ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΧΑΡΤΟΣΗΜΟΥ

Transcript

1 ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΧΑΡΤΟΣΗΜΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ. ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Σελ. 1. Εισαγωγή της Φορολογίας Χαρτοσήμου στην Ελλάδα ικαιολογητική βάση επιβολής του τέλους χαρτοσήμου Χαρακτηριστικά του τέλους χαρτοσήμου Γενικά Ειδικά ) Είναι φόρος του Κράτους ) Είναι φόρος επί των εγγράφως καταρτιζόμενων συναλλαγών ) Είναι φόρος έμμεσος ) Είναι φόρος πραγματικός ) Είναι φόρος επί των συναλλαγών ) Είναι φόρος, επί, μεν, χρηματικών συναλλαγών αναλογικός, επί, δε, μη χρηματικών συναλλαγών πάγιος ) Είναι φόρος τυπικός ) Είναι φόρος, που δεν μπορεί να επιβληθεί δια νόμου αναδρομικά ) εν είναι φόρος επιρριπτόμενος ) εν είναι φόρος παρακρατούμενος ) εν είναι φόρος κατανάλωσης ) εν συνιστά ανταποδοτικό τέλος Χωρικότητα του τέλους χαρτοσήμου Ερμηνεία του περί τελών χαρτοσήμου νόμου Γενικά περί ερμηνείας νόμου α. Έννοια ερμηνείας β. ιακρίσεις ερμηνείας ) Αυθεντική ή νόμιμη ερμηνεία ) Γραμματική ερμηνεία... 74

2 10 Περιεχόμενα 3) Λογική ερμηνεία. ιακρίσεις λογικής ερμηνείας. Αναλογία. Ανάλογη εφαρμογή. Νομοθέτηση κατά παραπομπή Ερμηνεία των φορολογικών νόμων εν γένει και του περί επιβολής των τελών χαρτοσήμου νόμου Ο περί τελών χαρτοσήμου νόμος, ως νόμος δημόσιας τάξης Γενικές αρχές, που διέπουν τη φορολογία χαρτοσήμου ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΟ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΤΕΛΟΥΣ ΧΑΡΤΟΣΗΜΟΥ ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΤΕΛΩΝ ΧΑΡΤΟΣΗΜΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΤΕΛΟΥΣ ΧΑΡΤΟΣΗΜΟΥ 8. Υποκείμενο του τέλους χαρτοσήμου Γενικά Ειδικά ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΤΕΛΟΥΣ ΧΑΡΤΟΣΗΜΟΥ 9. Αντικείμενο του τέλους χαρτοσήμου Γενικά Τα έγγραφα, οι εγγραφές στα βιβλία των επιτηδευματιών και οι μηχανικές και ηλεκτρονικές απεικονίσεις, ως αντικείμενο του τέλους χαρτοσήμου Ι. Τα έγγραφα, ως αντικείμενο του τέλους χαρτοσήμου α. Γενικά περί εγγράφων β. ιακρίσεις εγγράφων γ. Έγγραφα θεωρούμενα ως τοιαύτα, για την εφαρμογή των διατάξεων του Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου.. 87 δ. Έγγραφα υποβαλλόμενα σε τέλη χαρτοσήμου ΙΙ. Οι εγγραφές στα βιβλία των επιτηδευματιών, ως αντικείμενο του τέλους χαρτοσήμου α. Γενικά β. Προϋποθέσεις, για την επιβολή τελών χαρτοσήμου στις εγγραφές στα βιβλία των επιτηδευματιών γ. Ειδικές εγγραφές στα βιβλία των επιτηδευματιών, που δεν υπόκεινται σε τέλος χαρτοσήμου... 95

3 Περιεχόμενα 11 ΙΙΙ. Οι μηχανικές και ηλεκτρονικές απεικονίσεις κάθε φύσης, ως αντικείμενο του τέλους χαρτοσήμου ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΤΕΛΩΝ ΧΑΡΤΟΣΗΜΟΥ 10. ιάκριση τελών χαρτοσήμου Αναλογικά τέλη χαρτοσήμου α. Έννοια β. ιάκριση γ. Συντελεστές Πάγια τέλη χαρτοσήμου Προσαύξηση τελών χαρτοσήμου (αναλογικών και παγίων) με εισφορά υπέρ ΟΓΑ, κ.λπ α. Γενικά β. Ειδικά ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΑ ΤΕΛΗ ΧΑΡΤΟΣΗΜΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ 11. Έννοια και κατάρτιση σύμβασης. ιάκριση σύμβασης και μονομερούς δικαιοπραξίας Έννοια σύμβασης Κατάρτιση σύμβασης α. Πρόταση β. Αποδοχή ιάκριση σύμβασης και μονομερούς δικαιοπραξίας Είδη συμβάσεων Προϋποθέσεις, για την κατάρτιση έγκυρης σύμβασης Σχέδια συμβάσεων Προϋποθέσεις, για την υπαγωγή των συμβάσεων σε τέλος χαρτοσήμου Γενικά Ειδικά Νομικός χαρακτηρισμός των φορολογητέων συμβάσεων Εξόφληση συμβάσεων

4 12 Περιεχόμενα ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β ΓΕΝΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ 18. Συμβάσεις αστικές Γενικά Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου Πρόσωπα μεταξύ των οποίων συνάπτονται οι αστικές συμβάσεις Συμβάσεις εμπορικές Γενικά Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου Πρόσωπα μεταξύ των οποίων συνάπτονται οι εμπορικές συμβάσεις Προϋποθέσεις, για την υπαγωγή των εμπορικών συμβάσεων στο εμπορικό τέλος Απόδειξη της εμπορικής ιδιότητας των συμβαλλόμενων Συμβάσεις, που προκύπτουν από εγγραφές στα βιβλία επιτηδευματιών Συμβάσεις καταρτιζόμενες προφορικά ή δια τηλεφώνου Συμβάσεις καταρτιζόμενες δια τηλεγράφου, telex ή telefax Συμβάσεις περισσότερες της μιάς, που καταρτίζονται με το ίδιο έγγραφο Συμβάσεις απροσδιόριστου ποσού και συμβάσεις μη περιέχουσες χρηματική αξία Συμβάσεις απροσδιόριστου ποσού Συμβάσεις μη περιέχουσες χρηματική αξία Συμβάσεις μεταξύ παρόντων και μεταξύ απόντων Γενικά Σύμβαση μεταξύ παρόντων Σύμβαση μεταξύ απόντων Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου α. Σύμβαση μεταξύ παρόντων β. Σύμβαση μεταξύ απόντων Συμβάσεις υπέρ τρίτου και εις βάρος τρίτου Γενικά Σύμβαση υπέρ τρίτου α. Έννοια β. Χαρακτηριστικά γ. Μορφές

5 Περιεχόμενα 13 1) Γνήσια σύμβαση υπέρ τρίτου ) Μη γνησία σύμβαση υπέρ τρίτου δ. Περιπτώσεις σύμβασης υπέρ τρίτου ε. Υπαγωγή σε τέλος χαρτοσήμου της σύμβασης υπέρ τρίτου Σύμβαση εις βάρος τρίτου α. Έννοια β. Μη υπαγωγή σε τέλος χαρτοσήμου της σύμβασης εις βάρος τρίτου Συμβάσεις άκυρες Γενικά Μη οφειλή τέλους χαρτοσήμου Μετατροπή άκυρης δικαιοπραξίας Συμβάσεις ακυρώσιμες ή διαρρηκτές Γενικά Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου Συμβάσεις υπό αίρεση ή προθεσμία Γενικά Α. Αίρεση Β. Προθεσμία Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου Συμβάσεις σε ξένο νόμισμα και με ρήτρα ξένου νομίσματος Συμβάσεις σε ξένο νόμισμα Συμβάσεις με ρήτρα ξένου νομίσματος Συμβάσεις μικτές Έννοια Κανόνες εφαρμοζόμενοι επί των μικτών συμβάσεων Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ 32. Αγορές κινητών αγαθών Έννοια Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου Τρόπος καταβολής του τέλους χαρτοσήμου και βάρος δαπάνης αυτού Αναγνώριση χρέους Έννοια Χαρακτηριστικά

6 14 Περιεχόμενα 3. Αρνητική αναγνώριση χρέους Προϋποθέσεις αναγνώρισης χρέους Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου Τρόπος καταβολής του τέλους χαρτοσήμου και βάρος δαπάνης αυτού Αναδοχή χρέους Έννοια Αντικείμενο ιακρίσεις Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου και υπολογισμός αυτού Τρόπος καταβολής του τέλους χαρτοσήμου και βάρος δαπάνης αυτού Η αναδοχή χρέους, ως αντικείμενο του Φ.Π.Α Ειδικά θέματα επί αναδοχής χρέους Ανανέωση Έννοια Προϋποθέσεις ανανέωσης Είδη ανανέωσης ιαφορές ανανέωσης από άλλες συγγενείς συμβάσεις Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου Τρόπος καταβολής του τέλους και βάρος δαπάνης αυτού Ανταλλαγή Έννοια Χαρακτηριστικά ιάκριση της ανταλλαγής από την πώληση Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου Τρόπος καταβολής του τέλους επί ανταλλαγής κινητών πραγμάτων και βάρος δαπάνης αυτού Αντιπροσωπία (εμπορική) Έννοια αντιπροσωπίας (εμπορικής) Έννοια εμπορικού αντιπροσώπου ιαφορά εμπορικού αντιπροσώπου από τον μεσίτη και τον παραγγελιοδόχο Μη υπαγωγή σε τέλος χαρτοσήμου της σύμβασης εμπορικής αντιπροσωπίας και της καταβαλλόμενης στον εμπορικό αντιπρόσωπο προμήθειας Αντίχρηση Έννοια Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου

7 Περιεχόμενα Αρραβώνας Έννοια Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου Ασφαλιστικές συναλλαγές εν γένει Γενικά περί ασφαλίσεως α. Έννοια ασφαλιστικής σύμβασης β. Χαρακτηριστικά γνωρίσματα γ. Κατάρτιση ασφαλιστικής σύμβασης δ. Αντασφάλιση ή αντασφαλιστική σύμβαση ε. Ειδικές μορφές ασφάλισης ) Συνασφάλιση ) Ασφάλιση ξένου συμφέροντος ) Ασφάλιση «δια λογαριασμόν ούτινος ανήκει» ) Τρέχουσα ασφάλιση Οφειλόμενα τέλη χαρτοσήμου επί των επί μέρους ασφαλιστικών πράξεων και εγγράφων Α. Ασφαλιστήρια συμφωνητικά α. Έννοια β. Απαλλαγή από τα τέλη χαρτοσήμου των ασφαλιστηρίων συμφωνητικών Β. Ασφάλιστρα και αντασφάλιστρα α. Έννοια β. Υπαγωγή ή μη σε τέλος χαρτοσήμου των ασφαλίστρων και αντασφαλίστρων Ι. Καθεστώς ισχύον μέχρι την 31 εκεμβρίου α) Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου β) Υπολογισμός του τέλους χαρτοσήμου γ) Τρόπος καταβολής του τέλους χαρτοσήμου δ) Βάρος δαπάνης του τέλους χαρτοσήμου ε) Απαλλαγές από το τέλος χαρτοσήμου στ) Νομολογία ΙΙ. Καθεστώς ισχύον από την 1 Ιανουαρίου 2009 και μετά Γ. Ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές αποζημιώσεις α. Γενικά β. Μη οφειλή τέλους χαρτοσήμου Συμβιβασμοί επί ασφαλιστικών αποζημιώσεων α. Έννοια β. Μη οφειλή τέλους χαρτοσήμου

8 16 Περιεχόμενα Ε. άνεια επί ασφαλιστηρίων ζωής α. Γενικά β. Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου και υπολογισμός του τέλους αυτού γ. Τρόπος καταβολής του τέλους χαρτοσήμου δ. Βάρος δαπάνης του τέλους χαρτοσήμου ΣΤ. Εξαγορές ασφαλιστηρίων ζωής (rachats) α. Γενικά β. Υπαγωγή ή μη σε τέλος χαρτοσήμου των εξαγορών ασφαλιστηρίων ζωής (rachats) Ι. Καθεστώς ισχύον μέχρι την 31 εκεμβρίου α) Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου και υπολογισμός του τέλους αυτού β) Τρόπος καταβολής του τέλους χαρτοσήμου γ) Βάρος δαπάνης του τέλους χαρτοσήμου ΙΙ. Καθεστώς ισχύον από 1 Ιανουαρίου 2009 και μετά Ζ. Σύμβαση κεφαλαιοποίησης, που καταρτίζεται, βάσει των διατάξεων του άρθρου 39 του Ν.. 400/ Η. ιανομή κερδών ασφαλιστικών εταιρειών, βάσει του άρθρου 12 παρ. 4 του Ν.. 400/ Θ. Ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές προμήθειες καταβαλλόμενες από ασφαλιστικές εταιρείες α. Ασφαλιστικές προμήθειες β. Αντασφαλιστικές προμήθειες Ι. Παροχή υπηρεσιών οδικής βοήθειας α. Γενικά β. Τέλη χαρτοσήμου επί παροχής υπηρεσιών οδικής βοήθειας γ. Υπολογισμός, τρόπος καταβολής και βάρος δαπάνης του τέλους χαρτοσήμου ΙΑ. Αντασφαλιστικό απόθεμα Άφεση χρέους Έννοια Προϋποθέσεις, για την ύπαρξη άφεσης χρέους Χαρακτηριστικά της άφεσης χρέους ιαφορά άφεσης χρέους από συγγενείς έννοιες Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου Τρόπος καταβολής του τέλους χαρτοσήμου και βάρος δαπάνης αυτού

9 Περιεχόμενα Αφηρημένη υπόσχεση χρέους Έννοια Χαρακτηριστικά Προϋποθέσεις αφηρημένης υπόσχεσης χρέους Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου Τρόπος καταβολής του τέλους χαρτοσήμου και βάρος δαπάνης αυτού Αυτοσύμβαση Έννοια Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου Γονικές παροχές Έννοια Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου άνεια εν γένει Γενικά περί δανείων α. Έννοια, αντικείμενο και σκοπός του δανείου β. Χαρακτηριστικά της σύμβασης δανείου γ. Προϋποθέσεις σύστασης δανείου δ. Είδη δανείων ) άνεια σε χρήμα και δάνεια σε είδος ) άνεια παραδοτικά και δάνεια υποσχετικά ή συναινετικά ) άνεια άτοκα και δάνεια έντοκα ) άνεια έντοκα με τόκο μη υπερβαίνοντα ή υπερβαίνοντα το ανώτατο θεμιτό όριο ) άνεια εξασφαλιζόμενα δια παροχής ασφαλείας ) άνεια τοκοχρεολυτικά ) άνεια κινούμενα ως τρεχούμενοι δοσοληπτικοί λογαριασμοί ) άνεια ομολογιακά ) άνεια αστικά και δάνεια εμπορικά ε. Υποσχετικό ή συναινετικό δάνειο και προσύμφωνο δανείου. ιαφορές μεταξύ αυτών α) Έννοια β) ιαφορές στ. Τραπεζικό δάνειο και τραπεζική πίστωση. Ομοιότητες και διαφορές α) Έννοια β) Ομοιότητες και διαφορές

10 18 Περιεχόμενα 2. Τέλη χαρτοσήμου επί δανείων εν γένει Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου β. Προϋποθέσεις επιβολής του τέλους χαρτοσήμου γ. Υπολογισμός του τέλους χαρτοσήμου δ. Τρόπος καταβολής του τέλους χαρτοσήμου ε. Βάρος δαπάνης του τέλους χαρτοσήμου Ειδικά θέματα επί δανείων α. Εξόφληση δανείου β. Τροποποίηση όρου αρχικής σύμβασης δανείου γ. Ανανέωση σύμβασης δανείου δ. Παράταση προθεσμίας πληρωμής δανείου ε. Μετατροπή δανείου, που έληξε, από απλό σε τοκοχρεολυτικό στ. Αντικατάσταση με ξένο νόμισμα του αντικειμένου σύμβασης δανείου, η οποία είχε συνομολογηθεί αρχικά σε ευρώ και αντίστροφα ζ. Ενοποίηση δανείων η. Κεφαλαιοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών εκ χρεωλύτρων, τόκων και εξόδων δανείων θ. Πίστωση τιμήματος πώλησης αγαθών, το οποίο παραμένει στα χέρια του αγοραστή ως δάνειο ι. Το έντοκο, σε χρήμα ή σε είδος, δάνειο και η αντιμετώπισή του από πλευράς Φ.Π.Α. και τελών χαρτοσήμου ια. Μεταβίβαση, δια συμβάσεως μεταξύ τραπεζών, δικαιωμάτων και υποχρεώσεων, που απορρέουν από συμβάσεις υποσχετικών δανείων μεταξύ τραπεζών και των πελατών αυτών ιβ. Τόκοι απορρέοντες από δάνεια Ειδικές περιπτώσεις δανείων α. άνεια συναπτόμενα στην αλλοδαπή α) άνεια συναπτόμενα στην αλλοδαπή ενώπιον Ελληνικής Προξενικής Αρχής β) άνεια συναπτόμενα στην αλλοδαπή όχι ενώπιον Ελληνικής Προξενικής Αρχής γ) άνεια συναπτόμενα στην αλλοδαπή με αλλοδαπές τράπεζες β. άνεια ειδικής μορφής, που υπόκεινται, αντί σε τέλος χαρτοσήμου, σε φόρο συγκέντρωσης κεφαλαίων, ως πράξεις συνιστώσες αντικείμενο του φόρου αυτού

11 Περιεχόμενα 19 γ. άνεια σε είδος δ άνεια αποδεικνυόμενα από εγγραφές στα βιβλία ε. άνεια σε ξένο νόμισμα ή με ρήτρα ξένου νομίσματος στ. άνεια κινούμενα ως τρεχούμενοι δοσοληπτικοί λογαριασμοί ζ. άνεια ανωνύμων εταιρειών δι εκδόσεως ομολογιών. 221 η. άνεια επί ασφαλιστηρίων ζωής θ. άνεια χορηγούμενα σε περισσότερα από ένα πρόσωπα, τα οποία ευθύνονται «εις ολόκληρον» ι. άνεια αποδεικνυόμενα από έγγραφη ομολογία του ο- φειλέτη ια. άνεια χορηγούμενα σε υπαλλήλους με τη μορφή προκαταβολών ιβ. άνεια, που προέρχονται από κεφαλαιοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών εκ χρεολύτρων, τόκων και εξόδων δανείων ιγ. άνεια, για ασφάλεια των οποίων εκδίδονται συναλλαγματικές ή υπογράφονται γραμμάτια ιδ. άνεια προκύπτοντα επ ευκαιρία έκδοσης συναλλαγματικών και γραμματίων σε διαταγή Συμφωνίες, οι οποίες συνιστούν ή δεν συνιστούν δάνεια α. Συμφωνίες, οι οποίες συνιστούν δάνεια β. Συμφωνίες, οι οποίες δεν συνιστούν δάνεια άνεια συναπτόμενα μεταξύ διαφόρων κατηγοριών προσώπων άνεια στεγαστικά Ι. άνεια στεγαστικά, χορηγούμενα σε φυσικά πρόσωπα. 268 α. Γενικά β. Νομοθετήματα, βάσει των οποίων χορηγούνται τα στεγαστικά δάνεια ) Στεγαστικά δάνεια χορηγούμενα από τις τράπεζες α. Γενικά β. Παρεχόμενες απαλλαγές από τα τέλη χαρτοσήμου ) Στεγαστικά δάνεια χορηγούμενα από το Ταμείο Παρακαταθηκών και ανείων α. Γενικά β. Παρεχόμενες απαλλαγές από τα τέλη χαρτοσήμου

12 20 Περιεχόμενα 3) Στεγαστικά δάνεια χορηγούμενα από το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο Ελλάδος α. Γενικά β. Παρεχόμενες απαλλαγές από τα τέλη χαρτοσήμου ) Στεγαστικά δάνεια χορηγούμενα από τον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας (Ο.Ε.Κ.) α. Γενικά β. Παρεχόμενες απαλλαγές από τα τέλη χαρτοσήμου ΙΙ. άνεια στεγαστικά, χορηγούμενα σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα, για την απόκτηση επαγγελματικής στέγης α. Γενικά β. Ειδικά ιανομές κάθε φύσης περιουσιακών στοιχείων ιανομές κληρονομιών, κληροδοτημάτων και κοινής εν γένει περιουσίας. Μερικές διανομές α. Έννοια κληρονομίας, κληροδοτήματος, κοινής περιουσίας, διανομής και μερικής διανομής β. Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου γ. Υπολογισμός του τέλους χαρτοσήμου δ. Τρόπος καταβολής του τέλους χαρτοσήμου Λοιπές διανομές α. ιανομή μεταξύ ημεδαπών καλλιτεχνικών γραφείων και αλλοδαπών ή ημεδαπών καλλιτεχνικών συγκροτημάτων του εσόδου, που προκύπτει από την οργάνωση διαφόρων θεαμάτων στην Ελλάδα β. ιανομή κερδών εταιρειών εν γένει, κοινοπραξιών και συνεταιρισμών γ. ιανομή των περιουσιακών στοιχείων των εταιρειών εν γένει, λόγω διάλυσης αυτών δ. ιανομή κερδών ασφαλιστικών εταιρειών, βάσει του άρθρου 12 παρ. 4 του Ν.. 400/ ικαίωμα προαιρέσεως (option) Έννοια ιαφορά από το προσύμφωνο Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου όση αντί καταβολής Έννοια

13 Περιεχόμενα Προϋποθέσεις Αποτελέσματα Σύγκριση με άλλες συμβάσεις Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου Τρόπος καταβολής του τέλους χαρτοσήμου και βάρος δαπάνης αυτού όση χάριν καταβολής Έννοια Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου ωρεά Έννοια Προϋποθέσεις δωρεάς Είδη δωρεάς Πράξεις, που δεν συνιστούν δωρεά Η δωρεά σε σχέση προς άλλες παρεμφερείς συμβάσεις Μη υπαγωγή της δωρεάς σε τέλος χαρτοσήμου Εγγύηση Έννοια Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου Εισαγωγή αγαθών από την αλλοδαπή Έννοια Μη υπαγωγή της εισαγωγής αγαθών από την αλλοδαπή σε τέλος χαρτοσήμου Έκταξη Έννοια Χαρακτηριστικά ιαφορές της έκταξης από την εκχώρηση και την εντολή Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου Τρόπος καταβολής του τέλους χαρτοσήμου και βάρος δαπάνης αυτού Εκχώρηση απαιτήσεως Έννοια Προϋποθέσεις εκχώρησης Αποτελέσματα Συνέπειες δημιουργούμενες από τις σχέσεις μεταξύ εκχωρητή, εκδοχέα και οφειλέτη Μορφές εκχώρησης Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου Υπολογισμός του τέλους χαρτοσήμου

14 22 Περιεχόμενα 8. Τρόπος καταβολής του τέλους χαρτοσήμου και βάρος δαπάνης αυτού Ειδικά θέματα επί εκχωρήσεως απαιτήσεως Ενέγγυα πίστωση Ενέχυρο Έννοια Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου Εντολή Έννοια Χαρακτηριστικά Στοιχεία εντολής Υποχρεώσεις εντολέα και εντολοδόχου ιαφορές εντολής από την πληρεξουσιότητα Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου Εξαγορά επιχείρησης Εξαγωγή αγαθών στην αλλοδαπή Εργολαβία Ισόβια πρόσοδος Έννοια Αντικείμενο Χαρακτηριστικά γνωρίσματα Τρόποι σύστασης ισόβιας προσόδου ιαφορές ισόβιας προσόδου από τη δωρεά, τη διατροφή και τον τόκο Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου. Υπολογισμός και τρόπος καταβολής αυτού Καταθέσεις και αναλήψεις χρημάτων εν γένει Καταθέσεις και αναλήψεις χρημάτων από εταίρους, μετόχους ή άλλα πρόσωπα α. Γενικά β. Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου γ. Υπολογισμός και χρόνος καταβολής του τέλους χαρτοσήμου δ. Απαλλαγές από το τέλος χαρτοσήμου ε. Ειδικά θέματα επί καταθέσεως ή αναλήψεως χρημάτων Καταθέσεις χρημάτων σε τράπεζα ή άλλη ανώνυμη εταιρεία ή νομικό πρόσωπο, δικαιούμενο να δέχεται καταθέσεις, και ανάληψη αυτών α. Γενικά

15 Περιεχόμενα 23 β. Ισχύουσες περί τελών χαρτοσήμου διατάξεις γ. Παρατηρήσεις επί των ανωτέρω διατάξεων Μεσεγγύηση Έννοια Νομική φύση Ουσιώδη στοιχεία Υποχρεώσεις και δικαιώματα μεσεγγυούχου ιαφορές συμβατικής μεσεγγύησης και παρακαταθήκης Μη υπαγωγή σε τέλος χαρτοσήμου της σύμβασης μεσεγγύησης Υπαγωγή σε τέλος χαρτοσήμου ή σε Φ.Π.Α. της αμοιβής, που καταβάλλεται στον μεσεγγυούχο Μεσιτεία Έννοια Χαρακτηριστικά ιαφορά του μεσίτη από τον εμπορικό αντιπρόσωπο και τον παραγγελιοδόχο Μη υπαγωγή σε τέλος χαρτοσήμου της σύμβασης μεσιτείας και της καταβαλλόμενης στον μεσίτη αμοιβής Μεταβίβαση αγαθών εν γένει σε συνιστώμενη ή συνεστημένη εταιρεία, για κάλυψη εταιρικής εισφοράς Γενικά Μη υπαγωγή σε τέλος χαρτοσήμου της μεταβίβασης αγαθών εν γένει σε συνιστώμενη ή συνεστημένη εταιρεία, για κάλυψη εταιρικής εισφοράς Μεταβίβαση ακινήτων Έννοια Μη υπαγωγή σε τέλος χαρτοσήμου της μεταβίβασης ακινήτων, η οποία υπάγεται σε φόρο μεταβίβασης ακινήτων ή σε Φ.Π.Α Ειδικά θέματα Μεταβίβαση αυτοκινήτων οχημάτων Έννοια Μη υπαγωγή σε τέλος χαρτοσήμου της μεταβίβασης αυτοκινήτων οχημάτων εν γένει και της άδειας κυκλοφορίας αυτών Μεταβίβαση δικαιωμάτων και απαιτήσεων ικαιώματα α. Έννοια

16 24 Περιεχόμενα β. Άσκηση, κατάχρηση και αποδυνάμωση δικαιώματος γ. Ενοχικό και εμπράγματο δικαίωμα Απαιτήσεις Τέλη χαρτοσήμου επί μεταβιβάσεως δικαιωμάτων και α- παιτήσεων Μεταβίβαση επιχείρησης ως συνόλου, κλάδου ή μέρους αυτής Γενικά α. Έννοια επιχείρησης β. ιάκριση επιχειρήσεων γ. Περιουσία της επιχείρησης δ. Η μεταβίβαση επιχείρησης από νομικής πλευράς Η μεταβίβαση επιχείρησης ως συνόλου, κλάδου ή μέρους αυτής, ως πράξη υπαγόμενη στο καθεστώς του περί χαρτοσήμου νόμου, του φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίων και του Φ.Π.Α α. Γενικά β. Ειδικά Ι. Μεταβίβαση επιχείρησης ως συνόλου, κλάδου ή μέρους αυτής, ως πράξη υπαγόμενη στο καθεστώς του περί χαρτοσήμου νόμου ) Μεταβίβαση επιχείρησης με επαχθή αιτία ) Μεταβίβαση επιχείρησης με χαριστική αιτία ΙΙ. Μεταβίβαση επιχείρησης ως συνόλου, κλάδου ή μέρους αυτής σε υφιστάμενο ή συνιστώμενο πρόσωπο, για κάλυψη εταιρικής εισφοράς, ως πράξη υπαγόμενη στο καθεστώς του φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίων ΙΙΙ. Μεταβίβαση επιχείρησης ως συνόλου, κλάδου ή μέρους αυτής, ως πράξη υπαγόμενη στο καθεστώς στο Φ.Π.Α ) Μεταβίβαση επιχείρησης με επαχθή αιτία ) Μεταβίβαση επιχείρησης σε υφιστάμενο ή συνιστώμενο πρόσωπο, για κάλυψη εταιρικής εισφοράς Μεταβίβαση μετοχών, ιδρυτικών τίτλων, ομολογιών, τοκομεριδίων ομολογιών και μεριδίων εμπορικών εταιρειών και ενώσεων εν γένει Ι. Μεταβίβαση μετοχών, ιδρυτικών τίτλων, ομολογιών και τοκομεριδίων ομολογιών Γενικά

17 Περιεχόμενα Ειδικά Α. Μετοχές α. Έννοια β. Χαρακτηριστικά γ. ιακρίσεις δ. Μεταβίβαση μετοχών Β. Ιδρυτικοί τίτλοι α. Έννοια β. Χαρακτηριστικά γ. ιακρίσεις δ. Μεταβίβαση ιδρυτικών τίτλων Γ. Ομολογίες α. Έννοια β. Χαρακτηριστικά γ. Κατηγορίες ομολογιών δ. Μεταβίβαση ομολογιών Τοκομερίδια ομολογιών α. Έννοια β. Χαρακτηριστικά γ. Μεταβίβαση τοκομεριδίων ομολογιών Η μεταβίβαση των μετοχών, των ιδρυτικών τίτλων και των ομολογιών από πλευράς τελών χαρτοσήμου και Φ.Π.Α α. Μεταβίβαση μετοχών, ιδρυτικών τίτλων και ομολογιών από πλευράς τελών χαρτοσήμου ) Μεταβίβαση με αντάλλαγμα ) Μεταβίβαση χωρίς αντάλλαγμα β. Μεταβίβαση μετοχών, ιδρυτικών τίτλων και ομολογιών από πλευράς Φ.Π.Α Η μεταβίβαση των μετοχών από πλευράς φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίων Η μεταβίβαση των τοκομεριδίων ομολογιών από πλευράς τελών χαρτοσήμου και Φ.Π.Α α. Μεταβίβαση τοκομεριδίων ομολογιών από πλευράς τελών χαρτοσήμου ) Μεταβίβαση με αντάλλαγμα ) Μεταβίβαση χωρίς αντάλλαγμα β. Μεταβίβαση τοκομεριδίων ομολογιών από πλευράς Φ.Π.Α ΙΙ. Μεταβίβαση μεριδίων εμπορικών εταιρειών και ενώσεων εν γένει

18 26 Περιεχόμενα 1. Γενικά Η μεταβίβαση μεριδίων εμπορικών εταιρειών και ενώσεων εν γένει από πλευράς φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίων, τελών χαρτοσήμου και Φ.Π.Α α. Αντιμετώπιση από πλευράς φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίων β. Αντιμετώπιση από πλευράς τελών χαρτοσήμου γ. Αντιμετώπιση από πλευράς Φ.Π.Α Μεταβίβαση νομής πράγματος και οιονεί νομής ή νομής δικαιώματος Γενικά περί νομής α. Έννοια β. Είδη ιαφορά νομής πράγματος και οιονεί νομής ή νομής δικαιώματος Κτήση νομής πράγματος και οιονεί νομής ή οιονεί δικαιώματος Κατοχή. ιαφορά αυτής από τη νομή α. Έννοια β. ιαφορά κατοχής και νομής Τέλη χαρτοσήμου επί μεταβιβάσεως νομής πράγματος και οιονεί νομής ή νομής δικαιώματος α. Νομή πράγματος β. Οιονεί νομή ή νομή δικαιώματος Μεταβίβαση συναλλαγής δια ταυτόχρονης υποκατάστασης στα εκ της συναλλαγής απορρέοντα δικαιώματα και υποχρεώσεις Γενικά Χαρακτηριστικά γνωρίσματα της σύμβασης υποκατάστασης Αντιμετώπιση της σύμβασης υποκατάστασης από πλευράς τελών χαρτοσήμου και Φ.Π.Α Μεταφορά προσώπων και αγαθών Έννοια Μη υπαγωγή σε τέλος χαρτοσήμου της σύμβασης μεταφοράς και της καταβαλλόμενης στον μεταφορέα αμοιβής Μίσθωση ακινήτων (οικοδομών και γαιών) Έννοια Χαρακτηριστικά Στοιχεία της μίσθωσης ακινήτου

19 Περιεχόμενα Υπομίσθωση και σιωπηρή αναμίσθωση α. Υπομίσθωση β. Σιωπηρή αναμίσθωση ιαφορές της μίσθωσης ακινήτου από την πώληση και το χρησιδάνειο Η μίσθωση ακινήτων και η αντιμετώπισή της από πλευράς τελών χαρτοσήμου Α. Μίσθωση οικοδομών α. Γενικά β. Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου γ. Υπολογισμός του τέλους χαρτοσήμου δ. Απαλλαγές από το τέλος χαρτοσήμου ε. Βάρος δαπάνης του τέλους χαρτοσήμου στ. ιαδικασία βεβαίωσης και είσπραξης του τέλους χαρτοσήμου ζ. Ειδικά θέματα Β. Μίσθωση γαιών α. Γενικά β. Περιπτώσεις συμβάσεων, οι οποίες χαρακτηρίζονται ως συμβάσεις μίσθωσης γαιών γ. Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου, υπολογισμός του τέλους, απαλλαγές, βάρος δαπάνης του τέλους, διαδικασία βεβαίωσης και είσπραξης του τέλους χαρτοσήμου δ. Ειδικά θέματα Μίσθωση εργασίας Έννοια Χαρακτηριστικά Ουσιώδη στοιχεία Μη υπαγωγή σε τέλος χαρτοσήμου της σύμβασης μίσθωσης εργασίας και των καταβαλλόμενων, βάσει της σύμβασης αυτής, πάσης φύσεως αποδοχών Μίσθωση έργου (εργολαβία - παροχή υπηρεσιών) Γενικά α. Έννοια β. Νομική φύση γ. ιάκριση από άλλες συμβάσεις δ. Ουσιώδη στοιχεία ε. Κατάρτιση - Σύσταση

20 28 Περιεχόμενα 2. Η μίσθωση έργου (εργολαβία - παροχή υπηρεσιών), ως αντικείμενο του Φ.Π.Α. και του περί χαρτοσήμου νόμου Ι. Η μίσθωση έργου, ως αντικείμενο του Φ.Π.Α α. Γενικά β. Συναλλαγές παροχής υπηρεσιών υπαγόμενες στο καθεστώς του Φ.Π.Α. Μη υπαγωγή των συναλλαγών αυτών σε τέλος χαρτοσήμου ΙΙ. Η μίσθωση έργου, ως αντικείμενο του περί χαρτοσήμου νόμου α. Γενικά β. Συναλλαγές παροχής υπηρεσιών υπαγόμενες στο καθεστώς του περί χαρτοσήμου νόμου ) Παροχή υπηρεσιών από φυσικά πρόσωπα, τα ο- ποία συνδέονται με τον εργοδότη τους με σύμβαση μίσθωσης έργου, η οποία δημιουργεί δεσμούς εξάρτησης, όσον αφορά τους όρους εργασίας ή την αμοιβή και συνεπάγεται την ευθύνη του εργοδότη ) Παροχή υπηρεσιών από φυσικά πρόσωπα, τα οποία δεν τυγχάνουν επιτηδευματίες, κατά την έννοια των διατάξεων του Κ.Β.Σ ) Παροχή υπηρεσιών από το ημόσιο, τους ήμους, τις Κοινότητες και τα άλλα Ν.Π..., οι οποίες ενεργούνται στα πλαίσια και κατά την εκπλήρωση της αποστολής των προσώπων αυτών Μίσθωση πράγματος Έννοια Χαρακτηριστικά γνωρίσματα Ουσιώδη στοιχεία ιάκριση από άλλες συμβάσεις Ειδικές μορφές μίσθωσης πράγματος α. Χρηματοδοτική μίσθωση (Leasing) β. Χρονομεριστική μίσθωση Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου Υπολογισμός και καταβολή του τέλους χαρτοσήμου Βάρος της δαπάνης του τέλους χαρτοσήμου Μίσθωση προσοδοφόρου αντικειμένου Έννοια Νομική φύση Ουσιώδη στοιχεία

21 Περιεχόμενα ιάκριση από συγγενείς έννοιες Μη υπαγωγή σε τέλος χαρτοσήμου της σύμβασης μίσθωσης προσοδοφόρου αντικειμένου και του καταβαλλόμενου σε εκτέλεση αυτής μισθώματος Νέμηση Έννοια Χαρακτηριστικά γνωρίσματα Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου και υπολογισμός αυτού Τρόπος καταβολής του τέλους χαρτοσήμου και βάρος δαπάνης αυτού Παραγγελία Έννοια Χαρακτηριστικά γνωρίσματα ιαφορά παραγγελιοδόχου από τον μεσίτη και τον εμπορικό αντιπρόσωπο Μη υπαγωγή σε τέλος χαρτοσήμου της σύμβασης παραγγελίας και της καταβαλλόμενης στον παραγγελιοδόχο αμοιβής Παρακαταθήκη Γενικά Ομαλή παρακαταθήκη α. Έννοια β. Χαρακτηριστικά γ. ιαφορές της ομαλής παρακαταθήκης από την ανώμαλη παρακαταθήκη και από άλλες συγγενείς έννοιες Ανώμαλη παρακαταθήκη α. Έννοια β. Χαρακτηριστικά γ. ιαφορές ανώμαλης παρακαταθήκης από την ομαλή παρακαταθήκη και το δάνειο Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου επί ομαλής και ανώμαλης παρακαταθήκης α. Ομαλή παρακαταθήκη ) Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου ) Τρόπος καταβολής του τέλους χαρτοσήμου και βάρος δαπάνης αυτού β. Ανώμαλη παρακαταθήκη ) Οφειλόμενο τέλος χαρτοσήμου ) Τρόπος καταβολής του τέλους χαρτοσήμου και βάρος δαπάνης αυτού

22 30 Περιεχόμενα 82. Παρεπόμενα σύμφωνα Γενικά Χαρακτηριστικά Είδη παρεπόμενων συμφώνων α. Υποθήκη β. Ενέχυρο γ. Εγγύηση δ. Ποινική ρήτρα ε. Αρραβώνας στ. Λοιπά παρεπόμενα σύμφωνα Τέλη χαρτοσήμου επί παρεπόμενων συμφώνων Α. Τέλη χαρτοσήμου επί παρεπόμενων συμφώνων, πλην υποθηκών α. Τέλη χαρτοσήμου επί παρεπόμενου συμφώνου, που συνάπτεται μαζί με την κυρία σύμβαση ή συμφωνείται με χωριστό έγγραφο ) Παρεπόμενο σύμφωνο, που ασφαλίζει σύμβαση υποκείμενη σε αναλογικό τέλος χαρτοσήμου ) Παρεπόμενο σύμφωνο, που ασφαλίζει σύμβαση απαλλασσόμενη από το τέλος χαρτοσήμου β. Τέλη χαρτοσήμου επί καταπτώσεως των παρεπόμενων συμφώνων γ. Ειδικά θέματα επί παρεπόμενων συμφώνων, πλην υποθηκών Β. Τέλη χαρτοσήμου επί του παρεπόμενου συμφώνου της υποθήκης α. Γενικά β. Τέλη χαρτοσήμου επί υποθήκης, η οποία πηγάζει από την ιδιωτική βούληση ή εγγράφεται δυνάμει νόμου ή δικαστικής απόφασης Ι. Τέλη χαρτοσήμου επί υποθήκης, η οποία πηγάζει από την ιδιωτική βούληση ΙΙ. Τέλη χαρτοσήμου επί υποθήκης, η οποία εγγράφεται δυνάμει νόμου ή δικαστικής απόφασης γ. Εγγραφή υποθήκης δ. Εξάλειψη υποθήκης ε. Απαλλαγές από το τέλος χαρτοσήμου, που προβλέπονται με ειδικές διατάξεις νόμων, για την παροχή και εγγραφή υποθήκης και την εξάλειψη αυτής