2. Ναός του Σολομώντα (Σε 3 Φάσεις)

Transcript

1 2. Ναός του Σολομώντα (Σε 3 Φάσεις) Ο 1ος ΝΑΟΣ ή ΝΑΟΣ του ΣΟΛΟΜΩΝΤΑ & η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ του Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, ο Σολομώντας θα ήταν αυτός, που σύμφωνα με εντολή του Θεού, θα ανοικοδομούσε τον πρώτο ναό. Η βασιλεία του Σολομώντα μπορεί να τοποθετηθεί χρονολογικά γύρω στο π.χ. Για πιο προσεγμένη προσέγγιση οδηγείται κανείς όχι μόνο από τις Βιβλικές μαρτυρίες αλλά και από τα αιγυπτιακά και συριακά χρονικά που αναφέρουν τον γάμο του Σολομώντα με την κόρη ενός φαραώ και την αποδοχή από τον Σολομώντα της πόλης Gezez ως προίκας. Αλλά μόνο ο φαραώ Σιάμουν ( π.χ.) είναι ο το μόνο μέλος της δυναστείας που αναμείχθηκε με στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Ανατολή. Με αυτά τα γεγονότα η βασιλεία του Σολομώντα μπορεί να τοποθετηθεί γύρω στο π.χ. Αναπαράσταση του ναού του Σολομώντα (π π.χ.) Ο Σολομώντας λίγο καιρό μετά την άνοδό του στον θρόνο ασχολήθηκε με την οικοδόμηση του ναού του Θεού, η οποία ξεκίνησε τον 2ο μήνα (Ζιφ) του 4ου έτους της βασιλείας του και ολοκληρώθηκε σε 7 χρόνια. Η επιλογή του λόφου του Μορία έγινε με βάση κριτήρια, που τον καθιστούσαν ιερό για τον λαό του Ισραήλ. Το βασικότερο ήταν αυτό της Θεοφανείας, δηλαδή της οπτικής και ακουστικής εμφάνισης του Θεού σε αυτόν τον τόπο. Συγκεκριμένα στον Μορία ήταν ο χώρος της αποτραπείσας θυσίας του υιού του Αβραάμ καθώς και η αποστολή του Αγγέλου

2 εξολοθρευτή επί της βασιλείας του Δαυίδ (Β Βασιλ. ΚΔ, 18). Στο λόφο Μορία συνεπώς επιχωματώθηκαν οι χαράδρες και ισοπεδώθηκε το έδαφος και θεμελιώθηκε σε μεγάλο βάθος ο ναός. Ο οίκος του Θεού (Ιώσηπος, Ιουδαϊκή αρχαιολογία, VII) επεκτείνονταν σε μήκος 27 μ (60 πήχεις), ενώ το πλάτος του ήταν 9μ. και το συνολικό ύψος 54μ. Ο Ναός οικοδομήθηκε ολόκληρος από λευκές πέτρες, που λαξεύτηκαν στον τόπο εξόρυξης και όχι στον χώρο του ναού. Εκτός από πέτρα χρησιμοποιήθηκε ξύλο και χρυσός ενώ οι τεχνίτες ήσαν κατά βάση Φοίνικες. Επί τα χρόνια της βασιλίας του Σολομώντας με την οικοδόμηση του ναού αλλά και άλλων θαυμαστών τεκτονικών κτιρίων, με την επέκταση του εμπορίου μέχρι τις Ινδίες και την Μονζαβίκη δια μέσου του κόλπου του Ελανιτικού (Άκαμπα) του Φοινικικού στόλου του Σολομώντα, η Ιερουσαλήμ έγινε το κέντρο του πολιτισμού της Δ. Ασίας. Αλλά αυτή η κορύφωση και η ευτυχία ήταν βραχέα. Ο Ιεροβοάμ, διάδοχος του Σολομώντα, αποσπάσθηκε από την Ιερουσαλήμ με 10 φυλές δημιουργώντας το Β. βασίλειο του Ισραήλ, ενώ σε αυτήν έμειναν μόνο 2, εκείνες του Ιούδα. Η Ιερουσαλήμ για 3 αιώνες δέχονταν τις επιθέσεις των Αιγύπτιων, των Φιλισταίων και άλλων λαών που ενώθηκαν με αυτούς. Ο Ιεροβοάμ ηττήθηκε από τον Αιγύπτιο Σεσόγχιο Α ο οποίος λεηλάτησε τον ναό και το ανάκτορο, το οποίο επίσης λεηλατήθηκε από τους Άραβες και τους Φιλισταίους επί του Ιωράμ. Εξήντα χρόνια αργότερα ο Ιωάς, βασιλέας του Ισραήλ, νίκησε τον Αμασία, βασιλιά του Ιούδα και εισήλθε στην Ιερουσαλήμ. Ο υιός του Αμάσιου επανέφερε την ευτυχία στην πόλη αλλά μεγάλος σεισμός έφερε μεγάλες καταστροφές. Με το πέρασμα του χρόνου ο ναός συλήθηκε και άλλοτε επισκευάσθηκε. Έγιναν προσθήκες καινούργιων στοιχείων και αφαιρέσεις άλλων, για να συληθεί το 597 με αρπαγή των ιερών σκευών και να καταστραφεί τελικά από τον στρατηγό του βασιλιά Ναβουχοδονόσορ Ναβουζαρδάν το 587 π.χ.. Αυτό ήταν και το έτος της κατάλυσης του βασιλείου του Ιούδα και ξεκίνησε για το λαό του Ισραήλ η λεγόμενη βαβυλώνια αιχμαλωσία που κράτησε 40 χρόνια. Μαζί με τον ναό καταστράφηκε η Κιβωτό της Διαθήκης με

3 τις Πλάκες του Μωσαϊκού Νόμου. Σήμερα δεν σώζεται τίποτα από τον άλλοτε περικαλλή αυτό ναό και όσα γνωρίζουμε δεν είναι αποτέλεσμα αρχαιολογικών ανασκαφών αλλά φιλολογικών μαρτυριών, να και παρόμοιοι ναοί ως προς την κατασκευή έχουν ανακαλυφθεί στο βόρειο Ισραήλ και στα σύνορα με την Συρία. Ο 2ος ΝΑΟΣ ή ΝΑΟΣ του ΖΟΡΟΒΑΒΕΛ και η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ του Έπειτα από 70 χρόνια της αιχμαλωσίας των εβραίων από τους Βαβυλώνιους, το 538 ο βασιλιάς των Περσών Κύρος χορήγησε με διάταγμα άδεια ανοικοδόμησης του ναού του Σολομώντα, πάνω στον χώρο, που αυτός προϋπήρχε. Στο διάταγμα αυτό μάλιστα καθορίζονται και οι διαστάσεις του ως εξής: ύψος και πλάτος 27μ. τον επόμενο χρόνο, το 537 π.χ. δηλαδή, άρχισε να ξανακτίζεται το θυσιαστήριο των ολοκαυτωμάτων και μετά το εξωτερικό τείχος του ναού. Ωστόσο οι μακροχρόνιοι εχθροί των Ισραηλιτών, οι Σαμαρείτες, διέβαλαν το έργο στους Πέρσες, λέγονταν ότι οι Ισραηλίτες δεν κατασκεύαζαν ναό αλλά οχυρωματικά έργα και φρούριο με το πρόσχημα του ναού. Η άδεια ανοικοδόμησης ανακλήθηκε 2 φορές και 2 φορές χορηγήθηκε, με συνέπεια ο ναός να ολοκληρωθεί το 516 π.χ., επί της βασιλείας του Δαρείου Α. Πρίν όμως ξεκινήσει η ανοικοδόμηση του ναού έγιναν εργασίες ισοπέδωσης και διεύρυνσης του λόφου της Σιών. Το τείχος έγινε από 3 σειρές πελεκητών λίθων και μια σειρά ξύλινων δοκών με 3 μεγάλες πύλες. Στις 4 άκρες του τείχους προστέθηκαν τώρα πύργοι. Ο ιερός βράχος (es- Sakhra) όπως φαίνεται σήμερα μέσα στον περικαλλή θόλο του Βράχου. Κάποτε εδώ αναπαύονταν η Κιβωτός της Διαθήκης και εδώ σύμφωνα με την μουσουλμανική παράδοση ο Μωάμεθ ανέβηκε στον ουρανό έπειτα από ολονύχτια πορεία από την Μέκκα. Οι βράχοι αυτοί επί σταυροφοριών καλύφθηκαν με μάρμαρο για να μπορούν να λειτουργούν επάνω τους.

4 Το όνομα που πήρε ο ναός οφείλεται στο όνομα του αρχηγού των εξόριστων αιχμαλώτων στην Βαβυλώνα, του Ζοροβάβελ, υιού του Σαλαθιήλ. Το όνομά του σημαίνει «γόνος της Βαβέλ». Ο νέος ναός είχε μια διαφορά με τον παλιό σημαντική εκτός των άλλων κατασκευαστικών. Το Άγιο των Αγίων τώρα ήταν άδειο και δεν ήταν τίποτα παραπάνω παρά οι πέτρες πάνω στις οποίες υπήρχε κάποτε η Κιβωτός της Διαθήκης. Σε αυτόν τον βράχο θυμιάτιζε ο ιερέας μια φορά τον χρόνο στην γιορτή του εξιλασμού. Ο νέος ναός όμως δεν μπορούσε να συγκριθεί σε μεγαλείο με τον ναό του Σολομώντα «τοσούτον γα υπερείχε ο πρώτος εκείνος, ον Σολομών ανωκοδόμησεν» (Ιώσηπου, Ιουδ. Αρχ. XV, 386). Στην ουσία επρόκειτο για βιαστική αποκατάσταση του προηγούμενου ναού και συχνά χρειάζονταν επιδιορθώσεις. Το 70 π.χ. ο Πομπήιος κατέλαβε την Ιερουσαλήμ, επέβαλλε ρωμαϊκή επικυριαρχία και κατάστρεψε τον ναό. Όταν το 37 π.χ. ο Ηρώδης ο Μέγας έγινε βασιλιάς της Ιουδαίας καταβάλλοντας φόρο υποτέλειας στους Ρωμαίους, ένωσε όλη την Παλαιστίνη. Αυτός ανέλαβε την ανοικοδόμηση του ναού του Ζοροβάβελ π.χ. Ο 3ος ΝΑΟΣ ή ΝΑΟΣ του ΗΡΩΔΗ, η ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ του ΙΗΣΟΥ & η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ του Ο Ηρώδης ο Ιδουμαίος, υπήρξε ευρύτερα γνωστός για την οικοδομητική του δραστηριότητα. Ξεκινώντας το 20 π.χ. διεύρυνε με πολλές χωματουργικές εργασίες την ισοπέδωση του ναού του Ιερού Λόφου. Ο Φλάβιος Ιώσηπος αναφέρει ότι ο Ηρώδης κατέστρεψε «τους αρχαίους θεμέλιους και καταβαλλόμενος ετέρους επ αυτών ναόν ήγειρεν» (Ιουδ. Αρχ. XV 3, 391). Οι εργασίες στον Ιερό Λόφο σταμάτησαν το 25 μ.χ., μετά δηλαδή από συνεχή 45 χρόνια οικοδομικών δραστηριοτήτων, οι οποίοι έγιναν από 1000 ιερείς. Ο κύριος ναός ωστόσο, οικοδομήθηκε μέσα σε 17 μήνες κατά την διάρκεια των οποίων αναφέρεται ότι «λέγεται. Τας μεν ημέρας ουχ ύειν, εν δε ταις νυξί γίνεσθαι τους όμβρους, ως μη κωλυσιεργείν» (Ιουδ. Αρχ. XV 7, 425).

5 Αναπαράσταση του Ναού του Ηρώδη (3ου Ναού). Διακρίνεται ο ναός, ο περίβολος, η αυλή των εθνών και τέλος το εξωτερικό τείχος. Η βασική διαφορά του τείχους του ναού του Ηρώδη με τους προηγούμενους είναι ότι το κάθε τείχος είχε στοά με μια πύλη. Οι στοές πιθανόν να χρησίμευαν ως προφύλαξη από την βροχή για τους πιστούς. Η πιο μεγαλοπρεπής στοά, η νότια η λεγόμενη «Βασίλειος» στηρίζονταν σε 3 γραμμές κιόνων κορινθιακού τύπου. Από αυτή την στοά γίνονταν η είσοδος στην εξωτερική αυλή ή «αυλή των εθνών». Ένα δεύτερο τείχος χώριζε τον κυρίως ναό από την αυλή των εθνών. Λίγο πριν από αυτό το τείχος υπήρχε ένα κιγκλίδωμα πάνω στο οποίο βρίσκονταν πινακίδες στα ελληνικά και λατινικά και προειδοποιούσαν ότι ο θάνατος περίμενε όποιον μη Ιουδαίο μπει εντός του τείχους: «ΜΗΘΕΝΑ ΑΛΛΟΓΕΝΗ ΕΙΣΠΟΡΕΥΕΣΘΑΙ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΤΟ ΙΕΡΟΝ ΤΡΥΦΡΑΚΤΟΥ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΟΛΟΥ ΩΣ Δ ΑΝ ΛΗΦΘΗ ΕΑΥΤΩ, ΑΙΤΙΟΣ ΕΣΤΑΙ ΔΙΑ ΤΟ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΕΙΝ ΘΑΝΑΤΟΝ» Σε αυτόν τον ναό στα Άγια των Αγίων δεν υπήρχαν ιερά αντικείμενα. Ο ναός του Ηρώδη έμοιαζε πολύ με τον παλαιότερο του, ναό του Σολομώντα αλλά ήταν μεγαλύτερος, πλουσιότερος και περικαλλέστερος. Ο Ναός ολοκληρώθηκε το 65 μ.χ. λίγο πριν την καταστροφή του. Σύντομα όμως με την ανακατάληψη της Ιερουσαλήμ από τον Ρωμαίο Τίτο το 70 μ.χ. καταστράφηκε αυτό το μεγάλο έργο από πυρκαγιά που άναψε δαυλός ριπτόμενος από Ρωμαίο στρατιώτη έστω και αν το ρωμαϊκό στράτευμα είχε σαφείς εντολές ώστε ο ναός να μην πειραχθεί.

6 Ο περίβολος του ναού ήταν χώρος τόσο για Ιουδαίους όσο και για Εθνικούς. Με κόκκινο βέλος σημειώνεται το τείχος πέρα του οποίου απαγορεύονταν η είσοδος στους Εθνικούς. Απαγόρευση που δεν έγινε σεβαστή από τον Αντίοχο τον Επιφανή, με αντίκτυπο τα δυστυχή γεγονότα κατά των Ιουδαίων και την έναρξη των Μακκαβαϊκών πολέμων και την εκδίωξη των ελληνικών δυνάμεων από την Παλαιστίνη Ο ναός του Ηρώδη του Μεγάλου αποτέλεσε το κατά βάση σημείο έρευνας των περισσότερων μελετητών, ίσως γιατί γι αυτόν υπάρχουν κάποια αρχαιολογικά ευρήματα. Ο Ναός του Ηρώδη Σημ: Η επιγραφή στον Εθνικό ναό των Ιεροσολύμων δεν έχει διαφορά με άλλες απαγορεύσεις σε άλλους ελληνικούς ναούς και Εθνικά θρησκευτικά τεκτενόμενα (βλ. Ελευσίνια). Ο Χριστιανισμός διαφοροποιώντας την θέση του με τέτοιες Εθνικές καταστάσεις είναι ανοιχτός προς τους πάντες ως θρησκεία όλων των Εθνών, λογικό συνεπακολούθημα εφόσον πρεσβεύει τον Θεό όλων των Εθνών. Η ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ 3ου ΝΑΟΥ Η καταστροφή του ναού του Ηρώδη Ματθαίος Κδ 1 «1 Καὶ ἐξελθὼν ὁ Ἰησοῦς ἐπορεύετο ἀπὸ τοῦ ἱεροῦ καὶ προσῆλθον οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ἐπιδεῖξαι αὐτῷ τὰς οἰκοδομὰς τοῦ ἱεροῦ. 2 ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς Οὐ βλέπετε ταῦτα πάντα; ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐ μὴ ἀφεθῇ ὧδε λίθος ἐπὶ λίθον ὃς οὐ καταλυθήσεται.» Κάποιοι έχουν υποστηρίξει παντελώς εσφαλμένα ότι αυτή η πρόρρηση ήταν «διαταγή» για την καταστροφή των αρχαίων Ελληνικών Ιερών. Μια λαϊκή παροιμία λέγει «Με όποιο δάσκαλο

7 καθίσεις τέτοια γράμματα θα μάθεις». Οι δάσκαλοι εδώ, είναι οι φανατικοί «διαφωτιστές σκοταδιστές -παραχαράχτες των γραφών» ηγέτες των νεοεθνικών συμπολιτών μας Το αξιοθαύμαστο σε αυτή την προφητεία του Ιησού Χριστού είναι ότι ο Ρωμαίος Τίτος είχε δώσει σαφή εντολή στους στρατιώτες του να μην πειράξουν τον Ιουδαϊκό ναό. Πάρα ταύτα και ως σαφή επαλήθευση της προφητείας κάποιος ή κάποιοι ρωμαίοι στρατιώτες παράκουσαν τις εντολές και τον πυρπόλησαν και ο ναός καταστράφηκε ενώ ο Τίτος προσπαθούσε απεγνωσμένα να τον σώσει.