ΥΔΓΗΑΖ ΤΝΘΔΣΟΤ ΓΔΗΚΣΖ ΠΟΗΟΣΖΣΑ ΕΩΖ ΓΗΑ ΣΖΝ ΣΟΠΗΚΖ ΑΤΣΟΓΗΟΗΚΖΖ ΜΗΑ ΘΔΩΡΖΣΗΚΖ ΠΡΟΔΓΓΗΖ

Transcript

1 ΥΔΓΗΑΖ ΤΝΘΔΣΟΤ ΓΔΗΚΣΖ ΠΟΗΟΣΖΣΑ ΕΩΖ ΓΗΑ ΣΖΝ ΣΟΠΗΚΖ ΑΤΣΟΓΗΟΗΚΖΖ ΜΗΑ ΘΔΩΡΖΣΗΚΖ ΠΡΟΔΓΓΗΖ Φάθα Αληηγόλε Υποψήθηα Δηδάθηορας, Φαροθόπεηο Παλεπηζηήκηο, Τκήκα Γεωγραθίας, Ει. Βεληδέιοσ 70, Καιιηζέα 17671, e-mal: Πεξίιεψε θνπόο ηεο εξγαζίαο απηήο είλαη λα πξνζεγγηζηεί ζε ζεσξεηηθό επίπεδν ε ζρεδίαζε ζύλζεηνπ δείθηε πνηόηεηαο δσήο κε πεδίν εθαξκνγήο ηελ πξσηνβάζκηα ηνπηθή απηνδηνίθεζε. Σα ηειεπηαία έηε παξαηεξείηαη όιν θαη πεξηζζόηεξν ελδηαθέξνλ από ηηο δεκνηηθέο θαη θνηλνηηθέο αξρέο γηα ηελ πνηόηεηα δσήο ησλ θαηνίθσλ ηνπο. Υαξαθηεξηζηηθό είλαη ην γεγνλόο όηη ε βειηίσζε ηεο πνηόηεηαο δσήο απνηειεί βαζηθό ζηόρν αλαπηπμηαθώλ θαη επηρεηξεζηαθώλ πξνγξακκάησλ ησλ ηνπηθώλ απηνδηνηθήζεσλ. ην πιαίζην απηό πξαγκαηνπνηνύληαη πξνζπάζεηεο απνηίκεζεο ηεο πνηόηεηαο δσήο ζην εζσηεξηθό ησλ δήκσλ θαη θνηλνηήησλ πνπ έρεη σο ζηόρν ηνλ εληνπηζκό ησλ πξνβιεκάησλ θαη θαη επέθηαζε ηελ επίιπζή ηνπο. Η πνηόηεηα δσήο θαζνξίδεηαη από έλα ζύλνιν παξακέηξσλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ην θπζηθό, ην αζηηθό, ην θνηλσληθννηθνλνκηθό θαη ην πνιηηηζκηθό πεξηβάιινλ. Γηα ηε ζρεδίαζε ηνπ ζύλζεηνπ δείθηε πνηόηεηαο δσήο ρξεζηκνπνηνύληαη ηόζν πνζνηηθέο όζν θαη πνηνηηθέο κεηαβιεηέο ησλ παξαπάλσ παξακέηξσλ. Δπηπξόζζεηα, ιακβάλεηαη ππ όςε ε ππνθεηκεληθή δηάζηαζε ηεο πνηόηεηαο δσήο. πγθεθξηκέλα, ε ππνθεηκεληθόηεηα ηεο πνηόηεηαο δσήο αθνξά ηνλ βαζκό ηθαλνπνίεζεο ή δπζαξέζθεηαο ησλ θαηνίθσλ ελόο δήκνπ ή θνηλόηεηαο ζε δηαθνξεηηθέο παξακέηξνπο ηεο πνηόηεηαο δσήο. Σν ζύλνιν ησλ κεηαβιεηώλ πνπ επηιέγνληαη γηα ηελ ζρεδίαζε ηνπ δείθηε πνηόηεηαο δσήο πξέπεη λα θαιύπηεη όιεο ηηο δηαζηάζεηο ηεο ελώ παξάιιεια πξέπεη λα είλαη έγθπξνη θαη αθξηβείο έηζη ώζηε λα εμαζθαιίδεηαη ε αμηνπηζηία ησλ απνηειεζκάησλ. DESIGN OF QUALITY OF LIFE COMPOSITE INDEX FOR LOCAL GOVERNMENT - A THEORETICAL APPROACH Faka Antgon PhD Student, Harokopeo Unversty of Athens, Department of Geography, 70 El. Venzelou str., Kallthea 17671, Greece, e-mal: afaka@hua.gr Abstract The purpose of ths work s to desgn a composte ndex of qualty of lfe for local government. In recent years there has been an ncreasng nterest from muncpal authortes for the qualty of lfe of resdents. Consequently, qualty of lfe s a key objectve of development and operatonal plans of local governments. In ths context, efforts are beng made for assessng qualty of lfe wthn the muncpaltes, so as to dentfy problems and solve them. Qualty of lfe s determned by a set of parameters whch are connected wth the natural, urban, soco-economc and cultural envronment. Both quanttatve and qualtatve varables of the above parameters are been used n order to desgn the qualty of lfe composte ndex. Moreover, the subjectve dmenson of qualty of lfe s taken nto account. Ths concerns the degree of satsfacton or dssatsfacton of resdents of a muncpalty nto dfferent aspects of qualty of lfe. All the varables selected for the desgn of qualty of lfe ndex should cover all dmensons and they should also be vald so as to ensure the relablty of the results. Λέμεηο θιεηδηά: Πνηόηεηα δσήο, ηνπηθή απηνδηνίθεζε Key Words: Qualty of lfe, local government 441

2 1. Δηζαγωγή Έλα από ηα ζεκαληηθόηεξα ζέκαηα κε ηα νπνία έξρεηαη αληηκέησπε ε ηνπηθή απηνδηνίθεζε ηα ηειεπηαία έηε είλαη ε πνηόηεηα δσήο. Η αύμεζε ησλ αξκνδηνηήησλ ησλ ΟΣΑ πεξηιακβάλεη ηελ άκεζε αλάκεημή ηνπο ζηα ζέκαηα πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ βειηίσζε ηεο πνηόηεηαο δσήο ησλ πνιηηώλ. Η βειηίσζε ηεο πνηόηεηαο δσήο απνηειεί πιένλ θεληξηθή επηδίσμε ηεο αλαπηπμηαθήο δηαδηθαζίαο θαη απαξαίηεηε πξνϋπόζεζε γηα ηελ πξνώζεζε ηεο βηώζηκεο αλάπηπμεο. Υαξαθηεξηζηηθό είλαη ην γεγνλόο όηη ε αλαβάζκηζε ηεο πνηόηεηαο δσήο απνηειεί βαζηθό άμνλα ησλ ζηξαηεγηθώλ ζρεδίσλ αλάπηπμεο ησλ κνλάδσλ ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο πνπ έρνπλ σο ζηόρν ηελ αλαβάζκηζε ησλ ππνδνκώλ, ησλ ππεξεζηώλ θαη ηνπ θπζηθνύ πεξηβάιινληνο (ΦΔΚ 114, 2006). Σα πςειά επίπεδα πνηόηεηαο δσήο είλαη δσηηθήο ζεκαζίαο θαζώο επεξεάδνπλ άκεζα ηνλ ηξόπν δσήο ησλ θαηνίθσλ θαη ηελ νηθνλνκηθή ηνπο επεκεξία. ηελ παξνύζα εξγαζία πξαγκαηνπνηείηαη κηα πξνζπάζεηα πξνζέγγηζεο ηεο πνιπδηάζηαηεο έλλνηαο ηεο πνηόηεηαο δσήο πξνθεηκέλνπ λα ζρεδηαζηεί έλαο ζύλζεηνο δείθηεο απνηίκεζεο ηεο πνηόηεηαο δσήο ηεο εζσηεξηθήο δηάξζξσζεο ησλ ΟΣΑ. Η πνηόηεηα δσήο εκπιέθεη ηόζν ηελ πνηόηεηα ηνπ θπζηθνύ πεξηβάιινληνο όζν θαη ηελ νηθνλνκηθή αλάπηπμε ελόο ηόπνπ, ηελ θνηλσληθή ηνπ κνξθνπνίεζε θαη ην πνιηηηζκηθό ηνπ πεξηβάιινλ (European Foundaton for the Improvement of Lvng and Workng Condtons, 2009). Αξρηθά πξαγκαηνπνηείηαη ε επηινγή ησλ κεηαβιεηώλ νη νπνίεο πεξηγξάθνπλ ην θαηλόκελν ηεο πνηόηεηαο δσήο. Η επηινγή απηή βαζίδεηαη ζηηο δηαζηάζεηο ηεο πνηόηεηαο δσήο νη νπνίεο δεκηνπξγνύλ ηα ηέζζεξα ζύλζεηα θξηηήξηα (πνηόηεηα θπζηθνύ πεξηβάιινληνο, πνηόηεηα αζηηθνύ ρώξνπ, θνηλσληθννηθνλνκηθό πξνθίι, πνιηηηζκηθό πεξηβάιινλ) πνπ ζπλζέηνπλ ην δείθηε απνηίκεζεο. ηε ζπλέρεηα πεξηγξάθεηαη ν ζρεδηαζκόο ηνπ ζύλζεηνπ δείθηε πνηόηεηαο δσήο. Γηα ηε ζρεδίαζε ηνπ δείθηε αθνινπζείηαη ζπγθεθξηκέλε κεζνδνινγία ε νπνία βαζίδεηαη ζηελ δηαδηθαζία ηεο αλαιπηηθήο ηεξάξρεζεο (Saaty, 1980). Η κέζνδνο απηή ρξεζηκνπνηείηαη επξέσο ζηελ ιήςε απνθάζεσλ θαη βξίζθεη εθαξκνγή ζε πξνβιήκαηα κε πνιπθξηηεξηαθά ραξαθηεξηζηηθά όπσο εκθαλίδεη θαη ε πνηόηεηα δσήο. ηόρνο είλαη λα απνδνζνύλ δηαθνξεηηθνί ζπληειεζηέο βαξύηεηαο ζηνπο δείθηεο πνπ πεξηγξάθνπλ ηελ πνηόηεηα δσήο αλάινγα κε ηελ ζπκκεηνρή ηνπο ζηε δηακόξθσζε ηνπ θαηλνκέλνπ. Σέινο, παξνπζηάδνληαη ηα ζπκπεξάζκαηα ηεο ζπγθεθξηκέλεο κειέηεο ζρεηηθά κε ηηο δπλαηόηεηεο αιιά θαη ηνπο πεξηνξηζκνύο πνπ πξνθύπηνπλ θαη παξάιιεια δηαηππώλνληαη πξνηάζεηο γηα ηελ πεξαηηέξσ δηεξεύλεζε ηνπ ζέκαηνο. 2. Γηακόξθωζε ζύλζεηωλ θξηηεξίωλ θαη επηινγή κεηαβιεηώλ Γηα ηελ ππνζηήξημε πξνβιεκάησλ ρσξηθήο θύζεο αξρηθά πξαγκαηνπνηείηαη θαζνξηζκόο ηνπ πξνβιήκαηνο θαη ζηε ζπλέρεηα αλαγλσξίδνληαη νη παξάκεηξνη νη νπνίεο ζπκβάινπλ ζηελ απνηίκεζε ηνπ πξνβιήκαηνο (Παπαδόπνπινο, 2008). Σν ζηάδην απηό αληηζηνηρεί ζηελ επηινγή ησλ θξηηεξίσλ πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ απνηίκεζε ηεο πνηόηεηαο δσήο. ηελ παξνύζα εξγαζία ηα θξηηήξηα απηά είλαη ζύλζεηα θαη απνηεινύληαη από επηκέξνπο κεηαβιεηέο. Οη επηινγή ησλ θξηηεξίσλ θαη ησλ κεηαβιεηώλ πνπ παξνπζηάδνληαη ζηνλ Πίλαθα 1, βαζίδεηαη ζηελ αμηνπνίεζε ηεο ζρεηηθήο ειιεληθήο θαη δηεζλνύο βηβιηνγξαθίαο θαη ζηελ δηελέξγεηα αλαιπηηθήο κειέηεο ησλ ραξαθηεξηζηηθώλ πνπ δηακνξθώλνπλ ηελ πνιπδηάζηαηε έλλνηα ηεο πνηόηεηαο δσήο (Malkna-Pykh and Pykh, 2007). Σα ηέζζεξα ζύλζεηα θξηηήξηα βαζίδνληαη ζηηο δηαθνξεηηθέο έλλνηεο πνπ αθνξνύλ ηελ πνηόηεηα δσήο θαη ζρεηίδνληαη κε ην θπζηθό πεξηβάιινλ, ηνλ αζηηθό ρώξν, ην θνηλσληθννηθνλνκηθό θαη ην πνιηηηζκηθό πεξηβάιινλ (Rapley, 2003). Οη δείθηεο πνπ ζπλζέηνπλ ην θάζε θξηηήξην δελ εμαληινύλ ην εύξνο ησλ κεηαβιεηώλ πνπ ζπλδένληαη κε ηελ πνηόηεηα δσήο αιιά ζπγθεληξώλνπλ ηελ πιεηνλόηεηα ησλ ραξαθηεξηζηηθώλ πνπ ζπκβάινπλ ζηελ απνηίκεζε ηνπ θαηλνκέλνπ πξνθεηκέλνπ λα ζρεδηαζζεί ν ζύλζεηνο δείθηεο ηεο πνηόηεηαο δσήο. Υαξαθηεξηζηηθό ηεο επηινγήο ησλ κεηαβιεηώλ απνηειεί ε ύπαξμε δηαζέζηκσλ δεδνκέλσλ ζηελ ρσξηθή κνλάδα αλαθνξάο πνπ επηιέρζεθε θαη αθνξά ην Γεκνηηθό Γηακέξηζκα (Γ.Γ.). Η επηινγή ηεο ζπγθεθξηκέλεο ρσξηθήο κνλάδαο αλαθνξάο πξαγκαηνπνηήζεθε γηα ηελ επίηεπμε ηεο εζσηεξηθήο δηαθνξνπνίεζεο ηεο πνηόηεηαο δσήο ζηελ πξσηνβάζκηα ηνπηθή απηνδηνίθεζε. 442

3 Πίλαθας 1. Σύλζεηα θρηηήρηα θαη κεηαβιεηές. Πνηόηεηα Φπζηθνύ Πεξηβάιινληνο Πνζνζηό ξύπσλ (CO, NOX, NO, NO2, O3, SO2) Ηρεηηθή ξύπαλζε (κέηξεζε ζε decbel) Πνηόηεηα πδάησλ - πόζηκνπ λεξνύ Γείθηεο Γπζθνξίαο Πνζνζηό θπηνθάιπςεο Πνζνζηό ελέξγεηαο από αλαλεώζηκεο πεγέο ελέξγεηαο (ζην ζύλνιν ηεο παξαγόκελεο ελέξγεηαο) Πνηόηεηα Αζηηθνύ Υώξνπ Μέζνο ρξόλνο πξόζβαζεο ζε δεκόζηεο ππεξεζίεο, ζρνιεία θαη ππεξεζίεο πγείαο Μέζνο ρξόλνο πξόζβαζεο ζε εκπνξηθά θέληξα θαη πάξθα ιηαληθνύ εκπνξίνπ Πνζνζηό δνκεκέλσλ εθηάζεσλ θαη βηνκεραληθώλ ρξήζεσλ γεο Ππθλόηεηα νδηθνύ δηθηύνπ ηαρείαο θπθινθνξίαο (κήθνο/η.ρικ) Πνζνζηό ζπλδέζεσλ λνηθνθπξηώλ ζην επξπδσληθό δίθηπν Κάιπςε θπζηθνύ αεξίνπ Κνηλωληθννηθνλνκηθό Πξνθίι Γείθηεο εμάξηεζεο Πνζνζηό απνθνίησλ αλώηαηεο εθπαίδεπζεο Πνζνζηό αλεξγίαο θ.θ. εηζόδεκα + κέζν νηθνγελεηαθό εηζόδεκα Πνζνζηό ηδηόθηεησλ θαηνηθηώλ Μέζνο αξηζκόο αηόκσλ αλά δσκάηην Πνζνζηό θινπώλ ζε θαηνηθίεο θαη θινπώλ απηνθηλήησλ Πνιηηηζκηθό Πεξηβάιινλ Μέζνο ρξόλνο πξόζβαζεο ζε πνιηηηζκηθέο ππνδνκέο (αξραηνινγηθνύο ρώξνπο, κνπζεία, ζέαηξα, θηλεκαηνγξάθνπο) Μέζνο ρξόλνο πξόζβαζεο ζε αζιεηηθά θέληξα θαη άιινπο ρώξνπο άζιεζεο Παξνπζία παξαδνζηαθώλ δνκώλ (παξαδνζηαθνί νηθηζκνί, γεθύξηα, κύινη θ.ά.) 2.1 Ποιότητα υσσικού περιβάλλοντος Η πνηόηεηα ηνπ θπζηθνύ πεξηβάιινληνο είλαη άξξεθηα ζπλδεδεκέλε κε ηελ πνηόηεηα δσήο. Η αύμεζε ηνπ πιεζπζκνύ θαη ε αύμεζε ηεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο ζπκβάιινπλ αξλεηηθά ζηελ βησζηκόηεηα ηνπ θπζηθνύ πεξηβάιινληνο θαζώο ε επέθηαζε ηνπ αζηηθνύ ρώξνπ νδεγεί ζε αξλεηηθέο ζπλέπεηεο ζηα θπζηθά ρεξζαία θαη ζαιάζζηα νηθνζπζηήκαηα. Σν θξηηήξην ηεο πνηόηεηαο ηνπ θπζηθνύ πεξηβάιινληνο ζρεηίδεηαη κε ηελ πεξηβαιινληηθή ξύπαλζε. Η αηκνζθαηξηθή θαη ερεηηθή ξύπαλζε θαζώο θαη ε κόιπλζε ησλ πδάησλ απνηεινύλ ηηο ηξεηο βαζηθέο παξακέηξνπο ηεο ξύπαλζεο ηνπ θπζηθνύ πεξηβάιινληνο. Σα πνζνζηά ζπγθέληξσζεο ζπγθεθξηκέλσλ ξύπσλ ζηελ αηκόζθαηξα ππνβαζκίδνπλ ηελ ζύζηαζε ηνπ αηκνζθαηξηθνύ αέξα. Αληίζηνηρα ε ερεηηθή ξύπαλζε επηδξά ζηα επίπεδα εξεκίαο θαη ζπλαηζζεκαηηθήο επεμίαο ησλ αλζξώπσλ (Wllams, 2003), ελώ ε πνηόηεηα ησλ πδάησλ θαη θπξίσο ηνπ πόζηκνπ λεξνύ, όπσο πξνθύπηεη κέζα από δεηγκαηνιεπηηθέο κεηξήζεηο, επεξεάδεη θάζε είδνπο δσληαλό νξγαληζκό θαζώο απνηειεί ην βαζηθό ζηνηρείν επηβίσζεο. Έλαο άιινο δείθηεο ν νπνίνο ζπλζέηεη ην θξηηήξην ηεο πνηόηεηαο ηνπ θπζηθνύ πεξηβάιινληνο είλαη ν δείθηεο δπζθνξίαο. Ο δείθηεο δπζθνξίαο δείρλεη ην πόζν δέζηε αηζζαλόκαζηε πξαγκαηηθά κε ην ζπλδπαζκό ηεο ηξέρνπζαο επηθαλεηαθήο ζεξκνθξαζίαο θαη ηεο ζρεηηθήο πγξαζίαο (Thom, 443

4 444 9 ν ΠΑΝΔΛΛΗΝΙΟ ΓΔΩΓΡΑΦΙΚΟ ΤΝΔΓΡΙΟ 1959). Ο ζπγθεθξηκέλνο δείθηεο εθθξάδεη ην βαζκό δπζθνξίαο ηνπ αλζξώπνπ ιόγσ ησλ επηδξάζεσλ ησλ ζεξκνϋγξνκεηξηθώλ ζπλζεθώλ. Μηα άιιε κεηαβιεηή πνπ εληάζζεηαη ζην θξηηήξην ηε πνηόηεηαο ηνπ θπζηθνύ πεξηβάιινληνο είλαη ην πνζνζηό θπηνθάιπςεο. Σν ζύλνιν ησλ εθηάζεσλ πνπ θαιύπηεηαη από πξάζηλν δελ απνηεινύλ κόλν βαζηθό παξνρέα νμπγόλνπ αιιά ζπκβάιινπλ ζηε κείσζε ηνπ ζνξύβνπ, ζηνλ πεξηνξηζκό ηεο άκεζεο θαη έκκεζεο αθηηλνβνιίαο θαη ζηελ απνξξόθεζε ησλ ξύπσλ. Σέινο, νη αλαλεώζηκεο πεγέο ελέξγεηαο όπσο ε αηνιηθή, ε ειηαθή θαη ε πδξαπιηθή, πξνέξρνληαη από θπζηθέο δηαδηθαζίεο, είλαη "θηιηθέο" πξνο ην πεξηβάιινλ θαη δελ απνδεζκεύνπλ πδξνγνλάλζξαθεο, δηνμείδην ηνπ άλζξαθα ή ηνμηθά θαη ξαδηελεξγά απόβιεηα όπσο νη ππόινηπεο πεγέο ελέξγεηαο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη ζε κεγάιε θιίκαθα. Έηζη, νη αλαλεώζηκεο πεγέο ελέξγεηαο ζπκβάιινπλ ηδηαίηεξα ζηελ αλαβάζκηζε ηεο πνηόηεηαο ηνπ θπζηθνύ πεξηβάιινληνο ελώ παξάιιεια ζπγθεληξώλνπλ όια ηα απαξαίηεηα ραξαθηεξηζηηθά ώζηε λα απνηεινύλ ηε βάζε ηνπ κνληέινπ νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο ηεο πξάζηλεο νηθνλνκίαο (Belmonte et al., 2009). 2.2 Ποιότητα αστικού τώροσ Σν αζηηθό πεξηβάιινλ ζρεηίδεηαη άκεζα κε ηνλ ηξόπν δσήο ησλ θαηνίθσλ κηαο πεξηνρήο. Σν θξηηήξην ηεο πνηόηεηαο ηνπ αζηηθνύ ρώξνπ αθνξά ηε δηάζεζε ηερληθώλ ππνδνκώλ θαη θνηλσληθώλ ππεξεζηώλ πνπ παξέρνληαη ζηνπο πνιίηεο ελόο δήκνπ. Οη δεκόζηεο ππεξεζίεο, νη ππεξεζίεο πγείαο, ηα εκπνξηθά θέληξα θαη ηα θέληξα άιισλ θνηλσληθώλ δξαζηεξηνηήησλ πξέπεη λα εμππεξεηνύλ ην ζύλνιν ηνπ πιεζπζκνύ ελόο δήκνπ. Η "θησρή" πξόζβαζε ζε απηά κπνξεί λα έρεη επηπηώζεηο ζηελ πγεία ησλ θαηνίθσλ, ζηελ νηθνλνκηθή ηνπο επεκεξία, ζηηο θνηλσληθέο ηνπο δηαζπλδέζεηο, ηελ αίζζεζε αζθάιεηαο θαη ζηε γεληθή επεκεξία ηεο θνηλόηεηαο (Apparco et al., 2008). Η ππθλόηεηα ηνπ νδηθνύ δηθηύνπ απνηειεί κηα βαζηθή παξάκεηξν ηεο έλλνηαο ηεο εδαθηθήο ζπλνρήο. Σν νδηθό δίθηπν ζρεηίδεηαη ηόζν κε ηελ επξύηεξε πξνζπειαζηκόηεηα ελόο δήκνπ όζν θαη κε ηελ αλάπηπμε ησλ κεηαθνξώλ, ηνπ εκπνξίνπ αιιά θαη ησλ θνηλσληθώλ δηαζπλδέζεσλ (van der Maesen, 2005). Έηζη, ε ππθλόηεηα ηνπ νδηθνύ δηθηύνπ απνηειεί κηα από ηηο βαζηθέο κεηαβιεηέο ηνπ θξηηεξίνπ ηεο πνηόηεηαο ηνπ αζηηθνύ ρώξνπ. Δπηπιένλ, ζην θξηηήξην ησλ ηερληθώλ ππνδνκώλ εληάζζεηαη ε θάιπςε ηνπ δηθηύνπ ηνπ θπζηθνύ αεξίνπ θαη ηνπ επξπδσληθνύ δηθηύνπ πςειώλ ηαρπηήησλ. Η ρξήζε ηνπ θπζηθνύ αεξίνπ αθνξά κηα ζεκαληηθή ελαιιαθηηθή πξόηαζε ζηηο ζπκβαηηθέο κνξθέο ελέξγεηαο ηεο ζεκεξηλήο επνρήο. Σν θπζηθό αέξην κπνξεί λα ηθαλνπνηήζεη ηόζν ηηο νηθηαθέο όζν θαη ηηο βηνκεραληθέο ελεξγεηαθέο αλάγθεο αιιά κε κηθξόηεξε πεξηβαιινληηθή επηβάξπλζε. Από ηελ άιιε κεξηά, ε ζύλδεζε ζην επξπδσληθό δίθηπν εγγπάηαη ηελ πξόζβαζε όισλ ησλ πνιηηώλ ζηελ πιεξνθνξία θαη ηα ζπζηήκαηα επηθνηλσλίαο. Δπίζεο, ε ρξήζε ηνπ επξπδσληθνύ δηθηύνπ επηθέξεη ζεκαληηθέο αιιαγέο ζε έλα επξύ θάζκα δξαζηεξηνηήησλ όπσο ζηελ εθπαίδεπζε θαη ηελ έξεπλα, ηελ πιεξνθόξεζε, ηηο επηρεηξεκαηηθέο δξαζηεξηόηεηεο θαη ηηο εκπνξηθέο ζπλαιιαγέο (Cragla, 2004). Σειεπηαία κεηαβιεηή ζην θξηηήξην ηεο πνηόηεηαο ηνπ αζηηθνύ ρώξνπ απνηειεί ην πνζνζηό ησλ εθηάζεσλ ησλ δνκεκέλσλ πεξηνρώλ θαη θπξίσο ησλ βηνκεραληθώλ ρξήζεσλ γεο (L, 2007). Όπσο αλαθέξζεθε ζην θξηηήξην ηεο πνηόηεηαο ηνπ θπζηθνύ πεξηβάιινληνο, ε επέθηαζε ηνπ αζηηθνύ ρώξνπ θαη ησλ βηνκεραληθώλ ρξήζεσλ ζπκβάιιεη αξλεηηθά ζηελ βησζηκόηεηα ηνπ θπζηθνύ πεξηβάιινληνο θαη θαη' επέθηαζε ζηελ πνηόηεηα δσήο. 2.3 Κοινωνικοοικονομικό προυίλ Οη θνηλσληθννηθνλνκηθέο κεηαβιεηέο κπνξνύλ λα παξέρνπλ κία πιήξε εηθόλα ηεο ζύλζεζεο ηνπ πιεζπζκνύ κηαο πεξηνρήο. Σν θνηλσληθννηθνλνκηθό πξνθίι ησλ θαηνίθσλ ελόο δήκνπ απνηειεί απαξαίηεηε πξνϋπόζεζε ζηελ αμηνιόγεζε ηεο πνηόηεηαο δσήο θαζώο βνεζάεη ζηελ θαηαλόεζε ηεο θύζεο ηνπ αζηηθνύ πεξηβάιινληνο. Ο δείθηεο εμάξηεζεο απνηειεί έλαλ από ηνπο ζεκαληηθόηεξνπο θνηλσληθνύο δείθηεο θαη ρξεζηκνπνηείηαη επξέσο ζε θνηλσληθέο, νηθνλνκηθέο θαη άιιεο αλαιύζεηο. Ο ζπγθεθξηκέλνο δείθηεο δείρλεη ηελ επηβάξπλζε ησλ παξαγσγηθώλ ειηθηώλ από ηνλ γεξαζκέλν θαη ηνλ λεαληθό πιεζπζκό. Μηα άιιε πηπρή ηνπ θνηλσληθννηθνλνκηθνύ πξνθίι ησλ θαηνίθσλ κηαο πεξηνρήο ζρεηίδεηαη κε ην κνξθσηηθό επίπεδν ην νπνίν ζπλδέεηαη άκεζα ηόζν κε ην νηθνλνκηθό επίπεδν όζν θαη κε ην θνηλσληθό. Σν πςειό κνξθσηηθό επίπεδν απνηππώλεη ηελ ηάζε πξνο απμεκέλα εηζνδήκαηα θαη απμεκέλνπο δείθηεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο θαη επεκεξίαο (Martnez, 2009). Όζνλ αθνξά ην νηθνλνκηθό επίπεδν, είλαη απηό πνπ θαζνξίδεη ηελ αηνκηθή θαη νηθνγελεηαθή επεκεξία. Η ζπγθεθξηκέλε παξάκεηξνο αθνξά έλα πνιύπινθν ζπλδπαζκό παξαγόλησλ όπσο ην

5 445 9 ν ΠΑΝΔΛΛΗΝΙΟ ΓΔΩΓΡΑΦΙΚΟ ΤΝΔΓΡΙΟ εηζόδεκα, ην θόζηνο δηαβίσζεο, ην κέγεζνο θαη ε ζύλζεζε ησλ λνηθνθπξηώλ. Όια απηά ζρεηίδνληαη κε ην νηθνλνκηθό βηνηηθό επίπεδν (European Foundaton for the Improvement of Lvng and Workng Condtons, 2009). Οη δείθηεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο (π.ρ. ΑΔΠ) παξέρνπλ ζεκαληηθέο πιεξνθνξίεο γηα ην εάλ ππάξρεη ή όρη αύμεζε ηνπ βηνηηθνύ επηπέδνπ. Η αύμεζε απηή νδεγεί ζε αύμεζε ηνπ θαηά θεθαιήλ εηζνδήκαηνο θαη ηνπ κέζνπ νηθνγελεηαθνύ εηζνδήκαηνο θαη θαη' επέθηαζε ζηε βειηίσζε ηεο εθπαίδεπζεο θαη ηεο πγείαο ησλ πνιηηώλ. Αληίζεηα, ηα πςειά επίπεδα αλεξγίαο ζπκβάιινπλ αξλεηηθά ζηελ αλάπηπμε ηεο νηθνλνκηθήο δξαζηεξηόηεηαο θαη νδεγνύλ ζε γεληθόηεξε ύθεζε ηεο νηθνλνκίαο. Δπηπιένλ, ην πνπ θαηνηθνύλ νη άλζξσπνη θαη πνηεο είλαη νη ζπλζήθεο δηαβίσζήο ηνπο ζρεηίδεηαη άκεζα κε ηελ θνηλσληθή ηνπο ζπκκεηνρή. Υσξίο θαηάιιειε ζηέγαζε, νη άλζξσπνη δελ κπνξνύλ λα θαιύςνπλ ηηο βαζηθέο αλάγθεο ηνπο θαη λα ζπκκεηέρνπλ επαξθώο ζηελ θνηλσλία (L, 2007). Η θάιπςε βαζηθώλ αλαγθώλ επεξεάδεη ηελ πγεία, ηελ εθπαίδεπζε θαη ηνλ ηξόπν δσήο ησλ θαηνίθσλ. Γείθηεο όπσο ην πνζνζηό ηδηνθαηνίθεζεο θαη ν κέζνο αξηζκόο αηόκσλ αλά δσκάηην επηρεηξνύλ λα εμεγήζνπλ ηηο ζπλζήθεο ζηέγαζεο. Μηα άιιε ζεκαληηθή παξάκεηξνο είλαη ε αζθάιεηα πνπ παξέρεηαη ζηνπο θαηνίθνπο κηαο πεξηνρήο. Σν αίζζεκα ηεο αζθάιεηαο ζην ζπίηη, ζηελ θνηλσλία θαη ζηηο αζηηθέο πεξηνρέο είλαη βαζηθό αλζξώπηλν δηθαίσκα. Σν λα αηζζάλεηαη θαη λα είλαη θάπνηνο αζθαιήο είλαη πγεία ζηελ θνηλσλία. Σν πνζνζηό θινπώλ ζε θαηνηθίεο θαη θινπώλ απηνθηλήησλ κπνξεί λα απνδώζεη κηα γεληθόηεξε εηθόλα γηα ηα επίπεδα εγθιεκαηηθόηεηαο ζε κηα πεξηνρή (ESRI, 2008). 2.4 Πολιτισμικό περιβάλλον Η πνιηηηζκηθή δηάζηαζε ηεο πνηόηεηαο δσήο έρεη πξνζαξηεζεί ζε απηή ηηο ηειεπηαίεο δεθαεηίεο. Σν πνιηηηζκηθό πεξηβάιινλ απνηειεί ην ηέηαξην θξηηήξην πνπ ζπκβάιεη ζηελ δηακόξθσζε ηνπ ζύλζεηνπ δείθηε πνηόηεηαο δσήο. Βαζηθή ζπληζηώζα ηεο πνηόηεηαο δσήο απνηειεί ε δπλαηόηεηα πνιιαπιώλ επηινγώλ ζε πνιηηηζηηθέο εθδειώζεηο θαη πνιηηηζκηθά δξώκελα. Η δπλαηόηεηα απηώλ ησλ επηινγώλ νδεγεί ζηελ αλάπηπμε ηνπ πλεύκαηνο θαη ζηελ αλαβάζκηζε ηνπ επηπέδνπ ςπραγσγίαο. Οη αξραηνινγηθνί ρώξνη, ηα κνπζεία, ηα ζέαηξα θαη νη θηλεκαηνγξάθνη απνηεινύλ ρώξνπο αλάπηπμεο πνιηηηζηηθώλ δξαζηεξηνηήησλ. Η πξνζβαζηκόηεηα ζε απηνύο απνηειεί βαζηθή παξάκεηξν ηνπ θξηηεξίνπ ηνπ πνιηηηζκηθνύ πεξηβάιινληνο θαζώο απμάλεη ηελ επηινγή ησλ πνιηηώλ ζε όηη αθνξά ηελ ζπκκεηνρή θαη ηελ παξαθνινύζεζε εηδηθώλ πνιηηηζκηθώλ εθδειώζεσλ (Apparco et al., 2008). Η αλάδεημε κλεκείσλ θαη άιισλ ζηνηρείσλ ηεο πνιηηηζηηθήο θιεξνλνκηάο ζπληεινύλ ζηελ πξνώζεζε κηαο ειθπζηηθήο "εηθόλαο" ηεο πεξηνρήο ε νπνία ζπκβάιεη ζηελ αύμεζε ηνπ ηνπξηζκνύ θαη θαη' επέθηαζε ζηελ αύμεζε ηεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο. Δπηπιένλ, ηα πνιηηηζκηθά ραξαθηεξηζηηθά κηαο πεξηνρήο, όπσο νη παξαδνζηαθνί νηθηζκνί, παξαδνζηαθέο κνξθέο αξρηηεθηνληθήο ζπλππνινγίδνληαη ζηελ απνηίκεζε ηεο πνηόηεηαο δσήο. Σέινο, ν αζιεηηζκόο σο βαζηθή παξάκεηξνο ηνπ πνιηηηζκνύ, πεξηιακβάλεηαη ζην θξηηήξην ηνπ πνιηηηζκηθνύ πεξηβάιινληνο ππνινγίδνληαο ηε κέζε ρξνλναπόζηαζε από αζιεηηθά θέληξα θαη άιινπο ρώξνπο άζιεζεο. 3. ύλζεζε δείθηε πνηόηεηαο δωήο Γηα ηελ ζρεδίαζε ηνπ ζύλζεηνπ δείθηε πνηόηεηαο δσήο αμηνπνηείηαη ε δηαδηθαζία ηεο αλαιπηηθήο ηεξάξρεζεο (analytcal herarchy process) (Saaty, 1980). Η δηαδηθαζία απηή ρξεζηκνπνηείηαη επξύηαηα γηα ηελ επίιπζε ζύλζεησλ πξνβιεκάησλ πνπ αθνξνύλ ηελ ιήςε απνθάζεσλ θαη ραξαθηεξίδνληαη από πνιπθξηηεξηαθά ραξαθηεξηζηηθά. Σν βαζηθό ραξαθηεξηζηηθό ηεο κεζόδνπ απηήο είλαη ε θαηαλνκή βαξώλ ζηηο κεηαβιεηέο / θξηηήξηα πνπ θαζνξίδνπλ ην πξόβιεκα, ζύκθσλα κε ην βαζκό ζεκαληηθόηεηάο ηνπο. Η κέζνδνο ηεο αλαιπηηθήο ηεξάξρεζεο ρξεζηκνπνηεί ηε δηεμαγσγή ζπγθξίζεσλ ησλ θξηηεξίσλ αλά δεύγε θαη αλαπηύζζεη κηα θιίκαθα πξνηίκεζεο κεηαμύ ηνπο κε βάζε ηηο εθηηκήζεηο εηδηθώλ. Απνηέιεζκα ηεο δηαδηθαζίαο απηήο είλαη ε δεκηνπξγία ελόο πίλαθα ζπληειεζηώλ βαξύηεηαο γηα θάζε θξηηήξην. ην πξώην ζηάδην πξαγκαηνπνηείηαη ηαμηλόκεζε ησλ ηηκώλ ησλ κεηαβιεηώλ ζε θιάζεηο. Γηα ηελ ηαμηλόκεζε ρξεζηκνπνηείηαη εληαία θιίκαθα κεηαμύ ησλ κεηαβιεηώλ (γηα παξάδεηγκα κηα ηαθηηθή θιίκαθα κε ηηκέο 1-5), νη ηηκέο ηεο νπνίαο εθθξάδνπλ ηα επίπεδα ηεο πνηόηεηαο δσήο. Έηζη, ε ρακειόηεξε ηηκή αληηζηνηρεί ζε ρακειά επίπεδα πνηόηεηαο δσήο θαη ε πςειόηεξε ηηκή ζε πςειά επίπεδα. ηε ζπλέρεηα πξνζδηνξίδεηαη ε ζρεηηθή ζεκαληηθόηεηα θάζε κεηαβιεηήο. ηε θάζε απηή νη κεηαβιεηέο ηαμηλνκνύληαη ηεξαξρηθά κε βάζε πνηά κεηαβιεηή ζπκβάιιεη πεξηζζόηεξν ζηελ

6 απνηίκεζε ηεο πνηόηεηαο δσήο. Η ηεξάξρεζε ησλ κεηαβιεηώλ πξαγκαηνπνηείηαη κε ηε δηεμαγσγή δπαδηθώλ ζπγθξίζεσλ κεηαμύ ηνπο. Γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε ησλ ζπγθξίζεσλ ρξεηάδεηαη κηα αξηζκεηηθή θιίκαθα ε νπνία λα εθθξάδεη πόζν πην ζεκαληηθό είλαη έλα θξηηήξην ζε ζρέζε κε έλα άιιν. ηνλ Πίλαθα 2 πεξηγξάθεηαη ε αξηζκεηηθή θιίκαθα δηαβάζκηζεο ηεο ζεκαληηθόηεηαο ησλ θξηηεξίσλ κε βάζε ηε ζύγθξηζε αλά δεύγε. Πίλαθας 2. Κιίκαθα δσαδηθώλ ζσγθρίζεωλ. Βαζκόο ζεκαληηθόηεηαο Οξηζκόο Πεγή: Saaty, Ίζε ζεκαληηθόηεηα 2 Διθξώο ζεκαληηθόηεξν 3 Μέηξηα ζεκαληηθόηεξν 4 Μέηξηα - ηζρπξά ζεκαληηθόηεξν 5 Ιζρπξά ζεκαληηθόηεξν 6 Ιζρπξά - πνιύ ηζρπξά ζεκαληηθόηεξν 7 Πνιύ ηζρπξά ζεκαληηθόηεξν 8 Πνιύ ηζρπξά - εμαηξεηηθά ζεκαληηθόηεξν 9 Δμαηξεηηθά ζεκαληηθόηεξν Με βάζε ηελ παξαπάλσ θιίκαθα, πξαγκαηνπνηνύληαη ζπγθξίζεηο κεηαμύ ησλ κεηαβιεηώλ ππνινγίδνληαο ηνλ ζρεηηθό βαζκό ζεκαληηθόηεηαο. Όπσο θαίλεηαη ζην παξάδεηγκα ηνπ Πίλαθα 3, ε κεηαβιεηή Μ1 ζεσξείηαη ηζρπξά - πνιύ ηζρπξά ζεκαληηθόηεξε ζε ζρέζε κε ηε κεηαβιεηή Μ2 θη έηζη ιακβάλεη ηελ ηηκή 6 ελώ αληίζηνηρα ε Μ2 ζε ζρέζε κε ηελ Μ1 ζα πάξεη ηελ ηηκή 1/6. Με ηνλ ίδην ηξόπν ζπκπιεξώλνληαη όιεο νη ηηκέο ηνπ πίλαθα θαηά ηε ζύγθξηζε ησλ κεηαβιεηώλ. Πίλαθας 3. Παράδεηγκα δσαδηθώλ ζσγθρίζεωλ κεηαβιεηώλ. Μ1 Μ2 Μ3 Μ4 Μ Μ2 1/6 1 1/3 3 Μ3 1/ Μ4 1/8 1/3 1/5 1 Με απηή ηε δηαδηθαζία ππνινγίδνληαη νη ζπληειεζηέο βαξύηεηαο γηα θάζε κεηαβιεηή ην άζξνηζκα ησλ νπνίσλ ζα πξέπεη λα ηζνύηαη κε ηελ ηηκή 1. Γηα ηνλ έιεγρν ηεο αμηνπηζηίαο ησλ απνηειεζκάησλ πξνηείλεηαη από ηνλ Saaty (1980) ν ππνινγηζκόο ηνπ ιόγνπ ζπλέπεηαο CR (consstency rato) πνπ είλαη ν ιόγνο ηνπ δείθηε ζπλέπεηαο CI (consstency ndex) πξνο έλαλ ηπραίν δείθηε RI (random ndex) ν νπνίνο παίξλεη ζπγθεθξηκέλεο ηηκέο αλάινγα ην κέγεζνο ηνπ πίλαθα ησλ ζπγθξίζηκσλ κεηαβιεηώλ. Όηαλ ν ιόγνο ζπλέπεηαο είλαη κηθξόηεξνο από ηελ ηηκή 0,1 ηόηε ν πίλαθαο ζπγθξίζεσλ ζεσξείηαη ζπλεπήο θαη εμαζθαιίδεηαη ε αμηνπηζηία ησλ απνηειεζκάησλ. Όηαλ CR>0,1 ηόηε ζεσξείηαη όηη δελ ππάξρεη ζπλέπεηα ησλ απνηειεζκάησλ θαη πξνηείλεηαη ε επαλαμηνιόγεζε ησλ βαζκώλ ζεκαληηθόηεηαο κεηαμύ ησλ ζπγθξίζηκσλ κεηαβιεηώλ. Δθόζνλ έρεη εμαζθαιηζηεί ε ζπλέπεηα ησλ ζπληειεζηώλ βαξύηεηαο γηα ηηο επηκέξνπο κεηαβιεηέο, πξνζδηνξίδνληαη νη ηηκέο ησλ ζύλζεησλ θξηηεξίσλ πνπ νξίδνληαη κε ην άζξνηζκα ησλ γηλνκέλσλ ηνπ ζπληειεζηή βαξύηεηαο κε ηελ ηηκή ηεο θάζε κεηαβιεηήο: n C w R 1 (1) 446

7 C ζύλζεην θξηηήξην n πιήζνο κεηαβιεηώλ w ζπληειεζηήο βαξύηεηαο κεηαβιεηήο R κεηαβιεηή Οη ηηκέο ησλ ζύλζεησλ θξηηεξίσλ ηαμηλνκνύληαη επίζεο ζε κηα εληαία θιίκαθα θαη επαλαιακβάλεηαη ε δηαδηθαζία ηεο ηεξάξρεζεο κε ζύγθξηζε αλά δεύγε ώζηε λα απνδνζνύλ ζπληειεζηέο βαξύηεηαο θαη ζηα ζύλζεηα θξηηήξηα. Σέινο, πξαγκαηνπνηείηαη ζύλζεζε ησλ αμηνινγεκέλσλ θξηηεξίσλ κε ζθνπό ηελ παξαγσγή ηνπ ηειηθνύ ζύλζεηνπ δείθηε απνηίκεζεο ηεο πνηόηεηαο δσήο: QI n w C 1 (2) QI δείθηεο πνηόηεηαο δσήο n πιήζνο ζύλζεησλ θξηηεξίσλ w ζπληειεζηήο βαξύηεηαο ζύλζεηνπ θξηηεξίνπ C ζύλζεην θξηηήξην Ο δείθηεο πνηόηεηαο δσήο ζα παίξλεη ηηκέο πνπ ζα θπκαίλνληαη κεηαμύ ησλ ηηκώλ ηεο εληαίαο θιίκαθαο πνπ νξίζηεθε γηα ηα ζύλζεηα θξηηήξηα. Έηζη, νη ρσξηθέο κνλάδεο πνπ ζα εκθαλίδνπλ ρακειέο ηηκέο δείθηε πνηόηεηαο δσήο ζα αληηζηνηρνύλ ζε ρακειά επίπεδα πνηόηεηαο δσήο ελώ νη ρσξηθέο κνλάδεο κε πςειέο ηηκέο ζηνλ δείθηε ζα αληηζηνηρνύλ ζε πςειά επίπεδα πνηόηεηαο δσήο. 4. πδήηεζε - πκπεξάζκαηα ηελ παξνύζα εξγαζία παξνπζηάζηεθε ε κεζνδνινγία γηα ηελ ζρεδίαζε ζύλζεηνπ δείθηε απνηίκεζεο ηεο πνηόηεηαο δσήο ζηηο κνλάδεο ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο. Η ζπγθεθξηκέλε κεζνδνινγηθή πξνζέγγηζε ζπλδπάδεη πνζνηηθά θαη πνηνηηθά δεδνκέλα πνπ ζπκβάινπλ ζηελ δηακόξθσζε ηεο πνηόηεηαο δσήο. ηόρνο ηεο ζρεδίαζεο ηνπ ζύλζεηνπ απηνύ δείθηε είλαη ε ηαμηλόκεζε ησλ Γ.Γ. βάζεη ησλ ραξαθηεξηζηηθώλ πνηόηεηαο δσήο πνπ εκθαλίδνπλ. Η ηαμηλόκεζε απηή νδεγεί ζηνλ εληνπηζκό πξνβιεκάησλ θαη κεηνλεθηηθώλ ραξαθηεξηζηηθώλ πνπ ζπγθεληξώλνπλ απηέο νη ρσξηθέο κνλάδεο κε απνηέιεζκα λα εκθαλίδνπλ ρακειά επίπεδα πνηόηεηαο δσήο. Η πξνζέγγηζε απηή επηηξέπεη ζηηο αξκόδηεο ππεξεζίεο ησλ ηνπηθώλ κνλάδσλ απηνδηνίθεζεο λα εμεηάζνπλ πεξαηηέξσ ην πξόβιεκα, λα εληνπίζνπλ ηηο παξακέηξνπο πνπ επηδξνύλ αξλεηηθά ζηελ πνηόηεηα δσήο, λα ιεθζνύλ απνθάζεηο γηα ηελ επίιπζε ηνπ πξνβιήκαηνο θαη θαη' επέθηαζε λα επηηύρνπλ ηελ αύμεζε ησλ επηπέδσλ ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ θαηλνκέλνπ. Η δηαδηθαζία ηεο αλαιπηηθήο ηεξάξρεζεο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζηε ζπγθεθξηκέλε κεζνδνινγία επηηπγράλεη ηελ ζπλδπαζηηθή αμηνπνίεζε πνζνηηθώλ θαη πνηνηηθώλ δεδνκέλσλ ελώ παξάιιεια επηηξέπεη ην ζπλδπαζκό δεδνκέλσλ κε κηθξή νκνηνγέλεηα ρξεζηκνπνηώληαο κηα εληαία θιίκαθα. Υαξαθηεξηζηηθό ηεο κεζνδνινγίαο πνπ πξνηείλεηαη απνηειεί ην γεγνλόο όηη κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί ζπλδπαζηηθά κε ηελ ηερλνινγία ησλ πζηεκάησλ Γεσγξαθηθώλ Πιεξνθνξηώλ (ΓΠ), ε νπνία παξέρεη έλα νινθιεξσκέλν θαη απνηειεζκαηηθό πεξηβάιινλ ιεηηνπξγηώλ ρσξηθήο αλάιπζεο. Σν απνηέιεζκα ηεο αλάιπζεο ησλ ΓΠ απνδίδεη ηε ρσξηθή δηάζηαζε ηνπ θαηλνκέλνπ θαη δεκηνπξγεί κηα πην νινθιεξσκέλε εηθόλα ησλ επηπέδσλ πνηόηεηαο δσήο πνπ εκθαλίδνπλ νη ρσξηθέο κνλάδεο αλαθνξάο. Δπηπιένλ, ε ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ησλ ΓΠ επηηξέπεη ηελ δπλακηθή απνηίκεζε ηεο πνηόηεηαο δσήο κε ηελ αλάιπζε δηαρξνληθώλ δεδνκέλσλ. Η δπλακηθή απηή απνηίκεζε επηηξέπεη ηνλ εληνπηζκό ησλ αιιαγώλ πνπ πξαγκαηνπνηνύληαη ζηηο παξακέηξνπο ηεο πνηόηεηαο δσήο κέζα ζε ζπγθεθξηκέλα ρξνληθά δηαζηήκαηα. Έηζη, ζθνπό κειινληηθώλ εξγαζηώλ απνηειεί ε έληαμε ηεο ρξήζεο ΓΠ θαη ε εθηέιεζε επεμεξγαζηώλ ζε πξσηνγελή δεδνκέλα. Δπηπξόζζεηα, κπνξεί λα πξαγκαηνπνηεζεί επέθηαζε ηνπ κνληέινπ κε πξνζζήθεο λέσλ παξακέηξσλ θαζώο επίζεο λα γίλεη εθαξκνγή ζε πξαγκαηηθά 447

8 δεδνκέλα πνπ ζα επηηξέςεη ηελ νπηηθνπνίεζε ησλ απνηειεζκάησλ ηνπ ζύλζεηνπ δείθηε πνηόηεηαο δσήο. Σέινο, παξόηη ζηελ εξγαζία απηή παξνπζηάζηεθαλ νη δηαθνξεηηθέο πηπρέο ηεο έλλνηαο ηεο πνηόηεηαο δσήο, ζηνλ ζρεδηαζκό ηνπ δείθηε δελ ζπκπεξηιήθζεθε ε ππνθεηκεληθή δηάζηαζε ηνπ θαηλνκέλνπ θαζώο είλαη έλα ζέκα ην νπνίν απαηηεί ηδηαίηεξε πξνζνρή ζηελ πξνζέγγηζή ηνπ θαη ρξεηάδεηαη πεξαηηέξσ δηεξεύλεζε. Η ππνθεηκεληθή δηάζηαζε ηεο πνηόηεηαο δσήο αθνξά ηνλ ηξόπν πνπ αληηιακβάλνληαη νη θάηνηθνη κηαο πεξηνρήο ηνπο παξάγνληεο πνπ ζπλδξάκνπλ ζηελ δηακόξθσζε ησλ επηπέδσλ ηεο πνηόηεηαο δσήο (Andrews, 1974). Γηα παξάδεηγκα, πνιινί παξάγνληεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ πνηόηεηα δσήο θαη ραξαθηεξίδνληαη σο ππνθεηκεληθνί, αθνξνύλ θπξίσο ηελ αληίιεςε ησλ θαηνίθσλ ζε ζέκαηα όπσο ε εκθάληζε θαη ε αηζζεηηθή ηνπ αζηηθνύ ρώξνπ, ε ηθαλνπνίεζε ηνπο από ηα δεκόζηα κεηαθνξηθά κέζα, ην αλ αηζζάλνληαη αζθαιείο ζην πεξηβάιινλ πνπ δνπλ ή εξγάδνληαη θ.ά. (Das, 2008). Παξ' όια απηά, αμίδεη λα αλαθεξζεί όηη ε "ππνθεηκεληθόηεηα" ηεο πνηόηεηαο δσήο θεξδίδεη όιν θαη πεξηζζόηεξν ην ελδηαθέξνλ ησλ εξεπλεηώλ νη νπνίνη ιακβάλνπλ ππ' όςε πεξηζζόηεξνπο ππνθεηκεληθνύο δείθηεο γηα ηελ απνηίκεζε ηεο πνηόηεηαο δσήο. Βηβιηνγξαθία Παπαδόπνπινο Α., Υ. Υαιθηάο θαη Α. Φάθα, 2008: Η επαλεμέηαζε ηεο ειιεληθήο ππαίζξνπ κέζα από δπλακηθή κεζνδνινγηθή πξνζέγγηζε θαη ηελ αμηνπνίεζε ησλ γεσγξαθηθώλ ζπζηεκάησλ πιεξνθνξηώλ. Επηζεώρεζε Κοηλωληθώλ Ερεσλώλ, 125, ΦΔΚ 114, 2006: Κύρωζε ηοσ Κώδηθα Δήκωλ θαη Κοηλοηήηωλ. Δζληθό Σππνγξαθείν, Αζήλα. Andrews F.M., 1974: Socal ndcators of perceved lfe qualty. Socal Indcators Research, 1, Apparco P., A. Ségun and D. Naud, 2008: The Qualty of the Urban Envronment Around Publc Housng Buldngs n Montréal: An Objectve Approach Based on GIS and Multvarate Statstcal Analyss. Socal Indcators Research, 86, Belmonte S., V. Núñez, J.G. Vramonte and J. Franco, 2009: Potental renewable energy resources of the Lerma Valley, Salta, Argentna for ts strategc terrtoral plannng. Renewable and Sustanable Energy Revews, 13, Cragla M., L. Leontdou, G. Nuvolat, J. Schwekart, 2004: Towards the development of qualty of lfe ndcators n the 'dgtal' cty. Envronment and Plannng B: Plannng and Desgn, 31, Das D., 2008: Urban Qualty of Lfe: A Case Study of Guwahat. Socal Indcators Research, 88, ESRI, 2008: Crme Analyss - GIS Solutons for Intellgence-Led Polcng. Redlands, ESRI Press. European Foundaton for the Improvement of Lvng and Workng Condtons, 2009: Second European Qualty of Lfe Survey. Offce for Offcal Publcatons of the European Communtes, Luxembourg. L G. and Q. Weng, 2007: Measurng the qualty of lfe n cty of Indanapols by ntegraton of remote sensng and census data. Internatonal Journal of Remote Sensng, 28, Malkna-Pykh I.G. and Y.A. Pykh, 2007: Qualty-of-lfe ndcators at dfferent scales: Theoretcal Background. Ecologcal Indcators, 8, Martnez J., 2009: The use of GIS and ndcators to montor ntra-urban nequaltes. A case study n Rosaro, Argentna. Habtat Internatonal, 33, Rapley M., 2003: Qualty of Lfe Research - a crtcal ndroducton. Sage, London. Saaty T.L., 1980: The Analytcal Herarchy Process. McGraw-Hll, New York. Thom E., 1959: The dscomfort ndex. Weatherwse, 12, van der Maesen L.J.G., Walker A. C., 2005: Indcators of Socal Qualty: Outcomes of the European Scentfc Network. European Journal of Socal Qualty, 5, Wllams I.D., Brd A., 2003: Publc perceptons of ar qualty and qualty of lfe n urban and suburban areas of London. Journal of Envronmental Montorng, 5,