Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Τέχνης Ι

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Τέχνης Ι Εισαγωγή Διδάσκων: Αναπληρωτής Καθηγητής Νικόλαος Θ. Κατσικούδης

2 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς.

3 Η τέχνη δεν αναπαριστά, αποκαλύπτει Paul Klee Ιστορία της Τέχνης Κατατάσσει τα έργα σε κατηγορίες Ερευνά τα υλικά και τα μέσα Αναλύει τα εσωτερικά στοιχεία που συνθέτουν τα έργα Διερευνά την προσωπικότητα του δημιουργού στο πλαίσιο της εποχής. Εικαστικές τέχνες Τέχνες της επιφάνειας: σχέδιο, ζωγραφική, χαρακτική, φωτογραφία Τέχνες του χώρου: γλυπτική, αρχιτεκτονική, όλες οι μορφές τέχνης του 20 ου αιώνα που εκτυλίσσονται στον πραγματικό χώρο ή αναμετριούνται με αυτόν (Happening, Enviroment, Land Art, Performance κ.λ.π.] Το ανάγλυφο: τέχνη του χώρου που έχει στενή εξάρτηση από την επιφάνεια. Το έκτυπο ή έξεργο υπακούει πρώτα στους νόμους της γλυπτικής. Το πρόστυπο συγγενεύει περισσότερο με τη ζωγραφική

4 G. & L. Borglum,Τέσσερις Πρόεδροι των ΗΠΑ, The Mount Rushmore National Memorial, South Dakota [G. Washington, Thomas Jefferson, Theodore Roosvelt, Abraham Lincoln].

5 Μιχαήλ Άγγελου, Δαυίδ, Galleria dellʹaccademia της Φλωρεντίας

6 Ο καθεδρικός ναός του Μιλάνου (Duomo), 1386

7 L. Ghiberti, Πύλη του Παραδείσου. Βαπτιστήριο καθεδρικού ναού. Φλωρεντία Η φιλοξενία του Αβραάμ,

8 Ερευνητική μεθοδολογία 1.Υλικό και τεχνική 2. Εικονογραφία 3. Τεχνοτροπία 4. Τυπολογία 5. Χρονολόγηση 1. α. Ιστορικές πληροφορίες β. τεχνικά χαρακτηριστικά συνιστούν στοιχεία της ταυτότητας του έργου συστηματική περιγραφή. 2. Ταξινόμηση, αναγνώριση, περιγραφή, ερμηνεία (ιστορική ερμηνεία) 3. Ο ιδιαίτερος τρόπος κατασκευής. Η τεχνοτροπία αποτελεί κώδικα επικοινωνίας προσωπικό σύστημα γραφής 4. Η τυπολογική κατάταξη σε προκαθορισμένους τύπους (είδη, κατηγορίες) ανάλογα με τα τεχνικά, εικονογραφικά και τεχνοτροπικά χαρακτηριστικά

9 Η έννοια της εποχής Το παρελθόν διαιρείται από την επιστήμη της ιστορίας σε εποχές, ενώ το παρόν ανακηρύσσεται συχνά από τους συγχρόνους μας σε νέα εποχή. Ορίζονται συγκεκριμένες χρονολογικές περίοδοι που παρουσιάζουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Αυτά τα χαρακτηριστικά χρησιμοποιούνται στη συνέχεια για την ονομασία της εποχής. Διαφορετικά χαρακτηριστικά θα είχαν πιθανότατα και διαφορετική διάρκεια ζωής. Με βάση την ιστορία της τέχνης έχουν προσδιοριστεί ποικίλες εποχές: η Αναγέννηση, το Μπαρόκ, το Ροκοκό. Αυτοί οι όροι δεν δηλώνουν απλώς κάποιες φάσεις της καλλιτεχνικής εξέλιξης, αλλά χρησιμοποιούνται πολύ συχνά ως χαρακτηριστικά γενικότερων περιόδων. Η τέχνη με τις διάφορες τεχνοτροπικές της φάσεις προσφέρει ένα μοντέλο για τον προσδιορισμό των εποχών.

10 Περίοδοι της ελληνικής αρχαιότητας

11

12

13 Ερευνητική μεθοδολογία Υλικό και τεχνική Εικονογραφία Τεχνοτροπία Χρονολόγηση

14 Λειτουργία της τέχνης [κοινωνική] λατρευτική τελετουργική Πολιτική χρηστική

15 Βασικές έννοιες για την κατάταξη και ανάλυση των έργων σύμφωνα με τις αρχές της Ιστορίας της Τέχνης Α. Πραγματολογική ερμηνεία οι λειτουργίες των εικαστικών έργων προσδιόριζαν τόσο τη συγκεκριμένη αντιμετώπισή τους όσο και τα θέματα και τη μορφή τους. Εικονογραφικό θέμα μοτίβο: εικονογραφικό θέμα = το περιεχόμενο ενός εικαστικού έργου και μάλιστα στο σύνολό του. Ο όρος μοτίβο χρησιμεύει για να δηλώσει γενικότερες κινήσεις και στάσεις. Το ίδιο μοτίβο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για διαφορετικά θέματα

16 Εικονογραφία: η μέθοδος ερμηνείας των εικονογραφικών θεμάτων (τι εικονίζεται) 1. Πραγματολογικές γνώσεις 2. Γνώση των εικονογραφικών συμβάσεων

17 Εικονολογία (τι σημαίνει) διερεύνηση των κοινωνικών αξιών, των ιδεολογιών και των κοσμοθεωριών οι οποίες υπόκεινται στις παραστάσεις και συνδέονται με αυτές ή απλώς συνυποδηλώνονται. Χρειάζεται γνώση του ιδεολογικού υποβάθρου και των συμφραζομένων του συγκεκριμένου πολιτισμού

18 Β. ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Η διαμόρφωση αντικειμένων σύμφωνα με κάποια ηθελημένη μορφή (φόρμα) είναι αρχή της αισθητικής, με βάση την οποία διαφοροποιούνται μεταξύ τους πολιτισμικές σφαίρες, περιοχές και εποχές. ΣΤΗΣΙΜΟ ΤΗΣ ΜΟΡΦΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΘΕΣΗ

19 ΣΤΥΛ Εργαλείο για την ανάλυση της φόρμας. Περιγράφεται η τεχνοτροπία, τα γενικότερα μορφοπλαστικά μέσα που δίνουν στα μεμονωμένα έργα υλική υπόσταση. Το στιλ είναι κατά βάση φαινόμενο συλλογικό

20 ΔΟΜΗ Με τον όρο «δομή» εννοούμε βασικά φαινόμενα του συνολικού συστήματος της μορφής (φόρμας), ολόκληρων εποχών, λαών και πολιτισμών

21 ΤΥΠΟΣ Αφορά ένα συγκεκριμένο και διαμορφωμένο πρότυπο φόρμας

22 Τέλος Ενότητας

23 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

24 Σημειώματα

25 Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 1.0. Έχουν προηγηθεί οι κάτωθι εκδόσεις: Έκδοση 1.0 διαθέσιμη εδώ.

26 Σημείωμα Αναφοράς Copyright Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Διδάσκων: Αναπληρωτής Καθηγητής Νικόλαος Θ. Κατσικούδης. «Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Τέχνης Ι. Εισαγωγή». Έκδοση: 1.0. Ιωάννινα Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση:

27 Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Δημιουργού - Παρόμοια Διανομή, Διεθνής Έκδοση 4.0 [1] ή μεταγενέστερη. [1]