ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ"

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Παθοφυσιολογία ΙΙ Ογκολογία Υπεύθυνος μαθήματος: Καθηγητής Αλέξανδρος Α. Δρόσος

2 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς.

3 Κ Α Ρ Κ Ι Ν Ο Σ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΛΗΨΗ ΕΓΚΑΙΡΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ ΠΑΙΔΩΝ ΚΑΙ ΕΦΗΒΩΝ

4 ΚΑΚΟΗΘΗΣ ΟΓΚΟΣ (ΚΑΡΚΙΝΟΣ) Είναι η διαταραχή εκείνη όπου μια ομάδα κυττάρων πολλαπλασιάζεται ανεξέλεγκτα. Έχει διάφορου βαθμού διαφοροποίηση Ταχεία ανάπτυξη ( μιτώσεις) Επέκταση στους γύρω ιστούς. Εμφάνιση μεταστάσεων Σαν τελικό αποτέλεσμα : θάνατος. ΚΑΛΟΗΘΗΣ ΟΓΚΟΣ Ελεγχόμενος πολλαπλασιασμός Καλά διαφοροποιημένος ( ή καθόλου μιτώσεις) Βραδεία ανάπτυξη Είναι περιχαρακωμένος, δεν διηθεί τους γύρω ιστούς και δεν μεθίσταται

5 Κακοήθεις Όγκοι που προέρχονται από : Α) Επιθηλιακά Κύτταρα (πνεύμονα, μαστό, ΓΕΣ,κ.λ.π.) ονομάζονται κ α ρ κ ι ν ώ μ α τ α Β) Μεσεγχυματικούς Ιστούς, καλούνται σ α ρ κ ώ μ α τ α Γ) Λεμφοποιητικό Ιστό, αποκαλούνται λ ε μ φ ώ μ α τ α

6 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ

7 ΓΝΩΣΤΟΙ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΓΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ α) Καθημερινές έξεις (κάπνισμα, αλκoόλη) β) Διατροφικοί παράγοντες γ) Επαγγελματικοί παράγοντες δ) Λοιμώδεις παράγοντες ε) Ακτινοβολία στ) Φαρμακευτικοί

8 ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ Παράγων Κάπνισμα Ανάπτυξη Καρκίνου Πνεύμονας, ουροδόχος κύστη, οισοφάγος, στοματική κοιλότητα, λάρυγγας, νεφρός, στομάχι. Παθητικό Κάπνισμα Πνεύμονας Μάσηση Betel (Ινδοί) Αλκοόλη Στοματική κοιλότητα Οισοφάγος, στοματική κοιλότητα, λάρυγγας, φάρυγγας, ήπαρ.

9 ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ (Θετική Συσχέτιση) ΘΡΕΠΤΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ κορεσμένα ζωικά λίπη κρέας, αυγά, τυριά Ca παχέως, Ca παγκρέατος, Ca ενδομητρίου, Ca προστάτη ζωικές πρωτεΐνες κρέας (κόκκινο) Ca παχέως, Ca παγκρέατος, άμυλο (σακχαρώδη προϊόντα) ψωμί, ζυμαρικά, γλυκά Ca παχέως, Ca παγκρέατος, αλάτι - Ca στομάχου

10 ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ (Αρνητική Συσχέτιση) ΘΡΕΠΤΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ φυτικές ίνες Φρούτα, λαχανικά, όσπρια Στους περισσότερους συμπαγείς όγκους Απαραίτητη ημερήσια ποσότητα = 500 gr

11 ΠΟΣΟΣΤΑ ΘΑΝΑΤΩΝ ΑΠΟ ΚΑΡΚΙΝΟΥΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΑΠΟΔΟΘΟΥΝ ΣΕ ΠΕΡΙΒΑΝΤΟΛΟΓΙΚΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΣΟΣΤΟ (%) Κάπνισμα 30 Διατροφή ενηλίκου (παχυσαρκία) Λοιμώδη αίτια 10 Επαγγελματικοί παράγοντες 5 Αλκοόλη 3 Καθιστική ζωή 3 Ιονίζουσα / υπεριώδης ακτινοβολίας Ρύπανση περιβάλλοντος 2 Γονίδια υψηλής διαπεραστικότητας Άλλοι παράγοντες

12 ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ Επαγγελματική έκθεση Εντοπίσεις κακοήθων νεοπλασιών Παραδείγματα επαγγελματικής έκθεσης Αρσενικό Πνεύμονας, δέρμα Ψεκαστές εντομοκτόνων Σπάνια Αμίαντος Μεσοθηλίωμα, πνεύμονας Εργάτες μονωτικών υλικών (παλαιότερα) Έκθεση γενικού πληθυσμού Σχετικά σπάνια Βενζόλιο Μυελογενής λευχαιμία Βαφείς, επιπλοποιοί Σχετικά συχνή Καυσαέρια πετρελαιοκινητήρων Πνεύμονας Μηχανικοί και οδηγοί πετρελαιοκινήτων οχημάτων Φορμαλδεϋδη Παραρρινικοί κόλποι Προσωπικό εργαστηρίων, εργάτες ξύλου και χαρτιού Ιονίζουσα ακτινοβολία Λευχαιμία και πολλές άλλες Εργαζόμενοι με ραδιενεργά προϊόντα Συχνή Σπάνια Συχνή Ορυκτέλαια Δέρμα Εργάτες μετάλλων Σχετικά συχνή Βαφές Πνεύμονας Επαγγελματίες βαφείς Σπάνια Ραδόνιο (σωμάτια α) Πνεύμονας Εργάτες ορυχείων Σχετικά σπάνια Πίσσα Δέρμα Πυροσβέστες, συντηρητές καυστήρων Σχετικά σπάνια

13 ΛΟΙΜΩΔΕΙΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ Παράγοντας Aspergillus flavus (αφλατοξίνες) Ιός ηπατίτιδας B Ιός ηπατίτιδας C Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού Schistosoma hematobium Opisthorchis viverrini Clonorchis sinensis Ιοί των κονδυλωμάτων (HPV) Ιός έρπητα 8 (HSV-8) Ιός ανοσοανεπάρκειας 1 (HIV-1) Ιός λευχαιμίας Τ κυττάρων (HTLV) Epstein-Barr Εντοπίσεις κακοήθων νεοπλασιών Ήπαρ Ήπαρ Ήπαρ Στόμαχος Ουροδόχος κύστη Χολαγγειοκαρκίνωμα Χολαγγειοκαρκίνωμα Τράχηλος μήτρας και πρωκτός Σάρκωμα Kaposi Non Hodgkin λέμφωμα, σάρκωμα Kaposi, πρωκτός Λευχαιμία ενηλίκων από T λεμφοκύτταρα Λεμφώματα, ρινοφάρυγγας

14 ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ Είδος Ακτινοβολίας Έκθεση Ανάπτυξη Καρκίνου Ιονίζουσα Ραδιενεργά προϊόντα Λευχαιμίες & άλλοι καρκίνοι Υπεριώδης Ήλιος Δέρμα, χείλος, μελάνωμα Ραδόνιο (σωμάτια α) Μεταλλεία Ορυχεία Πνεύμονα

15 ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΦΑΡΜΑΚΑ Χημειοθεραπεία (αλκυλιούντες παράγοντες) Ανοσοκατασταλτικά ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ Λευχαιμίες, Λεμφώματα Λεμφώματα Ορμόνες Εμμηνοπαυσιακά οιστρογόνα Διαιθυλστιλβεστρόλη Ταμοξιφαίνη Αναβολικά στεροειδή Ενδομήτριο, μαστός Κόλπος, Τράχηλος μήτρας Ενδομήτριο Ηπαρ

16 ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΟΡΓΑΝΟ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Ca οισοφάγου (αδενοca) Ca στομάχου Ca π. εντέρου Ca ήπατος Ca παγκρέατος Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση Διαφραγματοκήλη Οισοφαγίτιδα Οισοφάγος Barrett Ιστορικό γαστρεκτομής Ομάδα αίματος Α Ελκώδης κολίτιδα Νόσος Crohn Οικογενής πολυποδίαση Κίρρωση Χρόνια παγκρεατίτιδα Σακχαρώδης διαβήτης

17 Πρώϊμη εμμηναρχή / όψιμη εμμηνόπαυση Ca μαστού Γέννηση παιδού > 35 ετών Κυστική μαστοπάθεια BRCA γονίδιο Παχυσαρκία Ca ενδομητρίου Πρώιμη εμμηναρχή / όψιμη εμμηνόπαυση Μικρός αριθμός παιδιών Πρώιμη ηλικία έναρξης σεξουαλικών σχέσεων Ca τραχήλου μήτρας Αριθμός σεξουαλικών συντρόφων Χαμηλή κοινωνικο-οικονομική τάξη Ca όρχεως Λέμφωμα Μελάνωμα Κρυψορχία Αυτοάνοσα νοσήματα (συνδρ. Sjogren) Μεταμόσχευση οργάνων Πολλοί μελαγχρωματικοί σπίλοι Μελαγχρωματική ξηροδερμία Ανοιχτόχρωμο δέρμα

18 ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΚΟΗΘΩΝ ΝΕΟΠΛΑΣΙΩΝ

19 Κ Α Ρ Κ Ι Ν Ο Σ Η δεύτερη αιτία θανάτου στην Ευρώπη και ΗΠΑ Ένας στους τρεις ανθρώπους προσβάλλεται και ένας στους πέντε πεθαίνει Οι συχνότεροι καρκίνοι [ the big killers ] Ca πνεύμονα Ca π. εντέρου Ca μαστού Ca προστάτη Ca μήτρας Ca στομάχου Ca ήπατος Ca παγκρέατος

20 ΣΥΧΝΟΤΕΡΕΣ ΑΙΤΙΕΣ ΘΑΝΑΤΟΥ ΣΤΙΣ ΑΝΑΠΤΥΓΜΕΝΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΜΕΝΕΣ ΧΩΡΕΣ ΚΑΤA ΤΟ 1990 Α ν α π τ υ γ μ έ ν ε ς χ ώ ρ ε ς Α ν α π τ υ σ σ ό μ ε ν ε ς χ ώ ρ ε ς Θάνατοι (*10 3 ) Ποσοστό Θάνατοι (*10 3 ) Ποσοστό Σύνολο αιτιών 10,912 Σύνολο αιτιών 39,554 1 Στεφανιαία νόσος 2, Λοιμώξεις κατώτερου αναπνευστικού 3, Αγγειακά εγκεφαλικά 1, Στεφανιαία νόσος 3, Ca τραχείας, βρόγχων και πνεύμονα 4 Λοιμώξεις κατώτερου αναπνευστικού Αγγειακά εγκεφαλικά 2, Διαρροϊκά νοσήματα 2, Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια Καταστάσεις κατά την περιγεννητική περίοδο 2, Ca παχέος εντέρου Φυματίωση 1, Ca στομάχου Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια 1, Τροχαία ατυχήματα Παρωτίτιδα 1, Αυτοτραυματισμοί Ελονοσία Σακχαρώδης διαβήτης Τροχαία ατυχήματα

21 Προτυπωμένοι κατά ηλικία, με βάση τον πληθυσμό της γης, δείκτες επίπτωσης και θνησιμότητας (ανά άνδρες-έτη), ανά τύπο κακοήθους νεοπλασίας Εκτίμηση για το σύνολο του πληθυσμού της γης το 1990 Πνεύμονας Στόμαχος Προστάτης Π. έντερο Ηπαρ Στοματοφάρυγγας Οισοφάγος Ουρ. κύστη Στοματική κ. Λάρυγγας Λευχαιμία NHL Πάγκρεας Νεφρός Φάρυγγας* ΚΝΣ Μελάνωμα Ρινοφάρυγγας Hodgkin Π. μυέλωμα NHL: Λεμφώματα Non-Hodgkin ΚΝΣ: Κεντρικό Νευρικό Σύστημα * : πλην στοματοφάρυγγα και ρινοφάρυγγα Ορχεις Θυρεοειδής Πηγή: Ferlay et al, Θνησιμότητα Επίπτωση

22 Προτυπωμένοι κατά ηλικία, με βάση τον πληθυσμό της γης, δείκτες επίπτωσης και θνησιμότητας (ανά άνδρες-έτη), ανά τύπο κακοήθους νεοπλασίας Εκτίμηση για την Ελλάδα το 1990* Πνεύμονας Ουρ. κύστη Προστάτης Παχύ έντερο Ηπαρ Στόμαχος ΚΝΣ Λευχαιμία Λάρυγγας Νεφρός Πάγκρεας NHL Hodgkin Ορχεις Στ. κοιλότητα Π. Μυέλωμα NHL: Λεμφώματα Non-Hodgkin ΚΝΣ: Κεντρικό Νευρικό Σύστημα * : πλην στοματοφάρυγγα και ρινοφάρυγγα Πηγή: Ferlay et al, 2001 Επίπτωση Θνησιιμότητα Μελάνωμα Φάρυγγας*

23 Προτυπωμένοι κατά ηλικία, με βάση τον πληθυσμό της γης, δείκτες επίπτωσης και θνησιμότητας (ανά γυναίκες-έτη), ανά τύπο κακοήθους νεοπλασίας Εκτίμηση για το σύνολο του πληθυσμού της γης το 1990 Μαστός Τράχηλος Π. έντερο Στόμαχος Πνεύμονας Ωοθήκες Ενδομήτριο Ηπαρ Στοματοφάρυγγας Οισοφάγος Λευχαιμία NHL Πάγκρεας Στοματική κ. Θυρεοειδής Νεφρός ΚΝΣ Ουρ. κύστη Μελάνωμα Πολ. μυέλωμα Hodgkin Λάρυγγας Φάρυγγας* NHL: Λεμφώματα Non-Hodgkin ΚΝΣ: Κεντρικό Νευρικό Σύστημα * : πλην στοματοφάρυγγα και ρινοφάρυγγα Ρινοφάρυγγας Θνησιμότητα Επίπτωση

24 Προτυπωμένοι κατά ηλικία, με βάση τον πληθυσμό της γης, δείκτες επίπτωσης και θνησιμότητας (ανά γυναίκες-έτη), ανά τύπο κακοήθους νεοπλασίας Εκτίμηση για την Ελλάδα το 1990 Μαστός Παχύ έντερο Πνεύμονας Ωοθήκες ΚΝΣ Τράχηλος μήτρας Ενδομήτριο Στόμαχος Λευχαιμία Ηπαρ Ουρ. κύστη Hodgkin Πάγκρεας NHL Θυρεοειδής Νεφρός NHL: Λεμφώματα Non-Hodgkin ΚΝΣ: Κεντρικό Νευρικό Σύστημα Πηγή: Ferlay et al, Επίπτωση Θνησιμότητα Μελάνωμα Π.μυέλωμα

25 Δείκτες ανά άνδρες-έτη Προτυπωμένοι κατά ηλικία, με βάση τον πληθυσμό των ΗΠΑ του 1970, δείκτες θνησιμότητας από καρκίνο για τους άνδρες στις ΗΠΑ από το 1930 ως το 1996 (ανά άνδρες- έτη). Πάγκρεας (1) Ηπαρ (2) Πρόστάτης (3) Στόμαχος (4) Πνεύμονας (5) Παχύ έντερο(6) Λευχαιμία (7) (4) (5) (6) (2) (3) (7) (1) Σημείωση: Αλλαγές κωδικών στη Διεθνή Ταξινόμηση Νόσων και Αιτιών Θανάτου έχουν επηρεάσει την εκτίμηση των δεικτών για τους καρκίνους του ήπατος, του πνεύμονα και του παχέος εντέρου. Πηγή: Greenlee et al, Ετη

26 Δείκτες ανά γυναίκες-έτη Προτυπωμένοι κατά ηλικία, με βάση τον πληθυσμό των ΗΠΑ του 1970, δείκτες θνησιμότητας από καρκίνο για τις γυναίκες στις ΗΠΑ από το 1930 ως το 1996 (ανά γυναίκες- έτη). Μήτρα * (1) Μαστός (2) Πάγκρεας (3) Ωοθήκες (4) Στόμαχος (5) Πνεύμονας (6) Παχύ έντερο (7) (6) (2) (7) (5) (1) (4) (3) * Συμπεριλαμβάνονται ο καρκίνος του ενδομητρίου και του τραχήλου της μήτρας Σημείωση: Αλλαγές κωδικών στη Διεθνή ΤαξινόμησηΝόσων και Αιτιών Θανάτου έχουν επηρεάσει την εκτίμηση των δεικτών για τους καρκίνους της μήτρας, των ωοθηκών, του πνεύμονα και του παχέος εντέρου. Πηγή: Greenlee et al, Ετη

27 ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΚΟΗΘΩΝ ΝΕΟΠΛΑΣΙΩΝ

28 ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΚΟΗΘΩΝ ΝΕΟΠΛΑΣΙΩΝ ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ Βασίζεται στην αποτροπή της δραστικής επαφής ενός καρκινογόνου παράγοντα με τον άνθρωπο. Π Ω Σ Ε Π Ι Τ Υ Γ Χ Α Ν Ε Τ Α Ι i. με «αποφυγή», «διακοπή» ή «μείωση» της έκθεσης σε καρκινογόνο παράγοντα (π.χ. κάπνισμα) ii. με ενίσχυση άμυνας του σώματος μέσω εμβολιασμού (πχ κατά της ηπατίτιδας Β) με προτροπή για καταλληλότερη διατροφή (πχ αύξηση κατανάλωσης λαχανικών)

29 ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΚΟΗΘΩΝ ΝΕΟΠΛΑΣΙΩΝ ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ Βασίζεται στην προσυμπτωματική διάγνωση της νόσου σε πρώιμο στάδιο. Π Ω Σ Ε Π Ι Τ Υ Γ Χ Α Ν Ε Τ Α Ι : i. Μέσω ατομικού προσυμπτωματικού ελέγχου (check up) ii. Μέσω πληθυσμιακού ελέγχου (screening)

30 ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΚΟΗΘΩΝ ΝΕΟΠΛΑΣΙΩΝ ΕΓΚΑΙΡΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ Έγκαιρη αναγνώριση σημείων ή συμπτωμάτων καρκίνου μέσω ενημέρωσης του κοινού (π.χ. βήχας, αιμορραγία, εναλλαγές κενώσεων εντέρου)

31 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΟΥΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ Θεωρητικές δυνατότητες μείωσης της θνησιμότητας μετά εφαρμογής πληθυσμιακών ελέγχων / προγραμμάτων διαλογής (screening programmes) 60% για Ca τραχήλου μήτρας 30% για Ca μαστού 25% για Ca π. εντέρου Παρά την δημοτικότητα του PSA και των Ca 125/ Διακολπικό Υπέρηχο δεν υπάρχουν ακόμη αξιόπιστα στοιχεία για την δευτερογενή πρόληψη του Ca προστάτη και Ca ωοθηκών αντίστοιχα.

32 ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΣΗΜΕΙΑ 1. Ογκίδιο μαστού, όρχη, δέρματος ή μαλακών μορίων 2. Αλλαγές συνηθειών του εντέρου 3. Βήχας που επιμένει ή αλλάζει χαρακτήρα. Βράγχος φωνής 4. Αιμορραγία 5. Πληγή που δεν κλείνει 6. Αλλαγές σε κάποιο σπίλο (κρεατοελιά). 7. Δυσκαταποσία.

33 ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΜΑΣΤΟΥ Παθολοανατομία : Αδενοκαρκίνωμα Κλινική εικόνα : Ψηλαφητό ανώδυνο ογκίδιο ή μάζα Δέρμα μαστού «δίκην φλοιού πορτοκαλιού» Εισολκή θηλής, έκκριση θηλής Ασυμμετρία μαστοών Σημειολογία : Ψηλαφητή ανώδυνη μάζα Ψηλαφητοί μασχαλιαίοι ή υπερκλείδιοι αδένες (σύστοιχο) Διάταση φλεβών Φλεγμονώδες Ca μαστού : Διάχυτοι σκληρία, ερυθρότητα, οίδημα Διάγνωση : Μαστογραφία Ξηρογραφία Παρακέντηση - Βιοψία

34 ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΜΑΣΤΟΥ ΕΓΚΑΙΡΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ Ανακάλυψη ογκιδίου ή μάζας στο μαστό Εισολκής θηλής Έκκριση θηλής Δέρμα πορτοκαλιού Μεταβολές στο σχήμα και το μέγεθος του μαστού Αυτοεξέταση μαστού Μαστογραφία (;)

35 ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΓΕΘΟΣ ΟΓΚΟΥ < 1 cm (T 1 ) 3-4 cm (T 2 ) 5-7, 5 cm (T 3 ) 10 EΤΗΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗ 80 % 55 % 45% ΜΑΣΧΑΛΙΑΙΟΙ ΑΔΕΝΕΣ Χωρίς (Νο) Κινητοί (+) (Ν 1 ) Μη Κινητοί (+) (Ν 2 ) 60 % 50 % 20 %

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48 ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ (α) Υ π α ν ά π τ υ κ τ ε ς Χ ώ ρ ε ς Αποτελεί το συχνότερο Ca στις γυναίκες (β) Δ υ τ ι κ έ ς Χ ώ ρ ε ς Η θνησιμότητα τα τελευταία 40 χρόνια μειώθηκε κατά 50% (λόγω Pap test). (γ) Η λ ι κ ί α : ετών

49 ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ Παθολοανατομία : Τράχηλος = Πλακώδες Ca, Ενδοτράχηλος = ΑδενοCa Κλινική εικόνα : Καφεοειδή δύσοσμα υγρά Μητρορραγία Στικτή αιμορραγία μετά την σεξουαλική επαφή Παράταση έμμηνου ρύσης Άλγος οσφύος (παραορτικοί αδένες) Διάγνωση : Γυναικολογική εξέταση Βιοψία

50 ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΚΑ (πλακώδες Ca 80%) Δυσπλασία In Situ Μικροδιηθητικό Ca (3-5 χλσ) Διηθητικό Ca Υποκλινικά Διάστημα από δυσπλασία σε In situ Ca = 5-10 έτη Διάστημα από In Situ σε διηθητικό Ca = 3-10 έτη

51 ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ ΣΤΑΔΙΑ ΝΟΣΟΥ ΣΤΑΔΙΟ ΕΚΤΑΣΗ 5-ΕΤΗΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗ 0 Ca in situ % Ι Αυστηρά περιορισμένο στον τράχηλο 80% IΙ Πέραν του τραχήλου χωρίς να διηθεί πυελικό τοίχωμα ή το άνω τριτημόριο του κόλπου 60% III Επέκταση στα ως άνω 30% IV Επέκταση στo ορθό, ουροδόχο κύστη ή απομακρυσμένες μεταστάσεις 5 %

52 ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ Η θνησιμότητα σε πληθυσμό που : δεν υποβάλλεται σε Pap test είναι 30 ανά υποβάλλεται σε Pap test είναι 4 ανά

53 ΚΑΚΟΗΘΕΙΣ ΟΓΚΟΙ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ Β α σ ι κ ο κ υ τ τ α ρ ι κ ό Ca Συνήθως οζώδης ή οζώδης ελκωτική εστία (σπάνια επιπολής επιθηλίωμα ). Κυρίως πρόσωπο, λιγότερο άκρα ή κορμό και ποτέ βλεννογόνους.. Εστία λεία, στιλπνή, ανώδυνη με τηλεαγγειεκτασίες, σπάνια αιμορραγεί Σπάνια δίδει μεταστάσεις, συνήθως διηθεί τοπικά

54

55

56

57 ΑΚΑΝΘΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ή ΜΑΛΠΙΓΓΙΑΚΟ ή ΠΛΑΚΩΔΕΙΣ Ca Συνήθως ερυθηματώδης εστία με ακανόνιστη επιφάνεια και εξελκώσεις Διαφορ. διάγνωση από ψωρίαση, έκζεμα, λοιμώξεις, τραύμα.. Προσβάλλει πρόσωπο, άκρα και βλεννογόνους. Σπάνια μεθίστανται εκτός αν προσβάλλει βλεννογόνους

58

59

60

61

62

63 ΚΑΚΟΗΘΕΣ ΜΕΛΑΝΩΜΑ Μελαγχρωματικός σπίλος (οζίδιο), μονήρης ή με δορυφόρα οζίδια. Συχνή προσβολή λεμφαδένων και παρουσία μεταστάσεων. Πρόγνωση δυσμενής.

64

65

66

67 ΣΑΡΚΩΜΑΤΑ ΜΑΛΑΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΟΣΤΩΝ

68

69

70

71

72

73

74

75

76 ΚΑΚΟΗΘΕΙΣ ΟΓΚΟΙ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ Ca Λάρυγγα Παθολοανατομία : Μαλπιγγιακό Ca Κλινική εικόνα : Βράγχος φωνής Αλγος με επέκταση στα αυτιά Οίδημα Λαρυγγοσκόπηση : Μάζα Δυσκαταποσία Δυσπνοϊκά φαινόμενα Διόγκωση τραχηλικών λεμφαδένων (προχωρημένο Ca) Ακινησία φωνητικών χορδών Οίδημα

77 Ca Πνευμονος Παθολοανατομία : Μή- μικροκυτταρικός Μικροκυτταρικός Κλινική εικόνα : Βήχας Αιμόπτωση Βράγχος φωνής Θωρακικό άλγος Πυρετός Γενικά συμπτώματα Διάγνωση : α/α θώρακος, CT-scan Βρογχοσκόπηση

78

79

80

81

82

83

84

85

86 ΚΑΚΟΗΘΕΙΣ ΟΓΚΟΙ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΚΟΥ Ca Οισοφάγου Παθολοανατομία : Μαλπιγγιακό Ca Ηλικία : ετών (βαρείς καπνιστές & πότες) Κλινική εικόνα : Προοδευτική δυσφαγία (υγρά στερεά) Οδυνοφαγία Απώλεια βάρους Αναγωγή ή έμετος Οπισθοστερνικό ή επιγαστρικό άλγος Πνευμονία από εισρόφηση Αιματέμεση, μέλαινα ή αιμόπτιση (συρίγγιο) Δυσφωνία (αρ. λαρυγγ. Νεύρο) Σύνδρομο άνω κοίλης Διάγνωση : Οισοφαγογράφημα Οισοφαγοσκόπηση Προχωρημένη νόσος

87 Ca Παχέως Εντέρου Παθολογοανατομία : Αδενοκαρκίνωμα Κλινική Εικόνα : ΟΡΘΟΣΙΜΟΕΙΔΕΣ Μέλαινα (85%) Δυσκοιλιότητα (46%) Τεινεσμός (30%) Διάρροια (30%) Κοιλιακό άλγος (26%) ΚΑΤΙΟΝ Κοιλιακό άλγος (72%) Μέλαινα (53%) Δυσκοιλιότητα (42%) Ναυτία (25%) Εμετος (23%) ΑΝΙΟΝ Κοιλιακό άλγος (74%) Καταβολή (29%) Μέλαινα (27%) Ναυτία (24%) Κοιλιακή μάζα (23%) Διάγνωση : Διάβαση εντέρου (βαρυούχοςυποκλυσμός) Ενδοσκόπηση Εγχείρηση

88

89

90 Διάγνωση : Σπινθηρογράφημα ήπατος Αξονική τομογραφία Υπερηχογράφημα, Αγγειογραφία Βιοψία Ca Ήπατος Μορφές : Πολλαπλοί όζοι (2/3) Μονήρης όγκος (1/3) Διάχυτη μορφή (1/3) ( σε έδαφος κίρρωσης) Κλινική Εικόνα : Έντονη καχεξία Άλγος δεξ. υποχονδρίου Πυρετός (μέχρι 38 C, απογευματινός) Ίκτερος Ασκίτης Αιμορραγία (Σε προϋπάρχουσα Κ.Ι. απότομη επιδείνωση συμπτωμάτων)

91

92 Ca Παγκρέατος Παθολοανατομία : Αδενοκαρκίνωμα Κλινική εικόνα : Απώλεια βάρους Ίκτερος Άλγος Ανορεξία Εμετοι Καταβολή Ca Κεφαλής (73%) 92% 82% 72% 64 % 37 % 35 % Ca σώματος ουράς 100 % 7 % 87 % 33 % 37 % 43 % Σημειολογία : Ίκτερος 87 % 13 % Ηπατομεγαλία 83 % 33 % Ασκίτης 14 % 20 % Κοιλιακή μάζα 13 % 23 % Διάγνωση : Αξονική Τομογραφία Υπερηχογραφία

93 Παιδιατρική, Εφηβική και Νεανική Ογκολογία: μια νέα πρόκληση

94 Ορισμός παιδιού-εφήβου-νεαρού ενήλικα Παιδική ηλικία: 0-14 ετών Εφηβική ηλικία: περίοδος μετάβασης από την παιδική στην ενήλικο ηλικία ετών (WHO) ετών (NCI-SEER) ετών ( Barr 1999). Το ηλικιακό όριο των 15 ετών αφορίζει προς τα άνω την παιδιατρική πρακτική. Νεαρή ενήλικος ηλικία:

95 Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των παιδιών, εφήβων, νεαρών ενηλίκών και των όγκων τους Ποιοι είναι οι όγκοι της παιδικής, εφηβικής και νεανικής ηλικίας;

96 Eπίπτωση Παιδιά: 140 νέες περιπτώσεις σε παιδιών κατά έτος Έφηβοι-νέοι ενήλικες: νέες περιπτώσεις σε εφήβων κατά έτος.

97 Διαφορές-ομοιότητες όγκων παιδικής και νεανικής ηλικίας 1 Όγκοι ΚΝΣ, λεμφώματα,ολλ, όγκοι γεννητικών κυττάρων και σαρκώματα ( οστεο-, Ewing, ραβδομυο-): Παιδικοί όγκοι που απαντώνται και στην νεανική ηλικία. Οι συνήθεις ύποπτοι της παιδιατρικής ογκολογίας ηλικιών <5 ετών είναι απόντες: νεφροβλάστωμα, νευροβλάστωμα, μυελοβλάστωμα, ρετινοβλάστωμα, ηπατοβλάστωμα. Από τα νεανικά σαρκώματα, μόνο 25% είναι ραβδομυοσαρκώματα. Η επίπτωση ΟΛΛ βαίνει μειούμενη με την ηλικία, αυτή της ΟΜΛ αυξανόμενη.

98 Σχετική συχνότητα όγκων παιδικής ηλικίας Καρκινώματα 1% Ρετινοβλάστωμα 2% Γεννητικοί όγκοι 3% Σάρκωμα Ew ing 2% Οστεοσάρκωμα 3% Ραβδομυοσάρκωμα 5% ΟΛΛ 30% Νεφροβλάστωμα 7% Νευροβλάστωμα 8% ΟΜΛ 5% Όγκοι ΚΝΣ 15% Μη Hodgkin λεμφώματα 8%

99 Επιδημιολογία όγκων της εφηβικήςνεανικής ηλικίας Επίπτωση 50% υψηλότερη από αυτήν των παιδιατρικών όγκων και διπλάσια από αυτήν των παιδιατρικών όγκων ηλικιών 5-14 ετών. Σημαντική αύξηση της επίπτωσης νεανικών όγκων στις τελευταίες τρεις δεκαετίες: Μέση αύξηση 0.9% κατ`έτος ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ : Οι νεανικοί όγκοι εμφανίζονται συχνότερα από τους παιδιατρικούς και η συχνότητα εμφάνισης τους είναι επιταχυνόμενη.

100 Σχετική συχνότητα όγκων εφηβικής ηλικίας Άλλοι όγκοι 1% Eπιθηλιακά καρκινώματα 12% Νόσος Hogkin 16% OMΛ 4% Οστεοσάρκωμα- Σάρκωμα Ew ing 6% Γεννητικοί όγκοι 15% ΟΛΛ 6% Mελάνωμα 7% Όγκοι ΚΝΣ 10% Ca θυρεοειδούς 7% Σαρκώματα 8% Μη Hogkin λεμφώματα 8%

101 Σχετική συχνότητα όγκων νεαρών ενηλίκων Eπιθηλιακά καρκινώματα 19% Νόσος Hodgkin 20% OMΛ 4% Oστεοσάρκωμασάρκωμα Ew ing 2% ΟΛΛ 3% Γεννητικοί όγκοι 18% Mελάνωμα 10% Ca Θυρεοειδούς 4% Σαρκώματα 5% Όγκοι ΚΝΣ 8% Μη Hodgkin λεμφώματα 7%

102 Relative frequency of epithelial carcinom as by age (mean values from UK, German and USA registry data) 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Children Adolescents Young adults Adults>30

103 ΠΕΝΤΑΕΤΗΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗ Κακοήθης Νεοπλασία Ποσοστό % Ρετινοβλάστωμα 95 Νόσος Hodgkin 85 Νεφροβλάστωμα 85 Μη-Hodgkin λέμφωμα 70 Όγκοι από γεννητικά κύτταρα Ραβδομυοσάρκωμα 70 Οστεοσάρκωμα 70 Οξεία λεμφογενής λευχαιμία Σάρκωμα Ewing/PNET 65 Μυελοβλάστωμα 50 Οξεία μυελογενής λευχαιμία Νευροβλάστωμα 30

104 Overall Survival of 150 young patients Censored T ime (months)

105 Σταδιοποίηση του καρκίνου- Εισαγωγή στην Κλινική Ογκολογία

106 Σταδιοποίηση νεοπλασίας Καθορισμός έκτασης νόσου: -Μέγεθος πρωτοπαθούς εστίας, -μεταστάσεις σε επιχώριους λεμφαδένες -μακρινές μεταστάσεις. Προγνωστική και θεραπευτική σημασία: -Ποιά θα είναι η πρόγνωση του ασθενούς -ποιά η θεραπευτική αντιμετώπιση -ποιοί οι στόχοι της -σύγκριση μεταξύ διαφορετικών θεραπειών σε κλινικές μελέτες

107 Σταδιοποίηση όγκων κατά AJCC- UICC Κλινική ταξινόμηση (ctnm) Eκτίμηση πρωτοπαθούς όγκου (Τ), περιοχικών λεμφαδένων (Ν) και μακρινών μεταστάσεων (Μ) με βάση φυσική εξέταση, απεικονιστικές μεθόδους, ενδοσκοπήσεις και βιοψίες. Συνήθως αποφάσεις αντιμετώπισης λαμβάνονται με βάση το ctnm

108 Τ: Πρωτοπαθής όγκος Τx: Αδύνατη η εκτίμηση του πρωτοπαθούς όγκου Τ0: Αδύνατη η ανεύρεση του πρωτοπαθούς όγκου Τis: Καρκίνωμα in situ, περιορισμένο στο επιθήλιο χωρίς διάσπαση της βασικής μεμβράνης Τ1, T2, T3, T4: Ανάλογα με μέγεθος πρωτοπαθούς και σχέση με γειτονικούς ιστούς/όργανα

109 Ν: Επιχώριοι λεμφαδένες Νx: Αδύνατη η εκτίμηση N0: Απουσία διήθησης από όγκο N1, N2, N3: Ανάλογα με αριθμό, εντόπιση και σύσταση διηθημένων επιχωρίων λεμφαδένων

110 Μ: Μακρινές μεταστάσεις Μx: Αδύνατη η εκτίμηση M0: Απουσία μεταστάσεων M1: Ύπαρξη μακρινών μεταστάσεων

111 Στάδια Οι ΤΝΜ συνδυασμοί ομαδοποιούνται σε 5 στάδια νόσου: O (νόσος in situ, TisN0M0) I, II (νόσος εντοπισμένη με ποικίλλο μέγεθος όγκου και διηθημένους ή μη επιχώριους λεμφαδένες) ΙΙΙ, ΙVA: Νόσος τοπικά προχωρημένη (μεγάλο μέγεθος όγκου, συχνά διήθηση γύρω ιστών, εκτεταμένη λεμφαδενική διήθηση, ανεγχείρητη νόσος) ΙVB: Μεταστατική νόσος (συστηματική διασπορά)

112

113

114

115

116 Σταδιοποίηση ασθενούς Πάντα βιοψία για την ιστολογική διάγνωση κακοήθειας Φυσική εξέταση και απεικόνιση για εξέταση Τ,Ν,Μ: Α/α ή CT θώρακος, CT κοιλίας. Ανάλογα με την φυσική πορεία της κακοήθειας ή την ύπαρξη σημείων/συμπτωμάτων/παρακλινικών ευρημάτων: ενδοσκοπήσεις, σπινθηρογράφημα οστών, οστεομυελική βιοψία, οσφυονωτιαία παρακέντηση, CT εγκεφάλου, MRI ΣΣ, ΩΡΛ εξέταση.

117 Προσέγγιση ασθενούς Απαιτούμενα δεδομένα: Διάγνωση (με ιστολογική τεκμηρίωση)-σταδιοποίηση-γενική κατάσταση ασθενούς. Ειλικρινής συνομιλία με ασθενή και ενημέρωση του: Του παρέχουμε τις πληροφορίες που επιθυμεί να λάβει και μπορεί να μεταβολίσει. Συχνά η ενημέρωση θα ολοκληρωθεί σε πολλές συνεδρίες. Συνεννόηση και ενημέρωση και οικογένειας. Μήνυμα «ρεαλιστικής» αισιοδοξίας και ελπίδας πάντοτε.

118 Τέλος Ενότητας

119 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

120 Σημειώματα

121 Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 1.0. Έχουν προηγηθεί οι κάτωθι εκδόσεις: Έκδοση 1.0 διαθέσιμη εδώ.

122 Σημείωμα Αναφοράς Copyright Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Διδάσκοντες: Αγαθοκλής Τσατσούλης, Επαμεινώνδας Τσιάνος, Ιωάννης Μπασούκας, Ευάγγελος Μπριασούλης, Λεωνίδας Χρήστου, Σταυρούλα Τσιάρα, Γεώργιος Καλαμπόκης, Κωνσταντίνος Κατσάνος, Ελένη Καψάλη, Μαρία Κοσμίδου Γεράσιμος Μπαλταγιάννης, Στυλιανός Τίγκας, Δημήτριος Χριστοδούλου, Γεώργιος Πενθερουδάκης, Γεώργιος Καλαμπόκης. Υπεύθυνος μαθήματος: Καθηγητής Αλέξανδρος Α. Δρόσος. «Παθοφυσιολογία ΙΙ. Ογκολογία». Έκδοση: 1.0. Ιωάννινα Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση:

123 Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Δημιουργού - Παρόμοια Διανομή, Διεθνής Έκδοση 4.0 [1] ή μεταγενέστερη. [1]

ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ - ΡΑΔΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ

ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ - ΡΑΔΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ - ΡΑΔΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ Βασικές γνώσεις I SBN 960-372-069-0 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΑΡΙΣ Α. ΚΟΣΜΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ Μ Ε Ρ Ο Σ Ι ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ Κεφάλαιο 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ... 3 Το καρκινικό κύτταρο... 3 Κυτταρικός

Διαβάστε περισσότερα

Στην περισσότερο επιτυχημένη αντιμετώπιση του καρκίνου έχει συμβάλλει σημαντικά η ανακά-λυψη και εφαρμογή των καρκινι-κών δεικτών.

Στην περισσότερο επιτυχημένη αντιμετώπιση του καρκίνου έχει συμβάλλει σημαντικά η ανακά-λυψη και εφαρμογή των καρκινι-κών δεικτών. Όλες μαζί οι μορφές καρκίνου αποτελούν, παγκοσμίως τη δεύτερη αιτία θανάτου μετά από τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Τα κρούσματα συνεχώς αυξάνονται και σε πολλές αναπτυγμένες χώρες αποτελεί την πρώτη αιτία

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Παθοφυσιολογία ΙΙ Γαστρεντερολογία Υπεύθυνος μαθήματος: Καθηγητής Αλέξανδρος Α. Δρόσος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Πυελική μάζα. Ενότητα 3: Πύελος Παθολογία πυέλου

Πυελική μάζα. Ενότητα 3: Πύελος Παθολογία πυέλου Πυελική μάζα Ενότητα 3: Πύελος Παθολογία πυέλου Γεώργιος Α. Ανδρουτσόπουλος Επίκουρος Καθηγητής Ιατρική Σχολή Μαιευτικής - Γυναικολογίας Πανεπιστημίου Πατρών Σκοποί ενότητας Παρουσίαση Πυελικής Μάζας Πρόπτωση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΙΜΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ

ΠΡΩΙΜΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΠΡΩΙΜΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ Δρ Μαίρη Βαρβουτσή-Κωνσταντινίδη Παιδίατρος- Ογκολόγος, Δ/ντρια Ογκολογικού Τμ. Νοσ. Παίδων Αθηνών «Παναγιώτη & Αγλαΐας Κυριακού» Τα κακοήθη νεοπλάσματα της

Διαβάστε περισσότερα

15/1/2018. Δρ. Σάββας Παρασκευόπουλος Χειρουργός Ουρολόγος Θεσσαλονίκη 2-5 /11/ ο Μακεδονικό Ουρολογικό Συμπόσιο

15/1/2018. Δρ. Σάββας Παρασκευόπουλος Χειρουργός Ουρολόγος Θεσσαλονίκη 2-5 /11/ ο Μακεδονικό Ουρολογικό Συμπόσιο Η χρήση του PET CT στην Ογκολογία και όχι μόνο Δρ. Σάββας Παρασκευόπουλος Χειρουργός Ουρολόγος Θεσσαλονίκη 2-5 /11/2017 11ο Μακεδονικό Ουρολογικό Συμπόσιο 1 Τι είναι το PET SCAN; Η Pet scan (pozitron emission

Διαβάστε περισσότερα

Επιδημιολογία καρκίνου του πνεύμονα Ενότητα 1: Ογκολογία Πνεύμονα. Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής

Επιδημιολογία καρκίνου του πνεύμονα Ενότητα 1: Ογκολογία Πνεύμονα. Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Επιδημιολογία καρκίνου του πνεύμονα Ενότητα 1: Ογκολογία Πνεύμονα Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Επιδημιολογικά στοιχεία καρκίνου του πνεύμονα Ο καρκίνος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Σοφία Τούσα, Ειδικευόµενη Γενικής Ιατρικής στο Γενικό Νοσοκοµείο Έδεσσας, MSc, υποψήφια διδάκτωρ

Διαβάστε περισσότερα

Σήμερα η παγκόσμια ημέρα κατά του καρκίνου: Στατιστικά-πρόληψη

Σήμερα η παγκόσμια ημέρα κατά του καρκίνου: Στατιστικά-πρόληψη Σήμερα η παγκόσμια ημέρα κατά του καρκίνου: Στατιστικά-πρόληψη Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου καθιερώθηκε με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης κατά του Καρκίνου και πραγματοποιείται κάθε χρόνο στις

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Αλίκη Τσερκέζογλου, Γυναικολόγος Ογκολόγος, Τέως Συντονίστρια Διευθύντρια Νοσοκομείου «Ο Άγιος Σάββας», Συνεργάτις Ευρωκλινική Αθηνών

Γράφει: Αλίκη Τσερκέζογλου, Γυναικολόγος Ογκολόγος, Τέως Συντονίστρια Διευθύντρια Νοσοκομείου «Ο Άγιος Σάββας», Συνεργάτις Ευρωκλινική Αθηνών Γράφει: Αλίκη Τσερκέζογλου, Γυναικολόγος Ογκολόγος, Τέως Συντονίστρια Διευθύντρια Νοσοκομείου «Ο Άγιος Σάββας», Συνεργάτις Ευρωκλινική Αθηνών Ο καρκίνος του ενδομητρίου αναπτύσσεται στο ενδομήτριο, που

Διαβάστε περισσότερα

18. ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ

18. ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ 18. ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ Ο καρκίνος του ενδομητρίου είναι η συχνότερη μορφή γυναικολογικού καρκίνου στις ΗΠΑ ( 6% όλων των νεοδιαγνωσθέντων καρκίνων στις γυναίκες). Η πρόγνωση είναι σχετικά καλή καθώς

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΚΟΗΘΗ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ

ΚΑΚΟΗΘΗ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΚΑΚΟΗΘΗ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ Επιβλέπουσα Α.ΤΕΙ.Θ Ε. ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Μέλη Επιτροπής Λαβδανίτη Μαρία Μινασίδου Ευγενία Αλεξιάδη Αθηνά Γεωργάκη Ελένη Αλεξάνδρειο Τεχνολογικό

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόµενα. 1. Θεραπευτικές αρχές στην Oγκολογία. 2. Βασικές αρχές Φυσικής. 3. Επιλογή του θεραπευτικού µηχανήµατος και της τεχνικής

Περιεχόµενα. 1. Θεραπευτικές αρχές στην Oγκολογία. 2. Βασικές αρχές Φυσικής. 3. Επιλογή του θεραπευτικού µηχανήµατος και της τεχνικής Περιεχόµενα 1. Θεραπευτικές αρχές στην Oγκολογία 1.1. O ογκολογικός ασθενής... 17 1.2. Ο ρόλος της ακτινοθεραπείας στην αντινεοπλασµατική αγωγή... 21 1.3. ιαγνωστική και θεραπευτική στρατηγική... 23 2.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ: ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ: ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ: ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Τι είναι ο καρκίνος; Ο καρκίνος περιλαμβάνει μια ομάδα ασθενειών που χαρακτηρίζονται από ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό μη υγιών κυττάρων σε

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑ στόμα Η Στοματολογία αποτελεί σημαντικό μέρος της Παθολογίας

ΣΤΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑ στόμα Η Στοματολογία αποτελεί σημαντικό μέρος της Παθολογίας ΣΤΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑ Αν και το στόμα αποτελεί μικρό τμήμα του σώματος είναι στόχος πολυάριθμων νόσων, τοπικών και συστηματικών Νοσήματα βλεννογόνου στόματος Νοσήματα χειλέων Νοσήματα σιαλογόνων αδένων Νοσήματα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΩΟΘΗΚΩΝ. Θ. Πανοσκάλτσης MD, PhD, FRCOG, CCST (UK) Γυναικολόγος Ογκολόγος. Αρεταίειον Νοσοκομείο, Αθήνα

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΩΟΘΗΚΩΝ. Θ. Πανοσκάλτσης MD, PhD, FRCOG, CCST (UK) Γυναικολόγος Ογκολόγος. Αρεταίειον Νοσοκομείο, Αθήνα ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΩΟΘΗΚΩΝ Θ. Πανοσκάλτσης MD, PhD, FRCOG, CCST (UK) Γυναικολόγος Ογκολόγος Λέκτορας, 2 η Πανεπιστημιακή Κλινική Μαιευτικής Γυναικολογίας Αρεταίειον Νοσοκομείο, Αθήνα ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο καρκίνος ωοθηκών

Διαβάστε περισσότερα

ΟΥΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ. Ιωάννης Βακαλόπουλος Χειρουργός Ουρολόγος Λέκτορας Αριστοτελείου Παν/µιου Θεσσαλονίκης

ΟΥΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ. Ιωάννης Βακαλόπουλος Χειρουργός Ουρολόγος Λέκτορας Αριστοτελείου Παν/µιου Θεσσαλονίκης ΟΥΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ Ιωάννης Βακαλόπουλος Χειρουργός Ουρολόγος Λέκτορας Αριστοτελείου Παν/µιου Θεσσαλονίκης Καρκίνος Προστάτη Ο συχνότερος καρκίνος στον άνδρα Ηλικία > 65, αλλά εµφανίζεται και σε νεώτερους

Διαβάστε περισσότερα

Γεώργιος Α. Ανδρουτσόπουλος Επίκουρος Καθηγητής Μαιευτικής - Γυναικολογίας Πανεπιστημίου Πατρών. Πυελική μάζα

Γεώργιος Α. Ανδρουτσόπουλος Επίκουρος Καθηγητής Μαιευτικής - Γυναικολογίας Πανεπιστημίου Πατρών. Πυελική μάζα Γεώργιος Α. Ανδρουτσόπουλος Επίκουρος Καθηγητής Μαιευτικής - Γυναικολογίας Πανεπιστημίου Πατρών Πυελική μάζα Επιδημιολογία Η πυελική μάζα είναι ένα σχετικά συχνό κλινικό εύρημα. Σε αρκετές περιπτώσεις

Διαβάστε περισσότερα

Η λειτουργία του ΕΑΝ στην Πάτρα: σχόλια και εμπειρίες κλινικών ογκολόγων

Η λειτουργία του ΕΑΝ στην Πάτρα: σχόλια και εμπειρίες κλινικών ογκολόγων Η λειτουργία του ΕΑΝ στην Πάτρα: σχόλια και εμπειρίες κλινικών ογκολόγων Θωμάς Μακατσώρης Επίκ. Καθ. Παθολογίας-Ογκολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών 5-11-2017 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας:

Διαβάστε περισσότερα

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ-ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ-ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ- ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ-ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ-ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ- ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ-ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ-ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ- ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Θνησιμότητα: Το αδενοκαρκίνωμα του προστάτη αποτελεί την πιο συνήθη κακοήθη νεοπλασία στους άνδρες, δεν αποτελεί και την κύριααιτίαθανάτου,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ Από το σημείο στη διάγνωση

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ Από το σημείο στη διάγνωση ΒΙΡΓΙΛΙΟΥ Σ. ΜΠΕΝΑΚΗ Επ. Καθηγητή Ακτινολογίας ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ Από το σημείο στη διάγνωση Έκδοση αναθεωρημένη ISBN 960-90471-0-6 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

21. ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ

21. ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ 21. ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ Ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο συχνός καρκίνος της γυναίκας. Η επίπτωση παγκόσμια είναι περίπου 89 περιστατικά/100.000 γυναίκες ενώ αναφέρονται 800.000 νέα περιστατικά

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ: ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ Αντωνίου Χαρά Διευθύντρια Β Χειρουργικής Κλινικής Γενικού Νοσοκομείου Χανίων ΣΕ ΤΙ ΘΑ ΑΝΑΦΕΡΘΟΥΜΕ??? Πόσο συχνός είναι ο καρκίνος του μαστού? Ποια αίτια τον προκαλούν?

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... xiii ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ... 1 1.1. BΙΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ... 2 1.1.1. Φυσιολογικά κύτταρα... 2 1.1.2. Εμβρυονικά κύτταρα... 3 1.2. ΚΑΡΚΙΝΟΓΕΝΕΣΗ...

Διαβάστε περισσότερα

Η παγκόσμια οργάνωση υγείας συνιστά την κατάταξη σε 4 βασικούς ιστολογικούς τύπους: καρκίνωμα μεταβατικού επιθηλίου, καρκίνωμα πλακώδους

Η παγκόσμια οργάνωση υγείας συνιστά την κατάταξη σε 4 βασικούς ιστολογικούς τύπους: καρκίνωμα μεταβατικού επιθηλίου, καρκίνωμα πλακώδους ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΟΥΡΟΔΟΧΟΥ ΚΥΣΤΕΩΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΟΥΡΟΔΟΧΟΥ ΚΥΣΤΕΩΣ. Είναι ο τέταρτος πιο συχνός καρκίνος της στον Δυτικό κόσμο. Η μέση ηλικία κατά την διάγνωση είναι τα 60 με 65 έτη.είναι πιο συχνός στους

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή Ιστορική Αναδρομή Είδη καρκίνου Καρκίνος του ήπατος (τύποι, αιτίες, συμπτώματα, διάγνωση και θεραπείες) Λευχαιμία (Συμπτώματα, Αίτια,

Εισαγωγή Ιστορική Αναδρομή Είδη καρκίνου Καρκίνος του ήπατος (τύποι, αιτίες, συμπτώματα, διάγνωση και θεραπείες) Λευχαιμία (Συμπτώματα, Αίτια, ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ Α2 Μαρία Στογιάννη Βάγια Στογιάννη Βάσω Σωτηρίου Θανάσης Νταλαρίζος Φίλιππος Νικατσιός Νίκος Μπούσιος Aσπασία Τζερεμέ Ευδοξία Τσιάμη Στέφανος Παλάντζας Γκέρι Φέσκο Έλενα Ξάνθου Αναστάσης

Διαβάστε περισσότερα

Καρκίνος του Λάρυγγα

Καρκίνος του Λάρυγγα Καρκίνος του Λάρυγγα Ο λάρυγγας βρίσκεται ανατομικά σε συνέχεια με τη ρινική / στοματική κοιλότητα και αποτελεί την είσοδο της αεραγωγού. Η τραχεία και οι πνευμόνες βρίσκονται προς τα κάτω ενώ προς τα

Διαβάστε περισσότερα

Γυναίκα 53 ετών με ιστορικό καρκίνου ωοθηκών,, αυξανόμενη τιμή CA125 και λεμφαδενοπάθεια τραχήλου μεσοθωρακίου

Γυναίκα 53 ετών με ιστορικό καρκίνου ωοθηκών,, αυξανόμενη τιμή CA125 και λεμφαδενοπάθεια τραχήλου μεσοθωρακίου Γυναίκα 53 ετών με ιστορικό καρκίνου ωοθηκών,, αυξανόμενη τιμή CA125 και λεμφαδενοπάθεια τραχήλου μεσοθωρακίου με μετρίου βαθμού ανοσολογική διέγερση ΑΝΔΡΕΑΔΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ Διευθυντής Δ Παθολογικής Κλινικής

Διαβάστε περισσότερα

HPV Human Papilloma Virus. Ιός των Ανθρωπίνων Θηλωμάτων

HPV Human Papilloma Virus. Ιός των Ανθρωπίνων Θηλωμάτων HPV Human Papilloma Virus Ιός των Ανθρωπίνων Θηλωμάτων Καρκίνος τραχήλου της μήτρας Υψηλή θνησιμότητα Ο δεύτερος σε συχνότητα που αφορά τις γυναίκες παγκόσμια 500.000 γυναίκες εμφανίζουν καρκίνο τραχήλου

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ+ΚΑΡΚΙΝΟΥ+ΠΝΕΥΜΟΝΑ

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ+ΚΑΡΚΙΝΟΥ+ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΔΓ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ+ΚΑΡΚΙΝΟΥ+ΠΝΕΥΜΟΝΑ + ΠΑΠΑΊΏΑΝΝΟΥ+ΑΝΤΩΝΙΟΣ τ.+ειδικευόμενος+πνευμονολογικήςdογκολογικής Κλινικής++ Α.Ν.Θ.++ΘΕΑΓΕΝΕΙΟ Ειδικευόμενος++Πνευμονολογικής+Κλινικής+Α.Π.Θ. Γ.Ν.Θ.+++Γ.+ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++

Διαβάστε περισσότερα

ΣΚΛΑΒΟΥΝΟΥ-ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ

ΣΚΛΑΒΟΥΝΟΥ-ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ Καρκίνος στόµατος ΣΚΛΑΒΟΥΝΟΥ-ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ Καθηγήτρια Διευθύντρια Εργαστηρίου Στοµατολογίας Οδοντιατρικής Σχολής Παν/µiου Αθηνών ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗΣ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΣΤΟΜΑΤΟΦΑΡΥΓΓΑ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Χρίστος Κουνούδης, Χειρουργός

Γράφει: Χρίστος Κουνούδης, Χειρουργός Γράφει: Χρίστος Κουνούδης, Χειρουργός Το δέρμα είναι το μεγαλύτερο όργανο του σώματος και αποτελείται από τρεις στιβάδες: επιδερμίδα, χόριο και το υποδόριο λίπος. Τα εξαρτήματα του δέρματος είναι οι τρίχες,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ

ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΜΠΑΡΚΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΑΝ Α Π Λ Η Ρ Ω Τ Ρ Ι Α Π Ρ Ο Ϊ Σ ΤΑΜ Ε Ν Η ΟΥ Ρ ΟΛΟ Γ Ι ΚΟΥ- Ο Γ ΚΟΛΟ Γ Ι ΚΟΥ Τ Μ Η Μ ΑΤΟ Σ ΑΝ Θ «Θ Ε ΑΓ Ε Ν Ε Ι Ο» ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ Βασική

Διαβάστε περισσότερα

Καλοήθεις παθήσεις των μαστών

Καλοήθεις παθήσεις των μαστών Καλοήθεις παθήσεις των μαστών Dr. Παναγιώτης Παπαλάμπρος MD, DFFP, BMS, BSCCP, CCST Μαιευτήρας - Χειρουργός Γυναικολόγος Εισαγωγή Ως γνωστόν, όπως όλα τα θηλαστικά ζώα, έτσι και ο άνθρωπος έχουν μαστούς.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ Διαφορικήδιάγνωση

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ Διαφορικήδιάγνωση ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ Διαφορικήδιάγνωση Γ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Ειδικευόμενη: Σοφία Κραββαρίτη Επιμελητής: Εμμανουήλ Ανδρεάδης Διευθυντής: Γεώργιος Μουσούλης ΚΛΙΝΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ Ταχύπνοια: αναπνοές >30/min

Διαβάστε περισσότερα

Νεφρός. Ουρογεννητικό Σύστημα στον Άνδρα. . Ουρητήρας Κύστη. Σπερματοδόχος Κύστη. Ουρήθρα. Προστάτης Όρχις

Νεφρός. Ουρογεννητικό Σύστημα στον Άνδρα. . Ουρητήρας Κύστη. Σπερματοδόχος Κύστη. Ουρήθρα. Προστάτης Όρχις Κακοήθεις Παθήσεις Προστάτου Νεφρός Ουρογεννητικό Σύστημα στον Άνδρα. Ουρητήρας Κύστη Σπερματοδόχος Κύστη Προστάτης Όρχις Ουρήθρα ρ Ουροδόχος κύστις-ουρήθρα Προστάτης.. Ουροδόχος κύστις Σπερματοδόχος κύστις

Διαβάστε περισσότερα

Κλινικές επιλογές σε μεταλλάξεις των BRCA 1/2 γονιδίων. Ιωάννης Θ. Νατσιόπουλος Χειρουργός Μαστού

Κλινικές επιλογές σε μεταλλάξεις των BRCA 1/2 γονιδίων. Ιωάννης Θ. Νατσιόπουλος Χειρουργός Μαστού Κλινικές επιλογές σε μεταλλάξεις των BRCA 1/2 γονιδίων Ιωάννης Θ. Νατσιόπουλος Χειρουργός Μαστού Η ανίχνευση BRCA μετάλλαξης δεν αποτελεί διάγνωση νόσου αλλά γενετική πληροφορία και εκτίμηση κινδύνου Ενδείξεις

Διαβάστε περισσότερα

Συνέντευξη με τον Παθολόγο - Ογκολόγο, Στυλιανό Γιασσά

Συνέντευξη με τον Παθολόγο - Ογκολόγο, Στυλιανό Γιασσά Συνέντευξη με τον Παθολόγο - Ογκολόγο, Στυλιανό Γιασσά Ο καρκίνος του παχέος εντέρου ορθού αποτελεί το δεύτερο πιο συχνό καρκίνο σε γυναίκες και άνδρες και αντιπροσωπεύει το 13% όλων των καρκίνων. Στην

Διαβάστε περισσότερα

φυσιολογικό δέρμα - 1

φυσιολογικό δέρμα - 1 φυσιολογικό δέρμα -1 Επιδερμίδα (επιθήλιο, εξωδερμική προέλευση) Α Α Α Μ θηλώδες χόριο (επιπολής) ακανθωτή στιβάδα βασική στιβάδα χόριο Μ = Μελανοκύτταρο (νευροεξωδερμική προέλευση, νευρική ακρολοφία)

Διαβάστε περισσότερα

Σοφία Λουκά 3 ο Έτος Τμήμα Νοσηλευτικής Σχολή Επιστημών Υγείας Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου

Σοφία Λουκά 3 ο Έτος Τμήμα Νοσηλευτικής Σχολή Επιστημών Υγείας Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου Νευροβλάστωμα Σοφία Λουκά 3 ο Έτος Τμήμα Νοσηλευτικής Σχολή Επιστημών Υγείας Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου Ορισμός: Κακοήθες νεόπλασμα το οποίο προέρχεται από αρχέγονα εξωδερμικά κύτταρα (νευροβλάστες)

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΣΤΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ

ΜΑΣΤΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΑΣΤΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ Τι είναι η μαστολογία? Μαστολογία είναι ο κλάδος της ιατρικής πού ασχολείται με τον μαστικό αδένα (μαστός) και τις παθήσεις αυτού. Τι είναι ο μαστός? Ο Μαστός αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

Section A: ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Section A: ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ ΟΡΘΟΥ ΠΡΟΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ Section A: ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ A1. Εθνικότητα Ελληνική Άλλη Εθνικότητα Άλλη Εθνικότητα A2. Τωρινό Επάγγελμα A3. Έτη στο τωρινό

Διαβάστε περισσότερα

Επίπτωση και επιβίωση από παιδικό καρκίνο στην Μεσόγειο και τον Κόσμο

Επίπτωση και επιβίωση από παιδικό καρκίνο στην Μεσόγειο και τον Κόσμο Επίπτωση και επιβίωση από παιδικό καρκίνο στην Μεσόγειο και τον Κόσμο Μαρία Κούρτη, ΜSc,PhD Eπιμελ. Α Ε.Σ.Υ Παιδοογκολογική Κλινική Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης Παιδικός καρκίνος Ηλικία

Διαβάστε περισσότερα

Καρκίνος. Note: Σήμερα όμως πάνω από το 50% των διαφόρων καρκινικών τύπων είναι θεραπεύσιμοι

Καρκίνος. Note: Σήμερα όμως πάνω από το 50% των διαφόρων καρκινικών τύπων είναι θεραπεύσιμοι Ο πιο απλός ορισμός είναι ότι ο καρκίνος είναι μια ομάδα ασθενειών που χαρακτηρίζεται από ανεξέλεγκτη ανάπτυξη και διασπορά ανώμαλων κυττάρων. Αν η εξάπλωση δεν ελεγχθεί θα οδηγήσει στο θάνατο. Ποσοστό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Γενική Ιατρική. Προληπτική φροντίδα στους ενήλικες

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Γενική Ιατρική. Προληπτική φροντίδα στους ενήλικες ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Γενική Ιατρική Προληπτική φροντίδα στους ενήλικες Υπεύθυνη μαθήματος: Επίκ. Καθηγήτρια Α. Τατσιώνη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Καρκίνος του παχέος εντέρου

Καρκίνος του παχέος εντέρου Καρκίνος τι Πρ έπ ει να ''ξέρω... του Π. Πετρίδη* Παχύ έντερο Το παχύ έντερο είναι το τελευταίο τμήμα του πεπτικού συστήματος και αποτελεί τη συνέχεια του λεπτού εντέρου. Αποτελείται από 6 τμήματα που

Διαβάστε περισσότερα

Εικόνες ζωής. Στάση πρόληψης.

Εικόνες ζωής. Στάση πρόληψης. Εικόνες ζωής. Στάση πρόληψης. Αν είστε 55-70 ετών ελάτε και εσείς για ΔΩΡΕΑΝ προληπτικές εξετάσεις για τον καρκίνο παχέος εντέρου, από 1-31 Μαρτίου σε Αθήνα-Πειραιά, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και Ηράκλειο. Πληροφορίες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΌΓΟΣ - ΗΠΑΤΟΛΌΓΟΣ

ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΌΓΟΣ - ΗΠΑΤΟΛΌΓΟΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΌΓΟΣ - ΗΠΑΤΟΛΌΓΟΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Αποτελείται από: Πεπτικό ή γαστρεντερικό σωλήνα Στοματική κοιλότητα Φάρυγγας Οισοφάγος

Διαβάστε περισσότερα

Η πραγματική αιτία του καρκίνου του ενδομητρίου είναι άγνωστη.

Η πραγματική αιτία του καρκίνου του ενδομητρίου είναι άγνωστη. KΑΡΚΙΝΟΣ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ Η ΤΟΥ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ Όγκοι - Γυναικολογικός Καρκίνος Με τον όρο καρκίνο περιγράφονται ομάδες νοσημάτων που η αιτία τους βρίσκεται σε κυτταρικό επίπεδο. Ο όρος αναφέρεται σε υπερβολική

Διαβάστε περισσότερα

Το γόνατο ως στόχος ρευματικών νοσημάτων

Το γόνατο ως στόχος ρευματικών νοσημάτων Το γόνατο ως στόχος ρευματικών νοσημάτων Χ. Μ. ΜουτσόπουΛος Αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών α ρευματικά νοσήματα είναι ασθένειες που προσβάλλουν

Διαβάστε περισσότερα

Γκιζάς Β. Χρήστος, Σβάρνα Ευγενία, Μούκα Βασιλική, Αργυροπούλου Ι. Μαρία

Γκιζάς Β. Χρήστος, Σβάρνα Ευγενία, Μούκα Βασιλική, Αργυροπούλου Ι. Μαρία ΜΕΣΟΘΗΛΙΩΜΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΤΟΝΑΙΟΥ: CT ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ Γκιζάς Β. Χρήστος, Σβάρνα Ευγενία, Μούκα Βασιλική, Αργυροπούλου Ι. Μαρία Τμήμα Κλινικής Ακτινολογίας και Απεικόνισης Πανεπιστημιακό

Διαβάστε περισσότερα

Πού οφείλεται η νόσος και ποιοι παράγοντες την πυροδοτούν:

Πού οφείλεται η νόσος και ποιοι παράγοντες την πυροδοτούν: 1 Τι είναι η Κίρρωση του Ήπατος: Η κίρρωση του ήπατος είναι μία χρόνια πάθηση του ήπατος κατά την οποία παρατηρείται καταστροφή του ιστού του ήπατος και αλλαγή της αρχιτεκτονικής του, γεγονός που οδηγεί

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ

ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ Οι όζοι του θυρεοειδούς είναι συχνοί και αποτελούν το συχνότερο ενδοκρινολογικό πρόβλημα σε πολλές χώρες. Οι πιθανότητες ότι κάποιος θα ανακαλύψει έναν τουλάχιστον όζο θυρεοειδούς είναι 1 στις 10 ενώ σε

Διαβάστε περισσότερα

Παθητικό κάπνισμα Θεοτοκά Σοφία Α1 6/5/2014

Παθητικό κάπνισμα Θεοτοκά Σοφία Α1 6/5/2014 Παθητικό κάπνισμα Θεοτοκά Σοφία Α1 6/5/2014 Παθητικό Κάπνισμα Το παθητικό κάπνισμα θεωρείται σήμερα η τρίτη προλήψιμη αιτία θνησιμότητας. «Ο εισπνεόμενος και εκπνεόμενος από τους καπνιστές καπνός (καπνός

Διαβάστε περισσότερα

ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ ΜΗ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΡΚΙΝΩΝ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΙΦΝΕ ΓΡΙΒΑΣ Κ. ΗΛΙΑΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ

ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ ΜΗ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΡΚΙΝΩΝ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΙΦΝΕ ΓΡΙΒΑΣ Κ. ΗΛΙΑΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ ΜΗ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΡΚΙΝΩΝ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΙΦΝΕ ΓΡΙΒΑΣ Κ. ΗΛΙΑΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΙΦΝΕ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ΟΙ ΜΙΣΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΗΛΙΚΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ Είναι συχνός ο καρκίνος του προστάτη; Ποιοί παράγοντες κινδύνου σχετίζονται με τον καρκίνο του προστάτη ;

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ Είναι συχνός ο καρκίνος του προστάτη; Ποιοί παράγοντες κινδύνου σχετίζονται με τον καρκίνο του προστάτη ; ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ Είναι συχνός ο καρκίνος του προστάτη; Πρόκειται για το συχνότερο καρκίνο και τη δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο στους άνδρες. Η συχνότητά του αυξάνει με την αύξηση της ηλικίας και το

Διαβάστε περισσότερα

Γυμνάσιο Κερατέας ΚΑΡΚΙΝΟΣ & ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ. Αναστασία Σουλαχάκη Κωνσταντίνα Πρίφτη

Γυμνάσιο Κερατέας ΚΑΡΚΙΝΟΣ & ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ. Αναστασία Σουλαχάκη Κωνσταντίνα Πρίφτη Γυμνάσιο Κερατέας ΚΑΡΚΙΝΟΣ & ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ Αναστασία Σουλαχάκη Κωνσταντίνα Πρίφτη 2013 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ : Ορολογία και λίγα λόγια για τον καρκίνο Χαρακτηριστικά του καρκίνου Μεταλλάξεις Μεταλλάξεις και καρκίνος

Διαβάστε περισσότερα

Η ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

Η ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΙΑΤΡΙΚΗΣΧΟΛΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΕΝΤΡΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Η ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ι) ΗΠΑΤΕΚΤΟΜΗ ΓΙΑ ΕΝ ΟΗΠΑΤΙΚΟ ΧΟΛΑΓΓΕΙΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑ: ΜΑΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ:

Ι) ΗΠΑΤΕΚΤΟΜΗ ΓΙΑ ΕΝ ΟΗΠΑΤΙΚΟ ΧΟΛΑΓΓΕΙΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑ: ΜΑΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ: ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΕΚΤΟΜΗΣ ΧΟΛΑΓΓΕΙΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΟΣ Β. Τζιούφα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής Εργαστηρίου Παθολογικής Ανατοµικής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης Ι) ΗΠΑΤΕΚΤΟΜΗ ΓΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΑ ΔΕΡΜΑΤΟΣ. Ι. Γ. Παναγιωτίδης Β Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής Ιατρική Σχολή Εθνικού & Καποδιστριακού Παν/μίου Αθηνών

ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΑ ΔΕΡΜΑΤΟΣ. Ι. Γ. Παναγιωτίδης Β Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής Ιατρική Σχολή Εθνικού & Καποδιστριακού Παν/μίου Αθηνών ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΑ ΔΕΡΜΑΤΟΣ Ι. Γ. Παναγιωτίδης Β Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής Ιατρική Σχολή Εθνικού & Καποδιστριακού Παν/μίου Αθηνών ΕΙΔΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΒΛΑΒΕΣ DNA ΑΠΟ ΥΠΕΡΙΩΔΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΥΠΕΡΙΩΔΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΣΠΛΗΝΟΜΕΓΑΛΙΑ. Λ. Β. Αθανασίου

ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΣΠΛΗΝΟΜΕΓΑΛΙΑ. Λ. Β. Αθανασίου ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΣΠΛΗΝΟΜΕΓΑΛΙΑ Λ. Β. Αθανασίου ΣΠΛΗΝΑΣ - Τοπογραφία ΣΠΛΗΝΑΣ - Τοπογραφία Σύνδεση με στόμαχο (γαστροσπληνικός σύνδεσμος) Θέση - Πλήρωση στομάχου Κενός στόμαχος Ενδοθωρακική μοίρα κοιλιακής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΜΕΣΟΘΩΡΑΚΙΟΥ Α. Δ. ΓΟΥΛΙΑΜΟΣ

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΜΕΣΟΘΩΡΑΚΙΟΥ Α. Δ. ΓΟΥΛΙΑΜΟΣ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΜΕΣΟΘΩΡΑΚΙΟΥ Α. Δ. ΓΟΥΛΙΑΜΟΣ Ορισμός : Μεσοθωράκιο είναι ο εξωυπεζωκοτικός χώρος που παρεμβάλλεται μεταξύ των πνευμόνων Περιλαμβάνει την καρδιά και τα μεγάλα αγγεία, το περικάρδιο,

Διαβάστε περισσότερα

Υπάρχουν κάποια συμπτώματα που τις περισσότερες φορές δηλώνουν κάποια σοβαρή νόσο.

Υπάρχουν κάποια συμπτώματα που τις περισσότερες φορές δηλώνουν κάποια σοβαρή νόσο. Υπάρχουν κάποια συμπτώματα που τις περισσότερες φορές δηλώνουν κάποια σοβαρή νόσο. Τα συμπτώματα αυτά δεν πρέπει ποτέ να τα αγνοούμε γιατί η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της νόσου μπορεί να σώσει

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι ο HPV; Μετάδοση Η μετάδοση του HPV μπορεί να γίνει με τους παρακάτω τρόπους:

Τι είναι ο HPV; Μετάδοση Η μετάδοση του HPV μπορεί να γίνει με τους παρακάτω τρόπους: Τι είναι ο HPV; Ο HPV (Human Pappiloma Virus) είναι ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων. Είναι μια από τις πιο συχνές σεξουαλικώς μεταδιδόμενες μολύνσεις στον άνθρωπο. Ο HPV είναι ο πιο συχνά σεξουαλικά μεταδιδόμενος

Διαβάστε περισσότερα

Δ. ΠΕΚΤΑΣΙΔΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ-ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

Δ. ΠΕΚΤΑΣΙΔΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ-ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Δ. ΠΕΚΤΑΣΙΔΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ-ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΟΙΣΟΦΑΓΟΥ-ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ Απαντά σε άτομα ηλικίας 50-70 ετών Είναι συχνότερος στους άνδρες, αναλογία 3:1 2 ιστολογικοί

Διαβάστε περισσότερα

Καρκινικοί δείκτες: υπερεκτιμούνται, τρομοκρατούν, παραπλανούν... Τι πραγματικά ισχύει;

Καρκινικοί δείκτες: υπερεκτιμούνται, τρομοκρατούν, παραπλανούν... Τι πραγματικά ισχύει; Καρκινικοί δείκτες: υπερεκτιμούνται, τρομοκρατούν, παραπλανούν... Τι πραγματικά ισχύει; Μανόλης Μούστος Ιατρός Βιοπαθολόγος Ανοσολογικό Τμήμα ΒΓΝΗ Στις Δυτικές κοινωνίες, ο καρκίνος προκαλεί έναν στους

Διαβάστε περισσότερα

Φυσιολογία της Άσκησης Εισαγωγή. Παναγιώτης Κανέλλος Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, PhD Υπότροφος ΤΕΙ Κρήτης

Φυσιολογία της Άσκησης Εισαγωγή. Παναγιώτης Κανέλλος Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, PhD Υπότροφος ΤΕΙ Κρήτης Φυσιολογία της Άσκησης Εισαγωγή 1 Παναγιώτης Κανέλλος Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, PhD Υπότροφος ΤΕΙ Κρήτης 2019 2 Δομή μαθήματος-ενότητες Μυϊκό -Δομή και λειτουργία ΚΝΣ-Νευρομυϊκός έλεγχος Επίδραση της

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Γενική Ιατρική

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Γενική Ιατρική ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Γενική Ιατρική Διαγνωστική προσέγγιση στη γενική ιατρική Υπεύθυνη μαθήματος: Επίκ. Καθηγήτρια Α. Τατσιώνη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΡΟΔΟΥ «ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ» ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΗΣ ΟΥΡΟΔΟΧΟΥ ΚΥΣΤΗΣ

ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΡΟΔΟΥ «ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ» ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΗΣ ΟΥΡΟΔΟΧΟΥ ΚΥΣΤΗΣ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΡΟΔΟΥ «ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ» ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΗΣ ΟΥΡΟΔΟΧΟΥ ΚΥΣΤΗΣ ΟΥΡΟΔΟΧΟΣ ΚΥΣΤΗ Κοίλο μυώδες όργανο που υποδέχεται, αποθηκεύει και αποβάλλει τα ούρα Μέρη της κύστης Κορυφή Σώμα Πυθμένας Ανατομικά

Διαβάστε περισσότερα

Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή, για την παρακολούθηση του μαθήματος του καρκίνου του προστάτη.

Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή, για την παρακολούθηση του μαθήματος του καρκίνου του προστάτη. Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή, για την παρακολούθηση του μαθήματος του καρκίνου του προστάτη. Καρκίνος του προστάτη Επιδημιολογία: Αποτελεί τον συχνότερα διαγνωσμένο καρκίνο στον άνδρα. 186.320

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Γενική Ιατρική Διερεύνηση υπογονιμότητας Υπεύθυνη μαθήματος: Επίκ. Καθηγήτρια Α. Τατσιώνη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ιάγνωση και Θεραπεία Άρης Πολύζος Παθολόγος Ογκολόγος Καθηγητής Πανεπιστηµίου Αθηνών Λαϊκό Νοσοκοµείο Αθήνα Επιδηµιολογία -Αιτιοπαθογένεια Α) Κάπνισµα:Ένοχο για το 85-90% των καρκίνων πνεύµονος x 30vs

Διαβάστε περισσότερα

17. ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ

17. ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ - ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ Αιτιολογία: επίμονη λοίμωξη με ογκογόνο στέλεχος HPV (16, 18, 31, 33, 35, 45 κλπ) Πρωτογενής πρόληψη: εμβολιασμός (2 εμβόλια τετραδύναμο, διδύναμο) Δευτερογενής πρόληψη: προγράμματα

Διαβάστε περισσότερα

Γυναικολογικη επισκεψη

Γυναικολογικη επισκεψη Γυναικολογικη επισκεψη ΠΟΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΠΙΣΚΕΦΤΩ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΤΗΝ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟ; Η πρώτη επίσκεψη στο γυναικολόγο είναι πολύ σημαντική όχι μόνο για τις κοπέλες που έχουν ξεκινήσει τη σεξουαλική τους ζωή,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΛΕΜΦΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΥΗΣΗ. Βιβλιογραφική ενημέρωση, ΓΝΑ Ευαγγελισμός Θ. ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΛΕΜΦΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΥΗΣΗ. Βιβλιογραφική ενημέρωση, ΓΝΑ Ευαγγελισμός Θ. ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΛΕΜΦΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΥΗΣΗ Βιβλιογραφική ενημέρωση, ΓΝΑ Ευαγγελισμός Θ. ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ 17-10-2013 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1:6000 περιπτώσεις κακοήθειας κατά την κύηση / έτος στις ΗΠΑ 1:1000 κυήσεις Λέμφωμα 4 ο σε

Διαβάστε περισσότερα

Α ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ & ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ Γ.Ν.Α. «ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ» ΝΟΣΟΣ PAGET ΑΙΔΟΙΟΥ

Α ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ & ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ Γ.Ν.Α. «ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ» ΝΟΣΟΣ PAGET ΑΙΔΟΙΟΥ Α ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ & ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ Γ.Ν.Α. «ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ» ΝΟΣΟΣ PAGET ΑΙΔΟΙΟΥ Κουτρούµπα Ι, Χαϊδόπουλος Δ, Θωµάκος Ν, Σωτηροπούλου Μ, Καθοπούλης Ν, Βλάχος

Διαβάστε περισσότερα

συχνος μεταστατικος στοχος πυλαια οδος Μαλλον επιχωρια μεταστασις,οσον αφορα το πεπτικο,παρα γενικευμενη νοσος

συχνος μεταστατικος στοχος πυλαια οδος Μαλλον επιχωρια μεταστασις,οσον αφορα το πεπτικο,παρα γενικευμενη νοσος ΗΠΑΡ συχνος μεταστατικος στοχος πυλαια οδος Μαλλον επιχωρια μεταστασις,οσον αφορα το πεπτικο,παρα γενικευμενη νοσος Χειρουργικη εκτομη ηπατικων μεταστασεων(πλην παχεος-ορθου) Αμφισβητουμενη Μονον στα πλαισια

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΜΦΩΜΑ ΗΟDGKIN. Αλεξάνδρα Κουράκλη-Συμεωνίδου Απαρτιωμένη διδασκαλία 2015

ΛΕΜΦΩΜΑ ΗΟDGKIN. Αλεξάνδρα Κουράκλη-Συμεωνίδου Απαρτιωμένη διδασκαλία 2015 ΛΕΜΦΩΜΑ ΗΟDGKIN Αλεξάνδρα Κουράκλη-Συμεωνίδου Απαρτιωμένη διδασκαλία 2015 ΛΕΜΦΩΜΑ ΗΟDGKIN Επιδημιολογία - Αιτιοπαθογένεια Δικόρυφη καμπύλη εμφάνισης κορυφές: 15-40 έτη, >60 έτη : = Μικρή υπεροχή (1.5-2.0/1)

Διαβάστε περισσότερα

Νεανική Δερματομυοσίτιδα

Νεανική Δερματομυοσίτιδα www.printo.it/pediatric-rheumatology/gr/intro Νεανική Δερματομυοσίτιδα Έκδοση από 2016 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΝΕΑΝΙΚΗ ΔΕΡΜΑΤΟΜΥΟΣΙΤΙΔΑ 1.1 Τι είδους νόσημα είναι; Η νεανική δερματομυοσίτιδα (ΝΔΜ) είναι ένα σπάνιο

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΣ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΣ 16:30-16:50 Διαφοροποιήσεις: Αδενοκαρκίνωμα προς Καρκίνωμα εκ Πλακωδών Κυττάρων (Α.

ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΣ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΣ 16:30-16:50 Διαφοροποιήσεις: Αδενοκαρκίνωμα προς Καρκίνωμα εκ Πλακωδών Κυττάρων (Α. Τετάρτη 21 Φεβρουαρίου 2018 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 09:30-09:40 Παρουσίαση ΕΜ-ΚΑΠΕΣ (Ι. Σουγκλάκος) 09:40-10:00 Εισαγωγή στο Σεμινάριο-Masterclass: Σκοποί, Δομή (Ι. Σουγκλάκος) ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΟΙΣΟΦΑΓΟΥ 10:00-10:10 Εμβρυολογία,

Διαβάστε περισσότερα

Σαρόγλου Μαρία MD, PhD, Επιµελήτρια Β Πνευµονολόγος - Φυµατιολόγος Γενικό Νοσοκοµείο Δράµας

Σαρόγλου Μαρία MD, PhD, Επιµελήτρια Β Πνευµονολόγος - Φυµατιολόγος Γενικό Νοσοκοµείο Δράµας Σαρόγλου Μαρία MD, PhD, Επιµελήτρια Β Πνευµονολόγος - Φυµατιολόγος Γενικό Νοσοκοµείο Δράµας .. η επιστήµη που µελετάει την κατανοµή και την εξέλιξη διαφόρων νοσηµάτων στον ανθρώπινο πληθυσµό. αλλά και

Διαβάστε περισσότερα

Ιδιαίτερες νοσολογικές οντότητες στα λεμφώματα υψηλού βαθμού κακοηθείας

Ιδιαίτερες νοσολογικές οντότητες στα λεμφώματα υψηλού βαθμού κακοηθείας Ιδιαίτερες νοσολογικές οντότητες στα λεμφώματα υψηλού βαθμού κακοηθείας Απαρτιωμένη διδασκαλία στην Αιματολογία 2015 Αργύρης Σ. Συμεωνίδης Οντότητες μη Hodgkin λεμφωμάτων που θα αναφερθούν Πρωτοπαθές Β-λέμφωμα

Διαβάστε περισσότερα

Χειρουργική αντιμετώπιση μη μικροκυτταρικού Ca πνεύμονα. Μαδέσης Αθανάσιος Επιμελητής Α Καρδιοθωρακοχειρουργικής

Χειρουργική αντιμετώπιση μη μικροκυτταρικού Ca πνεύμονα. Μαδέσης Αθανάσιος Επιμελητής Α Καρδιοθωρακοχειρουργικής Χειρουργική αντιμετώπιση μη μικροκυτταρικού Ca πνεύμονα Μαδέσης Αθανάσιος Επιμελητής Α Καρδιοθωρακοχειρουργικής Κλινικής Γ.Ν.Ν.Γ.Παπανικολάου Καρκίνος Πνεύμονα Πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο στις ΗΠΑ

Διαβάστε περισσότερα

Συνήθεις νεοπλασματικές βλάβες τραχήλου / σώματοςμήτραςκαι ωοθηκών. Στ Εξάμηνο ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ #4

Συνήθεις νεοπλασματικές βλάβες τραχήλου / σώματοςμήτραςκαι ωοθηκών. Στ Εξάμηνο ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ #4 Συνήθεις νεοπλασματικές βλάβες τραχήλου / σώματοςμήτραςκαι ωοθηκών Στ Εξάμηνο ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ #4 Βασιλική Κωτούλα Δημητριάδου, επίκ. καθ. ΕΓΠΠΑ Σωτήρης Μπαρμπάνης, άμ. επιστ. συν. ΕΓΠΠΑ διαφορές? όγκοι από

Διαβάστε περισσότερα

Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή ιατρικής για το μάθημα του καρκίνου του όρχη βασικές γνώσεις :

Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή ιατρικής για το μάθημα του καρκίνου του όρχη βασικές γνώσεις : Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή ιατρικής για το μάθημα του καρκίνου του όρχη βασικές γνώσεις : Οι όρχεις αποτελούν κομμάτι του αναπαραγωγικού συστήματος (παραγωγή σπερματοζωάριων) του άνδρα αλλά

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΑ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ - ΧΛΑΜΥΔΙΑ - ΜΥΚΟΠΛΑΣΜΑ - ΕΡΠΗΣ - ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ - ΣΥΦΙΛΗ - HIV - ΓΟΝΟΡΡΟΙΑ

ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΑ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ - ΧΛΑΜΥΔΙΑ - ΜΥΚΟΠΛΑΣΜΑ - ΕΡΠΗΣ - ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ - ΣΥΦΙΛΗ - HIV - ΓΟΝΟΡΡΟΙΑ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΑ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ - ΧΛΑΜΥΔΙΑ - ΜΥΚΟΠΛΑΣΜΑ - ΕΡΠΗΣ - ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ - ΣΥΦΙΛΗ - HIV - ΓΟΝΟΡΡΟΙΑ Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα ή σεξουαλικώς μεταδιδόμενες ασθένειες ή αφροδίσια νοσήματα ονομάζονται

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Παθοφυσιολογία ΙΙ Γαστρεντερολογία Υπεύθυνος μαθήματος: Καθηγητής Αλέξανδρος Α. Δρόσος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Λοιμώδη Νοσήματα Υγιεινή Αγροτικών Ζώων

Λοιμώδη Νοσήματα Υγιεινή Αγροτικών Ζώων 1 Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Λοιμώδη Νοσήματα Υγιεινή Αγροτικών Ζώων Ενότητα 16: ΜΥΚΗΤΙΑΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΤΗΝΩΝ ΚΑΙ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΟΝΤΑΙ ΣΕ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Ιωάννης

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντικά Καρκινογόνα Κυρίως τρεις τύποι: Χηµικά (µόλυνση, κάπνισµα, αµίαντος) Φυσικά (ιονίζουσα ακτινοβολία, µή- ιονίζουσα???) Βιολογικά (ιοί π.χ.. HPV) Καρκίνος παχέος εντέρου ΓΕΝΕΤΙΚΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

- Κύριε Μούντζιο, ας ξεκινήσουμε με αισιόδοξη διάθεση, ποια είναι τα νέα «όπλα» στη μάχη κατά του καρκίνου;

- Κύριε Μούντζιο, ας ξεκινήσουμε με αισιόδοξη διάθεση, ποια είναι τα νέα «όπλα» στη μάχη κατά του καρκίνου; Συνέντευξη με τον Ογκολόγο - Παθολόγο, Ιωάννης Μούντζιο Χωρίς αμφιβολία, ο όρος «καρκίνος» είναι στη συνείδηση των περισσότερων ανθρώπων άρρηκτα συνυφασμένος με ένα νόσημα ανίατο, το οποίο θα οδηγήσει

Διαβάστε περισσότερα

masterclass καρκίνοι του πεπτικού ΔΕΛΦΩΝ Φεβρουαρίου ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Ιατρικός Σύλλογος Θήβας

masterclass καρκίνοι του πεπτικού ΔΕΛΦΩΝ Φεβρουαρίου ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Ιατρικός Σύλλογος Θήβας Εταιρεία Μελέτης του Καρκίνου του Πεπτικού Συστήματος [EM-KAΠΕΣ] Ιατρικός Σύλλογος Θήβας masterclass καρκίνοι του πεπτικού ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΔΕΛΦΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α 21-25 Φεβρουαρίου

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης Διδάσκοντες Ιωάννης Β. Φεζουλίδης Καθηγητής Μαριάννα Βλυχού Αναπλ. Καθηγήτρια Έφη Καψαλάκη Αναπλ. Καθηγήτρια Αικατερίνη

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Κ. ΒΕΝΑΚΗ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟΣ Π.Γ.Ν.ΜΑΙΕΥΤΗΡΙΟ ΕΛΕΝΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΑΘΗΝΑ 21/4/2004

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Κ. ΒΕΝΑΚΗ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟΣ Π.Γ.Ν.ΜΑΙΕΥΤΗΡΙΟ ΕΛΕΝΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΑΘΗΝΑ 21/4/2004 ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Κ. ΒΕΝΑΚΗ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟΣ ΤΜΗΜΑ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΑΣ ΔΙΑΒΗΤΟΥ -- ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ Π.Γ.Ν.ΜΑΙΕΥΤΗΡΙΟ ΕΛΕΝΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΑΘΗΝΑ 21/4/2004 ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Επείγοντα προβλήματα στην Παιδιατρική Γαστρεντερολογία: Αιμορραγία πεπτικού. Μαρία Φωτουλάκη Καθηγήτρια Παιδιατρικής Γαστρεντερολογίας

Επείγοντα προβλήματα στην Παιδιατρική Γαστρεντερολογία: Αιμορραγία πεπτικού. Μαρία Φωτουλάκη Καθηγήτρια Παιδιατρικής Γαστρεντερολογίας Επείγοντα προβλήματα στην Παιδιατρική Γαστρεντερολογία: Αιμορραγία πεπτικού Μαρία Φωτουλάκη Καθηγήτρια Παιδιατρικής Γαστρεντερολογίας ορισμοί Με βάση τον σύνδεσμο του Treitz: Αιμορραγία ανώτερου πεπτικού

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ; ΟΙπποκράτης ήταν αυτός που έδωσε στην πάθηση του καρκίνου το όνοµα της.παροµοίασε τον όγκο µε την εικόνα του κάβουρα(καρκίνου). Πολύ αργότερα, ο Valsalva, το 1704 υποστήριξε ότι αρχικά

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Παθοφυσιολογία ΙΙ Αιματολογία Υπεύθυνος μαθήματος: Καθηγητής Αλέξανδρος Α. Δρόσος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Παγκόσμια Ημέρα. Τα 5 λεπτά που μπορούν να σώσουν τη ζωή σου! κατά του. Δωρεάν εξέταση για καρκίνο Κεφαλής και Τραχήλου

Παγκόσμια Ημέρα. Τα 5 λεπτά που μπορούν να σώσουν τη ζωή σου! κατά του. Δωρεάν εξέταση για καρκίνο Κεφαλής και Τραχήλου Παγκόσμια Ημέρα κατά του Τα 5 λεπτά που μπορούν να σώσουν τη ζωή σου! Δωρεάν εξέταση για καρκίνο Κεφαλής και Τραχήλου http://www.ifhnos.org/world- cancer- day Σύλλογος Καρκινοπαθών Μακεδονίας- Θράκης 27η

Διαβάστε περισσότερα

Καρκίνος Μαστού Απρίλιος 2015

Καρκίνος Μαστού Απρίλιος 2015 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Σχολή Επιστημών Υγείας ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ Καρκίνος Μαστού Απρίλιος 2015 Γιώργος Κύργιας Ογκολόγος Ακτινοθεραπευτής Αναπλ. Καθηγητής Ακτινοθεραπείας ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΜΑΣΤΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Ο καρκίνος μπορεί να προληφθεί με σωστή διατροφή, σωματική άσκηση, αποφυγή τοξικών ουσιών και διακοπή του καπνίσματος.

Ο καρκίνος μπορεί να προληφθεί με σωστή διατροφή, σωματική άσκηση, αποφυγή τοξικών ουσιών και διακοπή του καπνίσματος. Ο καρκίνος μπορεί να προληφθεί με σωστή διατροφή, σωματική άσκηση, αποφυγή τοξικών ουσιών και διακοπή του καπνίσματος. Αυτό τόνισαν σήμερα κορυφαίοι Έλληνες επιστήμονες μιλώντας στη συνέντευξη τύπου που

Διαβάστε περισσότερα