Γηπισκαηηθή Δξγαζία ηνπ θνηηεηή ηνπ Σκήκαηνο Ηιεθηξνιφγσλ Μεραληθψλ θαη Σερλνινγίαο Τπνινγηζηψλ ηεο Πνιπηερληθήο ρνιήο ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Παηξψλ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Γηπισκαηηθή Δξγαζία ηνπ θνηηεηή ηνπ Σκήκαηνο Ηιεθηξνιφγσλ Μεραληθψλ θαη Σερλνινγίαο Τπνινγηζηψλ ηεο Πνιπηερληθήο ρνιήο ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Παηξψλ"

Transcript

1 ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΠΑΣΡΧΝ ΣΜΗΜΑ ΗΛΔΚΣΡΟΛΟΓΧΝ ΜΗΥΑΝΙΚΧΝ ΚΑΙ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΑ ΤΠΟΛΟΓΙΣΧΝ ΣΟΜΔΑ ΣΗΛΔΠΙΚΟΙΝΧΝΙΧΝ ΚΑΙ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΑ ΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΔΡΓΑΣΗΡΙΟ ΔΝΤΡΜΑΣΧΝ ΣΗΛΗΠΙΚΟΙΝΧΝΙΧΝ Γηπισκαηηθή Δξγαζία ηνπ θνηηεηή ηνπ Σκήκαηνο Ηιεθηξνιφγσλ Μεραληθψλ θαη Σερλνινγίαο Τπνινγηζηψλ ηεο Πνιπηερληθήο ρνιήο ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Παηξψλ Γθαλάο Βαζίιεηνο ηνπ Γεσξγίνπ Αξηζκφο Μεηξψνπ: 5939 Θέκα «IPTV (Internet Protocol TeleVision) (Φεθηαθή Σειεόξαζε κέζσ IP)» Δπηβιέπσλ ΔΠΙΚΟΤΡΟ ΚΑΘΗΓΗΣΗ Μ. ΚΟΤΚΙΑ Πάηξα, Οθηψβξηνο

2 2

3 ΠΙΣΟΠΟΙΗΗ Πηζηνπνηείηαη φηη ε Γηπισκαηηθή Δξγαζία κε ζέκα «IPTV (Internet Protocol TeleVision) (Φεθηαθή Σειεόξαζε κέζσ IP)» Σνπ θνηηεηή ηνπ Σκήκαηνο Ηιεθηξνιφγσλ Μεραληθψλ θαη Σερλνινγίαο Τπνινγηζηψλ Γθαλά Βαζίιεηνπ ηνπ Γεσξγίνπ Αξηζκφο Μεηξψνπ: 5939 Παξνπζηάζηεθε δεκφζηα θαη εμεηάζηεθε ζην Σκήκα Ηιεθηξνιφγσλ Μεραληθψλ θαη Σερλνινγίαο Τπνινγηζηψλ ζηηο.../../ Ο Δπηβιέπσλ Ο Γηεπζπληήο ηνπ Σνκέα Μ. Κνπθηάο Θ. Αλησλαθόπνπινο Δπίθνπξνο Καζεγεηήο Καζεγεηήο 3

4 4

5 Πξόινγνο Η παοξύρα διπλχμαςική με ςίςλξ «IPTV (Internet Protocol TeleVision) (Ψητιακή ςηλεόοαρη μέρχ IP)» εκπξμήθηκε ρςξ Δογαρςήοιξ Δμρύομαςηπ Τηλεπικξιμχμίαπ ςξσ Τμήμαςξπ Ηλεκςοξλόγχμ Μηυαμικώμ και Τευμξλξγίαπ Υπξλξγιρςώμ ςξσ Παμεπιρςημίξσ Παςοώμ σπό ςημ επίβλεφη ςξσ επίκξσοξσ καθηγηςή Μιυαήλ Κξσκιά. Δγώ από ςημ πλεσοά μξσ θα ήθελα μα εσυαοιρςήρχ ςξμ κύοιξ Κξσκιά για ςημ άφξγη ρσμεογαρία πξσ είυαμε καθ όλη ςημ διάοκεια εκπόμηρηπ ςηπ διπλχμαςικήπ εογαρίαπ. Θα ήθελα μα εσυαοιρςήρχ ςξμ ρσμτξιςηςή μξσ Βξοδώμη Δημήςοη για ςημ βξήθειά ςξσ και ςιπ πξλύςιμεπ ρσμβξσλέπ πξσ μξσ έδχρε καςά ςημ διάοκεια ρσγγοατήπ ςηπ διπλχμαςικήπ. Θέλχ επίρηπ μα εσυαοιρςήρχ ςξσπ ρσμτξιςηςέπ μξσ Φξύκξ Γεώογιξ και Βλάυξ Βαρίλειξ για ςημ βξήθειά ςξσπ. Τέλξπ θα ήθελα μα εσυαοιρςήρχ ςημ ξικξγέμειά μξσ, Γιώογξ, Ιχάμμα και Δήμηςοα για ςημ ρςήοινη και ςημ ρσμπαοάρςαρή ςξσπ καθ όλη ςημ διάοκεια ςχμ ρπξσδώμ μξσ. 5

6 6

7 Αξηζκόο Γηπισκαηηθήο Δξγαζίαο: Θέκα: «IPTV (Internet Protocol TeleVision) (Φεθηαθή Σειεόξαζε κέζσ IP)» Φνηηεηήο: Γθαλάο Βαζίιεηνο Δπηβιέπσλ: Κνπθηάο Μηραήι Πεξίιεςε Σν αληηθείκελν ηεο παξνχζαο δηπισκαηηθήο εξγαζίαο είλαη ε κειέηε ηεο ςεθηαθήο ηειεφξαζεο κέζσ πξσηφθνιινπ Internet, γλσζηήο θαη σο IPTV (Internet Protocol TeleVision) κε ηδηαίηεξε εζηίαζε ζηνλ απνθσδηθνπνηεηή πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηελ επίηεπμε ηεο ηειενπηηθήο κεηάδνζεο. Απηφο ν απνθσδηθνπνηεηήο νλνκάδεηαη Set-Top Box. ηελ νπζία ην IPTV είλαη ε κεηάδνζε ηειενπηηθνχ ζήκαηνο κέζσ επξπδσληθήο ζχλδεζεο πνπ ρξεζηκνπνηεί ην πξσηφθνιιν IP κέζσ ελφο ηδησηηθνχ θιεηζηνχ δηθηχνπ θαη φρη ηνπ δεκνζίνπ Internet. Σν IPTV ζεσξείηαη ην παξφλ θαη ην κέιινλ φζνλ αθνξά ηα είδε ηειεφξαζεο θαζψο ν ρξήζηεο έρεη ηελ δπλαηφηεηα γηα πξφζβαζε ζε ηειενπηηθά θαλάιηα κε ςεθηαθή εηθφλα ελψ ε δπλαηφηεηα πνπ παξέρνπλ νη on-demand ππεξεζίεο γηα παξαθνινχζεζε ηειενπηηθνχ πεξηερνκέλνπ παληφο ηχπνπ ηελ ψξα πνπ επηζπκεί ν ρξήζηεο θαζηζηά ην «παθέην» πνιχ πην ειθπζηηθφ. πγθεθξηκέλα, ζε απηή ηελ δηπισκαηηθή εξγαζία, παξνπζηάδεηαη αξρηθά ν νξηζκφο ηεο δηθηπαθήο ηειεφξαζεο θαη γεληθά φισλ απηψλ πνπ ζπλέβαιιαλ ζηελ δεκηνπξγία ηνπ IPTV. Καηφπηλ γίλεηαη κηα ζπλνπηηθή ηζηνξηθή αλαδξνκή ζηα γεγνλφηα πνπ νδήγεζαλ ζηελ κνξθή ηνπ IPTV φπσο ηελ μέξνπκε ζήκεξα. Έπεηηα ζπγθξίλεηαη ην IPTV κε ην γλσζηφ καο Internet TV. ηελ ζπλέρεηα γίλεηαη κηα γεληθή πεξηγξαθή ελφο δηθηχνπ IPTV ελψ έπεηηα εκβαζχλνπκε πεξηζζφηεξν θαζψο πεξηγξάθνληαη θαη ηερληθέο ιεπηνκέξεηεο γηα έλα ηέηνην δίθηπν. Αθνινχζσο πεξηγξάθνληαη νη θσδηθνπνηήζεηο πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη αιιά θαη νη δηάθνξέο ηνπο. Δπηπιένλ γίλεηαη ηδηαίηεξε αλαθνξά θαη αλάιπζε ζηα δηάθνξα είδε ησλ απνθσδηθνπνηεηψλ (Set-Top Box) πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη θαη επηζεκαίλνληαη νη δηαθνξέο πνπ έρνπλ ζηε δνκή θαη ζηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπο. Σέινο γίλεηαη κηα αλαθνξά ζηνπο παξφρνπο παθέησλ IPTV ζηελ Διιάδα ελψ γίλεηαη θαη κηα ζχγθξηζε απηψλ ησλ παθέησλ κεηαμχ ηνπο. 7

8 Summary The theme of this particular thesis is the study of the digital television via Internet protocol, also known as IPTV (Internet Protocol TeleVision) with special focusing on the decoder which is used in order to achieve television broadcasting. This decoder is called Set-Top Box. Essentially, IPTV is the transmission of television signals over broadband which is using IP protocol through a closed private network and not the public Internet. IPTV is considered to be the present and the future regarding the types of television because the user has the ability to access TV channels with digital view, while the ability provided by on-demand services about watching every type of television content at every time the user wants makes the whole package much more attractive. Particularly, in this thesis, is firstly presented the definition of networking TV and generally of all these things which have contributed to the creation of IPTV. Following is a brief historical background to the events that led to the form of IPTV as we know it today. Afterwards, the IPTV is compared to the Internet TV, which is familiar to us. After that, a general description of an IPTV network is taking place and then we go further as technical details of such a network are described. Moreover, the encodings performed and their differences are mentioned. Additionally, there is much reporting and analysis in various types of decoders (Set-Top Box) used and marked the differences they have on their structure and their profile. Finally, there is a reference to IPTV packet providers in Greece and is happening a comparison among these packets. 8

9 Περιεχόμενα Συντομογραφίεσ και Ακρωνφμια Ειςαγωγι ΟΙΣΜΟΣ ΤΘΣ ΔΙΚΤΥΑΚΘΣ ΤΘΛΕΟΑΣΘΣ ΕΜΡΟΙΚΘ ΧΘΣΘ ΜΟΦΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΘ ΔΙΚΤΥΑΚΘΣ ΤΘΛΕΟΑΣΘΣ ΟΙΣΜΟΣ IPTV ΙΣΤΟΙΚΘ ΑΝΑΔΟΜΘ ΡΛΕΟΝΕΚΤΘΜΑΤΑ IPTV ΕΝΑΝΤΙ INTER-NET TV Διαφορετικζσ πλατφόρμεσ Γεωγραφικι απόςταςθ Ιδιοκτθςία τθσ υποδομισ του δικτφου Μθχανιςμόσ προςπζλαςθσ Κόςτοσ Μεκοδολογίεσ Δθμιουργίασ Ρεριεχομζνου ΓΕΝΙΚΘ ΡΕΙΓΑΦΘ IPTV Γενικι περιγραφι τθσ δομισ ενόσ δικτφου IPTV Κζντρο δεδομζνων IPTV (IPTV data center) Ευρυηωνικό δίκτυο πρόςβαςθσ (Broadband access network) IPTVCDs Home Network Εφαρμογζσ και υπθρεςίεσ IPTV Εκπομπι ψθφιακισ τθλεόραςθσ Ρλεονεκτιματα τθσ ψθφιακισ μετάδοςθσ Λόγοι επιλογισ του IPTV ΤΘΛΕΟΡΤΙΚΘ ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ ΣΤΟ ΣΡΙΤΙ (Home Entertainment) ΑΛΥΣΙΔΑ ΑΞΙΑΣ IPTV Ράροχοι περιεχομζνου Μοντζλα ςυνεργαςίασ (business models) Ρεριεχόμενο Βαςικζσ Κατθγορίεσ Ρεριεχομζνου Διαχείριςθ Ρεριεχομζνου (Content Management) ΔΙΑΝΟΜΘ IPTV

10 4.9.1 Διανομι IPTV Με Διάφορεσ Τεχνολογίεσ Δικτφου Ευρυηωνικά Δίκτυα Διανομισ ADSL Καταμεριςμόσ ADSL ςυχνοτιτων Εξοπλιςμόσ ADSL ADSL ΙPTV Διαμζςου Αςυρμάτων Δικτφων ΤΕΧΝΙΚΘ ΡΕΙΓΑΦΘ ΤΟΥ IPTV ΥΡΘΕΣΙΕΣ IPTV ΥΡΘΕΣΙΕΣ ΤΥΡΟΥ BROADCAST ΔΙΑΔΑΣΤΙΚΕΣ ON-DEMAND ΥΡΘΕΣΙΕΣ VIDEO YΡΘΕΣΙΕΣ ΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΘΣ ΑΞΙΑΣ ΡΕΙΓΑΦΘ ΤΩΝ ΤΜΘΜΑΤΩΝ ΕΝΟΣ ΟΛΟΚΛΘΩΜΕΝΟΥ ΣΥΣΤΘΜΑΤΟΣ IPTV IRDs Δζκτεσ (Intergrated Receiver Devices) Κωδικοποιθτζσ Ρραγματικοφ Χρόνου (Real-Time Encoders) Broadcast TV Streaming Server Σφςτθμα Κωδικοποίθςθσ IP Σφςτθμα Λειτουργίασ Και Υποςτιριξθσ Ρλθρωμϊν (OBSS, Operational and Business Support System) IPTV CRM System ΕΝΑ ΣΥΣΤΘΜΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ IPTV Servers Video on Demand IPTV Headend Middleware και Application Servers Network Time Server IP Switching Infrastructure Router Διανομισ(Distribution Router) Δίκτυο IPTV(ΙTV Network) IPTV CD ΤΟΡΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΘΣ ΤΟΥ IPTV ΡΕΙΕΧΟΜΕΝΟΥ Unicast Broadcast Multicast MULTICASTING ΣΕ ΔΙΚΤΥΟ IPTV ΑΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΘ ΔΙΚΤΥΟΥ IPTV MULTICASTING

11 5.6.1 Συςκευζσ IGMP Multicasting Group Και Διευκυνςιοδότθςθ IPTV Multicasting Ρρωτόκολλα Ρρωτόκολλο IGMP v Τεχνολογίεσ Αρχιτεκτονικισ Μεταφοράσ Μulticast Time-shifting Multicast IPTV ΚΩΔΙΚΟΡΟΙΘΣΕΙΣ ΣΥΜΡΙΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΑΕ Χωρικι ςυμπίεςθ Χρονικι ςυμπίεςθ ΤΥΡΟΙ MPEG MPEG MPEG MPEG SET TOP BOX ΕΙΣΑΓΩΓΘ ΣΤΑ ΨΘΦΙΑΚΑ SET TOP BOXES Θ ΕΞΕΛΙΞΘ ΤΩΝ ΨΘΦΙΑΚΩΝ SET-TOP BOXES ΚΑΤΘΓΟΙΕΣ ΨΘΦΙΑΚΩΝ SET-TOP BOXES ΣΘΜΑΝΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΨΘΦΙΑΚΑ SET-TOP BOXES IP ΚΑΘΟΙΣΜΕΝΑ SET-TOP BOXES Ραρουςίαςθ ςυγχρονιςμζνων ςθμάτων ιχου και βίντεο ςε μια οκόνθ Υποςτιριξθ προθγμζνων WHMN υπθρεςιϊν Επεξεργαςία γραμμικϊν πολυεκπομπικϊν ςθμάτων τθλεόραςθσ Χειριςμόσ υποβακμίςεων των υπθρεςιϊν Ρροςαρμόςιμεσ διεπαφζσ χριςτθ ΕΙΔΘ IP SET-TOP BOXES Multicast και Unicast IP set-tops IP Set-Top DVRs Ειςαγωγι ςτα Υβριδικά IP Set-Top Boxes Υβριδικά IP DTT Set-Tops Υβριδικά IP δορυφορικά Set-Tops Υβριδικά IP Καλωδιακά Set-Tops Σφγκριςθ Χαρακτθριςτικϊν των IP Set-Top Boxes

12 7.7 ΑΛΛΕΣ ΑΝΑΔΥΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΕΣ ΣΥΣΚΕΥΕΣ IPTV Κονςόλεσ παιχνιδιϊν Οικιακοί Εξυπθρετθτζσ Μζςων ΣΥΝΔΕΣΜΟΛΟΓΙΑ SET-TOP BOX KAI IPTV ΣΤΟΝ ΧΩΟ ΤΟΥ ΡΕΛΑΤΘ ΡΑΚΕΤΑ IPTV ΣΤΘΝ ΕΛΛΑΔΑ CONNX-TV Υπθρεςία IPTV του ΟΤΕ Υπθρεςία Connx-TV Αποκωδικοποιθτισ Conn-x TV HOL IPTV Live TV (real time encoding - multicast streaming) Home Networking Time Shifting TV (future use pending content licence agreement) Κανάλια Αποκωδικοποιθτισ HOL IPTV ON TELECOMS IPTV Υποδομι Ανάπτυξθ των ευρυηωνικϊν δκτφων Λίςτα καναλιϊν Αποκωδικοποιθτισ ON TELECOMS IPTV ΣΥΓΚΙΣΘ ΕΛΛΘΝΙΚΩΝ IPTV ΡΑΚΕΤΩΝ Σφγκριςθ από τεχνικισ απόψεωσ Σφγκριςθ από τθν πλευρά του τερματικοφ χριςτθ Βιβλιογραφία

13 πληνκνγξαθίεο θαη Αθξσλύκηα IPTV DSLAM PVR ADSL DVR DRM ATM CRM EPG IPTVCD MPEG OBSS PVR QAM STB VLAN VoD WiMAX TSTV SECAM PAL LCD PDP HDTV DVB CAP DMT VDSL CA PPV CUTV IRD NTP ROM RAM DAC DSP WMA HDMI IDE SATA VSB ISDB-T SNR Internet Protocol Television Digital Subscriber Line Access Multiplexer Personal Video Recorder Asymmetric Digital Subscriber Line Digital Video Recorder Digital Rights Management Asynchronous Transfer Mode Customer Relationship Management Electronic Program Guide Internet Protocol Television Consumer Device Moving Picture Experts Group Operational and Business Support System Personal Video Recorder Quadrature amplitude modulation Set-Top Box Virtual Local Area Network Video on Demand Worldwide Interoperability for Microwave Access Time Shifted TV Systeme Electronique Couleur Avec Memoire Phase Alternating Line Liquid Crystal Display Plasma Display Panels High Definition TV Digital Video Broadcasting Carrierless Amplitude Discrete Multitone Very high speed Digital Subscriber Lines Conditional Access Pay Per View Catchup TV Intergrated Receiver Devices Network Time Protocol Read Only Memory Random Access Memory Digital-to-Analog Converter Digital Signal Processor Windows Media Audio High Definition Multimedia Interface Integrated Drive Electronics Serial Advanced Technology Attachment Vestigial Sideband Integrated Services Digital Broadcasting-Terrestrial Signal to Noise Ratio 13

14 14

15 Δηζαγσγή Ο φξνο IPTV έρεη κπεη γηα ηα θαιά ζηελ θαζεκεξηλφηεηά καο ηα ηειεπηαία ρξφληα θαη αλαθέξεηαη ζηελ δπλαηφηεηα πνπ ππάξρεη λα παξαθνινπζνχκε ηειεφξαζε κέζσ επξπδσληθήο ζχλδεζεο πνπ ρξεζηκνπνηεί ην πξσηφθνιιν IP κέζσ ελφο ηδησηηθνχ θιεηζηνχ δηθηχνπ θαη φρη ηνπ δεκνζίνπ Internet. Σν IPTV ζεσξείηαη ε πην εμειηγκέλε κνξθή ηειεφξαζεο κέρξη ζηηγκήο, θαζψο ν ρξήζηεο έρεη ηελ δπλαηφηεηα γηα πξφζβαζε ζε ηειενπηηθά θαλάιηα κε ςεθηαθή εηθφλα ελψ ε δπλαηφηεηα πνπ παξέρνπλ νη on-demand ππεξεζίεο γηα παξαθνινχζεζε ηειενπηηθνχ πεξηερνκέλνπ παληφο ηχπνπ ηελ ψξα πνπ επηζπκεί ν ρξήζηεο θαζηζηά ην «παθέην» πνιχ πην ειθπζηηθφ. Ο ζθνπφο ηεο παξνχζαο δηπισκαηηθήο είλαη ν πξνζδηνξηζκφο ηεο θαηλνηφκνπ ηερλνινγίαο IPTV θαη ε ιεπηνκεξήο αλάιπζε ηεο δνκήο θαη ησλ ηερληθψλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηεο κε ηδηαίηεξε έκθαζε λα δίλεηαη ζηνλ απνθσδηθνπνηεηή πνπ ρξεζηκνπνηεί απηή ε ηερλνινγία, επίζεο γλσζηνχ σο Set-Top Box. ην θεθάιαην 1 πεξηγξάθεηαη ν νξηζκφο ηεο δηθηπαθήο ηειεφξαζεο, νη κνξθέο ηεο θαη αλαθέξνληαη επηγξακκαηηθά θάπνηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο. Δπίζεο νξίδεηαη θαη ην IPTV. ην θεθάιαην 2 γίλεηαη κηα ζπλνπηηθή ηζηνξηθή αλαδξνκή ζηα γεγνλφηα εθείλα πνπ ζπλέβαιιαλ ζηελ δεκηνπξγία ηνπ IPTV ζε θάπνηεο μέλεο ρψξεο. ην θεθάιαην 3 αλαιχνληαη νη δηαθνξέο θαη ζηα πιενλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδεη ην IPTV έλαληη ηνπ Internet TV, θαζψο αξθεηνί ηείλνπλ λα ζπγρένπλ απηά ηα δχν πξάγκαηα. ην θεθάιαην 4 πεξηγξάθεηαη ε δνκή ελφο δηθηχνπ IPTV, θαζψο θαη νη ππεξεζίεο θαη νη εθαξκνγέο πνπ πξνζθέξεη απηφ ζηνπο ηεξκαηηθνχο ρξήζηεο. Έπεηηα πεξηγξάθνληαη ηα πιενλεθηήκαηα ηεο ςεθηαθήο κεηάδνζεο θαη παξνπζηάδνληαη ηα κνληέια ζπλεξγαζίαο. ην θεθάιαην 5 γίλεηαη κηα ηερληθή πεξηγξαθή ελφο δηθηχνπ IPTV. πγθεθξηκέλα, γίλεηαη κηα αλαιπηηθή πεξηγξαθή ησλ ππεξεζηψλ θαη ησλ ηκεκάησλ ελφο νινθιεξσκέλνπ ζπζηήκαηνο IPTV. Δπίζεο παξνπζηάδεηαη έλα ζχζηεκα αζθαιείαο IPTV αιιά θαη νη δηάθνξνη ηξφπνη κεηάδνζεο ηνπ IPTV πεξηερνκέλνπ. ην θεθάιαην 6 πεξηγξάθνληαη ηα δηάθνξα είδε ζπκπηέζεσλ ησλ θαξέ πνπ ππάξρνπλ αιιά θαη νη δηάθνξνη ηχπνη MPEG πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ ζπκπίεζε δηαθφξσλ εηδψλ ζεκάησλ. ην θεθάιαην 7 γίλεηαη εθηελήο αλαθνξά θαη αλάιπζε ζην Set-Top Box. Αλαιπηηθφηεξα, αξρηθά γίλεηαη κηα αλάιπζε φζνλ αθνξά ηελ εμέιημε, ηηο θαηεγνξίεο θαη ηηο ηερλνινγηθέο ηάζεηο ησλ ςεθηαθψλ Set-Top Boxes. ηε ζπλέρεηα αλαιχνληαη ηα IP θαζνξηζκέλα Set-Top Boxes. Δπίζεο αλαιχνληαη ηα δηάθνξα είδε ησλ IP Set- Top Boxes θαη επηζεκαίλνληαη νη δηαθνξέο πνπ έρνπλ ζηε δνκή, ζηα ραξαθηεξηζηηθά θαη ζηηο ηερλνινγίεο πνπ ρξεζηκνπνηνχλ. Σέινο πεξηγξάθεηαη ν ηξφπνο κε ηνλ νπνίν 15

16 γίλεηαη ε ζπλδεζκνινγία ηνπ Set-Top Box θαη ηνπ IPTV γεληθφηεξα ζην ρψξν ηνπ πειάηε. ην θεθάιαην 8 παξνπζηάδνληαη νη πάξνρνη IPTV πνπ ππάξρνπλ ζηελ Διιάδα αιιά θαη νη ππεξεζίεο θαη ηα θαλάιηα πνπ πξνζθέξεη ν θάζε πάξνρνο. Δπίζεο γίλεηαη ζχγθξηζε θαη αμηνιφγεζε απηψλ ησλ παξφρσλ θαη απφ ηερληθή πιεπξά θαη απφ ηελ πιεπξά ηνπ ηεξκαηηθνχ ρξήζηε. 16

17 1. ΟΡΙΜΟ ΣΗ ΓΙΚΣΤΑΚΗ ΣΗΛΔΟΡΑΗ Σηο πξνεγνχκελεο δεθαεηίεο ην ηειενπηηθφ ζήκα κεηαδηδφηαλ κέζσ επίγεησλ ζπζηεκάησλ («εξηδηαλά» θχκαηα), ηειεπηθνηλσληαθψλ δνξπθφξσλ ή θαισδίνπ (cable tv). Δπηρεηξήζεηο θάζε είδνπο, αλεμαξηήησο θιάδνπ δξαζηεξηνπνίεζεο, ρξεζηκνπνίεζαλ (ζπρλά... εμάληιεζαλ) ηηο δπλαηφηεηεο ηνπ λένπ κέζνπ, γηα λα πξνβάιινπλ ηηο ππεξεζίεο θαη ηα πξντφληα ηνπο παξά ην απμεκέλν, ζε ζρέζε κε άιια κέζα (π.ρ. ξαδηφθσλν, Σχπνο) θφζηνο ησλ δηαθεκίζεσλ ή ησλ ρνξεγηψλ. Σα ηειεπηαία ρξφληα, κε ηελ ηξνκαθηηθή εμάπισζε ηνπ Internet θαη θπξίσο κε ηελ επίηεπμε πνιχ πςειψλ ηαρπηήησλ δηακεηαγσγήο δεδνκέλσλ, αιιά θαη ηε γεληθφηεξε εμέιημε ηεο ηερλνινγίαο, ηελ αχμεζε ησλ αηφκσλ πνπ ζπλδένληαη ζην Γηαδίθηπν θαη ηε ζπλερή κείσζε ηνπ ζρεηηθνχ θφζηνπο, έθαλε ηελ εκθάληζή ηεο θαη ε ηειεφξαζε κέζσ Internet δηζηαθηηθά ζηελ αξρή, κε ηε κνξθή απνζπαζκάησλ απφ «παξαδνζηαθέο» ηειενπηηθέο εθπνκπέο, πνπ κεηαδίδνληαλ online. Η δηθηπαθή ηειεφξαζε (Internet television) αλαθέξεηαη ζπρλά ζηε δηεζλή βηβιηνγξαθία σο IPTV (Internet Protocol TeleVision), αλ θαη έρνπλ εθθξαζηεί νξηζκέλεο δηαθσλίεο γη απηφ, ηφζν επεηδή ν φξνο IPTV ζε νξηζκέλεο ρψξεο έρεη ήδε θαηαρσξηζηεί σο εκπνξηθφ ζήκα (trademark), φζν θαη γηαηί νπζηαζηηθά ε IPTV απνηειεί κφλν έλα θνκκάηη ηεο δηθηπαθήο ηειεφξαζεο Η IPTV είλαη έλα ζχζηεκα φπνπ ε ππεξεζία ηεο ςεθηαθήο ηειεφξαζεο παξαδίδεηαη κε ηε ρξήζε ηεο ππνδνκήο ελφο IP δηθηχνπ. Έλαο γεληθφο θαζνξηζκφο ηνπ IPTV είλαη ην ηειενπηηθφ πεξηερφκελν ην νπνίν αληί ηεο παξάδνζεο κέζσ ησλ παξαδνζηαθψλ ζρεκάησλ ηειενπηηθήο κεηάδνζεο, παξαιακβάλεηαη απφ ην ζεαηή κέζσ ησλ ηερλνινγηψλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηα δίθηπα ππνινγηζηψλ. Γηα ηνπο απινχο ρξήζηεο, ε IPTV παξέρεηαη ζπρλά απφ θνηλνχ καδί κε ηελ ππεξεζία ηνπ Video on Demand (VoD) θαη κπνξεί λα ζπλδπαζηεί καδί κε ππεξεζίεο δηαδηθηχνπ φπσο είλαη ην World Wide Web (World Wide Web) θαη ην VoIP. O εκπνξηθφο ζπλδπαζκφο ηεο πξφζβαζεο ηεο IPTV, ηνπ Γηαδηθηχνπ θαη ησλ θιήζεσλ κέζν IP δηθηχσλ (γλσζηή θαη σο VoIP), αλαθέξεηαη σο Τπεξεζία triple play. ηηο πεξηπηψζεηο πνπ πξνζθέξεηε θαη θηλεηηθφηεηα ρξήζηε (mobility) θαιείηαη "Quadruple play". Η IPTV παξέρεηαη απφ έλαλ θνξέα παξνρήο media ππεξεζηψλ πνπ ρξεζηκνπνηεί κηα θιεηζηή ππνδνκή δηθηχσλ (ζηελ ζπλέρεηα ζα δνχκε πσο απηή ε ππνδνκή νλνκάδεηαη Fixed Mobile Convergence (FMC) ή IP Multimidia Subsystem (IMS) θαη ζα γίλεη κηα πξψηε αλάιπζε απηήο ηεο ππνδνκήο). Με πην ηερληθνχο φξνπο, ε «δηθηπαθή ηειεφξαζε» κπνξεί λα πεξηγξαθεί σο έλα ζχζηεκα θαηά ην νπνίν ςεθηαθφ ηειενπηηθφ ζήκα εθπέκπεηαη ζε ζπλδξνκεηέορξήζηεο ηνπ Internet, κε ηε βνήζεηα ηνπ IP (Internet protocol) θαη κηαο επξπδσληθήο (broadband) ζχλδεζεο. Η ππεξεζία απηή ζπρλά παξέρεηαη ζε ζπλδπαζκφ κε ην βίληεν θαη απαίηεζε (video-on-demand) θαη κπνξεί λα πεξηιακβάλεη ηαπηφρξνλα θαη άιιεο δηθηπαθέο ππεξεζίεο (π.ρ. ηειεθσλία κέζσ Internet VoIP), νπφηε έρνπκε ην ιεγφκελν triple play (Internet, ηειεθσλία θαη βίληεν). Σν ηειενπηηθφ ζήκα, πνπ «θέξεη» ην πεξηερφκελν, είλαη ζπλήζσο θσδηθνπνηεκέλν ζε κνξθή MPEG2 θαη 17

18 δηαλέκεηαη κέζσ IP Multicast(κέζνδνο κε ηελ νπνία ε πιεξνθνξία κπνξεί λα απνζηαιεί ηαπηφρξνλα ζε πνιινχο απνδέθηεο/ππνινγηζηέο κε ην πξφηππν H.264). 1.1 ΔΜΠΟΡΙΚΗ ΥΡΗΗ Καζψο ρξεζηκνπνηεί θαη εθκεηαιιεχεηαη φιεο ηηο δπλαηφηεηεο θαη ηα πιενλεθηήκαηα ηνπ Internet (ζσζηφηεξα, ηνπ πξσηνθφιινπ ηνπ Γηαδηθηχνπ Internet protocol), ε IPTV ζηέιλεη ιηγφηεξε (ζε φγθν δεδνκέλσλ) πιεξνθνξία απφ ηελ «παξαδνζηαθή» ηειεφξαζε - αλαινγηθή ή ςεθηαθή, ζπλεπψο, ππφζρεηαη κηθξφηεξν θφζηνο γηα ηνπο παξφρνπο (operators), αιιά θαη θαιχηεξεο ηηκέο γηα ηνπο ηειηθνχο ρξήζηεο/θαηαλαισηέο. Με ηε βνήζεηα εηδηθψλ ζπζθεπψλ (set-top box) θαη ηε ρξήζε επξπδσληθψλ ζπλδέζεσλ, ην ηειενπηηθφ ζήκα κπνξεί λα δηαλεκεζεί ζηα λνηθνθπξηά πνιχ πην εχθνια θαη αμηφπηζηα απ φηη κε άιινπο ηξφπνπο, π.ρ. κέζσ θαισδίνπ. Δπηπιένλ, κε ηε ρξήζε ησλ λέσλ ζπζθεπψλ καγλεηνζθφπεζεο, φπσο ησλ ςεθηαθψλ εγγξαθέσλ βίληεν (Digital Video Recorders DVR) είλαη δπλαηή ε ηαπηφρξνλε εγγξαθή πνιιψλ πξνγξακκάησλ, γεγνλφο πνπ ζα ηθαλνπνηήζεη θαη ηνλ πιένλ απαηηεηηθφ ρξήζηε. Καζψο δε ην θφζηνο έρεη κεησζεί θαηά πνιχ (θαη δηαξθψο κεηψλεηαη) ζε ζρέζε κε ην παξειζφλ, ε δηθηπαθή ηειεφξαζε κπνξεί λα απνδεηρζεί έλα θαιφ φρεκα θαη γηα εκπνξηθή εθκεηάιιεπζε. ήκεξα, κε ηε ρξήζε αμηφπηζησλ αιιά πνιχ νηθνλνκηθψλ ζπζθεπψλ εγγξαθήο εηθφλαο θαη ήρνπ, αθφκε θαη κηα κηθξή ή κεζαία επηρείξεζε είλαη ζε ζέζε λα δεκηνπξγήζεη κε δηθά ηεο κέζα ηειενπηηθφ ζήκα απφ βίληεν ιίγσλ δεπηεξνιέπησλ κε απιή επίδεημε πξντφλησλ κέρξη ηαηλίεο κεγάιεο δηάξθεηαο ή πνιχσξν «δσληαλφ» πξφγξακκα. 1.2 ΜΟΡΦΔ ΚΑΙ ΔΙΓΗ ΓΙΚΣΤΑΚΗ ΣΗΛΔΟΡΑΗ ήκεξα, ε ιεγφκελε δηθηπαθή ηειεφξαζε δηαθξίλεηαη ζε ηέζζεξα βαζηθά είδε: - Σειενπηηθά θαλάιηα ή κεκνλσκέλεο εθπνκπέο πνπ ππάξρνπλ κφλν ζηνλ θπβεξλνρψξν - Παξαδνζηαθά ηειενπηηθά θαλάιηα πνπ εθπέκπνπλ ηαπηφρξνλα θαη ζην Γηαδίθηπν - Παξαδνζηαθά ηειενπηηθά θαλάιηα πνπ δηαζέηνπλ online επηιεγκέλεο εθπνκπέο ηνπο θαη απαίηεζε (on-demand) - Παξαδνζηαθά ηειενπηηθά θαλάιηα πνπ παξάγνπλ επηπιένλ ηειενπηηθφ πεξηερφκελν, ην νπνίν δηαζέηνπλ απνθιεηζηηθά θαη κφλν ζην δηθηπαθφ ηνπο ηφπν Τπνινγίδεηαη φηη ζηηο αξρέο ηνπ 2006 πεξηζζφηεξα απφ ηειενπηηθά θαλάιηα απ φιν ηνλ θφζκν δηέζεηαλ ην ζήκα ηνπο απνθιεηζηηθά θαη κφλν ζηνλ θπβεξλνρψξν. Ο ηνκέαο απηφο αλαπηχζζεηαη ξαγδαία θαη ζπλερψο λέα θαη ππάξρνληα θαλάιηα εηζέξρνληαη ζηε δηθηπαθή επνρή, εθπέκπνληαο απνζπάζκαηα ή νιφθιεξν ην πεξηερφκελφ ηνπο online. Καη φπσο πξναλαθέξζεθε, ην κφλν πνπ απαηηείηαη γηα ηε ιήςε ηνπ ζήκαηφο ηνπο απφ ην ρξήζηε/πειάηε είλαη ε ζχλδεζε ζην Γηαδίθηπν θαη κηα ζπζθεπή πνπ λα είλαη ζε ζέζε λα ηελ αμηνπνηήζεη (ππνινγηζηήο -επηηξαπέδηνο ή θνξεηφο-, ipod ή άιιε παξφκνηα ςεθηαθή κηθξνζπζθεπή ςπραγσγίαο, ηειεφξαζε πςειήο επθξίλεηαο -HDTV- ζπλδεδεκέλε ζην Internet ή αθφκε θαη ζπζθεπέο θηλεηήο ηειεθσλίαο ηξίηεο γεληάο (3G), νη νπνίεο θπθινθνξνχλ πιένλ θαη ζηελ ειιεληθή αγνξά). 18

19 Πέξα απφ ην ηερλνινγηθφ θνκκάηη, ε δηθηπαθή ηειεφξαζε κπνξεί λα ρσξηζηεί ζε δχν είδε: - Ειεύζεξε(δωξεάλ) - Επί πιεξωκή (ζε ζπλδξνκεηηθή βάζε ή θαη απνθνπή/pay-per-view) Ήδε, ζήκεξα, αξθεηέο εηαηξίεο πεηξακαηίδνληαη κε ηελ IPTV, θαη ηα απνηειέζκαηα είλαη πνιχ ηθαλνπνηεηηθά. Δλδεηθηηθά αλαθέξνπκε ηε ιχζε ηεο Microsoft (TV IPTV Edition), ε νπνία παξέρεη ηε δπλαηφηεηα δηαλνκήο ησλ κεηαδηδφκελσλ δεδνκέλσλ αλάινγα κε ην είδνο ηνπο (ηαηλίεο, παηρλίδηα, κελχκαηα θ.ά.), θαη δίλεη ηελ επθαηξία ζην ρξήζηε λα επηιέμεη ην ηειενπηηθφ πξφγξακκα ηεο αξεζθείαο ηνπ κέζα απφ κεγάιε πνηθηιία, αθφκε θαη λα επηιέμεη θάπνηα πξνγξάκκαηα πνπ ζα γξαθηνχλ απηφκαηα ζην ζθιεξφ δίζθν ηνπ ππνινγηζηή γηα κεηέπεηηα παξαθνινχζεζε. Μάιηζηα, ζην πιαίζην ηνπ παγθφζκηνπ θφξνπκ CXN (Content exchange Network), πνπ έρεη δεκηνπξγήζεη ε ακεξηθαληθή εηαηξία γηα ηελ πξνψζεζε ηεο IPTV, αλακέλεηαη ζχληνκα θαη νη ειιεληθνί ηειενπηηθνί ζηαζκνί λα ελεκεξσζνχλ αλαιπηηθά γηα ηα πιενλεθηήκαηα ηεο δηθηπαθήο ηειεφξαζεο, ψζηε λα απνθαζίζνπλ αλ ζα ήζειαλ λα δξαζηεξηνπνηεζνχλ θαη ζηνλ ηνκέα απηφ, πξνσζψληαο ην πεξηερφκελφ ηνπο, ηφζν ζηε ρψξα καο, φζν θαη εθηφο ζπλφξσλ. Δπίζεο, ιχζε δηθηπαθήο ηειεφξαζεο παξέρεη θαη ε θαλαδηθή εηαηξία Metamedia Capital, ζε ζπλεξγαζία κε ηελ CSC Global Technologies. Σν πιενλέθηεκα ηεο δηθήο ηεο εθαξκνγήο είλαη ην ρακειφ θφζηνο, θάηη πνπ επηηπγράλεη ράξε ζηελ πνιχ πςειή ζπκπίεζε ησλ κεηαδηδφκελσλ πιεξνθνξηψλ. Η εηαηξία πξνβάιιεη ηδηαίηεξα ην ζχζηεκά ηεο σο κηα πνιχ θαιή ιχζε γηα εθπνκπή ηειενπηηθψλ πξνγξακκάησλ ζην εμσηεξηθφ -κέζσ Internet πάληνηε-, δεκηνπξγψληαο νπζηαζηηθά «παγθφζκηα» ηειενπηηθά θαλάιηα. Η IPTV έρεη έλαλ κεγάιν αξηζκφ ραξαθηεξηζηηθψλ: -Υπνζηήξημε γηα αιιειεπηδξαζηηθή TV: νη δχν εηδψλ ηθαλφηεηεο ησλ ζπζηεκάησλ IPTV επηηξέπνπλ ζηνπο παξνρείο ππεξεζηψλ λα παξαδίδνπλ κηα ηεξάζηηα πνηθηιία αιιειεπηδξαζηηθψλ εθαξκνγψλ. Σα είδε ησλ ππεξεζηψλ πνπ παξέρνληαη κέζσ ηνπ IPTV κπνξνχλ λα πεξηιακβάλνπλ ηελ θαζηεξσκέλε δσληαλή TV, ηελ πςειήο επθξίλεηαο TV(HDTV), αιιειεπηδξαζηηθά games θαη πςειήο επθξίλεηαο εμεξεχλεζε ηνπ internet. -Χξνληθή κεηαηόπηζε: ην IPTV ζε ζπλδπαζκφ κε έλαλ ςεθηαθφ θαηαγξαθέα video επηηξέπεη ηελ ρξνληθή κεηαηφπηζε ηνπ πξνγξακκαηηζηηθνχ πεξηερνκέλνπ-έλαο κεραληζκφο γηα θαηαγξαθή θαη απνζήθεπζε ηνπ IPTV πεξηερνκέλνπ γηα θάπνηα κειινληηθή πξνβνιή. -Πξνζωπηθνπνίεζε: έλα δηαηεξκαηηθφ IPTV ζχζηεκα ππνζηεξίδεη δηθαηεπζπληηθέο επηθνηλσλίεο θαη επηηξέπεη ζηνπο ηεξκαηηθνχο ρξήζηεο λα πξνζσπηθνπνηήζνπλ ηελ παξαθνινχζεζε ησλ ηειενπηηθψλ πξνγξακκάησλ, κε ην λα ηνπο επηηξέπεη λα απνθαζίζνπλ ηη ζέινπλ λα παξαθνινπζήζνπλ θαη πφηε ζέινπλ λα ην παξαθνινπζήζνπλ. -Απαηηήζεηο ρακεινύ εύξνπο δώλεο: αληί γηα παξάδνζε φισλ ησλ θαλαιηψλ ζε θάζε ηειηθφ(ηεξκαηηθφ) ρξήζηε, νη ηερλνινγίεο IPTV επηηξέπνπλ ζηνπο παξνρείο 19

20 ππεξεζηψλ λα παξέρνπλ κφλν ην θαλάιη πνπ δήηεζε ν ηειηθφο ρξήζηεο. Απηφ ην ειθπζηηθφ ραξαθηεξηζηηθφ επηηξέπεη ζηνπο θνξείο εθκεηάιιεπζεο ηνπ δηθηχνπ λα δηαηεξνχλ ην εχξνο δψλεο ζηα δηθά ηνπο δίθηπα. -Πξνζβαζηκόηεηα ζε πνιιαπιέο ζπζθεπέο: ε παξαθνινχζεζε ηνπ πεξηερνκέλνπ ηνπ IPTV δελ πεξηνξίδεηαη κφλν ζηηο ηειενξάζεηο. Οη πειάηεο ζπρλά ρξεζηκνπνηνχλ ηνπο ππνινγηζηέο ηνπο θαη θηλεηέο ζπζθεπέο (π.ρ. θηλεηά ηειέθσλα) γηα λα εηζέιζνπλ ζηηο ππεξεζίεο ηεο IPTV. 1.3 ΟΡΙΜΟ IPTV Τπεξεζία IPTV είλαη ε κεηάδνζε ηειενπηηθνχ ζήκαηνο κέζσ επξπδσληθήο ζχλδεζεο πνπ ρξεζηκνπνηεί ην πξσηφθνιιν επηθνηλσλίαο IP. Γηαθξίλεηαη απφ ηελ επξχηεξε θαηεγνξία Internet Television θαζψο ρξεζηκνπνηεί έλα «θιεηζηφ» δίθηπν θαη φρη ην δεκφζην Internet. ηε δπηηθή Δπξψπε, νη πεξηζζφηεξεο ππεξεζίεο IPTV δίδνληαη πάλσ ζε κηα DSL πξφζβαζε, ελψ ζε κεξηθέο ρψξεο παξέρεηαη επίζεο πάλσ απφ ζπλδέζεηο νπηηθψλ ηλψλ. Η ππεξεζία IPTV παξέρεηαη απφ ηειεπηθνηλσληαθνχο παξφρνπο ζπλήζσο ζε ζπλδπαζκφ κε επξπδσληθή ζχλδεζε θαη ππεξεζίεο VoIP. πκπεξηιακβάλεη ζπλήζσο ηελ παξνρή: ςεθηαθνχ ηειενπηηθνχ πεξηερνκέλνπ θαηλνηφκσλ ππεξεζηψλ ηειεφξαζεο (time shifted TV, parental control, payper-view, personal video recording) Video on demand κε δπλαηφηεηεο ίδηεο κε απηέο πνπ πξνζθέξεη έλα DVD player (fast forward, rewind, pause θηι.) άιισλ ππεξεζηψλ ςπραγσγίαο / πεξηερνκέλνπ (κνπζηθή, παηρλίδηα, πξφζβαζε ζην δηαδίθηπν) Έρνληαο θαιχηεξε πνηφηεηα εηθφλαο απφ απηή ηεο αλαινγηθήο, κηα ζεηξά ππεξεζηψλ πξνζηηζέκελεο αμίαο, δπλαηφηεηεο πξνζσπνπνίεζεο, πνηθηιία πεξηερνκέλνπ θαη επθνιία πξφζβαζεο ζε απηφ, απνηειεί κηα αλαβαζκηζκέλε θαη νινθιεξσκέλε εκπεηξία ςπραγσγίαο κέζα απφ ηελ ηειεφξαζε. Η ππεξεζία απηή αλακέλεηαη ζην κέιινλ λα εμειηρζεί ζε κηα θαζαξά δηαδξαζηηθή εκπεηξία γηα ην ρξήζηε, κε ππεξεζίεο φπσο picture sharing, video messaging, chatting θ.α. Η ππεξεζία αλήθεη ζηελ επξχηεξε θαηεγνξία ηειενπηηθήο ςπραγσγίαο ζην ρψξν ηνπ ζπηηηνχ (home entertainment) θαηά βάζε αιιά θαη ζε άιινπο δεκφζηνπο ή ηδησηηθνχο ρψξνπο εθηφο ηνπ θηλεκαηνγξάθνπ. 20

21 2. ΙΣΟΡΙΚΗ ΑΝΑΓΡΟΜΗ Σν 1897 ν Γάιινο Karl Ferdinand Braun ζπιιακβάλεη, γηα πξψηε θνξά, ηελ ηδέα ηνπ θαζνδηθνχ ζσιήλα, ηνλ νπνίν, δέθα ρξφληα αξγφηεξα, ν Ρψζνο Boris Rosing πξνηείλεη, σο δέθηε ηειενπηηθψλ ζεκάησλ, ηδέα πνπ ηειηθά πινπνηεί ην 1911 ν θνηζέδνο John Logie Baird. Καηά ηε δηάξθεηα ηνπ εηθνζηνχ αηψλα, ε λέα θαηαπιεθηηθή εθεχξεζε -πνπ αξγφηεξα νλνκάζηεθε ηειεφξαζε- εμαπιψζεθε ζε φια ηα πιάηε θαη ηα κήθε ηεο Γεο. Αγαπήζεθε πνιχ απφ ηνλ θφζκν, ρξεζηκνπνηήζεθε, σο κέζν πνιηηηθήο πξνπαγάλδαο ή εκπνξηθήο πξνψζεζεο πξντφλησλ θαη ππεξεζηψλ, ελίνηε φκσο έγηλε θαη αληηθείκελν ζθιεξήο θξηηηθήο. Απφ ηερλνινγηθήο πιεπξάο, ην κεγάιν άικα έγηλε, κε ην πέξαζκα απφ ηελ αζπξφκαπξε ζηελ έγρξσκε εηθφλα θαη αξγφηεξα κε ηελ αλαθάιπςε ηνπ βίληεν, ελψ κφιηο ηε ηειεπηαία δεθαεηία άξρηζε δεηιά-δεηιά λα θάλεη ηα πξψηα ηεο βήκαηα ε ςεθηαθή ηειεφξαζε. ήκεξα, ε ηειεφξαζε (φπσο ην ηειέθσλν, ε κνπζηθή θαη ην βίληεν) εηνηκάδεηαη λα εηζέιζεη ζην Γηαδίθηπν θαη λα ρξεζηκνπνηεζεί (θαη) γηα επηρεηξεκαηηθνχο ζθνπνχο, κε πην μεθάζαξνπο ζηφρνπο θαη πεξηζζφηεξν απνηειεζκαηηθέο κεζφδνπο. Σν 1994, ην World News Now ηνπ American Broadcasting Company (ABC) ήηαλ ε πξψηε εθπνκπή ηειεφξαζεο κέζα απφ ην δηαδίθηπν ρξεζηκνπνηψληαο ην CU-SeeMe videoconferencing ινγηζκηθφ. Η επηρείξεζε AudioNet ξαδηνθσληθήο εθπνκπήο, μεθίλεζε ηελ πξψηε ζπλερφκελε εθπνκπή κέζν δηαδηθηχνπ. Η Kingston Communications έλαο ηνπηθφο θνξέαο ιεηηνπξγίαο ηειεπηθνηλσληψλ ζην Ηλσκέλν Βαζίιεην, ην επηέκβξην ηνπ 1999, παξέδσζε ην KIT (Kingston Interactive Television), κία interactive ππεξεζία ηειεφξαζεο βαζηζκέλε ζε DSL επηθνηλσλίεο. Σνλ Οθηψβξην ηνπ 2001 ε ίδηα επηρείξεζε έδσζε ζηνλ εκπνξηθφ θφζκν, κέζσ ηεο «Yes TV» κία Video On Demand (VoD) ππεξεζία. Η Kingston Communications ινηπψλ ήηαλ κηα απφ ηηο πξψηεο επηρεηξήζεηο ζηνλ θφζκν πνπ εηζήγαγε ηελ IPTV θαη ηελ IP VOD κέζσ ADSL. ην παξειζφλ, απηή ε ηερλνινγία είρε πεξηνξηζηεί απφ ηε ρακειή επξπδσληθή δηείζδπζε. ηα επφκελα ρξφληα, παξφια ηαχηα, ε IPTV αλακέλεηαη λα απμεζεί κε ηεξάζηηνπο ξπζκνχο αλάινγνπο κε ηνπο ξπζκνχο αχμεζεο ηεο επξπδσληθφηεηαο. Πνιινί απφ ηνπο ζεκαληηθφηεξνπο παγθφζκηνπο πξνκεζεπηέο ηειεπηθνηλσληψλ εμεξεπλνχλ ην IPTV σο κία λέα επθαηξία εηζνδήκαηνο απφ ηηο ππάξρνπζεο αγνξέο ηνπο θαη σο έλα ακπληηθφ κέηξν ελάληηα ζηελ θαηαπάηεζε ησλ ππεξεζηψλ θαισδηαθψλ ηειενξάζεσλ. Η IPTV έρεη δχν ζεκαληηθέο κνξθέο αξρηηεθηνληθήο: «free» θαη «fee based». Απφ ηνλ Ινχλην ηνπ 2006, ππάξρνπλ πάλσ απφ ειεχζεξα θαλάιηα IPTV δηαζέζηκα. Απηφο ν ηνκέαο απμάλεηαη γξήγνξα θαη ζεκαληηθφηεξνη ηειενπηηθνί εθθσλεηέο παγθνζκίσο κεηαδίδνπλ ην ζήκα ξαδηνθσληθήο κεηάδνζήο ηνπο κέζσ ηνπ Γηαδηθηχνπ. Απηά ηα ειεχζεξα θαλάιηα IPTV απαηηνχλ κφλν κηα ζχλδεζε κε ην Γηαδίθηπν θαη έλαλ πξνζσπηθφ ππνινγηζηή ή HDTV πνπ ζπλδέεηαη κε έλαλ ππνινγηζηή ή αθφκα θαη έλα 3G θηλεηφ ηειέθσλν. Σνλ Γεθέκβξην ηνπ 2005, ε 21

22 mariposahd έγηλε ε πξψηε IPTV δηαζέζηκε ζε HDTV format. Οη δηάθνξεο web portals πξνζθέξνπλ ηελ πξφζβαζε ζε απηά ηα ειεχζεξα θαλάιηα IPTV. Σν 2006, ην AT&T πξνψζεζε ηελ ππεξεζία U-Verse IPTV. Η AT&T πξφζθεξε πάλσ απφ 300 θαλάιηα ζε 11 πφιεηο. Υξεζηκνπνηψληαο ηα πξσηφθνιια IP, ην AT&T έρεη ρηίζεη έλα ηδησηηθφ δίθηπν IP απνθιεηζηηθά γηα ηελ ηειενπηηθή κεηαθνξά. 22

23 3. ΠΛΔΟΝΔΚΣΗΜΑΣΑ IPTV ΔΝΑΝΣΙ INTER- NET TV Σν IPTV ζπρλά ζπγρέεηαη κε ηελ παξάδνζε ηνπ Internet TV. Δίλαη γεγνλφο φηη θαη ηα δχν πεξηβάιινληα ζηεξίδνληαη ζηνλ ίδην ππξήλα ηερλνινγηψλ. Χζηφζν έρνπλ θάπνηεο ζεκαληηθέο δηαθνξέο πνπ είλαη νη παξαθάησ: 3.1 Γηαθνξεηηθέο πιαηθόξκεο πσο ιέεη θαη ην φλνκα, ην Internet TV ρξεζηκνπνηεί ην δεκφζην Internet γηα λα παξαδψζεη βίληεν ζηνπο ρξήζηεο. Σν IPTV, ζε αληίζεζε κε ην Internet TV, ρξεζηκνπνηεί αζθαιή ηδησηηθά δίθηπα γηα λα παξαδψζεη βίληεν ζηνπο ρξήζηεο. Απηά ηα ηδησηηθά δίθηπα δηαρεηξίδνληαη απφ ηνλ παξνρέα ηεο ππεξεζίαο IPTV. 3.2 Γεσγξαθηθή απόζηαζε Σα δίθηπα πνπ αλήθνπλ ζε ηειεπηθνηλσληαθνχο θνξείο δελ είλαη πξνζπειάζηκα ζε ρξήζηεο ηνπ Internet θαη βξίζθνληαη ζε ζπγθεθξηκέλεο γεσγξαθηθέο πεξηνρέο. Αληηζέησο, ην Internet δελ έρεη γεσγξαθηθνχο πεξηνξηζκνχο θαη νη ππεξεζίεο ηεο ηειεφξαζεο κπνξνχλ λα πξνζπειαζηνχλ απφ θάζε γσληά ηνπ πιαλήηε. 3.3 Ιδηνθηεζία ηεο ππνδνκήο ηνπ δηθηύνπ ηαλ έλα βίληεν ζηέιλεηαη κέζσ ηνπ δεκνζίνπ Internet, θάπνηα απφ ηα παθέηα πνπ κεηαθέξνπλ ην βίληεν κπνξνχλ λα θαζπζηεξήζνπλ ή λα ραζνχλ ηειείσο θαζψο πεξλνχλ απφ πνιιά δίθηπα. Απηφ έρεη σο απνηέιεζκα νη πάξνρνη βίληεν κέζσ Internet λα κελ κπνξνχλ λα εγγπεζνχλ κία αμηφπηζηε ηειεζέαζε πνπ λα ζπγθξίλεηαη κε κία παξαδνζηαθή επίγεηα, θαισδηαθή ή δνξπθνξηθή ηειεζέαζε. Γεληθά ην βίληεν πνπ παίδεηαη κέζσ ηνπ Internet κπνξεί λα έρεη θνιιήκαηα («ζπαζίκαηα») θαη ε αλάιπζε ηνπ λα είλαη αξθεηά ρακειή. ε αληίζεζε κε απηφ, ην βίληεν κέζσ ηνπ IPTV ζηέιλεηαη κέζσ ελφο δηθηχνπ ππνδνκήο πνπ ζπλήζσο αλήθεη ζηνλ πάξνρν (ή έρεη νινθιεξσηηθά ηα δηθαηψκαηα δηαρείξηζήο ηνπ). Έηζη, ν πάξνρνο κπνξεί λα νξγαλψζεη ην δίθηπν ηνπ κε ηέηνην ηξφπν ψζηε λα έρεη ηελ κεγαιχηεξε δπλαηή απνηειεζκαηηθφηεηα θαη λα ππνζηεξίδεη ηελ κεηαθνξά πςειήο πνηφηεηαο βίληεν. 23

24 3.4 Μεραληζκόο πξνζπέιαζεο Έλα ςεθηαθφ set-top box απαηηείηαη γηα ηελ πξνζπέιαζε θαη ηελ απνθσδηθνπνίεζε ηνπ βίληεν ελφο ζπζηήκαηνο IPTV, φπσο θαη έλαο ππνινγηζηήο απαηηείηαη ζρεδφλ πάληα γηα ηελ πξνζπέιαζε ππεξεζηψλ Internet. Σν ινγηζκηθφ ηνπ Set-top box πνηθίιιεη θαη εμαξηάηαη απφ ην πεξηερφκελν TV πνπ ζα ιακβάλεη. Γηα παξάδεηγκα ην θαηέβαζκα πεξηερνκέλνπ απφ θάπνην site, πνιιέο θνξέο απαηηεί θαη ηελ εγθαηάζηαζε ελφο media player γηα ηελ πξνβνιή ηνπ πιηθνχ. Δπίζεο, ζηελ πξνθεηκέλε πεξίπησζε απαηηείηαη θαη έλα ζχζηεκα δηαρείξηζεο ςεθηαθψλ δηθαησκάησλ DRM (digital rights management) έηζη ψζηε λα δίλεη ηελ πξφζβαζε φπνπ ππάξρνπλ ηα αληίζηνηρα δηθαηψκαηα. 3.5 Κόζηνο Έλα κεγάιν πνζνζηφ ησλ βίληεν πνπ δηαθηλνχληαη κέζσ ηνπ δεκνζίνπ Internet είλαη δηαζέζηκα ζηνπο ρξήζηεο δσξεάλ. Απηφ φκσο ζηγά ζηγά αιιάδεη, θαζψο έλαο κεγάινο αξηζκφο εηαηξηψλ πνιπκέζσλ αξρίδνπλ λα ρξεψλνπλ ηηο ππεξεζίεο Internet TV. Γεληθά ην θφζηνο απηψλ ησλ ππεξεζηψλ είλαη αλάινγν κε ην θφζηνο ησλ παξαδνζηαθψλ ππεξεζηψλ ζπλδξνκεηηθήο ηειεφξαζεο. Κάπνηνη γη απηφλ ηνλ ιφγν πηζηεχνπλ φηη νη έλλνηεο Internet TV θαη IPTV είλαη ζπλπθαζκέλεο θαη φηη ζην κέιινλ ζα ζεκαίλνπλ ην ίδην πξάγκα. 3.6 Μεζνδνινγίεο Γεκηνπξγίαο Πεξηερνκέλνπ Έλα κεγεζνκεηαβιεηφ ηκήκα πεξηερνκέλνπ βίληεν ην νπνίν παξάγεηαη απφ παξνρείο Internet TV είλαη ρξεζηνγελέο, δεδνκέλνπ φηη νη παξνρείο IPTV γεληθά παξαζηέθνληαη κε ηελ θαηαλνκή ησλ ηειενπηηθψλ ζφνπ θαη ηαηληψλ, ηα νπνία παξέρνληαη ηππηθά απφ κεγάιεο θαη εγθαηεζηεκέλεο εηαηξείεο κέζσλ(media). 24

25 4. ΓΔΝΙΚΗ ΠΔΡΙΓΡΑΦΗ IPTV 4.1 Γεληθή πεξηγξαθή ηεο δνκήο ελόο δηθηύνπ IPTV Η παξαθάησ εηθφλα παξνπζηάδεη ην απινπνηεκέλν δηάγξακκα ελφο δηηεξκαηηθνχ ζπζηήκαηνο IPTV: Απλξπξιημέμξ διάγοαμμα εμόπ διςεομαςικξύ IPTV ρσρςήμαςξπ ε απηφ ην δηάγξακκα δηαθξίλνπκε ηα παξαθάησ ηκήκαηα: Κέληξν δεδνκέλσλ IPTV (IPTV data center) Γλσζηφ σο θέληξν ή headend ην IPTV data center (θέληξν δεδνκέλσλ IPTV) παίξλεη πεξηερφκελν απφ δηάθνξεο πεγέο, φπσο ε ηνπηθή ηειεφξαζε, παξαγσγνί, θαισδηαθά, επίγεηα θαη δνξπθνξηθά θαλάιηα. Με ην πνπ ιεθζεί ην βίληεν, κέξε ηνπ hardware, φπσο θσδηθνπνηεηέο, βίληεν servers, IP routers, θαη αθηεξσκέλν hardware γηα ζέκαηα αζθαιείαο αλαιακβάλνπλ λα πξνεηνηκάζνπλ ην βίληεν γηα δηαλνκή ζε έλα δίθηπν IP. Δπηπξφζζεηα, έλα ζχζηεκα δηαρείξηζεο ζπλδξνκεηψλ απαηηείηαη γηα λα νξγαλψζεη ηα πξνθίι ησλ ζπλδξνκεηψλ θαη ηηο ζπλνιηθέο νθεηιέο ηνπο. Αο ζεκεησζεί φηη ε θπζηθή ζέζε ηνπ IPTV data center εμαξηάηαη απφ ηελ ππνδνκή ηνπ δηθηχνπ πνπ ρξεζηκνπνηείηαη απφ ηνλ πάξνρν ηεο ππεξεζίαο. 25

26 4.1.2 Δπξπδσληθό δίθηπν πξόζβαζεο (Broadband access network) Η δηαλνκή ησλ IPTV ππεξεζηψλ απαηηεί ζπλδέζεηο έλα πξνο έλα. ηελ πεξίπησζε φκσο πνπ απμάλνληαη νη ζπλδξνκεηέο, νη ζπλδέζεηο έλα πξνο έλα απμάλνληαη δξακαηηθά θαη έηζη κεγαιψλνπλ νη απαηηήζεηο ζε bandwidth κε απνηέιεζκα απηφ λα είλαη αζχκθνξν. Με ηελ ξαγδαία αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ησλ ηειεπηαίσλ εηψλ, νη ηειεπηθνηλσληαθνί πάξνρνη κπνξνχλ λα ηθαλνπνηήζνπλ, σο έλα κεγάιν βαζκφ, απηήλ ηελ απαίηεζε γηα bandwidth. Καη ζε απηφ, βνήζεζε ε εηζαγσγή δηαθφξσλ κέζσλ κεηάδνζεο θαη ηερληθψλ ζηελ ππνδνκή ησλ δηθηχσλ, φπσο νη νπηηθέο ίλεο, θαζψο θαη ηα δίθηπα ηειεπηθνηλσληαθψλ θνξέσλ πνπ βαζίδνληαη ζε νπηηθέο ίλεο θαη ηα νπνία είλαη ηα πιένλ θαηάιιεια γηα λα ππνζηεξίμνπλ ηελ κεηαθνξά ηνπ πεξηερνκέλνπ ηνπ IPTV IPTVCDs Σα IPTV consumer devices (IPTV CDs) είλαη εθείλεο νη ζπζθεπέο πνπ ρξεζηκνπνηνχλ νη ζπλδξνκεηέο γηα λα έρνπλ πξφζβαζε ζηηο ππεξεζίεο IPTV. Σν IPTV CD ζπλδέεη ην ρξήζηε ζην δίθηπν θαη είλαη ππεχζπλν γηα ηελ απνθσδηθνπνίεζε ηνπ βίληεν θαη γηα ηελ επεμεξγαζία ηεο ξνήο ησλ δεδνκέλσλ βίληεν πνπ θζάλνπλ ζε απηφ. Σα IPTV consumer devices ππνζηεξίδνπλ ηερλνινγίεο πνπ ειαρηζηνπνηνχλ ή εμαιείθνπλ ηηο επηδξάζεηο πνπ έρνπλ ηα δηάθνξα πξνβιήκαηα ηνπ δηθηχνπ ζην πεξηερφκελν IPTV. Γεληθά, φπσο ππάξρεη ζεκαληηθή βειηίσζε ζηα επξπδσληθά δίθηπα (XDSL δίθηπα), αληίζηνηρε βειηίσζε θαη ηερλνινγηθή αλάπηπμε ππάξρεη θαη ζηα IPTV CDs. Οη πνην δεκνθηιείο ηχπνη IPTV CDs κπνξεί λα είλαη residential gateways, IP set-top boxes, game consoles θαη media servers Home Network Έλα νηθηαθφ δίθηπν ζπλδέεη δηάθνξεο ςεθηαθέο ζπζθεπέο κέζα ζε κηα κηθξή γεσγξαθηθή πεξηνρή. Βειηηψλεη ηελ επηθνηλσλία θαη επηηξέπεη ην δηακνηξαζκφ ησλ ςεθηαθψλ πεγψλ ζηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο. Ο ζηφρνο ελφο νηθηαθνχ δηθηχνπ είλαη λα πξνζθέξεη πξφζβαζε ζε πιεξνθνξίεο, φπσο θσλή, ήρν, δεδνκέλα, ςπραγσγία θαη ζε δηάθνξεο ςεθηαθέο ζπζθεπέο ζην ζπίηη. Με έλα νηθηαθφ δίθηπν νη θαηαλαισηέο κπνξνχλ λα ζψζνπλ ρξήκαηα θαη ρξφλν κε ην δηακνηξαζκφ πεξηθεξεηαθψλ, φπσο εθηππσηψλ θαη ζθάλεξ, θαη ηνλ δηακνηξαζκφ ησλ επξπδσληθψλ ζπλδέζεσλ ζην Internet. 4.2 Δθαξκνγέο θαη ππεξεζίεο IPTV 26

27 Οη δχν βαζηθέο εθαξκνγέο IPTV πνπ παξέρνληαη απφ ηνπο παξφρνπο ηεο ππεξεζίαο απηήο είλαη: ε εθπνκπή ςεθηαθήο ηειεφξαζεο θαη ην πεξηερφκελν θαη απαίηεζε on demand (βίληεν, ηαηλίεο, κνπζηθή, παηρλίδηα, θιπ) Δθπνκπή ςεθηαθήο ηειεόξαζεο Μηαο θαη ην IPTV είλαη κία ηερλνινγία άκεζα ζπλδεδεκέλε κε ηελ ηειεφξαζε, ζε απηφ ην ζεκείν θξίλνπκε φηη ζα ήηαλ απαξαίηεην λα γίλεη κία ζχληνκε ηζηνξηθή αλαδξνκή ηεο ηειεφξαζεο. Η ηζηνξία ηεο ηειεφξαζεο άξρηζε ην 1884 φηαλ έλαο γεξκαλφο ζπνπδαζηήο, ν Paul Gottlieb θαηνρχξσζε, ην πξψην κε δίπισκα επξεζηηερλίαο κεραληθφ ηειενπηηθφ ζχζηεκα. Σν ζχζηεκα απηφ ιεηηνπξγνχζε κε ην θσηηζκφ κηαο εηθφλαο κέζσ ελφο θαθνχ θαη ελφο πεξηζηξεθφκελνπ δίζθνπ (δίζθνο Nipkow). Κάπνηα κηθξά αλνίγκαηα έπαπαλ λα ιεηηνπξγνχλ απφ ην δίζθν, πνπ επηζήκαλε ηηο έμσ γξακκέο ηεο εηθφλαο ψζπνπ ε πιήξεο εηθφλα λα θαλεί θαζαξά. ζν ζβήλνληαλ πεξηζζφηεξα αλνίγκαηα, ηφζν πεξηζζφηεξεο γξακκέο αληρλεχνληαλ θαη σο εθ ηνχηνπ ηφζν κεγαιχηεξε ιεπηνκέξεηα ππήξρε ζηελ εηθφλα. Σν 1923, ν Vladimir Kosma Zworykin αληηθαηέζηεζε ην δίζθν Nipkow κε έλα ειεθηξνληθφ κέξνο. Απηφ επέηξεςε ζηελ εηθφλα λα ρσξηζηεί ζε πνιιέο πεξηζζφηεξεο γξακκέο, νη νπνίεο επέηξεςαλ έλα πςειφηεξν επίπεδν ιεπηνκέξεηαο, ρσξίο ηελ αχμεζε ηνπ αξηζκνχ ησλ αληρλεχζεσλ αλά δεπηεξφιεπην. Δπίζεο ζα κπνξνχζαλ λα απνζεθεπηνχλ εηθφλεο κεηαμχ ησλ ειεθηξνληθψλ αληρλεχζεσλ. Απηφ ην ειεθηξνληθφ ζχζηεκα θαηνρπξψζεθε κε δίπισκα επξεζηηερλίαο ην 1925 θαη νλνκάζηεθε Εηθνλνζθόπην (Iconoscope). Ο J.L. Baird παξνπζίαζε ηελ πξψηε κεραληθή έγρξσκε ηειεφξαζε ην Η πξψηε κεραληθή ηειεφξαζε ρξεζηκνπνηνχζε έλα δίζθν Nipkow κε ηξεηο ζπείξεο, κηα γηα θάζε βαζηθφ ρξψκα (θφθθηλν, πξάζηλν, θαη κπιε). Δθείλε ηε ρξνληθή πεξίνδν, πνιχ ιίγνη άλζξσπνη είραλ ηειεφξαζε θαη ε εκπεηξία ηειεζέαζεο δελ ήηαλ θάηη ην ηδηαίηεξν κηαο θαη ην κηθξφ αθξναηήξην ζεαηψλ παξαθνινπζνχζε κηα κνπηδνπξσκέλε εηθφλα ζε κία νζφλε 2-3 ηληζψλ. Σν 1935, ην πξψην ειεθηξνληθφ ηειενπηηθφ ζχζηεκα παξνπζηάζηεθε απφ κηα επηρείξεζε πνπ νλνκάδνληαλ Electric Musical Industries (EMI). Μέρξη ηα ηέιε ηνπ 1939, δεθαέμη επηρεηξήζεηο είραλ πξνγξακκαηίζεη λα παξάγνπλ ειεθηξνληθέο ηειενξάζεηο ζηηο Ηλσκέλεο Πνιηηείεο. Σν 1941, ε εζληθή Δπηηξνπή ηειενπηηθψλ ζπζηεκάησλ National Television System Committee (NTSC) αλέπηπμε έλα ζχλνιν νδεγηψλ φζνλ αθνξά ηελ κεηάδνζε ηεο ειεθηξνληθήο ηειεφξαζεο. Η νκνζπνλδηαθή Δπηηξνπή αλαθνηλψζεσλ (Federal Communications Commission ) (FCC) πηνζέηεζε ηηο λέεο νδεγίεο θαη νη κεηαδφζεηο TV άξρηζαλ ήδε ζηηο Ηλσκέλεο Πνιηηείεο. Η ηειεφξαζε σθειήζεθε απφ ην 2 ν παγθφζκην πφιεκν, φπνπ έλα κεγάιν κέξνο ηεο εξγαζίαο πνπ έγηλε ζηα ξαληάξ ζε απηφλ, κεηαθέξζεθε άκεζα ζην ζρεδηαζκφ ηεο ηειεφξαζεο. Έλα κέξνο ηεο ηειεφξαζεο πνπ βειηηψζεθε πνιχ ήηαλ ν θαζνδηθφο ζσιήλαο αθηίλσλ. Η δεθαεηία ηνπ '50 ήηαλ έλα ζπλαξπαζηηθφ ρξνληθφ δηάζηεκα γηα ηελ αλάπηπμε ηεο ηειεφξαζεο θαη ζηελ νπζία απνηέιεζε ηε ρξπζή επνρή ηεο ηειεφξαζεο. Η επνρή ηεο 27

28 αζπξφκαπξεο ηειεφξαζεο άξρηζε ην 1956 θαη νη ηηκέο ζηηο ηειενξάζεηο άξρηζαλ λα πέθηνπλ αηζζεηά. Πξνο ην ηέινο ηεο δεθαεηίαο, δηάθνξνη ακεξηθαλνί θαηαζθεπαζηέο πεηξακαηηδφηαλ κε κηα ζεηξά δηαθνξεηηθψλ ραξαθηεξηζηηθψλ γλσξηζκάησλ θαη ζρεδίσλ φζνλ αθνξά ηελ ηειεφξαζε. Η δεθαεηία ηνπ '60 άξρηζε κε ηελ ηαπσληθή ζέζπηζε ησλ πξνηχπσλ NTSC. Πξνο ην ηέινο ηεο δεθαεηίαο ηνπ '60, ε Δπξψπε εηζήγαγε δχν λέα πξφηππα ηειενπηηθψλ κεηαδφζεσλ: Systeme Electronique Couleur Avec Memoire (SECAM). Δίλαη έλα πξφηππν ηειενπηηθήο εθπνκπήο ζηε Γαιιία, ζηε Μέζε Αλαηνιή, θαη ζηα κέξε ηεο Αλαηνιηθήο Δπξψπεο. Phase Alternating Line (Η ελαιιαζζόκελε γξακκή θάζεο (PAL)). Δίλαη ην θπξίαξρν ηειενπηηθφ πξφηππν ζηελ Δπξψπε. Η πξψηε έγρξσκε ηειεφξαζε κε ελζσκαησκέλεο ηερλνινγίεο επεμεξγαζίαο ςεθηαθνχ ζήκαηνο πνπιήζεθε ην ε κηα ζπλεδξίαζε πνπ έγηλε ην 1993, ε νκάδα Moving Picture Experts Group (MPEG) νινθιήξσζε θαη θαζφξηζε ηνπο νξηζκνχο MPEG-2 Video, MPEG-2 Audio θαη MPEG-2 Systems. Δπίζεο ην 1993, γελλήζεθε ην επξσπατθφ ςεθηαθφ ηειενπηηθφ πξφγξακκα ξαδηνθσληθήο αλακεηάδνζεο (European Digital Video Broadcasting (DVB)). Σν 1996, ε FCC θαζηέξσζε ηα ςεθηαθά πξφηππα ηειενπηηθψλ κεηαδφζεσλ ζηηο Ηλσκέλεο πνιηηείεο, πηνζεηψληαο ην πξφηππν ATSC (Advanced Television Systems Committee (ATSC) Digital Standard). Απφ ην 1999, πνιιά κέζα επηθνηλσλίαο έρνπλ ζηξαθεί ζηελ ςεθηαθή ηερλνινγία. Σα ηειεπηαία ρξφληα, δηάθνξεο ρψξεο έρνπλ αξρίζεη λα πξνσζνχλ ηα θαηλνχξηα πξφηππα θαη λα πξνσζνχλ ηηο ππεξεζίεο ηειεφξαζεο standard definition θαη high definition θαη ζηελ νπζία νδεγνχλ ηνπο θαηαλαισηέο ζηελ αγνξά πην ζχγρξνλσλ ηειενπηηθψλ ζπζηεκάησλ, φπσο είλαη νη ηειενξάζεηο κε νζφλε πγξψλ θξπζηάιισλ (liquid crystal display (LCD)) θαη νη ηειενξάζεηο πιάζκαηνο (plasma display panels (PDPs)) Digital TV (DTV) Standard Formats Σν ζηάληαξ γηα κεηάδνζε αλαινγηθήο ηειεφξαζεο ζηελ Ακεξηθή είλαη ην NTSC ελψ ζε άιιεο επείξνπο είλαη ηα PAL θαη SECAM. ια απηά ηα ζηάληαξ ζα αληηθαηαζηαζνχλ κέζα ζε κία δεθαεηία απφ θαηλνχξηα ηα νπνία ζα ζπλεξγάδνληαη κε ηελ ςεθηαθή ηειεφξαζε. Η δεκηνπξγία ηεο απαηηεί ηελ ζπλεξγαζία δηαθφξσλ εηαηξηψλ θαη βηνκεραληψλ, θαζψο θαη ηελ αλάπηπμε πνιιψλ λέσλ ζηάληαξ. Η δεκηνπξγία απηψλ βαζίδεηαη ζηε ζπλεξγαζία πνιιψλ δηεζλψλ νξγαληζκψλ νη νπνίνη αθνινπζνχλ κία ζπγθεθξηκέλε πνξεία: δεκηνπξγνχλ ηδέεο, ηηο νξγαλψλνπλ, ζπδεηνχλ ηελ πξνζέγγηζε ηελ νπνία ζα αθνινπζήζνπλ, δεκηνπξγνχλ πξνζρέδηα ζηάληαξ, ςεθίδνπλ ηα ππνςήθηα θαη ηέινο, επίζεκα παξνπζηάδνπλ ηα νινθιεξσκέλα ζηάληαξ ζην θνηλφ. 28

29 Ιρςξοία αμάπςσνηπ ςηπ ςηλεόοαρηπ Έτοσ Ιςτορικό γεγονόσ 1884 Ο Paul Gottlieb, ζφτιαξε το πρϊτο μθχανικό τθλεοπτικό ςφςτθμα Ο Vladimir Kosma Zworykin αντικατζςτθςε το δίςκο Nipkow με θλεκτρονικά μζρθ Δθμιουργικθκε το πρϊτο θλεκτρονικό ςφςτθμα τθλεόραςθσ Το πρϊτο θλεκτρονικό ςφςτθμα τθλεόραςθσ παρουςιάςτθκε από τθν ΕΜΙ Θ NTSC ανζπτυξε ζνα ςφνολο οδθγϊν για τθν μετάδοςθ τθσ θλεκτρονικισ τθλεόραςθσ Άρχιςε θ εποχι τθσ αςπρόμαυρθσ τθλεόραςθσ Ιδρφκθκε το ευρωπαϊκό ςχζδιο DVB Θ FCC κατάφερε να ειςάγει τα πρωτόκολλα τθσ μετάδοςθσ τθσ ψθφιακισ τθλεόραςθσ ςτισ ΘΡΑ Γίνεται υλοποίθςθ τθσ ψθφιακισ τθλεόραςθσ ςε ολόκλθρο τον κόςμο. Ιρςξοική πξοεία ςηπ ςηλεόοαρηπ 29

30 Κάπνηνη απφ ηνπο πην γλσζηνχο δηεζλείο νξγαληζκνχο πνπ ζπλεηζθέξνπλ ζηελ δεκηνπξγία ησλ ζηάληαξ ηεο ςεθηαθήο ηειεφξαζεο είλαη νη παξαθάησ: Ο ATSC είλαη έλαο νξγαληζκφο πνπ δεκηνπξγήζεθε γηα λα εηζάγεη έλα ζχλνιν ηερληθψλ πξνδηαγξαθψλ γηα ηε κεηάδνζε ηειενπηηθψλ ζεκάησλ ζηηο ΗΠΑ. Απηέο νη πξνδηαγξαθέο θαιχπηνπλ έλα κεγάιν αξηζκφ δηαθνξεηηθψλ ηερληθψλ, φπσο ε κεηάδνζε high definition, standard definition ηειεφξαζεο, θαη ε κεηάδνζε απεπζείαο δνξπθνξηθψλ ζεκάησλ ζηα ζπίηηα, ζηηο Ηλσκέλεο Πνιηηείεο. Ο ATSC δεκηνπξγήζεθε ην 1982 απφ ηηο εμήο εηαηξίεο: Electronic Industries Association(EIA), Insitute of Electrical and Electronic Engineers(IEEE), National Association of Broadcasters(NAB), National Cable and Telecommunications Association(NCTA), θαη Society of Motion Picture and Television Engineers(SMPTE). Σειηθά, ν ATSC πηνζεηήζεθε επίζεκα απφ ηηο ΗΠΑ, φπνπ είρε ήδε μεθηλήζεη ε πινπνίεζε ηεο ςεθηαθήο ηειεφξαζεο. Δπίζεο, άιιεο ρψξεο ζηηο νπνίεο εηζρψξεζε απηφο ν νξγαληζκφο θαη ηα ζηάληαξ ATSC είλαη ν Καλαδάο, ε Νφηηα Κνξέα, ην Σαηβάλ, θαη ε Αξγεληηλή. Ο DVB ζπλεηαηξηζκφο πξσηνεκθαλίζηεθε ην 1991 θαη δεκηνπξγήζθε ην 1993 κε 80 κέιε. ήκεξα ν DVB απνηειεί έλα ζπλεηαηξηζκφ πεξίπνπ 300 εηαηξηψλ ζηα πεδία ηεο κεηάδνζεο, θαηαζθεπήο θαη δηαρείξηζεο δηθηχνπ. Γεληθά απηέο νη εηαηξίεο ζπλεξγάζηεθαλ πξνζπαζψληαο λα βξνπλ θνηλά δηεζλή ζηάληαξ γηα ηελ κεηάβαζε απφ ηελ αλαινγηθή ζηελ ςεθηαθή ηειεφξαζε. Η δνπιεηά ζην DVB ζρέδην νδήγεζε ζηε δεκηνπξγία πνιιψλ ιχζεσλ θαη ζηάληαξ γηα ηελ πινπνίεζε ηεο ςεθηαθήο ηειεφξαζεο ζε δηάθνξα πεξηβάιινληα. Απηά ηα ζηάληαξ θαιχπηνπλ φιεο ηηο πιεπξέο ηηο ςεθηαθήο ηειεφξαζεο, απφ ηε δηεπαθή (interface), ηελ αζθάιεηα, κέρξη θαη ηελ δηαδξαζηηθφηεηα γηα ςεθηαθφ βίληεν, ήρν, θαη δεδνκέλα. Δπεηδή ηα DVB ζηάληαξ απνηεινχλ αλνηρηφ ινγηζκηθφ, φινη νη θαηαζθεπαζηέο θαηαζθεπάδνπλ ζπζηήκαηα ηα νπνία λα είλαη ζπκβαηά θαη λα δνπιεχνπλ κε ηνλ εμνπιηζκφ άιισλ θαηαζθεπαζηψλ. Πνιινί θαηαζθεπαζηέο αιιά θαη ππεξεζίεο κεηάδνζεο ζηνλ θφζκν νη νπνίεο ρξεζηκνπνηνχλ ζήκεξα DVΒ πξσηφθνιια. Η επηηπρία ηνπ είλαη κεγαιχηεξε ζηελ Δπξψπε, παξφια απηά ην DVB έρεη εθαξκνγή θαη ζε άιιεο πεξηνρέο φπσο Βφξεηα θαη Νφηηα Ακεξηθή, Κίλα, Αθξηθή, Αζία θαη Απζηξαιία. Ο νξγαληζκφο ARIB ρξεζηκνπνηείηαη θπξίσο γηα πξνηφληα θαη κειέηεο, θαη πινπνηεί ζηάληαξ θαη ππεξεζίεο γηα εθπνκπέο κε κηθξνθχκαηα θαη radio spectrum κεηαδφζεηο. Δπίζεο, ν νξγαληζκφο έρεη δεκηνπξγήζεη πνιιά ζηάληαξ ηα νπνία είλαη παξφκνηα κε ηνλ ηνκέα ηεο ςεθηαθήο ηειεφξαζεο, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο θαη ηεο θσδηθνπνίεζεο βίληεν θαη ήρνπ. 4.3 Πιενλεθηήκαηα ηεο ςεθηαθήο κεηάδνζεο πγθξηηηθά κε ηελ αλαινγηθή ηερλνινγία αλακεηάδνζεο ηεο ηειεφξαζεο, ε ςεθηαθή αλακεηάδνζε, έρεη πνιιά πιενλεθηήκαηα: Βειηησκέλε εκπεηξία ηειεζέαζεο. 30

31 Η εκπεηξία ηειεζέαζεο βειηηψλεηαη κε θαιχηεξε πνηφηεηα εηθφλαο, θαιχηεξν ήρν, πνηφηεηα αληίζηνηρεο ελφο CD, εθαηνληάδεο λέα θαλάιηα, δηάθνξεο θάκεξεο θαη νπηηθέο γσλίεο θαη δπλαηφηεηα πξφζβαζεο ζε δηάθνξα παηρλίδηα θαη επηινγέο, πξάγκα πνπ θαζηζηά ηελ ηειεζέαζε θάηη κνλαδηθφ. Βειηησκέλε θάιπςε. Καη ηα αλαινγηθά θαη ηα ςεθηαθά ζήκαηα εμαζζελνχλ φζν κεγαιψλεη ε απφζηαζε. Παξφια απηά, ζηα αλαινγηθά ζπζηήκαηα αλακεηάδνζεο ηειεφξαζεο φζν κεγαιψλεη ε απφζηαζε απφ ηνλ πνκπφ, ε εηθφλα γίλεηαη ρεηξφηεξε γηα ηνπο ζεαηέο. Κάηη ηέηνην φκσο δελ ζπκβαίλεη ζηα ςεθηαθά ζπζηήκαηα κεηάδνζεο, φπνπ εθεί ε πνηφηεηα ηεο εηθφλαο παξακέλεη ζηαζεξή θαη δελ κεηαβάιιεηαη απφ ηελ απφζηαζε, θαη ην ζήκα κεηαδίδεηαη απηνχζην κέζα ζηα επηηξεπηά φξηα απφζηαζεο. Απμεκέλε ρσξεηηθόηεηα θαη λέεο πξνζθνξέο ππεξεζηώλ. Με ηελ ρξεζηκνπνίεζε ςεθηαθψλ ηερλνινγηψλ γηα ηελ κεηάδνζε ηνπ ηειενπηηθνχ ζήκαηνο, νη πάξνρνη ηεο ππεξεζίαο κπνξνχλ λα κεηαθέξνπλ κεγαιχηεξν φγθν πιεξνθνξηψλ ζε ζρέζε κε ηηο αλαινγηθέο ηερλνινγίεο. Με ηελ ςεθηαθή ηειεφξαζε, κία ηαηλία ζπκπηέδεηαη κε ηέηνην ηξφπν ψζηε λα θαηαιακβάλεη κφλν έλα κηθξφ κέξνο ηνπ ζπλνιηθνχ bandwidth ηεο ζχλδεζεο, ζε αληίζεζε κε ηα αλαινγηθά ζπζηήκαηα κεηάδνζεο, φπνπ ε ίδηα ηαηλία ζα έπηαλε ην κεγαιχηεξν κέξνο ηνπ bandwidth ηεο ζχλδεζεο γηα λα κεηαδσζεί. `Έηζη ην ππφινηπν bandwidth κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα άιιεο εξγαζίεο φπσο: Video on demand(vod) - θαη άιιεο ππεξεζίεο Internet - Γηαδξαζηηθή κφξθσζε - Ηιεθηξνληθφ εκπφξην κέζσ ηειεφξαζεο. Απμεκέλε επειημία πξόζβαζεο. Παξαδνζηαθά ήηαλ πηζαλφ λα δεη θάπνηνο αλαινγηθφ πεξηερφκελφ εθπνκπήο ηειεφξαζεο κφλν ζε κία ηειεφξαζε. Σψξα κε ηηο ςεθηαθέο ηερλνινγίεο ην βίληεν ζα κπνξεί επίζεο λα πξνβάιεηαη ζε κία πιεζψξα ζπζθεπψλ, απφ θηλεηά ηειέθσλα κέρξη θαη ειεθηξνληθνχο ππνινγηζηέο. Δπίζεο, φια ηα αλαινγηθά ζπζηήκαηα ζα αληηθαηαζηαζνχλ αξγά ή γξήγνξα κε ςεθηαθά. Η κεηάβαζε απφ ηελ αλαινγηθή ηειεφξαζε ζηελ ςεθηαθή ζα δψζεη έλα θίλεηξν ζηνπο παξφρνπο λα αλαβαζκίζνπλ ηα δίθηπα κεηάδνζήο ηνπο θαη ζηνπο παξαγσγνχο λα πξνρσξήζνπλ ζηελ καδηθή παξαγσγή πξντφλησλ πνπ ζα ππνζηεξίδνπλ ηε λέα ηερλνινγία. Η αλάπηπμε ηεο ςεθηαθήο ηειεφξαζεο ηελ ηειεπηαία δεθαεηία είλαη ην απνηέιεζκα ηεο δνπιεηάο επηζηεκφλσλ, ηερλνιφγσλ, παξαγσγψλ, θαη δηαθφξσλ άιισλ. Πξηλ απφ κεξηθά ρξφληα κπνξεί λα ήηαλ πξαθηηθφ λα ρξεζηκνπνηνχληαη ξαδηνθσληθέο ζπρλφηεηεο (radio frequency RF) γηα λα κεηαθέξεηαη ην ζήκα ηεο ςεθηαθήο ηειεφξαζεο ζηνπο πειάηεο. Σψξα φκσο κε ηηο πξφζθαηεο βειηηψζεηο ζηηο κεζφδνπο ζπκπίεζεο θαη ζηηο επξπδσληθέο ηερλνινγίεο, πνιινί πάξνρνη ηεο ππεξεζίαο έρνπλ ήδε ζηξαθεί ζηελ ρξεζηκνπνίεζε IP δηθηχσλ γηα λα κεηαδίδνπλ ην ζήκα ηεο ςεθηαθήο ηειεφξαζεο ζηνπο θαηαλαισηέο. Video on Demand (VoD) 31

32 Σν IPTV εθηφο απφ ηελ πξφζβαζε πνπ δίλεη ζηνπο ζπλδξνκεηέο ζε δηάθνξα θαλάιηα ηειεφξαζεο, πξνζθέξεη θαη πεξηερφκελν VOD γηα θαηέβαζκα. ε αληίζεζε κε ηηο παξαδνζηαθέο ππεξεζίεο ηεο ηειεφξαζεο, φπνπ ηα πξνγξάκκαηα εθπέκπνληαη ζχκθσλα κε έλα εκεξήζην ή εβδνκαδηαίν πξφγξακκα, ζην IPTV, πνπ πξνζθέξεη θαη ηε δπλαηφηεηα VoD (Video on Demand) νη ρξήζηεο κπνξνχλ θαη έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα επηιέμνπλ, λα θαηεβάζνπλ θαη λα δνπλ ηελ εθπνκπή ηεο αξεζθείαο ηνπο φπνηα ζηηγκή εθείλνη επηζπκνχλ. Σν πεξηερφκελν VOD βξίζθεηαη ζε κία βηβιηνζήθε ηαηληψλ θαη απνζεθεπκέλσλ πξνγξακκάησλ. Γεληθά, ην VOD απνηειεί κία πξφθιεζε γηα φινπο ηνπο ηειεπηθνηλσληαθνχο παξφρνπο, θη απηφ γηαηί ην VOD απαηηεί κεγάιν bandwidth. Καη εθηφο απφ bandwidth απαηηείηαη θαη ε θαηάιιειή δηθηπαθή ππνδνκή γηα λα ππνζηεξίμεη έλα ηέηνην εγρείξεκα. ζνλ αθνξά ην VOD ζα πεξηγξαθεί κε πεξηζζφηεξεο ιεπηνκέξεηεο ζε παξαθάησ θεθάιαην. 4.4 Λόγνη επηινγήο ηνπ IPTV Γηάθνξνη ιφγνη ζπλέβαιιαλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ IPTV θαη ζηελ ζηξνθή ησλ ηειεπηθνηλσληαθψλ νξγαληζκψλ θαη ησλ παξφρσλ ζε απηήλ ηελ ηερλνινγία: Η ςεθηνπνίεζε ηεο ηειεόξαζεο. Οη πεξηζζφηεξνη δνξπθνξηθνί, επίγεηνη, θαισδηαθνί ηειενπηηθνί πάξνρνη έρνπλ πιένλ ζηξαθεί ζηελ αιιαγή ηνπ αλαινγηθνχ εμνπιηζκνχ ηνπο κε ςεθηαθφ. Δπηπξφζζεηα, ηα πεξηζζφηεξα ζηνχληην παξαγσγήο βίληεν ρξεζηκνπνηνχλ ςεθηαθέο ηερλνινγίεο γηα λα γξάθνπλ θαη λα απνζεθεχνπλ ην πεξηερφκελν. ινη απηνί νη παξάγνληεο ελζάξξπλαλ ηελ πηνζέηεζε ηεο κεηάδνζεο ηνπ βίληεν κέζσ IP δηθηχσλ. Βειηηώζεηο ζηηο ηερλνινγίεο ζπκπίεζεο. Η δηαλνκή βίληεν κέζσ ελφο δηθηχνπ IP δελ είλαη θάηη θαηλνχξην, αθνχ πνιιά sites ζην Internet, θάλνπλ βίληεν streaming εδψ θαη πνιιά ρξφληα. κσο ην βίληεν ην νπνίν γηλφηαλ streaming ζην Internet ήηαλ ζπλήζσο πνιχ ρακειήο πνηφηεηαο ιφγσ ησλ πεξηνξηζκψλ πνπ επέβαιιε ην ζπγθεθξηκέλν bandwidth. Σψξα φκσο, κε ηνλ φιν θαη απμαλφκελν αξηζκφ ησλ ρξεζηψλ κε γξήγνξεο ζπλδέζεηο (π.ρ. ζπλδέζεηο ADSL), θαζψο θαη κε ηηο θαηλνχξηεο βειηησκέλεο ηερληθέο ζπκπίεζεο, ε κεηάδνζε πεξηερνκέλνπ ηειεφξαζεο κέζσ IP ζπλδέζεσλ έρεη γίλεη πην εχθνιε ππφζεζε. Δκπνξηθνί θαη επηρεηξεκαηηθνί ιόγνη. Γεληθά, ν απμαλφκελνο αληαγσληζκφο κεηαμχ ησλ ηειεπηθνηλσληαθψλ παξφρσλ νδήγεζε ζην λα πξνζθέξνπλ ζηνπο πειάηεο ηνπο, ππεξεζίεο IPTV. ηελ νπζία νη ηειεπηθνηλσληαθνί νξγαληζκνί πξνζπαζνχλ λα θεξδίζνπλ θαηλνχξηνπο πειάηεο κε ην ιεγφκελν triple-play (ηειεθσλία, ADSL ζχλδεζε θαη IPTV). Αύμεζε ζηνλ αξηζκό ησλ επξπδσληθώλ ζπλδέζεσλ. Η δηεηζδπηηθφηεηα ηνπ Internet ζηα πεξηζζφηεξα ζπίηηα έρεη θέξεη ηελ αλάγθε γηα κεγαιχηεξεο ηαρχηεηεο ζηελ πξφζβαζε ζην Internet απφ ην ζπίηη. Απηή ε αλάγθε 32

33 έρεη ηθαλνπνηεζεί απφ ηηο επξπδσληθέο ζπλδέζεηο, θπξίσο απφ ηηο ADSL ζπλδέζεηο, θαζψο θαη απφ άιια δίθηπα (κε θαιψδηα νπηηθψλ ηλψλ θαη αζχξκαηα δίθηπα). Η πηνζέηεζε ησλ γξήγνξσλ ζπλδέζεσλ απφ ηα πεξηζζφηεξα ζπίηηα απνηειεί έλα ηζρπξφ θίλεηξν θαη βάζε γηα ηνπο πεξηζζφηεξνπο θαηαλαισηέο γηα λα αξρίζνπλ λα γίλνληαη ζπλδξνκεηέο ζε IPTV. Δκθάληζε ησλ ςεθηαθώλ ζπηηηώλ. Σα πεξηζζφηεξα ζπίηηα θαη ν ηξφπνο δσήο ησλ αλζξψπσλ αιιάδνπλ θαη επεξεάδνληαη απφ ηελ ςεθηαθή ηερλνινγία. Γεληθά πνιιέο αιιαγέο νθείινληαη ζε κηα πιεζψξα λέσλ ηερλνινγηψλ πνπ κπαίλνπλ ζηα ζπίηηα θαη βνεζνχλ θάλνληαο ηε δσή ησλ αλζξψπσλ επθνιφηεξε θαη ζπκβάιινπλ θαη ζηε δηαζθέδαζή ηνπο. Φεθηαθέο ζπζθεπέο ζρεηηθέο κε ηελ ςπραγσγία είλαη δηάθνξεο παηρληδνκεραλέο (ειεθηξνληθά παηρλίδηα), ςεθηαθά ερνζπζηήκαηα, set-top boxes, θαη επίπεδεο ηειενξάζεηο. Δπίζεο, ε δξακαηηθή πηψζε ησλ ηηκψλ ησλ ππνινγηζηψλ νδήγεζε ζηελ εηζαγσγή ηνπο ζε φιν θαη πεξηζζφηεξα λνηθνθπξηά. ια απηά νδεγνχλ ζε απηφ πνπ ιέκε «ςεθηαθά λνηθνθπξηά» θαη φινη απηνί νη ιφγνη είλαη πνπ νδεγνχλ ζηελ νινέλα θαη κεγαιχηεξε απαίηεζε γηα ηερλνινγίεο ηχπνπ IPTV. Η κεηάβαζε από ηελ Standard definition TV(SD) ζηελ High definition TV(HDTV) Η HDTV είλαη ζηελ νπζία ηειεφξαζε πςειήο αλάιπζεο θαη επθξίλεηαο. Δίλαη κία ηερλνινγία πνπ ήξζε νπσζδήπνηε γηα λα θέξεη επαλάζηαζε ζηελ ηερλνινγία ηεο ηειεφξαζεο θαη ήξζε λα αληηθαηαζηήζεη ηε ζπκβαηηθή standard definition TV. Γεληθά νινέλα απμάλεη ε δήηεζε γηα θαλάιηα HDTV θαη νινέλα θαη πεξηζζφηεξα θαλάιηα θαη εθπνκπέο HDTV εκθαλίδνληαη. Δπεηδή ε HDTV πνηφηεηα απαηηεί κεγαιχηεξν bandwidth γηα ηε κεηαθνξά, γη απηφ κηα θαιή ιχζε γηα ην δηακνηξαζκφ HDTV πεξηερνκέλνπ είλαη ην IPTV. 4.5 ΣΗΛΔΟΠΣΙΚΗ ΦΤΥΑΓΧΓΙΑ ΣΟ ΠΙΣΙ (Home Entertainment) Η εμέιημε ηεο ηερλνινγίαο, ε αχμεζε ηεο ηαρχηεηαο ησλ δηθηχσλ, ε εμέιημε ησλ νηθηαθψλ θαη ηεξκαηηθψλ ζπζθεπψλ έρνπλ δεκηνπξγήζεη έλα επξχηεξν αληαγσληζηηθφ πιαίζην, ζην νπνίν εκπιέθνληαη εηαηξίεο κε δηαθνξεηηθή επηρεηξεκαηηθή δξαζηεξηφηεηα, αιιά κε θνηλφ ζηφρν: λα θπξηαξρήζνπλ ζηελ αγνξά ηνπ «Home Entertainment». ια ηα παξαπάλσ, ζε ζπλδπαζκφ κε ηε ζχγθιηζε δηθηχσλ θαη ζπζθεπψλ δεκηνπξγνχλ ζπλζήθεο έληνλνπ αληαγσληζκνχ πνπ ζπλεζίδεηαη λα απνθαιείηαη The Battle Of The Living Room (ε κάρε ηνπ θαλαπέ / ζαινληνχ). 33

34 Ψηφιακό ψυχαγωγύα ςτο ςπύτι Η ηειενπηηθή ςπραγσγία ζην ρψξν ηνπ ζπηηηνχ, θαηά βάζε, αιιά θαη ζε άιινπο δεκφζηνπο ή ηδησηηθνχο ρψξνπο εθηφο θηλεκαηνγξάθνπ θαηεγνξηνπνηείηαη σο εμήο: Σειενπηηθά Καλάιηα Σαηλίεο on Demand Πξφθεηηαη γηα έλαλ ηξφπν ζέαζεο θηλεκαηνγξαθηθψλ ηαηληψλ θαηά θχξην ιφγν αιιά θαη άιισλ καγλεηνζθνπεκέλσλ ζεακάησλ πνπ μεθίλεζε ηελ δεθαεηία ηνπ 1970 κε ηελ εμάπισζε ησλ θαζεηψλ VHS ΦΦΦ. Γηαθξίλεηαη ζε ελνηθίαζε DVD (ζπαληφηεξα θαζεηψλ), αγνξά DVD (ζπαληφηεξα θαζεηψλ), Video on Demand κέζσ δηθηχνπ. 4.6 ΑΛΤΙΓΑ ΑΞΙΑ IPTV Πάξνρνη πεξηερνκέλνπ Δηαηξείεο Σειενπηηθώλ Παξαγσγώλ Πξφθεηηαη γηα επηρεηξήζεηο πνπ παξάγνπλ δηαθφξσλ εηδψλ ηειενπηηθά πξνγξάκκαηα (εθπνκπέο, ζεηξέο, ηειεηαηλίεο, κεηαδφζεηο γεγνλφησλ-ζεακάησλ θιπ) θαη δηαθεκηζηηθά spots ηφζν ζε Studio φζν θαη ζε εμσηεξηθνχο ρψξνπο. Οη εηαηξείεο απηέο παξάγνπλ ζπλήζσο θαη ξαδηνθσληθφ πεξηερφκελν θαη γεληθφηεξα πνιπκεζηθφ πεξηερφκελν. Δλδεηθηηθά, αλαθέξνληαη νξηζκέλεο εηαηξείεο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηελ Διιάδα: Γέιηα, ABC Broadcast, Agm-Tv, Alpha - Σειενπηηθέο Παξαγσγέο, Digital Creative, Kino θιπ Κηλεκαηνγξαθηθνί Παξαγσγνί Τπάξρεη ζήκεξα έλαο ζεκαληηθφο αξηζκφο θηλεκαηνγξαθηθψλ παξαγσγψλ παγθνζκίσο. Οη κεγαιχηεξνη είλαη ηα γλσζηά studios ηνπ Hollywood (Sony Pictures, 34

35 Universal, MGM θιπ), ελψ ππάξρνπλ θαη αξθεηνί κηθξφηεξνη ζε άιιεο ρψξεο θαη ζηελ Διιάδα Γηαλνκείο ηαηληώλ Οη ζεκαληηθφηεξνη δηαλνκείο ζηελ Διιάδα είλαη: Audiovisual / Prooptiki ε νπνία αληηπξνζσπεχεη κεγάινπο νίθνπο φπσο Walt Disney, Warner Bross, Touchstone, Columbia, Tristar, Buena Vista, New Line Cinema, Miramax θαη ζπλεξγάδεηαη κε ηε Village Films. Διέγρεη ηνπο πνιπθηλεκαηνγξάθνπο Ster Cinemas θαη ηελ εηαηξία παξαγσγψλ On Productions. Sony Pictures ε νπνία αληηπξνζσπεχεη ηηο Sony Pictures, Universal, MGM Odeon ε νπνία εθπξνζσπεί ηηο Paramount, CBS FOX, Dreamworks, Twentieth Century Fox θαη ηελ Rosebud. Village Films πνπ αληηπξνζσπεχεη Newline, Spyglass, Village Roadshow films, Miramax, Capitol Indies, Sound & Vision Digital Recording, Spooky Entertainment, Sportshero. Operator ηνπ Γηθηύνπ Παξνρή κέζσ ρξήζεο IP δηθηχσλ (γηα telcos ADSL: TVoDSL) ςεθηαθνχ ηειενπηηθνχ πεξηερνκέλνπ θαηλνηφκσλ ππεξεζηψλ ηειεφξαζεο. άιισλ θαηλνηφκσλ ππεξεζηψλ ςπραγσγίαο /πεξηερνκέλνπ (on demand ππεξεζίεο). free to air ηειενπηηθψλ θαλαιηψλ ζπλδξνκεηηθή ηειεφξαζε Ραδηνθσληθνί ζηαζκνί Πάξνρνη ππεξεζηώλ ηειεόξαζεο Πξφθεηηαη γηα επηρεηξήζεηο νη νπνίεο αγνξάδνπλ ην πεξηερφκελν απφ ηνπο παξαγσγνχο παξφρνπο πεξηερνκέλνπ θαη δεκηνπξγνχλ ηα κπνπθέηα ππεξεζηψλ. Οη δξαζηεξηφηεηεο ηνπο αθνξνχλ: Σελ δηαρείξηζε ησλ πξνγξακκάησλ πξνθεηκέλνπ λα δηακνξθψζνπλ ηα δηαθνξεηηθά κπνπθέηα (παθέηα, ζχλνιν ηειενπηηθψλ θαλαιηψλ ή ππεξεζηψλ). Σελ αλάπηπμε ζπζηεκάησλ δηαρείξηζεο ζπλδξνκεηψλ θαη πξντφλησλ, ψζηε λα κπνξνχλ λα πξνζθέξνπλ ιχζεηο παθέησλ θαη λα ηηκνινγνχλ αλάινγα (κφλν νη πάξνρνη ζπλδξνκεηηθήο ηειεφξαζεο). Σελ αλάπηπμε ηνπ ζπζηήκαηνο εμππεξέηεζεο πειαηψλ. 35

36 4.7 Μνληέια ζπλεξγαζίαο (business models) Ο πάξνρνο ππεξεζηψλ ηειεφξαζεο θαη ν πάξνρνο δηθηχνπ κπνξεί λα ηαπηίδνληαη ή φρη. Αλάινγα κε ηε λνκνζεζία θάζε ρψξαο, ηδηαίηεξε ζεκαζία έρεη αλ ν πάξνρνο δηθηχνπ έρεη εκαληηθή Ιζρχ ζηελ Αγνξά (ΣΙΑ) θαη εθκεηαιιεχεηαη δεκφζηα δίθηπα ή έρεη εηδηθά δηθαηψκαηα δηέιεπζεο πνπ δελ έρνπλ παξαρσξεζεί ζε θαλέλαλ άιιν. ηελ πεξίπησζε δηαρσξηζκνχ παξφρνπ δηθηχνπ απφ πάξνρν ππεξεζίαο δηαθξίλνληαη δπν πεξηπηψζεηο: 1. Ο πάξνρνο δηθηχνπ δηαζέηεη ην δίθηπν πνπ έρεη αλαπηχμεη γηα λα θηάζεη ην πεξηερφκελν ζηνπο ζπλδξνκεηέο ηνπ θαη θαηά ζπλέπεηα έξρεηαη ζε θάπνηνπ είδνπο ζπκθσλίαο κε ηνλ πάξνρν ηεο ππεξεζίαο ηειεφξαζεο, ζχκθσλα κε ηελ νπνία κεηαθέξεη ην πεξηερφκελν ζηνπο ζπλδξνκεηέο θαη αλαιακβάλεη θαη ηελ ηηκνιφγεζε ησλ ζπλδξνκεηψλ ηνπ θαη έλα κέξνο ην απνδίδεη ζηνλ πάξνρν ηεο ππεξεζίαο ηειεφξαζεο 2. Ο πάξνρνο ηεο ππεξεζίαο ηειεφξαζεο ηηκνινγεί θαη απνδίδεη ζηνλ πάξνρν δηθηχνπ ηελ ππεξεζίαο ηειεφξαζεο. Αλάινγα κε ηελ πεξίπησζε, απηφο πνπ αλαιακβάλεη λα ηηκνινγήζεη ηνπο πειάηεο αλαιακβάλεη θαη ην ξίζθν ηεο επηζθάιεηαο φηαλ ν πειάηεο ζπλδξνκεηήο δελ πιεξψζεη ηνλ ινγαξηαζκφ ηνπ. Ο πάξνρνο δηθηχνπ IPTV απνθηά κεγαιχηεξε δηαπξαγκαηεπηηθή δχλακε σο πξνο ηνπο άιινπο παξφρνπο φζν κπνξεί λα θαηλνηνκεί κέζσ εηδηθψλ ζπζθεπψλ devices πάλσ ζην δίθηπν ηνπ, απμάλνληαο έηζη ηηο δπλαηφηεηεο παξνρήο εθηεηακέλσλ ππεξεζηψλ (extend service delivery capabilities) πξνο ηνπο ζπλδξνκεηέο πνπ ζπλδένληαη ζην δίθηπν ηνπ θαη απνιακβάλνπλ ηελ ππεξεζία απηή. 4.8 Πεξηερόκελν Βαζηθέο Καηεγνξίεο Πεξηερνκέλνπ Αλαθέξνληαη αθνινχζσο νη βαζηθέο θαηεγνξίεο πεξηερνκέλνπ θάζε κηα απφ ηηο νπνίεο κπνξεί λα αλαιπζεί πεξαηηέξσ: Κηλεκαηνγξαθηθέο Σαηλίεο Σειενπηηθέο εηξέο Cartoons θαη ινηπά παηδηθά Νηνθηκαληέξ Αζιεηηθά 36

37 Μνπζηθφ πεξηερφκελν Αηζζεζηαθέο ηαηλίεο Reality Shows Δηδεζενγξαθηθφ Πεξηερφκελν Κάζε θαηεγνξία ζηνρεχεη ζε δηαθνξεηηθή αγνξά θαη έρεη δηαθνξεηηθή ζπλεηζθνξά ζηε ζηξαηεγηθή ηνπ παξφρνπ IPTV. Μεξηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ θαηεγνξηψλ θαη ησλ αληίζηνηρσλ ζηξαηεγηθψλ είλαη ηα εμήο: Oη θηλεκαηνγξαθηθέο ηαηλίεο ζπλεηζθέξνπλ ζεκαληηθά ζηελ πξνζέιθπζε πειαηψλ θαη εζφδσλ αιιά δελ έρνπλ κεγάιν πεξηζψξην θέξδνπο, ζε ζρέζε κε ηηο αηζζεζηαθέο. Οη παηδηθέο ηαηλίεο εληζρχνπλ ηελ πηζηφηεηα ησλ νηθνγελεηψλ κε παηδηά (πνπ είλαη έλα βαζηθφ ηκήκα ζηφρνο ηεο αγνξάο) ζηελ ππεξεζία. Σα αζιεηηθά είλαη κηα πνιχ ελδηαθέξνπζα θαηεγνξία αιιά θαη κε ηα πην αθξηβά δηθαηψκαηα. Υαξαθηεξηζηηθά, ε ΝΔΣ θαη ε NOVA μνδεχνπλ πάλσ απφ πεξίπνπ 15 εθαη. επξψ ηνλ ρξφλν γηα ην αζιεηηθφ ηνπο πεξηερφκελν-κεηαδφζεηο αζιεηηθψλ αγψλσλ ειιεληθψλ θαη μέλσλ πξσηαζιεκάησλ. Γηα ην ιφγν απηφ πνιινί απφ ηνπο παξφρνπο ηεο ππεξεζίαο δελ έρνπλ εκπιαθεί ζηελ αγνξά αζιεηηθψλ δηθαησκάησλ ιφγσ ηνπ πνιχ πςεινχ θφζηνπο θαη ηνπ αλακθίβνινπ ζεηηθνχ απνηειέζκαηνο ζηηο ζπλδέζεηο πειαηψλ IPTV. Η ππεξεζία IPTV ζηνρεχεη θπξίσο ζε νηθνγέλεηεο κε παηδηά. Έηζη, ν ζσζηφο ζπλδπαζκφο θαηεγνξηψλ ηειενπηηθνχ πεξηερνκέλνπ, ηαηληψλ, παηρληδηψλ θαη άιισλ ππεξεζηψλ πνπ ζα θαιχπηνπλ ζπλνιηθά ηηο πξνηηκήζεηο ησλ κειψλ ηεο νηθνγέλεηαο είλαη απφ ηνπο πην ζεκαληηθνχο παξάγνληεο επηηπρίαο ηεο ππεξεζίαο. Αθνινπζεί έλα δείγκα εκεξήζηαο θαηαλνκήο / ρξήζεο ηειενπηηθνχ πεξηερνκέλνπ IPTV πνπ πεξηγξάθεη ην πψο ζπλδπάδνληαη γηα ην ζχλνιν ησλ ρξεζηψλ ηα δηαθνξεηηθά είδε πεξηερνκέλνπ. 37

38 Viewing Hours Analysis Adult Kids Movies Music TV Hits Catch Up TV Ημερόςια κατανομό / χρόςη τηλεοπτικού περιεχομϋνου IPTV Γηαρείξηζε Πεξηερνκέλνπ (Content Management) Η δηαρείξηζε ηνπ πεξηερνκέλνπ είλαη κηα πνιχπινθε θαη ζχλζεηε αιπζίδα πνιιψλ εξγαζηψλ πνπ απνηειεί ηνλ θνξκφ ηεο ππεξεζίαο IPTV. Ξεθηλάεη απφ ηελ απφθηεζε ηνπ πεξηερνκέλνπ θαη ηηο δηαπξαγκαηεχζεηο κε ηνπο πξνκεζεπηέο πεξηερνκέλνπ θαη θαηαιήγεη ζε απηφ πνπ βιέπεη ν ρξήζηεο ζην EPG θαη ζην κελνχ ηεο ππεξεζίαο θαζεκεξηλά. ην παξαθάησ ζρεδηάγξακκα απεηθνλίδνληαη νη ιεηηνπξγίεο ελφο παξφρνπ ππεξεζίαο IPTV ζε ζρέζε κε ηε δηαρείξηζε πεξηερνκέλνπ. Κύκλοσ ζωόσ περιεχομϋνου 38

39 Αλαιπηηθφηεξα νη βαζηθέο ιεηηνπξγίεο / εξγαζίεο πνπ πεξηιακβάλνληαη ζηελ δηαρείξηζε πεξηερνκέλνπ είλαη νη αθφινπζεο: Απφθηεζε πεξηερνκέλνπ Γηαρείξηζε ζπκβνιαίσλ θαη δηθαησκάησλ Δπηινγή πεξηερνκέλνπ πνπ ζα πξνζθέξνπκε απφ ην δηαζέζηκν, βάζε ησλ ζπκθσληψλ Παξαιαβή θαη απνζηνιή ηνπ πεξηερνκέλνπ Πξνεηνηκαζία ηνπ πεξηερνκέλνπ (encoding, ππνηηηιηζκφο, dubbing, metada, θιπ.) Γηαρείξηζε ηνπ πεξηερνκέλνπ ζε φια ηα ζηάδηα, απφ ηελ απφθηεζε κέρξη ην upload ζηελ πιαηθφξκα θαη κέρξη λα ην αθαηξέζνπκε απφ ην πξνζθεξφκελν πεξηερφκελν ηεο ππεξεζίαο tracking of content life cycle. Πνηνηηθφο έιεγρνο ηνπ πεξηερνκέλνπ ζχκθσλα κε ηα quality/format standards πξηλ ην «αλεβάζνπκε» ζηελ πιαηθφξκα Content bundling and packages Content library management Content modeling, planning and pricing Αλάιπζε ζηαηηζηηθψλ απφ ηελ ρξήζε ηεο ππεξεζίαο θαη reporting κε ζηφρν ηελ βειηίσζε ηεο ππεξεζίαο Content Relations: Royalty payment & accounting, Content provider performance information control,ongoing improvement through re-negotiation Revenue share management θαη settlement κε ηνπο content providers Πξνσζεηηθέο ελέξγεηεο «on screen» γηα αχμεζε ηεο ρξήζεο θαη cross selling πεξηερνκέλνπ θαη ππεξεζηψλ EPG/GUI strategy and fine tuning Η πην ρξνλνβφξα δηαδηθαζία είλαη απηή ηεο ζπκθσλίαο κε ηα movies studios πνπ αθφκα θαη κε βνήζεηα απφ θάπνηνλ «εηδηθφ» κπνξεί λα δηαξθέζεη θαη 6 κήλεο. 39

40 Αλυςύδα απόκτηςησ περιεχομϋνου Content acquisition time to market 1 month - June 3-4 months min Jul/Aug/Sept+ 1 month - Oct 2months Dec/Jan TV Market and competition Analysis Draft Content design and packaging Initiation of discussions with studios Soft launch content design and Packaging Negotiations with content providers Agreed content offering -contracts Receive content for selection Content preparation Encoding, subtitles, metadata Initiation of discussions with FTA/DTT channels Content ingestion Q&A Contract for outsourced content management Initiation of discussions with international FTA, Satellite channels A continuous process On the EPG Initiation of discussions with other services/appls providers e.g. games 6 months period with outsourced assistance, fast procurement procedures and limited number of VoDs Απόκτηςη περιεχομϋνου 40

41 4.9 ΓΙΑΝΟΜΗ IPTV Γηαλνκή IPTV Με Γηάθνξεο Σερλνινγίεο Γηθηύνπ Γεληθά, ην IPTV θαίλεηαη φηη γξήγνξα γίλεηαη έλα δεκνθηιέο κέζν γηα ηελ κεηαθνξά ππεξεζηψλ ςεθηαθήο ηειεφξαζεο ζηνπο ζπλδξνκεηέο. κσο, ιφγσ ηεο θχζεο ηνπ IPTV, απαηηείηαη έλα γξήγνξν δίθηπν γηα ηελ κεηαθνξά ησλ δεδνκέλσλ ηνπ κε ηθαλνπνηεηηθή ηαρχηεηα απφ θαη πξνο ηνπο ζπλδξνκεηέο. Ο θχξηνο ζθνπφο απηνχ ηνπ δηθηχνπ είλαη λα κεηαθέξεη ηα bits ησλ δεδνκέλσλ κεηαμχ ηνπ IPTV set-top box ηνπ ζπλδξνκεηή θαη ηνπ θέληξνπ δεδνκέλσλ IPTV ηνπ παξφρνπ ηεο ππεξεζίαο. Απηφ ρξεηάδεηαη λα γίλεηαη κε ηέηνην ηξφπν ψζηε λα κελ επεξεάδεηαη ε πνηφηεηα ηνπ βίληεν θαζψο θαη ηνπ ξπζκνχ κεηάδνζεο ηνπ βίληεν πνπ εθπέκπεηαη ζηνλ ζπλδξνκεηή IPTV. Γεληθά, είλαη ζην ρέξη ηνπ παξφρνπ λα επηιέμεη ηελ αξρηηεθηνληθή ηνπ δηθηχνπ πνπ απαηηείηαη γηα λα ππνζηεξίμεη ηηο ππεξεζίεο IPTV. Έλα δίθηπν IPTV ρσξίδεηαη ζε 2 θχξηα κέξε: - ην δίθηπν δηαλνκήο ή δίθηπν πξόζβαζεο (last mile broadband distribution ή access network) - θεληξηθό δίθηπν ή δίθηπν ππξήλα (centralized or core backbone). Μία πιεζψξα δηθηχσλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θαισδηαθψλ ζπζηεκάησλ, δηθηχσλ ηειεθσλίαο, αζχξκαησλ δηθηχσλ, θαη δνξπθνξηθψλ δηθηχσλ, κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα λα κεηαθέξνπλ ππεξεζίεο IPTV ζε έλα κέξνο ηνπ ζπλνιηθνχ δηθηχνπ. Η κεηαθνξά ηνπ βίληεν ζε φινπο απηνχο ηνπο δηαθνξεηηθνχο ηχπνπο δηθηχνπ έρεη πνιιέο πξνθιήζεηο θαη είλαη θάηη αξθεηά δχζθνιν. Σν θεθάιαην απηφ επηθεληξψλεηαη ζηελ αλαθνξά ησλ ππνδνκψλ δηθηχνπ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ην IPTV (γηα ηελ κεηαθνξά ησλ δεδνκέλσλ) θαη ζηελ πεξηγξαθή ησλ πην πνιπρξεζηκνπνηεκέλσλ απφ απηέο Δπξπδσληθά Γίθηπα Γηαλνκήο Μία απφ ηηο αξρηθέο πξνθιήζεηο πνπ αληηκεησπίδνληαη απφ ηνπο παξφρνπο ηεο ππεξεζίαο IPTV είλαη λα παξέρνπλ αξθεηά κεγάιε ρσξεηηθφηεηα bandwidth ζηνλ ηνκέα ηνπ δηθηχνπ κεηαμχ ηνπ θεληξηθνχ δηθηχνπ ππξήλα θαη ησλ ζπηηηψλ ησλ ζπλδξνκεηψλ. Υξεζηκνπνηνχληαη δηάθνξνη φξνη γηα λα πεξηγξάςνπλ απηήλ ηελ έθηαζε ηκήκαηνο απφ ηνλ ηνπηθφ βξφρν κέρξη θαη ην ηειεπηαίν ηκήκα ηνπ δηθηχνπ πνπ θζάλεη σο ηνλ ρξήζηε. Θα κπνξνχζακε λα πνχκε φηη νη παξαθάησ 6 ηχπνη επξπδσληθψλ δηθηχσλ κπνξνχλ λα ηθαλνπνηήζνπλ ηηο κεγάιεο αλάγθεο ηνπ IPTV ζε bandwidth: Γίθηπα νπηηθψλ ηλψλ Γίθηπα DSL Γίθηπα θαισδηαθήο ηειεφξαζεο 41

42 Γνξπθνξηθά δίθηπα Αζχξκαηα δίθηπα Internet Τπάξρεη δηαθνξνπνίεζε ζηηο ρξεζηκνπνηνχκελεο ππνδνκέο απφ ηνλ θάζε πάξνρν. Παξφια απηά νη πην επξέσο ρξεζηκνπνηνχκελνη ηχπνη δηθηχσλ φζνλ αθνξά ην IPTV είλαη ηα DSL δίθηπα θαη ηα αζχξκαηα δίθηπα θπξίσο γηα ιφγνπο νηθνλνκίαο, επρξεζηίαο θαη ήδε κεγάιεο εγθαηεζηεκέλεο βάζεο πνπ κπνξεί λα ηθαλνπνηήζεη ηηο ηερληθέο απαηηήζεηο. Αθνινπζεί ζχληνκε πεξηγξαθή ησλ DSL δηθηχσλ θαη ησλ αζχξκαησλ ζε ζρέζε πάληα κε ην IPTV ADSL Η ηερλνινγία ADSL (Asymmetric Digital Subscriber Line) είλαη ε πην δηαδεδνκέλε κνξθή ηεο DSL πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζε δίθηπα ηειεπηθνηλσληψλ ζε νιφθιεξν ηνλ θφζκν. Έρεη θάλεη ζεκαληηθή είζνδν ζηελ αζηηθή αγνξά φπνπ αληαγσλίδεηαη κε ηα θαισδηαθά modem ζηηο πςειέο ηαρχηεηεο. Η ADSL είλαη κία point-to-point ηερλνινγία. Απηφ ην ραξαθηεξηζηηθφ ηεο, δίλεη ηε δπλαηφηεηα ζηνπο ηειεπηθνηλσληαθνχο παξφρνπο λα ππνζηεξίδνπλ ππεξεζίεο πνπ απαηηνχλ κεγάιν bandwidth, φπσο ην IPTV κέζα απφ ηηο ππάξρνπζεο ηειεθσληθέο γξακκέο. Ολνκάδεηαη «asymmetric» γηαηί κηα ADSL δεχμε έρεη δηαθνξεηηθφ ξπζκφ κεηάδνζεο πξνο ηηο δχν θαηεπζχλζεηο. Η κεηάδνζε ησλ πιεξνθνξηψλ απφ ην θέληξν δεδνκέλσλ ζην IPTVCD (consumer device) είλαη γξεγνξφηεξε απφ ηελ κεηάδνζε ησλ πιεξνθνξηψλ απφ ην IPTVCD ζην θέληξν δεδνκέλσλ. Υξεζηκνπνηψληαο δηάθνξεο ηερληθέο, ε ADSL έρεη download φξην (απφ ην θέληξν πξνο ην ζπλδξνκεηή) 8 Mbps θαη upload φξην 1,5 Mbps(απφ ην ζπλδξνκεηή πξνο ην θέληξν). Έηζη κία ADSL ζχλδεζε κπνξεί λα ππνζηεξίμεη 2 θαλάιηα standard definition ηειεφξαζεο θαη κία γξήγνξε ζχλδεζε ζην Internet. Σν βαζηθφ κεηνλέθηεκα ηεο ADSL είλαη φηη ππάξρεη φξην ζηε δηαζεζηκφηεηά ηεο αλάινγα κε ηελ απφζηαζε απφ ην θέληξν ηνπ παξφρνπ. Η ADSL, κε απιά ιφγηα, επεξεάδεηαη απφ ηελ απφζηαζε. Έηζη νη ζπλδξνκεηέο πνπ είλαη θνληά ζην θέληξν δεδνκέλσλ απνιακβάλνπλ θαιχηεξε πνηφηεηα ηεο ππεξεζίαο ζε ζρέζε κε απηνχο πνπ είλαη πην καθξηά. Μία ζχλδεζε ADSL έρεη φξην ηα 4,8 ρηιηφκεηξα απφ ην θνληηλφηεξν ηειεθσληθφ θέληξν ή ην θέληξν ηνπ παξφρνπ γηα λα δνπιεχεη ζσζηά (ζε θάπνηεο πεξηπηψζεηο πξαθηηθά απηφ ην φξην κπνξεί λα θηάζεη θαη ηα 6 ρηιηφκεηξα αλ ε ππνδνκή ηνπ δηθηχνπ είλαη αξθεηά θαιή). Απφ ηερληθήο πιεπξάο, νη ηειεθσληθέο γξακκέο, φηαλ δεκηνπξγήζεθαλ, ζρεδηάζηεθαλ γηα λα ππνζηεξίδνπλ απιά ηελ κεηάδνζε ρακειψλ ζπρλνηήησλ θσλήο. Η θίλεζε πςειψλ ζπρλνηήησλ πνπ ζηέιλεηαη ζε κία ηειεθσληθή γξακκή ζπλήζσο δέρεηαη παξακφξθσζε θαη παξεκβνιέο. Η θαηαλνκή ηνπ bandwidth κηαο ηειεθσληθήο γξακκήο βνεζάεη ζην λα ειαρηζηνπνηνχληαη νη παξεκβνιέο θαη λα απμάλνπκε ηνπο ξπζκνχο κεηάδνζεο. Ο θαηακεξηζκφο ελφο ADSL 42

43 θπθιψκαηνο αλαζέηεη ηα ρακειφηεξα 4 khz γηα ηελ ήδε ππάξρνπζα ηειεθσλία, ελψ ηα θαλάιηα εθπνκπήο (upstream) θαη ιήςεο δεδνκέλσλ (downstream) βξίζθνληαη ζηηο ζπρλφηεηεο 26kHz - 1.1MHz Καηακεξηζκόο ADSL ζπρλνηήησλ Ο ADSL εμνπιηζκφο πεξηιακβάλεη κία ςεθηαθή ζχλδεζε ζην PSTN δίθηπν. Παξφια απηά, ην ζήκα ην νπνίν κεηαδίδεηαη ζηε ζχλδεζε απηή δηακνξθψλεηαη σο έλα αλαινγηθφ ζήκα. Σα ADSL θπθιψκαηα πξέπεη λα ρξεζηκνπνηνχλ αλαινγηθά ζήκαηα γηαηί ν ηνπηθφο βξφρνο ηνπ δηθηχνπ δελ κπνξεί λα κεηαθέξεη ζήκαηα ζε ςεθηαθή κνξθή. Παξφια απηά, ην modem ηνπ IPTV θέληξνπ δεδνκέλσλ είλαη ππεχζπλν γηα ηελ κεηαηξνπή ησλ ςεθηαθψλ δεδνκέλσλ ζε αλαινγηθά ζήκαηα ηα νπνία κπνξνχλ λα κεηαθεξζνχλ απφ ηνλ ηνπηθφ βξφρν ηνπ δηθηχνπ. Σν νηθηαθφ modem (residential modem) ην νπνίν ζπλδέεηαη κε ην IPTVCD ηφηε κεηαηξέπεη θαη πάιη ηα αλαινγηθά ζήκαηα, ( πνπ κεηαδίδνληαη απφ ηελ ADSL ζχλδεζε) ζηα θαηάιιεια ςεθηαθά ζήκαηα. Οη δχν θχξηεο ηερληθέο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα λα δηακνξθψλνπλ ςεθηαθά IPTV δεδνκέλα ζε αλαινγηθά ζήκαηα γηα ηελ κεηάδνζή ηνπο κέζα απφ ADSL γξακκέο είλαη ε CAP-carrierless amplitude θαη ε discrete multitone (DMT). CAP H CAP ήηαλ ε αξρηθή πξνζέγγηζε πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε γηα ηε δηακφξθσζε ςεθηαθψλ δεδνκέλσλ ζε αλαινγηθά ζήκαηα θαηάιιεια γηα κεηάδνζε κέζσ ADSL γξακκψλ. Παξνηη ην φλνκα ηνπο δειψλεη φηη είλαη carrierless, έλαο θνξέαο (carrier) ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα κεηαδψζεη ηα δεδνκέλα ζην ηειεθσληθφ δίθηπν. Η CAP κνηάδεη κε ηελ quadrature amplitude modulation (QAM). Η QAM ρξεζηκνπνηείηαη επξέσο ζε δνξπθνξηθέο θαη θαισδηαθέο εθαξκνγέο ηειεφξαζεο εδψ θαη πνιιά ρξφληα. DMT H Discrete multitone απνηειεί κία ελαιιαθηηθή κέζνδν δηακφξθσζεο θαη ρξεζηκνπνηείηαη απφ ηηο πην κνληέξλεο ηερλνινγίεο DSL. Γηαρσξίδεη ην ζήκα DSL ζε δηάθνξα κηθξά θαλάιηα ή ππνζπρλφηεηεο. Καηά ηε δηάξθεηα ηεο κεηάδνζεο, θάζε έλα απφ απηά ηα θαλάιηα κεηαθέξεη έλα κηθξφ κέξνο ηνπ ζπλνιηθνχ ξπζκνχ κεηάδνζεο. Γηαηξψληαο ην bandwidth ηεο κεηάδνζεο ζε κία ζπιινγή θαλαιηψλ ε DMT είλαη ηθαλή λα ηαηξηάμεη ηέιεηα ηα ραξαθηεξηζηηθά κηαο ηειεθσληθήο γξακκήο θαη λα κεγηζηνπνηήζεη ην ξπζκφ κεηάδνζεο ησλ δεδνκέλσλ. Η DMT κνηάδεη κε ηελ Orthogonal 43

44 Frequency Division Multiplexing (OFDM) ή C-OFDM. Η C-OFDM ρξεζηκνπνηείηαη απφ ηα επξσπαηθά πξφηππα ηειεφξαζεο DVB Δμνπιηζκόο ADSL Ο εμνπιηζκφο ηεο ADSL ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα θεξδίζεη ην πνιχηηκν bandwidth ησλ ηειεθσληθψλ γξακκψλ. Ο εμνπιηζκφο θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα θαη απνηειείηαη απφ ηα αθφινπζα: IPTV ςε ADSL αρχιτεκτονικό Έλα ADSL modem: ην ρψξν ηνπ ζπλδξνκεηή, πξέπεη λα ππάξρεη έλαο ADSL δέθηεο ή έλα ADSL modem-router. Σν modem ζπλδέεηαη ζπλήζσο κε USB ή κε Ethernet ζχλδεζε κε ηνλ ππνινγηζηή. Πνιιά modem πιένλ είλαη θαη router θαη ππνζηεξίδνπλ κεγάιεο ηαρχηεηεο πξφζβαζεο ζην Internet θαη άιιεο ππεξεζίεο. Έλα POTS splitter. Οη ρξήζηεο γηα λα ζπλδεζνχλ ζην Internet κέζσ ADSL πξέπεη λα ρξεζηκνπνηήζνπλ κία ζπζθεπή πνπ νλνκάδεηαη splitter θαη ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα δηαρσξίδεη ηα ζήκαηα data απφ ζήκαηα θσλήο. Σν splitter ρσξίδεη ην ζήκα πνπ θζάλεη ζηηο ρακειέο ζπρλφηεηεο πνπ ζηέιλνληαη ζην ηειέθσλν θαη ζηηο πςειέο ζπρλφηεηεο γηα δεδνκέλα ζην νηθηαθφ δίθηπν. 44

45 Έλα DSLAM. Σα αξρηθά DSLAM ζεκαίλνπλ Digital Subscriber Line Access Multiplexer. ην θέληξν ηνπ IPTV παξφρνπ ην DSLAM ιακβάλεη ηηο ζπλδέζεηο ησλ ζπλδξνκεηψλ κέζσ ησλ ράιθηλσλ θαισδίσλ, ηηο ελψλεη θαη ηηο ζπλδέεη ζην θέληξν δεδνκέλσλ IPTV κε έλα πνιχ γξήγνξν θεληξηθφ δίθηπν νπηηθψλ ηλψλ. Γηα ηηο ππεξεζίεο IPTV είλαη πνιχ πηζαλφ ην DSLAM λα ππνζηεξίδεη multicast εθπνκπή (δειαδή εθπνκπή ζε πνιινχο ρξήζηεο πνπ απνηεινχλ κηα νκάδα, ηαπηφρξνλα). Με απηφλ ηνλ ηξφπν γίλεηαη απνθπγή ηνπ λα ζηέιλεηαη θάζε θαλάιη μερσξηζηά ζε θάζε ζπλδξνκεηή IPTV πνπ ζέιεη λα ην δεη. Σν DSLAM επίζεο είλαη ππεχζπλν γηα ηε δηαλνκή ηνπ IPTV πεξηερνκέλνπ απφ ην δίθηπν δηαλνκήο ζηνπο IPTV ζπλδξνκεηέο. Σα DSLAM ρσξίδνληαη ζε 2 θαηεγνξίεο: Layer-2 DSLAMS (επηπέδνπ 2) θαη ΙP-aware DSLAMS. 1. Σα Layer-2 DSLAMS ιεηηνπξγνχλ ζην 2 ν επίπεδν ηνπ OSI (Open Systems Interconnection), δειαδή ζην επίπεδν δεχμεο δεδνκέλσλ (Data Link) θαη πξαγκαηνπνηνχλ ιεηηνπξγίεο φπσο αληαιιαγή δεδνκέλσλ κεηαμχ Ethernet θαη ATM, πεξλνχλ θίλεζε upstream, θαη απνηξέπνπλ παξεκβνιέο κεηαμχ ησλ ρξεζηψλ. 2. Σα IP-aware DSLAMS παξέρνπλ ππνζηήξημε γηα ηα πξσηφθνιια IP ηνπ 3 νπ επηπέδνπ. Γηάθνξεο ιεηηνπξγίεο πνπ ππνζηεξίδνληαη απφ απηά ηα DSLAM πεξηιακβάλνπλ ηελ επαλάιεςε ησλ θαλαιηψλ πνπ κεηαδίδνληαη broadcast ζε δηάθνξνπο ζπλδξνκεηέο θαη ηελ εθηέιεζε εληνιψλ αιιαγήο θαλαιηνχ (δάπηλγθ). Η ADSL ηερλνινγία είλαη ηδαληθή γηα κία πιεζψξα δηαθνξεηηθψλ ππεξεζηψλ, παξφια απηά δελ είλαη θαη ε πην θαηάιιειε γηα ηελ κεηαθνξά πεξηερνκέλνπ IPTV γηα ηνπο εμήο ιφγνπο: Ρπζκνί κεηάδνζεο. Η κέγηζηε ηαρχηεηα κηαο ADSL ζχλδεζεο είλαη γχξσ ζηα 8 Mbps φπνπ κπνξεί λα ππνζηεξίμεη 2 standard definition θαλάιηα θαζψο θαη θάπνηα θίλεζε ζην Internet. Παξφια απηά, απηφ δελ είλαη αξθεηφ γηα λα ππνζηεξίμεη ηηο αλάγθεο ζε bandwidth ησλ IPTV παξφρσλ πνπ ζέινπλ λα δηαλείκνπλ ηειεφξαζε θαη θαλάιηα ζε high definition πνηφηεηα. Γηαδξαζηηθόηεηα. ηελ ADSL ν ξπζκφο κεηάδνζεο ζην upload είλαη κηθξφηεξνο απφ ην ξπζκφ κεηάδνζεο ζην download. Απηφο ν πεξηνξηζκφο θαζηζηά ην ADSL αθαηάιιειν γηα δηάθνξεο ππεξεζίεο peer to peer πνπ απαηηνχλ κεγάιν ξπζκφ κεηάδνζεο ζην upload. 45

46 υνδεςμολογύα ενόσ DSL modem με φύλτρο. Παξφια απηά, νη πάξνρνη ηεο ππεξεζίαο αξρίδνπλ λα ρξεζηκνπνηνχλ λεφηεξεο ηερλνινγίεο DSL πνπ ζα μεπεξάζνπλ απηνχο ηνπο πεξηνξηζκνχο ADSL2 Η ADSL2 είλαη ζηελ νπζία κηα βειηησκέλε έθδνζε ηεο ADSL θαη ππνζηεξίδεη κεγαιχηεξεο ηαρχηεηεο απφ ηελ ADSL θαη έηζη κπνξεί λα ππνζηεξίμεη εθαξκνγέο φπσο ην IPTV. Τπάξρνπλ 3 δηαθνξεηηθέο εθδφζεηο ηεο ADSL2 θαη απηέο είλαη: ADSL2. Η αξρηθή έθδνζε ηεο ADSL2 αλαπηχρζεθε απφ ηελ ITU ην 2003 θαη πεξηιακβάλεη δηάθνξεο βειηηψζεηο ζηελ αξρηθή ADSL, φπσο κεγαιχηεξνη ξπζκνί κεηάδνζεο ζην download θαη δπλαηφηεηα κεγαιχηεξεο απφζηαζεο ηνπ modem ηνπ ζπλδξνκεηή απφ ην θέληξν. ADSL2+. Μεηά ηελ πξνηππνπνίεζε ηεο ADSL2, αλαπηχρζεθε κία πην ζχγρξνλε έθδνζε ηεο DSL ε νπνία νλνκάζηεθε απφ ηελ ITU ADSL2+. Απηή ε έθδνζε βαζίζηεθε πάλσ ζηελ ADSL2 θαη επηηξέπεη ηαρχηεηεο ζην downstream σο θαη 20Mbps ζε ζπλδξνκεηέο πνπ βξίζθνληαη σο θαη 1.5 ρηιηφκεηξν απφ ην θέληξν ηνπ παξφρνπ. Η ADSL2+ ιεηηνπξγεί ζε ζπρλφηεηεο απφ 138kHz έσο θαη 2208MHz. ADSL Reach Extended. ηελ νπζία απηή ε έθδνζε ηεο ADSL επηηξέπεη ζε ζπλδξνκεηέο πνπ βξίζθνληαη ζε απφζηαζε κεγαιχηεξε απφ 1.5 ρηιηφκεηξν λα έρνπλ ζχλδεζε. Μάιηζηα νη πάξνρνη IPTV κπνξνχλ λα πξνζθέξνπλ ηελ ππεξεζία θαη ζε ζπλδξνκεηέο πνπ βξίζθνληαη ζε απφζηαζε έσο θαη 6 ρηιηφκεηξα απφ ην θέληξν. Γείρλεη θαιή ζπκπεξηθνξά θαη ηαρχηεηα θαη ιεηηνπξγεί πάλσ ζε θαιψδηα ραιθνχ VDSL Η VDSL (Very high speed Digital Subscriber Lines) βαζίδεηαη ζηελ ίδηα ηερλνινγία πνπ βαζίδεηαη θαη ε ADSL2+. Είλαη ε πην θαηλνύξηα ηερλνινγία DSL θαη 46

47 δεκηνπξγήζεθε κε ζθνπό λα μεπεξάζεη ηα πξνβιήκαηα ησλ πξνεγνύκελσλ εθδόζεσλ. Δηνξζώλεη ηε ζπκθόξεζε πνπ πξνθαινύληαλ ζην δίθηπν ζε πξνεγνύκελεο εθδόζεηο θαη ππνζηεξίδεη κεγάιεο ηαρύηεηεο πνπ επηηξέπνπλ ζηνπο παξόρνπο IPTV λα πξνζθέξνπλ κία πιεζώξα ππεξεζηώλ ζηνπο ζπλδξνκεηέο ηνπο, όπσο βίληεν on demand θαζώο θαη εθπνκπή θαλαιηώλ ζε high definition πνηόηεηα. Η VDSL επίζεο δεκηνπξγήζεθε γηα λα ππνζηεξίδεη ηελ εθπνκπή θαη ATM θαη ΙP θίλεζεο ζε έλα δίθηπν θάηη ην νπνίν είλαη πνιύ ρξήζηκν γηα παξόρνπο πνπ έρνπλ ATM δίθηπα ζε κία IP ππνδνκή. Τπάξρνπλ δηάθνξεο εθδφζεηο ηεο VDSL: VDSL1: Απηή ε έθδνζε ηεο DSL επηθπξψζεθε ην Έρεη κέγηζην ξπζκφ κεηάδνζεο ζην downstream 55Mbps θαη ζην upstream 15Mbps. VDSL2: Απηή ε έθδνζε απνηειεί κία βειηίσζε ηεο VDSL1 θαη νξίδεηαη απφ ηελ ITU-T σο G Τπνδηαηξείηαη ζε 2 εθδφζεηο: ηελ VDSL2(Long Reach) θαη ηελ VDSL2(Short Reach). VDSL2 (Long Reach). Απηή ε έθδνζε δεκηνπξγήζεθε κε ζθνπφ λα κπνξεί λα παξέρεη κεγάιεο ηαρχηεηεο ζε ζπλδξνκεηέο πνπ βξίζθνληαη ζε κεγάιε απφζηαζε απφ ην θέληξν. Έηζη, επηηπγράλνληαη ξπζκνί κεηάδνζεο κέρξη θαη 30 Mbps ζε ζπλδξνκεηέο IPTV πνπ βξίζθνληαη κέρξη θαη 1,2-1,5 ρηιηφκεηξα απφ ην θέληξν. Γηα λα επηηεπρζεί απηφ, γίλεηαη εθπνκπή ζε κεγαιχηεξεο ζπρλφηεηεο, ηεο ηάμεο ησλ 30MHz ζε ζρέζε κε ηα 12MHz πνπ γίλνληαλ ε εθπνκπή ζηελ VDSL1. Δπίζεο ζε απηήλ ηελ έθδνζε έρνπλ εηζαρζεί κεραληζκνί ειέγρνπ θαη δηφξζσζεο ζθαικάησλ έηζη ψζηε λα βειηηψζνπλ ηελ αμηνπηζηία ησλ VDSL2 ζπλδέζεσλ. VDSL2 (Short Reach). Η VDSL2(Short Reach) απνηειεί ηελ ηειεπηαία ιέμε ηεο ηερλνινγίαο θαη κε βάζε ηε δηακφξθσζε DMT επηηπγράλεη πνιχ πςεινχο ξπζκνχο κεηάδνζεο ηεο ηάμεο ησλ 100Mbps ζην downstream θαλάιη κεηάδνζεο θαη ιίγν ρακειφηεξνπο ζην upstream θαλάιη. Βέβαηα απηά ζε θνληηλέο απνζηάζεηο ηεο ηάμεο ησλ 350 κέηξσλ απφ ην θέληξν ηνπ παξφρνπ. Παξφιν πνπ ζην upstream θαλάιη νη ηαρχηεηεο δελ θηάλνπλ πξαγκαηηθά ηα 100Mbps, σζηφζν πεξλνχλ θαηά πνιχ ηηο αληίζηνηρεο ηαρχηεηεο ζην upstream ησλ ADSL2+ ζπλδέζεσλ. Απηά ηα επίπεδα απφδνζεο βέβαηα έρνπλ σο πξνππφζεζε φηη δελ ππάξρνπλ παξεκβνιέο κεηαμχ ησλ ράιθηλσλ θαισδίσλ θαη φηη ε πνηφηεηα ησλ θαισδίσλ (ή ησλ νπηηθψλ ηλψλ, πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη πεξηζζφηεξν ζε απηέο ηηο εθδφζεηο) είλαη πάξα πνιχ θαιή. Με ηέηνηεο ηαρχηεηεο νη πάξνρνη ηνπ IPTV έρνπλ ηελ ειεπζεξία λα πξνζθέξνπλ πάξα πνιιέο δηαδξαζηηθέο ππεξεζίεο ζηνπο ζπλδξνκεηέο ηνπο ρσξίο λα πεξηνξίδνληαη απφ ην bandwidth. Η λέα ηερλνινγία VDSL2 έρεη πνιιά ζεηηθά, φπσο είλαη ε πνηφηεηα ηεο ππεξεζίαο (quality of service QoS), ε ηθαλφηεηα λα δηαρσξίδεη επαίζζεηα δεδνκέλα απφ άιια, φπσο είλαη ηα δεδνκέλα ηνπ IPTV, θαη βειηησκέλεο ηερληθέο θσδηθνπνίεζεο πνπ βνεζνχλ ηε δηαλνκή φισλ ησλ εθαξκνγψλ ηνπ triple-play. Έλα βαζηθφ πιενλέθηεκα ηνπ VDSL είλαη φηη έρεη πξνο ηα πίζσ ζπκβαηφηεηα κε φιεο ηηο πξνεγνχκελεο 47

48 εθδφζεηο ADSL. Απηφ επηηξέπεη ζηνπο παξφρνπο λα αλαβαζκίζνπλ ηα δίθηπα ηνπο νκαιά θαη ζηαδηαθά ζε VDSL δίθηπα. Τπάξρνπλ 2 θχξηνη ηξφπνη γηα λα εηζάγνπλ νη πάξνρνη ηελ VDSL ηερλνινγία ζηα δίθηπά ηνπο. Ο πξψηνο ηξφπνο είλαη λα πξνζζέζνπλ ζηγά ζηγά ην λέν VDSL εμνπιηζκφ ζην θέληξν ηνπο θαη λα επηηξέςνπλ ην DSLAM λα ιεηηνπξγεί παξάιιεια κε ηα ήδε ππάξρνληα ADSL θαη ADSL2 DSLAM. Οη ππφινηπεο ιεηηνπξγίεο ηεο DSL ζα ζπλερίζνπλ λα ιεηηνπξγνχλ φπσο είλαη. Ο δεχηεξνο ηξφπνο είλαη λα ηνπνζεηεζεί ν VDSL2 εμνπιηζκφο φζν ην δπλαηφλ πην θνληά ζηνπο IPTV ζπλδξνκεηέο. Πηζαλέο ηνπνζεζίεο γηα ην λέν εμνπιηζκφ είλαη δηάθνξα boxes ζε δξφκνπο θαη ππφγεηνπο ζαιάκνπο. Σν θπξηφηεξν πιενλέθηεκα ησλ DSL γηα ηα IPTV ζπζηήκαηα είλαη φηη ρξεζηκνπνηνχλ ηα ήδε ππάξρνληα ηειεθσληθά θαιψδηα ηα νπνία ήδε ρξεζηκνπνηνχληαη ζηα πεξηζζφηεξα ζπίηηα ζηνλ θφζκν. Σν κεηνλέθηεκά ησλ DSL ηερλνινγηψλ είλαη φηη επεξεάδνληαη αξλεηηθά θαη ράλνπλ ζε απφδνζε θαη πνηφηεηα φζν κεγαιψλεη ε απφζηαζε ηνπ IPTV ζπλδξνκεηή απφ ην θέληξν ηνπ παξφρνπ ΙPTV Γηακέζνπ Αζπξκάησλ Γηθηύσλ Σα αζχξκαηα δίθηπα ηειεπηαίαο ηερλνινγίαο απνηεινχλ κηα ελαιιαθηηθή γηα ηελ πινπνίεζε ηνπ δηθηχνπ δηαλνκήο ηνπ IPTV γηα ηνπο παξφρνπο. Γηάθνξνη ηξφπνη θαη επηινγέο ζα πεξηγξαθνχλ παξαθάησ. Fixed WiMAX Μηα λέα πιαηθφξκα πνπ ρξεζηκνπνηείηαη απφ ηνπο ηειεπηθνηλσληαθνχο παξφρνπο γηα ηελ κεηαθνξά πεξηερνκέλνπ IPTV είλαη ην WiMAX. Σν WiMAX (Worldwide Interoperability for Microwave Access) είλαη κία αζχξκαηε ηερλνινγία δηθηχνπ κε κεγάιε ρσξεηηθφηεηα (ζε bandwidth) θαη ζεσξείηαη ζπγγελήο κε ηελ νηθνγέλεηα Wi-Fi αζχξκαησλ δηθηχσλ. Πεξηγξάθεηαη απφ ηηο ηερληθέο πξνδηαγξαθέο κε ην πξφηππν IEEE Σν WiMAX Forum είλαη ππεχζπλν γηα ηελ αλάπηπμε ησλ πξνδηαγξαθψλ ηνπ WiMAX θαζψο θαη γηα ηελ πξνψζεζε απηήο ηεο ηερλνινγίαο θαη ηελ πηζηνπνίεζε ησλ WiMAX πξντφλησλ. 48

49 IPTV διαμϋςου ενόσ ςυςτόματοσ WiMAX Ο νξγαληζκφο απηφο απνηειείηαη απφ παξαπάλσ απφ 370 εηαηξίεο. Η παξαπάλσ εηθφλα δείρλεη έλα απινπνηεκέλν δηάγξακκα 2 WiMAX θειηψλ εθπνκπήο ηα νπνία ζπλδένληαη κεηαμχ ηνπο θαη κεηαδίδνπλ πεξηερφκελν βίληεν ζε έλαλ αξηζκφ IPTV ζπλδξνκεηψλ. Παξαθάησ αθνινπζνχλ θάπνηα ηερληθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ Fixed WiMAX. πρλόηεηεο ιεηηνπξγίεο ηνπ Fixed WiMAX Σν WiMAX ιεηηνπξγεί ζε εμνπζηνδνηεκέλεο θαη ζε κε εμνπζηνδνηεκέλεο ζπρλφηεηεο. Απηέο νη ζπρλφηεηεο έρνπλ θαζνξηζηεί απφ δηάθνξεο ηειεπηθνηλσληαθέο επηηξνπέο ζηνλ θφζκν. Οη εμνπζηνδνηεκέλεο, φκσο, ζπρλφηεηεο είλαη απηέο πνπ πξνηηκνχληαη γηα εθαξκνγέο πξαγκαηηθνχ ρξφλνπ φπσο ην IPTV θη απηφ γηαηί ππάξρνπλ κηθξφηεξεο παξεκβνιέο. Σν Fixed WiMAX ιεηηνπξγεί ζε ζπρλφηεηεο ΜΗz 49

50 Μοντϋλο επικοινωνιών WiMAX Πξσηόθνιια θπζηθνύ επηπέδνπ θαη MAC επηπέδνπ πσο πεξηγξάθεηαη ζηελ παξαπάλσ εηθφλα ην ηειεπηθνηλσληαθφ κνληέιν έρεη ηξία επίπεδα: θπζηθφ (physical), MAC, θαη κεηαθνξάο (transport). Φπζηθό επίπεδν WiMAX. Κάησ απφ ην WiMAX ζηάληαξ νη θαηαζθεπαζηέο έρνπλ 3 δηαθνξεηηθέο επηινγέο φζνλ αθνξά ην θπζηθφ επίπεδν. Σν θπζηθφ επίπεδν κνλνχ θνξέα (Single Carrier) ην νπνίν πξννξίδεηαη γηα εθαξκνγέο ηειεζέαζεο. Σελ επηινγή ηεο Orthogonal Frequency Division Multiplexing (OFDM) φπνπ είλαη ε πην δεκνθηιήο επηινγή θπζηθνχ επηπέδνπ γηα ηνπο πεξηζζφηεξνπο θαηαζθεπαζηέο WiMAX εμνπιηζκνχ, ιφγσ ηεο δπλαηφηεηαο λα δηαρεηξίδεηαη ηελ κεηάδνζε πξνο πνιιέο θαηεπζχλζεηο ηαπηφρξνλα. Απηφ ζεκαίλεη κε ιίγα ιφγηα φηη ε OFDM είλαη ε θαηάιιειε WiMAX ηερλνινγία γηα ηε δηαλνκή ησλ IPTV ππεξεζηψλ. Σελ Orthogonal Frequency Division Multiple Access (OFDMA) φπνπ είλαη ε πην εμεδεηεκέλε επηινγή θαη είλαη ηθαλή λα δηαρσξίδεη ηηο ζπλδέζεηο ησλ ρξεζηψλ ζηα θαλάιηα ζπρλφηεηαο ηνπ upstream. MAC επίπεδν WiMAX. To MAC επίπεδν ππνδηαηξείηαη ζε ηξία επίπεδα: Σν επίπεδν ηδησηηθόηεηαο (privacy sublayer). πσο ιέεη θαη ην φλνκα ην επίπεδν απηφ δηαρεηξίδεηαη ηελ απζεληηθνπνίεζε ησλ IPTV ζπλδξνκεηψλ θαη ηελ θξππηνγξάθεζε ηνπ βίληεν.απηφ ην επίπεδν αλαιακβάλεη δηάθνξεο ιεηηνπξγίεο φπσο ζέκαηα αζθάιεηαο, δηαρείξηζεο ησλ ζπλδέζεσλ, θαη πξφζβαζεο ζην θπζηθφ δίθηπν. Σν επίπεδν ζύγθιηζεο ππεξεζίαο (Service specific convergence CS). Ο θχξηνο ξφινο απηνχ ηνπ επηπέδνπ είλαη λα επηθνηλσλεί κε ηα πςειφηεξα επίπεδα ηνπ WiMAX επηθνηλσληαθνχ κνληέινπ. 50

51 Δπίπεδν κεηαθνξάο WiMAX. Σν TCP/IP πξσηφθνιιν είλαη απηφ πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζπλήζσο ζην δίθηπν θαη ζηα επίπεδα κεηαθνξάο γηα ηε δηαλνκή ησλ IPTV ππεξεζηψλ. Φάζκα κεηάδνζεο Οη γεσγξαθηθέο ηνπνινγίεο ζε ζπλδπαζκφ κε άιινπο παξάγνληεο φπσο ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ εμνπιηζκνχ θαη νη ζπλζήθεο ηνπ θαηξνχ κπνξνχλ λα έρνπλ επίδξαζε ζηελ επηθνηλσλία κεηαμχ ελφο IPTVCD (consumer device) θαη ελφο ζηαζκνχ εθπνκπήο WiMAX. To WiMAX έρεη κία ζεσξεηηθή κέγηζηε ηαρχηεηα ηεο ηάμεο ησλ 60 Mbps θαη ζε κία απφζηαζε ησλ 6-10 ρηιηνκέηξσλ. Απηφ εμαξηάηαη θαη απφ ηηο πινπνηήζεηο θαη απφ ηνλ εμνπιηζκφ πνπ ρξεζηκνπνηείηαη. Απηέο νη ηηκέο επηηξέπνπλ ζηνπο ζπλδξνκεηέο λα έρνπλ πξφζβαζε ζηηο ππεξεζίεο IPTV κέζα ζηελ πεξηνρή φπνπ ππάξρεη θάιπςε. Mobile WiMAX Σν πξφηππν IEEE δελ κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα λα παξέρεη ππεξεζίεο broadband ζε έλα θηλεηφ πεξηβάιινλ. Γη απηφ ην ιφγν ζεζπίζηεθε έλα λέν πξφηππν ην IEEE Standard e. Σν e, επίζεο γλσζηφ σο θαη mobile WiMAX εγθξίζεθε ην 2005 θαη ηα πξψηα πξντφληα εκθαλίζηεθαλ ην Λεηηνπξγεί ζε δηάθνξεο ζπρλφηεηεο: 2.5, 3.3 θαη GHz. To Mobile WiMAX ελζσκαηψλεη δηάθνξεο ιεηηνπξγίεο πνπ είλαη απαξαίηεηεο γηα ηελ κεηαθνξά ησλ IPTV ππεξεζηψλ θαη εθαξκνγψλ: Η ηερλνινγία απηή ππνζηεξίδεη ηαρχηεηεο ηεο ηάμεο ησλ Mbps. Απηέο νη ηαρχηεηεο αλ εθκεηαιιεπηνχλ ζσζηά, κπνξνχλ λα κεηαθέξνπλ ζπκπηεζκέλν πεξηερφκελν high definition ζε θηλεηνχο δέθηεο. Υξεζηκνπνηεί ηερλνινγίεο φπσο ε OFDMA θαη άιιεο ψζηε λα επηηξέπεη ζηνπο IPTV ζεαηέο λα έρνπλ πξφζβαζε ζε θαλάιηα ηειεφξαζεο ζε γεσγξαθηθέο πεξηνρέο πνπ είλαη επαίζζεηεο ζηηο επηπηψζεηο ησλ εθπνκπψλ ζε πνιιέο θαηεπζχλζεηο ηαπηφρξνλα. Δλζσκαηψλεηαη κε ην ππνζχζηεκα πνιπκέζσλ (multimedia subsystem IMS), θάηη ην νπνίν απινπνηεί ηελ ζπλχπαξμε δηαθφξσλ εθαξκνγψλ IPTV θαη άιισλ ΙP ππεξεζηψλ φπσο ε γξήγνξε πξφζβαζε ζην Internet θαη ην VoIP. To Mobile WiMAX παξέρεη ππνζηήξημε γηα απμεκέλε πνηφηεηα ππεξεζηψλ (quality of services Qos), πνπ βνεζάεη εθαξκνγέο πξαγκαηηθνχ ρξφλνπ φπσο ην IPTV. Δπηπξφζζεηα, είλαη ζεκαληηθφ λα ζεκεησζεί φηη ην WiMAX forum ζπλερίδεη ηε δνπιεηά ηνπ ζην λα βειηηψζεη ηηο δπλαηφηεηεο multicasting ηνπ Mobile WiMAX. Έηζη ην WiMAX ζα πιεξεί φιεο ηηο πξνυπνζέζεηο γηα λα πξνζθέξεη ηε δηαλνκή ηειενπηηθψλ θαλαιηψλ, δσληαλά, ζε θνξεηέο ζπζθεπέο. 51

52 52

53 5. ΣΔΥΝΙΚΗ ΠΔΡΙΓΡΑΦΗ ΣΟΤ IPTV 5.1 ΤΠΗΡΔΙΔ IPTV Απηφ πνπ ραξαθηεξίδεη ην IPTV είλαη ε δπλαηφηεηα λα παξέρεη έλα επξχ ζχλνιν απφ εηεξνγελείο ππεξεζίεο, νη νπνίεο δηαθνξνπνηνχληαη ζεκαληηθά απφ ηελ παξαδνζηαθή ςεθηαθή ηειεφξαζε θπξίσο ζε φηη αθνξά ηηο ππεξεζίεο on demand θαη ηηο δηαδξαζηηθέο ππεξεζίεο (interactive). Οη ππεξεζίεο απηέο δηαρσξίδνληαη ζε: Broadcast ππεξεζίεο: Οη broadcast ππεξεζίεο πινπνηνχλ ηελ ηαπηφρξνλε κεηάδνζε πεξηερνκέλνπ ζην ζχλνιν ηνλ ζπλδξνκεηψλ κε πιενλέθηεκα ηελ κηθξφηεξε επηβάξπλζε γηα ην δίθηπν. Δίλαη απηέο νη νπνίεο βξίζθνληαη πην θνληά ζην παξαδνζηαθφ κνληέιν ηνπ broadcast Tv. On demand ππεξεζίεο: Αληίζεηα νη on demand βαζίδνληαη ζηε μερσξηζηή κεηάδνζε πεξηερνκέλνπ πξνο ηνλ ρξήζηε θαη κφλν αθνχ φ ίδηνο έρεη εθθξάζεη ελδηαθέξνληνο γηα ηελ ζπγθεθξηκέλε ππεξεζία. ε θάζε πεξίπησζε ζθνπφο είλαη ε δεκηνπξγία θαη κεηαθνξά πνιιψλ δηαθνξεηηθψλ ηχπσλ δεδνκέλσλ δηακέζνπ ηνπ δηθηχνπ ηνπ ΟΣΔ πξνο ηνλ εμνπιηζκφ IPTV ηνπ πειάηε. Ο εμνπιηζκφο απηφο ν νπνίνο είλαη ν ηειηθφο απνδέθηεο ηνπ πεξηερνκέλνπ είλαη ην STB (Set-top-Box) ην νπνίν θαη αλαιακβάλεη ηελ παξνπζίαζε ηνπ κέζσ ηεο ηειεφξαζεο ηνπ ζπλδξνκεηή ΤΠΗΡΔΙΔ ΣΤΠΟΤ BROADCAST TV Broadcasting Σν TV Broadcasting αθνξά ηελ παξαδνζηαθή ππεξεζία δηαλνκήο ςεθηαθψλ ηειενπηηθψλ θαλαιηψλ ηα νπνία κπνξεί λα είλαη είηε ειεχζεξα θαλάιηα, είηε ζπλδξνκεηηθά. Σα θαλάιηα είλαη νξγαλσκέλα ζε θαηεγνξίεο ζχκθσλα κε θξηηήξηα ηα νπνία θαζνξίδεη ν πάξνρνο. Ο ζπλδξνκεηήο κπνξεί λα επηιέμεη πνηα/πνηεο ππάξρνπζεο θαηεγνξίεο ζέιεη λα παξαθνινπζεί ή θαη λα θηηάρλεη δηθά ηνπ κπνπθέηα 53

54 θαλαιηψλ. Σέινο παξέρεηαη ε δπλαηφηεηα επηβνιήο θιεηδψκαηνο ζε θαλάιηα πνπ ν ίδηνο δελ επηζπκεί (parental lock). Οη ηειηθνί ρξήζηεο έρνπλ δχν ραξαθηεξηζηηθά πνπ είλαη ν ιφγνο πνπ νη broadcasting ππεξεζίεο έρνπλ κηα αθκάδνπζα αγνξά. Σν πξψην ραξαθηεξηζηηθφ είλαη φηη νη ηειηθνί ρξήζηεο έρνπλ ζπλεζίζεη λα ηνπο παξέρνπλ ην πξφγξακκα άιινη άλζξσπνη. Γελ ζέινπλ λα αζρνιεζνχλ κε ηελ επηινγή κηαο ηαηλίαο. Έρνπλ ζπλεζίζεη πιέσλ λα επηζηξέθνπλ ζπίηη θαη λα αλνίγνπλ ηελ ηειεφξαζε αθήλνληαο άιινπο αλζξψπνπο λα απνθαζίζνπλ ζρεηηθά κε ηνλ ηξφπν πνπ ζα δηαζθεδαζηνχλ. Σν broadcasting, έρεη έλα δνκεκέλν πξφγξακκα πνπ εθπέκπεηε θαη παξέρεη ζηνλ ηειηθφ ρξήζηε έλα δεδνκέλν πξφγξακκα, παξνπζηάδνληαο φκσο ζπγρξφλσο ε ηθαλφηεηα ηεο επέθηαζεο ησλ επηινγψλ ηνπ πξνγξάκκαηνο, ζε πεξίπησζε πνπ απηφ είλαη ζεκηηφ απφ ηνλ ρξήζηε. Σν δεχηεξν ραξαθηεξηζηηθφ ησλ ηειηθψλ ρξεζηψλ είλαη φηη νξηζκέλεο δεκνγξαθηθέο νκάδεο ηειηθψλ ρξεζηψλ ηείλνπλ λα έρνπλ ηηο ίδηεο πξνηηκήζεηο ηνπ ηειενπηηθνχ πξνγξάκκαηνο. Καηά ζπλέπεηα κε ηελ ηθαλφηεηα multicasting, πνπ ραξαθηεξίδεη ην broadcasting, ην θνξηίν δηθηχσλ κεηψλεηαη θαη έηζη ην ζπλνιηθφ θφζηνο είλαη ρακειφ. Η High Definition TV (HDTV) αλήθεη ζηε νηθνγέλεηα ησλ broadcasting ππεξεζηψλ. Η HDTV είλαη κηα ηερλνινγία ηειενπηηθήο κεηάδνζεο θαη παξνπζίαζεο πνπ παξέρεη ζηελ εηθφλα θαη ηνλ ήρν, πνηφηεηα, παξφκνηα κε απηήλ ηνπ ζεκεξηλνχ compact disc. Η HDTV ρξεζηκνπνηεί MPEG-2 θαη απφ ηελ άπνςε ηεο πνηφηεηαο ήρνπ, ε HDTV ιακβάλεη, αλαπαξάγεη, θαη εθπέκπεη Dolby Digital 5.1. Η ηερλνινγία ηνπ Digital Video Broadcasting (DVB) είλαη επίζεο κηα broadcasting ηερλνινγία. Σν DVB είλαη έλα ζχλνιν πξνηχπσλ πνπ θαζνξίδνπλ ηελ ςεθηαθή κεηάδνζε ρξεζηκνπνηψληαο ηηο ππάξρνπζεο δνξπθνξηθέο, επίγεηεο θαη ππφγεηεο ππνδνκέο κεηάδνζεο. Μηα ζεκειηψδεο απφθαζε ηεο νκάδαο ηνπ DVB ήηαλ ε επηινγή ρξήζεο ηνπ MPEG-2. Η θσδηθνπνίεζε/ζπκπίεζε MPEG-2 κεηψλεη έλα ζήκα απφ 166 Mbits ζε 5 Mbits επηηξέπνληαο ηηο ζπζθεπέο εθπνκπήο λα δηαβηβάζνπλ ηα ςεθηαθά ζήκαηα ρξεζηκνπνηψληαο ηελ ππάξρνπζα ππνδνκή θαισδίσλ (C-DVB), δνξπθφξνπο (S-DVB), θαη ηα επίγεηα ζπζηήκαηα (T-DVB). Σν DVB ρξεζηκνπνηεί ζπζηήκαηα πνπ νλνκάδνληαη Conditional Access systems (CA) γηα λα απνηξέςεη ηελ εμσηεξηθή πεηξαηεία. Κάζε CA ζχζηεκα παξέρεη έλα module αζθάιεηαο πνπ θξππηνγξαθεί θαη «αλαθαηψλεη» ηα ζηνηρεία. Απηή ε ελφηεηα αζθάιεηαο ελζσκαηψλεηαη κέζα ζην δέθηε ή πξνζαξκφδεηαη ππφ ηελ κνξθή εμσηεξηθήο θάξηαο PC Audio Service Οη ππεξεζίεο ήρνπ παξέρνπλ ζηνπο ζπλδξνκεηέο ηε δπλαηφηεηα λα αθνχζνπλ κνπζηθή ρξεζηκνπνηψληαο ηελ ηειεφξαζε. Απηφ πεξηιακβάλεη ππεξεζίεο δσληαλνχ ξαδηφθσλνπ θαζψο θαη music on demand ππεξεζίεο φπνπ ν ρξήζηεο ζα κπνξεί λα δηαιέμεη απφ κία βηβιηνζήθε θαη λα αθνχζεη κνπζηθή απφ ηελ ηειεφξαζε. 54

55 Οη ππεξεζίεο ήρνπ κπνξεί λα είλαη: multicast θίλεζε (δσληαλφ ξαδηφθσλν) unicast (music on demand) Pay Per View (PPV) Η ππεξεζία Pay Per View δίλεη ηελ δπλαηφηεηα ζηνπο ρξήζηεο λα παξαθνινπζήζνπλ έλα ζπγθεθξηκέλν πξφγξακκα (π.ρ. έλαλ πνδνζθαηξηθφ αγψλα) ρσξίο λα είλαη ζπλδξνκεηέο ζην θαλάιη πνπ ην παξνπζηάδεη. Ο ρξήζηεο κπνξεί λα πιεξψζεη γηα λα παξαθνινπζήζεη κφλν έλα ζπγθεθξηκέλν πξφγξακκα γηα πεξηνξηζκέλν ρξνληθφ δηάζηεκα πνπ πνηθίιεη απφ κεξηθά ιεπηά κέρξη θαη νιφθιεξε ηελ εκέξα Near Video on Demand (NVoD) Σα Near Video on Demand θαλάιηα δεκηνπξγνχληαη θαη πξνγξακκαηίδνληαη απφ δηαρεηξηζηή ηνπ ζπζηήκαηνο IPTV. ε θάζε ηέηνην θαλάιη γίλεηαη broadcast ην ίδην πεξηερφκελν αιιά κεηαηνπηζκέλν ρξνληθά ζε ζηαζεξά ρξνληθά δηαζηήκαηα (staggering time). Έηζη φηαλ θάπνηνο ζπλδξνκεηήο θάλεη fast forward ή rewind ζηελ νπζία αιιάδεη θαλάιη θαη βιέπεη θάπνην άιιν πνπ έρεη ην ίδην πεξηερφκελν αιιά κεηαηνπηζκέλν ρξνληθά θάπνηα ιεπηά. Απηή ε ππεξεζία είλαη πνιχ ρξήζηκε ζε πεξηπηψζεηο πνπ έλαο πνιχ κεγάινο αξηζκφο ζπλδξνκεηψλ επηζπκεί λα παξαθνινπζήζεη ην ίδην πεξηερφκελν πνπ ππφ θπζηνινγηθέο ζπλζήθεο ζα ήηαλ δηαζέζηκν ζαλ unicast θίλεζε ΓΙΑΓΡΑΣΙΚΔ ON-DEMAND ΤΠΗΡΔΙΔ VIDEO Video on Demand (VoD) Η ππεξεζία ηνπ video on demand επηηξέπεη ζηνπο ρξήζηεο λα επηιέμνπλ κέζσ ελφο δηαδξαζηηθνχ ζπζηήκαηνο αλάκεζα ζε κία πιεζψξα απφ απνζεθεπκέλα video assets θαη λα ηα παξαθνινπζήζνπλ δηακέζνπ ηνπ δηθηχνπ. Σαπηφρξνλα πινπνηεί θαη θάπνηεο επηπιένλ ιεηηνπξγίεο φπσο παχζε, fast forward, rewind. 55

56 Σν video είλαη δηαζέζηκν ζηνπο ζπλδξνκεηέο κε κία ζηαζεξή ρξέσζε θαη γηα θάπνην πεξηνξηζκέλν ρξνληθφ δηάζηεκα. ια ηα ζηνηρεία video πνπ είλαη δηαζέζηκα είλαη νξαηά ζηνλ ρξήζηε κέζσ πινήγεζεο ζε ειεθηξνληθφ θαηάινγν. ηαλ ν ρξήζηεο επηιέμεη ην video asset πνπ επηζπκεί λα παξαθνινπζήζεη, ην video δηαλέκεηαη κέζσ μερσξηζηνχ unicast stream, ην νπνίν δεκηνπξγείηαη κε αθεηεξία ηνλ VoD server θαη ηέινο ηνλ εμνπιηζκφ ηνπ πειάηε - STB. Σν Video on demand ην κπεξδεχεη θαλείο κε ππεξεζία επηινγήο ηαηληψλ, αιιά δελ έρεη θακία ζρέζε κε θάηη ηέηνην. Σν VoD επηηξέπεη ζηνπο ηειηθνχο ρξήζηεο λα επηιέμνπλ κεηαμχ ησλ πξφζθαηα απειεπζεξσκέλσλ ηαηληψλ θαη λα δσληαλψλ κεηαδφζεσλ. Ο server έρεη κφλν κηθξή απνζεθεπηηθή ηθαλφηεηα. Με απηήλ ηελ ινγηθή ζα κπνξνχζε λα εηπσζεί φηη δηαθέξεη κφλν ειάρηζηα απφ ηελ ππεξεζία ηνπ broadcasting. Δληνχηνηο πνιιέο άιιεο ζεκαληηθέο δηαθνξέο ππάξρνπλ κεηαμχ VoD θαη broadcasting, παξαδείγκαηνο ράξηλ ην VoD είλαη κηα unicasting ηερλνινγία ελψ ην broadcasting είλαη multicasting ππεξεζία. Η Subscription VoD (SVoD) είλαη κία ζρεηηθά λέα ππεξεζία πνπ επεθηείλεη ηηο επηινγέο ηαηληψλ θαη θηλείηαη πξνο ηελ ηηκνιφγεζε ζε κνξθή πάγηνπ κε απεξηφξηζηε ρξήζε ηεο ππεξεζίαο. Η SVoD επηηξέπεη ζην ρξήζηε ηελ πξφζβαζε ζε πάλσ απφ 100 πξνγξάκκαηα πνπ ελεκεξψλνληαη εβδνκαδηαία. Αλ θαη ζρεηηθά λέα ππεξεζία, ηα απνηειέζκαηα εξεπλψλ δείρλνπλ φηη ε ρξήζε απμάλεηαη κε απηήλ ηελ ππεξεζία Time Shifted TV (TSTV) Σν Time Shifted TV ζηελ νπζία εμνπδεηεξψλεη ηνπο ρξνληθνχο πεξηνξηζκνχο πνπ ζέηνπλ ηα δσληαλά θαλάιηα. Δίλαη έλαο ζπλδπαζκφο απφ TV Broadcasting θαη Video on Demand δειαδή νη επηπιένλ ιεηηνπξγίεο ηεο παχζεο, fast forward θαη rewind ζην πεξηερφκελν είλαη δηαζέζηκεο γηα ηα δσληαλά θαλάιηα. Ο ρξήζηεο ελψ παξαθνινπζεί έλα δσληαλφ θαλάιη κπνξεί λα θάλεη παχζε ή rewind θαη είηε λα ζπλερίζεη απφ εθεί πνπ ζηακάηεζε είηε λα ζπληνληζηεί πάιη ζην δσληαλφ θαλάιη. ηελ νπζία κε ην πνπ γίλεηαη ε ιεηηνπξγία ηεο παχζεο ή ηνπ rewind, ην πεξηερφκελν ηνπ δσληαλνχ θαλαιηνχ πνπ πξνβάιιεηαη εθείλε ηελ ζηηγκή απνζεθεχεηαη πξνζσξηλά είηε ζε έλα θεληξηθφ server είηε ζηνλ εμνπιηζκφ ηνπ ίδηνπ ηνπ ρξήζηε (αλ ην STB είλαη θαηάιιεια εμνπιηζκέλν). ηαλ ν ρξήζηεο ζειήζεη λα ζπλερίζεη λα παξαθνινπζεί ην θαλάιη, ζηελ πξψηε πεξίπησζε ην απνζεθεπκέλν πεξηερφκελν απνζηέιιεηαη ζε απηφλ κέζσ ελφο unicast stream ελψ ζηελ δεχηεξε απφ ηνλ εμνπιηζκφ ηνπ (STB) Catchup TV (CUTV) 56

57 Σν Catchup TV είλαη κία επέθηαζε ηνπ TSTV. Γίλεη ηελ δπλαηφηεηα γηα απνζήθεπζε ελφο δσληαλνχ θαλαιηνχ θαη ηελ παξαθνινχζεζε ηνπ απφ ηνλ ρξήζηε ζε κεηαγελέζηεξε ζηηγκή φηαλ απηφο επηιέμεη κέζα ζε ζπγθεθξηκέλα ρξνληθά πεξηζψξηα. Έλα δσληαλφ θαλάιη δειαδή, γίλεηαη δηαζέζηκν ζηνλ ρξήζηε ζαλ έλα ζηνηρείν VoD. Σν πνηα θαλάιηα ή πνην κέξνο ηνπ πξνγξάκκαηνο ζα απνζεθεπηεί απνθαζίδεηαη απφ ηνλ πάξνρν. Η απνζήθεπζε γίλεηαη ζε έλαλ θεληξηθφ server θαη ην πεξηερφκελν θηάλεη ζηνλ ζπλδξνκεηή ζαλ έλα unicast stream Personal Video Recorder (PVR) Σν Personal Video Recorder επηηξέπεη ζηνλ ζπλδξνκεηή λα απνζεθεχζεη ην πεξηερφκελν ελφο ε πεξηζζφηεξσλ δσληαλψλ θαλαιηψλ θαη ηνπ δίλεη ηελ δπλαηφηεηα λα ην παξαθνινπζήζεη εηεξνρξνληζκέλα ζε ζρέζε κε ηελ ψξα πνπ πξνβιήζεθε. Γηαθξίλεηαη ζην client based PVR θαη ζην Network based PVR (npvr) θαη ε δηαθνξά ησλ δχν έγθεηηαη ζηελ ηνπνζεζία απνζήθεπζεο ηνπ πεξηερνκέλνπ. ηελ πξψηε πεξίπησζε γίλεηαη ζηνλ εμνπιηζκφ ηνπ πειάηε (STB) θαη ζηελ δεχηεξε γίλεηαη ζε θάπνηνλ θεληξηθφ server. Η ππεξεζία Personal Video Recorder (PVR) είλαη κηα ππεξεζία κε πνιιά ζεκαληηθά ραξαθηεξηζηηθά φζνλ αθνξά ηνλ ρεηξηζκφ ησλ ηαηληψλ, σο απνηέιεζκα ηνπ φηη ν ρξήζηεο έρεη πξφζβαζε ζε κία ζπζθεπή θαηαγξαθήο video. πσο ζε έλα VCR, ην PVR θαηαγξάθεη θαη αλακεηαδίδεη ηειενπηηθά πξνγξάκκαηα, αιιά, αληίζεηα απφ ην VCR, απνζεθεχεη ηα πξνγξάκκαηα κε ςεθηαθή κνξθή. Η ζπζθεπή PVR, αξρηθά βξηζθφηαλ ηνπηθά ζηελ νηθία ηνπ ρξήζηε αιιά ηψξα πηα, βξίζθεηε ζην δίθηπν ηνπ παξφρνπ θαη ν ηεξκαηηθφο ρξήζηεο ην ειέγρεη κε ζεκαηνδνζία. πσο έλα VCR, έλα PVR έρεη ηε δπλαηφηεηα λα ζηακαηήζεη, λα πάεη πξνο ηα πίζσ ή πξνο ηα κπξνζηά έλα θαηαγεγξακκέλν πξφγξακκα. Δπεηδή ην PVR κπνξεί λα θαηαγξάςεη έλα πξφγξακκα θαη λα ην κεηαδψζεη ζηελ ζπλέρεηα ζρεδφλ ακέζσο κε κηα κηθξή ρξνληθή θαζπζηέξεζε, ν ρξήζηεο πξνζθέξεηαη κε ηα ραξαθηεξηζηηθά ελφο VCR αιιά ζε βίληεν πξαγκαηηθνχ ρξφλνπ (π.ρ. παξαθνινπζεί απεπζείαο κεηάδνζε πνδφζθαηξνπ θαη παηάεη ην pause ψζηε λα απαληήζεη ην ηειέθσλν, ζηελ ζπλέρεηα παηάεη ην play θαη ζπλερίδεη ηα βιέπεη ζε «real time κεηάδνζε» ην πνδφζθαηξν, ρσξίο λα ράζεη ζηηγκή απφ ηνλ αγαπεκέλν ηνπ αγψλα). Σν PVR θσδηθνπνηεί έλα video stream σο MPEG-1 ή MPEG-2 θαη ην απνζεθεχεη ζε ηνπηθφ δίζθν ή δίζθν δηθηχνπ. Μηα εηδηθή ρξήζε ηνπ PVR θαιείηαη «TV of Yesterday».Παξέρεη ζηνπο ρξήζηεο ηελ ηθαλφηεηα λα επηιερηνχλ νξηζκέλα πξνγξάκκαηα πνπ θαηαγξάθνληαη ζην δίθηπν. Απηφ ην πεξηερφκελν κπνξεί αξγφηεξα λα παξαδνζεί ζε νπνηνλδήπνηε εγγεγξακκέλν ρξήζηε ζηελ ππεξεζία απηήλ. Σν θαηαγξακκέλν πεξηερφκελν είλαη δηαζέζηκν γηα κηα κηθξή κφλν πεξίνδν κεηά απφ ηνλ θαλνληθφ ρξφλν κεηάδνζεο YΠΗΡΔΙΔ ΠΡΟΣΙΘΔΜΔΝΗ ΑΞΙΑ 57

58 Internet Browsing / Mail / Chat Γίλεηαη ε δπλαηφηεηα γηα πξφζβαζε ζην Internet, ζην ειεθηξνληθφ ηαρπδξνκείν θαη ζε θαλάιηα ζπλνκηιηψλ κέζσ ηνπ STB θαη ηελ ηειεφξαζεο. Θα πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη ην STB δηαθέξεη αξθεηά απφ έλαλ θνηλφ ππνινγηζηή νπφηε απηφ ζπλεπάγεηαη φηη νη παξαπάλσ ππεξεζίεο πξνζθέξνληαη πεξηνξηζκέλα ζε ζρέζε κε ην πσο πξνζθέξνληαη απφ έλαλ ππνινγηζηή. Σν STB έρεη ηελ δπλαηφηεηα λα ηξέμεη έλαλ browser ν νπνίνο φκσο κπνξεί λα κελ είλαη ζπκβαηφο κε θάπνηεο ζειίδεο. Δπίζεο δεδνκέλνπ φηη ε ππεξεζία πξνβάιιεηαη ζηελ ηειεφξαζε, ην browsing ζα γίλεηαη ζηελ αλάιπζε ηεο ηειεφξαζεο Game Services Η ππεξεζία gaming επηηξέπεη ζηνπο ζπλδξνκεηέο λα παίδνπλ παηρλίδηα ρξεζηκνπνηψληαο ην STB θαη ηελ ηειεφξαζή ηνπο. Σα παηρλίδηα κπνξεί λα είλαη single-player ή multi-player. Σν STB δελ δηαζέηεη θάξηα γξαθηθψλ γηα απηφ ηα παηρλίδηα είηε είλαη web based είηε απαηηείηαη πεξαηηέξσ εμνπιηζκφο ζηελ πιαηθφξκα ηνπ IPTV. ηνλ εμνπιηζκφ απηφ ζα γίλεηαη φιε ε απαξαίηεηε επεμεξγαζία θαη ην απνηέιεζκα ζα ζηέιλεηαη ζην STB ζαλ έλα unicast stream πνπ απιά ζα ην πξνβάιεη ζηελ ηειεφξαζε. 5.2 ΠΔΡΙΓΡΑΦΗ ΣΧΝ ΣΜΗΜΑΣΧΝ ΔΝΟ ΟΛΟΚΛΗΡΧΜΔΝΟΤ ΤΣΗΜΑΣΟ IPTV πσο αλαθέξζεθε θαη πην πάλσ, ππάξρνπλ 2 κεραληζκνί γηα ηε δηαλνκή ηνπ πεξηερνκέλνπ IPTV: broadcast (ή multicast ηηο πεξηζζφηεξεο θνξέο) θαη unicast πνπ είλαη ην video on demand. ηελ νπζία κε ηελ broadcast εθπνκπή, ην πεξηερφκελν ζηέιλεηαη ζε φινπο ηνπο ρξήζηεο ελψ κε ηελ multicast ην πεξηερφκελν IPTV ζηέιλεηαη ζε κία νκάδα ρξεζηψλ. Ο ηξφπνο πνπ αληηκεησπίδνληαη θαη νη 2 πεξηπηψζεηο είλαη παξφκνηνο. ηελ unicast εθπνκπή ην πεξηερφκελν IPTV ζηέιλεηαη ζε έλα κφλν ρξήζηε. ηελ παξαθάησ εηθφλα θαίλνληαη ηα δηάθνξα κέξε ηνπ πιηθνχ (hardware) θαη ηνπ ινγηζκηθνχ (software) (καδί κε ηηο δηεπαθέο ηνπο) ηα νπνία απαηηνχληαη γηα λα πινπνηεζεί έλα νινθιεξσκέλν ζχζηεκα IPTV. Παξαθάησ πεξηγξάθνληαη έλα, έλα ηα ζπζηαηηθά κέξε απηά θαζψο θαη ν ξφινο ηνπο. 58

59 Πλατφόρμα VoD και multicast υπηρεςιών IPTV IRDs Γέθηεο (Intergrated Receiver Devices) Απηέο νη ςεθηαθέο ζπζθεπέο ρξεζηκνπνηνχληαη γηα λα ιακβάλνπλ ηα «κέξε» ηνπ Video απφ δηάθνξα δίθηπα, δνξπθνξηθά links θαη θπθιψκαηα Video θαη links απφ κηθξνθχκαηα Κσδηθνπνηεηέο Πξαγκαηηθνύ Υξόλνπ (Real-Time Encoders) Έλα απφ ηα πην βαζηθά κέξε ελφο δηθηχνπ IPTV είλαη ην ζχζηεκα ζπκπίεζεο. ηφρνο ηνπ είλαη ε κεηάδνζε πςειήο πνηφηεηαο Video θαη ήρνπ ζηνπο ζπλδξνκεηέο κε πεξηνξηζκέλε θαηαλάισζε bandwidth ηνπ δηθηχνπ. Ο θχξηνο ζθνπφο ηνπ ζπζηήκαηνο ζπκπίεζεο ηνπ IPTV ζπζηήκαηνο είλαη ε ειαρηζηνπνίεζε ηεο ρσξεηηθφηεηαο ρσξίο λα επεξεαζηεί ε πςειή πνηφηεηα ηνπ Video θαη ηνπ ήρνπ. Απηφ είλαη ρξήζηκν ζε παξφρνπο πνπ ζέινπλ λα ζηείινπλ φζα πεξηζζφηεξα ςεθηαθά θαλάιηα γίλεηαη ζε έλα ξεχκα δεδνκέλσλ broadcast. Σν ζχζηεκα ζπκπίεζεο απνηειείηαη απφ έλαλ αξηζκφ απφ θσδηθνπνηεηέο πξαγκαηηθνχ ρξφλνπ (real time encoders), πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα λα ςεθηνπνηήζνπλ θαη λα ζπκπηέζνπλ κία αιιεινπρία θαλαιηψλ, ήρνπ θαη Video. Σα αζπκπίεζηα δεδνκέλα, αλαινγηθά ή ςεθηαθά ιακβάλνληαη σο input ζηε ζπζθεπή θσδηθνπνίεζεο θαη εμάγνληαη σο ζπκπηεζκέλν 59

60 Video ή ζπκπηεζκέλα δεδνκέλα ηα νπνία ελζπιαθψλνληαη ζε παθέηα βίληεν γηα λα κεηαθεξζνχλ. Οη ςεθηαθνί θσδηθνπνηεηέο επηηξέπνπλ ηνπο δηαρεηξηζηέο ηνπ IPTV δηθηχνπ λα θάλνπλ broadcast εθπνκπή πεξηερνκέλνπ Video πνιχ πςειήο πνηφηεηαο κε θφζηνο ην ίδην bandwidth πνπ απαηηνχληαλ γηα ηελ εθπνκπή ελφο κφλν αλαινγηθνχ πξνγξάκκαηνο Video. Μφιηο ην ζήκα θσδηθνπνηεζεί, έλα ζπκπηεζκέλν ξεχκα δεδνκέλσλ βίληεν κεηαδίδεηαη ζην router δηαλνκήο IPTV. Να ζεκεησζεί φηη νη πην ζχγρξνλνη θσδηθνπνηεηέο έρνπλ κία δηεπαθή Ethernet γηα λα θάλνπλ output ην ζπκπηεζκέλν πεξηερφκελν Broadcast TV Streaming Server Οη server βξίζθνληαη ζπλήζσο ζε ζπζηνηρία (2-3 ή θαη πεξηζζφηεξνη καδί ζε νκάδεο) γηα λα ιεηηνπξγνχλ ζπλερφκελα θαη είλαη ππεχζπλνη γηα ηε κεηάδνζε IPTV πεξηερνκέλνπ δσληαλά ζηνπο ζπλδξνκεηέο ύζηεκα Κσδηθνπνίεζεο IP Οη απαηηήζεηο ελφο ππνζπζηήκαηνο θσδηθνπνίεζεο ζην IPTV θέληξν δεδνκέλσλ εμαξηάηαη απφ 2 παξάγνληεο: 1. Σν κνξθφηππν(format) ηεο πεγήο ηνπ πεξηερνκέλνπ Video. 2. Σα πξφηππν ζπκπίεζεο ηνπ δηθηχνπ δηαλνκήο ΙΡ. ηελ νπζία, έλα ζχζηεκα θσδηθνπνίεζεο ΙΡ απαξηίδεηαη απφ εηδηθφ εμνπιηζκφ hardware πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα κεηαηξέπεη ξνέο δεδνκέλσλ MPEG-2, SDI ή αλαινγηθά αζπκπίεζηα δεδνκέλα ζε ζπκπηεζκέλν format φπσο είλαη ην H.264/AVC ή ην VC-1 πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζην IPTV. Η θσδηθνπνίεζε δελ πεξηιακβάλεη ηελ αλαδεκηνπξγία ηνπ Video, παξφια απηά κπνξεί λα ππάξρεη κία πηψζε ζην bit rate ηνπ Video ή ζηελ αλάιπζε ηνπ. Άιιεο ιεηηνπξγίεο ησλ θσδηθνπνηεηψλ είλαη ε κεηαηξνπή ηνπ format θαη ε ξχζκηζε ηνπ ξπζκνχ ησλ frames (πιαηζίσλ ηνπ βίληεν). Δπίζεο, θάπνηνη θσδηθνπνηεηέο πεξηιακβάλνπλ εθηφο απφ ηελ ιεηηνπξγία ηεο θσδηθνπνίεζεο θαη απνθσδηθνπνίεζε. Τπάξρνπλ πνιιέο κέζνδνη θσδηθνπνίεζεο θαη απνθσδηθνπνίεζεο ύζηεκα Λεηηνπξγίαο Καη Τπνζηήξημεο Πιεξσκώλ (OBSS, Operational and Business Support System) Σν OBSS, γλσζηφ σο ζχζηεκα δηαρείξηζεο ζπλδξνκεηψλ (subscriber management system SMS), ρξεζηκνπνηείηαη ζε ζπλδπαζκφ κε άιια κέξε ηνπ IPTV δηθηχνπ γηα λα ελεξγνπνηεί θαη λα παξέρεη δηάθνξεο ππεξεζίεο IPTV ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν ζηνπο ζπλδξνκεηέο. Οη πιεξνθνξίεο πνπ δηαρεηξίδεηαη έλα ζχζηεκα OBSS είλαη: Σα νλφκαηα θαη νη δηεπζχλζεηο ησλ ζπλδξνκεηψλ. 60

61 Πιεξνθνξίεο ρξέσζεο θαη πιεξσκήο. Αηηήζεηο γηα πξνγξάκκαηα IPTV multicast απφ ηνπο ζπλδξνκεηέο. Αηηήζεηο γηα πξνγξάκκαηα VOD απφ ηνπο ζπλδξνκεηέο. Απαηηήζεηο ζε bandwidth γηα ηελ παξνρή κηαο θαηλνχξηαο ππεξεζίαο IPTV. Αλάζεζε δηεχζπλζεο IP ζε κία λέα ππεξεζία IPTV. Υξφλνο εγθαηάζηαζεο θαη παξνρήο λέσλ ππεξεζηψλ ζηνπο ζπλδξνκεηέο. Δπίζεο, εθηφο απφ ην λα ελεξγνπνηεί λέεο ππεξεζίεο, ην OBSS κπνξεί λα έρεη θαη ηηο εμήο ιεηηνπξγίεο: Να ζηέιλεη αηηήζεηο παξνρήο ππεξεζηψλ ζηηο νκάδεο ηερληθψλ θαη εγθαηάζηαζεο ππεξεζηψλ IPTV. Nα ζπιιέγεη ρξήζηκεο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε δηάθνξεο ππεξεζίεο IPTV. Να επηβιέπεη ηελ θαηάζηαζε ησλ αηηήζεσλ γηα ππεξεζίεο IPTV θαη λα θάλεη update, φπνηε απηφ θξίλεηαη αλαγθαίν. Να απνζεθεχεη κία βάζε δεδνκέλσλ γηα ηνπο πφξνπο (hardware θαη software) πνπ έρεη ζηελ δηάζεζή ηνπ ν πάξνρνο. Να επηβιέπεη θαη λα δηαρεηξίδεηαη ηα router ζην επξπδσληθφ δίθηπν πνπ ζπλδένληαη κε ην θέληξν δεδνκέλσλ IPTV. Να δηαρεηξίδεηαη θαη λα ππνζηεξίδεη ηνπο δηαλνκείο πεξηερνκέλνπ. Να δηαρεηξίδεηαη ηνπο ινγαξηαζκνχο ησλ ζπλδξνκεηψλ, ηα πξνθίι, θαη ηα ηηκνιφγηα. Να παξέρεη έλα ζχζηεκα self-service, ην νπνίν λα επηηξέπεη ζηνπο ζπλδξνκεηέο λα παξαγγέιλνπλ πξντφληα δηακέζνπ κηαο ηζηνζειίδαο. Να παξέρεη κηα ζχλδεζε ζε έλα Web portal πνπ λα επηηξέπεη ζηνπο ζπλδξνκεηέο ηνπ IPTV λα έρνπλ πξφζβαζε ζε πιεξνθνξίεο πνπ ζα ηνπο βνεζάλε λα ιχζνπλ δηάθνξα ηερληθά πξνβιήκαηα πνπ αληηκεησπίδνπλ. Σν OBSS ρξεζηκνπνηεί κηα ζηάληαξ δηαζχλδεζε γηα λα επηθνηλσλεί κε ηα εμσηεξηθά ππνζπζηήκαηα ζην θέληξν δεδνκέλσλ, θαζψο θαη κε ην ζχζηεκα δηαρείξηζεο πειαηψλ (CRM customer relationship management) IPTV CRM System Η ρξήζε ελφο ζπζηήκαηνο CRM παξέρεη ζηνπο δηαρεηξηζηέο ηνπ δηθηχνπ ηε δπλαηφηεηα λα βιέπνπλ ηηο πσιήζεηο δηαθφξσλ παθέησλ ππεξεζηψλ. Έλα CRM πεξηιακβάλεη πνιπάξηζκεο ιεηηνπξγίεο θαη κπνξεί λα θαηεγνξηνπνηεζεί ζε 3 δηαθνξεηηθά κέξε αλάινγα κε ηελ ιεηηνπξγία. πγθεθξηκέλα έρνπκε: 61

62 Γηάδξαζε κε ηνπο ζπλδξνκεηέο. Απηή ε ιεηηνπξγία ζηελ νπζία θξαηάεη έλα ηζηνξηθφ πιεξνθνξηψλ φζνλ αθνξά ηελ επηθνηλσλία ησλ ζπλδξνκεηψλ κε ην ζχζηεκα θαη αληίζηξνθα θαη ζηελ νπζία βνεζάεη ζηελ θαιχηεξε θαη πην interactive επηθνηλσλία κε ηνπο ρξήζηεο. Δπίζεο, ε δηαρείξηζε ηεο επηθνηλσλίαο γίλεηαη απφ απηφ ην ζχζηεκα. Μάξθεηηλγθ πξντόλησλ IPTV θαη ππεξεζηώλ. Απηή ε ιεηηνπξγία αθνξά ην κάξθεηηλγθ θαη δηάθνξεο δηαθεκηζηηθέο θακπάληεο. Πώιεζε πξντόλησλ IPTV θαη ππεξεζηώλ. Απηή ε ιεηηνπξγία ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα βνεζήζεη ηνλ πάξνρν ηεο ππεξεζίαο IPTV λα απμήζεη ηηο πσιήζεηο. ηελ νπζία ζπλεξγάδεηαη κε ην marketing πξντφλησλ IPTV θαη ππεξεζηψλ, κε ζθνπφ ηελ πξνψζεζε ηνπο θαη ηελ αχμεζε ησλ πσιήζεσλ. 5.3 ΔΝΑ ΤΣΗΜΑ ΑΦΑΛΔΙΑ IPTV Σν ζχζηεκα θσδηθνπνίεζεο ζπλδέεηαη άκεζα κε ην ζχζηεκα αζθαιείαο γηα λα γίλεη πξνζηαζία ηνπ πεξηερνκέλνπ. Ο ζθνπφο ηνπ ζπζηήκαηνο αζθαιείαο IPTV είλαη λα απαγνξεχεη ηελ πξφζβαζε ζε ζπλδξνκεηέο πνπ δελ έρνπλ δηθαηψκαηα πξφζβαζεο ζην ζπγθεθξηκέλν πεξηερφκελν θαη λα παξέρεη πξνζηαζία ηνπ πεξηερνκέλνπ IPTV απφ ηελ «πεηξαηεία». Σν ζχζηεκα αζθαιείαο απνηειείηαη απφ δχν θχξηα κέξε: ην Conditional Access (CA) θαη ην Digital Rights Management (DRM) Servers Video on Demand Οη video server απνζεθεχνπλ ην πεξηερφκελν Video on Demand θαη ηα αληίζηνηρα αξρεία. Δίλαη, ζπλήζσο, ζπλδεδεκέλνη ζε έλα cluster (ζπζηνηρία), έηζη ψζηε λα ππάξρεη εθεδξηθή κνλάδα ζε πεξίπησζε κηαο απνηπρίαο ή ζθάικαηνο ελφο server. Οη VoD servers ηξέρνπλ ζπλήζσο κηα εθαξκνγή ινγηζκηθνχ, ε νπνία απαηηείηαη γηα λα ππνζηεξίμεη ηε δηαρείξηζε ηνπ VoD θαζψο θαη άιισλ πνιπκεζηθψλ εθαξκνγψλ IPTV Headend Middleware θαη Application Servers To IPTV Middleware δηαηξείηαη ζε 2 θαηεγνξίεο: client software (ινγηζκηθφ πειάηε) θαη server software (ινγηζκηθφ δηαθνκηζηή). Σo middleware server software πινπνηείηαη απφ κία ζεηξά απφ application servers (δηαθνκηζηέο εθαξκνγψλ) νη νπνίνη ιεηηνπξγνχλ ζην θέληξν δεδνκέλσλ IPTV. To IPTV Headend θαη νη Application Servers αλαιακβάλνπλ ηηο εμήο ιεηηνπξγίεο: Δπηθνηλσλνχλ κε ην OBSS ζχζηεκα θαη κε ηα ζπζηήκαηα CA. Βνεζνχλ ζηελ δηαρείξηζε θαη επίβιεςε ησλ λέσλ ζπλδξνκεηψλ, ζηελ ρξέσζε, θαη ζηελ δηαρείξηζε ησλ παθέησλ βίληεν. 62

63 Φηινμελνχλ εθαξκνγέο ινγηζκηθνχ, πνπ ζπλεξγάδνληαη κε ηηο middleware clients εθαξκνγέο νη νπνίεο βξίζθνληαη ελζσκαησκέλεο ζηηο ζπζθεπέο πξφζβαζεο IP. Βνεζνχλ ηελ δηεπαθή ηνπ ρξήζηε θαη γηα multicast, αιιά θαη γηα on-demand ππεξεζίεο. Οη client middleware εθαξκνγέο βξίζθνληαη ζην IPTVCD (IPTV Consumer Device) θαη ρξεζηκνπνηνχληαη γηα πξνγξάκκαηα εθαξκνγψλ ζρεηηθά κε ην επξπδσληθφ δίθηπν Network Time Server Πνιιέο ζπζθεπέο ηνπ δηθηχνπ, θαζψο θαη πνιινί server ρξεζηκνπνηνχλ ην δηθφ ηνπο εζσηεξηθφ ξνιφη γηα ρξνληζκφ. Παξφια απηά, ππάξρνπλ δηαθνξέο ζην ρξνληζκφ φισλ απηψλ ησλ ζπζθεπψλ, θαζψο ππάξρεη ε πηζαλφηεηα λα δηαθνπεί ε ιεηηνπξγία θάπνηαο ζπζθεπήο ή θάπνηνπ server. Γηα ην ιφγν απηφ ηα θέληξα δεδνκέλσλ IPTV ρξεζηκνπνηνχλ έλα network time server γηα λα επηηπγράλνπλ απνηειεζκαηηθά ηνλ ζπγρξνληζκφ κεηαμχ ησλ δηαθφξσλ ζπζηαηηθψλ κεξψλ ηνπ δηθηχνπ. Γηα ηε δηαζχλδεζε απηή ρξεζηκνπνηείηαη ην πξσηφθνιιν Network Time Protocol (NTP), πνπ απνηειεί έλα δηεζλέο πξφηππν. 63

64 5.3.4 IP Switching Infrastructure Έλα θέληξν δεδνκέλσλ IPTV πεξηιακβάλεη ηππηθφ εμνπιηζκφ γηα λα ζηέιλεη ηα ζήκαηα Video θαη ήρνπ. Μεγάια baseband switches ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ δξνκνιφγεζε ησλ ζεκάησλ ηνπ Video κεηαμχ δηαθφξσλ ζπζθεπψλ πνπ πεξηέρνπλ Video. Σα κεηνλεθηήκαηα ησλ baseband switches είλαη ην κεγάιν ηνπο θπζηθφ κέγεζνο θαη ε πνιππινθφηεηά ηνπο. Γηα ην ιφγν απηφ έρνπλ αληηθαηαζηαζεί απφ λέα, εγθαηεζηεκέλα ζηα θέληξα δεδνκέλσλ IPTV. Σν κέγεζνο θαη ε πνιππινθφηεηά ηνπο εμαξηάηαη απφ ην πψο κεηαθέξνληαη ηα ζήκαηα Video θαη ήρνπ κεηαμχ ησλ δηαθφξσλ ζπζηαηηθψλ ηκεκάησλ ηνπ IPTV. Αθνινπζψληαο ηελ ζηξνθή ζηελ κεηαηξνπή ησλ ςεθηαθψλ ζεκάησλ Video ζε IP παθέηα γηα ηελ κεηαθνξά ηνπο, πνιινί πάξνρνη ηεο ππεξεζίαο μεθίλεζαλ λα ρξεζηκνπνηνχλ standard ΙΡ δηθηπαθφ εμνπιηζκφ, φπσο Ethernet routers θαη switches. Η ρξήζε ηνπο βνεζάεη ηνπο παξφρνπο λα έρνπλ ηε δηαθίλεζε δηαθφξσλ ηχπσλ Video, ήρνπ, θαη δεδνκέλσλ ζε έλα εληαίν δίθηπν. Έηζη, ειαρηζηνπνηείηαη ην θφζηνο, απινπνηείηαη ε δηαρείξηζε ηνπ δηθηχνπ, θαη απμάλεηαη ε επθακςία ηνπ δηθηχνπ Router Γηαλνκήο(Distribution Router) ην ζχζηεκα IPTV πεξηιακβάλεηαη θαη έλαο router δηαλνκήο πςειήο ηαρχηεηαο, φπνπ βξίζθεηαη ζπλήζσο ζην θέληξν ηνπ παξφρνπ θαη είλαη ππεχζπλνο γηα ηε δηαλνκή ηνπ δηαδξαζηηθνχ πεξηερνκέλνπ IPTV ζην δίθηπν. Ο router είλαη απεπζείαο ζπλδεδεκέλνο ζηνλ ππξήλα ηνπ IPTV δηθηχνπ Γίθηπν IPTV(ΙΡTV Network) To δίθηπν IPTV απνηειείηαη απφ 2 κέξε, ην IP core network θαη ην access ή last mile part distribution network. Σν δίθηπν ππξήλα (ή ΙΡ core ή θεληξηθφ δίθηπν) είλαη ππεχζπλν γηα ηε ζχλδεζε φινπ ηνπ ΙΡ Video πεξηερνκέλνπ, θαζψο θαη άιισλ ηχπσλ θίλεζεο ζε έλα πεξηβάιινλ triple-play. To access ή last mile part ή δίθηπν δηαλνκήο (ή δίθηπν πξφζβαζεο) ηνπ ζπζηήκαηνο ρξεζηκνπνηεί έλα ζπλδπαζκφ ηερλνινγηψλ φπσο ε DSL θαη ην WiMAX γηα λα θέξεη ηηο απαηηνχκελεο ππεξεζίεο ζηνλ πειάηε IPTV IPTV CD Σα IPTVCD είλαη ηα αξρηθά ηνπ IPTV consumer device ή ζπζθεπή ρξήζηε IPTV. Βξίζθεηαη ζην έλα άθξν ηεο IPTV ζχλδεζεο, φπνπ απηφ είλαη ζπλήζσο ζηνλ ρψξν ηνπ ρξήζηε. Παξαδείγκαηα IPTVCDs είλαη PCs, παηρληδνκεραλέο, routers, θαζψο θαη ςεθηαθά IP set-top boxes. Οη έλλνηεο IPTVCD θαη set top box είλαη ηαπηφζεκεο, φζνλ αλαθνξά ην IPTV. 64

65 5.4 ΣΡΟΠΟΙ ΜΔΣΑΓΟΗ ΣΟΤ IPTV ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΟΤ Οη ππεξεζίεο IPTV απαηηνχλ εθηφο απφ γξήγνξε ηαρχηεηα θαη bandwidth, δηαθνξεηηθέο ηερληθέο γηα ηελ ζσζηή πινπνίεζή ηνπο. Γηα παξάδεηγκα, ε θίλεζε ζην Internet δελ απαηηεί ζπλερψο κεγάιν εχξνο ζε bandwidth, αθνχ νη απαηηήζεηο απηέο πνηθίινπλ αλάινγα κε ηελ εξγαζία πνπ γίλεηαη εθείλε ηελ ζηηγκή ζην Internet. Αληίζεηα, ε θίλεζε Video απαηηεί ζπλερψο κεγάιν εχξνο θαη ρσξεηηθφηεηα ζε bandwidth, αθνχ είλαη κηα «βαξηά εξγαζία» ζε ζρέζε κε άιιεο, φπσο είλαη ε πινήγεζε ζην Internet. Γεληθά ππάξρνπλ 3 δηαθνξεηηθέο ηερληθέο γηα ηελ κεηάδνζε ηνπ IPTV πεξηερνκέλνπ: Unicast Broadcast Multicast Unicast Multiuser Unicast IP υνδϋςεισ Για ΙΡTV Broadcast Κανϊλι 65

66 ηε unicast κεηάδνζε, θάζε παθέην δεδνκέλσλ Video IPTV ζηέιλεηαη ζε έλα κφλν IPTVCD (δειαδή ζε έλα κφλν ζπλδξνκεηή). Παξφια απηά, αλ παξαπάλσ απφ έλαο ζπλδξνκεηήο επηζπκεί λα ιάβεη ην ίδην θαλάιη Video, γηα θάζε IPTVCD ζα ρξεηαζηεί έλα μερσξηζηφ ξεχκα δεδνκέλσλ unicast. Κάζε έλα απφ απηά ηα ξεχκαηα δεδνκέλσλ ζα θηάζεη ζηνλ πξννξηζκφ ηνπ δηακέζνπ ηνπ δηθηχνπ δηαλνκήο πςειήο ηαρχηεηαο. ηελ νπζία, ε βαζηθή αξρή ηνπ unicast είλαη λα ζηέιλεηαη έλα παθέην δεδνκέλσλ ζε θάζε ρξήζηε πνπ δεηάεη θάηη. Απφ ηερληθή άπνςε, απηφ είλαη εχθνιν, φκσο, ην θχξην πξφβιεκα είλαη φηη έηζη δελ γίλεηαη απνηειεζκαηηθή ρξήζε ηνπ bandwidth ζην δίθηπν. ην παξαθάησ δηάγξακκα θαίλεηαη έλα παξάδεηγκα φπνπ 5 ζπλδξνκεηέο IPTV έρνπλ πξφζβαζε ζε έλα IPTV broadcast θαλάιη κέζσ ελφο γξήγνξνπ δηθηχνπ. πσο θαίλεηαη, φηαλ πνιινί IPTV ρξήζηεο απνθαζίδνπλ λα δνπλ ην ίδην θαλάιη ηαπηφρξνλα, δεκηνπξγνχληαη ππεξάξηζκεο ζπλδέζεηο ζην δίθηπν. ηε ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε ν server πξέπεη λα δεκηνπξγήζεη κηα ζχλδεζε ΙΡ γηα θάζε ζπλδξνκεηή IPTV πνπ ζέιεη λα δεη ην θαλάιη 10, θη έηζη ζηελ νπζία δεκηνπξγνχληαη 5 δηαθνξεηηθά παθέηα δεδνκέλσλ, έλα γηα θάζε ζπλδξνκεηή. Σν θάζε παθέην απφ απηά ζηέιλεηαη ζην router θαη απφ εθεί δξνκνινγείηαη ζηνλ πξννξηζκφ ηνπ. ην παξάδεηγκα ππάξρνπλ 3 αθηεξσκέλεο ζπλδέζεηο ΙΡ ζην regional office 1 θαη 2 ζην regional office 2. ε απηφ ην unicast πεξηβάιινλ, ε αλάγθε γηα πνιιέο ζπλδέζεηο ΙΡ νδεγεί ζηελ απαίηεζε γηα πνιχ κεγάιε ρσξεηηθφηεηα ζε bandwidth, αθνχ αλ νη ρξήζηεο γίλνπλ πάξα πνιινί, νη απαηηήζεηο ζε bandwidth κπνξνχλ λα γίλνπλ ηδηαίηεξα κεγάιεο. Απηή ε κέζνδνο ρξεζηκνπνηείηαη γηα on-demand εθαξκνγέο θαη ππεξεζίεο φπσο είλαη ην VoD (Video on Demand) θαη ην NDVR (network based digital video recording), φπνπ θάζε ζπλδξνκεηήο απαηηεί έλα κφλν ξεχκα δεδνκέλσλ Broadcast Σα IP δίθηπα ππνζηεξίδνπλ θαη ηελ ιεηηνπξγία broadcast, ζηελ νπνία θάζε IPTV θαλάιη κεηαδίδεηαη ζε θάζε IPTV ζπζθεπή πνπ είλαη ζπλδεδεκέλε ζην επξπδσληθφ δίθηπν (δειαδή ζε θάζε ρξήζηε). ηαλ έλαο server είλαη ξπζκηζκέλνο σο broadcast, ηφηε θάζε θαλάιη ζηέιλεηαη ζε φια ηα IPTVCDs ηα νπνία είλαη ζπλδεδεκέλα ζην δίθηπν, αλεμάξηεηα απφ ην αλ δήηεζαλ ή φρη λα δνπλ ην ζπγθεθξηκέλν ξεχκα δεδνκέλσλ video. Σν θχξην κεηνλέθηεκα ζηελ broadcast κεηάδνζε είλαη φηη ηα IPTVCDs δεζκεχνληαη λα επεμεξγάδνληαη αλεπηζχκεηα παθέηα video, αθνχ πνιιέο θνξέο ν ρξήζηεο δελ δήηεζε λα παξαθνινπζήζεη ηε ζπγθεθξηκέλε εθπνκπή θαη δελ ηνλ ελδηαθέξεη. Δπίζεο, ε ηερληθή απηή θξίλεηαη πνιιέο θνξέο, αθαηάιιειε γηα ηηο εθαξκνγέο IPTV γηαηί δελ ππνζηεξίδεη ηελ έλλνηα ηεο δξνκνιφγεζεο, αθνχ είλαη ζαλ λα αθνινπζεί πηζηά ην πξφηππν πνκπνχ-δέθηε ηεο παξαδνζηαθήο ηειεφξαζεο. Έηζη, αθνχ ηα πεξηζζφηεξα δίθηπα IPTV θάλνπλ εθηεηακέλε ρξήζε ηεο δξνκνιφγεζεο θαη ησλ router, ε ρξήζε ηεο broadcast κεηάδνζεο θξίλεηαη απαγνξεπηηθή. Δίλαη πξνθαλέο φηη φηαλ γίλεηαη ζπλέρεηα broadcasting θαλαιηψλ θαη καδηθά, ππάξρεη ν θίλδπλνο λα ππεξθνξησζνχλ, ην δίθηπν θαη ηα IPTVCDs Multicast Δπεηδή ε broadcast κεηάδνζε ρξεζηκνπνηείηαη ιηγφηεξν θαη γηα ιφγνπο νηθνλνκίαο ζε bandwidth, εθαξκφδεηαη έλαο άιινο ηξφπνο κεηάδνζεο, ν multicast. ηε multicast 66

67 κεηάδνζε, αληί λα ζηέιλνληαη ηα θαλάιηα ζε φινπο ηνπο ρξήζηεο (broadcast) ή κεκνλσκέλα ζε θάζε ρξήζηε πνπ δήηεζε ην θαλάιη (unicast), ζηέιλνληαη κφλν ζηα IPTVCDs ησλ ρξεζηψλ πνπ δήηεζαλ λα ηα δνπλ. ηελ νπζία, δεκηνπξγνχληαη δηάθνξα multicast groups απφ θαλάιηα θαη νη ζπλδξνκεηέο γίλνληαη κέιε ηνπο. Δπνκέλσο, ηα δεδνκέλα video ζηέιλνληαη κφλν ζηα κέιε ησλ group θαη φρη ζε φινπο ηνπο ζπλδξνκεηέο. Με απηφλ ηνλ ηξφπν εμνηθνλνκείηαη bandwidth θαη κεηψλεηαη ην επεμεξγαζηηθφ θφξην ηνπ server ζε ζρέζε κε ηελ unicast κεηάδνζε. πσο θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα, έλα κφλν παθέην δεδνκέλσλ ζηέιλεηαη απφ ηνλ server δεδνκέλσλ ζην router δηαλνκήο. Απηφο ν router δεκηνπξγεί 2 αληίγξαθα ησλ δεδνκέλσλ θαη ηα ζηέιλεη ζηνπο router ζηα regional offices (πεξηθεξεηαθά γξαθεία-θέληξα) κέζσ αθηεξσκέλσλ ζπλδέζεσλ ΙΡ. Κάζε έλαο απφ ηνπο router δεκηνπξγεί αληίγξαθα ηνπ παθέηνπ δεδνκέλσλ θαη ηα ζηέιλεη ζε φια ηα ζπίηηα ησλ ρξεζηψλ ηα νπνία είλαη ζπλδεδεκέλα ζηηο ζχξεο ηνπ θαη ζέινπλ λα ην δνπλ. Με απηφλ ηνλ ηξφπν ειαηηψλνληαη θαη νη ζπλδέζεηο ΙΡ, θαζψο θαη ηα παθέηα δεδνκέλσλ video ηα νπνία κεηαθέξνληαη ζην δίθηπν. Δπίζεο, απηή ε ηερληθή ρξεζηκνπνηείηαη θαη γηα πξνγξακκαηηζκφ IPTV θαζψο είλαη κηα πνιχ απνηειεζκαηηθή ηερληθή γηα ηελ ρξεζηκνπνίεζε κηαο ήδε ππάξρνπζαο ππνδνκήο ΙΡ. Να ζεκεησζεί φηη ε multicast δελ ρξεζηκνπνηείηαη γηα upstream κεηαμχ ησλ IPTVCDs θαη ηνπ server. υνδϋςεισ ΙΡ Με Σεχνικό Multicast 67

68 5.5 MULTICASTING Δ ΓΙΚΣΤΟ IPTV Σν multicasting αλαθέξεηαη ζε κηα ηερληθή κεηάδνζεο ελφο κφλν ζήκαηνο βίληεν ζε πνιινχο ρξήζηεο ηαπηφρξνλα. Έηζη, φπσο πξναλαθέξζεθε, ην multicast κνηάδεη κε ην broadcast, αθνχ φινη νη ζπλδξνκεηέο ιακβάλνπλ ην ίδην ζήκα, ηελ ίδηα ρξνληθή ζηηγκή, ρσξίο λα ππάξρνπλ δηαθνξεηηθά παθέηα δεδνκέλσλ γηα ηνλ θάζε ζπλδξνκεηή. Έηζη, κε ηελ ηερληθή πνπ πξναλαθέξζεθε, ην multicast παξέρεη έλαλ απνηειεζκαηηθφ ηξφπν γηα λα ππνζηεξίδεη πςειφ bandwidth θαη πνιιέο εθαξκνγέο ζην δίθηπν IPTV. Δπηπξφζζεηα, ην ΙΡ multicast ρξεζηκνπνηείηαη ζηελ δηαλνκή broadcast ηειενπηηθψλ ππεξεζηψλ ζε δίθηπα ΙΡ. Ο βαζηθφηεξνο ιφγνο είλαη φηη ην multicast κεηψλεη ηελ πνζφηεηα ηνπ bandwidth πνπ απαηηείηαη γηα ηελ κεηαθνξά πεξηερνκέλνπ IPTV πςειήο πνηφηεηαο ζην δίθηπν. Απηφ γηαηί κφλν έλα κηθξφ αληίγξαθν θάζε παθέηνπ video ζηέιλεηαη ζην router, θαη ην νπνίν ζηελ ζπλέρεηα αληηγξάθεηαη θαη ζηέιλεηαη ζε θάζε ζπζθεπή πνπ δεηάεη απηφ ην ξεχκα δεδνκέλσλ. Δπίζεο, ιφγσ ηεο απνζηνιήο ελφο κφλν κηθξνχ αληίγξαθνπ ζην router, κεηψλεηαη θαη ην επεμεξγαζηηθφ θφξην ηνπ server πεξηερνκέλνπ (ηνπ server πνπ πεξηέρεη ηα δεδνκέλα). Αληίζεηα, ζε έλα ζχζηεκα πνπ βαζίδεηαη απνθιεηζηηθά ζε unicast κεηάδνζε, απαηηείηαη ε ηαπηφρξνλε κεηάδνζε πνιιψλ παθέησλ video θαη δεδνκέλσλ ζε πνιινχο ρξήζηεο ηαπηφρξνλα θαη θάηη ηέηνην, εθηφο απφ ην φηη απαηηεί πνιχ κεγαιχηεξν bandwidth, απαηηεί θαη πνιχ ηζρπξφηεξνπο servers. To multicast παξφια απηά, έρεη θαη θάπνηα κεηνλεθηήκαηα. Απηά είλαη: Γελ ππνζηεξίδεη επηινγέο VCR. Σν multicast δελ επηηξέπεη ζηνπο ρξήζηεο λα θάλνπλ rewind, pause, ή fast-forward ην βίληεν ην νπνίν παξαθνινπζνχλ. Πεξηνξηζκέλε πξνζαξκνζηηθόηεηα. ηαλ ππάξρεη κφλν ε ηερληθή multicast ζην ζχζηεκα, νη ζπλδξνκεηέο IPTV, κε ην πνπ αλνίγνπλ ηελ ηειεφξαζή ηνπο, κπνξνχλ λα παξαθνινπζήζνπλ κφλν φηη παίδεηαη ζηελ ηειεφξαζε, φπσο θαη κε ηελ παξαδνζηαθή broadcast ηειεφξαζε. Οη router ηνπ ζπζηήκαηνο πξέπεη λα ππνζηεξίδνπλ ηελ ηερληθή multicast. Οη πάξνρνη ηεο ππεξεζίαο πξέπεη λα βεβαησζνχλ φηη φινη νη router αλάκεζα ζην θέληξν δεδνκέλσλ θαη ζηα IPTVCDs ησλ πειαηψλ ππνζηεξίδνπλ ηελ ηερληθή multicast. Αιιηψο, αλ ππάξρνπλ routers πνπ δελ ππνζηεξίδνπλ multicast πξέπεη λα αληηθαηαζηαζνχλ. Απμάλεη ην θόξην εξγαζίαο ησλ routers. Οη router έρνπλ έλαλ πξσηαξρηθφ ξφιν ζηελ κεηάδνζε ηνπ IPTV πεξηερνκέλνπ ζην δίθηπν. Με ηελ πξνζζήθε ηεο ηερληθήο multicast επηβαξχλνληαη κε θάπνηεο επηπιένλ εξγαζίεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ην multicast. Όια ηα ζπζηαηηθά κέξε ηνπ ζπζηήκαηνο πξέπεη λα ππνζηεξίδνπλ ηελ ηερληθή multicast. ιεο νη ζπζθεπέο κεηαμχ ηεο πεγήο δεδνκέλσλ IPTV θαη ησλ IPTVCDs ησλ ρξεζηψλ πξέπεη λα ππνζηεξίδνπλ ηελ ηερλνινγία ΙΡ multicasting. 68

69 Μπινθάξηζκα ηεο θίλεζεο multicast. πζθεπέο αζθαιείαο ή πξνγξάκκαηα αζθαιείαο φπσο ηα firewalls, πνιιέο θνξέο κπνξνχλ λα κπινθάξνπλ ηηο εθαξκνγέο multicast. Απηφ δελ απνηειεί πξφβιεκα αλ ν πάξνρνο ηεο ππεξεζίαο είλαη ηαπηφρξνλα θαη ηδηνθηήηεο θαη ρεηξηζηήο ηνπ δηθηχνπ. Αιιηψο, κπνξεί λα ππάξμνπλ πξνβιήκαηα ιεηηνπξγηθφηεηαο. Κατηγορύεσ ΙΡ Multicast Εφαρμογών Εφαρμογό multicast Video Conference Θλεκτρονικι μάκθςθ Ηωντανά δελτία καιροφ Αντιγραφι βάςθσ δεδομζνων Ζωμταμά δελτία κυκλοφοριακής κίμησης Κατηγορύα Real time Real time and non real time Real time Non real time Real time 5.6 ΑΡΥΙΣΔΚΣΟΝΙΚΗ ΓΙΚΣΤΟΤ IPTV MULTICASTING Η αλάπηπμε ελφο ζπζηήκαηνο multicast βαζίδεηαη ζε κία θαηαλεκεκέλε αξρηηεθηνληθή δηθηχνπ. Σα ινγηθά θαη θπζηθά κέξε πνπ απαηηνχληαη γηα ηε δηαλνκή ΙΡ multicast ππεξεζηψλ είλαη: πζθεπέο IGMP. Multicasting group (νκάδεο) θαη δηεπζπλζηνδφηεζε. IPTV multicasting πξσηφθνιια. Σερλνινγίεο αξρηηεθηνληθήο κεηαθνξάο multicast. Αλαιπηηθφηεξα έρνπκε: πζθεπέο IGMP Μία ζπζθεπή host (ζπζθεπή πνπ είλαη ζπλδεδεκέλε ζην δίθηπν) θαη ππνζηεξίδεη ηελ ηερληθή multicast είλαη ξπζκηζκέλε λα ζηέιλεη θαη λα ιακβάλεη δεδνκέλα multicast. Τπάξρνπλ 2 θαηεγνξίεο ζπζθεπψλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζε κία ηειεπηθνηλσληαθή δνζνιεςία IGMP έλαο IGMP host θη έλα IGMP router. Ο 1 νο είλαη ζπζθεπή client ή server πνπ είλαη ζπλδεδεκέλε ζην δίθηπν IPTV. (set top box, θηλεηφ ηειέθσλν ή θαη standard PC) Οη Multicast router ή IGMP router απνηεινχλ έλα βαζηθφ ζπζηαηηθφ 69

70 κέξνο ελφο δηθηχνπ IPTV. ε έλα δίθηπν IPTV ρσξίδνληαη ζε 2 θαηεγνξίεο, distribution router (routers δηαλνκήο) θαη aggregation router (router ζχλδεζεο). Οη distribution router βξίζθνληαη, ζπλήζσο, ζην θέληξν δεδνκέλσλ IPTV θαη έξρνληαη άκεζα ζε επαθή κε ηνπο server πνπ έρνπλ ηα δεδνκέλα. ια ηα IPTV θαλάιηα είλαη δηαζέζηκα ζηνλ distribution router. Οη aggregation routers είλαη ηνπνζεηεκέλνη ζην δίθηπν πξφζβαζεο θαη πην θνληά ζηνλ ρξήζηε. ε απηφ ην κέξνο ηνπ δηθηχνπ είλαη δηαζέζηκα κφλν ηα θαλάιηα ηα νπνία δεηνχληαη γηα ζέαζε απφ ηα IPTVCDs ησλ ρξεζηψλ πνπ είλαη ζπλδεδεκέλα ζηνπο aggregation router. Οη multicast router είλαη ζπζηαηηθά δσηηθήο ζεκαζίαο γηα ην δίθηπν IPTV θαη ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηε δηαλνκή broadcast θαλαιηψλ IPTV. Δίλαη ζπλδεδεκέλνη ζην δίθηπν κεηάδνζεο IPTV θαη ππνζηεξίδνπλ ηα παξαθάησ: Λήςε multicast πεξηερνκέλνπ IPTV. ε έλα δίθηπν IPTV πνιινί δξνκνινγεηέο βξίζθνληαη ζε ιεηηνπξγία multicast. Απηφ ζεκαίλεη φηη ν router αλαιχεη ηα εηζαγφκελα παθέηα γηα λα δεη αλ απαηηνχλ πεξηζζφηεξε επεμεξγαζία ή φρη. ηαλ έλαο multicast router παξαιάβεη παθέηα ηα νπνία έρνπλ έλα ζπγθεθξηκέλν bit ζηελ θεθαιίδα ηνπ παθέηνπ σο 1, ζηέιλνπλ ην παθέην γηα πεξηζζφηεξε επεμεξγαζία. Δπίζεο, oη multicast δξνκνινγεηέο ρξεζηκνπνηνχλ πνιχπινθνπο αιγφξηζκνπο γηα λα ρεηξίδνληαη ηελ πξνψζεζε ηεο IPTV multicast θίλεζεο. Γηαρείξηζε θαη επεμεξγαζία IGMP κελπκάησλ. Οη multicast δξνκνινγεηέο ρξεηάδνληαη, επίζεο, γηα ηε ιήςε, επεμεξγαζία, θαη δηαρείξηζε δηαθφξσλ ηχπσλ IGMP κελπκάησλ. Γεκηνπξγία θαη δηαηήξεζε ησλ πηλάθσλ δξνκνιόγεζεο. Οη multicast δξνκνινγεηέο ρξεζηκνπνηνχλ ηνπο ίδηνπο πίλαθεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη θαη απφ πξσηφθνιια unicast. Αληηγξαθή ησλ ξεπκάησλ δεδνκέλσλ IPTV. ηελ νπζία φηαλ o router ιάβεη έλα εηζαγφκελν ξεχκα δεδνκέλσλ IPTV ην αληηγξάθεη θαη ζηέιλεη ηα αληίγξαθα κέζσ ησλ πνξηψλ ηνπ (router ports) ζε έλαλ ή πνιινχο ζπλδξνκεηέο IPTV πνπ ην δήηεζαλ λα ην δνπλ. ιεο νη εξγαζίεο πνπ αλαθέξζεθαλ πην πάλσ πξνζηίζεληαη ζηηο ήδε ππάξρνπζεο ιεηηνπξγίεο ησλ δξνκνινγεηψλ. Έηζη, ε αλάπηπμε ησλ multicasting ηερλνινγηψλ έρεη ζνβαξή επίπησζε ζηελ απφδνζε ησλ δξνκνινγεηψλ θαη γη απηφ πνιιέο θνξέο απαηηείηαη κηα αλαβάζκηζε γηα ηελ θαιχηεξε απφδνζε θαη πην απνηειεζκαηηθή δηαλνκή ηνπ πεξηερνκέλνπ IPTV Multicasting Group Καη Γηεπζπλζηνδόηεζε Σν multicasting ζε έλα δίθηπν IPTV ιεηηνπξγεί ζηέιλνληαο παθέηα βίληεν ζε έλα group απφ IPTVCDs ηα νπνία δήισζαλ φηη ζέινπλ λα παξαθνινπζήζνπλ ην ζπγθεθξηκέλν θαλάιη IPTV. χκθσλα κε ηνπο βαζηθνχο θαλφλεο δηεπζπλζηνδφηεζεο, γηα multicast ρξεζηκνπνηνχληαη δηεπζχλζεηο θιάζεο D. πσο θαίλεηαη θαη απφ ην παξαθάησ ζρήκα, νη δηεπζχλζεηο ΙΡ θιάζεο D (γηα multicast) είλαη φιεο απηέο νη δηεπζχλζεηο νη νπνίεο μεθηλνχλ κε ηα 4 πξψηα δπαδηθά ςεθία 1110 θαη είλαη απφ κέρξη θαη Έηζη ινηπφλ, βιέπνπκε φηη ππάξρεη έλαο 70

71 δηαζέζηκνο αξηζκφο multicast group. Βέβαηα, απηά ηα group κπνξνχλ λα ππνδηαηξεζνχλ πεξαηηέξσ γηα λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα δηάθνξεο εθαξκνγέο. Κάπνηεο νκάδεο δηεπζχλζεσλ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα επηθνηλσλία θαη αλαγλψξηζε ησλ routers, θάπνηεο γηα κεηαθνξά ΙΡTV πεξηερνκέλνπ κέζσ ηνπ δεκνζίνπ Internet θαη θάπνηεο γηα κεηαθνξά IPTV πεξηερνκέλνπ κέζσ ηνπ δηθηχνπ ηνπ παξφρνπ. Φπζηθά φιεο νη ΙΡ δηεπζχλζεηο κεηαηξέπνληαη ζε MAC δηεπζχλζεηο ζε επίπεδν hardware γηα λα πινπνηήζνπλ ηηο multicast ππεξεζίεο Δομό Multicast Διεύθυνςησ Κλϊςησ D IPTV Multicasting Πξσηόθνιια Σν IPTV multicasting ρξεζηκνπνηεί δηάθνξα εμεηδηθεπκέλα πξσηφθνιια γηα ηε δηαλνκή θαη αληηγξαθή ηνπ IPTV πεξηερνκέλνπ. Σν πην βαζηθφ πξσηφθνιιν είλαη ην IGMP ή Internet Group Management Protocol θαη ην νπνίν ρξεζηκνπνηείηαη απφ ηα IPTVCDs ησλ ρξεζηψλ γηα λα ζπλδένληαη ή λα θεχγνπλ απφ κία ζπγθεθξηκέλε νκάδα multicast. ήκεξα ππάξρνπλ 3 δηαθνξεηηθέο εθδφζεηο ηνπ πξσηνθφιινπ IGMP, ην IGMP version 1 (IGMP v1), ην IGMP version 2 (IGMP v2) θαη ην IGMP version 3 (IGMP v3). Η ινγηθή εμαθνινπζεί λα είλαη ε ίδηα θαη ζηηο 3 εθδφζεηο κε θάπνηεο βειηηψζεηο ζηηο εθδφζεηο v2 θαη v3. Σν πξσηφθνιιν IGMP είλαη αλάινγν κε ην ICMP πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζηηο unicast ζπλδέζεηο. Σν IGMP κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα δσληαλή κεηάδνζε βίληεν θαη gaming θαη επηηξέπεη πην απνηειεζκαηηθή ρξήζε απηψλ ησλ πφξσλ φηαλ ππνζηεξίδεη απηέο ηηο εθαξκνγέο. Η βαζηθή ινγηθή ηνπ πξσηνθφιινπ IGMP είλαη ε εμήο: Σν IGMP πξσηφθνιιν πινπνηείηαη απφ ηελ πιεπξά ηνπ IPTVCD θαη απφ ηελ πιεπξά ηνπ router. Σν IPTVCD ζηέιλεη ηελ ηδηφηεηα κέινπο πνπ έρεη (membership) ζε έλα group ζηνλ ηνπηθφ router, θαη ν router ιακβάλεη ηηο αλαθνξέο (reports) απφ ηα IPTVCD θαη ηνπο ζηέιλεη πεξηνδηθά queries γηα λα δεη φηη φια ιεηηνπξγνχλ ζσζηά. Σν ιεηηνπξγηθφ ζχζηεκα Linux ππνζηεξίδεη ην πξσηφθνιιν IGMP, φκσο κφλν απφ ηελ πιεπξά ηνπ IPTVCD (πνπ είλαη ε host ζπζθεπή), αιιά κε έλαλ daemon (έλα πξφγξακκα ην νπνίν ηξέρεη ζην background θαη φρη ππφ ηνλ απεπζείαο έιεγρν ηνπ ρξήζηε) κπνξεί λα ππνζηεξηρζεί ε ιεηηνπξγία ηνπ πξσηνθφιινπ θαη απφ ηελ πιεπξά ηνπ router. Οη βαζηθέο ιεηηνπξγίεο ηνπ πξσηνθφιινπ IGMP είλαη : Leave. ηαλ ην IPTVCD αθήλεη ην ζπγθεθξηκέλν multicast θαλάιη ζην νπνίν βξίζθεηαη. Join. ηαλ ην IPTVCD ζπλδέεηαη ζε έλα multicast θαλάιη. 71

72 Query. ηαλ ν router θάλεη θάπνηεο εξσηήζεηο ζηα κέιε ελφο group multicast γηα λα δεη αλ φια είλαη εληάμεη. ηελ έθδνζε IGMP v2 φηαλ θάπνηνο ρξήζηεο ήζειε λα αιιάμεη θαλάιη, ην IPTVCD έζηειλε 2 εληνιέο ζηνλ θεληξηθφ εμνπιηζκφ: 1. Να θάλεη «leave» απφ ην multicast θαλάιη ζην νπνίν βξίζθνληαλ ηελ ζπγθεθξηκέλε ρξνληθή ζηηγκή. 2. Να θάλεη «join» ζην λέν επηζπκεηφ multicast θαλάιη. Έηζη ηα βήκαηα ηεο δηαδηθαζίαο «leave» ζηελ έθδνζε IGMP v2 είλαη: Σεξκαηηζκόο ηεο πξόζβαζεο ζην ππάξρνλ ξεύκα δεδνκέλσλ IPTV. To IP set-top-box ιακβάλεη απφ ηνλ ρξήζηε κηα εληνιή αιιαγήο θαλαιηνχ απφ ην θαλάιη 10 ζε άιιν. Απηφ ζεκαίλεη λα γίλεη ηεξκαηηζκφο ηεο πξφζβαζεο ζην multicast ξεχκα δεδνκέλσλ ηνπ θαλαιηνχ 10 θαη λα γίλεη ζχλδεζε ζε έλα άιιν θαλάιη. Απνζηνιή ελόο κελύκαηνο «leave group». Σν κήλπκα leave group, ην νπνίν πεξηέρεη ηελ ΙΡ δηεχζπλζε ηνπ θαλαιηνχ απφ ην νπνίν γίλεηαη έμνδνο, ζηέιλεηαη ζε φινπο ηνπο multicast routers. Απνζηνιή κελπκάησλ «query». Ο edge router ζηέιλεη 2 κελχκαηαεξσηήκαηα γηα λα δεη αλ ππάξρνπλ άιια IPTVCDs ηα νπνία ελδηαθέξνληαη λα ιάβνπλ ην ζπγθεθξηκέλν ξεχκα δεδνκέλσλ ή ην ζπγθεθξηκέλν broadcast ηειενπηηθφ θαλάιη. Πεξαηηέξσ επεμεξγαζία από ηνλ router. Αλ δελ ππάξρνπλ απαληήζεηο ζηα εξσηήκαηα ηνπ router, ηφηε ν router ζηακαηάεη ην multicast group εληειψο, θαη ζηακαηάεη λα ζηέιλεη δεδνκέλα θαη θίλεζε ζην ζπγθεθξηκέλν interface. 72

73 Διαδικαςύα IGMP v2 «leave» Γηα έλα set-top box γηα λα αξρίζεη λα ιακβάλεη παθέηα απφ έλαλ IPTV server πεξηερνκέλνπ πξέπεη λα αξρίζεη ηε δηαδηθαζία join. O φξνο «join» ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα πεξηγξάςεη φηη έλαο πειάηεο IGMP ζέιεη λα ιάβεη θαη λα παξαθνινπζήζεη έλα IPTV broadcast θαλάιη. Παξαθάησ, πεξηγξάθνληαη ηα βήκαηα κηαο join δηαδηθαζίαο φηαλ ζηαιεί κηα αίηεζε απφ έλαλ ειεθηξνληθφ νδεγφ πξνγξακκάησλ (Electronic program Guide-EPG), ζε έλα IP set-top box λα αιιάμεη ζε έλα ζπγθεθξηκέλν broadcast θαλάιη. Διαδικαςύα IGMP v2 «join» 73

74 Δύξεζε ηεο δηεύζπλζεο ηνπ group. Σν ιεηηνπξγηθφ ζχζηεκα ή ην ινγηζκηθφ middleware ην νπνίν «ηξέρεη» ζην IPTV set-top box βξίζθεη ηε δηεχζπλζε ηνπ group ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ broadcast θαλαιηνχ. Δλεκέξσζε ηνπ ΙΡ πξσηνθόιινπ λα αξρίζεη λα ιακβάλεη έλα ζπγθεθξηκέλν ξεύκα δεδνκέλσλ multicast. Μφιηο βξεζεί ε δηεχζπλζε ηνπ group, ην πξσηφθνιιν ΙΡ αξρίδεη λα ελεκεξψλεη φηη αξρίδεη ε ιήςε IPTV multicast θίλεζεο ζηελ ζπγθεθξηκέλε δηεχζπλζε IPv4 ή IPv6. Γίλεηαη πέξαζκα ηνπ αηηήκαηνο multicast ζην επίπεδν hardware. Ο αληάπηνξαο ηνπ δηθηχνπ, πνπ ηηο πεξηζζφηεξεο θνξέο είλαη Ethernet, είλαη ξπζκηζκέλνο λα αθνχεη θαη λα απαληάεη ζε MAC δηεπζχλζεηο πνπ αληηζηνηρνχλ ζηηο multicast δηεπζχλζεηο ηνπ δεηνχκελνπ broadcast θαλαιηνχ. Δλεκέξσζε ηνπ ηνπηθνύ router. Σν IP set-top box ζηέιλεη έλα κήλπκα «join» ζηνλ ηνπηθφ router. Απηφ ην κήλπκα ιέεη ζηνλ ηνπηθφ router φηη γίλεηαη αίηεζε multicast θίλεζεο γηα κηα ζπγθεθξηκέλε ΙΡ δηεχζπλζε, θαη γηα έλα ζπγθεθξηκέλν broadcast ηειενπηηθφ θαλάιη. Έιεγρνο δηαζεζηκόηεηαο ηνπ ξεύκαηνο multicast. O ηνπηθφο router ειέγρεη λα δεη αλ ήδε ιακβάλεη ην δεηνχκελν multicast παθέην δεδνκέλσλ ΙΡ. Αλ ήδε ην ιακβάλεη, ηφηε απιά αληηγξάθεη ην παθέην δεδνκέλσλ θαη ην ζηέιλεη ζην IP set-top box κέζσ ηεο θαηάιιειεο δηεπαθήο. Αλ ην ξεχκα δεδνκέλσλ δελ είλαη δηαζέζηκν, ηφηε ν router ζηέιλεη έλα αίηεκα ζην δίθηπν γηα λα ην απνθηήζεη. Σν δίθηπν απαληάεη κε ην παθέην δεδνκέλσλ, ην νπνίν ζηε ζπλέρεηα αληηγξάθεηαη απφ ηνλ ηνπηθφ router θαη ζηέιλεηαη ζην IP set-top box. O multicast router είλαη ππεχζπλνο γηα ηελ πεξηνδηθή κεηάδνζε κελπκάησλ query (εξσηεκάησλ) ζε έλα δίθηπν IPTV. Ο ιφγνο απηψλ ησλ κελπκάησλ είλαη γηα λα επηβεβαηψζεη, πνηα IPTVCDs αλήθνπλ ζε πνηα multicast groups. Απηφ επίζεο ζεκαίλεη, ζην επίπεδν ελφο IPTV πεξηβάιινληνο, θαη πνηα θαλάιηα παξαθνινπζνχλ ηε ζπγθεθξηκέλε ρξνληθή ζηηγκή νη ζπλδξνκεηέο. Δπίζεο, ηα εξσηήκαηα απηά ρξεζηκνπνηνχληαη γηα λα δηαπηζηψζνπλ αλ ζπλέβε Μηχαμιρμόπ επιλξγήπ δοξμξλξγηςή για ςη διαχείοιρη ςωμ IGMP query μημσμάςωμ 74

75 θάπνην ζθάικα θαηά ηε δηάξθεηα κηαο δηαδηθαζίαο «join» ή «leave». Γηα παξάδεηγκα, ε απνζχλδεζε ελφο IPTVCD θαηά ηε δηάξθεηα κηαο ηέηνηαο δηαδηθαζίαο είλαη έλα ζπλεζηζκέλν ζθάικα πνπ κπνξεί λα πξνθχςεη.σα βήκαηα ζε κία δηαδηθαζία «query» είλαη ηα εμήο: ηαλ έλαο multicast router είλαη ζπλδεδεκέλνο ζε έλα επξπδσληθφ δίθηπν, είλαη ππεχζπλνο γηα ηε δηαρείξηζε θαη εθπνκπή IGMP query κελπκάησλ. Ο multicast router ζηέιλεη ζπλερψο IGMP query κελχκαηα. Σν δηάζηεκα πνπ κεζνιαβεί αλάκεζα ζηα ζπλερφκελα IGMP κελχκαηα είλαη 125 δεπηεξφιεπηα. ζν ν multicast router είλαη ζπλδεδεκέλνο ζην δίθηπν κπνξεί λα ιακβάλεη IGMP κελχκαηα θαη απφ άιινπο routers. Δμεηάδεη ην κήλπκα query πνπ ήξζε απφ ηνλ άιιν δξνκνινγεηή θαη αλ ε ΙΡ δηεχζπλζε πνπ πεξηέρεηαη ζην κήλπκα έρεη κηθξφηεξε ηηκή ζε ζρέζε κε ηε δηθή ηνπ, ηφηε ν router ζηακαηάεη λα ζηέιλεη άιια query κελχκαηα. Αλ δελ ιεθζεί κήλπκα query κέζα ζε έλα ζπγθεθξηκέλν ρξνληθφ δηάζηεκα (ζπλήζσο 255 δεπηεξφιεπηα), ηφηε ν router γίλεηαη απηφο πνπ ζηέιλεη ηα query κελχκαηα θαη ζπλερίδεη λα δηαρεηξίδεηαη θαη λα επεμεξγάδεηαη IGMP query κελχκαηα Πξσηόθνιιν IGMP v.3 Η έθδνζε IGMP v.3 απνηειεί ηελ πην θαηλνχξηα έθδνζε ηνπ πξσηνθφιινπ IGMP, εκθαλίζηεθε γηα πξψηε θνξά ην 2002 θαη ζεσξείηαη σο ε θχξηα έθδνζε ηνπ πξσηνθφιινπ απηήλ ηελ πεξίνδν. ηεξίδεηαη ζηηο πξνεγνχκελεο εθδφζεηο ηνπ πξσηνθφιινπ θαη πεξηέρεη θάπνηεο βειηηψζεηο ζε ζρέζε πάληα κε ηηο παιηφηεξεο εθδφζεηο: Τπνζηεξίδεη ην SSM (source specific multicast). Έρεη βειηησκέλε έθδνζε ησλ κελπκάησλ query. Η ρξήζε ησλ κελπκάησλ «leave» group δελ ζπλερίζηεθε. Δίλαη ζπκβαηή κε ηηο πξνεγνχκελεο εθδφζεηο. Πξνζθέξεη θαιχηεξε ρξεζηκνπνίεζε ηνπ bandwidth θαη παξέρεη κεγαιχηεξε αζθάιεηα. Τπνζηεξίδεη λέα πξσηφθνιια δξνκνιφγεζεο. Τηνζεηήζεθε απφ ηελ βηνκεραλία θαηαζθεπήο θαισδίσλ. Άιιεο βειηηψζεηο ηεο IGMP v3 ζε ζρέζε κε ηηο παιηφηεξεο εθδφζεηο είλαη φηη, φηαλ έλαο ρξήζηεο επηζπκεί λα αιιάμεη θαλάιη, απηφ γίλεηαη ζε 1 βήκα θαη φρη ζε 2 φπσο ζηελ IGMP v2 ( «leave» θαη «join»). Σψξα απιά ην IPTVCD δειψλεη ζε πνην group 75

76 ζέιεη λα αλήθεη γηα λα δεη ην αληίζηνηρν θαλάιη. Απηφ βειηηψλεη πάξα πνιχ ηνλ ρξφλν αιιαγήο θαλαιηψλ («δάπηλγθ») Σερλνινγίεο Αξρηηεθηνληθήο Μεηαθνξάο Μulticast Η δηαλνκή ηνπ video ζε έλα δίθηπν IPTV ρξεζηκνπνηεί έλαλ αξηζκφ απφ πξνρσξεκέλα πξσηφθνιια δξνκνιφγεζεο θαη ηερλνινγίεο. Κάπνηεο απφ απηέο ηηο ηερλνινγίεο δξνκνιφγεζεο, νη νπνίεο ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηα δίθηπα IPTV, είλαη: Γέληξα δηαλνκήο multicast. Πξσηφθνιια δηαλνκήο multicast. Σερληθέο πξνψζεζεο multicast Time-shifting Multicast IPTV Δθηφο απφ ηελ παξνρή κηαο multicast ππεξεζίαο, είλαη επίζεο δπλαηή ε πινπνίεζε κηαο δηθηπαθήο ππνδνκήο πνπ λα ππνζηεξίδεη ππεξεζίεο time-shifting multicast IPTV (TSMIPTV). ην παξαθάησ ζρήκα θαίλνληαη ηα κέξε ηνπ δηθηχνπ πνπ απαηηνχληαη γηα λα ππνζηεξίμνπλ ηε δηαλνκή ησλ TSMIPTV ππεξεζηψλ. πσο θαίλεηαη θαη απφ ην ζρήκα απηήο ηεο αξρηηεθηνληθήο, έρεη πξνζηεζεί ζην βαζηθφ θνξκφ ηνπ δηθηχνπ θαη έλαο time shifting server (TS) ζην θέληξν δεδνκέλσλ IPTV. ε απηφ ην παξάδεηγκα, ν ρξήζηεο ζην ςεθηαθφ ζπίηη 1 έρεη γξαθηεί ζην TSMIPTV θαη κπνξεί λα έρεη έλα unicast ξεχκα δεδνκέλσλ ηνπ θαλαιηνχ 1 φπνηα ζηηγκή επηζπκεί, κεηά ηελ αξρηθή multicast εθπνκπή ηνπ θαλαιηνχ 1 (αθνχ δειαδή γίλεη ε θαλνληθή εθπνκπή ηνπ θαλαιηνχ). Η δηαλνκή ηεο ππεξεζίαο πεξηιακβάλεη ηε δξνκνιφγεζε ηνπ multicast παθέηνπ κέζσ ηνπ TS server θαη ζηελ ζπλέρεηα ζην IPTVCD ηνπ ρξήζηε. πσο ην παθέην πεξλάεη απφ ηνλ server, αληηγξάθεηαη ζε κία ζπζθεπή απνζήθεπζεο (ζηνπο ζθιεξνχο δίζθνπο ηνπ server). Απηφ ην αληίγξαθν είλαη δηαζέζηκν ζηα IPTVCDs πνπ έρνπλ πξφζβαζε ζηελ time-shifted έθδνζε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ θαλαιηνχ. Έηζη, κε απηφλ ηνλ ηξφπν, ην απνζεθεπκέλν ζηνλ server παθέην επηηξέπεη ζηνπο ρξήζηεο ζην ςεθηαθφ ζπίηη 1 λα ρξεζηκνπνηνχλ ιεηηνπξγίεο, φπσο παχζε, rewind θαη fast forward ζε θαλάιηα TV multicast. Δίλαη επίζεο ζεκαληηθφ λα ζεκεησζεί φηη ν TS server κπνξεί λα κελ απνηειεί μερσξηζηφ κέξνο ηνπ hardware θαη ε ιεηηνπξγία time-shifting λα βξίζθεηαη ελζσκαησκέλε απεπζείαο ζηνλ ΙΡTV streaming server ζην θέληξν δεδνκέλσλ IPTV. Οη ρξήζηεο ζην ςεθηαθφ ζπίηη 2 κπνξνχλ κφλν λα βιέπνπλ έλα θαλάιη δσληαλά θαη δελ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ηηο ππεξεζίεο TSMIP TV, θαζψο δελ είλαη ζπλδξνκεηέο ζηελ ζπγθεθξηκέλε ππεξεζία. 76

77 Αρχιτεκτονικό Δικτύου TSMIPTV 77

78 78

79 6. ΚΧΓΙΚΟΠΟΙΗΔΙ Σν MPEG είλαη ζπληνκνγξαθία ηνπ Moving Picture Experts Group νη νπνίνη απνηεινχλ νκάδα ηεο ISO. Ο φξνο επίζεο αλαθέξεηαη θαη ζηελ νηθνγέλεηα ησλ ζηάληαξ πξνυπνζέζεσλ γηα ζπκπίεζε θαη κνξθνπνίεζε ςεθηαθνχ βίληεν (digital video), πνπ δεκηνπξγνχληαη απφ ηελ παξαπάλσ νκάδα. Γεληθφηεξα ην MPEG παξάγεη θαιχηεξεο πνηφηεηαο βίληεν απφ άιια αληαγσληζηηθά κνξθφηππα φπσο ην Video for Windows, Indeo θαη QuickTime. Σα αξρεία MPEG (mpg ή mpeg) κπνξνχλ λα απνθσδηθνπνηεζνχλ απφ εμεηδηθεπκέλν hardware ή θαη εθαξκνγέο (software). Σν MPEG κπνξεί λα πεηχρεη κεγάιε ηαρχηεηα ζπκπίεζεο κε ην λα απνζεθεχεη κφλν ηηο αιιαγέο απφ ην έλα θαξέ ζε ζρέζε κε ην πξνεγνχκελν, αληί λα απνζεθεχεη νιφθιεξα ηα θαξέ. ηελ ζπλέρεηα νη πιεξνθνξίεο ηνπ βίληεν θσδηθνπνηνχληαη ρξεζηκνπνηψληαο κηα ηερληθή πνπ νλνκάδεηαη DCT. Ο ηξφπνο κε ηνλ νπνίν ζπκπηέδνληαη ηα αξρεία MPEG έρεη σο απνηέιεζκα ην ράζηκν θάπνησλ πιεξνθνξηψλ ηνπ βίληεν (lossy compression) θαζψο απηά αθαηξνχληαη, φκσο νη ιεπηνκέξεηεο πνπ ράλνληαη δελ γίλνληαη αηζζεηέο απφ ην αλζξψπηλν κάηη. 6.1 ΤΜΠΙΔΔΙ ΣΧΝ ΚΑΡΔ Τπάξρνπλ 2 εηδψλ ζπκπηέζεηο ησλ θαξέ, ε ρσξηθή θαη ε ρξνληθή ζπκπίεζε Υσξηθή ζπκπίεζε Η ρσξηθή ζπκπίεζε (spatial compression) ησλ θαξέ γίλεηαη κε ηε κέζνδν JPEG (ή θάπνηα παξαιιαγή ηεο). Κάζε θαξέ είλαη θαη κηα θσηνγξαθία πνπ κπνξεί λα ζπκπηεζηεί μερσξηζηά Υξνληθή ζπκπίεζε Καηά ηε ρξνληθή ζπκπίεζε (temporal compression) αθαηξνχληαη πιενλάδνληα θαξέ. ηαλ παξαθνινπζνχκε ηειεφξαζε παξαθνινπζνχκε 30 θαξέ ην δεπηεξφιεπην. Χζηφζν, ηα πεξηζζφηεξα απφ ηα δηαδνρηθά είλαη ζρεδφλ φκνηα κεηαμχ ηνπο. Γηα παξάδεηγκα, φηαλ κηιάεη θάπνηνο ην κεγαιχηεξν κέξνο ησλ θαξέ είλαη ίδην κε ην πξνεγνχκελν, εθηφο απφ ην ηκήκα γχξσ απφ ηα ρείιε ην νπνίν θαη κεηαβάιιεηαη απφ ην έλα θαξέ ζην άιιν. Η αλαγθαηφηεηα ηεο ρξνληθήο ζπκπίεζεο ηνπ βίληεν γίλεηαη εκθαλήο κε έλαλ πξφρεηξν ππνινγηζκφ. Μηα ζπκπίεζε JPEG 20:1 ελφο θαξέ ζηέιλεη 368,640 κπηη αλά θαξέ, κε ξπζκφ 30 θαξέ ην δεπηεξφιεπην απηφ ζεκαίλεη κπηη ην δεπηεξφιεπην. Απηφο ν ξπζκφο πξέπεη λα κηθξχλεη. Γηα λα επηηχρεη ηε ρξνληθή ζπκπίεζε ησλ δεδνκέλσλ ε κέζνδνο MPEG, θαηαξρήλ ηαμηλνκεί ηα πιαίζηα ζε ηξείο σελ. 79

80 θαηεγνξίεο: ηα ελδνθσδηθνπνηεκέλα θαξέ, ηα πξνβιεπφκελα θαξέ, θαη ηα ακθίδξνκα θαξέ Δλδνθσδηθνπνηεκέλα θαξέ Σα ελδνθσδηθνπνηεκέλα θαξέ (intracoded frames ή I-frames) είλαη αλεμάξηεηα θαξέ πνπ δελ ζρεηίδνληαη κε θαλέλα άιιν θαξέ (νχηε ην πξνεγνχκελν νχηε ην επφκελν) Δκθαλίδνληαη ζε ηαθηηθά ρξνληθά δηαζηήκαηα (γηα παξάδεηγκα θάζε έλαην θαξέ είλαη ελδφθσδηθνπνηεκέλν). Έλα θαξέ ηέηνηνπ είδνπο πξέπεη λα εκθαλίδεηαη πεξηνδηθά ιφγσ θάπνησλ απφηνκσλ κεηαβνιψλ ηηο νπνίεο δελ κπνξνχλ λα απεηθνλίζνπλ ηα πξνεγνχκελα θαη ηα επφκελα θαξέ. Δπίζεο, φηαλ γίλεηαη κηα εθπνκπή νη ζεαηέο κπνξνχλ λα ζπληνληζηνχλ ζηνπο δέθηεο ηνπο νπνηαδήπνηε ζηηγκή. Αλ ππήξρε κφλν έλα ελδνθσδηθνπνηεκέλν θαξέ ζηελ αξρή ηεο εθπνκπήο, νη ζεαηέο πνπ ζα ζπληνλίδνληαλ αξγφηεξα δελ ζα κπνξνχζαλ λα έρνπλ νινθιεξσκέλε εηθφλα Πξνβιεπόκελα θαξέ Έλα πξνβιεπόκελν θαξέ (predicted frame ή P-frame) ζρεηίδεηαη κε ην πξνεγνχκελν ελδνθσδηθνπνηεκέλν ή πξνβιεπφκελν θαξέ. Με άιια ιφγηα, θάζε πξνβιεπφκελν θαξέ πεξηέρεη κφλν ηηο αιιαγέο απφ ην πξνεγνχκελν θαξέ, νη νπνίεο, φκσο, δελ κπνξνχλ λα εθηείλνληαη ζε κεγάια ηκήκαηα. Γηα παξάδεηγκα, νη κεηαβνιέο πνπ ζπκβαίλνπλ ζε έλα αληηθείκελν πνπ θηλείηαη πνιχ γξήγνξα ίζσο λα κελ κπνξνχλ λα θαηαγξαθνχλ ζε έλα πξνβιεπφκελν θαξέ. Δπίζεο, έρνπλ πνιχ ιηγφηεξεο πιεξνθνξίεο απφ ην θαξέ ησλ άιισλ ηχπσλ, νη νπνίεο κεηά ηε ζπκπίεζε ιηγνζηεχνπλ αθφκα πεξηζζφηεξν Ακθίδξνκα θαξέ Έλα ακθίδξνκν θαξέ (bidirectional frame ή B-θξακε) ζρεηίδεηαη ηφζν κε ην πξνεγνχκελν φζν θαη κε ην επφκελν ελδνθσδηθνπνηεκέλν ή πξνβιεπφκελν θαξέ. Με άιια ιφγηα, θάζε ακθίδξνκν θαξέ είλαη ζρεηηθφ θαη κε ην 'παξειζφλ' θαη κε ην 'κέιινλ. εκεηψζηε φηη ηα ακθίδξνκα θαξέ δελ ζρεηίδνληαη πνηέ κε άιια ακθίδξνκα θαξέ. 6.2 ΣΤΠΟΙ MPEG Έλα ζήκα θσδηθνπνηεκέλν θαηά MPEG απνηειείηαη απφ ηξία επίπεδα: 1. πζηήκαηνο (System) 2. Σειενπηηθφ (Video) 3. Αθνπζηηθφ (Audio) σελ. 80

81 Τπάξρνπλ ηξεηο θπξίσο ηχπνη MPEG: ην MPEG-1, ην MPEG-2 θαη ην MPEG MPEG-1 Σν πξφηππν MPEG-1 είλαη κηα απσιεηαθή ηερληθή ζπκπίεζεο γηα video θαη audio.έρεη ζρεδηαζηεί γηα λα ζπκπηέδεη αλεπεμέξγαζηα, VHS-πνηφηεηαο, video θαη CD ήρνπ ζηα 1.5 Mbit/s (26:1 θαη 6:1 ιφγνη ζπκπίεζεο αληίζηνηρα) δίρσο ππεξβνιηθή απψιεηα πνηφηεηαο, θάλνληαο ηα video CDs, ηελ ςεθηαθή θαισδηαθή/δνξπθνξηθή ηειεφξαζε θαη ηελ ςεθηαθή αθνπζηηθή επξπεθπνκπή (digital audio broadcasting (DAB)) εθηθηή. ήκεξα, ην MPEG-1 έρεη γίλεη ην πην επξέσο ζπκβαηφ απσιεηαθφ κνξθφηππν video θαη audio ζηνλ θφζκν θαη ρξεζηκνπνηείηαη ζε έλαλ κεγάιν αξηζκφ πξντφλησλ θαη ηερλνινγηψλ. Ίζσο ην πην γλσζηφ θνκκάηη ησλ MPEG-1 πξνηχπσλ λα είλαη ην MP3 αθνπζηηθφ κνξθφηππν. Σν πξφηππν MPEG-1 δεκνζηεχεηαη ζαλ ISO/IEC Σερλνινγία πιεξνθνξίαο. Σν πξφηππν απνηειείηαη απφ ηα παξαθάησ 5 ηκήκαηα : 1)πζηήκαηα ( απνζήθεπζε θαη ζπγρξνληζκφο video, audio θαη άιισλ δεδνκέλσλ καδί). 2) Video ( ζπκπηεζκέλν πεξηερφκελν video) 3)Audio ( ζπκπηεζκέλν πεξηερφκελν audio) 4)Γνθηκέο ζπκκφξθσζεο ( ειέγρνληάο ηελ νξζφηεηα ησλ πινπνηήζεσλ ηνπ πξνηχπνπ) 5)Λνγηζκηθφ αλαθνξάο ( ην ινγηζκηθφ αλαθνξάο δείρλεη πψο λα θσδηθνπνηήζεηο θαη λα απνθσδηθνπνηήζεηο ζχκθσλα κε ην πξφηππν) Σα 3 πξψηα θνκκάηηα (ζπζηήκαηα, audio, video) ηνπ ISO/IEC δεκνζηεχηεθαλ ηνλ Αχγνπζην ηνπ σελ. 81

82 Αλ θαη ην πξφηππν MPEG-1 κπνξεί λα ρεηξηζηεί βίληεν ζαλ απηφ πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζηελ εθπνκπή ηειενπηηθψλ πξνγξακκάησλ, ε πνηφηεηα ηνπ απνθσδηθνπνηεκέλνπ βίληεν δελ είλαη ηθαλνπνηεηηθή. Τπνθεηκεληθά πεηξάκαηα έδεημαλ φηη ε ζπκπίεζε εηθφλσλ δηαζηάζεσλ αλάινγσλ ηνπ CCIR 601 format είλαη δπλαηή ζε ξπζκνχο 4 6 Mbps. Σν πξφηππν MPEG-2 πξνηάζεθε σο επέθηαζε ηνπ MPEG-1 γηα λα ηθαλνπνηήζεη ηηο αλάγθεο γηα ζπκπίεζε ζε δηάθνξνπο ξπζκνχο κεηάδνζεο (απφ 2 20 Mbits) θαη ζε πνηθίιεο αλαιχζεηο. Σα θχξηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ είλαη: α) επεμεξγαζία πεδίσλ θαη πιαηζίσλ εηθφλαο, ελαιιαθηηθή δεηγκαηνιεςία ησλ ρξσκαηηθψλ ζπληζησζψλ, β) παξαγσγή θιηκαθσηήο ζπκβνινζεηξάο εμφδνπ (scalable bitsream), γ) πινπνίεζε πξνζαξκνδφκελνπ θβαληηζηή κε κεγαιχηεξε αθξίβεηα ζε ζρέζε κε ην MPEG1, δ) ελαιιαθηηθή κέζνδνο ζάξσζεο ηνπ πίλαθα ηνπ ΓΜ, ε) δηαθνξεηηθνχο πίλαθεο εληξνπίαο γηα ηνπο ζπληειεζηέο ησλ ΜΒ ηχπνπ Ι. Με ην MPEG-1 παξάγεηαη κηα αλάιπζε εηθφλαο 352x240 pixels κε ηα θαξέ λα έρνπλ κηα ηαρχηεηα ηεο ηάμεο ησλ 30 θαξέ αλά δεπηεξφιεπην (30fps). Απηφ παξάγεη κηα εηθφλα βίληεν ηνπ νπνίνπ ε πνηφηεηα είλαη παξφκνηα ησλ ζπκβαηηθψλ VCR (βίληεν). Η πην δεκνθηιήο ρξήζε ηνπ MPEG-1 είλαη ζηα δηζθάθηα VCD MPEG-2 Σν MPEG-2 είλαη έλα πξφηππν γηα απηφ πνπ ιέκε γέληα θσδίθεπζε θηλνχκελσλ εηθφλσλ θαη ζπζρεηηζκέλσλ αθνπζηηθψλ πιεξνθνξηψλ. Πεξηγξάθεη έλαλ ζπλδπαζκφ απφ κεζφδνπο απσιεηαθήο ζπκπίεζεο video θαη απσιεηαθήο ζπκπίεζεο audio δεδνκέλσλ, νη νπνίεο επηηξέπνπλ ηελ απνζήθεπζε θαη ηελ κεηάδνζε ηαηληψλ ρξεζηκνπνηψληαο επί ηνπ παξφληνο δηαζέζηκν απνζεθεπκέλν εχξνο δψλεο κέζσλ θαη κεηάδνζεο. σελ. 82

83 Σν MPEG-2 ρξεζηκνπνηείηαη επξέσο σο ε κνξθή ησλ ςεθηαθψλ ηειενπηηθψλ θαλαιηψλ ηα νπνία εθπέκπνληαη απφ επίγεηα (ξαδηνδηεπαθήο),θαισδηαθά θαη ζπζηήκαηα δνξπθφξσλ TV άκεζεο εθπνκπήο. Δπίζεο θαζνξίδεη ηελ κνξθή ησλ ηαηληψλ θαη άιισλ πξνγξακκάησλ πνπ δηαλέκνληαη ζε DVD θαη άιινπο παξφκνηνπο δίζθνπο. Σν MPEG-2 είλαη ην δεχηεξν απφ αξθεηά πξφηππα πνπ αλαπηχρζεθαλ απφ ηελ Moving Pictures Expert Group (MPEG) θαη είλαη έλα δηεζλέο πξφηππν (ISO/IEC 13818). Σα ηκήκαηα 1 θαη 2 ηνπ MPEG-2 αλαπηχρζεθαλ έλσζε νκάδαο ζπλεξγαζίαο κε ηελ ITU-T. Σν πξφηππν MPEG2 πξνηάζεθε σο επέθηαζε ηνπ MPEG1 γηα λα ηθαλνπνηήζεη ηηο αλάγθεο γηα ζπκπίεζε ζε δηάθνξνπο ξπζκνχο κεηάδνζεο (απφ 2 20 Mbits) θαη ζε πνηθίιεο αλαιχζεηο. Σα θχξηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ είλαη: α) επεμεξγαζία πεδίσλ θαη πιαηζίσλ εηθφλαο, ελαιιαθηηθή δεηγκαηνιεςία ησλ ρξσκαηηθψλ ζπληζησζψλ, β) παξαγσγή θιηκαθσηήο ζπκβνινζεηξάο εμφδνπ (scalable bitsream), γ) πινπνίεζε πξνζαξκνδφκελνπ θβαληηζηή κε κεγαιχηεξε αθξίβεηα ζε ζρέζε κε ην MPEG1, δ) ελαιιαθηηθή κέζνδνο ζάξσζεο ηνπ πίλαθα ηνπ ΓΜ, ε) δηαθνξεηηθνχο πίλαθεο εληξνπίαο γηα ηνπο ζπληειεζηέο ησλ ΜΒ ηχπνπ Ι. To MPEG-2 κπνξεί λα πξνζθέξεη αλαιχζεηο ησλ 740x480 θαη 1280x720 pixel κε 60 fps θαη κε πνηφηεηα ήρνπ φκνηα απηήο ησλ CD. Απηά ηα ραξαθηεξηζηηθά είλαη επαξθή γηα ηα θπξίσο ζηάληαξ ηεο ηειεφξαζεο ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ απηψλ ηνπ NTSC (National Television System Committee), αθφκα θαη ηνπ HDTV (High-Definition Television). Σν MPEG-2 ρξεζηκνπνηείηαη ζηα DVD-ROM. Σν MPEG-2 κπνξεί λα ζπκπηέζεη κηα ηαηλία 2 σξψλ ζε ιίγα κφλν Gigabyte. Καηά ηελ απνζπκπίεζε ησλ δεδνκέλσλ ηνπ MPEG-2 ρξεηάδεηαη ζρεηηθά κέηξηα ππνινγηζηηθή δχλακε, ελψ γηα ηελ ζπκπίεζε ρξεηάδεηαη ζεκαληηθά κεγαιχηεξε δχλακε επεμεξγαζίαο. σελ. 83

84 Σν πξφηππν MPEG2 έρεη ζρεδηαζηεί γηα λα αληηκεησπίζεη ζαθψο πςειφηεξνπο ξπζκνχο κεηάδνζεο ζε ζχγθξηζε κε ην MPEG-1, νη νπνίνη αγγίδνπλ ηα 40 Mbits/sec. Δπίζεο, έρεη ζρεδηαζηεί έηζη ψζηε λα κπνξεί λα αληηκεησπίζεη κηα πιεηάδα formats γηα ηελ αθνινπζία εηζφδνπ, λα κπνξεί λα πεξηιάβεη κέρξη θαη 5 αλεμάξηεηα θαλάιηα ήρνπ (surround sound), θαη λα είλαη εηδηθά ζρεδηαζκέλν γηα ηελ θσδηθνπνίεζε interlaced αθνινπζηψλ. ην πξφηππν MPEG2 έρεη ελζσκαησζεί θαη ε εκπεηξία πνπ απνθνκίζζεθε απφ ηηο πξνζπάζεηεο ζχληαμεο πξνηχπνπ γηα ηελ θσδηθνπνίεζε αθνινπζηψλ πςειήο επθξίλεηαο (HDTV) ελψ είλαη ην πξφηππν πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζηα DVD. Γηαπηζηψζεθε φηη κέζσ ηνπ πξνηχπνπ MPEG2 ήηαλ δπλαηή ε θσδηθνπνίεζε κε εμαηξεηηθά πηζηφηεηα ησλ αθνινπζηψλ HDTV (1920x1080 pixels) θαη έηζη νη απαξαίηεηεο γηα ηελ θσδηθνπνίεζε αθνινπζηψλ HDTV επεθηάζεηο ελζσκαηψζεθαλ ζηα profiles High1440 θαη High Level. Σν πξφηππν MPEG2 είρε σο ζηφρν ηελ απνηειεζκαηηθή θσδηθνπνίεζε θηλνχκελσλ εηθφλσλ ζε θαιχηεξε πνηφηεηα κε ξπζκνχο θσδηθνπνίεζεο κέρξη 10 Mbits/sec. ε ζρέζε κε ην πξφηππν MPEG1, ην MPEG2 πεξηέιαβε δχν βαζηθά επηπιένλ ζηάδηα: 1. ηελ απνηειεζκαηηθή θσδηθνπνίεζε ηεο πιεξνθνξίαο πνπ ράλεηαη φηαλ ην CCIR601 ζήκα ππνδεηγκαηνιεπηείηαη θαηά ηελ νξηδφληηα δηάζηαζε ζηελ δηαδηθαζία κεηαηξνπήο ηνπ ζε κνξθή MPEG1. 2. ηελ εθ ησλ πζηέξσλ εθηίκεζε ησλ αξηίσλ γξακκψλ ηνπ αξρηθνχ CCIR 601 ζήκαηνο, πνπ παξαιήθζεθαλ θαηά ηελ MPEG1 θσδηθνπνίεζε, απφ ηηο πεξηηηέο γξακκέο κε ρξεζηκνπνίεζε ηερληθψλ εθηίκεζεο θαη αληηζηάζκηζεο θίλεζεο. Σν πξφηππν MPEG2 είλαη ζρεδηαζκέλν ψζηε λα εμππεξεηεί κηα πιεηάδα απφ εθαξκνγέο θαη ππεξεζίεο, θαζε κία απφ ηηο νπνίεο ραξαθηεξίδεηαη απφ δηαθνξεηηθφ bitrate. ηα πιαίζηα ηεο εμππεξέηεζεο ησλ απαηηήζεσλ απηψλ, έρνπλ δηακνξθσζεί 4 ζχλνια πξνδηαγξαθψλ ιεηηνπξγίαο γλσζηά θαη ζαλ profiles, φπσο θαη 4 επίπεδα ιεηηνπξγίαο κε αχμνληεο ξπζκνχο κεηάδνζεο θαη δηαζηάζεσλ εηθφλαο, γλσζηά θαη ζαλ levels. Οη παξαθάησ πίλαθεο παξνπζηάδνπλ ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ θάζε ξπζκνχ ιεηηνπξγίαο, θαζψο θαη ηνπο επηηξεπηνχο ζπλδπαζκνχο ηνπο. Mε ηνλ φξν θιηκαθνχκελε θσδηθνπνίεζε (scalable coding) ελλννχκε ηξφπνπο θσδηθνπνίεζεο ζηνπο νπνίνπο ε πιεξνθνξία ηεο θσδηθνπνηεκέλεο αθνινπζίαο δηαρσξίδεηαη ζε μέλεο κεηαμχ ηνπο νκάδεο δεδνκέλσλ, νη νπνίεο κάιηζηα ζε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο κεηαδίδνληαη απφ δηαθνξεηηθά κέζα (δίθηπα). ηφρνο ηεο θιηκαθνχκελεο θσδηθνπνίεζεο είλαη ε δπλαηφηεηα εμππεξέηεζεο απνθσδηθνπνηεηψλ κε δηαθνξεηηθέο απαηηήζεηο ζε κέγεζνο εηθφλαο θαη πνηφηεηα αλαθαηαζθεπήο κέζσ κίαο εληαίαο δηαδηθαζίαο. Έηζη, απνθσδηθνπνηεηέο (δέθηεο) κέζσλ πξνο ρακειψλ απαηηήζεσλ εθκεηαιιεχνληαη κφλνλ έλα κέξνο ηεο δηαζέζηκεο πιεξνθνξίαο, ελψ κε ρξήζε επηπξφζζεηεο πιεξνθνξίαο νη απνθσδηθνπνηεηέο πςειψλ απαηηήζεσλ επηηπγράλνπλ ηα αληίζηνηρα βειηησκέλα απνηειέζκαηα. Δπίζεο, ε αξρηθή σελ. 84

85 πιεξνθνξία γηα ηνπο δέθηεο κέζσλ απαηηήζεσλ κεηαδίδεηαη κέζσ ελφο ηδηαίηεξα αμηφπηζηνπ ηειεπηθνηλσληαθνχ κέζνπ, κε απνηέιεζκα φηαλ απνπζηάδεη ε ζπκπιεξσκαηηθή πιεξνθνξία, νη δέθηεο πςειήο πηζηφηεηαο κπνξνχλ παξνπζηάζνπλ ππεξδεηγκαηνιεπηεκέλεο κνξθέο ηεο αθνινπζίαο κέζεο πηζηφηεηαο. Kιηκαθνχκελεο θσδηθνπνηήζεηο κπνξεί λα γίλνληαη κε ηερληθέο subband αιιά θαη κε ηερληθέο MPEG. H θιηκαθνχκελε θσδηθνπνίεζε θαηά MPEG πινπνηείηαη κέζσ δηαθνξεηηθψλ ηερληθψλ, θαζεκία απφ ηηο νπνίεο αξκφδεη ζε δηαθνξεηηθή θαηεγνξία εθαξκνγψλ. Πην ζπγθεθξηκέλα, ε ρσξηθά θιηκαθνχκελε θσδηθνπνίεζε (spatial scalability) ρξεζηκνπνηείηαη θπξίσο ζε εθαξκνγέο ινγηζκηθνχ γηα ηελ απνθσδηθνπνίεζε ησλ αθνινπζηψλ κέζεο πξνο ρακειήο δηαθξηηηθήο ηθαλφηεηαο. ηα πιαίζηα ηεο κεζφδνπ απηήο, θσδηθνπνηείηαη κηα ππνδεηγκαηνιεπηεκέλε κνξθή ηεο αθνινπζίαο, θαη, ζηνλ απνθσδηθνπνηεηή, ε ππεξδεηγκαηνιεπηεκέλε κνξθή απηήο ηεο αθνινπζίαο ρξεζηκνπνηείηαη ζαλ πξφβιεςε γηα ηελ ζχλζεζε αθνινπζηψλ πςειφηεξεο αλάιπζεο. ε θαηάηκεζε δεδνκέλσλ (data partitioning) ιεηηνπξγεί απφιπηα ηζνδχλακα κε ηελ πξννδεπηηθή θσδηθνπνίεζε ζην πξφηππν JPEG. Οη ζπληειεζηέο ηνπ ΓΜ ρσξίδνληαη ζε δχν (ή πεξηζζφηεξα) bitsreams, έλα εθ ησλ νπνίσλ ραξαθηεξίδεηαη θαη θσδηθνπνηείηαη ζαλ bitstream πςειήο πξνηεξαηφηεηαο, πεξηέρνληαο ηνπο ζπληειεζηέο κε ηε κεγαιχηεξε ηζρχ. ε ζεκαηνζνξπβηθά θιηκαθνχκελε θσδηθνπνίεζε (frequency scalable coding) βαζίδεηαη ζηελ θσδηθνπνίεζε ηεο ίδηαο πιεξνθνξίαο, ζε θαλάιηα ηζνδχλακεο ρσξεηηθφηεηαο αιιά κε δηαθνξεηηθή πνηφηεηα θβαληηζκνχ. Η επηινγή ησλ θαλαιηψλ θαη αζξνηζηηθή απνθσδηθνπνίεζε ησλ bistreams δηαθνξνπνηεί ηειηθά ηελ πνηφηεηα απνθσδηθνπνίεζεο ηεο θάζε εηθφλαο MPEG-4 Σν MPEG-4 είλαη κία κέζνδνο θαζνξηζκνχ ζπκπίεζεο audio θαη video (AV) ςεθηαθψλ δεδνκέλσλ. Δκθαλίζηεθε ζηα ηέιε ηνπ 1998 θαη θαζφξηζε έλα πξφηππν γηα κηα νκάδα βηληενθσδηθεπκέλσλ θαη αθνπζηηθψλ θσδηθεπκέλσλ κνξθνηχπσλ. ηηο ρξήζεηο ηνπ MPEG-4 πεξηιακβάλεηαη ε ζπκπίεζε ησλ ΑV δεδνκέλσλ γηα δηαλνκή ζην web θαη ζε CD αιιά θαη ε ηειενπηηθή επξπεθπνκπή. Σν πξφηππν MPEG-4 (ISO/IEC 14496), ην νπνίν έρεη θαζνξίζεη ηνλ αληηθεηκελνζηξεθή ραξαθηήξα ησλ πνιπκεζηθψλ πιεξνθνξηψλ, κε έκθαζε ζην σελ. 85

86 ςεθηαθφ βίληεν, έρνληαο ζηφρν ηφζν ηελ θσδηθνπνίεζε θαη κεηάδνζε ησλ πιεξνθνξηψλ απφ δηαθνξεηηθά θαλάιηα επηθνηλσλίαο, φζν θαη ηελ απνηειεζκαηηθή αλαπαξάζηαζή ηνπο ζε ζπζηήκαηα πνιπκέζσλ, έρεη νινθιεξσζεί σο πξνο ηε βαζηθή δνκή ηνπ, ελψ γίλνληαη επηκέξνπο λέεο εθδφζεηο επηκέξνπο πεξηγξαθψλ ηνπ, φπσο ηνπ ηκήκαηνο ηεο πβξηδηθήο, ζπλζεηηθήο πξαγκαηηθήο θσδηθνπνίεζεο. Σν πξφηππν MPEG-4 θιήζεθε λα θαιχςεη ηελ αλάγθε ζπλχπαξμεο ηερλνινγηψλ νη νπνίεο αθνξνχλ ηα πεδία ηεο δηαζθέδαζεο θαη ησλ επηθνηλσληψλ (π.ρ. ςεθηαθή ηειεφξαζε), ησλ δηαινγηθψλ εθαξκνγψλ γξαθηθψλ (π.ρ. θηλνχκελα ζρέδηα), θαη ησλ δηαινγηθψλ εθαξκνγψλ πνιπκέζσλ (π.ρ. παγθφζκηνο ηζηφο). ηνρεχεη ζηελ παξνρή ηππνπνηεκέλσλ ζηνηρείσλ ηα νπνία πνπ ζα θαηαζηήζνπλ δπλαηή ηελ ελνπνίεζε ησλ ηξηψλ δηεξγαζηψλ θάησ απφ έλα θνηλφ πιαίζην εξγαζίαο [Jacklin, 2002]. Δίλαη πξψηηζηα κηα εξγαιεηνζήθε πξνεγκέλσλ αιγνξίζκσλ ζπκπίεζεο γηα ηηο νπηηθναθνπζηηθέο πιεξνθνξίεο, θαηάιιειε γηα πιήζνο ζπζθεπψλ αλαπαξαγσγήο θαη δηθηχσλ [Kosch, 2004]. Δλψ ηα πξνεγνχκελα δχν ΜPEG πξφηππα, ρξεζηκνπνηνχζαλ έλα κνληέιν αλαπαξάζηαζεο ην νπνίν είρε ηηο ξίδεο ηνπ ζηελ αλαινγηθή ηειεφξαζε θαη ρξεζηκνπνηνχζε σο κνλάδα θσδηθνπνίεζεο έλα πιαίζην (frame) ή έλα ζχλνιν πιαηζίσλ (frame-based model), αληηκεηψπηδαλ δειαδή ην βίληεν ζαλ κηα αιιεινπρία εηθφλσλ, ην MPEG-4 απφ ηελ εκθάληζή ην 1993, πηνζεηεί έλα ηειείσο δηαθνξεηηθφ ηξφπν πξνζέγγηζεο, ηελ θσδηθνπνίεζε βάζεη πεξηερνκέλνπ ή αληηθεηκέλνπ (contentbased ή object-based model). Σν ζπγθεθξηκέλν κνληέιν, πξνζθέξεη κεραληζκνχο γηα ηελ αλεμάξηεηε θσδηθνπνίεζε ηεο κνξθήο, ηεο ζπκπεξηθνξάο, ηεο ζχλζεζεο θαη ησλ αιιειεπηδξάζεσλ ηνπ θάζε αληηθεηκέλνπ (object) πνπ απαξηίδεη κηα νπηηθναθνπζηηθή ζθελή, θαζψο θαη δπλαηφηεηεο γηα δηακφξθσζε ηνπ πεξηερνκέλνπ σο πξνο ην επίπεδν ηεο ιεπηνκέξεηαο πνπ ν ηειηθφο ρξήζηεο επηζπκεί λα ιάβεη. ηελ παξαθάησ Δηθφλα παξνπζηάδεηαη κηα απινπζηεπκέλε αληηθεηκελνζηξαθήο (object-oriented) νπηηθναθνπζηηθή αξρηηεθηνληθή θσδηθνπνίεζεο, ε νπνία πνπ δείρλεη φηη ε αλαπαξαγφκελε ζθελή είλαη κηα ζχλζεζε ζχκθσλα κε έλα ζελάξην, δηάθνξσλ νπηηθναθνπζηηθψλ αληηθεηκέλσλ πνπ έρνπλ θσδηθνπνηεζεί αλεμάξηεηα θαη είλαη έηζη αλεμαξηήησο πξνζβάζηκα. σελ. 86

87 Απινπζηεπκέλε αξρηηεθηνληθή θσδηθνπνίεζεο MPEG-4 [Burnett et al, 2006] Απηή ε αξρηηεθηνληθή, γλσζηή θαη σο «πιεξνθνξίεο ζχλζεζεο» (composition information) επηηξέπεη έλα κεγάιν αξηζκφ απηνκάησλ ή θαζνδεγνχκελσλ απφ ηνλ ρξήζηε (user driven) αιιειεπηδξάζεσλ, απφ ηελ πην απιή ηνπηθή αιιειεπίδξαζε ζχλζεζεο, φπνπ έλα αληηθείκελν αθαηξείηαη ή κεηαθηλείηαη απφ ηε ζέζε ηνπ, έσο πην ζχλζεηε απνκαθξπζκέλε (remote) αιιειεπίδξαζε, φπνπ π.ρ. ε δηεχζπλζε απνζηνιήο (sending side) δεηά λα κελ απνζηαιεί θάπνην αληηθείκελν, πξνο απνθπγή ζπαηάιεο εχξνπο δψλεο θαη ππνινγηζηηθψλ πφξσλ [Burnett et al, 2006]. Σν MPEG-4 εηζάγεη λέεο δπλαηφηεηεο βαζηζκέλεο ζην ίδην ην πεξηερφκελν ηεο εηθφλαο φπσο : Αιιειεπίδξαζε βαζηζκέλε ζην πεξηερφκελν ηνπ κέζνπ (Interaction based on the content of media) Αληηθεηκελνζηξαθή (object-based) εξγαιεία πξφζβαζεο ζε δεδνκέλα πνιπκέζσλ, αληηθεηκελνζηξαθήο ρεηξηζκφο θαη ζχλζεζε ξνήο bits (bitstream editing), πβξηδηθή θχζε θαη ζπλζεηηθή θσδηθνπνίεζε δεδνκέλσλ (hybrid natural and synthetic coding), βειηησκέλε πξφζβαζε ζε ηπραίν ρξφλν (temporal random access). πκπίεζε (compression) σελ. 87

88 Βειηησκέλε απνδνηηθφηεηα θσδηθνπνίεζεο, θσδηθνπνίεζε πνιιαπιψλ παξάιιεια δξψλησλ ξεπκάησλ δεδνκέλσλ. Καζνιηθή πξφζβαζε (Universal access) ηηβαξφηεηα ζε πεξηβάιινληα επηξξεπή ζε ζθάικαηα, θιηκάθσζε βαζηζκέλε ζην πεξηερφκελν ηεο εηθφλαο (content-based scalability) [Σζαληήιαο, 2006] Σππνπνηήζεηο νη νπνίεο δηαζθαιίδνπλ ηελ επηηπρία ηνπ πξνηχπνπ MPEG-4 ζηα παξαπάλσ απνηεινχλ : Η παξάζηαζε κνλάδσλ κε ερεηηθφ, νπηηθφ ή νπηηθναθνπζηηθφ πεξηερφκελν, γλσζηά σο Audiovisual Objects (AVOs) θαη είλαη είηε θπζηθήο είηε ηερλεηήο πξνέιεπζεο. Η πεξηγξαθή ηεο δνκήο ησλ AVOs, ε ζχλζεζε ζχλζεησλ AVOs θαη ζπλεπψο ε ζχλζεζε νινθιεξσκέλσλ νπηηθναθνπζηηθψλ ζθελψλ. Η πνιππιεμία θαη ν ζπγρξνληζκφο ησλ δεδνκέλσλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηα AVOs, ψζηε απηά λα κεηαδίδνληαη κέζσ δηθηχνπ θαη ε δηαηήξεζε ηεο απαηηνχκελεο πνηφηεηα ππεξεζηψλ. Η αιιειεπίδξαζε ηνπ ρξήζηε κε ηελ νπηηθναθνπζηηθή ζθελή [Jacklin, 2002] Σν κεγάιν εχξνο εθαξκνγψλ ην νπνίν έρεη ζπλδεζεί κε ην ζπγθεθξηκέλν πξφηππν, θαζψο θαη ην κεγάιν ζχλνιν ησλ απαηηήζεσλ θαη πξνζζεθψλ πνπ πξνθχςαλ ζε βάζνο ρξφλνπ, είραλ σο απνηέιεζκα ηελ αχμεζε ησλ ηκεκάησλ ηνπ MPEG-4 ηα νπνία, ελ ηέιεη, νξγαλσζήθαλ ζηα αθφινπζα 21 ηκήκαηα : 1. Σκήκα 1 πζηήκαηα (Part 1 Systems) Kαζνξίδεη ηελ αξρηηεθηνληθή ησλ ζπζηεκάησλ θαη ηα εξγαιεία πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ πεξηγξαθή ηεο ζθελήο, ην δπαδηθφ ζρήκα γηα ζθελέο (BInary Format for Scenes - BIFS), ηηο MPEG-4 κνξθέο θεηκέλνπ (extensible MPEG-4 Textual - XMT), ελψ παξάιιεια θαζνξίδεη ηελ πνιππιεμία (multiplexing), ηνλ ζπγρξνληζκφ (synchronization), ηε δηαρείξηζε ελδηάκεζεο κλήκεο (buffer management) θαη ηελ δηαρείξηζε θαη πξνζηαζία ηεο πλεπκαηηθήο ηδηνθηεζίαο (intellectual property - IPMP). σελ. 88

89 Σν ζπγθεθξηκέλν ηκήκα είλαη ππεχζπλν γηα ηελ κνξθή ηνπ αξρείνπ MP4 ε νπνία πξέπεη λα είλαη αλεμάξηεηε απφ νπνηνδήπνηε πξσηφθνιιν παξάδνζεο (delivery protocol), ππνζηεξίδεη απνδνηηθά ηελ παξάδνζε, θαη πεξηέρεη ηελ πιεξνθφξεζε ησλ κέζσλ κηαο παξνπζίαζεο MPEG-4 κέζσ κηαο κνξθήο ε νπνία δηεπθνιχλεη ηελ αληαιιαγή, ηε δηαρείξηζε, ηελ έθδνζε θαη ηελ παξνπζίαζε ησλ κέζσλ. Δπίζεο, θαζνξίδεη ην MPEG-J, κηα Java εθαξκνγή ε νπνία είλαη ππεχζπλε γηα ηνλ θαζνξηζκφ ηνπ πσο νη εθαξκνγέο ζα πεξηιακβάλνληαη ζε κηα ξνή δεδνκέλσλ θαη πσο ζα εθηεινχληαη απφ ηα ηεξκαηηθά ησλ πειαηψλ (clients terminal)[burnett et al, 2006]. 2. Σκήκα 2 Οπηηθφ (Part 2 Visual) Καζνξίδνληαη φια ηα εξγαιεία θσδηθνπνίεζεο πνπ έρνπλ ζρέζε κε ηα νπηηθά αληηθείκελα, θπζηθήο θαη ζπλζεηηθήο πξνέιεπζεο, π.ρ βίληεν θσδηθνπνηήζεηο απφ ρακεινχο έσο αξθεηά πςεινχο ξπζκνχο κεηάδνζεο, δπλακηθά ηξηζδηάζηαηα (3D) αληηθείκελα αιιά θαη ηδηαίηεξα αληηθείκελα φπσο π.ρ. αλζξψπηλα πξφζσπα θαη ζψκαηα [Kosch, 2004]. 3. Σκήκα 3 Ήρνο (Part 3 Audio) Καζνξίδεη φια ηα εξγαιεία θσδηθνπνίεζεο πνπ έρνπλ ζρέζε κε ηα αθνπζηηθά αληηθείκελα, θπζηθήο θαη ζπλζεηηθήο πξνέιεπζεο, π.ρ. ιχζεηο θσδηθνπνίεζεο γηα ηα ζηνηρεία κνπζηθήο θαη νκηιίαο γηα έλα κεγάιν εχξνο ξπζκψλ κεηάδνζεο. Κάζε απνθσδηθνπνηεηήο MPEG-4 έρεη ηελ ηθαλφηεηα λα δεκηνπξγεί θαη λα επεμεξγάδεηαη ζπλζεηηθφ ήρν πξνζθέξνληαο ήρν ζηαζεξήο πνηφηεηαο ζε άιινπο MPEG-4 απνθσδηθνπνηεηέο. Παξάιιεια, βειηηψλεηαη (είρε αλαπηπρζεί αξρηθά ζην πιαίζην MPEG-2) ε πξνεγκέλε αθνπζηηθή θσδηθνπνίεζε (AAC) ε νπνία είλαη απνηειεί κηα λέα «νηθνγέλεηα» θσδηθνπνίεζεο ήρνπ ε νπνία βαζίδεηαη ζε έλα κνληέιν ςπρναθνπζηηθήο (psychoacoustics model). Η ζπγθεθξηκέλε θσδηθνπνίεζε, πξνζθέξεη ζεκαληηθά θαιχηεξε πνηφηεηα ζε ρακειφηεξνπο ξπζκνχο κεηάδνζεο απφ φηη ην MP3. Η AAC ππνζηεξίδεη έλα επξχ θάζκα ιφγσλ δεηγκαηνιεςίαο (sampling rates) απφ 8 έσο 96 khz θαη κέρξη 48 θαλάιηα ήρνπ, ελψ ηα ηξία πξνθίι ηεο, ηεο εμαζθαιίδνπλ ππνζηήξημε αξθεηψλ επηπέδσλ πνιππινθφηεηαο θαη επεθηαζηκφηεηα. Έρεη ζρεδηαζζεί σο θσδηθνπνηεηήο ήρνπ πςειήο πνηφηεηαο γηα 3G (ηξίηεο γεληάο) αζχξκαηα ηεξκαηηθά [Kosch, 2004]. 4. Σκήκα 4 Γνθηκέο πξνζαξκνγήο (Part 4 Conformance Testing) Καζνξίδεη ηηο δνθηκέο ειέγρνπ, γηα ην αλ νη ξνέο δεδνκέλσλ (bitstreams) θαη νη απνθσδηθνπνηεηέο (codecs) είλαη ζχκθσλα κε ηηο πξνδηαγξαθέο ησλ ηερληθψλ ηκεκάησλ ηνπ MPEG-4. Γηα ηηο ξνέο νπηηθναθνπζηηθψλ δεδνκέλσλ ε πξνζαξκνγή ζπλίζηαηαη ζε έλα ζπλδπαζκφ πξνθίι (profile combination). 5. Σκήκα 5 Λνγηζκηθφ Αλαθνξάο (Part 5 Reference Software) σελ. 89

90 Πεξηιακβάλεη ην ινγηζκηθφ πνπ αληηζηνηρεί ζηα πεξηζζφηεξα κέξε ηνπ ΜPEG-4, εηδηθφηεξα ζηνπο θσδηθνπνηεηέο θαη απνθσδηθνπνηεηέο βίληεν θαη ήρνπ. Σν ζπγθεθξηκέλν ινγηζκηθφ είλαη ειεχζεξν πλεπκαηηθψλ δηθαησκάησλ. 6. Σκήκα 6 Πιαίζην νινθιεξσκέλεο παξάδνζεο πνιπκέζσλ (Part 6 Delivery Multimedia Integration Framework -DMIF) Καζνξίδεη έλα αλεμάξηεην ζρήκα αληηπξνζψπεπζεο παξάδνζεο κέζσλ (delivery media independent representation format) γηα ηελ δηαζθάιηζε ηεο παξάδνζεο ζε δηαθνξεηηθά πεξηβάιινληα παξάδνζεο [Kosch, 2004]. 7. Σκήκα 7 Βειηηζηνπνηεκέλν ινγηζκηθφ γηα MPEG-4 εξγαιεία (Part 7 Optimized Software for MPEG-4 Tools) Πεξηιακβάλεη ην βειηηζηνπνηεκέλν ινγηζκηθφ θσδηθνπνίεζεο γηα ηα νπηηθά εξγαιεία θσδηθνπνίεζεο, φπσο ε γξήγνξε εθηίκεζε θηλήζεσλ (fast motion estimation) θ.α. 8. Σκήκα 8 Μεηαθνξά ηνπ πεξηερνκέλνπ ηνπ MPEG-4 ζε δίθηπα IP (Part 8 Carriage of MPEG-4 Content over IP Networks - 4onIP) Γηεπθξηλίδεη ηε ραξηνγξάθεζε (mapping) ηνπ MPEG-4 πεξηερνκέλνπ ζε δηάθνξα πξσηφθνιια βαζηζκέλα ζην πξσηφθνιιν Internet Protocol-IP (IP-based protocols). 9. Σκήκα 9 Πεξηγξαθή ινγηζκηθνχ αλαθνξάο (Part 9 Reference Hardware Description) Πεξηιακβάλνληαη πςειήο ηαρχηεηαο γισζζηθέο πεξηγξαθέο πιηθνχ νινθιεξσκέλσλ θπθισκάησλ (Very high speed integrated circuit hardware description language VHDL - descriptions) MPEG-4 εξγαιείσλ. 10. Σκήκα 10 Πξνεγκέλε ηειενπηηθή θσδηθνπνίεζε (Part 10 Advanced Video Coding - AVC) Καζνξίδεη ηα πην πξνεγκέλα εξγαιεία βίληεν θσδηθνπνίεζεο κέζσ πιαηζίσλ (framebased) ηα νπνία παξέρνπλ απνδνηηθφηεηα θσδηθνπνίεζεο κέρξη 50% πςειφηεξε απφ ην θαιχηεξν πξνθίι βίληεν θσδηθνπνίεζεο ηνπ ηκήκαηνο 2 ηνπ MPEG-4, γηα έλα επξχ θάζκα ξπζκψλ κεηάδνζεο θαη αλαιχζεσλ νζνλψλ. Δληνχηνηο, ε πνιππινθφηεηα ησλ απνθσδηθνπνηεηψλ ηνπ ηκήκαηνο ηεο είλαη πεξίπνπ ηέζζεξηο θνξέο κεγαιχηεξε απφ ηελ αληίζηνηρε ηνπ MPEG-2 θαη δχν θνξέο κεγαιχηεξε απφ απηή ηνπ απινχ νπηηθνχ πξνθίι ηνπ MPEG-4 (ΜPEG4 Part 2) [Burnett et al, 2006]. σελ. 90

91 11. Σκήκα 11 Πεξηγξαθή ζθελήο θαη κεραλή εθαξκνγψλ (Part 11 Scene Description and Application Engine) Πεξηιακβάλεη εξγαιεία πνπ ήδε έρνπλ θαζνξηζζεί ζην Σκήκα 1 ζρεηηθά κε ηε ζχλζεζε ζθελήο (scene composition). 12. Σκήκα 12 Mνξθή αξρείνπ κέζσλ βαζηζκέλε ζην ISO (Part 12 ISO Base Media File Format) Καζνξίδεη ηελ κνξθή αξρείνπ κέζσλ βαζηδφκελε ζην ISO, ε νπνία είλαη κηα γεληθή κνξθή θαη απνηειεί ηε βάζε γηα δηάθνξεο άιιεο πην ζπγθεθξηκέλεο κνξθέο αξρείνπ. Πεξηέρεη ην ζπγρξνληζκφ, ηε δνκή θαη ηελ πιεξνθφξεζε, γηα αθνινπζίεο κέζσλ ζπγθεθξηκέλεο ρξνληθήο δηάξθεηαο, φπσο νη νπηηθναθνπζηηθέο παξνπζηάζεηο. 13. Σκήκα 13 Δπεθηάζεηο IPMP (Part 13 - IPMP Extensions) Καζνξίδεη ηα εξγαιεία γηα ηελ δηαρείξηζε θαη ηελ πξνζηαζία ηεο πλεπκαηηθήο ηδηνθηεζίαο ηνπ πεξηερνκέλνπ, ψζηε λα έρνπλ πξφζβαζε κφλν εμνπζηνδνηεκέλνη ρξήζηεο. 14. Σκήκα 14 Mνξθή αξρείνπ MP4 (Part 14 MP4 File Format) Καζνξίδεη ηελ MP4 κνξθή αξρείνπ, σο κνξθήο αξρείνπ κέζσλ βαζηζκέλε ζην ISO (MPEG4 Part12). 15. Σκήκα 15 Mνξθή αξρείνπ AVC (Part 15 AVC File Format) Καζνξίδεη κηα κνξθή απνζήθεπζεο γηα ηα απνζπάζκαηα βίληεν, ηα νπνία ζπκπηέδνληαη ρξεζηκνπνηψληαο θσδηθνπνίεζε AVC (Advanced Video Coding). 16. Σκήκα 16 Δπέθηαζε πιαηζίνπ θίλεζεο (Part 16 Animation Framework extension). Οξίδεη ηα απαξαίηεηα εξγαιεία γηα ηελ δηαρείξηζε δηαινγηθνχ ηξηζδηάζηαηνπ πεξηερνκέλνπ. Σν ζπγθεθξηκέλν ηκήκα πξνζθέξεη έλα ελνπνηεκέλν ηππνπνηεκέλν ηξηζδηάζηαην πιαίζην, ην νπνίν παξέρεη πξνεγκέλε ζπκπίεζε θαη ζπλερή νινθιήξσζε (seamless integration) κε άιια νπηηθναθνπζηηθά κέζα, επηηξέπνληαο ηελ νηθνδφκεζε πςειήο πνηφηεηαο εθαξκνγψλ κέζσλ[burnett et al, 2006]. σελ. 91

92 17. Σκήκα 17 Μνξθή ζρήκα θεηκέλσλ ξνήο: (Part 17 Streaming Text Format) Καζνξίδεη ηηο ξνέο θεηκέλσλ, εηδηθφηεξα ηελ αιιεινπρία ησλ κνλάδσλ πξφζβαζεο θεηκέλσλ, ηελ κνξθή ησλ ξνψλ θεηκέλσλ θαη ησλ κνλάδσλ πξφζβαζεο θεηκέλσλ, θαζψο θαη ηελ ζεκαηνδφηεζε θαη απνθσδηθνπνίεζε ησλ ξνψλ θεηκέλσλ. Σν ζπγθεθξηκέλν ηκήκα απνηειεί ζπκπιήξσκα ησλ εξγαιείσλ ηνπ ηκήκαηνο 1 (MPEG4 Part 1) 18. Σκήκα 18 πκπίεζε ραξαθηήξσλ θαη ξνή (Part 18 Font Compression and Streaming) Καζνξίδνληαη ηα εξγαιεία ηα νπνία επηηξέπνπλ ηελ επηθνηλσλία ησλ ραξαθηήξσλ (fonts) σο ηκήκα κηαο θσδηθνπνηεκέλεο νπηηθναθνπζηηθήο ΜPEG-4 παξνπζίαζεο. 19. Σκήκα 19 χλζεηε ξνή πθήο (Part 18 Synthesized Texture Stream) Καζνξίδεη ηηο ζχλζεηεο πθέο, νη νπνίεο πξνθχπηνπλ απφ ηελ θίλεζε ησλ θσηνξεαιηζηηθψλ (photo-realistic) πθψλ, κέζσ ηεο πεξηγξαθήο πιεξνθνξηψλ ρξψκαηνο κε δηαλχζκαηα (vectors). Σα δηαλχζκαηα απηά θηλνχληαη, ζε ζρέζε κε ηνλ ρξφλν, παξάγνληαο βίληεν απνζπάζκαηα ηα νπνία απνθαινχληαη ζχλζεηεο πθέο (synthesized textures) [Burnett et al, 2006]. 20. Σκήκα 20 Αλαπαξάζηαζε ειαθξηάο ζθελήο εθαξκνγήο (Part 20 Lightweight Application Scene Representation - Laser) Παξέρεη κηα αληηπξνζψπεπζε ζθελήο, ε νπνία ζηνρεχεη ζε κηα αληαιιαγή κεηαμχ ηεο εθθξαζηηθφηεηαο, ηεο απνδνηηθφηεηαο ζπκπίεζεο, ηεο απνδνηηθφηεηαο απνθσδηθνπνίεζεο θαη ηνπ ίρλνπο κλήκεο ( memory footprint). 21. Σκήκα 21 Δπεθηάζεηο πιαηζίνπ γξαθηθήο παξάζηαζεο (Part 21 Graphics Framework extensions) Παξέρεη έλα πιήξσο πξνγξακκαηηθφ πιαίζην, κηα δηεπαθή πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζε εθαξκνγέο ςπραγσγίαο νπηηθναθνπζηηθψλ κέζσλ θαη παηρληδηψλ, ζε έλα επξχ θάζκα ζπζθεπψλ (θηλεηά ηειέθσλα, PC, θ.α.) [Burnett et al, 2006] Δίλαη ζαθέο φηη ην πξφηππν MPEG-4 απνηειεί φρη κφλν κηα θαηλνηνκία αιιά έλα κεγάιεο έθηαζεο πξφηππν ηνπ νπνίνπ ε αλάπηπμε βξίζθεηαη αθφκε ζε εμέιημε. σελ. 92

93 7. SET TOP BOX 7.1 ΔΙΑΓΧΓΗ ΣΑ ΦΗΦΙΑΚΑ SET TOP BOXES Ο θχξηνο ζθνπφο ελφο ςεθηαθνχ set top box (STB) είλαη λα παξέρεη ζηνπο πειάηεο πξφζβαζε ζε κηα πνηθηιία απφ δηαθνξεηηθά είδε πεξηερνκέλνπ ςεθηαθνχ πεξηβάιινληνο. Σν πεξηερφκελν πνηθίιεη απφ πξνγξάκκαηα ηειεφξαζεο θα ηαηλίεο κέρξη κνπζηθά βίληεν θαη αζιεηηθά γεγνλφηα. Σν πεξηερφκελν κπνξεί λα δηαβηβάδεη ζην set top box κηα πνηθηιία απφ ςεθηαθά δίθηπα ππνδνκψλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ πζηήκαηα θαισδηαθήο TV Γνξπθνξηθά δίθηπα Δπίγεηα ή αζχξκαηα δίθηπα Σειεπηθνηλσληαθά δίθηπα Κηλεηά ή θπςεινεηδή δίθηπα Αζχξκαηα hotspot δεδνκέλσλ Σα ςεθηαθά set-top boxes,επίζεο γλσζηά σο set-tops, νξίδνληαη θαιχηεξα σο ππνινγηζηέο νη νπνίνη κεηαθξάδνπλ ζήκαηα ζε έλα κνξθφηππν πνπ κπνξεί λα πξνβιεζεί ζε κηα νζφλε ηειεφξαζεο. Δίλαη ζχλζεηεο ειεθηξνληθέο δηαηάμεηο απνηεινχκελεο απφ έλαλ κεγάιν αξηζκφ ζπληζησζψλ πιηζκηθνχ θαη ινγηζκηθνχ. Έλα ηππηθφ ςεθηαθφ set-top box έρεη έλα θπζηθφ χςνο 2.5 in. θαη έλα πιάηνο 18 in. Οη δηεπαθέο πεξηιακβάλνληαη ζην πίζσ θαη ζην κπξνζηηλφ κέξνο ηνπ set top box νχησο ψζηε λα ππνζηεξίμνπλ ηελ ξνή ησλ δεδνκέλσλ απφ θαη πξνο ην set-top box. Απηέο νη ζπζθεπέο έρνπλ πξνεγκέλεο ππνινγηζηηθέο δπλαηφηεηεο πνπ κπνξνχλ λα πξνζζέζνπλ αμία θαη επθνιία ζηελ δηθηχσζε. Σα set-top boxes έρνπλ έλαλ κεγάιν αξηζκφ ραξαθηεξηζηηθψλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ Φνξεηόηεηα-Δίλαη αξθεηά κηθξά ψζηε λα κπνξνχλ λα κεηαθεξζνχλ απφ έλαλ κέζν άλζξσπν. Επθνιία ρξήζεο-δίλαη αξθεηά απιά θαη δελ ρξεηάδνληαη ηίπνηα πέξα απφ έλα εγρεηξίδην νδεγηψλ. Οηθνλνκηθά πξνζηηά γηα ηνπο πεξηζζόηεξνπο-δίλαη αξθεηά θζελά ψζηε λα κπνξεί λα ηα αληέμεη ην κέζν λνηθνθπξηφ. Εύθνια ειέγμηκα-σα ρεηξφθεξηα ηειερεηξηζηήξηα ή ηα αζχξκαηα πιεθηξνιφγηα ζπλήζσο ρξεζηκνπνηνχληαη γηα λα δηαλέκνπλ εληνιέο ζην set-top box. σελ. 93

94 Επηηξέπνπλ ακθίδξνκεο ππεξεζίεο δεδνκέλσλ-έλα θαλάιη επηζηξνθήο ή δηαδξνκή επηζηξνθήο θηηάρλεηαη κέζα ζε κεξηθά set-top boxes έηζη ψζηε λα δηεπθνιχλνληαη νη επηθνηλσλίεο ζηνλ παξνρέα ππεξεζίαο δηθηχνπ. Υπνζηεξίδνπλ δηαδξαζηηθέο εθαξκνγέο ηειεόξαζεο-καζηζηνχλ δπλαηφ ην ιεγφκελν infotainment εμαζθαιίδνληαο ππεξεζίεο φπσο δηαδξαζηηθή TV θαη multiplayer gaming. Δπλαηόηεηεο νηθηαθήο δηθηύσζεο-πνιιά απφ ηα ζχγρξνλα set top boxes παξέρνπλ δηεπαθέο πνπ επηηξέπνπλ επηθνηλσλία ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν κε ζπζθεπέο φπσο DVDs, ςεθηαθέο θάκεξεο θαη εμππεξεηεηέο κνπζηθήο. Δηαθνξεηηθέο παξαιιαγέο ησλ set-tops-σν είδνο ηνπ set-top box κεηαβάιιεηαη αλάινγα κε ην είδνο ηνπ δηθηχνπ. Έηζη, θαισδηαθά set-tops ρξεηάδνληαη γηα πξνγξακκαηηζκφ πξφζβαζεο ζε έλα θαισδηαθφ HFC δίθηπν, επίγεηα set-tops ρξεηάδνληαη γηα λα δνχκε πεξηερφκελν πνπ έρεη ζηαιεί απφ έλα δίθηπν επξπεθπνκπήο, θ.η.ι.. Γηα πνιιά ρξφληα ε βηνκεραλία PC έρεη πξνβιέςεη ηνλ «ζάλαην» ησλ set-top boxes. Σν set-top box δελ έρεη ζθνπφ λα πάεη καθξηά ζχληνκα, γηα θάπνηνπο ιφγνπο: Μεγάιε βάζε εγθαηάζηαζεο-σα set-top boxes έρνπλ κηα ηεξάζηηα εγθαηεζηεκέλε βάζε θαη βνεζάλε λα δεκηνπξγεζνχλ κεγάια ξεχκαηα εζφδσλ γηα παξνρείο ππεξεζηψλ θαη θαηαζθεπαζηέο ζε φιε ηελ πθήιην. Πνιπιεηηνπξγηθόηεηα-Η επεμεξγαζία ησλ ηειενπηηθψλ ζεκάησλ (θαζηεξσκέλσλ θαη HD),ε αλάθηεζε θαη ε απνζήθεπζε ησλ VoD ηαηληψλ, ε δηεπαθή κε άιιεο ςεθηαθέο θαηαλαισηηθέο ζπζθεπέο ζην ζπίηη είλαη κεξηθέο απφ ηηο πηζαλέο ιεηηνπξγίεο ελφο set-top box. Οη πεξηζζφηεξεο ςεθηαθέο θαηαλαισηηθέο ζπζθεπέο είλαη απνθιεηζηηθά γηα κία ή δχν ιεηηνπξγίεο. Καζηεξσκέλε βηνκεραλία-η βηνκεραλία ηνπ set-top box ππάξρεη εδψ θαη πνιιά ρξφληα θαη νη παξνρείο, θαηαζθεπαζηέο, εζληθνί νξγαληζκνί, θαη δηαρεηξηζηέο ινγηζκηθνχ ζα ζπλερίδνπλ λα θαηλνηνκνχλ θαη λα ζπλερίδνπλ κε θεθηεκέλε ηαρχηεηα ηα επφκελα ρξφληα. Μεηαθίλεζε ηεο επξπεθπνκπήο ζε ςεθηαθό κνξθόηππν-η ρξήζε ησλ ηερλνινγηψλ Internet ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ πξψηε δεκφζηα παξνπζίαζε ηεο ςεθηαθήο ηειενπηηθήο επξπεθπνκπήο έρεη κηα ζεηηθή επίδξαζε ζηηο παγθφζκηεο πσιήζεηο ησλ ςεθηαθψλ set-top boxes. Πνιιέο ρψξεο ζε φιν ηνλ θφζκν αλακέλεηαη λα θαηαιήμνπλ ζε κεηάβαζε ζηελ ςεθηαθή ηειεφξαζε κέζα ζηε επφκελε δεθαεηία. Δπνκέλσο, νη πξνκεζεπηέο ππεξεζηψλ κεηαζθεπάδνπλ ηα αλαινγηθά set-top boxes ησλ ζπλδξνκεηψλ ζε λέα ςεθηαθά set-top boxes. Δπηπιένλ, κεξηθέο απφ ηηο πην ηερλνινγηθά σελ. 94

95 αλαπηπγκέλεο ρψξεο έρνπλ μεθηλήζεη λα πξνσζνχλ κηα δεχηεξε γεληά απφ set-top boxes γηα λα ππνζηεξίμνπλ κηα πνηθηιία απφ λέεο ππεξεζίεο. Γξεγνξόηεξεο θαη θζελόηεξεο ζπληζηώζεο set-top box-χκθσλα κε ην λφκν ηνπ Moore, ε επεμεξγαζηηθή δχλακε ησλ εκηαγσγψλ ζα ζπλερίζεη λα δηπιαζηάδεηαη θάζε κήλεο θαηά πξνζέγγηζε. Απηφ ζπλάδεη κε ηερληθέο πξνφδνπο θαη κεγαιχηεξεο δξαζηηθφηεηεο επηρεηξήζεσλ θαη ζεκαίλεη φηη θάζε γεληά ησλ set-top boxes ρηίδεηαη κε πεξηζζφηεξα ραξαθηεξηζηηθά θαη πςειφηεξε απφδνζε κε ρακειφηεξα θφζηε. Δμαηηίαο ησλ παξαπάλσ ιφγσλ, ηα ςεθηαθά set-top boxes ζα ζπλερίζνπλ λα δηαηεξνχλ έλα νρπξφ ζηελ παξάδνζε ησλ ππεξεζηψλ ςπραγσγίαο ζηα λνηθνθπξηά ζε φιν ηνλ θφζκν. Η επφκελε παξάγξαθνο εμεηάδεη ηελ ηζηνξηθή εμέιημε ηνπ set-top box ηα ηειεπηαία 25 ρξφληα. 7.2 Η ΔΞΔΛΙΞΗ ΣΧΝ ΦΗΦΙΑΚΧΝ SET-TOP BOXES Η ηζηνξηθή εμέιημε ησλ ςεθηαθψλ set-top boxes απεηθνλίδεηαη γξαθηθά ζηελ παξαθάησ εηθφλα: Εξζλιξη των set-top boxes τα τελευταία 25 χρόνια σελ. 95

96 Σα ζεκεξηλά set-top boxes είλαη πνιχ δηαθνξεηηθά απφ ηηο ζπζθεπέο πνπ ππήξραλ ζηνλ παξειζφλ. ηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1970, νη πεξηζζφηεξνη άλζξσπνη ρξεηάδνληαλ κφλν κηα απιή ηειεφξαζε πνπ ζα κπνξνχζαλ λα αγνξάζνπλ γηα λα παξαθνινπζήζνπλ ηειεφξαζε ζηνλ πξνζσπηθφ ηνπο ρψξν. ηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1980 απηφ ην απιφ κνληέιν άξρηζε λα αιιάδεη. Οη παξνρείο θαισδηαθψλ θαη δνξπθνξηθψλ επηθνηλσληψλ απαίηεζαλ νη πειάηεο λα ζπλδέζνπλ ηηο ηειενξάζεηο ηνπο ζηα δίθηπά ηνπο έηζη ψζηε λα επηηξέπεηαη ε πξφζβαζή ηνπο ζε πνιπθαλαιηθή ηειεφξαζε. Η ζχλδεζε ζε κηα ππεξεζία ηειεφξαζεο απαηηνχζε ηελ εγθαηάζηαζε ελφο αλαινγηθνχ set-top box. Έηζη νη ζπλδξνκεηέο κπνξνχζαλ λα επηιέμνπλ αλάκεζα ζε 20 δηαθνξεηηθά θαλάιηα. ηαλ γηλφηαλ ιήςε ηνπ θαλαιηνχ, ηφηε απηφ κεηαηξεπφηαλ ζε έλα κνξθφηππν ην νπνίν κπνξνχζε λα γίλεη απνδεθηφ απφ ηηο πξφηππεο VHF βαζηζκέλεο ηειενξάζεηο. 1-2 ρξφληα αξγφηεξα, νη παξνρείο ππεξεζηψλ άξρηζαλ λα πεξηπιέθνπλ ηα ηειενπηηθά θαλάιηα ηνπο. Απηή ε αιιαγή ζην επηρεηξεζηαθφ κνληέιν θαηαπάηεζε ηελ αλάπηπμε θαη ηελ καδηθή κεησπηθή αλάπηπμε ησλ πην πξνεγκέλσλ αλαινγηθψλ set-top boxes ζηα κέζα ηεο δεθαεηίαο ηνπ Απηά ηα set-tops πεξηιάκβαλαλ ηελ δπλαηφηεηα γηα απνπεξίπιεμε ησλ εηζεξρφκελσλ ηειενπηηθψλ ζεκάησλ, σζηφζν δελ πεξηιάκβαλαλ πνιιά άιια. Έλαο πξνθνξηηζκέλνο ζεηξηαθφο αξηζκφο πξνζδηνξηζκέλνο ζην set-top box επέηξεπε ζηελ θεθαιή δηαλνκήο θαισδηαθήο ηειεφξαζεο λα θαζηζηά δπλαηή ηελ πξφζβαζε ζε πνηνηηθφ πεξηερφκελν πξνγξακκαηηζκνχ ή ζε βαζκίδεο ησλ πξνγξακκάησλ. ηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1990, ε πεξηπινθφηεηα ησλ set-top boxes ζπλέρηζε λα απμάλεηαη θαη νη παξνρείο ππεξεζηψλ άξρηζαλ λα παξέρνπλ ζηνπο πειάηεο ηνπο πην πξνεγκέλα αλαινγηθά κε βάζε set-top boxes ηα νπνία ζα κπνξνχζαλ λα εθηειέζνπλ έλα EPG θαη παικηθέο πιεξσκέο αλά ζέακα (pay-per-view) εθαξκνγέο. Σν EPG ρξεζηκνπνηνχηαλ απφ ηνπο ζπλδξνκεηέο ζαλ έλα βνήζεκα ψζηε λα επηιέγνπλ πξνγξάκκαηα θαη θαλάιηα. Σν δηαζέζηκν εχξνο δψλεο ζην θαηαθφξπθν δηάζηεκα ακαχξσζεο (vertical blanking interval (VBI)) ρξεζηκνπνηνχηαλ ζαλ έλαο κεραληζκφο ψζηε λα θξαηείηαη ελεκεξσκέλν ην πξφγξακκα. Απηφ ην ηεκάρην ηνπ εχξνπο δψλεο ρξεζηκνπνηνχηαλ επίζεο απφ θάπνηνπο παξνρείο ππεξεζηψλ ψζηε λα θαηαθνξηψλνπλ(download) άιια είδε ππεξεζηψλ πιεξνθνξίαο φπσο εηδήζεηο, αζιεηηθά, πξνβιέςεηο θαηξηθψλ θαηλνκέλσλ ζε αλαινγηθά set-top boxes. ηα κέζα πξνο ηέιε ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1990, ε βηνκεραλία ηεο ηειεφξαζεο μεθίλεζε λα δείρλεη έλα δσεξφ ελδηαθέξνλ ζηελ αληηθαηάζηαζε ησλ αλαινγηθψλ set-top boxes κε set-top boxes πνπ ζα έδηλαλ ηελ δπλαηφηεηα ζηνπο ζπλδξνκεηέο λα απνθηήζνπλ πξφζβαζε ζε κηα πνηθηιία ππεξεζηψλ ςεθηαθήο ηειεφξαζεο. Απηά ηα λέα θνπηηά(boxes) έκνηαδαλ πάξα πνιχ κε ηα αληίζηνηρα αλαινγηθά. Η θχξηα ιεηηνπξγία απφ ηα, ζε πξψηκν ζηάδην, ςεθηαθά set-top boxes, ήηαλ λα ιακβάλνπλ θαη λα απνθσδηθνπνηνχλ ςεθηαθέο κεηαδφζεηο ζε κηα κνξθή θαηάιιειε γηα νπηηθή παξνπζίαζε ζε ζπζθεπή ηειεφξαζεο. Απηφ ην λέν θχκα ςεθηαθψλ set-top boxes ζε ζπλδπαζκφ κε αλαβαζκηζκέλν εμνπιηζκφ δηθηχνπ θαισδηαθήο αχμεζε ηνλ αξηζκφ ησλ θνξέσλ εθκεηάιιεπζεο πνπ σελ. 96

97 ζα κπνξνχζαλ λα πξνζθεξζνχλ, θαη ηνπο ψζεζε έλα βήκα πην θνληά ζην λα πξνζθέξνπλ πξνεγκέλεο ππεξεζίεο φπσο βίληεν θαη' αίηεζε (video on demand). Αλ πξνζζέζνπκε θαη ηελ ηθαλφηεηα λα ιακβάλνπλ ςεθηαθά ζήκαηα ηειεφξαζεο, ηα πεξηζζφηεξα set-top boxes κπνξνχλ επίζεο λα ιακβάλνπλ θαη λα επεμεξγάδνληαη αλαινγηθά ζήκαηα. Πξνρσξψληαο γξήγνξα πξνο ηα ηέιε ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1990 θαη ηελ αξρή ηεο λέαο ρηιηεηίαο, νη θαηαζθεπαζηέο ηνπ set-top box μεθίλεζαλ λα θηηάρλνπλ set-top boxes ηα νπνία ρξεζηκνπνηνχζαλ ηειεπηαίαο ιέμεο ηερλνινγία (state-of-the-art technology) γηα λα απμήζνπλ απέξαληα ηελ ρσξεηηθφηεηα ησλ θαλαιηψλ κέζσ πθηζηακέλσλ δηθηχσλ, ελψ παξάιιεια παξείραλ ηδηαηηέξσο απμεκέλε πνηφηεηα audio θαη video. Σα πξνεγκέλα γλσξίζκαηα θαη νη πξνεγκέλεο δπλαηφηεηεο ρξεζηψλ ησλ ηζρπξψλ απηψλ set-top boxes παξείραλ ππνζηήξημε ζε έλα πιήζνο λέσλ ππεξεζηψλ θαη απαξάκηιιν επίπεδν επειημίαο θαη ειέγρνπ. Μέρξη θαη απηή ηε ζηηγκή, ε εμέιημε ησλ set-top boxes ζπλερίδεηαη γνξγά. Η βηνκεραλία είλαη πεξηζζφηεξν δπλακηθή πξνο ην παξφλ, θαη θαίλεηαη φηη πξφθεηηαη λα ζπκβνχλ πην δξακαηηθέο αιιαγέο ηα επφκελα ρξφληα. 7.3 ΚΑΣΗΓΟΡΙΔ ΦΗΦΙΑΚΧΝ SET-TOP BOXES Η αγνξά ςεθηαθήο ηειεφξαζεο πεξηιακβάλεη έλαλ κεγάιν αξηζκφ απφ set-top boxes πνπ δνπιεχνπλ αθαηάπαπζηα ζε ζπίηηα ζε φιν ηνλ θφζκν. Ο πίλαθαο 7.3 πεξηέρεη νιφθιεξν ηνλ ρψξν πξντφλησλ ηνπ ςεθηαθνχ set-top box ρσξηζκέλν ζε θαηεγνξίεο. Πίνακασ 7.3 Κατηγορίεσ set-top boxes Σύποσ του set-top box Επιλογικά ψθφιακά set-top boxes Ειςαγωγικοφ επιπζδου ψθφιακά set-top boxes Περιγραφό Αυτι θ κατθγορία set-top box επιτρζπει ςτουσ ςυνδρομθτζσ να χρθςιμοποιιςουν το τυπικό τθλεφωνικό δίκτυο για να αποκτιςουν πρόςβαςθ ςτο περιεχόμενο Internet ςτισ οκόνεσ των τθλεοράςεϊν τουσ. Αυτά ζχουν ζνα μικρό αποτφπωμα του υλικοφ. Οι εφαρμογζσ που εκτελοφνται ςε αυτά τα set-tops περιλαμβάνουν τον φυλλομετρθτι(browser), το , και πελάτεσ ςτιγμιαίασ μθνυματοδοςίασ. Τα ειςαγωγικοφ επιπζδου set-top boxes είναι ικανά να παρζχουν παραδοςιακι τθλεοπτικι ευρυεκπομπι που ςυμπλθρϊνεται με ζνα ςφςτθμα πλθρωμισ ανά κζαμα(ppv) και ζνα σελ. 97

98 πολφ βαςικό εργαλείο πλοιγθςθσ. Στα χαρακτθριςτικά αυτοφ του τφπου set-top box περιλαμβάνεται το χαμθλό κόςτοσ, οι περιοριςμζνεσ ποςότθτεσ τθσ μνιμθσ, οι κφρεσ διεπαφισ και θ επεξεργαςτικι ιςχφσ. Αυτισ τθσ κατθγορίασ τα set-top boxes προορίηονται για τισ αγορζσ που απαιτοφν εξαιρετικά χαμθλζσ τιμζσ και όπου θ διαδραςτικότθτα μζςω τθλεφωνικϊν δικτφων δεν είναι επιλογι. Μεςοπεριοχικά ψθφιακά set-top boxes Τα μεςοπεριοχικά set-tops είναι τα πιο δθμοφιλι μοντζλα που προςφζρονται από τουσ φορείσ τθλεόραςθσ. Ρεριλαμβάνουν ςυνικωσ μια διαδρομι επιςτροφισ ι ζνα κανάλι επιςτροφισ που παρζχει επικοινωνία με ζνα διακομιςτι που βρίςκεται ςτο τζλοσ τθσ κεφαλισ. Αυτοφ του είδουσ τα set-top boxes ζχουν διπλαςιάςει τθν επεξεργαςτικι ιςχφ των ειςαγωγικοφ επιπζδου set-top boxes. Τα μεςοπεριοχικά set-tops επιτρζπουν ςτουσ παροχείσ υπθρεςιϊν να παραδίδουν μια ποικιλία από διαφορετικά είδθ προϊόντων οικιακισ ψυχαγωγίασ, ςυμπεριλαμβανομζνθσ τθσ υψθλισ ταχφτθτασ πρόςβαςθσ ςτο Internet και τθσ πρόςβαςθσ ςε ζναν εξελιγμζνα διαδραςτικό τθλεοπτικό οδθγό. Επόμενθσ γενιάσ ψθφιακά set-top boxes Αυτι θ κατθγορία set-top box ζχει πολφ ςτενι ομοιότθτα με ζναν επιτραπζηιο υπολογιςτι πολυμζςων και αντιπροςωπεφει το μζλλον τθσ κζαςθσ τθσ ψθφιακισ τθλεόραςθσ. Μποροφν να περιζχουν περιςςότερο από το δεκαπλάςιο τθσ επεξεργαςτικισ ιςχφοσ ενόσ χαμθλοφ επιπζδου set-top box τθλεοπτικισ ευρυεκπομπισ. Οι ενιςχυμζνεσ δυνατότθτεσ αποκικευςθσ των 32 μζχρι 64 ΜΒ τθσ αςτραπιαίασ μνιμθσ(flash memory) ςε ςυνδυαςμό με ζνα μονοπάτι επιςτροφισ μπορεί να χρθςιμοποιθκεί για να εκτελεςτεί μια ποικιλία από προθγμζνεσ υπθρεςίεσ όπωσ βίντεο τθλεδιάςκεψθ, όλθ τθν διανομι των μζςων ενθμζρωςθσ μζςα ςτο ςπίτι, τθλεφωνία Ι, λειτουργικότθτα των DVD, VoD, και υπθρεςίεσ Internet υψθλισ ταχφτθτασ. Επιπλζον, οι ςυνδρομθτζσ μπορουν να χρθςιμοποιιςουν ενιςχυμζνεσ δυνατότθτεσ γραφικϊν εντόσ αυτοφ του τφπου των set-top boxes για να λαμβάνουν τθλεοπτικά ςιματα σελ. 98

99 υψθλισ ευκρίνειασ. Τα περιςςότερα set-top boxes νζασ γενιάσ ενςωματϊνουν επίςθσ λειτουργικότθτα ψθφιακισ βιντεοεγγραφισ (DVR). Οι κφρεσ διαςφνδεςθσ, που τουσ επιτρζπουν να χρθςιμοποιοφνται ςαν ψθφιακζσ πφλεσ, είναι ζνα ακόμα χαρακτθριςτικό τουσ. Αυτά τα προϊόντα set-top box αντιπροςωπεφουν τον νζο κφμα εμπειριϊν τθλεόραςθσ πζρα από τον προςωπικό υπολογιςτι. IP ψθφιακά set-top boxes Ζνα Ι set-top box είναι μια ψθφιακι ςυςκευι που παρζχει μια διαςφνδεςθ ανάμεςα ςε ζνα βαςιςμζνο ςε Ι ευρυηωνικό δίκτυο και μια ςυςκευι τθλεόραςθσ ι μια επίπεδθ οκόνθ. Είναι ςυςκευζσ πολλαπλϊν χριςεων που επιτρζπουν ςτουσ παροχείσ υπθρεςιϊν δικτφου να παρζχουν ςτουσ ςυνδρομθτζσ τουσ κάποιεσ,βαςιςμζνεσ ςε Ι, οικιακζσ ψυχαγωγικζσ υπθρεςίεσ που παράγουν ζςοδα. 7.4 ΗΜΑΝΣΙΚΔ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΔ ΣΑΔΙ ΓΙΑ ΦΗΦΙΑΚΑ SET-TOP BOXES Με πνιιέο ρψξεο λα έρνπλ νξηζηηθνπνηήζεη ηηο πξνδηαγξαθέο θαη λα έρνπλ ελεξγνπνηήζεη ηηο ξαδηνηειενπηηθέο ππεξεζίεο, ε ςεθηαθή ηειεφξαζε γίλεηαη κηα δχλακε ζηελ παγθφζκηα βηνκεραλία ειεθηξνληθψλ εηδψλ. Οη θαηαζθεπαζηέο ηνπ settop box θαη νη πξνκεζεπηέο εκηαγσγψλ ζπλερίδνπλ λα αλαθιίλνπλ ηελ παξαγσγή γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηεο ζπλερηδφκελεο αλφδνπ ηεο ςεθηαθήο ηειεφξαζεο θαη ησλ επξπδσληθψλ ζπλδξνκψλ. Καζψο ε αγνξά ςεθηαθψλ set-top box ζπλερίδεη λα επεθηείλεηαη, είλαη πξνβιεπφκελν φηη έλαο αξηζκφο ηάζεσλ ζα αλαδπζνχλ ζηνπο αθφινπζνπο ηνκείο: Απμεκέλε ππνζηήξημε γηα ςεθηαθέο ζπλδέζεηο-καζψο ε επηινγή γηα ζηαζεξέο ελζχξκαηεο ςεθηαθέο δηεπαθέο ζπλερίδεη λα απμάλεηαη, γηα ην πξνβιέςηκν κέιινλ ην set-top box ζα εμππεξεηεί φιν θαη πεξηζζφηεξν ζαλ κηα θεληξηθνπνηεκέλε ζπζθεπή γηα ηελ δηαρείξηζε ηεο θαη νίθνλ δηαλνκήο ηνπ ςεθηαθνχ πεξηερνκέλνπ. Απμεκέλεο δπλαηόηεηεο απνζήθεπζεο-σν κέγεζνο ησλ ζθιεξψλ δίζθσλ ζα ζπλερίζεη λα απμάλεηαη νχησο ψζηε λα επηηξέςεη ηελ πξνζσπηθή εγγξαθή βίληεν θαη ηελ απφθξπςε ησλ επξπεθπνκπψλ δεδνκέλσλ. Οη κεγαιχηεξνη δίζθνη επίζεο ζα ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηνπο θαηαλαισηέο γηα λα θηηάμνπλ ελδννηθηαθέο βηβιηνζήθεο πξνζσπηθνχ ςεθηαθνχ πεξηερνκέλνπ. Δθηφο απφ ηνπο κεγαιχηεξνπο ζθιεξνχο δίζθνπο, πνιιά απφ ηα πξνεγκέλα set-top boxes αλακέλεηαη λα πεξηέρνπλ θαηαγξαθείο DVD πνπ ζα επέηξεπαλ ζηνπο σελ. 99

100 θαηαλαισηέο λα θαηαγξάςνπλ πεξηερφκελν βίληεν πνπ είλαη βαζηζκέλν ζε IP. Απμεκέλε ππνζηήξημε γηα HDTV-Οη θαηαζθεπαζηέο ζα ζπλερίζνπλ λα επεθηείλνπλ ηελ ρξήζε ησλ πεξηερνκέλσλ ηεο ηειεφξαζεο πςειήο επθξίλεηαο έηζη ψζηε λα δεκηνπξγήζνπλ θσηεηλφηεξεο θσηνγξαθίεο γηα ηνπο θαηαλαισηέο. Ελνπνίεζε ησλ ζηνηρείσλ ηνπ ππξηηίνπ-η ηάζε ζηελ αλάπηπμε ησλ ιχζεσλ ηνπ single-chip θνπηηνχ αλακέλεηαη λα ζπλερηζηεί θαζψο ε πίεζε ζπλερίδεη λα κεηψλεη ην ζεκείν ηηκήο κνλάδαο ησλ set-top boxes. Μεηαθίλεζε ζηελ παξνρή νηθηαθώλ δπλαηνηήησλ πύιεο-καηαλαισηέο θαη παξνρείο ππεξεζηψλ φιν θαη πεξηζζφηεξν απαηηνχλ πεξηζζφηεξε ιεηηνπξγηθφηεηα εληφο ηνπ set-top box. Χο εθ ηνχηνπ, ηα ςεθηαθά set-top boxes εμειίζζνληαη ζε ςεθηαθέο νηθηαθέο πχιεο ηθαλέο λα δηαλέκνπλ ςεθηαθά κέζα ζε φιν ην ζπίηη. Οη πσιεηέο ηνπ παξαδνζηαθνχ set-top box ηνπνζεηνχλ ηα πξντφληα ηνπο σο θφκβνη ηνπ δηθηχνπ ζην ςεθηαθφ ζπίηη ηνπ κέιινληνο. Υπνζηήξημε γηα πξνεγκέλεο ηερλνινγίεο ζπκπίεζεο-σα λέα πξφηππα ζπκπίεζεο φπσο ην H.264/AVC θαη ην VC-1 επηηξέπνπλ ζηνπο πξνκεζεπηέο λα παξαδίδνπλ πςειήο πνηφηεηαο ςεθηαθφ πεξηερφκελν κέζσ ησλ πθηζηάκελσλ ππνδνκψλ ησλ δηθηχσλ ηνπο. Χο εθ ηνχηνπ, νη πσιεηέο set-top box ζα ζπλερίζνπλ λα θαηαζθεπάδνπλ ππνζηεξηθηηθέο ζπζθεπέο γηα ηα ζπζηήκαηα απηά πνπ βξίζθνληαη κέζα ζηα πξντφληα ηνπο. Απμαλόκελε ρξήζε πξνγξακκαηηδόκελσλ πςειήο ππθλόηεηαο νινθιεξσκέλσλ θπθισκάησλ-καζψο ηα πξφηππα θαη νη εθαξκνγέο ζπλερίδνπλ λα εμειίζζνληαη, νη θαηαζθεπαζηέο ησλ set-tops θάλνπλ πην επξεία ρξήζε ησλ chipsets πνπ πεξηέρνπλ πςειή ππθλφηεηα νινθιεξσκέλσλ θπθισκάησλ. Η ρξήζε πνιιαπιώλ ΚΜΕ(CPU)-Οη απαηηήζεηο επηδφζεσλ ησλ πξνεγκέλσλ set-top θαη ησλ IPTV εθαξκνγψλ έρνπλ απμεζεί ζεκαληηθά ηνλ ηειεπηαίν θαηξφ. Απηφ έρεη αξρίζεη λα αζθεί πίεζε ζηα set-top boxes πνπ είλαη βαζηζκέλα ζε CPU, θαη νη θαηαζθεπαζηέο αξρίδνπλ λα εμεηάδνπλ ηα κεηνλεθηήκαηα ηνπ λα πεξηιακβάλνπλ πνιιαπιά CPU ζηα ζρέδηα ηνπ πιηθνχ ηνπο. Αξξαγήο δηαιεηηνπξγηθόηεηα κε ηα θηλεηά ηειέθσλα-σα επφκελεο γεληάο settop boxes ζα ππνζηεξίδνπλ ηελ θίλεζε θαηαγεγξακκέλνπ ςεθηαθνχ πεξηερνκέλνπ βίληεν απφ ηνλ εζσηεξηθφ ζθιεξφ δίζθν απεπζείαο ζε έλα θηλεηφ ηειέθσλν. Απηφ ην επίπεδν ηεο δηαιεηηνπξγηθφηεηαο αλάκεζα ζε settop boxes θαη θηλεηά ηειέθσλα ζα βνεζήζεη γηα ηελ επηβνιή ηεο ζπλνιηθήο έλλνηαο λα επεθηαζνχλ ηα φξηα ηεο παξαδνζηαθήο ηειεφξαζεο επηηξέπνληαο ζηνπο θαηαλαισηέο λα παξαθνινπζνχλ νπνπδήπνηε θαη νπνηεδήπνηε. σελ. 100

101 Έηζη ελψ ν θφζκνο ηνπ set-top ηζηνξηθά έρεη βαζηζηεί ζε ακηγψο ηειενπηηθφ πεξηερφκελν, ε επφκελε γεληά απηψλ ησλ ζπζθεπψλ ππφζρεηαη λα παξέρεη ηνπο θαηαλαισηέο λένπο θαη ζπλαξπαζηηθνχο ηξφπνπο λα βιέπνπλ ηειεφξαζε. Σεξάζηηεο πνζφηεηεο βίληεν θαη ήρνπ ζα είλαη απνζεθεπκέλεο ζηνπο ζθιεξνχο δίζθνπο ησλ settops, ελψ δπλακηθνί επεμεξγαζηέο θαη απνθσδηθνπνηεηέο ζα δνπιεχνπλ ψζηε λα παξέρνπλ ζηνπο ηειηθνχο ρξήζηεο κηα αθνινπζία απφ εθαξκνγέο πινχζηαο ςεθηαθήο TV θαη βαζηζκέλεο ζην Internet. 7.5 IP ΚΑΘΟΡΙΜΔΝΑ SET-TOP BOXES Σν set-top box αληηπξνζσπεχεη έλα βαζηθφ θνκκάηη ηνπ εμνπιηζκνχ ζε έλα δηηεξκαηηθφ IPTV ζχζηεκα. πλήζσο παξέρνληαη ζηνπο ζπλδξνκεηέο απφ ηνλ πξνκεζεπηή ησλ ππεξεζηψλ IPTV θαη ρξεψλνληαη κεληαίσο ζπλήζσο. Έλα IP set-top box ζπλδέεηαη απεπζείαο ζε κηα ηειεφξαζε θαη επηηξέπεη ζηνπο θαηαλαισηέο λα δνπλ πξνγξακκαηηζηηθφ πεξηερφκελν κεηάδνζεο πνπ είλαη βαζηζκέλν ζε IP θαη video-ondemand. Σν set-top box εθηειεί ηξία βαζηθά θαζήθνληα: ιακβάλεη IP ξεχκαηα, απνθσδηθνπνηεί, θαη παξνπζηάδεη έλα ζπγρξνληζκέλν ξεχκα IPTV γηα λα πξνβιεζεί ζηελ ηειεφξαζε. Η κεηαηξνπή θαη ε απεηθφληζε ησλ δεδνκέλσλ IP απαηηεί έλα settop box εμνπιηζκέλν κε κηα εμειηγκέλε ζνπίηα φζσλ αθνξά ηα εμαξηήκαηα πιηζκθνχ. Αμίδεη λα ζεκεησζεί φηη έλαο δέθηεο δελ είλαη απαξαίηεηνο γηα έλα IP set-top box. ε αληίζεζε κε ηα βαζηζκέλα ζε RF set-top boxes, έλα IP set-top box ζπλερίδεη λα επηθνηλσλεί κε ηνπο εμππεξεηεηέο IPTV ζην άθξν ηνπ δηθηχνπ. Η εγθαηάζηαζε είλαη εχθνιε θαη πεξηιακβάλεη ηελ ζχλδεζε ελφο θαισδίνπ ζηελ ηειεφξαζε θαη ελφο άιινπ ζηνλ επξπδσληθφ δξνκνινγεηή. Οη ζπλδξνκεηέο ρξεζηκνπνηνχλ έλα θνξεηφ ηειερεηξηζηήξην γηα λα απνθηήζνπλ πξφζβαζε ζην ζπλερψο απμαλφκελν θάζκα απφ πεξηερφκελα θαη θαλάιηα ππνζηεξηδφκελα απφ IP set-top boxes. Μεξηθά απφ ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ IP set-top boxes θαίλνληαη παξαθάησ Παξνπζίαζε ζπγρξνληζκέλσλ ζεκάησλ ήρνπ θαη βίληεν ζε κηα νζόλε Οκνίσο κε έλα θαισδηαθφ ή έλα δνξπθνξηθφ set-top box, έλα βαζηζκέλν ζε IP settop box παίξλεη δηαδξαζηηθφ, πξνζσπηθνπνηεκέλν ςεθηαθφ audio θαη video πεξηερφκελν εηζφδνπ απφ κηα επξπδσληθή ζχλδεζε, απνθσδηθνπνηεί, θαη εμέξρεηαη ζε κηα νζφλε. Απηά παξέρνπλ απηή ηελ ιεηηνπξγηθφηεηα κέζσ πθηζηάκελσλ θαη ρακεινχ θφζηνπο βαζηζκέλσλ ζε IP θαη Internet ππνδνκψλ Τπνζηήξημε πξνεγκέλσλ WHMN ππεξεζηώλ Σα εηζαγσγηθνχ επηπέδνπ set-top boxes ρξεζηκνπνηνχληαη γηα απνθσδηθνπνίεζε θαη απφδνζε ζεκάησλ ηειενπηηθήο επξπεθπνκπήο, ελψ ηα πεξηζζφηεξα πξνεγκέλα κνληέια ρξεζηκνπνηνχληαη ζαλ κηα νηθηαθή πιαηθφξκα δηαλνκήο γηα κηα επξεία ζεηξά WHMN ππεξεζηψλ ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ, VoD, πεξηήγεζε ζην δηαδίθηπν, DVR ιεηηνπξγηθφηεηα, νηθηαθή δηθηχσζε θαη VoIP. σελ. 101

102 7.5.3 Δπεμεξγαζία γξακκηθώλ πνιπεθπνκπηθώλ ζεκάησλ ηειεόξαζεο Σα IP set-top boxes κπνξνχλ λα έρνπλ πξφζβαζε ζε πνιπεθπνκπηθέο εθαξκνγέο ηειεφξαζεο Υεηξηζκόο ππνβαζκίζεσλ ησλ ππεξεζηώλ Υακέλα θαξέ ησλ βίληεν, ζπκθφξεζε δηθηχνπ, θαη δηαθνπείζεο ζπλδέζεηο είλαη φια ραξαθηεξηζηηθά ηνπ «Δπξπδσληθνχ IP» δηθηχνπ πξφζβαζεο. Σα IP set-top boxes κπνξνχλ λα αληηζηαζκίδνπλ κεξηθέο απφ απηέο ηηο βιάβεο θαη είλαη ηθαλά λα ππνζηεξίδνπλ νκαιά ηελ ππνβάζκηζε κηαο IPTV ππεξεζίαο Πξνζαξκόζηκεο δηεπαθέο ρξήζηε Πνιιά IP set-tops πεξηιακβάλνπλ ινγηζκηθφ πνπ επηηξέπεη ζηνπο παξνρείο ππεξεζηψλ λα πξνζζέζνπλ ηελ δηθή ηνπο φςε θαη αίζζεζε ζηελ δηεπαθή ρξήζηε ηειεφξαζεο. 7.6 ΔΙΓΗ IP SET-TOP BOXES Μηα επηζθφπεζε ησλ δηαθφξσλ θαηεγνξηψλ ησλ IP set-top boxes θαίλεηαη ιεπηνκεξψο παξαθάησ: Multicast θαη Unicast IP set-tops Έλα ζρεκαηηθφ δηάγξακκα αλαπαξηζηά ηα δηάθνξα δνκηθά ζηνηρεία ηνπ πιηθνχ ηα νπνία ζπλζέηνπλ έλα ηππηθφ IP set-top box ηθαλφ λα ππνζηεξίμεη θαη multicast(πνιπεθπνκπηθή) θαη unicast(κνλνεθπνκπηθή) ιεηηνπξγηθφηεηα θαίλεηαη ζην ζρήκα 7.6. Οη επφκελεο παξάγξαθνη ζα κειεηήζνπλ θαζεκηά απφ απηέο ηηο ελφηεηεο πην ιεπηνκεξψο Ππξήλαο Δπεμεξγαζηή Οη βαζηθέο αξρέο φισλ ησλ επεμεξγαζηψλ είλαη νη ίδηεο. Βαζηθά, είλαη φια ζήκαηα ζε κνξθή κεδεληθψλ θαη άζζσλ, πνπ ηα δηαρεηξίδνληαη ζχκθσλα κε έλα ζχλνιν σελ. 102

103 νδεγηψλ, θαη παξάγνπλ έμνδν ζε κνξθή κεδεληθψλ θαη άζζσλ. ια απηά πνπ ζπκβαίλνπλ ζε έλα ειεθηξνληθφ θχθισκα νλνκάδεηαη ηξαλδίζηνξ. χόμα χηματικό διϊγραμμα ενόσ ςχεδύου αναφορϊσ ενόσ IP set-top box Οη ζεκεξηλνί επεμεξγαζηέο ησλ IP set-top box πεξηέρνπλ εθαηνκκχξηα ηξαλδίζηνξ θαη ζπλεζίδεηαη λα παξνπζηάδνπλ θαη λα εθηεινχλ ηηο εληνιέο. ζν πην πνιιά ειεθηξνληθά θπθιψκαηα έρεη έλαο επεμεξγαζηήο, ηφζν πην γξήγνξα κπνξεί λα επεμεξγαζηεί δεδνκέλα. Η πξαγκαηηθή ηαρχηεηα ελφο επεμεξγαζηή ελφο IP set-top box κεηξάηαη ζε megahertz (MHz), πνπ ζεκαίλεη εθαηνκκχξηα θχθινη αλά σελ. 103

104 δεπηεξφιεπην. Οη ιεηηνπξγίεο ελφο επεμεξγαζηή ελφο IP set-top box κπνξνχλ λα πεξηιακβάλνπλ Αξρηθνπνίεζε ησλ ζηνηρείσλ ηνπ πιηθνχ ηνπ IP set-top box. Αλάγλσζε ησλ ξνψλ παθέησλ ηνπ IPTV. Δθηέιεζε ηνπ ιεηηνπξγηθνχ ζπζηήκαηνο ηνπ IP set-top ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν. Αλάγλσζε θαη εγγξαθή δεδνκέλσλ ζηε κλήκε. Παξαθνινχζεζε ησλ ζηνηρείσλ ηνπ πιηθνχ. Δθηέιεζε ησλ ζεκαληηθψλ ππεξεζηψλ. Οη επεμεξγαζηέο είλαη δηαζέζηκνη ζε δηαθνξεηηθά ζρήκαηα, δνκέο, αξρηηεθηνληθέο θαη ηαρχηεηεο. εκεησηένλ φηη νη λέεο IPTV, HDTV θαη IP-VoD εθαξκνγέο κπνξνχλ λα απμήζνπλ ζεκαληηθά ηηο επεμεξγαζηηθέο απαηηήζεηο ελφο κνλνπχξελνπ IP set-top box επεμεξγαζηή. Γηα λα ιπζεί απηφ ην πξφβιεκα, νη θαηαζθεπαζηέο IP έρνπλ ζηξαθεί ζε πνιππχξελνπο επεμεξγαζηέο. πσο θαίλεηαη θαη απφ ηελ νλνκαζία, έλαο πνιππχξελνο επεμεξγαζηήο ελζσκαηψλεη δχν ή πεξηζζφηεξνπο αλεμάξηεηνπο επεμεξγαζηέο ζε έλα ηζηπ ππξηηίνπ. Οη πνιππχξελνη επεμεξγαζηέο κπνξνχλ λα απμάλνπλ ηηο επεμεξγαζηηθέο δπλαηφηεηεο ρσξίο λα απμεζεί ε ζεξκφηεηα πνπ δηαρέεηαη απφ ην ηζηπ Μλήκε πσο αθξηβψο έλαο ππνινγηζηήο ρξεηάδεηαη κλήκε γηα λα ιεηηνπξγήζεη, έλα IP settop box απαηηεί επίζεο κλήκε γηα λα απνζεθεχζεη θαη λα δηαρεηξηζηεί ηηο νδεγίεο πνπ δεηνχληαη απφ ηνλ ζπλδξνκεηή ή ηνλ δηαρεηξηζηή. Απηφ ελεξγεί, λα ην πνχκε έηζη, ζαλ έλα ζεκείν ζηάζεο αλάκεζα ζηνλ δίζθν θαη ηνλ επεμεξγαζηή. ζν πεξηζζφηεξα δεδνκέλα είλαη δηαζέζηκα κέζα ζηελ κλήκε, ηφζν γξεγνξφηεξα ηξέρεη ην IP set-top box. Σα πεξηζζφηεξα ζηνηρεία κέζα ζην set-top box απαηηνχλ κλήκε γηα λα εθηειέζνπλ δηάθνξεο εξγαζίεο. Η κλήκε επηηξέπεη επίζεο ζην IP set-top box λα ηξέρεη ηαπηφρξνλα πνιιαπιέο εθαξκνγέο. Σν IP set-top box ρξεζηκνπνηεί δχν θχξηεο θαηεγνξίεο κλήκεο-ram θαη ROM. RAM-Οη πεξηζζφηεξεο ιεηηνπξγίεο πνπ εθηεινχληαη απφ ην IP set-top box ζα απαηηήζνπλ λα έρνπλ πξφζβαζε ζηελ κλήκε ηπραίαο πξνζπέιαζεο (RAM). Υξεζηκνπνηείηαη ζαλ κηα πξνζσξηλή πεξηνρή απνζήθεπζεο γηα ξένληα δεδνκέλα αλάκεζα ζηε ΚΜΔ θαη ζηα δηάθνξα ζηνηρεία πιηθνχ. Η RAM είλαη δηαζέζηκε ζε δηάθνξνπο ηχπνπο. Οη πην δεκνθηιείο είλαη Η βίληεν RAM ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα επεμεξγάδεηαη ηειενπηηθά ζήκαηα. Η πνζφηεηα ηεο βίληεν RAM εμαξηάηαη απφ ηελ αλάιπζε ηνπ ηειενπηηθνχ ζήκαηνο. σελ. 104

105 Η δπλακηθή RAM (DRAM) δηαηεξεί πιεξνθνξίεο απνζεθεπκέλεο κέζα ηεο φηαλ ην set-top box ηίζεηαη ζε ηζρχ. Η ΚΜΔ ρξεζηκνπνηεί DRAM γηα λα εθηειέζεη ην ινγηζκηθφ ηεο. Μηα κηθξή πνζφηεηα παξακέλνπζαο κλήκεο (nonvolatile RAM (NVRAM)) απαηηείηαη γηα λα απνζεθεπηνχλ νη πξνηηκήζεηο ηνπ ζεαηή, νη αξηζκνί PIN θαη θαλάιηα πνπ είδε πξφζθαηα. Η RAM ρξεζηκνπνηείηαη επίζεο γηα επεμεξγαζία γξαθηθψλ θαη ηξέμηκν δηαδξαζηηθψλ IPTV εθαξκνγψλ. ROM-Η Μλήκε Αλάγλσζεο Μφλν (ROM) είλαη παξακέλνπζα, δηαθπιαζζφκελε ζε πεξίπησζε απνπζίαο ξπζκίζεσλ δηθηχνπ, ιεηηνπξγηθνχ ζπζηήκαηνο θαη άιισλ εηδψλ ζεκαληηθψλ πιεξνθνξηψλ. ηαλ ηα δεδνκέλα έρνπλ γξαθηεί επάλσ ζε έλα ηζηπ ηεο ROM, ν δηαρεηξηζηήο ηνπ δηθηχνπ θαη ν ηεξκαηηθφο ρξήζηεο IPTV δελ κπνξνχλ λα ηα κεηαθηλήζνπλ. Σα πεξηζζφηεξα IP set-top boxes πεξηέρνπλ EEPROM θαη Flash ROM, ηα νπνία είλαη παξαιιαγέο ηεο βαζηθήο ηερλνινγίαο ROM. ρεηηθά κε ηελ EEPROM- ELECTRICALLY ERASABLE PROGRAMMABLE READ ONLY MEMORY-Ηιεθηξηθά Απνζβέζηκε Πξνγξακκαηηδφκελε Μλήκε Αλάγλσζεο Μφλν-Η EEPROM είλαη έλα εηδηθφ είδνο κλήκεο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζηα IP set-top boxes γηα λα απνζεθεχνπλ ξπζκίζεηο θαη πιεξνθνξίεο εθθίλεζεο. Σα δεδνκέλα απνζεθεχνληαη κφληκα ζην ηζηπ αθφκα θαη φηαλ ν ζπλδξνκεηήο δηαθφπηεη ηελ ηξνθνδνζία ηνπ IP set-top box. Γηα λα αθαηξέζνπλ απηή ηελ πιεξνθνξία ειέγρνπ, νη κεραληθνί ρξεηάδεηαη λα εθζέζνπλ ην ηζηπ ζε ππεξηψδεο θσο θαη ζε ειεθηξηθά θνξηία. Έλα IP set-top box ζα πεξηέρεη κηα κηθξή πνζφηεηα EEPROM (ζπλήζσο Kbytes) θαη έρεη αξγφηεξνπο ξπζκνχο πξφζβαζεο απφ ηελ RAM. Απηφ ην είδνο κλήκεο ρξεζηκνπνηείηαη ζπλήζσο γηα απνζήθεπζε ηνπ ινγηζκηθνχ εθθίλεζεο θαη άιισλ παξακέηξσλ εμαηνκίθεπζεο φπσο είδε γισζζψλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηνπο ηεξκαηηθνχο ρξήζηεο IPTV. ρεηηθά κε ηελ Μλήκε Flash-Έλα ηζηπ κλήκεο Flash νπζηαζηηθά είλαη έλα είδνο EEPROM. Η θχξηα δηαθνξά αλάκεζά ηνπο είλαη φηη νξηζκέλα ηζηπ Flash κλήκεο κπνξνχλ λα δηαγξαθζνχλ θαη λα επαλαπξνγξακκαηηζηνχλ ζαλ κπινθ δεδνκέλσλ αληί γηα έλα bit ηε θνξά. Σα εμαξηήκαηα ηεο flash κλήκεο πξνζθέξνπλ κεξηθά πνιχ ειθπζηηθά ραξαθηεξηζηηθά φζσλ αθνξά ηελ απνζήθεπζε δεδνκέλσλ. Απηά είλαη παξακέλνληα, έηζη ηα δεδνκέλα ζα δηαηεξνχληαη πξαθηηθά επ αφξηζηνλ ρσξίο θακία ηζρχ ζηα Flash ραξαθηεξηζηηθά. Η κλήκε Flash θαηαλαιψλεη πνιχ ιίγε ηζρχ θαη θαηαιακβάλεη πνιχ κηθξφ ρψξν. Υξεζηκνπνηεί ηερλνινγία ζηεξεάο θαηάζηαζεο θαη δελ έρεη κεηαθηλνχκελα κέξε, νπφηε κπνξεί λα δνπιέςεη ζε ζπλζήθεο νπνηνπδήπνηε δσκαηίνπ φπνπ νη κεραληθνί δίζθνη ίζσο απνδεηρηνχλ αθαηάιιεινη ζε βάζνο ρξφλνπ. Η αγνξά flash κλήκεο κπνξεί λα δηαηξεζεί ζε δχν γεληθέο θαηεγνξίεο, βαζηζκέλεο σελ. 105

106 ζηηο δχν επηθξαηνχζεο ηερλνινγίεο, δειαδή, NAND θαη NOR. Καη νη δχν θαηεγνξίεο έρνπλ εμαηξεηηθά ραξαθηεξηζηηθά θαη ζηνρεχνπλ λα εθπιεξψζνπλ δηαθνξεηηθέο αλάγθεο ηεο αγνξάο. Σα «γξήγνξεο αλάγλσζεο» ραξαθηεξηζηηθά κηαο βαζηζκέλεο ζε NOR flash ιχζεο ηελ θάλεη θαηάιιειε γηα απνζήθεπζε κηθξψλ πνζνηήησλ εθηειέζηκνπ θψδηθα. Οη ιχζεηο απνζήθεπζε βαζηζκέλεο ζε NAND, αληίζεηα, έρνπλ βειηηζηνπνηεζεί γηα απνζήθεπζε θψδηθα θαη δεδνκέλσλ. Δθηφο απφ ην ππξίηην απηφ θαζεαπηφ, έλα ζχζηεκα αξρείσλ απαηηείηαη λα αιιειεπηδξά κε κλήκε Flash γηα λα παξέρεη ηελ ιεηηνπξγηθφηεηα ελφο κεραληθνχ ζθιεξνχ δίζθνπ ζε έλα ηζηπ ππξηηίνπ ζηεξεάο θαηάζηαζεο. Σππηθά, έλα flash ζχζηεκα δηαρείξηζεο αξρείσλ είλαη έλαο νδεγφο ινγηζκηθνχ, ν νπνίνο ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα θάλεη ηα ζηνηρεία ηεο flash κλήκεο λα εμνκνησζνχλ κε έλαλ νδεγφ δίζθνπ. Η κλήκε flash ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα απνζεθεχεη ζηνηρεία ινγηζκηθνχ φπσο ην ιεηηνπξγηθφ ζχζηεκα (Operating System(OS)). Έηζη φηαλ ην IP set-top box ηίζεηαη ζε ιεηηνπξγία, ην ιεηηνπξγηθφ ζχζηεκα θνξηψλεηαη ζηελ DRAM θαη εθηειείηαη Έλαο απνπνιππιέθηεο κεηαθνξάο ξεύκαηνο Μηα πνιχ απινπνηεκέλε πξνβνιή γξαθηθψλ ησλ ιεηηνπξγηψλ πνπ εθηεινχληαη απφ κηα ππνκνλάδα ηνπ απνπνιππιέθηε πνπ θηηάρλεηαη γηα λα επεμεξγάδεηαη έλα MPEG- 2 ςεθηαθφ ζηξψκα κεηαθνξάο ξνήο bit, θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα σελ. 106

107 Πώσ λειτουργεύ ϋνασ αποπολυπλϋκτησ Σα παθέηα MPEG ελζσκαηψλνληαη ζηα IP θαη UDP πξσηφθνιια πνπ θηάλνπλ ζηνλ απνπνιππιέθηε απφ ηελ ζχξα Ethernet. Κάζε παθέην πεξηιακβάλεη 184 bytes βίληεν θνξηίνπ θαη 4 bytes αξρείν θεθαιίδσλ. Σν πην ζεκαληηθφ πεδίν ηεο θεθαιίδαο είλαη ηα 13 bits πνπ θαζνξίδνπλ ην PID. Απηφ ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα πξνζδηνξηζηεί κε κνλαδηθφ ηξφπν ην πεξηερφκελν ηνπ παθέηνπ. Κάζε IPTV θαλάιη ηππηθά απνηειείηαη απφ ηνπιάρηζηνλ 3 PID: (1) Έλα PID γηα ηα παθέηα βηληενξξεπκάησλ (2) Έλα PID γηα ηα παθέηα αθνπζηηθψλ ξεπκάησλ (3) Έλα PID γηα πξφζζεην θείκελν ή παθέηα δεδνκέλσλ σελ. 107

108 Σν IP set-top box έλαλ πίλαθα δεδνκέλσλ, ν νπνίνο παξέρεη δείθηεο ζηα παθέηα πνπ ζπζρεηίδνληαη κε ηνπο ηξεηο ηχπνπο PID. Ο απνπνιππιέθηεο κεηαθνξάο ρξεζηκνπνηεί απηήλ ηελ πιεξνθνξία γηα λα επηιέμεη θαη λα απνπαθεηνπνηήζεη ηα παθέηα audio, video θαη δεδνκέλσλ ηνπ πξνγξάκκαηνο πνπ ζρεδηάζηεθε απφ ηνλ ζεαηή. Μφιηο ν απνπνιππιέθηεο ηειεηψζεη ηελ δνπιεηά ηνπ, ηα εμαγφκελα παθέηα ζηέιλνληαη ζηα θαηάιιεια ηζηπ απνθσδηθνπνηεηή. Να ζεκεησζεί φηη ην πξνεγνχκελν ζρήκα ζπκπεξηιακβάλεη έλαλ θαηαρσξεηή (buffer) γηα θάζε ηχπν κέζνπ. Απηνί νη θαηαρσξεηέο απαηηνχληαη γηα απνζήθεπζε ησλ bits πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζε κηα πιήξε θνξλίδα θαη γηα λα εμαζθαιηζηεί φηη νη δηαθνξεηηθνί ηχπνη κέζσλ απνθσδηθνπνηνχληαη ζε ζπγρξνληζκφ Έλα ζύζηεκα πξνζηαζίαο Άιιε κία ζεκαληηθή ππνκνλάδα πνπ πεξηιακβάλεηαη ζε έλα IP set-top box είλαη ην ζχζηεκα αζθάιεηαο. Απηφ ην ππνζχζηεκα δίλεη ζηνπο παξνρείο ππεξεζηψλ έιεγρν ζρεηηθά κε ην ηη παξαθνινπζνχλ νη ζπλδξνκεηέο IPTV θαη πφηε. Ο βαζηθφ ζθνπφο απηνχ ηνπ ηζηπ είλαη λα απνθξππηνγξαθήζεη ην πεξηερφκελν ησλ εηζεξρφκελσλ εηθφλσλ θαη ήρσλ Η ππνκνλάδα απνθσδηθνπνίεζεο βίληεν Ο απνθσδηθνπνηεηήο βίληεν είλαη ππεχζπλνο γηα ηελ επεμεξγαζία ηεο πξφηππεο επθξίλεηα θαη ηεο πςειήο επθξίλεηαο ησλ IPTV ξνψλ. Γεληθά ππνζηεξίδεη ηελ απνθσδηθνπνίεζε ηνπ θιεξνδνηεκέλνπ MPEG ηνπ βηνκεραληθά ηππνπνηεκέλνπ αιγνξίζκνπ ζπκπίεζεο αλ ην πξνζζέζνπκε απηφ ζηνπο λεφηεξνπο αιγνξίζκνπο ζπκπίεζεο φπσο ην MPEG-4 θαη ην VC-1. Απηή ε ιεηηνπξγία κπνξεί λα εθαξκνζηεί είηε κέζσ ελφο δνζκέλνπ θνκκαηηνχ πιηθνχ είηε κέζσ πξνγξακκαηηδφκελνπ ινγηζκηθνχ. Δθηειψληαο ηελ ιεηηνπξγία ηεο απνθσδηθνπνίεζεο βίληεν ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν κέζσ ινγηζκηθνχ, ν αιγφξηζκνο απνζπκπίεζεο απαηηεί έλα εμεηδηθεπκέλν chipset πνπ νλνκάδεηαη Φεθηαθφο Δπεμεξγαζηήο ήκαηνο (digital signal processor (DSP)). Να ζεκεησζεί φηη απηά ηα chipset είλαη επαλαπξνγξακκαηηδφκελα. Η ρξήζε ησλ DSP κέζα ζηα IP set-top boxes έρεη απμεζεί ηα ηειεπηαία ρξφληα εμαηηίαο ηεο επειημίαο πνπ πξνζθέξνπλ απηά ηα chipsets ζηνπο παξνρείο ππεξεζηψλ. θεθηείηε έλα παξάδεηγκα ελφο παξνρέα ππεξεζηψλ πνπ ρξεζηκνπνηεί MPEG-2 γηα λα ζπκπηέζεη IPTV πεξηερφκελν θαζψο δηαζρίδεη ην δίθηπν. Γηα set-top boxes πνπ δελ είλαη βαζηζκέλα ζε Φεθηαθφ Δπεμεξγαζηή ήκαηνο, νη ζπζθεπέο ζα ρξεηαζηεί λα αληηθαηαζηαζνχλ εμ νινθιήξνπ. Δλαιιαθηηθά, είλαη πηζαλφ λα ελζσκαηψζεη ηελ ιεηηνπξγία επεμεξγαζίαο βίληεν ζε έλα βαζηθφ επεμεξγαζηή. ηηο πεξηζζφηεξεο πεξηπηψζεηο έλα ζήκα βίληεν ηξνθνδνηείηαη ζε έλαλ Φεθηαθφ-ζε-Αλαινγηθφ Μεηαηξνπέα (digital-to-analog converter (DAC)) Chip ακέζσο κφιηο δερζεί επεμεξγαζία απφ ηνλ απνθσδηθνπνηεηή. Η έμνδνο απφ ηνλ DAC εμαξηάηαη απφ ηηο A/V δηεπαθέο πνπ ππνζηεξίδνληαη απφ ην IP set-top box. σελ. 108

109 Μηα ππνκνλάδα αθνπζηηθήο απνθσδηθνπνίεζεο Πξηλ εηζάγνπκε κηα ιεπηνκεξή πεξηγξαθή ηεο ππνκνλάδαο αθνπζηηθήο απνθσδηθνπνίεζεο, είλαη ζεκαληηθφ λα θαηαιάβνπκε πσο ν ήρνο θαηαγξάθεηαη, απνζεθεχεηαη θαη κεηαγελέζηεξα θσδηθνπνηείηαη. Ήρνο είλαη νη δηαθνξέο πίεζεο ζηνλ αέξα. ηαλ επηηαρχλεηαη απφ έλα κηθξφθσλν θαη ηξνθνδνηείηαη κέζσ ελφο εληζρπηή, ηφηε απηφ κεηαηξέπεηαη ζε δηαθνξεηηθά επίπεδα ηάζεο. Η ηάζε δεηγκαηνιεπηείηαη πνιιέο θνξέο αλά δεπηεξφιεπην. Γηα λα αθνχεη ν άλζξσπνο ηνλ ήρν, ν ξπζκφο δεηγκαηνιεςίαο πξέπεη λα είλαη κεηαμχ 20 θαη θνξέο ην δεπηεξφιεπην. χκθσλα κε ηελ ζεσξία ηνπ Nyquist ν αθνπζηηθφο απνθσδηθνπνηεηήο πξέπεη λα δεηγκαηνιεπηεί ηνπιάρηζηνλ δχν θνξέο ηνλ πςειφηεξν ξπζκφ δεηγκαηνιεςίαο ηεο αλαπαξαγφκελεο πνηφηεηαο. Γηα απηφ ην ιφγν, ε CD αθνπζηηθή πνηφηεηα θαλνληθά δεηγκαηνιεπηείηαη θνξέο αλά δεπηεξφιεπην. Απηφο ν ξπζκφο δεηγκαηνιεςίαο παξάγεη 1.4 Mbps ξπζκφ δεδνκέλσλ πνπ αληηπξνζσπεχεη κφιηο 1 δεπηεξφιεπην ζηεξενθσληθήο κνπζηθήο πνηφηεηαο CD. Υξεζηκνπνηψληαο αθνπζηηθή θσδηθνπνίεζε, είλαη πηζαλφ λα ζπξξηθλσζνχλ ηα αξρηθά δεδνκέλα ήρνπ ελφο CD κέρξη θαη 12 θνξέο, ρσξίο λα ραζεί ε ερεηηθή πνηφηεηα. Έηζη έλα αξρείν ήρνπ ελφο CD πνπ είλαη 12 Mbytes κεηψλεηαη ζε 1 Mbyte ή ηφζν ζε ζπκπηεζκέλε κνξθή. Γηα λα πεηχρνπλ απηνχ ηνπ είδνπο ηα απνηειέζκαηα, νη αθνπζηηθνί θσδηθνπνηεηέο ζπκπηέδνπλ δπθηνξξεχκαηα εμαιείθνληαο ηα θνκκάηηα απηά ησλ ερεηηθψλ ζεκάησλ πνπ είλαη άζρεηα κε ην αλζξψπηλν απηί. Μφιηο αθαηξεζνχλ ηα θνκκάηηα ηνπ ζήκαηνο πνπ δελ κπνξνχλ λα αθνχζνπλ νη πεξηζζφηεξνη άλζξσπνη, ν θσδηθνπνηεηήο εθαξκφδεη θαζηεξσκέλεο κε απσιεηαθέο ηερληθέο δεδνκέλσλ ζην πξνθχπησλ ζήκα. Απηή ε ηερληθή δελ δνπιεχεη ηέιεηα θαζψο ε επαηζζεζία ηεο αθνήο θάζε αλζξψπνπ είλαη δηαθνξεηηθή. Αιιά ε επαηζζεζία ηεο αθνήο πέθηεη κέζα ζε έλα πεπεξαζκέλν εχξνο, θαη νη εξεπλεηέο κπνξνχλ λα θαζνξίζνπλ κηα ζεηξά πνπ απεπζχλεηαη ζηελ ζπληξηπηηθή πιεηνςεθία ησλ αλζξψπσλ. Μφιηο θσδηθνπνηεζεί θαη κεηαθεξζεί δηακέζνπ ηνπ IPTV δηθηχνπ δηαλνκήο ε ππνκνλάδα αθνπζηηθήο θσδηθνπνίεζεο ιακβάλεη παθέηα δεδνκέλσλ απφ ηελ κεησπηαία ππνκνλάδα, αλαθηά σο έλα ζεκείν ηελ αθνπζηηθή πιεξνθνξία, θαη ην κνξθφηππν πνπ είλαη θαηάιιειν γηα θαηαλάισζε απφ ηνλ IPTV ζπλδξνκεηή. Απηφ ην κνξθφηππν είλαη ζπλήζσο έλα ζηεξενθσληθφ αλαινγηθφ ζήκα. Απηή ε κέζνδνο πνπ ρξεζηκνπνηεί ν set-top θσδηθνπνηεηήο γηα λα επεμεξγαζηεί ςεθηαθά αθνπζηηθά ζήκαηα βαζίδεηαη ζην κνξθφηππν ζπκπίεζεο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη απφ ηνλ παξνρέα ππεξεζηψλ. Τπάξρνπλ πνιινί δηεθδηθεηέο γηα ηελ ζπκπίεζε ςεθηαθνχ αθνπζηηθνχ πεξηερνκέλνπ: MPEG, Dolby, ςεθηαθφο 5.1 πεξηβάιισλ ήρνο, Dolby Digital Plus, θαη Microsoft Windows Media Audio (WMA). MPEG- Η επηηξνπή MPEG επέιεμε λα πξνηείλεη ηξεηο κεζφδνπο ζπκπίεζεο θαη ηηο νλφκαζε ηξψκαηα I, II θαη III. Κάζε ζηξψκα ρξεζηκνπνηεί ηελ ίδηα βαζηθή δνκή θαη πεξηιακβάλεη ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ ζηξσκάησλ πνπ είλαη παξαθάησ απφ απηφ. Σα σελ. 109

110 πςειφηεξα ζηξψκαηα πξνζθέξνπλ ζηαδηαθά θαιχηεξε πνηφηεηα ήρνπ ζε ζπγθξίζηκνπο ξπζκνχο bit θαη φιν θαη πην ζχλζεην ινγηζκηθφ θσδηθνπνίεζεο. Μηα ζχληνκε πεξηγξαθή ηνπ θάζε κνξθνηχπνπ παξαηίζεηαη παξαθάησ: MPEG ζηξώκα-ι είλαη ε ρακειφηεξε πνιππινθφηεηα θαη είλαη θαηάιιειν γηα εθαξκνγέο Φεθηαθνχ πκπαγνχο Καζεηνθψλνπ (Digital Compact Cassette (DCC)). Υξεζηκνπνηψληαο MPEG ζηξψκα Ι, κπνξεί λα επηηεπρζεί κηα ηππηθή κείσζε δεδνκέλσλ ηελ ηάμεσο ηνπ 4:1. MPEG ζηξώκα-2 απεπζχλεηαη ζε ελφο πξνο πνιινχο εθαξκνγέο φπσο ε δνξπθνξηθή ξαδηνηειενπηηθή κεηάδνζε θαη γξαπηέο ξνέο ζε ζπκπαγείο δίζθνπο. πγθξηηηθά κε ην ηξψκα Ι, ην ηξψκα ΙΙ κπνξεί λα εθαξκφζεη ην ςπρναθνπζηηθφ φξην πην απνηειεζκαηηθά. Υξεζηκνπνηψληαο MPEG ηξψκα ΙΙ, κπνξεί λα επηηεπρζεί κηα ηππηθή κείσζε δεδνκέλσλ ηελ ηάμεσο ηνπ 8:1. ην Internet ην πην ζπρλά ρξεζηκνπνηνχκελν πξφηππν είλαη ην ηξίην ζηξψκα ηνπ MPEG-1 πξνηχπνπ, πνπ ζπρλά νλνκάδεηαη MP3. Δίλαη ην πην ηζρπξφ θαη ην πην πνιχπινθν κέινο ηεο νηθνγέλεηαο ησλ MPEG αθνπζηηθψλ θσδηθνπνηήζεσλ θαη ρξεζηκνπνηείηαη επξέσο απφ IPTV εθαξκνγέο. Υξεζηκνπνηψληαο MPEG ηξψκα ΙΙΙ, κπνξεί λα επηηεπρζεί κηα ηππηθή κείσζε δεδνκέλσλ ηελ ηάμεσο ηνπ 12:1. Έλα αθφκα ραξαθηεξηζηηθφ ηνπ MP3 είλαη ε ηθαλφηεηά ηνπ λα θέξεη πέληε πιήξε αθνπζηηθά θαλάιηα θαη κηα ρακειή αχμεζε ζπρλφηεηαο. MPEG AAC είλαη έλα αθνπζηηθφ κνξθφηππν θσδηθνπνίεζεο νξηζκέλν ζε MPEG-2 θαη 4 πξφηππα. Σν AAC είλαη έλα πξνεγκέλν κνξθφηππν ζπκπίεζεο θαη έρεη κεγαιχηεξε ηθαλφηεηα λα θέξεη θαλάιηα ζπγθξηηηθά κε ην κνξθφηππν MP3. ηελ πξαγκαηηθφηεηα, ην AAC κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα λα κεηαθέξεη ηνλ δεθαπιάζην αξηζκφ θαλαιηψλ πνπ κεηαθέξεηαη απφ κηα ξνή MP3. Απηφ επηηπγράλεηαη γηαηί ζπκπηέδεη ηα αθνπζηηθά ηκήκαηα πην απνηειεζκαηηθά ζπγθξηηηθά κε ηα άιια κνξθφηππα. Οη ζπρλφηεηεο πςειήο δεηγκαηνιεςίαο επίζεο ππνζηεξίδνληαη απφ ην AAC, πνπ βνεζάεη ζηελ βειηίσζε ησλ επηδφζεσλ θαη ηεο πνηφηεηαο ηνπ αθνπζηηθνχ ζήκαηνο. Απηά ηα δηάθνξα ραξαθηεξηζηηθά επηηξέπνπλ ζηνπο παξνρείο ππεξεζηψλ IPTV λα παξαδίδνπλ απνηειεζκαηηθά ππεξεζίεο πεξηβάιινληνο ήρνπ ζηνπο ηεξκαηηθνχο ρξήζηεο. Να ζεκεησζεί φηη νη δηάθνξεο «γεχζεηο» ηνπ αθνπζηηθνχ MPEG είλαη ζπκβαηέο κε νπνηαδήπνηε άιιε. Σα ηξψκαηα Ι,ΙΙ θαη ΙΙΙ είλαη κε αλαιφγσο ζπκβαηά. Γηα παξάδεηγκα, έλαο απνθσδηθνπνηεηήο ηξψκαηνο ΙΙΙ ζα έπξεπε επίζεο λα κπνξεί λα απνθσδηθνπνηεί έλα αξρείν ηξψκαηνο Ι ή ΙΙ, θαη έλαο απνθσδηθνπνηεηήο ηξψκαηνο ΙΙ ζα έπξεπε λα κπνξεί λα απνθσδηθνπνηεί έλα αξρείν ήρνπ ζηξψκαηνο ΙΙ. Να ζεκεησζεί επίζεο φηη νη ξπζκνί bit ησλ δηάθνξσλ ζηξσκάησλ θπκαίλνληαη κεηαμχ 32 θαη 320 Kbps. Dolby Χεθηαθόο 5.1 Πεξηβάιινλ Ήρνο Σν κνξθφηππν ζπκπίεζεο Dolby Φεθηαθνχ 5.1 Πεξηβάιινληνο Ήρνπ, γλσζηφ επίζεο ζαλ AC3, είλαη κηα ηερλνινγία σελ. 110

111 πεξηβάιινληνο ήρνπ πνπ επηηξέπεη ζηα IP set-top boxes λα παξέρνπλ ζηνπο θαηαλαισηέο ηα αθφινπζα πςειήο πνηφηεηαο ςεθηαθά αθνπζηηθά θαλάιηα. Μπξνζηά θέληξν Κέληξν αξηζηεξά Κέληξν δεμηά Πίζσ αξηζηεξά Πίζσ δεμηά Δπίδξαζε Υακειήο πρλφηεηαο (Low frequency effect (LFE)) Σα πξψηα πέληε θαλάιηα ζπλήζσο αλαπαξάγνληαη ζην ζπίηη ρξεζηκνπνηψληαο ερεία θαη ην subwoofer ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα αλαπαξάγεη ηελ LFE ή ην θαλάιη ρακειψλ ζπρλνηήησλ. Γηα ηνπο IPTV ζπλδξνκεηέο νη νπνίνη δελ θαηέρνπλ έλα νηθηαθφ πεξηβάιινλ(surround) ζχζηεκα, πνιιά IP set-tops επίζεο πεξηιακβάλνπλ ππνζηήξημε γηα παξαγσγή δχν αλαινγηθψλ θαλαιηψλ ζηελ έμνδν. Σν Dolby-AC3 ρξεζηκνπνηείηαη ζε κεγάιν βαζκφ απφ πξφηππα θαη πςειήο επθξίλεηαο ςεθηαθά δίθηπα ηειεφξαζεο ζηηο Ηλσκέλεο Πνιηηείεο θαη ζε φιν ηνλ θφζκν. Η αιιειεπίδξαζε ππνζηεξίδεη ξπζκνχο δεδνκέλσλ πεξίπνπ 448 Kbps. Dolby Digital Plus Σν Dolby Digital Plus, πνπ νλνκάδεηαη θαη E-AC-3, είλαη κηα βειηησκέλε έθδνζε ηνπ Dolby Digital θαη ιεηηνπξγεί κε κνξθφηππα ζπκπίεζεο βίληεν επφκελεο γεληάο. Η ηερλνινγία είλαη αληηζηξφθσο ζπκβαηή κε ηνπ πξνεγνχκελνπο απνθσδηθνπνηεηέο ήρνπ Dolby, ελζσκαηψλεη δπλαηά δηάθνξνπο αιγνξίζκνπο απνζπκπίεζεο βίληεν, ελψ παξάιιεια ιεηηνπξγεί ζε ρακειφηεξνπο ξπζκνχο bit. Παξαδίδεη δεδνκέλα ζαλ κηα κνλή ξνή θαη ππνζηεξίδεη 7.1 αθνπζηηθά θαλάιηα. Δμεηδηθεπκέλεο αιιειεπηδξάζεηο κέζσλ δεηείηαη λα παξαδίδνπλ απηή ηελ πνζφηεηα ησλ θαλαιηψλ ζε έλα νηθηαθφ ζχζηεκα ςπραγσγίαο. Η Τςειήο Δπθξίλεηαο Αιιειεπίδξαζε Πνιπκέζσλ (High Definition Multimedia Interface (HDMI)) θαη ε IEEE 1394 ρξεζηκνπνηνχληαη ζπρλά γηα απηφλ ηνλ ζθνπφ. Ο νξγαληζκφο DVB πξηλ ιίγα ρξφληα πξφζζεζε ηελ επηινγή γηα Dolby Plus ζηελ ηειεπηαία έθδνζε ηεο ιεπηνκεξήο παξνπζίαζεο ηνπ IPTV ηνπ νξγαληζκνχ. WMA θαη WMA Pro Οη Microsoft Windows Media Audio (WMA) θαη WMA pro θσδηθνπνηεηέο είλαη δεκνθηιή ζπζηήκαηα θσδηθνπνίεζεο, ηα νπνία απνηεινχλ έλα θνκκάηη ησλ Windows Media ζεηξψλ ηερλνινγηψλ. Έρνπλ ζρεδηαζηεί γηα λα ρεηξίδνληαη κηα πνηθηιία απφ δηαθνξεηηθά είδε audio, θαη κπνξνχλ λα ιεηηνπξγνχλ ζε θαηαζηάζεηο κνλνθσληθψλ, ζηεξενθσληθψλ θαη δηπιψλ θαλαιηψλ. Πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη ην λα απνθσδηθνπνηείο έλα αθνπζηηθφ ζήκα είλαη ιηγφηεξν απαηηεηηθφ απφ ηελ άπνςε ηεο πνιππινθφηεηαο ζπγθξηηηθά κε ηελ επεμεξγαζία ζεκάησλ βίληεν. πρλά, ε ηζρχο ηεο ΚΜΔ πνπ απαηηείηαη γηα λα απνθσδηθνπνηεζεί ην αθνπζηηθφ ζήκα είλαη ε ειάρηζηε δπλαηή αληηκεησπίδεηαη αξθεηά εχθνια απφ ηηο πεξηζζφηεξεο ΚΜΔ ησλ IP set-top box. σελ. 111

112 Απηφ, σζηφζν, αιιάδεη κε ηελ έιεπζε ησλ multiroom θαη ησλ πνιπθαλαιηθψλ αθνπζηηθψλ ζπζηεκάησλ. Η κεηαηφπηζε πξνο ηα πάλσ ησλ απαηηήζεσλ ηεο αθνπζηηθήο πνιππινθφηεηαο έρεη κηα επίδξαζε ζηα είδε ησλ αθνπζηηθψλ ζπζηεκάησλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηα IP set-top boxes γηα λα απνθσδηθνπνηήζνπλ αθνπζηηθά ζήκαηα. Παξαδνζηαθά, ε αθνπζηηθή απνθσδηθνπνίεζε ρεηξηδφηαλ κε ηελ ινγηθή ηνπ θαισδίνπ ή ελφο πξνγξακκαηηδφκελνπ DSP. Σα λεφηεξα ζρέδηα απαηηνχλ έλαλ απνθιεηζηηθφ επεμεξγαζηή ήρνπ γηα λα «ηξέμεη» ηελ ιεηηνπξγία ηεο αθνπζηηθήο απνθσδηθνπνίεζεο. Να ζεκεησζεί φηη ν αθνπζηηθφο θσδηθνπνηεηήο είλαη επίζεο ππεχζπλνο γηα ηνλ ζπγρξνληζκφ ησλ ρεηιηψλ έηζη ψζηε νη θσλέο ησλ εζνπνηψλ λα ηαηξηάδνπλ κε ηελ θίλεζε ησλ ρεηιηψλ ηνπο ζηελ ξνή ηνπ βίληεν. Απηφ κπνξεί λα είλαη πξνβιεκαηηθφ ζε κεξηθέο πινπνηήζεηο επεηδή ε απνθσδηθνπνίεζε ηνπ αλεπεμέξγαζηνπ πεξηερνκέλνπ ελφο βίληεν ρξεηάδεηαη πνιχ ρξφλν. αλ απνηέιεζκα, νη ππνκνλάδεο αθνπζηηθήο απνθσδηθνπνίεζεο ηππηθά ρξεζηκνπνηνχλ έλαλ αιγφξηζκν γηα λα θαζπζηεξήζνπλ ηελ επεμεξγαζία ησλ αθνπζηηθψλ ζεκάησλ έηζη ψζηε λα ηαηξηάμνπλ ηνλ ξπζκφ απνθσδηθνπνίεζεο ησλ ηζνδχλακσλ παθέησλ βίληεν Έλαο Δπηηαρπληήο Γξαθηθώλ Σα IP set-top boxes θαη νη πξνζσπηθνί ππνινγηζηέο ρεηξίδνληαη ηα γξαθηθά κε δηαθνξεηηθνχο ηξφπνπο. Οη πεξηνξηζκέλεο δπλαηφηεηεο πιηθνχ ησλ IP set-top boxes κεηψλνπλ ηα επίπεδα πνιππινθφηεηαο ησλ γξαθηθψλ πνπ κπνξνχλ λα ηξέμνπλ ζε έλα set-top box. Η ιεηηνπξγηθφηεηα ησλ γξαθηθψλ ηππηθά θηηάρλεηαη κέζα ζηνλ απνθσδηθνπνηεηή βίληεν ησλ πεξηζζφηεξσλ πιαηχβαζξσλ ησλ IP set-top box. Έηζη, ζε πξφζζεζε ηεο ιεηηνπξγία βίληεν, ν απνθσδηθνπνηεηήο ππνζηεξίδεη επίζεο κηα ιεηηνπξγία γξαθηθψλ, ε νπνία ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα παξάγεη δηάθνξα ζηνηρεία πνιπκέζσλ αιιειεπίδξαζεο ρξεζηψλ. Γηάθνξνη θαηαζθεπαζηέο, σζηφζν, πξνζζέηνπλ έλαλ ελζσκαησκέλν επηηαρπληή γξαθηθψλ ζηα πιαηχβαζξά ηνπο γηα λα επηηξέςνπλ ζηνπο εθπνλεηέο ινγηζκηθνχ IPTV λα δεκηνπξγήζνπλ νπηηθά ζπλαξπαζηηθέο εθαξκνγέο γηα ηνπο ηειενπηηθνχο ζεαηέο θαη λα απνδψζνπλ κηα ζεηξά απφ δηαδξαζηηθά ηειενπηηθά κνξθφηππα αξρείσλ. Η ηζρχο ησλ επηηαρπληψλ γξαθηθψλ ζπλερίδεη λα απμάλεηαη θαζψο νη παξνρείο ηειεφξαζεο πξνζπαζνχλ λα δηαθνξνπνηεζνχλ κε ην λα πξνζθέξνπλ ζπλαξπαζηηθέο λέεο εθαξκνγέο, φπσο ηξηζδηάζηαηα games, ζηελ βάζε ησλ ζπλδξνκεηψλ ηνπο Γηεπαθέο θαη ζύλδεζκνη Σα βαζηζκέλα ζε IP set-top boxes έρνπλ επίζεο αξθεηέο δηεπαθέο, νη νπνίεο παξέρνπλ εμσηεξηθέο ζπζθεπέο ζηελ επηθνηλσλία. Απηέο νη δηεπαθέο δηαηξνχληαη ζε έμη γεληθέο θαηεγνξίεο: εηζφδνπ, αλαινγηθήο εμφδνπ βίληεν, αλαινγηθήο εμφδνπ audio, πξνεγκέλεο ςεθηαθήο εμφδνπ, νηθηαθήο δηθηχσζεο, θαη ππέξπζξσλ δηεπαθψλ. Δηεπαθέο εηζόδνπ σελ. 112

113 Έλαο Ethernet πνκπνδέθηεο/ειεγθηήο-ια ηα IP set-top boxes είλαη εμνπιηζκέλα κε έλα chip πνκπνδέθηε Ethernet γηα λα παξέρεη δηαζπλδεηηθφηεηα ην επξπδσληθφ δίθηπν. Απηφ γεληθά ππνζηεξίδεη ηελ δηαθχκαλζε ησλ ηαρπηήησλ δηθηχσζεο απφ ηα 10 ζηα 100 Mbps. Έλαο ππέξπζξνο δέθηεο-απηφ βξίζθεηαη ζην κπξνζηηλφ κέξνο ηνπ IP set-top box θαη δέρεηαη ζήκαηα απφ έλα ηειερεηξηζηήξην. RS-232 ζύξα-η RS-232 ζχξα κπνξεί ζθνπνχο. λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα δηαγλσζηηθνχο Δηεπαθέο αλαινγηθήο εμόδνπ βίληεν απαξαίηεηα θνκκάηηα πιεξνθνξηψλ: Έλα αλαινγηθφ ζήκα βίληεν πεξηέρεη ηξία (1) Η ελεξγή πιεξνθνξία βίληεν πνπ πεξηιακβάλεη ιεπηνκέξεηεο φπσο ηη εηθφλεο ζα εκθαλίδνληαη, ηα δηαθνξεηηθά ρξσκαηηζκέλα ζρέδηα, θαη ηα επίπεδα θσηεηλφηεηαο πνπ ζπλδένληαη κε θάζε θνκκάηη ηεο εηθφλαο. (2) Η ζπγρξνληζκέλε πιεξνθνξία πνπ αλαγλσξίδεη ηελ ηνπνζεζία ηεο ελεξγήο πιεξνθνξίαο βίληεν ζηελ νζφλε. (3) Η θελή(blanking) πιεξνθνξία πνπ ζηέιλεηαη αλάκεζα βηληενπιαίζηα θαη ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα επαλαηνπνζεηήζεη ηνπο εθηνμεπηήξεο ειεθηξνλίσλ κηαο ηειεφξαζεο απφ ην θάησ κέξνο ηνπ πξνεγνχκελνπ πιαηζίνπ ζηελ πάλσ αξηζηεξή πιεπξά απφ ην επφκελν πιαίζην. ια απηά ηα ρξφληα πνιιέο κέζνδνη θαη ζρεηηθέο δηεπαθέο έρνπλ ζρεδηαζηεί γηα λα κεηαθέξνπλ απηή ηελ πιεξνθνξία αλάκεζα ζηηο ειεθηξνληθέο ζπζθεπέο. ηα IP settop box ζπζηήκαηα νη πην θνηλέο δηεπαθέο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ απφδνζε ησλ αλαινγηθψλ ζεκάησλ βίληεν είλαη Μηα έμνδνο πξόηππεο δώλεο βάζεο RF Απηή ε δηεπαθή παξέρεη κηα αλαινγηθή έμνδν βίληεν. Η έμνδνο γεληθά ρξεζηκνπνηεί έλαλ ζχλδεζκν F-ηχπνπ, ν νπνίνο επηηξέπεη ζε έλαλ ζπλδξνκεηή IPTV λα ρξεζηκνπνηήζεη έλα πξφηππν νκναμνληθφ θαιψδην γηα λα δηαζπλδέζεη ην IPTV set-top box κε κηα ηειεφξαζε. Μηα ζύλζεηε έμνδνο βίληεν Οη ζχλδεζκνη ηεο Ακεξηθαληθήο Δηαηξείαο Ραδηνθψλνπ (Radio Corporation of America (RCA)) ζπλεζίδνληαη λα ηξνθνδνηνχλ ζχλζεηα ζήκαηα βίληεν ζε κηα νζφλε ηειεφξαζεο. ε απηφ ην κνξθφηππν, ε πιεξνθνξία ηνπ ζήκαηνο βίληεν κεηαδίδεηαη ζεηξηαθά δηακέζνπ ελφο κνλνχ θαισδίνπ πξνο ηελ ηειενπηηθή παξνπζίαζε, φπνπ ζπλαξκνινγείηαη ζε κηα εηθφλα βίληεν. Σα πξφηππα ηειεφξαζεο NTSC θαη PAL βαζίδνληαη ζην ζχλζεην κνξθφηππν βίληεν. Μηα ζνύπεξ βίληεν (super video (S-video)) έμνδνο βίληεν Απηφο ν ηξίηνο ηχπνο settop αλαινγηθήο εμφδνπ παξέρεη αλψηεξε πνηφηεηα ζήκαηνο ζπγθξηηηθά κε ηα ζχλζεηα ζήκαηα βίληεν. Η S-Video ζχξα εμφδνπ ρξεζηκνπνηεί έλα 4-pin κίλη βχζκα γηα λα ζηέιλεη ζήκαηα απφ ην set-top box πξνο ηηο εμσηεξηθέο ζπζθεπέο. σελ. 113

114 Μηα ζπληζηώζα εμόδνπ βίληεν Η ζπληζηψζα βίληεν ρσξίδεη ην ζήκα ζε ηξία δηαθνξεηηθά ρξψκαηα: Η Y ζπληζηψζα βίληεν αληηπξνζσπεχεη ηελ θσηεηλφηεηα ή ηελ ιακπξφηεηα ηνπ ζήκαηνο βίληεν φζνλ αθνξά ην καχξν θαη ην άζπξν. Η Pr ζπληζηψζα αληηπξνζσπεχεη ηελ θσηεηλφηεηα ή ηελ ιακπξφηεηα ηνπ ζήκαηνο βίληεν φζνλ αθνξά ην θφθθηλν ρξψκα. Η Pb ζπληζηψζα αληηπξνζσπεχεη ηελ θσηεηλφηεηα ή ηελ ιακπξφηεηα ηνπ ζήκαηνο βίληεν φζνλ αθνξά ην κπιε ρξψκα. Ο δηαρσξηζκφο ησλ ζπληζησζψλ ησλ ρξσκάησλ ηνπ βίληεν εμαζθαιίδεη κηα πνιχ πςειήο πνηφηεηαο έμνδν απφ ην IP set-top box. Απηφο είλαη ν ιφγνο πνπ ηα DVD ζπρλά θσδηθνπνηνχληαη ρξεζηκνπνηψληαο απηφ ην κνξθφηππν βίληεν. ηελ έμνδν ηνπ IP set-top box, ηξία δηαθνξεηηθνχ ρξψκαηνο θσδηθνπνηεκέλα θαιψδηα ζπλδένληαη ζηα βχζκαηα ηχπνπ RCA θαη πεξλάλε ηελ πιεξνθνξία πξνο ηελ ηειενπηηθή παξνπζίαζε. SCART βύζκαηα-- Σα SCART (Connectors Short for Syndicat des Constructeurs d Appareile Radiorecepteurs et Televiseurs a (SCART)) βχζκαηα απνηεινχληαη απφ 21 pin ππνδνρέο πνπ βξίζθνληαη ζπλήζσο ζν πίζσ κέξνο ηνπ IP set-top box. Ο θχξηνο ζθνπφο ησλ βπζκάησλ SCART είλαη λα δηεπθνιχλνπλ ηελ κεηάδνζε θαη ιήςε ηξηψλ δηαθνξεηηθψλ εηδψλ πεξηερνκέλνπ βίληεν, δειαδή, ζχλζεην,s-video, θαη RGB. Αλαινγηθέο αθνπζηηθέο δηεπαθέο εμόδνπ Σα πην πξνεγκέλα IP set-top boxes ζα ππνζηεξίδνπλ δηεπαθέο φπσο Χεθηαθέο Αθνπζηηθέο Απηνχ ηνπ είδνπο νη δηεπαθέο παξνπζηάδνπλ έλα ερεηηθφ ςεθηαθφ ζήκα ζε εμσηεξηθά κνπζηθά ζπζηήκαηα. Σν γεγνλφο φηη ε έμνδνο παξακέλεη ζε κηα ςεθηαθή θαηάζηαζε θαηά ηε δηάξθεηα ηεο κεηάδνζεο ζεκαίλεη φηη ν ηεξκαηηθφο ρξήζηεο κπνξεί λα βηψζεη φιεο ηηο δπλαηφηεηεο ελφο ςεθηαθνχ ζπζηήκαηνο πεξηβάιινληνο ήρνπ. Σν βχζκα πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζα εμαξηεζεί απφ ηελ κνξθή ηνπ αξρείνπ ηνπ ζπκπηεζκέλνπ ήρνπ. Σν Πξσηφθνιιν Sony/Philips Φεθηαθήο Γηεπαθήο (Sony/Philips Digital Interface (S/PDIF)) είλαη έλα παξάδεηγκα ελφο κνξθνηχπνπ πνπ επηηξέπεη ηελ κεηάδνζε ηνπ Dolby AC-3 ζπκπηεζκέλνπ πεξηερνκέλνπ απφ έλα IP set-top box θαηεπζείαλ ζε έλα πνιπθαλαιηθφ εληζρπηή ή θσδηθνπνηεηή. IEEE 1394 Απηή ε δηεπαθή παξέρεη κηα πςειήο επίδνζεο ςεθηαθή έμνδν. Έρεη αξρίζεη λα γίλεηαη κηα δεκνθηιήο δηεπαθή γηα αιιεινζχλδεζε ησλ settop boxes κε άιιεο ζπζθεπέο πνιπκέζσλ ζην ζπίηη. Ελζύξκαηεο θαη αζύξκαηεο νηθηαθέο ζύξεο δηθηύσζεο Σα IP set-top boxes ηππηθά πεξηιακβάλνπλ πνιιά είδε νηθηαθψλ δηεπαθψλ δηθηχσζεο. Ο αξηζκφο θαη ην είδνο ησλ ηερλνινγηψλ δηεπαθήο πνηθίιεη αλάκεζα ζηηο IP set-top box πινπνηήζεηο. σελ. 114

115 Υπέξπζξε Δηεπαθή(Infrared (IR) Interface) Η ππέξπζξε δηεπαθή ζπλήζσο ζπλδέεηαη θαηεπζείαλ κε ηνλ επεμεξγαζηή κέζσλ θαη επηηξέπεη ακθίδξνκε επηθνηλσλία αλάκεζα ζην IP set-top box θαη είηε έλα ηειερεηξηζηήξην είηε έλα αζχξκαην πιεθηξνιφγην. Σν πξσηφθνιιν επηθνηλσλίαο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη απφ απηήλ ηελ δηαζχλδεζε νλνκάδεηαη IrDa. Μηα νξγάλσζε πνπ νλνκάδεηαη Έλσζε Τπέξπζξσλ Γεδνκέλσλ (Infrared Data Association (IrDA)) είλαη ππεχζπλε γηα ηνλ θαζνξηζκφ ηνπ πξσηνθφιινπ. Γηα ην IP set-top box θαη κηα πεξηθεξεηαθή ζπζθεπή λα επηθνηλσλήζνπλ κέζσ IrDa, πξέπεη λα έρνπλ κηα άκεζε νπηηθή επαθή. Μφιηο νη εληνιέο ηνπ ηειερεηξηζηεξίνπ ιακβάλνληαη απφ απηήλ ηελ δηεπαθή, ζηέιλνληαη ζηνλ επεμεξγαζηή γηα εθηέιεζε. Έλα xdsl Modem (Πξναηξεηηθό) Η ελζσκάησζε ελφο DSL Modem ζε έλα IP set-top box αθαηξεί ηελ αλάγθε γηα ρξεζηκνπνίεζε μερσξηζηψλ ζπζθεπψλ ζην ζπίηη IP set-top Πεξηθεξεηαθέο πζθεπέο Μηα ηππηθή νηθηαθή ξχζκηζε κπνξεί λα θαηέρεη πνιιά δηαθνξεηηθά θνκκάηηα πεξηθεξεηαθψλ ζπζθεπψλ ηα νπνία κπνξνχλ λα δηαιεηηνπξγνχλ κε έλα IP set-top box. Ο ηππηθφο πεξηθεξεηαθφο εμνπιηζκφο ελφο IP set-top box πνπ βξίζθεηαη ζε έλα ζπίηη πεξηιακβάλεη έλα ηειερεηξηζηήξην, έλα αζχξκαην πιεθηξνιφγην θαη κηα IR θάξηα. Τειερεηξηζηήξην Έλα ηειερεηξηζηήξην είλαη θάηη πεξηζζφηεξν απφ κηα ζπζθεπή γηα δάπηλγθ ησλ θαλαιηψλ. Δίλαη ην βαζηθφ ζπζηαηηθφ πνπ επηηξέπεη ζηνπο ζπλδξνκεηέο IPTV λα έρνπλ πξφζβαζε ζε κηα ζεηξά απφ ςεθηαθέο IPTV ππεξεζίεο. Η δηάηαμε θαη ην ζρέδην ησλ ηειερεηξηζηεξίσλ πνηθίιεη αλάκεζα ζηηο IPTV πινπνηήζεηο. Τπάξρνπλ, σζηφζν, πνιιά πιήθηξα ειέγρνπ πνπ είλαη θνηλά ζε φια ηα ηειερεηξηζηήξηα(βιέπε ηνλ πίλαθα παξαθάησ). Ο κέζνο αξηζκφο ησλ θνπκπηψλ πνπ βξίζθνληαη ζε έλα πιεθηξνιφγην ηειερεηξηζηεξίνπ είλαη πεξίπνπ 30, σζηφζν, θάπνηα ηειερεηξηζηήξηα ζρεδηάδνληαη κε έλα κέγηζην 48 δηαθνξεηηθψλ θνπκπηψλ. Η ππέξπζξε δηεπαθή πνπ είλαη ελζσκαησκέλε ζε έλα IP set-top box ππνζηεξίδεη ηελ ιήςε ηνπ ζπλφινπ ραξαθηήξσλ ηνπ Ακεξηθαληθνχ Πξφηππνπ Κψδηθα Αληαιιαγήο Πιεξνθνξηψλ(American Standard Code for Information Interchange (ASCII)). Κοινϊ πλόκτρα ελϋγχου που χρηςιμοποιούνται από IPTV τηλεχειριςτόρια Περιγραφό-Κλειδύ On/Off Menu Ενϋργεια του IP set-top Δίνεται εντολι ςτθν τθλεόραςθ να μεταβεί ςε κατάςταςθ λειτουργίασ ι κατάςταςθ αναμονισ. Ξεκινά το μενοφ εγκατάςταςθσ για ρφκμιςθ των παραμζτρων του IP set-top box. σελ. 115

116 EPG Εκτελεί ζνα ςφςτθμα πλοιγθςθσ που επιτρζπει ςτουσ τερματικοφσ χριςτεσ IPTV να επιλζξουν ζνα ςυγκεκριμζνο πολυεκπομπικό κανάλι. Ζνταςθ(Volume) Ρφλθ(Portal) Αρικμθτικό μπλοκ κλειδιϊν OK Βζλθ-αριςτερά, δεξιά, πάνω, κάτω Play, stop, pause, fast forward, και rewind Αυξάνει και μειϊνει τθν ζνταςθ του ιχου. Εκτελεί τθν IPTV εφαρμογι πφλθσ. Χρθςιμοποιείται για καταχϊρθςθ κωδικϊν PIN και για επιλογι των πολυεκπομπικϊν IPTV καναλιϊν. Επιβεβαιϊνει τθν επιλογι των IP VoD τίτλων. Διευκολφνει το ηάπινγκ Χρθςιμοποιείται για να διανζμει εντολζσ κατά τθν προβολι ενόσ IP-VoD τίτλου. Υπότιτλοι Χρθςιμοποιείται για να εναλλάηεται ο υποτιτλιςμόσ ςε on ι off. Home Επιτρζπει ςτουσ τελικοφσ χριςτεσ να πλοθγθκοφν πίςω ςτθν οκόνθ εκκίνθςθσ. Βοικεια(Help) Εμφανίηει βοθκθτικζσ πλθροφορίεσ. Αζύξκαηα Πιεθηξνιόγηα Η IR δηεπαθή είλαη επίζεο ηθαλή λα ιακβάλεη πιεξνθνξίεο απφ έλα πιεθηξνιφγην. Οη παξνρείο IPTV ππεξεζηψλ πνπ ζηνρεχνπλ λα πξνζθέξνπλ δηαδξαζηηθέο IPTV εθαξκνγέο φπσο s θαη chat ζα ρξεηαζηεί επίζεο λα πξνκεζεχζνπλ ηνπ ζπλδξνκεηέο ηνπο κε έλα αιθαξηζκεηηθφ πιεθηξνιφγην κε έλαλ ππέξπζξν εθπνκπφ. Σα αζχξκαηα πιεθηξνιφγηα είλαη βηνηερλνινγηθά ζρεδηαζκέλα λα ρσξάλε άλεηα ζηα γφλαηα ησλ ζπλδξνκεηψλ IPTV φηαλ θάζνληαη ζε έλαλ θαλαπέ θαη κπνξνχλ λα ιεηηνπξγνχλ ζε κηα απφζηαζε κέρξη m καθξηά απφ ην IP set-top box. Σα αζχξκαηα πιεθηξνιφγηα είλαη plug θαη play-κε άιια ιφγηα, ν ζπλδξνκεηήο IPTV κπνξεί λα μεθηλήζεη λα ρξεζηκνπνηεί ην πιεθηξνιφγην ρσξίο λα αλεζπρεί γηα ηηο ξπζκίζεηο δηακφξθσζεο θαη ηελ εγθαηάζηαζε λέσλ νδεγψλ ζπζθεπψλ. Μεξηθά απφ ηα πξνεγκέλα αζχξκαηα πιεθηξνιφγηα έρνπλ επίζεο έλα ελνπνηεκέλν πνληίθη πνπ επηηξέπεη ζε έλαλ θαηαλαισηή λα κεηαθηλήζεη έλαλ δείθηε γχξσ απφ ηελ νζφλε ηεο ηειεφξαζεο. Η ηζρχο ζην πιεθηξνιφγην παξέρεηαη απφ ηνπηθέο κπαηαξίεο. σελ. 116

117 IR θάξηεο Μηα θάξηα IR είλαη κηα ρξήζηκε ζπζθεπή γηα ηνπο ζπλδξνκεηέο πνπ ζα ήζειαλ λα ειέγρνπλ εμ απνζηάζεσο ηελ ηειεφξαζή ηνπο θαη ην βίληεν απφ κηα δηαθνξεηηθή πεξηνρή κέζα ζην ζπίηη. Δίλαη βαζηθά έλα θαιψδην πνπ ζπλδέεηαη ζε κηα απφ ηηο δηεπαθέο ζην πίζσ κέξνο ηνπ set-top box, θαη κεηαηξέπεη ην κεηαδηδφκελν ζήκα θαηά κήθνο ησλ θαισδίσλ ζε ζήκαηα IR ζηα νπνία κπνξνχλ λα αληαπνθξηζνχλ ηα ηειερεηξηζηήξηα Πξόζνςε IP set-top Η κνλάδα πξφζνςεο απνηειείηαη απφ κηα ςεθηαθή έλδεημε πνπ απαξηίδεηαη απφ δηφδνπο θσηνεθπνκπήο (light emitting diodes (LEDs)) πνπ εκθαλίδνπλ επηιεγκέλα θαλάιηα, κηα έλδεημε ιεηηνπξγίαο, IR θνηλνπνηήζεηο δέθηε, ή ζχληνκα κελχκαηα Φπζηθά ραξαθηεξηζηηθά IP set-top Πνιιαπινί παξάγνληεο κνξθήο κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ απφ ηνπο θαηαζθεπαζηέο IP set-top box γηα λα ζηεγάζνπλ ηηο ιεηηνπξγηθέο ππνκνλάδεο πνπ πεξηγξάθνληαη παξαπάλσ. Σν πσο φιεο απηέο νη ππνκνλάδεο δνπιεχνπλ καδί ζα εμαξηεζεί απφ ηηο αλάγθεο ηνπ παξνρέα ππεξεζηψλ θαη ηειηθά απφ ηνλ θαηαλαισηή. Αμίδεη επίζεο λα ζεκεησζεί ζε απηφ ην ζεκείν ηνπ θεθαιαίνπ φηη αξθεηέο απφ ηηο ιεηηνπξγηθέο δνκηθέο ελφηεηεο πνπ πεξηγξάθνληαη ζην ζρήκα ζπρλά απνξξνθνχληαη ζε κηα system-on-a-chip (SOC) ππνκνλάδα. Οη πξφνδνη ζηελ ηερλνινγία εκηαγσγψλ φια απηά ηα ρξφληα έρεη επηηξέςεη ηελ αλάπηπμε κηθξφηεξνπ, πην ηζρπξνχ, πην εχθακπηνπ, ιηγφηεξνπ απαηηεηηθνχ γηα ελέξγεηα θαη ιηγφηεξνπ αθξηβνχ ππξηηίνπ. Απηή ε θαηλνηνκία έρεη νδεγήζεη ζηελ αλάδπζε κηαο ηερλνινγίαο ζπζηήκαηνο-ζε-έλα-ηζηπ. Απηή ε ηερλνινγία ελζσκαηψλεη πνιιαπιέο ιεηηνπξγίεο φπσο νη κηθξνεπεμεξγαζηέο, ε ινγηθή, ςεθηαθή επεμεξγαζία ζήκαηνο, θαη ε κλήκε καδί ζε έλα ηζηπ, φπνπ, ζην παξειζφλ, θάζε ιεηηνπξγία ζα δερφηαλ ρεηξηζκφ απφ έλα δηαθξηηφ ηζηπ( βιέπε ζρήκα 7.6.2). Σα ηζηπ κηθξφηεξνπ κεγέζνπο, πνπ κπνξνχλ λα εθηεινχλ φιεο ηηο απαηηνχκελεο ιεηηνπξγίεο κηαο ζπζθεπήο, επηηξέπνπλ κηθξφηεξνπο παξάγνληεο κνξθήο ηνπ πξντφληνο, ρξεζηκνπνηνχλ ιηγφηεξε ελέξγεηα, θαη απηή ε νινθιήξσζε ηεο ιεηηνπξγηθφηεηαο ξίρλεη ην θφζηνο γηα ηνπο θαηαζθεπαζηέο IP Set-Top DVRs Η IP Set-Top DVR θαηεγνξία κπνξεί λα ππνδηαηξεζεί θπξίσο ζε απηνδχλακεο θαη multiroom ζπζθεπέο Απηνδύλακα IP Set-Top DVRs Σα IP DVR set-top boxes ρξεζηκεχνπλ σο θφκβνη κέζσλ φηαλ ζπλδένληαη ζε έλα ελδννηθηαθφ ζχζηεκα δηθηχσζεο θαη επηηξέπνπλ ζηνπο IPTV ζπλδξνκεηέο λα σελ. 117

118 Να παηήζνπλ παχζε θαη λα μαλαδνχλ ην δσληαλφ πξφγξακκα Να θαηαγξάθνπλ ζφνπ θαη ηαηλίεο ζηνλ ζθιεξφ δίζθν ηνπ set-top Να μαλαπαίδνπλ βίληεν πεξηερφκελν νπνηαδήπνηε ζηηγκή Σα πεξηζζφηεξα απφ ηα εμαξηήκαηα ζηνλ ππξήλα ελφο IP DVR set-top είλαη ζρεδφλ παλνκνηφηππα κε ηα ηκήκαηα πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα λα θηηαρηεί έλα πξφηππν IP πνιπεθπνκπηθφ θαη κνλνεθπνκπηθφ set-top box. Η ζπκπεξίιεςε ελφο κεραληθνχ ζθιεξνχ δίζθνπ είλαη ν θχξηνο δηαθνξνπνηεηήο απηνχ ηνπ ηχπνπ set-top box. Οη θχξηεο ιεηηνπξγίεο ηνπ ζθιεξνχ δίζθνπ πεξηιακβάλνπλ (1) Απνζήθεπζε ησλ βαζηθψλ ζπληζησζψλ ηνπ IP set-top box απφ ην OS θαη ηνλ θψδηθα ινγηζκηθνχ. (2) Απνζήθεπζε ζπζηήκαηνο θαη δεδνκέλσλ ρξήζηε (φπσο πξνθίι, ιεηηνπξγίεο δηακφξθσζεο, ην κεηξψν ηνπ ζπζηήκαηνο, ελεκεξσκέλα αξρεία ζπζηήκαηνο). (3) Απνζήθεπζε IP-VoD πεξηερνκέλνπ. σελ. 118

119 Η παξαθάησ ελφηεηα παξέρεη κηα ζχληνκε επηζθφπεζε ησλ κεραληθψλ ζθιεξψλ δίζθσλ φηαλ ελζσκαηψλνληαη ζε έλα IP set-top box. IP Set-Top Σθιεξνί Δίζθνη Η βαζηθή ηερληθή αξρηηεθηνληθή ελφο ζθιεξνχ δίζθνπ πνπ είλαη νινθιεξσκέλνο κε έλα IP DVR set-top απνηειείηαη απφ θχθινπο καγλεηηθήο επέλδπζεο ελφο πιηθνχ πνπ πεξηέρεη απνζεθεπκέλεο πιεξνθνξίεο. Απηνί νη θχθινη νλνκάδνληαη πηαηέιεο (platters) θαη ζηνηβάδνληαη ην έλα πάλσ ζην άιιν γηα λα απμεζεί ε ηθαλφηεηα απνζήθεπζεο ηνπ δίζθνπ. Η πιεξνθνξία δηαβάδεηαη ή απνζεθεχεηαη ζηνλ ζθιεξφ δίζθν ρξεζηκνπνηψληαο θεθαιέο αλάγλσζεο ή εγγξαθήο. Ο ζθιεξφο δίζθνο είλαη έλα ακεηάβιεην, ρχκα κέζν απνζήθεπζεο πνπ ιεηηνπξγεί σο απνζήθε γηα πεξηερφκελν βίληεν Σν θχξην φθεινο απφ απηφ ην κέζν έλαληη ησλ πξφηππσλ RAM ζπζηεκάησλ είλαη ε θαζαξή ρσξεηηθφηεηα απηψλ ησλ ζπζθεπψλ θαη ε ηθαλφηεηά ηνπο λα ζπλερίζνπλ ηελ απνζήθεπζε ηνπ πεξηερνκέλνπ φηαλ ην IP settop box είλαη απελεξγνπνηεκέλν. Τπάξρνπλ γεληθά δχν είδε εζσηεξηθψλ δηεπαθψλ ηχπνπ αξηεξίαο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ νινθιεξσκέλνπο νδεγνχο κε ηα IP set-top boxes-ide θαη SATA. Οινθιεξσκέλα ειεθηξνληθά drive (Integrated drive electronics (IDE)) Η αξηεξία IDE επίζεο γλσζηή ζαλ ΑΣΑ (Advanced Technology Attachment) ζπλδέεη ηνλ ζθιεξφ δίζθν ζηελ κεηξηθή πιαθέηα ηνπ IP set-top. Σν πξφηππν IDE ππάξρεη εδψ θαη πνιιά ρξφληα θαη έρεη ππνβιεζεί ζε αξθεηέο αλαζεσξήζεηο κε ηελ πάξνδν ηνπ ρξφλνπ. ηαλ ελνπνηείηαη ζε έλα set-top box, έλαο νδεγφο (drive) IDE είλαη ζε ζέζε λα επηθνηλσλεί ζε ηαρχηεηεο άλσ ησλ 100 Mbps. Σεηξηαθό ΑΤΑ (SATA) ΑΣΑ ή IDE κεηαθνξά δεδνκέλσλ παξάιιεια. Σν SATA, ζε αληίζεζε κε ην πξφηππν IDE, ρξεζηκνπνηεί κηα ζεηξηαθή αξηεξία γηα ηελ επηθνηλσλία ησλ δεδνκέλσλ. Η πξψηε γεληά ησλ SATA drive θπθινθφξεζε ην 2001 θαη κπνξνχλ λα δηεθπεξαηψλνπλ 150 Mbps. Καηά ηα ηειεπηαία δχν ρξφληα, αξθεηνί θαηαζθεπαζηέο IP DVR set-top έρνπλ αξρίζεη λα εγθαζηζηνχλ νδεγνχο πνπ βαζίδνληαη ζε κηα επέθηαζε ηνπ αξρηθνχ πξνηχπνπ SATA ηνπο SATA ΙΙ. Οη λεφηεξεο κνλάδεο SATA II πξνζθέξνπλ πςειφηεξνπ ξπζκνχ ηαρχηεηεο δηαζχλδεζεο ζε ζχγθξηζε κε ηνπο πξνθαηφρνπο ηνπο. Οη βειηησκέλνη ρξφλνη αλάγλσζεο/εγγξαθήο πνπ ζπλδένληαη κε ην SATA ΙΙ ζπκβάιινπλ ζηε βειηίσζε ηεο ιεηηνπξγηθήο απνδνηηθφηεηαο ηεο επφκελεο γεληάο εθαξκνγψλ IPTV. Δλψ ηα πεξηζζφηεξα DVR πνπ πεξηέρνπλ IP set-top boxes ρξεζηκνπνηνχλ πξφηππνπο ζθιεξνχο δίζθνπο, θάπνηνη θαηαζθεπαζηέο απνζήθεπζεο έρνπλ αξρίζεη λα βειηηζηνπνηήζνπλ ηα πξντφληα ηνπο γηα απνζήθεπζε θαη κεηάδνζε ςεθηαθνχ βίληεν ζπλερνχο ξνήο. Έλαο δίζθνο βειηηζηνπνηεκέλνο γηα DVR ιεηηνπξγηθφηεηα κέζα ζε έλα IP set-top box ζα πεξηιακβάλεη γεληθά ραξαθηεξηζηηθά φπσο Εμειηγκέλεο δπλαηόηεηεο ςύμεο Οη θαηαζθεπαζηέο κπνξνχλ λα ξπζκίδνπλ θαηά παξαγγειία ηηο ηθαλφηεηεο ςχμεο ησλ ζθιεξψλ δίζθσλ ησλ IP set-top γηα λα βειηηψζνπλ ηε ζπλνιηθή θαηαλάισζε ελέξγεηαο ηεο κνλάδαο. σελ. 119

120 Μηθξνί παξάγνληεο κνξθήο Οη ζθιεξνί δίζθνη κε έλαλ παξάγνληα κνξθήο 3.5 in ζπλήζσο ελζσκαηψλνληαη ζε IP set-top DVRs. Σα κεγέζε απηψλ ησλ νδεγψλ ζα ζπλερίζνπλ λα κεηψλνληαη θαη ζθιεξνί δίζθνη κεγέζνπο 1.8 in εκθαλίζηεθαλ ηα επφκελα ρξφληα. Σαπηφρξνλε αλάγλσζε θαη εγγξαθή ηνπ ζθιεξνχ δίζθνπ Η ηαπηφρξνλε αλάγλσζε θαη εγγξαθή ησλ IPTV streams ζε δίζθνπο επηηξέπεη ζηνπο θαηαλαισηέο λα κεηαηνπίζνπλ ρξνληθά ηελ παξαθνινχζεζή ηνπο. Υςειέο ρσξεηηθόηεηεο Η ζπλερήο ξνή IPTV θαη βίληεν εγγξαθήο απαηηεί κεγάιε ρσξεηηθφηεηα απνζήθεπζεο. Γηα απηφ ην ιφγν, νη ζθιεξνί δίζθνη ηνπ IP set-top box έξρνληαη ζε δηάθνξα κεγέζε απφ 100 GB to 1 TB (TeraByte) ρσξεηηθφηεηα. Οη ηερλνινγίεο επφκελεο γεληάο, φπσο ε θάζεηε καγλεηηθή θαηαγξαθή (perpendicular magnetic recording (PMR)), ε καγλεηηθή εγγξαθή κε ηελ βνήζεηα ζεξκφηεηαο (heat-assisted magnetic recording (HAMR)), θαη ε νινγξαθηθή θαηαγξαθή αλακέλεηαη λα απμήζνπλ εθζεηηθά ηελ ρσξεηηθφηεηα ησλ ζθιεξψλ δίζθσλ ησλ IP set-top box. Υςειέο RPMs (ζηξνθέο αλά ιεπηό, revolutions per minute) Σν RPM ραξαθηεξηζηηθφ ελφο ζθιεξνχ δίζθνπ κεηξά ηελ ηαρχηεηα πεξηζηξνθήο ηνπ ζθιεξνχ δίζθνπ. Οη δίζθνη πνπ είλαη ηθαλνί λα ιεηηνπξγνχλ ζε πςειέο RPMs (ζπλήζσο 7200 θαη πάλσ) επηηξέπνπλ ηελ νκαιή θαηαγξαθή ηνπ πεξηερνκέλνπ IPTV θαη ηελ κεηέπεηηα αλαπαξαγσγή Multiroom IP Set-Top DVRs Με απηνχ ηνπ είδνπο ηα set-tops, νη IPTV ζπλδξνκεηέο κπνξνχλ λα ιακβάλνπλ θαη λα παξαθνινπζνχλ πεξηερφκελν βίληεν ζπλερνχο ξνήο απνζεθεπκέλν ζηα DVR settop box ηνπο ζε δηάθνξα δσκάηηα γχξσ απφ ην ζπίηη. Κάζε έλα απφ απηά ηα δσκάηηα ζπλήζσο απαηηεί έλα εηζαγσγηθνχ επηπέδνπ IP set-top box γηα λα απνθηήζεη πξφζβαζε ζην πεξηερφκελν βίληεν. Τπάξρνπλ δχν πξνζεγγίζεηο γηα ηελ εθαξκνγή ελφο ζπζηήκαηνο multiroom: (1) Μηα θεληξηθή αξρηηεθηνληθή απνζήθεπζεο φπνπ κφλν έλα IP set-top box πνπ είλαη ζπλδεδεκέλν ζε έλα νηθηαθφ δίθηπν πεξηιακβάλεη έλαλ ζθιεξφ δίζθν. Τπφ απηήλ ηελ αξρηηεθηνληθή, νη DVR ιεηηνπξγίεο εθηεινχληαη απφ ην θχξην ή θπξίαξρν IP DVR set-top box θαη ηα ππφινηπα κε ηθαλά γηα DVR ςεθηαθά settop boxes αλαιακβάλνπλ ηνπο ξφινπο ησλ ζπζθεπψλ πξφζβαζεο. Η ρξήζε ηεο θεληξηθήο αξρηηεθηνληθήο απνζήθεπζεο βίληεν είλαη κηα ζεκαληηθή βειηίσζε, σζηφζν, νη IPTV ζπλδξνκεηέο δελ κπνξνχλ ηαπηφρξνλα λα απνθηήζνπλ πξφζβαζε ζε πνιιαπιά πξνγξάκκαηα απφ ην DVR. Με άιια ιφγηα, ην θπξίαξρν IP DVR set-top box κπνξεί λα παίμεη κφλν έλα πξφγξακκα ζε θάζε ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε ηε θνξά. (2) Μηα θαηαλεκεκέλε αξρηηεθηνληθή απνζήθεπζεο φπνπ φια ηα IP set-top boxes πνπ είλαη ζπλδεδεκέλα ζε έλα νηθηαθφ δίθηπν πεξηιακβάλνπλ έλαλ ζθιεξφ δίζθν. σελ. 120

121 7.6.3 Δηζαγσγή ζηα Τβξηδηθά IP Set-Top Boxes Έλα πβξηδηθφ IP set-top box νξίδεηαη σο κηα ζπζθεπή πνπ κπνξεί λα ρεηξηζηεί ηελ επεμεξγαζία ησλ ππεξεζηψλ θαη ηεο επξπδσληθήο IP θαη ηεο ςεθηαθήο επίγεηαο, δνξπθνξηθήο ή θαισδηαθήο ηειεφξαζεο. Με άιια ιφγηα, έλα μερσξηζηφ set-top box κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα ηελ πξνβνιή γξακκηθνχ ηειενπηηθνχ πεξηερνκέλνπ απφ έλαλ απφ ηνπο παξαδνζηαθνχο παξφρνπο δίπια δίπια κε ην πεξηερφκελν βίληεν θαη' αίηεζε (Video on Demand) απφ έλα βαζηζκέλν ζε IP δίθηπν. Σν ζρήκα δείρλεη έλα δείγκα ζρεδηαζκνχ ελφο πβξηδηθνχ IP set-top box. πσο θαίλεηαη, ηα πβξηδηθά IP set-top boxes πεξηιακβάλνπλ έλαλ ελζσκαησκέλν δέθηε γηα ηελ παξνρή πξφζβαζεο ζε παξαδνζηαθά βαζηζκέλα ζε RF επίγεηα θαη ςεθηαθά ηειενπηηθά δίθηπα. Ο δέθηεο ιακβάλεη ην ζήκα RF θαη ην ζηέιλεη ζηνλ απνδηακνξθσηή, ν νπνίνο κεηαηξέπεη ην ζήκα ζε ζήκαηα δψλεο βάζεο, ηα νπνία επεμεξγάδνληαη έπεηηα απφ ην IP set-top box. Σα πβξηδηθά IP set-tops βνεζνχλ ζηελ ζηαδηαθή κεηάβαζε αλάκεζα ζηελ παξαδνζηαθή ηειεζέαζε θαη ηηο ππεξεζίεο βίληεν πνπ είλαη βαζηζκέλεο ζε IP. Σν θχξην φθεινο ησλ πβξηδηθψλ IP set-top boxes πξνέξρεηαη απφ ηελ ηθαλφηεηά ηνπο λα πξνζπειαχλνπλ πεξηερφκελν βίληεν ζε έλα RF δίθηπν, κεηψλνληαο παξάιιεια ηελ αλάγθε γηα κεγάιεο πνζφηεηεο ρσξεηηθφηεηαο εχξνπο δψλεο ζην IP επξπδσληθφ δίθηπν. Μεξηθνί θαηαζθεπαζηέο έρνπλ πάεη έλα αθφκα βήκα παξαπέξα κε ην λα πξνζζέζνπλ ςεθηαθέο δπλαηφηεηεο εγγξαθήο βίληεν ζε απηά ηα πβξηδηθά set-top boxes. σελ. 121

122 χόμα χηματικό διϊγραμμα ςχεδιαςμού δεύγματοσ αναφορϊσ υβριδικού IP set-top box Τβξηδηθά IP DTT Set-Tops Η κεησπηαία ππνκνλάδα, ε νπνία ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα αιιειεπηδξά κε ην δίθηπν επίγεηαο ςεθηαθήο ηειεφξαζεο (digital terrestrial TV (DTT)), είλαη ν θχξηνο παξάγνληαο δηαθνξνπνίεζεο ησλ πβξηδηθψλ IP DTT set-top boxes. Σα δχν θχξηα ραξαθηεξηζηηθά κηαο κεησπηαίαο ππνκνλάδαο είλαη ν δέθηεο ππξηηίνπ θαη ν απνδηακνξθσηήο. Σν επίγεην ζήκα ιακβάλεηαη κέζσ κηαο F-ηχπνπ ππνδνρήο, πνπ γεληθά έρεη ζχλζεηε αληίζηαζε εηζφδνπ ζπλήζσο ζηα 75 ohms. Σν ζήκα έπεηηα πεξληέηαη πξνο ηα εκπξφο ζηνλ δέθηε. Ο δέθηεο ζα ππνζηεξίμεη ηνπιάρηζηνλ έλα απφ ηα ηξία δηεζλή πξφηππα βηνκεραλίαο γηα ηε κεηάδνζε επίγεηαο ςεθηαθήο ηειεφξαζεο, δειαδή, DVB-T, ATSC-T, θαη ISDB-T DVB-T Η ελζσκάησζε κηαο ςεθηαθήο κεηάδνζεο βίληεν Ο επίγεηνο (DVB-T) δέθηεο κέζα ζε έλα ςεθηαθφ set-top box επηηξέπεη ηελ ππνδνρή ησλ ξαδηνεπαθηθψλ DTT ζεκάησλ. Σν DVB-T είλαη έλα δηεζλέο πξφηππν κεηάδνζεο, ην νπνίν εγθξίζεθε ην 1995 θαη έθηνηε ην έρεη αλαιάβεη ην Δπξσπατθφ Σειεπηθνηλσληαθφ Πξφηππν Ιλζηηηνχην θαη έρεη γίλεη έλα επίζεκν ETSI πξφηππν. ζν γηα ηα άιια DVB πξφηππα, ην MPEG-2 απνηειεί ην σθέιηκν θνξηίν ηνπ DVB-T ATSC-T Σν ATSC-T επίζεο είλαη έλα δηεζλέο πξφηππν. Υξεζηκνπνηείηαη απφ Βνξεηνακεξηθαληθά Δπίγεηα Φεθηαθά Σειενπηηθά ζπζηήκαηα θαη πξνσζείηαη ζε φιν ηνλ θφζκν απφ ηνλ νξγαληζκφ ATSC. Έλαο δέθηεο αλαπηπγκέλνο γηα ην πξφηππν ATSC-T ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα αλαθηήζεη ηηο αξρηθέο πιεξνθνξίεο βίληεν θαη ήρνπ ISDB-T Σν ISDB-T είλαη έλα αθξψλπκν γηα ην Integrated Services Digital Broadcasting- Terrestrial. Δίλαη έλα πξφηππν αλαπηπγκέλν απφ έλαλ Ιαπσληθφ νξγαληζκφ πνπ νλνκάδεηαη ARIB θαη έρεη αξθεηέο νκνηφηεηεο κε ην DVB-T βηνκεραληθφ πξφηππν. πσο κε ηηο πεξηζζφηεξεο, αλ φρη φιεο, ηηο δηηεξκαηηθέο ςεθηαθέο ηειενπηηθέο ιχζεηο, ην ISDB-T ρξεζηκνπνηεί ην πξφηππν ζπκπίεζεο MPEG-2 γηα λα κεηαθέξεη κηα ζεηξά απφ ππεξεζίεο κέζσ ελφο δηθηχνπ. ηαλ ην βίληεν πεξηερφκελν έρεη ζπκπηεζηεί, ην ISDB-T πξφηππν ππνζηεξίδεη ηελ ηθαλφηεηα λα ρσξίδεηαη ην εχξνο δψλεο θαλαιηνχ ζε 13 δηαθνξεηηθά θαη κνλαδηθά ηκήκαηα. Απηφ είλαη έλα κνλαδηθφ ραξαθηεξηζηηθφ γηα ην ISDB-T θαη παξέρεη ζε έλαλ θνξέα επξπεθπνκπήο ηελ επειημία λα αλακίμεη θαη λα ηαηξηάμεη ην είδνο ησλ ππεξεζηψλ πνπ πεξηιακβάλνληαη ζε έλα κφλν θαλάιη Απνδηακνξθσηέο γηα Τβξηδηθά IP DTT Set-Tops Ο απνδηακνξθσηήο ζπλδπάδεηαη κε ην πιηλζηνζχλνιν(chipset) ηνπ δέθηε γηα λα παξέρεη έλα κεησπηαίν ππνζχζηεκα πνπ είλαη ηθαλφ λα ιεηηνπξγεί ζε απαηηεηηθά σελ. 122

123 επίγεηα πεξηβάιινληα. ΟΙ απνδηακνξθσηέο πνπ βξίζθνληαη ζηα ζχγρξνλα set-top boxes ζπλήζσο ζα ππνζηεξίδνπλ έλα απφ ηα αθφινπζα κνξθφηππα δηακφξθσζεο. VSB Οη κεηαδφζεηο ATSC ρξεζηκνπνηνχλ ην κνξθφηππν δηακφξθσζεο VSB. Η ππνιεηπφκελε πιεπξηθή δψλε (Vestigial sideband,vsb) ρξεζηκνπνηείηαη πξσηίζησο ζηηο Ηλσκέλεο Πνιηηείεο γηα ηε κεηάδνζε ζεκάησλ βίληεν κέζσ ελφο επίγεηνπ δηθηχνπ. Τπάξρνπλ κηα-δπν VSB παξαιιαγέο δηαζέζηκεο, δειαδή, 8-VSB and 16- VSB. Μέζσ ηεο ρξήζεο νθηψ επηπέδσλ πιάηνπο, ην 8-VSB είλαη ζε ζέζε λα ππνζηεξίμεη ηαρχηεηεο δεδνκέλσλ έσο θαη 19 Mbps ζε έλα εληαίν 6MHz θαλάιη. Σν 16-VSB είλαη κηα λεφηεξε έθδνζε ηνπ ζπζηήκαηνο δηακφξθσζεο ην νπνίν κεηαθέξεη ηα δεδνκέλα ζε 16 δηαθνξεηηθά επίπεδα πιάηνπο θαη είλαη ζε ζέζε λα ρσξέζεη πάλσ απφ 38 Mbps ςεθηαθψλ δεδνκέλσλ κέζα ζην κνλαδηθφ θαλάιη. Σν VSB ρξεζηκνπνηεί κφλν έλαλ θνξέα ελδηάκεζεο ζπρλφηεηαο γηα ηε κεηάδνζε ςεθηαθψλ bits κέζσ ηνπ αέξα πξνο ην επίγεην set-top box. Απηή ε κέζνδνο κεηάδνζεο κπνξεί λα θάλεη ην VSB επηξξεπέο ζηηο πνιπδηαδξνκηθέο ζπλέπεηεο πνπ απνξξένπλ απφ εκπφδηα ζεκάησλ ελψ απηά δηέξρνληαη απφ ην επίγεην δίθηπν. Μία απφ ηηο επηπηψζεηο ησλ πνιιαπιψλ δηαδξνκψλ είλαη ε θαζπζηεξεκέλε άθημε ησλ ζεκάησλ ζην set-top box θαη είλαη ε κέξηκλα γηα ηνλ ζρεδηαζκφ ηνπ δέθηε θαη ηνπ απνδηακνξθσηή. COFDM Η θσδηθνπνηεκέλε νξζνγψληα πνιππιεμία δηαίξεζεο ζπρλφηεηαο (Coded orthogonal Frequency Division Multiplexing, COFDM) είλαη κηα ηερληθή δηακφξθσζεο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη επξέσο ζηα δίθηπα κεηαθνξάο ζε πνιιέο Δπξσπατθέο ρψξεο. Λεηηνπξγεί εμαηξεηηθά θαιά ζε ζπλζήθεο πνπ είλαη πηζαλφλ λα βξεζνχλ ζε βαξηά αλαπηπζζφκελεο πεξηνρέο φπνπ νη ςεθηαθέο κεηαδφζεηο παξακνξθψλνληαη απφ νπηηθά εκπφδηα, φπσο θηίξηα, γέθπξεο θαη ιφθνη. ε αληίζεζε κε ην VSB, ε COFDM ρξεζηκνπνηεί πνιιαπινχο θνξείο γηα λα ζηείιεη δεδνκέλα απφ ην θέληξν δεδνκέλσλ ηνπ IPTV ζην επίγεην set-top box. Τπάξρνπλ δχν κνξθφηππα πνπ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ, ην 2K θαη ην 8K. Σν 2K ρξεζηκνπνηεί 1705 θνξείο γηα ηα δεδνκέλα ελψ ην κνξθφηππν 8K ρξεζηκνπνηεί 6817 θνξείο. Σν κνξθφηππν δηακφξθσζεο 2K είλαη θαηάιιειν γηα ιεηηνπξγία εληαίνπ πνκπνχ θαη γηα κνλνζπρληθά δίθηπα κε πεξηνξηζκέλεο απνζηάζεηο πνκπνχ. Σν κνξθφηππν δηακφξθσζεο 8K απφ ηελ άιιε, ζπλήζσο ρξεζηκνπνηείηαη γηα ιεηηνπξγία εληαίνπ πνκπνχ θαη γηα κηθξά θαη κεγάια κνλνζπρληθά δίθηπα. Η COFDM είλαη αλζεθηηθή ζε πνιπδηαδξνκηθά απνηειέζκαηα επεηδή ρξεζηκνπνηεί έλαλ κεγάιν αξηζκφ θνξέσλ, πνπ ν θαζέλαο δηακνξθψλεηαη κε έλαλ ρακειφ ξπζκφ κεηάδνζεο γηα λα δηαδψζεη ηα δεδνκέλα πνπ κεηαδίδνληαη νκνηφκνξθα ζε φιν ην εχξνο δψλεο θαλαιηνχ. σελ. 123

124 7.6.5 Τβξηδηθά IP δνξπθνξηθά Set-Tops Σα πβξηδηθά IP δνξπθνξηθά set-top boxes έρνπλ ζρεδηαζηεί γηα λα βνεζήζνπλ ηνπο θνξείο εθκεηάιιεπζεο δνξπθφξσλ ζηελ ζπκπιήξσζε ησλ βαζηζκέλσλ ζε IP ππεξεζηψλ ζπλδξνκεηηθήο ηειεφξαζεο κε κηα λέα ζεηξά απφ SD θαη HD IPTV ππεξεζίεο. Σν κεησπηαίν άθξν, ην νπνίν ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηε δηαζχλδεζε κε ην δίθηπν, είλαη ν θχξηνο δηαθνξνπνηεηηθφο παξάγνληαο ησλ πβξηδηθψλ IP δνξπθνξηθψλ set-top boxes. Η βαζηθή ιεηηνπξγία ηεο κεησπηαίαο ππνκνλάδαο είλαη λα θαηαζηήζεη δπλαηή ηελ ακθίδξνκε επηθνηλσλία κεηαμχ ηνπ set-top box θαη πεξηθεξεηαθψλ ζπζθεπψλ, φπσο δηαθφπηεο θαη Μεηαηξνπείο Μνλάδαο Υακεινχ Θνξχβνπ(Low Noise Block Converters, LNB) πνπ είλαη ζπλδεδεκέλεο ζην δνξπθνξηθφ πηάην. Σα δχν βαζηθά εμαξηήκαηα κηαο κεησπηαίαο ππνκνλάδαο ελφο πβξηδηθνχ ςεθηαθνχ δνξπθνξηθνχ θνπηηνχ είλαη ν δέθηεο ππξηηίνπ θαη ν απνδηακνξθσηήο Γνξπθνξηθνί set-top δέθηεο Οη δνξπθνξηθνί set-top δέθηεο ιακβάλνπλ πεξηερφκελν απφ γεσζηαηηθνχο δνξπθφξνπο, απνκνλψλεη έλα θπζηθφ θαλάιη απφ κηα πνιππιεμία θαλαιηψλ θαη ην κεηαηξέπεη ζε δψλε βάζεο. Τπνζηήξημε παξέρεηαη απφ έλα απφ ηα αθφινπζα βηνκεραληθά πξφηππα πξσηφθνιια. DVB-S ηελ Δπξψπε, ηα ςεθηαθά δνξπθνξηθά θαλάιηα κεηαδίδνληαη ρξεζηκνπνηψληαο ην ζπκθσλεζέλ DVB-S πξφηππν. Απηή είλαη ε δνξπθνξηθή παξαιιαγή ηεο DVB νκάδαο πξνηχπσλ. Σν πξσηφθνιιν DVB-S είλαη έλα θαζηεξσκέλν ETSI πξφηππν. Αξρηθά εγθξίζεθε θαη επηθπξψζεθε ζηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1990 θαη ππήξμε ν θηλεηήξηνο κνριφο πίζσ απφ ηελ παξάδνζε ησλ ππεξεζηψλ δνξπθνξηθήο ηειεφξαζεο θαηά ηελ ηειεπηαία δεθαεηία. Σα ηερληθά ζηνηρεία ηνπ πεξηιακβάλνπλ ην πξφηππν ζπκπίεζεο MPEG-2 γηα ηε κεηαθνξά ζεκάησλ ήρνπ θαη βίληεν. Η κφλε πξνζαξκνγή ή επέθηαζε ζην αξρηθφ πξφηππν ήξζε πξνο ην ηέινο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1990 κε ηελ θπθινθνξία ελφο πξνηχπνπ πνπ νλνκάδεηαη DVB-DSNG. Σν DSNG ζεκαίλεη Φεθηαθή Γνξπθνξηθή πιινγή Δηδήζεσλ (Digital Satellite News Gathering), ην νπνίν επέηξεςε ηε κεηάδνζε ηνπ MPEG-πεξηερνκέλνπ κέζσ δηζεκεηαθέο ή πνιπζεκεηαθέο ζπλδέζεηο επηθνηλσλίαο. Τπάξρνπλ αξθεηά εθαηνκκχξηα απφ ςεθηαθά set-top boxes πνπ έρνπλ αλαπηπρζεί ζε λνηθνθπξηά ζε φιν ηνλ θφζκν πνπ πεξηιακβάλνπλ δέθηεο, νη νπνίνη ππνζηεξίδνπλ ην πξφηππν DVB-S πξσηφθνιιν. DVB-S2 Η DVB-S2 είλαη ε ηειεπηαία ηερληθή γηα κεηάδνζε κέζσ ελφο δνξπθνξηθνχ δηθηχνπ απφ ην DVB. Δίλαη έλα αλνηρηφ πξφηππν, πνπ αλαπηχρζεθε απφ ηελ νκάδα ηερληθψλ ηνπ DVB ην 2004 θαη εληζρχεη ηα πιενλεθηήκαηα απφδνζεο ζε ζρέζε κε ην πξνεγνχκελν DVB-S πξφηππν. Οη εθαξκνγέο-θιεηδί πνπ ηξέρνπλ κέζσ ελφο DVB- S2 δηθηχνπ πεξηιακβάλνπλ σελ. 124

125 Πξφηππεο ππεξεζίεο κεηάδνζεο βίληεν. VoD ππεξεζίεο, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ηαηληψλ θαη αίηεζε θαη ζπλδξνκήο VoD. Γηαδξαζηηθέο ππεξεζίεο, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο πςειήο ηαρχηεηαο επξπδσληθήο πξφζβαζεο ζην Internet, παηρληδηψλ, θαη δηαδξαζηηθήο δηαθήκηζεο. Τπεξεζίεο πεξηερνκέλνπ βίληεν πςειήο επθξίλεηαο. Απφ ηερληθήο απφςεσο, ην πξφηππν έρεη σθειεζεί πνιχ απφ ηηο ηειεπηαίεο εμειίμεηο ζηηο ηερληθέο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ δηακφξθσζε θαη ηελ θσδηθνπνίεζε ηνπ βίληεν πεξηερνκέλνπ. Σν DVB-S κπνξνχζε κφλν λα δηεπθνιχλεη ηελ κεηάδνζε ησλ MPEG-2 ξεπκάησλ κεηαθνξάο, πεξηνξίδεη ηελ ηθαλφηεηα ηνπ παξφρνπ λα αλαπηχμεη εμειηγκέλεο βαζηζκέλεο ζε IP εθαξκνγέο. Χο εθ ηνχηνπ, ην DVB ζρεδίαζε ην αλαβαζκηζκέλν S2 κνξθφηππν γηα λα ππνζηεξίμεη αλαδπφκελα κνξθφηππα ζπκπίεζεο φπσο ην MPEG-4 θαη ην Windows Media κνξθφηππν. Ο DVB-S2 εμνπιηζκφο κπνξεί λα κεηαθέξεη έσο θαη 30% επηπιένλ παξαγσγή απφ ην δίθηπν DVB-S. Η αλάπηπμε ελφο DVB-S2 ζπζηήκαηνο απαηηεί ηελ εγθαηάζηαζε λέσλ δηακνξθσηψλ ζηελ θεθαιή ηνπ δηθηχνπ. Η πξφζβαζε ζε έλα DVB-S2 απαηηεί νη θαηαζθεπαζηέο λα ελζσκαηψζνπλ έλαλ ζπγθεθξηκέλν δέθηε κέζα ζην πβξηδηθφ IP set-top box. Ο ζρεδηαζκφο απηνχ ηνπ δέθηε πξέπεη λα δηαηεξήζεη ηελ νπηζζφθνξε ζπκβαηφηεηα κε ηα DVB-S δίθηπα γηα λα εμαζθαιίζεη φηη ιεηηνπξγνχλ κε ηελ ππάξρνπζα εγθαηεζηεκέλε βάζε ησλ θιεξνδνηεκέλσλ DVB-S set-tops θαηά ηελ πεξίνδν ηεο κεηαθίλεζεο. Σα ζρέδηα ηνπ set-top box πνπ ελζσκαηψλνπλ δπλαηφηεηεο δηπινχ πξνηχπνπ, παξέρνπλ ζηνπο θαηαλαισηέο κηα αλαβαζκηζκέλε δηαδξνκή γηα πην εμειηγκέλεο εθαξκνγέο ζην κέιινλ. ISDB-S Σν πξφηππν DVB-S ρξεζηκνπνηήζεθε γηα ηε κεηάδνζε δνξπθνξηθψλ ηειενπηηθψλ ζεκάησλ ζηελ Ιαπσλία ζηα κέζα ηεο δεθαεηίαο ηνπ Σν πξφηππν, σζηφζν, δελ πιεξνχζε ηηο απαηηήζεηο ησλ δηαρεηξηζηψλ ζηελ ρψξα πνπ ήζειαλ λα μεθηλήζνπλ ηελ αλάπηπμε ησλ πξνεγκέλσλ ηερλνινγηψλ ςεθηαθήο ηειεφξαζεο. Χο εθ ηνχηνπ, ε νκάδα βηνκεραλίαο πξνηχπσλ ARIB αλέπηπμε έλα λέν πξφηππν κε ηίηιν ISDB-S. Οη δέθηεο πνπ ππνζηεξίδνπλ ην ISDB-S κπνξνχλ λα ιακβάλνπλ έλα δπθηφξξεπκα ησλ πεξίπνπ 51 Mbit/s. Απηφ είλαη ζρεδφλ 1.5 θνξέο ν ξπζκφο ηνπ δέθηε πνπ ρξεζηκνπνηεί ην DVB-S θαη είλαη ην θχξην φθεινο ησλ set-top boxes πνπ ππνζηεξίδνπλ απηφ ην πξφηππν. DSS Σν DSS, επίζεο γλσζηφ ζαλ Φεθηαθφ Γνξπθνξηθφ χζηεκα (Digital Satellite System), είλαη έλαο ηδηφθηεηνο κεραληζκφο κεηάδνζεο ηειεφξαζεο πνπ αμηνπνηήζεθε απφ κηα εηαηξεία κε έδξα ζηελ Ακεξηθή κε ηελ επσλπκία DirectTV. Μηα πεξίιεςε ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ ησλ ηεζζάξσλ ηχπσλ δέθηε θαίλεηαη ζηνλ πίλαθα σελ. 125

126 Πύνακασ χαρακτηριςτικϊ των δεκτών των Τβριδικών IP δορυφορικών set-top boxes DVB-S DVB-S2 ISDB-S DSS Κωδικοποίθςθ του βίντεο περιεχομζνου MPEG-2 βίντεο MPEG-2, MPEG-4, Windows WMV και MPEG-2 βίντεο Ιδιόκτθτα και MPEG-2 πρότυπα Κωδικοποίθςθ του θχθτικοφ περιεχομζνου MPEG-2 audio (AAC) MPEG-2 audio (AAC) MPEG-2 audio (AAC) Musicam AC3 και Ταχφτθτα μετάδοςθσ των bit (Mbps) Απνδηακνξθσηέο γηα Φεθηαθά Γνξπθνξηθά Set-Top Boxes Ο απνδηακνξθσηήο εκηαγσγψλ έρεη ζρεδηαζηεί γηα λα ελζσκαηψλεηαη αξκνληθά κε ην δέθηε. Παίξλεη ηελ έμνδν απφ ην δέθηε θαη ηελ ηξνθνδνηεί ζε έλαλ αλαινγηθφ-ζεςεθηαθφ (A / D) κεηαηξνπέα ν νπνίνο είλαη ζπλήζσο κέξνο ηνπ chipset απνδηακφξθσζεο. Η έμνδνο απφ ηνλ A / D κεηαηξνπέα, έπεηηα, απνδηακνξθψλεηαη θαη ην Ρεχκα Μεηαθνξάο MPEG-2 αλαδεκηνπξγείηαη. Κάπνηνη απνδηακνξθσηέο πνπ βξίζθνληαη ζηα ζχγρξνλα Τβξηδηθά IP δνξπθνξηθά set-top boxes ζπλήζσο ζα ππνζηεξίδνπλ έλα απφ ηα αθφινπζα ζεκαληηθά κνξθφηππα δηακφξθσζεο: Γπαδηθή Γηακφξθσζε κε Μεηαηφπηζε Φάζεο (Binary Phase Shift Keying, BPSK) Γηακφξθσζε Μεηαηφπηζεο Φάζεο κε Οξζνγσληζκφ (Quadrature-Phase-Shift- Keying, QPSK) 8-PSK Οη παξαθάησ ελφηεηεο πεξηγξάθνπλ απηά ηα πξνγξάκκαηα κε κεγαιχηεξε ιεπηνκέξεηα. BPSK Απηφο είλαη έλαο ζρεηηθά απιφο κεραληζκφο δηακφξθσζεο ηεο κνλαδηθφηεηαο ελφο ζήκαηνο δεδνκέλσλ ζε έλα δνξπθνξηθφ δίθηπν. Σν δηακνξθσκέλν ζήκα δεκηνπξγείηαη απφ ην ζπλδπαζκφ κηαο εθπνκπήο κεηάδνζεο ελφο bit, πνπ απνηειείηαη απφ άζζνπο θαη κεδεληθά, κε έλαλ θνξέα. σελ. 126

127 QPSK Σν QPSK είλαη έλα πξφηππν ζρήκα δηακφξθσζεο, πνπ ρξεζηκνπνηείηαη εδψ θαη πνιιά ρξφληα. Παξέρεη έλα κέζν γηα κεηάδνζε ζεκάησλ απφ ηνλ δνξπθνξηθφ πάξνρν ηειεφξαζεο ζην δνξπθνξηθφ set-top box. Η θσδηθνπνίεζε ηεο πιεξνθνξίαο ζην δίθηπν επηηπγράλεηαη κε κεηαηφπηζε θάζεο κηαο θπκαηνκνξθήο. Δθηφο απφ ηελ κεηαηφπηζε θάζεο, ην QPSK κεηαδίδεη επίζεο κηα δεχηεξε θπκαηνκνξθή. Σν πιάηνο ησλ δχν θπκάησλ είλαη δηακνξθσκέλν θαη αληηζηαζκίδνληαη θαηά 90% ην έλα ζην άιιν. Σν θαζαξφ απνηέιεζκα ηεο δηαβίβαζεο ησλ δεδνκέλσλ κε απηφλ ηνλ ηξφπν είλαη ε δπλαηφηεηα κεηαβίβαζεο 2 bits πιεξνθνξίαο γηα θάζε hertz. Απηφ δηπιαζηάδεη ηελ ρσξεηηθφηεηα ηνπ εχξνπο δψλεο ηνπ δηθηχνπ θαη θάλεη απνηειεζκαηηθή ρξήζε ηνπ δηαζέζηκνπ θάζκαηνο ζπρλνηήησλ ηνπ ξαδηνθψλνπ ζην δίθηπν. 8-PSK Απηφ ην ζρήκα δηακφξθσζεο επηηξέπεη ζε έλα θνξέα λα κεηαδίδεη 3 bit πιεξνθνξίαο αληί γηα 2, πξάγκα ην νπνίν ζπκβαίλεη ζην QPSK. Μηα ηέηνηα πξνζέγγηζε απμάλεη πεξαηηέξσ ην ξπζκφ κε ηνλ νπνίν ηα δεδνκέλα κπνξνχλ λα κεηαδίδνληαη κέζσ ελφο ςεθηαθνχ δνξπθνξηθνχ δηθηχνπ. Απηή είλαη κηα ηερληθή δηακφξθσζεο ζηελ νπνία ν κεηαθνξέαο κπνξεί λα ππάξρεη ζε κηα απφ ηηο νθηψ δηαθνξεηηθέο θαηαζηάζεηο. Χο εθ ηνχηνπ, θάζε θαηάζηαζε κπνξεί λα αληηπξνζσπεχεη ηξία bits απφ ην 000 σο ην 111. Η έμνδνο ηεο κεησπηαίαο ππνκνλάδαο ζηε ζπλέρεηα παξαδίδεηαη ζηνλ ππξήλα ηνπ IP set-top box γηα πεξαηηέξσ επεμεξγαζία. Ο ζπλδπαζκφο ησλ δηαθφξσλ chipsets πνπ πεξηγξάθνληαη πην πάλσ έρεη σο απνηέιεζκα έλα set-top box πνπ κπνξεί λα ιάβεη έλα επξχ θάζκα ησλ ππεξεζηψλ ηεο ςεθηαθήο ηειεφξαζεο Τβξηδηθά IP Καισδηαθά Set-Tops Σα παξαδνζηαθά θαισδηαθά set-top boxes είλαη ζπκβαηά κε ηα πθηζηάκελα δίθηπα HFC θαη παξέρνπλ ζηνπο θαηαλαισηέο πξφζβαζε ζε πνιπθαλαιηθέο ππεξεζίεο. Έλα πβξηδηθφ IP θαισδηαθφ set-top box πεγαίλεη έλα βήκα παξαπέξα θαη έρεη ζρεδηαζηεί γηα λα ιακβάλεη πξφηππα βαζηζκέλα ζε RF θαλάιηα θαισδηαθήο ηειεφξαζεο καδί κε ςεθηαθέο ππεξεζίεο IPTV. Μηα εμεηδηθεπκέλε κεησπηαία ππνκνλάδα ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηελ εηζρψξεζε ζε ηειενπηηθά θαλάιηα επξπεθπνκπήο πνπ είλαη δηαζέζηκα ζην δίθηπν HFC, ελψ ην ελζσκαησκέλν θαισδηαθφ κφληεκ παξέρεη ζηνπο πειάηεο ηεο ζπλδξνκεηηθήο ηειεφξαζεο πξφζβαζε ζε IP-VoD θαη πνιπεθπνκπηθέο ππεξεζίεο IPTV. Απηά ηα βαζηζκέλα ζε DOCSIS set-top πξντφληα πχιεο επηηξέπνπλ ζηνπο πνιπππεξεζηαθνπο θνξείο (multiservice operators, MSO) λα παξαδψζνπλ βίληεν, δεδνκέλα θαη ερεηηθά ξεχκαηα θαζψο θαη άιια ραξαθηεξηζηηθά ειέγρνπ ηνπ STB κέζσ ελφο εληαίνπ δηθηχνπ DOCSIS Μεησπηαία Τπνκνλάδα Η θχξηα ιεηηνπξγία ηεο κεησπηαίαο ππνκνλάδαο είλαη λα επηηξέπεη ηελ ακθίδξνκε επηθνηλσλία κεηαμχ ηνπ θαισδηαθνχ set-top box θαη ηνπ εμνπιηζκνχ ηνπ ρεηξηζηή ηεο θεθαιήο ηνπ δηθηχνπ. Σα δπν βαζηθά ζπζηαηηθά κηαο κεησπηαίαο ππνκνλάδαο είλαη ν δέθηεο ππξηηίνπ θαη ν απνδηακνξθσηήο. σελ. 127

128 Δέθηεο Οη δέθηεο, πνπ είλαη ελζσκαησκέλνη κέζα ζε πβξηδηθά IP θαισδηαθά set-top boxes, κπνξνχλ λα δηαιεηηνπξγνχλ κε δηαθνξεηηθά είδε πξνηχπσλ δηθηχνπ. Σν πξφηππν πνηθίιιεη απφ πεξηνρή ζε πεξηνρή. Ο πίλαθαο δείρλεη ηε γεσγξαθηθή εμάπισζε ησλ ςεθηαθψλ θαισδηαθψλ δεθηψλ ζε φιε ηε γε. Οη παξάγξαθνη πνπ αθνινπζνχλ παξέρνπλ πεξηζζφηεξεο ιεπηνκέξεηεο ζρεηηθά κε απηά ηα πξφηππα. Σν DVB-C είλαη κηα επξσπατθή πξνδηαγξαθή πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηε κεηάδνζε δεδνκέλσλ κέζσ δηθηχσλ θαισδηαθήο ηειεφξαζεο. Σν DVB-C αλαπηχρζεθε απφ ην DVB ζηα κέζα ηεο δεθαεηίαο ηνπ Σν DVB-C έρεη βνεζήζεη λα επηθεληξσζνχλ νη Δπξσπαίνη θνξείο εθκεηάιιεπζεο θαισδηαθήο ηειεφξαζεο ζε έλα εληαίν ζχλνιν πξνηχπσλ γηα λα θάλνπλ ηα θαισδηαθά κφληεκ (δηαπνδηακνξθσηέο) θαη ηα set-top boxes δηαιεηηνπξγηθά. Οη DVB-C πξνδηαγξαθέο θαζνξίδνπλ ηφζν ηηο αληηξξεπκαηηθέο (πειάηεο ζηνλ πξνκεζεπηή) φζν θαη ηηο ζπξξεπκαηηθέο (πάξνρνο ζηνλ πειάηε) επηθνηλσλίεο. Σν ISDB-C είλαη έλα αθξψλπκν γηα ην Integrated Services Digital Broadcasting Cable. Πξφθεηηαη γηα έλα πξφηππν πνπ αλαπηχρζεθε απφ ARIB θαη ηελ Δηαηξεία Ιαπσληθήο Καισδηαθήο Σειεφξαζεο θαη Μεραληθήο (Japan Cable Television Engineering Association, JCTEA). Υξεζηκνπνηεί MPEG-2 γηα ζπκπίεζε θαη αμηνπνηεί ην QAM θαζεζηψο γηα ηε κεηαθνξά ςεθηαθψλ δεδνκέλσλ ζε έλα δίθηπν θαισδηαθήο ηειεφξαζεο. Σν OpenCable είλαη έλα πξφηππν ςεθηαθήο ηειεφξαζεο πνπ δεκηνπξγήζεθε απφ κηα νξγάλσζε πνπ νλνκάδεηαη CableLabs. Σν OpenCable έρεη δχν βαζηθά ζπζηαηηθά: κηα πξνδηαγξαθή πιηθνχ θαη κηα πξνδηαγξαθή ινγηζκηθνχ. Η CableLabs πξνδηαγξαθή πιηθνχ πεξηγξάθεη ηηο δηάθνξεο γεχζεηο ησλ ηζηπ ππξηηίνπ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ην ρεηξηζκφ θαη ηελ επεμεξγαζία ςεθηαθψλ ππεξεζηψλ βίληεν θαη ήρνπ. Η πξνδηαγξαθή ηνπ ινγηζκηθνχ είλαη νη OpenCable Δθαξκνγέο Πιαηθφξκαο (OpenCable Applications Platform, OCAP) θαη παξέρεη έλα θνηλφ πεξηβάιινλ ηνπ ινγηζκηθνχ, φπνπ απηέο νη δηαδξαζηηθέο ππεξεζίεο κπνξνχλ λα αλαπηπρζνχλ. Η OpenCable δηθηπαθή ππνδνκή έρεη ηηο ίδηεο ηδηφηεηεο ππξήλα, φπσο ην DVB-C θαη ην ISDB-C. Πύνακασ Παγκόςμια διανομό των ψηφιακών set-top box δεκτών Είδοσ του δζκτη Γεωγραφική εξάπλωςη DVB-C Ευρϊπθ, Νότια Αμερικι και άλλεσ αναδυόμενεσ αγορζσ ςε όλο τον κόςμο ISDB-C OpenCable Ιαπωνία Βόρεια Αμερικι σελ. 128

129 Έλαο Απνδηακνξθσηήο Οη απνδηακνξθσηέο πνπ βξίζθνληαη ζε έλα πβξηδηθφ θαισδηαθφ IP set-top box ζα ππνζηεξίδνπλ ην ζχζηεκα δηακφξθσζεο QAM. Σν QAM είλαη έλα πξφηππν ζχζηεκα δηακφξθσζεο, ην νπνίν ρξεζηκνπνηείηαη αξθεηά ρξφληα θαη παξέρεη έλα κέζν γηα λα παξαδίδνληαη ζήκαηα απφ κηα θαισδηαθή θεθαιή δηθηχνπ ελφο ρεηξηζηή ζηα πβξηδηθά IP set-top boxes ζηνλ ηνκέα. Η QAM είλαη κηα ζρεηηθά απιή ηερληθή γηα ηε κεηαθνξά ςεθηαθήο πιεξνθνξίαο κέζσ δηθηχνπ θαισδηαθήο ηειεφξαζεο ζε πνιχ πςειέο ηαρχηεηεο. Υξεζηκνπνηεί δχν εκηηνλνεηδείο θνξείο, έλαλ αθξηβψο 90 κνίξεο απφ ηελ θάζε ζε ζρέζε κε ην άιιν γηα ηελ κεηάδνζε δεδνκέλσλ κέζσ ελφο δνζκέλνπ θπζηθνχ θαλαιηνχ. Δίλαη ζεκαληηθφ λα ζεκεησζεί φηη νξηζκέλνη πξνκεζεπηέο παξέρνπλ κηα δηεπαθή, ε νπνία ζπλδπάδεη ην δέθηε QAM θαη ηνλ απνδηακνξθσηή ζε έλα κφλν ηζηπ ππξηηίνπ Έλα ελζσκαησκέλν Καισδηαθό Μόληεκ Η ζπκπεξίιεςε ελφο ελζσκαησκέλνπ DOCSIS ή EuroDOCSIS θαισδηαθνχ κφληεκ παξέρεη ζηα πβξηδηθά IP θαισδηαθά set-top boxes ηε δπλαηφηεηα λα επεμεξγάδνληαη πςειήο ηαρχηεηαο IPTV επξπδσληθέο ππεξεζίεο. Έλα θαιψδην κφληεκ νξίδεηαη θαιχηεξα σο κηα ζπζθεπή πειάηε πνπ παξέρεη ακθίδξνκε επηθνηλσλία (δεδνκέλα, θσλή, θαη βίληεν) κέζσ ησλ ζπλεζηζκέλσλ θαισδίσλ ησλ θαισδηαθψλ ηειενπηηθψλ δηθηχσλ. Απφ ηερληθή άπνςε, έλα θαισδηαθφ κφληεκ είλαη έλα ςεθηαθφ κφληεκ πνπ ρξεζηκνπνηεί κηα ζχλδεζε νκναμνληθνχ θαισδίνπ. Σν θαισδηαθφ κφληεκ επηθνηλσλεί κέζσ ηνπ θαισδηαθνχ δηθηχνπ κέζσ κηαο IP ζχλδεζεο κε κηα ζπζθεπή πνπ βξίζθεηαη ζηελ θεθαιή ηνπ δηθηχνπ θαη νλνκάδεηαη CMTS κέζσ OOB θαισδηαθνχ ηειενπηηθνχ θαλαιηνχ. Σν CMTS παίξλεη αηηήζεηο πνπ έξρνληαη απφ κηα νκάδα πβξηδηθψλ IP θαισδηαθψλ set-top boxes θαη ηα απνζηέιιεη πξνο ηα εκπξφο ζην IPTV θέληξν δεδνκέλσλ θαη ην αληίζηξνθν. Σν δεηνχκελν IP βίληεν είηε ζηέιλεηαη πίζσ κέζσ ηνπ OOB θαλαιηνχ απεπζείαο ζην θαισδηαθφ κφληεκ ή δηαλέκεηαη κέζσ ηνπ δηθηχνπ RF θαη πξνζπειαχλεηαη ρξεζηκνπνηψληαο ηελ κεησπηαία ππνκνλάδα ηνπ θαισδηαθνχ set-top box. Η ηαρχηεηα ηνπ θαισδηαθνχ κφληεκ εμαξηάηαη απφ ηα επίπεδα ηεο θπθινθνξίαο θαη ηελ ζπλνιηθή αξρηηεθηνληθή ηνπ δηθηχνπ. Απηφ είλαη έλα ζεκαληηθφ κεηνλέθηεκα φηαλ ρξεζηκνπνηείηαη θαισδηαθφο δηαπνδηακνξθσηήο (κφληεκ) γηα πξφζβαζε ζε IPTV θαλάιηα επεηδή ε πνηφηεηα ηνπ ιακβαλφκελνπ ζήκαηνο κπνξεί λα πξνθαιέζεη δηαηαξαρέο φπσο θαη ν αξηζκφο ησλ αηφκσλ πνπ ζπλδένληαη κε ηηο απμήζεηο ησλ CMTS. Ο θνηλφρξεζηνο ραξαθηήξαο ησλ ππεξεζηψλ ηεο επξπδσληθήο θαισδηαθήο ηειεφξαζεο είλαη έλα ζέκα γηα ηνπο ρεηξηζηέο ηεο θαισδηαθήο ηειεφξαζεο πνπ ζρεδηάδνπλ λα πξνζθέξνπλ ππεξεζίεο IPTV. Σν ζέκα απηφ εμεηάδεηαη ζηελ έθδνζε 3.0 ηνπ πξνηχπνπ DOCSIS. ζνλ αθνξά ηηο πεξηνρέο ζπρλνηήησλ, νη ρεηξηζηέο ηεο θαισδηαθήο ηειεφξαζεο θαζνξίδνπλ έλα ηκήκα ηνπ θάζκαηνο ζπρλνηήησλ γηα λα κεηαθέξνπλ ηα δεδνκέλα. Απηή ε πεξηνρή ζπρλνηήησλ κπνξεί λα δηαθέξεη απφ δίθηπν ζε δίθηπν θαη απφ ρψξα ζε ρψξα. σελ. 129

130 7.6.7 ύγθξηζε Υαξαθηεξηζηηθώλ ησλ IP Set-Top Boxes Ο πίλαθαο ζπγθξίλεη κεξηθά απφ ηα βαζηθά πξνεμέρνληα ζέκαηα θαη ραξαθηεξηζηηθά ησλ δηαθφξσλ ηχπσλ IP set-top boxes πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ θνξείο παξνρήο ππεξεζηψλ IPTV ζε φιν ηνλ θφζκν. αθψο, ηα IP set-top boxes αληηπξνζσπεχνπλ κηα ζπλαξπαζηηθή πεξηνρή ηεο ηερλνινγίαο. Γηα πεξηζζφηεξεο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηελ δπλακηθή ηνπ ελ ιφγσ ηνκέα παξαθαινχκε επηζθεθζείηε ηελ ηζηνζειίδα ΠΙΝΑΚΑ Set-Top Boxes ύγκριςη Χαρακτηριςτικών Μεταξύ Διαφορετικών Σύπων IP Εύδοσ IP Set-Top Box Τπηρεςύεσ που Τποςτηρύζονται Εύδοσ του δϋκτη Πρότυπα Μετϊδοςησ που υποςτηρύζονται Ρολυεκπομπικά και Μονοεκπομπικά IP set-top boxes IP πολυεκπομπικό βίντεο, IP-VoD και ςυνδεςιμότθτα οικιακισ δικτφωςθσ Πχι RF δζκτθσ IP ςουίτα πρωτοκόλλων IP set-top DVRs IP πολυεκπομπικό βίντεο, IP-VoD, ςυνδεςιμότθτα οικιακισ δικτφωςθσ και τοπικι αποκικευςθ Πχι RF δζκτθσ IP ςουίτα πρωτοκόλλων Υβριδικά IP επίγεια set-top boxes Επίγεια τθλεόραςθ, IP-VoD και ςυνδεςιμότθτα οικιακισ δικτφωςθσ COFDM και VSB DVB-T, ATSC-T και ISDB-T Υβριδικά IP δορυφορικά set-top boxes Δορυφορικι τθλεόραςθ, IP-VoD και ςυνδεςιμότθτα οικιακισ δικτφωςθσ QPSK, BPSK και 8PSK DVB-S, DVB-S2, ISDB-S και DSS Υβριδικά καλωδιακά boxes IP set-top Καλωδιακι τθλεόραςθ, IP-VoD και ςυνδεςιμότθτα οικιακισ δικτφωςθσ QAM DVB-C, ISDB-C, και OpenCable σελ. 130

131 7.7 ΑΛΛΔ ΑΝΑΓΤΟΜΔΝΔ ΚΑΣΑΝΑΛΧΣΙΚΔ ΤΚΔΤΔ IPTV Κνλζόιεο παηρληδηώλ Μηα ηππηθή θνλζφια παηρληδηψλ απνηειείηαη απφ δηάθνξα βαζηθά κπινθ πνπ θαηά θχξην ιφγν δηαζέηνπλ ηδηφθηεηα ζρέδηα πιηθνχ θαη ιεηηνπξγηθά πεξηβάιινληα ινγηζκηθνχ. Τπάξρνπλ, σζηφζν, νξηζκέλεο νκνηφηεηεο κεηαμχ ησλ θνλζφισλ παηρληδηψλ θαη ησλ IP set-top box. ηελ πξαγκαηηθφηεηα, ηα ζπζηαηηθά γηα θνλζφιεο παηρληδηψλ θαη IP set-top boxes βαζίδνληαη ζε θάπνηα ζπζηαηηθά ηνπ ππξηηίνπ, πνπ είλαη θνηλά γηα ηηο δχν πιαηθφξκεο. Σα θνηλά chipset ππξηηίνπ θπκαίλνληαη απφ απνθσδηθνπνηεηέο θαη επεμεξγαζηέο βίληεν κέρξη ππνδνρέο θαη κνλάδεο αζθάιεηαο. Τπάξρεη φκσο κηα ζεηξά απφ κνλαδηθνχο δηαθνξνπνηεηέο Βειηησκέλα Γξαθηθά θαη Γπλαηόηεηεο Ήρνπ Ο ζρεδηαζκφο κηαο θνλζφιαο παηρληδηνχ απαηηεί κηα αλαβάζκηζε ζηελ πνηφηεηα ησλ γξαθηθψλ. Μία απφ ηηο θχξηεο δηαθνξέο αλάκεζα ζε κηα θνλζφια παηρληδηψλ θαη έλα παξαδνζηαθφ IP set-top box έγθεηηαη ζηελ ζπκπεξίιεςε ελφο ππνζπζηήκαηνο γηα ηελ επεμεξγαζία ησλ γξαθηθψλ. Απηφ ην ππνζχζηεκα είλαη είηε ελζσκαησκέλν ζηνλ θχξην επεμεξγαζηή ηνπ ζπζηήκαηνο ή πεξηιακβάλεηαη σο κέξνο ελφο μερσξηζηνχ θαηά παξαγγειία ζρεδηαζκέλνπ επεμεξγαζηή γξαθηθψλ. Η θχξηα ιεηηνπξγία ηνπ είλαη λα απνδψζεη εηθφλεο παηρληδηψλ πνιχ πςειήο πνηφηεηαο θαη λα επεμεξγαζηεί ηξηζδηάζηαηα ζπζηαηηθά (3D). Δθηφο απφ ηελ ππνζηήξημε πςειήο πνηφηεηαο γξαθηθψλ, νη πιαηθφξκεο παηρληδηψλ ηεο θνλζφιαο είλαη επίζεο ζρεδηαζκέλεο γηα λα παξάγνπλ πην εμειηγκέλεο ερεηηθέο εμφδνπο. Απηφ ζπρλά απαηηεί ηε ρξήζε ελφο εηδηθνχ επεμεξγαζηή ήρνπ γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζρεδηαζκέλσλ ερεηηθψλ εθέ πνπ ζπλδένληαη κε νξηζκέλα απφ ηα ζχγρξνλα παηρλίδηα Βειηησκέλεο Γπλαηόηεηεο Απνζήθεπζεο Οη ζχλζεηεο θνλζφιεο παηρληδηψλ έξρνληαη εμνπιηζκέλεο κε κηα κνλάδα DVD γηα παηρλίδηα. Δπηπιένλ, νη πεξηζζφηεξεο απφ ηηο επφκελεο θνλζφιεο παηρληδηψλ γεληά πεξηιακβάλνπλ έλαλ ελζσκαησκέλν ζθιεξφ δίζθν multigigabyte. Απηφο ν ηχπνο ζρεδηαζκνχ επηηαρχλεη ην παηρλίδη επεηδή ε θνλζφια κπνξεί λα απνζεθεχζεη ηα παηρλίδηα πξνζσξηλά ζηνλ γξήγνξν ζθιεξφ δίζθν ηεο, αληί λα ηα δηαβάδεη απφ έλα αξγφ DVD Δθηεηακέλεο Ιθαλόηεηεο Δηζόδνπ-Δμόδνπ Οη πξνεγκέλεο set-top κνλάδεο απφ ηηο θνλζφιεο παηρληδηψλ είλαη θηηαγκέλεο κε ζχξεο πνπ ππνζηεξίδνπλ πςειήο ηαρχηεηαο ζπλδεζηκφηεηα ζηα ελδννηθηαθά δίθηπα Τςειήο Απόδνζεο Δπεμεξγαζηήο Οη επεμεξγαζηέο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζε θνλζφιεο παηρληδηψλ κεξηθέο θνξέο ζα πεξηέρνπλ ην ίδην επίπεδν ηζρχνο φπσο νη ζεκεξηλνί low end ππνινγηζηέο Μηα ζύξα Δηζόδνπ-Δμόδνπ γηα έλαλ ειεγθηή παηρληδηώλ Οη ζχξεο ειεγθηή κεξηθέο θνξέο πξνζηίζεληαη γηα ηελ ππνζηήξημε παηρληδηνχ γηα πνιινχο παίθηεο. Δθηφο απφ ηα παξαπάλσ ραξαθηεξηζηηθά, πνιινί απφ ηνπο σελ. 131

132 κεγαιχηεξνπο θαηαζθεπαζηέο θνλζφισλ ζπλερίδνπλ λα επεθηείλνπλ ηε ιεηηνπξγηθφηεηα ησλ πξντφλησλ ηνπο γηα λα ζπκπεξηιάβνπλ ιεηηνπξγίεο πνπ θαηά θαλφλα ζπλδένληαη κε IP set-top boxes, δειαδή, δέθηεο ηειενξάζεσλ θαη πξφζβαζε ζε IPTV πεξηερφκελν Οηθηαθνί Δμππεξεηεηέο Μέζσλ Οη εμππεξεηεηέο κέζσλ είλαη έλαο άιινο ηχπνο IPTVCD πνπ παξέρεη πξφζβαζε πςειήο ηαρχηεηαο ζε IPTV ππεξεζίεο. Ο Πίλαθαο ζπλνςίδεη ηηο ιεηηνπξγίεο ησλ βαζηθψλ ζηνηρείσλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ θαηαζθεπή ελφο νηθηαθνχ εμππεξεηεηή κέζσλ. Δθηφο απφ ηελ παξνρή πξφζβαζεο ζε ππεξεζίεο IPTV, νη νηθηαθνί εμππεξεηεηέο κέζσλ επηηξέπνπλ επίζεο ζην ςεθηαθφ πεξηερφκελν λα ρξεζηκνπνηείηαη ζε φιν ην ζπίηη. Απηφ επηηπγράλεηαη κέζσ ηεο ρξήζε κηαο ζεηξάο εμειηγκέλσλ δηαζπλδέζεηο νηθηαθνχ δηθηχνπ ή επεθηαηήξσλ θέληξνπ κέζσλ. ΠΙΝΑΚΑ Μϋςα ςε ϋναν Οικιακό Εξυπηρετητό Μϋςων Δομικό Ενότητα Λειτουργικότητα Επεξεργαςτισ Οι υψθλισ απόδοςθσ διπφρθνοι επεξεργαςτζσ χρθςιμοποιοφνται ςυνικωσ για να ανταποκρικοφν ςτισ απαιτιςεισ για επεξεργαςία, αποκικευςθ και διαχείριςθ WHMN εφαρμογϊν και περιεχομζνου. Μθτρικι πλακζτα Μνιμθ Οι μθτρικζσ πλακζτεσ των εξυπθρετθτϊν μζςων ζχουν ςαν επακόλουκο μια ποικιλία χαρακτθριςτικϊν που κυμαίνονται από τθν ενςωματωμζνθ Δικτφωςθ Gigabit μζχρι τθν υποςτιριξθ πολλαπλϊν ςκλθρϊν δίςκων. Θ μνιμθ είναι ζνα κρίςιμο ςτοιχείο των εξυπθρετθτϊν μζςων και βοθκά να εξαςφαλιςτεί ότι ο διακομιςτισ λειτουργεί ςε βζλτιςτο επίπεδο. Οπτικι μονάδα DVD Οι εξυπθρετθτζσ μζςων ςυνικωσ περιλαμβάνουν μια μονάδα DVD επόμενθσ γενιάσ το οποίο είναι ικανό να καταγράφει τόςο SD και HD IPTV περιεχόμενο. Σκλθρόσ δίςκοσ (ι δίςκοι) Θ αποκικευςθ είναι ζνα ςθμαντικό μοναδικό ςθμείο πϊλθςθσ των διακομιςτϊν πολυμζςων. Σαν αποτζλεςμα οι σελ. 132

133 περιςςότεροι διακομιςτζσ πολυμζςων περιλαμβάνουν ζνα και ςε μερικζσ περιπτϊςεισ δφο υψθλισ χωρθτικότθτασ ςκλθροφσ δίςκουσ. Το περιεχόμενο που είναι αποκθκευμζνο ςτουσ ςκλθροφσ δίςκουσ των διακομιςτϊν πολυμζςων μπορεί να προςπελαςτεί από οποιοδιποτε άλλο IPTVCD που είναι ςυνδεδεμζνο ςτο οικιακό δίκτυο. Κάρτα γραφικϊν Οριςμζνα κζντρα πολυμζςων καταςκευάηουν τθν λειτουργικότθτα τθσ κάρτασ γραφικϊν απευκείασ μζςα ςτθ μθτρικι πλακζτα. Ρεριςςότεροι διακομιςτζσ πολυμζςων χρθςιμοποιοφν μια ειδικι κάρτα γραφικϊν θ οποία μειϊνει τθν επιβάρυνςθ του επεξεργαςτι. Κάρτα ιχου Μερικοί από τουσ πιο προθγμζνουσ διακομιςτζσ πολυμζςων ςτθν αγορά ενςωματϊνουν κάρτεσ που παράγουν περιβάλλων (surround) ιχο. Κάρτα τθλεοπτικοφ δζκτθ Ο τθλεοπτικόσ δζκτθσ επιτρζπει ςτουσ διακομιςτζσ πολυμζςων να αποκτιςουν πρόςβαςθ ςε παραδοςιακά ψθφιακά RF τθλεοπτικά ςιματα εκτόσ από τα IPTV πολυεκπομπικά (multicast) και on-demand κανάλια. Θ κάρτα δζκτθ τθλεόραςθσ περιλαμβάνει ζναν αποκωδικοποιθτι και δζχεται δεδομζνα από αρκετοφσ διαφορετικοφσ τφπουσ ςυνδζςμων. Ρερίβλθμα Το περίβλθμα πρζπει να φαίνεται ευχάριςτο αιςκθτικά επειδι οι διακομιςτζσ πολυμζςων βρίςκονται ςυνικωσ ςτο ςαλόνι. Λειτουργικό ςφςτθμα Το OS κζντρο πολυμζςων παρζχει ψυχαγωγικι λειτουργικότθτα ςτο ςπίτι, όπωσ το να επιτρζπει ςτουσ τελικοφσ χριςτεσ να παρακολουκοφν πολυεκπομπικά προγράμματα IPTV, να ακοφνε μουςικι, και να κατεβάηουν IP-VoD τίτλουσ από ζναν απομακρυςμζνο εξυπθρετθτι. σελ. 133

134 Ρλθκτρολόγιο και τθλεχειριςτιριο Το πλθκτρολόγιο και το τθλεχειριςτιριο χρθςιμοποιοφνται για αςφρματθ διανομι εντολϊν μζςω Bluetooth ι υπζρυκρων ςθμάτων. 7.8 ΤΝΓΔΜΟΛΟΓΙΑ SET-TOP BOX KAI IPTV ΣΟΝ ΥΧΡΟ ΣΟΤ ΠΔΛΑΣΗ Σα ζηνηρεία είλαη ζπλδεδεκέλα φπσο θαίλεηαη ζην παξαθάησ ζρήκα. Δπίζεο, νη δηαζπλδέζεηο ζα πξέπεη λα παξέρνπλ ην απαξαίηεην εχξνο δψλεο γηα ηελ κεηαθνξά ησλ ππεξεζηψλ βίληεν. Πηζαλέο ηερλνινγίεο γηα ηελ πινπνίεζή ηνπο είλαη νη Ethernet, Wireless Lan θαη Power Line Adapters (Home Plugs). Έηζη, φπσο βιέπνπκε ζην ζρήκα, ην ηειεθσληθφ θαιψδην έξρεηαη απφ ηελ πξίδα, πεγαίλεη ζην RG (router), ζηελ ππνδνρή DSL Line. ηελ ζπλέρεηα ζπλδένληαη ζε απηφ, ην PC θαη ην set top box, είηε κε δηαζχλδεζε Ethernet, είηε αζχξκαηα θαη ην ηειέθσλν VoIP ζηελ ππνδνρή phone κε ην ηειεθσληθφ θαιψδην. Σν Set top box ζπλδέεηαη ζηελ ηειεφξαζε είηε κε δηαζχλδεζε SCART, είηε κε HDMI. DSLAM PC RG Ethernet Wireless Home Plug STB+TV Οηθηαθό δίθηπν Home Network Δλδηαθέξνλ παξνπζηάδεη ε πεξίπησζε ησλ Home Plugs. O ιφγνο ρξεζηκνπνίεζήο ηνπο είλαη φηη επηιχνπλ ην πξφβιεκα ηεο κε χπαξμεο UTP Ethernet θαισδίσλ κεηαμχ STB θαη router. Οη ζπγθεθξηκέλεο δηθηπαθέο ζπζθεπέο έρνπλ ηελ δπλαηφηεηα λα δεκηνπξγνχλ έλα δίθηπν Η/Τ ρξεζηκνπνηψληαο ηελ ππάξρνπζα ειεθηξνινγηθή εγθαηάζηαζε ηνπ ζπηηηνχ. Με ηελ ρξήζε ησλ Powerline Adapters, ε ηνπνινγία ηνπ δηθηχνπ παίξλεη ηελ παξαθάησ κνξθή σελ. 134

135 Home plugs υνδεςμολογύα ςτο χώρο του πελϊτη και με τη χρόςη Home plugs ηελ παξαθάησ εηθφλα, βιέπνπκε έλα δξνκνινγεηή θαη ην πίζσ κέξνο ηνπ, θαζψο θαη ηηο ππνδνρέο πνπ έρεη. Απφ αξηζηεξά πξνο ηα δεμηά, βιέπνπκε: ππνδνρή γηα ηξνθνδνζία, δηαθφπηε γηα άλνηγκα/θιείζηκν, κηα ζχξα USB, 4 ππνδνρέο Ethernet γηα ζχλδεζε κε ππνινγηζηέο θαη κε ην set-top box, κηα ππνδνρή DSL Line γηα ηελ ηειεθσληθή γξακκή, κηα ππνδνρή pstn, 2 ππνδνρέο phone γηα ηειέθσλν VoIP θαη ηέινο έλα πιήθηξν reset γηα επαλαθνξά ζηηο εξγνζηαζηαθέο ξπζκίζεηο. σελ. 135

136 Παρϊδειγμα ενόσ δρομολογητό ηελ παξαθάησ εηθφλα βιέπνπκε ην πίζσ κέξνο ελφο set top box, θαη ηηο ππνδνρέο πνπ έρεη. Απφ αξηζηεξά πξνο ηα δεμηά βξίζθνληαη: ε ππνδνρή γηα ηελ ηξνθνδνζία, έλα θνπκπί γηα reset (επαλαθνξά ζηηο εξγνζηαζηαθέο ξπζκίζεηο), κηα ζχξα USB γηα ζχλδεζε κε άιιεο ζπζθεπέο (φπσο ζθιεξνί δίζθνη, θηι), ε ππνδνρή scart γηα ζχλδεζε κε ηελ ηειεφξαζε, έμνδνη γηα ήρν θαη ε ππνδνρή Ethernet γηα ζχλδεζε κε ην δξνκνινγεηή. Δπίζεο κπνξεί λα πεξηιακβάλεη θαη κηα ππνδνρή hdmi γηα ζχλδεζε κε ηειενξάζεηο λέαο γεληάο. Παρϊδειγμα του πύςω μϋρουσ ενόσ set top box. σελ. 136

137 ΠΔΡΙΛΗΦΗ Οη Οηθηαθέο Πχιεο ραξαθηεξίδνληαη απφ ηελ ηθαλφηεηά ηνπο γηα ηε δηαζχλδεζε ησλ δηαθφξσλ ηχπσλ ςεθηαθψλ θαηαλαισηηθψλ ζπζθεπψλ πνπ ζπλδένληαη ζε έλα ελδννηθηαθφ δίθηπν δηαλνκήο κε έλα IP δίθηπν επξπδσληθήο πξφζβαζεο. Δθηφο απφ ηελ ζπλδεζηκφηεηα, νη Οηθηαθέο Πχιεο επίζεο ππνζηεξίδνπλ πξνεγκέλεο ιεηηνπξγίεο, φπσο ε πξνζηαζία firewall, ππνζηήξημε γηα ηελ πξφζβαζε ζε έλα επξχ εχξνο ησλ IP ππεξεζηψλ φπσο ε IPTV. Κάλνληαο ηηο νηθηαθέο πχιεο πξαγκαηηθφηεηα, απαηηείηαη ε ζπλεξγαζία ελφο επξέσο θάζκαηνο ησλ εηαηξεηψλ, ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ αλάπηπμε ησλ λέσλ πξνηχπσλ. Πέληε νκάδεο αζρνινχληαη πξνο ην παξφλ κε ηα πξφηππα, ζπκβάιινληαο ζηελ αχμεζε ηεο πηνζέηεζεο θαη ηεο αλάπηπμεο απηήο ηεο ηερλνινγίαο- ε ISO/IEC, ε DSL Forum, HGi, CableLabs, θαη ε OSGi. Σν IP set-top box είλαη ε ζπζθεπή ηεο επηινγήο γηα ηνπο πεξηζζφηεξνπο ηειεπηθνηλσληαθνχο θνξείο εθκεηάιιεπζεο πνπ επηζπκνχλ λα πξνζζέζνπλ ππεξεζίεο IPTV ζε ραξηνθπιάθηα ησλ πξντφλησλ ηνπο. Έλα IP set-top box επηηξέπεη ζηηο ηειενξάζεηο θαη ζηηο νζφλεο λα δνπλ πεξηερφκελν βίληεν βαζηζκέλν ζε IP. Μεξηθά απφ ηα πην εμειηγκέλα IP set-top boxes πεξηιακβάλνπλ ραξαθηεξηζηηθά φπσο ε ρξνληθή κεηαηφπηζε ηεο ηειεζέαζεο, ε ηθαλφηεηα γηα επεμεξγαζία βίληεν πεξηερνκέλνπ πςειήο επθξίλεηαο θαζψο θαη ππνζηήξημε γηα πξνεγκέλεο ππεξεζίεο νηθηαθήο δηθηχσζεο. Ο Πίλαθαο 7.8 ζπλνςίδεη ηα βαζηθά ζηνηρεία πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ νηθνδφκεζε ελφο IP set-top box. Οη πεξηζζφηεξεο απφ απηέο ηηο ελφηεηεο κπνξνχλ λα ελζσκαησζνχλ ζε έλα κφλν chip. Η έιεπζε ησλ βαζηζκέλσλ ζε system-on-chip IP set-top boxes θαζηζηά επθνιφηεξν γηα ηνπο παξφρνπο ππεξεζηψλ λα αλαπηχμνπλ ππεξεζίεο IPTV. Να ζεκεησζεί φηη ε γεληθή θπζηθή εκθάληζε θαη ε αίζζεζε ελφο set-top box είλαη ζπγθεθξηκέλε σο πξνο ηνλ πσιεηή. Η IP set-top box γθάκα ησλ πξντφλησλ είλαη θαηαθεξκαηηζκέλε ζε κηα ζεηξά θαηεγνξηψλ: multicast θαη unicast, DVRs, Τβξηδηθά IP επίγεηα, Τβξηδηθά Γνξπθνξηθά IP θαη Τβξηδηθά IP θαισδηαθά. Σα Τβξηδηθά set-tops είλαη κηα λέα θαηεγνξία ζπζθεπψλ πνπ κπνξνχλ λα ιάβνπλ θαη λα απνθσδηθνπνηήζνπλ πξφηππν επίγεην, δνξπθνξηθφ, ή θαισδηαθφ πεξηερφκελν βίληεν θαζψο θαη λα δηεπθνιχλνπλ ηελ πξφζβαζε ζε δηαδξαζηηθέο ππεξεζίεο IPTV ζε έλα δίθηπν επξείαο δψλεο. Άιινη ηχπνη IPTVCDs πεξηιακβάλνπλ θνλζφιεο παηρληδηψλ θαη εμππεξεηεηέο νηθηαθψλ πνιπκέζσλ. Οη θνλζφιεο παηρληδηψλ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηνπο θαηαλαισηέο γηα πνιιέο κνξθέο ςεθηαθήο ςπραγσγίαο, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο πεξηήγεζεο ζην Internet θαη ηεο πξφζβαζεο ζε ππεξεζίεο IPTV. Οη εμππεξεηεηέο πνιπκέζσλ παξέρνπλ κηα κνλαδηθή πιαηθφξκα πιηθνχ θαη ινγηζκηθνχ πνπ είλαη ηδαληθή γηα πξφζβαζε ζε ππεξεζίεο IPTV. ΠΙΝΑΚΑ 7.8 Επιςκόπηςη των βαςικών ςτοιχεύων του IP set-top box Δομικό Ενότητα Επεξεργαςτισ Λειτουργικότητα Ο επεξεργαςτισ παρζχει τθν υπολογιςτικι ιπποδφναμθ για να τρζξει τισ διάφορεσ λειτουργίεσ ςτο set-top box. Είναι σελ. 137

138 απαραίτθτο να τρζξει απαιτθτικζσ βαςιςμζνεσ ςε IP εφαρμογζσ λογιςμικοφ όπωσ streaming IP βίντεο και online παιχνίδια. Εκτόσ από τθν επεξεργαςία εφαρμογϊν, ο επεξεργαςτισ πρζπει επίςθσ να ζχει αρκετι δφναμθ για να ενιςχφςει τθν ζντονθ δξαζηεξηόηεηα ηνπ δηθηύνπ. Επεξεργαςτζσ με περιοριςμζνθ δυναμικότθτα μποροφν να προκαλζςουν προβλιματα με τθν ροι του βίντεο ςυμπεριλαμβανομζνου του τρόμου φάςθσ (jitter) και των διακεκομμζνων καρζ. Μνιμθ (RAM και flash ROM) Ζνασ αποκωδικοποιθτισ βίντεο Ζνασ αποκωδικοποιθτισ ιχου Το ποςό τθσ μνιμθσ που περιλαμβάνεται ςτο IP set-top box εξαρτάται από τον πωλθτι και μπορεί να ποικίλει από 16 MB ςε όλθ τθ διαδρομι μζχρι και πάνω από 256 MB χωρθτικότθτα. Αυτό το ςτοιχείο υλικοφ χρθςιμοποιείται για να αποκωδικοποιιςει ταυτόχρονα πολλαπλζσ ειςερχόμενεσ ροζσ IPTV περιεχομζνου. Οι ροζσ είναι ςυνικωσ ςυμπιεςμζνεσ και προςτατεφονται από ςφάλματα. Αυτόσ ο αποκωδικοποιθτισ κα παρζχει κατά κανόνα υποςτιριξθ για τθν αποκωδικοποίθςθ υψθλισ και τυπικισ ευκρίνειασ κνξθώλ βίληεν. Έλαο αιγόξηζκνο, ν νπνίνο ηαηξηάδεη κε ηνλ αιγόξηζκν πνπ ρξεζηκνπνηείηαη από ηνπο θωδηθνπνηεηέο ζην IPTV θέληξν δεδνκέλωλ, ρξεζηκνπνηείηαη από τον αποκωδικοποιθτι για τθν αποςυμπίεςθ των IPTV πακζτων. Αυτό το ςτοιχείο του IP set-top box είναι υπεφκυνθ για τθν αποκωδικοποίθςθ θχθτικϊν ειςερχόμενων ςθμάτων. Ζνασ αποπολυπλζκτθσ ρεφματοσ μεταφοράσ Ο αποπολυπλζκτθσ επιλζγει και αποπακετοποιεί τα πακζτα ιχου και βίντεο του IPTV που ςχεδιάηονται από τον τθλεκεατι. σελ. 138

139 Ζνασ Ethernet πομποδζκτθσ / ελεγκτισ Ζνασ αςφαλισ επεξεργαςτισ Ενςφρματεσ και αςφρματεσ κφρεσ οικιακισ δικτφωςθσ Θφρεσ εξόδου βίντεο και ιχου (A/V) Τα περιςςότερα IP set-top boxes είναι εξοπλιςμζνα με ζνα chip πομποδζκτθ Ethernet για τθν παροχι διαςφνδεςθ με το ευρυηωνικό δίκτυο. Αυτό υποςτθρίηει γενικά ταχφτθτεσ δικτφωςθσ που κυμαίνονται από 10 ζωσ 100 Mbps. Θ αςφάλεια ςυνικωσ προςφζρεται μζςω ενόσ αςφαλοφσ chipset επεξεργαςτι και μιασ μθχανισ DRM. Ο ςκοπόσ αυτοφ του ςτοιχείου είναι να αποκρυπτογραφιςει πολυεκπομπικό και IP VoD περιεχόμενο. Θ οικιακι λειτουργικότθτα δικτφωςθσ παρζχεται μζςω του εφοδιαςμοφ υψθλισ ταχφτθτασ ενςφρματων και αςφρματων κυρϊν Ειςόδου-Εξόδου. Τα IP set-top boxes μποροφν να αποδίδουν ιχο και εικόνα ςε μια ςειρά από διαφορετικζσ μορφζσ. Δζκτθσ υπερφκρων Αυτό επιτρζπει ςε ζνα χριςτθ να χρθςιμοποιιςει ζνα τθλεχειριςτιριο ι ζνα αςφρματο πλθκτρολόγιο για τον απομακρυςμζνο ζλεγχο των λειτουργιϊν ςτο set-top box. Ζνασ επιταχυντισ γραφικϊν Ζνασ ςκλθρόσ δίςκοσ Θ υπομονάδα ελεγκτι γραφικϊν ζχει τθ δυνατότθτα να επικαλφπτει και να επεξεργάηεται γραφικά ςε πολφ υψθλζσ αναλφςεισ. Τα προθγμζνα χαρακτθριςτικά του επιταχυντι γραφικϊν μπορεί να περιλαμβάνουν τθν ικανότθτα για τθν επεξεργαςία υψθλι απόδοςθσ 3D περιεχομζνου. Τα ςχζδια του IP set-top box μποροφν να φιλοξενοφν μονάδεσ ςκλθρϊν δίςκων για να υποςτθρίηουν λειτουργικότθτα ολοκλθρωμζνου προςωπικοφ βίντεο εγγραφισ (PVR). Αυτό επιτρζπει ςτουσ ςυνδρομθτζσ IPTV να καταγράφουν, να αναπαράγουν, να κάνουν ταχεία προϊκθςθ και να γυρνοφν προσ τα πίςω το ηωντανό και σελ. 139

140 κακοριςμζνο πρόγραμμα. Θ ποςότθτα των ωρϊν τθσ τθλεοπτικισ καταγραφισ που επιτρζπεται από το IP set-top box εξαρτάται από το μζγεκοσ του ςκλθροφ δίςκου. Ζνασ αποδιαμορφωτισ RF Αυτό το ςτοιχείο που περιλαμβάνεται ςτα IP set-tops για να επιτρζψει ςτουσ παρόχουσ υπθρεςιϊν να προςφζρουν πρόςβαςθ ςε free-to-air, δορυφορικζσ και καλωδιακζσ ψθφιακζσ μεταδόςεισ. σελ. 140

141 8. ΠΑΚΔΣΑ IPTV ΣΗΝ ΔΛΛΑΓΑ 8.1 CONNX-TV Τπεξεζία IPTV ηνπ ΟΣΔ Σν Conn-x TV είλαη κηα δηαδηθηπαθή ζπλδξνκεηηθή πιαηθφξκα, ε νπνία μεθίλεζε ηνλ Οθηψβξην ηνπ 2008 σο δνθηκαζηηθή ζε Αηηηθή, Λάξηζα, Θεζζαινλίθε θαη Ηξάθιεην Κξήηεο. Πιένλ ε ππεξεζία είλαη δηαζέζηκε ζε 400 ζεκεία παξνπζίαο ηνπ δηθηχνπ ηνπ ΟΣΔ ζε φιε ηελ Διιάδα. ε απηά πεξηιακβάλνληαη φιεο νη πξσηεχνπζεο λνκψλ, θσκνπφιεηο, λεζηά, θαζψο θαη αζηηθά θέληξα κε αθφκε κηθξφηεξνπο πιεζπζκνχο. Σν Conn-x TV απνηειεί ηελ πην πξνεγκέλε ηερλνινγηθά κνξθή κεηάδνζεο ηειενπηηθνχ ζήκαηνο κέζσ ηεο απιήο ηειεθσληθήο πξίδαο θαη ηεο επξπδσληθήο ζχλδεζεο Connx. Γηα λα κπνξεί λα έρεη θάπνηνο Conn-x TV πξέπεη λα έρεη ζχλδεζε ΙΝΣΔΡΝΔΣ Conn-x. O OTE κεηά ηελ απήρεζε ηεο δηαδηθηπαθήο ζπλδξνκεηηθήο πιαηθφξκαο πξνζπαζεί εδψ θαη πνιινχο κήλεο λα δεκηνπξγήζεη ηελ δηθή ηνπ δνξπθνξηθή πιαηθφξκα, κεηά ηελ πξψηε ςεθηαθή δνξπθνξηθή πιαηθφξκα ζηελ Διιάδα, NOVA. Aλ θαη αθφκε δελ έρεη βγεη επίζεκε αλαθνίλσζε, απφ ηνλ Φεβξνπάξην ηνπ 2011 ν ΟΣΔ ιαλζάξεη ζηελ αγνξά ηελ λέα δνξπθνξηθή ζπλδξνκεηηθή πιαηθφξκα ηνπ, Conn-x TV Sat, παξέρνληαο ηελ ίδηα ππεξεζία κε ην Conn-x TV αιιά κε κηθξέο δηαθνξέο ζην πεξηερφκελν θαη ζηα θαλάιηα, θαζψο γηα πξψηε θνξά ζα παξέρεη θαλάιηα ζε High Definition (HD) κεηά απφ ηελ NOVA. Σν ηεξάζηην φθεινο ηνπ ΟΣΔ απ ηελ ππεξεζία ήηαλ θαη είλαη: α) Μείσζε απψιεηαο γξακκψλ απφ ηνπο ελαιιαθηηθνχο παξφρνπο ιφγσ LLU. β) Κπξίαξρε παξνπζία ηνπ ΟΣΔ ζηελ αγνξά ηνπ Triple Play. γ) Νέα πεγή εζφδνπ απφ δηάζεζε πεξηερνκέλνπ Τπεξεζία Connx-TV Η ππεξεζία Connx-TV ηνπ ΟΣΔ δηαζέηεη ηα παξαθάησ: Σειενπηηθά θαλάιηα κε ςεθηαθή εηθφλα απφ φιεο ηηο θαηεγνξίεο Video on Demand (VOD) θαη Subscription Video On Demand (SVOD). Έλα εηθνληθφ Video club κέζα ζην ζπίηη. Time Shifted TV: Γπλαηφηεηα γηα pause, fast forward, rewind ζην δσληαλφ (live) πξφγξακκα σελ. 141

142 Personal Video Recording (PVR): Γπλαηφηεηα Δγγξαθήο θαηά ηε δηάξθεηα κηαο εθπνκπήο / ηαηλίαο απφ ην live πξφγξακκα ή Πξνγξακκαηηζκνχ Δγγξαθήο κέζσ ηνπ EPG. Parental Control: Γπλαηφηεηα θιεηδψκαηνο / Ξεθιεηδψκαηνο θαλαιηψλ / VOD αλάινγα κε ην rating (αθαηάιιειν γηα φινπο θ.η.ι.) Electronic Program Guide (EPG): Ηιεθηξνληθφο Οδεγφο Πξνγξάκκαηνο. Παηρλίδηα. Σα ηειενπηηθά θαλάιηα πνπ είλαη δηαζέζηκα ζε φινπο ηνπο ζπλδξνκεηέο ηνπ Connx- TV είλαη ηα παξαθάησ: Καλάιηα Promo: Connx-TV Promo Ειιεληθά Καλάιηα: ΔΣ1 ΝΔΣ ΔΣ3 Ert World ηλέ+ πνξ+ Πξίζκα+ Kontra channel Alter channel ΚΑΙ TV ΚΑΙ TV HD (2011) Κηλεκαηνγξαθηθά Καλάιηα: Fox Life FX Fox Crime (2011) Universal channel AXN (2011) AXN HD (2011) Αζιεηηθά Καλάιηα: Connx-TV Sport 1 HD (2011) Connx-TV Sport 1 Connx-TV Sport 2 Connx-TV Sport 3 σελ. 142

143 Eurosport Eurosport 2 Eurosport HD (2011) Extreme Sports Channel ESPN Classic ESPN America Καλάιηα Νηνθηκαληέξ: Discovery Channel Discovery Science Investigation Discovery Discovery World Discovery Travel and Living National Geographic Wild National Geographic Music Discovery Channel HD (2011) National Geographic Wild HD (2011) Μνπζηθά Καλάιηα: MTV Greece MTV Music National Geographic Music C Music TV Παηδηθά - Εθεβηθά Καλάιηα: Disney Channel KidsCo Baby TV Εηδεζενγξαθηθά Καλάιηα: DW-TV France 24 English France 24 French Euronews Al Jazeera International Al Jazeera Russia Today Bloomberg Χπραγσγηθά Καλάιηα: Style Network Zone Reality Fashion TV σελ. 143

144 World Fashion Απνθσδηθνπνηεηήο Conn-x TV Σν Conn-x TV ρξεζηκνπνηεί ην απνθσδηθνπνηεηή Pirelli ΗΤ 2600-OT πνπ έρεη ηα εμήο βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά: Media Center - Σύπνο : κε HDD Media Center - Αλάιπζε : 576i (PAL D1), 720p, 1080i Media Center - Γηεπαθέο : HDMI TM, Scart 1, S/PDIF Φεθηαθφο Ήρνο (Οπηηθή Ίλα), RCA, RJ-45 (Ethernet 100 Base-T), USB 2.0, 160GB HDD 8.2 HOL IPTV Η πιαηθφξκα ηεο Hellas On Line (HOL) άξρηζε λα ιεηηνπξγεί δνθηκαζηηθά ζηηο αξρέο Ννέκβξε ηνπ Τπάξρνπλ νη παξαθάησ ππεξεζίεο ηεο HOL IPTV: Live TV (real time encoding - multicast streaming) Οη ιεηηνπξγηθέο απαηηήζεηο ηεο ππεξεζίαο είλαη νη παξαθάησ: 1. Η πιαηθφξκα ηεο HOL δηαζέηεη έλα ζεκαληηθφ αξηζκφ απφ θαλάιηα video θαη radio, ηξίησλ, σο κέξνο ηεο ππεξεζίαο ζπλδξνκεηηθήο ηειεφξαζεο πνπ παξέρεη. σελ. 144

145 2. Σν ζχζηεκα ηεο HOL κπνξεί λα παξέρεη πεξηερφκελν θαλαιηψλ είηε απηφ πξνέξρεηαη απφ ςεθηαθή είηε απφ αλαινγηθή πεγή ζήκαηνο (SDI / DVB-S PRO IRD / DVB-C). 3. ε φια ηα ζπλδξνκεηηθά θαλάιηα γίλεηαη encryption θαη ζηελ ζπλέρεηα κεηαδίδνληαη κέζσ ηεο πξφζβαζεο ππφ φξνπο ιχζεο (Conditional Access - CA- solution) ηεο πιαηθφξκαο. 4..Τπεξεζίεο αλαινγηθνχ TELETEXT δελ απαηηνχληαη γηα αλακεηάδνζε απφ ειιεληθά ή δηεζλή θαλάιηα VOD (Video server Unicast streaming) Οη ιεηηνπξγίεο ηεο ζπγθεθξηκέλεο ππεξεζίαο είλαη νη παξαθάησ: 1. Η πιαηθφξκα IPTV ηεο HOL παξέρεη πεξηερφκελν Video θαη Audio κέζσ ηεο Video on Demand (VOD) ππεξεζίαο, σο κέξνο ηεο ππεξεζίαο ζπλδξνκεηηθήο ηειεφξαζεο πνπ παξέρεη. 2. Σν ζχζηεκα ππνζηεξίδεη είηε Standard Definition είηε High Definition πεξηερφκελν. 3. Καηά ηελ δηάξθεηα ηεο δπλαηφηεηαο playback ν ρξήζηεο απνιακβάλεη ηελ εκπεηξία ελφο DVD θαη ηηο δπλαηφηεηεο πνπ απηφ παξέρεη π.ρ play, pause, rewind, fast-forward, skip, last position, time referenced progress bar. 4. ιν ην VOD πεξηερφκελν θξππηνγξαθείηαη θαη νπνηαδήπνηε ζπγθεθξηκέλα δηθαηψκαηα ρξήζηε, απνδίδνληαη ζχκθσλα κε ηελ πνιηηηθή δηαρείξηζεο δηθαησκάησλ ηεο πιαηθφξκαο. 5. Ο video server ππνζηεξίδεη ηελ ιεηηνπξγία ηνπ Catch Up TV, πνπ ζεκαίλεη ηελ εγγξαθή ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν ηνπ θαλαιηνχ πνπ κεηαδίδεηαη εθείλε ηελ ρξνληθή ζηηγκή κέζσ ηνπ Live TV, θαζψο επίζεο κπνξεί λα πξνζθέξεη θαη ζπγθεθξηκέλα απνζπάζκαηα κέζσ ηεο ππεξεζίαο VOD Boot server Οη ιεηηνπξγίεο ηεο ζπγθεθξηκέλεο ππεξεζίαο είλαη νη παξαθάησ: 1. Η δηαδηθαζία STB boot ειέγρεηαη απφ ηνλ Boot server. Η δηαδηθαζία απηή κπνξεί λα είλαη κέξνο ηνπ middleware ή κπνξεί λα είλαη κηα εμσηεξηθή δηαδηθαζία. 2. Καηά ηελ δηάξθεηα ηεο εθθίλεζεο ηνπ STB, απηφ απηφκαηα αλαβαζκίδεηαη ζηελ ηειεπηαία δηαζιεζηκε έθδνζε, αλ απηφ είλαη απαξαίηεην. Δπηπιένλ ν πάξνρνο κπνξεί λα επηβάιεη είηε ζε φια, είηε ζε έλα γθξνππ ή αθφκα θαη ζε έλα κεκνλνκέλν STB λα μεθηλήζεη ηελ δηαδηθάζηα αλαβάζκηζεο. σελ. 145

146 CA Οη ιεηηνπξγίεο ηεο ζπγθεθξηκέλεο ππεξεζίαο είλαη νη παξαθάησ: 1. Η πιαηθφξκα πξνζηαηεχεη ηελ κεηάδνζε ηνπ πεξηερνκέλνπ ηνπ Live TV θαζψο θαη ηνπ VOD κε κηα απφ άθξε ζε άθξε (End2End) ιχζε, πξφζβαζεο ππφ φξνπο (condition access,ca). 2. Απηή ε ιχζε είλαη ππεχζπλε γηα ηελ αζθαιή κεηάδνζε θαζψο θαη γηα ηελ δηαρείξηζε δηθαησκάησλ ηνπ πεξηερνκέλνπ, αθνινπζψληαο θαλφλεο πνπ βαζίδνληαη ζην ρξήζηε θαη ζην ζχζηεκα Home Networking STB (Set-Top Box) Λεηηνπξγίεο STB: 1. Σν STB ππνζηεξίδεη κηα πβξηδηθή επηινγή ζε ζπλδπαζκφ κε έλα DTT Tuner (MPEG2 TS). 2. Δπηπιένλ ην STB ππνζηεξίδεη 2xUSB2 (front/back, back/back), SCART, Digital audio, RCA audio, RF output connectors. Αθφκα ππνζηεξίδεη παξνρή δηθηχνπ (100baseT), θαηά πξνηίκεζε εμσηεξηθή θαζψο θαη RF εηζφδνπο. 3. αλ επηινγή ην STB κπνξεί λα παξέρεη ην video/audio κέζσ ηεο RF εμφδνπ σο ελαιιαθηηθή ζχλδεζε πξνο ηελ ηειεφξαζε. 4. Δπίζεο ην STB κπνξεί λα έρεη επαξθή κλήκε ε νπνία κπνξεί λα δηαηίζεηαη ζε flash games DTT Λεηηνπξγίεο DTT: 1. Ο ρξήζηεο κπνξεί λα ιακβάλεη ηα RF digital terrestrial (DTT) FTA θαλάιηα ζαλ κέξνο ηεο ζπλδξνκεηηθήο ππεξεζίαο ηεο HOL (πβξηδηθφ STB) κε ηελ ίδηα ιεηηνπξγηθφηεηα φπσο θαη ηα ππφινηπα κεηαδηδφκελα κέζσ IP θαλάιηα. ηνλ ρξήζηε ε δηαθνξά ηξφπνπ ιήςεο ησλ θαλαιηψλ είλαη κε αλαγλσξίζηκε. 2. Δάλ ην STB απνηχρεη λα επηθνηλσλήζεη κε ην head-end, ηφηε απηφ ζπκπεξηθέξεηαη σο έλαο DTT δέθηεο. σελ. 146

147 8.2.3 Time Shifting TV (future use pending content licence agreement) Live Pause Οη ιεηηνπξγίεο ηεο ζπγθεθξηκέλεο ππεξεζίαο είλαη νη παξαθάησ: 1. Ο ρξήζηεο έρεη ηελ δπλαηφηεηα λα θάλεη παχζε (pause) ηνπ Live TV θαη λα αλαθηήζεη ην playback. 2. Καηά ηελ δηάξθεηα ηνπ playback νη ιεηηνπξγίεο DVD εκπεηξίαο ζα εμαθνινπζνχλ λα είλαη δηαζέζηκεο (φπσο θαη ζηηο VOD ππεξεζίεο). 3. Σν ζχζηεκα ζπλερψο απνζεθεχεη πξνζσξηλά κέζσ buffers ηα ηειεπηαία ιεπηά ηνπ θαλαιηνχ πνπ παξαθνινπζεί ν ρξήζηεο θαη παξέρεη ηελ δπλαηφηεηα άκεζεο επαλάιεςεο. 4. Η απνζήθεπζε είλαη πξνζσξηλή θαη ην πεξηερφκελν ηεο ράλεηαη κε ηελ αιιαγή θαλαιηνχ πνπ παξαθνινπζεί ν ρξήζηεο. 5. Η θξππηνγξάθεζε πξαγκαηνπνηείηαη ζην πεξηερφκελν πξνζσξηλήο απνζήθεπζεο NPVR & Catch up TV Οη ιεηηνπξγίεο ηεο ζπγθεθξηκέλεο ππεξεζίαο είλαη νη παξαθάησ: 1. Η πιαηθφξκα έρεη ηελ δπλαηφηεηα εγγξαθήο ηνπ Live TV πεξηερνκέλνπ κε δχν δηαθνξεηηθνχο ηξφπνπο. Ο έλαο βαζίδεηαη ζηελ εγγξαθή γεγνλφησλ ηνπ ρξήζηε- Subscriber event buffer based (SEB)- θαη ν δεχηεξνο ζηελ εγγξαθή θαλαιηψλ δηθηχνπ Network channel buffer (NCB) πνπ είλαη γλσζηή σο Catch up TV. 2. Ο πξψηνο ηξφπνο επηηξέπεη ζηνλ ρξήζηε λα δεηήζεη ηελ εγγξαθή ζπγθεθξηκέλσλ ή κεκνλσκέλσλ γεγνλφησλ/πξνγξακκάησλ ζε ζπζθεπή απνζήθεπζεο ηνπ δηθηχνπ θαη λα ηα αλαθαιέζεη γηα ζέαζε κέζσ ηεο ππεξεζίαο VOD ζε νπνηαδήπνηε ρξνληθή ζηηγκή κέζα ζηα πιαίζηα κηαο πξνθαζνξηζκέλεο ζε δηάξθεηα πεξηφδνπ (δηθαηψκαηα πεξηερνκέλνπ). 3. ηνλ δεχηεξν ηξφπν εγγξάθνληαη απηφκαηα φια ηα πεξηερφκελα φισλ ησλ θαλαιηψλ πνπ έρνπλ επηιεγεί θαη ε ζέαζε ησλ εγγξαθψλ γίλεηαη θαη πάιη κέζσ ηεο ππεξεζίαο VOD εληφο πξνθαζνξηζκέλεο πεξηφδνπ (δηθαηψκαηα πεξηερνκέλνπ) OFF platform services (future use pending content licence agreement) Οη ιεηηνπξγίεο ηεο ζπγθεθξηκέλεο ππεξεζίαο είλαη νη παξαθάησ: σελ. 147

148 1. Καη απαίηεζε ηνπ ρξήζηε ην επηιεγκέλν πεξηερφκελν κπνξεί λα παξαδνζεί ζε εθηφο πιαηθφξκαο ζπζθεπέο φπσο είλαη θνξεηνί media players. 2. Σν πεξηερφκελν πξνζηαηεχεηαη θαη αθνινπζεί ηελ πνιηηηθή δηαρείξηζεο δηθαησκάησλ πνπ έρεη νξηζηεί. 3. Η δηαρείξηζε ηνπ πεξηερνκέλνπ γίλεηαη κέζσ server γηα ιφγνπο απινπνίεζεο ηεο δηαδηθαζίαο γηα ηνλ ρξήζηε (κεηαθνξά αξρείσλ, δηαγξαθή, ελεκέξσζε θηι) Καλάιηα Σα θαλάιηα πνπ πξνζθέξεη ε πιαηθφξκα ηεο HOL IPTV είλαη ηα παξαθάησ: Ειιεληθά Επίγεηα Καλάιηα ΔΣ1 ΝΔΣ ΔΣ3 Ελεκεξσηηθά Euronews CNBC Europe Bloomberg Television Al Jazeera English DW-TV Αζιεηηθά ESPN Classic ESPN America Extreme Sports Channel Παηδηθά Duck TV KidsCo Νηνθηκαληέξ Discovery Channel Discovery Science σελ. 148

149 Investigation Discovery Discovery World Discovery Travel and Living Discovery Channel HD (2011) Χπραγσγηθά Fashion TV Απνθσδηθνπνηεηήο HOL IPTV Η HOL IPTV ρξεζηκνπνηεί ην απνθσδηθνπνηεηή Motorola VIP1216 πνπ έρεη ηα εμήο βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά: Media Center - Σύπνο : κε HDD Media Center - Αλάιπζε : 480i, 480p, 720p, 1080i Media Center - Γηεπαθέο : HDMI TM, Scart 1, S/PDIF Φεθηαθφο Ήρνο (Οπηηθή Ίλα), RCA, RJ-45 (Ethernet 100 Base-T), USB 2.0, 160GB HDD 8.3 ON TELECOMS IPTV Η On Telecoms είλαη κηα ειιεληθή εηαηξεία ηειεπηθνηλσληψλ πνπ πξνζθέξεη tripleplay, double- play θαη ππεξεζίεο ζηαζεξήο ηειεθσλίαο ζηελ Αζήλα θαη ζηελ Θεζζαινλίθε κέζσ ηεο απνδεζκνπνίεζεο ηνπ ηνπηθνχ βξφρνπ. Η εηαηξεία ηδξχζεθε ηνλ Μάξηην ηνπ 2006 θαη άξρηζε ηηο εκπνξηθέο ηεο δξαζηεξηφηεηεο ηνλ Ιαλνπάξην ηνπ Σνλ Ννέκβξην ηνπ 2009 ε εηαηξεία επεθηάζεθε ζηελ Θεζζαινλίθε. Σνλ Οθηψβξην ηνπ 2009 απέθηεζε ηελ Vivodi Telecom θαη πέηπρε ηελ ιεηηνπξγηθή ελνπνίεζε ησλ δχν εηαηξεηψλ κέζα ζε ιίγνπο κήλεο. Η On Telecoms πξνζθέξεη κηα ζεηξά απφ θαηλνηφκεο ππεξεζίεο ηειεθσλίαο, δηαδηθηχνπ θαη ςεθηαθήο ηειεφξαζεο (IPTV) γηα νηθηαθνχο πειάηεο, κηθξέο επηρεηξήζεηο θαη επηρεηξήζεηο. σελ. 149

150 8.3.1 Τπνδνκή Η On Telecoms έρεη αλαπηχμεη έλα δίθηπν θνξκνχ, ην νπνίν βαζίδεηαη εμ νινθιήξνπ ζην IP / MPLS (Internet Protocol), ρξεζηκνπνηψληαο έσο θαη 10 Gbps δηαζχλδεζεο εχξνο δψλεο. Η πιενλάδνπζα ηνπνινγία ηνπ δηθηχνπ ηνπ έρεη ζρεδηαζηεί γηα λα εμαιείςεη ηελ δηαθνπή ιεηηνπξγίαο ηνπ δηθηχνπ θαη λα εμαζθαιίζεη ηελ βειηησκέλε αμηνπηζηία. Δηδηθφηεξα, ην δίθηπν ηεο εηαηξείαο έρεη ζρεδηαζηεί θαη αλαπηπρζεί γηα λα επηηξέπεη: Δπθνιφηεξε θαη πην επέιηθηε αλάπηπμε ππεξεζηψλ θαη δηαρείξηζε δηθηχνπ. Τςειή επεθηαζηκφηεηα. Τςειή απνδνηηθφηεηα. Απζηεξφ έιεγρν ηεο πνηφηεηαο Αλάπηπμε ησλ επξπδσληθώλ δθηύσλ ην πιαίζην ηνπ επελδπηηθνχ ηεο πιάλνπ, ε εηαηξεία έρεη νινθιεξψζεη ην project "On Telecoms επξπδσληθή αλάπηπμε". Σν project πεξηιάκβαλε: Κεθαιηθή αλάπηπμε δσληαλήο TV. Αλάπηπμε Video On Demand. Πξνκήζεηα θαη εγθαηάζηαζε ησλ απνθσδηθνπνηεηψλ (Set-Top Boxes). Αλάπηπμε κηαο ςεθηαθήο βηβιηνζήθεο πνιπκέζσλ (ηαηλίεο, ζέαηξν) Λίζηα θαλαιηώλ Η ιίζηα θαλαιηψλ πνπ πξνζθέξεη ε πιαηθφξκα ηεο On Telecoms πεξηιακβάλεη ηα παξαθάησ: Ειιεληθά Επίγεηα θαλάιηα Cine+ Sport+ Prisma+ MEGA ANT1 STAR ALTER ALPHA ΚΑΙ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ TV RIK Sat TV 0-6 Extra 3 σελ. 150

151 High TV Sport TV Blue sky Channel 9 Σεηξέο Fox Life Χπραγσγία World Fashion Channel Fine Living Network Zone Reality Poker Channel Ελεκεξσηηθά Euronews Al Jazeera English Fox News Channel Bloomberg Television SBC TV CNBC Europe France 24 DW-TV RT Αζιεηηθά Eurosport Eurosport 2 ESPN Classic ESPN America Extreme Sports Channel Betorium TV Νηνθηκαληέξ Nat Geo Wild σελ. 151

152 Μνπζηθή MAD MTV Greece Παηδηθά Nickelodeon BabyTV JimJam KidsCo Άιια RTR Planeta Rai 1 TV5MONDE ZDF Rede Record Blue Hustler Απνθσδηθνπνηεηήο ON TELECOMS IPTV Η HOL IPTV ρξεζηκνπνηεί ην απνθσδηθνπνηεηή Pirelli HY100 πνπ έρεη ηα εμήο βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά: Media Center - Σύπνο :ρσξίο HDD (δπλαηφηεηα ζχλδεζεο εμσηεξηθνχ) Media Center - Αλάιπζε : 576p, 480p, 720p, 1080i Media Center - Γηεπαθέο : HDMI TM, Scart 1, S/PDIF Φεθηαθφο Ήρνο (Οπηηθή Ίλα), RCA, RJ-45 (Ethernet 100 Base-T), USB 2.0, 160GB HDD 8.4 ΤΓΚΡΙΗ ΔΛΛΗΝΙΚΧΝ IPTV ΠΑΚΔΣΧΝ ύγθξηζε από ηερληθήο απόςεσο Γλσξίδνπκε φινη πσο ε πνηφηεηα ηεο IPTV κεηάδνζεο εμαξηάηαη θαηά πνιχ απφ ην ζήκα Internet πνπ παξέρεη ε θάζε εηαηξεία. Απ' ηα απνηειέζκαηα ησλ ηξηψλ δεκνζθνπήζεσλ πνπ ηξέρνπλ απηφ ην δηάζηεκα, ζρεηηθά κε ηηο κέγηζηεο ηαρχηεηεο θαη ζηαζεξφηεηα ησλ 24 Mbps ζπλδέζεσλ κεηαμχ παξφρσλ, ηα απνηειέζκαηα έρνπλ φπσο ν παξαθάησ πίλαθαο δείρλεη: σελ. 152

153 SNR: Signal to Noise Ratio (Λφγνο ήκαηνο πξνο ζφξπβν) Σα πξψηα ζπκπεξάζκαηα πνπ βγαίλνπλ, είλαη φηη ν ΟΣΔ έρεη πνιχ θαιχηεξε απφδνζε ζην θάζκα Mbps, ε Forthnet βξίζθεηε πην πίζσ ελψ ε HOL πζηεξεί δξακαηηθά. Δλψ ζα πεξίκελε θαλείο, βάζεη ηεο θπζηθήο, νη πςειφηεξεο ηαρχηεηεο λα ζπλδένληαη άκεζα κε ην SNR (6 ε 4λεη, 9 ν ΟΣΔ, 11 ε HOL) εληνχηνηο ν ΟΣΔ δείρλεη λα ληθάεη θαηά θξάηνο ηε Forthnet ε νπνία έρεη ρακειφηεξν SNR - εηδηθά ζηελ πεξηνρή ησλ Mbps. Η ίδηα πεξηνρή ησλ Mbps θαίλεηαη λα είλαη ηδηαίηεξα δχζθνιε γηα ηε HOL. Πην ζπγθεθξηκέλα 43.4% ησλ πειαηψλ ΟΣΔ/ΟΣΔΝΔΣ 24 Mbps δείρλνπλ λα ζπγρξνλίδνληαη απφ 18 σο 24 Mbps. ηε Forthnet ην αληίζηνηρν πνζνζηφ είλαη 26.16%, ελψ ζηελ hellas on line ην αληίζηνηρν πνζνζηφ είλαη κφλν 8.82% θαη νπζηαζηηθά κέρξη 20 Mbps (κεδεληθά πνζνζηά γηα Mbps). Η δε ζηαζεξφηεηα κεηαμχ ΟΣΔ θαη Forthnet, δελ θαίλεηαη λα έρεη κεγάιεο δηαθνξέο (παξά ην SNR 6 ηεο Forthnet) αλ θαη γέξλεη ζπγθξηηηθά ππέξ ηνπ ΟΣΔ θαηά 3%, ελψ ε HOL δείρλεη λα θαηέρεη ηα ζθήπηξα ζην ζέκα ηεο ζηαζεξφηεηαο (πηζαλφηαηα ιφγσ πςεινχ SNR ή θαη ησλ fritz routers πνπ θιεηδψλνπλ ιίγν ρακειφηεξα). εκεηψλεηαη φηη ε Forthnet έρεη ηνπο πάληεο ζηα 24 Mbps - αζρέησο αλ ηα πηάλνπλ / δε ηα πηάλνπλ. ΟΣΔ & HOL δίλνπλ δηαθνξνπνηεκέλα παθέηα κε ρακειφηεξεο ηηκέο γηα φζνπο δελ σελ. 153

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ηότοι εργαζηηρίοσ ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηνύλ βαζηθέο ιεηηνπξγίεο ησλ Windows XP πνπ ζρεηίδνληαη

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger Κεθάλαιο 1 Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΠΛΑΝΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Κεθάιαην 1: Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Σπγγξαθείο: Δξ. Andrea Grimm, Δξ.

Διαβάστε περισσότερα

Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server

Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server Δηαθνκηζηήο (Server) Πξνζθέξεη ππεξεζίεο ζηνπο Πειάηεο (Client) Μεγάινη ππνινγηζηέο γηα ηηο ππεξεζίεο Internet (π.ρ. WWW, FTP) Λακβάλεη εξσηήζεηο θαη δίδεη απαληήζεηο Πειάηεο

Διαβάστε περισσότερα

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots)

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) 1.1 Σςνοπτική Πεπιγπαυή Hot Spots Σα ζεκεία αζύξκαηεο πξόζβαζεο πνπ επηιέρζεθαλ αλαθέξνληαη ζηνλ επόκελν πίλαθα θαη παξνπζηάδνληαη αλαιπηηθά ζηηο επόκελεο παξαγξάθνπο.

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΕΛΕΓΚΤΕΣ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΕΛΕΓΚΤΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΕΛΕΓΚΤΕΣ Η ζεκεξηλή ξαγδαία εμέιημε ηεο ηερλνινγίαο ηεο κηθξνειεθηξνληθήο επέηξεςε ηελ θαηαζθεπή εηδηθώλ νινθιεξσκέλσλ θπθισκάησλ απνζήθεπζεο δεδνκέλσλ θαη πιεξνθνξηώλ θαηαιακβάλνπλ

Διαβάστε περισσότερα

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12 Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 11-12 Project 6: Ταμίδη κε ηε Μεραλή ηνπ Φξόλνπ Υπεύζπλνη Καζεγεηέο: Ε. Μπηιαλάθε Φ. Αλησλάηνο Δρώηηζη 3: Πνηα από ηα παξαθάησ ΜΜΕ ηεξαξρείηε από πιεπξάο ζεκαζίαο;

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 Βάσεις Δεδομέμωμ Εξγαζηήξην V Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 2 Σκοπός του 5 ου εργαστηρίου Σθνπόο απηνύ ηνπ εξγαζηεξίνπ είλαη: ε κειέηε ζύλζεησλ εξσηεκάησλ ζύλδεζεο ζε δύν ή πεξηζζόηεξεο ζρέζεηο ε κειέηε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ

ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σ β. Σ γ. Λ δ. Λ ε. Λ ζη. Σ Α2. Γ Α3. 1. γ 2. ε 3. δ 4. α Β1. ΘΔΜΑ Β Οη ηειηθνί ππνινγηζηέο παίξλνπλ απνθάζεηο δξνκνιόγεζεο κόλν γηα ηα δηθά ηνπο απηνδύλακα

Διαβάστε περισσότερα

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ Φξεζηκόηεηα καζεκαηηθώλ Αξρή θαηακέηξεζεο Όζα έδσζαλ νη Έιιελεο... Τξίγσλνη αξηζκνί Τεηξάγσλνη αξηζκνί Δπηκήθεηο αξηζκνί Πξώηνη αξηζκνί Αξηζκνί κε μερσξηζηέο ηδηόηεηεο Γίδπκνη πξώηνη

Διαβάστε περισσότερα

Hellas online Προεπιλεγμένες ρσθμίσεις για FritzBox Fon WLAN 7140 (Annex B) 30.04.67 FritzBox Fon WLAN 7140 - Annex B (30.04.67)

Hellas online Προεπιλεγμένες ρσθμίσεις για FritzBox Fon WLAN 7140 (Annex B) 30.04.67 FritzBox Fon WLAN 7140 - Annex B (30.04.67) Hellas online Προεπιλεγμένες ρσθμίσεις για FritzBox Fon WLAN 7140 (Annex B) 30.04.67 FritzBox Fon WLAN 7140 - Annex B (30.04.67) Γηα λα επαλαθέξεηε ην FritzBox Fon WLAN 7140 ζηηο πξνεπηιεγκέλεο ηνπ ξπζκίζεηο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΔΞΑΝΓΡΔΗΟ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΧΝ ΔΦΑΡΜΟΓΧΝ ΣΜΖΜΑ ΠΛΖΡΟΦΟΡΗΚΖ. IPTV an overview

ΑΛΔΞΑΝΓΡΔΗΟ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΧΝ ΔΦΑΡΜΟΓΧΝ ΣΜΖΜΑ ΠΛΖΡΟΦΟΡΗΚΖ. IPTV an overview ΑΛΔΞΑΝΓΡΔΗΟ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΧΝ ΔΦΑΡΜΟΓΧΝ ΣΜΖΜΑ ΠΛΖΡΟΦΟΡΗΚΖ Σνπ θνηηεηή: ΔΤΑΓΓΔΛΟΤ ΚΧΝΣΑΝΣΗΝΗΓΖ Δπηβιέπσλ θαζεγεηήο: ΟΦΟΚΛΖ ΑΡΑΜΠΑΣΕΖ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ, 2009 ΑΛΔΞΑΝΓΡΔΗΟ

Διαβάστε περισσότερα

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Θέματα. Έζησ όηη ζε δείγκα 35 θαηνηθηώλ πνπ ελνηθηάδνληαη ζε θνηηεηέο ζηελ Κνδάλε βξέζεθε ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζηα 5 επξώ, ελώ ζην Ζξάθιεην ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζε

Διαβάστε περισσότερα

x-1 x (x-1) x 5x 2. Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα, έηζη ώζηε λα κελ ππάξρνπλ ξηδηθά ζηνπο 22, 55, 15, 42, 93, 10 5, 12

x-1 x (x-1) x 5x 2. Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα, έηζη ώζηε λα κελ ππάξρνπλ ξηδηθά ζηνπο 22, 55, 15, 42, 93, 10 5, 12 ΑΚΖΔΗ ΤΜΝΑΗΟΤ - ΚΤΚΛΟ ΠΡΩΣΟ - - ηα πνηεο ηηκέο ηνπ ηα παξαθάησ θιάζκαηα δελ νξίδνληαη ; (Τπόδεημε : έλα θιάζκα νξίδεηαη αλ ν παξνλνκαζηήο είλαη δηάθνξνο ηνπ κεδελόο) - (-) - (-) - Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα

Διαβάστε περισσότερα

ΦΤΛΛΟ ΔΡΓΑΙΑ 1 Βαζηθέο Έλλνηεο & Καηεγνξίεο Γηθηύσλ Τπνινγηζηώλ

ΦΤΛΛΟ ΔΡΓΑΙΑ 1 Βαζηθέο Έλλνηεο & Καηεγνξίεο Γηθηύσλ Τπνινγηζηώλ ΦΤΛΛΟ ΔΡΓΑΙΑ 1 Βαζηθέο Έλλνηεο & Καηεγνξίεο Γηθηύσλ Τπνινγηζηώλ Γξαζηεξηόηεηα 1ε αο δίλεηαη ν ελλνηνινγηθφο ράξηεο "Γίθηπα Τπνινγηζηψλ - Βαζηθέο Έλλνηεο" πνπ αθνξά ζηελ θεληξηθή έλλνηα "Γίθηπα Τπνινγηζηψλ".

Διαβάστε περισσότερα

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Πώς πρέπει να τιμολογεί ένα μονοπώλιο; Μέρξη ζηηγκήο ην κνλνπώιην έρεη ζεσξεζεί ζαλ κηα επηρείξεζε ε νπνία πσιεί ην πξντόλ ηεο ζε θάζε πειάηε ζηελ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΜΗΜΑ ΔΦΑΡΜΟΓΧΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΣΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΣΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ. Φεθηαθή ηειεφξαζε (Digital Video Broadcasting). Μειέηε ησλ πξνηχπσλ DVB-T, DVB-S2 θαη DVB-H.

ΣΜΗΜΑ ΔΦΑΡΜΟΓΧΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΣΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΣΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ. Φεθηαθή ηειεφξαζε (Digital Video Broadcasting). Μειέηε ησλ πξνηχπσλ DVB-T, DVB-S2 θαη DVB-H. Σ.Δ.Ι. ΙΟΝΙΧΝ ΝΗΧΝ ΣΜΗΜΑ ΔΦΑΡΜΟΓΧΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΣΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΣΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Φεθηαθή ηειεφξαζε (Digital Video Broadcasting). Μειέηε ησλ πξνηχπσλ DVB-T, DVB-S2 θαη DVB-H. ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΔΡΓΑΙΑ Σζίθαο Γ. Γεκήηξηνο

Διαβάστε περισσότερα

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ.

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Μονοψϊνιο Ολιγοψώνιο Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Οπιακή αξία Δπηπξόζζεηα νθέιε από ηελ ρξήζε/θαηαλάισζε κηαο επηπξόζζεηε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ

ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ α. Η ΕΚΚΛΗΙΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ β. ΣΟ ΠΝΕΤΜΑΣΙΚΟ ΜΑ ΚΕΝΣΡΟ γ. Η ΠΑΝΟΡΑΜΙΚΗ ΘΕΗ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ α. Η ΕΚΚΛΗΙΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ. Η Εθθιεζία ηνπ ρσξηνύ καο, ε Αγία Άλλα, είλαη θηηζκέλε πξηλ πνιιά

Διαβάστε περισσότερα

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2 ΣΡΙΓΩΝΟΜΔΣΡΙΚΔ EΞΙΩΔΙ Πνηα παξαδείγκαηα εμηζώζεσλ ή θαη πξνβιεκάησλ πηζηεύεηαη όηη είλαη θαηάιιεια γηα ηελ επίιπζε ηνπο θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο δηδαθηηθήο δηαδηθαζίαο κέζα ζηελ ηάμε; 1 ε ΓΙΓΑΚΣΙΚΗ ΩΡΑ Α.

Διαβάστε περισσότερα

Τ ξ ε ύ ο ξ π ς ξ σ ξ ο ί ξ σ _ Ι ε ο α μ ε ι κ ό π

Τ ξ ε ύ ο ξ π ς ξ σ ξ ο ί ξ σ _ Ι ε ο α μ ε ι κ ό π Τ ξ ε ύ ο ξ π ς ξ σ ξ ο ί ξ σ _ Ι ε ο α μ ε ι κ ό π Α ο υ ι ς ε κ ς ξ μ ι κ ή ρ ύ μ θ ε ρ η 6 Τ ξ μ έ α π ΘΘΘ, X ώ ο ξ π κ α ι Δ π ι κ ξ ι μ χ μ ί α Η έ μ α : Διδάρκξμςεπ: Τξ εύοξπ ςξσ ξοίξσ Ιεοαμεικόπ

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Σ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΧΝ ΠΡΧΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ. ΔΝΟΣΗΣΑ 11 ε : ΦΧ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Φαθόο κε ζσιήλα.

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Σ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΧΝ ΠΡΧΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ. ΔΝΟΣΗΣΑ 11 ε : ΦΧ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Φαθόο κε ζσιήλα. Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΧΝ ΠΡΧΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΔΝΟΣΗΣΑ 11 ε : ΦΧ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Καηαζθεπή 1: Φαθόο κε ζσιήλα Γηαθξάγκαηα Δξγαιεία Καηαζθεπέο 2 Η θαηαζθεπή πεξηγξάθεηαη ζηελ αληίζηνηρε ελόηεηα

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03. Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf

Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03. Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03 Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf Ζιίαο Χαηδεζενδσξίδεο Οθηώβξηνο / Ννέκβξηνο 2004 Τη είλαη ην δίθηπν Wulf Δπίπεδν ζην νπνίν κπνξνύκε λα αλαπαξαζηήζνπκε ηξηζδηάζηαηα ζρήκαηα,

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ ηαηηθή ηωλ ξεπζηώλ (Τδξνζηαηηθή) Ση είλαη ηα ξεπζηά - Γεληθά Ππθλόηεηα Πίεζε Μεηαβνιή ηεο πίεζεο ζπλαξηήζεη ηνπ βάζνπο Αξρή ηνπ Pascal Τδξνζηαηηθή πίεζε Αηκνζθαηξηθή πίεζε Απόιπηε &

Διαβάστε περισσότερα

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε.

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε. ΑΝΟΙΓΜΑ ΝΔΑ ΥΡΗΗ 1. Γεκηνπξγείηε ηε λέα ρξήζε από ηελ επηινγή «Παξάκεηξνη/Παξάκεηξνη Δηαηξίαο/Γηαρείξηζε Δηαηξηώλ». Πιεθηξνινγείηε ηνλ θσδηθό ηεο εηαηξίαο ζαο θαη παηάηε Enter. Σηελ έλδεημε «Υξήζεηο» παηάηε

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2 ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ Τν Σρήκα 1 δείρλεη ηελ αιιαγή ηεο ζηάζκεο ηεο Λίκλεο Τζαλη, ζηε Σαράξα ηεο Βόξεηαο Αθξηθήο. Η Λίκλε Τζαλη εμαθαλίζηεθε ηειείσο γύξσ ζην 20.000 π.χ., θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ηειεπηαίαο επνρήο ησλ

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων

Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων Οη παξνπζηάζεηο κε βνήζεηα ηνπ ππνινγηζηή γίλνληαη κε πξνγξάκκαηα παξνπζηάζεσλ, όπσο ην OpenOffice.org Impress [1] θαη ην Microsoft Office PowerPoint [2]. Απηά ηα πξνγξάκκαηα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΤΟΛΕΣ WINDOWS ΚΑΙ UNIX

ΕΝΤΟΛΕΣ WINDOWS ΚΑΙ UNIX ΕΝΤΟΛΕΣ WINDOWS ΚΑΙ UNIX Σηότοι εργαζηηρίοσ Σην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ, νη θνηηεηέο ζα εμνηθεησζνύλ κε βαζηθέο εληνιέο δηθηπαθώλ πξσηνθόιισλ νη νπνίεο βξίζθνπλ εθαξκνγή ζε πεξηβάιινληα Windows

Διαβάστε περισσότερα

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ 1.Απηόο πνπ ζα αλαγλσξηζηεί απνπζηάδεη γηα πνιύ θαηξό. 2.Δπηζηξέθεη κε πιαζηή ηαπηόηεηα ή κεηακνξθσκέλνο. 3.Απνκνλώλνληαη ηα δύν πξόζσπα 4.Άξζε κεηακόξθσζεο 5.Απνθάιπςε 6.Ακθηβνιίεο-απνδεηθηηθά

Διαβάστε περισσότερα

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Οη Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα εθαξκόδνληαη γηα ηελ απνξξνθνύκελε ελέξγεηα από Αηνιηθά Πάξθα πνπ είλαη ζπλδεδεκέλα ζην

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΣΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ "VIDEO ΚΑΤΟΠΙΝ ΖΗΤΗΣΗΣ" ΑΝΝΑ ΜΟΣΧΑ Μ 11 / 99

ΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΣΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ VIDEO ΚΑΤΟΠΙΝ ΖΗΤΗΣΗΣ ΑΝΝΑ ΜΟΣΧΑ Μ 11 / 99 ΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΣΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ "VIDEO ΚΑΤΟΠΙΝ ΖΗΤΗΣΗΣ" ΑΝΝΑ ΜΟΣΧΑ Μ 11 / 99 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Παραγρ. Σελ. Θέµα 3 Σύνοψη 4 Abstract 5 1 Εισαγωγή 6 2 Εισαγωγικές Έννοιες

Διαβάστε περισσότερα

Α Ο Κ Η Α Μ Α Ζ Η Η Ρ Η ( S E A R C H )

Α Ο Κ Η Α Μ Α Ζ Η Η Ρ Η ( S E A R C H ) Ξ G O O G L E S C H O L A R Α Ο Ξ Ε Κ Ε Θ Λ Θ Α Λ Η Τ Α Μ Η Α Μ Α Ζ Η Η Ρ Η Ρ Οξαγκαηνπνηώληαο αλαδήηεζε ζην GoogleScholar (http://scholar.google.com/) ν ρξήζηεο κπνξεί λα εληνπίζεη πιηθό αθαδεκαϊθνύ θαη

Διαβάστε περισσότερα

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Stylianos Kalaitzis Μνλνϋβξηδηζκνο 1 Γπν γνλείο, εηεξόδπγνη γηα ηνλ αιθηζκό θάλνπλ παηδηά. Πνία ε πηζαλόηεηα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΚΔΟΗ 8.0.0

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΚΔΟΗ 8.0.0 ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΚΔΟΗ 8.0.0 Γενικά Η έθδνζε 8.0.0 ηνπ ελόηεηεο: Business ERP, πεξηιακβάλεη λέεο ιεηηνπξγίεο πνπ αλαιύνληαη ζηηο παξαθάησ Γεληθόηεξε ιεηηνπξγία ηεο εθαξκνγήο Εκπνξηθή Δηαρείξηζε 7/2/2013 SingularLogic

Διαβάστε περισσότερα

ΒΗΜΑ 2. Εηζάγεηε ηνλ Κωδηθό Πξόζβαζεο πνπ ιακβάλεηε κε SMS & δειώλεηε επηζπκεηό Όλνκα Πξόζβαζεο (Username) θαη ην ζαο

ΒΗΜΑ 2. Εηζάγεηε ηνλ Κωδηθό Πξόζβαζεο πνπ ιακβάλεηε κε SMS & δειώλεηε επηζπκεηό Όλνκα Πξόζβαζεο (Username) θαη ην  ζαο Δίζνδνο ζηελ Υπεξεζία Αλ είζηε ήδε εγγεγξακκέλνο ρξήζηεο ζηελ ππεξεζία, γηα ηελ είζνδν ζαο (login) ζηελ ππεξεζία e-bill, εηζάγεηαη ην Όλνκα Φξήζηε (username) θαη ηνλ Κωδηθό Πξόζβαζεο (password) πνπ είραηε

Διαβάστε περισσότερα

Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ

Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ Αιγόξηζκνη 2.2.7.4 Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ Εηζαγσγή ζηηο Αξρέο ηεο Επηζηήκεο ησλ Η/Υ 1 Άζθεζε 34 ζει 53 Έλα ςεθηαθό θσηνγξαθηθό άικπνπκ έρεη απνζεθεπηηθό ρώξν N Mbytes. Να αλαπηύμεηε

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο 1 ε Δξαζηεξηόηεηα Αλνίμηε ην αξρείν «Μεηαηόπηζε παξαβνιήο.ggb». Με ηε καύξε γξακκή παξηζηάλεηαη ε γξαθηθή παξάζηαζε ηεο f(x)=αx 2 πνπ ζα ηελ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_1382/153 1. Καη όηαλ έγηλε ε ππνρώξεζε αξγά ην απόγεπκα, επεηδή θνβήζεθαλ νη νιηγαξρηθνί κήπσο νη δεκνθξαηηθνί, αθνύ θάλνπλ επίζεζε, θαηαιάβνπλ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ ΚΕΦ..3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ Οπιζμόρ απόλςηηρ ηιμήρ: Σηνλ άμνλα ησλ πξαγκαηηθώλ αξηζκώλ ζεσξνύκε έλαλ αξηζκό α πνπ ζπκβνιίδεηαη κε ην ζεκείν Α. Η απόζηαζε ηνπ ζεκείνπ Α από ηελ αξρή Ο, δειαδή

Διαβάστε περισσότερα

Μορθές Κακόβοσλοσ Κώδικα (Malicious Code)

Μορθές Κακόβοσλοσ Κώδικα (Malicious Code) Μορθές Κακόβοσλοσ Κώδικα (Malicious Code) Page 1 Υποπλοίαρτος Ν. Πεηράκος ΠΝ Αηδένηα Γνύξεηνη Ίππνη (Trojan Horses) Ινί (Viruses) Worms Root-kit Page 2 Γνύξεηνο Ίππνο (Trojan Horse) Οξηζκόο: Πξόγξακκα

Διαβάστε περισσότερα

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 .1.10 ζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 Ερωηήζεις Καηανόηζης 1. ύν δηαθνξεηηθέο επζείεο κπνξεί λα έρνπλ θαλέλα θνηλό ζεκείν Έλα θνηλό ζεκείν i ύν θνηλά ζεκεία iλ) Άπεηξα θνηλά ζεκεία ηηηνινγήζηε ηελ απάληεζε

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάιαην 20. Ελαχιστοποίηση του κόστους

Κεθάιαην 20. Ελαχιστοποίηση του κόστους Κεθάιαην 0 Ελαχιστοποίηση του κόστους Ειαρηζηνπνίεζε ηνπ θόζηνπο Μηα επηρείξεζε ειαρηζηνπνηεί ην θόζηνο ηεο αλ παξάγεη νπνηνδήπνηε δεδνκέλν επίπεδν πξντόληνο y 0 ζην κηθξόηεξν δπλαηό ζπλνιηθό θόζηνο. Τν

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/2014

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/2014 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ 204-205 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/204 A ΟΜΑΓΑ Οδηγία: Να γράυεηε ζηο ηεηράδιο ζας ηον αριθμό κάθε μιας από ηις παρακάηφ ερφηήζεις Α.-Α.8 και

Διαβάστε περισσότερα

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report.

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Case Study Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Βήκα 1 ο : Login ζηο Turnitin. Κάλεηε είζνδν ζην Turnitin κε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ. Η Μηκή ζθέθηεθε έλαλ ηξόπν, γηα λα ζπγθξίλεη κεξηθά δηαθνξεηηθά αληειηαθά πξντόληα. Απηή θαη ν Νηίλνο ζπλέιεμαλ ηα αθόινπζα πιηθά:

ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ. Η Μηκή ζθέθηεθε έλαλ ηξόπν, γηα λα ζπγθξίλεη κεξηθά δηαθνξεηηθά αληειηαθά πξντόληα. Απηή θαη ν Νηίλνο ζπλέιεμαλ ηα αθόινπζα πιηθά: ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ Η Μηκή θαη ν Νηίλνο αλαξσηήζεθαλ πνην αληειηαθό πξντόλ παξέρεη ηελ θαιύηεξε πξνζηαζία ζην δέξκα ηνπο. Τα αληειηαθά πξντόληα έρνπλ έλα δείθηε αληειηαθήο πξνζηαζίαο (SPF), ν νπνίνο δείρλεη πόζν

Διαβάστε περισσότερα

γηα ηνλ Άξε Κσλζηαληηλίδε

γηα ηνλ Άξε Κσλζηαληηλίδε γηα ηνλ Άξε Κσλζηαληηλίδε γηα «ην θνηλό θαη ην θύξην» (Γ.νισκόο) γηα λα ρηίδω πάληα κε ηνλ ίδηνλε ηξόπν, κε ηηο ίδηεο θαηαζθεπαζηηθέο θαη πιαζηηθέο πξννπηηθέο, κε ηελ ίδηαλε πάληνηε πίζηε θαη αγάπε.. Α.Κ.

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάλαιο 7. Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ Μ. ΨΥΛΛΑΚΗ

Κεθάλαιο 7. Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ Μ. ΨΥΛΛΑΚΗ Κεθάλαιο 7 Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ 1 Προζθορά ανηαγωνιζηικού κλάδοσ Πώο πξέπεη λα ζπλδπαζηνύλ νη απνθάζεηο πξνζθνξάο ησλ πνιιώλ επηκέξνπο επηρεηξήζεσλ ελόο αληαγσληζηηθνύ θιάδνπ γηα λα βξνύκε ηελ θακπύιε πξνζθνξάο

Διαβάστε περισσότερα

CytaInfo+ έλα application γηα ηε Cyta.

CytaInfo+ έλα application γηα ηε Cyta. CytaInfo+ έλα application γηα ηε Cyta. 1 Απηή είλαη ε όςε ηνπ CytaInfo+ 2 3 Δπηιέγνληαο ην εηθνλίδην Find us κπνξείηε λα βξείηε ηα πην θνληηλά ζαο Cytashop, κε βάζε ηελ απόζηαζε ή αλά επαξρία. ηελ ζπλέρεηα

Διαβάστε περισσότερα

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ηότοι εργαζηηρίοσ ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηεί ε δηαδηθαζία ηωλ ξπζκίζεωλ δηθηύνπ ζε ιεηηνπξγηθό ζύζηεκα Windows XP. Η δηαδηθαζία ζε γεληθέο γξακκέο

Διαβάστε περισσότερα

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο :

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο : ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ Ον/μο:.. Γ Λσκείοσ Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη. 11-1-11 Εήηημα 1 ο : Α. Γηα ηελ ζπλάξηεζε f, λα βξείηε ην δηάζηεκα ζην νπνίν είλαη παξαγσγίζηκε θαζώο θαη

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη Ελληνικής τεχνολογίας μηχανών ηλεκτροπαραγωγής ORC

Ανάπτυξη Ελληνικής τεχνολογίας μηχανών ηλεκτροπαραγωγής ORC Εθνικό Συνέδριο «Γεωθερμική Ηλεκτροπαραγωγή» Ξενοδοχείο Divani Caravel Αθήνα 20 Νοεμβρίου 2013 Ανάπτυξη Ελληνικής τεχνολογίας μηχανών ηλεκτροπαραγωγής ORC Α.Μπένου, Ι. Χωροπανίτης Τμήμα Γεωθερμικής Ενέργειας

Διαβάστε περισσότερα

Σύνθεζη ηαλανηώζεων. Έζησ έλα ζώκα πνπ εθηειεί ηαπηόρξνλα δύν αξκνληθέο ηαιαληώζεηο ηεο ίδηαο ζπρλόηεηαο πνπ πεξηγξάθνληαη από ηηο παξαθάησ εμηζώζεηο:

Σύνθεζη ηαλανηώζεων. Έζησ έλα ζώκα πνπ εθηειεί ηαπηόρξνλα δύν αξκνληθέο ηαιαληώζεηο ηεο ίδηαο ζπρλόηεηαο πνπ πεξηγξάθνληαη από ηηο παξαθάησ εμηζώζεηο: Σύνθεζη ηαλανηώζεων Α. Σύλζεζε δύν α.α.η ηεο ίδιας ζστνόηηηας Έζησ έλα ζώκα πνπ εθηειεί ηαπηόρξνλα δύν αξκνληθέο ηαιαληώζεηο ηεο ίδηαο ζπρλόηεηαο πνπ πεξηγξάθνληαη από ηηο παξαθάησ εμηζώζεηο: Η απνκάθξπλζε

Διαβάστε περισσότερα

TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΠΡΟΑΡΜΟΓΗ: ΒΑΛΚΑΝΙΩΣΗ ΔΗΜ. ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 TOOLBOOK ΜΑΘΗΜΑ 2

TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΠΡΟΑΡΜΟΓΗ: ΒΑΛΚΑΝΙΩΣΗ ΔΗΜ. ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 TOOLBOOK ΜΑΘΗΜΑ 2 TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 Δημιουργία σελίδων και βιβλίων Έλα θαηλνύξην βηβιίν πεξηέρεη κία άδεηα ζειίδα κε έλα άδεην background. Δελ κπνξνύκε λα μερσξίζνπκε

Διαβάστε περισσότερα

Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα!

Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα! Cpyright 2013 Λόγος & Επικοινωνία // All rights Reserved Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα! Αυηό ηο παιχνίδι έχει ζηόχους: 1. ηελ εθγύκλαζε ηεο αθνπζηηθήο κλήκεο ησλ παηδηώλ 2. ηελ εμάζθεζε ζηελ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ. Δρώτηση 1

ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ. Δρώτηση 1 ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ Πνιινί άλζξσπνη πηζηεύνπλ όηη ν άλεκνο ζα έπξεπε λα αληηθαηαζηήζεη ην πεηξέιαην θαη ην θάξβνπλν σο πεγή ελέξγεηαο γηα ηελ παξαγσγή ειεθηξηζκνύ. Οη θαηαζθεπέο πνπ θαίλνληαη ζηελ εηθόλα είλαη

Διαβάστε περισσότερα

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress.

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress. Αιγόξηζκνη 2.2.7.3 Γνκή επηινγήο Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ 1 Πνιιαπιή Δληνιή Δπηινγήο Αν ζπλζήθε_1 ηόηε εληνιέο_1 αλλιώς_αν ζπλζήθε_2 ηόηε εληνιέο_2...

Διαβάστε περισσότερα

Σρήκα Α. Γξάθνπκε ηα ζηνηρεία ηνπ Πξνκεζεπηή θαη παηάκε Δηζαγσγή. Σρήκα Β1

Σρήκα Α. Γξάθνπκε ηα ζηνηρεία ηνπ Πξνκεζεπηή θαη παηάκε Δηζαγσγή. Σρήκα Β1 MENU ΜΗΤΡΩΑ Προμηθεστές Σε απηό ην ζεκείν ηεο εθαξκνγήο επεμεξγαδόκαζηε ηo κεηξών Πξνκεζεπηώλ. Κάλνληαο θιηθ κε ην πνληίθη πάλσ ζην Πξνζζήθε (βειάθη 1) ζα βγεη ε θόξκα γηα ηελ εηζαγσγή λέαο εγγξαθήο (Σρήκα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ

ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ Σν ζύγρξνλν πξόηππν αληηκεηώπηζεο ηεο ηεξεδόλαο ελειίθσλ δελ εζηηάδεηαη κόλν ζηελ απνθαηάζηαζε ησλ ηεξεδνληθώλ βιαβώλ πνπ έρνπλ εθδεισζεί, αιιά έρεη

Διαβάστε περισσότερα

Constructors and Destructors in C++

Constructors and Destructors in C++ Constructors and Destructors in C++ Σύνθεζη Πνιύ ζπρλά ζηε C++ κία θιάζε κπνξεί λα πεξηέρεη ζαλ κέιεδεδνκέλα αληηθείκελα άιισλ θιάζεσλ. Πνηα είλαη ε ζεηξά κε ηελ νπνία δεκηνπξγνύληαη θαη θαηαζηξέθνληαη

Διαβάστε περισσότερα

IPTV. ένα βήμα προς το μέλλον

IPTV. ένα βήμα προς το μέλλον IPTV ένα βήμα προς το μέλλον Τι είναι το IPTV; Είναι Τηλεόραση Η μετάδοση τηλεοπτικού σήματος γίνεται μέσω τηλεφωνικής γραμμής και πιο συγκεκριμένα ευρυζωνικής σύνδεσης (ADSL). Βασίζεται σε Internet Protocol

Διαβάστε περισσότερα

Γίθησα ποσ παρέτοληαη από τρήζηες: Κίλεηρα, ηετλοιογίες θαη αλοητηά δεηήκαηα Λεσηέρες Μακάηας (lmamatas@ee.ucl.ac.uk)

Γίθησα ποσ παρέτοληαη από τρήζηες: Κίλεηρα, ηετλοιογίες θαη αλοητηά δεηήκαηα Λεσηέρες Μακάηας (lmamatas@ee.ucl.ac.uk) Σεκηλάξην Τνκέα Λνγηζκηθνύ Γίθησα ποσ παρέτοληαη από τρήζηες: Κίλεηρα, ηετλοιογίες θαη αλοητηά δεηήκαηα Λεσηέρες Μακάηας (lmamatas@ee.ucl.ac.uk) Περίιευε παροσζίαζες Τη είλαη ηα «Γίθηπα πνπ παξέρνληαη

Διαβάστε περισσότερα

Από ηε κεραλνξγάλσζε ησλ ππεξεζηώλ ζηε ςεθηαθή πόιε. Μηα λέα καηηά ζην ηξόπν ζρεδηαζκνύ παξνρήο ππεξεζηώλ

Από ηε κεραλνξγάλσζε ησλ ππεξεζηώλ ζηε ςεθηαθή πόιε. Μηα λέα καηηά ζην ηξόπν ζρεδηαζκνύ παξνρήο ππεξεζηώλ Από ηε κεραλνξγάλσζε ησλ ππεξεζηώλ ζηε ςεθηαθή πόιε. Μηα λέα καηηά ζην ηξόπν ζρεδηαζκνύ παξνρήο ππεξεζηώλ Μνρηαλάθεο Κσλ/λνο Πξντζηάκελνο Πιεξνθνξηθήο Γήκνπ Ηξαθιείνπ Η κεραλνξγάλσζε ησλ ππεξεζηώλ 1990-

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου έλαξμεο 09.30 ιήμεο 09.45 Σην παξαθάησ ζρήκα θαίλεηαη ηκήκα ελόο πνιενδνκηθνύ ζρεδίνπ κηαο πόιεο. Οη ζθηαζκέλεο

Διαβάστε περισσότερα

6 η Εργαζηηριακή Άζκηζη Επαλήθεσζη Λειηοσργίας Βαζικών Φλιπ-Φλοπ

6 η Εργαζηηριακή Άζκηζη Επαλήθεσζη Λειηοσργίας Βαζικών Φλιπ-Φλοπ 6 η Εργαζηηριακή Άζκηζη Επαλήθεσζη Λειηοσργίας Βαζικών Φλιπ-Φλοπ Σηα πιαίζηα ηεο έθηεο εξγαζηεξηαθήο άζθεζεο ζα ρξεζηκνπνηεζεί απνθιεηζηηθά ην πεξηβάιινλ αλάπηπμεο νινθιεξσκέλσλ θπθισκάησλ IDL-800 Digital

Διαβάστε περισσότερα

Διιεληθά Σειρά Moov Δγτειρίδιο τρήζηη Δνημέρφζης ταρηών Web Αλαζεώξεζε: R00 (2010/05) Πώς να ενημερώζφ ηοσς τάρηες; Υπάξρνπλ ηέζζεξα βήκαηα γηα ηελ ελεκέξσζε ηνπ ράξηε. Βήκα

Διαβάστε περισσότερα

Μειέηε Δηθηύσλ Εθπνκπήο

Μειέηε Δηθηύσλ Εθπνκπήο Παλεπηζηήκην Αηγαίνπ Τκήκα Μεραληθώλ Πιεξνθνξηαθώλ θαη Επηθνηλσληαθώλ Σπζηεκάησλ Μειέηε Δηθηύσλ Εθπνκπήο Λάκπξνο Αξακπαηδήο icsdm09044@icsd.aegean.gr ICSDM2009044 Δπηβιέπσλ: Γξ. Υαξάιακπνο θηάλεο άκνο,

Διαβάστε περισσότερα

x x x x tan(2 x) x 2 2x x 1

x x x x tan(2 x) x 2 2x x 1 ΘΕΡΙΝΟ ΣΜΗΜΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΑ Ι ΕΠΑΝΑΛΗΠΣΙΚΕ ΑΚΗΕΙ ΜΕΡΟ Ι 1. Να γίλνπλ νη γξαθηθέο παξαζηάζεηο ησλ παξαθάησ ζπλαξηήζεσλ. t ( i) e ( ii) ln( ) ( iii). Να βξεζεί ην Π.Ο., ν ηύπνο ηεο αλίζηξνθεο θαη ην Π.Τ. ησλ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ Είμαζηε ηυχεροί που είμαζηε δάζκαλοι Ον/μο:.. A Λσκείοσ Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη 8-11-2015 Θέμα 1 ο : 1. Η εμίζωζε θίλεζεο ελόο θηλεηνύ πνπ θηλείηαη επζύγξακκα είλαη ε x = 5t. Πνηα

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλήνια Έρεσνα «Καηαναλωηής & Ελληνικό Προϊόν»

Πανελλήνια Έρεσνα «Καηαναλωηής & Ελληνικό Προϊόν» Πανελλήνια Έρεσνα «Καηαναλωηής & Ελληνικό Προϊόν» Γεώργιος Μπάληας, Οικονομικό Πανεπιζηήμιο Αθηνών Προκόπης Θεοδωρίδης, Πανεπιζηήμιο Παηρών Ταπηόηεηα ηεο έξεπλαο Σθνπόο: Αλίρλεπζε ηεο αγνξαζηηθήο ζπκπεξηθνξάο

Διαβάστε περισσότερα

Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος. Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο

Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος. Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο Επιμέλεια: Αγκανάκηρ Α. Παναγιώηηρ Επωηήζειρ Σωζηό- Λάθορ Να χαπακηηπίζεηε ηιρ παπακάηω πποηάζειρ ωρ ζωζηέρ ή λάθορ: 1. Η ηαιάλησζε είλαη

Διαβάστε περισσότερα

Πολυεπίπεδα/Διασυμδεδεμέμα Δίκτυα

Πολυεπίπεδα/Διασυμδεδεμέμα Δίκτυα Πολυεπίπεδα/Διασυμδεδεμέμα Δίκτυα Κοιμωμικά δίκτυα (multiplex network) Έρεηε ινγαξηαζκό ζην Facebook? Έρεηε ινγαξηαζκό ζην LinkedIn? Έρεηε ινγαξηαζκό ζην Twitter? Αεροπορικές γραμμές της Ευρώπης(multiplex

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγίες τρήζης για λειηοσργία μεηαθοράς καναλιών ζε υηθιακό δέκηη OST-7060 HD

Οδηγίες τρήζης για λειηοσργία μεηαθοράς καναλιών ζε υηθιακό δέκηη OST-7060 HD Οδηγίες τρήζης για λειηοσργία μεηαθοράς καναλιών ζε υηθιακό δέκηη OST-7060 HD Γηα ηε δηεπθόιπλζή ζαο θαηά ην switch-off ηεο πεξηνρήο ηεο Πεινπνλλήζνπ έρνπκε πξνζζέζεη ζηνπο ςεθηαθνύο καο δέθηεο κία λέα,

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΓΙΑΜΟ ΚΑΙ ΤΛΟΠΟΙΗΗ ΤΠΗΡΔΙΑ ΓΙΑ ΜΔΣΑΓΟΗ ΣΟ ΓΙΑΓΙΚΣΤΟ ΔΙΚΟΝΟΡΟΩΝ Δ ΠΡΑΓΜΑΣΙΚΟ ΥΡΟΝΟ (REAL TIME STREAMING VIDEO).

ΥΔΓΙΑΜΟ ΚΑΙ ΤΛΟΠΟΙΗΗ ΤΠΗΡΔΙΑ ΓΙΑ ΜΔΣΑΓΟΗ ΣΟ ΓΙΑΓΙΚΣΤΟ ΔΙΚΟΝΟΡΟΩΝ Δ ΠΡΑΓΜΑΣΙΚΟ ΥΡΟΝΟ (REAL TIME STREAMING VIDEO). ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ ΚΡΖΣΖ ΣΜΖΜΑ ΖΛΔΚΣΡΟΛΟΓΗΑ ΥΟΛΖ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΧΝ ΔΦΑΡΜΟΓΧΝ ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ ΜΔ ΘΔΜΑ: ΥΔΓΙΑΜΟ ΚΑΙ ΤΛΟΠΟΙΗΗ ΤΠΗΡΔΙΑ ΓΙΑ ΜΔΣΑΓΟΗ ΣΟ ΓΙΑΓΙΚΣΤΟ ΔΙΚΟΝΟΡΟΩΝ Δ ΠΡΑΓΜΑΣΙΚΟ ΥΡΟΝΟ (REAL TIME

Διαβάστε περισσότερα

Επαναληπτική Άσκηση - Δέντρα

Επαναληπτική Άσκηση - Δέντρα Η NovelGadgets Α.Ε. είλαη κηα πνιπεζληθή εηαηξεία πνπ δξαζηεξηνπνηείηαη ζηνλ ρώξν ηεο πιεξνθνξηθήο θαη θαηαζθεπάδεη θαηλνηνκηθέο εθαξκνγέο (gadgets) γηα ηνπο πειάηεο ηεο. Πξόζθαηα, δεκηνύξγεζε έλα λέν

Διαβάστε περισσότερα

Σήκαηα Β Α Γ Γ Δ Λ Η Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Υ Γ Ι Α Λ Δ Ξ Η - ( 2 ) ΕΙΣΑΓΨΓΗ ΣΤΙΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΨΝΙΕΣ

Σήκαηα Β Α Γ Γ Δ Λ Η Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Υ Γ Ι Α Λ Δ Ξ Η - ( 2 ) ΕΙΣΑΓΨΓΗ ΣΤΙΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΨΝΙΕΣ Σήκαηα 1 Β Α Γ Γ Δ Λ Η Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Υ Γ Ι Α Λ Δ Ξ Η - ( 2 ) Σήκαηα Οξηζκόο ζήκαηνο Ταμηλόκεζε ζεκάησλ Σεηξέο Fourier Μεηαζρεκαηηζκόο Fourier Σπλέιημε Σπζρέηηζε θαη Φαζκαηηθή Ππθλόηεηα 2 Οξηζκόο Σήκαηνο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου έλαξμεο 09.30 ιήμεο 09.45 Σην παξαθάησ ζρήκα θαίλεηαη ηκήκα ελόο πνιενδνκηθνύ ζρεδίνπ κηαο πόιεο. Οη ζθηαζκέλεο

Διαβάστε περισσότερα

Γραφεύα Επικοινωνύασ & Ενημϋρωςησ ϋρρεσ, Τψηλϊντου 4 3οσ Όροφοσ ΣΗΛ 2321023640 ΥΑΦ 2321051861

Γραφεύα Επικοινωνύασ & Ενημϋρωςησ ϋρρεσ, Τψηλϊντου 4 3οσ Όροφοσ ΣΗΛ 2321023640 ΥΑΦ 2321051861 Οπγάνωζη και διοίκηζη ηοςπιζηικών επισειπήζεων (ξενοδοσεία, ηοςπιζηικά γπαθεία ) Α) ΑΔΙ ΣΔΙ και Β) ΑΠΟΦΟΙΣΟΙ ΤΠΟΥΡΔΩΣΙΚΗ ΓΔΤΣΔΡΟΒΑΘΜΙΑ και ΜΔΣΑΓΔΤΣΔΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ Ρν πξόγξακκα απηό ζρεδηάζηεθε γηα

Διαβάστε περισσότερα

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική Δίζηε μησανικόρ διοίκηζηρ μεγάληρ καηαζκεςαζηικήρ εηαιπείαρ και καλείζηε να ςλοποιήζεηε ηο έπγο πος πεπιγπάθεηαι από ηον Πίνακα 1. Κωδ.

Διαβάστε περισσότερα

6.003: Signals and Systems. Modulation

6.003: Signals and Systems. Modulation 6.003: Signals and Systems Modulation May 6, 200 Communications Systems Signals are not always well matched to the media through which we wish to transmit them. signal audio video internet applications

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Α ΛΤΚΕΙΟΤ ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ Σχολικό έτος: 2011-2012 Καθηγήτριες: Κεφαλληνού Λουκία- Καλλία Αθηνά ΙΙ. ΟΙ ΑΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΠΟ ΣΟΤ ΠΡΟΙΣΟΡΙΚΟΤ ΥΡΟΝΟΤ ΕΩ ΚΑΙ ΣΟ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ 1. ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΔΜΒΑΔΙ ΔΤΑΙΘΗΣΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΣΟΝ HIV/AIDS ΣΗΝ ΑΚΣΟΓΡΑΜΜΗ ΣΩΝ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑΚΩΝ ΔΝΟΣΗΣΩΝ ΣΗ ΚΔΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ ΑΤΓΟΤΣΟ 2014

ΠΑΡΔΜΒΑΔΙ ΔΤΑΙΘΗΣΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΣΟΝ HIV/AIDS ΣΗΝ ΑΚΣΟΓΡΑΜΜΗ ΣΩΝ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑΚΩΝ ΔΝΟΣΗΣΩΝ ΣΗ ΚΔΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ ΑΤΓΟΤΣΟ 2014 ΠΑΡΔΜΒΑΔΙ ΔΤΑΙΘΗΣΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΣΟΝ HIV/AIDS ΣΗΝ ΑΚΣΟΓΡΑΜΜΗ ΣΩΝ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑΚΩΝ ΔΝΟΣΗΣΩΝ ΣΗ ΚΔΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ ΑΤΓΟΤΣΟ 2014 Σν ΚΔ.ΔΛ.Π.ΝΟ., Γξαθείν Θεζζαινλίθεο θαη ε Γηεύζπλζε Γεκόζηαο Τγείαο ηεο

Διαβάστε περισσότερα

Διατείριση Φσσικών Καταστρουών: ACTIVE LANDSLIDE INVENTORY MAPPING AND SUSCEPTIBILITY ZONING

Διατείριση Φσσικών Καταστρουών: ACTIVE LANDSLIDE INVENTORY MAPPING AND SUSCEPTIBILITY ZONING Διατείριση Φσσικών Καταστρουών: ACTIVE LANDSLIDE INVENTORY MAPPING AND SUSCEPTIBILITY ZONING Ναηαιία Σπαλνύ, spanou@igme.gr & natspanou@gmail.com Τερληθόο Γεσιόγνο (M.Sc.) Πεξηγξαθή Χάξηεο ρσξηθήο θαηαλνκήο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΛΘΤΑΗΚΘΔΗΡ Τ.

ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΛΘΤΑΗΚΘΔΗΡ Τ. ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΟΑIΤΜΘΔΘ ΡΕ ΛΕΓΑΚΞ ΓΗΟΕΔΞ 11V11 ΗΚΘΙΘΑ 6-10 ΤΠΞΜΩΜ ΛΕΘΞΜΕΙΗΛΑΑ ΞΣ ΟΑΘΤΜΘΔΘΞΣ ΡΕ ΛΕΓΑΚΞ ΓΗΟΕΔΞ ΓΘΑ ΟΑΘΙΕΡ ΗΚΘΙΘΑΡ 6-10 ΕΩΜ Η ΔΘΑΔΠΞΛΗ ΑΟΞ Η ΛΘΑ ΕΡΘΑ ΡΗΜ ΑΚΚΗ ΕΘΜΑΘ ΛΕΓΑΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_1379/50 1. Όηαλ ινηπόλ ήξζαλ [νη πξέζβεηο ζηελ Αζήλα], αθνύ ζπλέιαβαλ νη Αζελαίνη θαη ηνπο πξέζβεηο σο ππνθηλεηέο ζηάζεο θαη όζνπο έπεηζαλ [νη πξέζβεηο], ηνπο ζπγθέληξσζαλ γηα αζθάιεηα ζηελ Αίγηλα.

Διαβάστε περισσότερα

ΥΡΙΣΟΤΓΔΝΝΙΑΣΙΚΔ ΚΑΣΑΚΔΤΔ

ΥΡΙΣΟΤΓΔΝΝΙΑΣΙΚΔ ΚΑΣΑΚΔΤΔ ΥΡΙΣΟΤΓΔΝΝΙΑΣΙΚΔ ΚΑΣΑΚΔΤΔ 1) Υξηζηνπγελληάηηθα ειαηάθηα θάξηα ή θαδξάθη θάξηα ή θαδξάθη Τιηθά πνπ ζα ρξεηαζηνύκε: Υαξηί θάλζνλ καύξν γηα ην θόλην, πξάζηλν γηα ηα ειαηάθηα, θόθθηλν γηα ηα αζηεξάθηα Απιό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΙΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΓΕΝΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΙΙ - ΦΥΕ 0 7 Ινπλίνπ 009 Απαντήσειρ στιρ ασκήσειρ τηρ τελικήρ εξέτασηρ στιρ Σςνήθειρ Διαυοπικέρ Εξισώσειρ Αγαπηηέ θοιηηηή/ηπια,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΠΑΣΡΧΝ ΠΟΛΤΣΔΥΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΣΜΖΜΑ ΖΛΔΚΣΡΟΛΟΓΧΝ ΜΖΥΑΝΗΚΧΝ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΤΠΟΛΟΓΗΣΧΝ

ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΠΑΣΡΧΝ ΠΟΛΤΣΔΥΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΣΜΖΜΑ ΖΛΔΚΣΡΟΛΟΓΧΝ ΜΖΥΑΝΗΚΧΝ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΤΠΟΛΟΓΗΣΧΝ ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΠΑΣΡΧΝ ΠΟΛΤΣΔΥΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΣΜΖΜΑ ΖΛΔΚΣΡΟΛΟΓΧΝ ΜΖΥΑΝΗΚΧΝ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΤΠΟΛΟΓΗΣΧΝ ΓΗΠΛΧΜΑΣΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ «Σερλννηθνλνκηθή ζύγθξηζε επξπδσληθήο πξόζβαζεο ζε αζηηθό δίθηπν» ΚΑΝΔΛΛΟΠΟΤΛΟ ΓΗΧΡΓΟ ηνπ ΥΡΖΣΟΤ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑΣΑ ΦΩΣΟΓΡΑΦΙΑ. Ειζαγωγή ζηη Φωηογραθία. Χριζηάκης Σαζεΐδης EFIAP

ΜΑΘΗΜΑΣΑ ΦΩΣΟΓΡΑΦΙΑ. Ειζαγωγή ζηη Φωηογραθία. Χριζηάκης Σαζεΐδης EFIAP ΜΑΘΗΜΑΣΑ ΦΩΣΟΓΡΑΦΙΑ Ειζαγωγή ζηη Φωηογραθία Χριζηάκης Σαζεΐδης EFIAP 1 ΜΑΘΗΜΑ 6 ο Προγράμμαηα θωηογραθικών μηχανών Επιλογέας προγραμμάηων Μαο δίλεη ηε δπλαηόηεηα λα ειέγμνπκε ην άλνηγκα δηαθξάγκαηνο θαη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δ. ΔΤΡΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΥΗΜΑΣΙΜΟΤ FOURIER ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΗΜΑΣΩΝ

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δ. ΔΤΡΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΥΗΜΑΣΙΜΟΤ FOURIER ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΗΜΑΣΩΝ ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δ. ΔΤΡΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΥΗΜΑΣΙΜΟΤ FOURIER ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΗΜΑΣΩΝ Εδώ ζα ππνινγίζνπκε ην κεηαζρεκαηηζκό Fourier κεξηθώλ αθόκα ζεκάησλ, πξνζπαζώληαο λα μεθηλήζνπκε από ην κεηαζρεκαηηζκό Fourier γλσζηώλ ζεκάησλ

Διαβάστε περισσότερα

Δπώλπκν Όλνκα Ψεπδώλπκν/ Καιιηηερληθό όλνκα Σόπνο γελλήζεωο Ζκεξνκελία γελλήζεωο Ζκεξνκελία ζαλάηνπ Βηνγξαθηθά ζηνηρεία Πξνζωπνγξαθίεο Μόληκε

Δπώλπκν  Όλνκα  Ψεπδώλπκν/ Καιιηηερληθό όλνκα Σόπνο γελλήζεωο  Ζκεξνκελία γελλήζεωο Ζκεξνκελία ζαλάηνπ Βηνγξαθηθά ζηνηρεία Πξνζωπνγξαθίεο Μόληκε A.K. 0279 Δπώλπκν Υαξίδεκνο Όλνκα Γηώξγνο Ψεπδώλπκν/ Καιιηηερληθό όλνκα Υαξίηνο Σόπνο γελλήζεωο Κεθηζηά Ζκεξνκελία γελλήζεωο 1924 Ζκεξνκελία ζαλάηνπ 11 Απξηιίνπ 1996 Βηνγξαθηθά ζηνηρεία Ήηαλ ν πξωηόηνθνο

Διαβάστε περισσότερα

Η/Υ A ΤΑΞΕΩΣ ΑΕ 2010-2011. Συστήματα Αρίθμησης. Υποπλοίαρχος Ν. Πετράκος ΠΝ

Η/Υ A ΤΑΞΕΩΣ ΑΕ 2010-2011. Συστήματα Αρίθμησης. Υποπλοίαρχος Ν. Πετράκος ΠΝ Συστήματα Αρίθμησης Υποπλοίαρχος Ν. Πετράκος ΠΝ 1 Ειζαγωγή Τν bit είλαη ε πην βαζηθή κνλάδα κέηξεζεο. Είλαη κία θαηάζηαζε on ή off ζε έλα ςεθηαθό θύθισκα. Άιιεο θνξέο είλαη κία θαηάζηαζε high ή low voltage

Διαβάστε περισσότερα

Να ζρεδηάζεηο ηξόπνπο ζύλδεζεο κηαο κπαηαξίαο θαη ελόο ιακπηήξα ώζηε ν ιακπηήξαο λα θσηνβνιεί.

Να ζρεδηάζεηο ηξόπνπο ζύλδεζεο κηαο κπαηαξίαο θαη ελόο ιακπηήξα ώζηε ν ιακπηήξαο λα θσηνβνιεί. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Απλό ηλεκτπικό κύκλυμα Η δηδαζθαιία ηνπ απινύ ειεθηξηθνύ θπθιώκαηνο ππάξρεη ζην κάζεκα «Φπζηθά» ηεο Ε ηάμεο ηνπ δεκνηηθνύ θαη επαλαιακβάλεηαη ζην κάζεκα ηεο Φπζηθήο ζηε Γ ηάμε ηνπ Γπκλαζίνπ.

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000.

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000. ΔΕΟ 13 Ποσοτικές Μέθοδοι Σσνάρηηζη Κόζηοσς C(), μέζο κόζηος C()/. Παράδειγμα 1 Μηα εηαηξεία δαπαλά γηα θάζε πξντόλ Α πνπ παξάγεη 0.0 λ.κ. Τα πάγηα έμνδα ηεο εηαηξείαο είλαη 800 λ.κ. Ζεηείηαη 1) Να πεξηγξάςεηε

Διαβάστε περισσότερα

On Telecoms IPTV. Κάρολος Γκίκας -CEO. 7 Ιουνίου 2008

On Telecoms IPTV. Κάρολος Γκίκας -CEO. 7 Ιουνίου 2008 On Telecoms IPTV Κάρολος Γκίκας -CEO 7 Ιουνίου 2008 Agenda On Telecoms ΠλατφόρμαIPTV Υπηρεσίες IPTV Η On Telecoms H On Telecoms είναι ο κυρίαρχος πάροχος υπηρεσιών triple-play στην Ελλάδα Περισσότεροι

Διαβάστε περισσότερα

1 η Εργαζηηριακή Άζκηζη Ειζαγωγή

1 η Εργαζηηριακή Άζκηζη Ειζαγωγή 1 η Εργαζηηριακή Άζκηζη Ειζαγωγή A. Σσζκεσές Εργαζηηρίοσ Ηλεκηρονικής Ο πιηθόο εμνπιηζκόο ηνπ εξγαζηεξίνπ ειεθηξνληθήο πεξηιακβάλεη ηηο αθόινπζεο ζπζθεπέο: 1. Παικνγξάθνπο: Protec 6502 θαη Peak Tech 2020N

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΥΔ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΔΩΡΙΑ ΛΤΔΙ ΓΙΑΓΩΝΙΜΑΣΟ ΚΔΦΑΛΑΙΟΤ 2

ΑΡΥΔ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΔΩΡΙΑ ΛΤΔΙ ΓΙΑΓΩΝΙΜΑΣΟ ΚΔΦΑΛΑΙΟΤ 2 ΑΥΔ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΔΩΙΑ ΛΤΔΙ ΙΑΩΝΙΜΑΣΟ ΚΔΦΑΛΑΙΟΤ 2 1: Λάζος (είλαη ηζνζθειήο ππεξβνιή) Α2: Λάζος (ην ζεηηθό πξόζεκν ζεκαίλεη όηη ε Πνζνζηηαία Μεηαβνιή Δηζνδήκαηνο θαη ε Πνζνζηηαία Μεηαβνιή Πνζόηεηαο ήηαλ

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΗΓΟΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΗ. Το εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε Άδεια Χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη-Εµπορική Χρήση Όχι Παράγωγο Έργο v. 3.

Ο ΗΓΟΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΗ. Το εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε Άδεια Χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη-Εµπορική Χρήση Όχι Παράγωγο Έργο v. 3. Ο ΗΓΟΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΗ Ενότητα: ηµοτικό ιαδικτυακό Ραδιόφωνο και Τηλεόραση Υποενότητα: 14 Θέµατα IPTV Το εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε Άδεια Χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη-Εµπορική Χρήση Όχι Παράγωγο

Διαβάστε περισσότερα

Πως να δημιουργήσετε ένα Cross-Over καλώδιο

Πως να δημιουργήσετε ένα Cross-Over καλώδιο Πως να δημιουργήσετε ένα Cross-Over καλώδιο Τν crossover καλώδιο ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα ζπλδεζνύλ δπν ππνινγηζηέο κεηαμύ ηνπο θαη αλ θηηάμνπλ έλα κηθξό ηνπηθό δίθηπν(lan). Έλα LAN κπνξεί λα είλαη ηόζν

Διαβάστε περισσότερα

ύζηεκα Ωξνκέηξεζεο Πξνζσπηθνύ (Έθδνζε 2) ΤΠΗΡΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΤΣΗΜΑΣΩΝ

ύζηεκα Ωξνκέηξεζεο Πξνζσπηθνύ (Έθδνζε 2) ΤΠΗΡΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΤΣΗΜΑΣΩΝ ύζηεκα Ωξνκέηξεζεο Πξνζσπηθνύ (Έθδνζε 2) ΤΠΗΡΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΤΣΗΜΑΣΩΝ Πεξηερόκελα Σερληθά Υαξαθηεξηζηηθά Καηαγξαθή Ώξαο πγρξνληζκόο πζηήκαηνο Παξνπζίαζε πζηήκαηνο Πηζαλά ελάξηα Υξήζεο 2 Σερληθά Υαξαθηεξηζηηθά

Διαβάστε περισσότερα

Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ. Καξθηά 3 θηιά πεξίπνπ κε κήθνο ηξηπιάζην από ην πάρνο ηνπ μύινπ θπξί κεγάιν θαη ππνκνλή

Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ. Καξθηά 3 θηιά πεξίπνπ κε κήθνο ηξηπιάζην από ην πάρνο ηνπ μύινπ θπξί κεγάιν θαη ππνκνλή Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΔΝΟΣΗΣΑ 10 ε : ΜΗΥΑΝΙΚΗ ΜΔΡΟ Β ΠΙΔΗ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Καηαζθεπή 1: Καξέθια θαθίξε Όξγαλα Τιηθά Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ.

Διαβάστε περισσότερα

Entertainment Solutions IPTV και πρόσθετες υπηρεσίες για ξενοδοχεία

Entertainment Solutions IPTV και πρόσθετες υπηρεσίες για ξενοδοχεία ΠΡΩΤΗ ΔΟΚΙΜΗ >>> Ξενοδοχειακό σύστημα IPTV Γράφει ο Παύλος Κερασίδης Entertainment Solutions IPTV και πρόσθετες υπηρεσίες για ξενοδοχεία Η αλματώδης ανάπτυξη των τεχνολογιών στα δίκτυα Ethernet, μαζί με

Διαβάστε περισσότερα