ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΔΗΜΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ

Transcript

1 ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΔΗΜΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ Προσεγγίσεις για τους «Τελικούς Δικαιούχους» των έργων της Αυτοδιοίκησης κατά την 4 η Προγραμματική Περίοδο , με βάση τα απολογιστικά στοιχεία της εφαρμογής από την Αυτοδιοίκηση των Επιχειρησιακών Στοιχεία έως Εκπόνηση Επεξεργασία: ΙΟΥΛΙΟΣ 2006

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 3 Σύνοψη ΠΡΟΤΑΣΗΣ Η ΕΝΟΤΗΤΑ «Η πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση ως «Τελικός Δικαιούχος» στα Επιχειρησιακά Προγράμματα » Γενικά στοιχεία... 9 ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΑ στοιχεία ανά Δήμο και Κοινότητα ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ Τελικών Δικαιούχων των ΟΤΑ ΠΙΝΑΚΕΣ ΤΩΝ Ο.Τ.Α. ΑΝΑ ΤΕΛΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΑ στοιχεία ανά Δήμο και Κοινότητα ΕΝΟΤΗΤΑ - Στοιχεία για «Ενδιάμεσους Φορείς»σε Επιχειρησιακά Προγράμματα «ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΑ Προγράμματα Ανάπτυξης ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ Χώρου» «ΔΟΜΕΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ Ο.Π.Α.Α.Χ.» ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ LEADER (+) «ΟΜΑΔΕΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΔΡΑΣΗΣ» Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ» ΕΝΔΙΑΜΕΣΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Μέλη Ομάδας Έργου: ΠΡΩΤΟΓΕΡΟΣ Χρήστος, Διπλ. Μηχανολόγος Μηχανικός (Υπεύθυνος Τμήματος Παρακολούθησης έργων) ΤΣΕΛΕΝΤΗΣ Πάνος, Σύμβουλος Πληροφορικής ΤΡΙΓΚΑΣ Γιάννης, MSc Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης ΧΑΔΙΟ Τίνα, Πολιτικός Μηχανικός 2

3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα για τη συμμετοχή της Αυτοδιοίκησης στα Επιχειρησιακά Προγράμματα της 4 ης Προγραμματικής Περιόδου είναι το ζήτημα των «Τελικών Δικαιούχων» και των «Ενδιάμεσων Φορέων Διαχείρισης». Οι «Τελικοί Δικαιούχοι» εμπλέκονται αποφασιστικά στην ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ των εντασσόμενων στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα έργων. Στις περισσότερες των περιπτώσεων έχουν και σοβαρό έργο οικονομικής διαχείρισης. Είναι, με βάση τα ισχύοντα σήμερα, φορείς και επιχειρήσεις του δημόσιου (περιλαμβάνεται η Αυτοδιοίκηση) και του ιδιωτικού τομέα. Στα Επιχειρησιακά Προγράμματα του 3 ου Κ.Π.Σ. χαρακτηριστικοί για την Αυτοδιοίκηση «Τελικοί Δικαιούχοι» είναι οι Δήμοι, Δημοτικές Επιχειρήσεις, Αναπτυξιακές Εταιρείες, κρατικές υπηρεσίες Υπουργείων (λ.χ. Γενική Γραμματεία Ισότητας του ΥΠΕΣΔΑΑ), κρατικές εταιρείες (λ.χ. «Κοινωνία της Πληροφορίας Α.Ε.») και άλλοι. Οι «Ενδιάμεσοι Φορείς» έχουν καθήκοντα οικονομικής ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ και εφαρμογής (σε πολλές περιπτώσεις) «παρεμβάσεων». Οι «παρεμβάσεις» δεν είναι μεμονωμένα έργα αλλά προγράμματα ολόκληρα ή σημαντικά τμήματα τους («Μέτρα», «Συνολικές Επιχορηγήσεις» (global grant)). Οι Ενδιάμεσοι Φορείς απευθύνονται σε ομάδα Τελικών Δικαιούχων είτε υπαγόμενοι σε Διαχειριστική Αρχή ή σε Αρχή Πιστοποίησης είτε ενεργώντας για λογαριασμό της. Οι Ενδιάμεσοι Φορείς μπορεί να είναι οι ίδιοι και Τελικοί Δικαιούχοι. Στα Επιχειρησιακά Προγράμματα του 3 ου Κ.Π.Σ. χαρακτηριστικοί για την Αυτοδιοίκηση «Ενδιάμεσοι Φορείς» είναι οι 13 «Δομές Στήριξης»που διαχειρίζονται τα Ολοκληρωμένα Προγράμματα Ανάπτυξης Αγροτικού Χώρου (ΟΠΑΑΧ) του Ε.Π. «Αγροτική Ανάπτυξη» και των Π.Ε.Π.. Στα σχέδια Κανονισμών για την 4 η υπάρχουν λίγες αλλαγές όσον αφορά τα καθήκοντα των «Τ.Δ.» και των «Ε.Φ.». Υπάρχουν όμως σημαντικές πρακτικά υποδείξεις σχετικά με τις προδιαγραφές που πρέπει να πληρούν οι φορείς ώστε να αναγνωριστούν ως «Τελικοί Δικαιούχοι» και ως «Ενδιάμεσοι Φορείς». Οι κρίσιμες αλλαγές είναι οι ακόλουθες: Δραστική μείωση του πλήθους των «Τελικών Δικαιούχων» Καθιέρωση προδιαγραφών και διαδικασιών για την ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ των φορέων ώστε να ώστε να αναγνωριστούν ως «Τελικοί Δικαιούχοι» και ως «Ενδιάμεσοι Φορείς». 3

4 Διαφαινόμενη πύκνωση της χρήσης στην Ελλάδα της «Συνολικής Επιχορήγησης» (global grant), την οποία διαχειρίζεται Ενδιάμεσος Φορέας. Για την διαμόρφωση των θέσεων της Αυτοδιοίκησης σε σχέση με τους «Τελικούς Δικαιούχους», τους «Ενδιάμεσους Φορείς» και άλλα κρίσιμα, διαχειριστικά σε πρώτη ανάλυση, ζητήματα των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων , πρέπει να συνυπολογιστούν τα ακόλουθα : οι τελικές διατυπώσεις των Κανονισμών για τα συγκεκριμένα ζητήματα. «Θεωρητικά» υπάρχει ακόμη πεδίο διαπραγμάτευσης για την αποδοχή δικών μας θέσεων. Ήδη ο Κανονισμός 1698 / 2005 για το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης θέτει προδιαγραφές για τις Ομάδες Τοπικής Δράσης το περιεχόμενο και η αρχιτεκτονική των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων , ως συνόλων, αλλά και σε σχέση με τη στρατηγική και τις θέσεις της Αυτοδιοίκησης. Εδώ υπάρχει ευρύ πεδίο η ΚΕΔΚΕ να προτείνει και να διαπραγματευθεί με το ΥΠ.ΟΙ.Ο., όπως έχει ήδη αρχίσει να γίνεται με τη συμμετοχή της Αυτοδιοίκησης στις προπαρασκευαστικές διαδικασίες γα την 4 η Προγραμματική Περίοδο. Η εμπειρία από την εφαρμογή των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του 3 ου Κ.Π.Σ.. Στο πεδίο αυτό η Αυτοδιοίκηση μπορεί να κινηθεί με πολλά επιχειρήματα, πλήρως τεκμηριωμένα, διότι έχει το πλεονέκτημα να παρακολουθεί τα δικά της έργα σε όλα τα Ε.Π. και συγχρόνως τα Ε.Π. συνολικά. Τα απολογιστικά στοιχεία δίνουν κριτήρια για τις βέλτιστες επιλογές από την ίδια την Αυτοδιοίκηση σε σχέση με τους «Τελικούς Δικαιούχους» και τους «Ενδιάμεσους Φορείς» για την περίοδο Στο παρόν κεφάλαιο καταγράφονται και αναλύονται απολογιστικά στοιχεία από την εφαρμογή, κυρίως από την Αυτοδιοίκηση, των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων Το κεφάλαιο χωρίζεται σε δύο μέρη - ενότητες. 4

5 Στην 1 η Ενότητα περιέχονται αναλυτικά τα στοιχεία για τα ενταγμένα έργα στα Επιχειρησιακά Προγράμματα τα οποία έχουν ως Τελικό Δικαιούχο πρωτοβάθμιο Ο.Τ.Α.. Πρέπει να είναι σαφές ότι η πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση λειτουργεί ως «Τελικός Δικαιούχος» στα Ε.Π όχι μόνον με την μορφή του Δήμου ή της Κοινότητας, αλλά και με αρκετές άλλες μορφές: Δημοτική Επιχείρηση, Αναπτυξιακή Εταιρεία, Νομικό Πρόσωπο Δ.Δ., Τ.Ε.Δ.Κ., Κ.ΕΔ.Κ.Ε., κ.α.. Στην 2 η Ενότητα περιέχονται ορισμένα στοιχεία που είναι διαθέσιμα και αφορούν χαρακτηριστικά «Ενδιάμεσων Φορέων», σε Επιχειρησιακά Προγράμματα στα οποία μετέχει η πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση (Ε.Π. «Αγροτική Ανάπτυξη Ανασυγκρότηση της Υπαίθρου», Leader (+) ) και στο Ε.Π. «Ανταγωνιστικότητα». 5

6 Σύνοψη ΠΡΟΤΑΣΗΣ Πλαίσιο για «Τελικούς Δικαιούχους» και «Ενδιάμεσους Φορείς» έργων Ο.Τ.Α. στα Επιχειρησιακά Προγράμματα της 4 ης Προγραμματικής Περιόδου Κρίνουμε σκόπιμο εξ αρχής να παραθέσουμε από την αρχή ένα συνολικό πλαίσιο για την προσέγγιση του ζητήματος των «Τελικών Δικαιούχων» και των «Ενδιάμεσων Φορέων» για τα έργα της Αυτοδιοίκησης, έτσι όπως αυτό προκύπτει από την εξέταση των δεδομένων και από τον διάλογο και τους προβληματισμούς που έχουν δημοσιοποιηθεί. Η πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση στην 4 η διεκδικεί και μπορεί να επωμιστεί τους ρόλους του Τελικού Δικαιούχου και του Ενδιάμεσου Φορέα. Μεμονωμένα ως συγκεκριμένος Δήμος ή ως Τ.Ε.Δ.Κ. ή ως Νομικό Πρόσωπο Ο.Τ.Α., αλλά και στο πλαίσιο φορέων, όπως Αναπτυξιακές ή άλλες Επιχειρήσεις με την συμμετοχή Ο.Τ.Α. ή Ενδιάμεσοι Φορείς ή συνεργασίες φορέων της Αυτοδιοίκησης. Με οποιαδήποτε μορφή φορέα και αν ενεργοποιηθεί πρέπει ο συγκεκριμένος φορέας να πιστοποιηθεί. 1. Είναι σαφές ότι ΔΕΝ μπορούν όλοι οι Ο.Τ.Α. να επωμιστούν το ρόλο του τελικού δικαιούχου Οι συγκεκριμένοι Ο.Τ.Α. που θα αναγνωρισθούν ως Τελικοί Δικαιούχοι πρέπει να πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια και να πιστοποιηθούν ως δυνητικοί Τελικοί Δικαιούχοι με συγκεκριμένες διαδικασίες και έγκαιρα. Ο πιστοποιημένος μεμονωμένος Ο.Τ.Α. μπορεί να λειτουργήσει ως Τελικός Δικαιούχος Ομπρέλα και για τον χώρο ευθύνης άλλου ή άλλων Ο.Τ.Α. μη πιστοποιημένων. Επομένως προβάλλει η ανάγκη συντονισμού στον προγραμματισμό Ο.Τ.Α., με χωρικό ή τομεακό κριτήριο. 6

7 Η επιμονή στην περίπτωση του μεμονωμένου Ο.Τ.Α. έχει σχέση και με τον πρωταγωνιστικό ρόλο που προδιαγράφεται για την πόλη στην αναπτυξιακή πορεία. Κατηγορία Δήμων, οι οποίοι, με συνδυασμό κριτηρίων, αποτελούν φορείς οι οποίοι μπορούν να προταθούν ως «Τελικοί Δικαιούχοι», είναι αυτοί οι οποίοι πληρούν τα παρακάτω 2 κριτήρια, όχι υποχρεωτικά συγχρόνως: Έχει πληθυσμό των κατοίκων Είναι πρωτεύουσα Νομού. Στην κατηγορία περιλαμβάνονται : 102 Δήμοι, με πληθυσμό >= από κατοίκους, οι οποίοι που καλύπτουν το 56% του πληθυσμού της χώρας και το 44% του συνολικού προϋπολογισμού ενταγμένων έργων Ο.Τ.Α. 17 πρωτεύουσες νομών που έχουν πληθυσμό κάτω από κατοίκους. Στην κατηγορία αυτή τα συγκεντρωτικά μεγέθη είναι : 119 ΟΤΑ, με πληθυσμό που καλύπτει το 58% του συνολικού πληθυσμού της χώρας και προϋπολογισμό ενταγμένων έργων που δεσμεύει το 50% του συνολικού προϋπολογισμού ενταγμένων έργων ΟΤΑ. 2.Συμμετοχή σε ευρύτερο Φορέα, ο οποίος δημιουργείται με κριτήριο χωρικό, καλύπτοντας συγκεκριμένες περιοχές. Το χωρικό κριτήριο δεν είναι υποχρεωτικά το όριο της σημερινής Περιφέρειας. Η χωρική βάση του φορέα μπορεί να είναι και διαπεριφερειακή. Στον πιστοποιημένο φορέα συμμετέχουν πιστοποιημένοι και μη Ο.Τ.Α. Ο φορέας λειτουργεί επομένως όχι μόνον ως Τελικός Δικαιούχος, αλλά και ως Ενδιάμεσος Φορέας. 3. Συμμετοχή σε ευρύτερο Φορέα, ο οποίος δημιουργείται με κριτήριο τομεακό. Στον πιστοποιημένο φορέα συμμετέχουν πιστοποιημένοι και μη Ο.Τ.Α. Ο φορέας λειτουργεί επομένως όχι μόνον ως Τελικός Δικαιούχος, αλλά και ως Ενδιάμεσος Φορέας. Οι ευρύτεροι φορείς που προαναφέρονται σχεδιάζονται γενικά ως αμιγείς φορείς της Αυτοδιοίκησης. Αυτό δεν αντιφάσκει με την δυνατότητα να 7

8 απευθύνονται σε πολλών κατηγοριών ωφελούμενους (η περίπτωση της ανταγωνιστικότητας, της τοπικής επιχειρηματικότητας, του αγροτικού χώρου). Είναι σημαντικό ότι σε όλες τις εκδοχές προκύπτει εμφανώς η ανάγκη ο προγραμματικός σχεδιασμός των Ο.Τ.Α. να έχει ευρύτερο ορίζοντα από τον χώρο ευθύνης τους. 8

9 1 Η ΕΝΟΤΗΤΑ Η πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση ως «Τελικός Δικαιούχος» στα Επιχειρησιακά Προγράμματα ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Στην 1 η Ενότητα περιέχονται αναλυτικά τα στοιχεία για τα ενταγμένα έργα στα Επιχειρησιακά Προγράμματα τα οποία έχουν ως Τελικό Δικαιούχο πρωτοβάθμιο Ο.Τ.Α. Η πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση λειτουργεί ως «Τελικός Δικαιούχος» στα Ε.Π όχι μόνον με την μορφή του Δήμου ή της Κοινότητας, αλλά και με αρκετές άλλες μορφές : Δημοτική Επιχείρηση, Αναπτυξιακή Εταιρεία, Νομικό Πρόσωπο Δ.Δ., Τ.Ε.Δ.Κ., Κ.Ε.Δ.Κ.Ε., κ.α.. Με βάση αυτό το δεδομένο η επίδοση ενός Ο.Τ.Α. στα Επιχειρησιακά Προγράμματα της 3 ης Προγραμματικής Περιόδου προκύπτει από τον συνυπολογισμό (άθροιση στα ποσοτικά μεγέθη, συνδυασμένη αξιολόγηση στα ποιοτικά στοιχεία) ΟΛΩΝ των μορφών με τις οποίες ο συγκεκριμένος Ο.Τ.Α. λειτουργεί ως Τελικός Δικαιούχος. Στη συνέχεια καταγράφονται και σχολιάζονται τα ακόλουθα : 1. Συγκεντρωτικά ανά τίτλο Ο.Τ.Α. (λ.χ. Δήμος Κατερίνης), τα στοιχεία ΟΛΩΝ των ενταγμένων έργων ενός εκάστου Ο.Τ.Α. με όλες τις μορφές που μπορούν να εμφανίζεται ο συγκεκριμένος Ο.Τ.Α. ως Τελικός Δικαιούχος. Ένα (1) τουλάχιστον ενταγμένο έργο σε Επιχειρησιακό Πρόγραμμα είχαν στις , 998 Ο.Τ.Α. που αποτελούν το 96,61% των Ο.Τ.Α. της χώρας. Από τις Τ.Ε.Δ.Κ. στις είχαν εντάξει έργο 25 από τις 51. Αξιοποιώντας την συγκεντρωτική ανά Ο.Τ.Α. κατάταξη, επιχειρείται με κριτήριο τον ΠΛΗΘΥΣΜΟ να γίνει εκτίμηση του μεγέθους του Ο.Τ.Α. ο οποίος θα ήταν 9

10 δυνατό να προταθεί ως Τελικός Δικαιούχος για την επόμενη Προγραμματική Περίοδο. 2. Τα στοιχεία για τα ενταγμένα, μέχρι , έργα της πρωτοβάθμιας Αυτοδιοίκησης στα Ε.Π , με όλες διακριτές τις μορφές O.T.A. ως «Τελικού Δικαιούχου» Οι μορφές «Τελικού Δικαιούχου» για έργα Ο.Τ.Α. κατατάσσονται στις ακόλουθες κατηγορίες : Δήμοι και Κοινότητες, ως αυτοτελή νομικά πρόσωπα (Κατηγορία 1) Αμιγείς Δημοτικές Επιχειρήσεις, Νομικά Πρόσωπα Δ.Δ. του Ο.Τ.Α., αμιγείς Αστικές μη κερδοσκοπικές κ.α. (Κατηγορία 2) Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.) και Σύνδεσμοι Ύδρευσης και Αποχέτευσης (Κατηγορία 3) Σύνδεσμοι Ο.Τ.Α., Φορείς Διαχείρισης Απορριμμάτων, ΤΕΔΚ, Τεχνικές Υπηρεσίες Δήμων, Λιμενικά Ταμεία, Δημοτικές Βιβλιοθήκες, (Κατηγορία 4) Αναπτυξιακές Εταιρείες της Αυτοδιοίκησης, πολυμετοχικές, (Κατηγορία 5) Στις παραπάνω κατηγορίες ανήκουν Τελικοί Δικαιούχοι της πρωτοβάθμιας Αυτοδιοίκησης, οι οποίοι έχουν ενταγμένα, στις , έργα προϋπολογισμού 3,993 δις Δεν περιλαμβάνονται οι εξής κατηγορίες Τελικών Δικαιούχων έργων Ο.Τ.Α. - οι Σχολικές Επιτροπές που είναι Νομικά Πρόσωπα Δ.Δ. των Ο.Τ.Α. και είναι τελικοί δικαιούχοι σε έργα «Κοινωνίας της Πληροφορίας». Οι Σχολικές Επιτροπές που έχουν έργα στην «ΚτΠ» είναι και έχουν ενταγμένα έργα συνολικής αξίας 55,29 εκ.. Οι Σχολικές Επιτροπές δεν περιλαμβάνονται και εξετάζονται χωριστά για να μην αλλοιώσουν τη συνολική εικόνα. Πρόκειται για πληθώρα πολύ μικρών έργων και μεγάλο αριθμό Τελικών Δικαιούχων. - Τα Διαδημοτικά Έργα. Είναι 223 ενταγμένα έργα, προϋπολογισμού ένταξης 254,67 εκ., τα οποία εξετάζονται χωριστά διότι δεν μπορούν να υπαχθούν σε ένα διακριτό Ο.Τ.Α. ως τελικό δικαιούχο. 10

11 Τα στοιχεία δίνονται με ανάλυση ανά κατηγορία σε επίπεδο Περιφέρειας για τις 13 Περιφέρειες της χώρας. 3. Εξετάζονται επίσης τα Σενάρια των «5 Υπερπεριφερειών» και των φορέων που διαχειρίζονται «Έργα Υποδομής» των Ο.Τ.Α. είτε σε επίπεδο των 13 Περιφερειών είτε στο επίπεδο των 5 «Υπερπεριφερειών». 11

12 ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΑ στοιχεία ανά Δήμο και Κοινότητα Δήμος ή Κοινότητα είναι δυνατό να μετέχουν στα Επιχειρησιακά Προγράμματα ως «Τελικοί Δικαιούχοι» με διάφορες μορφές: ως Ο.Τ.Α. αυτοτελώς, ως αμιγής Δημοτική Επιχείρηση, ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου του συγκεκριμένου Ο.Τ.Α., κ.α. Συγκεντρώνοντας όλες τις μορφές με τις οποίες ένας Ο.Τ.Α. έχει ενταγμένα έργα, διαμορφώνεται η συνολική επίδοση του συγκεκριμένου Ο.Τ.Α. στην αξιοποίηση των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του 3 ου Κ.Π.Σ., των Κοινοτικών Πρωτοβουλιών , του Ταμείου Συνοχής ΙΙ. Στα Επιχειρησιακά Προγράμματα έχουν εντάξει, μέχρι , ένα τουλάχιστον έργο 998 Ο.Τ.Α. Ενταγμένα Έργα συνολικού προϋπολογισμού των 10 εκ. έχουν 89 Ο.Τ.Α. Ενταγμένα Έργα συνολικού προϋπολογισμού των 5 εκ. έχουν 181 Ο.Τ.Α. Οι 181 Ο.Τ.Α. έχουν δεσμεύσει το 70% του συνολικού προϋπολογισμού των ενταγμένων έργων Ο.Τ.Α.. Οι 181 Ο.Τ.Α. καλύπτουν το 55% του πληθυσμού της χώρας. Στους 181 Ο.Τ.Α. περιλαμβάνονται όλες οι πρωτεύουσες Νομών πλην 3 (Σπάρτη, Πολύγυρος, Μεσολόγγι ). Ενταγμένα Έργα συνολικού προϋπολογισμού του 1 εκ. έχουν 604 Ο.Τ.Α. Ενταγμένα Έργα συνολικού προϋπολογισμού < 1 εκ. έχουν 394 Ο.Τ.Α. Οι 394 Ο.Τ.Α. έχουν δεσμεύσει το 5% του συνολικού προϋπολογισμού των ενταγμένων έργων Ο.Τ.Α.. Οι 394 Ο.Τ.Α. καλύπτουν το 16,5% του πληθυσμού της χώρας. 12

13 Από την εξέταση των συνολικών στοιχείων ανά Ο.Τ.Α. και την συσχέτιση τους με τον πληθυσμό προκύπτει ΠΡΟΤΑΣΗ για τους Ο.Τ.Α. οι οποίοι, με βάση απολογιστικά στοιχεία των Ε.Π , έχουν προϋποθέσεις να προταθούν προς πιστοποίηση ως «Τελικοί Δικαιούχοι» κατά την 4 η Προγραμματική Περίοδο. Οι ΟΤΑ με πληθυσμό μεγαλύτερο ή ίσο των κατοίκων είναι 44. Ο πληθυσμός τους αντιστοιχεί στο 40% του συνολικού πληθυσμού της χώρας (10,9 εκ) και ο προϋπολογισμός των ενταγμένων έργων τους καλύπτει το 22,7% του συνολικού προϋπολογισμού ενταγμένων έργων των ΟΤΑ. Οι ΟΤΑ με πληθυσμό μεγαλύτερο ή ίσο από κατοίκους είναι 102 και τα αντίστοιχα ποσοστά τους είναι 56% όσον αφορά τον πληθυσμό και 44% ως προς το συνολικό προϋπολογισμό ενταγμένων έργων. Συνεχίζοντας την κατηγοριοποίηση ως προς το μέγεθος του προϋπολογισμού για την κατηγορία μεγαλύτερος ή ίσος των κατοίκων τα αντίστοιχα μεγέθη ανέρχονται σε 229, 71% και 62,5% και τέλος για την κατηγορία άνω των κατοίκων οι ΟΤΑ που έχουν εντάξει αναπτυξιακές παρεμβάσεις ανέρχονται σε 488 με τον πληθυσμό να ανέρχεται στο 87,5% του συνολικού και των προϋπολογισμό των ενταγμένων έργων στο 81% του συνολικού. Οι μικροί ΟΤΑ (πληθυσμός μικρότερος των κατοίκων) ανέρχονται σε 510 και τα αντίστοιχα ποσοστά τους είναι 12,5% για τον πληθυσμό και 19% ως προς των προϋπολογισμό ένταξης. Εξετάζοντας τις πρωτεύουσες νομών της χώρας παρατηρούνται τα εξής ως προς την πληθυσμιακή σχέση τους: 50 στις 52 έχουν πληθυσμό μεγαλύτερο από κατοίκους 13

14 44 στις 52 μεγαλύτερο από κατοίκους 35 στις 52 μεγαλύτερο από κατοίκους Με τα παραπάνω δεδομένα, επιδιώκοντας να προσδιορίσουμε μία κατηγορία δήμων, οι οποίοι, με συνδυασμό κριτηρίων, αποτελούν φορείς οι οποίοι μπορούν να προταθούν ως «Τελικοί Δικαιούχοι», προσεγγίζουμε την κατηγορία Ο.Τ.Α. η οποία πληροί 2 κριτήρια, όχι υποχρεωτικά συγχρόνως: Έχει πληθυσμό μεγαλύτερο ή ίσο των κατοίκων Είναι πρωτεύουσα Νομού. Στην κατηγορία περιλαμβάνονται: 102 Δήμοι, με πληθυσμό από κατοίκους, οι οποίοι που καλύπτουν το 56% του πληθυσμού της χώρας και το 44% του συνολικού προϋπολογισμού ενταγμένων έργων Ο.Τ.Α. 17 πρωτεύουσες νομών που έχουν πληθυσμό κάτω από κατοίκους. Στην κατηγορία αυτή τα συγκεντρωτικά μεγέθη είναι: 119 ΟΤΑ, με πληθυσμό που καλύπτει το 58% του συνολικού πληθυσμού της χώρας και προϋπολογισμό ενταγμένων έργων που δεσμεύει το 50% του συνολικού προϋπολογισμού ενταγμένων έργων ΟΤΑ. Στην κατηγορία αυτή των 119 Ο.Τ.Α., υπάρχουν 4 Ο.Τ.Α. με προϋπολογισμό ενταγμένων έργων μικρότερο από 1 εκ. και 24 με προϋπολογισμό από 1 έως 5 εκ.. ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΟΤΑ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ, Πληθυσμός κατοίκους Πρωτεύουσα Νομού 14

15 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΠΛΗΘΟΥΣ Αττικής 46 Δυτικής_Ελλάδας 6 Κρήτης 5 Θεσσαλίας 5 Κεντρικής_Μακεδονίας 21 Ιονίων_Νήσων 4 Πελοποννήσου 6 Νοτίου_Αιγαίου 2 Στερεάς_Ελλάδας 6 Ανατολικής_Μακεδονίας_Θράκης 6 Δυτικής_Μακεδονίας 5 Ηπείρου 4 Βορείου_Αιγαίου 3 ΣΥΝΟΛΟ

16 ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ Τελικών Δικαιούχων των ΟΤΑ Τελικοί δικαιούχοι των ΟΤΑ Κατηγοριοποίηση Τελικών Δικαιούχων Οι Τελικοί Δικαιούχοι των ΟΤΑ διακρίνονται σε πέντε μεγάλες κατηγορίες οι οποίες αναλύονται παρακάτω: 1. Δήμοι και Κοινότητες 2. Δημοτικές Αναπτυξιακές Εταιρείες Οργανισμοί Αστικές μη κερδοσκοπικές Κέντρα πρόνοιας κ.α. 3. ΔΕΥΑ Σύνδεσμοι Ύδρευσης και Αποχέτευσης 4. Σύνδεσμοι ΟΤΑ- Φορείς Διαχείρισης Τεχνικές υπηρεσίες Δήμων Τ.Ε.Δ.Κ. Λιμενικά Ταμεία και Δημοτικές Βιβλιοθήκες 5. Αναπτυξιακές εταιρείες της ευρύτερης αυτοδιοίκησης και άλλοι κοινωνικοί φορείς Κάποια χαρακτηριστικά στοιχεία για κάθε κατηγορία είναι τα εξής: Κατηγορία 1: Δήμοι και κοινότητες Τα έργα των ΟΤΑ ανά Τελικό Δικαιούχο κυμαίνονται από έως 81.7 εκ.. Οι Τελικοί Δικαιούχοι ΟΤΑ με συνολικό άθροισμα ενταγμένων έργων μεγαλύτερο των 10 εκ. ανέρχονται σε 50 ενώ με άθροισμα μεγαλύτερο των 5 εκ. σε 135. Οι Δήμοι και οι Κοινότητες που είναι Τελικοί Δικαιούχοι ανέρχονται σε 929 με προϋπολογισμό ενταγμένων έργων που ανέρχεται σε 2,49 δις. Κατηγορία 2: Δημοτικές Αναπτυξιακές Εταιρείες Οργανισμοί Αστικές μη Κερδοσκοπικές Κέντρα Πρόνοιας κ.α. Τα έργα ανά Τελικό Δικαιούχο έχουν εύρος από έως 18,6 εκ. Ανάλογα με τον συνολικό προϋπολογισμό ένταξης του κάθε Τελικού Δικαιούχου η κλιμάκωση είναι οι εξής: Μεγαλύτερο προϋπολογισμό από 10 εκ. έχουν 2 Τελικοί Δικαιούχοι Μεγαλύτερο από 5 εκ. έχουν οι 2 παραπάνω φορείς Μεγαλύτερο από 1 εκ. έχουν 103 και τέλος μεγαλύτερο από 0,5 εκ. έχουν 236 Τελικοί Δικαιούχοι Συνολικά σ αυτήν την κατηγορία οι Τελικοί Δικαιούχοι είναι 675 και ο συνολικός προϋπολογισμός των έργων που διαχειρίζονται είναι χαμηλός. 16

17 Κατηγορία 3: ΔΕΥΑ- Σύνδεσμοι Ύδρευσης και Αποχέτευσης Το εύρος του προϋπολογισμού των έργων Τελικών Δικαιούχων της κατηγορίας ανέρχεται από έως περίπου τα 53,93 εκ.. Συνολικά οι φορείς που είναι Τελικοί Δικαιούχοι είναι 95, με 26 από αυτούς να έχουν προϋπολογισμό μεγαλύτερο από 10 εκ. και 34 να έχουν άθροισμα προϋπολογισμού ενταγμένων έργων μεγαλύτερο από 5 εκ.. Είναι σημαντικό να ειπωθεί ότι οι ΔΕΥΑ και οι Σύνδεσμοι ως Τελικοί Δικαιούχοι διαχειρίζονται έργα μεγάλου προϋπολογισμού, έργα κατασκευαστικά σύνθετα με μεγάλο χρόνο υλοποίησης αλλά σαφέστατα και ωρίμανσης. Κατηγορία 4: Σύνδεσμοι ΟΤΑ- Φορείς Διαχείρισης Τεχνικές υπηρεσίες Δήμων ΤΕΔΚ Λιμενικά Ταμεία και Δημοτικές Βιβλιοθήκες Σ αυτήν την κατηγορία το εύρος κυμαίνεται από έως 94,36 εκ. Η κατηγορία περιλαμβάνει 55 Τελικούς Δικαιούχους εκ των οποίων 4 έχουν προϋπολογισμό μεγαλύτερο από 20 εκ., 5 Τελικοί Δικαιούχοι έχουν άθροισμα προϋπολογισμού ενταγμένων έργων μεγαλύτερο από 10 εκ. και 8 φορείς προϋπολογισμό μεγαλύτερο από 5 εκ.. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι σ αυτήν την κατηγορία περιλαμβάνονται και 25 ΤΕΔΚ με χαμηλό εύρος έργων που ανέρχεται από έως 779 χιλ περίπου. Κατηγορία 5: Αναπτυξιακές εταιρείες της ευρύτερης αυτοδιοίκησης και άλλοι κοινωνικοί φορείς Στην κατηγορία αυτήν οι Τελικοί Δικαιούχοι ανέρχονται σε 70 με εύρος προϋπολογισμού από έως 21,42 εκ.. Οι πιο πολλοί έχουν χαμηλό προϋπολογισμό ενταγμένων έργων και χαρακτηριστικό μέγεθος αποτελεί το 1 εκ. όπου 21 Τελικοί Δικαιούχοι βρίσκονται πάνω από αυτό το όριο. Παρακάτω ακολουθεί πλήθος πινάκων Τελικών Δικαιούχων ανά περιφέρεια και σενάριο που αφορά την δημιουργία των νέων 5 υπερπεριφερειών και την κατανομή της υπάρχουσας κατάστασης σ αυτήν, πίνακα με την κατανομή ανά είδος Τελικού Δικαιούχου των οικονομικών στοιχείων και διαγραμμάτων πληθυσμιακών αλλά και συνδυαστικών που αποδίδουν την κατανομή των ΟΤΑ 17

18 αλλά και των διαφορετικών Τελικών Δικαιούχων συνολικά, και προσδίδουν με γραφική αποτύπωση όλα τα παραπάνω καθώς και την επεξήγηση μεγεθών που έχουν προκύψει κατά την επεξεργασία. ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ ΤΩΝ Ο.Τ.Α. ΑΝΑ ΤΕΛΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ Ανατολικής_Μακεδονίας_Θράκης ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ- ΕΙΔΟΣ ΤΕΛΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΥ Π/Υ ΕΝΤΑΞΗΣ ΝΟΜΙΚΕΣ ΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΣΥΝΟΛΟ ΑΝΑΤ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ & ΘΡΑΚΗΣ Αττικής Βορείου_Αιγαίου Δυτικής_Ελλάδας Δυτικής_Μακεδονίας Ηπείρου Θεσσαλίας ΣΥΝΟΛΟ ΑΤΤΙΚΗΣ ΣΥΝΟΛΟ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΗΠΕΙΡΟΥ

19 Ιονίων_Νήσων Κεντρικής_Μακεδονίας Κρήτης Νοτίου_Αιγαίου Πελοποννήσου Στερεάς_Ελλάδας ΣΥΝΟΛΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΣΥΝΟΛΟ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΚΡΗΤΗΣ ΣΥΝΟΛΟ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ

20 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ Αττικής ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ 5 ΝΕΩΝ ΥΠΕΡΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ - ΕΙΔΟΣ ΤΕΛΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΥ Π/Υ ΕΝΤΑΞΗΣ ΝΟΜΙΚΕΣ ΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΣΥΝΟΛΟ ΑΤΤΙΚΗΣ Βορείου Ελλάδος (Ανατολική Μακεδονία & Θράκη, Κεντρική Μακεδονία, Δυτική Μακεδονία) ΣΥΝΟΛΟ ΒΟΡΕΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Δυτικής Ελλάδας Ιονίου (Πελοπόννησος, Δυτική Ελλάδα, Ιόνια Νησιά) ΣΥΝΟΛΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ- ΙΟΝΙΟΥ Κεντρικής Ελλάδος (Ήπειρος, Στερεά Ελλάδα, Θεσσαλία) ΣΥΝΟΛΟ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Νήσων Αιγαίου (Βόρειο Αιγαίο, Νότιο Αιγαίο, Κρήτη) ΣΥΝΟΛΟ ΝΗΣΩΝ ΑΙΓΑΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΕΙΔΟΣ ΤΕΛΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΥ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΤΕΛΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΥ Π/Υ ΕΝΤΑΞΗΣ ΝΟΜΙΚΕΣ ΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΣΥΝΟΛΟ

21 ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ανά Ο.Τ.Α. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ, ΔΗΜΩΝ και ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ (ως χωρική ενότητα) με ενταγμένα έργα έως κατά φθίνουσα τάξη ως προς τον ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΕΝΤΑΓΜΕΝΩΝ ΕΡΓΩΝ σε όλα τα ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ, στις ΚΟΙΝΟΤΙΚΕΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ και το ΤΑΜΕΙΟ ΣΥΝΟΧΗΣ Α/Α ΔΗΜΟΣ/ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ Δήμος Άνω Λιοσίων Νομού Αττικής Δήμος Κοζάνης Νομού Κοζάνης Δήμος Μυτιλήνης Νομού Λέσβου Δήμος Ιωαννιτών Νομού Ιωαννίνων Δήμος Κομοτηνής Νομού Ροδόπης Δήμος Ηρακλείου Νομού Ηρακλείου Δήμος Λάρισας Νομού Λαρίσης Δήμος Αχαρνών Νομού Αττικής Δήμος Ρόδου Νομού Δωδεκανήσου Δήμος Πατρέων Νομού Αχαϊας Δήμος Ερμουπόλεως Νομού Κυκλάδων Δήμος Κιλκίς Νομού Κιλκίς Δήμος Θεσσαλονίκης Νομού Θεσσαλονίκης Δήμος Κερκυραίων Νομού Κερκύρας Δήμος Αθηναίων Νομού Αττικής Δήμος Κατερίνης Νομού Πιερίας ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΤΑΓΜΕΝΩΝ ΕΡΓΩΝ ΝΟΜΙΚΕΣ ΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ Προϋπολογισμός 10 εκ. ΔΑΠΑΝΕΣ ΝΟΜΟΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Δυτικής_Αττικής Αττικής ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Κοζάνης Δυτικής_Μακεδονίας ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA Λέσβου Βορείου_Αιγαίου ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA Ιωαννίνων Ηπείρου ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA Ροδόπης Ανατολικής_Μακεδονίας_Θρά κης ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA Ηρακλείου Κρήτης ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA Λαρίσης Θεσσαλίας ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA Ανατολικής_Αττικής Αττικής Δωδεκανήσου Νοτίου_Αιγαίου ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA Αχαϊας Δυτικής_Ελλάδας ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA Κυκλάδων Νοτίου_Αιγαίου ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA Κιλκίς Κεντρικής_Μακεδονίας ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA Θεσσαλονίκης Κεντρικής_Μακεδονίας ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA Κερκύρας Ιονίων_Νήσων ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA Αθηνών Αττικής ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA Πιερίας Κεντρικής_Μακεδονίας ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA

22 , με βάση τα απολογιστικά στοιχεία της εφαρμογής από την Αυτοδιοίκηση των Επιχειρησιακών Δήμος Βόλου Νομού Μαγνησίας Δήμος Πτολεμαϊδας Νομού Κοζάνης Δήμος Καλαμάτας Νομού Μεσσηνίας Δήμος Αλεξανδρούπολης Νομού Έβρου Δήμος Λαμιέων Νομού Φθιώτιδος Δήμος Μαρκοπούλου Μεσογαίας Νομού Αττικής Δήμος Ερεσού - Αντίσσης Νομού Λέσβου Δήμος Γρεβενών Νομού Γρεβενών Δήμος Καρδίτσας Νομού Καρδίτσης Δήμος Κασσάνδρας Νομού Χαλκιδικής Δήμος Αγίας Βαρβάρας Νομού Αττικής Δήμος Καβάλας Νομού Καβάλας Δήμος Καλυμνίων Νομού Δωδεκανήσου Δήμος Αρταίων Νομού Άρτης Δήμος Σερρών Νομού Σερρών Δήμος Χαλάστρας Νομού Θεσσαλονίκης Δήμος Χανίων Νομού Χανίων Δήμος Αργοστολίου Νομού Κεφαλληνίας Δήμος Πειραιώς Νομού Αττικής Δήμος Χαλκιδέων Νομού Ευβοίας Μαγνησίας Θεσσαλίας ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA Κοζάνης Δυτικής_Μακεδονίας Μεσσηνίας Πελοποννήσου ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA Έβρου Ανατολικής_Μακεδονίας_Θρά κης ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA Φθιώτιδος Στερεάς_Ελλάδας ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA Ανατολικής_Αττικής Αττικής Λέσβου Βορείου_Αιγαίου Γρεβενών Δυτικής_Μακεδονίας ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA Καρδίτσας Θεσσαλίας ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA Χαλκιδικής Κεντρικής_Μακεδονίας Αθηνών Αττικής Καβάλας Ανατολικής_Μακεδονίας_Θρά κης Δωδεκανήσου Νοτίου_Αιγαίου ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA Αρτας Ηπείρου ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA Σερρών Κεντρικής_Μακεδονίας ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA Θεσσαλονίκης Κεντρικής_Μακεδονίας Χανίων Κρήτης ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA Κεφαλληνίας Ιονίων_Νήσων ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA Πειραιώς Αττικής ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA Ευβοίας Στερεάς_Ελλάδας ΠΡΩΤΕΥΟΥΣA 22