Εισαγωγή στη Γλωσσολογία ΙΙ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Εισαγωγή στη Γλωσσολογία ΙΙ"

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στη Γλωσσολογία ΙΙ Γλώσσα και Γραφή Διδάσκοντες: Επίκ. Καθ. Μαρία Λεκάκου, Λέκτορας Μαρία Μαστροπαύλου

2 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς.

3 Εισαγωγή στη Γλωσσολογία ΙΙ Υποχρεωτικό Β Εξαµήνου Τµήµα Φιλολογίας, Τοµέας Γλωσσολογίας Ακαδηµαϊκό έτος Διδάσκουσα: Μαρίκα Λεκάκου

4 Γραφή Σχέση γλώσσας (προφορικού λόγου) και γραφής Εξέλιξη της γραφής Ιστορία της γραφής Σύγχρονα συστήµατα γραφής Κινεζική, σηµιτικές και σύγχρονες αλφαβητικές γραφές (Ιστορική) Ορθογραφία Ανάγνωση. 2

5 Γραφή Βιβλιογραφία Κεφάλαιο 12 από το: Fromkin, Rodman & Hyams 2003/2007. Εισαγωγή στη Μελέτη της Γλώσσας. Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκης. 3

6 Σχέση γραφής και οµιλίας (προφορικού λόγου) 4

7 Γραφή και οµιλία Η γλώσσα και το σύστηµα που την απεικονίζει οπτικά είναι διακριτά συστήµατα. Διαφέρουν ως προς παραµέτρους όπως: Καθολικότητα Χρονική και άλλη προτεραιότητα Μέσο Τυποποίηση Κύρος κ.ά. 5

8 Γραφή και οµιλία Εµφάνιση Οµιλία à στην αρχή του ανθρώπινου γένους, πριν από περίπου χρόνια Γραφή à σχετικά πρόσφατα, περίπου το 4000 π.χ. από τους Σουµέριους στη Μεσοποταµία. 6

9 Γραφή και οµιλία Μέσο Οµιλία à διακυµάνσεις στην πίεση του αέρα Γραφή à σύµβολα σε κάποια επιφάνεια 7

10 Γραφή και οµιλία Καθολικότητα Όλοι οι άνθρωποι µιλούν. Δε γνωρίζουν όλοι οι άνθρωποι γραφή. Aναλφάβητοι πληθυσµοί (π.χ. στη Νέα Γουινέα). Αναλφάβητες οµάδες σε επίσηµα εγγράµατες κοινωνίες. 8

11 Γραφή και οµιλία Χρόνος και τρόπος κατάκτησης Οµιλία à από τα 2 πρώτα χρόνια ζωής κατόπιν έκθεσης σε γλωσσικά δεδοµένα Γραφή à γύρω στα 5 κατόπιν διδασκαλίας Ø Η ικανότητα εκµάθησης της γραφής βασίζεται στην ικανότητα οµιλίας. 9

12 Δοµικά επίπεδα Γραφή και οµιλία Οµιλία à Δύο βασικές µονάδες: φωνήµατα (χωρίς σηµασία) µορφήµατα (φορείς σηµασίας) Συστήµατα γραφής à σύµβολα που αναπαριστούν: Αντικείµενο ή έννοια (εξω-γλωσσικά στοιχεία) Λέξη, συλλαβή, ή φώνηµα (γλωσσικά στοιχεία) 10

13 Γραφή και οµιλία Φιλολογικό στοιχείο Οι αναλφάβητες κοινωνίες έχουν προφορική παράδοση, δηλ. πολιτισµό που µεταδίδεται προφορικά τραγούδια, µύθους, ιεροτελεστίες. Οι εγγράµµατες κοινωνίες έχουν λογοτεχνία σώµατα κειµένων µεγαλύτερα από ό,τι επιτρέπει η µνήµη. 11

14 Γραφή και οµιλία Ανακτησιµότητα Οµιλία à Μέχρι την εφεύρεση της ηχογράφησης, η οµιλία δεν µπορούσε να καταγραφεί και να διατηρηθεί παρά µόνο µέσω της γραφής. Γραφή à Διατηρείται αιώνια. Βάση για τη δηµιουργία αυτού που ονοµάζουµε πολιτισµό. 12

15 Γραφή και οµιλία Κύρος Ο γραπτός λόγος συνδέεται µε παράγοντες κύρους, όπως είναι η λογοτεχνία, οι εκπαιδευτικοί θεσµοί, η πολιτική και οικονοµική ισχύς. Επισηµότητα Η προφορική επικοινωνία είναι λιγότερο επίσηµη από τη γραπτή. Συχνά θεωρείται λανθασµένα ότι η γραπτή ωςη βασική γλώσσα και η προφορική ως κατώτερη. 13

16 Γραφή και οµιλία Τυποποίηση Στη γραπτή γλώσσα υπάρχει µία µοναδική τυποποιηµένη µορφή (ορθογραφικές συµβάσεις κλπ). Οι προφορικές γλώσσες διαθέτουν ποικιλοµορφία, δηλαδή γεωγραφικές και κοινωνικές ποικιλίες (διαλέκτους). 14

17 Γραφή και οµιλία Αλλαγή Η προφορική γλώσσα αλλάζει διαρκώς. Η γραπτή γλώσσα υπόκειται σε πολύ βραδύτερες και λιγότερο ευρείες αλλαγές. Οι αλλαγές στη γραπτή γλώσσα δεν προκύπτουν από εσωτερικούς λόγους, αλλά επιβάλλονται έξωθεν. Δεν ισχύει το ίδιο για τις αλλαγές στην προφορική γλώσσα (πρβλ ενότητα «Γλωσσική Αλλαγή»). 15

18 Γραφή και γλώσσα Σε ποια γλώσσα ανήκουν οι παρακάτω προτάσεις; 1. Του µπι ορ νοτ του µπι; 2. ðe çiroðico pote. 3. I never use violence. 4. Ηλί, ηλί, λαµά σαβαχθανί; 5. Βένι, βίντι, βίκι. 6. Tha ta pume avrio. 7. Für ihre Sicherheit. 8. Βενσερέµος. 9. Βουλέ βου κουσέ αβέκ µουά; 10. Trexw kai den ftanw. 16

19 Εξέλιξη της γραφής 17

20 Εξέλιξη της γραφής Το σύστηµα γραφής είναι ένας κώδικας, αποτελούµενος από σύµβολα-χαρακτήρες. Η (απο)κωδικοποίησή του, η αντιστοίχιση δηλαδή των συµβόλων του προς αυτό που τα σύµβολα σηµαίνουν, διαφέρει ανάλογα µε τον τύπο συµβόλων που χρησιµοποιούνται, δηλ. µε το είδος της γραφής. Σε κάποιες περιπτώσεις το σύµβολο - χαρακτήρας αντιστοιχεί απευθείας σε ένα αντικείµενο ή µια ιδέα. Σε άλλες περιπτώσεις το σύµβολο-χαρακτήρας αναπαριστά ένα γλωσσικό στοιχείο. 18

21 Εξέλιξη της γραφής 1. Μη-φωνολογική γραφή: i. Εικονογραφική γραφή. ii. Ιδεογραφική γραφή. 2. Φωνολογική γραφή (αποδίδει γλωσσικά στοιχεία): i. Λεξική ή λογογραφική ii. Συλλαβική iii. Συµφωνική αλφαβητική iv. Αλφαβητική 19

22 Εικονογραφική γραφή Ø Χρησιµοποιεί εικονογράµµατα. Το εικονόγραµµα είναι απεικόνιση του αντικειµένου που αναπαριστά. Τα εικονογράµµατα δεν αποτελούν αναπαράσταση λέξεων και φθόγγων οµιλούµενης γλώσσας. Ο φυσικός κόσµος αναπαρίσταται άµεσα και όχι µέσω των γλωσσικών σηµείων. Η σχέση µεταξύ µορφής και σηµασίας του συµβόλου είναι µη-τυχαία. 20

23 Εικονογράµµατα 21

24 Εικονογραφική γραφή Εικονογραφική γραφή υπάρχει σε όλον τον κόσµο, αρχαίο και σύγχρονο (π.χ. Ίνκας του Περού, ιθαγενείς της Αµερικής, Ινουί της Αλάσκας). Εικονογράµµατα χρησιµοποιούνται σήµερα στα διεθνή οδικά σήµατα. Τα σύµβολα γίνονται κατανοητά από όλους, ακριβώς επειδή δεν εξαρτώνται από τις λέξεις κάποιας γλώσσας. 22

25 Εικονογραφική γραφή Σύχρονο σύστηµα εικονογραφικής γραφής: emoticon. :-) :-( :-S... 23

26 Ιδεογραφική γραφή Όταν ένα εικονόγραµµα γίνει αποδεκτό ως αναπαράσταση ενός αντικειµένου, η σηµασία του µπορεί να αρχίσει να επεκτείνεται στις ιδιότητες του αντικειµένου, ή σε σχετιζόµενες έννοιες. Π.χ. ένα εικονόγραµµα που αναπαριστά/ αναφέρεται στον ήλιο µπορεί να καταλήξει να σηµαίνει «ζεστασιά», «θερµότητα», «φως», «ηµέρα», κλπ. 24

27 Ιδεογραφική γραφή o Τα εικονογράµµατα που αναπαριστούν ιδέες και όχι αντικείµενα ονοµάζονται ιδεογράµµατα. Με αυτό το βήµα αφαίρεσης, η εικονογραφική γραφή εξελίσσεται σε ιδεογραφική. Η διάκριση ανάµεσα σε ιδεογράµµατα και εικονογράµµατα δεν είναι πάντα ξεκάθαρη. 25

28 Εξέλιξη της γραφής Το κρίσιµο βήµα στην εξέλιξη της γραφής συντελείται όταν τα ιδεογράµµατα γίνουν γλωσσικά σύµβολα, όταν δηλαδή συµβολίζουν όχι µόνο τις ιδέες αλλά και τους φθόγγους/ήχους που αναπαριστούν τις ιδέες. 26

29 Ιστορία της γραφής 27

30 Ιστορία της γραφής Τα αρχαιότερα δείγµατα γραφής είναι βρίσκονται σε πήλινες πλάκες, τις πινακίδες, που ανακαλύφθηκαν στη Μέση Ανατολή γύρω στο 3500 π.χ. Πρόκειται για γραπτά µνηµεία του συστήµατος γραφής των Σουµερίων. Οι Σουµέριοι έδρασαν περί το 4000 π.χ., στη νότια Μεσοποταµία (σηµερινό Ιράκ). Λαός ασχολούµενος µε το εµπόριο, ανέπτυξαν περίπλοκο σύστηµα εικονογραµµάτων, καθώς κι ένα σύστηµα µέτρησης. 28

31 Ιστορία της γραφής Το αρχικό σύστηµα γραφής ήταν ένα σύστηµα εικονογραµµάτων, το οποίο µε το πέρασµα των αιώνων εξελίχθηκε και τυποποιήθηκε. Τα σύµβολα της γραπτής τους γλώσσας αποτυπώνονταν µε τη χρήση γραφίδας µε σχήµα σφήνας, την οποία πίεζαν σε πινακίδες µαλακού πηλού. Οι πινακίδες σκλήραιναν στον ήλιο και δηµιουργούσαν µόνιµα µνηµεία. Η γραφή τους ονοµάστηκε σφηνοειδής. 29

32 Από τα εικονογράµµατα στη σφηνοειδή γραφή 30

33 Εξέλιξη σφηνοειδούς γραφής Κατά την εξέλιξης της σφηνοειδούς γραφής, τα σύµβολα χρησιµοποιούνταν περισσότερο σε σχέση µε την ονοµασία του αναπαριστώµενου αντικειµένου παρά σε σχέση µε το ίδιο το αντικείµενο. Η σφηνοειδής γραφή κατέληξε να αναπαριστά λέξεις της γλώσσας: εξελίχθηκε σε λογογραφική/λεξική γραφή. Στη συνέχεια έγινε συλλαβική η γραφή. 31

34 Λογογραφικό σύστηµα Στο λογογραφικό σύστηµα, το σύµβολο δηλώνει και την εξωγλωσσική έννοια και το γλωσσικό στοιχείο (λέξη ή µόρφηµα) που σηµαίνει την έννοια. Τα λογογράµµατα, λοιπόν, είναι ιδεογράµµατα που αναπαριστούν, εκτός από την έννοια, και τη λέξη ή το µόρφηµα που διαθέτει η γλώσσα γι αυτή την έννοια. 32

35 Συλλαβικό σύστηµα Το σφηνοειδές σύστηµα γραφής εξαπλώθηκε σε όλη τη Μέση Ανατολή και τη Μικρά Ασία. Το υιοθέτησαν οι Βαβυλώνιοι, οι Ασσύριοι και οι Πέρσες. Οι δανειζόµενοι συχνά τροποποιούσαν το σύστηµα, για να αναπαραστήσουν τους ήχους των συλλαβών στις δικές τους γλώσσες. Η σφηνοειδής γραφή εξελίχθηκε σε ένα σύστηµα συλλαβικής γραφής/συλλαβάρι. 33

36 Εξέλιξη σφηνοειδούς γραφής Στη συλλαβική γραφή ο κάθε χαρακτήρας αντιστοιχεί σε µια συλλαβή. Γλώσσες µε συλλαβικό σύστηµα γραφής περιλαµβάνουν τη Μυκηναϊκή (γραµµική Β), τις Ινδιάνικες Cherokee και Cree και την αφρικανική Vai. 34

37 Εξέλιξη σφηνοειδούς γραφής Σφηνοειδής = µείγµα συλλαβικής και λογογραφικής/λεξικής γραφής. Υπήρχε ένα µεγάλο σύνολο συµβόλο που αναπαριστούσαν (και) ολόκληρες λέξεις. Π.χ. το Ακκαδικό σύµβολο ΑΝ ήταν ταυτόχρονα: (α) ιδεόγραµµα (è «θεότητα»), (β) λογόγραµµα για το µόρφηµα il- «θεότητα» (γ) συλλαβόγραµµα για τη συλλαβή il. 35

38 Ιστορία της γραφής Ταυτόχρονα µε την άνθηση της σουµερικής εικονογραφίας, οι αρχαίοι Αιγύπτιοι δηµιουργούν ένα παρόµοιο σύστηµα. Στο σύστηµα αυτό οι Έλληνες αργότερα έδωσαν την ονοµασία ιερογλυφικά. Τα ιερογλυφικά είναι ένα σύστηµα λογογραφικής γραφής. Οι χαρακτήρες της ιερογλυφικής γραφής αναπαριστούν τόσο την εξωγλωσσική έννοια όσο και τη λέξη για την εξωγλωσσική έννοια. Την αποκωδικοποίηση των ιερογλυφικών πέτυχε ο Ζαν- Φρανσουά Σαµπολιόν το Στήλη της Ροζέτα. 36

39 Συµφωνική γραφή Οι Φοίνικες, ένας σηµιτικός λαός που ζούσε στο σηµερινό Λίβανο, γνώριζαν τα ιερογλυφικά, καθώς και τις παραλλαγές της σουµερικής γραφής. Έως το 1500 π.χ. είχαν αναπτύξει ένα σύστηµα γραφής 22 χαρακτήρων, τη δυτική σηµιτική συλλαβογραφική γραφή. Οι χαρακτήρες συµβόλιζαν µόνο σύµφωνα. Τα φωνήεντα προσδιορίζονται από το γραµµατικό περιβάλλον στις σηµιτικές γλώσσες. 37

40 Το πρώτο αλφάβητο Οι αρχαίοι Έλληνες (8 ος αι π.χ.) δανείστηκαν το φοινικικό σύστηµα γραφής. Οι αρχαίοι Έλληνες προσάρµοσαν το σύστηµα, ώστε να αναπαριστά και τα φωνήεντα. Χρησιµοποίησαν τα σύµβολα της φοινικικής γραφής που απεικόνιζαν σύµφωνα που δεν υπήρχαν στην ελληνική γλώσσα. Το αποτέλεσµα: η αλφαβητική γραφή. 38

41 Το λατινικό αλφάβητο Οι Ετρούσκοι γνώρισαν το ελληνικό σύστηµα γραφής. Πιθανότατα το έφεραν µαζί τους οι Ευβοείς άποικοι της Χαλκίδας στην Ιταλία. Μέσω αυτών έγινε γνωστό στους Ρωµαίους, οι οποίοι το χρησιµοποίησαν για τα λατινικά. Το λατινικό αλφάβητο εξαπλώθηκε µε το δυτικό πολιτισµό και τελικά τα περισσότερα έθνη του κόσµου γνώρισαν και επέλεξαν να χρησιµοποιούν την αλφαβητική γραφή. 39

42 Για τα Ελληνικά Το 1900 ο αρχαιολόγος Sir Arthur Evans ( ) ανακάλυψε στην Κνωσσό µεγάλο αριθµό πήλινων πινακίδων. Θεωρώντας ότι έχει ανακαλύψει το παλάτι του βασιλιά Μίνωα, ονόµασε τη γλώσσα των πινακίδων «µινωική». 40

43 Για τα Ελληνικά Ο Έβανς δεν κατάφερε να αποκρυπτογραφήσει τις επιγραφές. Κατέληξε όµως ότι επρόκειτο για τρία διαφορετικά συστήµατα. Ιερογλυφική (1500 π.χ.) Γραµµική Α ( π.χ.) Γραµµική Β ( π.χ.) 41

44 Για τα Ελληνικά Το 1939 µεγάλος αριθµός πινακίδων Γραµµικής Β ανακαλύπτονται στην Πελοπόννησο (Πύλο). Αρα: η Γραµµική Β δεν είναι µινωική γραφή, αλλά µυκηναϊκή (εισήχθηκε στους Μίνωες). Μινωικές γραφές είναι η Γραµµική Α και η ιερογλυφική είναι µινωικές γραφές. Δίσκος της Φαιστού. Η Γραµµική Α δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί. Καταγράφει γλώσσα που µιλιούνταν πριν την κυριαρχία των Μυκηνών. 42

45 Για τα Ελληνικά Η Γραµµική Β αποκρυπτογραφήθηκε το 1956 από τον Michael Ventris. Συλλαβική γραφή µε στοιχεία λογογραφικής. Πρόκειται για το σύστηµα γραφής της µυκηναϊκής γλώσσας. Ο Βέντρις κατέδειξε ότι η γραµµική Β αποτύπωνε ελληνική γλώσσα. Πρόκειται για την αρχαιότερη ελληνική διάλεκτο και καταγεγραµµένη ευρωπαϊκή γλώσσα. 43

46 Γραµµική Β: συλλαβάρι 44

47 Γραµµική Β : Εν µέρει λογογραφική 45

48 Γραµµική Β Λέξεις κατόπιν ανασύνθεσης: πατήρ, κύµινο, µέλι, χρυσός, γυναίκα, φάρµακον, τόσον, θώρακες, ίππος, λευκός, θυγάτηρ, κούρος, τρίποδες, αιγύπτιος, άναξ, άξονες, φαιστός, ποιµήν, αγρία, µάραθος, έλαιον,... 46

49 Για τα Ελληνικά Η µυκηναϊκή = η πρωιµότερη διάλεκτος της ελληνικής. Επίσης, είναι η παλαιότερη καταγεγραµµένη γλώσσα σε ολόκληρη την Ευρώπη. Σκοτεινοί αιώνες: 13 ος αι - τέλη 9 ου αι π. Χ. Από το δεύτερο µισό του 8 ου αι, επανεισάγεται η γραφή στον ελληνικό κόσµο µε την προσαρµογή του φοινικικού αλφαβήτου. Τα γράµµατα και οι ορθογραφικές συµβάσεις εµφανίζουν σηµαντικές τοπικές ποικιλίες. 47

50 48

51 Σύγχρονα συστήµατα γραφής 49

52 Για εκτενείς πληροφορίες (στα Αγγλικά) για τα συστήµατα γραφής όλων των γλωσσών του κόσµου: 50

53 Σύγχρονα συστήµατα γραφής Στις περισσότερες περιπτώσεις, η λεξική/λογογραφική γραφή έδωσε τη θέση της σε αλφαβητικά συστήµατα. Λόγοι: οικονοµία του συστήµατος. Βασικές εξαιρέσεις είναι τα συστήµατα γραφής που χρησιµοποιούνται στην Κίνα και την Ιαπωνία, που χρησιµοποιούν λεξική/ λογογραφική και συλλαβική γραφή αντίστοιχα. 51

54 Σύγχρονα συστήµατα γραφής Κινεζικό σύστηµα: λογογραφικό/λεξικό: κάθε χαρακτήρας αναπαριστά µια λέξη ή ένα µόρφηµα. Έχει µια αδιάλειπτη ιστορία και πλέον χρόνων. Αποτέλεσε τη βάση για το ιαπωνικό σύστηµα γραφής (που διαφέρει όµως συστηµατικά από το κινεζικό δείτε τη σχετική ενότητα στο σύγγραµµα). 52

55 Σύγχρονα συστήµατα γραφής Το σύστηµα περιέχει δεκάδες χιλιάδες χαρακτήρες. Χρειάζεται κανείς «µόνο» για να διαβάσει µια εφηµερίδα. Διαρκείς προσπάθειες απλοποίησης. Παράλληλη υιοθέτηση συστήµατος που βασίζεται στο λατινικό αλφάβητο. Ο στόχος ΔΕΝ είναι η αντικατάσταση της παραδοσιακής γραφής. Η γραφή είναι µορφή τέχνης και κοµµάτι του κινεζικού πολιτισµού. 53

56 Σύγχρονα συστήµατα γραφής Η διατήρηση του παραδοσιακού συστήµατος γραφής επιτρέπει σε όλους τους Κινέζους που γνωρίζουν γραφή και ανάγνωση να επικοινωνούν, παρότι οι γλωσσικές ποικιλίες που µιλάνε δεν είναι αµοιβαία κατανοητές. Θυµηθείτε τις λεγόµενες κινέζικες διαλέκτους. Η γραπτή επικοινωνία µεταξύ των διαφόρων γλωσσικών κοινοτήτων δε θα ήταν πλέον δυνατή. 54

57 Σύγχρονα συστήµατα γραφής Οι σηµιτικές γλώσσες, όπως π.χ. τα εβραϊκά και τα αραβικά, γράφονται µε αλφάβητα που χρησιµοποιούν µόνο σύµφωνα à συµφωνική γραφή. Στις σηµιτικές γλώσσες οι ρίζες των περισσοτέρων λέξεων αποτελούνται από σύµφωνα µόνο: Ρίζα ktb: katab «γράφω», aktib «εγώ γράφω», kitab «ένα βιβλίο», κλπ. 55

58 Σύγχρονα συστήµατα γραφής Κάποιος που γνωρίζει την οµιλούµενη γλώσσα µπορεί να µαντέψει τα φωνήεντα στη συµφωνική ακολουθία, πς σς µπρτ ν κτλβτ τ φρσ ν µλτ ελλνκ. Όµως στην ελληνική, για παράδειγµα, τα φωνήεντα δεν µπορούν γενικά να παραλείπονται. Μ ρς ν τρ ξ. 56

59 Σύγχρονα συστήµατα γραφής Οι αλφαβητικές γραφές είναι συστήµατα εύκολα στην εκµάθηση, εύχρηστα και αποδοτικά στη µεταγραφή. Ευρωπαϊκά αλφάβητα: µε βάση το λατινικό, συν κάποια κατά περίπτωση αναγκαία διακριτικά σηµάδια (π.χ. Umlaut). Το λατινικό αλφάβητο έχουν υιοθετήσει µ.ά. η Τουρκική, η Ινδονησιακή, η Σουαχίλι και η Βιετναµέζικη. Πολλές σλαβικές γλώσσες χρησιµοποιούν το κυριλλικό αλφάβητο, που προέρχεται απευθείας από το ελληνικό. 57

60 Σύγχρονα συστήµατα γραφής Τα αλφάβητα επινοήθηκαν µε βάση τη φωνηµική αρχή: αναπαριστώνται οι φωνηµικές ιδιότητες των γλωσσών. Ο στόχος για αντιστοιχία 1:1 µεταξύ γραφήµατος και φωνήµατος επιτυγχάνεται σε διαφορετικό βαθµό. Λιγότερο αποκλίνουν οι αλφαβητικές γραφές των Ισπανικών, Φινλανδικών, των Ελληνικών. Περισσότερο αποκλίνουν οι γραφές της Αγγλικής και της Γαλλικής. 58

61 Σύγχρονα συστήµατα γραφής Εκτός από τα φωνητικά αλφάβητα (π.χ. το Διεθνές Φωνητικό Αλφάβητο), οι αλφαβητικές γραφές δε βασίζονται σε σχέση µεταξύ γραφήµατος και φθόγγου (ενν. ως πραγµάτωσης φωνήµατος) αλλά σε σχέση µεταξύ γραφήµατος και φωνήµατος. Εποµένως, είναι λανθασµένη η χρήση του όρου «φωνητική γραφή» για τις αλφαβητικές γραφές. Φωνητική θα ήταν η γραφή αν γράφαµε διαφορετικά π.χ. τα αρχικά γράµµατα των λέξεων σβήνω και σπίτι: ζβήνω- σπίτι 59

62 Σύγχρονα συστήµατα γραφής Οι αποκλίσεις από το στόχο για αντιστοιχία 1:1 µεταξύ γραφήµατος και φωνήµατος οφείλονται κυρίως σε δύο λόγους: είτε επειδή η γλώσσα χρησιµοποιεί αλφάβητο που δεν είχε σχεδιαστεί για αυτήν είτε επειδή το γραπτό σύστηµα δεν ακολουθεί τις αλλαγές στην προφορική γλώσσα. Οι γλώσσες αλλάζουν µε ρυθµό πολύ πιο γρήγορο απ ό,τι τα συστήµατα γραφής. Έτσι, συχνά η ορθογραφία είναι ιστορική. 60

63 Σύγχρονα συστήµατα γραφής Η ιστορική ορθρογραφία µας επιτρέπει: να διαβάζουµε κείµενα γραµµένα πολλά χρόνια (ή και αιώνες) πριν να διαβάζουµε κείµενα γραµµένα σε διαφορετική διάλεκτο Κάποιες αποκλίσεις στην προφορά προβλέπονται από µορφοφωνηµικούς κανόνες της γλώσσας, π.χ. η ηχηροποίηση του [s] πριν από ηχηρό (σβήνω) ή η ηχηροποίηση του [s] του πληθυντικού στην Αγγλική. 61

64 Η σηµασία της ορθογραφίας (1) Οι Έλληνες, οι οποίοι ήταν φιλόσοφοι, αρέσκονταν ιδιαίτερα να συζητούν. (2) Οι Έλληνες οι οποίοι ήταν φιλόσοφοι αρέσκονταν ιδιαίτερα να συζητούν. (3) Τα παιδιά πηγαίνουν για ύπνο στις οχτώ. (4) Τα παιδιά πηγαίνουν για ύπνο στις οχτώ; (5) My cousin s friends (6) My cousins friends 62

65 Ανάγνωση 63

66 Με τα µάτια ή µε τ αυτιά; Τα παιδιά καταβάλλουν µεγάλη προσπάθεια για να µάθουν να διαβάζουν. Ένα χαρακτηριστικό αυτής της διαδικασίας είναι ο συλλαβισµός. Μοιάζει σαν η ανάγνωση να µπορεί να προχωρήσει µόνο αν τα παιδιά ακούσουν τους χαρακτήρες. Δύο θεωρίες για τη διαδικασία ανάγνωσης: Χρειάζεται φωνητική/ φωνολογική ενδιάµεση φάση Δε χρειάζεται φωνολογική γνώση 64

67 Με τα µάτια ή µε τ αυτιά; Πρώτη θεωρία: χρειάζεται φωνητική/ φωνολογική ενδιάµεση φάση για επιτυχή ανάγνωση Η ανάγνωση είναι σειριακή ή γραµµική διαδικασία που εξελίσσεται φθόγγοφθόγγο. Ο αναγνώστης φτιάχνει σταδιακά µεγαλύτερες µονάδες. 65

68 Με τα µάτια ή µε τ αυτιά; Δεύτερη θεωρία: δεν χρειάζεται φωνολογική γέφυρα µεταξύ των γραπτών λέξεων και της σηµασίας τους Οι λέξεις διαβάζονται ολόκληρες, χωρίς να χρειάζεται να συλλαβιστούν. Οι αναγνώστες µε πληροφορίες που συλλέγουν µε την περιφερειακή τους όραση προβλέπουν ποια είναι τα σηµαντικά κοµµάτια των κειµένων. Πηδούν από λέξη σε λέξη και γεµίζουν τα κενά µαντεύοντας τα υπόλοιπα. 66

69 Υπέρ της πρώτης θεωρίας Η σύνδεση χαρακτήρα-ήχου είναι αναπόφευκτη κατά την εκµάθηση ανάγνωσης. Στατιστικά οι περισσότερες λέξεις ενός κειµένου είναι σπάνιες και κάποιες είναι άγνωστες στους αναγνώστες. Άρα δεν µπορούν να µαντευτούν και οι αναγνώστες θα πρέπει να τις συλλαβίσουν. Προσπαθήστε µε το πικοµαλεσεφέσο. 67

70 Υπέρ της πρώτης θεωρίας Όταν διαβάζουµε δύσκολα κείµενα, συχνά κινούµε τα χείλη µας. v Η φωνολογία µας βοηθά να φτάσουµε στο νόηµα. Η αναγνώριση χαρακτήρων είναι ταχύτατη: ms ανά γράµµα χρόνος που είναι αρκετός για να εξηγήσει τη µέση ταχύτητα ανάγνωσης (~250 λέξεις το λεπτό). Παιδιά µε µητρική µια νοηµατική γλώσσα δυσκολεύονται περισσότερο να µάθουν ανάγνωση. 68

71 Υπέρ της δεύτερης θεωρίας Οι αναγνώστες δεν συγχέουν οµόηχες λέξεις όπως µέλι και µέλη. v Φαίνεται πως η φωνολογία δεν παίζει ρόλο σε τέτοιες περιπτώσεις. Σε οµόγραφες αλλά όχι οµόηχες λέξες, όπως το αγγλικό tear («δάκρυ» και «σκίζω»), η προφορά επιλέγεται αφού γίνει η σηµασιολογική-συντακτική επεξεργασία. 69

72 Υπέρ της δεύτερης θεωρίας Κάποιοι αναγνώστες µπορούν να διαβάσουν πάνω από 500 λέξεις το λεπτό. Τα µάτια δεν µπορούν να επεξεργαστούν πάνω από ορισµένους χαρακτήρες το λεπτό. v Οι ταχείς αναγνώστες προφανώς µπορούν και παραλείπουν ή µαντεύουν περισσότερες λέξεις. 70

73 ΔΑΙΑΒΣΕ ΤΟ ΓΗΡΟΓΡΑ! ΜΡΟΠΕΙΣ! Σνφµύωα µε µια έυρενα στο Πισήναπιµετο του Κµτρπιαίζ, δεν πεαίζι ρλόο µε τι σριεά ενίαι τοθοπεµέτενα τα γταµάµρα σε µια λξέη, αεκρί το πώτρο και το ταελείτυο γάµρµα να ενίαι σε στωσή θσέη. Τα υλοπιόα µροπούν να ενίαι σε τχίυεας θιέεσς και µροπετίε να δαβαιάεστε τις λιεξές χρωίς πλβηµόρα. Ατυό γνίταει γαιτί ο απρώνθονις εκέγλφοας δεν δαεβζιάι γάµρµα γάµρµα κθάει λξέη αλά τη λξέη σαν σνύλοο. Ατίπτσυεο, ε; 71

74 Τρίτη θεωρία: συµβιβασµός των δύο θεωριών Καµία από τις δύο θεωρίες δεν µπορεί να εξηγήσει πλήρως την αναγνωστική συµπεριφορά. Πιθανότατα οι αναγνώστες χρησιµοποιούν και τις δύο στρατηγικές, ανάλογα µε την περίπτωση και το κείµενο. Η πρώτη θεωρία εξηγεί τα αρχικά στάδια της ανάγνωσης. Ίσως µετά από επαναλαµβανόµενη έκθεση σε µια λέξη, η διαδικασία γίνεται αυτόµατη χωρίς µεσολάβηση φωνολογίας. 72

75 Τέλος Ενότητας

76 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

77 Σημειώματα

78 Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 1.0. Έχουν προηγηθεί οι κάτωθι εκδόσεις: Έκδοση 1.0 διαθέσιμη εδώ.

79 Σημείωμα Αναφοράς Copyright Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Διδάσκοντες: Επίκ. Καθ. Μαρία Λεκάκου, Λέκτορας Μαρία Μαστροπαύλου. «Εισαγωγή στη Γλωσσολογία ΙΙ. Γλώσσα και Γραφή». Έκδοση: 1.0. Ιωάννινα Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση:

80 Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Δημιουργού - Παρόμοια Διανομή, Διεθνής Έκδοση 4.0 [1] ή μεταγενέστερη. [1]

Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι

Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι Εισαγωγικά: τι είναι γλώσσα, τι είναι γλωσσολογία Διδάσκοντες: Επίκ. Καθ. Μαρία Λεκάκου, Λέκτορας Μαρία Μαστροπαύλου Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Πρώτες Μορφές Γραφής

Πρώτες Μορφές Γραφής Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία Αρσάκειο Γενικό Λύκειο Ψυχικού Σχολικό έτος: 2013-2014 Ερευνητική Εργασία Α Λυκείου Ιστορία της Γραφής Πρώτες Μορφές Γραφής Εργάστηκαν οι μαθητές: Ευγενία Πονηρού, Σάββας Παπαευαγγέλου,

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι

Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι Σύνταξη Διδάσκοντες: Επίκ. Καθ. Μαρία Λεκάκου, Λέκτορας Μαρία Μαστροπαύλου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Δυσλεξία: Πρακτική αντιμετώπιση Οργάνωση μελέτης στο σπίτι

Δυσλεξία: Πρακτική αντιμετώπιση Οργάνωση μελέτης στο σπίτι Δυσλεξία: Πρακτική αντιμετώπιση Οργάνωση μελέτης στο σπίτι Καρτάλη Αναστασία Δασκάλα Ειδικής Παιδαγωγικής Έρευνα Σνφμύωα με έυρενα του Πμανιπσητετο τυo Κμτρπιαιζ, δεν πεαιζι ρλόο με τι σριεά ενίαι τοθοπεμετενα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΓΡΑΦΕΣ ΣΤΟ ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΙΓΑΙΟ Όταν οι μαθητές δημιουργούν

ΟΙ ΓΡΑΦΕΣ ΣΤΟ ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΙΓΑΙΟ Όταν οι μαθητές δημιουργούν ΟΙ ΓΡΑΦΕΣ ΣΤΟ ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΙΓΑΙΟ Όταν οι μαθητές δημιουργούν ΜΑΘΗΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Στο πλαίσιο του μαθήματος της Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας στην Α τάξη Γυμνασίου, οι μαθητές μας

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία της μετάφρασης

Ιστορία της μετάφρασης ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 6: Μεταφραστές και πρωτότυπα. Ελένη Κασάπη ΤΜΗΜΑ ΑΓΓΛΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΒΑΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2013-2014

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΒΑΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2013-2014 ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΒΑΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2013-2014 ΑΡΧΑΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΓΡΑΦΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΤΟΥΣ ΣΕ ΟΣΤΡΑΚΑ ΠΗΛΙΝΩΝ ΑΓΓΕΙΩΝ Μεσοποταμία-Σουμέριοι Μέσα 4ης χιλιετίας π.χ. Σφηνοειδής γραφή Τρόπος γραφής που

Διαβάστε περισσότερα

Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές

Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές 1 Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές Ενότητα 1: Εισαγωγικές Επισημάνσεις Ζακοπούλου Βικτωρία 2 Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

Μικροβιολογία & Υγιεινή Τροφίμων

Μικροβιολογία & Υγιεινή Τροφίμων ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μικροβιολογία & Υγιεινή Τροφίμων Μικροοργανισμοί που ελέγχονται ανά είδος τροφίμου Διδάσκοντες: Καθ. Χρυσάνθη Παπαδοπούλου, Λέκτορας Ηρακλής Σακκάς Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΛΕΞΗ ΤΡΙΤΗ ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΔΙΑΛΕΚΤΩΝ

ΔΙΑΛΕΞΗ ΤΡΙΤΗ ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΔΙΑΛΕΚΤΩΝ ΔΙΑΛΕΞΗ ΤΡΙΤΗ ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΔΙΑΛΕΚΤΩΝ 1. Από τη Γραμμική Β στην εισαγωγή του αλφαβήτου - Στον ελληνικό χώρο, υπήρχε ένα σύστημα γραφής μέχρι το 1200 π.χ. περίπου, η

Διαβάστε περισσότερα

Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας

Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας Ενότητα 10η: Απεσταλμένοι του Ρωμαίου Ποντίφικα και Ρωμαϊκή Κουρία Κυριάκος Κυριαζόπουλος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΕΙΑ ΙΙ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΕΙΑ ΙΙ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΕΙΑ ΙΙ Στοιχειώδεις αντιδράσεις, μηχανισμός και εύρεση του νόμου ταχύτητας Διδάσκοντες: Αναπλ. Καθ. Β. Μελισσάς, Λέκτορας Θ. Λαζαρίδης Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Μάθηση σε νέα τεχνολογικά περιβάλλοντα

Μάθηση σε νέα τεχνολογικά περιβάλλοντα ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μάθηση σε νέα τεχνολογικά περιβάλλοντα Ενότητα 12: Μαθησιακοί Τύποι Βασιλική Μητροπούλου-Μούρκα Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΑΚΟΗΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΑΚΟΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΑΚΟΗΣ Ενότητα 1: Επικοινωνία, Λόγος, Ομιλία (1 ο Μέρος) Οκαλίδου Αρετή Τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Διγλωσσία και Εκπαίδευση

Διγλωσσία και Εκπαίδευση ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 3: Διγλωσσία και Μάθηση Διδάσκουσα: Ρούλα Τσοκαλίδου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία της μετάφρασης

Ιστορία της μετάφρασης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 5: Η μετάφραση των εβδομήκοντα, η εκπαίδευση των μεταφραστών κατά Κικέρωνα, η τέχνη της μετάφρασης από την αρχαιότητα μέχρι τα

Διαβάστε περισσότερα

Αποκωδικοποίηση. Εισαγωγή στη διδακτική των γλωσσών. Γεώργιος Υψηλάντης, αναπληρωτής καθηγητής ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Αποκωδικοποίηση. Εισαγωγή στη διδακτική των γλωσσών. Γεώργιος Υψηλάντης, αναπληρωτής καθηγητής ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στη διδακτική των γλωσσών Αποκωδικοποίηση Γεώργιος Υψηλάντης, αναπληρωτής καθηγητής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Πιθανότητες. Συνδυαστική Ανάλυση Διδάσκων: Επίκουρος Καθηγητής Κωνσταντίνος Μπλέκας

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Πιθανότητες. Συνδυαστική Ανάλυση Διδάσκων: Επίκουρος Καθηγητής Κωνσταντίνος Μπλέκας ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Πιθανότητες Συνδυαστική Ανάλυση Διδάσκων: Επίκουρος Καθηγητής Κωνσταντίνος Μπλέκας Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Μιγαδικός λογισμός και ολοκληρωτικοί Μετασχηματισμοί

Μιγαδικός λογισμός και ολοκληρωτικοί Μετασχηματισμοί ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μιγαδικός λογισμός και ολοκληρωτικοί Μετασχηματισμοί ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΤΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ Διδάσκων : Επίκ. Καθ. Κολάσης Χαράλαμπος Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένη Στατιστική

Εφαρμοσμένη Στατιστική ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εφαρμοσμένη Στατιστική Περιγραφική Στατιστική Διδάσκων: Επίκουρος Καθηγητής Κωνσταντίνος Μπλέκας Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε

Διαβάστε περισσότερα

Άδειες Χρήσης. Διδακτική Μαθηματικών I. Ρεαλιστικά Μαθηματικά. Διδάσκων: Επίκουρος Καθ. Κ. Τάτσης

Άδειες Χρήσης. Διδακτική Μαθηματικών I. Ρεαλιστικά Μαθηματικά. Διδάσκων: Επίκουρος Καθ. Κ. Τάτσης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Άδειες Χρήσης Διδακτική Μαθηματικών I Ρεαλιστικά Μαθηματικά Διδάσκων: Επίκουρος Καθ. Κ. Τάτσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας

Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας Ενότητα 7η: Ιερά Σύνοδος Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι

Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι Σύνταξη Διδάσκοντες: Επίκ. Καθ. Μαρία Λεκάκου, Λέκτορας Μαρία Μαστροπαύλου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Επιμέλεια μεταφράσεων και εκδοτικός χώρος

Επιμέλεια μεταφράσεων και εκδοτικός χώρος ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Επιμέλεια μεταφράσεων και εκδοτικός χώρος 8 η ενότητα: Ολοκλήρωση βιβλιοπαρουσιάσεων Ελένη Κασάπη Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Εκκλησιαστικό Δίκαιο. Ενότητα 10η: Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας και Διαρκής Ιερά Σύνοδος Κυριάκος Κυριαζόπουλος Τμήμα Νομικής Α.Π.Θ.

Εκκλησιαστικό Δίκαιο. Ενότητα 10η: Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας και Διαρκής Ιερά Σύνοδος Κυριάκος Κυριαζόπουλος Τμήμα Νομικής Α.Π.Θ. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 10η: Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας και Διαρκής Ιερά Σύνοδος Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Χρήση. Αποκρυπτογράφηση

Χρήση. Αποκρυπτογράφηση Εύρεση Ανακαλύφθηκε στις αρχές του εικοστού αιώνα στην Κνωσό από τον Άρθουρ Έβανς, που την ονόμασε έτσι επειδή χρησιμοποιούσε γραμμικούς χαρακτήρες (και όχι εικονιστικούς, όπως η μινωική ιερογλυφική γραφή)

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΑΚΟΗΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΑΚΟΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΑΚΟΗΣ Ενότητα 4: Χαρακτηριστικά της Ομιλίας Φωνητική και Φωνολογία (2ο Μέρος) Οκαλίδου Αρετή Τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Ηλεκτρισμός & Μαγνητισμός

Ηλεκτρισμός & Μαγνητισμός ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ηλεκτρισμός & Μαγνητισμός Ο νόμος των Biot-Savart Διδάσκων : Επίκ. Καθ. Ν. Νικολής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένη Στατιστική

Εφαρμοσμένη Στατιστική ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εφαρμοσμένη Στατιστική Περιγραφική Στατιστική Διδάσκων: Επίκουρος Καθηγητής Κωνσταντίνος Μπλέκας Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε

Διαβάστε περισσότερα

Λογιστική Κόστους Ενότητα 12: Λογισμός Κόστους (2)

Λογιστική Κόστους Ενότητα 12: Λογισμός Κόστους (2) Λογιστική Κόστους Ενότητα 12: Λογισμός Κόστους (2) Μαυρίδης Δημήτριος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία της γραφής και της τεχνολογίας των πληροφοριών

Ιστορία της γραφής και της τεχνολογίας των πληροφοριών ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ Ιστορία της γραφής και της τεχνολογίας των πληροφοριών ΑΘΗΝΑ, 2009 1 Περιγραφή μαθήματος

Διαβάστε περισσότερα

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 12: Κριτήρια Σύγκλισης Σειρών. Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 12: Κριτήρια Σύγκλισης Σειρών. Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 2: Κριτήρια Σύγκλισης Σειρών Λουκάς Βλάχος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.

Διαβάστε περισσότερα

Βασικοί άξονες Μαθηματικά στην εκπαίδευση:

Βασικοί άξονες Μαθηματικά στην εκπαίδευση: ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Άδειες Χρήσης Ειδικά Θέματα Μαθηματικών Εισαγωγή - Περί δημιουργικότητας Διδάσκων : Επίκουρος Καθηγητής Κ. Τάτσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕ 800 Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης (κοινωνικοποίηση διαπολιτισμικότητα)

ΚΕ 800 Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης (κοινωνικοποίηση διαπολιτισμικότητα) ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΕ 800 Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης (κοινωνικοποίηση διαπολιτισμικότητα) Ενότητα 2: Ο θεσμός του σχολείου στη σύγχρονη κοινωνία Κωνσταντίνος

Διαβάστε περισσότερα

Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές

Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές 1 Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές Ενότητα 16: Ασκήσεις Πράξης Ζακοπούλου Βικτωρία 2 Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Τμήμα Λογοθεραπείας

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων Ενότητα 7: ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΓΕΘΟΥΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Μαυρίδης Δημήτριος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Λογισμός 3. Ενότητα 19: Θεώρημα Πεπλεγμένων (γενική μορφή) Μιχ. Γ. Μαριάς Τμήμα Μαθηματικών ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Λογισμός 3. Ενότητα 19: Θεώρημα Πεπλεγμένων (γενική μορφή) Μιχ. Γ. Μαριάς Τμήμα Μαθηματικών ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 19: Θεώρημα Πεπλεγμένων (γενική μορφή) Μιχ. Γ. Μαριάς Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία της μετάφρασης

Ιστορία της μετάφρασης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 2: Οι δρόμοι των μεταφραστών και στοιχεία θεωρητικής μεταφρασεολογίας. Ελένη Κασάπη ΤΜΗΜΑ ΑΓΓΛΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση μεταφράσεων ιταλικής ελληνικής γλώσσας

Αξιολόγηση μεταφράσεων ιταλικής ελληνικής γλώσσας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Αξιολόγηση μεταφράσεων ιταλικής ελληνικής γλώσσας Ενότητα 7: Άσκηση μετάφρασης Κασάπη Ελένη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό

Διαβάστε περισσότερα

Η παρουσίαση της πληροφορίας στο διαδίκτυο. Δρ. Ματθαίος Α. Πατρινόπουλος

Η παρουσίαση της πληροφορίας στο διαδίκτυο. Δρ. Ματθαίος Α. Πατρινόπουλος Η παρουσίαση της πληροφορίας στο διαδίκτυο Δρ. Ματθαίος Α. Πατρινόπουλος 2 3 Πώς διαβάζονται οι ιστοσελίδες; Οι περισσότεροι χρήστες σπάνια διαβάζουν τις ιστοσελίδες λέξη λέξη αντίθετα τις σαρώνουν. 4

Διαβάστε περισσότερα

Συμπεριφορά Καταναλωτή

Συμπεριφορά Καταναλωτή ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 8 : Η σημασία της κουλτούρας στη Συμπεριφορά του Καταναλωτή Χριστίνα Μπουτσούκη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι Ενότητα #2: Βασικές Γνώσεις I Εισαγωγή Νικόλαος Καραπιδάκης Τμήμα Ιστορίας Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Μάρκετινγκ Εξαγωγών. Ενότητα 3 : Το Περιβάλλον και το Διεθνές Μάρκετινγκ Κοινωνικο-Πολιτιστικό Περιβάλλον

Μάρκετινγκ Εξαγωγών. Ενότητα 3 : Το Περιβάλλον και το Διεθνές Μάρκετινγκ Κοινωνικο-Πολιτιστικό Περιβάλλον ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 3 : Το Περιβάλλον και το Διεθνές Μάρκετινγκ Κοινωνικο-Πολιτιστικό Περιβάλλον Χριστίνα Μπουτσούκη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Μιγαδικός λογισμός και ολοκληρωτικοί Μετασχηματισμοί

Μιγαδικός λογισμός και ολοκληρωτικοί Μετασχηματισμοί ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μιγαδικός λογισμός και ολοκληρωτικοί Μετασχηματισμοί ΑΝΑΠΤΥΓΜΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΩΝ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΩΝ ΣΕ ΣΕΙΡΕΣ Διδάσκων : Επίκ. Καθ. Κολάσης Χαράλαμπος Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Υπολογιστές Ι. Άδειες Χρήσης. Δομή του προγράμματος. Διδάσκοντες: Αν. Καθ. Δ. Παπαγεωργίου, Αν. Καθ. Ε. Λοιδωρίκης

Υπολογιστές Ι. Άδειες Χρήσης. Δομή του προγράμματος. Διδάσκοντες: Αν. Καθ. Δ. Παπαγεωργίου, Αν. Καθ. Ε. Λοιδωρίκης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Άδειες Χρήσης Υπολογιστές Ι Δομή του προγράμματος Διδάσκοντες: Αν. Καθ. Δ. Παπαγεωργίου, Αν. Καθ. Ε. Λοιδωρίκης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας

Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας Ενότητα 11η: Σύγκριση Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και Καθολικής Εκκλησίας Κυριάκος Κυριαζόπουλος

Διαβάστε περισσότερα

Ενδοοικογενειακή βία: Αναδρομική μελέτη των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας στην Αττική. Αλεξάνδρου Παντελής

Ενδοοικογενειακή βία: Αναδρομική μελέτη των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας στην Αττική. Αλεξάνδρου Παντελής Ενδοοικογενειακή βία: Αναδρομική μελέτη των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας στην Αττική. Αλεξάνδρου Παντελής Ιατροδικαστής, Ειδικός Πραγματογνώμονας Εισαγγελίας και Πρωτοδικείου Αθηνών και Πειραιώς

Διαβάστε περισσότερα

Μιγαδικός λογισμός και ολοκληρωτικοί Μετασχηματισμοί

Μιγαδικός λογισμός και ολοκληρωτικοί Μετασχηματισμοί ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μιγαδικός λογισμός και ολοκληρωτικοί Μετασχηματισμοί ΤΟΠΟΛΟΓΙΚΟΙ ΟΡΙΣΜΟΙ ΣΤΟ ΜΙΓΑΔΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ Διδάσκων : Επίκ. Καθ. Κολάσης Χαράλαμπος Άδειες Χρήσης Το

Διαβάστε περισσότερα

Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές I

Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές I ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές I Ελαστικότητα και εφαρμογές Διδάσκων: Επίκουρος Καθηγητής Αθανάσιος Σταυρακούδης Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα

Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα Ενότητα 1: Εισαγωγή στην ιστορία των πολιτικών ιδεολογιών Σπύρος Μαρκέτος

Διαβάστε περισσότερα

II29 Θεωρία της Ιστορίας

II29 Θεωρία της Ιστορίας II29 Θεωρία της Ιστορίας Ενότητα 2: Αντώνης Λιάκος Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Ιστορίας - Αρχαιολογίας Ερωτήσεις Μαθήματος 1 Ιστορία μου, αμαρτία μου, λάθος μου μεγάλο Είσαι αρρώστια μου, στενοχώρια μου, και

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι

Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι Σημασιολογία Διδάσκοντες: Επίκ. Καθ. Μαρία Λεκάκου, Λέκτορας Μαρία Μαστροπαύλου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Εκπαιδευτική Πολιτική

Εισαγωγή στην Εκπαιδευτική Πολιτική ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στην Εκπαιδευτική Πολιτική Φορείς άσκησης της εκπαιδευτικής πολιτικής Διδάσκων: Επίκ. Καθηγητής Θωμάς Μπάκας Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Μάθηση σε νέα τεχνολογικά περιβάλλοντα

Μάθηση σε νέα τεχνολογικά περιβάλλοντα ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μάθηση σε νέα τεχνολογικά περιβάλλοντα Ενότητα 6: Θεωρία Διπλής Κωδικοποίησης & Γνωστικού Φορτίου Βασιλική Μητροπούλου-Μούρκα Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Χώρος και Διαδικασίες Αγωγής

Χώρος και Διαδικασίες Αγωγής ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 7: Καινοτόμα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα και αλλαγή της σχολικής κουλτούρας 1/2 Δημήτριος Γερμανός Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Μαθησιακές δραστηριότητες με υπολογιστή

Μαθησιακές δραστηριότητες με υπολογιστή ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μαθησιακές δραστηριότητες με υπολογιστή Εννοιολογική χαρτογράφηση Διδάσκων: Καθηγητής Αναστάσιος Α. Μικρόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Επιμέλεια Εκθέσεων. Εκθέτοντας την τέχνη Διδάσκουσα: Επίκουρη Καθηγήτρια Εσθήρ Σ.

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Επιμέλεια Εκθέσεων. Εκθέτοντας την τέχνη Διδάσκουσα: Επίκουρη Καθηγήτρια Εσθήρ Σ. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Επιμέλεια Εκθέσεων Εκθέτοντας την τέχνη Διδάσκουσα: Επίκουρη Καθηγήτρια Εσθήρ Σ. Σολομών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΙΙ. Ενότητα 2: ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΙΙ (2/4). Επίκ. Καθηγητής Κοντέος Γεώργιος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΙΙ. Ενότητα 2: ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΙΙ (2/4). Επίκ. Καθηγητής Κοντέος Γεώργιος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Γρεβενά) ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΙΙ Ενότητα 2: ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΙΙ (2/4). Επίκ. Καθηγητής Κοντέος Γεώργιος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Γρεβενά) Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.

Διαβάστε περισσότερα

Διαγλωσσική μεταφορά και διαμεσολάβηση

Διαγλωσσική μεταφορά και διαμεσολάβηση ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διαγλωσσική μεταφορά και διαμεσολάβηση Ενότητα 14 : Διαπολιτισμός και διαμεσολάβηση Ελένη Κασάπη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση μεταφράσεων ιταλικής ελληνικής γλώσσας

Αξιολόγηση μεταφράσεων ιταλικής ελληνικής γλώσσας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Αξιολόγηση μεταφράσεων ιταλικής ελληνικής γλώσσας Ενότητα 3: Σημειωτική ανάγνωση εικόνων του κόσμου Κασάπη Ελένη Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένη Στατιστική

Εφαρμοσμένη Στατιστική ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εφαρμοσμένη Στατιστική Διαστήματα εμπιστοσύνης Διδάσκων: Επίκουρος Καθηγητής Κωνσταντίνος Μπλέκας Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένη Στατιστική

Εφαρμοσμένη Στατιστική ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εφαρμοσμένη Στατιστική Ανάλυση διακύμανσης Διδάσκων: Επίκουρος Καθηγητής Κωνσταντίνος Μπλέκας Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Γεωργική Εκπαίδευση Ενότητα 9

Γεωργική Εκπαίδευση Ενότητα 9 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 9: Σχεδιασμός εκπαιδευτικών προγραμμάτων για τον αγροτικό χώρο Αφροδίτη Παπαδάκη-Κλαυδιανού Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι

Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι Σύνταξη Διδάσκοντες: Επίκ. Καθ. Μαρία Λεκάκου, Λέκτορας Μαρία Μαστροπαύλου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Μηχανολογικό Σχέδιο Ι

Μηχανολογικό Σχέδιο Ι ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα # 8: Άτρακτοι και σφήνες Μ. Γρηγοριάδου Μηχανολόγων Μηχανικών Α.Π.Θ. Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές I

Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές I ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές I Ανάλυση δεδομένων με συναρτήσεις βάσης δεδομένων και συναρτήσεις αναζήτησης και αναφοράς με το Excel/Calc Διδάσκων: Επίκουρος

Διαβάστε περισσότερα

Διγλωσσία και Εκπαίδευση

Διγλωσσία και Εκπαίδευση ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 6: Εκπαιδευτικές Εφαρμογές Διδάσκουσα: Ρούλα Τσοκαλίδου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Γνωστική Ψυχολογία ΙΙ (ΨΧ 05) Γλώσσα (2)

Γνωστική Ψυχολογία ΙΙ (ΨΧ 05) Γλώσσα (2) Γνωστική Ψυχολογία ΙΙ (ΨΧ 05) Γλώσσα (2) Αντίληψη της ομιλίας Απεικόνιση της πρότασης «θα σας διηγηθώ την ιστορία των δύο νέων» κυματομορφή Φασματόγραμμα Συνάρθρωση Οι φθόγγοι αλληλεπικαλύπτονται μέσα

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 5 η Άσκηση Συγχώνευση & απαρίθμηση Διδάσκων Χρήστος Ζαρολιάγκης Καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής Πανεπιστήμιο Πατρών Email: zaro@ceid.upatras.gr Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένη Στατιστική

Εφαρμοσμένη Στατιστική ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εφαρμοσμένη Στατιστική Έλεγχοι υποθέσεων Διδάσκων: Επίκουρος Καθηγητής Κωνσταντίνος Μπλέκας Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μεταφραστές Εισαγωγή Διδάσκων: Επικ. Καθ. Γεώργιος Μανής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας

Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας Ενότητα 1η: Εισαγωγή Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα

Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα Ενότητα 4: Εθνικισμός στα Βαλκάνια Σπύρος Μαρκέτος Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση μεταφράσεων ιταλικής ελληνικής γλώσσας

Αξιολόγηση μεταφράσεων ιταλικής ελληνικής γλώσσας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Αξιολόγηση μεταφράσεων ιταλικής ελληνικής γλώσσας Ενότητα 6: Συγκέντρωση παράλληλων κειμένων προς μετάφραση με θέμα την ενδυμασία Κασάπη

Διαβάστε περισσότερα

Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα

Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα Ενότητα 5: Δημιουργία του ελληνικού εθνικισμού Σπύρος Μαρκέτος Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΤΠΕ στη Διδακτική των γλωσσών - Πολύγλωσσα ψηφιακά περιβάλλοντα γλωσσικής διδασκαλίας

ΤΠΕ στη Διδακτική των γλωσσών - Πολύγλωσσα ψηφιακά περιβάλλοντα γλωσσικής διδασκαλίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΤΠΕ στη Διδακτική των γλωσσών - Πολύγλωσσα ψηφιακά περιβάλλοντα γλωσσικής διδασκαλίας Ενότητα 1: Γενική Εισαγωγή στο μάθημα Παναγιώτης

Διαβάστε περισσότερα

Μάθηση σε νέα τεχνολογικά περιβάλλοντα

Μάθηση σε νέα τεχνολογικά περιβάλλοντα ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μάθηση σε νέα τεχνολογικά περιβάλλοντα Ενότητα 10: Θεωρία Συνδεσιασμού Βασιλική Μητροπούλου-Μούρκα Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Πιθανότητες. Συνάρτηση κατανομής πιθανότητας Διδάσκων: Επίκουρος Καθηγητής Κωνσταντίνος Μπλέκας

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Πιθανότητες. Συνάρτηση κατανομής πιθανότητας Διδάσκων: Επίκουρος Καθηγητής Κωνσταντίνος Μπλέκας ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Πιθανότητες Συνάρτηση κατανομής πιθανότητας Διδάσκων: Επίκουρος Καθηγητής Κωνσταντίνος Μπλέκας Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε

Διαβάστε περισσότερα

Ευαγγελικές αφηγήσεις της Ανάστασης

Ευαγγελικές αφηγήσεις της Ανάστασης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ευαγγελικές αφηγήσεις της Ανάστασης Ενότητα 12 : Oὶ μαρτυρίες των ευαγγελίων για την ανάσταση (σύγκριση) Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Ποιμαντικής

Διαβάστε περισσότερα

Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές

Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές 1 Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές Ενότητα 2: Φωνολογικός παράγοντας Ζακοπούλου Βικτωρία 2 Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

Επιμέλεια μεταφράσεων και εκδοτικός χώρος

Επιμέλεια μεταφράσεων και εκδοτικός χώρος ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Επιμέλεια μεταφράσεων και εκδοτικός χώρος 9 η ενότητα: Προβληματισμοί στο μεταφραστικό έργο Ελένη Κασάπη Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ ΙI. Άδειες Χρήσης. Δείκτες Διδάσκοντες: Αν. Καθ. Δ. Παπαγεωργίου, Αν. Καθ. Ε. Λοιδωρίκης

ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ ΙI. Άδειες Χρήσης. Δείκτες Διδάσκοντες: Αν. Καθ. Δ. Παπαγεωργίου, Αν. Καθ. Ε. Λοιδωρίκης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Άδειες Χρήσης ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ ΙI Δείκτες Διδάσκοντες: Αν Καθ Δ Παπαγεωργίου, Αν Καθ Ε Λοιδωρίκης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΑΛΦΑΒΗΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΜΗΜΑ: Β3 ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: 2013 14

ΤΑ ΑΛΦΑΒΗΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΜΗΜΑ: Β3 ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: 2013 14 ΤΑ ΑΛΦΑΒΗΤΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΜΗΜΑ: Β3 ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: 2013 14 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο άνθρωπος από τα πολύ παλιά χρόνια ένιωθε την ανάγκη για επικοινωνία με τους συνανθρώπους του. Πρώτα

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Οργάνωση επεξεργαστή Διδάσκων: Επίκουρος Καθηγητής Αριστείδης Ευθυμίου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία του Πολιτισμού

Κοινωνιολογία του Πολιτισμού Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Κοινωνιολογία του Πολιτισμού Ενότητα 2: Κοινωνιολογία - πολιτισμός - κουλτούρα. Επίκ. Καθηγητής: Νίκος Φωτόπουλος e-mail: nfotopoulos@uowm.gr Τηλ. Επικοινωνίας: 23850-55150

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Καινή Διαθήκη.

Εισαγωγή στην Καινή Διαθήκη. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στην Καινή Διαθήκη. Ενότητα 3: Το φιλολογικό είδος των ευαγγελίων και το συνοπτικό πρόβλημα. Αικατερίνη Τσαλαμπούνη. Τμήμα Ποιμαντικής

Διαβάστε περισσότερα

Ηλεκτρισμός & Μαγνητισμός

Ηλεκτρισμός & Μαγνητισμός ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ηλεκτρισμός & Μαγνητισμός Αυτεπαγωγή Διδάσκων : Επίκ. Καθ. Ν. Νικολής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.

Διαβάστε περισσότερα

Διπλωματική Ιστορία. Ενότητα 12η: Ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος Η Ευρώπη. του Hitler Ιωάννης Στεφανίδης, Καθηγητής Τμήμα Νομικής Α.Π.Θ.

Διπλωματική Ιστορία. Ενότητα 12η: Ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος Η Ευρώπη. του Hitler Ιωάννης Στεφανίδης, Καθηγητής Τμήμα Νομικής Α.Π.Θ. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 12η: Ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος Η Ευρώπη του Hitler Ιωάννης Στεφανίδης, Καθηγητής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα

Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα Ενότητα 10: Το φεμινιστικό κίνημα στην Ελλάδα Σπύρος Μαρκέτος Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόµενα: 5 Ο στάδιο: γράφω και διαβάζω τρισύλλαβες λέξεις 6 ο στάδιο: γράφω και διαβάζω λέξεις που αρχίζουν µε φωνήεν 7 ο στάδιο: γράφω και διαβάζω λέξεις που έχουν τελικό σίγµα (-ς) 8 ο στάδιο: γράφω

Διαβάστε περισσότερα

Θέµατα ιστορίας της Ελληνικής Γλώσσας I. Κώστας Δ. Ντίνας Πανεπιστήµιο Δυτικής Μακεδονίας

Θέµατα ιστορίας της Ελληνικής Γλώσσας I. Κώστας Δ. Ντίνας Πανεπιστήµιο Δυτικής Μακεδονίας Θέµατα ιστορίας της Ελληνικής Γλώσσας I Κώστας Δ. Ντίνας Πανεπιστήµιο Δυτικής Μακεδονίας 1 Η παρουσίαση επιλογή σηµαντικών θεµάτων της ιστορίας της ελληνικής γλώσσας κριτήριο: η επίδρασή τους και στις

Διαβάστε περισσότερα

Μάθηση σε νέα τεχνολογικά περιβάλλοντα

Μάθηση σε νέα τεχνολογικά περιβάλλοντα ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μάθηση σε νέα τεχνολογικά περιβάλλοντα Ενότητα 8:Oι κοινωνικο-πολιτισμικές θεωρίες μάθησης Βασιλική Μητροπούλου-Μούρκα Άδειες Χρήσης Το

Διαβάστε περισσότερα

Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας

Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας Ενότητα 12η: Αυτόνομες και ημιαυτόνομες εκκλησίες κ.ά. διατάξεις Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Στατιστική. 5 ο Μάθημα: Βασικές Έννοιες Εκτιμητικής. Γεώργιος Μενεξές Τμήμα Γεωπονίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Στατιστική. 5 ο Μάθημα: Βασικές Έννοιες Εκτιμητικής. Γεώργιος Μενεξές Τμήμα Γεωπονίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στατιστική 5 ο Μάθημα: Βασικές Έννοιες Εκτιμητικής Γεώργιος Μενεξές Τμήμα Γεωπονίας Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 5 η Άσκηση - Συγχώνευση Διδάσκων Χρήστος Ζαρολιάγκης Καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής Πανεπιστήμιο Πατρών Email: zaro@ceid.upatras.gr Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Μηχανολογικό Σχέδιο Ι

Μηχανολογικό Σχέδιο Ι ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα # 2: Όψεις Όνομα Καθηγητή: Παρασκευοπούλου Ροδούλα Α.Π.Θ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών

Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών Ενότητα 2: Γραμμικές συναρτήσεις (Φροντιστήριο) Μπεληγιάννης Γρηγόριος Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών Προϊόντων

Διαβάστε περισσότερα

Μάρκετινγκ Εξαγωγών Ενότητα 5

Μάρκετινγκ Εξαγωγών Ενότητα 5 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 5 : Προώθηση και Κανάλια Διανομής Χριστίνα Μπουτσούκη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Μάρκετινγκ Ενότητα 3

Έρευνα Μάρκετινγκ Ενότητα 3 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 3 : Εμφάνιση και προέλεγχος ερωτηματολογίου Χριστίνα Μπουτσούκη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Εκκλησιαστικό Δίκαιο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 8η: Ο νέος αντιρατσιστικός νόμος και ο ν.4301/2014 Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα