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΥΠΟΤΡΟΦΩΝ ΚΑΘΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΜΑΤΑΛΑ Α ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΥΛΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2007 ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΥΠΟΤΡΟΦΩΝ ΚΑΘΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΜΑΤΑΛΑ Α ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Μετά την αλλαγή των σχολικών εγχειριδίων το σχολικό έτος 2006-2007 και επειδή, λόγω της εφαρμογής κύκλων συνδιδασκαλίας

Διαβάστε περισσότερα

Μουσικά όργανα. Κουδουνίστρα. Υλικά κατασκευής: Περιγραφή κατασκευής: Λίγα λόγια γι αυτό:

Μουσικά όργανα. Κουδουνίστρα. Υλικά κατασκευής: Περιγραφή κατασκευής: Λίγα λόγια γι αυτό: Μουσικά όργανα Κουδουνίστρα Υλικά κατασκευής: 5 άδεια κουτιά από φωτογραφικό φιλμ ένα παλιό ξύλινο σκουπόξυλο 5 καρφάκια με κεφάλι σποράκια πετραδάκια, χάντρες σέγα σφυρί Περιγραφή κατασκευής: Με τη σέγα

Διαβάστε περισσότερα

τα βιβλία των επιτυχιών

τα βιβλία των επιτυχιών Τα βιβλία των Εκδόσεων Πουκαμισάς συμπυκνώνουν την πολύχρονη διδακτική εμπειρία των συγγραφέων μας και αποτελούν το βασικό εκπαιδευτικό υλικό που χρησιμοποιούν οι μαθητές των φροντιστηρίων μας. Μέσα από

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΙΜΕΝΟ: Υπερείδης, Επιτάφιος, 23-26

ΚΕΙΜΕΝΟ: Υπερείδης, Επιτάφιος, 23-26 ΚΕΙΜΕΝΟ: Υπερείδης, Επιτάφιος, 23-26 Ο Επιτάφιος του Υπερείδη είναι ένας από τους έξι επιτάφιους της αρχαίας ελληνικής γραμματείας. Γράφτηκε και εκφωνήθηκε στις αρχές της άνοιξης του 322 π. Χ. Αφορά τους

Διαβάστε περισσότερα

Η απρόσωπη σύνταξη στα ν.ε. Απρόσωπα ρήματα είναι : α) τα ρήματα που σχηματίζονται μόνο στο γ' ενικό πρόσωπο: πρέπει, πρόκειται, επείγει κ.ά.

Η απρόσωπη σύνταξη στα ν.ε. Απρόσωπα ρήματα είναι : α) τα ρήματα που σχηματίζονται μόνο στο γ' ενικό πρόσωπο: πρέπει, πρόκειται, επείγει κ.ά. Η απρόσωπη σύνταξη στα ν.ε. Συντακτικό Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας Προτού μιλήσουμε για την απρόσωπη σύνταξη στα αρχαία ελληνικά (α.ε.), ας την δούμε πρώτα στα νέα ελληνικά (ν.ε.). Υπάρχουν άραγε απρόσωπα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΑ Β ΓΥΜΝΑΙΟΥ

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΑ Β ΓΥΜΝΑΙΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 3 Θεωρητικά στοιχεία 1. Παρατακτική σύνδεση α. Ασύνδετη παράταξη ή ασύνδετο σχήμα Είναι ο αρχικός και απλοϊκός τρόπος σύνδεσης όμοιων προτάσεων ή όρων. Κατ αυτόν τα συνδεόμενα μέρη διαδέχονται

Διαβάστε περισσότερα

Ξενοφώντος Κύρου Παιδεία 3, 2, 12

Ξενοφώντος Κύρου Παιδεία 3, 2, 12 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Αρχαία (άγνωστο) Θεωρητική Β Λυκείου 1 ο τετράμηνο Α. ΚΕΙΜΕΝΟ Ξενοφώντος Κύρου Παιδεία 3, 2, 12 Β. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 1) Να μεταφραστεί στη Νέα Ελληνική το παραπάνω κείμενο. (20 μονάδες)

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΣΤΙΣ ΤΠΕ Δ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΕΥΤ/ΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΗΣ: MAΪΝΑΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ - ΙΣΤΟΡΙΑ Α) Γενικά

Διαβάστε περισσότερα

Δευτερόκλιτα επίθετα

Δευτερόκλιτα επίθετα Δευτερόκλιτα επίθετα Τα δευτερόκλιτα επίθετα χωρίζονται στις παρακάτω κατηγορίες: 1. Ασυναίρετα Τριγενή και τρικατάληκτα, π.χ. ὁ σοφὸς, ἡ σοφὴ, τὸ σοφόν, ὁ δίκαιος, ἡ δικαία, τὸ δίκαιον Τριγενή και δικατάληκτα,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΣΩΝΤΜΙΕ Είναι κλιτές λέξεις που αντικαθιστούν ονοματικές φράσεις και κάνουν την ίδια «δουλειά» με αυτές.

ΑΝΣΩΝΤΜΙΕ Είναι κλιτές λέξεις που αντικαθιστούν ονοματικές φράσεις και κάνουν την ίδια «δουλειά» με αυτές. ΑΝΣΩΝΤΜΙΕ Είναι κλιτές λέξεις που αντικαθιστούν ονοματικές φράσεις και κάνουν την ίδια «δουλειά» με αυτές. Οι αντωνυμίες δίνουν στον λόγο μας συντομία και σαφήνεια. Μας βοηθούν να μιλάμε πιο εύκολα για

Διαβάστε περισσότερα

«Η λύση του Γόρδιου Δεσμού» αρχαία ελληνικά Α Γυμνασίου ενότητα 7

«Η λύση του Γόρδιου Δεσμού» αρχαία ελληνικά Α Γυμνασίου ενότητα 7 «Η λύση του Γόρδιου Δεσμού» αρχαία ελληνικά Α Γυμνασίου ενότητα 7 J.-S.Berthélemy, Paris, Ecole Nationale Supérieure des Beaux -Arts Εργασία των μαθητών του Α1 Γυμνάσιο Αγίου Πνεύματος Επιμέλεια Λιούσα

Διαβάστε περισσότερα

Β. ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. 1. Να αποδώσετε το παραπάνω κείμενο στη νέα ελληνική γλώσσα.

Β. ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. 1. Να αποδώσετε το παραπάνω κείμενο στη νέα ελληνική γλώσσα. Β. ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 1. Να αποδώσετε το παραπάνω κείμενο στη νέα ελληνική γλώσσα. Για όλα όσα κάνουν οι άνθρωποι, το σώμα είναι χρήσιμο και σ όλες τις ανάγκες του σώματος είναι μεγάλο πλεονέκτημα το να είναι

Διαβάστε περισσότερα

Επιχείρηση: Παρακείμενος. Οι πρώτες μου γνώσεις για το σχηματισμό του Παρακειμένου

Επιχείρηση: Παρακείμενος. Οι πρώτες μου γνώσεις για το σχηματισμό του Παρακειμένου Στάδιο 1. Οι πρώτες μου γνώσεις για το σχηματισμό του Παρακειμένου Παρατηρούμε την Οριστική Παρακειμένου στα Φωνηεντόληκτα Ρήματα και συμπεραίνουμε: κρού-ω = χτυπῶ Ἐγώ τόν κώδωνα τοῦ κινδύνου κέ-κρου-κα

Διαβάστε περισσότερα

Φύλλο εργασία στη Γραµµατική Ενεστώτα και Μέλλοντα Μέση Φωνή

Φύλλο εργασία στη Γραµµατική Ενεστώτα και Μέλλοντα Μέση Φωνή ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 14 ( βιβλίο Α Γυµνασίου) Φύλλο εργασία στη Γραµµατική Ενεστώτα και Μέλλοντα Μέση Φωνή γ λύω Σ λύει Ο το λύει µε λύοµεν µε λύετε Ο τοι λύουσι(ν) Ποιο χρόνο συναντάµε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΑΙΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΑΡΧΑΙΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ 5 Σεπτεμβρίου 2017 ΑΡΧΑΙΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Απαντήσεις Θεμάτων Επαναληπτικών Πανελλαδικών Εξετάσεων Ημερησίων & Εσπερινών Γενικών Λυκείων Α.1 Από αυτό ακριβώς γίνεται φανερό

Διαβάστε περισσότερα

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΑΤΣΑΚΙΩΡΗ

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΑΤΣΑΚΙΩΡΗ Διαγώνισμα στην Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α Λυκείου Καί οἱ μέν Κερκυραῖοι κακῶς τε καί κατ ὀλίγας προσπίπτοντες ἐταλαιπώρουν τό καθ αὑτούς οἱ δ Ἀθηναῖοι φοβούμενοι το πλῆθος καί τήν περικύκλωσιν ἁθρόαις μέν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ (ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟ ΔΩΡΑΚΙ!!!!)

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ (ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟ ΔΩΡΑΚΙ!!!!) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ (ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟ ΔΩΡΑΚΙ!!!!) 1. Να μεταφέρετε τα ουσιαστικά στην ίδια πτώση, στον άλλο αριθμό. Ενικός Πληθυντικός Ενικός Πληθυντικός τιμωρίαν ναυτικο ις μαντε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Διδαγμένο κείμενο ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ, ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΡΟΔΙΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Διδαγμένο κείμενο ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ, ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΡΟΔΙΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ 20 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2011 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΑΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Διδαγμένο κείμενο 17-18 ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ, ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΡΟΔΙΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ Α. Εναντίον όμως των

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΟΧΗ Η ΜΕΤΟΧΗ. Ας θυμηθούμε το σχηματισμό και την κλίση της ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΜΕΤΟΧΗ Η ΜΕΤΟΧΗ. Ας θυμηθούμε το σχηματισμό και την κλίση της ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ έχει τις ιδιότητες του επιθέτου (γένος, αριθμός, πτώση) ΜΕΤΟΧΗ έχει τις ιδιότητες του ρήματος (χρόνοι, φωνή, διάθεση, υποκείμενο, αντικείμενο, προσδιορισμοί) «Μετέχοντας» στην πρόταση με τις ιδιότητες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ Βασισμένο στην ύλη του σχολικού βιβλίου ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ Γρήγορα τεστ Γλώσσα Στ Δημοτικού Στ 3 ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ Βασικό λεξιλόγιο Ενότητα 13η Τρόποι ζωής και επαγγέλματα νησί,

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ 151ο: Ξενοφῶντος Ἑλληνικά, 2, 2, 3-4.

ΘΕΜΑ 151ο: Ξενοφῶντος Ἑλληνικά, 2, 2, 3-4. ΘΕΜΑ 151ο: Ξενοφῶντος Ἑλληνικά, 2, 2, 3-4. 1. Να μεταφραστεί το τμήμα: ὥστ' ἐκείνης τῆς νυκτὸς παρασκευάζειν τὴν πόλιν. 2. Τι γνωρίζετε για τη μόρφωση του Ξενοφώντα και ποιες ιστορικές μορφές άσκησαν επίδραση

Διαβάστε περισσότερα

Πρόσεξε τα παρακάτω παραδείγματα:

Πρόσεξε τα παρακάτω παραδείγματα: 1 Το άρθρο, γενικά Πρόσεξε τα παρακάτω παραδείγματα: Αυτός είναι ο Γιάννης, αυτή είναι η Έλσα και αυτό είναι το σκυλάκι τους. Οι μπαμπάδες και οι μαμάδες καμιά φορά είναι αυστηροί με τα παιδιά τους. Γιωργάκη,

Διαβάστε περισσότερα

THE G C SCHOOL OF CAREERS ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ Ε ΤΑΞΗ

THE G C SCHOOL OF CAREERS ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ Ε ΤΑΞΗ THE G C SCHOOL OF CAREERS ΔΕΙΓΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ 2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ Ε ΤΑΞΗ Χρόνος: 1 ώρα Αυτό το γραπτό αποτελείται από 7 σελίδες, συμπεριλαμβανομένης και αυτής. Να απαντήσεις σε ΟΛΕΣ τις ερωτήσεις,

Διαβάστε περισσότερα

το αντικείμενο στα αρχαία ελληνικά. Ο.Π

το αντικείμενο στα αρχαία ελληνικά. Ο.Π 1 το αντικείμενο στα αρχαία ελληνικά. 2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΟΙ ΔΙΑΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ ΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ (i) Μονόπτωτα ρήματα (ii) Δίπτωτα ρήματα ΟΙ ΧΡΟΝΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ ΟΙ ΕΓΚΛΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

[Ένας φίλος που...τρώγεται]

[Ένας φίλος που...τρώγεται] A Κείμενο [Ένας φίλος που...τρώγεται] Αγαπητό μου παιδί, Θέλω να σου μιλήσω για ένα φίλο που... τρώγεται! Ένα φίλο που, όσο παράξενο κι αν σου φανεί, τον λένε βιβλίο. «Αυτός είναι σωστός βιβλιοφάγος» δε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΜΙ= είμαι, υπάρχω. ΥΠΟΤΑ- ΚΤΙΚΗ ω ης η ωμεν. ισθι εστω. εσοίμην εσοιο εσοιτο εσοίμεθα εσοισθε εσοιντο ΑΡΣΕΝΙΚΟ ΘΗΛΥΚΟ ΟΥΔΕΤΕΡΟ. ο υσης ο υσ η ο υσαν

ΕΙΜΙ= είμαι, υπάρχω. ΥΠΟΤΑ- ΚΤΙΚΗ ω ης η ωμεν. ισθι εστω. εσοίμην εσοιο εσοιτο εσοίμεθα εσοισθε εσοιντο ΑΡΣΕΝΙΚΟ ΘΗΛΥΚΟ ΟΥΔΕΤΕΡΟ. ο υσης ο υσ η ο υσαν ΕΙΜΙ= είμαι, υπάρχω Ε- ΝΕ- ΣΤΩ- ΤΑΣ ΠΑ- ΡΑ- ΤΑ- ΤΙ- ΚΟΣ ΜΕΛ- ΛΟ- ΝΤΑΣ ΚΛΙΣΗ ΟΡΙΣΤΙ- ΚΗ ε ιμί ε ι εστί(ν) εσμέν εστέ ε ισί(ν) η/ ην ησθα ην ημεν ησαν εσομαι εσ η/ εσει εσται εσόμεθα εσεσθε εσονται ΥΠΟΤΑ-

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΜΑÏΟΥ Η αξία των ταξιδιών

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΜΑÏΟΥ Η αξία των ταξιδιών ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΛΛΗΝΟΓΑΛΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ JEANNE D ARC ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΜΑÏΟΥ 2019 ΚΕΙΜΕΝΟ Η αξία των ταξιδιών Πολλές φορές αναρωτιόμαστε ποιο είναι το πολυτιμότερο

Διαβάστε περισσότερα

Ποια μετοχή λέγεται επιρρηματική; Επιρρηματική λέγεται η μετοχή που χρησιμοποιείται για να εκφράσει επιρρηματικές

Ποια μετοχή λέγεται επιρρηματική; Επιρρηματική λέγεται η μετοχή που χρησιμοποιείται για να εκφράσει επιρρηματικές Η Επιρρηματική Μετοχή Ποια μετοχή λέγεται επιρρηματική; Επιρρηματική λέγεται η μετοχή που χρησιμοποιείται για να εκφράσει επιρρηματικές σχέσεις, δηλ. το χρόνο, την αιτία, το σκοπό, την υπόθεση, την εναντίωση

Διαβάστε περισσότερα