ΜΙΧΑΗΛ ΑΓΓΕΛΟΣ Ο ΒΙΟΣ ΤΟΥ

Transcript

1 ΜΙΧΑΗΛ ΑΓΓΕΛΟΣ Ο ΒΙΟΣ ΤΟΥ Ο Μιχαήλ Άγγελος γεννήθηκε στην Ιταλία. Η περιοχή όπου γεννήθηκε,καπρεζε Μικελάντζελο, έχει πάρει το ονόµατος προς τιµήν του γνωστού ζωγράφου. Καταγόταν από παλιά φλωρεντίνικη οικογένεια της οποίας τα µελή είχαν λάβει σηµαντικά αξιώµατα. Μετά το 1481 εγκαταστάθηκε µε την οικογένεια του, τον πατέρα του και τα τέσσερα αδέρφια του ( καθώς η µητέρα του είχε πεθάνει στη γέννα του τελευταίου παιδιού ), στη Φλωρεντία. Με τη συγκατάθεση του πάτερα του ξεκίνησε µαθήµατα ζωγραφικής µε τον ουµανιστή Φραντζέσκο ντ Ουρµπίνο όµως επέλεξε να διδαχθεί στο εργαστήρι ζωγραφικής του Ντοµένικο Γκιρλάντο, το 1487, όπου έκανε τα πρώτα του βήµατα στη νωπογραφία και στο σχέδιο. Από το 1488 και µετά άρχισε να ασχολείται από µόνος του µε τη ζωγραφική. Παράλληλα ο Μιχαήλ Άγγελος επηρεάστηκε από το δάσκαλο του στη γλυπτική Μπρετοντο ντι Τζιβανη. Επίσης ο Λορέντσο των Μεδίκων, επιφανής άρχοντας της Φλωρεντίας του έδωσε την ευκαιρία να διδαχτεί διπλά στους γιους του.` Ο Μιχαήλ Άγγελος µετά το 1492 έµεινε για ένα διάστηµα στο µοναστήρι Σάντο Σπιριτο, καθώς είχε πεθάνει ο Λορέντσο. Εκεί διδάχτηκε µελετώντας σηµαντικές πληροφορίες µελετώντας νεκρούς από ένα κοντινό νοσοκοµείο. Το 1493 δηµιούργησε το γνωστό γλυπτό του Ηρακλή το οποίο κατά πάσα πιθανότητα καταστράφηκε τον 18 αι. Στη ρώµη ο Άγγελος ξεκίνησε τη δηµιουργία του γνωστού γλυπτού του, Πιετά (αποκαθήλωση) που βρίσκουµε στο Βατικανό, στο οποίο βλέπουµε την Παναγία µε το άψυχο σώµα του Χριστού στα χέρια της µετά την αποκαθήλωση. Αυτό το έργο τον βοήθησε να καταξιωθεί και έχει την υπογραφή του πάνω του( το µόνο από τα έργα του που έχει σηµάδι-υπογραφή του). ΤΕΧΝΟΤΡΟΠΙΕΣ Ο Μιχαήλ Άγγελος επηρεάστηκε από 3 εποχές της ζωγραφικής : την Αναγέννηση, τον Μανιερισµό και το Μπαρόκ Σε πολλά γλυπτά του διακρίνουµε γνωρίσµατα της εποχής της Αναγέννησης καθώς τα αγάλµατα του, όπως αυτά του αβίδ, έχουν πραγµατικές ανθρώπινες διαστάσεις. Η τεχνοτροπία του µανιερισµού θα έπρεπε να είχε εµπνευστεί από τον Μ.Άγγελο, καθώς απεικόνιζε µε ακρίβεια τις φυσικές λεπτοµέρειες και τα έργα του έκαναν µια µεγάλη υπέρβαση, η οποία άγγιζε την τελειότητα της ιδανικής οµορφιάς.. Ο Μ. Άγγελος ζωγραφίζει ογκοµετρικά τα πρόσωπα δίνοντας την ψευδαίσθηση στους παρατηρητές ότι πρόκειται για επιζωγραφισµένο γλυπτό. Ο καλλιτέχνης ασχολήθηκε µε τη ζωγραφική για να εκφράσει τα συναισθήµατα του. Ο καλλιτέχνης ζωγράφιζε τις φιγούρες δίνοντας

2 έµφαση στους µύες και την τρισδιάστατη απεικόνισή τους. Επίσης, δεν συνήθιζε ποτέ να ζωγραφίζει ήρεµες,γαλήνιες και νηφάλιες εκφράσεις στα απεικονιζόµενα πρόσωπα ενώ τα σώµατά τους κινούνταν βίαια µε απότοµες κινήσεις. Την αίσθηση αυτή έδινε και στον παρατηρητή. Τέλος ο Μ.Άγγελος υπήρξε εκφραστής της τεχνικής του µπαρόκ, αφού σε όλες τις ζωγραφιές του οι µορφές χαρακτηρίζονταν από ποικιλία και κίνηση. ΕΡΓΑ ΜΙΧΑΗΛ ΑΓΓΕΛΟΣ - ΚΑΠΕΛΛΑ ΣΙΣΤΙΝΑ Σύµφωνα µε κάποια γράµµατα του Μ. Άγγελου, όταν αναγκάστηκε από τον Πάπα Ιούλιο Β να αναλάβει τις νωπογραφίες στην Capella Sistina απελπίστηκε και εξοργίστηκε τόσο που είπε: Αυτή δεν είναι η δουλειά µου. Σπαταλάω το χρόνο µου για το τίποτα. Βοήθεια Θεέ µου!. Επίσης ο Μ. Άγγελος εξέφερε την έντονη την επιθυµία του να µπορεί να ξεπερνά τα όρια του καθώς και τόνισε ότι : το αληθινό έργο της τέχνης είναι µόνο η σκιά της θείας τελειότητας και µιας υπενθύµιση αυτής η ζωγραφικής του. Πολλοί πίστευαν ότι το έργο του είναι άσεµνο ενώ άλλοι το χαρακτήριζαν εµπνευσµένο. Ο Πάπας Παύλος ο ανέθεσε στον ζωγράφο Βολτέρα να επέµβει στον πίνακα και να ντύσει τις γυµνές µορφές µε αποτέλεσµα ο καλλιτέχνης έµεινε στην ιστορία µε το παρατσούκλι ο Βρακωτής. Σε αντίθεση ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β στις ηµέρες µας, αναγνώρισε την ευτέρα Παρουσία σαν ένα νέον αφιερωµένο στη θεολογία του ανθρωπίνου σώµατος. Ο Μιχαήλ Άγγελος είχε ένα κρυφό πάθος για το ανθρώπινο σώµα και ιδιαίτερα για την ανατοµία του, παρόλο που δεν υπάρχουν ανατοµικά σκίτσα του αφού τα είχε καταστρέψει ο ίδιος. Όµως, σύµφωνα µε 2 Αµερικάνους επιστήµονες τα σχέδια του µε την ανατοµία βρίσκονται πίσω από τα πιο διάσηµα έργα του όπως αυτό στην Καπέλα Σιστινα. Ο Μ.Άγγελος ζωγράφισε από το 1508 µέχρι και το 1512 το αριστούργηµα αυτό στη Ρώµη. Στην Καπέλα Σιστίνα απεικονίζεται όλη η Βίβλος. Πίσω από τις ζωγραφιές αυτό το µικρό παρεκκλησι του Βατικανού οι επιστήµονες διέκριναν αχνά σχέδια της ανατοµίας του ανθρώπινου σώµατος. Για παράδειγµα, απεικονίζεται µε λεπτοµέρεια ένα τµήµα του ανθρώπινου εγκεφάλου. Επίσης µέσω της προσεκτικής µελέτης στην απεικόνιση του Θεού, εκεί που χωρίζει το φως από το σκοτάδι µε τα χέρια του παρατηρούµε ότι υπάρχουν

3 ανατοµικές ανωµαλίες που δεν τις βρίσκουµε σε κανένα άλλο µέρος του πίνακα. Παρόλο που έµοιαζαν µε ''αδεξιότητα'' του Μ. Άγγελου, δεν ήταν, καθώς ο ίδιος ο καλλιτέχνης τα ζωγράφιζε εσκεµµένα. Έτσι αποδεικνύεται η ιδιοφυία του και ο τρόπος σκέψης του. Πολλοί πιστεύουν πως είναι η σύγκρουση µεταξύ επιστήµης και θρησκείας. Η συγκεκριµένη,όµως, ζωγραφιά αποτελεί γρίφο καθώς κανείς δεν έχει λύσει το µυστήριο του ''κρυµµένου σκίτσου''. ΜΙΧΑΗΛ ΑΓΓΕΛΟΣ - Η ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ Α ΑΜ Μπροστά από το φόντο του άδειου ουρανού, βλέπουµε το ηµιουργό και τους αγγέλους. Από τα αριστερά, βρίσκεται ο Αδάµ. Το µόνο σηµείο επικοινωνίας τους είναι τα δάχτυλά του : το δάχτυλον που δείχνει ο Θεός και ο δείκτης του Αδάµ. Από το χέρι που έχει τεντώσει ο Θεός βγαίνει µια σπίθα ζωής. Η καλλιτεχνική σύνθεση κατέχει πολύ ιδιαίτερη δυναµική.σε αυτή την καλλιτεχνική σύνθεση ο Μ. Άγγελος απεικονίζει τη πνοή που δίνει ο Θεός στον άνθρωπο χωρίς να τον ακουµπήσει. Απεικονίζεται η εξίσωση χρόνος κίνηση. Σύµφωνα µε το αξιόλογο βιβλίο του Μάνου

4 Στεφανίδη µια ιστορία της ζωγραφικής ανακαλύπτουµε ότι ο Μ. Άγγελος ήταν ιδιοφυία εφόσον µέσω αυτού του έργου παρατηρούµε ότι ο Θεός, ο Παλαιός των Ηµερών είναι έτοιµος να αγγίξει το έργο-δηµιούργηµά του και να µετά και να του µεταγγίσει ζωή. Ο παρατηρητής, καθηλώνεται από αυτή την καλλιτεχνική σύνθεση καθώς παγώνει στην αιωνιότητα αυτή η στιγµή και η πράξη ολοκληρώνεται µέσα στο µυαλό µας. Η ένωση του χώρου, του χρόνου και της ιστορικής διαδικασίας πραγµατοποιούνται µε µια εικόνα. Στο έργο αυτό εκφράζεται µια σηµαντική επιθυµία, η παγίωση του αιώνιου σε µια κοσµοϊστορική στιγµή µέσω γνωστών µορφών. ΜΙΧΑΗΛ ΑΓΓΕΛΟΣ - ΠΙΕΤΤΑ Ο Μιχαήλ Άγγελος άρχισε να δουλεύει την Πιετά πριν το Όλοι πίστευαν πώς αυτό το έργο θα εξελισσόταν σε ένα αριστούργηµα. Όλοι πίστευαν πως αυτό το έργο θα εξελισσόταν σε ένα αριστούργηµα. O καλλιτέχνης είχε γεράσει και είχε αρρωστήσει, όµως εξακολουθούσε να ασχολείται µε το έργο του. Στην αποκαθήλωση παρουσίαζε και εξωτερίκευε τα συναισθήµατα του για το θάνατο, το φόβο και τον πόνο µπροστά στο αναπόφευκτο, την εφήµερη θεικότητα που παρουσίαζε ως θνητός ο Χριστός. Αυτό το έργο προοριζόταν για τον τάφο του. Ο παρατηρητής ξαφνιάζεται από το έργο καθώς παρουσιάζει µια ελευθερία την οποία ο Μ. Άγγελος εκµεταλλεύεται αφοί του παρουσιάζονται πολλές προοπτικές.

5 Η πιετά παρουσιάζει το άψυχο σώµα του Χριστού το οποίο κρατούν από την αριστερή µεριά η Μαρία Μαγδαληνή και από τα δεξιά η Παρθένος Μαρία. Πίσω προβάλλει ο Νικόδηµος ή ο Ιωσήφ µε µια έκφραση γεµάτη µυστήριο κ αι θλίψη. Στη µορφή του Νικόδηµου εµφανίζεται η µορφή του ίδιου του καλλιτέχνη και µέσω των διαστάσεων που έχει ξεχωρίζει από τις άλλες φιγούρες.σε αντίθεση µε τον Νικόδηµο\, η Μαρία Μαγδαληνή σχεδόν εξαφανίζεται κάτω από το χέρι του Χριστού. Γύρω στο 1555 ή 1556 ο Μ.Αγγελος οργισµένος άρχισε να καταστρέφει το έργο του. Ένας υπηρέτης έτρεξε να δει τι συνέβαινε και είδε τον καλλιτέχνη εξοργισµένο και το έργο ανεπανόρθωτα κατεστραµµένο. Ο Μ. Άγγελος έφτιαξε και δεύτερη πιετά τη Φλωρεντίνικη Πιετά, η οποία έµεινε ηµιτελής. Από το σώµα του Χριστού το αριστερό πόδι λείπει ενώ το αριστερό του χέρι έχει σπάσει και το έχουν ξανακολλήσει.

6 ΑΠΟΨΕΙΣ Από τα έργα του λεγόταν ότι ο Μιχαήλ Άγγελος θα έμπαινε στο Πάνθεον της αιωνιότητας. Οπωσδήποτε στάλθηκε στον κόσμο για να γίνει παράδειγμα στους ανθρώπους της τέχνης ώστε να διδαχθούν απτή ζωή του και τα έργα του κι εγώ, που πρέπει να ευχαριστώ το Θεό για μια ευτυχία σπάνια στους ανθρώπους του επαγγέλματος μας, λογαριάζω σαν μια απ τις μεγαλύτερες ευλογίες ότι γεννήθηκα τον καιρό που ζούσε ο Μ.Άγγελος,κι ότι θεωρήθηκα άξιος να τον έχω δάσκαλο μου και να μου φέρνετε σαν φίλος στενός, που τον ξέρουν όλοι. λέει ο Τζόρτζιο Βαζάρι Ιταλός ζωγράφος, αρχιτέκτονας και συγγραφέας. Ο Μ. Άγγελος προσπάθησε μέσω των γλυπτών να εξωτερικεύσει τα ανθρώπινα συναισθήματα, τον πόνο. Επίσης εξυψώθηκε σε ένα μεταφυσικό στάδιο σε το όποιο τον βοηθούσε να προσδώσει ένα τραγικό τόνο στην ανθρώπινη μοίρα. Τα έργα του Μ. Άγγελου έχουν μι9α νεοπλατωνική ερμηνεία την οποία πολλοί προσπάθησαν να εξηγήσουν μέσω της φιλοσοφίας,με υπερβολική λεπτομέρεια.ο καλλιτέχνης γνώριζε το μήνυμα που ήθελε να περάσει στον κόσμο. Πίστευε στο Θεό καθ όλη τη διάρκεια της ζωής του χωρίς να επηρεαστεί υπερβολικά από τα λεγόμενα όνειρα συγκρητισμού. Σε αρκετά έργα του μπορούμε να δούμε το συνδυασμό ειδωλολατρικών στοιχείων. Έζησε σε δύσκολες περιόδους, όπου τα πολιτεύματα διαδέχονταν σε υπερβολικά γρήγορους ρυθμούς το ένα το άλλο και η χριστιανική πίστη κλονιζόταν και δεχόταν πολλά πλήγματα. Σαν άνθρωπος δεν συμβιβαζόταν ούτε υποχωρούσε.είχε πολύ δύσκολο χαρακτήρα και συνεχείς συναισθηματικές μεταπτώσεις οι οποίες απεικονίζονται στα έργα του. Για παράδειγμα, πολλά έργα του μοιάζουν ατελή πού τον οδήγησαν σε μια μεγάλη αποτυχία στην γλυπτική. Βιβλιογραφία Gilles Ne' ret, Michelangelo, Ta schen, 2003 Ascanio Condivi, the life of Michel Angelo,Pennsylvania State UniversityPress ISBN Giorgio Vasari, Frank Sadowski, Gaston On C. De verre, Life of Michelangelo, Alba House Society of St. Paul, 2003 Isbn ΠΑΠΥΡΟΣ ΛΑΡΟΥΣ ΜΠΡΙΤΑΝΙΚΑ http//1tee evosm.thess.sch.gr/ CE%B3%CE%B3%CE%B5%CE%BB%CE%BF%CF%82