ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ Τεχνική Προσφορά για την Ανάπτυξη Συστήματος erecruitment Δευτέρα 28 Μαρτίου 2011

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ Τεχνική Προσφορά για την Ανάπτυξη Συστήματος erecruitment Δευτέρα 28 Μαρτίου 2011"

Transcript

1 Τεχνική Προσφορά για την Ανάπτυξη Συστήματος erecruitment Δευτέρα 28 Μαρτίου 2011 Το παρόν διανέμεται υπό την άδεια Creative Commons BY-SA. Δημιουργήθηκε με τη χρήση της σουίτας γραφείου OpenOffice.Org και χρησιμοποιεί την ελεύθερη γραμματοσειρά MgOpen Modata. Τα γραφικά στοιχεία δημιουργήθηκαν με τη χρήση των εργαλείων Gimp, yed και OpenProj. Σελίδα 1 από 78

2 Πίνακας Περιεχομένων 1 Επιτελική Σύνοψη Εισαγωγή Συγκριτικά Πλεονεκτήματα του Αναδόχου Συνοπτική Μεθοδολογική Προσέγγιση Διαχείρισης Έργου Στελέχωση Ομάδας Έργου Τεχνική Ανάλυση Λειτουργική Περιγραφή Εικαστικός Σχεδιασμός Στοιχεία Πλοήγησης Παρουσίαση Υλικού Φόρμες Εισαγωγής και Ενημέρωσης Υποδομή Χρήστες Συστήματος και Δικαιώματα Πρόσβασης Απόδοση Ρόλων Τήρηση Βιογραφικών Στοιχείων Προκηρύξεις θέσεων Υποβολή αιτήσεων και βιογραφικών Διαδικασία αξιολόγησης αιτήσεων και βιογραφικών Ηλεκτρονικό μητρώο προσωπικού και οργανόγραμμα Αναφορές και στατιστικά στοιχεία Ενημέρωση με RSS (Really Simple Syndication)/Atom και Ειδοποιήσεις Τεχνική Περιγραφή Πρότυπα Πληροφοριακού Μοντέλου Αρχιτεκτονική Συστήματος Αρχιτεκτονικό Μοντέλο Χαρακτηριστικά του Αρχιτεκτονικού Μοντέλου Εργαλεία ανάπτυξης και εκτέλεσης Πρότυπες πλατφόρμες ανάπτυξης και δοκιμών Διαδικτυακό περιβάλλον εργασίας Άδεια χρήσης Χαρακτηριστικά Ασφάλειας Πιστοποίηση και Εξουσιοδότηση Υπηρεσιών Ιστού Προσωπικά δεδομένα Διόρθωση, Διαγραφή Προσωπικών Δεδομένων HTTP Cookies Διαθεσιμότητα Ακεραιότητα και Προστασία Δεδομένων Auditing Αντίγραφα Ασφαλείας Προσφερόμενες Υπηρεσίες Ανάπτυξη Λογισμικού Εισαγωγή Βασικές Αρχές Φάσεις Ανάπτυξης Λογισμικού Φάση Έναρξης Φάση Επεξεργασίας Φάση Κατασκευής Σελίδα 2 από 78

3 Φάση Μετάβασης Επαναλήψεις Ομάδα Διαδικασιών Αποτύπωση της Επιχειρησιακής Διεργασίας Απαιτήσεις Ανάλυση και Σχεδιασμός Υλοποίηση Έλεγχος Ανάπτυξη και Εγκατάσταση Διαχείριση Έργου Διαμόρφωση Σχηματισμών και Διαχείριση Αλλαγών Περιβάλλον Διαχείριση Απαιτήσεων Πίνακας Εξακρίβωσης των Απαιτήσεων Έλεγχος Μεταβολών Απαιτήσεων Προσέγγιση Κωδικοποίησης Επαναχρησιμοποίηση Είδη Επαναχρησιμοποίησης Διαδικασία Επαναχρησιμοποίησης Έλεγχος και Αποδοχή Δραστηριότητες Ελέγχου Δημιουργία του Πλάνου Ελέγχου Φάσεις Ελέγχου Factory Acceptance Test (FAT) Site Acceptance Test (SAT) Αποτίμηση Ελέγχων, Εγχειρίδια και Συμπεράσματα Εγκατάσταση και Παραμετροποίηση Τεκμηρίωση Διαδικασία Τεκμηρίωσης Κατάλογος Παραδοτέων Έργου Συντήρηση και Υποστήριξη Συντήρηση Λογισμικού Ανάλυση Πηγαίου Κώδικα Διορθωτική Συντήρηση (Corrective Maintenance) Λογισμικού Εξελικτική Συντήρηση (Evolutive Maintenance) Λογισμικού Διαμόρφωση Σχηματισμών (Configuration Management) Διαχείριση Αλλαγών Έλεγχος Regression Τεχνική Υποστήριξη Συστήματος Υπηρεσίες Πρώτου Επιπέδου Παρέμβασης Υπηρεσίες Δευτέρου Επίπεδου Παρέμβασης Εκπαίδευση Face to Face Διδασκαλία Μεθοδολογία της Εκπαίδευσης Face to Face Προδιαγραφές Χώρων Εκπαίδευσης Λεπτομέρειες της Οργάνωσης Κατηγορίες Εκπαιδευομένων Δημιουργία και υποστήριξη κοινότητας Διαχείριση Έργου Μεθοδολογία Διαχείρισης Έργου Οργάνωση Υλοποίησης Ενότητες Εργασίας Έργου Ενότητα Εργασίας 1: Διαχείριση Έργου & Διασφάλιση Ποιότητας...59 Σελίδα 3 από 78

4 Ενότητα Εργασίας 2: Ανάλυση και Σχεδιασμός Συστήματος Ενότητα Εργασίας 3: Υλοποίηση Συστήματος Ενότητα Εργασίας 4: Εκπαίδευση Ενότητα Εργασίας 5: Συντήρηση και Τεχνική Υποστήριξη Φάσεις Έργου Φάση Α Φάση Β Φάση Γ Φάση Δ Φάση Ε Χρονοδιάγραμμα Παραδοτέα Έντυπα Παραδοτέα Κατάλογος Παραδοτέων Ομάδα Έργου Παρουσίαση της Abiss.gr Σύντομο ιστορικό Πρόσφατες Δραστηριότητες Εσωτερική Οργάνωση Δομή και Οργάνωση Ομάδας Έργου Πίνακες Συμμόρφωσης Λειτουργικές Προδιαγραφές Τεχνικές Προδιαγραφές Γενικές Προδιαγραφές Προδιαγραφές Υποβολής Πρότασης Κατάλογος Σχημάτων Σχήμα 1: Βασικά Δομικά Στοιχεία του Προτύπου HR-XML Σχήμα 2: Αρχιτεκτονική συστήματος erecruitment Σχήμα 3: Στάδιο Αποτύπωσης Επιχειρησιακής Λειτουργίας Σχήμα 4: Στάδιο Προσδιορισμού Απαιτήσεων Σχήμα 5: Στάδιο Ανάλυσης και Σχεδιασμού Σχήμα 6: Στάδιο Υλοποίησης Σχήμα 7: Στάδιο Ελέγχου Σχήμα 8: Στάδιο Ανάπτυξης και Εγκατάστασης Σχήμα 9: Χρονοδιάγραμμα Έργου Σχήμα 10: Οργανωτική δομή της Abiss.gr Σελίδα 4 από 78

5 1 Επιτελική Σύνοψη 1.1 Εισαγωγή Η Εταιρεία Ελεύθερου Λογισμικού/Λογισμικού Ανοικτού Κώδικα (ΕΕΛ/ΛΑΚ) προσκάλεσε κάθε ενδιαφερόμενο για την ανάπτυξη και τεχνική υποστήριξη για διάστημα ενός έτους web-based e- Recruitment πληροφοριακού συστήματος, προκήρυξης, αξιολόγησης και πλήρωσης θέσεων το οποίο θα χρησιμοποιηθεί από οργανισμούς του δημοσίου και θα διατίθεται με άδεια EUPL. Το παρόν αποτελεί την τεχνική προσφορά της εταιρίας Abiss.gr για τον εν λόγω διαγωνισμό, ενώ αναπόσπαστα τμήματα αυτής αποτελούν τα επισυναπτόμενα: Oικονομική προσφορά (Abiss.gr_Proposal_Budget_eRecruitment.ods) Oι εκδόσεις του παρόντος (Abiss.gr_Proposal_Technical_eRecruitment.odt) και της οικονομικής προσφοράς σε μορφή PDF Χρονoδιάγραμμα και GANTT σε μορφή OpenProj (Abiss.gr_Timeplan_eRecruitment.pod) Tα κλειδιά SHA-256 για όλα τα παραπάνω. Το σύνολο των αρχείων της προσφοράς αυτής διανέμεται υπό την άδεια Creative Commons BY-SA 1. Τα αρχεία οικονομικής και τεχνικής προσφοράς έχουν δημιουργηθεί με τη χρήση της σουίτας γραφείου OpenOffice.Org και χρησιμοποιούν την ελεύθερη γραμματοσειρά MgOpen Modata. Τα γραφικά στοιχεία έχουν δημιουργηθεί με τη χρήση των εργαλείων Gimp και yed, ενώ για το χρονοδιάγραμμα χρησιμοποιήθηκε το OpenProj. H τεχνική προσφορά, ικανοποιώντας τις προδιαγραφές της διακήρυξης, περιλαμβάνει την περιγραφή της προτεινόμενης τεχνικής λύσης, πίνακες συμμόρφωσης για κάθε προδιαγραφή, αναλυτικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης και τεκμηρίωση της εμπειρίας και τεχνογνωσίας της ομάδας έργου. Συγκεκριμένα, η πρόταση αποτελείται από τις παρακάτω ενότητες: 1. Επιτελική Σύνοψη: Η παρούσα ενότητα. 2. Τεχνική Ανάλυση (σελ 8): Λειτουργική και Τεχνική Περιγραφή του Έργου 3. Προσφερόμενες Υπηρεσίες (σελ 25): Ανάπτυξη με Ευέλικτη (Agile) Μεθοδολογία, Εγκατάσταση- Παραμετροποίηση, Τεκμηρίωση, Συντήρηση και Τεχνική Υποστήριξη, Εκπαίδευση. 4. Διαχείριση Έργου (σελ 59): Μεθοδολογία Διαχείρισης, Φάσεις και Ενότητες Εργασίας, Χρονοδιάγραμμα και Παραδοτέα. 5. Ομάδα Έργου (σελ 69): Παρουσίαση της Abiss.gr, της Ομάδας Έργου, Τεκμηρίωση Εμπειρίας και Κατάλογος Σχετικών Έργων. 6. Πίνακες Συμμόρφωσης (σελ 75). 1 Σελίδα 5 από 78

6 1.2 Συγκριτικά Πλεονεκτήματα του Αναδόχου Η Abiss.gr εκδηλώνει ενδιαφέρον για την ανάληψη του έργου, παρέχοντας: Συσσωρευμένη και εμπεριστατωμένη εμπειρία από υλοποίηση αντίστοιχων μεγάλων έργων τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, Εξαιρετικά υψηλά επίπεδα τεχνογνωσίας σε σχετικά τεχνολογικά πρότυπα και συμμετοχή σε σώματα δημιουργίας τους, Εξειδίκευση και εκτενή εμπειρία σε λογισμικό ΕΛ/ΛΑΚ και θέματα γύρω από αυτό, όπως μεθοδολογίες ανάπτυξης, άδειες χρήσης, διανομή, υποστήριξη, προώθηση και συμμετοχή σε σχετικές κοινότητες, Ευρεία επιστημονική και επαγγελματική εμπειρία από όλα τα στελέχη της ομάδας έργου, Εξειδικευμένες μεθοδολογίες και εργαλεία διαχείρισης και ανάπτυξης, Γνώση του ζητούμενου περιβάλλοντος και ειδικά σε θέματα ΤΠΕ όπως, σχεδιασμού ολοκληρωμένων συστημάτων, στρατηγικής οργανισμών και επιχειρήσεων, νομικού και κανονιστικού πλαισίου σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μελετών για θέματα ασφάλειας και απόρρητων/ευαίσθητων δεδομένων, παροχής συμβουλευτικών και υποστηρικτικών υπηρεσιών, εκπαιδευτικών προγραμμάτων κλπ. Η Abiss.gr, είναι εταιρεία Τεχνολογιών Πληροφορικής, η οποία εξειδικεύεται στην παροχή Ολοκληρωμένων Λύσεων, με χρήση διεθνών μεθοδολογιών και εργαλείων Πληροφορικής, για την βελτίωση της ανταγωνιστικής θέσης και την αποδοτικότητα οργανισμών σε θέματα σχεδιασμού Στρατηγικής Πληροφοριακών Συστημάτων, και υλοποίησης Συστημάτων Μέτρησης και Διαχείρισης της Απόδοσης, Πληροφόρησης Διοίκησης και Επιχειρησιακής Ευφυίας, Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Υποστήριξης Λήψης Αποφάσεων, Γεωγραφικών Πληροφοριακών Συστημάτων καθώς και Συστημάτων Διαχείρισης Σχέσεων Πελατών. Τα στελέχη της εταιρείας, προερχόμενα από μεγάλες συμβουλευτικές εταιρίες και εταιρίες πληροφορικής, διαθέτουν συσσωρευμένη πολύχρονη εμπειρία και εξειδικευμένη γνώση. Οι τομείς εμπειρίας τεχνογνωσίας και η εκτενέστερη παρουσίαση της Abiss.gr περιγράφονται στην ενότητα 5 Ομάδα Έργου. 1.3 Συνοπτική Μεθοδολογική Προσέγγιση Διαχείρισης Έργου Το βασικό μεθοδολογικό πλαίσιο στο οποίο κινείται η Abiss.gr, αξιοποιεί έναν αριθμό εξειδικευμένων επιστημονικών μεθόδων και εργαλείων, το οποίο έχει τύχει ευρείας εφαρμογής σε αντίστοιχα έργα, και ενσωματώνει καλές πρακτικές που υποστηρίζουν την επιτυχή υλοποίησή τους. Η μεθοδολογική προσέγγιση της Abiss.gr για την διαχείριση, τον προγραμματισμό υλοποίησης και παρακολούθησης του συγκεκριμένου έργου, βασίζεται στη μεθοδολογία Prince 2 (PRojects IN Controlled Environments), την οποία ο υποψήφιος Ανάδοχος σκοπεύει να ακολουθήσει σε όλο το κύκλο ζωής του εν λόγο έργου. Αναλυτική περιγραφή της μεθοδολογικής προσέγγισης για την διαχείριση του έργου, ακολουθεί στην ενότητα 4 Διαχείριση Έργου, ενώ η ενότητα 3.1 περιγράφει την ευέλικτη (agile) μεθοδολογία σχεδιασμού και ανάπτυξης λογισμικού. Σελίδα 6 από 78

7 1.4 Στελέχωση Ομάδας Έργου Η Abiss.gr αναγνωρίζοντας το διαφαινόμενο βαθμό πολυπλοκότητας του έργου, τον σύντομο χρονικό πλαίσιο υλοποίησης σε συνδυασμό με το εύρος των εργασιών που απαιτούνται για την υλοποίηση των πακέτων εργασίας ανά φάση αλλά και τις ιδιαίτερες απαιτήσεις του έργου, όπως αποτυπώνονται στην διακήρυξη, συνέστησε κατάλληλη ομάδα εργασίας με αποδεδειγμένη εμπειρία τόσο σε έργα αντίστοιχων απαιτήσεων και μεγέθους όσο και σε εξειδίκευση στην εκτέλεση εργασιών σε συγκεκριμένες γνωστικές περιοχές που εμπίπτουν στα πακέτα εργασίας. Η οργάνωση της ομάδας έργου περιλαμβάνει: καθορισμένους ρόλους, στο πλαίσιο των οποίων κάθε άτομο αναλαμβάνει συγκεκριμένες αρμοδιότητες και ρόλους, συντονιστικά όργανα για την αποτελεσματική και ευέλικτη διοίκηση και παρακολούθηση του έργου. Οι ρόλοι της ομάδας έργου αποτυπώνονται σε ένα συνεκτικό σχήμα διοίκησης του έργου όπου παρουσιάζεται αναλυτικά η συνολική δόμηση της και η επαφή της με τους εμπλεκόμενους φορείς. Το Σχήμα Διοίκησης εξασφαλίζει την ομαλή, απρόσκοπτη και σύμφωνα με τις προδιαγραφές εκτέλεση του έργου, όπως και την βέλτιστα αποτελεσματική συνεργασία της Abiss.gr με την ομάδα υπευθύνων του έργου από την πλευρά της ΕΕΛ/ΛΑΚ. Στόχος της οργάνωσης στελέχωσης της ομάδας έργου είναι: ο αποτελεσματικός συντονισμός της ομάδας έργου με την αποσαφήνιση των επιπέδων ευθύνης και των μηχανισμών λήψης αποφάσεων, ο ορισμός των ρόλων και των αρμοδιοτήτων και η κατανομή των υπευθυνοτήτων και του αντικείμενου απασχόλησης των στελεχών στο έργο, κατά τρόπο που αρμόζει καλύτερα στην εξειδίκευση και τη διαθεσιμότητά τους, η αξιοποίηση στελεχών με αποδεδειγμένη εμπειρία σε έργα αντίστοιχων απαιτήσεων και μεγέθους κυρίως του δημοσίου τομέα, τεχνογνωσία και εξειδίκευση στην εκτέλεση εργασιών σε συγκεκριμένες γνωστικές περιοχές και υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης, η διασφάλιση των επικοινωνιών τόσο εσωτερικά στην ομάδα της Abiss.gr όσο και σε σχέση με την συνεργασίες της με την ΕΕΛ/ΛΑΚ στην υλοποίηση του συνολικού έργου, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στη διακήρυξη, η δυνατότητα έλεγχου της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, με την εφαρμογή εσωτερικών μηχανισμών παρακολούθησης, αναφοράς και ελέγχου. Περισσότερες λεπτομέρειες για την δομή ομάδα έργου βρίσκονται στο κεφάλαιο 5 Ομάδα Έργου. Σελίδα 7 από 78

8 2 Τεχνική Ανάλυση Το σύστημα erecruitment θα αποτελέσει μία ευέλικτη λύση για τη διαχείριση του συνόλου ενεργειών και εργασιών που απαρτίζουν τον κύκλο προκήρυξης, αξιολόγησης και πλήρωσης θέσεων, η οποία θα επιφέρει μία σειρά από πλεονεκτήματα στους χρήστες (φορείς δημοσίου), περιλαμβάνοντας μεταξύ άλλων: μείωση χρόνου επεξεργασίας στοιχείων ευκολία διαχείρισης πληροφορίας, οργάνωσης, κατηγοριοποίησης και αξιολόγησης υποψηφίων με βάση δυναμικά καθοριζόμενα χαρακτηριστικά ευέλικτη σύνταξη προκηρύξεων θέσεων και διαχείριση αιτήσεων άμεση και δομημένη επικοινωνία με υποψήφιους και μέλη ομάδων εργασίας δυναμική προσθήκη πεδίων πληροφορίας για την κάλυψη εξειδικευμένων αναγκών τήρηση μητρώου εργαζομένων και οργανογράμματα οργανισμών ιστορικό ενεργειών και αυτόματες ειδοποιήσεις ακεραιότητα και προστασία ευαίσθητων δεδομένων και δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα Στις παρακάτω παραγράφους αναφέρονται συνοπτικά τα βασικά λειτουργικά και τεχνικά χαρακτηριστικά της πλατφόρμας που θα αναπτυχθεί στα πλαίσια του Έργου. 2.1 Λειτουργική Περιγραφή Τα παρακάτω λειτουργικά χαρακτηριστικά θα συγκεκριμενοποιηθούν περαιτέρω κατά την ανάπτυξη των εφαρμογών με ευέλικτο (agile) τρόπο προκειμένου το πληροφοριακό σύστημα να παραδίδεται τμηματικά με διαρκώς αυξανόμενη λειτουργικότητα Εικαστικός Σχεδιασμός Η σχεδίαση του συστήματος θα διέπεται από τις παρακάτω βασικές αρχές: Φιλικότητα προς τον χρήστη. Τόσο προς τον απλό χρήστη που ενδιαφέρεται να πλοηγηθεί στις προκηρύξεις θέσεων, να εισάγει τα προσωπικά του στοιχεία για να εγγραφεί στο σύστημα, όσο και προς τον εξειδικευμένο χρήστη (π.χ. τον υπεύθυνο προσωπικού ενός φορέα), ο οποίος θα χρησιμοποιεί το σύστημα σαν εργαλείο που θα τον διευκολύνει στις καθημερινές δραστηριότητές του. Καλαισθησία. Η αισθητική των γραφικών διεπαφών χρήστη (GUI) όπως χρώματα, εικόνες, γραμματοσειρές, γραφικά κλπ. θα συνδυάζει την απλότητα και τη χρηστικότητα με την καλαισθησία. Προσβασιμότητα από άτομα με αναπηρία. Η υλοποίηση των γραφικών διεπαφών χρήστη (GUI) θα καλύπτει όλες τις αναγκαίες απαιτήσεις ευχρηστίας και προσβασιμότητας από ΑμΕΑ, όπως αυτές των W3C Web Accessibility Initiative (WAI, Web Content Accessibility Guidelines) Level A priority 1, του Σελίδα 8 από 78

9 Αμερικανικού Section 508 και την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπως διαγράφεται μέσα στην πρωτοβουλία e-inclusion. Για τη σχεδίαση των διεπαφών χρήστη θα ακολουθηθεί η εξής διαδικασία: Η Abiss.gr αρχικά θα σχεδιάσει τουλάχιστον 3 διαφορετικές επαγγελματικές προτάσεις εικαστικών σχεδίων από τις οποίες η ΕΕΛ/ΛΑΚ θα επιλέξει μία, βάση της οποίας θα προταθούν επιπλέον αλλαγές, παρατηρήσεις και προδιαγραφές οι οποίες θα ενσωματωθούν σε μία νέα εικαστική πρόταση. Το παραπάνω θα επαναληφθεί όσες φορές χρειαστεί μέχρι η ΕΕΛ/ΛΑΚ να κρίνει πως η εικαστική πρόταση είναι τελική και επιθυμητή. Βάσει αυτής της τελικής πρότασης θα σχεδιαστεί το γενικό εικαστικό πλαίσιο του συστήματος Στοιχεία Πλοήγησης Το περιβάλλον εργασίας θα χαρακτηρίζεται από απλότητα με σκοπό την άμεση κατανόηση των επιλογών που έχει στη διάθεσή του ο εκάστοτε χρήστης ανά πάσα στιγμή, σε όποιο σημείο της εφαρμογής και αν βρίσκεται, όπως: Βασικό δυναμικό μενού επιλογών Πεδίο αναζήτησης λέξεων-κλειδιών Πεδίο περίληψης νέων και ανακοινώσεων (σε επίπεδο χρήστη, οργανισμού και συστήματος) Σύνδεσμος αλλαγής γλώσσας Στοιχεία προβολής γραφημάτων, πινάκων ή αποτελεσμάτων Σύνδεσμος υποδοχής επισκεπτών με πιστοποίηση (login) ή σύνδεσμος για το προφίλ του χρήστη εφ' όσον υπάρχει ενεργή συνεδρία Σταθερό υποσέλιδο με συνδέσμους όπως χάρτης ιστοτόπου (site-map), όροι χρήσης, πολιτική προστασίας δεδομένων κλπ Όλα τα στοιχεία που περιγράφονται εξαρτώνται και προκύπτουν από τις ενέργειες του χρήστη και με βάση τα δικαιώματα πρόσβασης που του έχουν αποδοθεί Παρουσίαση Υλικού Ο σχεδιασμός του συστήματος, θα γίνει με στόχο την υλοποίηση ενός περιβάλλοντος που θα παρουσιάζει το περιεχόμενό του με τρόπο ευανάγνωστο, καλαίσθητο και πρακτικό, ανάλογα με τον τύπο του (π.χ. κείμενο σε μορφή html ή pdf). Επίσης, θα υπάρχει πρόβλεψη έτσι ώστε τμήματα του υλικού να μπορούν να διατίθενται και σαν εξωτερικά αρχεία κατάλληλου τύπου, ώστε οι επισκέπτες να μπορούν να τα αποθηκεύσουν στους προσωπικούς τους υπολογιστές ή/και να τα τυπώσουν επιλέγοντας τον αντίστοιχο σύνδεσμο. Για το σκοπό αυτό, θα προβλεφθεί η διαθεσιμότητα εκτυπώσιμης μορφής (printable view) των σελίδων ώστε τα αποτελέσματα να εμφανίζονται με μορφοποίηση κατάλληλη για εκτύπωση. Κατά τη φάση της ανάλυσης: θα επιλεγεί ο κατάλληλος τρόπος απεικόνισης του υλικού δυναμικής φύσεως (διαγράμματα ή/και πίνακες) Σελίδα 9 από 78

10 θα καθοριστούν τα σημεία απ όπου θα είναι προσβάσιμες για τους χρήστες του συστήματος οι πληροφορίες δυναμικής φύσεως θα επιλεγεί ο κατάλληλος τρόπος με τον οποίο οι χρήστες θα εισάγουν στο σύστημα δεδομένα και κριτήρια αναζήτησης και παρουσίασης της πληροφορίας Φόρμες Εισαγωγής και Ενημέρωσης Στις φόρμες της πλατφόρμας θα δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη σχεδίαση και ομοιομορφία των οθονών (διάταξη των πεδίων και των κουμπιών αποδοχής, ακύρωσης κοκ.). Τα πεδία θα είναι ομαδοποιημένα και με προσεγμένη συμπεριφορά ως προς χρήστες που προτιμούν το πληκτρολόγιο για πλοήγηση σε αυτά. Επίσης όπου χρειάζεται και πριν την τελική καταχώρηση μιας φόρμας η πλατφόρμα θα ελέγχει τα στοιχεία που καταχωρεί ο χρήστης, ο οποίος θα ενημερώνεται σε πραγματικό χρόνο για την ορθότητα ή μη αυτών, για παράδειγμα όταν τα πεδία μιας φόρμας ή οι επιλογές τους έχουν λάθη (μεμονωμένα ή λόγο εξάρτησης), ενώ η επιλογή τιμής ενός πεδίου θα επηρεάζει κατάλληλα την φόρμα προσθέτοντας ή αφαιρώντας δυναμικά άλλα πεδία ή μεταβάλλοντας στοιχεία των υπαρχόντων. Σε αυτές και παρόμοιες περιπτώσεις η κατάσταση της φόρμας αποθηκεύεται στο επίπεδο παρουσίασης της εφαρμογής (στον Application Server) πριν την τελική καταχώρηση με κλήσεις Ajax. Οι φόρμες της πλατφόρμας γενικά βασίζονται στην βιβλιοθήκη γραφικής διεπαφής του Apache Wicket και επεκτάσεις των στοιχείων αυτής, ενώ περιλαμβάνουν μηχανισμούς που δεν επιτρέπουν διπλές ή λανθασμένες εγγραφές. Οι μηχανισμοί αυτοί συμπληρώνονται και σε επίπεδα εξυπηρετητή εφαρμογών και σχεσιακής βάσης δεδομένων, καθώς όλες οι καταχωρήσεις θα γίνονται μέσω transactions για την εξασφάλιση ακεραιότητας δεδομένων (π.χ. αποφυγή αποθήκευσης ημιτελών καταχωρήσεων σε περίπτωση σφάλματος). Φόρμες με μεγάλο όγκο δεδομένων θα υλοποιούνται ως βήματα με τη μορφή wizards, στα στάδια των οποίων ο χρήστης θα πλοηγείται προς οποιαδήποτε κατεύθυνση μέχρι να εκτελέσει την τελική επιβεβαίωση ή ακύρωση καταχώρησης. Οι έλεγχοι θα γίνονται κάθε φορά που ο χρήστης επισκέπτεται το αντίστοιχο βήμα, ενώ πάντα θα γίνεται τελικός συνολικός έλεγχος πριν την καταχώρηση Υποδομή Οι απαιτήσεις της υποδομής που θα φιλοξενεί το σύστημα και και όλη η σχετική παραμετροποίηση θα τεκμηριωθούν από την Abiss.gr ώστε να εξασφαλίζονται τα ακόλουθα βασικά λειτουργικά χαρακτηριστικά: Ασφάλεια. Το σύστημα και ο εξοπλισμός στον οποίο θα λειτουργεί θα προστατεύεται με χρήση κατάλληλου υλικού, λογισμικού και πρακτικών από οποιαδήποτε κακόβουλη επίθεση. Διαθεσιμότητα. Θα παρέχεται υψηλή διαθεσιμότητα του συστήματος τόσο από δικτυακής πλευράς όσο και από πλευράς εξυπηρετητών (εφαρμογών αλλά και βάσεων δεδομένων). Ταχύτητα. Η απόκριση του συστήματος θα είναι ταχύτατη ακόμα και σε περίπτωση μεγάλου αριθμού ταυτόχρονων επισκεπτών και όγκου δεδομένων σε βάθος χρόνου. Σελίδα 10 από 78

11 Για την επίτευξη των παραπάνω ο συνολικός σχεδιασμός της εφαρμογής βασίζεται σε πολυεπίπεδη αρχιτεκτονική συστήματος, όπως αυτή περιγράφεται στην ενότητα 2.2 Τεχνική Περιγραφή Χρήστες Συστήματος και Δικαιώματα Πρόσβασης Ο ορισμός δικαιωμάτων πρόσβασης του συστήματος έχει σαν άξονες τους ρόλους και τις ομάδες χρηστών. Ένας συγκεκριμένος χρήστης μπορεί να κατέχει περισσότερους από έναν ρόλο και να συμμετέχει σε πολλαπλές ομάδες. Οι ρόλοι διακρίνονται σε ρόλους συστήματος και σε ρόλους διεργασιών, οι οποίοι αναλύονται ως εξής: 1. Ρόλοι συστήματος με οριζόντιο χαρακτήρα όπως Ανώνυμος Χρήστης, Εγγεγραμμένος Χρήστης, Διαχειριστής Συστήματος Ανώνυμος νοείται ο οποιαδήποτε επισκέπτης του συστήματος χωρίς ενεργή συνεδρία Εγγεγραμμένος νοείται ο χρήστης ο οποίος έχει δημιουργήσει λογαριασμό στο σύστημα και έχει ενεργή συνεδρία στο σύστημα μετά τη χρήση κωδικών εξουσιοδότησης (username / password) Διαχειριστής συστήματος: ο ρόλος ανατίθεται σε εξουσιοδοτημένος διαχειριστή συστήματος με δικαιώματα παραμετροποίησης του συστήματος και των υπηρεσιών του. 2. Ρόλοι διεργασιών με συγκεκριμένο εύρος εφαρμογής όπως: Υπεύθυνος Προσωπικού: ο ρόλος ανατίθεται σε χρήστες που είναι εξουσιοδοτημένοι εκπρόσωποι ενός οργανισμού για τη συμμετοχή σε διεργασίες όπως η προκήρυξη θέσεων, η τήρηση μητρώου προσωπικού κλπ Αξιολογητής: ο ρόλος ανατίθεται σε χρήστες που αναλαμβάνουν την αξιολόγηση αιτήσεων με βάση κριτήρια και κανόνες που διέπουν την εκάστοτε προκήρυξη Υποψήφιος: ο χρήστης που έχει υποβάλλει αίτηση ενδιαφέροντος σε προκήρυξη μέσω του συστήματος Οι ομάδες χρηστών, αποτελούν έναν αυτόματο μηχανισμό απόδοσης δικαιωμάτων πρόσβασης σε συγκεκριμένο περιεχόμενο και χωρίζονται σε: Υπάλληλοι Οργανισμού: το σύνολο των εγγεγραμμένων χρηστών που ανήκουν σε συγκεκριμένο οργανισμό Υπάλληλοι Τμήματος Οργανισμού: υποσύνολο της παραπάνω ομάδας με βάση το οργανόγραμμα του οργανισμού Μέλη Ομάδας Εργασίας: εγγεγραμμένοι χρήστες που συμμετέχουν συλλογικά σε συγκεκριμένες διεργασίες Σελίδα 11 από 78

12 2.1.7 Απόδοση Ρόλων Η διαβάθμιση δικαιωμάτων απόδοσης ρόλων είναι σημαντικό χαρακτηριστικό της επιχειρησιακής λογικής κάθε συστήματος, ενώ συχνά αποτελεί αντικείμενο του παραδοτέου Ανάλυσης Αναγκών. Η προβλεπόμενη λειτουργικότητα διαβάθμισης περιλαμβάνει τα εξής: Το σύστημα θα περιέχει τουλάχιστον έναν Χρήστη με τον Ρόλο του Διαχειριστή (default) με την αρχική εγκατάσταση του. Ο κάθε Διαχειριστής θα μπορεί να αναθέσει τον ίδιο ρόλο σε άλλους χρήστες. Ο κάθε Διαχειριστής θα μπορεί να αναθέσει/εγκρίνει τον ρόλο του Υπεύθυνου Προσωπικού σε κάποιον χρήστη, εφόσον δεν υπάρχει ήδη άλλος ενεργός Υπεύθυνος Προσωπικού για τον συγκεκριμένο φορέα. Ο κάθε Υπεύθυνος Προσωπικού θα μπορεί να αναθέσει/εγκρίνει τον ίδιο ρόλο και για τον φορέα που εκπροσωπεί σε άλλους χρήστες. Ο κάθε Υπεύθυνος Προσωπικού θα μπορεί να αναθέσει ή επιβεβαιώσει την ιδιότητα του υπαλλήλου (ενεργού ή μή) φορέα που εκπροσωπεί σε οποιοδήποτε χρήστη. Ο κάθε Υπεύθυνος Προσωπικού θα μπορεί επίσης να αυτοματοποιήσει τους μηχανισμούς έγκρισης ιδιότητας υπαλλήλου, για παράδειγμα θέτοντας σαν προαπαιτούμενο από τον αιτούμενο χρήστη την χρήση διεύθυνσης ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που εμπίπτει σε ενεργό (sub) domain του φορέα. Η διεύθυνση θα πρέπει κατά το σύνηθες να έχει επιβεβαιωθεί από το σύστημα. Η αίτηση ανάκτησης ρόλου Υπεύθυνου Προσωπικού ή απλά υπαλλήλου γίνεται κατά την διαδικασία καταχώρησης βιογραφικών στοιχείων και συγκεκριμένα με την καταχώρηση θέσης σε φορέα. Η αίτηση θα δρομολογείται κατάλληλα ανάλογα με την κατάσταση του φορέα στο σύστημα ως ανωτέρω Τήρηση Βιογραφικών Στοιχείων Η εγγραφή και τήρηση των βιογραφικών στοιχείων θα βασίζεται στα πρότυπα Europass 2 και HR-XML 3 (βλέπε ενότητα Πρότυπα Πληροφοριακού Μοντέλου ). Τα βιογραφικά θα περιλαμβάνουν τόσο δομημένη πληροφορία, που θα εισάγεται μέσω φορμών ενημέρωσης από τον χρήστη (παρόμοια με υπηρεσίες όπως π.χ. το linkedin.com), όσο και επισυναπτόμενα αρχεία σε binary μορφή, ενώ πέρα από τις φόρμες εισαγωγής θα προσφέρονται επίσης μηχανισμοί αυτόματης εισαγωγής και εξαγωγής βιογραφικών από και προς διάφορους τύπους αρχείων. Η δημιουργία και τήρηση πολλαπλών προσωπικών βιογραφικών θα μπορεί να γίνεται από το σύνολο χρηστών της πλατφόρμας. Η δυνατότητα τήρησης πλήρους ηλεκτρονικού μητρώου υπηρετούντος προσωπικού του κάθε φορέα, θα προσφέρεται στους χρήστες που διαθέτουν ρόλο διαχείρισης προσωπικού αυτού (βλέπε Ηλεκτρονικό μητρώο προσωπικού και οργανόγραμμα ) Σελίδα 12 από 78

13 2.1.9 Προκηρύξεις θέσεων Οι προκηρύξεις θέσεων θα βασίζονται επίσης στο πρότυπο HR-XML (βλέπε ενότητα Πρότυπα Πληροφοριακού Μοντέλου ) με όλες τις προεκτάσεις τυχόν χρειαστούν για τις ιδιαίτερες απαιτήσεις της ΕΕΛ/ΛΑΚ. Η πλατφόρμα θα δίνει την δυνατότητα πολλαπλών παράλληλων προκηρύξεων θέσεων σε εκπροσώπους φορέων. Οι προκηρύξεις θα περιλαμβάνουν δομημένη πληροφορία όπως ειδικότητες και προσόντα με την μορφή κριτηρίων, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται στοχευμένα η αυτόματη ενημέρωση των εγγεγραμμένων χρηστών (μέσω , RSS/Atom feeds κ.ο.κ.) βάση των κριτηρίων που με την σειρά τους αυτοί έχουν επιλέξει. Επιπρόσθετα, τα κριτήρια αυτά μπορεί να συμβάλουν στον υπολογισμό συνολικής βαθμολόγησης για τον εκάστοτε υποψήφιο (βλέπε Διαδικασία αξιολόγησης αιτήσεων και βιογραφικών ), όπως και στον περιορισμό του κοινού ορατότητας τους (π.χ. βάση ρόλων ή ομάδων χρηστών), κάτι που μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμο σε σενάρια μη επιλεξιμότητας, για παράδειγμα σε περιπτώσεις που δεν αποτελούν επίσημες προκηρύξεις όπως αυτές των προαγωγών ή μετατάξεων Υποβολή αιτήσεων και βιογραφικών Οι χρήστες της πλατφόρμας θα έχουν την δυνατότητα να υποβάλουν αίτηση σε παραπάνω από μία προκηρύξεις ταυτόχρονα (βλέπε Προκηρύξεις θέσεων ) χρησιμοποιώντας σε κάθε μία από αυτές το βιογραφικό της επιλογής τους Διαδικασία αξιολόγησης αιτήσεων και βιογραφικών Πέρα από την χειροκίνητη αξιολόγηση εκτός του συστήματος, η πλατφόρμα θα προσφέρει υποστήριξη διαδικασιών αξιολόγησης των αιτήσεων/βιογραφικών με πολλαπλά κριτήρια ανά προκήρυξη και από πολλαπλούς (εξωτερικούς ή μή) αξιολογητές παράλληλα. Τα κριτήρια θα μπορούν να διαμορφώνονται (π.χ. από ειδικά βάρη ή ως απαραίτητα/επιθυμητά) έτσι ώστε να υπάρχει η δυνατότητα αυτόματης ή ημιαυτόματης επεξεργασίας τους σε στάδια της αξιολόγησης, για παράδειγμα η απόρριψη αιτήσεων που δεν πληρούν προϋποθέσεις και η βαθμολόγηση προσόντων βάση του ειδικού τους βάρους. Θα προσφέρεται επίσης η δυνατότητα εξαγωγής όλων των αιτήσεων για την πλήρωση μίας θέσης (συμπεριλαμβανομένων και των επισυναπτόμενων αρχείων) σε μορφή κατάλληλη για μεταφορά και επεξεργασία εκτός του συστήματος (π.χ. PDF και XML) σε ZIP archive. Τα βήματα της διαδικασίας, καθώς και οι επιμέρους κανόνες και συνθήκες των σχετικών ροών εργασίας θα σχεδιαστούν κατά την ανάλυση της εφαρμογής, με βάση τις προδιαγραφές που θα συζητηθούν από κοινού με την ΕΕΛ/ΛΑΚ, ενώ το σύστημα θα είναι σχεδιασμένο και τεκμηριωμένο έτσι ώστε να επιτρέπει περαιτέρω επεκτάσεις. Ενδεικτικό σενάριο αποτελεί η περίπτωση της διαβαθμισμένης επιλογής υποψηφίων σε παραπάνω από μία φάσεις αξιολόγησης (short listing) όπου το αποτέλεσμα της πρώτης προκήρυξης αποτελεί το περιορισμένο κοινό αποδεκτών της επόμενης, κάτι που ταιριάζει στην περίπτωση όπου το νομικό/κανονιστικό πλαίσιο προδιαγράφει κάθε φάση αξιολόγησης ως ξεχωριστή προκήρυξη (π.χ. DPS ή Framework Agreement σύμφωνα με τις διαδικασίες ηλεκτρονικών προμηθειών υπηρεσιών από οργανισμούς Δημοσίου Δικαίου της Σελίδα 13 από 78

14 Ευρωπαϊκής Ένωσης) Ηλεκτρονικό μητρώο προσωπικού και οργανόγραμμα Οι χρήστες με ρόλο υπεύθυνοι προσωπικού θα μπορούν να τηρούν πλήρες ηλεκτρονικό μητρώο υπηρετούντος προσωπικού του φορέα που εκπροσωπούν, συμβάλλοντας παράλληλα στην πιστοποίηση βιογραφικών στοιχείων των χρηστών μέσα από την τήρηση πληροφοριών οργανογράμματος (π.χ. τμήμα ή ομάδες εργασίας στις οποίες συμμετέχουν οι υπάλληλοι/συνεργάτες) Αναφορές και στατιστικά στοιχεία Οι μηχανισμοί αναζήτησης της πλατφόρμας θα επιτρέπουν στον κάθε χρήστη (ανάλογα με τα δικαιώματα του) την ανεύρεση οντοτήτων του συστήματος, όπως προκηρύξεις, χρήστες κλπ. Οι αναζητήσεις θα μπορούν να γίνονται με βάση κριτήρια που αφορούν δομημένα πεδία πληροφοριών αλλά και ευρετήρια πλήρους κειμένου (fyll text search) των επισυναπτόμενων αρχείων όπως PDF, MS Office και Open Office. Οι χρήστες θα μπορούν επίσης να καθορίζουν τα πεδία πληροφοριών που επιθυμούν στα αποτελέσματα. Κάθε αναζήτηση θα μπορεί να προαχθεί σε αναφορά (saved search), ενώ αναζητήσεις και αναφορές θα μπορούν να εξαχθούν από το σύστημα σε μορφή λογιστικών φύλλων (OpenOffice.org, MS Office κ.α.) για την περαιτέρω ανάλυσή τους Ενημέρωση με RSS (Really Simple Syndication)/Atom και Το σύστημα θα παρέχει σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χρήστες τη δυνατότητα εγγραφής (subscription) σε υπηρεσία RSS/Atom σε δυναμικές και μη κατηγορίες περιεχομένου, όπως πχ προκηρύξεις θέσεων με βάση λέξεις-κλειδιά, συγκεκριμένους οργανισμούς, και άλλα χαρακτηριστικά, πάντα βάσει των δικαιωμάτων πρόσβασης που μπορεί να σχετίζονται με το περιεχόμενο. Προαιρετικά, οι χρήστες θα έχουν την δυνατότητα ενημέρωσης τους για το ίδιο περιεχόμενο μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ( ). Επιπλέον το σύστημα θα επιτρέπει κατάλληλα εξουσιοδοτημένους χρήστες (όπως πχ οι υπεύθυνοι προσωπικού), τη δημιουργία κατηγοριών και την πρόσκληση για εγγραφή τρίτων χρηστών σε αυτές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η πρόσκληση για εγγραφή των υπαλλήλων ενός οργανισμού στην κατηγορία Ανακοινώσεις του Οργανισμού Ειδοποιήσεις Η χρήστες του συστήματος θα έχουν την δυνατότητα να παραλαμβάνουν αυτόματα ειδοποιήσεις του συστήματος μέσω μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ( ). Οι ειδοποιήσεις μπορεί να αφορούν νέα (ως εναλλακτικό μέσο των RSS/Atom feeds) ή ενέργειες που αφορούν ή πρέπει να γίνουν από το χρήστη. Ο σχεδιασμός των μηχανισμών ειδοποιήσεων θα σχεδιαστεί έτσι ώστε πέρα από RSS και να μπορούν να επεκταθούν εύκολα στο μέλλον, για παράδειγμα με δυνατότητες SMS. 2.2 Τεχνική Περιγραφή Τα παρακάτω τεχνικά χαρακτηριστικά θα επεκταθούν ή/και συγκεκριμενοποιηθούν περαιτέρω κατά την Σελίδα 14 από 78

15 ανάπτυξη των εφαρμογών με ευέλικτο (agile) τρόπο προκειμένου το πληροφοριακό σύστημα να παραδίδεται τμηματικά με διαρκώς αυξανόμενη λειτουργικότητα Πρότυπα Πληροφοριακού Μοντέλου Το μοντέλο δεδομένων του συστήματος θα βασίζονται στα πλέον ευρέως διαδεδομένα σχετικά πρότυπα Europass 4 και HR-XML 5, με το δεύτερο να αποτελεί ένα πλήρως συμβατό υπερσύνολο 6 του πρώτου. Συγκεκριμένα το HR-XML προσφέρει ένα ευρύτερο πληροφοριακό μοντέλο που καλύπτει αντικείμενα όπως προκηρύξεις θέσεων, περιγραφή προσόντων, προσλήψεις, μισθοδοσία, τήρηση οργανογράμματος, παρακολούθηση παραγωγικότητας κτλ, συμβάλλοντας έτσι σε ένα υψηλό επίπεδο διαλειτουργικότητας και επεκτασιμότητας του συστήματος. Σχήμα 1: Βασικά Δομικά Στοιχεία του Προτύπου HR-XML Αρχιτεκτονική Συστήματος Το προτεινόμενο σύστημα θα αποτελεί μια πλήρως διαδικτυακή εφαρμογή παγκόσμιου ιστού, σχεδιασμένη έτσι ώστε να μπορεί να εγκατασταθεί σε ποικίλες υποδομές εσωτερικών (LAN, local intranet) ή εξωτερικών (internet, remote datacenter κτλ) δικτύων και λογισμικού/υλισμικού όπως: Φυσικούς οι εικονικοποιημένους (virtual) εξυπηρετητές Σελίδα 15 από 78

16 Συστοιχίες (cluster) φυσικών ή εικονικοποιημένων εξυπηρετητών σε διάταξη εφεδρείας (fail over) ή κατανομής φόρτου (load balancing) Φυσικούς οι εικονικοποιημένους (virtual) εξυπηρετητές, συστοιχίες αυτών και υποδομές Cloud Computing (βλέπε Πρότυπες πλατφόρμες ανάπτυξης και δοκιμών ) Η εφαρμογή θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε σε μεμονωμένες φυσικές ή εικονικοποιημένες (virtual machine) εγκαταστάσεις, είτε σε ενιαία multi-tenant εγκατάσταση ανάλογα με τις εκάστοτε απαιτήσεις. Η αρχιτεκτονική της ua προσφέρει συμβατότητα με όλα τα διαδεδομένα λειτουργικά συστήματα, εξυπηρετητές εφαρμογών Java Enterprise Edition, βάσεων δεδομένων και άλλων συμπληρωματικών ή τρίτων εφαρμογών μέσω ανοικτών προτύπων. Στις παρακάτω παραγράφους γίνεται ανάλυση της αρχιτεκτονικής και των πλεονεκτημάτων αυτής Αρχιτεκτονικό Μοντέλο Ο προτεινόμενος σχεδιασμός έχει βασιστεί σε αρχιτεκτονική πολλαπλών επιπέδων (n-tier). Συγκεκριμένα έχει χρησιμοποιηθεί αρχιτεκτονική client-server με τα εξής κύρια λογικά επίπεδα: επίπεδο παρουσίασης (Presentation Layer), επίπεδο επιχειρησιακής λογικής (Business Layer) επίπεδο δεδομένων (Data Layer). Η τεχνολογία Client-Server είναι μια μορφή κατανεμημένης και συνεργατικής υπολογιστικής επεξεργασίας όπου η εφαρμογή λογισμικού Client θέτει μια απαίτηση στον Server ο οποίος έπειτα επεξεργάζεται το αίτημα και επιστρέφει το αποτέλεσμα ή τα αποτελέσματα στον Client. Ο Client αντιπροσωπεύει τις λειτουργίες frontend, λειτουργίες δηλαδή οι οποίες αλληλεπιδρούν με τον τελικό χρήστη. Ο Server από την άλλη πλευρά αντιπροσωπεύει τις λειτουργίες back-end, λειτουργίες δηλαδή με τις οποίες επικοινωνεί με τον Client και / ή τους άλλους Servers. Για την υλοποίηση του έργου το επίπεδο του server έχει χωριστεί σε δύο επιμέρους επίπεδα, το επίπεδο εφαρμογών και το επίπεδο δεδομένων, επομένως, η αρχιτεκτονική είναι τελικά τριών επιπέδων. Με βάση αυτήν την οπτική λοιπόν, υπάρχουν τρία κύρια συστατικά στην αρχιτεκτονική Client-Server. Το κομμάτι του Client, το κομμάτι της επιχειρησιακής λογικής και το κομμάτι του εξυπηρετητή δεδομένων. Σελίδα 16 από 78

17 Σχήμα 2: Αρχιτεκτονική συστήματος erecruitment Πιο συγκεκριμένα: Επίπεδο Δεδομένων: Επίπεδο Επιχειρησιακής Λογικής: Επίπεδο Παρουσίασης: Αφορά συστήματα τα οποία χρησιμοποιεί η εφαρμογή για ανάκτηση, αποθήκευση η απλά αποστολή δεδομένων. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι: Βάσεις δεδομένων, που στην περίπτωση του παρόντος είναι η MySQL (ή ισοδύναμη). Η εφαρμογή επικοινωνεί με την βάση μέσω της βιβλιοθήκης JBoss Hibernate και, σε χαμηλότερο επίπεδο, χάρη σε τεχνολογίες όπως JTA και JDBC. Υπηρεσίες Καταλόγου (LDAP), μέσω JNDI Συστήματα Αρχείων (file systems) μέσω Java IO ή NIO Υπηρεσίες μέσω Apache Commons- (POP/SMTP) Αποτελεί το κύριο επίπεδο της εφαρμογής στο οποίο περιλαμβάνονται οι επιχειρηματικές οντότητες (Entity EJBs) καθώς και οι επιχειρηματικοί κανόνες (Session EJBs, Apache Camel κ.α.). Το επίπεδο επιχειρησιακής λογικής χρησιμοποιεί το επίπεδο δεδομένων, καθώς αντλεί ή αποθηκεύει/αποστέλλει δεδομένα από και προς αυτό σαν αποτέλεσμα διαδραστικότητας με επίπεδα παρουσίασης. Είναι σε πολλές περιπτώσεις υπεύθυνο για την ολοκλήρωση της εφαρμογής με την κατηγορία των εξωτερικών συστημάτων, στην οποία ανήκουν εν μέρη και τα επίπεδα παρουσίασης σε μια ορθή υλοποίηση. Αναφέρεται συνήθως στο επίπεδο γραφικής διεπαφής χρήστη ο οποίος αλληλεπιδρά με την εφαρμογή μέσω του φυλλομετρητή (thin client). Ουσιαστικά, το επίπεδο παρουσίασης αποτελεί την οποιαδήποτε διεπαφή μέσω τη οποίας υποβάλλονται στο επίπεδο επιχειρησιακής λογικής οι αιτήσεις (requests) των τελικών χρηστών, που μπορεί να αποτελούν άλλες εφαρμογές. Το επίπεδο παρουσίασης υλοποιείται τόσο στους εξυπηρετητές (π.χ. τους WΕΒ/Application Servers που διαμορφώνουν τα αποτελέσματα της χρήσης των εφαρμογών σε σελίδες HTML) όσο και στους πελάτες (π.χ. μέσω των WEB Browsers που παρουσιάζουν τις σελίδες). Στο προτεινόμενο σύστημα η παρουσίαση βασίζεται κυρίως στο Apache Wicket, το οποίο επιτρέπει την ανάπτυξη στοιχείων (components) και προσφέρει εξαιρετική υποδομή για τεχνολογίες Web 2.0 (Ajax). Χρησιμοποιούνται επίσης βιβλιοθήκες για δυναμική δημιουργία αρχείων όπως PDF και το Apache Velocity για τον ορισμό προτύπων (templates) για τα αρχεία αυτά. Οι μηχανισμοί ασφάλειας βασίζονται στο Spring Security (πρώην Acegi Security). Σελίδα 17 από 78

18 Σε γενικές γραμμές τα βασικά χαρακτηριστικά της αρχιτεκτονικής τριών επιπέδων μπορούν να συνοψιστούν στα ακόλουθα: Κατανομή του φόρτου εργασίας μεταξύ συνεργαζόμενων συστημάτων Στοχευμένη ανά απίπεδο επεκτασιμότητα και ευελιξία Ευκολία ολοκλήρωσης απομακρυσμένων σταθμών Αποδοτική εκμετάλλευση του δικτύου Η τμηματοποίηση αυτή στην αρχιτεκτονική της εφαρμογής (modular distributed architecture) παρέχει τα εξής πλεονεκτήματα: Δυνατότητα επεκτασιμότητας και υψηλής διαθεσιμότητας της λύσης Κλιμάκωση των εγκαταστάσεων του συστήματος, ώστε η προσθήκη νέων λειτουργιών να επιτυγχάνεται με την εγκατάσταση πρόσθετων servers. Καλύτερη απόδοση του συστήματος, με τη δυνατότητα εκτέλεσης λειτουργιών ακόμη και σε κατανεμημένους εξυπηρετητές. Δυνατότητα να υλοποιηθούν εύκολα οι απαιτούμενες client εφαρμογές (Windows clients, Thin clients) χωρίς την ανάγκη να ξαναγράφεται κάθε φορά από την αρχή η επιχειρησιακή λογική της εφαρμογής. Εξασφάλιση ανοικτής αρχιτεκτονικής. Εύκολη και ασφαλής προσπέλαση μέσω διαδικτύου (για επικοινωνία με τρίτους φορείς και εξωτερικά συστήματα). Συμβατότητα με βάσεις δεδομένων διαφόρων κατασκευαστών - ανεξαρτησία εφαρμογών από συγκεκριμένο RDBMS. Μεταφερσιμότητα. Το σύστημα στο σύνολο του μπορεί να λειτουργήσει σε διαφορετικές τεχνολογίες εξοπλισμού και λειτουργικών συστημάτων. Δυνατότητα επισκόπησης και επεξεργασίας πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο μέσω της online σύνδεσης με την βάση δεδομένων Χαρακτηριστικά του Αρχιτεκτονικού Μοντέλου Με βάση αναλύσεις που έχει πραγματοποιήσει το META Group οι απαιτήσεις προς τους διαφόρους οργανισμούς που αναπτύσσουν ολοκληρωμένα πληροφοριακά συστήματα αφορούν στη γνώση εξειδικευμένων τεχνολογιών και μεθόδων ανάλυσης, σχεδίασης και υλοποίησης αρχιτεκτονικών λογισμικού πολλών επιπέδων (n-tier). Το είδος αρχιτεκτονικής πολλών επιπέδων πρωτοεμφανίστηκε πριν από μερικά χρόνια, στις λεγόμενες εφαρμογές client-server, όπου τα επίπεδα ήταν δύο. Στο μοντέλο αυτό, οι εφαρμογές ήταν εγκατεστημένες μαζί με το σύστημα διαχείρισης δεδομένων, σε ένα κεντρικό σύστημα (mainframe) το οποίο επέτρεπε την πρόσβαση σε διαφόρων ειδών clients. Σελίδα 18 από 78

19 Η αρχιτεκτονική δύο επιπέδων έχει το μειονέκτημα ότι επιβαρύνει το δίκτυο με φορτίο ανάλογο των αλληλεπιδράσεων χρηστών και εξυπηρετητή. Παρόλο που για τα εσωτερικά δίκτυα αυξήθηκε κατά πολύ το bandwidth, η απόδοση των εφαρμογών σε πολλές περιπτώσεις, κυρίως σε αυτές που εμπλέκονταν μεγάλος αριθμός τελικών χρηστών, κρίνονταν απογοητευτική. Επιπλέον, δεν υπήρχε η δυνατότητα οριζόντιας κλιμάκωσης του συστήματος του server με την αύξηση των χρηστών και του φόρτου του συστήματος. Σε περίπτωση ανάγκης αναβάθμισης του συστήματος, αυτό έπρεπε να αντικατασταθεί στο σύνολό του. Οι προγραμματιστές, σε περίπτωση που παρουσιαζόταν κάποιο πρόβλημα, έπρεπε να δημιουργούν εξ αρχής την προβληματική εφαρμογή της επιχειρησιακής λογικής, να την συνδέσουν και να την ολοκληρώσουν με το σύστημα, καθώς και να τροποποιήσουν τις διεπαφές χρηστών. Η σχεδίαση του συστήματος σε πολλαπλά επίπεδα επιφέρει κατάτμηση των εφαρμογών και λειτουργιών σε τρία ανεξάρτητα βασικά επίπεδα. Το γεγονός αυτό διευκολύνει και επιταχύνει τη διαδικασία ολοκλήρωσης της κάθε εφαρμογής με τον πυρήνα του συστήματος και με εξωτερικές εφαρμογές και συστήματα. Τα επίπεδα, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω είναι, το επίπεδο παρουσίασης, το οποίο φιλοξενείται στον σταθμό εργασίας του τελικού χρήστη, το επίπεδο επιχειρησιακής λογικής το οποίο εγκαθίσταται στο μεσαίο στρώμα, στον εξυπηρετητή εφαρμογών και το επίπεδο διαχείρισης δεδομένων, στο οποίο υπάρχει το σύστημα διαχείρισης βάσεων δεδομένων και τα δεδομένα του συστήματος. Έτσι, στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική client-server, προστίθεται ένα επιπλέον επίπεδο το οποίο έχει ως σκοπό να ανεξαρτητοποιήσει την επιχειρησιακή λογική από το επίπεδο παρουσίασης και τις λειτουργίες που σχετίζονται με δεδομένα σε φυσικό επίπεδο αλλά και σε επίπεδο εφαρμογών λογισμικού. Έτσι διαχωρίζονται οι διαδικασίες ανάπτυξης λογισμικού και συντήρησης συστήματος. Οι εφαρμογές που απαιτούν τροποποίηση κώδικα προσφέρονται σε συνδυασμό με ΑΡΙ που ενσωματώνει πρωτόκολλα επικοινωνίας και αποτελεί την διεπαφή της επιχειρησιακής λογικής με τα επίπεδα παρουσίασης και δεδομένων. Αφού η αρχιτεκτονική τριών επιπέδων υλοποιηθεί με σωστό τρόπο, και τα τρία επίπεδα μπορούν να επεκταθούν ή να αναβαθμιστούν το ένα ανεξάρτητα από το άλλο. Η κατάτμηση αυτή καθιστά πιο εύκολη την διαδικασία ολοκλήρωσης νέων εφαρμογών στο περιβάλλον του συστήματος. Ο κώδικας των εφαρμογών δεν χρειάζεται να δημιουργείται ξανά όταν προστίθεται ένα περιβάλλον διεπαφής χρήστη ή όταν δημιουργείται συναλλαγή δεδομένων με εξωτερικά συστήματα. Οι οργανισμοί που χρησιμοποιούν n-tier αρχιτεκτονικές μπορούν να επεκτείνουν τα πλεονεκτήματά τους με την εγκατάσταση των κατάλληλων, πιστοποιημένων προϊόντων υλικού και λογισμικού στο κάθε επίπεδο. Τα διάφορα τμήματα που εγκαθίστανται στα επίπεδα μπορούν να επαναχρησιμοποιούνται έτσι ώστε οι φάσεις ανάπτυξης και ολοκλήρωσης να επιταχύνονται ενώ ταυτόχρονα τα κόστη συντήρησης και υποστήριξης μειώνονται εφόσον το υπολογιστικό περιβάλλον απλοποιείται. Ο κάθε οργανισμός δεν είναι υποχρεωμένος να δημιουργήσει τα διάφορα πρότυπα από την αρχή, εφόσον πλέον υπάρχουν διαθέσιμα όλα τα πρότυπα και οι τεχνικές που οδηγούν σε εύρωστες και ευέλικτες λύσεις. Η αρχιτεκτονική πολλαπλών επιπέδων, σε συνδυασμό με τα κατάλληλα πιστοποιημένα συστήματα παρέχει την βέλτιστη υποδομή για οποιαδήποτε λύση σε κατανεμημένο υπολογιστικό περιβάλλον. Με την υποστήριξη επεκτασιμότητας αυξάνεται και η διαθεσιμότητα των συστημάτων με την προσθήκη υπολογιστικών Σελίδα 19 από 78

20 συστημάτων στα επίπεδα εξυπηρετητών (εφαρμογών και δεδομένων). Οι επικρατέστερες πλατφόρμες εφαρμογών που χρησιμοποιούνται για την υλοποίηση της αρχιτεκτονικής τριών στρωμάτων είναι οι J2EE (Java 2 Enterprise Edition) και Microsoft.NET. Οι μελέτες δείχνουν ότι οι περισσότερες εμπορικές και μη εφαρμογές παγκοσμίως, μέσα στα επόμενα δύο χρόνια θα εκτελούνται σε μία από τις δύο πλατφόρμες. Και οι δύο πλατφόρμες υποστηρίζουν χαρακτηριστικά υψηλής απόδοσης και υψηλής διαθεσιμότητας, μπορούν να επεκταθούν, να συνεργαστούν και να ολοκληρωθούν η μία με την άλλη μέσω WEB Services. To βασικότερο πλεονέκτημα της πλατφόρμας J2EE είναι ότι είναι ανεξάρτητη λειτουργικού συστήματος και συστήματος υλικού. Επιπλέον είναι ανοικτής αρχιτεκτονικής, με δυνατότητες για επέκταση ή τροποποίηση, ανάλογα με τις εκάστοτε επιχειρησιακές ανάγκες. Στο επίπεδο δεδομένων είναι εγκατεστημένο το σύστημα διαχείρισης βάσεων δεδομένων (Relational Database Management System RDBMS) και τα δεδομένα του συστήματος. Στο επίπεδο εφαρμογών βρίσκεται εγκατεστημένος κάποιος συμβατός με την πλατφόρμα J2EE εξυπηρετητής εφαρμογών (J2EE Application Server) και ένας εξυπηρετητής δικτύου (WEB/HTTP Server). Όσον αφορά στις πλατφόρμες εξυπηρέτησης J2EE, υπάρχουν πολλές εμπορικές εκδόσεις οι οποίες διαθέτουν χαρακτηριστικά αξιοπιστίας και μπορούν να εγκαθίστανται σε πολλά λειτουργικά συστήματα. Επιπλέον, υπάρχουν και ελεύθεροι εξυπηρετητές εφαρμογών J2EE, όπως είναι ο JBoss και ο Tomcat οι οποίοι δεν απαιτούν την αγορά αδειών Εργαλεία ανάπτυξης και εκτέλεσης Βασική προϋπόθεση για την επιτυχία ενός έργου ΕΛ/ΛΑΚ είναι αυτό να βασίζεται σε ανοικτά και διαδεδομένα πρότυπα και εργαλεία ανάπτυξης. Το προτεινόμενο σύστημα θα χρησιμοποιεί αποκλειστικά λογισμικό ΕΛ/ΛΑΚ για την ανάπτυξη και εκτέλεση του: Γλώσσα εκτέλεσης OpenJDK ή SUN Java Περιβάλλον ανάπτυξης (IDE) Δεν υπάρχει περιορισμός χάρη στα build scripts. Συστήνονται τα Eclipse και Netbeans IDE. Build Scripts: Apache Ant, Apache Maven Continuous Integration Server Jenkins (πρώην Hudson) Βάση Δεδομένων Εξυπηρετητής Εφαρμογών Web Χωρίς περιορισμό (χάρη στην βιβλιοθήκη JBoss Hibernate). Συστήνονται οι MySQL και PostgreSQL Οποιοσδήποτε JEE Servlet Container ή Application Server. Συστήνεται ο JBoss AS Η πλατφόρμα θα χρησιμοποιεί πληθώρα βιβλιοθηκών λογισμικού, το σύνολο των οποίων θα αποτελούν Ελεύθερο Λογισμικό /Λογισμικό Ανοικτού Κώδικα. Σελίδα 20 από 78

21 2.2.4 Πρότυπες πλατφόρμες ανάπτυξης και δοκιμών Η πλατφόρμα θα αναπτύσσεται και θα δοκιμάζεται από μηχανικούς της Abiss.gr σε ομάδα προτύπων αρχιτεκτονικών. Οι βασικές αρχιτεκτονικές και οι παραλλαγές τους αναφέρονται στον παρακάτω πίνακα. Λειτουργικό Σύστημα Έκδοση Arch Εικονικοποίηση (Virtualization) Ubuntu Server LTS x86, 86_64 KVM, VirtualBox Red Hat (RHEL Server) 4.x - 5.x x86, 86_64 ΧΕΝ, KVM, VMware Solaris 10.x 86_64, UltraSparc Solaris Containers, Oracle VM Server Windows Server 2008 R2 86_64 VMware, Hyper-V Cloud Landscape (Amazon EC2 compatible) Οι παραπάνω αρχιτεκτονικές θα δοκιμάζονται αυτόματα από τον Jenkins CI εκτελώντας τα Unit Tests τις πλατφόρμας για κάθε μία από τις βάσεις δεδομένων HSQLDB, MySQL, PosgreSQL και Oracle, ενώ ο Μηχανικός Δοκιμών θα πιστοποιεί την συμβατότητα της πλατφόρμας με τους πλέον διαδεδομένους browsers (Firefox, Opera, Internet Explorer, Safari, Chrome). Τα παραπάνω υπερκαλύπτουν τις απαιτήσεις συμβατότητας αλλά και λειτουργίας σε περιβάλλον virtual computing και σε απομακρυσμένο υπολογιστικό κέντρο (data center) Διαδικτυακό περιβάλλον εργασίας Η προτεινόμενη λύση αποτελεί μία 100% διαδικτυακή εφαρμογή, συμπεριλαμβανομένων όλων των οθονών χειριστών, στελεχών, διαχειριστή κτλ. Αυτό σημαίνει πως η πλοήγηση στην εφαρμογή θα γίνεται χρησιμοποιώντας ένα περιηγητή (ή λογισμικό πλοήγησης) σαν τον Firefox της Mozilla ή τον Chrome της Google. Η πρόσβαση και η επεξεργασία των δεδομένων που αφορούν το σύνολο της εφαρμογής προαπαιτούν τη σύνδεση στο σύστημα, με εξαίρεση περιεχόμενο και υπηρεσίες που έχουν χαρακτηριστεί ανοικτές στο κοινό με την έννοια των ανώνυμων χρηστών Άδεια χρήσης Το λογισμικό που θα αναπτυχθεί στα πλαίσια του παρόντος θα διατίθεται με άδεια EUPL ( ενώ το σύνολο των εξαρτήσεων του (βιβλιοθήκες και λογισμικό υποδομής) θα αποτελούν ελεύθερο λογισμικό Χαρακτηριστικά Ασφάλειας Η χρήση Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (TΠE) στην διενέργεια εσωτερικών διαδικασιών επιβάλλει τη λήψη όλων των απαραίτητων τεχνικών και οργανωτικών μέτρων. Τα μέτρα αυτά εκτείνονται από την ύπαρξη υπεύθυνου για το σύστημα μέχρι τη φυσική, λογική και δικτυακή προστασία των δεδομένων. Σε κάθε περίπτωση η ασφάλεια αφορά τις διαδικασίες και τις δομές της επεξεργασίας, τους συμμετέχοντες καθώς επίσης και τη φυσική και λογική ασφάλεια του συστήματος. Γενικά, η παραμετροποίηση της πλατφόρμας σε συνδυασμό με τις αντίστοιχες επιχειρισιακές πρακτικές θα Σελίδα 21 από 78

22 πρέπει να εξασφαλίζει την Πιστοποίηση (authentication): έλεγχος της αυθεντικότητας της ταυτότητας των χρηστών Εξουσιοδότηση (authorization): η πρόσβαση των χρηστών στις λειτουργίες πρέπει να είναι εξουσιοδοτημένη Εμπιστευτικότητα (confidentiality): η τήρηση του απορρήτου των δεδομένων. Η πληροφορία διατίθεται μόνο στους χρήστες εκείνους που είναι εξουσιοδοτημένοι. Η πιστοποίηση της δικαιοδοσίας των χρηστών θα πρέπει να βασιστεί πάνω στο σύστημα των ρόλων, λόγω της ευελιξίας που προσφέρει. Επίσης θα πρέπει να ληφθούν όλα τα κατάλληλα μέτρα ώστε να αποτρέπονται επιθέσεις κλοπής δεδομένων Ακεραιότητα (integrity): τα δεδομένα θα πρέπει να παραμείνουν ακέραια, δηλαδή να μην υπόκεινται σε αλλοιώσεις. Για την διαφύλαξη της ακεραιότητας των δεδομένων είναι απαραίτητη η χρήση συστημάτων διαχείρισης βάσεων δεδομένων που θα παρέχουν τους κατάλληλους μηχανισμούς εξασφάλισης της ακεραιότητας και συνέπειάς τους (consistency) και θα αποτρέπουν επιθέσεις δολιοφθοράς δεδομένων (μη εξουσιοδοτημένη αντιγραφή, μη εξουσιοδοτημένη καταστροφή δεδομένων, κλπ) Διαθεσιμότητα (availability): τα δεδομένα πρέπει να είναι διαθέσιμα όταν χρειάζεται. Η περιγραφόμενη έννοια της ασφάλειας περιλαμβάνει την ασφάλεια τόσο της επιτόπιας εφαρμογής όσο και της επικοινωνίας των υποσυστημάτων. Από τις προαναφερθείσες παραμέτρους, σημαντικές για την ασφάλεια του συστήματος θεωρούνται η εξουσιοδότηση, ο έλεγχος της πρόσβασης στο σύστημα, η ακεραιότητα και εμπιστευτικότητα των δεδομένων και η διαθεσιμότητα των δεδομένων. Παράλληλα απαιτείται διαβάθμιση στην παρεχόμενη πληροφορία μέσω αυστηρών και παραμετρικά καθοριζόμενων δικαιωμάτων πρόσβασης. Κάθε χρήστης θα έχει πρόσβαση μόνο στα δικά του/της δεδομένα ή σε αυτά που του έχουν επιτραπεί στο ρόλο του, εκτός των περιπτώσεων ειδικής εξουσιοδότησης Πιστοποίηση και Εξουσιοδότηση Υπηρεσιών Ιστού Η πρόσβαση στις υπηρεσίες του συστήματος θα ελέγχεται από ένα οριζόντιο πλαίσιο πιστοποίησης (authentication) με χρήση ζεύγους κωδικών αναγνώρισης - πρόσβασης (username, password) μέσω κρυπτογραφημένης σύνδεσης SSL/TLS και επιπρόσθετα χρήση κρυπτογράφησης για την αποθήκευσή των κωδικών. Το ίδιο πλαίσιο θα είναι υπεύθυνο και για τους ελέγχους εξουσιοδότησης (authorization) βάση ρόλων. Συγκεκριμένα η πλατφόρμα θα υποστηρίζει βάσεις δεδομένων αλλά και υπηρεσίες καταλόγου (LDAP) για πιστοποίηση με πλήρης δυνατότητες CAS Login, ενώ θα προσφέρει δυνατότητες επεκτασιμότητας με πρόσθετους μηχανισμών καθώς η σχετική υλοποίηση θα βασίζεται στην βιβλιοθήκη ΕΛΛ/ΑΚ Spring Security 7 (πρώην Acegi Security). Οι κανόνες εξουσιοδότησης θα είναι πλήρως διαχειρίσιμοι μέσα από την γραφική διεπαφή της εφαρμογής με 7 Σελίδα 22 από 78

23 απόλυτη λεπτομέρεια, ενώ καταλήγουν και σε επίπεδο δικαιωμάτων ρόλου σε πεδίο πληροφορίας (hidden, read-only, update, mandatory, mandatory-if-empty κτλ) ανά στάδιο οποιασδήποτε διαδικασίας, εξυπηρετώντας έτσι τις ανάγκες όχι μόνο διαβαθμισμένης πρόσβασης αλλά και επιχειρησιακής λογικής διεργασιών. Οι ρόλοι του συστήματος θα έχουν πλήρη σημασιολογική συσχέτιση των ευθυνών και δικαιωμάτων των πραγματικών θέσεων εργασίας κατά την δημιουργία η επεξεργασία μιας ροής εργασίας (π.χ. ρόλος αξιολογητή σε συγκεκριμένη προκήρυξη θέσης). Άλλοι ρόλοι θα έχουν ιδιαίτερη σημασία ως προς το σύστημα, όπως αυτοί των Διαχειριστών, ενώ υποστηρίζεται και η απόδοση δικαιωμάτων σε ομάδες χρηστών όπως για παράδειγμα το σύνολο υπαλλήλων ενός φορέα του συστήματος Προσωπικά δεδομένα Οι παρακάτω παράγραφοι αναφέρουν ενδεικτικά προϋποθέσεις συλλογής και διαχείρισης των προσωπικών στοιχείων των χρηστών της προτεινόμενης λύσης, κατά την εγγραφή τους ή κατά διάρκεια επίσκεψης και χρήσης των υπηρεσιών Διόρθωση, Διαγραφή Προσωπικών Δεδομένων Αναλόγως με τις προδιαγραφές της Μελέτης Εφαρμογής, το προτεινόμενο σύστημα θα μπορεί να παρέχει στους χρήστες του τη δυνατότητα να διαγράψουν οποτεδήποτε τα προσωπικά τους στοιχεία και πληροφορίες, να τα διορθώσουν και να τα επικαιροποιήσουν HTTP Cookies Το σύστημα χρησιμοποιεί cookies για την εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών του, συμπεριλαμβανομένων της λογικής ασφάλειας, ταυτοποίησης και εξουσιοδότησης. Τα cookies είναι μικρά αρχεία κειμένου που αποστέλλονται στον φυλλομετρητή του χρήστη, εφόσον ο χρήστης έχει επιλέξει την χρήση τους. Τα cookies δε χρησιμοποιούνται σε καμία περίπτωση για την καταγραφή προσωπικών δεδομένων του χρήστη ούτε λαμβάνουν γνώση οποιουδήποτε εγγράφου ή αρχείου από τον υπολογιστή του Διαθεσιμότητα Αν και η διαθεσιμότητα θα αποτελέσει επίσης αντικείμενο του παραδοτέου Μελέτης Εφαρμογής, ο Ανάδοχος έχει ήδη προβλέψει βασικές παραμέτρους όπως η ποιότητα του υλισμικού και οι υπηρεσίες λήψης αντιγράφων ασφαλείας, για την αντιμετώπιση κακόβουλων επιθέσεων στο σύστημα Ακεραιότητα και Προστασία Δεδομένων Η ακεραιότητα δεδομένων κινείται στους παρακάτω βασικούς άξονες: Την ακεραιότητα κατά την αποθήκευση στην βάση δεδομένων με βάση Foreign Keys και transactions Την κρυπτογράφηση δεδομένων όπως οι κωδικοί πρόσβασης Την τήρηση κλειδιών επαλήθευσης αρχείων (hashes) Την αυτόματη παραγωγή και διατήρηση πλήρους audit trail Σελίδα 23 από 78

24 Την αυτοματοποιημένη τήρηση αρχείων ασφαλείας σύμφωνα με τις απαιτήσεις και τις προδιαγραφές της Μελέτης Εφαρμογής Auditing Το σύστημα θα υποστηρίζει την τήρηση πλήρους audit trail με καταγραφή όλων των κινήσεων και χειρισμών. Ανάλογα με την Μελέτη Εφαρμογής, οι πληροφορίες Audit trail θα καταγράφονται στην βάση δεδομένων ή σε σύστημα αρχείων. Κάθε εγγραφή θα αποτελείται τουλάχιστον από τα παρακάτω, ενώ μπορεί να προστεθούν και άλλα στοιχεία σύμφωνα με την Μελέτη Εφαρμογής: Το μοναδικό κλειδί χρήστη Το όνομα πίνακα στον οποίο έγινε η αλλαγή στοιχείων Το μοναδικό κλειδί εγγραφής του πίνακα στο οποίο έγινε η μεταβολή στοιχείων Την ημερομηνία και ώρα που έγινε η μεταβολή Τα στοιχεία του audit trailling θα μπορούν επίσης να διασταυρωθούν με αυτά του δυαδικού αρχείου αναφοράς κινήσεων (mysql binlog) της βάσης και τα αντίστοιχα logs των λογισμικών εξυπηρετητών (application server, web server). To σύστημα θα προσφέρει εκτενείς δυνατότητες παραμετροποίησης αυτών με την χρήση της βιβλιοθήκης log4j Αντίγραφα Ασφαλείας Αντίγραφα ασφάλειας των δεδομένων του συστήματος μπορούν να προγραμματιστούν με ποικίλους τρόπους. Η πλατφόρμα θα είναι συμβατή με οποιοδήποτε τυχόν υφιστάμενο λογισμικό δημιουργίας ή/και διαχείρισης αντιγράφων ασφαλείας, ενώ δεν υπάρχουν περιορισμοί στην περιοδικότητα ή γενικά χρονικό προγραμματισμό των αντιγράφων. Σε φορείς που δεν διαθέτουν υποδομές δημιουργίας αντιγράφων ασφάλειας ή διατίθενται να τις αναβαθμίσουν προτείνονται ανεπιφύλακτα οι παρακάτω λύσεις ανάλογα με το μέγεθος της εγκατάστασης: Για μικρούς οργανισμούς ή εγκαταστάσεις τα αντίγραφα της βάσης δεδομένων μπορούν εύκολα να προγραμματίζονται με εφαρμογές λογισμικού ΕΛ/ΛΑΚ όπως αυτές της MySQL (MySQL Administrator, Workbench) και Zmanda ( με το τελευταίο να είναι ιδιαίτερα κατάλληλο για αντίγραφα ασφάλειας σε υποδομή Cloud, ενώ τα αντίγραφα αρχείων της πλατφόρμας μπορούν επίσης να δημιουργούνται από τα διαθέσιμα εργαλεία του λειτουργικού συστήματος (π.χ. Cron, rsync). Για μεγάλους οργανισμούς ή εγκαταστάσεις και για την δημιουργία ή διαχείριση αντίγραφον ασφάλειας των δεδομένων της βάσης και αρχείων της πλατφόρμας συστήνεται το λογισμικό ΕΛ/ΛΑΚ της Bacula Systems ( το οποίο είναι ιδιαίτερα κατάλληλο για enterprise υποδομές υλισμικού (όπως tape libraries και συστήματα αποθήκευσης δίσκων) και μεγάλους όγκους ή ετερογενείς βάσεις δεδομένων. Τα αντίγραφα ασφαλείας δημιουργούνται αυτόματα από το λογισμικό υποδομής και χωρίς καμία ανθρώπινη παρέμβαση πέρα από την αρχική τους παραμετροποίηση. Σελίδα 24 από 78

25 3 Προσφερόμενες Υπηρεσίες 3.1 Ανάπτυξη Λογισμικού Εισαγωγή Πέραν της προδιαγραφής της διακήρυξης, η ευέλικτη (agile) μεθοδολογία ανάπτυξης του συστήματος επιλέχθηκε λόγω της καταλληλότητάς της για το εν λόγω έργο, με βάση τα χαρακτηριστικά της: Προτεραιότητα στην ικανοποίηση των στόχων του Έργου μέσω της άμεσης και συνεχούς παραγωγής χρήσιμου και ελεγμένου λογισμικού Χρήση ευέλικτων διεργασιών οι οποίες μεταβάλλουν τις εκάστοτε προτεινόμενες αλλαγές στις προδιαγραφές ακόμα και σε προχωρημένα στάδια ανάπτυξης, με αποτέλεσμα συνεχής βελτιώσεις του συστήματος και υψηλά επίπεδα ποιότητας Τακτικές και συχνές παραδόσεις λογισμικού, με συνεχώς αυξανόμενη λειτουργικότητα Στενή συνεργασία μεταξύ των ομάδων εργασίας σε καθημερινή βάση και καθόλη τη διάρκεια του έργου Δημιουργία ενός δυναμικού περιβάλλοντος εργασίας, υποστήριξη συμμετεχόντων και προσήλωση στον κοινό στόχο για την επιτυχή ολοκλήρωση του Έργου Άμεση online και offline επικοινωνία μεταξύ των μελών εργασίας και τακτικές συναντήσεις πρόσωπομε-πρόσωπο Μέτρηση προόδου του Έργου με βάση τις λειτουργικές και τεχνικές δυνατότητες που μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο δοκιμών Ευέλικτες διεργασίες οργάνωσης και ανάπτυξης, οι οποίες συμβάλλουν στη συνεχή και σταθερή πορεία του Έργου Συνεχής προσοχή στην τεχνολογική αρτιότητα και το σωστό σχεδιασμό, με στόχο το βέλτιστο αποτέλεσμα και τη μέγιστη ευελιξία Απλότητα, σε όλα τα επίπεδα του Έργου Αρχιτεκτονικές, απαιτήσεις και τα σχέδια που πηγάζουν από αυτό-οργανωνομένες ομάδες. Αναδιοργάνωση πλάνων και τακτικών των ομάδων του έργου σε τακτά διαστήματα για τη βέλτιστη αποδοτικότητα των πόρων Βασικές Αρχές Οι βασικές αρχές που διέπουν την μεθοδολογία ανάπτυξης δίνονται παρακάτω: Επαναληπτική Ανάπτυξη Λογισμικού: Έχει αποδειχθεί ότι η ανάπτυξη πολύπλοκων συστημάτων λογισμικού είναι δύσκολη με το κλασικό γραμμικό μοντέλο όπου η ομάδα ανάπτυξης λογισμικού αρχικά Σελίδα 25 από 78

26 ορίζει το πρόβλημα, σχεδιάζει τη λύση, αναπτύσσει το λογισμικό και τέλος ελέγχει το σύστημα. Απαιτείται μία επαναληπτική προσέγγιση η οποία θα επιτρέπει σταδιακή κατανόηση του προβλήματος και η ανάπτυξη της πιο αποτελεσματικής λύσης θα πραγματοποιείται με πολλές επαναλήψεις. Η επαναληπτική προσέγγιση υποστηρίζει την διαδικασία ανάπτυξης, αντιμετωπίζοντας υψηλού κινδύνου στοιχεία σε οποιοδήποτε στάδιο της εξέλιξης του έργου εμφανιστούν, μέσω δοκιμών των ενδιάμεσων εκδόσεων του συστήματος και της ανάδρασης από τους χρήστες, επομένως επιδρά σημαντικά στη μείωση των προβλημάτων του έργου συνολικά. Τυπικά, η κάθε επανάληψη ολοκληρώνεται με ένα αρχέτυπο (prototype), ώστε οι ομάδες ανάπτυξης να έχουν συνεχώς στόχο την παραγωγή αποτελεσμάτων, και ο περιοδικός έλεγχος της κατάστασης του συστήματος επιβεβαιώνει ότι η διαδικασία ανάπτυξης είναι εντός χρονοδιαγράμματος. Διαχείριση Απαιτήσεων: Η φάση αυτή αφορά τον τρόπο προσδιορισμού και οργάνωσης της λειτουργικότητας και των περιορισμών του έργου. Η διαδικασία αποκλεισμού κάποιων προβληματικών σεναρίων λειτουργίας αποδεικνύεται πολύ χρήσιμη προκειμένου να προσδιοριστούν οι ακριβείς δυνατότητες του συστήματος σε σχέση με τις ανάγκες των χρηστών. Έτσι οι διαδικασίες ανάπτυξης, υλοποίησης και ελέγχου οδηγούν το σύστημα σε καταστάσεις όπου πληρούνται περισσότερο οι ανάγκες του τελικού χρήστη. Χρήση Αρχιτεκτονικών βασισμένων σε Δομικά Στοιχεία (Component-based Architectures): Η Abiss.gr εστιάζει στην ανάπτυξη ολοκληρωμένων συστημάτων τα οποία αξιοποιούν στο μέγιστο τη διαθεσιμότητα εμπορικών Off-The-Shelf δομικών στοιχείων. Οπτική Μοντελοποίηση του Λογισμικού: Με τη διαδικασία αυτή επιτρέπεται η μοντελοποίηση του λογισμικού ώστε να γίνει κατανοητή η δομή και η συμπεριφορά της αρχιτεκτονικής και των διαφόρων στοιχείων της. Αυτό επιτρέπει την ανάπτυξη κώδικα με τη χρήση «γραφικών δομικών στοιχείων». Επιβεβαίωση της Ποιότητας του Λογισμικού: Ελλιπής απόδοση της εφαρμογής και ελλιπής αξιοπιστία είναι δύο παράγοντες οι οποίοι αναστέλλουν την αποδοχή των εφαρμογών λογισμικού από τους τελικούς χρήστες. Έτσι, η ποιότητα θα πρέπει να εξεταστεί με βάση τις απαιτήσεις που αφορούν την αξιοπιστία, τη λειτουργικότητα, την απόδοση της εφαρμογής και του συστήματος. Η αποτίμηση της ποιότητας πραγματοποιείται στη διάρκεια όλων των διαδικασιών σχεδίασης και ανάπτυξης του έργου και αφορά όλους τους εμπλεκόμενους με αυτό, χρησιμοποιεί μετρήσεις και κριτήρια και δεν λαμβάνεται ως αποτέλεσμα ή ως ξεχωριστή διαδικασία η οποία εκτελείται από κάποια ειδική ομάδα. Έλεγχος των Μεταβολών του Λογισμικού: Η δυνατότητα παρακολούθησης και χειρισμού αλλαγών και επιβεβαίωσης ότι η κάθε μεταβολή είναι αποδεκτή είναι μεγάλης σημασίας σε ένα περιβάλλον όπου οι μεταβολές είναι αναπόφευκτες. Η διαδικασία αυτή ασχολείται με τον τρόπο ελέγχου και παρακολούθησης των μεταβολών του λογισμικού έτσι ώστε να διασφαλιστεί η επιτυχής επαναληπτική ανάπτυξη. Επίσης δίνει λύση στη δημιουργία ασφαλούς περιβάλλοντος εργασίας για τον κάθε εργαζόμενο στην ανάπτυξη του έργου προσφέροντας απομόνωση από αλλαγές οι οποίες πραγματοποιούνται σε άλλα περιβάλλοντα εργασίας και ελέγχει τις μεταβολές όλων των επιμέρους Σελίδα 26 από 78

27 κομματιών του λογισμικού (μοντέλων, κώδικα, εγγράφων κλπ). Τέλος περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο αυτοματοποιείτε η ενοποίηση των επιμέρους κομματιών του λογισμικού Φάσεις Ανάπτυξης Λογισμικού H διαδικασία ανάπτυξης λογισμικού αποτελείται από 4 φάσεις: Φάση Έναρξης (Inception) Φάση Επεξεργασίας (Elaboration) Φάση Κατασκευής (Construction) Φάση Μετάβασης (Transition) Κάθε φάση ολοκληρώνεται με ένα καλά ορισμένο ορόσημο (milestone), όπου αποφάσεις πρέπει να παρθούν και σημαντικά βήματα πρέπει να έχουν επιτευχθεί Φάση Έναρξης Κατά τη διάρκεια της φάσης έναρξης, η ομάδα του έργου καθορίζει το επιχειρησιακό μοντέλο για το σύστημα λογισμικού και σκιαγραφεί το πλαίσιο του έργου. Προκειμένου αυτό να επιτευχθεί, η ομάδα πρέπει να προσδιορίσει όλες τις εξωτερικές οντότητες με τις οποίες θα αλληλεπιδρά το σύστημα καθώς και τη φύση της αλληλεπίδρασης. Αυτό, συνιστά τον προσδιορισμό περιπτώσεων χρήσης (use-cases) και την περιγραφή των πιο σημαντικών. Το επιχειρησιακό μοντέλο περιλαμβάνει τα κριτήρια επιτυχίας, εκτίμηση των κινδύνων και προσδιορισμός των πόρων που θα χρειαστούν καθώς και πλάνο των φάσεων με τις σημαντικότερες ημερομηνίες του έργου (milestones). Τα αποτελέσματα της φάσης έναρξης περιλαμβάνουν: Επιχειρησιακό μοντέλο, Ένα αρχικό έγγραφο απαιτήσεων χρήστη: βασικές απαιτήσεις του έργου, βασικά χαρακτηριστικά και κύριοι περιορισμοί, Ένα αρχικό μοντέλο περιπτώσεων χρήσης (use-case), Μια αρχική εκτίμηση των κινδύνων, Ένα αναλυτικό πλάνο τεχνικής υλοποίησης, Ανάπτυξη αρχέτυπου (prototype), σε περίπτωση μεγάλων έργων. Το σημαντικότερο ορόσημο αυτής της φάσης αφορά τους Στόχους του κύκλου ζωής του λογισμικού Φάση Επεξεργασίας Ο σκοπός αυτής της φάσης είναι να αναλυθεί το πεδίο προβλήματος, να θεμελιωθεί η αρχιτεκτονική του συστήματος και να εξαλειφθούν τα υψηλού κινδύνου στοιχεία του έργου. Αποφάσεις σχετικά με την αρχιτεκτονική του συστήματος λογισμικού πρέπει να παρθούν έχοντας κατανοήσει πλήρως το πλαίσιο του συστήματος, τις βασικές λειτουργίες του και τις μη λειτουργικές απαιτήσεις, όπως απαιτήσεις απόδοσης. Σελίδα 27 από 78

28 Τα αποτελέσματα της φάσης αυτής περιλαμβάνουν: Ένα σχεδόν ολοκληρωμένο μοντέλο περιπτώσεων χρήσης (use-case model) στο οποίο όλες οι περιπτώσεις χρήσεις και οι δρώντες (actors) έχουν προσδιοριστεί και οι περιγραφές των περιπτώσεων χρήσης έχουν αναπτυχθεί, Επιπρόσθετες απαιτήσεις σχετικά με μη λειτουργικές απαιτήσεις και με απαιτήσεις που δεν σχετίζονται με κάποια συγκεκριμένη περίπτωση χρήσης, Περιγραφή της αρχιτεκτονικής του συστήματος λογισμικού, Μια αναθεωρημένη λίστα με τους πιθανούς κινδύνους, Αρχικά εγχειρίδια χρήσης Σε περιπτώσεις πολύπλοκων και μεγάλων έργων, σε αυτή τη φάση αναπτύσσεται ένα εκτελέσιμο αρχέτυπο (prototype) της αρχιτεκτονικής το οποίο περιλαμβάνει τις κρίσιμες περιπτώσεις χρήσης, που εγκυμονούν τους σημαντικούς τεχνικούς κινδύνους για το έργο. Το ορόσημο αυτής της φάσης αφορά την αρχιτεκτονική του συστήματος. Η ομάδα έργου εξετάζει λεπτομερειακά το πλαίσιο και τους στόχους του συστήματος, την επιλογή της αρχιτεκτονικής και την επίλυση των σημαντικότερων κινδύνων Φάση Κατασκευής Στη φάση αυτή όλα τα επιμέρους χαρακτηριστικά και οι δομές της εφαρμογής που προσδιορίστηκαν στα προηγούμενα στάδια αναπτύσσονται, ενοποιούνται και ελέγχονται σχολαστικά. Στη φάση της κατασκευής δίνεται έμφαση στη σωστή διαχείριση των πόρων, στον έλεγχο και συγχρονισμό των επιμέρους λειτουργιών που πραγματοποιούνται, στην ελαχιστοποίηση του κόστους, στα χρονοδιαγράμματα και στην ποιότητα. Το αποτέλεσμα αυτής της φάσης είναι ένα σύστημα το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους τελικούς χρήστες. Περιλαμβάνει, στο ελάχιστο: Το λογισμικό του συστήματος ενοποιημένο στις κατάλληλες πλατφόρμες, Τα εγχειρίδια χρήσης, Περιγραφή της τρέχουσας έκδοσης του λογισμικού. Το ορόσημο είναι η Αρχική Λειτουργική Δυνατότητα του συστήματος. Σε αυτό το σημείο, η έκδοση του συστήματος ονομάζεται beta έκδοση Φάση Μετάβασης Σκοπός αυτής της φάσης είναι η παράδοση του συστήματος λογισμικού στους τελικούς χρήστες. Αφού το σύστημα παραδοθεί, επιπλέον εργασίες μπορούν να προκύψουν όπως διόρθωση λαθών, βελτίωση των χαρακτηριστικών του συστήματος ή προσδιορισμός νέων χαρακτηριστικών για μελλοντικές εκδόσεις του λογισμικού. Σελίδα 28 από 78

29 Η φάση της μετάβασης ξεκινά αφού το σύστημα έχει φτάσει στην κατάσταση εγκατάστασης στον τελικό χρήστη. Αυτό τυπικά απαιτεί την ολοκλήρωση του βασικού συστήματος σε κάποιο αποδεκτό επίπεδο το οποίο διασφαλίζει πλήρως την ποιότητα. Επίσης έχουν ετοιμαστεί τα εγχειρίδια χρήσης ώστε η μετάβαση του συστήματος στον τελικό χρήστη να διασφαλίζει ικανοποιητικά αποτελέσματα για όλες τις ομάδες. Αυτό περιλαμβάνει: Beta έλεγχο έτσι ώστε να επιβεβαιωθεί ότι ικανοποιεί τις προσδοκίες των χρηστών, Εκπαίδευση χρηστών και προσωπικού που θα κάνει την συντήρηση του συστήματος, Το σύστημα δίνεται στην παραγωγή, Σε περίπτωση αντικατάστασης υπάρχοντος συστήματος, δοκιμάζεται η παράλληλη λειτουργίας των δύο συστημάτων. Η φάση της μετάβασης επικεντρώνεται σε εργασίες που απαιτούνται έτσι ώστε το σύστημα να παραδοθεί στους τελικούς χρηστές. Καταβάλλεται σημαντική προσπάθεια ώστε να αναπτυχθούν κατανοητά και εύχρηστα εγχειρίδια χρήσης, να εκπαιδευτούν οι χρήστες, να υποστηριχθούν στην πρώτη επαφή τους με το προϊόν, και να ληφθεί υπόψη και να χρησιμοποιηθεί η ανάδραση από αυτούς. Το ορόσημο αυτής της φάσης ονομάζεται Έκδοση Συστήματος Λογισμικού Επαναλήψεις Κάθε μία από τις παραπάνω τέσσερις φάσεις μπορεί να εκτελεστεί σε επαναλήψεις. Η κάθε επανάληψη οδηγεί σε μία έκδοση η οποία μπορεί να είναι είτε εσωτερική είτε εξωτερική. Στην πρώτη το αποτέλεσμα της επανάληψης μένει εντός της ομάδας ανάπτυξης ενώ στην εξωτερική το αποτέλεσμα επιδεικνύεται στους χρήστες με σκοπό την λήψη αντιδράσεων και σχολίων. Η κάθε επανάληψη αποδίδει ένα σύστημα, το οποίο είναι υποσύνολο του τελικού, και δημιουργείται αυξητικά από επανάληψη σε επανάληψη για να δημιουργηθεί στο τέλος το τελικό σύστημα. Σε σύγκριση με την παραδοσιακή γραμμική διαδικασία, η επαναληπτική διαδικασία έχει τα εξής πλεονεκτήματα: Οι κίνδυνοι μετριάζονται πιο νωρίς, Οι αλλαγές είναι πιο εύκολα διαχειρίσιμες, Το επίπεδο επαναχρησιμοποίησης είναι υψηλότερο, Η ομάδα του έργου έχει τη δυνατότητα να μαθαίνει κατά τη διάρκεια εξέλιξης του έργου, Το τελικό προϊόν χαρακτηρίζεται από υψηλή ποιότητα Ομάδα Διαδικασιών Υπάρχουν συνολικά έξι κεντρικές ομάδες στη διαδικασία της ανάπτυξης λογισμικού οι οποίες απεικονίζουν τον καταμερισμό όλων των δραστηριοτήτων σε λογικές ενότητες. Οι διαδικασίες αυτές είναι: Σελίδα 29 από 78

30 Αποτύπωση της επιχειρησιακής διεργασίας, Απαιτήσεις, Ανάλυση και ο σχεδιασμός, Υλοποίηση, Έλεγχος, Ανάπτυξη και Εγκατάσταση. Επίσης, υπάρχουν τρεις βασικές «βοηθητικές» διαδικασίες: Διαχείριση έργου, Διαμόρφωση σχηματισμών και διαχείριση αλλαγών, Περιβάλλον. Παρόλο που τα ονόματα των έξι διαδικασιών θυμίζουν τις διαδοχικές φάσεις στο παραδοσιακό waterfall μοντέλο, οι φάσεις σε μια επαναληπτική διαδικασία είναι διαφορετικές και η ομάδα αυτών των διαδικασιών αναθεωρούνται καθ όλη την διάρκεια ζωής του έργου Αποτύπωση της Επιχειρησιακής Διεργασίας Τελικά κάθε ολοκληρωμένο έργο ικανοποιεί ένα σύνολο επιχειρησιακών αναγκών. Τα προβλήματα επικοινωνίας μεταξύ της ομάδας ανάπτυξης και των χρηστών συχνά έχουν αποτέλεσμα η ανάδραση των χρηστών να μην χρησιμοποιείται σωστά ως είσοδος στην προσπάθεια ανάπτυξης λογισμικού. Αυτό οδηγεί τελικά στην ασυμβατότητα ανάμεσα στη λειτουργικότητα του παραδοτέου συστήματος και των αναγκών της επιχείρησης ή του οργανισμού. H Abiss.gr έχει υιοθετήσει μία μεθοδολογία που αντιμετωπίζει το παραπάνω πρόβλημα, χρησιμοποιώντας κοινή γλώσσα και διαδικασία για τις δύο ομάδες, καθώς και την άμεση σύνδεση του επιχειρηματικού μοντέλου και του μοντέλου που χρησιμοποιείται για το λογισμικό. Για το κάθε έργο δημιουργείται ο πίνακας εξακρίβωσης των απαιτήσεων (requirements traceability matrix) έτσι ώστε να διασφαλίζεται ότι υπολογίζονται όλες οι απαιτήσεις των χρηστών και υλοποιούνται σε όλο το φάσμα τους με συνέπεια κατά τη διάρκεια κατασκευής του έργου. Η βασική αρχή αυτής της μεθοδολογίας είναι η αποτύπωση της επιχειρησιακής διεργασίας με τη χρήση επιχειρησιακών περιπτώσεων χρήσεων (business use cases). Οι περιπτώσεις χρήσεως (use cases) αποτελούν θεμελιώδεις έννοια της Unified Modeling Language. Η διαδικασία ανάπτυξης αποτύπωσης της επιχειρησιακής διεργασίας διασφαλίζει ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς έχουν κατανοήσει τις επιχειρηματικές διαδικασίες που θα υποστηριχθούν από τα σύστημα λογισμικού. Σελίδα 30 από 78

31 Σχήμα 3: Στάδιο Αποτύπωσης Επιχειρησιακής Λειτουργίας Απαιτήσεις Σκοπός του προσδιορισμού των απαιτήσεων αποτελεί η περιγραφή των λειτουργιών του συστήματος έτσι ώστε να επιτραπεί στην ομάδα ανάπτυξης και στους πελάτες να συμφωνήσουν σε αυτή την συγκεκριμένη περιγραφή. Για να επιτευχθεί αυτό, η ομάδα ανάπτυξης εξάγει, οργανώνει και συγγράφει την απαιτούμενη λειτουργικότητα και τυχόν περιορισμούς. Ως αποτέλεσμα δημιουργείται το έγγραφο Προδιαγραφές των Απαιτήσεων Χρήστη. Καθορίζονται οι χρήστες (actors) του συστήματος και όλα τα πιθανά συστήματα με τα οποία το υπό κατασκευή σύστημα μπορεί να αλληλεπιδράσει. Προσδιορίζονται περιπτώσεις χρήσης (use cases), αναπαριστώντας την συμπεριφορά του Σελίδα 31 από 78

32 συστήματος λογισμικού. Η λειτουργία των περιπτώσεων χρήσης έχει στόχο την ενοποίηση των διεργασιών που εκτελούνται σε όλη την διάρκεια ζωής του έργου. Το ίδιο μοντέλο περίπτωσης χρήσης χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια του προσδιορισμού απαιτήσεων, της ανάλυσης και του σχεδιασμού καθώς και του ελέγχου. Σχήμα 4: Στάδιο Προσδιορισμού Απαιτήσεων Ανάλυση και Σχεδιασμός Ο στόχος του σταδίου της ανάλυσης και του σχεδιασμού είναι να επιδειχθούν οι τρόποι με τους οποίους το σύστημα θα υλοποιηθεί. Η ομάδα ανάπτυξης θα δημιουργήσει ένα σύστημα το οποίο: Θα διεκπεραιώνει υπό ένα συγκεκριμένο περιβάλλον υλοποίησης - τις εργασίες και τις λειτουργίες όπως περιγράφονται στις περιπτώσεις χρήσης (use cases). Θα ικανοποιεί όλες τις απαιτήσεις. Σελίδα 32 από 78

33 Θα είναι δομημένο έτσι ώστε να παρουσιάζει ευρωστία, δηλαδή θα είναι εύκολο να μεταβληθεί όταν οι λειτουργικές προδιαγραφές αλλάξουν. Η ανάλυση και ο σχεδιασμός δίνει ένα μοντέλο σχεδίασης και, σε περίπτωση μεγάλων έργων, ένα μοντέλο ανάλυσης. Το μοντέλο σχεδίασης θεωρείται ως αφαιρετικό στάδιο του κώδικα, είναι δηλαδή ένα αρχικό διάγραμμα του τρόπου με τον οποίο ο κώδικας είναι δομημένος και γραμμένος. Το μοντέλο σχεδίασης αποτελείται από κλάσεις σχεδίασης ενσωματωμένες σε πακέτα σχεδίασης και υποσυστήματα σχεδίασης με καλά ορισμένα περιβάλλοντα αλληλεπίδρασης τα οποία αναπαριστούν τα αντικείμενα που θα υλοποιηθούν στη φάση της υλοποίησης. Επίσης περιέχει περιγραφή του τρόπου με τον οποίο οι κλάσεις συνεργάζονται για να εκτελέσουν τις περιπτώσεις χρήσης. Οι δραστηριότητες του σχεδιασμού επικεντρώνονται στην αρχιτεκτονική. Η παραγωγή και η τεκμηρίωση της αρχιτεκτονικής αποτελούν το σημείο εστίασης για τους πρώτους κύκλους σχεδίασης. Η αρχιτεκτονική αναπαρίσταται με τέσσερις διαφορετικές όψεις, τη λογική, τη διαδικαστική, των βασικών δομικών στοιχείων και της ανάπτυξης. Βασικά οι αρχιτεκτονικές όψεις είναι αφαιρέσεις ή απλοποιήσεις του συνολικού σχεδίου στο οποίο σημαντικά χαρακτηριστικά καθίστανται εντονότερα ενώ οι λεπτομέρειες παραλείπονται. Η αρχιτεκτονική είναι ένα σπουδαίο μέσο για την ανάπτυξη ενός ικανοποιητικού μοντέλου σχεδίασης και για την αύξηση της ποιότητας του κάθε μοντέλου που θα δημιουργηθεί κατά την ανάπτυξη του συστήματος. Σχήμα 5: Στάδιο Ανάλυσης και Σχεδιασμού Σελίδα 33 από 78

34 Υλοποίηση Ο στόχος της υλοποίησης είναι: Η οργάνωση του κώδικα σε αντιστοιχία με υποσυστήματα υλοποίησης, οργανωμένα σε επίπεδα. Η υλοποίηση κλάσεων και αντικειμένων σε αντιστοιχία με δομικά στοιχεία (αρχεία κώδικα, δυαδικά αρχεία, εκτελέσιμα αρχεία κλπ). Ο έλεγχος των δομικών στοιχείων ως μονάδες. Η ολοκλήρωση και ενοποίηση των αποτελεσμάτων που παράγονται από διαφορετικές ομάδες υλοποίησης σε ένα εκτελέσιμο σύστημα. Το σύστημα υλοποιείται με τη χρήση δομικών στοιχείων. Βασικοί στόχοι στο στάδιο της υλοποίησης είναι η επαναχρησιμοποίηση υπαρχόντων δομικών στοιχείων ή η υλοποίηση νέων, αξιόπιστων στοιχείων που θα έχουν δυνατότητα να επαναχρησιμοποιηθούν και που θα κάνουν το σύστημα εύκολα συντηρήσιμο. Τα δομικά στοιχεία (components) ενοποιούνται σε υποσυστήματα τα οποία λαμβάνουν τη μορφή καταλόγων με πρόσθετη δόμηση ή διαχειριστική πληροφορία. Για παράδειγμα ένα υποσύστημα μπορεί να αναπαρασταθεί ως κατάλογος ή αρχείο ή ως ένα πακέτο με τη χρήση της γλώσσας προγραμματισμού Java. Σχήμα 6: Στάδιο Υλοποίησης Σελίδα 34 από 78

35 Έλεγχος Οι στόχοι του ελέγχου είναι: Η εξακρίβωση της αλληλεπίδρασης μεταξύ των αντικειμένων. Η εξακρίβωση της σωστής ολοκλήρωσης όλων των δομικών στοιχείων του λογισμικού. Η εξακρίβωση ότι όλες οι απαιτήσεις έχουν υλοποιηθεί. Ο καθορισμός και η διαβεβαίωση ότι τυχόν ατέλειες έχουν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, πριν την ανάπτυξη και εγκατάσταση του λογισμικού στον πελάτη. Η Abiss.gr εφαρμόζει μια επαναληπτική προσέγγιση, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι ο έλεγχος εκτελείται καθ όλη τη διάρκεια του έργου. Η προσέγγιση αυτή επιτρέπει την εύρεση των προβλημάτων έγκαιρα, το οποίο καταλυτικά ελαχιστοποιεί το κόστος διόρθωσης του προβλήματος. Έλεγχοι πραγματοποιούνται σε σχέση με την αξιοπιστία, τη λειτουργικότητα και την απόδοση της εφαρμογής και του συστήματος. Το Πλάνο Ελέγχων ορίζει στρατηγικές για τον χρόνο και τον τρόπο αυτοματοποίησης των ελέγχων. Σχήμα 7: Στάδιο Ελέγχου Σελίδα 35 από 78

36 Ανάπτυξη και Εγκατάσταση Ο σκοπός αυτού του σταδίου είναι η επιτυχής παραγωγή εκδόσεων λογισμικού και η παράδοση τους στους χρήστες. Καλύπτει ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, όπως: Παραγωγή εκδόσεων του λογισμικού, Ολοκλήρωση του λογισμικού, Διανομή του λογισμικού, Εγκατάσταση του λογισμικού, Παροχή υποστήριξης και βοήθειας στους χρήστες. Σε πολλές περιπτώσεις το στάδιο αυτό περιλαμβάνει και δραστηριότητες όπως: Σχεδιασμός και διεξαγωγή Beta ελέγχων, Μετάβαση από το υπάρχον σύστημα και τα δεδομένα, που χρησιμοποιούνται, στο νέο. Τυπική αποδοχή του συστήματος. Παρόλο που οι δραστηριότητες κατά το στάδιο ανάπτυξης και εγκατάστασης στο πελάτη επικεντρώνονται στη φάση μετάβασης, πολλές από αυτές τις δραστηριότητες θα πρέπει να συμπεριληφθούν σε πρώιμα στάδια ώστε να αρχίσει η διαδικασία ανάπτυξης και εγκατάστασης στο τέλος του σταδίου κατασκευής. Σχήμα 8: Στάδιο Ανάπτυξης και Εγκατάστασης Σελίδα 36 από 78

37 Διαχείριση Έργου Σε ένα έργο ανάπτυξης λογισμικού, η διαδικασία διαχείρισης του έργου έχει ως απώτερο σκοπό να εξισορροπήσει τις επικρατέστερες επιδιώξεις, να διαχειριστεί κινδύνους, και να ξεπεράσει εμπόδια ώστε να παραδώσει επιτυχώς ένα προϊόν λογισμικού το οποίο ικανοποιεί τις ανάγκες του πελάτη και των χρηστών. Η διαδικασία αυτή επικεντρώνεται ιδιαίτερα στην επαναληπτικό τρόπο της ανάπτυξης του λογισμικού. Η επιδίωξη της Εταιρίας είναι μα παρέχει: Ένα πλαίσιο διαχείρισης έργων λογισμικού, Πρακτικές οδηγίες για το σχεδιασμό, την εκτέλεση και την εποπτεία των έργων, Ένα πλαίσιο για τη διαχείριση κινδύνων Διαμόρφωση Σχηματισμών και Διαχείριση Αλλαγών Η διαδικασία αυτή ασχολείται με τον έλεγχο των διαφόρων «προϊόντων» (sοurce κώδικας, έγγραφα τεκμηρίωσης, κ.α.) που παράγονται από την ομάδα έργου. Ο έλεγχος αυτός οδηγεί στη διαβεβαίωση ότι τα διάφορα προϊόντα που παράγονται δεν διίστανται μεταξύ τους λόγω προβλημάτων όπως: Ταυτόχρονη ενημέρωση. Όταν δυο ή περισσότερα μέλη της ομάδας έργου δουλεύουν στο ίδιο προϊόν, αλλαγές απο το ένα μέλος μπορεί να καταστρέψει τη δουλειά του άλλου, Ελλιπής γνωστοποίηση. Όταν ένα πρόβλημα διορθώνεται, και κάποια ενδιαφερόμενα μέλη της ομάδας δεν έχουν ενημερωθεί για την αλλαγή, Πολλαπλές εκδόσεις. Τα μεγάλα προγράμματα αναπτύσσονται σε εξελικτικές εκδόσεις. Μια έκδοση μπορεί να βρίσκεται στη χρήση του πελάτη, ενώ άλλη σε κατάσταση ελέγχου και μια τρίτη σε φάση ανάπτυξης. Εάν κάποια προβλήματα βρεθούν σε κάποια από αυτές τις εκδόσεις, οι διορθώσεις πρέπει να διαδοθούν σε όλες τις εκδόσεις Περιβάλλον Ο σκοπός αυτής της διαδικασίας είναι να παρέχει στην ομάδα ανάπτυξης το κατάλληλο περιβάλλον ανάπτυξης διαδικασίες και εργαλεία που θεωρούνται απαραίτητα για την ανάπτυξη λογισμικού Διαχείριση Απαιτήσεων Η διαχείριση απαιτήσεων αφορά τη συλλογή, την οργάνωση, τον χρονοπρογραμματισμό και την καταγραφή των απαιτήσεων, τη διασφάλιση ότι οι απαιτήσεις έχουν προβλεφθεί, ακόμη και μετά από αλλαγές. Η συλλογή, η οργάνωση, ο χρονοπρογραμματισμός και η καταγραφή των απαιτήσεων είναι μία διαδικασία που στηρίζεται στην αλληλεπίδραση. Απαιτεί συνεχή επικοινωνία και την καθιέρωση μίας κλειστής ομάδας εργασίας ανάμεσα στους χρήστες και στην ομάδα κατασκευής του έργου έτσι ώστε να εντοπιστούν, να οριστούν και να καταγραφούν οι αρχικές απαιτήσεις του έργου. H διαχείριση των απαιτήσεων καταγράφει τις ανάγκες, τις προσδοκίες και το επίπεδο κατανόησης του συστήματος που πρόκειται να παραδοθεί. Παρέχει ένα πλαίσιο εργασίας για το σχεδιασμό, τον Σελίδα 37 από 78

38 χρονοπρογραμματισμό, την εκτίμηση και τον έλεγχο του κόστους και των εξαρτήσεων των διαφόρων αντικειμένων καθώς και για την εκπλήρωση των απαιτήσεων και των προσδοκιών όσον αφορά το έργο. Οι απαιτήσεις του έργου όσον αφορά το λογισμικό καταγράφονται στο αρχείο προδιαγραφών απαιτήσεων λογισμικού. Στο πρώτο στάδιο συλλογής των απαιτήσεων κάποιες από αυτές αφορούν μόνο τις πρώτες εκδόσεις του έργου, όσο η ανάπτυξη του έργου εξελίσσεται συνήθως προκύπτουν περισσότερες απαιτήσεις ή οι υπάρχουσες μεταβάλλονται, μέσα από κάποιες διεργασίες ελέγχου μεταβολών. Ένα βασικό σημείο της διαχείρισης απαιτήσεων είναι ο προσδιορισμός των αποδεκτών για την εκάστοτε έκδοση απαιτήσεων και εκείνων που αναφέρονται σε μελλοντικές εκδόσεις. Κάθε απαίτηση που προσδιορίζεται στο αρχείο προδιαγραφών απαιτήσεων λογισμικού θα πρέπει να έχει καταγραφεί σε έναν πίνακα εξακρίβωσης (traceability) των απαιτήσεων λογισμικού. Ο πίνακας αυτός αποτελεί ένα διαχειριστικό εργαλείο που διασφαλίζει τον τρόπο εξακρίβωσης τους και τον τρόπο με τον οποίο ικανοποιούνται κατά τη διάρκεια των φάσεων εξέλιξης του έργου. Οι απαιτήσεις εξαρτώνται από εξωτερικούς παράγοντες, από τις απαιτήσεις των παραγόμενων υποσυστημάτων, από τις προδιαγραφές των εμπορικών πακέτων που χρησιμοποιούνται. Επιπλέον το σύνολο των απαιτήσεων πρέπει να είναι εξαρτώμενο από το σχεδιασμό, την υλοποίηση και τις τεχνικές ελέγχου, έτσι ώστε σε κάθε φάση να διασφαλίζεται ότι ικανοποιούνται Πίνακας Εξακρίβωσης των Απαιτήσεων Ο πίνακας εξακρίβωσης των απαιτήσεων χρησιμοποιείται για την καταγραφή των διαφόρων δραστηριοτήτων στη διάρκεια του έργου και των υποπροϊόντων του έργου σε σχέση με τις απαιτήσεις του έργου. Ο πίνακας ορίζει τρόπους εξακρίβωσης των απαιτήσεων από τη φάση ορισμού, υλοποίησης και ελέγχου του έργου. Κάθε απαίτηση του έργου θα πρέπει να σχετίζεται με μία συγκεκριμένη επιδίωξη του έργου η οποία περιγράφεται στο πλάνο του έργου. Ο τρόπος εξακρίβωσης διασφαλίζει ότι το σύστημα θα πλήρη όλες τις επιδιώξεις του έργου και δεν θα υπάρχουν ανάρμοστες ή εσφαλμένες λειτουργίες. Όλα τα προϊόντα των σταδίων σχεδιασμού, κωδικοποίησης και ελέγχου έχουν οριστεί σε σχέση με τις απαιτήσεις που περιγράφονται στις προδιαγραφές των απαιτήσεων λογισμικού. Η κάθε εξάρτηση διασφαλίζει ότι το σύστημα θα ικανοποιεί την κάθε απαίτηση και δεν θα υπάρχει καμία διεργασία η οποία να ξεφεύγει από τον στόχο ολοκλήρωσης του έργου. Είναι επίσης σημαντική η γνώση της πηγής από την οποία έχει προκύψει η κάθε απαίτηση, έτσι ώστε σε κάθε στάδιο να μπορεί να επιβεβαιωθεί ότι οι απαιτήσεις είναι απαραίτητες, ακριβείς και πλήρεις. Οι συναντήσεις με τους χρήστες και οι αναφορές τους όπως και επιχειρηματικά έγγραφα και καταγραφές αναγκών είναι μερικές τυπικές πηγές απαιτήσεων. Ο πίνακας εξακρίβωσης των απαιτήσεων αναπτύσσεται για να δώσει τον τρόπο με τον οποίο οι απαιτήσεις εξαρτώνται από το πλάνο του έργου που έχει δημιουργηθεί αλλά και με τους διαφόρους κύκλους εργασιών που ακόμη δεν έχουν πραγματοποιηθεί. Σε κάθε επιτυχή φάση ο πίνακας επεκτείνεται για να αποδειχθεί ο τρόπος αλληλεξάρτησης όλων των προϊόντων με τις απαιτήσεις και αντίστροφα. Ο πίνακας εξακρίβωσης σχεδιάζεται έτσι ώστε να εξυπηρετεί τις ανάγκες του κάθε έργου. Περιέχει τουλάχιστον τα εξής πεδία: Σελίδα 38 από 78

39 Ένα μοναδικό αριθμό αναγνώρισης ο οποίος υποδηλώνει και τη γενική κατηγορία της απαίτησης καθώς και έναν αριθμό ο οποίος υποδηλώνει κάποια διάταξη των απαιτήσεων. Την απαίτηση. Την πηγή από την οποία προήλθε η απαίτηση. Προδιαγραφές των απαιτήσεων του λογισμικού και των λειτουργικών απαιτήσεων. Αριθμό παραγράφου του εγγράφου στο οποίο καταγράφεται η απαίτηση. Τη μονάδα ή το αρχείο κώδικα που ικανοποιεί την απαίτηση. Προδιαγραφές ελέγχου που καλύπτουν τον έλεγχο για την ικανοποίηση της απαίτησης. Αριθμούς ελέγχων της απαίτησης. Τεκμηρίωση των επιτυχημένων ελέγχων της απαίτησης. Πεδίο τροποποίησης της απαίτησης, στην περίπτωση που η απαίτηση αλλάξει, περιοριστεί ή αντικατασταθεί. Σχόλια Έλεγχος Μεταβολών Απαιτήσεων Πολύ συχνά κατά την ανάπτυξη ολοκληρωμένων λύσεων λογισμικού εμφανίζονται νέες απαιτήσεις ή κάποιες υπάρχουσες μετατρέπονται. Η ανάγκη ενσωμάτωσης των νέων απαιτήσεων στη διαδικασία ανάπτυξης είναι βασική προκειμένου να αποφευχθούν προβλήματα όπως η υπέρβαση των χρονοδιαγραμμάτων και των επιχειρησιακών αναγκών. Η ανάγκη αυτή ικανοποιείται με τη διαδικασία ελέγχου μεταβολών των απαιτήσεων. Με τη διαδικασία αυτή ο διαχειριστής έργου προσδιορίζει τις απαιτήσεις που είναι απαραίτητο να ικανοποιηθούν στην διαδικασία ανάπτυξης της τρέχουσας έκδοσης του λογισμικού και τις απαιτήσεις που θα πρέπει να ικανοποιηθούν μέσα από τις μελλοντικές εκδόσεις. Οι μεταβολές στις απαιτήσεις ορίζονται μέσω μίας τυπικής φόρμας αίτησης μετατροπών η οποία καταχωρείται και μελετάται από τον διαχειριστή έργου προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι μεταβολές θα συμπεριληφθούν στον πίνακα εξακρίβωσης, θα ελεγχθούν και θα γίνουν αποδεκτές με βάση τα χρονοδιαγράμματα. Όταν ζητείται από τον διαχειριστή έργου να εφαρμόσει μία μεταβολή στις απαιτήσεις, το άτομο που υπέβαλλε την αίτηση για μεταβολή θα πρέπει να καταγράψει τις λεπτομέρειες για την πιθανή επίδραση της μεταβολής στο σύστημα, στις διαδικασίες και στα έγγραφα καθώς και την προτεραιότητα και τον λόγο της μεταβολής. Όταν ο διαχειριστής έργου λάβει την αίτηση μεταβολής του λογισμικού ενημερώνει το αρχείο ελέγχου μεταβολών λογισμικού και στη συνέχεια την ομάδα ανάπτυξης για να εκτιμηθεί περαιτέρω η μεταβολή. Αφού γίνει εκτίμηση της μεταβολής από την ομάδα ανάπτυξης, τόσο οι χρήστες του έργου όσο και ο διαχειριστής του αποφασίζουν για την έγκριση της μεταβολής καθώς και τον χρόνο και την έκδοση του λογισμικού όπου θα εκτελεστεί. Η κατάσταση της αίτησης μεταβολής ενημερώνει τα αρχεία ελέγχου μεταβολών. Όταν η μεταβολή εγκριθεί Σελίδα 39 από 78

40 ενημερώνεται ο πίνακας εξαρτήσεων και όλα τα υπόλοιπα σχετικά έγγραφα, όπως τα πλάνα ελέγχου και τα πλάνα αποδοχής. Αν ο χρονισμός των διεργασιών ή το συνολικό χρονοδιάγραμμα επηρεαστεί τότε θα πρέπει να ενημερωθεί και το αρχείο χρονοδιαγράμματος του έργου Προσέγγιση Κωδικοποίησης Στη διάρκεια της φάσης συγγραφής του κώδικα οι προγραμματιστές παράγουν τον πηγαίο κώδικα της εφαρμογής ανάλογα με το λεπτομερές σχέδιο και τις προδιαγραφές της εφαρμογής που έχουν προκύψει από τα προηγούμενα στάδια. Στη φάση αυτή δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην παραγωγή κώδικα υψηλής ποιότητας. Συγκεκριμένα ο πηγαίος κώδικας θα πρέπει: Να είναι αποτελεσματικά γραμμένος όσον αφορά στην απόδοσή του κατά την εκτέλεση όσο και στη χρήση της μνήμης, Να παρέχει ικανοποιητικό πλήθος επεξηγήσεων-σχολίων, να είναι επεξηγηματικός και περιεκτικός. Το γνώρισμα αυτό είναι απαραίτητο ώστε να είναι εύκολη η συντήρηση της εφαρμογής και να εξασφαλίζεται η επαναχρησιμοποίηση. Για τη διασφάλιση της ποιότητας του κώδικα όσον αφορά στην αναγνωσιμότητα και στην καθαρότητα αλλά και στην εύκολη συντήρηση του τελικού προϊόντος, η Abiss.gr ακολουθεί κάποια καθιερωμένα πρότυπα κώδικα. Τα πρότυπα αυτά καλύπτουν τη δομή και το μοντέλο κωδικοποίησης. Έτσι, οι ακόλουθοι κανόνες κρίνονται ότι είναι ιδιαίτερης σημασίας: Πολύπλοκες δηλώσεις ή/και συνθήκες διακλάδωσης αποφεύγονται. Ο κώδικας ακολουθείται από περιεκτικά σχόλια. Κατά μέσο όρο πρέπει να υπάρχει τουλάχιστον μία γραμμή σχολίων ανά δύο δηλώσεις. O κώδικας είναι δομημένος και βρίσκεται σε διαφορετικά αρχεία. Κάθε αρχείο είναι ανάλογου μεγέθους, εξαρτώμενου με το μέγεθος της εκάστοτε εφαρμογής. Κάθε αρχείο πηγαίου κώδικα περιέχει παρόμοιες οντότητες, όπως επικεφαλίδα ορισμών, αρχείο ορισμού κλάσεων, αρχείο συναρτήσεων εισόδου/εξόδου. Κάθε αρχείο πηγαίου κώδικα ξεκινά με βάση κάποιο πρότυπο το οποίο θα περιέχει κάποια γενική περιγραφή του περιεχομένου, των συγγραφέων καθώς και μία πλήρη περιγραφή της κάθε οντότητας που περιέχεται (κλάσεις, συναρτήσεις, μεθόδους). Επίσης υπάρχει και κάποιος κατάλογος με λεπτομέρειες σχετικά με τις αλλαγές. Όλα τα ορισμένα αντικείμενα (συναρτήσεις, κλάσεις, μέθοδοι, μεταβλητές, σταθερές) ονομάζονται βάσει συμβάσεων ονοματολογίας. Αυτό διευκολύνει τους μηχανικούς λογισμικού να κατανοήσουν γρήγορα τα περιεχόμενα του κώδικα και τη λειτουργικότητά του. Εκτός του ότι καταβάλλεται συνεπής προσπάθεια για την παραγωγή υψηλής ποιότητας κώδικα ο οποίος θα είναι αποδοτικός, αξιόπιστος και εύκολα συντηρήσιμος, ταυτόχρονα δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην διαχείριση των αρχείων πηγαίου κώδικα. Οι εκδόσεις του κώδικα αλλάζουν όταν υπάρχουν ανάγκες μετατροπής της εφαρμογής, έτσι παρουσιάζονται προβλήματα διαχείρισης ιδιαίτερα όταν η ομάδα ανάπτυξης προσπαθεί Σελίδα 40 από 78

41 ταυτόχρονα να συντηρήσει κάποιο πλήθος αρχείων. Ουσιαστικής σημασίας είναι η οργάνωση της εργασίας της ομάδας ανάπτυξης έτσι ώστε να διασφαλιστούν: Η προσαρμογή των αρχείων κώδικα με βάση τις εκδόσεις. Η ασφάλεια των αρχείων κώδικα του κάθε μέλους της ομάδας ανάπτυξης έτσι ώστε το κάθε αρχείο να μην κινδυνεύει από την τυχόν εσφαλμένη μεταβολή του από οποιοδήποτε άλλο μέλος Επαναχρησιμοποίηση Η διαδικασία επαναχρησιμοποίησης αφορά την ανάπτυξη συστημάτων λογισμικού με μεθόδους σχεδιασμού που επιτρέπουν την επαναχρησιμοποίηση προκαθορισμένων στοιχείων λογισμικού στην υλοποίηση νέας εφαρμογής. Τα στοιχεία αυτά μπορεί να είναι κομμάτια κώδικα, εργαλεία ανάπτυξης, αρχιτεκτονικές λογισμικού ή διάφορα έγγραφα. Στη γενική περίπτωση κάθε έργο λογισμικού μπορεί να παραχθεί από αντικείμενα τα οποία έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί. Η επαναχρησιμοποίηση αντικειμένων λογισμικού λειτουργεί με βάση τις παρακάτω διαδικασίες: Εύρεση των κατάλληλων αντικειμένων τα οποία μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν για την παραγωγή νέων προϊόντων. Εκτίμηση των αντικειμένων που έχουν βρεθεί και επιλογή των καταλληλότερων για το κάθε έργο. Τροποποίηση ή εξειδίκευση των αντικειμένων έτσι ώστε να ικανοποιηθούν οι προδιαγραφές του προϊόντος. Ολοκλήρωση των αντικειμένων και ενσωμάτωση στο παραδοτέο σύστημα. Διαφοροποίηση / βελτίωση των αντικειμένων έτσι ώστε να προσφέρονται για μελλοντική χρησιμοποίηση. Τα χαρακτηριστικά της μεθοδολογίας Object-Oriented που έχουν υιοθετηθεί στη διαδικασία ανάπτυξης λογισμικού διευκολύνουν την επαναχρησιμοποίηση των αντικειμένων λογισμικού. Τα βασικά χαρακτηριστικά της είναι: Αφαιρετικότητα, Eνσωμάτωση, Συναρμολογησιμότητα, Ιεραρχία. Η αφαιρετικότητα και η ενσωμάτωση είναι οι βασικότεροι παράγοντες που λαμβάνονται υπόψη για την ανάπτυξη επαναχρησιμοποιήσιμων αντικειμένων εφόσον αποσυνδέουν τους αλγορίθμους από τα δεδομένα και τους καθιστούν ανεξάρτητους των σημείων αποθήκευσής τους. Σελίδα 41 από 78

42 Είδη Επαναχρησιμοποίησης Τα αντικείμενα που επαναχρησιμοποιούνται είναι συνήθως: Σκελετός/δομή εγγράφων, Δομικά στοιχεία σχεδίασης, Δομικά στοιχεία ελέγχου. Στη συνέχεια προσδιορίζεται ο τρόπος με τον οποίο τα παραπάνω αντικείμενα παρέχουν τη βάση της επαναχρησιμοποίησης στο εκάστοτε έργο. Ο σκελετός/δομή των εγγράφων βοηθά στην παραγωγή των εγχειριδίων του έργου. Κατά τη διάρκεια της παραγωγής προκύπτουν αρκετές αναλύσεις για το προϊόν. Αυτές πρέπει να οδηγούν στη δημιουργία επαναχρησιμοποιούμενων εγγράφων, έτσι ώστε να εξοικονομείται χρόνος αλλά και να διασφαλίζεται ότι ακολουθούνται οι κανόνες του έργου και να διατηρείται η συνέπεια στη διάρκεια των διαδικασιών της ανάπτυξης του λογισμικού. Αυτό οδηγεί σε συστήματα καλύτερης ποιότητας τα οποία προσφέρονται για καλύτερη κατανόηση, συντήρηση και επαναχρησιμοποίηση. Ο τύπος αυτός επαναχρησιμοποιούμενων αντικειμένων ενισχύει την παραγωγικότητα των κατασκευαστών ενώ παράλληλα μειώνουν τον συνολικό χρόνο κατασκευής εφόσον αποφεύγεται η επαναληπτική παραγωγή εγγράφων. Τα δομικά στοιχεία σχεδίασης είναι ιδιαίτερης σημασίας εφόσον είναι το καλύτερο σημείο μεγιστοποίησης της απόδοσης στη διάρκεια της σχεδίασης. Τα δομικά στοιχεία σχεδίασης βρίσκονται σε υψηλότερο επίπεδο αφαιρετικότητας σε σχέση με τον κώδικα, έτσι δεν επηρεάζονται από την υλοποίηση, και έχουν την ιδιότητα της μεταφερσιμότητας και της επαναχρησιμοποίηση. Επίσης, εφόσον η σχεδίαση κοστίζει περισσότερο από την ανάπτυξη κώδικα η επαναχρησιμοποίηση σχεδίων μπορεί να παρέχει καλύτερη εξοικονόμηση ανθρώπινου κόπου και χρημάτων. Επιπρόσθετα η επαναχρησιμοποίηση στο επίπεδο σχεδίασης οδηγεί στην επαναχρησιμοποίηση και στο επίπεδο ανάπτυξης κώδικα εφόσον υπάρχει σύνδεση της διαδικασίας σχεδίασης και ανάπτυξης. Τέλος, η εστίαση στα δομικά στοιχεία σχεδίασης μπορεί να οδηγήσει σε λύσεις προβλημάτων που προκύπτουν από την ασυμβατότητα αντικειμένων που έχουν αναπτυχθεί σε διαφορετικές γλώσσες προγραμματισμού. Τα δομικά στοιχεία ελέγχου όπως τα δεδομένα ελέγχου, τα σενάρια ελέγχου, τα εγχειρίδια ελέγχου, και τα πλάνα ελέγχου είναι ιδιαίτερης σημασίας. Σε κάποιες περιπτώσεις παρόλο που ο κώδικας μπορεί να μην είναι επαναχρησιμοποιήσιμος με βάση τις προδιαγραφές του συστήματος, τα δομικά στοιχεία ελέγχου μπορεί να είναι. Η επαναχρησιμοποίηση των δομικών στοιχείων ελέγχου διασφαλίζει ότι το σύστημα έχει λεπτομερώς ελεγχθεί, πράγμα το οποίο τελικώς δίνει ως αποτέλεσμα ένα περισσότερο αξιόπιστο και συντηρήσιμο σύστημα. Εφόσον ο έλεγχος όπως και η σχεδίαση είναι μια διεργασία που κοστίζει, η επαναχρησιμοποίηση των δομικών στοιχείων ελέγχου μπορεί να εξοικονομήσει μεγάλο μέρος του χρόνου κατασκευής του έργου και των πόρων. Σελίδα 42 από 78

43 Διαδικασία Επαναχρησιμοποίησης Για την διευκόλυνση της επαναχρησιμοποίησης δημιουργείται ένας κατάλογος ο οποίος περιέχει λεπτομερή περιγραφή του κάθε αντικειμένου που είναι διαθέσιμο για επαναχρησιμοποίηση και κάποιο δείκτη για την τοποθεσία του. H ατμόσφαιρα καλής συνεργασίας εντός της ομάδας ανάπτυξης χαρακτηρίζεται από συχνές, σε καθημερινή βάση, συναντήσεις προκειμένου να συζητηθεί το αντικείμενο εργασίας του κάθε προσώπου, καθώς και η δυνατότητα ανάπτυξης επαναχρησιμοποιούμενων αντικειμένων κατά τη διάρκεια ανάπτυξης του συστήματος χωρίς μεταβολή του χρονοδιαγράμματός του έργου. Καθορισμός των αντικειμένων για ενδεχόμενη επαναχρησιμοποίηση μπορεί να γίνει κατά την φάση ανάλυσης των προδιαγραφών του λογισμικού. Οι ακριβείς προδιαγραφές είναι ουσιαστικής σημασίας έτσι ώστε οι αναλυτές να διακρίνουν ομάδες υπαρχόντων αντικειμένων που μπορούν να συνεισφέρουν στην ανάπτυξη της εφαρμογής. Αν οι αναλυτές δεν μπορούν να βρουν τις ομάδες των κατάλληλων αντικειμένων οι προδιαγραφές ικανοποιούνται με τη δημιουργία νέων, κατάλληλων για επαναχρησιμοποίηση αντικειμένων ή άλλων που να είναι προσανατολισμένα μόνο στο συγκεκριμένο έργο. Στο τέλος του κάθε έτους, στην ετήσια αναφορά συμπεριλαμβάνεται ένα κεφάλαιο αξιολόγησης των διαδικασιών επαναχρησιμοποίησης το οποίο περιλαμβάνει τα ακόλουθα σημεία: Λίστα αντικειμένων που επαναχρησιμοποιήθηκαν σε κάποια έργα. Ποσοστό του κάθε έργου του οποίου τα μέρη συντέθηκαν από αντικείμενα που είχαν ήδη χρησιμοποιηθεί. Επίδραση της διαδικασίας της επαναχρησιμοποίησης στο κάθε έργο. Συστάσεις για καλύτερες πρακτικές επαναχρησιμοποίησης. Λίστα αντικειμένων που παρήχθησαν σε κάθε έργο και είναι προτεινόμενα για επαναχρησιμοποίηση Έλεγχος και Αποδοχή Η Εταιρία εφαρμόζει μια καλά δομημένη διαδικασία ελέγχου με σκοπό την διεξαγωγή ελέγχων τόσο στο περιβάλλον ανάπτυξης (Factory Acceptance Tests) όσο και στο περιβάλλον λειτουργίας του πελάτη (Site Acceptance Tests). Οι επιδιώξεις του ελέγχου είναι: Η εισαγωγή διαδικασιών ελέγχου σε όλο τον κύκλο ζωής της ανάπτυξης λογισμικού. Ανάπτυξη υψηλής ποιότητας συστημάτων λογισμικού. Οι βασικοί παράγοντες επιτυχίας της διαδικασίας ελέγχου είναι οι εξής: Ένα Πλάνο Έργου το οποίο εμπεριέχει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση ελέγχου. Η δημιουργία πλάνων ελέγχου μονάδων και υποσυστημάτων τα οποία αποτελούν σημαντικό κομμάτι επακόλουθων διαδικασιών ελέγχου. Σελίδα 43 από 78

44 Δραστηριότητες Ελέγχου Μια σειρά καλά σχεδιασμένων δραστηριοτήτων ακολουθείται από την Abiss.gr για την διεξαγωγή της διαδικασίας ελέγχου: Ορισμός στρατηγικής ελέγχου. Ο σχηματισμός και η τεκμηρίωση της στρατηγικής ελέγχου βοηθούν την ομάδα έργου να προσδιορίσει τις περιοχές υψηλού κινδύνου έτσι ώστε να τις συμπεριλάβει στα αρχικά στάδια ελέγχου. Επίσης, στο πλαίσιο της στρατηγικής ελέγχου καθορίζονται τα σημεία του συστήματος που θα χρειαστούν έλεγχο καθώς και το είδος του ελέγχου. Τα σχετικά εργαλεία που χρησιμοποιούνται για την αυτοματοποίηση των ελέγχων καθορίζονται. Σχεδιασμός Ελέγχου. Κατά την διάρκεια αυτής της εργασίας, η Εταιρία εκτιμά τους πόρους που θα απαιτηθούν κατά την διαδικασία ελέγχου και καθορίζει ρόλους και υπευθυνότητες. Ένα λεπτομερειακό Πλάνο Έλεγχου δημιουργείται όπου καθορίζονται τα παραδοτέα και οι ημερομηνίες ορόσημα για την διαδικασία ελέγχου. Δημιουργία του περιβάλλοντος ελέγχου. Η Εταιρία προετοιμάζει το περιβάλλον ελέγχου το οποίο αποτελείται από εξοπλισμό υλικού και λογισμικού κατάλληλο για να ελέγξει τις διάφορες εκδόσεις του λογισμικού. Κατάλληλο υλικό όπως πλάνα ελέγχων, σενάρια και δεδομένα δημιουργούνται και διαδικασίες ελέγχου καθορίζονται.αν κριθεί απαραίτητο, η ομάδα έργου υποβάλλεται σε εκπαίδευση σχετικά με την χρήση διαδικασιών και εργαλείων. Εκτέλεση Ελέγχου. Η ομάδα έργου διεξάγει κατάλληλες επιθεωρήσεις ποιότητας όπως, code reviews και walkthroughs. Έλεγχος διεξάγεται σε επίπεδο μονάδων (unit testing), ολοκλήρωσης (integration testing), συστήματος (system testing) και αποδοχής χρηστών (acceptance). Τα αποτελέσματα των ελέγχων αναλύονται και περιοχές με υψηλή εμφάνιση σφαλμάτων παρακολουθούνται και οι κατάλληλες ενέργειες εκτελούνται για την επίλυση τους. Το σύστημα λογισμικού επίσης ελέγχεται σε συνθήκες αναμενόμενης λειτουργικής χρήσης. Παρακολούθηση του υπό λειτουργία συστήματος. Κατά την λειτουργία του συστήματος, η ομάδα έργου παρακολουθεί την απόδοση του με κατάλληλα εργαλεία. Προβλήματα που αναφέρονται από τους χρήστες αναλύονται για να προσδιοριστούν μελλοντικές βελτιώσεις. Διαχείριση Εκδόσεων. Κατά την λειτουργική φάση του συστήματος, η ομάδα έργου συγκεντρώνει και καθορίζει την προτεραιότητα νέων απαιτήσεων και στη συνέχεια εκτιμά την επίδραση τους στο υπάρχον σύστημα. Οι επόμενες εκδόσεις του συστήματος σχεδιάζονται και το πλάνο εκδόσεων συμφωνείται με τον πελάτη Δημιουργία του Πλάνου Ελέγχου Τα Πλάνο Ελέγχου αποτελεί μια αφηγηματική περιγραφή των δραστηριοτήτων ελέγχου με ταυτόχρονη χρήση πινάκων. Το πλάνο περιλαμβάνει τους πόρους, την ομάδα ελέγχου και τις τεχνικές που χρειάζονται για να σχεδιαστούν, να αναπτυχθούν και να υλοποιηθούν οι δραστηριότητες ελέγχου καθ όλη την διάρκεια ανάπτυξης του συστήματος. Σελίδα 44 από 78

45 Τα Πλάνο Ελέγχου πρέπει να περιλαμβάνει τις ακόλουθες πληροφορίες: Περιγραφή του χρονοπρογραμματισμού των διάφορων φάσεων του ελέγχου καθώς και κριτήρια εισόδου και εξόδου για κάθε φάση. Προσδιορισμός των προϊόντων ελέγχου σε κάθε φάση. Περιγραφή του είδους και πεδίου των δραστηριοτήτων ελέγχου που θα εκτελεστούν σε κάθε δομικό στοιχείο της εφαρμογής και της υπεύθυνης ομάδας για την εκτέλεση. Προσδιορισμός των απαιτήσεων που τεκμηριώνονται σε κάθε φάση ελέγχου. Προσδιορισμός των κριτηρίων για αξιολόγηση των αποτελεσμάτων σε κάθε φάση ελέγχου. Καθορισμών των κατάλληλων ατόμων ή ομάδων για την διεξαγωγή των ελέγχων. Περιγραφή περιβάλλοντος για την εκτέλεση ελέγχων. Ανάπτυξη αρχικού προγράμματος για την εκτέλεση ελέγχων Φάσεις Ελέγχου Η διαδικασία ελέγχου για αλλαγές και εκδόσεις του συστήματος λογισμικού αποτελείται από τέσσερις ακολουθιακές φάσεις: Φάση Ελέγχου Μονάδων (Unit Testing). Η φάση αυτή περιλαμβάνει τον έλεγχο αυτόνομων μονάδων ή συνόλων μονάδων το συστήματος. Κάθε μονάδα κώδικα αξιολογείται στο κατά πόσο ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις για τις οποίες αρχικά δημιουργήθηκε. Χρονισμός, ακρίβεια στην παραγωγή αριθμητικών και λογικών αποτελεσμάτων θα ληφθούν υπόψη, καθώς και η ανάπτύξη δεδομένων εισόδου και εξόδου για τεκμηρίωση λογικής, σύνταξης, και απόδοσης του κώδικα. Η φάση αυτή εκτελείται συνήθως από τους προγραμματιστές του κώδικα. Φάση Ελέγχου Ολοκλήρωσης (Integration Testing). Κατά την φάση αυτή, διεξάγεται έλεγχος για την αξιολόγηση της αλληλεπίδρασης ανάμεσα στα στοιχεία του λογισμικού και του υλικού. Κάθε module/πρόγραμμα ελέγχεται. Ο έλεγχος αυτός απαιτείται για να τεκμηριωθεί ότι ο συνδυασμός μονάδων για τη δημιουργία προγραμμάτων κώδικα αλληλεπιδρά σωστά και εκτελεί τις λειτουργίες για τις οποίες υλοποιήθηκε. Η Φάση αυτή εκτελείται από συγκεκριμένη ομάδα προορισμένη ειδικά για δραστηριότητες ελέγχου. Φάση Ελέγχου Συστήματος (System Testing). Κατά την διάρκεια αυτής της φάσης, ελέγχεται ότι το ολοκληρωμένο σύστημα ικανοποιεί τις απαιτήσεις όπως προδιαγράφονται στις Απαιτήσεις Χρήστη και λειτουργεί χωρίς σφάλματα. Ο έλεγχος συστήματος εξακριβώνει ότι ο κώδικας παράγει τα απαιτούμενα αποτελέσματα και αλληλεπιδρά σωστά με εξωτερικά συστήματα, ότι οι χρόνοι απόκρισης ικανοποιούν τους χρήστες, και ότι η κατανάλωση πόρων μηχανής είναι σα αποδεκτά επίπεδα. Φάση Ελέγχου Αποδοχής (Acceptance Testing). Ο Έλεγχος αυτός διεξάγεται για να καθοριστεί εάν το σύστημα λογισμικού ικανοποιεί τα κριτήρια αποδοχής έτσι ώστε να γίνει αποδεκτό από τον Σελίδα 45 από 78

46 πελάτη. Ο έλεγχος αυτός εξακριβώνει ότι το σύστημα λογισμικού, τα σχετικά εγχειρίδια και εργαλεία, καθώς και το υλικό ικανοποιούν τι απαιτήσεις και τις επιδιώξεις του πελάτη Factory Acceptance Test (FAT) Το είδος αυτό του ελέγχου διεξάγεται στο περιβάλλον της εταιρίας ανάπτυξης του λογισμικού και σκοπό έχει να εξακριβώσει ότι το σύστημα λογισμικού είναι σωστά ελεγμένο πριν δοθεί στον πελάτη για περαιτέρω έλεγχο, τον λεγόμενο Site Acceptance Test. Ο FAT έλεγχος προσδιορίζει τα σφάλματα του λογισμικού όσο είναι ακόμα στο περιβάλλον ανάπτυξης και η διόρθωση τους είναι σχετικά εύκολη. Ο έλεγχος αυτός εφαρμόζεται σε ένα πλήρες ολοκληρωμένο σύστημα και εφαρμόζει ελέγχους στον εξοπλισμό στο λογισμικό, στην απόδοση, κ.α. Ο FAT έλεγχος διεξάγεται με τη μορφή ελέγχων σύνδεσης και συστήματος: Οι έλεγχοι σύνδεσης είναι σχεδιασμένοι για να επιβεβαιώνουν ότι εξαρτώμενες ομάδες ή αλληλουχίες μονάδων λογισμικού μπορούν να επικοινωνούν με προκαθορισμένο τρόπο. Δεν αφορούν τον έλεγχο λειτουργικότητας παρόλο που η λειτουργικότητα διαφαίνεται μέσα από αυτούς. Ο έλεγχος σύνδεσης παρέχει σημαντική βοήθεια για την επίδειξη συνύπαρξης μονάδων λογισμικού. Οι έλεγχοι συστήματος είναι εξ' ορισμού προορισμένοι για την επίδειξη των χαρακτηριστικών του συνολικού συστήματος ή των μεγαλύτερων υποσυστημάτων. Αυτό αφορά την επίδειξη της προσαρμοστικότητας με βάση τις λειτουργικές και τεχνικές προδιαγραφές, τα τεχνικά εγχειρίδια και τα κριτήρια αποδοχής. Τα κομμάτια ενός συστήματος μπορούν να είναι ανεξάρτητα ή στενά συνδεδεμένα και αλληλοεξαρτώμενα. Συνεπώς οι έλεγχοι συστήματος μπορούν να είναι συνεχείς-γραμμικοί ή μπορεί να πραγματοποιούνται παράλληλα, με αυξητικές ή μειωτικές τάσεις. Συχνά είναι απαραίτητη η εκκίνηση πολλαπλών ελέγχων προκειμένου να διορθωθεί ένα πρόγραμμα. Το πλήθος των βάσεων δεδομένων των ελέγχων θα πρέπει να συγκρατείται στο ελάχιστο παρόλο που πολλές μπορεί να είναι απαραίτητες για την ολοκλήρωση συγκεκριμένων εργασιών όπως η δημιουργία κάποιων συνθηκών ή η ελάττωση της κατανάλωσης των πόρων. Δραστηριότητες: Δημιουργία δεδομένων ελέγχων σύνδεσης - Δημιουργία δεδομένων εντός αρχείων ή βάσεων δεδομένων με βάση τις τιμές που προσδιορίζονται στις προδιαγραφές. Διεξαγωγή ελέγχων σύνδεσης - Εκτέλεση βημάτων ανάλογα με τα κείμενα, χρονισμός καταχωρήσεων, διαγνωστικά εκτυπώσεων και σημείωση των σημαντικότερων συμβάντων. Ανάλυση αποτελεσμάτων ελέγχων σύνδεσης - Συστηματική επανεξέταση των αποτελεσμάτων, έλεγχος ακρίβειας και συνέπειας. Επιδιόρθωση - Διάγνωση και επιδιόρθωση σφαλμάτων, επανεξέταση ανάλογα με τα πρότυπα που σημειώνονται στα αντίστοιχα έγγραφα. Δημιουργία αναφοράς ελέγχων σύνδεσης - Αποτίμηση της όλης διαδικασίας ελέγχου και παραγωγή Σελίδα 46 από 78

47 του αρχείου ελέγχου σύνδεσης το οποίο θα περιέχει ανάλυση των αποτελεσμάτων και αναφορές σχετικά με την επανεξέταση και επιδιόρθωση σφαλμάτων Site Acceptance Test (SAT) Το είδος αυτό του ελέγχου διεξάγεται στο περιβάλλον του πελάτη όπου το σύστημα λογισμικού είναι εγκατεστημένο, προ-ελεγμένο, και παρέχει το κατάλληλο περιβάλλον αλληλεπίδρασης με άλλα εξωτερικά συστήματα. Σκοπός του SAT ελέγχου είναι η επίδειξη της λειτουργικότητας του συστήματος κάτω από κανονικές προκαθορισμένες συνθήκες στους τελικούς χρήστες με τη χρήση των εγχειριδίων που παρέχονται. Στο στάδιο αυτό υπάρχει η βεβαιότητα ότι κάποιες ακραίες συνθήκες, σε περίπτωση κανονικής λειτουργίας και σε περίπτωση αποτυχίας, θα ικανοποιηθούν καθώς και ότι θα ικανοποιηθούν όλα τα κριτήρια αποδοχής. Επομένως ο σκοπός αυτών των ελέγχων είναι συνήθως διαφορετικός από αυτόν των ελέγχων συστήματος παρόλο που και οι δύο θα επιβεβαιώσουν τις δυνατότητες του συστήματος με βάση όμως διαφορετικά δεδομένα. Η ομάδα ανάπτυξης αναμένεται να παρέχει συμβουλευτική υποστήριξη στους χρήστες κατά τη διάρκεια του ελέγχου αποδοχής, όπως προσδιορίζεται στο πλάνο ελέγχου αποδοχής. Μετά την επιτυχή κατάληξη των ελέγχων ξεκινάει η περίοδος εγγύησης καλής λειτουργίας του συστήματος Αποτίμηση Ελέγχων, Εγχειρίδια και Συμπεράσματα Η αποτίμηση των ελέγχων και τα εγχειρίδια όλων των αποτελεσμάτων και διευκρινήσεων είναι βασικής σημασίας προκειμένου να διασφαλιστεί η ποιότητα της διαδικασίας ελέγχου. Στο στάδιο αυτό αρχειοθετούνται οι αλλαγές που έγιναν στις εφαρμογές και εξάγονται τα απαραίτητα στατιστικά μεγέθη. Κατά τη διάρκεια όλων των ελέγχων εξετάζονται τα ακόλουθα σημεία: Αν η στρατηγική ελέγχου ακολουθήθηκε πιστά. Αν το πλάνο ποιότητας του έργου ακολουθήθηκε πιστά. Αν όλες οι αλληλουχίες επεξεργασίας στα τεχνικά εγχειρίδια ακολουθήθηκαν πιστά. Αν όλα τα χαρακτηριστικά συστήματος και οι λειτουργικές προδιαγραφές ικανοποιούνται. Αν διαδικασίες ελέγχου αλλαγών εφαρμόστηκαν. Αν τα εγχειρίδια χρήσης και οι παραπομπές έχουν σωστά σημειωθεί και αρχειοθετηθεί. 3.2 Εγκατάσταση και Παραμετροποίηση Οι μηχανικοί της Abiss.gr θα προσφέρουν υπηρεσίες πλήρους εγκατάστασης, παραμετροποίησης και προσαρμογής του συστήματος καθώς και στον κατάλληλο εξοπλισμό που θα διατεθεί για αυτόν το σκοπό από την ΕΕΛ/ΛΑΚ. Με την ολοκλήρωση αυτής της φάσης αυτής το σύστημα θα έχει πλέον μπει σε πλήρη επιχειρησιακή λειτουργία. Σελίδα 47 από 78

48 3.3 Τεκμηρίωση Στα πλαίσια του έργου, η Abiss.gr θα δημιουργήσει και θα παραδώσει στην ΕΕΛ/ΛΑΚ, όλη την υπάρχουσα τεκμηρίωση του συστήματος. Επιπλέον, θα αναπτυχθεί τεκμηρίωση για την εγκατάσταση και παραμετροποίηση του συστήματος και των επιπλέον modules που τυχόν αναπτυχθούν. Η μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί περιγράφεται παρακάτω. Αρχικά, η ομάδα τεκμηρίωσης θα δημιουργήσει τα πρωτότυπα για κάθε είδος τεκμηρίωσης και ύστερα θα αναπτύξει τις αρχικές και τις τελικές εκδόσεις για κάθε ένα από αυτά. Ο σκοπός της δημιουργίας των πρωτοτύπων είναι διπλός και περιλαμβάνει την κατανόηση των επιχειρησιακών απαιτήσεων αλλά και των απαιτήσεων των χρηστών Διαδικασία Τεκμηρίωσης Η διαδικασία της τεκμηρίωσης του συστήματος θα ξεκινήσει στην αρχή του κύκλου ζωής του έργου, ενώ η διαδικασία που θα ακολουθηθεί για την παραγωγή της είναι η εξής: Προετοιμασία λεξιλογίου. Σε αυτή την εργασία, η ομάδα έργου θα καταγράψει τους ορισμούς που θα χρησιμοποιηθούν στο σύστημα. Οι ορισμοί αυτοί θα καταγραφούν σε στενή συνεργασία με την ΕΕΛ/ΛΑΚ έτσι ώστε να διασφαλιστεί η εναρμόνιση με υπάρχουσες διαδικασίες. Καθορισμός των απαιτήσεων τεκμηρίωσης. Οι απαιτήσεις για την παραγωγή της τεκμηρίωσης του συστήματος θα σχεδιαστούν σε συνεργασία με την ΕΕΛ/ΛΑΚ, και θα περιλαμβάνουν τον καθορισμό των παραδοτέων τεκμηρίωσης και το ακριβές format που θα ακολουθηθεί. Καθορισμός των προτύπων της τεκμηρίωσης. Ο σκοπός αυτής της φάσης είναι ο καθορισμός των προτύπων που θα χρησιμοποιηθούν για όλα τα παραδοτέα της τεκμηρίωσης. Δημιουργία διαδικασιών τεκμηρίωσης και περιβάλλοντος. Σε αυτή τη φάση θα καθοριστούν οι διαδικασίες που θα χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη της τεκμηρίωσης. Αυτές περιλαμβάνουν όλες τις γραπτές διαδικασίες, το υλικό, το λογισμικό και τις εφαρμογές που απαιτούνται για την υποστήριξη της ανάπτυξης της τεκμηρίωσης. Παραγωγή πρωτοτύπων τεκμηρίωσης και προτύπων. Σε αυτή τη φάση θα παραχθούν τα πρωτότυπα της τεκμηρίωσης και τα πρότυπα. Η παραγωγή τους θα βασιστεί στα πρότυπα που καθορίστηκαν σε προηγούμενη φάση Κατάλογος Παραδοτέων Έργου Με βάση την μεθοδολογία που παρουσιάστηκε παραπάνω θα αναπτυχθεί η τεκμηρίωση του έργου η οποία θα παραδοθεί στην ΕΕΛ/ΛΑΚ. Ο τρόπος με τον οποίο προκύπτουν τα παρακάτω παραδοτέα τεκμηρίωσης σε σχέση με τις αντίστοιχες εργασίες υλοποίησης στις διάφορες φάσεις του έργου αναλύεται στη μεθοδολογία υλοποίησης στην ενότητα 4.2 Οργάνωση Υλοποίησης. Σελίδα 48 από 78

49 3.4 Συντήρηση και Υποστήριξη Η ενότητα αυτή περιγράφει τις υπηρεσίες συντήρησης και υποστήριξης του συστήματος στα πλαίσια της προκήρυξης. Οι υπηρεσίες αυτές προσφέρονται χωρίς κόστος για την διάρκεια ενός έτους Συντήρηση Λογισμικού Η προσέγγιση της Abiss.gr για την κατασκευή εύκολα συντηρήσιμων εφαρμογών βασίζεται στις ακόλουθες αρχές: Μέγιστη αξιοποίηση πακέτων ΕΛ/ΛΑΚ προηγμένης τεχνολογίας (συστήματα διαχείρισης σχεσιακών βάσεων δεδομένων, web servers, εργαλεία ανάπτυξης κλπ). Κατασκευή εφαρμογών σε modules όπου το κάθε module έχει ένα σταθερό περιβάλλον αλληλεπίδρασης. Επαναχρησιμοποίηση modules που έχουν διεξοδικά ελεγχθεί. Ανάλυση πολυπλοκότητας κώδικα. Τήρηση κοινών πρακτικών κωδικοποίησης. Υποστήριξη των μεθοδολογιών του κώδικα. Δημιουργία εκτενών εγχειριδίων του λογισμικού. Η διαδικασία συντήρησης λογισμικού που εφαρμόζει η Abiss.gr ακολουθεί κάποιους κανόνες, όπως: Η μεθοδολογία ανάπτυξης του συστήματος λογισμικού θα χρησιμοποιηθεί κατά την συντήρηση και ανάπτυξη επιπλέον λειτουργικότητας του συστήματος. Η συντήρηση λογισμικού υπάγεται σε αυστηρή διαμόρφωση σχηματισμών (configuration management). Κρίνεται απαραίτητη η δημιουργία μιας διαδικασίας διαχείρισης αλλαγών με την βοήθεια μιας κατάλληλης διαδικασίας και πολιτικής εκδόσεων λογισμικού Ανάλυση Πηγαίου Κώδικα Το σημαντικότερο σημείο της υποστήριξης του λογισμικού στηρίζεται στην κατανόηση των εφαρμογών που χρειάζονται υποστήριξη και περαιτέρω ανάπτυξη. Αυτό αφορά την ανάγνωση των εγχειριδίων λογισμικού, τη διερεύνηση του πηγαίου κώδικα και κατανόηση των αλλαγών που θα πρέπει να γίνουν. Η διαδικασία ανάλυσης των εγγράφων τεκμηρίωσης, του κώδικα και της συμπεριφοράς του επιτρέπουν τον προσδιορισμό των αντικειμένων και των αλληλεξαρτήσεων τους και την εξαγωγή συμπερασμάτων για το σύστημα και πληροφορίες για τη σχεδίαση (reverse engineering). Το λογισμικό συστήματος δεν μεταβάλλεται αλλά παράγεται επιπρόσθετη γνώση πάνω σε αυτό. Έχει αποδειχθεί ότι στο πέρασμα του χρόνου το λογισμικό συστήματος αποκλίνει από τις περιγραφόμενες στα εγχειρίδια χρήσης δυνατότητές του. Άλλο ένα φαινόμενο το οποίο συχνά υποτιμάται ή αγνοείται είναι το Σελίδα 49 από 78

50 γεγονός ότι η πληροφορία που απαιτείται προκειμένου να πραγματοποιηθεί μία αλλαγή βρίσκεται μόνο στον πηγαίο κώδικα. Αυτό υποδηλώνει ότι άσχετα με την ποιότητα της κατασκευής του κώδικα ενός προϊόντος λογισμικού υπάρχει η ανάγκη να εξαχθεί πληροφορία η οποία υπάρχει μόνο σε επίπεδο κώδικα. Η διαδικασία Reverse Engineering θεωρείται σημαντική για την κατανόηση του πηγαίου κώδικα όταν μάλιστα δεν υπάρχει επαρκής τεκμηρίωση. Ο σκοπός αυτής της διαδικασίας είναι να ληφθεί αυτή η "κρυμμένη" πληροφορία από τον πηγαίο κώδικα και να καταστεί διαθέσιμη για την υποστήριξη και την εξέλιξη των εφαρμογών Διορθωτική Συντήρηση (Corrective Maintenance) Λογισμικού Το είδος αυτό της συντήρησης εφαρμόζεται για να προσδιοριστούν και να διορθωθούν σφάλματα στο λογισμικό, στην απόδοση του συστήματος και στην υλοποίηση. Για παράδειγμα, όταν μια εφαρμογή αποτυγχάνει με βάση κάποιο σενάριο, τα βήματα που θα πρέπει να ακολουθηθούν για διορθώσεις υπάγονται στη διαδικασία διορθωτικής συντήρησης του λογισμικού. Επείγουσες επιδιορθώσεις θα αναλαμβάνονται όταν άμεση επίλυση προβλημάτων είναι απαραίτητη για την σωστή λειτουργία της εφαρμογής. Σε συνεργασία με τον πελάτη, η Εταιρία καθορίζει διαδικασίες για να λαμβάνει, να καταχωρεί και να παρακολουθεί αναφορές προβλημάτων από τους χρήστες και να παρέχει απαντήσεις Εξελικτική Συντήρηση (Evolutive Maintenance) Λογισμικού Το είδος αυτό της συντήρησης αφορά την προσαρμογή του συστήματος λογισμικού και της τεκμηρίωσης του σε τροποποιήσεις ή βελτιώσεις. Για ανάπτυξη νέων λειτουργιών, η Εταιρία διεξάγει ανάλυση για να καθορίσει ποιο εγχειρίδιο ή ποιο στοιχείο λογισμικού χρειάζεται να τροποποιηθεί. Για εκτενείς τροποποιήσεις, ολόκληρη η διαδικασία ανάπτυξης λογισμικού, όπως περιγράφηκε προηγουμένως, θα χρησιμοποιηθεί. Βασιζόμενη στα αποτελέσματα της ανάλυσης, η Εταιρία μελετά προσεκτικά εναλλακτικούς τρόπους υλοποίησης της τροποποίησης και τεκμηριώνει τις αναφορές προβλημάτων, τα αποτελέσματα της ανάλυσης και τους εναλλακτικούς τρόπους. Με έγκριση από τον πελάτη, η Εταιρία υλοποιεί το εγκεκριμένο τρόπο υλοποίησης Διαμόρφωση Σχηματισμών (Configuration Management) Για την επιτυχή ολοκλήρωση ενός έργου, θεωρείται βασικής σημασίας η διαχείριση σχηματισμών (configuration management), η οποία είναι η τεχνική και διοικητική εφαρμογή του ελέγχου σχηματισμών. Η διαδικασία αυτή παρέχει την δυνατότητα διαχείρισης και ελέγχου όλων των συστατικών του λογισμικού στο περιβάλλον ανάπτυξης. Περιλαμβάνει την δημιουργία και την υποστήριξη μίας οργανωμένης διαχειριστικής δομής ελέγχου, τον έλεγχο των διαδικασιών μεταβολών και εκδόσεων, των προτύπων και των εργαλείων ελέγχου. Η διαχείριση σχηματισμών περιλαμβάνει τις τρεις επόμενες βασικές διεργασίες: Έλεγχο μεταβολών: είναι η διαδικασία ελέγχου, καταγραφής και αποθήκευσης των μεταβολών. Έλεγχο εκδόσεων: είναι η διαδικασία ελέγχου των εμπορικών προϊόντων και των προϊόντων που Σελίδα 50 από 78

51 έχουν αναπτυχθεί. Στη διαδικασία αυτή απαραίτητη είναι η αρχειοθέτηση και η αποθήκευση κάθε έκδοσης καθώς και η καταγραφή των διαφορών ανάμεσα στις εκδόσεις. Έλεγχο διαμόρφωσης: είναι η διαδικασία εκτίμησης, έγκρισης ή αποκλεισμού και διαχείρισης αλλαγών στα ελεγχόμενα αντικείμενα. Αναλυτικές διαδικασίες αναπτύσσονται και καταγράφονται προκειμένου να διεκπεραιωθούν οι ακόλουθες εργασίες: Εγκατάσταση των ελεγχόμενων αντικειμένων και εύρεση μεθόδων με τις οποίες τα μέλη των ομάδων εξασφαλίζουν πρόσβαση σε αυτά. Εύρεση μεθόδων με τις οποίες τα μέλη των ομάδων ζητούν και ανακτούν αντικείμενα ελέγχου. Προσδιορισμός αντικειμένων που θα υποστούν αυτόματο έλεγχο (μέσω εργαλείων ελέγχου έκδοσης) και αντικειμένων που θα υποστούν χειρωνακτικό έλεγχο. Προσδιορισμός της σχέσης ελέγχου ποιότητας με τον έλεγχο διαμόρφωσης. Αλλαγή της διαδικασίας ελέγχου και των περιβαλλόντων αλληλεπίδρασης με έλεγχο μεταβολών. Προσδιορισμός της αρίθμησης και της αλληλουχίας των αντικειμένων ελέγχου. Προσδιορισμός του επιπέδου ασφαλείας των αντικειμένων ελέγχου. Το πλάνο διαχείρισης αναπτύσσεται τον πρώτο μήνα κατασκευής του έργου και περιλαμβάνεται ως κεφάλαιο στο πλάνο ποιότητας του έργου. Σκοπός του πλάνου είναι να οργανώσει και να ελέγξει την αποθήκευση και τις μεταβολές του λογισμικού στη διάρκεια κατασκευής του έργου. Όλα τα συστατικά του συστήματος, όπως τεκμηρίωση, πηγαίος κώδικας, εκτελέσιμος κώδικας, σενάρια, εργαλεία ανάπτυξης, πλατφόρμες υλικού, υπάγονται σε configuration management Διαχείριση Αλλαγών Η διαδικασία διαχείρισης αλλαγών είναι υπεύθυνη για να διαχειρίζεται τις τυχόν αλλαγές σε ένα περιβάλλον ανάπτυξης λογισμικού. Ο κύριος στόχος της διαδικασίας είναι η εξακρίβωση ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς σε μια αλλαγή θα πρέπει να είναι ενήμεροι και να κατανοούν το αντίκτυπο της αλλαγής. Η διαδικασία διαχείρισης αλλαγών προσδιορίζει τα στοιχεία του έργου που επηρεάζονται, προτού να υλοποιηθεί η αλλαγή, έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθούν τυχόν επιζήμιες επιδράσεις. Τα στοιχεία του έργου που υπάγονται σε έλεγχο αλλαγών περιλαμβάνουν εξοπλισμό υλικού, λογισμικό, λογισμικό συστήματος, διαδικασίες, ρόλοι, υπευθυνότητες, και εγχειρίδια τεκμηρίωσης. Η διαδικασία διαχείρισης αλλαγών είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την διαμόρφωση σχηματισμών και την διαχείριση εκδόσεων, διότι είναι πολύ δύσκολο να υλοποιηθεί έλεγχος αλλαγής χωρίς κάποια εφαρμογή configuration και διαχείρισης εκδόσεων. Η Abiss.gr χρησιμοποιεί μια καλά ορισμένη και δομημένη διαδικασία διαχείρισης αλλαγών στα πλαίσια έργων ανάπτυξης λογισμικού έτσι ώστε να παρέχει ένα σταθερό περιβάλλον ανάπτυξης. Η διαδικασία που ακολουθείται αποτελείται από τα εξής ακολουθία: Σελίδα 51 από 78

52 Καταχώρηση και προσδιορισμός των απαιτήσεων αλλαγής, Τεκμηρίωση της αλλαγής κόστος, πόροι, κίνδυνοι, αποκατάσταση, Χρονικός προγραμματισμός της αλλαγής, Ενημέρωση προς τους εμπλεκόμενους σχετικά με την αλλαγή, το πλάνο, κ.α, Κατοχύρωση έγκρισης για την αλλαγή, Υλοποίηση της αλλαγής, Καταγραφή ότι η αλλαγή υλοποιήθηκε, Ανασκόπηση των αποτελεσμάτων ή των επιπτώσεων της αλλαγής. Η διαδικασία διαχείρισης των αλλαγών δεν ελέγχει άμεσα τους τεχνικούς πόρους που πιθανόν θα χρειαστούν για την υλοποίηση τους. Γι αυτό οι διαδικασίες αλλαγών πρέπει να ενισχύσουν τον κανόνα ότι οι πόροι που θα χρειαστούν για την υλοποίηση θα πρέπει να έχουν εξασφαλιστεί προτού εγκριθεί η υλοποίηση της αλλαγής Έλεγχος Regression Ο έλεγχος Regression αποτελεί μια σημαντική εργασία στα πλαίσια της συντήρησης λογισμικού. Αποτελεί την διαδικασία για έλεγχο αλλαγών σε ένα σύστημα ώστε να βεβαιωθούμε ότι το σύστημα λειτουργεί χωρίς σφάλμα μετά την υλοποίηση των αλλαγών. Προτού η νέα έκδοση ενός συστήματος λογισμικού παραδοθεί, τα παλιά σενάρια ελέγχου εκτελούνται στην νέα έκδοση ώστε να βεβαιωθούμε ότι οι προγενέστερες δυνατότητες του συστήματος λειτουργούν κανονικά. Μη κανονική λειτουργία μπορεί να συμβεί στην περίπτωση που η αλλαγή ή η προσθήκη νέου κώδικα εισάγει λάθη σε κώδικα που δεν προτίθετο να αλλάξει. Ο βασικός σκοπός του ελέγχου Regression είναι η εξασφάλιση ότι το λογισμικό παραμένει ανέπαφο από τυχόν αλλαγές. Ένα βασικό σύνολο από δεδομένα και σενάρια διατηρείται και εκτελείται σε κάθε νέα έκδοση λογισμικού. Τα αναμενόμενα αποτελέσματα από την εκτέλεση του συνόλου αυτού συγκρίνονται με τα αποτελέσματα του λογισμικού που έχει ελεγχθεί με έλεγχο Regression. Τυχόν αλλαγές θα πρέπει να εστιαστούν και να εξηγηθούν πριν προχωρήσουμε στην διαδικασία ελέγχου. Ο έλεγχος Regression επικεντρώνεται στα εξής: Ο διορθωμένος κώδικας εκτελείται σωστά, Ο αμετάβλητος κώδικας συνεχίζει να εκτελείται σωστά. Μια αποτελεσματική προσέγγιση στο είδος αυτό του ελέγχου βασίζεται στην δημιουργία μιας βιβλιοθήκης ελέγχου αποτελούμενη από σενάρια τα οποία θα εκτελούνται σε κάθε νέα έκδοση του λογισμικού. Αυτοματοποιημένοι έλεγχοι, καθώς και σενάρια που αφορούν συνθήκες boundary και χρόνου θα πρέπει να περιλαμβάνονται στην βιβλιοθήκη. Περιοδικά, η βιβλιοθήκη θα πρέπει να επανεξετάζεται ώστε να ελαχιστοποιούνται περιπτώσεις περιττών ή πλεονάζων ελέγχων. Η Abiss.gr ακολουθεί κάποιες κατευθυντήριες γραμμές στην εφαρμογή του ελέγχου Regression, όπως: Σελίδα 52 από 78

53 Έλεγχος των τροποποιήσεων στο σύστημα λογισμικού ώστε να εξασφαλιστεί η μη εισαγωγή προβλημάτων και ότι η λειτουργική απόδοση του συστήματος δεν υποβαθμίστηκε λόγω των τροποποιήσεων. Οποιαδήποτε αλλαγή στο σύστημα πρέπει να υποβάλλεται σε έλεγχο Regression. Αυτό θα εξασφαλίσει ότι οι επιδράσεις των αλλαγών είναι διαφανείς σε άλλες περιοχές του συστήματος και σε αλλά συστήματα που αλληλεπιδρούν με αυτό. Η ομάδα ελέγχου θα πρέπει να δημιουργήσει δεδομένα ελέγχου βασισμένα σε προκαθορισμένες προδιαγραφές. Τα αρχικά δεδομένα θα προέρχονται από αλλά επίπεδα ελέγχου και θα τροποποιούνται συνάμα με τα σενάρια ελέγχου Τεχνική Υποστήριξη Συστήματος Μετά την θέση του συστήματος σε πλήρη επιχειρησιακή λειτουργία, η Abiss.gr θα προσφέρει υπηρεσίες τεχνικής υποστήριξης του συστήματος. Η περίοδος δωρεάν υποστήριξης ξεκινά μετά την παραλαβή του έργου από την ΕΕΛ/ΛΑΚ και διαρκεί 1 έτος, ήτοι δώδεκα (12) μήνες. Ο σκοπός της περιόδου υποστήριξης είναι να τεθεί το σύστημα σε πλήρη παραγωγική λειτουργία, να λειτουργήσει σε πραγματικές συνθήκες εργασίας και να χρησιμοποιείται απρόσκοπτα από το σύνολο των προβλεπομένων χρηστών. Οι προσφερόμενες υπηρεσίες κατά την περίοδο της παραγωγικής λειτουργίας έχουν στόχο την υποστήριξη των τελικών χρηστών του συστήματος και την τεχνική υποστήριξη καλής λειτουργίας και περιλαμβάνουν: Υποστήριξη στην διαχείριση του λογισμικού συστήματος και εφαρμογών Υποστήριξη τελικών χρηστών του πληροφοριακού συστήματος Υπηρεσίες Άμεσης Βοήθειας (Helpdesk) H Abiss.gr θα προσφέρει υπηρεσίες τεχνικής υποστήριξης μέσω γραμμής άμεσης βοήθειας (Helpdesk), στην οποία οι τελικοί χρήστες του συστήματος θα μπορούν να απευθύνονται για να υποβάλλουν ερωτήματα ή να ζητήσουν τεχνική βοήθεια για οποιοδήποτε θέμα αφορά την χρήση και λειτουργία του. Οι παρεχόμενες υπηρεσίες Helpdesk θα παρέχονται από το Κέντρο Άμεσης Βοήθειας της Abiss.gr. Η υπηρεσία Helpdesk θα είναι διαθέσιμη κατά τις εργάσιμες ημέρες και ώρες (8 ώρες x 5 ημέρες) Υπηρεσίες Πρώτου Επιπέδου Παρέμβασης Η υπηρεσία υποστήριξης χρηστών 1ου επιπέδου αφορά την καταγραφή των αιτημάτων-προβλημάτων που αναγγέλλονται στην υπηρεσία Helpdesk και την παροχή τεχνικής υποστήριξης για την επίλυση των προβλημάτων αυτών. Η παροχή βοήθειας περιλαμβάνει: Την παροχή οδηγιών για τον τρόπο λειτουργίας και διαχείρισης του συστήματος Την αντιμετώπιση τεχνικών προβλημάτων, ανωμαλιών, δυσλειτουργιών ή βλαβών που εμφανίζονται στα διάφορα υποσυστήματα που θα απαρτίζουν το πληροφοριακό σύστημα erecruitment Σελίδα 53 από 78

54 ακολουθώντας την διαδικασία που περιγράφεται παρακάτω. Ο χρήστης μπορεί να υποβάλλει το αίτημά του ή να αναγγείλει ένα πρόβλημα με οποιονδήποτε από τους παρακάτω τρόπους: Μέσω παγκόσμιου ιστού στην ηλεκτρονική διεύθυνση: Mέσω . Ο χρήστης μπορεί να αποστείλει ένα απλό που θα περιέχει την περιγραφή του αιτήματος του στην ηλεκτρονική διεύθυνση: Με αποστολή Fax: σε αριθμό που θα έχει διατεθεί από την Abiss.gr Τηλεφωνικά: σε αριθμό που θα έχει διατεθεί από την Abiss.gr Διαδικασία Αντιμετώπισης Αιτήματος Αμέσως μόλις ο Διαχειριστής (agent) του Helpdesk 1ου επιπέδου λάβει την ειδοποίηση με οποιονδήποτε από τους παραπάνω τρόπους επικοινωνίας από τον χρήστη θα προβεί στις εξής ενέργειες: Θα καλέσει τον χρήστη, θα επιβεβαιώσει την κλήση και θα προσπαθήσει να αντλήσει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για την αναγνώριση και την αντιμετώπιση του προβλήματος. Εφόσον δεν έχει δημιουργηθεί, θα ανοίξει trouble ticket χρησιμοποιώντας την εφαρμογή Helpdesk, στην διεύθυνση ιστοχώρου ( όπου θα καταχωρήσει όλα τα απαραίτητα στοιχεία που αφορούν το υποβαλλόμενο αίτημα-πρόβλημα. Στα στοιχεία αυτά περιλαμβάνονται ο χρόνος έναρξης (μετά την αντιμετώπιση συμπληρώνεται και ο χρόνος επίλυσης του προβλήματος, το είδος του αιτήματος, η σπουδαιότητά του, το αντίκτυπο που επέφερε στο Πληροφοριακό Σύστημα, λεπτομερής περιγραφή του, το όνομα του χειριστή της υπόθεσης, οι ενέργειες αντιμετώπισης που πραγματοποιήθηκαν και οι αντίστοιχοι υπεύθυνοι, το όνομα του υποβάλλοντος το αίτημα, κ.λ.π.) Εφόσον ζητηθεί από τον χρήστη ενημέρωση για την πορεία του αιτήματός του, οποιαδήποτε στιγμή καθ όλη την διάρκεια που ένα «Case» είναι ανοικτό, οι διαχειριστές του συστήματος θα ενημερώνουν τον χρήστη για την πορεία επίλυσης των αιτημάτων του και για τις ενέργειες που έχουν γίνει για την αντιμετώπισή του μέχρι εκείνη την χρονική στιγμή Υπηρεσίες Δευτέρου Επίπεδου Παρέμβασης Οι μηχανικοί του Helpdesk θα προσπαθήσουν να δώσουν τις απαραίτητες συμβουλές ή οδηγίες στον χρήστη για την επίλυση του προβλήματος. Στην περίπτωση που δεν είναι εφικτή η εξ αποστάσεως αντιμετώπιση του προβλήματος, ο αρμόδιος χειριστής του case (agent) θα προσπαθήσει να εντοπίσει το πρόβλημα και ανάλογα με την προέλευση του, θα μεταβιβάσει το αίτημα για τεχνική υποστήριξη στους μηχανικούς Τεχνικής Υποστήριξης της Παραγωγικής Λειτουργίας. Οι μηχανικοί Τεχνικής Υποστήριξης που θα επιληφθούν του προβλήματος θα προβούν στις ακόλουθες ενέργειες: Σε περίπτωση που το πρόβλημα οφείλεται σε βλάβη στον εξοπλισμό ΗW του συστήματος, θα ενημερώσουν την ΕΕΛ/ΛΑΚ η οποία και θα προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για την επίλυση του προβλήματος. Σελίδα 54 από 78

55 Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι το πρόβλημα αφορά το λογισμικό των συστημάτων ή εφαρμογών θα ανιχνευθεί το πρόβλημα και θα γίνει η διόρθωσή του (bug fixes, αλλαγή στις ρυθμίσεις του λογισμικού, κ.λ.π.) Πρέπει να σημειωθεί ότι αφότου επαληθευθεί το πρόβλημα ή λυθεί το αίτημα, οι Διαχειριστές του Helpdesk 1ου επιπέδου θα «κλείσουν» το σχετικό trouble ticket αφού καταγράψουν όλες τις ενέργειες που πραγματοποιήθηκαν για την επίλυση του προβλήματος και ενημερώσουν τον χρήστη για την έκβαση του αιτήματός του και τα μέτρα που ελήφθησαν για την αντιμετώπισή του. 3.5 Εκπαίδευση Η Abiss.gr προτίθεται να οργανώσει και να παραδώσει ολοκληρωμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης προς τους χρήστες του συστήματος. Θα χρησιμοποιηθεί το τεχνικό δυναμικό της εταιρείας ενώ η εκπαίδευση θα διεξαχθεί σε στενή συνεργασία με τους αρμόδιους από πλευράς της ΕΕΛ/ΛΑΚ, προκειμένου να επιτευχθούν τα επιθυμητά αποτελέσματα. Για την καλύτερη αφομοίωση της λειτουργίας του συστήματος θα προσφερθεί Face-to-Face διδασκαλία σε περιβάλλον εργασίας, αφού η χρήση των εφαρμογών δεν απαιτούν ιδιαίτερο εξοπλισμό. Άμεσοι στόχοι της προσφερόμενης εκπαίδευσης είναι: Να αποκτήσουν οι χρήστες του συστήματος την απαραίτητη τεχνογνωσία και τις δεξιότητες που απαιτούνται για την διαχείριση του συστήματος, Την εφαρμογή και αξιοποίηση του συστήματος στις διαδικασίες προκηρύξεων, αξιολόγησης αιτήσεων κλπ καθώς και την ανάδειξη των πλεονεκτημάτων του. Να διακριθούν στελέχη, τα οποία θα έχουν τις γνώσεις και την ικανότητα να εκπαιδεύσουν πρόσθετους χρήστες, κατά τρόπον ώστε να εξασφαλίζεται η συνέχεια και η βέλτιστη χρήση του συστήματος (εκπαίδευση εκπαιδευτών). Να επιλεχθεί και να εκπαιδευτεί ένας αρχικός πυρήνας στελεχών πάνω στις προσφερόμενες εφαρμογές τα οποία θα υποστηρίξουν ουσιαστικά την ομαλή μετάβαση από την τωρινή κατάσταση στην χρήση των νέων διαδικασιών. Στα πλαίσια των παρεχομένων υπηρεσιών εκπαίδευσης η Abiss.gr θα πραγματοποιήσει τις εξής εργασίες: Προσδιορισμός γνώσεων, δεξιοτήτων και συμπεριφορών που απαιτούνται για την υλοποίηση των εργασιών που προβλέπονται στα πλαίσια του συστήματος σε συνεργασία με τα αρμόδια στελέχη της ΕΕΛ/ΛΑΚ. Κατάρτιση από κοινού με τα αρμόδια στελέχη της ΕΕΛ/ΛΑΚ του προγράμματος εκπαίδευσης και αναλυτικής θεματολογίας σε σχέση με το γνωστικό υπόβαθρο και τον συγκεκριμένο ρόλο στην λειτουργία του συστήματος (διαχειριστές, υπεύθυνοι προσωπικού, αξιολογητές). Διαμόρφωση και προετοιμασία του χώρου διδασκαλίας για την πρακτική (hands-on) εκπαίδευση των χρηστών του συστήματος πάνω στις προσφερόμενες εφαρμογές. Σελίδα 55 από 78

56 Διεξαγωγή της εκπαίδευσης σύμφωνα με το πρόγραμμα κατάρτισης Face to Face Διδασκαλία Μεθοδολογία της Εκπαίδευσης Face to Face Η Abiss.gr αποδίδει μεγάλη σημασία στη σωστή προετοιμασία της εκπαίδευσης, τη διεξαγωγή της και την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της. Η προτεινόμενη εκπαιδευτική μεθοδολογία ακολουθεί την εξής διαδικασία: Κατ αρχάς ορίζονται οι διδάσκοντες και εξειδικεύεται η Θεματολογία, ο αριθμός των ωρών διδασκαλίας και το επίπεδο γνώσεων των εκπαιδευομένων. Συγκροτούνται τα τμήματα των εκπαιδευομένων από άτομα τα οποία θα υποδειχθούν από τους χρήστες του συστήματος. Επιλέγονται οι εκπαιδευόμενοι σε συνεργασία με την ΕΕΛ/ΛΑΚ (η επιλογή γίνεται με κριτήριο τις αρμοδιότητες του εκπαιδευομένου και το επίπεδο γνώσεών του). Εφόσον κριθεί απαραίτητο, προετοιμάζεται ερωτηματολόγιο, το οποίο συμπληρώνουν οι υποψήφιοι. Ιδιαίτερη σημασία κατά το στάδιο αυτό έχει ο εντοπισμός, μεταξύ των εκπαιδευομένων, ικανών ατόμων, τα οποία θα είναι σε θέση να μεταδώσουν μελλοντικά τις αποκτηθείσες γνώσεις σε άλλα στελέχη. Ελέγχονται οι τελευταίες λεπτομέρειες που αφορούν τη διεξαγωγή των μαθημάτων (ώρες, αίθουσα διδασκαλίας, διαθεσιμότητα των εκπαιδευομένων κατά τις προκαθορισμένες ημέρες και ώρες). Πραγματοποιείται η εκπαίδευση στα προκαθορισμένα αντικείμενα βάσει του εκπαιδευτικού υλικού. Καθ όλη τη διάρκεια της εκπαίδευσης ελέγχεται ο βαθμός αφομοίωσης του αντικειμένου από τους εκπαιδευόμενους, ιδιαίτερα κατά τις ώρες των ασκήσεων. Μετά από κάθε εκπαιδευτική ημέρα συμπληρώνεται φύλλο παρουσίας από κάθε εκπαιδευόμενο και υπογράφεται από τον εκπαιδευτή. Μετά τη λήξη των μαθημάτων συμπληρώνεται ειδικό φύλλο αξιολόγησης από κάθε εκπαιδευόμενο, ο οποίος εκφέρει γνώμη για τη διεξαγωγή των μαθημάτων, τα εποπτικά μέσα, την οργάνωση της εκπαίδευσης, το βαθμό μεταδοτικότητας του εκπαιδευτή, κλπ Προδιαγραφές Χώρων Εκπαίδευσης Λεπτομέρειες της Οργάνωσης Η εκπαίδευση θα διεξαχθεί σε χώρο που θα αποφασιστεί από κοινού με την ΕΕΛ/ΛΑΚ. Η Abiss.gr διαθέτει κατάλληλη αίθουσα για τη διεξαγωγή των εκπαιδεύσεων, αλλά σε περίπτωση που επιλεχθεί άλλη τοποθεσία η αίθουσα διδασκαλίας θα διαμορφωθεί κατάλληλα ώστε να παρέχεται πρόσβαση σε όλες τις εφαρμογές και εργαλεία που θα αναπτυχθούν στα πλαίσια του έργου. Τα προσφερόμενα εκπαιδευτικά σεμινάρια θα διεξαχθούν σε τμήματα έως και δέκα (10) ατόμων, ενώ η ημερήσια διάρκεια θα είναι το πολύ τέσσερις (4) ώρες εντός εργάσιμων ωρών. Το θεωρητικό μέρος της εκπαίδευσης θα περιλαμβάνει διάλεξη με τη βοήθεια εποπτικών μέσων, όπως παρουσιάσεις, αλλά κυρίως επιδείξεις του συστήματος, που θα μπορούν να παρακολουθούν οι Σελίδα 56 από 78

57 εκπαιδευόμενοι από τον προσωπικό τους υπολογιστή. Το εκπαιδευτικό υλικό θα διανέμεται στους εκπαιδευόμενους πριν από την έναρξη των μαθημάτων. Η αίθουσα εκπαίδευσης θα παρέχει τον απαιτούμενο εξοπλισμό για την καλύτερη αξιοποίηση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Θα είναι εφοδιασμένη με σταθμούς εργασίας (PC) οι οποίοι θα έχουν πρόσβαση στο Internet και κατ' επέκταση στις εφαρμογές του συστήματος Κατηγορίες Εκπαιδευομένων Η προσφερόμενη εκπαίδευση αφορά ομάδα αντιπροσωπευτικών χρηστών και διαχειριστών του συστήματος. Τα εκπαιδευτικά σεμινάρια θα οργανωθούν με τέτοιο τρόπο ώστε να ανταποκρίνονται στις εκπαιδευτικές ανάγκες των παρακάτω ομάδων αναμενόμενων χρηστών: Ομάδα Περιγραφή Βασικές έννοιες και πεδίο εκπαίδευσης Ομάδα Α Διοικητικά Στελέχη Τμημάτων Προσωπικού Γενική παρουσίαση του συστήματος Επεξήγηση ρόλων και δικαιωμάτων πρόσβασης Παρουσίαση γενικών δυνατοτήτων Σύστημα προκηρύξεων (δημιουργία, επεξεργασία κλπ) Μητρώο προσωπικού και οργανογράμματα Ομάδα Β Αξιολογητές Γενική παρουσίαση του συστήματος Επεξήγηση ρόλων και δικαιωμάτων πρόσβασης Παρουσίαση γενικών δυνατοτήτων Σύστημα προκηρύξεων Σύστημα αξιολογήσεων Ομάδα Γ Ομάδα Δ Υπεύθυνοι Τμημάτων Προσωπικού Διαχειριστές Συστήματος Γενική παρουσίαση του συστήματος Επεξήγηση ρόλων και δικαιωμάτων πρόσβασης Παρουσίαση γενικών δυνατοτήτων Σύστημα προκηρύξεων (δημιουργία, επεξεργασία κλπ) Σύστημα αξιολογήσεων Μητρώο προσωπικού και οργανογράμματα Επεξεργασία λογαριασμών χρηστών και ανάθεση ρόλων Γενική παρουσίαση του συστήματος Επεξήγηση ρόλων και δικαιωμάτων πρόσβασης Παρουσίαση γενικών δυνατοτήτων Σύστημα προκηρύξεων (δημιουργία, επεξεργασία κλπ) Σύστημα αξιολογήσεων Μητρώο προσωπικού και οργανογράμματα Επεξεργασία λογαριασμών χρηστών και ανάθεση ρόλων Ρυθμίσεις και παραμετροποίηση συστήματος 3.6 Δημιουργία και υποστήριξη κοινότητας Λόγο της ιδιαίτερης σημασίας που έχει η δημιουργία και ανάπτυξη μιας δυναμικής κοινότητας και σε συνέχεια των παραπάνω, προτείνεται στα πλαίσια του παρόντος η υλοποίηση από την Abiss.gr μιας ξεχωριστής διαδικτυακής πύλης σε υποδομές και ταυτότητα που θα επιλέξει η ΕΕΛ/ΛΑΚ και η οποία θα απευθύνεται ειδικά Σελίδα 57 από 78

58 σε ενδιαφερόμενους χρήστες (τεχνικούς και μη) του συστήματος. Η ανάπτυξη του συστήματος θα γίνει παράλληλα με τη δημιουργία πλαισίου για την ανάπτυξη κοινότητας χρηστών. Στο παρόν κεφάλαιο παρουσιάζονται τα βασικά στοιχεία του σχεδίου, το οποίο θα σχεδιαστεί και υλοποιηθεί σε συνεργασία με την ΕΕΛ/ΛΑΚ. Η πρόταση μας αυτή στηρίζεται στην πεποίθηση ότι μια τα μέλη μιας ομοειδούς κοινότητας που λειτουργεί συνολικά κάτω από γενικά κοινό νομικό και κανονιστικό πλαίσιο μπορούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικότερα μια πρόκληση όπως αυτήν της μετάβασης σε υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, ειδικότερα αν οι διαθέσιμοι υποστηρικτικοί πόροι και υπηρεσίες του δικτυακού τόπου είναι σχεδιασμένοι ειδικά για τις ανάγκες τους. Σελίδα 58 από 78

59 4 Διαχείριση Έργου 4.1 Μεθοδολογία Διαχείρισης Έργου Η μεθοδολογική προσέγγιση του έργου βασίζεται στις Ενότητες Εργασίας και τις Φάσεις Υλοποίησης, όπως αυτές περιγράφονται στις παρακάτω παραγράφους. Ενώ οι Ενότητες Εργασίας κατανέμουν οριζόντια ενέργειες, εργασίες, στόχους και αποτελέσματα, οι Φάσεις Υλοποίησης οριοθετούν χρονικά τη διάρκειά τους και δημιουργούν το πλαίσιο για την παρακολούθηση του Έργου και την ολοκλήρωση των επιμέρους επαναλαμβανόμενων διαδικασιών και αναθεωρήσεων. Κάθε Φάση Υλοποίησης ολοκληρώνεται με την σύνταξη και υποβολή της αντίστοιχης Αναφοράς Προόδου η οποία: περιλαμβάνει λεπτομερειακή περιγραφή των πεπραγμένων σε κάθε μία από τις ενότητες εργασίας ορίζει και αιτιολογεί αναθεωρήσεις στους στόχους της Φάσης που ακολουθεί εφόσον κάτι τέτοιο κριθεί απαραίτητο για την επιτυχή ολοκλήρωση του έργου, περιγράφει τους στόχους της επόμενης Φάσης, και κοινοποιεί και θέτει προς συζήτηση τυχόν κινδύνους για την πορεία του έργου (τεχνολογικούς ή μη) έτσι ώστε από κοινού οι ομάδες εργασίας να αποφασίσουν τη μέθοδο αντιμετώπισής τους. Κάθε Αναφορά Προόδου συνοδεύεται από: αναθεωρημένη έκδοση περιβάλλοντος δοκιμών του συστήματος αναθεωρημένες εκδόσεις τεκμηρίωσης (χρήστες, διαχειριστές, στελέχη κλπ) 4.2 Οργάνωση Υλοποίησης Ενότητες Εργασίας Έργου Ενότητα Εργασίας 1: Διαχείριση Έργου & Διασφάλιση Ποιότητας Ε1.1: Συντονισμός και Διαχείριση Έργου: γενικότερα η ενότητα αυτή συμπεριλαμβάνει τις εξής εργασίες: οργάνωση των ομάδων εργασίας με στόχο τη μέγιστη δυνατή απόδοση και καθιέρωση των απαραίτητων καναλιών επικοινωνίας προγραμματισμό των δραστηριοτήτων του έργου και κατάλληλη κατανομή των ανθρώπινων και υλικών πόρων δημιουργία προδιαγραφών για τις διαδικασίες ελέγχου, υποβολής αναφορών, αξιολόγησης και διορθώσεων του έργου δημιουργία των διάφορων προτύπων σχετικά με τη δημιουργία και τη διαχείριση των παραδοτέων Σελίδα 59 από 78

60 του έργου οικονομικός και νομικός έλεγχος του έργου προσδιορισμός των πιθανών κινδύνων για το έργο και θέσπιση μέτρων για την αποφυγή τους Η διαχείριση και η διασφάλιση ποιότητας αποτελεί μία συνεχόμενη εργασία, από την έναρξη του έργου μέχρι και την ολοκλήρωσή του. Υπό την ευθύνη του Υπεύθυνου Ελέγχου & Διασφάλισης Ποιότητας θα εκτελούνται αναθεωρήσεις και ανάλογες επικαιροποιήσεις, όποτε αυτό κρίνεται απαραίτητο, καλύπτοντας θέματα όπως: διασφάλιση της ποιότητας της εργασίας που θα επιτελέσει η ομάδα έργου, δείχνοντας πώς θα διεξαχθεί, θα μετρηθεί, θα παρακολουθηθεί, και θα αξιολογηθεί, ορισμός ρόλων και ευθυνών, δίνοντας έμφαση στις απαιτούμενες δεξιότητες για την αντιμετώπιση της πολυπλοκότητας και των κινδύνων του έργου, ανάδειξη μεθόδων αναγνώρισης και αναφοράς αλλαγών, προβλημάτων ή και ευκαιριών αναλυτική περιγραφή περιεχομένου, με ταυτόχρονο καθορισμό μορφής και διαδικασίας για την ολοκλήρωση και αναθεώρηση κάθε παραδοτέου. Ο όρος Παραδοτέο αναφέρεται στο σύνολο των παραχθέντων στα πλαίσια του έργου έγγραφα (αναφορές), πηγαίο κώδικα και τεκμηρίωση. Ε1.2: Τεχνική Διαχείριση Έργου: το έργο, χαρακτηρίζεται από υψηλό επίπεδο τεχνολογικής καινοτομίας και τεχνικής πολυπλοκότητας, γεγονός που επιβάλλει την πρόβλεψη θέσης Τεχνικού Υπευθύνου, έτσι ώστε: να παράγονται ολοκληρωμένες τεχνικές πληροφορίες και να διανέμονται εγκαίρως στις ομάδες εργασίας, να επιτευχθεί κοινή τεχνική κατεύθυνσης από όλους τους εμπλεκόμενους, να αναγνωρίζονται και να επιλύονται άμεσα και αποτελεσματικά οποιεσδήποτε τεχνικές δυσκολίες που δύναται να επιφέρουν καθυστερήσεις την πρόοδο του έργου να διασφαλιστεί η χρήση κοινών προτύπων και μεθόδων από τις ομάδες υλοποίησης, να καθιερωθεί και να χρησιμοποιείται συγκεκριμένη μεθοδολογία διασφάλισης ποιότητας για τον παραγόμενο κώδικα. Ο Τεχνικός Υπεύθυνος θα είναι υπεύθυνος για την καθημερινή παρακολούθηση, συντονισμό και επικύρωση των δραστηριοτήτων τεχνολογικής έρευνας, τεχνικής ανάπτυξης και υλοποίησης, επιβλέποντας και υποστηρίζοντας τους συμμετέχοντες στην εκάστοτε ομάδα εργασίας. Επιπλέον, ο Τεχνικός Υπεύθυνος είναι υπεύθυνος να διασφαλίσει την μεγαλύτερη δυνατή επαναχρησιμοποίηση υποδομών και τεχνογνωσίας που προϋπήρχαν ή δημιουργήθηκαν στη διάρκεια του έργου. Ε1.3: Παραγωγή Παραδοτέων και Αναφορών: τμήμα των εργασιών στα πλαίσια της παρούσας Ενότητας Εργασίας είναι η παραγωγή παραδοτέων και αναφορών, συλλέγοντας και δομώντας τις Σελίδα 60 από 78

61 πληροφορίες και τα δεδομένα από όλες τις υπόλοιπες ενότητες. Η μεθοδολογία περιγράφεται λεπτομερώς στην ενότητα 3.3 Τεκμηρίωση Ενότητα Εργασίας 2: Ανάλυση και Σχεδιασμός Συστήματος Ε2.1: Ανάλυση Αναγκών: περιλαμβάνει όλες τις εργασίες και ενέργειες που απαιτούνται για τη συλλογή του συνόλου των αναγκών που θα πρέπει να ικανοποιούνται από το σύστημα σε κάθε Φάση του έργου, συμπληρώνοντας ή επικαιροποιώντας τα όσα περιγράφονται στην ενότητα 2.1 Λειτουργική Περιγραφή. Ε2.2: Σχεδιασμός Αρχιτεκτονικής Συστήματος: περιλαμβάνει όλες τις εργασίες και ενέργειες που απαιτούνται για το σχεδιασμό της αρχιτεκτονικής του συστήματος, όπως αυτή θα διαμορφώνεται σε κάθε Φάση του έργου, συμπληρώνοντας ή επικαιροποιώντας τα όσα περιγράφονται στην ενότητα 2.2 Τεχνική Περιγραφή. Ε2.3: Σχεδιασμός Διεπαφών: περιλαμβάνει όλες τις εργασίες και ενέργειες που απαιτούνται για το σχεδιασμό των διεπαφών χρήστη (GUI) του συστήματος, όπως αυτή θα διαμορφώνονται σε κάθε Φάση του έργου, συμπληρώνοντας ή επικαιροποιώντας τα όσα περιγράφονται στην ενότητα 2.1 Λειτουργική Περιγραφή Ενότητα Εργασίας 3: Υλοποίηση Συστήματος Ε3.1: Ανάπτυξη Λογισμικού & Υλοποίηση Υποδομών: η ενότητα αυτή περιλαμβάνει όλες τις ενέργειες ανάπτυξης λογισμικού και δημιουργίας των απαραίτητων υποδομών για την ορθή λειτουργία του συστήματος. Ε3.2: Έλεγχοι & Δοκιμές Λειτουργικότητας: περιλαμβάνει τον σχεδιασμό και την καταγραφή των σεναρίων χρήσης, την εκτέλεση των δοκιμών λειτουργικότητας και της επίδοσης του συστήματος, την καταγραφή των αποτελεσμάτων, την ανάλυσή τους καθώς και όλες τις διορθωτικές ενέργειες που θα απαιτηθούν για την επίλυση προβλημάτων ή για την βελτίωση του συστήματος. Οι εργασίες επαναλαμβάνονται στο τέλος κάθε Φάσης του Έργου και τα αποτελέσματα τους καταγράφονται στην εκάστοτε Αναφορά Προόδου. Ε3.3: Τεκμηρίωση Συστήματος: η ολοκλήρωση κάθε Φάσης του έργου θα δημιουργεί την ανάγκη επικαιροποίησης της τεκμηρίωσης του συστήματος. Στα πλαίσια των δραστηριοτήτων της υλοποίησης του συστήματος και της παρούσας εργασίας, οι αλλαγές του σύστημα θα αποτυπώνονται στα αρχεία τεκμηρίωσης. Η μεθοδολογία αποτυπώνεται λεπτομερώς στην ενότητα 3.3 Τεκμηρίωση Ενότητα Εργασίας 4: Εκπαίδευση Η Ενότητα Εργασίας 4, αφορά την εκπαίδευση ομάδας επιλεγμένων στελεχών στη χρήση του συστήματος. Η ενότητα 3.5 Εκπαίδευση, παρουσιάζει με λεπτομέρειες τις προσφερόμενες υπηρεσίες. Να τονιστεί στο σημείο αυτό, ότι η Ενότητα δεν αποτελεί τμήμα του Έργου και προσφέρεται χωρίς κόστος από την Abiss.gr. Επιπλέον, η χρονική εκτέλεσή της δεν είναι δεσμευτική, προσφέροντας τη δυνατότητα μεταφοράς της Σελίδα 61 από 78

62 καθόλη τη διάρκεια της Συντήρησης & Τεχνικής Υποστήριξης του συστήματος. Ε4.1: Πλάνο Εκπαίδευσης: σε στενή συνεργασία με την ΕΕΛ/ΛΑΚ θα επιλεχθούν τα στελέχη τα οποία θα συμμετέχουν στα εκπαιδευτικά προγράμματα. Πληροφορίες για το προφίλ των στελεχών αυτών, με έμφαση την επαφή τους με το αντικείμενο του έργου θα καθορίσουν το πλάνο εκπαίδευσης, το οποίο αποτελεί και το παραδοτέο της παρούσας ενότητας. Ε4.2: Προετοιμασία Εκπαιδευτικού Υλικού: περιλαμβάνει το σύνολο των εργασιών και ενεργειών που απαιτούνται για την προετοιμασία του απαραίτητου για την διεξαγωγή των εκπαιδευτικών προγραμμάτων υλικού. Πληροφορίες για το εύρος και των γνωστικών δεξιοτήτων και της εμπειρίας των συμμετεχόντων θα καθορίσουν το ακριβές περιεχόμενο και το επίπεδο της ανάλυσης του εκπαιδευτικού υλικού. Ε4.3: Εκτέλεση Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων: περιλαμβάνει το σύνολο των εργασιών και ενεργειών που απαιτούνται για την διεξαγωγή των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, συμπεριλαμβανομένων της αξιολόγησης και της ανάλυσης των αποτελεσμάτων Ενότητα Εργασίας 5: Συντήρηση και Τεχνική Υποστήριξη Η παρούσα ενότητα εργασίας περιλαμβάνει το σύνολο των υπηρεσιών που περιγράφονται στο κεφάλαιο 3.4 Συντήρηση και Υποστήριξη Φάσεις Έργου Φάση Α Ως έναρξη της Φάσης Α ορίζεται η έναρξη του έργου, ενώ η διάρκειά της ορίζεται σε 4 εβδομάδες. Με την ολοκλήρωσή της συντάσσεται η Αναφορά Προόδου Φάσης Α, η οποία θα συνοδεύεται από την πρώτη έκδοση του περιβάλλοντος δοκιμών του συστήματος, καθώς και τις αρχικές εκδόσεις τεκμηρίωσης (χρήστες, διαχειριστές, στελέχη κλπ). Ενότητα Εργασίας 1 Διαχείριση Έργου & Διασφάλιση Ποιότητας Ε1.1: Συντονισμός και Διαχείριση Έργου Εναρκτήρια συνάντηση (Kick-Off Meeting) Πλάνου Διαχείρισης Έργου Ε1.2: Τεχνική Διαχείριση Έργου Τεχνική Παρουσίαση Έργου Ε1.3: Παραγωγή Παραδοτέων και Αναφορών Ενότητα Εργασίας 2 Λεξιλόγιο, Απαιτήσεις & Πρότυπα Τεκμηρίωσης - 1η Έκδοση Ανάλυση και Σχεδιασμός Συστήματος Ε2.1: Ανάλυση Αναγκών Ανάλυση Αναγκών Συστήματος - 1η Έκδοση Ε2.2: Σχεδιασμός Αρχιτεκτονικής Συστήματος Αρχιτεκτονική Συστήματος - 1η Έκδοση Ε2.3: Σχεδιασμός Διεπαφών Διεπαφές Χρήστη - 1η Έκδοση Ενότητα Εργασίας 3 Υλοποίηση Συστήματος Σελίδα 62 από 78

63 Ε3.1: Ανάπτυξη Λογισμικού & Υλοποίηση Υποδομών Πηγαίος Κώδικας - υποσύνολο εφαρμογών Α' - alpha version Ε3.2: Έλεγχοι & Δοκιμές Λειτουργικότητας Σενάρια Ελέγχων (1η Έκδοση) & Δοκιμές Λειτουργικότητας Ε3.3: Τεκμηρίωση Συστήματος Παραδοτέα Τεκμηρίωσης - 1η Έκδοση Φάση Β Η Φάσης Β ξεκινάει με την ολοκλήρωση της Φάσης Α και η διάρκειά της ορίζεται στις 4 εβδομάδες. Με την ολοκλήρωσή της συντάσσεται η Αναφορά Προόδου Φάσης Β, η οποία θα συνοδεύεται από την αναθεωρημένη έκδοση του περιβάλλοντος δοκιμών του συστήματος, καθώς και τις αναθεωρημένες εκδόσεις τεκμηρίωσης (χρήστες, διαχειριστές, στελέχη κλπ). Ενότητα Εργασίας 1 Διαχείριση Έργου & Διασφάλιση Ποιότητας Ε1.1: Συντονισμός και Διαχείριση Έργου Καταγραφή πεπραγμένων κατά τη διάρκεια της Φάσης Α και Β. Σχεδιασμός της Φάσης Γ Πιθανές αναθεωρήσεις στο Πλάνο Διαχείρισης Έργου Ε1.2: Τεχνική Διαχείριση Έργου Καταγραφή και περιγραφή υλοποιημένου τμήματος Έργου Σχεδιασμός της Φάσης Γ Ε1.3: Παραγωγή Παραδοτέων και Αναφορών Ενότητα Εργασίας 2 Λεξιλόγιο, Απαιτήσεις & Πρότυπα Τεκμηρίωσης - 2η Έκδοση Ανάλυση και Σχεδιασμός Συστήματος Ε2.1: Ανάλυση Αναγκών Ανάλυση Αναγκών Συστήματος - 2η Έκδοση Ε2.2: Σχεδιασμός Αρχιτεκτονικής Συστήματος Αρχιτεκτονική Συστήματος - 2η Έκδοση Ε2.3: Σχεδιασμός Διεπαφών Διεπαφές Χρήστη - 2η Έκδοση Ενότητα Εργασίας 3 Ε3.1: Ανάπτυξη Λογισμικού & Υλοποίηση Υποδομών Υλοποίηση Συστήματος Πηγαίος Κώδικας - υποσύνολο εφαρμογών Β' - alpha version Ε3.2: Έλεγχοι & Δοκιμές Λειτουργικότητας Σενάρια Ελέγχων (2η Έκδοση) & Δοκιμές Λειτουργικότητας Ε3.3: Τεκμηρίωση Συστήματος Παραδοτέα Τεκμηρίωσης - 2η Έκδοση Φάση Γ Η Φάση Γ ξεκινάει με την ολοκλήρωση της Φάσης Β, και η διάρκειά της θα είναι 4 εβδομάδες. Με την ολοκλήρωσή της συντάσσεται η Αναφορά Προόδου Φάσης Γ, η οποία θα συνοδεύεται από την αναθεωρημένη έκδοση του περιβάλλοντος δοκιμών του συστήματος, καθώς και τις αναθεωρημένες εκδόσεις τεκμηρίωσης (χρήστες, διαχειριστές, στελέχη κλπ). Σελίδα 63 από 78

64 Ενότητα Εργασίας 1 Διαχείριση Έργου & Διασφάλιση Ποιότητας Ε1.1: Συντονισμός και Διαχείριση Έργου Καταγραφή πεπραγμένων κατά τη διάρκεια της Φάσης Β και Γ. Σχεδιασμός της Φάσης Δ Πιθανές αναθεωρήσεις στο Πλάνο Διαχείρισης Έργου Ε1.2: Τεχνική Διαχείριση Έργου Καταγραφή και περιγραφή υλοποιημένου τμήματος Έργου Σχεδιασμός της Φάσης Δ Ε1.3: Παραγωγή Παραδοτέων και Αναφορών Ενότητα Εργασίας 2 Λεξιλόγιο, Απαιτήσεις & Πρότυπα Τεκμηρίωσης - 3η Έκδοση Ανάλυση και Σχεδιασμός Συστήματος Ε2.1: Ανάλυση Αναγκών Ανάλυση Αναγκών Συστήματος - 3η Έκδοση Ε2.2: Σχεδιασμός Αρχιτεκτονικής Συστήματος Αρχιτεκτονική Συστήματος - 3η Έκδοση Ε2.3: Σχεδιασμός Διεπαφών Διεπαφές Χρήστη - 3η Έκδοση Ενότητα Εργασίας 3 Ε3.1: Ανάπτυξη Λογισμικού & Υλοποίηση Υποδομών Υλοποίηση Συστήματος Πηγαίος Κώδικας - σύνολο εφαρμογών - beta version Ε3.2: Έλεγχοι & Δοκιμές Λειτουργικότητας Σενάρια Ελέγχων (3η Έκδοση) & Δοκιμές Λειτουργικότητας Ε3.3: Τεκμηρίωση Συστήματος Παραδοτέα Τεκμηρίωσης - 3η Έκδοση Φάση Δ Η Φάση Δ ξεκινάει με την ολοκλήρωση της Φάσης Γ, και η διάρκειά της θα είναι 4 εβδομάδες. Με την ολοκλήρωσή της συντάσσεται η Αναφορά Προόδου Φάσης Δ, η οποία θα συνοδεύεται από την τελική έκδοση του συστήματος, καθώς και τις αναθεωρημένες εκδόσεις τεκμηρίωσης (χρήστες, διαχειριστές, στελέχη κλπ). Ενότητα Εργασίας 1 Διαχείριση Έργου & Διασφάλιση Ποιότητας Ε1.1: Συντονισμός και Διαχείριση Έργου Καταγραφή πεπραγμένων κατά τη διάρκεια του Έργου Προετοιμασία σύμβασης Υπηρεσιών Συντήρησης και Τεχνικής Υποστήριξης Ε1.2: Τεχνική Διαχείριση Έργου Καταγραφή και περιγραφή συστήματος Ε1.3: Παραγωγή Παραδοτέων και Αναφορών Ενότητα Εργασίας 2 Λεξιλόγιο, Απαιτήσεις & Πρότυπα Τεκμηρίωσης - Τελική Έκδοση Ανάλυση και Σχεδιασμός Συστήματος Ε2.1: Ανάλυση Αναγκών Ανάλυση Αναγκών Συστήματος - Τελική Έκδοση Ε2.2: Σχεδιασμός Αρχιτεκτονικής Συστήματος Αρχιτεκτονική Συστήματος Τελική Έκδοση Ε2.3: Σχεδιασμός Διεπαφών Διεπαφές Χρήστη Τελική Έκδοση Σελίδα 64 από 78

65 Ενότητα Εργασίας 3 Ε3.1: Ανάπτυξη Λογισμικού & Υλοποίηση Υποδομών Υλοποίηση Συστήματος Πηγαίος Κώδικας - Σύνολο εφαρμογών Ε3.2: Έλεγχοι & Δοκιμές Λειτουργικότητας Σενάρια Ελέγχων (4η Έκδοση) & Δοκιμές Λειτουργικότητας Ε3.3: Τεκμηρίωση Συστήματος Παραδοτέα Τεκμηρίωσης - Τελική Έκδοση Φάση Ε Η Φάση Ε ξεκινάει με την ολοκλήρωση του Έργου και η διάρκειά της ορίζεται σε 12 μήνες. Ενότητα Εργασίας 4 Εκπαίδευση Ε4.1: Πλάνο Εκπαίδευσης Πλάνο Εκπαίδευσης Συμμετοχή στην επιλογή των εκπαιδευόμενων Προγραμματισμός και προετοιμασία αίθουσας Ε4.2: Προετοιμασία Εκπαιδευτικού Υλικού Παρουσιάσεις Σενάρια Χρήσης Ε4.3: Εκτέλεση Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων Ενότητα Εργασίας 5 Διεξαγωγή προγραμμάτων Συλλογή και ανάλυση στοιχείων αξιολόγησης Συντήρηση και Τεχνική Υποστήριξη Υπογραφή σύμβασης Παροχή Υπηρεσιών Συντήρησης και Τεχνικής Υποστήριξης Χρονοδιάγραμμα Το διάγραμμα που ακολουθεί παρουσιάζει το χρονοδιάγραμμα του Έργου. Η Abiss.gr συνυποβάλλει με την παρούσα προσφορά το αρχείο Abiss.gr_timeplan.pod (OpenProj format). Σελίδα 65 από 78

66 Σχήμα 9: Χρονοδιάγραμμα Έργου 4.3 Παραδοτέα Έντυπα Παραδοτέα Τα έντυπα Παραδοτέα του Έργου (Αναφορές Προόδου και Τεκμηρίωση) θα συντάσσονται από την Abiss.gr ακολουθώντας τις παρακάτω προδιαγραφές: Έχουν σαφές τίτλο, περιεχόμενο, ημερομηνία παράδοσης και αριθμό έκδοσης (για παράδειγμα v1.0, v2.1, v3.3) Προσδιορίζουν επακριβώς την έκδοση του συστήματος στο οποίο αναφέρονται Παραδίδονται εντός της προθεσμίας που τίθεται από το συνολικό χρονοδιάγραμμα Είναι γραμμένα στην Ελληνική γλώσσα Παραδίδονται σε ηλεκτρονική μορφή. Τα κείμενα σε μορφή.odt και.pdf και τα φύλλα εργασίας σε μορφή.ods και.pdf. Σελίδα 66 από 78

67 Το σύστημα ποιότητας των παραδοτέων βασίζεται στη μεθοδολογία διασφάλισης ποιότητας του Αναδόχου και καλύπτει κατ ελάχιστον τα παρακάτω κριτήρια αξιολόγησης ποιότητας: Πληρότητα: Το παραδοτέο καλύπτει όλες τις πτυχές του σκοπού για τον οποίο έχει συνταχθεί και ειδικότερα ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις που ορίζονται για αυτό από τις συμβατικές υποχρεώσεις. Τεκμηρίωση: Το παραδοτέο είναι αξιόπιστο και ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Κάθε παραδοτέο στηρίζεται σε τεκμηριωμένα στοιχεία, ακολουθεί ρεαλιστική προσέγγιση και εξηγείται με σαφήνεια. Σχετικότητα: το παραδοτέο ανταποκρίνεται στο σκοπό για τον οποίο έχει συνταχθεί και στις ανάγκες του έργου. Κάθε παραδοτέο είναι συμβατό και συναφές με τα υπόλοιπα παραδοτέα του έργου, όπου αυτό απαιτείται από την διάρθρωση του έργου. Εμβάθυνση: το παραδοτέο περιέχει πληροφορίες σε βάθος ανάλογο με το σκοπό του. Συνέπεια ως προς τον σχεδιασμό: το παραδοτέο ολοκληρώνεται με βάση τον σχεδιασμό (χρόνου, πόρων και ποιότητας) Κατάλογος Παραδοτέων Ενότητα Εργασίας Τίτλος Παραδοτέου Χρόνος Υποβολής Ενότητα Εργασίας 1: Διαχείριση Έργου & Διασφάλιση Ποιότητας Ε1.1 Συντονισμός και Διαχείριση Έργου Ε1.2: Τεχνική Διαχείριση Έργου Ε1.3: Παραγωγή Παραδοτέων και Αναφορών Πρακτικά Τακτικής Συνάντησης Φάσης Α Πρακτικά Τακτικής Συνάντησης Φάσης Β Πρακτικά Τακτικής Συνάντησης Φάσης Γ Πρακτικά Τακτικής Συνάντησης Φάσης Δ Παρουσίαση Πεπραγμένων Φάσης Α & Στόχων για τη Φάση Β Παρουσίαση Πεπραγμένων Φάσης Β & Στόχων για τη Φάση Γ Παρουσίαση Πεπραγμένων Φάσης Γ & Στόχων για τη Φάση Δ Παρουσίαση Πεπραγμένων Φάσης Δ & Ολοκληρωμένου Συστήματος Ενότητα Εργασίας 2: Ανάλυση και Σχεδιασμός Συστήματος Λεξιλόγιο, Απαιτήσεις & Πρότυπα Τεκμηρίωσης - 1η Έκδοση Λεξιλόγιο, Απαιτήσεις & Πρότυπα Τεκμηρίωσης - 2η Έκδοση Λεξιλόγιο, Απαιτήσεις & Πρότυπα Τεκμηρίωσης - 3η Έκδοση Λεξιλόγιο, Απαιτήσεις & Πρότυπα Τεκμηρίωσης Τελική Έκδοση t+4 εβδομάδες t+8 εβδομάδες t+12 εβδομάδες t+16 εβδομάδες t+4 εβδομάδες t+8 εβδομάδες t+12 εβδομάδες t+16 εβδομάδες t+4 εβδομάδες t+8 εβδομάδες t+12 εβδομάδες t+16 εβδομάδες Ε2.1: Ανάλυση Αναγκών Ανάλυση Αναγκών Συστήματος - 1η Έκδοση t+4 εβδομάδες Σελίδα 67 από 78

68 Ε2.2: Σχεδιασμός Αρχιτεκτονικής Συστήματος Ε2.3: Σχεδιασμός Διεπαφών Ενότητα Εργασίας 3: Υλοποίηση Συστήματος Ε3.1: Ανάπτυξη Λογισμικού & Υλοποίηση Υποδομών Ε3.2: Έλεγχοι & Δοκιμές Λειτουργικότητας Ε3.3: Τεκμηρίωση Συστήματος Ενότητα Εργασίας 4: Εκπαίδευση Ανάλυση Αναγκών Συστήματος - 2η Έκδοση Ανάλυση Αναγκών Συστήματος - 3η Έκδοση Ανάλυση Αναγκών Συστήματος - Τελική Έκδοση Αρχιτεκτονική Συστήματος - 1η Έκδοση Αρχιτεκτονική Συστήματος - 2η Έκδοση Αρχιτεκτονική Συστήματος - 3η Έκδοση Αρχιτεκτονική Συστήματος - Τελική Έκδοση Διεπαφές Χρήστη - 1η Έκδοση Διεπαφές Χρήστη - 2η Έκδοση Διεπαφές Χρήστη - 3η Έκδοση Διεπαφές Χρήστη - Τελική Έκδοση Πηγαίος Κώδικας - υποσύνολο εφαρμογών Α' - alpha version Πηγαίος Κώδικας - υποσύνολο εφαρμογών Β' - alpha version Πηγαίος Κώδικας - σύνολο εφαρμογών - beta version Πηγαίος Κώδικας - Σύνολο εφαρμογών Σενάρια Ελέγχων (1η Έκδοση) Σενάρια Ελέγχων (2η Έκδοση) Σενάρια Ελέγχων (3η Έκδοση) Σενάρια Ελέγχων (4η Έκδοση) Παραδοτέα Τεκμηρίωσης - 1η Έκδοση Παραδοτέα Τεκμηρίωσης - 2η Έκδοση Παραδοτέα Τεκμηρίωσης - 3η Έκδοση Παραδοτέα Τεκμηρίωσης - Τελική Έκδοση t+8 εβδομάδες t+12 εβδομάδες t+16 εβδομάδες t+4 εβδομάδες t+8 εβδομάδες t+12 εβδομάδες t+16 εβδομάδες t+4 εβδομάδες t+8 εβδομάδες t+12 εβδομάδες t+16 εβδομάδες t+4 εβδομάδες t+8 εβδομάδες t+12 εβδομάδες t+16 εβδομάδες t+4 εβδομάδες t+8 εβδομάδες t+12 εβδομάδες t+16 εβδομάδες t+4 εβδομάδες t+8 εβδομάδες t+12 εβδομάδες t+16 εβδομάδες Ε4.1: Πλάνο Εκπαίδευσης Πλάνο Εκπαίδευσης θα αποφασιστεί από κοινού με την Ε4.2: Προετοιμασία Εκπαιδευτικού Εκπαιδευτικό Υλικό ΕΕΛ/ΛΑΚ, σε κάποια Υλικού χρονική στιγμή μετά Ε4.3: Εκτέλεση Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων Αποτελέσματα αξιολόγησης την ολοκλήρωση του Έργου Ενότητα Εργασίας 5: Συντήρηση και Τεχνική Υποστήριξη Σύμβαση παροχής υπηρεσιών Συντήρησης και Τεχνικής Υποστήριξης t+16 εβδομάδες Σελίδα 68 από 78

69 5 Ομάδα Έργου 5.1 Παρουσίαση της Abiss.gr Σύντομο ιστορικό Η Abiss.gr ιδρύθηκε το 2005 στην Αθήνα και δραστηριοποιείται κυρίως στον σχεδιασμό και την υλοποίηση ολοκληρωμένων λύσεων στον τομέα Τεχνολογιών Πληροφορικής με ιδιαίτερη έμφαση στην εφαρμογή ανοιχτών προτύπων, αρχιτεκτονικών και ΕΛ/ΛΑΚ σε μεσαίους και μεγάλους οργανισμούς. Η εταιρία απευθύνεται στους τομείς του δημοσίου, των τηλεπικοινωνιών, των μεταφορών και τις εκπαίδευσης. Για αυτόν ακριβώς το λόγο η Abiss.gr έχει καθιερώσει στενές συνεργασίες με διεθνώς αναγνωρισμένες εταιρίες στο χώρο του εμπορικού ανοικτού λογισμικού, όπως για παράδειγμα οι Red Hat/JBoss, Novell, SUN Microsystems, MySQL, Canonical, Untangle, Bacula Systems, Dokeos, Infobright και άλλες, ενώ στελέχη της έχουν συμμετάσχει κατά καιρούς σε οργανισμούς τυποποίησης οδηγιών και τεχνολογιών όπως οι OASIS, OpenAjax και ΕΛΟΤ. Η Abiss.gr αποτελεί μια από τις πλέον καινοτόμες εταιρείες ολοκλήρωσης συστημάτων στην Ελλάδα με σημαντική εμπειρία σε τεχνολογίες ροής εργασιών. Μέσα από τα έργα στα οποία έχει συμμετάσχει, η εταιρία έχει επενδύσει πολύ σε εκπαίδευση, υλοποίηση και έρευνα σε συστήματα συνεργασίας και ροής εργασιών, δοκιμάζοντας και εξελίσσοντας λύσεις για τη ίδια και τους πελάτες της. Για την υλοποίηση των παραπάνω ενεργειών η εταιρία έχει επίσης προβεί στην δημιουργία ειδικού εργαστηρίου και εκτεταμένες προμήθειες σε υλισμικό και λογισμικό (εξυπηρετητές, υποδομή VDI, thin clients). Το αποτέλεσμα επιτρέπει την εξομοίωση πολύπλοκων και ετερογενών επιχειρησιακών περιβαλλόντων και την διεξαγωγή αντίστοιχων λειτουργικών και άλλων δοκιμών όπως ολοκλήρωσης και φόρτου. Η εταιρία είναι έτσι σε πολύ καλή θέση όχι μόνο να προσδιορίσει την συμβολή και τους στόχους της στο ερευνητικό αντικείμενο, αλλά και να αντεπεξέλθει στην διεξαγωγή του με επιτυχία. Η Abiss.gr κατέχει μεγάλη εμπειρία και που σχετίζεται με το έργο σε θεωρητικό αλλά και πρακτικό επίπεδο, ενώ λόγω της πελατο-κεντρικής της φιλοσοφίας η αντίστοιχη τεχνογνωσία δεν περιορίζεται σε τεχνικά θέματα αλλά επεκτείνεται και σε επιχειρησιακές ανάγκες, όπως για παράδειγμα η βελτιστοποίηση επιχειρησιακών διεργασιών. Η εταιρία έχει υλοποιήσει συστήματα συνεργασίας που περιλαμβάνουν διαχείρισης ροών εργασίας, ενώ το μεγαλύτερο έργο του είδους έχει πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα για δημόσιο φορέα και αφορά τον σχεδιασμό και υλοποίηση συστήματος υποστήριξης διεργασιών του οποίου η εγκατάσταση σήμερα εξυπηρετεί πάνω από χρήστες. Επίσης η εταιρία έχει παράσχει σχετικές εκπαιδευτικές υπηρεσίες σε τοπικά παρατήματα πολυεθνικών εταιριών ανάπτυξης λογισμικού Πρόσφατες Δραστηριότητες Η Abiss.gr από το έτος ίδρυσης της δραστηριοποιείται σε τεχνολογίες πληροφορικής στους τομείς: υγείας, Σελίδα 69 από 78

70 μεταφορών, τηλεπικοινωνιών, ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και τηλεκπαίδευσης, με εφαρμογές όπως διαχείριση εγγράφων, διαχείριση και διανομή ροών εργασίας, ενοποιημένη ταυτοποίηση και εξουσιοδότηση (Identity Management, Single Sign On) και ολοκλήρωση συστημάτων (SOA, EAI, ESB Middleware). Αξίζει να σημειωθεί ότι η εταιρία, από τις αρχές του 2009, παρέχει εκπαιδευτικές υπηρεσίες σε τεχνολογίες που σχετίζονται άμεσα με το αντικείμενο του έργου και με την χρήση διεθνώς αναγνωρισμένων τεχνολογιών όπως για παράδειγμα jbpm και Jboss Rules Εσωτερική Οργάνωση Η οργάνωση της Abiss.gr βασίζεται στην πελατοκεντρική της στρατηγική και φιλοσοφία, η οποία επιβάλει την στενή συνεργασία της εμπορικής και τεχνικής διεύθυνσης. Ουσιαστικά ο διαχωρισμός γίνεται με βάση τις ενέργειες που αναλαμβάνει κάθε τμήμα και τις δραστηριότητες που διαχειρίζεται, ενημερώνοντας άμεσα και ολοκληρωμένα ολόκληρη την ομάδα. Ανάλογα με τη φύση του έργου και τις ανάγκες του εκάστοτε πελάτη, η συνολική επίβλεψη επέρχεται στην ευθύνη της εμπορικής ή της τεχνικής διεύθυνσης, ενώ ο σχεδιασμός και η υλοποίηση ουσιαστικά διεξάγεται από το τμήμα Διαχείρισης Έργων και Πελατών, με την υποστήριξη των τμημάτων Υπηρεσιών, Έρευνας & Ανάπτυξης και Υποστήριξης στις διαφορετικές φάσεις εξέλιξης (Σχήμα 10: Οργανωτική δομή της Abiss.gr). Η Διαχείριση Εμπορικών Σχέσεων είναι υπεύθυνο για τη σύναψη συμφωνιών με κατασκευαστές (vendors), την μεταφορά τεχνογνωσίας και τιμολογιακών πολιτικών εσωτερικά στα υπόλοιπα τμήματα της εταιρίας και προετοιμάζει όλο το ενημερωτικό και υποστηρικτικό υλικό που απαιτείται για την προώθηση των λύσεων που αντιπροσωπεύει και υποστηρίζει η Abiss.gr. Παράλληλα, το τμήμα είναι υπεύθυνο για τη μεταφορά τεχνογνωσίας στους εμπορικούς συνεργάτες της εταιρίας (integrators που δραστηριοποιούνται σε Ελλάδα, Κύπρο, Τουρκία και Βαλκανικές χώρες) και την προώθηση των λύσεων σε μεγαλύτερα έργα και διαγωνισμούς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα). Σχήμα 10: Οργανωτική δομή της Abiss.gr Σελίδα 70 από 78

2.3 Κριτήρια Ανάθεσης

2.3 Κριτήρια Ανάθεσης 2.3 Κριτήρια Ανάθεσης 2.3.1 Κριτήριο ανάθεσης Κριτήριο ανάθεσης της Σύμβασης είναι η πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά βάσει βέλτιστης σχέσης ποιότητας τιμής, η οποία εκτιμάται βάσει των κάτωθι

Διαβάστε περισσότερα

Ενσωματωμένα controls τα οποία προσαρμόζονται και χρησιμοποιούνται σε οποιαδήποτε ιστοσελίδα επιλέγει ο φορέας.

Ενσωματωμένα controls τα οποία προσαρμόζονται και χρησιμοποιούνται σε οποιαδήποτε ιστοσελίδα επιλέγει ο φορέας. Η Πυξίδα Απασχόλησης είναι ένα πλήρως παραμετροποιήσιμο portal που απευθύνεται σε Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης, Δήμους, Εκπαιδευτικούς Οργανισμούς και Εταιρίες Εύρεσης Εργασίας, με στόχο τόσο την μηχανογράφηση

Διαβάστε περισσότερα

Βελτιωμένη Εφαρμογή. Νέες δυνατότητες. Νέα Ιστοσελίδα

Βελτιωμένη Εφαρμογή. Νέες δυνατότητες. Νέα Ιστοσελίδα Βελτιωμένη Εφαρμογή Νέες δυνατότητες Νέα Ιστοσελίδα ΑΝΩΤΑΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ WWW.ASEP.GR 1 ΦΟΡΕΙΣ Α.Σ.Ε.Π. ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΑΝΩΤΑΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ WWW.ASEP.GR 2 Φάση Α: Α: Μελέτη Εφαρμογής

Διαβάστε περισσότερα

Σύστημα υποβολής αιτήσεων υποψήφιων συνεργατών ΕΚΤ

Σύστημα υποβολής αιτήσεων υποψήφιων συνεργατών ΕΚΤ Σύστημα υποβολής αιτήσεων υποψήφιων συνεργατών ΕΚΤ 1 Λειτουργικές απαιτήσεις Το σύστημα υποβολής αιτήσεων υποψήφιων συνεργατών στοχεύει στο να επιτρέπει την πλήρως ηλεκτρονική υποβολή αιτήσεων από υποψήφιους

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΣΧΕ ΙΑΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΙΑ ΙΚΤΥΑΚΟΥ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟΎ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ. Τρίτη, 7 Φεβρουαρίου 2012

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΣΧΕ ΙΑΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΙΑ ΙΚΤΥΑΚΟΥ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟΎ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ. Τρίτη, 7 Φεβρουαρίου 2012 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΣΧΕ ΙΑΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΙΑ ΙΚΤΥΑΚΟΥ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟΎ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Τρίτη, 7 Φεβρουαρίου 2012 Για την εταιρεία ACTS : Παπαγεωργίου Κων/νος Ποτιέ 21/ Χανιά, ΤΚ 73100 AΦΜ: 065439343 Τηλ./Fax:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ. (στο µάθηµα: Τεχνολογίες Εφαρµογών ιαδικτύου του Η εξαµήνου σπουδών του Τµήµατος Πληροφορικής & Τηλ/νιών)

ΕΡΓΑΣΙΑ. (στο µάθηµα: Τεχνολογίες Εφαρµογών ιαδικτύου του Η εξαµήνου σπουδών του Τµήµατος Πληροφορικής & Τηλ/νιών) ΕΡΓΑΣΙΑ (στο µάθηµα: Τεχνολογίες Εφαρµογών ιαδικτύου του Η εξαµήνου σπουδών του Τµήµατος Πληροφορικής & Τηλ/νιών) Τίτλος: Εφαρµογή ιαδικτύου ιαχείρισης Αποθήκων (Warehouse Management Web Application) Ζητούµενο:

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΣΧΕ ΙΑΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ web εφαρµογής - ηλεκτρονικού κατατήµατος για έξυπνα κινητά

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΣΧΕ ΙΑΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ web εφαρµογής - ηλεκτρονικού κατατήµατος για έξυπνα κινητά ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΣΧΕ ΙΑΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ web εφαρµογής - ηλεκτρονικού κατατήµατος για έξυπνα κινητά Για την STUDIO KOSTA BODA ILLUM Χανίων Πέµπτη, 9 Φεβρουαρίου 2012 Για την εταιρεία ACTS : Παπαγεωργίου

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Ενότητα 1: Εισαγωγή στις Βάσεις Δεδομένων. Αθανάσιος Σπυριδάκος Διοίκηση Επιχειρήσεων

ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Ενότητα 1: Εισαγωγή στις Βάσεις Δεδομένων. Αθανάσιος Σπυριδάκος Διοίκηση Επιχειρήσεων ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Ενότητα 1: Εισαγωγή στις Βάσεις Δεδομένων Αθανάσιος Σπυριδάκος Διοίκηση Επιχειρήσεων Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

SGA Διαχείριση Πρωτόκολλου

SGA Διαχείριση Πρωτόκολλου SGA Διαχείριση Πρωτόκολλου SGA Διαχείριση Πρωτόκολλου 1. SGA Διαχείριση Πρωτοκόλλου... 2 1.1. Καινοτομία του προσφερόμενου προϊόντος... 2 1.2. Γενικές αρχές του προσφερόμενου συστήματος... 2 1.3. Ευκολία

Διαβάστε περισσότερα

Επιχειρησιακά Πληροφοριακά Συστήματα. Site: www.aggelopoulos.tk e-mail: ioannis.aggelopoulos@gmail.com. Στόχος Σκοπός μαθήματος

Επιχειρησιακά Πληροφοριακά Συστήματα. Site: www.aggelopoulos.tk e-mail: ioannis.aggelopoulos@gmail.com. Στόχος Σκοπός μαθήματος Επιχειρησιακά Πληροφοριακά Συστήματα Διδάσκων: Αγγελόπουλος Γιάννης Δευτέρα 3-5 Τρίτη 4-6 Εργαστήριο Α Site: www.aggelopoulos.tk e-mail: ioannis.aggelopoulos@gmail.com 1 Στόχος Σκοπός μαθήματος Σκοπός:

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική του πληροφοριακού συστήµατος Cardisoft Γραµµατεία 2003 ιαχείριση Προσωπικού

Αρχιτεκτονική του πληροφοριακού συστήµατος Cardisoft Γραµµατεία 2003 ιαχείριση Προσωπικού Αρχιτεκτονική του πληροφοριακού συστήµατος Cardisoft Γραµµατεία 2003 ιαχείριση Προσωπικού Γενικά Η αρχιτεκτονική ανάπτυξης τους πληροφοριακού συστήµατος Γραµµατεία 2000 υποσύστηµα διαχείρισης προσωπικού

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΔΕΛΤΙΟΥ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΔΕΛΤΙΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΔΕΛΤΙΟΥ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥ ΕΠΑΛ Α Έκδοση 1.0, Ιούνιος 2011 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΛΙΣΤΑ ΣΧΗΜΑΤΩΝ ΠΙΝΑΚΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Μονάδα Διασφάλισης Ποιότητας. ΜΟΔΙΠ Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Κωδικός Πράξης ΟΠΣ: Επιχειρησιακό Πρόγραμμα:

Μονάδα Διασφάλισης Ποιότητας. ΜΟΔΙΠ Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Κωδικός Πράξης ΟΠΣ: Επιχειρησιακό Πρόγραμμα: Μονάδα Διασφάλισης Ποιότητας Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Κωδικός Πράξης ΟΠΣ: 335662 Τίτλος Πράξης: ΜΟΔΙΠ Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Επιχειρησιακό Πρόγραμμα: Άξονας Προτεραιότητας: Στοιχεία επιστημονικά

Διαβάστε περισσότερα

Διευκρινίσεις για τον Ανοιχτό τακτικό διαγωνισμό με αρ. πρωτ. 675/28-02-2012

Διευκρινίσεις για τον Ανοιχτό τακτικό διαγωνισμό με αρ. πρωτ. 675/28-02-2012 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ (Τ.Ε.Ι) ΑΘΗΝΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ & ΕΡΕΥΝΩΝ Ταχ. Δ/νση : Αγ. Σπυρίδωνος 28 & Μήλου 1-122 10 ΑΙΓΑΛΕΩ Τηλέφωνο : 210-53.85.174-717

Διαβάστε περισσότερα

Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Εξυπηρέτησης Πολιτών και Παρόχων

Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Εξυπηρέτησης Πολιτών και Παρόχων Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Εξυπηρέτησης Πολιτών και Παρόχων Γιάννης Γιαννάκος Ηλεκτρονικός Μηχανικός Ηλεκτρονικών Υπολογιστών/ Α.Δ.Α.Ε. Ηράκλειο,1Δεκεμβρίου 2008 ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

1 Συστήματα Αυτοματισμού Βιβλιοθηκών

1 Συστήματα Αυτοματισμού Βιβλιοθηκών 1 Συστήματα Αυτοματισμού Βιβλιοθηκών Τα Συστήματα Αυτοματισμού Βιβλιοθηκών χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση καταχωρήσεων βιβλιοθηκών. Τα περιεχόμενα των βιβλιοθηκών αυτών είναι έντυπα έγγραφα, όπως βιβλία

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: Πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την παροχή υπηρεσιών με τίτλο «Σχεδιασμός λογοτύπου και σχεδιασμός και κατασκευή δυναμικής ιστοσελίδας»

ΘΕΜΑ: Πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την παροχή υπηρεσιών με τίτλο «Σχεδιασμός λογοτύπου και σχεδιασμός και κατασκευή δυναμικής ιστοσελίδας» ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΚΟΝΙΤΣΑΣ Ταχ. Δ/νση : Κόνιτσα, 44100 Πληροφορίες: Περσεφόνη Ντούλια Τηλ: 26550-22298, 29311 FAX: 26550-22298

Διαβάστε περισσότερα

Περίληψη ιπλωµατικής Εργασίας

Περίληψη ιπλωµατικής Εργασίας Περίληψη ιπλωµατικής Εργασίας Θέµα: Πρότυπη Εφαρµογή ιαλειτουργικότητας για Φορητές Συσκευές Όνοµα: Κωνσταντίνος Χρηστίδης Επιβλέπων: Ιωάννης Βασιλείου Συν-επιβλέπων: Σπύρος Αθανασίου 1. Αντικείµενο Αντικείµενο

Διαβάστε περισσότερα

Μια καλή επιλογή θα ήταν www.epipla-onomasas.gr (χωρίζοντας τις λέξεις με παύλα -) ή

Μια καλή επιλογή θα ήταν www.epipla-onomasas.gr (χωρίζοντας τις λέξεις με παύλα -) ή Τι είναι ένα CMS CMS ή Σύστημα Διαχείρισης Περιεχομένου (Content Management System) ονομάζουμε ένα λογισμικό που μας βοηθά να ελέγχουμε και να διαχειριζόμαστε έναν ιστότοπο δημόσιας ή περιορισμένης πρόσβασης.

Διαβάστε περισσότερα

01 SOLUTIONS HELLAS Ε.Π.Ε. Χελμού 20, 151 25 Μαρούσι Αττικής Τηλ 215 55 00 880 FAX 215 55 00 883. Ηλεκτρονικό Πρωτόκολλο & Διακίνηση Εγγράφων

01 SOLUTIONS HELLAS Ε.Π.Ε. Χελμού 20, 151 25 Μαρούσι Αττικής Τηλ 215 55 00 880 FAX 215 55 00 883. Ηλεκτρονικό Πρωτόκολλο & Διακίνηση Εγγράφων 01 SOLUTIONS HELLAS Ε.Π.Ε. Χελμού 20, 151 25 Μαρούσι Αττικής Τηλ 215 55 00 880 FAX 215 55 00 883 e Prtcl-01 Ηλεκτρονικό Πρωτόκολλο & Διακίνηση Εγγράφων Συνοπτική Παρουσίαση Το σύστημα e Prtcl-01 Το σύστημα

Διαβάστε περισσότερα

Dynamic Business Systems. Παρουσίαση Εφαρμογής

Dynamic Business Systems. Παρουσίαση Εφαρμογής Παρουσίαση Εφαρμογής Διαχείριση Αποθήκης Ειδών, Μητρώου και Τιμοκαταλόγων Προμηθευτών, Αξιολόγηση Προμηθειών μέσω Προσφορών Ειδών Dynamic Business Systems (Dynamic Supplies) Περιεχόμενα A. Η Εφαρμογή Dynamic

Διαβάστε περισσότερα

Ο υποψήφιος Ανάδοχος συμπληρώνει τους παρακάτω πίνακες συμμόρφωσης με την απόλυτη ευθύνη της ακρίβειας των δεδομένων.

Ο υποψήφιος Ανάδοχος συμπληρώνει τους παρακάτω πίνακες συμμόρφωσης με την απόλυτη ευθύνη της ακρίβειας των δεδομένων. ΠΙΝΑΚΕΣ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ Ο υποψήφιος Ανάδοχος συμπληρώνει τους παρακάτω πίνακες συμμόρφωσης με την απόλυτη ευθύνη της ακρίβειας των δεδομένων. Επιτελική Σύνοψη Αντίληψη του Έργου Demo του προσφερόμενου συστήματος

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση Εφαρμογής i-flow (i-flow HelpDesk Services)

Παρουσίαση Εφαρμογής i-flow (i-flow HelpDesk Services) Παρουσίαση Εφαρμογής i-flow (i-flow HelpDesk Services) Περιεχόμενα Παρουσίασης A. Εισαγωγή στην Εφαρμογή i-flow B. Τεχνικά Χαρακτηριστικά Εφαρμογής i-flow C. Λειτουργική Διαδικασία Εφαρμογής i-flow D.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΛΙΜΕΝΟΣ ΒΟΛΟΥ Α.Ε. ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΤΗΣ ΟΛΒ ΑΕ ΜΕ ΤΟΝ ΓΚΠΔ (GDPR) ΚΑΙ ΑΝΑΘΕΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΠΔ (DPO) Προϋπολογισμού 20.000,00

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική Λογισμικού

Αρχιτεκτονική Λογισμικού Αρχιτεκτονική Λογισμικού περιεχόμενα παρουσίασης Τι είναι η αρχιτεκτονική λογισμικού Αρχιτεκτονική και απαιτήσεις Σενάρια ποιότητας Βήματα αρχιτεκτονικής σχεδίασης Αρχιτεκτονικά πρότυπα Διαστρωματωμένη

Διαβάστε περισσότερα

ΟΓΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΜΗΤΡΩΟΥ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ. Draft version

ΟΓΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΜΗΤΡΩΟΥ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ. Draft version ΟΓΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΜΗΤΡΩΟΥ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Draft version Θεσσαλονίκη, Ιούλιος 2016 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 4 1. ΓΕΝΙΚΑ... 5 1.1. Πρόσβαση... 5 1.2. Χρήστες... 5 2. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΗΜΑ... 6 2.1.

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι ένα σύστημα διαχείρισης περιεχομένου; δυναμικό περιεχόμενο

Τι είναι ένα σύστημα διαχείρισης περιεχομένου; δυναμικό περιεχόμενο Τι είναι ένα σύστημα διαχείρισης περιεχομένου; Παρά την μεγάλη εξάπλωση του διαδικτύου και τον ολοένα αυξανόμενο αριθμό ιστοσελίδων, πολλές εταιρείες ή χρήστες δεν είναι εξοικειωμένοι με την τεχνολογία

Διαβάστε περισσότερα

Η συμβολή στην επιτυχία ενός οργανισμού, παρουσιάζοντας σχετικά δεδομένα με τη χρήση τεχνικών 2Δ ή 3Δ τεχνολογίας. Αρμοδιότητα

Η συμβολή στην επιτυχία ενός οργανισμού, παρουσιάζοντας σχετικά δεδομένα με τη χρήση τεχνικών 2Δ ή 3Δ τεχνολογίας. Αρμοδιότητα Σχεδιαστής Ψηφιακών Κινούμενων Σχεδίων ή Digital Animator 1. Περιγραφή Ρόλου Τίτλος Προφίλ Σχε Σχεδιαστής Ψηφιακών Κινούμενων Σχεδίων ή Digital Animator Γνωστό και ως Ειδικός Σχεδιασμού 2Δ- 3Δ γραφικών,

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΔΕΛΤΙΟΥ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΔΕΛΤΙΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΔΕΛΤΙΟΥ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥ ΓΕΛ & ΕΠΑΛ Β Έκδοση 1.0, Ιούνιος 2012 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΛΙΣΤΑ ΣΧΗΜΑΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη πλήρους διαδικτυακής e-commerce εφαρμογής με χρήση του CMS WordPress

Ανάπτυξη πλήρους διαδικτυακής e-commerce εφαρμογής με χρήση του CMS WordPress ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Ανάπτυξη πλήρους διαδικτυακής e-commerce εφαρμογής με χρήση του CMS WordPress ΚΟΤΣΟΓΙΑΝΝΙΔΗΣ ΛΑΖΑΡΟΣ Επιβλέπων καθηγητής Σφέτσος Παναγιώτης ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ Ως Ηλεκτρονικό Εμπόριο ή

Διαβάστε περισσότερα

Εργαλεία ανάπτυξης εφαρμογών internet Ι

Εργαλεία ανάπτυξης εφαρμογών internet Ι IEK ΟΑΕΔ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΛΗΟΦΟΡΙΚΗΣ Εργαλεία ανάπτυξης εφαρμογών internet Ι Διδάσκουσα: Κανελλοπούλου Χριστίνα ΠΕ19 Πληροφορικής 4 φάσεις διαδικτυακών εφαρμογών 1.Εφαρμογές στατικής πληροφόρησης

Διαβάστε περισσότερα

Όλες οι υπηρεσίες είναι διαθέσιμες μέσω διαδικτύου.

Όλες οι υπηρεσίες είναι διαθέσιμες μέσω διαδικτύου. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13 Όλες οι υπηρεσίες είναι διαθέσιμες μέσω διαδικτύου. Οι υπηρεσίες νέφους παρέχονται με τέτοιο τρόπο ώστε ο τελικός χρήστης δεν μπορεί να διακρίνει τεχνικές λεπτομέρειες. Η χρηστικότητα, η διαθεσιμότητα

Διαβάστε περισσότερα

4/2014 ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΥΔΡΟΛΗΨΙΕΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΤΤΙΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

4/2014 ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΥΔΡΟΛΗΨΙΕΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΤΤΙΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ 4/2014 ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΥΔΡΟΛΗΨΙΕΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΤΤΙΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΥΔΡΟΛΗΨΙΕΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Η εφαρμογή "Υδροληψίες Αττικής" είναι ένα πληροφοριακό σύστημα (αρχιτεκτονικής

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Κεντρικό Γραφείο Πρακτικής Άσκησης Διαδικασία υποβολής και συλλογής Απογραφικών Δελτίων Συμμετεχόντων ΕΚΤ Αναλυτική περιγραφή της διαδικασίας υποβολής και συλλογής Απογραφικών Δελτίων

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ. Τεχνολογίες και Εφαρμογές Διαδικτύου

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ. Τεχνολογίες και Εφαρμογές Διαδικτύου ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Τεχνολογίες και Εφαρμογές Διαδικτύου Τυπικά Χαρακτηριστικά Εφαρμογών Διαδικτύου Κατερίνα Πραματάρη Τεχνολογίες και Εφαρμογές Διαδικτύου

Διαβάστε περισσότερα

Η παροχή εξειδικευμένων εξωτερικών υπηρεσιών διαχείρισης των απειλών ενάντια στα πληροφοριακά συστήματα του ΟΒΙ.

Η παροχή εξειδικευμένων εξωτερικών υπηρεσιών διαχείρισης των απειλών ενάντια στα πληροφοριακά συστήματα του ΟΒΙ. 1. Εισαγωγή Οι εξωτερικές απειλές χρειάζονται μια και μόνη επιτυχημένη προσπάθεια για να προκαλέσουν σοβαρή ζημιά στα απόρρητα δεδομένα ενός οργανισμού, πλήττοντας την ικανότητα του να παρέχει κρίσιμες

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ ΑΝΑΘΕΣΗΣ. Αριθμ. Πρωτ.: /2017 Ο ΕΙΔΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΚΟΝΔΥΛΙΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ ΑΝΑΘΕΣΗΣ. Αριθμ. Πρωτ.: /2017 Ο ΕΙΔΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΚΟΝΔΥΛΙΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ ΑΝΑΘΕΣΗΣ Αριθμ. Πρωτ.: 129334/2017 Ο ΕΙΔΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΚΟΝΔΥΛΙΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΝΕΙ Τη διενέργεια διαδικασίας ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ & ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΙΩΑΝΝΗ Δ. ΙΓΓΛΕΖΑΚΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ & ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΙΩΑΝΝΗ Δ. ΙΓΓΛΕΖΑΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ & ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΙΩΑΝΝΗ Δ. ΙΓΓΛΕΖΑΚΗ Εισαγωγή Το πρόβλημα της διαχείρισης της ασφάλειας πληροφοριών αποτελεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα για τα σύγχρονα πληροφοριακά συστήματα, καθώς

Διαβάστε περισσότερα

Σύστημα Ηλεκτρονικού Πρωτοκόλλου. Σχεδιασμός Υποσυστημάτων

Σύστημα Ηλεκτρονικού Πρωτοκόλλου. Σχεδιασμός Υποσυστημάτων Unified IT services Αγ. Παρασκευής 67 15234 Χαλάνδρι http://www.uit.gr Σύστημα Ηλεκτρονικού Πρωτοκόλλου Σχεδιασμός Υποσυστημάτων ΕΛΛΑΚ Ημερομηνία: 10/1/2011 UIT Χαλάνδρι Αγ. Παρασκευής 67 15234 210 6835289

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Πολιτισμικών Δεδομένων

Διαχείριση Πολιτισμικών Δεδομένων Διαχείριση Πολιτισμικών Δεδομένων Μάθημα 1 Εισαγωγή στις Βάσεις Δεδομένων Τζανέτος Πομόνης ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Συντήρησης Πολιτισμικής Κληρονομιάς Τι είναι οι Βάσεις

Διαβάστε περισσότερα

Στρατηγική Επιλογή. Το xline ERP - Λογιστικές Εφαρμογές αποτελείται από:

Στρατηγική Επιλογή. Το xline ERP - Λογιστικές Εφαρμογές αποτελείται από: Στρατηγική Επιλογή Οι απαιτήσεις του συνεχώς μεταβαλλόμενου οικονομικού - φοροτεχνικού περιβάλλοντος σε συνδυασμό με τις αυξανόμενες ανάγκες πληροφόρησης των επιχειρήσεων, έχουν αυξήσει ραγδαία τον όγκο

Διαβάστε περισσότερα

CRM για Εκπαιδευτικούς Φορείς

CRM για Εκπαιδευτικούς Φορείς Cosmos Business Systems S.A. Group CRM για Εκπαιδευτικούς Φορείς CRM Εκπαιδευτικών Φορέων Το CRM Εκπαιδευτικών Φορέων έχει αναπτυχθεί για να ικανοποιήσει τις ανάγκες διαχείρισης του υποψήφιου πελατολογίου

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Πλατφόρµα Ασύγχρονης Τηλεκπαίδευσης. Συντάκτης. Ακαδηµαϊκό ιαδίκτυο GUnet Οµάδα Ασύγχρονης Τηλεκπαίδευσης

Τίτλος Πλατφόρµα Ασύγχρονης Τηλεκπαίδευσης. Συντάκτης. Ακαδηµαϊκό ιαδίκτυο GUnet Οµάδα Ασύγχρονης Τηλεκπαίδευσης Τίτλος Πλατφόρµα Ασύγχρονης Τηλεκπαίδευσης Συντάκτης Ακαδηµαϊκό ιαδίκτυο GUnet Οµάδα Ασύγχρονης Τηλεκπαίδευσης Ηµεροµηνία Μάιος 2004 Πίνακας Περιεχοµένων ΕΙΣΑΓΩΓΗ 3 ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑΣ 4 ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι. 1. Αρχιτεκτονική και προδιαγραφές της πλατφόρμας

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι. 1. Αρχιτεκτονική και προδιαγραφές της πλατφόρμας ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι 1. Αρχιτεκτονική και προδιαγραφές της πλατφόρμας Προδιαγραφές Επιπέδου Παρουσίασης Ένα από τα σημαντικότερα τμήματα ενός πληροφοριακού συστήματος είναι η παρουσίαση του προς τους διάφορες συμμετέχοντες

Διαβάστε περισσότερα

Απαντήσεις σε ερωτήσεις

Απαντήσεις σε ερωτήσεις Απαντήσεις σε ερωτήσεις Ερώτηση 1 Στη σελίδα 53 της διακήρυξης αναγράφεται «Μέχρι τώρα οι εφαρμογές των υπηρεσιών ΓΕΜΗ (Μητρώο/ www.businessregistry.gr και Υπηρεσίες Εξωστρέφειας για την εξυπηρέτηση των

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ... 22 ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ... 23

ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ... 22 ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ... 23 Πλατφόρµα Ασύγχρονης Τηλεκπαίδευσης GUnet e-class Ακαδηµαϊκό ιαδίκτυο GUnet Οµάδα Ασύγχρονης Τηλεκπαίδευσης Τίτλος Πλατφόρµα Ασύγχρονης Τηλεκπαίδευσης Συντάκτης Ακαδηµαϊκό ιαδίκτυο GUnet Οµάδα Ασύγχρονης

Διαβάστε περισσότερα

Στρατηγική Επιλογή Capital B.O.S. Capital B.O.S.

Στρατηγική Επιλογή Capital B.O.S. Capital B.O.S. Στρατηγική Επιλογή Το ταχύτατα μεταβαλλόμενο περιβάλλον στο οποίο δραστηριοποιούνται οι επιχειρήσεις σήμερα, καθιστά επιτακτική -όσο ποτέ άλλοτε- την ανάπτυξη ολοκληρωμένων λύσεων που θα διασφαλίζουν,

Διαβάστε περισσότερα

Παραθέτουμε τις παρακάτω διευκρινήσεις βάση των ερωτημάτων που υποβλήθηκαν από τους υποψηφίους αναδόχους μετά την δημοσίευση του διαγωνισμού.

Παραθέτουμε τις παρακάτω διευκρινήσεις βάση των ερωτημάτων που υποβλήθηκαν από τους υποψηφίους αναδόχους μετά την δημοσίευση του διαγωνισμού. Παραθέτουμε τις παρακάτω διευκρινήσεις βάση των ερωτημάτων που υποβλήθηκαν από τους υποψηφίους αναδόχους μετά την δημοσίευση του διαγωνισμού. 1. Στην ενότητα Α1.2.4 (σελ. 20 της διακήρυξης) αναφέρεται

Διαβάστε περισσότερα

SGA Διαχείριση Ηλεκτρονικού Πρωτόκολλου

SGA Διαχείριση Ηλεκτρονικού Πρωτόκολλου SGA Διαχείριση Ηλεκτρονικού Πρωτόκολλου Σελίδα 1 από 40 SGA Διαχείριση Ηλεκτρονικού Πρωτόκολλου 1. SGA Διαχείριση Ηλεκτρονικού Πρωτοκόλλου... 4 1.1. Γενικές αρχές του προσφερόμενου συστήματος... 4 1.2.

Διαβάστε περισσότερα

TRAVIS TRAFFIC VIOLATION INFORMATION SYSTEM ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗΣ ΠΑΡΑΒΑΣΕΩΝ ΦΩΤΟΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗΣ

TRAVIS TRAFFIC VIOLATION INFORMATION SYSTEM ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗΣ ΠΑΡΑΒΑΣΕΩΝ ΦΩΤΟΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗΣ TRAFFIC VIOLATION INFORMATION SYSTEM ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗΣ ΠΑΡΑΒΑΣΕΩΝ ΦΩΤΟΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗΣ TRAVIS-V1-2012 TRAVIS Λογισμικό Διαχείρισης Παραβάσεων Φωτοεπισήμανσης Το σύστημα διαχείρισης παραβάσεων φωτοεπισήμανσης

Διαβάστε περισσότερα

Νόμος Πλαίσιο για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση

Νόμος Πλαίσιο για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Νόμος Πλαίσιο για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Πλαίσιο παροχής ηλεκτρονικών υπηρεσιών για: Πολίτες (G2C) Επιχειρήσεις και τα άλλα Νομικά Πρόσωπα (G2B) Φορείς της Δημόσιας Διοίκησης (G2G) Ενοποιεί παλαιότερες

Διαβάστε περισσότερα

1. Ποια δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα συλλέγουμε και επεξεργαζόμαστε

1. Ποια δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα συλλέγουμε και επεξεργαζόμαστε Η προστασία της ιδιωτικότητας, των προσωπικών πληροφοριών και δεδομένων όλων όσων επισκέπτονται την ιστοσελίδα μας αποτελεί προτεραιότητά μας ώστε να απολαμβάνετε όλες μας τις υπηρεσίες με τη μέγιστη δυνατή

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ- ΤΜΗΜΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΜΑΘΗΜΑ: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ- ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΠ.

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ- ΤΜΗΜΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΜΑΘΗΜΑ: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ- ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΠ. Χ. ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ Το ERP είναι ένα ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα διαχείρισης επιχειρησιακών πόρων. Διαχειρίζεται και συντονίζει όλες τις λειτουργίες και διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα σε μια επιχείρηση.

Διαβάστε περισσότερα

«Περιεχόµενα. 03 Εισαγωγή Ένα ολοκληρωµένο πληροφοριακό σύστηµα. 04 Περιγραφή Εργαλείο εφαρµογής διαδικασιών

«Περιεχόµενα. 03 Εισαγωγή Ένα ολοκληρωµένο πληροφοριακό σύστηµα. 04 Περιγραφή Εργαλείο εφαρµογής διαδικασιών «Περιεχόµενα 03 Εισαγωγή Ένα ολοκληρωµένο πληροφοριακό σύστηµα 04 Περιγραφή Εργαλείο εφαρµογής διαδικασιών 05 Χαρακτηριστικά Τι περιλαµβάνει το epolis 06 Πλεονεκτήµατα Λύσεις και οφέλη του προγράµµατος

Διαβάστε περισσότερα

Νόμος Πλαίσιο για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση

Νόμος Πλαίσιο για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Νόμος Πλαίσιο για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Σεμινάρια για την ΚτΠ Σύρος 2011 Infostrag.gr/syros Καραµανώλης Γιώργος, Ψαλλίδας Μιχάλης Οµάδα Σύνταξης Επιχειρησιακού Σχεδίου Nόμος Πλαίσιο για την Ηλεκτρονική

Διαβάστε περισσότερα

Βασικές Έννοιες Web Εφαρμογών

Βασικές Έννοιες Web Εφαρμογών ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Τεχνολογίες και Εφαρμογές Διαδικτύου Βασικές Έννοιες Web Εφαρμογών Κατερίνα Πραματάρη Τεχνολογίες και Εφαρμογές Διαδικτύου Περιεχόμενα

Διαβάστε περισσότερα

Παραδοτέο Π5.3: Έντυπο και ψηφιακό υλικό (Web site) προβολής των δράσεων έργου

Παραδοτέο Π5.3: Έντυπο και ψηφιακό υλικό (Web site) προβολής των δράσεων έργου ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ «ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ» ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΕ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΕΘΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση Εφαρμογής i-flow Protocol. (Ηλεκτρονική Διαχείριση Αλληλογραφίας Οργανισμών)

Παρουσίαση Εφαρμογής i-flow Protocol. (Ηλεκτρονική Διαχείριση Αλληλογραφίας Οργανισμών) Παρουσίαση Εφαρμογής i-flow Protocol (Ηλεκτρονική Διαχείριση Αλληλογραφίας Οργανισμών) Πληροφοριακό Σύστημα Dynamic Information Flow (i-flow) (1) Ολοκληρωμένη λύση Οργάνωσης Ηλεκτρονικής Αλληλογραφίας

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Μιλτιάδης Κακλαμάνης

ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Μιλτιάδης Κακλαμάνης Σελίδα 1από ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ Πτυχιακή εργασία Δικτυακή Εφαρμογή διαχείρισης ηλεκτρονικών εγγράφων υπηρεσίας. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Μιλτιάδης Κακλαμάνης Σελίδα 2από Κατάλογος περιεχομένων ΕΙΣΑΓΩΓΗ...1 Σχετιζόμενα πρόσωπα...3

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Ειδοποιήσεων με Κινητές Συσκευές

Διαχείριση Ειδοποιήσεων με Κινητές Συσκευές Διαχείριση Ειδοποιήσεων με Κινητές Συσκευές Λαμπαδαρίδης Αντώνιος el04148@mail.ntua.gr Διπλωματική εργασία στο Εργαστήριο Συστημάτων Βάσεων Γνώσεων και Δεδομένων Επιβλέπων: Καθηγητής Τ. Σελλής Περίληψη

Διαβάστε περισσότερα

ΜΟ.ΔΙ.Π.Α.Β. Κεντρική Υποδομή Επιχειρησιακής Ευφυΐας για Βιβλιοθήκες και Υπηρεσίες Πληροφόρησης

ΜΟ.ΔΙ.Π.Α.Β. Κεντρική Υποδομή Επιχειρησιακής Ευφυΐας για Βιβλιοθήκες και Υπηρεσίες Πληροφόρησης Κεντρική Υποδομή Επιχειρησιακής Ευφυΐας για Βιβλιοθήκες και Υπηρεσίες Πληροφόρησης ΜΟ.ΔΙ.Π.Α.Β. Μονάδα Διασφάλισης Ποιότητας Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών Δρ. Γεώργιος Κ. Ζάχος Διευθυντής Βιβλιοθήκης και Κέντρου

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΔΕΛΤΙΟΥ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΔΕΛΤΙΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΔΕΛΤΙΟΥ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥ ΕΠΑΛ Α Έκδοση 1.0, Ιούνιος 2014 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΛΙΣΤΑ ΣΧΗΜΑΤΩΝ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑ-24γ Εγχειρίδιο Χρήσης Δ.Δ.Π. Του Δήμου Αιγάλεω

ΠΑ-24γ Εγχειρίδιο Χρήσης Δ.Δ.Π. Του Δήμου Αιγάλεω ΤΙΤΛΟΣ ΕΓΓΡΑΦΟΥ ΠΑ-24γ Εγχειρίδιο Χρήσης Δ.Δ.Π. Του Δήμου Αιγάλεω Έκδοση 1.0 12 Ιανουαρίου 2009 ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ : 25978/04.08.2008 ΕΠΙΣΗΜΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΕΡΓΟΥ : Προσαρμογή, Ανάπτυξη, Έλεγχος και Εγκατάσταση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΩΝ ΜΕΛΩΝ ΔΕΠ, ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΟΔΗΓΙΩΝ ΠΛΟΗΓΗΣΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΣΗΣ

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΩΝ ΜΕΛΩΝ ΔΕΠ, ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΟΔΗΓΙΩΝ ΠΛΟΗΓΗΣΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΣΗΣ 2013 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΩΝ ΜΕΛΩΝ ΔΕΠ, ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΟΔΗΓΙΩΝ ΠΛΟΗΓΗΣΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΣΗΣ Περιήγηση στις δυνατότητες του λογισμικού και στον τρόπο χρήσης του ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΔΙ.ΑΠ. ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΡΓΩΝ & ΠΛΗΡΩΜΩΝ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΔΙ.ΑΠ. ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΡΓΩΝ & ΠΛΗΡΩΜΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΔΙ.ΑΠ. ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΡΓΩΝ & ΠΛΗΡΩΜΩΝ Η Διαχείριση Εργασιών ΔΙ.Α.Π. αποτελεί μία επέκταση της υφιστάμενης Εφαρμογής Διαχείρισης Έργων & Πληρωμών. Η Εφαρμογή Διαχείρισης

Διαβάστε περισσότερα

ποτελεσματικότητα διαδικασίες sms ταχύτητα οργανόγραμμα ανάθεσηαρχειοθέτηση υτοματοποιημένη εκτέλεση ψηφιακή υπογραφή ISO ενημερώσεις διαγράμματα

ποτελεσματικότητα διαδικασίες sms ταχύτητα οργανόγραμμα ανάθεσηαρχειοθέτηση υτοματοποιημένη εκτέλεση ψηφιακή υπογραφή ISO ενημερώσεις διαγράμματα ργασίες διαδικασίες ειδικότητες παρατηρήσεις διαγράμματα οργανόγραμμα μειωμένο κόστος αποθήκευσης ανάθεσηαρχειοθέτηση email στατιστικά Ηλεκτρονική Διαχείριση Διαδικασιών υτοματοποιημένη εκτέλεση χρόνοι

Διαβάστε περισσότερα

Ηλεκτρονική Υποβολή ΕΣΠΑ για δικαιούχους. Υπηρεσία Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος. Εκπαιδευτικός Οδηγός Έκδοση 1.

Ηλεκτρονική Υποβολή ΕΣΠΑ για δικαιούχους. Υπηρεσία Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος. Εκπαιδευτικός Οδηγός Έκδοση 1. Γενική Γραμματεία Επενδύσεων & Ανάπτυξης Γενική Διεύθυνση Αναπτυξιακού Προγραμματισμού, Περιφερειακής Πολιτικής & Δημοσίων Επενδύσεων Εθνική Αρχή Συντονισμού Υπηρεσία Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος

Διαβάστε περισσότερα

Πρακτικά όλα τα προβλήματα ασφαλείας οφείλονται σε λάθη στον κώδικα

Πρακτικά όλα τα προβλήματα ασφαλείας οφείλονται σε λάθη στον κώδικα 1 2 3 Το λογισμικό αποτελεί το τσιμέντο της σύγχρονης κοινωνίας. Τα πάντα γύρω μας ελέγχονται από εφαρμογές, συνεπώς ο κώδικας από τον οποίο αποτελούνται είναι ένα κρίσιμο στοιχείο για την ίδια μας τη

Διαβάστε περισσότερα

Όροι χρήσης Πολιτική Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων

Όροι χρήσης Πολιτική Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων Όροι χρήσης Πολιτική Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων 1. Η πλατφόρμα διαβούλευσης http://hello.crowdapps.net/participation-roma-ekka/ ανήκει στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Ο εν λόγω διαδικτυακός

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα Πληροφοριών Διοίκησης

Συστήματα Πληροφοριών Διοίκησης ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Συστήματα Πληροφοριών Διοίκησης Ενότητα 2: Γενική θεώρηση και κατάταξη συστημάτων πληροφοριών διοίκησης Διονύσιος Γιαννακόπουλος, Καθηγητής Τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

Νεογεωγραφία και Χαρτογραφική Διαδικτυακή Απεικόνιση. Η χρήση Ελεύθερων Γεωγραφικών Δεδομένων και Λογισμικού Ανοιχτού Κώδικα σε Φορητές Συσκευές.

Νεογεωγραφία και Χαρτογραφική Διαδικτυακή Απεικόνιση. Η χρήση Ελεύθερων Γεωγραφικών Δεδομένων και Λογισμικού Ανοιχτού Κώδικα σε Φορητές Συσκευές. Νεογεωγραφία και Χαρτογραφική Διαδικτυακή Απεικόνιση. Η χρήση Ελεύθερων Γεωγραφικών Δεδομένων και Λογισμικού Ανοιχτού Κώδικα σε Φορητές Συσκευές. 13ο ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑΣ Η ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιαστικά Προγράμματα Επίπλου

Σχεδιαστικά Προγράμματα Επίπλου Σχεδιαστικά Προγράμματα Επίπλου Καθηγήτρια ΦΕΡΦΥΡΗ ΣΩΤΗΡΙΑ Τμήμα ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΞΥΛΟΥ - ΕΠΙΠΛΟΥ Σχεδιαστικά Προγράμματα Επίπλου Η σχεδίαση με τον παραδοσιακό τρόπο απαιτεί αυξημένο χρόνο, ενώ

Διαβάστε περισσότερα

Διεύθυνση Προμηθειών, Υποδομών και Διαχείρισης Υλικού

Διεύθυνση Προμηθειών, Υποδομών και Διαχείρισης Υλικού Παπάγου, 10-12-2015 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΠΟΔΟΜΩΝ, ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΔΙΚΤΥΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΥΠ.Υ.ΜΕ.ΔΙ. ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Αριθμ. Πρωτ.: Δ/ΝΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ, ΥΠΟΔΟΜΩΝ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ KAI ΚΑΤΑΘΕΣΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΘΕΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ:

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ KAI ΚΑΤΑΘΕΣΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΘΕΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ: ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (Ε.Κ.Ε.Τ.Α.) Κεντρική Διεύθυνση 6ο χλμ. Χαριλάου Θέρμης 57001 Θέρμη, Θεσσαλονίκη Θεσσαλονίκη, 17-04-2018 Αριθμ. Πρωτ.: 36972 ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ KAI

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΝΗΟΛΟΓΗΣΗΣ ΠΛΟΙΩΝ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΝΗΟΛΟΓΗΣΗΣ ΠΛΟΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΙΓΑΙΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΝΗΟΛΟΓΗΣΗΣ ΠΛΟΙΩΝ «Ηλεκτρονική Υποβολή & Παρακολούθηση της Ενοποιημένης Αίτησης σχετικά με τη Νηολόγηση Πλοίου στην Ελληνική Σημαία

Διαβάστε περισσότερα

SCRIPTUM. Οδηγός Εγκατάστασης SCRIPTUM

SCRIPTUM. Οδηγός Εγκατάστασης SCRIPTUM Unified IT services Αγ. Παρασκευής 67 15234 Χαλάνδρι http://www.uit.gr SCRIPTUM Οδηγός Εγκατάστασης SCRIPTUM ΕΛΛΑΚ Έκδοση 2.0 Ημερομηνία: 13/12/11 Συγγραφή: Μιχάλης Μουντράκης / mountrakis@uit.gr UIT Χαλάνδρι

Διαβάστε περισσότερα

05 Ανάλυση απαιτήσεων

05 Ανάλυση απαιτήσεων 05 Ανάλυση απαιτήσεων Τεχνολογία Λογισμικού Τμήμα Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών, ΕΚΠΑ Εαρινό εξάμηνο 2016 17 Δρ. Κώστας Σαΐδης saiko@di.uoa.gr Ανάλυση και Σχεδιασμός Η διαδικασία που μας επιτρέπει να:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΙΑΙΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΕΝΙΑΙΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΝΙΑΙΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΙΣΧΥΕΙ ΚΑΤΑ ΤΟ ΜΕΡΟΣ ΠΟΥ ΑΦΟΡΑ ΤΟ ΛΥΚΕΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΙΣΧΥΟΥΝ ΤΟ ΔΕΠΠΣ

Διαβάστε περισσότερα

uploaded on Foititikanea.gr

uploaded on Foititikanea.gr ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΔΕΛΤΙΟΥ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥ ΕΠΑΛ Έκδοση 1.0, Ιούνιος 2017 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΈΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΛΙΣΤΑ ΣΧΗΜΑΤΩΝ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Αναβάθμιση συστημάτων λογισμικού

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Αναβάθμιση συστημάτων λογισμικού ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΓΕΩΤ.Ε.Ε. ΤΜΗΜΑ ΜΕΛΕΤΩΝ & ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 64, 546 31 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΤΗΛ.: 2310 278817-8, FAX: 2310 236308 /ΝΣΗ E-mail:

Διαβάστε περισσότερα

«Εμπειρία ανάπτυξης συστημάτων βιβλιοθηκών Συνεργασίες με βιβλιοθήκες ββ Εξέλιξη ξη ΑΒΕΚΤ»

«Εμπειρία ανάπτυξης συστημάτων βιβλιοθηκών Συνεργασίες με βιβλιοθήκες ββ Εξέλιξη ξη ΑΒΕΚΤ» «Εμπειρία ανάπτυξης συστημάτων βιβλιοθηκών Συνεργασίες με βιβλιοθήκες ββ Εξέλιξη ξη ΑΒΕΚΤ» o Πρόγραμμα Αυτοματισμού Βιβλιοθηκών ΕΚΤ (ΑΒΕΚΤ) Ανάπτυξη του Λογισμικού Πορεία εξέλιξης Στόχοι Συστήματος Χαρακτηριστικά

Διαβάστε περισσότερα

01 SOLUTIONS HELLAS Ε.Π.Ε. Χελμού 20, , Μαρούσι Αττικής. Τηλ FAX

01 SOLUTIONS HELLAS Ε.Π.Ε. Χελμού 20, , Μαρούσι Αττικής. Τηλ FAX 01 SOLUTIONS HELLAS Ε.Π.Ε. Χελμού 20, 151 25, Μαρούσι Αττικής Τηλ 215 55 00 880 FAX 215 55 00 883 Σύστημα Παρακολούθησης και Διαχείρισης των Αδειών του Προσωπικού HRMS 01 Leaves Συνοπτική Παρουσίαση Το

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ 2014-2020 ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ για τη δράση ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΓΙΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΓΑ ΣΤΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ «ΜΙΚΡΟΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ» ΚΑΙ ΤΩΝ «ΠΡΟΗΓΜΕΝΩΝ ΥΛΙΚΩΝ» ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

GUnet eclass 1.7 Πλατφόρμα Ασύγχρονης Τηλεκπαίδευσης

GUnet eclass 1.7 Πλατφόρμα Ασύγχρονης Τηλεκπαίδευσης GUnet eclass 1.7 Πλατφόρμα Ασύγχρονης Τηλεκπαίδευσης Περιγραφή Πλατφόρμας Η πλατφόρμα eclass είναι ένα ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Ηλεκτρονικών Μαθημάτων και αποτελεί την πρόταση του Ακαδημαϊκού Διαδικτύου

Διαβάστε περισσότερα

«ΑΝΑΘΕΣΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ»

«ΑΝΑΘΕΣΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ» ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΟΚΗΡΥΞΗΣ ΑΝΟΙΧΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΑΨΗ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΟ: «ΑΝΑΘΕΣΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ» Μέρος Β: Τεχνικές Προδιαγραφές του Έργου

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΕΙΚΟΝΙΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΩΣ ΔΟΜΕΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΈΡΓΟΥ

ΟΙ ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΕΙΚΟΝΙΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΩΣ ΔΟΜΕΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΈΡΓΟΥ 2 Ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΣΤΗ ΣΥΡΟ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 351 ΟΙ ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΕΙΚΟΝΙΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΩΣ ΔΟΜΕΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΈΡΓΟΥ Τζουμάκας Βασίλης Καθηγητής Πληροφορικής στο Παπαστράτειο Γυμνάσιο Αγρινίου vtzoum@sch.gr

Διαβάστε περισσότερα

Η Oracle μετασχηματίζει την αγορά λύσεων υποδομής Cloud

Η Oracle μετασχηματίζει την αγορά λύσεων υποδομής Cloud Η Oracle μετασχηματίζει την αγορά λύσεων υποδομής Cloud Η Oracle παρουσίασε τη μεγαλύτερη σειρά λύσεων Infrastructureas-a-Service (IaaS) στον κλάδο, στις οποίες περιλαμβάνονται «γυμνά» συστήματα server

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΔΕΛΤΙΟΥ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΔΕΛΤΙΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΔΕΛΤΙΟΥ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥ ΕΠΑΛ A Έκδοση 1.0, Ιούνιος 2015 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΛΙΣΤΑ ΣΧΗΜΑΤΩΝ ΠΙΝΑΚΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Θέματα Δικτύωσης και Ασφάλειας. Η εφαρμογή και η διδασκαλία τους στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση

Θέματα Δικτύωσης και Ασφάλειας. Η εφαρμογή και η διδασκαλία τους στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Ειδική Αγωγή και Δικτύωση: Από τα εργαστήρια στο Διαδικτυακό περιβάλλον μητρώου ΑΜΕΑ Δρ Κ. Γκυρτής Τμήμα Ειδικής Αγωγής Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Δρ Βασίλης Σ. Μπελεσιώτης Σχολικός Σύμβουλος Πληροφορικής,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΣΤΡΕΦΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗ Επιχειρηματική Μοντελοποίηση. Ιωάννης Σταμέλος Βάιος Κολοφωτιάς Πληροφορική

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΣΤΡΕΦΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗ Επιχειρηματική Μοντελοποίηση. Ιωάννης Σταμέλος Βάιος Κολοφωτιάς Πληροφορική ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΣΤΡΕΦΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗ Επιχειρηματική Μοντελοποίηση Ιωάννης Σταμέλος Βάιος Κολοφωτιάς Πληροφορική Θεσσαλονίκη, Σεπτέμβριος 2013 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Πληροφοριακά Συστήματα Απομακρυσμένης Εποπτείας και Μετρήσεων

Πληροφοριακά Συστήματα Απομακρυσμένης Εποπτείας και Μετρήσεων Πληροφοριακά Συστήματα Απομακρυσμένης Εποπτείας και Μετρήσεων Cloud CRM και ERP Γεωργανάκης Παναγιώτης Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων, Γρεβενά Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Σύστημα Διαχείρισης, Ελέγχου και Παρακολούθησης Ασθενοφόρων και Περιστατικών

Σύστημα Διαχείρισης, Ελέγχου και Παρακολούθησης Ασθενοφόρων και Περιστατικών Σύστημα Διαχείρισης, Ελέγχου και Παρακολούθησης Ασθενοφόρων και Περιστατικών Η LINK Technologies Α.Ε. ιδρύθηκε το 2002 με στόχο να καταστεί πυρήνας καινοτομικών λύσεων Τηλεματικής αναβαθμίζοντας καθημερινά

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτική Ασφαλείας Δεδομένων Πιστοποίηση ISO 27001:2013 από την TÜV Austria Hellas

Πολιτική Ασφαλείας Δεδομένων Πιστοποίηση ISO 27001:2013 από την TÜV Austria Hellas Πολιτική Ασφαλείας Δεδομένων Πιστοποίηση ISO 27001:2013 από την TÜV Austria Hellas Αποστολή της Retail@Link & Πολιτική Ασφαλείας 12 χρόνια εμπειρίας Στη διασύνδεση επιχειρήσεων με >11.500.000 Ηλεκτρονικά

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ. Ηλεκτρονικό Εμπόριο

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ. Ηλεκτρονικό Εμπόριο ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Ηλεκτρονικό Εμπόριο Αναπτύσσοντας ένα Ηλεκτρονικό Κατάστημα Ηλεκτρονικό Εμπόριο Λειτουργικότητα Εφαρμογής Κατάλογος προϊόντων Καλάθι

Διαβάστε περισσότερα

Υπηρεσία φωνητικής υποστήριξης των ιστοτόπων της ΕΡΤ Α.Ε.

Υπηρεσία φωνητικής υποστήριξης των ιστοτόπων της ΕΡΤ Α.Ε. Υπηρεσία φωνητικής υποστήριξης των ιστοτόπων της ΕΡΤ Α.Ε. ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2017 Περιεχόμενα 1. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ... 3 2. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΤΑΚΥΡΩΣΗ... 4 2.1 Όλοι οι όροι είναι απαράβατοι και η μη τήρηση έστω

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΤΥΠΟ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΩΝ

ΕΝΤΥΠΟ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΩΝ Υ.Ν.Α.Ν.Π. ΕΝΤΥΠΟ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΩΝ Ε2 Το παρόν θα αναρτηθεί σε επεξεργάσιμη μορφή στο www.hcg.gr και στο www.yen.gr Ημερομηνία 11 Μαρτίου 2017 Προς ΥΝΑΝΠ/ ΔΙΠΕΑ 4 ο Πίνακας Στοιχείων

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΙΣΟΖΥΓΙΩΝ ΚΡΕΑΤΟΣ

ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΙΣΟΖΥΓΙΩΝ ΚΡΕΑΤΟΣ 1. Γενικά ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΙΣΟΖΥΓΙΩΝ ΚΡΕΑΤΟΣ Η ηλεκτρονική υποβολή των ισοζυγίων κρέατος πραγματοποιείται μέσα από το λογισμικό Άρτεμις του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΔΕΛΤΙΟΥ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΔΕΛΤΙΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΔΕΛΤΙΟΥ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥ ΓΕΛ & ΕΠΑΛ Β Έκδοση 1.0, Ιούνιος 2012 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΛΙΣΤΑ ΣΧΗΜΑΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Βασική προτεραιότητά μας η ασφάλεια των δεδομένων σας.

Βασική προτεραιότητά μας η ασφάλεια των δεδομένων σας. Τι είναι το Data Center; Για την καλύτερη φιλοξενία (hosting ) των συνδρομητικών εφαρμογών και υπηρεσιών που υποστηρίζουν τις επιχειρηματικές ανάγκες των πελατών της, η interworks επένδυσε στην δημιουργία

Διαβάστε περισσότερα